Бүртгэл тооцооны сургалт

Бүртгэл тооцооны сургалт

Г.Бадраа

Эмийн сангийн эрхлэгч нар зориулсан сургалт

Агуулга

1. Бүртгэл тооцоо гэж юу вэ?

2. Хэрхэн цэгцтэй бүртгэл хөтлөлт хийх вэ?

3. Ирээдүйд манайх хаана очих өнөөдөр хэрхэн тооцсоноос

хамаарна

4. НӨАТ гэж юу вэ?

5. Excel хүснэгтийг үр ашигтай ашиглах нь

6. Зөвлөмж


Бүртгэл тооцоо гэдэг нь бизнесийн хэл юм.

Хэрвээ та тэр хэлийг ойлгохгүй, тэр хэлээр ярихгүй бол бизнесээ ойлгохгүй гэсэн үг.


Бүртгэл тооцоог бид хөтөлснөөр

Шийдвэр гаргахад хэрэгтэй мэдээллийг бий болгоно

Байгууллагын ашиг орлогын талаар мэдээлэлтэй болно

Өсөлт хөгжлийн чиглэлээ зөв тодорхойлох боломжтой болно

Хяналт үнэлгээг хийх боломжтой болно


3 төрлийн бүртэл тооцоог бид ашигладаг

Татварын бүртгэл

Санхүүгийн бүртгэл

Удирдлагын бүртгэл


Татварын бүртгэл

Татварын бүртгэлийг улсаас тусгайлан заасан дүрэм журмын дагуу хөтөлдөг. Байгууллага аж ахуй нэгж нь үйл ажиллагаа явуулж байгаагийн хувьд дараах татварын бүртгэлийг хийж байдаг. Үүнд:

1. Орлогын албан татвар2. Хөрөнгийн албан татварууд3. Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар4. Гаалийн албан татвар5. Нийгмийн даатгалын шимтгэл6. Онцгой албан татвар болон бусад хэрэглээний

татварууд


Удирдлагын бүртгэлийг байгууллага бүр өөрийн онцлого байдалдаа тохируулан хийдэг. Байгууллагын удирдлага, шийдвэр гаргачид шаардлагатай мэдээлэл боловсруулах үндсэн зорилготой бүртгэл юм.

Удирдлагын бүртгэл


Байгууллагын дотоод болон гадаад харилцагчдад байгууллагын төлөв байдлыг танилцуулах зорилготой. Байгууллага зээл авах, ХК болох, Хөрөнгө оруулалт татах үед санхүүгийн бүртгэлийн тайлангууд нэн шаардлагатай болдог. Улс орон бүр өөрийн стандартын дагуу санхүүгийн бүртгэлийг хөтөлдөг. Монгол Улсын хувьд GAAP буюу Ерөнхий хүлээн зөвшөөрөгдсөн зарчмыг мөрддөг. Мөн МУ-н НББ-ийн тухай хууль, Олон улсын стандартуудыг мөрдөж бүртгэл тооцоог хөтлөх хэрэгтэй.

Санхүүгийн бүртгэл


Эмийн санд гардаг зардлууд

1. Түрээсийн зардлууд, элэгдэл хорогдол

2. Төрөлбөр хураамжууд

3. Цалин

4. Нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгал

5. Татан авалтын зардлууд

6. Ашиглалтын зардлууд

7. Үйлчилгээний зардлууд

Бүх задрлуудыг бүртгэх

Бүх зардлуудыг бүртгэх хэрэгтэй. Зардлуудыг бүртэгсэнээр эргэлтийн хөрөнгийг төлөвлөх, орлого зарлагын харьцааг зөв хангах боломж бүрдэнэ.

- Өдөр тутмын борлуулалтын орлого- Нэр төрөл, тоо ширхэгийн гаралт- Үйлчлүүлэгчийн тоо- Чухал эсвэл тайлбар хэрэгтэй борлуулалтын мэдээ


Эмийн санд ордог орлогууд

1. Борлуулалт

2. Зээлийн авлага

3. Урамшуулал, бонус, хөнгөлөлтүүд

4. Үйлчилгээний орлого

Бүх орлогуудыг цаг тухай бүрт нь

бүртгэх

Microsoft Excel Worksheet


Эмийн санд ордог орлогууд

Эмийн санд гардаг зардлууд

Эмийн сангийн ашиг

Цэгцтэй бүртгэл хийсний ачаар ямар зардлуудыг танах, хэрхэн юун дээр анхаарч орлогоо нэмэгдүүлэхээ шийдэх боломжтой болдог.


Мөнгөн хөрөнгө

Бараа материал

Эд хөрөнгө

Эмийн сангийн бүртгэл

Эмийн санд Эд хөрөнгө, Бараа материал болон мөнгөн хөрөнгийн бүртгэл байхаас гадна эмийн сангийн анхан шатны

бүртгэл хөтлөлт байдаг. Тиймээс эмийн санчийн бүртгэл тооцооны ажил их байдаг.


Бараа материал

Худалдан үнээр Өртөгөөр

Харьцаа=Худалдахүнэ−Өртөг

Худлах үнэ

Ашиг = Борлуулалтын орлого * харьцаа

Ашиг = Борлуулалтын орлого – Бараа материалын өртөг


Бараа материалын өртөг тооцох: Эхэлж авсанг эхэлж зарлагдах

ЭАЭЗ аргын үед үнэ болон өртөг өөрчлөгдөж ирсэн тохиолдолд бараа материалыг бүртгэдэг. Нилээд түгээмэл хэрэглэдэг байсан арга.

Жишээ: А эм 2000 төгрөгөөр 10 ширхэг ирсэн. Үнээс 3 зарагдаж дахин 1500 төгрөгөөр 20 ширхэг ирсэн. Үүнээс 5 зарагдсан.

Эхний үлдэгдэл Орлого Зарлага Эцсийн үлдэгдэл

1 10*2000=20000 10*2000=20000

2 10*2000=20000 3*2000=6000 7*2000=14000

20*1500=300007*2000=14000

7*2000=14000 2*2000=400020*1500=30000 20*1500=30000

5*2000=100004

3 7*2000=14000 20*1500=30000


Бараа материалын өртөг тооцох: Дундаж өртөг

Дундаж өртөгийн арга нь ашиглахад амар байдаг учраас түгээмэл хэрэглэх болсон. Үнэ харьцангуй тогтвортой байдаг үед ашиглахад нэн тохиромжтой байдаг.

Жишээ: А эм 2000 төгрөгөөр 10 ширхэг ирсэн. Үнээс 3 зарагдаж дахин 1500 төгрөгөөр 20 ширхэг ирсэн. Үүнээс 5 зарагдсан.

Эхний үлдэгдэл Орлого Зарлага Эцсийн үлдэгдэл

1 10*2000=20000 10*2000=20000

2 10*2000=20000 3*2000=6000 7*2000=14000

3 7*2000=14000 20*1500=30000 27*1630=44000

4 27*1630=44000 5*1630=8150 22*1630=35860


Эд хөрөнгө

• Эд хөрөнгө гэдэг ойлголтонд эдэлгээ нь 1 жилээс дээш хугацаатай зүйлийг авч үздэг. Юуг эд хөрөнгө гэж үзэж бүртгэх шийдвэрийг эмийн сангийн эрхлэгч өөрөө гаргах хэрэгтэй.

• Эд хөрөнгө материалд элэгдэл тооцож байх хэрэгтэй бөгөөд жил бүр ашиглах хугацаанаас нь хамаарсан элэгдлийн хэмжээг тооцож эд хөрөнгийг хорогдуулж байх хэрэгтэй.


Мөнгөн хөрөнгө

• Бэлэн мөнгөний орлого болон зардлын бүртгэлийг тогтмол хийж хэвших

• Бэлэн борлуулалтын дүн болон барааны үлдэгдлийг өдөр тутам тулгаж байх

• Орлогын болон зардлын баримтыг ашигладаг байх

• Задгай мөнгөний нөөцийг бүрдүүлэх

3. Ирээдүйд манайх хаана очих өнөөдөр хэрхэн тооцсоноос хамаарна

Эмийн сангийн ашиг

Зээл тусламж

Эзний хөрөнгө

эсвэл хөрөнгө оруулалт

Эмийн сангийн эргэлтийн хөрөнгийг

нэмэгдүүлэх

Эмийн сангийн салбарыг

нэмэгдүүлэх Бусад салбарт бизнес эрхлэх

Аливаа бизнес ирээдүйгээ ойрын болон дунд хугацаанд заавал төлөвлөсөн байх хэрэгтэй. Өнөөдрийн олж байгаа ашиг ирээдүйн орлогыг дагуулах нь зөв юм.

4. НӨАТ гэж юу вэ?

Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар

Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын төлөгч болох нь ашигтай юу?

Таны худалдан авч байгаа бараа бүтээгдэхүүнд НӨАТ шингэсэн байгаа бөгөөд тэднийг та НӨАТ төлөлгч биш бол буцаан авах эрх бүрдэхгүй. Тиймээс НӨАТ төлөгч байх нь ашигтай юм.

Хэрхэн НӨАТ төлөгч болох вэ?

Жилийн борлуулалтын орлого 10 сая – д хүрсэн үед НӨАТ төлөгч болох эрх бүрдэнэ.

Хэрхэн НӨАТ –ын нөхөн төлбөр авах вэ?

Таны худалдан авсан бараа бүтээгдэхүүний НӨАТ таны борлуулсан бараа бүтээгдэхүүний НӨАТ-аас давсан үед зөрүүг буцаан авна.


MS Office Excel програм бол гарт ойрхон тооцоолол хийх хамгийн тохиромжтой програм

юм.

Бид бүх эм бэлдмэлийн нэр, өртөг, үнэ, дуусах хугацаа, тоо ширхэг гэх

хэрэгтэй бүх мэдээллийг оруулж шүүж харах

боломжтой.

Бүх зардлуудыг бүртгэн тооцоолол хийх

боломжтой.

Бүх орлогуудыг бүртгэн тооцоолол хийх

боломжтой.


Борлуулалтын болон нөөцийн мэдээллийг хөтлөхөд тун төхөмтэй байх бөгөөд эндээс ашгийн мэдээллийг харж болно. Шүүлт ашиглан барааны нэр төрөл, тоо хэмжээ, нийлүүлэгч, өртөг, үнэ, борлуулсан тоо, үлдэгдэл гэх мэт бүх мэдээллийг

онцлон харах боломжтой. Түүнчлэн хайлт ашиглан олон мэдээлэл дундаас хайснаа хурдан олох боломжтой юм.

Microsoft Excel Worksheet

6. ЗөвлөмжТооллого хийх зөвлөгөө:

• Тооллого хийхдээ тухайн өдөр орлого зарлага гаргах хэрэггүй

• Хэрвээ орлого, зарлага хийх шаардлагатай гэж үзвэл тухайн бичилтийг сайн тэмдэглэж тооллогын дараа эсвэл өмнө нь дүнг нь оруулах хэрэгтэй

• Тооллогоны үеэр бараа бүтээгдэхүүний нэр төрлийг давхардуулж бүртгэхгүй байхад онцгой анхаарах

• Илүүдэл гарах шалтгаан нь ихэвчлэн өмнөх тооллогын алдаа, татан авалтын бичилт дутуу хийгдсэнтэй холбоотой байдаг.

6. ЗөвлөмжӨрсөлдөгчөө судлах зөвлөгө

Аливаа бизнес үргэлж өрсөлдөгчтэй байж тэдэнтэй уралдаж улам бүр хөгжиж байдаг.

Өрсөлдөгчийг судлахдаа дараах асуултад хариулт олох зорилготой: 1. Хэн миний өрсөлдөгч вэ?2. Хэр хүчтэй өрсөлдөгч вэ?3. Гол давуу тал нь юу вэ?4. Гол сул тал нь юу вэ?

Хэрхэн илүү үйлчилгээг санал болгохХэрхэн өрсөлдөгчөөс суралцах гэдгийг

тодруулж ажил хэрэг болгох

6. ЗөвлөмжҮнэ тогтоох зөвлөгөө

Зардал дээр нэмэх арга

Борлуулалтаа нэмэгдүүлэх арга

Нэр хүндийн үнэ тогтоох

Хэрвээ танайх өрсөлдөгч олонтой

газар үйл ажиллагаа явуулдаг бол...

Тухайн бүсдээ нэр хүндтэй өөрийн гэсэн олон үйлчлүүлэгчтэй

бол...

Хэрвээ цар хүрээ жижигтэй, шинэхэн

эмийн сан бол...

5000 + 30%

5000 + <20%7880

6. ЗөвлөмжҮнэ тогтоох зөвлөгөө

Үнийн тактикууд:

1. Өгөөш үнийн тактик2. Сондгой үнийн тактик3. Шугамын үнийн тактик4. Багцын үнийн тактик5. Буудаг үнийн тактик

6. ЗөвлөмжХямдрал урамшуулал зарлах зөвлөгөө

Ямар нэгэн урамшуулал зарлах гэж байгаа бол хэнд хүргэх вэ? гэдгийг сайн бодох ёстой.

• Эмч• Ойрхон амьдардаг хүмүүс• Явуулын хүмүүс• Байнга эм авдаг хүмүүс гэх мэт...

Цаг хугацаа, хүртээмж, сэдэлжүүлэлт болох

6. ЗөвлөмжХамтын ажиллагааг өргөжүүлэх зөвлөгөө

Эмийн сан дээр хийгдэх өдөрлөг, урамуулал, мэдээлэлжүүлэх ажил болон бусад төрөл бүрийн ажлыг төлөөлөгчийн газруудтай хамтран хийх бүрэн

боломжтой байдаг. Зардал хэмнэсэн аргаар хэрэглэгчийг татах нэгэн боломж тул байнга санал санаачлагатай ажиллах хэрэгтэй.

Анхаарал хандуулсанд баярлалаа

Documents

Бүртгэл тооцооны сургалт