Upload
reform-thailand
View
216
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
วารสารปฏิรูป "ปฏิรูประบบประกันสุขภาพ" ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 กันยายน - ตุลาคม 2554 พลังขับเคลื่อนเพื่อเปลี่ยนสังคม
Citation preview
ปท1 ฉบบท22554พลงขบเคลอนเพอเปลยนสงคม
กนยายน - ตลาคม
ปฏรประบบประกนสขภาพ
HealtH care reform
ระบบประกนสขภาพ
หลายมาตรฐาน
ทกๆ ป ประชากรโลกกวา100ลานคนกำลงเขาสภาวะยากจนอยางหลกเลยงไมไดเนองจากตองเผชญกบโรคภยไขเจบมากมายซงผลทตามมาคอคารกษาพยาบาลแพงมหาศาล
รายงานจาก องคการอนามยโลก(WorldHealthOrganization:WHO)กลาววาทงสภาพเศรษฐกจถดถอยโรคระบาดรวมถงการเขาสสงคมผสงอายทำใหระบบหลกประกนสขภาพของหลายๆ ประเทศยงทวความสำคญมากขน
ในป 2005 สมาชกทงหมด 192 ประเทศของWHO ไดลงสตยาบรรณรวมกนวา ประชาชนทกคนตองสามารถเขาถงสทธในการรกษาพยาบาลไดโดยมเปาหมายสงสดอยทตองไมมใครคนใดคนหนงแบกรบคาใชจายนไวอกตอไป
WHO ระบในรายงานวา ปญหาสำคญททำใหหลายประเทศไมสามารถสรางสวสดการดานการรกษาพยาบาลใหแกประชาชน ไดแก ระบบการชำระเงน ความสามารถในการเขาถงการรกษาพยาบาลทไมเทาเทยม และการใชทรพยากรดานการรกษาพยาบาลอยางไมมประสทธภาพ
ทกประเทศตองเรงสรางหลกประกนดานสขภาพขนมา
อยางเรงดวนดร.มารกาเรต ชาน ผอำนวยการใหญ WHO กลาว
ในการประชมเปดเผยผลการศกษา WHO ทกรงเบอรลน เยอรมน 22 พฤศจกายน 2010
ทมา: Agence France-Presse (AFP)
รเรยน 26 Media 28 Justice for All 30 ดนฟาปานำ 32 เทศาภวฒน 34
ปฏทน-ปฏรป 36
ขบเคลอน 38
6 วน-เดอน-ป
8 นอกหนาตาง
10 เรองจากปก
14 ชวตสมดล
17 เตมหวใจใสเงน
19 โลกเสมอน 20CutitOut(เปลยนเถอะ)
22สมภาษณ:นพ.พงศธรพอกเพมด
02Contents
เรองจากปก
10
ปฏรประบบประกนสขภาพ ภายใน1ปประชากรโลกหลายลานคนตองประสบกบภาวะยากจนเพราะตองแบกรบภาระคาใชจายดานสขภาพราคาแพงสำหรบประเทศไทยแมภาระจะไมไดอยในมอประชาชนทงหมด แตระบบประกนสขภาพกยงมหลายมาตรฐานเหลอมลำกนอย โดยเฉพาะ ‘ประกนสงคม’และ‘ประกนสขภาพถวนหนา’
รเรยน
27
โรงเรยนขาว ทามกลางระบบเกษตรสมยใหมชาวนาแหงอตรดตถไมอยเฉยพวกเขารวมกลมผลตสารธรรมชาตเพอใชแทนสารเคมผลตเมลดพนธขาวไวใชและจำหนายผลตปยอนทรยอดเมดพรอมๆกอเกดเปนศนยเรยนรเกษตรครบวงจรในนาม‘ศนยเรยนรโรงเรยนขาววสาหกจชมชนบานคลองกลวย’
เทศาภวฒน
34
รถไฟฟาvs.ยานเกา วากนวาเปนเสนหของเมองใหญ หากสามารถรกษายานเกาแกเอาไวควบคกบการพฒนาแตกรณเยาวราช-ไชนาทาวนทใหญตดอนดบโลก กำลงเผชญความเปลยนแปลง เมอใจกลางยานเกากำลงจะถกพลกโฉมหนา โดยเรมตนจากการเขามาของรถไฟฟาใตดน
Editor’s Talkผมเปนพนกงานประจำบรษทเอกชน มเงนเดอน อยในระบบ
แรงงานและเปนผเสยภาษเตมรปแบบขณะทวารสาร‘ปฏรป’ฉบบท2นถงมอผอานผมนาจะอยในสภาพ
ใชภาษาเขยนสอสารไดรเรองกวาปากพดเชอแลววาสงขารเปนเรองไมเทยง‘ผาฟนคด’เปนหนงในเรอง‘เจบ
จรง’ทไมสามารถหาใครมาแสดงแทนไดไมใชครงแรกหลายปกอนคณหมออารมณดฮมเพลงพลางบรรจง
เอาคมเหลกคบฟนคดซบนออกจากปากไมถงกบตองลงมดกรดเสยคาใชจายประมาณ800บาท
รกนดวาเมอผถอสทธประกนสงคมใชบรการทนตกรรม กตองควกกระเปาจายเองลวงหนา แลวจงคอยนำใบเสรจแนบเปนหลกฐานการเบกทหลง
เรองของเรอง ระบบประกนสงคมในตอนนน (ตอนนกยงเปนอย) รบผดชอบสขภาพปากของประชาชนเพยงครงละ 250 บาท ทสำคญ1ปเบกไดแค2ครงตอใหใชวธแยกใบเสรจเปน2 ใบ เพอแยกเบก กยงไดยอดรวมเบดเสรจ 500 บาท...สรปวาสวนตาง300บาทตองตกเปนภาระของประชาชนซงกคอผม
ทฤษฎเกาแกวาไว ‘ทกอยางมราคาแลกเปลยนเสมอ’
ถกตามนนเพราะสวนตางยงไมจบท300บาทหากนบรวมคา‘โสหย’หรอคาใชจายระหวางการไปทำเรองเบกทสำนกงานประกนสงคมทงคาเสยเวลาคานำมนคาทจอดรถคาเสยสขภาพจต...สดทายกเรมรสกวาเงนเบกประกนสงคม500บาทชกจะเปนการแลกเปลยนทขาดทน
เกอบ 10 ปกอน ระบบประกนสขภาพของไทยเกดแรงกระเพอมครงใหญ เมอรฐบาลสมยนนผดโครงการ ‘หลกประกนสขภาพถวนหนา’เรยกภาษาชาวบานวาบตรทองหรอ30บาทรกษาทกโรคจนป2549มการ‘อพเกรด’ยกเลกการจาย30บาทและในป2553ผมสทธเพยงแสดงบตรประชาชนเทานนกสามารถรบการรกษาไดเลย โดยรฐเปนฝายจดสรรเงนภาษมาจายใหโรงพยาบาล
มองในฐานะประชาชนคนหนง ยอมรบวาเปนรปแบบทนาสนใจเพราะหลกประกนสขภาพถวนหนาใหบรการครอบคลมกวางกวาประกนสงคมแนนอน...หาหมอฟนไดไมตองเบยดเบยนเงนในกระเปาโดยเฉพาะผาฟนคดทมคาใชจายหลกพน
แตไมงายเชนนนการ‘ยายคาย’จากระบบประกนสงคมไปซบอกหลกประกนสขภาพถวนหนากลบทำไมได
วธการเดยวทจะสามารถออกไปจากสทธประกนสงคมไดคอ ตองทำตวใหเปนคนวางงานหรอไมกตองผนตวไปเปนแรงงานนอกระบบลกจางประจำเสยกอน
ซงนนมากกวาการเอาสขภาพเขาแลกกลบพอกพนอตราความเสยงใหกบชวตตวเองเขาไปอก
ไมใชผมคนเดยวทตงคำถามวา “ประกนสงคมเปนบาปตดตวหรอเปลา?”เพราะปญหานเปนทถกเถยงกนอยนานหลายปนอกจากนบรรดาผอยในระบบประกนสงคมยงตงคำถามระดบคลาสสกทยงไมมใครตอบวา
“ทงทเรา-ลกจางและนายจางตางตองจายเงนสมทบเปนรายเดอนภาษกจายครบ แตเมอเทยบกบหลกประกนสขภาพทเปลยน
จาก30บาทมาเปนไมตองจายสกบาทในป2549ทำไมประกนสงคมถงแพทกกระบวนทา?”
ใชวาประเดนนจะเงยบกรบเสยทเดยว ยงมความหวงอยในสายลม ตลอด 8-9 เดอนทผานมามการประการเพมสทธใหผประกนตนในระบบประกนสงคมอยหลายครง โดยหวงจะตามหลกประกนสขภาพถวนหนาใหทน
แตเอาเขาจรงๆการเพมสทธทวาหลายประเดนยงลกผลกคน เมอ สปส. (สำนกงานประกนสงคม) ชงเรองออกมา พอสงมาถงคณะ
กรรมการการแพทย รายการสทธทงหลายกถกตดตอนจนแทบจะกลายเปนหมน...ความหวงกลบคนสสายลมอกครง
ไมตองถงระดบนกวชาการ คนธรรมดาๆหลายคนกสรปแทบจะเปนเสยงเดยวกนวา เพราะ
ประเทศไทยของเรายงมระบบประกนสขภาพทแยกกนออกเปน 2 สวนนนคอสาเหตของปญหา
จรงๆมนกดเปนความวนวายอยางปกตของบานเราเหมอนรถเมลเอกชนสารพดแบบตโทรศพทหลายแบบแทกซหลากสหรอไมกเปนคำถามทวา“ทำไมMRTกบBTSถงไมใชบตรโดยสารรวมกน”
มองในรายละเอยด แมชองวางของทง 2 ระบบจะหางกนเพยงใดแตในสายตาของคนในสงคม ระบบประกนสขภาพเรยกไดวาเปนเรองคอขาดบาดตายแตกลบยงไมเคยเปนทถกเถยงกนในวงกวาง เรา-ประชาชนกตองกมหนายอมรบกนไป
วารสาร ‘ปฏรป’ ฉบบท 2 วาดวยเรองการปฏรประบบประกนสขภาพ เจาะรายละเอยดความแตกตางเหลอมลำในสทธขนพนฐานทประชาชนพงมแมเงอนปมนเราอาจไมสามารถลงมอแกเองไดแตการสรางความเขาใจกเขาหลก‘รเขารเรา’อยางนอยกเปนกาวแรกไปสการแกไขทตนเหตของปญหาอยางแทจรง
ทปรกษาสปร. ศ.นพ.ประเวศวะสนพ.วชยโชคววฒนนพ.อำพลจนดาวฒนะนพ.สวทยวบลผลประเสรฐนพ.สมศกดชณหรศมนพ.ชชยศภวงศทพ.กฤษดาเรองอารยรชตรศ.ดร.วลาสนอดลยานนทนพ.ศรวฒนทพยธราดลดร.วณปนประทป
กองบรรณาธการสปร. นางสาวพชราอบลสวสดนางสาวสมพรอทธเดชพงศนางสาวปนดดาขาวสะอาดนายครรชตปตะกานางสาววไลวรรณสรสทธนางสาวนงลกษณยอดมงคลนางสาววนวสาแสงทมนางสาวจตตมาอมอารยนางสาวรฐวรรณเฮงสหาพนธนางสาวสพรรณสวรรณศร พมพเผยแพรหามจำหนาย
ดำเนนการผลต เปนไทพบลชชง
บรรณาธการ รงฤทธเพชรรตน
กองบรรณาธการ อภรดามเดช/วรพงษสนทรฉตราวฒน/ศรศกดพกลแกว
ศลปกรรมณขวญศรอรโณทย/เดอนจงมนคง
พสจนอกษรครบนวงศชน
5
วน-เดอน-ป
1
Brian Binnie
ไบรอนบนน
หนงในความใฝฝนสงสดของมนษยคอการออกไปทองอวกาศ‘กาวเลกๆ’ของนลอารมสตรองบนพนผวดวงจนทรในป1969ยนยนวาขอบเขตของความฝนกบความจรงมทางบรรจบกน
แตไมวาจะกครงตอกครงอากาศยานทพงทะยานออกไปนอกชนบรรยากาศโลกไดลวนเปนทรพยสมบตขององคกรระดบชาตจากเหลาประเทศมหาอำนาจทงนน
ไบรอนบนนรบใชหนวยนาวกโยธนของสหรฐในฐานะนกบนมา21ปกอนจะผนตวมาเปนนกบนอวกาศจน17ธนวาคม2003ในงานฉลองครบรอบ100ปการบนครงแรกของพนองตระกลไรทเขาขบยานอวกาศรปรางประหลาดพชตความเรวเหนอเสยงไดในวนนนทความสง20กโลเมตร
สเปซชปวน (SpaceShipOne) เปนอากาศยานเอกชนทรงหวกระสนออกแบบโดยวศวกรชาวอเมรกน เบรต รแทนดวยการสนบสนนเงนทนกวา25ลานเหรยญจากMojaveAerospaceVen-turesของพอลอลเลนอดตคหบลเกตสเจาพอไมโครซอฟต
4 ตลาคม 2004 สเปซชปวนขนสฟาครงสดทายกอนปลดประจำการเทยวบนท17Pภายใตการควบคมของบนนทะยานออกจากยานแม‘ไวทไนท’(WhiteKnight)ขนสระดบความสง112กโลเมตรจากระดบนำทะเลดวยความเรว3.09มครวมเวลาทงหมด23นาท56วนาทและพชตการแขงขนชงรางวลANSARIXPRIZEซงมอบใหอากาศยานเอกชนลำแรกทไตระดบความสง103กโลเมตรและกลบมาอยางปลอดภย2ครงใน2สปดาห
นอกจากจะเปนอากาศยานเอกชนลำแรกทบนทะลชนบรรยากาศเปนสถต บนนยงถกบนทกไววาเปนพลเมองสกอตแลนดคนแรกทไดเดนทางออกไปนอกโลกอกดวย
2
Augusto Pinochet
ออกสโตปโนเชต
การปฏวตรฐประหารเปนอปสรรคสำคญตอการพฒนาประชาธปไตย นกเผดจการอำนาจจงเปนตวละครทางประวตศาสตรทถกจดจำในดานลบตลอดมาแมในโลกสงคมนยมเองกตาม
ศกราชทลทธคอมมวนสตเฟองฟ ผลการเลอกตงทวไปในป1970ของชลสงผลใหซลวาดอรอาเยนเดนกอดมการมารกซสตจากพรรคสงคมนยมกมเสยงขางมาก จนสามารถกาวขนสตำแหนงประธานาธบด
สวนทางกบกระแสนยมซายกลมทหารกขยายฐานอำนาจเตบโตเชนกนพล.อ.ออกสโตปโนเชตผบญชาการกองทพบกไดทำรฐประหาร
ยดอำนาจในวนท11 กนยายน 1973และในวนเดยวกนนนประธานาธบดอาเยนเดกถกพบเปนศพในทำเนยบหลงจากรฐบาลถกโคนดวยอำนาจทหารชาวชลจำนวนมากออกมาชมนมเกดเปนจลาจลครงใหญตลอด
ระยะเวลาทเขาอยในตำแหนงประธานาธบดระหวางป1974-1990มประชาชนผตอตานกวา3,000คนเสยชวตและสญหายหลายหมนคนถกทรมาน
หลงหมดอำนาจพล.อ.ปโนเชตหนไปตางประเทศกอนถกจบกมทองกฤษในป1998แตเนองจากอาการปวยทำใหจวบจนวนสดทายของชวตเขากยงไมเคยไดรบโทษในขอหาละเมดสทธมนษยชนเลยแมแตครงเดยว
หลงการเสยชวตของเขา10ธนวาคม2006ดวยวย91ปประชาชนสวนหนงจดงานเฉลมฉลองรฐบาลชลกปฏเสธการจดพธศพ มเพยงหนวยงานในสงกดกองทพเทานนทไดรบอนญาตใหลดธงครงเสาเพอเปนการไวอาลยแกจอมเผดจการผน
3
Yoshijiro
Umezu
โยชจโรอเมซ14 สงหาคม 1945 หลงจากระเบดปรมาณ
‘ลตเตลบอย’ทฮโรชมาและ‘แฟตแมน’ทนางาซากพรากชวตประชาชนญปนไป2แสนกวาคนจกรพรรดฮโรฮโตไดประกาศยยอมแพและเรยกรองใหรฐบาลยอมจำนนเพอรกษาชาตเอาไว
นายพลโยชจโร อเมซ เสนาธการทหาร ไมยอมรบความพายแพ เขาเคยคดแมกระทงจะปฏวตยดอำนาจ เพอใหกองทพแหงดนแดนอาทตยอทยยนหยดสตอไป
จบการศกษาดวยผลงานอนดบหนงจากวทยาลยการทพบกแหงจกรวรรดญปนกอนจะถกสงไปเรยนตอทเยอรมนและเดนมารกระหวางนนอเมซไดรบใชชาตเปนครงแรกในสงครามโลกครงท 1 กบตำแหนงผชวยทตฝายทหารทสวตเซอรแลนด
หลงจากลมเลกความตงใจยดอำนาจ นายพลอเมซ กไดรบคำสงโดยตรงจากจกรพรรดใหเปนตวแทนกองทพญปนลงนามในสญญาสงบศก
2 กนยายน 1945 นายพลอเมซ เสนาธการทหาร ผบญชาการคนสดทายของญปน และ มาโมรชเกะมตส รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศไดลงนามรวมกบพลเอกดกลาสแมคอาเธอรบนเรอยเอสเอสมสซรทบรเวณอาวโตเกยวมการถายทอดสดไปทวโลก
หลงจากนน นายพลอเมซ ถกทหารฝายสมพนธมตรจบกมในขอหาอาชญากรสงคราม และถกตดสนโดยศาลทหารนานาชาตใหจำคกตลอดชวตในป1948
6
4
Francis Drake
ฟรานซสเดรก
ศตวรรษท 16-18 ยคลาอาณานคม จกรวรรดองกฤษครอบครองความไดเปรยบในมหาสมทร จนพชตโลกเกอบทงใบ หากยอนเวลาไปจะพบวา แสนยานภาพของกองเรออนเกรยงไกรนนมทมาจากโจรสลด
ฟรานซส‘เดอะดรากอน’เดรกเปนทรจกกนดในนานนำคารเบยนเพราะเขาคอโจรสลดนามกระเดองผปลนกองเรอสเปนเปนวาเลน จนพระเจาฟลปท 2 แหงสเปนเคยตงคาหวโจรสลดผนไวสงถง4ลานปอนด
กปตนเดรกออกเดนทางสำรวจโลกแขงกบคปรบอยางสเปน เมอ 13 ธนวาคม 1577กองเรอขององกฤษ5ลำพรอมลกเรอ165คนนำโดยเรอโกลเดนไฮนด(GoldenHind)ของเดรกมงหนาลงใตผานชองแคบมาเจลลนลดเลาะชายฝงอเมรกาใตออกสมหาสมทรแปซฟก
กระทง26 กนยายน 1580 กปตนเดรกสามารถนำเรอโกลเดนไฮนด ผานฟลปปนสออมแหลมกดโฮปทวปแอฟรกากลบมาทองกฤษไดสำเรจและถกบนทกไวในฐานะชาวองกฤษคนแรกทเดนทางรอบโลกจากนนสถานะของเขากเปลยนจากโจรสลดมาเปนนกเดนเรอผโดงดงจนป1585ไดรบพระราชทานยศชนอศวนจากพระราชนอลซาเบธท1เปนเซอรฟรานซสเดรก
อก3ปถดมาเดรกไดเลอนขนเปนรองผบญชาการกองทพเรอองกฤษและสามารถพชตกองเรอไรพาย-อารมาดาของสเปนทประกอบดวยเรอ130ลำสำเรจในสงครามทชองแคบองกฤษ
5
Johann Galle
โจฮนนกาลเล
ความเช อ ท ว า‘โลกแบน’ ถกพบเกบเขาหบประวตศาสตรเมอนโคลสโคเปอรนคสประกาศทฤษฎโลกกลมและเปนศนยกลางของระบบสรยะหลงจากนนความเรนลบเกยวกบจกรวาลกเรมถกเปดเผย
วทยาการในยคตอ มาช วย ยนยนว าระบบสรยะมดวงอาทตยเปนศนยกลาง และมดาวเคราะหทงหมด 8
ดวงโคจรอยรอบๆเออรเบยงเลอเวอรรเยรนกดาราศาสตรชาวฝรงเศสสำรวจวงโคจร
ของดาวยเรนสดาวเคราะหทหางจากดวงอาทตยเปนลำดบท7แลวพบวาณทไกลออกไปอาจมดาวเคราะหอยอกดวงหนง
23 กนยายน 1846โจฮานกาลเลนกดาราศาสตรแหงหอดดาวเบอรลน เยอรมน ไดนำผลการคำนวณตำแหนงของ เลอเวอรรเยรมาคนควาตอจนเหนดาวดวงหนงทตำแหนงดงกลาวนนคอดาวเนปจนซงถอเปนดาวเคราะหในระบบสรยะทอยหางจากดวงอาทตยมากทสด
ปจจบน ชอของนกดาราศาตรผนยงปรากฏอยในอวกาศ โดยเปนชอของวงแหวนรอบดาวเนปจนและเปนชอของหลมบนดวงดาว(ImpactCrater)2แหงคอบนดวงจนทรและหลมรปหนายม‘แฮปปเฟซ’อนโดงดงบนดาวองคาร
6
Eero Saarinen
แอโรซารเนน
หลงประเทศอเมรกาถอกำเนดขนในป1776ป1804‘ลอสแอนดคลารก’เมรเวเธอรลอสและว ล เล ยม คลาร กออกเดนทางบกเบกแ ผ น ด น อ เ ม ร ก าจากฝ ง ตะวนออกสตะวนตกตามคำสงของประธานาธบดค น ท 3 โ ธ ม สเจฟเฟอรสนโดยมจดเรมตนทแมนำมสซร
ป ร ะ ต โ ค งGateway Arch ซง
เปนอนสรณในการประกาศขยายอาณาเขตประเทศในครงนนถกออกแบบโดยสถาปนกอเมรกนเชอสายฟนแลนดเอโรซารเนนและสรางเสรจเมอ28 ตลาคม 1965
ซารเนน เปนหนงในกลมสถาปนกผบกเบกแนวโพสตโมเดรน มผลงานเดนคออาคารผโดยสารหลกทาอากาศยานดลเลสในวอชงตนและอาคารควบคมการบนทอากาศยานเจเอฟเคในนวยอรก
งานออกแบบชนสำคญทถกขนานนามวา ‘ประตสตะวนตก’ เปนอนสาวรยโคงทสงทสดในโลกตงอยในเมองเซนตหลยสรฐมสซรบนฝงตะวนตกของแมนำมสซรบรเวณสถานทกอสรางคอจดเรมตนการเดนทางของลอสและคลารก
หลงจากเรมตนการออกแบบเมอป 1947 ประตโคงขนาดยกษนเรมการกอสรางในป1963เมอเสรจสมบรณแลวมความสง192เมตรกวาง192เมตรและยงมระบบลฟตวงตามรางโคงเพอขนไปชมจดสงสดอกดวย
7
นอกหนาตาง
ICELANDพลงหญง
ในรายงานการประชมเวลดอโคโนมกทผานมาเผยวาไอซแลนดครองอนดบหนง ประเทศทมความเทาเทยมระหวางเพศ ขณะทนตยสารนวสวคใหฉายาวาเปนประเทศท ดทสดสำหรบผหญง โดยสำรวจจากขอมลดานการสาธารณสข การศกษา เศรษฐกจ การเมองและความยตธรรม
คณะรฐมนตรชดปจจบนของ โยฮนนาซกดารดอททร นายกรฐมนตรหญงผเปดตวตอสาธารณชนวาเปนรกรวมเพศ มสดสวนระหวางชายหญงในคณะรฐมนตรอยท6ตอ4โดยหนงในนนคอรฐมนตรวาการกระทรวง
อตสาหกรรม พลงงาน และการทองเทยวแคทรนจเลยสดอททรซงกำลงตงครรภลกแฝด
ขณะเดยวกน สหภาพแรงงานพาณชยและสำนกงาน (VR) ใหขอมลวา ผหญงไอซ-แลนดยงไดรบคาจางตำกวาผชายในตำแหนงหนาทเดยวกนรอยละ10
แตละป หนวยดแลผถกขมขนในโรง-พยาบาลเรคยาวคและหนวยงานใหคำปรกษาผถกลวงละเมดทางเพศตองดแลผหญง250คนตอปแตกรณทไปถงศาลมไมถง5คด
แคทรนเชอวา ความเทาเทยมทางเพศคอหนงในตวชวดสำคญของคณภาพสงคมโดยรวม แมผหญงไอซแลนดจะมสทธมเสยงพอสมควรแตบางเรองยงตองตอสกนตอไป
ทมา: www.guardian.co.uk
USAเมองจกรยานตวจรง
สถตของผใชจกรยานในชวตประจำวนมากทสดของสหรฐอยทเมองมนนอาโพลสรฐมนเนโซตาโดยชาวเมองเลอกปนจกรยานไปทำงานเขาใกล4 เปอรเซนต เพมขน33 เปอรเซนตตงแตป2007 และเพมขนกวา 500 เปอรเซนต เมอเทยบกบป1980
ชาวเมองหนงในสามยงคงปนจกรยานในชวงฤดหนาวแมแตวนทหนาวเยนทสดคน1ใน5กเลอกใชจกรยาน นอกจากน มนนอาโพลสยงมระบบแชรจกรยานขนาดยกษแหงแรกในประเทศเรยกวา‘ไนซไรด’(NiceRide)ซงเปดใหบรการตงแตเดอนมถนายนปทผานมา
กอนเรมโครงการมคำถามมากมายตงแตมนจะเหมาะกบเมองทคนมจกรยานสวนตวอย
แลวหรอเปลาคนไมมประสบการณปนมากอนมสทธเจบตวงายไหมฯลฯแตเมอจกรยานสเขยวสญลกษณของโครงการไดฤกษออกสถนนผลคอมจกรยานเพยงคนเดยวถกขโมยและเกดอบตเหตเพยงหนงครง ตำกวาททางโครงการคาดการณไวมาก
ปทแลวมคนยมจกรยานกวา100,000ครง ขณะทปน จกรยานถกเพมเขาไปในระบบอก 500 คน เพมจำนวนสถานใหเชาอก 51สถาน ทำใหตงแตเดอนเมษายนถงปลายเดอนกนยายนทผานมา มผยมจกรยานไปแลวกวา172,000ครง
นายกเทศมนตรอาร.ท.รแบคกลาววาการปนจกรยานคอทางทคมคาและเรวทสดทจะเดนทางในเมองตวเขาเองกใชจกรยานเวลาออกไปประชมขางนอกเสมอ
ทมา: www.alternet.org
SWEDENโนเบลสมะเรงมหาวทยาลยรอคกเฟลเลอรในนวยอรกประกาศวาราลฟสไตนแมนหนงใน3นกวทยาศาสตรเจาของรางวลโนเบลสาขาสรรวทยาประจำป2011 ชาวแคนาดา วย 68 ป เสยชวตจากอาการแทรกซอนของมะเรงตบออนกอนหนาการประกาศผลรางวลเพยง3วน
การคนพบททำใหเขาประสบความสำเรจเกดขนตงแตป1973ดวยการพบเซลลเดนดรทกหรอท-เซลล โดยเซลลชนดใหมตวน สามารถพฒนาขดความสามารถของระบบภมคมกนในการรบมอกบเชอโรค
นกวทยาศาสตรอก 2 คนทไดรบรางวลสาขานรวมกนคอจลสฮอฟฟแมนชาวฝรงเศสและบรซ บวทเลอร ชาวอเมรกน โดยพวกเขารวมกนสนบสนนการคนพบของสไตนแมน โดย
ฮอฟฟแมนนคนพบการพฒนาภมตานทานเชอโรคของแมลงผลไมในป 1996 และอก 2 ปตอมาบวทเลอรกทำการทดลองในหนเพอแสดงใหเหนวาทงแมลงและสตวเลยงลกดวยนมสามารถพฒนาระบบภมคมกนตนเองเมอถกเชอโรคเลนงานซำสองได
การคนพบระบบภมคมกนทเปดทางใหกบการรกษาและปองกนการตดเชอและมะเรง ชวยใหสไตนแมนตอสกบมะเรงของเขาทตรวจพบและเรมรกษามาตงแต4ปกอน
คณะกรรมการรางวลโนเบลแหงสถาบนคาโรลนสการะบวา ญาตของสไตนแมนมสทธรบรางวลแทนเขา แมมกฎระบไมใหมอบรางวลแกผเสยชวตไปแลว แตสามารถมอบรางวลแกผรบทเสยชวตในชวงระหวางวนประกาศผลไปจนถงพธมอบ
ทมา: www.nytimes.com
8
JAPANเรอโนอาหสวนตว
ปองกนภยจากแผนดนไหวสนามหรอแมแตนำทวมครงตอไปดวยเรอแคปซล ‘โนอาห’ผลงานออกแบบโดยบรษทญปนนวคอสโมพาวเวอรทเนนการพฒนาผลตภณฑปองกนภยพบตเปนหลก
แคปซลทรงกลมสเหลองสดคลายลกเทนนสยกษนผลตจากไฟเบอรกลาสเสนผาศนยกลาง4ฟตสามารถรองรบผใหญได4คนไมวาจะเปนภยธรรมชาตรปแบบใดแคปซลตวนจะชวยปองกนความสญเสยไดราคาตอหนวยอยท3,900ดอลลารหรอราวแสนกวาบาทขณะนมยอดสงซอเขามาแลวกวา600ราย
ชจทานากะประธานบรษทรบรองวามนโนอาหลำนผานการทดสอบความทนทานหลากหลายรปแบบ มหนาตางกระจกและชองหายใจอยดานบนสด
ยกเวนอยกรณเดยวทแคปซลอาจชวยชวตไวไมไดคอเหตเพลงไหมขณะทแคปซลสามารถทนความรอนไดไมหลอมละลายแตคนทอยขางในอาจจะสกไปเรยบรอยแลว
ทมา: www.treehugger.com
INDIAแทบเลตถกสดในโลก
คอมพวเตอรแทบเลตถกทสดในโลกหาไดแลวทอนเดยดวยรปแบบจอสมผสขนาด7นวรนAakashทแปลวาทองฟาในภาษาไทยราคาเครองในขณะนอยทเครองละ45ดอลลารหรอประมาณ1,350บาท
คาพล ซบล รฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาทรพยากรมนษยเพงเปดตวแทบเลตนกเรยนรนนอยางเปนทางการและประกาศวารฐบาลอนเดยมแผนผลตแทบเลตรนนออกมามากกวา 100,000 เครอง ซงผสนใจตองซอผานมหาวทยาลยทไดรบเลอกจากรฐบาลใหเปนตวแทนจำหนายเทานน
ทางดาตาวนดบรษทผผลตใหขอมลเพมเตมวาAakashใชระบบปฏบตการแอนดรอยด2.2พรอมพอรทยเอสบ2พอรทและหนวยความจำในตวเครองทเพมไดถง 32 กกะไบต ซงนอกจากจะเขารวมโครงการแทบเลตนกเรยนบรษทยงมโครงการจะวางจำหนายในตลาดทวไปดวยชอ‘UBISlate’ภายในสนปน
ในประเทศทแลปทอปราคาเครองละ400-1,000ดอลลารและรายไดตอเดอนของประชากรตำกวานนไปอกการเปดตวแทบเลตสำหรบนกเรยนครงนจงถอเปนการปฏวตการเขาถงอนเทอรเนตและเทคโนโลยของเยาวชนอนเดยครงสำคญ
ทมา: http://english.aljazeera.net
WORLD2017อวสานหนงสอพมพ
หนงสอพมพทวโลกกำลงจะถกแทนทดวยสอดจตลภายในป 2040ฟรานซส เกอรร ผอำนวยการองคการทรพยสนทางปญญาโลก หรอไวโป(World IntellectualPropertyOrganization:WIPO)เผยผลการศกษาลาสดในการใหสมภาษณกบหนงสอพมพทรบนเดอเจเนฟ(TribuneDeGeneve)ของสวตเซอรแลนด
ขณะนหนงสอพมพทเปนกระดาษในสหรฐมยอดจำหนายนอยกวาหนงสอพมพดจตล ขณะทรานหนงสอทยอยปดตวลงในหลายๆเมอง ทำใหเกอรรมองวา อวสานหนงสอพมพในสหรฐอาจมาถงเรวกวานน หรอภายในป 2017 แตปญหาสำคญของสอดจตลเวลานอยทการจดเกบรายได
ผอำนวยการไวโปตงขอสงเกตวา เมอมการเปลยนแปลง ไมวาจะเปนเรองดหรอไมกตองเตรยมพรอมรบมอและเพอใหกระบวนการตางๆดำเนนไปไดอยางราบรนการคมครองดานทรพยสนทางปญญาและกฎหมายเรองลขสทธจะเขามามบทบาทสำคญในเรองนแนนอน
ทมา: www.afp.com
9
เรองจากปก กองบรรณาธการ ขอมล:โครงการการจดทำขอเสนอทางเลอกและรปแบบบรหารจดการสวสดการดานรกษาพยาบาลของระบบประกนสงคมในอนาคต(สงหาคม2554)มลนธแพทยชนบทสนบสนนโดยแผนงานพฒนาคณภาพชวตแรงงานสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)10
หากเปนมนษยธรรมดาใครไมเคยเจบปวย...คงไมมสขภาพมราคาความเจบปวยเปนเรองทไมมใครหนพนแนนอนวาคาใชจายทาง
ดานสขภาพและการรกษาพยาบาลยอมเปนเรองจำเปนสมยหนงสภาวะเศรษฐกจคอเรองความเปนความตายลมหายใจของใครหลายคน
หยดลงเพราะขดสนเงนในกระเปา หากความเปนอมตะหาซอได ผมอนจะกนคงเปนกลมเดยวทมชวตยนยาว
แตเมอระบบการเมองโลกปฏวตตวเองความสมพนธระหวาง‘รฐ-ราษฎร’ไมไดมเพยงขนตอนการจายสวยทำนาเปนทหารเสยภาษเทานนประเทศทไดชอวาพฒนาแลวเกอบทกแหงรฐบาลจะอยในฐานะ‘ผใหบรการ’กบประชาชนโดยมระบบสวสดการเปนเครองมอหลกซงการประกนสขภาพกจดเปนหนงในนน
พดงายๆคนเจบ-รฐจายประกนสขภาพจงเปนสทธขนพนฐานทประชาชนภายใตการปกครองของรฐพงม...นอกจากจากสทธ3วนาทในคหาเลอกตง
แตเรองนกไมไดมความเทาเทยมกนทงโลกบางประเทศรฐกไมไดจายใหทงหมดตองมระบบสมทบ หรอประชาชนจายเองบางสวน รวมถงความครอบคลมททงโลกมหลากหลายมาตรฐานมาก บางแหงไมนบการผาฟนคด ในขณะทอกแหงมแพคเกจคลอดลกแถมพเลยง
ยอนมองมาทบานเรา เปนเวลาหลายปท ‘ระบบประกนสขภาพ’ ยงเปนปญหาคาราคาซงอยดวยเหตผลสารพดทงโครงสรางทยงยากรปแบบการประกนกหลากหลายไหนจะบตรทอง ไหนจะประกนสงคมทตองมการจายสมทบกนเปนรายเดอน ไหนจะปญหาเรองการบรการของโรงพยาบาลรฐกบเอกชนทตางกนราวฟากบเหวฯลฯ
เพราะสภาพความเปนจรงเมอคนไขในระบบประกนสงคมไปโรงพยาบาลกมกจะถกปฏบตราวกบมา‘ขอ’รกษาฟรทงทจรงแลวการรกษาพยาบาลมคาใชจายเสมอทกระบบตางกนทภาระนจะตกไปอยกบใครตางหาก
จนแลวจนรอดกแลกไดกบการบรการทใครกบอกวามคณภาพเพยงระดบ‘เกรดบ’ในขณะทผมอนจะกนหลายคนทนไมไดกยอมควกกระเปาจายแพงเผนไปซอประกนของเอกชนกนหมด
แทจรงไมไดเปนเรองใหม เพราะคนความเปนมาดแลว กนบไดวาระบบประกนสขภาพของไทยมประวตยาวนานกวาครงศตวรรษเลยทเดยว
ป2488เรมมสวสดการคารกษาพยาบาลขาราชการและยกเวนคารกษาพยาบาลใหแกผมรายไดนอยอยางไมเปนทางการ
ป2524กระทรวงสาธารณสขออกบตรรายไดนอยใหกบครอบครวทมรายไดตำกวาระดบความยากจน
ป2526กระทรวงสาธารณสขขายบตรสขภาพสำหรบบคคลทวไป
ป2533ประกาศใชพ.ร.บ.ประกนสงคมทใหลกจางนายจางและรฐบาลรวมกนจายสำนกงานประกนสงคมเปนผดแลครอบคลมสทธทงรกษาพยาบาลคลอดบตรทพพลภาพเสยชวตชราภาพสงเคราะหบตรและวางงานภายใตการกำกบดแลของสำนกงานประกนสงคม(สปส.)
ป2545รฐธรรมนญป2550มาตรา51ประกาศใชพ.ร.บ.หลกประกนสขภาพแหงชาตครอบคลมคนไทยทงประเทศหนวยงานรบผดชอบคอสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต(สปสช.)
ป2553ขยายสทธขนพนฐานสำหรบบคคลทมปญหาสถานะและสทธในการรกษาพยาบาล
สวสดการสารพดมาตรฐาน...ปฏ ร ปร ะบบปร ะก นส ขภาพ
11
ระบบหลกประกนสขภาพของไทยในป2553
ระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว(4.94ลานคน)
ระบบอนๆเชนบคคลทมปญหาสถานะและสทธรวมถงขาราชการการเมอง(0.68ลานคน)
ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาหรอบตรทอง
(47.7ลานคน)
ระบบประกนสงคม(9.4ลานคน)
ปญหา เรอง ความ หลาก หลาย ของ ระบบ ประกน สขภาพ
“ผมเสยเงนสมทบเปนรายเดอนนะครบทำไมสทธของผมถงไมเทากบบตรทองทงๆทดตวเงนผมจายมากกวาอก”
“หนใชบตรทองคะเชอแลววาของฟรมจรงแตทำไมคณภาพบรการเหมอนพลเมองชน2ชน3ละคะแถมหมอพยาบาลกชอบทำบงตงใสหนดวย”
ปญหาเลกๆเบองตนจากจำนวนรอยแปดพนประการแววเรอยมาจนมาถงปญหาขอใหญเมอผใชสทธประกนตนตงคำถามดวยเสยงอนดงวา
“เออ...ดๆ แลวมแตพวกผมนครบทตองจายรายเดอนขาราชการกไมตองบตรทองกไมตองทำไมละครบ...ทำไมผมตองจายทงทสทธในการรกษานอยกวาบตรทองอกผาฟนคดยงตองจายเองเลย”
มเพยงผประกนตนในระบบประกนสงคม 9.44 ลานคนเทานน ทตองจายสมทบในการรกษาพยาบาลขณะทคนอนๆในประเทศอกกวา55ลานคนรฐบาลเปนผออกคาใชจายใหทงหมดนอกจากความแตกตางดานความครอบคลมในการรกษาทขมกนมดแลวกยงเกดคำถามถงความไมเปนธรรมขนมาอกวาทงๆทจาย แตทำไมสทธในการรกษา และการดแลใหเขาถงการบรการทมคณภาพถงไดมจำกดจำเขยยงนกนอยกวาสทธของผกำลงรอพสจนสญชาตเสยอก
“ทำไม ตอง จาย?”ตอขอสงสยนยงไมมคำตอบชดเจนนอกจากขอมลเชงตวเลขภาระงบประมาณของรฐบาลทไดมาจากรายงานการจด
ทำขอเสนอทางเลอกและรปแบบบรหารจดการสวสดการดานการรกษาพยาบาลของระบบประกนสงคมในอนาคต2554วาในป 2553ภาระงบประมาณสำหรบคารกษาพยาบาลของระบบหลกประกนสขภาพทง 3 ระบบหลก รฐบาลใชเงนสำหรบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว 62,195 ลานบาท ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา 120,846 ลานบาทขณะทระบบประกนสงคมใชเงนเพยง7,490.62ลานบาทหรอ1ใน3ของคาใชจายทงหมด22,471.68ลานบาทเทานน
ไมวาเราจะตองจายเงนสมทบเขากองทนประกนสงคมเทาไหรหาหมอบอยๆหรอไมปวยเลยทงประบบประกนสงคมปจจบนจะทำหนาท‘เหมาจาย’2,105บาทเปนรายหวใหกบโรงพยาบาลทอยในระบบทกป
ใชวชาคณตศาสตรงายๆชวยคำนวณหากมผขอใชสทธโรงพยาบาลแหงหนงจำนวน5,000คนไมวาจะมคนมาใชจรงเทาไหร โรงพยาบาลกจะไดรบเงนจากสำนกงานกองทนประกนสงคมไปเตมๆ5000 x 2105 = 10,525,000...10 ลานกวาบาท
หลายฝายระบตรงกนวาโรงพยาบาลเอกชนหลายแหงเขามารวมในระบบประกนสงคมกเพราะเงนทแทบจะไดเปลาจำนวนมากขนาดนและเมอถงขนตอนการรกษาจรงโรงพยาบาลกมกจะนำงบตวนไปรดเขมขดบรหารจดการอยางประหยดเพราะจากการศกษาของสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตพบวาโรงพยาบาลใชงบในการรกษาจรงเพยงรายละ700บาทเทานน
นนยงทำใหขอสงสยนทวความหนกหนวงเขาไปอก“ทำไมเราตองจาย!!!”
ประกน สงคม VS บตร ทองอยางทเหนกนอยไมตองแบงแยกชนชนกบขาราชการและนกการเมองในระดบ
ประชาชนคนธรรมดาซงมหลากหลายของระบบทงประกนสงคมและบตรทองความไมเทาเทยมกนยอมบงเกดโรงพยาบาลบางแหงมการ‘แบงเกรด’ผปวยชนดทเรยกไดวาแยกคนละตกคนไขธรรมดาทยนดจายเองกบพวกใชสทธระบบประกนในขณะทหลายแหงซอยยอยไปกวานนจายเงนตกนงประกนสงคมอกตกหนงบตรทองอกตกหนงซงแนนอนวาคณภาพในการรกษาและบรการยอมแตกตางกนไปดวย
สวสดการสขภาพของประชาชนธรรมดา มองขามความสงสยถงเหตผลวาทำไมการจดการสวสดการดานสขภาพของรฐถงตองม2ระบบไปกอนลองมาดทรายละเอยดความแตกตางหลกๆระหวางประกนสงคมกบบตรทองณวนท1มกราคม2554วามอะไรบาง
ระบบ หลก ประกน สขภาพ แหง ชาต (บตร ทอง)
ของ ฟร จรง หรอ เปลา?‘เฉลย’คอนยามงายๆของระบบบตรทองซงเรมมาจากการใหผมสทธ
แบกรบคาใชจายกอนทรฐจะโดดเขามาอมภาระไวทงหมดในภายหลงเพราะระบบนใชภาษของประชาชนทกคน มองงายๆ งบประมาณ
ทงหมดในการรกษาพยาบาลกมาจากการเฉลยรายไดจากคนทงประเทศคนจนจายนอยคนรวยจายมาก
ดงนนจะเหนวาระบบนไมใชของฟร แตมาจากภาษของทกคน แมแตผทไมไดใชระบบนกยงมสวนรวม เพราะเงนภาษทงทางตรงและทางออมกจะถกแบงมาสำหรบระบบหลกประกนสขภาพแหงชาตอยด
แตกอกนนแหละ...เมอระบบภาษของประเทศเรายงมปญหาอยเพราะจากขอมลของสำนกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) ในป
2553ระบวาจำนวนผจายภาษอยางถกตองในระบบของประเทศไทยมเพยงแค 2.3 ลานคนและคนจนทสดมรายไดตำกวาคนรวยทสดถง12.81เทานนทำใหคำวา‘เฉลยทกข เฉลยสข’ ถกพดออกมาอยางไมเตมปาก
ปญหาระบบประกนสขภาพจงเปนเรองทมรากเหงาของปญหาใหญโต
ระดบชาต และยงยากพวพนกนเปนงกนหางเหมอนทเหน
ตวอยางตางแดนรปแบบของระบบหลกประกน
สขภาพทสำคญม2ระบบคอ
1. ระบบ เยอรมน (Bismarck's Model) หรอ Social Health Insurance ทประชาชนทกคนตองรวมจายเงนประกนสขภาพเพมเตมจากภาษเปนระบบทนยมในประเทศในกลม OECD ทพฒนาแลวระบบนใชในระบบประกนสงคมของไทย
2. ระบบ องกฤษ (Beveridge's Model)หรอ State-Fund เปนระบบทใชภาษ(Taxation) โดยประชาชนไมตองจายสมทบอก แตใชภาษทรฐเกบไดทงทางตรงและทางออม เปนระบบทประเทศสวนใหญใช (106 จาก 191 ประเทศ:WHO2004)ทงทเขาถงและยงเขาไมถงหลกประกนสขภาพถวนหนา(UniversalCoverage) ระบบหลกประกนสขภาพแหงชาตหรอโครงการ 30 บาทรกษาทกโรคของไทยใชระบบน
ขอพจารณาในการเลอกรปแบบจะพจารณาจากความพรอมทางเศรษฐกจ
ประเทศใดมแรงงานในระบบมาก เชนประเทศในยโรปกจะเลอกระบบเยอรมนแตหากประเทศใดมเกษตรกรรมและการจางงานนอกระบบมากประชาชนมรายไดไมแนนอนกจะเลอกระบบองกฤษเพราะเปนการใชเงนจากภาษ
ทางเลอกประเทศไทย?มขอเสนอจากหลายฝาย ให
ประเทศไทยใชระบบเยอรมน แตหากดความเปนจรงแลว เราจะพบขอจำกดอยางนอย2ประการคอ
1. โครงสรางเศรษฐกจของไทยทกวารอยละ 75 เปนแรงงานนอกระบบและเกษตรกร ไมมรายไดแนนอน ทำใหยากจะจายเงนสมทบทกเดอนจงมเพยงผประกนตนทมรายไดประจำสามารถจายไดเพยงรอยละ15เทานน
2. โครงการหลกประกนสขภาพถวนหนาถอเปนการใชระบบองกฤษแลวตงแตสมยยงเปน 30 บาทรกษาทกโรคโดยประชาชนไมตองจายสมทบ ซงขอนเปนเหตผลสำคญใหไทยตองเบนเขมมาทางระบบองกฤษมากกวา
1. ขอบเขต และ เงอนไข การ คมครอง ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา
นนไมจำเปนตองจายเบยประกน ไดรบการคมครองทนทเมอลงทะเบยน ขณะทระบบประกนสงคมตองจายเงนสมทบในระยะเวลาทกำหนด กรณเจบปวยตองสงเงนสมทบตดตอกนไมนอยกวา 3เดอนภายใน15เดอนกรณคลอดบตรตองสงเงนสมทบไมนอยกวา7เดอนจงจะไดรบการคมครอง และหากขาดการจายเงนสมทบเกน 3 เดอนสทธนนเปนอนสนสด ซงตางจากระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาทสทธจะสนสดกตอเมอผมสทธนนไดรบการคมครองจากสทธอนของรฐแลว และระบบประกนสงคมยงเปนระบบเดยวทผประกนตนนายจางและรฐบาลรวมจาย
2. สทธ ประโยชน ท แตก ตาง กน สทธประโยชนทงสองระบบมความ
แตกตางกนทงสน 15 สทธประโยชนโดยทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาครอบคลมมากกวา14 รายการยกเวนรากฟนเทยม ทระบบประกนสงคมมมากกวาและเพงจะบรรจในสทธประโยชนเมอ วนท 1 มกราคม 2554 และยงมอปกรณและอวยวะเทยมในการบำบดโรคทแตกตางกน ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาม 270 รายการ ระบบประกน
สงคมมเพยง81รายการ
3. สทธ ประโยชน ท เหมอน กน แต บรหาร จดการ แตก ตาง กน
มจำนวน 26 รายการ ม 10รายการททงสองระบบมระบบบรหารจดการเฉพาะ แตแตกตางกนในราย-ละเอยดและยาทมปญหาในการเขาถงอก15รายการทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนามการจดการเฉพาะขณะทระบบประกนสงคมไมมมเพยงรายการเดยวคอผาตดสมอง ทระบบประกนสงคมมการจดการเฉพาะ ขณะทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาใชวธจายเงนใหหนวยบรการตามกลมวนจฉยโรครวม(DRG)
ดจากความแตกตางทวานแลว กสรปไดงายๆ เลยวา ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนามสทธประโยชนทดกวาทงขอบเขตและเงอนไขการคมครองสทธประโยชนทมากกวา และมการบรหารจดการเฉพาะใหผปวยไดเขาถงการบรการทมคณภาพไดดกวา
เสยงคำถามทถกสงออกไปยงไมมใครสะทอนคำตอบกลบมาแตกไมโชครายไปเสยทงหมด เพราะสำนกงานประกนสงคม ไดมมตเพมสทธในการรกษาพยาบาลขนในป2554
1.เพมสทธการรกษาพยาบาลโรคเรอรงจากเดมปละไมเกน180วนเปนรกษาตอเนองตามความจำเปน
2.เพมสทธการรกษาพยาบาลในกรณเจบปวยฉกเฉนตางโรงพยาบาลจากเดมเบกจายได 2 ครงตอป เพมเปนไมจำกดจำนวนครง
3.เพมสทธทนตกรรมสามารถทำฟนปลอมไดทงปาก ในวงเงน4,400บาทและผาตดฟนคดได
4.เพมสทธการเขาถงยาตานไวรสเอดสโดยหากตรวจซดโฟรเกนกวา250แตไมเกน350ใหรบยาตานไวรสทนท
5.ในกรณมการวนจฉยโรคแลวพบวาตองใชยาราคาแพง สำนกงานประกนสงคมจะเปนผจายคายาใหทงหมด
6.เพมสทธใหกบผประกนตนทปวยเปนโรคไตวายเรอรงหลงจากสมครเปนผประกนตนแลว ใหมสทธผาตดเปลยนไตไดทนทพรอมใหยากระตนเมดเลอดหากไมเปลยนเลอดและขยายคายาจาก750บาทตอสปดาหเปน1,125บาทตอสปดาห
7.การผาตดเปลยนไต จากเดมเหมาจาย 2.3 แสนบาทตอครง มาเปนแยกออกเปน 2 กรณ ทงกรณไมมโรคแทรกซอน จายครงละ 1.4 แสนบาทและกรณมโรคแทรกซอนจายครงละ1.4แสนบาท
8.ปรบเพมคายากดภมคมกนแกผปวยไตวายเรอรงโดยเดอนท1-6หลงผาตดได 3 หมนบาทตอเดอน เดอนท7-12ได2.5หมนบาทตอเดอนปท2ได2หมนบาทตอเดอนปท3 ได1.5หมนบาทตอเดอน
9.เพมสทธการรกษาพยาบาลผปวยโรคมะเรง 7 ชนดทพบไดบอยในคนไทยไดแกมะเรงเตานม,มะเรงปากมดลก, มะเรงรงไข, มะเรงโพรงจมก,มะเรงปอด, มะเรงหลอดอาหาร และมะเรงลำไสใหญ โดยใหสถานพยาบาลทรกษาตามแนวทางทกำหนดสามารถเบกคาใชจายตามจรง จากเดมไมเกน50,000บาทตอป เปนตงแต15,000-272,100บาทตอป
แต มหากาพยประกนสขภาพประเทศไทยเหมอนบญมแตกำบงเพราะในขณะนสทธประโยชนทคณะกรรมการประกนสงคมอนมตปรบเพม ไดมการออกเปนประกาศคณะกรรมการการแพทยตามพ.ร.บ.ประกนสงคมป2533 เมอวนท20กรกฎาคม2554ใหสทธทเพมมเพยงแคโรคมะเรง 7 ชนดทพบบอยในคนไทยเทานน สวนสทธทเหลออนๆยงไมมประกาศใดๆ ออกมา จงยงไมสามารถบงคบใชได
12
หนทางปฏรประบบประกนสขภาพ
ความทกขของผประกนตน
ใครไดประโยชน?การคงไวทง 2 ระบบเชนน ผประกนตนกไมได
ประโยชนเพราะยงตองจายเงนอยกลมเดยวเงนจายสมทบทกเดอนกไมไดใชเพราะไมคอยเจบปวยเมอตองการใชตอนสงอายกถกยายไปอยระบบอนคนสวนใหญในระบบบตรทองกไมไดประโยชน เพราะไมมกลมคนทแขงแรงมาเฉลยความเสยงดวย คาใชจายทรฐตองจายเฉลยตอคนกสงขนทางเลอกของโรงพยาบาลกจำกด เพราะไมมโรงพยาบาลไหนอยากดแลเดก หรอผสงอายทมคาใชจายสง คาบรหารจดการรฐบาลกตองจายทงสองหนวยงานขาดประสทธภาพทงระบบ ไมวาเรองนประโยชนจะตกอยกบใคร คงไมใชเราประชาชนสวนใหญแนๆ
โรงพยาบาลไมยอมสงตอจนแพยารนแรงองศนา(นามสมมต)อาย28ปสาวโรงงานผลตกลองถายรปมอาการ
ผนคนขนทวตวเหมอนเปนลมพษไดเขารกษาทโรงพยาบาลตามสทธประกนสงคมตลอดแตไมหายจนมอาการรนแรงขนเรอยๆกระทงตงครรภ แพทยวนจฉยวาอาจเปนเพราะครรภเปนพษเมอคลอดแลวจะหายเอง
แพทยจงใหกลมยาแกแพ แกผนคน และยากดภมคมกน แตอาการกยงหนกขนเรอยๆ หลงคลอดลกอาการกไมหาย เธอตองการไปรกษาทโรงพยาบาลอน แตทางโรงพยาบาลไมยอมออกใบสงตวให พรอมเหตผลวายงรกษาได
หลงจากนนทมแพทยเรมพงเปาไปทโรคธาลสซเมยแตไมพบจงวนจฉยตอไปวาอาจเปนรมาตอยดแตกตรวจไมพบเชนกนระหวางนนกใหยากลมเดมตลอดในทสดผปวยกเกดอาการชอกไขขนสงตวบวมมอาการปวดรนแรงแมฉดยามอรฟนกไมสามารถระงบปวดได
หลงจากรกษาอยในโรงพยาบาลเดม3วนจนญาตทนไมไหวโตเถยงกบโรงพยาบาลใหสงตอไปรกษาทโรงพยาบาลศรราชจนโรงพยาบาลยอมสงตอ
ในสภาพทผปวยหมดสตผวหนงบางสวนเนาเฟะเธอไปถงโรงพยาบาลศรราช นอนสลบไป 3 วนเตม แพทยวนจฉยวาเปนภาวะจากการตดเชอในกระแสเลอดเนองจากการแพยา เพราะทางโรงพยาบาลเดมใหยากดภมตานทานตอเนองมานานเปนป ซงกดภมไมใหเปนผนคน อาการแพยาทเปนอยน ทโรงพยาบาลศรราชพบเปนครงแรก แตถอเปนผปวยรายท 4 ของประเทศไทย
ซงกรณแบบนจะไมเกดถาโรงพยาบาลสงตวไปรกษาตอ เพราะเกนศกยภาพของโรงพยาบาล แตกรณนโรงพยาบาลพยายามยอไว จนอาการรนแรงมากขนเรอยๆ
“วนนอาการผนคนททนมาปกวาไมมอกแลว หายสนท เหลอแตเพยงปญหาทขาซงเปนผลมาจากเซลลเนอทตายแลวทำใหผวหนงหนาและขาผดรปไปจากเดมมอาการชาทขาผลจากการนอนอยโรงพยาบาลกวา1เดอนและกลบมาพกฟนทบาน9เดอนทำใหขาดเงน เปนหนสนทายทสดสามทงไปโชคดทโรงงานรบกลบเขาทำงานแตตองเลยงลกและผอนหนสนตามลำพง”
ปจจบนองศนายงมอาการปวยดวยโรคภาวะหวใจขาดเลอดทแรกเธอไมมนใจทจะรบการรกษาทโรงพยาบาลเดมแตหมอแนะนำวาโรคนตองรกษาตอเนองจงตองกลบไปใชสทธประกนสงคมซงตองเจอกบคำพดประชดประชนจากโรงพยาบาลทบอกวาตองเสยเงนจายคารกษาขององศนาใหโรงพยาบาลศรราชถง4แสนบาท
“หากโรงพยาบาลสงตอตงแตแรกชวตกคงไมเปนแบบนสามกคงไมทงเราไป และเรากคงจะมชวตทดกวาน เวลาสงโรงพยาบาลจะคดแตเรองเงนไมคำนงถงชวตผปวย”
สรปแลวรปแบบใดดทสด?ไมมคำตอบสำเรจรปวนนวาระบบใดหรอรปแบบใดจะดทสดขนอยกบบรบทของ
สงคมความเขาใจของผคนการเมองซงอาจจะตองพงพาทง2ระบบไปกอนในแวดวงนกวชาการเชอวาการมระบบเดยวแบบภาคบงคบจะเปนการเหมาะสม
ทสดไมวากบชาตไหนๆเพราะในหลายๆประเทศเชนเกาหลใตไตหวนยโรปละตนอเมรกาตางกเคยมหลายระบบแตสดทายกจบทรวมเปนหนงเดยวเพราะสามารถรวมและเฉลยความเสยงไดดทสดมประสทธภาพทสดทกคนไดรบการดแลภายใตมาตรฐานเดยวกนใชงบบรหารจดการเพยงหนวยงานเดยวไมซำซอน
อกทงยงมอำนาจตอรองกบโรงพยาบาลไดสงโรงพยาบาลทเคยดแลผประกนตนทแขงแรงกลมเดยวกตองเขามาดแลคนกลมอนๆ ดวย และหากรวมทง 2 ระบบไดจรง การเฉลยกลมไมปวยคอผประกนตนเขากบระบบหลกประกนสขภาพถวนหนานนในเบองตนรฐสามารถประหยดงบประมาณทนทกวาหมนลานบาท
คมตวไมคมปากสรศกด (นามสมมต) อาย 51
ป เขารบการรกษาทคลนกทนตแพทยดวยโรคกระดกหมฟนซท 36 ละลายเนองจากโรคเหงอกอกเสบแพทยใหการรกษาโดยปลกกระดกดวยวสดกระดกเทยมสงเคราะห เสยคารกษาพยาบาลเปนเงน5,650บาทเขาสงสยวาในฐานะทจายสมทบทกเดอนทำไมสทธประโยชนทนตกรรมจงมเพยง ถอนฟน อดฟนขดหนปนไมเกน2ครงตอปและครงละไมเกน 300 บาทเทานน ในขณะทบตรทองกลบใหความครอบคลมทกโรคทนตกรรม
เขาจงทำเรองถงสำนกงานประกนสงคมวา โรคปรทนตหรอโรคเหงอก อยในสทธประกนสงคมหรอไมซงไดรบการยนยนกลบมาวา โรคดงกลาวไมอยในความครอบคลมตามสทธ
“ตอนนนจายเงนเองรวมทงหมดประมาณกวา1หมนบาททจรงการเบกคารกษาพยาบาลถาถามความรสกแลวกผดหวงกบประกนสงคม สงสยวาแบบนหรอทเขาเรยกประกนสงคม ผมไมเหนวาจะเปนหลกประกนสงคมตรงไหนเพราะพอเจอโรคทตองมคาใชจายเยอะหนอย ประกนสงคมกบอกไมคมครองผประกนตนตองจายเองอยางนผมจะจายสมทบไปทำไมถาไมใหหลกประกนโรคทจำเปนแบบนเพราะคดวาการรกษาโรคนควรทจะเบกได นาจะมการปรบปรงพฒนาระบบบาง อยางคนทใชสทธบตรทองยงสามารถรกษาไดฟร อยางนถอวาไมเทาเทยมกน”
เสยชวตเพราะโรงพยาบาลลดตนทนสกานดา (นามสมมต) อาย 43 ป ม
อาการปวดทองและไปพบแพทยโดยไมทราบวาตนเองตงครรภเนองจากไดมการทำหมนหลงจากทคลอดลกเมอ 2ปกอนหลงจากการเอกซเรยแพทยระบวากอนเลอดทเหนในฟลมเปนเนองอกจงนดทำการผาตดในวนรงขนโดยไมมการตรวจวนจฉยดานอนอก
โชคไมด เมอผาตดแลวพบวากอนเลอดทเหนคอตวออนของทารกในครรภ ซงแพทยไดทำการเยบมดลกกลบเขาไปใหม กอนทเธอจะมอาการตกเลอดรนแรงในอก2เดอนตอมาและเสยชวตระหวางการรกษาในโรงพยาบาลตามสทธประกนสงคมในทสด
เหตการณนจะไมเกดขนหากโรงพยาบาลไมพยายามลดขนตอนในการตรวจเพอควบคมตนทนการรกษาใหเพยงพอกบงบเหมาจายรายหวทไดรบ ทำใหผประกนตนเขาไมถงการรกษาทจำเปน
ธระชย(นามสมมต)สามของสกานดาเลาความทกขทเกดขนกบตวเขาและครอบครววา
“ไมเคยคดมากอนวาชวตเราตองมาเจอกบเรองแบบนกอนหนานผมมชวตทดมภรรยาทดมลกทนารก กำลงสรางครอบครว แตจากนไปชวตผมไมเหมอนเดมแลวมนกะทนหนมากลกผมตองเสยแมตงแตเขายงเลกๆ ลกคนเลกอายได 2 ขวบเทานน ผมแบกรบความรสกแบบนไมไหวกอนหนานเราไมมปญหาอะไรภรรยาผมแคปวดทองทำไมไมตรวจใหละเอยดเพมอกสกนดวาอาจมความเสยงเรองอน เหตการณแบบนจะไมเกดขน ผมรสกวาไมยตธรรม ผมตองการใหสงคมไดรวามนมเหตการณแบบนอย แตผมกเหนอยไมรจะทำอยางไรตออยากเรยกรองความเปนธรรมใหกบภรรยาและลกผมทเสยชวตไปแตผมกรวาเรองอยางนไมงายเลยโดยเฉพาะการคยกบแพทย”
13
ชวตสมดล อภรดามเดช
ทางแยกพลกแนวคดตอนทกอตงบรษทนเมอป2535บษยาเรยนจบปรญญาโท
แลวแตกตดสนใจทงอาชพแพทยลาออกมาทำธรกจโดยทไมไดมความรหรอวางแผนอะไรเพยงแตเหนโอกาสวาทำซอฟทแวรแกะลายปกครอสตชจากรปถายแลวเปนทตองการของตลาด พอมองเหนโอกาสจะขยบขยายเปนธรกจไดเมอชองวางและศกยภาพทมลงลอคกนไดพอดเธอจงลงมอทำ
“การทเราทำงาน คอเราสนกกบงาน รายไดมนกลบมาเองเราไมไดทำเพราะอยากจะรวยแตทำเพราะสนกโอกาสมและเรามศกยภาพซงพอเราทำกสำเรจ”
แนวคดชวงแรกมาจาก‘ความสนก’และ‘ความสข’ในการทำงานลวนๆแตเมอธรกจขยายตวขนบษยาและเหลาพนกงานเรมปาดเหงอกบงานทเพมมากขนจนรบมอแทบไมทน
ตองถอวาธรกจของภญญเตบโตอยางรวดเรวในชวง10ปแรกจากเรมตนตงสำนกงานขนทเชยงใหมเพยง3เดอนสามารถขยายกจการลงมาทกรงเทพฯจากนนกขยายออกไปเรอยๆเพราะทำสนคาออกมาเทาไหรกไมพอขาย ชวงนนบษยาลงไปคมงานดวยตวเองแทบทกขนตอน พนกงานทกคนแมทำงานหนก แตคาตอบแทนทไดกสมนำสมเนอ
คนทใชชวตไปกบการทำงานเพยงอยางเดยว ไมเหลอเวลาทำอยางอนเลย จะเรยกวาใชชวตไดอยางไร เพราะชวตไมไดมไวเพอทำงานตลอดเวลา ทกคนตางกตองการมเวลาใหครอบครวมเวลาพกผอนเทยวเลนเวลาไรสาระบางอะไรบาง...
“ตอนนนขายดมากเราใหโบนสพนกงานทเปน10เดอนแตพนกงานบอกวาเขาไมไหวมนเหนอยเกนไปเขาเลยมาขอลาออกทงบรษทเลย” นคอครงแรกทบษยาเรมคดวาตองปรบปรงการทำงานใหทกคนไดมเวลาผอนลมหายใจบาง
ปกตทนจะพาพนกงานทงบรษทไปเทยวทกป ตอนนนในป2538บรษทยงมพนกงานแค 20-30คนบษยาเลาวา ปนนไปเทยวหวหนชะอำบรษทเชารถใหพนกงานสวนเธอขบรถสวนตวไปกบคณแมแลวรถเกดอบตเหตคณแมทนงมาขางๆเสยชวต
ตอนแรกทกคนทเหนสภาพรถกคดวาเธอตายไปแลวเชนกนเพราะรถถกชนจนยบมาทบตวและขาบษยาเกอบขาดทง 2 ขางแตพอมคนสงเกตวาเธอยงหายใจอยเลยเรยกเจาหนาทมาชวยใชเวลางดรถอย2ชวโมงในทสดกเอาตวเธอออกมาไดจากนนกตองใชเวลาพกรกษาตวทโรงพยาบาลนานกวา3เดอน
“ตงแตนนมากเลยคดไดวา เราจะตายเมอไหรไมร เพราะฉะนน แตละนาททเราอย เราตองการความสขสงบ ตองการคนรอบตวทเขามความสขไปดวยกนกบเรามากกวา”
ความสขของคน ค อผลของงาน
ปฏเสธไมไดวาทกๆธรกจจะดำเนนไปไดอยางราบรนตองอาศยผลประกอบการด ผลกำไรงามเปนตวกระตน แตธรกจทไมได
มงเนนกำไรเปนตวตงเอาใจใสและดแล‘คน’อนเปนทรพยากรสำคญในฐานะเพอนรวมงานยอมเปนอกแรงขบใหกจการนนๆยนหยดและกาวตอไปไดอยางมนคงไมแพกน
นกธรกจหญงผใหกำเนดแบรนด ‘ภญญ’ (PINN) ผลตและจำหนายสนคาครอสตชพรอมปกและงานประดดประดอยตางๆในนามบรษทอารตแอนดเทคโนโลยจำกดพญ.บษยาเตชะเสนกรรมการผจดการหนงในทมบรหารทมแนวคดสรางความแขงแรงขององคกรจากภายในเพงเปนตวแทนบรษทเขารบรางวลธรรมาภบาลดานการปฏบตตอพนกงานดเดนแหงป2554จากสถาบนปวยองภากรณซงปนนบเปนปท10สำหรบการมอบรางวลน
บรษททเคยไดรางวลธรรมาภบาลสวนใหญเปนโรงงานทมแงมมดานการปฏบตตอพนกงานชดเจนเปนรปธรรมวามสวสดการใหพนกงานอยางดมหองพกหองอาหารหองสมด มคาตอบแทนสง แตสำหรบธรกจของภญญ ไมไดเปนเชนนน เพราะไมใชโรงงานโดยตรงจงใชเกณฑเหลานวดไมได
19ปทภญญดำเนนธรกจมาจากบรษทเลกๆพนกงานไมเกน30คนในชวงเรมตนกลายเปนบรษทใหญรบผดชอบพนกงานทงหมดกวา200ชวตในปจจบนแตภญญยงใหความสำคญกบ‘คนใน’ไมเปลยนแปลง
14
ทงองคกรมองภาพเดยวกนหลงจากความคดในการดำเนนชวตและการทำงาน
เปลยนไป ประกอบกบการตดสนใจเขาอบรม SME สำหรบผบรหารกบธนาคารกสกรไทยทำใหบษยาไดพนฐานเรองการบรหารการตลาดซงเธอไมเคยมประสบการณดานนมากอน
“เมอกอนกทำดยๆมาแตตอนนพอเรามความรเรากคดวา จากนไป ไมจำเปนทจะตอง...ตนเชามาแลวทำงานๆๆ แลวกไมจบ แตเราสามารถขนมามองภาพใหญไดวา จรงๆแลวทงองคกรแตละคนมศกยภาพตางกนถาเราพฒนาเขาและใหเขาเหนภาพใหญเหมอนเรา แตละคนเปนนวแตละนวทประกอบกนเปนมอคอทงองคกร
“ถาทกคนมองเหนเหมอนกน และเขาใจเหมอนกนวาตอนนเรากำลงกาวไปอยตรงจดน เราเองกจะทำงานเหนอยนอยลงและพนกงานนาจะมความสขมากกวาวาเขาเองกเปนสวนสำคญสำหรบบรษทจรงๆ”
คราวนภญญไดฤกษปรบเปลยนครงใหญจากแตกอนเคยเรยกประชมเฉพาะหวหนาฝายกเปลยนเปนเรยกพนกงานทกคนเขามาคยพรอมหนาพรอมตากนอยางนอยๆ เดอนละครง
พนกงานในบรษทประมาณ200คนแบงเปน2ทมไดแก‘ทมหนาบาน’หรอฝายขายซงจะประจำอยทกรงเทพฯและเวลาภญญไปออกบธกบ ‘ทมหลงบาน’คอทมออกแบบและผลตประจำการอยทสำนกงานใหญเชยงใหม
“กลบมาปรบใหมหมดเลย เมอกอนเราจะไมเคยเรยกประชมแบบทกคนมาพรอมกนตอนนเราเรยกมาหมดแลวกปพนใหเขารวาธรกจเราทำอะไรเวลาประชมทเชยงใหมจะฉายสไลดใหดวา ตอนนทมหนาบานกำลงไปจดรายการทนมผลตอบรบอยางนนอยางน เลยทำใหพนกงานรสกมากขนเรอยๆ วาเขามสวนเปนเจาของ ทเขาแพคกนมา เอาไปขายในงานนนะแลวลกคาทชอบกฝากชมมา”
ความรกองคกรสรางได?2-3ปทผานมาตงแตภญญเรมปรบทศนคตปรบปรชญาในการดำเนนชวตและการทำงาน
จากเดมทอยกนอยางพอยางนองอยแลวความผกพนกยงแนนแฟนขนเวลาประชม บษยาจะนำประสบการณหรอสงทเธออานจากหนงสอมาเลาใหพนกงาน
ฟง อยางกรณความสำเรจของสตฟ จอบส อดตซอโอแอปเปล ทำใหพนกงานทกคนไดเปดโลกทศน ไดมองเหนเทาทเธอมองเหนนอกจากน เมอเหนวาแผนกไหนนาจะตองการความรเพมเตมกจะหาคอรสใหไปอบรมเพมเตมแลวเวลาประชมกเปดโอกาสใหนำความรใหมๆมาแลกเปลยนกบคนอน
“เขาจะรสกวาเขาคอสวนหนงและเขารกเราแลวเรากหวงดกบเขาจรงๆนเปนปรชญาพนฐานของเรา”บษยากลาว
นอกจากความใกลชดผกพนกนแบบพนองจะเพมพนขน ในฐานะเพอนรวมงานรนพบษยากจะถอโอกาสแนะนำนองๆเรองการพฒนาตวเองซงสงผลดตอการพฒนาองคกรโดยตรง
“เราแนะนำใหเขาหมนทบทวนในทกๆวนวาวนน เขาไดทำสงทเขาคดวามคณคาคอการทำหนาทใหดทสด รสกวาตวเองทำไดดกวาเมอวาน มความรดกวาเมอวาน ทำงานไดมประสทธภาพกวาเมอวาน เทยบกบปทแลวปนดกวา ตอนนอยในขนททกคนรสกวาอยากจะพฒนาตวเองอยากจะทำหนาทของตวเองใหดทสด”
ความรกและภมใจในองคกร เกดขนไดจรง แตตองกอรางจากขางในเทานน แมจะมองไมเหนแตถาไดมโอกาสสมผสจะรสกไดทนท
คนในอยากอยคนนอกอยากเขา
สนคาทภญญจำหนายมทงแบบวตถดบหลากหลายซงสงจากผผลตทเชอถอไดผซอสามารถนำไปประดษฐไดตามความคดสรางสรรคของตวเอง และแบบกงสำเรจรป ทมแบบและสวนประกอบมาใหพรอมในชดซอไปทำตามแบบไดทนท
แมภญญไมไดเปนผผลตผา ผลตไหมเอง แตจะชวยอำนวยความสะดวกใหกบลกคา โดยมทมออกแบบเฉพาะ ตดผา ตดไหม จดเปนชด เพราะฉะนน การทำงานจะไมใชรปแบบโรงงานชดเจนพนกงานกไมไดพกทบรษท คาตอบแทนของทนกอยในเกณฑมาตรฐาน หรอสงกวามาตรฐานนดหนอยสวสดการกไมชดเจนเพราะไมใชโรงงาน
จากการทกรรมการรางวลธรรมาภบาลไดเขาไปสมภาษณพนกงานทบรษทบษยาเลาวากรรมการรบรได100เปอรเซนตเลยวาพนกงานทนรกองคกรและมความภมใจในองคกรมาก
“เขาคดวาเราเปนองคกรทมวฒนธรรมทแปลกพนกงานรกองคกรดวยจตใจขางใน”
นคงเปนอกเหตผลททำใหพนกงานสวนใหญเลอกทจะรวมงานกบภญญเปนสบป
“ทน พนกงานจะอยกนมาตงแตแรกอยางคนทอยกบเรามา8-10ปขนไป เขาจะซมซบความคดและมจตใจเหมอนเราพอเขามลกนองเขากจะทำเหมอนเราฉะนนวฒนธรรมตรงนจะคอนขางแนนและไมไดเปนทเราคนเดยว”
นอกจากบรรยากาศอบอนเปนกนเองของพนกงานทสมผสไดในวนงานเปดตวกจกรรมทศนยการคาอมรนทรพลาซาแลวรอยยมมความสขทแตมบนใบหนาของบษยาบอยครงทสนทนากนคอเครองยนยนแนวคดในการทำธรกจของภญญไดเปนอยางด
“พนกงานรสกวาทำงานกบบรษทนไมเหมอนกบทเขาเคยทำมาเลยเหมอนมาโรงเรยนหรออยทบานแลวเขากรสกวาตวเองมคาและมความกระหายทจะรมากขนทกๆวน”
กจการทใชความสขของคนทำเปนตวตง ไดทำงานทตวเองรกและมความสขกบมน และความสมพนธภายในองคกรทไมตางจากคนในครอบครว นาจะเปนวถทางทบษยาเลอกแลววาอยากทำไปตลอดชวต
15
เตมหวใจใสเงน กองบรรณาธการ
ในระบบธรกจปจจบน การกมหนากมตาทำการคาหากำไรเพยงอยางเดยวเหมอนสมยกอนคงไมใชเรองงาย เพราะ
กระแสสงคมเรยกรองหาสำนกจากองคกรขนาดใหญทควรจะมตอสาธารณะมากขนเรอยๆหากกจการไหนเมนเฉยกดจะเปนการสรางภาพลบใหองคกรโดยไมรตว แตใครวาการทำกจการเพอสงคม (Social Enter-prise:SE)หรอบรรดาโครงการแสดงความรบผดชอบทางสงคมเชงบรรษท(CorporateSocialResponsibil-ity: CSR) เปนเรองของเหลาบรษทใหญโตเทานน คนคาขายเลกๆกสามารถเตมหวใจลงไปในการทำธรกจไดเชนกน กจการทขบเคลอนดวยกลมคนเลกๆ ไมมทนเปนเงนถงเงนถงระดบรอยลาน เปาหมายไมไดอยทกำไรมหาศาลแตใชความผกพนของสมาชกในชมชนเปนกำลงหลกนนคอนยามของ‘วสาหกจชมชน’
ขนมขนมจนเมองคอน
ในอตสาหกรรมอาหารมขาใหญยดครองตลาดอยกจรงแตจะแหงนชะเงอมองไปกดไกลตวหนมามองทธรกจเลกๆระดบปากทองขาวปลาอาหารในจานกมตนทางจากการผลตทเปนระบบธรกจอยไมนอย
ขนมจนกเชนกนใครคนหนงกลาววา “การบรโภคขนมจนรายวนของคนในจงหวดนครฯมปรมาณ
มากกวาพนองชาวอสานบรโภครวมกนทงภาคเสยอก” ยนยน...ใครๆ ในเมองคอน-นครศรธรรมราชตางกกนขนมจนเปนอาหารหลก
เรองจรงเปนดงนน และไมใชแคนครฯเทานน หากใครเคยไปภาคใตกจะพบวาจงหวดอนๆ กเหมอนกน รานขนมจนมมากมายแทบทกหวถนน ดงนน เมอมอปทานเยอะ อปสงคหรอคนทำขนมจนขายกตองเพมจำนวนมากตามไปเปนธรรมดา แตขนตอนการทำเสนขนมจนไมงายดายเหมอนหงขาวทแคซาวใสนำกดสวตชกเปนอนจบเพราะลำพงแคการเดนทางของเมดขาวกวาจะไปเปนกอนแปงกกนเวลาไปหลายชวโมงแลว
วสาหกจชมชนตนแบบโรงแปงขนมจนในนาม บรษท เครอ ขาย ผลตภณฑ อาหาร จำกด ตำบลกะหรออำเภอนบพตำจงหวดนครศรธรรมราชจงถกตงขนมาเพอตอบสนองความตองการนจนเปนกำลงหลกในการผลตแปงขนมจนเพอเลยงคนนครฯและพนองภาคใตอกหลายจงหวด
ข น ม จ นข อ ง ช ม ช น
16
โครงสรางองคกรเลกๆ
“บรษทนเกดจากแนวคดของแกนนำชมชนผนำชมชนจาก3จงหวดภาคใตนครฯสงขลาพทลงประมาณ10คนทมโอกาสไปอบรมศกษาดงานรวมกนมาตลอดเลยเหนพองกนวาอยากจะทำธรกจทมชาวบานเปนเจาของเพอเปนโครงการตนแบบวาชาวบานกทำธรกจเองได”ประจกษ ยกยองกรรมการและรองกรรมการผจดการของวสาหกจชมชนผผลตแปงขนมจนเลาถงทมาทไปของกจการ
กอนทบรรดากลมผนำชมชนจะเรมจบมอทำกจการกนจรงๆ ม 2 ทางในการทำธรกจใหเลอกระหวางระบบสหกรณกบรปแบบบรษทซงทายทสดโรงงานแปงขนมจนกเรมตนในนามบรษทเพราะมขอดดานการบรหารงานเปนอสระทำใหการทำธรกจมความทาทายมากกวา
หวเรอใหญผรเรมกจการนคอประยงค รณรงค ปราชญชาวบานผนำชมชนไมเรยงเจาของรางวลแมกไซไซสาขาผนำชมชนป2004
บรษททำแปงขนมจนแหงน มทนจดทะเบยน5ลานบาทมการขายหนใหชมชนในราคาหนละ100บาทจนป2537ระดมหนได3.7ลานบวกกบการขอสนเชอจากธนาคารมาอก1.5ลานบาททำใหป2539บรษทกสามารถผลตแปงชดแรกออกมาไดสำเรจแตยงคงความเปนองคกรธรกจเลกๆไวเหมอนเดม “ปจจบนเรามพนกงานในบรษท20กวาคนรอยละ50เปนผถอหนดวย”ประจกษใหขอมลถงพนกงานทไมไดเปนแคลกจางแตมสถานะเปนเจาของรวมในกจการนดวย เมอเปนบรษทเลกแตมรายไดเปนกอบเปนกำฐานลกคาหนาแนนนายทนรายใหญกวายอมจองฮบกจการ “เคยมบรษทเอกชนจะเขามาซอกจการ แตไมขาย เพราะชมชนถอหนอย”จากประโยคนของประจกษ ยนยนไดวาครงหนงธรกจเลกๆ แตมากมลคานเกอบทจะถกกลนเขาไปสระบบทนทมขนาดใหญกวา ตงแตนนเปนตนมา ชวตพอคาแมคาผขายขนมจนในภาคใตกพบจดเปลยนหลงจากมโรงงานผลตแปงสำเรจรปอาสามาเปนตวชวยหลายคนบอกชอบใจเพราะไมตองเสยเวลาเปนวนๆเพอทำแปงอกแลว นอกจากน เปนทรกนวาผคาขนมจนสวนหนงในตวเมองนครฯมกปลอยนำเสยลงในแหลงนำสาธารณะทำใหเกดมลพษแตเมอผคารายยอยเลกทำแปงเองหนไปใชบรการของโรงงานผลตแปงซงมระบบบำบดนำเสยทไดมาตรฐานปญหานจงคอยๆลดนอยลงเรอยๆ
แรงบนดาลใจไกลบาน
ยอนสจดเรมตน กอนทโรงงานขนมจนแหงนครศรธรรมราชจะทำการโมแปงบบเสนอาศยแรงบนดาลใจทไมไดอยใกลตวแตเกดจากการเดนทางไปศกษาดโรงงานผลตแปงสำหรบทำเสนขนมจนใหญทสดในประเทศทจงหวดศรสะเกษหลายตอหลายครง
ครนหอบหวเอาความตงใจมาปฏบตจรงกลบไมตดตลาดหลายคนรสกผดรสผดกลนเพราะวธการทำแปงขนมจนของภาคอสานใชวธการหมกจงมกลนคอนขางแรงหรอจะเปนสตรภาคกลางกยงใชกงแชกงหมกตางจากเสนแปงขาวบบสดแบบภาคใตซงยงมความหอมของเนอแปงแทๆอย
เมอรสชาตแปงยงไมถกปากคนใต ครนจะลมเลกความตงใจกเหมอนยอมแพตงแตในมงนอกจากนสตรอาหารกไมใชอะไรทตายตวในแตละพนทชมชนกยอมมรสมอเปนเอกลกษณของใครของมนเมอจะทำขนมจนใหคนใตกนวธการผาทางตนงายๆ กคอมองหาสตรพนถนใกลๆ ซงกมความแตกตางกนไป สตรตวเมองนครฯกแบบหนงปากพนงแบบหนงขามไปสราษฎรธานกมาจากอกตำรา
จนในทสดหลกจากตระเวนศกษาสตรแปงขนมจนมาแทบจะทวทงภาคใตกไดมาเปนวธแชแปงแบบงายๆทใชมาถงปจจบน
ขนตอนการทำเสนขนมจนเสนสด นำขาวไปหมก1คนแลวนำไปโมบดและรอนใหเปนแปงจากนนนำไป
แชไวในบอพกอก1คนโดยจะมการเตมเกลอลงไปเพอกนแปงบดเมอไดท
แลวกกรองเอาสวนนำออกเขาเครองอดใหพอหมาดกจะไดเปนกอนแปง
พรอมบรรจถงจำหนาย
ฟงดเหมอนงาย แตขนตอนตางๆ ขางตนนแหละทกนเวลาและกนแรง
ผผลตมากทสดจากทเคยตองโมแปงแชแปงเองเดยวนแคซอแปงสำเรจมาเอา
เขาเครองบบเสนกไดขนมจนแปงสดสตรคนใตแทๆ อยางรวดเรวและงายดาย
เพมมลคาวตถดบ
ขนชอวาวสาหกจชมชนแลวนอกจากเปนการแบงปนผลประโยชนใหแกผถอหนในชมชนแลว ตววตถดบตงตนกอนจะนำมาทำเปนแปง ทางบรษทกยงเลอกใชขาวสารจากเกษตรพนถน โดยรบซอขาวสารตอจากโรงส และกลมเกษตรกรรอบลมนำปากพนงเปนหลกทำใหขาวทเคยถกรบซอในราคาถกเพมมลคาขนไปอก
ยกตวอยางเชนขาวสาร100กโลกรมราคา700-800บาทสามารถผลตแปงได135กโลกรมและแปงจำนวนนเมอนำไปทำเสนขนมจนจะไดประมาณ235กโลกรมถาราคาขายขนมจนกโลกรมละ10บาทคดเปน2,350บาทมลคาเพมจากตนทนเกนเทาตว
ปน ใจสหนสวน
จากกำไรปแรกเพยง70,000–80,000บาทกวากจการแปงขนมจนจะตงตวจนเกดผลงอกเงยไดอยางเตมเมดเตมหนวยกประมาณป2540หลงจากนนกำไรตอเดอนกไมเคยตำกวาหลกลาน ไมไดเขาสตลาดหลกทรพย ไมมใครคอยชอนซอหน แตกจการโรงงานแปงขนมจนกมผรวมแบงปนผลประโยชนในชมชนอยถง141หนเปนบคคล136รายนตบคคล1รายและสหกรณออมทรพยอก4กลมโดยทกคนเปนเจาของกจการรวมกน หลงจากสรปผลการดำเนนการประจำป กำไรรอยละ 60 กจะถกปนผลเปนสวนแบงตามจำนวนหนทแตละคนถออยสวนหนงเกบไวเปนเงนสำรองโบนสพนกงานและยงกนไวเปนงบสำหรบการขยายกจการอกรอยละ20 ประจกษเลาถงศกยภาพของโรงงานแหงนวามกำลงการผลต300ถงตอวนถงละ 20 กโลกรม รวมแลวเฉลยประมาณวนละ 6 ตน ราคาขายหนาโรงงานถงละ 290 บาท โดยแปงเกอบทงหมดจะมบรการสงถงท ทงในตวจงหวดนครฯและพนทใกลเคยงอยางชมพรสราษฎรธานไปจนถงหาดใหญสงขลา “ยอดขายปจจบนเดอนละ5,000กระสอบกระสอบละ20กโลกรมขายกระสอบละ290บาทจากเดม280เราเพงขนราคามาไมถงเดอน”
รจกขนมจน อาหารเสนขาวทเราเรยกวาขนมจนนน เปนอาหารคาวแทๆ ไมมความ
หวานสมชอขนมไมไดมชาตกำเนดมาจากจนแผนดนใหญและไมใชอาหาร
ไทยแทๆ แตเปนอาหารพนถนทเกอบทกชนชาตในเขตอษาคเนยกนกนมา
นานนม
สำหรบชอ‘ขนม’นนสนนษฐานกนวามาจากคำเขมรทเรยกอาหารทำจาก
แปงวาขนมหรอหนมในภาษาเขมรหรอรากศพทภาษามอญเรยกวาคนอม
ขนมจนในประเทศไทยมหนาตา ขนาดเสน กลน และรส คลายคลงกน
เกอบทงประเทศ ตางกนเพยงชอเรยก โดยชาวเหนอเรยกวา ขนมเสน
ในขณะทภาคอสานเรยกตามคำลาววาขาวปน
อกอยางหนงททำใหขนมจนในบรบทไทยมความแตกตางกนในแตละพนท
กคอนำยาทดจะเปนเอกลกษณในแตละทองถนของใครของมนคนภาคกลาง
จะกนขนมจนกบนำยาทผสมกระชาย แกงกะท และนำพรก ภาคเหนอม
จดเดนทขนมจนนำเงยวท ไดสแดงมาจากดอกงว คนอสานกนขนมจน
กบปลารา ในขณะทคนใตมแกงกะทใสขมน และแกงไตปลาเปนพระเอก
รวมกบผกเครองเคยงถาดใหญ
ตอบปญหาผลกระทบจากปญหานำทวมดร.นตพงษ สงศรโรจน สาขาเศรษฐศาสตรธรกจคณะการบญชและการจดการมหาวทยาลยมหาสารคาม
ณรงคชยเรองงามนกลงทนตลาดหลกทรพย
วกฤตนำทวมใหญจะสงผลกระทบอยางมนยสำคญตอการลงทนในตลาดหนมากนอยเพยงใด และอยากจะทราบวาจะเปนโอกาส ในการเพมการชอนซอหน หรอวาเราควรชะลอการลงทนตวเพอดสถานการณกอน
ดร.นตพงษ สงศรโรจน: วกฤตนำทวมสงผลตอธรกจหรออตสาหกรรมประเภทใดบาง ตองพจารณากอนวานำทวมเกดขนทไหน และยาวนานมากเพยงใด
จากการศกษาของศนยพยากรณเศรษฐกจและธร กจ มหาวทยาลยหอการคาไทยในอดตพบวาภาคเกษตรกรรมทรพยสนราชการ ภาคการบรการการทองเทยว ทรพยสนเอกชน และภาคการผลตและอตสาหกรรมไดรบผลกระทบมากตามลำดบ ดงนนหนกลมดงกลาวกจะไดรบผลกระทบโดยเฉพาะหนในกลมภาคเกษตรกรรม
แตเมอนำลดแลว ธรกจทจะมแนวโนมดขน คอ ธรกจทตองซอมแซมปรบปรงทรพยสนตางๆ ทไดรบความเสยหายจากนำทวม อยางไรกตามหากนำทวมเกดขนเพยงชวคราวยอมจะไมมนยสำคญตอดชนหน เพราะจะมปจจยอนๆทสำคญกวามาก
สรเดชศรโชตผคาปลกรายยอย
รานคาถกนำทวมมากกวา 2 เดอน ทำใหประสบปญหาทางการเงนเปนไปไดมากนอยเพยงใดทผมจะเจรจากบธนาคารเพอชะลอการใชหน และถาผมหยดการใชหนไปเลย จะเกดอะไรขนกบชวตผมบาง
ดร.นตพงษ สงศรโรจน:หากทางรานคามการขอสนเชอทางธนาคาร แลวเกดปญหาสภาพคลองอนเกดจากนำทวมธนาคารเองนาจะเขาใจสภาพปญหาทเปนอย คงจะตองลองไปเจรจากบทางธนาคารในเบองตนกอนเพอขอชะลอการชำระหนแตถาทางรานหยดการชำระหนไปเลย ไมนาจะด เพราะทางรานจะมประวตไมดและจะมผลตอการขอสนเชอในอนาคตดวยแมจะไปขอสนเชอธนาคารอนกตามกจะถกตรวจสอบประวตไดหมด
จราพรจายจนทกลกจางรายวน
นำทวมโรงงานทำใหขาดรายได ตอนนประสบปญหามาก รฐกมแตนโยบายชวยแตเกษตรกรลกจางรายวนอยางดฉนจะทำอยางไรด หรอสามารถขอความชวยเหลอจากหนวยงานใดไดบาง
ดร.นตพงษสงศรโรจน:กรมสวสดการและคมครองแรงงาน (กสร.) ไดทำหนงสอเวยนไปยงสถานประกอบการทกแหง ขอใหผอนผนกฎเกณฑการเขาทำงานตางๆ เชน การขาดงาน ลามาสาย เพอบรรเทาความเดอดรอนใหกบลกจาง
ขณะเดยวกนยงไดมอบหมายใหแรงงานจงหวดทกแหงตงศนยประสานงานเพอชวยเหลอผประสบภยนำทวม โดยเฉพาะกรมพฒนาฝมอแรงงาน (กพร.)ใหเตรยมพรอมกำลงคนและเครองมอในการชวยซอมแซม ขาวของเครองใช ทไดรบความเสยหายหลงนำลด ดงนนลองไปตดตอทแรงงานจงหวดดนะครบวามแนวทางใหความชวยเหลอในเรองดงกลาวอยางไร
วรพนธชอำนาจผรบเหมากอสราง
หลงวกฤตนำทวมจะตองมการซอมแซมอาคารสถานทเกอบทงประเทศถอวาเปนโอกาสในการขยายกจการหรอไม
ดร.นตพงษ สงศรโรจน: แนนอนวาหลงวกฤต นำทวมจะตองม การซอมแซมอาคารสถานทเกอบทงประเทศธรกจรบเหมากอาจจะไดประโยชนเพยงในระยะสน เนองจากตองคำนงถงภาวะการแขงขนของธรกจประเภทนในพนทดวยหากแขงขนกนสงผลประโยชนทจะไดรบกจะลดนอยลงไป ดงนนการขยายกจการเปนเรองการมองระยะยาวจงควรพจาณาใหดการขยายกจการนนจะกระทำไดกตอเมอธรกจของเรามอปสงคทมากพอและธรกจขนาดเดมไมสามารถตอบสนองตลาดได
ดาวนชณหสวรรณกลเกษตรกรผเลยงปลา
ในชวงทนำหลากมาเราเสยหายมาก
และบรษททเราลงทนรวมกไมเขามาชวยเหลอ ปลอยใหตองรบความเสยงแตเพยงฝายเดยว ไมทราบวา รฐจะมนโยบายชวยเหลอเกษตรกร พนธะสญญาอยางเราอยางไร
ดร.นตพงษ สงศรโรจน: การทำContract Farming หรอ การทำเกษตรแบบมพนธะสญญาไดถายโอนความเสยงตางๆ ใหเกษตรกร และเกษตรกรกตองรบภาระทตองซออาหาร เคมภณฑตางๆหากผลผลตไมไดตามทบรษทตองการเกษตรกรกตองแบกรบภาระทงหมดยงหากเกดนำทวมดวยแลว แนนอนวาผลผลตไดรบความเสยหายอยางแนนอน
ความเสยงดงกลาว หากเกษตรกรยงคงตองประกอบอาชพแบบมพนธะสญญาเชนน การทำสญญาควรจะมภาครฐมารวมดวย อาจจะจดการในรปแบบการทำประกนภยความเสยหายทเกษตรกรและบรษทเอกชนตองรบภาระรวมกน
18
เรานงคยกบปรชาสขเกษม ...ในวนหนงทพระอาทตยกำลงจะตกดน
ดานซายมอของเราเปนเมรเผาศพ สวนดานขวาเปนหบศพลายเทพพนมสามชน
“ตอนผมมาใหมๆ ศพแม-ลกทตายเพราะระเบดทแฮปปแลนด.. .ผมเปนคนทำนะ” ปรชา กำลงหมายถงงานแรกในอาชพสปเหรอเมอ10ปทแลว
หลงจากรดนำศพ ปรชา-สปเหรอแหงวดบงทองหลางและเพอนอก4คนชวยกนแบกรางในหอผาขาววางลงในหบบรรจศพ ไมมใครนบหรอกวารางทนำไปวางลงหบเปนรางทเทาใดในชวตทผานมาเมอความตายเกดขนทกเมอเชอวน และความจรงหนงในสงคมกคอ ผทำหนาทเกยวกบพธศพหรอสปเหรอจะมตวตนกตอเมอมความตายเกดขน
ประหนง ‘ความหวง’ ในวนท 1และ16ของทกเดอน
ขนตอนตางๆในพธการตองไดรบการจดการจากผมความรความชำนาญมเชนนนเชอวาจะสงผลรายตอบคคลในครอบครวทยงมชวตอยและตอวญญาณของผตาย สปเหรอจงมความสำคญมากในประเพณความตาย แมวาขนตอนและบทบาทหนาทในการจดการพธกรรมเกยวกบศพจะลดลงไปตามสภาพสงคมทเปลยนแปลง แตสงคมกมอาจขาดสปเหรอไมวาจะเขาสยคใดสมยไหน
หลงแบกหบศพเขาไปเกบไวในเมรรอเผา ปรชาหนมาบอกเรา “วนนจะเผาสองศพ อกคนตายตอนเดก อกคนตายตอนแกมนไมแนนอนนะคนเรา”
ปรชา เปนคนโคราช มาเปนสปเหรอทวดบงทองหลางเมอป 2544กอนหนานมความตายเกดขนตรงไหนของอำเภอโนนไทยจงหวดนครราชสมาปรชาไปชวยทกงาน
“เมอกอนผมอยบาน กชวยเขามาเรอยใครตายกไปชวยวนไหนตายบอยๆกสนกบางปกไมมตายปหนงตาย8ศพ...ลาเลย พอมคนตาย ผมกไปจดศาลารอแตงผาใหหบศพ เรามจตใจแบบวาบานนอกนะใครตายกไปชวย”เขาเลา
เปนหน70,000จงเขากรงเทพฯมาเปนสปเหรอตามคำชวนของพเขยเครองหมายคำถามยอมเกด สปเหรอสามารถสรางเงนไดขนาดนนหรอไมกป...ปรชาชำระหนเกอบแสนจนหมด...สะอาดกวาใชทชช
ความจรงแลว อาชพสปเหรอม
รายไดเปนวนโดยทางวดเปนผจาย และตามกำลงนำใจของเจาภาพซงปรชาบอกวาสปเหรอไมควรเรยกรองจากเจาภาพงาน มนคอการแสดงนำใจจากสปเหรอเชนกน
“เหมอนคณความดทเราทำไวหนนสงเรามาทน อยดแลศพ อยทบานเรากทำงานเพอชมชนทกอยาง จนมาอยทนเหมอนเปนกำไรชวต”
“อะไรคอกำไรชวต”เราถาม“นไง” ปรชาวาดมอไปรอบๆ “ก
ทกอยางหมดหนหมดสนเรยบรอยลกเตาถงเรยนไมสงแตเขากไมเลว แคนกภมใจแลวความดมนตอบแทนเรา
“คำวาดมนดหลายอยางไดทงบญตอนผมมาผมมหนเยอะนะ กมาทำงานจนใชหน หมด ผมมาผมนอนศาลากนขาววดเขาเลยงอะไรกกนหมดผมคนบานนอก เราไมใชจายฟมเฟอย ขอแคไมเจบปวย เพราะเราไมมประกนสงคมเราเปนแคลกจาง เวลาปวยทางวดชวยเราครงหนง แตเรากตองสำรองจายของเราดวย”
เหมอนเกษตรกร อาชพสปเหรอไมมหลกประกนใดๆทงๆทสงคมขาดคน
หนงมตรชดใกล
บทน‘ชายนารหนไมพนซงความตายรวยหรอจนกตองมวยกลายเปนผมชวตอยจงหมนสรางคณงามความด ตายไปแลวจะไดมความดตดตวไป’
“ชวตผมเอาแค 4 ประโยคน คนเราไมรวาจะตายเมอไหร จะอยถงชวโมงหนา เดอนหนา ปหนา เรากไมรแคนนเอง ชวตนผมไมไดปดบงอะไรใครสมบตผมกใหเมยเกบ”เขาบอก
กอนจากกนในเยนวนนน ปรชาบอกวา
“พรงนเชาผมจะมาเกบอฐ”ปรชายมซงเราเขาใจวาเขากำลงชวน
สปเหรอ มอ อาชพผททำงานเกยวกบพธกรรมงานศพในกรงเทพมหานครหรอสปเหรอจะมการจดตงหนวยงานเปน‘สำนกงานฌาปนสถาน’ภายในวดทพวกเขาทำงานอยดงน01 หวหนา สำนกงาน ฌาปนสถานหนาท:จดการรบศพจดคาใชจายกำกบดแลความเรยบรอยของงานศพ02 เจา หนาท ศาลาหนาท:จดเตรยมสถานททำความสะอาดอำนวยความสะดวกแกเจาภาพและผรวมพธทำหนาทอาราธนาและนำสวดพระอภธรรม03สปเหรอหนาท: ทำงานรวมกบเจาหนาทศาลา แตเนนจดการศพโดยตรง ตงแตรบศพเขาศาลารดนำศพบรรจศพในโลงเผาศพ
ในอาชพทงสองมไดแตปรชาบอกวาเขารกงานของเขาพอๆกบคนรก
“ถาใหเปรยบเทยบระหวางเมอกอนเวลาไปชวยงานเพอนบานหรอคนในตำบลเดยวกนกบตอนนทยดเปนอาชพ ความทมเทมนพอกนใจมนไปอยแลวถาเราสนกกบงานงานอะไรกเหมอนกนหมดเราทมเทใหงานไดมากไดนอยงานอะไรกสนกหมด
“ความสนกของเราคอเราทมเทใหงานไดนอยไดมากกทำปกตไมตองหวงวางานนไดเทาไหร ถาคดมามนเปนทกข แตรายไดผมมนกปานกลาง ไมมากไมนอย”ปรชาบอก
“มความคดจะเปลยนอาชพไปทำอยางอนไหม”เราถาม
“คนอนเขาไมร เขาไมรความจรงเขาไมรวาเราไดอะไรบาง เขาไมมโอกาสไดทำความดแบบเรา บญทสดเลยนะไดเปน...คนมบญ”ปรชาบอก
“ปรชาครบถามตรงๆกลวตายไหม”เราถาม
“ไมกลวเตรยมพรอมหมดแลวเรารเวลาผมกลาวอาราธนาและนำสวดพระอภธรรมในงานศพทกครงผมจะกลาวกลอน
โลกเสมอนเรองและภาพ:วรพงษสนทรฉตราวฒน 19
Cutitout(เปลยนเถอะ!)
same same
2020
TAX
TAX
but different
21
สมภาษณ อภรดามเดช22
คนไทยสวนใหญมกระคายหกบคำวา‘สองมาตรฐาน’แตเชอไหมวา ระบบหลกประกนสขภาพคนไทย
อยางนอยๆกม3มาตรฐานเขาไปแลวไดแกสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครวระบบประกนสงคมระบบหลกประกนสขภาพถวนหนานอกจากนยงมระบบอนๆเชนบคคลทมปญหาสถานะและสทธส.ส.ส.ว.
ตงแตตนป2554เปนตนมาระบบประกนสงคมกลบมาเปนประเดนในสงคมอกครง เมอมการเผยแพรรายงานวจย เรอง การ จด ทำ ขอ เสนอ ทาง เลอก และ รป แบบ บรหาร จดการ สวสดการ ดาน การ รกษา พยาบาล ของ ระบบ ประกน สงคม ใน อนาคต โดยนพ.พงศธร พอก เพม ด นกวชาการดานเศรษฐศาสตรสาธารณสข และรองสาธารณสขจงหวดหนองบวลำภ
เปนงานวจยทนำขอมลชนตน อาท งบประมาณดานสาธารณสขของรฐบาล คาใชจายตอหว สทธประโยชนของทกระบบมาวเคราะหรวมกนโดยมงเนนไปทการเทยบเคยงระหวาง 2 ระบบหลก คอ ประกนสงคม กบ หลกประกนสขภาพถวนหนา ทำใหเกดการตงคำถามตอรฐบาลและผเกยวของวาถงเวลาปฏรประบบหลกประกนสขภาพคนไทยใหเปนมาตรฐานเดยวกนแลวหรอยง
9เดอนผานไปสถานการณยงไมคบเจาของงานวจยคนเดมกลบมาอกครง พรอมตอบคำถามในทกประเดน วาทำไมหลกประกนสขภาพของคนไทยจงไดมความ ‘เหลอมลำ’กนถงขนาดน
ระบบสขภาพ มาตรฐานเดยวทวไทย
เปน ไป ได!
ทำไมประเทศไทยตองมระบบประกนสขภาพหลายแบบ
ตองอธบายกอนวา ประเทศไทยมระบบหลกประกนสขภาพสำหรบการดแลประชาชนไทยอย3ระบบใหญๆคอสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครวตอมาในป2533กมกฎหมายประกนสงคมสำหรบการดแลลกจาง ซงตามกฎหมายกำหนดวาผทจะไดรบสทธประกนสงคมตองเปนคนทำงานแตความพเศษของระบบประกนสงคมคอมสทธประโยชนเกยวกบความมนคงของชวตทมากกวาเรองของสขภาพ คอ บำนาญยามเกษยณการวางงานเปนตนและรวมเรองสทธการรกษาพยาบาลไวดวย
ซงจากตรงนจะเหนไดวา คนไทยทเหลอและยงไมเขาสระบบหลกประกนสขภาพใดๆเลยคอคนไทยททำงานในภาคเกษตรกรรมพวกแรงงานนอกระบบทงหลาย หาบเร แผงลอย จงกลายเปนทมาของนโยบาย 30 บาทรกษาทกโรคของรฐบาลยคป2544ซงระบบนรจกกนวาคอบตรทอง
จากตรงนจะเหนไดวา พอมบตรทองคนไทยทกคนมหลกประกนสขภาพซงกเปนสทธขนพนฐานแลว แตกยงมความเหลอมลำ คอ ตองถามอกวา คณอยระบบประกนสขภาพไหน ทนปญหาคอระหวางบตรทองกบประกนสงคมคนสวนใหญจะคดวาประกนสงคมดกวาเปนบรการชน2สวนบตรทองเปนบรการชน3 และแนนอนสวสดการขาราชการเปนบรการชน1
แตพอทำไปทำมาผลจากการวจยชใหเหนวา ทสงคมคดแบบนนมนไมจรงผลการเปรยบเทยบปรากฏวาสทธประโยชนของประกนสงคมดอยกวาบตรทองสปส.(สำนกงานประกนสงคม) พยายามออกมาปฏเสธแตการปรบเพมสทธประโยชนชวง 8-9 เดอนทผานมา นบตงแตผมเปดเผยผลการวจยเมอตนป มนสะทอนวาประกนสงคมยอมรบวาดอยกวา แลวสทธประโยชนทปรบปรง กเปนเรองทดอยกวาบตรทองทงนน ทงเรองการจดการโรคคาใชจายสง ไต เอดส การเจบปวยฉกเฉนทนตกรรมเปนตนทงทบรการสขภาพและสาธารณสขควรเปนสวสดการขนพนฐานของประชาชนทกคนแตทำไมสทธประโยชนจงมความเหลอมลำแตกตางกนมากขนาดนน
ปญหาสำคญของประกนสงคมคอ ในจำนวน 3 ระบบรกษาพยาบาลนน ประกนสงคมเปนกลมเดยวทยงตองจายสมทบสำหรบสทธการรกษาพยาบาลใหกบตวเอง ขณะทกลมอนรฐบาลจายใหหมด จงเกดเปนทมาของคำถามวาทำไมตองจาย และเมอจายแลวยงไดของไมมคณภาพ ไดสทธประโยชนการ
รกษาพยาบาลทดอยกวาบตรทองซงไมตองจาย
ทนพอเขาสคำถามวา ทำไมถงแตกตางกน ถายอนดเรากจะเหนวาเพราะปรชญาของประกนสงคมและบตรทองตางกนประกนสงคมทำหลายเรองคอเปนเรองของความมนคงของชวตและมเรองสขภาพในนนดวย แตบตรทองทำเรองเดยว คอ หลกประกนสขภาพของประชาชน
ทนประกนสงคมเขาเปนกองทนทมเงนสมทบ3ฝายลกจางนายจางรฐบาลจงตองมเงนเหลอเพอสทธประโยชนอนดวย ไมสามารถใหความสำคญกบเรองของสขภาพไดอยางเดยวคอปรชญามนสวนทางกน ถาจะพฒนาสทธประโยชนสขภาพใหมคณภาพ ประกนสงคมจะมความเสยงกบเรองของเงนกองทนทอาจจะไมพอจายประกนวางงาน ชราภาพได ดวยเหตนจงไดมขอเสนอจากภาคประชาชนวา ยกเรองสขภาพออกจากประกนสงคม และใหประกนสงคมเตมท
กบสวสดการสงคมดานอนๆจะดกวาแนวคดของกองทนทสวนทางกน สงผลอยางไรกบการบรหารจดการ ทงของสำนกงานประกนสงคม(สปส.)และสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต(สปสช.)
มผลอยางมาก สปสช. ทำเรองสขภาพเรองเดยวมบคลากรทรบผดชอบดานนกวา700คนมแพทยเกอบ60คนทงนยงไมรวมทนตแพทยเภสชกรสหวชาชพอนๆอกขณะทสปส.มบคลากรทดแลเรองสขภาพ 20 กวาคน มแพทยเพยงคนเดยว ไมมเภสชกร ไมมทนตแพทยสหวชาชพอนๆไมตองพดถง
ทสำคญกวานน คอ การเพมสทธประโยชนบตรทองเปนไปเพอคณภาพและการเขาถงบรการของประชาชน แตสปส.ถงแมจะรวาเพมสทธประโยชนตรงนแลวผประกนตนจะไดประโยชน แตถาการเพมไปกระทบกบเงนกองทนประกน
สงคม กไมสามารถทำได เพราะตองคดเรองความมนคงระยะยาว เราจงเหนวามตของคณะกรรมการการแพทย สปส.หลายประการทไมผานคณะกรรมการประกนสงคม เพราะเขากงวลเรองความมนคงของกองทน
ขณะเดยวกนรปแบบของ สปส.เปนระบบราชการ การบรหารจดการไมคลองตวเหมอน สปสช. ทเปนองคกรอสระ และประกนสงคมกยงขาดการมสวนรวมจากผประกนตนดวย ทำใหการพฒนาสทธประโยชนทตรงกบความตองการผประกนตนเกดขนยากตางจากสปสช.ทกรรมการมาจากหลายภาคสวนเปนการบงคบหรอเปลาวาหากเปนแรงงานในระบบตองใชประกนสงคมเพราะถาหากเราเหนวาประกนสงคมดอยกวาสามารถหยดการจายสมทบแลวมาใชสทธบตรทองแทนไดหรอไม
อย า ง ท บอกว า แต ละ ระบบสวสดการรกษาพยาบาลมกฎหมายรองรบแตกตางกน เราจงไมสามารถยาย
สทธได ถาคณทำงานในระบบ คณกยงตองใชประกนสงคม จะมาใชสทธบตรทองไมไดกฎหมายกำหนดไวมนถงไดมปรากฏการณทคนเลอกทจะไมทำงานในระบบ เพราะไมตองการใชสทธประกนสงคม เนองจากถาเขาไปอยในระบบประกนสงคมเขาจะไมไดรบสทธรกษาพยาบาลทเคยได
เคยมกรณตวอยางผปวยโรคไตวายเรอรงทเปลยนไตชวงทเปนนกศกษา ซงตอนนนเขาใชสทธบตรทอง แตถาเขาทำงานจะตองมาใชสทธประกนสงคมแตประเดนสำคญคอ ถาใชสทธประกนสงคมเขาจะไมไดรบยากดภมคมกน ซงมคาใชจายเดอนละหมนสองหมนบาทเพราะสทธประโยชนประกนสงคมจะไมใหสทธกบผปวยไตวายทปวยกอนมาเปนผประกนตนแตถาเปนบตรทองเขาไดรบผลกคอ มหลายคนทตองเลอกชวตทไมไดทำงานในระบบ อยนอกระบบ
รบจางเพยงเพอไมใหมสทธประกนสงคมเพราะแบกรบคายาเองไมไหว
ดงนนสงเดยวทจะทำไดคอตองแกกฎหมายเทานนโรงพยาบาลทผปวยใชสทธประกนสงคมกไดงบประมาณรายหวไปคอนขางมากแตทำไมหลายๆกรณโรงพยาบาลดไมคอยอยากรกษาโรคทมคาใชจายแพงๆ
เปนเพราะวธการจายเงนของระบบประกนสงคมทใหแกโรงพยาบาลเนองจากประกนสงคมจายเงนแบบเหมาจายรายหวไปทโรงพยาบาล คอ เงนเขากระเปาโรงพยาบาลไปเลย โรงพยาบาลกมแรงจงใจทจะประหยดเพอใหตวเองไดกำไรสงสดยงประหยดคาใชจายเทาไหรกยงกำไรเขากเลยมแนวโนมทจะพยายามประหยดอยแลวดงนนการรกษาโรคทมคาใชจายแพงๆ หรอหากจำเปนตองสงตอไปรกษาทอน ซงเขาตองไปตามจายเชน ตองสงไปโรงพยาบาลมหาวทยาลยเขากจะไมพยายามทำ ถาผประกนตนทนไมไหวปหนากจะไปเลอกโรงพยาบาลอนแทน
สวนวธจายเงนของบตรทอง ใชวธผสมผสาน กรณผปวยใน สปสช. จะจายใหโรงพยาบาลกตอเมอโรงพยาบาลรกษาคนไขแลวจงจะจาย ฉะนน กจะมแรงจงใจใหโรงพยาบาลตองแอดมทคนไขจงจะไดสตางค
วธการจายเงน กเปนสวนหนงททำใหคณภาพในการรกษาพยาบาลแตกตางกนนอกจากนนในกรณยาราคาแพงทางสปสช.กแยกเปน‘กองทนยา’ออกมาตางหากเพอจายยาราคาแพงตรงไปทโรงพยาบาลกเปนรปแบบการบรหารจดการทมประสทธภาพแทจรงแลวตนตอของปญหาทงหมดอยทเรอง‘วธการจายเงนใหโรงพยาบาล’?
วธการจายเงนเปนสวนหนงของปญหาทมาจากกรอบแนวคดทขดแยงกนถาจะดแลสขภาพใหมประสทธภาพคณตองคดเรองความมนคงของกองทนเปนเรองรอง ซงกไมสามารถทำได เพราะประกนสงคมใชเงนจากลกจาง นายจางและรฐทตองบรหารจดการเอาไวจายใหลกจางตอนเกษยณ
ลองคดดวาในขณะทสทธประโยชนสขภาพยงดอยกวาในสภาพทสปส.ยงทำเรองสขภาพไดไมมประสทธภาพเทาไหรนกวชาการหลายคนกออกมาเตอนวาเงนกองทนประกนสงคมจะหมด ในอนาคตจะมเงนไมพอจายบำนาญชราภาพ จนตองมขอเสนอแกปญหาทงการขยายอายเกษยณจาก60ปเปน65ปหรอเพมอตราการสมทบซงกระทบถงผประกนตนทงนน
วธทจดการไดคอนำเรองสขภาพออกจากประกนสงคม แต สปส. กลบ
ประกนสงคมเปนกลมเดยวทยงตองจายสมทบสำหรบสทธการรกษาพยาบาลใหกบตวเอง ขณะทกลมอนรฐบาลจายใหหมดจงเกดเปนทมาของคำถามวาทำไมตองจาย
23
ตงแตกรอบแนวคด ปรชญาของกองทนจะทำอยางไร ทำทง 2 อยางไหวไหมทำไดหรอเปลาถาไมไหว...ตองทำอยางไรจนมาถงการเปนองคกรอสระ ตองเพมกำลงคน จาก 20 คน ใหเทาๆ กบทางสปสช.อาจตองเพมทงปรมาณและคณภาพ จงจะสามารถทำงานไดเทากบสปสช. หรอไมกยกดานระบบสขภาพใหสปสช. บรหารจดการแทน ขอเสนอในสวนของผมกคอ สปส. ตองทำตวเองใหเปนองคกรอสระ ตองปฏรปตวเอง เพอใหการบรหารงานมความคลองตว สรางการมสวนรวมจากทกภาคสวน และการตรวจสอบตดตามควบคมคณภาพสรปวาแนวทางแกปญหาเรองความไมเทาเทยมกนของสทธกตองเปนหนาทของสปส.หรอไมกสปสช.เทานนหรอเปลา
สปส.และสปสช.2หนวยงานนเปนหนวยงานระดบปฏบตงาน ไมใชฝายทควบคมกำกบนโยบาย เรองนตองแกทระดบนโยบาย ตองแกกฎหมายรฐบาลทผานมาไมสนใจปญหานตองรอดวารฐบาลนจะใหความสำคญกบการแกปญหาความเหลอมลำและไมเปนธรรมนไดหรอไมซงการจะทำใหฝายการเมองทคมนโยบายใสใจและตระหนกปญหานกอยทภาคประชาชนวาจะรวมกนผลกดนไดมากนอยแคไหนในมมมองของผประกนตนทตงคำถามวา“ทำไมตองจาย?”อยากทราบสถานการณวาตอนนเคลอนไปถงไหนแลว
หลงจากทเปดเผยผลการวจยสวนหนงสงคมตระหนกวามนมความเหลอมลำและไมเปนธรรมอย ผประกนตนทประสบความทกขจากการใชบรการ เขากเรมตงคำถามวาทำไมตองจาย และคดวามนควรจะเทาเทยมกบระบบอน แตกมบางสวนทยงรสกพอใจกบระบบประกนสงคมทเปนอยในปจจบนซงความคดเหนแตกตางเปนเรองธรรมดานะ
ในเรองนผประกนตนเปนผมสวนไดเสยโดยตรง หนาทของผมในฐานะนกวชาการคอทำงานวชาการชใหเหนวาสงทเปนอยมนเปนจดออนอยางไร และควรจะพฒนาไปในทศทางไหนซงทผานมา
ถาคณทำงานในระบบ คณกยงตองใชประกนสงคมจะมาใชสทธบตรทองไมได กฎหมายกำหนดไว มนถงไดมปรากฏการณทคนเลอกทจะไมทำงานในระบบ เพราะไมตองการใชสทธประกนสงคม เนองจากถาเขาไปอยในระบบประกนสงคมเขาจะไมไดรบสทธรกษาพยาบาลทเคยได
ไมเคยคดเรองน แตละป สปส. จายเงนเรองสขภาพปละ2.2หมนลานบาทถาไมตองจาย สวนนใหรฐบาลรบผดชอบสปส. จะเหลอเงนอกมาก และถาเอาไปเพมบำนาญชราภาพ จะมประโยชนกบผประกนตนมากกวา
ภาวะทเปนอยทกวนนคอ จะเอาหมดทกอยางเลยทำไดไมดสกอยางมทางเปนไปไดไหมทประกนสงคมจะเปนเรองของการออมเพอวยชราสวนถาปวยกมสวสดการบตรทองรองรบ
เปนไปได ซงนนคอทศทางทควรจะเปนอยแลวแตทงหมดกขนอยกบฝายนโยบายฝายการเมองและผประกนตนวาตองการอยางไรในฐานะนกวชาการผมทำขอมลเชงวชาการตามบทบาทหนาทของเราชใหเหนจดออนจดแขงสวนการตดสนใจขนกบผประกนตนเอง
เหมอนทบอกไป แตละปประกนส งคมจายเงนเหมาจายรายหวให โรงพยาบาลปละ 2 หมนกวาลานบาทลองคดดวาถาปลอยเรองสขภาพใหรฐบาลดแล มกฎหมายหลกประกนสขภาพถวนหนาใชสปส.จะประหยดเงนไดมากแคไหนอยากทราบวาผประกนตนมสทธมเสยงทจะเรยกรองใหเพมสทธประโยชนการรกษาพยาบาลตามมตคณะกรรมการประกนสงคมดงกลาวไดอยางไร
ตงแตเรมพดถงเรองสทธประโยชนกมเสยงเรยกรองจากหลายสวน ทงทางดานผประกนตนเอง ทอยในนามชมรมพทกษสทธผประกนตนเขาใจวาเปนการเปลยนแปลงครงสำคญทสดในรอบ 21ป ของประกนสงคม ทมการปรบปรงเรองสทธประโยชน ซงไมเคยมการปรบเปลยนอยางนมากอนเลย นเปนครงแรกทประกนสงคมถกตงคำถามเรองสทธประโยชนมากขนและเปนครงแรกทสปส.ตองใหความสำคญกบการปรบปรงสทธประโยชนรกษาพยาบาลมากขนาดน
แตอยางไรกตาม คำถามทวา เขาจะดำเนนการใหมประสทธภาพมากกวาเดมไดอยางไร ในเมอกำลงคนยงเปนอยางนแลวเขายงเปนระบบราชการกยงเปนโจทยททกคนตองตดตาม
ถามวาจะเรยกรองอะไรไดไหมผมวา ประกนสงคมเองตองปรบโครงสรางใหญทงหมด ตองปฏรปทงหมด ตองเปนองคกรอสระ สวนผประกนตนเองเนองจากไมคอยไดใชบรการจงทำใหสวนหนงไมสนใจแตถาลองทบทวนสกนดจะตระหนกไดเองวาคณกำลงถกเอาเปรยบอยนะคณเปนกลมเดยวทตองจายแถมไดของไมดอกหมายถงปรบโครงสรางภายในทงหมดของประกนสงคมเลยใชไหม
ใช...ตองปรบใหมทงหมด ไลมา
24
ผมถอวาประสบความสำเรจพอสมควรในแงทวาสามารถสงผลใหสปส.ตนตวทจะพฒนาสทธประโยชนใหเทากบบตรทองคอ 21 ปทผานมา กมปนแหละทมการปรบชดสทธประโยชนมากทสดมความเปนไปไดของการยบรวมเหลอระบบเดยวหรอไม
ทผานมามความเขาใจผดกบเรองรวมกองทนนมาก สวนใหญมกจะคดวารวมประกนสงคมเขากบบตรทองเพอตองการเอาเงนของประกนสงคมไปอมบตรทอง ซงไมมทไหนเขาทำกน ทางวชาการเปนไปไมได เงนกองทนประกนสงคมมาจากการสมทบของผประกนตนกตองเกบไวใชเรองความมนคงของชวตแตทศทางทประเทศไทยควรมงไปเหมอนทตางประเทศทำมาแลว คอการทำใหระบบสขภาพเปนมาตรฐานเดยว การจดการแบบเดยวกน‘รวม’ในทนหมายถงการรวมเรองรกษาพยาบาลเทานน เรองชราภาพ วางงาน กองทนประกนสงคมกดแลตอไป
แตปญหาทกวนนมาจากระบบสขภาพหลายมาตรฐาน ซงไมเปนธรรมทำไมคนไทยตองถกแบงวา ถาเปนขาราชการรกษาแบบนนะ เปนลกจางรกษาแบบน หรอเปนชาวนาตองไดรบการรกษาแบบน การรกษาพยาบาลตองมมาตรฐานเดยวเพราะเปนเรองของชวตทกประเทศทดำเนนการเรองหลกประกนสขภาพเดมกมหลายกองทนแบบบานเราแตเมอปญหามมากขนเรอยๆกเดนหนาจนมกองทนรกษาพยาบาลกองทนเดยวซงทำใหมประสทธภาพมากขนมอำนาจตอรอง ไมเหลอมลำ มความเทาเทยมเปนธรรม ซงจะทำใหมคณภาพ การบรหารจดการมประสทธภาพ ลดตนทนลงไดมากคณหมอคดวาสวนหนงมาจากการท ผประกนตนสวนใหญ‘เขาไมถง’ขอมลหรอเปลา
ประเดนไมไดอยทการเขาถงขอมลยากการเขาถงขอมลประกนสงคมยากนะใชแถมยงเปนขอมลในเชงเทคนคอกและชองทางการใหขอมลความรของประกนสงคมตอผประกนตนกมนอยมาก ชองทางรบเรองรองเรยนรองทกข มปญหามากแตถงแมขอมลการบรหารจดการของประกนสงคมจะเปนเรองเทคนค ทอาจตองอาศยผเชยวชาญในดานนน เพราะในแงทฤษฎแลวสนคาสขภาพมลกษณะทขอมลไมสมมาตร(Asymmetricinfor-mation) คนไขหรอประชาชนทวไปไมรเทาบคลากรทางการแพทยแตนนกไมใชประเดนททำใหการแกไปปญหาความเหลอมลำยงไมไปถงไหนเสยท
ประเดนของปญหาความไมเปนธรรมครงนจรงๆ คอ เรองกรอบแนวคด
ของกองทนประกนสงคมเองความมนคงของกองทน กบการพฒนาสวสดการสขภาพมนรวมอยดวยกนไมได
นอกจากนนกเปนแรงตานจากบางสวนทไมอยากจดการสงเหลาน มนมแรงตานอยแลว อาจเปนเพราะเขายงไมร หรออาจเปนเพราะผลประโยชนมนเยอะกไดขอเสนออยางแรกสำหรบประกนสงคมคอออกนอกระบบกอนเลยใชไหม
แตออกนอกระบบอยางเดยวไมพอบอรดบรหารกตองปรบดวยจรงๆกมอกหลายอยาง ตามทเราเกบขอมลมา ซงเรองพวกนเปนความเปลยนแปลงทสำคญสปส.กอาจจะไมยอมกนงายๆโดยเฉพาะถาจะปรบจากราชการเปนองคกรอสระปรบโครงสรางสดสวนของกรรมการสปส.ใหม เรองพวกนมแรงตานอยแลว เปนธรรมชาตของการเปลยนแปลง แตตองถามวาเปาหมายของการเปลยนแปลงคออะไรทำเพอใคร
ในสวนของผนำแรงงานเองกยง
ยากอยเพราะอยากใชโรงพยาบาลเอกชนเขาเขาใจวา พออยบตรทองแลวจะไมไดใชโรงพยาบาลเอกชนซงมนไมเกยวตอนน สปสช. เขามโรงพยาบาลเอกชนอยจำนวนหนง แตยงนอย สาเหตทนอยกเพราะโรงพยาบาลเอกชนกเลอกทจะรบผประกนตนเปนหลก เพราะเปนคนทไมปวยแลวกไดเงนเหมาจายรายหวถาหากเขาเลอกได เขากอยากรบผประกนตนมากกวาเพราะไดเงนมากกวาแตเมอถงการรกษาในโรคทยากขนเขากตองสงตอไปโรงพยาบาลรฐอยด เพราะเครองมอมากกวา สวนบตรทองตองดแลเดกและคนแก ซงเจบปวยงายอยแลว เพราะฉะนน บตรทองโรงพยาบาลเอกชนจะเขารวมนอยกวา
แตเมอใดทเรารวมระบบเขามาเปน
หนงเดยวคดวาอำนาจการตอรองจะสงขนซงกตองยอมรบวาบตรทองมจดออนเรองโรงพยาบาลเอกชน ซงกตองพฒนากนตอไป แตทสำคญตองมองเชงระบบหากคดแตเฉพาะหนาขอใหไดประโยชนทตนเองพอใจเฉพาะหนากไมมทางไปถงไหนโอกาสแกไขใหดขนกไมมเหตใดประกนสงคมตองมเงอนไขในการคมครองอาทจะไดรบสทธประโยชนกรณเจบปวยตองสมทบเงนไมนอยกวา3เดอน หรอกรณคลอดบตรสงเงนสมทบ ไมนอยกวา7เดอนภายใน15เดอนกอนคลอดแตหลกประกนสขภาพถวนหนาคมครองทนททลงทะเบยน
จรงๆ มนไมควรม เพราะสทธการรกษาพยาบาลเปนสทธขนพนฐานทคนไทยทกคนควรไดรบเงอนไขเหลานถกกำหนดมาตงแต21ปทแลวตงแตยงไมมระบบประกนสขภาพถวนหนา เขาใจวาประกนสงคมเกรงวากองทนจะมเงนไมพอเพราะมคนทจะพยายามขอใชสทธเยอะปจจบนบรบทตางๆเปลยนไปหมดแลว
แตสปส.ยงเหมอนเดมควรจะคมครองทนททเปนผประกนตนเงอนไขพวกนควรยกเลกไดแลว
ยกตวอยางกรณคลอดบตร ไปคลอดทไหนกไดจะได13,000บาท
ซงผมกตงคำถามวา ทำไมตองใหผประกนตนจาย13,000เพราะจรงๆถาคลอดปกตไมได ตองผาคลอด 13,000นกไมพอ มนเปนแสนอยแลว กตองควกเนอ ซงกมคนประมาณ 5-10เปอรเซนตทตองทำฉะนนจะมผประกนตนเปนหมนๆคนทคลอดลกทกจะเจงเลยถาโดนซซาร(ผาคลอด)เขาไป
สงทเราเสนอกคอ ถาใหรฐบาลเปนผดแล เชนเดยวกบคนไทยคนอนๆคาคลอดคณกไมตองจาย คาซซาร กไมตองเสยแลวคณกเอาเงน13,000อาจ
จะไปจายเปนคาหองพเศษหรอจะเกบไวเลยงลกซงมนสามารถทำใหดกวานไดแตประกนสงคมเขากไมไดคดทจะทำเพราะประกนสงคมเองกมหลกคดอย คอเขาไมไดดเรองสทธประโยชนหรอการรกษาพยาบาลเปนหลก เขาดเรองกองทนเปนสำคญ ขอใหกองทนนไมเจง ดงนนสทธประโยชนตางๆ กจะเพมไดยาก เพราะการเพมสทธประโยชนแตละครงกเทากบเพมเมดเงนทตองเสยดวย
ฉะนน วธคดแบบน มนไมมทางทำใหดไดหรอก โดยเฉพาะอยางยงคารกษาพยาบาลสงขนทกวน มเทคโนโลยใหมๆ เขามาทกวน คณไมมทางเลยคณพยายามมงวาไมใหเงนคณออกไปคณกจะตองจายใหนอยทสด คณกไมมทางแขงกบบตรทองได เพราะบตรทองมงไปทพฒนาสทธรกษาพยาบาลใหมประสทธภาพ ในอนาคต ยงไงประกนสงคมกจะตองดอยกวาไปเรอยๆแนวทางแกปญหาทนาจะทำไดเรวทสดนอกจากปรบเพมสทธคออะไร
ในเรองสทธรกษาพยาบาล ถาจะแกปญหาททำไดเรวทสดและสามารถทำไดเลย คอ สปส. ตองปรบวธการจดสรรเงนรายหวใหม ตองใชการจายทงกอนใหโรงพยาบาล แตตองแยกเปนงบผปวยนอกงบผปวยในโรคคาใชจายสงทจายตามกลมวนจฉยโรครวมหรอDRGเพอเพมประสทธภาพบรการ จงใจใหโรงพยาบาลทำการรกษา ปรบรปแบบการจดการเรองการสงตอผปวยไปรกษาทโรงพยาบาลทมศกยภาพสง สรางการมสวนรวมจากทกภาคสวน สรางระบบรบเรองราวรองทกข ใหผประกนตนสามารถฟดแบคกลบมาได
ตรงนแกปญหาเฉพาะหนาทจะลดปญหาเรองสทธประโยชนดอยกวาบตรทองลงไดแตไมไดแกปญหาความไมเปนธรรมทผประกนตนเปนกลมทยงตองจายสมทบสทธสขภาพโดยตรงขณะทกลมอนเขาจายทางออมผานระบบภาษและถงแมจะทำไดอยางทบอกมา แตประกนสงคมกยงจะตองกงวลเรองความมนคงของกองทนตอไป
ปญหาทกวนนมาจากระบบสขภาพหลายมาตรฐาน ซงไมเปนธรรม ทำไมคนไทยตองถกแบงวา ถาเปนขาราชการรกษาแบบนนะ เปนลกจางรกษาแบบนหรอเปนชาวนาตองไดรบการรกษาแบบนการรกษาพยาบาลตองมมาตรฐานเดยวเพราะเปนเรองของชวต
25
เกษตรกรรน‘พอกดาบหก’สะเดา
หนง:พอกดาบหกทสถานขนสงจงหวดอตรดตถ ม
รถยนตคนหนงจอดสงบสตกเกอรประดบกระจกหลงขอความวา‘พอกดาบหก’
คนอตรดตถนบถอพระยาพชยดาบหก เชนเดยวกบคนในชมชนตำบลคอรมอำเภอพชยทมความเคารพนบถอวรบรษสามญชนทานนรบกบขาศกจนดาบหกทวดเอกาในตำบลคอรม
คนในตำบลคอรมนบถอพระยาพชยดาบหกถอยคำ‘พอกดาบหก’จงเปนคำประกาศวาคนทนนยมผมหวใจกลาหาญเสยสละสจนดาบหก
รถทตดสตกเกอร ‘พอกดาบหก’พาเราเดนทางจากสถานขนสงจงหวดอตรดตถไปยงดนแดนทพระยาพชยเคยทำดาบหกไวเมอนานมาแลว
สอง:พ.ศ. นไมมสงคราม แตกยงตอง
คำดาบยนดนในนามสงครามสนามชวตใครหลายคนบอกวา สงครามเปน
เรองเฉมเชย ไมมสงครามพมา-สยามอกแลวใน พ.ศ. น และมน…กไมนาจะมในพ.ศ.ตอไป
มแตสงครามชวตลกกระสนปนใหญในนาม ‘ราคา
ผลผลตตกตำ’ ทำใหเกษตรกรชาวชมชนคอรมบาดเจบปางตาย เมอสารเคมทใชในไรนามราคาแพงและพวกเขายงจำเปนตองใชมน
ไหนจะปญหาขาวดดขาวเดงซำเตมบาดแผลเกษตรกรชาวคอรม หากเอานำตาชาวนาคอรมมารวมกบเกษตรกรทวประเทศไทยไปกกเกบในเขอนนำตาและเมอยามฝนตกลงมาสมทบรวมกนเขอนอาจแตกได
ปญหากคอ “ทำตามๆ กนมาทงนน”บรรเจดนาคยานขาวบอก
“หวานปยเสรจ…กพนยาเกษตรกรบางแหง15วนพนเลยนะทงๆทไมใชหลกการทถกตอง”
บรรเจดเปนเกษตรกร เขาเรยนจบจากวทยาลยเกษตรสโขทย แลวไปทำงานในฝายสงเสรมเกษตรกรปลกออยใหโรงงานนำตาล กวา 10 ปจงกลบมายงตำบลคอรม…บานเกด เพอทำนาตอจากรนพอ
ทำนากวา 50 ไร เขาใชสารเคมกำจดศตรพชจนคดวาตายแน
“เมอกลบมาทำนา กเกดความคดวาถาเราทำแบบนตอไป…ตายกอนแนๆถาพนเองอะไรเอง 50 กวาไรกตายกนพอด…พนไปเถอะ เดยวกตาย ผมจงคดวานาจะหาอะไรมาแทน”
เมอตองการคนหาบรรเจดจงตอง‘ไป’มอบรมทไหนเขาไปหมดหนวยงานไหนชอแปลกๆเขาไมสนขอแคไดฟง
เมอเหนแลววาเกษตรกรนยมใชสารเคมในการบำรงและกำจดศตรพชเปนสาเหตทำใหตนทนสงตามมาดวยปญหาสขภาพบรรเจดจงรวมกลมกบเพอนหนมอก 4 คน เรมทำสงครามเปลยนแปลงความเคยชนเดมๆ
เรมจากการใช‘สารชวภณฑ’แทน‘สารเคม’
สารชวภณฑ คอ ผลตภณฑสกดจากสงมชวตในนาขาว เพอใชทดแทนสารเคมกำจดศตรพช ในรปแบบของผลตภณฑชวภาพ เชน นำหมกชวภาพตางๆเชอราบวเวอรเรยฯลฯ
จากนนมเพอนเพมรวมเปน9คนจดตงกลมขนในชมชน มการระดมทนเรมจากสรางโรงสขาวชมชน สรางรายไดหมนเวยนในกลม จดทำผลตภณฑสารชวภณฑมาใชแทนสารเคมผลตเมลดพนธขาวไวใชเองและจำหนายผลตปยอนทรยอดเมด พรอมๆ กอเกดเปนศนยเรยนรเกษตรท คอนขางครบวงจรในนามศนยเรยนรโรงเรยนขาว วสาหกจชมชนบานคลองกลวย
ศนยเรยนร โรงเรยนขาวแหงนถายทอดองคความรดงทสมาชกในกลมปฏบตกนมา ซงกวาจะดงเอาเกษตรกรใหเขามาสนใจแนวทางใหมน ตองใชวธสาธตใหด มใชตงกระดานดำแลวบงคบใหมานงฟง
นอกจากการใชสารชวภณฑแลวสงทบรรเจดเนนยำกบเกษตรกรทมาเอาองคความรจากศนยเรยนรโรงเรยนขาวฯคอ‘ระบบนเวศในนาขาว’
“เราจะเนนใหเกษตรกรแยกแยะ
วา ในนามตวดกบตวรายกแบบ ลองนบขางดวาฝายไหนมมากกวากน ถาตวมประโยชนมอยเยอะมนกชวยเรากดเรากนพวกตวราย พวกนควบคมกนเองอยแลวโดยสมดลธรรมชาต”
เหมอนสงครามของธรรมชาตมนจดระบบของมนอยแลว
ดวยสำเนยงเหนอและลลาการพดแบบนกเลงบรรเจดยงบอกวามตองประดษฐถอยคำมาใชกบสงทเกษตรกรทำวา‘นกวทยาศาสตร’เพราะ“มนกแคธรรมชาต เฝาดธรรมชาตแลวหาวธวาวธไหนควรใชควรทำ กตองรจกแยกแยะนหวาเมอแยกแยะไดแลวมนกแลวแตเขาละวาจะใชวธไหน”
เขาบอกวาเกษตรกรไมจำเปนตองปลอดสารเคม100เปอรเซนตแตใหยดเอา“ความเปนจรงเปนตวตง ถาเกดโรคระบาด จะไมใชสารเคมยงไงไหวละ…ใชมย”
แตทงนทงนน บรรเจดบอกวาเกษตรกรตองตงตนทระบบนเวศในนาใหไดรจกสำรวจตรวจนบถาดนมคาความ
เปนกรดหรอดางกตองทำใหดนมคาความเปนกรดดางทตรงกลาง ดวยปยอนทรย“กขววขควายดๆนแหละทาน”
เสยงเหนอนนยงเนนยำในทำนองวา มใชแตนกการเมองหรอปญญาชนเทานนดอกทม ‘อดมการณ’ เกษตรกรกมอดมการณนะ(โวย)
“ตอนทผมเรยนเกษตร เขาเรยก‘อดมการณ ’ มนหร นะ…อดมการณ แ ต ว า ถ า เ ร า ม า เ จ อ ใ น ช ว ต จ ร งกเรยกวาความตงใจ ตงใจวา จะทำยงไงใหชาวไรชาวนาทำกนแลวมผลตอบแทนสงสด ไมตองมกำไรสงสด เอาแคผลตอบแทนสงสด คดไปคดมากตองลดตนทน”
อตรดตถเปนเมองอาภพ บรรเจดบอกวา ทอตรดตถไมมเมลดพนธขาวไวใชกนเอง นคอ ‘ความตงใจ’ ของเขาในพ.ศ.นและพ.ศ.ตอไป
ปจจบน ศนยเรยนรโรงเรยนขาวฯผลตเมลดพนธขาวไวใชเองและจำหนายโดยเกษตรกรในตำบลคอรมทเคยใชสารเคมและเคยเจอปญหาขาวดดขาวเดง
โรงปย
26 เรองและภาพแสงจรงรเรยน
สาม:เมอแมลงระบาด,สมหมายไปเรยน
ทศนยเรยนรโรงเรยนขาววสาหกจชมชนบานคลองกลวยแตกลบบานมาทำเกษตรผสมผสาน
ชอเลนสมหมายชอจรง เชยวชาญมาใหหลายคนถาม“ชอจรงชอเลนของพ
มนตางกนยงไง”“พอตงใหมาแบบน กเรยกแบบท
พอผมตงใหนแหละ”สมหมายตอบเ ม อ ก อ น ท ด น ท ง ห มด ข อ ง
สมหมายปลกพรกแลวเกดโรคเขาจงเปลยนมาทำนาอยางเดยวเมอประมาณป2551กเกดแมลงระบาดอก ขาศกประชดตวรอบทศเมอปยกแพงยากแพง ตอนนนสมหมายมดเกาดานจงมงหนาไปทศนยเรยนรโรงเรยนขาว วสาหกจชมชนบานคลองกลวย-โรงเรยนของชาวนา
“ผมไดเรยนรการใชสารชวภณฑจากท นน ตอนนนเรมลงพชผกไว บางแลว ตอนแรกผมเอาสารสะเดานำมาฉดผก ปรากฏวาผกรสชาตขมไปหมดสารสะเดานำเราฉดใสผกไมไดนะครบ
ผกมนจะขม ตองใชนำสมควนไมแทน”สมหมายบอก
เรมลงมาสำรวจตรวจนบในนาขาวตามหลกสตรทไดเรยนมาแตสมหมายไปไกลกวานนเขาสำรวจตรวจนบธรรมชาตของตนเองและคนรอบขางดวย
“ผมเรมคดวาการทำขาวมนตองรอถง 4 เดอนกวาจะมรายได แตผลไมและพชผกมนไดเรอยๆ พอพชตวนออกดอกผลกเอาไปขายทตลาด มนจะสบเปลยนหมนเวยนกนออกดอกออกผลเรอยๆ แลวแมบานผมกชอบคาขายกเอาไปขายทตลาดจากนนกเลยทำเกษตรผสมผสานแลวลดการปลกขาวเหลอ2ไรไวกนเองนอกนนผมกปลกพชผกผลไมไวขายเปนหลก”
บนทดนกวา6ไรของสมหมายมนาขาว2ไรทเหลอ4ไรปลกฝรงพรกมะนาวมะพราวขนนมะปรางมะมวงสะเดามะละกอดอกแคกะเพราโหระพาตะไคร นอยหนา ทบทม ทำบอปลาและปลกดอกไมไวไหวพระ
เขาใช สาร ช ว ภณฑ เปน หลกนอกจากจำเปนจรงๆจงจะใชสารเคม
“ผมปลก ดะไปหมด ผมทำผสมผสานแลวจะรไดวาพชตวไหนไมถกกบตวไหน ถาสมมตมนไมถกกบพชตวนเรากลมมนแลวลองปลกอยางใหมคอเราจะรไดกตอเมอเราลองปลก ถามนตายเราก จะร ว า…ออ ไอ ต ว น ไมชอบอยใกลไอตวน แตความจรงพชผลทกอยางอยรวมกนได ขนาดวชพชมนยงอยกบเขาได”
สมหมายถามกลบวา “มนแปลกนกร กะอแคการเอาโหระพาไปแลกพรก”
แปลกแน เมอหทไดยนมนเปนหทเดนทางมาจากในเมอง
“เรองวาแลกแลวจะกลวไมคมเพราะของเราปลกยากกวา…ไมมหรอกครบ ไมไดคดระบบนน จะปลกยากปลกงายผมไมวา เราไมเนนทมลคาของมน ความเปนเพอนมนไมเกยวกบราคา เราเปนเพอนกนเปนญาตกนแบงกนได”
นองเกต-หลานสาววยประถมตนของสมหมายนำเอาฝรงมาให และอวดมะนาวขนาดลกตะกรอใหชมมะนาวของสมหมาย‘มนใหญมาก’
ลกสาวผมซอยสนเดนลงมาบรการนำดมเทานนแหละ…สมหมายเปลยนจากเรองพชมาเรองลก“มนดอจรงๆชอบเทยวออกหาวๆ เหมอนผชายหนอยไอลกคนน”
ใครบางคนทะลงถาม“ระหวางพชผกกบลกอยางไหนเลยงยากกวากน”
“เลยงลกยากทสด(หวเราะ)ตอนเลกกยงดๆ พอโตหนอย เราบนกหาวาเราดา แตพชผกไมดอเหมอนคน ถามนไมดอกผลมนไมตดลกกแสดงวาดนไมดกหาวธทำใหดนมนดเสยหาปยมาบำรงดนแมลงตวไหนมนเปนศตรพชแมลงตวไหนมนเปนมตรกบพชเรองพวกนเราสามารถรได หาวธแกได แตเลยงลกยากทสด”สมหมายยมกอนตะโกนไปยงลกสาว
“จะไปขายฝรงทตลาดกบแมหรอจะอยเลยงนองเกตทบาน”
“หนจะไปตลาด” ลกสาวยนยนอยางนน
ฝรง
สาร ชว ภณฑ สมหมาย
นนแหละ-เปนผผลต“ปทแลวเราทำไป270ตนแตปน
ตงเปาจะเกบ 600-700 ตน มนทำไดแคนถกจำกดดวยสถานทเงนทนถาทำแปลงเมลดพนธ เบองตนเกษตรกรตองรจกสำรวจตรวจนบและแยกแยะเปน ซงเปนสงทศนยเรยนรโรงเรยนขาวพยายามจะเนน เหนมย…เรองงายๆ แคนมนมประโยชนเยอะแยะนหวา”
เกษตรกรเจาของสำเนยงนกเลงแบบเขาจะเกษยณอายตอนไหน?
“ยง! ยงทำไดอกหลายป แตกพยายามปนรนใหมๆรนใหมๆมนคลองนะทำปบปบๆ หวมนเรว ไอเราคดไดกวางแผนใหมนมงทำหนอยวะ”เปนความตงใจของบรรเจด
มงทำหนอยวะ
27
Media
เกดอะไรขนกบสอไทยในยคปจจบน ยคทสอถกตงคำถามมากถง‘ความเปนกลาง’ ทมาพรอมกบวาทกรรม ‘สอแท สอเทยม’ และ
เคลอนกลายเปน ‘สอแดง สอเหลอง’ วนนสอไทยกำลงจะเปลยนแปลงไปอยางไรวนทเกดเหตการณมากมายกบคนทำสอและคนทำสอเองกตองตงคำถามกบตวเองวาจะเดนไปทศทางใด โดยม หนงสอพมพมตชน เปนตวนำรองกบปรากฏการณจดเปลยนครงน
ถาการลาออกของเครอมตชนจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตเปนจดเปลยนของสอไทยถอวางดงามแตความเปนจรงเปนเชนไรมดหรอสวาง
ไมวาอยางไรตอนนมตชนเปนทงผรายและพระเอกในสายตาคนทำสอและคนเฝามองสอเปนทเรยบรอย
มคนบอกวาจดเปลยนสอไทยเรมตนตงแตวนท19กนยายน2549เชนเดยวกบจดเปลยนของสงคม(การเมอง)ไทยจรงหรอ?
วไลวรรณจงวไลเกษม
จากเลกจางประสงค…ถงลาออกจากภาคสภาการหนงสอพมพ
ใครจะคด...แมแตตวประสงค เลศ รตน วสทธ หรอ‘พเก’ของนองๆนกขาวทรจกกนในนามสาธารณะวาประสงค วสทธนกขาวเชงสบสวนมอหนงของประเทศไทยจะถกจางออกโดยผบรหาร(เจาของ)มตชนเพราะชอประสงคกบมตชนดเหมอนจะเปนรางและเงาของกนและกนเชนเดยวกบคนทำหนงสอพมพและมตชนเองจะคดวาวนหนงมตชนทเปนสารตงตนและหวหอกสำคญของสภาการหนงสอพมพแหงชาตตงแตในอดตจนถง7กนยายน2554ทมการยนหนงสอลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตพนททตนปลกปนขนมา
การเลกจางประสงคจากการเปนพนกงานบรษทมตชนไมมการแจงเหตผลใหแกสาธารณะทราบจากผบรหารมตชนนอกจากการวพากษวจารณจากคนทำสอดวยกนเองวาเหตเกดจากบทความ‘คำถามท‘ยงลกษณ’ยงไม(กลา?)ตอบ’
ขณะทมตชนออนไลนวนท7กนยายน2554พาดหวขาววา‘เครอมตชนลาออกจากสภาการหนงสอพมพการเมองภายนอกแทรกแซง’พรอมลงรายละเอยดในจดหมายลาออกใจความตอนหนงวา
“เปนทประจกษวามอทธพลการเมองภายนอกเขาแทรกแซง และมภาคสมาชกตกเปนเหยอของการตอสทางการเมองนนคณะกรรมการสภาการหนงสอพมพแหงชาตยงมไดแสดงความกระตอรอรนจะจดการแกไขรวมไปถงดำเนนการระงบความเสยหายผไดรบผลกระทบทเสอมเสยชอเสยงเกยรตยศศกดศรไปแลวดงทควรปฏบตกลบแสดงทาทเหมอนเออประโยชนตอกลมการเมองบางกลม”
การลาออกของเครอมตชนเหตเกดจากผลสอบจดหมายอเลกทรอนกส (อเมล)ของนกการเมอง ระบการใหเงนและผลประโยชนแกผประกอบวชาชพสอมวลชนโดยมนพ.วชย โชค ววฒนประธานคณะอนกรรมการเฉพาะเรองตรวจสอบขอเทจจรงฯ
เหตการเลกจางประสงคของมตชน(หากเปนไปตามทคนทำสอวพากษ)และเหตการลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตสมพนธกบ‘การเมอง’
ทงสองกรณดเหมอนวามตชนตกเปน‘จำเลย’ของสงคมคนเสพสอและคนทำสอเกดคำถามพรอมเสยงวพากษทงบวกและลบ แตสำหรบผเขยนไมตงคำถามกบ มตชนแตตงคำถามกบ‘สอไทย’เพราะผเขยนมองวามตชนกำลงทำหนาทภาพตวแทน(Rep-resent)ของสอไทยในยคการเปลยนผานสงคม(การเมอง)ไทย
สอไทยอยในยคมดหรอยคสวาง?
28
ทมา:www.presscouncil.or.th
เมอวนท1กรกฎาคม2540สมาพนธนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยไดออกประกาศแตงตงกรรมการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตมใจความวาตามทผประกอบวชาชพหนงสอพมพมเจตนารมณทจะจดตงองคกรอสระเพอควบคมกนเองโดยสมครใจเจาของและบรรณาธการผมอำนาจเตมของหนงสอพมพและสมาคมฯผประกอบวชาชพทชอบดวยกฎหมายไดใหความเหนชอบทจะลงนามรวมกนในวนท4กรกฎาคม2540เพอแสดงใหเหนวาผประกอบวชาชพทงมวลพรอมทจะดำเนนการควบคมกนเอง เพอดำรงไวซงหลกการพนฐานในเรองเสรภาพในการแสดงความคดเหนอนเปนหลกประกนความรบผดชอบในการเสนอขาวสารและแสดงความคดเหนของผประกอบวชาชพน
ในวนท4กรกฎาคม2540เจาของกจการหนงสอพมพและบรรณาธการหนงสอพมพฉบบภาษาไทยองกฤษ25ฉบบจากจำนวนทงสน32ฉบบรวมทงองคกรทเกยวของกบหนงสอพมพ 10 องคกร ไดรวมกนลงนามในบนทกเจตนารมณจดตงสภาการหนงสอพมพแหงชาต เพอเปนองคกรควบคมกนเองและสงเสรมเสรภาพและความรบผดชอบยกระดบผประกอบวชาชพหนงสอพมพและกจการหนงสอพมพใหดยงขนโดยมตวแทนสถานทตสหรฐอเมรกาอนเดยรสเซยและสโมสรผสอขาวตางประเทศรวมเปนสกขพยานดวย
ตอมาในวนท 4 สงหาคม 2540 ทสมาพนธนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยศ.นายแพทยประเวศวะสประธานคณะกรรมการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตพรอมดวยคณะกรรมการยกรางฯแถลงผลสำเรจการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตวาคณะกรรมการยกรางฯไดดำเนนการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตขนเปนครงแรก ตามเจตนารมณของผประกอบวชาชพหนงสอพมพซงไดลงนามในบนทกรวมกนเมอวนท4กรกฎาคม2540ณศนยประชมแหงชาตสรกต
ศ.นพ.ประเวศแถลงวาหลกการสำคญของสภาการหนงสอพมพแหงชาตตามธรรมนญดงกลาว เปนไปเพอใหวงการหนงสอพมพไดควบคมดแลกนเองขณะเดยวกนเปดโอกาสใหบคคลภายนอกไดเขามารวมในคณะกรรมการสภาการหนงสอพมพฯดงกลาวดวยองคประกอบของกรรมการประกอบดวย4สวนคอเจาของหรอผบรหารหรอผประกอบการซงเลอกกนเอง5คนบรรณาธการหรอตวแทนผมอำนาจจากกองบรรณาธการซงเลอกกนเอง5คนผปฏบตงานหนงสอพมพซงเลอกโดยสมาพนธนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย4คนผทรงคณวฒในสาขาอาชพตางๆอก7คนในจำนวนนเปนผทรงคณวฒทมอาวโสและประสบการสงดานหนงสอพมพซงไมสงกดหนงสอพมพใด2คน
อกหลกการหนงทสำคญในการควบคมกนเองของสภาการหนงสอพมพฯกำหนดไวในหมวดความรบผดชอบทางจรยธรรมเมอคณะกรรมการมคำวนจฉยวาสมาชกหรอผประกอบวชาชพหนงสอพมพในสงกดสมาชกละเมดหรอประพฤตผดจรยธรรมแหงวชาชพ กจะแจงใหหนงสอพมพฉบบทถกรองเรยนลงตพมพคำวนจฉยดงกลาวภายใน 7 วน และอาจแจงใหหนงสอพมพฉบบนนตพมพขอความคำขอโทษผเสยหายสวนกรณมผถกรองวาประพฤตผดจรยธรรมสภาการหนงสอพมพฯจะแจงไปยงตนสงกดเพอดำเนนการลงโทษแลวแจงผลใหสภาการหนงสอพมพฯทราบโดยเรวในการนสภาอาจเผยแพรคำวนจฉยตอสาธารณะไดคณะกรรมการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตจะยกรางขอบงคบตางๆเพอใหมการเลอกกรรมการสภาการหนงสอพมพแหงชาตขนเปนคณะแรกภายในระยะเวลา120วนหลงจากนนสภาการหนงสอพมพฯจะดำเนนการเพอใหมการควบคมกนเองในหมผประกอบวชาชพหนงสอพมพตอไป
กำเนดสภาการหนงสอพมพแหงชาตยคมดVSยคสวาง
จากปรากฏการณทเกดขนกบสอไทยนบตงแตวนท19กนยายน2549จนถงปจจบน เราสามารถจำกดความไรระเบยบของสอไทยดวยคำวา ‘ยคมดสอไทย’ไดหรอไมกบรปธรรมทปรากฏอยางชดเจนกบหนงสอพมพผจดการวาตนเองเปน ‘เหลอง’พรอมกบบทบาทใหมในASTVการเกดขนของวทยชมชนอยางรวดเรวพรอมกบความเขมขนของการเมองแบงส ลาสดการเลกจาง และลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตของหนงสอพมพมตชนททำใหถกวพากษอยางหนกหนวงวามตชนเปน‘แดง’
ทำไมผจดการประกาศตนเองเปน ‘เหลอง’ ยงไมสรางแรงสนสะเทอนใหกบสถาบนสอ ความคาดหวงของสงคมตอบทบาทหนาทและความรบผดชอบโดยเฉพาะ ‘ความเปนกลาง’ แตเมอมตชนประกาศลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตกลบสรางความสนคลอนใหกบสถาบนสอไมแตเฉพาะหนงสอพมพมตชนถกคาดหวงวาเปนภาพตวแทนของมาตรฐานของหนงสอพมพไทยในการนำเสนอขาวการเมอง เปนตนแบบของหนงสอพมพการเมองไทยเปนหนงสอพมพทถกนำมาใชประกอบการสอนของวชาขาวและหนงสอพมพของทกสถาบนการศกษาทางดานนเทศศาสตร
แตคอความทาทายทยงไมเคยปรากฏในสอไทย ทาทายกบกฎขอบงคบคนทำสอทยดถอมานาน
สภาวะความไรระเบยบของคนทำสอวนนสะทอนปรากฏการณความไรระเบยบ(Disorder)ของสงคมไทยวนนไดหรอไมหากวเคราะหตามหลกทฤษฎบรรทดฐานของสอทเชอวา‘สงคมแบบไหนสอกแบบนน’เพราะแมแตคนทำสออยางมตชนทเปนตนแบบของสงคมเปนตวบมเพาะความคดทางสงคมและถอเปน‘ผพทกษผลประโยชนของชาต’ยงไรระเบยบเชนน
หรอจรงแลว‘ความไรระเบยบ’คอสภาวะของการปรบ(จด)กระบวนทศนของคนทำสอ โดยหนงสอพมพมตชนเปนหวหอกนำรองของคนทำหนงสอพมพทออกจากจารตเดมทปฏบตกนมาแตใชการไมสมบรณแลวกบบรบทสงคมและเทคโนโลยการสอสารทเปลยนไป
การปรบ(จด)กระบวนทศนและระเบยบใหมบนภาพของความไรระเบยบคออาการของคนทำสอทกำลงอยในสภาวะแหงการตนร(TheAgeofEnlight-enment)หรอไมอยางทอมมานเอลคานท (ImmanuelKant)วาไวในAnAnswertotheQuestion:WhatisEnlightenmentวา‘การหลดพนจากความออนเขลาทเกดขนจากตวมนษยเองนนกมนอยลงเรอยๆโดยมสงบงชทชดเจนวาเสนทางทจะไปนนไดถกทำใหโปรงโลงเพอทจะเดนไปได’
หากประสงคไมถกเลกจางจากมตชน วนนประสงคยงคงนงแชแขงความสามารถของตวเองอยทหลบหนงของตกมตชนจดๆ จองๆ รอเวลาครบชวโมงทำงานตอกบตรกลบบานคงไมมงมนทำงานแบบลมเวลาเหมอนวนนกบอนาคตใหมของเขาทwww.prasong.comวนทเขาไมมมตชนเปนเงาตามตวหากใครเปนเพอนกบประสงคทาง Facebook จะพบอาการตนตวขยนเอาขาวของเขาขนทงเชาและกอนนอน
การปรบกระบวนทศนใหมของมตชนนอกจากสรางพนทขาวแหงใหมอยางwww.prasong.comภายใตคำจำกดความวา‘เลาขาวจากประสบการณ’ยงนำพาเวบไซตขาวใหมลาสดทชอwww.thatpublica.comภายใตสโลแกนวา‘กลาพดความจรง’โดยมบญ ลาภ ภ สวรรณอดตบรรณาธการบรหารหนงสอพมพประชาชาตธรกจทลาออกจากการปรบโครงสรางครงใหญของเครอมตชนเมอกลางปนมาเปนกรรมการบรหาร
ผลประโยชนทงหมดตอการเปลยนแปลงลวนตกอยกบ‘ผเสพสอ’มพนทสอใหเลอกสรรมากขนและทสำคญตรงกบความตองการทเฉพาะมากขน
เมออดมการณตางกนแลวแยกจากกนไปตามวถทางของตนเองมแตจะนำพา‘ความสวาง’มาสสอไทยขอขอบคณผอยเบองหลงการเปลยนแปลงนอยางใจจรงไมเชนนนคนทำสอคงมวแตนงยดตดกรอบไมไปไหนกน
2929
Justice for All
ชาญเชาวนไชยานกจอธบดกรมคมประพฤตกระทรวงยตธรรม
รศ.ดร.เจษฎโทณะวณกคณบดบณฑตวทยาลยสาขานตศาสตรมหาวทยาลยสยาม
ประชามต อำนาจในมอประชาชน?
ยงคงเปนปญหาตอเนอง และมททาวามหากาพยแผนพฒนาเซาเธรน ซบอรด(SouthernSeaboard)ในภาคใตตอนบนจะคงดำเนนเรองราวไปเรอยๆอยาง
ไมมวนจบสนและยงปรากฏรองรอยความขดแยงไวตามรายทางโรงถลงเหลกโรงกำจดขยะโรงไฟฟาโผลเปนเสนรางรางๆบนแผนทมานานกวา
15ปพนทจงหวดประจวบครขนธกลายเปนสมรภมขนาดยอมระหวางนโยบายของรฐและประชาชน การชมนมคดคานโรงไฟฟาบานกรด-บอนอกเมอป 2538 ดเหมอนจะเปนชยชนะครงหนงของคนธรรมดาแตเจรญวดอกษรแกนนำกลมตอตานกตองสงเวยชวตใหกบกระสนปนในป2547
ลาสดคลนความขดแยงลกใหมกำลงซดใสประจวบครขนธ เมอการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย(กฟผ.)กำลงเตรยมลงเขมกอสรางโรงไฟฟาถานหนขนาด4,000เมกะวตตอยางจรงจงบนพนท4,142ไรทตำบลนาหกวางอำเภอทบสะแกการชมนมคดคานกำลงเรมตนขนอกครง
ประชามต (Referendum) ถกยกขนมาเปนเครองมอสำคญในการคลคลายปมปญหาดงกลาว เพราะเปนการใชอำนาจทางตรงของประชาชน โดยเฉพาะการดำเนนโครงการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรง จะตองจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนเสยกอนรฐธรรมนญฉบบพ.ศ.2550ไดบรรจเรองนไวในมาตรา165ซงนบวาเปนประชามตททรงพลงเพราะสามารถนำเสยงของประชาชนไปบงคบใชไดจรง
2นกกฎหมายชาญเชาวนไชยานกจและรศ.ดร.เจษฎโทณะวณกรวมใหคำตอบเกยวกบเรองเสยงของประชามตวานคออำนาจทอยในมอประชาชนจรงหรอไม
01ตามรฐธรรมนญมาตรา165หมายถงผทสามารถกำหนดการออกเสยงประชามตไดคอรฐเทานนใชหรอไม
ชาญเชาวน: ประชาชนผมสทธเลอกตงทกคนมสทธออกเสยงประชามตแตกจการหรอประเดนใดจะเปนเหตใหมการออกเสยงประชามตนน ตามมาตรา165(1) ใหคณะรฐมนตรมดลพนจในการกำหนดใหมการออกเสยงประชามตได ทงนนายกรฐมนตรอาจปรกษากบประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภากอนกได
อยางไรกตาม มาตรา 165(2)ยงเปดชองใหมการกำหนดการออกเสยงประชามตในกจการหรอประเดนใดกไดหรอจะกำหนดใหบคคลหรอคณะบคคลใดๆ เปนผกำหนดใหมการออกเสยงประชามตกได ทงนอาจกำหนดไวเปน
เนอหาหรอเงอนไขในกฎหมายแตละเรองวา เพอใหประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจในเรองนนๆจะตองจดใหมการออกเสยงประชามตเสยกอน รวมทงกำหนดกระบวนการในการกำหนดประเดนไวดวยกได นนหมายความวาในระยะยาวควรมการรางกฎหมายเกยวกบเรองนขนมา แลวกำหนดไววารฐจะทำอะไรตองผานการลงประชามตกอนกได
เจษฎ:ในการพจารณารฐธรรมนญหรอกฎหมายใดๆนนเราไมสามารถทจะพจารณาเปนสวนๆแยกจากกนไดยกเวนแตวาสวนนนๆเปนสวนทชดเจนในตวเองและสามารถทจะพจารณาเปนเอกเทศหรอพจารณาแยกจากสวนอนๆ ได โดยไมเสยความหมายทแทจรง
ในสวนของมาตรา 165 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 นนจะตองพจารณาทงมาตรา
รวมกนความวา“มาตรา 165 ประชาชนผมสทธ
เลอกตงยอมมสทธออกเสยงประชามตการจดใหมการออกเสยงประชามต
ใหกระทำไดในเหตดงตอไปน(1) ในกรณทคณะรฐมนตรเหนวา
กจการในเรองใดอาจกระทบถงประโยชนไดเสยของประเทศชาตหรอประชาชนนายกรฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรอาจปรกษาประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภาเพอประกาศในราชกจจานเบกษาใหมการออกเสยงประชามตได
(2)ในกรณทมกฎหมายบญญตใหมการออกเสยงประชามต
การออกเสยงประชามตตาม (1)หรอ(2)อาจจดใหเปนการออกเสยงเพอมขอยตโดยเสยงขางมากของผมสทธออกเสยงประชามตในปญหาทจดใหมการออก
เสยงประชามตหรอเปนการออกเสยงเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรกไดเวนแตจะมกฎหมายบญญตไวเปนการเฉพาะ
การออกเสยงประชามต ตองเปนการใหออกเสยงเหนชอบหรอไมเหนชอบในกจการตามทจดใหมการออกเสยงประชามต และการจดการออกเสยงประชามตในเรองทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอเกยวกบตวบคคลหรอคณะบคคลจะกระทำมได
กอนการออกเสยงประชามต รฐตองดำเนนการใหขอมลอยางเพยงพอและใหบคคลฝายทเหนชอบและไมเหนชอบกบกจการนนมโอกาสแสดงความคดเหนของตนไดอยางเทาเทยมกน
หลกเกณฑและวธการออกเสยงประชามตใหเปนไปตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการออกเสยงประชามตซงอยางนอยตองกำหนด
30
รศ.ดร.เจษฎโทณะวณกคณบดบณฑตวทยาลยสาขานตศาสตรมหาวทยาลยสยาม
รายละเอยดเกยวกบวธการออกเสยงประชามต ระยะเวลาในการดำเนนการและจำนวนเสยงประชามตเพอมขอยต”
จะ เห น ได ว า กา ร ออก เส ย งประชามตนนมไดทงในสวนของอนมาตรา1และอนมาตรา2ซงหากจะมองคำวา‘รฐ’ ในแงหมายถง ‘รฐบาล’ คำตอบตอคำถามทมมาขางตนกตองตอบวา‘ไมใช’ แตหากมอง ‘รฐ’ ในแงหมายถง‘รฐาธปตย’หรอผททำหนาทปกครองซงอาจจะรวมถงหนวยงานรฐตางๆ ดวยกนาจะตองตอบวา ‘ใช’ มแตเพยงรฐเทานนทจะสามารถดำเนนการเรองการประชามตได
02ถาการลงประชามตนนเปนไปเพอตอตานคดคานกจการหรอโครงการของรฐจะทำอยางไร
ชาญเชาวน : หากม ขอมลเชงประจกษพอสมควร ประชาชนอาจรวมกนผลกดนใหคณะรฐมนตรเหนวา การดำเนนกจการหรอโครงการของรฐอาจกระทบถงประโยชนไดเสยของประเทศหรอประชาชน และจดใหมการออกเสยงประชามต
ทงนตองมนใจวากระบวนการออกเสยงประชามตนนมความชดเจน และมความเทาเทยมในการออกเสยงเพยงพอโดยมขอสงเกตวา รฐธรรมนญใหคณะรฐมนตรมดลพนจทจะเลอกไดวาการออกเสยงประชามตเปนไปเพอใหมขอยตโดยเสยงขางมากในปญหานนๆ หรอเปนการออกเสยงเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรเทานน
เจษฎ:คำถามนคงจะมนยยะเพอทจะตงขอสงสยสบเนองจากคำถามในขอท1ซงหากมแตเพยง‘รฐ’ไมวาจะหมายถง‘รฐบาล’ หรอ ‘รฐาธปตย’ ทจะสามารถดำเนนการเรองการลงประชามตไดแลวประชาชนจะทำอยางไร เพราะหากกจการเปนกจการของรฐ หรอโครงการเปนโครงการของรฐ ‘รฐ’ นนกคงจะไมตองการใหมการลงประชามตทจะสงผลใหเปนการคดคาน หรอจะเปนการยงผลใหกจการ หรอโครงการของตนนนตกหรอเปนอนสนผลไป
อยางไรกตามหากเรามองวาสทธและเสรภาพทงหลายของประชาชนนนมมาแตกำเนด รฐธรรมนญเพยงแตมารองรบสทธและเสรภาพเหลานนใหมความชดเจน หลกสำคญประการหนงของการมรฐธรรมนญกคอ การเขยนเรองสทธและเสรภาพในมมของการชใหประชาชนเหนรวมกนวาตองมการจำกดสทธและเสรภาพของพวกเราทงหลายเอาไว เพอ
ใหการอยรวมกนนนเปนไปอยางผาสกเมอเปนดงวาสทธและเสรภาพใน
การนำเสนอเรองใดๆ ของประชาชนตอผแทนของตนหรอผททำการแทนตนไมวาจะเปนฝายนตบญญตฝายตลาการหรอฝายบรหาร โดยกระทำอยางสภาพชนสมควรกระทำกน กไมนาทจะเปนเรองตองจำกดตดรอนสทธและเสรภาพอนใดดงนนอาศยหลกเชนวา ประชาชนกนาจะเสนอใหมการลงประชามตเพอคดคานกจการหรอโครงการของรฐได
03ถาประชามตคอการมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชนโดยใชเสยงขางมากเปนตวตดสนกรณนตางจากการชมนมอยางไรและประชามตจะเปนการใชสทธโดยตรงของประชาชนแทนการชมนมไดหรอไม
ชาญเชาวน: เสรภาพในการชมนมโดยสงบและปราศจากอาวธเปนสทธขนพนฐานของความเปนมนษยททกคนพงมการใชเสรภาพในการชมนมจงเปนการแสดงออกทยนยนเสรภาพของปจเจกชนตามหลกการสทธมนษยชนซงถอเปนเสาหลกทสำคญของหลกการประชาธปไตยแตกระบวนการออกเสยงประชามตเปนกระบวนการประชาธปไตยทแสดงถงการมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน เพอลดทอนความไมสมบรณของหลกการประชาธปไตยแบบตวแทนและเปนจดเนนการมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจประเดนนโยบายสาธารณะทสำคญ
ทงสองเรองนเปนนยสำคญของหลกการประชาธปไตยทเสรมซงกนและกนและยนยนความมอยของกนและกนโดยไมคดวาจะแทนกนได
เจษฎ:การประชามตกบการชมนมนนมขอแตกตางกนหลายขอ แตหากจะตอบแบบรวบรดกตองบอกวา การประชามตนนมการเคลอนไหวทางความคดเปนหลก โดยสวนใหญแลวจะไมมการเคลอนไหวทางกายภาพประกอบดวย เวนเสยแตเวลาทจะตองไปออกเสยงประชามต แตการชมนมนนมการเคลอนไหวทางกายภาพเปนหลก โดยมการเคลอนไหวทางสมองเปนองคประกอบมากบางนอยบางหรอไมมเลยตามแตละการชมนม
หากมองกลไกการเคลอนไหวทางความคดเปนหลกในการประกอบกจการงานรวมกนของพวกเราในชาตความจำเปนในการชมนมกคงจะไมตองม ยงการชมนมทเปนแบบอนารยะยงไปกนใหญ แตหากจะใหใชการประชามต
แทนการชมนมไปเสยหมดกอาจจะเปนการยาก โดยเฉพาะอยางยงหากการประชามตนนประกอบไปดวยหลกเกณฑทยงยาก ซบซอน และมขอจำกดมากมาย แตหากเราทำได การใชประชาพจารณ รวมถงประชามตมาเปนการใหสทธโดยตรงแทนทการชมนมไดกจะเปนการดตอประเทศชาต และประชาชนโดยรวมเลยทเดยว
04ยกตวอยางกรณโรงไฟฟาเราจะทำประชามตอยางไรตองทำทงประเทศหรอทำเฉพาะบรเวณทไดรบผลกระทบเพราะถาทำทงประเทศสดสวนของ ผมสวนไดสวนเสยอาจกลายเปน เสยงสวนนอย
ชาญเชาวน: กรณโรงไฟฟาเหนวาเปนประเดนซำๆ ทเปนประโยชนไดเสยของประเทศเพราะเกยวโยงไปถงเรองสทธชมชน การใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมรวมทงความหลากหลายทางชวภาพอยางสมดลและยงยน
นอกจากนรฐธรรมนญยงเขยนไวชดวาการดำเนนโครงการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงกระทำมได เวนแตจะจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนและผมสวนไดเสยกอน
ดงนน นอกเหนอจากการรบฟงความคดเหนจากประชาชนและผมสวนไดเสยในทองถนแลวควรจะไดใหมการออกเสยงประชามตเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรในการกำหนดนโยบายสาธารณะเพอการจดทำโครงการโรงไฟฟาของประเทศนใหชดเจนกวาท เปนอยในปจจบนทงนดวยเหตผลทวาเพอเปนการกระตนใหเกดความตระหนกแกสงคมไทย รวมทงใหเกดกระบวนการเรยนรทางสงคมในการใชสทธตามรฐธรรมนญในการออกเสยงประชามต ซงถอวาเปนประเดนใหม แมจะไดเคยกำหนดไวในรฐธรรมนญหลายฉบบมาแลวกตาม
เจษฎ : ห า ก พ จ า รณ า ต า มรฐธรรมนญ และตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการออกเสยงประชามตพ.ศ.2552นนคอมองในแงกฎหมายเปนหลก กไมไดมอะไรจำกดการทำประชามตเฉพาะบรเวณทไดรบผลกระทบ แตหากพจารณาบทบญญตโดยรวมโดยเฉพาะอยางยงของกฎหมายประชามตแลวจะเหนไดวาโนมไปในทางทจะตองประชามตกนเตมพนท หรอทำกนทงประเทศเลยทเดยว ซงหากจะใหแตกฉานเรองนคงจะตองศกษากนใน
เชงลกตอไป
05ความหมายของประชามตตามรฐธรรมนญฉบบพ.ศ.2550คอการยดถอเสยงขางมากของประชาชนเปนทสดจรงหรอไมซงตางจาก ฉบบปพ.ศ.2540ทใชไปในเชงหารอ
ชาญเชาวน:เหนดวยวาโดยหลกการตามรฐธรรมนญฉบบนมความชดเจนวา เมอจดใหมการออกเสยงประชามตในประเดนใดและเปนการจดขนเพอหาขอยตโดยเสยงขางมากของผมสทธออกเสยงประชามตในปญหานนๆกสามารถกระทำได
แตลกษณะของกจการทมการออกเสยงประชามตโดยเสยงขางมากจะตองเปนไปเพอการเหนชอบหรอไมเหนชอบเทานน ซงหมายความวาการรเรมใหจดการออกเสยงประชามตจะตองมาจากคณะรฐมนตรเทานน เวนแตกรณมกฎหมายกำหนดใหประชาชนมการรเรมใหมการออกเสยงประชามตไดตามรฐธรรมนญมาตรา165(2)ซงเทาททราบขณะนยงไมมกฎหมายใดเปนเชนน
นอกจากนน ยงมเงอนไขตามรฐธรรมนญทกำหนดไวในมาตรา 165อกวา การออกเสยงประชามตในเรองทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอเกยวกบตวบคคลหรอคณะบคคล จะกระทำมได ซงตามทเขาใจเปนการบญญตไวปองกนการกระทำทเสมอนกบการนำเอาผลการออกเสยงประชามต มาเปนการปรบปรงแกไขรฐธรรมนญโดยมไดผานกระบวนการปรบปรงแกไขตามทรฐธรรมนญกำหนดไวหรอมฉะนนกจะเปนการนำผลประชามตไปใชกบกรณนอกเหนอขอบเขตหลกการของเรองใดๆ ทบญญตไวในรฐธรรมนญจนถอวาเปนการใชประชามตแบบพรำเพรอจงกำหนดเปนเงอนไขไวใหมการแสดงประชามตในกจการทอยภายใตบทบญญตรฐธรรมนญเทานน
เจษฎ:ตามมาตรา165วรรค3ของรฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2550 นนการประชามตอาจจดใหเปนการออกเสยงเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรกไดเวนแตจะมกฎหมายบญญตไวเปนการเฉพาะดงนน การประชามตตามรฐธรรมนญพ.ศ.2550กสามารถเปนไปในเชงหารอไดเชนกน
31
ดน ฟา ปา นำ เดชรตสขกำเนด:[email protected]
นอยนดแตมหาศาล: ตวชวดของโรงเรยนขนาดเลกและความฝนของผม
ปจจบนน ชวตของคนทำงานสวนใหญกำลงถกรอยรดดวยตวชวดนานาประการ ชวตของผมกเชนกน มหาวทยาลยทผมทำงานกตองประเมนคณภาพการศกษาดวยตวชวด
จำนวนมาก ทำใหบางครงผมตองเปนฝายใชตวชวดไปประเมนคนอนดวยแตในประสบการณของผม คงไมมการประเมนครงใดมความสำคญจนเรยกไดวาเปน
การชเปนชตายเทากบตวชวดสำหรบโรงเรยนขนาดเลกของโรงเรยนบานหนองปกหลกอกแลว
ตวชวดทหนองปกหลกโรงเรยนบานหนองปกหลก อำเภอเขา
ฉกรรจ จงหวดสระแกวเปนโรงเรยนขนาดเลกปจจบนมนกเรยน65คน
ดงนน จงเปนหนงใน 7,000 โรงเรยนขนาดเลกทกำลงจะถกยบ ดวยเหตผลวา มจำนวนนกเรยนนอยกวา100คน
แตไมใชเรองงาย เมอชาวบานและครไมอยากใหยบโรงเรยนแหงน เพราะหากยบจรงชาวบานจะตองลำบากเดนทางไปสงบตรหลานไกลขนกวาเดม10กโลเมตรฝายชาวบานและครจงพยายามทจะรกษาโรงเรยนบานหนองปกหลกไวใหได
คณครเลาใหผมฟงวา ตวชวดทจะนำพาใหโรงเรยนอยรอด ไมถกยบ มอยเพยงแค 2ตว
อนดบแรก โรงเรยนจะตองมผลสมฤทธทางการศกษา หรอคะแนนสอบ O-NET สงกวาคาเฉลยของประเทศ สวนอนดบทสองคอโรงเรยนจะตองอยไดโดยไมขอรบงบลงทนเพมเตมจากสวนกลางซงกคอไดรบเฉพาะเงนเดอนครและคาใชจายรายหวของนกเรยนเทานน
ลำพงตวชวดแรกกเปนเรองทาทายพอตวอยแลวโดยเฉพาะหากพจารณาขอเทจจรงทวานกเรยนทโรงเรยนหนองปกหลกประมาณครงหนงไมไดอยกบพอแม เนองจากพวกเขาตองเดนทางไปทำงานตางถน เดกๆ จงตองอยกบคนรนปยาตายายแตบรรดาคณครกชวยกนเขนจนผลสมฤทธของโรงเรยนผานคะแนนเฉลยของทงประเทศมาได
แตพอมาถงตวชวดทสอง เมอโรงเรยนมอาจขอรบงบลงทนจากกระทรวงศกษาฯไดครกตองขอแรงจากชาวบานและขอกำลงสนบสนนจากภายนอกแทน
เมอผมกาวเขาไปในโรงเรยน ผมจงไดเหน ‘หองสมดโดมปกหลก’ ทมหาวทยาลยธรรมศาสตรมาชวยปรบปรงใหเหนสนามเดกเลนเหนหองนำและเหนระบบประปาทบรษทตางๆ
พาพนกงานมาลงแรงคนละไมคนละมอชวยกนทำตามแนวคดจตอาสาสวนทเหลอกเปนหนาทของชมชนทจะมาชวยคณครในการปรบปรงพนหองเรยน และสงอำนวยความสะดวกอนๆตามกำลงของแตละคน
ภายในโรงเรยนแหงนจงเตมไปดวยแปลงผกสวนครวบอปลาเลาไกคอกหมหลมและผลไมตนนอยใหญ ทงหมดนนเพอเปนอาหารกลางวนใหเดกนกเรยน ซงหมายถงการลดคาใชจายของโรงเรยนไปพรอมๆกนโดยมลงบญซงเปนทงชาวบานทงนกการภารโรงและทงครเกษตรเปนผดแล
สำหรบผมแลว ตวชวดทสองมนชางเปนตวชวดทบาดใจและประทบใจผมเหลอเกน
ทวาบาดใจคอ เราจำเปนตองปลอยใหคณครผรบผดชอบการศกษาของชาต(หรออยางนอยของชมชน)ตองมาดนรนเพอความอยรอดของสถาบนตนเองแนนอนวาหากสถาบนแหงนเปนมหาวทยาลยชอดงเปดหลกสตรปรญญาโทมคาเลาเรยนคาบำรงการศกษาเปนหลกแสนตอคนมนกศกษาแหมาสมครกนคบคงสถาบนแหงนนคงไมตองประสบปญหาเรองการอยรอด
ในความเปนจรงสถานศกษาเลกๆแหงนตงอยทบานหนองปกหลก หางจากตวอำเภอประมาณ20กโลเมตรชาวบานรอบๆโรงเรยนคงไมมใครมเงนเปนหลกแสนพรอมจะเอามาลงทนเพอการศกษาความอยรอดของโรงเรยนแหงนจงเปนสงททาทายยงนก
แตโรงเรยนแหงนกอยรอดมาได ดวยความรวมมอ รวมแรง และรวมใจของคณครชาวบานและผมจตอาสาทงหลายความประทบใจสวนหนงเกดขนกเพราะตวชวดน
ออยอนทรยใสอะไร?สาเหตทผมไดมาเยยมโรงเรยนแหงนเมอ
วนท 11 กรกฎาคมทผานมา สวนหนงกดวยผลตอเนองของตวชวดนเอง
เนองจากความอยรอดของโรงเรยนหนอง
32
ปกหลกกบความอยรอดของชาวบานเรมเขาใกลกนมากขน ผอำนวยการโรงเรยนจงมความคดวา โรงเรยนนาจะตอบแทนชมชนดวยการทำโครงการทเปนประโยชนตอชาวบานผทำอาชพเกษตรกรบางกลมครอาจารยจงรวมมอกบศนยกสกรรมธรรมชาต จงหวดสระแกว ในการทำแปลงออยอนทรยบนพนท 6.5 ไรในโรงเรยนโดยขอใหผมชวยเปนทมทปรกษาในการตดตามและประเมนผลงาน
การทำแปลงออยอนทรยน คณครตงใจจะใหเปนแปลงสาธตสำหรบชาวบานในการลดตนทนและเพมผลตภาพการผลต โดยใชกำลงแรงงานของลงบญ ชาวบาน และนกเรยนชนประถมปลายเปนหลกในการดำเนนการตงแตการทำนำหมกชวภาพ การเตรยมดน การวางระบบนำการปลกการหมดนการทำรน(กำจดวชพช)ไปจนถงการดแลรกษาโดยมคณครและลงบญชวยจดบนทกในทกๆขนตอน
ผมตนเตนพรอมกบดใจ ทไดเหนออยอนทรยอาย4เดอน(ปลกเมอตนเดอนมนาคม2554) งอกงามสมบรณด สมบรณกวาแปลงออยเคมของชาวบานตามเสนทางทผานมาคณครเลาใหฟงวา ชาวบานรอบๆ โรงเรยนสนใจเขามาดแปลงกนมาก เพราะนกไมถงวาโรงเรยนซงไมมประสบการณทำไรออยมากอนจะสามารถปลกไดงามเพยงน
คณฐตวตนยบอนธรรมแหงกลมบรษทนำตาลขอนแกนซงรวมเดนทางมาดวยชมชมวาโรงเรยนดแลออยไดดมากพรอมทงรวมแบงปนประสบการณในฐานะทอยในวงการออยและนำตาลมานาน คาดการณวา ผลผลตออยในแปลงนนาจะไดไมตำกวา15ตนตอไรมากกวาชาวบานสวนใหญรอบๆ โรงเรยนทไดผลผลตประมาณ8-9ตนตอไร
เชนเดยวกบคณสมทธเยนสบายแหงศนยกสกรรมธรรมชาตสระแกว ปลอยมขโดยการถามชาวบานผมาเยยมชม วาทออยของโรงเรยนงอกงามขนาดน เปนเพราะใสอะไร?ชาวบานกตอบกนใหญ ใสปยคอกบาง ใสนำหมกบางใสนำสมำเสมอบางกอนทคณสมทธจะเฉลยวาเปนเพราะโรงเรยน‘ใสใจ’กอนทจะฟนธงวาหากชาวบานอยากใหออยงามอยางนกตองกลบไปใสใจกบออยของตนเอง ชาวบานสวนใหญกเหนดวย
ความฝนและความตงใจของผมแมวาผมจะรวมชนชมกบออยทงอกงาม
แตดวยความเปนนกเศรษฐศาสตรใจของผมจงยงหมกมนอยกบตวชวดท2อยด
ออยแปลงนหากไดผลผลต 15 ตนตอไรจรง ซงเมอคดจากพนททงหมดนาจะไดประมาณ100ตน เมอขายเขาโรงงานความเปน ‘เกษตรอนทรย’ กจะถกเทรวมกบออยเคมอนๆ แลวรบรายไดกลบมาประมาณ110,000 บาท หกลบตนทนทลงไปทงหมดโรงเรยนกนาจะมผลตอบแทนสทธ ประมาณสก 70,000 บาท ซงไมรวมคาแรงของครลงบญและนกเรยน
ผมตงใจวาผมจะกลบไปทหนองปกหลกอก เพอชวยตดตามความคบหนา เกบขอมลตนทนและผลตอบแทนของการปลกออยจนถงขนตอนสดทาย หากโรงเรยนหนองปกหลกทำสำเรจจรงดงคาดผมจะลงมอเขยนและลงทนจดพมพเรองราว องคความร จนถงผลลพธทเกดขน ใหเปนเอกสารทใชในการเผยแพรรณรงคสเกษตรกรในวงกวาง
โดยหวงวา ความชวยเหลออนเลกนอยของผมนจะชวยใหเกดการขยายผลในการปลกออยอนทรย ชวยใหเกษตรกรรายอนมรายไดทเพมพนขนซงกจะทำใหผลตอบแทนการลงทน‘ทางสงคม’ของการปลกออยอนทรยทโรงเรยนแหงนยงเพมสงขนไปอก
ทสำคญคอผมหวงวาจะไดชวยใหสงคมไทยไดเขาใจถงคณคาของโรงเรยนขนาดเลกซงคงไมมวนทไดไปแขงโอลมปกวชาการกบโรงเรยนขนาดใหญได แตโรงเรยนขนาดใหญกคงไมมแปลงเกษตรไวใหคนรอบโรงเรยนไดชนชมและเรยนร
ในสวนของออยหากเปนไปไดผมคดวาแทนทเราจะปลอยใหออยอนทรยของโรงเรยนตองถกเทรวมกบออยเคมและกลายเปนนำตาลทรายเทกองเพอสงออก เรานาจะนำออยอนทรยมาทำเปนนำตาลธรรมชาตอยางนอยกสวนหนง โดยใชภมปญญาดงเดมของคนไทยใหออกมาเปน‘นำตาลงบอนทรย’
หากเปนไปไดผมฝนวาใหลกสาวของผมและเพอนๆ ไดใชความสามารถทเรยนมาชวยกนออกแบบแมพมพนำตาลงบใหเกไก และพอดกบการใชในการชงกาแฟแบบนำตาลกอนทคำแสดรสอรทเคยทำรวมถงชวยกนออกแบบบรรจภณฑเพอใหนำตาลงบอนทรยขายได
และการขายทวากไมใชเพอเงนเทานนแตจะตองเปนการขายทใหไดใจทงคนใหและคนรบ
หากเปนไปได ผมฝนทจะชวนเพอนๆมาชวยกนอดหนนนำตาลงบอนทรยทกำลงจะทำขนน และแนะนำผมในดานอนๆ เพอชวยใหโรงเรยนแหงนผานตวชวดทสำคญเพยงสองตวนใหได
ทงหมดน กเพอใหนกเรยนทหนองปกหลกไดมโรงเรยนทพวกเขารกตอไป
หากทานผอานทกทานมคำแนะนำใดๆ
ททานคดวาผมนาจะไดใชแรงกายแรงใจแรงสมองของผมเพอชวยสนบสนนโรงเรยนแหงนและโรงเรยนขนาดเลกอนๆอก7,000แหงใหอยรอดและไมใชอยรอดอยางเดยวแตเปนการอยรอดอยางทรงคณคาตอชมชนและตอสงคมรบกวนชวยใหคำแนะนำแกผมดวยนะครบ
ผมฝนท จะเหนความงดงามเลกๆยงคงอยและกระจายไปทวทองทงเคยงคและมคณคาเชนเดยวกบกบความงดงามเจดจาระดบอนเตอรหรอระดบโอลมปกทคนในสงคมกำลงไขวควากนอย
นคอความฝนทเชอมนในพลงอนนอยนดแตมหาศาลครบ
33
เทศาภวฒน กองบรรณาธการ34
รถไฟฟา
ผาไชนา
ทาวน
ไมฟงเสยงประชาชนทดนทไดรบผลกระทบดงกลาว
มหลายเจาของ ทงกระทรวงมหาดไทยสำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยมลนธจมภฎ-พนธทพย และทดนของเอกชน โดยท ดนในครอบครองของสำนกงานทรพยสนฯถกเวนคนมากทสด
ผเกยวของในเรองนมดวยกน 3ฝาย คอ การรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทย(รฟม.)เจาของทและผเชาแตผทไดรบผลกระทบมากทสดคงหนไมพนผเชา ซงเปนพอคาแมคาเจาของกจการผมวถผกพนกบพนทหลายคนเกดทนตงแตรนพอดวยซำ ไมวาจะเปนรานขายยาจน เครองดนตรเกา โคมกระดาษสำหรบงานพธ เครองแตงงานแบบจนกระดาษเงนกระดาษทองฯลฯ
ยทธเดชเวชพงศารานขายยาเปยจน ถงเยนถง หนงในแกนนำชมชนวดมงกรบอกวาโครงการนไมเคยมการทำประชาพจารณหรอการรบฟงความเหน
เจรญกรงถนนทเพงมอายครบ150ปไปเมอตนปทผานมากำลงจะมความ‘เจรญ’เขามาเยอนเมอโครงการรถไฟฟาสายสนำเงน ชวงหวลำโพง-บางแค โดยมสถานวดมงกรซงกน
บรเวณตงแตซอยเจรญกรง16ถงแยกแปลงนามไมวาจะถามใครๆทเดนผานไปมาบรเวณน รอยทงรอยตอบวาอยากใหสราง...แตเราลองถามผทถกเวนคนแลวหรอยงวาพวกเขาคดเหนกนอยางไร
เหมอนกบทกๆเรองบนโลกไมมอะไรไดมาฟรๆไดอยางกตองเสยอยางแตกอนจะไดมาตองมการชงตวงวดเปรยบเทยบระหวางผลไดกบผลเสยอยางรอบคอบ เพอใหรวาสงทเสยไปคมคากบสงทจะไดมาหรอไม
ขณะนโครงการกอสรางสถานรถไฟฟาใตดนวดมงกรยงเปนปญหาคาราคาซงชาวบานผเสยประโยชนเพราะพษเวนคนตางพากนออกมาสงเสยงเรยกรองอยบอยครง ในทางตรงกนขาม หลายฝายกลบมองวาทำไมคนพวกนไมยอมเสยสละเพอคนสวนใหญ
แตทำไมผเสยสละตองยอมรบความเสยหายไวแตเพยงฝายเดยวละการเวนคนไมใชวาอยากไดทตรงไหนกกำหนดขอบเขตแคบนแผนกระดาษแตไมลงมาสมผสพนทจรง
ซงไมใชมแค‘ท’แตยงม‘คน’ซงเปนองคประกอบทมชวตอยดวยนนเปนเพยงสงทมองเหน จบตองได ยงไมนบรวมเรองราวนามธรรมทตองถกลบเลอนไปจากหนา
ประวตศาสตรเชนกนความเปนยานเกาแกทตงรกรากของชาวจนโพนทะเลยคแรกมอาคารและตกรามซงเปนสถาปตยกรรม
ในสมยรชกาลท4-5กำลงจะถกความเจรญเขาครอบงำและดดกลนไปตลอดกาลหากเปนเมองใหมไรราก คงไมมใครยกมอคดคานไมใหทำ แตความเปลยนแปลงทกำลงจะเกดกบ
เยาวราชครงนใหญหลวงนกเพราะนนอาจถอวาความเปน‘เยาวราช’กำลงจะหายไปจากเมองไทย
ยทธ เดช เวช พงศา
35
รถไฟฟา
ผาไชนา
ทาวน
กบผมสวนไดสวนเสยโดยตรง“กฎหมายสงใหเขาทำประชา
พจารณเขากทำแตเขาไปใหเขตทำแลวกมแตเจาหนาทเขต และคนอนๆ ซงไมใชคนในพนท มแตผทมสวนได ไมมสวนเสย”
นอกจากนน ยทธเดชเลาวามการรบฟงความเหนในพนท แตดวยการไปสอบถามผคนตามปายรถเมลตอใหถามกคนรอยทงรอยกตองตอบวาด
“อยางนกไมรวาทำไปทำไม ทำไมไมทำทเปนความจรงลงมานงคยกนมาจบเขาคยกน”
เจรจาประสา‘วน-วน’ขณะทชมชนวดมงกรเรยกรองใหม
การเจรจาพรอมหนากนทง3ฝายตงแตป 2548 เรองกเงยบหาย จนพวกเขาตางเหนพองวาตองทำอะไรสกอยางเพอทวงถามความยตธรรม เรยกรองสทธทถกละเมด รวมถงสทธในการมสวนรวมตดสนใจของชมชนอนเนองมาจากโครงการของรฐ เพราะ หนง พวกเขาถอวารฟม.ไมไดทำประชาพจารณขดตอรฐธรรมนญมาตรา66,67และสองตามกฎสำนกนายกรฐมนตร บอกวา การทำประชาพจารณ จะตองมาชแจงใหชมชนทราบภายใน15วนแตชาวชมชนยนยนวาไมมใครออกมาทำอะไรทงสน
“เรารองเรยนศาลปกครองวา เขาทำลายชมชน เขาไมมมาตรการเยยวยาเขาทำลายชมชนชาวจนโบราณ และเขาไมไดทำประชาพจารณ ซงเรองนอยในศาล และศาลยงไมตดสน” สเทพ เจรญธระสกลเดช ตวแทนชมชนอกทานจากรานสนไทยใหขอมล
เมอชวงเดอนกรกฎาคม 2553ไดมการเจรจาและลงนามขอตกลงหรอเอมโอยรวมกนเพยง2ฝายคอเจาของทกบ รฟม. เพราะถอวาผเชาสวนใหญไมมอำนาจตดสนใจ เพราะไมไดมสทธครอบครองพนท
สมเกยรต สมบรณปญญากล รานยงซนหลยงเจรญซงเปนผเชาในสวนของสำนกงานทรพยสนฯใหขอมลเรองสญญาเชาในปจจบนวา
“สญญาเชาหมดมาตง 5 ปแลวปกตเขาตองตอสญญาเชาทก3ปนหมดสญญาแลว ไมใหตอมาตงแตป 2549แตคาเชายงเกบอย”
ถาเปนเชนนตองถอวาทงสองฝายหมดสญญาตอกนไปแลวเจาของทมสทธจะอญเชญผเชาออกไปเมอไหรกได โดยอางวา ผเชาผดสญญาเชา เพราะตามกฎหมายหากมฝายหนงฝายใดผดสญญาเชากถอวาสญญานนเปนโมฆะ
ปญหาไมไดอยทการเวนคน
นาสงสยไม นอย ท โครงการรถไฟฟาใตดนตองมการเวนคนพนทหนาดนกวางขวางขนาดน
สเทพตงขอสงเกตเรองการเวนคนพนทบนดน ทงทเปนโครงการกอสรางรถไฟฟาใตดนหลงจากเกบความสงสยไปปรกษานกวชาการหลายทาน ไดขอสรปวาการเวนคนแถวนเรมสงกลนแปลกๆ
เหตผลทรฐบาลเลอกทำรถไฟฟาบนดนหรอใตดนนน เขาแยกพจารณาอยางไร การตดสนใจวาตรงนจะเปนสถานรถไฟฟาใตดนควรจะเปนไปเพราะไมตองการสรางความกระทบกระเทอนแกชาวบานจงตองพยายามใชพนทใหจำกดทสดหรอกหรอ
“ผมไปคยกบนกวชาการ แลวเขากถามวาเปนรถไฟฟาใตดนแตทำไมตองขดอะไรกนเยอะแยะแบบน เวนคนอะไรเยอะแยะอยางน เพราะอะไร...คนทอยมาจะคอยๆซมซบไปเองวา เพราะมนมอะไรกนอย”
‘อะไร’ ทวานน คงเปนเรองทเรากรๆ กนดอยแลวกระมง เมอมขาววาโครงการรถไฟฟาจะผดขนทนความเจรญกไหลบาเขามาแทบจะทนท โครงการพฒนาพนทตดทางเขาออกสถานวดมงกรทออกมาเมอป2552นาจะตอบคำถามนไดดทสด
แตลองหนมามองดความเปนจรงแนใจหรอวารถไฟฟาจะอำนวยความสะดวกใหคนมาเยาวราชสวนใหญจรงๆเพราะคนเหลานมทงมาหาซอของไปขายและมาซอของสดตางๆ หลายคนตองหอบหวขาวของพะรงพะรง ซงอยางทรกนวาการหอบขาวของเกะกะเปนเรองไมเหมาะสำหรบรถไฟใตดน
หลายๆ คนคาดการณกนวานายทนกลมใหญกำลงหอบหวแหลงธรกจทนสมยเขามาแทนท ตามรถไฟฟาเขามาตดๆ เชนเดยวกบเวงนาครเขษมกำลงเผชญทางตนเพราะไมวาจะรวมตว
ลำดบเหตการณป2548มใบปลวเชญใหชาวบานชมชนวดมงกรทไดรบผลกระทบเขารวม
ฟงขอมลทบรษททปรกษาของรฟม.ชาวบานตดสนใจยนเรองฟองรฟม.ตอศาลปกครอง
ป 2549ในสวนอาคารพาณชยทไมใชของเอกชน ผเชาไมไดรบการตอสญญาจากเจาของท ทงทปกตตองมการตอสญญาทก 3 ป แตคาเชายงคงชำระตามปกต
ป2552เดอนเมษายนมผงแมบทและแบบสถาปตยกรรมขนตน‘โครงการพฒนาทดนสำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยและมลนธจมภฎ-พนธทพยบรเวณไชนาทาวน’เปนอาคารสง19ชนเนอทรวม10ไรบรเวณจดเชอมตอของสถานรถไฟฟาวดมงกรกมลาวาสโดยDymaxionStudioCo.,Ltd.
ป2553สำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยมลนธจมภฎ-พนธทพยและรฟม.รวมลงนามบนทกขอตกลงการใชทดนเพอกอสรางสถานรถไฟฟาวดมงกรกมลาวาส โครงการรถไฟฟาสายสนำเงน ชวงหวลำโพง-บางแค (อโมงคใตดน)
ป 2554 พระราชกฤษฎกากำหนดเขตทดนในททจะเวนคน ในทองทเขตปทมวนเขตบางรกเขตปอมปราบศตรพายเขตสมพนธวงศเขตพระนครเขตธนบร เขตบางกอกใหญ เขตภาษเจรญ เขตจอมทอง และเขตบางแคกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2554 มผลบงคบใชตงแต 7 กรกฎาคม ลาสด เมอปลายเดอนกนยายนทผานมารฟม.เรมสงเจาหนาทเขาสำรวจอาคารและพนทในเขตเวนคน
รวมเงนยนขอซอทมากแคไหนกไมเปนผลเมอผมกรรมสทธในทดนอยากขายใหกบกลมทนมากกวา
แลวยานเกาของมหานครกรงเทพฯกจะเปลยนโฉมหนาไปตลอดกาล
ขอคนพนทป 2554 เปนปทผเชาอาคาร
และพนทในเขตกรงเทพฯอาจตองพงพายานอนหลบเพราะกงวลวาเจาของทอาจจะปฏบตการ‘ขอคน’พนทเมอไหรกได
ทดนแปลงใหญๆ กลางเมอง ไมวาจะเปนแหลงชมชนทมรากเหงาเกาแกแคไหนกเรมอยยากขนไปทกท ตวอยางแรกมใหเหนแลวทเวงนาครเขษมแมผเชาจะรวมตวกนอยางไรกดจะไมสามารถตานทานพลงนายทนกบเจาของพนททไลตามการพฒนาของเมองหลวงทแทบจะเรยกวา‘ไรผงเมองโดยสนเชง’ไดเลย
ชาวชมชนหลายคนใหความเหนตรงกนวา หากรฐมมาตรการเยยวยาและดแล จดหาททำกนใหมใหเหมาะสมชดเชยผเสยประโยชนอยางสมนำสมเนอรบรองวา ปญหาเหลานคงไมหมกหมมและลากยาวมาจนถงวนน
ตนตอสำคญของปญหานยทธเดชเชอวามาจากกฎหมายเวนคนไมเขายคเขาสมยพอมกฎหมายตวนกเหมอนเพมอำนาจใหกบผทอยากทำโครงการ เขาเปรยบเทยบใหฟงวาระหวางใชอำนาจกบใชสมองใชอำนาจงายกวาไมมการรบฟงความเหนประชาชนผมสวนไดเสยบรเวณนนอยางจรงจง
“ชาวบานทน ไมไดตองการอะไรนอกจากททำกน”
หางรานแถวนตางยดอาชพคาขายเปนหลก ไมวาจะเปนรานขายยาจนของยทธเดชหรอรานสนไทยรานศรสมบรณขายเครองแตงงาน พธของคนจน หางตงอา ขายโคมกระดาษจนใชในพธมงคลและอวมงคลนอกจากนนยงมรานเครองดนตรจนรานขายเครองลายครามตกตา-จนอยในแถบนทงสนในไชนาทาวนเมองไทย ใครๆ กรวาชวตพวกเขาผกพนกบพนทนจนแทบเปนเนอเดยวกน
“ทกคนบอกวาถาตองยายไปกคงเลกกจการ กเปนปญหาตรงน ทการจะสรางสงหนง กลบตองไปทำลายอกสงหนง
“ถาจะปฏรปเรองน ตองกำจดกฎหมายเวนคนทใชอำนาจเปนใหญนนเสย ปรบใหเปนกฎหมายเวนคนทใชธรรมเปนใหญหาทางออกแบบกฎหมายเวนคนทไมทำใหผถกเวนคนเปนคนทสญเสยอยางเดยวและควรเยยวยาตามความตองการของแตละคนดวยเพราะแตละคนมความตองการไมเหมอนกน” ยทธเดชทงทาย
หากโครงการสถานวดมงกรไดฤกษกอสรางเมอใดอาจเปนสญญาณวามนตขลงของเยาวราช-ไชนาทาวนใหญทสดในโลกกำลงเรมตนนบถอยหลงแลว
ยทธ เดช เวช พงศา
คณะกรรมการสมชชาปฏรป สำนกงานปฏรป(สปร.) คณะกรรมการนกธรกจสตร หอการคาไทยรวมกบ7องคกรสตรทำดเพอแมสมาคมสหพนธสตรเพอสตร สมาคมแมดเดนแหงชาตกรงเทพมหานครสหพนธสมาคมสตรสมพนธสหพนธสมาคมสตรนกธรกจและวชาชพแหงประเทศไทย สหพนธสตรฮากกาแหงประเทศไทยสหพนธสมาคมสตรอาสาสมครรกษาดนแดนแหงประเทศไทย มลนธเกยรตรวมมตรเพอการศกษาจดงานเสวนาวชาการในหวขอ‘รวมพลงสตรไทยตอตานคอรปชน’ เมอวนท22กรกฎาคม2554เวลา13.00–15.00น.ณหองแซฟไฟร6อมแพคคอนเวนชนเซนเตอรเมองทองธาน จงหวดนนทบรโดยมผรวมเสวนาไดแกคณยวดนมสมบญประธานคณะกรรมาธการพฒนาสงคมและกจการเดกเยาวชนสตรผสงอายคนพการและผดอยโอกาสสมาชกวฒสภา,คณจนทรสดารกษพลเมองรองปลดกระทรวงวฒนธรรม, คณกอบกาญจน สรยสตย วฒนวรางกรรองประธาน คกก.นกธรกจสตร หอการคาไทยและคณมาลรตนปลมจตรชมรองประธานบรหารสมาคมแมดเดนแหงชาตกรงเทพมหานครดำเนนรายการโดยคณกนกรตนวงศกล
คณศรนา ปวโรฬารวทยา ประธานคณะกรรมการนกธรกจสตร หอการคาไทย กลาววาการประกาศเจตนารมณ ในฐานะสตรไทยทมฐานะเปนผเสรมบทบาทในครอบครวฐานะแม ในฐานะภรรยาในฐานะลกสาว หากสตรไทยรวมพลงกนจะทำใหภยทจรตและคอรปชนสลายไปจากประเทศไทย พวกเราจะรวมพลงกนสรางชาตไทยใหโปรงใส สรางคนไทยใหซอตรง
คณมาลรตนปลมจตรชมรองประธานบรหารสมาคมแมดเดนแหงชาตกรงเทพมหานครกลาววาการตานคอรปชนจะตองเรมจากตวเราเองกอนซงอาจนำหลกธรรมะหรอความพอเพยงมาเตอนสตในการดำรงชวตเพราะบางคนตดสนใจไมไดระหวางสนนำใจกบสนบน โดยพนฐานคนไทยจะมสนนำใจ ใหๆ ไปจะกลายเปนสนบนไดคดวาแมทกคนภรรยาทกคนเปนคนดหากเราเรมจากหนวยเลกในสงคมของครอบครวกอนกจะทำใหประเทศชาตเจรญรงเรองขนได
คณยวดนมสมบญประธานคณะกรรมาธการ
พฒนาสงคมและกจการเดก เยาวชนสตร ผสงอายคนพการและผดอยโอกาส สมาชกวฒสภากลาววา เรองงบประมาณของกระทรวงพฒนาสงคมฯ ในการพฒนาผเสยเปรยบทางสงคมหรอผดอยโอกาสทางสงคมมนอยมาก การทสญเสยงบประมาณถงสองแสนลานบาทไปกบการคอรปชน ทำใหคณภาพชวตไมไดรบการพฒนา สงผลใหประเทศชาตไมเจรญกาวหนา
คณจนทรสดารกษพลเมองรองปลดกระทรวงวฒนธรรม กลาววาภาคราชการมสวนสำคญในการดำเนนการเพอใหการคอรปชนหมดไป ระบบราชการใหมแผนการปฏรประบบราชการ เนนระบบราชการทสมรรถนะสงมคณภาพ มคณธรรม มประสทธภาพเปนทเชอถอศรทธาของประชาชน โดยนโยบายเนนหลกธรรมาภบาลซงกสอดคลองกบภาคธรกจทมหลกธรรมาภบาลเขามาใชในการดำเนนงานตางๆ ซงเปนความจำเปนเพราะดวยประชากรทเพมขนมทงคนดและไมด โดยหลกธรรมาภบาลนทกคนสามารถเขามาตรวจสอบไดและอยากการใหมการสรางเครอขายสอมวลชน ถาเรามสอมวลชนในการชวยตรวจสอบเชอมโยงขอมลกนในการตอตานคอรปชน
คณกอบกาญจน สรยสตย วฒนวรางกร รองประธาน คกก.นกธรกจสตร หอการคาไทย กลาววาModelการคอรปชนของฮองกงเกดขนโดยประชาชนของฮองกงไดลกขนมาตอตานคอรปชน จงเปนจดเรมตนของคณะกรรมการอสระเพอการปราบปรามการคอรปชนโดยมองวาถาเรามความกลาและยอมเจบเพอจะสรางอนาคตมชวตทดสงทสำคญมากทสดคอเรองของจตสำนกทำอยางไรใหคนเกดความตระหนกสงทหอการคาอยากฝากในเรองของการตอตานคอรปชนสงแรกตองเรมจากตวเราผนำองคกรคนทเปนประชาชนจะเปนบทบาทของแม หรอลก เราทำกอนและสดทายจะมคนทสองคนทสามตามมาสำคญทสดตองมความกลา
ภายหลงการเสวนาเสรจสน วทยากร ผรวมเสวนาและคณะกรรมการสมชชาปฏรป ลงนามและเขยนเจตนารมณในบอรดตอตานคอรปชน โดยจะมการนำเรยนตอนายกรฐมนตรหญงคนใหม ถงวงการสตรไทยไดรวมพลงกนตอตานคอรปชนตอไป
รวมพลงสตรไทยตอตานคอรปชน
01
ปฏทน-ปฏรป3636
สำนกงานปฏรป (สปร.) ระดมเครอขายเตรยมจดสมชชาปฏรประดบจงหวด
เมอวนท 19 สงหาคม 2554 สำนกงานปฏรป (สปร.) ไดจดประชมเตรยมการจดสมชชาปฏรประดบจงหวดณหองประชมบอลรม2ชน4โรงแรมรชมอนดจงหวดนนทบรโดยเชญแกนประสานการจดสมชชาปฏรประดบจงหวดทง77จงหวดเขารวมซงการปฏรปประเทศไทยเปนเรองใหญของสงคมทตองทำความเขาใจใหเปนไปในทางทสอดคลองกนเพอการขบเคลอนและดำเนนการทเปนธรรมชาตและหลากหลายแตไปในทศทางใหญเดยวกนจำเปนตองชวนคนไทยรวมกนสรางประเทศไทยหวใจของการปฏรปประเทศไทยอยทการเนนการปฏรปทฐานรากคอการทำใหชมชนเขมแขง เชอมเขากบการปฏรประบบและโครงสรางตางๆขางบนและเชอมกบจตสำนกความเปนธรรมของสงคมโดยรวมยทธวธทสำคญในการปฏรปประเทศไทยอกอยางหนงกคอการขบเคลอนการปฏรปในระดบพนทดวยการ‘สงเสรมและสนบสนนใหเกดการรวมตวรวมคดรวมทำในทกเรองทกพนท’เพอใหเกดการปฏรปภาคปฏบตไปพรอมๆกบการดำเนนการดานอนๆคอการสรางเครอขายการเรยนรรวมกนโดยการปฏบตอยางกวางขวางและหลากหลายดวยการผนกกำลงจากทกองคกรภาคทกภาคสวนเขามาทำงานดวยกนซงจะทำใหเกดการสานพลงนำไปสความสำเรจรวมกน
ทงน เพอใหการจดสมชชาปฏรประดบชาต ครงท 2 ทจะมขนในระหวางวนท 30มนาคม-1เมษายนพ.ศ.2554เปนไปอยางกวางขวางเปดชองทางใหผสนใจจากภาคสวนตางๆ ในทกพนทของประเทศ มสวนรวมในกระบวนการปฏรป คณะกรรมการดำเนนการจดสมชชาปฏรป (คจสป.) จงไดกำหนดใหมการสนบสนนการจดสมชชาปฏรปเฉพาะพนท(ระดบจงหวด)ขนเพอสนบสนนใหเกดกระบวนการพฒนานโยบายสาธารณะเพอการปฏรปประเทศไทย ทเชอมโยงกบสมชชาปฏรประดบชาต และทำใหสงคมเกดความเคลอนไหวไปพรอมๆกนอยางกวางขวางโดยประเดนทนำเขาสการพจารณาอาจไดแกการนำมตสมชชาปฏรประดบชาตครงท 1 (พ.ศ. 2554) ไปขบเคลอนในพนทดวยรปแบบหรอวธการตางๆหรอประเดนทเปนระเบยบวาระของสมชชาปฏรปครงท2(พ.ศ.2554)หรอประเดนอนทอยในความสนใจของพนทเองโดยกำหนดใหมการจดสมชชาปฏรประดบจงหวดพรอมกนทวประเทศระหวางเดอนตลาคมถงพฤศจกายน2554และอาจพจารณาจดเปนประจำทกปในชวงเวลาทเหมาะสมตอไปเพอสรางกระแสการปฏรปใหสงคมมการเคลอนไหวรวมผลกดนการขบเคลอนการปฏรปตามมตสมชชาทผานมาและเตรยมการอยางดในการเขารวมสมชชาปฏรประดบชาตครงถดไป
สำหรบแนวทางการสนบสนนสปร.จะใหการสนบสนนขอมลและทางวชาการไดแกผเชยวชาญผทรงคณวฒวทยากรและทปรกษาและการสนบสนนเอกสารขอมลทางวชาการตางๆ,สนบสนนการพฒนากลไกกระบวนการสมชชาปฏรปและการพฒนาเครอขายสมชชาปฏรป,สนบสนนการสอสารสาธารณะไดแกการสอสารผานสอสาธารณะตางๆทงสอสงพมพวทยโทรทศนเวบไซตและสอสาธารณะอนๆตลอดจนสนบสนนทรพยากรอนๆ
ตามความจำเปนดวย...
02
37
ขบเคลอน สำนกงานปฏรป(สปร.)
1. ปญหา เชง องคกรโครงสรางและทมาของคณะ
กรรมการการแขงขนทางการคา มความเสยงตอการแทรกแซงทางการเมองและการถกครอบงำโดยกลมผลประโยชนทางธรกจทำใหเกดการคาทไมเปนธรรม
2. ปญหา การ ดำเนน การความผดพลาดในเชงโครงสราง
ของสำนกงานคณะกรรมการการแขงขนทางการคา ทำใหการบงคบใชกฎหมายไมไดรบการสนบสนนและไมมพฒนาการในการบงคบใชกฎหมายแตอยางใด
นอกจากน องคกรดงกลาวมสถานะเปนหนวยราชการ ทำใหยงขาดแคลนทรพยากรบคคลทมความรความชำนาญตามสายงานนอกจากนงบประมาณกยงมจำกด
3. ปญหา ของ กฎหมายประเทศไทยมรฐวสาหกจ
จำนวนหนงทประกอบกจการในเชงพาณชยแขงขนโดยตรงกบผประกอบการทวไปและรฐวสาหกจบางแหงยง
มอำนาจผกขาดทางกฎหมายทำใหคแขงมสถานภาพเพยง‘ผรบสมปทาน’หรอ‘ผรวมการงาน’เทานนมไดเปนผทไดรบอนญาตใหประกอบกจการโดยตรง
มาตรา4แหงพ.ร.บ.การแขงขนทางการคา พ.ศ. 2542 กำหนดวากฎหมายไมบงคบใชกบรฐวสาหกจตามกฎหมายวาดวยวธการทางงบประมาณ ซ งหมายความวาปญหาการผกขาดทเกยวเนองกบรฐวสาหกจจะไมไดรบการแกไขเยยวยาแตอยางใด
4. บท ลงโทษ ไม เหมาะ สม บทลงโทษตาม พ.ร.บ.การ
แขงขนทางการคาพ.ศ.2542เปนบทลงโทษทางอาญา โดยกำหนดโทษจำคกไมเกน 3 ป หรอปรบไมเกน 6 ลานบาท หรอทงจำทงปรบ (มาตรา 51) และในกรณทกระทำความผดซำตองระวางโทษเปนทวคณ
อยางไรกตาม กระบวนการเอาผดผละเมดกฎหมายการแขงขนทางการคานนใชเวลานานนอกจากนยงไมมการพจารณาโทษตามความ
รนแรงของการกระทำผดอกดวย
5. ประชาชนสำนกงานคณะกรรมการการ
แขงขนทางการคาของประเทศไทยมกรอบภารกจทคอนขางแคบ เมอเทยบกบในตางประเทศ เนองจากไมไดทำงานเกยวของกบผบรโภคโดยตรงเชนการโฆษณาทไมเปนจรงการกำหนดโปรโมชนในลกษณะทเปนการหลอกลวง การดแลสญญาทไมเปนธรรมฯลฯ
ทเปนดงนเพราะเรองดงกลาวอยในกฎหมายวาดวยการคมครองผ บร โภค ดวยเหตผลดงกลาวผบรโภคทวไปจงไมใหความสำคญแกกฎหมายการแขงขนทางการคาเพราะมองวาเปนกฎเกณฑทมงใชเฉพาะปญหาขอพพาทระหวางธรกจดวยกนเองเทานน
6. การ ขาด บทบาท ใน การ สนบสนน การ แขงขน ทางการ คา
กฎหมายการแขงขนของไทยไมสามารถจดการกบนโยบายของรฐหรอการออกกฎระเบยบของรฐ
ผผกขาดพลงงานประเทศไทยมความสามารถในการผลตกาซ
ธรรมชาต กาซธรรมชาตเหลว และนำมนดบรวมกนเฉพาะป2551ปเดยวมากถง721,500บารเรลตอวนหรอ 115 ลานลตรตอวน และในปนน เราสามารถสงออกพลงงานไดถง 3 แสนลานบาท ในขณะทมลคาการสงออกขาวอยท2แสนลานบาท
แตทงทเราสามารถกลนนำมนเองไดในประเทศหลายคนสงสยวาทำไมเราตองตงราคานำมนในราคานำเขาจากสงคโปร?
สมมตวาราคานำมนสำเรจรปทตลาดสงคโปรอยท20บาทและคาใชจายระหวางการนำเขาจากสงคโปรอยท2บาทคนไทยตองจายคานำมนหนาโรงกลน22บาทในขณะทคนสงคโปรจะซอนำมนไดในราคา20บาททงๆทโรงกลนอยในกรงเทพฯชลบรระยองพดงายๆกคอเงน
ทบวกเพมนนไมตางอะไรกบ‘เงนกนเปลา’ของโรงกลนเนองจากไมไดมการนำเขานำมนสำเรจรปมาจรง
ดงนน โรงกลนจงอยากขายนำมนในประเทศมากกวา เพราะขายไดลตรละ 22 บาท แตถาขายใหสงคโปร ตองจายคาขนสงเองอก 2 บาท ทำใหราคาเหลอแค18บาท
การปโตรเลยมแหงประเทศไทยหรอ‘บมจ.ปตท.’เปนผประกอบการรายเดยวในธรกจโรงแยกกาซ ธรกจกาซเอนจว และธรกจทอขนสงกาซธรรมชาตในอาวไทยและถงแมบมจ.ปตท.จะไมไดเปนบรษทเดยวทผกขาดการกลนนำมนในประเทศแตในบรรดาโรงกลนขนาดใหญทมอย6 โรงทวประเทศนนบมจ.ปตท.กเปนผถอหนรายใหญถง5โรงซงมกำลงการผลตรวมกนมากกวา1ลานบารเรลตอวนนอกจากผลประโยชนทไดจากการขายนำมนและกาซใหกบภาครฐ การทำธรกจแยกกาซ และธรกจขนสงกาซธรรมชาตแลวบมจ.ปตท.ยงไดประโยชน
จากทรพยสนทถกโอนไปจากภาครฐเมอตอนแปรรปการปโตรเลยมแหงประเทศไทยดวย นนกคอ กำไรจากทอขนสงกาซธรรมชาต ซงสรางจากเงนภาษของคนไทยในชวงกอนการแปรรปป2544
ประเดนทนาสนใจอกประเดนหนงคอยงบมจ.ปตท.ไดกำไรมากเทาไหร ขาราชการทเปนกรรมการกจะไดผลประโยชนมากขนเทานน เชนบรษทStatoilHydroทประเทศนอรเวยมกำไรในป2550จำนวน2.7แสนลานบาทขณะทบมจ.ปตท.มกำไร9.8หมนลานบาทบรษทStatoilHydroจายเงนใหแกกรรมการรวมทงสนเพยง19.5ลานบาทแตบมจ.ปตท.จายใหมากถง42.1ลานบาทกลาวคอบรษทStatoilHydroจายคาตอบแทนใหกรรมการเฉลยตอคนตอป เทากบ 1.9 ลานบาทแตกรรมการของ บมจ. ปตท. ไดสงถง 2.8 ลานบาทตอคนตอป
กฎหมายการแขงขนทางการคาของประเทศไทย
ประเทศไทยมการบงคบใช พ.ร.บ.การแขงขนทางการคาพ.ศ.2542มาแลวเปนเวลากวา 12ป แตในความเปนจรง ยงไมเคยมการกลาวโทษหรอดำเนนคดแกผประกอบการแมแตรายเดยว บางครง แมจะมความผดชดเจน แตตวบทกฎหมายเองกยงคงมชองโหวอยมากมายทำใหผบรโภคไมไดรบความเปนธรรม ขณะทผประกอบการดวยกนกตองอยในภาวะถกเอารดเอาเปรยบ
ยอนมาดตนตอของความลมเหลวในการบงคบใชกฎหมายซงสามารถสรปออกมาเปน6สาเหตหลกคอ
การปฏรป
เพอลดการผกขาด
ในระบบเศรษฐกจไทย
38
ไขไกกมการผกขาดไมวาจะยคไหนสมยไหนดชนชวดคาครองชพ
ระดบคลาสสกทสดคงหนไมพน‘ไขไก’ทำไมราคาผลผลตทางการเกษตรทดไปกไม
นาจะมปจจยอะไรทำใหราคาไขแกวงขนลงไดมากขนาดน
สาเหตกเพราะในตลาดไขเองกมการผกขาดโดยกลมทนขนาดใหญ
จดเรมตนของเรองดงกลาวเกดขนในป 2544เมอภาวะไขไกลนตลาดทำใหราคาตกตำซงในขณะนนมผรองเรยนไปยงคณะกรรมการการแขงขนทางการคาวามการทมตลาดในตลาดไขไกโดยผประกอบการรายใหญกระทงเกดการเรยกรองใหรฐบาลดำเนนการ
แกไขปญหาดงกลาวเพอชวยเหลอเกษตรกรรายยอยจนนำไปสการเกดระบบโควตามาใชจำกดปรมาณพอแมพนธไกไข เพอลดจำนวนไกสาวและปรมาณไขไกในตลาด
ในการจดสรรดงกลาวทำใหอำนาจการตอรองตกอยทบรษทยกษใหญผครอบครองโควตาเกอบครงตงแตขนตอนการผลต ขณะทผซอหรอเกษตรกรไมมทางเลอกจงเปนทมาของ‘การขายพวง’(Tie-inSales)คอการซอลกไกพวงอาหารสตวแทนทเกษตรกรจะมชองทางในการลดตนทนการผลตโดยการผลตอาหารสตวใชเองกลบตองซออาหารสตวพวงไปดวยเพราะหากไมซออาหารกบทางบรษทผขายลกไกจะทำใหบรษทนนไมยอมขายลกไกใหกบเกษตรกร...สดทายเกษตรกรไมมทางเลอกกตองตกอยในสภาวะจำยอม
ในความเปนจรง ทงบรษทยกษใหญและเกษตรกรรายยอยกลวนผลตไขไกเพอนำไปขายในตลาดเชนเดยวกน กรณนจงถอเปนการทำลายเกษตรกรรายยอยใหตายไปจากอาชพน ปมปญหาดงกลาวทำใหจำนวนเกษตรกรระหวางป 2543-2547ลดลงอยางนาใจหายจาก7,000รายเหลอเพยง3,000รายเทานน
ตอมามการฟองรองตอศาลปกครอง เรองการกำหนดโควตาไมชอบดวยระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาไกไขและผลตภณฑ พ.ศ.2549 และจากการกดดนของสงคมทำใหในทสดวนท 13 กรกฎาคม 2553 คณะรฐมนตรไดมมตยกเลกระบบโควตาการนำเขาพอแมพนธไกไข
ทางออกของปญหา1.แปลงสภาพสำนกงานการแขงขนทางการคาใหเปนองคกรอสระเพอใหปลอดจากการแทรกแซงทางการเมอง2.ยกเลกขอยกเวนจากการบงคบใชกฎหมายทใหแกรฐวสาหกจตามมาตรา4แหงตามพระราชบญญตการแขงขน
ทางการคาพ.ศ.2542โดยใหคณะกรรมการจดทำหลกเกณฑในการพจารณาพฤตกรรมทมการรองเรยนของรฐวสาหกจวาอยภายใตขอบงคบของกฎหมายหรอไม
3.ปรบปรงบทลงโทษใหเนนมาตรการทางปกครองและทางแพงมากกวาการลงโทษทางอาญาโดยคณะกรรมการแขงขนทางการคาจะตองมหนาทกำหนดบทลงโทษและทำหนาทสงฟองคดความทางอาญาทงนการคดคาเสยหายทางแพงควรเปนจำนวนเทากบความเสยหายทประเมนได
4.ขยายกรอบภารกจของคณะกรรมการแขงขนทางการคาใหมอำนาจหนาทในการเสนอขอคดเหนตอหนวยงานรฐตางๆในการออกกฎระเบยบและนโยบายของภาครฐทจะมผลกระทบตอการแขงขนในตลาดนอกจากนยงตองมหนาทใหคำปรกษา ชวยเหลอผประกอบการหรอคคาทมอำนาจการตอรองหรอขอมลนอยกวา เชน เกษตรกรในระบบเกษตรพนธะสญญาเปนตน
ความทาทายในอนาคต ทเศรษฐกจไทยตองเผชญ
ในอนาคตอนใกล ประเทศไทยกำลงจะเผชญกบความทาทายในการแขงขนทางการคามากขนกวาเดม จากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน(ASEANEconomicCommunity)ในป 2558 ซงจะสงผลใหผประกอบการจากประเทศสมาชกเดนทางเขามารวมวงแขงขนในระบบเศรษฐกจไทยมากขน จงมความจำเปนอยางยงทจะตองปฏรปกรอบกฎหมายการแขงขนทางการคา ใหดำเนนไปอยางมประสทธภาพ เปนธรรม และกอใหเกดประโยชนสงสดแกผบรโภคในประเทศ
ทเปนอปสรรคตอการแขงขนไดเชน การกำหนดอตราภาษนำเขาสงการจำกดนกลงทนตางชาตเขามาประกอบกจการในไทย การใหบตรสงเสรมการลงทนทมเงอนไขเออใหนกลงทนตางชาตรายใหญเขามาได และการดำเนนนโยบายแปรรปรฐวสาหกจทอาจเกดผลกระทบตอสงคมวงกวาง
คณะกรรมการการแขงขนทางการคาจงจำเปนตองรวมมอกบภาครฐ ในการเสนอแนะนโยบายทเกยวของกบการแขงขนของประเทศดวย โดยเฉพาะนโยบายการแปรรปรฐวสาหกจทตองใหคำแนะนำ และรวมศกษาวาการแปรรปรฐวสาหกจใดจะเปนการถายโอนอำนาจการผกขาดจากรฐไปเปนการผกขาดโดยเอกชนซงจะเกดผลเสยตอประชาชนเพอยบยงการแปรรปในกจการดงกลาว
นอกจากน คณะกรรมการควรมบทบาทในการใหคำปรกษาผประกอบการหรอคคาทมอำนาจตอรองหรอขอมลนอยกวา เชนเกษตรกรในระบบเกษตรพนธะสญญาเปนตน
39
ระบบประกนสขภาพ
เ ท า เ ท ย ม