1

นางสาว มกดลน ภเจรญ รหสนกศกษา 521910227

สทธมนษยชนและงานดานมนษยธรรมในความสมพนธระหวางประเทศ (126324)

คณปวณา หงสกล

“ปญหาสงคมเปนเรองททกคนตองชวยกนดแลรบผดชอบ ไมใชเปนหนาทของผใดผหนง

โดยเฉพาะ หากเราทกคนไมวาจะเปนภาครฐ ภาคเอกชน หรอประชาชน ไมรวมมอชวยเหลอดแลสงคมของ

เราแลว ตอใหมรอยปวณา กคงไมชวยใหปญหาสงคมเหลานลดลงไปได”

ปญหาของสงคมไทยมจานวนมากขนเรอยๆ และรนแรงมากขนดวยเชนกน ปญหาบางเรองสามารถ

แกดวยกลไกของระบบ แตปญหาบางเรองบางอยางจาตองใชความรวมมอของทกฝาย ทงภาครฐ ภาคเอกชน

หรอภาคสงคม เพราะเปนเรองทเกยวโยงกบทกภาคสวน ดงเชนปญหาการละเมดสทธมนษยชนทเกดขนมา

นานในสงคมไทย และยงดาเนนตอไป การละเมดสทธมนษยชนทเปนอยในปจจบนสวนใหญจะเกดขนกบ

ผหญงและเดก เพราะตางกเปนสวนของสงคมทยงนบไดวาเปนเพศและอายทความออนแอจากทงทาง

กายภาพ และทางความคดทถกปลกฝงมาตงแตในอดต ในปจจบนปญหาการละเมดสทธมนษยชนของ

ผหญงและเดกมความรนแรง และเพมจานวนมากขนเรอยๆ ซงการเขามาดแลหรอแกไขปญหานของจากภาค

สวนตางๆมจานวนนอย และบางครงกไมไดใหความสนใจเทาทควร แตกยงมบคคลทานหนงทไดเขามาม

บทบาทในการแกไข จดการ และผลกดนประเดนปญหาการละเมดสทธมนษยชนในผหญงและเดกใหเปนท

รบรของสงคม และดาเนนการในระบบยตธรรมใหเสรจสน และเปนไปอยางยตธรรม บคคลทานนคอ คณ

ปวณา หงสกล ผซงเปนทรจกในดานของการชวยเหลอเดกและสตรทถกละเมดสทธมนษยชน ซงในสวน

ตอไปจะไดกลาวถงประวตของคณปวณา การเขามาทางานในสวนของงานดานสทธของเดกและสตร และ

มมมองทไดวเคราะหจากการทางานของคณปวณา รวมไปถงอปสรรคในการทางานของคณปวณาซงกเปน

อปสรรคสาหรบกระบวนการยตธรรมของไทยเชนกน

คณปวณา หงสกล ซงเรารจกกนในนามของนกกรเมองหญงทมบทบาทอยางมากในทางการเมอง

และเปนทรจกในบทบาทของการทเปนนกการเมองหญงทสนใจและเขามาดปญหาการละเมดสทธมนษยชน

ซงคณปวณา หงสกล เกดในวนท 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 (ค.ศ.1949)ทกรงเทพมหานคร โดยเปนบตรคนท 4

ในจานวน 5 คน ของ น.อ.(พเศษ) เพม หงสกล และนางเกยร หงสกล มบตรคอ นายษภมน หตะสงห ลงเลน

การเมองระดบทองถนไดเปน ส.ก. เขตสายไหม เขต 1 เมอป พ.ศ. 2548 (ค.ศ./2005)นอกจากนมนองชายคอ

นายฉมาดล หงสกล ทเปน ส.ก. เขตสายไหม เขต 2 โดยตาแหนงทางการเมองทคณปวณาไดรบคอ อดต

2

สมาชกสภาผแทนราษฎรกรงเทพมหานคร 6 สมย อดตรฐมนตรประจาสานกนายกรฐมนตร และรฐมนตร

ชวยวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม ซงเปนสวนงานททาใหคณปวณาไดทางานในสวนของ

การชวยเหลอเดก และสตรอยางเตมท ทงดานการดแลคดตางๆ จนไปถงการพยายามผลกดนรางกฎหมายทม

ผลบงคบใชเพอ

คมครองสทธของเดกและสตร ซงในขณะนนกฎหมายทมอยไมครอบคลมและมชองวางใหเกดการละเมด

สทธมนษยชนในเดกและสตรไดงาย คณปวณาจงไดพยายามผลกดนใหรางกฎหมายผานเพอทจะไมใหเกด

ชองวางและการมกฎหมายจะชวยใหเกดการควบคมพฤตกรรมของคนไมใหกระทาการใดทจะไปกระทบ

สทธของผอนดวย โดยกฎหมายทคณปวณาไดรางและพยายามผลกดน เชน ผลกดนพระราชบญญตปองกน

และปราบปรามการคาประเวณ , แกไขเพมเตมพระราชบญญตสถานบรการ , ยกรางพระราชบญญตคมครอง

เดก พ.ศ.2546 , ผลกดนพระราชบญญตการคาหญงและเดก และพ.ร.บ.สงเคราะหและคมครองสวสดภาพ

เดก เยาวชน และครอบครว เปนตน ซงการทคณปวณาไดมสวนในการออกกฎหมายนมสวนชวยอยางมาก

ตอการคมครองสทธของเดกและสตร เชน พ.ร.บ.สงเคราะหและคมครองสวสดภาพเดก เยาวชน และ

ครอบครว เปน พ.ร.บ. เพอแกไขปญหาเยาวชน และปญหาครอบครว ซงปญหาเหลานเปนปญหาพนฐาน

ของสงคมไทย เพราะหนวยทางสงคมทมความสาคญตอการพฒนาของประเทศ คอ สถาบนครอบครว

แมวาคณปวณาจะสาเรจการศกษาปรญญาโท ศลปศาสตรมหาบณฑต ในสาขาวชารฐศาสตรและ

เศรษฐศาสตรการเมอง จนไดทางานในดานการเมอง แตดวยการทางานเหลานเองทเปนสวนชกนาใหคณ

ปวณาไดรบรถงปญหาทกาลงเกดขนในสงคมไทย การทางานอยางจรงจงของคณปวณาในดานการปกปอง

สทธของเดกและสตรนนเรมจาการทในชวงทคณปวณารบเลอกใหเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรป พ.ศ.

2531(ค.ศ.1988)ไดมโอกาสไปเยยมตามสถานทตางๆ ซงรวมถงบานเกรดตระการดวย ซงบานเกรดตระการ

เปนบานพกของเดกและสตรทตกเปนเหยอของการกระทาความผดตางๆ ซงรวมไปถงการละเมดสทธทง

ทางรางกายและจตใจ โดยกอนทคณปวณาจะเดนทางไปถงทบานเกรดตระการ คอวานาจะมผหญงอยเปน

จานวนมากทพกอยทน แตเมอไปถงบานเกรดตระการแลว คณปวณาไดพบกบเดกผหญงคนหนงนงถกน

ตตงอย จงไดเขาไปสอบถามเดกผหญงวา “อายเทาไหร ทาไมถงมาอยทน” เดกคนนนกกมหนาและตอบวา

“อาย 11 ขวบ พอเลยงจบหนไปขายซองแลวตารวจพามาทน” ซงเมอคณปวณาไดรบคาตอบจากเดกคนนน

จงตระหนกไดวาสงคมไทยมปญหาในเรองการละเมดสทธอยางมาก แคเดกตวเลกๆยงถกจบไปขาย จงได

ปฏญาณตนวาจะมงมนทางานเพอเดกและสตรในสงคม

3

ตอมาพ.ศ. 2538 (ค.ศ.1995)เปนชวงทคณปวณารบตาแหนงเปนรองเลขาธการนายกรฐมนตร ซงใน

ขณะนนการทางานของภครฐและเอกชนเปนไปในคนละทศทาง คณปวณาจงไดนาเสนอตอรฐบาล ตอมา

รฐบาลไดมคาสงสานกนายกรฐมนตรในการแตงตงคณะกรรมการเรงรดการปฏบตงานดานเดกและสตร

โดยมคณปวณาเปนประธาน แตในชวงนนมการเปลยนแปลงรฐบาล จงทาใหการทางานในสวนนหยดชะงก

ลง ทาใหคณะกรรมการลงความเหนในการจดตง ชดเฉพาะกจปวณาขนมาสานงานในสวนนตอ ตอมา

ในชวงปพ.ศ.2541 (ค.ศ.1998)คณปวณาไดรบการโปรดเกลาฯใหดารงตาแหนงรฐมนตรชวยวาการ

กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม ซงเปนสวนงานทตรงกบ ชดเฉพาะกจปวณา จงไดทาการฟนฟ

คณะทางานขนมาอกครง โดยในครงนไดมการประสานงานเปนเครอขายกบหลายฝาย ทงโรงพยาบาล

สถานตารวจ ประชาสงเคราะห และองคกรพฒนาเอกชนทวประเทศ จนกลายเปนเครอขายทสามารถทางาน

และประสานงานกนในทกดาน

ในป พ.ศ.2542 (ค.ศ.1999)เปนชวงทคณปวณาไดทางานในสวนนอยางจรงจง ทาใหคนรอบขาง

และหนวยราชการสนบสนนใหยบ ชดเฉพาะกจปวณา แลวจดตงเปน มลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร

โดยมวตถประสงคเพอท “จะใหความชวยเหลอกบเดกและสตรทถกละเมดสทธ ถกทารณกรรม ถกเอารดเอา

เปรยบ ในรปแบบตางๆ เพอใหรบความเปนธรรมและสามารถดารงชวตอยในสงคมไดเปนปกตสขอยาง

ถาวรสบไป เปนการชวยเหลอรฐบาลในฐานะพลเมองดอกทางหนงดวย” ซงมลนธปวณาหงสกลเพอเดก

และสตรนเองทเปนตวกลางในการประสานงานระหวางทางตารวจและหนวยงานอนๆทมสวนเกยวของ ซง

คดตางๆททางมลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตรไดรบผดชอบจะเกดจากการทผเสยหาย หรอญาต หรอผ

ทพบเหนเขามาแจงเรองใหชวยไปดาเนนงาน ซงคณปวณาไดเปนผทเขาไปรวมทางานอยางจรงจง และลง

มอทาดวยตนเอง ซงมลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตรไดมคดและการรองเรยนผานเขามารบความ

ชวยเหลอจากทางมลนธหลายพนคด เชนในชวงเพยงหนงเดอนในเดอนเมษายน 2554 (ค.ศ. 2011)มผเขามา

รองเรยนเรองการละเมดสทธของเดกและสตรถง 193 กรณ แสดงใหเหนวาปญหาการละเมดสทธของเดก

และสตรไทยนนมความนาเปนหวง และการทคณปวณาไดเขามาชวยดแลในสวนน ทาใหปญหาบางสวน

ไดรบการแกไข แมวาจะมกรณอกจานวนมากทไมไดผานมลนธ แตอยางนอยกเปนสวนหนงในการชวย

แกปญหาทสาคญของสงคมไทย

จากการทางานของคณปวณาในดานการชวยเหลอเดกและสตรทถกละเมดสทธผานมลนธปวณา

หงสกลเพอเดกและสตรในชวงนบสบปทผานมา เกดสงตางๆในระหวางการทางานทงการวพากษวจารณ

การขดแยงกบผมอทธพล หรอ ความไมพรอมของกระบวนการยตธรรมของไทย จากทงประวตการทางาน

4

ในทงสวนการเมอง และสวนงานของมลนธ สามารถวเคราะหไปในหลายแงมม บางครงกมความขดแยง

กนเองในเรองภาพลกษณ ทงในแงของความเปนนกการเมอง ซงมกอาจมองไดวาคณปวณาทาเพอสรางภาพ

เปนนกการเมองทด กบในอกดานของการเปน “แมพระ” ของสงคมไทยทไดเขาไปชวยเหลอผทเดอดรอน

อาจมองการทางานเรองของการชวยปกปองสทธของเดกในฐานะของความเปนแม หรอการทางานทเพอ

ปกปองสทธของผหญงในฐานะทเปนผหญงดวยกน หากมองในเรองของระบบการทางานของคณปวณา

อาจจะเหนไดวาเปนลกษณะของการใชเครอขาย หรอความสนทสวนตวกบฝายการทางานอนๆ เชน ตารวจ

เขามาเกยวของ และในอกรปแบบหนงทอาขมองไดคอ การทางานในลกษณะของการทาใหบรรลผลหรอจน

จบสนกระบวนการ ซงจะคานงถงผลทจะตามมาหากกระบวนการยงไมเสรจสน เชน อนตรายของผเสยหาย

หรออนาคตของผเสยหายดวย

บทบาทของนกการเมอง กบ แมพระ ในความรสกของคนทวไปเปนเรองยากทจะเขาใจและยอมรบ

บทบาททงสองทอยในตวคนๆเดยวกน ในฐานะของนกการเมองไทยในสายตาของประชาชน คอ ผทมงหวง

จะสนองความตองการของประชาชนในเรองทประชาชนเรยกรองเทานน หรอ ผทจะพยายามทางานดาน

การเมองเพอหวงผลในดานอนๆ เชนธรกจของตวเอง หรอการมอทธพลในทางใดทางหนง อกทง

นกการเมองทผานมาตามทปรากฏตามขาวในสอแขนงตางๆ กมกรณของการทจตรคอรปชน หรอ การรบ

สนบน หรอการไมประพฤตตามทหนาอยางทควรจะเปนอยบอยครง จงเปนเรองยากสาหรบการเปลยนการ

รบรของประชาชนทจะมองวาจะมนกการเมองคนใดทสนใจในความเดอดรอนของประชาชนอยางแทจรง

หรอการทางานใดๆจะไมมงหวงการสรางภาพลกษณ หรอ ผลประโยชนดานอนๆ อยางทคณปวณาได

ทางานในสวนของการชวยเหลอเดกและสตรทถกละเมดสทธตางๆ การทคณปวณาทางานสวนนตง

ขอสงเกต ไดวาอาจมผละประโยชนอนแอบแฝง เพราะคณปวณาไดเรมทางานทางดานการเมองมากอนทจะ

เขามาทางานในสวนของการชวยเหลอน และในชวงทคณปวณาไดทางานทางดานการเมองกมขาวหรอ

เหตการณ ของการเปลยนรฐบาล อนมาจากการทรฐบาลเสอมความนยม และมปญหาการทจรตคอรปชน จง

เกดเปนภาพลกษณทไมดตอคณปวณานก แมวาคณปวณาจะไมไดทางานทางการเมองแลวกตาม ยงม

ผเกยวของกบคณปวณาทมบทบาททางการเมอง เชนบตรชายของคณปวณา คอ นายษภมน หตะสงห และ

นองชาย คอ นายฉมาดล หงสกล ทาใหมองไดวาอาจเปนการสรางภาพเพอหวงผลทดตอบตร และนองชาย

ของตน จงยงทาใหดจะเปนเรองยาก และยงขดแยงตอภาพลกษณการทางานในการชวยเหลอเดกและสตรแต

บทบาททางการเมองนเองเปนหนงจดเรมตนทสาคญททาใหคณปวณาไดเขามาทางานชวยเหลอเดกและสตร

เพราะการทางานทางการเมองจาเปนตองเขาถงประชาชน ไปเยยมเยยนในสถานทตางๆจนไดรบรถงปญหา

5

การละเมดสทธทมอยในสงคมไทย

ในบทบาทของแมพระ หรอผทชวยเหลอเดกและสตรใหไดรบความเปนธรรม หรอ ชวยเหลอใน

ดานอนๆ ของคณปวณานน ไดปรากฏใหเหนจากสอตางๆ ทงทางโทรทศน หนงสอพมพ หรอทางสอ

ออนไลนตางๆ ทงการเขาไปชวยเหลอเดกทถกขมขน หรอการตามจบผตองหาทไดกระทาผดตอเดกและ

สตร แตอาจกลาวไดวาสวนทเปนขาวนน เปนเพยงสวนนอยทคณปวณาไดทา เพราะมคดหรอกรณจานวน

มากทไดผานเขามาทางมลนธ และบางกรณจาตองปกปดเพอความปลอดภยของผเสยหายดวย แมวาการ

ทางานสวนใหญจะไมเปนทรบรของสอ แตคณปวณากยงคงทางานดานนตอไป เพราะหากเปรยบเทยบใน

สองสถานะทคณปวณาไดทาแลว การทางานทางการเมองเปนจดเรมตนของการทางานชวยเหลอเดกและ

สตร และการทอยในสภานะของการเปนแมพระ กอาจเปนมมมองทมองไดจากการทเปนประชาชนทไดรบร

ถงการทางานทคอนขางหนก เพราะการทคนๆหนงจะทางานและชวยเหลอเพอสงคม และคนอนมากขนาดน

นบไดวาเปนบคคลทนายกยอง ทงทตนเองกไมไดอะไรจากการเขามาทางานในสวนน เพราะหากพดถงเรอง

เงนทนในการทางานสวนนแลว บางสวนกมาจากการทออกเงนสวนตวของผทรวมทางานและของคณปวณา

หรอการไดรบการบรจาคจากภาคเอกชนและบางสวนจากครอบครวของผเสยหาย ซงบางครงกไมเพยงพอ

หากจะกลาววาการทางานของคณปวณาจะเปนการทาเพอการสรางภาพ แตหากเปนการชวยเหลอประชาชน

ใหปลอดภยและไดรบความเปนธรรม กนบไดวาเปนเรองทดทงนน ดวยทศนคตและตองการทจะชวยเหลอ

สงคม ในฐานะของพลเมองทดคนหนง แมวาอาจมเรองของทางการเมองมาเกยวของในทางออม แตสงท

เกดขนจากการทางานของคณปวณา คอ การทประชาชนมผชวยเหลอและคอยเปนทปรกษา และมมลนธ

ปวณาหงสกลเพอเดกและสตรเปนสอกลางระหวางผเสยหายและกระบวนการยตธรรม

มมมองตอคณปวณาในฐานะของความเปนแม จานวนเดกทถกละเมดสทธมจานวนมากขนจากเดม

แมวาสอตางๆพยามเรยกรองเพอใหเดกและครอบครวรบรถงสทธของเดก และบทลงโทษตามกฎหมายใน

กรณทละเมดสทธของเดก แตในบางครงผทละเมดสทธของเดกกคอคนในครอบครวของเดกเอง ทงพอ แม

หรอ ญาต ในครอบครวเดยวกน จงเปนการยากทจะปองกนไมใหเดกถกละเมดสทธ การละเมดสทธของเดก

ในปจจบนเปนการละเมดสทธทางรางกายเสยเปนสวนใหญ ทงการขมขนกระทาชาเรา การทารายรางกาย

รวมไปถงการบงคบจตใจ เชน การบงคบใหทางาน บงคบใหไปขายบรการ รวมไปถงการกกขงหนวงเหนยว

และรนแรงไปจนถงการทาใหเสยชวต จากการทกฎหมายกลาวถงหนาทของผปกครอง คอ “การปกปอง

คมครองเดก กฎหมายไดกาหนดหนาทของผปกครองและบคคลผเกยวของใหตองปฏบตตอเดกทเหมาะสม

ไวอยางชดเจน และผฝาฝนยอมมโทษทงทางปกครองและทางอาญา เชน ผปกครอง กฎหมายกาหนดหนาท

6

ตองใหการอปการะเลยงด อบรมสงสอน และพฒนาเดกทอยในความปกครองดแลของตน ตามสมควรแก

ขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมแหงทองถน และตองคมครองสวสดภาพเดกทอยในความปกครอง

ดแลของตนมใหตกอยในภาวะอนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ” สทธของเดกแมจะมการประกาศ

ไวในกฎหมายอยางชดเจน และมกฎหมายทสาคญและสาหรบเดกโดยตรง คอ พระราชบญญตคมครองเดก

พ.ศ. 2546 ซงเปนกฎหมายทใหความคมครองแกเดกกวางขวางมาก แตกยงไมสามารถใชกฎหมายเขาไป

จดการกบปญหาการละเมดสทธของเดกได เพราะการละเมดสทธเดกสวนใหญมาจากคนใกลตว และตวเดก

เองกไมสามารถทจะออกมาเรยกรองสทธของตนเอง หรอออกมาแจงตารวจเพราะผทละเมดสทธของตน คอ

ผปกครอง และบางครงกเกดจากความจาเปน เพราะฐานะทางการเงนไมด และผทพบเหนกมองวาเปนเรอง

ของครอบครวคนอน จงไมอยากเขาไปยง แตคณปวณากยงทางานในสวนของการชวยเหลอเดกตอไป เพราะ

ในฐานะของความเปนแม ดวยทตนเอกมบตรชาย กเขาใจถงความรสก ของคนทเปนแมดวยกน วาจะรสก

อยางไรหากลกของตนเองถกละเมดสทธ เชนกรณทเดกผหญงอายสามขวบโดนขมขน จากคนขางบาน

เพราะฝากลกไว เนองจากตนเองตองไปทางาน แตหลงจากกลบจากททางานกพบวาลกถกขมขน และคนขาง

บานกไมยอมรบ แมของเดกจงไดเขามารองเรยนกบทางมลนธ ซงคณปวณากรบเรอง และเรงดาเนนการให

ทนท ทงการประสานงานกบตารวจ หนวยพสจนหลกฐาน และผทเกยวของอนๆใหเรงตดตามคด และจบกม

ผกระทาความผด หรอในกรณทพอเลยงของเดกทารายเดกจนบาดเจบสาหส แมจงไดเขามารองเรยนทมลนธ

อยากใหชวยเขาไปจดการ เพราะตนเองกไมรวาจะชวยลกไดอยางไร เพราะสามของตนขเอาไว เมอคณ

ปวณาไดทราบเรองกรบจดการให เพราะเปนเรองทเกดจากคนในครอบครวของเดกเอง อกทงเดกกยงอยท

บานและอาจไดรบอนตราย และเขาใจวาแมคงไมสามารถทนดใหลกของตนเองถกทารายไดอก เพราะหาก

เปนลกของตนเองกคงไมสามารถทนดไดเชนกน

มมมองตอคณปวณาในการทางานดานการชวยเหลอสตร ในฐานะผหญงเชนกน ในปจจบนโลกท

ความเทาเทยมระหวางผหญงและผชายจะใกลเคยงกนมากขน แตการละเมดสทธของผหญงกยงคงทวความ

รนแรงมากขนเรอยๆ มจานวนมากขน และบางครงกเกดจากความยนยอม หรอความไมรของผหญงในสทธ

ของตวเอง หรอโดนหลอกจากคนรอบขางเองดวย แมวาผหญงจะมความสามารถในการเรยกรองสทธของ

ตนเอง และการเรยกรองในทางกฎหมายมากกวาเดกกตาม แตกยงมอยจานวนนอยไมนอยทผหญงทถก

ละเมดสทธเลอกทจะไมเขาสกระบวนการยตธรรม เพราะเหตผลทวาอาย ปญหาทางการเงน และการถกขมข

ทาใหผหญงเหลานนไมมทางเลอกจาตองยอมรบสงทเกดขนตอไป ซงแมจะมกฎหมายทคมครองสทธของ

ผหญง และมมลนธ หรอองคกรตางๆทคอยชวยเหลออยแตหาก ไมมการแจงเรอง กทาใหไมทราบขอมลท

7

จะเขาไปชวยเหลอได ดงนนเมอมการรองเรยนเขามาทมลนธ คณปวณาจะรบดาเนนการ เพราะในฐานะของ

ผหญงคนหนง เมอคดวาเปนเรองของตนเองแลวคงจะอยากใหผทมาละเมดสทธไดรบบทลงโทษ และอยาก

ใหหลดพนจากการละเมดนน บางกรณกถกหลอกเอา เชน กรณทผหญงถกหลอกไปขายทมาเลเซย บาหเรน

หรอทซาอดอาระเบย ซงผทมาหลอกกมกจะพดชกชวนใหไปทางานทตางประเทศ เพราะจะไดเงนดกวา

ทางานทไทย หรอบางรายกเปนการบงคบขเขญใหขายบรการเพราะผหญงเหลานมกมาจากตางจงหวด โดยม

นายหนาไปบอกพอแมวาจะใหลกสาวไปทางานทกรงเทพ เพราะไดเงนดกวาทางานอยทบาน เมอมาถงก

บงคบใหเซนสญญาเงนก และใหขายบรการใชหน ซงกวาจะหลดออกมาไดกบอบชาทงทางรางกายและ

จตใจ และมอาการซมเศราไมอยากมชวตอยตอ นอกจากกรณการหลอกไปขายบรการแลว ยงไมเรองของ

การถกทารายรางกาย ซงสวนใหญเปนคนในครอบครวหรอสาม ซงเกดจากการทะเลาะมปากเสยงกน การท

ผหญงเหลานถกกระทา แมวาจะมกฎหมายคมครอง เชน พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคา

มนษย พ.ศ.2551 สวนดานการทารายรางกายนนเปนกฎหมายอาญาทมอยแลว แตการละเมดสทธของผหญง

กยงคงมอย การทคณปวณาไดรบทราบถงสถานการณของการละเมดสทธของผหญง ทาใหตนเองยงตองเรง

ใหความชวยเหลอเทาทจะทาได ในบางกรณทผหญงถกสามทารายรางกาย คณปวณากไดใหพกในบานพก

ในมลนธ เพราะเขาใจวาหากกลบบานไปกอาจไดรบอนตรายอก และเขาวาคงจะเสยใจกบเรองเหลานกไดม

การตดตอผทเกยวของเพอการฟนฟสภาพจตใจดวย เพราะตนเองเปนผหญงเหมอนกน จงเขาใจในความรสก

ของผหญงเหลานน และพยายามทจะชวยเหลอเพอหวงใหปญหาเหลานลดลงไปบางเทาทจะทาไดในฐานะ

ของพลเมองคนหนง

การทางานของคณปวณามลกษณะพเศษอกอยางหนง คอ การใชความรจกสวนตวในการชวยใหคด

ดาเนนเรวมากขน หรอ การจดการคด หรอดาเนนการชวยเหลอสะดวกมากขน สงททาใหหลายๆกรณสาเรจ

ลลวงไปได กคอการรจกกบผใหญในพนท เพราะทานจะรวาอะไรททาไดบาง หรอ ตองตดตอกบใคร

เพอทจะสามารถเขาถงทเกดเหต หรอการทคณปวณาสามารถตดตอประสานงานเรองการทผหญงถกหลอก

ไปขายในตางประเทศไดงายและรวดเรวมากขน สวนหนงกเปนผลมาจากการทคณปวณาเคยทางานทาง

การเมองมากอน ทาใหรจกกบผบงคบบญชาการหลายๆคน หรอผทมตาแหนงหรออานาจสงการโดยตรง

ซงกเปนสวนชวยใหสามารถตดตอ ขอใหชวยดแลหรอเขามาจดการใหเรวยงขน เพราะบางกรณจาเปนตอง

อาศยความรวดเรวในการเขาไปชวยความชวยเหลอ เชนกรณทเดกผหญงหลบหนออกมาจากซอง ซงเพอน

ของตนเองกหลบหนออกมาเชนกน แตถกจบได จงรองขอใหไปชวยเพอนทยงตดคางอย เพราะอาจจะ

ไดรบอนตราย ซงดงกรณดงกลาวมความจาเปนทจะตองอาศยการประสานงานจากทางตารวจทพรอม และ

8

รวดเรว เพอทจะชวยใหเดกทตดอยไดออกจากซองดงกลาว ซงเหตการณนในทวไปแลวจะตองเรมแจงจาก

การรบเรองทสถานตารวจ ซงกวาจะสงเรองเสรจกเสยเวลามาก และเดกทตดอยอนไดรบอนตรายได แตการ

ทคณปวณารจกเปนการสวนตวกบตารวจชนผใหญทมอานาจสงการ ใหขอชวยจดการเรองนอยางเรวทสด

หรอชวยดแลโดยสงการลงมา ซงจะเปนเรองทงายกวาและรวดเรวกวา เนองจากมระบบของสายบญชาการ

ซงหากมองในทางกระบวนการนน อาจไมถกตองตามระเบยบนก เพราะการแจงความกมกระบวนการใน

การรบแจง แตดวยกระบวนการนนคอนขางมลาดบ และตองใชเวลา ซงในบางกรณไมสามารถรอเวลาได

หรอในบางกรณกมผมอทธพลใหการสนบสนนอย ทาใหเปนเรองยากทจะจดการหากไมรจกกบผใหญท

สามารถจดการได เชน กรณการเขาจบกมเจดา (ชอทใชเรยกเจาของซอง) ซงซองดงกลาวอยหางจากสถาน

ตารวจเพยง 200 เมตร แสดงถงการมอทธพลในพนทพอสมควร เพราะลกษณะของซองคอนขางเปดเผย ไม

มการเปดรานใดๆบงหนา ซงกรณนหากมการเขาแจงความทวไปอาจมการใชอทธพล เพอระงบการ

ตรวจสอบดงกลาว แตเนองจากคณปวณารจกและสามารถประสานงานกบผบงคบการกองบงคบการ

ปราบปรามการกระทาผดตอเดก เยาวชน และสตรใหชวยเขาไปตรวจสอบ และจบกมดาเนนคดสาเรจ

ซงอาจกลาวไดวาเปนการใชความรจกในการสรางประโยชนแกสวนรวม หรอเปนการใชประโยชน

เพอการทางาน ซงนอกจากการใชความรจกกบผใหญแลวมการรจกกบสอมวลชน เพราะการทขาวถกแพร

กระจาออกไป เปนการชวยใหประชาชนรบร และสนใจ ซงจะทาใหเรองนนๆไมเงยบหายไป หรอทาใหผม

อทธพลทขดขวางอยจดการคดเหลานไดยากขน ซงจะเปนประโยชนอยางมาก เพราะเมอเรองหรอคดทม

ประชาชนสนใจกจะทาใหกระบวนการทางานไดเรวมากขน เชน ประชาชนอาจชวยเหลอดานขอมลแกทาง

เจาหนาทได หรอชวยตดตามกระบวนการใหเปนไปอยางถกตอง การทคณปวณาสามารถตดตอกบทาง

ตารวจไดงายขน หรอ ทางสอมวลชนตางๆ นบไดวาเปนรปแบบการทางานทคอนขางไมเหมอนใคร ซงเปน

ประโยชนอยางมากตอการชวยเหลอเดกและสตรทโดนละเมดสทธ ทงในกระบวนการชวยเหลอ และ

ดาเนนคดทางกฎหมายกบผททาการละเมดดวย

มมมองในการทางานของคณปวณาอกอยางหนง คอ การทตองทาใหจบสนกระบวนการ หรอ “เมอ

เรมแลว ตองทาใหจบ” บางกรณเปนเรองเรงดวนทเมอรบเรองมาแลวกจาเปนจะตองรบดาเนนการใหเสรจ

แตในบางกรณทอาจไมไดเรงดวนมาก แตคณปวณากไมไดปลอยทงไว ยงคงตดตามและพยายาม

ประสานงานใหกรณดงกลาวสาเรจไปไดดวยด ซงในบางกรณกระบวนการยตธรรมดาเนนการเสรจสนแลว

แตกยงมเรองใหทาตอ เชน กรณเดกทถกหลอกมาจากลาวใหมาขายบรการทไทย เมอสนสดกระบวนการ

ทางศาลแลวกยงตองประสานงานในการสงตวเดกกลบประเทศ หรอในกรณทแมบงคบใหลกสาวขาย

9

บรการ ซงเมอแมถกจบกมแลว กไมมผดแล หรอเปนผปกครองของเดก ดงนนทางคณปวณาจงไดตดตาม

และประสานงานใหเดกมทอยอยางสมควร เชนการตดตอบานเกรดตระการ หรอสถานรบอปการะเดกตางๆ

เพอใหเดกมผดแล และรอคอยใหแมพนจากการการรบโทษและกลบไปใชชวตครอบครวเชนเดม หรอใน

บางครงทผถกละเมดเปนผหญงทถกหลอกมาขายบรการ ไมไดรบโอกาสในการเขาเรยนหนงสอ ทาใหเปน

เรองยากทจะไปทางานทสามารถเลยงชพได ทางมลนธกไดประสานงานเพอใหผหญงเหลานมงานทา เชน

การฝกอบรมอาชพนวมกบกรมพฒนาฝมอแรงงาน เพอทหลงจากการฟนฟสภาพจตใจแลวจะสามารถ

ดาเนนชวตไดอยางปกต เพราะจากการทางานของคณปวณาในหลายปทผานมาพบวาบางกรณ เชน การมา

ขายบรการ เกดจากการถกบบคนทางสงคม และฐานะทางการเงน ดงนนการทผหญงเหลานมความรตดตว

เพอใชในการประกอบอาชพจงเปนการชวยวางอนาคตใหใหดวย อนจะเปนโยชนตอไป

การทางานทผานมาของคณปวณาทางดานสทธของเดกและสตร ไมไดราบรนไปในทกเรอง เพราะ

มอปสรรคทเกดขนในระหวางการทางานในหลายๆเรอง และบางเรองกเปนปญหาทยากทจะแกไข อปสรรค

ทใหญตอการทางานของคณปวณาไดแก ปญหาทางดานกฎหมาย ปญหาจากผมอทธพล และปญหาทางการ

ศกษา ซงปญหาเหลานสงผลตอการทางานของคณปวณาอยางมาก เพราะบางปญหาอยางผมอทธพล เปนผท

ทาใหการทางานตองคอยหยดชะงกลง เพราะผททางานรวมกนกไมสามารถขดคาสงของผมอทธพลได ซง

อาจสงผลตอหนาทหรอตาแหนงได การทางานจงลาชาลงไป

ปญหาทางดานกฎหมาย ในทนหมายถงชองวางทางกฎหมายหลายๆประการ ททาใหการทางานเพอ

ชวยเดกและสตร เชน ในกรณสถานบรการทมขอควบคมไมใหมการซอขายบรการ แตในหลกความเปนจรง

วาหากเปนความสมครใจทจะไปกบแขกทมาใชบรการสถานบรการ รวมถงกฎหมายทใชจดการกบการขาย

บรการ หรอการคามนษย หรอ พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 กพงมเมอไม

นานมาน ซงกรณการละเมดสทธเดกและสตรมมานานแลว และบางครงการใชกฎหมายกไมอาจใชได

สาหรบผมอทธพล เพราะผทจะเขาไปดาเนนการกลวจะไดรบผลกระทบดวย ปญหาทางดานกฎหมายอก

อยางหนงคอผเสยหายไมทราบขอกฎหมาย ทสามารถใชจดการกบผกระทาผดได รวมถงการไมมโอกาสใน

การใชกฎหมายดวยเพราะการดาเนนการทางกฎหมายโดยเฉพาะในชนศาลจาเปนตองมคาใชจาย ซง

ผเสยหายบางคนไมสามารถทจะจายคาใชจายเหลานนได อกทงกระบวนการทางานทางดานกฎหมายอนรวม

ไปถงกระบวนการยตธรรมนนดาเนนไปอยางมขนตอน ซงคอนขางชาจงเปนอปสรรคอยางหนงทจะเขาไป

ชวยเหลอเดกและสตรทถกละเมดสทธ

ปญหากบผมอทธพล เปนปญหาหลกของการทจะเขาไปชวยเหลอ เพราะกระทบทงเรองของการให

10

ขอมลของประชาชน การดาเนนการของเจาหนาท และการเขามาระงบเรองในขนตอนตางๆ รวมไปถงการ

ขมขทงผเสยหายไมใหไปแจงตารวจและคณปวณาไมใหเขาไปยง ซงเจาหนาทเองกไมอาจจะขดคาสงได

เพราะบางครงผมอทธพลกคอเจานายของตวเอง ทอาจะมผลกระทบตอหนาทการงานได อกทงปญหาหลาย

อยางเชนการขายบรการ กมกมผมอทธพลคอยสนบสนน เพราะเปนธรกจทผดกฎหมาย หากไมมผทรจกท

สามารถจดการไมใหตารวจเขามาจดการได กไมสามารถจะเปดได ซงในบางครงกมการโทรศพทเขามาข

เพอไมใหเขาไปยงกบสงทผดกฎหมายดงกลาว หรอโทรมาไมใหยงและยกเลกการตดตามคดทตนเองจะ

ไดรบผลกระทบ จงพยายามจะขดขวางการทางานในทกๆขนตอน

ปญหาดานการศกษา คอ สงทเปนจดเรมตนของปญหา และเปนสงทขดขวางการชวยเหลอดวย การ

ทผหญงหรอเดกไมไดรบการศกษา ซงอาจมเหตมาจากการขาดแคลนทนทรพย หรอ ไมไดรบโอกาสทาง

การศกษากตาม ทาใหเปนเหตใหไมรหนงสอ ไมสามารถสอสารได สงทเดกไดรบ คอ ไมรวาตนเองจะ

สอสารอยางไรเพอใหองคกรเขาไปชวยเหลอ สาหรบผหญงกเปนการบบคนเรองของการประกอบอาชพ

เพราะสาหรบผทไมสามารถอาน เขยนภาษาไทยไดเปนเรองทลาบากมากสาหรบการประกอบอาชพ หรอ

เปนเรองายตอการถกหลอก อกทงงานทยอมรบคนทไมมวฒการศกษากมคาจางตา ไมเพยงพอตอการดารง

ชพในปจจบน จงเปนชองทางในการหลอกผหญงในตางจงหวดทไมจบการศกษา มาทางานอาชพขายบรการ

ไดงาย อกทงการทไมสามารถเขยน หรออานหนงสอไดยงทาใหการสอสารเพอใหเขาไปชวยเหลอกเปน

เรองยาก แตกยงมคนทมการศกษาสงโดนหลอกเชนกน เพราะความรเทาไมถงการณ ซงกรณนเปนปญหา

ของสงคมไทยทควรจะไดรบการแกไข เพอทจะไมกอใหเกดปญหาดานอนๆตามมา

การทางานของคณปวณานบไดวาเปนประโยชนอยางมากตอสงคมไทยทไดชวยดแลเดกและสตรท

ถกละเมดสทธใหไดรบความเปนธรรม และจดการปญหาทางทเกยวกบเดกและสตร ซงบางกรณกตองการ

การชวยเหลออยางเรงดวนเกนกวาจะเปนไปตามระบบยตธรรม และเรองนกไมเปนเพยงหนาทของคนใดคน

หนงทจะเขามาจดการปญหา แตเปนเรองของทกคนทจะชวยกนดแล เดกและผหญงยงคงเปนผทถกละเมด

สทธ คณปวณาและมลนธเปนเพยงสวนหนงของสงคมไดเรมชวยเหลอทาทคณปวณาจะทาได แลวคณละได

ชวยเหลอสงคมบางหรอยง?

“การเพกเฉยละเลย อาจทาใหคนรายกระทาผดกฎหมายตอไปเรอยๆ ซงไมแนวาคนใกลตวคณอาจ

เปนเหยอรายตอไปของคนเหลาน”

ปวณา หงสกล

11

บรรณานกรม

คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต. พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.๒๕๔๖. [ออนไลน]. เขาถงได

จาก : http://www.nhrc.or.th/webdoc/ProtectChildrenAct2546.pdf (วนทคนขอมล : 30 ธนวาคม 2554)

จตตปภสสร บตรประโคน. บทความ : ผหญงกมสทธ : สทธความเปนคนของผหญง. [ออนไลน]. เขาถง

ไดจาก : http://prachatai.com/journal/2008/03/16007 (วนทคนขอมล : 12 ธนวาคม 2554).

ณฏฐ ตมภ. กฎหมายสทธเดก. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :

http://www.thaihealth.or.th/healthcontent/special_report/18151 (วนทคนขอมล : 28 ธนวาคม 2554).

ปวณา หงสกล. คนใกลรายกวาทคด. พมพครงท1. กรงเทพมหานคร : แพรวสานกพมพ, 2551.

พ.ต.ท.อภณรตน สารากรบรรกษ. มลนธปวณาฯชวยทานได. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :

http://www.chaibadancrime.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=539167370

(วนทคนขอมล : 12 ธนวาคม 2554).

มชยไทยแลนด. บทสมภาษณคนดง ปวณา หงสกล. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :

http://library.uru.ac.th/webdb/images/InterviewPraveena.htm/ (วนทคนขอมล : 12 ธนวาคม 2554).

มลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร. ประวตความเปนมามลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร.

[ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.pavenafoundation.or.th/index.php?option=com_content&view

=article&id=36&Itemid=84&lang=th (วนทคนขอมล : 20 ธนวาคม 2554).

มลนธอนเทอรเนตรวมพฒนาไทย. มลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :

http://www.thaigiving.org/node/64 (วนทคนขอมล : 28 ธนวาคม 2554).

ศนยขอมลการเมองไทย. ปวณา หงสกล. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://politicalbase.in.th/index.php/

(วนทคนขอมล : 12 ธนวาคม 2554).

สานกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว. สทธมนษยชนสตร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :

http://www.gender.go.th/publication/brochure_doc/2552%20brochure%2012%20topic/Brochure011.pdf%

20%20Small.pdf (วนทคนขอมล : 28 ธนวาคม 2554).