Η Αξιολόγηση Του Παιδικού Ιχνογραφήματος

7/18/2019 Η Αξιολόγηση Του Παιδικού Ιχνογραφήματος

http://slidepdf.com/reader/full/-55cf8680550346484b983e69 1/19

[Η ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΤΟΥ

ΠΑΙΔΙΚΟΎ ΙΧΝΟΓΡΑΦΉΜΑΤΟΣ]Εργαλείο αξιολόγησης

2015

Ειδι!Δι"#"ιδ"$%$&'&



Η Αξιολόγηση του Παιδικού Ιχνογραφήματος

Ιστορική Αναδροµή

Το ιχνογράφηµα και η ζωγραφική αναγνωρίζονται ως δύο από τους σηµαντικότερους τρόπους έκφρασης

των παιδιών και έχουν επανειληµµένα συνδεθεί µε την αποτύπωση της προσωπικότητας και των

συναισθηµάτων τους !ι ζωγραφιές τους αντανακλούν τον εσωτερικό τους κόσµο και απεικονίζουν στοιχεία

που αφορούν στην "υχολογική τους κατάσταση και το διαπροσωπικό τους ύφος

Το ενδιαφέρον για τη σύνδεση της "υχικής και νοητικής κατάστασης του ατόµου µε τη ζωγραφιά του

#εκινά ήδη από τα τέλη του $%ου αιώνα !ι ειδικοί αυτής της περιόδου θεωρούσαν ότι η εικαστική έκφραση

των "υχικά ασθενών επι&ε&αίωνε τη διάγνωσή τους και ειδικά στην περίπτωση της σχιζοφρένειας

'ατά τη δεκαετία του $%() ένας ιστορικός τέχνης *+,-. /01-2340-5 ενδιαφέρθηκε για έργα τέχνης οι

δη6ιουργοί των οποίων ήταν "υχικά πάσχοντες 7υνέλε#ε πλήθος έργων και αυτή η συλλογή έστρε"ε την

προσοχή του κοινού στην άπο"η ότι οι εικαστικές εκφράσεις 6πορούν να έχουν διαγνωστική α#ία και

αφετέρου να παί#ουν ένα σηµαντικό ρόλο στην αποκατάσταση των ασθενών *8,9:0;<40= $%>%5

?αράλληλα µε την ανάπτυ#η της "υχολογίας του παιδιού αυ#ανόταν και το ενδιαφέρον για τη διαγνωστική

α#ία της ζωγραφιάς τους !ι πρώτες έρευνες εστίασαν στη χρήση της ζωγραφικής για τον καθορισ6ό του

επιπέδου της νοη6οσύνης *@A0B= $%($5 ! @A0B κατέλη#ε στο συµπέρασµα ότι η ζωγραφική έχει λιγότερη

σχέση µε τις νοητικές ικανότητες του παιδιού από ότι έχουν τα τεστ νοη6οσύνης= ωστόσο πλεονεκτεί σε

άλλα σηµεία αφού δεν πρόκειται για µια µαθηµένη δε#ιότητα

C :44D;-4A<3 *$%(E5 δηµιούργησε το τεστ FGωγράφισε έναν άνθρωποH &ασιζόµενη στην υπόθεση ότι

ορισµένες πτυχές του σχεδιασµού σχετίζονται µε τη νοητική ηλικία και εποµένως µπορούν να συµ&άλλουν

στην α#ιολόγηση της νοη6οσύνης Iπιπλέον= η :44D;-4A<3 παρατήρησε ότι εκτός από τη νοη6οσύνη το

FGJIJKH αποκαλύπτει και κάποια στοιχεία της προσωπικότητας του παιδιού ?ιο συγκεκρι6ένα θεωρήθηκεότι µια ανθρώπινη µ6ορφή σχεδιασ6ένη από ένα παιδί= παρέχει πληροφόρηση για τα ίδια= αλλά και για την

εικόνα που έχουν για τους άλλους

C πιο πάνω άπο"η αποτελεί και τη &άση ερ6ηνείας των προ&ολικών τεστ στα οποία συγκαταλέγονται και οι

ζωγραφιές των παιδιών Kντανακλούν στοιχεία της προσωπικότητας= σκέ"εις= αντιλή"εις και συναισθή6ατα

τα οποία δεν µπορούν να εκφραστούν µε τρόπο λεκτικό και ιδιαίτερα από παιδιά των οποίων το λε#ιλόγιο

δεν ακολουθεί την ηλικία τους

Iκτός από τη :44D;-4A<3= και µια άλλη ειδικός η 8,934L;0 *$%M%5= δίνοντας τη δική της ανάλυση για το

τεστ FGωγράφισε έναν NνθρωποH θεωρεί ότι όταν ο ενήλικας ή το παιδί σχεδιάζει ακολουθώντας την

οδηγία= το αποτέλεσ6α σχετίζεται

F απόλυτα µε τις δικές του προσωπικές παρορ6ήσεις= ανησυχίες= συγκρούσεις και αντισταθ6ιστικά

χαρακτηριστικά 'ατά µία έννοια η σχεδιασµένη 6ορφή είναι το πρόσωπο= το δε χαρτί είναι το περι&άλλονH

*σOP5

Kντίλη"η της παιδικής ζωγραφιάς ως µέσο επικοινωνίας

C παιδική ζωγραφιά φαίνεται ότι χρησι6εύει και σε άλλα επίπεδα έκφρασης του παιδιού 7το πλαίσιο µιας

θεραπευτικής διαδικασίας το σχέδιο αποτελεί ένα µέσο για το παιδί να φέρει= να ανασύρει συναισθή6ατα=

ε6πειρίες= αλλά και να λύσει προ&λή6ατα *QAD4RS3 T U03;1V= $%WM5 Το σχέδιο λοιπόν δεν είναι πια µόνο

ένα µέσο α#ιολόγησης τόσο της νοη6οσύνης= όσο και των συναισθη6ατικών συγκρούσεων του παιδιού=

αλλά και ένα µέσο διευκολυντικό για την ανάπτυ#ή του

C ζωγραφική του παιδιού θεωρήθηκε και ως ένα µέσο επικοινωνίας ανά6εσα στο θεραπευτή και το παιδί

(

Iιδική Xιαπαιδαγώγηση



?ρωτοπόρος σε αυτό υπήρ#ε ο Y4-,RD Z1--194BB *$%W$5= ο οποίος ανέπτυ#ε µια τεχνική την οποία ονό6ασε

Fτο παιχνίδι του ορνιθοσκαλίσ6ατοςH 7ύ6φωνα µε το παιχνίδι αυτό και τα δύο 6έρη δη6ιουργούν

ορνιθοσκαλίσ6ατα= ζωγραφίζοντας 6αζί ! θεραπευτής #εκινούσε µία γραµµή και το παιδί τη συνέχιζε=

δη6ιουργώντας ένα σχέδιο 7τη συνέχεια= το παιδί σχεδίαζε µια γραµµή και ο θεραπευτής έ&αζε τα δικά του

στοιχεία ! σκοπός ήταν η εγκαθίδρυση µιας επικοινωνιακή ς σχέσης µετα#ύ αυτών των δύο µερών και

συνάµα η παροχή δυνατότητας στο παιδί να εκφράσει τις κρυφές σκέ"εις και τα συναισθήµατά του 7τη

συνέχεια το παιδί υπο&οηθείται να µιλήσει= να φτιά#ει µια ιστορία για τις εικόνες που δηµιούργησε µαζί το

θεραπευτή

! [4\;-];RD *$%MW5 επεσήµανε ότι το παιδί µέσα από τη ζωγραφιά= την κατασκευή= ενώνει διαφορετικά

στοιχεία του περι&άλλοντος για να φτιά#ει ένα σύνολο µε νόηµα C επιλογή που κάνει= ο τρόπος που τα

συνενώνει= δείχνει ότι το παιδί δίνει µια εικόνα του εαυτού του

Ιχνογράφηµα και γνωστική ανάπτυξη

Τις δεκαετίες $%E)= W) T >) τέθηκε το θέµα της σχέσης και σύνδεσης των σχεδίων των παιδιών µε την

ανάπτυ#η των γνωστικών τους δε#ιοτήτων *Z1--;0= $%>(5 ^άλιστα µια έρευνα &ασισµένη στη µελέτη

())))) παιδικών σχεδίων κατέδει#ε τις κοινές µορφές= τα σχήµατα και τις διατά#εις που παρουσιάζονταιστα δηµιουργήµατα των παιδιών *_;RR4<<= $%E%5 ανάλογα µε τη γνωστική τους ανάπτυ#η

Γιατ τα παιδιά !ωγραφ!ουν"

Τα παιδιά ζωγραφίζουν µέσω της µνήµης= της φαντασίας και της πραγµατικότητας Τα σχέδια από µνήµης

&ασίζονται σε ό=τι θυµούνται τα παιδιά ?ολλά παιδιά δυσκολεύονται να ζωγραφίσουν κάτι= κάνοντας

χρήση µόνο της φαντασίας τους ^πορεί να χρειάζονται ένα σχέδιο που απαιτεί συµπλήρωση ή

ολοκλήρωση Το αν και κατά πόσο ένα παιδί χρησιµοποιεί τη φαντασία του στη ζωγραφική επηρεάζεται και

από αναπτυ#ιακούς παράγοντες `ια παράδειγµα= τα µικρά παιδιά ασχολούνται λιγότερο µε την ακρι&ή

απόδοση και περισσότερο µε το τι φαντάζονται aυσικά τα παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας *συνήθως όχι της

προσχολικής ηλικίας5 ζωγραφίζουν και τα αντικείµενα που &ρίσκονται γύρω τους

C '0,V;0 *$%W$5 περιγράφει τους τρόπους µε τους οποίους τα παιδιά χρησιµοποιούν το υλικό που έχουν

στη διάθεσή τουςb

$ ?ροκαταρκτικές ενέργειεςb µουντζούρες= ορνιθοσκαλίσµατα= και ε#ερεύνηση µε την αφή Kυτή η δράση

αποτελεί µια θετική και εγωJσυντονική εµπειρία

( cαώδης έκφρασηb άδειασµα των χρωµάτων= πιτσιλίσµατα= καταστροφική συµπεριφορά που οδηγεί σε

απώλεια ελέγχου

O C ζωγραφική στην υπηρεσία της άµυναςb στερεοτυπική επανάλη"η= αντιγραφή= #επατίκωµα

MIικονογραφή6ατα

P^ορφοποιη6ένη έκφραση ή εικαστικό έργοbπαραγωγή συ6&όλων που ε#υπηρετούν την αυτόJέκφραση και

την επικοινωνία

Τα στάδια της καλλιτεχνικής ανάπτυ#ης είναι τα ε#ήςb

$ 7τάδιο µουντζουρώµατος *(JM5 C ζωγραφιά σε αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από έλλει"η

οργάνωσης= ευθείες και κυκλικές γραµµές 7την ηλικία των M ετών το παιδί αρχίζει να τα κατονοµάζει

O




( ?ροσχηµατικό στάδιο *MJW5 C ζωγραφιά χαρακτηρίζεται από παραστατικά σύµ&ολα= ειδικά

υποτυπώδεις ανθρώπινες µορφές

O 7χηµατικό στάδιο *WJ%5 7ε αυτό το στάδιο παρατηρείται η ανάπτυ#η των παραστατικών συµ&όλων= η

σύνθεση= το χρώµα για συγκεκριµένα αντικείµενα και συγκεκριµένες φόρµες για τους ανθρώπους

M 7τάδιο αναδυόµενου ρεαλισµού *%J$$5 7ε αυτό το στάδιο είναι καλύτερη η αποτύπωση της

προοπτικής και των χρωµάτων στη φύση= ενώ αυ#άνεται η ακαµ"ία στην εικαστική έκφραση

P 7τάδιο του "ευτοJρεαλισµού *$$J$O5 ?αρατηρείται ενίσχυση της επίγνωσης των ανθρώπινων

µορφών και του περι&άλλοντος Τελειοποίηση της καρικατούρας

E ?ερίοδος των αποφάσεων Iφη&εία ?αρατηρείται σύνθετη έκφραση και πολλά παιδιά µπορεί να µην

φτάσουν ποτέ σε αυτό το στάδιο

`ενικά στοιχεία α#ιολόγησης των σχεδίων στα παιδιά ?ολύ έντονο και επαναλαµ&ανόµενο σ&ήσιµοb

$ Kνασφάλεια

( ?ιθανόν άγχος

O ?ιθανόν αποτέλεσ6α χρόνιας ασθένειας

dέση της ζωγραφιάς

'έντρο

$ aυσιολογικό και ασφαλές άτοµο

( Kνασφάλεια και ακαµ"ία όταν &ρίσκεται ακρι&ώς στο κέντρο= ιδιαίτερα στις διαπροσωπικές σχέσεις

O Τάση για εVκέντρωση στον εαυτό

M Τάση για συναισθηµατική συµπεριφορά

7τη δε#ιά πλευρά της σελίδας

$ 7χετικά σταθερή και ελεγχόµενη συµπεριφορά

( ?ιθανές τάσεις διανοητικοποίησης που πιθανόν αναστέλλουν τη συναισθηµατική έκφραση

7την αριστερή πλευρά

Xεν υπάρχουν στοιχεία που να αφορούν στα παιδιά

eηλά στη σελίδα

?ιθανόν υ"ηλά επίπεδα τάσης επίτευ#ηςcαµηλά στη σελίδα

$ 7υναισθήµατα ανασφάλειας και ανεπάρκειας

( ?ιθανή νεύρωση

7την πάνω αριστερή γωνία

$ fοητική καθηστέρηση

( 7υχνά στα παιδιά χρησιµοποιείται κατά τις πρώτες τά#εις του Xηµοτικού

? άνω δε#ιά γωνία

Xεν υπάρχουν στοιχεία για παιδιά

7την άκρη του χαρτιού κάτω ή πάνω *κέντρο5 ?ιθανή νοητική υστέρηση

M




?ίεση στο cαρτί

aυσιολογική στα παιδιά και µάλιστα τα αγόρια συνήθως τείνουν να πιέζουν πολύ περισσότερο από τα

κορίτσια

Kσυνήθιστα ελάχιστη πίεση= αχνές γραµµές

$ cαµηλό επίπεδο ενέργειας

( ?αλινδρόµηση

O ?ιθανό ιστορικό στέρησης ή απόρρι"ης

^έγεθος

Kσυνήθιστα µεγάλο

aυσιολογικό και αναµενόµενο από τα παιδιά= εκτός εάν είναι πάνω από εννέα ίντσες σε χαρτί µε µά#ιµουµ

µέγεθος τις $$ 7ε αυτήν την περίπτωση πιθανόν υπάρχει ένα συναισθηµατικό πρό&ληµα

Kσυνήθιστα µικρά σχέδια

$ Nγχος

( Τάσεις απόσυρσης= νροπαλότητας

O aυσιολογικό για τα πολύ µικρά παιδιά= αν και µπορεί να συνδέονται µε δυσκολίες στην ανάγνωσηIάν η ανθρώπινη φιγούρα είναι µικρότερη σε ύ"ος από ( ίντσες= τότε ίσως υπάρχει ένα συναισθηµατικό

πρό&ληµα

gπερ&ολική σκίασ-

?ρο&λήµατα συναισθηµατικής προσαρµογής= αν και θεωρείται φυσιολογικό στα πολύ µικρά παιδιά

hεπτοµέρειες

!ι περίεργες λεπτοµέρειες στα παιδιά υποδηλώνουν αποδιοργάνωση της προσωπικότητας

:04.. Y1.B40B14-.

7υναντάται στα παιδιά που &ρίσκονται σε συνθήκες πίεσης και θεωρείται φυσιολογικό= ενώ συναντάται και

στα παιδιά µε φτωχή προσαρµογή και φτωχή σχολική επίδοση

U#ι4σηµείωτ- διαταραχή της συµµετSίαi

aανερή επιθετικότητα µε Vθανή νευρολογική διαταραχή

Xιαφάνειες *aτωχή σύνδεση µε την πραγµατικότητα5

aυσιολογικές για µικρά παιδιά= αν και από µεγαλύτερα παιδιά υποδηλώνουν ανωριµότητα και προ&λήµατα

προσαρµογής jχουν εµφανιστεί και σε παιδιά µε οργανικά συµπτώµατα

Το σχέδιο του ανθρώπου ?ρόσωποkκεφάλι

Τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου λειτουργούν ως &ασική πηγή αισθητικής ικανοποίησης ή αντίθετα

αισθητικής δυσαρέσκειας= ενώ αποτελεί και το µέσο για τη διαπροσωπική επικοινωνία

Το κεφάλι θεωρείται ως το µέρος της διανοητικής δράσης και της φαντασίας και συνδέεται µε τον έλεγχο

των ορµών και των συναισθηµάτων= µε τις ανάγκες της αλληλεπίδρασης µε άλλους= την επικοινωνία ^εόρους αναλυτικούς το κεφάλι συµ&ολίζει το εγώ aυσιολογικοί ενήλικες δίνουν συνήθως µικρότερη

έµφαση στο κεφάλι από ό=τι σε άλλα µέρη του σώµατος

Γ#νικά στοιχ#α αξιολόγησης των σχ#δων στα παιδιά

?ολύ έντονο και επαναλαµ&ανόµενο σ&ήσιµοb

$ Kνασφάλεια

( ?ιθανόν άγχος

O ?ιθανόν αποτέλεσ6α χρόνιας ασθένειας

P




dέση της ζωγραφιάς

'έντρο

$ aυσιολογικό και ασφαλές άτοµο

( Kνασφάλεια και ακαµ"ία όταν &ρίσκεται ακρι&ώς στο κέντρο= ιδιαίτερα στις διαπροσωπικές σχέσεις

O Τάση για εVκέντρωση στον εαυτό

M Τάση για συναισθηµατική συµπεριφορά

$τη δ#ξιά πλ#υρά της σ#λδας

$ 7χετικά σταθερή και ελεγχόµενη συµπεριφορά

( ?ιθανές τάσεις διανοητικοποίησης που πιθανόν αναστέλλουν τη συναισθηµατική έκφραση

$την αριστ#ρή πλ#υρά

Xεν υπάρχουν στοιχεία που να αφορούν στα παιδιά

%ηλά στη σ#λδα

?ιθανόν υ"ηλά επίπεδα τάσης επίτευ#ηςcαµηλά στη σελίδα

$ 7υναισθήµατα ανασφάλειας και ανεπάρκειας

( ?ιθανή νεύρωση

7την πάνω αριστερή γωνία

$ fοητική καθηστέρηση

( 7υχνά στα παιδιά χρησιµοποιείται κατά τις πρώτες τά#εις του Xηµοτικού

? άνω δε#ιά γωνία

Xεν υπάρχουν στοιχεία για παιδιά

$την άκρη του χαρτιού κάτω ή πάνω &κ'ντρο(

?ιθανή νοητική υστέρηση

Π#ση στο )αρτ

aυσιολογική στα παιδιά και µάλιστα τα αγόρια συνήθως τείνουν να πιέζουν πολύ περισσότερο από τα

κορίτσια

Ασυνή*ιστα #λάχιστη π#ση+ αχν'ς γραµµ'ς

$ cαµηλό επίπεδο ενέργειας

( ?αλινδρόµηση

O ?ιθανό ιστορικό στέρησης ή απόρρι"ης,'γ#*ος

Kσυνήθιστα µεγάλο

aυσιολογικό και αναµενόµενο από τα παιδιά= εκτός εάν είναι πάνω από εννέα ίντσες σε χαρτί µε µά#ιµουµ

µέγεθος τις $$ 7ε αυτήν την περίπτωση πιθανόν υπάρχει ένα συναισθηµατικό πρό&ληµα

Kσυνήθιστα µικρά σχέδια

$ Nγχος

( Τάσεις απόσυρσης= νροπαλότητας

O aυσιολογικό για τα πολύ µικρά παιδιά= αν και µπορεί να συνδέονται µε δυσκολίες στην ανάγνωση

Iάν η ανθρώπινη φιγούρα είναι µικρότερη σε ύ"ος από ( ίντσες= τότε ίσως υπάρχει ένα συναισθηµατικόπρό&ληµα

E




gπερ&ολική σκίασ-

?ρο&λήµατα συναισθηµατικής προσαρµογής= αν και θεωρείται φυσιολογικό στα πολύ µικρά παιδιά

-#πτοµ'ρ#ι#ς

!ι περίεργες λεπτοµέρειες στα παιδιά υποδηλώνουν αποδιοργάνωση της προσωπικότητας

:04.. Y1.B40B14-.

7υναντάται στα παιδιά που &ρίσκονται σε συνθήκες πίεσης και θεωρείται φυσιολογικό= ενώ συναντάται και

στα παιδιά µε φτωχή προσαρµογή και φτωχή σχολική επίδοση

U#ι4σηµείωτ- διαταραχή της συµµετSίαi

aανερή επιθετικότητα µε Vθανή νευρολογική διαταραχή

.ιαφάν#ι#ς &/τωχή σύνδ#ση µ# την πραγµατικότητα(

aυσιολογικές για µικρά παιδιά= αν και από µεγαλύτερα παιδιά υποδηλώνουν ανωριµότητα και προ&λήµατα

προσαρµογής jχουν εµφανιστεί και σε παιδιά µε οργανικά συµπτώµατα

Το σχέδιο του ανθρώπου ?ρόσωποkκεφάλι

Τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου λειτουργούν ως &ασική πηγή αισθητικής ικανοποίησης ή αντίθετα

αισθητικής δυσαρέσκειας= ενώ αποτελεί και το µέσο για τη διαπροσωπική επικοινωνία

Το κεφάλι θεωρείται ως το µέρος της διανοητικής δράσης και της φαντασίας και συνδέεται µε τον έλεγχοτων ορµών και των συναισθηµάτων= µε τις ανάγκες της αλληλεπίδρασης µε άλλους= την επικοινωνία ^ε

όρους αναλυτικούς το κεφάλι συµ&ολίζει το εγώ aυσιολογικοί ενήλικες δίνουν συνήθως µικρότερη

έµφαση στο κεφάλι από ό=τι σε άλλα µέρη του σώµατος

0α στοιχ#α που αξιολογούνται #ναι τα #ξής1

Kσυνήθιστα µεγάλα κεφάλιαb

$ Iπιθετικές τάσεις

( aτωχή συναισθηµατική και κοινωνική προσαρ6ογή σε παιδιά µε σχολικές δυσκολίες

O ?ιθανόν άγχος

Τα ασυνήθιστα µεγάλα κεφάλια είναι αναµενόµενο στα παιδιά µικρότερα των W ετών Kσυνήθιστα µικρά

κεφάλιαb

Iίναι µια πιθανή ένδει#η προ&λήµατων προσαρµογής στο περι&άλλον

Nλλα στοιχεία σε σχέση µε το πρόσωπο είναι τα ε#ήςb

l ! αποκλεισµός χαρακτηριστικών του προσώπου= ενώ το υπόλοιπο σώµα είναι ζωγραφισµένο

επαρκώς= αποτελεί ένδει#η φτωχής προσαρµογής µε πιθανούς καταναγκασµούς και άγχος

l C έλλει"η µατιών δείχνει φτωχή προσαρµογή µε πιθανούς καταναγκασµούς και άγχος= ενώ έχει&ρεθεί σε περιπτώσεις κατάθλι"ης

l C σχεδίαση κλειστών µατιών αποτελεί ένδει#η συναισθηµατικής διαταραχής για παιδιά ηλικίας

µεγαλύτερης των P ετών

l C έµφαση στη µύτη είναι φυσιολογική και αναµενόµενη για τα παιδιά της προσχολικής και σχολικής

ηλικίας

l C έµφαση στο πρόσωπο γενικότερα είναι αναµενόµενη από τα παιδιά και ιδιαίτερα από εκείνα της

µικρής ηλικίας Kποτελεί µια ένδει#η της φυσιολογικής ε#άρτησης των παιδιών από τους ενήλικες και ένα

στοιχείο που µαρτυρά τη συναισθηµατική τους ανωριµότητα ως αποτέλεσµα της νεαρής τους ηλικίας

W




l C έλλει"η στόµατος αποτελεί ένδει#η πιθανών καταναγκασµών και άγχους ή αλλιώς φανερώνει µια

ντροπαλότητα και τάσεις για κοινωνική απόσυρση

l Τα δόντια είναι πιθανόν να εµφανιστούν σε παιδιά µε επιθετική συµπεριφορά

l C έλλει"η λαιµού είναι αναµενόµενη στα παιδιά της µικρής ηλικίας και αποτελεί µια ένδει#η της

φτωχή ς προσαρµογής όταν εµφανίζεται σε παιδιά µεγαλύτερης ηλικίας

l C έντονη σκίαση στο λαιµό σε σχέδια παιδιών ηλικίας µεγαλύτερης των P ετών αποτελεί µια ένδει#η

συναισθηµατικής διαταραχής

'ορµός

! κορµός στο σχέδιο συνδέεται µε τις &ασικές ορµές C έλλει"η σηµαντικών λεπτοµερειών *ώµοι= στήθος=

µέση κλπ5 αποτελεί µια ένδει#η φτωχής προσαρµογής του παιδιού στο περι&άλλον που &ρίσκεται τη

δεδοµένη χρονική περίοδο Τα στοιχεία που α#ιολογούνται είναι τα ε#ήςb

l C έλλει"η ολόκληρου του κορµού στα παιδιά της σχολικής ηλικίας αποτελεί µια ένδει#η φτωχής

προσαρµογής και φτωχής σχολικής επίδοσης

l C σχεδίαση των γεννητικών οργάνων µε τρόπο εµφανή αποτελεί ένδει#η µιας φανερής επιθετικότητας

του παιδιού= ενώ έχει σχεδιαστεί και από παιδιά µε σο&αρή "υχική διαταραχή

l Τα µακριά= δυνατά µπράτσα αποτελούν µια ένδει#η ανταγωνιστικών φιλοδο#ιών= ανάγκης για

επίτευ#η ή ανάγκη για σωµατική δύναµη

Iπίσης= αποτελούν µια ένδει#η ενεργητικής επαφής µε το περι&άλλον που πιθανόν να έχει και στοιχεία

επιθετικότητας

l Kντίθετα= η έλλει"η µπράτσων αποτελεί µια ένδει#η ύπαρ#ης παθητικών τάσεων σε παιδιά µε φτωχή

προσαρµογή

l !µοίως= τα πολύ κοντά µπράτσα δηλώνουν φτωχή προσαρµογή του παιδιού στο περι&άλλον του

l Τα παιδιά σχολικής ηλικίας συνήθως ζωγραφίζουν τα δάχτυλα και µάλιστα τον ακρι&ή αριθµό αυτών

Τα παιδιά µε οργανική διαταραχή έχει &ρεθεί να ζωγραφίζουν λιγότερα από P δάχτυλα και αυτό αποτελεί

µια ένδει#η συναισθηµατικής ανεπάρκειας που σχετίζεται µε το οργανικό πρό&ληµα που αντιµετωπίζουν

l Τα πόδια συνήθως λείπουν σε σχέδια παιδιών τα οποία είναι ντροπαλά= επιθετικά ή παρουσιάζουν

κάποια συναισθηµατική διαταραχή

l Τα ενωµένα πόδια ή αυτά που δεν είναι χωρισµένα µε κενό ανάµεσα τους αποτελεί µια ένδει#ηπιθανής συναισθηµατικής διαταραχής

l C έµφαση που δίνεται στα κουµπιά αποτελεί µια φυσιολογική αντίδραση στα παιδιά µικρής ηλικίας=

ενώ στα µεγαλύτερα φανερώνει ε#άρτηση από τη µητέρα

l 7το σχέδιο του ανθρώπου από παιδιά δεν αναµένονται στοιχεία διάκρισης του φύλου mστόσο= τα

περισσότερα παιδιά ζωγραφίζουν µεγαλύτερο το γυναικείο σχέδιο

Iρµηνεία του σχεδίου της ανθρώπινης φιγούρας &άσει των 'ρότι και ^άνι *())O5b

l ^ικρό σχέδιο *διάσταση5b Xηλώνει χαµηλή αυτοεκτίµηση Το παιδί φο&άται τη σύγκριση µε τουςάλλους και το περι&άλλον του γενικότερα

>




l ^εγάλη διάσταση *αν καλύπτει περισσότερο από το µισό της σελίδας5b

7ιγουριά και εµπιστοσύνη στον εαυτό= ε#ωστρέφεια= πληθωρικότητα

l 'ανονική διάσταση *από > έως $> εκατοστά5b η αύ#ηση των διαστάσεων στα κορίτσια παραµένει

σταθερή= ενώ στα αγόρια παρουσιάζει δύο κρίσιµες περιόδους= αυτές της ηλικίας PJE και της εφη&είας που

έχουν άµεση σχέση µε την αναζήτηση ταυτότητας

l ^εγάλο κεφάλιb τάσεις αυτοπρο&ολής

l ^ικρό κεφάλιb ένδει#η επώδυνων εµπειριών κατά την περίοδο της πρώτης διατροφής και

απογαλακτισµού= όπως τροφικές ιδιαιτερότητες= επι&ε&ληµένες δίαιτες= γαστρεντερικές διαταραχές

l ^ακρύς λαιµόςb ανάγκη ε#ερεύνησης των όσων περι&άλλουν το παιδί για να µπορέσει στη συνέχεια

µε τη φαντασία του να δηµιουργήσει έναν κόσµο γεµάτο από ικανοποιήσεις των ορµών του

l ^ακριά µπράτσαb ανάγκη για επικοινωνία= αλλά και συναισθηµατική πληθωρικότητα και διαλλακτικό

χαρακτήρα= στο &αθµό που απουσιάζουν στοιχεία ενδεικτικά µιας επιθετικής τάσης *κλειστές γροθιές=δόντια= στόµα κόκκινο και έντονα σχεδιασµένο5

l 'οντά µπράτσαb ανασφάλεια και ντροπαλότητα ως προς την επαφή του µε τους άλλους

l ^εγάλα χέριαb ανάγκη για έντονη και συχνή *κοινωνική5 ανταλλαγή

?ιθανόν= όµως= αποτελεί και µια ένδει#η επιθετικότητας *άσκηση σωµατικής &ίας5

l ^ακριά πόδια *σκέλη5b ανάγκη σταθερότητας και ασφάλειας Kν είναι πολύ µακριά µπορεί να

σηµαίνουν την επιθυµία του παιδιού να µεγαλώσει γρήγορα για να φτάσει κάποιον ενήλικα που θαυµάζει

l 'οντά πόδιαb ευρωστία= σιγουριά και φυσική αντοχή

l ^εγάλα µάτιαb εVθυµία για κυριαρχία= περιέργεια ακόµα και για τα συναισθήµατα των άλλων Το

παιδί πιθανόν λαµ&άνει αρνητικά µηνύµατα από τους γύρω του

l 'αµπύλες γραµµέςb παρατηρούνται στα παιδιά µε ικανότητες προσαρµογής= ε#ωστρεφή διάθεση=

αλλά και ε#άρτηση από την αποδοχή του περι&άλλοντός τους

l Kιχµηρές γραµµές και γωνίες= καθώς το παιδί υπογραµµίζει το περίγραµµαb η θέληση και η επιµονή

υπερισχύουν του αυτοσχεδιασµού και του αυθορµητισµού που Vθανόν να οφείλεται σε διαπαιδαγώγηση

που δίνει σηµασία στην τά#η ?ιθανόν= όµως να αποτελεί και ένδει#η µιας επιθετικής ιδιοσυγκρασίας Cτάση αυτή µπορεί να έρθει στην επιφάνεια και από γεγονότα ή καταστάσεις που υπονοµεύουν το .B,BA. nA4

του παιδιού

l Iλάχιστη πίεσηb αποτελεί ένδει#η µιας ευαισθησίας ανταπόκρισης στα ερεθίσµατα του περι&άλλοντος

τα οποία µε ευκολία ενσωµατώνονται στην πορεία ανάπτυ#ης του παιδιού= στοιχείο σηµαντικό για την

ε#έλι#ή του= αλλά και ανασταλτικό ως προς την ικανότητά του να αντιµετωπίζει τις µαταιώσεις

l ^έτρια πίεσηb αποτελεί µια ένδει#η ε#ισορρόπησης των δυνάµεων του παιδιού που προορίζονται για

την επίτευ#η των στόχων του

l 7υνεχής και στρωτή διαχείριση *όλο το σχέδιο έχει την ίδια πίεση και την ίδια σκίαση5b το παιδί είναι

%




διαθέσιµο και σίγουρο για τα συναισθήµατά του oκανότητα προσαρµογής και χαρακτήρας ανοικτός=

κοινωνικός και ήρεµος

l Iναλλαγή στη διαχείρισηb εύκολη κόπωση και τάση του παιδιού για αφηρηµάδα

!ι 'ρότι και ^άνι *())O5 περιγράφουν την ε#έλι#η του σχέδιου της ανθρώπινης φιγούρας κατά αντιστοιχία

µε την αναπτυ#ιακή πορεία και ηλικία του παιδιού ?ιο συγκεκριµένα= αναφέρουνb

M ετών

'ορίτσιb κεφάλι= µάτια= κορµός= &ραχίονες και σκέλη Kγόριb κεφάλι= µάτια= σωστά προσανατολισµένο

σχέδιο

P ετών

'ορίτσιb στόµα= µύτη= &ραχίονες ενωµένοι µε το σώµα= πόδια και χρωµατισµένα ρούχα

Kγόριb µύτη= µακρύς κορµός= &ραχίονες= &ραχίονες ενωµένους µε το σώµα= σκέλη ενωµένα µε το σώµα=

πόδια= χρωµατιστά ρούχα

E ετών

'ορίτσιb µαλλιά= µακρύς κορµός= &ραχίονες σχεδιασµένοι µε δύο γραµµές= σκέλη σχεδιασµένα µε δύο

γραµµές= παντελόνι ή φούστα= παπούτσια Kγόριb ρεαλιστικά χρώµατα στο πρόσωπο= στόµα= περιγράµµατα

µε µολύ&ι= &ραχίονες µε δύο γραµµές= σκέλη σχεδιασµένα µε δύο γραµµές= παντελόνι

W ετών

'ορίτσιb ρεαλιστικά χρώµατα στο πρόσωπο= περίγραµµα µε µολύ&ι= δάχτυλα

Kγόριb δάχτυλα= παπούτσια

> ετών

'ορίτσιb ε#ελιγµένα µάτια= σχεδιασµένος κορµός= λαιµός= &ραχίονες µε αναλογίες= σκέλη µε αναλογίες=

σωστή θέση των &ραχιόνων= ευλύγιστα σκέλη= µανίκια και µπούστο στο ίδιο χρώµα

Kγόριb &ραχίονες µε αναλογίες= σκέλη µε αναλογίες

% ετών

'ορίτσιb ε#ελιγµένο στόµα= σχεδιασµένος λαιµός= αναγνωρίσιµο φύλο= ζώνη Kγόριb ε#ελιγµένο στόµα=

ε#ελιγµένη µύτη= σχεδιασµένος κορµός= αναγνωρίσιµο φύλο= σωστή θέση των &ραχιόνων

$) ετών

'ορίτσιb όµοιο πλάτος µατιών= ώµοι= κεφάλι µε αναλογίες= παλάµη του χεριού= πέντε δάχτυλα=

αναγνωρίσιµη ηλικία

Kγόριb ε#ελιγµένα µάτια= παλάµη του χεριού= ευλύγιστα σκέλη= φυσική στάση των ποδιών= µανίκια και

µπούστο στο ίδιο χρώµα= αναγνωρίσιµη ηλικία

$$ ετών

$)




'ορίτσιb ε#ελιγµένη µύτη= κόµµωση= φυσική στάση των ποδιών Kγόριb µαλλιά= λαιµός= ώµοι= ζώνη

$( ετών

'ορίτσιb όµοιο ύ"ος µατιών= τρεις λεπτοµέρειες στα µάτια= κόρη του µατιού= φρύδια= κόκκινο στόµα

Kγόριb όµοιο πλάτος µατιών= κόρη του µατιού= κόµµωση= κεφάλι µε αναλογίες= ε#ατοµικευµένη φιγούρα

Το τεστ της οικογένειας

Το σχέδιο της οικογένειας αντανακλά αφενός τη δυναµική των σχέσεων= όπως τις αντιλαµ&άνεται το παιδί

που σχεδιάζει= και αφετέρου τη συναισθηµατική του στάση απέναντι στα µέλη της οικογένειάς του Kκόµα

και αν δεν του ζητηθεί= το παιδί σχεδιάζει την οικογένειά του

Gητάµε από το παιδί να ζωγραφίσει µια οικογένεια Fόποια θέλει το ίδιοH Kφού ολοκληρώσει το σχέδιο του

Jχωρίς παρεµ&άσεις από τη δική µας πλευράJ προχωρούµε σε ερωτήσεις που αφορούν στο σχέδιο= όπωςb

$ ^πορείς να µου πεις ποιοι είναι αυτοί που φαίνονται στο σχέδιο σουp

( ?οιο πρόσωπο είναι πιο συµπαθητικόp

O ?οιό είναι λιγότερο συµπαθητικόp

M ?ώς αισθάνεται ο καθέναςp

P ?οιο είναι πιο ευτυχισµένοp

E ?οιο είναι πιο λυπηµένοp

W `ιατίp

0ι προσ'χουµ# στο σχ'διο της οικογ'ν#ιας1

$ ?όσο χρόνο αφιερώνει στη σχεδίαση κάθε προσώπου

( dέσεις εγγύτητας ή απόστασης των προσώπων µετα#ύ τους

O ?οιο ζωγράφισε πρώτο και ποιο τελευταίο

M Xιορθώσεις και σ&ησίµατα

P ?αράλει"η κάποιου προσώπου

E ?ροσθήκη άλλων προσώπων ή ζώων

W dέση των µπράτσων και των άκρων

> Kναλογίες ανάµεσα σε φιγούρες

% Kναλογίες στις φιγούρες$) qούχα

$$ Xιανοµή ρόλων

$( Τρόπος σχεδίασης *&αθµός πίεσης5

2ρµην#α

Το πρόσωπο που εµφανίζεται πρώτο στο σχέδιο είναι και αυτό για το οποίο το παιδί αισθάνεται µεγάλο

θαυµασµό= ταυτίζεται µαζί του και προσπαθεί να το µιµηθεί rταν στην πρώτη θέση τοποθετεί τον εαυτό

του= σηµαντικό είναι να δει κανείς την ηλικία του παιδιού `ια παράδειγµα= όταν το παιδί είναι στην ηλικία

MJE= η οποία είναι µια φάση έντονου εγωκεντρισµού= είναι αναµενόµενο να συµ&εί 7ε άλλη περίπτωση=

εκδηλώνει µια επιθυµία του παιδιού να το αγαπούν η οποία παραµένει ανικανοποίητη ή δεν έχει επαρκώς

ικανοποιηθείKντίθετα= η τοποθέτηση του εαυτού του στην τελευταία θέση µπορεί να σηµαίνει µια υποτίµηση του

$$




εαυτού ή µε αυτόν τον τρόπο να αισθάνεται ότι αυτή είναι η θέση που κατέχει µέσα στην οικογένεια

C παράλει"η κάποιου προσώπου δηλώνει την µη αποδοχή του από το παιδί Iνώ η προσθήκη κάποιου

άλλου ανθρώπου µε τους οποίους το παιδί δεν έρχεται σε καθηµερινή επαφή= υποδηλώνει την ανάγκη για

επικοινωνία µε στόχο να καλύ"ει ένα συναισθηµατικό κενό που δηµιουργούν οι υπάρχουσες οικογενειακές

σχέσεις

C παράλει"η του ίδιου του εαυτού φανερώνει εκτός από τη χαµηλή αυτοεκτίµηση του παιδιού= και την

αποµόνωσή του από την οικογένεια

C απεικόνιση ενός προσώπου µε διαστάσεις µικρότερες από τις κανονικές υποδηλώνει ότι το παιδί θέλει να

τον µειώσει= καθώς τρέφει αρνητικά συναισθηµάτα απεναντί του και κυρίως φθόνο ή φό&ο

C αυ#ηµένη απόσταση κάποιου προσώπου σε σχέση µε την εγγύτητα που παρουσιάζουν τα άλλα έχει σχέση

µε τη θέση αυτού του προσώπου στην οικογένεια= όπως τουλάχιστον την αντιλαµ&άνεται το παιδί που

σχεδιάζει

rταν το χέρι κάποιου αγκαλιάζει το παιδί κοντά στο λαιµό εκφράζει την αίσθηση του παιδιού ότι το

συγκρατούν και αισθάνεται περιορισµένο

Τα κουµπιά στα ρούχα κάποιου µπορεί να συνδεθούν µε τη συναισθηµατική σπουδαιότητα που έχει αυτό το

πρόσωπο για το παιδί

Το σ&ήσιµο ενός προσώπου φανερώνει µια συναισθηµατική σύγκρουση του παιδιού σε σχέση µε αυτό το

πρόσωποb από τη µια αισθάνεται δυσφορία και αντιπαλότητα και από την άλλη φό&ο να εκφράσει αυτά τα

συναισθήµατά του rταν κάποιο πρόσωπο έχει υπερ&ολικά µεγάλες διαστάσεις σε σχέση µε τα άλλα= &ιώνεται από το παιδί ως

η κυρίαρχη φιγούρα στην οικογένεια ή και στην καρδιά του παιδιού

C παράλει"η είτε χεριών= είτε µπράτσων είναι ένας τρόπος για να τιµωρήσει το παιδί κάποιον που θεωρεί

απειλητικό Kποτελεί ίσως και ένα σηµάδι σε#ουαλικότητας που δεν &ιώνεται ελεύθερα

C προσθήκη καπέλου σε κάποιο από τα πρόσωπα υποδηλώνει την καταπίεση που αισθάνεται ότι του ασκεί

αυτό το πρόσωπο και τη δυσφορία που αισθάνεται το παιδί σε σχέση µε αυτό

C προσθήκη ζώων που δεν υπάρχουν στο σπίτι ίσως σηµαίνει την τάση του παιδιού να αποκρύ"ει την

επιθετικότητα που αισθάνεται σε σχέση µε κάποια πρόσωπα του περι&άλλοντός του

C απεικόνιση του εαυτού µε διαφορετικό φύλο µπορεί να είναι µια ένδει#η ότι ο σε#ουαλικό ς του ρόλος

δεν γίνεται αποδεκτός και το ίδιο δεν αισθάνεται καλά µε τη σε#ουαλική του ταυτότητα

C σχεδίαση µιας οικογένειας ζώων αντί ανθρώπων φανερώνει ότι το παιδί δεν αισθάνεται µέλος αυτής τηςοικογένειας ή ότι &ιώνει έναν έντονο "υχικό πόνο σε σχέση µε την οικογένειά του και δεν θέλει να τον

ανα&ιώσει sπροτιµά ένα καµουφλαρισµένο σχέδιο

C άρνηση του παιδιού να ζωγραφίσει την οικογένεια γενικά αποτελεί ένδει#η της δυσφορίας του σε σχέση

µε αυτήν και την πιθανή απουσία συναισθηµατικής επικοινωνίας που την χαρακτηρίζει

C απεικόνιση της οικογένειας µέσα σε µια κορνίζα= δείχνει ότι το παιδί &ιώνει πολύ αυστηρή τη

διαπαιδαγώγηση που δέχεται και πολύ έντονο τον έλεγχο πάνω στον "υχικό του κόσµο *συναισθήµατα=

παρορµήσεις= σκέ"εις5

$(




.ρ3 43 4ουν#νού

5Ι5-Ι6Γ7 Α/ΙΑ

@A0B= t *$%($5 8;-Bαu α-D .934uα.B19 B;.B. [4-D4-b /v _1-< T v4- :44D;-4A<3= w *$%(E5

8;α.A0;V;-B 4]1-B;uu1<;-9; xy D0α\1-<.

z;\ {40|= @0,9; T Z40RD

_;RR4<<= Q *$%E%5 U-αuy21-< 93ίRD0;-}. α0B /,R4 URB4b 8,y]1;RD 'ρότι= I= T ^άνι= K *())O5 ?ώς να

ερµηνεύουµε τα παιδικά σχέδια

C κρυφή γλώσσα των παιδιών Kθήναb 'αστανιώτης

8,934L;0= ' *$%M%5 /;0.4-αu1By S04~;9B14- 1- B3; D0α\1-< 4] B3; 3AVα- ]1<A0; vS01-<]1;RDb t •34V,.

8,R9314D1= tU *())$5 'ατανοώντας τη ζωγραφική των παιδιών *Iπ

Iκδ f Kναγνωστοπούλου5 Kθήναb Iλληνικά `ράµµατα

z;,R;= [€= Q4.,R= 8[ *$%%O5 Z3,B 9,- ,0B B3;0,S1.B. R;,V 40V B3; 0;.;,093 οη S04~;9B1L; D0,\1-<.

B;93-1nA;. 40 931RD0;-b K 0;L1;\ •3; α0B. 1- S.y934B3;0αSy= ()=OWJM%

‚.B;0= != T :4ARD= q *$%>W5 ƒ.1-< D0α\1-<. 1- α..;..V;-B α-D B3;0αSy z;\ g 40|b @0A--;0k8,2;R

vB;;R;= „ *$%%W5 •0αAVα 0;.S4-.; |1Bb .340B B;0V 1-B;0L;-B14- V4D;R

:04..; /41-B; Z 44D.b …-.B1BAB; 40 B0,AV, ,-D [4.. ίη t31RD0;-Z1--;0= I *$%>(5 …-L;-B;D \40uD.b •3; S.y934u4<y 4] B3; U0B.

t,Vx01D<;b +,0L,0D ƒ-1L;0.1By /0;..

Z1--194BB= Y *$%W$5 /uαy1-< α-D 0;αu1By z;\

$O




TEST του Σπιτιού

Ζητείται από το παιδί να ζωγραφίσει ένα σπίτι ή το δικό του σπίτι.

Η απεικόνιση του σπιτιού εντάσσεται συνήω! σε δύο τύπου!"

#. το $ογοκρατικό% στον οποίο επικρατεί η ακρί&εια κι η αυστηρότητα τη! 'ορφή!% (ωρί! την ύπαρ)ητου περίγυρου κόσ'ου και *. τον +ισητηριακό% όπου το σπίτι τοποετείται 'έσα σ, ένα περίγυρο που σφύζει από ζωή" ο ή-ιο!-ά'πει% τα που-ιά πετούν% υπάρ(ουν δέντρα% -ου-ούδια% δρό'οι% -ί'νη ή ποτά'ι και κα'ιά φορά ά--ασπίτια.

ο σπίτι συ(νά ζωγραφίζεται 'ε ανρωπο'ορφικέ! ανα-ογίε!" Η τριγωνική στέγη που 'οιάζει 'εσκούφια% το τζάκι 'ε τον καπνό 'ε πίπα% τα δύο παράυρα 'ε 'άτια κι η πόρτα 'ε στό'α. Συ'&αίνειό'ω! και το αντίετο σε παιδιά ιδίω! προσ(ο-ική! η-ικία! που ζωγραφίζουν το ανρ/πινο σ/'α 'ε τη'ορφή του πιο πάνω σπιτιού" τρίγωνο επάνω 'ε κεφά-ι και (έρια% τετράγωνο κάτω 'ε πόδια.

Η προ&ο-ική α)ία του EST επιση'αίνεται και στα παρακάτω ση'εία"

0 1 π-ατύ! κι ευύ! δρό'ο! που οδηγεί στο σπίτι% εκφράζει την επικοινωνία του παιδιού 'ε τον έ)ω

κόσ'ο. 0 1 ε-ικοειδή! και 'ακρύ! δρό'ο! ή ο δρό'ο! που οδηγεί σε α'παρω'ένε! πόρτε!% φανερ/νειδυσκο-ία στην επικοινωνία. 0 1 καπνό! του τζακιού που έ(ει δε)ιά κατεύυνση φανερ/νει αισιόδο)ο άτο'ο. 2ταν ο καπνό!σκιάζει τον ή-ιο ή κατα&αίνει προ! τα κάτω% δεί(νει άτο'ο 'ε 'ε-αγ(ο-ικέ! τάσει!. 0 α ανοι(τά παράυρα 'ε γ-άστρε! και κουρτίνε! φανερ/νουν (αρού'ενη διάεση κι ευτυ(ισ'ένηζωή. 1 ή-ιο! πάνω αριστερά% τα δέντρα% τα που-ιά κι ο γα-άζιο! ουρανό! φανερ/νουν την ειρηνική%(αρού'ενη κι αισιόδο)η ζωή που ζει το παιδί. 0 3αιδιά που αρνούνταινα ζωγραφίσουν το σπίτι του!% έ(ουν συνήω! προ&-ή'ατα στην οικογένειάτου! 4διαζύγιο% αρρ/στια% άνατο! κά.5. 0 Σε περίπτωση διαζευγ'ένων γονέων το παιδί 'πορεί να ζωγραφίσει δύο διαφορετικά σπίτια. 0 α α(νογρα''ένα ή τα σ&ησ'ένα πρόσωπα είναι συνήω! πρόσωπα που απουσιάζουν ή πρόσωπα

που έ-ει να )ε(άσει το παιδί. 0 α παιδιά των πό-εων ζωγραφίζουν το σπίτι του! σε 'ια πο-υκατοικία που αρκετέ! φορέ! είναιανρωπο'ορφική 'ε τα 'πα-κόνια ω! (έρια. 0 2ταν ζητού'ε από το παιδί να ζωγραφίσει απ-ά ένα σπίτι% αυτό σ(εδιάζει προ&ά--οντα! το δικότου σπίτι. 1 εκπαιδευτικό! 'πορεί να πάρει αρκετέ! π-ηροφορίε! για τη ζωή του παιδιού υπο&ά--οντά!του ερωτήσει! όπω!" 3οιοι κατοικούν σ, αυτό το σπίτι6 ι -ένε οι γείτονε! γι, αυτού!6 7ίναι κα-οί ήκακοί6 ι -έει η οικογένεια για του! γείτονε!6 8έ-ουν να παίζουν τα παιδιά τη! οικογένεια! 'ε ταγειτονόπου-α6 3οιο! φωνάζει 'έσα σ, αυτό το σπίτι6 κτ-. 0 9 α φο&ισ'ένα και καταπιεσ'ένα παιδιά ζωγραφίζουν συνήω! σπίτια 'ε πόρτε! και παράυραερ'ητικά κ-ειστά ή φράκτε! γύρω: γύρω και τον ή-ιο να 'ισοφαίνεται στην άκρη του (αρτιού. 0 9 Η απουσία τη! γρα''ή! στήρι)η! του σπιτιού στο έδαφο!% φανερ/νει την ανασφά-εια τουπαιδιού και την α&ε&αιότητά του για το 'έ--ον.

Η προ&ο-ική α)ία των (ρω'άτων

7κτό! από τα κυρίω! σ(έδια% προ&ο-ική α)ία έ(ουν και τα (ρ/'ατα σε ό-α τα ι(νογραφή'ατα τοπαιδιού. 7)ετάζεται πάντα το επικρατέστερο (ρ/'α σε κάε ζωγραφιά"

0 ο κόκκινο (ρ/'α υποδη-/νει αυορ'ησία% ενστικτ/δει! παρορ'ήσει!% επιυ'ία για δράση. 0 ο πορτοκα-ί δεί(νει ε)ωστρέφεια% προ&ο-ή του εγ/% γα-ήνη κι υπερτί'ηση του εαυτού 0 ο κίτρινο φανερ/νει ;υ(ρό δυνα'ισ'ό και φι-οδο)ία. 0 ο πράσινο φανερ/νει κοινωνικότητα% ευαισησία κι ανάγκη για επικοινωνία. 0 ο γα-άζιο (αρακτηρίζει την ανάπτυ)η τη! -ογική! και του αυτοε-έγ(ου. 0 ο καφέ υποδη-/νει ;υ(ική αντίσταση κι ισ(υρογνω'οσύνη. 0 ο 'ο& φανερ/νει συναιση'ατικέ! διαταρα(έ!. 0 ο 'αύρο είναι το (ρ/'α των νευρωτικ/ν και κατα-ιπτικ/ν ατό'ων. 0 ο γκρίζο ση'αίνει δυσπιστία% ε(ε'ύεια κι απ/ηση. 0 ο -ευκό ση'αίνει τάσει! φυγή! κι εκρηκτικέ! αντιδράσει!.

$M




ο ι(νογράφη'α τη! οικογένεια!

0 <ίνει τη δυνατότητα να εντοπιστούν πιανέ! οικογενειακέ! συγκρούσει! και να ερ'ηνευτούν'ορφέ! συ'περιφορά! που εκδη-/νει ο 'αητή!. 0 Ζητείται από το παιδί να σ(εδιάσει την οικογένειά του και τον εαυτό του 'έσα σ, αυτήν. 0 ο ι(νογράφη'α τη! οικογένεια! εντάσσεται συνήω! σε δύο τύπου!"

#. το $ογοκρατικό% στον οποίο επικρατεί η ακρί&εια κι η αυστηρότητα τη! 'ορφή!% (ωρί! την ύπαρ)η

του περίγυρου κόσ'ου και *. τον +ισητηριακό% όπου η οικογένεια τοποετείται 'έσα σ, ένα περίγυρο που σφύζει από ζωή" οή-ιο! -ά'πει% τα που-ιά πετούν% υπάρ(ουν δέντρα% -ου-ούδια% δρό'οι% -ί'νη ή ποτά'ι και κα'ιά φοράά--α σπίτια ή άνρωποι.

Η προ&ο-ική α)ία του ι(νογραφή'ατο! τη! οικογένεια! επιση'αίνεται και στα παρακάτω ση'εία"

0 3ροσέ(ου'ε από πού ο 'αητή! άρ(ισε το σ(έδιο. +ν έ(ει φορά από αριστερά προ! τα δε)ιά% ο'αητή! είναι δε)ιό(ειρα! κι η φορά είναι κανονική. +ν το σ(έδιο )εκινά από τα δε)ιά προ! τα αριστεράκι ο 'αητή! δεν είναι αριστερό(ειρα!% η κίνηση αυτή δεί(νει 'ια δυνατή οπισοδρο'ική τάση τη!

προσωπικότητα! που 'πορεί να είναι επι&-α&ή! για το παιδί. 0 Η σειρά 'ε την οποία σ(εδιάζονται τα 'έ-η τη! οικογένεια! είναι πο-ύ ση'αντική. 0 ο πρόσωπο που αγαπιέται ή αυ'άζεταιαπό το παιδί σ(εδιάζεται πρ/το% γιατί είναι το πρ/το πουσκέφτεται το παιδί και σε αυτό επικεντρ/νεται η προσο(ή του. Η προτί'ηση αυτή εκδη-/νεται συνήω!'ε το 'έγεο! 4 η φιγούρα είναι 'εγα-ύτερη 5 και 'ε το π-ήο! των -επτο'ερει/ν. 0 ο πρόσωπο που υποτι'άται υπάρ(ει στο σ(έδιο α--ά είναι 'ικροσκοπικό% σ(εδιασ'ένο τε-ευταίοστη σειρά ή 'ακριά από την ο'άδα. +κό'α ένα! ά--ο! τρόπο! υποτί'ηση! είναι να σ(εδιαστεί τοπρόσωπο και να σ&ηστεί στη συνέ(εια. 0 ο πρόσωπο το οποίο παρα-είπεται από το ι(νογράφη'α τη! οικογένεια!% είναι &έ&αιο ότι είναι τοπρόσωπο 'ε το οποίο το παιδί έ(ει τι! (ειρότερε! σ(έσει!. 0 Ση'αντικό είναι να προσέ)ου'ε για πόση /ρα το παιδί σ(εδιάζει το ένα ή το ά--ο πρόσωπο% τηφροντίδα του για τι! -επτο'έρειε! ή την ε''ονή του 'ερικέ! φορέ! να επιστρέφει συνέ(εια στο ίδιο

πρόσωπο. 0 ο ύ;ο! του σ(εδιασ'ένου προσ/που κα-ύπτει αντιφάσει! σ(ετικά 'ε το πρόσωπο που σ(εδιάζει.=ικρά σ(έδια αποδίδονται σε παιδιά 'ε έντονη τάση εσωστρέφεια!. α δει-ά κι αγ(/δη παιδιάσ(εδιάζουν φιγούρε! 'ικρότερε! από τα εκδη-ωτικά παιδιά. 0 α γε-αστά πρόσωπα δη-/νουν ετικό αυτοσυναίση'α. 0 1 σ(εδιασ'ό! του ιδίου του παιδιού σε 'εγα-ύτερο 'έγεο! από του!ά--ου! και στο κέντρο τη!επιφάνεια! δη-/νει έντονο εγωκεντρισ'ό.

2ταν ο-οκ-ηρωεί το σ(έδιο"

#. ο παιδί επαινείται γι, αυτό που έκανε.

*. Ζητείται από το παιδί να περιγρά;ει την οικογένειά του )εκιν/ντα! από το πρόσωπο που σ(εδίασεπρ/το.

>. ?ια κάε ένα από τα πρόσωπα ζητά'ε να 'άου'ε το φύ-ο% την η-ικία και το ρό-ο που παίζει στηνοικογένεια.

@. 3ροσπαού'ε να κάνου'ε το παιδί να 'ι-ήσει για τι! συναιση'ατικέ! προτι'ήσει! που έ(ουν τα'έ-η τη! οικογένειά! του.

A. ο καοδηγού'ε να 'ι-ήσει και για τον εαυτό του.

B. Cρησι'οποιού'ε ερωτήσει! που 'α! δίνουν συ(νά πο-ύ ενδιαφέροντα στοι(εία όπω!" 43οιο! είναιο πιο κα-ό! στην οικογένεια6 3οιο! ο -ιγότερο κα-ό!6 3οιο! είναι ο πιο ευτυ(ισ'ένο!6 ?ιατί6 3οιο! είναιο -ιγότερο ευτυ(ισ'ένο!6 ?ιατί6 3οιον προτι'ά!6 ?ιατί6 3οιο ά--ο πρόσωπο α ήε-ε! να είσαι6 ?ιατί63οιε! είναι οι σ(έσει! τη! οικογένεια! 'ε του! γείτονε!6 3οιο! φωνάζει περισσότερο6 κ.ά.5.

$P




ο σ(έδιο είναι 'έρο! τη! ζωή! του παιδιού όπω! το γέ-ιο κι η κίνηση. <εν είναι ποτέ ακίνητο% στατικό κια'ετά&-ητο. 7)ε-ίσσεται πάντα και δεί(νει το στιγ'ιαίο και τη συγκίνηση. 7ίναι προνο'ιακό 'έσο για ναδη'ιουργήσει κανεί! &αύτερη επαφή 'ε την παιδική ;υ(ή.

προ&ο-ικο σ(εδιο ΣC7<D+Σ7 7+ +8FG31 τη! HIIJKLIMNO

ο σ(έδιο του ανρ/που 3ρόσωποPQεφά-ι

α (αρακτηριστικά του ανρ/που -ειτουργούν ω! &ασική πηγή αισητική! ικανοποίηση! ή αντίετααισητική! δυσαρέσκεια!% εν/ αποτε-εί και το Rέσο για τη διαπροσωπική επικοινωνία.ο κεφά-ι εωρείται ω! το Rέρο! τη! διανοητική! δράση! και τη! φαντασία! και συνδέεται Rε τον έ-εγ(οτων ορR/ν και των συναισηRάτων% Rε τι! ανάγκε! τη! α--η-επίδραση! Rε ά--ου!% την επικοινωνία. =εόρου! ανα-υτικού! το κεφά-ι συR&ο-ίζει το εγ/. υσιο-ογικοί ενή-ικε! δίνουν συνήω! RικρότερηέRφαση στο κεφά-ι από ό%τι σε ά--α Rέρη του σ/Rατο!.

α στοι(εία που α)ιο-ογούνται είναι τα ε)ή!"+συνήιστα 'εγά-α κεφά-ια"#. 7πιετικέ! τάσει!*. τω(ή συναιση'ατική και κοινωνική προσαρ'ογή σε παιδιά Rε σ(ο-ικέ! δυσκο-ίε!>. 3ιανόν άγ(ο!

α ασυνήιστα Rεγά-α κεφά-ια είναι αναRενόRενο στα παιδιά 'ικρότερα των ετ/ν. +συνήιστα Rικράκεφά-ια"7ίναι Rια πιανή ένδει)η προ&-η'άτων προσαρ'ογή! στο περι&ά--ον.

U--α στοι(εία σε σ(έση Rε το πρόσωπο είναι τα ε)ή!"1 αποκ-εισ'ό! (αρακτηριστικ/ν του προσ/που% εν/ το υπό-οιπο σ/'α είναι ζωγραφισ'ένο επαρκ/!%αποτε-εί ένδει)η φτω(ή! προσαρ'ογή! Rε πιανού! καταναγκασ'ού! και άγ(ο!.Η έ--ει;η R'ατι/ν δεί(νει φτω(ή προσαρ'ογή Rε πιανού! καταναγκασ'ού! και άγ(ο!% εν/ έ(ει &ρεείσε περιπτ/σει! κατά-ι;η!.Η σ(εδίαση κ-ειστ/ν R'ατι/ν αποτε-εί ένδει)η συναιση'ατική! διαταρα(ή! για παιδιά η-ικία!R'εγα-ύτερη! των A ετ/ν.Η έ'φαση στη Rύτη είναι φυσιο-ογική και αναRενόRενη για τα παιδιά τη! προσ(ο-ική! και σ(ο-ική!

η-ικία!.Η έRφαση στο πρόσωπο γενικότερα είναι αναRενόRενη από τα παιδιά και ιδιαίτερα από εκείνα τη!R'ικρή! η-ικία!. +ποτε-εί Rια ένδει)η τη! φυσιο-ογική! ε)άρτηση! των παιδι/ν από του! ενή-ικε! καιένα στοι(είο που 'αρτυρά τη συναιση'ατική του! ανωρι'ότητα ω! αποτέ-εσ'α τη! νεαρή! του!η-ικία!.Η έ--ει;η στό'ατο! αποτε-εί ένδει)η πιαν/ν καταναγκασ'/ν και άγ(ου! ή α--ι/! φανερ/νει Rιαντροπα-ότητα και τάσει! για κοινωνική απόσυρση.α δόντια είναι πιανόν να ε'φανιστούν σε παιδιά Rε επιετική συ'περιφορά.Η έ--ει;η -αι'ού είναι αναRενόRενη στα παιδιά τη! Rικρή! η-ικία! και αποτε-εί Rια ένδει)η τη! φτω(ή!προσαρ'ογή! όταν ε'φανίζεται σε παιδιά Rεγα-ύτερη! η-ικία!.Η έντονη σκίαση στο -αιRό σε σ(έδια παιδι/ν η-ικία! Rεγα-ύτερη! των A ετ/ν αποτε-εί Rια ένδει)ησυναισηRατική! διαταρα(ή!.

QορRό!1 κορRό! στο σ(έδιο συνδέεται Rε τι! &ασικέ! ορRέ!. Η έ--ει;η σηRαντικ/ν -επτοRερει/ν 4/Rοι%στήο!% Rέση κ.-π.5 αποτε-εί Rια ένδει)η φτω(ή! προσαρRογή! του παιδιού στο περι&ά--ον που&ρίσκεται τη δεδοRένη (ρονική περίοδο. α στοι(εία που α)ιο-ογούνται είναι τα ε)ή!"Η έ--ει;η ο-όκ-ηρου του κορRού στα παιδιά τη! σ(ο-ική! η-ικία! αποτε-εί Rια ένδει)η φτω(ή!προσαρRογή! και φτω(ή! σ(ο-ική! επίδοση!.Η σ(εδίαση των γεννητικ/ν οργάνων Rε τρόπο εRφανή αποτε-εί ένδει)η Rια! φανερή! επιετικότητα!του παιδιού% εν/ έ(ει σ(εδιαστεί και από παιδιά Rε σο&αρή ;υ(ική διαταρα(ή.α Rακριά% δυνατά Rπράτσα αποτε-ούν Rια ένδει)η ανταγωνιστικ/ν φι-οδο)ι/ν% ανάγκη! για επίτευ)η ήανάγκη για σωRατική δύναRη.7πίση!% αποτε-ούν Rια ένδει)η ενεργητική! επαφή! Rε το περι&ά--ον που πιανόν να έ(ει και στοι(είαεπιετικότητα!.+ντίετα% η έ--ει;η Rπράτσων αποτε-εί Rια ένδει)η ύπαρ)η! παητικ/ν τάσεων σε παιδιά Rε φτω(ήπροσαρRογή.1Rοίω!% τα πο-ύ κοντά Rπράτσα δη-/νουν φτω(ή προσαρRογή του παιδιού στο περι&ά--ον του.

$E




α παιδιά σ(ο-ική! η-ικία! συνήω! ζωγραφίζουν τα δά(τυ-α και Rά-ιστα τον ακρι&ή αριRό αυτ/ν. απαιδιά Rε οργανική διαταρα(ή έ(ει &ρεεί να ζωγραφίζουν -ιγότερα από A δά(τυ-α και αυτό αποτε-είRια ένδει)η συναισηRατική! ανεπάρκεια! που σ(ετίζεται Rε το οργανικό πρό&-ηRα που αντιRετωπίζουν.α πόδια συνήω! -είπουν σε σ(έδια παιδι/ν τα οποία είναι ντροπα-ά% επιετικά ή παρουσιάζουν κάποιασυναισηRατική διαταρα(ή.α ενω'ένα πόδια ή αυτά που δεν είναι (ωρισRένα Rε κενό ανάRεσά του! αποτε-εί Rια ένδει)η πιανή!συναισηRατική! διαταρα(ή!.Η έ'φαση που δίνεται στα κουRπιά αποτε-εί Rια φυσιο-ογική αντίδραση στα παιδιά Rικρή! η-ικία!% εν/στα Rεγα-ύτερα φανερ/νει ε)άρτηση από τη 'ητέρα.

Στο σ(έδιο του ανρ/που από παιδιά δεν αναRένονται στοι(εία διάκριση! του φύ-ου. Gστόσο% ταπερισσότερα παιδιά ζωγραφίζουν Rεγα-ύτερο το γυναικείο σ(έδιο.

7ρRηνεία του σ(εδίου τη! ανρ/πινη! φιγούρα! &άσει των Qρότι και =άνι 4*VV>5=ικρό σ(έδιο 4διάσταση5" <η-/νει (αRη-ή αυτοεκτίRηση. ο παιδί φο&άται τη σύγκριση Rε του! ά--ου!και το περι&ά--ον του γενικότερα.=εγά-η διάσταση 4αν κα-ύπτει περισσότερο από το Rισό τη! σε-ίδα!5"Σιγουριά και εRπιστοσύνη στον εαυτό% ε)ωστρέφεια% π-ηωρικότηταQανονική διάσταση 4από W έω! #W εκατοστά5" η αύ)ηση των διαστάσεων στα κορίτσια παραRένεισταερή% εν/ στα αγόρια παρουσιάζει δύο κρίσιRε! περιόδου!% αυτέ! τη! η-ικία! A:B και τη! εφη&εία!που έ(ουν άRεση σ(έση Rε την αναζήτηση ταυτότητα!.=εγά-ο κεφά-ι" τάσει! αυτοπρο&ο-ή!.

=ικρό κεφά-ι" ένδει)η επ/δυνων εRπειρι/ν κατά την περίοδο τη! πρ/τη! διατροφή! καιαπογα-ακτισRού% όπω! τροφικέ! ιδιαιτερότητε!% επι&ε&-ηRένε! δίαιτε!% γαστρεντερικέ! διαταρα(έ!.=ακρύ! -αιRό!" ανάγκη ε)ερεύνηση! των όσων περι&ά--ουν το παιδί για να Rπορέσει στη συνέ(εια Rετη φαντασία του να δηRιουργήσει έναν κόσRο γεRάτο από ικανοποιήσει! των ορR/ν του.=ακριά Rπράτσα" ανάγκη για επικοινωνία% α--ά και συναισηRατική π-ηωρικότητα και δια--ακτικό(αρακτήρα% στο &αRό που απουσιάζουν στοι(εία ενδεικτικά Rια! επιετική! τάση! 4κ-ειστέ! γροιέ!%δόντια% στόRα κόκκινο και έντονα σ(εδιασRένο5.Qοντά Rπράτσα" ανασφά-εια και ντροπα-ότητα ω! προ! την επαφή του Rε του! ά--ου!=εγά-α (έρια" ανάγκη για έντονη και συ(νή 4κοινωνική5 αντα--αγή.3ιανόν% όRω!% αποτε-εί και Rια ένδει)η επιετικότητα! 4άσκηση σωRατική! &ία!5=ακριά πόδια 4σκέ-η5" ανάγκη σταερότητα! και ασφά-εια!. +ν είναι πο-ύ Rακριά Rπορεί να σηRαίνουντην επιυRία του παιδιού να Rεγα-/σει γρήγορα για να φτάσει κάποιον ενή-ικα που αυRάζει.

Qοντά πόδια" ευρωστία% σιγουριά και φυσική αντο(ή=εγά-α Rάτια" επιυRία για κυριαρ(ία% περιέργεια ακόRα και για τα συναισήRατα των ά--ων. ο παιδίπιανόν -αR&άνει αρνητικά RηνύRατα από του! γύρω του.Qαπύ-ε! γραRRέ!" παρατηρούνται στα παιδιά Rε ικανότητε! προσαρRογή!% ε)ωστρεφή διάεση% α--ά καιε)άρτηση από την αποδο(ή του περι&ά--οντό! του!.+ι(Rηρέ! γραRRέ! και γωνίε!% κα/! το παιδί υπογραRRίζει το περίγραRRα" η έ-ηση και η επιRονήυπερισ(ύουν του αυτοσ(εδιασRού και του αυορRητισRού που πιανόν να οφεί-εται σε διαπαιδαγ/γησηπου δίνει σηRασία στην τά)η. 3ιανόν% όRω! να αποτε-εί και ένδει)η Rια! επιετική! ιδιοσυγκρασία!. Ητάση αυτή Rπορεί να έρει στην επιφάνεια και από γεγονότα ή καταστάσει! που υπονοRεύουν το XYZYMX[MI του παιδιού7-ά(ιστη πίεση" αποτε-εί ένδει)η Rια! ευαισησία! ανταπόκριση! στα ερείσRατα του περι&ά--οντο! ταοποία Rε ευκο-ία ενσωRατ/νονται στην πορεία ανάπτυ)η! του παιδιού% στοι(είο σηRαντικό για την

ε)έ-ι)ή του% α--ά και αναστα-τικό ω! προ! την ικανότητά του να αντιRετωπίζει τι! Rαται/σει!.=έτρια πίεση" αποτε-εί Rια ένδει)η ε)ισορρόπηση! των δυνάRεων του παιδιού που προορίζονται για τηνεπίτευ)η των στό(ων του.Συνε(ή! και στρωτή δια(είριση 4ό-ο το σ(έδιο έ(ει την ίδια πίεση και την ίδια σκίαση5" το παιδί είναιδιαέσιRο και σίγουρο για τα συναισήRατά του. Dκανότητα προσαρRογή! και (αρακτήρα! ανοικτό!%κοινωνικό! και ήρεRο!.7να--αγή στη δια(είριση" εύκο-η κόπωση και τάση του παιδιού για αφηρηRάδα.1ι Qρότι και =άνι 4*VV>5 περιγράφουν την ε)έ-ι)η του σ(έδιου τη! ανρ/πινη! φιγούρα! κατάαντιστοι(ία Rε την αναπτυ)ιακή πορεία και η-ικία του παιδιού. 3ιο συγκεκριRένα% αναφέρουν"@ ετ/νQορίτσι" κεφά-ι% Rάτια% κορRό!% &ρα(ίονε! και σκέ-η +γόρι" κεφά-ι% Rάτια% σωστά προσανατο-ισRένοσ(έδιοA ετ/νQορίτσι" στόRα% Rύτη% &ρα(ίονε! ενωRένοι Rε το σ/Rα% πόδια και (ρωRατισRένα ρού(α+γόρι" Rύτη% Rακρύ! κορRό!% &ρα(ίονε!% &ρα(ίονε! ενωRένου! Rε το σ/Rα% σκέ-η ενωRένα Rε το σ/Rα%πόδια% (ρωRατιστά ρού(α

$W




B ετ/νQορίτσι" Rα--ιά% Rακρύ! κορRό!% &ρα(ίονε! σ(εδιασRένοι Rε δύο γραRRέ!% σκέ-η σ(εδιασRένα Rε δύογραRRέ!% παντε-όνι ή φούστα% παπούτσια +γόρι" ρεα-ιστικά (ρ/Rατα στο πρόσωπο% στόRα%περιγράRRατα Rε Rο-ύ&ι% &ρα(ίονε! Rε δύο γραRRέ!% σκέ-η σ(εδιασRένα Rε δύο γραRRέ!% παντε-όνι ετ/νQορίτσι" ρεα-ιστικά (ρ/Rατα στο πρόσωπο% περίγραRRα Rε Rο-ύ&ι% δά(τυ-α+γόρι" δά(τυ-α% παπούτσιαW ετ/νQορίτσι" ε)ε-ιγRένα Rάτια% σ(εδιασRένο! κορRό!% -αιRό!% &ρα(ίονε! Rε ανα-ογίε!% σκέ-η Rε ανα-ογίε!%

σωστή έση των &ρα(ιόνων% ευ-ύγιστα σκέ-η% Rανίκια και Rπούστο στο ίδιο (ρ/Rα+γόρι" &ρα(ίονε! Rε ανα-ογίε!% σκέ-η Rε ανα-ογίε!\ ετ/νQορίτσι" ε)ε-ιγRένο στόRα% σ(εδιασRένο! -αιRό!% αναγνωρίσιRο φύ-ο% ζ/νη +γόρι" ε)ε-ιγRένο στόRα%ε)ε-ιγRένη Rύτη% σ(εδιασRένο! κορRό!% αναγνωρίσιRο φύ-ο% σωστή έση των &ρα(ιόνων#V ετ/νQορίτσι" όRοιο π-άτο! Rατι/ν% /Rοι% κεφά-ι Rε ανα-ογίε!% πα-άRη του (εριού% πέντε δά(τυ-α%αναγνωρίσιRη η-ικία+γόρι" ε)ε-ιγRένα Rάτια% πα-άRη του (εριού% ευ-ύγιστα σκέ-η% φυσική στάση των ποδι/ν% Rανίκια καιRπούστο στο ίδιο (ρ/Rα% αναγνωρίσιRη η-ικία## ετ/νQορίτσι" ε)ε-ιγRένη Rύτη% κόRRωση% φυσική στάση των ποδι/ν +γόρι" Rα--ιά% -αιRό!% /Rοι% ζ/νη

#* ετ/νQορίτσι" όRοιο ύ;ο! Rατι/ν% τρει! -επτοRέρειε! στα Rάτια% κόρη του Rατιού% φρύδια% κόκκινο στόRα.+γόρι" όRοιο π-άτο! Rατι/ν% κόρη του Rατιού% κόRRωση% κεφά-ι Rε ανα-ογίε!% ε)ατοRικευRένη φιγούρα.

1νο'αζεται <οκι'ασία 8ε'ατική! +ντί-η;η! για 3αιδιά ]^O_`JaKLbX cddKaeKdY_IL TKXY 4^cT5% fK``Zg hSIaK` : fK``Zg 4#\BW5i.το 4^cT5 είναι ενα προ&ο-ικο τεστ προσωπικοτητα!που (ρησι'οποιείται για την α)ιο-όγηση επι'έρου!αποκ-ισεων σε τυποποιη'ένε! απαντήσει! παιδιων σε ερείσ'ατα που παρουσιάζονται 'ε τη 'ορφή τωνεικόνων των ζ/ων 4eZY +5 ή άνρωπου 4^cT:j5 σε κοινέ! κοινωνικέ! καταστάσει!.

ο e+ έ(ει (ρησι'οποιηεί για την α)ιο-όγηση τη! προσωπικότητα!% επίπεδο ωρι'ότητα!% και% συ(νά%την ;υ(_gO υγεία. kασιζεται στη εωρία οτι οι απαντήσει! του παιδιου σε 'ια σειρά από σ(έδια% από

ζ/α ή ανρωπου! σε ειδικου! είναι πο-ύ πιανό να αποκα-υ;ουν ση'αντικέ! πτυ(έ! τη!προσωπικότητα! του παιδιού. 1ρισ'ένε! από αυτέ! τι! διαστάσει! τη! προσωπικότητα! περι-α'&άνειεπίπεδο τη! πραγ'ατικότητα! δοκι'έ! και απόφαση% τον έ-εγ(ο και ρύ'ιση των αντιδρασεων% ά'υνε!%τι! συγκρούσει!% και το επίπεδο τη! αυτονο'ία!.

80ο 0#στ των Παραμυ*ι9ν: ;<=>? @<AB @BCD E 4Α7ΙFΑ 46G-Α46Γ-6G

Το Fairy Tale Test είναι ένα προβολικό τεστ για παιδιά, λικία! από " έ#! $% ετ&ν.+ναπτύ(ηκε ω! 'έρο! τη! διδακτορική! διατρι&ή! τη! δη'ιουργού του% Qαρίνα! Qου-άκογ-ου% στο3ανεπιστή'ιο του ElKYKa στη =. kρετανία και το εωρητικό του υπό&αρο συνίσταται στη σ(έση

παρα'υι/ν και ασυνείδητων διαδικασι/ν όπω! αυτή έ(ει διαπιστωεί και διερευνηεί από π-ειάδα'ε-ετητ/ν% κυρίω! ;υ(ανα-υτική! προσέγγιση!.

ο mZ_an TZ̀K TKXY έ(ει 'εταφρασεί και στα'ιστεί σε διάφορε! (/ρε! εν/ εκδίδεται και κυκ-οφορεί ήδηστα γα--ικά% ιτα-ικά% ισπανικά% γερ'ανικά% ουγγρικά% σ-ο&ένικα% πο-ωνικά% ρ/σικα και ε--ηνικά εν/'εταφράζεται στα κινέζικα και τα τούρκικα.

Το τεστ αποτελείται από *# κάρτε! 4 σετ καρτ/ν5% που παρουσιάζονται στο παιδί ανά σετ των τρι/ν%ένα εγ(ειρίδιο% και *A πρωτόκο--α όπου αναγράφονται οι γενικέ! ερωτήσει! που τίενται στο παιδί καικαταγράφονται οι απαντήσει! του.

1ι (αρακτήρε! που απεικονίζονται στι! κάρτε! ανήκουν σε ένα ή περισσότερα παρα'ύια 4oΗQοκκινοσκουφίτσαp% oΗ Cιονάτη και οι νάνοιp% o1 ζακ και η φασο-ιάp κ.ά.5. Qα/! στα παρα'ύια%οι σκέ;ει! και τα συναισή'ατα των διαφόρων (αρακτήρων συνήω! δεν προσδιορίζονται )εκάαρα% τα

παιδιά έ(ουν την ευκαιρία% 'έσω τη! ταύτιση!% να προ&ά--ουν τι! δικέ! του! σκέ;ει!% συναισή'ατα ήσυγκρούσει!. ο υ-ικό που προκύπτει α)ιο-ογείται &άσει >V παρα'έτρων προσωπικότητα!αποκο'ίζοντα! έτσι 'ια αρκετά ο-οκ-ηρω'ένη εικόνα τη! ;υ(οσύνεση! του παιδιού.

$>


http://e-psychology.gr/psychology-news-announcments/724-l---r-fairy-tale-test--

http://e-psychology.gr/psychology-news-announcments/724-l---r-fairy-tale-test--



q ο τεστ 'πορεί να (ρησι'οποιηεί αποτε-εσ'ατικά" 4#5 για την α)ιο-όγηση τη! προσωπικότητα! σεπ-αίσια ερευνητικά 4π-ηυσ'ιακέ! 'ε-έτε!P διαπο-ιτισ'ικέ! 'ε-έτε!P δια(ρονικέ! 'ε-έτε! όπουπαρακο-ουείται η ε)ε-ικτική διαφοροποίηση του παιδιού ή η επίδραση ;υ(οπιεστικ/ν παραγόντωνστον ;υ(ισ'ό του π( η ε'πειρία του σ(ο-είου% το άγ(ο! απο(ωρισ'ού από του! γονεί!% το διαζύγιο% ηγέννηση ενό! αδε-φού% η ασένεια ή ο άνατο!% κ.ά5% 4*5 για τη διαγνωστική εκτί'ηση κ-ινικ/νπεριστατικ/ν 4π.(. άγ(ο!% φο&ίε!% κατά-ι;η% διαταρα(έ! συ'περιφορά!5 και 4>5 για την α)ιο-όγησητη! έκ&αση! 'ια! ;υ(οεραπευτική! προσπάεια!.

Τα πλεονεκτ'(ατά το) σε σ*έσ (ε άλλα τεστ πο) κ)κλο+ορον είναι τα ε-'!.

q Η στά'ισή του σε 'εγά-ο δείγ'α 4περί τα #VVV παιδιά5 του ε--ηνικού π-ηυσ'ού δύο φορέ! 4#\\V r*VV>5 κα/! και η στά'ισή του σε κάε (/ρα όπου έ(ει 'εταφρασεί και% κατb επέκταση% σεδιαφορετικά πο-ιτισ'ικά δεδο'έναq 1 'εγά-ο! αρι'ό! 'ετα&-ητ/ν:παρα'έτρων προσωπικότητα! και η π-η/ρα επε)ηγη'ατικ/νπαραδειγ'άτων και σαφ/ν οδηγι/ν για τη (ορήγηση και την α)ιο-όγηση του υ-ικούq 1ι ικανοποιητικέ! ;υ(ο'ετρικέ! ιδιότητέ! του 4εγκυρότητα και α)ιοπιστία5q Η ποσοτική και ποιοτική ερ'ηνεία των αποτε-εσ'άτωνq Η δο'ή του 4> διαφορετικέ! απεικονίσει! του ήρωα ανά σετ5 που δίνει στο παιδί τη δυνατότητα νασκεφτεί περαιτέρω ή να αναιρέσει τα -εγό'ενά του επιτρέποντα! στον ε)εταστή να παρατηρήσει τηνανάδει)η 'η(ανισ'/ν ά'υνα!.

Η διάεση τη! ε--ηνική! έκδοση! του mZ_an TZ`K TKXY 'ε την ονο'ασία oΤο Τεστ τ#ν /αρα()0ι&νp

γίνεται από την εταιρεία mZ_an TZ`K TKXY SIe_KYnQά-&ου \% . 7ρυραία% +ττικήτη-. επικοινωνία!" *#V:B*VWVWA% KsZ_`" _LtIutZ_anYZ`KYKXY.eIs5ιστοσε-ίδα" vvv.tZ_anYZ`KYKXY.eIs

wνα κατατοπιστικό &ι&-ίο για το ι(νογράφη'α είναι το xσ(εδιάζοντα! 'ια φανταστική οικογένειαx τη!yανάκου 3. την οποία εωρ/ κορυφαία ;υ(ο-όγο% αν πέσει στα (έρια σα! δια&άστε το...

$%

mailto:[email protected]

http://www.fairytaletest.com/

mailto:[email protected]

http://www.fairytaletest.com/

Documents

Η Αξιολόγηση Του Παιδικού Ιχνογραφήματος