17

ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

Embed Size (px)

DESCRIPTION

คู่มือวิทย์สามัญประจำบ้าน เพื่อชีวิตปลอดภัยในโลกไม่ปลอดสารพิษ

Citation preview

Page 1: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน
Page 2: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

แปลจาก... SHITTEOKITAI YUGAI BUSSHITSU

NO GIMON 100

by… Katsuhiro Saito

แปลและเรยบเรยงโดย… รศ. ดร.ศกดา ดาดวง

250.-

Page 3: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

■ บรรณาธการบรหาร ทวยา วณณะวโรจน หวหนากองบรรณาธการ แทนพร เลศวฒภทร บรรณาธการ

เลม แสงเงน นาคพฒน ออกแบบปก ภาณพนธ โนวยทธ ออกแบบรปเลม ประเทอง คชเสนย ธรการ

ส�านกพมพ องคณา อรรถพงศธร ■ พมพท : หจก. ทเอสบ โปรดกส

สารพษในชวตประจ�าวน ฉบบการตนby... Katsuhiro Saito

แปลและเรยบเรยงโดย... รศ. ดร.ศกดา ดาดวง

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาตไซโต, คะสฮโระ.

สารพษในชวตประจำาวน ฉบบการตน.-- กรงเทพฯ : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน), 2556.248 หนา.1. สารพษ. I. ศกดา ดาดวง, ผเแปล. II. ชอเรอง.

363.1791ISBN 978-974-443-560-6

พมพครงท 1 ธนวาคม 2556

“ถาหนงสอมขอผดพลาดเนองจากการพมพ ใหนำามาแลกเปลยนไดทสมาคมฯ” โทร. 0-2258-0320 ตอ 1560, 1570

ราคา 250 บาท

SHITTEOKITAI YUGAI BUSSHITSU NO GIMON 100 by Katsuhiro SaitoCopyright 2010 Katsuhiro Saito All rights reserved.Originally published in Japan by SB Creative Corp., TokyoThai translation rights arranged with SB Creative Corp. through THE SAKAI AGENCY.สงวนลขสทธฉบบภาษาไทยโดยสมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน)

จดพมพโดย สำ�นกพมพ ส.ส.ท. 5-7ซอยสขมวท29ถนนสขมวทแขวงคลองเตยเหนอเขตวฒนากรงเทพฯ10110 โทร.0-2258-0320(6เลขหมายอตโนมต),0-2259-9160(10เลขหมายอตโนมต) เสนองานเขยน•งานแปลไดทwww.tpa.or.th/publisher/new ตดตอสงซอหนงสอไดทwww.tpabookcentre.com

จดจำ�หน�ยโดย บรษท ซเอดยเคชน จำ�กด (มห�ชน) อาคารทซไอเอฟทาวเวอรชน19เลขท1858/87-90 ถนนบางนา-ตราดแขวงบางนาเขตบางนากรงเทพฯ10260 โทร.0-2739-8000,0-2739-8222โทรสาร0-2739-8356-9 www.se-ed.com

Page 4: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

บทท 1 สำรอนตรำยในบำน 1

1-1 สารฟอกขาวเปนสารประกอบคลอรน

พงระวงอยางยง 2

1-2 ผงซกฟอกเปนศตรตวฉกาจตอสงแวดลอม

และผวพรรณ 4

1-3 เสอผาทผานการซกแหงไมดตอผวพรรณ 6

1-4 นำายาฆาเชอราทำาลายโปรตนของรางกาย 8

1-5 สารหนวงไฟ ถาสะสมในรางกายกอนตราย 10

1-6 ระดบคอเลสเตอรอลยำาแยเพราะสารเคลอบ

จากฟลออรน 12

1-7 สารเคมดบเพลงมอนตรายถงตาบอด 14

1-8 พษของคารบอนมอนอกไซดเปนอยางไร ? 16

1-9 ประเดนทตองระวงเรองกาซเชอเพลงคออะไร ? 18

1-10 นำามนปโตรเลยมนอกจากจะตดไฟไดงายแลว

ยงมอนตรายตาง ๆ อกมาก 20

1-11 แสงอลตราไวโอเลตเปนสาเหตของ

มะเรงผวหนงจรงหรอ ? 22

1-12 อนมลอสระหากสะสมในรางกายจะเรง

กระบวนการแกหรอ ? 24

1-13 หากเผลอกลนแบตเตอรเขาไป

กระเพาะอาหารทะลแน 26

สารบญ

Page 5: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

1-14 ทำาไมอาการผดปกตจากการอยในอาคาร

จงเกดขนกบคนเขาอยบานใหม ? 28

1-15 พษจากแมลงตองระวงอะไรบาง ? 30

1-16 ในตนไมจดสวนมสารอนตรายอย 32

1-17 อนตรายและไวรสทซอนอยในสตวเลยงมอะไรบาง ? 34

เรองนาร คนทไมสะทกสะทานแมไดรบ

โพแทสเซยมไซยาไนดกมดวย 36

บทท 2 สำรอนตรำยในอำหำรและเครองปรงแตงอำหำร 37

2-1 สารใหความหวานสงเคราะหกม

องคประกอบทเปนอนตรายรวมอยดวย 38

2-2 สสงเคราะหเปนสาเหตของภมแพและ

ความผดปกตของตบจรงหรอ ? 40

2-3 อาหารทฟอกขาวเพอลบตำาหนอาจมอนตรายได 42

2-4 สารกนบดทกนไดปลอดภยมดวยหรอ ? 44

2-5 สารตานออกซเดชน (สารกนหน) เลยงไดจะดมาก 46

2-6 สารกนความชน หากสมผสนำาแลว

มอนตรายจรงหรอ ? 48

2-7 นอกจากตองเมามายแลว แอลกอฮอล

ยงมอนตรายอนอกหรอไม ? 50

2-8 คอเลสเตอรอลยงมมากยงทำาให

รางกายยำาแยจรงหรอ ? 52

2-9 สงสำาคญเพอปองกนอาการอาหารเปนพษ 54

2-10 อาหารทมเถาเปนกรดและดาง หากรบ

เขาไปแลวสญเสยสมดล อนตรายแน 56

Page 6: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

2-11 จะหลกเลยงสารตาง ๆ ทสอเคาวาจะ

เปนสารกอมะเรงอยางไรด ? 58

เรองนาร หากกนปลาพษ “ปกเปา” รวมกบพชพษ “อะโคไนต” 60

บทท 3 สำรอนตรำยจำกเวชภณฑและเครองส�ำอำง 61

3-1 ขอควรระวงในการกนยา 62

3-2 ภาวะแทรกซอนของทามฟลและ

รเลนซา ปลอดภยแนหรอ ? 64

3-3 ภาวะแทรกซอนของสเตยรอยดเปนอยางไรหรอ ? 66

3-4 องคประกอบทเปนอนตรายในสารเสพตด

คออะไรกนแน ? 68

3-5 ทาลโดไมด ปจจบนยงทำาให

ทารกตองพการอยอกหรอ ? 70

3-6 คโนฟอรม (หรอคลโอควนอล)

เปนสวนผสมในยาทไมนากลวแลวหรอ ? 72

3-7 ภาวะแทรกซอนของยาตานมะเรง

เมอไรจะหมดไปเสยท ? 74

3-8 เครองสำาอางปองกนแสงยว

ใชแลวปลอดภยแนนอนหรอ ? 76

3-9 นำายายอมผมกออาการแพไหม ? 78

3-10 นำายากำาจดขนลดการทำางานของตอมไทรอยด

และการทำาหนาทของตบจรงหรอ ? 80

3-11 พงพาอาหารเสรมมากเกนไปกอนตรายจรงหรอ ? 82

3-12 ยาลดความอวนมองคประกอบ

ทเปนอนตรายแฝงอยหรอไม ? 84

Page 7: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

3-13 สารเคมรบกวนระบบฮอรโมน

ยงตองคำานงถงอนตรายอยไหม ? 86

3-14 ยาฆาเชอสงผลเสยตอรางกายไหม ? 88

3-15 การรกษาดวยยาคเลต อาจตกหลมพรางไมรตว ? 90

เรองนาร นกพษมจรงหรอ ? 92

บทท 4 สำรอนตรำยในอำหำรสด 93

4-1 พชผกจากปากมพษจรงหรอ ? 94

4-2 พชทใบมพษสงไดแกอะไรบางนะ ? 96

4-3 พชทผลมพษสงไดแกอะไรบางนะ ? 98

4-4 พชทรากมพษสงไดแกอะไรบางนะ ? 100

4-5 เชอราทเปนอนตรายตอมนษย

มมากมายสกเทาใด ? 102

4-6 องคประกอบใดของเหดทเปนอนตราย ? 104

4-7 ขอพสจนวาสารพษในปลาปกเปา

เปนสารจากธรรมชาต 106

4-8 ปลาทอาศยอยตามแนวปะการง

มพษตามฤดกาลจรงหรอ ? 108

4-9 หอยทควรระวงมอะไรบางนะ ? 110

4-10 โรคววบายงนากลวอยหรอ ? 112

4-11 เรองปรสต คดไดไหมวาเปนเรองเลาในอดต ? 114

เรองนาร มหศจรรยแหงรสชาตของผลมราเคล 116

Page 8: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

บทท 5 สำรอนตรำยในกำรเกษตร ประมง และปศสตว 117

5-1 ยาฆาแมลงสงผลกระทบตอรางกาย

มนษยเราสกแคไหน ? 118

5-2 ยาฆาเชอกอโรคสงผลกระทบตอรางกาย

มนษยเราและสงแวดลอมสกแคไหน ? 120

5-3 ยาฆาเชอโรคในดนมอนตราย

ตอมนษยสกแคไหน ? 122

5-4 สารกำาจดวชพช ถาเผลอสดดมเขาไป

จะมอนตรายสกแคไหน ? 124

5-5 ปยเคมสงผลกระทบตอสงแวดลอมไหม ? 126

5-6 สารเคมหลงการเกบเกยว

มอนตรายตอมนษยเราสกแคไหน ? 128

5-7 ยาฆาสตวฟนแทะ ปจจบนยงใชกนอยหรอ ? 130

5-8 สตวเลอยคลานมพษมอะไรบางนะ ? 132

5-9 สตวครงบกครงนำามพษมอะไรบางนะ ? 134

5-10 ปลาทมหนามแหลมมพษอนตรายแคไหน ? 136

เรองนาร สราเหมาไถมสวนประกอบทเปน

ความลบซอนอยจรงหรอ ? 138

บทท 6 สำรอนตรำยในงำนอตสำหกรรม 139

6-1 ทนเนอรมอนตรายตอมนษยสกเพยงใด ? 140

6-2 สารประกอบอะโรมาตกมฤทธกอมะเรงหรอ ? 142

6-3 VOC (สารอนทรยระเหยงาย)

กมอนตรายหรอ ? 144

Page 9: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

6-4 สารกนเยอกแขงมสวนผสม

ทเปนอนตรายหรอไม ? 146

6-5 ไฮโดรเจนซลไฟดมอนตรายสกเพยงใด ? 148

6-6 อนตรายจากการนำาคลอรนผสมกนมอะไรบาง ? 150

6-7 ใยหน ระวงไวดทสด ? 152

6-8 ปรอทไปสะสมอยทไหนในรางกาย ? 154

6-9 พษจากแคดเมยมเปนอยางไร ? 156

6-10 สงทมโครเมยมเปนองคประกอบมฤทธกอมะเรงหรอ ?158

6-11 พษจากตะกวเปนอยางไร ? 160

6-12 นำายาเคลอบเครองเซรามกมอนตรายซอนเรนอย ? 162

6-13 วตถระเบดมชนดใดบาง ? 164

6-14 ไดนาไมตมพลงการทำาลายลางสกเทาไร ? 166

6-15 การจดการวตถระเบดของเหลวมอนตรายแคไหน ? 168

6-16 ระเบดพลาสตกมอนตรายสกเพยงใด ? 170

6-17 กรดยอยสลายไดแคไหน ? 172

6-18 ดางอนตรายกวากรดเชยวหรอ ? 174

เรองนาร นำากเปนพษได ขนกบปรมาณ 176

บทท 7 สำรอนตรำยทซอนอยในสงแวดลอม 177

7-1 คารบอนไดออกไซดเพมขนอกสกเทาไร

จงจะเปนอนตราย ? 178

7-2 ฟรออน เลกผลตแลวกปลอดภยแลวใชหรอไม ? 180

7-3 PCB (พอลคลอรเนตเตดไบฟนล)

เลกผลตแลว วางใจไดหรอไม ? 182

Page 10: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

7-4 อนตรายของไดออกซนรนแรงแคไหน ? 184

7-5 สารประกอบออรกาโนคลอรน

มผลเสยตอรางกายหรอไม ? 186

7-6 อนตรายของ SOx และ NOx ลดลงจรงหรอ ? 188

7-7 ฝนทคละคลงมสงทเปนอนตราย

ปะปนอยดวยไหม ? 190

7-8 ฝนกรดมผลกระทบตอเราอยางไร ? 192

7-9 หากสดดมหมอกควนโฟโตเคม

จะสงผลกระทบตอรางกายอยางไร ? 194

7-10 มลพษทางดนมอนตรายแคไหน ? 196

7-11 มลพษทางนำาหนกหนาสาหสแคไหน ? 198

เรองนาร อะไรบางทเปนอนตรายสำาหรบเรองปฏกรยาเคม 200

บทท 8 สำรพษทคนเคยกนสด ๆ 201

8-1 ปรมาณทำาใหตายคออะไร ? 202

8-2 บรรดาพษจากพช อะไรทตองระวง ? 204

8-3 โพแทสเซยมไซยาไนดอยใกล ๆ ตวเรานเองหรอ ? 206

8-4 พษจากอารเซนกเปนอยางไร ? 208

8-5 พษของแทลเลยมเปนอยางไร ? 210

8-6 อาวธเคมเปนอยางไร ? 212

8-7 กมมนตภาพรงสเปนอนตรายเพยงใด ? 214

8-8 พอโลเนยมมพษแคไหน ? 216

8-9 ยเรเนยมดอยสมรรถนะยงมพษภยอยหรอ ? 218

8-10 เหตผลของความกลวระเบดปรมาณ 220

Page 11: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

26

สารพษในชวตประจ�าวน ฉบบการตน

1-13

หากเผลอกลนแบตเตอรเขาไป กระเพาะอาหารทะลแน

แบตเตอรหรอถานไฟฉาย เปนสงจ�าเปนส�าหรบอารยธรรมยคใหม

โทรศพทเคลอนทไรแบตเตอรดเหมอนวาแทบเปนไปไมได แตแบตเตอรม

อนตรายซอนเรนอย ลองมาศกษาแบตเตอรทมอยทวไป คอ ถานอลคาไลน

และถานลเทยม

Aถานอลคาไลน

ถานอลคาไลนเหมอนกบแบตเตอรชนดแหงโดยทวไป กลาวคอใช

ขวไฟฟาสงกะส Zn และแมงกานสออกไซด MnO2 แตใชอเลกโทรไลตท

เปนสารละลายดางรนแรง จงมโอกาสจะรวซมได

สารละลายดางทใชคอ โพแทสเซยมไฮดรอกไซด KOH ซงเปน

สารอนตราย ใชในงานละลายโปรตน เปนตน หากสมผสจะละลายผวหนง

เกดแผลอกเสบรนแรง และหากบงเอญเขาตา อาจมอนตรายถงขนสญเสย

การมองเหนทเดยว

หากเดกเผลอกลนถานอลคาไลนชนดเมดเลกคลายกระดม เปนเรอง

ใหญแน โลหะทเคลอบไวดานนอกของกอนถานจะละลายดวยกรดในกระเพาะ

อาหาร จากนนสารละลายดางภายในจะทะลกออกมา กรณเลวรายอาจเกด

อาการสาหสจากแผลในกระเพาะอาหารขนรนแรง เนองจากเกดเหตแบบนอย

เรอย ๆ จงตองคอยกระตนเตอนเสมอในการประชมทเกยวของกบเดก

Bถานลเทยม

ส�าหรบถานลเทยม ขวลบจะใชลเทยม Li แตขวบวกจะใชแมงกานส

ออกไซด MnO2 สวนอเลกโทรไลตจะใชตวท�าละลายอนทรย มขอดคอขนาด

เลก แตใหความตางศกยไฟฟาสงถง 3 โวลต ปจจบนจงใชกนแพรหลาย

กบเครองมออเลกทรอนกสขนาดเลก

Page 12: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

27

บทท 1 สารอนตรายในบาน

อนตรายของถานลเทยมทหวนเกรงกนคอเรองการระเบดและอคคภย

ชวงระหวางระดบความปลอดภยกบระดบอนตรายแคบมาก หากชารจไฟฟา

มากเกนไปหรอปลดปลอยไฟฟาเกนไป ลวนแลวแตกอใหเกดความรอนสง

ผดปกตทนท และยงจพลงงานไดมากกวาในพนทนอยกวา เมอเกดการลดวงจร

จะเกดอนตรายมากจากปรมาณความรอนทเพมขน นอกจากนอเลกโทรไลต

ยงเปนตวท�าละลายอนทรย จงระเหยไดงาย ท�าใหเกดอคคภยไดงาย

หากแบตเตอรไดรบแรงกระแทกจนบดเบยว องคประกอบภายใน

กอาจลดวงจรได การใชกบเครองมออเลกทรอนกสตาง ๆ จ�าเปนตองระวง

อยางยง

• ถานอลคาไลนใชอเลกโทรไลตทมอนตราย ตองระวงการรวไหลและการเผลอกลนกน• ถานลเทยม การชารจไฟฟามากเกนไปหรอรปทรงทบดเบยวอาจเปนสาเหต ของอคคภย

ÍѹµÃÒ¨ҡ¤ÇÒÁ໚¹´‹Ò§ÃعáçáÅФÇÒÁ¨Øä¿Ë¹Òṋ¹ÊÙ§

Zn Zn2+ 2e-

Mn4+ Mn2+2e-

ถานอลคาไลน

ขวลบ

ขวบวก

ขวลบ

ขวบวก

Li Li+ e-

Mn4+ Mn2+2e-

ถานลเทยม

Page 13: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

32

สารพษในชวตประจ�าวน ฉบบการตน

1-16

ในตนไมจดสวนมสารอนตรายอย

ความเฟองฟของการจดสวน ไมวาจะเปนการจดสวนวนหยด การจด

สวนตามระเบยงบาน ท�าใหดอกไมใบหญาถกน�าไปปลกไวในบานหรอไมกแถว

ระเบยง ซงในพชจดสวนหลายชนดพบวามพษปะปนอยอยางไมนาเชอ

ทวลป ทวทงล�าตนมสารพษทเปนอนตรายตอหวใจทเรยกวา

ทลปน (tulipin) ปะปนอย ซงอาจท�าใหมอาการคลนไสอาเจยน ผวหนงอกเสบ

ท�าลายหวใจ พบวาหวทวลปมแปงสดสวนสง น�ามาท�าอาหารได แตหวทวลป

ทกนไดไดผานการดดแปลงพนธแลว สวนทวลปทพบเหนทวไปนนกนไมได

ล�าโพงหรอดาทรา (datura) หรอแองเจลทรมเปต (angel’s

trumpet) เปนพชทนยมมากในการตกแตงสวน เพราะดอกมขนาดใหญ สวยงาม

แตกรกนดวามพษ สารพษส�าคญคอ อะโทรปน (atropine) สโคโปลามน

(scopolamine) เปนตน หากเผลอกลนเขาไปจะเกดอาการ เชน ประสาทหลอน

พดคยไมรเรอง โคมา สญเสยความทรงจ�า

ดจทาลลส (digitalis) หรอถงมอจงจอก (foxgloves) ดอกม

เสนหแปลกตา ทงตนมพษ โดยเฉพาะใบมพษมาก สารพษทพบคอ ดจทอกซน

(digitoxin) ใชเปนยากระตนการท�างานของหวใจ แตถาเผลอกนเขาไปจะเกด

อาการคลนไสอาเจยน ทองรวง หวใจเตนผดจงหวะ ปวดศรษะ หากอาการสาหส

อาจหวใจลมเหลวและเสยชวตได

บานเยน ดอกจะบานหลงผานชวงกลางวนไปแลว ภาษาองกฤษ

จงเรยกวา โฟโอคลอก (four o’clock) มสารพษไตรโกเนลลน (trigonelline)

หากไดรบพษจะเกดอาการ เชน ทองรวง คลนไสอาเจยน ปวดทอง

ลลออฟเดอะวลเลย (lily of the valley) มดอกหอยยอยสวยงาม

นารก มสารพษรนแรงเรยกวา คอนวลลาทอกซน (convallatoxin) ตองจบ

อยางระมดระวงมาก มกรณไดรบพษเพราะเพยงแคหลงดมน�าในแจกน สารพษ

มกระจายทวทงตน มมากทดอกและราก อาการ เชน คลนไสอาเจยน ปวดศรษะ

Page 14: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

33

บทท 1 สารอนตรายในบาน

ความดนโลหตลดต�า หวใจหยดเตน กรณสาหสอาจเสยชวตได

แดฟโฟดล (daffodil) บานกอนดอกไมอนเมอถงฤดใบไมผล

ทงตนโดยเฉพาะหวมสารพษลคอรน (lycorine) ท�าใหเกดอาการ เชน คลนไส

อาเจยน ทองรวง

ไฮเดรนเยย (hydrangea) ยงไมทราบชนดของสารพษในพช

ชนดน แมไมคอยจะเกดเหตบอยนกแตกมนใจวาพชนมพษแน มเหตเกดท

รานอาหารคอมผไดรบพษจากใบไฮเดรนเยยทวางประดบบนจานอาหาร กลาว

ไดวา “ผฉลาดยอมเลยงอนตรายทงปวง”

ËŒÒÁ»ÃÐÁÒ· ¡Ô¹ËÃ×͹Ӿתµ‹Ò§ æ ࢌһҡ áÁŒà»š¹¾×ª·ÑèÇ仡çµÒÁ

� สารพษในบานเยน � สารพษในลลออฟเดอะวลเลย

O

O–

CH3

O

O

NCH3

OH

O

O

ON

CH3

OH

O O

O

H

H

OH

OH

OHOH

HO

H3C

O O

O

O

H

H

OH

OH

O O

OHCH3OO

OHHO

H

H

H

H

H

H

OHCH3OO

CH3O

ไตรโกเนลลน

อะโทรปน

สโคโปลามน

คอนวลลาทอกซน

ดจทอกซน

ดจทาลลส

� สารพษในตนลำโพง � สารพษในดจทาลลส

Page 15: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

64

สารพษในชวตประจ�าวน ฉบบการตน

3-2

ภาวะแทรกซอนของทามฟลและรเลนซา ปลอดภยแนหรอ ?

ยารกษาไขหวดเปนยาทนบวาพนฐานทสด ผผลตหลายบรษทแขงกน

วางตลาดยาชนดนหลากหลายชอทางการคา

A อะเซตามโนเฟน

ยาแกไขหวดแทบทกชนดมอะเซตามโนเฟน (acetaminophen หรอ

พาราเซตามอล (paracetamol) - ผแปล) เปนหนงในสวนผสม

อะเซตามโนเฟนมสรรพคณแกปวด ลดไข ใชเพอบ�าบดอาการไข

ปวดศรษะ เปนตน แตไมมฤทธตานการอกเสบ (anti-inflffllammatory) สวน

แอสไพรน (aspirin, ดหวขอ 2-4 ประกอบ) ซงมสรรพคณคลายกน มฤทธ

ตานการอกเสบดวย

อะเซตามโนเฟนปรมาณปกตไมมผลตอกระเพาะอาหาร ไมท�าให

กระวนกระวาย ไมท�าใหงวงซม จงไมมสมบตท�าใหเสพตดและไมมฤทธกอ

อาการหอบหด แต “อาการหอบหดจากแอสไพรน” นนเปนทรจกกนทวไป

ดวยเหตทมความปลอดภยสง แมมขอหามใชยาแกไขทวไปกบไข

หวดใหญกยกเวนใหใชอะเซตามโนเฟนได แตกหนไมพนเรองภาวะแทรกซอน

พบวาหากไดรบมากเกนไป จะเกดอาการคลนไสอาเจยน จ�านวนเมดเลอดขาว

และเกลดเลอดลดลง และยงท�าลายตบอกดวย หากกนยานรวมกบเครองดม

แอลกอฮอล การท�าลายจะยงมากขน เคยพบทงกรณบาดเจบสาหสและถง

เสยชวต

B ทามฟลและรเลนซา

ทามฟลและรเลนซา รจกกนดในฐานะมสรรพคณรกษาไขหวดใหญ

โดยเฉพาะ แตกตองระวงเรองภาวะแทรกซอนไมพงประสงค

ทามฟลออกฤทธโดยขดขวางการผานเยอหมเซลลของไวรสไขหวด

ใหญ ท�าใหเชอถกขงอยในเซลลทตดเชอ ไมอาจผานออกจากเซลลเดมเพอ

Page 16: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน

65

บทท 3 สารอนตรายจากเวชภณฑและเครองส�าอาง

กระจายตวไปท�าลายเซลลอนไดอกตอไป สวนรเลนซากมกลไกคลายกน

มขอบงชหลายครงถงภาวะแทรกซอนในเดกทใชทามฟลวาอาจท�าให

เดกเสยการทรงตวเวลาเคลอนไหว แตกมขอโตแยงวาไขหวดใหญกมผลท�าให

เกดอาการสมองอกเสบได ซงอาจไมเกยวกบทามฟลกเปนได

� สวนผสมในยาแกไขหวด

� ยารกษาไขหวดใหญ

� ยาตานการอกเสบ

• ไมวายาชนดใดตองปฏบตตามคำแนะนำบนฉลากอยางเครงครด ตองระวง

การกนยารวมกบยาอนหรอแอลกอฮอล จำเปนตองทงระยะชวงเวลาใหเหมาะสม

·Ñé§ÂÒáÅÐÇѤ«Õ¹Ëҡ㪌äÁ‹¶Ù¡µŒÍ§ÅŒÇ¹ãËŒâ·É

อะเซตามโนเฟน

ทามฟล ซานามเวยร

(รเลนซา)

แอสไพรน

(ทามฟล)

HN

OHO

O

O

NHNH2

O O

OCO2H

COCH3

O

O

HN

HN

HN

COOH

NH2

OHHO

HOH

Page 17: ตัวอย่าง : สารพิษในชีวิตประจำวัน