1

การจั�ดการพนั�กงานัสั�มพ�นัธ์ (Employee Relations Management)

รศ.จั�ตต�มา อั�ครธ์�ต�พงศ

2

แรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์ หมายถึ�ง ความเก��ยวข้�อังและการปฏิ�บั�ต�ต$อัก�นัทั้�&งทั้างบัวกและทั้างลบัระหว$างบั'คคลสัอังฝ่)าย ค*อั ฝ่)ายนัายจั�าง ฝ่)ายหนั��ง ก�บัฝ่)ายล+กจั�าง อั�กฝ่)ายหนั��ง ต�&งแต$การก,าหนัดนัโยบัายบั'คคล การว$าจั�างหร*อัร�บัจั�างไปจันัถึ�งการเล�กจั�างหร*อัลาอัอัก เช่$นั การร�บัสัม�คร การค�ดเล*อัก การฝ่0กงานั การฝ่0กอับัรม การก,าหนัดสัว�สัด�การ การบั�งค�บับั�ญช่า การก,าหนัดว�นั�ยและโทั้ษทั้างว�นั�ย การใช่�มาตรการทั้างว�นั�ย การสัร�างความพอัใจัในัการทั้,างานั การเพ��มประสั�ทั้ธ์�ภาพในัการทั้,างานั การยอัมร�บันั�บัถึ*อัต$อัก�นั การเข้�าไปม�สั$วนัในัการจั�ดการและการต�ดสั�นัใจัข้อังอั�กฝ่)ายหนั��ง การร�อังทั้'กข้ การเจัรจัาต$อัรอัง รวมทั้�&งการใช่�มาตรการต$างๆ ในัการบั�งค�บัให�ฝ่)ายหนั��งปฏิ�บั�ต�ตามความต�อังการข้อังอั�กฝ่)ายหนั��ง เช่$นั การป6ดงานั การนั�ดหย'ดงานั

ความสั�มพ�นัธ์

ทั้��มา : ศาสัตราจัารย เกษมสั�นัต ว�ลาวรรณ

นัายจั�างนัายจั�าง ล+กจั�างล+กจั�าง

ร�ฐร�ฐ

3

ความสั�มพ�นัธ์ (relations)

ความสังบัสั'ข้ (Industrial peace) ความร$วมม*อั (cooperation)

ความข้�ดแย�ง (conflicts) ความไม$สังบัสั'ข้ (Industrial unrest)

นัายจั�าง(employer)

ล+กจั�าง(employees)

4

ระด�บัข้อังแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ระด�บัข้อังแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ความสั�มพั�นธ์ระหว�างนายจ้�างกั�บ

แรงงานสั�มพั�นธ์ อาจ้แบ�งออกัได้�เป็�น 3 ระด้�บค�อ

1. ระด้�บพั��นฐาน 2 . ระด้�บพั�ฒนาโด้ยเอกัภาค# 3. ระด้�บพั�ฒนาโด้ยทว%ภาค#

5

1. แรงงานัสั�มพ�นัธ์ พ*&นัฐานั หมายถึ�ง ความสั�มพ�นัธ์ ในัทั้างการจั�างทั้��นัายจั�างและล+กจั�างจั�กต�อัง

ปฏิ�บั�ต�ต$อัก�นัตามมาตรฐานัข้�&นัต,�าทั้��กฎหมายก,าหนัดไว� เช่$นั นัายจั�างก,าหนัดให�ล+กจั�างทั้,างานัว�นัละ 8ช่��วโมง ม�ว�นัหย'ดประจั,าสั�ปดาห

สั�ปดาห ละ 1 ว�นัในัว�นัอัาทั้�ตย จั$ายค$าจั�างเทั้$าก�บัอั�ตราค$าจั�างข้�&นัต,�า ม�ว�นั

หย'ดพ�กผ่$อันัประจั,าป; ป;ละ 6 ว�นัทั้,างานั

6

2. แรงงานัสั�มพ�นัธ์ พ�ฒนัาโดยเอักภาค� หมายถึ�ง ความสั�มพ�นัธ์ ในัทั้'กร+ปแบับัทั้��ได�ร�บัการพ�ฒนัาในัเช่�งบัวกโดยด,าร�และการบัร�หารการจั�ดการ

ข้อังฝ่)ายจั�ดการหร*อัฝ่)ายนัายจั�าง เพ*�อัให�ได�ผ่+�ม�ความร+�ความสัามารถึเข้�ามา

ทั้,างานัและเพ*�อัร�กษาคนัไว�ในัอังค การ

7

3 . แรงงานัสั�มพ�นัธ์ พ�ฒนัาโดยทั้ว�ภาค� หมายถึ�ง ความสั�มพ�นัธ์ ในัทั้'กร+ปแบับัทั้��ได�ร�บัการพ�ฒนัาข้�&นัจัากการร$วมปร�กษาหาร*อัหร*อัการร$วมเจัรจัาต$อัรอังระหว$างนัายจั�างก�บัสัหภาพแรงงานัหร*อั

กล'$มล+กจั�างหร*อัผ่+�แทั้นัล+กจั�างโดยก,าหนัดช่��วโมงทั้,างานั ว�นัหย'ด ว�นัลา จั$ายค$าจั�าง จั�ด

สัว�สัด�การและการให�สั�ทั้ธ์�ประโยช่นั ต$างๆ รวมทั้�&งก,าหนัดเง*�อันัไข้การจั�าง การแต$งต�&ง การลงโทั้ษและการเล�กจั�างตามทั้��ได�เจัรจัาตกลงก�นัไว�ในัข้�อัตกลงเก��ยวก�บัสัภาพการ

จั�างแต$ละป;หร*อัแต$ละช่$วงเวลา 8

ทั้ฤษฎ�ทั้��เก��ยวข้�อังก�บัการทั้ฤษฎ�ทั้��เก��ยวข้�อังก�บัการแรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์ 1 . เฟรดเดอัร�ก เทั้ย เลอัร

(Fredericke W. Taylor) เป?นับั�ดาข้อังการจั�ดการทั้างว�ทั้ยาศาสัตร โดย

เนั�นัถึ�งการจั�ดการทั้างว�ทั้ยาศาสัตร ว$า นัายจั�างและล+กจั�างจัะต�อังร$วมม*อัก�นัเพ*�อั

ผ่ล�ตให�มากทั้��สั'ด โดยอัาศ�ยความร+�ทั้��ถึ+กต�อังทั้างว�ทั้ยาศาสัตร

1. สัร�างมาตรฐานัข้อังเง*�อันัไข้การทั้,างานั

2. ข้�&นัตอันัตารางเวลาข้อังการทั้,างานั

3. ค,าช่�&แนัะเก��ยวก�บัการทั้,างานั

9

2 . จัอัร จั เมโย (George E. Mayo)

เมโยเป?นับั�ดาข้อังการจั�ดการแบับัมนั'ษยสั�มพ�นัธ์ หร*อัการจั�ดการแบับัเนั�นัการ

ศ�กษาพฤต�กรรมศาสัตร เมโยค�นัพบัว$า อังค การม�กจัะละเลยหร*อัไม$สันัใจัเก��ยวก�บัความต�อังการพ*&นัฐานัข้อังบั'คคลในัด�านั

ความร$วมม*อัและความสั�มพ�นัธ์ ในัทั้างตรงก�นัข้�าม อังค การม�กจัะเนั�นัเก��ยวก�บั

มนั'ษยสั�มพ�นัธ์ ระหว$างผ่+�บั�งค�บับั�ญช่าและผ่+�ใต�บั�งค�บับั�ญช่า ซึ่��งจัะเป?นัอังค ประกอับัทั้,าให�

การทั้,างานัข้อังหม+$คณะเป?นัไปอัย$างได�ประสั�ทั้ธ์�ภาพ

10

3 . แมคเกรเกอัร (D. McGregor)

ช่�&ให�เหAนัถึ�งล�กษณะทั้างธ์รรมช่าต�ข้อังมนั'ษย ในัล�กษณะทั้��แตกต$างก�นัโดยแบั$งเป?นั

2 ร+ปแบับัข้อังทั้ฤษฎ� x ทั้ฤษฎ� y ธ์รรมช่าต�ข้อังมนั'ษย ตามทั้ฤษฎ� x กล$าวว$า

มนั'ษย สั$วนัใหญ$ม�นั�สั�ยไม$ช่อับัการทั้,างานัและพยายามหล�กเล��ยงงานัเม*�อัม�โอักาสั การทั้��จัะให�มนั'ษย ทั้,างานัจั�งต�อังใช่�ว�ธ์�การ

บั�งค�บัควบัค'มและสั��งการและได�ค�ดร+ปแบับัใหม$ข้อังมนั'ษย ข้�&นั (ทั้ฤษฎ� y) กล$าวค*อั การอัอักก,าล�งและการใช่�สัมอังในัการ

ทั้,างานัเป?นัเร*�อังธ์รรมดา เหม*อันัก�บัการเล$นัหร*อัพ�กผ่$อันั มนั'ษย สั$วนัใหญ$ม�นั�สั�ยช่อับั

ทั้,างานั

11

4 . ไลเค�ร ทั้ (R. Likert)ไลเค�ร ทั้เป?นัผ่+�ว�จั�ยเก��ยวก�บัผ่ลกระทั้บั

ข้อังก�จักรรมการจั�ดการต$อัประสั�ทั้ธ์�ภาพในัการผ่ล�ต

1. ระบับัทั้�� 1 (แบับัค�ดถึ�งเฉพาะผ่ลประโยช่นั ข้อังตนั)

2. ระบับัทั้�� 2 (แบับัม�ความเข้�าใจัถึ�งความร+�สั�ก)

3. ระบับัทั้�� 3 (แบับัความร$วมม*อั ช่$วยเหล*อั)

4 . ระบับัทั้�� 4 (แบับัทั้'กคนัม�สั$วนัร$วม ) จัะเป?นัระบับัทั้��ความเป?นัผ่+�นั,าสัามารถึ

ใช่�ได�อัย$างม�ประสั�ทั้ธ์�ภาพทั้��สั'ด

12

ระบับัทั้�� 4 นั�&นัได�สัอัดแทั้รกแนัวความค�ดต$างๆ ไว�ด�งนั�&

1. การจั+งใจัโดยการให�รางว�ลตอับัแทั้นั

2. การโนั�มนั�าวจั�ตใจัให�สั,านั�กถึ�งความสั,าค�ญข้อังงานัซึ่��งร�บัผ่�ดช่อับั

3. การสัร�างกล'$มย$อัยซึ่��งม�ความกลมเกล�ยว ภ+ม�ใจัในัผ่ลงานั ทั้'$มเทั้ก,าล�งในัการ

ทั้,างานัเตAมทั้�� 4. ระบับัการจั�ดการซึ่��งตอับัสันัอัง

ความต�อังการข้อังมนั'ษย แนัวความค�ดตามทั้ฤษฎ� y ค*อัการยอัมร�บัในัสั�งคม สั��งจั+งใจั การบัร�หารตนัเอัง การควบัค'มตนัเอัง การปร�บัโครงสัร�างอังค การ ล�วนัด,าเนั�นัไปเพ*�อั

ไปสั+$ระบับัทั้�� 4 ทั้�&งสั�&นั

13

5 . มาสัโลว (A.H. Maslow)ผ่+�ว�จั�ยเก��ยวก�บัความต�อังการข้อัง

มนั'ษย ค*อั แนัวค�ดเก��ยวก�บัระด�บัข้อังความต�อังการ

1. ความต�อังการทั้างกายภาพ 2. ความต�อังการด�านัความปลอัดภ�ย 3. ความต�อังการเข้�าร$วมสั�งคม 4. ความต�อังการความสั,าเรAจัในัหนั�าทั้��

การงานั 5 . ความต�อังการความสั,าเรAจัในัช่�ว�ต

14

ความต�อังการ

ทั้างกายภาพ

ความต�อังการ

ด�านัความปลอัดภ�ย

ความต�อังการเข้�าร$วมสั�งคม

ความต�อังการในัการความสั,าเรAจัในัหนั�าทั้��การ

งานั

ความต�อังการ

ได�ร�บัความสั,าเรAจัในั

ช่�ว�ต

15

6. เฮิ�ร ซึ่เบั�ร ก (F.Herzberg)เอั�ร ซึ่เบัร กได�ศ�กษาเก��ยวก�บัอังค ประกอับัซึ่��ง

ก,าหนัดระด�บัข้อังความพอัใจัข้อังมนั'ษย ซึ่��งม� 5อัย$าง ได�แก$

1 . ความสั,าเรAจัในัหนั�าทั้��การงานั 2 . ความยอัมร�บันั�บัถึ*อัจัากผ่+�ร$วมงานั

3 . ความร�บัผ่�ดช่อับั 4 . ความก�าวหนั�าในังานั

5. ล�กษณะงานัอังค ประกอับัด�งกล$าวเป?นัปDจัจั�ยทั้��ก$อัให�เก�ด

แรงจั+งใจั สั$วนัปDจัจั�ยทั้��ก$อัให�เก�ดความไม$พ�งพอัใจั ได�แก$

1. เทั้คนั�คการควบัค'มงานั 2. นัโยบัายและการบัร�หารงานั

3. ความสั�มพ�นัธ์ ภายในัต$อัผ่+�บั�งค�บับั�ญช่า 4. สัภาพการทั้,างานั

16

ปDจัจั�ยก$อัให�เก�ดความพอัใจั

ปDจัจั�ยก$อัให�เก�ดความไม$พอัใจั

บั�านั

ฐานับั�านั

17

7 . ด�นัลอัป (john T. Dunlop)ด�นัลอัปได�เสันัอัว$า ระบับัแรงงานัสั�มพ�นัธ์

ประกอับัด�วย ต�ว กระทั้,าการ (actors) ซึ่��งประกอับัด�วย ฝ่)ายจั�ดการ ฝ่)าย

ล+กจั�าง และร�ฐบัาลบัร�บัทั้ข้อังสัภาพแวดล�อัมซึ่��งได�แก$เทั้คโนัโลย� ข้�อัจั,าก�ดเก��ยวก�บัการตลาดและงบัประมาณ และการกระจัายอั,านัาจัข้อังสั�งคมนั�&นั ก�บั

อั'ดมการณ หร*อัแนัวความค�ดข้อังต�วกระทั้,าการแต$ละฝ่)าย ซึ่��งจัะม�ผ่ลกระทั้บัต$อัความสั�มพ�นัธ์ ข้อัง

ต�วกระทั้,าการฝ่)ายอั*�นัและสั�งคมนั�&นั ซึ่��งเป?นัปDจัจั�ยก$อัให�เก�ดกระบัวนัการทั้างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ต$าง ๆ เช่$นั การร$วมเจัรจัาต$อัรอังระหว$างฝ่)ายจั�ดการก�บัฝ่)ายล+กจั�าง (โดยม�การนั�ดหย'ดงานัเป?นัต�วข้�บัเคล*�อันั

ให�การเจัรจัาต$อัรอังด,าเนั�นัไปและสั�&นัสั'ดด�วยการม�สั�ญญาร$วมเจัรจัาต$อัรอังระหว$างก�นั ) การไกล$เกล��ยประนั�ประนัอัมและการบั�ญญ�ต�กฎหมายแรงงานั

18

อั,านัาจัข้อังฝ่)ายนัายจั�าง อั,านัาจัข้อังฝ่)ายนัายจั�าง ((Employer’s Employer’s Prerogatives)Prerogatives)

1. การวางแผ่นั (Planning) 2. การจั�ดอังค การ (Organizing) 3. การจั�ดคนัเข้�าทั้,างานั (Staffing) 4. การอั,านัวยการ (Directing) 5. การควบัค'ม (Controlling)

19

ความต�อังการข้อังนัายจั�างความต�อังการข้อังนัายจั�าง1. การทั้,างานัเตAมเวลา2. การทั้,างานัเตAมประสั�ทั้ธ์�ภาพ3. การทั้,างานัตามค,าสั��ง4. การร�กษาประโยช่นั ข้อังนัายจั�าง5. ความร$วมม*อัร$วมใจัระหว$างผ่+�ปฏิ�บั�ต�งานั6. ความจังร�กภ�กด�7. ความเคารพและยอัมร�บันั�บัถึ*อั8. ความช่*�อัสั�ตย สั'จัร�ต9. ความอั'ตสัาหะและความข้ย�นัข้�นัแข้Aง10. ความค�ดสัร�างสัรรค 11. ความเอัาใจัใสั$ในัการพ�ฒนัาตนัเอัง12. การไม$ร$วมจั�ดต�&งหร*อัเป?นัสัมาช่�ก

สัหภาพแรงงานั 20

อังค การข้อังฝ่)ายนัายจั�างอังค การข้อังฝ่)ายนัายจั�าง 1. สัมาคมนัายจั�าง 2. สัหพ�นัธ์ นัายจั�าง 3. สัภาอังค การนัายจั�าง

21

ความต�อังการข้อังล+กจั�างความต�อังการข้อังล+กจั�าง1 .ค$าตอับัแทั้นัในัการทั้,างานั2. สัว�สัด�การและสั�ทั้ธ์�ประโยช่นั 3. ความม��นัคงในัการทั้,างานั4. ความก�าวหนั�าในัต,าแหนั$งหนั�าทั้��การงานั5. ความปลอัดภ�ยในัการทั้,างานั6. ความสัมบั+รณ แบับัข้อังสัถึานัทั้��ทั้,างานั7. ความทั้�นัสัม�ยข้อังเคร*�อังม*อัหร*อัอั'ปกรณ

ในัการทั้,างานั8. การพ�ฒนัาช่�ว�ตการทั้,างานั9. การยอัมร�บันั�บัถึ*อั1 0 .การเอัาใจัใสั$

22

ความต�อังการข้อังล+กจั�างความต�อังการข้อังล+กจั�าง11. การยกย$อังช่มเช่ย12. การได�ทั้,างานัทั้��พอัใจั13. การม�สั$วนัร$วมในัก�จักรรม14. ความเป?นัธ์รรม15. การปฏิ�บั�ต�ทั้��ถึ+กต�อังตามกฎหมาย16. การร�กษาสั�ญญาข้อังฝ่)ายนัายจั�าง

17. ความสังบัราบัร*�นั18. บัรรยากาศในัการทั้,างานัทั้��ด�19. ความเป?นัประช่าธ์�ปไตย20. การเป?นัเจั�าข้อังก�จัการหร*อัม�สั$วนัในัการ

เป?นันัายจั�าง

23

อังค การข้อังฝ่)ายล+กจั�างอังค การข้อังฝ่)ายล+กจั�าง1. สัหภาพแรงงานั2. สัหพ�นัธ์ แรงงานั3. สัภาอังค การล+กจั�าง

24

การปฏิ�บั�ต�หนั�าทั้��ตามกฎหมายการปฏิ�บั�ต�หนั�าทั้��ตามกฎหมายแรงงานัแรงงานั

1. ประมวลกฎหมายแพ$งและพาณ�ช่ย บัรรพ 3 เอัก เทั้ศสั�ญญาล�กษณะ 6 จั�างแรงงานั

2. พระราช่บั�ญญ�ต�แรงงานัสั�มพ�นัธ์ พ.ศ. 25183. พระราช่บั�ญญ�ต�ประก�นัสั�งคม

พ.ศ. 25334. พระราช่บั�ญญ�ต�เง�นัทั้ดแทั้นั

พ.ศ. 25375. พระราช่บั�ญญ�ต�ค'�มครอังแรงงานั พ.ศ. 2541

25

หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�างหนั�าทั้��ข้อังนัายจั�างพระราช่บั�ญญ�ต�ค'�มครอังแรงงานั พ.ศ .

2541 ซึ่��งเป?นักฎหมายก,าหนัดมาตรฐานัข้�&นัต,�า (Minimum

Standard) ในัการใช่�แรงงานัและการจั$ายค$าตอับัแทั้นัในัการทั้,างานั ได�ก,าหนัด

หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�างทั้�&งการปฏิ�บั�ต�และการงดเว�นั หร*อัห�ามปฏิ�บั�ต�ไว�ในัรายละเอั�ยด ซึ่��ง

นัายจั�างจั�กต�อังปฏิ�บั�ต�ตามหากฝ่)าฝ่Eนัหร*อัไม$ปฏิ�บั�ต�ตาม นัายจั�างจัะม�ความผ่�ดทั้างอัาญาและอัาจัได�ร�บัโทั้ษตามทั้��ก,าหนัดไว�ในัแต$ละความผ่�ด (จั,าค'กไม$เก�นั 1 ป;หร*อัปร�บัไม$

เก�นั 200000 บัาทั้ หร*อัทั้�&งจั,าทั้�&งปร�บั

26

หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง ((ต$อัต$อั) ) 1. การทั้,าเอักสัารการจั�างงานั 1.1 สั�ญญาจั�างแรงงานั

1.2 ข้�อับั�งค�บัเก��ยวก�บัการทั้,างานั1.2.1 ว�นัทั้,างานั เวลาทั้,างานัปกต� และเวลาพ�ก

1.2.2 ว�นัหย'ดและหล�กเกณฑ์ การหย'ด1.2.3 หล�กเกณฑ์ การทั้,างานัล$วงเวลา และการ

ทั้,างานัในัว�นัหย'ด 124. . ว�นัและสัถึานัทั้��จั$ายค$าจั�าง ค$าล$วง

เวลา ค$าทั้,างานัในัว�นัหย'ดและ ค$าล$วงเวลาในัว�นัหย'ด

125. . ว�นัลาและหล�กเกณฑ์ การลา 126. . ว�นั�ยและโทั้ษทั้างว�นั�ย

127. . การร�อังทั้'กข้ 128 การเล�กจั�าง ค$าช่ดเช่ย และค$าช่ดเช่ยพ�เศษ

27

หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง ((ต$อัต$อั) ) 1.3 ทั้ะเบั�ยนัล+กจั�าง 1.4 เอักสัารเก��ยวก�บัการจั$ายค$าจั�าง ค$าล$วงเวลา การทั้,างานัในัว�นัหย'ดและ

ค$าล$วงเวลาในัว�นัหย'ด 1.5 แบับัแสัดงสัภาพการจั�างและสัภาพการทั้,างานั

2. การก,าหนัดเวลาทั้,างานัปกต� 3. การให�ล+กจั�างทั้,างานัล$วงเวลา 4. การก,าหนัดเวลาพ�ก 5. การก,าหนัดว�นัหย'ด

51. ว�นัหย'ดประจั,าสั�ปดาห 52. ว�นัหย'ดตามประเพณ� 53. ว�นัหย'ดพ�กผ่$อันัประจั,าป;

28

หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง ((ต$อัต$อั) ) 6. การทั้,างานัในัว�นัหย'ด 7. การให�ล+กจั�างลา

71. ว�นัลาป)วย 72. ว�นัลาเพ*�อัทั้,าหม�นั 73. ว�นัลาเพ*�อัก�จัธ์'ระอั�นัจั,าเป?นั 74. ว�นัลาเพ*�อัร�บัราช่การทั้หาร 75. ว�นัลาเพ*�อัการฝ่0กอับัรมหร*อัพ�ฒนัาความร+�ความสัามารถึ 76. ว�นัลาเพ*�อัคลอัดบั'ตร8. การใช่�แรงงานัหญ�ง

9 . การใช่�แรงงานัเดAก 10. การจั$ายค$าตอับัแทั้นัในัการทั้,างานั

29

หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง หนั�าทั้��ข้อังนัายจั�าง ((ต$อัต$อั) ) 11. การจั$ายสัว�สัด�การ12. การจั�ดการด�านัความปลอัดภ�ย13. การพ�กงานัระหว$างการสัอับัสัวนั14. การเล�กจั�างและจั$ายค$าช่ดเช่ย15. การปฏิ�บั�ต�ต$อัล+กจั�าง16. การลงทั้ะเบั�ยนัและจั$ายเง�นัสัมทั้บักอังทั้'นัเง�นัทั้ดแทั้นั17. การย*�นัแบับัและนั,าสั$งเง�นัสัมทั้บักอังทั้'นัประก�นัสั�งคม

30

หนั�าทั้��ข้อังล+กจั�างหนั�าทั้��ข้อังล+กจั�าง 1. การทั้,างานัให�แก$นัายจั�าง

2. การมาทั้,างานัให�แก$นัายจั�าง 3. การปฏิ�บั�ต�ตนัในัฐานัะล+กจั�าง

4. การร�กษาความปลอัดภ�ยในัการทั้,างานั

31

สั�ทั้ธ์�ข้อังล+กจั�างสั�ทั้ธ์�ข้อังล+กจั�าง 1. สั�ทั้ธ์�ในัเง�นัทั้ดแทั้นั (กอังทั้'นัเง�นัทั้ดแทั้นั)

11. ค$าร�กษาพยาบัาล 12. ค$าฟE& นัฟ+สัมรรถึภาพในัการทั้,างานั 13. ค$าทั้,าศพ 14. ค$าทั้ดแทั้นั

141. . กรณ�ล+กจั�างไม$สัามารถึทั้,างานัได�ต�ดต$อัก�นัเก�นั 3 ว�นั

142. . กรณ�ล+กจั�างสั+ญเสั�ยอัว�ยวะ 143. . กรณ�ล+กจั�างทั้'พพลภาพ 144. . กรณ�ล+กจั�างตายหร*อัสั+ญหาย

2. สั�ทั้ธ์�ในัประโยช่นั ทั้ดแทั้นั (กอังทั้'นัประก�นัสั�งคม)

3. สั�ทั้ธ์�ในัการก$อัต�&งและด,าเนั�นัการสัหภาพแรงงานั32

การใช่�มาตรการทั้างว�นั�ยต$อัล+กจั�างการใช่�มาตรการทั้างว�นั�ยต$อัล+กจั�างว�นั�ย หมายถึ�ง ข้�อัก,าหนัดเพ*�อัควบัค'ม

พฤต�กรรมข้อังมนั'ษย ในักล'$มช่นักล'$มใดกล'$มหนั��ง การควบัค'มพฤต�กรรมหร*อัความประพฤต�ข้อังมนั'ษย นั�&นั ม�อัย+$ 2 ว�ธ์�

1. ก,าหนัดข้�อัห�ามม�ให�ประพฤต� 2. ก,าหนัดข้�อัทั้��ต�อังปฏิ�บั�ต�

33

ว�นั�ยในัการทั้,างานัว�นั�ยในัการทั้,างานัหมายถึ�ง ค,าสั��ง ระเบั�ยบั หร*อัข้�อับั�งค�บัทั้��

นัายจั�างก,าหนัดข้�&นัเพ*�อัควบัค'มความประพฤต�และควบัค'มการทั้,างานัข้อังล+กจั�างให�สัามารถึทั้,างานัให�

แก$นัายจั�างได�อัย$างม�ประสั�ทั้ธ์�ภาพ ม�ความปลอัดภ�ย และสัามารถึร$วมทั้,างานัก�บัล+กจั�างอั*�นัๆ

ได�อัย$างราบัร*�นั

34

ว�ธ์�การก,าหนัดว�นั�ยว�ธ์�การก,าหนัดว�นั�ย 1. การก,าหนัดไว�ล$วงหนั�า 2. การก,าหนัดข้�&นัภายหล�ง

35

ประเภทั้ข้อังว�นั�ยประเภทั้ข้อังว�นั�ย 1. ว�นั�ยพ*&นัฐานั

11. การตรงต$อัเวลา 12. ความซึ่*�อัสั�ตย สั'จัร�ต 13. ความสัาม�คค�ในัหม+$คณะ 14. การเช่*�อัฟDงและปฏิ�บั�ต�ตาม

ค,าสั��งข้อังผ่+�บั�งค�บับั�ญช่า 2. ว�นั�ยเฉพาะต,าแหนั$ง 3. ว�นั�ยเฉพาะก�จัการ

36

ล�กษณะทั้��ด�ข้อังว�นั�ยล�กษณะทั้��ด�ข้อังว�นั�ย 1. เหมาะสัมก�บัล�กษณะและประเภทั้ข้อัง

ก�จัการ 2. เข้�าใจัได�ง$าย ตรงก�นัและสัามารถึปฏิ�บั�ต�

ตามได� 3. ไม$สัล�บัซึ่�บัซึ่�อันั หร*อัละเอั�ยดอั$อันัจันัผ่+�

ปฏิ�บั�ต�ร+�สั�กอั�ดอั�ด หร*อัอัยากต$อัต�านั

4. ทั้,าเป?นัลายล�กษณ อั�กษร และจั�ดหมวดหม+$ไว�สัะดวกแก$การอั$านัและ

อั�างอั�ง 5. ม�การแก�ไข้เปล��ยนัแปลง หร*อัยกเล�กให�

เหมาะสัมก�บัสัถึานัการณ 37

มาตรการเพ*�อัให�ม�การปฏิ�บั�ต�ตามมาตรการเพ*�อัให�ม�การปฏิ�บั�ต�ตามว�นั�ยว�นั�ย

เพ*�อัให�ม�การปฏิ�บั�ต�ตามว�นั�ยในัการทั้,างานัมากทั้��สั'ด นัายจั�างควรด,าเนั�นัการ (ทั้ฤษฎ� 3 ให�)

1. ให�ร+�ว$าม�2. ให�เข้�าใจั3. ให�ม�การปฏิ�บั�ต�ตาม

38

เหต'แห$งการฝ่)าฝ่Eนัว�นั�ยเหต'แห$งการฝ่)าฝ่Eนัว�นั�ย 1. เพ*�อัเร�ยกร�อังความสันัใจัจัาก

นัายจั�างหร*อับั�งค�บับั�ญช่า 2. เพ*�อัให�ทั้ราบัว$าตนัข้อัเป?นัปฏิ�ปDกษ

ต$อัผ่+�บั�งค�บับั�ญช่า หร*อัต�อังการให�ผ่+�บั�งค�บับั�ญช่าเสั�ย

หนั�า ไม$ช่อับัให�ม� กฎเกณฑ์ ว�นั�ยมาบั�งค�บัตนั

3. เพราะความม�กง$าย ไม$ช่อับัให�ม�กฎเกณฑ์ ว�นั�ยมา

บั�งค�บัตนั 4. เพราะความหลงผ่�ดค�ดว$าการ

ฝ่)าฝ่Eนัว�นั�ยเป?นัความ เก$งกล�า หร*อัได�ร�บัค,าช่มเช่ยจัากเพ*�อันั

39

ประเภทั้ข้อังโทั้ษทั้างว�นั�ยประเภทั้ข้อังโทั้ษทั้างว�นั�ย 1. ไม$ให�ทั้,างานัก�บันัายจั�างนั�&นัตลอัดไป

เช่$นั ไล$อัอัก ปลดอัอัก ให� อัอัก เล�กจั�าง เล�กสั�ญญา

2. ไม$ให�ทั้,างานัช่��วคราว หร*อัการพ�กงานั โดยไม$จั$ายค$าจั�าง หร*อัจั$าย ให�เป?นับัางสั$วนั

3. ไม$ให�ค$าจั�างเตAม หร*อัการต�ดค$าจั�าง 4. ลดค$าจั�าง หร*อัการลดข้�&นัเง�นัเด*อันั 5. ต�กเต*อันัเป?นัหนั�งสั*อั 6. ต�กเต*อันัด�วยวาจัา

40

แนัวค�ดการลงโทั้ษในัการบัร�หารแนัวค�ดการลงโทั้ษในัการบัร�หารงานับั'คคลสัม�ยใหม$งานับั'คคลสัม�ยใหม$

1. ต�กเต*อันัด�วยวาจัา (1 – 3 คร�&ง) 2. ต�กเต*อันัเป?นัหนั�งสั*อั (1 – 2 คร�&ง) 3. พ�กงานั 7 17 ว�นั และต�กเต*อันัเป?นั

หนั�งสั*อั 4. เล�กจั�าง

41

การพ�จัารณาเหต'ปราณ�การพ�จัารณาเหต'ปราณ� 1. การร�บัสัารภาพ 2. การบัรรเทั้าผ่ลร�าย 3. ความด�ทั้��ม�ต$อันัายจั�างในัอัด�ต 4. ความเป?นัผ่+�ไม$เคยกระทั้,าผ่�ดมาก$อันั 5. ม+ลเหต'จั+งใจัหร*อัสัภาวะกดด�นัให�กระทั้,า

ผ่�ด

42

สัหภาพแรงงานั สัหภาพแรงงานั ((Trade Union, Labour Trade Union, Labour Union, Union, Labour Union, Union, Labour

Organization)Organization)หมายถึ�ง อังค การทั้��ล+กจั�างสัม�ครใจัร$วมก�นัจั�ด

ต�&งและด,าเนั�นัการในัร+ปแบับัประช่าธ์�ปไตย เพ*�อัให�เป?นัต�วแทั้นัข้อังล+กจั�างในัการเจัรจัาต$อัรอังก�บั

นัายจั�าง ให�ล+กจั�างได�ร�บัประโยช่นั ในัเร*�อังเก��ยวก�บัสัภาพการจั�าง เป?นัศ+นัย รวมความค�ดเหAนัข้อังล+กจั�าง

ทั้��จัะแสัดงต$อัสัถึาบั�นัทั้างสั�งคมอั*�นัๆ และต$อัร�ฐ 43

บัทั้บัาทั้ข้อังสัหภาพแรงงานับัทั้บัาทั้ข้อังสัหภาพแรงงานั1. ข้�อัก,าหนัดเพ*�อัค'�มครอังการม�งานัทั้,า2. ข้�อัก,าหนัดเพ*�อัควบัค'มการใช่�อั,านัาจัในัการบัร�หารงานับั'คคล3. ข้�อัก,าหนัดเก��ยวก�บัการปร�บัเพ��มค$าจั�าง สัว�สัด�การ และผ่ลประโยช่นั 4. ข้�อัก,าหนัดเก��ยวก�บัการปร�บัปร'งสัภาพการทั้,างานั5. ข้�อัก,าหนัดเก��ยวก�บัระเบั�ยบัและว�นั�ยในัการทั้,างานั

44

ประเภทั้ข้อังสัหภาพแรงงานั 1. สัหภาพแรงงานัข้อังช่$างฝ่;ม*อั

หร*อัสัหภาพแรงงานัข้อัง ผ่+�ประกอับัว�ช่าช่�พเฉพาะสัาข้า

2. สัหภาพแรงงานัข้อังล+กจั�างในัอั'ตสัาหกรรมประเภทั้ เด�ยวก�นั

3. สัหภาพแรงงานัข้อังล+กจั�างในัโรงงานัเด�ยวก�นั หร*อั

สัหภาพแรงงานัข้อังล+กจั�างทั้��ทั้,างานัก�บันัายจั�างคนั

เด�ยวก�นั 4. สัหภาพแรงงานัทั้��วไป

45

ว�ตถึ'ประสังค ข้อังสัหภาพแรงงานัว�ตถึ'ประสังค ข้อังสัหภาพแรงงานั 1. เพ*�อัการแสัวงหาและค'�มครอังผ่ล

ประโยช่นั เก��ยวก�บั สัภาพการจั�าง

2. เพ*�อัสั$งเสัร�มความสั�มพ�นัธ์ อั�นัด�ระหว$างนัายจั�างก�บั ล+กจั�างและระหว$างล+กจั�างด�วยก�นั

46

สัมาช่�กสัหภาพแรงงานัสัมาช่�กสัหภาพแรงงานั1. เป?นัล+กจั�างประเภทั้เด�ยวก�บัผ่+�ข้อั

จัดทั้ะเบั�ยนัสัหภาพแรงงานั

2. ม�อัาย'ครบั 15 ป;บัร�บั+รณ 3. เป?นัล+กจั�างช่�&นัเด�ยวก�บัผ่+�ข้อัจัด

ทั้ะเบั�ยนั

47

อั,านัาจัหนั�าทั้��ข้อังสัหภาพแรงงานัอั,านัาจัหนั�าทั้��ข้อังสัหภาพแรงงานั 1. เป?นัต�วแทั้นัข้อังล+กจั�างในัการแจั�งข้�อัเร�ยกร�อังข้อัแก�ไข้ปร�บัปร'งสัภาพการจั�างต$อันัายจั�าง เจัรจัาทั้,าข้�อัตกลงก�บันัายจั�าง

2. บัร�การให�ค,าปร�กษาเพ*�อัแก�ปDญหาหร*อัข้จั�ดข้�อัข้�ดข้�อัง

3. จั�ดสัรรเง�นัหร*อัทั้ร�พย สั�นัเพ*�อัสัว�สัด�การข้อังสัมาช่�ก

4. เกAบัเง�นัค$าสัม�ครเป?นัสัมาช่�กและค$าบั,าร'ง 48

สัหพ�นัธ์ แรงงานัสัหพ�นัธ์ แรงงานัค*อั สัหภาพแรงงานัประเภทั้เด�ยวก�นั

ต�&งแต$ 2 สัหภาพแรงงานั ข้�&นัไป ร$วมก�นัจัดทั้ะเบั�ยนัจั�ดต�&งเป?นัสัหพ�นัธ์ แรงงานั

และการเข้�าเป?นัสัมาช่�กสัหพ�นัธ์ แรงงานัจัะกระทั้,าได�ต$อัเม*�อัได�ร�บัความเหAนัช่อับัจัาก

สัมาช่�กด�วยคะแนันัเสั�ยงก��งหนั��งข้อังจั,านัวนัสัมาช่�กทั้�&งหมดข้อังแต$ละ

สัหภาพแรงงานั49

สัภาอังค การล+กจั�างค*อั สัหภาพแรงงานัหร*อัสัหพ�นัธ์

แรงงานัไม$นั�อัยกว$า 15 แห$ง ร$วมก�นัจัดทั้ะเบั�ยนัจั�ดต�&งเป?นัสัภาอังค การล+กจั�าง

50

สัาเหต'ทั้��ทั้,าให�ล+กจั�างในัสัาเหต'ทั้��ทั้,าให�ล+กจั�างในัประเทั้ศไทั้ยก$อัต�&งหร*อัเป?นัประเทั้ศไทั้ยก$อัต�&งหร*อัเป?นั

สัมาช่�กสัหภาพแรงงานัสัมาช่�กสัหภาพแรงงานั 1. นัายจั�างไม$ปฏิ�บั�ต�ตามกฎหมายแรงงานั

เช่$นั จั$ายค$าจั�างต,�ากว$าอั�ตราค$าจั�างข้�&นัต,�า ไม$จั$ายค$าล$วงเวลา ไม$ม�อั'ปกรณ ความปลอัดภ�ยตามทั้��

กฎหมายก,าหนัด 2. นัายจั�างเล�กจั�างโดยไม$เป?นัธ์รรม เช่$นั การเล�กจั�างล+กจั�างโดยไม$ม�สัาเหต'ไม$ม�การสัอับัข้�อัเทั้Aจั

จัร�ง หร*อัย�งไม$ม�เหต'ผ่ลควรทั้��จัะเล�กจั�าง 3. นัายจั�างลงโทั้ษทั้างว�นั�ยแก$ล+กจั�างโดยไม$ม�

หล�กเกณฑ์ ทั้��เหมาะสัม 4. นัายจั�างบัร�หารงานับั'คคลไม$เป?นัระบับัและไม$ม�หล�กการอั�นัถึ+กต�อัง โดยเฉพาะการแต$งต�&ง

การโยกย�ายหนั�าทั้��การงานั การให�บั,าเหนัAจัประจั,าป;

51

สัาเหต'ทั้��ทั้,าให�ล+กจั�างในัสัาเหต'ทั้��ทั้,าให�ล+กจั�างในัประเทั้ศไทั้ยก$อัต�&งหร*อัเป?นัประเทั้ศไทั้ยก$อัต�&งหร*อัเป?นั

สัมาช่�กสัหภาพแรงงานั สัมาช่�กสัหภาพแรงงานั ((ต$อัต$อั) ) 5. นัายจั�างให�ค$าตอับัแทั้นัแก$ล+กจั�างต,�าเก�นัไป6. นัายจั�างไม$จั�ดให�ม�สัว�สัด�การหร*อัม�ไม$เพ�ยงพอั7. ล+กจั�างไม$ม�โอักาสัร�อังทั้'กข้ หร*อัไม$ม�กระบัวนัการย'ต�ปDญหาหร*อัข้�อัร�อัง ทั้'กข้ ในัการทั้,างานั8. การสั*�อัสัารข้�อัความเพ*�อัสัร�างความเข้�าใจัอั�นัด�ระหว$างนัายจั�างและล+กจั�าง ไม$ม�หร*อับักพร$อัง9. ล+กจั�างไม$ม�โอักาสัเข้�าร$วมก�จักรรมหร*อัร$วมต�ดสั�นัใจัในัการด,าเนั�นัก�จัการ ข้อังนัายจั�าง

52

สัาเหต'ทั้��ทั้,าให�ล+กจั�างในัสัาเหต'ทั้��ทั้,าให�ล+กจั�างในัประเทั้ศไทั้ยก$อัต�&งหร*อัเป?นัประเทั้ศไทั้ยก$อัต�&งหร*อัเป?นั

สัมาช่�กสัหภาพแรงานั สัมาช่�กสัหภาพแรงานั ((ต$อัต$อั) ) 10. ล+กจั�างต�อังการเป?นัผ่+�นั,าหร*อัม�ต,าแหนั$ง

ทั้างสั�งคม11. ล+กจั�างกระทั้,าตามผ่+�อั*�นั (ล�ทั้ธ์�เอัาอัย$าง)12. การช่�&แนัะและการสันั�บัสันั'นัข้อังผ่+�นั,าสัภา

อังค การล+กจั�าง13. บั'คลากรทั้างฝ่)ายนัายจั�างสันั�บัสันั'นัให�

จั�ดต�&งข้�&นั53

การร$วมเจัรจัาต$อัรอัง การร$วมเจัรจัาต$อัรอัง ((Collective Bargaining)Collective Bargaining)

ค*อั การเจัรจัาเก��ยวก�บัเง*�อันัไข้การจั�างและการทั้,างานั ซึ่��งกระทั้,าโดยฝ่)ายนัายจั�างหร*อักล'$มข้อังนัายจั�าง หร*อั

อังค การข้อังนัายจั�างฝ่)ายหนั��ง ก�บัผ่+�แทั้นัข้อังล+กจั�างหร*อัผ่+�แทั้นัข้อังอังค การข้อัง

ล+กจั�างอั�กฝ่)ายหนั��ง ทั้�&งนั�& โดยม�ว�ตถึ'ประสังค เพ*�อัให�ได�ข้�อัตกลงในัการจั�าง และการทั้,างานัอั�นัเป?นัทั้��พอัใจัร$วมก�นัข้อัง

ทั้�&งสัอังฝ่)าย 54

อั,านัาจัในัการเจัรจัาต$อัรอัง อั,านัาจัในัการเจัรจัาต$อัรอัง ((Bargaining Power)Bargaining Power)

หมายถึ�ง พล�งหร*อัอั,านัาจัหร*อัความกดด�นัทั้��จัะทั้,าให�อั�กฝ่)ายหนั��งเกรงและ

ยอัมร�บัฟDง ยอัมเจัรจัา ยอัมตกลง หร*อัยอัมปฏิ�บั�ต�ตามข้�อัเสันัอัหร*อัข้�อัเร�ยกร�อังทั้��

นั,าเข้�ามาเจัรจัาก�นันั�&นั

55

ข้�อัเร�ยกร�อังเพ*�อัให�ม�ข้�อัตกลงในัข้�อัเร�ยกร�อังเพ*�อัให�ม�ข้�อัตกลงในัการจั�างงานัการจั�างงานั

1. ค$าจั�าง ได�แก$ การก,าหนัดค$าจั�างข้อังล+กจั�างข้�&นัต,�าและข้�&นัสั+ง การข้�&นัค$าจั�างประจั,าป;

2. ข้�อัก,าหนัดเก��ยวก�บัว�นัและเวลาทั้,างานั ได�แก$ จั,านัวนัช่��วโมงการทั้,างานัต$อัว�นัต$อัสั�ปดาห การทั้,างานัล$วงเวลา

3. การลา 4. การเล�กจั�าง 5. ผ่ลประโยช่นั อั*�นัหร*อัสัว�สัด�การ 6. ว�ธ์�การระง�บัข้�อัร�อังทั้'กข้ 7. บัทั้ก,าหนัดเร*�อังการห�ามการป6ดงานัหร*อั

ห�ามนั�ดหย'ดงานัระหว$างอัาย'ข้�อัตกลง 8. การต$อัอัาย'ข้�อัตกลงหร*อัการข้อัเจัรจัาเพ*�อั

ทั้,าข้�อัตกลงใหม$ในัระหว$างอัาย'ข้�อัตกลง

56

ว�ธ์�การระง�บัข้�อัพ�พาทั้แรงงานั 1. การประช่'มปร�กษาและเจัรจัาหาข้�อัย'ต� 2. การค�นัหาและแสัดงข้�อัเทั้Aจัจัร�ง 3. การไกล$เกล��ยหร*อัประนั�ประนัอัม 4. การช่�&ข้าดข้�อัพ�พาทั้แรงงานัโดยสัม�ครใจั 5. การช่�&ข้าดข้�อัพ�พาทั้แรงงานัโดยบั�งค�บั 6. การเสันัอัข้�อัพ�พาทั้แรงงานัต$อัศาลโดย

ฝ่)ายหนั��ง 6. การป6ดงานั 7. การนั�ดหย'ดงานั

57

การไกล$เกล��ย การไกล$เกล��ย ((Mediation)Mediation)เป?นัว�ธ์�การย'ต�ข้�อัพ�พาทั้ โดยม�คนักลาง

เป?นัผ่+�ช่$วยให�ทั้�&งสัอังฝ่)าย ซึ่��งก,าล�งพ�พาทั้ก�นัอัย+$ ได�ปร�กษาเจัรจัา และทั้,าความตกลงหร*อัทั้,าความเข้�าใจัก�นัซึ่��งข้�อัตกลงการจั�างหร*อั

สั�ญญาร$วมเจัรจัาต$อัรอังทั้��เก�ดจัากการไกล$เกล��ย จัะเป?นัข้�อัตกลงหร*อัสั�ญญาทั้��ศ�กด�Hสั�ทั้ธ์�Hทั้��ค+$กรณ�พอัใจัและยอัมร�บัปฏิ�บั�ต�มากทั้��สั'ด รอังจัากข้�อัตกลงและหร*อัสั�ญญาทั้��เก�ดจัากการเจัรจัาต$อั

รอังก�นั

58

การช่�&ข้าด การช่�&ข้าด ((Arbitration)Arbitration)ค*อั การมอับัหมายข้�อัพ�พาทั้แรงงานัให�

คนักลาง ซึ่��งอัาจัเป?นับั'คคลคนัเด�ยวหร*อัคณะบั'คคลพ�จัารณาช่�&ข้าดว$า ค+$กรณ�จัะ

ปฏิ�บั�ต�อัย$างไรในัเร*�อังทั้��พ�พาทั้ ก�นัอัย+$นั�&นั และทั้�&งสัอังฝ่)ายม�หนั�าทั้��ต�อังปฏิ�บั�ต�ตามค,า

ช่�&ข้าดนั�&นั 1. การช่�&ข้าดโดยสัม�ครใจั 2. การช่�&ข้าดโดยบั�งค�บั 3. การช่�&ข้าดโดยศาล

59

การใช่�มาตรการทั้างการใช่�มาตรการทั้างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์

1. การป6ดงานั (Lockout) ค*อั ว�ธ์�การข้อังนัายจั�างทั้��ได�กระทั้,าเพ*�อับั�งค�บัฝ่)ายล+กจั�างในัทั้าง

เศรษฐก�จั โดยว�ธ์�การป6ดงานัไม$ให�ล+กจั�างทั้,างานัและไม$จั$ายค$าจั�างให� ทั้�&งนั�&เพ*�อัให�ล+กจั�างถึอันัข้�อัเร�ยกร�อัง

ทั้��ได�เร�ยกร�อังให� หร*อัยอัมร�บัตามข้�อัเสันัอัข้อังนัายจั�างในัการเจัรจัาต$อัรอังเพ*�อัให�ได�ข้�อัตกลงในั

การจั�างงานัและการทั้,างานัระหว$างก�นั

2. การนั�ดหย'ดงานั (Strike) ค*อั ว�ธ์�การข้อังฝ่)ายล+กจั�างทั้��ได�กระทั้,าเพ*�อับั�งค�บัฝ่)ายนัายจั�างในัทั้างเศรษฐก�จั โดยว�ธ์�การพร�อัมใจัร$วมก�นั ไม$ทั้,างานัให�แก$นัายจั�าง ทั้�&งนั�& เพ*�อัให�นัายจั�างยอัมตกลงให�หร*อัร�บัตามข้�อัเร�ยกร�อังหร*อัข้�อัเสันัอัคร�&งสั'ดทั้�ายข้อังฝ่)ายล+กจั�าง ในัการเจัรจัาต$อัรอังเพ*�อัให�ได�ข้�อัตกลงในัการจั�างและการทั้,างานัระหว$างก�นั

60

ความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดงานังานั

1. ความนั$าจัะเสั�ยหายข้อังฝ่)ายนัายจั�าง1.1 การผ่ล�ตหร*อัการบัร�การข้อังนัายจั�างต�อัง

หย'ดช่ะง�ก ทั้,าให�ไม$ม�รายได� ไม$ม�ความสั�มพ�นัธ์ ก�บัล+กค�าในัระหว$างนั�&นั1.2 นัายจั�างต�อังเสั�ยค$าใช่�จั$ายทั้��จั,าเป?นั เช่$นั

ค$านั,&า ค$าไฟฟIา ค$าจั�างแก$ ล+กจั�างทั้��ม�ได�ร$วมนั�ดหย'ดงานั1.3 ทั้ร�พย สั�นัหลายประเภทั้อัาจัเสั*�อัมสัลาย เช่$นั

ว�ตถึ'ด�บั เคร*�อังจั�กร เคร*�อังม*อั1.4 ความเสั�ยหายทั้��จัะต�อังถึ+กปร�บัหร*อัช่ดใช่�ค$า

เสั�ยหายจัากการผ่�ด สั�ญญาก�บัล+กค�า

61

ความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดงานั งานั ((ต$อัต$อั) )

1. ความนั$าจัะเสั�ยหายข้อังฝ่)ายนัายจั�าง (ต$อั) 1.5 ความเสั�ยหายทั้างการค�า เช่$นั เสั�ยล+กค�า

ประจั,า เสั�ยตลาดหร*อัสั$วนั แบั$งตลาดให�แก$ค+$แข้$งข้�นั1.6 ความเสั�ยหายทั้างช่*�อัเสั�ยง ระบับัการบัร�หาร

ในัสัถึานัประกอับัการ นั�&นัไม$ม�ประสั�ทั้ธ์�ภาพ แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ไม$ด�พอั1.7 ความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการทั้,าลาย

ทั้ร�พย สั�นัโดยล+กจั�างทั้��นั�ดหย'ดงานั 62

ความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดงานั งานั ((ต$อัต$อั) )

2. ความนั$าจัะเสั�ยหายข้อังฝ่)ายล+กจั�าง 21. การว$างงานัช่��วคราว 22. การช่ดใช่�ค$าจั�างเพ*�อัย�งช่�พ รวมทั้�&ง

สัว�สัด�การและผ่ลประโยช่นั ทั้��เคย ได�ร�บั

23. ผ่ลกระทั้บัทั้��เก�ดจัากก�จัการ รายได� ก,าไรข้อังนัายจั�างตกต,�าเนั*�อังจัาก

การนั�ดหย'ดงานั อัาจัทั้,าให�ผ่ลประโยช่นั ต$างๆ ข้อังล+กจั�างตกลง เช่$นั

โบันั�สั สั$วนัแบั$งก,าไร 24. ความเสั��ยงทั้��อัาจัจัะต�อังตกงานั

เนั*�อังจัากนัายจั�างเล�กก�จัการ 25. ความสั�มพ�นัธ์ ก�บันัายจั�างในัร+ปแบับัถึ�อัย

ทั้�ถึ�อัยอัาศ�ยลดลง นัายจั�าง ม�กจัะม�ความเคร�ยดเอัาจัร�งเอัาจั�งต$อั

ระเบั�ยบัว�นั�ยและการทั้,างานั เพ��มข้�&นั

63

ความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดความเสั�ยหายทั้��เก�ดจัากการนั�ดหย'ดงานั หย'ดงานั ((ต$อัต$อั) )

3. ความนั$าจัะเสั�ยหายข้อังประเทั้ศ 31. ความเสั�ยหายทั้างเศรษฐก�จั 32. ความเสั�ยหายทั้างสั�งคม 33. ความม��นัคงข้อังประเทั้ศ

64

หล�กการนั�ดหย'ดงานัโดยหว�งผ่ลหล�กการนั�ดหย'ดงานัโดยหว�งผ่ลสั,าเรAจัสั,าเรAจั

1. ต�อังกระทั้,าโดยถึ+กข้�&นัตอันัและถึ+กกฎหมาย

2. ต�อังกระทั้,าโดยถึ+กจั�งหวะและระยะเวลา 3. ต�อังกระทั้,าโดยม�ความพร�อัมเพร�ยง

และพร�อัมทั้'นั 4. ต�อังกระทั้,าโดยค,านั�งถึ�งประช่าช่นั

65

ค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการป6ดค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการป6ดงานังานั

1. นัายจั�างแจั�งการป6ดงานัต$อัผ่+�แทั้นัล+กจั�างเพ�ยงคนัเด�ยว ถึ*อัว$าได�ปฏิ�บั�ต�ตามมาตรา 34 ในัเร*�อังการแจั�ง

ให�ฝ่)ายล+กจั�างทั้ราบัแล�ว (273/2525) 2. เม*�อัม�ข้�อัพ�พาทั้แรงงานัทั้��ตกลงก�นัไม$ได�เก�ดข้�&นั

แล�ว นัายจั�างย$อัมใช่�สั�ทั้ธ์�ป6ดงานัได�แม�ว$าล+กจั�างจัะเป?นัฝ่)ายแจั�งข้�อัเร�ยกร�อังกAตาม (453/2528)

3. เม*�อัล+กจั�างเป?นัฝ่)ายแจั�งข้�อัเร�ยกร�อัง และต$อัมาได�ถึอันัข้�อัเร�ยกร�อังแล�ว ข้�อัพ�พาทั้แรงงานั (ทั้��ตกลงก�นั

ไม$ได�) ย$อัมระง�บัไป สั�ทั้ธ์�ในัอั�นัจัะป6ดงานัข้อังนัายจั�างย$อัมระง�บัตามไปด�วย การป6ดงานัในัเวลาต$อัมาจั�งเป?นัการป6ดงานัโดยไม$ช่อับัด�วยกฎหมาย นัายจั�าง

ต�อังจั$ายค$าจั�างให�ล+กจั�างทั้'กคนัตลอัดเวลาทั้��ป6ดงานันั�&นั (863/2529)

4. ในัระหว$างป6ดงานั (โดยช่อับัด�วยกฎหมาย) นั�&นัล+กจั�างม�ได�ทั้,างานัให�แก$นัายจั�าง นัายจั�างไม$ม�หนั�าทั้��จัะ

ต�อังช่,าระค$าจั�างให�แก$ล+กจั�าง (1612/2530)

66

ค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการป6ดงานั ป6ดงานั ((ต$อัต$อั) )

5. ล+กจั�างหญ�งทั้��คลอัดบั'ตรในัช่$วงเวลาทั้��นัายจั�างป6ดงานั ย$อัมไม$ม�สั�ทั้ธ์�ร�บัค$าจั�าง

(16123/2530) 6. ในัระหว$างการป6ดงานั การทั้,างานัได�ย'ต�ลง

ช่��วคราว จั�งไม$ม�ว�นัทั้,างานั ไม$ม�ว�นัลา ไม$ม�ว�นัหย'ด นัายจั�างจั�งไม$ต�อังจั$ายค$าจั�างสั,าหร�บัว�นัหย'ดตาม

ประเพณ�ทั้��อัย+$ในัระหว$างป6ดงานัให�แก$ล+กจั�าง

(5274/2530) 7. นัายจั�างม�สั�ทั้ธ์�ทั้��จัะป6ดงานัเฉพาะฝ่)าย

เฉพาะแผ่นัก (ทั้��เก��ยวข้�อังก�บัข้�อัเร�ยกร�อัง ) ได� -(3433 4/2530)

8. การป6ดงานั กฎหมายม�ได�บั�งค�บันัายจั�างต�อังหย'ดหร*อัป6ดก�จัการหร*อัจัะให�ล+กจั�างอั*�นัทั้,างานั

ต$อัไปม�ได� (1389/2531)

67

ค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการนั�ดหย'ดงานันั�ดหย'ดงานั

1. ล+กจั�างม�สั�ทั้ธ์�นั�ดหย'ดงานัตลอัดระยะเวลาทั้��ย�งม�ข้�อัพ�พาทั้แรงงานัทั้��ย�งตกลงก�นัไม$ได�อัย+$ (2522/2529)

2. การนั�ดหย'ดงานัจัะต�อังเล�กการกระทั้,าเม*�อัม�การถึอันัข้�อัเร�ยกร�อังหร*อัตกลงก�นัได�ในัข้�อัพ�พาทั้แรงงานันั�&นั (862/2529)

3. ไม$ม�บัทั้มาตราใดบั�งค�บัว$าเม*�อัข้�อัพ�พาทั้แรงงานัทั้��ตกลงก�นัไม$ได�เก�ดข้�&นัแล�ว ล+กจั�างจัะพ�งใช่�สั�ทั้ธ์�นั�ดหย'ดงานัได�แต$เพ�ยงคร�&งเด�ยว (นั�ดหย'ดงานัเป?นัช่$วงได�) (2522/2529)

4. ไม$ว$าฝ่)ายนัายจั�าง หร*อัฝ่)ายล+กจั�าง จัะเป?นัฝ่)ายแจั�งข้�อัเร�ยกร�อังเม*�อัม�ข้�อัพ�พาทั้แรงงานัทั้��ตกลงก�นัไม$ได�เก�ดข้�&นั ล+กจั�างย$อัมม�สั�ทั้ธ์�นั�ดหย'ดงานัได� (453/2528)

5. เม*�อัม�การนั�ดหย'ดงานัโดยช่อับัแล�ว ล+กจั�างทั้��เก��ยวข้�อังก�บัข้�อัเร�ยกร�อังย$อัมอัอักมานั�ดหย'ดงานัสัมทั้บัเพ��มข้�&นัได� (571/2531, 1877/2531)

68

ค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการนั�ดหย'ดงานั นั�ดหย'ดงานั ((ต$อัต$อั) )

6. เม*�อัสัหภาพแรงงานัได�แจั�งการนั�ดหย'ดงานัต$อันัายจั�าง (ล$วงหนั�า 24 ช่��วโมง) แล�ว ถึ*อัว$าแจั�งแทั้นัสัมาช่�กด�วย ล+กจั�างทั้��เป?นัสัมาช่�กย$อัมหย'ดงานัได�โดยไม$ต�อังแจั�งอั�ก (1877/2531)

7. ล+กจั�างไม$ม�สั�ทั้ธ์�ได�ร�บัค$าจั�างระหว$างนั�ดหย'ดงานั (แม�จัะเป?นัการนั�ดหย'ดงานัทั้��ช่อับัด�วย

กฎหมาย) 3996/2524)8. เม*�อัข้�อัเร�ยกร�อังทั้��แจั�งแต$แรกไม$ถึ+กต�อัง

ตามกฎหมาย ล+กจั�างกAไม$ม�ม+ลฐานัทั้��จัะยกข้�&นัอั�างเพ*�อันั�ดหย'ดงานัได� (2607-8/2527)9. การนั�ดหย'ดงานัข้อังแต$ละคนัเป?นัการ

ละทั้�&งหนั�าทั้��ข้อังล+กจั�างแต$ละคนัอัย+$ในัต�ว และเม*�อัได�นั�ดหย'ดงานัก�นัโดยไม$ช่อับัด�วยกฎหมาย จั�งต�อังถึ*อัว$าเป?นัการละทั้�&งหนั�าทั้��โดยไม$ม�เหต'ผ่ลอั�นัควร (

3986/2528)

69

ค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการนั�ดค,าพ�พากษาศาลฎ�กาเก��ยวก�บัการนั�ดหย'ดงานั หย'ดงานั ((ต$อัต$อั) )

10. การนั�ดหย'ดงานัทั้��ผ่�ดต$อักฎหมาย ถึ*อัว$าเป?นัการจังใจัทั้,าให�นัายจั�างได�ร�บัความเสั�ยหายด�วย (3986/2528)

11. การป6ดก�&นัประต+ทั้างเข้�าอัอักบัร�ษ�ทั้นัายจั�างในัระหว$างนั�ดหย'ดงานั ถึ*อัได�ว$าเป?นัการจังใจัทั้,าให�นัายจั�างได�ร�บัความเสั�ยหาย (1018/2525)

70

การบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ การบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ หมายถึ�ง

ผ่+�บัร�หารสั+งสั'ด หร*อัคณะผ่+�บัร�หารระด�บัสั+งข้อังสัถึานัประกอับัก�จัการเหAนัความจั,าเป?นัทั้��จัะต�อังกระทั้,าและประสังค ประโยช่นั มหาศาล

อั�นัเก�ดจัากแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�

71

บัทั้บัาทั้ทั้��สั,าค�ญข้อังฝ่)ายจั�ดการในัการบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์

1. การก,าหนัดนัโยบัายแรงงานัสั�มพ�นัธ์

2 . การปร�บัทั้�ศนัคต�ข้อังบั'คลากรในัอังค การ

3 . การพ�ฒนัาแรงงานัสั�มพ�นัธ์

72

การก,าหนัดนัโยบัายการก,าหนัดนัโยบัายแรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์

“บัร�ษ�ทั้ม�เจัตนัารมณ ทั้��จัะสั$งเสัร�มก�จักรรมทั้'กประเภทั้ จัะแสัวงหาและปฏิ�บั�ต�การในัทั้'กว�ธ์�ทั้��จัะย�งให�

เก�ดการแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�ข้�&นัโดยระบับัทั้ว�ภาค� ทั้�&งนั�& เพ*�อัความเข้�าใจัอั�นัด�ร$วมก�นัระหว$างฝ่)ายจั�ดการและ

ฝ่)ายพนั�กงานัเพ*�อัสัามารถึจั�ดการข้�อัข้�ดแย�งทั้��เก�ดข้�&นัให�ย'ต�ลงโดยรวดเรAวและด�วยความพอัใจัข้อังทั้'กฝ่)าย

มากทั้��สั'ดและเพ*�อัร$วมก�นัสัร�างสัรรค ประโยช่นั ให�เพ��มพ+นัและนั,ามาเก*&อัก+ลก�นัอัย$างเหมาะสัมโด้ยบร%ษั�ท

จ้ะด้'าเน%นกัาร ด้�งน#� 1. สั$งเสัร�มและบั,าร'งร�กษาบั'คลากรข้อังบัร�ษ�ทั้

ทั้'กคนัให�ม�ค'ณภาพช่�ว�ตในัการทั้,างานัทั้��ด�และอัย+$ร$วมทั้,างานัก�บับัร�ษ�ทั้นัานัทั้��สั'ด โดยจัะไม$เล�กจั�าง

และถึ*อัว$าบั'คลากรแต$ละคนัเป?นัทั้ร�พยากรทั้��ม�ค$าทั้��สั'ดข้อังบัร�ษ�ทั้

73

การก,าหนัดนัโยบัายการก,าหนัดนัโยบัายแรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ((ต$อัต$อั) )

2.ปฎ�บั�ต�ตามกฎหมายแรงงานั และแนัวปฏิ�บั�ต�ต$างๆ ทั้��ร�ฐก,าหนัดด�วยความพอัใจัและสันั�บัสันั'นัให�

พนั�กงานัได�ปฏิ�บั�ต�ตามด�วย3. ปฏิ�บั�ต�ตามสั�ญญาและข้�อัตกลงเก��ยวก�บั

สัภาพการจั�างโดยครบัถึ�วนัและสันั�บัสันั'นัให�พนั�กงานัได�ปฏิ�บั�ต�ตาม

4. ให�ม�การฝ่0กอับัรมและพ�ฒนัาเพ*�อัเพ��มพ+นัความร+�ความสัามารถึในัการปฏิ�บั�ต�งานัโดยการจั�ดฝ่0กอับัรมทั้�&งในัสัถึานัประกอับัก�จัการและสั$งพนั�กงานัทั้'ก

ระด�บัอัอักไปร�บัการฝ่0กอับัรมภายนัอักตามความเหมาะสัม

5. ก,าหนัดว�นั�ยในัการทั้,างานัอัย$างเหมาะสัมและใช่�มาตรการทั้างว�นั�ยด�วยความเป?นัธ์รรม โดยการให�ผ่+�เก��ยวข้�อังทั้'กฝ่)ายได�แสัวงหาและแสัดงข้�อัเทั้Aจัจัร�งได�

เตAมทั้��

74

การก,าหนัดนัโยบัายการก,าหนัดนัโยบัายแรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ((ต$อัต$อั))

6. ก,าหนัดข้�&นัตอันัและว�ธ์�การร�อังทั้'กข้ ตลอัดจันักระบัวนัการย'ต�ข้�อัร�อังทั้'กข้ ทั้��ม�

ประสั�ทั้ธ์�ภาพและเหมาะสัม สันั�บัสันั'นัให�พนั�กงานัใช่�ว�ธ์�การด�งกล$าวเม*�อัม�ความทั้'กข้ ในัการทั้,างานัเก�ดข้�&นั โดยฝ่)ายจั�ดการจัะเร$งแก�ไข้ปDญหาและเหต'แห$งการ

ร�อังทั้'กข้ นั�&นัโดยรวดเรAว 7. สั$งเสัร�ม แสัวงหา และด,าเนั�นัการเพ*�อัให�

พนั�กงานัได�เข้�ามาม�สั$วนัร$วมในัการจั�ดการทั้'กระด�บัและในัร+ปแบับัต$างๆ เช่$นั คณะกรรมการร$วมหาร*อัคณะกรรมการควบัค'มค'ณภาพ คณะกรรมการเพ*�อั

ความปลอัดภ�ย เป?นัต�นั 8. จั�ดการ จั�ดหา และปร�บัปร'งสัถึานัทั้��ทั้,างานั

ให�ปลอัดภ�ย ม�สั'ข้ล�กษณะทั้��ด�และเหมาะสัมแก$การปฏิ�บั�ต�งานัข้อังพนั�กงานัในัแต$ละหนั�าทั้��การงานัรวม

ทั้�&งการจั�ดเคร*�อังจั�กร เคร*�อังม*อัเคร*�อังใช่�ในัการทั้,างานั

และว�ธ์�การทั้,างานัทั้��ปลอัดภ�ย ก�บัจั�ดหาเคร*�อังปIอังก�นัอั�นัตรายทั้��เหมาะสัมให�แก$พนั�กงานัด�วย

75

การก,าหนัดนัโยบัายการก,าหนัดนัโยบัายแรงงานัสั�มพ�นัธ์ แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ((ต$อัต$อั))

9. สั$งเสัร�มการปร�กษาหาร*อัระหว$างพนั�กงานัก�บัห�วหนั�างานัโดยจัะพ�ฒนัาห�วหนั�างานัทั้'กระด�บัเพ*�อัให�เป?นัทั้��ปร�กษาทั้��ด�แก$พนั�กงานั และสั$งเสัร�มการปร�กษาหาร*อัระหว$างผ่+�แทั้นัพนั�กงานั

ก�บัผ่+�แทั้นับัร�ษ�ทั้ด�วย

76

การปร�บัทั้�ศนัคต�การปร�บัทั้�ศนัคต�ฝ่)ายนัายจั�างหร*อัฝ่)ายจั�ดการทั้'กระด�บัช่�&นั

ต�&งแต$ห�วหนั�างานัระด�บัล$างสั'ดไปจันัถึ�งผ่+�บัร�หารช่�&นัสั+งสั'ดข้อังสัถึานัประกอับัก�จัการจั�กต�อังปร�บัเปล��ยนั

ทั้�ศนัคต�เด�มทั้��ว$าล+กจั�างเป?นัผ่+�มาพ��งพาใบับั'ญ

ล+กจั�างเป?นัผ่+�ทั้��ต�อังฟDงค,าสั��งนัายจั�างและได�ร�บัสั��งตอับัแทั้นัเพ�ยงเทั้$าทั้��นัายจั�างจัะก,าหนัดให�

หร*อัล+กจั�างเป?นัเพ�ยงสั�นัค�าหร*อัเคร*�อังม*อัการ

ผ่ล�ตทั้��จัะต�อังซึ่*&อัให�ได�ในัราคาถึ+ก เพ*�อัให�ต�นัทั้'นัแรงงานัต,�าทั้��สั'ด

77

ไปสั+$แนัวความค�ดทั้��เหAนัว$าไปสั+$แนัวความค�ดทั้��เหAนัว$าล+กจั�างแต$ละคนัเป?นัมนั'ษย ทั้��ตกอัย+$ภายใต�กฎ

แห$งธ์รรมช่าต�ในัเร*�อังข้อังความต�อังการในัด�านัต$างๆ

ล+กจั�างแต$ละคนัม�อัารมณ ซึ่��งทั้,าให�พฤต�กรรมแปรผ่�นัไปได�หลายประการ

ล+กจั�างแต$ละคนัเป?นัทั้ร�พยากรอั�นัม�ค$าข้อังสัถึานัประกอับัก�จัการทั้��จัะต�อังบั,าร'งและร�กษาให�ม�

ค'ณภาพช่�ว�ตทั้��ด�ล+กจั�างทั้'กคนัม�ความต�&งใจัทั้��จัะเป?นัคนัด� และ

ล+กจั�างทั้'กคนันั�&นันัายจั�างสัามารถึอับัรมพ�ฒนัาให�เป?นัผ่+�ม�ความร+�ความสัามารถึทั้��จัะทั้,างานัให�

เป?นัประโยช่นั ต$อัสัถึานัประกอับัก�จัการได�เสัมอั

78

การพ�ฒนัาแรงงานัสั�มพ�นัธ์ การพ�ฒนัาแรงงานัสั�มพ�นัธ์ 1. แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวก ย$อัมม�ผ่ล

ทั้,าให�ล+กจั�างหร*อัผ่+�ปฏิ�บั�ต�งานัม� ความร+�สั�กเป?นัสั'ข้“ในัการทั้,างานั ก$อัให�เก�ด ความต�&งใจัทั้��จัะทั้,างานั” “และพ�ฒนัางานัข้อังตนั และจัะม� ความภ�กด�ต$อั” “

สัถึานัประกอับัก�จัการ ” 2. แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งลบั ย$อัมทั้,าให�

ล+กจั�างหร*อัผ่+�ปฏิ�บั�ต�งานัม� ความร+�สั�กไม$อัยาก“ทั้,างานัให� ก$อัให�เก�ด การอัอักจัากงานั และ” “ ”

บัางคร�&งกAพ�ฒนัาไปสั+$ การกระทั้,าในัทั้างตอับัแทั้นั“หร*อัแก�แค�นั ” 79

การข้จั�ดพฤต�กรรมทั้��เป?นัการข้จั�ดพฤต�กรรมทั้��เป?นัแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งลบัแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งลบั1. การทั้,าสั�ญญาจั�างแรงงานัเอัาร�ดเอัา

เปร�ยบั เช่$นั - การเร�ยกเง�นัหร*อัหล�กประก�นัเพ*�อัช่ดใช่�

ความเสั�ยหายในัการทั้,างานั โดยไม$จั,าเป?นัและไม$จั,าก�ดวงเง�นั - การทั้ดลอังงานัระยะเวลายาวนัานัหร*อัทั้ดลอังซึ่,&า

- การจั�างงานัระยะสั�&นัและต$อัสั�ญญาทั้'กระยะเวลาด�งกล$าว

- การให�ล+กจั�างลงช่*�อัในัใบัลาอัอักไว�ล$วงหนั�า

80

การข้จั�ดพฤต�กรรมทั้��เป?นัการข้จั�ดพฤต�กรรมทั้��เป?นัแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งลบั แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งลบั ((ต$อัต$อั))

2. การก,าหนัดระเบั�ยบัหร*อัข้�อับั�งค�บัเก��ยวก�บัการทั้,างานัทั้��ไม$เหมาะสัม ม#ถ้�อยค'าเชิ%งบ�งค�บขู่+�เขู่,ญ เอาแต่�ได้� กั'าหนด้ว%น�ยในกัารท'างานสัลั�บซั�บซั�อนม#บท

ลังโทษัทางว%น�ยท#2ไม�สัมเหต่3สัมผลัแลัะร3นแรง3. การฝ่)าฝ่Eนัหร*อัไม$ปฏิ�บั�ต�ตามกฎหมาย

ค'�มครอังแรงงานั เชิ�น ไม�จ้�ายค�าจ้�าง ค�าลั�วงเวลัา หร�อค�าท'างานในว�นหย3ด้ต่ามอ�ต่ราท#2กัฎหมายกั'าหนด้ น'าหน#�อ�2นมาห�กัค�าจ้�างขู่องลั+กัจ้�าง ไม�ม#ป็6จ้จ้�ยในกัาร

ป็ฐมพัยาบาลัไม�จ้�ด้อ3ป็กัรณ์ป็8องกั�นอ�นต่รายให�ลั+กัจ้�างสัวมใสั�

4. การบัร�หารงานับั'คคลทั้��ไม$เป?นัระบับัและไม$ม�หล�กการอั�นัถึ+กต�อัง โด้ยเฉพัาะกัารแต่�งต่��ง กัาร

โยกัย�ายหน�าท#2กัารงาน กัารให�บ'าเหน,จ้ ป็ระจ้'าป็:

81

การข้จั�ดพฤต�กรรมทั้��เป?นัแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งลบั(ต$อั)

5. การลงโทั้ษทั้างว�นั�ยแก$ล+กจั�างโดยไม$ม�หล�กเกณฑ์

6. การเล�กจั�างทั้��กระทั้,าโดยไม$จั,าเป?นั 7. อั�นัตรายในัการทั้,างานัเก�ดข้�&นับั$อัยคร�&ง 8. สั��งแวดล�อัมในัการทั้,างานัทั้��ไม$ช่วนัหร*อั

เอั*&อัให�ทั้,างานั 9. บัรรยากาศในัการทั้,างานัร$วมก�นัไม$

ประสัานัสัาม�คค� บ3คลัากัรต่�างท'างานด้�วยความหวาด้ระแวง กัารจ้�องจ้�บผ%ด้

10. การด,าเนั�นัธ์'รก�จัทั้��เอัาเปร�ยบัสั�งคม เชิ�น กัารใชิ�ขู่องขู่าด้ค3ณ์ภาพัมาผลั%ต่ กัารต่��งราคาสั%นค�า

สั+งเกั%นสัมควร กัารหลั#กัเลั#2ยงภาษั# กัารป็ฏิ%เสัธ์ความร�บผ%ด้ชิอบต่�อลั+กัค�า

82

การสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัการสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวกเช่�งบัวก

1. ม�การปร�บัเปล��ยนัทั้�ศนัคต�2. ม�การก,าหนัดนัโยบัายการบัร�หารงานับั'คคล

และการแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้�� เหมาะสัม3. ม�การสัร�างบัรรยากาศในัการทั้,างานั 4. ม�การปร�บัปร'งสัถึานัทั้��ทั้,างานั5. พยายามปร�บัปร'งค'ณภาพช่�ว�ตข้อังล+กจั�างและ

ผ่+�ปฏิ�บั�ต�งานั6. ม�การให�และจั�ดสัว�สัด�การและให�สั�ทั้ธ์�ประโยช่นั

อ�นเป็�นท#2พัอใจ้ต่�อ ผ+�ป็ฏิ%บ�ต่%งาน7. ม�การสัร�างแรงจั+งใจั8. ม�การสั�บัเปล��ยนัหม'นัเว�ยนัต,าแหนั$งหนั�าทั้��

83

การสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งการสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวก บัวก ((ต$อัต$อั) )

9. ม�การสัร�างความพอัใจัในังานั10. ม�แผ่นัการเล*�อันัช่�&นัเล*�อันัต,าแหนั$ง11. ม�ระบับัและหล�กการบัร�หารงานับั'คคลทั้��

เป?นัธ์รรม12. ก,าหนัดว�นั�ยในัการทั้,างานัและใช่�

มาตรการทั้างว�นั�ยอัย$าง เหมาะสัมและเป?นัธ์รรม

13. ม�กลไกในัการระง�บัข้�อัร�อังทั้'กข้ 14. ม�ว�ธ์�การระง�บัข้�อัข้�ดแย�ง15. ม�การสั*�อัสัารข้�อัความทั้��ด�

- กัารจ้�ด้ท'าค+�ม�อพัน�กังาน- กัารท'าวารสัารพัน�กังานสั�มพั�นธ์- กัารป็ระชิ3มลั+กัจ้�างในระด้�บต่�างๆ ต่าม

กัาลัเวลัา

84

การสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัการสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวก เช่�งบัวก ((ต$อัต$อั) )

16. ม�การอับัรมหร*อัการพ�ฒนัาบั'คลากรทั้'กระด�บั

17. ม�การประช่'มสั�มมนัา เพั�2อแกั�ไขู่ป็6ญหาแลัะพั%จ้ารณ์าป็ร�บป็ร3ง

ความสั�มพั�นธ์ในกัารท'างานร�วมกั�นอย�างสัม'2าเสัมอ

18. ม�ระบับัและโครงการทั้��ให�โอักาสัแก$ล+กจั�างหร*อัผ่+�ปฏิ�บั�ต�งานัได�เข้�าไปม�

สั$วนัร$วมในัการจั�ดการ - กัารเสันอแนะ- คณ์ะกัรรมกัารร�วมหาร�อ- คณ์ะกัรรมกัารลั+กัจ้�าง- คณ์ะกัรรมกัารควบค3มค3ณ์ภาพั- คณ์ะกัรรมกัารเพั�2อกัารป็ระสัานงานในกั%จ้กัาร- ระบบร�วมกั�นร�กัษัาความสัะอาด้แลัะความเป็�น

ระเบ#ยบเร#ยบร�อย 5( สั )- ระบบน%รอ3บ�ต่%เหต่3 (KYT) (กัารร�วมร�กัษัาความ

ป็ลัอด้ภ�ยในกัารท'างาน)

85

การสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัการสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวก เช่�งบัวก ((ต$อัต$อั) ) 19. ม�การสัร�างความสั�มพ�นัธ์ และร$วม

ก�จักรรม - กัารจ้�ด้กัารแขู่�งขู่�นกั#ฬา

- กัารท�ศนศ@กัษัาแลัะท�องเท#2ยว- กัารจ้�ด้งานป็ระเพัณ์#สั�วนบ3คคลั เชิ�น งานศพั

งานอ3ป็สัมบท 20. ม�โครงการเพ*�อันั,าพาล+กจั�างหร*อัผ่+�

ปฏิ�บั�ต�งานัไปร$วมก�จักรรมต$างๆ ในกัารพั�ฒนาสั�งคมแลัะบ'าเพั,ญป็ระโยชิน

สัาธ์ารณ์ะ เชิ�น - กัารร�วมบร%จ้าคโลัห%ต่

- กัารทอด้ผ�าป็Aาแลัะกัฐ%นสัาม�คค# - กัารป็ลั+กัป็Aา

- กัารสัร�างโรงเร#ยนในถ้%2นท3รกั�นด้าร - กัารชิ�วยผ+�ป็ระสับภ�ยสัาธ์ารณ์ะ

86

การสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัการสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวก เช่�งบัวก ((ต$อัต$อั) ) 21. ม�กระบัวนัการยกย$อังและยอัมร�บั

นั�บัถึ*อัหร*อัให�รางว�ล ต่�อลั+กัจ้�าง หร�อผ+�ป็ฏิ%บ�ต่%งานท#2ด้#เด้�นในแง�ต่�างๆ เชิ�น

- ผ+�ป็ฏิ%บ�ต่%งานนาน- ผ+�สัร�างชิ�2อเสั#ยงให�แกั�สัถ้านป็ระกัอบกั%จ้กัาร

- ผ+�ไม�เคยมาป็ฏิ%บ�ต่%งานสัาย ลัา หร�อขู่าด้ในรอบป็:

22. ม�กระบัวนัการปล'กเร�าให�เก�ดความสัาม�คค� เป็�นอ�นหน@2งอ�น

เด้#ยวกั�นในกัารท'างานโด้ยสัน�บสัน3นให�ใชิ�ระบบกัารท'างานเป็�น

ท#ม (teamwork)

87

การสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัการสัรรค สัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ในัเช่�งบัวก เช่�งบัวก ((ต$อัต$อั) )

23. ม�จัร�ยธ์รรมในัการประกอับัก�จัการ ด้�วยกัารป็ระกัอบกัารโด้ย สั3จ้ร%ต่ไม�เอาเป็ร#ยบลั+กัค�าหร�อป็ระชิาชิน ไม�หลั#กัเลั#2ยงภาษั#

24. ม�การสัร�างภาพล�กษณ ทั้��งดงามข้อังสัถึานัประกอับัก�จัการ ด้�วยกัารไม�ป็ลั�อยให�กัารด้'าเน%นกั%จ้กัารเป็�นอ�นต่รายต่�อป็ระชิาชิน แลัะจ้�ด้กัารหร�อร�วมสัน�บสัน3นกั%จ้กัรรมต่�างๆ ท#2เป็�นกัารพั�ฒนาสั�งคม แลัะป็ระเทศชิาต่%

88

89

ข้�อัควรปฏิ�บั�ต�เพ*�อัการเสัร�มสัร�างข้�อัควรปฏิ�บั�ต�เพ*�อัการเสัร�มสัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�

1.ม#ความจ้ร%งใจ้ต่�อกั�น 6.แกั�ป็6ญหาโด้ยเร,ว2.เชิ�2อใจ้ซั@2งกั�นแลัะกั�น 7.ใชิ�หลั�กัย�ด้หย3�น3.ให�กัารยอมร�บ 8.แลักัเป็ลั#2ยนขู่�อม+ลั4.ร�บผ%ด้ชิอบต่�อหน�าท#2 9.ผลัต่อบแทนท#2เหมาะสัม5.ป็ร@กัษัาหาร�อร�วมกั�น 10.ป็ฏิ%บ�ต่%ด้�วยความเสัมอภาค

90

ข้�อัควรปฏิ�บั�ต�เพ*�อัการเสัร�มสัร�างข้�อัควรปฏิ�บั�ต�เพ*�อัการเสัร�มสัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� ((ต$อัต$อั))

11.ร�กัษัาระเบ#ยบว%น�ย 16.ย@ด้หลั�กัครอบคร�วเด้#ยวกั�น12.ย3ต่%ธ์รรมต่�อกั�น 17.สัร�างขู่ว�ญแลัะกั'าลั�งใจ้13.ให�ม#สั�วนร�วม 18.สั�2อขู่�อความให�ชิ�ด้เจ้น14.ให�ความสั'าค�ญระบบร�องท3กัขู่ 19.ให�ความร+ �ฝึCกัอบรมสัม'2าเสัมอ15.ให�โอกัาสั 20.ม#มน3ษัยสั�มพั�นนธ์

91

ข้�อัควรละเว�นัเพ*�อัการเสัร�มสัร�างข้�อัควรละเว�นัเพ*�อัการเสัร�มสัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�

1.ม#อคต่%ต่�อกั�น 6.มองขู่�ามป็6ญหาเลั,กั ๆ น�อย ๆ 2.ไม�ไว�ใจ้ 7.แขู่,งกัร�าว3.แบ�งพัรรคแบ�งพัวกั 8.ครอบง'าความค%ด้4.ลัะเลัยต่�อหน�าท#2 9.เอากั'าไรแต่�อย�างเด้#ยว5.ใชิ�กัฎหมายเพั#ยงอย�างเด้#ยว 10.เลั�อกัป็ฏิ%บ�ต่%

92

ข้�อัควรละเว�นัเพ*�อัการเสัร�มสัร�างข้�อัควรละเว�นัเพ*�อัการเสัร�มสัร�างแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� ((ต$อัต$อั))

11.ลัะเลัยขู่�อร�องท3กัขู่12.ลัะเลัยขู่�อค%ด้เห,น13.ให�บ3คคลัภายนอกัมาเกั#2ยวขู่�อง14.สั�2งงานอย�างเด้#ยว15.พั+ด้คลั3มเคร�อ16.ขู่าด้กัารพั�ฒนา17.สัร�างความกัด้ด้�นให�อ#กัฝึAาย

93

ประโยช่นั ข้อังแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�ประโยช่นั ข้อังแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�นายจ้�าง

-ด้'าเน%นกั%จ้กัารได้�อย�างต่�อเน�2อง ม#ป็ระสั%ทธ์%ภาพั ม#ผลักั'าไร

กั%จ้กัารเจ้ร%ญกั�าวหน�า-ไม�เสั#ยเวลัา ไม�เสั#ยเง%น ไม�เสั#ยความร+ �สั@กั แลัะไม�เสั#ย

หน�า-สัามารถ้ร�กัษัาระเบ#ยบว%น�ย ความสังบเร#ยบร�อยใน

สัถ้านป็ระกัอบกัารลั+กัจ้�าง

-ม#ขู่ว�ญแลัะกั'าลั�งใจ้ในกัารท'างาน-ได้�ร�บค�าจ้�าง ม#สัว�สัด้%กัาร ผลัป็ระโยชิน สัภาพักัารจ้�าง

แลัะกัารท'างานท#2ด้#-ม#โอกัาสัแสัด้งความค%ด้ร%เร%2ม ความสัามารถ้ กัารพั�ฒนากั�าวหน�าในอาชิ#พักัารงาน-ไม�ต่กังาน ไม�ขู่าด้รายได้� ม#ความม�2นคงในกัารท'างาน

94

ประโยช่นั ข้อังแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� ประโยช่นั ข้อังแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� ((ต$อัต$อั))ป็ระชิาชินท�2วไป็

-ในฐานะผ+�บร%โภค ได้�ร�บสั%นค�าแลัะบร%กัารท#2ด้#ป็ระเทศชิาต่%

-สั�งเสัร%มบรรยากัาศในกัารลังท3น-กัารขู่ยายต่�วขู่องอ3ต่สัาหกัรรม กัาร

เต่%บโต่ทางเศรษัฐกั%จ้-ความสังบสั3ขู่ในสั�งคม

การบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ตามการบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ตามแนัวพ'ทั้ธ์วจันัะแนัวพ'ทั้ธ์วจันัะ

นัายจั�างทั้��เป?นัพ'ทั้ธ์ศาสันั�กช่นันัอักจัากจัะม�พรหมว�หาร 4 อั�นัเป?นัหล�กธ์รรมสั,าค�ญในัการบัร�หารจั�ดการ

แล�ว ควรนั,าพ'ทั้ธ์วจันัะด�งต$อัไปนั�&มาเป?นัหล�กในัการบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ด�วย

1. “มโนัป'พพงคมา ธ์มมามโนัเสัฏิฐา มโนัมยา”สั��งทั้�&งหลายม�ใจัเป?นัผ่+�นั,า

ใจัเป?นัใหญ$ สั,าเรAจัได�ด�วยใจัพ'ทั้ธ์วจันัะข้�อันั�& ให�ปร�ช่ญาย��งใหญ$ในัการบัร�หาร

แรงงานัสั�มพ�นัธ์ ว$าล+กจั�างจัะทั้,างานัให�แก$นัายจั�างได�สั,าเรAจักAด�วยแรงใจัเป?นัสั,าค�ญ หากใจัข้อังล+กจั�างปราศจัากความทั้'กข้ ปราศจัากความก�งวล อั�กทั้�&งม�ข้ว�ญและก,าล�งใจัทั้��ด�กAย$อัมทั้,างานัให�แก$นัายจั�างได�อัย$างเตAมทั้�� ด�งนั�&นั นัายจั�างทั้��

หว�งจัะให�เก�ดแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด�ย$อัมจัะหาว�ถึ�ทั้างทั้��จัะทั้,าให�ล+กจั�างทั้,างานัด�วยความสับัายใจั ไร�ความทั้'กข้ ในัการ

ทั้,างานัและไร�ความก�งวลในัช่�ว�ตสั$วนัต�ว ซึ่��งจัะสั$งผ่ลต$อัการเพ��มประสั�ทั้ธ์�ภาพในัการปฏิ�บั�ต�งานัให�แก$นัายจั�าง

95

2. “ช่�มจัฉาปรมา โรคา ”ความห�วเป?นัโรคอัย$างย��ง

พ'ทั้ธ์วจันัะข้�อันั�& ให�หล�กในัการบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ว$า หากล+กจั�างได�ร�บัค$าตอับัแทั้นัในั

การทั้,างานัจันัม�ช่�ว�ตทั้��ด,ารงอัย+$ได�โดยไม$ห�ว ค*อั เพ�ยงพอัสั,าหร�บัการย�งช่�พตามหล�กความจั,าเป?นัข้�&นัพ*&นัฐานั กAจัะทั้,าให�ล+กจั�างม�สั'ข้ภาพกายและสั'ข้ภาพ

จั�ตทั้��ด� ปราศจัากโรคภ�ยไข้�เจัAบั จั�งสัามารถึทั้��จัะทั้,างานัให�นัายจั�างได�เตAมก,าล�ง และเตAมเวลาโดยไม$

ข้าด สัาย ป)วย หร*อัลางานัไป

96

3. “มนัาปทั้าย� ลภเต มนัาปKอัคคสัสั ทั้าตา ลภเต ป'นัคค,วรสัสั ทั้าตา วรลาภ� จั โหต�เสัฎฐนัทั้โทั้ เสัฎฐม'เปต� ฐานั,

ให�ข้อังช่อับัใจั ย$อัมได�ข้อังช่อับัใจั ให�ข้อังเล�ศ ย$อัมได�ข้อังเล�ศ ให�ข้อังด� ย$อัมได�ข้อังด� ให�ข้อัง

ประเสัร�ฐย$อัมถึ�งฐานัะอั�นัประเสัร�ฐ พ'ทั้ธ์วจันัข้�อันั�&แสัดงถึ�งประโยช่นั ทั้��นัายจั�างจั�กพ�งได�ร�บัจัากการ

บัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ด� นัายจั�างผ่+�ม�จั�ตใจัโอับัอั�อัมอัาร� เอั*&อัเฟE& อัเผ่*�อัแผ่$ทั้,าตนัเป?นัผ่+� ให� ในัสั��งอั�นัพ�ง“ ”ให�แก$ล+กจั�างด�วยการให�ค$าจั�างในัจั,านัวนัทั้��ล+กจั�าง

พอัใจัการจั�ดสัว�สัด�การทั้��ด� การให�ความร�กด+แลเอัาใจัใสั$ล+กจั�างอัย$างจัร�งใจั ย$อัมทั้,าให�ล+กจั�างเก�ดความร+�สั�กทั้��ม��นัคงในัช่�ว�ตและการงานั จันัเตAมใจัทั้��จัะตอับัแทั้นั

นัายจั�างด�วยการปฏิ�บั�ต�งานัให�อัย$างเตAมความสัามารถึด�วยความจังร�กภ�กด�ต$อันัายจั�างอัย$าง

แทั้�จัร�ง และย�งเป?นัการสัร�างเสัร�มบัารม�แก$นัายจั�างอั�กด�วย

97

4. “ปคคณเห ปคคหารห,”พ�งยกย$อังคนัทั้��ควรยกย$อัง

พ'ทั้ธ์วจันัะข้�อันั�& แสัดงถึ�งแนัวค�ดในัการบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ทั้��ว$าบัรรยากาศในัการ

ทั้,างานัทั้��ด�ย$อัมก$อัให�เก�ดผ่ลด�ในัด�านัแรงงานัสั�มพ�นัธ์ นัายจั�างทั้��ม�ศ�ลปะการบั�งค�บับั�ญช่า อัาศ�ยหล�กการจั+งใจัล+กจั�างด�วยการ

ยกย$อังช่*�นัช่มในัความสัามารถึ ให�การยอัมร�บัและเป6ดโอักาสัให�ล+กจั�างม�สั$วนัร$วมในัการแสัดงความ

ค�ดเหAนัอั�กทั้�&งสั$งเสัร�มล+กจั�างให�ม�โอักาสัในัการพ�ฒนัาตนัเอังเพ*�อัเพ��มความร+�ความสัามารถึในัการปฏิ�บั�ต�งานั ย$อัมทั้,าให�ล+กจั�างเก�ดความร+�สั�ก

ภาคภ+ม�ใจัและพร�อัมทั้��จัะให�ความร$วมม*อัร$วมใจัแก$นัายจั�าง ทั้�&งย�งเตAมใจัทั้��ปฏิ�บั�ต�งานัแก$นัายจั�าง

อัย$างเตAมทั้��ด�วย98

5. “นั�สัมม ทั้ณฑ์, อั�สัสัโร ”ผ่+�เป?นัใหญ$ ใคร$ครวญก$อันั ค$อัยลงโทั้ษ

พ'ทั้ธ์วจันัะข้�อันั�& แสัดงถึ�งหล�กสั,าค�ญในัการบัร�หารว�นั�ยสั,าหร�บันัายจั�าง เม*�อัล+กจั�างกระทั้,าการใดทั้��เป?นัการฝ่)าฝ่Eนัหร*อัไม$ปฏิ�บั�ต�ตามระเบั�ยบัหร*อั

ข้�อับั�งค�บัเก��ยวก�บัการทั้,างานั นัายจั�างต�อังให�ความเป?นัธ์รรมแก$ล+กจั�าง โดยต�อังด,าเนั�นัการสัอับัหา

ข้�อัเทั้Aจัจัร�งอัย$างถึ+กต�อังตามข้�&นัตอันั แม�ล+กจั�างจัะกระทั้,าผ่�ดหากไม$อัย+$ในัข้�&นัทั้��ร�ายแรง นัายจั�างกAพ�งลงโทั้ษโดยค,านั�งถึ�งเหต'ปราณ�ด�วยการลดโทั้ษแก$ล+กจั�างผ่+�กระทั้,าผ่�ดตามสัมควร เพ*�อัเป6ดโอักาสัให�ล+กจั�างได�ปร�บัปร'งต�วเอัง ซึ่��งจัะทั้,าให�ล+กจั�างเก�ด

ความร+�สั�กทั้��ด�ต$อันัายจั�างและไม$กระทั้,าการฝ่)าฝ่Eนัหร*อัผ่�ดว�นั�ยอั�ก

99

6. ทั้�ศหก เหฎฐ�มทั้�สั ทั้�ศเบั*&อังต,�าในหลั�กัธ์รรมเร�2อง ทั้�ศหก ได้�กัลั�าวถ้@งขู่�อป็ฏิ%บ�ต่%ท#2

นาย (จ้�าง ) พั@งบ'าร3งบ�าว (ลั+กัจ้�าง ) ด้�วยสัถ้านห�า ค�อ 61. จั�ดให�ม�การงานัตามสัมควรแก$ก,าล�ง

62. ด�วยให�อัาหารและรางว�ล 63. ร�กษาพยาบัาลในัเวลาเจัAบัไข้�

64. แจักข้อังทั้��ม�รสัแปลกประหลาดให�ก�นั กัารจ้�ด้ให�ลั+กัจ้�างได้�ร�บกัารศ@กัษัาเพั%2มเต่%มแลัะได้�ร�บกัาร

ฝึCกัอบรมในว%ทยากัารท#2กั�าวหน�าแลัะกัารจ้�ด้ให�ม#น�นทนากัารต่�างๆ

65. ด�วยปล$อัยในัสัม�ย ให�โอักาสัล+กจั�างแสัวงหาความก�าวหนั�าในัช่�ว�ตการงานัได�โดยไม$

ผ่+กม�ดด�วยข้�อัสั�ญญาทั้��ไม$เป?นัธ์รรม100

การบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ด�วยการปร�กษาหาร*อั

กัารป็ร@กัษัาหาร�อระหว�างนายจ้�างกั�บลั+กัจ้�างหร�อระหว�างผ+�แทนนายจ้�างกั�บลั+กัจ้�าง เป็�นว%ธ์#กัารท#2สั'าค�ญแลัะให�ผลัด้#ท#2สั3ด้ ในกัารสัร�างความเขู่�าใจ้อ�นด้#ระหว�างนายจ้�างกั�บลั+กัจ้�าง แลัะในกัารย3ต่%ขู่�อขู่�ด้แย�งระหว�าง

นายจ้�างกั�บลั+กัจ้�างด้�วย 1. นัโยบัายเป6ดประต+ (open-door-

policy) 2. นัโยบัายเด�นัไปหา หมายถ้@ง กัารท#2นายจ้�าง

เด้%นออกัไป็พับป็ะพั+ด้ค3ยร�บฟั6งความค%ด้เห,นแลัะป็ร@กัษัาหาร�อกั�บลั+กัจ้�าง ณ์ สัถ้านท#2ท#2ลั+กัจ้�างท'างานอย+�ท� 2วท��ง

กั%จ้กัาร (walking around policy)101

การบัร�หารแรงงานัสั�มพ�นัธ์ ด�วยการปร�กษาหาร*อั (ต$อั)

3. คณะกรรมการร$วมหาร*อั (Joint Consultation Committee) เป็�นกัระบวนกัารป็ร@กัษัาหาร�อ ด้�วยกัารสั�2อสัาร

ขู่�อความสัองทาง โด้ยคณ์ะกัรรมกัารท#2ม#ท� �งต่�วแทนฝึAายนายจ้�างแลัะต่�วแทนฝึAายลั+กัจ้�าง

1. เป็�นท#2แจ้�งขู่�าวสัารต่�างๆ ขู่องฝึAายนายจ้�างไป็ย�งฝึAายลั+กัจ้�าง แลัะขู่องฝึAายลั+กัจ้�างไป็ย�งนายจ้�าง โด้ยให�

ต่�วแทนขู่องแต่�ลัะฝึAายกัระจ้ายหร�อแจ้�งขู่�าวสัารน��นต่�อไป็ย�งนายจ้�างหร�อลั+กัจ้�าง

2 . เป็�นท#2แสัด้งความเห,นต่�างๆ ท#2เกั#2ยวกั�บกัารบร%หารงานขู่องนายจ้�าง หร�อกัารท'างานขู่องลั+กัจ้�าง เพั�2อ

ป็ร�บป็ร3งหร�อพั�ฒนากัารบร%หารหร�อกัารท'างานน��น 3 . เป็�นท#2ร �บฟั6งขู่�อเท,จ้จ้ร%งในกัารเสันอป็6ญหา

หร�อขู่�อร�องท3กัขู่ขู่องลั+กัจ้�างแลัะแสัวงหาว%ธ์#กัารระง�บป็6ญหาหร�อขู่�อร�องท3กัขู่น��น

4 . เป็�นคณ์ะท'างานในกัารพั%จ้ารณ์าเร�2องราวต่�างๆ ท#2เกั#2ยวกั�บความสั�มพั�นธ์ระหว�างนายจ้�างกั�บลั+กัจ้�าง

102

ศาลแรงงานัศาลัแรงงานม# 3 ป็ระเภท ค�อ ศาลแรงงานักลาง กร'งเทั้พมหานัครศาลแรงงานัภาค ป็6จ้จ้3บ�นม# 9 ศาลั ค�อศาลัแรงงานภาค 1 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้ลัพับ3ร#ศาลัแรงงานภาค 2 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้ชิลับ3ร#ศาลัแรงงานภาค 3 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้นครราชิสั#มาศาลัแรงงานภาค 4 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้อ3ด้รธ์าน#ศาลัแรงงานภาค 5 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้เชิ#ยงใหม�ศาลัแรงงานภาค 6 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้นครสัวรรคศาลัแรงงานภาค 7 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้กัาญจ้นบ3ร#ศาลัแรงงานภาค 8 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้ภ+เกั,ต่ศาลัแรงงานภาค 9 ต่��งอย+�ท#2จ้�งหว�ด้สังขู่ลัาศาลแรงงานัจั�งหว�ด 103

คด�แรงงานัคด�แรงงานั1. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามสั�ญญาจั�าง

แรงงานั2. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามข้�อัตกลงเก��ยวก�บั

สัภาพการจั�าง3. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามกฎหมายค'�มครอัง

แรงงานั4. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามกฎหมาย

แรงงานัสั�มพ�นัธ์ 5. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามกฎหมายว$าด�วย

แรงงานัร�ฐว�สัาหก�จัสั�มพ�นัธ์ 6. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามกฎหมายว$าด�วย

การจั�ดหางานัและค'�มครอัง คนัหางานั7. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามกฎหมายว$าด�วย

ประก�นัสั�งคม8. คด�เก��ยวก�บัสั�ทั้ธ์�หร*อัหนั�าทั้��ตามกฎหมายว$าด�วย

เง�นัทั้ดแทั้นั9. กรณ�ทั้��จัะต�อังใช่�สั�ทั้ธ์�ทั้างศาลตามกฎหมายว$าด�วย

การค'�มครอังแรงงานั กฎหมายว$าด�วยแรงงานัสั�มพ�นัธ์ หร*อักฎหมายว$า

ด�วยแรงงานัร�ฐว�สัาหก�จั สั�มพ�นัธ์

104

คด�แรงงานั คด�แรงงานั ((ต$อัต$อั) ) 10.คด�อั'ทั้ธ์รณ ค,าว�นั�จัฉ�ยข้อังเจั�าพนั�กงานัตาม

กฎหมายว$าด�วยการค'�มครอังแรงงานั ข้อังคณะกรรมการแรงงานัสั�มพ�นัธ์ หร*อัร�ฐมนัตร�ว$าการกระทั้รวงแรงงานัตามกฎหมายว$าด�วยแรงงานัร�ฐว�สัาหก�จัสั�มพ�นัธ์ ข้อังคณะกรรมการอั'ทั้ธ์รณ ตามกฎหมายว$าด�วยการประก�นัสั�งคม หร*อัข้อังคณะกรรมการกอังทั้'นัเง�นัทั้ดแทั้นัตามกฎหมายว$าด�วยเง�นัทั้ดแทั้นั

11. คด�อั�นัเก�ดแต$ม+ลละเม�ดระหว$างนัายจั�างและล+กจั�างสั*บัเนั*�อังจัากข้�อัพ�พาทั้แรงงานัหร*อัเก��ยวก�บัการทั้,างานัตามสั�ญญาจั�างแรงงานั และคด�อั�นัเก�ดแต$ม+ลละเม�ดระหว$างล+กจั�างก�บัล+กจั�างทั้��เก�ดจัากการทั้,างานัในัทั้างการทั้��จั�าง

12. คด�ทั้��ม�กฎหมายบั�ญญ�ต�ให�อัย+$ในัอั,านัาจัข้อังศาลแรงงานั

13. คด�ทั้��ล+กจั�างฟIอังนัายจั�างว$านัายจั�างเล�กจั�างโดยไม$เป?นัธ์รรม

14. คด�ทั้��นัายจั�างฟIอังผ่+�ค,&าประก�นัความเสั�ยหายอั�นัเก�ดจัากการทั้,างานัข้อังล+กจั�าง

105

อังค คณะผ่+�พ�พากษาอังค คณะผ่+�พ�พากษา1. ผ่+�พ�พากษาศาลแรงงานั2. ผ่+�พ�พากษาสัมทั้บัฝ่)ายนัายจั�าง3. ผ่+�พ�พากษาสัมทั้บัฝ่)ายล+กจั�าง

106

กระบัวนัการพ�จัารณาคด�แรงงานักระบัวนัการพ�จัารณาคด�แรงงานั1. การฟIอังคด�2. การต$อัสั+�คด�3. การพ�จัารณาคด�4. การสั*บัพยานั5. การพ�พากษา6. การอั'ทั้ธ์รณ 7. การพ�จัารณาข้อังศาลฎ�กา

107

การเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กาตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา

1. การเล�กจั�างโดยไม$ม�สัาเหต'ย$อัมไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�าง (2652/2523)

2. การเล�กจั�างโดยอั�างว$าเพ*�อัความเหมาะสัม เพราะเหต'ทั้��สัาม�ล+กจั�างไปทั้,างานัก�บับัร�ษ�ทั้อั*�นัซึ่��งถึ*อัว$าเป?นัค+$

แข้$งข้�นัทั้างธ์'รก�จัก�บันัายจั�าง เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (3432/2524)

3. การเล�กจั�างล+กจั�างทั้��แม�จัะม�ม+ลความผ่�ดหร*อัม�ความผ่�ดอัย+$บั�าง แต$ถึ�าหากย�งไม$สัมควรทั้��จัะเล�กจั�างได�แล�ว

การเล�กจั�างนั�&นัต�อังถึ*อัว$าเป?นัการเล�กจั�างทั้�ไม$เป?นัธ์รรม (1347/2525)

4. การเล�กจั�างเนั*�อังจัากล+กจั�างปกครอังล+กนั�อังในัล�กษณะเข้�มงวดกวดข้�นัเป?นัการปกครอังก��งเผ่ดAจัการ (ซึ่��งอัาจัทั้,าไปเพ*�อัผ่ลประโยช่นั ข้อังนัายจั�างกAได�)เป?นัการเล�ก

จั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (3431/2525)

108

การเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ((ต$อัต$อั) )

5.การเล�กจั�างล+กจั�างทั้��เล$นัการพนั�นันัอักสัถึานัทั้��ทั้,าการและนัอักเวลาปฏิ�บั�ต�งานั ซึ่��งตามระเบั�ยบัข้�อับั�งค�บัข้อังนัายจั�างก,าหนัดโทั้ษเพ�ยงลดข้�&นัเง�นัเด*อันั

เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (1684/2526)6.การเล�กจั�างล+กจั�างทั้��กระทั้,าผ่�ดคร�&งแรก (ทั้�&ง

ทั้��นัายจั�างก,าหนัดไว�ในัข้�อับั�งค�บัข้อังนัายจั�างเอังว$า ถึ�ากระทั้,าผ่�ดอัย$างเด�ยวก�นัซึ่,&าอั�ก จัะให�อัอักจัากงานันั�&นั)เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (3360/2526)

7.การเล�กจั�างล+กจั�างทั้��กระทั้,าผ่�ดคร�&งเด�ยวและนัายจั�างได�ลงโทั้ษต�ดค$าจั�างไปแล�วนั�&นั เป?นัการลงโทั้ษซึ่,&าโดยล+กจั�างม�ได�กระทั้,าความผ่�ดข้�&นัใหม$

เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (1043/2527)109

การเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างล+กจั�าง

ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ((ต$อัต$อั) ) 8.การเล�กจั�างล+กจั�างโดยล+กจั�างไม$ได�กระทั้,า

การใดทั้��ม�เจัตนัาทั้'จัร�ตหร*อัทั้,าผ่�ดระเบั�ยบัข้�อับั�งค�บัใดข้อังนัายจั�าง เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม

(4064/2530)9.การเล�กจั�างล+กจั�างโดยอั�างว$างานัทั้��ล+กจั�าง

ทั้,าย'บัเล�กไปแล�ว แต$เม*�อัข้�อัเทั้Aจัจัร�งปรากฏิว$า นัายจั�างย�งม�งานัอั*�นัๆ อั�กหลายแผ่นักทั้��ล+กจั�างด�งกล$าวจัะเข้�าปฏิ�บั�ต�งานัได�ตามความเหมาะสัม เป?นัการเล�กจั�างอัย$างไม$เป?นัธ์รรม (2325/2533) 110

การเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างล+กจั�าง

ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ((ต$อัต$อั) ) 10. การเล�กจั�างด�วยเหต'ทั้��นัายจั�างย'บั

ต,าแหนั$งเด�มข้อังล+กจั�าง ให�ล+กจั�างไปทั้,างานัหนั�าทั้��อั*�นั โดยลดค$าตอับัแทั้นัทั้��ล+กจั�างได�ร�บัลง แต$ล+กจั�าง

ไม$ย�นัยอัมนั�&นั เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (5396/2550)

11. การเล�กจั�างล+กจั�างโดยไม$ม�ความผ่�ด ทั้�&งเหต'แห$งการเล�กจั�างกAเป?นัเพ�ยงการกล$าวอั�างว$าเป?นั

นัโยบัายข้อังนัายจั�างทั้��จัะลดค$าใช่�จั$ายเทั้$านั�&นัแม�นัายจั�างจัะไม$บัอักกล$าวการเล�กจั�างล$วงหนั�าแล�ว

กAเป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (4799/2541)12. การเล�กจั�างล+กจั�างทั้��ม�ได�กระทั้,าผ่�ดร�าย

แรง ซึ่��งข้�อับั�งค�บัเก��ยวก�บัการทั้,างานัข้อังนัายจั�างก,าหนัดให�การลงโทั้ษไล$อัอักกระทั้,าได�ในักรณ�ทั้��

ล+กจั�างกระทั้,าผ่�ดว�นั�ยร�ายแรง เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (7492/2542)

111

การเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ((ต$อัต$อั) )

13. การเล�กจั�างล+กจั�างทั้��ฝ่)าฝ่Eนัข้�อับั�งค�บัเก��ยวก�บัการทั้,างานัข้อังนัายจั�าง โดยไม$บั�นัทั้�กบั�ตรลงเวลาเล�กงานั (1 ว�นั ) เป?นัความผ่�ดเพ�ยงเลAกนั�อัย ย�ง

ไม$สัมควรลงโทั้ษเล�กจั�าง เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม

-(1776 1777/2553) 14. การเล�กจั�างล+กจั�างหญ�งเนั*�อังจัาก

เกษ�ยณอัาย' ตามข้�อับั�งค�บัเก��ยวก�บัการทั้,างานัทั้��ก,าหนัดการเกษ�ยณอัาย'สั,าหร�บัล+กจั�างหญ�งเม*�อัอัาย'

ครบั 50 ป; ล+กจั�างช่ายเม*�อัอัาย'ครบั 55 ป; ซึ่��งใช่�บั�งค�บัไม$ได�

เนั*�อังจัากข้�ดต$อักฎหมายค'�มครอังแรงงานันั�&นั เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม

-(6011 6017/2545) 15. การเล�กจั�างล+กจั�างเหต'ว$าค,าสั��งซึ่*&อัลด

ลง เพ*�อัพย'งฐานัะข้อังนัายจั�าง ต�อังลดค$าใช่�จั$าย แต$นัายจั�างไม$ประสับัก�บัการข้าดทั้'นัจันัถึ�งข้นัาดต�อังลด

ค$าใช่�จั$าย ป;ทั้��เล�กจั�างและป;ต$อัมากAย�งม�ก,าไรสั'ทั้ธ์�เฉล��ยป;ละ 1500 ล�านับัาทั้ เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$

เป?นัธ์รรม (1256/1259/2549)

112

การเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรมต$อัล+กจั�างล+กจั�าง

ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ตามค,าพ�พากษาศาลฎ�กา ((ต$อัต$อั) ) 16. การเล�กจั�างล+กจั�างโดยอัาศ�ยเหต'ว$า

โครงการสั�&นัสั'ดลงโดยไม$ม�เหต'อั�นัจั,าเป?นัและสัมควร เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม (4533/2549)

17. การเล�กจั�างโดยนัายจั�างผ่+�โอันัก�จัการและผ่+�ร�บัโอันัก�จัการม�ได�ประสับัภาวะความจั,าเป?นัหร*อัข้าดทั้'นัจันัถึ�งต�อังเล�กจั�างพนั�กงานั เป?นัการเล�กจั�างทั้��ไม$เป?นัธ์รรม -(10267 10271/2550)

113

114