T.C. Sayıştay Başkanlığı

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

1

SAYIġTAY BAġKANLIĞI

ĠÇ KONTROL SĠSTEMĠ YÖNERGESĠ

BĠRĠNCĠ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönergenin amacı, Sayıştay Başkanlığında iç kontrol sisteminin

oluşturulması ve iç kontrol faaliyetlerinin uygulamaya konulması, izlenmesi ve

değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönerge; 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı “Kamu Mali Yönetimi

ve Kontrol Kanunu”nun 55, 56 ve 57 nci maddeleri, 31/12/2005 tarih ve 26040 sayılı Resmi

Gazetenin 3 üncü mükerrer sayısında yayımlanan “İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin

Usul ve Esaslar” ile 26/12/2007 tarih ve 26738 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kamu İç

Kontrol Standartları Tebliği”ne dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönergede geçen;

a) Başkanlık: Sayıştay Başkanlığını,

b) Üst Yönetici: Sayıştay Başkanını,

c) Kurul: Sayıştay Başkanlığı İç Kontrol ve Risk Yönlendirme Kurulunu,

ç) Birim Başkanlığı: Strateji Geliştirme Birim Başkanlığını,

d) Birim Başkanı: Strateji Geliştirme Birim Başkanını,

e) Kanun: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu,

f) Eylem Planı: Sayıştay İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planını,

g) İç Kontrol Sistemi: Başkanlığın amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata

uygun olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini, varlık ve

kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, mali bilgi

ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere idare

tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi kapsayan mali ve diğer

kontroller bütününü,

ifade eder.

Sayıştay Başkanlığı

2

ĠKĠNCĠ BÖLÜM

Ġç Kontrolün Amaçları, Temel Ġlkeleri ve Unsurları

Ġç kontrolün amaçları

MADDE 4– (1) İç kontrolün amaçları şunlardır:

a) Başkanlık gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir

şekilde yönetilmesini,

b) Başkanlığın kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini,

c) Her türlü mali karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini,

ç) Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi

edinilmesini,

d) Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını,

sağlamaktır.

Ġç kontrolün temel ilkeleri

MADDE 5– (1) İç kontrolün temel ilkeleri şunlardır:

a) İç kontrol faaliyetleri, Başkanlığın yönetim sorumluluğu çerçevesinde yürütülür.

b) İç kontrol faaliyet ve düzenlemelerinde öncelikle riskli alanlar dikkate alınır.

c) İç kontrole ilişkin sorumluluk, işlem sürecinde yer alan bütün görevlileri kapsar.

ç) İç kontrol standartları, mali ve mali olmayan tüm işlemlerde uygulanır.

d) İç kontrol sistemi, yılda en az bir kez değerlendirilir ve alınması gereken önlemler

belirlenir.

e) İç kontrol düzenleme ve uygulamalarında mevzuata uygunluk, saydamlık, hesap

verebilirlik, ekonomiklik, etkinlik ve etkililik gibi iyi mali yönetim ilkeleri esas alınır.

Ġç kontrolün unsurları

MADDE 6 – (1) İç kontrolün unsurları şunlardır:

a) Kontrol ortamı: İç kontrolün diğer unsurlarına temel teşkil eden genel bir çerçeve

olup, kişisel ve mesleki dürüstlük, yönetim ve personelin etik değerleri, iç kontrole yönelik

destekleyici tutum, mesleki yeterlilik, organizasyonel yapı, insan kaynakları politikaları ve

uygulamaları ile yönetim felsefesi ve iş yapma tarzına ilişkin hususları kapsar.

b) Risk değerlendirmesi: İdarenin hedeflerinin gerçekleşmesini engelleyecek risklerin

tanımlanması, analiz edilmesi ve gerekli önlemlerin belirlenmesi sürecidir.

c) Kontrol faaliyetleri: İdarenin hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlamak ve

belirlenen riskleri yönetmek amacıyla oluşturulan politika ve prosedürlerdir.

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

3

ç) Bilgi ve iletişim: Gerekli bilginin ihtiyaç duyan kişi, personel ve yöneticiye belirli

bir formatta ve ilgililerin iç kontrol ve diğer sorumluluklarını yerine getirmelerine imkan

verecek bir zaman dilimi içinde iletilmesini sağlayacak bilgi, iletişim ve kayıt sistemini

kapsar.

d) İzleme: İç kontrol sisteminin kalitesini değerlendirmek üzere yürütülen tüm izleme

faaliyetlerini kapsar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ġç Kontrol Standartları

Kontrol ortamı standartları

MADDE 7- (1) Kontrol ortamı; iç kontrolün diğer unsurlarına temel teşkil eden genel

bir çerçeve olup, kişisel ve mesleki dürüstlük, yönetim ve personelin etik değerleri, iç

kontrole yönelik destekleyici tutum, mesleki yeterlilik, organizasyonel yapı, insan kaynakları

politikaları ve uygulamaları ile yönetim felsefesi ve iş yapma tarzına ilişkin hususları kapsar.

Standart 1-Etik değerler ve dürüstlük

(2) Personel davranışlarını belirleyen kuralların personel tarafından bilinmesi

sağlanmalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) İç kontrol sistemi ve işleyişi yönetici ve personel tarafından sahiplenilmeli ve

desteklenmelidir.

b) İdarenin yöneticileri iç kontrol sisteminin uygulanmasında personele örnek

olmalıdırlar.

c) Etik kurallar bilinmeli ve tüm faaliyetlerde bu kurallara uyulmalıdır.

ç) Faaliyetlerde dürüstlük, saydamlık ve hesap verebilirlik sağlanmalıdır.

d) İdarenin personeline ve hizmet verilenlere adil ve eşit davranılmalıdır.

e) İdarenin faaliyetlerine ilişkin tüm bilgi ve belgeler doğru, tam ve güvenilir

olmalıdır.

Standart 2-Misyon, organizasyon yapısı ve görevler

(3) İdarelerin misyonu ile birimlerin ve personelin görev tanımları yazılı olarak

belirlenmeli, personele duyurulmalı ve idarede uygun bir organizasyon yapısı

oluşturulmalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar şunlardır:

a) İdarenin misyonu yazılı olarak belirlenmeli, duyurulmalı ve personel tarafından

benimsenmesi sağlanmalıdır.

b) Misyonun gerçekleştirilmesini sağlamak üzere idare birimleri ve alt birimlerince

yürütülecek görevler yazılı olarak tanımlanmalı ve duyurulmalıdır.

Sayıştay Başkanlığı

4

c) İdare birimlerinde personelin görevlerini ve bu görevlere ilişkin yetki ve

sorumluluklarını kapsayan görev dağılım çizelgesi oluşturulmalı ve personele bildirilmelidir.

ç) İdarenin ve birimlerinin teşkilat şeması olmalı ve buna bağlı olarak fonksiyonel

görev dağılımı belirlenmelidir.

d) İdarenin ve birimlerinin organizasyon yapısı, temel yetki ve sorumluluk dağılımı,

hesap verebilirlik ve uygun raporlama ilişkisini gösterecek şekilde olmalıdır.

e) İdarenin yöneticileri, faaliyetlerin yürütülmesinde hassas görevlere ilişkin

prosedürleri belirlemeli ve personele duyurmalıdır.

f) Her düzeydeki yöneticiler verilen görevlerin sonucunu izlemeye yönelik

mekanizmalar oluşturmalıdır.

Standart 3-Personelin yeterliliği ve performansı

(4) İdareler, personelin yeterliliği ve görevleri arasındaki uyumu sağlamalı,

performansın değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik önlemler almalıdır. Bu standart

için gerekli genel şartlar şunlardır:

a) İnsan kaynakları yönetimi, idarenin amaç ve hedeflerinin gerçekleşmesini

sağlamaya yönelik olmalıdır.

b) İdarenin yönetici ve personeli görevlerini etkin ve etkili bir şekilde yürütebilecek

bilgi, deneyim ve yeteneğe sahip olmalıdır.

c) Mesleki yeterliliğe önem verilmeli ve her görev için en uygun personel seçilmelidir.

ç) Personelin işe alınması ile görevinde ilerleme ve yükselmesinde liyakat ilkesine

uyulmalı ve bireysel performansı göz önünde bulundurulmalıdır.

d) Her görev için gerekli eğitim ihtiyacı belirlenmeli, bu ihtiyacı giderecek eğitim

faaliyetleri her yıl planlanarak yürütülmeli ve gerektiğinde güncellenmelidir.

e) Personelin yeterliliği ve performansı bağlı olduğu yöneticisi tarafından en az yılda

bir kez değerlendirilmeli ve değerlendirme sonuçları personel ile görüşülmelidir.

f) Performans değerlendirmesine göre performansı yetersiz bulunan personelin

performansını geliştirmeye yönelik önlemler alınmalı, yüksek performans gösteren personel

için ödüllendirme mekanizmaları geliştirilmelidir.

g) Personel istihdamı, yer değiştirme, üst görevlere atanma, eğitim, performans

değerlendirmesi, özlük hakları gibi insan kaynakları yönetimine ilişkin önemli hususlar yazılı

olarak belirlenmiş olmalı ve personele duyurulmalıdır.

Standart 4-Yetki devri

(5) İdarelerde yetkiler ve yetki devrinin sınırları açıkça belirlenmeli ve yazılı olarak

bildirilmelidir. Devredilen yetkinin önemi ve riski dikkate alınarak yetki devri yapılmalıdır.

Bu standart için gerekli genel şartlar şunlardır:

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

5

a) İş akış süreçlerindeki imza ve onay mercileri belirlenmeli ve personele

duyurulmalıdır.

b) Yetki devirleri, üst yönetici tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde devredilen

yetkinin sınırlarını gösterecek şekilde yazılı olarak belirlenmeli ve ilgililere bildirilmelidir.

c) Yetki devri, devredilen yetkinin önemi ile uyumlu olmalıdır.

ç) Yetki devredilen personel, görevin gerektirdiği bilgi, deneyim ve yeteneğe sahip

olmalıdır.

d) Yetki devredilen personel, yetkinin kullanımına ilişkin olarak belli dönemlerde

yetki devredene bilgi vermeli, yetki devreden ise bu bilgiyi aramalıdır.

Risk değerlendirme standartları

MADDE 8- (1) Risk değerlendirme, idarenin hedeflerinin gerçekleşmesini

engelleyecek risklerin tanımlanması, analiz edilmesi ve gerekli önlemlerin belirlenmesi

sürecidir.

Standart 5-Planlama ve programlama

(2) İdareler, faaliyetlerini, amaç, hedef ve göstergelerini ve bunları gerçekleştirmek

için ihtiyaç duydukları kaynakları içeren plan ve programlarını oluşturmalı ve duyurmalı,

faaliyetlerinin plan ve programlara uygunluğunu sağlamalıdır. Bu standart için gerekli genel

şartlar şunlardır:

a) İdareler, misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir

hedefler saptamak, performanslarını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek amacıyla katılımcı

yöntemlerle stratejik plan hazırlamalıdır.

b) İdareler, yürütecekleri program, faaliyet ve projeleri ile bunların kaynak ihtiyacını,

performans hedef ve göstergelerini içeren performans programı hazırlamalıdır.

c) İdareler, bütçelerini stratejik planlarına ve performans programlarına uygun olarak

hazırlamalıdır.

ç) Yöneticiler, faaliyetlerin ilgili mevzuat, stratejik plan ve performans programıyla

belirlenen amaç ve hedeflere uygunluğunu sağlamalıdır.

d) Yöneticiler, görev alanları çerçevesinde idarenin hedeflerine uygun özel hedefler

belirlemeli ve personeline duyurmalıdır.

e) İdarenin ve birimlerinin hedefleri, spesifik, ölçülebilir, ulaşılabilir, ilgili ve süreli

olmalıdır.

Standart 6-Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi

(3) İdareler, sistemli bir şekilde analizler yaparak amaç ve hedeflerinin

gerçekleşmesini engelleyebilecek iç ve dış riskleri tanımlayarak değerlendirmeli ve alınacak

önlemleri belirlemelidir. Bu standart için gerekli genel şartlar şunlardır:

a) İdareler, her yıl sistemli bir şekilde amaç ve hedeflerine yönelik riskleri

belirlemelidir.

Sayıştay Başkanlığı

6

b) Risklerin gerçekleşme olasılığı ve muhtemel etkileri yılda en az bir kez analiz

edilmelidir.

c) Risklere karşı alınacak önlemler belirlenerek eylem planları oluşturulmalıdır.

Kontrol faaliyetleri standartları

MADDE 9- (1) Kontrol faaliyetleri, idarenin hedeflerinin gerçekleştirilmesini

sağlamak ve belirlenen riskleri yönetmek amacıyla oluşturulan politika ve prosedürlerdir.

Standart 7-Kontrol stratejileri ve yöntemleri

(2) İdareler, hedeflerine ulaşmayı amaçlayan ve riskleri karşılamaya uygun kontrol

strateji ve yöntemlerini belirlemeli ve uygulamalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) Her bir faaliyet ve riskleri için uygun kontrol strateji ve yöntemleri (düzenli gözden

geçirme, örnekleme yoluyla kontrol, karşılaştırma, onaylama, raporlama, koordinasyon,

doğrulama, analiz etme, yetkilendirme, gözetim, inceleme, izleme vb) belirlenmeli ve

uygulanmalıdır.

b) Kontroller, gerekli hallerde, işlem öncesi kontrol, süreç kontrolü ve işlem sonrası

kontrolleri de kapsamalıdır.

c) Kontrol faaliyetleri, varlıkların dönemsel kontrolünü ve güvenliğinin sağlanmasını

kapsamalıdır.

ç) Belirlenen kontrol yönteminin maliyeti beklenen faydayı aşmamalıdır.

Standart 8-Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi

(3) İdareler, faaliyetleri ile mali karar ve işlemleri için gerekli yazılı prosedürleri ve bu

alanlara ilişkin düzenlemeleri hazırlamalı, güncellemeli ve ilgili personelin erişimine

sunmalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) İdareler, faaliyetleri ile mali karar ve işlemleri hakkında yazılı prosedürler

belirlemelidir.

b) Prosedürler ve ilgili dokümanlar, faaliyet veya mali karar ve işlemin başlaması,

uygulanması ve sonuçlandırılması aşamalarını kapsamalıdır.

c) Prosedürler ve ilgili dokümanlar, güncel, kapsamlı, mevzuata uygun ve ilgili

personel tarafından anlaşılabilir ve ulaşılabilir olmalıdır.

Standart 9-Görevler ayrılığı

(4) Hata, eksiklik, yanlışlık, usulsüzlük ve yolsuzluk risklerini azaltmak için

faaliyetler ile mali karar ve işlemlerin onaylanması, uygulanması, kaydedilmesi ve kontrol

edilmesi görevleri personel arasında paylaştırılmalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) Her faaliyet veya mali karar ve işlemin onaylanması, uygulanması, kaydedilmesi ve

kontrolü görevleri farklı kişilere verilmelidir.

b) Personel sayısının yetersizliği nedeniyle görevler ayrılığı ilkesinin tam olarak

uygulanamadığı idarelerin yöneticileri risklerin farkında olmalı ve gerekli önlemleri almalıdır.

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

7

Standart 10-HiyerarĢik kontroller

(5) Yöneticiler, iş ve işlemlerin prosedürlere uygunluğunu sistemli bir şekilde kontrol

etmelidir. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) Yöneticiler, prosedürlerin etkili ve sürekli bir şekilde uygulanması için gerekli

kontrolleri yapmalıdır.

b) Yöneticiler, personelin iş ve işlemlerini izlemeli ve onaylamalı, hata ve

usulsüzlüklerin giderilmesi için gerekli talimatları vermelidir.

Standart 11-Faaliyetlerin sürekliliği

(6) İdareler, faaliyetlerin sürekliliğini sağlamaya yönelik gerekli önlemleri almalıdır.

Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) Personel yetersizliği, geçici veya sürekli olarak görevden ayrılma, yeni bilgi

sistemlerine geçiş, yöntem veya mevzuat değişiklikleri ile olağanüstü durumlar gibi

faaliyetlerin sürekliliğini etkileyen nedenlere karşı gerekli önlemler alınmalıdır.

b) Gerekli hallerde usulüne uygun olarak vekil personel görevlendirilmelidir.

c) Görevinden ayrılan personelin, iş veya işlemlerinin durumunu ve gerekli belgeleri

de içeren bir rapor hazırlaması ve bu raporu görevlendirilen personele vermesi yönetici

tarafından sağlanmalıdır.

Standart 12-Bilgi sistemleri kontrolleri

(7) İdareler, bilgi sistemlerinin sürekliliğini ve güvenilirliğini sağlamak için gerekli

kontrol mekanizmaları geliştirmelidir. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) Bilgi sistemlerinin sürekliliğini ve güvenilirliğini sağlayacak kontroller yazılı olarak

belirlenmeli ve uygulanmalıdır.

b) Bilgi sistemine veri ve bilgi girişi ile bunlara erişim konusunda yetkilendirmeler

yapılmalı, hata ve usulsüzlüklerin önlenmesi, tespit edilmesi ve düzeltilmesini sağlayacak

mekanizmalar oluşturulmalıdır.

c) İdareler bilişim yönetimini sağlayacak mekanizmalar geliştirmelidir.

Bilgi ve iletiĢim standartları

MADDE 10- (1) Bilgi ve iletişim, gerekli bilginin ihtiyaç duyan kişi, personel ve

yöneticiye belirli bir formatta ve ilgililerin iç kontrol ve diğer sorumluluklarını yerine

getirmelerine imkan verecek bir zaman dilimi içinde iletilmesini sağlayacak bilgi, iletişim ve

kayıt sistemini kapsar.

Standart 13-Bilgi ve iletiĢim

(2) İdareler, birimlerinin ve çalışanlarının performansının izlenebilmesi, karar alma

süreçlerinin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi ve hizmet sunumunda etkinlik ve memnuniyetin

sağlanması amacıyla uygun bir bilgi ve iletişim sistemine sahip olmalıdır. Bu standart için

gerekli genel şartlar:

Sayıştay Başkanlığı

8

a) İdarelerde, yatay ve dikey iç iletişim ile dış iletişimi kapsayan etkili ve sürekli bir

bilgi ve iletişim sistemi olmalıdır.

b) Yöneticiler ve personel, görevlerini yerine getirebilmeleri için gerekli ve yeterli

bilgiye zamanında ulaşabilmelidir.

c) Bilgiler doğru, güvenilir, tam, kullanışlı ve anlaşılabilir olmalıdır.

ç) Yöneticiler ve ilgili personel, performans programı ve bütçenin uygulanması ile

kaynak kullanımına ilişkin diğer bilgilere zamanında erişebilmelidir.

d) Yönetim bilgi sistemi, yönetimin ihtiyaç duyduğu gerekli bilgileri ve raporları

üretebilecek ve analiz yapma imkanı sunacak şekilde tasarlanmalıdır.

e) Yöneticiler, idarenin misyon, vizyon ve amaçları çerçevesinde beklentilerini görev

ve sorumlulukları kapsamında personele bildirmelidir.

f) İdarenin yatay ve dikey iletişim sistemi personelin değerlendirme, öneri ve

sorunlarını iletebilmelerini sağlamalıdır.

Standart 14-Raporlama

(3) İdarenin amaç, hedef, gösterge ve faaliyetleri ile sonuçları, saydamlık ve hesap

verebilirlik ilkeleri doğrultusunda raporlanmalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) İdareler, her yıl, amaçları, hedefleri, stratejileri, varlıkları, yükümlülükleri ve

performans programlarını kamuoyuna açıklamalıdır.

b) İdareler, bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçları, ikinci altı aya ilişkin

beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamalıdır.

c) Faaliyet sonuçları ve değerlendirmeler idare faaliyet raporunda gösterilmeli ve

duyurulmalıdır.

ç) Faaliyetlerin gözetimi amacıyla idare içinde yatay ve dikey raporlama ağı yazılı

olarak belirlenmeli, birim ve personel, görevleri ve faaliyetleriyle ilgili hazırlanması gereken

raporlar hakkında bilgilendirilmelidir.

Standart 15-Kayıt ve dosyalama sistemi

(4) İdareler, gelen ve giden her türlü evrak dahil iş ve işlemlerin kaydedildiği,

sınıflandırıldığı ve dosyalandığı kapsamlı ve güncel bir sisteme sahip olmalıdır. Bu standart

için gerekli genel şartlar:

a) Kayıt ve dosyalama sistemi, elektronik ortamdakiler dahil, gelen ve giden evrak ile

idare içi haberleşmeyi kapsamalıdır.

b) Kayıt ve dosyalama sistemi kapsamlı ve güncel olmalı, yönetici ve personel

tarafından ulaşılabilir ve izlenebilir olmalıdır.

c) Kayıt ve dosyalama sistemi, kişisel verilerin güvenliğini ve korunmasını

sağlamalıdır.

ç) Kayıt ve dosyalama sistemi belirlenmiş standartlara uygun olmalıdır.

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

9

d) Gelen ve giden evrak zamanında kaydedilmeli, standartlara uygun bir şekilde

sınıflandırılmalı ve arşiv sistemine uygun olarak muhafaza edilmelidir.

e) İdarenin iş ve işlemlerinin kaydı, sınıflandırılması, korunması ve erişimini de

kapsayan, belirlenmiş standartlara uygun arşiv ve dokümantasyon sistemi oluşturulmalıdır.

Standart 16-Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirilmesi

(5) İdareler, hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların belirlenen bir düzen içinde

bildirilmesini sağlayacak yöntemler oluşturmalıdır. Bu standart için gerekli genel şartlar:

a) Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirim yöntemleri belirlenmeli ve

duyurulmalıdır.

b) Yöneticiler, bildirilen hata, usulsüzlük ve yolsuzluklar hakkında yeterli incelemeyi

yapmalıdır.

c) Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukları bildiren personele haksız ve ayırımcı bir muamele

yapılmamalıdır.

Ġzleme standartları

MADDE 11- (1) İzleme, iç kontrol sisteminin kalitesini değerlendirmek üzere

yürütülen tüm izleme faaliyetlerini kapsar.

Standart 17-Ġç kontrolün değerlendirilmesi

(2) İdareler iç kontrol sistemini yılda en az bir kez değerlendirmelidir. Bu standart için

gerekli genel şartlar:

a) İç kontrol sistemi, sürekli izleme veya özel bir değerlendirme yapma veya bu iki

yöntem birlikte kullanılarak değerlendirilmelidir.

b) İç kontrolün eksik yönleri ile uygun olmayan kontrol yöntemlerinin belirlenmesi,

bildirilmesi ve gerekli önlemlerin alınması konusunda süreç ve yöntem belirlenmelidir.

c) İç kontrolün değerlendirilmesine idarenin birimlerinin katılımı sağlanmalıdır.

ç) İç kontrolün değerlendirilmesinde, yöneticilerin görüşleri, kişi ve/veya idarelerin

talep ve şikâyetleri ile iç ve dış denetim sonucunda düzenlenen raporlar dikkate alınmalıdır.

d) İç kontrolün değerlendirilmesi sonucunda alınması gereken önlemler belirlenmeli

ve bir eylem planı çerçevesinde uygulanmalıdır.

Standart 18-Ġç denetim

(3) İdareler fonksiyonel olarak bağımsız bir iç denetim faaliyetini sağlamalıdır. Bu

standart için gerekli genel şartlar:

a) İç denetim faaliyeti Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından

belirlenen standartlara uygun bir şekilde yürütülmelidir.

b) İç denetim sonucunda idare tarafından alınması gerekli görülen önlemleri içeren

eylem planı hazırlanmalı, uygulanmalı ve izlenmelidir.

Sayıştay Başkanlığı

10

SayıĢtay iç kontrol standartlarına uyum eylem planı

MADDE 12 - (1) 26/12/2007 tarihli ve 26738 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan

Kamu İç Kontrol Standartları Tebliğine dayanılarak hazırlanan Sayıştay İç Kontrol

Standartlarına Uyum Eylem Planı ile iç kontrol sisteminin geliştirilmesine ilişkin Kurumda

yapılacak faaliyetler planlanır ve uygulamaya konulur.

(2) Bu plan, gerek görülmesi durumunda üst yöneticinin onayı ile revize edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ġç Kontrol Sistemine ĠliĢkin Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Ġç kontrol standartlarının oluĢturulması

MADDE 13 – (1) İç kontrol standartları, merkezi uyumlaştırma görevi çerçevesinde

Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir ve yayımlanır.

(2) Başkanlık, Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan iç kontrol standartları

çerçevesinde bu standartların gerektirdiği kurumsal faaliyetlerin yerine getirilmesinden, iç

kontrol sisteminin kurulmasından ve izlenmesinden sorumludur.

Genel sorumluluklar

MADDE 14- (1) İç Kontrol Sistemine ilişkin olarak;

a) Üst Yönetici: Başkanlıkta yeterli ve etkili bir iç kontrol sisteminin kurulmasını

sağlamak, işleyişi izlemek ve gerekli tedbirleri alarak geliştirmek üst yöneticinin

sorumluluğundadır. İç kontrol sisteminin sahibi üst yöneticidir. Üst yönetici, gözetim ve

izleme görevini üstlenmekle birlikte Kurumun hedefleri doğrultusunda faaliyetlerin

yürütülmesinden ve iç kontrol sisteminin düzgün biçimde işleyişinin sağlanmasından,

b) İç Kontrol ve Risk Yönlendirme Kurulu: Sayıştay Başkanlığı İç Kontrol

Standartları Uyum Eylem Planının güncellenmesi, Sayıştay Başkanlığı İç Kontrol Standartları

Eylem planında yer alan faaliyet ve işlerin gerçekleşme sonuçları hakkında

değerlendirmelerin yapılması ve alınması gereken tedbirlere ilişkin önerilerin oluşturulması,

kurumun stratejik, taktik ve operasyonel düzeydeki risklerinin tespit edilmesi, kurum risk

kütüğünün ve bu çerçevede risk eylem planının geliştirilmesi, güncellenmesi, uygulamaya

konulması, uygulamanın izlenmesi, değerlendirilmesi ve alınması gereken tedbirlere ilişkin

önerilerin oluşturulması ve iç kontrol standart bileşenleri kapsamında politika, prosedür,

mevzuat, iç düzenleme ve gerekli diğer belgelerin geliştirilmesi, bunların uygulamaya

konulması konularında önerilerin oluşturulması, uygulamanın izlenmesi ve gerekli

değerlendirmelerin yapılması görevlerinden,

c) Harcama Yetkilisi: Görev ve yetki alanları çerçevesinde idari-mali karar ve

işlemlere ilişkin olarak iç kontrolün işleyişinden,

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

11

ç) Strateji Geliştirme Birim Başkanlığı: İç kontrol sisteminin oluşturulması,

uygulanması ve sürekli olarak geliştirilmesi için çalışmalar yürütme ve çalışma sonuçlarını üst

yöneticiye raporlama fonksiyonu ile İç Kontrol ve Risk Yönlendirme Kurulunun sekretarya ve

ön mali kontrol hizmetlerinden,

d) İç Denetçiler: İç kontrol sisteminin değerlendirilmesi ve denetiminden,

e) Mensuplar: İç kontrole ilişkin iş ve işlemleri yürütmekten, gözden geçirip kontroller

aracılığıyla sorunları tespit etmekten, yanlış uygulamaları düzeltmek ve raporlamaktan,

sorumludur.

BEġĠNCĠ BÖLÜM

Risk Kavramı ve Risk Yönetimi Süreci

Risk kavramı

MADDE 15 – (1) Faaliyetler üzerinde olumsuz etki yaratarak performans hedeflerine

ve dolayısıyla stratejik amaç ve hedeflere ulaşılmasını engelleyebilecek tehditler ile faaliyetler

üzerinde olumlu etki yaratarak amaç ve hedeflere ulaşmayı kolaylaştırabilecek fırsatlardır.

Risk yönetimi

MADDE 16 – (1) Risk yönetimi; riskleri tanımlamayı, analiz ederek ölçmeyi,

önceliklendirmeyi, yürütülecek faaliyetleri belirlemeyi, sorumlulukları tayin etmeyi,

belirlenen faaliyetleri uygulamayı ve bunları izleyerek gözden geçirmeyi kapsayan bir

süreçtir.

Risk yönetimi süreci

MADDE 17 – (1) Risk yönetimi aşağıda belirtilen dört aşamadan oluşur:

a) Risklerin belirlenmesi: Amaç ve hedeflere ulaşmak amacıyla ifa edilen faaliyetler

üzerinde, olumsuz veya olumlu etki yapma potansiyeline sahip muhtemel tehditler ve

fırsatların tespit edilmesidir.

b) Risklerin değerlendirilmesi: Belirlenen risklerin analiz edilerek ölçüldüğü ve

önceliklendirildiği bir aşamadır. Bu aşamada risklerin gerçekleşme ihtimali ile gerçekleşmesi

halinde olası etkileri önceden tahmin ve tespit edilerek, önem sıralamasına konulur.

c) Risklere karşı alınacak önlemlerin tespit edilmesi: Öncelik sırasına konulan risklerle

mücadele etmek amacıyla, risklere karşı alınacak önlemlerin belirlenerek, risk eylem

planlarının oluşturulduğu aşamadır.

ç) İzleme, gözden geçirme ve değerlendirme: İzleme, risk eylem planının

uygulanmasına ilişkin gelişmeleri raporlamayı; gözden geçirme, risklerdeki değişimleri tespit

etmeyi; değerlendirme, risk yönetim sisteminin eksikliklerinin giderilmesi veya etkinliğinin

artırılmasına yönelik yapılacak revizyonları kapsar.

Sayıştay Başkanlığı

12

ALTINCI BÖLÜM

SayıĢtay Risk Yönetimi Süreci

Risklerin belirlenmesi

MADDE 18 - (1) Kurumun stratejik, mali ve operasyonel risklerinin belirlenmesinde;

İdare, birim faaliyet raporları ve süreç izleme raporlarında yer alan hedef ve gerçekleşme

verileri ile sapmaların nedenlerine ilişkin bilgiler, iç ve dış denetim raporları, geçmiş

dönemlere ilişkin hata, usulsüzlük, yolsuzluk, kayıp vb. veriler, personelin tahmin ve

öngörüleri, yönetici deneyimleri vb. hususlar araç olarak kullanılır.

(2) İdareyi etkileyebilecek stratejik riskler stratejik plan hazırlama aşamasında tespit

edilir. Strateji eylem planlarının uygulanması sırasında karşılaşılan riskler de stratejik boyutta

değerlendirilir.

(3) Birimler, birim hedefleri doğrultusunda faaliyetlerini sürdürürken karşılaştıkları

riskleri üst yönetime raporlar.

(4) Birimler onaylanmış iş akış süreçlerine ilişkin riskleri izlerken karşılaşabilecekleri

stratejik ya da operasyonel riskleri de yönetime bildirir.

(5) Belirlenen riskler, EK-1’de gösterilen Risk Kayıt Formuna işlenir.

Birim risk koordinatörü

MADDE 19– (1) Birimlerde; Birim Risk Koordinatörlüğü görevi, birim yöneticisi

tarafından yerine getirilir. Birim Risk Koordinatörü, risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi,

risklere karşı alınacak önlemlerin tespit edilmesi, düzeltilmesi, izleme ve gözden geçirme

süreçlerine ilişkin iş ve işlemleri belirlediği bir personelle birlikte yürütür. Birim çalışanları da

faaliyetleri sırasında karşılaştıkları riskleri Birim Risk Koordinatörüne bildirir.

(2) Birim Risk Koordinatörü, risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi, risklere karşı

alınacak önlemlerin tespit edilmesine yönelik iş ve işlemleri, EK-1'de gösterilen Risk Kayıt

Formu ile her yıl Nisan ayı sonuna kadar tamamlayarak Strateji Geliştirme Birim

Başkanlığına gönderir.

Risklerin değerlendirilmesi

MADDE 20 – (1) Belirlenen risklerin meydana gelme olasılığı ile meydana gelirse

faaliyet ve performans hedefi üzerindeki etkisi sayısal olarak tahmin veya tespit edilir.

Risklerin olasılık ve etki seviyeleri yüksek, orta ve düşük olmak üzere üç düzeyde

sınıflandırılır.

a) Risklerin olasılık seviyelerine iliĢkin sınıflandırma aĢağıdaki Ģekilde yapılır:

1) Yüksek Düzey Olasılık: Bir yıllık zaman dilimi içinde gerçekleşme

olasılığı bulunan riskler bu grupta yer alır. Olasılığı yüksek düzeydeki risklerin

olasılık değeri 3’tür.

İç Kontrol Sistemi Yönergesi  

  13    

2) Orta Düzey Olasılık: İki yıllık zaman dilimi içinde gerçekleşme olasılığı bulunan riskler bu grupta yer alır. Olasılığı orta düzeydeki risklerin olasılık değeri 2’dir.

3) Düşük Düzey Olasılık: Beş yıllık zaman dilimi içinde gerçekleşme olasılığı çok düşük olan risklerdir. Olasılığı düşük düzeydeki risklerin olasılık değeri 1’dir.

b) Risklerin etki seviyelerine ilişkin sınıflandırma aşağıdaki şekilde yapılır:

1) Yüksek Düzey Etki: Kamuoyunun son derece duyarlı olduğu ve gerçekleşmesi halinde kurumsal amaç ve hedefler üzerinde hayati düzeyde etki yapacak veya önemli sonuçlar doğuracak riskler bu grupta yer alır. Etkisi yüksek düzeydeki risklerin etki değeri 3’tür.

2) Orta Düzey Etki: Kamuoyunun duyarlı olduğu, gerçekleşmesi halinde amaç ve hedefler üzerinde önemli seviyede etki yapacak veya kaygı verici sonuçlar doğuracak riskler bu grupta yer alır. Etkisi orta düzeydeki risklerin etki değeri 2’dir.

3) Düşük Düzey Etki: Kamuoyunun düşük düzeyde duyarlı olduğu, gerçekleşmesi halinde amaç ve hedefler üzerinde düşük düzeyde etki yapacak riskler bu grupta yer alır. Etkisi düşük düzeydeki risklerin etki değeri 1’dir.

c) Risklerin olasılık değerleri ile etki değerleri çarpılarak, her bir riskin önemlilik seviyesine ilişkin değer elde edilir. Risklerin olasılık, etki ve önemlilik değerleri birimlerce EK-1’deki Risk Kayıt Formuna yazılır. Önemlilik seviyelerine ilişkin değerleri tespit edilen riskler, aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:

1) Yüksek Düzeyde Risk: Önemlilik düzeyi 7-9 arasında olan riskler yüksek düzeydeki riskler grubuna girer. Bu değer, risklerin çok önemli olduğunu ve bunlara karşı öncelikli olarak önlem alınmasının gerekli olduğunu ifade eder.

2) Orta Düzeyde Risk: Önemlilik düzeyi 4-6 arasında olan riskler orta düzeydeki riskler grubuna girer. Orta düzey, göze alınabilecek risk seviyesinden daha yüksek olan bir durumu ifade eder.

3) Düşük Düzeyde Risk: Önemlilik düzeyi 1-3 arasında olan riskler düşük düzeydeki riskler grubuna girer. Düşük düzey, göze alınabilecek risk seviyesini ifade eder.

(2) Birimler (a) ve (b) bendine göre risklerin olasılık ve etki değerlerinin tahmin veya tespit edilmesinde EK-2’deki Örnek Risk Değerlendirme Kriterleri Tablosundan yararlanır.

Risklere karşı alınacak önlemlerin tespit edilmesi

MADDE 21– (1) Risklere karşı alınacak önlemler, aşağıdaki dört yöntemin kullanılmasıyla tespit edilir:

a) Riskle Mücadele Etme Yöntemi: Her risk için uygun bir kontrol faaliyeti (Düzenli gözden geçirme, örnekleme yoluyla kontrol, karşılaştırma, onaylama, raporlama, koordinasyon, doğrulama, analiz etme, yetkilendirme, gözetim, inceleme, izleme, varlıkların dönemsel kontrolü, yazılı prosedür hazırlama, görevler ayrılığı, rotasyon vb.) belirlenerek, belirlenen kontrol faaliyetlerinin uygulanması sağlanır.

Sayıştay Başkanlığı

14

b) Faaliyetten Vazgeçme Yöntemi: Riskin ilgili olduğu faaliyet alanından vazgeçmek

suretiyle o riskin olumsuz etkilerinden korunma sağlanır.

c) Riski Paylaşma Yöntemi: Kurum tesislerinin sigorta ettirilmesi veya güvenlik

sisteminin özel şirketler aracılığıyla sağlanması gibi tamamen veya kısmen başka kurum veya

kuruluşlara transfer edilebilen risklerin bu kurum veya kuruluşlara transfer edilmesiyle o

riskin olumsuz etkilerinden korunma sağlanır.

ç) Riski Kabullenme Yöntemi: Çok düşük düzeydeki riskler için özellikle kontrol

faaliyetlerinin maliyetinin, sağlayacağı faydadan yüksek olduğu durumlarda herhangi bir

faaliyet yapılmayıp risk olduğu gibi kabullenilir.

(2) Birimce ilgili riske ilişkin mevcut ve önerilecek kontrol faaliyetleri EK-1’de yer

alan Risk Kayıt Formuna eklenir.

Risklerin konsolide edilmesi

MADDE 22- (1) Birimlerce gönderilen EK-1’deki Risk Kayıt Formu ve EK-2’deki

Örnek Risk Değerlendirme Kriterleri Tablosundan faydalanılarak, Strateji Geliştirme Birim

Başkanlığı tarafından EK-3’deki Konsolide Risk Raporu hazırlanır ve Mayıs ayı sonuna

kadar Kurula sunulur.

SayıĢtay risk eylem planının hazırlanması

MADDE 23- (1) Kurul, Konsolide Risk Raporunda belirtilen riskler ile teklif edilen

eylemler arasındaki ilişki, sorumlu birimin eylemi gerçekleştirebilme kapasitesi, eylemin

başlama ve bitiş tarihi ve eyleme ilişkin çıktı gibi hususları değerlendirerek karara bağlar ve

EK-5’teki Risk Eylem Planını oluşturur.

(2) SGBB, Risk Eylem Planı ve buna esas Kurul kararı çerçevesinde EK-4’teki Risk

Kütüğünü oluşturur/revize eder.

(3) Sayıştay Risk Eylem Planları Başkanlık onayını takiben beş iş günü içerisinde,

gereği yapılmak üzere sorumlu birimlere gönderilir.

Ġzleme, gözden geçirme ve değerlendirme

MADDE 24 – (1) Risk Eylem Planlarında yer alacak eylemlerden birim içinde

gerçekleştirilecek olanların uygulama sonuçları birim amirlerinin sorumluluğunda izlenir.

Tamamlanan eylemlere ait bilgi ve belgeler birim amirleri tarafından eylemin tamamlanma

tarihini takip eden beş iş günü içerisinde EK-6'daki Risk İzleme Formu ile Birim Başkanlığına

gönderilir.

(2) Risk Eylem Planında yer alıp da gereği birden fazla birimde veya görevlendirme

ile yürütülecek eylemlerin uygulama sonuçları Birim Başkanlığınca izlenir.

(3) Riskler birimlerde sürekli gözden geçirilerek, riskin bulunup bulunmadığı, risklerin

önemlilik seviyelerinde değişiklik olup olmadığı veya yeni risklerin ortaya çıkıp çıkmadığı

hususları tespit edilerek EK-6'daki Risk İzleme Formu ile Nisan ayı sonuna kadar Birim

Başkanlığına bilgi verilir.

İç Kontrol Sistemi Yönergesi

15

(4) Sayıştayın risk yönetim sistemi; iç ve dış denetim sonuçları; kurumsal kapasitede,

yasal yükümlülüklerde, mevzuatta ve çevresel koşullarda meydana gelen değişim ve

gelişmeler; paydaşların görüş, öneri ve düşünceleri vb. hususlar dikkate alınarak üst yönetici

tarafından değerlendirilir. Üst yönetici tarafından yapılan değerlendirme neticesinde,

Sayıştayın risk yönetim sisteminin performansı yeterli bulunmadığı takdirde, sistem kısmen

veya tamamen revize edilebilir.

YEDĠNCĠ BÖLÜM

Ġç Kontrol Sisteminin Ġzlenmesi, Gözden Geçirilmesi ve Değerlendirilmesi

Ġç kontrol sistemlerinin izlenmesi, gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi

MADDE 25 – (1) Birim iç kontrol sistemleri; değişen hedeflere, ortama, kaynaklara

ve risklere uyumunun sağlanması amacıyla birimlerde sürekli izlenir, gözden geçirilir ve

değerlendirilir. Birim amirleri, birim iç kontrol sistemlerinin izlenmesi, gözden geçirilmesi ve

değerlendirilmesi amacıyla birim içinde gerekli organizasyonu oluşturarak, oluşturulan

organizasyonun etkin çalışmasını sağlayacak her türlü önlemi alır.

(2) Strateji Geliştirme Birim Başkanlığı tarafından; birimlerce tespit edilen aksaklık,

hata veya gelişme alanları, bunlara ilişkin düzeltici, önleyici veya geliştirici faaliyet önerileri,

iç ve dış denetim raporları, birim amirlerinin gözlem ve tespitleri, birimlere ait periyodik

raporlar, paydaşların şikayet, görüş ve önerileri, mevzuat ve kurumsal kapasite değişiklikleri,

anket sonuçları gibi hususlar dikkate alınarak İç Kontrol Sistemi Değerlendirme Raporu

hazırlanarak Kurula sunulur.

(3) Sayıştayın iç kontrol sistemi; Kurul tarafından değerlendirme raporu ve eki

belgelerle birlikte her yıl Haziran ve Aralık ayı içerisinde değerlendirilir.

(4) Kurul tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, alınması uygun görülen

önlemler için bir eylem planı hazırlanarak/revize edilerek, gereği yapılmak üzere

sorumlularına veya ilgililerine gönderilir. Eylem planı uygulama sonuçları, bir sonraki yılın iç

kontrol sistemi değerlendirme toplantısında ilk gündem maddesi olarak görüşülür.

SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

MADDE 26- Bu yönerge, 19 Ocak 2016 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 27- Bu yönerge hükümlerini Sayıştay Başkanı yürütür.

Bir

im :

Sıra No

Tes

pit

Ed

ilen

Ris

kR

isk

in S

ebeb

i

Etki

Olasılık

Ön

emli

lik

Pu

an

ı v

e

Ren

gi

Mev

cut

Ko

ntr

oll

er

Ön

eril

en

Ko

ntr

oll

er

Bir

im R

isk

Ko

ord

ina

törü

ve

So

rum

lu P

erso

nel

Açı

kla

ma

lar

Yü

kse

k

Ort

a

Dü

şük

EK

-1

Tari

h:

RĠS

K K

AY

IT F

OR

MU

Str

ate

ji

Faali

yet

ler/

süre

çler

Mali

M

evzu

ata

Uyu

m

9 8 7 6 5 4 3 2 1

Dü

şük

Ort

a

Etk

i

1 y

ıl i

çeri

sind

e ger

çekle

şmes

i

ner

edey

se k

esin

ola

n r

iskle

rdir

.

İdar

enin

yap

ısı

gö

z ö

nüne

alın

dığ

ınd

a gen

elli

kle

po

liti

ka

vey

a p

rose

dürl

erd

en

kay

nak

lanır

. İd

aren

in f

aali

yet

alan

ı ne

kad

ar g

eniş

ise

ris

kli

ola

yla

rın g

erçe

kle

şme

ola

sılı

ğı

o k

adar

yükse

kti

r.

Str

atej

ik h

edef

lere

ula

şmad

a

önem

li e

tkis

i o

lab

ilec

ek

risk

lerd

ir.

Ger

çekle

şmes

i

duru

mund

a id

aren

in

hed

efle

rind

en s

apm

asın

a

do

layıs

ıyla

am

açla

rını

yet

erin

ce

ger

çekle

ştir

emem

esi

ne

ned

en

ola

bil

ecek

ris

kle

rdir

.

Bir

imin

faa

liyet

leri

ni

etkil

i, e

ko

no

mik

ve

ver

imli

bir

biç

imd

e

ger

çekle

ştir

emem

esin

e

ned

en o

laca

k r

iskle

r b

u

kat

ego

rid

edir

.

Str

atej

ik h

edef

lere

ula

şmad

a ço

k

az e

tkis

i

o

lab

ilec

ek

risk

lerd

ir.

Etk

iler

gen

elli

kle

küçü

ktü

r ve

sınır

lı b

ir a

lanı

kap

sar.

Bir

imin

faa

liyet

leri

ni

etkil

i,

eko

no

mik

v

e

ver

imli

b

ir

biç

imd

e

ger

çekle

ştir

mes

i üze

rind

e

çok a

z et

kis

i o

lab

ilec

ek

risk

lerd

ir.

Bir

im i

çin ç

ok a

z m

add

i

kay

ba

ned

en o

laca

k r

iskle

dir

.

Kam

u k

aynak

ları

nın

id

are

tara

fınd

an k

abul

edil

ebil

ir

düze

yin

altı

nd

a e

tkil

i, e

ko

no

mik

ve

ver

imli

kull

anıl

mam

ası,

bel

irli

mik

tarı

n a

ltın

da

har

canm

ası

düşü

k r

iskli

ola

rak

kab

ul

edil

mek

ted

ir.

Bil

erek

vey

a b

ilm

eyer

ek

mev

zuat

la u

yum

un

sağla

nam

amas

ı d

uru

mund

a

idar

e/b

irim

/alt

bir

im ü

zeri

nd

e ço

k

düşü

k d

üze

yd

e yüküm

lülü

kle

rin

ve/

vey

a so

rum

lulu

kla

rın

olu

şab

ilec

eği

duru

mla

rdak

i

risk

lerd

ir.

5 y

ıl i

çeri

sind

e ger

çekle

şme

ihti

mal

i d

üşü

k o

lan

risk

lerd

ir.

Bunla

r gen

elli

kle

idar

enin

/bir

imin

/alt

bir

imin

ço

k

end

er k

arşı

laşt

ığı,

ger

çekle

şme

ola

sılı

ğın

ın n

ered

eyse

olm

adığ

ı ri

skle

rdir

.

İdar

e/b

irim

/alt

bir

im i

çin

önem

li m

add

i kay

ba

ned

en

ola

bil

ecek

ris

kle

rdir

. K

amu

kay

nak

ları

nın

, id

are

tara

fınd

an k

abul

edil

ebil

ir

düze

yin

üze

rind

e et

kil

i,

eko

no

mik

ve

ver

imli

kull

anıl

mam

ası

yükse

k r

iskli

kab

ul

edil

mel

idir

.

Bil

erek

vey

a b

ilm

eyer

ek

mev

zuat

la u

yum

un

sağla

nam

amas

ı d

uru

mund

a

idar

e/b

irim

/alt

bir

im ü

zeri

nd

e

büyük y

üküm

lülü

kle

rin

olu

şab

ilec

eği

duru

mla

rdak

i

risk

lerd

ir.

Ön

emli

lik

O

lası

lık

2 y

ıl

içer

isin

de

ger

çekle

şme

ola

sılı

ğı

ola

n r

iskle

rdir

. B

unla

r

gen

elli

kle

id

aren

in/b

irim

in/a

lt

bir

imin

dah

a ö

nce

de

kar

şıla

ştığ

ı vey

a gen

el o

lara

k

idar

eler

de

kar

şıla

şılm

ış o

lan

risk

lerd

ir.

EK

-2

Örn

ek R

isk

Değ

erle

nd

irm

e K

rite

rler

i T

ab

losu

Yü

ksek

Bir

im i

çin b

elir

li b

ir d

üze

yd

e

mad

di

kay

ba

ned

en

ola

bil

ecek

ris

kle

rdir

. İd

are

tara

fınd

an k

abul

edil

ebil

ir

düze

yd

e et

kil

i, e

ko

no

mik

ve

ver

imli

kull

anıl

mam

ası

ort

a

risk

li k

abul

edil

mel

idir

.

Bil

erek

vey

a b

ilm

eyer

ek

mev

zuat

la u

yum

un

sağla

nam

amas

ı

duru

mund

a id

are/

bir

im/a

lt b

irim

üze

rind

e b

elir

li d

üze

yd

e

yüküm

lülü

kle

rin o

luşa

bil

eceğ

i

risk

lerd

ir.

Str

atej

ik h

edef

lere

ula

şmad

a

bel

irli

düze

yd

e

etkis

i o

lab

ilec

ek

risk

lerd

ir.

Bu

puan

ar

alığ

ınd

a

yer

al

mak

la

bir

likte

str

atej

ik

hed

efle

ri e

tkil

eyeb

ilec

ek k

ilit

risk

leri

n k

rite

rler

inin

bel

irle

nm

esi

ger

ekm

ekte

dir

.

Bir

imin

faa

liyet

leri

ni

etkil

i,

eko

no

mik

v

e

ver

imli

b

ir

biç

imd

e

ger

çekle

ştir

mes

i üze

rind

e

bel

irli

düze

yd

e et

kis

i

ola

bil

ecek

ris

kle

rdir

.

Ön

cek

i R

isk

Pu

an

ı v

e

Ren

gi

Mev

cut

Ris

k P

ua

nı

ve

Ren

gi

Yü

ksek

Y

üks

ek

Ort

a O

rta

Dü

şük

Dü

şük

EK

-3

KO

NS

OL

ĠDE

RĠS

K R

AP

OR

U

Bir

im :

Str

ate

ji G

eliş

tirm

e B

irim

Başk

an

lığı

Tari

h:

Ön

emli

lik

Du

rum

u

Tes

pit

Ed

ilen

Ris

k

RiskNo

Bir

im R

isk

Ko

ord

ina

törü

ve

So

rum

lu P

erso

nel

Açı

kla

ma

lar

Mev

cut/

Ön

eril

en

Ko

ntr

oll

er

Tari

h:

Risk No

Eylem Planı

No

RĠS

K/R

ĠSK

LE

R

Önemlilik

Ey

lem

/Ey

lem

ler

Bir

im R

isk

Ko

ord

ina

törü

ve

So

rum

lu P

erso

nel

Ko

ntr

ol

Fa

ali

yet

leri

Açı

kla

ma

lar

Str

ate

ji

Fa

ali

yet

ler/

Sü

reçle

r

Ma

li

Mev

zua

t

EK

-4

RĠS

K K

ÜT

ÜĞ

Ü

Bir

im :

Str

ate

ji G

eliş

tirm

e B

irim

Başk

an

lığı

Eylem Plan

No

Risk No

RĠS

K/R

ĠSK

LE

R

Önemlilik

Ey

lem

/Ey

lem

ler

Bir

im R

isk

Ko

ord

ina

törü

ve

So

rum

lu P

erso

nel

Va

rsa

Ko

ord

ina

syo

n v

e

Ġşb

irli

ği

Çık

tı/S

on

uç

Za

ma

n

(Ba

şla

ma

/Bit

iş)

Açı

kla

ma

lar

EK

-5

RĠS

K E

YL

EM

PL

AN

I

Bir

im :

Str

ate

ji G

eliş

tirm

e B

irim

Başk

an

lığı

Tari

h:

Ris

k P

uan

ı ve

Ren

gi

Değ

işen

Ris

k

Pu

an

ı ve

Ren

gi

Yü

ksek

Y

üks

ek

Ort

a O

rta

Dü

şük

Dü

şük

EK

-6

RĠS

K Ġ

ZL

EM

E F

OR

MU

Bir

im :

T

ari

h:

Eylem Plan No

Risk No

RĠS

K/

RĠS

KL

ER

Per

iyo

dik

Ġzl

eme

Ay

lık

/Yıl

lık

E

yle

m/E

yle

mle

rM

evcu

t D

uru

mu

(Ey

lem

/Ey

lem

ler)

Açı

kla

ma

lar

Bir

im R

isk

Ko

ord

ina

törü

ve

So

rum

lu P

erso

nel

Za

ma

n

(Ba

şla

ma

/Bit

iş)

Ön

emli

lik

Çık

tı/S

on

uç

İç Kontrol Sistemi Yönergesi-22-01İç Kontrol Sistemleri Yönergesi EKLERİ-1-19.01.2016 (1) (1)