115
ÍÀÖÈÎÍÀËÜÍÀß ÀÊÀÄÅÌÈß ÍÀÓÊ ÐÅÑÏÓÁËÈÊÈ ÀÐÌÅÍÈß ÈÍÑÒÈÒÓÒ ÀÐÕÅÎËÎÃÈÈ È ÝÒÍÎÃÐÀÔÈÈ ÀÐÌÅÍ ÏÅÒÐÎÑßÍ ÀÐÌßÍÑÊÈÉ ÝÏÎÑ ÀÐÌßÍÑÊÈÉ ÝÏÎÑ ÀÐÌßÍÑÊÈÉ ÝÏÎÑ ÀÐÌßÍÑÊÈÉ ÝÏÎÑ È ÌÈÔÎËÎÃÈß È ÌÈÔÎËÎÃÈß È ÌÈÔÎËÎÃÈß È ÌÈÔÎËÎÃÈß ÈÑÒÎÊÈ ÌÈÔ È ÈÑÒÎÐÈß ÅÐÅÂÀÍ 2002 2 вڲêî²ÜÆ Ð²Üð²äºîàôÂÚ²Ü ¶ÆîàôÂÚàôÜܺðÆ ²¼¶²ÚÆÜ ²Î²¸ºØƲ Ðܲ¶ÆîàôÂÚ²Ü ºì ²¼¶²¶ðàôÂÚ²Ü ÆÜêîÆîàôî ²ðØºÜ äºîðàêÚ²Ü Ð²ÚÎ²Î²Ü ¾äàêÀ вÚÎ²Î²Ü ¾äàêÀ вÚÎ²Î²Ü ¾äàêÀ вÚÎ²Î²Ü ¾äàêÀ ºì ²è²êäºÈ²´²ÜàôÂÚàôÜÀ ºì ²è²êäºÈ²´²ÜàôÂÚàôÜÀ ºì ²è²êäºÈ²´²ÜàôÂÚàôÜÀ ºì ²è²êäºÈ²´²ÜàôÂÚàôÜÀ ²ÎàôÜøܺð ²è²êäºÈ ºì ä²îØàôÂÚàôÜ Êíèãà ïðåäñòàâëÿåò ñîáîé ðóññêóþ äîïîëíåííóþ âåðñèþ âû- øåäøåãî â ÑØÀ àíãëèéñêîãî îðèãèíàëà – A. Y. Petrosyan. The Indo- European and Ancient Near Eastern Sources of the Armenian Epic. Journal of Indo-European Studies Monograph No 42. Washington D.C. Institute for the Study of Man, 2002.  íåé îñâåùàþòñÿ ïðîáëåìû äðåâíåéøèõ – èíäîåâðîïåéñêèõ è äðåâíåáëèæíåâîñòî÷íûõ èñòîêîâ àðìÿíñêîé ýïè÷åñêîé è ìèôîëîãè÷åñêîé òðàäèöèè, à òàêæå âîïðîñû ïðåä- ûñòîðèè è ýòíîãåíåçà àðìÿíñêîãî íàðîäà â ñâåòå ñðàâíèòåëüíîãî èçó÷åíèÿ ýòíîãîíè÷åñêîãî ìèôà. Ðåäàêòîð Ë. Ì. ÀÉÂÀÇßÍ ºðºì²Ü 2002

Армянская мифология

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Armenian Mythology. In Russian

Citation preview

  • 2002

    2

    - A. Y. Petrosyan. The Indo-European and Ancient Near Eastern Sources of the Armenian Epic. Journal of Indo-European Studies Monograph No 42. Washington D.C. Institute for the Study of Man, 2002. , - .

    . .

    2002

  • 3

    1700- (301-2001)

    - , . V -. , - 19- 20- .

    : 1) (" "), " " , VII ; 2) "" (VI-I . ..), ; 3) " " (I-V . ..) , , -, ; 4) " " - , - " -"; 5) " " (" ") (VII-XIII .), XIX , XII 1.

    , , . - a

    1 , . I (1935, 1965; " -" , . 1975). - Sasna Cer " " (SC), , . , . . (. . , : 1939), , Sasunc'i Davit' " " () .

    4

    (. , . , . , . , . , . , . .).

    . e , . -, . , . . , . . - - - , " " o- (. , . , . -, . .), , . , , - . . , . , . , . . . , , " ", . . . . . , . - , 2. , . , - , . , , . " ", , . - " " - . , . -

    2 . 1997; 1998.

  • 5

    , .

    , , - . - - , - . - . - , . , , , , . , , , . - , - . - - , - , , , . - (. , . ) . , - -, , , 3.

    3 XIX XX (. 1901). - "" , - , ( , ..). . - XIX . , , , - Mihr , , ( 1820: 23, 26).

    6

    - (). , ( - 1998), . , .

  • 7

    1. " " " "1. " " " "1. " " " "1. " " " " " " - . . . . , *per(kw)uno- - a *wel-. . - , , -4. " " "-" (. , I, 8; III, 1). " " . -, - (Covinar), ', '. , - . " (= ) " , 5. ( ) , , , , . 6. " ", " " . . (Sanasar) (Davit'), ,

    4 , 1974; . . . . 1981; 2000: 92-196. 5 1899: 83-86. I: 295-297. 6 , : (- ) ; ""; ( ), ; ( ), .

    8

    , , "-". " " , () , - (Badasar), , 7. . (Mher) - . , , . , . - , " " " ". " " " ": , , ; - 8. , , , - , . , . , , - , ' (), , - , , . , - . - (. 7 . 2000: 167 . 8 , 1974: 5, 40 ., 95 . ( ; , ). . . 1981: 79. , " " (., I, 10), " " "" , . - 1981: 96-132.

  • 9

    '). , , . , , - (. , I, 6; I, 7; II, 1). 2. 2. 2. 2. , , , , *H N ER- (KBo III, 7; KUB XVII, 5) Illuyanka . Inara Hupaiya .

    [ ] , . , , . . - . , 9.

    - . Nerik (. Nerak, Narak) - . -- , , Kaka, . , Taru, . , , (), 10 ( , , - ). - 11, - .-. *angwhi- ', '. . . Purulli - (., ., .), - , - (.-. *paHHur-/*pur- '')12. 9 1990: 11-12; . 1977 53. 10 . 1980; 1994: 594 . 11 , 1974: 122 .; 1981: 117 .; 1995: 321-322, 444 . 12 1976.

    10

    , - (. , V, 2). , .. 13 , . . , , - . " ", ( ) - "- ".

    : . : ! , 14 . , .

    .

    ,

    . [...] . , . [...] , , , 15.

    Covinar Inara; , . , - ( .), (.-. *H ner -)16. Kaputko " " 13 *ner- ., , 1962: 46-47. 14 ; . , , . 1981: 120. 15 : 66-67, . 16 , -

    . ,

  • 11

    Berd Kapotin " ", , .. "" . . cov 'e, ' covi Nar ' ', cov + Inar '() '. *Nar , - (hoy Nar; Naroy < Nar hoy ..). , - (Narin/Nurin)17. , , - . ( , Nreus-a), . Nerio ( ), . Noreia ( ), . Nerthus (*ner-to-, [Tacitus, Germania 40]). , *nerto- Njrr-, Freyr '' Freyja '' (. , )18. , , , . , " " ( 17). , , - 19. Emain Macha ' ' , , Sainrith mac Imbaith- (' '), .

    Nerik Inara *(H ) ner- -. , . ayr, gen. an ', ' *(H ) ner-, . 1987: 182 ( ). 17 I: 295 .; . . 1999: 119 (Nurin Narin, huri ''). , (Peperuna, Perperuna, ..) , ., , , 1974: 104 ., . hoy '' (. . hoyakap '', hoyanun '''), , , .-. *poti- '', .HAnB s.v. Hoy ( .-. *poti- . , II, 2). . 1899: 85-86; I: 79; - 1946: 283 . 18 , . , , . , . , . , .. (, Njrr Freyr ). 19 1976a: 44 .

    12

    , []. (nert) : " , , , , (nert), [...], "20.

    - . , , .-. *ner-t-. "" . , , , (' '). , , . , , , ( ), . () , , *ner-t-21. , . - ; , . ( , ). , , (. , III, 2; IV, 1; IV, 2). nert, nert, *ner(t)-. , *(H ) ner-, , . , / (. , III, 2). . - DID = nru:

    20 . , 1985: 7-9; 38-41; I: 606, 610; 1986: 134-135. 21 . , . s.v.

  • 13

    22. (*ner-, nru) . .. Nairi, " ". ( IX ..) - " "23. Hubukia (Bohtan-su), , 24. , . nru '' (, )25. , , .. " ", , - () (. , V, 1). , , . 3. 3. 3. 3. . (, . Avin-, -. Hengist Horsa ..). "- " (, . Epona, . . Potnia hippia ' ', .. .. - , , - 26.

    " " - Kukik alali ' ' (< .). - . , , " ", ( "", ). , , , .

    22 1991: 143. 23 1, 2, 19. 24 1954: 18; 1984: 48. 25 Nairi, . 1954: 19. 26 . 1994: 414-415.

    14

    , , ( . ). , - (., , , ), (., , ). , , - 27. - -, , 28. " " Saan (= ) , . , . , , - ( ), . , . , , . (SC I, 1028-1031). , 29. . , Sarany , . , -, , - (, ', ' '' - ). . . Saan Sarany30 ( ), . - (.. " ", . I, 7)31. 27 1970; . 1995: 265 . 28 1990: 294. 29 . 2000: 349-350. 30 , 2000: 12. 31 Saran y (. ', ') , .

    1986: 127 .; 1990: 287. , " " - . . . . sarak '' (

  • 15

    , , , - , (SC IV: 133-134). , , Covk' (. Glcik, Hazar), (. , I, 8). - (Hrn) . -, , . , , - . -, 32. , 33 , .. , . , ( 63-64) , , , ... Iuwa (Pirwa). - , 34. - , , Ange-tun (' [] '). Ange ; , - (. , I, 8-9). , - (. - - ), .. (Cop'k') - , , -

    (, , ; , - [., II, 1]; ; " " *trito- [ " " ., I, 10]). 32 1979: 843-844. 33 1970: 163-164. 34 1991: 80.

    16

    . - .. - , . , , , 35.

    4. 4. 4. 4. (-, , .) . - (, , ', -), , , 36. , , - .. . (. ), , , [] [] - (. - ); [] , 37. ' ' ariwn cov , , cirani cov ' '. 38. , "" , cirani cov. , , , " ". , " "39. 35 ., , 1981: 116-117; 1993: 313-314. , . 1999: 271-274 2001, 2001, . 36 ., , I: 203. 37 . 1965: 11-12; . . (1899: 77-78). 38 . 39 . 2000: 80.

  • 17

    - . -. Msr (= Msr) '', . xana ', ', .. ' ', - ( , , msur ''). hank' '' hana, hana ', ' ( ', ') . han(i) '' (.-. *Han-). (< *Han-) '' 40. , , - . , (Melik', -) Marut'a , . , , . , 41. , " ( ) -". . , -, . , , - (. , II, 1). 5. , 5. , 5. , 5. , *dyeus pH t er- (. Divo Napt, . Dioskouroi, . Dieva Dli). , - ( ) 42. , . ( ) " " ( ).

    40 1994: 323-324, 433. 41 1955: 540-541. , , " ", Kvan ''. (ar-) "", : 537-540. 42 1968.

    18

    (= . ). , , , 43. - , - .

    44, () (.-. *dyeu-, . , IV, 4). (Anab. IV, 5, 35), (. : . Avamedha, . October Equus , [ XI, 14, 19]). - (, , , . , I, 8; IV, 2). " " ( ); - (Dejun-Cam ' '), , " "45, - . . , , .. "- " . , , , , , . , , . , , "" , . , 46.

    43 . 1980: 305, 310; 1990: 249. 44 1990: 45, . 45 I: 417. 46 , . 1970; : 1983: 146-147; : 1994: 121 .

  • 19

    6. 6. 6. 6. (. . 30 30 ; . ..)47. (Adahak: Ai Dahka), , ( I, 26).

    ... , , , , , . , ( . .). , , , - , , ; - . , , . ; ; , , .

    , (= 3 x 3) - , " " , A. , - " " (rataona), - A . , " -", , . , , - , 48. , " (ciranazgest), - ", , , ( cirani cov ' ' - , 49). , - - .

    47 1986: 20. 48 , 1984: 502-503. 49 1899: 84.

    20

    . . . . - (IV, 456-458), , - , . , (Apollod. II, 5, 11; III, 13, 5). -, , , , ( ). , *(H ) ner-. , . ( ) ' ', (. ). - , , , .. , - .

    " " (Vahagn), , , . " " , , - (. , I, 10). " " " ", , " ", " ". , , , - , o , , . , , , , , (I, 6; I, 9). - ( ), - " " , - (Tarawn, ). Zurvn, ( - ). , - , (. , V, 2). (I, 10) :

    o , , . , ( ) K, .

  • 21

    , " " (= . Kadmuhi/Katmuhu)50. - (. Masion oros, . Mons Masius) " " - (. Nib/pur, . Ararad/t; [. , . - ]), Korayk/Korduk (. Kordyn, Gordin, Lat. Corduena). , - -51, .. , , , . , , , . , dm qadmn52 ( . , VI, 5). 53. , , , . Mu '-', , " ", , . Mu, , - -- -54. (. . Mu) Targhu/izziza Sharrumagi.

    50 . s. v.; RLA 1976-80: 487. 51 ., 370-371 1971: 52-53, . , . 1947: 8-132. 52 . s.v. 53 . 1979: 110-120. 54 1971: 41 ., ; . 1947: 120. , Nis ir (- ). , - Korayk/Korduk/ Kordyn . kor, kari '', . '', . karis, karidos, . . kris '', . HAB s.v.

    22

    Tarhu- arruma55 ( ). (II, 2), - . , , (Tigris), (. , I, 7; II, 3), .. - , (. , ). , , , - . , . (" "), , , , , . - (-, , ). (Kur) , , .. , 55 1975: 197-198 (. . Tarhunza, , Tarhu-; arruma , , . , VI, 5). , , , - XI-XII .., . 1947: 27 ., . , - Masis Masius- Msu, .-. Mu, *-iyo-/-iy : *Masiy > Masi-, nom. pl. Masik, gen. Maseac, acc. Masis. , , , : Masius-Cudi, Nex Masik-Sipan, Masis-Ar ( : 96 ., 106 .; 1969: 26). , , , " " " " ( I: 136), -, " ". Nex Masik'-Sip'an < Cipan , , , (. S apanu , ). Masis (. , . : 1909, 13), (. 1985: 455-456, , . ).

  • 23

    , (. , I, 9). , / . ( , - < *yemo- ''). , , (" " I, 8, 1). . , '' *yemo-; , , , - (. , VI, 5)56. -, /. , - , , , -, , . 7. , 7. , 7. , 7. , , , , ,

    M. , , , 57. , Sanasar, - " " , . , , , . , , ("" VI, 59. 2, 5).

    , (); -, , , , [...]. -, , ? ,

    56 . 1981: 49 . , . 57 I: 414.

    24

    58. , . , , , , - " ", . , , , , " " " " " ", " " (. , I, 10; II, 1). , . ' () ' . . ptya '' ( wya). , covayin ''59; , " " ..60 , - - . , (= . ) , .. (. : Ligi-Teub, erpi-Teub, Kali-Teub, Kili-Teub, adi-Teub)61. Qumenu, - , -62. , - , , - - -- (. , II, 1).

    58 VI, 59, 2, 5; 1992: 322. (*dyeu-), , , . 59 , , : " , ! : (co-vayin), . : , ! : , " (: 60). 60 . ( " , "), -, (: 40). , . I: 406-409. 61 1990: 43; . 1944: 82-83; 1992: 76. 62 : 119-122; 1992: 88.

  • 25

    " "63 "" , , , , (. , . , II, 3). . -, - - , , , - , - , ( - , , - ). / ()64. -, (XVII-XIV . .) - , . -, (, ) - , , , (= ). (< . Mira) - (. , III, 1), , , , . - , " " .65 ( )66. , , " "67.

    63 1990: 40 .; 1977: 114 . 64 , . , . , : " , , . , [ e] , " ( 1990: 48). , , . , , , - . 65 1984: 101. 66 2001: 10, 97. 67 - . , I, 10; II, 3-4.

    26

    8. , 8. , 8. , 8. ,

    Cop'k', . Supa(ni), . Sphn ( [. - -]), , (. , I, 3)68.

    , Cop'k' ahuni, , Iuwa Iua .. - .-. *ek'wo- '', . . . asuwa '', . , . . ioy '' (< ''). , . . ei, iiya '', , , 69. , VI .., Beth Togarmah , (. XXVII, 14).

    ( I), - .

    (, . .) ( : ), ( : ), . - , , , .

    Ange-tun ' Ange-', ( ) . -

    68 () .. Cop'k', . 1998: 146. , , .., . 1990; 1993: 202-203; . , 1984: 558 . Cop'k'-Iuwa, . 1997; 1998; 1999; 1999a, 2000, . 69 -, , - , . , 1988. '' (. . iw, . u, . ia, ..), , stem; . 1998: 153-154 (1988: 114-115, 153) .

  • 27

    , (. Bagata ' ', ' ') (.-. *aspapati ' ', . . avapati) , , , ee Aspet (= Aspat). Biwrat 70.

    Xarput ( , ). , XVII , Covk' ( , . , , ) . , , - , , (. " " ). " ", Dar i Xarput (' ', . . xr '', bot ' ')71.

    " " (. , I, 3) , , - . o , - , (SC IV: 133-134).

    . - , , - Toros abar ' ', 72. T'oros (. T'evat'oros ' ', . Theodros) , , . , (- )73.

    . - 70 -am (. , III, 1), Bagam, Bagaram, Biwram - . , Bagaram, Ange-, ' ', . , - (. , II, 1). t m, , Bagaram . 71 1967: 159, 161. . 1999, - . 72 II: 182-183. 73 I: 409.

    28

    VI .., , -, " "74. - 75. , (< ) , .

    (KUB VI, 45, 2 = VI, 46, 3) : , , , (DInanna) - , ( ?), , 76. , (Pirua, Perua) .

    ( -, ..)77. , , . , - ( ).

    , , , ; , , . hekur Pirua ' '78. - *Peru-no- (. . peruna- ''). , 79.

    74 . 1930: 110. 75 I: 336; VIII: 23. , 'Nar /' 'Nar Covk' (pl. '')'. 76 RGTC VI s.v. Iuwa; . 1971: 162. 77 . 1968: 146, 180, 190. 78 / (hekur) . , hekur , . HED s.v. hekur. 79 1958: 110. . : s.v. ; , 1984:

    546; , 1987: 160. . 1994: 412 ., . , ( 1976: 53 .; 1981: 82 .), Hrs, , Pirwa/Perwa, , . *p- > h- . , , Hrs < Herwo- < Perwa .

  • 29

    , , - . , - , " ". ; , .

    Iuwa ' '80. Iuwa ( s ; u u o). -wa (., , Hauwa, Pahhuwa, Iuwa); -wa *ek'wo- (. . ava, . asuwa '-'). , iu- , . (= ei, . . ioy) < *eo- '*' (. e > i ). -, *eo- '' 81.

    . . , Peirssos ( ) Peirs (< *perwo-), (, 1996: 252 .). 80 . . (1984: 47), - Iua '() ()'. 81 . . (1984: 147, . 13), -

    , .. (, .., [ 1999: 272]). , . , - , - , . . 1988: 51. , , .., . 1990: 229. . , , , , ( ) - , , ( 1999: 272-273), '' > ''. *ek'wo- , . . Auwa ( , . " " ), . Iayr, Mews Iayr ' ' (. iayr ' '), Ioc gava ' (*)'. , Cop'k'-, . , , ""

    30

    "" Eruand-a , Eruaz-a ( ), - .-. *perwnt-, Pirwa ( : Peru[n]ta-)82. , , - (dneay gol akan hayecuacov).

    (vms orjakareays . '- '), , (i hayecuacocn dnuten). " ( II, 42).

    / ( , parvata- < *perwnt-; - ["" I, 32, 6; I, 52, 2; VIII, 3, 19])83. , 84, , '' mayri (. mayri '' < mayr '') '' Cnndoc ( II, 41)85.

    dneay ', -', - (Eruand, Turk Angeeay, Slak, . , I, 9), . , - - . , Iayr Ioc gava Ark'ayic gava ' ', Iuwa Huwa ' '. - *ek'wo- + "". 82 . 1981: 82-85; . 2000: 103 . 83 . , 1974: 99-101; 1990: 193. 84 1990: 181 . 85 . , (Peiras, gen. Peirantos < *perwant-, . , 1996: 254) "" (Paus. VIII, 18, 2). Peiras ( : II, 16, 1). - ', '; , , , " " ( 1895: 192-194; VIII: 193-196; 1975: 227-228). , / , ( II, 46).

  • 31

    (. , I, 9; IV, 2). , , , , .

    . " ", .. , . , " , -" ( II, 46), " " - 86.

    , , '' xoorage (. ' []') , " , , - " ( II, 37).

    , , (. I, 3). , . - , , .

    , (. Oronts, Ebronts, . rtkssy rwndkn ' ' I)87, - .-. Arvand ', '88.

    "", Luhrasp Gutasp, 120 , asp '' , (. . , '')89. Aurvataspa ' ' (. . Arvandasp ' '), - . , *Aruant , 90.

    86 . 1994: 414. 87 ., 1971: 174; 1993: 6. 88 HAnB s.v. 89 1950: 317 . 90 , (XVI, 2), , /

    32

    , , 91. 9. , 9. , 9. , 9. ,

    (II, 8), :

    , , (dnahayeac') , Turk', Angeeay - , , ( . .) . - Ange-tun (' Ange-). [...] , , (orjak'ar vimac'), , (), , , , , -. , , , , , , - ; , ,

    Arimoi ( , , . II, 1). A. (1993: 7), . *Arvant- . *Aruand, . *Ra(y)ivant- ' ' . Eruand-. , -. , aurvataspa ("" 10, 90, ..) ("" 19, 51). - . uheman- ' ' ( II, 31, 6, ..). 91 -, , . (kentauros) Tauros . Ixion-, . Ikuna, . . ( , Perithoos Pyrid-a na ). Arwand , "". , Covk' "" ( . 1997: 21-24).

  • 33

    . , , .

    Turk Angeeay, .. ' ' (. . turk ', ' [pl.], .-. *d-ro-) - (. ' -') . , - Turk'-a - .

    , Turk . - Taru, Tarhu-92 Tura(ni)93. - .

    Ange (= . Ergel ) (2 . XVII, 30). - , uli(n)katte 'uli-', - Ugur- .94. Ugur Hayaa-Azzi, - XV-XIII

    92 , . (1927), Turk', Tork' , a Tarhu- ( . 1999: 12-14). , , , Turk' , . VIII: 154-158. , Tork', o a, - Tarhu- (: tarxu-, . . Tarchn, tarchy- [ 1990: 131 .], . Tarun, . Tarquinius, a . taron, tarun [. HAB s.v.], - . t'arxun, . t arxuna '', e - , . , 1974: 123) Tarhu- (. . Torkos, Torkous, . 1981: 60). 93 Tura(ni) . tur-k' ', ', . 1986: 53. . (1981a: 82; 1990: 98, 105), (), , .. " " , "-" (. Tilla, ). , , , Hebat, Huba, Baba, (. : 50, . 28; Baba , . 2001), -. 94 . 1994: 367.

    34

    .., , , - (. , IV, 4; VI, 4). , - Turk'-a , .. - , - Hayaa95.

    Taru ulikatte-Nergal-96. Turk Angeeay, - ' ', .. ' ', , -97.

    Turk- Angeeay , (dnahayeac', orjak'ar vimac', - ). , dneay -, 98; , , , . Slak', - , dneay. (II, 8) , " - , ".

    , (Tarawn), , Taru, - - (. . Tarhu-, .-. *terH-; - "" . , V, 2). , ulikatte, Taru, Slak'-, - , : Slak <

    95 . ., , 1984: 45 ., 149-150, . 15; . 1971: 128 ., 139 . 96 1994: 594 . -. , , ( : 366). 97 Turk Angeeay . - (1993). 98 , , . 1990: 22. Pask'am, Turk'-a, . 1987: 338, . 36 (Paskuwa, Paskuwatti, -am , a ). , . (1927: 188) . ang pasku ''.

  • 35

    *Sulak < *Sulakay < *Sulkhathe (. . hayr < * pH ter -; tt = th, = s)99.

    Ugur, ulikatte, - namsaru ''. " " . , , 100. , . slak' (< *sul-ak') ', ' (.-. *k'u-l- '' [ . -ak' ], . . sur ' ', . cla '', ..), '-' - "".

    Ange , . Ange '' (an , ge ''), . , Turk Angeeay - Ara Geecik- ( -), " ". - .-. *wel- ', '. , *wel- , , (. , III, 1). , Bagarat-Ange ' ', -, xoorage ' ' , , Turk Angeeay, .

    " Ang" Ang(e). Ang ( Egil ) Ang (. -), 101. , , 102.

    99 . (1993: 75), Slak' " - " ulikatte. 100 , .. " " , . RLA 1999: 224-225. . 1947: 105; 1996: 283, 286; 1987: 177, 180. 101 , . , Ange-Ingilena Ingalawa, , . 1984: 150, . 15. 102 . 1987: 312. . Bat'man Ang, . VIII: 336; , -1951: 822. , - (: , ,

    36

    "", () , . , (. , I,10).

    . Kur '' ' ', '' '- ', ''. . , , , ; , 103. Asag Kur, , - Ange- Turk- Angeeay, . , , - , 104.

    - Biwrat (. . < . biwr ' ') Aspat (' ') : Biwraspi < . ' -' ( Bvarasb )105. . - 106. '' ane.kur.ra ' ' ' ', .. '

    ) . , . . 1999: 398. 103 1959: 171-172; 1961: 76. 104 Turk Angeeay ", " . (, 1999: 34). , , Kur. , , . Kur ( , ., , 1997: 215). 105 / -: , " " (Adi klytopl); , ' ' (. 1981a: 84); Ange-Nergal Cop'k'-Iuwa ' /'. 106 , - .., ., , 1983: 92. , , . , ( . [1987: 362], - , [ , II ]).

  • 37

    '107. - .. ( -).

    , Kur -. Kurwe - 108, . Quera109. . Kua-, (" ")110.

    , - .. , . , - ( , -), , ..

    .. , , - - 111, - .. -, - -. ..112, -

    107 1999: 15. 108 . 1981a: 84. 109 , . 1990a. 110 . . 1970: 353-354. Kur . kapat '-', . kuk'' '' (. , V, 1). - . . ku(k) . Quera . Kua, . . 1988: 87-88, . 56 (, . q = . k ). , Kur-. Kukik alali ' ' (. kuak '' .-. -, . . ane.kur.ra). 111 . : 1986: 24 .; . 1999: 277. 112 II: 212; . 1999: 276.

    38

    113. 10. " " , A 10. " " , A 10. " " , A 10. " " , A ( ), , ( I, 31).

    , , . . , , () . (.. ) , (.. ) , 114.

    113 , Kur . . , - Kua-, Meti Hoean-, , - ( ), (. , 1976: 121; 1988; -: 1989: 26 ., ). , , Curiatii Horatii, . , II, 5. , Kuru, - ( ) "" (. Kyros [.]). , . Kua, . Curiatius, . Kuru; . Hoean, . , . Horatius, (., , ., ., . k, ., . h . ). , Hoean Xo-, , , . , VI, 5. - . 114

    Erknr erkin, erknr erkir, erknr ew covn cirani: erkn i covun unr ew zkarmrikn eegnik: nd eegan po cux elanr, nd eegan po boc elanr,

  • 39

    () - ( . .). , , -.

    115. erk- (. . erk- ''), , . : ; 9- (3 x 3) ; 27- (3 x 3 x 3) ; , ; , .116. (127), III : ( ) , , , , , -117. . . " "118, . .-. *trito-

    ew i bocoyn vazr xartea patanekik: na hur her unr, boc unr mawrus, ew akunkn in aregakunk. karmrik '', eegnik '-', patanekik '' ( patani + ak + ik) akunk (. aik ''). 115 1969; 1983a. 116 1977. , (. , I, 6). 117 , Ahura Mazda, Anahita, and Mira ( . , IV, 4). 118 1970: 15.

    40

    119. , Vrrana (. . Varhran), - 120. , , 121. -, , (. , IV, 4). , *Trita- , . . Terittitunni (. *trito-) , 122. . (KUB XXVI, 39), Terettitunni 123, - "" ( 809)124. , "" , "" -. erk- (< *dw-) - - (*deiwo-). , na hur her unr ' () ' - *Peruno- (> . *Herun): na

    119 1981: 131-132. 120 1970: 127 .; 1981: 106-107. 121 , , - -, -, , , , . , , . xwarnah-xvarrah. "" (35, 38), xvarrah / " ". (. , II, 3; III, 1). 122 1977. *Trito- , " ", . . Trita ptya (''), . rataona, wya ('', . Tritn, , . , , .. Terittitunni . ttun '' (' -'), . I: 93-94; 1988 I: 66-67. 123 . . . 124 , . I: 84 ., , IV, 4.

  • 41

    hur Herun r ' Herun-'125. , (" [] , "; " ")126. , , , o () . , 127. " " ; -, , ; ( ). " " . , , . " " , (" "); , 128. - . , - ( . .) , , , . , . , , . : 129. . , - . , ,

    125 . 1969; 1983a. 126 I: 75. 127 . 1992: 7 ., . 128 - , . I: 406-409. 129 350-352.

    42

    "" - ( "" ). ( , ). - , , , (. , V, 2). , - , , .

    ( 300 ; "" , ..; ; , .., . II, 2; II, 5). * * *

    Vrrana -, , . Vrtrahan ' () ', , , (, , , .). , , , , Vrtrahan . "" , , .

    , , , 130.

    " ". tri-sadastha- ' ', . - , : ; ;

    130 X, 45, 1; . 1992: 563. " " "", . 1886: 82-83 (. 1992: 5 [ . ]); 1995: 254; . Hesiod. Theog. 104 .

  • 43

    131. - , , .

    , , - , . - "" , (I, 26). :

    () , [...] , , [...] - , ! (IV, 42-44)132.

    , , - - , " " ( " ", . , I, 4) 133. o- , , o- .

    . . ; , 134. - viapaka, ' -' (

    131 1990: 99 . 132 " ", 178-181. , , (ETCSL). , . 1979: 29. 133 , , , -; ., , : " [...] , " ( " "); " ( ) [...] , " (" "); " " ( V, 5), , , : " , , () , ". 134 1979: 28.

    44

    Vrtrahan-Vrrana), ''135 (. . viap ', ', kaem ', ', ka ''). -, ( I, 79, 1)136.

    137, , . - - (. , III, 1), "" -, , , , .

    "" - . - '' hursag, - , , . , , -.

    Ang, , , . . "" (" "), " ", " " ( 25-28), " " (110). , , , (''): , , , , . 11. " ": , 11. " ": , 11. " ": , 11. " ": ,

    Herms-Kandauls- (' '), Myrsilos-Kandaulas-, Cuchulainn- ( ) : Kandan ( [= ]), Candavia () ..

    135 1895: 172 . . 1992: 6-8, . 136 , , .-. *(H)as- '', . , II, 2. , a Asag (> *ahag?). 137 , 1975: 49.

  • 45

    , 138.

    " ", un Melik- ' ' (SC, B, II: 323 ., 355 .). , (, V, 3), Mue Mamikonean, " " " ", -.

    , 139. .-. *dhew-: Kan-daulas, Kan-dan, Kan-daios, Thaulos, . . daos '' (Hesych.).

    , o (*Daw-) , . , Myrsilos-Kandaulas (Mursil- + *dhew-) . Mue- (. , V, 3)140.

    " " " " Mue Vahan 141. , , . Murili I, (. , V, 3), : " " (.. ), () 142.

    138 . 1976; 1977. . Herm kynagxa, mionisti Kandaula '() , " (). Kandaulas ' '. 139 1987: 106; 1977: 188 . 140 , , erk- < *dw- *dhew-). 141 "" (" "). "", . II: 95. , (291a) : " ; , , , ". 142 ., , 1980: 119; 1982: 104, .

    46

    143 - (. , III, 1). . Mihran-, . , Mihran (< . Mihr < Mira) (< Mihr). , Mher Mihran. " "144. 145. ( I, 2), , , : , , , -

    . . Kandan (. , II, 2), .. , " ". (I . XVII, 43) -- (" , ?", ). , - .-. *dhew-.

    .. . , , 146. , , , " ", .

    143 Aiwc '' Aiwcajew ' '; '', . . jew '', jewem '' ( "" ); . 1969: 45; -1946: 306-309; . 2000: 44. 144 SC B, I: 125 . 145 1977: 210-211. 146 . 1990: 122 ., .

  • 47

    , , , ,

    " " " " """" 1. , " " 1. , " " 1. , " " 1. , " " (I, 12-14) , - .

    , -. (. Hayk' . .) , , armen, armenik147.

    - . :

    , () , , , . [...] - Payapis Kaeay (. Kaaeay . .), . , - (= . .) . . [...] . , " ". , ,

    147 . 1987: 285-288, . , armen (. hay ''). , ark Aramean, Aramazneay, Aramean azn, .. " ". , Ar(a)m- (, Aramaneak, Aramayis, Aram, . Harma). , armen, , -, (. , II, 2).

    48

    , , "", .

    , - (. ), , (. Argaios, . Argaeus, . ).

    ( ) , - Armenos (. Armenius), , , , (Strabo XI, 4, 8; 14, 12; Justin. XLII, 2, .)148. Armenos Armenion , , , " " ("" II, 681). , -, (. ). , - , - 149. - (Pindar. Pyth. IV), (Moschoi) , (Strabo I, 2, 39; XI, 2, 17-18).

    (Paraurma ' ', . parau '') Arjuna Krtavrya, Haihaya ("" III, 115-16; ). "", , , Kerala, , Mshika150.

    : 1) Argaios, Argos, Arjuna; 2) Aram, Armenos, Rma; 3) Hayk', Aia, Haihaya; 4) Mak (< Muak), Mosch-, Mshika. Arjuna .-. arjuna- ', ' < .-. *(H)arg'-. Argos, "Argo" ( ), Argaios (, ) - .-. *(H)arg- (*h2erg-) ', ; ', ''

    151. Rma- . . rma- ', ' 148 . 1946: 322 . 149 Aia . - , . Qulha, VIII .., (. 1962) , , () . Aia , ., , 1963: 57 ., . 150 1937: 545. 151 . DELG I: 104 1985: 88-89, .

  • 49

    (.-. *r-mo-). , , , , .-. *r-mo- (*r-mo-, *r-mo-, *r-mo-) '-, ; '. - .

    *r-mo- *Harg- , , 152.

    * * *

    /, " " ein Arimois ("" II, 780-785). , - 153. , - (3916 ) , ( ). ; . ;

    152

    Argaios , Aram - "" (. . arcat' ' < *arg'-). Aram *arg'- (. , II, 5; VI, 2). , a. Aram , , *rHmo- (*r-mo- *r-mo- *Arim *Arum, , Arm- ). Aram (. Aramaneak, Aramayis) , . Aramoas (., .), Arm[a]nik (.), Armais (.), Armays ()., .., . 1981: 52-53. , Arm- , Erm- (< Arma- '; ') rm (', '). , -. Arma- '', .. '() (?)' , . . Rmacandra '-', , "" (. *arg'-, .. -). *r- (*erH-) ', ' arg'- '' ( '' '', -). . .-. rmig ' ', . arcarcem (*arg'-) ''. , - . arm- arg- (), ., , 1962: 31-33. 153 1919: 66 .; 1928: 215 .

    50

    1880. , , , .

    ein Arimoisin (Hesiod. Theog. 304-307) . "", -Arimoi - (. *r-mo- *Harg-)154. - , .. , , , . , , , , Arimous - (Strabo XII, 5, 11)155.

    , , , . - ( , , ). - (Argos Panopts), , . (Apollod. II, 1, 3). Argephonts ' Arg-' " "156. , , " " ( III, 290).

    , '' , (- - ). ( , ).

    , . (Herms) , .-. *rmo-157. , , , ( ), - *r-mo-, *arg-, , . - (.. *)

    154 " (, . .) , ; - , , ". 155 Arimoi, . 1960: 19-24; . 1995: 450-451. 156 Argephonts- , . 1995: 383-385. 157 . GEW I: 563-564; DELG I: 373-374.

  • 51

    e - -.

    " "158. , " ". , , . -, , . , , . , , . . , - , . , 159. (', ', . . harga-) - 160, - . , , , -. , "- " , .. - , . .. . : Kummi(ni) (= . Kummiya, Comana Cappadociae) Qumenu - -. , , "". a, - , (DINGIR.G6), 161. , , , a " /" 162. ,

    158 ., , 1970; 1970a. 159 1988; 1990: 45-48; 1977:148 . 160 ., , - 1989: 243-245. 161 1940: 24-25; RGTC VI: 214; 1992: 91. 162 1971: 41 . . (1960: 229) , ,

    52

    (, ), .. 163.

    (Thseus; T(h)essob/p Theis/-ew/ba )164. - ( ) , . labrys165. , . labyrinthos labrys166. , . parau '', , 167, , , .

    , ( ).

    . -, (, " ") . " "168, .

    , .. Karahyk- (. ' ') . [.-. *kem- *k'em-] '' '', . 1985: 155-156, , . 163 . 1982: 213-214. , , ( , . 1931: 176-183; , ). 164 ., , 1981a, 1985: 40. o- . t = t (th); = s, ; b = b, v, w ( 1987: 430-431). 165 ., , 1990: 142. 166 , (Quest. Gr. 45). , , (,-); , , .-. *arg'- ( satm). 167 , 1984: 716, . 1, 2; 1998, . 168 - 1986: 112.

  • 53

    (I, 13), (noratik' , . nor '' ti '')169 -. , , " ", Mnner-bund- -. , / 170. Mnnerbund- -, 171 ( Mnnerbund- " " . , II, 2).

    , " " - . - . " " , , . , - , ( - 766; Pyth. 4, 246)172. - . " ". " -", " ", ; , .-. *Harg'-173. - . , - ,

    169 noratik' ew harust joj ; . . ' ' (); ' () '. 170 / () Mnnerbund- , -, . 2000: 26, 27, 30, 42, 89, 185, 202, 211, 267; Mnnerbund-, .-. rmig ' '. 171 , . 2000: 202, . 4 (, , , ..); " " ( I, 37, 2) " " (I, 38, 9). 172 . 1990: 232. 173 1988: 163. Argapa, *arg'-.

    54

    .-. *wel-, " " (. , III, 1). , -, , . - .-. *tek's- '', ', ' (: ', '), . . taa, .-.-. dehsa '' ( : *teks- > *the- > thei-; *teks- > tess-). -, - . " (DU) takanna-" (KUB XXVI, 39, IV, 32), . . tak- '', takan- ', ', . taksan- '', . taan- ''. . .-. *ep-/*op- ', ', p > w (Theie-wa), (, -, ). , -- ' '174.

    174 .. *tek's- . 1964: 55 ( , - ); . . . tei/teik '' . . . dehsa '' . . . dhse ''. - , , , o o o oe -e '' *tek's-. , - (. , 1991: 138-140). , , , (. , II, 2; VI, 1). , a , , ( 1899: 52-53). , Mnnerbund- ; . . Komana, Kommagn . kom '' ( [XII, 2, 3], " , "), . 1985: 155-156. , Kark, , Mo cam '/ ' ( , . cam . kom, . HAB s.v.). . DELG s.v.; s.v.; 1990: 228-229.

  • 55

    (Hebat, . Heba, Hipa, ..) 175. Hippolyt (' ', . . hippos '' < *ek'wo-), - Mtr Hipta (Eipta)176, Hb ( )177. (I, 14), . " ", " " - (. , III, 2). , . , , . Ba'al amin ' '. - spitakapa '-' ( 784), - , , " -, " ( II, 14). '' '-' () ( X, 43, 5, ..). , ("" VIII)178.

    Sew sar (. ' ')179.

    175 ., , 1944: 106-107; 1981a: 85, . 30. -, . (1944: 30, 55, . 50), , , , . . (1998: 42), Hebat - Hbadu < *Ha(l)abatu '( ) -' - ( ). 176 . 1981: 76-80; , 1996: 199-201, (Epta-kenthos, Epta-poris, Epte-zenus, Eptala ..). , Hipta - , Sabazie .. 177 1967: 215-216. 178 "" "" "" "" , , , ., , 1987: 84-85, 92-93. "" , , rjuneya ' '. , . , , " " *rmo- *arg-. 179 I: 333.

    56

    , , , , - (. , I, 7)180.

    Arme, Urme Urumu (-), (. , II, 5; VI, 2; VI, 3). " "181 ( ) " " (SC A: 1037). - , , , 182. , - (< Mu-ak), , . , - -. Pei-rithoos, ( - ). , , , , (. , II, 5; IV, 2). , - . .., , , , - .. - XV-XIV .183. "" Ar(a)m- .. - , . , "" , "/", , (. , IV, 4; VI, 2)184.

    180 , " " , . -, , , - "" , ; , .. , , - , -. 181 I: 417. . : 95. 182 I: 333, 385 ., 417. 183 . 1944: 111; 1992: 88-89. 184 , (1903: 478), - / (?) " " (Aramis/ ar ilani; "" -

  • 57

    , , -. " " , , , . - . - "" , 185. -, Armouris Arest . "" ( II, 50). () [...] ...186 " " "" ( - . , IV, 2)187.

    ), . , Hadad-, Ramman/ Rimmon- (. armen). - . , VI, 2. 185 , , , ; , .. , , . 1978: 217-221, . 186 "", : " , (yena) " (I, 32,14); - " " (I, 33, 5). 187

    " ". . - , , , , , " " "", - . " " () , " " (- 1986: 122. " ", . , II, 3 II, 5; . 1960: 233 ., 254 .). -

    58

    2. 2. 2. 2. (I, 10-11), , - (Hayk) .

    , , , , , , .

    Mnnerbund- " ". , . Harii (Germania 43): " [ ] , , " ( Harii, Mnner-bund-, . 2000, 41-42). , " , " ( I, 13). , " " ( : ; : ; ), " ". (. , IV, 1), . , () -. . , "" "" . ( 1959: 9). -. , "", , , (, -"" ""). , , , , , " -" "" . , " " . . - 1997: 36-64; 2001.

  • 59

    , , -188. ,

    , , -, - -, , - .

    " - " . .

    , ( . .) [...]. , -. , . [...] , , , , () () ; , - , . , , . - , . [...] dastakert (- ', .. '') Hayk' ('', ''). Hayoc' jor (' '). , , Ge-rezmank' ('') [...]. , , , (), Hark' ( , . .) , . , , Hayk'.

    (Haykn) 189. -, -

    188 - ( 275 ..), . , . 1891.

    60

    , , Kandan-190 (' '; , Kandan/Kandaos , )191. , , (Oppian, Cynegetica 2, 28-29), " "192. , : " , - ", , , : " , , ". , - , " "193. , , , -, , , , -). , , , , Mnnerbund-a, . - , , " " is us trik n d a ( )194, . .

    " ". ari ', ' martik yoy '/ " . a a (. . Ars, . Mars, -

    189 1895: 119 ., 124. 190 . 1972: 452. 191 . . 1963: 94, 304. 192 - 1986: 119. , , ", " -. 193 , " " - , ( , , ., , . 1963: 114 .; 1997: 182 .). , "- " (. 1963: 309), , , , , . , . 194 - . . 1963: 309-310; 1981: 239-240; , 1985: 16-18. : 2000: 210 . passim.

  • 61

    . Varhran ), .. - (. Ange). , " ". ; , , 195. , .-. *wel-, (., , . ', ', . , '')196. Ange, -, *wel-. , - , . - - , (Zagro/Zagros). , / ( ). -, 197 ( , , , - , . . tauros '')198. - , Masius () Masis (). - . , ; , -

    195 . 1895: 238; 1944: 38; E. - 1970: 182-183. 196 . , 1984: 615, . , . , . Prne '' . (.) Prun ' ' (. . ). Alawunk', , . Pleiades (*plew-) , , . Prne .-. *pelu-, *peru- (IEW: 800). , , .-. *wel- " " . 197 1969: 23-24. , , . (2000: 96, 205). 198 (Dionysiaka I, 408-409), " , Tauros ". , (. Tawros, Toros) , , a C'ul ''.

    62

    199. - (Zagreus, . ' '?, ), " " , , , -, " ", (Nonnos, Dionysiaka VI, 165-205). , , " "200; , , -, , " " , , (. , III, 1). , , Aramean-ak ' '201 (. ), .. "" 202. T'orgom-, Beth Togarmah, . Torgomay tun ' ', . Thorgoma, Thrgama, Thergama, . Twgrmh, Tgrmh, Trgmh ( " " )203. Tegarama (. Tegarama, . Te/ akarama, . . Lakarama), - 204. , T'orgom Tarhu-, . . Trqqa-, .-. Tarchn, . Tarquinius, . Tork- .205, T'orgomean, - Tar(i)gyenos (< Tarhun-)206. , , - Hayk' '', Hayoc' jor ' '.

    199 1977a: 84. 200 I: 55. 201 1981: 52. 202 , , Hark'-e, e (. -), . 1931: 182. 203 (III ..), , , , , , ., . 1927: 190-191; 1946: 319 . ( [Ant. I, 5, 1], -Tho/ygrams ). 204 " T'orgom-" , . , VI, 6. 205 . 1927: 191. 206 . , 1987: 150. , , - Targhu/izziza (= . , . , I, 6).

  • 63

    207. -le -li/le (= l), . Arama ''. - . , (Apollod. I, 6, 3) (Nonnus I, 481 .). - (. ) , . , Aramale '' Hayk' '' " " . Arimoi (pl. ''), . Hark', gen. Hark'ay .-. *prkh Perk, , - (. *perkw- '', *perkwu-n- ' ')208. . Hurri (= Xo), - . , , Xo , Xoxo-unik' (. , VI, 5). , , " ", - - , , , , , -, 209. , - " ". , . - , , -

    207 . : 30-31. 208 1981: 137 . 209 , , . " ", , - . , , , *arg'- (. argi-keraunos ' '), Arimoi. , '' '' .

    64

    210, , , - (. , III, 1; V, 2; VI, 1; VI, 5). - 211. , -a , b'l ', ', (. " " .-. *wel-). , .-. *poti- ', , ' (. . . hay '', .. 'a ', mer hay ' / ')212. , , 300 , nahapet '' (< .) .-. *pot-. , - Prajpati, ganapati, vrtapati, bhtapati, paupati, gr hapati, sthapati, sabha pati, - .-. *poti- .213 * * * - . , -, Hark', .. (Nemrut' = ) o .

    210 1990: 181 .; 1990: 98. 211 . 1982: 270-271; 1994: 133-141. 212 . . hospes, . (< *ghos[t]- pot-), . posis, . paiti-, . pati-, .A pats, .. 213 , ., , A. 1991: 102-104; 1997: 22-24 ( ); . 1992: 18. : 2000: 210 ., 242-244, 252. - -k -kn Hayk Haykn (' ') - *-kon- > -kn > -k, -ik ( . 1994: 66); . , - -ak. -k Hayk, ., , 1904: 127; 1920: 320; 1964: 65-66. - , ., , '' '' ( , . ).

  • 65

    , - . " " (= ) (t'onir, ) . , . , , - 214. -, . T'ondrak ('', .). ( 1352 1441 .). , ( 8 -)215. , , , , , , (Apollod. I, 6, 3). , " ". " " mankunk' orsakank' "/ " (t'ux manuk), , "" , Mnnerbund-216. . , t'ux ', ' - t'xem (t'ux-em) '', t'ux manuk 217. , , - " " - (. ). , Meraget ( Me, . .-. *mel- ', ' = . Kara-su ' ') -

    214 1969: 72-73. . 1967: 209 ( . , II, 5). 215 HHTB s.v. Nemrut'. 216 A. 2001. . 1976: 193-195. . saw lpp . ' ' (= ), . III: 43 ; 1986 :21. 217 2001: 45-46; A. 2001: 25-28. "", "" "" . 1958: 7, 138, . 13; 1986: 98-103; 1986: 81-82. - 1981: 111-112.

    66

    218. , - (", -") , , , " ". ; , . ; , 219. " ". Astik ( Meraget, ) , ( , - [Diod. Sic. II, 19]) 220. , , , ; -, -. . , ( resp. Astik '' ), - Crannarain ( )221.

    . , , - , - , , , , , . , , , -, 222.

    Astik, , - . 218 1969: 89. 219 . 1948: 246-249; 1969: 88-89, 95, 98, 106; . 1999: 109. 220 . (1885: 26-27); . 1930: 68-69; 1948: 236 .; VII: 163-164. 221 . . 1963: 402. . 1972: 130-131. 222 . , 1985: 17-18 . . , .

  • 67

    Kaukabta. Astik , , - , (= , ). , . Itar . Astik (*Haster- ''), -, , .-. *Ha-s- (*h2ehx-s-) '': *Has-ter- ' '? > '' ( *-ter-)223.

    , (-), (Hestia '')224. - , - - (. ).

    , -, , -. . ( Hrat '', . . Pyroeis)225. , Hayk .-. *H(s)- ''226. , "

    223 . , 1984: 875, . 1; 967, ; . EIEC: 87. , , , ( - -; , , ). 224 Hestia . 1990: 143-180. 225 () , , (Stilbon-P'aylacu, Phos-phoros-Lusaber, Pyroeis-Hrat, Phaethon-Lusnt'ag, Phainon-Erewak). Luc '', Eeru '', .., . ., , 1986: 79-80; 1997: 481-482. 226 h- ' '; . .-. ith (*H-ti-) '', . ara '' . hs- (*H-s-) '', . ayrem (*H-ter-) '', .., . EIEC: 87. Hayk *H-yo-, *H-to-, *H-ti-, *H-tiyo-, *Hs-, *Hs-iyo- ( -ik). . . hayim '', hayeack, hayecuac '' . look ', " . lucanem '' ( / [dneay hayecuacov, dnahayeac, . , I, 8-9]).

    68

    " *r-mo- ', ; ' (resp. ''), '' , . , - , , " " "", - . , , Hayk .-. *H(s)- '', ( *p- > h- *-t- > -y-) *poti- > hay ''227. * * * , 228. (I, 5) , - , )229. , , , (Diod. Sic. II, 1, 3 .). , - nin ', ' (. -, , , , ..), . Bl-. , -, " " -. , - . 230 , (< *) . , Asag (. As/akku) .-. *H(s)-; , Hayk Asag . , , () (- ), .

    227 hay . 1964: 63 .; 1987: 284; . , VI, 1; VI, 4. 228 II: 218-219; . 1944: 16. , - I (XIII ), 40 "", ., , . 1970: 21 . 229 . 1891: 310. 230 , , . 1979: 71-76.

  • 69

    . , - , HA.AKI. , - , ubari , , HA.AKI-ubari - "" 231. . , . hay Hayk232. , Haya (: Eia, Ea)233, aoe Enki, - HA.A. " ", - " ( )" , (. ). - , , , - . , (. , I, 9)234.

    T Ha-a-a (= Haya, Hayya) - 235. NISABA (.) Halki (., '') , . , .. 236. ( ), , Ha-a-a , - 237.

    231 1944: 31, 94-96. 232 2000: 47. 233 Haya Ea, . 1981a: 83, . 22; /: 1985: 84 . , .. , . 1997: 481. 234 - (" "). " ", . , , (. , III, 2). 235 RLA 1957-71, s.v. 236 . 1992: 91-92; HED III: 38-39. 237 , , .

    70

    3. " " 3. " " 3. " " 3. " " , . . , , , . , , . "" 238. , , ', '; " ", . , , 239. , , - -. , " ".

    , , . 240.

    . . (1986: 82) , " , , , , ". M , . , , , . , , . - (. ). (. s.v.). - . " ". , ( 1997: 186-189). , , - - " "; . - (., , 1981: 52 .) "" (?). 238 1974: 214-215; 1985: 33. 239 , - , . 1973: 562-63. 240 : 23. , -

  • 71

    payas, ( ). , , , , ; ("" I, 7). . , ; ( 2 : 1), . , , . , , . . - --, . " " 241. " ", , "" , , - . :

    " ! . , (= ). , (= ). , . 242.

    -, , - (,

    . ., , . ("" I, 57), . ("" XI, 305 .), - .. 241 . , 1961: 216-219; 231-232; 1998: 168. 242 1990: 40-41; . 1977: 116. Aranzah *arg-. , , Arzan (. Arzan/Arzann, . Harzan). . Ars/zania ( s.v.; Ars/zania [= . Aracani]). , Aranzah *Arzanah. , Aranzah Aram- Aran-, . 1980: 123-125.

    72

    -). , . , , , 243. 4. " "4. " "4. " "4. " " (I, 23) (Arcruni), , :

    ... - , . , . - , ; . , ( " " [= ]). [...] ( = -? . .) - ; (.. , . .) , .

    ( II, 7). 243 (. 1987: 414; . . 2000: 464 .). , V (II, 10), , , . " " , , , , , , . -, , . 1987: 92. , - . , ("" 35, 38). " ", . , . , , (. , I, 10). , "" , .

  • 73

    ( ) , arcui uni (. '/ ', . . -uni . .), (.. . .). (Hadamakert Abak, - . .) , - , , .

    (I, 6), - , Arcruni, , - Arcuik' (. '', ). , , , Arzn ( = . ).

    , , , , .. , " ". . , - , 244. , , - , , , Oj ('') - . - . , . , , , . , . , , , , , - " " " "245.

    " ", "". Arcruni .-. *(H)arg'-246. Arzn (< *Arcn?) Abak (

    244 I: 384-385. 245 SD: 339-341. , . , " ", . 1977: 97-98. 246 Arcruni Arsuniuni ( 1960) . Arcurak < .-. *arg'- (. 1991: 130). -

    74

    ), .-. *arg'- *albh- ''. ( , Abak ). arcui '', - .-. *arg'- '; '247.

    , . , , . "" , "".

    (Badasar) , " ". - , , (Badad, . . [ = gh]). , - , " " " ", " ". , -248.

    , Arcruni (< Arc-r- Arcur- + uni) . Argos (*Argros) argyros ''. 247 . . rjipya-, , . rzifia- '', . aigypios < *argipios ', '. . arcui '' , " a ", . . c .-. g', . z . j; . arcui srat'ew ' ' ( II, 50, " " , . , II, 1) . accipiter '', .., . 1995: 71. , - (. arciw-, . rzu, . arcib, . b-arzu, ..). , - Ars ibi -ni (: arciwi-), '', , - " " - . s . c, .-. *g', , . s ui (.. s ov ) = . cov , . Supa-(ni) = . Cop-k, Tuarasi-ni = . Tuarac-a-tap ' ', .. ( z j zi). , *rgipiyo- > arcui , . . Arsibedini ( 1986: 49). 248 ( - ). . , V, 1; Bel '' "", . .-.

  • 75

    249, - , . "" , , . , . . , .

    , . ( )250. , , "" . , . Alburz (.-. Harburz, . Har Brzaiti) . Abak.

    "" ("" X, 50) Har Brzaiti , . " , , , ". , , - "", '' (zairi ) "" (ukra uci ) .

    , - /, ("" IV, 26; IV, 27). , , (yena), (. sana-mra > .-. snmur). , ,

    *bhel-, . , . bal '', bil '' < ' ' .. ( a . 1986: 97-98). " " . A. 2001; ., , 1960. 249 , , , . - -, , (. . , . Krzywgorod = . Curvum castrum, , . 1980: 40 ., 63 .). . kreivas '' cu '', '-, ', '', ( , ). 250 -1934: 114-116; I: 385, . 2.

    76

    . , (26, 6; 27, 4) r jipya , . arcui 251.

    . , , - , - (" "; " - "; " ")252.

    , , . Abak, Abak253; .-. *albh- '' 254, , .

    Zabu/Zabua " ". ( , ) (a), , . , . - , . , , . , . 255.

    251 , , *Harg'- - *rgipiyo-. "" ' ' (rzifya), ("" 5, 4). "", a (= ), , . Syavaran (= . Siyv), . . ( '', . " " , arcui srat'ew ' ', . , II, 1). , . "" , (. *arg'-, . , VI, 3). 252 1967. 253 HHTB I: 161. 254 . 1962: 8, 24-26. 255 A. (1992; 2000: 40-43), . / ME (' , ', ' ', '', '') .

  • 77

    . - Zabum, Zaban, Zamiyatum, . Zaba. -, , , Lulubi Lulubi ( 46). Lulubi/-Lulumi Zamua (. Zabua) , 256.

    babbar ', ' (, )257, . . k.babbar ''. .-. *arg'- ', ; ', *r gipiyo - ''.258 , (--) *r gipiyo - - 259, - , , - .. , - ..260

    Aratta .-. *ar(H ) -to- (. . rta- ' ', . ard ', , ', ..). , Aratta Ardini, (. 1992: 30-31, . 6; . , 1989: 36, . 95). , " ", , , " " ( , . 1964: 208, . 21). , , ). 256 . : 78, 129. 257 " ", 7, 2; 28; 17, 22; B 1, 8. 258 , "" "" , . 1969: 32 . 259 . (1967: 349), - - , , - - . , - *arg'-, / . 260 . 1999: 277.

    78

    5. 5. 5. 5. , , , - , - . Abak ( Hakkari), . , , - , - '' Abak (. .-. *albh- ''), Ar (. *arg'- '', . ). (Aramaneak, . Aramenak, Arme-nak) Aragac. (Aramayis, . Armayis) Armawir. , Aram-, -. , , , , 261. , , - . 776 . .. I, . - arm- arg- . , " " ( - , . VI, 5). -. Ar(r)amu, . Arama, Arame ( 860-840 ..). , (810-806 ..), .

    261 , " " '', , . , , , .

  • 79

    , , , 262. "" Ars a ku(n) Arzaku(n) ( za s a ) Ar Arcke (. , ), 263. .-. *arg'-. Ar, gen. Arioy < *arco- < *arceskho- (. . Arsaku-)264 < *argesk(h)o-; Arcke < Arcak, . . *arc- ', ', arcat ''265. , , , - .., " " .

    262 ., , 1954: 202; 1995: 35. 263 : 34-35. . H. 1984: 189-191. 264 (., .) s = c; = s; k = k. *skh > , . 1984: 158-160; , c > , . anaem < *canaem < *gen- ''; , . '' < *ekwo- ''; -() < *-(e)skho-, ., , Baa ( ) Mu (< *muskho-, . , V, 2) . 265 Arsaku(n) , , "" , . 1995: 26 . , , Arsaku(n) Ar . , Ar (. Ari) (. 1944: 30 ); , - Ariak > Arak '- Ar' (. ). . (1908: 315-316, . 2), ar '' , , , ', ' ( , .-. *arg'- , . 1962: 8, . 2, 31-32). , .-. *arg'-, , , . , , Arsaku, "" . , - (., , . . Tarhunza, Yarri, Runtiya; . Telepinu, Arnuwanda, anda, Kubaba, ..). , (. , I, 7; , ..). . Aram , . , VI, 2.

    80

    , , . , , "" ( , , , ). (3 x 2) ; , , . Aram ' '266. , . , ( ), 267 (3 x 2) (3 x 2 x 2) 268. , XVI - ("-"), , -, .. (. Xlat', . Ahlat). , - XVI . . , ( ) 269. , Arcke (< *arg'-), - . Siptak dev ' ()'. . , ( ), - . " ". , , "" (. , V, 1). Urme. Arme270 (=rm, . *r-mo- ''). Urumu, - , , , . , 271.

    266 . , " ( ) "; , . 1970: 15-16, . 7. 267 2000: 42-43. 268 27, l, 4. 269 . - 1967: 403-404; , 1971: 180. 270 : 39, 210-211. 271 1984: 167: 151; 196: . 97.

  • 81

    (: Orm, Orom) Arme Aram- (.. *r-mo-, *r-mo-, . , VI, 3). , / ( ) Ars /zania Ars /zania , Aracani Arz(a)n272. Aracani, Arsanias *arg'- (. , VI, 6). Arzn/ Arzan, , (. Arzane, Arzanene, . Harzan, Zok), *Arcani < Arcania ( ). , , , Arzn Abak. , , - , , - (908-943)273. "', "" ( , [= ], ). , - - ( . [ ], , ) . . (, , ) - 274. , - . , (Are-mulus; . Amulius, Allodius; Rmulus), , 272 : s.v. 273 X , , , ; , - - . 274 1967: 209; 1969: 72-73. . - , II, 2.

    82

    ( ). , (Alba '') 275.

    . Aremulus/ Rmulus, , ( . ). ( , ) (. , , ), - 276. (Remus, Rmulus) ' '. (Rma) . ; Albula (. Alba; Livius I, 3, 5). Rmulus .-. *rmo- ( - ). , , . , (. Hayk ' ') (. )277. , (Horatius, Curiatius). . - . , .

    275 III: 67-68. . , , , . , , *nep()t- (. Apm Napt, . Nechtan, . Neptunus). , (. *nept- ' , '), -, , . A. 1998: 15-16 ( - , , , ); . . (< *nept-). 276 , a Aremulus - . , (*rmo-), , ( ., , s.v. ). 277 , , , (Plut. Vita Romuli XXVII; Livius I, 16).

  • 83

    Argiletum ' -' (Vergil. Aeneid VIII, 345-346). Argei , - (. , *arg'-). , Rma 278, , , *rmo-/*rmo-, " ". 279. , , , . , - , Armais, Sethos(is)-, , . . Armais Sethos(is) Danaos Egyptos (Joseph. Flav. Contra Apion I, 15 seq.; Euseb. Caesar. Chron. I, 215 seq.). Sethos , . , Sethos Armais . . (Apollod. II, 8, 2). (Herod. I, 82), . "" "" / . , , , , (.. ). , ' ' , (. , I, 2). , ( ) , -280 (. arget ''). " " , " " " " , , Findbennach Ai (' '). 278 ., , DEL: 830. 279 . ; , . 1981: 300-311 ; 1981: 85-86. 280 , 1985: 39-41.

    84

    (XVI ), (Widowudi, Bruteno) VI . , Crywo Cyrwaito (. . Krive-Krivaitis). Perkuno ( ), Patrimpo Patollo , Rickoyto ( ). (), () ()281. , , , Romowe. , - Rme, Armawir, Urme-Arme. , - , Ficus Ruminalis 282. . 1) - "" (.-. *arg'-); 2) ( ) "" "" (.-. *r-mo-); 3) "-" "" " "283.

    281 , . 1974; , 1983: 170-175. 282 , 1983: 171-172. , , , - ( I, 20). 283 , . 1970a: 208. , , . 1968: 27. "" (, , ..). , (< ) '' URUK.BABBAR.

  • 85

    " " " " " " " "

    1. , 1. , 1. , 1. , , (Ara Geecik) .

    (= . ), , , - . ( , . .) [...], , - , , , , , , . , , , , , . [...] , . . . -. , . , , : " - , ". [...] , . , -, : " () , , ; , -". , - , (- I, 15)

    86

    , , : " - Aralez-". , Aralez- (. Yaralez, Alez), , - . (Res publica X, 614 b seq.), r, Armenios-a, , ( , ), , 12 , . Aa , , XIX 284 ( , armen, .. , -). , , . , , . ; . (, , ) "- " , - ( )285.

    geecik ', ' .-. *wel- '' ( = ). , (Antiquitates Judaices I, 146), a Oulos- ( Hul ), *wel-286.

    *Wel- . " " *wel- , (, . Vrtra, Vala, , ), . , .

    284 1850: 85-88. 285 . 1930; 1948; 1944. - , . 1991: 49 .; 1982; 1994: 133 . , - (., , Diod. Sic. II, 1, 4 .). 286 , . , VI, 2.

  • 87

    , : 1) : .A wl '', . ulant '', ..; 2) , , (= ): . lysios leimn ' '287, . wellu- '', .-. vollr '', Valholl ''; 3) , , : . Vels, Vielona, .-. /, . Varun a ; 4) : . , (= ), '', . wl ', '; 5) , , : . Varun a , , , , , . fili '', ..288 " " *wel-, , , . *wel- '' (sight, insight, foresight, observance, vigilance)289.

    " " , , , " " ( , , , ). , , .

    Aa , . , , . , . - . , , .-. *wel-.

    , Geam. , .. Siwnik' Arc'ax (. Karabagh). , , Geam- ( I, 12). Geam Geecik, , 287 , lysion ' , - ' (. 1990: 140), . 288 1987: 17-19; . , 1974: 31 .; , 1984: 824. 289 1969: 588.

    88

    , . , 290.

    ge- Geam-; . Ge, Geam , ; Gei, ; Geak'uni, Geark'unik', - .. KURUeliku-ni/hi "", , , *wel-.

    , - (viap '' < .), , , Geark'unik', Geam . Ge, , Gei. , Ge, , Adahak (.). 291.

    , , ge- < *wel- - . ge- , viap - . *gwel- ''292, .-. *wel- (> *gwel- > ge-), . , gwel-weapi '-' o .

    Geam *welH m 293. -am (Aram, Geam). - , , amiram (< Samurammat), Baram (< Baalamin); . Pask'am (-

    290 A. 1991: 110; . , IV, 2. 291 ; , . - . , - , , , . A. 1987; 2000: 28 . 292 1964: 61-62 (. gwel-, . gwer-; . . hiw-/ u-, wi-/ u-). 293 1981: 55 (< . ge- ''). . e Hulana, Hulaya (.), Vilnia, Vilija (.), .., ., , , 1984: 861-862 (*Hwel- '').

  • 89

    Turk'-) Argam, "" Argawan-, "".

    geni, . genik, gni '' 294. - , - . hay armen - , , Geam Ara Geecik.

    -, - *wel- (. . volcae, . velsounas, . volski, ..), " "295. ni(k) geni(k) no o - *-niyo- (*-n- + *-iyo-) > -ni, / -ik296.

    Ueliku-(ni/hi), , , -. - , , , . , . , , - . , 297.

    Ni hi Ueliku-ni/hi , . , Ueliku-(ni/hi) - Ullikummi, -, , , - 298.

    294 1975: 64, 67; HAB I, 536; , . A. 1987: 67; . . 1976: 193; 1987a: 615-616. 295 , 1979. 296 , geni '' *wel- "" hay '' hayim ''. 297 1990: 52-60; 1977: 125 . , , - , , . I: 69; I: 88. 298 ' ', . 1982: 158-159. , , - (A. 1987), . . , -mmi , .,

    90

    VIII .., Ueliku- . , , XVIII-XVI ..299; , -, .

    * * *

    , " , ". Ayrarat , ("- ") -. , Arzni300( XV Arcni < *arg'-niyo-), - . (Aragac, Ara, Geamay Masis) - . (I, 12), - " Aragac, Aragacotn (' ')". ( ). Ara Geamay . (= ) , . "", , , (. , IV, 2). " " "" , - . , " ". , - , , , " " . , - " " , . Ara(y), Ayrarat, Aramaneak/Aramenak, - *ar(H ) -to- (*r-to-), *ar-o-, *ar-yo-, *aryomen- (. *ar[H ] - ', , - , . pura, . purame purammi '', . 1985: 48; . 1988: 170. *wel- + Kummi . 299 . ( ); . , 1966: 291-293, . 300 1969: 11, 166-167.

  • 91

    ', *ar-yo- ', '), , - : , . *aryo-, . ryvarta, . Airyana vajah ( ), . rn '', .-. *Alani '' (< *aryana), . riu ''; . ra (< *r-o-), . R ta , . Aa (*r-to-), . Aryaman, . Airyaman, . Eremon (*aryomn ), ..301. Ara Geecik Mitra-Varun a (*mitro- + *wel-), : , , , -, .. (. . + )302. , -. Mitra, Aryaman Varun a . Aryaman, Bhaga,

    301

    "" Az/sa, .. Waza Waca, Eria-hi. ( , VIII ..). Eria (resp. Aria; . e . a ) Waca (> gac) Aragac, . Airyana vajah ' ', . , , , (. 1930: 258-274, ), , , Airyana vajah ("" 9, 25). - Hosthanes (Arnob. I, 52) . ostan ' , ' (< .; , ), Hrazdan, , Frazdanu ("" 5, 108). , - " ". , Airyana vajah , . 1998: 26-27, 53-54, 113, 451. , (. , . Ueliku-, . Geakunik < *wel-, *e > a). (. Etiu-ni/hi), , . , VI, 4. 302 . 1987: 18-19; 1989: 43-52.

    92

    . , , . ra(s), . Ara303. . ara- ' , , ', - - ara aran ' ', . drug druga. - ra- ( , , . , a-) ', ', '- , , ', natta ra ' ', " ". ras, - Hinkallus '' Kelti '-', , , 304. -, . Ara(y) . ra/Ara *Ar, , - . .- *ne ar-(t)o- ', ' a , . . anr ta . l ra = natta ra "", ( X, 10, 4; KBo V 3 III 34; XXII 2, 19)305. . Aryaman, . Airyaman, . Eremon (*Aryomen-) - 306. , l ra , , , : " " (KBo I, 42,

    303 1944: 78 . 304 1981: 323-324; . HED I: 116-121. . ayr ayr, ayr a ayr, ayr st ane, ayr zaramb ' a' ara aran, . ayr ', ' . ara-, .-. *ar-yo-. .-. *aryo- ayr, ayr, gen. an ', ', , , *aryo-, *rsen- *(H ) ner-, . 1987: 182. 305 1986: 10-11. 306 1970: 376 .; 1981: 325-326. , "" ( ), .-. *Aryomen- , . 1970, loc. cit. . , IV, 3.

  • 93

    IV, 7). Ara Geecik "" . , , , - , -, . , Ardy Vrz- ('- '; , ), - , ("Ardy Vrz Nmag", IX-X . ..). , , . , . , . -, ( , Vrz/p/f , . .-. *wel-). " " - : 1) -, ; 2) -, ; 3) -, , . .

    (Germania 2, 3), , " , (Hermin[i]ones), ". , , Hermini-ones, , , . (, , , .. *aryo-)307. , a , " " : , . , , , . , , , (. , VI, 5)308. , " " , /. , ,

    307 1952: 26-27. 308 , armen, , - Aramaneak/Aramenak, . azg Aramenakay ' ', ordik' azgacnin Aramenakay ' ', .., " " , ., , . 1998: 123.

    94

    309. ( "", , , ; a , [. . < . Tiran], /)310. , . Ara(y) .-. *ar(H ) -/*rH-: , *rH-yo-, *rH-to-, *rH-tiyo-311. Ayrarat ayrem ', ' -at, .. ' ' (., , heeat ', ' < he-he-at, heem ''). *aryo- > ayr-, .. ( - )312. , , *aryomen- . . , - *Aryomen- , 'Aryanhood', ; , -313. " ", 314. "" ( ).

    309 ., , 1902: 156. 310 - , . 1930: 237-238; 1948: 266; 1986. 311 A. , . . . .-. *aryo- (. 328-332), Ara, " " "" (. 78 .). (. Are-jo, Are-mene) .-. *aryo- *aryaomen- . 2001: 278. . (1992: 18) .-. *rH-to-, *er- '-, ' . . yarut'iwn '', yanem ', ' . 312 Ayrarat . 1988: 163-166. 313 1970: 376-378; 1981: 325-326. 314 . 1963: 477. , - .

  • 95

    - (= )315. , (. ), , 316. , ; , , 317. " "318. (" ") 319. VII : " , , , ", Yardgoi het ' '. , "- ", .. . . , , " ", " " ; , Ara 320.

    * * *

    . " ". , , ( ) .

    315 1930: 153-170; 1948: 289-292; 1944: 65-68; A. 2001a. 316 , . , - , (., , 1930: 165-166). , a , . 1969: 365. , . 2000. 317 1899: 95 . 318 1930: 164. 319 1969: 8. 320 , X (Res gestae Saxonicae I, 9-13), , , . . , ; , , Irmin (. ), , - .

    96

    Ari Armaneli, , 321, " , -"322; 323. -324. : Aslan (. '') - , . . , --, 325. , (. ' ') , , . , - , - . 321 I: 187. 322 HH III: 175-181. 323 HH IX: 231-237. 324 , , , , - . , , , . , . , , , . - ( 1930: 32-40, . , IV, 1). , , , .., " " (. ). 325 . - (. 1930: VI). . - 1960: 29; 1986: 141; . 1973: 218-219. , , , Yaralez- (yar lezun, yar lizu). yaralez yar + lez, '-, ', V , . 1992: 18. , Aralez Alez - ' ', ' () ', -. (, , ), Aralez Arali, , ., , 1983: 194. , - , , , . , , , , . 1976: 158 .; 1977: 208-209, ; 1954: 29-31, 36. . . 2000: 383-384 , IV, 1.

  • 97

    , (. . )326. - - , - ; , " " . " ", - , Alez- ( V, 36), .. . , . , , " "327. I, - , , .. , (. , V, 3). " " , , 328. :

    . [...] Agavu Kar- (' '), , 329.

    . . . , " " " "330. ,

    326 . I, 507-513; . 2000: 410-414. 327 , , - , , , , . 1966: 243. 328 , , ( -), . 329 : 384. 330 / . Agavavank 'M '. ' ', , . 1969: 47-48; , , , , , . 1976: 82; 1966: 217.

    98

    , , 331.

    , , (1.83 x 4.45 2) IX .. , - , . : DHaldie eriie IIpuinie IDSarduriehinie IMenuae IIpuinihinie inili K z/s aduali ' , , , , () , , ...' ( 27, 1-2). "" . " " Mheri du ' ' , . . : , , [...],

    . [...] , I .., -, , - [...]; "" . : , (spelaeum), - , , , ; [...] , , . [...] [...] " ", "" , VIII-VII ..; [...]

    ( 1976: 204, 218) (' 1986: 109), - ( 1976: 161, . , IV, 1). , (Corax), , , , , , . 1956: 152 . , " " : " " , . , "" si-sa, . 1997: 320-321, 451 (. , , -). 331 : 387.

  • 99

    (" ") , , . [...] -, , ...332

    , , (Mithras)333. ( ). , "Dio Arima-nio". . Ahriman- ( ), , , . (*aryomen-), " " . " " () , " ". 334. , (tauroktonos); , - , ( ), , , -335. () (III, 18), ( ) , .. , Lezuoy, " " " ". , XIX , (Lezwoy, Lezk') (. . lezu '', lizanem '')336. - Ara + ge- Mitra + Varun a , , DUaru- 332 1983: 191-193. 333 Dar i Mihr ' ' , - , " " . 334 : 141. 335 , - , - -, . 1993: 81-82; : .. ( ), . 1988: 146, 151. 336 . I: 67; VIII: 248-255.

    100

    bani, . Aruba(i)ni -, . . Varun a , -. Uruwana-/Aruna- ( - - )337. - , Bagmatu ( Bagbartu)338 "" *bhaga- (. Mira- baa- [.], Mitra- Bhaga- [.], [.], ..), matu Ahura Mazda, 339. . . , , 340. , ( IX )341. - () - (. , VI, 5) Haldi (. Aldi), .-. *wel-342. 337 1986: 57-58. 338 . 49; 1954: 372; , . 1990: 39-41, . 339 Uarubani . (1990b); Ara + *wel- Haldi + Uarubani . A. 1991: 106-107. 340 , ; - ( ) - ; , ; - , , .., . 1983. 341 2000: 37 . 342 . A. 1988: 57-60; 2002 (. . < *wal-dh-). - , . , . ' -' / '- /-'. - /, - ( 1972: 414, 424, . 5, 8, 9; . . weapi = . viap) .-. *wel- (. weap- > ). , ', ' ( : 422-423) . Pirwa .-. *peru-no- ' ' (. *pr, . , 1987: 160-161). .-. /, . I: 430; - 1931: 930 .; 1959: 224; . 1999: 183; 2000: 127-128, . 8.

  • 101

    (. Musasir), , - , - .343. , , - , " ". , ( VIII ..), " (al ribu [?], ), , , "344. , , . , , (, , , - *wel-). " " " " , . . ardi ''345, .-. *ar-t- (. ard-), . Rta-346. , . - (De Fluviis, XXIII, 5) Mithras, , , - Diorphos. . - ( , , ) (= ) , (. Aragac, Ara, Ge, Geamay)347. (Mihr). , , (. , I, 10), . o , Bagayai ' () Bag-' , - . , -

    343 1984: 101. 344 - 1912: XII, . 3. 345 ., , 1985: 134, . 15. 346 1986: 50-51; . A. 1991: 107. 347 , - , . , , Ullikummi, , o Weliku-ni/hi.

    102

    ( Haldi ): , . " Haldiriulhi"; . ( .) xaldaioi. Xatoyai , - ' Xat-' ( , xat-348, . Bagayai). "" . 349. ; , , " a "350. , - , . - , . - Haldini ' '; 351 -. , "" -, ( ). Xaldaioi- , ; , , - (. , VI, 5)352. , - , , , xald/t-. , : . , . , . , . , , . , (., ., . ..), . , . , . , . , . , 353 ( : ., ,

    348 II: 137. 349 1940: 114. 350 1993a: 107. 351 1944: 326 .; 1984: 162, . 104. . 1940: 16-17; 1946: 280-281. 352 , . 1992: 53; 1993. 353 ., , I: 144-153; 1969; 1948; -1946; 1966; 1986; 1990: 76 .; 1972: 287; 1985; 1985: 39, .. , - . . -, , . , (.

  • 103

    [.], [.], [.]). -, , , , . * * *

    . - -/ (. , , - , , ..). "- ", , - 354. - .

    , , , - , : . e / (. ' ') /; Sydyk (. S dk '-')355 /. , - *ar-t- *Haster-.

    - -, - (Met. IV, 28-VI, 24), . , ( a). , (Her-maphroditos), . , , --, , . , . (Argephonts) , , , 1995: 4); " ", , " ", (1987: 272; 1995: 5; 1997: 30); , , , , (1987: 362 .) .. . , " " " ". 354 ., , 1930; 1944; II: 243-251; 317-341; 1946: 381-394; 1948; VIII: 242-255; . 2000: 365 . 355 . 1987: 163.

    104

    , (. , II, 1). , - - - (Cicero, De nat. deor. III, 59); , , - 356.

    (= Atargatis, ) . , -, , - . Astik, a- , 357.

    , , " " , - . , , (. Astik) . , - , .. , " ( )" 358. , , / , , - -. , 2200 . .., - : (= Enki ) Iremum-: Iremum-, (= Inanna), , 359.

    356 . ers . Ara (. , . ; . HED I:121). 357 ., , 1930: 99-107; VII: 154-165. , , , , , , . 1984: 180, . 297. , , . , - " " (= ) -, . . ur.gal, ur.mah '', ' ' ( - ). 358 ., , HAnB s.v. Ara. 359 , 1977: 203 .

  • 105

    Iremum/Ir'emum ramum '' ( : '', '', ''). , , , . e - ''; - '' ''; ', '. , ' 360. , , ' , - (: , ), , . Ea-Haya, Itar Ir'emum -, . , ' .-. *Aryomen-, - . , , ( , - )361. "", , 362. , - , a ( ) . 363. "", " " - - , . , o (. , ). - . (. ) (. ). - , , -, , .

    360 1993: 95-97. 361 ., , ANET 507-512. 362 II: 669. 363 1897: 91-92; VII: 161.

    106

    2. 2. 2. 2.

    , (. Nebrovt' ). , , (Titaneank' ).

    , , (Ninos), , . - " [...] . [...] ()" ( I, 13).

    , , " " , . : 1) Niwkar Mads, 364; 2) Baram, -; 3) Payapis Ka(a)eay, 365. (Baal amin) , . , .

    , . , -

    364 . 1963: 67 . ; : 1966: 296 .; 1984: 180, . 297; . , , . 365 Payapis (. Papayis), , . -. Paapis, . Papayos, . Papas '' ( ), . 1928: 221-223; . - Apis- (. HAB s.v. pay), -api ( I: 226, . 2), Papayas. Kaeay, . Kaaeay, , . Kaya -- ( 1904: 177, 279, . 15). , Kaeay ''. . ka '' ( 1928: 228). - , , : (. Papas) (Paus. VII, 17, 11); , ( ), . . aix, gen. aigos '', aigis '' ( ); '' Melanthos '' Xanthos- - Melanaigis- ' ( )' (. - 1986: 110); (. ) Aigeus-; " " (Plut. Vita Romuli XXVII; Livius I, 16, . "" ).

  • 107

    , . , .

    - : ( -); ( ); - 366.

    "", " " "- " : , (), .

    : , () , (), - . , Msr- , , . , - : , , (), , . "-", , - .

    * * *

    -

    , - .

    () . , -. : (Dnavas), (Dnu), , "-" (I, 32, 9), , , . . . , .. (*dnawo-). - .

    (" " II, 36; 74-86; "" I, 29; "" III, 270; XII, 343, ..), . , . (Hari 366 . 1982; 1994: 133-141. - . , IV, 3.

    108

    ), .. , . , , . - , - . , . ( - ). , ("-" III, 165,15; " " VI, 266 . ..)367.

    , , ("" XII, 218, 37 .), . - . - (amrta) ("" I, 17). , , .

    - , , , - . , , , , . , . ( ), (Blos) .

    (Aigyptos, ) (Danaos). , , . , - . . (Apollod. II, 1, 4-5) , .

    ( , ) , , - .

    Blos Ninos- (. . Bel Ninos). , Atys Attis-, (Herod. I, 7). "-", , --, "" (Danaoi < *dana-wo-); , 368.

    , - () .

    367 . 1984. 368 1986: 129 .

  • 109

    Sethos(is) e , ', 369. Danaos-Armais (a), -. , - " " "" (. , II, 5 , VI, 5)370.

    - . - -, . - -. - . . : " ! [ ] " l ra = natta ra (KBo XXII, 2, 19)371.

    ra "" , , - "" , ( -)372. -

    369 ., , II: 429. 370

    , - , , . , ", -, ", " ". , - , -. , , - , , (Paapis [Contra Apion I, 232, 244], . 1928: 221). , (/ ), " " , - . , Argiti-hinili (. '') Argos - . 371 1990: 62-63; 1977: 35-36. 372 - . " " . , , . -

    110

    , "" -, "" .

    Seth, , - , . , - 373.

    , , . () . , .. 374. - . - ( , ), -

    , , (SC I, 237-240). (= -) . , , ( 1969: 35). 373

    (I, 6, 3), . - , . - ( Sapanu-Hazzi, , a - ), . , "- '' " (. 1981: 10, ). , . (Halieutika 3, 9 .) , (. "-" ); , . , , "" . , ( - , , . 1990: 51). (Dionysiaka I, 481 .) , , , , (. ). , . . -, , , , . 1985: 123, 1960; 1994: 185-196; 1995: 448-459. 374 . s.v.; 1972.

  • 111

    375.

    "" Dnu , - , ("" 5, 73; 13, 37-38; 19, 41). , Narava , ("" 9, 18; 13, 131; 17, 38; 19, 77). , *Dnu-, *Ner-, . , , - , .

    376 Dn . Dnu. Beli, . - . - . , Nyniaw , ( ) , , .

    Danu -, Tuatha D Danann ' ' . , - " " ( ). , - , , , .

    , " ", '- '377 ''378. - . - , Argatlm ' ' (. *arg'-). Lludd Llaw Ereint, .. Lludd (< Nudd) ' ', .

    - , Bres (', '). riu, , ( , . *aryo-), , . .

    375 , , . 1986: 10 . 376 : 1975; , 1961; 1991; 1992; , 1994. 377 . , 1985: 487, . 5. 378 1981: 327, . 17.

    112

    , ( ).

    , , . , , (. , ). ' /' (Samildnach) (, , , )379.

    - , -. , , . , .

    " ", , . , -, , , , - -. , .

    , , (De bello Gallico 6, 18), ", ", .. . " ", riu. ( ) (Finn '') . , 380.

    . " " , (*Hner-), . , Ass-, . Asura ( .-. *Hons-).

    379 , , " " (. 1990a: 51), . - . 380 - ( - , ; " "; '', , ..).

  • 113

    '', , '-'.

    * * *

    , . : 1) . Dnu, . Danaos, . Dn/Danu; 2) . Bali, . Bel, . Blos, . Beli/Bile, . Beli.

    . Dnu Dnava .-. *d- '' (*d-nu-, *dnawo-). *Dnu- : , , , , ; Dunajs (-); Donwy, Don (, ), . . ridanos ..381

    , *dnu-, *(H ) ner-: , (. *Hner-) , Dnava; (*Hner-) - , ; Freyr, Njrr (*Hner-) . , *Hner- *dnu- : ; ; ,