17
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Μάθημα: Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές Ομάδα Εργασίας: Ντάλιου Σοφία -372- email: [email protected] Παπαστεργίου Έλλη -377- email: [email protected] Θέμα Εργασίας: Εναλλακτικά Εγχειρήματα Βέροια 2012 Διδάσκον: Γ. Γριτζάς

Εναλλακτικά Επιχειρήματα

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Η εργασία που έγινε στα πλαίσια του μαθήματος "Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές" του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία είχε θέμα "Εναλλακτικά Επιχειρήματα" με μελέτη περίπτωσης την Κίνηση Πολιτών Μεσοποταμία.

Citation preview

Page 1: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Μάθημα: Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές

Ομάδα Εργασίας:

Ντάλιου Σοφία -372- email: [email protected]

Παπαστεργίου Έλλη -377- email: [email protected]

Θέμα Εργασίας: Εναλλακτικά Εγχειρήματα

Βέροια 2012

Διδάσκον: Γ. Γριτζάς

Page 2: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

2 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Περιεχόμενα

Εισαγωγή ................................................................................................................................... 3

Πρόλογος ................................................................................................................................... 4

Κεφάλαιο 1: Σκοποί, Κριτική, Αξίες ........................................................................................... 6

1.1. Σκοποί ........................................................................................................................ 6

1.2. Κριτική ....................................................................................................................... 6

1.3. Αξίες ........................................................................................................................... 6

Κεφάλαιο 2: Λειτουργία, Λήψη Αποφάσεων, Δράσεις, Σχέση με την Τοπικότητα, Σχέση με

Δήμο-Κατοίκους, Εξέλιξη-Δικτύωση, Μειονεκτήματα που Αντιμετωπίζουν, Απόψεις Μελών 7

2.1. Λειτουργία ................................................................................................................. 7

2.2. Λήψη Αποφάσεων ..................................................................................................... 8

2.3. Δράσεις ...................................................................................................................... 8

2.4. Σχέση με την Τοπικότητα ........................................................................................ 11

2.5. Σχέση με το Δήμο-Κατοίκους .................................................................................. 11

2.6. Εξέλιξη-Δικτύωση .................................................................................................... 12

2.6.1. Εξέλιξη ............................................................................................................. 12

2.6.2. Δικτύωση ......................................................................................................... 12

2.6.3. Μειονεκτήματα που Αντιμετωπίζουν ............................................................. 12

2.6.4. Απόψεις-Στάση Μελών ................................................................................... 12

Κεφάλαιο 3: Σχέση Ευρημάτων με Βιβλιογραφία/Μαθήματα, Ανάλυση του Βαθμού

Εναλλακτικότητας ................................................................................................................... 13

3.1. Σχέση Ευρημάτων με Βιβλιογραφία/Μαθήματα ......................................................... 13

3.2. Ανάλυση του Βαθμού Εναλλακτικότητας .................................................................... 15

Συμπεράσματα ........................................................................................................................ 16

Βιβλιογραφία .......................................................................................................................... 17

Page 3: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

3 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Εισαγωγή

Το θέμα της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη ενός εναλλακτικού εγχειρήματος στα

πλαίσια του μαθήματος Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές, με στόχο την

κατανόηση τέτοιων εγχειρημάτων αλλά και εννοιών, όπως της Αποανάπτυξης, της

Απομεγέθυνσης, της Εναλλακτικότητας, της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Το εγχείρημα που επιλέχτηκε είναι αυτό της Κίνησης Πολιτών Μοσχάτου: Μεσοποταμία.

Πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με τους ανθρώπους της κίνησης και επισκέψεις στον

χώρο που στεγάζεται η κίνηση, για την καλύτερη εκπόνηση της εργασίας, και τέλος

συνδυάστηκαν τα ευρήματα αυτά με τη βιβλιογραφία του μαθήματος.

Page 4: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

4 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Πρόλογος

Ο Δήμος Μοσχάτου-Ταύρου χωροθετείται Νότιο-Δυτικά της Περιφέρειας Αττικής, ανήκει

στην Περιφερειακή Ενότητα Αττικής, έχει πληθυσμό 32.573 κατοίκους, έκταση 5,24 τ.χλμ

και έδρα του είναι το Μοσχάτο. (Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, 2001,2011).

Το Δ.Δ. Μοσχάτου έχει 20.292 κατοίκους και έχει έκταση 2,39 τ.χλμ. Η πληθυσμιακή του

πυκνότητα είναι 8490,37 (κάτ./τ.χλμ). (Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, 2001,2011) Βρίσκεται

ανάμεσα στους ποταμούς Κηφισό και Ιλισό. Το νότιο τμήμα του βρέχεται από το Σαρωνικό

και το βόρειο τμήμα του διασχίζουν οι γραμμές ΗΣΑΠ και η οδός Πειραιώς που το χωρίζουν

από τη βιομηχανική ζώνη. Οι χρήσεις γης που επικρατούν είναι η Γενική Κατοικία σύμφωνα

με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, όπως ορίζεται από το ΦΕΚ 386Δ/88. (Δημόσια Ανοικτά

Δεδομένα).

Χάρτης 1: Γεωγραφική Θέση του Δ. Ταύρου-Μοσχάτου και του Δ.Δ. Μοσχάτου

Πηγή: Ιδία επεξεργασία, (Δημόσια Ανοικτά Δεδομένα)

Page 5: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

5 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Εικόνα 1: Γενικό Πολεοδομικό Δ.Δ. Μοσχάτου

Πηγή: (Δημόσια Ανοικτά Δεδομένα), Ιδία Επεξεργασία

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το Δ.Δ. Μοσχάτου, (που ο πραγματικός πληθυσμός

ανερχόταν στους 23.153 κατοίκους), το 47,4% ήταν γυναίκες και το υπόλοιπο 52,6 άντρες.

Το Δ.Δ. Μοσχάτου εμφανίζει μεγάλα ποσοστά της τάξεως του 69,4% στις ηλικίες 15-64

χρονών κάτι που μας δείχνει ότι δεν είναι γερασμένος ο πληθυσμός του. Από τον

οικονομικά ενεργό πληθυσμό το 56,9% απασχολείται στον τριτογενή τομέα. (Ελληνική

Στατιστική Υπηρεσία, 2001,2011)

Page 6: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

6 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Εικόνα 2: Η παραλία πάρκο

Κεφάλαιο 1: Σκοποί, Κριτική, Αξίες

1.1. Σκοποί

Η Κίνηση ξεκίνησε τη λειτουργία της με

αφορμή το νομοσχέδιο του Υπουργείου

Ανάπτυξης «Φιλικό Επιχειρησιακό

Περιβάλλον για τις στρατηγικές &

ιδιωτικές επενδύσεις», το οποίο

συστάθηκε για την διαχείριση του

παράκτιου αττικού μετώπου από το

Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας έως και το

Σούνιο, με στόχο την προστασία του

περιβάλλοντος και των ελεύθερων

χώρων. Στη συνέχεια, η Κίνηση εξελίχθηκε και διαχρονικά οι στόχοι της αυξήθηκαν

προσθέτοντας σε αυτούς την κατάργηση της ισοτιμίας του χρήματος και του χρόνου και

την παρέμβαση στα δημοτικά και κοινωνικά, γενικότερα, θέματα για την λύση των

προβλημάτων και την εξυπηρέτηση των αναγκών που προκύπτουν. (Μεσοποταμία: Κίνηση

Πολιτών Μοσχάτου)

1.2. Κριτική

Οι άνθρωποι της Κίνησης κρατούν κριτική στάση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και δεν

ενστερνίζονται την ανάγκη για χρήμα, αντίθετα όπως προαναφέρθηκε έχουν ως στόχο να

σπάσουν την αξία και την ισοτιμία του χρήματος. Επίσης, ασκούν κριτική στις διατάξεις του

νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης για την αξιοποίηση της παραλίας, αρνούμενοι

την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση της. (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών

Μοσχάτου). Τέλος, κριτική ασκούν και στο σύστημα, έχοντας «αντιεξουσιαστικό αλλά όχι

σκληροπυρηνικό χαρακτήρα». (Κορολής, 2013)

1.3. Αξίες

Οι αξίες με τις οποίες λειτουργεί η Κίνηση είναι το δημοκρατικό πνεύμα, η έλλειψη

ιεραρχιών, το ενδιαφέρον για τα κοινά με ενεργούς δημοκρατικούς πολίτες, δημοτικά

αλλά και ευρύτερα, χωρίς κομματικό στίγμα αλλά πολιτικοποιημένους. Τέλος τάσσονται

κατά της ιδιώτευσης. (Χρήστος, 2013;Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Πηγή: (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Page 7: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

7 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Κεφάλαιο 2: Λειτουργία, Λήψη Αποφάσεων, Δράσεις, Σχέση με

την Τοπικότητα, Σχέση με Δήμο-Κατοίκους, Εξέλιξη-Δικτύωση,

Μειονεκτήματα που Αντιμετωπίζουν, Απόψεις Μελών

2.1. Λειτουργία

Η Κίνηση Πολιτών Μεσοποταμία ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2003, με αφορμή το ζήτημα

της εμπορευματοποίησης της παραλίας του Μοσχάτου.. Τα «μέλη» της, που δεν αποτελούν

όμως εγγεγραμμένα μέλη, ανέρχονται στα 30-40. Η Κίνηση στεγάζεται σε ένα

εγκαταλελειμμένο οίκημα το οποίο έχει παραχωρηθεί από το Δήμο, χωρίς την επιβολή

κάποιου ενοικίου. Το οίκημα επισκευάστηκε με προσπάθειες και ενέργειες των ανθρώπων

της Κίνησης, καλύπτοντας τα έξοδα αυτά αλλά και τα λειτουργικά, από το Κυλικείο που

υπάρχει, και τις δωρεές των μελών. Η Κίνηση είναι ανοιχτή στον καθένα χωρίς

εγγεγραμμένα μέλη. Κάθε Τρίτη και 1η Κυριακή του μήνα πραγματοποιούνται συνελεύσεις,

στις οποίες παίρνονται οι αποφάσεις και αποφασίζονται οι θέσεις της Κίνησης. Επιπλέον,

υπάρχουν ολιγομελείς γραμματείες για τα διάφορα θέματα όπως ο συντονισμός των

διάφορων δραστηριοτήτων, η τήρηση των οικονομικών και οι ειδοποιήσεις των μελών.

Τέλος, η Κίνηση έχει και διάφορες επιτροπές όπως αυτή της Κρίσης, της Παραλίας, της

Τράπεζας Χρόνου και της Οργάνωσης Εκδηλώσεων, οι οποίες είναι ανοιχτές και μπορεί να

συμμετέχει οποιοδήποτε μέλος. (Χρήστος, 2013;Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών

Μοσχάτου).

Εικόνα 3: Χωροθέτηση της Κίνησης

Πηγή: (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Page 8: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

8 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Εικόνα 4: Οίκημα Κίνησης

Πηγή: (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

2.2. Λήψη Αποφάσεων

Η λήψη των αποφάσεων γίνεται στη λαϊκή συνέλευση, κάθε Τρίτη και 1η Κυριακή του μήνα,

με άμεση δημοκρατία, με συναπόφαση χωρίς ψήφο. Δηλαδή το κάθε άτομο δεν ψηφίζει

μια απόφαση αλλά όλοι μαζί συζητάνε τις απόψεις τους και καταλήγουν σε μια κοινή θέση.

Εάν υπάρχει διαφωνία, γίνεται προσπάθεια να πραγματοποιηθούν όλες οι πιθανές

επιλογές. (Κορολής, 2013).

2.3. Δράσεις

Οι εκδηλώσεις και οι δράσεις που πραγματοποιούνται στην Κίνηση, διαφοροποιούνται

ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν κάθε φορά.

Κάποια παραδείγματα δράσεων που λειτουργούν στην Κίνηση είναι η κινηματογραφική

λέσχη, η λέσχη φωτογραφίας, μαθήματα σε μετανάστες σε συνεργασία με το κοινωνικό

κέντρο «Πίσω Θρανία»1, εναλλακτικό και δίκαιο εμπόριο, ανταλλακτικά παζάρια, τράπεζα

χρόνου, εκδηλώσεις/ομιλίες/διαμαρτυρίες/πορείες με ποικίλα θέματα όπως κρίση,

ατνιφασισμός-υποστήριξη μεταναστών, να γίνει πάρκο η παραλία, η Γάζα, σχέδια-νόμοι,

χαράτσι της ΔΕΗ κλπ. (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου).

1 Τα Πίσω Θρανία είναι μια ομάδα που συγκροτήθηκε το 1999 στο πλαίσιο του Δικτύου Κοινωνικής

Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών και αποτελείται κυρίως από εκπαιδευτικούς.

Page 9: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

9 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Εικόνα 5: Εκδηλώσεις της Κίνησης

Πηγή:1 (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Η Τράπεζα χρόνου είναι μια δραστηριότητα που εισήχθη σχετικά πρόσφατα στην Κίνηση.

Στην Τράπεζα ανταλλάσουν τα μέλη υπηρεσίες χωρίς να εμπλέκονται το χρήμα ούτε όμως

και ο χρόνος. Η επιτροπή της τράπεζας χρόνου κρατάει μια βάση δεδομένων με τα μέλη

που έχουν γραφτεί, επιδεικνύοντας την αστυνομική τους ταυτότητα και με φυσική

παρουσία, και καταγράφει όλες τις υπηρεσίες που διατίθενται. Ο ενδιαφερόμενος, πάλι με

φυσική παρουσία, ζητάει την υπηρεσία που θέλει και η επιτροπή επικοινωνεί μαζί του για

τις διαθέσιμες επιλογές. Από εκεί και πέρα η μόνη υποχρέωση του ενδιαφερόμενου αλλά

και αυτού που προσφέρει την υπηρεσία, είναι να επικοινωνήσουν με την

επιτροπή/υπεύθυνους ώστε να επιβεβαιώσουν την ανταλλαγή της υπηρεσίας και αυτή να

καταγραφεί. Η Τράπεζα αντιμετωπίζει κάποια λειτουργικά προβλήματα, για παράδειγμα

στις διαρκείς υπηρεσίες όπως μαθήματα που συσσωρεύονται πολλές ώρες. Προς το παρόν

όμως η λειτουργία και οι κανόνες παραμένουν χαλαροί, με στόχο να λειτουργήσει πρώτα η

Τράπεζα και να μεγαλώσει ο αριθμός των υπηρεσιών, και ύστερα να λυθούν όποια

προβλήματα προκύψουν. (Κορολής, 2013).

Page 10: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

10 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Εικόνα 6: Φόρμα Εγγραφής στην Τράπεζα Χρόνου (Συμπλήρωση με φυσική παρουσία)

Πηγή: (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Εικόνα 7: Υπηρεσίες της Τράπεζας Χρόνου

Πηγή: (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Page 11: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

11 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

2.4. Σχέση με την Τοπικότητα

Η σχέση με την τοπικότητα είναι άμεση και στενή, κυρίως από το γεγονός ότι η Κίνηση

επικεντρώνεται στην επίλυση τον προβλημάτων του Δήμου της και προσπαθεί να αναδείξει

προβλήματα, αλλά και να τα επιλύσει, της τοπικής κοινότητας. (Κορολής, 2013)

2.5. Σχέση με το Δήμο-Κατοίκους

Το οίκημα στο οποίο στεγάζεται η Κίνηση έχει παραχωρηθεί από το Δήμο. Ο Δήμος, επίσης

βράβευσε την Κίνηση για τη συμμετοχή τους σε κοινωνικές παρεμβάσεις τον Ιανουάριο του

2013.

Εικόνα 8: Τιμητική Διάκριση της Κίνησης

Πηγή: (Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου)

Σημαντικό είναι να σημειωθεί όμως, ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχουν κάποιες προστριβές

ανάμεσα στο Δήμο και την Κίνηση. (Κορολής, 2013)

Όσον αφορά τους κατοίκους, η αντιμετώπιση στην αρχή ήταν επιφυλακτική, αδιάφορη έως

και ‘’κοροϊδευτική’’. Πλέον όμως η Κίνηση δέχεται την αποδοχή και ανταπόκριση από όλο

και πιο πολλούς, συμμετέχοντας και παίρνοντας μέρος σε εκδηλώσεις και πορείες ή απλά

επικροτώντας τις ενέργειες τους. (Κορολής, 2013)

Page 12: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

12 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

2.6. Εξέλιξη-Δικτύωση

2.6.1. Εξέλιξη

Η Κίνηση όπως προαναφέρθηκε ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2003, με στόχο την επέμβαση

σε θέματα διαχείρισης της παραλίας. Μέσα στα έτη 2005-2006-2007 οι δραστηριότητες και

τα ενδιαφέροντα της εξαπλώθηκαν και έγιναν πιο δυναμικές. Τα μέλη έχουν φτάσει τώρα

στα 30-40. Η Κίνηση μελλοντικά έχει ως στόχο να δημιουργήσει μια συνεταιριστική

επιχείρηση ή ένα εργοστάσιο, τα οποία υπάρχουν σε πληθώρα στο Δήμο και είναι

εγκαταλελειμμένα, και θα ασχολείται με το δευτερογενή τομέα. Θα δημιουργηθεί μια

επιτροπή ανέργων να τα καταλάβει και θα δουλεύει ανταποδοτικά, δηλαδή το κέρδος θα

πηγαίνει στους μισθούς και τα λειτουργικά έξοδα. Κάποιες άλλες μελλοντικές σκέψεις είναι

και ένα συνεταιριστικό καφενείο ή κυλικείο. (Κορολής, 2013)

2.6.2. Δικτύωση

Η δικτύωση με άλλα εγχειρήματα θεωρείται πολύ σημαντικός παράγοντας, ήδη η Κίνηση

συνεργάζεται με άλλα εγχειρήματα όπως τα «Πίσω θρανία», όπως επίσης έχουν

πραγματοποιηθεί συναντήσεις με άλλα εγχειρήματα για ανταλλαγή απόψεων. (Κορολής,

2013)

2.6.3. Μειονεκτήματα που Αντιμετωπίζουν

Τα κύρια προβλήματα/μειονεκτήματα που αντιμετωπίζουν είναι η έλλειψη χώρου, διότι το

οίκημα είναι μικρό και όσο η Κίνηση μεγαλώνει και οι δραστηριότητες (π.χ. μαθήματα)

αυξάνονται, δυσχεραίνεται και η λειτουργία αυτών των δραστηριοτήτων. Επίσης, ένα

σημαντικό μειονέκτημα είναι οι σχέσεις με το Δήμο, οι οποίες χαρακτηρίζονται από

προστριβές. Τέλος, εξίσου σημαντικό μειονέκτημα είναι ότι η Κίνηση αποτελείται από

κατοίκους μιας αστικής περιοχής στην οποία είναι πολύ δύσκολη η παραγωγή προϊόντων,

ώστε να μπορεί να ενταχθεί στις δραστηριότητες και η ανταλλαγή αγαθών και γι’ αυτό

περιορίζεται μόνο στην ανταλλαγή υπηρεσιών. (Κορολής, 2013)

2.6.4. Απόψεις-Στάση Μελών

Η εμπειρία της Κίνησης και η συμμετοχή στο εγχείρημα αυτό είναι ευχάριστη ενασχόληση

για όλα τα μέλη. Ο χρόνος που διαθέτουν, εκτός του ελεύθερου χρόνου τους, είναι πολλές

φορές και εις βάρος του προσωπικού τους χρηματικού κέρδους. Αυτό συμβαίνει κατ’

επιλογή, διότι είναι μια δημιουργική δραστηριότητα στην οποία κοινωνικοποιείται το

άτομο αλλά και προσφέρει σε μια προσπάθεια αλλαγής. Όλα τα μέλη αναπτύσσουν σχέσεις

μεταξύ τους, ανταλλάσουν απόψεις και προωθούν το πνεύμα της δημοκρατικότητας, το

αίσθημα της ευθύνης προς τα κοινά αλλά και τη δημιουργικότητα και την ενασχόληση με

διαφορετικά πράγματα.

Page 13: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

13 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Κεφάλαιο 3: Σχέση Ευρημάτων με Βιβλιογραφία/Μαθήματα,

Ανάλυση του Βαθμού Εναλλακτικότητας

3.1. Σχέση Ευρημάτων με Βιβλιογραφία/Μαθήματα

Από-ανάπτυξη/ Από-μεγέθυνση:

Οι αρχές της από-ανάπτυξης που περιλαμβάνονταν στην «Πορεία για την από-ανάπτυξη»

το 2005 σύμφωνα με τον F. Schneider, S. Latouche, Ζ. Μποβέ είναι:

Η «επανατοπικοποίηση» της οικονομίας

Η αντι-καταναλωτική εθελοντική απλότητα

Ο εκθρονισμός του ανταγωνισμού από τη συνεργασία (Γριτζάς, 2012, σ. 10)

Η προγραμματική της από-μεγέθυνσης αναπτύσσεται:

Από την ανάπτυξη στην από-μεγέθυνση

Από την μη βιωσιμότητα στην βιωσιμότητα

Από την ανισότητα-ανταγωνισμό, στην ισότητα-συνεργεία/αμοιβαιότητα

Από την εξάρτηση στην αυτονομία2

Μια κοινωνία της από-μεγέθυνσης είναι μια κοινωνία που έχει ήδη μειώσει την κλίμακα και

το αποτύπωμα των μεγα-δομών της κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο στην

κλίμακα της τοπικότητας. (Γριτζάς, 2012, σ. 23)

Αλληλέγγυα Οικονομία:

Η οικονομία που υλοποιείται από τους πολίτες και διέπεται από την αρχή της

αμοιβαιότητας. (Γριτζάς, 2012, σ. 2)

Περιλαμβάνει:

Μια συλλογική ή ομαδική οικονομία

Εκούσια και δημοκρατική συμμετοχή των ατόμων

Αμεσο-δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων

Εντάσσεται στην κοινωνία και εξυπηρετεί τις ανάγκες της

(περιβαλλοντικές/πολιτιστικές/εκπαιδευτικές κ.α.) (Γριτζάς, 2012, σ. 7)

Στο αξιακό επίπεδο, πρόκειται για μια οικονομία ανθρώπινων και οικολογικών μεγεθών με

τοπική οικονομική συγκρότηση που στοχεύει στην κοινωνικοποίηση, τον εξανθρωπισμό, τη

δημοκρατοποίηση και την οικολογικοποίηση της οικονομίας. Επομένως, πρόκειται για μια

οικονομία η οποία δεν αποβλέπει στο κέρδος, εκφράζεται από τον αυτοκαθορισμό και την

αυτονομία. Αυτά τα χαρακτηριστικά τείνουν να συγκροτήσουν μια «οικονομία πολιτών» και

2 Αυτονομία «σαν σχέδιο μιας κοινωνίας όπου όλοι οι πολίτες έχουν ίσες ευκαιρίες ουσιαστικής

συμμετοχής στην νομοπαρασκευή, στην διακυβέρνηση, στην δωσιδικία και, τέλος στην συγκρότηση της ίδιας της κοινωνίας» (Καστοριάδης (2005), όπως αναφέρεται από τον Γριτζά, σ. 25)

Page 14: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

14 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

μια άλλη πολιτική με βάση την τοπική δημοκρατία. Έτσι η αλληλέγγυα οικονομία συνδέεται

και με το κίνημα της τοπικοποίησης. (Γριτζάς, 2012, σσ. 9-12)

Τοπικοποίηση:

Σύμφωνα με τον Χ. Ναξάκη τοπικοποίηση είναι η επιστροφή των παραγωγικών

δραστηριοτήτων κοντά στον τόπο κατανάλωσης του προϊόντος, η ανάδυση των τοπικών και

περιφερειακών οικονομιών, οικονομίες όμως της ποιότητας, οι οποίες ελέγχονται από τους

ανθρώπινους πόρους, τις επιχειρήσεις και τις κοινοτικές συλλογικότητες. (Γριτζάς, 2012, σ.

30).

Συμπερασματικά

Η Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου εντάσσεται στα κινήματα της Από-ανάπτυξης,της

Αλληλέγγυας Οικονομίας και της Επανατοπικοποίησης διότι στρέφεται στις ηθικές αξίες

στη συνεργασία, την αλληλεγγύη, ανταλλάσοντας υπηρεσίες και όχι χρήμα, επικεντρώνεται

σε περιβαλλοντικά θέματα και κοινωνικά. Επιπλέον, προωθεί την τοπική δημοκρατία, τον

έλεγχο και τη διαχείριση της τοπικής οικονομίας από τους ανθρώπινους πόρους της. Τέλος,

με τη λήψη των αποφάσεων στις συνελεύσεις αποκτά δημοκρατικό χαρακτήρα.

Διάγραμμα 1: Διαγραμματική Απεικόνιση Ένταξης του Εγχειρήματος στα Κινήματα Από-ανάπτυξης

Πηγή: Ιδία Επεξεργασία

Κίνηση πολιτών Μεσοποταμία

Ηθικές αξίες (συνεργασία, αλληλεγγύη,

ανταλλάσοντας υπηρεσίες και όχι χρήμα)

Απο-ανάπτυξη/Αλληλέγγυα

οικονομία/ Επανατοποικοποίηση

Διαχείριση της τοπικής οικονομίας

Απο-ανάπτυξη/Αλληλέγγυα

οικονομία/ Επανατοποικοποίηση

Δημοκρατικός χαρακτήρας (αμεσοδημοκρατική λήψη

αποφάσεων)

Απο-ανάπτυξη/Αλληλέγγυα

οικονομία/ Επανατοπικοποίηση

Εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας

(περιβ./πολιτ./εκπαιδευτ.)

Απο-ανάπτυξη/Αλληλέγγυα

οικονομία/ Επανατοπικοποίηση

Page 15: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

15 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

3.2. Ανάλυση του Βαθμού Εναλλακτικότητας

Η Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα της εικόνας ανήκει στις

συναλλαγές, στην εναλλακτική αγορά, ως τοπικό σύστηνα ανταλλαγών.

Εικόνα 9: Κατηγοριοποίηση Εγχειρημάτων, Gibson-Graham

Πηγή: (Γριτζάς, 2012, σ. 9)

Σύμφωνα με τον Lee και την κλίματα βαθμού εναλλακτικότητας, η Κίνηση κατατάσσεται στα

«αντιτιθέμενα εναλλακτικά» εγχειρήματα, γιατί οι συμμετέχοντες είναι ενεργά και

συνειδητά εναλλακτικοί, ενσωματώνοντας το «διαφορετικό» με όρους λειτουργίας και

αξιών, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν μια άρνηση των κυρίαρχων τάσεων. Επίσης σύμφωνα με

τις διαφορετικές μορφές εναλλακτικότητας, η Κίνηση εντάσσεται και στις τρεις κατηγορίες.

Στις Λειτουργικές, γιατί αφορά διαφορετική οργάνωση της παραγωγής/αναπαραγωγής,

στις Περιβαλλοντικές, γιατί εντάσσει αξίες περιβαλλοντικές στους στόχους της και στις

Κοινωνικές, διότι λαμβάνει υπόψη της τις κοινωνικές σχέσεις. (Γριτζάς, 2012, σ. 14)

Page 16: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

16 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Συμπεράσματα

Η Κίνηση εντάσσεται στα κινήματα της Από-ανάπτυξης, της Αλληλέγγυας Οικονομίας και

της Επανατοπικοποίηση,ς αποτελεί ένα από τα πιο παλιά εγχειρήματα, κάτι που δείχνει ότι

δεν είναι μια λύση ως απάντηση στο πρόβλημα της οικονομικής κρίσης. Όλα αυτά τα χρόνια

τα μέλη της αυξάνονται και οι δράσεις της μεταβάλλονται και προσαρμόζονται στα

προβλήματα της εποχής. Επιπρόσθετα, όπως φαίνεται το εγχείρημα της Κίνησης πολιτών

Μοσχάτου, είναι ένα από τα πιο ριζοσπαστικά, εφόσον προσπαθεί να σπάσει και την

ισοτιμία του χρόνου. Αυτό βέβαια θέτει σημαντικά ερωτήματα για την βιωσιμότητα του

εγχειρήματος.

Page 17: Εναλλακτικά Επιχειρήματα

17 Γεωγραφία και Εναλλακτικοί Χώροι/Πολιτικές: Παραδείγματα Εναλλακτικών Εγχειρημάτων

Ντάλιου Σοφία

Παπαστεργίου Έλλη

Βιβλιογραφία Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. (2001,2011). Ανάκτηση 01 10, 2013, από Ελληνική Στατιστική

Υπηρεσία: http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE

Βικιπαιδεία. (2012, 11 30). Ανάκτηση 01 10, 2013, από Βικιπαιδεία:

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CF%82_%CE%9C%C

E%BF%CF%83%CF%87%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85-

%CE%A4%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85

Γριτζάς, Γ. (2012). Διάλεξη Μαθήματος: "Βασικές θεματικές ενότητες του μαθήματος".

Γριτζάς, Γ. (2012). Δίαλεξη Μαθήματος: "Ζητήματα Εναλλακτικότητας".

Γριτζάς, Γ. (2012). Διάλεξη Μαθήματος: "Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία".

Γριτζάς, Γ. (2012). Διάλεξη Μαθήματος: "Πολιτική για την Απομεγέθυνση του Μάουρο

Μποναϊούτι".

Δημόσια Ανοικτά Δεδομένα. Ανάκτηση 01 10, 2013, από Δημόσια Ανοικτά Δεδομένα:

http://geodata.gov.gr/geodata/index.php

Κορολής, Χ. (2013, 12 20). Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου. (Φ. Ομάδα,

Δημοσιογράφος)

Μεσοποταμία: Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου. Ανάκτηση 01 11, 2013, από Μεσοποταμία:

Κίνηση Πολιτών Μοσχάτου: http://mesopotamia-mosxato.blogspot.gr/