İÇ KONTROL DEĞERLENDİRME RAPORUsgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_04/02112500_YY...sistemin üzerine inşa edildiği zemin olup iç kontrolün başarılı ya da başarısız

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Strateji Geliştirme Başkanlığı

İÇ KONTROL

DEĞERLENDİRME RAPORU

2018 YILI GERÇEKLEŞME SONUÇLARI

Mart 2019

ii

iii

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER .............................................................................................................................. iii

GİRİŞ .............................................................................................................................................. 1

RAPORUN AMACI ....................................................................................................................... 2

YÖNTEM........................................................................................................................................ 2

DEĞERLENDİRME ....................................................................................................................... 3

İÇ KONTROL BİLEŞENLERİ VE STANDARTLARI ................................................................ 5

1) Bakanlığımız 2018-2019 Yılı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planında Yer

Alan Eylemler.............................................................................................................................. 6

2) 2018 Yılı Uygulama Sonuçları ............................................................................................ 6

Kontrol Ortamı ......................................................................................................................... 7

Risk Değerlendirme ............................................................................................................... 17

Kontrol Faaliyetleri ................................................................................................................ 21

Bilgi ve İletişim ..................................................................................................................... 24

İzleme .................................................................................................................................... 28

3) 2018 Yılı Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi ....................................................... 29

Güçlü ve Zayıf Yönler ........................................................................................................... 29

SONUÇ VE ÖNERİLER .............................................................................................................. 30

GİRİŞ

Kamu malî yönetim ve kontrol sistemini düzenleyen 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve

Kontrol Kanunu ve buna ilişkin ikincil mevzuat düzenlemeleri ile ülkemizde COSO modelini

esas alan bir İç Kontrol Sisteminin kurulması hedeflenmiştir.

5018 sayılı Kanunun 55 inci maddesinde “İç kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş

politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde

yürütülmesini, varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak

tutulmasını, malî bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini

sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi

kapsayan malî ve diğer kontroller bütünüdür.” şeklinde tanımlanmıştır.

Kanunda yer alan tanımdan da anlaşılacağı üzere İç Kontrol Sistemi; malî kontroller yanında

malî olmayan kontrol usullerini de bünyesinde barındıran bir yönetim modeli olarak

tasarlanmıştır. İç kontrolün yalnızca malî boyutuyla ele alınarak sistemin sadece birtakım

faaliyetlerin kontrolü ve denetimi olarak görülmesi sistemin bütününe yönelik kavrayış ve

algılama düzeyini olumsuz yönde etkileyecektir.

İç kontrol, en alt kademe çalışandan en üst yöneticiye kadar tüm kurum personelinin içinde yer

aldığı, sadece belli bir periyoda ilişkin bir politika ya da uygulama değil, kurumun her

kademesinde süreklilik gösteren bir faaliyet ve devam eden bir süreç olarak algılanmalıdır.

Dolayısıyla iç kontrol, kurumların iş yapma usullerine sonradan eklenen bir yapı olarak değil,

kurumsal organizasyonun ayrılmaz bir parçası olarak görülmelidir. İç kontrol, faaliyetlerin gerek

belirlenen amaçlara gerekse ilgili mevzuat ve düzenlemelere uygun bir şekilde yürütülmesini

amaçlar. Bu yönüyle kurumun belirlenen amaç ve hedeflerine ulaşmasına yardımcı olur ve iyi

işleyen bir İç Kontrol Sistemi amaç ve hedeflere ulaşılma yeteneğini makul düzeyde garanti

eder.

İç Kontrol Sistemi; etik değerleri, kurumsal organizasyon yapısını, personel performansını,

planlama ve programlama faaliyetleri ile kurumsal amaç ve hedeflerin belirlenmesini, bu

amaçlara yönelik olası risklerin tespiti ile bunlara karşı kontroller geliştirilmesini, raporlama

sistemini, kurum içi ve dışı iletişim düzeyini ve nihayetinde sistemin kurulmasından sorumlu üst

yönetimin, iç denetim aracılığıyla iç kontrolün işlerliğine ve performansına yönelik izleme ve

değerlendirme yapma sorumluluğunu içerisinde barındırır. Yukarıda sayılan bütün unsurlar iç

kontrol sisteminin bütününü oluşturur ve bu nedenle iç kontrol bir olay ya da olgu değil

sürekliliği olan ve devamlı olarak güncellenmesi gereken bir yönetim modelidir.

İç Kontrol Sisteminin kurulması bizzat amaç olmayıp kurumun hedeflerine ulaşması sürecinde

yararlanılacak bir araç olarak algılanmalıdır. Önemli olan nokta kurumun kısa ve uzun vadede

belirlemiş olduğu amaçlarına ulaşmasıdır.

Standartlar içinde belirlenen genel şartların ve bu genel şartlar altında tespit edilen eylem ve

faaliyetlerin uygulamaya geçirilmesi ile birlikte iç kontrol sistemi kendiliğinden oluşmaya

başlayacak ve zamanla kurumun tüm süreçlerinde etkisini gösterecektir. Söz konusu standartların

sağlanması, işlerlik kazanması ve planda yer verilen faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sonucu

çalışanların kurumsal süreçlerde gözleyeceği olumlu yansımalar ve alınan geri bildirimler zaman

içinde İç Kontrol Sisteminin oluşmaya başladığının göstergesi olacaktır.

2

RAPORUN AMACI

Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği ile Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı

Rehberi doğrultusunda Bakanlığımızda İç Kontrol Sisteminin kurulması ve sisteme işlerlik

kazandırılması amacıyla hazırlanan Bakanlığımız “Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem

Planı” üst yönetici onayıyla 28.12.2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu değerlendirme raporu ile 2018 yılı sonu itibarıyla kurum genelinde mevcut durumun tespiti

ve planın bütününe yönelik genel bir değerlendirme yapılması ve 2019 yılında “Kamu İç Kontrol

Standartlarına Uyum Eylem Planı”nda öngörülen eylemlere ilişkin hangi faaliyetlerin yapılması

gerektiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Ayrıca bu rapor ile tamamlanan eylemlerin İç Kontrol Sisteminin kurulmasına ne derece katkı

yaptığının ortaya konulması, iç kontrol standart ve prosedürlerinin kurum genelinde uygulanma

kabiliyetinin ölçülmesi, elde edilen bilgi ve bulguların öneri ve değerlendirmeler ile birlikte üst

yönetime raporlanması hedeflenmektedir.

YÖNTEM

Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Rehberinin, Yöntem başlıklı bölümünün 10

uncu maddesinde yer alan “Üst yönetici tarafından onaylanan Eylem Planında öngörülen

çalışmaları gerçekleştirmekle görevli birim veya çalışma grupları tarafından hazırlanan taslak

düzenlemeler, Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Hazırlama Grubunun uygun

görüşüyle İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulunun değerlendirmesine sunulur. İç Kontrol

İzleme ve Yönlendirme Kurulunun değerlendirmeleriyle son şekli verilen taslak düzenlemeler

üst yöneticinin onayına sunulur.” hükmü ile 11 inci maddesinde yer alan; “Bu çerçevede

hazırlanan taslak düzenlemelerden üst yönetici tarafından uygun bulunanlar onaylanarak

yürürlüğe konulur ve uygulanır.” hükmü uyarınca Bakanlığımız birimlerinin desteği ile katılımcı

bir yöntemle hazırlanmıştır.

İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planının 2018 yılı gerçekleşmelerinin tamamlanmasıyla

birlikte yapılan çalışmalara ilişkin değerlendirmelerin analizi sonucu oluşturulan Değerlendirme

Raporu; eylem planı hazırlık çalışmalarının başladığı 2017 yılından bugüne kadar geçen süre

zarfında bakanlık merkez teşkilatı içerisinde iç kontrol sistemine yönelik algı, farkındalık ve

sahiplenme düzeyinin oluşup oluşmadığının, iç kontrol ilke ve esaslarının kurum personeli

tarafından benimsenip benimsenmediğinin ve sistemin uygulanabilir olup olmadığının tespiti

konusunda yöneticilere fikir verecektir. Kurumun başlangıçta bulunduğu yer ile iç kontrol

çalışmaları sonunda alınan mesafe arasında mukayese imkânı sunacak olan bu raporun İç

Kontrol Sistemine yönelik genel bir değerlendirme ve muhasebe özelliği taşıması bakımından

önemli olduğu düşünülmektedir.

3

DEĞERLENDİRME

Bakanlığımız Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı 2019 yılı sonuna kadar

uygulamaya konulması düşünülen eylem ve faaliyetleri kapsamaktadır. İç kontrolün beş bileşeni

altında bulunan 18 standart ve 79 genel şarta uygun eylem ve faaliyetlerin tespit edilmesi

suretiyle hazırlanan Bakanlığımız Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planında 40

eylem yer almaktadır.

İç Kontrol Sistemi, kamu iç kontrol standartlarında COSO modeli merkezli olarak kurgulanmış

ve Bakanlığımız Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı da söz konusu modele

uygun olarak tasarlanmıştır.

Yapılan Faaliyetler

12-16 Mart 2018 tarihleri arasında yapılan I. İç Kontrol Çalıştayı’nda Bilgi ve Rapor Envanteri,

İç Kontrol Kararlılık Beyanı ve Birim Çalışma Yönergesi konularında uygulamalı eğitim, İç

Kontrol Sistemi ve MEB 2018-2019 Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı

konularında ise farkındalık eğitimi verilmiştir.

Bakanlığımız birimlerinin web sayfalarında İç Kontrol Sekmesi açılarak İç Kontrol Sistemine

ilişkin yapılan çalışmaların yayımlanması sağlanmıştır.

İç Kontrol Değerlendirme Raporunda; 2018 yılı sonu itibarıyla kurum genelinde mevcut

durumun tespiti ile planın bütününe yönelik genel bir değerlendirme yapılması, 2019 yılında ise

“Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı”nda öngörülen eylemlere ilişkin hangi

faaliyetlerin yapılması gerektiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Bakanlığımız 2019 Yılı Bütçe Sunuşu, 2017 Yılı Faaliyet Raporu, 2018 Yılı Kurumsal Malî

Durum ve Beklentiler Raporu ile Stratejik Plan ve Performans Programı İzleme-Değerlendirme

Raporları hazırlanmış, 2019-2023 Stratejik Planı, 2019 Yılı Performans Programı ve 2018 Yılı

İç Kontrol Değerlendirme Raporu çalışmaları yapılmıştır.

Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine geçiş sürecinde yapılan düzenlemeler sonucunda

Bakanlığımızda bulunan üst düzey kamu yönetici kadrolarından bazılarının kaldırılarak yeni

kadroların ihdas edilmesi nedeniyle yeniden hazırlanıp yürürlüğe konulan "Millî Eğitim

Bakanlığı Merkez Teşkilatı Yöneticilerinin İmza Yetkilerine İlişkin Yönerge" hazırlanmıştır.

Yapılacak Faaliyetler

01-05 Temmuz 2019 tarihleri arasında yapılması planlanan II. İç Kontrol Çalıştayı’nda Proje

Envanteri, Görev Devir Formu, Faaliyet Çalışma Programı, Görev Dağılım Çizelgeleri ve

Fonksiyonel Yönetim Şemaları konularında uygulamalı eğitim verilecek olup Yatay İletişim ve

Etik konularında da bilgilendirme eğitimi verilecektir.

İç Kontrol El Kitabı hazırlanarak basımı yapılacak ve tüm birimlerimize dağıtılacaktır.

Bakanlığımız birimlerinin hazırlayacağı Birim İş Takvimi ve Birim Faaliyet Raporları

birimlerimizin web sayfalarında yer alan iç kontrol sekmesinde yayımlanacaktır.

4

Bürokrasinin azaltılmasına yönelik olarak Kamu Hizmet Envanteri ve Kamu Hizmet

Standartlarına ilişkin hizmetlerin e-devlete entegrasyonu kapsamında çalışmalar yapılacaktır.

Bakanlığımız 2020 Yılı Performans Programı, 2020 Yılı Bütçe Sunuşu, 2018 Yılı Faaliyet

Raporu, 2019 Yılı Kurumsal Malî Durum ve Beklentiler Raporu, 2019 Yılı İç Kontrol

Değerlendirme Raporu ile Stratejik Plan ve Performans Programı İzleme-Değerlendirme

Raporları hazırlanacaktır.

5

İÇ KONTROL BİLEŞENLERİ VE STANDARTLARI

Kontrol Ortamı Bileşeni; (4 standart, 26 genel şart)

• Etik Değerler ve Dürüstlük,

• Misyon, Organizasyon Yapısı ve Görevler,

• Personelin Yeterliliği ve Performansı,

• Yetki Devri.

Risk Değerlendirmesi Bileşeni; (2 standart, 9 genel şart)

• Planlama ve Programlama,

• Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi.

Kontrol Faaliyetleri Bileşeni; (6 standart, 17 genel şart)

• Kontrol Stratejileri ve Yöntemleri,

• Prosedürlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesi,

• Görevler Ayrılığı,

• Hiyerarşik Kontroller,

• Faaliyetlerin Sürekliliği,

• Bilgi Sistemleri Kontrolleri.

Bilgi ve İletişim Bileşeni; (4 standart, 20 genel şart)

• Bilgi ve İletişim,

• Raporlama,

• Kayıt ve Dosyalama Sistemi,

• Hata, Usulsüzlük ve Yolsuzlukların Bildirilmesi.

İzleme Bileşeni; (2 standart, 7 genel şart)

• İç Kontrolün Değerlendirilmesi,

• İç Denetim.

6

1) Bakanlığımız 2018-2019 Yılı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem

Planında Yer Alan Eylemler

Bakanlığımız 2018-2019 Yılı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planında Yer

Alan Eylemlerin bileşenlere ve standartlara göre dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tablo 1: Toplam Eylem Sayısının İç Kontrol Bileşenleri İçerisindeki Dağılımı

Bileşen Standart Genel Şart Eylem/Faaliyet

Kontrol Ortamı 4 26 21

Risk Değerlendirme 2 9 5

Kontrol Faaliyetleri 6 17 5

Bilgi ve İletişim 4 20 7

İzleme 2 7 2

Toplam 18 79 40

Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planında; kontrol ortamı standartları

altında 21, risk değerlendirme standartları altında 5, kontrol faaliyetleri standartları altında 5,

bilgi ve iletişim standartları altında 7 ve izleme standartları altında ise 2 adet olmak üzere toplam

40 adet eylem ve faaliyete yer verilmiştir.

2) 2018 Yılı Uygulama Sonuçları

Bakanlığımız Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı kapsamında 2018

yılında gerçekleştirilen eylem ve faaliyetlere yönelik mevcut durumun tespiti ve analizi, Kamu İç

Kontrol Standartları Tebliği’nde yapılan sınıflandırma ile de uyumlu olarak değerlendirilerek

aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.

7

Kontrol Ortamı

İç Kontrol Sisteminin beş bileşeninden biri olan kontrol ortamı, sistemin ana unsuru ve

sistemin üzerine inşa edildiği zemin olup iç kontrolün başarılı ya da başarısız olması kontrol

ortamının etkinliğine bağlıdır. İç kontrol sisteminin kurulabilmesinin ilk şartı uygun bir kontrol

ortamının sağlanmasından geçmektedir.

Kontrol ortamı, sistemi ileriye götürmek için gerekli olan ilk adım olup idarenin

yöneticileri ve çalışanlarının iç kontrole yönelik olumlu bir bakış açısına sahip olmasını, etik

değerleri, dürüst bir yönetim anlayışını, personelin yeterliliği ve performansını, yöneticilerin iş

yapma tarzını, görev, yetki ve sorumlulukların açık bir şekilde belirlenmesini ve idarenin

organizasyon yapısını kapsar.

1- Kontrol Ortamı Standartları

Kontrol ortamı, iç kontrolün diğer unsurlarına temel teşkil eden genel bir çerçeve

olup, kişisel ve mesleki dürüstlük, yönetim ve personelin etik değerleri, iç kontrole yönelik

destekleyici tutum, mesleki yeterlilik, organizasyonel yapı, insan kaynakları politikaları ve

uygulamaları ile yönetim felsefesi ve iş yapma tarzına ilişkin hususları kapsar.

Standart 1. Etik Değerler ve Dürüstlük

KOS 1. Etik Değerler ve Dürüstlük: Personel davranışlarını belirleyen kuralların

personel tarafından bilinmesi sağlanmalıdır.

Genel Şart: KOS 1.1 “İç Kontrol Sistemi ve işleyişi yönetici ve personel tarafından

sahiplenilmeli ve desteklenmelidir.”

Öngörülen Eylem: KOS 1.1.1 “İç kontrol çalışma grubu üyelerince (birim koordinatörü

ve alt birim koordinatörleri) birim personellerine yapılan çalışmalar ile ilgili olarak en az yılda

bir kez bilgilendirme toplantısı yapılacaktır.”

Yapılan/Yapılacak Faaliyet:

12-16 Mart 2018 tarihleri arasında koordinasyon ekibi, birim koordinatörleri ve alt

birim koordinatörlerinin de yer aldığı iç kontrol çalışma grubuyla 5 günlük I. İç Kontrol

Çalıştayı düzenlenmiş ve Birim Çalışma Yönergesi, İç Kontrol Kararlılık Beyanı ve Bilgi Rapor

Envanteri konularında taslak düzeyinde çalışmalar yapılmıştır. İç Kontrol Çalışma Grubu,

taslak çalışmalar üzerinde birim personeliyle görüş alışverişinde bulunarak hem çalışmalar

hakkında bilgilendirme yapmış hem de çalışmalara son halinin verilmesini sağlamıştır.

Öngörülen Eylem: KOS 1.1.2 “Birim yöneticileri tarafından her yıl (Ocak ayı) İç

Kontrol Kararlılık Beyanı yayımlanacaktır.”

8


12-16 Mart 2018 tarihleri arasında yapılan I. İç Kontrol Çalıştayı’nda örnek format

üzerinden Bakanlığımız birimlerine İç Kontrol Kararlılık Beyanı eğitimi verilerek taslak İç

Kontrol Kararlılık Beyanı’nın oluşturulması sağlanmıştır. Çalışma Grubu üyelerinin alt birim

personeliyle yaptığı toplantılar sonucunda oluşturulan nihai İç Kontrol Kararlılık Beyanı

birimlerin web sayfalarında yayımlanmıştır. Bu sayede hem kamuoyuna bilgi verilmiş hem de

tüm personele tebliği sağlanmıştır.

Öngörülen Eylem: KOS 1.1.3 “İç kontrol sistemini ve işleyişini tanıtmak amacıyla İç

Kontrol El Kitabı hazırlanacaktır.”


2019 takvim yılı içerisinde İç Kontrol El Kitabı hazırlanarak basımı yapılacak ve tüm

birimlerimize dağıtılacaktır.

Öngörülen Eylem: KOS 1.1.4 “Birimlerin web sayfalarına iç kontrol sekmesi açılarak

yapılan iç kontrol çalışma verileri bu sekmede yayımlanacaktır.”


Tüm birimlerin web sayfalarında iç kontrol sekmeleri açılmış olup yapılan İç Kontrol

Kararlılık Beyanı, Bilgi Rapor Envanteri ve Birim Çalışma Yönergeleri bu sekmede kamuoyuna

sunulmuştur.

Genel Şart: KOS 1.2 “İdarenin yöneticileri iç kontrol sisteminin uygulanmasında

personele örnek olmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 1.2.1 “Birim yöneticisi başkanlığında alt birim yöneticileriyle

İç Kontrol Eylem Planına ilişkin yapılan ve sonraki dönemlerde yapılması planlanan çalışmalara

yönelik değerlendirme toplantısı yapılacaktır.”


06.12.2017 tarihinde İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulu Başkanı başkanlığında

Kurul Üyeleri ile Kurul Toplantısı yapılmıştır. 2018-2019 İç Kontrol Eylem Planı’nda yer alan

eylemlere ilişkin değerlendirmeler yapılarak kararlar alınmıştır.

12-16 Mart 2018 tarihleri arasında yapılan I. İç Kontrol Çalıştayı’nda Strateji

Geliştirme Başkanı, İç Kontrol Daire Başkanı, AR-GE, Kalite ve İzleme Daire Başkanı, Basın ve

Halkla İlişkiler Müşaviri ve koordinasyon ekibiyle değerlendirme toplantısı yapılmıştır.

Strateji Geliştirme Başkanı, İç Kontrol Daire Başkanı ve Koordinasyon Ekibiyle 2018

Yılı Değerlendirme Raporu üzerine toplantı yapılmıştır.

9

Strateji Geliştirme Başkanı başkanlığında alt birim yöneticileri ile eylem planında yer

alan eylemler ve sonraki dönemlerde yapılması düşünülen çalışmalarla ilgili toplantı yapılmıştır.

Genel Şart: KOS 1.3 “Etik kurallar bilinmeli ve tüm faaliyetlerde bu kurallara

uyulmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 1.3.1 “Etik farkındalığın artırılması için birim koordinatörleri

ve alt birim koordinatörlerine etik eğitimi verilecek ve çalışma yapılacaktır.”


01-05 Temmuz 2019 tarihleri arasında yapılması planlanan II. İç Kontrol Çalıştayı’nda

Etik Eğitimi verilecektir.

Genel Şart: KOS 1.4 “Faaliyetlerde dürüstlük, saydamlık ve hesap verebilirlik

sağlanmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 1.4.1 “Birimlerin fonksiyonel yönetim şemalarının ve iletişim

bilgilerinin Bakanlığımızın internet sayfasında yer alması sağlanacaktır.”



Fonksiyonel Yönetim Şemaları üzerine çalışmalar yapılacaktır.

Öngörülen Eylem: KOS 1.4.2 “Birimler tarafından yürütülen faaliyetlerin

Bakanlığımızın ve ilgili birimlerin internet sayfasında yer alması sağlanacaktır.”


Tüm birimlerimiz;

- Programlar,

- AR-GE ve Projeler,

- Yarışma/ Sempozyum/ Bilim Kampı,

- Proje/ Protokol,

- Vizyon Belgeleri,

- Strateji Belgeleri,

- İzleme Değerlendirme Raporları,

- Sınavlar

10

v.b. konularda yaptıkları tüm faaliyetleri web sayfalarında yayımlayarak kamuoyu ile

paylaşmaktadır.

Öngörülen Eylem: KOS 1.4.3 “Birim faaliyet raporlarının birimlerin web sayfalarında

yer alması sağlanacaktır.”


28 Şubat 2019 tarihinde Bakanlığımız İdare Faaliyet Raporu yayımlanmış olup tüm

birimlerin birim faaliyet raporlarının kamuoyuyla paylaşılması sağlanacaktır.

Genel Şart: KOS 1.5 “İdarenin personeline ve hizmet verilenlere adil ve eşit

davranılmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 1.5.1 “Vatandaşa sunulan hizmetlerle ilgili yayımlanan Kamu

Hizmet Standartlarında ihtiyaç duyulan değişiklikler yapılmaya devam edilecektir ve kamuoyuna

duyurulacaktır.”


Kamu Hizmet Standartlarına ilişkin çalışmalar devam etmektedir.

Öngörülen Eylem: KOS 1.5.2 “Kamu Hizmet Envanterinde ihtiyaç duyulan

değişiklikler yapılmaya devam edilecektir.”


Kamu Hizmet Envanterine ilişkin çalışmalar devam etmektedir.

Genel Şart: KOS 1.6 “İdarenin faaliyetlerine ilişkin tüm bilgi ve belgeler doğru, tam ve

güvenilir olmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 1.6.1 “Faaliyetlere ilişkin tüm bilgi ve belgelerin doğru, tam ve

güvenilir olması için birimler faaliyet alanları ile ilgili bilgi ve belgeleri sürekli olarak

güncelleyeceklerdir.”


Birimlerimiz faaliyet alanları ile ilgili bilgi ve belgelerde değişiklik olması halinde bu

bilgi ve belgeleri güncellemektedirler.

Bakanlığımız örgün eğitim istatistiklerinin güncellenmesi Revizyon Politikası kapsamında

yapılmaktadır.

11

Revizyon Politikası: Resmî İstatistik Programı kapsamında yayımlanan örgün eğitim

istatistiklerine ilişkin herhangi bir hata tespit edilmesi ya da yöntem değişikliği olması

durumlarında kamuoyuna bilgi vermek kaydıyla verilerin revize edilmesidir.

Standart 2. Misyon, Organizasyon Yapısı ve Görevler

KOS 2. Misyon, Organizasyon Yapısı ve Görevler: İdarelerin misyonu ile birimlerin

ve personelin görev tanımları yazılı olarak belirlenmeli, personele duyurulmalı ve idarede

uygun bir organizasyon yapısı oluşturulmalıdır.

Genel Şart: KOS 2.1 “İdarenin misyonu yazılı olarak belirlenmeli, duyurulmalı ve

personel tarafından benimsenmesi sağlanmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 2.1.1 “2015-2019 Stratejik Planımızla belirlenen “Bakanlık

Misyonu”nun web sayfamızda yayımlanmasına ve iletişim araçları (performans programı,

faaliyet raporu) ile duyurulmasına devam edilecektir.”


Bakanlığımız 2015-2019 Stratejik Planı

Vizyon

“Hayata hazır, sağlıklı ve mutlu bireyler yetiştiren bir eğitim sistemi.”

Misyon

“Düşünme, anlama, araştırma ve sorun çözme yetkinliği gelişmiş; bilgi toplumunun

gerektirdiği bilgi ve becerilerle donanmış; milli kültür ile insanlığın ve demokrasinin evrensel

değerlerini içselleştirmiş; iletişime ve paylaşıma açık, sanat duyarlılığı ve becerisi gelişmiş; öz

güveni, öz saygısı, hak, adalet ve sorumluluk bilinci yüksek; gayretli, girişimci, yaratıcı,

yenilikçi, barışçı, sağlıklı ve mutlu bireylerin yetişmesine ortam ve imkân sağlamaktır.”

Bakanlığımızın misyonu ve vizyonu 2015-2019 dönemi Stratejik Plan çalışmaları

sırasında belirlenmiş ve söz konusu Plan Bakanlık web sayfasında duyurulmuştur. Bakanlığımız

2015-2019 yıllarında hazırlanan Performans Programı ve Faaliyet Raporu gibi iletişim

araçlarıyla ve gerçekleştirilen hizmetiçi eğitim ve bilgilendirme toplantılarıyla misyonunun ve

vizyonunun duyurulmasına devam edilmiştir.

Öngörülen Eylem: KOS 2.1.2 “2020-2024 Stratejik Planının hazırlanması esnasında

Bakanlığımızın mevcut misyonu gerekli olması halinde yeniden belirlenecek veya revize

edilecektir.”

12


Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine geçilmesi sonrasında kamu kurum ve

kuruluşlarının stratejik planlarında uyumu yakalamak üzere Cumhurbaşkanlığının

17.08.2018 tarihli ve 78059895-CB001 sayılı yazısı ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının

2019-2023 dönemi Stratejik Planlarını hazırlamaları gerektiği belirtilmiştir.

Bu nedenle, Bakanlığımız 2019-2023 Stratejik Plan hazırlık çalışmaları 18.09.2018

tarihli ve 16702371 sayılı 2018/16 sıra numaralı Genelge ile başlamıştır.

2019-2023 Stratejik Planı’nda Bakanlığımızın Vizyonu ve Misyonu revize edilmiş olup

yayımlandıktan sonra kamuoyuyla paylaşılacaktır.

Genel Şart: KOS 2.2 “Misyonun gerçekleştirilmesini sağlamak üzere idare birimleri ve

alt birimlerince yürütülecek görevler yazılı olarak tanımlanmalı ve duyurulmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 2.2.1 “Bütün birimler, birim çalışma yönergesi hazırlayacak,

internet sitesinde yayımlayacak ve alt birimlerinin görevlerini bu yönergelerde açıkça

belirleyeceklerdir.”


12-16 Mart 2018 tarihleri arasında yapılan I. İç Kontrol Çalıştayı’nda Birim Çalışma

Yönergeleri üzerinde eğitim verilerek tüm birimlerin taslak Birim Çalışma Yönergesi

oluşturması sağlanmıştır. Çalışma Grubu üyelerinin alt birim personeliyle yaptığı toplantılar

sonucunda oluşturulan nihai Birim Çalışma Yönergeleri birimlerin web sayfalarında

yayımlanmıştır. Bu sayede hem kamuoyuna bilgi verilmiş hem de tüm personele tebliği

sağlanmıştır.

Genel Şart: KOS 2.3 “İdare birimlerinde personelin görevlerini ve bu görevlere ilişkin

yetki ve sorumluluklarını kapsayan görev dağılım çizelgesi oluşturulmalı ve personele

bildirilmelidir.”

Öngörülen Eylem: KOS 2.3.1 “Alt birimlerde personelin görevlerini ve bu görevlere

ilişkin yetki ve sorumluluklarını kapsayan görev dağılım çizelgeleri oluşturulacaktır.”



Görev Dağılım Çizelgeleri üzerine çalışmalar yapılacaktır.

Genel Şart: KOS 2.4 “İdarenin ve birimlerinin teşkilat şeması olmalı ve buna bağlı

olarak fonksiyonel görev dağılımı belirlenmelidir.”

Öngörülen Eylem: KOS 2.4.1 “Bakanlığımızın teşkilat şeması bütün birimler için aynı

standartlarda olmak üzere revize edilerek fonksiyonel görev dağılımı yapılacaktır.”

13



Fonksiyonel Görev Dağılımı üzerine çalışmalar yapılacaktır.

Genel Şart: KOS 2.7 “Her düzeydeki yöneticiler verilen görevlerin sonucunu izlemeye

yönelik mekanizmalar oluşturmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 2.7.1 “Her alt birimin yürüttüğü faaliyetlerin izlenmesine

imkân verecek Faaliyet ve Çalışma Programı hazırlanacaktır.”



Faaliyet ve Çalışma Programı üzerine çalışmalar yapılacaktır.

Öngörülen Eylem: KOS 2.7.2 “Stratejik Plan ve Performans Programı izleme ve

değerlendirmesi yapılacaktır.”


Bakanlığımız 2015-2019 Stratejik Planı altı aylık, performans programları ise üçer

aylık dönemler halinde izleme değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Elde edilen sonuçlar ise

İdare Faaliyet Raporu’nda kamuoyuna açıklanmaktadır.

2018 Yılı Performans Programı’nda yer alan hedef ve göstergelerin gerçekleşme

durumları, 2018 Yılı Performans Programı’nda yer alan faaliyetlerin gerçekleşme durumları ve

son olarak da Bakanlığımız 2015-2019 Stratejik Planı gerçekleşme durumlarına ilişkin örneklere

aşağıda yer verilmiştir.

Tablo 2: 2018 Yılı Performans Programı Hedef ve Göstergelerin Gerçekleşme Durumları

14

Tablo 3: 2018 Yılı Performans Programı’nda Yer Alan Faaliyetlerin Gerçekleşme

Durumları

15

Tablo 4: Bakanlığımız 2015-2019 Stratejik Planı Gerçekleşme Durumları

16

Standart 3. Personelin Yeterliliği ve Performansı

KOS 3. Personelin Yeterliliği ve Performansı: İdareler, personelin yeterliliği ve

görevleri arasındaki uyumu sağlamalı, performansın değerlendirilmesi ve geliştirilmesine

yönelik önlemler almalıdır.

Genel Şart: KOS 3.5 “Her görev için gerekli eğitim ihtiyacı belirlenmeli, bu ihtiyacı

giderecek eğitim faaliyetleri her yıl planlanarak yürütülmeli ve gerektiğinde güncellenmelidir.”

Öngörülen Eylem: KOS 3.5.1 “Bakanlık merkez teşkilatının teklifleri doğrultusunda

personel eğitim ihtiyaçları yıllık olarak belirlenecek ve bütçe imkânları da dikkate alınarak

belirlenen konularda eğitim faaliyetleri düzenli bir biçimde yürütülecektir.”


Bakanlığımızın Hizmet İçi Eğitim faaliyetleri merkez teşkilatının teklifleri doğrultusunda

yıllık olarak belirlenmekte ve bütçe imkânları da dikkate alınarak belirlenen konularda eğitim

faaliyetleri düzenli bir biçimde yürütülmektedir.

Personel Genel Müdürlüğünün 02.08.2017 tarih ve 11711152 sayılı yazısı ile 2018 Yılı

Hizmetiçi Eğitim Faaliyet Teklifleri tüm birimlerden istenmiştir. Gelen teklifler ve bütçe

imkânları dikkate alınarak belirlenen konularda Bakanlığımız 2018 yılı eğitim faaliyetleri

düzenlenmiştir. Bakanlığımız 2019 Yılı Hizmetiçi Eğitim Faaliyetleri de Bakanlığımızın bütçe

imkânları ve birimlerden gelen teklifler dikkate alınarak düzenlenecektir.

Standart 4. Yetki Devri

KOS 4. Yetki Devri: İdarelerde yetkiler ve yetki devrinin sınırları açıkça

belirlenmeli ve yazılı olarak bildirilmelidir. Devredilen yetkinin önemi ve riski dikkate

alınarak yetki devri yapılmalıdır.

Genel Şart: KOS 4.1 “İş akış süreçlerindeki imza ve onay mercileri belirlenmeli ve

personele duyurulmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KOS 4.1.1 “MEB Merkez Teşkilatı İmza Yetkileri Yönergesi gözden

geçirilecek, gerektiğinde değiştirilecek ve değişiklikler personele bildirilecektir.”


Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine geçiş sürecinde yapılan düzenlemeler sonucunda

Bakanlığımızda görev yapmakta olan üst düzey kamu yöneticisi kadrolarından bazılarının

kaldırılarak yeni kadroların ihdas edilmesi nedeniyle yeniden hazırlanıp yürürlüğe konulan

"Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı Yöneticilerinin İmza Yetkilerine İlişkin Yönerge"

18.09.2018 tarihli ve 16616130 sayılı resmi yazıyla tüm personelimize bildirilmiştir.

17

Risk Değerlendirme

Risk değerlendirmesi, kurumun belirlenmiş stratejik amaç ve hedeflere ulaşma yolunda

karşılaşabileceği muhtemel risklerin nasıl tespit edileceği, tespit edilen risklerin fayda-maliyet,

maliyet-etkinlik veya gerek görülen diğer yöntemlerle analiz edilerek belirlenen ve

önceliklendirilen risklerin nasıl yönetileceği ve bunlara ilişkin geliştirilen kontrol faaliyetleri ile

ilgilidir. Her kurum, amaç ve hedeflere ulaşmasını engelleyebilecek içeriden veya dışarıdan

kaynaklanan çeşitli risklerle karşılaşmaktadır. Kurumların bu risklere karşı hazırlıklı olmaları ve

risk değerlendirmesi yapmaları gerekmektedir.

Risk değerlendirmesinin ön koşulu kurumun amaç ve hedeflerinin açık, net ve tutarlı

biçimde belirlenmiş olmasıdır. Risk değerlendirmesi yönteminin kapsamı ve uygulanacağı

faaliyet alanları belirlenmeden önce kurumsal amaç ve hedefler tespit edilmelidir. Risk

değerlendirmesi iç kontrol sisteminin bileşenlerinden biri olup iç kontrol faaliyeti risk esaslı

olarak gerçekleştirilmelidir. Bu sebeple, riskli alanların belirlenmesi ve kontrol faaliyetlerinin bu

alanlarda yoğunlaştırılması İç Kontrol Sisteminin başarısı açısından önemli bir husus olarak

görülmektedir.

2- Risk Değerlendirme Standartları

Risk değerlendirme, idarenin hedeflerinin gerçekleşmesini engelleyecek risklerin

tanımlanması, analiz edilmesi ve gerekli önlemlerin belirlenmesi sürecidir.

Standart 5. Planlama ve Programlama

RDS 5. Planlama ve Programlama: İdareler, faaliyetlerini, amaç, hedef ve

göstergelerini ve bunları gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları kaynakları içeren plan ve

programlarını oluşturmalı ve duyurmalı, faaliyetlerinin plan ve programlara uygunluğunu

sağlamalıdır.

Genel Şart: RDS 5.1 “İdareler, misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve

ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek amacıyla

katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlamalıdır.”

Öngörülen Eylem: RDS 5.1.1 “2020-2024 Stratejik Planı hazırlanacaktır.”


Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine geçilmesi sonrasında kamu kurum ve

kuruluşlarının stratejik planlarında uyumu yakalamak üzere Cumhurbaşkanlığının

17.08.2018 tarihli ve 78059895-CB001 sayılı yazısı ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının

2019-2023 dönemi stratejik planlarını hazırlamaları gerektiği belirtilmiştir.

Bu nedenle, Bakanlığımız 2019-2023 Stratejik Plan hazırlık çalışmaları 18.09.2018

tarihli ve 16702371 sayılı 2018/16 sıra numaralı Genelge ile başlamıştır.

18

Bu kapsamda;

1) 2019-2023 SP Hazırlık Programı

2) MEB Strateji Geliştirme Kurulu

3) MEB Strateji Planlama Ekibi

oluşturulmuştur.

Bakanlığımız üçüncü dönem “Stratejik Plan Hazırlık Süreci” Hazırlık Dönemi

Çalışmaları ve Hazırlık Programı, Durum Analizi, Geleceğe Yönelim, İzleme ve Değerlendirme

aşamalarından oluşmaktadır.

25 Eylül 2018 tarihinde Millî Eğitim Bakanlığı Anket Programı’nda 2019-2023 Stratejik

Plan Paydaş Anketi yapılarak planla ilgili önemli veriler elde edilmiştir.

Genelge hükümleri doğrultusunda yürütülen Millî Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik

Planı çalışmaları kapsamında plan taslağı oluşturularak Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe

Başkanlığına 15 Kasım 2018 tarihinde gönderilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının 03 Aralık 2018 tarihinde

Başkanlığımıza ulaştırdığı stratejik plan taslağına ilişkin değerlendirme raporu doğrultusunda

taslak plan; işlevselliği, uygulanabilirliği ve izleme süreçlerinin etkililiği artacak şekilde revize

ve konsolide edilerek sadeleştirilmiş ve 07 Aralık 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve

Bütçe Başkanlığına gönderilmiştir.

Genel Şart: RDS 5.2 “İdareler, yürütecekleri program, faaliyet ve projeleri ile bunların

kaynak ihtiyacını, performans hedef ve göstergelerini içeren performans programı

hazırlamalıdır.”

Öngörülen Eylem: RDS 5.2.1 “Bakanlığımız Performans Programı hazırlanacaktır.”


Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinesinde, her yıl planlanan Performans Programı

hazırlama eğitimi, ilgili birim sorumlularına verilmektedir. Stratejik planla bağlantılı olarak

hazırlanan yılı performans programı gösterge ve faaliyetleri gerçekleşmelerinin yıl içerisinde üç

aylık periyotlarla izlemesi ve değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Performans Programı Hazırlama Rehberi ve performans esaslı bütçelemeye ilişkin

yapılacak diğer düzenlemelere uygun olarak Bakanlığımız program dönemine ilişkin performans

hedef ve göstergeleri, performans hedeflerine ulaşmak için yürütülecek faaliyetler ile bunların

kaynak ihtiyacını, idareye ilişkin malî ve malî olmayan diğer bilgileri içerecek şekilde Strateji

Geliştirme Başkanlığımız koordinasyonunda harcama yetkililerinin katılımıyla üst yönetici

tarafından idare düzeyinde hazırlanmaktadır.

19

Bakanlığımız Performans Programı Hazırlık Süreci

Bakanlığımız performans programı hazırlık çalışmaları, Bakanlığımız üst yöneticisi ve

harcama yetkilileri tarafından program dönemine ilişkin öncelikli stratejik amaç ve hedeflerin,

performans hedef ve göstergelerinin, faaliyetlerin ve bunlardan sorumlu harcama birimlerinin

belirlenerek, en geç Mayıs ayı sonuna kadar üst yönetici tarafından harcama birimlerine yazılı

olarak duyurulmasıyla başlar.

Bakanlığımız performans programı, Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifinin Türkiye

Büyük Millet Meclisine sunulmasını müteakiben Teklifte yer alan büyüklüklere göre revize

edilerek, idare bütçe teklifinin görüşülmesinden en geç üç gün önce Plan ve Bütçe

Komisyonunun bilgisine sunulur.

Bakanlığımız, Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifiyle belirlenen bütçe büyüklüklerine

göre nihai hali verilen performans programlarını Bakan veya üst yönetici tarafından Ocak ayı

içinde kamuoyuna açıklar.

Bakanlığımızca, Ocak ayı içinde kamuoyuna açıklanan performans programlarını en geç

Mart (Değişik ibare:R.G.15/7/2009-27289) ayının on beşine kadar Hazine ve Malîye Bakanlığa

gönderilir.

Bakanlığımız 2018 Yılı Performans Programı Ocak ayı içerisinde yayımlanmış olup 2019

Yılı Performans Programı hazırlık çalışmaları devam etmektedir.

Genel Şart: RDS 5.3 “İdareler, bütçelerini stratejik planlarına ve performans

programlarına uygun olarak hazırlamalıdır.”

Öngörülen Eylem: RDS 5.3.1 “ Bakanlığımız bütçesi 2019 ve devam eden yıllarda

stratejik plan ve performans programına uygun olarak hazırlanacaktır.”


Bakanlığımızda, Stratejik Planlarda yer alan misyon, vizyon, stratejik amaç ve hedeflerle

uyumlu kaynak tahsisi oluşturulmasını öngören Performans Programları ile uygulama

sonuçlarının performans göstergeleriyle izlendiği Faaliyet Raporlarının olduğu çıktı-sonuç

odaklı bir bütçeleme sistemi uygulanmaktadır.

Stratejik Plana göre bütçeleme yapılmakta ve Orta Vadeli Malî Plan uyarınca mevcut

duruma göre kısıtlamalar getirilebilmektedir. Bakanlığımız bütçesi stratejik plana ve performans

programına uygun olarak hazırlanmaktadır.

Bütçe Tekliflerinin Hazırlanmasında,

- Orta vadeli program ve malî planda belirlenen temel büyüklükler ile ilke ve esaslar,

- Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile kurumun stratejik planları çerçevesinde

belirlenmiş ödenek tavanları,

- Kamu idarelerinin stratejik planları ile uyumlu çok yıllı bütçeleme anlayışı,

- İdarenin performans hedefleri,

20

dikkate alınmaktadır.

Bakanlığımız 2019 Yılı Bütçesi 07.11.2018 tarihinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda

görüşülmüş olup 15.12.2018 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilmiştir.

Genel Şart: RDS 5.4 “Yöneticiler, faaliyetlerin ilgili mevzuat, stratejik plan ve

performans programıyla belirlenen amaç ve hedeflere uygunluğunu sağlamalıdır.”

Öngörülen Eylem: RDS 5.4.1 “Bakanlığımız İdare Faaliyet Raporu hazırlanacaktır.”


Bakanlığımız mevzuatla kendisine verilmiş görevleri kalkınma planları, stratejik planlar

ve programlar doğrultusunda yürütmekte olup Stratejik Planda da belirtilen “Güvenilirlik”,

“Alenilik” ve “Hesap verebilirlik” ilkelerini çalışmalarında öncelikli olarak benimsemektedir.

Bakanlık İdare Faaliyet Raporu ve birimlerin birim faaliyet raporları her yıl kamuoyuna

açıklanmakta olup ayrıca gerek TBMM tarafından verilen soru önergeleri gerekse bilgi edinme

mevzuatı çerçevesinde ilgililerden gelen talepler karşılanmakta ve böylece faaliyetlerimizde

şeffaflık ve hesap verebilirlik sağlanmaktadır.

Genel Şart: RDS 5.6 “İdarenin ve birimlerinin hedefleri, spesifik, ölçülebilir,

ulaşılabilir, ilgili ve süreli olmalıdır.”

Öngörülen Eylem: RDS 5.6.1 “Stratejik Plan ve Performans Programı hazırlıklarında

göstergelerin belirlenmesi aşamasında birimlere teknik destek sağlanacaktır.”


Bakanlığımız 2019-2023 Stratejik Plan hazırlık çalışmaları kapsamında 5-9 Kasım 2018

tarihleri arasında Kızılcahamam’da Stratejik Plan Çalıştayı yapılmıştır. Çalıştayda Strateji

Geliştirme Başkanlığı koordinesinde eğitimler verilerek ve uygulama yapılarak birimlerle

stratejik planın oluşturulması sağlanmıştır.

Bakanlığımız 2019 Yılı Performans Programı hazırlık çalışmaları kapsamında 23-27

Temmuz 2018 tarihlerinde İzmir’de Performans Programı Semineri yapılmıştır. Seminerde

Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinesinde eğitimler verilerek birimlerle performans

programının oluşturulması sağlanmıştır.

21

Kontrol Faaliyetleri

Bakanlığımızın amaç ve hedeflerine ulaşma yolunda karşılaşacağı riskleri göğüslemek ve

hedeflerini gerçekleştirmek üzere oluşturulan ve uygulamaya konulan politikalar, prosedürler ve

teknikler kontrol faaliyetleri olarak adlandırılmaktadır. Kontrol faaliyetleri önleyici ya da tespit

edici mahiyette olabilmekte ve risk değerlendirme sürecinde olası risklerin etkisinin

hafifletilerek Bakanlığımızın amaçlarına ulaşmasına yardımcı olmayı hedeflemektedir.

Kontrol faaliyetleri, gerek üst yönetim gerekse de tüm Bakanlık çalışanları tarafından

rutin olarak yürütülen faaliyetlerin bir parçası olarak değerlendirilmeli ve Bakanlığın bütün

birimlerinde ve her seviyede uygulanan yöntemleri ve politikaları kapsamalıdır. Kontrol

faaliyetleri Bakanlığın bütün kademelerine ve faaliyetlerine yayılmalı ve Bakanlığın günlük

faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Kontrol faaliyetlerinin çalışanlar tarafından ilave

bir iş yükü ve maliyet gerektiren bir işlem olarak algılanması, İç Kontrol Sisteminin etkinliğini

azaltacak ve sistemin başarısını olumsuz yönde etkileyecektir.

3- Kontrol Faaliyetleri Standartları

Kontrol faaliyetleri, idarenin hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlamak ve

belirlenen riskleri yönetmek amacıyla oluşturulan politika ve prosedürlerdir.

Standart 7. Kontrol Stratejileri ve Yöntemleri

KFS 7. Kontrol Stratejileri ve Yöntemleri: İdareler, hedeflerine ulaşmayı

amaçlayan ve riskleri karşılamaya uygun kontrol strateji ve yöntemlerini belirlemeli ve

uygulamalıdır.

Genel Şart: KFS 7.3 “Kontrol faaliyetleri, varlıkların dönemsel kontrolünü ve

güvenliğinin sağlanmasını kapsamalıdır.”

Öngörülen Eylem: KFS 7.3.1 “Taşınırlar ve diğer kamu varlıkları işlemlerinden

sorumlu personelin hizmet içi eğitim yoluyla taşınır ve taşınmaz mal mevzuatı konusunda eğitim

ihtiyacı karşılanacaktır.”


23-27 Nisan 2018 tarihleri arasında Antalya’da Taşınır Kayıt ve Yönetim Sistemi

Semineri düzenlenerek merkez ve taşra teşkilatının taşınır ve taşınmaz mal mevzuatı konusunda

eğitim ihtiyacı karşılanmıştır.

22

Standart 9. Görevler Ayrılığı

KFS 9. Görevler Ayrılığı: Hata, eksiklik, yanlışlık, usulsüzlük ve yolsuzluk risklerini

azaltmak için faaliyetler ile malî karar ve işlemlerin onaylanması, uygulanması,

kaydedilmesi ve kontrol edilmesi görevleri personel arasında paylaştırılmalıdır.

Genel Şart: KFS 9.1 “Her faaliyet veya malî karar ve işlemin onaylanması,

uygulanması, kaydedilmesi ve kontrolü görevleri farklı kişilere verilmelidir.”

Öngörülen Eylem: KFS 9.1.1 “Görevler ayrılığını sağlayacak şekilde görev dağılımını

düzenleyen görev dağılım çizelgeleri ve ilave düzenlemeler hazırlanacaktır.”




Standart 11. Faaliyetlerin Sürekliliği:

KFS 11. Faaliyetlerin Sürekliliği: İdareler, faaliyetlerin sürekliliğini sağlamaya

yönelik gerekli önlemleri almalıdır.

Genel Şart: KFS 11.1 “Personel yetersizliği, geçici veya sürekli olarak görevden

ayrılma, yeni bilgi sistemlerine geçiş, yöntem veya mevzuat değişiklikleri ile olağanüstü

durumlar gibi faaliyetlerin sürekliliğini etkileyen nedenlere karşı gerekli önlemler alınmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KFS 11.1.1 “Görev dağılım çizelgelerinde, her bir iş için görevli

personel belirlenecektir.”




Genel Şart: KFS 11.2 “Gerekli hallerde usulüne uygun olarak vekil personel

görevlendirilmelidir.”

Öngörülen Eylem: KFS 11.2.1 “Görev dağılım çizelgelerinde, her bir iş için yedek

personel belirlenecektir.”



Görev Dağılım Çizelgelerinde Yedek Personel belirlenmesi üzerine çalışmalar yapılacaktır.

23

Genel Şart: KFS 11.3 “Görevinden ayrılan personelin, iş veya işlemlerinin durumunu ve

gerekli belgeleri de içeren bir rapor hazırlaması ve bu raporu görevlendirilen personele vermesi

yönetici tarafından sağlanmalıdır.”

Öngörülen Eylem: KFS 11.3.1 “Görevinden ayrılan personel için iş veya işlemlerin

durumunu ve gerekli belgeleri de içeren yazılı ve standart olarak tanımlanmış bir Görev Devir

Formu hazırlanacaktır.”



Görev Devir Formu üzerine çalışmalar yapılacaktır.

24

Bilgi ve İletişim

Bilgi ve iletişim, yöneticilerin karar alma sürecinde ihtiyaç duyduğu bilginin elde

edilmesi ve ilgili yerlere ulaştırılmasının sağlanması için oluşturulmuş prosedürlerdir. Bilgi ve

iletişim aynı zamanda İç Kontrol Sisteminin diğer bileşenleri arasındaki etkileşimi sağlar ve

sistemin hedeflerine ulaşması bakımından önemlidir. Kurum çalışanlarının görevlerini ve

sorumluluklarını etkili ve verimli bir şekilde yerine getirebilmeleri için; faaliyet alanlarında

üretilen tüm bilgiler kaydedilmiş, tanımlanmış, sınıflandırılmış, uygun, doğru, eksiksiz ve

zamanlı olmalıdır. Kaydedilen, tanımlanan ve sınıflandırılan doğru ve eksiksiz bilgi ihtiyaç

duyulduğu anda yönetime ve diğer ilgili personele zamanında ulaştırılmalıdır.

Etkin bir İç Kontrol Sistemi kurmak ve kurumun hedeflerini gerçekleştirmek için

kurumun bütün kademelerinde bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır. Bilgi, çalışanların görevlerini

yerine getirirken ihtiyaç duydukları verileri elde etmelerini, iletişim ise bilginin kurum içinde ve

dışında yatay ve dikey olarak serbest bir şekilde hareket edebilmesini sağlayacak uygun

mekanizmaların varlığını ifade etmektedir.

İhtiyaç duyulan bilgilerin elde edilmesini ve bunların ilgili kişilere zamanında ulaşmasını

sağlayan sistemlerin varlığı iç kontrolün vazgeçilmez unsurlarından birisi olup yeterli bilgi ve

etkin iletişim İç Kontrol Sisteminin iyi çalışması ve başarıya ulaşması için çok önemli bir role

sahiptir.

4- Bilgi ve İletişim Standartları

Bilgi ve iletişim, gerekli bilginin ihtiyaç duyan kişi, personel ve yöneticiye belirli bir

formatta ve ilgililerin iç kontrol ve diğer sorumluluklarını yerine getirmelerine imkân

verecek bir zaman dilimi içinde iletilmesini sağlayacak bilgi, iletişim ve kayıt sistemini

kapsar.

Standart 13. Bilgi ve İletişim:

BİS 13. Bilgi ve İletişim: İdareler, birimlerinin ve çalışanlarının performansının

izlenebilmesi, karar alma süreçlerinin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi ve hizmet

sunumunda etkinlik ve memnuniyetin sağlanması amacıyla uygun bir bilgi ve iletişim

sistemine sahip olmalıdır.

Genel Şart: BİS 13.1 “İdarelerde, yatay ve dikey iç iletişim ile dış iletişimi kapsayan

etkili ve sürekli bir bilgi ve iletişim sistemi olmalıdır.”

Öngörülen Eylem: BİS 13.1.1 “Yatay iletişimi artırmak için farklı bölümlerde aynı ya

da benzer unvanlardan oluşan kişilerden çalışma grupları (iç kontrol grubu, süreç grubu, risk

analiz grubu vb.) oluşturulacak ve grup çalışmaları üzerine eğitim verilecektir.”

25



Yatay İletişim üzerine eğitim verilecektir.

Genel Şart: BİS 13.5 “Yönetim bilgi sistemi, yönetimin ihtiyaç duyduğu gerekli bilgileri

ve raporları üretebilecek ve analiz yapma imkânı sunacak şekilde tasarlanmalıdır.”

Öngörülen Eylem: BİS 13.5.1 “Yönetimin her karar sürecinde ihtiyaç duyduğu bilgi ve

rapor envanterinin çıkarılması sağlanacaktır.”


12-16 Mart 2018 tarihleri arasında yapılan I. İç Kontrol Çalıştayı’nda örnek format

üzerinden Bakanlığımız birimlerine Bilgi ve Rapor Envanteri eğitimi verilerek tüm birimlerin

taslak Bilgi ve Rapor Envanteri’nin oluşturulması sağlanmıştır. Çalışma Grubu üyelerinin alt

birim personeliyle yaptığı toplantılar sonucunda oluşturulan nihai Bilgi ve Rapor Envanteri

birimlerin web sayfalarında yayımlanmıştır. Bu sayede hem kamuoyuna bilgi verilmiş hem de

tüm personele tebliği sağlanmıştır.

Öngörülen Eylem: BİS 13.5.2 “Proje envanterinin çıkarılması sağlanacaktır.”



Proje Envanteri üzerine çalışmalar yapılacaktır.

Genel Şart: BİS 13.6 “Yöneticiler, idarenin misyon, vizyon ve amaçları çerçevesinde

beklentilerini görev ve sorumlulukları kapsamında personele bildirmelidir.”

Öngörülen Eylem: BİS 13.6.1 “Birim iş takviminin hazırlanması sağlanacaktır.”


Bakanlığımız MEB 2019 Yılı İş Takvimi yayımlanmış olup Bakanlığımız birimlerinin

birim iş takvimini kamuoyuyla paylaşması sağlanacaktır.

Standart 14. Raporlama:

BİS 14. Raporlama: İdarenin amaç, hedef, gösterge ve faaliyetleri ile sonuçları,

saydamlık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda raporlanmalıdır.

26

Genel Şart: BİS 14.1 “İdareler, her yıl, amaçları, hedefleri, stratejileri, varlıkları,

yükümlülükleri ve performans programlarını kamuoyuna açıklamalıdır.”

Öngörülen Eylem: BİS 14.1.1 “Bakanlığımızın stratejik planı ve performans programı

internet sitesinde kamuoyunun bilgisine sunulacaktır.”


5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kamu kurum ve kuruluşlarının

stratejik yönetim sistemine geçmelerini zorunlu kılmış ve strateji geliştirme başkanlıklarını bu

çalışmalarda koordinatör birim olarak belirlemiştir. Genelge hükümleri doğrultusunda

yürütülen Millî Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı çalışmaları kapsamında plan taslağı

oluşturularak 15 Kasım 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına

gönderilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının 03 Aralık 2018 tarihinde

Başkanlığımıza ulaştırdığı stratejik plan taslağına ilişkin değerlendirme raporu doğrultusunda

taslak plan; işlevselliği, uygulanabilirliği ve izleme süreçlerinin etkililiği artacak şekilde revize

ve konsolide edilerek 07 Aralık 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına

gönderilmiştir. Mevcut MEB 2015-2019 Stratejik Planı ise web sayfamızda yayımlanmaktadır.

Bakanlığımız 2018 Yılı Performans Programı 31 Ocak 2018 tarihinde Başkanlığımız web

sayfasında yayımlanarak kamuoyuna duyurulmuştur. 2019 Yılı Performans Programı ise 2019-

2023 Stratejik Planı yayımlandıktan sonra kamuoyunun bilgisine sunulacaktır.

Genel Şart: BİS 14.2 “İdareler, bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçları, ikinci altı

aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamalıdır.”

Öngörülen Eylem: BİS 14.2.1 “Kurumsal Malî Durum ve Beklentiler Raporu Bakanlık

internet sayfasında yayımlanacaktır.”


Hazırlanan 2018 Yılı Kurumsal Malî Durum ve Beklentiler Raporunda, Ocak-Haziran

2018 dönemi bütçe uygulama sonuçları ve yürütülen faaliyetler, Temmuz-Aralık 2018 döneminde

ise beklentiler ve hedefler ile yürütülecek faaliyetlere ilişkin bilgiler yer almaktadır.

Bakanlığımız 2018 Yılı Kurumsal Malî Durum ve Beklentiler Raporu Temmuz 2018’de

yayımlanmıştır.

Genel Şart: BİS 14.3 “Faaliyet sonuçları ve değerlendirmeler idare faaliyet raporunda

gösterilmeli ve duyurulmalıdır.”

Öngörülen Eylem: BİS 14.3.1 “İdare Faaliyet Raporu Bakanlık internet sayfasında

yayımlanacaktır.”

27


Harcama birimleri tarafından Birim Faaliyet Raporları ile yılı Performans Programı

gerçekleşmeleri de esas alınarak Strateji Geliştirme Başkanlığınca her yıl yayımlanmak üzere

İdare Faaliyet Raporu hazırlanmaktadır. Birimler tarafından hazırlanan birim faaliyet raporları

konsolide edilerek idare faaliyet raporu oluşturulup kamuoyuna duyurulmaktadır.

Bakanlığımız 2017 Yılı İdare Faaliyet Raporu 28 Şubat 2018 tarihinde, 2018 Yılı İdare

Faaliyet Raporu ise 28 Şubat 2019 tarihinde yayımlanmıştır.

28

İzleme

İzleme, İç Kontrol Sisteminin performansının ve kalitesinin değerlendirilmesi sürecidir.

Sistemin sürekli olarak izlenmesi, gözden geçirilmesi ve güncellenmesi gerekmektedir. İç

kontrol sistem ve mekanizmaları değişmez ve sabit kurallar olmayıp sistemin kendini yeniliklere

uyarlama kabiliyetine sahip olması önemlidir.

5- İzleme Standartları

İzleme, iç kontrol sisteminin kalitesini değerlendirmek üzere yürütülen tüm izleme

faaliyetlerini kapsar.

Standart 17. İç Kontrolün Değerlendirilmesi:

İS 17. İç Kontrolün Değerlendirilmesi: İdareler iç kontrol sistemini yılda en az bir

kez değerlendirmelidir.

Genel Şart: İS 17.1 “İç kontrol sistemi, sürekli izleme veya özel bir değerlendirme

yapma veya bu iki yöntem birlikte kullanılarak değerlendirilmelidir.”

Öngörülen Eylem: İS 17.1.1 “İç Kontrol Eylem Planında öngörülen faaliyet ve

düzenlemelerin gerçekleşme sonuçları izlenerek iç kontrol eylem planı değerlendirme raporu

hazırlanacaktır.”


MEB 2018-2019 Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planına ilişkin “İç

Kontrol Değerlendirme Raporu-2018 Yılı Gerçekleşme Sonuçları” hazırlanarak yayımlanmıştır.

Genel Şart: İS 17.3 “İç kontrolün değerlendirilmesine idarenin birimlerinin katılımı

sağlanmalıdır.”

Öngörülen Eylem: İS 17.3.1 “İç Kontrol Eylem Planında öngörülen faaliyet ve

düzenlemelerin gerçekleşme sonuçları izlenerek üst yöneticiye sunularak Hazine ve Maliye

Bakanlığına gönderilecektir.”


Bakanlığımız MEB 2018-2019 Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planına

ilişkin “İç Kontrol Değerlendirme Raporu-2018 Yılı Gerçekleşme Sonuçları” hazırlanarak üst

yönetici bilgisine sunulmuştur.

29

“İç Kontrol Değerlendirme Raporu-2018 Yılı Gerçekleşme Sonuçları” hazırlanmış olup

söz konusu rapor Hazine ve Maliye Bakanlığına gönderilmiştir.

3) 2018 Yılı Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Bileşenlere göre 2018-2019 Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı 2018 Yılı

Uygulama Sonuçları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tablo 5: Eylemlerin Gerçekleşme Durumu

(31.12.2018 tarihi itibariyle)

Bileşenler

2018-2019

Yıllarında

Gerçekleştirilmesi

Taahhüt Edilen

Eylem Sayısı

2018 Yılında

Gerçekleştirilen

Eylem Sayısı

2019 Yılında

Gerçekleştirilecek

Eylem Sayısı

Kontrol Ortamı Standartları 21 12 9

Risk Değerlendirme Standartları 5 5 -

Kontrol Faaliyetleri Standartları 5 1 4

Bilgi ve İletişim Standartları 7 4 3

İzleme Standartları 2 2 -

Toplam 40 24 16

2018-2019 Eylem Planı’nda gerçekleştirilmesi taahhüt edilen toplam 40 eylemin %

60’ına karşılık gelen 24 eylem gerçekleştirilmiş ve % 40’ına karşılık gelen 16 eylem de 2019

yılında gerçekleştirilecektir.

Güçlü ve Zayıf Yönler

Eylem Planının 2018 yılı gerçekleşme sonuçları doğrultusunda Bakanlığımızın İç Kontrol

Sistemine yönelik güçlü ve zayıf yönleri;

Güçlü yönler

İç kontrole ilişkin bilgi ve farkındalık düzeyinin artması,

İç kontrol çalışmalarında yer alanların temel bilgilere vakıf olmaları.

Zayıf Yönler

Birimlerin İç Kontrol Sistemi kapsamında yapılması gereken işlemleri yük olarak

görmesi,

İç Kontrol Sistemine yönelik olarak oluşturulan çalışma grubu/grupları üyelerinin

devamlılığının sağlanamaması.

30

SONUÇ VE ÖNERİLER

Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından hazırlanan ve Üst Yöneticiye arz edilmesi uygun

görülen 2018 yılı Eylem Planı Gerçekleşme Sonuçlarına yönelik olarak kamu iç kontrol

standartları çerçevesinde genel bir değerlendirme yapılmıştır. 2018 yılında gerçekleştirilemeyen

eylem ve faaliyetlerin, iç kontrol eylem planının tamamlanma süresi olan 2019 yılı sonuna kadar

tamamlanması planlanmaktadır.

Eylem planında yer verilen eylem/faaliyetlerin gerçekleşme düzeylerinin ölçülmesi ve

ortaya çıkan veriler sonucunda kurumsal olarak iç kontrol alanında mesafe alındığı ve kurum

personelinde belirli düzeyde bilgi ve birikimin oluştuğu söylenebilir. Ayrıca 2017 yılında

başlanılan çalışmalar kapsamında İç Kontrol Sistemi içerisinde değerlendirilebilecek bazı

alanlarda iyileşmeler gözlendiği ve 2018 yılı sonu itibarıyla bu gelişmelerin somut çıktılara

yansıdığı görülmüştür.

Eylem planında yer alan faaliyetlerin 2018 yılı gerçekleşme düzeylerinin analizi sonucu

İç Kontrol Sisteminin bütününe ilişkin olarak kurumsal düzeyde güçlü ve zayıf alanlar tespit

edilmiştir. İç kontrolün durağan bir yapı olmayıp sürekliliği ve devamlılığı olan bütünsel bir

sistem olduğu gerçeğinden hareketle güçlü olan mevcut yönlere yenilerinin ilave edilmesi, zayıf

ve geliştirilmesi gerekli olduğu düşünülen alanların ise iyileştirilmesi amacıyla bu alandaki

çalışmalara devam edilmesinin faydalı olacağı değerlendirilmiştir.

Eylem planının hazırlanması ve uygulanması aşamasında geçmiş dönemde elde edilen

kazanım ve tecrübeler ışığında personele yönelik eğitim programlarına ağırlık verilmesi ve iç

kontrole yönelik bilgi ve farkındalığın yaygınlaştırılması planlanmaktadır.

İç Kontrol Sisteminin izlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik faaliyetler gelecek

dönemde de Strateji Geliştirme Başkanlığınca yapılacak olup kurumsal ölçekte alınan mesafe ve

ilerlemeler periyodik olarak raporlanacak ve rapor sonuçları üst yönetime arz edilecektir.

Documents

İÇ KONTROL DEĞERLENDİRME RAPORUsgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_04/02112500_YY...sistemin üzerine inşa edildiği zemin olup iç kontrolün başarılı ya da başarısız