การทําเกษตรอินทรีย

การทําเกษตรอินทรีย

ทําไมตองทําเกษตรอินทรีย

ปญหาการเกษตรของไทยปลูกพืชชนิดเดียวซ้ําๆกัน โดยไมปรับปรุงบํารุงดิน ความอุดมสมบูรณของดินลดลง

ใชสารเคมีกําจัดศัตรูพืชและปุยเคมีมากเกินไป พบสารเคมีตกคางในนํ้าดื่ม นํ้าใช

เกิดปญหาโรคและแมลงระบาดทําใหเกิดความยุงยากในการปองกันและกําจัด

สภาพแวดลอมถูกทําลายเสียหายจนยากท่ีจะเยียวยาใหกลับคืนมาดังเดิม

ตองใชปุยเคมีในปริมาณท่ีเพิ่มมากข้ึนทุกปจึงจะไดรับผลผลิตเทาเดิม

ผลที่เกิดขึ้นจากการใชสารเคมี

พืช(ผูผลิต)

สัตว(ผูบริโภค)

จุลินทรีย(ผูยอยสลาย)

เคมี

โรคเรื้อรัง สะสมในรางกาย

มีสารพิษตกคางในผลผลิตและเขาสูรางกาย

โรคมะเร็ง ตกคาง ไปยังเด็กแรกเกิด

เปนพิษเฉียบพลัน ตาย

๑. แมงมุม ๑. แมงมุม ๒. กุง หอย ปู ปลา ๒. กุง หอย ปู ปลา ๓. ตัวห้ํา ตัวเบียน ๓. ตัวห้ํา ตัวเบียน

๔. ไสเดือนฝอย ๔. ไสเดือนฝอย

สิ่งมีชีวิตอื่นๆที่ไมเปนศัตรูพืชถูกทําลายสิ่งมีชีวิตอื่นๆที่ไมเปนศัตรูพืชถูกทําลาย

๑. เครื่องจักรกล ๑. เครื่องจักรกล ๒. ปุยเคมี ๒. ปุยเคมี ๓. สารเคมีปองกันกําจัดศัตรูพืช ๓. สารเคมีปองกันกําจัดศัตรูพืช

ตองเสียเงินซื้อสินคาจากตางประเทศตองเสียเงินซื้อสินคาจากตางประเทศ

ไมใชสารเคมีสังเคราะหในการกําจัดศัตรูพืช

ไมใชปุยเคมี

ใชการปรับปรุงบํารุงดินดวยอินทรียวัตถุ

ไมใชพันธุพืช สัตวท่ีเกิดจากการตัดตอพันธุกรรม

เกษตรอินทรีย คือ เกษตรอินทรีย คือ

ไมมีการใชสารเคมีสังเคราะหทุกขั้นตอนการผลิต

มีการจดบันทึกขอมูลการปฏิบัติ

• ไถ : วันที่ ....เดือน...พ.ศ. • พรวน : วันที่ ... เดือน... พ.ศ.• ใสปุยอินทรียรองพ้ืนกนหลุม• วันที่.. เดือน..พ.ศ...• จํานวน..กิโลกรัมตอไร• ปลูก : วันท่ี ... เดือน..พ.ศ.

• ไถ : วันที่ ....เดือน...พ.ศ. • พรวน : วันที่ ... เดือน... พ.ศ.• ใสปุยอินทรียรองพ้ืนกนหลุม• วันที่.. เดือน..พ.ศ...• จํานวน..กิโลกรัมตอไร• ปลูก : วันท่ี ... เดือน..พ.ศ.

มีการจดบันทึกขอมูลการปฏิบัติมีการจดบันทึกขอมูลการปฏิบัติมีการจดบันทึกขอมูลการปฏิบัติมีการจดบันทึกขอมูลการปฏิบัติ

เริ่มไดเมื่อไหร

ไร – นา – สวนไดรับการรับรองผลผลิตเกษตรอินทรีย

เกษตรอินทรียเริ่มไดตั้งแตวันนี้

ระยะเวลาในการปรับเปล่ียนเพื่อใหไดรับการตรวจสอบรับรอง

จะทําอยางไร ตองรูวาจะปลูกพืชชนิดใดตองรูวาจะขายที่ไหน

ตองรูวาจะไดรายไดเทาไร

๑. การปลูกพืชสลับแถวเวนแถว ๑. การปลูกพืชสลับแถวเวนแถว ๒. การปลูกพืชแบบหลายแถวสลับกัน ๒. การปลูกพืชแบบหลายแถวสลับกัน ๓. การจัดการระบบปลูกพืชเพ่ือใหรากอยู รวมกันอยางเหมาะสม ๓. การจัดการระบบปลูกพืชเพ่ือใหรากอยู รวมกันอยางเหมาะสม ๔. การปลูกพืชลมลุกหลายชนิดปนกันไป ๔. การปลูกพืชลมลุกหลายชนิดปนกันไป

การปลูกพืชหลากหลายชนิดการปลูกพืชหลากหลายชนิด

ปุยอินทรียเปนปุยที่ไดจากการสลายตัวของสิ่งมีชีวิตตางๆ เชน มูลสัตว ซากพืช ซากสัตว ฟางขาว แกลบ เศษพืช ฯลฯ

ชนิดของปุยอินทรียชนิดของปุยอินทรีย

ปุยอินทรีย

ปุยหมัก

ปุยพืชสด

ปุยอินทรียน้ํา

ปุยคอก

ประโยชนของปุยอินทรียเปนแหลงของธาตุอาหารพืชเปนแหลงของธาตุอาหารพืช

ชวยใหจุลินทรียในดินทํางานไดดีชวยใหจุลินทรียในดินทํางานไดดีปรับปรุงโครงสรางของดินปรับปรุงโครงสรางของดิน

ชวยลดการชะลางพังทลายของดินชวยลดการชะลางพังทลายของดินชวยปรับคาความเปนกรดของดินชวยปรับคาความเปนกรดของดิน

ชวยลดความเค็มของดินและความเปนพิษของสารบางชนิดวิสาหกิจชุมชนเปนอะไรคลายเกษตรผสมผสานหรือวนเกษตร

ชวยลดความเค็มของดินและความเปนพิษของสารบางชนิดวิสาหกิจชุมชนเปนอะไรคลายเกษตรผสมผสานหรือวนเกษตร

ปุยหมักปุยหมัก คือ ปุยที่ไดจากการหมักเศษพืช มูลสัตว เศษเหลือทิ้งตางๆจนสลายดีแลวจึงนําไปใช ทําไดหลายวิธี

มูลสัตว สวน กองสลับกันเปนช้ันๆ 22. . ใชเศษพืชผสมมูลสัตวใชเศษพืชผสมมูลสัตว ในอัตราเศษพืช 100 สวน มูลสัตว 10 สวน กองสลับกันเปนช้ันๆ

1. ใชเศษพืชเพียงอยางเดียว1. ใชเศษพืชเพียงอยางเดียว

ใชเศษพืชเพียงอยางเดียว

1 – 1.5 เมตรเศษพืช2 – 3 เมตร

ใชเศษพืชผสมมูลสัตว

1 – 1.5 เมตร

2 – 3 เมตร

มูลสัตว เศษพืช

๑. รดน้ําเพ่ือใหความชุมชื้น ๑. รดน้ําเพ่ือใหความชุมชื้น

๒. กลับกองปุยเดือนละ 1 ครั้ง (ประมาณ 4 เดือนเศษ พืชจะยอยสลายหมด ๒. กลับกองปุยเดือนละ 1 ครั้ง (ประมาณ 4 เดือนเศษ พืชจะยอยสลายหมด

๓. ใชวัสดุเชน ทางมะพราว ฟางขาว หรือ ดินคลุมกอง ปุยเพ่ือรักษาความชื้น ๓. ใชวัสดุเชน ทางมะพราว ฟางขาว หรือ ดินคลุมกอง ปุยเพ่ือรักษาความชื้น

การปฏิบัติดูแลกองปุยหมัก

พื้นที่พื้นที่

อัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆอัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆอัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆอัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆ

ปริมาณปุยหมักปริมาณปุยหมัก ปริมาณปุยหมักปริมาณปุยหมัก วิธีการใสปุยหมักวิธีการใสปุยหมัก

ขาวขาวขาวขาว 2 - 4 ตันตอไร 2 - 4 ตันตอไร หวานทั่วพ้ืนที่แลวไถกลบกอนปลูก

หวานทั่วพ้ืนที่แลวไถกลบกอนปลูก

พืชไรพืชไร 2 - 4 ตันตอไร 2 - 4 ตันตอไร ใสเปนแถวตามแนวปลูกพืช

ใสเปนแถวตามแนวปลูกพืช

พืชผักพืชผัก--แปลงเพาะกลา แปลงเพาะกลา 2 2 –– 4 4 กกกก.. ตอตอตารางเมตรตารางเมตร--แปลงขนาดใหญ แปลงขนาดใหญ 4 4 –– 6 6 ตันตันตอไรตอไร

--แปลงเพาะกลา แปลงเพาะกลา 2 2 –– 4 4 กกกก.. ตอตอตารางเมตรตารางเมตร--แปลงขนาดใหญ แปลงขนาดใหญ 4 4 –– 6 6 ตันตันตอไรตอไร

- ใสปุยคลุกเคลากับดินใน แปลงเพาะกลา- หวานใหทั่วแปลงปลูก แลว ไถกลบ

- ใสปุยคลุกเคลากับดินใน แปลงเพาะกลา- หวานใหทั่วแปลงปลูก แลว ไถกลบ

พื้นที่พื้นที่

อัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆอัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆอัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆอัตราการใชปุยหมักสําหรับพืชชนิดตางๆ

ปริมาณปุยหมักปริมาณปุยหมัก ปริมาณปุยหมักปริมาณปุยหมัก วิธีการใสปุยหมักวิธีการใสปุยหมัก

ไมผล ไมผล ไมยืนตนไมยืนตน

ไมผล ไมผล ไมยืนตนไมยืนตน

--ตนขนาดใหญ ตนขนาดใหญ 25 25 -- 5050 กิโลกรัมตอหลุมกิโลกรัมตอหลุม-- ตนขนาดเล็ก ตนขนาดเล็ก 15 15 –– 20 20 กิโลกรัมตอหลุมกิโลกรัมตอหลุม

--ตนขนาดใหญ ตนขนาดใหญ 25 25 -- 5050 กิโลกรัมตอหลุมกิโลกรัมตอหลุม-- ตนขนาดเล็ก ตนขนาดเล็ก 15 15 –– 20 20 กิโลกรัมตอหลุมกิโลกรัมตอหลุม

--เตรียมปลุกคลุกเคลากับเตรียมปลุกคลุกเคลากับ ดินใสดานลางหลุมดินใสดานลางหลุม -- พืชเจริญแลวขุดรองรอบพืชเจริญแลวขุดรองรอบ ตนตามแนวทรงพุมตนตามแนวทรงพุม

--เตรียมปลุกคลุกเคลากับเตรียมปลุกคลุกเคลากับ ดินใสดานลางหลุมดินใสดานลางหลุม -- พืชเจริญแลวขุดรองรอบพืชเจริญแลวขุดรองรอบ ตนตามแนวทรงพุมตนตามแนวทรงพุม

ไมดอกไมประดับ

ไมดอกไมประดับ

-- ไมตัดดอก ไมตัดดอก 1 1 –– 3 3 ตันตอไรตันตอไร-- ไมดอกยืนตน ไมดอกยืนตน 5 5 –– 10 10 กกกก.. ตอหลุมตอหลุม - ไมประดับ 1 กก.ตอดิน เหนียว 4 กก. หรือ 1 กก.ตอ ดินทราย 2 กก.

-- ไมตัดดอก ไมตัดดอก 1 1 –– 3 3 ตันตอไรตันตอไร-- ไมดอกยืนตน ไมดอกยืนตน 5 5 –– 10 10 กกกก.. ตอหลุมตอหลุม - ไมประดับ 1 กก.ตอดิน เหนียว 4 กก. หรือ 1 กก.ตอ ดินทราย 2 กก.

-หวานใหทั่วแลวกลบกอปลูก- ใสปุยคลุกเคลากับดินรองกนหลุมปลูก- ใสปุยหมักผสมคลุกเคลาใหเขากับดิน

-หวานใหทั่วแลวกลบกอปลูก- ใสปุยคลุกเคลากับดินรองกนหลุมปลูก- ใสปุยหมักผสมคลุกเคลาใหเขากับดิน

ปุยพืชสด คือ ปุยที่ไดจากการนําพืช เชน ถั่วตางๆ โสน ปอเทือง มาทําเปนปุยปุยพืชสด คือ ปุยที่ไดจากการนําพืช เชน ถั่วตางๆ โสน ปอเทือง มาทําเปนปุย

โดยการปลูกพืชชนิดนั้นจนถึงระยะเริ่มออกดอกจึงไถกลบลงดิน โดยการปลูกพืชชนิดนั้นจนถึงระยะเริ่มออกดอกจึงไถกลบลงดิน

เพิ่มอินทรียวัตถใุหแกดิน เพิ่มอินทรียวัตถใุหแกดิน ประโยชนของปุยพืชสด

เพิ่มธาตุอาหารไนโตรเจน ใหแกดิน เพิ่มธาตุอาหารไนโตรเจน ใหแกดิน

รักษาปริมาณธาตุอาหารพืช ใหดินรักษาปริมาณธาตุอาหารพืช

ใหดิน สามารถที่จะดึงเอาธาตุอาหารพืชที่อยูในดินซ่ึงพืชชนิดอ่ืนๆที่ระบบรากสั้นเขาไมถึงข้ึนมาใชในดินช้ันบนได

สามารถที่จะดึงเอาธาตุอาหารพืชที่อยูในดินซ่ึงพืชชนิดอ่ืนๆที่ระบบรากสั้นเขาไมถึงข้ึนมาใชในดินช้ันบนได

ชวยลดตนทุนในการใชปุยเคมี ชวยลดตนทุนในการใชปุยเคมี

ชวยในการปองกันกําจัดวัชพืชชวยในการปองกันกําจัดวัชพืช

ชวยเพิ่มผลผลิตพืชหลัก ชวยเพิ่มผลผลิตพืชหลัก

ชวยในการอนุรักษดินและน้ําชวยในการอนุรักษดินและน้ําชวยปรับปรุงโครงสรางทางกายภาพดินชวยปรับปรุงโครงสรางทางกายภาพดิน

ปุยอินทรียน้ํา คือ ปุยอินทรียในรูปของเหลว ไดจากการยอยสลายวัสดุเหลือใชจากพืช หรือ สัตวที่สด ปุยอินทรียน้ํา คือ ปุยอินทรียในรูปของเหลว ไดจากการยอยสลายวัสดุเหลือใชจากพืช หรือ สัตวที่สด

วิธีการทําปุยอินทรียน้ําจากพืช 1 พืช + กากน้ําตาล + น้ํา อัตรา 4 : 1 : 1

2 ใสลงในถังคลุกใหเขากัน

3 ปดฝา(ไมตองสนิท)เก็บไวในที่รม

วิธีการทําปุยอินทรียน้ําจากพืช 1 พืช + กากน้ําตาล + น้ํา อัตรา 4 : 1 : 1

2 ใสลงในถังคลุกใหเขากัน

3 ปดฝา(ไมตองสนิท)เก็บไวในที่รม

วิธีการทําปุยอินทรียน้ําจากสัตว 1 เศษปลา(หรือหอยเชอรร่ี) + เศษพืช + กากน้ําตาล + น้ํา อัตรา 3 : 1 : 1 : 1

2 ใสลงในถังคลุกใหเขากัน

3 ปดฝา(ไมตองสนิท)เก็บไวในที่รม

4 คนหรือกวนทุกๆ 7 วัน

วิธีการทําปุยอินทรียน้ําจากสัตว 1 เศษปลา(หรือหอยเชอรร่ี) + เศษพืช + กากน้ําตาล + น้ํา อัตรา 3 : 1 : 1 : 1

2 ใสลงในถังคลุกใหเขากัน

3 ปดฝา(ไมตองสนิท)เก็บไวในที่รม

4 คนหรือกวนทุกๆ 7 วัน

กลิ่นแอลกอฮอลจะลดลง กลิ่นแอลกอฮอลจะลดลง

มีกลิ่นเปร้ียวเพ่ิมข้ึน เนื่องจากเกิดกรดอินทรียเพ่ิมข้ึน มีกลิ่นเปร้ียวเพ่ิมข้ึน เนื่องจากเกิดกรดอินทรียเพ่ิมข้ึน

ไดสารละลาย หรือของเหลวใสไมขุน ไดสารละลาย หรือของเหลวใสไมขุน

ริเร่ิม สรางสรรค โดยชุมชนทําใหเกิดนวัตกรรม ริเร่ิม สรางสรรค โดยชุมชนทําใหเกิดนวัตกรรม

ไมปรากฏฟองกาซ หรือมีนอยมาก ไมปรากฏฟองกาซ หรือมีนอยมาก

หลักการพิจารณาปุยเบื้องตน

โรคพืช

การจัดการแมลงศัตรูพืช

การจัดการแมลงศัตรูพืชและและ

วิธีการปองกันการระบาดของศัตรูพืช

เลือกใชพันธุที่ตานทานตอโรคและแมลง

ใชเมล็ดและทอนพันธุท่ีปราศจากศัตรูพืช

บํารุงรักษาใหพืชแข็งแรง

ไมทําลายแมลงที่เปนประโยชนในไร นา สวน

การจัดการใหนํ้าที่ดีและเหมาะสม

ใชปุยอินทรียปรับปรุงบํารุงดิน

หม่ันสํารวจโรค แมลงศัตรูพืชในแปลงอยางสมํ่าเสมอ

อนุรักษผึ้ง แมลงท่ีเปนประโยชน

แมงมุม

กินหนอน ชนิดตาง ๆ เพลี้ยออน เพลี้ยกระโดด เพลี้ยจ๊ักจ่ันแมงมุม 1 ตัว กินเพลี้ยกระโดดได 14 ตัว/วัน ไสเดือนฝอย ใชกําจัดหนอนผีเสื้อ

หลายชนิด และตัวออนดวงหมัดผัก

แมลงหางหนีบ

ประโยชน เปนแมลงหํ้าที่ทําลายไขและหนอนขนาดเล็กเสาะหาเหยื่อไดดี ทําลายเหยื่อโดยใชแพนหางหนีบเหยื่อกิน

อัตราการปลอย ปลอยแมลงหางหนีบไดทุกวัย ในอัตรา 100 ตัว/ไร

Earwig

เชื้อราไตรโคเคอรมา

ประโยชน

อัตราสวนผสม

การนําไปใช

เปนเชื้อจุลินทรียท่ีเปนศัตรูตอเชื้อราสาเหตุโรครากเนา โคนเนา ของพืช

เชื้อราไตรโคเคอรมา : รํา : ปุยหมักหรือปุยคอก 1 :10 :40 • รองกนหลุม 50-100 กรัม (1 กํามือ)• โรยหรือหวานแปลงพืช แปลงกลา 100 กรัม / ตร.ม.• ไมผล 3 - 5 กก. / ตน

Trichoderma harzianum

๑. จับทําลาย ๑. จับทําลาย ๒. ตัดแตงกิ่งเปนโรคนําไปเผา ๒. ตัดแตงกิ่งเปนโรคนําไปเผา

๓. เผา ๓. เผา

ควบคุมโดยวิธีกล

๔. ฝง ๔. ฝง

สะเดา

ประโยชน ควบคุมหนอนใยผัก หนอนกระทู เพลี้ยออน อยางไดผลดี

การนําไปใช• เมล็ดสะเดาบด 1 กก. แชนํ้า 20 ลิตร นาน 1 คืน ผสมสารจับใบ• ใบสะเดาแก + ขา + ตะไครหอม อยางละ 1 กก. แชนํ้า 20 ลิตร นาน 1 คืน ผสมสารจับใบ

Azadirachta indica var.siamensis

* การไถพรวน * การไถพรวน

* กําหนดวันปลูกที่เหมาะสม * กําหนดวันปลูกที่เหมาะสม

* ใชเมล็ดพันธุพืชที่ไมมีการปะปนของเมล็ดวัชพืช * ใชเมล็ดพันธุพืชที่ไมมีการปะปนของเมล็ดวัชพืช

* ใชวัสดุ เชน ฟาง คลุมดิน * ใชวัสดุ เชน ฟาง คลุมดิน

วิธีการควบคุมวัชพืชวิธีการควบคุมวัชพืช

* การปลูกพืชหมุนเวียน * การปลูกพืชหมุนเวียน

การเลี้ยงสัตวควบคูไปกับการปลูกพืช๑. สรางปุยไดเอง๑. สรางปุยไดเอง

๒.ใชเศษเหลือของพืชและอาหารของคนใหเปน อาหารสัตว๒.ใชเศษเหลือของพืชและอาหารของคนใหเปน อาหารสัตว

๓. ได ไข และ เน้ือสัตวเปนอาหารและรายได ของครอบครัว๓. ได ไข และ เน้ือสัตวเปนอาหารและรายได ของครอบครัว