ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - Amazon S3 · ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 29 - Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Οι Δωδεκανήσιοι της Αμερικής

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟsd Σάββατο 29 - Κυριακή 30 Ιουνίου 2013

Οι Δωδεκανήσιοι της Αμερικής και τα Δωδεκάνησα

Δωδεκάνησα: Σύμη

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

το βιβλίοείναι φίλος(718) 784-5255

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν ΑΑΦΙΕΡΩΜΑΔιαχρονική�και�αδιάλειπτη�η�προσφορά�των�Δωδεκανησίων�στην�Ομογένεια�και�στη�γενέτειρα Σελίδα 3

Φωτογραφικές�αναμνήσεις�από�τους�Δωδεκανήσιους�της�Αμερικής Σελίδα 10

Φωτογραφικές�αναμνήσεις�από�την�Ομοσπονδία Σελίδα 12

Δωδεκάνησα:�Τα...�μαργαριτάρια�του�Αιγαίου Σελίδα 13

Ρόδος:�Η�αρχόντισσα�της�Δωδεκανήσου Σελίδα 14

Κάσος:�Πλούσια�σε�φυσική�ομορφιά Σελίδα 20

Κάλυμνος:�Το�αυθεντικό�νησί�των�σφουγγαράδων Σελίδα 22

Σύμη:�Ομορφη�σα�βενετσιάνα�Χάλκη:�Το�νησί�των�Τιτάνων� Σελίδα 24

Λειψοί:�Η�ελληνική�Πολυνησία Σελίδα 25

Τήλος:�«Αστέρι�που�προτίμησε�τη�Θάλασσα» Σελίδα 26

Κως,�το�νησί�του�Ιπποκράτη Σελίδα 28

Αστυπάλαια:�Το�νησί�του�ψαριού Σελίδα 29

Καστελόριζο:�Εχασε�τον�κόσμο�του,�κράτησε�την�ομορφιά�του Σελίδα 30

Λέρος:�«Οσοι�τη�γνωρίσουν�δεν�την�ξεχνούν�ποτέ» Σελίδα 32

Νίσυρος:�Το «υπαίθριο�γεωλογικό�μουσείο» Σελίδα 34

Κάρπαθος:�Διαμάντι�των�Δωδεκανήσων Σελίδα 36

Πάτμος:�«Μνημείο�παγκόσμιας�κληρονομιάς»�το�νησί�της�Αποκάλυψης Σελίδα 38

Γέφυρα επικοινωνίας με τις ιδιαίτερες πατρίδες

Κάθε χρόνο τη θερινή περίοδο ο «Εθνικός Κήρυκας» αφιερώνει σημαντικόμέρος της ύλης του «Περιοδικού» για την προβολή του πολιτισμού, των πα-ραδόσεων, των αξιοθέατων και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων τωνδιαφόρων γεωγραφικών διαμερισμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτόσυν τοις άλλοις στόχευε και στην προβολή των τουριστικών προϊόντων καιπροορισμών της γενέτειρας και στην προσέλκυση του ενδιαφέροντος τηςνέας γενιάς και στην αναζωογόνηση των δεσμών.

Αυτό το καλοκαίρι η Διεύθυνση της εφημερίδας αποφάσισε να προβεί σεμια καινοτομία και γι’ αυτό όλα τα «Περιοδικά» του καλοκαιριού, ξεκινώνταςαπό το ανά χείρας μέχρι και την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, θα είναιαφιερωμένα σε ένα ξεχωριστό διαμέρισμα και στην προσφορά των αντίστοιχωνοργανωμένων φορέων τόσο στην Ομογένεια, όσο και στη γενέτειρα.

Στόχος του -όπως θα αντιληφθείτε μελετώντας το ανά χείρας αφιέρωμαστους Δωδεκανήσιους της Αμερικής και στα Δωδεκάνησα- είναι να καταγράψειτην πολυδιάστατη και αέναη προσφορά τους στις δύο ακτές του Ατλαντικού,τους προβληματισμούς και τις αγωνίες τους για το μέλλον των φορέων καικατ’ επέκταση της Ομογένειας και να προβάλει τον τουρισμό και τονπολιτισμό των Δωδεκανήσων.

Η επιτυχία αυτού του αφιερώματος οφείλεται στην ενθουσιώδη αποδοχήτης ιδέας από τον πρόεδρο της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας ΓιώργοΑνδριώτη και στην άμεση ανταπόκριση των ηγετών των συλλόγων μελώντης Ομοσπονδίας, οι οποίοι αφιέρωσαν περισσότερες από τέσσερις ώρες καιμίλησαν για τα επιτεύγματα και την ιστορία των φορέων που εκπροσωπού-σαν.

Θα ακολουθήσουν τα αφιερώματα για τη Μακεδονία (6-7 Ιουλίου), γιατη Χίο (3-14 Ιουλίου), για την Κύπρο (20-21 Ιουλίου), για τη Ρούμελη (27-28 Ιουλίου), για την Κρήτη (3-4 Αυγούστου), για τις Κυκλάδες (10-11 Αυ-γούστου), για την Πελοπόννησο (17-18 Αυγούστου), για τα Επτάνησα (24-25 Αυγούστου), για την Κωνσταντινούπολη (31 Αυγούστου – 1 Σεπτεμβρίου)και για την Καστοριά (7-8 Σεπτεμβρίου).

Καλή ανάγνωση[email protected]

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Γνήσια�Γεύση�από�Ελλάδα

Krinos Foods, LLC., 47-00 Northern Blvd. LIC, NY 11101 • www.krinos.com

Παράδοση, σύγχρονες τεχνικές επεξεργασίας, ανώτερη ποιότητα

Του Δημήτρη Τσάκα

Οι Δωδεκανησιακοί Σύλλογοι καιΑδελφότητες, καθώς επίσης και ηίδια η Δωδεκανησιακή ΟμοσπονδίαΑμερικής και Καναδά έχουν προσφέ-ρει πολλά στα μέλη τους και στηνΟμογένεια. Εξίσου σημαντική είναικαι η προσφορά τους στα Δωδεκά-νησα. Η συλλογική προσφορά είναιπολυδιάστατη, αδιάλειπτη και έχειτην αφετηρία της στις αρχές του πε-ρασμένου αιώνα και συγκεκριμέναπριν από 110 χρόνια που ιδρύθηκεο σύλλογος των Νισυρίων.

Η προσφορά τους στη γενέτειρακαι ειδικά ο αγώνας της Ομογένειαςγια την ενσωμάτωση της Δωδεκανή-σου δεν διδάσκεται στις νεότερες γε-νιές και τα αχνάρια αυτής της προ-σφοράς χάνονται στο διάβα του χρό-νου.

Ο «Εθνικός Κήρυκας» αποφάσισενα αφιερώσει το ανά χείρας «Περιο-δικό» στους Δωδεκανήσιους της Αμε-ρικής και στα Δωδεκάνησα, αφενόςμεν για να καταγράψει την προσφοράτους, τους προβληματισμούς και τιςαγωνίες τους για το μέλλον, αφετέρουδε να προβάλει τον τουρισμό και τονπολιτισμό των Δωδεκανήσων.

Πρόκειται για ένα δύσκολο εγ-χείρημα διότι κάθε ένας από τουςΣυλλόγους, είτε και η ίδια η Ομο-σπονδία τους, δικαιούνται ειδικάαφιερώματα.

Οταν προτείναμε στον πρόεδροτης Δωδεκανησιακής ΟμοσπονδίαςΓιώργο Ανδριώτη την ιδέα αυτού τουαφιερώματος την αποδέχτηκε με εν-θουσιασμό και επειδή ανήκει στο«εμείς» που λέει και ο Μακρυγιάννηςπρότεινε να διευρύνουμε τον κύκλοκαι να συμμετάσχουν οι πρόεδροι,είτε οι εκπρόσωποι όλων των συλλό-γων, προκειμένου να δοθεί η ευκαιρίασε όλους να προβάλλουν το έργοτους.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκετο βράδυ της Κυριακής στο ΝισυριακόΣπίτι στην Αστόρια και ξεπέρασε ταόρια μιας τυπικής συνέντευξης. Διήρ-κησε τέσσερις περίπου ώρες και απέ-κτησε έντονο διδακτικό χαρακτήραγια τους ίδιους, αλλά και για τονγράφοντα, διότι μάθαμε πολλές άγνω-στες για το ευρύτερο κοινό πτυχέςτης προσφοράς των οργανωμένωνφορέων στα Δωδεκάνησα.

Ολοι οι ηγέτες των Δωδεκανησια-κών Σωματείων είναι αισιόδοξοι γιατο μέλλον, διότι έχουν καταφέρει νακρατήσουν κοντά τη νέα γενιά καινα την προετοιμάσουν να παραλάβει

τη σκυτάλη. Οι Σύλλογοι Πατμίων,Συμίων και Τηλίων έχουν ήδη παρα-δώσει τη σκυτάλη στα εδώ γεννημέναπαιδιά τους, τα οποία όπως αποδει-κνύεται και από τις δηλώσεις τουςείναι εξίσου αισιόδοξα για το μέλλοντων συλλόγων και υπερήφανοι γιατην καταγωγή τους και τα νησιάτους.

Μερικοί από τους προέδρους επέ-στρεφαν από τις εκδρομές, ενώ οπρόεδρος των Νισυρίων Γιάννης Κων-σταντινίδης ήρθε με καθυστέρησηδιότι ήταν στην εκδρομή της Νισυ-ριακής Νεολαίας στο πιο απόμακροσημείο του Λονγκ Αϊλαντ και τόνισανότι η αυξημένη συμμετοχή τονώνειτο ηθικό τους, αλλά αυξάνει τις υπο-χρεώσεις τους και συνάμα πολλα-

πλασιάζει την αισιοδοξία τους για τομέλλον.

Δωδεκανησιακή ΟμοσπονδίαΑμερικής και Καναδά

Ο πρόεδρος της ΔωδεκανησιακήςΟμοσπονδίας Γιώργος Ανδριώτης επε-σήμανε: «Από τότε που ανέλαβα τηνπροεδρία της Ομοσπονδίας έδειξανόλοι - κάθε ένας περισσότερο απότον άλλο - πόσο καλοί πατριώτεςείναι, πόσο ένθερμοι υποστηρικτέςτου κοινού σκοπού της προώθησηςτου Ελληνισμού και των ιδεωδώνμας είναι. Αυτό μου δίνει κουράγιονα συνεχίσουμε όλοι μαζί και ναανοίξουμε καινούργιους ορίζοντες. ΗΟμοσπονδία προσπαθεί να διοργα-νώσει εκδηλώσεις που προάγουν τονΕλληνισμό στο πολιτιστικό και μορ-φωτικό επίπεδο».

Διαχρονική και αδιάλειπτη η προσφορά των Δωδεκανησίων

στην Ομογένεια και στη γενέτειρα

ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 3

Αισιόδοξοι για το μέλλον των εθνικοτοπικών συλλόγωνοι πρόεδροι και τα άλλα στελέχη των δωδεκανησιακώνσωματείων και της ίδιας της Ομοσπονδίας

Ο πρόεδρος της Δωδεκανησιακής

ΟμοσπονδίαςΓιώργος Ανδριώτης

Συνέχεια στη σελίδα 4

ΑΜΕΣΟΣ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

Η ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣσυμμετέχει αυθόρμητα και ολόθερμα στην προώθηση και προβολή του πλούτουτης ομορφιάς των νησιών μας και της καταγραφής της Συλλογικής μας ζωής στο χώρο μας.

Είναι όντως η φύση μας και ή ιστορία μας στοιχεία σπουδαία και μοναδικάπου μας επιβάλλουν εγρήγορση και δυναμική δράση για τη διατήρηση του Ελληνικού πολιτισμού μας, των παραδόσεων και της γλώσσας μας.

Στον Αμερικανικό φιλόξενο και δημοκρατικό χώρο που έχουμε το προτέρημα να ζούμε και να λειτουργούμε είναι δεκτή και καλοδεχούμενη όχιμόνο η χρήση αλλά και αυτή η ίδια διδασκαλία της κάθε γλώσας και του κάθε πολιτισμού γι’ αυτό οι πρώτοι μετανάστες μας δημιούργησαν Ελληνικές εκκλησίες και Ελληνικά σχολεία. Στις μέρες μας όμως φθίνουν οι εκκλησίες μας και τα σχολεία μας κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Τα τελευταία δύο χρόνια μονάχα,έκλεισαν τέσσερα Ελληνικά Σχολεία.

Ανεξήγητα και ανεπίτρεπτα φαινόμενα με αποκορύφωμα την υποστολήτης Ελληνικής σημαίας από εκκλησίες μας που έφτιαξαν με αγώνα και στερήσειςοι πρωτοπόροι μετανάστες μας.

Σε πρώτη φάση, εκφράζουμε επίσημα ΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΜΑΣ

και εγκαλούμε τους υπαίτιους να συμορφωθούν.

Κανείς κληρικός ή λαϊκός δεν έχει το δικαίωμα να υποσκάπτει τα πιστεύωμας στις ακατάλυτες πολιτισμικές μας καταβολές και στις αταλάντευτες αρχές που πρέπει να διέπουν τις Ελληνικές Ορθόδοξες Εκκλησίες μας.

Ευθαρσώς δηλώνουμε ότι δεν πρέπει και δεν μπορεί να συνεχιστούν οι αλλοπρόσαλλοι και καταστρεπτικοί αυτοί τακτικισμοί, από όπου και εάν προέρχονται.

Εκ μέρους όλων των αντιπροσώπων των Δωδεκανησιακών Συλλόγων

καί ολόκληρου του Διοικ. Συμβουλίου της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ4 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ερωτηθείς για την ιστορία τηςΟμοσπονδίας, είπε: «Η Ομοσπονδίαιδρύθηκε το 1950, αλλά εγώ θεωρώως ιδρυτική περίοδο το 1934 όταν οΜανώλης Αθανασιάδης, ο Νίκος Μα-νούσης και ο Δημήτρης Στρίκης δη-μιούργησαν τη Δωδεκανησιακή Νε-ολαία της Αμερικής που είχε στόχονα ηγηθεί πολυμέτωπου αγώνα για

να προωθήσει το θέμα της απελευ-θέρωσης των νησιών μας. Οι ηγέτεςαυτοί πράγματι δούλεψαν σκληράκαι χρησιμοποίησαν όλες τις πηγέςπου διέθετε ο χώρος μας εδώ στηΝέα Υόρκη, διότι είχαν ήδη δημι-ουργηθεί πολλοί σύλλογοι οι οποίοιέκαναν έργο μοναδικό και κατάφεραννα περάσουν το μήνυμα».

Στην πορεία, το 1940 όταν ηΙταλία επιτέθηκε στην Ελλάδα οι Δω-

δεκανήσιοι είδαν την ανάγκη να επε-κταθεί ο φορέας με άλλη μορφή καιίδρυσαν το Εθνικό ΔωδεκανησιακόΣυμβούλιο με συμμετοχή πολλών αν-θρώπων και έδωσαν την αρχηγίαστον γιατρό Νίκο Μαυρή, ο οποίοςείχε γνωριμίες στην Ουάσιγκτον καιπροώθησε το θέμα με επαφές στουπουργείο Εξωτερικών με ψηφίσματα,με συνέδρια και το θέμα έφτασε σταΗνωμένα Εθνη.

Οταν έγινε η Ενσωμάτωση το1948 αναγνωρίστηκε ο ρόλος τηςΔωδεκανησιακής Νεολαίας και τουΕθνικού Δωδεκανησιακού Συμβουλίουκαι ο Μαυρής διορίστηκε ο πρώτοςπολιτικός διοικητής των Δωδεκανήσωνκαι εκλέχτηκε βουλευτής στο Κοινο-βούλιο της Ελλάδας.

Μετά την απελευθέρωση της Δω-δεκανήσου οι ανάγκες ήταν διαφο-ρετικές και έτσι οργανώθηκε η Δω-

δεκανησιακή Ομοσπονδία στην οποίασυμμετείχαν αντιπρόσωποι όλων τωνσυλλόγων. Πρώτος πρόεδρος ήταν οΚωνσταντίνος Νικολής, ένας ομογενήςο οποίος είχε ραδιόφωνο και άρχισενα επιδίδεται η Ομοσπονδία σε πα-τριωτικούς και κοινωφελείς σκοπούς.

Κύριο χαρακτηριστικό της δρα-στηριότητας ήταν ο εορτασμός τηςΕνσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στις7 του Μάρτη, πράγμα που συνεχίζεταιμέχρι σήμερα, με πανηγυρικό εορ-τασμό. Παλαιότερα γινόταν και μιαμεγάλη χοροεσπερίδα, όπου γίνοντανκαι τα καλλιστεία.

Στην πορεία άλλαξαν οι προτε-ραιότητες και η Ομοσπονδία επιδό-θηκε στον αγώνα για την προώθησητων εθνικών μας θεμάτων κυρίωςτου Κυπριακού και του Μακεδονικούκαι συμμετείχαμε στις πορείες στηνΟυάσιγκτον. Σήμερα φτάσαμε στοσημείο που δίδουμε έμφαση μεγα-λύτερη στη διατήρηση των παραδό-σεων και του πολιτισμού μας καιστην καλλιέργεια της ελληνικής συ-νειδήσεως.

«Γι’ αυτό στο σύντομο διάστηματης δικής μου προεδρίας κάναμε διά-φορες διαλέξεις με κύριο στόχο ταΕλληνικά Γράμματα, βοηθήσαμε στοέργο που κάνει η Ελληνική Εταιρεία’Παιδεία’ και ο Ρόδιος πρόεδρός της,Ηλίας Τομάζος, στο Πολιτειακό Πα-νεπιστήμιο του Ροντ Αϊλαντ. Κάναμεδιαλέξεις για την επέτειο του ’Οχι’,για τις αμερικανικές εκλογές, διάλεξηγια τον ρόλο της Δωδεκανήσιας Γυ-ναίκας με την καθηγήτρια Σοφία Χα-τζηδημητρίου και άλλες εκδηλώσεις»,είπε.

Αναφερόμενος στις πρόσφατες εκ-δηλώσεις, τόνισε: «Στις φετινές εκ-δηλώσεις δώσαμε βήμα στους δικούςμας ανθρώπους παρά στους Ελληνεςπολιτικούς οι οποίοι δεν έχουν τίποτεπαραπάνω να προσφέρουν από μιαξύλινη γλώσσα, που δεν μας έφερεκανένα αποτέλεσμα. Η Ομογένειαέχει δικές της δυνάμεις τις οποίεςοφείλουμε να αξιοποιήσουμε και νασυνεργαστούμε μαζί τους».

«Εμένα προσωπικά σαν πρόεδρομε προβληματίζει ο διφορούμενοςρόλος ηγετικών ομάδων της Ομογέ-νειας που όχι μόνο δεν προωθούντον Ελληνισμό σωστά, αλλά ορισμένεςφορές αντιμάχονται των συμφερόντωντου Ελληνισμού. Και το τελευταίοπεριστατικό με την υποστολή της ελ-ληνικής σημαίας στον Καθεδρικό Ναότου Μανχάταν με προβληματίζει.Πρόκειται για την εκκλησία πουέφτιαξαν με κόπο και μόχθο οι ομο-γενείς γιατί ήθελαν να προωθήσουντην Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό.Και όταν βλέπεις να παραμελούν ταβασικά στοιχεία του Ελληνισμού,τότε προβληματίζεσαι», είπε.

«Πρέπει να ξεκινήσουμε μια εκ-στρατεία υποστήριξης των συμβόλωντου Ελληνισμού. Πρέπει να απομο-νώσουμε τις Κασσάνδρες που λένε

Διαχρονική και αδιάλειπτη η προσφορά των ΔωδεκανησίωνΣυνέχεια από τη σελίδα 3

UNIVERSITY ORTHOPEDICS OF NEw YORK, PLLC

STEVEN J. TOULIOPOULOS, M.D. ORTHOPEDIC SURGEON/SPORTS MEDICINE

BOARD CERTIFIED

CHARLES A. DEMARCO, M.D.ORTHOPEDIC SURGEON/SPORTS MEDICINE

BOARD CERTIFIED

BARRY M. KATZMAN, M.D.ORTHOPEDIC SURGEON

HAND/MICROVASCULAR SURGERYSPORTS MEDICINE

HOwARD V. KATZ, M.D.ORTHOPEDIC SURGEON

BOARD CERTIFIED

ΕRICA PAPATHOMAS, D.P.M.PODIATRY, BOARD ELIGIBLE

KIOOMARS MOOSAZADEH, M.D.PHYSICAL MEDICINE & REHABILITATION

BOARD CERTIFIED

JOHN S. VLATTAS, M.D.PHYSICAL MEDICINE & REHABILITATION

BOARD CERTIFIED

ANDREw M. CRUZ, RPA-CPHYSICIAN ASSISTANT

TERRY Y. LIN, RPA-CPHYSICIAN ASSISTANT

Με ιδιαίτερη υπερηφάνειασυμμετέχουμε στο αφιέρωμα για�τα�Δωδεκάνησακαι�στην�αγαπημένη�μας�πατρίδα�τη�Νίσυρο.

Ευχαριστούμε�τον�«Εθνικό�Κήρυκα»και�επιβραβεύουμε�την�πρωτοβουλία�του

Astoria23-18 31st Street, Suite 210,

Astoria, NY 11105Tel.: (718)-777-1885Fax: (718)-777-9613

Bronx3225 Westchester Ave.,

Bronx, NY 10461Tel.: (718)-777-1885Fax: (718)-777-9613

Manhattan155 Fifth Avenue, 2nd floor,

New York, NY 10010Tel.: (212)-924-6644Fax: (212)-924-9442

Θερμά Συγχαρητήρια στον «Εθνικό Κήρυκα»

για την πρωτοβουλία του να τιμήσει τα Δωδεκάνησά μας.

Με αισθήματα υπερηφάνειας, Σταμάτης και Χριστίνα Καραθωμά

DITMARS CLEANERS21-79 Steinway Street, Astoria, N.Y 11105

Tel: 718 204 2795

Δ Ω Δ Ε Κ Α Ν Η Σ Α Δώδεκα διαμαντόπετρες στην άκρη του Αιγαίου.

Η κάθε μια με τη δική της ομορφιά και το δικό της χρώμα.Καύχημα των απανταχού ευρισκομένων Δωδεκανησίων,

που αδελφωμένοι μεταξύ τους, στέκονται στις επάλξεις ενάντιασε κάθε ξένη επιβουλή και συμπαρίστανται σε κάθε ενέργεια

για ειρήνη και πρόοδο των νησιών τους.

ΝΙΚΟΣ Κ. ΣΦΑΚΙΑΝΟΣ και η Οικογένειά τουMε καταγωγή από τη Νίσυρο της Δωδεκανήσου,

που με τη φιλοξενία των κατοίκων της, τις ιδιαιτερότητες και τα ενδιαφέροντά της, έγινε πασίγνωστη

και πόλος έλξης κάθε επισκέπτη.

Ευχαριστούμε και συγχαίρουμε τον «Εθνικό Κήρυκα» για την προβολή των νησιών μας.

35-53 Steinway Street, LIC, NY 11101Tel.: (718) 406-9815 • Fax: (718) 406-9816

E-mail: [email protected] • Facebook: [email protected]

36-30 Bell Boulevard, Bayside, NY 11361Tel.: (718) 281-2000 • Fax: (718) 281-2007

Το αφιέρωμα του «Εθνικού Κήρυκα» στα όμορφα Δωδεκάνησα είναι κέντρισμα νόστου και αγάπης για όλους εμάς

που έλκουμε την καταγωγή μας από αυτά και στα οποία διαρκώς τρέχει η ψυχή και η σκέψη μας.

Η ιδιαίτερη μας πατρίδα, η Κάλυμνος, είναι νησί με ιστορία της θάλασσας και του βυθού,

γνωστό ανά τα πέρατα της Γης ως το πρώτο στον Κόσμο νησί των σφουγγαράδων.

Ενα επάγγελμα που χάνεται στα βάθη των αιώνων της Ιστορίας και το οποίο εξακολουθεί να είναι σφριγηλό μέχρι τις μέρες μας.

Η Κάλυμνος συνθέτει την αδαμάντινη αλυσίδα της Δωδεκανήσου. Το κάθε νησί της οποίας είναι μια ξεχωριστή μορφή,

μια ξεχωριστή ιστορία, μια ξεχωριστή παράδοσηκαι ένας ξεχωριστός πλούτος.

Συγχαίρουμε τον «Εθνικό Κήρυκα» γι’ αυτή την πρωτοβουλία της έμπρακτης θύμησης και προβολής της αγαπημένης μας πατρίδας.

Μιχάλης, Νικήτας, Κία

Tiles By Kia

Tiles By Kia II


ότι τέλειωσε η περίοδος των συλλόγωνγιατί αυτό θα είναι καταστρεπτικό.Ευτυχώς που υπάρχουν οι Σύλλογοι,τα ελληνόφωνα μέσα και άνθρωποιπου έχουν αφιερώσει όλο τους τοείναι να κρατήσουμε τα ιερά και ταόσια του Ελληνισμού. Το δυναμικόυπάρχει και είναι χρέος δικό μας ναβοηθήσουμε τους συλλόγους και ναπροωθήσουμε τις ιδέες και τα ιδεώδηπου ταχτήκαμε να εξυπηρετήσουμε»,συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς για τις ανεξάντλητεςδυνάμεις του Ελληνισμού, ο κ. Αν-δριώτης τόνισε: «Αυτή η συζήτησηπου κάνουμε μαζί απόψε ήρθε νααποδείξει ότι υπάρχει η διάθεση προ-σφοράς. Τα ανοίγματα που κάναμετους τελευταίους μήνες για συνερ-γασία με άλλους φορείς απέδειξανότι υπάρχει από πολλούς φορείς ηδιάθεση αγαστής συνεργασίας καιανάληψης κοινών πρωτοβουλιών. Εί-μαι βέβαιος ότι υπάρχουν προοπτικέςκαι καλές πιθανότητες για συνέχεια».

Οσον αφορά την αναγνώριση τηςπροσφοράς των Δωδεκανησίων τηςΑμερικής στην Ενσωμάτωση, υπο-

γράμμισε ότι «δεν έχει εκτιμηθεί καιδεν έχει αναγνωριστεί όσο έπρεπε».

«Είναι χιλιοειπωμένο το παράπονοαυτό. Φταίνε μόνο εκείνοι, ή φταίμεκαι εμείς;», διερωτήθηκε ο κ. Αν-δριώτης.

«Ισως σήμερα με την τεχνολογίανα είναι πολύ πιο εφικτό να κατα-γράψουμε αυτά τα πράγματα», κα-τέληξε.

Σύλλογος Τηλίων Αμερικής «Η Πρόοδος»

Η Αλεξάνδρα Καβουνίδη, πρό-εδρος του Συλλόγου Τηλίων Αμερικής«Η πρόοδος» ανέφερε ότι ο Σύλλογοςιδρύθηκε το 1910 και έχει στο ενερ-γητικό του προσφορά 103 ετών.

«Ο παππούς μου ήταν ηγέτης τουΣυλλόγου και εγώ γεννήθηκα εδώ,μεγάλωσα στον Σύλλογο στη Νεολαίακαι θεωρώ ιδιαίτερη τιμή το γεγονόςότι μου εμπιστεύτηκαν την προεδρία»,είπε.

Ερωτηθείσα αν ήταν εύκολο ναεμπιστευτούν μια Ελληνοαμερικανίδα,επεσήμανε ότι και παλαιότερα υπήρ-χαν γυναίκες πρόεδροι, όπως η ΚατίναΜαυρομιχάλη, αλλά η ίδια είναι ηπρώτη Ελληνοαμερικανίδα που τηςεμπιστεύτηκαν την προεδρία.

«Με πρότειναν γιατί δούλευασκληρά για τον Σύλλογο και αυτόποιεί ιδιαίτερη τιμή για μένα. Ο Σύλ-λογός μας έχει διακόσια μέλη, ενώ ηκοινωνική του δράση και η προσφοράστην Τήλο είναι τεράστια. Περιττόνα αναφέρω ότι το σχολείο, το ιατρείοκαι τον ξενώνα της Τήλου τα έχτισανη Τήλιοι της Αμερικής. Και όχι μόνοτα έχτισαν, αλλά και τα συντηρούσαν.Πρόσφατα στείλαμε χρήματα για τηντοποθέτηση κλιματιστικών μηχανη-μάτων στο σχολείο», πρόσθεσε.

Αναφερόμενη στο συμβούλιο, τό-νισε ότι οι περισσότεροι στο συμ-βούλιο είναι νέοι.

«Εμείς έχουμε ένα ταμείο το οποίομας παρέχει τη δυνατότητα να ανα-πτύξουμε φιλανθρωπικό έργο και ναβοηθήσουμε τη γενέτειρα. Πρόσφαταδωρίσαμε για την ανέγερση του Κέν-τρου Ελληνικών Σπουδών στο Πανε-πιστήμιο του Ροντ Αϊλαντ, στην ιερήμονή του Αγίου Παντελεήμονα», πρό-σθεσε.

Ερωτηθείσα για τη νέα γενιά, είπε:«Η νέα γενιά πηγαίνει στην Τήλο.Της Νεολαίας της αρέσει η Τήλοςόταν είναι όλα τα ελληνοαμερικανά-κια. Τα παιδιά μου, ο Νίκος 22 ετώνκαι ο Θανάσης 19, λατρεύουν τηνΤήλο. Αν έλεγες στον Νίκο μετακόμισεστην Τήλο θα πήγαινε. Και τα δυομου τα παιδιά λατρεύουν τα νησιά.Αν και έχουν πάει στο Καρπενήσι,στη γενέτειρα των γονέων μου, εντούτοις τους αρέσουν περισσότεροτα νησιά. Ομιλούν άπταιστα τα Ελ-ληνικά και τα έμαθαν από τους παπ-πούδες. Αυτό οφείλεται στο ΕλληνικόΑπογευματινό Σχολείο του Φλάσινγκκαι στις συχνές επισκέψεις στην Ελ-λάδα».

Ερωτηθείσα τι προσφέρει η Τήλοςστους επισκέπτες, απάντησε ότι έχειπολλά και ανέφερε «το πανέμορφομοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα,

το οποίο βρίσκεται στην κορυφή τουβουνού και έχει κρυστάλλινο νερό.Εχουν φτιάξει δεξαμενή και σε εντυ-πωσιάζουν τα πλατάνια γύρω από τομοναστήρι».

Παράλληλα εξήρε το έργο τουαείμνηστου δημάρχου της Τήλου,Τάσου Αληφέρη, και τόνισε ότι έχειπροσφέρει πολλά στο νησί.

Ερωτηθείσα για τις συνέπειες τηςοικονομικής κρίσης, είπε ότι «έχειεπηρεάσει και μάλιστα έχει συρρι-κνώσει την τουριστική σεζόν».

Οσον αφορά την ακρίβεια, επε-σήμανε ότι η Τήλος είναι τόσο ακριβόςπροορισμός όσο είναι και κάθε άλλοςπροορισμός της γενέτειρας.

Σύλλογος Συμίων ΑμερικήςΟ Αλεξ Κωνσταντόπες, ο νέος πρό-

εδρος των Συμίων της Αμερικής, είναιδικηγόρος στο επάγγελμα. Ερωτηθείς

Η Αλεξάνδρα Καβουνίδη, πρόεδρος του Συλλόγου Τηλίων

Αμερικής «Η πρόοδος»

Ο Αλεξ Κωνσταντόπες, ο νέος πρόεδρος

των Συμίων της Αμερικής.

New Jersey Queens1011 Bloomfield Ave 48-02 48-02 25th AvenueSuite 2B Suite #311BWest Caldwell, NJ 07006 Astoria, NY 11103

WASSERMAN & CONSTANTOPES, LLC

ALEX CONSTANTOPES, ESQ.YOUR REAL ESTATE PROFESSIONALS

Tel.: (718) 204-9681, Fax: (718) 204-8550 [email protected]

Στους συμπατριώτες Δωδεκανησίουςευχόμαστε

Καλό Καλοκαίρι

Καλή η πρωτοβουλία του «Εθνικού Κήρυκα» να προβάλει τα Δωδεκάνησα και μαζί το ιερό νησί της Πάτμου,

τον τόπο της καταγωγής μου, σε ειδικό αφιέρωμα.

12 πανέμορφα νησιά με Ιστορία και Πολιτισμό αλλά και ανθρώπους άξιους και προκομμένους

με αγάπη και προσφορά στον τόπο της καταγωγής τους.

Αγάπη και νόστος για το νησί μου οδήγησαν και εμένα στην ίδρυση του Συλλόγου των Πατμίων «Ξάνθος ο Φιλικός» το 1972

τον οποίο υπηρέτησα από τη θέση του Προέδρου.

Αγάπη και ανάγκη προσφοράς στα Δωδεκάνησα με οδήγησαν να υπηρετήσω τη Δωδεκανησιακή Ομοσπονδία

πολλά χρόνια ως Ταμίας, Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος.

Εύχομαι σε όλα τα Δωδεκανησιακά Σωματεία να συνεχίσουν τον αγώνα τους για τη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τη μεταλαμπάδευσή της στις νέες γενιές των Ελληνοαμερικανών.

ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΤΗΛΙΑΚΟΣΠρώην Πρόεδρος και Ιδρυτής του Συλλόγου Πατμίων «Ξάνθος ο Φιλικός»

Πρώην Πρόεδρος Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας ΑμερικήςΣυνέχεια στη σελίδα 6


για τον σύλλογο επεσήμανε ότι οΣυμιακός Σύλλογος υπήρχε από το1929. Σήμερα αριθμεί περισσότερεςαπό εβδομήντα οικογένειες.

Αναφερόμενος στα επαγγέλματατων Συμίων είπε: «Εχουμε πολλούςεπιχειρηματίες όπως τον ΜερκούριοΑγγελιάδη, τον Γιάννη Νικολή, τονΚυριάκο Κωνσταντόπε και την ΑλεξίαΠολίτη. Εχουμε πολλούς και καλούςεργολάβους».

Οι πρώτοι μετανάστες από τηΣύμη ήρθαν στην Αμερική πολύ πριντον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο καιάρχισαν να εγκαθίστανται στο ΝότιοΜανχάταν. Αρχισαν από πιατάδεςστα εστιατόρια και προόδευσαν. Ταπαιδιά και τα εγγόνια τους είναι ερ-γολάβοι, δασκάλες, αστυνόμοι, δι-κηγόροι, τραπεζίτες όπως ο Στιβ Τσα-βαρής που είναι πρόεδρος της PonceDe Leon Federal Bank, άλλοι είναικτηματομεσίτες, ενώ η οικογένειαΧατζηγιαννάκη και άλλοι συμπατριώ-τες μας ασχολούνται με τα εστιατό-ρια.

Ο Σύλλογος διοργανώνει χοροε-σπερίδα κοντά στη γιορτή του ΑγίουΜιχαήλ πλησίον της γιορτής του πο-λιούχου, τελούν Αρτοκλασία για τονΠανορμίτη και διάφορες άλλες κοι-νωνικές εκδηλώσεις.

Ερωτηθείς εάν είναι ορατό το χά-σμα των γενεών, είπε: «Εγώ μεγάλωσαστους κόλπους του Συλλόγου Συμίωνκαι είμαστε όλοι μια μεγάλη οικογέ-νεια. Τους θεωρώ όλους αδέλφια καιφίλους.

Για τον Συμιακό Σύλλογο τον πρώ-το χρόνο ξόδευα αρκετό χρόνο, αλλάτώρα έχουμε στρώσει τα πράγματακαι έχουν καθιερωθεί οι εκδηλώσεις.Επικοινωνούμε με τα e-mail, Facebookκαι η επικοινωνία γίνεται άμεση καιαποτελεσματική».

Αναφερόμενος στη βοήθεια προςτη γενέτειρα, ο κ. Κωνσταντόπες είπεότι ο Συμιακός Σύλλογος βοηθούσεπάντοτε τους αναξιοπαθούντες τουνησιού και το Γηροκομείο της Σύ-μης.

Ερωτηθείς τι ελκύει τον επισκέπτη,επεσήμανε: «Το Conde Nast έχειαποκαλέσει τη Σύμη ως ένα από ταπιο γραφικά νησιά, είναι σαν αμφι-θέατρο και δεν μπορεί ο ένας νακλείσει τη θέα του άλλου. Οι πιοπολλοί επιλέγουν τη Σύμη για δια-κοπές κυρίως για το ήσυχο και ήρεμοπεριβάλλον».

Οσον αφορά το κόστος διακοπών,σημείωσε ότι είναι παρόμοιο με τηςυπόλοιπης Ελλάδας.

«Ολα τα νησιά έχουν τα ίδια προ-βλήματα. Δεν υπάρχουν συγκοινωνίεςΕίναι ξεχασμένα από το Αθηναϊκό

κράτος», επεσήμανε ο κ. Κωνσταν-τόπες.

Ερωτηθείς πόσο επηρέασε η κρίσητη Σύμη, είπε ότι έχει μειώσει τηδιάρκεια της τουριστικής σεζόν. Πα-λαιότερα η τουριστική σεζόν άρχιζεμετά το Πάσχα και έληγε τη γιορτήτου Αγίου Μιχαήλ, ενώ τώρα λόγωτης κρίσης ξεκινάει αρχές Ιουνίουμέχρι τον Οκτώβριο. Με συνέπειαστου Πανορμίτη τη γιορτή να πάνεμόνο Ελληνες.

Σύλλογος Πατμίων«Ξάνθος ο Φιλικός»

Ο πρώην πρόεδρος του ΣυλλόγουΠατμίων «Ξάνθος ο Φιλικός» Βασί-λειος Κωνσταντάς επεσήμανε ότι «οΣύλλογος Πατμίων αρχικά ιδρύθηκεστο Ταλαχάσι της Φλώριδας και ίδρυ-σαν εκεί τον Σύλλογο τη δεκαετίατου ’20. Οι πρώτοι Πάτμιοι στη ΝέαΥόρκη άρχισαν να έρχονται μετά το1965. Ορισμένοι όπως ο ΜιχάληςΜυαούλης πήγε και στην Κορέα. Οιπρώτοι ασχολήθηκαν με τα εστιατό-ρια, μετά άνοιξαν συνεργεία και άλλαεπαγγέλματα.

Τα παιδιά των Πατμίων έχουν όλασπουδάσει και έχουμε δικηγόρους,πολλούς δασκάλους, παιδιά παντρε-μένα με γιατρούς και γενικά είναιόλοι άνετα οικονομικά και κανέναςδεν έχει πρόβλημα επιβίωσης.

Ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 1970

και είναι δραστήριος όλα αυτά ταχρόνια. Είμαστε γύρω στις εξήντα

οικογένειες. Περισσότεροι βρίσκονταιστην Ασυτραλία. Στη Γλυφάδα έχουμεολόκληρη συνοικία Πατμίων».

Για την προσφορά του Συλλόγουστην Πάτμο, είπε ότι το μεγάλο του-ριστικό ρεύμα ξεκίνησε μετά τη δε-καετία του ’80. Μέχρι τότε οι ανάγκεςήταν μεγάλες και έστελναν χρήματαγια τις παιδικές χαρές, για τις εκκλη-σίες, για τους φτωχούς και όποιος

ζητάει βοήθεια ανταποκρίνονται. Βοη-θάμε και εδώ στα προγράμματα Ελ-ληνικών Σπουδών και στις κοινότη-τες.

Ερωτηθείς τι μπορεί ένας επισκέ-πτης να απολαύσει στην Πάτμο, επε-σήμανε: «Η Πάτμος είναι αναγνωρι-σμένη ιστορικά και θρησκευτικά.Ιστορικά διότι ο Εμμανουήλ Ξανθοςήταν ένας από τους ιδρυτές της Φιλι-κής Εταιρείας. Εχουμε το μοναστήριτου Αγιου Ιωάννη του Θεολόγου τοοποίο είναι ένα από τα πιο ξεχωριστάμοναστήρια στον κόσμο. Εχουμε τοσπήλαιο, ένα πολύ δραστήριο γυναι-κείο μοναστήρι που ασχολείται μετην αγιογραφία. Εχει παραλίες πολλέςκαι καλές. Περιττό να σας υπενθυμίσωότι με τέσσερις χιλιάδες κατοίκουςέχει εκατόν είκοσι εστιατόρια καιταβέρνες.

Η Πάτμος δεν είναι ακριβός προ-ορισμός. Εχει δέκα πέντε χιλιάδεςκλίνες, οπότε -αντιλαμβάνεστε- έχειτιμές για όλα τα βαλάντια. Τα μέλητου Συλλόγου πηγαίνουν τακτικάστην Πάτμο. Τα περισσότερα παιδιάπηγαίνουν και θέλουν να πάνε κάθεχρόνο».

Οσον αφορά το μέλλον του Συλ-λόγου, είπε ότι «πριν λίγους μήνεςέχουμε κάνει γενική συνέλευση καιαποφασίσαμε να παραδώσουμε ταηνία του Συλλόγου στους νέους, όλα


Ο πρώην πρόεδρος του ΣυλλόγουΠατμίων «Ξάνθος ο Φιλικός» Βα-σίλειος Κωνσταντάς

Συνέχεια από τη σελίδα 5

Στο όμορφο νησί της Κω γεννήθηκε ο άνθρωπος εκείνος που έκανε τομές στις δομές του πιο ιερού και πολύτιμου αγαθού

του ανθρώπου: της Υγείας.

Ο Ιπποκράτης ο Κώος έθεσε ανεξίτηλα τη σφραγίδα του στην παγκόσμια Ιατρική. Τα θεωρήματα και τα ευρήματά του

αποτελούν αντικείμενο ερευνών μέχρι και σήμερα.

Δικαίως οι σημερινοί Κώοι νιώθουν ξεχωριστή υπερηφάνεια για την καταγωγή τους, για την ιστορία τους, για τον πολιτισμό τους.

Είναι άνθρωποι έντιμοι, προκομμένοι και διακρίνονται για την ευγένεια, τη φιλοπατρία και τη φιλοξενία τους.

Ο Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο εύχονται στους συμπατριώτες Δωδεκανήσιους καλό καλοκαίρι.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΦΕΣΑΡΑΣ, Πρόεδρος

ΠΑΝΚΟΑΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ41-19 23rd Ave., (corner 23rd Ave. & 42nd St.), Astoria, NY 11105 ΚΑΣΙΑΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

148 West 230 Street, Bronx, NY 10463

“Κάσος μου όμορφο νησίγεια σου και πάλι γεια σουγνωστή είναι η ιστορία σουκαι το ολοκαύτωμά σου.”

Η μαντινάδα αυτή εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την αγάπη

που οι Κασσιώτες νοιώθουν για το νησί τους.

Περήφανοι και προκομμένοι άνθρωποι, με αρχές της προόδου και της προσφοράς δεν ξεχνούν τον τόπο τους.

Κρατούν σαν φυλακτό τα ήθη και τα έθιμά τους που με πείσμα μεταδίδουν από γενιά σε γενιά.

Οι Κασσιώτες της Αμερικής συμμετέχουν με ιδιαίτερη χαρά στο αφιέρωμα του «Εθνικού Κήρυκα» στα Δωδεκάνησα

και εύχονται σε όλους όμορφο καλοκαίρι.

ΜΙΧΑΛΗΣ Β. ΖΟΥΛΗΣ, ΠρόεδροςΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ΣΟΪΛΗΣ, Αντιπρόεδρος

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, Γραμματέας


είναι γεννημένα στην Αμερική 20-40 ετών. Και αυτό μας κάνει αισιό-δοξους. Τα παιδιά μας ενδιαφέρονται.Τα πάντα εξαρτώνται από την οικο-γένεια. Τα παιδιά ομιλούν την ελλη-νική γλώσσα και σε αυτό συμβάλεικαι ο σύλλογος, Τα παιδιά έρχονταιστις εκδηλώσεις και δημιουργούν φι-λίες. Τα πατμιόπουλα της Αμερικήςαγαπούν την Ελλάδα, τον Ελληνι-σμό».

Καρπαθιακοί ΣύλλογοιΟ κ. Γιάννης Χατζηδημητρίου, εκ-

πρόσωπος των Καρπαθίων επεσήμανε:«Στην Αμερική υπάρχουν αρκετοίσύλλογοι και κάθε χωριό έχει τονδικό του Σύλλογο και όλοι αντιπρο-σωπεύονται από την ΚαρπαθιακήΟμοσπονδία. Τα τελευταία χρόνιαέχει ιδρυθεί το Παγκαρθιακό Ιδρυμαμε έδρα το Γιούνιον της Νέας Ιερσέ-ης.

Οι πρώτοι καρπαθιακοί σύλλογοιιδρύθηκαν στο Πίτσμπουργκ το 1930-

1937. Δημιουργήθηκε η οργάνωσηΚΕΠΑ να βοηθήσει την εκπαίδευσηστην Κάρπαθο. Οι καρπαθιακοί σύλ-λογοι της Νέας Υόρκης και της ΝέαςΙερσέης ιδρύθηκαν το 1970 και τοΙδρυμα μετά από μια δεκαετία.

Στόχος του Ιδρύματος ήταν ναπροσελκύσει όλους τους συλλόγουςστο Καρπαθιακό Σπίτι, να στεγαστούντα γραφεία και να γίνονται όλες οιεκδηλώσεις. Είναι ένας χώρος αρκετάμεγάλος, αξίας τριών περίπου εκα-τομμυρίων δολαρίων, με μεγάλη αί-θουσα και αρκετές άλλες αίθουσεςσυνεδριάσεων. Οι περισσότεροι σύλ-λογοι βρίσκονται στη Νέα Ιερσέη.

Η παροικία των Καρπαθίων είναιαρκετά μεγάλη και οι περισσότεροιβρίσκονται στη Νέα Ιερσέη. ΠολλοίΚαρπάθιοι τα τελευταία χρόνια έχουνεπαναπατριστεί.

Οσον αφορά την προσφορά τωνΚαρπαθίων της Αμερικής στην Κάρ-παθο, τόνισε πως «είναι σε διαφορε-

τικούς τομείς και είναι μεγαλύτερηαπό κάθε άλλη παροικία. Υπάρχειμεγάλη συνεισφορά στο Νοσοκομείο

της Καρπάθου όπου ένας ομογενήςαπό τη Βιρτζίνια άφησε κληροδότημαστο Νοσοκομείο. Παράλληλα, δώρισεκαι στο αμερικανικό κράτος».

Ερωτηθείς με τι ασχολούνται οισυμπατριώτες του, είπε ότι οι περισ-σότεροι ασχολούνται με τα εστιατό-ρια.

«Η νέα γενιά έχει σπουδάσει γιατίστην Κάρπαθο υπάρχει η παράδοσηπου λέει ότι πρέπει να σπουδάσειςγια να πάρεις την καλύτερη νύφη. Ηπροίκα έχει μεγάλη αξία. Οι Καρπά-θιοι ενδιαφέρονται να συγκεντρώσουνόσα περισσότερα χρήματα να τα δώ-σουν στις κόρες τους έτσι ώστε ότανέρθουν οι γαμπροί οι σπουδαγμένοινα πάρουν τη μεγαλύτερη προίκα.

Το χαρακτηριστικό γνώρισμα τηςΚαρπάθου είναι ότι κρατάν σε μεγάλοβαθμό τις παραδόσεις, τα ήθη και ταέθιμα και οι παραδόσεις παίζουν ση-μαντικό ρόλο στην οικογένεια», συμ-πλήρωσε.

Ερωτηθείς τι προσφέρει στον επι-σκέπτη η Κάρπαθος, ο κ. ΓιάννηςΧατζηδημητρίου είπε ότι «εκτός απότις παραλίες και την άγρια ομορφιάτου νησιού προσφέρει εξαιρετική φι-λοξενία. Στην Κάρπαθο υπάρχει τοχωριό Ολυμπος το οποίο είναι το πιοπαραδοσιακό χωριό σε όλη την Ελ-λάδα. Οι γυναίκες της Ολύμπου ακόμασήμερα ντύνονται με το στιβάνι τοοποίο αποτελείται από επτά διαφο-ρετικές στρώσεις και αυτό ήταν τοκαλύτερο μέσο άμυνας από τους πει-ρατές. Το πιο σημαντικό είναι ότι οικοπέλες ντύνονται με τα χρυσά τουςκαι ανάλογα με το χρυσό που φοράειτο κορίτσι δηλώνει τη δύναμη τηςοικογένειάς της. Και ο γαμπρός ότανθα έρθει από την Αθήνα δεν έχειπαρά να στηθεί την Κυριακή και ότανβγαίνουν οι μανάδες με τα κορίτσιααπό την εκκλησία είναι πολύ εύκολα

Ο κ. Γιάννης Χατζηδημητρίου,εκπρόσωπος των Καρπαθίων.


DITMARS FLOwERS & GIFTS29-11 Ditmars Boulevard, Astoria, NY 11105

Tel.: (718) 726-4453 • (800) 772-6090 www.ditmarsflowershop.com

Το Ditmars Flower Shopείναι ανοιχτά καθημερινά.Τα καλύτερα Λουλούδια για όλες τις περιπτώσεις.

Ο Γιάννης σας εξυπηρετεί προσωπικά«flowers anywhere»

Χαιρετίζουμε την αφιερωματική αυτή έκδοση

του «Εθνικού Κήρυκα» για για τα νησιά μας.

Ευχόμαστε μέσα από την προβολή αυτή οι ομογενείς μας να γνωρίσουν όχι μόνο τις απαράμιλλες φυσικές ομορφιές τους,

αλλά ταυτόχρονα να ταξιδέψουν σε ένα χιλιόχρονο ταξίδι Πολιτισμού και Ιστορίας.

Καλό Καλοκαίρι σε όλους

Ο Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο

Σύλλογος Πατμίων Αμερικής

«Ξάνθος ο Φιλικός»

Ινστιτούτο Δωδεκανησιακών Μελετών Αμερικής

19 Allison Rd., Alpine, New Jersey 07620

Αφιέρωμα σε Δωδεκανήσιους με ιστορικά επιτεύγματα στην Αμερική

1. Στον Δωδεκανήσιο καθηγητή Δημοσθένη Τριανταφύλλου, ιδρυτή και πρώτο Διευθυντή του Λυκείου του Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια,το πρώτο στην Αμερική. Ιδρυτή και πρώτο Διευθυντή του πρώτου ΕλληνικούΑπογευματινού Κοινοτικού Γυμνασίου με τάξεις 7η, 8η και 9η στην Ανάληψηστο Φέρβιου, Νέας Ιερσέης. Τα δύο αυτά επιτεύγματα άλλαξαν για πάντα την πορεία της ελληνικής εκπαίδευσης στην Αμερική. Ιδρυτή του Ινστιτούτου Δωδεκανησιακών Μελετών με τα 20 ετήσια εκπαιδευτικά προγράμματα στα Δωδεκάνησα.

2. Στον δικηγόρο Νικόλαο Τσουκαλά, πρώτο Δωδεκανήσιο δικαστή στη Νέα Υόρκη.

3. Στον βουλευτή της Φλόριδας, Μιχάλη Μπιλιράκη, πρώτο Δωδεκανήσιο βουλευτή στο Αμερικάνικο Κογκρέσο.

4. Στον Γιάννη Κατσιματίδη,πρώτο Δωδεκανήσιο επιχειρηματία που διεκδικεί το χρίσμα του δημάρχου της Νέας Υόρκης το 2013.

5. Στον καθηγητή Μανώλη Κασώτη για τις μελέτες και συγγράμματά του για Δωδεκανησιακά θέματα.

6. Στον Τιμολέοντα Κόκκινογια τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στα ελληνικά σχολεία για πάνω από 40 συνεχή σχολεία.

Δρ. Κώστας ΦωτίουΑντιπρόεδρος

Τσαμπίκος Πιερίδης, Γ.Γ.Αννα Βολωνάκη, Ειδ. Γ.

Βασίλειος Τριανταφύλλου, Ταμίας


να διαπιστώσει ότι το κορίτσι με τιςπερισσότερες κολαϊνες από πεντόλιρεςδηλώνει ότι έχει την καλύτερη προ-ίκα».

Παράλληλα, τόνισε ότι ο θεσμόςτης οικογένειας είναι ισχυρός τόσοστην Κάρπαθο, όσο και στην παροικίατων Καρπαθίων της Αμερικής.

Σύλλογος Λερίων Αμερικής «Η Λέρος»

Ο κ. Τάκης Ρίζος, αντιπρόεδροςτου Συλλόγου Λερίων Αμερικής «ΗΛέρος» μας πληροφόρησε ότι ο σύλ-λογος ιδρύθηκε στις 16 Ιουνίου 1946.Αρχικά ιδρύθηκε στη Βαλτιμόρη το1920, αλλά το 1946 νομιμοποιήθηκεκαι μετά κατέβηκαν στη Νέα Υόρκη.

Οι πρώτοι Λερίοι ασχολούνται μεόλες τις δουλειές και πηγή υπερη-φάνειας αποτελούσε ο ΔημήτρηςΜπουλαφέντης, ο παγκοσμίως γνω-στός καρδιοχειρουργός του Χιούστονπου απεβίωσε πέρσι τη Μεγάλη Εβδο-μάδα σε ηλικία 79 ετών. Στην Αμερικήβρίσκονται 285 οικογένειες, αλλάόταν ο σύλλογος έχει τις εκδηλώσειςοι πιο πολλοί είναι οι φίλοι παρά ταμέλη. Εμείς έχουμε πολλές οικογένειεςστη Νέα Ιερσέη και στο Upstate.

Διοργανώνουν ετήσια χοροεσπε-ρίδα, εκδρομή και έχουμε τα χορευ-τικά με 85 παιδιά Τα μαθήματα πα-

ραδίδονται στην εκκλησία της Με-ταμορφώσεως της Κορώνας από τηνΕιρήνη Φυλακούρη.

Η δημιουργία της νεολαίας, όπωςεπεσήμανε ο κ. Ρίζος βοήθησε στονΣύλλογο να δυναμώσει και γι’ αυτόέχουμε και τα χορευτικά. Εχουμεπαιδιά που μαθαίνουν βιολί και έχου-με τους δικούς μας μουσικούς.

«Ο γιος μου είναι 21 ετών και μα-θαίνει βιολί, θέλει να παίζει τηνμπρατσέρα, το τραγούδι του νησιούμου», επεσήμανε ο κ. Ρίζος.

Ερωτηθείς για τη Λέρο είπε ότι«η Λέρος είναι όπως όλα τα νησιάτης Δωδεκανήσου. Η Λέρος είναι τομόνο νησί στην Ελλάδα και στη Με-σόγειο που έχει αδικηθεί κατάφω-ρα.

Στη Λέρο είχαμε Σχολές Οικοκυ-ρικής και Τεχνών όπου τα παιδιάαπό όλη την Ελλάδα μάθαιναν τέχνες.Πριν από το στρατιωτικό πραξικόπημαέκλεισαν οι σχολές, έφεραν όλουςτους κρατούμενους στη μια πτέρυγακαι στην άλλη τους ψυχασθενείς. Καιαν θυμάστε τότε έκανε και μια εκ-πομπή η Μπάρμπαρα Γουόλτερς γιατην αντιμετώπιση των ψυχασθενών,η οποία δυσφήμισε το νησί. Αυτόαποτέλεσε τροχοπέδη για την ανά-πτυξη του τουρισμού».

«Δυστυχώς δεν υπάρχει όραμα.Δόθηκαν χορηγίες και από κονδύλιατης Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά δυ-στυχώς δεν έγινε κάτι το ουσιαστικό.Η κρίση έχει χτυπήσει και τη Λέρο.Δεν χτίζει και δεν αγοράζει κανέναςεκτός από τους ξένους και οι ανάγκεςτων κατοίκων είναι μεγάλες.

Οσον αφορά τους Λερίους τηςΑμερικής, επεσήμανε ότι η προσφοράτους είναι μεγάλη.

«Εχουμε βοηθήσει ανθρώπους πουέρχονταν για νοσηλεία και καλύπταμετα έξοδα. Πρόσφατα βοηθήσαμε ένακορίτσι που θεραπεύτηκε και είναι

καλά. Στη Λέρο χρηματοδοτήσαμεένα άγαλμα και έχουμε βοηθήσει τιςεκκλησίες. Επί πλέον βοηθάμε καισε προσωπικό επίπεδο».

Για τις επενδύσεις Λερίων, είπεότι έχουν φτιάξει ξενοδοχεία.

«Οι Λερίοι της Αμερικής αγαπούντην Λέρο και κάθε χρόνο πηγαίνουνστο νησί. Περιττό να σας πω ότι τοκαλοκαίρι πάνε όλοι κάτω στο νησί»,κατέληξε ο κ Ρίζος.Παγκωακός Σύλλογος Αμερικής

«Ιπποκράτης»Ο κ. Γιάννης Σακέλλης, πρώην

πρόεδρος του Παγκωακού ΣυλλόγουΑμερικής «Ιπποκράτης», επεσήμανε:«Ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 1908 απόοκτώ Κώους από τρία διαφορετικάχωριά. Η ονομασία του Συλλόγουήταν Α. Κ. Κ. (Αντιμάχεια, Καρδάμαινακαι Κέφαλος) Μεσολάβησε ο πόλεμοςκαι ο Σύλλογος διαλύθηκε, αλλά ανα-συγκροτήθηκε την 1η Απριλίου 1945με την ονομασία Παγκωακός Σύλλο-γος Αμερικής ’Ιπποκράτης’.

Τον Ιούνιο του 1996 αγόρασαντο κτίριο έναντι 210 χιλιάδες δολάριακαι ο πωλητής ανέλαβε την υποθή-κη.

»Ο ιδιοκτήτης ήταν ένας Ιταλόςδικηγόρος ο οποίος δεν αναγνώρισετον Σύλλογο και εγώ μπήκα εγγυητήςγια την υποθήκη του κτηρίου. Ηυποθήκη ήταν για δέκα χρόνια και

ξεχρεώθηκε το 2006 και την ίδιαχρονική στιγμή έγινε και η μεταβί-βαση του τίτλου ιδιοκτησίας στονΣύλλογο».

Ερωτηθείς ποια θεωρεί ως χρυσήεποχή, επεσήμανε: «Η χρυσή εποχήήταν όταν το όνειρο του ΗρακλήΜαραγκού για την αγορά του κτηρίου,έγινε πραγματικότητα. Ο Σύλλογοςέχει διακόσια ενεργά μέλη γιατί υπάρ-χει και ο δεύτερος σύλλογος του Κε-φάλου ’Τα Εισόδια της Θεοτόκου’ μεέδρα το Μπρούκλιν και ο οποίος έχεικαι το δικό του σπίτι. Τα τελευταίαχρόνια έχουμε ξεκινήσει μια συνερ-γασία μεταξύ των δύο συλλόγων».

Για το χορευτικό, επεσήμανε ότιέχει σταματήσει τη λειτουργία τουκαι ότι τον Σεπτέμβριο θα λειτουρ-γήσει και πάλι. Τα παιδιά που συμ-μετείχαν κάποτε στο χορευτικό σή-μερα έχουν μεγαλώσει και έχουναποκτήσει δικές του οικογένειες.Αυτά τα παιδιά αναζητούν το χορευ-τικό για τα δικά τους παιδιά.

Αναφερόμενος στη βοήθεια προςτη γενέτειρα, είπε ότι «ο ΠαγκωακόςΣύλλογος βοηθούσε τις εκκλησίεςκαι μεγαλύτερη βοήθεια πήγαινεπρος το Γηροκομείο της Κω. Τα τε-λευταία δέκα χρόνια βοηθούμε ανα-ξιοπαθούντες και άπορες οικογένειες.Στην τελευταία συνεδρίαση που κά-ναμε αποφασίσαμε να προσφέρουμεεπιταγή 3.500 δολαρίων για την ενί-σχυση των συσσιτίων».

Οσον αφορά το νησί, είπε ότι«την Κω την επισκέπτονται πολλοίγιατροί, διότι επισκέπτονται το Ασκλη-πιείο και μαθαίνουν περισσότερα γιατον Ιπποκράτη».

Για τον τουρισμό επεσήμανε ότιτο «all inclusive» έχει πλήξει τις άλλεςμικρές επιχειρήσεις. Ο τουρισμός τηςΚω είναι εποχικός. Εφέτος μίκρυνε ητουριστική σεζόν. Ο τουρισμός ήτανεπτά μήνες και τώρα έγινε πέντε μή-νες. Στην Κω όλοι ασχολούνται μετον τουρισμό. Παλαιότερα είχε έξιεργοστάσια τοματοπολτού και τώρα


Ο κ. Γιάννης Σακέλλης πρώην πρό-εδρος του Παγκωακού ΣυλλόγουΑμερικής «Ιπποκράτης».


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΛΥΜΝΙΩΝΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

Εκ μέρους του προεδρείου

και των μελών του Διοικητικού Συμβουλείου

εύχομαι σε όλους τους Καλύμνιους,

στους φίλους τους, στους Δωδεκανήσιους

και σε όλους τους ομογενείς

Καλό Καλοκαίρι, καλές διακοπές

και ας μη λησμονάμε τη χώρα μας.

ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ, Πρόεδρος

Ο κ. Τάκης Ρίζος, αντιπρόεδροςΣυλλόγου Λερίων Αμερικής «Η Λέρος»

Συγχαρητήρια στον «Εθνικό Κήρυκα»

που είχε την πρωτοβουλία

να προβάλει στην Ομογένεια

μέσα από τις σελίδες του «ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ»

τα μαγευτικά μας ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ.

Φέτος, ας τα επισκέφθουμε όλοι μας!

Σας εύχομαιΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Ντίνος Ράλλης

έχουν κλείσει όλα. Παλαιότερα είχεμεγάλη παραγωγή σε ντομάτες, στα-φύλια, καρπούζια, ενώ σήμερα δενπαράγει γιατί ο κάμπος του χωριούμου έχει χτιστεί.

Κασσιακή Αδελφότητα της Νέας Υόρκης

Ο Μιχάλης Β. Ζούλλης πρόεδροςτης Κασσιακής Αδελφότητας της ΝέαςΥόρκης με έδρα το Μπρονξ επεσή-μανε: «Ο Κασσιώτικος Σύλλογος ιδρύ-θηκε το 1930 και ο πατέρας μουήταν από τους πρωτοπόρους. Αργό-τερα μετακόμισε στη Νεμπράσκα καιεκεί γεννήθηκα».

Σε ηλικία πέντε ετών επαναπα-τρίσθηκαν το 1961 τελείωσε Δημο-τικό, Γυμνάσιο και ήρθε για να σπου-δάσει στο Πανεπιστήμιο Κολούμπιαγια τέσσερα χρόνια και παρέμεινεεδώ. Από την πρώτη στιγμή συνδέ-θηκε με τον Σύλλογο και μέχρι στιγ-μής έχει διατελέσει πρόεδρος μερικέςθητείες.

Ερωτηθείς εάν βλέπει καμιά δια-φορά στις θητείες, είπε ότι «όλες οιθητείες είναι οι ίδιες διότι ο σκοπόςήταν και παραμένει ο ίδιος, να δια-τηρήσουμε τα ήθη και τα έθιμα τουνησιού μας. Η Αδελφότητα έχει ιδιό-κτητο σπίτι από το 1982, το οποίοξεπληρώθηκε από τον Σύλλογο καιτις προσφορές των εφοπλιστών.

Η προσφορά της Αδελφότηταςστην Κάσο είναι μεγάλη. Πολλές φο-ρές στερούμασταν και δεν κάναμεκάτι για τα μέλη μας μόνο και μόνονα βοηθήσουμε κάτω. Η ανέγερσητου υγειονομικού σταθμού, καινούρ-γιο νεκροταφείο για Αγία Μαρίνακαι Φρυ, παιδικές χαρές, έχουμε ανοί-ξει δρόμους και έχουμε βοηθήσει

πολλές εκκλησίες. Ο Σύλλογος έχειβοηθήσει άπορους και φτωχούς».

Ερωτηθείς εάν η Κάσος έχει ανα-γνωρίσει την προσφορά των Κασιωτώντης Αμερικής, επεσήμανε ότι «’δενέχει αναγνωριστεί’ και το χειρότεροόταν πάμε στην Κάσο θεωρούμαστεΚασιώτες δευτέρας κατηγορίας, διότιαυτοί μου έμειναν θεωρούν τους εαυ-τούς τους ήρωες».

Οσον αφορά την κρίση, επεσήμανεότι η κρίση άρχισε να επηρεάζει την

Κάσο από τότε που η Ελλάδα έγινεμέλος της ευρωζώνης, διότι η ανα-λογία ευρώ - δολαρίου έχει επηρεάσειτις εργασίες που έκαναν στα σπίτιατους οι Κασιώτες της Αμερικής. ΗΚάσος κρατάει αμιγές το νησί, ταήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις. Ηφιλοξενία είναι μεγάλη και τιμάται οξένος.

Η Κασιακή Αδελφότητα έχει τρίατμήματα, των Ανδρών, το Γυναικείοκαι το Τμήμα Νεολαίας. Και τα τρίατμήματα είναι ενεργά και δυναμικά.Επί πλέον έχουμε και χορευτικό καιποδοσφαιρική ομάδα.

Ο Σύλλογος διατηρεί τον δυναμι-σμό του και σε αυτό καταλυτικό ρόλοέχει παίξει η απόκτηση της ΚασιακήςΛέσχης.

Η κρίση έχει επηρεάσει το νησίκαι γι’ αυτό έχουν έρθει εδώ οικογέ-νειες και μεμονωμένα άτομα που ήρ-θαν και τους βοηθήσαμε. Οι Κασιώτεςμένουν πλησίον της Λέσχης στοΜπρονξ.

Ερωτηθείς για τους εφοπλιστέςεπεσήμανε ότι πολλοί Κασιώτες εφο-πλιστές ενδιαφέρθηκαν περισσότερογια τη Σύρο, παρά για την Κάσο.

Σύλλογος Νισυρίων Νέας Υόρκης

Ο πρόεδρος των Νισυρίων ΝέαςΥόρκης Γιάννης Κωνσταντινίδης επε-σήμανε: «Ο Νισυριακός Σύλλογοςιδρύθηκε το 1903 και ήταν δεύτεροςστη Νέα Υόρκη και η προσφορά τουείναι τεράστια και στις δύο ακτέςτου Ατλαντικού.

Ερωτηθείς για την προσφορά στηγενέτειρα, είπε: «Οι Σύλλογοι βοή-θησαν στο νησί, έχτισαν εκκλησίες,λουτρά, δρόμους, σχολεία και συν-τηρούσαν δασκάλους και γιατρούς.Αρα η προσφορά των Νισυρίων ήτανδιαχρονική και μετρήσιμη. Η προ-σφορά των Νισυρίων της Αμερικήςείναι μεγάλη. Η Νίσυρος σε περιόδουςακμής είχε 5.700 κατοίκους, ενώαυτή τη στιγμή οι μόνιμοι κάτοικοιείναι 800. Στην πλειοψηφία έχουνμεταναστεύσει στην Αμερική οι πε-ρισσότεροι, στην Αυστραλία, Αθήνα,Ρόδο και πολύ λίγοι Καναδά.

Η φιλοπατρία των Νισυρίων ήτανπάντα έντονη. Τα τελευταία χρόνιαυπάρχει μια ατονία και αυτό οφεί-λεται σε έναν βαθμό σε αυτούς πουηγήθηκαν παλιά, που δεν συνέχισαννα καλλιεργήσουν τη φλόγα. Η προ-σφορά των Νισυρίων της Αμερικήστο νησί είναι μεγάλη. Οι περισσό-τεροι διαμένουν στη Νέα Υόρκη. Με-γάλη Νισυριακή κοινότητα υπάρχειστο Οχάιο, στη Φλόριδα. Η Νίσυροςέχει δραστήριους και δυναμικούς αν-θρώπους, ο Ελληνας έχει μέσα τουτο στοιχείο της δημιουργικότητας.Η Νίσυρος του έδωσε τα εφόδια ναμεγαλουργήσει».

Ερωτηθείς εάν έχουν επενδύσειοι Νισύριοι στο νησί, επεσήμανε ότιη νομοθεσία είναι απαγορευτικήδιότι πρέπει να έχεις τέσσερα στρέμ-ματα για να μπορέσει κανείς να κτί-σει.

Αναφερόμενος στο μέλλον τουσυλλόγου, είπε ότι «αν ο κάθε ένας

κοιτάξει στο παρελθόν και αναλογι-στεί το βάρος της πολιτιστικής μαςκληρονομιάς πρέπει να είναι κάτιπαραπάνω από αισιόδοξος. Οπως με-γαλουργήσαμε τον πρώτο αιώνα έτσιπιστεύω θα συνεχίσουμε και θα με-γαλουργούμε εμείς και τα παιδιάμας».

Σύλλογος Καλυμνίων Νέας Υόρκης

Η πρόεδρος του Συλλόγου Κα-λυμνίων Νέας Υόρκη «Η Κάλυμνος»Μαρία Μαραγκού εξέφρασε την αι-σιοδοξία της για το μέλλον του Συλ-λόγου.

Ο Σύλλογος έχει το δικό του

Σπίτι στην Αστόρια το οποίο το αγό-ρασαν το 1980 με τις συνδρομέςτων μελών. Διοργανώνει εκδηλώσειςκαθ’ όλη τη διάρκεια του έτους καιαποτελεί πόλο έλξης για τους Κα-λυμνίους της Νέας Υόρκης, της ΝέαςΙερσέης έως και της Πενσιλβάνιας.

Εχει δύο χορευτικά, το μικρό τοοποίο απαρτίζεται από δέκα παιδιάηλικίας 5-13 ετών και χοροδιδά-σκαλο την Μένη Μαύρου, καθώςεπίσης και το μεγάλο χορευτικό τοοποίο συμμετέχει στις εκδηλώσεις.

«Κάθε χρόνο συμμετέχουμε στηνπαρέλαση, ενώ εφέτος αμέσως μετάεπιστρέψαμε στο Καλυμνιακό Σπίτι

και διοργανώσαμε ένα μεγάλο γλέντικαι όλοι έζησαν πρωτόγνωρες στιγ-μές», επεσήμανε η κ. Μαραγκού.

Ερωτηθείσα πού διαμένουν πιοπολλοί Καλύμνιοι, είπε ότι οι πε-ρισσότεροι διαμένουν στο ΤάρπονΣπρινγκς της Φλόριδας.

Αναφερόμενη στην προσφοράστην Κάλυμνο, η κ. Μαραγκού είπεότι κάθε μήνα προσφέρουν βοήθειαστο Κέντρο Απασχόλησης Ατόμωνμε Ειδικές Ανάγκες.

Παράλληλα, προσέφεραν χρή-ματα για την ανέγερση του καμπα-ναριού στην εκκλησία του Σταυρούστα Νερά.


Ο Μιχάλης Β. Ζούλλης πρόεδροςτης Κασσιακής Αδελφότητας τηςΝέας Υόρκης με έδρα το Μπρονξ.

Ο πρόεδρος του ιστορικού Συλ-λόγου Νισυρίων Νέας ΥόρκηςΓιάννης Κωνσταντινίδης.

Τις καλύτερες μας ευχές σε όλο τον Ελληνισμόκαι ιδιαιτέρως στους συμπατριώτες μας Νισύριους.

Καλό καλοκαίρι σε όλους!

Από τη Διεύθυνση και το Προσωπικό

των καταστημάτων Καρπασάκη.

Τony’s BICYCLES35-01 23 Ave., Astoria, NY 11105 • Tel.: (718) 278 3355

BIKE STOP37-19 28 Ave., Astoria, NY 11103 • Tel.: (718) 278 2453

Στην αναμνηστική φωτογραφία καθήμενοι, εξ αριστερών, διακρίνονταιοι Μιχάλης Β. Ζούλλης, Βασίλειος Κωνσταντάς, Γιώργος Ανδριώτηςκαι Αλεξάνδρα Καβουνίδη, ενώ όρθιοι οι Γιάννης Ρίζος, Τάκης Ρίζος,Γιάννης Χατζηδημητρίου, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Αλεξ Κωνσταντόπεςκαι Γιάννης Σακέλλης.


Φωτογραφικές αναμνήσεις από τους Δωδεκανήσιους της Αμερικής

Στιγμιότυπο από την ετήσια χοροεσπερίδα του Συλλόγου Καλυμνίων Νέας Υόρκηςτου 2010, στην οποία παραβρέθηκαν πολλοί νέοι και παιδιά.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Πατμίων Νέας Υόρκης «Ξάνθος ο Φιλικός»κατά τη διάρκεια της κοπής της βασιλόπιτας του έτους 2009.

Στο στιγμιότυπο από τον ετήσιο χορό του Συλλόγου Λερίων Νέας Υόρκης διακρίνονται ο Αντώνης Φυλακούρης (πρόεδρος - στο βήμα)

και ο Δημήτρης Ρίζος (αντιπρόεδρος).

Ο Σύλλογος Νισυρίων Νέας Υόρκης διοργανώνει εκδηλώσεις που διαφέρουν και ενδιαφέρουν. Στο στιγμιότυπο από το παραδοσιακό γεύμα που παρατέθηκε

την Κυριακή των Βαϊων του 2013, στο βήμα είναι ο Μιχάλης Κοριτσίδης, κεντρικός ομιλητής.

Στο στιγμιότυπο από την 99η χοροεσπερίδα Συλλόγου Τηλίων Νέας Υόρκης εξ αριστερών οι κ. Τζον Γιαννουράκης, Αννα Στρατηγάκη, Αλεξάνδρα Καβουνίδη,Αλεξ Ρωμαίος, Παντελής Καραντώνης, Ματίνα Κάπαρου, Δημήτριος Αντώναρος,

Κατερίνα Μαυρομιχάλη, Αννα Καραντώνη και Γιώργος Παπαντωνίου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Καλυμνίων σε μια αναμνηστική φωτογραφία με τον ιερατικό προϊστάμενο

του Αγίου Δημητρίου Αστόριας, π. Απόστολο Κουφαλλάκη.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ


Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Πατμίων Νέας Υόρκη «Ξάνθος ο Φιλικός»κατά τη διάρκεια της κοπής της βασιλόπιτας του έτους 2011.

Το χορευτικό του Συλλόγου Τηλίων Αμερικής σε μια αναμνηστική φωτογραφίακατά τη διάρκεια της ετήσιας χοροεσπερίδας .

Η νέα γενιά του Συλλόγου Λερίων Νέας Υόρκης σε μια αναμνηστική φωτογραφία.

Στο στιγμιότυπο από τις πρόσφατες εκδηλώσεις για την επέτειο του Ολοκαυτώματοςτης Κάσου, από αριστερά, οι: Μιχάλης Β. Ζούλλης, πρόεδρος Αδελφότητας,

Γιώργος Ανδριώτης πρόεδρος της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας και Κούλα Σοφιανού, γενική πρόξενος Κύπρου.

Οι ομογενείς, ενώ παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις ομιλίες για το Ολοκαύτωμα της Κάσου που διοργάνωσε πρόσφατα

η Κασιακή Αδελφότητα Νέας Υόρκης στην ιδιόκτητη λέσχη στο Μπρονξ.

Στο στιγμιότυπο από την παρουσίαση του βιβλίου «Για την Αγάπη των άλλων» στο Νισυριακό Σπίτι στην Αστόρια διακρίνονται οι: Ιουστίνη Φραγκούλη,

Γιώργος Νικητιάδης, Τζον Κατσιματίδης ο νεώτερος, Τζον και Μάργκο Κατσιματίδη, Γιώργος Ανδριώτης, Αγλαϊα Μπαλτά,

Κούλα Σοφιανού, Λίτσα και Αντώνης Η. Διαματάρης.


Φωτογραφικές αναμνήσεις από την Ομοσπονδία


Στο ΝΑ Αιγαίο, αντίκρυ στις ακτέςτης Μ. Ασίας, βρίσκονται τα Δωδε-κάνησα, οι Νότιες Σποράδες κατάτους αρχαίους γεωγράφους. Σανμαργαριτάρια από πολύτιμο περι-δέραιο τα Δωδεκάνησα λικνίζονταιστα κρυστάλλινα νερά του Αιγαίουαρχιπελάγους και μαγεύουν τον επι-σκέπτη με τα ανυπέρβλητα φυσικάτοπία, τις μαγευτικές παραλίες, τηνπλούσια πολιτιστική κληρονομιά καιτον παραδοσιακό τρόπο ζωής.

Η Ρόδος είναι η πρωτεύουσα τωνΔωδεκανήσων αλλά και το κέντροτους καθώς με αφετηρία την Ρόδομπορείτε να σχεδιάσετε επισκέψειςσε όλα τα Δωδεκάνησα: Πάτμος,Λειψοί, Αρκοί, Λέρος, Κάλυμνος,Ψέριμος, Κως, Νίσυρος, Αστυπάλαια,Τήλος, Χάλκη, Σύμη, Κάσος, Κάρ-παθος, Καστελόριζο, Αγαθονήσι.

Αλλά και στα μικρότερα: Ιμια,Καλαβρός, η Καλόλιμνος, Μαυρο-πινάκι, Νερά, Πλάτη, Σαφονήδι,Χτένι, Αρμάθια, Αρχάγγελος, Βελόνα,Γλάρος, Κίναρος, η Μαύρα, Πηγα-νούσσα, Πλάκα, Στρογγυλή, Τρυ-πητή, Αγιος Γεώργιος, Αγριέλαια,Πολύφαδος, Ρω, Στρογγυλή, Ψωμί,Ψωραδιά, Κανδελιούσσα, Αγιος Αν-τώνιος, Παχειά, Περγούσσα, Αγκα-θονήσι, Ζούκα, Αγρελούσσα, Άνυδρο,Καλόβολος, Κόμαρος, Μακρονήσι,Μάραθος, Τραγονήσι, Χιλιομόδι, Για-λεσίνο, Διαβάτες, Κουλούνδρος,Μαρμαράς, Σεσκλίον, Γάιδαρος, Αν-

τίτηλος, Αγιος Θεόδωρος, Κρεβάτια,Τραγούσα, Γλάρος, το Κουνέλι, Ψα-θονήσι, Αστακίδα, Ατσακιδόπουλο,Διβούνια, Χαμηλή, Αλιμιά, Λέβιθα,Σαριά, Σύρνα, Γυαλί, Νίμος, Τέλεν-δος, Φαρμακονήσι. Χήνα, Αγία Κυ-ριακή, Αυγό, Γλυνό, Ζαφοράς, Κου-νούποι, Κουτσομύτι, Μεσονήσι, Πλα-κίδα, Ποντικούσα, Στεφάνια, Χον-δρονήσι.

Τα Δωδεκάνησα στην ΕλλάδαΤα Δωδεκάνησα (για την ακρίβεια

είναι 14) ήταν από αρχαιοτάτωνχρόνων δεμένα με τις τύχες του Ελ-ληνισμού. Εν τούτοις, μόλις το 1947ενσωματώθηκαν στο ελληνικό κρά-τος.

Υστερα από μια μακρά περίοδοαγώνων ικανοποιήθηκε το αίτημαγια ένωση με την Ελλάδα γεγονόςπου συνοδεύτηκε με πανηγυρισμούςσε ολόκληρη τη χώρα. Εξαιτίας τηςσημαντικής γεωγραφικής τους θέσηςβρέθηκαν πάντοτε στο επίκεντροδιαμάχης για τον έλεγχο τους απότους Πέρσες, τους Σαρακηνούς, τουςΒενετούς, τους Γενουάτες, τους Σταυ-ροφόρους και τους Τούρκους. Το1309 περιήλθαν στην εξουσία τωνΙωαννιτών Ιπποτών. Το 1522 κατα-λήφθηκαν από τους ΟθωμανούςΤούρκους.

Κατά την επανάσταση του 1821,οι Δωδεκανήσιοι ξεσηκώθηκαν όμωςτο 1830 δόθηκαν μαζί με τη Σάμοστην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με

αντάλλαγμα την Εύβοια, η οποίαενσωματώθηκε στο ελεύθερο ελλη-νικό κράτος.

Η κατάληψη των Δωδεκανήσωναπό τους Ιταλούς το 1912 αναθέρ-μανε τις ελπίδες των κατοίκων τουςότι πλησίαζε η ώρα που θα ενωνότανμε την Ελλάδα.

Με τη συνθήκη των Σεβρών στις10 Αυγούστου 1920 τα Δωδεκάνησαπαραχωρήθηκαν στην Ελλάδα,εκτόςαπό τη Ρόδο που έμεινε στην κατοχήτης Ιταλίας.

Υστερα από την αποτυχία της μι-κρασιατικής εκστρατείας οι Ιταλοίάλλαξαν γνώμη και με την άνοδο

του Μουσολίνι στην εξουσία θέλησαννα τα διατηρήσουν στην ιταλικήεπικράτεια. Οταν όμως οι Ιταλοίπαραδόθηκαν στους Γερμανούς οιτελευταίοι κύριοι των νησιών ταοποία το μετά την παράδοση τηςΧιτλερικής Γερμανίας το Μάιος 1945πέρασαν στη Μεγάλη Βρετανία.

Τώρα πια το πάγιο αίτημα τηςΕνωσης τον εθνικό κορμό θα λυνό-ταν οριστικά από τη Διάσκεψη Ει-ρήνης των νικητριών δυνάμεων τουΒ’ Παγκοσμίου Πολέμου, που θασυνερχόταν στο Παρίσι.

Στις 27 Ιουνίου 1946, στο Παρίσικαι στο Συμβούλιο των Υπουργώντων Εξωτερικών των τεσσάρων νι-κητριών Δυνάμεων, αποφασίζεταινα περιέλθουν τα Δωδεκάνησα στηνΕλλάδα. Πρόκειται για απόφαση-σταθμό στην πορεία του δωδεκα-νησιακού λαού προς την ένωσή τουμε τη μητέρα Ελλάδα.

Στις 10 Φεβρουαρίου 1947, υπο-γράφτηκε και πάλι στο Παρίσι συν-θήκη ειρήνης μεταξύ των συμμάχωνκαι των συνασπισμένων Δυνάμεων(και Ελλάδας) και της Ιταλίας, σύμ-φωνα με την οποία η Ιταλία εκχωρείστην Ελλάδα με πλήρη κυριαρχίατα νησιά της Δωδεκανήσου και τιςπαρακείμενες νησίδες.

Η επίσημη τελετή της ενσωμά-τωσης έγινε στις 7 Μαρτίου του1948. Το 1955 η Δωδεκάνησος έγινενομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.

Δωδεκάνησα: Τα... μαργαριτάρια του Αιγαίου


Ρόδος: Την αποκαλούν «Νύμφητου Ηλιου» ή «το νησί τον ιππο-τών». Αυτό που σίγουρα την προσ-διορίζει είναι το επίθετο «αρχόν-τισσα» και αντιθέτως δεν περιμένεικανέναν ευγενή ιππότη να τη συ-νεπάρει, αλλά προσδοκεί τον κάθεταξιδιώτη να την εξερευνήσει. ΗΡόδος είναι όντως ένα μαγευτικόνησί κι ένας προορισμός που κρύβειειδυλλιακές εικόνες και εκπλήξεις.

Το μεγαλύτερο νησί των Δωδε-κανήσου (έκταση 1.401 45 τ. χμ.)και το τέταρτο σε μέγεθος νησίτης Ελληνικής επικράτειας μετάτην Κρήτη την Εύβοια και τη Λέ-σβο. Εχει 117.007 κατοίκους καιείναι η πρωτεύουσα και το διοι-κητικό κέντρο του Νομού Δωδε-κανήσου.

Νησί με φυσικό περιβάλλον ιδι-αίτερης αισθητικής αξίας με χα-ρακτηριστικότερα το Φυσικό Δάσοςκυπαρισσιού στον Εμπωνα περιοχήπου έχει χαρακτηριστεί ως διατη-ρητέο μνημείο της φύσης την κοι-λάδα των Πεταλούδων όπου απότον Ιούνιο μέχρι και τον Σεπτέμ-βριο χιλιάδες πεταλούδες PanaxiaQuandripunctaria κατακλύζουν αυ-τόν τον σημαντικό βιότοπο.

Ιστορία Ρόδος, η κόρη του ήλιου, το

νησί των Ιπποτών, η αρχόντισσατου Αιγαίου. Από τις υπέροχες διη-γήσεις της ελληνικής μυθολογίας,μέχρι τα νεότερα ιστορικά χρόνια,είναι πάντα πρωταγωνίστρια. Μεμια ιστορία αληθινή και παραμυ-θένια…

ΜυθολογίαΠολλοί μύθοι έχουν συνδεθεί

με τη δημιουργία της Ρόδου. Σύμ-φωνα με τον Πίνδαρο, όταν ο Δίας

επικράτησε των Γιγάντων, αποφά-σισε να μοιράσει τη γη στους Ολύμ-πιους Θεούς. Ο Ηλιος όμως, έλειπεαπό τη μοιρασιά κι έμεινε χωρίςγη. Ο Δίας για να μην τον αδικήσειτου είπε ότι η γη που θα ανα-δύονταν από τη θάλασσα θα ήτανδική του. Τότε αναδύθηκε ένα πα-νέμορφο και καταπράσινο νησί, ηΡόδος. Ο Ηλιος συνεπαρμένος απότην ομορφιά της την έλουσε μετις ακτίνες του. Από τότε η Ρόδοςείναι το νησί του Ηλιου, το πιοφωτεινό και λαμπερό.

Ενας άλλος μύθος αναφέρει ότιη Ρόδος ήταν κόρη του Ηλιου καιτης νύμφης Ρόδου.

Αρχαία χρόνιαΣαν πρώτοι κάτοικοι του νησιού

αναφέρονται οι Κάρες, που προ-έρχονταν από την Μικρά Ασία.Ακολούθησαν οι Φοίνικες και οιΜινωίτες, από τη γειτονική Κρήτη,οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στηνπεριοχή της Ιαλυσού το 1500π.Χ.και συνέβαλαν στην οικονομικήάνθηση του νησιού.

Αργότερα το 1100 π.Χ. οι Δω-ριείς κυριαρχούν στο νησί καιιδρύουν τις τρεις μεγάλες πόλεις:Λίνδο, Κάμιρο και Ιαλυσό.

Κατά την περίοδο της μακεδο-νικής κυριαρχίας οι Ροδίτες συμ-μάχησαν με τους Μακεδόνες. Μετάτο θάνατο του Μεγάλου Αλεξάν-δρου συμμάχησαν με τους Πτολε-μαίους της Αιγύπτου.

Το 305 π.Χ. η Ροδίτες αντιμε-τώπισαν τον Δημήτριο τον Πολιορ-κητή. Για να θυμούνται τη μεγάλητους νίκη δημιούργησαν τον Κο-λοσσό της Ρόδου που αποτέλεσεένα από τα επτά θαύματα του κό-σμου.

Ρωμαϊκή κυριαρχίαΑπό τα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ.

η Ρώμη αρχίζει να κυριαρχεί στηΜεσόγειο, ως η νέα δύναμη τηςεποχής.

Οι Ροδίτες κατά τη διάρκεια τουΒ’ Μακεδονικού πολέμου συμμά-χησαν με τους Ρωμαίους. Το 164π.Χ.οι Ρωμαίοι αναγκάζουν τους Ροδίτεςνα υπογράψουν νέα συνθήκη, σύμ-φωνα με την οποία θα είχαν κοινούςφίλους και εχθρούς. Το αποτέλεσμαήταν η Ρόδος να γνωρίσει μεγάλεςκαταστροφές, καθώς βρέθηκε στοστόχαστρο του Κάσιου, ο οποίοςγια να εκδικηθεί τον Καίσαρα λεη-λάτησε τη Ρόδο.

Βυζαντινά χρόνιαΗ Ρόδος ήταν από τα πρώτα Ελ-

ληνικά νησιά που ασπάστηκαν τοΧριστιανισμό. Το 57 ο AπόστολοςΠαύλος έμεινε στη Ρόδο και συγ-κεκριμένα στη Λίνδο και δίδαξεστους κατοίκους τη νέα θρησκεία.

Το 395 η Ρόδος γίνεται επαρχείατης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καιη πόλη της Ρόδου ορίζεται πρω-τεύουσα του νησιού.

Το 620 το νησί γνωρίζει τηνΠερσική κυριαρχία.

Ακολουθούν επιδρομές από Σα-ρακηνούς και Σελτζούκους κατά τιςοποίες η Ρόδος γνωρίζει μεγάλεςκαταστροφές.

Το 1204, μετά την κατάληψητης Κωνσταντινούπολης, η Ρόδοςόπως και πολλά άλλα Ελληνικά νη-σιά παραχωρήθηκε στους Ενετούς.

Το 1261 το νησί περνά στη κυ-ριαρχία των Γενουατών ναυάρχων.

ΕνετοκρατίαΤο 1306 η Ρόδος, η Κως και η

Λέρος πωλούνται στους Ιππότεςτου Αγίου Ιωάννη. Μια νέα εποχήξεκινά για τη Ρόδο καθώς αναδει-κνύεται σε μεγάλη στρατιωτική, οι-κονομική και εμπορική δύναμη. ΟιΙππότες που ήρθαν απ’ όλες τις κα-θολικές χώρες, κατάφεραν να συ-νάψουν συμφωνίες με τις μεγάλεςδυνάμεις της Δυτικής Ευρώπης, μεσκοπό να αποδυναμώσουν τις μου-σουλμανικές δυνάμεις που είχαναρχίσει να επεκτείνονται.

Στα χρόνια της ενετικής κυριαρ-χίας η Ρόδος αποτέλεσε ισχυρό εμ-πορικό κέντρο και αναδείχθηκε σεμεγάλη πολεμική δύναμη. Είναι πε-ρίοδος ακμής για το νησί.

Τότε κτίστηκε η Μεσαιωνικήπόλη, που παραμένει ζωντανή ωςτις μέρες μας και όλα τα σημαντικάκάστρα, οι οχυρώσεις των πόλεων,

καθώς και πολλά μοναστήρια καιεκκλησίες. Στο νησί ανθίζουν οιτέχνες και τα γράμματα και οι κά-τοικοι επηρεασμένοι από τους Ενε-τούς διαμορφώνουν ένα τρόπο ζωήςκαι μια κουλτούρα που τους χαρα-κτηρίζει ως σήμερα.

Οθωμανική κυριαρχία Το 1522, μετά από έξι μήνες

πολιορκίας η Ρόδος πέφτει σταχέρια των Τούρκων και στην κυ-ριαρχία του Σουλτάνου Σουλεϊμάντου Μεγαλοπρεπούς. Για τέσσεριςπερίπου αιώνες οι Οθωμανοί κα-τείχαν τη Ρόδο.

Οι Ροδίτες δεν συμμετείχαν στηνΕπανάσταση του 1821 και όπωςόλα τα Δωδεκάνησα δεν συμπερι-λήφθησαν στο νεοσύστατο Ελληνικόκράτος, αλλά παρέμειναν υπό τηνΟθωμανική κατοχή.

Νεότερα χρόνιαΤο 1912 η Ρόδος πέρασε στην

Ιταλική κυριαρχία, όπου και παρέ-μεινε ως το 1945. Τον Μάρτιο του1948 με την υπογραφή της συνθή-κης των Παρισίων, η Ρόδος και όλατα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκανμε την Ελλάδα.

Σήμερα, η Ρόδος εκμεταλλευό-μενη τις μοναδικές ομορφιές τηςκαι τα σημαντικά ιστορικά μνημείαπου διαθέτει, έχει εξελιχθεί σε έναπαγκοσμίως γνωστό τουριστικό θέ-ρετρο.

Ο Κολοσσός της ΡόδουΚατά την αρχαία μυθολογία, το

νησί της Ρόδου ήταν το νησί τουθεού Ηλιου. Οταν ο ελληνικός στό-λος προσπάθησε να εισβάλει στονησί, το 304 π.Χ., οι κάτοικοι τουνησιού προέβαλαν τέτοια ισχυρήαντίσταση που ο Ελληνας στρατηγός-ο Δημήτριος ο Πολιορκητής- αναγ-κάστηκε να παραδοθεί και να αιχ-μαλωτιστεί ο στόλος του.

Ρόδος: Η αρχόντισσα της Δωδεκανήσου


Οι Ροδίτες ως ενθύμιο της νίκηςτους, χτίσανε το τεράστιο άγαλμαστον προστάτη τους, Θεό Ηλιο(Απόλλωνα). Ελιωσαν τον μπρούτζοκαι τα άλλα μέταλλα από τους μη-χανισμούς που άφησε ο Δημήτριοςγια να φτιάξουν το εξωτερικό τουΚολοσσού, και η τεράστια σκαλωσιάαπό τον πολεμικό μηχανισμό τουέγινε η σκαλωσιά για την κατασκευήτου αγάλματος. Η έναρξη των ερ-γασιών σύμφωνα με τους ιστορι-κούς, υπολογίζεται γύρω στο 304π.Χ., και κατά τον ιστορικό Πλίνιο,περατώθηκε σε 12 έτη.

Ο γλύπτης Χάρις της Λίνδου οοποίος μάλιστα πολέμησε για τηνυπεράσπιση της Ρόδου από τον Δη-μήτριο, επιμελήθηκε το έργο. ΟΧάρις ήταν μαθητής του Λυσσίπου,και δεν είχε ξαναφτιάξει άγαλμαπαρομοίου μεγέθους. Πιθανόν άρ-χισε φτιάχνοντας ένα μικρό άγαλμαγια να πειραματιστεί για το δέσιμοτων υλικών και την τελική μορφήτου έργου.

Το άγαλμα είχε ύψος 33 μέτρα,ήταν γυμνό, στο κεφάλι φορούσεστέμμα σαν τις ακτίνες του ηλίου(όπως το άγαλμα της Ελευθερίαςστην Νέα Υόρκη). Εικάζεται ότι μετο δεξί χέρι προστάτευε τα μάτιααπό τον ήλιο και με το αριστερόκρατούσε έναν χιτώνα.

Φτιάχτηκαν πρώτα τα πόδια τουαγάλματος και η κατασκευή ανέ-βαινε σταδιακά, καθώς το χάλκινοσχήμα ενισχυόταν εσωτερικά μεσιδερένια δοκάρια και πέτρινες κο-λόνες. (Η τεχνική αντιγράφηκε γιατην κατασκευή του αγάλματος τηςΕλευθερίας της Νέας Υόρκης, στοοποίο χύθηκε χαλκός πάνω απόατσάλινο «σκελετό»). Χρειάστηκεπολύ δουλειά για να εφαρμόζουναπόλυτα ο εσωτερικός σκελετός(σίδερα και πέτρες) με το χάλκινο«δέρμα» εξωτερικά. Η βάση τουαγάλματος ήταν από λευκό μάρ-μαρο.

Ο Πίλων του Βυζαντίου αναφέρειότι χρησιμοποιήθηκαν 15 τόνοι απόμπρούτζο και 9 τόνοι σιδήρου, όμωςκαι υπολογίζεται ότι οι αληθινέςποσότητες ήσαν πολύ μεγαλύτερες.Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι το άγαλ-μα της Ελευθερίας στην Νέα Υόρκηέχει το ίδιο περίπου μέγεθος καιβάρος 225 τόνους, ο Κολοσσός πρέ-πει να είχε ανάλογο βάρος.

Το 226 π.Χ. το άγαλμα κατα-στράφηκε ολοσχερώς από μεγάλοσεισμό, ο οποίος κατέστρεψε τηνπόλη. Ο Πτολεμαίος ΙΙΙ ο Ευεργέτηςπροσέφερε την χρηματοδότηση γιααναστήλωση του κατεστραμμένουέργου. Ομως, σύμφωνα με ένανχρησμό, απαγορεύτηκε η αναστή-λωση του Κολοσσού, γιατί θεωρή-θηκε ότι ο Θεός Ηλιος .

Ο ιστορικός Πλίνιος έζησε αιώνεςμετά την καταστροφή του αγάλμα-τος, κι ανέφερε ότι ακόμα και πε-σμένο, τραβούσε τον θαυμασμότων ανθρώπων. Καθώς το άγαλμαστην εποχή του ήταν σπασμένο σεκομμάτια, ο Πλίνιος είχε την ευ-

καιρία να μελετήσει το εσωτερικότου. Ετσι, μας δίνει χρήσιμες πλη-ροφορίες για τα υλικά και την τε-χνική δόμησης του αγάλματος,

Για να περιγράψει το μέγεθοςτου αγάλματος αναφέρει ότι λίγοιάνθρωποι μπορούσαν να κλείσουνστην αγκαλιά τους τον αντίχειρατου Κολοσσού με τα χέρια τους.

Για πολλές εκατοντάδες χρόνιατα συντρίμμια βρίσκονταν στονβυθό του λιμανιού της Ρόδου, ωςπου τ ο 654 μ.Χ., οι Αραβες κατέ-λαβαν την Ρόδο. Λέγεται ότι απο-συναρμολόγησαν τα κομμάτια τουαγάλματος και τα πούλησαν στηνΣυρία.

Μάλιστα, χρειάστηκαν 900 κα-μήλες για την μεταφορά των κομ-ματιών από τα παράλια της ΜικράςΑσίας απέναντι από την Ρόδο, ωςτην Συρία.

Ενώ παλαιότερα πιστευόταν ότιο Κολοσσός στεκόταν στην είσοδοτου λιμανιού (σημερινό Μανδράκι),οι αρχαιολόγοι σήμερα θεωρούνότι αυτό είναι αδύνατον λόγω τουμεγάλου ύψους του αγάλματος καιτου σχετικά μικρού πλάτους τουλιμανιού.

Πρόσφατες μελέτες υπολογί-ζουν την τοποθεσία του αγάλματοςλίγο πιο έξω από το Μανδράκι.

Ο Κολοσσός της Ρόδου δεν ήτανμόνο ένα έργο απαράμιλλης τέχνηςκι αισθητικής. Χτίστηκε ως ευγνω-μοσύνη προς τον Θεό Ηλιο, προ-στάτη του νησιού, και συμβόλιζετην ελευθερία κι ανεξαρτησία τωνΡοδίων.

Παρ' όλο που το έργο κατα-στράφηκε 56 χρόνια μετά από τηνκατασκευή του, η φήμη του πέ-ρασε τα όρια της χώρας μας, κιέμεινε στην ιστορία ως ένα απότα επτά θαύματα του αρχαίου κό-

σμου.Μέχρι σήμερα στα Ελληνικά

αλλά και σε όλες τις Λατινογενείςγλώσσες (Αγγλικά και Γερμανικά:Colosseum, Γαλλικά: Colisée καιColosse, Ιταλικά: Colosseo, κλπ.)«Κολοσσιαίο» σημαίνει ένα μεγά-λου μεγέθους, εντυπωσιακό έργο.Ετσι, το θέατρο της Αρχαίας Ρώμης(80 π.Χ.) ονομάστηκε Κολοσσαίο(Colosseo).

Λίνδος Σύμφωνα με τα ευρήματα αρ-

χαιολογικών ερευνών ενάμιση αιώνα,η Λίνδος πρέπει να είχε κατοικηθείήδη από τη νεολιθική εποχή καιδεν έπαψε ποτέ να κατοικείται. Στααρχαϊκά χρόνια συνέστησε «ομο-σπονδία» μαζί με τις άλλες ισχυρέςδωρικές πόλεις-κράτη, την Ιαλυσόκαι την Κάμειρο, αποτελώντας τηνισχυρότερη, και διαδραμάτισαν πρω-

ταγωνιστικό ρόλο στην ιστορία τουνησιού. Η Λίνδος ίδρυσε αποικίες,έκοψε δικό της νόμισμα και σημεί-ωσε μεγάλη άνθηση στο εμπόριοκαι την ναυτιλία. Η «χρυσή εποχή»για την πόλη της Λίνδου ήρθε στιςαρχές του 6ου ει. π.Χ. και κυρίωςκατά τα χρόνια της διακυβέρνησηςτης από τον τύραννο Κλεόβουλο τοΡόδιο. Στα σαράντα χρόνια της εξου-σίας του, ανάμεσα σε διάφορα άλλαέργα, ανοικοδομήθηκε και ο ναόςτης Αθηνάς πάνω στα ερείπια προ-ϋπάρχοντος ιερού της γεωμετρικήςεποχής. Ο ναός αποτεφρώθηκε το342 π.Χ. και ξαναχτίστηκε με τοίδιο σχέδιο της εποχής του Κλεό-βουλου. Κατά τους ελληνιστικούςχρόνους έγιναν και άλλα έργα στοχώρο και η ακρόπολη πήρε την ορι-στική της μορφή. Αργότερα κατάτον Μεσαίωνα, ενισχύθηκε με νέαχτίσματα από τους Βυζαντινούς καιστη συνέχεια από τους Ιππότες.Κατά την Ιπποτοκρατία μάλισταυπήρξε ένα από τα ισχυρότερα καικαλύτερα οχυρωμένα φρούρια τουνησιού. Το μεγαλύτερο σωζόμενοτμήμα του κάστρου ανήκει στο Με-σαίωνα.

Ακρόπολη της Λίνδου: Η Ακρό-πολη βρίσκεται σε λόφο, προσβάσιμομε τα πόδια ή με γαϊδουράκι. Μετάτα τελευταία σπίτια του χωριού,υπάρχει πλάτωμα μέχρι την εξωτε-ρική σκάλα του κάστρου, όπου βρί-σκεται ένα ανάγλυφο λαξευμένοπάνω στο βράχο, που παριστάνειπρύμνη καραβιού και χρησίμευε ωςβάθρο για τον ανδριάντα του Ναυάρ-χου Αγησάνδρου. Ανεβαίνοντας τησκάλα, βρίσκεται το Διοικητήριο καιμετά ο χώρος του αρχαίου ιερού.Δίπλα στο μεσαιωνικό Διοικητήριουπάρχουν λείψανα της Βυζαντινήςεκκλησίας του Αγίου Ιωάννου (13οςαι.). Σε πλάτωμα υποβασταζόμενοαπό καμάρες εκτείνεται η μεγάληδωρική στοά (200 π.Χ. περίπου).Από τους 42 δωρικού ρυθμού κίονεςτης σήμερα σώζονται μόνο οι 20.Πίσω από τους μεσαίους κίονες τηςστοάς υπάρχει η μνημειώδης Σκάλαμε τα 34 σκαλοπάτια που οδηγείστα προπύλαια, από τα οποία σήμερασώζονται μόνο τα θεμέλια.

Ναός Λινδίας Αθηνάς (β’ μισό4ου αι. π.Χ.): Το σπουδαιότερομνημείο της Ακρόπολης Λίνδου. Εί-ναι δωρικός τετράστυλος, αμφιπρό-στυλος και σώζεται σε αρκετά καλήκατάσταση. Ο ναός είναι χτισμένοςστο υψηλότερο επίπεδο του βράχου(ύψος 116 μ.) με εκπληκτική θέαπρος τ’ άλλα μνημεία της ακρόποληςκαι τους γύρω κολπίσκους. Σύμ-φωνα με τους αρχαιολόγους, υπήρχεχρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς,όπως και στον Παρθενώνα της Αθή-νας, το οποίο δεν σώζεται σήμερα.

Η περιοχή έξω από την ακρό-πολη παρουσιάζει επίσης μεγάλοαρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Τα σπουδαιότερα μνημεία καιευρήματα είναι:



Θέατρο (Λίνδος, νοτιοδυτικήπλευρά λόφου, κάτω από ναό Αθη-νάς): Η κυκλική ορχήστρα και τοκοίλο για τους θεατές ήταν λαξευ-μένα στην πλαγιά του λόφου. Σώ-ζονται οι προεδρίες, ειδικά δηλαδήκαθίσματα γύρω από την ορχήστραγια τους επίσημους. Το κοίλον απο-τελείτο από 19 σειρές καθισμάτωνκάτω από το διάζωμα και επτά σει-ρές πάνω από το διάζωμα. Από τις9 κερκίδες σώζονται μόνο 5. Η χω-ρητικότητα του θεάτρου ανερχότανστους 1800 θεατές.

Τετράστιο κτήριο (Λίνδος, νο-τιοδυτική πλευρά λόφου, κάτω απόναό Αθηνάς): Λείψανα τετράπλευ-ρου κτηρίου σώζονται στην προ-έκταση της σκηνής του θεάτρου.Στο εσωτερικό υπάρχουν κίονεςστις τέσσερις πλευρές, που στήριζανδίρριχτη στέγη και περιέβαλαν υπαί-θρια αυλή. Η είσοδος στη βορει-οδυτική πλευρά του κτηρίου συμ-πληρώνεται με πρόσταση (σειράκιόνων) που έφεραν επιστύλιο. Ηχωρητικότητά του ανερχόταν στους1500-1700 θεατές. Θα πρέπει ναπροοριζόταν για θρησκευτικές τε-λετές. Αργότερα στο χώρο κτίσθη-καν διαδοχικά τρεις χριστιανικέςεκκλησίες.

Βουκόπιον (Λίνδος, Βιγλί, βο-ρειοανατολικά της ακρόπολης): Τό-πος θυσιών. Στους γύρω βράχουςσώζονται 38 επιγραφές που ταυτί-ζουν το χώρο. Σημαντικός για τηνεπακριβή γνώση του Γεωμετρικούπαρελθόντος της Λίνδου είναι οναϊσκος από μικρούς ακατέργαστουςλίθους με πρόναο και είδος προθα-λάμου που πιθανώς να προοριζότανγια τη φύλαξη αναθημάτων προςμια άγνωστη ως τώρα θεότητα (10ος- 9ος αι. π.Χ.). Στη γύρω περιοχήεκτείνονταν τα νεκροταφεία τηςαρχαίας Λίνδου, από τα οποία ταδύο σημαντικότερα ταφικά μνημείαείναι:

Τάφος Κλεόβουλου (2ος-1ος αι.π.Χ.): Ταφικό μνημείο πλούσιας οι-κογένειας. Πρόκειται για κυκλικόκτίσμα, με επιμελημένη τοιχοδομίακαι θολωτή στέγη. Ιχνη τοιχογρα-φιών, όπως και το όνομα «ΑγιοςΑιμιλιανός» μαρτυρούν τη μεταγε-νέστερη μετατροπή του σε χριστια-νικό ναό.

Αρχοκράτειο (Λίνδος, θέση Καμ-πάνα Κράνας, λόφος δυτικά τηςακρόπολης): Ταφικό μνημείο λα-ξευμένο στο βράχο. Στην πρόσοψητου ορόφου είχαν στηθεί επιτύμβιοιβωμοί με τα ονόματα των νεκρώνστις βάσεις τους, ενώ στο εσωτερικόδιάδρομος οδηγούσε σε χώρο τα-

φικών τελετών. Στις πλευρές τουθαλάμου είναι λαξευμένοι 19 τάφοι.Η νεότερη ονομασία «Φραγκοκκλη-σιά» δημιουργεί την υπόθεση ότικατά την Ιπποτοκρατία χρησιμο-ποιήθηκε ως ναός.

Αρχαιολογικά ευρήματα (Κάλα-θος): Η γύρω περιοχή και ιδιαίτερακοντά στην παραλία Λώρυμα είναικατάσπαρτη από αρχαιότητες. Οαρχαίος Δήμος Κλασίων που ανήκεστο κράτος των Λινδίων επιβίωσεστη σημερινή γλώσσα παραφθαρ-μένος ως Κάλαθος.

Ιπποτικό φρούριο (500 μ. απότη Λάρδο - αρχές 15ου αι.): Σήμεραερειπωμένο. Η Λάρδος είχε δοθείστο Βινιόλο Βινιόλι και τους επιγό-νους τουμέχρι την τελική ανάκτησήτης από τους Ιππότες το 1404. Στηβρύση του χωριού ένας ιπποτικόςθυρεός υπενθυμίζει την περίοδοακμής του. Στα περίχωρα εντοπί-στηκαν ερείπια και άλλων μικρό-τερων φρουρίων, βίγλες - φρυκτω-ρίες και μια τουλάχιστον παλαι-οχριστιανική βασιλική σε ερειπιώδηκατάσταση.

Φυσικό Δάσος κυπαρισσιού στον ΕμπωναΤο δάσος καταλαμβάνει έκταση

1.350 στρεμμάτων περίπου καιεκτείνεται και από τις δύο πλευρέςτου επαρχιακού δρόμου Εμπωνας -Σιαννών, σε μια απόκρημνη, βρα-χώδη και δύσβατη πλαγιά του όρουςΑτταβύρου, που είναι το μεγαλύτεροκαι ψηλότερο, με υψόμετρο 1.216μέτρα, βουνό της Ρόδου

Σε πολύ μικρό μέρος της έκτασηςεμφανίζεται φλύσχης ενώ στο με-γαλύτερο ασβεστολιθικές μάζες, καιασβεστόλιθοι μεσοζωνικοί. Ασβε-στολιθογενής ρεντζινές και ορφνάμεσογειακά εδάφη, ασυνεχή καιαβαθή κατά το μεγαλύτερο μέροςσκελετικοί σχηματισμοί.

Ο ανώροφος του δάσους απαρ-

τίζεται από αιωνόβια δέντρα μεσο-γειακού κυπαρισσιού (Cupressussempervirens var. horizontalis), σεποσοστό 90-95%, ενώ ένα μικρόποσοστό καταλαμβάνει η τραχείαπεύκη (Pinus halepensis ssp. bru-tia).

Η βλάστηση του υπορόφου απο-τελείται από τα τυπικά είδη τηςζώνης των αείφυλλων πλατύφυλλωνκαι κυρίως από σχίνα, πουρνάρι,λιόπρινο, λίγο σπάρτο, λαδανιές,αλισφακιά, αφάνα, κ. λ. π.

Πολλά είδη ποωδών φυτών καιλουλουδιών όπως κίτρινες βιολέτες,είδη του γένους Orhrys και Orchis,ανεμώνες, κυκλάμινα και πολλάάλλα φυτρώνουν κατά θέσεις κυρίωςσε ξέφωτα του δάσους και στις σχι-σμές των βράχων και ανθίζουν απότις αρχές Φεβρουαρίου μέχρι αργάτην άνοιξη.

Κοιλάδα με τις ΠεταλούδεςΗ κοιλάδα των πεταλούδων εκτί-

νεται κοντά στο χωριό Θεολόγοςσε απόσταση 23 χιλιόμετρα Νοτι-οανατολικά από την πόλη της Ρό-δου. Διασχίζεται από τον ποταμόΠελεκάνο και είναι κοντά στηνΜονή της Καλοπέτρας. Σύμφωναμε την παράδοση παλαιότερα ηκοιλάδα ονομαζόταν Πελεκάνος,από το όνομα ενός δούλου του άρ-χοντα Αλέξανδρου Υψηλάντου. Οάρχοντας έφερε την κόρη του πουέπασχε από φυματίωση στην πε-ριοχή για να την γιατρέψει το καλόκλίμα του τόπου και έκτισε το Μο-ναστήρι της Καλοπέτρας (1782)στα ερείπια παλιότερου και έβαλετον δούλο του να την φυλάει. Ηαρχοντοπούλα αγάπησε τον δούλο,αλλά ο άρχοντας Υψηλάντης αρνή-θηκε να δώσει την κόρη του σεένα δούλο. Τότε αυτός αυτοκτόνησεαπό την πίκρα και τον καημό τουκαι έτσι ο τόπος πήρε το όνομάτου. Η όμορφη αυτή πεταλούδα

έχει πολλούς εχθρούς: βατράχους,σαύρες, καβούρια, αρκετά πουλιά,τον διώκτη της την νυκτερίδα καιτον φοβερότερο εχθρό της: τον άν-θρωπο. Πραγματικά, τα τελευταίαχρόνια οι πολλοί τουρίστες, Έλλη-νες και ξένοι δημιουργούν σοβαράπροβλήματα στις πεταλούδες, οιοποίες αναγκάζονται να αποσύρον-ται σε απόκρημνα μέρη για να απο-φύγουν τους «φιλόζωους» ανθρώ-πους. Η πεταλούδα αυτή δεν ζειμόνο στην Ρόδο, αλλά σε όλη τηνΜεσόγειο, την Ευρώπη και την Δυ-τική Ασία. Στη Ρόδο έχει εντοπιστείο μεγαλύτερος πληθυσμός της, αλλάστον ελλαδικό χώρο την συναντάμεκαι στην Βοιωτία, την Κρήτη, τηνΑττική, πολλά νησιά και αλλού. Λέ-γεται πως κυριότερος λόγος, πέρααπό τις άριστες κλιματολογικές συν-θήκες για την μεγάλη συγκέντρωσηπεταλούδων στη Ρόδο είναι η ύπαρ-ξη του πανέμορφου, όσο και σπά-νιου δέντρου «Υγράμβαρη» με τηναρωματική της ρητίνη.

Δεν πρέπει να χάσουμε• Πέριξ της Παλιάς Πόλης, το

παλαιό ενυδρείο, που ξεκίνησε τηλειτουργία του το 1934, το ναότου Πύθιου Απόλλωνα, που βρί-σκεται στο λόφο του Μόντε Σμιθκαι προσφέρει εξαιρετική θέα, τοεξαιρετικά ανακαινισμένο Ξενοδο-χείο των Ρόδων στο Νιχώρι, χτι-σμένο την περίοδο της ιταλοκρατίας,στις αρχές της δεκαετίας του 1920,καθώς και έναν περίπατο στο πάρκοΡοδίνι.

• Στον όρμο της Καλλιθέας ταανασκευασμένα ιαματικά λουτρά,όπως και τα παραδοσιακά σπίτιαμε τις πολύχρωμες προσόψεις στoχωριό Κοσκινού.

• Την Κοιλάδα των Πεταλούδων,τον γνωστό βιότοπο, σπάνιας οικο-λογικής αξίας, όπου ζουν οι πετα-λούδες της συνομοταξίας Panaxia

Ρόδος: Η αρχόντισσα της Δωδεκανήσου

Παραλία Ελλη

Ως Ελληνοαμερικανός, μεγάλωσα με την αγάπη

και το νόστο των γονέων μου για την ιδιαίτερή τους πατρίδα, την Κάρπαθο. Η αγάπη αυτή είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά

γιατί μέσα από τη δική τους λαχτάρα για τον τόποτους, ολοκληρώνουμε τη δική μας υπόσταση.

Νοιώθω ιδιαίτερα υπερήφανος για την καταγωγή μου

από το όμορφο νησί της Καρπάθου που μόνο προκομμένους ανθρώπους γεννά

και έχει να δείξει ιστορία, πολιτισμό και ατέλειωτες φυσικές ομορφιές.

Συγχαρητήρια και στον «Εθνικό Κήρυκα»για την πρωτοβουλία του

Γιώργος�και�Γαρυφαλιά�Σταματιάδη



Εκ μέρους του Συλλόγου των Τηλίων

η Πρόεδρος και τα μέλη

του Διοικητικού Συμβουλίου

εύχονται

σε όλους τους Τηλίους

Καλό Καλοκαίρι και προσκαλούν όλους τους ομογενείς

να επισκεφθούν τη μαγευτική Τήλο

με τη χιλιόχρονη ιστορία

και τον σπουδαίο πολιτισμό.

Η Πρόεδρος ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΚΟΥΣΤΑ-ΚΑΒΟΥΝΙΔΗ

και το Διοικητικό Συμβούλιο

PresidentAlexandra Kavounidis

Vice PresidentEkaterina Mavromichalis

SecretaryAnna G Kammas

Assistant SecretaryPopi Spantopanagos

TreasurerAnna Stratigakis

Board MembersDemetrios AntonarosJohn GiannourakisMichael KammasStefanis Kassiotis

SubstitutesPanagiotis HatzigeorgiouAnna Kakakios

Αγαθοεργός Σύλλογος Τηλίων Νέας Υόρκης «Πρόοδος»

Ο πρόεδρος ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΙΛΑΚΟΥΡΗΣτο Διοικητικό Συμβούλιο και άπαντα τα μέλη

του ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΕΡΙΩΝ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ«ΛΕΡΟΣ»

με χαρά συμμετέχουμε στην αφιερωματική έκδοση στα Δωδεκάνησα,

στην ιδιαίτερή μας πατρίδα τη Λέρο αλλά και στους Δωδεκανήσιους της Αμερικής.

Μέσα από τις σελίδες του «Περιοδικού»θα σεργιανίσουμε στα νησιά μαςθα γνωρίσουμε τις ομορφιές τους

τον πολιτισμό τους, τους φιλόξενους ανθρώπους τους.

Ενα σεργιάνι που θα μας οδηγήσει και στη Λέρο, το δικό μας νησί, και θα μας δώσει την ευκαιρία

να περπατήσουμε στα γραφικά δρομάκια της να ακούσουμε τα καμπαναριά μας,

τον αχό της θάλασσας.

Ευχαριστούμε τον «Εθνικό Κήρυκα» και ευχόμαστε σε όλους

Καλό ΚαλοκαίριWR

quadripunctaria.• Τους αγγειοπλάστες στον πα-

ραδοσιακό οικισμό του Αρχαγγέλου.Στην ευρύτερη περιοχή, τη Μονήτης Παναγίας Τσαμπίκας, η οποίαθεωρείται θαυματουργή για τις άτε-κνες γυναίκες και γι’ αυτόν το λόγοθα δείτε δεκάδες κέρινα ομοιώματαμωρών ως αφιερώματα, αλλά καιτις ειδυλλιακές Επτά Πηγές.

• Την «κυκλαδίτικη» Λίνδο μετα καπετανόσπιτα και την αρχαίαακρόπολη.

• Στην Κάμειρο τον αρχαιολο-γικό χώρο, το γραφικό λιμανάκιΦάνες, καθώς και τα παραδοσιακά-λιγότερο τουριστικά- χωριά Σάλα-κος και Ελεούσα.

ΠαραλίεςΗ Ρόδος βραβεύθηκε το 2012

με 32 «Γαλάζιες Σημαίες», ένα διε-θνές πρόγραμμα με συντονιστή τηνΕλληνική Εταιρία Προστασίας τηςΦύσης.

Η «Γαλάζια Σημαία» είναι έναδιεθνές σύμβολο περιβαλλοντικήςποιότητας παγκόσμια αναγνωρι-σμένο, που από το 1987 απονέμεταισε όσες ακτές και μαρίνες πληρούντις αυστηρές προϋποθέσεις του.

Ανάμεσα στα 32 συνολικά κρι-τήρια περιλαμβάνονται η ποιότητατων νερών κολύμβησης, η καθα-ριότητα, η οργάνωση, η πληροφό-ρηση, η ασφάλεια λουομένων καιεπισκεπτών και η προστασία τουπεριβάλλοντος της ακτής και τουπαράκτιου χώρου.

Τα κριτήρια του διεθνούς προ-γράμματος συνοψίζονται στις εξήςκατηγορίες:

• Καθαρότητα θάλασσας καιακτής (ποιότητα νερών κολύμβησης,μη απόρριψη στην περιοχή βιομη-χανικών και αστικών λυμάτων,επαρκείς κάδοι απορριμμάτων, συ-νεχής περιοδικός καθαρισμός τηςακτής).

• Οργάνωση ακτής (συνεχήςπληροφόρηση του κοινού για τηνποιότητα των νερών κολύμβησης,σχέδια δράσης για την αντιμετώπισητυχόν θαλάσσιας ρύπανσης απόατύχημα, απαγόρευση της κίνησηςοχημάτων και μοτοποδηλάτων στηνακτή, απαγόρευση της ελεύθερηςκατασκήνωσης και επαρκείς εγκα-ταστάσεις υγιεινής με ελεγχόμενοσύστημα αποχέτευσης).

• Ασφάλεια επισκεπτών (εκπαι-δευμένοι ναυαγοσώστες σε υπηρε-σία, προσφορά υπηρεσιών για άτομαμε ειδικές ανάγκες).

• Προστασία της φύσης και πε-ριβαλλοντική ευαισθητοποίηση (έν-τυπες πληροφορίες και οδηγίες συμ-περιφοράς στην ακτή και για πε-ριοχές με ευαίσθητο φυσικό περι-βάλλον, αναφορά στην οργάνωσηδραστηριοτήτων του διαχειριστήακτής).

Οι περισσότερες παραλίες τουνησιού σύμφωνα με το ΥπουργείοΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-ματικής Αλλαγής (Ειδική ΓραμματείαΥδάτων) διαθέτουν εξαιρετικής ποι-ότητας νερά.

Η Δημοτική Ενότητα με τις πε-ρισσότερες πανελλαδικά «γαλάζιεςσημαίες» (συνολικά είκοσι τέσσερις)είναι η Δημοτική Ενότητα Καλλι-θέας.

Το Μάιο του 2012, ο ενιαίοςΔήμος Ρόδου βραβεύθηκε με συ-νολικά 32 «Γαλάζιες Σημαίες». Πιοσυγκεκριμένα, οι παραλίες της Ρό-δου που έχουν βραβευθεί με «Γα-λάζια Σημαία» για το έτος 2012είναι οι εξής:Δημοτική Ενότητα Νότιας Ρόδου:Κιοτάρι 3Δημοτική Ενότητα Λινδίων: Λάρ-δος 1, Λάρδος 3Δημοτική Ενότητα Αφάντου:Αφάντου 2, Κολύμπια, Κολύμπια Α- ΛιμανάκιΔημοτική Ενότητα Καλλιθέας:Αμμούδες- Φαληράκι, Βαγιές - Λα-δικό, Βίγλα, Γούρνες, Καβουράκια,Καλλιθέα, Καταφύγιο, Κόκκινα, Λα-δικό - Αντονι Κουίν, Λαδικό Β -Πλάκα, Μαντώματα, Μαύρος Κάβος,Τραουνού Σπηλιές, Φαληράκι - Κα-θαρά, Φαληράκι - Καστράκι, Φα-ληράκι - Τραουνού, Φαληράκι A,Φαληράκι B, Φαληράκι C, Φαληράκι1, Φαληράκι 2, Φαληράκι 3, Φαλη-ράκι 4, Φαληράκι 5Δημοτική Ενότητα Ρόδου: Ρένη1Δημοτική Ενότητα Ιαλυσού: ΙξιάΒ

Ο Δήμος Ρόδου έχει προγραμ-ματίσει την πραγματοποίηση έργωνπου θα μετατρέψουν πολλές απότις παραλίες αυτές σε προσβάσιμεςγια άτομα με ειδικές ανάγκες. Οεξοπλισμός για κάθε παραλία θαπεριλαμβάνει ειδικό διάδρομο γιατην κίνηση των αμαξιδίων και τηνπρόσβαση των ατόμων με ειδικέςανάγκες, δύο αμφίβια αμαξίδια καιειδικά διαμορφωμένο αποδυτήριοτουαλέτα.

Ο Δήμος Ρόδου θα συμμετέχειπιλοτικά ως «φορέας λειτουργίας»στις παραλίες Τσαμπίκα, Λίνδος(κεντρική παραλία), Φαληράκι (κεν-τρική παραλία), Ελλη (κεντρικήπαραλία), κεντρική παραλία Ιαλυ-σού και Sunwing και θα έχει τηνυποχρέωση να τοποθετεί, να συν-τηρεί κατά τη διάρκεια της χρήσηςτου και να αποθηκεύει κατά τηχειμερινή περίοδο τον εξοπλισμόενώ θα μεριμνήσει για την εξασφά-λιση Ναυαγοσώστη ή Επόπτη.

Αξιοσημείωτη είναι η συνδρομήφορέων όπως τα σωματεία ομπρε-λάδων, τα ξενοδοχεία, διάφοροισύλλογοι, εθελοντές και σχολείαπου συνδράμουν τα μέγιστα προςτην κατεύθυνση αυτή.

Για το 2012 θα υποβληθούν τέσ-σερις νέες υποψηφιότητες ακτώνγια βράβευση: η παραλία Ελλη, ηπαραλία Τσαμπίκα, η παραλία Βλυ-χά και η κεντρική παραλία της Λίν-δου.

Οι παραλίες θα ετοιμαστούν σύμ-φωνα με τις προδιαγραφές του προ-γράμματος, θα αναρτηθεί έντυπουλικό στο οποίο θα αναγράφεταιότι είναι υποψήφιες για βράβευση,

θα ελεγχθούν και ένα χρόνο μετάευελπιστούμε να κυματίζει και σεαυτές η «Γαλάζια Σημαία».

Προτεινόμενες παραλίες1. Αγάθη: Αμμώδης παραλία,

απάνεμη. Βρίσκεται ανατολικά τηςπόλης της Ρόδου, δίπλα από το Χα-ράκι και απέχει τριάντα οκτώ χι-λιόμετρα από την πόλη της Ρόδουκαι δέκα χιλιόμετρα από τη Λίνδο.Για να φτάσει κανείς σε αυτήν πρέ-πει να διανύσει έναν καλό χωμα-τόδρομο δέκα χιλιομέτρων. Διαθέτειομπρέλες, ξαπλώστρες και καντίνες.

2. Αγιος Παύλος: Με βότσαλα,άμμο και πεντακάθαρα πράσινανερά. Βρίσκεται σ’ έναν μικρό κόλπομε δύο μικρές αμμουδιές, πολύ κον-τά στη Λίνδο και πενήντα χιλιόμε-τρα από την πόλη της Ρόδου. Στημία παραλία υπάρχουν ομπρέλες,ξαπλώστρες και καντίνα ενώ η άλληείναι ερημική και ενδείκνυται γιαόσους θέλουν να απολαύσουν τομπάνιο τους με ηρεμία.

3. Αντονι Κουίν: Ιδανική γιαυποβρύχιες καταδύσεις λόγω τηςυποθαλάσσιας μορφολογίας της έγι-νε διάσημη από τα γυρίσματα τηςταινίας «Τα κανόνια του Ναβαρόνε»που γυρίστηκαν εκεί με πρωταγω-νιστή το διάσημο ηθοποιό AnthonyQuinn. Περιβάλλεται από βράχιακαι διαθέτει πεντακάθαρα νερά.Διαθέτει μία μικρή προβλήτα πουδίνει τη δυνατότητα σε σκάφη πουτην επισκέπτονται να αγκυροβο-λήσουν. Απέχει δέκα πέντε χιλιό-μετρα νοτιοανατολικά από την πόλητης Ρόδου και τρία χιλιόμετρα απότο Φαληράκι. Εχει βραβευθεί με«Γαλάζια Σημαία».

4. Ασκληπιό: Κοντά στο χωριόΑσκληπιό, έχει καταγάλανα νεράκαι διακρίνεται για το δαντελένιομήκος της. Απέχει από την πόλητης Ρόδου πενήντα χιλιόμετρα. Δια-θέτει ομπρέλες, ξαπλώστρες καικαντίνα.

5. Αφάντου: Μεγάλη σε μήκος,με μικρά βότσαλα και άμμο και θά-λασσα που βαθαίνει απότομα. Δια-θέτει πολλά οργανωμένα σημεία,με ομπρέλες, ξαπλώστρες και καν-τίνες. Βρίσκεται στην ανατολικήπλευρά του νησιού και απέχει απότην πόλη της Ρόδου είκοσι δύο χι-λιόμετρα και από το χωριό Αφάντουμόλις δύο χιλιόμετρα. Διαθέτει εγ-καταστάσεις για beach volley καιbeach soccer. Δίπλα της βρίσκεταιτο διάσημο Golf Αφάντου. Εχειβραβευθεί με «Γαλάζια Σημαία».

6. Βαγιές: Βρίσκεται τριάνταοκτώ χιλιόμετρα από την πόλη τηςΡόδου και πολύ κοντά στη Λίνδο.Διαθέτει χρυσή άμμο και γαλάζιανερά και δεν συγκαταλέγεται στιςπολυσύχναστες παραλίες του νησι-ού. Εχει βραβευθεί με «Γαλάζια Ση-μαία».

7. Βλυχά: Αγαπημένη παραλίατων ντόπιων κατοίκων. Η θάλασσαβαθαίνει αργά και για το λόγο αυτόπροτιμάται κυρίως από οικογένειες.



Σάββατο 6 - Κυριακή 7 Ιουλίου 2013

Παμμακεδονική Ενωση Αμερικής και Μακεδονία

Στο επόμενο «Περιοδικό»

Δωρεάν με τον «Εθνικό Κήρυκα»

a bwww.ekirikas.com

Λιτόχωρο & Ολυμπος


Απέχει από την πόλη της Ρόδουσαράντα επτά χιλιόμετρα και απότη Λίνδο τρία χιλιόμετρα. Διαθέτειομπρέλες, ξαπλώστρες και καντί-νες.

8. Γεννάδι: Μεγάλη σε έκτασηπαραλία με άμμο και ψιλό βότσαλο.Διαθέτει οργανωμένα και μη οργα-νωμένα σημεία. Βρίσκεται στο ανα-τολικό άκρο του νησιού και απέχειαπό την πόλη της Ρόδου εξήντατρία χιλιόμετρα.

9. Γλύστρα: Παραλία με ψιλήάμμο. Ηρεμη παραλία, διαθέτει ομ-πρέλες, ξαπλώστρες και καντίνα.Απέχει πενήντα πέντε χιλιόμετρααπό την πόλη της Ρόδου.

10. Γλυφάδα: Βρίσκεται στονοτιοδυτικό τμήμα του νησιού. Απέ-χει από την πόλη της Ρόδου εβδο-μήντα χιλιόμετρα. Διαθέτει πράσινακρυστάλλινα νερά και πεύκα πουφτάνουν έως τα βράχια της θάλασ-σας.

11. Γούρνες: Κοσμοπολίτικη πα-ραλία στην ανατολική ακτή του νη-σιού, με ομπρέλες, ξαπλώστρες καιεστιατόριο. Απέχει δέκα περίπουχιλιόμετρα από την πόλη της Ρόδουκαι τέσσερα από το Φαληράκι. Δί-πλα από την παραλία Γούρνες υπάρ-χουν οι εξίσου διάσημες παραλίεςτου Νικόλα και η Οασις.

12. Ελλη: Θεωρείται ως η κα-λύτερη παραλία της Μεσογείου.Υποδέχεται κάθε χρόνο πλήθος επι-σκεπτών. Εκτείνεται κατά μήκοςτης πόλης και διαθέτει ομπρέλες,ξαπλώστρες και καντίνες.

13. Ιαλυσός: Είναι από τις πιοοργανωμένες του νησιού λόγω τουότι εκτείνεται κατά μήκος της λεω-φόρου Ηρακλειδών όπου λειτουρ-γούν μερικές από τις μεγαλύτερεςξενοδοχειακές μονάδες του νησιού.Αποτελείται από βότσαλα και άμμοενώ τα νερά βαθαίνουν απότομα.Η παραλία αυτή ενδείκνυται γιατους λάτρεις του surfing καθώςείναι ανοιχτή στους ανέμους. Απέχειαπό τη Ρόδο μόλις οκτώ χιλιόμε-τρα.

14. Ιξιά: Αποτελεί τη συνέχειατης παραλίας της Ρόδου. Οργανω-μένη παραλία με εγκαταστάσειςθαλάσσιων σπορ και άνεμο που ευ-νοεί το surfing.

15. Κάλαθος: Μήκους τεσσάρωνχιλιομέτρων με άμμο και ψιλό βό-τσαλο, διαθέτει σε πολλά σημείατης ομπρέλες, ξαπλώστρες και καν-τίνες. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικότμήμα του νησιού και απέχει απότην πόλη της Ρόδου πενήντα χι-λιόμετρα και από τη Λίνδο επτάχιλιόμετρα.

16. Καλλιθέα: Παραλία με πεύ-κα και φοίνικες. Κοντά στην παρα-λία βρίσκονται και οι θερμές ιαμα-τικές πηγές της Καλλιθέας. Βρίσκε-ται στο βορειοανατολικό τμήμα του

νησιού, σε απόσταση δέκα χιλιο-μέτρων από την πόλη της Ρόδου.Εχει βραβευθεί με «Γαλάζια Ση-μαία».

17. Κατσούνι: Ανάμεσα στηΛάρδο και την Κατταβιά, στην ανα-τολική ακτή του νησιού και πενήνταχιλιόμετρα από την πόλη της Ρόδου,η παραλία Κατσούνι διαθέτει χρυσήάμμο, καθόλου πέτρες και ιδανικόπεριβάλλον για οικογενειακά μπά-νια.

18. Κιοτάρι: Μεγάλη σε μήκος,με ψιλή άμμο, ομπρέλες και ξα-πλώστρες. Διαθέτει εγκαταστάσειςθαλασσίων σπορ και ταβερνάκιακατά μήκος του παρακείμενου πα-ραλιακού δρόμου για γευστικό φα-γητό. Απέχει από την πόλη της Ρό-δου εξήντα χιλιόμετρα. Εχει βρα-βευθεί με «Γαλάζια Σημαία».

19. Κολύμπια: Ησυχη παραλίαμε άμμο και ψιλό βότσαλο, με ομ-πρέλες, ξαπλώστρες και θαλάσσιαποδήλατα. Απέχει από την πόλητης Ρόδου είκοσι πέντε χιλιόμετρα.Εχει βραβευθεί με «Γαλάζια Ση-μαία».

20. Λαδικό: Με ψιλή άμμο, βρα-χάκια και ομπρέλες, απέχει δέκαπέντε χιλιόμετρα από την πόλη τηςΡόδου. Βρίσκεται στο ανατολικότμήμα του νησιού. Εχει βραβευθείμε «Γαλάζια Σημαία».

21. Λάρδος: Βρίσκεται στην νο-τιοανατολική πλευρά του νησιούμετά το χωριό Πεύκοι, εξήντα πέντεχιλιόμετρα από την πόλη της Ρόδουκαι κοντά στο χωριό Λάρδος. Δια-θέτει βότσαλα και άμμο. Διαθέτειομπρέλες, ξαπλώστρες, καντίνα,εστιατόρια και σημεία ενοικίασηςεξοπλισμού θαλάσσιων σπορ. Είναιη μοναδική παραλία στη Ρόδο πουέχει βραβευθεί με την ευρωπαϊκή«Γαλάζια Σημαία».

22. Λίνδος: Μία αμιγώς τουρι-στική παραλία που βρίσκεται κάτωαπό τον ομώνυμο οικισμό. Διαθέτειήσυχα κρυστάλλινα νερά, δύο αμ-μουδιές με ομπρέλες, ξαπλώστρεςκαι ταβέρνες. Απέχει εβδομήνταχιλιόμετρα από την πόλη της Ρό-δου.

23. Πεύκοι: Περιοχή με πολλέςεξοχικές κατοικίες ντόπιων κατοί-κων, διαθέτει οργανωμένη παραλία.Απέχει πενήντα έξι χιλιόμετρα απότην πόλη της Ρόδου.

24. Πρασονήσι: Παραλία μεάμμο, βρίσκεται στο νοτιότερο ση-μείο του νησιού. Αποτελεί παρά-δεισο για τους windsurfers, καθώςστην περιοχή πνέουν ισχυροί άνε-μοι, ειδικά τους μήνες Ιούλιο καιΑύγουστο. Διαθέτει σημεία ενοι-κιάσεως εξοπλισμού windsurfingκαι ταβέρνες με ντόπιες λιχουδιές.Απέχει από την πόλη της Ρόδουενενήντα δύο χιλιόμετρα.

25. Στεγνά: Παραλία με άμμοκαι βότσαλο, διαθέτει ομπρέλες,ξαπλώστρες, ταβέρνες ενώ παρέχει

στους επισκέπτες της δυνατότηταγια θαλάσσια σπορ. Απέχει από τηνπόλη της Ρόδου είκοσι εννέα χι-λιόμετρα.

26. Τραγανού ή Τραουνού:Δεκαπέντε χιλιόμετρα από την πόλητης Ρόδου και τέσσερα χιλιόμετρααπό το Φαληράκι, η παραλία Τρα-γανού ή Τραουνού είναι γνωστήγια τη σπηλιά στη μία της πλευρά.Σε κάποια σημεία της είναι οργα-νωμένη και διαθέτει ομπρέλες, ξα-πλώστρες και καντίνα. Εχει βρα-βευθεί με «Γαλάζια Σημαία».

27. Τσαμπίκα: Είκοσι έξι χιλιό-μετρα νοτιοανατολικά από την πόλητης Ρόδου και κάτω από το βράχοπου φιλοξενεί το διάσημο μοναστήριτης Παναγίας Τσαμπίκας της Ψιλής,η παραλία της Τσαμπίκας η παραλίατης Τσαμπίκας με τη χρυσή άμμοδιαθέτει ομπρέλες, ξαπλώστρες,καντίνες και εγκαταστάσεις για θα-λάσσια σπορ.

28. Φαληράκι: Μήκους τεσσά-ρων χιλιομέτρων μία από τις πιοοργανωμένες παραλίες του νησιού,με εγκαταστάσεις θαλασσίων σπορκαι bungee jumping, ομπρέλες, ξα-πλώστρες, beach bars, εστιατόρια,καφέ, με water park, βρίσκεταιδέκα τέσσερα χιλιόμετρα νοτιοα-νατολικά της πόλης της Ρόδου ενώαπέχει δέκα χιλιόμετρα από το αε-ροδρόμιο «Διαγόρας» της Ρόδου.Εχει βραβευθεί με «Γαλάζια Ση-μαία».

29. Φούρνοι: Μικρή παραλίακοντά στο χωριό Μονόλιθος με βο-τσαλάκια. Δεν είναι οργανωμένηαλλά ενδείκνυται για όσους επιθυ-μούν να απολαύσουν ένα ήρεμομπάνιο μακριά από την πολυκοσμία.Εάν επιθυμείτε να προστατευθείτεαπό τον ήλιο, θα πρέπει να μερι-μνήσετε για μία ομπρέλα.

30. Χαράκι: Παραλία την οποίαεπισκέπτονται κυρίως οικογένειες.Με βότσαλα και άμμο, σ’ ένα τμήματης διαθέτει ομπρέλες και ξαπλώ-στρες. Στον παραλιακό δρόμο λει-τουργούν εστιατόρια και καφέ. Απέ-χει τριάντα έξι χιλιόμετρα από τηνπόλη της Ρόδου.

ΠανηγύριαΟι σημαντικότερες θρησκευτικές

γιορτές - Δωδεκανησιακής εμβέλειαςπροσκύνημα στην Παναγιά της Κρε-μαστής (πρώτο 15νθήμερο Αυγού-στου) με πλούσιες εκδηλώσεις πο-λιτισμού, της Παναγιάς Τσαμπίκας(8/9), του Αγίου Σουλά σε μαγευ-τικό ορεινό περιβάλλον στην ομώ-νυμη Μονή στη Σορωνή (τέλος Ιου-λίου), της Παναγιάς Σκιαδενής στοχωριό Μεσαναγρός (Σάββατο τουΛαζάρου - Κυριακή του Θωμά) μελιτανεία εικόνας που γίνεται με τε-λετουργικό τρόπο θυμίζοντας αρ-χαίο δρώμενο περνώντας από ταγύρω χωριά και καταλήγοντας στοκαθολικό της Μεσαναγρού με επι-στροφή πάλι στο Σκιάδι, και της

Παναγιάς Υψενής στη Λάρδο. Πως θα πάτε

Αεροπορικώς μέσω Αθηνών:Υπάρχει καθηµερινή απευθείας αε-ροπορική σύνδεση µε προ-γραµµατισµένες πτήσεις µεταξύ τουΔιεθνούς Αεροδροµίου ΑθηνώνΕλευθέριος Βενιζέλος και του αε-ροδροµίου Διαγόρας της Ρόδου.

Απευθείας από τη Ρόδο εκτε-λούνται πτήσεις προς Κω, Λέρο,Μυτιλήνη, Κάρπαθο, Κάσο, Καστελ-λόριζο, Μύκονο, Σαντορίνη, Ηρά-κλειο Κρήτης και Θεσσαλονίκη.

Ακτοπλοϊκώς: Μεγάλα οχηµατα-γωγά πλοία συνδέουν το λιµάνι τουΠειραιά µε το λιµάνι της Ρόδου. Ταπλοία κάνουν ενδιάµεσες στάσειςστα νησιά της Πάτµου, Λέρου, Κα-λύµνου και Κω. Το ταξίδι διαρκείπερίπου 12 ώρες. Υπάρχουν επίσηςακτοπλοϊκές συνδέσεις µε άλλα νη-σιά της Δωδεκανήσου και την Κρήτη.

Και κάτι ακόμη: Από την Ρόδοαναχωρούν καραβάκια που πραγ-ματοποιούν ημερήσιες εκδρομές στακοντινά νησιά: Σύμη, Χάλκη, Κα-στελλόριζο και Τήλο!

Που θα μείνετεΟπως γίνεται αντιληπτό η Ρόδος

έχει πάρα πάρα πολλά ξενοδοχεία.Εμείς θα ...αλλάξουμε και θα προ-τίνουμε ξενοδοχεία μέσα στην ΠαλιάΠόλη.

Hotel Via Via (Πυθαγόρα 45,Τ/22410-77.027, www.hotel-via-via.com) Στην καρδιά της μεσαι-ωνικής πόλης, φιλόξενα και απλάδιακοσμημένα δωμάτια.

Μarco Polo Mansion (Αγίου Φα-ναρίου 42, 22410-25.562, www.mar-copolomansion.gr). Ρομαντικός ξε-νώνας, με έντονα χρώματα και αν-

τιθέσεις που δημιουργούν ένα εξαι-ρετικό αισθητικό αποτέλεσμα. Δια-θέτει επίσης αξιόλογο εστιατόριο.

Nikos & Takis (Παναιτίου 26-28, Τ/22410-70.773, www.nikostak-ishotel.com). Οι γνωστοί σχεδιαστέςΝίκος και Τάκης αναπαλαίωσαν μετο δικό τους γούστο το παλιό αρ-χοντικό ακριβώς πλάι στο Παλάτιτου Μεγάλου Μαγίστρου. Εντοναχρώματα στα δωμάτια, φιλική ατμό-σφαιρα και εσωτερική αυλή με θέαστα πολλά θετικά του.

Spirit of the Knights (Αλεξαν-δρινού 14, T/22410-39.765,www.rhodesluxuryhotel.com). Εξιευρύχωρες σουίτες, πολύ όμορφαδιακοσμημένες - η μία εξ αυτώνδιαθέτει χαμάμ. Το πρωινό προ-σφέρεται σε μια εσωτερική αυλήμε τρεχούμενα νερά. Η Αγγλίδαιδιοκτήτρια προσφέρει μοναδικήοικογενειακή φιλοξενία.

Avalon (Xάρητος 9, Τ/22410-31.438, www.avalonrhodes.gr). Σεένα κτίριο της περιόδου των ιππο-τών, οι καλαίσθητες ευρύχωρεςσουίτες πλαισιώνονται από μιαόμορφη εσωτερική αυλή για τοπρωινό.

Χρήσιμα τηλέφωναΔήμος Ρόδου 22413 61200Νοσοκομείο Ρόδου: 22410 80000Αστυνομία: 22410 23849

22410 44140Τροχαία: 22410 44132Τμήμα Τουρισμού: 2241027423Λιμεναρχείο: 22410 22220

22410 28888ΕΟΤ: 2241044330Τελωνείο Ρόδου: 22410 27358Δ.Ο.Υ. Ρόδου 22410 20855

22410 23852

Ρόδος: Η αρχόντισσα της ΔωδεκανήσουΣυνέχεια από τη σελίδα 17


Η Κάσος βρίσκεται μεταξύ Καρπά-θου και Κρήτης. Είναι το νοτιότεροκαι έκτο σε μέγεθος νησί της Δωδε-κανήσου με έκταση 66,41 τ.χμ. καιπληθυσμό 990 κατοίκους που κα-τανέμεται σε πέντε οικισμούς. Τογραφικό Φρυ είναι η πρωτεύουσα-λιμάνι του νησιού. Διοικητικά ορ-γανώνεται σε ένα Δήμο και υπάγεταιστο Επαρχείο Καρπάθου.

Είναι νησί βραχώδες και ορεινόμε μικρές καλλιεργήσιμες εκτάσειςκαι ενδιαφέρον φυσικό τοπίο (σπή-λαια Σελάι και Ελληνοκάμαρα πουχρησιμοποιήθηκε καθ’ όλη την αρ-χαιότητα και ως καταφύγιο στις πει-ρατικές επιδρομές).

Το νησί γνώρισε μεγάλη ναυτικήπαράδοση κατά τον 18ο-19ο αι.αλλά αργότερα είδε μεγάλο μέροςτου πληθυσμού να παίρνει το δρόμοτης μετανάστευσης (Αμερική καιΑυστραλία). Οι κάτοικοι ασχολούν-ται με τη γεωργία την κτηνοτροφίακαι την αλιεία οι περισσότεροι όμωςείναι ναυτικοί. Το νησί διαθέτειεξαιρετικές παραλίες και είναι ιδα-νικός τόπος ήσυχων διακοπών.

Το νησιωτικό σύμπλεγμα της Κά-σου (Κασονήσια) όπως και ολόκληρηη περιοχή που εκτείνεται από τηΣαρία (βορείως της Καρπάθου) μέχριτις δυτικές άκρες του νησιού είναισημαντικός βιότοπος της Μεσογει-ακής φώκιας monachus monachus.Τα Αρμάθια νησίδα βόρεια της Κάσουκατοικούνταν τον 19ο αι. όταν εξο-ρυσσόταν γύψος που εξαγόταν στηνΟδησσό. Γύρω από την Κάσο πολλέςακόμα βραχονησίδες χρησιμοποι-ούνται ως βοσκότοποι.

Το νησί, εκτός από την πρω-τεύουσα, το Φρυ, έχει άλλους τέσ-σερις οικισμούς: την Αγία Μαρίνα,το Πόλι («το» και όχι «η»), την Πα-ναγία και το Αρβανιτοχώρι.

ΦρυΓια την ονομασία του υπάρχουν

δύο εκδοχές. Κατά την πρώτη, είναιαπό το σχήμα φρυδιού που έχει.Κατά την άλλη, είναι παραφθοράτης λέξης Οθρυς. Ο οικισμός ιδρύ-θηκε το 1840 και τα πρώτα χρόνιακατά μήκος της παραλίας του Φρυ-διού λειτουργούσαν ταρσανάδες,στους οποίους κατασκευάζονταν ταξακουστά ξύλινα κασιώτικα ιστιο-φόρα. Στο Φρυ υπάρχει το γραφι-κότατο ψαράδικο λιμανάκι τηςΜπούκας, αντίστοιχο με αυτό τηςΝάουσας της Πάρου. Πλάι βρίσκεταιη εκκλησία του Αγίου ΣπυρίδωνοςΤριμυθούντος του Θαυματουργού,που είναι ο πολιούχος της Κάσουκαι γιορτάζει στις 12 Δεκεμβρίου.Δυτικά, περίπου στα 500 μ., βρί-σκεται ο Εμπορειός, το παλιό λιμάνιτης Κάσου με τη μικρή του αμμουδιά,που είναι και η «επίσημη» πλαζ τουνησιού.

Το ΠόλιΕίναι ο αρχαιότερος οικισμός της

Κάσου, κτισμένος στα 200μ. υψό-

μετρο πάνω σε λόφο. Εκεί υπήρχεαρχαία ακρόπολη και στην περιοχήέχουν ανασκαφεί τάφοι του 4ου αι-ώνα π.Χ. Να δείτε τη βυζαντινή εκ-κλησία του Αγίου Ονουφρίου, πουχρονολογείται από τον 12ο αιώνα.

Αγία ΜαρίναΕίναι ένας εκτεταμένος οικισμός

(και ο πολυπληθέστερος της Κάσου),πάνω από το Φρυ, με αρκετές συ-νοικίες. Παλαιότερα ήταν πρωτεύου-σα του νησιού και αποτελούσε έδρατης Δημογεροντίας.

ΑρβανιτοχώριΑπέχει περίπου 3 χλμ. από το

Φρυ και είναι κτισμένο σε μια μικρήεύφορη πεδιάδα. Κατά την παρά-δοση, το Αρβανιτοχώρι εποικίστηκεκατά τον 16ο αιώνα από Αρβανίτεςπου ήλθαν στην Κάσο ύστερα απότην ερήμωση της νήσου. Μια λαϊκήπαράδοση, πάντως, θέλει το όνοματου χωριού να προέρχεται από ένανκαπετάνιο κάτοικο του Αρβανιτο-χωρίου, που ντυνόταν με φορεσιέςαρβανίτικες. Στο κέντρο του χωριούδεσπόζει ο ναός του Αγίου Δημη-τρίου -ο καθεδρικός του Αρβανιτο-χωρίου-, που κτίστηκε το 1864.

ΠαναγιάΕίναι το χωριό με τα καπετανό-

σπιτα σε ένα λόφο πάνω από τονΕμπορειό. Βέβαια τα περισσότερασήμερα έχουν εγκαταλειφθεί, αλλάακόμα κι έτσι, είναι πανέμορφα.Εδώ γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύριτης Κάσου, κάθε Δεκαπενταύγουστο,στην εκκλησία της Κοιμήσεως τηςΘεοτόκου (1896), από όπου πήρετην ονομασία ο οικισμός. Κι εδώ θαδείτε και το πιο πολυφωτογραφη-μένο σημείο της Κάσου: τις περί-φημες έξι εκκλησιές. Πρόκειται γιαέξι εκκλησάκια κτισμένα στη σειρά,και συγκεκριμένα του Αγίου Χαρα-λάμπους, του Μεγάλου Αντωνίου,της Αγίας Κάρας (Αποτομή της κε-φαλής του Τιμίου Προδρόμου), τηςΑγίας Βαρβάρας, του Αγίου Ιωάννουκαι του Αγίου Νικολάου, αρχιεπι-σκόπου Μύρων της Λυκίας και Θαυ-ματουργού. Λέγεται πως σε εκείνοτο σημείο βρισκόταν κάποιος αρχαίοςναός των νυμφών.

ΙστορίαΗ Κάσος, το νοτιότερο και πλη-

σιέστερο προς την Κρήτη νησί τηςΔωδεκανήσου, αποτελεί ουσιαστικάτον τελευταίο κρίκο της αλυσίδαςανάμεσα στη Μικρά Ασία και τηνΚρήτη.

Τα πρωϊμώτερα ίχνη κατοίκησηςστο νησί χρονολογούνται στην Υστε-ρη Νεολιθική/Πρώιμη Εποχή τουΧαλκού (4η και 3η χιλιετία π.Χ.).Κατά τη Μέση και την αρχή τηςΥστερης Εποχής του Χαλκού (έωςτο 1450 π.Χ. περίπου), υπάρχουνενδείξεις μόνιμης πλέον εγκατάστα-σης, με έντονα μινωικά χαρακτηρι-στικά, στο νοτιοδυτικό άκρο τουνησιού, γύρω από τον ασφαλή κόλποΧέλατρο. Κατά τη μυκηναϊκή πε-

ρίοδο το κέντρο δραστηριότηταςμεταφέρεται στο βόρειο τμήμα, στηφυσικά οχυρή θέση Πόλιν.

Ο Ομηρος στο Β’ της Ιλιάδαςαναφέρει την Κάσο να μετέχει, μαζίμε άλλα νησιά της Δωδεκανήσου,στον Τρωικό πόλεμο.

Κατά τους ιστορικούς χρόνους ηαρχαία πρωτεύουσα, ομώνυμη τουνησιού κατά τον Στράβωνα, παρέ-μεινε στην περιοχή Πόλιν, γύρωαπό το ύψωμα της μυκηναϊκής ακρό-πολης. Η διάσπαρτη κεραμεική απότην κορυφή του υψώματος χρονο-λογείται από την Υστερη Νεολιθι-κή/Πρώιμη Εποχή του Χαλκού έωςτην παλαιοχριστιανική περίοδο καιμαρτυρεί τη συνεχή κατοίκηση τηςθέσης, η οποία, μαζί με τη λωρίδαπου τη συνδέει με το λιμάνι στοΕμπορειό, αποτέλεσε διαχρονικά

τον κύριο οικιστικό πυρήνα στονησί.

Οι Κάσιοι απαντούν για πρώτηφορά στους φορολογικούς καταλό-γους της Αθηναϊκής Συμμαχίας του5ου αι. π.Χ., ενώ η αναγραφή τουεθνικού Κάσιος σε ελληνιστικές επι-γραφές έξω από τα όρια του ροδια-κού κράτους αποδεικνύει την ανε-ξαρτησία του νησιού κατά την πε-ρίοδο αυτή. Το 275/4 π.Χ. Κάσιοιμαρτυρούνται στη Δήλο και συμπε-ριλαμβάνονται στον κατάλογο τωνανεξάρτητων πόλεων, μεταξύ τωνοποίων και η Ρόδος. Η παρουσίαωστόσο υστεροελληνιστικών επι-γραφών με ροδιακά δημοτικά δη-λώνει την τελική υπαγωγή της στοροδιακό κράτος, γεγονός που θαπρέπει να συντελέστηκε κατά τοπρώτο μισό του 2ου αι. π.Χ. Σύμ-

φωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα ηΚάσος δεν έκοψε δικό της νόμισμακαι χρησιμοποιούσε το ροδιακό. Οιγνώσεις μας ωστόσο για την ιστορίατης Κάσου κατά την περίοδο τηςενσωμάτωσης στο ροδιακό κράτοςπου μαρτυρείται έως και τους ρω-μαϊκούς χρόνους είναι περιορισμένες.

Κατά τη ρωμαϊκή και την παλαι-οχριστιανική περίοδο η κύρια εγ-κατάσταση του νησιού φαίνεται ότιμεταφέρθηκε στην παραλία γύρωαπό τον όρμο του Εμπορειού, όπουέχουν εντοπισθεί τα ίχνη δύο πα-λαιοχριστιανικών βασιλικών. Δύοακόμη βασιλικές βρίσκονται στηθέση Μαρίτσα, στα ανατολικά, ενώμία πέμπτη θα πρέπει να τοποθε-τηθεί στην περιοχή της Παναγίας.

Κατά τη διαίρεση της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας σε επαρχίες επί Διο-κλητιανού (284-305), η Κάσος υπήχ-θη στην ΚΘ’ επαρχία, υπό ηγεμόναμε έδρα τη Ρόδο, όπου υπάγοντανκαι οι εκκλησιαστικές επισκοπές.Κατά τη διαίρεση του Βυζαντινούκράτους σε θέματα όμως αποχωρί-σθηκε από το ΙΘ’ θέμα των Κιβυρ-ραιωτών και εντάχθηκε στο θέματης Κρήτης. Από τη Βυζαντινή καιμεσαιωνική περίοδο, οι πληροφορίεςμας για το νησί είναι ελάχιστες.

Το 1207 το νησί κατελήφθη απότους Ενετούς της Κρήτης. Το 1311οι ιππότες του Αγίου Ιωάννου επι-χείρησαν να το καταλάβουν, αλλάέπειτα από μεσολάβηση του Πάπαη Κάσος και η Κάρπαθος επέστρεψαντο 1315 στην κατοχή των Ενετώντης Κρήτης έως το 1537, οπότε κα-τελήφθησαν από τους Τούρκους. ΟΣουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, αντίετήσιου φόρου (μακτού) 1000 γρο-σίων παραχώρησε στους Κάσιους

Κάσος: Πλούσια σε φυσική ομορφιά


την αυτοδιοίκηση τους. Η Κάσοςαναφέρεται ως ερημονήσι από πε-ριηγητές του 16ου αι. Ξανακατοι-κήθηκε ωστόσο, όπως αποδεικνύεταιαπό τα πατριαρχικά έγγραφα του1622, όπου αναφέρεται ότι απο-σπάσθηκε από την ΑρχιεπισκοπήΚαρπάθου και έγινε πατριαρχικήεπαρχία που παραχωρήθηκε στονπατριαρχικό οφικιάλιο Υαλέα. Οινέοι οικισμοί, Αρβανιτοχώρι καιΑγία Μαρίνα, χτίζονται μακριά απότη θάλασσα, από τον φόβο των πει-ρατών, οι οποίοι από ήδη πριν απότην άλωση της Κωνσταντινούποληςτο 1204 και γιά τους επόμενουςπέντε αιώνες λυμαίνονταν τα νησιά.Παράλληλα επιβιώνει και ο οικισμόςγύρω από την ακρόπολη στο Πόλιν.

ΠαραλίεςΗ ακτογραμμή της Κάσου είναι

γεμάτη από παραλίες κάθε λογής.Είναι αδύνατο, για οποιονδήποτεεπισκέπτη, να μη βρει στην Κάσο,παραλία να ταιριάζει στις συνήθειεςκαι το γούστο του. Αλλες απότομεςμε βράχια, ιδανικές για βουτιές, άλ-λες με άμμο, πρόσφορες για τα κα-θιερωμένα θαλασσινά παιχνίδια, άλ-λες με βότσαλα, μικρές ή μεγάλες,οργανωμένες ή ερημικές.

Στον Εμπορειό υπάρχει οργανω-μένη παραλία, περιστοιχισμένη απόδύο ταβέρνες και ένα ζαχαροπλα-στείο, ότι χρειάζεται για μια πλήρηκαλοκαιρινή ημέρα.

Στην δυτική πλευρά του νησιούβρίσκεται η παραλία Αμμούα, στηνπεριοχή του Αντιπεράτου βρίσκονταισε σειρά τέσσερις μοναχικές παρα-λίες με βοτσαλάκια σε όλα τα χρώ-ματα, ιδανικές για όσους αποφεύ-γουν την πολυκοσμία.

Στο νότιο μέρος, πιο γνωστή είναιη παραλία της Χελάτρου, με το φυ-σικό λιμάνι, που χρησιμοποιήθηκεστην αρχαιότητα, από τους Μινωίτεςναυτικούς. Η παραλία είναι πάνταπροστατευμένη από τους ανέμους,ενώ στα ανοιχτά της, σχηματίζονταιμοναδικά κύματα, κάνοντας το ση-μείο, μικρό παράδεισο για τους λά-τρεις της ιστιοσανίδας.

Ανάμεσα στις παραλίες της Κάσου

ξεχωρίζει αναμφισβήτητα εκείνηπου βρίσκεται στο πολύ κοντινό νη-σάκι Αρμάθια. Η θέα της, που πραγ-ματικά σε καθηλώνει, είναι έναςαπίστευτος συνδυασμός τροπικούκαι κυκλαδίτικου τοπίου. Από πολ-λούς θεωρείται, και όχι άδικα, μιααπό τις ωραιότερες παραλίες τηςμεσογείου. Η παραλία στα Αρμάθιαείναι προσβάσιμη μόνο από τη θά-λασσα, με καΐκι, γεγονός που δίνειστην επίσκεψη, εκτός από τη συγ-κίνηση για την ομορφιά, και μιανότα ρομαντισμού.

Στο νησί υπάρχουν πολλές άλλεςπαραλίες προσβάσιμες μόνο από τηθάλασσα, χωρίς όμως να υπάρχουντακτικά δρομολόγια προς αυτές.Πάντως, με λίγη καλή διάθεση, βρί-σκεται πάντα ο τρόπος να τις επι-σκεφτεί κανείς. Θα διαπιστώσει ότιπραγματικά αξίζει τον κόπο.

ΠανηγύριαΤα αυθόρμητα γλέντια είναι η

πιο αυθεντική έκφραση της ψυχήςτης Κάσου και από τις πιο δυνατέςεκπλήξεις που μπορεί να προσφέρειστον επισκέπτη. Υπάρχουν όμως καιτα προγραμματισμένα γλέντια, οιγάμοι - στους οποίους είναι καλε-σμένο όλο το νησί - και τα πανηγύριατης Αγίας Μαρίνας (17 Ιουλίου),του Χριστού (6 Αυγούστου), τηςΠαναγίας (15 Αυγούστου), του ΑγίουΦανουρίου (27 Αυγούστου), τουΑγίου Μάμα (2 Σεπτεμβρίου), τηςΠαναγίας του Ελλέρου (8 Σεπτεμ-βρίου), του Αγίου Δημητρίου (26Οκτωβρίου), του Αγίου Γεωργίουστις Χαδιές (23 Απριλίου ή τη Λαμ-πρή Τρίτη).

Η Παναγία, το παλιό χωριό τωνκαπεταναίων και των καραβομα-ραγκών, κατοικείται τον χειμώνααπό ελάχιστους κατοίκους. Ομωςτον δεκαπενταύγουστο φιλοξενείτη μεγαλύτερη συγκέντρωση Κα-σιωτών και επισκεπτών. Εδώ γίνεταιστη χάρη της Πέρα Παναγίας τομεγαλύτερο πανηγύρι. Η Πέρα Πα-ναγία γιορτάζει, όπως πριν από 20,50 ή 100 χρόνια, και «αρμενίζει»στολισμένη με τα γιορτινά «σινιάλα»καραβιού. Προτού ακόμη τελειώσει

η Λειτουργία καιη λιτάνευση τηςεικόνας της Πα-ναγίας, οι ειδι-κοί για τους γά-μους και τα πα-νηγύρια ερασι-τέχνες μάγειροι-οι οποίοι ποτέδεν έχουν πιά-σει κουτάλα στοσπίτι τους- ετοι-μάζουν τα φα-γητά σε μεγάλακαζάνια στημέ-να στις «παρα-νιστιές» όπουκαίει η φωτιάαπό θυμάρια καιξύλα.

Το παραδο-σιακό πιάτο τουπανηγυριού πε-

ριλαμβάνει πιλάφι με κανέλα, ταφοβερά ντολμαδάκια, πατάτες τη-γανητές και κοκκινιστά αρνιά καικατσίκια. Το τύλιγμα των περίφημων,μικροσκοπικών κασιώτικων ντολμά-δων αποτελεί μια ξεχωριστή ιερο-τελεστία.

Αποβραδίς δεκάδες γυναίκες, ηκάθε μια με την ποδιά της, τυλίγουνμε τέχνη τόσα ντολμαδάκια, όσαχρειάζονται για να φάνε κοντά 2.000πανηγυριώτες, αλλά να μείνουν καιγια μεζέ σε όλη τη διάρκεια τουπανηγυριού. Πλάθουν επίσης και

ένα πλήθος επίσης μικροσκοπικάκεφτεδάκια που τα σερβίρουν γιαμεζέ.

Το πανηγύρι της Παναγίας είναιτο μοναδικό στην Κάσο που ακόμηστρώνονται οι τεράστιες τάβλες γιανα φάνε με τη σειρά πρώτα οι γυ-ναίκες και τα παιδιά και μετά οι άν-τρες. Τα πιάτα, το κρασί και τοψωμί, φτάνουν στη «σάλα» χέρι μεχέρι. Τα σερβίρουν οι άνδρες, οιοποίοι φορούν μια ειδική άσπρηποδιά. Μετά το φαγητό αρχίζει τογλέντι με τη λύρα, το λαούτο, τουςχορούς (τη σούστα και το ζερβό),τις μαντινάδες και τις ποιητικές συ-νομιλίες, που κρατά όσο και η όρεξητων γλεντιστών για παραδοσιακήδιασκέδαση, συχνά και ως το ξημέ-ρωμα.

ΑγορέςΠλην τυριών και γαλακτοκομικών

εν γένει προϊόντων, η Κάσος φημί-ζεται για το θυμαρίσιο μέλι της,που είναι όντως εξαίσιο. Και βεβαίωςυπάρχουν και τα γλυκά, που είναι«αδελφά» της Κρήτης. Δοκιμάστετα μοσχοπούγκια.

Πως θα πάτεΤο νησί συνδέεται ακτοπλοϊκά

με την Κρήτη και τον Πειραιά (τηλ.πληροφ. 210.4226000). Αεροπορικάσυνδέεται με την Αθήνα μέσω Κρή-της, Ρόδου και Καρπάθου (τηλ. πλη-ροφ. 22450.41555, 22450.49241,22410.24255, 210.9269111, τηλ.Ολυμπιακής (νέο) για όλη την Ελ-

λάδα: 801.11.44444).Που θα μείνετε

Στο Φρυ, στα studios «Evita Vil-lage» (τηλ. 22450 41731,6972703950), «Γαλανού View» (τηλ.22450 41235), στα παραδοσιακάδιαμερίσματα «Angelica’s» (τηλ.6992 673.833), στα διαμερίσματα«Blue Sky» (τηλ. 22450 41047),«Ευήλια» (τηλ. 22450 41661), «Dim-itris Apartments» (τηλ. 2245041792), «Captain’s House» (τηλ.22450 41801) στα δωμάτια «Φαν-τάσης» (τηλ. 6977 905.156) και«Φρυ» (τηλ. 22450 41495), στα ξε-νοδοχεία «Αναγέννησις» (τηλ. 2245041495), «Ανεσις» (τηλ. 2245041201) και «Φλοίσβος» (τηλ. 2245041284).

Στο Αρβανιτοχώρι, στο ωραίο«Αερικό» (τηλ. 22450 41369).

Στον Εμπορειό, στα δωμάτια μετην πολύ ωραία θέα «Γαλήνη» (τηλ.22450 41890) και «Μελτέμι» (τηλ.22450 41 488), στα διαμερίσματα«Ακρογιάλι» (τηλ. 22450 41131)και «Μποργιανούλα» (τηλ. 2245041495).

Στην Παναγία, στα διαμερίσματα«Θεοξένια» (τηλ. 22450 41311).

Χρήσιμα τηλέφωναΔήμος Κάσου 22450 41277Λιμενικός Σταθμός 22450 41288Αστυνομικός Στ. 22450 41222Υγειονομικός Στ. 22450 41333Αεροδρόμιο 22450 41444Υ.Π.Α. 22450 41587

Ωρες ιατρείου: Δευτέρα 9 π.μ. - 12 μεσημέρι • Τρίτη 9 π.μ. - 4:30 μ.μ.Πέμπτη 1μ.μ. - 4:30μ.μ. • Παρασκευή 8:30 π.μ. - 12 μεσημέρι

Δεκτές οι κυριότερες ασφάλειεs: United, Oxford, Cigna, BC/BS, Aetna, Medicare

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ, MDΙατρός Ωτορινολαρυγγολόγος

Νευροθεραπεία xρόνιων παθήσεων αυτιών

Ο Ωτορινολαρυγγολόγος Γεώργιος Αλεξιάδης αποφοίτησετο 1994 από το Νew York University. Εκανε την πρακτικήτου εξάσκηση το 2000 στο ίδιο νοσοκομείο και το 2002 τοFellowship όπου ειδικεύτηκε στην Νευροτολογία.Συνεργάζεται με το ΝΥΕΕ ως Ωτολόγος/Νευροτολόγος, ειδι-κευμένος στην απώλεια ακοής, μολύνσεις, βόμβοι και όγκοιαυτιών.

Δέχεται και στα δύο του ιατρεία:

1430 2nd Avenue, Suite 110, New York, NY 10021

380 Second Avenue, 9th Floor, New York, NY 10010

Tηλ.: (646) 438-7823


Η Κάλυμνος είναι γνωστή ως πα-τρίδα των σφουγγαράδων. Αν και ηΚάλυμνος αναπτύσσετε σε τουρι-στικό κέντρο, μπορείτε ακόμα ναγευθείτε την αυθεντική νησιώτικηζωή και να απολαύσετε τους σφουγ-γαράδες εν ώρα δουλειάς. Σ’ αυτότο πανέμορφο νησί, θα απολαύσετεωραίους περιπάτους, θα κολυμπή-σετε σε πανέμορφες παραλίες μεσπήλαια, και θα ανακαλύψετε τοπίατα οποία είναι ακόμα «παρθένα» -όπως για παράδειγμα το χωριό Βαθύπου βρίσκεται κρυμμένο σε μία πα-νέμορφη πράσινη κοιλάδα. Λόγωτου ότι είναι ορεινό νησί, η Κάλυμνοςείναι ένα από τα καλύτερα μέρηγια να κάνετε ορειβασία. Επίσηςστις περισσότερες παραλίες του νη-σιού δίνεται η δυνατότητα για διά-φορα θαλάσσια σπορ. Μην ξεχάσετενα κάνετε μία εκδρομή με καΐκιαπό τα Πόθια στα νησάκια Τέλενδοςκαι Ψέριμος. Τα ηλιοβασιλέματα τηςΤελένδου έχουν την ίδια μαγεία μετα ξακουστά ηλιοβασιλέματα τηςΣαντορίνης!!!

ΙστορίαΤο νησί της Καλύμνου έχει πα-

ρόμοια ιστορία με όλα τα υπόλοιπανησιά της Δωδεκανήσου. Η Κάλυ-μνος κατοικείται από την προ-Μι-νωϊκή εποχή. Στην αρχαιότητα ονο-μαζόταν Καλύδνα.

Μετά τον θάνατο του ΜεγάλουΑλεξάνδρου, ένας από τους διαδό-χους του, ο Πτολεμαίος ο 1ος τηςΑιγύπτου, ανέλαβε την εξουσία όληςτης Δωδεκανήσου. Οι κάτοικοι τουσυμπλέγματος ήταν οι πρώτοι Ελ-ληνες που έγιναν Χριστιανοί επειδήοι Απόστολοι Παύλος και Ιωάννηςπεράσανε από εκεί για να διδάξουντη θρησκεία τους. Κατά τη διάρκειατων Βυζαντινών χρόνων η Κάλυμνοςήταν ένα ισχυρό νησί όπως και όλατα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκανήσουέως και περίπου τον 7ο αιώνα μ.Χ.οπότε και άρχισαν να προσελκύουνδιάφορους κατακτητές λόγω τηςστρατηγικής τους θέσης. Τον 14οαιώνα οι Ιππότες του Τάγματος τουΑγ. Ιωάννη κυριάρχησαν στα Δω-δεκάνησα και κατά συνέπεια καιστην Κάλυμνο. Ακολούθησαν οιΤούρκοι το 1522 έως και το 1912οπότε και κατέλαβαν το νησί οι Ιτα-λοί.

Γύρω στα 1850 οργανώνεται τολιμάνι της Πόθιας, η νέα πρωτεύου-σα του νησιού. Το 1912 η Κάλυμνοςπερνά στην ιταλική κατοχή, η οποίαδιαρκεί ως το 1943. Στις αρχές τηςδεκαετίας του 1930 κτίζονται ταδύο μεγάλα οικοδομήματα, τουΕπαρχείου και του Δημαρχείου, πουκοσμούν την παραλιακή ζώνη. Κατάτην περίοδο 1943 - 1945 το νησίτελεί υπό γερμανική κατοχή.

Μετά τη λήξη του 2ου Παγκο-σμίου Πολέμου ενσωματώνεται, μαζίμε τα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκα-νήσου, επίσημα και οριστικά στα

όρια του ελληνικού κράτους, στις 7Μαρτίου του 1948. Η νεότερη ιστο-ρία της Καλύμνου συνδέθηκε ιδιαί-τερα με την αλιεία, την επεξεργασίακαι το εμπόριο του σφουγγαριού.Μάλιστα μετά τον 2ο ΠαγκόσμιοΠόλεμο η Κάλυμνος παραμένει ημοναδική ελληνική σπογγαλιευτικήδύναμη, με εξαγωγές στην Ελλάδακαι στο εξωτερικό, έτσι που να είναιμέχρι σήμερα γνωστή ως το Νησίτων Σφουγγαράδων.

Αξίζει να δείτεΑκρόπολη Πόθιας (βόρεια της

Πόθιας): Διακρίνονται μόνο τα θε-μέλια αρχαίου οχυρού της Ελληνι-στικής Περιόδου χτισμένου σε βρα-χώδη περιοχή. Οι ορθογωνιασμένοιλίθοι του ενσωματώθηκαν σε νεό-τερες οικίες της Πόθιας.

Δάμος (Δάμος = Δήμος στα Δω-ρικά - βόρεια του δρόμου Χώρα-Ελιές): Πλούσιος αρχαίος οικισμόςπου έφτασε στο απόγειο της ακμήςτου τους Πρώιμους Ελληνιστικούςέως και τους Υστερους Ρωμαϊκούςχρόνους. Ανάμεσα στα καλά διατη-ρημένα κτίσματα ξεχωρίζουν ερείπιαμεγάλου συγκροτήματος λουτρώνα,πλακόστρωτος κλιμακωτός δρόμος,οικίες, εργαστήρια, λαξευτά πηγάδια,ίχνη ισοδομικού τείχους, λαξευτοίκαι θαλαμοειδείς τάφοι με πολύτιμακτερίμσατα και άλλα ευρήματα.

Ιερό Δηλίου Απόλλωνα (ΝΑτου Δάμου, περιοχή Πηγάδια): Οχώρος αποτελούσε τον επισημότεροκαι σπουδαιότερο τόπο λατρείαςτης αρχαίας Καλύμνου και λειτουρ-γούσε ως πολιτικό και θρησκευτικόκέντρο των Καλυμνιακών δήμων καιφυλών. Πλούσια ευρήματα, όπωςεπιγραφές, βάσεις αγαλμάτων, ει-δώλια, σπασμένα πήλινα αγγεία κ.ά.αποδεικνύουν τη λατρευτική χρήσητου χώρου από τις αρχές της 1ηςπ.Χ. χιλιετίας (Γεωμετρική Περίοδος)αδιάκοπα έως την ΠαλαιοχριστιανικήΕποχή. Το Ιερό αποκτά μνημειακάοικοδομήματα λατρευτικού και πο-λιτικού χαρακτήρα τον 4ο και 3οπ.Χ. αιώνα.

Ναός Δηλίου Απόλλωνα (4οςαι. π.Χ.): Ιωνικού ρυθμού, κατα-σκευασμένος εξ ολοκλήρου απόμάρμαρο. Οι κίονες του σώζονταιστο ναό της Παναγίας της Κεχαρι-τωμένης στη Χώρα, ενώ βάσεις καιάλλα αρχιτεκτονικά μέλη χρησιμο-ποιήθηκαν στον ερειπωμένο παλαι-οχριστιανικό ναό του «Χριστού τηςΙερουσαλήμ». Μεταξύ 391-435 μ.Χ.καταστρέφεται ο ναός και το Ιερόκαι στη θέση του, με υλικό από ταοκοδομήματά του, αναγείρονταιπρώτα ο ναός Χριστός της Ιερουσα-λήμ και λίγο αργότερα η Αγία Σοφίαη Ευαγγελίστρια.

Χριστός της Ιερουσαλήμ (5οςαι. μ.Χ.): Τρίκλιτη παλαιοχριστιανικήβασιλική κτισμένη με αρχαίο οικο-δομικό υλικό από τον Ιωνικό Ναότου Δηλίου Απόλλωνα. Σύμφωνα μετην παράδοση το ναό έκτισε η ΑγίαΕλένη ή ο Αρκάδιος κατά την επι-

στροφή τους από την Ιερουσαλήμ.Εχει αποκαλυφθεί ωραίο ψηφιδωτόστο νότιο κλίτος παρόμοιο με ψη-φιδωτά βασιλικών της Κω. Ο ναόςκαταστράφηκε στα μέσα του 6ουαιώνα από σεισμό και επισκευάστηκεάμεσα αλλά εγκαταλείφθηκε ορι-στικά τον 7ο αιώνα εξαιτίας τωνΑραβικών θαλάσσιων επιδρομών.

Αγία Σοφία ή Ευαγγελίστρια(κοντά στο Χριστό της Ιερουσαλήμ,τέλη 5ου ή αρχές 6ου μ.Χ. Αι ):Επιβλητικός τρίκογχος ναός που κα-ταστράφηκε από τον σεισμό του554μ.Χ. και επισκευάσθηκε στη συ-νέχεια. Εγκαταλείπεται οριστικά τον7ο αιώνα, ενώ την Υστεροβυζαντινήπερίοδο ανεγείρεται μπροστά απότην αψίδα του Ιερού Βήματος πα-ρεκκλήσιο ερειπωμένο σήμερα. Οιανασκαφές δεν αποκάλυψαν πλήρωςτο ναό. Από τον εσωτερικό διάκοσμοσώζονται εντυπωσιακά πολύχρωμαψηφιδωτά δαπέδου.

Καστέλλι (στην ομώνυμη περιο-χή): Βυζαντινό φρούριο για τονέλεγχο της θάλασσας ανάμεσα στηνΚάλυμνο και την Τέλενδο, σε πε-ριοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους.Το φρούριο (σε χρήση μέχρι τον 9οή και τον 10ο αιώνα), σε εξαιρετικήστρατηγική θέση, αξιοποιεί τη φυ-σική διαίρεση του υψώματος σε δύοανισοϋψή επίπεδα, έτσι ώστε νααμύνεται σε επιθέσεις από στεριάκαι θάλασσα. Στο εξωτερικό τείχοςανοίγονται πύλες ενώ η παροχή νε-ρού διασφαλίζεται από υδατοδεξα-μενές.

Κάστρο Χώρας ή Μεγάλο Κά-στρο (τέλη 15ου αι.): Σε φυσικόύψωμα 255μ με μια μοναδική πύληεισόδου υψώνεται η καστροπολιτείατης Ιπποτοκρατίας στην παρούσα

της μορφή, αν και η ανθρώπινηδραστηριότητα στο χώρο χρονολο-γείται από τα προϊστορικά χρόνια.Εχουν ανακαλυφθεί αξιόλογα ευ-ρήματα Κλασικών και Ελληνιστικώνχρόνων. Οι πρώτες οχυρώσεις χρο-νολογούνται κατά τον 11ο αιώνα.Μεσολαβεί ο μεγάλος σεισμός του1492, και στα 1495 το Νέο Κάστροείναι έτοιμο. Στο μέσο του ανατο-λικού τείχους υψώνεται συγκρότημαπύργων για κανόνια. Δύο εντοιχι-σμένα οικόσημα του 1519 μαρτυ-ρούν την ιπποτική δεσποτεία. ΤοΚάστρο κατοικείται και στην διάρ-κεια της Τουρκοκρατίας (1513-1912)όμως από τα μέσα του 18ου αι.εκλείπουν οι κίνδυνοι και οι κάτοικοιχτίζουν σπίτια στην περιοχή της Χώ-ρας. Η κατοίκησή του, έστω και πε-ριορισμένη, συνεχίζεται μέχρι καιτα μέσα του 19ου αι. Ο οικισμόςτου Κάστρου ήταν ευρύς και πυ-κνοδομημένος (1200-1500 κάτοι-κοι). Στα εναπομείναντα αρχιτεκτο-νήματα, εκτός από αρκετά σπίτια,ξεχωρίζουν δύο μεγάλες υδατοδε-ξαμενές, μια πέτρινη γούρνα ελαι-οτριβείου και τμήμα του πέτρινουκυλίνδρου σύνθλιψης της ελιάς.Μέσα στο Κάστρο διατηρούνται σεκαλή κατάσταση 10 εκκλησάκια, ταπερισσότερα αγιογραφημένα απότοπικό εργαστήριο.

Ρωμαϊκός τάφος Φλάσκα (50μβόρεια του Σταδίου Καλύμνου, σταδυτικά της περιοχής Φλασκάς): Υπέρ-γειο ταφικό μνημείο της Ρωμαιοκρα-τίας με τέσσερις ταφικούς θαλάμουςπου διατηρείται σε καλή κατάσταση.Το μνημείο, αν και πλήρως συλημένοεδώ και καιρό, ήταν σε χρήση έωςτους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.

Πέρα Κάστρο ή Κάστρο της

Κάλυμνος: Το αυθεντικό νησί των σφουγγαράδων


Χρυσοχεριάς (στο μέσο της δια-δρομής μεταξύ Χώρας και Πόθιας):Ο χώρος βρίσκεται συνεχώς σε χρήσηαπό τη Νεολιθική εποχή. Λόγω θέσηςηγεμονεύει από φυσικό ύψωμα τηΧώρα και την Πόθια. Στα χρόνιατης Ιπποτοκρατίας, εξαιτίας των κλι-μακούμενων τουρκικών επιθέσεωνστα νησιά, ο διοικητής των νησιώνΚω, Καλύμνου, Λέρου και Νισύρου,Ιππότης Fantino Quirini μετά τπόδιαταγή του Μεγάλου ΜάγιστρουJean Bonpart de Lastic υποχρέωσετους κατοίκους να χτίσουν ένα νέο,προσωπικό κάστρο. Αποτελείται απόπεριμετρικό τείχος, δύο κυκλικούςπύργους, δύο εισόδους, και ένα προ-τείχισμα. Στο εσωτερικό τα λίγα οι-κοδομήματα διατηρούνται σε καλήκατάσταση: Μία ορυκτή και κτιστήαποθήκη τροφών, δύο εκκλησάκια,το νεότερο του Αγίου Γεωργίου καιτο παλαιότερο της Παναγίας. ΤοΚάστρο εγκαταλείφθηκε οριστικάστα τέλη του 15ου αι., εξαιτίας τωναδιάκοπων επιδρομών των Τούρκων,επειδή λόγω του μικρού μεγέθουςτου δεν μπορούσε να ανταπεξέλθειστις ανάγκες του πληθυσμού καικυρίως επειδή το Μεγάλο Κάστροτης Χώρας ήταν έτοιμο στα 1495.

Τρεις πετρόχτιστοι ανεμόμυλοι(ΒΑ του Κάστρου): Ορατοί από τολιμάνι, αποτελούν το «σήμα κατα-τεθέν» της Καλύμνου.

Οικισμός του Κάστελλα (Βαθύ,βόρεια θέσης Μετόχι) - Σημαντικόςαρχαίος οικισμός πενήντα περίπουκτισμάτων ποικίλων διαστάσεων,ορθογώνιας κάτοψης. Η κατοίκησητου χώρου αρχίζει κατά τους προ-ϊστορικούς και φτάνει μέχρι τουςκλασικούς χρόνους. Εξαιρετικά ευ-ρήματα μαρτυρούν ότι οι κάτοικοιτου Κάστελλα, πιθανώς Κάρες, δια-τηρούσαν εμπορικές σχέσεις με ταμικρασιατικά παράλια και τα γύρωνησιά. Ο οικισμός εγκαταλείπεταιαπότομα μετά από επιδρομή το α’μισό του 5ου αι. π.Χ. Στο ανώτεροτμήμα του βρισκόταν ίσως κάποιοιερό ή κατοικία του άρχοντα του

οικισμού, ενώ δεν υπάρχουν ίχνηοχυρώσεων.

Οχυρωμένη ακρόπολη του Εμ-πολα (Βαθύ - μέσα του 4ου αι.π.Χ.): Διατηρείται επιβλητικό ισο-δομικό τείχος, που σχηματίζει οχυρόχώρο με μεγάλη πύλη στα ανατολι-κά.

Λόφος Περιστεριάς (Βαθύ, απέ-ναντι από το Δασκαλιό): Αρχαιολο-γικός χώρος μεγάλης σημασίας. Στοχώρο υπήρχε προϊστορικός οικισμός,όπως αποδεικνύουν τα επιφανειακάευρήματα (θραύσματα οψιανών,όστρακα αγγείων, λίθινα εργαλείακ.α.). Τα αρχαιότερα ανήκουν στοτέλος της Νεολιθικής Περιόδου, ενώη κατοίκηση συνεχίζεται μέχρι τουςπρώτους ιστορικούς χώρους. Η ονο-μασία του προέρχεται από το ομώ-νυμο σπήλαιο στην πλαγιά του.

Παλαιοχριστιανικός οικισμόςτης Ρίνας (Βαθύ, λιμάνι Ρίνας):Πυκνός οργανωμένος οικισμός πουάκμασε τον 5ο-6ο μ.Χ. αι. και πιθα-νώς εγκαταλείφθηκε εξαιτίας απα-νωτών Αραβικών επιδρομών. Περι-λαμβάνει επτά παλαιοχριστιανικούςναούς, αξιόλογες οικίες, και δεξα-μενές (τοποθεσία Ελληνικά). Ο οι-κισμός επανατοποθετήθηκε τον 10οαι., όπως φανερώνει η ανέγερσητου ναϋδρίου της Κοίμησης της Θε-οτόκου και του Αγίου Κηρύκου. Φαί-νεται ότι σημειώθηκε αναγέννησηστην περιοχή, όπως μαρτυρούν οιπολλοί τοιχογραφημένοι βυζαντινοίναοί.

Σπήλαιο Στημενίων (Βαθύ): Μεοπαίο στην κορυφή για φωτισμόκαι για είσοδο ανθρώπων. Γύρω απότο σπήλαιο βρίσκεται διάσπαρτηπαλαιιοχριστιανική και βυζαντινήκεραμική, αρχαία λίθινα μέλη καιερείπια οικοδομημάτων.

Σπήλαιο Χοιρομάντρες (νότιαπλαγιά Πόθιας, κάτω από ΜονήΑγίων Πάντων): Ανακαλύφθηκαννεολιθικά ευρήματα και όστρακαπου χρονολογούνται μέχρι και τουςπαλαιοχριστιανικούς χρόνους, πουμαρτυρούν τη συνεχή κατοίκηση

και λατρευτική χρήση του χώρου.Η κατάρρευση του θόλου αλλοίωσετη μορφή του σπηλαίου.

Σπήλαιο Αγίας Βαρβάρας (λό-φος του Τρούτσουλα, δρόμος Φλα-σκά-Χώρας) - Αποτελείται από δύοκύριους χώρους που επικοινωνούνμέσω στενού περάσματος. Ανακα-λύφθηκαν σπάνια ευρήματα πουαποδεικνύουν τη χρήση του απότην πρώτη Χαλκοκρατία. Πήρε τοόνομα του από το ομώνυμο παρα-κείμενο εκκλησάκι.

Σπήλαιο Δασκαλιό (Βαθύ, λιμάνιΡίνας - προσβάσιμο μέσω κτιστώνσκαλοπατιών): Ανακαλύφθηκε επι-φανειακή κεραμικής που απέδειξετη χρήση του σπηλαίου για κατοί-κηση και λατρεία από τους νεολιθι-κούς έως τους παλαιοχριστιανικούςχρόνους και άλλα εντυπωσιακά ευ-ρήματα. Ξεχωρίζουν αγγεία, φιάλεςκαι λίθινος πέλεκυς νεολιθικών χρό-νων, πήλινοι ασκοί της ΠρώιμηςΧαλκοκρατίας, δισκοειδής πήλινοςΜεσομινωϊκός Ι-ΙΙ λύχνος και χάλ-κινο ειδώλιο λατρευτή Νεονακτο-ρικών Χρόνων.

ΠαραλίεςΟι ακρογιαλιές του νησιού είναι

φανταστικές. Υπάρχουν πολλές καιυπόσχονται να καλύψουν όλα ταγούστα. Το σίγουρο είναι πως όλεςδιαθέτουν καταγάλανα και καθάριανερά.

Πολλές από αυτές συνδυάζουντην ομορφιά με την οργάνωση, κα-θώς προσφέρουν τα απαιτούμεναγια να απολαύσετε τα αγαπημένασας θαλάσσια σπορ.

Πάνορμο: Η περιοχή του Πα-νόρμου πέρα από το φυσικό τηςκάλλος, φημίζεται και για τις παρα-λίες που την περιβάλλουν. Σε μικρήαπόσταση μεταξύ τους υπάρχουνοι ακρογιαλιές Πλατύς Γιαλός, Καν-τούνι και Λινάρια. Θα κολυμπήσετεαπολαμβάνοντας τα δροσερά νεράτους και θα χαρείτε στο έπακροντον ελληνικό ήλιο.

Μασούρι: Η παραλία στο Μα-σούρι βρίσκεται υπό την προστασίατης κοινότητας, η οποία έχει προ-σφέρει τα μέγιστα στην οργάνωσητης. Θα βρείτε πολλές ομπρέλες γιανα σας προστατέψουν από τον καυτόήλιο αλλά και ξαπλώστρες για ναξεκουραστείτε από τις βουτιές.

Μυρτιές: Στις Μυρτιές, το βό-τσαλο είναι αυτό που κυριαρχείκατά μήκος της ακρογιαλιάς. Θεω-ρείται μια από τις ωραιότερες τηςΚαλύμνου και σας προσκαλεί νατην γευτείτε.

Εμπορειό: Αν πάτε προς το Εμ-πορειό, με μεγάλη χαρά θα ανακα-λύψετε αρκετές ονειρεμένες παρα-λίες όπου θα σας χαρίσουν κάτι τοξεχωριστό. Ψάχνετε να βρείτε έναμέρος όπου θα έχει ως βασικό χα-ρακτηριστικό κρυστάλλινα νερά συν-δυασμένα με απόλυτη ησυχία; Τότεμην καθυστερείτε καθόλου.

ΠανηγύριαΑναπαράσταση της παραδοσιακής

σπογγαλιείας το Πάσχα. Στις 26 και 27 Ιουλίου το πανη-

γύρι του Αγ. Παντελεήμονα στηνπρωτεύουσα και στον Πάνορμο.

Πανηγύρι στην Παναγία ΚυράΨηλή το Δεκαπενταύγουστο.

Πως θα πάτεΥπάρχουν 6 πτήσεις την εβδο-

μάδα από το αεροδρόμιο της Αθήναςπρος Κάλυμνο (απευθείας ή μέσωΑστυπάλαιας). Διάρκεια πτήσης: 1ώρα.

Το καλοκαίρι υπάρχουν καθημε-ρινά δρομολόγια προς Κάλυμνο απότο λιμάνι του Πειραιά.

Από τη Κάλυμνο υπάρχει ακτο-πλοϊκή σύνδεση με τα παρακάτωνησιά: Δωδεκάνησα: Aγαθονήσι,Αστυπάλαια, Καστελλόριζο, Κως, Λέ-ρος, Λειψοί, Νίσυρος, Πάτμος, Ψέ-ριμος, Ρόδος, Σύμη, Τήλος

Κυκλάδες: Αμοργός, Μύκονος,Σύρος

Αλλα λιμάνια: ΣάμοςΠου θα μείνετε

Στην επίσημη ιστοσελίδα της Κα-λυμνιακής Ενωσης Ξενοδόχωνwww.kalymnos-hotels.com αλλά καιστο www.kalymnos-bookings.gr θαβρείτε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμεναδωμάτια, ενώ είναι πολύ χρήσιμοςο ειδικός χάρτης από δορυφόρο, οοποίος θα σας βοηθήσει να τα εν-τοπίσετε.

Myrties Boutique Apartments(Μυρτιές, Τ/210-93.43.468,www.myrtiesboutiqueapartments.travel). Πολυτελή επιπλωμένα δί-χωρα διαμερίσματα, χτισμένα μεσύγχρονες παροχές και αμφιθεα-τρική θέα της Τελένδου.

Hotel Elies (Πάνορμος, Τ/22430-

47.890, www.hotelelies.gr). Ξενο-δοχείο με καταδυτικό κέντρο. Κάθεδωμάτιο διαθέτει ιδιωτική βεράνταμε θέα στον κήπο. Από 40 ευρώ τοδίκλινο έως 30/6 και από 44 ευρώτο δίκλινο έως 25/7.

Hotel Plaza (Μασούρι, Τ/22430-47.156, 47.134, www.plazahotel.gr).Βρίσκεται στο κέντρο του οικισμούκαι διαθέτει δωμάτια και σουίτεςμε θέα στη θάλασσα και την Τέλεν-δο, όμορφη πισίνα και άμεση πρό-σβαση στην παραλία.

Hotel Acropolis (Μασούρι,Τ/22430-47.626, www.acropol-ishotel.gr). Ανετη διαμονή σε δω-μάτια με βεράντα και εξαιρετικήθέα.

Κantouni Beach Hotel (Καντούνι,Τ/22430-47.980, 47.981, 47.982,www.kantounibeachhotel.com).Ομορφο συγκρότημα διαμερισμάτωνμε κήπο, βεράντα και πισίνα μεpool bar. Σε ήσυχη τοποθεσία, σεπαρθένα παραλία, με απεριόριστηθέα στη θάλασσα και στο κοντινόνησάκι της Αγίας Κυριακής.

On the Rocks (Τέλενδος,Τ/22430-23.894 και 48.260, otr.te-lendos.com). Ενοικιαζόμενα δωμάτιακυριολεκτικά πάνω στο κύμα.

Χρήσιμα τηλέφωναΤαχυδρομείο: 22430 41249 Λιμεναρχείο: 22430 41133 Αστυνομία: 22430 41222 Δημαρχείο: 22430 41209 -

41206 - 41333 Πρώτες Βοήθειες: 22430 41204 Τουριστικές πληρ.: 22430 41105(όλο το χρόνο)

Η σπογγαλιεία μαρτυρείται από το 1800 περίπου και γύρω της δομείταιη κοινωνική πολιτιστική και οικονομική ακμή της Καλύμνου. Το 1840 δη-μιουργείται η παραλιακή Πόθια σημερινή πρωτεύουσα και λιμάνι τουνησιού όπου αξίζει κανείς να επισκεφθεί τα μουσεία και τα αρχοντικά της.Kατά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο σπογγαλιευτικός στόλος του νησιού κα-ταστράφηκε και χρειάστηκε τιτάνιος αγώνας για να ανασυγκροτηθεί μεπολλούς από τους Καλύμνιους όμως να έχουν ήδη πάρει τον δρόμο της ξε-νητειάς. Η Κάλυμνος σήμερα είναι ένα δυναμικό αλιευτικό κέντρο αφούδιαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς στόλους. Επιπλέον τατελευταία χρόνια αναπτύσσεται με γοργό ρυθμό ο τουρισμός και το νησίέχει αποκτήσει φήμη ως αναρριχητικό κέντρο.


H Σύμη ανήκει στα Δωδεκάνησακαι βρίσκεται βορειοδυτικά της Ρόδου,από το λιμάνι της οποίας απέχει 24ναυτικά μίλια και 255 ν.μ. από το λι-μάνι του Πειραιά. Βρίσκεται πολύκοντά στις ακτές της Μικράς Ασίας,η έκτασή της είναι 68 τ.χμ. και τομήκος των ακτών της 85 χμ. Εντυ-πωσιακή η Σύμη καθώς πλησιάζειςστον Γιαλό. Τα σπίτια της αρχίζουναπό το λιμάνι και ανεβαίνουν ως τηνκορυφή του λόφου όπου βρίσκεταιτο Κάστρο των Ιωαννιτών Ιπποτών -την Ανω Σύμη ή Χωριό. Η Σύμη απο-τελείται από 2 βασικούς οικισμούς -τον Γιαλό που είναι και το λιμάνι τουνησιού και την Ανω Σύμη ή Χωριόπου είναι η πρωτεύουσα του νησιού.Το ανέβασμα από τον Γιαλό προςτην Ανω Σύμη γίνεται από την ΚαλήΣτράτα με τα 500 φαρδιά σκαλοπάτιατης και όμορφα παλιά νεοκλασικάσπίτια που ορθώνονται δεξιά και αρι-στερά της Καλής. Δικαίως μαζί με τοΓιαλό ανακηρύχθηκαν διατηρητέοιοικισμοί. Μικρότεροι οικισμοί είναιο Νημποριός, Πέδι, η Μαραθούντακαι Πανορμίτης. Το Εμπορειό ή Νημ-ποριό (σ.σ. κατά την παράδοση εκείβρισκόταν το παλάτι του βασιλιά Νη-ρέα στην αρχαιότητα) βρίσκεται βό-ρεια του Γιαλού και αποτελεί παρα-θαλάσσιο οικισμό με ωραία παραλία.Μπορείτε να φτάσετε με τα πόδια ήμε ταξί. Tο Πέδι είναι ένας παραθα-λάσσιος οικισμός 2 χλμ ανατολικάτου Χωριού, φωλιασμένος σε έναναμμουδερό όρμο. Μην παραλείψετενα επισκεφθείτε την Ιερά Μονή τουΤαξιάρχη Μιχαήλ του Πανορμίτη,

στον ομώνυμο όρμο, στα ΝΔ του νη-σιού σε τοποθεσία που συνδυάζειβουνό και θάλασσα. Αποτελεί ση-μαντικό αξιοθέατο της Σύμης και τοεπισκέπτονται καθημερινά εκατον-τάδες επισκέπτες. Ολο το νησί προ-σφέρετε για πεζοπορία όπου θα ανα-καλύψετε τα αμέτρητα μοναστήριακαι ξωκλήσια του νησιού.

Η ιστορία της Σύμης Καθώς φτάνετε στο πανέμορφο

λιμάνι της Σύμης για πρώτη φορά,είναι σαν να αντικρίζετε τη ζωγραφιάενός Βενετσιάνικου χωριού. Καλο-διατηρημένα παραδοσιακά σπίτια τοένα δίπλα στο άλλο ενώ από πίσωτους υψώνονται οι απότομες βουνο-πλαγιές. Η Σύμη διακρίνεται από μιαρομαντική γοητεία που ενδυναμώνετεακόμα περισσότερο από το γεγονόςότι δεν παρουσιάζει τις πολυώροφεςτουριστικές εγκαταστάσεις και τηνυποδομή που μπορεί κανείς να συ-ναντήσει σε κάποια άλλα νησιά τηςΔωδεκανήσου. H ιστορία της Σύμης

ξεκινά από τους αρχαί-ους χρόνους, από τηνμυθολογία. Η αρχαίαονομασία της ήταν Αί-γλη, Μεταποντίς και Κα-ρική. Πρώτοι κάτοικοιτου νησιού θεωρούνταιοι Κάρες και οι Λέλεγες.Η Σύμη αναφέρεται στηνΙλιάδα, στον πόλεμο τηςΤροίας στον οποίο συμμετείχε ο βα-σιλιάς της Νιρέας με τρία πλοία. Απότο 1309 αρχίζει μια περίοδος ευημε-ρίας για το νησί με την ανάπτυξητης ναυτιλίας, του εμπορίου της σπογ-γαλιείας, της ναυπηγικής και των τε-χνών. Αυτή την περίοδο αρχίζει καιη οικιστική ανάπτυξή της, η ομορφιάτης οποίας διατηρείται μέχρι σήμερα.Την Σύμη κατέλαβαν οι Τούρκοι το1522 ενώ το 1912 την τουρκική δια-δέχεται η ιταλική κυριαρχία, η οποίακράτησε μέχρι τις 7 Μαρτίου 1948οπότε και γίνετε η ενσωμάτωση μετο Ελληνικό κράτος.

Η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της Σύμης

Ολόκληρο το νησί έχει χαρακτη-ριστεί διατηρητέο και ο παραδοσιακός,νεοκλασικός οικισμός στο βόρειο μέ-ρος, είναι άριστα διατηρημένος. Ηπρωτεύουσα του νησιού, Σύμη, απο-τελείται από την Ανω Σύμη και τοΓιαλό. Τα νεοκλασικά οικοδομήματαείναι συνήθως διώροφα, πολύχρωμα,με εξέχοντα αρχιτεκτονικά και δια-κοσμητικά χαρακτηριστικά κεραμίδια,εξώστες, νεοκλασικά μπαλκόνια καιτζάκια στις αυλές, ενώ σχεδόν όλα

έχουν θέα στη θάλασσα.Από τα δημόσια κτίριαξεχωρίζουν ο πύργος μετο ρολόι του 1880, τοκαμπαναριό στη σκάλατου Λιρένου, το κτίριοτης αστυνομίας, το κτί-ριο του τελωνείου κα-θώς και το ταχυδρο-μείο.Ιστορικοί χώροι και

αξιοθέαταΕνετικό κάστρο των Ιπποτών: Ορ-

θώνεται στο υψηλότερο σημείο τουΧωριού, κτισμένο πάνω στα ερείπιαδύο πρότερων, ενός αρχαίου και ενόςβυζαντινού. Περικλείει στα τείχη τουκαι την εκκλησία της Παναγίας.

Ιερά μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλτου Πανορμίτη: Η ύπαρξη ιστορικήςμονής το 15 ο αι. επιβεβαιώνεται απόένα χειρόγραφο του 1460, που σω-ζόταν έως το 1862. Ο σημερινός ναόςείναι κτίσμα του 1783. Πρόκειται γιαμία ευρύχωρη μονόκλιτη Βασιλικήπου το ξυλόγλυπτο τέμπλο της απο-

τελεί δείγμα εξαιρετικής επιδεξιότητας.Δέος προκαλεί και η θαυματουργήεικόνα του Ταξιάρχη Μιχαήλ. Το μο-ναστηριακό συγκρότημα φιλοξενείδύο μουσεία, ένα Εκκλησιαστικής τέ-χνης με πλούσια συλλογή κειμηλίωνκαι ένα λαογραφικό. Υπάρχει επίσηςβιβλιοθήκη με μεταβυζαντινά χειρό-γραφα. Η Μονή φιλοξενεί τα καλο-καίρια στα κελιά της μεγάλο αριθμόπαραθεριστών προσφέροντας κάθεάνεση έναντι χαμηλού μισθίου. ΗΜονή γιορτάζει στις 8 Νοεμβρίου καιτη Πεντηκοστή. Επίσης πρέπει ναδείτε το Ναυτικό Μουσείο, το Ποντι-κόκαστρο, τα Πελασγικά τείχη, τοΑναγνωστήριο η «Αίγλη», την «Σπε-τσαρία», το Μνημείο Γιαλού

Παραλίες: Στην παραλία Γιαλού,στο Πέδι και στον όρμο του Νημπο-ριού. Επίσης στις παραλίες του Πα-νορμίτη και απέναντι στο νησάκι Σέ-σκλι.

Συγκοινωνίες: Στη Σύμη θα πάτεμόνο με πλοίο. Από το λιμάνι τουΠειραιά πραγματοποιούνται καθημε-ρινά δρομολόγια προς τα Δωδεκάνησα.Εκτός από το πλοίο της γραμμής πουπροσεγγίζει το λιμάνι της Σύμης, στονησί μπορείτε να μεταβείτε και απότη Ρόδο.

Διαμονή: Dorian Hotel (τηλ 2246071329), Albatros: (τηλ 22460 72257),Fiona (τηλ 2246072088 )

Χρήσιμες πληροφορίες: Ιατρείο: 22460 71290, 22460

71316, 22460 70090 Λιμεναρχείο: 22460 22460 Αστυνομία: 22460 71111 Δήμος:22460 71817

Σύμη: Ομορφη σα βενετσιάνα

Απαράμιλλης ομορφιάς το λιμάνι της Σύμης.

Η Χάλκη είναι ένα μικρό ορεινό νησίμε χρυσές αμμουδιές-είναι ιδανικήγια αυτούς που θέλουν να κάνουνδιακοπές μακριά από το άγχος τηςπόλης. Νησί με υπέροχο κλίμα καιευγενικούς ανθρώπους, λειτουργείως ησυχαστήριο ψυχής και σώματος.Ο μοναδικός οικισμός της Χάλκης, τοΝημποριό, είναι το λιμάνι και η πρω-τεύουσα του νησιού. Αμφιθεατρικάχτισμένο στους πρόποδες του βουνού,αποτελείται από ψηλά, διώροφα καιτριώροφα αναπαλαιωμένα αρχοντικάπου πραγματικά αποτελούν έναν απα-ράμιλλο σε ομορφιά παραδοσιακό οι-κισμό. Η πόλη έχει μία αρχοντικήομορφιά που φανερώνει δείγματα πε-ρασμένης ακμής - αξίζει να περπατή-σετε στα σοκάκια της. Το νησί προ-σφέρετε για ήσυχες διακοπές με πε-ζοπορία όπου μπορείτε να ανακαλύ-ψετε τα περίπου 360 ερημοκλήσια(στυλωμένα και μη), καθώς και τααπομεινάρια ενετικού κάστρου, στουςπρόποδες του οποίου κοιμάται η αρ-χαία πρωτεύουσα του νησιού, το Χω-ριό. Η ζωή στο νησί είναι απλή -

χωρίς βιασύνες. Μπορείτε να περάσετεπολλές ώρες κάτω από τον ήλιο σεόποια παραλία του νησιού σας αρέσει.Και μην ξεχνάτε... για απόδραση απότην απόλυτη ησυχία, υπάρχει η κον-τινή Ρόδος με την οποία το νησί συν-δέετε καθημερινά. Τέλος, έχετε υπόψησας ότι δεν υπάρχουν αυτοκίνητακαι λεωφορεία στο νησί - όλες τιςδιαδρομές θα τις απολαύσετε περπα-τώντας.

Ιστορία της Χάλκης Η Χάλκη που μπορεί να θεωρηθεί

ως ένας από τους «τελευταίους φάρουςτης παράδοσης», πιθανώς να πήρε τοόνομά της από τα ορυχεία επεξεργα-σίας Χάλκου που υπήρχαν στην αρ-χαιότητα. Σύμφωνα με τη μυθολογία,οι Τιτάνες ήταν οι πρώτοι κάτοικοι.Οι Πελασγοί έζησαν στο νησί γιαπολλά χρόνια, αφήνοντας πίσω τουςπολλά χτίσματα. Τους διαδέχθηκανοι Κάρες,οι Δωριείς και αργότερα οιΦοίνικες. Η βασίλισσα της Χάλκης ηΑρετάνασσα, έζησε στη Χάλκη καιμετά την εξόρισαν στην Κάρπαθοόπου αυτοκτόνησε όταν έμαθε για

το θάνατο του συζύγου της. Απομει-νάρια 3 ναών προς τιμήν του θεούΑπόλλωνα υπάρχουν ακόμα στην το-ποθεσία Πευκιά.

Κατά την εποχή της ακμής τουΑθηναϊκού κράτους, βρίσκουμε τηΧάλκη να πληρώνει κι αυτή το συμ-μαχικό φόρο. Τον 7ο αιώνα το νησίκυριεύουν οι Αραβες μέχρι το 825οπότε και απελευθερώνετε. Οι Βενετοίκαι Γενοβέζεοι καταφτάνουν το 1204και επισκευάζουν την αρχαία ακρό-πολη, χτίζοντας ταυτόχρονα φρούριοστο νησάκι της Αλιμιάς. Το 1523 τηΧάλκη την κυριεύουν οι Τούρκοι.Παίρνει μέρος στην επανάσταση του1821. Κυριεύεται από τους Ιταλούςτο 1912 και ενσωματώνεται μετάστην Ελλάδα μαζί με τα υπόλοιπαΔωδεκάνησα.

Αξιοθέατα και παραλίες Το πανέμορφο νησάκι της Χάλκης

βρίσκεται μόλις λίγα μίλια από της

Ρόδο. Αποτελεί ιδανικό τόπο για ήρε-μες διακοπές αφού δεν κατακλύζετεαπό τουρίστες και ο παραδοσιακόςτρόπος ζωής συνεχίζετε ακόμα. Στονησί δεν υπάρχουν αυτοκίνητα, νυ-χτερινά κέντρα, ούτε θαλάσσια σπορ.Το τοπίο είναι μαγευτικό, όμορφααρχοντόσπιτα χτισμένα γύρω από τογραφικό λιμανάκι, ψαροκάϊκα καιαπόλυτη ηρεμία. Ο Εμποριός είναιτο λιμάνι καθώς και η πρωτεύουσατου νησιού. Η πόλη έχει μία αρχοντικήομορφιά που φανερώνει δείγματα πε-ρασμένης ακμής. Αξίζει να περπατή-σετε στα σοκάκια της. Στον κεντρικόδρόμο του λιμανιού, υπάρχει προτομήτου Χαλκίτη Αλέξανδρου Διάκου, πρώ-του έφεδρου αξιωματικού που έπεσευπέρ ελευθερίας και δημοκρατίας τηςΔωδεκανήσου στον Β’ Παγκόσμιο Πό-λεμο. Θαυμάστε τους 3 ανεμόμυλουςψηλά στο βουνό, το καμπαναριό τουΑγ. Νικολάου (πολυούχο του νησιού)καθώς και τον εντυπωσιακό πύργομε το ρολόϊ μπροστά από το κτίριοτης Δημαρχείας. Το νησί προσφέρετεγια ήσυχες διακοπές με πεζοπορίαόπου μπορείτε να ανακαλύψετε ταπερίπου 360 ερημοκλήσσια καθώςκαι τα απομεινάρια ενετικού κάστρου,στους πρόποδες του οποίου κοιμάται

η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, τοΧωριό. Τέλος, στο μοναστήρι του ΑηΓιάννη του Αλάργα του Αποκεφαλι-στού, κάθε 29η Αυγούστου, γίνεταιτο πανηγύρι του νησιού και τιμάταιαπό τους απανταχού ανά τον κόσμοΧαλκίτες. Μόλις δέκα λεπτά με ταπόδια από το λιμάνι του Νημποριού,βρίσκεται η παραλία του Πόνταμουμε κρυστάλλινα νερά. Στις παραλίεςνα προτιμήσετε τις Πόνταμος, Κάνια,Τραχιά, Αρέτα. Η καθαρότητα τουνερού στη Χάλκη είναι τέτοια, πουμπορείτε να κολυμπήσετε ακόμα καιστο λιμάνι.

Συγκοινωνίες: Η Χάλκη συνδέεταιακτοπλοϊκά με τον Πειραιά. Δρομο-λόγια με το πλοίο της γραμμής πραγ-ματοποιούνται όλο το χρόνο. Επίσης,το νησί συνδέετε με τη Ρόδο, τηνΚάρπαθο, Κάσο και τον Άγιο Νικόλαοκαι τη Σητεία μέσο της γραμμής ΑγιοςΝικόλαος - Ρόδος.

Διαμονή: Captain’s House (τηλ22460 45201), Vila Lilitsa (22410 25179)

Χρήσιμες πληροφορίες: Δήμος: 22460 45207 Λιμενικός Σταθμός 22460 45220 Αστυνομικό τμήμα 22460 45213

Πηγές: «holiday.gr», «greeklodgings.gr», «hotelsline.gr»

Χάλκη: Το νησί των Τιτάνων


Οι Λειψοί είναι συστάδα νησιώντου νοτιοανατολικού Αιγαίου, πουβρίσκονται βόρεια της Λέρου καιανατολικά της Πάτμου. Το όνομαδίνει στη συστάδα το νησί Λειψοί ήΛειψώ, που αποτελείται από δύοόγκους ξηράς που ενώνονται με στε-νό λαιμό πλάτους 400 μέτρων. Είναιτο μόνο νησί που κατοικείτε καιέχει συνολική έκταση 16 τετρ. χιλ.και 36 χλμ. δαντελωτής ακτής καισυνολικό πληθυσμό 600 κατοίκωνπερίπου. Γύρω από τη Λειψώ 24βραχονησίδες και 6 βράχοι σχημα-τίζουν ένα εντυπωσιακό πολύνησο.Πρόκειται για ήσυχο νησί που βρί-σκεται ακόμα έξω από το μεγάλοτουριστικό ρεύμα. Γι’ αυτό και είναιιδεώδης τόπος για κάποιον πουθέλει να περάσει ήρεμες διακοπέςκαι να χαρεί τον ήλιο, τη θάλασσακαι τη συντροφιά των φιλόξενωνκατοίκων του νησιού. Το μέγεθοςτου νησιού είναι τέτοιο που δεν θαχρειαστείτε αυτοκίνητο - θα καλύ-ψετε τις περισσότερες αποστάσεις

με τα πόδια, μηχανάκι ή λεωφορείοτου Δήμου. Ο μοναδικός οικισμόςτου νησιού βρίσκεται στο μέσο πε-ρίπου του νησιού, στο βάθος τουομώνυμου απάνεμου κόλπου. Πίσωαπό το λιμάνι απλώνεται ο γραφικόςοικισμός των Λειψών με τα λευκάσπίτια και τα μπλε πορτοπαράθυρα.Στο κέντρο του οικισμού δεσπόζειη μεγαλόπρεπη εκκλησία του Αγ.Ιωάννη του Θεολόγου με τον γαλάζιοτρούλο της και τα δύο καμπαναριά.Εκεί σε ισόγεια αίθουσα βρίσκεταικαι η αρχαιολογική συλλογή τωνΛειψών που αξίζει να επισκεφθείτε.

Αλλοι οικισμοί του νησιού είναι τοΚουσέλιο, η Κατσαδιά, ο ΠλατύςΓιαλός.

Ιστορία των ΛειψώνΗ ιστορία των Λειψών είναι ανα-

πόσπαστα δεμένη με την ιστορίατων γειτονικών της νησιών και ιδι-αίτερα της Πάτμου. Το όνομα είναιπανάρχαιο και συναντιέται με τημορφή «Λειψία» σε πανάρχαιες επι-γραφές. Οι Λειψοί φαίνεται να κα-τοικούνται από τα προϊστορικά χρό-νια συνεχώς μέχρι σήμερα. Σε διά-φορα σημεία του νησιού βρέθηκανεπιγραφές και αγγεία χρονολογού-μενα στους κλασικούς χρόνους. Το1370 π.Χ. περνούν από το νησί οιΚάρες και μετά από 170 χρόνια έρ-χονται οι Δωριείς που κυριεύουν τονησί γύρω στο 1200 π.Χ. Οι Ιωνεςδιαδέχτηκαν τους Δωριείς και ήτανκυρίαρχοι του νησιού για αρκετέςδεκαετίες μετέπειτα. Απομεινάριααπό διάφορα ευρήματα που βρέθη-καν πάνω σε λόφο, μαρτυρούν ότιγύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. πρέπει να

υπήρχε μία μικρή πόλη πάνω εκείπου ήταν από φυσικής πλευράς έναοχυρό. Το 730 μ.Χ. η Λειψώ γίνεταικομμάτι του τότε Βυζαντινού κρά-τους - μετέπειτα και ως τον 11ο αι-ώνα μ.Χ. η ιστορία του νησιού χά-νεται γιατί όπως και πολλά άλλανησιά του Αιγαίου ερημώθηκε. Τον11ο αιώνα μ.Χ. παραχωρείτε στονΟσιο Χριστόδουλο το γειτονικό νησίτης Πάτμου (όπου χτίζει και το μο-ναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θε-ολόγου και Ευαγγελιστού) καθώςκαι η Λειψώ. Η Λειψώ για 566 χρό-νια βρίσκεται στην απόλυτη κυριό-τητα της Μονής Πάτμου.

Οι καλύτερες παραλίες: Οι πα-ραλίες Λιεντού και Κάμπος κοντάστο λιμάνι. Πιο μακριά θα βρείτετις παραλίες Κυρά Βασίλαινα, Χο-χλακούρα, Κατσαδιά, Πλατύς Γιαλόςκαι Μονοδένδρι.

Αγαθονήσι: Επισκεφθείτε τοΑγαθονήσι για να απολαύσετε τηνθάλασσα, το γαλήνιο περιβάλλοναλλά και για να ζήσετε από κοντάτην αυθεντική Ελληνική νησιώτικηζωή. Η ήσυχη ζωή του νησιού, η

φιλοξενία των κατοίκων, η καθαρό-τητα των παραλιών και οι πολλέςφυσικές ομορφιές ικανοποιούν καιτον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Ταφρέσκα ψάρια, η νόστιμη φάβα(φλισκουκούδι) και το ντόπιο κρασίαξίζει κανείς να τα δοκιμάσει στιςγραφικές, δίπλα στο κύμα, ταβερ-νούλες. Το Αγαθονήσι είναι σήμερααυτόνομη κοινότητα με 150 περίπουκατοίκους που ασχολούνται με τηνκτηνοτροφία, το ψάρεμα, τις ιχθυο-καλλιέργειες και υποτυπωδώς μετην γεωργία. Επισκεφθείτε το νησίτο Πάσχα για να δοκιμάσετε το πα-ραδοσιακό γεμιστό με ρύζι αρνάκι,και φροντίστε να βρεθείτε εκεί στις23/8 για να χορέψετε και να γλεν-τήσετε με τους ντόπιους στο πανη-γύρι της Παναγίας. Στο Αγαθονήσιμπορεί να πάει κανείς εύκολα καθώςέχει καθημερινή επικοινωνία το κα-λοκαίρι με Λέρο, Πάτμο, Λειψούς,Σάμο και Χίο. Το Αγαθονήσι αποτε-λείται από τρεις οικισμούς, τον Αγ.Γεώργιο, που είναι και το λιμάνι, τοΜεγάλο και το Μικρό χωριό. ΤοΜεγάλο Χωριό είναι ο μεγαλύτεροςκαι αρχαιότερος οικισμός του νησιού,αθέατος από τη θάλασσα για ναπροστατεύει τους κατοίκους από τιςπειρατικές επιδρομές. Αρχιτεκτονικήιδιαιτερότητα του είναι ο πέτρινοςτοίχος γύρω από τα σπίτια με μεγά-λες πόρτες-εισόδους στον οικισμό.Οι άλλοι δύο οικισμοί, το ΜικρόΧωριό και ο Αγιος Γεώργιος αριθμούνμόλις 15 κατοίκους ο καθένας. ΤοΑγαθονήσι μαζί με τα γειτονικά νη-σιά, εντάσσεται στην προστατευό-μενη περιοχή NATURA 2000 ως πο-λύτιμο καταφύγιο σπάνιων πουλιών.Γύρω από το νησί κρύβονται πέντεσπήλαια, που οι κάτοικοι χρησιμο-ποιούσαν σαν καταφύγια από τηναπειλή των πειρατών.

Φαρμακονήσι: Το Φαρμακονήσι(Φαρμακούσα η Φαρμάκω) είναιένα μικρό ελληνικό νησί του νότιουΑιγαίου στα Δωδεκάνησα, λέγεταιότι πήρε το όνομά του από τα βόταναπου υπήρχαν εκεί στην αρχαιότητα.Οι Κώες θρυλούν πως ο Ιπποκράτηςμάζευε βότανα από το νησί, πάνωστο οποίο υπάρχει η βάση αρχαίουναού κοντά στην εκκλησία του ΑγίουΓεωργίου. Η απόσταση από τα πα-ράλια της Μικράς Ασίας είναι 5,5ναυτικά μίλια. Βόρειά του, στα 9,5ναυτικά μίλια, βρίσκεται το Αγαθο-νήσι. Είναι άνυδρο και βραχώδες,ενώ η χλωρίδα του δεν είναι ιδιαί-τερα πλούσια, καθώς επίσης και ηπανίδα του. Το μόνο που αφθονείστο νησί είναι οι αγροαρουραίοι καιτα χταπόδια στην θάλασσα γύρωτου. Εχει έκταση 4 τετραγωνικά χι-λιόμετρα. Ο πληθυσμός του είναι74 κάτοικοι (από την απογραφήτου 2001). Υπάγεται διοικητικά στονδήμο Λέρου του νομού Δωδεκανή-σου και βρίσκεται 12 ναυτικά μίλιατης νήσου Λέρου.

Λειψοί: Η ελληνική Πολυνησία

Επαγγελματική διδασκαλία • Μαθήματα καθημερινάΑυτοκίνητα για το Road Test • 5ωρη διδασκαλία

Defensive driving course για 10% έκπτωση στην ασφάλειαΒιβλίο για το ΠΕΡΜΙΤ στα ελληνικά, Αγγλικά, Ισπανικά

Αδειες διεθνείς (International)

ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ-ΣΠΙΤΙΩΝ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝELLAS TRAVEL

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΕΙΣΗΤΗΡΙΑΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΑ για Ελλάδα και Κύπρο

Πληρεξούσια, εξουσιοδοτήσεις-Αποδοχές κληρονομιάςΓονικές παροχές-Επίσημες Μεταφράσεις

Παρακολουθείτε τα τηλεοπτικά μας προγράμματα στο Time warner Cable: Κυριακή 12 μεσ. στο κανάλι 56 και 1μ.μ. στο κανάλι 57

Τρίτη 9 μ.μ. στο κανάλι 57 και Τετάρτη 10 μ.μ. στο κανάλι 56

ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝZAPITI AUTO SCHOOL

Από το 196322-74 31 STREET, ASTORIA, NY 11105

TEL. (718) 274-5100

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ Η.Π.Α.

ΠΑΡΕΧΟΥΜΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ

• Πολιτικά δικαιώματα και ιθαγένεια• Μόνιμη διαμονή• Φοιτητικές άδειες παραμονής• Παράταση αδειών παραμονής• Πολιτογράφηση • Waivers• Labor certification

Για περισσότερες πληροφορίεςχρησιμοποιήστε τα δωρεάν τηλέφωνά μας

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑMARIANTHE L. BUDIKE Esq.

1-800-398-21551-610-446-6992

[email protected]

ΑΝΑΚΑΛΥΨΕτις Απαντήσεις του Θεού στην Αγ. Γραφή

• Γιατί υπάρχει τόση Αναταραχή και Τρομοκρατία σήμερα;• Πού είναι ο Θεός όταν ο Κόσμος Υποφέρει και Πεθαίνει;• Υπάρχει κάτι το Καλύτερο στο Μέλλον, πέρα απ’ αυτό το Χάος;• Υπάρχει Ζωή μετά τον Θάνατο;• Πώς μπορώ να Ζήσω Περισσότερα Χρόνια Ευτυχισμένος:

Zήτησε τα μαθήματα ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ. Προσφέρονται ΔΩΡΕΑΝ

Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]


«Αστέρι που προτίμησε τη Θά-λασσα»...!!!

Ετσι περιγράφουν οι ντόπιοι τονησί τους και δεν έχουν και πολύάδικο.

Αλλωστε δεν είναι τυχαίο πουεδώ έζησε και δημιούργησε η με-γάλη ποιήτρια της Αρχαιότητας,Hριννα.

Η Τήλος βρίσκεται βορειοδυτικάτης Χάλκης και νοτιοανατολικά τηςΝισύρου με έκταση 61,48 τ.χμ. Οπληθυσμός αριθμεί 533 κατοίκουςπου κατανέμονται σε τρεις οικισμούςκαι διοικητικά συνιστούν ένα Δήμομε πρωτεύουσα το Μεγάλο Χωριό.Αποτελεί το μόνο κατοικημένο νησίενός μικρού νησιωτικού συμπλέγ-ματος με δεύτερη μεγαλύτερη τηνΑντίτηλο.

Το νησί αποτελείται από δύο βα-σικούς οικισμούς - τα Λιβάδια, πουείναι και το λιμάνι του νησιού, καιτο Μεγάλο Χωριό. Πρωτεύουσα τηςΤήλου είναι το Μεγάλο Χωριό πουβρίσκεται στην ενδοχώρα, στα βό-ρεια του νησιού. Είναι χτισμένο αμ-φιθεατρικά στην πλαγιά του λόγου,στην κορυφή του οποίου σώζονταιτα ερείπια του κάστρου των Ιωαν-νιτών Ιπποτών. Μέχρι τις αρχές του18ου αιώνα το χωριό βρισκότανμέσα στο Κάστρο. Τα σπίτια του οι-κισμού είναι πετρόχτιστα και δια-τηρούν στοιχεία από την παραδο-σιακή αρχιτεκτονική. Στο ΜεγάλοΧωριό θαυμαστός είναι ο ναός τουΤαξιάρχη, με το περίτεχνο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο, τον άμβωνα και τονθρόνο, που πανηγυρίζει τόσο στηγιορτή του (8 Νοεμβ.) όσο και στις28 Ιουλίου, που γίνεται στην αυλήτου ο χορός της «κούπας». Στο Κά-στρο, απ’ όπου αντικρίζει κανείς τογραφικό λιμανάκι του Αγ. Αντωνίου,σώζεται η παλιά εκκλησία του Τα-ξιάρχη με μερικές ακόμα τοιχογρα-φίες του 16ου αιώνα. Παλαιότεραη Τήλος είχε πολύ περισσότερους

κατοίκους και υπήρχαν αρκετά οι-κιστικά σύνολα, από τα οποία μόνοτο Μεγάλο Χωριό, που είναι καιπρωτεύουσα του νησιού, και τα Λι-βάδια, το σημερινό λιμάνι, κατοι-κούνται σήμερα. Σε απόσταση 2,5χλμ. δυτικά του Μεγάλου Χωριού,μπορείτε να επισκεφθείτε το μονα-στήρι του Αγίου Αντωνίου ενώ 6,5χλμ. ΒΔ βρίσκεται το μοναστήρι τουΑγίου Παντελεήμονα -διαθέτει ξε-νώνα- που θεωρείται και το σπου-δαιότερο προσκύνημα του νησιού.Υπολογίζεται ότι στη σημερινή τουμορφή χτίστηκε στο δεύτερο μισότου 15ου αιώνα και η ακμή του εν-τοπίζεται τον 18ο αιώνα. Εχει παλιέςτοιχογραφίες και ωραία βοτσαλωτήαυλή. Αλλος οικισμός του νησιού,εγκαταλελειμμένος πλέον σήμερααλλά αξίζει να τον επισκεφθείτε,είναι το Μικρό Χωριό. Δημιουργή-θηκε πιθανότατα στα χρόνια τωνΙπποτών αλλά άρχισαν οι κάτοικοιτου να το εγκαταλείπουν το 1930.

Ονομασία - ΜυθολογίαΣύμφωνα με τη μυθολογία των

αρχαίων Ελλήνων, η Τήλος πήρε τοόνομά της από τον μικρότερο γιοτης Αλίας, αδελφής των Τελχίων καιΗλιου. Οταν η Αλία αρρώστησε βα-ριά, ο Τήλος ήρθε στο νησί να μα-ζέψει βότανα για τη θεραπεία της.Αφού η Αλία έγινε καλά, ο γιός τηςεπέστρεψε στο νησί και από ευ-γνωμοσύνη έκτισε ιερό προς τιμήτου Ηλιου - Απόλλωνα και του Πο-σειδώνα. Ο ίδιος έγινε ιερέας εκεί(αν και προοριζόταν για το Ιερότου Δία στον Αττάβυρο της Ρόδου)και απόκτησε το δικαίωμα του ιε-ραπόλου, προνόμιο που μεταδιδόταναπό τότε κληρονομικά στους απο-γόνους του.

Βέβαια, η δικαιολόγηση της ονο-μασίας του νησιού με αυτόν τονμύθο, είναι ανεπαρκής. Το ίδιο ίσχυεγια όλα τα νησιά κα τόπους πουέχουν προελληνικές καταλήξεις, π.χ.

-νθος, -λος, -σσος, -τος και που οιαρχαίοι Ελληνες δεν καταλάβαιναντη σημασία τους. Ετσι για το καθέναέπλασαν ένα μύθο.

Ωστόσο ο μύθος αυτός που σχε-τίζεται άμεσα με τη Ρόδο και τουςΤελχίνες, σύμφωνα με τις νέες από-ψεις των μελετητών, απηχεί τηνζωντανή ανάμνηση των αρχαίων γιατην κατάκτηση του νησιού και τηςΡόδου από τους δραστήριους θα-λασσοκράτορες, τους Μινωίτες. Αλ-λωστε οι λιγοστές ακόμη αρχαιολο-γικές έρευνες στην Τήλο αποδει-κνύουν αυτή την εγκατάσταση, όπωςκαι εκείνες της Ρόδου (Κωνσταντι-νόπουλος).

Από τα ρωμαϊκά χρόνια (42 π.Χ.κ.ε) οι ιστορικοί επαναλαμβάνονταςο ένας τον άλλον, την αποκαλούσανεσφαλμένα Αγάθο0υσα και Τεύτ-λουσα (πρόκειται για το νησί Σεσκλίκοντά στη Σύμη). Τα λάθη συνεχί-στηκαν μέχρι τον 14ο αιώνα μ.Χ.,οπότε εμφανίστηκε νέα ονομασίατου νησιού ως Piscopi(a), αρχικάαπό λάθος των χαρτογράφων αλλάκαι από πολιτική σκοπιμότητα τωνΒενετών φεουδαρχών της PiscopiΚύπρου, των Comaro, που επιδίωκανκυριαρχικά δικαιώματα στην Τήλο.Σ’ αυτή την σκόπιμη πλάνη βασί-στηκαν και οι Ιταλοί από το 1912για να υποστηρίξουν την κατακτη-τική τους διάθεση στο χώρο τηςΔωδεκανήσου Γράφτηκαν διάφορεςανακριβείς θεωρίες, γύρω από τηνερμηνεία της ονομασίας Piscopi.Ενα όμως είναι βέβαιο, ότι το νησίονομαζόταν απ’ όλους τους Ελληνεςκαι από τα βάθη των αιώνων ΤΗΛΟΣκαι μάλιστα σε πορτολάνους του15ου αι. σημειώνεται με την τοπικήπροφορά ως ΝΤΗΛΟΣ.

ΙστορίαΗ ιστορία της Τήλου ξεκινάει

από το διαχωρισμό του εδάφουςτης από την Ασία.

Σε όλα τα χρόνια της πορείαςτου, το νησί κατοικήθηκε από ποι-κιλία λαών και δέχτηκε μείγμα πο-λιτισμών. Από τους προέλληνες πέ-ρασε διαδοχικά στους Δωριείς το1000 π.Χ., στους Βενετούς φεου-δάρχες, στους Ιωαννίτες Ιππότες το1310 μ.Χ., στους Τούρκους το 1552μ.Χ., για να παραδοθεί τελικά ξανάστους Ελληνες το 1948.

Η Τήλος κατοικήθηκε από τηΝεολιθική εποχή (8000-7000 π.Χ.),όπως μαρτυρούν τα σημαντικά καιεντυπωσιακά παλαιοντολογικά ευ-ρήματα των προϊστορικών ελεφάν-των, των οποίων οι σκελετοί ήρθανστο φως μετά από ανασκαφές πουέγιναν στο σπήλαιο Χαρκαδιό. Αλλεςανασκαφές αποδεικνύουν για τηνΤήλο, όπως άλλωστε και για τα πε-ρισσότερα Δωδεκάνησα, μινωικήκαι στη συνέχεια μυκηναϊκή πα-ρουσία. Τείχη που βρέθηκαν, μαρ-τυρούν ότι το νησί κατοικήθηκε καιαπό τους Πελασγούς.

Από τους προέλληνες πέρασε το1000 π.Χ. στους Δωριείς.

Ο Ηρόδοτος έχει αναφερθεί στησημαντικότερη περίοδο του νησιούπου χρονολογείται τον 7ο αι. π.Χ.,όταν κάτοικοι της Τήλου μαζί μεκατοίκους της Λίνδου εγκαταστά-θηκαν στη Σικελία και ίδρυσαν τηγνωστή πόλη Γέλας.

Τον 5ο αι. π.Χ. έγινε μέλος τηςαθηναϊκής συμμαχίας και μέχρι ναπεράσει στα χέρια των Ρωμαίων πα-ρέμεινε εξαρτημένη από τη Ρόδο.Το πλήθος των αρχαιολογικών ευ-ρημάτων που ανάγονται στα ρω-μαϊκά και τα παλαιοχριστιανικά χρό-νια μαρτυρεί την ακμή του νησιού.

Στα 350 π.Χ., γεννήθηκε στηνΤήλο η ποιήτρια Ηριννα και σενεαρή ηλικία εμπνεύστηκε από τηνπλούσια φυσική ομορφιά του νησιού,την ποικιλία των τοπίων της και τοαπέραντο γαλάζιο του Αιγαίου Πε-

λάγους.Η ακμή της συνεχίστηκε μέχρι

το μεγάλο σεισμό του 550 μ.Χ..Μετά από αυτόν η Τήλος ακολού-θησε την ιστορία της Ρόδου, με τηνοποία είχε ενωθεί.

Τα βυζαντινά χρόνια η Τήλοςμαζί με τη Νίσυρο, την Κω και τηΣάμο αποτέλεσε το Θέμα της Σάμου.Οι ιππότες του Αγίου Ιωάννη κατοί-κησαν στο νησί και ανακατασκεύα-σαν ή έχτισαν τρία από τα κάστραπου υπάρχουν σε αυτό.

Το 1522 το νησί έγινε μέρος τηςΟθωμανικής αυτοκρατορίας καιυπάχθηκε στο προνομιακό φορολο-γικό κα διοικητικό καθεστώς τωννησιών «μάκτου».

Τέλος, το 1948 ενσωματώθηκεστο Ελληνικό Κράτος.

Σπήλαιο Χαρκαδιό (νάνων ελεφάντων)

Τον Νοέμβριο του 1971 εντοπί-στηκαν, από τον καθηγητή της Γε-ωλογίας και Παλαιοντολογίας τουΠανεπιστημίου Αθηνών Ν. Συμεω-νίδη, τα πρώτα ελάσματα από γομ-φίους νάνων ελεφάντων. Στην συ-νέχεια σε ανασκαφές, που έγιναναπό το Μουσείο Γεωλογίας και Πα-λαιοντολογίας του ΠανεπιστημίουΑθηνών σε συνεργασία με το Μου-σείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης,ήρθαν στο φως εκτός από εργαλείατης Νεολιθικής εποχής 15.000 οστάπροερχόμενα από περισσότερουςαπό 40 νάνους ελέφαντες που είχανύψος 120 - 150 εκατοστά και υπά-γονται στο είδος Palaeoloxodon an-tiquus falconeri BUSK. Σε βαθύτερασημεία του σπηλαίου βρέθηκαν ελά-φια, που εξαφανίστηκαν πριν φτά-σουν οι ελέφαντες στο νησί. Επίσηςέχουν βρεθεί οστά από χελώνες, μι-κροθηλαστικά και θραύσματα απόχαυλιόδοντες που πιθανόν χρησι-μοποιήθηκαν ως εργαλεία, γεγονόςπου φανερώνει τη χρονική συνύ-

Τήλος: «Αστέρι που προτίμησε τη Θάλασσα»

Μικρό Χωριό


παρξη ανθρώπων και ελεφάντων.Το είδος (Palaeoloxodon antiquus

falconeri BUSK) εξαφανίστηκε πριν3.500 χρόνια από τις εκρήξεις τωνηφαιστείων της Σαντορίνης και τηςΝισύρου, ενώ ηφαιστειακή σκόνησυνετέλεσε στην απολίθωσή τους.

Στο Μεγάλο Χωριό (στο ισόγειοτου Δημαρχείου) εκτίθενται παρα-στάσεις και οστά δύο σκελετών ελε-φάντων, ενός ενήλικα και ενός νεο-γνού, καθώς και φωτογραφικό υλικόαπό παλαιοντολογικές και αρχαι-ολογικές ανασκαφές. Από τα ευρή-ματα ξεχωρίζουν τρία κρανία νεαρώνατόμων του 655 μ.Χ.

ΑξιοθέαταΒυζαντινό Κάστρο (βόρεια του

Μεγάλου Χωριού) - Με σχήμα τρι-γωνικό κτισμένο πάνω σε ελληνι-στική ακρόπολη Στο εσωτερικό τουφιλοξενεί αρχαία και μεσαιωνικάερείπια, δεξαμενές νερού και τηνεκκλησία των Ταξιαρχών (14ου-15ου αι.), κτισμένη πάνω σε αρχαίοναό. Είναι προσβάσιμο με μονοπάτικαι προσφέρει μαγευτική θέα.

Αλλα κάστρα: Παλαιόκαστρο (Βυ-ζαντινής εποχής), του Λάμπρου ήΣταυρού (Μικρό Χωριό), του Αγ.Στεφάνου ή Ρουκκούνι (Λιβάδια)και της Μισαριάς (1366-1500) μεβυζαντινό συνοικισμό που επιβε-βαιώνεται από εκατοντάδες κεραμικάπου βρέθηκαν στο σπήλαιο Χαρκα-διό. Στο λιμάνι του Αγ. Αντωνίουυπάρχουν βράχια με απολιθωμένους

ανθρώπινους σκελετούς (5ος αι.π.Χ.), και κεραμικά τεμάχια απόαγγεία.

Μικρό Χωριό - Εγκαταλελειμμένοχωριό, οργανωμένο σε οικισμό απότους Ιππότες (15ος αι.) με ωραίαρυμοτομία και αμφιθεατρική θέα.Αριθμούσε 750 κατοίκους την δε-καετία του 1930, αλλά είναι πλέονχωριό- φάντασμα. Τα μόνα ανακαι-νισμένα κτίσματα είναι μια εκκλησίακαι ένα σπίτι που λειτουργεί σανμπαρ. Η ερήμωση άρχισε βαθμιαίααπό τότε που περιορίστηκε η απειλήτων πειρατών και ιδρύθηκαν τα Λι-βάδια. Τα μονόχωρα σπίτια δενέχουν στέγες και πορτοπαράθυρα,αφού οι κάτοικοι τα πήραν μαζίτους όταν εγκατέλειψαν το χωριό.

Στα αξιοθέατα της Τήλου πουδεν πρέπει να χάσετε ανήκει και τομοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα,κτισμένο σε καταπράσινη πλαγιά10 χιλιόμετρα μακριά από την πρω-τεύουσα. Είναι δημιούργημα του15ου αιώνα και διαθέτει αξιόλογεςτοιχογραφίες και περίτεχνο ξυλό-γλυπτο τέμπλο. Περιβάλλεται απόπέτρινο τοίχο, ενώ στη νοτιοδυτικήτου άκρη υπάρχει μεσαιωνικό κά-στρο. Το μεγαλύτερο πανηγύρι τουνησιού γίνεται στην αυλή του.

Αξίζει να δείτε......το Μεγάλο Χωριό για να επι-

σκεφτείτε τη Νεκρόπολη, το Μου-σείο της Τήλου με τα ευρήματα απότο σπήλαιο Χαρκαδιό, πολλά μονα-

στήρια και ταερείπια του Κά-στρου.

...το Κάστροτων Ιπποτών,όπου διασώζον-ται μόνο ταεξωτερικά τεί-χη. Βρίσκεταιστην κορυφήτου λόφου,ακριβώς πάνωαπό το ΜεγάλοΧωριό. Κτισμέ-νο κατά τουςυστεροβυζαντι-νούς χρόνους,αποτελεί έναεπιβλητικό, όσοκαι ερειπωμένο

μνημείο. Η ανάβασή σας θα γίνειαπό διαμορφωμένο μονοπάτι καιστην κορυφή του θα σας αποζη-μιώσει η εκπληκτική θέα πουπροσφέρει.

...το Κάστρο της Αγιοσυκιάς,κάστρο του 15ου αιώνα που πε-ριέχει και ερείπια εκκλησίας.

...το Μεσαιωνικό κάστρο τηςΜεσσαρίας.

...το Σπήλαιο Χαρκαδιό πουπεριέχει παλαιοντολογικά ευρή-ματα.

...το Νεκροταφείο του ΑγίουΑντωνίου, αρχαίο και βυζαντινόνεκροταφείο που διατηρεί τηναρχαία του θέση και κατακλύζεταιαπό επιγραφές και επιτύμβιεςανάγλυφες πλάκες.

...το Μοναστήρι του ΑγίουΠαντελεήμονα.

...τα Μοναστήρια Ταξιάρχη καιΑγίου Αντωνίου.

...τον Καστέλο, βραχώδες ύψωμαμε ερείπια μεσαιωνικού πύργου.

...το Εκκλησάκι της Παναγιάς τηςΠολίτισσας, που χτίσθηκε το 1879και ανακαινίσθηκε το 1937.

...την Εκκλησία της Παναγίαςτης Θεοτόκισσας

ΠαραλίεςΗ παραλία της Ερίστου καλύπτε-

ται κατά το μεγαλύτερο μέρος τηςαπό χρυσή άμμο. Η ομορφιά τηςπαραλίας και της θάλασσας σας προ-καλεί για ηλιοθεραπεία, κολύμπι,καταδύσεις, παιχνίδια στην άμμο,αλλά και περιπάτους κατά μήκοςτης ακτής. Παρόντες στην παραλίακαι οι ψαράδες που ψήνουν τηψαριά της μέρας.

Εκτός από την παραλία της Ερί-στου, τα γαλήνια βοτσαλωτά Λεθράθα σας γοητεύσουν. Θα ακολουθή-σετε μονοπάτι που ξεκινάει από ταΛιβάδια και συνεχίζει στην άκρητου βράχου πάνω από τη θάλασσα.Από άλλο μονοπάτι φτάνετε στηγειτονική Σκάφη. Επίσης, δύο καΐκιασαλπάρουν καθημερινά από τα Λι-βάδια για απρόσιτες οδικός παραλίες,όπως η Σκάφη, το Θολό και ο ΑγιοςΣέργιος. Η γραφική παραλία τουΑγίου Αντωνίου φιλοξενεί ένα μικρόψαρολίμανο, μια ακτή διάσημη γιατους βράχους της, μερικά ξενοδοχεία,εστιατόρια και καφέ. Μερικά χιλιό-μετρα μακρύτερα προς τα δυτικάβρίσκεται η υπέροχη παραλία τηςΠλάκας που ενδείκνυται για κολύμ-πι.

Τα ΠανηγύριαΤο μεγαλύτερο πανηγύρι του νη-

σιού γίνεται στις 26 και στις 27 Ιου-λίου, στο πανέμορφο μοναστήρι τουΑγίου Παντελεήμονα. Στην αυλήτου μοναστηριού προσφέρονται κρέ-ας με πατάτες και ακολουθεί γλέντιμε παραδοσιακή μουσική και χορούς.Στις 23 Αυγούστου γιορτάζουν οιεκκλησίες της Παναγίας της Καμα-ριανής έξω από το Μεγάλο Χωριόκαι της Παναγίας της Πολίτισσαςστα Λιβάδια. Και στις δύο εκκλησίεςδιοργανώνονται πανηγύρια.

Επίσης κάθε χρόνο στις 28 Ιου-λίου, διοργανώνεται ο «χορός της

κούπας» στον περίβολο της εκκλη-σίας του Ταξιάρχη. Πήρε το όνομάτου από την κούπα που κρατά οπρώτος χορευτής, την οποία οι κά-τοικοι γεμίζουν με χρήματα. Τηνκούπα μετά παραδίδει στον επόμενοχορευτή, μέχρι να την λάβουν όλοιοι χορευτές στον κύκλο.

ΑγορέςΠολλά είναι τα τοπικά προϊόντα

που μπορεί να βρει κανείς στηνΤήλο. Πατάτες, ντομάτες, καρπούζια,πεπόνια, σταφύλια, ελιές, αμύγδαλακαι μέλι είναι ορισμένα από τα εξαι-ρετικής ποιότητας προϊόντα που πα-ράγονται στο νησί. Τα ξυλόγλυπταελεφαντάκια αποτελούν ένα όμορφοαναμνηστικό δώρο που συνδέεταιάμεσα με την ιστορία του νησιού,ενώ μπορείτε να προμηθευτείτεάλλα αναμνηστικά από καταστήματαμε σουβενίρ.

Πως θα πάμεΔεν υπάρχει πτήση για Τήλο.Δρομολόγια πλοίων για Τήλο: Η

Τήλος συνδέετε ακτοπλοικώς με τονΠειραιά και τη Ρόδο. Λιμεναρχείο Πειραιά Τηλ: 2104226000Λιμεναρχείο Ρόδου Τηλ:

2241028888 & 2241022220Από Τήλο υπάρχει ακτοπλοϊκή

σύνδεση με τα παρακάτω νησιά: Δωδεκάνησα: Αγαθονήσι, Αστυ-

πάλαια, Χάλκη, Καστελόριζο, Κως,Λέρος, Λειψοί, Νίσυρος, Πάτμος,Ψέριμος, Ρόδος, Σύμη.

Κυκλάδες: Νάξος, Πάρος.Αλλα λιμάνια: Χίος, Σάμος.

Που θα μείνετεAnastasia Beach Studios, Λιβάδια,

2246044111 Chryssi Akti (Golden Coast)

Rooms, Λιβάδια, 2246044257 Eden Villas, Μεγάλο Χωριό,

2246044094, 6947065423 Filoxenia Studios, Εριστος,

2241064732, 2246044347 Ikonomou Sevasti, Μεγάλο Χω-

ριό, 2246044237 Michalis Studios, Λιβάδια,

2246044043Nafsika Rooms, Εριστος,

2246044306 Χρήσιμα τηλέφωνα

Δήμος: 22460 70.885Αστυνομία: 22460 44.222Αγροτικό Ιατρείο: 22460 44.210Λιμεναρχείο: 22460 44.350Ταχυδρομείο: 22460 44.219

COSMORAMA TOURS, LTD

145-57 20th Avenue, Whitestone, NY 11357(718) 747-6030 • FAX (718) 747-6033

ΕΠΙΣΗΜΑ ΕΠΙΚΥΡΩΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ - ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΑΕΓΚΥΡΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΣ

“REGISTERED TAX RETURN PREPARER”The IRS does not endorse any particular individual tax return preparer

For more information on tax return preparers, go to www.IRS.gov

$909*

$699*

a b ΜΕ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ

ΑΠΛΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ

από

ΜΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

+TAX

από +TAX*Υπάρχουν περιορισμοί και φόροι

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΜΑΚΗΣ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ

Η ΕΠΙ ΤΟΥ ΟΡΟΣ ΟΜΙΛΙΑΤο ωραιότερο κήρυγμα που απευθύνθηκε ποτέ στους ανθρώπουςείναι αυτό που Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος έχει καταγράψει στο ομώ-νυμο ευαγγέλιο του. Με ένα ξεκάθαρο, συναρπαστικό, και βαθυστό-χαστο τρόπο ο Ιησούς εξέθεσε στους ακροατές Του – τότε και τώρα– τις αρχές που αποτεοόυν τη βάση της βασιλείας Του. (172 σελίδες).Τιμάται $7 (προπληρωτέα περιλαμβανόμενων τα ταχυδρομικά). Απο-ταθείτε:

Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]


Η Κως, πατρίδα του Ιπποκράτη, είναιτο τρίτο σε έκταση νησί της Δωδεκα-νήσου. Το εύφορο κλίμα της, οι βου-νοκορφές με τις καταπράσινες πλαγιέςμέσα στις οποίες προβάλλουν παρα-δοσιακοί οικισμοί με ολόλευκα σπίτιαπνιγμένα στα λουλούδια, οι υπέροχεςπαραλίες με τα κρυστάλλινα νερά,τα μνημεία και η αίγλη του παρελ-θόντος συνδεδεμένα αρμονικά με τιςανέσεις και την κοσμοπολίτικη αύρατου παρόντος, κάτω από ένα λαμπερόήλιο που καταυγάζει τις περισσότερεςημέρες του χρόνου αυτή τη γωνιάτου Αιγαίου, συνθέτουν την εικόνατου νησιού που τόσο χαρακτηριστικάείχαν αποδώσει χιλιάδες χρόνια πρινοι αρχαίοι μας πρόγονοι: «Μακάρωννήσος». Στην Κω έχετε τη δυνατότητανα κάνετε θαλάσσια σπορ όπως jetskiing, αλεξίπτωτο, θαλάσσιο ski, windsurfing και ότι άλλο μπορεί να βάλειο νους σας, σε όλα σχεδόν τα μεγάλαξενοδοχεία και τις οργανωμένες πα-ραλίες. Στις πόλεις και τα χωριά τουνησιού μπορείτε να βρείτε από πολυ-τελή εστιατόρια μέχρι ταβερνάκια. Ηπαραδοσιακή ελληνική κουζίνα καιοι ψαροταβέρνες κυριαρχούν, χωρίςόμως αυτό να σημαίνει ότι δεν θαβρείτε διεθνή εστιατόρια, πιτσαρίες,κρεπερί, και fast food. Για ένα ποτόαργότερα το βραδάκι, μπορείτε ναπάτε σε ένα από τα πολλά club τουνησιού. Αν αναζητάτε πιο ρομαντικέςβραδινές εξόδους, θα βρείτε πολλέςπαραθαλάσσιες καφετέριες και μπαρστην Παλιά Πόλη και τα χωριά. Γιατους πολύ γλεντζέδες, υπάρχουν πολ-λά club με ελληνική μουσική, γιαχορό και ξεφάντωμα μέχρι το πρωί.

Ιστορία του νησιούΗ Κως κατοικήθηκε ήδη από τους

προϊστορικούς χρόνους σύμφωνα μετα ευρήματα που ανακαλύφθηκανστην σπηλιά Ασπρη Πέτρα στο ύψωμαΖηνί της Κεφάλου. Η συστηματικήμελέτη και έρευνα που εμπλουτίστηκεμε νέες ανακαλύψεις τοποθέτησε ταευρήματα αυτά στην πρώιμη εποχήτου χαλκού που χαρακτηρίζεται ωςπρωτοελλαδική (2900-2100 π.Χ.).Τότε σημειώθηκαν μεγάλες μετακι-νήσεις των Πελασγών σε ολόκληρητη ελληνική Χερσόνησο, το ΑιγαίοΠέλαγος, έως την Μικρά Ασία καιτην Κύπρο. Στην πόλη της Κω ηπρώτη εγκατάσταση κατοίκων υπο-λογίζεται περίπου 2300-2000 π.Χ.υφιστάμενη συνέχεια μια σταθερήεπέκταση και δεχόμενη τις επιδράσειςτόσο του μινωικού όσο κυρίως καιτου μυκηναϊκού πολιτισμού που άφη-σε πίσω του σημαντικά κατάλοιπα(1600-1150 π.Χ.).

Μετά τον Τρωικό Πόλεμο, στονοποίο η Κως με τα κοντινά νησιάσυμμετέχει με τριάντα πλοία, αρχίζειη λεγόμενη «κάθοδος των ΔωριέωνΗρακλειδών» που απεικονίζουν τανησιά και τις Μικρασιατικές ακτές.Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψηοι νέοι αυτοί κάτοικοι της Κω είχαν

κατά πάσα πιθανότητα προέλευσηαπό τον χώρο της Αργολίδας.

Αρχαία μνημεία και αρχαιολογικοίχώροι

Στην πόλη της Κω τα μνημεία τηςαρχαίας εποχής χωρίζονται σε 3 ζώνες:τις ανασκαφές του λιμένα, την κεν-τρική και την δυτική ζώνη. Τα ευρή-ματα στην πρώτη ζώνη που ήρθανστο φως μετά το σεισμό του 1933περιλαμβάνουν Στοά (4ος ή 3οςαι.π.Χ.), το ιερό του Ηρακλή (3οςαι.π.Χ.), το μικρό ιερό, το διπλό ιερότης Πανδήμου και Ποντίας Αφροδίτης,την Αγορά και τέλος τον περίφημοΠλάτανο του Ιπποκράτη που αποτελείπαραφυάδα του αρχικού δένδρου στησκιά του οποίου, κατά την παράδοση,δίδασκε και έγραψε πολλά από τασυγγράμματα του ο πατέρας της ια-τρικής. Στην κεντρική ζώνη υπάρχουνλείψανα μυκηναϊκού οικισμού καιτης Γεωμετρικής περιόδου. Στη ζώνηπεριλαμβάνονται οικοδομή με ωραίαψηφιδωτά (3ος αι.μ.Χ.), το αρχαίοΣτάδιο (2ος π.Χ.), οι Δυτικές Θέρμες(2ος - 3ος αι.μ.Χ.), το «Ξυστό» Γυ-μναστήριο, το Νυμφαίον (3ος αι.μ.Χ.),η Οικία της αρπαγής της Ευρώπης μετο ομώνυμο ψηφιδωτό, το ΡωμαϊκόΩδείο, ο Βωμός του Διονυσίου και ηαναστηλωμένη Ρωμαϊκή Οικία (CasaRomana). Σε απόσταση 3,5 χλμ νο-τιοδυτικά της Κω υπάρχει το πιο φη-μισμένο και μακροβιότερο μνημείοτης Κω, το Ασκληπιείο. Κατά την αρ-χαιότητα τα Ασκληπιεία ήσαν ιεράθεραπευτήρια και το συγκεκριμένοθεωρείται από τα σπουδαιότερα επειδήείχε διάρκεια πολλών αιώνων. Άρχισενα χτίζεται κατά τον 4ο αι.π.Χ. ανκαι στον ίδιο χώρο βρέθηκαν ευρή-ματα από την μυκηναϊκή και γεωμε-τρική περίοδο. Είναι διατεταγμένοσε τρία επίπεδα: Στο πρώτο υπάρχουντα Προπύλαια, ερείπια Θερμών, Στοώνκαι Βεσπασιανών. Στο δεύτερο υπάρ-χει ο αρχαιότερος ναός του Ασκληπιού(3ος αι.π.Χ.), ο Βωμός του Ασκληπιούή του Κυπαρισσίου Απόλλωνος (4οςαι.μ.Χ.), κατάλοιπα ναού του Απόλ-λωνος (3ος αι.μ.Χ.), με αναστηλωμέ-νους επτά κίονες. Τέλος, στο τρίτοεπίπεδο υπάρχουν τα ερείπια του με-γάλου ναού του Ασκληπιού (2οςαι.π.Χ.) και ίχνη Ελληνιστικής Στοάς.

Στο Πυλίυπάρχει ο λε-γόμενος τάφοςτου Χαρμύλου,σύνολο 12 τά-φων σε θολωτόκτίσμα. ΣτηνΚέφαλο, ακόμη,υπάρχουν ταερείπια ελληνι-στικού θεάτρου,στην τοποθεσίαΠαλάτια, 3 χλμπρος τα νότια.Κάστρα της

ΚωΣτην πόλη

της Κω ακριβώς στην είσοδο του λι-μένα υπάρχει το Κάστρο των Ιπποτώνή και Κάστρο της Νεραντζιάς, όπωςαποκαλούνταν παλαιότερα, το οποίοχτίστηκε επάνω στα υπολείμματα αρ-χαίου φρουρίου. Η κατασκευή τουξεκίνησε από τους Ιππότες του ΑγίουΙωάννη τον 14ο αιώνα λόγω καθυ-στερήσεων που προξενήθηκαν απότουρκικές επιδρομές. Το Κάστρο έχειδιπλό τείχος και μέχρι τις αρχές του20ου αιώνα αποτελούσε νησίδα καθώςδιαχωριζόταν από την ξηρά με τάφροπλήρη θαλασσινού νερού, εκεί πουσήμερα υπάρχει η λεωφόρος των Φοι-νίκων.

Το Κάστρο συνδεόταν με την ξηράκαι στο σημείο που υπάρχει ο Πλά-τανος του Ιπποκράτη, με γέφυρα πουδιατηρείται μέχρι σήμερα και βρίσκεταιεπάνω από τη λεωφόρο των Φοινίκων.Στην Αντιμάχεια, 4,5 χλμ νοτιοανα-τολικά του χωριού υπάρχει ένα εξαι-ρετικά καλοδιατηρημένο μεσαιωνικόκάστρο. Στο Πυλί διατηρούνται επάνωσε ύψωμα τα κατάλοιπα ΒυζαντινούΚάστρου, από όπου υπάρχει θαυμάσιαθέα προς τα κοντινά νησιά ενώ ανά-λογα λείψανα υπάρχουν και σε κο-ρυφή λόφου στην Κέφαλο.

Η Αγορά της ΚωΕμπορικό κέντρο από την αρχαι-

ότητα, η αγορά της Κω είναι πραγμα-τικός καταναλωτικός παράδεισος.Πολλά τουριστικά καταστήματα στηνπερίφημη Παλιά Πόλη, αλλά καιστους εμπορικούς δρόμους της Κω,προσφέρουν μια ευρεία ποικιλία σεκεραμικά, κοσμήματα, και δερμάτινα.

Η αγορά της Κω είναι επίσης γνωστήγια την τεράστια ποικιλία της σε είδηρουχισμού και τουριστικά είδη. Η ελ-ληνική αρχαιότητα αποτελεί πηγήέμπνευσης για τους αμφορείς και τακοσμήματα που μπορεί να βρει ο επι-σκέπτης στην αγορά, ενώ στην πλει-ονότητά τους τα προϊόντα που προ-σφέρονται είναι όλα χειροποίητα. Τατοπικά εδέσματα θα σας αφήσουνμια πραγματικά πολύ γλυκιά γεύση.Η Κως φημίζεται για τον τοπικό μπα-κλαβά και το γλυκό ντοματάκι της.Το υψηλής ποιότητας, ιδιαίτερα γευ-στικό μέλι που παράγεται από τουςμελισσοκόμους της Αντιμάχειας, είναιφημισμένο όχι μόνο στην Ελλάδα,

αλλά και έξωαπό τα όριατης χώραςμας. Το τυρίτης πόσας εί-ναι τοπικήσυνταγή, κα-τσικίσιο τυρίφυλαγμένο σεκόκκινο κρα-σί. Ο συνδυα-σμός των γεύ-σεων είναιαπλώς εξαιρε-τικός! Κάντεμια στάση σταχωριά για να

δροσιστείτε με παραδοσιακή κανελ-λάδα.

Χωριά - ΠαράλιεςΤα χωριά της Κω Το Τιγκάκι και

το Μαρμάρι είναι τα πρώτα παραθα-λάσσια χωριά που συναντά κανείςβγαίνοντας από την πόλη της Κω. Οιαμμουδιές στις παραλίες είναι βελού-δινες και τα νερά κρυστάλλινα. Μετάτο Ζιπάρι συναντάμε το Ασφενδιού,γραφικά χωριουδάκια διάσπαρτα σεόλο το βουνό. Το ηλιοβασίλεμα στηΖιά είναι απλώς μοναδικό! Η Καρδά-μαινα βρίσκεται 30 χιλιόμετρα απότην πόλη της Κω και 5 χιλιόμετρααπό το Διεθνές Αεροδρόμιο «Ιππο-κράτης». Σε ανασκαφές που έγινανβρέθηκαν κάτω από την πόλη τα απο-μεινάρια της αρχαίας Αλασάρνας. Εδώτα αρχαιολογικά μνημεία είναι πολλά:Ο ναός του Απόλλωνα, παλαιοχρι-στιανικές Βασιλικές και το ΑρχαίοΘέατρο. Και μην ξεχνάμε φυσικά τιςπαραλίες: αμμουδιές και πεντακάθαρανερά, ενώ κάθε μέρα υπάρχουν δρο-μολόγια από την Καρδάμαινα για τηΝίσυρο. Η Γιορτή Ψαριού είναι μίααπό τις τοπικές εκδηλώσεις που δενπρέπει να χάσετε! Η Αντιμάχεια βρί-σκεται 25 χιλιόμετρα έξω από τηνπόλη της Κω, στο κέντρο του νησιού.Το χωριό αυτό, που διατηρεί την ίδιαονομασία τριάντα αιώνες τώρα, έχειτόσα να δείξει: Το Κάστρο της Αντι-μάχειας, τον παραδοσιακό Ανεμόμυλο,το Παραδοσιακό Σπίτι, κ.α. Η ΓιορτήΜελιού προς το τέλος του καλοκαιριούείναι μια πολύ καλή ευκαιρία να γευ-τείτε τοπικές λιχουδιές! Περίπου 3

χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Αντιμά-χειας βρίσκεται το Μαστιχάρι. Ηρεμίακαι γαλήνη κυριαρχούν σε αυτό τοπαραθαλάσσιο χωριό, όπου βρίσκονταικάποιες από τις πιο όμορφες παραλίεςόλου του νησιού. Το λιμάνι είναιπάντα γεμάτο με τους ψαράδες πουφέρνουν καθημερινά φρέσκο ψάριστις ταβέρνες, ενώ κάθε χρόνο διορ-γανώνεται στο Μαστιχάρι η ΓιορτήΚρασιού. Η Κέφαλος βρίσκεται στοδυτικό άκρο του νησιού, 42 χιλιόμετρααπό την πόλη της Κω. Το γραφικόαυτό χωριό βρίσκεται πάνω από τηνπαραλία Καμάρι, ενώ λίγα μόλις μέτρααπό τη ακτή βρίσκεται το νησάκι τουΑγίου Νικολάου (Καστρί). Η Βασιλικήτου Αγίου Στεφάνου, το μοναστήριτου Αγιου Ιωάννη του Θεολόγου, ταερείπια της Αστυπάλαιας (παλαιότερηςπρωτεύουσας του νησιού) και η σπη-λιά της Ασπρης Πέτρας, όπου βρέθη-καν τα πρώτα ανθρώπινα ίχνη στονησί, είναι λίγα μόνο από τα αξιοθέατατης περιοχής. Στη Κω από ένα ιδιό-μορφο καπρίτσιο της φύσης θα βρείτετις πιο εκτεταμένες παραλίες σε ολό-κληρο το Αιγαίο, παραλίες που στηνΕλλάδα μπορούν να συγκριθούν μόνομε την ακτογραμμή και τις αμμουδιέςστην δυτική Πελοπόννησο. Εκ τωνκορυφαίων είναι οι Παραντάις, Θέρ-μες, Τιγκάκι, Καρδάμαινα

Που να μείνετεDouble Tree by Hilton στην Κω

(τηλ: 22420 45041): Αν θέλεις πο-λυτέλεια, απόλυτα εναρμονισμένη μετη φύση, τότε είσαι στο κατάλληλομέρος. Το δεύτερο μέλος της φημι-σμένης αλυσίδας στην Ελλάδα διαθέτειβίλες, πισίνες και οργανωμένο spa,εξασφαλίζοντας μια υπέροχη διαμονή.

Summer Palace στην Κω (τηλ22420 92730): Καθένα από τα 254δωμάτια και σουίτες αντικατοπτρίζειτην παράδοση και την κλάση ενόςπολυτελούς ξενοδοχείου. Με ακριβάυλικά που δημιουργούν ένα πραγ-ματικά προσωπικό ύφος, οι πελάτεςθα ξεχάσουν πολύ σύντομα ότι βρί-σκονται σε ξενοδοχείο και θα νοι-ώσουν σαν στο σπίτι τους.

Πως θα πάτεΚαθημερινά εκτελούνται πτήσεις

από το αεροδρόμιο των Σπάτωνπρος το αεροδρόμιο της Κως.

Ακτοπλοϊκώς: Καθημερινά πραγ-ματοποιούνται δρομολόγια από τολιμάνι του Πειραιά προς το λιμάνιτης Κως. Για περισσότερες πληρο-φορίες απευθυνθείτε:

Λιμεναρχείο Πειραιά: 2104226000 - 4, Λιμεναρχείο Κω: 2242026594

Χρήσιμα τηλέφωναΔήμος Κω 22420-22326 Τουριστική αστυνομία 22420-

22444 ΕΟΤ 22420-26594 Νοσοκομείο 22420-22300

Πηγή: «travelstyle.gr», «kosisland.gr», «kwsinfo.gr»

Κως, το νησί του Ιπποκράτη


Η Αστυπάλαια είναι ένας από αυ-τούς τους τόπους με λίγο ξένο του-ρισμό - αντίθετα είναι πολύ δημο-φιλές νησί στους Eλληνες. Αυτό τοπανέμορφο νησί βρίσκεται δυτικάτης Νισύρου και ανατολικά της Ανά-φης. Εχει συνολική έκταση 97 τετρ.χμ και ακτογραμμή 110 χλ με πολ-λούς φυσικούς κολπίσκους, παραλίεςκαι νησάκια. Το νησί αποτελείτεαπό 2 κομμάτια γης που ενώνονταιαπό έναν ισθμό 110 μ. Ο κύριος οι-κισμός της Αστυπάλαιας είναι η Χώραπου βρίσκεται στην δυτική ακτή καιείναι χτισμένη στο ίδιο σημείο πουήταν και η αρχαία πόλη. Πάνω απότην πόλη βρίσκεται το κάστρο μετης δύο εκκλησίες του που ανακαί-νισε ο Τζον Κιουρίνι τον 4ο αιώνακαι που τραγουδιέται στη λαϊκή πα-ράδοση ως «Κάστρο της Αστροπα-λιάς». Σήμερα η χώρα έχει επεκταθείμέχρι την ακτή όπου και ενώνεταιμε το λιμάνι, τον Πέρα Γιαλό. Σε μι-κρή απόσταση από την Χώρα το Λι-βάδι, μία πλούσια παραθαλάσσιαπεδιάδα που παράγει εξαιρετικήςποιότητας κίτρα και λαχανικά - απλώ-νεται μέχρι τη θάλασσα όπου προ-σφέρει μία φανταστική παραλία.Στα βόρεια του νησιού υπάρχει έναμεγάλο και απολύτως ασφαλές λιμάνιμε έναν παραθαλάσσιο οικισμό πουλέγεται Μαλτεζάνα ή Ανάληψη. ΤοΒαθύ, βρίσκετε κατά μήκος ενόςγραφικού κολπίσκου, και είναι έναςακόμα οικισμός του νησιού. Οι αρ-χαίοι συγγραφείς αναφέρονται μεδέος στο νησί λόγω του πολύ καλούτου κλίματος, του κυνηγιού πουυπάρχει (κυρίως φασιανούς και λα-γούς), καθώς επίσης και τα πολλάψάρια και σφουγγάρια που έχουνοι γύρω θάλασσες. Αξίζει να σημει-ωθεί ότι δεν υπάρχουν φίδια στηνΑστυπάλαια.

Η ιστορία της ΑστυπάλαιαςΗ Αστυπάλαια κατοικείται από

τα προϊστορικά χρόνια. Η ιστορίατου νησιού είναι άμεσα συνδεδεμένημε τη θάλασσα, αφού η αλιεία έπαιξεανέκαθεν σημαντικό ρόλο στην οι-κονομική ευημερία του νησιού. Κατάτην αρχαιότητα το νησί ήταν γνωστόως Ιχθυόεσσα. Η ονομασία αυτήυποδήλωνε ότι αφθονούσαν τα ψά-ρια.

Σύμφωνα με τη μυθολογία το ση-μερινό του όνομα το νησί το πήρεαπό την Αστυπάλαια που ήταν ημητέρα του Μίνωα και αδερφή τηςΕυρώπης. Το νησί κατοικήθηκε απόΚάρες και Μινωίτες. Η Αστυπάλαιαάκμασε τα ελληνιστικά χρόνια, χάρηστην ανεπτυγμένη αλιεία και τη γε-ωργία της. Ακολούθησε ίδια ιστορικήδιαδρομή με τα υπόλοιπα νησιά τηςΔωδεκανήσου. Γνώρισε τη Ρωμαϊκήκατοχή, τη Βυζαντινή και την Ενετικήκυριαρχία. Οι Ενετοί κατέκτησαν τονησί το 1207. Η δυναστεία τωνΓκουερίνι που διοικούσε το νησί,έκτισαν το Ενετικό κάστρο στην κο-

ρυφή του λόφου για να ελέγχουντο Αιγαίο. Το 1540 το νησί πέρασεστην κυριαρχία των Τούρκων. Το1912 η Αστυπάλαια περνά στην κα-τοχή των Ιταλών και το 1948 ενσω-ματώθηκε με την Ελλάδα.

Ιστορικοί χώροι και μνημεία Ενετικό Κάστρο της «Αστροπα-

λιάς»: Χτίστηκε από την οικογένειατων Κιουρίνι τον 13ο αι. μ.Χ. πάνωστην Αρχαία Ακρόπολη. Είναι δο-μημένο με παραδοσιακή τοπικήσκούρα πέτρα και περιστοιχίζεταιαπό άσπρα σπιτάκια, κυκλαδίτικουστυλ, οι εξωτερικοί τοίχοι των οποίωνδημιουργούν ένα πραγματικό τείχος,με μικρά παράθυρα για πολεμίστρες.Με έντονο φρουριακό χαρακτήραγια να προστατεύσει τους κατακτητέςαπό τους πειρατές, κτίστηκε με ορα-τότητα στα δύο φυσικά λιμάνια τουνησιού. Μέσα στο κάστρο βρίσκεικανείς τις περίφημες κατάλευκες εκ-κλησίες με τα πέτρινα καμπαναριά,της Παναγιάς του Κάστρου (1853)και του Αγίου Γεωργίου (1790).

Παναγία η πορταίτισσα: Η εκ-κλησία της Παναγιάς της Πορταϊ-τισσας στη Χώρα, κατάλευκη, μεόμορφο καμπαναριό, κάτω από τοΚάστρο στη Ροδιά - ποιητικό τοπω-νύμιο από το δέντρο που υπήρχεστον περίβολο της εκκλησίας. Είναιμια από τις ομορφότερες στα Δωδε-κάνησα. Ιδρύθηκε από τον όσιο Αν-θιμο στα μέσα του 18 ου αιώνα.Εχει ξυλόγλυπτο εικονοστάσι, ντυ-μένο με λεπτό φύλλο χρυσού, μο-ναδικό στο είδος του. Η παράδοσηαναφέρει ότι η εικόνα είναι αποτύ-πωμα από την εικόνα της μονής Ιβή-ρων του Αγίου Ορους (έβαλαν πάνωτο ξύλο και αποτυπώθηκε μόνη τηςη εικόνα). Δίπλα στην εκκλησία τηςΠαναγιάς στεγάζεται μικρή εκκλη-σιαστική συλλογή με παλιές εικόνες.Από εκεί και πέρα αξίζει να δείτε τοΣεράι, τα Λουτρά του Ταλλαρά, τουςΑνεμόμυλους, το Μοναστήρι του Αγί-

ου Ιωάννη, το Κάστρο του Αη-Γιάννη,το Καστελλάνο, τα Λείψανα μινωικούοικισμού, τη Αρχαία νεκρόπολη.

Παραλίες και Γιορτές: Στις πα-ραλίες δεν πρέπει να χάσετε τιςΠέρα Γιαλό, Λιβάδι, Αγιο Κωνσταν-τίνο, Βάτσες, Καμινάκια, Αγιο Γιάννη,Πάνορμο, Παχιά Αμμο, Μαλτεζάνα,Σχοινόντα, Τρία Μαρμάρια, Βαθύενώ οι κυριότερες γιορτές τους είναι

Tης Παναγίας-15 Aυγούστου (διάρ-κεια 3 ημέρες), του Αγ. Παντελεήμων- 27 Ιουλίου και υπάρχει επίσης τοΠολιτιστικό Φεστιβάλ Αστυπάλαιαςτο οποίο διοργανώνεται κάθε καλο-καίρι και ενσωματώνει δημιουργικάόλες τις Τέχνες, με έμφαση στηνΕλληνική μουσική.

Συγκοινωνίες: Στην Αστυπάλαιαθα πάτε με πλοίο από τον Πειραιά.

Καθημερινά πραγματοποιούνται δρο-μολόγια που συνδέουν το νησί μετο κεντρικό λιμάνι της Αθήνας αλλάκαι με άλλα νησιά της Δωδεκανήσου(Ρόδο, Κω, Κάλυμνο, Σύμη, Τήλο,κ.α). Επίσης, συνδέεται και με νησιάτων Κυκλάδων (Πάρο, Νάξο, Αμοργό,κ.α). Αν θέλετε να ταξιδέψετε αε-ροπορικώς, καθημερινά ένα αερο-πλάνο της Ολυμπιακής Αεροπορίαςπραγματοποιεί την πτήση Αθήνα -Αστυπάλαια και αντίστροφα.

Διαμονή: Thalassa Hotel (τηλ22430 59841), Tholaria (τηλ 2243062072), Astyvillas (τηλ 2243062015), Oltre Mare (τηλ 2243061456)

Χρήσιμες πληροφορίες: Λιμεναρχείο: 22430 61208 Αστυνομία: 22430 61207 Δήμος: 22430 61206 Πρώτες Βοήθειες: 22430 61222

Αστυπάλαια: Το νησί του ψαριού

MARKOS travel service

Μάρκος Χατζηκωνσταντής, ιδιοκτήτης

Καθημερινές αναχωρήσεις με Delta, KLM, Alitalia, Lufthansa

Με επιστροφή από $349 plus Fees & Taxes

Eπίσης χαμηλές τιμές για απλή μετάβασηΠεριορισμένος αριθμός θέσεων

Πτήσεις χωρίς σταθμό

Κλείστε θέσεις τώρα και κερδίστε

Nationwide toll free800-243-7728

Για Connecticut 800-842-8260E-mail: [email protected]

MARKOS TRAVEL235 E. River Dr. #402,

East Hartford, CT 06108

860-296-1722

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ Σ’ ΟΛΗ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗΑΠΙΣΤΕΥΤΑ ΧΑΜΗΛΕΣ ΤΙΜΕΣ

Το επιβλητικό Ενετικό κάστρο της «Αστροπαλιάς».


Το Καστελόριζο ή Μεγίστη είναιτο ανατολικότερο νησί του Αιγαίουκαι της Ελλάδας. Κατοικείται απότα προϊστορικά χρόνια και έχει ναεπιδείξει μια σπουδαία ιστορική δια-δρομή. Το ακριτικό νησί των Δω-δεκανήσων απέχει 72 ν.μ. από τηΡόδο και μόλος 1 μίλι από τις νότιεςακτές της Τουρκίας. Εχει έκταση9,5 τ. χλμ. και βραχώδες έδαφος.Το μικρό αυτό νησί στις αρχές του20ου αιώνα αριθμούσε 15.000 κα-τοίκους! Τώρα, τίποτα πια δε θυμίζειαυτή την πολιτεία που ευημερούσε.

Οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιούδεν ξεπερνούν τους 300 και ο οικι-σμός με τα ερειπωμένα και κατε-στραμμένα σπίτια από τους βομ-βαρδισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πο-λέμου, παρουσιάζουν μια εικόνα εγ-κατάλειψης και ένα τεράστιο γιατίέρχεται αυθόρμητα στα χείλη τωνεπισκεπτών. Τα τελευταία χρόνιαόμως, το Καστελόριζο τείνει να ξα-ναβρεί την παλιά του αίγλη. Το νησί«ανακαλύφθηκε» τουριστικά και ολο-ένα και περισσότεροι φίλοι των τα-ξιδιών αγκυροβολούν στο όμορφοαυτό Αιγαιοπελαγίτικο λιμάνι. Αφορ-μή στάθηκε η βραβευμένη με Οσκαρταινία «Mediterraneo», σκηνές τηςοποίας γυρίστηκαν στο νησί. Ετσι,το Καστελόριζο απέκτησε μεγάληφήμη.

Ιστορία του Καστελόριζου Το Καστελόριζο κατοικείται από

τη νεολιθική εποχή. Η ιστορία τουμικρού νησιού αποτυπώνεται στασημαντικά αξιοθέατα του νησιού.

Τα αρχαία χρόνια ήταν γνωστόμε το όνομα Μεγίστη, το οποίο τοχρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα.Στο νησί άνθησε και Μυκηναϊκόςπολιτισμός, όπως φαίνεται από ταευρήματα των μυκηναϊκών τάφωνπου έχουν φέρει στο φως οι ανα-σκαφές. Ακολούθησαν οι Δωριείς οιοποίοι έκτισαν και την ακρόποληστο Παλαιόκαστρο, στη δυτική πλευ-

ρά του λιμανιού, τμήματα της οποίαςσώζονται ως τις μέρες μας. Το 530π.Χ. η Μεγίστη περνάει στην κυ-ριαρχία των Ροδίων και ακολουθείτην ίδια ιστορική πορεία με τηνπρωτεύουσα των Δωδεκανήσων.Γνώρισε τη Ρωμαϊκή κυριαρχία, υπο-κύπτει στους Βυζαντινούς και το1306 το νησί περνάει στη κατοχήτων Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη.

Τότε κτίστηκε και το κάστρο, τοΚαστέλο Ρόσο, από το οποίο το νησίπήρε και το όνομα Καστελόριζο. Το1440 το νησί κατακτήθηκε από τονΣουλτάνο της Αιγύπτου. Το 1512 οιΤούρκοι κυριαρχούν στο νησί. Ηκατοχή τους διήρκεσε ως το 1912που το Καστελόριζο πέρασε στηνκατοχή των Ιταλών.

Από τα τέλη του 19ου έως καιτα μέσα του 20ου αιώνα το νησίευημερούσε. Τότε είχε 15.000 κα-τοίκους. Κατά την διάρκεια του Α’Παγκοσμίου Πολέμου, το Καστελό-ριζο βομβαρδίστηκε. Από τότε άρχισε

και η μετανάστευση του πληθυσμούκαι η σταδιακή ερήμωση του τόπου,η οποία συνεχίστηκε και μετά τονΒ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου το νησίβομβαρδίστηκε και πάλι και υπέστημεγάλες καταστροφές.

Το Καστελόριζο ενώθηκε με τηνΕλλάδα το 1948, όπως και όλα ταΔωδεκάνησα.

Συγκοινωνία: Στο Καστελόριζοή Μεγίστη θα φτάσετε με πλοίοαπό τον Πειραιά. Το ταξίδι διαρκείπερίπου 20 ώρες. Επίσης, το νησίσυνδέετε καθημερινά και με τηΡόδο.

Διαμονή: Mandraki paradise(τηλ 22460 49006), Karnayo (2246049266).

Χρήσιμες πληροφορίεςΔήμος 22460 49269 Λιμεναρχείο 22460 49270 Αστυνομία 22460 49333 Αγροτικό Ιατρείο 22460 49267

Ψέριμος: Οι ρυθμοί στην Ψέριμοείναι αργοί και μάλλον δύσκολα θααλλάξουν! Οι λιγοστοί κάτοικοι (πε-ρίπου 40) ασχολούνται κυρίως μετην κτηνοτροφία, την αλιεία ή τοντουρισμό. Στη Ψέριμο θα φτάσετεαπό την Κάλυμνο με μικρό φέρικαθημερινά στις 09.30 το πρωί καιεπιστροφή στις 17.00. Η διάρκειατου ταξιδιού είναι περίπου 50 λεπτά.Από την Κω υπάρχουν επίσης αρκετάδρομολόγια από το Μαστιχάρι τουςκαλοκαιρινούς μήνες. Περπατώνταςαπό 10’ μέχρι το πολύ 1 ώρα, μπο-ρείτε να φτάσετε σε κάποια από τιςπανέμορφες παραλίες τους νησιού,αμμουδιές στην πλειονότητά τους,και ιδανικές για απομόνωση ότανδεν έχουν αλωθεί από πλήθη επι-σκεπτών. Αφού απολαύσετε την αμ-μουδιά στα Αυλάκια με τα γύρω μα-γαζιά, μπορείτε να ακολουθείτε τιςοδηγίες του χάρτη που θα βρείτεεκεί για να φτάσετε μέχρι τα Τρε-βάθια, τη Ρούσσα, το Βαθύ ή τονΤάφο όπου παλαιότερα κατασκεύα-

ζαν κεραμικά, ενώ αξίζει να αναζη-τήσετε και τα Μαραθώντα, την Κο-ρακιά ή τη Γλίστρα όλες τους μικρέςοάσεις που συνδυάζουν αμμουδιάκαι βράχο.

Τέλενδος: Η Τέλενδος βρίσκεται

στα δυτικά της Καλύμνου (συγκε-κριμένα απέναντι από το χωριόMυρτιές) και σε απόσταση περίπου900μ από τις ακτές της. Είναι ένανησί άγονο και βραχώδες, εκτός απότο πεδινό τμήμα στη βάση της χερ-σονήσου που σχηματίζεται στη νο-τιοανατολική πλευρά της Τελένδου,πίσω από το χαρακτηρισμένο πα-ραδοσιακό οικισμό, ο οποίος εκτεί-νεται κατά μήκος της ανατολικής-νοτιοανατολικής παραλίας. Η Τέ-λενδος ήταν κάποτε ενωμένη μετην Κάλυμνο. Τα δυο νησιά χωρί-στηκαν μετά από ισχυρό σεισμό το535 μ.Χ., όπου βυθίστηκε το ενδιά-μεσο τμήμα, μαζί με ολόκληρη τηνπόλη της αρχαίας Ποθαίας (την

πρωτεύουσα της τότε Τελένδου),όπως αναφέρεται από τους χρονο-γράφους. Σήμερα η Tέλενδος συν-δέεται με τις Μυρτιές με καΐκια πουκάνουν τακτικά δρομολόγια. Η ονο-μασία της Τελένδου υποδηλώνει πε-

ριοχή (-ινδος) στο άκρο μακράς λω-ρίδας γης (-τελ-): Αυτή είναι η πραγ-ματική της μορφή. Η ονομασία Τέ-λενδος θεωρείται προελληνικής προ-έλευσης από τους νεότερους ερευ-νητές. Πρωτοκατοικήθηκε κατά τηNεολιθική περίοδο από τους Κάρες,τους Λέλεγες και τους Πελασγούς.Κατόπιν ήρθαν οι Κρήτες και οι Αρ-γείοι. Μετά τους Περσικούς πολέ-μους εντάχθηκε στην Α’ ΑθηναϊκήΣυμμαχία. Κατόπιν έπεσε στην κυ-ριαρχία της Ρώμης και των Γενοβέ-ζων. Στην περίοδο της ΒυζαντινήςΑυτοκρατορίας λεηλατήθηκε επα-νειλημμένως από πειρατές. Το 1306έπεσε στα χέρια των Ιπποτών τουΑγίου Ιωάννη και το 1522 των Τούρ-

Καστελόριζο: Εχασε τον κόσμο του, κράτησε την ομορφιά του

Καστελόριζο ή Μεγίστη

Ψέριμος

Τέλενδος

Αρκοί


κων. Το 1922 την κατέλαβαν οι Ιτα-λοί (οι οποίοι δεν άφησαν αξιόλογαμνημεία, όπως στα υπόλοιπα Δω-δεκάνησα) και το 1948 ενώθηκε μετην Ελλάδα. Αν βρεθείτε στο νησίτις ημέρες του Πάσχα, μη χάσετετη «Γιορτή της Aγάπης», όπου γιορ-τάζεται η αναχώρηση των σπογγα-

λιευτικών, γνωστή και ως γιορτήτων σφουγγαράδων.

Αρκοί: Οι Αρκοί είναι ένα νησίτου Αιγαίου με 44 κατοίκους (απο-γραφή 2011). Η επιφάνεια του νη-σιού είναι 6,7 τετραγωνικά χιλιό-μετρα και έχει μήκος ακτών 25 χι-λιόμετρα. Διοικητικά ανήκει στον

δήμο Πάτμου. Με το όνομα Αρκοίσυχνά αναφέρεται ολόκληρο το σύμ-πλεγμα των νησιών που βρίσκονταιγύρω από το μεγαλύτερο νησί, τουςΑρκούς. Στο σύμπλεγμα των Αρκώνεκτός από το ομώνυμο μεγαλύτερονησί συμπεριλαμβάνονται τα νησιά:Αργελούσσα, Μάραθος (ή Μαράθι),Καλόβολος, Σπολάτο, Μακρονήσι,Στρογγυλή, Κούμαρος, Αβάπτιστο,Ψαθονήσι, Τσούκα, Σμινερονήσι καιΤσουκάκι.

Λέβιθα: Τα Λέβιθα είναι ένανησί του Αιγαίου που βρίσκεται στονθαλάσσιο χώρο μεταξύ Δωδεκανή-σων και Κυκλάδων. Απέχει 8 ναυτικάμίλια από την Αμοργό και 6 ναυτικάμίλια από την Κίναρο. Η επιφάνειατου νησιού είναι 9,121 τετραγωνικάχιλιόμετρα και έχει μήκος ακτών34 χιλιόμετρα.Σήμερα είναι ακατοί-κητα σύμφωνα με την απογραφήτου 2011. Διοικητικά υπάγεται στονΔήμο Λέρου. Εχει έντονα δαντελωτέςακτές στις οποίες σχηματίζονται κόλ-ποι, που μοιάζουν με μικρά φιορδ.Οι κολπίσκοι του νησιού παρέχουνασφαλές αγκυροβόλιο σε διερχόμεναπλοιάρια. Τα Λέβιθα διαθέτει ένανμικρό οικισμό που βρίσκεται σχεδόνστο κέντρο του νησιού. Οι λιγοστοίκάτοικοι της συντηρούν κάποιουςχώρους διαμονής και εστίασης καθώςτο νησί δέχεται ολιγομελείς ομάδεςτουριστών κατά τους καλοκαιρινούςμήνες. Συνδέεται ακτοπλοϊκώς μετην Πάτμο, μία φορά την εβδομάδα.

Κίναρος: Η Κίναρος είναι νησίδα

των Δωδεκανήσων που βρίσκεταιστον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Κυκλά-δων και Δωδεκανήσων, δυτικά τηςΚαλύμνου και της Λέρου και ανα-τολικά της Αμοργού. Είναι το δεύ-τερο δυτικότερο νησί των Δωδεκα-νήσων μετά την Αστυπάλαια, αλλάείναι ακατοίκητο. Εχει έκταση 4,5τ.χλμ. και πληθυσμό 2 κατοίκους.Διοικητικά ανήκει στον δήμο Λέρου.Το υψηλότερο σημείο του νησιούείναι 296μ.Η Κίναρος είναι ενταγ-μένη στο Δίκτυο Natura 2000 μαζίμε το βόρειο τμήμα της Αμοργούκαι την γειτονική της Λέβιθα. Απο-τελεί επίσης σημαντική περιοχήπροστασίας πουλιών, καθώς το νησίαποτελεί τόπο αναπαραγωγής τουΑιγαιόγλαρου και του Μαυροπετρίτη.Στην κορυφή του νησιού έχουν εν-

τοπιστεί αρχαιολογικά κατάλοιπαπου μαρτυρούν οικιστική δραστη-ριότητα. Πιθανότατα υπήρξε οικι-σμός στο νησί κατά την περίοδοτης ακμής της Κοινοπολιτείας Αμορ-γού (Μινώα, Αρκεσίνη, Αιγιάλη).

Νίμος: Η Νίμος, ή Νύμος είναινησίδα του νότιου Αιγαίου και ανήκειστα Δωδεκάνησα. Βρίσκεται ακριβώςστο βόρειο άκρο της Σύμης από τηνοποία και χωρίζεται με μικρό αβαθήπορθμίσκο καλούμενος Διαπόρι. Εχειέκταση 4,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα.Είναι η νησίδα Υμος των αρχαίωνΕλλήνων. Η Νίμος σήμερα είναιακατοίκητη. Το νησί, όπως και ολό-κληρη η Σύμη και οι γύρω νησίδες,είναι ανακηρυγμένος αρχαιολογικόςχώρος, από το Κεντρικό Αρχαιολο-γικό Συμβούλιο.

ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ

Αφιέρωμα στην ημέρα της Πεντηκοστής! (2ο μέρος)

Επί 3.500 χιλιάδες περίπου χρόνια, οι Εβραίοι γιορτάζουν την ημέρα της Πεντηκοστής. Την εντολή για τον εορτασμό τηςγιορτής αυτής, την έδωσε ο Ίδιος ο Θεός μέσω του Μωϋσή. Η γιορτή αυτή ήταν μια ευχαριστία στο Θεό, με πανηγυρικήσύναξη, δοξολογία και θυσίες. Ήταν γενική, εθνική και χαρμόσυνη έκφραση ευγνωμοσύνης στο Θεό, για τους καρπούς τηςγης στην αρχή του θέρους. Ο Πλάστης, διδάσκει τα πλάσματά Tου την αναγνώριση και ευγνωμοσύνη της αγάπης Του, τηςθείας πρόνοιας και προμήθειας στη συντήρηση της ζωής που Εκείνος δίνει. Σε μια λοιπόν τέτοια εκδήλωση χαράς, πενήνταημέρες μετά την ανάσταση του Ιησού Χριστού, ο Θεός έκανε κάτι συναρπαστικά ανώτερο από τον καρπό της γης, έδωσε τοΆγιο Πνεύμα, ώστε να καρποφορήσει στη γη ο ουρανός.

Στο 8ο άρθρο του «Πιστεύω»: «Και εις το Πνεύμα το Άγιον, το Κύριον, το Ζωοποιόν, το εκ του Πατρός εκπορευόμενον,το συν Πατρί και Υιώ συμπροσκυνούμενον και συνδοξαζόμενον, το λαλήσαν διά των προφητών», το Άγιο Πνεύμααναφέρεται σαν ζωοποιόν. «Καταπέμψας αυτοίς το Πνεύμα το Άγιο και διά αυτών την οικουμένη σαγηνεύσας, φιλάνθρωπεδόξα Σοι».

Το έργο του Αγίου Πνεύματος εξαπλώνεται σε όλη την οικουμένη, καθώς το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού κηρύττεται σεόλο τον κόσμο και σήμερα από χριστιανούς ιεραποστόλους. Μία σημαντική προφητεία του Ιησού Χριστού που αναφέρεταιστο ευαγγέλιο, και αφορά την οικουμένη όλη, μαζί και εμάς σήμερα, λέει: «Και θέλει κηρυχθή τούτο το ευαγγέλιον τηςβασιλείας εν όλη την οικουμένη, προς μαρτυρίαν εις πάντα τα έθνη, και τότε θέλει ελθεί το τέλος» (Κατά ΜατθαίονΕυαγγέλιον 24: 14). Αυτό είναι σημείο προετοιμασίας για τις πέντε φρόνιμες παρθένες. Το θαύμα της καθόδου του ΑγίουΠνεύματος ήταν προς ενίσχυση των τότε χριστιανών μόνο; Η εμπνευσμένη προσευχή «Βασιλεύ ουράνιε» απευθύνεται στοΆγιο Πνεύμα και αναφέρει τα χαρακτηριστικά του Αγίου Πνεύματος, τα οποία είναι: «Βασιλιάς ουράνιος, Παράκλητος,Πνεύμα αληθείας, πανταχού παρών, πάντα πληρών, θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός». Και συνεχίζει η προσευχή μετην αίτηση του Αγίου Πνεύματος: «Ελθέ και σκήνωσον εν ημίν», δηλαδή έλα και μείνε μέσα μας, «καθάρισον ημάς απόπάσης κηλίδος και σώσον αγαθέ τας ψυχάς ημών». Κάνε αυτήν την προσευχή με ευλάβεια.

Αυτή είναι η σημερινή μας αξία. Σας στέλνουμε μια Καινή Διαθήκη δωρεάν εάν μας το ζητήσετε.

ΞΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

Τηλ. επικοινωνίας: 866 960 2140 Πέτρος Φιλακουρίδης

ΣΥΝΔΡΟΜEΣ�ΕΝOΣ�EΤΟΥΣ�ΜΕ�ΤΟ�ΤΑΧΥΔΡΟΜΕIΟ

$208ΣΥΝΔΡΟΜΗo 1 χρόνος ............................. $208.00 o 6 Μήνες .............................. $120.00 o 3 Μήνες ............................... $83.00o 1 Μήνας ............................... $33.00o Έκδοση Σαβ/κου 1 χρόνο ... $82.00o Έκδοση Σαβ/κου 6 μήνες .... $47.00o Έκδοση Σαβ/κου 3 μήνες .... $26.00

ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗwww.thenationalherald.com

ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ: o 1 χρόνο ..................................$38.44 o 6 μήνες .................................. $26.34 o 3 Mήνες ................................ $16.44

ΜΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗo 1 χρόνο ................................. $50.54 o 6 μήνες ................................. $32.94 o 3 Mήνες ................................ $20.84

ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗwww.ekirikas.com

ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ:o 1 χρόνο ................................... $42.90 o 6 μήνες .................................... $25.74 o 3 Mήνες .................................. $17.16

ΜΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗo 1 χρόνος ................................. $97.90 o 6 μήνες .................................... $58.74o 3 Mήνες .................................. $39.16

Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση:National Herald, Inc. 37-10 30th street, L.I.C, NY 11101-2614ή με χρέωση στην πιστωτική κάρτα o American Express o Master Card o Visa o Discover

ΑCCoUNT ΕXPIRATIoN DATE

ΟΝΟΜΑ-ΕΠΩΝΥΜΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

ΠΟΛΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ zIP CoDE

TΗΛΕΦΩΝΟ FAX

CELL: E-MAIL:

SIGNATURE

ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΓΙΑ ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ Η.Π.Αo 1 χρόνος ............................... $322.00o 6 Μήνες ................................ $189.00o 3 Μήνες ................................ $125.00o Έκδοση Σαβ/κου 1 χρόνος .. $274.00o Έκδοση Σαβ/κου 6 μήνες .... $165.00

Tηλέφωνο 718-784-5255 • Fax 718-472-0510 • Toll free: 1-888-KHRYKAS ext. 108 [email protected]

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ 32 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Η Λέρος βρίσκεται νότια των Λει-ψών έχει έκταση 54,05 τ.χμ. καιείναι το ένατο σε μέγεθος νησί τουΝομού Δωδεκανήσου. Σήμερα η Λέ-ρος φαντάζει ένας από τους τελευ-ταίους μικρούς παράδεισους για τονεπισκέπτη που αναζητά την ηρεμίακαι τον παραδοσιακό τρόπο ζωής.Μια ηρεμία που ξεκουράζει πνεύμακαι αισθήσεις ταυτόχρονα, σε έναπεριβάλλον τόσο φιλόξενο που γί-νεται οικείο από την πρώτη στιγμή.Αυτός είναι και ο λόγος που οιΛέριοι υποστηρίζουν με έμφαση ότι:«Οσοι τη γνωρίσουν δεν την ξεχνούνποτέ».

Το ανάγλυφο του εδάφους τηςχαρακτηρίζεται ημιορεινό με μικρέςεύφορες κοιλάδες που ευνοούν τηνκαλλιέργεια ελιών εσπεριδοειδώνκαι λαχανοκομικών. Οι κάτοικοιασχολούνται επίσης με την κτηνο-τροφία τη μελισσουργία και τηναλιεία. Πρωτεύουσα (ήδη από τηναρχαιότητα) είναι η Αγία Μαρίναπου σκαρφαλώνει στις πλαγιές τουλόφου με το επιβλητικό κάστρο (βυ-ζαντινή και ιπποτική φάση) και ενώ-νεται από την άλλη πλαγιά με δύοακόμα οικισμούς: Πλάτανο και Παν-τέλι. Το Παρθένι είναι ο βορειότεροςοικισμός με νεολιθική εγκατάσταση(4η χιλιετία π.Χ.) κλασικό ιερό τηςΑρτεμης και οχυρό (4ος αι. π.Χ.).Ως αποικία της Μιλήτου και αργό-τερα δήμος της η Λέρος ήταν το νο-τιότερο ιωνικό νησί της Δωδεκανή-σου. Στη συνέχεια πέρασε από πολ-λούς κυρίαρχους (Μακεδόνες Ρω-μαίους Βυζαντινούς Ιωαννίτες Ιπ-πότες Οθωμανούς Ιταλούς) κυρίωςλόγω της προνομιακής γεωμορφο-λογίας της (εύκολπος και ευλίμενοςγια τους αρχαίους).

Ο κόλπος που ξεχωρίζει στηνακτογραμμή του νησιού είναι αυτόςστο Λακκί ένα από τα μεγαλύτεραφυσικά λιμάνια στη Ανατολική Με-σόγειο. Το Λακκί ως μεγάλη αερο-ναυτική βάση των Ιταλών (1923)οικοδομήθηκε με τα πρότυπα τηςΙταλικής αρχιτεκτονικής (Porto Lago)με σημαντικά δημόσια κτίρια καιφαρδείς δρόμους που έρχονται σεαντίθεση με τη λαϊκή αρχιτεκτονικήτων χωριών και τα νεοκλασικά τηςπόλης. Το νησί βομβαρδίστηκε το1943 από τους Γερμανούς και ακο-λούθησε κοινή πορεία με τα υπό-λοιπα Δωδεκάνησα έως την ενσω-μάτωσή του στην Ελλάδα (1948).

Η Λέρος παρέμεινε μακριά απότο τουριστικό ρεύμα των γειτονικώννησιών προσφέροντας στον σημερινόεπισκέπτη πολιτισμό (αρχαιότητεςεκκλησιές στο Κάστρο μουσεία αρ-χοντικά λαογραφικές εκδηλώσεις)φυσική ομορφιά (αμμουδιές βιότο-ποι) και σύγχρονη υποδομή (μαρί-να).

Στο πολύνησο της Λέρου υπά-γονται οι νησίδες Κίναρος και Αρ-χάγγελος η συστάδα των Λεβίθων

και το Φαρμακονήσι. Τα γειτονικάτης Λέρου νησάκια και οι βραχονη-σίδες έχουν χαρακτηρισθεί τόποιιδιαίτερου φυσικού κάλλους και αρ-κετά έχουν ενταχθεί στο δίκτυο«Natura 2000».

ΜυθολογίαΗ Λέρος κατά τη μυθολογία ήταν

νησί της Αρτεμης, της θεάς των δα-σών και του κυνηγιού. Η μυθολογίασυνδέει τη Λέρο με την πόλη Καλυ-δώνα της Αιτωλίας. Οταν βασιλιάςτης Καλυδώνας ήταν ο Οινέας, ηθεά Αρτεμη έστειλε ένα αγριογού-ρουνο που κατάστρεφε τα χωράφιακαι τρομοκρατούσε τους ανθρώπους.Τότε ο μυθικός ήρωας Μελέαγρος,γιός του Οινέα και της Αλθέας, ανέ-λαβε και τον εξόντωσε. Η Αρτεμη,επειδή θεώρησε ασέβεια και προ-σβολή την πράξη τουΜελέαγρου, τον εκ-δικήθηκε φροντίζον-τας να πεθάνει σύν-τομα. Οι τέσσεριςαδελφές του Μελέα-γρου που θρηνούσανασταμάτητα για τοχαμό του, έτυχαν τησυμπόνοια της θεάς,η οποία τις πήρε κον-τά της στη Λέρο με-ταμορφώνοντας τεςσε πουλιά, τις γνω-στές Μελεαγρίδες όρ-νιθες. Αναφορά στομύθο των Μελεαγρί-δων ορνίθων κάνει οΟμηρος, αλλά και οΟβίδιος στις «Μετα-μορφώσεις» του. Αρ-γότερα, συναντάμετις Μελεαγρίδεςστους «Δειπνοσοφι-στές» του Αθηναίου,ενώ ο μύθος έδωσεέμπνευση και στο Σο-φοκλή, τον Ευρυπίδηκαι τον Φρύνιχο καιμάλιστα έγινε απότους πιο δημοφιλείς της αρχαιότη-τας.

ΙστορίαΗ στρατηγική θέση της Λέρου

στο νοτιοανατολικό Αιγαίο χάρισεστο νησί ένα πλούσιο ιστορικό πα-ρελθόν. Τα πρώτα ίχνη κατοίκησηςστο νησί εντοπίστηκαν στο Παρθένικαι τη Γούρνα και ανήκουν στηνΝεολιθική Εποχή (4η χιλιετία π.Χ).Σημαντικότερο μνημείο της προ-ϊστορίας του νησιού είναι ο οικισμόςτης Κονταρίδας στο νότιο μυχό τουόρμου του Παρθενίου, που ανακα-λύφθηκε το 1980. Ιχνη ανθρώπινηςπαρουσίας της Νεολιθικής και τηςΠρώιμης Εποχής του Χαλκού συ-ναντώνται και σε άλλα, παραθα-λάσσια κυρίως ,σημεία του νησιού.Μέχρι σήμερα δεν έχουν εντοπιστείδείγματα της μινωϊκής περιόδου,ενώ ελάχιστα είναι τα λείψανα τηςμυκηναϊκής.

Τον 5ο αιώνα, ήδη η Λέρος βρί-σκεται κάτω από την πολιτική επιρ-ροή της ιωνικής μητρόπολης τηςΜιλήτου και γνωρίζει μεγάλη πνευ-ματική άνθηση. Με την εξάρτησητης Λέρου από τη Μίλητο φαίνεταιότι συνδέονται τα δύο οχυρωματικάέργα του 4ου π.Χ. αιώνα, το Παλαι-όκαστρο στον Ξηρόκαμπο καθώςκαι το οχυρωματικό έργο στο Παρ-θένι.

Τη Μακεδονική παρουσία στονησί υποδηλώνει η εύρεση νομι-σμάτων και το γεγονός ότι στουςΜακεδόνες αποδίδεται η απελευ-θέρωση της νήσου από τους Πέρσες.

Από τη Λέρο προερχόταν ο ιστο-ρικός Φερεκύδης, που έζησε κατ’άλλους στους ελληνιστικούς χρόνουςκαι ο σκωπτικός ποιητής Δημόδικος

(γύρω στα 550 π.Χ.).Τα βυζαντινά χρόνια (τέλος 3ου

αιώνα μ.Χ και μετά) αφήνουν στονησί αξιόλογα δείγματα εκκλησια-στικής αρχιτεκτονικής και οχυρω-ματικά έργα. Κατά την περίοδο αυτήχτίζεται το Κάστρο του Παντελίου,ενώ το Κάστρο των Λεπίδων, γνωστόσήμερα ως Παλαιόκαστρο, στην πε-ριοχή του οποίου σώζονται όμωςκαι λείψανα παλαιότερου τοίχου«κυκλώπειας» κατασκευής, χρονο-λογείται από τους ελληνιστικούςχρόνους, αλλά χρησιμοποιείται ωςκαταφύγιο των κατοίκων κατά τημεσοβυζαντινή περίοδο. Το κάστροτου Παντελίου είναι το σημαντικό-τερο μεσαιωνικό μνημείο της Λέρουκαι δεσπόζει των οικισμών της ΑγίαςΜαρίνας και του Πλάτανου. Σώζονταισήμερα τρεις περίβολοι (οι δύο εσω-τερικοί χρονολογούνται πριν απότο 1087) και πέντε εκκλησίες. Ο

σημερινός ναός της Παναγίας τουΚάστρου χτίστηκε περί τα τέλη του17ου αιώνα, ενώ στους μεσοβυζαν-τινούς χρόνους χρονολογείται η μο-νόχωρη τοιχογραφημένη εκκλησίατης Αγ.Τριάδας. Στο Κάστρο ο λέριοςμοναχός Δαμασκηνός λειτούργησεσχολή από το 1726, ανυψώνονταςτην παιδεία του νησιού, η οποίαέπαυσε να λειτουργεί στα μέσα του19ου αιώνα.

Στο νησί υπάρχουν σπάνια βυ-ζαντινά εκκλησιαστικά μνημεία,όπως: ο ναός του Ιωάννη του Θεο-λόγου στο Λακκί (με οικοδομικέςφάσεις από το 10ο αι.), ο Αγ. Ζαχα-ρίας στη Μερικιά, οι Αγ. Απόστολοιστην Καμάρα, ο Αγ. Πέτρος στοΔρυμώνα, ο Αγ. Γεώργιος στο Παρ-θένι, η βασιλική της Αγίας Βαρβάρας

στην οποίο ενσωματώθηκαν τμήματααπό κιονόκρανα και άλλα μαρμάριναμέλη, από τα ερείπια της ΑρχαίαςΛέρου, η Παναγιά η Γουρλωμάτακαθώς και πληθώρα διάσπαρτων μο-νόχωρων καμαροσπέπαστων μικρώνναών της μεταβυζαντινής εποχής.Λείψανα βασιλικών συναντώνταιεπίσης στα Αλιντα (των Αγίων Τεσ-σαράκοντα και του Δημοτικού Ξε-νώνα) και στον Ξηρόκαμπο (η μίακάτω από τη νεότερη εκκλησία τουΑγ. Νικολάου και η άλλη στα δυτικάτης Παναγίας στο Παλιαόκαστρο).

Το 1314 καταλαμβάνουν τη Λέροοι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη τηςΡόδου και την κυβερνούν δεσποτικάέως το 1522, οπότε οι Τούρκοι κυ-ριαρχούν σε όλο το Αιγαίο.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίαςη Λέρος κατορθώνει να διατηρήσειένα περιορισμένο βαθμό αυτονομίαςκαι όταν αργότερα ξεσπά η Επανά-

σταση του 1821, οι Λέριοι συμμε-τέχουν ολόψυχα.

Την περίοδο 1912-1943 τα Δω-δεκάνησα περιέρχονται στους Ιτα-λούς. Σε αυτό το διάστημα στο νησίυλοποιούνται στρατιωτικά έργα καιανεγείρονται στρατιωτικές εγκατα-στάσεις με στόχο η Λέρος να γίνεισημαντική ιταλική ναυτική και αε-ροναυτική βάση, λόγω της θέσηςαλλά και της μοναδικής μορφολογίαςτου προστατευμένου όρμου στο Λακ-κί. Στο Λακκί δημιουργείται νέαπόλη με μοντέρνα πολεοδομία καιαρχιτεκτονική, πρωτοποριακή γιατην εποχή της σε όλη την Ευρώπη.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκο-σμίου Πολέμου και μετά τη συνθη-κολόγηση των Ιταλών, οι Γερμανοί,που έχουν ήδη καταλάβει τη Ρόδο

και την Κω, στρέφονται εναντίοντης Λέρου, την οποία υπερασπί-ζονται Ιταλοί και Αγγλοι. Η «Μάχητης Λέρου» είχε ως πρώτο θύματο ελληνικό αντιτορπιλικό «Βασ.Ολγα», που βυθίστηκε στις26.09.1943, και τελείωσε με τηνεπικράτηση των Γερμανών μετάαπό σφοδρούς και αδιάκοπουςβομβαρδισμούς του νησιού, στις16.11.1943. Το νησί απελευθε-ρώνεται με την απελευθέρωσηκαι παράδοση της Δωδεκανήσουστους Αγγλους και τους Ιερολο-χίτες στις 09.05.1945. Ακολουθείδίχρονη αγγλική κατοχή και τέλοςτο Μάρτιο του 1948, η Λέρος εν-σωματώνεται μαζί με τα υπόλοιπαΔωδεκάνησα στην Ελλάδα.

Στην πρόσφατη ιστορία τηςΛέρου εντάσσεται η χρησιμοποί-ηση του νησιού από τη στρατιω-τική χούντα (1967-74) ως τόπουκράτησης πολιτικών κρατουμένων,σε δύο στρατόπεδα, στο Λακκίκαι στο Παρθένι (…«Αλικαρνασ-σός, Παρθένι, Ωρωπός, Κορυδαλ-λός»…). Κι ακόμη η επιλογή τουνησιού για τη δημιουργία κρατι-κού ψυχιατρείου (1957) προκει-

μένου να αποσυμφορηθούν άλλαελληνικά ψυχιατρεία, γεγονός πουοδήγησε στην μακρόχρονη εξάρτησητης τοπικής οικονομίας από τη λει-τουργία του ιδρύματος, αλλά καιστη συνειρμική σύνδεση του νησιούμε το ψυχιατρείο και μόνον μεαυτό…

ΠαραλίεςΗ Λέρος έχει περίπου 78 χιλιό-

μετρα από δαντελωτές ακτές με μι-κρούς και απομονωμένους κόλπουςκαι ορμίσκους. Υπάρχουν αρκετέςπαραλίες κυρίως με βότσαλο καιμερικές με άμμο. Πολλές από αυτέςείναι οργανωμένες με ομπρέλες καιξαπλώστρες και άλλες τουριστικέςεγκαταστάσεις κυρίως στα Αλιντακαι στο Παντέλι.

Η πιο τουριστική παραλία είναιστα Αλιντα με δυνατότητες για θα-λάσσια σπορ όπως ιστιοσανίδα, κανόκαι σκι. Η παραλία έχει αρκετά πεύ-

Λέρος: «Οσοι τη γνωρίσουν δεν την ξεχνούν ποτέ»


κα και αρμυρίκια που προσφέρουνσκιά καθώς και ενοικιαζόμενες ομ-πρέλες και ξαπλώστρες. Λίγα μόνοβήματα θα βρείτε κάθε λογής κατα-στήματα, εστιατόρια, μπαράκια καιταβέρνες καθώς και τα περισσότεραξενοδοχεία του νησιού. Προχωρών-τας προς τα βορειοανατολικά απότην παραλία Αλιντων μέσα από έναδρόμο γεμάτο πεύκα θα βρείτε τηνπαραλία Παναγιές από τις δυο πλευ-ρές ενός μικρού λόφου με ένα μικρόεκκλησάκι. Η πρώτη παραλία έχειάμμο και η δεύτερη βότσαλο. Προ-χωρώντας από τη δεύτερη παραλίακαι περνώντας μια πηγή θα βρείτετη παραλία Δύο Λισγάρια, μια πα-ραλία όμορφη με ευκαλύπτους καιμε ένα μπαράκι τον Ζέφυρο πουοργανώνει μπιτς πάρτι καθώς καιένα εστιατόριο. Ο δρόμος από ταΑλιντα μέχρι αυτές τις παραλίεςείναι ασφαλτοστρωμένος.

Η δεύτερη πιο δημοφιλής παρα-λία στη Λέρο είναι η παραλία τουΠαντελιού, στην μια άκρη έχει ψιλόβότσαλο και στην άλλη έχει άμμο.Η παραλία είναι καλά οργανωμένημε ντους και καμπίνες, έχει ομπρέλεςμε ξαπλώστρες και είναι ιδανική γιαοικογένειες με παιδιά καθώς καικολύμπι με αναπνευστήρα. Δίπλαστην παραλία θα βρείτε καφενείακαι ψαροταβέρνες, καθώς και μιαυπέροχη καφετέρια μπαρ το Καστέλοπου προσφέρει καταπληκτική θέακαθώς και ελεύθερο ίντερνετ καφέ.

Η παραλία του Βρωμόλιθου βρί-σκεται δίπλα από τον κόλπο τουΠαντελιού. Μπορείτε να πάτε εκείαπό τα σκαλιά στο Παντέλι πουανεβαίνουν στα Σπηλιά και να στρί-ψετε αριστερά στο δρόμο που πάειγια Βρωμόλιθο. Αν έρχεστε από τοΛακκί στρίβετε δεξιά στην Αγκυραπρος Βρωμόλιθο. Η παραλία έχειομπρέλες και ξαπλώστρες στην βό-ρεια πλευρά και υπάρχει πάρκινγκγια αυτοκίνητα δίπλα στην ταβέρναΠαράδεισος. Η δεύτερη είσοδοςείναι από το εστιατόριο το Πηγάδι.Ο Βρωμόλιθος είναι γενικά μια όμορ-φη παραλία με βότσαλο και άμμο.Αν προχωρήσετε στα νότια πάνωαπό τα βραχάκια μπορείτε να πάτεστην παραλία του Τουρκοπήγαδου,μικρή με βράχια για βουτιές.

Μια άλλη μεγάλη παραλία είναιστον Ξηρόκαμπο, δεν είναι οργα-νωμένη όπως οι παραλίες που ανα-φέραμε. Αν προχωρήσετε προς τοΚατσούνι θα βρείτε πολλούς κολπί-σκους ιδανικούς για βουτιές με κρυ-στάλλινα νερά, στην τοποθεσία Κόκ-κινα θα βρείτε μια άλλη μικρή πα-ραλία.

Η παραλία της Γούρνας στα βο-ρειοδυτικά είναι κοντά στα Αλιντακαι είναι στο σύνολο της αμμώδης.Πρόκειται ίσως για την καλύτερηπαραλία της Λέρου που όμως δενέχει αναπτυχθεί όπως θα έπρεπε,το πρόβλημα είναι ότι την πιάνειτο μελτέμι αλλά είναι ιδανική γιασέρφινγκ.

Αξίζει να δείτε...Αρχαιολογικό Μουσείο: Λει-

τουργεί στην Αγία Μαρίνα και πε-ριλαμβάνει επιγραφές, μικρά αρχαίαχρηστικά αντικείμενα.

Εκκλησιαστικό Μουσείο: Βρί-σκεται στο Κάστρο της Παναγίαςκαι περιλαμβάνει άμφια, εικόνες,σκεύη, βιβλία, ξυλόγλυπτα και άλλαιερά αντικείμενα ανεκτίμητης αξίας.

Μουσείο Μπελλένη: Στεγάζεταιστον περίφημο πύργο Μπελλένη,στα Αλιντα, ένα από τα ωραιότερααρχοντικά της χώρας μας χτισμένοτο 1925-26 με τα πιο ακριβά υλικάαπό την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ανήκει στο Δημοτικό Πνευμα-τικό Κέντρο Λέρου και περιλαμ-βάνει:

α) Το Ιστορικό Μουσείο Εμμα-νουήλ Ησυχου με συλλογές πουαφορούν την ιστορία του νησιούόπως, χάρτες, φωτογραφίες, πορ-τραίτα, έντυπο υλικό κ.α.

β) Το Λαογραφικό Μουσείο τοοποίο συγκεντρώνει παλιά αντικεί-μενα που αφορούν τη ζωή και τηνλαϊκή παράδοση της Λέρου, όπως:εργόχειρα, σκεύη, έπιπλα, ενδυμα-σίες, μουσικά όργανα, ξυλόγλυπτακ.α.

γ) Το Μουσείο Τύπου με παλιάτυπογραφικά μηχανήματα και έν-τυπα που δείχνουν την εξελικτικήπορεία της Τυπογραφίας και του ελ-ληνικού τύπου από τον 15ο έωςτον 19ο αιώνα.

Τα Αρχοντικά Κανδιόγλου καιΑντωνέλλου: Βρίσκονται στον Πλά-τανο και λειτουργούν ως μουσείαλαϊκής τέχνης και ιστορίας του νη-σιού. Εκτίθενται παραδοσιακά αν-τικείμενα, ιστορικό αρχείο και πλού-σιο φωτογραφικό υλικό.

δ) Το Πολεμικό μουσείο, βρίσκε-ται στην Μερκιά μέσα σε ένα τούνελαπό τον καιρό του πολέμου, στοτούνελ θα βρείτε κειμήλια και αντι-κείμενα από τη μάχη της Λέρουστον Β’ παγκόσμιο πόλεμο.

Δημοτική Βιβλιοθήκη: Στεγά-ζεται στο διατηρητέο νεοκλασικόκτίριο του Δημοτικού Μεγάρου στηνκεντρική πλατεία του Πλατάνου.Λειτουργεί σαν δανειστική και πε-

ριλαμβάνει πολλά και σπάνια χει-ρόγραφα, κώδικες και βιβλία καθώςκαι ιστορικό αρχείο.

Αρχαία μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι

Πλάτανος - Αγία Μαρίνα - Παν-τέλι: Φρούριο Μπρούζι ρωμαϊκήςτεχνοτροπίας πάνω στα λείψανα αρ-χαίας πόλης βρίσκεται στην είσοδοτου λιμανιού της Αγίας Μαρίνας.

Λακκί: Το Μνημείο στην παραλίαθυμίζει την καταβύθιση του ελλη-νικού αντιτορπιλικού «ΒασίλισσαΟλγα» κατά την επιδρομή της γερ-μανικής αεροπορίας στις 26 Σεπτεμ-βρίου 1943.

Παρθένι: Τα ερείπια του ναούτης Αρτεμης (πιθανολογείται), σευψωματάκι κοντά στο αεροδρόμιο,όπου και ναΐσκος, που αναφέρεταισε φιλολογικές και επιγραφικές μαρ-τυρίες. Εδώ βρέθηκαν στήλες Ελ-ληνιστικής Εποχής.

ΚάστραΣε περίοπτη θέση στα ανατολικά

της πόλης στη γυμνή κορυφή τουλόφου Απιτύκι, σε ύψος 300 μ., βρί-σκεται χτισμένο το Κάστρο της Λέ-ρου, το κάστρο της Παναγίας. Είναιχτισμένο στα μέσα των Βυζαντινώνχρόνων πάνω σε ερείπια αρχαίουοχυρού της Λέρου. Ανασκαφές εδώέφεραν στο φως αρχαίο τάφο του7ου π.Χ. αιώνα.

Το κάστρο προστάτευε τον πλη-θυσμό που οχυρωνόταν στο εσωτε-ρικό του σε περιπτώσεις πειρατικώνκαι ληστρικών επιδρομών. Σε πε-ριόδους ειρήνης και ησυχίας οι κά-τοικοι ζούσαν στα γύρω σπίτια, απότα οποία σήμερα βλέπουμε ερείπιαπερίπου 180 παλιών κατοικιών.Μέσα στο κάστρο βρίσκεται το μο-ναστήρι της Παναγιάς Κυράς (1300),με όμορφες αγιογραφίες, αρχαιολο-γική και βυζαντινή - εκκλησιαστικήσυλλογή - εικόνες, χειρόγραφα, κο-λυμπήθρα, επιτάφιο. Για την εικόνατης Παναγίας οι θρύλοι και οι λαϊκέςπαραδόσεις δεν έχουν τέλος.

Μονές και ΕκκλησίεςΠαλιές και αξιόλογες είναι οι Εκ-

κλησίες του Χριστού και του Σταυρού

στην περιοχή του Πλατάνου αλλάμεγαλύτερο ιστορικό ενδιαφέρονέχει η εκκλησία της Αγίας Παρα-σκευής που ήταν η παλιά Μητρό-πολη του νησιού.

Στο Λακκί βρίσκεται η εκκλησίατου Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου,από τις αξιολογότερες στα Δωδεκά-νησα, με υπέροχα ψηφιδωτά του11ου αιώνα.

Στην ευρύτερη περιοχή στο Παρ-θένι βρίσκεται η εκκλησία του ΑγίουΓεωργίου (10ο μ.Χ.) χτισμένη μεαρχαία υλικά, πιθανώς από ερείπιατου ναού της Αρτεμης.

Σε παραθαλάσσια θέση στα βό-ρεια, βρίσκεται η εκκλησία της ΑγίαςΚιουράς ή Ματρώ-νας, που αξίζει κα-νείς να γνωρίσειαπό κοντά για τιςωραίες της αγιογρα-φίες, φτιαγμένεςαπό πολιτικούςκρατούμενους τηςπεριόδου της δικτα-τορίας 1967-1974και για τις παλιέςεικόνες της.

Μετά την Κόκ-καλη σε μικρή από-σταση βρίσκεται τοεκκλησάκι του Αγί-ου Ισιδώρου, κτι-σμένο πάνω σεβράχο μέσα στη θάλασσα. Με τηστεριά το ενώνει μια στενή, τεχνητή,τσιμεντένια λωρίδα, μήκους 50 μέ-τρων.

Στο βυθό δίπλα στο βράχο πουφιλοξενεί το εκκλησάκι, διακρίνονταιλείψανα αρχαίου ναού.

Νοτιότερα, στη συνέχεια του πα-ραλιακού δρόμου, αφού προσπερά-σουμε τη Γούρνα, κοντά στη θέσηΔρυμώνα υπάρχει το εκκλησάκι τηςΠαναγίας της Γουρλομάτας με αξιό-λογες αγιογραφίες, που χτίστηκετον 14ο αιώνα με υλικά από ερει-πωμένο κτίσμα της αρχαίας εποχής.

Κοντά στον οικισμό του Ξηρό-καμπου βρίσκεται το γραφικό εκ-κλησάκι της Παναγίας της Καβου-ράδαινας, που θεωρείται από ταομορφότερα του νησιού. Είναι χτι-σμένο πάνω στα βράχια της ακτής,σε θέση όπου κατά την παράδοση,ένας ψαράς που έψαχνε για καβού-ρια, βρήκε μέσα σε σχισμή την ει-κόνα της Παναγίας.

Πως θα πάτεΣτην Λέρο θα πάτε με αεροπλάνο

από την Αθήνα ή με φέρι-μποτ απότον Πειραιά, τα νησιά του Βόρειουκαι Ανατολικού Αιγαίου, την Καβάλα,τη Ρόδο και άλλα Δωδεκάνησα.Διάρκεια πτήσης από Αθήνα περίπου1 ώρα. Το αεροδρόμιο της Λέρουβρίσκεται στη βόρεια πλευρά τουνησιού, κοντά στο Παρθένι.

Που θα μείνετεΜιραμάρε (Τηλ. 22470-22469):

Το Μιραμάρε είναι ανοικτό χειμώνακαι καλοκαίρι. Βρίσκεται στην πα-ραλία του Λακκιού, όλα τα δωμάτιαέχουν μπαλκόνια με θέα στη παρα-λία, κλιματισμό και τηλεόραση. Το

ξενοδοχείο διαθέτει λεωφορείο πουσας μεταφέρει από και προς το λι-μάνι.

Ακρογιάλι (Τηλ. 2247023115):Το ξενοδοχείο Ακρογιάλι βρίσκεταιστην Παραλία της Γούρνας στο μα-γευτικό θέρετρο Δρυμώνα. Ολα ταδωμάτια και στούντιο προσφέρουνμαγευτική θέα στα καταγάλανα νεράτης Γούρνας, με μπαλόνια που βλέ-πουν στη θάλασσα.

Κριθώνις Παραντάις (Τηλ.2247025120-2): Είναι το μεγαλύ-τερο και πλέον εξοπλισμένο ξενο-δοχείο της Λέρου. Βρίσκεται λίγαλεπτά από την παραλία των Αλίντωνκαι μερικά μέτρα από την μικρή

παραλία του Κριθωνιού. Το 4 αστέ-ρων ξενοδοχειακό συγκρότημα δια-θέτει 300 δωμάτια, σουίτες, αίθουσασυνεδριάσεων, εξωτερική πισίνα,σάουνα και γυμναστήριο, πουλ μπαρκαι εστιατόριο. Διαθέτη επίσης καιδωρεάν χώρο πάρκινγκ και ασύρ-ματο Ιντερνετ.

Καστέλο (Τηλ. 2247023030):Το Καστέλο αποτελεί το στο στολίδιτου Παντελιού. Κτισμένο πάνω στηΠαραλία με ένα αρχιτεκτονικό στυλαπό πέτρα που θυμίζει ένα πραγ-ματικό καστέλι. Το Καστέλο διαθέτειπολυτελή δωμάτια και υπέροχη θέαστο Αιγαίο. Το Καστέλο έχει καφε-τέρια και ρεστοράν και είναι ανοιχτόόλο το χρόνο.

Στούντιο Βαγγέλης (Τηλ.2247023532): Τα στούντιο βρίσκον-ται λίγες δεκάδες μέτρα από τηνπαραλία του Παντελιού. Χτισμένααμφιθεατρικά προσφέρουν ίσως τηνκαλύτερη θέα στο Παντέλι, το Κά-στρο και τούς Μύλους. Ολα τα δω-μάτια είναι εξοπλισμένα με μικρήκουζίνα, ψυγείο και κλιματισμό.Κάθε δωμάτιο έχει δικό του μπαλ-κόνι σε μια υπέροχη αυλή με κήποκαι θέα. Στον κήπο με τροπικά δεν-τράκια και μπουκαβίλιες υπάρχειεγκατάσταση για μπάρμπεκιου. Ταστούντιο έχουν δωρεάν ασύρματοΙντερνετ. Υπάρχει πάρκινγκ για αυ-τοκίνητα.

Χρήσιμα τηλέφωναΔημαρχείο: 22470 23711 Ταξί: 22470 23070 Λιμεναρχείο: 22470 22224 Ο.Α. Λέρου: 22470 24144 Γραφείο Τουρισμού: 22470 22937 Αεροδρόμιο Λέρου: 22470 22777


Η Νίσυρος είναι από τα πιο όμορφανησιά του Αιγαίου και θα μπορούσενα χαρακτηριστεί «υπαίθριο γεω-λογικό μουσείο», καθώς η Νίσυροςείναι ένας ηφαιστειακός κώνος πουαναδύθηκε από τη θάλασσα 150.000χρόνια πριν. Περπατήστε ανάμεσαστους κρατήρες με πιο δημοφιλήτον κρατήρα του Στέφανου, στοκέντρο του νησιού, τον οποίο επι-σκέπτονται οι εκατοντάδες ημερήσιοιτουρίστες από την Κω. Πραγματο-ποιήστε ένα συναρπαστικό ταξίδιστο χρόνο στο μοναδικό στην Ελ-λάδα «Ηφαιστειολογικό Μουσείο»στο χωριό Νικιά. Περιπλανηθείτεστο Μανδράκι, την πανέμορφη πρω-τεύουσα του νησιού με τις πλατείεςμε τα καταπληκτικά βοτσαλωτά δά-πεδα και τα σοκάκια με τα άσπρα ήχρωματιστά διώροφα σπίτια με ταξύλινα μπαλκόνια. Παρατηρήστε τασπίτια κτισμένα από ηφαιστειακάπετρώματα και μονωμένα με ελα-φρόπετρα.

Η νήσος Νίσυρος (1.008 κάτοικοι,απογραφή 2011) βρίσκεται στο νό-τιο-ανατολικό Αιγαίο (γεωγραφικόμήκος 36° 35’ βόρεια, γεωγραφικόπλάτος 27° 10’ ανατολικά), υπάγεταιστο Επαρχείο της Κω και ανήκειστα Δωδεκάνησα. Εχει έκταση 41,2τετραγωνικά χιλιόμετρα με μέγιστούψος 698 μέτρα. Περιτριγυρίζεταιαπό άλλα νησάκια, ένα κατοικήσιμο,το Γυαλί (21 κάτοικοι) και 5 ακα-τοίκητα: Αγιος Αντώνιος, Στρογγύλη,Κανδελλιούσσα (ή Φανάρι), Παχειά,Περγούσσα (ή Πυργούσα).

Στην αρχαιότητα, η Νίσυρος, άκ-μασε από το εμπόριο οψιδιανού,τον οποίο εξόρυσσαν οι Νισύριοιαπό το κοντινό νησί Γυαλί στο οποίολειτουργεί μέχρι σήμερα εργοστάσιοεξόρυξης ελαφρόπετρας.

ΟνομασίαΤο όνομα του νησιού είναι πιθανό

να προέρχεται από τις αρχαίες ελ-ληνικές λέξεις «νέω» (κολυμπώ) και

«σύρω», συσχετίζοντας το όνοματου νησιού με το γνωστό μύθο τηςδημιουργίας του από τον Ποσειδώνα,κατά τη σύγκρουσή του με τον γί-γαντα Πολυβώτη.

Αλλη εκδοχή σχετίζει το όνομαμε τις λέξεις «νήες» και «σύρω», δη-λαδή πλοία που οργώνουν τη θά-λασσα. Μια άλλη εκδοχή, τέλος, τοθεωρεί ως παραφθορά του «νέα Σά-ρος», όνομα που μπορεί να της δό-θηκε από τους Κάρες (προ-ΕλληνεςΚρήτες) που κατοίκησαν τόσο τηΣάρο (νησί βόρεια της Καρπάθου)όσο και τη Νίσυρο. Κατά την αρ-χαιότητα η Νίσυρος είναι γνωστήκαι ως «Πορφυρίς» πιθανά λόγω τηςπαραγωγής πορφύρας από τα κο-χύλια μούρεξ (τρίτωνες) ή λόγω τηςπαραγωγής εργαλείων (κυρίως μυ-λόπετρες) από «πορφυρίτη» λίθο(λάβες).

Οι Οθωμανοί Τούρκοι χρησιμο-ποιούν για το νησί το όνομα Ιντσιρλί(νησί των σύκων).

Από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα

Οι πρώτοι κάτοικοι της Νισύρουήταν Κάρες. Ακολούθησαν οι Αχαιοίτης Κω και οι Δωρικής καταγωγήςΡόδιοι. Σύμφωνα με τον Ομηρο, οιΝισύριοι συγκαταλέγονταν μεταξύτων Ελλήνων που πολέμησαν στηνΤροία.

Κατά τους Μηδικούς πολέμους,η Νίσυρος ήταν υπόδουλη στην Αρ-τεμισία, τη βασίλισσα της Αλικαρ-νασσού η οποία συμπαθούσε τουςΠέρσες. Αργότερα, για ένα μικρόδιάστημα οι Νισύριοι συντάχθηκανμε τους Αθηναίους, ενώ στη συνέχειαπαρέμειναν ανεξάρτητοι, μέχρι το200 π.Χ., οπότε υποτάχθηκαν στηΡόδο, την τύχη της οποίας από τότεακολούθησαν πιστά.

Οι Ιωαννίτες ιππότες οχύρωσαντη Νίσυρο το 1315 μ.Χ. Το 1422,μια σφοδρή έκρηξη του ηφαιστείουδημιούργησε το μεγάλο κρατήρα

στο κέντρο του νησιού. Οι Τούρκοι λεηλάτησαν τη Νί-

συρο τουλάχιστον τέσσερις φορές,μέχρι το 1523, οπότε την υπέταξαν.Κατά την Ελληνική Επανάσταση του1821, οι Νισύριοι ναυτικοί υποστή-ριξαν με τα σκάφη τους τις θαλάσσιεςεπιχειρήσεις των Ελλήνων, όμως ηΝίσυρος έμεινε έξω από τη νεοσύ-στατη Ελλάδα.

Στα τέλη του 19ου και στις αρχέςτου 20ού αιώνα, οι ανά τον κόσμοξενιτεμένοι Νισύριοι πρόσφερανπολλά στο νησί, το οποίο κατέλαβανοι Ιταλοί το 1912. Το 1913 σημει-ώθηκε η τελευταία έκρηξη του ηφαι-στείου. Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιοπόλεμο, το 1948, η Νίσυρος παρα-χωρήθηκε από τη νικημένη Ιταλίαστην Ελλάδα.

Το ηφαίστειοΗ τελευταία ηφαιστειακή δράση

στη Νίσυρο εκδηλώθηκε πριν απόαρκετές χιλιάδες χρόνια και βέβαιαδεν έχει καταγραφεί στις ιστορικέςπηγές. Παρ’ όλα αυτά, η Νίσυροςχαρακτηρίζεται σαν ένα κοιμώμενοενεργό ηφαίστειο, και η θεώρησηαυτή βασίζεται σε τρία στοιχεία:

• Το πρώτο είναι η σχετικά πρό-σφατη ηλικία των τελευταίων ηφαι-στειακών εκρήξεων. Η τελευταίαμαγματική δράση στην περιοχή της

Νισύρου εκδηλώνεται πριν περίπου20.000 χρόνια, ενώ υπάρχουν κά-ποιες ενδείξεις ότι η τελευταία έκρη-ξη του Γυαλιού είναι πιθανά νεώτερητων 10.000 ετών.

• Το δεύτερο στοιχείο είναι ότιοι διεργασίες που γεννούν την ηφαι-στειακή δράση, η βύθιση της Αφρι-κάνικης λιθόσφαιρας κάτω από τοΑιγαίο και τα μεγάλα ρήγματα, συ-νεχίζουν να είναι ενεργά φαινόμεναστην περιοχή.

• Το τρίτο στοιχείο είναι η θερ-μική κατάσταση της περιοχής, κυρίωςοι πληροφορίες από τις βαθιές γεω-τρήσεις που εκτελέστηκαν στη Νί-συρο, με στόχο τον εντοπισμό ενόςγεωθερμικού ταμιευτήρα ικανού ναπαράγει ηλεκτρική ενέργεια. Στονπυθμένα της πρώτης βαθιάς γεώ-τρησης, στα 1700 μέτρα κάτω απότη στάθμη της θάλασσας, συναντή-θηκαν θερμοκρασίες κοντά στους500 βαθμούς Κελσίου, γεγονός πουκάνει αναγκαία την παραδοχή ύπαρ-ξης λιωμένου πετρώματος σε μικράβάθη, μεταξύ 3 και 5 χιλιομέτρων.

Ο ανώτερος από τους δύο θερ-μούς ορίζοντες γεωθερμικό ρευστό,που εντοπίστηκαν από τις βαθιέςγεωτρήσεις, είναι η πηγή τροφοδο-σίας όλων των θερμών επιφανειακώνεκδηλώσεων στη Νίσυρο. Από αυτόν

τ ρ ο φ ο δ ο -τούνται οιθερμές πηγέςκαι οι διαφυ-γές θερμώναερίων, οιατμίδες τουνησιού.Μυθολογία

Ο,τι πλη-ρ ο φ ο ρ ί ε ςέχουμε γιατην Νίσυροέρχονται απότους αρχαί-ους Ελληνεςπου είχανσαφή άποψητόσο για τοχρόνο όσο

και για τον τρόπο δημιουργίας τουνησιού: «Πολυβώτης δε δια της θα-λάσσης διωχθείς υπό του Ποσειδώνοςήκεν εις Κω. Ποσειδών δε της νήσουμέρος απορρήξας επέρριψεν αυτω,το λεγόμενον Νίσυρον».

(Ο Πολυβώτης κυνηγημένος με-σοπέλαγα από τον Ποσειδώνα φτάνειστην Κω. Αλλά και εκεί ο Ποσειδώναρπάζει ένα κομμάτι από το νησίκαι το ’ριξε επάνω του. Είναι το νη-σάκι που ονομάζεται Νίσυρος).

Ετσι καταγράφει ο Απολλόδωροςστη «Βιβλιοθήκη» του τον Ελληνικόμύθο για τη γένεση του νησιού. Πε-ρίπου το ίδιο επαναλαμβάνει και οΣτράβωνας στα «Γεωγραφικά» του,όταν αναφέρεται στη Νίσυρο: «φασίΔε την Νίσυρον απόθραυσμα είναιτης Κω, προσθέντες και μυθον ότιΠοσειδων διώκων ένα των γιγάντωνΠολυβώτην αποθραύσας τη τριαίνητρύφος της Κω επ’ αυτόν βάλοι, καιγένοιτο νήσος το βληθέν η Νίσυροςυποκείμενον έχουσα εν αυτή τονγίγαντα».

(Θεωρούν τη Νίσυρο κομμάτιαπό την Κω. Λένε και το μύθο πωςο Ποσειδών καταδίωκε ένα γίγαντα,τον Πολυβώτη, έσπασε με την τρί-αινά του κομμάτι από την Κω καιτο ’ριξε επάνω του, οπότε δημιουρ-γήθηκε από το βλήμα η Νίσυρος κιέχει από κάτω της τον γίγαντα).

Ενας θαυμάσιος μύθος που απο-καλύπτει ότι οι πρόγονοί μας γνώ-ριζαν πως η Νίσυρος είναι ένα ηφαί-στειο και ότι τα πετρώματά της είναιπαρόμοια με αυτά της νοτιοδυτικήςΚω.

Γνώριζαν ή διαισθάνονταν επίσηςότι οι συχνοί τοπικοί σεισμοί πουσυνοδεύονται από κρότους και θό-ρυβο -και ταλαιπωρούσαν το νησίαπό εκείνα τα χρόνια- είναι συνυ-φασμένοι με το μηχανισμό γένεσηςτου νησιού. Η εγκλωβισμένη ενέρ-γεια του λιωμένου πετρώματος καιτου υπέρθερμου ατμού κάτω απότη Νίσυρο μετασωματώνεται στο γί-γαντα Πολυβώτη, που στενάζει καιτραντάζεται φυλακισμένος στα σπλά-χνα της.

Νίσυρος: Το «υπαίθριο γεωλογικό μουσείο»

Ο κρατήρας «Στέφανος» διαμέτρου 330 μ. και βάθους 27 μ.


Ηφαιστειολογικό ΜουσείοΕνα νησί με σύνθετο στρωματο-

ηφαίστειο δεν μπορεί να μην έχειένα ηφαιστειολογικό μουσείο. ΤοΜουσείο βρίσκεται στα Νικιά, σεπρονομιούχα θέση πάνω στα χείλητης καλδέρας, απ’ όπου προσφέρεταιπανοραμική άποψη του εσωτερικούτης καλδέρας και του ηφαιστείου.Στον παραδοσιακό αυτό οικισμόυπήρχε ένα εγκαταλελειμμένο σχο-λείο το οποίο αποκαταστάθηκε απότο σχετικό πρόγραμμα και φιλοξενείσήμερα το Μουσείο, μετά από τιςκατάλληλες αναμορφώσεις και διαρ-ρυθμίσεις στο κτίριο. Το Μουσείοδίνει ζωή τον οικισμό και συμβάλλειστην γενικότερη ανάπτυξη του του-ρισμού του νησιού προσφέρονταςτην υποδομή για ανάπτυξη μίαςακόμα νέας μορφής εναλλακτικούτουρισμού.

Οι κύριοι χώροι του Μουσείουφιλοξενούν τις εξής θεματικές ενό-τητες: • Γένεση και δομή ηφαιστείων• Ηφαιστειακές διεργασίες και προ-ϊόντα • Τα ηφαίστεια της Ελλάδας• Το Ηφαίστειο Νισύρου• Τα άλλα ενεργά ηφαίστεια τηςΕλλάδας• Ηφαίστεια - Περιβάλλον-Ανθρωπος

Ιαματικές Θερμές Πηγές Οι άφθονες θερμές πηγές είναι

ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικότης Νισύρου. Σε πολλά σημεία κατάμήκος των ακτών του νησιού ανα-βλύζει ζεστό νερό, σε θερμοκρασίεςπου κυμαίνονται από 30 έως 61βαθμούς. Πρόκειται για ανάμειξηθαλασσινού και βρόχινου νερού μετα γεωθερμικά ρευστά του ανώτερουθερμού ορίζοντα. Αυτά, Σα θερμάκαι ελαφρότερα, καταφέρνουν ναφτάσουν κοντά στην επιφάνεια ακο-λουθώντας τα μεγάλα ρήγματα καιρωγμές της περιοχής.

Οι πιο γνωστές από τις θερμέςπηγές είναι αυτές των Λουτρών,Λουτρών, 1500 μέτρα βόρεια απότο Μαντράκι, και της Θερμιανής,δίπλα στο εκκλησάκι της Παναγιάςτης Θερμιανής, στη βόρεια άκρητου χωριού των Πάλων. Και οι δύοκατατάσσονται στις «ιαματικές υδρο-θειούχες αλιπηγές».

Η πηγή της Θερμιανής είναι γνω-στή από της αρχαιότητα. Η επιγραφήπου βρέθηκε στα ερείπια της μεγάληςστοάς των Ρωμαϊκών λουτρών ταοποία λειτουργούσαν στην ίδια πε-ριοχή «Ολβιος άνερ ός κατ’ ελάινονουδόν Ιπποκράτους βαλανείων νο-σειρών νόσων ώδ’ έσσεται» (Ευτυ-χισμένος ο άνδρας που θα γίνει έτσι(θα ιαθεί), [μόλις διαβεί] το ελέινο(από ξύλο ελιάς) κατώφλι των λου-τρών του Ιπποκράτη [που ξεπλέ-νουν] τις βλαβερές αρρώστιες) ενι-σχύει την άποψη ότι ο πατέρας τηςιατρικής Ιπποκράτης είχε διαλέξειτην πηγή αυτή της Νισύρου σαν ια-ματικό λουτροθεραπευτικό κέντρο.

Η τελευταία περίοδος κατά τηνοποία λειτουργεί θεραπευτικό κέν-τρο στην περιοχή είναι από το 1895έως τις αρχές της δεκαετίας του -30, τα γνωστά «Λουτρά Παντελίδη».Σήμερα έχουν αναστηλωθεί τα πα-λαιά λουτρά, δεν είναι όμως ακόμηέτοιμα να λειτουργήσουν. Η θερ-μοκρασία της πηγής είναι 33 βαθμοί,αναμένεται όμως να αυξηθεί κατά8-10 βαθμούς εάν αντληθεί το νερό.

Τα νερά της θερμής πηγής τωνΛουτρών εκμεταλλεύονται τα Δη-μοτικά Λουτρά Μανδρακίου από το1872. Είναι φημισμένες οι θερα-πευτικές της ιδιότητες στις ρευμα-τοπάθειες, αρθροπάθειες, δερματικέςπαθήσεις και παθήσεις του κυκλο-φοριακού συστήματος. Η μέγιστηθερμοκρασία της πηγής είναι 46βαθμοί.

Μια τρίτη γνωστή θερμή πηγήείναι αυτή στον όρμο του Αυλακιού.Τα νερά της είχαν χρησιμοποιηθείγια λουτροθεραπείες πριν εγκατα-λειφθεί ο οικισμός. Το ζεστό νερόαναβλύζει σήμερα μέσα στη θάλασσακαι η μέγιστη θερμοκρασία του είναι61 βαθμοί.

Πέραν των θερμών πηγών, στηΝίσυρο υπάρχουν πλήθος θέσειςόπου αναδύεται θερμός ατμός. Δύοαπό αυτές τις θέσεις χρησιμοποι-ήθηκαν στο παρελθόν ως φυσικέςσάουνες. Η κυριότερη, και γνωστήαπό την αρχαιότητα, είναι στη θέσηΠυριά, όπου σώζεται ακόμα ο θά-λαμος των ατμόλουτρων και διπλανάβοηθητικά των λουτρών κτίσματα.Η άλλη θέση βρίσκεται στην είσοδο

του οικισμού Εμπορειός. Η θερμο-κρασία των ατμών είναι 34-35°C.

ΠαραλίεςΗ Νίσυρος διαθέτει φυσικές ομορ-

φιές και δυνατές εναλλαγές τοπίου.Απόκρημνες ακτές, και πράσινεςπλαγιές διακόπτονται από ιδιαίτερηςομορφιάς παραλίες. Eχουν τη χάρητους και έναν άλλο αέρα. Kαι βε-βαίως, έχουν άλλο χρώμα, πιο σκού-ρο. Eξαίρεση είναι η παραλία δίπλαστους Πάλους, με άμμο-μιγά καιαρκετά αρμυρίκια που αισθητικάκαι πρακτικά είναι καλύτερα απόομπρέλες! Eίναι επίσης παραλία αρ-κετά ρηχή στην αρχή κι έτσι κατάλ-ληλη και για μικρά παιδιά.

Oι παραλίες του νησιού είναι οιεξής τρεις: η Aσπρη μεταξύ Λουτρώνκαι Πάλων, οι Λιές, μια τεράστιαπαραλία μετά τους Πάλους με τό-πους τόπους άμμο και βότσαλο καιτέλος, η Παχιά μετά τις Λιές με δε-κάλεπτο περπάτημα, που είναι καιη πιο ωραία του νησιού, με παχιάσκούρα άμμο και βαθιά νερά. Aλλαμέρη για να κολυμπήσετε είναι οιΧοχλάκοι (με τα μεγάλα μαύρα βό-τσαλα κάτω από βράχους μαύρουανδεσίτη, προσφέρουν μια ιδιαίτερηεμπειρία, ειδικά με το ηλιοβασίλε-μα), η Αγ. Ειρήνη (μόνο με τζιπ ήμηχανή κρος με καλό οδηγό) καιτο Αυλάκι. Στο μικρό νησάκι Γιαλί,στο οποίο μπορείτε να πάτε διά θα-λάσσης μιας και βρίσκεται ακριβώςαπέναντι από το Μανδράκι, θα βρεί-τε τις παραλίες της Eυαγγελίστριας,το Παλαιόκαστρο και τα PωμαϊκάΛουτρά. Kαι οι τρεις παραλίες έχουνσχηματιστεί από την εξόρυξη τηςελαφρόπετρας.

Πρέπει να δείτε......το Κάστρο, στο Mαντράκι, που

χτίστηκε από τους Ιππότες του Αγ.Ιωάννη στην κορυφή της μικρής πό-λης. Mέσα στο κάστρο βρίσκεται οναός της Παναγίας της Σπηλιανής,της πολιούχου του νησιού, χτισμένοςγύρω στα 1600. Το εντυπωσιακόστο ναό αυτό είναι πως μοιάζει νακρέμεται από την άκρη του βράχου,σαν να μη στηρίζεται πουθενά. Χα-ρακτηριστικό του ναού είναι το ει-κονοστάσιο του 18ου αι. που βρί-σκεται στο εσωτερικό του.

...το Παλαιόκαστρο πιο πάνωαπό το Mαντράκι. H κυκλώπεια λι-θοδομή του είναι τουλάχιστον εν-τυπωσιακή.

...το Ιστορικό και ΕθνογραφικόΜουσείο της Νισύρου στο Mαντράκιείναι μια αξιόλογη προσπάθεια,όπου μπορείτε να δείτε πολλά απότο «παρελθόν» του νησιού.

...τα Λουτρά, στο 1,5 χλμ. περί-που έξω από το Μαντράκι. Πρόκειταιγια τις Θερμές Πηγές, τα IαματικάΛουτρά Mανδρακίου, αναγνωρισμέ-να για τα νατριοχλωριο-θειούχανερά τους και λειτουργούν από τηναρχαιότητα έως και τις μέρες μας(με άλλο εξοπλισμό βέβαια!).

...το ναό του Tαξιάρχη (14ος αι-ώνας) μέσα στο κάστρο τουEμπορειού.

...την Παναγία την Θερμιανή,

ένα μικρό εκκλησάκι στους Πάλους,που είναι κτισμένο μέσα στιςPωμαϊκές Θέρμες.

...τα γραφικά σοκάκια τουEμπορειού και των Nικιών όπου θαδείτε όμορφα παλιά σπίτια.

...το Aυλάκι κάτω από τα Nικιά.Eίναι ένα μικρός οικισμός με λιμα-νάκι για 3 - 4 ψαρόβαρκες και κα-τοικείται το ένα σπίτι μόνο το κα-λοκαίρι.

...το μοναστήρι του Aρμά πάνωαπό το Mαντράκι. Θα χρειαστεί, βέ-βαια, πρώτα να πάρετε το κλειδί,γιατί είναι εγκαταλελειμμένο. Θαδείτε πραγματικά εξαίρετες τοιχο-γραφίες στο ναό και θα πάρετε μιαιδέα για το πώς ζού-σαν οι καλόγεροι.Kαι γι’ αυτούς ταπράγματα ήταν δύ-σκολα.

...την Πλατείατης Hλικιωμένηςστο Mαντράκι, πουτην σκεπάζει έναςφίκος διαστάσεωνβουνού! Eίναι εξάλ-λου και το μέροςπου θεωρείται mustγια να πιεις καφέή το απογευματινόαπεριτίφ, ό,τι κι ανείναι αυτό!

...τον ΠροφήτηHλία στην κορυφή του βουνού, ανείστε φίλος της πεζοπορικής ταλαι-πωρίας! Eγκυρες πηγές μου έχουνπει πως η θέα είναι το κάτι άλλο.

ΑγορέςEκτός από ελαφρόπετρα που

μπορείτε να βρείτε παντού σε κάθεμέγεθος τις οποίες μπορείτε να φέ-ρετε σαν δώρο σε φίλες και γνωστέςη Nίσυρος έχει πολύ καλό μέλι απόθυμάρι και ρείκι, σουμάδα, κάππαρηκαι τυρί σπιτικό, που θα μπορέσετενα αποκτήσετε μόνον αν κάνετε τιςκατάλληλες γνωριμίες. Στην παραλίακοντά στο λιμάνι θα βρείτε το «Πα-ραδοσιακό», ένα μαγαζί με γνήσιαντόπια καλούδια. Tα γλυκά και οιμαρμελάδες είναι από φρούτα τουνησιού. Θα βρείτε επίσης και κα-τσικίσιο τυρί της πόσας (τυρί φυ-λαγμένο στο κρασί). Eπίσης τα κρέ-ατα του νησιού είναι σχεδόν όλαντόπια και νοστιμότατα.

ΠανηγύριαΤο μεγαλύτερο πανηγύρι της Νι-

σύρου γίνεται τον Δεκαπενταύγου-στο στην Παναγιά τη Σπηλιανή, στοΜανδράκι, οι ετοιμασίες για το οποίοξεκινούν από τις 6 Αυγούστου! Τηνίδια μέρα γίνεται πανηγύρι και στηνΠαναγιά Κυρά, όπως και στις 23/8,στα Εννιάμερα της Παναγίας. Στις14 Σεπτεμβρίου, του Σταυρού, στοΜανδράκι γίνεται μεγάλο πανηγύρι,με γλέντι την παραμονή, όπου προ-σφέρεται κατσίκι κοκκινιστό με κρι-θαράκι, λουκουμάδες και κρασί. Πα-νηγύρια γίνονται επίσης στις 21Ιουνίου (του Αγίου Νικήτα), στις30 Ιουνίου (των Αγίων Αποστόλων),στις 27 Ιουλίου (του Αγίου Παντε-λεήμονα), στις 23 Αυγούστου (της

Παναγίας Κυράς), στις 26 Σεπτεμ-βρίου (του Αγίου Ιωάννη).

Πως θα πάτεΑκτοπλοϊκώς από το λιμάνι του

Πειραιά με το πλοίο Διαγόρας (BlueStar Ferries T/ 210-89.19.800). Tοταξίδι διαρκεί 13 - 22 ώρες. Εναλ-λακτικά μπορείτε να πάτε με αερο-πλάνο μέχρι την Kω κι από εκεί μετα τουριστικά καραβάκια να περά-σετε στη Nίσυρο (Olympic Air T/801801 0101 και Aegean T/801 1120000, Λιμεναρχείο Kω T/22420-26.594/5).

Που θα μείνετε3 Αδέλφια (Τηλ. 2242031344):

Στο λιμάνι του Μαντρακίου βρίσκε-

ται το καλό οικογενειακό ξενοδοχείο3Αδέλφια της οικογένειας Νικολίτση.Το ξενοδοχείο προσφέρει απλά καιωραία δωμάτια και την θερμή φι-λοξενία.

Χάριτος (Τηλ. 22420-31322):Το ξενοδοχείο Χάριτος βρίσκεταιλίγα μέτρα από το λιμάνι του Μαν-τρακίου και περιέχει καλά δωμάτιαγια όλο τον χρόνο. Το ξενοδοχείοΧάριτος είχε φιλοξενήσει την ερευ-νιτική ομάδα γεωλογών του GE-OWARN το 2000.

Πορφύρης (Τηλ. 22420-31376):Το Ξενοδοχείο Porfyris λειτουργείαπό τις αρχές Απριλίου έως τα τέληΝοέμβρη, μόλις 400 μέτρα από τολιμάνι και 200 μέτρα από την πα-ραλία.

Δημοτικός Ξενώνας (Τηλ.22420-31203): Ο δημοτικός ξενώναςβρίσκεται νότια από το λιμάνι τουΜαντρακίου και είναι ιδανικός γιατην διαμονή στις διακοπές σας.

Λιοτρίδια (Τηλ. 2242031237):Στο μαγευτικό Μανδράκι της Νισύ-ρου, στο κέντρο του χωριού, πάνωστο κύμα, δεσπόζουν «τα λιοτρίδια»τα οποία λειτουργούν και σαν εκ-θεσιακός και συνεδριακός χώροςκαι ενοικιάζονται και δωμάτια.

Πολυβώτης (Τηλ. 22420-31011): Στη Νίσυρο, στην περιοχήΜανδράκι, 10 μέτρα από το λιμάνιθα συναντήσετε το ΠαραδοσιακόΞενοδοχείο Polyvotis.

Χρήσιμα τηλέφωναΛιμεναρχείο Κω 22420 26594 Λιμεναρ. Νισύρου 22420 31222 Αστυνομία 22420 31201 Ιατρείο Νισύρου 22420 31217Ταξί 22420 31460


Με έκταση 300,15 τ. χμ. η Κάρπα-θος είναι μετά τη Ρόδο το δεύτεροσε έκταση νησί της Δωδεκανήσου.Βρίσκεται μεταξύ της Ρόδου και τηςΚρήτης. Οι 6.511 κάτοικοι κατανέ-μονται σε 22 οικισμούς διοικητικάοργανώνονται σε ένα Δήμο (Καρ-πάθου) και μία Κοινότητα (Ολύμ-που). Η Κάρπαθος είναι έδρα τουομώνυμου Επαρχείου που περιλαμ-βάνει και την Κάσο.

Ορεινοί όγκοι διατρέχουν κατάμήκος ολόκληρο το νησί δημιουρ-γώντας έντονο ανάγλυφο με μεγάλεςκλίσεις βαθιές χαράδρες και ρέματα.Λίγες πεδινές εκτάσεις εντοπίζονταικυρίως στα νότια και νοτιανατολικάπαράλια ενώ οι βόρειες ακτές είναιαπόκρημνες και βραχώδεις.

Η φυσική της ομορφιά είναι τοπρώτο μισό συνθετικό της Καρπά-θου. Tο άλλο μισό είναι η παράδοση.Λέξη-κλειδί σε ό,τι αφορά τηνKάρπαθο. Ισως επειδή το νησί τουςαπέχει τόσο από την «εκσυγχρονι-σμένη» πρωτεύουσα, ίσως γιατί οιKαρπάθιοι έτυχαν μιας ήπιας ανά-πτυξης και δεν αλλοιώθηκαν απότον τουρισμό, οι κάτοικοι του νησιούφυλάσσουν ως κόρην οφθαλμού ταήθη και τα έθιμά τους. Kι όχι μόνοστις επετείους των εορτασμών καιστα πανηγύρια, αλλά στην καθημε-ρινότητά τους, στους δρόμους, στασπίτια και στη συμπεριφορά τους.Το ταξίδι στο νησί είναι μακρινό!Oχι γιατί η Kάρπαθος απέχει πάραπολλά ναυτικά μίλια από τον Πει-ραιά, αλλά γιατί πηγαίνει πίσω στοχρόνο!

ΙστορίαΗ Κάρπαθος, λόγο της σημαντικής

της γεωγραφικής θέσης, αποτέλεσεαπό τα αρχαία χρόνια το μήλο τηςέριδος για πολλούς κατακτητές. Σαφυσική γέφυρα ανάμεσα σε τρειςηπείρους, της Ευρώπης, της Ασίαςκαι της Αφρικής, διαδραμάτισε ση-μαντικό ρόλο στη διακίνηση τωνπληθυσμών από την Ανατολή προςτη Δύση και αντίστροφα.

Η Κάρπαθος κατοικείται από τανεολιθικά χρόνια και έχει να επι-δείξει μια πολυσήμαντη ιστορικήδιαδρομή.

Ηταν γνωστή από την εποχή τουΟμήρου. Μάλιστα έλαβε μέρος καιστον Τρωικό πόλεμο. Στον ύμνοπρος τον Απόλλωνα, ο Ομηρος απο-καλεί το νησί «Ηνεμόεσσα» που ση-μαίνει ανεμοδαρμένη. Αργότερα ηΚάρπαθος αποικήθηκε από Μινωίτες,που κατέφθασαν στο νησί από τηγειτονική Κρήτη.

Ακολούθησαν οι Δωριείς τον 5οπ.Χ. αιώνα. Τότε ιδρύθηκαν τέσσεριςπόλεις στο νησί. Το Ποσείδιο ή Πο-τίδαιο, η Αρκεσία, η Βρυκούντα καιη Νίσυρος.

Την κλασική εποχή το νησί γίνε-ται μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίαςκαι γνωρίζει μεγάλη οικονομική καιπνευματική άνθηση.

Στα χρόνια της Ρωμαϊκής κυριαρ-χίας, το λιμάνι της Καρπάθου χρη-σιμοποιείται ως καταφύγιο για τοστόλο των Ρωμαίων.

Τη Βυζαντινή περίοδο, το νησίδέχτηκε πολλές πειρατικές επιδρομέςκαι γνώρισε πολλές καταστροφές.

Το 1206 πέρασε στην κυριαρχίατων Γενοβέζων και αργότερα τωνΙπποτών του Τάγματος του ΑγίουΙωάννη, οι οποίοι κατείχαν και τηΡόδο.

Το 1538, οι Τούρκοι κατακτούντην Κάρπαθο, όπως και όλα τα Δω-δεκάνησα, τα οποία κατείχαν γιατέσσερις περίπου αιώνες.

Το 1821, η Κάρπαθος πήρε μέροςστην Ελληνική επανάσταση. Ακο-λούθησε όμως τη μοίρα των υπό-λοιπων νησιών του συμπλέγματοςκαι παρέμεινε υπό Τούρκικη κατοχή,ως το 1912 που τα Δωδεκάνησαπεριήλθαν στην κατοχή των Ιταλών.

Η ένωση της Καρπάθου με τηνΕλλάδα έγινε το 1948.

ΑξιοθέαταΑρκάσσα

Λείψανα παλαιοχριστιανικήςβασιλικής: Τα ερείπια του βυζαντι-νού ναού της Αγ. Αναστασίας του5ου αιώνα της οποίας το δάπεδοήταν διακοσμημένο με θαυμάσιαψηφιδωτά, πολλά από τα οποίαέχουν μεταφερθεί στο Μουσείο τηςΡόδου. Τμήματα ψηφιδωτών θα βρεί-τε στο άδειο τώρα οστεοφυλάκιοκαι στον υπαίθριο χώρο του ναού.Θα δείτε επίσης μια μικρή συλλογήαπό εικόνες και αρχιτεκτονικά μέληαπό την εκκλησία και το Παλαι-όκαστρο.

Παλαιόκαστρο: Η πρόσβαση εί-ναι λίγο δύσκολο αλλά αξίζει τον

κόπο - προσφέρει καταπληκτικήθέα στο πέλαγος. Πιθανολογείτε ότιστο σημείο αυτό υπήρχε αρχαίοςναός της Αθηνάς της Λίνδου. ΣτοΠαλαιόκαστρο σώζονται ελάχισταερείπια της αρχαίας πόλης Αρκεσία.

Φοινίκι: Το Φοινίκι είναι έναςμικρός οικισμός με αμμουδιά κι έναψαρολίμανο με ταβέρνες. Το μπρού-τζινο καράβι που θα δείτε είναιαφιερωμένο στους ήρωες της γερ-μανικής κατοχής.

ΑπέριΤο Κοράκι: Το Κοράκι είναι η

βουνοκορφή πάνω από τον οικισμόπου στην αρχαιότητα ήταν η Ακρό-

πολη της αρχαίας Καρπάθου - προ-σφέρει πανοραμική θέα. Εχουν βρε-θεί αρχαίοι τάφοι στους πρόποδεςτου λόφου.

Βωλάδα: Απομεινάρια τριών κά-στρων που χρονολογικά, με διάφορεςπροσθήκες και επεμβάσεις, καλύ-πτουν ένα μεγάλο κομμάτι της ιστο-ρίας της περιοχής από την αρχαι-ότητα μέχρι την Τουρκοκρατία.

Εκκλησία Αγ. Γεωργίου και Εκ-κλησία Κυράς Παναγιάς

ΔιαφάνιΤο Διαφάνι είναι το δεύτερο λι-

μάνι του νησιού και βρίσκεται στηΒΔ ακτή, σε απόσταση 70 χλμ. απότην Κάρπαθο. Τα πλοία ρίχνουν άγ-κυρα έξω από το λιμάνι και οι επι-βάτες μεταφέρονται με βάρκες στηνξηρά. Μπορείτε βέβαια να φτάσετεαπό τα Πηγάδια οδικώς ή με καΐκιτο οποίο θα σας αφήσει στη μικρήπροβλήτα. Το ήρεμο αυτό ψαροχώριμας προϊδεάζει για την επίσκεψήμας στην Ολυμπο, της οποίας είναιεπίνειο.

Mυκηναϊκός τάφος: Ο μυκη-

ναϊκός τάφος, τα ευρήματα του οποί-ου φυλάσσονται στο Βρετανικό Μου-σείο.

Εκκλησίες Αγίου Νικολάου, Ζωο-δόχου Πηγής και Αγίου Βασιλείου.

ΛευκόςΗ Ακρόπολη: Υπάρχουν ακόμα

τμήματα των τειχών, των μοσαϊκώνκαθώς και τάφοι στην τοποθεσία«Ρία» καθώς και ερείπια κατοικιώνστην τοποθεσία «Ρίζες». Επίσηςυπάρχουν απομεινάρια παλαιο Χρι-στιανικού ναού του 5ου αιώνα.

Αγιος Γεώργιος: Ενα εκκλησάκιτου 13ου αιώνα με πολύ παλαιέςτοιχογραφίες.

Σώκαστρο: Το Σώκαστρο σήμεραείναι νησάκι ακριβώς απέναντι απότο Λευκό. Παλαιότερα ήταν χερσό-νησος της Καρπάθου και η παράδοσηαναφέρει ότι απετέλεσε το ορμητή-ριο του αυτοκράτορα ΝικηφόρουΦωκά στην εκδίωξη των Αράβωναπό την Κρήτη. Σήμερα εδώ, όπωςκαι στις υπόλοιπες γύρω περιοχέςεικάζονται ότι βρίσκονται αρχαιολο-γικά μνημεία, τα οποία δεν έχουνβγει ακόμη στο φως απουσία ανα-σκαφών.

Μενέτες Η Κοίμηση της Θεοτόκου: Η

εκκλησία του χωριού, η Κοίμηστητης Θεοτόκου, (19ου αιώνα) με κο-λώνες απο την παλαιοχριστιανικήβυζαντινή εκκλησία της Αγ. Ανα-στασίας και οι εκκλησίες του Αγ.Μάμα και Αγ. Αντωνίου.

Aρχαιολογική συλλογή: Η αρ-χαιολογική συλλογή με ευρήματααπό την περιοχή. Ο Μενετές άλλω-στε από την αρχαιότητα σχετίζεταιμε την Κρήτη και τον πολιτισμότης.

ΜεσοχώριΕκκλησία Αγ. Ιωάννη Προδρό-

μου: Η εκκλησία του Αγ. Ιωάννητου Πρόδρομου με τοιχογραφίεςτου 1781 και ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Εκκλησία Παναγιάς Βρυσιανή:Πανέμορφη αρχιτεκτονική - αξίζειμία επίσκεψη.

Τα παραδοσιακά σπίτια: Τα αυ-θεντικά Καρπάθικα σπίτια αποτε-λούνται από 3 τμήματα: το κυρίωςσπίτι, ένα μικρότερο και τον φούρνο- όλα πολύ κοντά το ένα με τ’ άλλο.Εχουν ξύλινη διακόσμηση, υφαντάκαι βοτσαλωτά δάπεδα. Οι τοίχοιείναι διακοσμημένα με διακοσμητι-κές πιατέλες. Ο χώρος που λειτουργείσαν καθιστικό ονομάζεται σοφάςκαι βρίσκεται σε ένα υπερυψωμένοεπίπεδο προσβάσιμο από 2-3 σκαλιά.Λίγο παραπέρα και ανεβαίνονταςπάλι μερικά σκαλιά, βρίσκεται ημουσάντρα που είναι ο ξενώνας μεδιακοσμημένο με υφαντά καναπέκαι το πανωσούφι για ύπνο. Στοκέντρο του σπιτιού βρίσκεται έναςμεγάλος, ξύλινος στήλος - για τηνστήριξη της οικογένειας. Στις γιορτέςδιακοσμείτε με κορδέλες και μετα-ξωτά μαντήλια.

ΟλυμποςH Oλυμπος απέχει 65 χλμ. από

τα Πηγάδια. Eκτός από το δρόμο,όμως, μοιάζει να τη χωρίζει και έναςολόκληρος αιώνας από το υπόλοιπονησί και από τη χώρα γενικότερα.Δύσκολα θα αποφασίσετε ποιος κα-θορίζει ποιον: το άγριο τοπίο τουςανθρώπους ή οι αυτάρκεις αγρότεςτη δύσκολη Φύση. Στον απομακρυ-σμένο Βορρά του νησιού, με διαρκήμουσική υπόκρουση τους ανεμόμυ-λους που δεν σταματούν να γυρί-ζουν, στην Oλυμπο ζουν 350 άν-θρωποι που φτάνουν τους 600 τοκαλοκαίρι.

Oι γυναίκες φορούν ακόμα πα-ραδοσιακά ρούχα και θα δείτε επίσηςμάστορες να δουλεύουν το ντόπιοδέρμα με κοπίδια και βελόνια. Tογνωρίζουν άραγε πως τα παπούτσιαπου φιλοτεχνούν κυριολεκτικά είναιγνωστά μέχρι την Aμερική και τηνIαπωνία; Tο χωριό από μακριά μοι-άζει να ισορροπεί στην κορυφο-γραμμή του βουνού. Tα δρομάκιαείναι τόσο στενά, λες και τα σπίτιαέλκονται μεταξύ τους από κρυμμέ-νους μαγνήτες. Mέχρι και τον 19οαιώνα, η Oλυμπος ήταν ο μοναδικόςσυγκροτημένος οικισμός στο βορράτου νησιού, εντελώς αθέατος απότη θάλασσα, για το φόβο των πει-ρατών. Aύταρκες δεν είναι μόνο τοχωριό, αλλά και το κάθε σπίτι τηςOλύμπου. Oλοι έχουν τα ζωντανάτους, τα σιτηρά τους και το μύλοτους. Mια αδελφότητα ανθρώπωνπου δεν έχουν τίποτα παραπάνωεκτός από ο ένας τον άλλο. Kι επειδήεκτός από το να επιβιώνουν οι κά-τοικοι της Oλύμπου ξέρουν και ναγλεντούν, μια επίσκεψη στο χωριό

Κάρπαθος: Διαμάντι των Δωδεκανήσων


στις 28 Aυγούστου, στο πανηγύριτου Aγ. Iωάννη, επιβάλλεται!

Aρχαία Βρυκούντα: Μία απότις μεγαλύτερες πόλεις της Καρπάθουστην αρχαιότητα, όπου διακρίνονταιθεμέλια σπιτιών του 3ου και 4ουαιώνα.

Εκκλησία Αγίου Ιωάννη: Βρί-σκεται 1:30’ από το χωριό Αυλώνα -η περιοχή είναι εξαιρετικά όμορφη.

Ορμος Τρίστομο: Βρίσκεται βό-ρεια και είναι ένα βαθύ, φυσικό λι-μάνι πολύ καλά προστατευμένο απότους ανέμους. Στην αρχαιότητα ήταντο λιμάνι της Βρυχούντας.

Εκκλησία Παναγιάς: Του 16ουαιώνα, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο.

ΠηγάδιαΟ Βούνος: Ο Βούνος, η ακρό-

πολη του αρχαίου Ποσειδίου, πάνωαπό το λιμάνι, σε επίκαιρη θέση.Πιθανολογείται ότι υπήρξε οχυρω-μένο κάστρο στα Μυκηναϊκά χρόνια.Ο βράχος έχει ύψος 23μ. Σώζονταιτμήματα από κυκλώπεια τείχη καιθεμέλια κτιρίων. Ισως εδώ βρισκότανιερό της Λινδίας Αθηνάς, πολιούχουκατά τους Ιστορικούς Χρόνους.

Αγία Φωτεινή (ερείπια): Πρό-κειται για παλαιοχριστιανική βασι-λική (5ου-6ου αι.), στη θέση «Αφω-τη», στην παραλία. Είναι καλοδια-τηρημένο μνημείο. Επιγραφή πουβρέθηκε εδώ, μαρμάρινο κορινθιακόκιονόκρανο και μαρμάρινη επιτύμβιαστήλη βεβαιώνουν ότι ο ναός χτί-σητκε στη θέση ιερού των Διόσκου-ρων.

ΠαραλίεςΣτην Κάρπαθο θα συναντήσετε

πολλές αξιόλογες παραλίες που δια-κρίνονται για το φυσικό τους κάλλος,την καθαρότητα των νερών και τηνκαλή τους οργάνωση.

Λεύκος: Βρίσκεται στα βορει-οδυτικά του νησιού, 30χλμ από τηνπρωτεύουσα. Αποτελεί πόλο έλξηςπολλών επισκεπτών λόγω της πα-νέμορφης αμμουδιάς και της πεν-τακάθαρης θάλασσας. Υπάρχουνπολλά καταλύματα κοντά στην πα-ραλία καθώς επίσης και ταβέρνεςμε πολύ καλό ψάρι. Απέναντι από

το Λευκό βρίσκεται το μικρό νησάκιΣώκαστρο.

Κυρά Παναγιά: Βρίσκεται 10χλμ.Βορειοδυτικά της πρωτεύουσας. Εί-ναι μία από τις διασημότερες παρα-λίες του νησιού και πολύ καλά ορ-γανωμένη. Η θάλασσα είναι πεντα-κάθαρη αλλά βαθιά και η αμμουδιάχρυσαφένια. Το τοπίο τριγύρω είναιφανταστικό. Υπάρχουν λίγα ξενο-δοχεία και ταβέρνες.

Απελλα: Η Απελλα είναι μία απότις καλύτερες παραλίες του νησιού.Πρόκειται για μια παραλία με χρυσήάμμο, πεντακάθαρα νερά, ιδανικήγια να απολαύσετε το μπάνιο σας.Υπάρχουν λίγες ξαπλώστρες και στοβόρειο άκρο της μια μικρή ταβέρνα.

Διαφάνι: Βρίσκεται στη βορει-οδυτική ακτή του νησιού, σε από-σταση 70χλμ. από την πρωτεύουσα.Η παραλία στο Διαφάνι είναι βο-τσαλωτή με διάφανα νερά και βρί-σκεται ακριβώς μπροστά από τοομώνυμο παραθαλάσσιο χωριό. Μπο-ρείτε να φτάσετε από τα Πηγάδιαοδικώς ή με καϊκι, το οποίο θα σαςαφήσει στη μικρή προβλήτα. Υπάρ-χουν καταλύματα και παραλιακέςταβέρνες όπου θα φάτε φρέσκα ψά-ρια.

Αχάτα: Βρίσκεται σε απόστασηπερίπου 10 χλμ. βορειοδυτικά τηςΚαρπάθου. Η Αχάτα είναι μία πα-ραλία με βότσαλο που στην αρχήτης είναι φαρδιά και προχωρώνταςστενεύει μέχρι που φτάνει μέσα στηθάλασσα. Τα νερά της βαθαίνουναπότομα, γι’ αυτό και θέλει προσοχήστο κολύμπι. Λίγα μέτρα από τηνπαραλία υπάρχει καντίνα.

Πηγάδια: Είναι μια πολυσύχνα-στη παραλία αφού βρίσκεται στηνπρωτεύουσα του νησιού. Εκτείνεταισε πολλά χιλιόμετρα και έχει ωραίαψιλή άμμο και πεντακάθαρα νερά.Η παραλία είναι οργανωμένη και ηπρωτεύουσα σας προσφέρει όλεςτις ανέσεις για τη διαμονή και τηδιασκέδασή σας.

Αμοοπή: Η Αμοοπή απέχει 6χλμαπό τα Πηγάδια. Πρόκειται για μιααπό τις ωραιότερες παραλίες του

νησιού, άρτια οργα-νωμένη με δυνατότη-τα θαλάσσιων σπορ.Στην Αμοοπή λειτουρ-γούν μερικά από ταπιο πολυτελή ξενοδο-χεία, πολλά ενοικια-ζόμενα δωμάτια καιταβέρνες.

Αρκάσα (ΑγιοςΝικόλαος): Βρίσκεταισε απόσταση 16 χλμαπό την πρωτεύουσατου νησιού. Είναι μίαπανέμορφη αμμουδε-ρή παραλία αλλάεκτεθειμένη στουςανέμους. Ιδανική γιαsurfing αφού πάνταέχει μεγάλα κύματα.Στο ομώνυμο χωριόθα βρείτε ξενοδοχείακαι ενοικιαζόμενα δω-μάτια. Επίσης, λει-

τουργούν ταβέρνες και μπαράκια. Αγιος Μηνάς: Η παραλία του

Αγίου Μηνά είναι μία από τις ομορ-φότερες μικρές βοτσαλωτές παραλίεςτης Καρπάθου με πεντακάθαρα νερά.Βρίσκεται κοντά στην Απελλα.

ΠανηγύριαΗ μοναδικότητα έγκειται στο γε-

γονός ότι σερβίρεται παραδοσιακόφαγητό, φτιαγμένο από την εκκλη-σία, προσφέρεται δωρεάν σε όλουςτους πιστούς και ακολουθεί χορός,τραγούδι από παραδοσιακά όργανα(Λαούτο, Λύρα, Τσαμπούνα). Ταέθιμα της Καρπάθου διατηρούνταιαναλύοντα από γενιά σε γενιά καιτο τελετουργικό δεν παρουσιάζειαλλαγές. Αξιοσημείωτο είναι ότιπολλά από τα εκκλησάκια αυτά ανή-κουν σε οικογένειες, οι οποίες ταπροσέχουν και διοργανώνουν ταανωτέρω.

Πανηγύρια:10/02 Αγίου Χαράλαμπου - Απέρι25/03 Ευαγγελίστριας - Πηγάδια23/04 Αγιος Γεώργιος - Λευκός17/07 Αγία Μαρίνα - Μενετές27/07 Αγιος Παντελεήμωνας - Στες 27/07 Αγιος Παντελεήμωνας - Κα-τώδιο (Απέρι)06/08 Χριστού - Οθος06/08 Χριστού - Βαλαντού (Απέρι)15/08 Δεκαπενταύγουστος στις Με-νετές, Πυλές, Απέρι και Ολυμπο22/08 Της Παναγίας - Κυρά Παναγία(Απέρι)23/08 Της Παναγίας της Μερτωνί-τισσας - Μερτώνας (Απέρι)28/08 Αγιος Ιωάννης - Λακκί, Ολυμ-πος (Βρυκούντα)29/08 Αγιος Ιωάννης - Λόροι (Απέ-ρι)07/09 Λαρνιώτισα - Πηγάδια08/09 Παναγία η Βρυσιαννή - Με-σοχώρι08/09 Παναγία της Πλαγιάς - Βω-λάδα14/9 Υψωσις Τιμίου Σταυρού - Πυλές 17/09 Αγία Σοφία - Αρκάσα03/11 Αγιος Γεώργιος - Σπόα

Πως θα πάτεΑκτοπλοϊκώς: Η Κάρπαθος συν-

δέεται όλο το χρόνο με το λιμάνι

του Πειραιά. Το ταξίδι διαρκεί πε-ρίπου 18 ώρες. Επίσης, συνδέετεμε τη Κρήτη, μέσο της γραμμήςΑγιος Νικόλαος - Σητεία - Κάσος -Κάρπαθος-Ρόδος.

Τους καλοκαιρινούς μήνες συν-δέεται και με τα υπόλοιπα νησιάτου Αιγαίου, όπως τη Κάσο, τη Ρόδο,τη Χάλκη και τη Μήλο.

Αεροπορικώς: Το Διεθνές Αε-ροδρόμιο της Καρπάθου συνδέεταιμε τακτικές πτήσεις καθ’ όλη τηδιάρκεια του έτους με το αεροδρόμιοτων Σπάτων. Η πτήση διαρκεί 1ώρα και 20 λεπτά.

Με αεροπλάνο η Κάρπαθος επί-σης, συνδέεται με τη Ρόδο και τηνΚάσο. Ενώ κατά τη διάρκεια τουκαλοκαιριού πραγματοποιούνταιαπευθείας πτήσεις από αρκετές πό-λεις της Ευρώπης, όπως τη Βιέννη,το Μιλάνο, Φρανκφούρτη, Αμστερν-ταμ, Μόναχο, Κοπενχάγη, Ελσίνκι,κ.α.

Που θα μείνετεFiniki View: Το Hotel Finiki

View, το οποίο απέχει μόλις 100μ.από τη θάλασσα, διαθέτει πισίναμε πανοραμική θέα στο χωριό, στηθάλασσα και στα βουνά της Καρπά-θου, καθώς και δωμάτια με θέα στηθάλασσα.

Αμαρυλλίς: Μόλις 200μ. από

την παραλία Ξενώνας, το Amaryllisβρίσκεται σε κεντρική τοποθεσίαστο χωριό Πηγάδια, το οποίο είναιγεμάτο με ταβέρνες, καφέ-μπαρ καικαταστήματα.

Arkasa Palace: Το Arkasa Palaceπροσφέρει καταλύματα με θέα στηθάλασσα σε απόσταση μόλις 500μ.από την παραλία του Αγίου Νικο-λάου. Ολα τα δωμάτια διαθέτουνιδιωτικό μπαλκόνι και είναι κομψάδιακοσμημένα.

Miraluna Aprthotel: Μόλις 5λεπτά με τα πόδια από την παραλίαΠοτάλι, το Miraluna προσφέρειστούντιο και διαμερίσματα με δυ-νατότητα προετοιμασίας γευμάτωνκαι θέα στον κήπο και το Αιγαίο

Πέλαγος. Αγορές

Τα κυριότερα γεωργικά προϊόνταείναι σταφύλια, εκλεκτής ποιότηταςκρασί, λάδι, τυρί, μέλι, κυδώνια καιεσπεριδοειδή. Τοπικά προϊόντα είναιοι χειροποίητες «μακαρούνες», τακολοκυθουπούλια, οι κοπέλες (τρί-γωνες χορτόπιτες), το γεμιστό αρνίμε πληγούρι σε ξυλόφουρνο, οι μυ-ζιθρόπιτες, ο μπακλαβάς και τα ζιμ-πίλια γεμιστά με σταφίδες. Τα πα-ραδοσιακά «κουλλούρια» φουρνιστάμε κλαδιά από το δάσος χρησιμο-ποιούνται ως ψωμί και ως προσφοράυπέρ της μνήμης των νεκρών, όπωςκαι το «Πεντάρτι», ζυμωτός άρτοςγια κάθε θρησκευτική πανήγυρη.Ανάμεσα στα είδη λαϊκής τέχνηςπου θα βρει κανείς στην Κάρπαθοσυμπεριλαμβάνονται πιάτα, στιβάνια,υφαντά και μπακίρια. Στην Ολυμπο,όπου άνθιζε η χειροτεχνία μέχρι ταμέσα του 20ου αι., υπάρχουν ακόμαπαραδοσιακά υποδηματοποιεία πουφτιάχνουν στιβάνια αλλά και παν-τόφλες με παραδοσιακά μοτίβα κα-θώς και εργαστήρια παραδοσιακήςυφαντικής με κατεργασία μαλλιού.Στην Κάρπαθο υπάρχουν ακόμαονομαστοί κατασκευαστές της καρ-πάθικης λύρας, του λαούτου και τηςτσαμπούνας.

Χρήσιμα τηλέφωναΔήμος Καρπάθου 22450 22294Αστυνομία 22450 22224 Τουριστική Αστ. 22450 22212 Νοσοκομείο 22450 22228 Λιμεναρχείο 22450 22227 Αεροδρόμιο 22450 23101

Σαρία: Το νησάκι Σαρία βρίσκεταιστη βόρεια πλευρά της Καρπάθου,από την οποία τη χωρίζει μια στενήλωρίδα θάλασσας. Το νησί είναιακατοίκητο, αλλά στην αρχαιότηταεδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη Νί-συρος. Επισκεφθείτε τα Παλάτια,τη νεκρή πόλη της Σαρίας. Η περιοχήέχει σημαντική ορνιθοπανίδα. Εδώβρίσκει καταφύγιο και η μεσογειακήφώκια.


Η Πάτμος καταλαμβάνει το βορει-οανατολικό άκρο των Δωδεκανήσων.Βρίσκεται μεταξύ της Λέρου καιΙκαρίας έχει έκταση 34,14 τ.χμ. πλη-θυσμό 2.984 κατοίκους και ανήκειστο Επαρχείο Καλύμνου. Πρωτεύου-σα είναι η Χώρα (Πάτμος) και επίνειότης η Σκάλα. Είναι νησί με έδαφοςηφαιστειογενές άγονο και άνυδρομε χαμηλό ανάγλυφο. Πιο εύφοροτο βόρειο τμήμα του νησιού όπουκαι ο οικισμός Κάμπος.

Με ειδικό νόμο της Βουλής(1981) η Πάτμος χαρακτηρίστηκειερό νησί. Η Μονή παραμένει θρη-σκευτικό πολιτιστικό και οικονομικόσημείο αναφοράς στο νησί. Eχει ναεπιδείξει εξαιρετικό μνημειακό κει-μηλιακό και καλλιτεχνικό πλούτοέχοντας διατηρήσει αλώβητη τηνπολύτιμη βιβλιοθήκη της. Ο οχυ-ρωμένος οικισμός της Χώρας απο-τελεί σημαντικό δείγμα παραδοσια-κής αρχιτεκτονικής του ΑνατολικούΑιγαίου.

Η Πάτμος με τον βαθύ θαλάσσιοδιαμελισμό τα νησάκια ολόγυρα τιςεντυπωσιακές ακτές το ήπιο κλίμακαι τη ζεστή φιλοξενία του επισκέπτηαποτελεί προορισμό για ήσυχες δια-κοπές και πνευματική περισυλλογή.Οι κάτοικοί της ασχολούνται κατάκύριο λόγο με τον τουρισμό πουαποτελεί τον σημαντικότερο οικο-νομικό πόρο για το νησί.

ΟνομασίαΗ Πάτμος -που επιγραφικά απαν-

τάται και ως «Πάτνος»- χρωστάεικατ’ άλλους το όνομά της στη λέξη«πάτνη» = φάτνη και κατ’ άλλουςστο όρος Λάτμος της Μικράς Ασίας,όπου κατά τους αρχαίους χρόνουςλατρευόταν η θεά Αρτεμις και ο κυ-νηγέτης ήρωας Ενδυμίωνας και απόόπου έφτασαν και οι πρώτοι κάτοικοιτου νησιού μεταφέροντας μαζί τουςκαι τη λατρεία της θεάς.

ΙστορίαΑντί προλόγου για την ιδιαίτερη

ιστορία και αξία της Πάτμου, ανα-φέρουμε ότι η Unesco κήρυξε απότο 1999 την Πάτμο «μνημείο παγ-κόσμιας κληρονομιάς» και την ενέ-γραψε στον αντίστοιχο κατάλογοβάσει των παρακάτω κριτηρίων:

«Κριτήριο (III). Η πόλη (χώρα)στο νησί Πάτμος είναι από τις λίγεςπεριοχές στην Ελλάδα που έχει εξε-λιχθεί ασταμάτητα από το 12ο αι-ώνα. Υπάρχουν πολύ λίγες άλλεςπεριοχές στον κόσμο όπου θρη-σκευτικές τελετές που χρονολογούν-ται από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια,ασκούνται ακόμα αμετάβλητα.

Κριτήριο (IV). Το μοναστήρι τουΑγίου Ιωάννη του θεολόγου και τοσπήλαιο της Αποκάλυψης στο νησίΠάτμος μαζί με τη μεσαιωνική χώρα,αποτελούν ένα εξαιρετικό παρά-δειγμα παραδοσιακού ελληνικούθρησκευτικού κέντρου προσκυνή-ματος με πολύ σημαντικό αρχιτε-κτονικό ενδιαφέρον.

Κριτήριο (VI). Το μοναστήρι τουΑγίου Ιωάννη του Θεολόγου και τοσπήλαιο της Αποκάλυψης τιμούν τημνήμη της περιοχής όπου ο ΑγιοςΙωάννης ’ο αγαπημένος απόστολος’,έγραψε δύο από τα ιερότερα χρι-στιανικά έργα, το Ευαγγέλιο τουκαι την Αποκάλυψη. Ο εκπρόσωποςτης Ταϊλάνδης πρόβαλε ερώτημαγια την επιλεξιμότητα του κριτηρίου(VI). Σκέφτηκε ότι θα πρέπει ναεφαρμοστεί το κριτήριο (III) .Η πρό-ταση του υιοθετήθηκε από τη επι-τροπή. Εκπρόσωποι και παρατηρητέςεπαίνεσαν την υψηλή αξία της πε-ριοχής και αποφάσισαν να κρατή-σουν το κριτήριο (VI)».

Αιγαιοπελαγίτικο νησί η Πάτμος,υπαγόταν κατά τους αρχαίους Αλ-ληνες στις νότιες Σποράδες, σύμ-φωνα όμως με τη σύγχρονη γεω-γραφική διαίρεση στα Δωδεκάνησα,ενώ απέχει μόλις 25 μίλια από τιςακτές της Μικράς Ασίας. Σχετικάμικρή και άγονη, εμφανίζει μέγιστομήκος 10 μίλια και μέγιστο πλάτος6 μίλια. Το έδαφός της είναι βρα-χώδες και ηφαιστειογενές, έχει συ-νολική έκταση 34,5 τετραγωνικά

χιλιόμετρα και υψηλότερη κορυφήτον Προφήτη Ηλία που φθάνει τα270 μέτρα. Γενικά, η ακτογραμμήτης Πάτμου έχει συνολικό μήκος18 μίλια και χαρακτηρίζεται πολυ-σχιδής, δίνοντας στο νησί ένα «δαν-τελωτό» περίγραμμα: παρουσιάζειπλήθος ακρωτηρίων, όρμων και ορ-μίσκων -ένας εξ αυτών είναι η Σκάλα,το επίνειο της Πάτμου. Στη γοητείατου νησιού συντελεί το γεγονός ότιπερικυκλώνεται από πολυάριθμεςβραχονησίδες και μικρότερα νησιάτα οποία υπάγονται σε αυτήν (Λει-ψοί, Αρκοί, Αγαθονήσι).

Μολονότι το όνομα του νησιούμαρτυρείται τόσο στο μεγάλο αρχαίοιστορικό Θουκυδίδη και στο γεω-γράφο Στράβωνα όσο και στο Λατίνοσυγγραφέα Πλίνιο, η Πάτμος μέχρικαι τους ρωμαϊκούς χρόνους παρέ-μεινε εντελώς άσημη και αφανήςκαι χρησιμοποιούνταν ως τόπος δια-μονής πολιτικών εξορίστων, πράγμαπου συνέβη και στη συνέχεια. Αυτόεξηγεί και την εξορία στο νησί τουΑποστόλου Ιωάννη του Θεολόγου,ο οποίος συνέγραψε κατά τον 1οαιώνα μ.Χ. στη σπηλιά της ΑγίαςΑννας την Αποκάλυψη και πιθανώςκαι το Ευαγγέλιό του. Ο ίδιος μαρ-τυρεί στην Αποκάλυψή του: «Εγε-νόμην εν τη νήσω τη καλουμένηΠάτμω δια τον λόγον του Θεού καιδια την μαρτυρίαν του Ιησού Χρι-στού. Εγενόμην εν πνεύματι εν τηΚυριακή ημέρα και ήκουσα οπίσωμου φωνήν ως σάλπιγγος λεγούσης:ό βλέπεις γράψον εις βιβλίον καιπέψον ταις επτά Εκκλησίαις».

Μένοντας για 8 αιώνες στην αφά-νεια -από το θάνατο του Ιωάννητου Θεολόγου μέχρι το 904 μ.Χ.- ηΠάτμος κατέληξε να γίνει τόπος

διαμονής για τους Θεσσαλονικείςαιχμαλώτους που έφτασαν στο νησίμετά την άλωση της Θεσσαλονίκηςαπό τους κουρσάρους. Σύμφωνα μεένα χρονικό που καταγράφει τηντραγωδία εκείνη, το νησί αυτό ήτανάνυδρο και άγονο και οι αιχμάλωτοιυπέφεραν από τη δίψα. Τον 11ο αι-ώνα η Πάτμος, που είχε υποστείαρκετές ληστρικές επιδρομές απότους πειρατές, δείχνει να λαμβάνεινέα ζωή χάρη σε πρόσφυγες πουκατέφυγαν στο νησί από την Κων-σταντινούπολη μετά την άλωσή τηςαπό τους Τούρκους. Εξάλλου, στο

νησί κατέφυγαν και άλλοι πρόσφυ-γες από την Κρήτη.

Οταν ο μοναχός Οσιος Χριστό-δουλος από τη Βιθυνία έλαβε τηνάδεια από τον Βυζαντινό Αυτοκρά-τορα Αλέξιο Α’ τον Κομνηνό, ίδρυσεστην Πάτμο τη Μονή Ιωάννου τουΘεολόγου επάνω σε ύψωμα πουβρισκόταν ψηλότερα από το σπήλαιοτης Αποκάλυψης. Η συγκεκριμένημονή χτίσθηκε σε μορφή μεσαιωνι-κού κάστρου με επάλξεις και τείχη,με κτίσματα, κελιά και δεξαμενέςγύρω της. Γύρω από τη μονή άρχισαννα εγκαθίστανται εκτός από τουςμοναχούς και ιδιώτες με τις οικογέ-νειές τους με απώτερο στόχο ναέχουν ως άσυλο την οχυρωμένημονή σε περίπτωση πειρατικής επι-δρομής. Ετσι, η μονή συνδέθηκεάρρηκτα με την ανάπτυξη του νη-σιού. Στη συνέχεια, με χρυσόβουλοτου ίδιου Αυτοκράτορα ιδρύθηκετο 1088 μ.Χ. η Πατμιάδα Σχολή, ηέναρξη λειτουργίας της οποίας χρο-νολογείται το 1534 μ.Χ.

Μη έχοντας άλλη επιλογή πέραντου να ασχοληθούν με τη ναυτιλίακαι το εμπόριο λόγω του άγονου

του νησιού και εξαγοράζοντας τηνελευθερία και την ασφάλειά τουςμε φόρους και δώρα, οι κάτοικοιτης Πάτμου φρόντιζαν να διατηρούνκαλές σχέσεις με τους Οθωμανούςκαι τους Ενετούς. Σιγά σιγά, η Πά-τμος το 17ο αιώνα έφτασε να έχειγίνει ναυτικό και εμπορικό κέντρο.Κατά τον Ενετοτουρκικό πόλεμο(1645 - 1669 ) η Πάτμος λειτουρ-γούσε ως ναύσταθμος των Ενετών.Κατά τη λήξη του πολέμου αυτού,η μεν Κρήτη περιήλθε στα χέριατων Ενετών, ενώ η Πάτμος καταλή-φθηκε από τους Τούρκους. Παρόλ’

αυτά οι κάτοικοι συνέχισαν να απο-κτούν περισσότερα πλοία και η μονήπερισσότερο κύρος και αίγλη.

Το 1770 κατά την επανάστασητου Ορλόφ η Πάτμος καταλήφθηκεαπό το Ρωσικό στόλο. Οι Πάτμιοιμε τη συνθήκη Κιουτσούκ - Καϊναρ-τζή (1774 ) επωφελήθηκαν απότην παρουσία των Ρώσων προξένωνστο Αιγαίο και χρησιμοποιώντας τηρωσική σημαία κατασκεύασαν με-γάλα πλοία και αφιερώθηκαν στοθαλάσσιο εμπόριο. Γενέτειρα τουενός εκ των ιδρυτών της ΦιλικήςΕταιρείας, του Εμμανουήλ Ξάνθου,με την έκρηξη της Ελληνικής Επα-νάστασης στην Πελοπόννησο η Πά-τμος έγινε ναυτικό επαναστατικόκέντρο και πολλοί κάτοικοί της έλα-βαν μέρος στον αγώνα της Εθνε-γερσίας. Με τη συνθήκη της Κων-σταντινουπόλεως (1832) η Πάτμοςπεριήλθε στην Οθωμανική Αυτο-κρατορία μέχρι το 1912, οπότε κα-τελήφθη από τους Ιταλούς μέχρι το1943 και τους Γερμανούς εν συνε-χεία. Τελικά, με τη συνθήκη του1947 ενσωματώθηκε στην Ελλάδαμαζί με όλα τα πρώην ιταλοκρα-τούμενα νησιά.

Ιερά μονή ΠάτμουΗ Ιερή μονή της Πάτμου Ιδρύ-

θηκε από τον Οσιο Χριστόδουλο.Κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας,η Πάτμος είναι σχεδόν έρημη. Εναςπροικισμένος και και μορφωμένοςμοναχός ο Χριστόδουλος ο Λατρινός,το 1088 ζητάει και του παραχωρείταιόλο το νησί, από τον Βυζαντινό αυ-τοκράτορα Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό,για να ιδρύσει μοναστήρι προς τιμήτου Ευαγγελιστή. Ο Χριστόδουλοςμένει στην Πάτμο μέχρι το 1118μέχρι που επιδρομές Αράβων πει-ρατών τον αναγκάζουν να εγκατα-λείψει το νησί. Το όραμα του όμωςσυνεχίζει να εμπνέει φωτισμένουςμοναχούς που συνεχίζουν το έργοτου στους επόμενους αιώνες. Απότη στιγμή εκείνη αρχίζει μια κατα-πληκτική ανάπτυξη της Πάτμουχάρη στην ακτινοβολία του Μονα-στηριού, που τις βάσεις του θεμε-λίωσε υποδειγματικά ο μετέπειταόσιος της ορθοδοξίας, Χριστόδου-λος.

Η ίδρυση της μονής του ΑγίουΙωάννου του Θεολόγου, σήμανε τηνγένεση ενός πολιτιστικού -πνευμα-τικού- θρησκευτικού κέντρου, πουαποτελεί σημείο αναφοράς για όλοτον Χριστιανικό κόσμο.

Xτισμένη στην κορυφή βουνούη Μονή εκεί που γύρω της χτίστηκεη σημερινή χώρα, δεσπόζει σε όλοτο νησί, Αρχαιολογικά ευρύματαμαρτυρούν ότι χτίστηκε στη θέσηαρχαίου ναού της Aρτέμιδος καιπαλαιοχριστιανικής βασιλικής, ημονή περιβάλλεται από ακανόνιστοορθογώνιο αμυντικό περίβολο πουχρονολογείται από του τέλους του11ου αιώνα μέχρι τον 17ο. Aπό τη

Πάτμος: «Μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς» το νησί της Αποκάλυψης


βυζαντινή περίοδο διατηρούνται τοKαθολικό, η Tράπεζα, η Eστία καιτα κελιά. Δεν είναι βέβαιη η χρονο-λόγηση των βοηθητικών χώρων,όπως το Mαγκιπείον, το Mυλωνείον,το Δοχείον, το Ωρείον κλπ. Tο κα-θολικό ανήκει στον αρχιτεκτονικότύπο του απλού τετρακιόνιου μενάρθηκα και εξωνάρθηκα και είναιείναι διακοσμημένο με αξιόλογεςτοιχογραφίες από τις οποίες το τε-λευταίο στρώμα τοποθετείται στις

αρχές του 16ου αιώνα. Tο παρεκ-κλήσι της Παναγίας, ορθογώνιας κά-τοψης, στη νότια πλευρά του καθο-λικού, είναι κατάκοσμο από σημαν-τικές τοιχογραφίες οι οποίες χρονο-λογούνται στα τελευταία χρόνια του12ου αιώνα. N.Δ του καθολικού βρί-σκεται το παρεκκλήσι του οσίουXριστοδούλου, με τυφλό τρούλο,όπου βρίσκεται και η σαρκοφάγοςμε το σκήνωμά του, και χρονολο-γείται στις αρχές του 17ου αιώνα.H Tράπεζα, στη B.A. γωνία του κα-θολικού είναι ορθογώνια σε κάτοψη,με θολωτή στέγαση, τρούλο, είναιδιακοσμημένη με φημισμένες τοι-χογραφίες. Διατηρούνται τα μαρμά-ρινα τραπέζια φαγητού των μονα-χών.

Tα κελιά είναι παρατεταγμέναστη νότια πλευρά του οχυρωματικούπεριβόλου. Στη μονή υπάρχουν επί-σης παρεκκλήσια των μεταβυζαντι-νών χρόνων: του Aγίου Bασιλείου,του Aγίου Nικολάου, του TιμίουΣταυρού, του Προδρόμου, των AγίωνAποστόλων (1603). Δύο μικρότεραβρίσκονται έξω από τον περίβολοτης μονής: του Aγίου Γεωργίου καιτου Aγίου Oνουφρίου (1611).

Το σπήλαιο της ΑποκάλυψηςΗ σπηλιά της αποκάλυψης βρί-

σκεται στη Πάτμο στο μέσον περίπουτης διαδρομής από το λιμάνι τηςΣκάλας μέχρι τη χώρα. Η χριστιανικήπαράδοση υποστηρίζει ότι μέσα στησπηλιά σχίστηκε ο βράχος και από

εκεί, από τρεις μικρότερες σχισμέςπου συμβολίζουν την Αγία τριάδα,ακούγονταν η φωνή του Θεού ότανυπαγόρευε στον Ιωάννη το κείμενοτης Αποκάλυψης.

Η σπηλιά διαμορφώθηκε σε λα-τρευτικό χώρο από τον ιδρυτή τηςμονής της Πάτμου Οσιο Χριστόδου-λο. Σήμερα από την είσοδο των κτι-ρίων της αποκάλυψης κατεβαίνεικανείς αρκετά σκαλοπάτια και πρώταμπαίνει στον μικρό ναό που βρί-

σκεται ακριβώς δίπλα ενσωματωμέ-νος με το σπήλαιο. Στα δεξιά τουβλέπει τον επιβλητικό χώρο τουσπηλαίου.

ΟικισμοίΟ μεσαιωνικός οικισμός της Χώ-

ρας της Πάτμου αναπτύσσεται γύρωαπό την Ιερά Μονή του Άγιου Ιωάν-νη του Θεολόγου. Τα μικρά λευκάσπίτια του λαμπιρίζουν κάτω απότον αιγαιοπελαγίτικο ήλιο, ενώ ταδίπατα αρχοντικά δεσπόζουν περή-φανα. Περπατήστε στα καλντερίμιακαι αναζητήστε τα κρυμμένα εστια-τόρια, καφέ και εμπορικά μαγαζιάαλλά κυρίως τους παραδοσιακούςφούρνους! Δοκιμάστε τυρόπιτες, το-πικά γαλακτοκομικά προϊόντα καιπουγκιά με μέλι και ξηρούς καρ-πούς.

Η Σκάλα, λιμάνι και πρωτεύουσατης Πάτμου, είναι ο μεγαλύτεροςοικισμός του νησιού. Εδώ, ανάμεσαστα ιταλικά διοικητικά κτήρια, θαβρείτε πολλά καταλύματα και τα-βέρνες με φρέσκο ψάρι.

Μόλις στα 5 χιλιόμετρα από τηΣκάλα βρίσκεται το παραθαλάσσιοχωριό του Γροίκου, με την ομώνυμηπαραλία. Πιείτε καφέ αγναντεύονταςτη θέα από την πλατεία και απο-λαύστε μια δροσιστική βουτιά!

ΠαραλίεςΠαραλία Κάμπου: Η παραλία

του Κάμπου είναι η πιο οργανωμένηπαραλία της Πάτμου και η πιο «κο-σμοπολίτικη». Η παραλία βρίσκεται

στο βορειοανατολικό τμήμα του νη-σιού. Είναι γνωστή για τα πολύ κα-θαρά και κρύα νερά της αλλά καιγια τις πάρα πολύ καλές καιρικέςσυνθήκες, αφού σπάνια φυσούν δυ-νατοί άνεμοι. Στην παραλία θα βρεί-τε να ενοικιάσετε ξαπλώστρες, θα-λάσσια ποδήλατα και κανό. Στηνπαραλία υπάρχει εκπαιδευτής θα-λασσίων σπορ ο κος Αντρέας Κοκ-κώνης που θα σας διδάξει θαλάσσιοσκι, wakeboard, wake surf, wake

skate και windsurf. Ανσας αρέσει η ταχύτη-τα, μια βόλτα με tubes(κουλούρες) σίγουραθα είναι ευχάριστηκαι διασκεδαστική.Στην παραλία τουΚάμπου θα βρείτε το«George’s Place»(snack bar-cafeteria)με τις τέλειες πίτες,τα τέλεια γλυκά καιτα δροσιστικά ποτά.Η Πάτμος και βέβαιαη παραλία του Κάμ-που σας καλωσορί-ζουν!

Παραλία Βάγια:Είναι παραλία με βό-τσαλα και παγωμένανερά, βρίσκετε στο βό-ρειο ανατολικό μέροςκαι απέχει 7 χιλιόμε-τρα από το κέντροτου νησιού. Μπορείτενα πάτε με οποιον-δήποτε μέσον. Λίγαμόλις μέτρα από την

παραλία, υπάρχει καφετέρια πουμπορείτε να απολαύσετε τον καφέσας ή να γευτείτε νόστιμες σπιτικέςπίτες και υπέροχα γλυκά διάσημασε όλο το νησί.

Δίδυμες Παραλίες: Οι δίδυμεςπαραλίες όπως λέει και το όνοματους είναι δύο παραλίες πολύ κοντάστο λιμάνι του νησιού τη Σκάλα καιπήραν το όνομα τους γιατί είναι δί-πλα δίπλα σε δύο πανομοιότυπουςορμίσκους. Αμμουδιές με πεντακά-θαρα νερά.

Παραλία Λάμπη: Είναι μια πα-ραλία που είναι γνωστή για τα πα-νέμορφα και ξεχωριστά βότσαλα τηςκαι βρίσκετε στο βόρειο μέρος. Απέ-χει 9,5 χιλιόμετρα από το κέντροτου νησιού. Μπορείτε να πάτε μεοποιονδήποτε μέσον μεταφορικόμέσο οδικώς ή με καραβάκι απότην σκάλα. Υπάρχει καφετέρια -Beach bar και εστιατόριο στα οποίαμπορείτε να απολαύσετε τον καφέη το φαγητό σας δίπλα στο κύμα.

Παραλία Μελόι: Η παραλία Με-λόι είναι 1,5 χιλιόμετρο από το λι-μάνι τη Σκάλα. Διαθέτει ταβέρνες,αμμουδιά, αρμυρίκια, πεντακάθαρανερά και το μοναδικό κάμπινγκ στηνΠάτμο.

Παραλία Γροίκου: Η παραλίατου Γροίκου στον ομώνυμο οικισμόΓροίκος της Πάτμου. Φιλόξενη ατμό-σφαιρα, πεντακάθαρα νερά και πολ-λά μαγαζιά για να απολαύσετε δίπλαστη θάλασσα το ποτό το φαγητό ή

τον καφέ σας.Παραλία Σάψιλα: Η παραλία

του οικισμού Σάψιλα βρίσκεται ανά-μεσα στο λιμάνι και στον Γροίκο.Εδώ θα βρείτε τα πιο ζεστά νεράστην Πάτμο.

Παραλία Λουκάκια: Σε απόστα-ση 4 χιλιομέτρων από τη Σκάλαβρίσκεται αυτή η όμορφη μικρή πα-ραλία με βότσαλα. Ακριβώς πίσωαπό την παραλία Σάψιλα.

Παραλία ψιλή άμμος: Κάθε νησίτου Αιγαίου διαθέτει και μια τουλά-χιστον παραλία που λέγεται έτσι.Ψιλή άμμος ή χρυσή άμμος το ίδιοείναι. Ψιλή άμμος και στη Πάτμολοιπόν. Υπέροχη αμμουδιά, αλλά ηπρόσβαση γίνεται μόνο με καραβάκι.Η πρόσβαση από τη στεριά είναιμόνο για αποφασισμένους περιπα-τητές καθώς χρειάζεται αρκετό περ-πάτημα. Βέβαια υπάρχει στο τέλοςτης διαδρομής, η παραλία που σεαποζημιώνει καθώς και ένα μαγαζάκιμε τα απαραίτητα για τον ανεφο-διασμό σας.

Παραλία άγριο λιβάδι: Πανέ-μορφη αμμουδερή παραλία η πρώτηπου θα συναντήσετε δεξιά σας πη-γαίνοντας για τον Κάμπο. Ξαπλώ-στρες, θαλάσσια σπορ στο δεξί τμήματης αλλά και μεγάλα αλμυρίκια στοαριστερό μέρος, το αγριολιβάδι κα-λύπτει όλα τα γούστα των τουριστών.Μια κλασική αιγαιοπελαγίτικη πα-ραλία όπως αυ-τές που θα συ-ναντήσετε σταπερισσότερα νη-σιά των Κυκλά-δων. Στο αγριο-λιβάδι υπάρχεικαι περίπτερο.

Πως πάτεTο νησί δεν

διαθέτει αερο-δρόμιο, όμωςμπορείτε ναπάτε μέσω τωναεροδρομίων τηςΚω ή της Σάμου.

Με επιβατικάπλοία ή φέριμποτ εκτελούν-ται δρομολόγιασε καθημερινήβάση από τονΠειραιά προςτην Σκάλα τηςΠάτμου, το τα-ξίδι διαρκεί πε-ρίπου 10 ώρες.Επίσης συνδέε-ται με πλοία απότο Πειραιά με προορισμό την Λέρο,Κάλυμνο, Κω, Ρόδο, Πάρο, Αμοργό,Αστυπάλαια, Κάσο, Σητεία και Αγ.Νικόλαο Κρήτης. Η τοπική γραμμήΔωδεκανήσου συνδέει το νησί τηςΠάτμου με Αρκούς, Πυθαγόρειο Σά-μου, Αγαθονήσι, Λειψούς, Λέρο, Κά-λυμνο, Κώ, Νίσυρο, Τήλο, Σύμη,Ρόδο, Κυκλάδες και νησιά Ανατολι-κού Αιγαίου.

Τα ιπτάμενα δελφίνια συνδέουντο νησί με την Κω με διάρκεια ταξι-διού 2 ώρες, Λέρο σε 30 λεπτά και

Ρόδο σε 3 ώρες και ακόμη μέσω τηςδιαδρομής Ρόδος - Κω - Κάλυμνος -Λέρος - Πάτμοος - Σάμος. Επίσηςμπορείτε να μεταβείτε στα γειτονικάνησιά, στο νησί της Αρτεμης τηνΛέρο, στο νησί των σφουγγαράδωντην Κάλυμνο, στο νησί της Καλυψώτο Λειψοί και το νησί του Ιπποκράτητην Κω. Τα πλοία αυτά αναχωρούναπό το λιμάνι του νησιού και εκτε-λούν δρομολόγια σε συχνή βάση.

Που θα μείνετεΑλέξανδρος Γροίκος 31790 -

31532, Αστέρι Σκάλα 32465 - 31347,Αρτεμις Γροίκος 31555, Κάστρο Σκά-λα 31357 - 31725, Καστέλι Σκάλα31361 - 31656, Δελφίνι Σκάλα32060 - 32061, Γαλήνη Σκάλα 31740- 31705, Πανόραμα Γροίκος 31209- 32129,

ΑγορέςΥπάρχουν μαγαζιά με μεγάλη

ποικιλία δώρων και αναμνηστικώνγια όλα τα γούστα.

Η δημιουργία κοσμημάτων απο-τελεί παράδοση στην Πάτμο. Οιντόπιοι συνήθιζαν να αγοράζουνχρυσό και πολύτιμες πέτρες απότους πειρατές και να τα μετατρέπουνσε αριστουργήματα που εξήγαγανσε όλη την Ευρώπη.

Καλλιτέχνες από όλο τον κόσμοέχουν εμπνευστεί από την Πάτμο,κά-ποιοι ήρθαν και δεν έφυγαν ποτέ.Αγιογράφοι έως και κεραμοποιοί τι-

μούν το νησί με την παρουσία τους.Χρήσιμα Τηλέφωνα

Δήμος Πάτμου: 22470 31235 Τουριστικό Γραφείο: 22470 31666Αστυνομία: 22470 31303Λιμεναρχείο: 22470 31231Ολυμπιακή Αεροπ.: 22470 34105

Πηγές αφιερώματος Δωδεκανήσων:«easydiakopes.gr», «Wikipedia.gr»,

«dodekanissaweb», «visitgreece»,ΓΓ Αιγαίου, «Καθημερινή»,

Δήμοι νήσων.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 201340

Documents

ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - Amazon S3 · ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 29 - Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Οι Δωδεκανήσιοι της Αμερικής