Upload
sainjargal-shiiya
View
2.056
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Популяцийн үндсэн ойлголт
Статус
Биологи
Идэш тэжээл
популяци
Ховордсон шалтгаан
Хагаалагдсан байдал
Нэгдмэл нэг газар нутагт хамт оршин амьдарч, бие
биедээ байнга харилцан нөлөөлдөг, хүрээлэн буй орчны
нөхцлийн өөрчлөлтийг тэсвэрлэн тоо толгойн байдлаа
удаан хугацаанд тогтмол барих чадвар бүхий нэг
зүйлийн бодгалиудыг популяци гэнэ. Латин хэлний
популюс-ард түмэн, хүн ам гэсэн утгатай үг юм. Ямар ч
популяци орон зайд тодорхой байрлал эзэлнэ. Єєрєєр
хэлбэл орон зайн хувьд бvтэцтэй байна гэсэгн vг. Энэ нь
орчны нєєцийг хамгийн єгєєжтэй ашиглах, бодгаль бие
ба популяци дахь тэдгээрийн бvлгийн харилцан
хамаарал, тогтвортой оршин тогтнох боломжийг
тодорхойлж байдаг .
Овог – Хэрэмнийхэн
Тарвага –marmota sibirica
Орос –монгольский сурок
Англи –Sibirican marmota
Статус-Монгол орны улаан данс:устаж
болзошгүй
IUCN-Устаж болзошгүй
Биологи
Биеийн урт нь 37-63см. Биеийн
ерөнхий зүс нь элсэн шаргалаас
хар халтар, толгойн дээд хэсэгт
хар,сүүлний төгсгөлийн дээд тал
хар хүрэн өнгөтөй. Амьдралын
ихэнх хугацааг нүхэнд өнгөрөөдөг.
Тарвагны нүхийг тогтмол түр
зуурын гэж 2 ангилна. Тарвага
бүлээрээ амьдардаг нүхийг
тогтмол нүх буюу ичээ гэнэ.
Хооллож биеэ хамгаалхад
зориулсан нүхийг түр зуурын
зуслан гэнэ. Тарвага нь 10-р сарын
сүүл үеэс дараа оны 3 сар хүртэл
ичнэ. Хавар ичээнээс гармагц ороо
хөөцөлдөө нь эхэлж сар
үргэлжилнэ.Эмэгчин тарвага 5-6
сарын үед 3-6 мөндөл гаргана.
Тарвага нь өвслөг ургамал ихтэй өндөр уулын
бэл , голын хөндийгөөр нутагладаг.Үдийн
халуунаас бусад үед өдрийн турш
бэлчээрлэнэ.Төрөл бүрийн өвслөг ургамалын
навч цэцэг иш цох дэвхрэг зэргээр
хооллоно.Харин мөндөл нь төрснөөс хойш сар
эхийн сүүгээр хооллодог.
Тарваганы популяцийг дотор нь түүний бүтэцзохион байгуулалтын доод түвшин болохколони парацелл, эгэл популяци, бүл гэж шатланхуваана. Энэ бүлээ тогтвортой ,тогтворгүй гэжхуваах бөгөөд эдгээрийн хөдөлгөөнт нэгдэл ньколонийг үүсгэдэг. Энэ колони тус бүр өөрийнтодорхой эзэмшил нутагтай байх боловч тухайнхэсэг бүл нь зан төрх ялангуяа дуу харааныерөнхий дохионы системтэй.Тарвагны колонынхооронд байнга тэнэгч тарвага хавар, намарзуны улиралд 1-2 |өдөр болгон| үзэгдэж байгаань генийн солилцоог явуулах нэг хэлбэр юм.
Дотоодын болон гадаад зах зээлд гаргахаар мах,
арьс ,тосыг ашиглахаар хэт ихээр замбараагүй
агнаснаас болж устаж болзошгүй.
Байгал орчин аялал жуулчлалын сайдын
тушаалаар 2005-2011 онуудад Монгол орон
даяар тарвагны агнуурыг хориглосон. Тарвагны
тархац нутгийн 16 орчим хувийг улсын тусгай
хамгаалалтанд авсан.Мөн Монгол орны үлаан
дансанд бүртгэгдсэн. Ан агнуурын тухай
хуулиар жил бүрийн 10 сарын 16 ны өдрөөс 8
сарын 20 хүртэл ахуйн болон тусгай
зориулалтаар агнах барихыг хориглосон.
Тарвага өдрийн
идэвхтэй амьтан.
Хавар өглөөнөөс
орой болтол өдөржин
идэшлэх ба зуны
дунд сар буюу тарга
тэвээрэг авсан үедээ
нарнаар гарч
идэшлээд үдэд
нүхэндээ орж нар
баруунаа хэлбийхээс
нар жаргатал
идэвхтэй идэшлэдэг.
www.google.com
www.Mongol-999.com
Я.Адьяа Монгол тарвага
Анхаарал тавьсанд
баярлалаа