“ГЭР БҮЛИЙН СОЦИОЛОГИ”  

Индекс: FS 302Судлах кредит: 3,0Судлах улирал: хавар

Сэдэвчилсэн төлөвлөгөө

Лекцийн сэдэв Лекц Сем

Нэгдүгээр бүлэг сэдэв

1Гэр бүлийн тухай социологийн ойлголтА. Гэр бүлийн социологийн үүсэл хөгжилГэр бүл судлалын үүсэл хөгжил Б. Гэр бүлийн социологийн нэр томъёо, үндсэн ухагдахуунВ. Гэр бүлийн социологийн судлах зүйл, судалгааны чиг үүрэг

4 4

2Гэр бүлийн социологийн судалгааны арга зүйА. Гэр бүлийн социологийн судалгаа системт хандлагатай болох нь Б. Социологийн судалгааны аргыг гэр бүлийн судалгаанд ашиглах нь онцлогВ. Гэр бүлийн тогтвортой байдлыг судлах асуудалГ. Гэр бүлийн асуудлыг социологийн тоон аргаар судлах ньД. Гэр бүлийн асуудлыг социологийн чанарын аргаар судлах нь

4 4

3Гэр бүлийн социологи дахь тулгуур онол, үзэл баримтлалБүтэц үүргийн үзэл баримтлал дахь гэр бүлЗөрчилдөөний онол дахь гэр бүл Микросоциологийн онол дахь гэр бүл

2 2

Хоёрдугаар бүлэг сэдэв

4Гэр бүлийн түүхэн хэв маягА. Эртний гэр бүлБ. Овог ургийн гэр бүлВ. Моногами гэр бүл

2 2

5Гэр бүлийн тухай утопи үзэл

А. Платоноос уламжилсан гэр бүлийн тухай утопи үзэл санааБ. Шударга ёс ноёрхсон нийгэм дэхь моногами гэр бүл

В. Гэр бүлийн ирээдүйн хөгжлийн талаарх утопи таамаглал

2 2

6Гэр бүлийн хэлбэрүүдА. Ураг төрөлБ. Гэр бүлийн нийтлэг хэлбэрВ. Гэр бүлийн альтернатив хэлбэрГ. Уламжлалт болон орчин үеийн гэр бүл

2 2

Гуравдугаар бүлэг сэдэв

7Гэрлэлт, Гэр бүлийн үүргүүдА. Гэрлэхээс өмнөх зан үйлБ. Гэр бүл төлөвлөлтВ. Гэрлэлтийн хэлбэрүүд Г. Гэрлэлтийн төрөл хэв шинж

4 4

8Гэр бүлийн амьдралын мөчлөгийн тухай ойлоголтА. Гэр бүлийн амьдралын мөчлөгийн тухай ойлголтБ. Гэр бүлийн аиьдралын бүрэн ба бүрэн бус мөчлөгВ. Залуу гэр бүл

2 2

9Гэр бүлийн харилцаа, бүтэцА. Гэр бүлийн үүрэгБ. Гэр бүл дэхь хөдөлмөрийн хуваарьВ. Гэр бүл дэхь эрх мэдлийн хуваарьлалтГ. Гэр бүлийн амьдралын нөхцөлД. Гэр бүл дэх хүүхдийн асуудал

2 2

10Гэр бүл салалтА. Гэр бүл салалтын тухай ойлголтБ. Гэр бүл салалтын шалтгаанВ. Гэр бүл салалтын үр дагавар

4 4

11Гэр бүл дэхь гаж үзэгдлүүдА. Гэр бүлийн хүчирхийлэлБ. Бэлгийн харилцааг зүй бусаар ашиглах ньГ. Гэр бүл дэхь жендерийн асуудал

2 2

12Монголын гэр бүлийн өнөөгийн төлөв байдалА. Монгол дахь гэр бүлийн социологийн хөгжилБ. Монголын хүн амын гэрлэлт, гэр бүлийн төрх

2 2

Нийт 32 32

I Бүлэг. ГЭР БҮЛИЙН СОЦИОЛОГИ

1. Гэр бүлийн тухай социологийн ойлголт

А. Гэр бүлийн социологийн үүсэл хөгжил

Б. Гэр бүлийн социологийн нэр томъёо, үндсэн ухагдахуун

В. Гэр бүлийн социологийн судлах зүйл, судалгааны чиг үүрэг

2. Гэр бүлийн социологийн судалгааны арга зүй

А. Гэр бүлийн социологийн судалгаа системт хандлагатай болох нь

Б. Социологийн судалгааны аргыг гэр бүлийн судалгаанд ашиглах нь онцлог

В. Гэр бүлийн тогтвортой байдлыг судлах асуудал

Г. Гэр бүлийн асуудлыг социологийн тоон аргаар судлах нь

Д. Гэр бүлийн асуудлыг социологийн чанарын аргаар судлах нь

3. Гэр бүлийн социологи дахь тулгуур онол, үзэл баримтлал

• Бүтэц үүргийн үзэл баримтлал дахь гэр бүл• Зөрчилдөөний онол дахь гэр бүл • Микросоциологийн онол дахь гэр бүл

• МЭДЛЭГ : Гэр бүлийн социологийн ШУ, түүний судлах зүйл, онол үзэл баримтлалын талаар онолын суурь мэдлэг эзэмшинэ.

• ЧАДВАР : Гэр бүлийн социологийн ШУ-ы онолыг практик судалгаанд хэрэглэх чадвар эзэ мшинэ.

• ДАДАЛ : Мэргэжлийн үйл ажиллагаандаа социологийн мэдлэг ашиглах дадалд суралцана.

• Бүлэг сэдвийн хүрээнд хийж гүйцэтгэх бие даалтын ажил

Мацковский. М. С. Социология семьи: Проблемы теорий, методологий и методики. М., 1989 сурах бичгийг уншиж агуулгын товчлол хийж асуугдах.

• Бүлэг сэдвийг үнэлэх хэлбэр

А. Хэлбэр: Оноогоор дүгнэнэ.

Б. Шалгуур үзүүлэлтүүд: Сэдвийн агуулгыг эзэмшсэн байдал, илтгэх, ярих ур чадвар.

В. Аргачлал: Бүлэг сэдвийн хүрээнд судалсан үндсэн агуулга, зайлшгүй мэдвэл зохих мэдлэгээр асуулт гаргаж шалгана.

Унших ном зохиол :

• 1. Смелзер Н. Социологи. УБ., 2001• Гидденс Э. Социология. М., 1999• Мацковский. М. С. Социология семьи: Проблемы теорий, методологий

и методики. М., 1989• Намжил Т. Монгол, Өрнө, Дорно : гэр бүлийн зан заншлын уламжлал,

холбоо. 3 боть. УБ., 1999• Мөнхба О, Болд Ц, Гэр бүлийн зарим асуудлууд. /Социологи сэтгүүл.

2001, №1• Антонов А. И, Медков В. И. Социология семьи. М., 1998• Социологийн судалгааны үндсэг аргууд. Ред. В. Отгоннасан. УБ., 1993• Антонов. А. И. Микросоциология семьи. М., 1998

II Бүлэг. ГЭР БҮЛИЙН ТҮҮХ

1. Гэр бүлийн түүхэн хэв маяг

А. Эртний гэр бүл

Б. Овог ургийн гэр бүл

В. Моногами гэр бүл

2. Гэр бүлийн тухай утопи үзэл

А. Платоноос уламжилсан гэр бүлийн тухай утопи үзэл санаа

Б. Шударга ёс ноёрхсон нийгэм дэхь моногами гэр бүл

В. Гэр бүлийн ирээдүйн хөгжлийн талаарх утопи таамаглал

1 •Моногами гэр бүлийг хүний аз жаргал, шударга ёстой үл нийцэх хэлбэр хэмээн эрс үгүйсгэсэн урсгал

2 •Моногами гэр бүлийн зарчмыг чанд биелүүлвээс нийгэмд шударга ёс, дэг журам тогтоно гэж үздэг урсгал

3 •Хүмүүсийн хоорондын харилцааны хувийн эрх чөлөө, сонголтонд нийгмийн зүгээс үл оролцоно хэмээн үздэг урсгал. Гэр бүлийн тухай утопи үзлийг Платон, Т. Кампанелла, В. Годвин, Т. Мор, Ж. Уинстенли, Г. Мабли нар хөгжүүлжээ.

3. Гэр бүлийн хэлбэрүүд

Б. Гэр бүлийн нийтлэг хэлбэр

Г. Уламжлалт болон орчин

үеийн гэр бүл

В. Гэр бүлийн альтернатив

хэлбэр

А. Ураг төрөл

Бүлэг сэдвийн хүрээнд хийж гүйцэтгэх бие даалтын ажил• Гэр бүлийн социологийн хөгжлийн түүхэн үе шатыг гэр бүлийн• асуудлаар судалгаа хийж байсан эрдэмтэдээр дамжуулан тайлбарлана. • Ураг төрлийн талаарх социологийн судалгааны мөн чанарыг • тайлбарлана.• Гэр бүлийн хэв маягийн ангилал, ялгааны талаар ярилцах• Гэр бүлийн альтернатив хэлбэрүүд үүсэх болсон шалтгааныг мэдэж

ирэх• Гэр бүлийн тухай утопи үзлийн үндсэн чиглэлүүдийн гол санааг

илэрхийлж гаргах.

Бүлэг сэдвийг үнэлэх хэлбэр

А. Хэлбэр: Оноогоор

Б. Шалгуур үзүүлэлтүүд: Сэдвийн агуулгыг эзэмшсэн байдал, бусдын санаа бодлыг сонсож өөрийн санал дүгнэлтийг хэлэх чадвар

В. Аргачлал: Оюутны эзэмшсэн мэдлэг, чадварыг ярилцлага, хэлэлцүүлгийн аргаар дүгнэнэ.

Ярилцлага:• Асуудлын хүрээнд 2 ба түүнээс дээш ном, сурах бичгийг уншиж

судалсан байх• Тухайн асуудлыг оновчтой, тодорхой томъёолох • Өөрийн үзэл санааг чөлөөтэй илэрхийлэх • Өөрийн үзэл санаа нь баримт жишээ, үндэслэл сайтай байх • Бусдын үзэл бодлыг хүндэтгэх, бусадтай санал бодлоо чөлөөтэй

хуваалцах

Унших ном зохиол• 1. Ф.Энгельс. Өрх гэр, хувийн өмч, төрийн үүсэл.Түүвэр зохиол. 3

боть. УБ.. 1970.• 2 Д.Гонгор. Халх товчоон. Хоёр дэвтэр. УБ., 1970, 1978.• Т.Намжип. Монгол ба Зүүн хойт Азийн гэр бүл. Дэд дэвтэр. УБ., 1996.• Т. Намжил. Монгол, Өрнө, Дорно : гэр бүлийн зан заншлын уламжлал,

холбоо. 3 боть. УБ., 1999• Заболотных В.А. Эхо тысячелетий. СПб., 1994• Хрисанова Е.Н, Перевозчиков И.В. Антропология. М., 1991.• Ф.Энгельс. Мич хүн болоход хөдөлмөрийн гүйцэтгэсэн роль.

К.Маркс, Ф.Энгельс. Түүвэр зохиол, 3 боть. УБ.. 1970.• Дьяконов И.М, Пути истории. М., 1994.• Семенов Ю.И. Происхождение брака и семьи. М., 1974.• История первобытного общества. В 2-хт. М.. 1986. Т. 2.• Шахнович М.И. Первобытная история и философия. Л., 1971• Смелзер. Социологи. УБ., 2001• Нийгмийн шинэчлэл, амьдралын хэв майгийн өөрчлөлт. УБ., 2001

III Бүлэг. ГЭР БҮЛ ТҮҮНИЙ ОЛОН ТАЛТ ХАРИЛЦАА

1. Гэрлэлт, Гэр бүлийн үүргүүд• А. Гэрлэхээс өмнөх зан үйл• Б. Гэр бүл төлөвлөлт• В. Гэрлэлтийн хэлбэрүүд • Г. Гэрлэлтийн төрөл хэв шинж

2. Гэр бүлийн

амьдралын мөчлөгийн

тухай ойлголт

Б. Гэр бүлийн

амьдралын бүрэн ба бүрэн бус мөчлөг

В. Залуу гэр бүл

3. Гэр бүлийн харилцаа, бүтэц

А. Гэр бүлийн үүрэг

Б. Гэр бүл дэхь хөдөлмөрийн хуваарь

В. Гэр бүл дэхь эрх мэдлийн хуваарьлалт

Г. Гэр бүлийн амьдралын нөхцөл

Д. Гэр бүл дэх хүүхдийн асуудал

4. Гэр бүл салалт

Б. Гэр бүл салалтын шалтгаан

А. Гэр бүл салалтын

тухай ойлголтВ. Гэр бүл

салалтын үр дагавар

5. Гэр бүл дэх гаж

үзэгдлүүд

А. Гэр бүлийн

хүчирхийлэл

Б. Бэлгийн харилцааг зүй бусаар ашиглах

нь

Г. Гэр бүл дэхь

жендерийн асуудал

Бүлэг сэдвийн хүрээнд хийж гүйцэтгэх бие даалтын ажил• Залуучууд ямар замаар танилцдаг вэ?• Гэр бүлийн өмнөх зан үйл болон сүй тавих ёслолын үүрэг, ач

холбогдол.• Гэр бүл төлөвлөлтийн мөн чанар• Гэр бүлийн хэлбэр, төрөл гэсэн ерөнхий сэдвүүдийн хүрээнд эссэ

бичих / ерөнхий сэдвийн хүрээнд сэдвээ нарийвчлан сонгоно. /

Үнэлэх хэлбэр • 100 балл хүртэл оноогоор дүгнэнэ.

Шалгуур үзүүлэлтүүд: • Эссэ: Эссэний ерөнхий бүтцийг баримтлах. Үүнд: • Сэдэв нь агуулгатайгаа нийцэж байгаа эсэх • Сонгосон сэдвийн хүрээнд баримт жишээн дээр тулгуурлан өөрийн

үзэл санааг тусгах, харьцуулах, олон талаас нь судлан дүгнэсэн эсэх• Ашигласан материал • Ишлэл зүүлтийг тодорхой оруулсан эсэх

Унших ном, зохиол• Ильясов Ф. Н. Сколько стойт невеста Социологи. 1991, №6• Э. Гидденс. Социология. М., 1999• Д. Тунгалаг. Гэр бүлийн ёс суртахуун. УБ., 2000• Т. Намжил. Монголчуудын гэр бүлийн уламжлал. Тэргүүн дэвтэр• УБ., 1996• 5. Л.Мацковский Социология семьи. М.1983• 6. Т.Бүрэнжаргал. Гэр бүлийн социологи. 2005• 7. Д.Тунгалаг. Гэр бүлийн ёс зүй. 2001• 8. Социологийн судалгааны аргууд. 2003• 9. Н.Смелзер. Социологи, УБ. 2000 он• А.Антонов. Микросоциология семьи, М.1999• Л.Мацковский Социология семьи. М.1983• Т.Бүрэнжаргал. Гэр бүлийн социологи. 2005• Д.Тунгалаг. Гэр бүлийн ёс зүй. 2001• Социологийн судалгааны аргууд. 2003• Т. Бүрэнжаргал

Б. Монголын хүн амын

гэрлэлт, гэр бүлийн төрх

А. Монгол дахь гэр бүлийн социоло

гийн хөгжил

Монголын гэр

бүлийн өнөөгийн

төлөв байдал

Унших ном зохиол• 1. Т. Намжил. Монголчуудын гэр бүлийн хүмүүжлийн уламжлал.

Тэргүүн дэвтэр. УБ., 1996• 2. Д. Тунгалаг. Гэр бүлийн ёс суртахуун. УБ., 2000• 3. Т. Бүрэнжаргал. Гэр бүлийн социологи. УБ., 2005• 4. Гэр бүл хүүхдийг хөгжүүлэн төлөвшүүлэх анхдагч орчин.

Онол практикийн бага хурлын илтгэлүүдийн эмхтгэл. УБ., 1999• 5. Өнөөгийн Монголын гэр бүл - хөгжлийн чиг хандлага. Онол

практикийн бага хурлын илтгэлүүдийн эмхтгэл. УБ., 2002• 6. Өнөөгийн Монголын гэр бүлийн хөгжлийн чиг хандлага. Онол

практикийн 2-р бага хурлын илтгэлүүдийн эмхтгэл. УБ., 2004

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА.