ปท1 ฉบบท22554พลงขบเคลอนเพอเปลยนสงคม

กนยายน - ตลาคม

ปฏรประบบประกนสขภาพ

HealtH care reform

ระบบประกนสขภาพ

หลายมาตรฐาน

ทกๆ ป ประชากรโลกกวา100ลานคนกำลงเขาสภาวะยากจนอยางหลกเลยงไมไดเนองจากตองเผชญกบโรคภยไขเจบมากมายซงผลทตามมาคอคารกษาพยาบาลแพงมหาศาล

รายงานจาก องคการอนามยโลก(WorldHealthOrganization:WHO)กลาววาทงสภาพเศรษฐกจถดถอยโรคระบาดรวมถงการเขาสสงคมผสงอายทำใหระบบหลกประกนสขภาพของหลายๆ ประเทศยงทวความสำคญมากขน

ในป 2005 สมาชกทงหมด 192 ประเทศของWHO ไดลงสตยาบรรณรวมกนวา ประชาชนทกคนตองสามารถเขาถงสทธในการรกษาพยาบาลไดโดยมเปาหมายสงสดอยทตองไมมใครคนใดคนหนงแบกรบคาใชจายนไวอกตอไป

WHO ระบในรายงานวา ปญหาสำคญททำใหหลายประเทศไมสามารถสรางสวสดการดานการรกษาพยาบาลใหแกประชาชน ไดแก ระบบการชำระเงน ความสามารถในการเขาถงการรกษาพยาบาลทไมเทาเทยม และการใชทรพยากรดานการรกษาพยาบาลอยางไมมประสทธภาพ

ทกประเทศตองเรงสรางหลกประกนดานสขภาพขนมา

อยางเรงดวนดร.มารกาเรต ชาน ผอำนวยการใหญ WHO กลาว

ในการประชมเปดเผยผลการศกษา WHO ทกรงเบอรลน เยอรมน 22 พฤศจกายน 2010

ทมา: Agence France-Presse (AFP)

รเรยน 26 Media 28 Justice for All 30 ดนฟาปานำ 32 เทศาภวฒน 34

ปฏทน-ปฏรป 36

ขบเคลอน 38

6 วน-เดอน-ป

8 นอกหนาตาง

10 เรองจากปก

14 ชวตสมดล

17 เตมหวใจใสเงน

19 โลกเสมอน 20CutitOut(เปลยนเถอะ)

22สมภาษณ:นพ.พงศธรพอกเพมด

02Contents

เรองจากปก

10

ปฏรประบบประกนสขภาพ ภายใน1ปประชากรโลกหลายลานคนตองประสบกบภาวะยากจนเพราะตองแบกรบภาระคาใชจายดานสขภาพราคาแพงสำหรบประเทศไทยแมภาระจะไมไดอยในมอประชาชนทงหมด แตระบบประกนสขภาพกยงมหลายมาตรฐานเหลอมลำกนอย โดยเฉพาะ ‘ประกนสงคม’และ‘ประกนสขภาพถวนหนา’

รเรยน

27

โรงเรยนขาว ทามกลางระบบเกษตรสมยใหมชาวนาแหงอตรดตถไมอยเฉยพวกเขารวมกลมผลตสารธรรมชาตเพอใชแทนสารเคมผลตเมลดพนธขาวไวใชและจำหนายผลตปยอนทรยอดเมดพรอมๆกอเกดเปนศนยเรยนรเกษตรครบวงจรในนาม‘ศนยเรยนรโรงเรยนขาววสาหกจชมชนบานคลองกลวย’

เทศาภวฒน

34

รถไฟฟาvs.ยานเกา วากนวาเปนเสนหของเมองใหญ หากสามารถรกษายานเกาแกเอาไวควบคกบการพฒนาแตกรณเยาวราช-ไชนาทาวนทใหญตดอนดบโลก กำลงเผชญความเปลยนแปลง เมอใจกลางยานเกากำลงจะถกพลกโฉมหนา โดยเรมตนจากการเขามาของรถไฟฟาใตดน

Editor’s Talkผมเปนพนกงานประจำบรษทเอกชน มเงนเดอน อยในระบบ

แรงงานและเปนผเสยภาษเตมรปแบบขณะทวารสาร‘ปฏรป’ฉบบท2นถงมอผอานผมนาจะอยในสภาพ

ใชภาษาเขยนสอสารไดรเรองกวาปากพดเชอแลววาสงขารเปนเรองไมเทยง‘ผาฟนคด’เปนหนงในเรอง‘เจบ

จรง’ทไมสามารถหาใครมาแสดงแทนไดไมใชครงแรกหลายปกอนคณหมออารมณดฮมเพลงพลางบรรจง

เอาคมเหลกคบฟนคดซบนออกจากปากไมถงกบตองลงมดกรดเสยคาใชจายประมาณ800บาท

รกนดวาเมอผถอสทธประกนสงคมใชบรการทนตกรรม กตองควกกระเปาจายเองลวงหนา แลวจงคอยนำใบเสรจแนบเปนหลกฐานการเบกทหลง

เรองของเรอง ระบบประกนสงคมในตอนนน (ตอนนกยงเปนอย) รบผดชอบสขภาพปากของประชาชนเพยงครงละ 250 บาท ทสำคญ1ปเบกไดแค2ครงตอใหใชวธแยกใบเสรจเปน2 ใบ เพอแยกเบก กยงไดยอดรวมเบดเสรจ 500 บาท...สรปวาสวนตาง300บาทตองตกเปนภาระของประชาชนซงกคอผม

ทฤษฎเกาแกวาไว ‘ทกอยางมราคาแลกเปลยนเสมอ’

ถกตามนนเพราะสวนตางยงไมจบท300บาทหากนบรวมคา‘โสหย’หรอคาใชจายระหวางการไปทำเรองเบกทสำนกงานประกนสงคมทงคาเสยเวลาคานำมนคาทจอดรถคาเสยสขภาพจต...สดทายกเรมรสกวาเงนเบกประกนสงคม500บาทชกจะเปนการแลกเปลยนทขาดทน

เกอบ 10 ปกอน ระบบประกนสขภาพของไทยเกดแรงกระเพอมครงใหญ เมอรฐบาลสมยนนผดโครงการ ‘หลกประกนสขภาพถวนหนา’เรยกภาษาชาวบานวาบตรทองหรอ30บาทรกษาทกโรคจนป2549มการ‘อพเกรด’ยกเลกการจาย30บาทและในป2553ผมสทธเพยงแสดงบตรประชาชนเทานนกสามารถรบการรกษาไดเลย โดยรฐเปนฝายจดสรรเงนภาษมาจายใหโรงพยาบาล

มองในฐานะประชาชนคนหนง ยอมรบวาเปนรปแบบทนาสนใจเพราะหลกประกนสขภาพถวนหนาใหบรการครอบคลมกวางกวาประกนสงคมแนนอน...หาหมอฟนไดไมตองเบยดเบยนเงนในกระเปาโดยเฉพาะผาฟนคดทมคาใชจายหลกพน

แตไมงายเชนนนการ‘ยายคาย’จากระบบประกนสงคมไปซบอกหลกประกนสขภาพถวนหนากลบทำไมได

วธการเดยวทจะสามารถออกไปจากสทธประกนสงคมไดคอ ตองทำตวใหเปนคนวางงานหรอไมกตองผนตวไปเปนแรงงานนอกระบบลกจางประจำเสยกอน

ซงนนมากกวาการเอาสขภาพเขาแลกกลบพอกพนอตราความเสยงใหกบชวตตวเองเขาไปอก

ไมใชผมคนเดยวทตงคำถามวา “ประกนสงคมเปนบาปตดตวหรอเปลา?”เพราะปญหานเปนทถกเถยงกนอยนานหลายปนอกจากนบรรดาผอยในระบบประกนสงคมยงตงคำถามระดบคลาสสกทยงไมมใครตอบวา

“ทงทเรา-ลกจางและนายจางตางตองจายเงนสมทบเปนรายเดอนภาษกจายครบ แตเมอเทยบกบหลกประกนสขภาพทเปลยน

จาก30บาทมาเปนไมตองจายสกบาทในป2549ทำไมประกนสงคมถงแพทกกระบวนทา?”

ใชวาประเดนนจะเงยบกรบเสยทเดยว ยงมความหวงอยในสายลม ตลอด 8-9 เดอนทผานมามการประการเพมสทธใหผประกนตนในระบบประกนสงคมอยหลายครง โดยหวงจะตามหลกประกนสขภาพถวนหนาใหทน

แตเอาเขาจรงๆการเพมสทธทวาหลายประเดนยงลกผลกคน เมอ สปส. (สำนกงานประกนสงคม) ชงเรองออกมา พอสงมาถงคณะ

กรรมการการแพทย รายการสทธทงหลายกถกตดตอนจนแทบจะกลายเปนหมน...ความหวงกลบคนสสายลมอกครง

ไมตองถงระดบนกวชาการ คนธรรมดาๆหลายคนกสรปแทบจะเปนเสยงเดยวกนวา เพราะ

ประเทศไทยของเรายงมระบบประกนสขภาพทแยกกนออกเปน 2 สวนนนคอสาเหตของปญหา

จรงๆมนกดเปนความวนวายอยางปกตของบานเราเหมอนรถเมลเอกชนสารพดแบบตโทรศพทหลายแบบแทกซหลากสหรอไมกเปนคำถามทวา“ทำไมMRTกบBTSถงไมใชบตรโดยสารรวมกน”

มองในรายละเอยด แมชองวางของทง 2 ระบบจะหางกนเพยงใดแตในสายตาของคนในสงคม ระบบประกนสขภาพเรยกไดวาเปนเรองคอขาดบาดตายแตกลบยงไมเคยเปนทถกเถยงกนในวงกวาง เรา-ประชาชนกตองกมหนายอมรบกนไป

วารสาร ‘ปฏรป’ ฉบบท 2 วาดวยเรองการปฏรประบบประกนสขภาพ เจาะรายละเอยดความแตกตางเหลอมลำในสทธขนพนฐานทประชาชนพงมแมเงอนปมนเราอาจไมสามารถลงมอแกเองไดแตการสรางความเขาใจกเขาหลก‘รเขารเรา’อยางนอยกเปนกาวแรกไปสการแกไขทตนเหตของปญหาอยางแทจรง

ทปรกษาสปร. ศ.นพ.ประเวศวะสนพ.วชยโชคววฒนนพ.อำพลจนดาวฒนะนพ.สวทยวบลผลประเสรฐนพ.สมศกดชณหรศมนพ.ชชยศภวงศทพ.กฤษดาเรองอารยรชตรศ.ดร.วลาสนอดลยานนทนพ.ศรวฒนทพยธราดลดร.วณปนประทป

กองบรรณาธการสปร. นางสาวพชราอบลสวสดนางสาวสมพรอทธเดชพงศนางสาวปนดดาขาวสะอาดนายครรชตปตะกานางสาววไลวรรณสรสทธนางสาวนงลกษณยอดมงคลนางสาววนวสาแสงทมนางสาวจตตมาอมอารยนางสาวรฐวรรณเฮงสหาพนธนางสาวสพรรณสวรรณศร พมพเผยแพรหามจำหนาย

ดำเนนการผลต เปนไทพบลชชง

บรรณาธการ รงฤทธเพชรรตน

กองบรรณาธการ อภรดามเดช/วรพงษสนทรฉตราวฒน/ศรศกดพกลแกว

ศลปกรรมณขวญศรอรโณทย/เดอนจงมนคง

พสจนอกษรครบนวงศชน

5

วน-เดอน-ป

1

Brian Binnie

ไบรอนบนน

หนงในความใฝฝนสงสดของมนษยคอการออกไปทองอวกาศ‘กาวเลกๆ’ของนลอารมสตรองบนพนผวดวงจนทรในป1969ยนยนวาขอบเขตของความฝนกบความจรงมทางบรรจบกน

แตไมวาจะกครงตอกครงอากาศยานทพงทะยานออกไปนอกชนบรรยากาศโลกไดลวนเปนทรพยสมบตขององคกรระดบชาตจากเหลาประเทศมหาอำนาจทงนน

ไบรอนบนนรบใชหนวยนาวกโยธนของสหรฐในฐานะนกบนมา21ปกอนจะผนตวมาเปนนกบนอวกาศจน17ธนวาคม2003ในงานฉลองครบรอบ100ปการบนครงแรกของพนองตระกลไรทเขาขบยานอวกาศรปรางประหลาดพชตความเรวเหนอเสยงไดในวนนนทความสง20กโลเมตร

สเปซชปวน (SpaceShipOne) เปนอากาศยานเอกชนทรงหวกระสนออกแบบโดยวศวกรชาวอเมรกน เบรต รแทนดวยการสนบสนนเงนทนกวา25ลานเหรยญจากMojaveAerospaceVen-turesของพอลอลเลนอดตคหบลเกตสเจาพอไมโครซอฟต

4 ตลาคม 2004 สเปซชปวนขนสฟาครงสดทายกอนปลดประจำการเทยวบนท17Pภายใตการควบคมของบนนทะยานออกจากยานแม‘ไวทไนท’(WhiteKnight)ขนสระดบความสง112กโลเมตรจากระดบนำทะเลดวยความเรว3.09มครวมเวลาทงหมด23นาท56วนาทและพชตการแขงขนชงรางวลANSARIXPRIZEซงมอบใหอากาศยานเอกชนลำแรกทไตระดบความสง103กโลเมตรและกลบมาอยางปลอดภย2ครงใน2สปดาห

นอกจากจะเปนอากาศยานเอกชนลำแรกทบนทะลชนบรรยากาศเปนสถต บนนยงถกบนทกไววาเปนพลเมองสกอตแลนดคนแรกทไดเดนทางออกไปนอกโลกอกดวย

2

Augusto Pinochet

ออกสโตปโนเชต

การปฏวตรฐประหารเปนอปสรรคสำคญตอการพฒนาประชาธปไตย นกเผดจการอำนาจจงเปนตวละครทางประวตศาสตรทถกจดจำในดานลบตลอดมาแมในโลกสงคมนยมเองกตาม

ศกราชทลทธคอมมวนสตเฟองฟ ผลการเลอกตงทวไปในป1970ของชลสงผลใหซลวาดอรอาเยนเดนกอดมการมารกซสตจากพรรคสงคมนยมกมเสยงขางมาก จนสามารถกาวขนสตำแหนงประธานาธบด

สวนทางกบกระแสนยมซายกลมทหารกขยายฐานอำนาจเตบโตเชนกนพล.อ.ออกสโตปโนเชตผบญชาการกองทพบกไดทำรฐประหาร

ยดอำนาจในวนท11 กนยายน 1973และในวนเดยวกนนนประธานาธบดอาเยนเดกถกพบเปนศพในทำเนยบหลงจากรฐบาลถกโคนดวยอำนาจทหารชาวชลจำนวนมากออกมาชมนมเกดเปนจลาจลครงใหญตลอด

ระยะเวลาทเขาอยในตำแหนงประธานาธบดระหวางป1974-1990มประชาชนผตอตานกวา3,000คนเสยชวตและสญหายหลายหมนคนถกทรมาน

หลงหมดอำนาจพล.อ.ปโนเชตหนไปตางประเทศกอนถกจบกมทองกฤษในป1998แตเนองจากอาการปวยทำใหจวบจนวนสดทายของชวตเขากยงไมเคยไดรบโทษในขอหาละเมดสทธมนษยชนเลยแมแตครงเดยว

หลงการเสยชวตของเขา10ธนวาคม2006ดวยวย91ปประชาชนสวนหนงจดงานเฉลมฉลองรฐบาลชลกปฏเสธการจดพธศพ มเพยงหนวยงานในสงกดกองทพเทานนทไดรบอนญาตใหลดธงครงเสาเพอเปนการไวอาลยแกจอมเผดจการผน

3

Yoshijiro

Umezu

โยชจโรอเมซ14 สงหาคม 1945 หลงจากระเบดปรมาณ

‘ลตเตลบอย’ทฮโรชมาและ‘แฟตแมน’ทนางาซากพรากชวตประชาชนญปนไป2แสนกวาคนจกรพรรดฮโรฮโตไดประกาศยยอมแพและเรยกรองใหรฐบาลยอมจำนนเพอรกษาชาตเอาไว

นายพลโยชจโร อเมซ เสนาธการทหาร ไมยอมรบความพายแพ เขาเคยคดแมกระทงจะปฏวตยดอำนาจ เพอใหกองทพแหงดนแดนอาทตยอทยยนหยดสตอไป

จบการศกษาดวยผลงานอนดบหนงจากวทยาลยการทพบกแหงจกรวรรดญปนกอนจะถกสงไปเรยนตอทเยอรมนและเดนมารกระหวางนนอเมซไดรบใชชาตเปนครงแรกในสงครามโลกครงท 1 กบตำแหนงผชวยทตฝายทหารทสวตเซอรแลนด

หลงจากลมเลกความตงใจยดอำนาจ นายพลอเมซ กไดรบคำสงโดยตรงจากจกรพรรดใหเปนตวแทนกองทพญปนลงนามในสญญาสงบศก

2 กนยายน 1945 นายพลอเมซ เสนาธการทหาร ผบญชาการคนสดทายของญปน และ มาโมรชเกะมตส รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศไดลงนามรวมกบพลเอกดกลาสแมคอาเธอรบนเรอยเอสเอสมสซรทบรเวณอาวโตเกยวมการถายทอดสดไปทวโลก

หลงจากนน นายพลอเมซ ถกทหารฝายสมพนธมตรจบกมในขอหาอาชญากรสงคราม และถกตดสนโดยศาลทหารนานาชาตใหจำคกตลอดชวตในป1948

6

4

Francis Drake

ฟรานซสเดรก

ศตวรรษท 16-18 ยคลาอาณานคม จกรวรรดองกฤษครอบครองความไดเปรยบในมหาสมทร จนพชตโลกเกอบทงใบ หากยอนเวลาไปจะพบวา แสนยานภาพของกองเรออนเกรยงไกรนนมทมาจากโจรสลด

ฟรานซส‘เดอะดรากอน’เดรกเปนทรจกกนดในนานนำคารเบยนเพราะเขาคอโจรสลดนามกระเดองผปลนกองเรอสเปนเปนวาเลน จนพระเจาฟลปท 2 แหงสเปนเคยตงคาหวโจรสลดผนไวสงถง4ลานปอนด

กปตนเดรกออกเดนทางสำรวจโลกแขงกบคปรบอยางสเปน เมอ 13 ธนวาคม 1577กองเรอขององกฤษ5ลำพรอมลกเรอ165คนนำโดยเรอโกลเดนไฮนด(GoldenHind)ของเดรกมงหนาลงใตผานชองแคบมาเจลลนลดเลาะชายฝงอเมรกาใตออกสมหาสมทรแปซฟก

กระทง26 กนยายน 1580 กปตนเดรกสามารถนำเรอโกลเดนไฮนด ผานฟลปปนสออมแหลมกดโฮปทวปแอฟรกากลบมาทองกฤษไดสำเรจและถกบนทกไวในฐานะชาวองกฤษคนแรกทเดนทางรอบโลกจากนนสถานะของเขากเปลยนจากโจรสลดมาเปนนกเดนเรอผโดงดงจนป1585ไดรบพระราชทานยศชนอศวนจากพระราชนอลซาเบธท1เปนเซอรฟรานซสเดรก

อก3ปถดมาเดรกไดเลอนขนเปนรองผบญชาการกองทพเรอองกฤษและสามารถพชตกองเรอไรพาย-อารมาดาของสเปนทประกอบดวยเรอ130ลำสำเรจในสงครามทชองแคบองกฤษ

5

Johann Galle

โจฮนนกาลเล

ความเช อ ท ว า‘โลกแบน’ ถกพบเกบเขาหบประวตศาสตรเมอนโคลสโคเปอรนคสประกาศทฤษฎโลกกลมและเปนศนยกลางของระบบสรยะหลงจากนนความเรนลบเกยวกบจกรวาลกเรมถกเปดเผย

วทยาการในยคตอ มาช วย ยนยนว าระบบสรยะมดวงอาทตยเปนศนยกลาง และมดาวเคราะหทงหมด 8

ดวงโคจรอยรอบๆเออรเบยงเลอเวอรรเยรนกดาราศาสตรชาวฝรงเศสสำรวจวงโคจร

ของดาวยเรนสดาวเคราะหทหางจากดวงอาทตยเปนลำดบท7แลวพบวาณทไกลออกไปอาจมดาวเคราะหอยอกดวงหนง

23 กนยายน 1846โจฮานกาลเลนกดาราศาสตรแหงหอดดาวเบอรลน เยอรมน ไดนำผลการคำนวณตำแหนงของ เลอเวอรรเยรมาคนควาตอจนเหนดาวดวงหนงทตำแหนงดงกลาวนนคอดาวเนปจนซงถอเปนดาวเคราะหในระบบสรยะทอยหางจากดวงอาทตยมากทสด

ปจจบน ชอของนกดาราศาตรผนยงปรากฏอยในอวกาศ โดยเปนชอของวงแหวนรอบดาวเนปจนและเปนชอของหลมบนดวงดาว(ImpactCrater)2แหงคอบนดวงจนทรและหลมรปหนายม‘แฮปปเฟซ’อนโดงดงบนดาวองคาร

6

Eero Saarinen

แอโรซารเนน

หลงประเทศอเมรกาถอกำเนดขนในป1776ป1804‘ลอสแอนดคลารก’เมรเวเธอรลอสและว ล เล ยม คลาร กออกเดนทางบกเบกแ ผ น ด น อ เ ม ร ก าจากฝ ง ตะวนออกสตะวนตกตามคำสงของประธานาธบดค น ท 3 โ ธ ม สเจฟเฟอรสนโดยมจดเรมตนทแมนำมสซร

ป ร ะ ต โ ค งGateway Arch ซง

เปนอนสรณในการประกาศขยายอาณาเขตประเทศในครงนนถกออกแบบโดยสถาปนกอเมรกนเชอสายฟนแลนดเอโรซารเนนและสรางเสรจเมอ28 ตลาคม 1965

ซารเนน เปนหนงในกลมสถาปนกผบกเบกแนวโพสตโมเดรน มผลงานเดนคออาคารผโดยสารหลกทาอากาศยานดลเลสในวอชงตนและอาคารควบคมการบนทอากาศยานเจเอฟเคในนวยอรก

งานออกแบบชนสำคญทถกขนานนามวา ‘ประตสตะวนตก’ เปนอนสาวรยโคงทสงทสดในโลกตงอยในเมองเซนตหลยสรฐมสซรบนฝงตะวนตกของแมนำมสซรบรเวณสถานทกอสรางคอจดเรมตนการเดนทางของลอสและคลารก

หลงจากเรมตนการออกแบบเมอป 1947 ประตโคงขนาดยกษนเรมการกอสรางในป1963เมอเสรจสมบรณแลวมความสง192เมตรกวาง192เมตรและยงมระบบลฟตวงตามรางโคงเพอขนไปชมจดสงสดอกดวย

7

นอกหนาตาง

ICELANDพลงหญง

ในรายงานการประชมเวลดอโคโนมกทผานมาเผยวาไอซแลนดครองอนดบหนง ประเทศทมความเทาเทยมระหวางเพศ ขณะทนตยสารนวสวคใหฉายาวาเปนประเทศท ดทสดสำหรบผหญง โดยสำรวจจากขอมลดานการสาธารณสข การศกษา เศรษฐกจ การเมองและความยตธรรม

คณะรฐมนตรชดปจจบนของ โยฮนนาซกดารดอททร นายกรฐมนตรหญงผเปดตวตอสาธารณชนวาเปนรกรวมเพศ มสดสวนระหวางชายหญงในคณะรฐมนตรอยท6ตอ4โดยหนงในนนคอรฐมนตรวาการกระทรวง

อตสาหกรรม พลงงาน และการทองเทยวแคทรนจเลยสดอททรซงกำลงตงครรภลกแฝด

ขณะเดยวกน สหภาพแรงงานพาณชยและสำนกงาน (VR) ใหขอมลวา ผหญงไอซ-แลนดยงไดรบคาจางตำกวาผชายในตำแหนงหนาทเดยวกนรอยละ10

แตละป หนวยดแลผถกขมขนในโรง-พยาบาลเรคยาวคและหนวยงานใหคำปรกษาผถกลวงละเมดทางเพศตองดแลผหญง250คนตอปแตกรณทไปถงศาลมไมถง5คด

แคทรนเชอวา ความเทาเทยมทางเพศคอหนงในตวชวดสำคญของคณภาพสงคมโดยรวม แมผหญงไอซแลนดจะมสทธมเสยงพอสมควรแตบางเรองยงตองตอสกนตอไป

ทมา: www.guardian.co.uk

USAเมองจกรยานตวจรง

สถตของผใชจกรยานในชวตประจำวนมากทสดของสหรฐอยทเมองมนนอาโพลสรฐมนเนโซตาโดยชาวเมองเลอกปนจกรยานไปทำงานเขาใกล4 เปอรเซนต เพมขน33 เปอรเซนตตงแตป2007 และเพมขนกวา 500 เปอรเซนต เมอเทยบกบป1980

ชาวเมองหนงในสามยงคงปนจกรยานในชวงฤดหนาวแมแตวนทหนาวเยนทสดคน1ใน5กเลอกใชจกรยาน นอกจากน มนนอาโพลสยงมระบบแชรจกรยานขนาดยกษแหงแรกในประเทศเรยกวา‘ไนซไรด’(NiceRide)ซงเปดใหบรการตงแตเดอนมถนายนปทผานมา

กอนเรมโครงการมคำถามมากมายตงแตมนจะเหมาะกบเมองทคนมจกรยานสวนตวอย

แลวหรอเปลาคนไมมประสบการณปนมากอนมสทธเจบตวงายไหมฯลฯแตเมอจกรยานสเขยวสญลกษณของโครงการไดฤกษออกสถนนผลคอมจกรยานเพยงคนเดยวถกขโมยและเกดอบตเหตเพยงหนงครง ตำกวาททางโครงการคาดการณไวมาก

ปทแลวมคนยมจกรยานกวา100,000ครง ขณะทปน จกรยานถกเพมเขาไปในระบบอก 500 คน เพมจำนวนสถานใหเชาอก 51สถาน ทำใหตงแตเดอนเมษายนถงปลายเดอนกนยายนทผานมา มผยมจกรยานไปแลวกวา172,000ครง

นายกเทศมนตรอาร.ท.รแบคกลาววาการปนจกรยานคอทางทคมคาและเรวทสดทจะเดนทางในเมองตวเขาเองกใชจกรยานเวลาออกไปประชมขางนอกเสมอ

ทมา: www.alternet.org

SWEDENโนเบลสมะเรงมหาวทยาลยรอคกเฟลเลอรในนวยอรกประกาศวาราลฟสไตนแมนหนงใน3นกวทยาศาสตรเจาของรางวลโนเบลสาขาสรรวทยาประจำป2011 ชาวแคนาดา วย 68 ป เสยชวตจากอาการแทรกซอนของมะเรงตบออนกอนหนาการประกาศผลรางวลเพยง3วน

การคนพบททำใหเขาประสบความสำเรจเกดขนตงแตป1973ดวยการพบเซลลเดนดรทกหรอท-เซลล โดยเซลลชนดใหมตวน สามารถพฒนาขดความสามารถของระบบภมคมกนในการรบมอกบเชอโรค

นกวทยาศาสตรอก 2 คนทไดรบรางวลสาขานรวมกนคอจลสฮอฟฟแมนชาวฝรงเศสและบรซ บวทเลอร ชาวอเมรกน โดยพวกเขารวมกนสนบสนนการคนพบของสไตนแมน โดย

ฮอฟฟแมนนคนพบการพฒนาภมตานทานเชอโรคของแมลงผลไมในป 1996 และอก 2 ปตอมาบวทเลอรกทำการทดลองในหนเพอแสดงใหเหนวาทงแมลงและสตวเลยงลกดวยนมสามารถพฒนาระบบภมคมกนตนเองเมอถกเชอโรคเลนงานซำสองได

การคนพบระบบภมคมกนทเปดทางใหกบการรกษาและปองกนการตดเชอและมะเรง ชวยใหสไตนแมนตอสกบมะเรงของเขาทตรวจพบและเรมรกษามาตงแต4ปกอน

คณะกรรมการรางวลโนเบลแหงสถาบนคาโรลนสการะบวา ญาตของสไตนแมนมสทธรบรางวลแทนเขา แมมกฎระบไมใหมอบรางวลแกผเสยชวตไปแลว แตสามารถมอบรางวลแกผรบทเสยชวตในชวงระหวางวนประกาศผลไปจนถงพธมอบ

ทมา: www.nytimes.com

8

JAPANเรอโนอาหสวนตว

ปองกนภยจากแผนดนไหวสนามหรอแมแตนำทวมครงตอไปดวยเรอแคปซล ‘โนอาห’ผลงานออกแบบโดยบรษทญปนนวคอสโมพาวเวอรทเนนการพฒนาผลตภณฑปองกนภยพบตเปนหลก

แคปซลทรงกลมสเหลองสดคลายลกเทนนสยกษนผลตจากไฟเบอรกลาสเสนผาศนยกลาง4ฟตสามารถรองรบผใหญได4คนไมวาจะเปนภยธรรมชาตรปแบบใดแคปซลตวนจะชวยปองกนความสญเสยไดราคาตอหนวยอยท3,900ดอลลารหรอราวแสนกวาบาทขณะนมยอดสงซอเขามาแลวกวา600ราย

ชจทานากะประธานบรษทรบรองวามนโนอาหลำนผานการทดสอบความทนทานหลากหลายรปแบบ มหนาตางกระจกและชองหายใจอยดานบนสด

ยกเวนอยกรณเดยวทแคปซลอาจชวยชวตไวไมไดคอเหตเพลงไหมขณะทแคปซลสามารถทนความรอนไดไมหลอมละลายแตคนทอยขางในอาจจะสกไปเรยบรอยแลว

ทมา: www.treehugger.com

INDIAแทบเลตถกสดในโลก

คอมพวเตอรแทบเลตถกทสดในโลกหาไดแลวทอนเดยดวยรปแบบจอสมผสขนาด7นวรนAakashทแปลวาทองฟาในภาษาไทยราคาเครองในขณะนอยทเครองละ45ดอลลารหรอประมาณ1,350บาท

คาพล ซบล รฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาทรพยากรมนษยเพงเปดตวแทบเลตนกเรยนรนนอยางเปนทางการและประกาศวารฐบาลอนเดยมแผนผลตแทบเลตรนนออกมามากกวา 100,000 เครอง ซงผสนใจตองซอผานมหาวทยาลยทไดรบเลอกจากรฐบาลใหเปนตวแทนจำหนายเทานน

ทางดาตาวนดบรษทผผลตใหขอมลเพมเตมวาAakashใชระบบปฏบตการแอนดรอยด2.2พรอมพอรทยเอสบ2พอรทและหนวยความจำในตวเครองทเพมไดถง 32 กกะไบต ซงนอกจากจะเขารวมโครงการแทบเลตนกเรยนบรษทยงมโครงการจะวางจำหนายในตลาดทวไปดวยชอ‘UBISlate’ภายในสนปน

ในประเทศทแลปทอปราคาเครองละ400-1,000ดอลลารและรายไดตอเดอนของประชากรตำกวานนไปอกการเปดตวแทบเลตสำหรบนกเรยนครงนจงถอเปนการปฏวตการเขาถงอนเทอรเนตและเทคโนโลยของเยาวชนอนเดยครงสำคญ

ทมา: http://english.aljazeera.net

WORLD2017อวสานหนงสอพมพ

หนงสอพมพทวโลกกำลงจะถกแทนทดวยสอดจตลภายในป 2040ฟรานซส เกอรร ผอำนวยการองคการทรพยสนทางปญญาโลก หรอไวโป(World IntellectualPropertyOrganization:WIPO)เผยผลการศกษาลาสดในการใหสมภาษณกบหนงสอพมพทรบนเดอเจเนฟ(TribuneDeGeneve)ของสวตเซอรแลนด

ขณะนหนงสอพมพทเปนกระดาษในสหรฐมยอดจำหนายนอยกวาหนงสอพมพดจตล ขณะทรานหนงสอทยอยปดตวลงในหลายๆเมอง ทำใหเกอรรมองวา อวสานหนงสอพมพในสหรฐอาจมาถงเรวกวานน หรอภายในป 2017 แตปญหาสำคญของสอดจตลเวลานอยทการจดเกบรายได

ผอำนวยการไวโปตงขอสงเกตวา เมอมการเปลยนแปลง ไมวาจะเปนเรองดหรอไมกตองเตรยมพรอมรบมอและเพอใหกระบวนการตางๆดำเนนไปไดอยางราบรนการคมครองดานทรพยสนทางปญญาและกฎหมายเรองลขสทธจะเขามามบทบาทสำคญในเรองนแนนอน

ทมา: www.afp.com

9

เรองจากปก กองบรรณาธการ ขอมล:โครงการการจดทำขอเสนอทางเลอกและรปแบบบรหารจดการสวสดการดานรกษาพยาบาลของระบบประกนสงคมในอนาคต(สงหาคม2554)มลนธแพทยชนบทสนบสนนโดยแผนงานพฒนาคณภาพชวตแรงงานสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)10

หากเปนมนษยธรรมดาใครไมเคยเจบปวย...คงไมมสขภาพมราคาความเจบปวยเปนเรองทไมมใครหนพนแนนอนวาคาใชจายทาง

ดานสขภาพและการรกษาพยาบาลยอมเปนเรองจำเปนสมยหนงสภาวะเศรษฐกจคอเรองความเปนความตายลมหายใจของใครหลายคน

หยดลงเพราะขดสนเงนในกระเปา หากความเปนอมตะหาซอได ผมอนจะกนคงเปนกลมเดยวทมชวตยนยาว

แตเมอระบบการเมองโลกปฏวตตวเองความสมพนธระหวาง‘รฐ-ราษฎร’ไมไดมเพยงขนตอนการจายสวยทำนาเปนทหารเสยภาษเทานนประเทศทไดชอวาพฒนาแลวเกอบทกแหงรฐบาลจะอยในฐานะ‘ผใหบรการ’กบประชาชนโดยมระบบสวสดการเปนเครองมอหลกซงการประกนสขภาพกจดเปนหนงในนน

พดงายๆคนเจบ-รฐจายประกนสขภาพจงเปนสทธขนพนฐานทประชาชนภายใตการปกครองของรฐพงม...นอกจากจากสทธ3วนาทในคหาเลอกตง

แตเรองนกไมไดมความเทาเทยมกนทงโลกบางประเทศรฐกไมไดจายใหทงหมดตองมระบบสมทบ หรอประชาชนจายเองบางสวน รวมถงความครอบคลมททงโลกมหลากหลายมาตรฐานมาก บางแหงไมนบการผาฟนคด ในขณะทอกแหงมแพคเกจคลอดลกแถมพเลยง

ยอนมองมาทบานเรา เปนเวลาหลายปท ‘ระบบประกนสขภาพ’ ยงเปนปญหาคาราคาซงอยดวยเหตผลสารพดทงโครงสรางทยงยากรปแบบการประกนกหลากหลายไหนจะบตรทอง ไหนจะประกนสงคมทตองมการจายสมทบกนเปนรายเดอน ไหนจะปญหาเรองการบรการของโรงพยาบาลรฐกบเอกชนทตางกนราวฟากบเหวฯลฯ

เพราะสภาพความเปนจรงเมอคนไขในระบบประกนสงคมไปโรงพยาบาลกมกจะถกปฏบตราวกบมา‘ขอ’รกษาฟรทงทจรงแลวการรกษาพยาบาลมคาใชจายเสมอทกระบบตางกนทภาระนจะตกไปอยกบใครตางหาก

จนแลวจนรอดกแลกไดกบการบรการทใครกบอกวามคณภาพเพยงระดบ‘เกรดบ’ในขณะทผมอนจะกนหลายคนทนไมไดกยอมควกกระเปาจายแพงเผนไปซอประกนของเอกชนกนหมด

แทจรงไมไดเปนเรองใหม เพราะคนความเปนมาดแลว กนบไดวาระบบประกนสขภาพของไทยมประวตยาวนานกวาครงศตวรรษเลยทเดยว

ป2488เรมมสวสดการคารกษาพยาบาลขาราชการและยกเวนคารกษาพยาบาลใหแกผมรายไดนอยอยางไมเปนทางการ

ป2524กระทรวงสาธารณสขออกบตรรายไดนอยใหกบครอบครวทมรายไดตำกวาระดบความยากจน

ป2526กระทรวงสาธารณสขขายบตรสขภาพสำหรบบคคลทวไป

ป2533ประกาศใชพ.ร.บ.ประกนสงคมทใหลกจางนายจางและรฐบาลรวมกนจายสำนกงานประกนสงคมเปนผดแลครอบคลมสทธทงรกษาพยาบาลคลอดบตรทพพลภาพเสยชวตชราภาพสงเคราะหบตรและวางงานภายใตการกำกบดแลของสำนกงานประกนสงคม(สปส.)

ป2545รฐธรรมนญป2550มาตรา51ประกาศใชพ.ร.บ.หลกประกนสขภาพแหงชาตครอบคลมคนไทยทงประเทศหนวยงานรบผดชอบคอสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต(สปสช.)

ป2553ขยายสทธขนพนฐานสำหรบบคคลทมปญหาสถานะและสทธในการรกษาพยาบาล

สวสดการสารพดมาตรฐาน...ปฏ ร ปร ะบบปร ะก นส ขภาพ

11

ระบบหลกประกนสขภาพของไทยในป2553

ระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว(4.94ลานคน)

ระบบอนๆเชนบคคลทมปญหาสถานะและสทธรวมถงขาราชการการเมอง(0.68ลานคน)

ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาหรอบตรทอง

(47.7ลานคน)

ระบบประกนสงคม(9.4ลานคน)

ปญหา เรอง ความ หลาก หลาย ของ ระบบ ประกน สขภาพ

“ผมเสยเงนสมทบเปนรายเดอนนะครบทำไมสทธของผมถงไมเทากบบตรทองทงๆทดตวเงนผมจายมากกวาอก”

“หนใชบตรทองคะเชอแลววาของฟรมจรงแตทำไมคณภาพบรการเหมอนพลเมองชน2ชน3ละคะแถมหมอพยาบาลกชอบทำบงตงใสหนดวย”

ปญหาเลกๆเบองตนจากจำนวนรอยแปดพนประการแววเรอยมาจนมาถงปญหาขอใหญเมอผใชสทธประกนตนตงคำถามดวยเสยงอนดงวา

“เออ...ดๆ แลวมแตพวกผมนครบทตองจายรายเดอนขาราชการกไมตองบตรทองกไมตองทำไมละครบ...ทำไมผมตองจายทงทสทธในการรกษานอยกวาบตรทองอกผาฟนคดยงตองจายเองเลย”

มเพยงผประกนตนในระบบประกนสงคม 9.44 ลานคนเทานน ทตองจายสมทบในการรกษาพยาบาลขณะทคนอนๆในประเทศอกกวา55ลานคนรฐบาลเปนผออกคาใชจายใหทงหมดนอกจากความแตกตางดานความครอบคลมในการรกษาทขมกนมดแลวกยงเกดคำถามถงความไมเปนธรรมขนมาอกวาทงๆทจาย แตทำไมสทธในการรกษา และการดแลใหเขาถงการบรการทมคณภาพถงไดมจำกดจำเขยยงนกนอยกวาสทธของผกำลงรอพสจนสญชาตเสยอก

“ทำไม ตอง จาย?”ตอขอสงสยนยงไมมคำตอบชดเจนนอกจากขอมลเชงตวเลขภาระงบประมาณของรฐบาลทไดมาจากรายงานการจด

ทำขอเสนอทางเลอกและรปแบบบรหารจดการสวสดการดานการรกษาพยาบาลของระบบประกนสงคมในอนาคต2554วาในป 2553ภาระงบประมาณสำหรบคารกษาพยาบาลของระบบหลกประกนสขภาพทง 3 ระบบหลก รฐบาลใชเงนสำหรบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว 62,195 ลานบาท ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา 120,846 ลานบาทขณะทระบบประกนสงคมใชเงนเพยง7,490.62ลานบาทหรอ1ใน3ของคาใชจายทงหมด22,471.68ลานบาทเทานน

ไมวาเราจะตองจายเงนสมทบเขากองทนประกนสงคมเทาไหรหาหมอบอยๆหรอไมปวยเลยทงประบบประกนสงคมปจจบนจะทำหนาท‘เหมาจาย’2,105บาทเปนรายหวใหกบโรงพยาบาลทอยในระบบทกป

ใชวชาคณตศาสตรงายๆชวยคำนวณหากมผขอใชสทธโรงพยาบาลแหงหนงจำนวน5,000คนไมวาจะมคนมาใชจรงเทาไหร โรงพยาบาลกจะไดรบเงนจากสำนกงานกองทนประกนสงคมไปเตมๆ5000 x 2105 = 10,525,000...10 ลานกวาบาท

หลายฝายระบตรงกนวาโรงพยาบาลเอกชนหลายแหงเขามารวมในระบบประกนสงคมกเพราะเงนทแทบจะไดเปลาจำนวนมากขนาดนและเมอถงขนตอนการรกษาจรงโรงพยาบาลกมกจะนำงบตวนไปรดเขมขดบรหารจดการอยางประหยดเพราะจากการศกษาของสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตพบวาโรงพยาบาลใชงบในการรกษาจรงเพยงรายละ700บาทเทานน

นนยงทำใหขอสงสยนทวความหนกหนวงเขาไปอก“ทำไมเราตองจาย!!!”

ประกน สงคม VS บตร ทองอยางทเหนกนอยไมตองแบงแยกชนชนกบขาราชการและนกการเมองในระดบ

ประชาชนคนธรรมดาซงมหลากหลายของระบบทงประกนสงคมและบตรทองความไมเทาเทยมกนยอมบงเกดโรงพยาบาลบางแหงมการ‘แบงเกรด’ผปวยชนดทเรยกไดวาแยกคนละตกคนไขธรรมดาทยนดจายเองกบพวกใชสทธระบบประกนในขณะทหลายแหงซอยยอยไปกวานนจายเงนตกนงประกนสงคมอกตกหนงบตรทองอกตกหนงซงแนนอนวาคณภาพในการรกษาและบรการยอมแตกตางกนไปดวย

สวสดการสขภาพของประชาชนธรรมดา มองขามความสงสยถงเหตผลวาทำไมการจดการสวสดการดานสขภาพของรฐถงตองม2ระบบไปกอนลองมาดทรายละเอยดความแตกตางหลกๆระหวางประกนสงคมกบบตรทองณวนท1มกราคม2554วามอะไรบาง

ระบบ หลก ประกน สขภาพ แหง ชาต (บตร ทอง)

ของ ฟร จรง หรอ เปลา?‘เฉลย’คอนยามงายๆของระบบบตรทองซงเรมมาจากการใหผมสทธ

แบกรบคาใชจายกอนทรฐจะโดดเขามาอมภาระไวทงหมดในภายหลงเพราะระบบนใชภาษของประชาชนทกคน มองงายๆ งบประมาณ

ทงหมดในการรกษาพยาบาลกมาจากการเฉลยรายไดจากคนทงประเทศคนจนจายนอยคนรวยจายมาก

ดงนนจะเหนวาระบบนไมใชของฟร แตมาจากภาษของทกคน แมแตผทไมไดใชระบบนกยงมสวนรวม เพราะเงนภาษทงทางตรงและทางออมกจะถกแบงมาสำหรบระบบหลกประกนสขภาพแหงชาตอยด

แตกอกนนแหละ...เมอระบบภาษของประเทศเรายงมปญหาอยเพราะจากขอมลของสำนกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) ในป

2553ระบวาจำนวนผจายภาษอยางถกตองในระบบของประเทศไทยมเพยงแค 2.3 ลานคนและคนจนทสดมรายไดตำกวาคนรวยทสดถง12.81เทานนทำใหคำวา‘เฉลยทกข เฉลยสข’ ถกพดออกมาอยางไมเตมปาก

ปญหาระบบประกนสขภาพจงเปนเรองทมรากเหงาของปญหาใหญโต

ระดบชาต และยงยากพวพนกนเปนงกนหางเหมอนทเหน

ตวอยางตางแดนรปแบบของระบบหลกประกน

สขภาพทสำคญม2ระบบคอ

1. ระบบ เยอรมน (Bismarck's Model) หรอ Social Health Insurance ทประชาชนทกคนตองรวมจายเงนประกนสขภาพเพมเตมจากภาษเปนระบบทนยมในประเทศในกลม OECD ทพฒนาแลวระบบนใชในระบบประกนสงคมของไทย

2. ระบบ องกฤษ (Beveridge's Model)หรอ State-Fund เปนระบบทใชภาษ(Taxation) โดยประชาชนไมตองจายสมทบอก แตใชภาษทรฐเกบไดทงทางตรงและทางออม เปนระบบทประเทศสวนใหญใช (106 จาก 191 ประเทศ:WHO2004)ทงทเขาถงและยงเขาไมถงหลกประกนสขภาพถวนหนา(UniversalCoverage) ระบบหลกประกนสขภาพแหงชาตหรอโครงการ 30 บาทรกษาทกโรคของไทยใชระบบน

ขอพจารณาในการเลอกรปแบบจะพจารณาจากความพรอมทางเศรษฐกจ

ประเทศใดมแรงงานในระบบมาก เชนประเทศในยโรปกจะเลอกระบบเยอรมนแตหากประเทศใดมเกษตรกรรมและการจางงานนอกระบบมากประชาชนมรายไดไมแนนอนกจะเลอกระบบองกฤษเพราะเปนการใชเงนจากภาษ

ทางเลอกประเทศไทย?มขอเสนอจากหลายฝาย ให

ประเทศไทยใชระบบเยอรมน แตหากดความเปนจรงแลว เราจะพบขอจำกดอยางนอย2ประการคอ

1. โครงสรางเศรษฐกจของไทยทกวารอยละ 75 เปนแรงงานนอกระบบและเกษตรกร ไมมรายไดแนนอน ทำใหยากจะจายเงนสมทบทกเดอนจงมเพยงผประกนตนทมรายไดประจำสามารถจายไดเพยงรอยละ15เทานน

2. โครงการหลกประกนสขภาพถวนหนาถอเปนการใชระบบองกฤษแลวตงแตสมยยงเปน 30 บาทรกษาทกโรคโดยประชาชนไมตองจายสมทบ ซงขอนเปนเหตผลสำคญใหไทยตองเบนเขมมาทางระบบองกฤษมากกวา

1. ขอบเขต และ เงอนไข การ คมครอง ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

นนไมจำเปนตองจายเบยประกน ไดรบการคมครองทนทเมอลงทะเบยน ขณะทระบบประกนสงคมตองจายเงนสมทบในระยะเวลาทกำหนด กรณเจบปวยตองสงเงนสมทบตดตอกนไมนอยกวา 3เดอนภายใน15เดอนกรณคลอดบตรตองสงเงนสมทบไมนอยกวา7เดอนจงจะไดรบการคมครอง และหากขาดการจายเงนสมทบเกน 3 เดอนสทธนนเปนอนสนสด ซงตางจากระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาทสทธจะสนสดกตอเมอผมสทธนนไดรบการคมครองจากสทธอนของรฐแลว และระบบประกนสงคมยงเปนระบบเดยวทผประกนตนนายจางและรฐบาลรวมจาย

2. สทธ ประโยชน ท แตก ตาง กน สทธประโยชนทงสองระบบมความ

แตกตางกนทงสน 15 สทธประโยชนโดยทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาครอบคลมมากกวา14 รายการยกเวนรากฟนเทยม ทระบบประกนสงคมมมากกวาและเพงจะบรรจในสทธประโยชนเมอ วนท 1 มกราคม 2554 และยงมอปกรณและอวยวะเทยมในการบำบดโรคทแตกตางกน ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาม 270 รายการ ระบบประกน

สงคมมเพยง81รายการ

3. สทธ ประโยชน ท เหมอน กน แต บรหาร จดการ แตก ตาง กน

มจำนวน 26 รายการ ม 10รายการททงสองระบบมระบบบรหารจดการเฉพาะ แตแตกตางกนในราย-ละเอยดและยาทมปญหาในการเขาถงอก15รายการทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนามการจดการเฉพาะขณะทระบบประกนสงคมไมมมเพยงรายการเดยวคอผาตดสมอง ทระบบประกนสงคมมการจดการเฉพาะ ขณะทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาใชวธจายเงนใหหนวยบรการตามกลมวนจฉยโรครวม(DRG)

ดจากความแตกตางทวานแลว กสรปไดงายๆ เลยวา ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนามสทธประโยชนทดกวาทงขอบเขตและเงอนไขการคมครองสทธประโยชนทมากกวา และมการบรหารจดการเฉพาะใหผปวยไดเขาถงการบรการทมคณภาพไดดกวา

เสยงคำถามทถกสงออกไปยงไมมใครสะทอนคำตอบกลบมาแตกไมโชครายไปเสยทงหมด เพราะสำนกงานประกนสงคม ไดมมตเพมสทธในการรกษาพยาบาลขนในป2554

1.เพมสทธการรกษาพยาบาลโรคเรอรงจากเดมปละไมเกน180วนเปนรกษาตอเนองตามความจำเปน

2.เพมสทธการรกษาพยาบาลในกรณเจบปวยฉกเฉนตางโรงพยาบาลจากเดมเบกจายได 2 ครงตอป เพมเปนไมจำกดจำนวนครง

3.เพมสทธทนตกรรมสามารถทำฟนปลอมไดทงปาก ในวงเงน4,400บาทและผาตดฟนคดได

4.เพมสทธการเขาถงยาตานไวรสเอดสโดยหากตรวจซดโฟรเกนกวา250แตไมเกน350ใหรบยาตานไวรสทนท

5.ในกรณมการวนจฉยโรคแลวพบวาตองใชยาราคาแพง สำนกงานประกนสงคมจะเปนผจายคายาใหทงหมด

6.เพมสทธใหกบผประกนตนทปวยเปนโรคไตวายเรอรงหลงจากสมครเปนผประกนตนแลว ใหมสทธผาตดเปลยนไตไดทนทพรอมใหยากระตนเมดเลอดหากไมเปลยนเลอดและขยายคายาจาก750บาทตอสปดาหเปน1,125บาทตอสปดาห

7.การผาตดเปลยนไต จากเดมเหมาจาย 2.3 แสนบาทตอครง มาเปนแยกออกเปน 2 กรณ ทงกรณไมมโรคแทรกซอน จายครงละ 1.4 แสนบาทและกรณมโรคแทรกซอนจายครงละ1.4แสนบาท

8.ปรบเพมคายากดภมคมกนแกผปวยไตวายเรอรงโดยเดอนท1-6หลงผาตดได 3 หมนบาทตอเดอน เดอนท7-12ได2.5หมนบาทตอเดอนปท2ได2หมนบาทตอเดอนปท3 ได1.5หมนบาทตอเดอน

9.เพมสทธการรกษาพยาบาลผปวยโรคมะเรง 7 ชนดทพบไดบอยในคนไทยไดแกมะเรงเตานม,มะเรงปากมดลก, มะเรงรงไข, มะเรงโพรงจมก,มะเรงปอด, มะเรงหลอดอาหาร และมะเรงลำไสใหญ โดยใหสถานพยาบาลทรกษาตามแนวทางทกำหนดสามารถเบกคาใชจายตามจรง จากเดมไมเกน50,000บาทตอป เปนตงแต15,000-272,100บาทตอป

แต มหากาพยประกนสขภาพประเทศไทยเหมอนบญมแตกำบงเพราะในขณะนสทธประโยชนทคณะกรรมการประกนสงคมอนมตปรบเพม ไดมการออกเปนประกาศคณะกรรมการการแพทยตามพ.ร.บ.ประกนสงคมป2533 เมอวนท20กรกฎาคม2554ใหสทธทเพมมเพยงแคโรคมะเรง 7 ชนดทพบบอยในคนไทยเทานน สวนสทธทเหลออนๆยงไมมประกาศใดๆ ออกมา จงยงไมสามารถบงคบใชได

12

หนทางปฏรประบบประกนสขภาพ

ความทกขของผประกนตน

ใครไดประโยชน?การคงไวทง 2 ระบบเชนน ผประกนตนกไมได

ประโยชนเพราะยงตองจายเงนอยกลมเดยวเงนจายสมทบทกเดอนกไมไดใชเพราะไมคอยเจบปวยเมอตองการใชตอนสงอายกถกยายไปอยระบบอนคนสวนใหญในระบบบตรทองกไมไดประโยชน เพราะไมมกลมคนทแขงแรงมาเฉลยความเสยงดวย คาใชจายทรฐตองจายเฉลยตอคนกสงขนทางเลอกของโรงพยาบาลกจำกด เพราะไมมโรงพยาบาลไหนอยากดแลเดก หรอผสงอายทมคาใชจายสง คาบรหารจดการรฐบาลกตองจายทงสองหนวยงานขาดประสทธภาพทงระบบ ไมวาเรองนประโยชนจะตกอยกบใคร คงไมใชเราประชาชนสวนใหญแนๆ

โรงพยาบาลไมยอมสงตอจนแพยารนแรงองศนา(นามสมมต)อาย28ปสาวโรงงานผลตกลองถายรปมอาการ

ผนคนขนทวตวเหมอนเปนลมพษไดเขารกษาทโรงพยาบาลตามสทธประกนสงคมตลอดแตไมหายจนมอาการรนแรงขนเรอยๆกระทงตงครรภ แพทยวนจฉยวาอาจเปนเพราะครรภเปนพษเมอคลอดแลวจะหายเอง

แพทยจงใหกลมยาแกแพ แกผนคน และยากดภมคมกน แตอาการกยงหนกขนเรอยๆ หลงคลอดลกอาการกไมหาย เธอตองการไปรกษาทโรงพยาบาลอน แตทางโรงพยาบาลไมยอมออกใบสงตวให พรอมเหตผลวายงรกษาได

หลงจากนนทมแพทยเรมพงเปาไปทโรคธาลสซเมยแตไมพบจงวนจฉยตอไปวาอาจเปนรมาตอยดแตกตรวจไมพบเชนกนระหวางนนกใหยากลมเดมตลอดในทสดผปวยกเกดอาการชอกไขขนสงตวบวมมอาการปวดรนแรงแมฉดยามอรฟนกไมสามารถระงบปวดได

หลงจากรกษาอยในโรงพยาบาลเดม3วนจนญาตทนไมไหวโตเถยงกบโรงพยาบาลใหสงตอไปรกษาทโรงพยาบาลศรราชจนโรงพยาบาลยอมสงตอ

ในสภาพทผปวยหมดสตผวหนงบางสวนเนาเฟะเธอไปถงโรงพยาบาลศรราช นอนสลบไป 3 วนเตม แพทยวนจฉยวาเปนภาวะจากการตดเชอในกระแสเลอดเนองจากการแพยา เพราะทางโรงพยาบาลเดมใหยากดภมตานทานตอเนองมานานเปนป ซงกดภมไมใหเปนผนคน อาการแพยาทเปนอยน ทโรงพยาบาลศรราชพบเปนครงแรก แตถอเปนผปวยรายท 4 ของประเทศไทย

ซงกรณแบบนจะไมเกดถาโรงพยาบาลสงตวไปรกษาตอ เพราะเกนศกยภาพของโรงพยาบาล แตกรณนโรงพยาบาลพยายามยอไว จนอาการรนแรงมากขนเรอยๆ

“วนนอาการผนคนททนมาปกวาไมมอกแลว หายสนท เหลอแตเพยงปญหาทขาซงเปนผลมาจากเซลลเนอทตายแลวทำใหผวหนงหนาและขาผดรปไปจากเดมมอาการชาทขาผลจากการนอนอยโรงพยาบาลกวา1เดอนและกลบมาพกฟนทบาน9เดอนทำใหขาดเงน เปนหนสนทายทสดสามทงไปโชคดทโรงงานรบกลบเขาทำงานแตตองเลยงลกและผอนหนสนตามลำพง”

ปจจบนองศนายงมอาการปวยดวยโรคภาวะหวใจขาดเลอดทแรกเธอไมมนใจทจะรบการรกษาทโรงพยาบาลเดมแตหมอแนะนำวาโรคนตองรกษาตอเนองจงตองกลบไปใชสทธประกนสงคมซงตองเจอกบคำพดประชดประชนจากโรงพยาบาลทบอกวาตองเสยเงนจายคารกษาขององศนาใหโรงพยาบาลศรราชถง4แสนบาท

“หากโรงพยาบาลสงตอตงแตแรกชวตกคงไมเปนแบบนสามกคงไมทงเราไป และเรากคงจะมชวตทดกวาน เวลาสงโรงพยาบาลจะคดแตเรองเงนไมคำนงถงชวตผปวย”

สรปแลวรปแบบใดดทสด?ไมมคำตอบสำเรจรปวนนวาระบบใดหรอรปแบบใดจะดทสดขนอยกบบรบทของ

สงคมความเขาใจของผคนการเมองซงอาจจะตองพงพาทง2ระบบไปกอนในแวดวงนกวชาการเชอวาการมระบบเดยวแบบภาคบงคบจะเปนการเหมาะสม

ทสดไมวากบชาตไหนๆเพราะในหลายๆประเทศเชนเกาหลใตไตหวนยโรปละตนอเมรกาตางกเคยมหลายระบบแตสดทายกจบทรวมเปนหนงเดยวเพราะสามารถรวมและเฉลยความเสยงไดดทสดมประสทธภาพทสดทกคนไดรบการดแลภายใตมาตรฐานเดยวกนใชงบบรหารจดการเพยงหนวยงานเดยวไมซำซอน

อกทงยงมอำนาจตอรองกบโรงพยาบาลไดสงโรงพยาบาลทเคยดแลผประกนตนทแขงแรงกลมเดยวกตองเขามาดแลคนกลมอนๆ ดวย และหากรวมทง 2 ระบบไดจรง การเฉลยกลมไมปวยคอผประกนตนเขากบระบบหลกประกนสขภาพถวนหนานนในเบองตนรฐสามารถประหยดงบประมาณทนทกวาหมนลานบาท

คมตวไมคมปากสรศกด (นามสมมต) อาย 51

ป เขารบการรกษาทคลนกทนตแพทยดวยโรคกระดกหมฟนซท 36 ละลายเนองจากโรคเหงอกอกเสบแพทยใหการรกษาโดยปลกกระดกดวยวสดกระดกเทยมสงเคราะห เสยคารกษาพยาบาลเปนเงน5,650บาทเขาสงสยวาในฐานะทจายสมทบทกเดอนทำไมสทธประโยชนทนตกรรมจงมเพยง ถอนฟน อดฟนขดหนปนไมเกน2ครงตอปและครงละไมเกน 300 บาทเทานน ในขณะทบตรทองกลบใหความครอบคลมทกโรคทนตกรรม

เขาจงทำเรองถงสำนกงานประกนสงคมวา โรคปรทนตหรอโรคเหงอก อยในสทธประกนสงคมหรอไมซงไดรบการยนยนกลบมาวา โรคดงกลาวไมอยในความครอบคลมตามสทธ

“ตอนนนจายเงนเองรวมทงหมดประมาณกวา1หมนบาททจรงการเบกคารกษาพยาบาลถาถามความรสกแลวกผดหวงกบประกนสงคม สงสยวาแบบนหรอทเขาเรยกประกนสงคม ผมไมเหนวาจะเปนหลกประกนสงคมตรงไหนเพราะพอเจอโรคทตองมคาใชจายเยอะหนอย ประกนสงคมกบอกไมคมครองผประกนตนตองจายเองอยางนผมจะจายสมทบไปทำไมถาไมใหหลกประกนโรคทจำเปนแบบนเพราะคดวาการรกษาโรคนควรทจะเบกได นาจะมการปรบปรงพฒนาระบบบาง อยางคนทใชสทธบตรทองยงสามารถรกษาไดฟร อยางนถอวาไมเทาเทยมกน”

เสยชวตเพราะโรงพยาบาลลดตนทนสกานดา (นามสมมต) อาย 43 ป ม

อาการปวดทองและไปพบแพทยโดยไมทราบวาตนเองตงครรภเนองจากไดมการทำหมนหลงจากทคลอดลกเมอ 2ปกอนหลงจากการเอกซเรยแพทยระบวากอนเลอดทเหนในฟลมเปนเนองอกจงนดทำการผาตดในวนรงขนโดยไมมการตรวจวนจฉยดานอนอก

โชคไมด เมอผาตดแลวพบวากอนเลอดทเหนคอตวออนของทารกในครรภ ซงแพทยไดทำการเยบมดลกกลบเขาไปใหม กอนทเธอจะมอาการตกเลอดรนแรงในอก2เดอนตอมาและเสยชวตระหวางการรกษาในโรงพยาบาลตามสทธประกนสงคมในทสด

เหตการณนจะไมเกดขนหากโรงพยาบาลไมพยายามลดขนตอนในการตรวจเพอควบคมตนทนการรกษาใหเพยงพอกบงบเหมาจายรายหวทไดรบ ทำใหผประกนตนเขาไมถงการรกษาทจำเปน

ธระชย(นามสมมต)สามของสกานดาเลาความทกขทเกดขนกบตวเขาและครอบครววา

“ไมเคยคดมากอนวาชวตเราตองมาเจอกบเรองแบบนกอนหนานผมมชวตทดมภรรยาทดมลกทนารก กำลงสรางครอบครว แตจากนไปชวตผมไมเหมอนเดมแลวมนกะทนหนมากลกผมตองเสยแมตงแตเขายงเลกๆ ลกคนเลกอายได 2 ขวบเทานน ผมแบกรบความรสกแบบนไมไหวกอนหนานเราไมมปญหาอะไรภรรยาผมแคปวดทองทำไมไมตรวจใหละเอยดเพมอกสกนดวาอาจมความเสยงเรองอน เหตการณแบบนจะไมเกดขน ผมรสกวาไมยตธรรม ผมตองการใหสงคมไดรวามนมเหตการณแบบนอย แตผมกเหนอยไมรจะทำอยางไรตออยากเรยกรองความเปนธรรมใหกบภรรยาและลกผมทเสยชวตไปแตผมกรวาเรองอยางนไมงายเลยโดยเฉพาะการคยกบแพทย”

13

ชวตสมดล อภรดามเดช

ทางแยกพลกแนวคดตอนทกอตงบรษทนเมอป2535บษยาเรยนจบปรญญาโท

แลวแตกตดสนใจทงอาชพแพทยลาออกมาทำธรกจโดยทไมไดมความรหรอวางแผนอะไรเพยงแตเหนโอกาสวาทำซอฟทแวรแกะลายปกครอสตชจากรปถายแลวเปนทตองการของตลาด พอมองเหนโอกาสจะขยบขยายเปนธรกจไดเมอชองวางและศกยภาพทมลงลอคกนไดพอดเธอจงลงมอทำ

“การทเราทำงาน คอเราสนกกบงาน รายไดมนกลบมาเองเราไมไดทำเพราะอยากจะรวยแตทำเพราะสนกโอกาสมและเรามศกยภาพซงพอเราทำกสำเรจ”

แนวคดชวงแรกมาจาก‘ความสนก’และ‘ความสข’ในการทำงานลวนๆแตเมอธรกจขยายตวขนบษยาและเหลาพนกงานเรมปาดเหงอกบงานทเพมมากขนจนรบมอแทบไมทน

ตองถอวาธรกจของภญญเตบโตอยางรวดเรวในชวง10ปแรกจากเรมตนตงสำนกงานขนทเชยงใหมเพยง3เดอนสามารถขยายกจการลงมาทกรงเทพฯจากนนกขยายออกไปเรอยๆเพราะทำสนคาออกมาเทาไหรกไมพอขาย ชวงนนบษยาลงไปคมงานดวยตวเองแทบทกขนตอน พนกงานทกคนแมทำงานหนก แตคาตอบแทนทไดกสมนำสมเนอ

คนทใชชวตไปกบการทำงานเพยงอยางเดยว ไมเหลอเวลาทำอยางอนเลย จะเรยกวาใชชวตไดอยางไร เพราะชวตไมไดมไวเพอทำงานตลอดเวลา ทกคนตางกตองการมเวลาใหครอบครวมเวลาพกผอนเทยวเลนเวลาไรสาระบางอะไรบาง...

“ตอนนนขายดมากเราใหโบนสพนกงานทเปน10เดอนแตพนกงานบอกวาเขาไมไหวมนเหนอยเกนไปเขาเลยมาขอลาออกทงบรษทเลย” นคอครงแรกทบษยาเรมคดวาตองปรบปรงการทำงานใหทกคนไดมเวลาผอนลมหายใจบาง

ปกตทนจะพาพนกงานทงบรษทไปเทยวทกป ตอนนนในป2538บรษทยงมพนกงานแค 20-30คนบษยาเลาวา ปนนไปเทยวหวหนชะอำบรษทเชารถใหพนกงานสวนเธอขบรถสวนตวไปกบคณแมแลวรถเกดอบตเหตคณแมทนงมาขางๆเสยชวต

ตอนแรกทกคนทเหนสภาพรถกคดวาเธอตายไปแลวเชนกนเพราะรถถกชนจนยบมาทบตวและขาบษยาเกอบขาดทง 2 ขางแตพอมคนสงเกตวาเธอยงหายใจอยเลยเรยกเจาหนาทมาชวยใชเวลางดรถอย2ชวโมงในทสดกเอาตวเธอออกมาไดจากนนกตองใชเวลาพกรกษาตวทโรงพยาบาลนานกวา3เดอน

“ตงแตนนมากเลยคดไดวา เราจะตายเมอไหรไมร เพราะฉะนน แตละนาททเราอย เราตองการความสขสงบ ตองการคนรอบตวทเขามความสขไปดวยกนกบเรามากกวา”

ความสขของคน ค อผลของงาน

ปฏเสธไมไดวาทกๆธรกจจะดำเนนไปไดอยางราบรนตองอาศยผลประกอบการด ผลกำไรงามเปนตวกระตน แตธรกจทไมได

มงเนนกำไรเปนตวตงเอาใจใสและดแล‘คน’อนเปนทรพยากรสำคญในฐานะเพอนรวมงานยอมเปนอกแรงขบใหกจการนนๆยนหยดและกาวตอไปไดอยางมนคงไมแพกน

นกธรกจหญงผใหกำเนดแบรนด ‘ภญญ’ (PINN) ผลตและจำหนายสนคาครอสตชพรอมปกและงานประดดประดอยตางๆในนามบรษทอารตแอนดเทคโนโลยจำกดพญ.บษยาเตชะเสนกรรมการผจดการหนงในทมบรหารทมแนวคดสรางความแขงแรงขององคกรจากภายในเพงเปนตวแทนบรษทเขารบรางวลธรรมาภบาลดานการปฏบตตอพนกงานดเดนแหงป2554จากสถาบนปวยองภากรณซงปนนบเปนปท10สำหรบการมอบรางวลน

บรษททเคยไดรางวลธรรมาภบาลสวนใหญเปนโรงงานทมแงมมดานการปฏบตตอพนกงานชดเจนเปนรปธรรมวามสวสดการใหพนกงานอยางดมหองพกหองอาหารหองสมด มคาตอบแทนสง แตสำหรบธรกจของภญญ ไมไดเปนเชนนน เพราะไมใชโรงงานโดยตรงจงใชเกณฑเหลานวดไมได

19ปทภญญดำเนนธรกจมาจากบรษทเลกๆพนกงานไมเกน30คนในชวงเรมตนกลายเปนบรษทใหญรบผดชอบพนกงานทงหมดกวา200ชวตในปจจบนแตภญญยงใหความสำคญกบ‘คนใน’ไมเปลยนแปลง

14

ทงองคกรมองภาพเดยวกนหลงจากความคดในการดำเนนชวตและการทำงาน

เปลยนไป ประกอบกบการตดสนใจเขาอบรม SME สำหรบผบรหารกบธนาคารกสกรไทยทำใหบษยาไดพนฐานเรองการบรหารการตลาดซงเธอไมเคยมประสบการณดานนมากอน

“เมอกอนกทำดยๆมาแตตอนนพอเรามความรเรากคดวา จากนไป ไมจำเปนทจะตอง...ตนเชามาแลวทำงานๆๆ แลวกไมจบ แตเราสามารถขนมามองภาพใหญไดวา จรงๆแลวทงองคกรแตละคนมศกยภาพตางกนถาเราพฒนาเขาและใหเขาเหนภาพใหญเหมอนเรา แตละคนเปนนวแตละนวทประกอบกนเปนมอคอทงองคกร

“ถาทกคนมองเหนเหมอนกน และเขาใจเหมอนกนวาตอนนเรากำลงกาวไปอยตรงจดน เราเองกจะทำงานเหนอยนอยลงและพนกงานนาจะมความสขมากกวาวาเขาเองกเปนสวนสำคญสำหรบบรษทจรงๆ”

คราวนภญญไดฤกษปรบเปลยนครงใหญจากแตกอนเคยเรยกประชมเฉพาะหวหนาฝายกเปลยนเปนเรยกพนกงานทกคนเขามาคยพรอมหนาพรอมตากนอยางนอยๆ เดอนละครง

พนกงานในบรษทประมาณ200คนแบงเปน2ทมไดแก‘ทมหนาบาน’หรอฝายขายซงจะประจำอยทกรงเทพฯและเวลาภญญไปออกบธกบ ‘ทมหลงบาน’คอทมออกแบบและผลตประจำการอยทสำนกงานใหญเชยงใหม

“กลบมาปรบใหมหมดเลย เมอกอนเราจะไมเคยเรยกประชมแบบทกคนมาพรอมกนตอนนเราเรยกมาหมดแลวกปพนใหเขารวาธรกจเราทำอะไรเวลาประชมทเชยงใหมจะฉายสไลดใหดวา ตอนนทมหนาบานกำลงไปจดรายการทนมผลตอบรบอยางนนอยางน เลยทำใหพนกงานรสกมากขนเรอยๆ วาเขามสวนเปนเจาของ ทเขาแพคกนมา เอาไปขายในงานนนะแลวลกคาทชอบกฝากชมมา”

ความรกองคกรสรางได?2-3ปทผานมาตงแตภญญเรมปรบทศนคตปรบปรชญาในการดำเนนชวตและการทำงาน

จากเดมทอยกนอยางพอยางนองอยแลวความผกพนกยงแนนแฟนขนเวลาประชม บษยาจะนำประสบการณหรอสงทเธออานจากหนงสอมาเลาใหพนกงาน

ฟง อยางกรณความสำเรจของสตฟ จอบส อดตซอโอแอปเปล ทำใหพนกงานทกคนไดเปดโลกทศน ไดมองเหนเทาทเธอมองเหนนอกจากน เมอเหนวาแผนกไหนนาจะตองการความรเพมเตมกจะหาคอรสใหไปอบรมเพมเตมแลวเวลาประชมกเปดโอกาสใหนำความรใหมๆมาแลกเปลยนกบคนอน

“เขาจะรสกวาเขาคอสวนหนงและเขารกเราแลวเรากหวงดกบเขาจรงๆนเปนปรชญาพนฐานของเรา”บษยากลาว

นอกจากความใกลชดผกพนกนแบบพนองจะเพมพนขน ในฐานะเพอนรวมงานรนพบษยากจะถอโอกาสแนะนำนองๆเรองการพฒนาตวเองซงสงผลดตอการพฒนาองคกรโดยตรง

“เราแนะนำใหเขาหมนทบทวนในทกๆวนวาวนน เขาไดทำสงทเขาคดวามคณคาคอการทำหนาทใหดทสด รสกวาตวเองทำไดดกวาเมอวาน มความรดกวาเมอวาน ทำงานไดมประสทธภาพกวาเมอวาน เทยบกบปทแลวปนดกวา ตอนนอยในขนททกคนรสกวาอยากจะพฒนาตวเองอยากจะทำหนาทของตวเองใหดทสด”

ความรกและภมใจในองคกร เกดขนไดจรง แตตองกอรางจากขางในเทานน แมจะมองไมเหนแตถาไดมโอกาสสมผสจะรสกไดทนท

คนในอยากอยคนนอกอยากเขา

สนคาทภญญจำหนายมทงแบบวตถดบหลากหลายซงสงจากผผลตทเชอถอไดผซอสามารถนำไปประดษฐไดตามความคดสรางสรรคของตวเอง และแบบกงสำเรจรป ทมแบบและสวนประกอบมาใหพรอมในชดซอไปทำตามแบบไดทนท

แมภญญไมไดเปนผผลตผา ผลตไหมเอง แตจะชวยอำนวยความสะดวกใหกบลกคา โดยมทมออกแบบเฉพาะ ตดผา ตดไหม จดเปนชด เพราะฉะนน การทำงานจะไมใชรปแบบโรงงานชดเจนพนกงานกไมไดพกทบรษท คาตอบแทนของทนกอยในเกณฑมาตรฐาน หรอสงกวามาตรฐานนดหนอยสวสดการกไมชดเจนเพราะไมใชโรงงาน

จากการทกรรมการรางวลธรรมาภบาลไดเขาไปสมภาษณพนกงานทบรษทบษยาเลาวากรรมการรบรได100เปอรเซนตเลยวาพนกงานทนรกองคกรและมความภมใจในองคกรมาก

“เขาคดวาเราเปนองคกรทมวฒนธรรมทแปลกพนกงานรกองคกรดวยจตใจขางใน”

นคงเปนอกเหตผลททำใหพนกงานสวนใหญเลอกทจะรวมงานกบภญญเปนสบป

“ทน พนกงานจะอยกนมาตงแตแรกอยางคนทอยกบเรามา8-10ปขนไป เขาจะซมซบความคดและมจตใจเหมอนเราพอเขามลกนองเขากจะทำเหมอนเราฉะนนวฒนธรรมตรงนจะคอนขางแนนและไมไดเปนทเราคนเดยว”

นอกจากบรรยากาศอบอนเปนกนเองของพนกงานทสมผสไดในวนงานเปดตวกจกรรมทศนยการคาอมรนทรพลาซาแลวรอยยมมความสขทแตมบนใบหนาของบษยาบอยครงทสนทนากนคอเครองยนยนแนวคดในการทำธรกจของภญญไดเปนอยางด

“พนกงานรสกวาทำงานกบบรษทนไมเหมอนกบทเขาเคยทำมาเลยเหมอนมาโรงเรยนหรออยทบานแลวเขากรสกวาตวเองมคาและมความกระหายทจะรมากขนทกๆวน”

กจการทใชความสขของคนทำเปนตวตง ไดทำงานทตวเองรกและมความสขกบมน และความสมพนธภายในองคกรทไมตางจากคนในครอบครว นาจะเปนวถทางทบษยาเลอกแลววาอยากทำไปตลอดชวต

15

เตมหวใจใสเงน กองบรรณาธการ

ในระบบธรกจปจจบน การกมหนากมตาทำการคาหากำไรเพยงอยางเดยวเหมอนสมยกอนคงไมใชเรองงาย เพราะ

กระแสสงคมเรยกรองหาสำนกจากองคกรขนาดใหญทควรจะมตอสาธารณะมากขนเรอยๆหากกจการไหนเมนเฉยกดจะเปนการสรางภาพลบใหองคกรโดยไมรตว แตใครวาการทำกจการเพอสงคม (Social Enter-prise:SE)หรอบรรดาโครงการแสดงความรบผดชอบทางสงคมเชงบรรษท(CorporateSocialResponsibil-ity: CSR) เปนเรองของเหลาบรษทใหญโตเทานน คนคาขายเลกๆกสามารถเตมหวใจลงไปในการทำธรกจไดเชนกน กจการทขบเคลอนดวยกลมคนเลกๆ ไมมทนเปนเงนถงเงนถงระดบรอยลาน เปาหมายไมไดอยทกำไรมหาศาลแตใชความผกพนของสมาชกในชมชนเปนกำลงหลกนนคอนยามของ‘วสาหกจชมชน’

ขนมขนมจนเมองคอน

ในอตสาหกรรมอาหารมขาใหญยดครองตลาดอยกจรงแตจะแหงนชะเงอมองไปกดไกลตวหนมามองทธรกจเลกๆระดบปากทองขาวปลาอาหารในจานกมตนทางจากการผลตทเปนระบบธรกจอยไมนอย

ขนมจนกเชนกนใครคนหนงกลาววา “การบรโภคขนมจนรายวนของคนในจงหวดนครฯมปรมาณ

มากกวาพนองชาวอสานบรโภครวมกนทงภาคเสยอก” ยนยน...ใครๆ ในเมองคอน-นครศรธรรมราชตางกกนขนมจนเปนอาหารหลก

เรองจรงเปนดงนน และไมใชแคนครฯเทานน หากใครเคยไปภาคใตกจะพบวาจงหวดอนๆ กเหมอนกน รานขนมจนมมากมายแทบทกหวถนน ดงนน เมอมอปทานเยอะ อปสงคหรอคนทำขนมจนขายกตองเพมจำนวนมากตามไปเปนธรรมดา แตขนตอนการทำเสนขนมจนไมงายดายเหมอนหงขาวทแคซาวใสนำกดสวตชกเปนอนจบเพราะลำพงแคการเดนทางของเมดขาวกวาจะไปเปนกอนแปงกกนเวลาไปหลายชวโมงแลว

วสาหกจชมชนตนแบบโรงแปงขนมจนในนาม บรษท เครอ ขาย ผลตภณฑ อาหาร จำกด ตำบลกะหรออำเภอนบพตำจงหวดนครศรธรรมราชจงถกตงขนมาเพอตอบสนองความตองการนจนเปนกำลงหลกในการผลตแปงขนมจนเพอเลยงคนนครฯและพนองภาคใตอกหลายจงหวด

ข น ม จ นข อ ง ช ม ช น

16

โครงสรางองคกรเลกๆ

“บรษทนเกดจากแนวคดของแกนนำชมชนผนำชมชนจาก3จงหวดภาคใตนครฯสงขลาพทลงประมาณ10คนทมโอกาสไปอบรมศกษาดงานรวมกนมาตลอดเลยเหนพองกนวาอยากจะทำธรกจทมชาวบานเปนเจาของเพอเปนโครงการตนแบบวาชาวบานกทำธรกจเองได”ประจกษ ยกยองกรรมการและรองกรรมการผจดการของวสาหกจชมชนผผลตแปงขนมจนเลาถงทมาทไปของกจการ

กอนทบรรดากลมผนำชมชนจะเรมจบมอทำกจการกนจรงๆ ม 2 ทางในการทำธรกจใหเลอกระหวางระบบสหกรณกบรปแบบบรษทซงทายทสดโรงงานแปงขนมจนกเรมตนในนามบรษทเพราะมขอดดานการบรหารงานเปนอสระทำใหการทำธรกจมความทาทายมากกวา

หวเรอใหญผรเรมกจการนคอประยงค รณรงค ปราชญชาวบานผนำชมชนไมเรยงเจาของรางวลแมกไซไซสาขาผนำชมชนป2004

บรษททำแปงขนมจนแหงน มทนจดทะเบยน5ลานบาทมการขายหนใหชมชนในราคาหนละ100บาทจนป2537ระดมหนได3.7ลานบวกกบการขอสนเชอจากธนาคารมาอก1.5ลานบาททำใหป2539บรษทกสามารถผลตแปงชดแรกออกมาไดสำเรจแตยงคงความเปนองคกรธรกจเลกๆไวเหมอนเดม “ปจจบนเรามพนกงานในบรษท20กวาคนรอยละ50เปนผถอหนดวย”ประจกษใหขอมลถงพนกงานทไมไดเปนแคลกจางแตมสถานะเปนเจาของรวมในกจการนดวย เมอเปนบรษทเลกแตมรายไดเปนกอบเปนกำฐานลกคาหนาแนนนายทนรายใหญกวายอมจองฮบกจการ “เคยมบรษทเอกชนจะเขามาซอกจการ แตไมขาย เพราะชมชนถอหนอย”จากประโยคนของประจกษ ยนยนไดวาครงหนงธรกจเลกๆ แตมากมลคานเกอบทจะถกกลนเขาไปสระบบทนทมขนาดใหญกวา ตงแตนนเปนตนมา ชวตพอคาแมคาผขายขนมจนในภาคใตกพบจดเปลยนหลงจากมโรงงานผลตแปงสำเรจรปอาสามาเปนตวชวยหลายคนบอกชอบใจเพราะไมตองเสยเวลาเปนวนๆเพอทำแปงอกแลว นอกจากน เปนทรกนวาผคาขนมจนสวนหนงในตวเมองนครฯมกปลอยนำเสยลงในแหลงนำสาธารณะทำใหเกดมลพษแตเมอผคารายยอยเลกทำแปงเองหนไปใชบรการของโรงงานผลตแปงซงมระบบบำบดนำเสยทไดมาตรฐานปญหานจงคอยๆลดนอยลงเรอยๆ

แรงบนดาลใจไกลบาน

ยอนสจดเรมตน กอนทโรงงานขนมจนแหงนครศรธรรมราชจะทำการโมแปงบบเสนอาศยแรงบนดาลใจทไมไดอยใกลตวแตเกดจากการเดนทางไปศกษาดโรงงานผลตแปงสำหรบทำเสนขนมจนใหญทสดในประเทศทจงหวดศรสะเกษหลายตอหลายครง

ครนหอบหวเอาความตงใจมาปฏบตจรงกลบไมตดตลาดหลายคนรสกผดรสผดกลนเพราะวธการทำแปงขนมจนของภาคอสานใชวธการหมกจงมกลนคอนขางแรงหรอจะเปนสตรภาคกลางกยงใชกงแชกงหมกตางจากเสนแปงขาวบบสดแบบภาคใตซงยงมความหอมของเนอแปงแทๆอย

เมอรสชาตแปงยงไมถกปากคนใต ครนจะลมเลกความตงใจกเหมอนยอมแพตงแตในมงนอกจากนสตรอาหารกไมใชอะไรทตายตวในแตละพนทชมชนกยอมมรสมอเปนเอกลกษณของใครของมนเมอจะทำขนมจนใหคนใตกนวธการผาทางตนงายๆ กคอมองหาสตรพนถนใกลๆ ซงกมความแตกตางกนไป สตรตวเมองนครฯกแบบหนงปากพนงแบบหนงขามไปสราษฎรธานกมาจากอกตำรา

จนในทสดหลกจากตระเวนศกษาสตรแปงขนมจนมาแทบจะทวทงภาคใตกไดมาเปนวธแชแปงแบบงายๆทใชมาถงปจจบน

ขนตอนการทำเสนขนมจนเสนสด นำขาวไปหมก1คนแลวนำไปโมบดและรอนใหเปนแปงจากนนนำไป

แชไวในบอพกอก1คนโดยจะมการเตมเกลอลงไปเพอกนแปงบดเมอไดท

แลวกกรองเอาสวนนำออกเขาเครองอดใหพอหมาดกจะไดเปนกอนแปง

พรอมบรรจถงจำหนาย

ฟงดเหมอนงาย แตขนตอนตางๆ ขางตนนแหละทกนเวลาและกนแรง

ผผลตมากทสดจากทเคยตองโมแปงแชแปงเองเดยวนแคซอแปงสำเรจมาเอา

เขาเครองบบเสนกไดขนมจนแปงสดสตรคนใตแทๆ อยางรวดเรวและงายดาย

เพมมลคาวตถดบ

ขนชอวาวสาหกจชมชนแลวนอกจากเปนการแบงปนผลประโยชนใหแกผถอหนในชมชนแลว ตววตถดบตงตนกอนจะนำมาทำเปนแปง ทางบรษทกยงเลอกใชขาวสารจากเกษตรพนถน โดยรบซอขาวสารตอจากโรงส และกลมเกษตรกรรอบลมนำปากพนงเปนหลกทำใหขาวทเคยถกรบซอในราคาถกเพมมลคาขนไปอก

ยกตวอยางเชนขาวสาร100กโลกรมราคา700-800บาทสามารถผลตแปงได135กโลกรมและแปงจำนวนนเมอนำไปทำเสนขนมจนจะไดประมาณ235กโลกรมถาราคาขายขนมจนกโลกรมละ10บาทคดเปน2,350บาทมลคาเพมจากตนทนเกนเทาตว

ปน ใจสหนสวน

จากกำไรปแรกเพยง70,000–80,000บาทกวากจการแปงขนมจนจะตงตวจนเกดผลงอกเงยไดอยางเตมเมดเตมหนวยกประมาณป2540หลงจากนนกำไรตอเดอนกไมเคยตำกวาหลกลาน ไมไดเขาสตลาดหลกทรพย ไมมใครคอยชอนซอหน แตกจการโรงงานแปงขนมจนกมผรวมแบงปนผลประโยชนในชมชนอยถง141หนเปนบคคล136รายนตบคคล1รายและสหกรณออมทรพยอก4กลมโดยทกคนเปนเจาของกจการรวมกน หลงจากสรปผลการดำเนนการประจำป กำไรรอยละ 60 กจะถกปนผลเปนสวนแบงตามจำนวนหนทแตละคนถออยสวนหนงเกบไวเปนเงนสำรองโบนสพนกงานและยงกนไวเปนงบสำหรบการขยายกจการอกรอยละ20 ประจกษเลาถงศกยภาพของโรงงานแหงนวามกำลงการผลต300ถงตอวนถงละ 20 กโลกรม รวมแลวเฉลยประมาณวนละ 6 ตน ราคาขายหนาโรงงานถงละ 290 บาท โดยแปงเกอบทงหมดจะมบรการสงถงท ทงในตวจงหวดนครฯและพนทใกลเคยงอยางชมพรสราษฎรธานไปจนถงหาดใหญสงขลา “ยอดขายปจจบนเดอนละ5,000กระสอบกระสอบละ20กโลกรมขายกระสอบละ290บาทจากเดม280เราเพงขนราคามาไมถงเดอน”

รจกขนมจน อาหารเสนขาวทเราเรยกวาขนมจนนน เปนอาหารคาวแทๆ ไมมความ

หวานสมชอขนมไมไดมชาตกำเนดมาจากจนแผนดนใหญและไมใชอาหาร

ไทยแทๆ แตเปนอาหารพนถนทเกอบทกชนชาตในเขตอษาคเนยกนกนมา

นานนม

สำหรบชอ‘ขนม’นนสนนษฐานกนวามาจากคำเขมรทเรยกอาหารทำจาก

แปงวาขนมหรอหนมในภาษาเขมรหรอรากศพทภาษามอญเรยกวาคนอม

ขนมจนในประเทศไทยมหนาตา ขนาดเสน กลน และรส คลายคลงกน

เกอบทงประเทศ ตางกนเพยงชอเรยก โดยชาวเหนอเรยกวา ขนมเสน

ในขณะทภาคอสานเรยกตามคำลาววาขาวปน

อกอยางหนงททำใหขนมจนในบรบทไทยมความแตกตางกนในแตละพนท

กคอนำยาทดจะเปนเอกลกษณในแตละทองถนของใครของมนคนภาคกลาง

จะกนขนมจนกบนำยาทผสมกระชาย แกงกะท และนำพรก ภาคเหนอม

จดเดนทขนมจนนำเงยวท ไดสแดงมาจากดอกงว คนอสานกนขนมจน

กบปลารา ในขณะทคนใตมแกงกะทใสขมน และแกงไตปลาเปนพระเอก

รวมกบผกเครองเคยงถาดใหญ

ตอบปญหาผลกระทบจากปญหานำทวมดร.นตพงษ สงศรโรจน สาขาเศรษฐศาสตรธรกจคณะการบญชและการจดการมหาวทยาลยมหาสารคาม

ณรงคชยเรองงามนกลงทนตลาดหลกทรพย

วกฤตนำทวมใหญจะสงผลกระทบอยางมนยสำคญตอการลงทนในตลาดหนมากนอยเพยงใด และอยากจะทราบวาจะเปนโอกาส ในการเพมการชอนซอหน หรอวาเราควรชะลอการลงทนตวเพอดสถานการณกอน

ดร.นตพงษ สงศรโรจน: วกฤตนำทวมสงผลตอธรกจหรออตสาหกรรมประเภทใดบาง ตองพจารณากอนวานำทวมเกดขนทไหน และยาวนานมากเพยงใด

จากการศกษาของศนยพยากรณเศรษฐกจและธร กจ มหาวทยาลยหอการคาไทยในอดตพบวาภาคเกษตรกรรมทรพยสนราชการ ภาคการบรการการทองเทยว ทรพยสนเอกชน และภาคการผลตและอตสาหกรรมไดรบผลกระทบมากตามลำดบ ดงนนหนกลมดงกลาวกจะไดรบผลกระทบโดยเฉพาะหนในกลมภาคเกษตรกรรม

แตเมอนำลดแลว ธรกจทจะมแนวโนมดขน คอ ธรกจทตองซอมแซมปรบปรงทรพยสนตางๆ ทไดรบความเสยหายจากนำทวม อยางไรกตามหากนำทวมเกดขนเพยงชวคราวยอมจะไมมนยสำคญตอดชนหน เพราะจะมปจจยอนๆทสำคญกวามาก

สรเดชศรโชตผคาปลกรายยอย

รานคาถกนำทวมมากกวา 2 เดอน ทำใหประสบปญหาทางการเงนเปนไปไดมากนอยเพยงใดทผมจะเจรจากบธนาคารเพอชะลอการใชหน และถาผมหยดการใชหนไปเลย จะเกดอะไรขนกบชวตผมบาง

ดร.นตพงษ สงศรโรจน:หากทางรานคามการขอสนเชอทางธนาคาร แลวเกดปญหาสภาพคลองอนเกดจากนำทวมธนาคารเองนาจะเขาใจสภาพปญหาทเปนอย คงจะตองลองไปเจรจากบทางธนาคารในเบองตนกอนเพอขอชะลอการชำระหนแตถาทางรานหยดการชำระหนไปเลย ไมนาจะด เพราะทางรานจะมประวตไมดและจะมผลตอการขอสนเชอในอนาคตดวยแมจะไปขอสนเชอธนาคารอนกตามกจะถกตรวจสอบประวตไดหมด

จราพรจายจนทกลกจางรายวน

นำทวมโรงงานทำใหขาดรายได ตอนนประสบปญหามาก รฐกมแตนโยบายชวยแตเกษตรกรลกจางรายวนอยางดฉนจะทำอยางไรด หรอสามารถขอความชวยเหลอจากหนวยงานใดไดบาง

ดร.นตพงษสงศรโรจน:กรมสวสดการและคมครองแรงงาน (กสร.) ไดทำหนงสอเวยนไปยงสถานประกอบการทกแหง ขอใหผอนผนกฎเกณฑการเขาทำงานตางๆ เชน การขาดงาน ลามาสาย เพอบรรเทาความเดอดรอนใหกบลกจาง

ขณะเดยวกนยงไดมอบหมายใหแรงงานจงหวดทกแหงตงศนยประสานงานเพอชวยเหลอผประสบภยนำทวม โดยเฉพาะกรมพฒนาฝมอแรงงาน (กพร.)ใหเตรยมพรอมกำลงคนและเครองมอในการชวยซอมแซม ขาวของเครองใช ทไดรบความเสยหายหลงนำลด ดงนนลองไปตดตอทแรงงานจงหวดดนะครบวามแนวทางใหความชวยเหลอในเรองดงกลาวอยางไร

วรพนธชอำนาจผรบเหมากอสราง

หลงวกฤตนำทวมจะตองมการซอมแซมอาคารสถานทเกอบทงประเทศถอวาเปนโอกาสในการขยายกจการหรอไม

ดร.นตพงษ สงศรโรจน: แนนอนวาหลงวกฤต นำทวมจะตองม การซอมแซมอาคารสถานทเกอบทงประเทศธรกจรบเหมากอาจจะไดประโยชนเพยงในระยะสน เนองจากตองคำนงถงภาวะการแขงขนของธรกจประเภทนในพนทดวยหากแขงขนกนสงผลประโยชนทจะไดรบกจะลดนอยลงไป ดงนนการขยายกจการเปนเรองการมองระยะยาวจงควรพจาณาใหดการขยายกจการนนจะกระทำไดกตอเมอธรกจของเรามอปสงคทมากพอและธรกจขนาดเดมไมสามารถตอบสนองตลาดได

ดาวนชณหสวรรณกลเกษตรกรผเลยงปลา

ในชวงทนำหลากมาเราเสยหายมาก

และบรษททเราลงทนรวมกไมเขามาชวยเหลอ ปลอยใหตองรบความเสยงแตเพยงฝายเดยว ไมทราบวา รฐจะมนโยบายชวยเหลอเกษตรกร พนธะสญญาอยางเราอยางไร

ดร.นตพงษ สงศรโรจน: การทำContract Farming หรอ การทำเกษตรแบบมพนธะสญญาไดถายโอนความเสยงตางๆ ใหเกษตรกร และเกษตรกรกตองรบภาระทตองซออาหาร เคมภณฑตางๆหากผลผลตไมไดตามทบรษทตองการเกษตรกรกตองแบกรบภาระทงหมดยงหากเกดนำทวมดวยแลว แนนอนวาผลผลตไดรบความเสยหายอยางแนนอน

ความเสยงดงกลาว หากเกษตรกรยงคงตองประกอบอาชพแบบมพนธะสญญาเชนน การทำสญญาควรจะมภาครฐมารวมดวย อาจจะจดการในรปแบบการทำประกนภยความเสยหายทเกษตรกรและบรษทเอกชนตองรบภาระรวมกน

18

เรานงคยกบปรชาสขเกษม ...ในวนหนงทพระอาทตยกำลงจะตกดน

ดานซายมอของเราเปนเมรเผาศพ สวนดานขวาเปนหบศพลายเทพพนมสามชน

“ตอนผมมาใหมๆ ศพแม-ลกทตายเพราะระเบดทแฮปปแลนด.. .ผมเปนคนทำนะ” ปรชา กำลงหมายถงงานแรกในอาชพสปเหรอเมอ10ปทแลว

หลงจากรดนำศพ ปรชา-สปเหรอแหงวดบงทองหลางและเพอนอก4คนชวยกนแบกรางในหอผาขาววางลงในหบบรรจศพ ไมมใครนบหรอกวารางทนำไปวางลงหบเปนรางทเทาใดในชวตทผานมาเมอความตายเกดขนทกเมอเชอวน และความจรงหนงในสงคมกคอ ผทำหนาทเกยวกบพธศพหรอสปเหรอจะมตวตนกตอเมอมความตายเกดขน

ประหนง ‘ความหวง’ ในวนท 1และ16ของทกเดอน

ขนตอนตางๆในพธการตองไดรบการจดการจากผมความรความชำนาญมเชนนนเชอวาจะสงผลรายตอบคคลในครอบครวทยงมชวตอยและตอวญญาณของผตาย สปเหรอจงมความสำคญมากในประเพณความตาย แมวาขนตอนและบทบาทหนาทในการจดการพธกรรมเกยวกบศพจะลดลงไปตามสภาพสงคมทเปลยนแปลง แตสงคมกมอาจขาดสปเหรอไมวาจะเขาสยคใดสมยไหน

หลงแบกหบศพเขาไปเกบไวในเมรรอเผา ปรชาหนมาบอกเรา “วนนจะเผาสองศพ อกคนตายตอนเดก อกคนตายตอนแกมนไมแนนอนนะคนเรา”

ปรชา เปนคนโคราช มาเปนสปเหรอทวดบงทองหลางเมอป 2544กอนหนานมความตายเกดขนตรงไหนของอำเภอโนนไทยจงหวดนครราชสมาปรชาไปชวยทกงาน

“เมอกอนผมอยบาน กชวยเขามาเรอยใครตายกไปชวยวนไหนตายบอยๆกสนกบางปกไมมตายปหนงตาย8ศพ...ลาเลย พอมคนตาย ผมกไปจดศาลารอแตงผาใหหบศพ เรามจตใจแบบวาบานนอกนะใครตายกไปชวย”เขาเลา

เปนหน70,000จงเขากรงเทพฯมาเปนสปเหรอตามคำชวนของพเขยเครองหมายคำถามยอมเกด สปเหรอสามารถสรางเงนไดขนาดนนหรอไมกป...ปรชาชำระหนเกอบแสนจนหมด...สะอาดกวาใชทชช

ความจรงแลว อาชพสปเหรอม

รายไดเปนวนโดยทางวดเปนผจาย และตามกำลงนำใจของเจาภาพซงปรชาบอกวาสปเหรอไมควรเรยกรองจากเจาภาพงาน มนคอการแสดงนำใจจากสปเหรอเชนกน

“เหมอนคณความดทเราทำไวหนนสงเรามาทน อยดแลศพ อยทบานเรากทำงานเพอชมชนทกอยาง จนมาอยทนเหมอนเปนกำไรชวต”

“อะไรคอกำไรชวต”เราถาม“นไง” ปรชาวาดมอไปรอบๆ “ก

ทกอยางหมดหนหมดสนเรยบรอยลกเตาถงเรยนไมสงแตเขากไมเลว แคนกภมใจแลวความดมนตอบแทนเรา

“คำวาดมนดหลายอยางไดทงบญตอนผมมาผมมหนเยอะนะ กมาทำงานจนใชหน หมด ผมมาผมนอนศาลากนขาววดเขาเลยงอะไรกกนหมดผมคนบานนอก เราไมใชจายฟมเฟอย ขอแคไมเจบปวย เพราะเราไมมประกนสงคมเราเปนแคลกจาง เวลาปวยทางวดชวยเราครงหนง แตเรากตองสำรองจายของเราดวย”

เหมอนเกษตรกร อาชพสปเหรอไมมหลกประกนใดๆทงๆทสงคมขาดคน

หนงมตรชดใกล

บทน‘ชายนารหนไมพนซงความตายรวยหรอจนกตองมวยกลายเปนผมชวตอยจงหมนสรางคณงามความด ตายไปแลวจะไดมความดตดตวไป’

“ชวตผมเอาแค 4 ประโยคน คนเราไมรวาจะตายเมอไหร จะอยถงชวโมงหนา เดอนหนา ปหนา เรากไมรแคนนเอง ชวตนผมไมไดปดบงอะไรใครสมบตผมกใหเมยเกบ”เขาบอก

กอนจากกนในเยนวนนน ปรชาบอกวา

“พรงนเชาผมจะมาเกบอฐ”ปรชายมซงเราเขาใจวาเขากำลงชวน

สปเหรอ มอ อาชพผททำงานเกยวกบพธกรรมงานศพในกรงเทพมหานครหรอสปเหรอจะมการจดตงหนวยงานเปน‘สำนกงานฌาปนสถาน’ภายในวดทพวกเขาทำงานอยดงน01 หวหนา สำนกงาน ฌาปนสถานหนาท:จดการรบศพจดคาใชจายกำกบดแลความเรยบรอยของงานศพ02 เจา หนาท ศาลาหนาท:จดเตรยมสถานททำความสะอาดอำนวยความสะดวกแกเจาภาพและผรวมพธทำหนาทอาราธนาและนำสวดพระอภธรรม03สปเหรอหนาท: ทำงานรวมกบเจาหนาทศาลา แตเนนจดการศพโดยตรง ตงแตรบศพเขาศาลารดนำศพบรรจศพในโลงเผาศพ

ในอาชพทงสองมไดแตปรชาบอกวาเขารกงานของเขาพอๆกบคนรก

“ถาใหเปรยบเทยบระหวางเมอกอนเวลาไปชวยงานเพอนบานหรอคนในตำบลเดยวกนกบตอนนทยดเปนอาชพ ความทมเทมนพอกนใจมนไปอยแลวถาเราสนกกบงานงานอะไรกเหมอนกนหมดเราทมเทใหงานไดมากไดนอยงานอะไรกสนกหมด

“ความสนกของเราคอเราทมเทใหงานไดนอยไดมากกทำปกตไมตองหวงวางานนไดเทาไหร ถาคดมามนเปนทกข แตรายไดผมมนกปานกลาง ไมมากไมนอย”ปรชาบอก

“มความคดจะเปลยนอาชพไปทำอยางอนไหม”เราถาม

“คนอนเขาไมร เขาไมรความจรงเขาไมรวาเราไดอะไรบาง เขาไมมโอกาสไดทำความดแบบเรา บญทสดเลยนะไดเปน...คนมบญ”ปรชาบอก

“ปรชาครบถามตรงๆกลวตายไหม”เราถาม

“ไมกลวเตรยมพรอมหมดแลวเรารเวลาผมกลาวอาราธนาและนำสวดพระอภธรรมในงานศพทกครงผมจะกลาวกลอน

โลกเสมอนเรองและภาพ:วรพงษสนทรฉตราวฒน 19

Cutitout(เปลยนเถอะ!)

same same

2020

TAX

TAX

but different

21

สมภาษณ อภรดามเดช22

คนไทยสวนใหญมกระคายหกบคำวา‘สองมาตรฐาน’แตเชอไหมวา ระบบหลกประกนสขภาพคนไทย

อยางนอยๆกม3มาตรฐานเขาไปแลวไดแกสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครวระบบประกนสงคมระบบหลกประกนสขภาพถวนหนานอกจากนยงมระบบอนๆเชนบคคลทมปญหาสถานะและสทธส.ส.ส.ว.

ตงแตตนป2554เปนตนมาระบบประกนสงคมกลบมาเปนประเดนในสงคมอกครง เมอมการเผยแพรรายงานวจย เรอง การ จด ทำ ขอ เสนอ ทาง เลอก และ รป แบบ บรหาร จดการ สวสดการ ดาน การ รกษา พยาบาล ของ ระบบ ประกน สงคม ใน อนาคต โดยนพ.พงศธร พอก เพม ด นกวชาการดานเศรษฐศาสตรสาธารณสข และรองสาธารณสขจงหวดหนองบวลำภ

เปนงานวจยทนำขอมลชนตน อาท งบประมาณดานสาธารณสขของรฐบาล คาใชจายตอหว สทธประโยชนของทกระบบมาวเคราะหรวมกนโดยมงเนนไปทการเทยบเคยงระหวาง 2 ระบบหลก คอ ประกนสงคม กบ หลกประกนสขภาพถวนหนา ทำใหเกดการตงคำถามตอรฐบาลและผเกยวของวาถงเวลาปฏรประบบหลกประกนสขภาพคนไทยใหเปนมาตรฐานเดยวกนแลวหรอยง

9เดอนผานไปสถานการณยงไมคบเจาของงานวจยคนเดมกลบมาอกครง พรอมตอบคำถามในทกประเดน วาทำไมหลกประกนสขภาพของคนไทยจงไดมความ ‘เหลอมลำ’กนถงขนาดน

ระบบสขภาพ มาตรฐานเดยวทวไทย

เปน ไป ได!

ทำไมประเทศไทยตองมระบบประกนสขภาพหลายแบบ

ตองอธบายกอนวา ประเทศไทยมระบบหลกประกนสขภาพสำหรบการดแลประชาชนไทยอย3ระบบใหญๆคอสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครวตอมาในป2533กมกฎหมายประกนสงคมสำหรบการดแลลกจาง ซงตามกฎหมายกำหนดวาผทจะไดรบสทธประกนสงคมตองเปนคนทำงานแตความพเศษของระบบประกนสงคมคอมสทธประโยชนเกยวกบความมนคงของชวตทมากกวาเรองของสขภาพ คอ บำนาญยามเกษยณการวางงานเปนตนและรวมเรองสทธการรกษาพยาบาลไวดวย

ซงจากตรงนจะเหนไดวา คนไทยทเหลอและยงไมเขาสระบบหลกประกนสขภาพใดๆเลยคอคนไทยททำงานในภาคเกษตรกรรมพวกแรงงานนอกระบบทงหลาย หาบเร แผงลอย จงกลายเปนทมาของนโยบาย 30 บาทรกษาทกโรคของรฐบาลยคป2544ซงระบบนรจกกนวาคอบตรทอง

จากตรงนจะเหนไดวา พอมบตรทองคนไทยทกคนมหลกประกนสขภาพซงกเปนสทธขนพนฐานแลว แตกยงมความเหลอมลำ คอ ตองถามอกวา คณอยระบบประกนสขภาพไหน ทนปญหาคอระหวางบตรทองกบประกนสงคมคนสวนใหญจะคดวาประกนสงคมดกวาเปนบรการชน2สวนบตรทองเปนบรการชน3 และแนนอนสวสดการขาราชการเปนบรการชน1

แตพอทำไปทำมาผลจากการวจยชใหเหนวา ทสงคมคดแบบนนมนไมจรงผลการเปรยบเทยบปรากฏวาสทธประโยชนของประกนสงคมดอยกวาบตรทองสปส.(สำนกงานประกนสงคม) พยายามออกมาปฏเสธแตการปรบเพมสทธประโยชนชวง 8-9 เดอนทผานมา นบตงแตผมเปดเผยผลการวจยเมอตนป มนสะทอนวาประกนสงคมยอมรบวาดอยกวา แลวสทธประโยชนทปรบปรง กเปนเรองทดอยกวาบตรทองทงนน ทงเรองการจดการโรคคาใชจายสง ไต เอดส การเจบปวยฉกเฉนทนตกรรมเปนตนทงทบรการสขภาพและสาธารณสขควรเปนสวสดการขนพนฐานของประชาชนทกคนแตทำไมสทธประโยชนจงมความเหลอมลำแตกตางกนมากขนาดนน

ปญหาสำคญของประกนสงคมคอ ในจำนวน 3 ระบบรกษาพยาบาลนน ประกนสงคมเปนกลมเดยวทยงตองจายสมทบสำหรบสทธการรกษาพยาบาลใหกบตวเอง ขณะทกลมอนรฐบาลจายใหหมด จงเกดเปนทมาของคำถามวาทำไมตองจาย และเมอจายแลวยงไดของไมมคณภาพ ไดสทธประโยชนการ

รกษาพยาบาลทดอยกวาบตรทองซงไมตองจาย

ทนพอเขาสคำถามวา ทำไมถงแตกตางกน ถายอนดเรากจะเหนวาเพราะปรชญาของประกนสงคมและบตรทองตางกนประกนสงคมทำหลายเรองคอเปนเรองของความมนคงของชวตและมเรองสขภาพในนนดวย แตบตรทองทำเรองเดยว คอ หลกประกนสขภาพของประชาชน

ทนประกนสงคมเขาเปนกองทนทมเงนสมทบ3ฝายลกจางนายจางรฐบาลจงตองมเงนเหลอเพอสทธประโยชนอนดวย ไมสามารถใหความสำคญกบเรองของสขภาพไดอยางเดยวคอปรชญามนสวนทางกน ถาจะพฒนาสทธประโยชนสขภาพใหมคณภาพ ประกนสงคมจะมความเสยงกบเรองของเงนกองทนทอาจจะไมพอจายประกนวางงาน ชราภาพได ดวยเหตนจงไดมขอเสนอจากภาคประชาชนวา ยกเรองสขภาพออกจากประกนสงคม และใหประกนสงคมเตมท

กบสวสดการสงคมดานอนๆจะดกวาแนวคดของกองทนทสวนทางกน สงผลอยางไรกบการบรหารจดการ ทงของสำนกงานประกนสงคม(สปส.)และสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต(สปสช.)

มผลอยางมาก สปสช. ทำเรองสขภาพเรองเดยวมบคลากรทรบผดชอบดานนกวา700คนมแพทยเกอบ60คนทงนยงไมรวมทนตแพทยเภสชกรสหวชาชพอนๆอกขณะทสปส.มบคลากรทดแลเรองสขภาพ 20 กวาคน มแพทยเพยงคนเดยว ไมมเภสชกร ไมมทนตแพทยสหวชาชพอนๆไมตองพดถง

ทสำคญกวานน คอ การเพมสทธประโยชนบตรทองเปนไปเพอคณภาพและการเขาถงบรการของประชาชน แตสปส.ถงแมจะรวาเพมสทธประโยชนตรงนแลวผประกนตนจะไดประโยชน แตถาการเพมไปกระทบกบเงนกองทนประกน

สงคม กไมสามารถทำได เพราะตองคดเรองความมนคงระยะยาว เราจงเหนวามตของคณะกรรมการการแพทย สปส.หลายประการทไมผานคณะกรรมการประกนสงคม เพราะเขากงวลเรองความมนคงของกองทน

ขณะเดยวกนรปแบบของ สปส.เปนระบบราชการ การบรหารจดการไมคลองตวเหมอน สปสช. ทเปนองคกรอสระ และประกนสงคมกยงขาดการมสวนรวมจากผประกนตนดวย ทำใหการพฒนาสทธประโยชนทตรงกบความตองการผประกนตนเกดขนยากตางจากสปสช.ทกรรมการมาจากหลายภาคสวนเปนการบงคบหรอเปลาวาหากเปนแรงงานในระบบตองใชประกนสงคมเพราะถาหากเราเหนวาประกนสงคมดอยกวาสามารถหยดการจายสมทบแลวมาใชสทธบตรทองแทนไดหรอไม

อย า ง ท บอกว า แต ละ ระบบสวสดการรกษาพยาบาลมกฎหมายรองรบแตกตางกน เราจงไมสามารถยาย

สทธได ถาคณทำงานในระบบ คณกยงตองใชประกนสงคม จะมาใชสทธบตรทองไมไดกฎหมายกำหนดไวมนถงไดมปรากฏการณทคนเลอกทจะไมทำงานในระบบ เพราะไมตองการใชสทธประกนสงคม เนองจากถาเขาไปอยในระบบประกนสงคมเขาจะไมไดรบสทธรกษาพยาบาลทเคยได

เคยมกรณตวอยางผปวยโรคไตวายเรอรงทเปลยนไตชวงทเปนนกศกษา ซงตอนนนเขาใชสทธบตรทอง แตถาเขาทำงานจะตองมาใชสทธประกนสงคมแตประเดนสำคญคอ ถาใชสทธประกนสงคมเขาจะไมไดรบยากดภมคมกน ซงมคาใชจายเดอนละหมนสองหมนบาทเพราะสทธประโยชนประกนสงคมจะไมใหสทธกบผปวยไตวายทปวยกอนมาเปนผประกนตนแตถาเปนบตรทองเขาไดรบผลกคอ มหลายคนทตองเลอกชวตทไมไดทำงานในระบบ อยนอกระบบ

รบจางเพยงเพอไมใหมสทธประกนสงคมเพราะแบกรบคายาเองไมไหว

ดงนนสงเดยวทจะทำไดคอตองแกกฎหมายเทานนโรงพยาบาลทผปวยใชสทธประกนสงคมกไดงบประมาณรายหวไปคอนขางมากแตทำไมหลายๆกรณโรงพยาบาลดไมคอยอยากรกษาโรคทมคาใชจายแพงๆ

เปนเพราะวธการจายเงนของระบบประกนสงคมทใหแกโรงพยาบาลเนองจากประกนสงคมจายเงนแบบเหมาจายรายหวไปทโรงพยาบาล คอ เงนเขากระเปาโรงพยาบาลไปเลย โรงพยาบาลกมแรงจงใจทจะประหยดเพอใหตวเองไดกำไรสงสดยงประหยดคาใชจายเทาไหรกยงกำไรเขากเลยมแนวโนมทจะพยายามประหยดอยแลวดงนนการรกษาโรคทมคาใชจายแพงๆ หรอหากจำเปนตองสงตอไปรกษาทอน ซงเขาตองไปตามจายเชน ตองสงไปโรงพยาบาลมหาวทยาลยเขากจะไมพยายามทำ ถาผประกนตนทนไมไหวปหนากจะไปเลอกโรงพยาบาลอนแทน

สวนวธจายเงนของบตรทอง ใชวธผสมผสาน กรณผปวยใน สปสช. จะจายใหโรงพยาบาลกตอเมอโรงพยาบาลรกษาคนไขแลวจงจะจาย ฉะนน กจะมแรงจงใจใหโรงพยาบาลตองแอดมทคนไขจงจะไดสตางค

วธการจายเงน กเปนสวนหนงททำใหคณภาพในการรกษาพยาบาลแตกตางกนนอกจากนนในกรณยาราคาแพงทางสปสช.กแยกเปน‘กองทนยา’ออกมาตางหากเพอจายยาราคาแพงตรงไปทโรงพยาบาลกเปนรปแบบการบรหารจดการทมประสทธภาพแทจรงแลวตนตอของปญหาทงหมดอยทเรอง‘วธการจายเงนใหโรงพยาบาล’?

วธการจายเงนเปนสวนหนงของปญหาทมาจากกรอบแนวคดทขดแยงกนถาจะดแลสขภาพใหมประสทธภาพคณตองคดเรองความมนคงของกองทนเปนเรองรอง ซงกไมสามารถทำได เพราะประกนสงคมใชเงนจากลกจาง นายจางและรฐทตองบรหารจดการเอาไวจายใหลกจางตอนเกษยณ

ลองคดดวาในขณะทสทธประโยชนสขภาพยงดอยกวาในสภาพทสปส.ยงทำเรองสขภาพไดไมมประสทธภาพเทาไหรนกวชาการหลายคนกออกมาเตอนวาเงนกองทนประกนสงคมจะหมด ในอนาคตจะมเงนไมพอจายบำนาญชราภาพ จนตองมขอเสนอแกปญหาทงการขยายอายเกษยณจาก60ปเปน65ปหรอเพมอตราการสมทบซงกระทบถงผประกนตนทงนน

วธทจดการไดคอนำเรองสขภาพออกจากประกนสงคม แต สปส. กลบ

ประกนสงคมเปนกลมเดยวทยงตองจายสมทบสำหรบสทธการรกษาพยาบาลใหกบตวเอง ขณะทกลมอนรฐบาลจายใหหมดจงเกดเปนทมาของคำถามวาทำไมตองจาย

23

ตงแตกรอบแนวคด ปรชญาของกองทนจะทำอยางไร ทำทง 2 อยางไหวไหมทำไดหรอเปลาถาไมไหว...ตองทำอยางไรจนมาถงการเปนองคกรอสระ ตองเพมกำลงคน จาก 20 คน ใหเทาๆ กบทางสปสช.อาจตองเพมทงปรมาณและคณภาพ จงจะสามารถทำงานไดเทากบสปสช. หรอไมกยกดานระบบสขภาพใหสปสช. บรหารจดการแทน ขอเสนอในสวนของผมกคอ สปส. ตองทำตวเองใหเปนองคกรอสระ ตองปฏรปตวเอง เพอใหการบรหารงานมความคลองตว สรางการมสวนรวมจากทกภาคสวน และการตรวจสอบตดตามควบคมคณภาพสรปวาแนวทางแกปญหาเรองความไมเทาเทยมกนของสทธกตองเปนหนาทของสปส.หรอไมกสปสช.เทานนหรอเปลา

สปส.และสปสช.2หนวยงานนเปนหนวยงานระดบปฏบตงาน ไมใชฝายทควบคมกำกบนโยบาย เรองนตองแกทระดบนโยบาย ตองแกกฎหมายรฐบาลทผานมาไมสนใจปญหานตองรอดวารฐบาลนจะใหความสำคญกบการแกปญหาความเหลอมลำและไมเปนธรรมนไดหรอไมซงการจะทำใหฝายการเมองทคมนโยบายใสใจและตระหนกปญหานกอยทภาคประชาชนวาจะรวมกนผลกดนไดมากนอยแคไหนในมมมองของผประกนตนทตงคำถามวา“ทำไมตองจาย?”อยากทราบสถานการณวาตอนนเคลอนไปถงไหนแลว

หลงจากทเปดเผยผลการวจยสวนหนงสงคมตระหนกวามนมความเหลอมลำและไมเปนธรรมอย ผประกนตนทประสบความทกขจากการใชบรการ เขากเรมตงคำถามวาทำไมตองจาย และคดวามนควรจะเทาเทยมกบระบบอน แตกมบางสวนทยงรสกพอใจกบระบบประกนสงคมทเปนอยในปจจบนซงความคดเหนแตกตางเปนเรองธรรมดานะ

ในเรองนผประกนตนเปนผมสวนไดเสยโดยตรง หนาทของผมในฐานะนกวชาการคอทำงานวชาการชใหเหนวาสงทเปนอยมนเปนจดออนอยางไร และควรจะพฒนาไปในทศทางไหนซงทผานมา

ถาคณทำงานในระบบ คณกยงตองใชประกนสงคมจะมาใชสทธบตรทองไมได กฎหมายกำหนดไว มนถงไดมปรากฏการณทคนเลอกทจะไมทำงานในระบบ เพราะไมตองการใชสทธประกนสงคม เนองจากถาเขาไปอยในระบบประกนสงคมเขาจะไมไดรบสทธรกษาพยาบาลทเคยได

ไมเคยคดเรองน แตละป สปส. จายเงนเรองสขภาพปละ2.2หมนลานบาทถาไมตองจาย สวนนใหรฐบาลรบผดชอบสปส. จะเหลอเงนอกมาก และถาเอาไปเพมบำนาญชราภาพ จะมประโยชนกบผประกนตนมากกวา

ภาวะทเปนอยทกวนนคอ จะเอาหมดทกอยางเลยทำไดไมดสกอยางมทางเปนไปไดไหมทประกนสงคมจะเปนเรองของการออมเพอวยชราสวนถาปวยกมสวสดการบตรทองรองรบ

เปนไปได ซงนนคอทศทางทควรจะเปนอยแลวแตทงหมดกขนอยกบฝายนโยบายฝายการเมองและผประกนตนวาตองการอยางไรในฐานะนกวชาการผมทำขอมลเชงวชาการตามบทบาทหนาทของเราชใหเหนจดออนจดแขงสวนการตดสนใจขนกบผประกนตนเอง

เหมอนทบอกไป แตละปประกนส งคมจายเงนเหมาจายรายหวให โรงพยาบาลปละ 2 หมนกวาลานบาทลองคดดวาถาปลอยเรองสขภาพใหรฐบาลดแล มกฎหมายหลกประกนสขภาพถวนหนาใชสปส.จะประหยดเงนไดมากแคไหนอยากทราบวาผประกนตนมสทธมเสยงทจะเรยกรองใหเพมสทธประโยชนการรกษาพยาบาลตามมตคณะกรรมการประกนสงคมดงกลาวไดอยางไร

ตงแตเรมพดถงเรองสทธประโยชนกมเสยงเรยกรองจากหลายสวน ทงทางดานผประกนตนเอง ทอยในนามชมรมพทกษสทธผประกนตนเขาใจวาเปนการเปลยนแปลงครงสำคญทสดในรอบ 21ป ของประกนสงคม ทมการปรบปรงเรองสทธประโยชน ซงไมเคยมการปรบเปลยนอยางนมากอนเลย นเปนครงแรกทประกนสงคมถกตงคำถามเรองสทธประโยชนมากขนและเปนครงแรกทสปส.ตองใหความสำคญกบการปรบปรงสทธประโยชนรกษาพยาบาลมากขนาดน

แตอยางไรกตาม คำถามทวา เขาจะดำเนนการใหมประสทธภาพมากกวาเดมไดอยางไร ในเมอกำลงคนยงเปนอยางนแลวเขายงเปนระบบราชการกยงเปนโจทยททกคนตองตดตาม

ถามวาจะเรยกรองอะไรไดไหมผมวา ประกนสงคมเองตองปรบโครงสรางใหญทงหมด ตองปฏรปทงหมด ตองเปนองคกรอสระ สวนผประกนตนเองเนองจากไมคอยไดใชบรการจงทำใหสวนหนงไมสนใจแตถาลองทบทวนสกนดจะตระหนกไดเองวาคณกำลงถกเอาเปรยบอยนะคณเปนกลมเดยวทตองจายแถมไดของไมดอกหมายถงปรบโครงสรางภายในทงหมดของประกนสงคมเลยใชไหม

ใช...ตองปรบใหมทงหมด ไลมา

24

ผมถอวาประสบความสำเรจพอสมควรในแงทวาสามารถสงผลใหสปส.ตนตวทจะพฒนาสทธประโยชนใหเทากบบตรทองคอ 21 ปทผานมา กมปนแหละทมการปรบชดสทธประโยชนมากทสดมความเปนไปไดของการยบรวมเหลอระบบเดยวหรอไม

ทผานมามความเขาใจผดกบเรองรวมกองทนนมาก สวนใหญมกจะคดวารวมประกนสงคมเขากบบตรทองเพอตองการเอาเงนของประกนสงคมไปอมบตรทอง ซงไมมทไหนเขาทำกน ทางวชาการเปนไปไมได เงนกองทนประกนสงคมมาจากการสมทบของผประกนตนกตองเกบไวใชเรองความมนคงของชวตแตทศทางทประเทศไทยควรมงไปเหมอนทตางประเทศทำมาแลว คอการทำใหระบบสขภาพเปนมาตรฐานเดยว การจดการแบบเดยวกน‘รวม’ในทนหมายถงการรวมเรองรกษาพยาบาลเทานน เรองชราภาพ วางงาน กองทนประกนสงคมกดแลตอไป

แตปญหาทกวนนมาจากระบบสขภาพหลายมาตรฐาน ซงไมเปนธรรมทำไมคนไทยตองถกแบงวา ถาเปนขาราชการรกษาแบบนนะ เปนลกจางรกษาแบบน หรอเปนชาวนาตองไดรบการรกษาแบบน การรกษาพยาบาลตองมมาตรฐานเดยวเพราะเปนเรองของชวตทกประเทศทดำเนนการเรองหลกประกนสขภาพเดมกมหลายกองทนแบบบานเราแตเมอปญหามมากขนเรอยๆกเดนหนาจนมกองทนรกษาพยาบาลกองทนเดยวซงทำใหมประสทธภาพมากขนมอำนาจตอรอง ไมเหลอมลำ มความเทาเทยมเปนธรรม ซงจะทำใหมคณภาพ การบรหารจดการมประสทธภาพ ลดตนทนลงไดมากคณหมอคดวาสวนหนงมาจากการท ผประกนตนสวนใหญ‘เขาไมถง’ขอมลหรอเปลา

ประเดนไมไดอยทการเขาถงขอมลยากการเขาถงขอมลประกนสงคมยากนะใชแถมยงเปนขอมลในเชงเทคนคอกและชองทางการใหขอมลความรของประกนสงคมตอผประกนตนกมนอยมาก ชองทางรบเรองรองเรยนรองทกข มปญหามากแตถงแมขอมลการบรหารจดการของประกนสงคมจะเปนเรองเทคนค ทอาจตองอาศยผเชยวชาญในดานนน เพราะในแงทฤษฎแลวสนคาสขภาพมลกษณะทขอมลไมสมมาตร(Asymmetricinfor-mation) คนไขหรอประชาชนทวไปไมรเทาบคลากรทางการแพทยแตนนกไมใชประเดนททำใหการแกไปปญหาความเหลอมลำยงไมไปถงไหนเสยท

ประเดนของปญหาความไมเปนธรรมครงนจรงๆ คอ เรองกรอบแนวคด

ของกองทนประกนสงคมเองความมนคงของกองทน กบการพฒนาสวสดการสขภาพมนรวมอยดวยกนไมได

นอกจากนนกเปนแรงตานจากบางสวนทไมอยากจดการสงเหลาน มนมแรงตานอยแลว อาจเปนเพราะเขายงไมร หรออาจเปนเพราะผลประโยชนมนเยอะกไดขอเสนออยางแรกสำหรบประกนสงคมคอออกนอกระบบกอนเลยใชไหม

แตออกนอกระบบอยางเดยวไมพอบอรดบรหารกตองปรบดวยจรงๆกมอกหลายอยาง ตามทเราเกบขอมลมา ซงเรองพวกนเปนความเปลยนแปลงทสำคญสปส.กอาจจะไมยอมกนงายๆโดยเฉพาะถาจะปรบจากราชการเปนองคกรอสระปรบโครงสรางสดสวนของกรรมการสปส.ใหม เรองพวกนมแรงตานอยแลว เปนธรรมชาตของการเปลยนแปลง แตตองถามวาเปาหมายของการเปลยนแปลงคออะไรทำเพอใคร

ในสวนของผนำแรงงานเองกยง

ยากอยเพราะอยากใชโรงพยาบาลเอกชนเขาเขาใจวา พออยบตรทองแลวจะไมไดใชโรงพยาบาลเอกชนซงมนไมเกยวตอนน สปสช. เขามโรงพยาบาลเอกชนอยจำนวนหนง แตยงนอย สาเหตทนอยกเพราะโรงพยาบาลเอกชนกเลอกทจะรบผประกนตนเปนหลก เพราะเปนคนทไมปวยแลวกไดเงนเหมาจายรายหวถาหากเขาเลอกได เขากอยากรบผประกนตนมากกวาเพราะไดเงนมากกวาแตเมอถงการรกษาในโรคทยากขนเขากตองสงตอไปโรงพยาบาลรฐอยด เพราะเครองมอมากกวา สวนบตรทองตองดแลเดกและคนแก ซงเจบปวยงายอยแลว เพราะฉะนน บตรทองโรงพยาบาลเอกชนจะเขารวมนอยกวา

แตเมอใดทเรารวมระบบเขามาเปน

หนงเดยวคดวาอำนาจการตอรองจะสงขนซงกตองยอมรบวาบตรทองมจดออนเรองโรงพยาบาลเอกชน ซงกตองพฒนากนตอไป แตทสำคญตองมองเชงระบบหากคดแตเฉพาะหนาขอใหไดประโยชนทตนเองพอใจเฉพาะหนากไมมทางไปถงไหนโอกาสแกไขใหดขนกไมมเหตใดประกนสงคมตองมเงอนไขในการคมครองอาทจะไดรบสทธประโยชนกรณเจบปวยตองสมทบเงนไมนอยกวา3เดอน หรอกรณคลอดบตรสงเงนสมทบ ไมนอยกวา7เดอนภายใน15เดอนกอนคลอดแตหลกประกนสขภาพถวนหนาคมครองทนททลงทะเบยน

จรงๆ มนไมควรม เพราะสทธการรกษาพยาบาลเปนสทธขนพนฐานทคนไทยทกคนควรไดรบเงอนไขเหลานถกกำหนดมาตงแต21ปทแลวตงแตยงไมมระบบประกนสขภาพถวนหนา เขาใจวาประกนสงคมเกรงวากองทนจะมเงนไมพอเพราะมคนทจะพยายามขอใชสทธเยอะปจจบนบรบทตางๆเปลยนไปหมดแลว

แตสปส.ยงเหมอนเดมควรจะคมครองทนททเปนผประกนตนเงอนไขพวกนควรยกเลกไดแลว

ยกตวอยางกรณคลอดบตร ไปคลอดทไหนกไดจะได13,000บาท

ซงผมกตงคำถามวา ทำไมตองใหผประกนตนจาย13,000เพราะจรงๆถาคลอดปกตไมได ตองผาคลอด 13,000นกไมพอ มนเปนแสนอยแลว กตองควกเนอ ซงกมคนประมาณ 5-10เปอรเซนตทตองทำฉะนนจะมผประกนตนเปนหมนๆคนทคลอดลกทกจะเจงเลยถาโดนซซาร(ผาคลอด)เขาไป

สงทเราเสนอกคอ ถาใหรฐบาลเปนผดแล เชนเดยวกบคนไทยคนอนๆคาคลอดคณกไมตองจาย คาซซาร กไมตองเสยแลวคณกเอาเงน13,000อาจ

จะไปจายเปนคาหองพเศษหรอจะเกบไวเลยงลกซงมนสามารถทำใหดกวานไดแตประกนสงคมเขากไมไดคดทจะทำเพราะประกนสงคมเองกมหลกคดอย คอเขาไมไดดเรองสทธประโยชนหรอการรกษาพยาบาลเปนหลก เขาดเรองกองทนเปนสำคญ ขอใหกองทนนไมเจง ดงนนสทธประโยชนตางๆ กจะเพมไดยาก เพราะการเพมสทธประโยชนแตละครงกเทากบเพมเมดเงนทตองเสยดวย

ฉะนน วธคดแบบน มนไมมทางทำใหดไดหรอก โดยเฉพาะอยางยงคารกษาพยาบาลสงขนทกวน มเทคโนโลยใหมๆ เขามาทกวน คณไมมทางเลยคณพยายามมงวาไมใหเงนคณออกไปคณกจะตองจายใหนอยทสด คณกไมมทางแขงกบบตรทองได เพราะบตรทองมงไปทพฒนาสทธรกษาพยาบาลใหมประสทธภาพ ในอนาคต ยงไงประกนสงคมกจะตองดอยกวาไปเรอยๆแนวทางแกปญหาทนาจะทำไดเรวทสดนอกจากปรบเพมสทธคออะไร

ในเรองสทธรกษาพยาบาล ถาจะแกปญหาททำไดเรวทสดและสามารถทำไดเลย คอ สปส. ตองปรบวธการจดสรรเงนรายหวใหม ตองใชการจายทงกอนใหโรงพยาบาล แตตองแยกเปนงบผปวยนอกงบผปวยในโรคคาใชจายสงทจายตามกลมวนจฉยโรครวมหรอDRGเพอเพมประสทธภาพบรการ จงใจใหโรงพยาบาลทำการรกษา ปรบรปแบบการจดการเรองการสงตอผปวยไปรกษาทโรงพยาบาลทมศกยภาพสง สรางการมสวนรวมจากทกภาคสวน สรางระบบรบเรองราวรองทกข ใหผประกนตนสามารถฟดแบคกลบมาได

ตรงนแกปญหาเฉพาะหนาทจะลดปญหาเรองสทธประโยชนดอยกวาบตรทองลงไดแตไมไดแกปญหาความไมเปนธรรมทผประกนตนเปนกลมทยงตองจายสมทบสทธสขภาพโดยตรงขณะทกลมอนเขาจายทางออมผานระบบภาษและถงแมจะทำไดอยางทบอกมา แตประกนสงคมกยงจะตองกงวลเรองความมนคงของกองทนตอไป

ปญหาทกวนนมาจากระบบสขภาพหลายมาตรฐาน ซงไมเปนธรรม ทำไมคนไทยตองถกแบงวา ถาเปนขาราชการรกษาแบบนนะ เปนลกจางรกษาแบบนหรอเปนชาวนาตองไดรบการรกษาแบบนการรกษาพยาบาลตองมมาตรฐานเดยวเพราะเปนเรองของชวต

25

เกษตรกรรน‘พอกดาบหก’สะเดา

หนง:พอกดาบหกทสถานขนสงจงหวดอตรดตถ ม

รถยนตคนหนงจอดสงบสตกเกอรประดบกระจกหลงขอความวา‘พอกดาบหก’

คนอตรดตถนบถอพระยาพชยดาบหก เชนเดยวกบคนในชมชนตำบลคอรมอำเภอพชยทมความเคารพนบถอวรบรษสามญชนทานนรบกบขาศกจนดาบหกทวดเอกาในตำบลคอรม

คนในตำบลคอรมนบถอพระยาพชยดาบหกถอยคำ‘พอกดาบหก’จงเปนคำประกาศวาคนทนนยมผมหวใจกลาหาญเสยสละสจนดาบหก

รถทตดสตกเกอร ‘พอกดาบหก’พาเราเดนทางจากสถานขนสงจงหวดอตรดตถไปยงดนแดนทพระยาพชยเคยทำดาบหกไวเมอนานมาแลว

สอง:พ.ศ. นไมมสงคราม แตกยงตอง

คำดาบยนดนในนามสงครามสนามชวตใครหลายคนบอกวา สงครามเปน

เรองเฉมเชย ไมมสงครามพมา-สยามอกแลวใน พ.ศ. น และมน…กไมนาจะมในพ.ศ.ตอไป

มแตสงครามชวตลกกระสนปนใหญในนาม ‘ราคา

ผลผลตตกตำ’ ทำใหเกษตรกรชาวชมชนคอรมบาดเจบปางตาย เมอสารเคมทใชในไรนามราคาแพงและพวกเขายงจำเปนตองใชมน

ไหนจะปญหาขาวดดขาวเดงซำเตมบาดแผลเกษตรกรชาวคอรม หากเอานำตาชาวนาคอรมมารวมกบเกษตรกรทวประเทศไทยไปกกเกบในเขอนนำตาและเมอยามฝนตกลงมาสมทบรวมกนเขอนอาจแตกได

ปญหากคอ “ทำตามๆ กนมาทงนน”บรรเจดนาคยานขาวบอก

“หวานปยเสรจ…กพนยาเกษตรกรบางแหง15วนพนเลยนะทงๆทไมใชหลกการทถกตอง”

บรรเจดเปนเกษตรกร เขาเรยนจบจากวทยาลยเกษตรสโขทย แลวไปทำงานในฝายสงเสรมเกษตรกรปลกออยใหโรงงานนำตาล กวา 10 ปจงกลบมายงตำบลคอรม…บานเกด เพอทำนาตอจากรนพอ

ทำนากวา 50 ไร เขาใชสารเคมกำจดศตรพชจนคดวาตายแน

“เมอกลบมาทำนา กเกดความคดวาถาเราทำแบบนตอไป…ตายกอนแนๆถาพนเองอะไรเอง 50 กวาไรกตายกนพอด…พนไปเถอะ เดยวกตาย ผมจงคดวานาจะหาอะไรมาแทน”

เมอตองการคนหาบรรเจดจงตอง‘ไป’มอบรมทไหนเขาไปหมดหนวยงานไหนชอแปลกๆเขาไมสนขอแคไดฟง

เมอเหนแลววาเกษตรกรนยมใชสารเคมในการบำรงและกำจดศตรพชเปนสาเหตทำใหตนทนสงตามมาดวยปญหาสขภาพบรรเจดจงรวมกลมกบเพอนหนมอก 4 คน เรมทำสงครามเปลยนแปลงความเคยชนเดมๆ

เรมจากการใช‘สารชวภณฑ’แทน‘สารเคม’

สารชวภณฑ คอ ผลตภณฑสกดจากสงมชวตในนาขาว เพอใชทดแทนสารเคมกำจดศตรพช ในรปแบบของผลตภณฑชวภาพ เชน นำหมกชวภาพตางๆเชอราบวเวอรเรยฯลฯ

จากนนมเพอนเพมรวมเปน9คนจดตงกลมขนในชมชน มการระดมทนเรมจากสรางโรงสขาวชมชน สรางรายไดหมนเวยนในกลม จดทำผลตภณฑสารชวภณฑมาใชแทนสารเคมผลตเมลดพนธขาวไวใชเองและจำหนายผลตปยอนทรยอดเมด พรอมๆ กอเกดเปนศนยเรยนรเกษตรท คอนขางครบวงจรในนามศนยเรยนรโรงเรยนขาว วสาหกจชมชนบานคลองกลวย

ศนยเรยนร โรงเรยนขาวแหงนถายทอดองคความรดงทสมาชกในกลมปฏบตกนมา ซงกวาจะดงเอาเกษตรกรใหเขามาสนใจแนวทางใหมน ตองใชวธสาธตใหด มใชตงกระดานดำแลวบงคบใหมานงฟง

นอกจากการใชสารชวภณฑแลวสงทบรรเจดเนนยำกบเกษตรกรทมาเอาองคความรจากศนยเรยนรโรงเรยนขาวฯคอ‘ระบบนเวศในนาขาว’

“เราจะเนนใหเกษตรกรแยกแยะ

วา ในนามตวดกบตวรายกแบบ ลองนบขางดวาฝายไหนมมากกวากน ถาตวมประโยชนมอยเยอะมนกชวยเรากดเรากนพวกตวราย พวกนควบคมกนเองอยแลวโดยสมดลธรรมชาต”

เหมอนสงครามของธรรมชาตมนจดระบบของมนอยแลว

ดวยสำเนยงเหนอและลลาการพดแบบนกเลงบรรเจดยงบอกวามตองประดษฐถอยคำมาใชกบสงทเกษตรกรทำวา‘นกวทยาศาสตร’เพราะ“มนกแคธรรมชาต เฝาดธรรมชาตแลวหาวธวาวธไหนควรใชควรทำ กตองรจกแยกแยะนหวาเมอแยกแยะไดแลวมนกแลวแตเขาละวาจะใชวธไหน”

เขาบอกวาเกษตรกรไมจำเปนตองปลอดสารเคม100เปอรเซนตแตใหยดเอา“ความเปนจรงเปนตวตง ถาเกดโรคระบาด จะไมใชสารเคมยงไงไหวละ…ใชมย”

แตทงนทงนน บรรเจดบอกวาเกษตรกรตองตงตนทระบบนเวศในนาใหไดรจกสำรวจตรวจนบถาดนมคาความ

เปนกรดหรอดางกตองทำใหดนมคาความเปนกรดดางทตรงกลาง ดวยปยอนทรย“กขววขควายดๆนแหละทาน”

เสยงเหนอนนยงเนนยำในทำนองวา มใชแตนกการเมองหรอปญญาชนเทานนดอกทม ‘อดมการณ’ เกษตรกรกมอดมการณนะ(โวย)

“ตอนทผมเรยนเกษตร เขาเรยก‘อดมการณ ’ มนหร นะ…อดมการณ แ ต ว า ถ า เ ร า ม า เ จ อ ใ น ช ว ต จ ร งกเรยกวาความตงใจ ตงใจวา จะทำยงไงใหชาวไรชาวนาทำกนแลวมผลตอบแทนสงสด ไมตองมกำไรสงสด เอาแคผลตอบแทนสงสด คดไปคดมากตองลดตนทน”

อตรดตถเปนเมองอาภพ บรรเจดบอกวา ทอตรดตถไมมเมลดพนธขาวไวใชกนเอง นคอ ‘ความตงใจ’ ของเขาในพ.ศ.นและพ.ศ.ตอไป

ปจจบน ศนยเรยนรโรงเรยนขาวฯผลตเมลดพนธขาวไวใชเองและจำหนายโดยเกษตรกรในตำบลคอรมทเคยใชสารเคมและเคยเจอปญหาขาวดดขาวเดง

โรงปย

26 เรองและภาพแสงจรงรเรยน

สาม:เมอแมลงระบาด,สมหมายไปเรยน

ทศนยเรยนรโรงเรยนขาววสาหกจชมชนบานคลองกลวยแตกลบบานมาทำเกษตรผสมผสาน

ชอเลนสมหมายชอจรง เชยวชาญมาใหหลายคนถาม“ชอจรงชอเลนของพ

มนตางกนยงไง”“พอตงใหมาแบบน กเรยกแบบท

พอผมตงใหนแหละ”สมหมายตอบเ ม อ ก อ น ท ด น ท ง ห มด ข อ ง

สมหมายปลกพรกแลวเกดโรคเขาจงเปลยนมาทำนาอยางเดยวเมอประมาณป2551กเกดแมลงระบาดอก ขาศกประชดตวรอบทศเมอปยกแพงยากแพง ตอนนนสมหมายมดเกาดานจงมงหนาไปทศนยเรยนรโรงเรยนขาว วสาหกจชมชนบานคลองกลวย-โรงเรยนของชาวนา

“ผมไดเรยนรการใชสารชวภณฑจากท นน ตอนนนเรมลงพชผกไว บางแลว ตอนแรกผมเอาสารสะเดานำมาฉดผก ปรากฏวาผกรสชาตขมไปหมดสารสะเดานำเราฉดใสผกไมไดนะครบ

ผกมนจะขม ตองใชนำสมควนไมแทน”สมหมายบอก

เรมลงมาสำรวจตรวจนบในนาขาวตามหลกสตรทไดเรยนมาแตสมหมายไปไกลกวานนเขาสำรวจตรวจนบธรรมชาตของตนเองและคนรอบขางดวย

“ผมเรมคดวาการทำขาวมนตองรอถง 4 เดอนกวาจะมรายได แตผลไมและพชผกมนไดเรอยๆ พอพชตวนออกดอกผลกเอาไปขายทตลาด มนจะสบเปลยนหมนเวยนกนออกดอกออกผลเรอยๆ แลวแมบานผมกชอบคาขายกเอาไปขายทตลาดจากนนกเลยทำเกษตรผสมผสานแลวลดการปลกขาวเหลอ2ไรไวกนเองนอกนนผมกปลกพชผกผลไมไวขายเปนหลก”

บนทดนกวา6ไรของสมหมายมนาขาว2ไรทเหลอ4ไรปลกฝรงพรกมะนาวมะพราวขนนมะปรางมะมวงสะเดามะละกอดอกแคกะเพราโหระพาตะไคร นอยหนา ทบทม ทำบอปลาและปลกดอกไมไวไหวพระ

เขาใช สาร ช ว ภณฑ เปน หลกนอกจากจำเปนจรงๆจงจะใชสารเคม

“ผมปลก ดะไปหมด ผมทำผสมผสานแลวจะรไดวาพชตวไหนไมถกกบตวไหน ถาสมมตมนไมถกกบพชตวนเรากลมมนแลวลองปลกอยางใหมคอเราจะรไดกตอเมอเราลองปลก ถามนตายเราก จะร ว า…ออ ไอ ต ว น ไมชอบอยใกลไอตวน แตความจรงพชผลทกอยางอยรวมกนได ขนาดวชพชมนยงอยกบเขาได”

สมหมายถามกลบวา “มนแปลกนกร กะอแคการเอาโหระพาไปแลกพรก”

แปลกแน เมอหทไดยนมนเปนหทเดนทางมาจากในเมอง

“เรองวาแลกแลวจะกลวไมคมเพราะของเราปลกยากกวา…ไมมหรอกครบ ไมไดคดระบบนน จะปลกยากปลกงายผมไมวา เราไมเนนทมลคาของมน ความเปนเพอนมนไมเกยวกบราคา เราเปนเพอนกนเปนญาตกนแบงกนได”

นองเกต-หลานสาววยประถมตนของสมหมายนำเอาฝรงมาให และอวดมะนาวขนาดลกตะกรอใหชมมะนาวของสมหมาย‘มนใหญมาก’

ลกสาวผมซอยสนเดนลงมาบรการนำดมเทานนแหละ…สมหมายเปลยนจากเรองพชมาเรองลก“มนดอจรงๆชอบเทยวออกหาวๆ เหมอนผชายหนอยไอลกคนน”

ใครบางคนทะลงถาม“ระหวางพชผกกบลกอยางไหนเลยงยากกวากน”

“เลยงลกยากทสด(หวเราะ)ตอนเลกกยงดๆ พอโตหนอย เราบนกหาวาเราดา แตพชผกไมดอเหมอนคน ถามนไมดอกผลมนไมตดลกกแสดงวาดนไมดกหาวธทำใหดนมนดเสยหาปยมาบำรงดนแมลงตวไหนมนเปนศตรพชแมลงตวไหนมนเปนมตรกบพชเรองพวกนเราสามารถรได หาวธแกได แตเลยงลกยากทสด”สมหมายยมกอนตะโกนไปยงลกสาว

“จะไปขายฝรงทตลาดกบแมหรอจะอยเลยงนองเกตทบาน”

“หนจะไปตลาด” ลกสาวยนยนอยางนน

ฝรง

สาร ชว ภณฑ สมหมาย

นนแหละ-เปนผผลต“ปทแลวเราทำไป270ตนแตปน

ตงเปาจะเกบ 600-700 ตน มนทำไดแคนถกจำกดดวยสถานทเงนทนถาทำแปลงเมลดพนธ เบองตนเกษตรกรตองรจกสำรวจตรวจนบและแยกแยะเปน ซงเปนสงทศนยเรยนรโรงเรยนขาวพยายามจะเนน เหนมย…เรองงายๆ แคนมนมประโยชนเยอะแยะนหวา”

เกษตรกรเจาของสำเนยงนกเลงแบบเขาจะเกษยณอายตอนไหน?

“ยง! ยงทำไดอกหลายป แตกพยายามปนรนใหมๆรนใหมๆมนคลองนะทำปบปบๆ หวมนเรว ไอเราคดไดกวางแผนใหมนมงทำหนอยวะ”เปนความตงใจของบรรเจด

มงทำหนอยวะ

27

Media

เกดอะไรขนกบสอไทยในยคปจจบน ยคทสอถกตงคำถามมากถง‘ความเปนกลาง’ ทมาพรอมกบวาทกรรม ‘สอแท สอเทยม’ และ

เคลอนกลายเปน ‘สอแดง สอเหลอง’ วนนสอไทยกำลงจะเปลยนแปลงไปอยางไรวนทเกดเหตการณมากมายกบคนทำสอและคนทำสอเองกตองตงคำถามกบตวเองวาจะเดนไปทศทางใด โดยม หนงสอพมพมตชน เปนตวนำรองกบปรากฏการณจดเปลยนครงน

ถาการลาออกของเครอมตชนจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตเปนจดเปลยนของสอไทยถอวางดงามแตความเปนจรงเปนเชนไรมดหรอสวาง

ไมวาอยางไรตอนนมตชนเปนทงผรายและพระเอกในสายตาคนทำสอและคนเฝามองสอเปนทเรยบรอย

มคนบอกวาจดเปลยนสอไทยเรมตนตงแตวนท19กนยายน2549เชนเดยวกบจดเปลยนของสงคม(การเมอง)ไทยจรงหรอ?

วไลวรรณจงวไลเกษม

จากเลกจางประสงค…ถงลาออกจากภาคสภาการหนงสอพมพ

ใครจะคด...แมแตตวประสงค เลศ รตน วสทธ หรอ‘พเก’ของนองๆนกขาวทรจกกนในนามสาธารณะวาประสงค วสทธนกขาวเชงสบสวนมอหนงของประเทศไทยจะถกจางออกโดยผบรหาร(เจาของ)มตชนเพราะชอประสงคกบมตชนดเหมอนจะเปนรางและเงาของกนและกนเชนเดยวกบคนทำหนงสอพมพและมตชนเองจะคดวาวนหนงมตชนทเปนสารตงตนและหวหอกสำคญของสภาการหนงสอพมพแหงชาตตงแตในอดตจนถง7กนยายน2554ทมการยนหนงสอลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตพนททตนปลกปนขนมา

การเลกจางประสงคจากการเปนพนกงานบรษทมตชนไมมการแจงเหตผลใหแกสาธารณะทราบจากผบรหารมตชนนอกจากการวพากษวจารณจากคนทำสอดวยกนเองวาเหตเกดจากบทความ‘คำถามท‘ยงลกษณ’ยงไม(กลา?)ตอบ’

ขณะทมตชนออนไลนวนท7กนยายน2554พาดหวขาววา‘เครอมตชนลาออกจากสภาการหนงสอพมพการเมองภายนอกแทรกแซง’พรอมลงรายละเอยดในจดหมายลาออกใจความตอนหนงวา

“เปนทประจกษวามอทธพลการเมองภายนอกเขาแทรกแซง และมภาคสมาชกตกเปนเหยอของการตอสทางการเมองนนคณะกรรมการสภาการหนงสอพมพแหงชาตยงมไดแสดงความกระตอรอรนจะจดการแกไขรวมไปถงดำเนนการระงบความเสยหายผไดรบผลกระทบทเสอมเสยชอเสยงเกยรตยศศกดศรไปแลวดงทควรปฏบตกลบแสดงทาทเหมอนเออประโยชนตอกลมการเมองบางกลม”

การลาออกของเครอมตชนเหตเกดจากผลสอบจดหมายอเลกทรอนกส (อเมล)ของนกการเมอง ระบการใหเงนและผลประโยชนแกผประกอบวชาชพสอมวลชนโดยมนพ.วชย โชค ววฒนประธานคณะอนกรรมการเฉพาะเรองตรวจสอบขอเทจจรงฯ

เหตการเลกจางประสงคของมตชน(หากเปนไปตามทคนทำสอวพากษ)และเหตการลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตสมพนธกบ‘การเมอง’

ทงสองกรณดเหมอนวามตชนตกเปน‘จำเลย’ของสงคมคนเสพสอและคนทำสอเกดคำถามพรอมเสยงวพากษทงบวกและลบ แตสำหรบผเขยนไมตงคำถามกบ มตชนแตตงคำถามกบ‘สอไทย’เพราะผเขยนมองวามตชนกำลงทำหนาทภาพตวแทน(Rep-resent)ของสอไทยในยคการเปลยนผานสงคม(การเมอง)ไทย

สอไทยอยในยคมดหรอยคสวาง?

28

ทมา:www.presscouncil.or.th

เมอวนท1กรกฎาคม2540สมาพนธนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยไดออกประกาศแตงตงกรรมการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตมใจความวาตามทผประกอบวชาชพหนงสอพมพมเจตนารมณทจะจดตงองคกรอสระเพอควบคมกนเองโดยสมครใจเจาของและบรรณาธการผมอำนาจเตมของหนงสอพมพและสมาคมฯผประกอบวชาชพทชอบดวยกฎหมายไดใหความเหนชอบทจะลงนามรวมกนในวนท4กรกฎาคม2540เพอแสดงใหเหนวาผประกอบวชาชพทงมวลพรอมทจะดำเนนการควบคมกนเอง เพอดำรงไวซงหลกการพนฐานในเรองเสรภาพในการแสดงความคดเหนอนเปนหลกประกนความรบผดชอบในการเสนอขาวสารและแสดงความคดเหนของผประกอบวชาชพน

ในวนท4กรกฎาคม2540เจาของกจการหนงสอพมพและบรรณาธการหนงสอพมพฉบบภาษาไทยองกฤษ25ฉบบจากจำนวนทงสน32ฉบบรวมทงองคกรทเกยวของกบหนงสอพมพ 10 องคกร ไดรวมกนลงนามในบนทกเจตนารมณจดตงสภาการหนงสอพมพแหงชาต เพอเปนองคกรควบคมกนเองและสงเสรมเสรภาพและความรบผดชอบยกระดบผประกอบวชาชพหนงสอพมพและกจการหนงสอพมพใหดยงขนโดยมตวแทนสถานทตสหรฐอเมรกาอนเดยรสเซยและสโมสรผสอขาวตางประเทศรวมเปนสกขพยานดวย

ตอมาในวนท 4 สงหาคม 2540 ทสมาพนธนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยศ.นายแพทยประเวศวะสประธานคณะกรรมการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตพรอมดวยคณะกรรมการยกรางฯแถลงผลสำเรจการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตวาคณะกรรมการยกรางฯไดดำเนนการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตขนเปนครงแรก ตามเจตนารมณของผประกอบวชาชพหนงสอพมพซงไดลงนามในบนทกรวมกนเมอวนท4กรกฎาคม2540ณศนยประชมแหงชาตสรกต

ศ.นพ.ประเวศแถลงวาหลกการสำคญของสภาการหนงสอพมพแหงชาตตามธรรมนญดงกลาว เปนไปเพอใหวงการหนงสอพมพไดควบคมดแลกนเองขณะเดยวกนเปดโอกาสใหบคคลภายนอกไดเขามารวมในคณะกรรมการสภาการหนงสอพมพฯดงกลาวดวยองคประกอบของกรรมการประกอบดวย4สวนคอเจาของหรอผบรหารหรอผประกอบการซงเลอกกนเอง5คนบรรณาธการหรอตวแทนผมอำนาจจากกองบรรณาธการซงเลอกกนเอง5คนผปฏบตงานหนงสอพมพซงเลอกโดยสมาพนธนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย4คนผทรงคณวฒในสาขาอาชพตางๆอก7คนในจำนวนนเปนผทรงคณวฒทมอาวโสและประสบการสงดานหนงสอพมพซงไมสงกดหนงสอพมพใด2คน

อกหลกการหนงทสำคญในการควบคมกนเองของสภาการหนงสอพมพฯกำหนดไวในหมวดความรบผดชอบทางจรยธรรมเมอคณะกรรมการมคำวนจฉยวาสมาชกหรอผประกอบวชาชพหนงสอพมพในสงกดสมาชกละเมดหรอประพฤตผดจรยธรรมแหงวชาชพ กจะแจงใหหนงสอพมพฉบบทถกรองเรยนลงตพมพคำวนจฉยดงกลาวภายใน 7 วน และอาจแจงใหหนงสอพมพฉบบนนตพมพขอความคำขอโทษผเสยหายสวนกรณมผถกรองวาประพฤตผดจรยธรรมสภาการหนงสอพมพฯจะแจงไปยงตนสงกดเพอดำเนนการลงโทษแลวแจงผลใหสภาการหนงสอพมพฯทราบโดยเรวในการนสภาอาจเผยแพรคำวนจฉยตอสาธารณะไดคณะกรรมการยกรางธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาตจะยกรางขอบงคบตางๆเพอใหมการเลอกกรรมการสภาการหนงสอพมพแหงชาตขนเปนคณะแรกภายในระยะเวลา120วนหลงจากนนสภาการหนงสอพมพฯจะดำเนนการเพอใหมการควบคมกนเองในหมผประกอบวชาชพหนงสอพมพตอไป

กำเนดสภาการหนงสอพมพแหงชาตยคมดVSยคสวาง

จากปรากฏการณทเกดขนกบสอไทยนบตงแตวนท19กนยายน2549จนถงปจจบน เราสามารถจำกดความไรระเบยบของสอไทยดวยคำวา ‘ยคมดสอไทย’ไดหรอไมกบรปธรรมทปรากฏอยางชดเจนกบหนงสอพมพผจดการวาตนเองเปน ‘เหลอง’พรอมกบบทบาทใหมในASTVการเกดขนของวทยชมชนอยางรวดเรวพรอมกบความเขมขนของการเมองแบงส ลาสดการเลกจาง และลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตของหนงสอพมพมตชนททำใหถกวพากษอยางหนกหนวงวามตชนเปน‘แดง’

ทำไมผจดการประกาศตนเองเปน ‘เหลอง’ ยงไมสรางแรงสนสะเทอนใหกบสถาบนสอ ความคาดหวงของสงคมตอบทบาทหนาทและความรบผดชอบโดยเฉพาะ ‘ความเปนกลาง’ แตเมอมตชนประกาศลาออกจากภาคสมาชกสภาการหนงสอพมพแหงชาตกลบสรางความสนคลอนใหกบสถาบนสอไมแตเฉพาะหนงสอพมพมตชนถกคาดหวงวาเปนภาพตวแทนของมาตรฐานของหนงสอพมพไทยในการนำเสนอขาวการเมอง เปนตนแบบของหนงสอพมพการเมองไทยเปนหนงสอพมพทถกนำมาใชประกอบการสอนของวชาขาวและหนงสอพมพของทกสถาบนการศกษาทางดานนเทศศาสตร

แตคอความทาทายทยงไมเคยปรากฏในสอไทย ทาทายกบกฎขอบงคบคนทำสอทยดถอมานาน

สภาวะความไรระเบยบของคนทำสอวนนสะทอนปรากฏการณความไรระเบยบ(Disorder)ของสงคมไทยวนนไดหรอไมหากวเคราะหตามหลกทฤษฎบรรทดฐานของสอทเชอวา‘สงคมแบบไหนสอกแบบนน’เพราะแมแตคนทำสออยางมตชนทเปนตนแบบของสงคมเปนตวบมเพาะความคดทางสงคมและถอเปน‘ผพทกษผลประโยชนของชาต’ยงไรระเบยบเชนน

หรอจรงแลว‘ความไรระเบยบ’คอสภาวะของการปรบ(จด)กระบวนทศนของคนทำสอ โดยหนงสอพมพมตชนเปนหวหอกนำรองของคนทำหนงสอพมพทออกจากจารตเดมทปฏบตกนมาแตใชการไมสมบรณแลวกบบรบทสงคมและเทคโนโลยการสอสารทเปลยนไป

การปรบ(จด)กระบวนทศนและระเบยบใหมบนภาพของความไรระเบยบคออาการของคนทำสอทกำลงอยในสภาวะแหงการตนร(TheAgeofEnlight-enment)หรอไมอยางทอมมานเอลคานท (ImmanuelKant)วาไวในAnAnswertotheQuestion:WhatisEnlightenmentวา‘การหลดพนจากความออนเขลาทเกดขนจากตวมนษยเองนนกมนอยลงเรอยๆโดยมสงบงชทชดเจนวาเสนทางทจะไปนนไดถกทำใหโปรงโลงเพอทจะเดนไปได’

หากประสงคไมถกเลกจางจากมตชน วนนประสงคยงคงนงแชแขงความสามารถของตวเองอยทหลบหนงของตกมตชนจดๆ จองๆ รอเวลาครบชวโมงทำงานตอกบตรกลบบานคงไมมงมนทำงานแบบลมเวลาเหมอนวนนกบอนาคตใหมของเขาทwww.prasong.comวนทเขาไมมมตชนเปนเงาตามตวหากใครเปนเพอนกบประสงคทาง Facebook จะพบอาการตนตวขยนเอาขาวของเขาขนทงเชาและกอนนอน

การปรบกระบวนทศนใหมของมตชนนอกจากสรางพนทขาวแหงใหมอยางwww.prasong.comภายใตคำจำกดความวา‘เลาขาวจากประสบการณ’ยงนำพาเวบไซตขาวใหมลาสดทชอwww.thatpublica.comภายใตสโลแกนวา‘กลาพดความจรง’โดยมบญ ลาภ ภ สวรรณอดตบรรณาธการบรหารหนงสอพมพประชาชาตธรกจทลาออกจากการปรบโครงสรางครงใหญของเครอมตชนเมอกลางปนมาเปนกรรมการบรหาร

ผลประโยชนทงหมดตอการเปลยนแปลงลวนตกอยกบ‘ผเสพสอ’มพนทสอใหเลอกสรรมากขนและทสำคญตรงกบความตองการทเฉพาะมากขน

เมออดมการณตางกนแลวแยกจากกนไปตามวถทางของตนเองมแตจะนำพา‘ความสวาง’มาสสอไทยขอขอบคณผอยเบองหลงการเปลยนแปลงนอยางใจจรงไมเชนนนคนทำสอคงมวแตนงยดตดกรอบไมไปไหนกน

2929

Justice for All

ชาญเชาวนไชยานกจอธบดกรมคมประพฤตกระทรวงยตธรรม

รศ.ดร.เจษฎโทณะวณกคณบดบณฑตวทยาลยสาขานตศาสตรมหาวทยาลยสยาม

ประชามต อำนาจในมอประชาชน?

ยงคงเปนปญหาตอเนอง และมททาวามหากาพยแผนพฒนาเซาเธรน ซบอรด(SouthernSeaboard)ในภาคใตตอนบนจะคงดำเนนเรองราวไปเรอยๆอยาง

ไมมวนจบสนและยงปรากฏรองรอยความขดแยงไวตามรายทางโรงถลงเหลกโรงกำจดขยะโรงไฟฟาโผลเปนเสนรางรางๆบนแผนทมานานกวา

15ปพนทจงหวดประจวบครขนธกลายเปนสมรภมขนาดยอมระหวางนโยบายของรฐและประชาชน การชมนมคดคานโรงไฟฟาบานกรด-บอนอกเมอป 2538 ดเหมอนจะเปนชยชนะครงหนงของคนธรรมดาแตเจรญวดอกษรแกนนำกลมตอตานกตองสงเวยชวตใหกบกระสนปนในป2547

ลาสดคลนความขดแยงลกใหมกำลงซดใสประจวบครขนธ เมอการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย(กฟผ.)กำลงเตรยมลงเขมกอสรางโรงไฟฟาถานหนขนาด4,000เมกะวตตอยางจรงจงบนพนท4,142ไรทตำบลนาหกวางอำเภอทบสะแกการชมนมคดคานกำลงเรมตนขนอกครง

ประชามต (Referendum) ถกยกขนมาเปนเครองมอสำคญในการคลคลายปมปญหาดงกลาว เพราะเปนการใชอำนาจทางตรงของประชาชน โดยเฉพาะการดำเนนโครงการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรง จะตองจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนเสยกอนรฐธรรมนญฉบบพ.ศ.2550ไดบรรจเรองนไวในมาตรา165ซงนบวาเปนประชามตททรงพลงเพราะสามารถนำเสยงของประชาชนไปบงคบใชไดจรง

2นกกฎหมายชาญเชาวนไชยานกจและรศ.ดร.เจษฎโทณะวณกรวมใหคำตอบเกยวกบเรองเสยงของประชามตวานคออำนาจทอยในมอประชาชนจรงหรอไม

01ตามรฐธรรมนญมาตรา165หมายถงผทสามารถกำหนดการออกเสยงประชามตไดคอรฐเทานนใชหรอไม

ชาญเชาวน: ประชาชนผมสทธเลอกตงทกคนมสทธออกเสยงประชามตแตกจการหรอประเดนใดจะเปนเหตใหมการออกเสยงประชามตนน ตามมาตรา165(1) ใหคณะรฐมนตรมดลพนจในการกำหนดใหมการออกเสยงประชามตได ทงนนายกรฐมนตรอาจปรกษากบประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภากอนกได

อยางไรกตาม มาตรา 165(2)ยงเปดชองใหมการกำหนดการออกเสยงประชามตในกจการหรอประเดนใดกไดหรอจะกำหนดใหบคคลหรอคณะบคคลใดๆ เปนผกำหนดใหมการออกเสยงประชามตกได ทงนอาจกำหนดไวเปน

เนอหาหรอเงอนไขในกฎหมายแตละเรองวา เพอใหประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจในเรองนนๆจะตองจดใหมการออกเสยงประชามตเสยกอน รวมทงกำหนดกระบวนการในการกำหนดประเดนไวดวยกได นนหมายความวาในระยะยาวควรมการรางกฎหมายเกยวกบเรองนขนมา แลวกำหนดไววารฐจะทำอะไรตองผานการลงประชามตกอนกได

เจษฎ:ในการพจารณารฐธรรมนญหรอกฎหมายใดๆนนเราไมสามารถทจะพจารณาเปนสวนๆแยกจากกนไดยกเวนแตวาสวนนนๆเปนสวนทชดเจนในตวเองและสามารถทจะพจารณาเปนเอกเทศหรอพจารณาแยกจากสวนอนๆ ได โดยไมเสยความหมายทแทจรง

ในสวนของมาตรา 165 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 นนจะตองพจารณาทงมาตรา

รวมกนความวา“มาตรา 165 ประชาชนผมสทธ

เลอกตงยอมมสทธออกเสยงประชามตการจดใหมการออกเสยงประชามต

ใหกระทำไดในเหตดงตอไปน(1) ในกรณทคณะรฐมนตรเหนวา

กจการในเรองใดอาจกระทบถงประโยชนไดเสยของประเทศชาตหรอประชาชนนายกรฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรอาจปรกษาประธานสภาผแทนราษฎรและประธานวฒสภาเพอประกาศในราชกจจานเบกษาใหมการออกเสยงประชามตได

(2)ในกรณทมกฎหมายบญญตใหมการออกเสยงประชามต

การออกเสยงประชามตตาม (1)หรอ(2)อาจจดใหเปนการออกเสยงเพอมขอยตโดยเสยงขางมากของผมสทธออกเสยงประชามตในปญหาทจดใหมการออก

เสยงประชามตหรอเปนการออกเสยงเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรกไดเวนแตจะมกฎหมายบญญตไวเปนการเฉพาะ

การออกเสยงประชามต ตองเปนการใหออกเสยงเหนชอบหรอไมเหนชอบในกจการตามทจดใหมการออกเสยงประชามต และการจดการออกเสยงประชามตในเรองทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอเกยวกบตวบคคลหรอคณะบคคลจะกระทำมได

กอนการออกเสยงประชามต รฐตองดำเนนการใหขอมลอยางเพยงพอและใหบคคลฝายทเหนชอบและไมเหนชอบกบกจการนนมโอกาสแสดงความคดเหนของตนไดอยางเทาเทยมกน

หลกเกณฑและวธการออกเสยงประชามตใหเปนไปตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการออกเสยงประชามตซงอยางนอยตองกำหนด

30

รศ.ดร.เจษฎโทณะวณกคณบดบณฑตวทยาลยสาขานตศาสตรมหาวทยาลยสยาม

รายละเอยดเกยวกบวธการออกเสยงประชามต ระยะเวลาในการดำเนนการและจำนวนเสยงประชามตเพอมขอยต”

จะ เห น ได ว า กา ร ออก เส ย งประชามตนนมไดทงในสวนของอนมาตรา1และอนมาตรา2ซงหากจะมองคำวา‘รฐ’ ในแงหมายถง ‘รฐบาล’ คำตอบตอคำถามทมมาขางตนกตองตอบวา‘ไมใช’ แตหากมอง ‘รฐ’ ในแงหมายถง‘รฐาธปตย’หรอผททำหนาทปกครองซงอาจจะรวมถงหนวยงานรฐตางๆ ดวยกนาจะตองตอบวา ‘ใช’ มแตเพยงรฐเทานนทจะสามารถดำเนนการเรองการประชามตได

02ถาการลงประชามตนนเปนไปเพอตอตานคดคานกจการหรอโครงการของรฐจะทำอยางไร

ชาญเชาวน : หากม ขอมลเชงประจกษพอสมควร ประชาชนอาจรวมกนผลกดนใหคณะรฐมนตรเหนวา การดำเนนกจการหรอโครงการของรฐอาจกระทบถงประโยชนไดเสยของประเทศหรอประชาชน และจดใหมการออกเสยงประชามต

ทงนตองมนใจวากระบวนการออกเสยงประชามตนนมความชดเจน และมความเทาเทยมในการออกเสยงเพยงพอโดยมขอสงเกตวา รฐธรรมนญใหคณะรฐมนตรมดลพนจทจะเลอกไดวาการออกเสยงประชามตเปนไปเพอใหมขอยตโดยเสยงขางมากในปญหานนๆ หรอเปนการออกเสยงเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรเทานน

เจษฎ:คำถามนคงจะมนยยะเพอทจะตงขอสงสยสบเนองจากคำถามในขอท1ซงหากมแตเพยง‘รฐ’ไมวาจะหมายถง‘รฐบาล’ หรอ ‘รฐาธปตย’ ทจะสามารถดำเนนการเรองการลงประชามตไดแลวประชาชนจะทำอยางไร เพราะหากกจการเปนกจการของรฐ หรอโครงการเปนโครงการของรฐ ‘รฐ’ นนกคงจะไมตองการใหมการลงประชามตทจะสงผลใหเปนการคดคาน หรอจะเปนการยงผลใหกจการ หรอโครงการของตนนนตกหรอเปนอนสนผลไป

อยางไรกตามหากเรามองวาสทธและเสรภาพทงหลายของประชาชนนนมมาแตกำเนด รฐธรรมนญเพยงแตมารองรบสทธและเสรภาพเหลานนใหมความชดเจน หลกสำคญประการหนงของการมรฐธรรมนญกคอ การเขยนเรองสทธและเสรภาพในมมของการชใหประชาชนเหนรวมกนวาตองมการจำกดสทธและเสรภาพของพวกเราทงหลายเอาไว เพอ

ใหการอยรวมกนนนเปนไปอยางผาสกเมอเปนดงวาสทธและเสรภาพใน

การนำเสนอเรองใดๆ ของประชาชนตอผแทนของตนหรอผททำการแทนตนไมวาจะเปนฝายนตบญญตฝายตลาการหรอฝายบรหาร โดยกระทำอยางสภาพชนสมควรกระทำกน กไมนาทจะเปนเรองตองจำกดตดรอนสทธและเสรภาพอนใดดงนนอาศยหลกเชนวา ประชาชนกนาจะเสนอใหมการลงประชามตเพอคดคานกจการหรอโครงการของรฐได

03ถาประชามตคอการมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชนโดยใชเสยงขางมากเปนตวตดสนกรณนตางจากการชมนมอยางไรและประชามตจะเปนการใชสทธโดยตรงของประชาชนแทนการชมนมไดหรอไม

ชาญเชาวน: เสรภาพในการชมนมโดยสงบและปราศจากอาวธเปนสทธขนพนฐานของความเปนมนษยททกคนพงมการใชเสรภาพในการชมนมจงเปนการแสดงออกทยนยนเสรภาพของปจเจกชนตามหลกการสทธมนษยชนซงถอเปนเสาหลกทสำคญของหลกการประชาธปไตยแตกระบวนการออกเสยงประชามตเปนกระบวนการประชาธปไตยทแสดงถงการมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน เพอลดทอนความไมสมบรณของหลกการประชาธปไตยแบบตวแทนและเปนจดเนนการมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจประเดนนโยบายสาธารณะทสำคญ

ทงสองเรองนเปนนยสำคญของหลกการประชาธปไตยทเสรมซงกนและกนและยนยนความมอยของกนและกนโดยไมคดวาจะแทนกนได

เจษฎ:การประชามตกบการชมนมนนมขอแตกตางกนหลายขอ แตหากจะตอบแบบรวบรดกตองบอกวา การประชามตนนมการเคลอนไหวทางความคดเปนหลก โดยสวนใหญแลวจะไมมการเคลอนไหวทางกายภาพประกอบดวย เวนเสยแตเวลาทจะตองไปออกเสยงประชามต แตการชมนมนนมการเคลอนไหวทางกายภาพเปนหลก โดยมการเคลอนไหวทางสมองเปนองคประกอบมากบางนอยบางหรอไมมเลยตามแตละการชมนม

หากมองกลไกการเคลอนไหวทางความคดเปนหลกในการประกอบกจการงานรวมกนของพวกเราในชาตความจำเปนในการชมนมกคงจะไมตองม ยงการชมนมทเปนแบบอนารยะยงไปกนใหญ แตหากจะใหใชการประชามต

แทนการชมนมไปเสยหมดกอาจจะเปนการยาก โดยเฉพาะอยางยงหากการประชามตนนประกอบไปดวยหลกเกณฑทยงยาก ซบซอน และมขอจำกดมากมาย แตหากเราทำได การใชประชาพจารณ รวมถงประชามตมาเปนการใหสทธโดยตรงแทนทการชมนมไดกจะเปนการดตอประเทศชาต และประชาชนโดยรวมเลยทเดยว

04ยกตวอยางกรณโรงไฟฟาเราจะทำประชามตอยางไรตองทำทงประเทศหรอทำเฉพาะบรเวณทไดรบผลกระทบเพราะถาทำทงประเทศสดสวนของ ผมสวนไดสวนเสยอาจกลายเปน เสยงสวนนอย

ชาญเชาวน: กรณโรงไฟฟาเหนวาเปนประเดนซำๆ ทเปนประโยชนไดเสยของประเทศเพราะเกยวโยงไปถงเรองสทธชมชน การใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมรวมทงความหลากหลายทางชวภาพอยางสมดลและยงยน

นอกจากนรฐธรรมนญยงเขยนไวชดวาการดำเนนโครงการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงกระทำมได เวนแตจะจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนและผมสวนไดเสยกอน

ดงนน นอกเหนอจากการรบฟงความคดเหนจากประชาชนและผมสวนไดเสยในทองถนแลวควรจะไดใหมการออกเสยงประชามตเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรในการกำหนดนโยบายสาธารณะเพอการจดทำโครงการโรงไฟฟาของประเทศนใหชดเจนกวาท เปนอยในปจจบนทงนดวยเหตผลทวาเพอเปนการกระตนใหเกดความตระหนกแกสงคมไทย รวมทงใหเกดกระบวนการเรยนรทางสงคมในการใชสทธตามรฐธรรมนญในการออกเสยงประชามต ซงถอวาเปนประเดนใหม แมจะไดเคยกำหนดไวในรฐธรรมนญหลายฉบบมาแลวกตาม

เจษฎ : ห า ก พ จ า รณ า ต า มรฐธรรมนญ และตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการออกเสยงประชามตพ.ศ.2552นนคอมองในแงกฎหมายเปนหลก กไมไดมอะไรจำกดการทำประชามตเฉพาะบรเวณทไดรบผลกระทบ แตหากพจารณาบทบญญตโดยรวมโดยเฉพาะอยางยงของกฎหมายประชามตแลวจะเหนไดวาโนมไปในทางทจะตองประชามตกนเตมพนท หรอทำกนทงประเทศเลยทเดยว ซงหากจะใหแตกฉานเรองนคงจะตองศกษากนใน

เชงลกตอไป

05ความหมายของประชามตตามรฐธรรมนญฉบบพ.ศ.2550คอการยดถอเสยงขางมากของประชาชนเปนทสดจรงหรอไมซงตางจาก ฉบบปพ.ศ.2540ทใชไปในเชงหารอ

ชาญเชาวน:เหนดวยวาโดยหลกการตามรฐธรรมนญฉบบนมความชดเจนวา เมอจดใหมการออกเสยงประชามตในประเดนใดและเปนการจดขนเพอหาขอยตโดยเสยงขางมากของผมสทธออกเสยงประชามตในปญหานนๆกสามารถกระทำได

แตลกษณะของกจการทมการออกเสยงประชามตโดยเสยงขางมากจะตองเปนไปเพอการเหนชอบหรอไมเหนชอบเทานน ซงหมายความวาการรเรมใหจดการออกเสยงประชามตจะตองมาจากคณะรฐมนตรเทานน เวนแตกรณมกฎหมายกำหนดใหประชาชนมการรเรมใหมการออกเสยงประชามตไดตามรฐธรรมนญมาตรา165(2)ซงเทาททราบขณะนยงไมมกฎหมายใดเปนเชนน

นอกจากนน ยงมเงอนไขตามรฐธรรมนญทกำหนดไวในมาตรา 165อกวา การออกเสยงประชามตในเรองทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอเกยวกบตวบคคลหรอคณะบคคล จะกระทำมได ซงตามทเขาใจเปนการบญญตไวปองกนการกระทำทเสมอนกบการนำเอาผลการออกเสยงประชามต มาเปนการปรบปรงแกไขรฐธรรมนญโดยมไดผานกระบวนการปรบปรงแกไขตามทรฐธรรมนญกำหนดไวหรอมฉะนนกจะเปนการนำผลประชามตไปใชกบกรณนอกเหนอขอบเขตหลกการของเรองใดๆ ทบญญตไวในรฐธรรมนญจนถอวาเปนการใชประชามตแบบพรำเพรอจงกำหนดเปนเงอนไขไวใหมการแสดงประชามตในกจการทอยภายใตบทบญญตรฐธรรมนญเทานน

เจษฎ:ตามมาตรา165วรรค3ของรฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2550 นนการประชามตอาจจดใหเปนการออกเสยงเพอใหคำปรกษาแกคณะรฐมนตรกไดเวนแตจะมกฎหมายบญญตไวเปนการเฉพาะดงนน การประชามตตามรฐธรรมนญพ.ศ.2550กสามารถเปนไปในเชงหารอไดเชนกน

31

ดน ฟา ปา นำ เดชรตสขกำเนด:tonklagroup@yahoo.com

นอยนดแตมหาศาล: ตวชวดของโรงเรยนขนาดเลกและความฝนของผม

ปจจบนน ชวตของคนทำงานสวนใหญกำลงถกรอยรดดวยตวชวดนานาประการ ชวตของผมกเชนกน มหาวทยาลยทผมทำงานกตองประเมนคณภาพการศกษาดวยตวชวด

จำนวนมาก ทำใหบางครงผมตองเปนฝายใชตวชวดไปประเมนคนอนดวยแตในประสบการณของผม คงไมมการประเมนครงใดมความสำคญจนเรยกไดวาเปน

การชเปนชตายเทากบตวชวดสำหรบโรงเรยนขนาดเลกของโรงเรยนบานหนองปกหลกอกแลว

ตวชวดทหนองปกหลกโรงเรยนบานหนองปกหลก อำเภอเขา

ฉกรรจ จงหวดสระแกวเปนโรงเรยนขนาดเลกปจจบนมนกเรยน65คน

ดงนน จงเปนหนงใน 7,000 โรงเรยนขนาดเลกทกำลงจะถกยบ ดวยเหตผลวา มจำนวนนกเรยนนอยกวา100คน

แตไมใชเรองงาย เมอชาวบานและครไมอยากใหยบโรงเรยนแหงน เพราะหากยบจรงชาวบานจะตองลำบากเดนทางไปสงบตรหลานไกลขนกวาเดม10กโลเมตรฝายชาวบานและครจงพยายามทจะรกษาโรงเรยนบานหนองปกหลกไวใหได

คณครเลาใหผมฟงวา ตวชวดทจะนำพาใหโรงเรยนอยรอด ไมถกยบ มอยเพยงแค 2ตว

อนดบแรก โรงเรยนจะตองมผลสมฤทธทางการศกษา หรอคะแนนสอบ O-NET สงกวาคาเฉลยของประเทศ สวนอนดบทสองคอโรงเรยนจะตองอยไดโดยไมขอรบงบลงทนเพมเตมจากสวนกลางซงกคอไดรบเฉพาะเงนเดอนครและคาใชจายรายหวของนกเรยนเทานน

ลำพงตวชวดแรกกเปนเรองทาทายพอตวอยแลวโดยเฉพาะหากพจารณาขอเทจจรงทวานกเรยนทโรงเรยนหนองปกหลกประมาณครงหนงไมไดอยกบพอแม เนองจากพวกเขาตองเดนทางไปทำงานตางถน เดกๆ จงตองอยกบคนรนปยาตายายแตบรรดาคณครกชวยกนเขนจนผลสมฤทธของโรงเรยนผานคะแนนเฉลยของทงประเทศมาได

แตพอมาถงตวชวดทสอง เมอโรงเรยนมอาจขอรบงบลงทนจากกระทรวงศกษาฯไดครกตองขอแรงจากชาวบานและขอกำลงสนบสนนจากภายนอกแทน

เมอผมกาวเขาไปในโรงเรยน ผมจงไดเหน ‘หองสมดโดมปกหลก’ ทมหาวทยาลยธรรมศาสตรมาชวยปรบปรงใหเหนสนามเดกเลนเหนหองนำและเหนระบบประปาทบรษทตางๆ

พาพนกงานมาลงแรงคนละไมคนละมอชวยกนทำตามแนวคดจตอาสาสวนทเหลอกเปนหนาทของชมชนทจะมาชวยคณครในการปรบปรงพนหองเรยน และสงอำนวยความสะดวกอนๆตามกำลงของแตละคน

ภายในโรงเรยนแหงนจงเตมไปดวยแปลงผกสวนครวบอปลาเลาไกคอกหมหลมและผลไมตนนอยใหญ ทงหมดนนเพอเปนอาหารกลางวนใหเดกนกเรยน ซงหมายถงการลดคาใชจายของโรงเรยนไปพรอมๆกนโดยมลงบญซงเปนทงชาวบานทงนกการภารโรงและทงครเกษตรเปนผดแล

สำหรบผมแลว ตวชวดทสองมนชางเปนตวชวดทบาดใจและประทบใจผมเหลอเกน

ทวาบาดใจคอ เราจำเปนตองปลอยใหคณครผรบผดชอบการศกษาของชาต(หรออยางนอยของชมชน)ตองมาดนรนเพอความอยรอดของสถาบนตนเองแนนอนวาหากสถาบนแหงนเปนมหาวทยาลยชอดงเปดหลกสตรปรญญาโทมคาเลาเรยนคาบำรงการศกษาเปนหลกแสนตอคนมนกศกษาแหมาสมครกนคบคงสถาบนแหงนนคงไมตองประสบปญหาเรองการอยรอด

ในความเปนจรงสถานศกษาเลกๆแหงนตงอยทบานหนองปกหลก หางจากตวอำเภอประมาณ20กโลเมตรชาวบานรอบๆโรงเรยนคงไมมใครมเงนเปนหลกแสนพรอมจะเอามาลงทนเพอการศกษาความอยรอดของโรงเรยนแหงนจงเปนสงททาทายยงนก

แตโรงเรยนแหงนกอยรอดมาได ดวยความรวมมอ รวมแรง และรวมใจของคณครชาวบานและผมจตอาสาทงหลายความประทบใจสวนหนงเกดขนกเพราะตวชวดน

ออยอนทรยใสอะไร?สาเหตทผมไดมาเยยมโรงเรยนแหงนเมอ

วนท 11 กรกฎาคมทผานมา สวนหนงกดวยผลตอเนองของตวชวดนเอง

เนองจากความอยรอดของโรงเรยนหนอง

32

ปกหลกกบความอยรอดของชาวบานเรมเขาใกลกนมากขน ผอำนวยการโรงเรยนจงมความคดวา โรงเรยนนาจะตอบแทนชมชนดวยการทำโครงการทเปนประโยชนตอชาวบานผทำอาชพเกษตรกรบางกลมครอาจารยจงรวมมอกบศนยกสกรรมธรรมชาต จงหวดสระแกว ในการทำแปลงออยอนทรยบนพนท 6.5 ไรในโรงเรยนโดยขอใหผมชวยเปนทมทปรกษาในการตดตามและประเมนผลงาน

การทำแปลงออยอนทรยน คณครตงใจจะใหเปนแปลงสาธตสำหรบชาวบานในการลดตนทนและเพมผลตภาพการผลต โดยใชกำลงแรงงานของลงบญ ชาวบาน และนกเรยนชนประถมปลายเปนหลกในการดำเนนการตงแตการทำนำหมกชวภาพ การเตรยมดน การวางระบบนำการปลกการหมดนการทำรน(กำจดวชพช)ไปจนถงการดแลรกษาโดยมคณครและลงบญชวยจดบนทกในทกๆขนตอน

ผมตนเตนพรอมกบดใจ ทไดเหนออยอนทรยอาย4เดอน(ปลกเมอตนเดอนมนาคม2554) งอกงามสมบรณด สมบรณกวาแปลงออยเคมของชาวบานตามเสนทางทผานมาคณครเลาใหฟงวา ชาวบานรอบๆ โรงเรยนสนใจเขามาดแปลงกนมาก เพราะนกไมถงวาโรงเรยนซงไมมประสบการณทำไรออยมากอนจะสามารถปลกไดงามเพยงน

คณฐตวตนยบอนธรรมแหงกลมบรษทนำตาลขอนแกนซงรวมเดนทางมาดวยชมชมวาโรงเรยนดแลออยไดดมากพรอมทงรวมแบงปนประสบการณในฐานะทอยในวงการออยและนำตาลมานาน คาดการณวา ผลผลตออยในแปลงนนาจะไดไมตำกวา15ตนตอไรมากกวาชาวบานสวนใหญรอบๆ โรงเรยนทไดผลผลตประมาณ8-9ตนตอไร

เชนเดยวกบคณสมทธเยนสบายแหงศนยกสกรรมธรรมชาตสระแกว ปลอยมขโดยการถามชาวบานผมาเยยมชม วาทออยของโรงเรยนงอกงามขนาดน เปนเพราะใสอะไร?ชาวบานกตอบกนใหญ ใสปยคอกบาง ใสนำหมกบางใสนำสมำเสมอบางกอนทคณสมทธจะเฉลยวาเปนเพราะโรงเรยน‘ใสใจ’กอนทจะฟนธงวาหากชาวบานอยากใหออยงามอยางนกตองกลบไปใสใจกบออยของตนเอง ชาวบานสวนใหญกเหนดวย

ความฝนและความตงใจของผมแมวาผมจะรวมชนชมกบออยทงอกงาม

แตดวยความเปนนกเศรษฐศาสตรใจของผมจงยงหมกมนอยกบตวชวดท2อยด

ออยแปลงนหากไดผลผลต 15 ตนตอไรจรง ซงเมอคดจากพนททงหมดนาจะไดประมาณ100ตน เมอขายเขาโรงงานความเปน ‘เกษตรอนทรย’ กจะถกเทรวมกบออยเคมอนๆ แลวรบรายไดกลบมาประมาณ110,000 บาท หกลบตนทนทลงไปทงหมดโรงเรยนกนาจะมผลตอบแทนสทธ ประมาณสก 70,000 บาท ซงไมรวมคาแรงของครลงบญและนกเรยน

ผมตงใจวาผมจะกลบไปทหนองปกหลกอก เพอชวยตดตามความคบหนา เกบขอมลตนทนและผลตอบแทนของการปลกออยจนถงขนตอนสดทาย หากโรงเรยนหนองปกหลกทำสำเรจจรงดงคาดผมจะลงมอเขยนและลงทนจดพมพเรองราว องคความร จนถงผลลพธทเกดขน ใหเปนเอกสารทใชในการเผยแพรรณรงคสเกษตรกรในวงกวาง

โดยหวงวา ความชวยเหลออนเลกนอยของผมนจะชวยใหเกดการขยายผลในการปลกออยอนทรย ชวยใหเกษตรกรรายอนมรายไดทเพมพนขนซงกจะทำใหผลตอบแทนการลงทน‘ทางสงคม’ของการปลกออยอนทรยทโรงเรยนแหงนยงเพมสงขนไปอก

ทสำคญคอผมหวงวาจะไดชวยใหสงคมไทยไดเขาใจถงคณคาของโรงเรยนขนาดเลกซงคงไมมวนทไดไปแขงโอลมปกวชาการกบโรงเรยนขนาดใหญได แตโรงเรยนขนาดใหญกคงไมมแปลงเกษตรไวใหคนรอบโรงเรยนไดชนชมและเรยนร

ในสวนของออยหากเปนไปไดผมคดวาแทนทเราจะปลอยใหออยอนทรยของโรงเรยนตองถกเทรวมกบออยเคมและกลายเปนนำตาลทรายเทกองเพอสงออก เรานาจะนำออยอนทรยมาทำเปนนำตาลธรรมชาตอยางนอยกสวนหนง โดยใชภมปญญาดงเดมของคนไทยใหออกมาเปน‘นำตาลงบอนทรย’

หากเปนไปไดผมฝนวาใหลกสาวของผมและเพอนๆ ไดใชความสามารถทเรยนมาชวยกนออกแบบแมพมพนำตาลงบใหเกไก และพอดกบการใชในการชงกาแฟแบบนำตาลกอนทคำแสดรสอรทเคยทำรวมถงชวยกนออกแบบบรรจภณฑเพอใหนำตาลงบอนทรยขายได

และการขายทวากไมใชเพอเงนเทานนแตจะตองเปนการขายทใหไดใจทงคนใหและคนรบ

หากเปนไปได ผมฝนทจะชวนเพอนๆมาชวยกนอดหนนนำตาลงบอนทรยทกำลงจะทำขนน และแนะนำผมในดานอนๆ เพอชวยใหโรงเรยนแหงนผานตวชวดทสำคญเพยงสองตวนใหได

ทงหมดน กเพอใหนกเรยนทหนองปกหลกไดมโรงเรยนทพวกเขารกตอไป

หากทานผอานทกทานมคำแนะนำใดๆ

ททานคดวาผมนาจะไดใชแรงกายแรงใจแรงสมองของผมเพอชวยสนบสนนโรงเรยนแหงนและโรงเรยนขนาดเลกอนๆอก7,000แหงใหอยรอดและไมใชอยรอดอยางเดยวแตเปนการอยรอดอยางทรงคณคาตอชมชนและตอสงคมรบกวนชวยใหคำแนะนำแกผมดวยนะครบ

ผมฝนท จะเหนความงดงามเลกๆยงคงอยและกระจายไปทวทองทงเคยงคและมคณคาเชนเดยวกบกบความงดงามเจดจาระดบอนเตอรหรอระดบโอลมปกทคนในสงคมกำลงไขวควากนอย

นคอความฝนทเชอมนในพลงอนนอยนดแตมหาศาลครบ

33

เทศาภวฒน กองบรรณาธการ34

รถไฟฟา

ผาไชนา

ทาวน

ไมฟงเสยงประชาชนทดนทไดรบผลกระทบดงกลาว

มหลายเจาของ ทงกระทรวงมหาดไทยสำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยมลนธจมภฎ-พนธทพย และทดนของเอกชน โดยท ดนในครอบครองของสำนกงานทรพยสนฯถกเวนคนมากทสด

ผเกยวของในเรองนมดวยกน 3ฝาย คอ การรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทย(รฟม.)เจาของทและผเชาแตผทไดรบผลกระทบมากทสดคงหนไมพนผเชา ซงเปนพอคาแมคาเจาของกจการผมวถผกพนกบพนทหลายคนเกดทนตงแตรนพอดวยซำ ไมวาจะเปนรานขายยาจน เครองดนตรเกา โคมกระดาษสำหรบงานพธ เครองแตงงานแบบจนกระดาษเงนกระดาษทองฯลฯ

ยทธเดชเวชพงศารานขายยาเปยจน ถงเยนถง หนงในแกนนำชมชนวดมงกรบอกวาโครงการนไมเคยมการทำประชาพจารณหรอการรบฟงความเหน

เจรญกรงถนนทเพงมอายครบ150ปไปเมอตนปทผานมากำลงจะมความ‘เจรญ’เขามาเยอนเมอโครงการรถไฟฟาสายสนำเงน ชวงหวลำโพง-บางแค โดยมสถานวดมงกรซงกน

บรเวณตงแตซอยเจรญกรง16ถงแยกแปลงนามไมวาจะถามใครๆทเดนผานไปมาบรเวณน รอยทงรอยตอบวาอยากใหสราง...แตเราลองถามผทถกเวนคนแลวหรอยงวาพวกเขาคดเหนกนอยางไร

เหมอนกบทกๆเรองบนโลกไมมอะไรไดมาฟรๆไดอยางกตองเสยอยางแตกอนจะไดมาตองมการชงตวงวดเปรยบเทยบระหวางผลไดกบผลเสยอยางรอบคอบ เพอใหรวาสงทเสยไปคมคากบสงทจะไดมาหรอไม

ขณะนโครงการกอสรางสถานรถไฟฟาใตดนวดมงกรยงเปนปญหาคาราคาซงชาวบานผเสยประโยชนเพราะพษเวนคนตางพากนออกมาสงเสยงเรยกรองอยบอยครง ในทางตรงกนขาม หลายฝายกลบมองวาทำไมคนพวกนไมยอมเสยสละเพอคนสวนใหญ

แตทำไมผเสยสละตองยอมรบความเสยหายไวแตเพยงฝายเดยวละการเวนคนไมใชวาอยากไดทตรงไหนกกำหนดขอบเขตแคบนแผนกระดาษแตไมลงมาสมผสพนทจรง

ซงไมใชมแค‘ท’แตยงม‘คน’ซงเปนองคประกอบทมชวตอยดวยนนเปนเพยงสงทมองเหน จบตองได ยงไมนบรวมเรองราวนามธรรมทตองถกลบเลอนไปจากหนา

ประวตศาสตรเชนกนความเปนยานเกาแกทตงรกรากของชาวจนโพนทะเลยคแรกมอาคารและตกรามซงเปนสถาปตยกรรม

ในสมยรชกาลท4-5กำลงจะถกความเจรญเขาครอบงำและดดกลนไปตลอดกาลหากเปนเมองใหมไรราก คงไมมใครยกมอคดคานไมใหทำ แตความเปลยนแปลงทกำลงจะเกดกบ

เยาวราชครงนใหญหลวงนกเพราะนนอาจถอวาความเปน‘เยาวราช’กำลงจะหายไปจากเมองไทย

ยทธ เดช เวช พงศา

35

รถไฟฟา

ผาไชนา

ทาวน

กบผมสวนไดสวนเสยโดยตรง“กฎหมายสงใหเขาทำประชา

พจารณเขากทำแตเขาไปใหเขตทำแลวกมแตเจาหนาทเขต และคนอนๆ ซงไมใชคนในพนท มแตผทมสวนได ไมมสวนเสย”

นอกจากนน ยทธเดชเลาวามการรบฟงความเหนในพนท แตดวยการไปสอบถามผคนตามปายรถเมลตอใหถามกคนรอยทงรอยกตองตอบวาด

“อยางนกไมรวาทำไปทำไม ทำไมไมทำทเปนความจรงลงมานงคยกนมาจบเขาคยกน”

เจรจาประสา‘วน-วน’ขณะทชมชนวดมงกรเรยกรองใหม

การเจรจาพรอมหนากนทง3ฝายตงแตป 2548 เรองกเงยบหาย จนพวกเขาตางเหนพองวาตองทำอะไรสกอยางเพอทวงถามความยตธรรม เรยกรองสทธทถกละเมด รวมถงสทธในการมสวนรวมตดสนใจของชมชนอนเนองมาจากโครงการของรฐ เพราะ หนง พวกเขาถอวารฟม.ไมไดทำประชาพจารณขดตอรฐธรรมนญมาตรา66,67และสองตามกฎสำนกนายกรฐมนตร บอกวา การทำประชาพจารณ จะตองมาชแจงใหชมชนทราบภายใน15วนแตชาวชมชนยนยนวาไมมใครออกมาทำอะไรทงสน

“เรารองเรยนศาลปกครองวา เขาทำลายชมชน เขาไมมมาตรการเยยวยาเขาทำลายชมชนชาวจนโบราณ และเขาไมไดทำประชาพจารณ ซงเรองนอยในศาล และศาลยงไมตดสน” สเทพ เจรญธระสกลเดช ตวแทนชมชนอกทานจากรานสนไทยใหขอมล

เมอชวงเดอนกรกฎาคม 2553ไดมการเจรจาและลงนามขอตกลงหรอเอมโอยรวมกนเพยง2ฝายคอเจาของทกบ รฟม. เพราะถอวาผเชาสวนใหญไมมอำนาจตดสนใจ เพราะไมไดมสทธครอบครองพนท

สมเกยรต สมบรณปญญากล รานยงซนหลยงเจรญซงเปนผเชาในสวนของสำนกงานทรพยสนฯใหขอมลเรองสญญาเชาในปจจบนวา

“สญญาเชาหมดมาตง 5 ปแลวปกตเขาตองตอสญญาเชาทก3ปนหมดสญญาแลว ไมใหตอมาตงแตป 2549แตคาเชายงเกบอย”

ถาเปนเชนนตองถอวาทงสองฝายหมดสญญาตอกนไปแลวเจาของทมสทธจะอญเชญผเชาออกไปเมอไหรกได โดยอางวา ผเชาผดสญญาเชา เพราะตามกฎหมายหากมฝายหนงฝายใดผดสญญาเชากถอวาสญญานนเปนโมฆะ

ปญหาไมไดอยทการเวนคน

นาสงสยไม นอย ท โครงการรถไฟฟาใตดนตองมการเวนคนพนทหนาดนกวางขวางขนาดน

สเทพตงขอสงเกตเรองการเวนคนพนทบนดน ทงทเปนโครงการกอสรางรถไฟฟาใตดนหลงจากเกบความสงสยไปปรกษานกวชาการหลายทาน ไดขอสรปวาการเวนคนแถวนเรมสงกลนแปลกๆ

เหตผลทรฐบาลเลอกทำรถไฟฟาบนดนหรอใตดนนน เขาแยกพจารณาอยางไร การตดสนใจวาตรงนจะเปนสถานรถไฟฟาใตดนควรจะเปนไปเพราะไมตองการสรางความกระทบกระเทอนแกชาวบานจงตองพยายามใชพนทใหจำกดทสดหรอกหรอ

“ผมไปคยกบนกวชาการ แลวเขากถามวาเปนรถไฟฟาใตดนแตทำไมตองขดอะไรกนเยอะแยะแบบน เวนคนอะไรเยอะแยะอยางน เพราะอะไร...คนทอยมาจะคอยๆซมซบไปเองวา เพราะมนมอะไรกนอย”

‘อะไร’ ทวานน คงเปนเรองทเรากรๆ กนดอยแลวกระมง เมอมขาววาโครงการรถไฟฟาจะผดขนทนความเจรญกไหลบาเขามาแทบจะทนท โครงการพฒนาพนทตดทางเขาออกสถานวดมงกรทออกมาเมอป2552นาจะตอบคำถามนไดดทสด

แตลองหนมามองดความเปนจรงแนใจหรอวารถไฟฟาจะอำนวยความสะดวกใหคนมาเยาวราชสวนใหญจรงๆเพราะคนเหลานมทงมาหาซอของไปขายและมาซอของสดตางๆ หลายคนตองหอบหวขาวของพะรงพะรง ซงอยางทรกนวาการหอบขาวของเกะกะเปนเรองไมเหมาะสำหรบรถไฟใตดน

หลายๆ คนคาดการณกนวานายทนกลมใหญกำลงหอบหวแหลงธรกจทนสมยเขามาแทนท ตามรถไฟฟาเขามาตดๆ เชนเดยวกบเวงนาครเขษมกำลงเผชญทางตนเพราะไมวาจะรวมตว

ลำดบเหตการณป2548มใบปลวเชญใหชาวบานชมชนวดมงกรทไดรบผลกระทบเขารวม

ฟงขอมลทบรษททปรกษาของรฟม.ชาวบานตดสนใจยนเรองฟองรฟม.ตอศาลปกครอง

ป 2549ในสวนอาคารพาณชยทไมใชของเอกชน ผเชาไมไดรบการตอสญญาจากเจาของท ทงทปกตตองมการตอสญญาทก 3 ป แตคาเชายงคงชำระตามปกต

ป2552เดอนเมษายนมผงแมบทและแบบสถาปตยกรรมขนตน‘โครงการพฒนาทดนสำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยและมลนธจมภฎ-พนธทพยบรเวณไชนาทาวน’เปนอาคารสง19ชนเนอทรวม10ไรบรเวณจดเชอมตอของสถานรถไฟฟาวดมงกรกมลาวาสโดยDymaxionStudioCo.,Ltd.

ป2553สำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยมลนธจมภฎ-พนธทพยและรฟม.รวมลงนามบนทกขอตกลงการใชทดนเพอกอสรางสถานรถไฟฟาวดมงกรกมลาวาส โครงการรถไฟฟาสายสนำเงน ชวงหวลำโพง-บางแค (อโมงคใตดน)

ป 2554 พระราชกฤษฎกากำหนดเขตทดนในททจะเวนคน ในทองทเขตปทมวนเขตบางรกเขตปอมปราบศตรพายเขตสมพนธวงศเขตพระนครเขตธนบร เขตบางกอกใหญ เขตภาษเจรญ เขตจอมทอง และเขตบางแคกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2554 มผลบงคบใชตงแต 7 กรกฎาคม ลาสด เมอปลายเดอนกนยายนทผานมารฟม.เรมสงเจาหนาทเขาสำรวจอาคารและพนทในเขตเวนคน

รวมเงนยนขอซอทมากแคไหนกไมเปนผลเมอผมกรรมสทธในทดนอยากขายใหกบกลมทนมากกวา

แลวยานเกาของมหานครกรงเทพฯกจะเปลยนโฉมหนาไปตลอดกาล

ขอคนพนทป 2554 เปนปทผเชาอาคาร

และพนทในเขตกรงเทพฯอาจตองพงพายานอนหลบเพราะกงวลวาเจาของทอาจจะปฏบตการ‘ขอคน’พนทเมอไหรกได

ทดนแปลงใหญๆ กลางเมอง ไมวาจะเปนแหลงชมชนทมรากเหงาเกาแกแคไหนกเรมอยยากขนไปทกท ตวอยางแรกมใหเหนแลวทเวงนาครเขษมแมผเชาจะรวมตวกนอยางไรกดจะไมสามารถตานทานพลงนายทนกบเจาของพนททไลตามการพฒนาของเมองหลวงทแทบจะเรยกวา‘ไรผงเมองโดยสนเชง’ไดเลย

ชาวชมชนหลายคนใหความเหนตรงกนวา หากรฐมมาตรการเยยวยาและดแล จดหาททำกนใหมใหเหมาะสมชดเชยผเสยประโยชนอยางสมนำสมเนอรบรองวา ปญหาเหลานคงไมหมกหมมและลากยาวมาจนถงวนน

ตนตอสำคญของปญหานยทธเดชเชอวามาจากกฎหมายเวนคนไมเขายคเขาสมยพอมกฎหมายตวนกเหมอนเพมอำนาจใหกบผทอยากทำโครงการ เขาเปรยบเทยบใหฟงวาระหวางใชอำนาจกบใชสมองใชอำนาจงายกวาไมมการรบฟงความเหนประชาชนผมสวนไดเสยบรเวณนนอยางจรงจง

“ชาวบานทน ไมไดตองการอะไรนอกจากททำกน”

หางรานแถวนตางยดอาชพคาขายเปนหลก ไมวาจะเปนรานขายยาจนของยทธเดชหรอรานสนไทยรานศรสมบรณขายเครองแตงงาน พธของคนจน หางตงอา ขายโคมกระดาษจนใชในพธมงคลและอวมงคลนอกจากนนยงมรานเครองดนตรจนรานขายเครองลายครามตกตา-จนอยในแถบนทงสนในไชนาทาวนเมองไทย ใครๆ กรวาชวตพวกเขาผกพนกบพนทนจนแทบเปนเนอเดยวกน

“ทกคนบอกวาถาตองยายไปกคงเลกกจการ กเปนปญหาตรงน ทการจะสรางสงหนง กลบตองไปทำลายอกสงหนง

“ถาจะปฏรปเรองน ตองกำจดกฎหมายเวนคนทใชอำนาจเปนใหญนนเสย ปรบใหเปนกฎหมายเวนคนทใชธรรมเปนใหญหาทางออกแบบกฎหมายเวนคนทไมทำใหผถกเวนคนเปนคนทสญเสยอยางเดยวและควรเยยวยาตามความตองการของแตละคนดวยเพราะแตละคนมความตองการไมเหมอนกน” ยทธเดชทงทาย

หากโครงการสถานวดมงกรไดฤกษกอสรางเมอใดอาจเปนสญญาณวามนตขลงของเยาวราช-ไชนาทาวนใหญทสดในโลกกำลงเรมตนนบถอยหลงแลว

ยทธ เดช เวช พงศา

คณะกรรมการสมชชาปฏรป สำนกงานปฏรป(สปร.) คณะกรรมการนกธรกจสตร หอการคาไทยรวมกบ7องคกรสตรทำดเพอแมสมาคมสหพนธสตรเพอสตร สมาคมแมดเดนแหงชาตกรงเทพมหานครสหพนธสมาคมสตรสมพนธสหพนธสมาคมสตรนกธรกจและวชาชพแหงประเทศไทย สหพนธสตรฮากกาแหงประเทศไทยสหพนธสมาคมสตรอาสาสมครรกษาดนแดนแหงประเทศไทย มลนธเกยรตรวมมตรเพอการศกษาจดงานเสวนาวชาการในหวขอ‘รวมพลงสตรไทยตอตานคอรปชน’ เมอวนท22กรกฎาคม2554เวลา13.00–15.00น.ณหองแซฟไฟร6อมแพคคอนเวนชนเซนเตอรเมองทองธาน จงหวดนนทบรโดยมผรวมเสวนาไดแกคณยวดนมสมบญประธานคณะกรรมาธการพฒนาสงคมและกจการเดกเยาวชนสตรผสงอายคนพการและผดอยโอกาสสมาชกวฒสภา,คณจนทรสดารกษพลเมองรองปลดกระทรวงวฒนธรรม, คณกอบกาญจน สรยสตย วฒนวรางกรรองประธาน คกก.นกธรกจสตร หอการคาไทยและคณมาลรตนปลมจตรชมรองประธานบรหารสมาคมแมดเดนแหงชาตกรงเทพมหานครดำเนนรายการโดยคณกนกรตนวงศกล

คณศรนา ปวโรฬารวทยา ประธานคณะกรรมการนกธรกจสตร หอการคาไทย กลาววาการประกาศเจตนารมณ ในฐานะสตรไทยทมฐานะเปนผเสรมบทบาทในครอบครวฐานะแม ในฐานะภรรยาในฐานะลกสาว หากสตรไทยรวมพลงกนจะทำใหภยทจรตและคอรปชนสลายไปจากประเทศไทย พวกเราจะรวมพลงกนสรางชาตไทยใหโปรงใส สรางคนไทยใหซอตรง

คณมาลรตนปลมจตรชมรองประธานบรหารสมาคมแมดเดนแหงชาตกรงเทพมหานครกลาววาการตานคอรปชนจะตองเรมจากตวเราเองกอนซงอาจนำหลกธรรมะหรอความพอเพยงมาเตอนสตในการดำรงชวตเพราะบางคนตดสนใจไมไดระหวางสนนำใจกบสนบน โดยพนฐานคนไทยจะมสนนำใจ ใหๆ ไปจะกลายเปนสนบนไดคดวาแมทกคนภรรยาทกคนเปนคนดหากเราเรมจากหนวยเลกในสงคมของครอบครวกอนกจะทำใหประเทศชาตเจรญรงเรองขนได

คณยวดนมสมบญประธานคณะกรรมาธการ

พฒนาสงคมและกจการเดก เยาวชนสตร ผสงอายคนพการและผดอยโอกาส สมาชกวฒสภากลาววา เรองงบประมาณของกระทรวงพฒนาสงคมฯ ในการพฒนาผเสยเปรยบทางสงคมหรอผดอยโอกาสทางสงคมมนอยมาก การทสญเสยงบประมาณถงสองแสนลานบาทไปกบการคอรปชน ทำใหคณภาพชวตไมไดรบการพฒนา สงผลใหประเทศชาตไมเจรญกาวหนา

คณจนทรสดารกษพลเมองรองปลดกระทรวงวฒนธรรม กลาววาภาคราชการมสวนสำคญในการดำเนนการเพอใหการคอรปชนหมดไป ระบบราชการใหมแผนการปฏรประบบราชการ เนนระบบราชการทสมรรถนะสงมคณภาพ มคณธรรม มประสทธภาพเปนทเชอถอศรทธาของประชาชน โดยนโยบายเนนหลกธรรมาภบาลซงกสอดคลองกบภาคธรกจทมหลกธรรมาภบาลเขามาใชในการดำเนนงานตางๆ ซงเปนความจำเปนเพราะดวยประชากรทเพมขนมทงคนดและไมด โดยหลกธรรมาภบาลนทกคนสามารถเขามาตรวจสอบไดและอยากการใหมการสรางเครอขายสอมวลชน ถาเรามสอมวลชนในการชวยตรวจสอบเชอมโยงขอมลกนในการตอตานคอรปชน

คณกอบกาญจน สรยสตย วฒนวรางกร รองประธาน คกก.นกธรกจสตร หอการคาไทย กลาววาModelการคอรปชนของฮองกงเกดขนโดยประชาชนของฮองกงไดลกขนมาตอตานคอรปชน จงเปนจดเรมตนของคณะกรรมการอสระเพอการปราบปรามการคอรปชนโดยมองวาถาเรามความกลาและยอมเจบเพอจะสรางอนาคตมชวตทดสงทสำคญมากทสดคอเรองของจตสำนกทำอยางไรใหคนเกดความตระหนกสงทหอการคาอยากฝากในเรองของการตอตานคอรปชนสงแรกตองเรมจากตวเราผนำองคกรคนทเปนประชาชนจะเปนบทบาทของแม หรอลก เราทำกอนและสดทายจะมคนทสองคนทสามตามมาสำคญทสดตองมความกลา

ภายหลงการเสวนาเสรจสน วทยากร ผรวมเสวนาและคณะกรรมการสมชชาปฏรป ลงนามและเขยนเจตนารมณในบอรดตอตานคอรปชน โดยจะมการนำเรยนตอนายกรฐมนตรหญงคนใหม ถงวงการสตรไทยไดรวมพลงกนตอตานคอรปชนตอไป

รวมพลงสตรไทยตอตานคอรปชน

01

ปฏทน-ปฏรป3636

สำนกงานปฏรป (สปร.) ระดมเครอขายเตรยมจดสมชชาปฏรประดบจงหวด

เมอวนท 19 สงหาคม 2554 สำนกงานปฏรป (สปร.) ไดจดประชมเตรยมการจดสมชชาปฏรประดบจงหวดณหองประชมบอลรม2ชน4โรงแรมรชมอนดจงหวดนนทบรโดยเชญแกนประสานการจดสมชชาปฏรประดบจงหวดทง77จงหวดเขารวมซงการปฏรปประเทศไทยเปนเรองใหญของสงคมทตองทำความเขาใจใหเปนไปในทางทสอดคลองกนเพอการขบเคลอนและดำเนนการทเปนธรรมชาตและหลากหลายแตไปในทศทางใหญเดยวกนจำเปนตองชวนคนไทยรวมกนสรางประเทศไทยหวใจของการปฏรปประเทศไทยอยทการเนนการปฏรปทฐานรากคอการทำใหชมชนเขมแขง เชอมเขากบการปฏรประบบและโครงสรางตางๆขางบนและเชอมกบจตสำนกความเปนธรรมของสงคมโดยรวมยทธวธทสำคญในการปฏรปประเทศไทยอกอยางหนงกคอการขบเคลอนการปฏรปในระดบพนทดวยการ‘สงเสรมและสนบสนนใหเกดการรวมตวรวมคดรวมทำในทกเรองทกพนท’เพอใหเกดการปฏรปภาคปฏบตไปพรอมๆกบการดำเนนการดานอนๆคอการสรางเครอขายการเรยนรรวมกนโดยการปฏบตอยางกวางขวางและหลากหลายดวยการผนกกำลงจากทกองคกรภาคทกภาคสวนเขามาทำงานดวยกนซงจะทำใหเกดการสานพลงนำไปสความสำเรจรวมกน

ทงน เพอใหการจดสมชชาปฏรประดบชาต ครงท 2 ทจะมขนในระหวางวนท 30มนาคม-1เมษายนพ.ศ.2554เปนไปอยางกวางขวางเปดชองทางใหผสนใจจากภาคสวนตางๆ ในทกพนทของประเทศ มสวนรวมในกระบวนการปฏรป คณะกรรมการดำเนนการจดสมชชาปฏรป (คจสป.) จงไดกำหนดใหมการสนบสนนการจดสมชชาปฏรปเฉพาะพนท(ระดบจงหวด)ขนเพอสนบสนนใหเกดกระบวนการพฒนานโยบายสาธารณะเพอการปฏรปประเทศไทย ทเชอมโยงกบสมชชาปฏรประดบชาต และทำใหสงคมเกดความเคลอนไหวไปพรอมๆกนอยางกวางขวางโดยประเดนทนำเขาสการพจารณาอาจไดแกการนำมตสมชชาปฏรประดบชาตครงท 1 (พ.ศ. 2554) ไปขบเคลอนในพนทดวยรปแบบหรอวธการตางๆหรอประเดนทเปนระเบยบวาระของสมชชาปฏรปครงท2(พ.ศ.2554)หรอประเดนอนทอยในความสนใจของพนทเองโดยกำหนดใหมการจดสมชชาปฏรประดบจงหวดพรอมกนทวประเทศระหวางเดอนตลาคมถงพฤศจกายน2554และอาจพจารณาจดเปนประจำทกปในชวงเวลาทเหมาะสมตอไปเพอสรางกระแสการปฏรปใหสงคมมการเคลอนไหวรวมผลกดนการขบเคลอนการปฏรปตามมตสมชชาทผานมาและเตรยมการอยางดในการเขารวมสมชชาปฏรประดบชาตครงถดไป

สำหรบแนวทางการสนบสนนสปร.จะใหการสนบสนนขอมลและทางวชาการไดแกผเชยวชาญผทรงคณวฒวทยากรและทปรกษาและการสนบสนนเอกสารขอมลทางวชาการตางๆ,สนบสนนการพฒนากลไกกระบวนการสมชชาปฏรปและการพฒนาเครอขายสมชชาปฏรป,สนบสนนการสอสารสาธารณะไดแกการสอสารผานสอสาธารณะตางๆทงสอสงพมพวทยโทรทศนเวบไซตและสอสาธารณะอนๆตลอดจนสนบสนนทรพยากรอนๆ

ตามความจำเปนดวย...

02

37

ขบเคลอน สำนกงานปฏรป(สปร.)

1. ปญหา เชง องคกรโครงสรางและทมาของคณะ

กรรมการการแขงขนทางการคา มความเสยงตอการแทรกแซงทางการเมองและการถกครอบงำโดยกลมผลประโยชนทางธรกจทำใหเกดการคาทไมเปนธรรม

2. ปญหา การ ดำเนน การความผดพลาดในเชงโครงสราง

ของสำนกงานคณะกรรมการการแขงขนทางการคา ทำใหการบงคบใชกฎหมายไมไดรบการสนบสนนและไมมพฒนาการในการบงคบใชกฎหมายแตอยางใด

นอกจากน องคกรดงกลาวมสถานะเปนหนวยราชการ ทำใหยงขาดแคลนทรพยากรบคคลทมความรความชำนาญตามสายงานนอกจากนงบประมาณกยงมจำกด

3. ปญหา ของ กฎหมายประเทศไทยมรฐวสาหกจ

จำนวนหนงทประกอบกจการในเชงพาณชยแขงขนโดยตรงกบผประกอบการทวไปและรฐวสาหกจบางแหงยง

มอำนาจผกขาดทางกฎหมายทำใหคแขงมสถานภาพเพยง‘ผรบสมปทาน’หรอ‘ผรวมการงาน’เทานนมไดเปนผทไดรบอนญาตใหประกอบกจการโดยตรง

มาตรา4แหงพ.ร.บ.การแขงขนทางการคา พ.ศ. 2542 กำหนดวากฎหมายไมบงคบใชกบรฐวสาหกจตามกฎหมายวาดวยวธการทางงบประมาณ ซ งหมายความวาปญหาการผกขาดทเกยวเนองกบรฐวสาหกจจะไมไดรบการแกไขเยยวยาแตอยางใด

4. บท ลงโทษ ไม เหมาะ สม บทลงโทษตาม พ.ร.บ.การ

แขงขนทางการคาพ.ศ.2542เปนบทลงโทษทางอาญา โดยกำหนดโทษจำคกไมเกน 3 ป หรอปรบไมเกน 6 ลานบาท หรอทงจำทงปรบ (มาตรา 51) และในกรณทกระทำความผดซำตองระวางโทษเปนทวคณ

อยางไรกตาม กระบวนการเอาผดผละเมดกฎหมายการแขงขนทางการคานนใชเวลานานนอกจากนยงไมมการพจารณาโทษตามความ

รนแรงของการกระทำผดอกดวย

5. ประชาชนสำนกงานคณะกรรมการการ

แขงขนทางการคาของประเทศไทยมกรอบภารกจทคอนขางแคบ เมอเทยบกบในตางประเทศ เนองจากไมไดทำงานเกยวของกบผบรโภคโดยตรงเชนการโฆษณาทไมเปนจรงการกำหนดโปรโมชนในลกษณะทเปนการหลอกลวง การดแลสญญาทไมเปนธรรมฯลฯ

ทเปนดงนเพราะเรองดงกลาวอยในกฎหมายวาดวยการคมครองผ บร โภค ดวยเหตผลดงกลาวผบรโภคทวไปจงไมใหความสำคญแกกฎหมายการแขงขนทางการคาเพราะมองวาเปนกฎเกณฑทมงใชเฉพาะปญหาขอพพาทระหวางธรกจดวยกนเองเทานน

6. การ ขาด บทบาท ใน การ สนบสนน การ แขงขน ทางการ คา

กฎหมายการแขงขนของไทยไมสามารถจดการกบนโยบายของรฐหรอการออกกฎระเบยบของรฐ

ผผกขาดพลงงานประเทศไทยมความสามารถในการผลตกาซ

ธรรมชาต กาซธรรมชาตเหลว และนำมนดบรวมกนเฉพาะป2551ปเดยวมากถง721,500บารเรลตอวนหรอ 115 ลานลตรตอวน และในปนน เราสามารถสงออกพลงงานไดถง 3 แสนลานบาท ในขณะทมลคาการสงออกขาวอยท2แสนลานบาท

แตทงทเราสามารถกลนนำมนเองไดในประเทศหลายคนสงสยวาทำไมเราตองตงราคานำมนในราคานำเขาจากสงคโปร?

สมมตวาราคานำมนสำเรจรปทตลาดสงคโปรอยท20บาทและคาใชจายระหวางการนำเขาจากสงคโปรอยท2บาทคนไทยตองจายคานำมนหนาโรงกลน22บาทในขณะทคนสงคโปรจะซอนำมนไดในราคา20บาททงๆทโรงกลนอยในกรงเทพฯชลบรระยองพดงายๆกคอเงน

ทบวกเพมนนไมตางอะไรกบ‘เงนกนเปลา’ของโรงกลนเนองจากไมไดมการนำเขานำมนสำเรจรปมาจรง

ดงนน โรงกลนจงอยากขายนำมนในประเทศมากกวา เพราะขายไดลตรละ 22 บาท แตถาขายใหสงคโปร ตองจายคาขนสงเองอก 2 บาท ทำใหราคาเหลอแค18บาท

การปโตรเลยมแหงประเทศไทยหรอ‘บมจ.ปตท.’เปนผประกอบการรายเดยวในธรกจโรงแยกกาซ ธรกจกาซเอนจว และธรกจทอขนสงกาซธรรมชาตในอาวไทยและถงแมบมจ.ปตท.จะไมไดเปนบรษทเดยวทผกขาดการกลนนำมนในประเทศแตในบรรดาโรงกลนขนาดใหญทมอย6 โรงทวประเทศนนบมจ.ปตท.กเปนผถอหนรายใหญถง5โรงซงมกำลงการผลตรวมกนมากกวา1ลานบารเรลตอวนนอกจากผลประโยชนทไดจากการขายนำมนและกาซใหกบภาครฐ การทำธรกจแยกกาซ และธรกจขนสงกาซธรรมชาตแลวบมจ.ปตท.ยงไดประโยชน

จากทรพยสนทถกโอนไปจากภาครฐเมอตอนแปรรปการปโตรเลยมแหงประเทศไทยดวย นนกคอ กำไรจากทอขนสงกาซธรรมชาต ซงสรางจากเงนภาษของคนไทยในชวงกอนการแปรรปป2544

ประเดนทนาสนใจอกประเดนหนงคอยงบมจ.ปตท.ไดกำไรมากเทาไหร ขาราชการทเปนกรรมการกจะไดผลประโยชนมากขนเทานน เชนบรษทStatoilHydroทประเทศนอรเวยมกำไรในป2550จำนวน2.7แสนลานบาทขณะทบมจ.ปตท.มกำไร9.8หมนลานบาทบรษทStatoilHydroจายเงนใหแกกรรมการรวมทงสนเพยง19.5ลานบาทแตบมจ.ปตท.จายใหมากถง42.1ลานบาทกลาวคอบรษทStatoilHydroจายคาตอบแทนใหกรรมการเฉลยตอคนตอป เทากบ 1.9 ลานบาทแตกรรมการของ บมจ. ปตท. ไดสงถง 2.8 ลานบาทตอคนตอป

กฎหมายการแขงขนทางการคาของประเทศไทย

ประเทศไทยมการบงคบใช พ.ร.บ.การแขงขนทางการคาพ.ศ.2542มาแลวเปนเวลากวา 12ป แตในความเปนจรง ยงไมเคยมการกลาวโทษหรอดำเนนคดแกผประกอบการแมแตรายเดยว บางครง แมจะมความผดชดเจน แตตวบทกฎหมายเองกยงคงมชองโหวอยมากมายทำใหผบรโภคไมไดรบความเปนธรรม ขณะทผประกอบการดวยกนกตองอยในภาวะถกเอารดเอาเปรยบ

ยอนมาดตนตอของความลมเหลวในการบงคบใชกฎหมายซงสามารถสรปออกมาเปน6สาเหตหลกคอ

การปฏรป

เพอลดการผกขาด

ในระบบเศรษฐกจไทย

38

ไขไกกมการผกขาดไมวาจะยคไหนสมยไหนดชนชวดคาครองชพ

ระดบคลาสสกทสดคงหนไมพน‘ไขไก’ทำไมราคาผลผลตทางการเกษตรทดไปกไม

นาจะมปจจยอะไรทำใหราคาไขแกวงขนลงไดมากขนาดน

สาเหตกเพราะในตลาดไขเองกมการผกขาดโดยกลมทนขนาดใหญ

จดเรมตนของเรองดงกลาวเกดขนในป 2544เมอภาวะไขไกลนตลาดทำใหราคาตกตำซงในขณะนนมผรองเรยนไปยงคณะกรรมการการแขงขนทางการคาวามการทมตลาดในตลาดไขไกโดยผประกอบการรายใหญกระทงเกดการเรยกรองใหรฐบาลดำเนนการ

แกไขปญหาดงกลาวเพอชวยเหลอเกษตรกรรายยอยจนนำไปสการเกดระบบโควตามาใชจำกดปรมาณพอแมพนธไกไข เพอลดจำนวนไกสาวและปรมาณไขไกในตลาด

ในการจดสรรดงกลาวทำใหอำนาจการตอรองตกอยทบรษทยกษใหญผครอบครองโควตาเกอบครงตงแตขนตอนการผลต ขณะทผซอหรอเกษตรกรไมมทางเลอกจงเปนทมาของ‘การขายพวง’(Tie-inSales)คอการซอลกไกพวงอาหารสตวแทนทเกษตรกรจะมชองทางในการลดตนทนการผลตโดยการผลตอาหารสตวใชเองกลบตองซออาหารสตวพวงไปดวยเพราะหากไมซออาหารกบทางบรษทผขายลกไกจะทำใหบรษทนนไมยอมขายลกไกใหกบเกษตรกร...สดทายเกษตรกรไมมทางเลอกกตองตกอยในสภาวะจำยอม

ในความเปนจรง ทงบรษทยกษใหญและเกษตรกรรายยอยกลวนผลตไขไกเพอนำไปขายในตลาดเชนเดยวกน กรณนจงถอเปนการทำลายเกษตรกรรายยอยใหตายไปจากอาชพน ปมปญหาดงกลาวทำใหจำนวนเกษตรกรระหวางป 2543-2547ลดลงอยางนาใจหายจาก7,000รายเหลอเพยง3,000รายเทานน

ตอมามการฟองรองตอศาลปกครอง เรองการกำหนดโควตาไมชอบดวยระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาไกไขและผลตภณฑ พ.ศ.2549 และจากการกดดนของสงคมทำใหในทสดวนท 13 กรกฎาคม 2553 คณะรฐมนตรไดมมตยกเลกระบบโควตาการนำเขาพอแมพนธไกไข

ทางออกของปญหา1.แปลงสภาพสำนกงานการแขงขนทางการคาใหเปนองคกรอสระเพอใหปลอดจากการแทรกแซงทางการเมอง2.ยกเลกขอยกเวนจากการบงคบใชกฎหมายทใหแกรฐวสาหกจตามมาตรา4แหงตามพระราชบญญตการแขงขน

ทางการคาพ.ศ.2542โดยใหคณะกรรมการจดทำหลกเกณฑในการพจารณาพฤตกรรมทมการรองเรยนของรฐวสาหกจวาอยภายใตขอบงคบของกฎหมายหรอไม

3.ปรบปรงบทลงโทษใหเนนมาตรการทางปกครองและทางแพงมากกวาการลงโทษทางอาญาโดยคณะกรรมการแขงขนทางการคาจะตองมหนาทกำหนดบทลงโทษและทำหนาทสงฟองคดความทางอาญาทงนการคดคาเสยหายทางแพงควรเปนจำนวนเทากบความเสยหายทประเมนได

4.ขยายกรอบภารกจของคณะกรรมการแขงขนทางการคาใหมอำนาจหนาทในการเสนอขอคดเหนตอหนวยงานรฐตางๆในการออกกฎระเบยบและนโยบายของภาครฐทจะมผลกระทบตอการแขงขนในตลาดนอกจากนยงตองมหนาทใหคำปรกษา ชวยเหลอผประกอบการหรอคคาทมอำนาจการตอรองหรอขอมลนอยกวา เชน เกษตรกรในระบบเกษตรพนธะสญญาเปนตน

ความทาทายในอนาคต ทเศรษฐกจไทยตองเผชญ

ในอนาคตอนใกล ประเทศไทยกำลงจะเผชญกบความทาทายในการแขงขนทางการคามากขนกวาเดม จากการเขารวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน(ASEANEconomicCommunity)ในป 2558 ซงจะสงผลใหผประกอบการจากประเทศสมาชกเดนทางเขามารวมวงแขงขนในระบบเศรษฐกจไทยมากขน จงมความจำเปนอยางยงทจะตองปฏรปกรอบกฎหมายการแขงขนทางการคา ใหดำเนนไปอยางมประสทธภาพ เปนธรรม และกอใหเกดประโยชนสงสดแกผบรโภคในประเทศ

ทเปนอปสรรคตอการแขงขนไดเชน การกำหนดอตราภาษนำเขาสงการจำกดนกลงทนตางชาตเขามาประกอบกจการในไทย การใหบตรสงเสรมการลงทนทมเงอนไขเออใหนกลงทนตางชาตรายใหญเขามาได และการดำเนนนโยบายแปรรปรฐวสาหกจทอาจเกดผลกระทบตอสงคมวงกวาง

คณะกรรมการการแขงขนทางการคาจงจำเปนตองรวมมอกบภาครฐ ในการเสนอแนะนโยบายทเกยวของกบการแขงขนของประเทศดวย โดยเฉพาะนโยบายการแปรรปรฐวสาหกจทตองใหคำแนะนำ และรวมศกษาวาการแปรรปรฐวสาหกจใดจะเปนการถายโอนอำนาจการผกขาดจากรฐไปเปนการผกขาดโดยเอกชนซงจะเกดผลเสยตอประชาชนเพอยบยงการแปรรปในกจการดงกลาว

นอกจากน คณะกรรมการควรมบทบาทในการใหคำปรกษาผประกอบการหรอคคาทมอำนาจตอรองหรอขอมลนอยกวา เชนเกษตรกรในระบบเกษตรพนธะสญญาเปนตน

39

ระบบประกนสขภาพ

เ ท า เ ท ย ม