1

บทนำ��บทบ�ทรั�ฐในำรัะบบเศรัษฐกิ�จ

อ. สกินำธ์� วรั�ญญู�ว�ฒนำ�

2

บทบ�ทรั�ฐในำรัะบบเศรัษฐกิ�จเศรัษฐศ�สตรั�ส�ธ์�รัณะคื�ออะไรัมุ มุมุองบทบ�ทรั�ฐในำรัะบบเศรัษฐกิ�จท"#แตกิ

ต%�งกิ�นำว�ธ์"กิ�รัศ&กิษ�เศรัษฐศ�สตรั�ส�ธ์�รัณะกิ�รัดำ��เนำ�นำนำโยบ�ยท"#เหมุ�ะสมุของรั�ฐบ�ล

3

เกิรั�#นำนำ��: เศรัษฐศ�สตรั�ส�ธ์�รัณะคื�ออะไรั รั�ฐมุ"บทบ�ทคืว�มุส��คื�ญต%อกิ�รัดำ��รังชี"พของปรัะชี�ชีนำท กิๆ

คืนำในำส�งคืมุ◦ นำ�บต�1งแต%เกิ�ดำจนำต�ย กิ�รัให2บรั�กิ�รัส�ธ์�รัณะต%�งๆ◦ กิ�รัจ�ดำเกิ3บภ�ษ"หรั�อรั�ยไดำ2 โดำยมุ"เป5�หมุ�ยแตกิต%�งกิ�นำ

บทบ�ทรั�ฐบ�ลในำรัะบบเศรัษฐกิ�จ◦ เสรั�มุสรั2�งปรัะส�ทธ์�ภ�พกิ�รัท��หนำ2�ท"#ของกิลไกิตล�ดำ (Efficiency)◦ สรั2�งคืว�มุเท%�เท"ยมุในำกิ�รักิรัะจ�ยทรั�พย�กิรั (Equity)

รัะบบเศรัษฐกิ�จแบบผสมุ (Mixed Economy)◦ กิ�รัใชี2เคืรั�#องมุ�อกิ��กิ�บเศรัษฐกิ�จปรัะกิอบท�1งกิ�รัใชี2 รั�คื� vs. กิ�รัส�#ง

กิ�รั◦ กิ�รัส�#งกิ�รัอ�จใชี2อ��นำ�จรั�ฐโดำยตรังจ�กิกิฎหมุ�ย รัะเบ"ยบรั�ชีกิ�รั หรั�อ

กิ�รัท��ง�นำผ%�นำรั�ฐว�ส�หกิ�จต%�งๆ ท"#เป8นำกิ�รัผล�ตโดำยหนำ%วยง�นำของรั�ฐ

4

มุ มุมุองเกิ"#ยวกิ�บบทบ�ทของรั�ฐบ�ล MercantilismLaissez Faire (Adam Smith)Socialism (Karl Marx, Sismondi,

Robert Own etc.)Keynesian (John Maynard Keynes)Public Choices

มุ มุมุองเกิ"#ยวกิ�บบทบ�ทของรั�ฐบ�ล“The role of government is to create an

environment in which the entrepreneur is willing to take risk and be able to get a return on the risk taken.”◦George W. Bush

“… the right public policies can foster an environment that makes strong growth and job creation easier.”◦From Kerry and Edwards “Our Plan For

America”5

6

7

แนวทางการศึกษาเศึรษฐศึาสตร�สาธารณะ

8

แนำวท�งกิ�รัศ&กิษ�เศรัษฐศ�สตรั�ส�ธ์�รัณะเรั"ยนำรั� 2บทบ�ทภ�คืรั�ฐในำรัะบบเศรัษฐกิ�จเรั"ยนำรั� 2ผลท"#เกิ�ดำจ�กิกิ�รัท��หนำ2�ท"#ของรั�ฐส�มุ�รัถปรัะเมุ�นำผลท"#ไดำ2รั�บเรั"ยนำท"#จะเข2�ใจกิรัะบวนำกิ�รักิ�รัต�ดำส�นำใจ

กิ�รัเรั"ยนำรั� 2ใชี2ท� 1ง positive and normative approach

ดำ ลยภ�พเศรัษฐกิ�จและสว�สดำ�กิ�รัส�งคืมุ

9

P

Q

S

D

Q*

P*

P1

P2

a

d

c

b

E

รั�ปท"# 1.1 ดำ ลยภ�พตล�ดำ

Q*

10QM

PM

0

D

Q*

P*

SProviding the first unit gives a great deal of surplus to “society.”

1

Social efficiency is maximized at Q*, and is the sum of the consumer and producer surplus.

The surplus from the next unit is the difference between the demand and supply curves.

This area represents the social surplus from producing the first unit.

The area between the supply and demand curves from zero to Q* represents the surplus.

ดำ ลยภ�พเศรัษฐกิ�จและสว�สดำ�กิ�รัส�งคืมุ รั�ปท"# 1.1

ดำ ลยภ�พตล�ดำ

11

QM

PM

D

Q*

P*

S

Q´

P2

social surplus จ�กิ Q’ คื�อพ�1นำท"#นำ"1larger consumer and smaller producer surplus. กิ�รัคื มุรั�คื�ท��ให2ปรั�มุ�ณลดำเหล�อ Q´,

และมุ" Excess Demand

ส�มุเหล"#ยมุนำ"1แสดำง lost surplus ต%อ

“ส�งคืมุ หรั�อท"#เรั"ยกิว%�deadweight loss.”

First Fundamental Theorem of Welfare Economics

ภ�ยใต2ตล�ดำแข%งข�นำสมุบ�รัณ� เมุ�#ออ ปสงคื�มุวลรัวมุเท%�กิ�บอ ปท�นำมุวลรัวมุ สว�สดำ�กิ�รัส�งคืมุจะส�งท"#ส ดำ จ�กิรั�ปท"# 1.1 คื�อท"#จ ดำ E

ต��แหนำ%งใดำๆ ท"#นำอกิเหนำ�อจ�กิจ ดำกิ�รับรั�โภคืท"# Q* จะท��ให2สว�สดำ�กิ�รัส�งคืมุท�1งดำ2�นำอ ปสงคื�และอ ปท�นำต�#�กิว%� E

นำอกิจ�กินำ"1กิ�รัไมุ%อย�%ในำดำ ลยภ�พท��ให2เกิ�ดำป;ญห� deadweight loss กิ�บส�งคืมุข&1นำดำ2วย อ�นำเป8นำผลจ�กิกิ�รัท"#มุ"กิ�รัจ�ดำสรัรัทรั�พย�กิรัใหมุ%เกิ�ดำข&1นำ

กิ�รัดำ��เนำ�นำนำโยบ�ยของรั�ฐบ�ลจ&งต2องพ�จ�รัณ�ผลท"#เกิ�ดำกิ�บกิ�รัส�ญเส"ยของ consumer surplus และ supplier surplus ว%�เป8นำอย%�งไรั โดำยกิ�รักิรัะจ�ยผลท"#เกิ�ดำข&1นำรัะหว%�งบ คืคืลในำส�งคืมุ ต�วอย%�งกิ�รัมุ"กิ�รัคืวบคื มุรั�คื� (price Control) ท"# P2 เกิ�ดำ deadweight loss เท%�กิ�บ P2 dEP* ซึ่&#งเกิ�ดำจ�กิกิ�รัคืวบคื มุรั�คื�ท��ให2เกิ�ดำกิ�รัปรั�มุ�ณท"#ส�มุ�รัถนำ��ไปใชี2บรั�โภคืไดำ2

12

คื��ถ�มุคื�อป;จจ�ยอะไรัท��ให2เกิ�ดำกิ�รัไมุ%ไดำ2ดำ ลยภ�พข&1นำไดำ2 ซึ่&#งไดำ2แกิ% กิ�รัล2มุเหลวของ“

ตล�ดำ”ความล้�มเหล้วของตล้าดท��ประกอบท !ง ส#นค�าสาธารณะ การผู%กขาด externalities ข�อม%ล้ข&าวสารไม&สมบ%รณ� disequilibrium

13

ส2มุ

ท เรั"ยนำ0 Utilities ของ นำ�ย กิ.

i1

i3i2

ส2มุ

ท เรั"ยนำ0 Utilities ของ นำ�ย ข.

j1

j3

j2

เง�#อนำไขกิ�รัไดำ2 First Fundamental Welfare Condition

เป8นำเง�#อนำไขท"#เกิ�ดำจ�กิ�กิรัแลกิเปล"#ยนำในำรัะบบเศรัษฐกิ�จท"#อ�ศ�ยกิลไกิตล�ดำ ท"#ผ�2บรั�โภคืมุ"คืว�มุพอใจของตนำเอง และนำ��มุ�แลกิปล"#ยนำกิ�นำและกิ�นำ ท"#นำ��ไปส�%

welfare ท"#ดำ"ข&1นำ หรั�อ ปรัะส�ทธ์�ภ�พส�งส ดำ (Pareto Optimality)

14

ส2มุ: o

ท เรั"ยนำ: d0 Utilities ของ นำ�ย กิ.

i1

i3i2

ส2มุ

ท เรั"ยนำ0 Utilities ของ นำ�ย ข.

j1

j3

j2

เง�#อนำไขกิ�รัไดำ2 First Fundamental Welfare Condition

ภ�ยใต2เง�#อนำไขดำ�งกิล%�วผ�2บรั�โภคืแต%ละคืนำมุ"คืว�มุพอใจต�มุ utility function หรั�อ indifference curve ของตนำเอง โดำยเส2นำ indifference curve

มุ" slope คื�อ MRS = Pd /Po ของแต%คืนำ

15

ส2มุ

ท เรั"ยนำ0

A

B

C

ส2มุ

ท เรั"ยนำ0 Utilities ของ นำ�ย กิ.

Utilities ของ นำ�ย ข.

16

ส2มุ

ส2มุ

ท เรั"ยนำ

ท เรั"ยนำ

0กิ

0ข

A

B

C

Utilities ของ นำ�ย กิ.

Utilities ของ นำ�ย ข.

D

17

ส2มุ

ส2มุท เรั"ยนำ

ท เรั"ยนำ

0กิ

0ข

C

Utilities ของ นำ�ย กิ.

Utilities ของ นำ�ย ข.

D

เส2นำ Oกิ และ Oข แสดำงท"#เรั"ยกิว%� Contract Curve คื�อเส2นำท"#บอกิ ถ&งปรัะส�ทธ์�ภ�พส�งส ดำจ�กิกิ�รัแลกิเปล"#ยนำของบ คืคืลท�1งสอง ซึ่&#ง ณ จ ดำท"#มุ"

กิ�รัแลกิเปล"#ยนำจะไดำ2เง�#อนำไขคื�อ MRS ของนำ�ย กิ. = MRS ของนำ�ย ข. ต�มุแนำว เส2นำ Oกิ และ Oข

และย�งเท%�กิ�บ Pd /Po หรั�อ เท%�กิ�บ MCd = MC o เพรั�ะกิ�รัแลกิเปล"#ยนำดำ�งกิล%�วอย�%ในำตล�ดำแข%งข�นำสมุบ�รัณ�

18

0

0

ส2มุ

ท เรั"ยนำ

r

s

m

n

g

h

รั�ปท"# W.1. เง�#อนำไข First Fundamental Welfare กิ�บกิ�รัผล�ต

MRT

โดำยท"# MRT = MCd /MCo

19

เง�#อนำไข First Fundamental Welfare Condition

ดำ�งนำ�1นำเง�#อนำไข ท"#ดำ"ท"#ส ดำหรั�อมุ"ปรัะส�ทธ์�ภ�พมุ�กิท"#ภ�ยใต2first fundamental condition ท�1งดำ2�นำกิ�รัผล�ตและกิ�รับรั�โภคืของรัะบบเศรัษฐกิ�จท"#มุ"กิ�รัใชี2กิลไกิตล�ดำท"#สมุบ�รัณ�คื�อ

MRS นำ�ย กิ. = MRS นำ�ย ข. = MRT จ�กิกิ�รั ผล�ต หรั�อส�ดำส%วนำของ MC ส�นำคื2�ท"#มุ"กิ�รัแลกิเปล"#ยนำ

ซึ่&#งท�1งหมุดำนำ"1คื�อเง�#นำไขของ Pareto Optimality จ�กิต�วอย%�งจะเห3นำกิ�รัแลกิเปล"#ยนำต%อต�มุเส2นำ

Contract Curve ท"#แสดำง รัะดำ�บ utilities ของท�1ง สองคืนำ ซึ่&#งส�มุ�รัถนำ��มุ�สรั2�งเส2นำ utilities ท"#แต%ละ

รัะดำ�บกิ�รัแลกิเปล"#ยนำของท�1งสองคืนำไดำ2

20

นำ�ย ข.

นำ�ย กิ.

U ข

U กิ

SW1

E

G

H

ส�งคืมุยอมุรั�บกิ�รัเปล"#ยนำแปลงปรัะส�ทธ์�ภ�พ ห�กิมุ"กิ�รักิรัะจ�ยทรั�พย�กิรัท"#เหมุ�ะสมุและมุ"กิ�รัแลกิเปล"#ยนำท"#เสรั"

(Society can attain any efficient outcome by a suitable redistribution of resources and free trade)

ดำ�งนำ�1นำจ�กิกิ�รัพ�จ�รัณ�รั�ปท"# 1.1 ต2องดำ�ดำ2วยว%�กิ�รักิรัะจ�ยกิ�รับรั�โภคืรัะหว%�งปรัะชี�ชีนำเป8นำอย%�งไรั

เป8นำผลให2ในำคืว�มุเป8นำจรั�งต2องเผชี�ญป;ญห�กิ�รัเล�อกิรัะหว%�ง Equity-Efficiency Tradeoff เสมุอ ซึ่&#งพ�จ�รัณ�ไดำ2จ�กิ Social Welfare Function ท"#รัวมุ welfare ของท กิๆ คืนำเข2�ไว2ดำ2วยกิ�นำ

21

Second Fundamental Theorem of Welfare Economics

22

ส�นำคื2�เอกิชีนำ

ส�นำคื2�เอกิชีนำ

ส�นำคื2�ส�ธ์�รัณะ0

0

A

B

C

Utilities ของ นำ�ย กิ.

Utilities ของ นำ�ย ข.ส�นำคื2�ส�ธ์�รัณะ

23

นำ�ย ข.

นำ�ย กิ.

U ข

U กิ

SW1

E

G

H

24

เง�#อนำไข เศรัษฐศ�สตรั�สว�สดำ�กิ�รัภ�ยใต2Second Fundamental Condition

Pareto Optimality ท"#จะยอมุรั�บกิ�รัชีอชีเยสว�ส ดำ�กิ�รัท"#ส�ยเส"ยจ�กิคืว�มุมุ"ปรัะส�ทธ์�ภ�พส�งส ดำ ดำ2วย

คืว�มุท"#มุ"สว�วสดำ�กิ�รัจ�กิคืว�มุเท%�เท"ยมุมุ�กิข&1นำ โดำยมุ" ผลล�พธ์� คื�อ

MRSi ของท กิๆ คืนำ จะไมุ%จ��เป8นำท"#ต2องเท%�กิ�นำ โดำยi = ผ�2บรั�โภคืท�1งหมุดำ ในำท"#นำ"1คื�อ

และ ∑ MRSij = MRT

25

Private Goods

Public Goods

A

C

D

B

เส�นความเป(นไปได�ในการผูล้#ตส#นค�าของระบบเศึรษฐก#จ

Y

X

E

X1

26

เง�#อนำไข เศรัษฐศ�สตรั�สว�สดำ�กิ�รัภ�ยใต2Second Fundamental Condition

อ�จส�ญเส"ยกิ�รัไดำ2 Pareto Optimality เพ�#อมุ %ง ให2เกิ�ดำคืว�มุเป8นำธ์รัรัมุมุ�กิข&1นำท��ให2 เง�#อนำไขกิ�รั

จ�ดำสรัรัทรั�พย�กิรัเปล"#ยนำเป8นำ MRSi ของแต%ละคืนำ ไมุ%เท%�กิ�นำ โดำย i = ผ�2

บรั�โภคืท�1งหมุดำ ในำท"#นำ"1คื�อ นำ�ย กิ. และ นำ�ย ข. MRS กิ + MRSข = MRT

ว�ตถ ปรัะสงคื�โดำยท�#วไปของกิ�รัดำ��เนำ�นำนำโยบ�ยกิ�รัคืล�ง

เพ�#อให2เกิ�ดำผลต%อกิ�รัท��ง�นำของรัะบบเศรัษฐกิ�จ◦ปรั�บเปล"#ยนำอ ปสงคื�มุวลรัวมุและอ ปท�นำ

มุวลรัวมุ◦แกิ2ป;ญห�คืว�มุล2มุเหลวของตล�ดำ

เพ�#อท��ให2เกิ�ดำสว�สดำ�กิ�รัของส�งคืมุท"#ส�งท"#ส ดำ(เป5�หมุ�ยส�งส ดำของกิ�รัดำ��เนำ�นำกิ�รัท�งเศรัษฐกิ�จของรั�ฐบ�ล)

27

1. ส�นำคื2�ส�ธ์�รัณะ (Public Goods)

2. กิ�รัผ�กิข�ดำ (Monopoly)3. ผลภ�ยนำอกิ

(Externalities)4. ตล�ดำไมุ%สมุบ�รัณ�

(Imperfect market)5. ข2อมุ�ลไมุ%สมุบ�รัณ�

(Imperfect market)6. กิ�รัไมุ%มุ"ดำ ลยภ�พ

(Disequilibrium)

ว�ตถ ปรัะสงคื�ของกิ�รัดำ��เนำ�นำนำโยบ�ยกิ�รัคืล�ง (แนำวคื�ดำเดำ�มุ) กิ�รัจ�ดำสรัรัทรั�พย�กิรั (Allocation of Resources) ส�นำคื2�ส�ธ์�รัณะ (Public goods)

กิ�รัท��ให2มุ"เสถ"ยรัภ�พท�งเศรัษฐกิ�จในำ รัะดำ�บมุหภ�คื

(Macroeconomic Stabilization) กิ�รัจ2�งง�นำเต3มุท"# กิ�รัมุ"เสถ"ยรัภ�พของรั�คื�บ�ญชี"ดำ ลกิ�รัชี��รัะเง�นำท"#สมุดำ ล

กิ�รักิรัะจ�ยรั�ยไดำ2ใหมุ% (Income Redistribution)

กิ�รัขย�ยต�วเศรัษฐกิ�จ Economic Growth Promotion

28Musgrave, Public Finance, 1959

คืว�มุหมุ�ยท"#แตกิต%�งกิ�นำรัะหว%�ง ปรัะเทศพ�ฒนำ�และกิ��ล�งพ�ฒนำ� ในำ

ปรัะเทศพ�ฒนำ�แล2วกิ�รักิรัะจ�ยรั�ยไดำ2ท��ไห2มุ"กิ�รับรั�โภคืมุ�กิข&1นำและกิ�รัจ2�งง�นำมุ�กิข&1นำแต%ปรัะเทศกิ��ล�งพ�ฒนำ�มุ %งเพ�#อสรั2�งคืว�มุเท%�เท"ยมุและโอกิ�ส

เป8นำคืว�มุคื�ดำต�1งแต%สมุ�ย Adam Smith ท"#ส�งคืมุต2องกิ�รัส�นำคื2�และ

บรั�กิ�รับ�งชีนำ�ดำเชี%นำส�นำคื2� ส�ธ์�รัณะเพ�#อส�งคืมุ โดำยอ�จใชี2ท�1ง

มุ�ตรักิ�รัท�งรั�ยไดำ2หรั�อรั�ยจ%�ยมุ"คืว�มุหมุ�ยท"#แตกิต%�งกิ�นำ

รัะหว%�งปรัะเทศพ�ฒนำ�และกิ��ล�ง พ�ฒนำ� โดำยในำปรัะเทศพ�ฒนำ�แล2ว

จะท��ให2ไดำ2ใกิล2 full employment แต%ปรัะเทศ

กิ��ล�งพ�ฒนำ�กิ��หนำดำไดำ2ล��บ�กิกิว%�ดำ2วยเหต ผลอะไรั

อะไรัคื�อบทบ�ทท"#เหมุ�ะสมุของรั�ฐบ�ล

◦ทางด�านรายจ&าย: รั�ฐบ�ลคืวรัผล�ตส�นำคื2�หรั�อให2บรั�กิ�รัส�ธ์�รัณะปรัะเภทใดำบ2�ง

◦ทางด�านรายร บ: รั�ฐบ�ลจะห�รั�ยรั�บไดำ2อย%�งไรั

29

4 คื��ถ�มุส��คื�ญของเศรัษฐศ�สตรั�กิ�รัคืล�ง

When should the government intervene in the economy? รั�ฐบ�ลคืวรัจะเข2�มุ�แทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จเมุ�#อไรั

How might the government intervene?รั�ฐบ�ลจะแทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จไดำ2อย%�งไรั

What is the effect of those interventions on economic outcomes?อะไรัคื�อผลของกิ�รัแทรักิแซึ่งของรั�ฐบ�ล

Why do governments choose to intervene in the way that they do?ท��ไมุรั�ฐบ�ลถ&งเล�อกิท"#จะแทรักิแซึ่งในำรั�ปแบบนำ�1นำ

30

รั�ฐบ�ลคืวรัจะเข2�มุ�แทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จเมุ�#อไรั

โดำยปกิต�แล2ว ตล�ดำท"#มุ"กิ�รัแข%งข�นำ “ ” สมุบ�รัณ�จะท��ให2เกิ�ดำ ปรัะส�ทธ์�ภ�พ ในำ

รัะบบเศรัษฐกิ�จเป8นำกิ�รัย�กิท"#จะบอกิว%�กิ�รัแทรักิแซึ่ง

ของรั�ฐบ�ลเป8นำกิ�รักิรัะท��ท"#ถ�กิต2องหรั�อ ไมุ% โดำยปกิต�มุ�กิจะพ�จ�รัณ�จ�กิ

◦คืว�มุมุ"ปรัะส�ทธ์�ภ�พ◦คืว�มุเท%�เท"ยมุ 31

รั�ฐบ�ลคืวรัจะเข2�มุ�แทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จเมุ�#อไรั ดำ2�นำคืว�มุมุ"ปรัะส�ทธ์�ภ�พ

ในำรัะบบตล�ดำต�มุปกิต� ผลล�พธ์�ท"#มุ" ปรัะส�ทธ์�ภ�พจะเกิ�ดำข&1นำ ณ จ ดำท"#เส2นำ

อ ปสงคื�และเส2นำอ ปท�นำต�ดำกิ�นำ – ในำแง%ของส�นำคื2�ส�ธ์�รัณะ กิ�รั

ป5องกิ�นำปรัะเทศ กิ�รัท��คืว�มุสะอ�ดำถนำนำ

32

รั�ฐบ�ลคืวรัจะเข2�มุ�แทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จเมุ�#อไรั คืว�มุล2มุเหลวของตล�ดำ

ในำป= 2544 มุ"ปรัะชี�กิรัมุ�กิกิว%� 45 ล้�านคน หรั�อ 75 % ของปรัะชี�กิรัท�1งหมุดำท"#ไมุ%ส�มุ�รัถ

ไดำ2รั�บบรั�กิ�รัส�ธ์�รัณส ขท"#เพ"ยงพอ ในำป=2545 รั�ฐบ�ลใชี2งบปรัะมุ�ณ 32,000 ล2�นำบ�ทในำกิ�รัจ�ดำท��โคืรังกิ�รัส�ธ์�รัณส ขให2กิ�บ

ปรัะชี�ชีนำกิ�รัท"#ปรัะชี�ชีนำไมุ%ไดำ2รั�บบรั�กิ�รัส�ธ์�รัณส ขท"#

เหมุ�ะสมุ จะท��ให2เกิ�ดำผลกิรัะทบภ�ยนำอกิท�ง ดำ2�นำลบข&1นำ (negative externalities)

จ�กิกิ�รัเจ3บป>วย แต%ปรัะชี�ชีนำอ�จจะไมุ%ไดำ2คื��นำ&งถ&งผลกิรัะทบท"#จะเกิ�ดำข&1นำกิ�บบ คืคืลอ�#นำ 33

รั�ฐบ�ลคืวรัจะเข2�มุ�แทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จเมุ�#อไรั การกระจายรายได�ใหม&

รั�ฐบ�ลสนำใจท�1งขนำ�ดำของกิ2อนำเคื2กิและขนำ�ดำของเคื2กิท"#แต%ละคืนำในำส�งคืมุจะไดำ2

ส�งคืมุมุ�กิจะให2คื%�ส��หรั�บกิ�รัท"#คืนำจนำ บรั�โภคืเพ�#มุข&1นำ 1 บ�ท มุ�กิกิว%�กิ�รัท"#

คืนำรัวยบรั�โภคืเพ�#มุข&1นำ 1 บ�ทการกระจายรายได�ใหม& เป8นำกิ�รัโอนำ

ทรั�พย�กิรัจ�กิคืนำกิล %มุหนำ&#งในำส�งคืมุไปย�งคืนำอ"กิกิล %มุหนำ&#ง 34

รั�ฐบ�ลคืวรัจะเข2�มุ�แทรักิแซึ่งรัะบบเศรัษฐกิ�จเมุ�#อไรั ดำ2�นำคืว�มุเท%�เท"ยมุ

จ�กิข2อมุ�ลกิ�รักิรัะจ�ยรั�ยไดำ2ในำปรัะเทศไทย คืนำ 20% รัวยส ดำของปรัะเทศมุ"รั�ยไดำ2

มุ�กิกิว%� 50% ของรั�ยไดำ2ท�1งหมุดำในำปรัะเทศกิ�รักิรัะจ�ยรั�ยไดำ2ใหมุ%มุ�กิจะท��ให2เกิ�ดำกิ�รั

ส�ญเส"ยปรัะส�ทธ์�ภ�พ◦กิฎหมุ�ยท"#เกิ"#ยวกิ�บกิ�รักิรัะจ�ยรั�ยไดำ2ใหมุ%

ส�มุ�รัถท��ให2พฤต�กิรัรัมุของคืนำเปล"#ยนำไป เชี%นำกิ�รัเกิ3บภ�ษ"จ�กิคืนำรัวยมุ�กิรัะจ�ยให2คืนำจนำอ�จจะท��ให2คืนำท�1งสองกิล %มุนำ"1ท��ง�นำนำ2อยลง

35

ว�ธ์"กิ�รันำ��นำโยบ�ยกิ�รัคืล�งมุ�ใชี2 กิ�รัจ�ดำสรัรัทรั�พย�กิรัและกิ�รัเจรั�ญเต�บโตท�งเศรัษฐกิ�จ

◦ โดำยจ�ดำกิ�รัเกิ"#ยวกิ�บโคืรังสรั2�งภ�ษ" รั�คื� ของบรั�กิ�รัส�ธ์�รัณะ ว�ธ์"กิ�รักิ%อหนำ"1 สถ�บ�นำ

ของรั�ฐ ป;จจ�ยพ�1นำฐ�นำต%�งๆ กิ�รัจ�ดำสรัรั ทรั�พย�กิรัท"#มุ"ปรัะส�ทธ์�ภ�พ กิ�รัออมุ กิ�รั

สะสมุท นำ และกิ�รัเจรั�ญเต�บโตท�งเศรัษฐกิ�จ

คืว�มุมุ"เสถ"ยรัภ�พของรัะบบเศรัษฐกิ�จ(รัะยะส�1นำ-รัะยะย�ว)

◦ โดำยจ�ดำกิ�รัเกิ"#ยวกิ�บอ ปสงคื�มุวลรัวมุ กิ�รั ออมุ ฯลฯ

คืว�มุเท%�เท"ยมุและคืว�มุย�กิจนำ◦ โดำยจ�ดำกิ�รัเกิ"#ยวกิ�บโคืรังสรั2�งภ�ษ" นำโยบ�ย

รั�ยจ%�ย กิ�รัสรั2�งรัะบบโคืรังข%�ยคืว�มุ คื 2มุคืรัองท�งส�งคืมุ (social safety

net)

36

ว�ตถ ปรัะสงคื�ท�#วไปในำกิ�รันำ��นำโยบ�ยกิ�รัคืล�งมุ�ใชี2 เพ�#อกิ��หนำดำกิ�รัท��ง�นำของรัะบบเศรัษฐกิ�จ;◦กิ�รัปรั�บต�วของอ ปสงคื�มุวลรัวมุและอ ปท�นำมุวล

รัวมุ◦ แกิ2ไขคืว�มุล2มุเหลวของตล�ดำ ต�วอย%�ง

โคืรังกิ�รัปรัะกิ�นำส ขภ�พท�#วหนำ2� กิ�รัลงท นำดำ2�นำกิ�รัศ&กิษ�

เพ�#อให2ไดำ2สว�สดำ�กิ�รัส�งคืมุส�งส ดำ(เป8นำเป5�ปรัะสงคื�ปรัะสงคื�ส��คื�ญท"#ส ดำของกิ�รัท��

หนำ2�ท"#ของรั�ฐบ�ล)

37

รั�ฐบ�ลไมุ%อ�จจะจ��กิ�ดำในำหนำ2�ท"#ดำ2�นำใดำดำ2�นำหนำ&#งมุ�กิเกิ�นำไป

คืว�มุมุ"ปรัะส�ทธ์�ผลของนำโยบ�ยกิ�รัคืล�ง

กิ�รัเป8นำเคืรั�#องมุ�อในำกิ�รัจ�ดำกิ�รัท�งดำ2�นำอ ปสงคื� (รัะยะส�1นำ) ซึ่&#งผลกิ3ข&1นำอย�%กิ�บ:

• กิ�รัตอบสนำองของภ�คืเอกิชีนำ (คืว�มุส�มุพ�นำธ์�ของพฤต�กิรัรัมุต%�งๆ: กิ�รับรั�โภคื กิ�รัลงท นำ กิ�รัออมุ

กิ�รันำ��เข2� และกิ�รัส%งออกิ)•นำโยบ�ยในำรัะดำ�บมุหภ�คื: นำโยบ�ยกิ�รัเง�นำ กิ�รักิ��หนำดำ

อ�ตรั�แลกิเปล"#ยนำ กิ�รัเคืล�#อนำไหวของท นำ•ป;จจ�ยภ�ยนำอกิ•คืว�มุคื�ดำหว�งของส�งคืมุและคืว�มุนำ%�เชี�#อถ�อของภ�คืรั�ฐ

38

ว�ตถ ปรัะสงคื�ของนำโยบ�ยกิ�รัคืล�ง (แนำวคื�ดำใหมุ%)

รั�กิษ�ไว2ซึ่&#งภ�วกิ�รัณ�ของกิ�รัแข%งข�นำท�งเศรัษฐกิ�จ(Maintain of competitive economic environment)

รั�กิษ�ไว2ซึ่&#งกิ�รัมุ"เสถ"ยรัภ�พท�งเศรัษฐกิ�จ (Maintain of economic stability)

กิ�รักิรัะจ�ยรั�ยไดำ2ใหมุ% (Income redistribution) กิ�รัดำ�แลรั�กิษ�ส�#งแวดำล2อมุ (Environmental protection and preservation)

39The World Bank, The State in the Changing World:1997

แนำวคื�ดำ 2 กิรัะแส กิ�รัปล%อยให2กิลไกิตล�ดำท��ง�นำ (Market Based Strategy)

รั�ฐบ�ลเป8นำผ�2ให2แนำวท�ง สรั2�งให2เกิ�ดำสภ�พแวดำล2อมุท"#เอ�1อให2กิลไกิตล�ดำท��ง�นำไดำ2(Create market environment)

กิ�รัคืวบคื มุโดำยตรังจ�กิรั�ฐบ�ล (Total government control) กิ�รัรัวมุศ�นำย�กิ�รัต�ดำส�นำใจไว2ท"#ส%วนำกิล�ง (Centralized in decision making)

กิ�รัมุ"แผนำท"#ไมุ%ย�ดำหย %นำ (Rigid planning)

40

องคื�ปรัะกิอบขององคื�กิรัของรั�ฐรัะบบเศรัษฐกิ�จ

รั�ฐบ�ล (กิล�ง)รั�ฐว�ส�หกิ�จ รั�ฐบ�ลท2องถ�#นำ (องคื�กิรัปกิคืรัองส%วนำ

ท2องถ�#นำ)เง�นำกิ�2ย�มุกิองท นำในำงบปรัะมุ�ณของรั�ฐบ�ลองคื�กิรัอ�สรัะ

41

42

คืว�มุล2มุเหลวของภ�คืรั�ฐ (Systematic Failure 0f Government) ข2อมุ�ลข%�วส�รัท"#ไมุ%สมุบ�รัณ� (limited Information)

◦ เชี%นำกิ�รัแจกิเบ"1ยผ�2ส�งอ�ย กิ�รัปรัะกิ�นำรั�ยไดำ2เกิษตรักิรั คืว�มุส�มุ�รัถในำกิ�รัคืวบคื มุกิ�รัตอบสนำองของกิลไกิตล�ดำ

(Limited control over private market responses)◦ คืว�มุรั%วมุมุ�อในำกิ�รัสรั2�งหล�กิรัะกิ�นำส ขภ�พของโรังพย�บ�ลเอกิชีนำ

ข2อจ��กิ�ดำกิ�รัคืวบคื มุกิลไกิรั�ฐ (Limited control over Bureaucracy)◦ กิ�รัคืวบคื มุกิ�รับ กิรั กิท"#ส�ธ์�รัณะ

ข2อจ��กิ�ดำในำกิ�รัไดำ2รั�บกิ�รัยอมุรั�บจ�กิกิรัะบวนำกิ�รัท�งกิ�รั เมุ�อง (Limited Imposed by Political Process)

◦ กิ�รัคืวบคื มุกิ�รัออกิกิฎหมุ�ยต�มุเป5�ปรัะสงคื�ของรั�ฐ เชี%นำกิฎหมุ�ยภ�ษ"ทรั�พย�ส�นำ