พั�ฒนาการของมน�ษย์�(Human Development)

พั�ฒนาการ(Development) หมาย์ถึ�ง ลั�กษณะของการเปลั��ย์นแปลังที่��ม�การเปลั��ย์นแปลังไปอย์�างม�ระเบี�ย์บีแบีบีแผน งานพั�ฒนาการต่�างๆจะเป$นกระบีวนการเฉพัาะอย์�าง ซึ่��งจะม�ผลัต่�อการเปลั��ย์นแปลังในหลัาย์ๆแง� เช่�น ที่างด้+านสร�ระที่างโครงสร+างของร/ปร�างแลัะอ0�น ๆ

จุ�ดมุ่��งหมุ่ายของการศึ�กษาพั�ฒนาการของมุ่น�ษย�

1 .เพั0�อให+เก1ด้แรงจ/งใจในการที่��จะเข+าใจลั�กษณะของพั�ฒนาการใน

ระย์ะเวลัาต่�างๆว�าเป$นอย์�างไร แลัะจะม�ส�วนช่�วย์ในการแก+ไขแลัะ

เข+าใจป2ญหาที่��เก1ด้ข�4น ต่ามความเหมาะสมของแต่�ลัะอาย์�

2. เพั0�อให+สามารปร�บีต่�วให+เข+าก�บีความย์ากลั5าบีากของการพั�ฒนาการ

ในแต่�ลัะช่�วงอาย์�ว�าม�ความแต่กต่�างก�นได้+เป$นอย์�างด้�

ลั�กษณะพั�ฒนาการของมน�ษย์�

1. พั�ฒนาการที่��เป$นที่1ศที่าง(Developmental direction)1. Cephalocaudal2. Proximodistal

2. พั�ฒนาการของมน�ษย์�ในลั�กษณะต่�อเน0�อง (Continuity)

3. พั�ฒนาการของมน�ษย์�จะเก1ด้ข�4นต่ามลั5าด้�บีข�4น (Sequence)

4. พั�ฒนาการของมน�ษย์�จะไม�เป$นอ�ต่ราเด้�ย์วก�นในบี�คคลัเด้�ย์วก�น

(Different growth rate)

5. พั�ฒนาการของมน�ษย์�ที่��วไปจะม�อ�ต่ราที่��ไม� เที่�าก�น (Different Ratio)

6. พั�ฒนาการของมน�ษย์�ในส�วนต่�างๆของร�างกาย์จะม�การพั�ฒนาไม�พัร+อมก�น (Dirrerent parts)

ว�ฒ1ภาวะว�ฒ1ภาวะ (Maturation )

หมาย์ถึ�ง ร/ปแบีบีพัฤต่1กรรมในเช่1งช่�วว1ที่ย์า ที่��ม�ความส�มพั�นธ์�ก�บีอาย์� โด้ย์การเปลั��ย์นแปลังในแบีบีพัฤต่1กรรมเหลั�าน�4 จะได้+ร�บีการต่�4งโปรมแกรมโด้ย์ย์�นส� ซึ่��งได้+รวมถึ�งควาสามารถึที่างกาย์ แลัะความสามารถึที่างด้+านความค1ด้

การเร�ย์นร/ +การเร�ย์นร/ + (Learning ) หมาย์ถึ�ง ร/ปแบีบีการแปลังพัฤต่1กรรมที่��

เป$นผลัมาจากการฝึ;กฝึนแลัะการฝึ;กห�ด้ การเร�ย์นร/ +จะเก1ด้ข�4นได้+ต่�อเม0�อ

ม�ว�ฒ1ภาวะเป$นพั04นฐาน โด้ย์เด้=กที่��ม�ว�ฒ1ภาวะแลั+วจะได้+ร�บีการเร�ย์นร/ +

ความส�มพั�นธ์�ระหว�างว�ฒ1ภาวะ แลัะการเร�ย์นร/ +ที่��ม�ผลัต่�อพั�ฒนาการของบี�คคลั 1 พั�ฒนาการของบี�คคลั เป$นผลัร�วมก�นระหว�างว�ฒ1ภาวะ แลัะการ

เร�ย์นร/ +2 ว�ฒ1ภาวะเป$นต่�วก5าหนด้ขอบีเขต่ของการพั�ฒนาในต่�วบี�คคลั การที่��

ว�ฒ1ภาวะม�ขอบีเขต่จ5าก�ด้ ที่5าให+การเร�ย์นร/ +ที่��ด้�ที่��ส�ด้ อาจจะไม�ได้+ผลัถึ+าเก1นขอบีเขต่ของว�ฒ1ภาวะที่��บี�คคลัม�

3 เม0�อย์�งไม�ถึ�งว�ฒ1ภาวะ การให+การฝึ;กฝึนใด้ ๆ ก=จะไม�ม�ประโย์ช่น�อ�นใด้เลัย์

ต่�อการพั�ฒนาการ4 พั�ฒนาการในช่�วงต่+นช่�ว1ต่ อาศ�ย์ว�ฒ1ภาวะเป$นส5าค�ญ แต่�

พั�ฒนาการในว�ย์ต่�อมาแลัะในระย์ะย์าวของช่�ว1ต่ จะต่+องอาศ�ย์การเร�ย์นร/ +มากกว�าว�ฒ1ภาวะ

การเร1�มต่+นพั�ฒนาการที่างการเคลั0�อนไหว การเร1�มต่+นพั�ฒนาการที่างการเคลั0�อนไหว ความร/ +ส�ก ความร/ +ส�ก

การร�บีร/ + พั�ฒนาการที่างภาษาแลัะการร�บีร/ + พั�ฒนาการที่างภาษาแลัะพั�ฒนาการที่างส�งคมพั�ฒนาการที่างส�งคม1 พั�ฒนาการที่างด้+านการเคลั0�อนไหว (Motor development)

ความสามารถึที่างด้+านการเคลั0�อนไหว (Motor abilities )ปฏิ1ก1ร1ย์าสะที่+อน (Reflexes )

2 พั�ฒนาการที่างด้+านความร/ +ส�ก (Sensory development)3 พั�ฒนาการที่างด้+านการร�บีร/ + (Perceptual development)4 พั�ฒนาการที่างภาษา (Language development)5 พั�ฒนาการที่างส�งคม (Social development)

พั�ฒนาการในว�ย์ต่�าง ๆพั�ฒนาการในว�ย์ต่�าง ๆ ว�ย์ที่ารกว�ย์ที่ารก

จะม�ช่�วงเวลัาต่�4งแต่�แรกเก1ด้ - 2 ป@ ว�ย์ที่ารกย์�งเป$นว�ย์ที่��ย์�งช่�วย์เหลั0อต่�วเองไม�ได้+ ต่+องอาศ�ย์ความช่�วย์เหลั0อจากบี�คคลัอ0�น ว�ย์น�4ม�การเจร1ญเต่1บีโต่อย์�างรวด้เร=ว แลัะเห=นพั�ฒนาการที่างด้+านร�างกาย์อย์�างช่�ด้เจน ส1�งที่��ส5าค�ญ ค0อการพั�ฒนากลั+ามเน04อ

ว�ย์เด้=ก ว�ย์เด้=ก เป$นว�ย์ที่��อย์/�ในช่�วงอาย์� 2 - 11 ป@ ม�การพั�ฒนากลั+ามเน04อที่��

ใช่+ในการเลั�น ม�กม�พัฤต่1กรรมเลั�ย์นแบีบีผ/+ใหญ�ที่��อย์/�ใกลั+ต่�ว พั�ฒนาการที่างสต่1ป2ญญาจะก+าวหน+าอย์�างรวด้เร=วในต่อนปลัาย์ของว�ย์

ว�ย์เด้=กจะม�การพั�ฒนาเอกลั�กษณ�ของต่นเอง (Identification )เด้=กจะร�บี

เอาที่�ศนคต่1แลัะพัฤต่1กรรมจากพั�อแม�พัฤต่1กรรมที่างส�งคม เด้=กจะม�ความส�มพั�นธ์�ก�บีบี�คคลัอ0�นมากข�4นเน0�องจาก

ส�งคมขย์าย์วงกว+างไป เพั0�อนในว�ย์เด้=กจะม�อ1ที่ธ์1พัลัต่�อเด้=กการสร+างม1ต่รภาพั จะเลั0อกคบีเพั0�อนโด้ย์การแบี�งแย์กโด้ย์เพัศ

ว�ย์ร� �นการเข+าส/�ว�ย์ร� �นของเด้=กช่าย์แลัะเด้=กหญ1งแต่กต่�าง

ก�น เด้=กช่าย์จะม�อาย์�ประมาณ 13 ป@ ส�วนเด้=กหญ1งจะม�อาย์�ประมาณ 11 ป@ ที่�4งน�4เพัราะผ/+หญ1งโต่เร=วกว�าผ/+ช่าย์ กว�า 2 ป@ แลัะจะส14นส�ด้เม0�ออาย์� 18-20 ป@

พั�ฒนาการที่างกาย์ม�การเจร1ญเต่1บีโต่อย์�างรวด้เร=ว เด้=กผ/+หญ1งเร1�มม�ประจ5าเด้0อน เด้=กผ/+ช่าย์เร1�มฝึ2นเป@ย์ก ม�ลั�กษณะเป$นว�ย์หน��มว�ย์สาว

พั�ฒนาการที่างส�งคมแลัะบี�คลั1กภาพั เป$นแบีบีเอกลั�กษณ�เฉพัาะบี�คคลั ม�ความเช่0�อม��นในต่นเอง ม�ส�งคมแบีบีกลั��มที่��เป$นเอกลั�กษณ�

ว�ย์ร� �น การสร+างม1ต่รภาพั ว�ย์ร� �นม�กช่อบีเพั0�อนที่��ม�บี�คลั1กภาพั แลัะความ

สนใจเด้�ย์วก�น

ว�ย์ร� �นช่าย์ - จะพั�ฒนาความส�มพั�นธ์�โด้ย์การที่5าก1จกรรมต่�าง ๆ ร�วมก�น ว�ย์ร� �นหญ1ง - จะพั�ฒนาความส�มพั�นธ์�โด้ย์การต่1ด้ต่�อส0�อสารซึ่��งก�นแลัะก�น ว�ย์ร� �นเป$นว�ย์หน��งเป$นว�ย์ที่��ม�ป2ญหา ซึ่��งอาจจะพับีป2ญหาการฆ่�าต่�วต่าย์ใน

ว�ย์ร� �นอ�นเป$นมาจากการซึ่�มเศร+า แลัะความร/ +ส�กที่��ต่นเองด้+อย์ค�า แลัะป2ญหา

เร0�องย์าเสพัต่1ด้ แลัะป2ญหาส�ขภาพัจ1ต่อ�กด้+วย์

ว�ย์ผ/+ใหญ�ว�ย์ผ/+ใหญ�

ว�ย์ผ/+ใหญ�แบี�งออกเป$น 3 ช่�วงอาย์� ค0อ1 ว�ย์ผ/+ใหญ�ต่อนต่+น อาย์� 18 - 45 ป@2 ว�ย์กลัางคน อาย์� 45 - 65 ป@3 ว�ย์ช่รา หร0อผ/+ใหญ�ต่อนปลัาย์ อาย์� 65 ป@ข�4นไป

พั�ฒนาการที่างกาย์ว�ย์ผ/+ใหญ�ต่อนต่+น จ�ด้ว�าเป$นระย์ะที่��ด้�ที่��ส�ด้ของช่�ว1ต่

ร�างกาย์ม�การเจร1ญเต่1บีโต่มากที่��ส�ด้ต่อนอาย์� 20 ป@ ม�ความแข=งแรงของกลั+ามเน04อ

ว�ย์กลัางคน ร�างกาย์จะเร1�มค�อย์ ๆ เส0�อมลัง จากว�ย์ผ/+ใหญ�ต่อนต่+น

ว�ย์ช่รา กระบีวนการเส0�อมในร�างกาย์ม�กปรากฏิอย์�างรวด้เร=ว ร�างกาย์จะส/ญเส�ย์ความสามารถึที่��ปกปBองต่นเองจาก

โรคต่�าง ๆ

พั�ฒนาการที่างส�งคมแลัะบี�คลั1กภาพัของผ/+ใหญ�

ว�ย์ผ/+ใหญ�เป$นว�ย์ที่��ประสบีความส5าเร=จในงานอาช่�พั จะเพั1�มมากข�4นในระหว�าง 20-40 ป@ บี�คคลัจะม�ประสบีการณ�ในการจ�ด้การก�บีสถึานการณ�ต่�าง ๆ ในช่�ว1ต่ประจ5าว�นแลัะการงานอาช่�พัส1�งเหลั�าน�4จะม�ผลัต่�อบี�คลั1กภาพัของบี�คคลัในว�ย์ผ/+ใหญ�

การแต่�งงานแลัะการม�ครอบีคร�ว

ผ/+ใหญ�ต่อนต่+น เป$นว�ย์ที่��จ�ด้ว�าเป$นช่�วงของการสร+างความสน1ที่

สนมก�บีเพั0�อนต่�างเพัศคนใด้คนหน��ง ซึ่��งม�กจะน5ามาส/�การแต่�งงาน แลัะต่�อ

มาค0อ การม�บี�ต่ร ซึ่��งเป$นความร�บีผ1ด้

ช่อบีของค/�สมรส

การเกษ�ย์ณอาย์�การเกษ�ย์ณอาย์�การเกษ�ย์ณอาย์�ม�อย์/� 6 ระย์ะด้+วย์ก�น

1 ระย์ะก�อนการเกษ�ย์ณอาย์�2 ระย์ะของการม�ความส�ข3 ระย์ะของการหมด้ความส�ข4 ระย์ะการปร�บีต่�วอ�กคร�4ง5 ระย์ะความม��นคง6 ระย์ะส�ด้ที่+าย์

บี�คคลัในว�ย์ช่ราม�ลั�กษณะด้�งน�4บี�คคลัในว�ย์ช่ราม�ลั�กษณะด้�งน�4

1 โครงสร+างของร�างกาย์เปลั��ย์นแปลัง

2 จ�กจ1กจ/+จ�4 ข�4บี�น3 หลังลั0มได้+ง�าย์4 ข�4น+อย์ใจ5 เจ=บีปCวย์ได้+ง�าย์

จ�ด้จบีของช่�ว1ต่ (การต่าย์)

1 การปฏิ1เสธ์2 ความโกรธ์3 อาการที่��บี�คคลัคาด้หว�งว�าจะต่�อรองได้+4 ความซึ่�มเศร+า5 การย์อมร�บี

ที่ฤษฎี�พั�ฒนาการ

1 ที่ฤษฎี�พั�ฒนาการที่างบี�คลั1กภาพั ของฟรอย์ด้�2 ที่ฤษฎี�จ1ต่ส�งคม ของอ1ร1คส�น3 ที่ฤษฎี�พั�ฒนาการที่างสต่1ป2ญญา ของเพั�ย์เจที่�4 ที่ฤษฎี�พั�ฒนาการที่างจร1ย์ธ์รรม ของโคห�ลัเบี1ร�ก

ที่ฤษฎี�พั�ฒนาการที่างบี�คลั1กภาพั ที่ฤษฎี�พั�ฒนาการที่างบี�คลั1กภาพั ของฟรอย์ด้�ของฟรอย์ด้�

ม�การพั�ฒนาการ 5 ข� 4น จากต่�4งแต่�เก1ด้จนว�ย์ร� �น

1 ข� 4นปาก 2 ข� 4นที่วารหน�ก

3 ข� 4นอว�ย์วะเพัศ 4 ข� 4นฟ2กต่�ว 5 ข� 4นว�ย์ร� �น

ที่ฤษฎี�จ1ต่ส�งคมของอ1ร1คส�นที่ฤษฎี�จ1ต่ส�งคมของอ1ร1คส�นแบี�งออกได้+เป$น 8 ข� 4นต่อน

1 ความไว+วางใจ - ความไม�ไว+วางใจ 2 ความอ1สระ - ความสงส�ย์ 3 ความค1ด้ร1เร1�ม - ความร/ +ส�กผ1ด้ 4 ความขย์�นม��นเพั�ย์ร - ความร/ +ส�กม�ปมด้+อย์ 5 เอกลั�กษณ�ในบีที่บีาที่ - ความส�บีสนในบีที่บีาที่ 6 ความใกลั+ช่1ด้สน1ที่สนม - ความโด้ด้เด้��ย์ว 7 ความค1ด้ถึ�งส�วนรวม - การค5าน�งถึ�งแก�ต่นเอง 8 ความม��งคงสมบี/รณ� - ความส14นหว�ง