∑“ß –¥«° ªï∑’Ë 9 ©∫—∫∑’Ë 2 ª√–®”‡¥◊Õπµÿ≈“§¡ - ∏—𫓧¡ 2553 ISSN 1686-2082

® . ”π—°°“√®√“®√·≈–¢π àß ( ® .) °√ÿ߇∑æ¡À“π§√

สจส. ∑“ß –¥«° 2

炧√ß°“√√≥√ß§å‡ √‘¡ √â“ß«‘π—¬·≈–®‘µ Ì“π÷°¢Õߪ√–™“™π ‡æ◊ËÕ≈¥Õÿ∫—µ‘‡Àµÿ®√“®√é ม.ร.ว.สขมพนธ บรพตร ผวาราชการกรงเทพมหานคร เปนประธานแถลงขาวเปดตว “โครงการรณรงคเสรมสรางวนยและ จตสานกของประชาชน เพอลดอบตเหตจราจร” ซงจดขนโดยสานกการจราจรและขนสง ณ หองรตนโกสนทร ศาลาวาการกรงเทพมหานคร เมอวนท 18 ตลาคม 2553 โดยโครงการดงกลาวมวตถประสงคเพอใหความรเกยวกบกฎจราจร ทาใหประชาชนเกดความตระหนก รบร รวมทงสรางจตสานกในการปฏบตตามกฎและวนยจราจรเพอความปลอดภยในการเดนทาง

çπ«—µ°√√¡∑âÕß∂‘Ëπ‰∑¬é นายวนย ลมสกล ผอานวยการสานกการจราจรและขนสง รบโลรางวลนวตกรรมทองถนกรงเทพมหานคร จากโครงการระบบ

เพมประสทธภาพการควบคมสญญาณไฟจราจรบรเวณทางแยก โดยม นายอภสทธ เวชชาชวะ นายกรฐมนตร เปนประธานมอบรางวล ในงาน “นวตกรรมทองถนไทย ครงท 1” ณ ตกสนตไมตร ทาเนยบรฐบาล เมอวนท 17 กนยายน 2553

ความลาบากยงของการแกไขปญหาจราจรในพนทกรงเทพมหานครและ

ปรมณฑล อนเนองมาจากการเจรญเตบโตของชมชนในพนท และการอพยพยายถนฐาน

ของคนตางจงหวดเขามาสกรงเทพฯ ในชวงเวลาสนๆ ทาใหเพมปรมาณของยวดยาน

พาหนะมากขน จากเดมซงถนนมจานวนไมมากนกและเปนถนนมพนทการจราจรแคบ

อกทงพนทปลกสรางทอยอาศยของชมชนเพมมากขน จงเปนขอจากดในการสรางถนน

เสนใหมซงทาไดยาก นอกจากนแตเดมนนระหวางถนนแตละเสนมกจะไมมเสนทาง

พเศษเพอใหการจราจรคลองตวเชอมตอกน ทเหนไดอยางชดเจนคอการเดนทางไปมา

ระหวางพนทฝงพระนคร และฝงธนฯ ตองออมวกเวยนไปมาเนองจากมสะพานขาม

แมนำเจาพระยาไมเพยงพอ ซงปจจบนมการสรางสะพานขามแมนำเพมเตมขนแตกยง

ไมเพยงพอตอความคลองตวของระบบจราจร

เนองในวโรกาสเฉลมพระชนมพรรษา 83 พรรษา ของพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว สานกการจราจรและขนสง กรงเทพมหานคร สานกในพระมหา

กรณาธคณของพระองคททรงประกอบพระราชกรณยกจนอยใหญเพอการพฒนา

ประเทศ และทรงหวงใยพสกนกรทวทกภมภาค โดยเฉพาะชาวกรงเทพมหานครและ

ปรมณฑลทตองประสบปญหาการจราจรทหลกเลยงไมได “สจส. ทางสะดวก” จงขอนา

รายละเอยดของพระวรยะบารมทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงศกษาและแกไข

ปญหาตาง ๆ ขางตนมาลงไวดวยความซาบซงในพระมหากรณาธคณเปนลนพน

ขอพระองคทรงพระเจรญยงยนนาน

ดวยเกลาดวยกระหมอม ขอเดชะ

ขาพระพทธเจา ขาราชการและลกจาง

สานกการจราจรและขนสง

“√∫—≠ C O N T E N T S

∫√√≥“∏‘°“√ ™«π§ÿ¬

§≥–∑’˪√÷°…“ นายวนย ลมสกล ผอานวยการสานกการจราจรและขนสง นายธนา วชยสาร รองผอานวยการสานกการจราจรและขนสง (ดานบรหาร) นายอรวทย เหมะจฑา รองผอานวยการสานกการจราจรและขนสง (ดานวชาการและปฏบตการ) นายนคม พรธารกษเจรญ ผอานวยการสานกงานวศวกรรมจราจร นายสธน อาณากล ผอานวยการกองพฒนาระบบจราจร นายวชรนทร บรรพต ผอานวยการกองการขนสง นางอจฉรา หอสมบต เลขานการสานกการจราจรและขนสง ∫√√≥“∏‘°“√ นายบรรจง เหลองรตนมาศ ผอานวยการกองนโยบายและแผนงาน

«“√ “√ ç ® .∑“ß –¥«°é ¡’«—µ∂ÿª√– ߧå‡æ◊ËÕ‡º¬·æ√à¢âÕ¡Ÿ≈ ¢à“« “√ °‘®°√√¡ °“√¥Ì“‡π‘πß“π ·≈–‡√◊ËÕß√“«πà“√Ÿâ¥â“π°“√®√“®√·≈–¢π àß„π°√ÿ߇∑æ¡À“π§√ ‡®â“¢Õß : Ì“π—°°“√®√“®√·≈–¢π àß °√ÿ߇∑æ¡À“π§√

ºŸâ™à«¬∫√√≥“∏‘°“√ นายมนส นมนวล หวหนาศนยสารสนเทศจราจร นายจานอง ปญญาวศษฎกล หวหนากลมงานสถตและขอมล นายประพนธ คณาวฒ หวหนากลมงานแผนงานและประเมนผล °Õß∫√√≥“∏‘°“√ นายไตรภพ ขนตยาภรณ วศวกรไฟฟา 8วช กองพฒนาระบบจราจร นางรชน พงษธาน เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน 7ว กองนโยบายและแผนงาน นางเครอฟา บญดวง เจาหนาทระบบงานคอมพวเตอร 7ว กองนโยบายและแผนงาน นายบญสม สวรรณปฎกกล นกวจยการจราจร 6 กองนโยบายและแผนงาน นางสาวครองศร โอรญรกษ เจาหนาทระบบงานคอมพวเตอร 6ว กองนโยบายและแผนงาน นายธรวจน หงษแสนยาธรรม วศวกรโยธา 6ว กองการขนสง นายวทยา แดงประเสรฐ เจาหนาทบรหารงานทวไป 5 สานกงานเลขานการ ΩÉ“¬»‘≈ªá นายประวทย มหาครธ นายชางศลป 6 สานกงานวศวกรรมจราจร ΩÉ“¬ª√– “πß“π·≈–‡≈¢“πÿ°“√ นางสาวอไรวรรณ เทยมเมอง เจาหนาทระบบงานคอมพวเตอร 6ว กองนโยบายและแผนงาน นางสาวสตมา ศรนคร นกประชาสมพนธ 3 สานกงานเลขานการ

พมพท โรงพมพดอกเบย จากด 1032/203-208 ซอยรวมศรมตร ถนนพหลโยธน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900 โทรศพท 0 2272 1169-72 โทรสาร 0 2272 1173 e-mail : dokbia1@hotmail.com

ออกแบบคอมพวเตอรกราฟก : วลลพ สารรตนะ, จารวรรณ ศกดมงกร

ë พระวรยะบารมทกรงเทพฯ... 4 คลคลายปญหาการจราจร

ë Bangkok Car Free We Can 10 กทม. ชวนคนกรงเทพฯ ลดใชรถ ลดใชพลงงาน รกษาสงแวดลอม

ë อบตเหตทางถนนกบมาตรการ 13 ความปลอดภยสมาตรฐานไอเอสโอ (Road Safety VS. Safety Standard)

ë โมโนเรล : ระบบขนสงมวลชนยคใหม 20 สาหรบมหานคร

สจส. ∑“ß –¥«° 4

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระบรมราชวนจฉยวา ปญหาการจราจรในกรงเทพฯ นนเปนเรองใหญทตองเรงแกไข โดยจะตองดาเนนการทงแบบ “เรงดวนในจดวกฤต” และแบบ “ระบบโครงขายจราจร” ทสาคญคอ คนกรงเทพฯ ในฐานะ “เจาของบาน” จะตองรวมมอกนแกปญหาอยางจรงจง เพอใหเกดความยงยนตอไป ในพนทวกฤตจราจรตดขดคบคงและประชาชนเดอดรอน ไดพระราชทานแนวทางใหแกไขปญหาเฉพาะหนาเพอคลคลายเปนการเรงดวนกอน โดยใหเพมพนทผวจราจร คอ

นบแตเสดจฯ ขนครองสรราชสมบตเมอปพทธศกราช ๒๔๘๙ เปนตนมา พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงประกอบ

พระราชกรณยกจนานปการดวยพระวรยะอตสาหะ ทรงใหความสาคญกบการพฒนาปจจยพนฐานตางๆ เพอสรางความ

“อยดกนด” และความ “รมเยนเปนสข” ใหแกพสกนกร อนจะนามาซงความเจรญของประเทศอยางสมดลและมนคง

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเปนองคนาในการพฒนาประเทศ โดยมหลกการทรงงานทเปนทง “หลกปฏบต”

และ “ตวอยาง” ทชดเจน ดงเชนโครงการอนเนองมาจากพระราชดารทกโครงการ ททรงศกษาและแกปญหาดวยการ

ทาความเขาใจอยางเปนระบบ ถองแท และทรงลงมอปฏบตแกไขอยางไดผล ดวยการเลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสม

กบสภาพความเปนจรง ทรงยด “หลกธรรมชาต” ผสานกบ “หลกวชา” มงเนนความ “ประหยด” และ “เรยบงาย”

โดยสามารถประยกตใชสงทมอยใหเกดประโยชนสงสด

“ถนน” เพอใหสามารถรองรบปรมาณรถทเพมขนได และ ทาใหการแกไขในอนาคตดาเนนตอไปได ทผานมา ไดพระราชทานโครงการพระราชดารในการเพมผวการจราจรในหลายวธ ตงแตการสรางทางในททยง ไมมทาง โดยการพฒนาพนทวางนามาใชประโยชนในการสรางเสนทางสญจร เพอเพมความคลองตวในการเดนทาง และยงไดพระราชทานแนวคดในการแกปญหาดวยความเรยบงาย โดยใชวธการขยายพนผวการจราจร เสรมดวยการจดระเบยบ การจราจร เพอชวยแกไขปญหาการจราจรตดขด พรอมทง

สจส. ∑“ß –¥«° 5

ทรงเนนใหดาเนนการพฒนาเคยงคอนรกษ กลาวคอ มใชมงแตการแกปญหาเพยงอยางเดยวแตตองคานงถงการรกษาคณคามรดกทางศลปกรรมและประวตศาสตรอนงดงามของชาต ไปพรอมกน และหากมความจาเปนกตองมการสรางเสนทางใหมเพอแกไขปญหาการจราจร โดยดาเนนการอยางเปนลาดบขนตอน เพอชวยคลคลายปญหาในแตละจดอยางคอยเปน คอยไป ในขณะเดยวกน เพอใหโครงขายจราจรของกรงเทพฯ มความตอเนองและสมบรณ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงมพระราชดารวา การแกไขปญหาจราจรนอกจากแกเปนจดๆ เพอคลคลายเฉพาะหนาและเฉพาะสวนแลว ยงจาเปนตอง แกปญหาอยางเปนระบบในระยะยาว เปนโครงขายจราจรเพอการแกปญหาอยางเปนระบบในลกษณะของโครงขายขนาดใหญทเชอมเสนทางยอยๆ เขาดวยกน รวมทงสรางเสนทางใหม เสรมบางสวนให โครงขายตอ เน องกนอยางสมบรณ นอกจากนน ยงทรงมพระราชดารในการสรางระบบถนนเพอเปนเสนทางลดเพอใหรถไหลเวยน โดยใช “ทางลด” เชอมตอระหวางถนนสายหลก เพอชวยระบายรถทตดขดคบคงใหสามารถไหลเวยนไดทกทศทาง

À≈“°À≈“¬‚§√ß°“√Õ—π‡π◊ËÕß¡“®“°æ√–√“™¥Ì“√‘... Ÿà°“√·°â ‰¢ªí≠À“®√“®√Õ¬à“߇ªìπ√Ÿª∏√√¡ พฒนาพนทวาง สรางเสนทางบรรเทาทกข “ถนนสทธาวาส” (พ.ศ.๒๕๓๖) เปนแบบอยางสาคญของการ “สรางทางในททยงไมมทาง” ทรงพจารณาเหนวาการจราจรโดยรอบโรงพยาบาลศรราชตดขดเปนอนมาก สรางความเดอดรอนใหกบผคนทตองสญจรผานเปนประจา จงทรงมพระราชดารใหสรางถนนใหมโดยใชพนทวางของการรถไฟแหงประเทศไทย โดยปรบปรงและขยายขนจากทางเดนเทาเลยบทางรถไฟสายใต จากปลายถนนอสรภาพถงถนนจรญสนทวงศ ชวยระบายรถและทาใหการจราจรบนถนนจรญสนทวงศคลองตวมากขน แกปญหาดวยความเรยบงาย “ถนนหยดนำ” (พ.ศ.๒๕๓๖) ถนนราชดาเนนกลาง เคยมปญหาการจราจรตดขดอยางรนแรง เนองจากรถยนต จานวนมากตองมาหยดรอสญญาณไฟจราจรทเชงลาดสะพานสมเดจพระปนเกลา ตอจากนนกตองไปชะลอตวบรเวณรอบฐานรากอนสาวรยประชาธปไตยอกครง เนองจากผวจราจรรอบ วงเวยนอนสาวรยฯ คอนขางแคบ จงไดพระราชทานแนวทาง ในการแกปญหาทง ๒ สวน โดยการเพมชองทางจราจร ชวงลงสะพาน และอก ๑ ชองซายสดสรางเปนทางกลบรถ สถนนเจาฟา ทรจกกนในชอ “ถนนหยดนำ” สวนบรเวณรอบ วงเวยนอนสาวรยฯ กรงเทพมหานครไดสนองพระราชดารโดย ลดฐานอนสาวรยลง และปรบผวการจราจรใหการสญจรสะดวกมากขน

สจส. ∑“ß –¥«° 6

พฒนาเคยงคอนรกษ “สะพานผานฟาลลาศ และสะพานมฆวานรงสรรค” (พ.ศ. ๒๕๓๗) ภายหลงการปรบปรงบรเวณตนถนนราชดาเนนกลาง สงผลใหการเดนทางจากสะพานสมเดจพระปนเกลาเขาสถนนราชดาเนนคลองตวขน แตกทาใหเกดปญหา “คอขวด” อยางรนแรง เนองจากชองจราจรบนสะพานผานฟาลลาศและ สะพานมฆวานรงสรรค มจานวนนอยกวาชองจราจรบนถนน ราชดาเนน จงจาเปนตองขยายผวการจราจรของสะพาน ทงสองแหง กรงเทพมหานครไดใชวธปรบปรงและขยาย ผวถนนสะพานผานฟาลลาศออกไปทงสองขางทาง สวนสะพานมฆวานรงสรรคนนใชการกอสรางสะพานคขนานเพมอก ๒ สะพาน แทนการขยายสะพานเดม โดยอนรกษรปแบบประตมากรรมของสะพานซงเปนมรดกอนทรงคณคาของชาต ไวได เสนทางใหมเพอแกไขปญหาจราจร “ทางคขนานลอยฟาถนนบรมราชชนน” และ “สะพาน พระราม ๘” (พ.ศ. ๒๕๔๑) สภาพการจราจรตดขดคบคงเปน

สะพานมฆวานรงสรรค

สะพานผานฟาลลาศ

ประจาทกวนทบรเวณสแยกอรณอมรนทรและสแยกจรญสนทวงศ เนองจากสะพานขามแยกทงสองอยใกลกนมาก ทาใหรถตดขด ตอเนองเปนระยะทางยาว จงพระราชทานแนวพระราชดาร ใหสรางทางคขนานเชอมสองสะพานเขาดวยกน อนเปนทมาของ “โครงการพระราชดาร ทางคขนานลอยฟาถนนบรมราชชนน” ชวยใหผเดนทางจากตลงชนสามารถมงหนาสสะพานสมเดจ พระปนเกลาไดอยางสะดวกและรวดเรวขน อยางไรกตาม รถยนตทขามสะพานสมเดจพระปนเกลาไปได กยงคงไปชะลอตวและคบคงเมอเขาสถนนราชดาเนนและแออดอยในเกาะรตนโกสนทร สรางความไมสะดวกใหกบสถานทราชการสาคญหลายแหงในบรเวณนน จงโปรดเกลาฯ ใหสรางสะพานขามแมนำเจาพระยาแหงใหม ใหเชอมตอจากทางคขนานลอยฟาถนนบรมราชชนน บรเวณแยกอรณอมรนทร เพอชวยกระจายปรมาณรถทตองการขามแมนำเจาพระยาเขาสฝงพระนครโดยไมตองฝาการจราจรบนนถนนราชดาเนน และไดพระราชทานนามวา “สะพานพระราม ๘”

สจส. ∑“ß –¥«° 7

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวเสดจฯ ไปทรงเปดสะพานพระราม 8 เมอวนท 20 กนยายน 2545

สรางทางลดเพอใหรถไหลเวยน “เสนทางลดบนถนนพระราม ๙” (พ.ศ. ๒๕๓๘) พนทบรเวณถนนพระราม ๙ เปนยานธรกจและมชมชนอยอาศย หนาแนน การจราจรบนถนนสายหลกคบคงและตดขดมาก สงผลตอเนองไปถงถนนโดยรอบ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวจงมพระราชดารในการสรางระบบถนนเพอใหรถสามารถไหลเวยนไดทกทศทาง โดยใช “ทางลด” เชอมตอระหวางถนนสายหลก คอ

ถนนพระราม ๙ กบถนนเทยมรวมมตร

ถนนพระราม ๙ กบถนนโดยรอบอก ๔ เสนทางโดยรอบ มผลใหการจราจรบรเวณดงกลาวคลองตวมากขน รถชมชนสามารถ วงลดออกสถนนตางๆ โดยรอบได ตงแตถนนลาดพราว ถนนรชดาภเษก ถนนรามคาแหง ถนนเทยมรวมมตร ถนนพระราม ๙ ไปจนถงถนนประดษฐมนธรรม

สจส. ∑“ß –¥«° 8

‚§√ß¢à“¬®√“®√‡æ◊ËÕ°“√·°âªí≠À“Õ¬à“߇ªìπ√–∫∫

โครงการแรกในการแกปญหาจราจร “ถนนวงแหวนรชดาภเษก” (พ.ศ. ๒๕๑๔) ในโอกาส

ทรงครองสรราชสมบตครบ ๒๕ ป พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชประสงคใหสรางถนนเพมขนเพอแกปญหาจราจร และพระราชทานเปน “ของขวญ” ใหกบประชาชน แทนการจดสรางพระบรมราชานสาวรย นบเปน แนวพระราชดาร “โครงการแรก” ในการแกไขปญหาจราจรทพระราชทานใหกบกรงเทพมหานคร โครงขายถนนวงแหวนรชดาภเษก ประกอบ ไปดวยถนนสายเดมทมอยหลายสาย และถนนทสรางขนใหม อกจานวนหนง ใชเวลากอสรางยาวนานถง ๒๓ ป ระยะทาง รวมทงสนประมาณ ๔๕ กโลเมตร เปรยบเสมอน “จดประกาย” ในการสรางถนนวงแหวนตะวนออก - ตะวนตก และถนนวงแหวนเหนอ - ใต ในเวลาตอมา เพอใหกรงเทพฯ มระบบโครงขายจราจรทสมบรณยงขน

ถนนรชดาภเษก บรเวณแยกรชโยธน

ถนนรชดาภเษก บรเวณแยกวภาวดรงสต

สจส. ∑“ß –¥«° 9

โครงขายจตรทศตะวนตก-ตะวนออก (พ.ศ. ๒๕๓๘) โครงขายขนาดใหญอกโครงการหนงทเชอมโยงโครงการ ขนาดยอยๆ เขาดวยกนอยางตอเนองและเปนระบบ จาก ทศตะวนตกไปสทศตะวนออกของกรงเทพฯ ดวยการปรบปรงถนนบางสาย สรางสะพานเพมเตม เพอเชอมถนนสายเดมทมอย ปจจบน “โครงขายจตรทศตะวนตก-ตะวนออก” ไดเสรจสมบรณแลว เรมจากฝงตะวนตกบรเวณถนนตลงชน-นครชยศร เขาสทางคขนานลอยฟา ถนนบรมราชชนน ผานสะพานพระราม ๘ สะพานสมเดจพระปนเกลา และสะพานกรงธนบร ขามแมนำเจาพระยา ลงสถนนราชดาเนน ถนนศรอยธยา ผานแยกราชปรารภ ถนนเลยบบงมกกะสน ถนนอโศก-ดนแดง เขาสถนนเชอมพระราม ๙ -เพชรบร ถนนพระราม ๙ ถนนรามคาแหง ขามไปตามแนวถนนพระราม ๙ ตดใหม จนบรรจบถนนศรนครนทร สรางจตสานกดวยวนยจราจร พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพจารณาเหนวาการแกปญหาการจราจรในกรงเทพฯ นน มอาจแกไขใหลลวงไปไดดวยการกอสรางเพยงอยางเดยวเทานน แตการแกปญหาเปนหนาทของทกคนจะตอง “มสวนรวม” จงทรงเนนการสรางจตสานกดวยวนยจราจร ใหทกคนปฏบตตามกฎจราจรในการ ใชรถใชถนน เพอชวยบรรเทาปญหาทเกดขนไปพรอมกน

โครงการสายตรวจรถจกรยานยนต (พ.ศ. ๒๕๓๗) ทรงโปรดเกลาฯ ใหเปนโครงการนารองในการจดการจราจร โดยพระราชทานทรพยสนสวนพระองคในการซอรถจกรยานยนตและอปกรณตางๆ ใหกบตารวจจราจร เพอชวยเหลอประชาชนทมปญหาบนทองถนน ดวยทรงเลงเหนวารถจกรยานยนต มความคลองตว สามารถชวยจดระเบยบและแกปญหาตางๆ บนทองถนนไดเปนอยางด ซงจะทาใหการเคลอนตวของยวดยานบนถนนมความสะดวกขน นบเปนพระมหากรณาธคณอนเปยมลนทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานโครงการอนเนองมาจากพระราชดารในการแกไขปญหาการจราจร ใหกรงเทพ- มหานครนอมเกลาฯ รบมาดาเนนการหลายโครงการ ทงโครงการท เปนการแกปญหาเฉพาะหนาท เกดขน และโครงการทเปนการพฒนาเสนทางจราจรใหเปนโครงขาย ตอเนองและสอดคลองกน เพอแกไขปญหาและคลคลายวกฤตจราจรของกรงเทพฯ

(เรยบเรยงจาก หนงสอทรงเปนแรงบนดาลใจ, สานกยทธศาสตรและประเมนผล กรงเทพมหานคร, ๒๕๕๐)

สจส. ∑“ß –¥«° 10

กรงเทพมหานครเปนตนแบบใหคนกรงเทพฯ ตระหนกถงความสาคญของการลดใชรถยนต และ หนมาใชระบบขนสงสาธารณะ เพอลดการใชพลงงานและชวยเยยวยาปญหาโลกรอน เชญชวนผบรหาร ขาราชการ และลกจาง กทม. กวา 100,000 คน ลดใชรถ ลดใชพลงงาน ในวน World Car Free Day 22 กนยายน 2553 น หนมาใช Car Pool และรถตโดยสารของ กทม.

กระบวนการเผาผลาญเชอเพลงของรถยนตในทองถนนเปนสาเหตสาคญประการหนงทกอใหเกดกาซเรอนกระจก ซงเปนตนเหตของภาวะโลกรอน และสงผลกระทบรนแรงตอมนษย พช และสงแวดลอม กรงเทพมหานครจงใหความสาคญกบการแกไขปญหาดงกลาวอยางจรงจงในเชงรก ดวยแนวคด “การขนสงยงยน” (Sustainable Transportation) ซงเปนการเดนทางทมประสทธภาพ ทาใหการขนสงคนและสนคาจากจดเรมตนถงทหมายไดภายในเวลาอนรวดเรว สะดวก ประหยด และเปนมตรกบสงแวดลอม

โดย รชน พงษธาน เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน 7ว กองนโยบายและแผนงาน

สจส. ∑“ß –¥«° 11

จากปทแลวกรงเทพมหานครไดประกาศ 9 มาตรการดานการจดการจราจรและขนสง ภายใตเจตนารมณมงส “Car Free Bangkok” ในอนาคตดวยการขนสงอยางยงยน ไมวา จะเปนการจดสทธพเศษบนถนนใหมทใหความสาคญกบระบบขนสงสาธารณะและการเดนทางโดยไมใชพลงงานมากทสด การสงเสรมระบบขนสงมวลชนทงระบบหลกและระบบรอง ไดแก รถไฟฟา รถโดยสารดวนพเศษ BRT โมโนเรล ไลทเรล เรอโดยสารในคลอง การพฒนาสงอานวยความสะดวกตางๆ การปรบปรงบาทวถ การพฒนาเสนทางจกรยาน รวมทงรณรงคสรางความ รวมมอจากประชาชนทกภาคสวน ตลอด 1 ปทผานมา กรงเทพมหานครไดดาเนนงาน เพอสงเสรมแนวคดการขนสงยงยน อาท ผลกดนโครงการ รถไฟฟาสายออนนช-แบรง ใหพรอมเปดดาเนนการในป พ.ศ. 2554 เปดใหบรการรถโดยสารดวนพเศษ BRT รเรมโครงการโมโนเรลสายแรก จฬาฯ – สยาม จดหาผใหบรการเดนเรอในคลองแสนแสบ เรงรดจดเชอมตอการเดนทางแยกสาทร เตรยมกอสรางสกายวอลก 5 แหง เปดเสนทางจกรยานเพมอก 3 แหง นอกจากน กรงเทพมหานครยงไดประสานความรวมมอกบภาคสวนตางๆ ทงภาครฐและเอกชน รวมกนผลกดนโครงการระบบขนสงสาธารณะและสงอานวยความสะดวกตางๆ ใหเปดใชไดอยางรวดเรวทสด

สจส. ∑“ß –¥«° 12

เพออานวยประโยชนแกชาวกรงเทพฯ และสงเสรมการขนสง อยางยงยนใหเกดขนไดอยางแทจรง เมอวนอาทตยท 26 กนยายนทผานมา กรงเทพมหานครรวมกบสมาคมจกรยานเพอสขภาพไทย จดกจกรรมรณรงค Bangkok Car Free Day 2010 ณ ลานคนเมอง ศาลาวาการกรงเทพมหานคร เพอเปนการ “จดประกาย” ใหชาวกรงเทพฯ รวมแรงรวมใจกนปรบเปลยนพฤตกรรมการเดนทาง หนมาใชระบบขนสงสาธารณะทมประสทธภาพ ชวยใหการเดนทางสะดวกรวดเรว และสามารถแกไขปญหาจราจรอยางไดผล โดยภายในงานมการจดจกรยาน 400 คน แปรขบวนเปนรปธงชาตไทย กลางลานคนเมอง นทรรศการ Car Free Day การออกรานของ ผจาหนายอปกรณเพอลดการใชรถยนต และมการรวมตวของขบวนจกรยานทมาจาก 19 สายทวกรงเทพฯ อกกวา 3,000 คน และในวน World Car Free Day 22 กนยายนน เปน วนททวโลกรวมกนรณรงคลดการใชรถยนตสวนบคคล โดย เปลยนมาใชระบบขนสงสาธารณะ และการเดนทางทไมสนเปลองพลงงาน เชน จกรยานหรอการเดนใหมากขน กรงเทพมหานครพรอมทจะเปนตนแบบใหคนกรงเทพฯ ตระหนกถงความสาคญของการลดใชรถยนต และหนมาใชระบบขนสงสาธารณะ เพอชวยเยยวยาปญหาโลกรอนรวมกน ดวยการขอความรวมมอผบรหาร ขาราชการและลกจาง กทม. กวา 100,000 คน งดใชรถยนต สวนบคคลมาทางาน โดยวธ “ทางเดยวกนไปดวยกน”

(Car Pool) หรอเดนทางดวยรถตโดยสารท กทม. จดเตรยมไวโดยวงจาก ศาลาวาการกรงเทพมหานคร ไปยง กรงเทพมหานครดนแดง กรงเทพมหานครเชญชวนชาวกรงเทพฯ จอดรถสวนตวไวทบาน 1 วน และหนมาใชรถสาธารณะ เพอชวยกนลดพลงงานและรกษาสงแวดลอม การรวมพลงในครงนจะสามารถบรรเทาปญหาภาวะโลกรอน และชวยรกษาดแลเมองหลวงแหงนใหเปนเมองนาอย และเปนอนาคตทดของลกหลานเราตอไป

สจส. ∑“ß –¥«° 13

Õÿ∫—µ‘‡Àµÿ∑“ß∂ππ°—∫¡“µ√°“√§«“¡ª≈Õ¥¿—¬ Ÿà¡“µ√∞“π‰Õ‡Õ ‚Õ

(Road Safety VS. Safety Standard) โดย นางกลยา นาควชระ วศวกรโยธา 8 วช หวหนากลมงานวศวกรรมความปลอดภย

เปนททราบกนดแลวจากสถตขอมลวาสาเหตสาคญของการเกดอบตเหตทางถนนมาจาก คน รถ และถนน ไมวาจะเปนการ ขบรถเรว ไมคาดเขมขดนรภย ไมสวมหมวกนรภย การไมปฏบตตามกฎจราจรหรอขาดวนยจราจรของผใชรถใชถนน ทสาคญไมนอย อกประการหนงกคอการนารถทหมดสภาพ หรอไมตรวจสภาพ/ขาดการตรวจสภาพมาใชบนทองถนน รวมทงถนนทออกแบบขาดการ คานงถงเรองความปลอดภยดานวศวกรรมจราจร และถนนทขาดการบารงรกษารวมถงโครงสรางพนฐาน ระบบขนสงมวลชนท ไมเพยงพอและไมปลอดภย การบงคบใชกฎหมายไมจรงจงและไมเขมแขง ปจจบนปญหาอบตเหตทางถนนยงคงเกดขนอยางตอเนองแมวาในภาครฐไดมมาตรการรณรงคเพอลดอบตเหต การสญเสยและการบาดเจบอยางตอเนองตลอดมา โดยอาศยความมงมน ในมาตรการตางๆ ทงในระดบชาตและระดบพนททาใหสถานการณ จานวนอบตเหตทางถนน ผเสยชวตและผบาดเจบมแนวโนมลดลงอยางชาๆ

ตารางท 1 สถตอบตเหตทางถนนป พ.ศ.2544 – 2551

ป พ.ศ. 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

จานวนอบตเหต 77,616 91,623 107,565 124,530 122,040 110,686 101,752 88,713

ผเสยชวต 11,652 13,116 14,012 13,766 12,858 12,693 12,492 11,267

ผบาดเจบ 53,960 69,313 79,692 94,164 94,364 83,290 79,029 71,148

ISO/CD 2 39001

UN / Moscow çDecade of Action for

Road Safetyé

·ºπ·¡à∫∑ §«“¡ª≈Õ¥¿—¬

∑“ß∂ππ 2552-2555

ทมา : ศนยอานวยความปลอดภยทางถนน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

สจส. ∑“ß –¥«° 14

เมอรฐบาลเรมใชแผนยทธศาสตรทางถนนอยางจรงจงและตอเนองในป 2548 – 2551 จงพบวา แนวโนมอบตเหตทางถนน การเสยชวตและการบาดเจบคอยๆ ลดลงอยางชาๆ ตลอดระยะเวลา 5 ปทผานมา เมอเปรยบเทยบกบกอนใชแผนฯ (ตงแตป 47 ลงมา)

รปท 1 แสดงสถตอบตเหตป 2544 – 2551

ทมา : ศนยอานวยความปลอดภยทางถนน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ทมา : ขอมลจากระบบการบรหารจดการอบตเหตดานการขนสง (TRAMS) กระทรวงคมนาคม

ตารางท 2 เปรยบเทยบสถตอบตเหตทางถนนในชวงปใหม 6 วนอนตราย ป พ.ศ.2552 – 2553

ป พ.ศ. 2552 2553 ผล (เพมขน/ลดลง) (30 ธค. 51 – 4 มค. 52) (29 ธค. 52 – 3 มค. 53) รอยละ

จานวนอบตเหต 1,052 880 -172 (16.35)

ผเสยชวต 234 196 -38 (16.24)

ผบาดเจบ 1,332 1,097 -235 (17.64)

สาเหต - ขบรถเรวเกนกาหนด 50.14 46.14 -4.43 - ขบรถตดหนากระชนชด 11.31 13.30 -1.99 - เมาสรา/ยาบา 13.02 12.45 -2.07 - หลบใน 2.85 5.23 +2.38

ประเภทรถ - จกรยานยนต 646 523 -22.81 - รถยนตนงสวนบคคล 404 306 -32.03 - รถปคอพบรรทก 4 ลอ 433 371 -16.71

สจส. ∑“ß –¥«° 15

จากสถตอบตเหตทางถนนในชวงเทศกาลปใหม (2553) ทผานมาขางตน เหนไดวาสาเหตการเกดอบตเหตทางถนน สวนใหญเกดจากพฤตกรรมของผใชรถใชถนนไมปฏบตตามกฎจราจร (ขาดวนยจราจร) ถง 59.44% (ขบรถเรว ขบรถตดหนา) สวนใหญเกดบนถนนสายหลกและเปนถนนทางตรง รองลงมา 12.95% (เมาสรา/ยาบา) และยานพาหนะทเกดอบตเหตสงคอจกรยานยนต แตไมพบอบตเหตกบรถโดยสารสาธารณะเพราะมแผนปฏบตการลดอบตเหตและความสญเสยโดยแผนดงกลาว ใหความสาคญกบการสรางวนยจราจร ปลกฝงจตสานกและ เฝาระวงพฤตกรรมของผขบข (ผขบขรถโดยสารสาธารณะ) มการจดอบรมพนกงานขบรถใหขบขปลอดภย มการตรวจสภาพรถโดยสารและพนกงานขบรถกอนออกใหบรการทสถาน และในระหวางเสนทาง นอกจากนหากประเมนมลคาความเสยหายทางเศรษฐกจจากอบตเหตทางถนน (ศกษาโดยมหาวทยาลยสงขลานครนทร ป 2550) พบวามมลคา 3.95 – 4.65 ลานบาท/คน หรอมากกวา 200,000 ลานบาทตอป หรอมากกวารอยละ 2 ของผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP) ซงไมรวมมลคาความ สญเสยทางดานสงคม/ดานอนๆ แมวาอบตเหตทางถนนของประเทศไทยทมแนวโนม ลดลงอยางชาๆ ในชวง 5 ปทผานมา แตสถานการณอบตเหต (คน รถ ถนน) ยงไมเปลยนแปลง พฤตกรรมการใชรถ ใชถนน ขาดวนยจราจร ไมเคารพกฎหมาย การเสพสรา/ยาบา ความ ไมพรอมของรางกาย (ขาดประสบการณขบขรถ งวงนอน พกผอนไมเพยงพอ) ทาใหประเทศไทยสอบไมผาน (สอบตก) ในมาตรการหลกสาคญในการแกไขปญหา ไดแก มาตรการลดความเรว (ได 2/10 คะแนน) มาตรการลดการดมแลวขบ(ได 5/10 คะแนน) มาตรการใชหมวกนรภยกบจกรยานยนต (ได 4/10 คะแนน) มาตรการคาดเขมขดนรภย (ได 5/10 คะแนน) มาตรการใชทนง

อบตเหตทางถนนนามาซงความสญเสยทางชวตและทรพยสน อนประเมนคามได

ทมา : website http://www.mthai.com

อบตเหตรถบรรทกเฉยวชนบนถนนสายหลก ทมา : website http://dpc9.ddc.moph.go.th

นรภยเดก (ไมมคะแนนเพราะไมไดใช) นอกจากนอตราผเสยชวตยงอยในเกณฑสงเมอเทยบกบประเทศอนๆ ซง WHO (องคการอนามยโลก) จดใหอยในอนดบ 106 จาก 178 ประเทศสมาชก ดงนนเมอมองสถานการณดานความปลอดภยทางถนนในระดบโลก องคการสหประชาชาต (UN) ครง 64 เมอวนท 2 มนาคม 2553 นอกจากจะรบรองเจตนารมณปฏญญามอสโคแลว ยงไดตงเปาหมายทจะลดจานวนผเสยชวตจากอบตเหตจราจรใหได 1 ลานคนในชวงป คศ. 2010-2020 วา “ทศวรรษของการทางานเพอความปลอดภยทางถนน : Decade of Action for Road Safety)” มเปาหมายลดอตราการตายลงครงหนงใน อก 10 ปขางหนา โดยมนโยบายหลก 5 ประการ ไดแก

1. Road Safety Management การบรหารจดการโดยกาหนดบทบาทองคกรนา 2. Infrastructure โครงสรางพนฐาน ระบบผงเมองและขนสงทางถนน 3. Safe Vehicle มาตรฐานยานพาหนะ 4. Road user Behavior ใบขบขคณภาพ เขมขดนรภย ทนงนรภยเดก หมวกนรภยความเรว ไอเอสโอ 39001 5. Post Crash care การดแลรกษาหลงเกดอบตเหต หลกประกนคณภาพ ตอมาวนท 29 กนยายน 2552 คณะรฐมนตรมมตกาหนดใหอบตเหตทางถนนเปนวาระแหงชาต และรบรองแผนแมบทความปลอดภยทางถนน (พ.ศ. 2552-2555) และใหเรม ดาเนนการทาแผนปฏบตการรองรบ และในปเดยวกนน กระทรวง

สจส. ∑“ß –¥«° 16

คมนาคม (ธค.52) ไดประกาศใหป 2553 เปนปแหงความปลอดภยทางถนน ทงนคณะรฐมนตรมมตเมอ 29 กนยายน 2553 กาหนดทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน (พ.ศ.2554-2563) ตามแนวทางขององคการสหประชาชาต (Decade of Action for Road Safety) โดยมอบศนยความปลอดภยทางถนน (ศปถ.) จดทาแผนปฏบตการโดยใหมเปาหมายลดอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนตำกวา 10 คน ตอประชาการหนงแสนคนในป 2563

ผลจากการใชรถใชถนนกอใหเกดอบตเหตทางถนนสะสมมาเปนระยะเวลายาวนาน จานวนอบตเหต ผเสยชวต ผบาดเจบตลอดจนมลคาความเสยหาย สญเสยทางดานเศรษฐกจและสงคมเพมขนอยางมหาศาล ยากทจะประเมนได จนกระทงรฐบาลไดใชแผนยทธศาสตรมาตรการความปลอดภยทางถนนในป พ.ศ. 2548-2551 ทาใหแนวโนมความสญเสยและความเสยหายคอยๆ ลดลงอยางชาๆ ดงไดกลาวแลว นอกจากนในระดบ

รปท 2 แสดงนโยบายหลก 5 ประการ สาหรบ Decade of Action for Road Safety

ทมา : เอกสารประกอบคาบรรยายการสมมนา เรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

รปท 3 แสดงแนวทางขบเคลอน “ทศวรรษความปลอดภยทางถนน”

ทมา : เอกสารประกอบคาบรรยายการสมมนาเรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สจส. ∑“ß –¥«° 17

นานาชาต World Bank และ OECD/ITF (Organization for economic Cooperation and Development/The International Transport Forum) ไดเลงเหนวาความสญเสยชวตรางกายและความเสยหายของทรพยสนมจานวนมหาศาลจากอบตเหต บนทองถนนในแตละป จงไดมการจดทา Road Safety Management System Model ขนมา ซงสอดรบการมาตรการหลกทองคการสหประชาชาตประกาศใหป 2011-2020 เปนทศวรรษของการทางานเพอความปลอดภยบนทองถนน (Decade of Action for Road Safety) ดงนน ภาครฐโดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) กระทรวงอตสาหกรรมจงไดจดทารางขอกาหนดมาตรฐานระบบการจดการจราจร ทางถนน (Road Traffic Safety : RTS management System) และมอบหมายใหคณะกรรมการวชาการไอเอสโอคณะท 241 (ISO/TC 241) ดาเนนการ ในการนาระบบการจดการจราจร ทางถนนไปใชในหนวยงานเปนการสรางการมสวนรวมในการใชรถใชถนนอยางปลอดภย เปาหมายเพอลดคาใชจาย ลดความ สญเสย ลดความเสยงอนตรายในการใชรถใชถนน เปนการเตรยมความพรอมในการรบมอกบอบตเหตทอาจเกดขน เพอแสดง ความรบผดชอบตอสงคมตอไป

รปท 4 ยทธศาสตรหลกของแผนแมบทความปลอดภยทางถนน (พ.ศ.2552-2555)

ทมา : เอกสารประกอบคาบรรยายการสมมนาเรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

มาตรฐานความปลอดภยทางถนนหรอมาตรฐานระบบการจดการจราจรทางถนน (Road-Traffic Safety:RTS Management System) ซงตอจากนไป เมอการดาเนนงาน ขางตนของสานกงานมาตรฐานอตสาหกรรมแลวเสรจนาสการปฏบตแลว จะเปนมาตรฐาน ISO อกฉบบหนงหรอ ISO/CD 2 39001 ทงนเนอหาในมาตรฐานฉบบนไดกาหนดจากแนวคดของระบบการจดการ Road-Traffic Safety : RTS) ทเกยวของกบปจจย 3 อยาง ไดแก ถนน (Road) รวมถงองคประกอบถนน คอ ผออกแบบ ผกอสรางถนน ผรบผดชอบโครงสรางทตดผานถนน ผซอมบารงถนนและผดแลสภาพทวไปของถนนและระบบสาธารณปโภค ผใชถนน (Road user) คอ ผขบขยานพาหนะ และคนเดนเทา และยานยนต (Vehicle) คอ ผออกแบบและ ผผลตรถยนต ชนสวนยานยนต ศนยซอมบารงและตรวจสภาพ สาหรบขอกาหนดมาตรฐานมจดมงหมายเพอลดการสญเสยชวต การบาดเจบรนแรงจากอบตเหตทางกายภาพ ทาใหใชถนนอยางมประสทธภาพมคาใชจายตำ มขอกาหนดในเรองของคานยามความหมายของ ระบบจดการถนน ไมมมาตรฐานอางอง แตมลกษณะเปน Stand alone Standard สามารถนาไปใชไดกบองคกรทกประเภท ตามทองคกรกาหนดนโยบายวตถประสงคและ

สจส. ∑“ß –¥«° 18

นาไปปฏบตใหสอดคลองกบกฎหมายนนๆ โดยตองมการกาหนด มาตรการควบคม รวมทงมระบบการประเมนผล ตองมการ เฝาระวง (Monitoring) ตรวจวดตลอดจนวเคราะหประสทธผล การดาเนนงานของระบบการจดการ RTS ภายในกรอบเวลา ดงนนผทมสวนเกยวของภาคสวนใดภาคสวนหนงสามารถนาระบบการจดการไปใชและมแนวคดทใหมการรบรองได โดยตอง

รปท 5 แสดงรางขอกาหนดมาตรฐานระบบการจดการจราจรทางถนน

ทมา : เอกสารประกอบคาบรรยายการสมมนาเรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

มองวาเปนความเสยงหรออนตรายทางถนนเกดจากเหตใด มมาตรการทจะลดปจจยความเสยงอยางไร เชน จดเสยงอนตรายเปนจดตดผานเสนทางรถไฟ ควรลดจดตดผานมการตรวจสอบ (Checklist) และมวธการปฏบตอยางไร เปนตน ซงขณะนทาง สานกงานมาตรฐานอตสาหกรรมยงไมไดกาหนดแนวทางการรบรองไว

รปท 6 แสดงปจจยหลก 3 ประการในการเกดอบตเหต

ทมา : เอกสารประกอบคาบรรยายการสมมนาเรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สจส. ∑“ß –¥«° 19

ผ เขยนเหนวาการมมาตรฐานระบบจดการความปลอดภย RTS เปนอกทางหนงในมาตรการแกไขปญหาอบตเหตทางถนนอยางเปนระบบททกหนวยงานตองรบเรงดาเนนการเพอไปสเปาหมายไมวาจะเปนแผนแมบทความปลอดภยทางถนน (พ.ศ.2552-2555) (ศนยปลอดภยทางถนน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย) หรอ ทศวรรษแหงการดาเนนการเพอความปลอดภยทางถนน (Decade of Action for

ขอมลอางอง 1. การสมมนาเรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม 2. การกาหนดมาตรฐานระบบการจดการทางถนน (Road-Traffic safety (RTS) management system ของคณะกรรมการวชาการไอเอสโอ คณะท 241 (ISO/TC 241) 3. วารสารนโยบายการขนสงและจราจร สานกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร

Road Safety) ตามนโยบายของกระทรวงคมนาคม สวนกลางเพอใ ห ส อ ด ค ล อ ง แ ล ะ ส อ ด ร บ ก บ น โ ย บ า ย ร ะ ด บ ส า ก ล จ า กสหประชาชาตและปฏญญามอสโค โดยมเปาหมายลดจานวน อบตเหตครงหนงในอก 10 ปขางหนา หรอจานวนอบตเหตลดลง ปละ 5% เรมจากป 2010 เปนตนไปตามเปาหมายลดอบตเหตทางถนนของกระทรวงคมนาคม

รปท 7

ทมา : เอกสารประกอบคาบรรยายการสมมนาเรองมาตรฐานความปลอดภยทางถนน เมอ 29 กรกฎาคม 2553 โดยสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สจส. ∑“ß –¥«° 20

‚¡‚π‡√≈ : √–∫∫¢π àß¡«≈™π¬ÿ§„À¡à Ì“À√—∫¡À“π§√

โมโนเรล เปนอกรปแบบหนงของระบบขนสงสาธารณะ ซงผานการพสจนมาแลวจากหลายประเทศทวโลกวาเปนระบบทชวยเสรมประสทธภาพการใหบรการของระบบรถไฟฟาซงเปนระบบขนสงมวลชนสายหลกใหมความสมบรณยงขน ทสาคญคอคากอสรางโมโนเรลถกกวารถไฟฟาแบบอนๆ ทาใหสามารถขยายโครงขายไดอยางรวดเรว และลดการเวนคนทดนไดอยางมหาศาล โมโนเรล มโครงสรางหลกประกอบดวยรางวงเดยว โดยปกตเปนแบบยกระดบจากพนดนแตสามารถดดแปลงใหวง

บนระดบดนหรอใตดนได ตวรถสามารถเปนแบบครอมรางวง หรอหอยจากรางวง โดยใชไฟฟาเปนระบบขบเคลอน จงเปนมตรตอ สงแวดลอม และเทคโนโลยปจจบนสามารถใชระบบสนาม แมเหลกเพอชวยในการขบเคลอนรถ ทาใหใชความเรวไดสง มอตราเรงและลดความเรวทสง ในขณะเดยวกนกยงคงความ นมนวลและปลอดภยในการโดยสาร

Pyrmont Monorail (ออสเตรเลย)

∑ÿ°«—ππ’È√–∫∫¢π àß “∏“√≥–‰¥â°≈“¬‡ªì𧫓¡®Ì“‡ªìπ·≈–¡’∫∑∫“∑ Ì“§—≠¬‘Ëß Ì“À√—∫°“√ —≠®√„π‡¡◊Õß„À≠à∑—Ë«‚≈° ¥—߇™àπ 𑫬Õ√å° ‚µ‡°’¬« ≈Õπ¥Õ𠪓√’ œ≈œ ¡À“π§√∑’Ë¡’√–∫∫¢π àß “∏“√≥–°â“«ÀπⓉª¡“°·≈â« °Á¬—ߧßæ—≤π“√Ÿª·∫∫µàÕ¢¬“¬ ·≈–‡æ‘Ë¡ª√– ‘∑∏‘¿“æ√–∫∫¢π àß “∏“√≥–√Ÿª·∫∫µà“ßÊ Õ¬à“ßµàÕ‡π◊ËÕß ‚¥¬‡©æ“–√–∫∫√∂‰øøÑ“ ´÷Ëß°≈“¬‡ªìπ√–∫∫§¡π“§¡À≈—°∑’Ë¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈– àߺ≈„Àâªí≠À“√∂µ‘¥§≈’˧≈“¬≈߉ªÕ¬à“ß¡“°

สจส. ∑“ß –¥«° 21

‚¡‚π‡√≈„πµà“ߪ√–‡∑» ญปนเปนประเทศทใชโมโนเรลเปนระบบขนสงมวลชนตามเมองสาคญตางๆ เชน โตเกยว กกา-เกยวช โอซากา ทามา และโอกนาวา ซงระบบโมโนเรลทโตเกยวไดใหบรการมาแลวกวา 40 ป รองรบผโดยสารกวาวนละสองแสนคน โครงขายมความยาวประมาณ 50 กโลเมตร และมแผนทจะตอขยายอกกวารอยกโลเมตรในอนาคต นอกจากนประเทศญปน (โดยบรษทฮตาช) ยงไดผลตระบบโมโนเรลเพอใชในประเทศตางๆ เชน ประเทศจน (Chongquiq Monorail เปดบรการ พ.ศ. 2547) ประเทศสงคโปร (Sentosa Express เปดบรการพ.ศ. 2549) ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส (Palm Jumeirah Monorail เปดบรการพ.ศ. 2552) สวนประเทศอนทผลตระบบโมโนเรลไดแก ประเทศมาเลเซย (โดย

‚¡‚π‡√≈ : √–∫∫¢π àß¡«≈™π¬ÿ§„À¡à Ì“À√—∫¡À“π§√

มาเลเซยสกนโมโนเรล) เปดใหบรการในเมองกลลาลมเปอร ปพ.ศ. 2545 และผลตใหประเทศอนเดย (บมไบโมโนเรล) เปดบรการในปพ.ศ. 2551 ประเทศสหรฐอเมรกาผลตระบบโมโนเรลอตโนมตใชในลาสเวกส (ระยะทาง 6.3 กโลเมตร) เปดใหบรการปพ.ศ. 2547 และผลตใหประเทศเกาหลใต (Wolmido monorail ระยะทาง 6.3 กโลเมตร เปดใหบรการปพ.ศ. 2552) ‚¡‚π‡√≈°—∫√–∫∫¢π àß¡«≈™π™π‘¥Õ◊Ëπ อาจกลาวไดวาโมโนเรลมขดความสามารถในการเปนระบบขนสงมวลชนระบบเมองทมประสทธภาพระบบหนง ตารางท 1 เปรยบเทยบโมโนเรลกบระบบขนสงมวลชนชนดอน ซงพบวา

®ÿ¥‡¥àπ¢Õß‚¡‚π‡√≈ ë ตองการพนทแนวราบและแนวดงทนอยมากเมอเทยบกบระบบมวลชนแบบรางชนดอน ë เหมาะสาหรบสถานททมขอจากดดานพนท เพราะระบบรถสามารถออกแบบใหวงทความชนมากถง 15% และเลยวดวย วงเลยวทแคบถง 20 เมตร ë เปนมตรตอสงแวดลอม ใชลอยางจงมเสยงเบา มโครงสรางทเพรยวบางจงมผลกระทบดานทศนยภาพทนอยเมอเทยบกบ ระบบมวลชนแบบยกระดบชนดอนๆ ë ใชเวลากอสรางนอย มคากอสราง คาดาเนนการ และคาบารงรกษาถกกวาระบบขนสงมวลระบบรางชนดอนๆ

Wolmido Monorail (เกาหลใต)

สจส. ∑“ß –¥«° 22

References: 1) Monorail Technology Assessment http://www.montgomerycountymd.gov/content/DOT/ transit/ routesandschedules/brochures/techreportfinalreport.pdf 2) HITACHI Straddle Type Monorail DVD, HITACHI, Ltd. 3) TCRP Report 31 (1996) Rail Transit Capacity, Transportation Research Board, Washington D.C., USA 4) The Monorail Society, www.monorails.org, 5) การจราจรและขนสง, สานก, กรงเทพมหานคร. ชาวกรงเทพฯ กบการเดนทางในทศวรรษหนา, 2553.

โมโนเรลสามารถรองรบผโดยสารไดใกลเคยงกบระบบรถไฟ ขนาดเบา แตมคาการลงทนทตำกวามากดงแสดงในรปท 3 โดยระบบรถไฟฟาขนาดเบามคาการลงทนทประมาณ 1,500 – 4,500 ลานบาทตอกโลเมตร แตโมโนเรลตองการเงนลงทนประมาณ 600 ลานบาทตอกโลเมตร และมคาการบารงรกษาและ ดาเนนการทตำ (100 – 150 บาทตอรถตอกโลเมตร)

เปรยบเทยบคาการลงทนระหวางโมโนเรลกบระบบระบบรถไฟขนาดเบา

จากความไดเปรยบของรถไฟฟารางเดยวหรอโมโนเรล ซงมขอดดานการกอสรางทดาเนนการไดเรว ลงทนไมมาก และ สงผลกระทบตอประชาชนนอย กรงเทพมหานครมแผนพฒนาโมโนเรลใหเปนระบบขนสงมวลชนทางรางสายรองทาหนาทเสรมโครงขายรถไฟฟาระบบหลกทใหบรการไมถง และตอเชอมกบระบบขนสงมวลชนรปแบบอนไดอยางมประสทธภาพ ในอนาคตจะทาใหการเดนทางของประชาชนมความสะดวกสบาย รวดเรว และปลอดภยมากขน สงเสรมใหกรงเทพฯ มความเปนเมองนาอยอยางยงยนตอไป

ตารางเปรยบเทยบความเรวและความจของโมโนเรลกบระบบขนสงมวลชนชนดอน

ความเรวสงสด (กโลเมตรตอชวโมง) ผโดยสารตอชวโมงตอทศทาง

Monorail 58-85 20,000 – 33, 000

Light Rail 89 19,000 – 22,000

Heavy Rail 120 34,000 – 40,000

ขอมล: TRCP Report 13: Rail Transit Capacity, 1996

‡ªî¥µ—«‚§√ß°“√ ç¡Õ‡µÕ√å ‰´§å¬‘È¡é ม.ร.ว.สขมพนธ บรพตร ผวาราชการกรงเทพมหานคร เปนประธานในพธเปดตวโครงการ “มอเตอรไซคยม” ซงเปนโครงการทมวตถประสงคเพอสงเสรมการทาประกนอบตเหตใหกบผขบขมอเตอรไซครบจางในพนทกรงเทพมหานคร เพอชวยยกระดบคณภาพชวตของผขบขมอเตอรไซครบจาง โดยมคณะผบรหารกรงเทพมหานคร และผบรหารสานกการจราจรและขนสง รวมงาน ณ อาคาร กฬาเวสน 2 ศนยเยาวชนกรงเทพมหานคร (ไทย-ญปน) ดนแดง

”π—°°“√®√“®√·≈–¢π àß °√ÿ߇∑æ¡À“π§√ ‡≈¢∑’Ë 44 ∂ππ«‘¿“«¥’√—ß ‘µ ¥‘π·¥ß °√ÿ߇∑æœ 10400 ‚∑√. 0-2354-1215 www.bangkok.go.th/traffic ·®â߇Àµÿ —≠≠“≥‰ø¢—¥¢âÕß ªÑ“¬®√“®√™”√ÿ¥ 24 ™—Ë«‚¡ß ‰¥â∑’Ë 0-2354-1234

สะพานภมพล