¸ äéáðïìéôéóíéëÞôèôáóôï óøïìåÝï çÝîåôáé...

Πράξη!Υπάρχουν νεότεραΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟIΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΑΙΓΑΙΟΥ

Επιμέλεια ΕντύπουΆννα Αναστασιάδη - ΣυμεωνίδηΕπιστημονική Υπεύθυνη της Πράξης

Δημήτρης ΜαυροσκούφηςΕπιστημονικός Υπεύθυνος Δράσης Προβολής

Συγγραφή κειμένωνΜαρία ΠαρθένηΓραμματεία Δράσης Αξιολόγησης

Ελισάβετ ΣκαρπαθιωτάκηΓραμματεία Δράσης Προβολής

www.kitchenwas.grΣχεδιασμός & σελιδοποίηση

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Αγαπητοί συνεργάτες,

Η Πράξη «Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιν-νοστούντων μαθητών» σε λίγους μήνες θα ολοκληρώσει τον κύκλο της. Ωστόσο, συνε-χίζει να υλοποιεί σημαντικό αριθμό δράσεων στα σχολεία με έμφαση στα θέματα της σχο-λικής και κοινωνικής ένταξης των αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών. Στην εποχή της πολύπλευρης κρίσης που διέρχεται η χώρα μας είναι εντελώς απαραίτητο η εκπαι-δευτική διαδικασία να χαρακτηρίζεται από πνεύμα συνεργασίας, αλληλεγγύης και αγά-πης, χωρίς να παραθεωρεί βέβαια την αξία του επιστημονικού ορθολογισμού. Αυτά, άλλωστε, πιστεύουμε ότι αποτέλεσαν και τα βασικά κριτήρια της δουλειάς μας. Ελπίζουμε ότι ο εκπαιδευτικός κόσμος όχι μόνο το έχει αντιληφθεί, αλλά και έχει κερδίσει αρκετά, ώστε να συνεχίσει προς την ίδια κατεύθυνση και στο μέλλον. Ας το ελπίσουμε και για την πολιτεία.

Με την ευκαιρία των εορτών θα ήθελα, εκ μέρους και όλων των συναδέλφων, να σας εκφράσω τις θερμές ευχές μου για υγεία και δύναμη. Χριστός Ανέστη.

Ο Eπιστημονικά Yπεύθυνος της Δράσης 9

Δημήτρης Κ. ΜαυροσκούφηςΚαθηγήτριαΚαθηγητής Α.Π.Θ.

Περιοδική έκδοση της Πράξης «Εκπαίδευση Αλλοδαπών και Παλιννοστούντων Μαθητών»Μάιος 2014

ΣΗΜΕIΩΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOY ΥΠΕYΘΥΝOY ΤΗΣ ΠΡAΞΗΣ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ 4Tάξεις υποδοχής 4Ενίσχυση ελληνομάθειας 5Tάξεις υποδοχής 4Θερινά τμήματα 8Διαπολιτισμικό κλίμα 9Επιμορφωση εκπαιδευτικών 11 Eνίσχυση της μητρικής γλώσσας 12Ψυχολογική υποστήριξη 14Σχολείο - κοινοτητα 15Δίκτυο συνεργατών 16Οδηγός χρήσης 17Εκπαιδευτικές επισκέψεις 18ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ 22 Στα σχολεία που συμμετέχουν 22Στην εκπαιδευτική κοινότητα 24Επιμορφωτικοί οδηγοί 25ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤIΖΟΥΜΕ 25Kαι συνεχίζουμε 25 ΓΕΝΙΚA 28Υποστήριξη τεχνολογίας 28Γενικές εκδηλώσεις 30Γιορτή πολυγλωσσίας 32Πράξη 3: Kεντρική ημερίδα 34

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

ΤΜΗΜΑΤΑ ΕΝIΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΜAΘΕΙΑΣΣε 338 σχολικές μονάδες, 225 από την πρωτοβάθμια και 113 από τη δευτεροβάθ-μια εκπαίδευση, υλοποιήθηκαν 127.323 ώρες μαθημάτων ενίσχυσης της ελληνομά-θειας από 232 εκπαιδευτικούς της δράσης 2 σε 6.756 μαθητές σε όλη την επικράτεια.

Για τρίτη χρονιά πραγματοποιήθηκε συστη-ματική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών με στόχο την αποτελεσματικότερη διδασκαλία τους στα τμήματα ενίσχυσης της ελληνο-μάθειας. Από την έναρξη ως τη λήξη του διδακτικού έτους οργανώθηκαν σεμινάρια 211 συνολικά ωρών, πολλά εκ των οποίων παρείχαν τη δυνατότητα εξ αποστάσεως

Σε 50 σχολεία πανελλαδικώς υποστηρί-χθηκε η διδασκαλία στις Τάξεις Υποδοχής με κατάλληλα εκπαιδευμένους επιστη-μονικούς συνεργάτες οι οποίοι κατά το σχολικό έτος 2012-2013 επισκέπτονταν τις Τ.Υ. των σχολείων και είτε παρείχαν παράλληλη στήριξη είτε εφάρμοζαν συν-διδασκαλίες και δειγματικές διδασκαλίες που αφορούσαν ποικίλα γλωσσικά φαινό-μενα. Σε 20 σχολεία από αυτά πραγμα-τοποιήθηκαν συνολικά 35 διδασκαλίες γλώσσας με βάση το περιεχόμενο, ενώ συνολικά επωφελήθηκαν 942 μαθητές.

παρακολούθησης. Οι θεματικές αφορούσαν γενικές αρχές διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, αλλά και σύγχρονες παιδαγωγικές τεχνικές που προάγουν τη βι-ωματική και αυτενεργό μάθηση.

Οι εκπαιδευτικοί είχαν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν ορισμένες από αυτές τις τε-χνικές στα τμήματα ενίσχυσης, ενώ τους δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιάσουν κά-ποια από αυτά στην Ημερίδα που πραγμα-τοποιήθηκε στην Αθήνα στις 26 Απριλίου 2013 με τίτλο «Σχεδιάζουμε, αναπτύσσου-με, υλοποιούμε …καλές πρακτικές».

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ ΥΠΟΔΟΧΗΣ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

20 εκπαιδευτικοί, λοιπόν, της δράσης από διάφορες περιοχές της Ελλάδας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Κέρκυρα, Θεσσαλία) παρουσίασαν επιτυχημένες παιδαγωγικές πρακτικές που εφάρμοσαν στην καθημερινή εκπαιδευτική πράξη. Πιο αναλυτικά, παρουσιάστηκαν εκπαιδευτικές παρεμβά-σεις που προέκυψαν από τη γλωσσική αξιοποίηση των γνωστικών αντικειμένων του σχολείου, τη διοργάνωση σχολικών γιορτών και τον εορτασμό επετείων και είχαν ως αποτέλεσμα τη δη-μιουργία πρωτότυπου εκπαιδευτικού υλικού και την υλοποίηση δραστηριοτήτων με τη χρήση θεατροπαιδαγωγικών και άλλων διδακτικών πρακτικών.

Από τις πιο χαρακτηριστικές και συνάμα συγκινητικές στιγμές της εκδήλωσης ήταν όταν 100 μαθητές όλων των βαθμίδων από σχολεία της περιφέρειας Αττικής γέμισαν τον προαύλιο χώρο της εκδήλωσης και για πάνω από μία ώρα συμμετείχαν σε γλωσσικά παιχνίδια ειδικά προσαρμο-σμένα στο επίπεδο γλωσσομάθειάς τους. Οι μαθητές πήραν μέρος με χαρά και αγωνιστικότητα. Για όλους υπήρχε ενθύμιο συμμετοχής, ενώ 5 νικητές πήραν ύστερα από κλήρωση 2 υπολογι-στές-ταμπλέτα και 3 αντίτυπα από το Λεξικό της κοινής νεοελληνικής του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣΘεατρικά δρώμενα με διαπολιτισμικό προσανατολισμό και τη χρονιά 2012 -2013 υλοποίησαν 25 θεατρολόγοι της Πράξης σε 70 σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε όλη την Ελλάδα.

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

Τον Σεπτέμβριο του 2013 υλοποιήθη-καν 23 τμήματα προ-γυμνασιακής και 5 τμήματα προ-λυκειακής εκπαίδευσης σε 28 σχολικές μονάδες στα οποία φοί-τησαν συνολικά 328 αλλοδαποί και πα-λιννοστούντες μαθητές με στόχο την ενί-σχυση της γλωσσικής τους ικανότητας, ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις της επόμενης βαθμίδας.

ΤΜΗΜΑΤΑ

Στο διδακτικό έτος 2012 – 2013 επιμορφώθηκαν συνολικά 6.702 εκπαιδευτικοί και στελέ-χη εκπαίδευσης με πάνω από χίλιους εκπαιδευτικούς οι οποίοι υπηρετούν στη νησιωτική Ελλάδα. Σε όλη τη διάρκεια του έτους 2.300 εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν 83 ενδοσχο-λικά σεμινάρια, ενώ 1.943 εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν 58 εξ αποστάσεως σεμινάρια. Παράλληλα, οργανώθηκαν 2 διασχολικά σεμινάρια με τη συμμετοχή 311 εκπαιδευτικών και 9 σεμινάρια τα οποία παρακολούθησαν 1.143 στελέχη της εκπαίδευσης. Με απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν και οι 2 ημερίδες της δράσης στις 31 Μαΐου και 1 Ιουνίου σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα με τίτλο: «Οι εκπαιδευτικοί μιλούν για την επαγγελματική τους ανάπτυξη: ο ρόλος της επιμόρφωσης».

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

ΔΕΙΓΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ

Παράλληλα, εκπονήθηκε μελέτη που περιλαμβάνει τη συγκριτική ανάλυση των γραμματικών δομών μεταξύ ρωσι-κής-ελληνικής από τη μία πλευρά και αλβανικής-ελληνικής από την άλλη, τις περιληπτικές συγκριτικές εκθέσεις για τους εκπαιδευτικούς και το γλωσσάρι, τον οδηγό για κατασκευή γλωσσοδιδακτι-κού υλικού γραμματικής φύσης καθώς και τον οδηγό για την τυπολογική σύγκριση γλωσσών με την ελληνική.

Εκτός από την ενίσχυση της ελληνο-μάθειας κατά τη σχολική χρονιά 2012 – 2013 συνεχίστηκε η διδασκαλία της μητρικής γλώσσας των μαθητών σε 6 σχολικές μονάδες. Δημιουργήθηκαν 11 τμήματα με 158 μαθητές για τη ρωσική γλώσσα στη Θεσσαλονίκη και 3 τμήματα με 32 μαθητές για την αλβανική γλώσσα στην Αθήνα.

Ας μην ξεχνάμε την ηλεκτρονική πλατ-φόρμα αυτόνομης μάθησης των μαθη-τών, που σε 5 διαδραστικές ενότητες για τη διδασκαλία κάθε γλώσσας (ρωσι-κή και αλβανική) υπάρχουν κείμενα και ασκήσεις τριών επιπέδων δυσκολίας με εστίαση στη γλώσσα, στο νόημα και στη χρήση της γλώσσας.

ΕΝIΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΜΗΤΡΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

ΠΡΟΓΡAΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚHΣ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ

Σε 104 σχολεία εφαρμόστηκαν κατά την περσινή σχολική χρονιά τα Προγράμμα-τα Ψυχολογικής Υποστήριξης. Οι ψυ-χολόγοι επισκέπτονταν δύο φορές την εβδομάδα σχολικές μονάδες όλων των βαθμίδων και παρείχαν στήριξη όχι μόνο σε 8.566 μαθητές άλλων χωρών αλλά και σε 10.109 γηγενείς μαθητές. Οι μαθητές παρακολούθησαν προγράμματα πρόληψης που εφάρμοσαν οι ψυχολόγοι μέσα στις σχολικές τάξεις έχοντας ως στόχους την άρση των στερεοτύπων, την αποδοχή της διαφορετικότητας, την αντιμετώπιση της επιθετικότητας και του σχολικού εκφο-

Σε 91 σχολεία, 182 εκπαιδευτικούς και 15.565 οικογένειες αλλογενών και παλιν-νοστούντων μαθητών και μαθητών ελλη-νικής καταγωγής δόθηκε η δυνατότητα για το σχολικό έτος 2012-2013 να εμπλακούν σε Πλαίσιο Ολοκληρωμένης Παρέμβασης που αφορά τη σύσφιξη των σχέσεων της σχολικής κοινότητας με τις οικογένειες των μεταναστών και το άνοιγμά της στην κοινωνία.Εκτός από την επιμόρφωση των εκπαι-δευτικών που ανέλαβαν ρόλο συντονιστή στα σχολεία, εφαρμόστηκε από τους εκ-παιδευτικούς συμβουλευτική προς τους γονείς. Στο πλαίσιο της συμβουλευτικής ο εκπαιδευτικός εμψυχώνει το γονέα για την ομαλή ένταξη και κοινωνικοποίηση του μαθητή στο σχολικό περιβάλλον και τη βελτίωση των σχολικών επιδόσεων. Επιπλέον, υλοποιήθηκε διδασκαλία 20 ωρών ελληνικής γλώσσας στους γονείς

βισμού αλλά και την καταπολέμηση του σχολικού άγχους. Επιπλέον, τους δόθηκε η δυνατότητα να απευθυνθούν στους ψυ-χολόγους για θέματα σχετικά με τη σχολι-κή τους ζωή. Εκτός από τους μαθητές οι ψυχολόγοι παρείχαν συμβουλευτική στους εκπαιδευτικούς και στους γονείς (ατομικά ή ομαδικά) με στόχο την ευαισθητοποίη-ση και ενημέρωσή τους προς όφελος των μαθητών.

Στις 13 - 15 Δεκεμβρίου 2013 υλοποιή-θηκε με μεγάλη επιτυχία από τη δράση «Προγράμματα Ψυχολογικής Υποστήριξης» σε συνεργασία με την Ένωση για τα δικαι-ώματα του Ανθρώπου συμπόσιο με θέμα: «Μεταναστευτικές διαδρομές: σχολικοί σταθμοί και ψυχοκοινωνικές αποσκευ-ές». Εκτός από τις πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, στο συμπόσιο πραγματοποιή-θηκαν 3 εργαστήρια στα οποία μπορούσαν να πάρουν μέρος εκπαιδευτικοί και επαγ-γελματίες ψυχικής υγείας.

για την εξοικείωσή τους με το «γλωσσάρι της σχολικής ζωής», συλλέχθηκε πολιτι-σμικό υλικό από παιδιά και γονείς για την ανάδειξη όλων των χωρών, ενώ μεταφρά-στηκε κάποιο μέρος του από και προς τα ελληνικά. Καταλυτικό ρόλο στη δράση «Σύνδεση σχολείου και κοινότητας» έπαι-ξαν και οι «διαπολιτισμικοί διαμεσολαβη-τές», οι οποίοι εκτός από τη μετάφραση του υλικού, πραγματοποίησαν διερμηνεία για την υποβοήθηση της επικοινωνίας γονέων που δεν μιλούσαν την ελληνική γλώσσα. Τέλος, με τη λειτουργία του «Δι-κτύου Ξενία» δόθηκε η δυνατότητα στα μέλη να ανταλλάξουν πληροφορίες, από-ψεις, καλές ή/και αρνητικές πρακτικές, να αναζητήσουν βοήθεια και να συντονίσουν τις ενέργειες, αναπτύσσοντας δομές και σχέσεις, οι οποίες θα υφίστανται και μετά την ολοκλήρωση του Προγράμματος.

ΣΥΝΔΕΣΗΣΧΟΛΕΙΟΥ- ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

Το δίκτυο ή δίκτυα σχολείων, εκπαιδευ-τικών και διευθυντών, ερευνητών και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και των υπευθύνων χάραξης εκπαιδευτικής πο-λιτικής δύνανται να αποτελέσουν δίκτυα μάθησης για την ενθάρρυνση της συνε-χιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης των μάχιμων εκπαιδευτικών και διευθυντών, καθώς επίσης και για τη σύνδεση θεωρίας και πράξης που διαμορ-φώνουν πρακτικές συμμετοχικής-συνερ-γατικής έρευνας.

Στη διάθεση όχι μόνο των εκπαιδευτικών αλλά και όλων των χρηστών της ιστοσε-λίδας βρίσκεται ο οδηγός χρήσης εκ-παιδευτικού υλικού, που έχει παραχθεί στο πλαίσιο των έργων ΕΠΕΑΕΚ I & II. Ο οδηγός αποτελείται από 10 κεφάλαια, τα οποία περιλαμβάνουν το ευρετήριο και το αντίστροφο ευρετήριο εκπαιδευτικού υλικού για όλες τις βαθμίδες, κείμενα για δραστηριότητες για μεγαλύτερα σε ηλικία παιδιά αλλά και για μαθητές προχωρημέ-νης γλωσσομάθειας. Υπάρχουν, επίσης,

Στο πλαίσιο της ανάπτυξης «δικτύων μά-θησης» σχολικοί σύμβουλοι και διευθυ-ντές επιμορφώθηκαν και ενημερώθηκαν για τους ρόλους που μπορούν να αναλά-βουν σε αυτά. Στη διάθεσή τους υπάρ-χει το «forum της δικτύωσης», το οποίο αποτελεί ένα χώρο διαρκούς διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων, και δίνει τη δυνα-τότητα πρόσβασης σε επιστημονικά άρ-θρα, e-books και video συναφή με θέματα Δικτύωσης.

δραστηριότητες για την εμπέδωση γραμ-ματικών και συντακτικών φαινομένων, ενώ προτείνονται δραστηριότητες για την καλλιέργεια του προφορικού και του γραπτού λόγου, αλλά και για την ενίσχυ-ση της διαπολιτισμικής διάστασης των εν λόγω εγχειριδίων. Τέλος, επιχειρείται η ενίσχυση του διαπολιτισμικού κλίματος στην τάξη και στην τελευταία ενότητα πα-ρατίθενται κείμενα και προτάσεις για την εξοικείωση των μαθητών με τη μετανά-στευση και τον ρατσισμό.

ΔΗΜΙΟΥΡΓIΑ ΔΙΚΤYΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ ΟΔΗΓΟΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

Με τη συμμετοχή 700 περίπου μαθητών πραγματοποιήθηκαν την περσινή σχολική χρονιά 31 εκπαιδευτικά προγράμματα με διαπολιτισμική διάσταση. Με την υλοποίηση των προγραμ-μάτων δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές να συμμετάσχουν σε πλήθος δραστηριοτήτων, ανάλογα με το θέμα που είχαν, το μουσείο που επισκέπτονταν, αλλά και την εκπαιδευτική βαθμίδα στην οποία βρίσκονταν. Έτσι λοιπόν, έγραψαν παραμύθια, δημιούργησαν και έπαι-ξαν επιτραπέζια παιχνίδια, κατασκεύασαν αγγεία, ανέβασαν θεατρικές παραστάσεις, δημι-ούργησαν την δική τους κινηματογραφική ταινία, μαγείρεψαν αρχαιοελληνικά και βυζαντινά εδέσματα, αναπαρήγαγαν αρχαιοελληνικές κομμώσεις, συνέταξαν αλφαβητάρι με παροιμίες από τις χώρες καταγωγής τους και τις μετέφρασαν στα ελληνικά.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ

Μεταξύ άλλων, μία ιδιαίτερη συνεργασία έλαβε χώρα κατά την περσινή σχολική χρονιά. Τρία μουσεία από την Αθήνα, το Εθνικό Αρχαιολογικό, το Βυζαντινό και Χριστιανικό και το Εθνικό μουσείο Σύγχρο-νης Τέχνης, επισκέφθηκαν το Γυμνάσιο-Λύκειο που λειτουργεί εντός του Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων Αυλώνα (Ε.Κ.Κ.Ν.Α) και υλοποίησαν ισάριθμα εκπαιδευτικά προγράμματα. Το τελικό αποτέλεσμα ξεπέρασε τις προσδοκίες μα-θητών, καθηγητών και εκπροσώπων του μουσείου. Οι μαθητές του καταστήματος κράτησης επιζωγράφισαν προσχέδια αρ-χαίου παιχνιδιού, δημιούργησαν εικο-νογραφημένο χειρόγραφο κώδικα με τις

εντυπώσεις από το Βυζαντινό & Χριστια-νικό μουσείο, ενώ σε συνεργασία με τις επιμελήτριες του Εθνικού μουσείου Σύγ-χρονης Τέχνης δημιούργησαν δύο μεγά-λων διαστάσεων ομαδικά ζωγραφικά έργα με τίτλο «Και τώρα τι κάνω;» και «Για μένα ελευθερία είναι να έχω επιλογές». Τα συ-γκεκριμένα έργα εκτέθηκαν στο ΕΜΣΤ από τις 18 Ιουνίου 2013 έως τις 30 Ιουνίου 2013. Τα εγκαίνια της έκθεσης έγιναν στις 20 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Προσφύ-γων. Οι δημιουργοί μπορεί να απουσίαζαν, αλλά όσοι παρευρέθηκαν στα εγκαίνια συ-γκινήθηκαν ιδιαίτερα και συνάντησαν νο-ερά τη σκέψη των παιδιών γύρω από την έννοια της ελευθερίας.

ΓΙΑΤΙ ΥΛΟΠΟΙHΘΗΚΑΝ ΠΟΛΛΑ

ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Σε 175 περίπου σχολικές μονάδες σε όλη την επικράτεια λειτουργούν και τη φετινή χρονιά τα τμήματα ενίσχυσης της ελληνομάθειας. Από την Κεφαλλονιά μέ-χρι τη Μυτιλήνη και από τις Σάπες μέχρι την Ιεράπετρα οι αλλόγλωσσοι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν τις γνώσεις τους στην ελληνική γλώσσα με τη βοήθεια του εξειδικευμένου εκπαιδευτι-κού προσωπικού. Ο έλεγχος της προόδου τους, όπως και την προηγούμενη σχολική χρονιά, έχει αρχίσει να γίνεται με το τεστ ενδιάμεσης αξιολόγησης, ενώ το Μάιο θα υπάρξει η δεύτερη αποτύπωση προόδου με την εφαρμογή του αντίστοιχου εργα-λείου τελικού ελέγχου. Στην καταληκτική Ημερίδα οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν στοι-χεία σχετικά με την πρόοδο των μαθητών τα 4 χρόνια υλοποίησης της δράσης.

Σε επιλεγμένες σχολικές μονάδες συνε-χίζονται και τη φετινή σχολική χρονιά οι διαπολιτισμικές δραστηριότητες μέσω του θεατρικού παιχνιδιού και της δραμα-τοποίησης. Με αφορμή την ολοκλήρωση του σχολικού έτους οργανώνονται τελικές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή των μαθη-τών της δράσης. Παράλληλα, ολοκληρώ-νεται το ηλεκτρονικό λεξικό με τη γραπτή και ηχογραφημένη μορφή των λημμάτων.

Η διαπολιτισμική αγωγή των μαθητών μπορεί να επιτευχθεί και μέσω της ανά-γνωσης λογοτεχνίας. Για το σκοπό αυτό σύντομα οι βιβλιοθήκες πολλών σχολι-κών μονάδων θα εμπλουτιστούν με 100 τίτλους βιβλίων ελεγμένων ως προς το περιεχόμενό τους, που θα συνοδεύονται από διάφορους εκπαιδευτικούς οδηγούς (βιβλιοθηκών, υλοποίησης διαπολιτισμι-κών δραστηριοτήτων θεατρικής παιδείας και χρήσης εργαλείων αντιρατσιστικής εκ-παίδευσης) σε ηλεκτρονική μορφή.

30 εκπαιδευτικά προγράμματα υλοποι-ούνται και αυτή τη σχολική χρονιά από ισάριθμα σχολεία της ελληνικής επικρά-τειας. Τα σχολεία συμμετέχουν για πρώ-τη χρονιά στη δράση «Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών» και εμφανίζουν υψηλό ποσοστό αλλοδαπών και παλιννο-στούντων μαθητών. Για την αποτελεσμα-τικότητα της δράσης πραγματοποιήθηκαν και φέτος 2 επιμορφωτικές ημερίδες στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό! Η διάθεση και ο ζήλος

που δείχνουν μουσειοπαιδαγωγοί, αρχαι-ολόγοι, εκπαιδευτικοί και μαθητές αποτε-λεί την κινητήρια δύναμη για την επιτυχή έκβαση του εκπαιδευτικού προγράμματος και τους ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό.

...ΣΤΑ ΣΧΟΛΕIΑ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤEΧΟΥΝ

Η δράση της επιμόρφωσης συνεχίζει την επιτυχημένη της παρουσία και τη φετινή χρονιά με προγράμματα ενδοσχολικής επιμόρφωσης. Παράλληλα, τέλος Φεβρουαρίου ολοκληρώθηκε ένα επιμορφωτικό πρόγραμμα διάρκειας σαράντα ωρών με θέμα «Σχολείο και ανθρώπινα δικαιώματα». Η συγκεκριμένη θεματική επιλέχθηκε μετά από τις συζητήσεις και τους προ-βληματισμούς που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της Δράσης, καθώς και από αξιολογήσεις εκπαιδευτικών οι οποίες κατατέθηκαν σε επιμέρους σεμινάρια.

Με την ολοκλήρωση των δράσεων σχε-διάζονται και ολοκληρώνονται οδηγοί σε ψηφιακή ή και σε έντυπη μορφή για εκπαιδευτικούς, επιμορφωτές, γονείς και μαθητές. Πιο συγκεκριμένα:

Από τη δράση «Ενίσχυση της ελληνομά-θειας» προετοιμάζεται οδηγός σε ηλε-κτρονική μορφή, ο οποίος θα περιλαμβά-νει επιτυχημένες διδακτικές πρακτικές από τους εκπαιδευτικούς της δράσης. Στους εκπαιδευτικούς θα απευθύνεται και ο επόμενος οδηγός για τις εκπαι-δευτικές επισκέψεις στα μουσεία. Ο οδηγός μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνει αποσπάσματα από τις γραπτές αναφορές των εκπαιδευτικών που υλοποίησαν εκ-παιδευτικά προγράμματα με διαπολιτισμι-κή διάσταση.

Παράλληλα, είναι ολοκληρωμένος ο οδη-γός για γονείς και μαθητές μέσω του οποί-ου θα ενημερώνονται για το εκπαιδευτι-κό σύστημα. Ο οδηγός θα μεταφραστεί σε 5 ξένες γλώσσες.

Από τη δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτι-κών και μελών της εκπαιδευτικής κοινό-τητας» προετοιμάζονται για έντυπη ανα-παραγωγή και ψηφιακή μορφοποίηση 3 τόμοι, ένας οδηγός επιμόρφωσης στον οποίο παρουσιάζονται μορφές, τεχνικές και μέθοδοι επιμόρφωσης με παραδείγ-ματα από εφαρμογές, ένας οδηγός με επιμορφωτικό υλικό και ένας οδηγός με καλές πρακτικές των εκπαιδευτικών.

ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟI & ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟI ΟΔΗΓΟI

...ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚH ΚΟΙΝOΤΗΤΑ

...ΚΑΙ ΣΥΝΕΧIΖΟΥΜΕΤο επόμενο χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση του έργου θα συνεχιστούν οι παρεμ-βάσεις στα σχολεία, όπως επίσης και οι επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών. Παράλληλα, η Πράξη θα υλοποιήσει αλλά και θα συμμετάσχει σε εκδηλώσεις που απευθύνονται σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη:

• Διοργάνωση Ημερίδων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη σχετικά με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για το πολυπολιτισμικό σχολείο. • Συμμετοχή στη 2η γιορτή Πολυγλωσσίας, που οργανώνεται από κοινού με την Αντιδημαρχία Παιδείας και Διά βίου μάθησης του Δήμου Θεσσαλονίκης και τη Δημοτική Εταιρεία Πληροφόρησης, Θεάματος και Επικοινωνίας και σε συνεργασία με την Ερευνητική Ομάδα Εκπαιδευτικής Πολυγλωσσίας «Διεπαφή» στις 30, 31 Μαΐου & 1 Ιουνίου 2014 στους χώρους του δημαρχιακού μεγάρου.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΥΜΕ

• Διεξαγωγή 4ης κεντρικής Ημερίδας της Πράξης τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη.

Η ιστοσελίδα (www.diapolis.auth.gr) θα εξακολουθήσει να παραμένει το βασικό μέσο ενη-μέρωσης για όσα υλοποιούνται στο πλαίσιο της Πράξης, παράλληλα όμως θα συνεχίσει η ανάρτηση όσων αξιόλογων συμβαίνουν στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα.

ΓΕΝΙΚΑ

...ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤHΡΙΞΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓIΑΣΗ Πράξη υποστηρίζεται συνεχώς από υπηρεσίες προβολής, ενημέρωσης και επικοινωνίας, αλλά και από υπηρεσίες πρόσβασης και διαχείρισης εκπαιδευτικού και επιμορφωτικού υλικού.Έτσι λοιπόν και τη σχολική χρονιά 2012 – 2013 υλοποιήθηκαν ζωντανές ανα-μεταδόσεις (live-streaming) μέσω της ιστοσελίδας του προγράμματος για σειρά σεμιναρίων και επιμορφώσεων. Υποστηρί-χθηκε επίσης, ειδική υπηρεσία ασύγχρο-

νης συζήτησης (forum) για τις ανάγκες των Δράσεων. Συγκεκριμένα υποστηρί-χθηκαν 7 φόρα με 45 κατηγορίες και συνολικούς συμμετέχοντες 5.339 μέλη. Επιπλέον, στην πλατφόρμα επιμόρφωσης του ΔΙΑΠΟΛΙΣ δημιουργήθηκαν και υπο-στηρίχθηκαν 27 μαθήματα κατά το διά-στημα Σεπτέμβριος 2012 έως Σεπτέμβριος 2013. Τέλος, πραγματοποιήθηκε αναδια-μόρφωση του ιστοτόπου του προγράμμα-τος σε συνεργασία με τη δράση προβολής.

Την Τρίτη 14 Μαΐου 2013 στις 10:00 - 12:00 μαθητές και μαθήτριες του 3ου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης υλοποίησαν τη 2η φάση εκπαιδευτικού προγράμματος το οποίο σχεδιάστηκε από την κ. Ελισσάβετ Μυρογιάννη, υπεύθυνη της Υποδράσης 9.5 «Εκπαιδευτικές επισκέψεις μαθητών» της Πράξης «Εκπαίδευση Αλλοδαπών και Παλιννοστούντων μαθητών», την κ. Δώρα Σεϊτανίδου, επιστημονική συνεργάτιδα της Υποδράσης, και τον κ. Γιάννη Παπαθανα-σίου, φιλόλογο καθηγητή του 3ου Γυμνασίου. Οι μαθήτριες και οι μαθητές βρέθηκαν έξω από τη Ροτόντα και ρώτησαν τους περαστικούς τι γνωρίζουν σχετικά με το μνημείο. Στη συνέχεια, τους ενημέρωναν μοιράζοντας φυλλάδια με ιστορικές και αρχαιολογικές πληρο-φορίες για το μνημείο που τα ίδια τα παιδιά είχαν ετοιμάσει. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχεδιάστηκε με την ευκαιρία της 18ης Απριλίου, Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων και Αρ-χαιολογικών Χώρων, και της 18ης Μαΐου, Παγκόσμιας Ημέρας Μουσείων. Την ίδια ημέρα η κ. Σεϊτανίδου παραβρέθηκε στην τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ3, 1+ΕΝΑ, όπου μίλησε για τη δραστηριότητα αυτή.

...ΜΕ ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣΗ υποδράση «Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών» τιμά την Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων

ΓΕΝΙΚΑ

ΓΕΝΙΚΑ

Στις 7, 8 & 9 Ιουνίου η Πράξη «Εκπαίδευ-ση Αλλοδαπών και Παλιννοστούντων Μα-θητών» έδωσε δυναμικό παρών στην 1η γιορτή της πολυγλωσσίας που οργάνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης με 6 διαφορετικές δράσεις. Το βράδυ της Παρασκευής μα-θητές και μαθήτριες από το 8ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς παρουσίασαν δραμα-τοποιημένα 3 παραμύθια, ένα αλβανικό, ένα βουλγαρικό και ένα τσιγκάνικο χαρί-ζοντάς μας στιγμές γέλιου και διασκέδα-σης. Την επόμενη ημέρα, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων οι επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να πληροφορηθούν για

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ 1η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΓΛΩΣΣΙΑΣ

το εκπαιδευτικό λογισμικό σχετικά με τη διδασκαλία της ρωσικής και αλβανι-κής και να δοκιμάσουν τις γνώσεις τους. Παράλληλα, στο καφέ της πολυγλωσσίας η Πράξη συμμετείχε μέσω δύο φυσικών ομιλητριών βουλγαρικής και γεωργιανής γλώσσας, οι οποίες έφεραν αγαπημένα αντικείμενα από τις χώρες καταγωγής, ενώ μοιράστηκαν μαζί μας εμπειρίες και συναισθήματα. Την ίδια ημέρα στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου πραγματοποιήθηκε συζήτηση στρογγυ-λής τράπεζας με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων της Επιστημονικά Υπεύθυνης της

Πράξης, ομ. καθ. Άννας Αναστασιάδη – Συμεωνίδη, του Επιστημονικά Υπεύθυνου της δράσης Προβολής, καθ. Δημήτρι-ου Μαυροσκούφη και του Επιστημονικά Υπεύθυνου της δράσης «καλλιέργεια δια-πολιτισμικού κλίματος», αν. καθ. Γεώργι-ου Νικολάου. Θέμα της συζήτησης ήταν «Η ελληνική γλώσσα και η πολυγλωσσία: Ζητήματα κοινωνικής συνοχής». Την τε-λευταία ημέρα των εκδηλώσεων το Γε-νικό Λύκειο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Ευόσμου υλοποίησε θεατρική παράσταση με τίτλο «το στοιχειό της Σαλονίκης» πα-ρουσιάζοντας με εύληπτο και χιουμορι-

στικό τρόπο τη συνύπαρξη ατόμων από διαφορετικούς πολιτισμούς. Καθ’ όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων στην αίθουσα νερού προβαλλόταν το βίντεο που κα-τασκευάστηκε από τους μαθητές και τις μαθήτριες του 4ου Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης, το οποίο περιλάμβανε αφήγηση και δραματοποίηση λαϊκών πα-ραμυθιών άλλων χωρών.

ΓΕΝΙΚΑ

Με θέμα η «Η διαπολιτισμικότητα στην … Πράξη» και τη συμμετοχή 250 περί-που συμμετεχόντων πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2013 η 3η κεντρική Hμερίδα της Πράξης στο κτήριο ΚΕ.Δ.Ε.Α. του Α.Π.Θ. στη Θεσσαλονίκη. Στόχος της εκδήλωσης ήταν η παρουσί-αση εφαρμογών από τους επιστημονικά υπεύθυνους, τους συνεργάτες των δρά-σεων, τους εκπαιδευτικούς αλλά και από τους ίδιους τους μαθητές.

30 περίπου εισηγητές από όλη την Ελ-λάδα προερχόμενοι από διαφορετικούς επιστημονικούς χώρους (γλωσσολόγοι, παιδαγωγοί, θεατρολόγοι, ψυχολόγοι, μουσειοπαιδαγωγοί και αρχαιολόγοι) πα-ρουσίασαν ένα χαρακτηριστικό δείγμα της δουλειάς τους στο πλαίσιο της Πρά-ξης.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εκδήλωση παρουσίασαν τα γλωσσικά παιχνίδια στα οποία πήραν μέρος μαθητές και μαθή-τριες από τα τμήματα ενίσχυσης της ελληνομάθειας. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες συμμετείχαν σε γλωσσικά παι-χνίδια με βάση τη λέξη όπως «ταμπού», «όνομα – ζώο – φυτό», «βρες τη λέξη» (name the word), «κρεμάλα» κ.ά. Τα παι-χνίδια ήταν προσαρμοσμένα στο επίπεδο γλωσσομάθειάς τους και μέσω αυτών οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να καταδεί-ξουν την πρόοδο στην ελληνομάθειά τους με τη συμμετοχή τους στα αντίστοι-χα τμήματα. Οι νικητές έλαβαν πλούσια

δώρα, ενώ για όλους υπήρχαν αναμνη-στικά συμμετοχής. Στο φουαγέ του κτηρίου επίσης, εκτός από τα παιχνίδια υπήρχαν τα έργα μαθη-τών μεταξύ των οποίων εκείνα τα οποία δημιουργήθηκαν από τους μαθητές του Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων Αυλώνας. Από τις πιο ωραίες στιγμές της εκδήλω-σης ήταν όταν μαθητές και μαθήτριες του 7ου Δημοτικού Σχολείου Νεάπολης περιέγραψαν την εμπειρία τους στα τμή-ματα ενίσχυσης της ελληνομάθειας και αναφέρθηκαν στην ανάδειξη της πολυ-γλωσσικής τους ταυτότητας.

Η ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ... ΠΡΑΞΗ: 3Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ

¸ ¦òÀêè "¶ëðáÝäåùóè °ììïäáðñî & ¦áìéîîïóôïàîôöî »áõèôñî" ùìïðïéåÝôáé íÛóö ôïù ¶ðéøåéòèóéáëïà ¦òïçòÀííáôï÷ "¶ëðáÝäåùóè ëáé ¢éÀ µÝïù »Àõèóè" ëáé óùçøòèíáôïäïôåÝôáé áðÞ ôèî ¶ùòöðáûëÜ Îîöóè (¶ùòöðáûëÞ ºïéîöîéëÞ ÆáíåÝï) ëáé áðÞ åõîéëïà÷ ðÞòïù÷.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ΘεσσαλονίκηςΤ.Θ. 1676. Τ.Κ. 540 06, Πανεπιστημιούπολη ΘεσσαλονίκηςΤ: 23130 18460, F: 23130 18459, E: diapolis-info@lists.auth.grwww.diapolis.auth.gr