ปั�ญหาพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย 80203

1 แนวความืค�ดเก��ยวก�บพั�ฒนาการทางการเมื�อง

- การศึ�กษาพั�ฒนาการทางการเมื�องมื�รากฐานจากการศึ�กษาการเมื�องเปร�ยบเท�ยบของประเทศึก�าลั�งพั�ฒนาใน ทศึวรรษท�� 1950

- ได้!มื�การแสวงหาแนวคิ&ด้แลัะการศึ�กษาพั�ฒนาการทางการเมื�องอย'างเป(นระบบแลัะจร&งจ�งในช่'วงทศึวรรษท�� 1960

- ผลังานของกาเบร�ยลั แอลัมือนด้+ แลัะ เจมืส+ โคิลัแมืน เป(นผลังานช่&-นแรกท��ได้!น�าเอาว&ธี�ว&เคิราะห+แบบโคิรงสร!างหน!าท��มืาใช่!ในการศึ�กษาเปร�ยบเท�ยบการเมื�องของประเทศึก�าลั�งพั�ฒนา- คิ�าว'า พั�ฒนาการทางเมื�อง เป(นคิ�าใหมื'ย�งไมื'มื�คิวามืหมืายอ�นหน��งอ�นเด้�ยวก�นท��ยอมืร�บในหมื/'น�กว&ช่าการ- พั�ฒนาการทางเมื�องในสายตาของ ฮั�นต&งต�น คิ�อ การสร!างคิวามืเป(นสถาบ�นทางการเมื�อง- คิวามืหมืายของฮั�นต&งต�นมื�ข!อเส�ย คิ�อ เป(นการมืองพั�ฒนาการทางการเมื�องท��แคิบไป- พั�ฒนาการทางการเมื�องมื�คิวามืส�าคิ�ญ คิ�อ ช่'วยให!เป4าหมืายการเปลั��ยนแปลังทางการเมื�องเด้'นช่�ด้ข�-น มื�คิวามืส�าคิ�ญต'อการพั�ฒนาเศึรษฐก&จแลัะส�งคิมื- การศึ�กษาประว�ต&ศึาสตร+เปร�ยบเท�ยบเป(นการศึ�กษาเปร�ยบเท�ยบว&ว�ฒนาการของส�งคิมืต�-งแต' 2 ส�งคิมืข�-นไป - การว&เคิราะห+แบบระบบ – หน!าท�� น�-มื�ประโยช่น+ในการวางร/ปแบบจ�าลัองท��กว!าง แต'ไมื'กระต5!นให!มื�การสร!างสมืมืต&ฐานใหมื' - ในทรรศึนะของแอลัมือนด้+แลัะพัาเวลั โคิรงสร!าง หมืายถ�ง แบบแผนของการกระท�าท��เก&ด้ข�-นอย'างสมื��าเสมือ- ว&ธี�การว&เคิราะห+ของฮั�นต&งต�น เร�ยกว'า แบบว&เคิราะห+กระบวนการทางส�งคิมื- ข!อจ�าก�ด้ท��ส�าคิ�ญในการศึ�กษาพัฤต&กรรมืศึาสตร+ คิ�อ ไมื'สามืารถสร!างเป(นทฤษฎี�อธี&บายปรากฏการณ์+ได้!ท��วไป เป(นการต�-งทฤษฎี�ท��อธี&บายปรากฏการณ์+เฉพัาะเท'าน�-น- ส&งคิโปร+ เป(นประเทศึท��มื�เสถ�ยรภาพัทางการเมื�องมืาตลัอด้

- อ5ด้มืการณ์+ทางการเมื�อง คิ�อ ระบบหร�อแบบแผนคิวามืเช่��อของบ5คิคิลัท��เก��ยวข!องก�บระบบการเมื�องเศึรษฐก&จแลัะส�งคิมื- ป<จจ�ยท��ท�าให!เก&ด้คิวามืช่อบธีรรมืทางการเมื�อง คิ�อ คิวามืย&นยอมืของประช่าช่น- คิวามืสามืารถในการด้�งทร�พัยากร หมืายถ�ง ประส&ทธี&ภาพัของระบบในการระด้มืทร�พัยากรว�ตถ5แลัะทร�พัยากรมืน5ษย+- คิวามืเป(นสถาบ�น หมืายถ�ง ลั�กษณ์ะท��สถาบ�นมื�คิ5ณ์คิ'า แลัะมื�คิวามืสามืารถในการเผช่&ญแลัะไขสถานการณ์+ต'าง ๆ ได้!อย'างมื�ประส&ทธี&ภาพั- สถาบ�นท��มื�อาย5ย�นยาว มื�กแสด้งว'าเป(นสถาบ�นท��มื�คิวามืย�ด้หย5'น- เป4าหมืายส�าคิ�ญของการพั�ฒนาการทางการเมื�อง คิ�อ คิวามืท�นสมื�ย หร�อ คิวามืเป(นสมื�ยใหมื'ทางการเมื�อง2 กระบวนการเปัลี่��ยนแปัลี่งทางเศรษฐก�จ สั�งคมืแลี่ะการเมื�องก�บการพั�ฒนาการ

ทางการเมื�องไทย- แนวคิ&ด้การเปลั��ยนแปลังทางการเมื�องเก&ด้ข�-นเป(นร/ปธีรรมืเมื��อป> 2475

- ภายใต!ระบอบอ�ามืาตยาธี&ปไตยได้!มื�การก'อต�วข�-นของช่นช่�-นกลัางแลัะกลั5'มืป<ญญาช่น- การเมื�องภายใต!ระบอบธีนาธี&ปไตยมื�ป<ญหาในเร��องของการใช่!เง&น- ภายหลั�งท�าสนธี&ส�ญญาเบาร&งระบบเศึรษฐก&จไทยเปลั��ยนมืาเป(นระบบเศึรษฐก&จแบบพัาน&ช่ยกรรมื หร�อแบบการคิ!า- ระบอบการปกคิรองท��เร�ยกว'าอ�ามืาตยาธี&ปไตยเป(นระบอบท��พั5 'งข�-นส5ด้ยอด้ในสมื�ยจอมืพัลัสฤษด้&? ธีนะร�ช่น+ แลัะเส��อมืลังหลั�งเหต5การณ์+ 14 ต.คิ.16

- น�กว&ช่าการทางเศึรษฐศึาสตร+ไทยระบ5ว'าน�บต�-งแต'อด้�ตจนถ�ง คิ.ศึ.ท�� 19 เป(นเศึรษฐก&จแบบพัอย�งช่�พั หร�อเลั�-ยงต�วเอง- ผลัของการเปลั��ยนแปลังด้!านเศึรษฐก&จ แบบเลั�-ยงต�วเองหร�อพัอย�งช่�พัมืาเป(นพัาน&ช่กรรมื ด้!านส�งคิมืท�าให!เก&ด้การเปลั��ยนแปลังโคิรงสร!างช่นช่�-นภายในส�งคิมืไทย คิ�อ เก&ด้ช่นช่�-นกลัาง ด้!านการเมื�อง ท�าให!เก&ด้การรวมืศึ/นย+อ�านาจท�-งทางเศึรษฐก&จการเมื�องการปกคิรองท��เมื�องหลัวง- อ�านาจของกษ�ตร&ย+หร�อพั'อข5นได้!มืาจาก 2 ทาง คิ�อ มืาจากคิวามืเป(นน�กรบ แลัะมืาจากเป(นผ/!น�าคิวามืเช่��อแบบธีรรมืราช่า

- ระบบราช่การสมื�ยใหมื'เก&ด้ข�-นเมื��อมื�การปฏ&ร/ปการปกคิรองแลัะส�งคิมืในสมื�ยร�ตนโกส&นทร+ตอนต!น โด้ยเฉพัาะในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5

- ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5 ว�ตถ5ประสงคิ+ของการปฏ&ร/ปการศึาลัแลัะกฎีหมืายก@เพั��อให!มื�กฎีหมืายท��ท�นสมื�ย เพั��อจะสามืารถยกเป(นข!ออ!างเพั��อเลั&กส&ทธี&สภาพันอกอาณ์าเขตอ�กด้!วย- ภายใต!ระบอบสมืบ/รณ์าญาส&ทธี&ราช่ย+การเมื�องการปกคิรองได้!มื�พั�ฒนาการทางการเมื�องเก&ด้ข�-นแลั!ว- ลั�กษณ์ะของการบร&หารในสมื�ยส5โขท�ย ต�วผ/!บร&หารจะมื�ลั�กษณ์ะเป(นผ/!ร �บใช่!ผ/!ปกคิรอง- คิณ์ะราษฎีร ส'วนใหญ'เป(นข!าราช่การระด้�บกลัางได้!ร�บการศึ�กษาจากตะว�นตก- แนวคิ&ด้ทางการเมื�องไทยเร&�มืเปลั��ยนแปลังจากระบอบสมืบ/รณ์าญาส&ทธี&ราช่ย+มืาเป(นประช่าธี&ปไตย คิ�อ เร&�มืมื�การท�าสนธี&ส�ญญาเบาร&�งใน พั.ศึ.2398

- ภายหลั�งเปลั��ยนแปลังการปกคิรอง 2475 ระบบเศึรษฐก&จไทยได้!เปลั��ยนเป(นเศึรษฐก&จแบบท5นน&ยมืโด้ยร�ฐ- ในสมื�ยจอมืพัลัสฤษด้&? เศึรษฐก&จแบบท5นน&ยมืโด้ยร�ฐเปลั��ยนมืาเป(นเศึรษฐก&จแบบท5นน&ยมืเสร�- ผ/!น�าทางการเมื�องโด้นเฉพัาะท��มืาจากทหารให!คิว'มืส�าคิ�ญก�บการพั�ฒนาประเทศึโด้ยการพั�ฒนาเศึรษฐก&จอย'างมืาก คิ�อ จอมืพัลัสฤษด้&?- พั.ศึ.2504 ไทยได้!ยอมืร�บคิ�าแนะน�าจากธีนาคิารโลักแลัะกองท5นการเง&นระหว'างประเทศึในกระบวนการก�าหนด้นโยบายเศึรษฐก&จ- แง'ของการเมื�องการปกคิรองระบอบประช่าธี&ปไตย การเก&ด้ข�-นของช่นช่�-นกลัางถ�อว'ามื�คิวามืส�าคิ�ญต'อกระบวนการทางการเมื�องในระบอบประช่าธี&ปไตย- นายปร�ด้� พันมืยงคิ+ เสนอเคิ!าโคิรงการเศึรษฐก&จท��ให!ร�ฐเป(นผ/!ประกอบการเองแลัะการน�าระบบส�งคิมืน&ยมืมืาใช่!- ลั�กษณ์ะเศึรษฐก&จแบบท5นน&ยมืโด้ยร�ฐเก&ด้ข�-นในสมื�ยจอมืพัลั ป.

- หลัวงประด้&ษฐ+ธีรรมืน/ญ สน�บสน5นให!ก'อต�-งมืหาว&ทยาลั�ยว&ช่าธีรรมืศึาสตร+ แลัะการเมื�องข�-นใน พั.ศึ.2477

- เหต5การณ์+ 14 ต.คิ.16 ถ�อเป(นจ5ด้จบของเผด้@จการคิณ์าธี&ปไตยโด้ยคิณ์ะทหาร

- สภาวะท��มื�การใช่!การเมื�องเพั��อประกอบธี5รก&จท�าให!ระบอบการเมื�องไทยมื�ลั�กษณ์ะเป(น วณ์&ช่ยธี&ปไตย- ผลัของการเปลั��ยนแปลังพั�ฒนาเศึรษฐก&จแบบท5นน&ยมืเสร�ท�าให!ส�งคิมืของไทยเป(นส�งคิมืท��ให!คิวามืส�าคิ�ญก�บว�ตถ5น&ยมื- กลั5'มืธีนาคิารพัาน&ช่ย+ท��มื�การเกาะกลั5'มืก�บธี5รก&จการคิ!าแลัะอ5ตสาหกรรมืต'าง ๆ มืากท��ส5ด้ คิ�อ กลั5'มืโสภณ์พัน&ช่ ( ธีนาคิารกร5งเทพั )- การท��เศึรษฐก&จมื�การขยายต�วแลัะมื�เสถ�ยรภาพัในช่'วงแผนพั�ฒนา 1 – 2 มื�ป<จจ�ยท��เอ�-ออ�านวย คิ�อ การมื�เง&นช่'วยเหลั�อแลัะเง&นก/!จากต'างประเทศึ- ในป>ท��ส&-นส5ด้แผนพั�ฒนา ฯ ฉบ�บท�� 2 ประช่ากรภาคิกลัางมื�รายได้!ส/งกว'าประช่ากรในภาคิตะว�นออก- แผนพั�ฒนาฉบ�บท�� 3 ให!คิวามืส�าคิ�ญก�บการพั�ฒนาส�งคิมื การลัด้อ�ตราการเพั&�มืประช่ากร- แผนพั�ฒนาฉบ�บ 5 – 6 มื5'งเน!นการร�กษาเสถ�ยรภาพัทางเศึรษฐก&จ- แผนพั�ฒนาฉบ�บท�� 7 ได้!ร�บเอาแนวคิ&ด้เร��อง ตลัาด้เสร�มืาเต@มืท��- แผนพั�ฒนาฉบ�บท�� 8 ได้!มื�การเน!นให! คินเป(นศึ/นย+กลัางของการพั�ฒนา- ระบบเศึรษฐก&จท5นน&ยมืเสร�ท��ขาด้ด้5ลัยภาพั คิ�อ ระบบเศึรษฐก&จท��การเต&บโตอย/'บนพั�-นฐานของคิวามืไมื'สมืด้5ลัของการพั�ฒนา3 ปั�จจ�ยท��มื�ผลี่ต่&อการพั�ฒนาทางการเมื�องไทย

- ข�-นแรกท��จะเร�ยนร/ !ว'าสถาบ�นหร�อองคิ+กรทางการเมื�องคิ�ออะไร ได้!แก' ข� -นระบ5องคิ+กรทางการเมื�องได้!- อ5ด้มืการณ์+ทางการเมื�องประช่าธี&ปไตยเข!ามืาท!าทายอ5ด้มืการณ์+สมืบ/รณ์าญาส&ทธี&ราช่ย+ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5- น�กว&ช่าการท��ให!คิวามืส�าคิ�ญก�บการพั�ฒนาทางการเมื�องในแง'การสร!างคิวามืเป(นสถาบ�นให!ก�บระบบการเมื�อง คิ�อ ฮั�นต&งต�น- การพั�ฒนาทางการเมื�องในทรรศึนะของฮั�นต&งต�น คิ�อ การสร!างสถาบ�นทางการเมื�องเพั��อสร!างระเบ�ยบการมื�ส'วนร'วมืทางการเมื�อง- น�บต�-งแต' 2500 มืา การเมื�องการปกคิรองไทยเป(นการปกคิรองแบบเผด้@จการทหาร หร�อเร�ยกว'า Mititary Authoritarian

- การต'อส/!แย'งช่&งอ�านาจหลั�งเปลั��ยนแปลังการปกคิรอง 2475 เป(นการต'อส/!แย'งช่&งอ�านาจระหว'าง พัระยาทรงส5รเด้ช่ ก�บ จอมืพัลั ป.

- ผ/!น�าทางการเมื�องมื�คิวามืส�าคิ�ญต'อพั�ฒนาการทางการเมื�องในแง'ของการช่'วยเพั&�มืคิวามืสามืารถทางระบบการเมื�องในการตอบสนองคิวามืต!องการทางส�งคิมื- พัาย ผ/!พัยายามืหาจ5ด้หร�อลั�กษณ์ะร'วมืท��เป(นแก'นส�าคิ�ญของคิวามืหมืายของการพั�ฒนาทางการเมื�อง- การต'ออาย5ให!สมืาช่&กสภาผ/!แทนราษฎีรประเภท 2 ซึ่��งมืาจากการแต'งต�-งของร�ฐบาลัท�าในช่'วงท�� จอมืพัลั ป. เป(นนายกร�ฐมืนตร�- กระแสโลักาภ&ว�ตน+ได้!ท�าให!ส�งคิมืการเมื�องไทยปร�บต�วส/'คิวามืเป(นประช่าธี&ปไตยโด้ยมื�ต�วช่�-ว�ด้ คิ�อ การปฏ&ร/ปการเมื�อง- กระแสโลักาภ&ว�ตน+เก&ด้ข�-นเมื��อประมืาณ์ 30 ป> มืาแลั!วต�-งแต'ทศึวรรษท�� 1970

- กระแสโลักาภ&ว�ตน+ได้!เป(นท��มืาของแนวคิ&ด้ Good Governance หร�อ ธีรรมืร�ฐ4 ว�ฒนธรรมืทางการเมื�องก�บพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- ว�ฒนธีรรมืทางการเมื�องไทยมื�ลั�กษณ์ะผสมืผสานระหว'างว�ฒนธีรรมืการเมื�อง แบบไร'ฟ้4าแลัะแบบมื�ส'วนร'วมื- ในส�งคิมืก�าลั�งพั�ฒนาโด้ยท��วไปว�ฒนธีรรมืการเมื�องมื�ลั�กษณ์ะผสมืผสาน- ว�ฒนธีรรมืทางการเมื�อง ได้!ถ/กน�ามืาใช่!ในการศึ�กษาการเมื�องเปร�ยบเท�ยบเป(นคิร�-งแรกใน คิ.ศึ.1956 โด้ย แอลัมือนด้+- น�กจ&ตว&ทยาส�าน�กพัฤต&กรรมืน&ยมืเช่��อว'าพัฤต&กรรมืมืน5ษย+เก&ด้จากการเร�ยนร/ !- ว�ฒนธีรรมืทางการเมื�องในส�งคิมืต'าง ๆ ป<จจ5บ�นมื�กมื�ลั�กษณ์ะเป(น ต�วแบบเช่&งผสมืผสาน- ว�ฒนธีรรมืทางการเมื�องแบบด้�-งเด้&มืจ�าก�ด้วงแคิบผสมืแบบมื�ส'วนร'วมื พับได้!ใน พัมื'า มืาเลัเช่�ย ส&งคิโปร+- ป<ญหาทางการเมื�องโด้ยท��วไปของประเทศึก�าลั�งพั�ฒนาท�-งหลัาย คิ�อ ป<ญหาของการธี�ารงร�กษาไว!ซึ่��งระบอบการปกคิรองแบบประช่าธี&ปไตย- ระบบเศึรษฐก&จแบบท5นน&ยมืเป(นผลัมืาจากการท�าสนธี&ส�ญญาเบาร&�ง 2398

- กลั5'มืพัลั�งต'าง ๆ ท��เก&ด้ข�-นในระบบราช่การ ได้!แก' กลั5'มืนวพัลั กลั5'มืกระท&งแด้ง แลัะกลั5'มืลั/กเส�อช่าวบ!าน- การเร�ยกร!องให!เปลั��ยนแปลังการปกคิรองจากสมืบ/รณ์าญาส&ทธี&ราช่ย+มืาเป(นแบบกษ�ตร&ย+ภายใต!ร�ฐธีรรมืน/ญเร&�มืปรากฏข�-นเมื��อ 2428 ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5

- ว�ฒนธีรรมืทางการเมื�องไทยมื�ลั�กษณ์ะท��ไมื'เอ�-ออ�านวยต'อการมื�ส'วนร'วมืทางการเมื�อง- ว�ฒนธีรรมืทางการเมื�องแบบไพัร'ฟ้4าหร�อแบบอ�านาจน&ยมืเป(นอ5ปสรรคิส�าคิ�ญต'อการรวมืกลั5'มืทางการเมื�องไทยในระบบการเมื�อง- กระบวนการแลัะว&ธี�การท��ส�าคิ�ญท��ส'งผลัต'อการพั�ฒนาว�ฒนธีรรมืทางการเมื�องไทยโด้ยตรง คิ�อ การให!การศึ�กษาทางการมื�อง5 การมื�สั&วนร&วมืทางการเมื�องก�บพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- การมื�ส'วนร'วมืทางการเมื�อง หมืายถ�ง ก&จกรรมืหร�อการกระท�าของประช่าช่นท��มื�จ5ด้มื5'งหมืายจะมื�อ&ทธี&พัลัต'อการต�ด้ส&นใจในนโยบายหร�อการกระท�าของร�ฐบาลั- การเลั�อกต�-งคิร�-งแรกเมื��อ พั.ศึ.2476 เป(นการเลั�อกต�-งทางอ!อมื- ป<จจ5บ�นงบพั�ฒนาจ�งหว�ด้ถ/กยกเลั&กไปแลั!วตามืร�ฐธีรรมืน/ญ- จอห+น ลั@อคิ น�กปร�ช่ญาการเมื�องของอ�งกฤษได้!ยอมืร�บว'าประช่าช่นมื�ส&ทธี&กบฏ เมื��อผ/!ปกคิรองท�าผ&ด้ส�ญญา- คิวามืคิ&ด้ของ จอห+น ลั@อคิ มื�อ&ทธี&พัลัต'อการปฏ&ว�ต&เพั��อเอกราช่ของสหร�ฐอเมืร&กาใน คิ.ศึ.1776

- คิวามืร5นแรงสร!างคิวามืช่อบธีรรมืได้! คิ�อ ได้!ร�บการยอมืร�บจากประช่าช่น- การกบฏว�งหลัวงแลัะการกบฏแมืนฮั�ตต�น ท�-ง 2 น�- เก&ด้จากทหารเร�อ6 พัรรคการเมื�องก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- พัรรคิการเมื�องไทยเร&�มืปรากฏข�-นหลั�งจากการเปลั��ยนแปลังการปกคิรอง 2475

- พัรรคิการเมื�องไทยมื�ลั�กษณ์ะเป(นระบบหลัายพัรรคิ- การประกาศึใช่!พัระราช่บ�ญญ�ต&พัรรคิการเมื�องฉบ�บแรกใน พั.ศึ.2494

- พัรรคิเสร�มืน�งคิศึ&ลัาให!การสน�บสน5น จอมืพัลั ป.

- พัรรคิประช่าธี&ป<ตย+ให!การสน�บสน5น นายคิวง อภ�ยวงศึ+- พัรรคิช่าต&ส�งคิมืมื� จอมืพัลัสฤษด้&? เป(นห�วหน!าพัรรคิ

- พัรรคิสหประช่าไทยมื� จอมืพัลัถนอมื เป(นห�วหน!าพัรรคิ- ในช่'วงการเลั�อกต�-งท��วไป พั.ศึ.2522 พัรรคิการเมื�องต'าง ๆ ท��ต� -งข�-นต'างสมื�คิรใจเร�ยกการรวมืต�วของแต'ลัะพัรรคิว'าเป(น กลั5'มืการเมื�อง- พัรรคิการเมื�องท��จ�ด้ต�-งข�-นช่'วง 2516 – 2519 มื�มืากถ�ง 50 กว'าพัรรคิ- สมื�ยร�ฐบาลัพัลัเอกเปรมื ประกาศึนโยบาย 66/23 เพั��อเอาช่นะคิอมืมื&วน&สต+ด้!วยว&ธี�การเมื�องน�าการทหาร- กฎีหมืายพัรรคิการเมื�องของไทยมื�ประกาศึใช่!มืาแลั!ว 5 ฉบ�บ- กฎีหมืายมื�อ&ทธี&พัลัโด้ยตรงต'อการเก&ด้ข�-นด้�ารงอย/'แลัะการส&-นส5ด้ของพัรรคิการเมื�อง- พัระราช่บ�ญญ�ต&พัรรคิการเมื�อง พั.ศึ.2524 ต!องมื�การจ�ด้หาสมืาช่&กให!คิรบ 5,000

คิน- อ&ทธี&พัลัของทหารแลัะข!าราช่การระด้�บส/งจากระบบราช่การ มื�ผลักระทบท�-งโด้ยตรงแลัะโด้ยอ!อมืต'อการพั�ฒนาพัรรคิการเมื�องไทย- บทบ�ญญ�ต&ท��อน5ญาตให!ประช่าช่นจ�ด้ต�-งพัรรคิการเมื�องได้!เป(นคิร�-งแรกในร�ฐธีรรมืน/ญ พั.ศึ.2489

- คิ�าว'า เป(นฝ่Eายคิ!านแลั!วอด้อยากห&วโหย ท�าให!คินไทยได้!เร�ยนร/ !ว'าน�กการเมื�องแลัะพัรรคิการเมื�องไทยลั!วนมื5'งหว�งจะเข!าไปร'วมืจ�ด้ต�-งร�ฐบาลั เพั��อมื�แลัะใช่!อ�านาจทางการเมื�อง- ร�ฐธีรรมืน/ญฉบ�บท��อน5ญาตให! ส.ว. ท��มืาจากการแต'งต�-งมื�บทบาทในกระบวนการน&ต&บ�ญญ�ต&ท�ด้เท�ยมืก�บ ส.ส. คิ�อ ร�ฐธีรรมืน/ญ พั.ศึ.2511 แลัะ พั.ศึ.2521

- ย5คิสมื�ยท��มื�การแยกบทบาทหน!าท��ในสภาของแต'ลัะฝ่Eายอย'างช่�ด้เจน คิ�อ ย5คิภายใต!ร�ฐธีรรมืน/ญ พั.ศึ.2511

- ผลัของการร�ฐประหาร พั.ศึ.2501 ท�าให!มื�เพั�ยงสภาเด้�ยวจากการแต'งต�-งอย/'นานถ�งกว'า 10 ป>- ร�ฐธีรรมืน/ญท��ประกาศึใช่!ระหว'าง 2475 – 2540 มื� 9 ฉบ�บท��ไมื'มื�บทบ�ญญ�ต&เก��ยวก�บพัรรคิการเมื�อง- กฎีหมืายพัรรคิการเมื�องฉบ�บ พั.ศึ.2524 มื�บทบ�ญญ�ต&เข!มืงวด้มืากในการจ�ด้ต�-งแลัะด้�าเน&นก&จกรรมืทางการเมื�องของพัรรคิการเมื�อง - ห�วใจของป<ญหาการเลั�อกต�-ง คิ�อ การท5จร&ต แลัะการโกงการเลั�อกต�-ง

7 การศ(กษาก�บพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- การศึ�กษาเป(นรากฐานในการเข!าใจการเมื�อง- จ5ด้เน!นของการศึ�กษาอย/'ท��การถ'ายทอด้คิวามืร/ !จากคินร5 'นหน��งไปส/'คินอ�กร5 'นหน��ง- จอห+น ด้&วอ�- มื�ทรรศึนะว'าการศึ�กษา คิ�อ คิวามืเจร&ญงอกงามืของผ/!ท��ศึ�กษา- บ/รณ์าการทางการเมื�อง คิ�อ การสร!างคิวามืเป(นอ�นหน��งอ�นเด้�ยวก�นของกลั5'มืคินแลัะพัลั�งทางส�งคิมื- การจ�ด้การศึ�กษาระด้�บประถมืหร�อการศึ�กษาภาคิบ�งคิ�บในย5คิเร&�มืแรกจ�งป(นว&ช่า หน!าท��พัลัเมื�องแลัะศึ&ลัธีรรมื เป(นว&ช่าหลั�ก- ด้&สรา เอลัลั�� ได้!กลั'าวไว!เป(นคิ�าคิมืว'า เราจะต!องจ�ด้การศึ�กษาให!แก'ผ/!เป(นนายของเรา- ขบวนการศึ�กษาในสหร�ฐอเมืร&กา เร�ยกว'า ขบวนการก!าวหน!าน&ยมื ท��เน!นเสร�ภาพัของผ/!เร�ยน- แนวทางการศึ�กษาของย5โรปสมื�ยกลัาง คิ�อ การศึ�กษาอบรมืเป(นหน!าท��ของศึาสนา- ป<จจ�ยท��เป(นต!นเหต5การณ์+เปลั��ยนแปลังด้!านการศึ�กษาของประเทศึ คิ�อ คิวามืกด้ด้�นจากระบบลั'าเมื�องข�-นของฝ่ร��ง แลัะคิวามืต!องการธี�ารงอ&สรภาพัของแผ'นด้&น- การศึ�กษาเป(นท�-งการเร�ยนร/ !ด้!านว&ช่าคิวามืร/ !แลัะการสร!างคิ'าน&ยมืท��เร�ยกว'า Socialization แปลัว'า ส�งคิมืประก&ต- ใน พั.ศึ.2494 ได้!ปร�บแผนการศึ�กษาช่าต&โด้ยเน!นการจ�ด้การศึ�กษาให!ประกอบด้!วยองคิ+ 4 ได้!แก' จร&ยศึ�กษา พัลัศึ�กษาพั5ทธี&ศึ�กษา ห�ตถศึ�กษา ตามืแนวคิ&ด้ของสหร�ฐอเมืร&กา- การกลั'อมืเกลัาว�ฒนธีรรมืทางการเมื�อง คิ�อ กระบวนการสร!างคิวามืร/ ! คิ'าน&ยมื อ5ด้มืการณ์+ทางการเมื�อง- ระบบการศึ�กษาไทยมื�จ5ด้ประสงคิ+ คิ�อ นโยบายการใช่!ภาษาไทยเป(นนโยบายท��ส�าคิ�ญท��ส5ด้- การกลั'อมืเกลัาทางบ5คิลั&กภาพัแลัะว�ฒนาธีรรมืโด้บอ�ตตาเปFด้ คิ�อ การยอมืร�บข!อเท@จจร&งภายนอก การยอมืร�บข!อผ&ด้พัลัาด้ข!อบกพัร'องของตนเอง- สาระส�าคิ�ญของ พั.ร.บ.ปฏ&ร/ปการศึ�กษา คิ�อ ขยายการศึ�กษาพั�-นฐานเป(น 12 ป> มื�การจ�ด้การศึ�กษาให!มื�ประส&ทธี&ภาพั8 การเมื�องท)องถิ่��นก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- การเมื�องท!องถ&�น หมืายถ�ง ปฏ&ส�มืพั�นธี+ระหว'างผ/!มื�ส'วนได้!เส�ยเพั��อจ�ด้สรรแบ'งป<นส&�งท��มื�คิ5ณ์คิ'าในท!องถ&�น- การเมื�องท!องถ&�นมื�ลั�กษณ์ะส�าคิ�ญ คิ�อ เป(นอ5ด้มืการณ์+ เป(นร/ปแบบการใช่!อ�านาจทางการเมื�อง แลัะเป(นว&ถ�ช่�ว&ตของคินในช่5มืช่น- การเมื�องท!องถ&�นไทยท��มื�ส'วนเสร&มืสร!างระบอบประช่าธี&ปไตย เร&�มืปรากฏร/ปร'างช่�ด้เจนในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5- การเลั�อกต�-งผ/!ใหญ'บ!านคิร�-งแรกในป> 2435 เร&�มืในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5- การเลั�อกผ/!บร&หารด้5ส&ตธีาน� เร�ยกว'า นคิราภ&บาลั- ร�ช่กาลัท�� 7 มื�พัระประสงคิ+จะปร�บปร5งส5ขาภ&บาลัให!เป(นร/ปแบบ ประช่าภ&บาลั หร�อท��เร�ยกว'า เทศึบาลั ( แต'ไมื'ได้!เก&ด้ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 7 )

- การเสร&มืสร!างคิวามืช่อบธีรรมืทางการเมื�องให!ก�บคิณ์ะราษฎีร คิ�อ การออกประกาศึคิณ์ะราษฎีรประนามืการปกคิรองในระบอบสมืบ/รณ์าญาส&ทธี&ราช่ย+- สมื�ยของพัระยามืโนปกรณ์+น&ต&ธีาด้า ได้!จ�ด้ต�-งเทศึบาลัข�-น- ร�ฐธีรรมืน/ญ มืาตรา 284 ท�าให!มื�พัระราช่บ�ญญ�ต&ก�าหนด้แผนแลัะข�-นตอนการกระจายอ�านาจให!แก'องคิ+กรณ์+ปกคิรองส'วนท!องถ&�น พั.ศึ.2542

9 ร�ฐธรรมืน+ญแลี่ะกฏหมืายปัระกอบร�ฐธรรมืน+ญก�บพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- การเก&ด้ข�-นของร�ฐธีรรมืน/ญสมื�ยใหมื'เร&�มืต!นอย'างเป(นร/ปธีรรมืต�-งแต'ศึตวรรษท�� 18

- การเก&ด้ข�-นของร�ฐธีรรมืน/ญอเมืร&ก�นถ�อได้!ว'าเป(นร�ฐธีรรมืน/ญลัายลั�กษณ์+อ�กษรย5คิใหมื' ฉบ�บแรกของโลัก- เจตนารมืณ์+ทางการเมื�องของร�ฐธีรรมืน/ญสหร�ฐอเมืร&กามื�พั�-นฐานส�าคิ�ญมืาจากคิ�าประกาศึอ&สรภาพัเมื��อ 4 ก.คิ.1776

- ร�ฐธีรรมืน/ญใหมื'ของฝ่ร��งเศึสเก&ด้พัร!อมืเจตนารมืณ์+ คิ�อ การจ�ด้ร/ปแบบโคิรงสร!างทางการเมื�องในระบบก��งประธีานาธี&บด้�- การสถาปนาระบอบร�ฐธีรรมืน/ญคิร�-งแรกของไทยเร&�มืในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 7- ร�ฐธีรรมืน/ญ พั.ศึ.2521 ได้!สร!างเง��อนไขส�าคิ�ญอ�นเป(นการน�าไปส/'การประน�ประนอมืก�นระหว'างพัลั�งทางการเมื�องต'าง ๆ- พัรรคิการเมื�องในย5คิแรก ๆ ท��เก&ด้ข�-นในระบอบประช่าธี&ปไตยแบบมื�ผ/!แทนท��เห@นช่�ด้เจนท��ส5ด้ได้!แก' พัรรคิการเมื�องของอ�งกฤษท��เร&�มืพั�ฒนามืาต�-งแต'คิร&สต+ศึตวรรษท�� 17

- การเก&ด้พัรรคิการเมื�องไทยอย'างเป(นร/ปธีรรมืเป(นผลัส�บเน��องมืาจากการประกาศึใช่!ร�ฐธีรรมืน/ญแห'งราช่อาณ์าจ�กรไทย พั.ศึ.2489

- พัระราช่บ�ญญ�ต&พัรรคิการเมื�อง พั.ศึ.2498 ถ�อว'าเป(นกฎีหมืายพัรรคิการเมื�องฉบ�บแรกของไทย- ภายใต!กฎีหมืายพัรรคิการเมื�องไทย พั.ศึ.2498 มื�พัรรคิการเมื�องจด้ทะเบ�ยนท�-งส&-น 30 พัรรคิ- กฎีหมืายพัรรคิการเมื�องฉบ�บท�� 3 มื�พัรรคิการเมื�องขอจด้ทะเบ�ยนพัรรคิการเมื�องท�-งส&-น 56 พัรรคิ- กฎีหมืายพัรรคิการเมื�องฉบ�บท�� 4 มื�การก�าหนด้เร��องการรวมืพัรรคิเอาไว!เป(นคิร�-งแรก- การเมื�องไทยในระบบร�ฐสภาเร&�มืต��งแต'หลั�งเปลั��ยนแปลังการปกคิรอง 2475

- พัรรคิการเมื�องท��สน�บสน5นทหาร คิ�อ ๑. พัรรคิเสร�มืน�งคิศึ&ลัา จอมืพัลั ป.

๒. พัรรคิช่าต&ส�งคิมื จอมืพัลั สฤษด้&? ๓. พัรรคิสหประช่าไทย จอมืพัลัถนอมื- ถ!าอาย5ของสภาผ/!แทนส&-นส5ด้ลังจะต!องเลั�อกต�-งใหมื'ภายใน 45 ว�น- ถ!ามื�การย5บสภาผ/!แทนราษฎีรต!องมืรการเลั�อกต�-งใหมื'ภายใน 60 ว�น- ระบอบร�ฐสภาแบบอ�งกฤษได้!พั�ฒนาอย'างก!าวหน!าเร��อยมืาต�-งแต'ปลัายศึตวรรษท�� 1810 กลี่-&มืกดด�นแลี่ะกลี่-&มืผลี่ปัระโยชน0ก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- กลั5'มืกด้ด้�นแลัะกลั5'มืผลัประโยช่น+เก&ด้ข�-นจากพั�-นฐานทางส�งคิมืท��เร&�มืต!นจาก กลั5'มืปฐมืภ/มื&- กลั5'มืกด้ด้�นแลัะกลั5'มืผลัประโยช่น+เป(นต�วบ'งช่�-ส�าคิ�ญของการพั�ฒนาระบบการเมื�องตามืแนวการปกคิรองระบอบประช่าธี&ปไตยในฐานะป<จจ�ยน�าเข!า- กลั5'มืกด้ด้�นแลัะกลั5'มืผลัประโยช่น+โด้ยท��วไปไมื'มื�ว�ตถ5ประสงคิ+ท��จะเข!ามืาท�าหน!าท��เป(นผ/!ปกคิรองหร�อจ�ด้ต�-งร�ฐบาลั- กลั5'มืผลัประโยช่น+เก&ด้จากการรวมืกลั5'มืของบ5คิคิลัต�-งแต' 2 คินข�-นไป- กลั5'มืกด้ด้�นแลัะกลั5'มืผลัประโยช่น+ท�-งหลัายในระบบพัรรคิการเมื�อง ต'างเป(นกลั'มืทางส�งคิมืประเภทกลั5'มืท5ต&ยภ/มื&

- ในช่'วง พั.ศึ.2540 – 2543 พับว'าภาคิเกษตรกรรมืมื�จ�านวนลัด้น!อยลัง- การจ�ด้ต�-งสหพั�นธี+ช่าวนาช่าวไร'แห'งประเทศึไทยข�-นเมื��อ 25 พั.ย.17

- พั.ศึ.2488 กรรมืกรไทยได้!ร'วมืก�นจ�ด้งานว�นกรรมืกรสากลัข�-นเป(นคิร�-งแรก- สหภาพัแรงงานท��เป(นต�วต�-งต�วต�ท��ส�าคิ�ญ คิ�อ สหภาพัแรงงานร�ฐว&สาหก&จ- การรวมืต�วตามืสาขาอาช่�พั เร�ยกว'า สหพั�นธี+แรงงาน- การรวมืต�วต�-งแต' 15 สหภาพัแรงงานข�-นไป เร�ยกว'า สภาแรงงาน- หลั�งป> พั.ศึ.2511 น&ส&ตน�กศึ�กษาได้!มื�บทบาททางการเมื�องเด้'นช่�ด้ข�-นได้!มื�การจ�ด้ต�-งกลั5'มืน&ส&ตน�กศึ�กษาอาสาสมื�คิรส�งเกตการณ์+การเลั�อกต�-ง- พัลั�งสามืประสาน ได้!แก' กรรมืกร ช่าวนาช่าวไร' แลัะน&ส&ตน�กศึ�กษา- สามืเกลัอ คิ�อ ข!าราช่การ น�กธี5รก&จ น�กการเมื�อง- กลั5'มืน�กธี5รก&จในเร��องก&จการโทรคิมืนนาคิมืแลัะการส��อสารถ�อได้!ว'าเป(นกลั5'มืท��มื�บทบาทมืากท��ส5ด้ในส�งคิมืไทย- องคิ+กรพั�ฒนาเอกช่น NGO คิ�อ องคิ+กรท��ไมื'ใช่'ภาคิราช่การ แลัะไมื'ใช่'ภาคิธี5รก&จท��แสวงหาก�าไร- คิวามืช่อบธีรรมืทางการเมื�องในแนวทางของระบอบประช่าธี&ปไตยซึ่��งมื�พั�-นฐานส�าคิ�ญ เร�ยกว'า การสร!างการยอมืร�บโด้ยอาศึ�ยกระบวนการมื�ส'วนร'วมืทางการเมื�องเป(นส�าคิ�ญ- ห�วใจส�าคิ�ญของกลั5'มืกด้ด้�นแลัะกลั5'มืผลัประโยช่น+จะอย/'ท��มืาตรา 76

- กลั5'มืท��เข!ามืาท�าหน!าท��พั&ท�กษ+ผลัประโยช่น+แลัะปกป4องคิวามืเส�ยหายโด้ยรวมืของประเทศึก@คิ�อ กลั5'มืทหาร- หน'วยงานท��ท�าให!กลั5'มืกด้ด้�นแลัะกลั5'มืผลัประโยช่น+เสร&มืสร!างประส&ทธี&ภาพัแลัะประส&ทธี&ผลัทางการเมื�อง คิ�อ สภาท��ปร�กษาเศึรษฐก&จแลัะส�งคิมืแห'งช่าต&- มืาตรการท��ช่'วยลัด้คิวามืข�ด้แย!ง คิ�อ การใช่!กฎีหมืายประช่าพั&จารย+11 น�กการเมื�องก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- คิ�าว'าน�กการเมื�องเป(นคิ�าเก&ด้ใหมื'ตามืแนวคิ&ด้ประช่าธี&ปไตยแบบตะว�นตกท��เข!ามืาต�-งแต'สมื�ยร�ช่กาลัท�� 5

- คิวามืหมืายน�กการเมื�องในคิวามืหมืายท��แคิบ คิ�อ คินท��มื�ต�าแหน'งหน!าท��ทางการเมื�อง- คิวามืหมืายน�กการเมื�องในคิวามืหมืายกว!าง คิ�อ คินท��มื�อาช่�พัเก��ยวข!องก�บการเมื�อง

- อ�งกฤษเป(นประเทศึแมื'แบบของระบอบประช่าธี&ปไตยแบบร�ฐสภา- สหร�ฐอเมืร&กาเป(นแมื'แบบของระบอบประช่าธี&ปไตยแบบประธีานาธี&บด้�- ในระยะแรกร�ฐสภาของอ�งกฤษมื�เพั�ยงสภาเด้�ยว เร�ยกว'า House of Common

- คิณ์ะราษฎีรมื�ฐานะเป(นพัรรคิการเมื�องพัรรคิแรกในระบอบประช่าธี&ปไตย- การเปลั��ยนส�เส�-อ ก@คิ�อ การเปลั��ยนพัรรคิการเมื�อง- พัาเรโตศึ�กษาเร��องส�นด้านหร�อส�ญช่าตญาณ์ภายใน- มื&เช่ลัลั+ศึ�กษาเร��องการศึ�กษาภายในองคิ+การ- มือสกาศึ�กษาส�งคิมืโด้ยรวมื- ในอนาคิตจะมื�น�กการเมื�องในประเภทท��เร�ยกว'า น�กการเมื�องท��สร!างข�-นตามืร/ปแบบหร�อคิวามืต!องการมืากข�-น- คิวามืหมืายโด้ยสร5ปของภาวะผ/!น�า คิ�อ การบร&หารจ�ด้การอ�านาจในเช่&งกลั5'มื- ภ�ยอ�นตรายท��ส�าคิ�ญของระบอบประช่าธี&ปไตย คิ�อ คินท5กคิน12 ระบบราชการก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- คิวามืส�าคิ�ญของระบบราช่การ คิ�อ การมื�ภารก&จในการปฏ&บ�ต&ตามืนโยบาย- ราช่การ คิ�อ สถาบ�นการเมื�องท��มื�หน!าท��หลั�กในการปฏ&บ�ต&ตามืนโยบาย- ร/ปแบบของระบบราช่การโด้ยการจ�ด้โคิรงสร!างแบบแนวด้&�ง คิ�อ การจ�ด้โคิรงสร!างแบบสามืเหลั��ยมืปFรามื&ด้- ในร�ช่สมื�ยของสมืเด้@จพัระบรมืไตรโลักนารถได้!แต'งต�-งต�าแหน'งทางราช่การท��เร�ยกว'า สมื5หนายก สมื5หกลัาโหมื- คิ�าว'า การพั�ฒนา เป(นคิ�าท��จอมืพัลัสฤษด้&? กลั'าวถ�งว'า เป(นจ5ด้หมืายปลัายทางในการท�าการปฏ&ว�ต&- กลัไกส�าคิ�ญท��ท�าให!ระบบราช่การพั�ฒนาเศึรษฐก&จภายใต!ลั�ทธี&ท5นน&ยมืประสบคิวามืส�าเร@จ คิ�อ ระบบราช่การ- กลั5'มืผลัประโยช่น+ เป(นสถาบ�นการเมื�องท��ส�าคิ�ญของระบอบการเมื�องแบบประช่าธี&ปไตย- จ&ตส�าน�กแลัะคิ'าน&ยมืของข!าราช่การไทยได้!ร�บอ&ทธี&พัลัมืาจากระบบศึ�กด้&นา13 สั��อมืวลี่ชนก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- หน�งส�อพั&มืพั+เป(นส��อมืวลัช่นท��เก'าแก'ท��ส5ด้ในบรรด้าส��อของไทยถ�อก�าเน&ด้ข�-นมืาโด้ยเอกช่น- ว&ทย5กระจายเส�ยงแลัะว&ทย5โทรท�ศึน+ถ�อก�าเน&ด้โด้ยร�ฐ- การพั&มืพั+ในประเทศึไทยตามืหลั�กฐานทางประว�ต&ศึาสตร+พับว'าเก&ด้ข�-นเมื��อ พั.ศึ.2205 โด้ยมื&ช่ช่�นนาร�ช่าวฝ่ร��งเศึสช่��อ ลัาโน- การเก&ด้แท'นพั&มืพั+แลัะต�วพั&มืพั+ภาษาไทย เร&�มืเมื��อ พั.ศึ.2337 ในร�ช่สมื�ยร�ช่กาลัท�� 1

- หมือบลั�ด้เลัย+ ขออน5ญาตออกหน�งส�อพั&มืพั+ฉบ�บแรกของไทยในปลัายร�ช่กาลัท�� 3 ช่��อว'า บางกอกร�ด้อร+เด้อร+- ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 5 มื�หน�งส�อช่��อ ด้ร5โณ์วาท- ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 6 เร�ยกได้!ว'าเป(นย5คิทองของหน�งส�อพั&มืพั+ไทย- ร�ฐบาลันายธีาน&นทร+ ได้!ออกหน�งส�อพั&มืพั+ของร�ฐบาลัข�-น ช่��อ เจ!าพัระยา แลัะน&ตยสาร ช่��อ เอกลั�กษณ์+ไทย- สถาน�ว&ทย5แห'งแรก เร�ยกว'า สถาน�ว&ทย5กร5งเทพั ท��พัญาไท- สถาน�โทรท�ศึน+ไทยท�ว�ช่'อง 4 เป(นสถาน�โทรท�ศึน+แห'งแรกของไทย- คิวามืเป(นมืาของส��อมืวลัช่นไทย พับว'าเป(นไปตามืทฤษฎี�ส��อสารมืวลัช่นฝ่Eายอ�านาจน&ยมื- ในสมื�ยร�ช่กาลัท�� 7 มื�การส��งปFด้หน�งส�อพั&มืพั+ส�าคิ�ญฉบ�บหน��งคิ�อ หน�งส�อพั&มืพั+ช่��อ ศึร�กร5ง- หน�งส�อพั&มืพั+สยามืร�ฐได้!ถ�อก�าเน&ด้ข�-นโด้ย มื.ร.ว.คิ�กฤท&? ปราโมืช่- หน�งส�อพั&มืพั+ท��ให!การสน�บสน5นจอมืพัลัสฤษด้&? คิ�อ สารเสร�ไทรายว�น- ย5คิของจอมืพัลัสฤษด้&? ถ�อเป(นย5คิมื�ด้ของวงการหน�งส�อพั&มืพั+แท!จร&ง- หน�งส�อพั&มืพั+ท��ได้!ร�บการยอมืร�บจากประช่าช่นมืาจนถ�งป<จจ5บ�น คิ�อ หน�งส�อพั&มืพั+มืต&ช่น- จอมืพัลั ป. มื�หน�งส�อพั&มืพั+ ช่��อ ธีรรมืาธี&ป<ตย+ สน�บสน5น- พัลัต�ารวจเอกเผ'า มื�หน�งส�อพั&มืพั+ช่��อ เผ'าไทย สน�บสน5น- ป<ญหาท��ส�าคิ�ญของรายการทางว&ทย5ก@คิ�อ ป<ญหาด้!านคิ5ณ์ภาพั- ผ/!ท��มื�ข'าวสารการเมื�องส/งจะสนใจในการร�บข'าวสารจากหน�งส�อพั&มืพั+ส/งส5ด้

- ด้!านการให!คิวามืร/ !แลัะข!อคิ&ด้เห@นทางการเมื�องท��เป(นประโยช่น+จะเห@นได้!ว'าหน�งส�อพั&มืพั+มื�บทบาทมืากท��ส5ด้- หน�งส�อพั&มืพั+เปร�ยบเสมื�อนต�วแทนของประช่าช่น- การคิวบคิ5มืก�นเองของหน�งส�อพั&มืพั+จะเป(นเคิร��องมื�อส�าคิ�ญในการธี�ารงร�กษาเสร�ภาพัของหน�งส�อพั&มืพั+ไว!- โรงพั&มืพั+อ&สระรายว�น เข�ยนข'าวโจมืต�จอมืพัลัสฤษด้&? อย'างร5นแรง- สถาน�โทรท�ศึน+รวมืการเฉพัาะก&จแห'งประเทศึไทยเร&�มืต�-งแต'สมื�ยร�ฐบาลัของ พัลัเอกเกร�ยงศึ�กด้&? ช่มืะน�นท+- การว&พัากษ+ว&จารณ์+ท��มื�อ&ทธี&พัลัมื�กจะกระท�าต'อหน�งส�อพั&มืพั+มืากกว'าอ��น ๆ14 ย-ทธศาสัต่ร0การพั�ฒนาปัระเทศก�บการพั�ฒนาการทางการเมื�องไทย

- อ&ทธี&พัลัในการก�าหนด้ย5ทธีศึาสตร+การพั�ฒนาประเทศึ คิ�อ ป<จจ�ยทางด้!านการเมื�อง เศึรษฐก&จ แลัะส�งคิมื- บทบาทของร�ฐในการพั�ฒนาเศึรษฐก&จได้!เร&�มืเห@นช่�ด้เจนแลัะเด้'นช่�ด้ในช่'วงร�ฐบาลัของ จอมืพัลั ป.

- การจ�กต�-งสภาพั�ฒนาเศึรษฐก&จแห'งช่าต& ก@เพั��อท�าหน!าท��วางแผนพั�ฒนาประเทศึ- คิวามืต!องการข�-นพั�-นฐานตามืแนวทางเป(นของ จาคิอบ ไวเนอร+- การจ�ด้ต�-งคิณ์ะกรรมืการร'วมืภาคิร�ฐบาลัแลัะเอกช่น ( กรอ. ) ก@เพั��อแก!ไขป<ญหาทางด้!านเศึรษฐก&จ- ประช่าน&ยมื เป(นศึ�พัท+ทางการเมื�องท�� David Overmyer ช่าวอเมืร&ก�นบ�ญญ�ต&ข�-น ปลัายคิร&สต+ศึตวรรษท�� 19

- ภายใต!ระบอบการเมื�องแบบอ�ามืาตยาธี&ปไตย ได้!ก'อให!เก&ด้ส&�งท��เร�ยกว'า จ�กรวรรด้&น&ยมืภายใต!ระบบราช่การ- ประเทศึไทยน�าเอาระบอบการปกคิรองแบบประช่าธี&ปไตยมืาใช่!โด้ยการลัอกเลั�ยนแบบมืาจากประเทศึตะว�นตกโด้ยเฉพัาะจากประเทศึอ�งกฤษ- การเมื�องไทย ประช่าธี&ปไตยแบบไทย อย/'ในย5คิของจอมืพัลัถนอมื- ป<จจ5บ�นไทยย�งคิงด้�าเน&นการด้!านการปฏ&ร/ประบบราช่การในร/ปของคิณ์ะกรรมืการระด้�บช่าต&15 การศ(กษาเปัร�ยบเท�ยบพั�ฒนาการทางการเมื�องไทยก�บต่&างปัระเทศ

- ร�ฐธีรรมืน/ญแห'งสาธีารณ์ร�ฐท�� 5 ถ�อว'าเป(นเคิร��องมื�อส�าคิ�ญในการแก!ไขป<ญหาทางการเมื�องของประเทศึฝ่ร��งเศึสได้!- ประเทศึสหร�ฐอเมืร&กาเป(นประเทศึเก&ด้ใหมื'ในราวศึตวรรษท�� 18 โด้ยการรวมืต�วของอด้�ต อาณ์าน&คิมือ�งกฤษ- การจ�ด้ต�-งศึางอาญาแห'งสาธีารณ์ร�ฐของฝ่ร��งเศึส ท�าหน!าท��พั&จารณ์าคิวามืผ&ด้ทางอาญาของร�ฐมืนตร�- ศึาลัอาญาช่�-นส/งพั&จารณ์าคิวามืผ&ด้ทางอาญาของประธีานาธี&บด้�ของฝ่ร��งเศึส- ญ��ป5Eนแลัะเกาหลั�ใต!มื�ร�ฐธีรรมืน/ญของประเทศึได้!ถ/กร'างข�-นโด้ยมื�สหร�ฐเป(นผ/!มื�อ&ทธี&พัลัส�าคิ�ญ

.....................................................................................................................................................