معرفي طرح جامع

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي معاونت تحقيقات و فنآوري رساني پزشكي‌ دفتر توسعه و هماهنگي اطالع

ww

w.s

yst

em

.hbi.ir

سامانه ملي مديريت اطالعات تحقيقاتی )بخش سالمت(

سمات

سامانه ملي مديريت اطالعات علم

و فن@اوري

)بخش سالمت(

گردهمايي سردبيران علوم پزشکی

کشور

– تهران1388 آبان 21دکتر عباس نجاری

[email protected] , [email protected]

mailto:[email protected]


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


معرفي طرح

جامع

، مديريت اطالعات علم و فناوريبرنامه جامع راه اندازي سامانه ملي

برنامه اي براي ايجاد دسترسي به تمام اطالعات علمي و پژوهشي

كشور در زمينه پزشكي از يك درگاه واحد است. اين برنامه شامل

راهكارها، ابزارها، شيوه نامه ها و استانداردهايي براي شناسايي و

شماره بندي سازمان ها و افراد توليد كننده يا استفاده كننده از

اطالعات، راهكارهاي ورود سريع و امن اطالعات به شبكه، تامين

امنيت و دسترسي مجاز، بررسي و تامين تجهيزات و زير ساخت مورد

نياز، آموزش و فرهنگ سازي براي مشاركت سازمان ها و افراد در

گسترش اطالعات و استفاده از شبكه است.


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


چشم انداز

مديريت اطالعات علم و فناوري در حوزه سالمت


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


راه اندازي درگاه يكپارچه با هدف ايجاد

بستر نظام مديريت دانش و نوآوري

ماموريت


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


بخش های سمات

بخش اول سمات تحقق یافت % 98.6

نشریه ها –

طرح های –

تحقیقاتی

پایان نامه ها –

کارنامه علمی –

سامانه دانشگاهی–

MeSHسرعنوان های موضوعی –

UMDدیکشنری يکتای پزشکی –

همایش ها , کنفرانس ها –

کارگاه ها–

کتابخانه ها–

تالیف و ترجمه ها–

مقاله های محققین ایرانی چاپ –شده در خارج از کشور

شوراها –

صورت جلسات–

مالی–

–Patents

–Awards


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


سخنراني مقام معظم رهبري در مورد مديريت اطالعات

يك نكته كه در بيانات بعضى از دوستان هم بود - بيان هم كردند و من ... •

هم اينجا يادداشت كرده بودم كه رويش تكيه بكنم - اين است كه ما بايد

g و بدون شك بايد پژوهش و تحقيق مورد توجه و تحقيق را، كه حقا

g با توجه به نيازهاى آن، هدفدار اهتمام بيشترى قرار بگيرد ، در كشور اوًال

g كشور به چه احتياج دارد و پژوهشها را در جهت كنيم؛ يعنى ببينيم واقعا

نيازهاى كشور قرار بدهيم، كه در خالل بيانات بعضى از دوستان هم روى

g هم درست است . و اين ًالزمهاش اين است كه آن تكيه شده بود و كامال

همه بتوانند بدانند چه ًالزم ما بانك اطالعات و مركزى داشته باشيم.

است، چه انجام شده است و چه ًالزم است براى تكميل يك پژوهش، تا

.......بتواند اين قطعات گوناگون در كنار هم جمع بشود.

سمات - سامانه ملي مديريت اطالعات علم، تحقيقات و فناوري 7کميسيون دائمي عتف


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


و تحقيقnات علnوم، عnالي شnوراي مصnوبه

فناوري

م نت وصم هب ختاري وصت مج سرئي بي وه ر:

سمات - سامانه ملي مديريت اطالعات علم، تحقيقات و فناوري 8کميسيون دائمي عتف

اجتمتوسعهتحقيقاتمركزمردمدانشجويانمحققينسالمتارتقاءواعي

HBI

ISI ايرانISI جهان اسالم

نشرياتسايتپژوهشيعلمي

ديجيتالينسخه

كتابخانه ها

كتابخانهالكترونيكسالمت

آموزشيمعاونتسايت

دانشدانشگاهسايتكده

سوابق (CV)علمي

مقاله

پايان نامه

همايش هاكنگرهسمي

نار

طرح هايتحقيقات

ي

تحقيقامراكزتي

پژوهمعاونتشي

مدیریتمليسامانهاطالعاتعلموفناو

ري

انتقال عمودي داده ها


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


ساماندهي وضعيت اطالعات علم و فناوري در كشور

تسهيل تصميم سازي هاي مديريتي در امور پژوهشي و فناوري به كمك انواع

گزارش هاي استخراج شده از سامانه

تعيين اولويت هاي پژوهشي و فناوري

سياستگذاري فعاليتهاي پژوهشي و هدايت مناسب آنها به سوي اولويت هاي تعريف

شده

برنامه ريزي براي تعيين بودجه هاي پژوهشي مؤسسات

ارزشيابي دايناميك مؤسسات پژوهشي و فناوري

و همچنين تسهيل و تسريع در:

مديريت سرمايه دانش

تدوين نقشه جامع علمي كشور

ارتقا سطح كيفي فعاليت هاي پژوهشي

آينده پژوهي در حوزه سالمت

اهداف اصلي


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


استاندارد نمودن ورودي، فرايند و خروجي هاي سيستمهاي مديريت

پژوهش

) وجود نظام شماره گذاري )كدينگ

وجود نظام ثبتي

در برگرفتن تمام اقالم و محصوًالت پژوهش

حمايت از حقوق توليد كننده

نظام مند نمودن مراكز توليد و انتشار اطالعات علوم پزشكي كشور

حمايت از بانكهاي اطالعاتي محلي

پشتيباني از نظام ارزيابي و ارزشيابي

مديريت فراداده ها وتهيه گزارش هاي بين بخشي و چند بخشي

اشتراک گذاري اطالعات توليد شده به منظور دسترسي سريع و به

روز به اطالعات

هاي بنيادي ويژگي


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


روش كار

روش كار به اين صورت است كه واحدهاي اجرايي با اصالح

فرايندهاي ثبت، نگهداري و ارسال داده ها در بخش هاي مختلف

نسبت به ايجاد جريان اطالعات و نظام ثبتي اقدام نموده و زمينه

ارسال و دريافت فراداده هاي پژوهشي را در سطوح دانشگاهي

و ملي فراهم مي آورند.


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


تقويت قدرت تصميم گيري مديران ارشد، مياني و عملكردي سازمان

به صورت خودكار و )بخش سالمت ( ايجاد بانك جامع اطالعات علمي كشور

مداوم

،افزايش سرعت دستيابي به داده هاي علمي و پژوهشي كشور براي مديران

جامعه محققين داخلي و خارجي و دانشجويان

هدايت و راهنمايي پژوهشگران براي دستيابي به داده هاي مورد نياز

تقويت همكاري بين پژوهشگران مراكز علمي و پژوهشي كشور

بررسي و رتبه بندي خودكار منابع اطالعاتي و افراد با توجه به شاخص هاي

تعريف شده

جلوگيري از انجام طرح ها و تحقيقات موازي و دوباره كاري در مراكز مختلف

لوگيري از سوء استفاده هاي احتمالي مانند ارايه يك طرح يا مقاله به مراكز ج

مختلف

آموزش و ترغيب مراكز توليد كننده محتواي علمي به رعايت استانداردهاي

انتشار و تبادل داده ها

امكان آمارگيري و داده كاوي در محتواي اطالعاتي گردآوري شده و كمك به

تصميم گيري مسؤًالن

دستاوردها


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


وزارتخانه ها

انجمن ها – مراكز تحقيقاتي –

نشريه ها

دانشگاه ها ودانشكده ها

سازمان هاي وابسته به

وزارت متبوع

محققين

دانشجويان

مردم

ذينفعان

سوابق علمي(CV)

سوابق علمي(CV)

نشريات علمي و پژوهشي

نشريات علمي و پژوهشي

پايان نامهپايان نامه

كتابكتاب

همايش ها)كنگره/ سمينار(

همايش ها)كنگره/ سمينار(

طرح هاي تحقيقاتيطرح هاي تحقيقاتي

ISC

محققين

مردم

? مسئولين ، مديران

سياستگذاران

سامانه ملي اطالعات علم و فنآوري


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


در راستاي نظام بخشيدن به محصوًالت پژوهش در حوزه سالمت و مديريت

صحيح و كارآمد آن، سامانه ملي مديريت اطالعات علم و فنآوري ، به عنوان

پيوستگاه داده هاي علمي و پژوهشي توليد شده در داخل كشور شكل گرفته

است. اين شبكه اطالعاتي، ابزار و جايگاهي براي يكپارچه سازي اطالعات افراد،

سازمان ها، نهادها و نشريات علمي كشور فراهم مي آورد. اين شبكه در اصل يك

و مركز ايجاد پيوند است كه تنها ابرداده هاي اطالعات )مثل نام دوممنبع دست

نويسنده، عنوان نشريه و ...( را دريافت و ذخيره نموده و بر اطالعات نهايي ارايه

شده در ساير پايگاه هاي اينترنتي تاكيد مي كند.

با استفاده از اين رويكرد فعاليت هاي بدون ارزش افزوده، موازي كاري ها، انبارش

اطالعات، انتقال و عدم تبادًالت اطالعاتي كاهش يافته و همچنين با بكارگيري

استاندارد ملي و بين المللي بومي شده منجر به تبادل و پويايي بيشتر خواهد شد.

گيري نتيجه


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


ساير موارد مرتبط با سامانه

برنامه و نظام تبادل مواد و امکانات•

• CERIF (Common European Research project

Information Format )

• MeSH

• HBI Networking

نيازها و دستورات باًالدستی )عتف(•

نيازها و برنامه های ساير بخش های معاونت )ارزشيابی(•


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


چالش ها و سئوالها

• Centralize or Decentralize

• Private or Governmental

• National Registry System

• National Research Data Dictionary

• Minimum Data Set

• Immature Infrastructure and Behavior

• Current Programs and Other Databases

• Security


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


بحث

در گذشته با توجه به تکنولوژی و زيرساخت روش های جمع •

آوری مرکزی اطالعات مطرح می شد

در گذشته امکان مديريت اطالعات در محل توليد به صورت •

امروزی نبود

مهمترين اصل سامانه :•

بنابراين چنانچه اطالعاتی در محل توليد به صورت استاندارد و •

يا توافقی ثبت گردد می توانيم بگوييم که محمترين و اصلی

ترين بخش سامانه انجام گرفته است


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


مهمترين هدف سامانه :•

اگر از اين اطالعات جهت رفع نياز مشتريان )بعنوان نمونه نياز •

مديران جهت تصميم سازی( استفاده گردد هدف اصلی تحقق

يافته است.

چقدر حرفه ای

چقدر بومی سازی


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


مnnديريت و کنnnترل هnnای شاخص

برونداد و فرايند , درونداداگر به سامانه به شکل يک سيستم نگاه کنيم , به عبارت ديگر برای آن •سامانه : آن چه خواهد بود و مشکل کارايی و اثر بخشیدر نظر بگيريم , مهمترين سئوال اين خواهد بود که

اندازه گيری آن است , چرا که ورودی را با شمردن تعداد نرم افزارهای راه اندازی شده در زير بخش های سامانه می توان محاسبه کرد به طور مثال تعداد نشريه هايي که به صورت الکترونيکی انتشار

می يابند تقسيم بر تعداد کل نشريه های دارای مجوز از کميسيون نشريات علوم پزشکی کشور.

اما پاسخ اين سئوال که چه تعداد از نشريات فرايندهای مديريت دريافت , بررسی و انتشار مقاله را به •صورت الکترونيکی انجام می دهند دشوار است . شايد دًاليل متعددی برای اين مشکل وجود داشته

باشد از قبيل عدم دسترسی داوران به اينترنت با کيفيت , عدم عادت به بررسی مقاله به صورت برخط و در لحظه يعنی پشت صفحه رايانه , عدم کفايت حرفه ای نرم افزارهای موجود جهت نمايش

و درج نظر داور به صورت همزمان و ... هر چه جلوتر رويم دشواری های ارزيابی سيستم مذکور بيشتر شده و چه بسا با چالش های جدی روبر شويم . آيا سامانه در ايجاد کار گروهی و شبکه ای و يا

حداقل های مورد نياز جامعه اطالعاتی موفق خواهد بود .

آنچه که مسلم است , سامانه در اصالح فرايند انتشار اطالعات موفق شده است . چرا که نشريه ها •کافی بود آنچه که توليد کرده اند را با فرمت اعالم شده سازگار نمايند و از آنجا که اين روند توسط

شرکت ها در نرم افزار ها تعبيه گرديده است می توان گفت که مقصود حاصل است . اما آيا فرايندهای دفتر نشريه باز مهندسی شده است ؟


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


بکارگيری صحيح فناوری

بکارگيری فناوری اطالعات به صورت نکته ای که می خواهم برآن تاکيد کنم •

و اثر بخش در سامانه است . يعنی با الکترونيکی کردن فرايند يک نشريه نمی صحيح

توان انتظار داشت اتفاق مهمی رخ دهد , فقط کارهايي که قبال به صورت دستی انجام

می گرفته , اکنون به صورت نيمه خودکار ويا خودکار درآمده که معموًال مديران آنرا

معادل صرفه جويی در وقت ونيروی انسانی قلمداد می نمايند.

آنچه که فراموش می شود اثربخشی است که در سايه فناوری اطالعات و قوانين سامانه •

ممکن است به دست آيد . اگر بخواهيم واضح تر صحبت کنيم بايد به اين سئوال خوب

فکر کنيم که چه نيازی به دفتر نشريه است و فناوری اطالعات در اين خصوص چه نظری

اينکه فناوری را در راستای کارهای روزمره در چارچوب ساختار دارد ,

سلسله مراتبی و وظيفه گرايی بکاربگيريم که همان مثل معروف کار را

درست انجام دهيم و يا کار درست را انجام دهيم , تداعی می شود.

کار درست به نظر تغيير فضا و روش توليد, نشر اطالعات علمی باکمک فناوری اطالعات •

و در بستر سامانه است .


ww

w.s

yst

em

.hbi.ir


کارایی

شايد اگر بتوانيم مشکالت پيش روی سالمت از قبيل بار بيماری ها به تفکيک پراکندگی •جغرافيايی ,هزينه , جمعيت مبتال به و سن را در يک جدول به تفکيک مناطق دانشگاهی داشته باشيم و در ستون ديگر همان جدول تعداد مقاله ها و نشريه ها ,طرح ها و کتب مرتبط توليد شده توسط همان دانشگاه را درج کنيم , خواهيم دانست که آيا تحقيقات ما مرتبط با مشکالتمان هست يا نه و لذا اندازه گيری اثر بخشی سامانه دشوار تر از

سئوال های قبلی خواهد بود .

در هر صورت در سامانه فرقی نمی کند که ما برروی اولويت ها پژوهش می کنيم و يا •روی عاليق و ساليق , بلکه مهم اين است که آيا از طريق سامانه می توانيم به سايرين

اطالع رسانی کنيم که چه می خواهيم , چه داريم و چطوری ديگران می توانند به ما کمک يا مشارکت کنند .

به هر حال برحسب بلوغ سازمانی می بايستی از يک جايی شروع کرد و تا مقدماتی •مانند تعريف حداقلی خروجی يکسان اطالعات علمی حوزه سالمت به اجرا در نيايد

نمی توان اميدوار بودکه در آينده نزديک به مراحل کارايي و اثربخشی سامانه خواهيم رسيد .

اشتراک منابع2همایش سمات

2تدوین برنامه استراتژیک سمات

همايش 2سمات

Documents

معرفي طرح جامع