1 Ο τύμβος της μφίπολης Η ΑμφίποληΗΑμφίποληήταν αρχαία πόλη στην ανατολικήΜακεδονία, στις όχθες του ποταμούΣτρυμόνα. Χτίστηκε σε στρατηγικής σημασίας ύψωμα, 5 χλμ. από τη θάλασσα, πάνω στην ανατολική όχθη του Στρυμόνα, ακριβώς εκεί που εξέβαλλε από τη λίμνη του Αχινού, (η οποία τώρα έχει αποξηραθεί). Μια στροφή του Στρυμόνα προστάτευε τα δυτικά τείχη της πόλης. Το μέρος το οποίο ανήκε στη φυλή των Εδωνίτων της Θράκης αρχικά ονομαζόταν « Εννέα Οδοί», επειδή, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο (ζ', 114), ο Ξέρξης καθώς περνούσε τις γέφυρες έθαψε ζωντανά εννέα νεαρά αγόρια και εννέα νεαρά κορίτσια . Η Αμφίπολη ιδρύθηκε απόΑθηναίουςτο 437 π.Χ. με στόχο τον έλεγχο των μεταλλείων της Θράκης. Όπως αναφέρει ο καθηγητής,Πάνος Ηπειρώτης, η Αμφίπολη αντλώντας πλούτο από τα ορυχεία χρυσού στο Παγγαίο, ήταν μία από τις σημαντικότερες περιοχές που είχαν κατακτήσει οι Αθηναίοι, και αυτό εξηγεί τον τρόμο που επικράτησε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου όταν έφτασε η είδηση το 424 π.Χ. ότι οι Σπαρτιάτες με αρχηγό τον Βρασίδα είχαν περικυκλώσει και πολιορκούσαν την Αμφίπολη. Ο ιστορικός (και στρατηγός) Θουκυδίδης κατόρθωσε να διασώσει το στόλο του στις εκβολές του Στρυμόνα αλλά λόγω της αποτυχίας του να σώσει και την Αμφίπολη, εξοστρακίστηκε για 20 χρόνια από την πατρίδα του (Θουκ, δ', 104-6·ε', 26). Το 421 π.Χ. οι Αθηναίοι έκαναν άλλη μια αποτυχημένη προσπάθεια να ανακαταλάβουν την πόλη. Στην μάχη και ο Αθηναίος στρατηγός Κλέων και ο αντίπαλος του Σπαρτιάτης Βρασίδας σκοτώθηκαν. ΗΝικίειος Ειρήνητο 422 π.Χ. προέβλεπε να αποδοθεί στους Αθηναίους η Αμφίπολη, μια υπόσχεση που δεν υλοποιήθηκε. Στη συνέχεια η Αμφίπολη έμεινε στην επιρροή των Σπαρτιατών. Μια τελευταία προσπάθεια ανάκτησή της από τους Αθηναίους το 358 π.Χ. απέτυχε και τον επόμενο χρόνο καταλήφθηκε από τον Φίλιππο, τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και έγινε μέρος τουΒασιλείου των Μακεδόνων. Με την πτώση του Μακεδονικού Βασιλείου από τους Ρωμαίους η Αμφίπολη έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας . Από την πόλη διερχόταν η περίφημηΕγνατία οδός. Στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια είχε σημαντική οικονομική ανάπτυξη κάτι που μαρτυρούν και εντυπωσιακές σε μέγεθος και διακόσμηση εκκλησίες της πόλης του 5 ου και 6 ου αιώνα μ.Χ. Μετά τις επιδρομές των Σλάβων στα τέλη του 6 ου αιώνα μ.Χ. η Αμφίπολη ερήμωσε σταδιακά για να εγκαταλειφθεί εντελώς τον 8 ο αιώνα όταν οι περισσότεροι κάτοικοι κατέφυγαν
