ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ(Decision Support System)

Thirarat Rattanawisutamon

Room 2420

ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ(Decision Support System)

เป็�นัระบบย่�อย่หนั��งในัระบบสารสนัเทศเพื่��อการจ�ดการ โดย่ท��ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจจะช่�วย่ผู้#$บร�หารในัเร��องการตั�ดส�นัใจในัเหตั�การณ์&หร�อก�จกรรมทางธุ�รก�จท��ไม�ม�โครงสร$างแนั�นัอนั หร�อก��งโครงสร$าง ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจอาจจะใช่$ก�บบ�คคลเด�ย่วหร�อช่�วย่สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจเป็�นักล��ม นัอกจากนั�-นั ย่�งม�ระบบสนั�บสนั�นัผู้#$บร�หารเพื่��อช่�วย่ผู้#$บร�หารในัการตั�ดส�นัใจเช่�งกลย่�ทธุ&

ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ ได$เร��มขึ้�-นัในัช่�วง ป็/ ค.ศ . 1970 โดย่ม�หลาย่บร�ษั�ทเร��มท��จะพื่�ฒนัาระบบ

สารสนัเทศเพื่��อท��จะช่�วย่ผู้#$บร�หารในัการตั�ดส�นัใจป็2ญหาท��ไม�ม�โครงสร$างท��แนั�นัอนั หร�อก��งโครงสร$างโดย่ขึ้$อม#ลม�การเป็ล��ย่นัแป็ลงตัลอด ซึ่��งระบบสารสนัเทศเด�มท��ใช่$ในัล�กษัณ์ะระบบการป็ระมวลผู้ลราย่การ (Transaction processing system) ไม�สามารถกระท6าได$ นัอกจากนั�-นัย่�งม�ว�ตัถ�ป็ระสงค&เพื่��อลดแรงงานั ตั$นัท�นัท��ตั6�าลงและย่�งช่�วย่ในัเร��องการว�เคราะห&การสร$างตั�วแบบ (Model) เพื่��ออธุ�บาย่ป็2ญหาและตั�ดส�นัใจป็2ญหาตั�างๆ จนักระท��งป็/ ค.ศ . 19

80 ความพื่ย่าย่ามในัการใช่$ระบบนั�-เพื่��อช่�วย่ในัการสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจได$แพื่ร�ออกไป็ ย่�งกล��มและองค&การตั�างๆ

วิ�วิ�ฒนัาการของวิ�วิ�ฒนัาการของ DSSDSS

ระยะที่�� 1: กลางปี� 1950 เร��มม�การนั�าคอมพิ�วิเตัอร!มาใช้#ในั

งานัธุ�รก�จ ระบบที่��นั�ามาใช้#ได#แก' TPS ส�าหร�บระบบปีระมวิลผลรายการข#อม*ล และ การจ�ดที่�ารายงานัสารสนัเที่ศ

ระยะที่�� 2: ระหวิ'างปี� 1960-1970 ม�การพิ�ฒนัาโปีรแกรม

ส�าเร-จร*ปีเพิ.�อนั�าไปีใช้#ในัส�านั�กงานั ที่�าให#เก�ดควิามสะดวิก รวิดเร-วิ และลดปีร�มาณกระดาษได#อย'างมากเร�ยกวิ'า ระบบส�านั�กงานัอ�ตัโนัม�ตั� (OAS)

วิ�วิ�ฒนัาการของวิ�วิ�ฒนัาการของ DSS DSS ((ตั'อตั'อ))

ระยะที่�� 3: ระหวิ'างปี� 1970-1980 ม�การพิ�ฒนัาระบบ

สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ (DSS) เพิ.�อใช้#ปีระกอบการพิ�จารณาของผ*#บร�หาร ตั'อมา DSS ถู*กนั�ามาไปีใช้#ที่�างานั 2 ล�กษณะค.อ ระบบสารสนัเที่ศเพิ.�อผ*#บร�หารระด�บส*ง (EIS) และระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจแบบกล�'ม (Group Support System: GSS)

วิ�วิ�ฒนัาการของวิ�วิ�ฒนัาการของ DSS DSS ((ตั'อตั'อ))

ระยะที่�� 4: ตั�2งแตั'กลางที่ศวิรรษปี� 1980 ม�การพิ�ฒนัาระบบที่��

ที่�าหนั#าที่��เสม.อนัเปี3นัที่��ปีร4กษาของผ*#บร�หารเร�ยกวิ'า“ ระบบผ*#เช้��ยวิช้าญ (Expert System: ES)”

ในัปี� 1990 ม�การพิ�ฒนัาข#อม*ลส�าหร�บการ สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจในัร*ปีของคล�งข#อม*ล (Data

Warehouse) เพิ.�อให#ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ ที่�างานัได#อย'างม�ปีระส�ที่ธุ�ภาพิมากข42นั และม�การพิ�ฒนัา

ระบบโครงข'ายปีระสาที่เที่�ยม (Neural Network) ซึ่4�งสามารถูเร�ยนัแบบการที่�างานัของสมองมนั�ษย!ได#

รวิมถู4งการปีระมวิลผลภาษาธุรรมช้าตั� (Natural Language Processing: NLP) โดยผ*#บร�หาร

สามารถูส��งการระบบคอมพิ�วิเตัอร!ด#วิยเส�ยง

วิ�วิ�ฒนัาการของวิ�วิ�ฒนัาการของ DSS DSS ((ตั'อตั'อ))

ระยะที่�� 5:วิ�วิ�ฒนัาการล'าส�ด ค.อ “ระบบ

ตั�วิแที่นัปี8ญญา (Intelligence Agent)” สามารถูลดข#อจ�าก�ดในัการ

เข#าถู4งฐานัข#อม*ลอ.�นั ๆ ที่��วิโลก โดยผ'านัเคร.อข'ายอ�นัเที่อร!เนั-ตั

ค�ณสมบ�ตั�ของ DSS

พื่�ฒนัาการขึ้องเทคโนัโลย่�สารสนัเทศในัป็2จจ�บ�นั ท6าให$ DSS สามารถช่�วย่ผู้#$บร�หารในัการตั�ดส�นัใจ

แก$ป็2ญหา โดย่นั6าขึ้$อม#ลท��จ6าเป็�นั แบบจ6าลองในั การตั�ดส�นัใจท��ส6าค�ญ และช่�ดค6าส��งท��ง�าย่ตั�อการ

ใช่$งานัรวมเขึ้$าเป็�นัระบบเด�ย่ว เพื่��อสะดวกตั�อในั การใช่$งานัขึ้องผู้#$ใช่$ โดย่ท�� DSS ท��เหมาะสมควร

ม�ค�ณ์ล�กษัณ์ะ ด�งนั�-

1.  ง�าย่ตั�อการเร�ย่นัร# $และใช่$งานั (Easy to use) เนั��องจากผู้#$ใช่$อาจม�ท�กษัะทางสารสนัเทศท��จ6าก�ด ตัลอดจนั

ความเร�งด�วนัในัการใช่$งานัและความตั$องการขึ้องป็2ญหาท6าให$ DSS ตั$องม�ความสะดวกตั�อผู้#$ใช่$

2.  สามารถโตั$ตัอบก�บผู้#$ใช่$ได$อย่�างรวดเร8ว และม� ป็ระส�ทธุ�ภาพื่ โดย่ท�� DSS ท��ด�ตั$องสามารถส��อสารก�บผู้#$ใช่$ อย่�างฉั�บพื่ล�นั โดย่ตัอบสนัองความตั$องการและโตั$ตัอบก�บ ผู้#$ใช่$ได$ท�นัเวลา โดย่เฉัพื่าะในัสถานัการณ์&ป็2จจ�บ�นั ท��ตั$องการ

ความรวดเร8วในัการแก$ป็2ญหา

ค�ณสมบ�ตั�ของ DSS (cont)

3.  ม�ขึ้$อม#ล และแบบจ6าลองส6าหร�บสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจท��เหมาะสมและสอดคล$องก�บล�กษัณ์ะขึ้องป็2ญหา

4.  สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจแบบก��งโครงสร$าง และไม�ม�โครงสร$าง ซึ่��งแตักตั�างจากระบบสารสนัเทศส6าหร�บป็ฏิ�บ�ตั� งานัท��จ�ดการขึ้$อม#ลส6าหร�บงานัป็ระจ6าว�นัเท�านั�-นั

ค�ณสมบ�ตั�ของ DSS (cont)

5.  ม�ความย่�ดหย่��นั (Flexibility) ท��จะสนัองความตั$องการท��เป็ล��ย่นัแป็ลงไป็ขึ้องผู้#$ใช่$ เนั��องจากล�กษัณ์ะขึ้องป็2ญหาท��ม�ความไม�แนั�นัอนั และเป็ล��ย่นัแป็ลงตัามสถานัการณ์& นัอกจากนั�-ผู้#$จ�ดการจะเผู้ช่�ญหนั$าก�บป็2ญหา ท��ม�ความไม�แนั�นัอนัและเป็ล��ย่นัแป็ลงทางสถานัการณ์& นัอกจากนั�-ผู้#$จ�ดการจะเผู้ช่�ญก�บป็2ญหาในัหลาย่ล�กษัณ์ะจ�งตั$องการระบบสารสนัเทศท��ช่�วย่จ�ดร#ป็ขึ้$อม#ลท��ไม�ซึ่�บซึ่$อนัและง�าย่ตั�อการตั�ดส�นัใจ

ค�ณ์สมบ�ตั�ขึ้อง DSS สร$างความเป็�นัเอกล�กษัณ์&ในัการท6างานัขึ้องระบบ ซึ่��งสอดคล$องก�บความตั$องการขึ้องธุ�รก�จ ป็2จจ�บ�นั ด�งจะเห8นัได$จากหลาย่องค&การสนั�บสนั�นัให$ม�การพื่�ฒนัาหร�อซึ่�-อระบบสารสนัเทศท��ช่�วย่ให$การตั�ดส�นัใจขึ้องผู้#$บร�หารม�ป็ระส�ทธุ�ภาพื่ขึ้�-นั

ค�ณสมบ�ตั�ของ DSS (cont)

ระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ ค.ออะไร DSS เป็�นัระบบท��ช่�วย่ในัการตั�ดส�นัใจเก��ย่วก�บการจ�ดการ การ

รวบรวมขึ้$อม#ล การว�เคราะห&ขึ้$อม#ล และการสร$างตั�วแบบท��ซึ่�บซึ่$อนั ภาย่ใตั$ซึ่อฟตั&แวร&เด�ย่วก�นั นัอกจากนั�-นั DSS ย่�งเป็�นัการป็ระสานัการท6างานัระหว�างบ�คลากรก�บเทคโนัโลย่�ทางด$านัซึ่อฟตั&แวร& โดย่เป็�นัการกระท6าโตั$ตัอบก�นั เพื่��อแก$ป็2ญหาแบบไม�ม�โครงสร$าง และอย่#�ภาย่ใตั$การควบค�มขึ้องผู้#$ใช่$ตั�-งแตั�เร��มตั$นัถ�งส�-นัส�ดขึ้�-นัตัอนัหร�ออาจกล�าวได$ว�า DSS เป็�นัระบบท��โตั$ตัอบก�นัโดย่ใช่$คอมพื่�วเตัอร& เพื่��อหาค6าตัอบท��ง�าย่ สะดวก รวดเร8วจากป็2ญหาท��ไม�ม�โครงสร$างท��แนั�นัอนั ด�งนั�-นัระบบการสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ จ�งป็ระกอบด$วย่ช่�ดเคร��องม�อ ขึ้$อม#ล ตั�วแบบ (Model) และทร�พื่ย่ากรอ��นัๆ ท��ผู้#$ใช่$หร�อนั�กว�เคราะห&นั6ามาใช่$ในัการป็ระเม�นัผู้ลและแก$ไขึ้ป็2ญหา ด�งนั�-นัหล�กการขึ้อง DSS จ�งเป็�นัการให$เคร��องม�อท��จ6าเป็�นัแก�ผู้#$บร�หาร ในัการว�เคราะห&ขึ้$อม#ลท��ม�ร#ป็แบบท��ซึ่�บซึ่$อนั แตั�ม�ว�ธุ�การป็ฏิ�บ�ตั�ท��ย่�ดหย่��นั DSS จ�งถ#กออกแบบเพื่��อเพื่��มป็ระส�ทธุ�ภาพื่ในัการท6างานั ไม�เพื่�ย่งแตั�การตัอบสนัองในัเร��องความตั$องการขึ้องขึ้$อม#ลเท�านั�-นั

ควิามสามารถูของ ควิามสามารถูของ DSSDSS

ผ*#บร�หารที่�กระด�บสามารถูนั�าไปีใช้#งานัได# สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจปี8ญหาแบบ Semi-Structured

และ Unstructured สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจที่�2งแบบ Personal และ Group ได# สนั�บสนั�นักระบวินัการตั�ดส�นัใจในัข�2นัตัอนั Intelligence

Design, Choice และ Implementation Phase ได#

ส'วินัปีระกอบของ DSS

สามารถจ6าแนักออกเป็�นั 4 ส�วนั ด�งนั�-อ�ปีกรณ!ระบบการที่�างานัข#อม*ลบ�คลากร

1. อ�ปีกรณ! เป็�นัส�วนัป็ระกอบแรกและเป็�นัโครงสร$างพื่�-นัฐานัขึ้อง DSS โดย่อ�ป็กรณ์&ท��เก��ย่วขึ้$องก�บระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจจะสามารถแบ�งออกเป็�นั 3 กล��ม ด$วย่ก�นัค�อ1.1 อ�ปีกรณ!ปีระมวิลผล1.2 อ�ปีกรณ!ส.�อสาร1.3 อ�ปีกรณ!แสดงผล

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

1.1.    อ�ปีกรณ!ปีระมวิลผล ป็ระกอบด$วย่ระบบคอมพื่�วเตัอร& ซึ่��งในัสม�ย่เร��มแรกจะใช่$คอมพื่�วเตัอร&ขึ้นัาดใหญ� (Mainframe) หร�อม�นั�คอมพื่�วเตัอร& (Mini Computer) ในัส6านั�กงานัเป็�นัหล�กแตั�ในัป็2จจ�บ�นัองค&การส�วนัมากห�นัมาใช่$ระบบเคร�อขึ้�าย่ขึ้องคอมพื่�วเตัอร&ส�วนับ�คคล (Personal Computer) แทนัเนั��องจากม�ราคาถ#ก ม�ป็ระส�ทธุ�ภาพื่ด� และสะดวกตั�อการใช่$งานั ตัลอดจนัผู้#$ใช่$ม�ความร# $ ความเขึ้$าใจ และท�กษัะในังานัสารสนัเทศส#งขึ้�-นั โดย่เฉัพื่าะผู้#$บร�หารร� �นัใหม�ท��ม�ความร# $เก��ย่วก�บเทคโนัโลย่�คอมพื่�วเตัอร&และสารสนัเทศ สามารถท��จะพื่�ฒนัา DSS ขึ้�-นับนั คอมพื่�วเตัอร&ส�วนับ�คคลโดย่ใช่$ช่�ดค6าส��งป็ระเภทฐานัขึ้$อม#ล และ Spread Sheet ป็ระกอบ

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

1.2.    อ�ปีกรณ!ส.�อสาร ป็ระกอบด$วย่ระบบส��อสารตั�างๆ เช่�นั ระบบเคร�อขึ้�าย่เฉัพื่าะพื่�-นัท�� (LAN) ได$ถ#กนั6าเขึ้$ามาป็ระย่�กตั& เพื่��อท6าการส��อสารขึ้$อม#ลและสารสนัเทศขึ้อง DSS โดย่ในับางคร�-งอาจจะใช่$การป็ระช่�มโดย่อาศ�ย่ส��อว�ด�โอ (Video Conference) หร�อการป็ระช่�มทางไกล (Teleconference) ป็ระกอบ เนั��องจากผู้#$ม�หนั$าท��ตั�ดส�นัใจอาจอย่#�ก�นัคนัละพื่�-นัท��

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

1.3.    อ�ปีกรณ!แสดงผล DSS ท��ม�ป็ระส�ทธุ�ภาพื่จ6าเป็�นัตั$องม�อ�ป็กรณ์&แสดงผู้ลเช่�นั จอภาพื่ท��ม�ความละเอ�ย่ดส#ง เคร��องพื่�มพื่&อย่�างด� และอ�ป็กรณ์&ป็ระกอบอ��นัๆ เพื่��อช่�วย่ถ�าย่ทอดขึ้$อม#ลสารสนัเทศ ตัลอดจนัสร$างความเขึ้$าใจในัสารสนัเทศให$แก�ผู้#$ใช่$ และช่�วย่ให$การด6าเนั�นังานัม�ป็ระส�ทธุ�ภาพื่

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

2.    ระบบการที่�างานั ม�นั�กว�ช่าการหลาย่ท�านัให$ความเห8นัว�า ระบบการท6างานัเป็�นัส�วนัป็ระกอบหล�กขึ้อง DSS เพื่ราะถ�อว�าเป็�นัส�วนัป็ระกอบส6าค�ญในัการท��จะท6าให$ DSS ท6างานัได$ตัามว�ตัถ�ป็ระสงค&และความตั$องการขึ้องผู้#$ใช่$ ซึ่��งระบบการท6างานัจะป็ระกอบด$วย่ส�วนัป็ระกอบส6าค�ญ 3ส�วนัค�อฐานัข#อม*ลฐานัแบบจ�าลองระบบช้�ดค�าส��งของ DSS

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

2.1.    ฐานัข#อม*ล (Database) DSS จะไม�ม�หนั$าท��สร$าง ค$นัหา หร�อป็ร�บป็ร�งขึ้$อม#ลในัฐานัขึ้$อม#ลขึ้ององค&การ เนั��องจากระบบขึ้$อม#ลขึ้ององค&การเป็�นัระบบขึ้นัาดใหญ�ม�ขึ้$อม#ลหลากหลาย่และเก��ย่วขึ้$องก�บขึ้$อม#ลหลาย่ป็ระเภท แตั� DSS จะม�ฐานัขึ้$อม#ลขึ้องตั�วเอง ซึ่��งจะม�หนั$าท��รวบรวมขึ้$อม#ลท��ส6าค�ญจากอด�ตัถ�งป็2จจ�บ�นัและนั6ามาจ�ดเก8บ เพื่��อให$ง�าย่ตั�อการค$นัหา ซึ่��งขึ้$อม#ลเหล�านั�-จะถ#กเก8บไว$อย่�างสมบ#รณ์& ครบถ$วนั และแนั�นัอนั เพื่��อรอการนั6าไป็ป็ระมวลผู้ลป็ระกอบการตั�ดส�นัใจ ขึ้ณ์ะเด�ย่วก�นั DSS อาจจะตั�อเช่��อมก�บระบบฐานัขึ้$อม#ลขึ้ององค&การ เพื่��อด�งขึ้$อม#ลส6าค�ญบางป็ระเภทมาใช่$งานั

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

2.2.    ฐานัแบบจ�าลอง (Model Base) ม�หนั$าท��รวบรวมแบบจ6าลองทางคณ์�ตัศาสตัร& และแบบจ6าลองในัการว�เคราะห&ป็2ญหาท��ส6าค�ญ เพื่��ออ6านัวย่ความสะดวกตั�อผู้#$ใช่$ป็กตั� DSS จะถ#กพื่�ฒนัาขึ้�-นัมาตัามจ�ดป็ระสงค&เฉัพื่าะอย่�าง ด�งนั�-นั DSS จะป็ระกอบด$วย่แบบจ6าลองท��ตั�างก�นัตัามว�ตัถ�ป็ระสงค&ในัการนั6าไป็ใช่$

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

2.3.    ระบบช้�ดค�าส��งของ DSS (DSS Software System) เป็�นัส�วนัป็ระกอบส6าค�ญท��ช่�วย่อ6านัวย่ความสะดวกในัการโตั$ตัอบระหว�างผู้#$ใช่$ก�บฐานัขึ้$อม#ลและฐานัแบบจ6าลอง โดย่ระบบช่�ดค6าส��งขึ้อง DSS จะม�หนั$าท��จ�ดการ ควบค�มการพื่�ฒนัา จ�ดเก8บ และเร�ย่กใช่$แบบจ6าลองตั�างๆ โดย่ระบบช่�ดค6าส��ง ขึ้อง DSS จะม�หนั$าท��จ�ดการ ควบค�มการพื่�ฒนัา จ�ดเก8บ และเร�ย่กใช่$แบบจ6าลองตั�างๆเพื่��อนั6ามาป็ระมวลผู้ลก�บขึ้$อม#ลขึ้ากฐานัขึ้$อม#ล นัอกจากนั�-ระบบช่�ดค6าส��งย่�งม�หนั$าท��ให$ความช่�วย่เหล�อผู้#$ใช่$ในัการโตั$ตัอบก�บ DSS โดย่ท��สามารถแสดงความส�มพื่�นัธุ&ขึ้องส�วนัป็ระกอบท�-ง 3 ส�วนัค�อ

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

1. ผู้#$ใช่$2. ฐานัแบบจ6าลอง3. ฐานัขึ้$อม#ล

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

3. ข#อม*ล เป็�นัองค&ป็ระกอบท��ส6าค�ญอ�กส�วนัขึ้อง DSS ไม�ว�า DSS จะป็ระกอบด$วย่อ�ป็กรณ์&ท��ท�นัสม�ย่ และได$ร�บการออกแบบการท6างานัให$สอดคล$องก�นัและเหมาะสมก�บการใช่$งานัมากเพื่�ย่งใด ถ$าขึ้$อม#ลท��นั6ามาใช่$ในัการป็ระมวลผู้ลไม�ม�ค�ณ์ภาพื่เพื่�ย่งพื่อแล$วก8จะไม�สามารถช่�วย่สนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจขึ้องผู้#$ใช่$ได$อย่�างเหมาะสม ซึ่��งย่�งอาจจะสร$างป็2ญหา หร�อความผู้�ดพื่ลาดในัการตั�ดส�นัใจขึ้�-นัได$ ขึ้$อม#ลท��จะนั6ามาใช่$ก�บ DSS จะแตักตั�างจากขึ้$อม#ลในัระบบสารสนัเทศอ��นั โดย่ท��ขึ้$อม#ล DSS ท��เหมาะสม สมควรท��จะม�ล�กษัณ์ะ ด�งตั�อไป็นั�-

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

3.1. ม�ป็ร�มาณ์พื่อเหมาะแก�การนั6าไป็ใช่$งานั3.2. ม�ความถ#กตั$องและท�นัสม�ย่ในัระด�บท��เหมาะ

สมก�บความตั$องการ3.3. สามารถนั6ามาใช่$ได$สะดวก รวดเร8ว และครบ

ถ$วนั3.4. ม�ความย่�ดหย่��นัและสามารถนั6ามาจ�ดร#ป็

แบบ เพื่��อการว�เคราะห&ได$อย่�างเหมาะสม

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

4.  บ�คลากร เป็�นัส�วนัป็ระกอบท��ส6าค�ญอ�กส�วนัหนั��งขึ้องระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ เนั��องจากบ�คคลจะเก��ย่วขึ้$องก�บ DSS ตั�-งแตั� การก6าหนัดเป็>าหมาย่และความตั$องการ การพื่�ฒนัา ออกแบบ และการใช่$ DSS ซึ่��งสามารถแบ�งบ�คลากรท��เก��ย่วขึ้$องก�บ DSS ออกเป็�นั 2 กล��มด�งนั�-4.1.    ผ*#ใช้# (End-user) เป็�นัผู้#$ใช่$งานั

โดย่ตัรงขึ้อง DSS ได$แก� ผู้#$บร�หารในัระด�บตั�างๆตัลอดจนันั�กว�เคราะห&และผู้#$เช่��ย่วช่าญทางด$านัธุ�รก�จท��ตั$องการขึ้$อม#ลส6าหร�บป็ระกอบการตั�ดส�นัใจในัป็2ญหาท��เก�ดขึ้�-นั

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

4.2.    ผ*#สนั�บสนั�นั DSS (DSS Supports) ได$แก� ผู้#$ควบค�มด#แลร�กษัาอ�ป็กรณ์&ตั�างๆ ผู้#$พื่�ฒนัาระบบสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจ ผู้#$จ�ดการขึ้$อม#ลและท��ป็ร�กษัาเก��ย่วก�บระบบ เพื่��อให$ DSS ม�ความสมบ#รณ์& และสามารถด6าเนั�นังานัอย่�างเตั8มป็ระส�ทธุ�ภาพื่และตัรงตัามความตั$องการขึ้องผู้#$ใช่$

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

เราจะเห8นัว�าห�วใจส6าค�ญขึ้อง DSS ท��ด�จ6าเป็�นัท��จะตั$องม�บ�คลากรท��ม�ความสามารถเหมาะสมท��สามารถป็ร�บตั�วให$เขึ้$าก�บระบบ ม�ความค�ดสร$างสรรค& และสามารถท6างานัได$อย่�างสอดคล$องก�นั เพื่��อให$บรรล�เป็>าหมาย่ตัามความตั$องการขึ้ององค&การได$อย่�างม�ป็ระส�ทธุ�ภาพื่และป็ระส�ทธุ�ผู้ล

ส'วินัปีระกอบของ DSS (cont)

ควิามแตักตั'างระหวิ'าง DSS ก�บระบบสารสนัเที่ศอ.�นั1. DSS ให$ความส6าค�ญก�บการนั6าสารสนัเทศไป็

ป็ระกอบการตั�ดส�นัใจขึ้องผู้#$ใช่$ ม�ใช่�การรวบรวม การหม�นัเว�ย่นั และการเร�ย่กใช่$ขึ้$อม#ลในังานัป็ระจ6าว�นัเหม�อนัระบบสารสนัเทศส6าหร�บการป็ฏิ�บ�ตั�การ

2. DSS ถ#กพื่�ฒนัาให$สามารถจ�ดการขึ้$อม#ล เพื่��อสนั�บสนั�นัการตั�ดส�นัใจในัป็2ญหาก��งโครงสร$าง และไม�ม�โครงสร$าง ซึ่��งม�กจะเป็�นัป็2ญหาขึ้องผู้#$จ�ดการระด�บกลางและผู้#$บร�หารระด�บส#ง ขึ้ณ์ะท��ระบบสารสนัเทศในัส6านั�กงานัจะเก��ย่วขึ้$องก�บการท6างานัป็ระจ6าว�นัขึ้องพื่นั�กงานั หร�อห�วหนั$างานัระด�บตั$นั

3. DSS ถ#กพื่�ฒนัาให$เหมาะสมก�บการแก$ป็2ญหาขึ้องผู้#$ใช่$ โดย่ตั$องม�ความย่�ดหย่��นั สมบ#รณ์&และสะดวกตั�อการใช่$งานั ซึ่��งแตักตั�างจากระบบสารสนัเทศในัการป็ฏิ�บ�ตั�งานัท��เก8บรวบรวม จ�ดระเบ�ย่บ และจ�ดการสารสนัเทศท��วไป็ขึ้ององค&การ

4. ป็2จจ�บ�นั DSS ม�แนัวโนั$มท��จะถ#กพื่�ฒนัาขึ้�-นัให$เหมาะสมก�บการใช่$งานับนัเคร��องคอมพื่�วเตัอร&ส�วนับ�คคล เนั��องจากการขึ้ย่าย่ตั�วขึ้องการใช่$งานัคอมพื่�วเตัอร&ส�วนับ�คคลในักล��มบ�คคลระด�บตั�างๆขึ้ององค&การ รวมท�-งบ�คลากรในัระด�บผู้#$บร�หารขึ้ององค&การท��ม�ความสนัใจและม�ความร# $ในัเทคโนัโลย่�สารสนัเทศมากขึ้�-นั

ควิามแตักตั'างระหวิ'าง DSS ก�บระบบสารสนัเที่ศอ.�นั(cont)

5. ผู้#$ใช่$ม�ส�วนัส6าค�ญในัการออกแบบและการพื่�ฒนัา DSS เนั��องจากป็2ญหาในัการตั�ดส�นัใจจะม�ล�กษัณ์ะท��เฉัพื่าะตั�ว ตัลอดจนัผู้#$ใช่$แตั�ละคนัจะเก��ย่วขึ้$องก�บป็2ญหา หร�อม�ความถนั�ดในัการใช่$งานัระบบสารสนัเทศท��แตักตั�างก�นั ป็ระกอบก�บผู้#$ใช่$ส�วนัมากจะม�ความร# $เก��ย่วก�บเทคโนัโลย่�สารสนัเทศส#งขึ้�-นั ป็2จจ�บ�นัการพื่�ฒนัา DSS จะนั�ย่มใช่$ว�ธุ�การทดลองป็ฏิ�บ�ตั�แบบตัอบโตั$ (Interactive) หร�อการท6าตั$นัแบบ (Prototyping Approach) เพื่��อทดลองใช่$และพื่�ฒนัาระบบอย่�างตั�อเนั��องจนักว�าจะเป็�นัท��พื่อใจขึ้องผู้#$ใช่$

ควิามแตักตั'างระหวิ'าง DSS ก�บระบบสารสนัเที่ศอ.�นั(cont)

ปีระเภที่ของ DSS

ภาย่หล�งจากเร��มตั$นัพื่�ฒนัา DSS ในัทศวรรษั 1970 ได$ม�ผู้#$พื่ย่าย่ามจ6าแนักป็ระเภทขึ้อง DSS

เพื่��อให$สะดวกตั�อการใช่$งานั ตั�วอย่�างเช่�นั Alter (1980) ได$ศ�กษัาการใช่$ DSS ในัองค&การ

ตั�างๆ โดย่แบ�งการใช่$ DSS ตัามค�ณ์สมบ�ตั�และระด�บการใช่$งานัเป็�นักล��มตั�างๆ ด�งตั�อไป็นั�-

1.       File Drawer Systems2.       Data Analysis Systems3.       Analysis Information Systems4.       Accounting Models5.       Representational Models6.       Optimization Models7.       Suggestion Models

ปีระเภที่ของ DSS (cont)

จะเห8นัว�า ถ�งแม$ DSS จะถ#กจ�ดเป็�นักล��มตั�างๆ แตั�ก8จะม�ล�กษัณ์ะร�วมก�นั ค�อ DSS จะเป็ล��ย่นัแป็ลง เพื่��อสนัองความตั$องการขึ้องผู้#$ใช่$ โดย่ป็ร�บตั�วตัามระบบการท6างานั และสถานัการณ์&ซึ่��ง Alter จ6าแนัก DSS ออกตัามค�ณ์สมบ�ตั�ขึ้องแตั�ละระบบออกเป็�นั 2 ป็ระเภท ค�อ

1.  DSS แบบให#ควิามส�าค�ญก�บข#อม*ล (Data-Oriented DSS) เป็�นั DSS ท��ให$ความส6าค�ญก�บเคร��องม�อในัการจ�ดการและการว�เคราะห&ขึ้$อม#ล การทดสอบทางสถ�ตั� ตัลอดจนัการจ�ดขึ้$อม#ลในัล�กษัณ์ะตั�างๆ เพื่��อให$ผู้#$ใช่$ท6าความเขึ้$าใจสารสนัเทศ และสามารถตั�ดส�นัใจอย่�างม�ป็ระส�ทธุ�ภาพื่

ปีระเภที่ของ DSS (cont)

2.  DSS แบบให#ควิามส�าค�ญก�บแบบจ�าลอง (Model-Based DSS) เป็�นั DSS ท��ให$ความส6าค�ญก�บแบบจ6าลองการป็ระมวลป็2ญหา โดย่เฉัพื่าะแบบจ6าลอง พื่�-นัฐานัทางคณ์�ตัศาสตัร& (Mathematical Model) และแบบจ6าลองการว�จ�ย่ขึ้�-นัด6าเนั�นังานั (Operation Research Model) ซึ่��งช่�วย่ให$ผู้#$ใช่$สามารถว�เคราะห&ป็2ญหา และป็ร�บตั�วแป็รท��เก��ย่วขึ้$อง เพื่��อพื่�จารณ์าเล�อกทางเล�อกท��เหมาะสมท��ส�ด

ปีระเภที่ของ DSS (cont)

การพิ�ฒนัา DSS

การพื่�ฒนัา DSS จะม�ความแตักตั�างจากการพื่�ฒนัาระบบสารสนัเทศเพื่��อการจ�ดการโดย่ท��วไป็ เนั��องจาก DSS ถ#กออกแบบและพื่�ฒนัาขึ้�-นัส6าหร�บผู้#$ใช่$เฉัพื่าะกล��ม โดย่ DSS จะตั$องการขึ้$อม#ลในัป็ร�มาณ์ท��เหมาะสมและตัามความตั$องการขึ้องผู้#$ใช่$ ซึ่��งม�ป็ร�มาณ์นั$อย่แตั�เจาะจงกว�าระบบสารสนัเทศเพื่��อการจ�ดการ แตั� DSS ตั$องอาศ�ย่แบบจ6าลองการว�เคราะห&ป็2ญหา ซึ่��งสล�บซึ่�บซึ่$อนักว�าระบบสารสนัเทศเพื่��อการจ�ดการมาก นัอกจากนั�- DSS โดย่ส�วนัมากจะถ#กออกแบบมาอย่�างเฉัพื่าะเจาะจงเพื่��อใช่$ในัการสนั�บสนั�นัและการแก$ป็2ญหาเฉัพื่าะอย่�าง ซึ่��งตั$องการความย่�ดหย่��นัในัการป็ร�บตั�วให$เขึ้$าก�บสถานัการณ์&ท��เหมาะสม ด�งนั�-นัการพื่�ฒนัา DSS จ�งจ6าเป็�นัท��จะตั$องให$ผู้#$ใช่$ม�ส�วนัร�วมในัการพื่�ฒนัา ด$วย่ ซึ่��งเราจะกล�าวถ�งขึ้�-นัตัอนัการพื่�ฒนัาระบบ DSS ด�งตั�อไป็นั�-

1. การวิ�เคราะห!ระบบ (System Analysis)

เป็�นัขึ้�-นัตัอนัแรกในัการพื่�ฒนัา DSS โดย่ม�เป็>าหมาย่เพื่��อท��จะก6าหนัดถ�งป็2ญหา ตัลอดจนัว�เคราะห&หาขึ้�-นัตัอนัท��ส6าค�ญในัการตั�ดส�นัใจแก$ป็2ญหานั�-นัๆ โดย่ผู้#$ท��จะใช่$ระบบสมควรท��จะม�ส�วนัร�วมในัขึ้�-นัตัอนันั�-เป็�นัอย่�างย่��ง เนั��องจากผู้#$ใช่$จะร�บทราบและเก��ย่วขึ้$องก�บป็2ญหาตั�างๆ ท��เก�ดขึ้�-นัในัการท6างานั จ�งสามารถก6าหนัดและสร�ป็ป็2ญหาอย่�างครอบคล�ม จากนั�-นักล��มผู้#$ว�เคราะห&ระบบจะศ�กษัาถ�งความเหมาะสมและความพื่อเพื่�ย่งขึ้องขึ้$อม#ลท��จะนั6ามาว�เคราะห& ตัลอดจนัล�กษัณ์ะขึ้องป็2ญหาว�าเหมาะก�บการใช่$ DSS ช่�วย่หร�อไม� ก�อนัท��ขึ้$ามไป็ย่�งขึ้�-นัตัอนัตั�อไป็

2. การออกแบบระบบ (System Design)

DSS จะเป็�นัระบบสารสนัเทศท��ม�ความพื่�เศษัในัตั�วเองท��สามารถเป็ล��ย่นัแป็ลงและพื่�ฒนัาไป็เร��อย่ๆ ผู้#$ออกแบบควรจะออกแบบให$ระบบ ม�ความย่�ดหย่��นัส#งสามารถป็ร�บตั�วได$ตัามความเหมาะสมและม�ความสะดวกตั�อผู้#$ใช่$ ป็ระการส6าค�ญ DSS จะเก��ย่วขึ้$องก�บป็2ญหาก��งโครงสร$าง หร�อไม�ม�โครงสร$าง ซึ่��งย่ากตั�อการก6าหนัดราย่ละเอ�ย่ดและก6าหนัดแนัวทางการตั�ดส�นัใจล�วงหนั$า โดย่เฉัพื่าะการก6าหนัดค�ณ์สมบ�ตั�ขึ้องระบบและตัรรกะขึ้องการตั�ดส�นัใจ การพื่�ฒนัา DSS จ�งนั�ย่มใช่$ว�ธุ� “การพื่�ฒนัาการจากตั$นัแบบ (Evolutionary Prototyping Approach)” โดย่สร$างตั$นัแบบ (Prototype) ขึ้�-นัเพื่��อการศ�กษัาและทดลองใช่$งานัในัขึ้ณ์ะเด�ย่วก�นั จากนั�-นัจ�งพื่�ฒนัาให$ระบบตั$นัแบบม�ความสมบ#รณ์&ขึ้�-นั ป็ระการส6าค�ญการท6าตั$นัแบบขึ้�-นัมาทดลองใช่$งานัท6าให$การออกแบบร�ดก�ม และช่�วย่ลดความผู้�ดผู้ลาด เม��อนั6าระบบไป็ป็ระย่�กตั&ใช่$งานัจร�ง

3.การนั�าไปีใช้# (Implementation)

DSS จะแตักตั�างจากระบบสารสนัเทศเพื่��อการจ�ดการโดย่ท��วไป็ท��ผู้#$ใช่$จะม�ส�วนัร�วมในัการพื่�ฒนัาระบบจากแรกเร��มตั$นัจนัถ�งสภาวะป็2จจ�บ�นัและจะพื่�ฒนัาตั�อไป็ในัอนัาคตั ด�งนั�-นันั�กพื่�ฒนัาระบบสมควรท��จะเก8บราย่ละเอ�ย่ดและขึ้$อม#ลขึ้องระบบไว$อย่�างด�เพื่��อท��จะนั6ามาใช่$อ$างอ�งในัอนัาคตั นัอกจากนั�-การตั�ดตัามตัรวจสอบ และป็ระเม�นัผู้ลการท6างานัขึ้องระบบนั�บเป็�นัส��งส6าค�ญในัการตัรวจสอบการท6างานัขึ้องระบบหล�งการนั6าไป็ใช่$งานั โดย่ท��ผู้#$ออกแบบสมควรจะป็ระเม�นัป็2ญหาท��เก�ดขึ้�-นั เพื่��อจ6าไป็ใช่$ป็ร�บป็ร�งแก$ไขึ้ระบบในัอนัาคตั

ป็2จจ�บ�นัความก$าวหนั$าขึ้องเทคโนัโลย่�สารสนัเทศช่�วย่ให$ผู้#$ใช่$สามารถพื่�ฒนัา DSS บนัคอมพื่�วเตัอร&ส�วนับ�คคล โดย่ใช่$ช่�ดค6าส��งป็ระเภท Spread Sheet เช่�นั Excel หร�อ Lotus เป็�นัพื่�-นัฐานัโดย่สร$างแบบจ6าลองการตั�ดส�นัใจและป็ร�บเป็ล��ย่นัขึ้$อม#ลขึ้องตั�วแป็รแตั�ละตั�ว เพื่��อทดสอบผู้ลล�พื่ธุ&ท��เก�ดขึ้�-นั เช่�นั การป็ร�บราคาส�นัค$าจะม�ผู้ลตั�อย่อดขึ้าย่อย่�างไร เป็�นัตั$นั ซึ่��งผู้#$ใช่$สามารถนั6าแบบจ6าลอง ส6าหร�บการตั�ดส�นัใจมาทดสอบป็ฏิ�บ�ตั�ในัสถานัการณ์&จ6าลอง (Simulated Situation) จนักว�าจะสามารถให$ผู้ลล�พื่ธุ&ท��พื่อใจ ซึ่��งจะส�งผู้ลตั�อร#ป็แบบและพื่�ฒนัาการขึ้อง DSS ส6าหร�บการใช่$งานัทางธุ�รก�จในัอนัาคตั

3.การนั�าไปีใช้# (Implementation) (cont.)