миний монгол

“Зээгт наамал”

Баатар хот Москвагийн нэрэмжит

Улсын тэргүүний 33-р сургуулийн

Технологийн багш А. Гүнзэ

Улаанбаатар хот 2011 он

Миний монгол бахархалЭх орныг газар шороо,

уул ус, ард түмэн, зан заншил,соѐл урлаг зэрэг маш олонзүйл бүрдүүлнэ. Эдгээрийнэзэн нь ХҮН буюу хүмүүс бид.Монголчууд дээд тэнгэрээсзаяатай, сайн сайхныг зөгнөжамьдардаг гэгээлэг ард түмэнбөгөөд өөрсдийн гэсэн өвсоѐл, онцлогтой. Эдгээрийннэг болох чимэх, чимэглэхурлаг буюу зээгт торгоннаамал нь маш нарийн урухаан, чадвар шаардсанчимэглэх урлагийн нэгэнтөрөл юм.

33-р сургууль Технологийн багш А.Гүнзэ

Үндэслэл Зээгт наамлын төрөл нь хойч

үедээ өвлүүлэн үлдээх үнэт соёлыннэг бөгөөд энэ урлагийг танинмэдүүлж сурталчлах, урланбүтээлгэх, өвлүүлэн үлдээх нэншаардлагатай болоод байна.

Ардын гар урлалаар дамжууланхойч үеэ хөгжүүлэх, бахархахсэтгэлийг төрүүлэх, аливаадхандах хандлагаа зохиомждүрслэлээр илэрхийлэх, эсгэх,наах, оёх, зээглэх, чимэглэх зэрэггар урлалд сургах.

Монголчуудын бахархах баялагнь эд хөрөнгө бус оюуны үнэт өв,сэтгэлгээ юм гэдгийг урлагийнбүтээлээр чухалчлах зорилготой.


Судалгаа


Судалгааны зорилго: Монголынзалуучууд ялангуяа өсвөр насныханмонголын уламжлалт урлагын бүтээлболох зээгт наамлын талаар хирмэдлэгтэй байгаа, цаашид хэрхэнуламжлуулан үлдээвэл зохих талаарзалуучуудын санаа бодлыг мэдэхийгзорьсон юм.Судалгааны үр дүн:Судалгаанд нийт 60 хүн хамрагдсанаас 19 нь эрэгтэй, 41 нь эмэгтэй байв.Насны ангилалын хувьд авч үзвэл:

Насны ангилал Хүний тоо

10-20 нас 17

21-30 нас 21

31-40 нас 15

41-ээс дээш 7


Судалгаанд хамрагсадын боловсрол

болон ажил мэргэжлийг нь авч үзвэл

дараах байдалтай байна.

Боловсролын байдал

Тусгай дунд; 9%

Бүрэн дунд; 21%

Бага; 12%

Дээд; 58%


Зээгт наамлын талаар мэддэг эсэх талаар дараах хариултуудыг өгсөн байна.

Ажил мэргэжлийн байдал

Бусад; 38%

Сурагч; 25%

Багш; 18%

Оюутан; 7%

Хувиараа; 5%

Эмч; 2%

Инженер; 5%


Зээгт наамлыг мэддэг эсэх

;Бага зэрэг

30%

Дунд зэрэг

28%

Мэдэхгүй

35%

;Маш сайн

7%

Ханын зураг байдаг

Гар урлалын зүйл байдаг

Бэлэг дурсгалын зүйл байдаг

Зээгт наамлаар хийсэн бүтээл байдаггүй


Зээгт наамлаар хийсэн зүйл байдаг эсэх

11%

11%

5%

73%

1-Бусад,

2-Чанартай бол худалдаж авна,

3-Үнэ боломжийн бол худалдаж авна,

4-Өнгө үзэмж ба хийц нь сайн бол худалдаж авна,

5- Мэдэхгүй.


1-Зээгт наамлын бүтээлийн үзэсгэлэн зохион байгуулах,

2-Бусад3-Зээгт наамлын урлалыг иргэдэд

сурталчлах, таниулах3-Дунд сургуулийн технологийн

хичээлийн сургалтын хөтөлбөрт оруулах


Зээгт наамлыг хэрхэн хөгжүүлэх вэ?

1

36%

2

36%

3

14%

4

14%

1 2 3 4

Дүгнэлт Судалгаанд хамрагсдын дийлэнх буюу 35% нь зээгт

наамлын талаар огт мэдлэггүй, 30% нь бага зэргийн

мэдлэгтэй байгаа нь энэхүү соѐлын үнэт өв улам бүр

мартагдаж, улмаар устаж үгүй болох аюулын харангыг

дэлдэж байгааг харуулж байна. Бага зэрэг мэдэж байгаа

хүмүүсийн ихэнх буюу 80 гаруй хувь нь ардын урлалын

эд зүйл бөгөөд бэлэг дурсгалын төдий зүйлсээр

ашигладаг эд гэж үзэж байгаа нь үнэхээр харамсалтай

байна.

Хэрэв зээгт наамал байвал та худалдаж авахуу гэдэг

асуултанд дийлэнх буюу 43% нь мэдэхгүй гэж

хариулсан ба 27% нь Өнгө үзэмж ба хийц нь сайн

байвал худалдаж авна гэсэн байв. Эндээс үзвэл зээгт

наамлыг хөгжүүлбэл зөвхөн дотоодын гэлтгүй

гадаадын иргэд ч сонирхон авах нь дамжиггүй юм.

Дийлэнх иргэд зээгт наамлын талаар мэдлэггүй байгаа

тул цаашид ямар арга хэмжээ авбал зээгт наамлыг

олонд таниулах, нөгөө талаас ардын үнэт өв соѐлыг

устаж үгүй болголгүй цаашид уламжлуулах вэ гэдэг

асуудал дээр судалгаанд хамрагдсагдын дийлэнх буюу

36% нь Үзэсгэлэн зохион байгуулж ард иргэдэд

сурталчих гэсэн ба мөн 36 % нь хэрхэх талаар сайн

мэдэхгүй гэсэн хариулт өгсөн байсан.

Иймд цаашид зээгт наамлын урлалыг дунд сургуулийн

хичээлийн хөтөлбөрт тусгайлан зааж оруулж мөн ард

иргэдэд сурталчлан таниулах ажлыг тогтмол хийснээр

Зээгт наамал хэмээх энэхүү ардын уламжлалт урлалын

бүтээлийг хойч үедээ өвлүүлэн үлдээх юм.33-р сургууль Технологийн багш А.Гүнзэ

Зохиомжийн үндэс Зохиомжийн төвд Чингис хааны

сэнтийдээ амар тайван заларч, уудам

орон зайг эзэгнэн сууж буйгаар гол

дүрээ болгон дүрсэлсэн. Чингис

хаанаар монголчуудын сүр хүчит

оюун ухааныг төлөөлөв.

Дэвсгэртээ босоо сонгосон нь

монголчуудын босоо хийморийг

бэлгэдсэн билээ.

Дээлний шар өнгө нь амьдралын

баяр баясгалан, ард олондоо ээлтэй,

ямар ч нөхцөл байдалд зохицож

чаддаг оюунт сэцэн ухааныг

бэлэгдсэн.

Энэ нь монголчуудын дэлхийд

гайхагдах оюун ухааны илрэл болох

юм. Тодруулбал амьд биеийн

шалгарлын мөн чанар нь аливаад

дасан зохицох чадвараар

тодорхойлогддог болохыг Ч.Дарвин

нэгэнтээ баталсан байдаг.33-р сургууль Технологийн багш

А.Гүнзэ

Нөмрөгийн улаан өнгө нь үргэлж

бадрангуй дээшээ тэмүүлсэн, сүр

хүч эр зоригийг нь илтгэнэ.

Ногоон өнгийн уулаар нь өргөн

уудам тал нутаг байгалийн цэвэр

ариун онгон залуу байдлыг, мөнх

амгалан амьдрахыг бэлэгдсэн.

Сэнтий болон олбог ширдэгээр нь эд

баялаг, өв соѐлоо илэрхийлсэн.


Зээгт наамал

Монгол зээгт наамал нь

зээглэдэг шитгээ чимэг суулгадаг

хатгамал саа зэрэг олон төрлийн

үйлээр бүтдэг онцлогтой.

Эртнээс монголчууд эсгий

арьсан хувцас эдлэл хэрэглэж

түүнийг хээлж чимэглэж ирсэн нь

наамал урлагийн эхийг тавьсан.

Эсгийг хээлэхдээ зээгтэй, зээггүй

хээ чимгийн гоёмсогоор ширдэг

байжээ.

Бүс бараа хийгдэх болсноор

наамал урлал шинэ шатандаа

хөгжиж ирсэн .


Монголын уран сайхнысэтгэлгээний уламжлалдтулгуурлан торго хоргойгнааж зээглэх, хатгамалдахзэрэг оѐдлын аргаар

гүйцэтгэсэн ардын урлагийнбүтээлийг зээгт наамал гэнэ.

Зээгт наамлыг торгон зурагхэмээн нэрлэсэн нь дүрслэл,уран сайхны төгсилэрхийлэлээрээ уранзургаас дутахааргүй түвшиндхүрсэн учраас урлагийн биедаасан төрөл болтлоохөгжжээ.

Эсгэмэл наамал, шивээсэнхатгамал, гурамсан зээгтнаамал, хялгасан зээгтнаамал гэж 4 төрөлдхуваадаг.


Торгон зургийг урлах

технологи


Хар зургийг 3 хувь гаргах

Торгоо цардах, эсгэх

Дүрсийн хөвөөг нугалж наах

Дүрсүүдээ өрж зураг үүсгэх

Зээглэх

Зээгт наамал хийх

технологи


1. Зураг эскиз гаргах:


2. Эсгүүр бэлтгэж авах


3. Материал дээр эсгүүр буулгах


4. Бэлтгэсэн дүрсийн дагуу ил гарах

хэсгийг нугалан нааж хэвшүүлнэ.


5. Дүрсүүдийг эвлүүлэн наах



6. Зээглэн оѐх



7. Төгсгөлийн заслын ажиллагаа,

хүрээ хийж жаазлах


Техник технологийн

Нийслэлийн

олимпиадад 2011 онд

5-р байрт орсон

бүтээл

Техник технологийн

Улсын XV олимпиад

2011 он

Эдийн засгийн тооцоо


№Хэрэглэгдэх

материал Зориулалт Хэмжээ Нэгж

Нийт

өртөг

1 Шүр, сувд чимэглэл 6 уут 4500 27000

2 Торгодүрс

хэлбэр5м 10000 50000

3 Утас зээглэх 34ш 300 10200

4 Хэрэглэгдэхүүн оѐх, наах 10ш 750 7500

5 Жааз хүрээ 1 83600 83600

6 Нийт 178300

Урласан хугацаа 40 хоног

ДҮГНЭЛТ Эртнээс уламжлагдан ирсэн ардын гар

урлалын нэг төрөл болох зээгт наамлынурлагаараа бахархан бишэрч, цаашид энэ өвсоёлоо хойч ирээдүй болсон сурагчиддааөвлүүлэн үлдээх эрхэм хүндтэй үүрэгхариуцлага багш бидэнд нэгэнтээ болжээ.

Зээгт наамал урлах явцад энэ урлагийнхөгжлийн явц өнөө үед ихээхэн зогсонги,мартагдах байдалд орж, судалгааныматериалын олдоц тааруу, урласан бүтээлүүднь хэдхэн тооны байгаа нь сэтгэлэмзэглүүлмээр байлаа.

Цаашид зээгт наамлын төрлийг хөгжүүлэхэддунд сургуулийн Зураг урлал-Технологийнбагш нарт ур чадварын бүрэн бололцообайгаа төдийгүй сургалтын хөтөлбөрттодорхой цаг төлөвлөн оруулж, сурагчдынмонголын уламжлал, өв соёл, ардын гарурлалаараа бахархах сэдэл тэмүүлэл өгөхтөдийгүй урлах, бүтээх мэдлэг чадвартайболоход нь ихээхэн ач холбогдолтой.

Зээгт наамал урлахад торго дурдан, зээглэхутас үнэ өртөг өндөр тул гар доорхиматериалын өөдөс ашиглан хийх бүрэнболомжтой төдийгүй сурагчдын дунд бэлэгдурсгалын зүйлс, өөрсдийн хэрэгцээсонирхолд нийцсэн бүтээл урлах бүтээлчажил өрнүүлж болно.


Documents

миний монгол