معرفی گروه سالمت جمعيت خانواده و مدارسحيطه در را باروري بهداشت خدمات مشاوره

: ميدهد ارائه بهداشتي اوليه هاي مراقبت

در رساني،آموزش،ارتباطات مشاوره،اطالعبهداشتي اوليه هاي مراقبت زمينه

نوزادان مراقبتهاي تداوم مادرو باشير انحصاري تغذيه ترويج

شيردهي سالم تغذيه وترويج کودکان بهداشتي مراقبتهاي

کودکي دوره وپس پيش،حين هاي مراقبت به مربوط خدمات

ايمن وزايمان بارداري از زنان بهداشتي هاي مراقبت باروري خدمات وسالمندان ميانساالن بهداشتي هاي مراقبت نوجوانان،جوانان بهداشتي هاي مراقبت

ومدارس

توجه خاص به کودکان بعنوان یک گروه آسیب •پذیروپرداختن به حداقل مسائل بهداشتی درمانی آنان

حق مسلم آنان به شمار می آیدبرای پیشگیری از مرگ ومیر کودکان ونوزادان •

وعوارض ناشی از بیماریها الزم است مراقبتهای خاص از کودکان در دوران سالمت وبیماری انجام پذیرد.

مشکالت دوران نوزادی و کودکي عالوه بر تحميل •عوارضی بر سالمت کودک، در سایر مراحل

عمر ،بارمالی زيادي نيز بردوش جامعه و خانواده ميگذارد.

از طرفی ناتوانی یا کم توانی ، باربیماریها و مرگ و •میر این گروه آسیب پذیر منجر به بروز اثرات سوء بر

روح و روان مادر و خانواده می شود

بنا براین وجود پرسنل آگاه وماهر •وهمکاریهای بین بخشی وبرون بخشی کمک

موثری در زمینه مراقبت مطلوب وآگاه سازی جامعه به منظور دستیابی به هدف کاهش

مرگ ومیر کودکان به شمار می آید.

اهميت موضوع:

کودکان آينده سازان جامعه هستند ودر حال •دانشگاه علوم پزشکي حاضر با توجه به اينکه

مشهد از بزرگترين دانشگاه هاي شرق کشور نفر را 5058992 بوده که جمعيتي معادل

براساس سر شماري .تحت پوشش قرار ميدهدو نفر جمعیت معادل 735854تعداد 1391 سال

.سال مي باشند8درصدکودکان زير 14.54به استناد اهداف برنامه توسعه هزاره چهارم تا •

میزان مرگ ومیر نوزادان بایستی به 2015سال در هزار تولد زنده و مرگ ومیر 17کمتر از در هزار تولد 10ماهه به کمتر از 1-59کودکان

زنده برسد . سازمان 2011همچنين مطابق گزارش•

ميليون کودک که در سراسر 136/7يونيسف از ماه 6% در 32.6جهان متولد ميشوند فقط

اول بطور انحصاري با شير مادر تغذيه مي شوند.

سrالمت اين قشrر بrر شrاخص هrاي مهمي همچrون مجمrوع سrالهاي •ونrاتواني) مrرگ علت عمربrه رفتrه دسrت وميزانهrاي DALYSاز )

مrرگ ومrير نrوزادان ،کودکrان زبrر يکسrال وکودکrان زيrر پنج سrال اين واقعيت را بيش از پيش بrر مrا روشrن ميسrازد کrه در راسrتاي حفrظ

وارتقاء سطح سالمت اين گروه آسيب پذير کوشا باشيم .با توجrه بrه اینکrه بrر خrورداری از امکانrات مراقبrتی وفrراهم نمrودن •

امکانrات رفrاهی و ایجrاد محیrط مناسrب خrانوادگی و اجتمrا عی بrرای رشrد جسrمی و ذهrنی و تکrاملی کودکrان، ضrروری واز حقrوق آنrان بrrه شrrمار می رود ، الزم اسrrت تمrrام کودکrrان بrrا هrrر وضrrعیتی از سrالمت وبیمrاری در هrر زمrان و هrر مکrان کrه بrه مراکrز ارائrه دهنrده خrدمات مراجعrه می نماینrد از حrداکثر امکانrات ممکن در راسrتای حفrظ و ارتقrاء سrطح سrالمت جسrمی ، روانی و اجتمrاعی بهrره منrد شrده تrا شrاهد رشrد و شrکوفائی هrر چrه بهrتر کودکrان ونهایتrا جامعrه

.ای سالم وپویا باشیم

گروه سالمت جمعیت ،خانواده ومدارس واحد سالمت کودکان

برنامه های

سالمت کودکان

• مراقبت های ادغام یافته ناخوشی های اطفال)مانا(

• مراقبتهای ادغام یافته

کودک سالم• برنامه ترويج تغذيه با شير

مادر • نظام مراقبت مرگ کودکان

59 - 1 ماهه• بررسي موارد مرگ نوزاد• بررسي موارد مرده زایی

بررسی های مقایسه ای

• بررسي روند مرگ ومیر کودکان زیر 5 سال

• بررسی علل مرگ کودکان 59 - 1 ماهه

• بررسي درصد مصرف شير مصنوعي وعلل تجويز آن

• بررسي نحوه اجراي قانون ترويج تغذيه با شيرمادر و

حمايت از مادران در دوران شيردهي

• بررسي وضعيت اجراي ده اقدام در بيمارستانهاي

دوستدار کودک• بررسي وضعيت تغذيه با شير

مادر در سنين مختلف

اطالعات جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی

:1391مشهد

تعداد مادران باردار

تعداد کودکان

سال8زیر

تعداد کودکان سال 2 تا 1

تعداد کودکان زیر

یکسال

جمعیت کل

100866 735854 97018 97018 5058992

مراقبتهای ادغام یافته کودک سالم :

دنبJال بJه برنامJه اين يJافتن راهي بJراي جJدا سJالم کودکJان کJردن ظJاهر بJه کودکJان از مسJJتعد يJJا لم سJJا بيمJاري اسJت کJه هنJوز نشJانه هJاي بيمJاري در نشJJده مسJJتقر آنهJJا اسJت در حقيقت هJدف طJJراحي برنامJJه اين غربJJJJالگري نظJJJJام مJJراقبت اسJJتاندارد کودکJان صJفر تJا هشJت آن واجJJJراي سJJJال از برنامJه ميباشJد.اين

در 1384سJJJJال دانشJگاه علJوم پزشJکي گرديJده اغJاز مشJهد

است.

مراقبتهای ادغام یافته ناخوشیهای

: اطفال)مانا(در این مراقبت برنامه های مختلف با یکدیگر

ترکیب شده و مهمترین و شایعترین علل

مراجعه ، کودک مصدوم و مرگ و میر کودکان را در بر گرفته ودر نتیجه

تشخیص و درمان صحیح بیماریها را بر اساس نشانه های موجود

امکان پذیر می سازد مراقبت هاي ادغام يافته ناخوشي هاي

اطفال )مانا( از در دانشگاه 1381سال

علوم پزشکي مشهد آغاز گرديد وتاکنون در

کاهش مرگ ومير کودکان نقش بسزائي داشته است.کودکان

سال هدف 5بيمارزير .اين برنامه ميباشند

نظام مراقبت ماهه1-59مرگ کودکان

مراقبتهای ادغام یافته ناخوشی های اطفال )مانا(

مراقبت های ادغام یافته کودک سالم

نظام مراقبت مرگ ماهه:1-59کودکان

کشJJJوري نظJJJام مJJJرگ مJJJراقبت

ماهJه 1-59کودکJان شناسJايي هJدف بJا هJJاي مJJرگ کليJJه گJروه اين کودکJان وبررسJJJي سJJJني

تحليلي مرگهJJJا،شناسJJJايي علJل وعوامJل قابJل ونJJJJيز اجتنJJJJاب واجJJراي طJJراحي هJJJJاي مداخلJJJJه منظJور بJه مناسJب از پيشJJJJJJگيري از مشJابه مرگهJاي

کJل 1386سJال در اجJرا گرديJده کشJور

است.

برنامه ترويج تغذيه با شير مادر

از برنامJJJJJه اين هJJدف 1370سJJال بJJا

تغذيJJJJJه افJJJJJزايش بJا شJير مJادر انحصJاري

مJاهگي و تJداوم آن 6تJا بJااجراي 2تJا سJالگي

شJJامل هJJايي برنامJJه آمJJJJJJوزش،نظJJJJJJارت در اقJدام ده براجJرای بيمارسJJJJJJJJJJJJJتانهاي دوسJتدارکودک ،نظJارت بJر نحJوه اجJرای قJانون بJا برخJورد ، شJیرمادر شJیر گJان کننJده تبلیJغ ،شیشJJJه مصJJJنوعی تشJJکیل ، وپسJJتانک حJJJJامی گروههJJJJای ،راه شJJیرده مJJادران

اندازی وتجهيزهJای مشJاوره کلینيJک شJJیرده مJJادران بJJا

فعاليت نموده است.

انتظارات از پزشک خانواده در برنامه مراقبت های ادغام یافته ناخوشی های اطفال )مانا ومراقبت از

کودک مصدوم(

شناسایی محیط جغرافیایی محل خدمت وجمعیت تحت پوششنظارت برتدوین برنامه عملیاتی واحدهای تابعهمشارکت در سیاستگزاری برنامه های منطقه ای بر اساس الویتهانظارت و بازدید از عملکرد پایگاه های تابعهنظارت و مشارکت در تهیه محتوی آموزشی جهت آموزش جمعیت تحت پوششنظارت و آموزش و باز آموزی کارشناسان پایگاه های تابعه نظارت و ارزشیابی مستمر عملکرد کارکنان تحت سرپرستیبررسی و نظارت بر نحوه تدارکات وتجهیزات مورد نیاز تیمنظارت بر جمع آوری اطالعات و امار مورد نیاز تهیه گزارشهای تحلیلی از عملکرد برنامه ها وتحلیل شاخصها شرکت در جلسات و کمیته های درون و برون بخشیانجام مراقبتهای کودک ارجاع شده ومانا ومراقبت از کودک مصدومتکمیل پرونده الکترونیکداروهای شاخه مانا ومکملهای کودکان

 

انتظارات از پزشک خانواده در برنامه مراقبت های ادغام یافته کودک سالم و ترويج تغذيه با

شير مادر  

شناسایی محیط جغرافیایی محل خدمت وجمعیت تحت پوششنظارت برتدوین برنامه عملیاتی واحدهای تابعهمشارکت در سیاستگزاری برنامه های منطقه ای بر اساس الویتهانظارت و بازدید از عملکرد پایگاه های تابعهنظارت و مشارکت در تهیه محتوی آموزشی جهت آموزش جمعیت تحت پوششنظارت و آموزش و باز آموزی کارشناسان پایگاه های تابعه نظارت و ارزشیابی مستمر عملکرد کارکنان تحت سرپرستیبررسی و نظارت بر نحوه تدارکات وتجهیزات مورد نیاز تیمنظارت بر جمع آوری اطالعات و آمار مورد نیاز تهیه گزارشهای تحلیلی از عملکرد برنامه ها وتحلیل شاخصها شرکت در جلسات و کمیته های درون و برون بخشیانجام مراقبتهای کودک سالم ارجاع شده روز اول پس از تولد10انجام ویزیت نوزادان در تکميل فرم مشاهده شير دهي در اولين مراجعه و مشاوره جهت انجام شيردهي با

شير مادر شناسايي کودکان نيازمند دريافت شير مصنوعي وتشکيل کمیسیون شیر مصنوعی و

ارجاع کودک به مرکز صدور کاالبرگ ارجاع مادران مشکل دار در امر شير دهي به مراکز مشاوره شير دهيتکمیل پرونده الکترونیک 

انتظارات از پزشک خانواده در برنامه ماهه1-59نظام مراقبت مرگ کودکان

ساعت (به ستاد 24گزارش فوری مرگ)ظرف شهرستان

ماهه خارج 1-59تکمیل پرسشنامه مرگ کودکانبیمارستانی گزارش شده از منطقه تحت پوشش

برنامه ریزی وپیش بینی مداخالت الزم جهت پیشگیریاز موارد مشابه

شرکت در کمیته مرگ کودکانپیگیری اجرای مداخالت تدوین شده تا حصول نتیجه

انتظارات از پزشک خانواده در برنامه بررسی مرگ نوزاد

تکمیل پرسشنامه موارد مرگ نوزادگزارش شده ارسال آمار وپرسشنامه به ستاد شهرستان در

پایان ماهتجزیه وتحلیل آمار وارسال پسخوراند به مراکزبازدید از مراکز ارائه مداخالت الزم از جمله برگزاری کارگاه

آموزشی احیاء نوزادانشرکت وهمکاری در کمیته بررسی مرگ

نوزادان ومرده زایی

انتظارات از پزشک خانواده در برنامه بررسی موارد مرده زایی

پرسشگری موارد مرده زایی در منطقه تحت پوشش ارسال آمار وپرسشنامه به ستاد شهرستان در پایان

هر ماهتجزیه وتحلیل آمار وارسال پسخوراند به مراکزبازدید ازمراکزارائه مداخالت الزم در راستای پیشگیری ازمرده زاییشرکت وهمکاری در کمیته بررسی مرده زایی

شاخص 1سال385

1سال386

1سال387

1سال388

سال 1389

سال 1390

ميزان مرگ نوزادان کمتر از يکماه

14.1 13.69

14.18

14.01 12.38 10.73

ميزان مرگ کودکان کمتر از يکسال

19.7 19.94

19.90

19.75 18.61 16.60

ميزان مرگ کودکان کمتر ازپنج سال به

مواليد

23.1 23.06

22.66

23.40 22.26 19.83

درصد مصرف شير مصنوعي درکودکان زير يکسال

دانشگاه علوم پزشکي مشهدسال شهر

) درصد (روستا

) درصد (کل

) درصد (77سال 5.7 11.2 1184سال 4.7 10 6.285سال 3.4 7.3 4.486سال 3.5 5.6 4.287سال 3.2 5.2 3.888سال 3.8 5 4.23.4 89سال 4.8 3.790سال 2.9 5.8 3.9

نتايج ارزشيابي بيمارستانهاي دوستدار کودک دانشگاه علوم پزشکي مشهد

86سال 87سال 88سال 89سال 90سال

درصد ده اقدام 89.3

91.5 92.4 93.7 94.14

 

درصد علل مصرف شير مصنوعي در کودکان زير يکسال دانشگاه علوم پزشکي مشهد

چند قلويي

مطلوب

نبودن رشد

فوت مادر

جدایی والدین

فرزند خواندگ

ي

بيماري مادر

مصرف دارو ساير

علل

سال 87 23 5/38 5/0 2 4 12 20

سال 88 21 46 1 5/2 5/2 13 14

8سال9 25.7 41.7 0.6 2 3.5 10.6 16

سال 90 22 42 1 2 4 9 3 شاخصهاي وضعيت تغذيه با شير مادر در کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتي17

شاخص سال 87

88سال 89سال 90سال

درصد تغذيه انحصاري با شير ماهگي 6مادر تا

54 59.7 69.9 69.6

2درصد تداوم شير دهي تا سالگي

57.8 51.9 53.4 57.1

27.2

13.83

4.6110.1

5.3

38.96

ماهه به استناد نرم 1-59علل مرگ ومیر کودکان CSOافزار 1390سال

مادرزادی ناهنجاری

عمد غیر وسوانح حوادث

وانگلی عفونی بیماریهای

تنفسی دستگاه بیماریهای

دستگاه سیستم بیماریهایمرکزی عصبی

علل سایر

52.7

15.54

10.8

9.45

4.05

2.7

2.02 1.35 1.35

ماهه به استناد 1-59ناهنجاریهای مادرزادی منجر به فوت در کودکانCSOنرم افزار 1390سال

قلبي سيستم ناهنجاري

عصبي سيستم

نامشخص ، نامعلوم ، ساير

گوارشي سيستم

تنفسي سيستم

عضالني اسكلتي

کام شکاف

ادراري سيستم

کرموزومی

41.33

14.66

12

6.66

6.66 6.66

6.662.661.331.33

ماهه به استناد نرم 1-59سوانح وحوادث منجر به فوت در کودکانCSOافزار 1390سال

ترافيكي حوادث

مسموميت

هوائي راه انسداد

سوختگي

گرفتگی برق

شدگي غرق

سقوط

جان بي شي با برخورد

خشونت

حوادث فاکتورهای سایر

سال

1383

سال

1384

سال

1385

سال

1386

سال

1387

0

20

40

60

80

100

120

زیج براساس نوزادان ومیر مرگ میزان مقایسهحیاتی

گناباد دانشگاه

سبزوار دانشگاه

شمالی خراسان دانشگاه

جنوبی خراسان دانشگاه

مشهد دانشگاه

کشور کل

1383سال 1384سال 1385سال 1386سال 1387سال0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

یکسال زیر کودکان ومیر مرگ میزان مقایسهزیج براساس

گناباد دانشگاه

سبزوار دانشگاه

شمالی خراسان دانشگاه

جنوبی خراسان دانشگاه

مشهد دانشگاه

کشور کل

1383سال 1384سال 1385سال 1386سال 1387سال0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

زیر کودکان ومیر مرگ اساس 5مقایسه بر سالحیاتی زیج

گناباد دانشگاه

سبزوار دانشگاه

شمالی خراسان دانشگاه

جنوبی خراسان دانشگاه

مشهد دانشگاه

کشور کل

NMRزیج حیاتی

83 84 85 86 87 88 890

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

17.16

14.22 14.7813.71 14.14 14.01

12.38

تهران

بهشتی شهید

ایران

اصفهان

تبریز

فارس

مشهد

( Linearمشهد)

کشور

IMRزیج حیاتی

83 84 85 86 87 88 890

5

10

15

20

25

30

25.56

21.19 20.72 19.96 19.84 19.7518.61

تهران

بهشتی شهید

ایران

اصفهان

تبریز

فارس

مشهد

( Linearمشهد)

کشور

U5MRزیج حیاتی

83 84 85 86 87 88 890

5

10

15

20

25

30

35

30.17

26.4124.64

23.05 22.6 23.422.26

تهران

بهشتی شهید

ایران

اصفهان

تبریز

فارس

مشهد

( Linearمشهد)

کشور