НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН НИЙГМИЙН СОНИН НИЙГЭМ ZGM …€¦ · Миний бие эрчимт эмчилгээний багийг ахалж, сэхээнд

2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) ~ ИРГЭН БАЯН БОЛ УЛС БАЯН ~

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ

Энэ дугаарт

НИЙГМИЙН СОНИН

Сибирийн арал дээрх нууцлаг газрыг илрүүлэв

7

НИЙГЭМ

Бэлэн хувцасны борлуулалт 50-80 хувь багасчээ

14

2,819.57 398.33 40.54 2.33

НЕФТЬ

42.191.64%

АМ.ДОЛЛАРХУРАЛДАЙ БОНД

102.00

РУБЛЬТӨМРИЙН ХҮДЭР

610.006.15%

САМУРАЙ БОНД

102.14

АЛТ

1,753.00 1.27%

ЧИНГИС БОНД

99.24

ЮАНЬГЭРЭГЭ БОНД

93.54

ВОНЗЭС

5,849.500.77%

0 1 3 8 7

Өнөөдөр Маргааш

22°C 23°C

12°C 10°C

Эдийн засагчид өрхийн амьжиргааг бодитоор дэмжих тооцоолол гаргажээ

Жирэмсэн эхнэрийнхээсанхүүг нөхөр нь шийдэх ёстой

Үзэсгэлэнт жүжигчин Р.Нандинцэцэг

9

13

17

Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг ₮1 сая, тэтгэврийг ₮820 мянгад хүргэх боломжийг танилцууллаа.

ZGM DAILY

FULL ENGLISH PAGE INSIDE

20-21

Ид шидийн үр дүн гэж хэзэээ ч байдаггүй. Харин өдөр тутмын энгийн ажлуудаа зөв системтэй хийх нь л чухал.

#61 $17.8 тэрбум

Алексей Мордашов, Severstal-ийн захирал, Оросын тэрбумтан

Миний бие эрчимт эмчилгээний багийг ахалж,

сэхээнд байгаа эдийн засгийг аврах үүрэг хүлээж байна

2

4

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

ЗГМ: СЭДЭВ

Энхрий үрсээ цаг бусаар алдсан эцэг, эхчүүд эрх баригч намаас хариуцлага нэхэж байна

НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН

6

Та маргааш ажлаасаа халагдвал битгий гайхаарай

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ02 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)

УЛС ТӨРБ.Энхжаргал, ЗГМ сонин

Миний бие эрчимт эмчилгээний багийг

ахалж, сэхээнд байгаа эдийн засгийг аврах үүрэг хүлээж байна

Ардчилсан намын дарга С.Эрдэнэ УИХ-ын 2020 оны сонгуульд тус нам олонх болж, ялалт

байгуулбал Ерөнхий сайдаар Ринчиннямын Амаржаргалыг томилно гэдгээ зарласан. Тэгвэл Ерөнхий сайд асан, Ардчилсан намын дэд дарга Р.Амаржаргал Монгол Улсын эдийн засгийн өнөөгийн нөхцөл байдал, цаашдын шийдэл гарцын талаар өөрийн байр сууриа илэрхийллээ.

Тэрбээр “...С.Эрдэнэ дарга улстөрчийн төдийгүй төрийн хүний ноён нуруу гаргаж, урд өмнө нь байгаагүй жишиг, улс төрийн соёл тогтоолоо гэж би дүгнэж байгаа. Миний хувьд энэ бол том итгэл, том хариуцлага. Улс орны эрх ашгийн үүднээс хэрэгтэй, зайлшгүй шаардлагатай гэдгийг ухамсарлан Ардчилсан намын шийдвэр, журмын нөхдийнхөө итгэлийг хүлээн авч байна...” гэв. Мөн цаашид

Нэг. Цар тахлаас үүдэлтэй хямрал Монголын эдийн засгийг бүрмөсөн цөхрүүлж, элгээрээ хэвтэх үү үгүй юу гэдэг асуудал тавихад хүргээд байна. Бодит байдал ямар байгааг сонгуулийн хийрхлийн улмаас олж харахгүй байна уу даа гэсэн санал надад төрж байна. COVID-19 дээр ган зуд нэрмээс болбол тун ч хүнд байдалд орно. Би зарим нэг тоо баримт дурдъя. Нүцгэн тоо худал хэлэхгүй байх. Эдийн засаг өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад -17.7 хувиар уналаа. Экспортын салбар 38.5, импорт 13.5, гадаад худалдааны нийт эргэлт 28.5, аж үйлдвэрийн үйлдвэрлэл 27.3 хувиар унчихаад байна. Өнгөрсөн дөрвөн сард Ажилгүйдлийн санд хандсан хүний тоо 43 хувиар нэмэгдсэн. Хөдөлмөр эрхлэлтийн тоог сүүлийн үед нийтлэхээ байлаа. Нууж байна. Төсвийн алдагдал 1.6 их наяд төгрөгт хүрлээ. Ний нуугүй хэлэхэд, сонгуулийн дараа тэтгэвэр, цалингаа тавьж чадахгүй байдалд хүрээд байна. Гадагш нь гаргаж худалдаагүй байхад дотоодын зах зээлд махны үнэ 20 мянга давчихлаа. Цар тахлаас үүдэлтэй энэ хямралыг давах 5.1 их наяд төгрөгийн хөтөлбөрийг Засгийн газар хэрэгжүүлж байгаа гэж зарласан. Гэтэл эдийн засаг -10.7 хувиар агшлаа. Нэг бол энэ их мөнгийг зарцуулаагүй, та биднийг хуурч байна. Эсвэл Засгийн газрын хөтөлбөр огт үр дүнгүй, байгаа онохгүй байна.

Олонх болсон Монгол Ардын Нам хүчээ нэгтгэж чадаагүй. Улсаа саарал жагсаалтад оруулаад зогсохгүй Европын Холбооны хар жагсаалтад нэмээд оруулсан. Ганц ч татвар нэмэхгүй гэчихээд есөн төрлийн татвар нэмсэн. Сүүлдээ хүүхдийн хадгаламжаас хүртэл татвар авч байна. Товчхондоо, эдийн засгийн байдал хүнд байна.

Хоёр. УИХ-ын сонгуульд орол -цож буй намуудын мөрийн хөтөл -бөрт цар тахлаас үүдэлтэй эдийн засгийн хямралыг хэрхэн давж-туулах талаар хөндөөгүй нь харам-салтай. Ганцхан Ардчилсан Нам мөрийн хөтөлбөртөө тусгасан. Тиймээс сон гуулийн дараах эдийн засгийн нөхцөл байдлын талаар хариуц лага үүрч байгаа хүчнүүд нэн яаралтай зөвлөлдөх хэрэгтэй байна. Би үүнд нээлттэй бэлэн буйгаа хэлье.

Гурав. Цар тахлаас гарах гарц шийдлийг 100 хоногийн дотор олж хэрэгжүүл гэсэн даалгаврыг АН, түүний олон мян ган гишүүнээр

Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрч-лөлтөөр Ерөнхий сайдын эрх гэхээс илүү үүрэг хариуцлага нь нэмэгдэж байна гэж би ойлгож байгаа. Энэ нөхцөлд Ардчилсан нам ард түмнээрээ зөвхөн хууль тогтоогчдоо төдийгүй Засгийн газраа давхар сонгуулах гэж бай-гааг та бүгд маань болгоно биз.

Тиймээс өсөлтийн Засгийн газрыг дэмжиж ард түмэн, сонгогч та бүхэн Ардчилсан Намын нэр дэвшигчдийг багаар нь дэмжиж, саналаа өгөөч хэмээн чин сэтгэлээсээ хүсэж байна. Би хийсэн ажлынхаа бүх хариуцлагыг хүлээх болно. █

Сонгуулийн дараа тэтгэвэр, цалингаа тавьж чадахгүй байдалд хүрээд байна

дамжуулан ард түмэн надад олго-сон. Зүйрлэвэл, миний бие эр-чимт эмчилгээний багийг ахалж, сэхээнд байгаа эдийн зас гийг аврах үүрэг хүлээж байна.

Энэ бүгдийн эх үүсвэрийг та сонирхож байгаа байх. Долоо орчим тэрбум ам.долларын экспорттой, гурван сая иргэнтэй эдийн засаг мөнгөгүй гэж байхгүй. Хуваарилалтыг л зөв хийх хэрэгтэй. Төсвөөс хуйвалдан, хулгайлагчдыг зогсоож, цээр-лүүлэн, төсвийн шударга, зөв хуваарилалт хийх болно. Энэ бол эдийн засгийн гэхээсээ улс төрийн сонголтын асуудал.

ЗГМ: ТОВЧХОН

ЕРӨНХИЙЛӨГЧ

Ерөнхийлөгч Х.Баттулга ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путинтай утсаар ярьж, өөрт нь болон ОХУ-ын ард түмэнд Аугаа Эх орны дайны ялалтын 75 жилийн ойн баярын мэнд хүргэлээ. Энэ удаа тэрбээр ялалтын 75 жилийн ойд биечлэн оролцох боломжгүй байгаа юм.

ШАГНАЛ Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Зэвсэгт хүчний Хяналт, шалгалт үнэлгээний газрын дарга Бригадын генерал Пүрэвийн Доржсүрэнд Хошууч генерал, Үндэсний Батлан хамгаалахын их сургуулийн захирал, хурандаа Пүрэвсүрэнгийн Жаргаланд Бригадын генерал цол тус тус олголоо.

ТОО

26.4Сая ам.доллар. Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банктай хамтран “Цар тахлын үед хариу арга хэмжээ авах нийгмийн хамгааллын төсөл”-ийг хэрэгжүүлэхээр шийдвэрлэлээ. Энэ хүрээнд Монгол Улс тус банкнаас Нийт 26.4 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээл авах юм.

ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТ Улсын хэмжээнд хөдөлмөрийн насны хүн амын 47.5 хувийг залуучууд эзэлж байна. Нийслэлд залуучуудын 39.2 хувь, орон нутагт 22.2 хувь нь л хөдөлмөр эрхэлж байгааг Засгийн газар хангалтгүй үзүүлэлт хэмээн үзжээ.

-Өнөөдрийг хүртэл аль нэг байгууллагаас Сонгуулийн ерөнхий хороонд нэр дэвшигчдийг цагдан хорих, баривчлах талаар ямар нэгэн зөвшөөрөл хүссэн албан бичиг ирээгүй. Тиймээс бид энэхүү шаардлагыг Сонгуулийн ерөнхий хорооны удирдлагуудад танилцуулна. Сонгуулийн санал авах үйл ажиллагаа ойртсон учир манай хорооны гишүүд санал авах байруудаар томилолттой ажиллаж байна. Гэхдээ би энэхүү шаардлагыг танилцуулаад хариу хүргүүлэх болно. █

ЭШЛЭЛ

Н.Бат-ЭрдэнэСЕХ-ны Хуулийн хэлтсийн дарга

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | УЛС ТӨР 03 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)

» Төсвийн тодотголыг хийж, төсвийн зардлыг ач холбогдлоор нь эрэмбэлнэ.

» Хэмнэсэн мөнгөө ААН-ийн орлогыг дэмжихэд чиглүүлнэ.

» Шинээр нэмэгдсэн есөн төрлийн татварыг цуцална.

» НӨАТ-ыг 10-аас таван хувь болгож бууруулна.

» Ажлын байр хадгалсан, шинээр буй болгож байгаа аливаа төслийг дэмжинэ. Том төслүүдийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлнэ. Тухайлбал, Зүүнбаянгийн төмөр замын бүтээн байгуулалт, Сайншандын аж үйлдвэрийн цогцолбор парк, гурван улсыг хамарсан “Талын зам” төсөл зэргийг үндэсний аж ахуйн нэгжүүдийн шууд оролцоотойгоор, тэдний эрх ашгийг ямагт нэгдүгээрт тавьж хэрэгжүүлнэ.

» Санхүүгийн салбар дахь хүүгийн мөлжлөгийг яаралтай зогсооно. Бизнес эрхлэгчид, малчид, эмч, багш нар ер нь монгол хүн бүр зээлийн хүүгийн боол байж таарахгүй гэж би үзэж байна.

» Нийтийн өмчийн хэлбэрийг дэмжиж, уулын баяжуулах “Эрдэнэт” үйлдвэр зэрэг төрийн өмчит компаниудыг хувьцаат хэлбэрт шилжүүлж, монгол хүн бүрд хувьцаа эзэмшүүлнэ. Баялгийн тэгш хуваарилалт, өсөлтийг өрх бүрд хүртээх зарчмыг тууштай баримтална.

» ЖДҮ эрхлэгчдэд жилийн гурван хувийн хүүтэй, барьцаагүй зээл олгож эхэлнэ.

» Хар, саарал жагсаалтаас энэ намартаа багтаан гаргаж, Монгол Улсын нэр хүндийг дэлхийд дахин сэргээнэ.

» Хууль иргэд, эрх мэдэлтэн хоёрт ялгаатай үйлчилдэг байдлыг таслан зогсоож, шударга ёс, хуулийн засаглалыг жинхэнэ утгаар нь тогтооно.

Р.АМАРЖАРГАЛЫН ХЯМРАЛААС ГАРГАХ

ХОНОГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ04 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) ЗГМ: СЭДЭВ

Э.Энхлүүн, ЗГМ сонин

Хүүхэд хамгааллын асуудлыг олон жилийн тур ш хөндөж, эрүүл8 аюулгүй орчинд

өсөж, хөгжих эрхтэйг хэн бүхэн сануулдаг. Гэхдээ биднийг ингэж “хоосон” цуурч байх зуур цэцэг шиг үрс цэвдэг нийгмийн золиос болж, харамсалтайгаар хорвоог орхисоор л байна.

“Сүхбаатар аймагт нэг настай хүүхэд бензин ууж амиа алджээ”, “Өсвөр насны дөрвөн хүүхэд тогтоол усанд живж нас барлаа”, “12 настай хүүхэд мотоциклийн ослоор бурхан болжээ”, “Хоёр хүүхэд сонгино түүж яваад хадан хясаан дээрээс унаж амиа алдлаа” зэрэг сэтгэл сэртхийлгэм харамсалтай мэдээг бид өдөр алгасалгүй сонсож байна. Дээр дурдсан харамсалтай хэргүүд сүүлийн хоёр сарын хугацаанд болж өнгөрсөн. Өөрөөр хэлбэл, ердөө хоёрхон сарын хугацаанд 10 орчим хүүхэд алтан амиа алдаж, аав, ээж нь шар махтайгаа хатаж сууна. Сайн мууг бүрэн таньж амжаагүй бяцхан амь хорвоог орхиж байгааг зөвхөн эцэг, эхийн хараа хяналттай холбож, үрээ алдаад, шаналж суухад нь тэднээс хариуцлага нэхэх нь хүнлэг бус.

Харин эрүүл, аюулгүй нийгмийг цогцлоож, хүнээ, хүүхдээ хамгаалах үүрэгтэй төрөөс хариуцлага, хариулт шаардах нь зүй.

2016 онд сонгогдохдоо хүүхэд хамгааллын чиглэлээр тодорхой тоо, дорвитой чиглэл бүхий амлалт өсгөн эрх баригч намын мөрийн хөтөлбөрийн хэрэгжилтэд дүгнэлт хийх цаг болжээ. УИХ-д 65 суудал авч, өнгөрсөн дөрвөн жилд төрийн сэнтийд заларсан

МАН-ыг эрх барьсан эхний гурван жилд 0-5 насны 3817 хүүхэд эндсэн бөгөөд энэ оны эхний таван сарын байдлаар бага насны 500 орчим хүүхэд хорвоог орхижээ

Энхрий үрсээ цаг бусаар алдсан

РЕДАКЦ ЗАР СУРТАЛЧИЛГАА ХАЯГ ДУГААРЫН УДИРДАГЧ

ЦАХИМ ХУВИЛБАР

Ерөнхий эрхлэгч Баатарын Дуламхорлоо

ЗөвлөхШатарбалын Даваадорж

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын Сугармаа Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн алба

Эдитор Б.ЭнхжаргалУтас: 99901621

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн албаЭдитор Б.БаяртогтохУтас: 99901532

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор Г.БаярсайханУтас: 99903574

Утас: 99903581

99903578

99907843

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг,

I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоот

Улсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131,

Факс: 70106065

Г.Баярсайхан

zgm.mn

ubinfo.mn

ТОДРУУЛГА & ЗАЛРУУЛГА Уншигч та манай сонины мэдээ,

нийтлэл, сурвалжилгатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай санал,

хүсэлт байвал› [email protected]

Утас: 99903584 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

МАН “БАГА НАСНЫ ХҮҮХДИЙН ОСОЛ, ЭНДЭГДЛИЙН ТҮВШИНГ ХОЁР ДАХИН БУУРУУЛНА, НЭГ АНГИД 30-ААС ДЭЭШ ХҮҮХЭД СУРГАХГҮЙ. ГУРВАН ЭЭЛЖЭЭР ХИЧЭЭЛЛЭЖ БУЙ СУРГУУЛИУДЫГ ХОЁР ЭЭЛЖТЭЙ БОЛГОНО” ХЭМЭЭН 2016 ОНЫ МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨРТӨӨ ТУСГАЖЭЭ.

ГУРВАН ЭЭЛЖЭЭР ХИЧЭЭЛЛЭЖ БУЙ ЕБС-ИЙН ТОО

2014-2015 22

2016-2017 32

2018-2019 38

2015-2016 24

2017-2018 25

0 5 10 15 20 25 30 35 40Эх сурвалж: gov.mn

бага насны 500 орчим хүүхэд хорвоог орхижээ. Энэ нь бага насны хүүхдийн нас баралтыг хоёр дахин бууруулна гэсэн тэдний амлалт молиго байсныг гэрчилж байна. Нас баралтын шалтгааныг уушгины хатгалгаа, төрөлхийн

хөгжлийн гажиг, осол гэмтэл тэргүүлж буй юм. Түүнчлэн хоол тэжээлийн дутагдалтай, цус багадалттай, эмгэг суурь өвчтэй эхчүүдийн хүүхэд ихэвчлэн эндэж байгааг Эрүүл мэндийн яамнаас гаргасан судалгаанд

хариуцлага нэхэж

МАН-ын мөрийн хөтөлбөрийн нэг хэсэг болсон “Эрүүл, аз жаргалтай эх, үрс” бодлогын хэрэгжилтийг статистик мэдээлэлд үндэслэн харьцуулж, уншигчдадаа хүргэж байна.

МАН-ын амлалт:“Бага насны хүүхдийн осол,

эндэгдлийн түвшинг хоёр дахин бууруулна”

Бодит байдал: Улсын хэмжээнд жил бүр 0-5

насны 1000 гаруй хүүхэд амь насаа алддаг гэсэн сэтгэл сэртхийлгэм статистик бий. Энэ тоог хоёр дахин бууруулах амлалт өгч, их хуралд 65 суудал авсан МАН хэлсэндээ хүрсэнгүй. Тодруулбал, тус намыг эрх барьсан эхний гурван жилийн хугацаанд 0-5 насны 3817 хүүхэд эндсэн бөгөөд энэ оны эхний таван сарын байдлаар

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 05 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)ЗГМ: СЭДЭВ

дурджээ. Ийнхүү эрүүл мэндийн болон нийгмийн хүчин зүйлийн улмаас жил бүр мянга, мянган хүүхэд хорвоог орхисоор байна. Хэрэв эрх баригч нам хэлсэндээ хүрч, эх, хүүхдийн асуудалд анхаарч, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг сайжруулсан бол энэ олон хүүхдийн амь эрсдэхгүй байж болох байлаа. Тэд бага

насны хүүхдийн осол, эндэгдлийг бууруулах чиглэлээр ганц, нэг уулзалт, зөвлөгөөн зохион байгуулснаас өөр дорвитой ажил хийлгүй өнөөдрийг хүрчээ.

МАН-ын амлалт:“Жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг

эрт үеийн оношилгоонд бүрэн хамруулж, эх нялхсын эндэгдлийн тоог багасгана”

Бодит байдал:Энэ амлалт мөн л хоосон үг,

худал хийрхэл байжээ. Учир нь сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд нярайн эндэгдэл 10 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна. Тодруулбал, 2016 онд бага насны хүүхдийн нас баралтын 54.8 хувийг нярайн эндэгдэл эзэлж байсан бол өнгөрсөн оны байдлаар энэ тоо 62.8 хувьд хүрчээ. Мөн 2016 оноос хойш бага насны хүүхдийн өвчлөл ч нэмэгдсэн байна. Тухайлбал хатгалгаа өвчнөөр өвдсөн хүүхдийн тоо 2016 онд 10 мянга байсан бол хоёр жилийн дараа 14 мянгад хүрч, өссөн аж. Түүнчлэн нярай эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ авч чадаагүй эндсэн тохиолдол ч мөн өссөн үзүүлэлттэй байна. 2016 онд амиа алдсан тав хүртэлх насны хүүхдийн 24.8 хувь нь гэртээ эндэж байсан бол 2019 онд энэ тоо 26.9 хувьд хүрч өсжээ.

МАН-ын амлалт:“Анги дүүргэлт хэт өндөр байгаа

сургууль, цэцэрлэгийн ачааллыг

МАН-ын амлалт дөрвөн жилийн хугацаанд нэгээр ч хорогдсонгүй, бахь байдгаараа...

МАН-ын амлалт:“Сургуулийг хүүхдэд аюулгүй,

эрүүл суралцах орчин болгоно”Бодит байдал:Сурагчийн ширээ, сандлын

хоорондох зай, анги танхимын агааржуулалт, гэрэлтүүлэг, ариун цэврийн өрөө, ундны усны эрүүл ахуй зэргийг журамласан байдаг ч сургууль, цэцэрлэгийн барилга хүрэлцдэггүй гэх шалтгаанаар хүүхдүүд өдийг хүртэл стандарт бус орчинд суралцсаар байна. Түүнчлэн анги танхимын агаарын температур 16-20 градус байх шаардлагыг ЕБС-иудын 36 хувь нь л биелүүлдэг аж. Мөн цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургууль, дотуур байрны ус, ариун цэвэр, эрүүл ахуйд тавих олон улсын стандартаар 30 эмэгтэй хүүхдэд нэг, 40 эрэгтэй хүүхэд тутамд нэг суултуур, мөн нэг угаалтуур ногдох ёстой. Гэвч дунджаар 70 хүүхэд нэг угаалтуур, 60 хүүхэд нэг суултуур ашиглаж байгаа нь өнөөх ариун цэвэр, эрүүл ахуйн стандарт хол байгаагийн илрэл юм. Түүнчлэн сургууль хөгжлийн

бэрхшээлтэй хүүхдүүдэд зориулсан ариун цэврийн өрөө, угаалтууртай байх журамтай ч дийлэнх сургуульд буюу 85 хувьд нь тусгай хэрэгцээт хүүхдэд зориулсан ариун цэврийн өрөө байхгүй.

Хүүхдийн сурч боловсрох, хөгжих гол байгууллага сургуулийн орчинд аюулгүйн хамгаалалт дээд зэргээр хангагдсан байх ёстой. Гэтэл сургуулийн орчинд хүүхэд бэртэж гэмтэх тохиолдол цөөнгүй гарсан. Тухайлбал, 2017 оны байдлаар 14,837 хүүхэд сургуулийн орчимд гэмтэж бэртсэн статистик бий. Мөн сургуулийн орчинд хүүхэд амь насаа алдах тохиолдол ч гардаг. Тодруулбал, 2018 оны зургадугаар сард 11 настай хүү сургуулийнхаа спорт талбайн хөлбөмбөгийн хаалганд даруулж, амь насаа алдсан харамсалтай хэрэг гарч байлаа.

МАН 2016 онд хэрэгжүүлэхээр гаргасан мөрийн хөтөлбөрийнх нь зөвхөн дөрвөн хэсэгт дүгнэлт хийж, ажлын хэрэгжилтийг тольдоход ийм байна. Одоо уншигч та тэдний амлаж буй бүхэнд итгэж чадах уу.

эцэг, эхчүүд эрх баригч намаасбайна

Хэрэв эрх баригч нам хэлсэндээ хүрч, эх, хүүхдийн асуудалд анхаарч, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг сайжруулсан бол энэ олон хүүхдийн амь эрсдэхгүй байж болох байлаа.

Сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд нярайн эндэгдэл 10 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна. Тодруулбал, 2016 онд бага насны хүүхдийн нас баралтын 54.8 хувийг нярайн эндэгдэл эзэлж байсан бол өнгөрсөн оны байдлаар энэ тоо 62.8 хувьд хүрчээ.

бууруулж, нэг ангид 30-аас дээш хүүхэд сургахгүй. Гурван ээлжээр хичээллэж буй сургуулиудыг хоёр ээлжтэй болгоно”

Бодит байдал:Нэг ангид 30-аас дээш хүүхэд

сургахгүй, бүх сургуулийг хоёр ээлжээр хичээллэдэг болгоно гэж мөрийн хөтөлбөртөө тусгасан мөн л хоосон үг байжээ. Одоогийн байдлаар улсын хэмжээнд ерөнхий боловсролын 800 гаруй сургууль бий. Өнгөрсөн дөрвөн жилд 18

сургуулийн 8500 гаруй хүүхэд гурван ээлжээр хичээллэж, өвлийн хүйтэнд, үдшийн бүрийгээр гэртээ харьдаг хүнд давааг давж ирсэн. Хэрэв амлалтдаа хүрсэн бол 50 хувиар бууруулж, гурван ээлжээр х и ч э э л л э д э г сургууль дан тоонд орсон байх ёстой байлаа. Мөн анги дүүргэлтийг 30-аас дээш хүүхэдтэй байлгахгүй гэсэн нь ч дөрвөн жилийн турш тэд чихэлдсээр ирлээ. Өнгөрсөн оны аравдугаар сард МХЕГ-аас ЕБС-иудад хийсэн шалгалтаар нийслэлд 40-60,

орон нутагт 50-52 хүүхэдтэй үйл ажиллагаа явуулж буй цэцэрлэг цөөнгүй байсныг тогтоосон. Мөн улсын хэмжээнд нэг ангидаа 45-аас дээш сурагчтай хичээллэж буй 23 сургууль байсан аж. Харин 2014-2015 оны хичээлийн жилд анги дүүргэлт хэт өндөр 22 сургууль байжээ. Ийнхүү сургуулийн ачааллыг бууруулж, суралцах таатай орчин бий болгох

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

Гэрэл зургийг Ж.Гэрэлчулуун

2017 оны байдлаар 14,837 хүүхэд сургуулийн орчимд гэмтэж бэртсэн статистик бий. Мөн сургуулийн орчинд хүүхэд амь насаа алдах тохиолдол ч гардаг. Тодруулбал, 2018 оны зургадугаар сард 11 настай хүү сургуулийнхаа спорт талбайн хөлбөмбөгийн хаалганд даруулж, амь насаа алдсан харамсалтай хэрэг гарч байлаа.


НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН

Та халагдсан… Өнөөдөр ажилтай байгаа

та маргааш ийм үгийг сонсож магадгүй. Бид нэг л өглөө ажилгүй болж, бизнес эрхлэгчид хэзээ мөдгүй дампуурахад бэлэн дайны үе шиг ээдрээтэй нөхцөлд байна.

COVID-19 вирусээр түрээ барьсан эрх баригчид Монголын бизнесийн орчныг өнгөрсөн хэдэн сар хайр найргүй дэвсэлж, дайсан мэт хэдэн зуугаар нь сүйрүүллээ. Хааж боогдуулж, хавчин гадуурхаж, хуурамч мэдэгдлүүдээр нэр хүндийг нь унагааж, хэд хэдэн удаа молиго үмхүүлж, иргэдийг ажлын байраар хангаж, эдийн засгийг нуруун дээрээ үүрдэг хувийн хэвшлийнхний амийг тасалсаар. Ингэж аж ахуйн нэгжүүдийг түймэрдсэнээрээ төр таны ажлын байрыг булааж, цалинг тас цавчиж байгаа.

Хөл хорионы улмаас ажилгүй болсон иргэдийн тоо 50 мянгад хүрснийг сарын өмнө МҮХАҮТ мэдээлж байв. Ирэх саруудад энэ тоо гэрлийн хурдаар өсөх нь дамжиггүй. Үүдээ нээгээд

МАНАЙ УЛСТӨРЧИД ВИРУСТЭЙ ХҮЧ НЭГДЭН АЖЛЫН БАЙРЫГ БООМИЛЖ, ИРГЭДИЙН АМЬДРАЛЫГ ҮГҮЙ ХИЙЖ БАЙНА.

Г.Байгал, ЗГМ сонин

ТА МАРГААШ АЖЛААСАА ХАЛАГДВАЛ БИТГИЙ ГАЙХААРАЙТөр өвчнөөс хамгаалах нэрийдлээр таны ажлын байрыг булааж, татвар төлөгчдийг боомилж байна

атлаа өөрсдөө хэдэн зуугаар нь иргэдийг цуглуулж, үнсэж үлгээд явна.

Мөрөөрөө ажлаа хийгээд гэр бүлээ тэжээх гэж буй монгол хүний ажлын байранд, Монгол

Улсыг улстөрчдөөс ч илүү нуруун дээрээ үүрдэг ху вийн хэвшилд эрх бариг-чид ийм эрээ цээр-гүй, илт дээрэнгүй хан даж болохгүй. Өвчнөөс хамгаалах нэрийдлээр таны ажлын байрыг булааж, татвар төлөгчийг боомилж буй нь Монголын эсрэг хийж буй нүгэл байлтай.

Өнгөрсөн нэг-дүгээр сараас эхлэн цаг үеэ мэдрээгүй, хэт сүржигнэн хөл хорио тогтоосноос д о т о о д ы н

сургалтын төвүүдийн 30 хувь нь амь тавьж, “амьсгал хураажээ”. Үүний цаана хэдэн зуун багш, ажилчид ажилгүй болж, хэдэн мянган хүний сурч боловсрох

бизнесийн орчинд нүүрлэжээ. “Ажилтнууддаа баяртай гээд хэлчихсэн. Хүмүүсийг ажилтай, орлоготой байлгах гэж, татвар төлөх гэж ингэж зовж байхаар зүгээр л бизнесээ орхиод, амьдралаа бодохоор шийдлээ”. Танил бизнес эрхлэгч маань гунигтай нь аргагүй ийн өгүүлж байна. Сүүлийн гурван жил хуруу, хумсаа хугалах шахан зүтгэж, бойжуулсан аялал жуулчлалын бизнес нь орлогогүй олон сарыг үдсэн тул итгэл алдаж, арга тасарсан залуу энтрепренер бууж өгчээ.

боломж хязгаарлагдсан. Улс орнууд иргэдээ ажилтай,

бизнесүүдээ орлоготой байлгахын тулд аль байдгаараа тусалж, эрвийх дэрвийхээрээ зүтгэж байна. Тэд эргэлтийн х ө р ө н г ө ө р г а ч и г д с а н бизнесүүддээ хөнгөлөлттэй зээл олгож, амь тариа хийн аварч байхад манай улстөрчид аймшигт вирустэй хүчээ нэгтгээд ажлын байрыг боомилж, иргэдийн амьдралыг нь үгүй хийх аж.

АНУ, Хятад гээд дэлхийн бараг бүх орон хувийн хэвшилдээ татаас олгож, төсвөөсөө дэмжиж байна. Тэд илүүдээ гарсан, хахаж цацсан хөрөнгө мөнгөтэйдээ бус нэг ч гэсэн иргэнээ ажилтай, орлоготой нь үлдээж, ажлын байрыг хадгалж үлдэхийн тулд хувийн хэвшилдээ байдгаа өгч байхад манайд тусална гэж чихэн дээр нь цэцэг ургуулаад, бизнес эрхлэгчдийг цөхөртөл нь молиго үмхүүлсээр.

Сүүлийн хэдэн сар захирлынхаа царай, компанийнхаа санхүүг эрх биш та анзаарч, гадарлаж байгаа байлгүй. Баргар царай, байдгаараа чангалсан компанийн төсөв Монголын

нэг, хоёрхон жил болж буй жижиг компаниудаас эхлээд Монголын чөлөөт эдийн засагтай нас чацуу, үндэсний толгой компаниуд хүртэл коронавирусийн үед барьц алдаж, ажилтнаа зуу зуугаар нь ц о м х о т г о л о о . Ажилгүйдэл хэмээх аюулын харан-га аврал өршөөл-гүй гээр Монголын эдийн засгийг боо-милж, иргэдийн амьдралыг сүйрүүлж байна.

А ж и л г ү й д э л Монго лын нийгмийг залгихад төр засаг тусал сан гэж болно. Засгийн газар виру сээр айл ган сүрдүүлж, эдийн зас гийн гол салба-руудыг гацааж, таны ажиллаж буй компанийн ашиг орлогыг үгүй хийж, дампуу-руулаад, эцэст нь таныг ажилгүй болгож байна. Ерөнхий сайд нь хүртэл дайн дажны байдалд байгааг сануулан, биднийг хорих

Монголбанк, МҮХАҮТ-ын хамтарсан судалгаагаар 10 бизнес тутмын ес нь COVID-19-ээс үүдсэн хөл хориогоор хохирол амсчээ. Зоогийн газар, жуулчны бааз, сургалтын төв гээд коронавирусээр “өвчлөөгүй” бизнесийн байгууллагыг Монголоос олох нь өвсөн дундаас зүү эрэхтэй адил амаргүй болж, дотоодын хувийн хэвшил бүхэлдээ талхлагдсан байна.

Төр засгийн шийдвэр болон COVID-19-ийн хавсарсан цохилтод өртсөн манай бизнесийн орчин “сэхээний тасаг”-т өнөө маргаашаа хүлээн хэвтэж байна. Тэдний дийлэнх нь ирэх саруудад бүрмөсөн амьсгал хураахгүйн тулд ажилтнаа цомхтгож, цалингийн зардлаа бууруулахаар төлөв-лөж байгаа аж. Албаныхны хийсэн судалгаанд оролцсон 10 бизнес эрхлэгч тутмын зургаа нь ажилтнаа цомхотгохоос өөр аргагүй болсноо учирлажээ. Магадгүй таны дарга, удирдлагад ч үүнээс өөр сонголт үлдээгүй байх. Харин түүний дараагийн сонголт нь та ч байж мэдэх юм.

Хагас жилийн турш корона-вирустэй амсхийх чөлөөгүй тэмцэж буй Хятад улс хүртэл гудамжинд хоол борлуулахыг хориглосноо эргүүлэн цуцалж, орлого олох иргэнээ урамшуулж эхэлжээ. Гэтэл Монголын төр иргэнээ ажилгүй, орлогогүй болгож, хувийн хэвшлийнхээ хоолойг боомилсон шийдвэрүүдийг сүүлийн хэдэн сар хэрэгжүүллээ. Үр дүнд нь та, би маргааш ажилтай байх эсэх нь эргэлзээтэй болж эхэллээ. Маргааш та ажлаасаа халагдвал битгий гайхаарай.

Зоогийн газар, жуулчны бааз, сургалтын төв гээд коронавирусээр “өвчлөөгүй” бизнесийн байгууллагыг Монголоос олох нь өвсөн дундаас зүү эрэхтэй адил амаргүй болж, дотоодын хувийн хэвшил бүхэлдээ талхлагдсан байна.


НИЙГМИЙН СОНИНЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 07 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)

Хятадын хориотой хотыг санагдуулам дунда д зу уны үеийн орд харш, эсвэл хот суурин

байсан ул мөр бүхий газар ОХУ-ын Тувагаас олдсон байна. Пор-Бажин буюу “Шавар байшин” гэж нэрлэгдэх уг газар Оросын нэгж Тувагийн алслагдсан нуурын төвд

Аугаа их эх орны дайны ялалтын 75 жилийн ойд зориулан “Монгол шуудан” ком паниас “Ялалтад тэ-мүүлсэн морьд” хөшөөний зураг бүхий маркийг анх удаа худалдаанд гар гав. Марк ны нэг тус бүрийн үнэ нь 800 төгрөг бөгөөд өнөөдрөөс марк цуглуу-лагчдын цуг луулгад зориулан худалдаалах гэнэ. Эх орны дайны ялалтын 70 жилийн ойд зориулан 2015 онд Монголын ард түмнээс бэлэглэсэн “Ялалтад тэмүүлсэн морьд”

хөшөө нь Москва дахь Мон голын Элчин сайдын яамны хашаанд хоёр жил болсон байдаг. Улмаар хоёр жилийн дараа дээрх хөшөөг Москвагийн ариун газар болох Хүндэтгэлийн дэнж дэх Ялалтын цэцэрлэгт хүрээлэнд байрлуулсан билээ. █

Д.Баярцэцэг, ЗГМ сонин

СИБИРИЙН АРАЛ ДЭЭРХ НУУЦЛАГ ГАЗРЫГ ИЛРҮҮЛЭВ

АНУ-ын Беллингхэмийн их сург уульд оюу тан солилцоогоор суралцахаар “Сэм Авга”-ын нутгийг зорьсон Б.Халиун коронавирусийн цар тахлын улмаас хүнд байдалд оржээ. АНУ-д коронавирусийн халдвар эрчимтэй тархаж байгаа бөгөөд үүний улмаас сургууль нь хаагдсан байна. Ингээд хоёрдугаар сард Монгол руу буцах ёстой байсан ч хил хаагдсаны улмаас өнөөдрийг хүртэл эх орондоо ирж чадахгүй байгаа аж. Орох оронгүй, мөнгөгүй болсон түүнд солилцоогоор хамт сурч байсан Хэйес хэмээх найз нь туслах аян өрнүүлж байна. Хоёрдугаар сараас хойш Б.Халиун Калифорни муж болон Чикаго хотод

найзуудынхаараа амьдарсан бөгөөд энэ сарын чартер нислэгээр нутаг буцахаар тооцоолсон ч тийз нь 2500 ам.долларын үнэтэй, дээрээс нь Сиэтл хотод гурав хоног хорио цээрийн дэглэмд байжээ. Тиймээс түүний найз Хэйес нь Б.Халиуны Монгол дахь тусгаарах байрны зардлыг олохын турш гурав хоногийн хугацаатай аян эхлүүлсэн бөгөөд үүгээр 1665 ам.доллар цуглуулсан байна. Б.Халиуны гэр бүлийнхэн зургаан сарын турш ямар ч ажил хийгээгүй тул санхүүгийн дарамтад орсныг Хэйес дуулгаад Go-FundMe хуудсаараа дамжуулан гэр бүлд нь туслах хандив цуглуулж байгаа гэнэ. █

Монгол оюутанд туслах хандивын аян өрнүүлжээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий команд лагч Х.Баттулга ээлжит зарлигаа буулгаж, хоёр хүнд цэргийн дээд цол хүртээв. Тодруулбал, бригадын генерал П.Доржсүрэн мөрдэсээ сольж,

хошууч генерал болсон бол Үндэсний батлах хамгаалахын их сургуулийн захирал, хуран-даа П.Жаргалан генерал цолт-нуудын эгнээнд албан ёсоор багтаж байна. Онцлог нь дээрх эрхмүүд төрийн ордонд бус Дор-

ноговь аймгийн Зүүнбаян сумын нутагт цэргийн дээд цолоо гардан авсан юм. Учир нь төрийн тэргүүн болон түүнийг дагалдах хүмүүс Зүүнбаян дахь төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажлын явцтай танилцаж яваа аж. █

“Ялалтад тэмүүлсэн морьд” марк гарчээ

байрлах жижиг арал дээр оршдог ба Монголын хилээс 32 км зайтай. Энэхүү газрыг нүүдэлчин монголчуудад эзлэгдсэн уйгурууд барьсан байж магадгүй хэмээн үзэж байгаа юм.

Сибирийн өмнөд хэсэгт орших Пор -Ба ж ин нь ойролцоогоор 30 га газрыг хамарсан газар нутагт 12 метр ханаар хүрээлэгдсэн 30 сууцын үлдэгдэлтэй олдсон

байна. Уг орхигдсон газрыг судлах ажлын хүрээнд ОХУ-ын парламентын гишүүн Сергей Шойгу 2007 онд археологчдыг шаардлагатай санхүүжилтээр хангах үүднээс Пор-Бажин соёлын санг байгуулсан байна. Судлаачид, археологичдын үзэж буйгаар уг газар нь дундад зууны үед орд харш, эсвэл цайз байсан байж болзошгүй ч тодорхой дүгнэлтэд одоо болтол хүрээгүй байгаа юм. █

Хошууч генерал, бригадын генерал нэмэгдлээ

НАР ХИРТЛЭЭ

Жилд нэг удаа тохиодог нар хиртэлт өчигдөр боллоо. Сар нь нарыг бүтэн халхалж чадахгүй учир нарны гол хэсэг нь харанхуйлж, үлдсэн хэсэг нь яг л галан тойрог шиг үзэгддэг. “Форбс” сэтгүүлийн тооцоолсноор

энэ жил сар хамгийн ихдээ нарны 99.4 хувийг халхалсан байна. Африк, Пакистан, Энэтхэг, Тайланд, БНХАУ-ын зарим хэсэгт нар бүтэн буюу 99-өөс дээш хувьтай хиртсэн бол зүүн Европ, Австралид хагас хиртсэн байна.

Харин манай улсад нарны 32.4 хувь нь халхлагдах үзэгдэл 14:19-16:35 цагийн хооронд үзэгдсэн бөгөөд оргил үе нь 15:19 цаг байсан гэнэ. Яг тухайн цагт нийслэлд бүрхэг байсан нь хиртэлтийг тод харагдуулаагүй аж. Нар хиртэлт

хамгийн тод үзэгдсэн Тайландын төв телевиз 40 гаруй оронд энэхүү байгалийн үзэгдлийг шууд дамжуулсан байна. Харин коронавирусийн хөл хорионоос үүдэн Тайландад ердөө хоёрхон гаднын агентлаг очсон гэнэ. █

Б.Мөнхзул, ЗГМ сонин

Алтны ханш(Сүүлийн 6 сард)

VI.19 1753.00

VI.IV.IIV.III.I III.II.I

1750.00

1700.001650.001600.001550.001500.00

Эх сурвалж: BBM


ЭДИЙН ЗАСАГ


АРИЛЖАА

25 Компани. Монголын хөрөнгийн бирж баасан гарагийн үнэт цаасны арилжаагаар 24 компанийн 1,238,911 ширхэг хувьцаа арилжлаа. Энэ өдөр есөн компанийн хувьцааны ханш өсөж, 10 компанийнх буурав.

ИНДЕКС

0.21 Индекс. ТОП 20 индекс 0.49 хувиар буурч, зах зээлийн үнэлгээ 2.45 их наяд төгрөг боллоо.

IPO

34.8 Хувь. “ЛэндМН ББСБ” компанийн хувьцаагаар баталгаажсан 100,000 төгрөгийн нэрлэсэн үнэтэй, нэг жилийн хугацаатай, жилийн 17 хувийн хүүтэй өрийн хэрэгслийг Хөрөнгийн биржээр нээлттэйгээр арилжаалж, нийт таван тэрбум төгрөгийн санхүүжилт татан төвлөрүүллээ. Тус үнэт цаасны анхдагч зах зээлийн арилжаанд 528 иргэн, аж ахуйн нэгж оролцож, нийт 67,424 ширхэг буюу 6,742,400,000 төгрөгийн үнийн дүн бүхий нийт 541 худалдан авах захиалга ирүүлсэн нь үнэт цаас гаргагчийн санал болгосон хэмжээнээс 34.8 хувиар давсан дүн юм.

ХӨРШ

0.5 Хувь. БНХАУ-ын Ардын банк эдийн засгийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан мөнгөний зөөлөн бодлого баримтална гэдгийг мэдэгдэв. Дотоод эдийн засагт ирэх дарамтыг саармагжуулахын тулд бодлогын хүүгээ 0.5-0.6 нэгж хувиар бууруулах хүлээлттэй байна.

ТӨЛӨВДэлхийн эдийн засгийн сэргэлтийн үйл явц тогт-вортой бус байх төлөвтэйг Goldman Sachs-ийн ерөнхийлөгч анхааруулсан. Цар тахлын нөлөөгөөр эдийн засаг энэ онд дөрвөн хувиар агших төдийгүй 2021 онд агшилт илүү гүнзгий байж болзошгүй гэжээ. Эдийн засгийн сэргэлт W хэлбэртэй өрнөвөл бэрхшээл дагуулна гэдгийг дурдсан байна.

9 11

11

Эдийн засагчид өрхийн амьжиргааг бодитоор дэмжих тооцоолол гаргажээ

П.Үржинлхүндэв: БНАСАУ-ын эдийн засаг хүнд байгаа

Цар тахлын үеийн тусламжийг танах шийдвэр эсэргүүцэлтэй тулгарав

Дэлхийн инновацын төв болох $14 тэрбумын төлөвлөгөө

10

Унц алтны ханш энэ сарын байдлаар 1700-1750 ам.долларт хэлбэлзэх болов. Энэ нь 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 31 хувиар өссөн үзүүлэлт юм.

Б.Баяртогтох, ЗГМ сонин

Алтаа ахиухан худалдан авч чадвал валютын ханшийг торгоох боломж хол биш

Алт үнийн өсөлтөөр тэргүүлсэн хэвээр байна

Төв банк энэ он гарснаас хойш 6.8 тонн алт худалдан авчээ. Оны эцэст нийт дүнгээр 20

гаруй тонн алт ху дал дан авч чадвал уруудаж буй валютын албан нөө цөө зузаалах боломж байна. Манай улс алтны бор луу-лал таас жилд ойролцоогоор 600-700 сая ам.доллар олдог. Тэгвэл үүнийгээ өнөө жил ахиулах найдвар нь алтны үнийн өсөлт болж байгаа юм. Төгрөгтэй харь цах ам.долларын ханш 2819.57 төгрөгтэй тэнцэж, бүх цаг үеийн дээд түвшинд хүрээд байна. Ийм ээдрээтэй үед алтаа л дотооддоо ахиухан худалдан авч чадвал валютын ханшаа торгоох боломж хол биш.

Дэлхийн эдийн засагт хямрал, хүндрэл, тодорхой бус байдал үүсэхтэй зэрэгцээд алтны ханш огцом өсдөг. Тэр жишгээр алтны ханш зургаан улирал дараалан чангарлаа. АНУ, Хятадын харилцаа хүйтэрч, худалдаа, хөрөнгө оруулалтын орчны эрсдэл нэмэгдэж, олон улсын зах зээлд тодорхой бус байдал гүнзгийрсэн нь алтны үнэ өсөх үндсэн шалтгаан болж байна.

Унц алтны ханш энэ сарын байдлаар 1700-1750 ам.долларт хэлбэлзэх болов. Энэ нь 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 31 хувиар өссөн үзүүлэлт юм. Эдийн засгийн хүндрэл цаашид удаашрах хэрээр алтны ханш зугуухан чангарах талтай. Дэлхийн нөлөө бүхий эдийн засгууд уналтаас тогтвортой байдалд шилжих хүртэл багагүй хугацаа зарцуулж болзошгүй байна. Он гарснаас хойш алтны үнэ даруй 10.3 хувиар өсжээ.

Дэлхийн эдийн засгийн ойрын төлөв бүүдийх тусам алтны ханш сэргэж байна. Ингэснээр энэ улирлын хамгийн өндөр өсөлттэй металлаар тодров.

Нөлөө бүхий эдийн засгууд их хэмжээний үндэсний валют зах зээлд нийлүүлэх болсноор алтны ханш огцом өсөж эхэлсэн. Энэ

үзэгдэл оны турш үргэлжилж магадгүй. АНУ болон Европын холбоо мөнгөний бодлогоо тэлж, төсвийн шинжтэй дэмжлэг, энэ чиглэлийн санхүүжилтээ нэмсэн. Баталгаатай хөрөнгө оруулалтын хэрэгсэл алт учраас үнэ өсөхөд COVID-19 цар тахал болон эдийн засгийн

уналт нөлөөлж байна. Хямрал даамжирч, цар хүрээ нь улам тэлсээр байвал алтны ханшийн өсөлт үргэлжилсээр байх нь дамжиггүй. Хүнд үеийг даван туулах баталгаа болдог алтны ханш сүүлийн найман жилийн түүхэн дээд түвшинд өнөөдөр хүрээд байна.

Тодруулбал, дэлхийн тэргүүлэх эдийн засаг АНУ-ын статистик

мэдээлэл гарс ны дараа алтны үнэ 2012 оноос хой-

ших оргил цэг буюу дө-рөвдүгээр сарын түв-

шинд дөхөж ир жээ. Үүнийг Bloomberg он цолж байсан

удаатай. АНУ-ын дөрөв дүгээр

с а р ы н үйлдвэр-

лэлийн үзүүлэлт 1919 оноос хойш байгаагүй хамгийн өндөр дүнгээр буурсан төдийгүй гуравдугаар сарын жижиглэн худалдаа огцом хумигджээ. Бизнесийн орчин муудаж, бараа бүтээг дэхүүний борлуулалт унаж, мөнгөний эргэлт саарсан нь хүмүүс их хэмжээгээр алт худалдан авахад нөлөөлж байна. Ням гарагийн арилжааны дараа алтны ханш 1753 ам.доллар хүрч,1.27 хувиар өсөв. АНУ-ын эдийн засгийн огцом уналт алтны зах зээлд гэнэтийн өсөлт авчирсэн нь энэ.


09ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)ЭДИЙН ЗАСАГ

Хөдөлмөрийн хөлсний доод

хэмжээг 2.4 дахин

нэмэгдүүлж 1САЯ

Тэтгэврийн доод хэмжээг 2 дахин нэмэгдүүлж

820 МЯНГА

ӨРХИЙН ОРЛОГЫН ТУХАЙ ХУУЛЬ-HOUSEHOLD INCOME LAW

Эдийн засагчид өрхийн амьжиргааг бодитоор дэмжих

тооцоолол гаргажээХөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг ₮1 сая, тэтгэврийг

₮820 мянгад хүргэх боломжийг танилцууллаа

Монголын Эдийн засагчдын клу-бийг санаач-лагч Э.Долгион өрхийн орло-

гыг 10 сая төгрөгт хүргэх бодит тооцооллыг өчигдөр танилцууллаа. Тэрбээр айл бүрд тулгарч буй асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор Өрхийн орлогыг дэмжих хуулийн төслийг эдийн засагчидтай хамтран боловсруулсан байна.

Олон улс дахь албан ёсны нэршил нь Household income law гэх Өрхийн орлогын тухай хуулийг зарим оронд “Ядуурлын эсрэг хууль” гэдэг бол өөр бусад улсад “Өрхийн хөгжлийн тухай хууль” гэдэг аж. Улсын хөгжлийн бодлогыг өрхийн орлогоор дамжуулан тооцоолох зарчмыг хуульчлан хэрэгжүүлэх шаардлагатайг тэрбээр онцолсон юм. Ингэснээр эдийн засгийн өсөлт хоосон тоо биш, бодит орлого болж иргэдийн гар дээр очих ба эс бөгөөс хууль зөрчсөний улмаас хариуцлага тооцох тогтолцоо бий болох юм.

Манай улсын стратегийн ач холбогдол бүхий 30 гаруй орд газрын нөөцийг Дэлхийн банк болон олон улсын шинжээчид судалж, нийт үнэлгээг гурван их наяд ам.доллар гэж тогтоосон. Энэ нь 3.2 сая иргэнд хувааж тооц вол нэг хүнд нэг сая орчим ам.доллар ногдох хэмжээний их мөнгө юм. Гэвч энэхүү баялгийн өгөөж иргэдийн гарт очиж, амьдралд нь бодит орлого болох боломжгүй мэт ойлголт өгсөөр. Учир нь төрийн эрх баригчдын тоо цоо судалгаагүй шийдвэрүүд, хуваарилалтын тэгш бус байдал, мэдээллийн хаалттай орчин иргэдэд хөшигний цаана юу өрнөдгийг тааварлах боломж олгодоггүй. Тэгвэл Өрхийн орло-гын тухай хууль баялгийн эзэн мон гол хүнд бодит орлого, өсөлт бий болох боломжийг нээж өгөх юм.

Өнгөрсөн жилийн Төсвийн хүрээний мэдэгдэлд манай улсын экспортын орлого 26 хувиар, аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар 85 хувиар өссөн тухай мэдээлсэн. Тэгвэл энэ өсөлт өрх бүрд очсон бол өнөөдөр медиан цалин 840 мянган төгрөг бус харин нэг сая төгрөгт хүрч, тэт гэв рийн доод хэмжээ 500 мян-гыг давах байв. Тэгвэл Өрхийн ор логын хууль гарснаар экс-пор тын орлогыг дөрвөн жилийн хугацаанд хоёр дахин нэмэгдүүлж 42.8 их наяд төгрөгт хүргэх бо лом жийг олж харжээ.

доод түвшнээс бага орлоготой өрхийг ядуурлын ангал руу унахаас урьдчилан сэргийлэх бодлого хэрэгждэггүй гэсэн үг. Сэтгэл байгаад хүсэх юм бол тэднийг дэмжих санхүүгийн олон төрлийн эх үүсвэрийг зорилтот бүлэгт хүргэх бо-ломжийг мөн дээрх хуулиар зохицуулах юм. Монголд гурван хүний нэг нь ядуу, ажилгүйдлийн тоо албан бус үзүүлэлтээр 300 мянгад хүрсэн энэ цаг үед зайлш-гүй хэрэгтэй хууль гэдгийг эдийн засагчид онцлон дэмжиж байна.

Өрхийн орлого хуулиар хамгаа-лаг даагүй өнөөгийн нөхцөлд гишүүн бүрд тохирсон ажлын байр, орлогын эх үүсвэр бий бол гох гүй байсаар амьдралаа арга цааж ирсэн том, жижиг бүх биз несийн 80 хувь нь эцэстээ дам-пуурч байна. Тиймээс нэг удаа-гийн аргацаасан мөнгийг халж, дэмжлэг, хамгаалалт шаард-лагатай өрхийг бодитоор тодор-хойлон Монголын нийт өрхийн 99 хувьд нь энэ боломжийг ашиг лах нөхцөлийг бүрдүүлэхээр су дал-гааны эхлэл тавигдаад байна.

Түүнчлэн экспортын орлогоор тэжээгдсэн эдийн засгийг энэ хугацаанд хоёр дахин өсгөж, 73.8 их наяд төгрөгт хүргэх боломжтой юм. Ингэснээр хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 2.4 дахин өсгөж, нэг сая төгрөг болгон, ахмадын тэтгэврийг мөн хоёр дахин өсгөж, 820 мянган төгрөг болгон нэмэгдүүлэх юм. Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 420 мянган төгрөг байхад дундаж цалин 1.2 сая төгрөг байгааг Үндэсний статистикийн хорооны мэдээллээс харж болно. Тэгвэл ажил эрхэлж байгаа хүний авч болох хамгийн бага цалинг нэг сая төгрөгт хүргэвэл дундаж цалин гурван сая төгрөг болох нь

зах зээлийн хууль юм. Тиймээс гэр бүлийн хоёрын цалин нийлээд сард зургаан сая төгрөгийн бодит орлого болж ирнэ. Ингэснээр хэрэглээгээ зохицуулж, илүү гарсан мөнгөөр нь өрхийн жижиг аж ахуй эрхлэн, хадгаламжаа ч зузаатгах боломж нээгдэх юм. Монголын дундаж өрхийн гэр бүлийн гишүүдийн цалин, ахмадуудын тэтгэвэр, бусад орлого нийлээд 10 сая төгрөгт хүрэх бодит боломжийг Өрхийн орлогын тухай хууль олгох аж.

Өнөөдөр манай улсад 700 гаруй хууль тогтоомж хэрэгжиж байгаа ч айл өрхийн орлогыг дэмжсэн, хамгаалсан нэг ч хууль байдаггүй нь харамсалтай. Амьжиргааны

Э.Батцэцэг, ЗГМ сонин

ӨНГӨРСӨН ЖИЛИЙН ЭКСПОРТЫН ОРЛОГО 26 ХУВИАР, АЖ АХУЙН НЭГЖИЙН ОРЛОГЫН АЛБАН ТАТВАР 85 ХУВИАР ӨССӨН. ТЭГВЭЛ ЭНЭ ӨСӨЛТ ӨРХ БҮРД ОЧСОН БОЛ ӨНӨӨДӨР МЕДИАН ЦАЛИН 840 МЯНГАН ТӨГРӨГ БУС ХАРИН НЭГ САЯ ТӨГРӨГТ ХҮРЧ, ТЭТГЭВРИЙН ДООД ХЭМЖЭЭ 500 МЯНГЫГ ДАВАХ БАЙВ.


Экспортын орлогыг 4 жилийн дотор 2 дахин нэмэгдүүлж

Эдийн засгийг 4

жилийн дотор 2 дахин

нэмэгдүүлж42.8 73.8ИХ НАЯДИХ НАЯД

Нэг өрх 5 ам бүлтэй гэж

үзвэл дундаж орлого 10САЯ

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ10 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) ЭДИЙН ЗАСАГ

П.ҮРЖИНЛХҮНДЭВ: БНАСАУ-ЫН ЭДИЙН ЗАСАГ ХҮНД БАЙГАА

Т.Элиса, Шинжээч

Үл ойлголцолд хүрээд байгаа хоёр Солонгосын нөхцөл байдал болон БНАСАУ-ын эдийн

засгийн талаар Монгол Улсыг тус улсад төлөөлж ажилласан Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд П.Үржинлхүндэвтэй холбогдож тодрууллаа.

-Хойд Солонгосчууд өмнө-дүүдтэй харилцах гол суваг болсон Кэсон дахь албаны байрыг дэлбэлснээс хойш хоёр улсын харилцаа тасарлаа. Одоо нөхцөл байдал ямар байгаа вэ?

-Умард Солонгосын Шилин буюу Кэсонд 2018 онд нээсэн холбооны байгууламж бол хоёр улсын бүхий л харилцааг зохицуулж байсан чухал ач холбогдолтой газар. Харамсалтай нь хэдхэн хоногийн өмнө Умардын зүгээс Өмнөд Солонгосоос харилцаагаа таслах шийдвэр гаргаж, тус байгууламжийг дэлбэлсэн. 2020 оны нэгдүгээр сарын сүүлчээр тус байгууламжид ирж, очин ажиллаж байсан Өмнөд Солонгосын 50 гаруй ажилтан COVID-19 халдварын улмаас буцсан бөгөөд түүнээс хойш хоёр Солонгос утсаар харилцаагаа үргэлжлүүлж байсан юм.

Тэр байгууламжийг дэлбэлэх үед хүний амь эрсдээгүй. Тус байрыг дэлбэлэхэд нөлөөлсөн байж болзошгүй гол хүчин зүйлийг судлаачид эдийн засагтай холбон тайлбарлаж байна. 2018 оноос хойш хоёр улсын төрийн тэргүүнүүд удаа

байсан ч АНУ болон түүний холбоотнууд, Олон улсын хамтын нийгэмлэгээс Умард Солонгост тавьсан эдийн засгийн хориг арга хэмжээ саад болсон. Өмнөд Солонгосын хувьд төсөл, арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэх сонирхол их байсан ч олон улсын эдийн засгийн хоригт баригдаад яаж ч чадаагүй.

-НҮБ-ын эдийн засгийн хоригоос гадна цар тахлаас үүдэлтэй хүндрэл БНАСАУ-ын эдийн засагт ямар нөлөө үзүүлж байгаа вэ?

-Эдийн засгийн том төсөл, хөтөлбөрүүд нь зогссон, гадаа-даас валют орж ирэх бүх урсгал хаагдсан. Мөн хэдийгээр коро-навирусийн халдварыг дотроо их алдаагүй ч эдийн засгийн харилцаатай улсуудад нь цар тахал гарсан учраас эдийн засаг нь хүнд байгаа.

-Цаашид нөхцөл байдал яаж өрнөх бол?

-Хоёр орныг холбож байсан холбооны барилгыг барихдаа Умард Солонгосын тал газрын асуудлыг шийдвэрлэж, БНСУ төсвөөсөө 14 сая ам.долларын санхүүжилт гаргасан. Өмнөд Солонгосын талаас гарсан мөнгө бол татвар төлөгчдийн мөнгө учраас нэхэмжлэх байр сууринаас хандах магадлалтай байна. Умард Солонгосоос Өмнөдөд дүрвэж очсон хоёр хүн өнгөрсөн хавар болсон БНСУ-ын парламентын сонгуулиар төрийн удирдлагад гарсан. Тэр хоёр хүн татвар төлөгчийн мөнгөнөөс гаргасан 14 сая ам.долларыг Хойд Солонгосоос нэхэмжлэх хуулийн төсөл боловсруулахаа мэдэгдээд байгаа. Энэ нь БНАСАУ-д таалагдахгүй нь мэдээж. Цаашид харилцааг улам ярвигтай байдалд оруулж, асуудлыг дэвэргэж болзошгүй. Угаасаа эмзэг байсан харилцаа өнөөдөр Солонгосын хойгт түгшүүртэй байдлыг хэвээр үлдээлээ. Одоогоор бүс нутгийн гол оролцогчид болох АНУ, Япон, ОХУ, БНХАУ энэ асуудалд байр сууриа илэрхийлээгүй байна.

Өмнөд Солонгос татвар төлөгчдийнхөө 14 сая ам.долларыг нэхэмжилбэл байдал улам хурцдаж болзошгүй

дараа уулзаж, зарим асуудлаар тодорхой тохиролцоонд хүрсэн. Гэвч тэр тохиролцооноос эдийн засгийн хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрүүд олигтой урагшлаагүй. Үүнд БНАСАУ-ын тал бухимдсаар байсан юм. Тиймээс бухимдлаа илэрхийлэх арга болгож холбооны байрыг дэлбэлсэн гэж үзэж байна.

-Эдийн засгийн ямар хөтөл-бөрүүд амжилтгүй болсон юм бэ?

-Тухайлбал, дэлбэрсэн холбооны байр байрлаж байсан хотод Чэсоны аж үйлдвэрийн парк байгуулах хоёр орны хамтарсан том төсөл хэрэгжиж байв. Тус хөтөлбөрийн хүрээнд

Өмнөд Солонгосын олон жижиг, дунд үйлдвэр салбараа нээж, тэнд нь Умард Солонгосын 50 гаруй мянган хүн ажиллаж байсан. Энэ нь БНАСАУ-ын гадаад валют олох чухал эх үүсвэр болж байсан юм. Гэвч тус хөтөлбөр зогсоод удсан. Мөн 1990-ээд оны эхээр байгуулсан Умард Солонгосын нутагт байрлах Кунганжуны аялал жуулчлалын баазыг сэргээх төсөл урагшлаагүй. Тус баазад 1998-2008 оны хооронд сая гаруй өмнөд солонгосчууд аялж, Умардын валютын нөөцийг нэмэгдүүлэхэд чухал ач холбогдолтой байсан юм билээ. Хоёр тал энэ мэт олон төслийг хэрэгжүүлэх сонирхолтой

ХЭДИЙГЭЭР БНАСАУ ДОТООДДОО КОРОНАВИРУСИЙН ХАЛДВАРЫГ ИХ АЛДААГҮЙ Ч ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХАРИЛЦААТАЙ УЛСУУД, БҮС НУТГИЙН ХЭМЖЭЭНД ЦАР ТАХАЛ ДЭЛГЭРСЭН УЧРААС ЭДИЙН ЗАСГИЙН БАЙДАЛ НЬ УЛАМ ХҮНДЭРСЭН.

Erdene Resource Development компани “Баян Хөндий” төслийн талбай дахь өрөмдлөгийн явцаасаа мэдээллээ. Тус компани Mid-Field бүсийн хүдрийн гол биетээс зүүн өмнө зүгт орших хэсэгт алтны шинэ бүс илрүүлсэн байна. Хэд хэдэн цооногт нүдэнд үзэгдэх алт тогтоогджээ. Үүнээс улбаалаад өндөр агуулга бүхий хүдрийн нөөцөө нэмэгдүүлэх боломжтой гэж үзэж байна. Сорьцын шинжилгээний хариуг III у л и р л ы н эхээр гаргах юм байна. Тус

компанийн хувьцааны ханш пүрэв гарагт Торонтогийн

Хөрөнгийн биржийн а р и л ж а а хаагдах үед хэлбэлзэлгүй, 0.3 канад доллар

байлаа.

Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банк Монгол Улсад 100 сая ам.долларын зээл олгохоор боллоо. Зээлийн тодорхой хэсгийг Азийн хөгжлийн банк санхүүжүүлэхээр тохиролцсон

байна. Тус санхүүжилтийг цар тахлын

үед хэрэгжүүлэх арга хэмжээнд зориулах нөхцөлтэй бөгөөд үүнээс өмнө тавдугаар сард Азийн хөгжлийн банк цар тахлын эрүүл мэндийн салбар болон эдийн засагт үзүүлж буй ноцтой сөрөг нөлөөг

бууруулах зорилгоор Монгол Улсад 100 сая ам.долларын зээл олгохоо мэдэгдэж байсан юм. Мөн Монгол Улс Олон Улсын Валютын Сангийн Шуурхай санхүүжилтийн хөтөлбөрөөр дамжуулан 99 сая ам.долларын зээл авахаар тохироод байгаа юм.

Алтны шинэ бүс илрүүлжээ

Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банкнаас $100 саяын зээл авна

ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТУУЛ УУРХАЙ

Б.Дашням, Шинжээч

Майничин Шимбүн сониноос зургадугаар сарын 20-нд явуулсан санал асуулгаар Японы Ерөнхий сайд Шинзо Абэгийн Засгийн газрыг дэм-жигч дийн тоо даруй есөн хувиар өсөж, 36 хувьтай боллоо. Засгийн газрын каби-нетыг үл д э м ж и г ч -дийн хэмжээ мөн есөн

хувиар багасан 56 хувьтай болжээ.

Сонгогчдын санал худалдаж авсан хэргээр өнгөрсөн долоо хоногт баривчлагдсан экс хууль зүйн сайд Кацүюки Кавай, түүний эхнэр Анри нартай Ерөнхий сайд холбоо-той нь цаашид “ноцтой” асуудал болно хэмээн санал асуулгад оролцогчдын 59 хувь нь үзэж байна. Харин оролцогчдын гуравны нэг нь уг асуудал Абэд бэрхшээл учруулж чадахгүй хэмээн

хариулжээ. Засгийн газраас

корона вирусийн цар тахал тархахаас сэр-гийлэн авч буй арга хэм жээг санал асуул-

гад орол цогч дын 25 хувь нь дэмж сэн бол

50 гаруй хувь нь дэмжсэнгүй. █

11ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)ДЭЛХИЙ

Дэлхийн инновацын төв болох $14 тэрбумын төлөвлөгөө

Японы Засгийн газрыг дэмжигчид нэмэгдлээ

Үнэмлэхүй уналтаас эдийн

засгаа эргүүлэн сэргээх эрчимтэй арга хэмжээ авч буй Сингапур улс COVID-19-ийн дараах дэлхий ертөнцөд инновацын хөрөнгө оруулалтаар тэргүүлэх зорилго тавилаа.

Сингапурын засгийн газар эрүүлийг хамгаалах, био анагаах ухаан, уур амьсгалын өөрчлөлт, хиймэл оюун зэрэг онцгой чухал салбарын шинжилгээ судалгааг дэмжихэд 20 тэрбум сингапур доллар буюу 14.3 тэрбум ам.доллар төсөвлөөд байгааг хот-улсын Ерөнхий сайдын орлогч Хен Сви Киат (Heng Swee Kiat) бямба гарагт телевизээр мэдэгдэв. Уг хөрөнгө оруулалт нь өдгөө боловсруулах эцсийн шатандаа яваа таван жилийн судалгаа, хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөөний бүрдэл юм.

Удахгүй болох сонгуулийн

Засгийн газар хүүхэд асрах үйлчилгээ эрхлэгчдэд олгодог цар тахлын үеийн тусламжаа энэ сараас

хуучин хэмжээнд нь багасгах гэж байгааг Австралийн Ерөнхий сайд Скотт Моррисон мэдэгдлээ. Сайдын мэдэгдлийн дараа асрах төвөөс нь хүүхдээ авах гэсэн эцэг эхчүүдийн утасны дуудлага, цахим захидалд дарагдсанаа Фрэнсис Кримминс ярьж байна. Эрх баригчдын шийдвэр “хүүхэд асрах салбарын хацар луу алгадсантай адил” хэмээн Канберра хотод хүүхэд асрах зургаан төв ажиллуулдаг YWCA-гийн ерөнхий захирал Кримминс үзсэн юм.

Австрали зарим салбарт онцгой нөхцөлийн тусламж үзүүлсэн нь цар тахлын тархалтыг хязгаарлахад амжилт олох нэг нөхцөл болжээ. Гэтэл өдгөө цар тахлын үеийн тусламжийн хөтөлбөрийг зогсоохоор болсон нь хөгжингүй орнуудад бэрхшээл учруулж эхэллээ.

“Нийтийн дэмжлэгтэй шийдвэр хэзээд зөв байдаг. Харин ийм шийдвэрийг хэрхэн цуцлах нь бэрхшээл” хэмээн Колумбын их сургуулийн эдийн засагч, урьд нь Японы Сангийн яаманд дээд алба хашиж байсан Ито Такатоши тайлбарлав.

Хоёрдугаар улиралд үнэмлэхүй муудсан эдийн засгийг аврахын тулд засгийн газрууд урьд өмнө үзэгдэж дуулдаагүй их хэмжээтэй тусламжийн арга хэмжээ хэрэгжүүллээ. Хямрал эхэлснээс хойш 11 их наяд ам.долларын санхүүгийн эх үүсвэр батлаад буй дэлхий ертөнц дахиад таван их наядыг

Цар тахлын үеийн тусламжийг танах

шийдвэр эсэргүүцэлтэй тулгарав

тулд “өргөн цар хүрээтэй тэнцвэр бариулах арга хэмжээ” чухлыг экспертүүд анхааруулж байна.

Одоогоор АНУ, Япон, Европ зэрэг хөгжингүй улс орон эдийн засгаа дэмжих үүднээс зардлаа ихэсгэх бодлого баримталсан хэвээр. Бараг тэг хувьтай хүү, мөнгөний хэт зөөлөн бодлого, тогтвортой өрийн зах зээлийнхээ ачаар эдгээр улс эдийн засгаа

стресс багатай дэмжиж чадсаар байгаа одоогийн нөхцөл мөнх үргэлжлэх боломжгүй.

Айл өрх, жижиг бизнес эрхлэгч-дэд олгож буй тусламжийг хэт яаруу зогсоох ёсгүйг АНУ-ын Холбооны Нөөцийн Системийн тэргүүн Жером Пауэлл түр тус лам жийн хөтөлбөрүүдийг зогсоох асуудлаар ширүүн маргаан өрнөж буй Конгресст саяхан уриалсан юм.

Энда Каррэн

БАРАГ ТЭГ ХУВЬТАЙ ХҮҮ, МӨНГӨНИЙ ХЭТ ЗӨӨЛӨН БОДЛОГО, ТОГТВОРТОЙ ӨРИЙН ЗАХ ЗЭЭЛИЙНХЭЭ АЧААР ЭДГЭЭР УЛС ЭДИЙН ЗАСГАА СТРЕСС БАГАТАЙ ДЭМЖИЖ ЧАДСААР БАЙГАА ОДООГИЙН НӨХЦӨЛ МӨНХ ҮРГЭЛЖЛЭХ БОЛОМЖГҮЙ.

өмнөхөн Сингапурын сайд нараас телевизээр явуулж буй цуврал нэвтрүүлгийн сүүлчийнх нь Ерөнхий сайдынх боллоо. Цар тахлын аюулаас сэргийлэх олон сарын хорионы дараа хот-улсын эдийн засгийг сэргээх ажиллагаа баасан гарагт хоёр дахь шатандаа шилжсэн юм. Ажлын байр шинээр үүсгэх явдал засгийн газрын тулгамдсан асуудал хэмээн Хен нэвтрүүлгийн үеэр тайлбарласан юм. Эдийн засагт үүсээд буй цохилтыг зөөлрүүлэхийн тулд 100 мянган ажлын байр шинээр

үүсгэж, сургалтад хамрагдах боломж бүрдүүлэх ёстой боллоо.

Сингапур улс дэлхийн худалдааны чухал төвийн статусаа цар тахлын үед ч хадгалж үлдэхийн тулд хүчин чармайлтаа дахин ихэсгэхээс өөр сонголт байхгүй. “Хаалттай байх нь бидний хувьд ердөө л төгсгөл” хэмээн сайд анхааруулав.

Швейцарын IMD бизнесийн сургуулиас гаргадаг улс орнуудын өрсөлдөх чадварын үнэлгээгээр хот улс аанай нэгдүгээрт орсон нь энэ долоо хоногт тодорсон юм. █

Сая сая хүн засгийн газраас дэмжлэг авахаар чармайж буй Канадын хувьд орчин үеийн түүхэнд нь тохиолдож байгаагүй адармаатай эдийн засгийн бодлого хэрэгжүүлэх цаг үе тулгараад байна.

төсөвлөхөөр хэлэлцэж буйг Олон Улсын Санхүүгийн Хүрээлэн (Institute of International Finance) тооцоолжээ. McKinsy & Co-гийн судалгаа гаар, энэ онд дэлхий даяар засгийн газруудын төсвийн алдагдал 11 их наяд ам.доллар, 2023 он гэхэд 30 их наядад хүрэх төлөвтэй байгаа юм. Цаашид эдийн засгийн өсөлтийг хангахын сацуу өр зээлийг торгоон хязгаарлахын

Английн хөлбөмбөгийн од Маркус Рэшфордын удирдлагаар өрнөж буй кампанид шахуулсан Их Британийн засгийн газар энэ зуны турш нэгдсэн вант улсын эмзэг давхаргын хүүхдүүдэд үнэгүй хоол олгох шаардлагад бууж өглөө. Өдгөө түр санхүүжүүлж буй 11 сая ажлын байрны цалингийн зардал хугацаа нь дуусах 11 дүгээр сар гэхэд 100 тэрбум фунт стерлинг давах төлөвтэй Их Британийн Сангийн яаманд энэ нь давхар дарамт болно.

Бизнес сэргэж эхэлсний ачаар тусламжийн зарим арга хэмжээг удахгүй зогсоож таарах ч ажлын байр дэмжих түр хөтөлбөрүүдийг цуцлах нь төвөгтэй байгааг Италийн Ерөнхий сайдын зөвлөх асан Фабрицио Пагани тайлбарлав. █

Мишел Жамриско Гарет Аллан

АНУ-ын Даллас хотын шоппинг молл дахь худалдан авагчид.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ12 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) АМЬДРАЛЫН ХЭМНЭЛ

Гэр бүлдээ дахин нэг гишүүн нэмэх сонирхолтой хүмүүс өрхийн төсөв, цагийн хуваарь зэргийг мөн тооцоолох шаардлагатай

Нохой бол хүүхдэд хариуцлагатай байх, бусдыг хайрлах, хамтран

ажиллах чадваруудыг суулгаж өгдөг багш юм. Хэрэв та бага насны хүүхдэдээ нохой авч өгөх хүсэлтэй байгаа бол өөрийн амьдралын хэв маягт хамгийн сайн тохирох үүлдрийг судлахыг зөвлөж байна. Зарим үүлдрийн нохой маш хөдөлгөөнтэй, эрч хүчтэй, тоглох дуртай байдаг. Ийм төрлийн нохойг өсвөр насныхан, эсвэл залуучууд тэжээхэд тохиромжтой. Харин бага насны хүүхэдтэй гэр бүл илүү тайван, хөдөлгөөн багатай нохой тэжээх хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, нас бие гүйцсэн хөгшин нохой гэсэн үг. Гэр бүлдээ дахин нэг гишүүн нэмэх сонирхолтой хүмүүс өрхийн төсөв, цагийн хуваарь зэргийг мөн тооцоолох шаардлагатай. Тухайн үүлдрээс нь шалтгаалан нохойн ааш авир янз бүр байдаг. Тиймээс анх удаа нохой тэжээх гэж буй хүмүүст зориулан хамгийн нөхөрсөг, хайр татам нохойнуудыг танилцуулж байна.

КАВАЛЬЕРЫН ХААН ЧАРЛЬЗ СПАНИЭЛЬ

Д.Баярцэцэг, ЗГМ сонин Кавальер бол Их Британиас гаралтай спаниелийн жижиг үүлдэр юм. 2000 оноос хойш АНУ-д алдартай болж, тус улсын хамгийн цэвэр цустай үүлдрийн 19 дүгээр байрт жагсчээ. Жижиг биетэй, нөхөрсөг, тайван, дөлгөөн зан авиртай уг нохой нь гэр бүлийн аль ч гишүүний хайрыг татаж чадна гэдэгт итгэж болно. Түүнчлэн торгомсог зөөлөн үс, сэтгэл булаам ухаалаг чанар нь Кавальерын хаан Чарльз спаниэльтай дагалдан ирж буй бонус юм.

БЕРНЕСИЙН УУЛЫН НОХОЙ

Уг үүлдрийн нохойг илүү шинэлэг зүйлд дуртай, том нохой тэжээх хүсэлтэй хүмүүст санал болгож байна. Швейцараас гаралтай уг нохой нь зөөлөн дөлгөөн зангаараа бусдаас ялгараад зогсохгүй хамгийн тайван нохойны нэгд тооцогддог. Эзэндээ үнэнч, байгалиасаа номхон дөлгөөн зан авиртай. Хүүхэдтэй маш зөөлөн харьцдагаас гадна хурдан нийгэмшдэг давуу талтай.

АЛАСКАН МАЛАМЮТСпитц төрлийн маш хүчтэй,

38 кг хүртэлх жинтэй ажилчин Аласкан Маламют нь сайхан сэтгэлтэй, үнэнч, зальтай боловч нэр хүндтэй нохой. Үслэг сүүл, соотон чихээрээ

бусдаас ялгардаг. Эрч хүчтэй, хөдөлгөөн ихтэй, өөрийгөө бусдын анхаарлын төвд байлгах дуртай энэ төрлийн нохдод сургуулилт хамгийн чухал байдаг.

БОСТОН ТЕРЬЕР

Бостон терьер үүлдрийн нохой нь АНУ-аас гаралтай бөгөөд маш ухаалаг гэдгээрээ алдаршсан. 2019 онд хамгийн алдартай цэвэр цустай үүлдрийн нохдын 21 дүгээрт жагсаж байв. Бостон терьер нь биеэр жижиг, хөдөлгөөн багатай тул орон сууцанд амьдардаг хүмүүс тэжээхэд тохиромжтой. Энэ үүлдрийн нохой бага насны хүүхэдтэй тоглох, өрөө хооронд

нь сайн мэднэ. Тус нохой нь нөхөр сөг байдлыг илүүд үздэг бөгөөд урт хугацаанд ган цааранг нь байлгахад тохиромжгүй.

БИШОН ФРИЗ

Францаас гаралтай Бишон фризийн хувьд гаднын хүн гэх ойлголт байхгүй, бүгдэд найзархаг ханддаг. Өмнө нь хэзээ ч уулзаж бай-гаагүй хүнтэй хүртэл эелдэг ханддаг хэмээн АНУ-ын нохой судлалын клуб тодорхойлжээ. Энэ төрлийн нохой нь хөг-жилтэй, сониуч байдлаараа гэр бүлд илүү аз жаргал, баяр баясал авчирна.

хэсүүчлэн алхах зэрэгт хамгийн дуртай.

ЛАБРАДОР РЕТРИВЕР

Хамгийн нэртэй үүлдрийн нэг. Үнэнч зан болон ажиллах чадвараараа алдаршсан тайван нохой. Бие нь өтгөн, богино үстэй. Түгээмэл өнгө нь шар, шаргал, хар хүрэн.

Лабрадор ретриверүүд идэвхтэй байдлыг илүүд үздэг, цэвэр агаарт зугаалах, тоглох дуртай, усанд сайн сэлдэг. Тэд сайхан сэтгэлтэй, уяхан, хүүхдүүдтэй маш эелдэг тоглодог. Танихгүй хүн болон бусад нохойнд сайн ханддаг. Эзэнд нь аюул тохиолдоход зайлшгүй аварна. Лабрадорууд шинэ дадлыг хурдан хүлээж авдаг бөгөөд сургахад хүндрэл багатай. Залуудаа үсчсэн зантай байдаг ч нас ахих тусмаа тайван болдог.

БЕАГЛЕ Өхөөрдөм, найзархаг,

хайр татам гээд олон сайн чана р агуулсан беаглийн уг гарал нь тодорхойгүй байдаг ч Их Британид XI зууны үед нэгдүгээр Уильям авч ирснээр

Бага насны хүүхэдтэй гэр бүл тайван, хөдөлгөөн багатай нохой тэжээвэл тохиромжтой

“Тийм” гэж хариулсан тохиолдолд 2 оноо, “үгүй” бол 0 оноо, заримдаа гэж хариулбал 1 оноо өгөөрэй.

1. Ажил хэргийн уулзалт хийх тохиолдолд хүлээх хэрэг гарвал сэтгэл чинь догдолдог уу?

А. Тийм Б. Үгүй В. Заримдаа

2. Эмчид үзүүлэхээ хойшлуулсаар байгаад бүр тэсвэрлэшгүй болохоор очдог уу?


3. Ямар нэгэн хурал зөвлөгөөнд илтгэл тавих, үг хэлэхдээ тэвдэх, эвгүйрхэх сэтгэгдэл төрдөг үү?


4. Таныг урд нь очиж үзээгүй газар руу томилолтоор явуулах гэвэл татгалзах оролдлого хийдэг үү?

А.Тийм Б. Үгүй В. Заримдаа

5. Сэтгэлийн зовлонгоо хэн нэгэнтэй хуваалцах дуртай юу? А.Тийм Б. Үгүй В. Заримдаа

6. Хэрэв танихгүй хүн гудамжинд танаас юм гуйвал зэвүүцдэг үү? А. Тийм Б. Үгүй В. Заримдаа

7. Та хүнд зээлүүлсэн мөнгөө сануулахаасаа зовдог уу? А. Тийм Б. Үгүй В. Заримдаа

8. Зоогийн газарт муудсан хоол авчирч өгвөл та юм хэлэлгүйгээр орхин гардаг уу?


9. Таны хажууд хүмүүс сайн мэддэг асуудлаар чинь буруу алдаатай юм хэлэлцэж байвал маргаанд орохгүй дуугүй байж чадах уу?


10. Өөрийн үзэл бодлыг ярихаас илүү бичгээр илэрхийлэх дуртай юу?


ХАРИУЛТ 5-аас доош оноо. Та хэтэрхий нүүрэмгий, яриасаг, олон үгтэй хүн. Та ямар ч хамаагүй хэрэгт оролцох дуртай. Түргэн зантай, хүмүүс тантай харилцахад хэцүү байдаг. 6-13 оноо. Та хаана ч өөриймсөг байдаг. Ямар ч асуудлаар, тэр ч бүү хэл өнгөцхөн мэддэг зүйлийн талаар ч дуртай ярьдаг. Ямар ч ажлыг гүйцэтгэхээр авдаг хэдий ч тэр бүр дуустал нь хийхгүй байх талтай учир үүнийг бодож үзэхэд гэмгүй. 14-18 оноо. Таны харилцах чадвар хэвийн хэмжээнд байна. Та янз бүрийн юманд санаа зоволгүйгээр шинэ ажил хэрэг эхэлж, хүмүүстэй танилцдаг. Тэгэхдээ та шуугиантай хүмүүст дургүй, олон үг яриа танд эвгүйцэл төрүүлдэг. 19-24 оноо. Та нийтэч, танихгүй газарт итгэлтэй байж чаддаг. Таны хэл ярианд бусдыг дооглох нь заримдаа ямар ч үндэсгүй байх талтай ч үүнийгээ засаж болно. 25-29 оноо. Та зожиг, үг дуу цөөнтэй, ганцаараа байх дуртай. Тиймээс та найз нөхөд цөөнтэй. 30-32 оноо. Таны харилцааны чадвар их сул юм. Үүнээсээ болж та их зовдог. █

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 13 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)СЭТГЭЛ ЗҮЙ

Г.Санжааханд, ЗГМ сонин

СОНЖОО

Таны бусадтай харьцах чадвар хэр вэ?

“Засгийн газрын мэдээ” сонин мэргэжлийн сэтгэлзүйчтэй хамтран бэлтгэдэг ээлжит зөвлөгөөгөө хүргэж байна. Энэ удаа Өмнөговь аймгийн Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газрын дарга, сэтгэл судлалын докторант Б.Эрдэнэцэцэг уншигчдын асуултад хариуллаа. Хэрэв танд сэтгэл зүйн тулгамдсан асуудал байвал манай сонинд хаяглан ирүүлээрэй.

НАЙЗ ЗАЛУУ МААНЬ НАМАЙГ ХАРДАХГҮЙ БАЙНА

-Би найз залуутайгаа хоёр жил болж байна. Гэтэл энэ хугацаанд намайг ерөөсөө хардаж байгаагүй. Хардуулах гэж оролдож үзсэн ч тоохгүй юм. Надад хайргүй болохоороо хардахгүй байгаа юм болов уу?

-Хайр бол бие биеэ хүндэтгэж ойлгодог хамгийн төгс харилцааны хэлбэр. Танд итгэдэг учраас хардалтыг хүлээн зөвшөөрдөггүй байх. Хардалт бол үл итгэх, өөртөө итгэлгүй байдаг хүний зан чанар. Тиймээс танд итгэдэг хайртай залуугаа бүү гомдоогоорой. Итгэлцэл бол хайр хүндлэлийн хамгийн чухал илэрхийлэл шүү.

ЭХНЭР, НӨХӨР САЙН ЯРИЛЦВАЛ

ОЙЛГОЛЦОНО

-Яагаад бүх зүйлд эрчүүд буруутай байдаг юм бэ.

Эмэгтэйчүүд нөхрөө юугаар ч дутаахгүй байхад л болох асуудал. Анх болзож эхлэхэд өөртөө яаж анхаарал тавьдаг байсан тэр үе шигээ байх хэрэгтэй. Эхнэрээсээ авч чадахгүй зүйлээ өөр хүнээс авах нь буруу биш биз дээ.

-Гэр бүл болоод хамтран амьдарч л байгаа бол бие биедээ итгэж, ойлгож, юу хүсэж байгаагаа маш сайн ярилцдаг байх хэрэгтэй. Болж бүтэж байгаа зүйлийг нь сайшаан магтах, болохгүйг нь хэлж ойлгуулах нь эхнэр болон нөхөр хүний үүрэг. Гэтэл болохгүй байгаа зүйлийг нь хэлж ойлгуулахын оронд эхнэрээсээ авч чадахгүй тул өөр хүнээс авна гэж ярих буруу. Ярилцаж ойлголцохгүйгээр хэн нэгэндээ хүссэн зүйлийг нь өгнө гэдэг байж боломгүй зүйл. Тиймээс болохгүй байгаа зүйлийг нь эхнэртээ хэлж, алдаа дутагдлаа засахыг зөвлөөрэй.

ХҮҮХДЭЭ ХҮМҮҮЖҮҮЛЖ БАЙНА ГЭЭД ГАР ХҮРЭХ НЬ ЗӨВ ҮҮ

-Эхнэр маань хүүхдээ хүмүүжүүлж байна гээд байнга гар хүрэх юм. Энэ нь бүр зуршил болж байх шиг байна. Гар хүрэхгүйгээр хэлж ойлгуул гэхээр “тэгвэл өөрөө хүүхдээ хүмүүжүүл” гээд уурладаг. Бага насны хүүхдийг хэрхэн хүмүүжүүлэх ёстой вэ?

-Эхнэртэйгээ хүүхдээ хүмүүж-лэх талаар хамтдаа ярилцаарай. Уур бухимдалтай хүнээс уур уцаар, муухай үг хэллэг гардаг. Тэгэхээр та эхлээд эхнэртэйгээ тайван сайхан ярилцаж, гэр бүлийн халуун дулаан эерэг уур амьсгал бүрдүүлээрэй. Эх хүн хүүхдээ сайн хүн болгох гэж л шаардлага тавьж, хэлж байгаа. Харин хүмүүжлийн эерэг арга барилыг сонгоход таны оролцоо маш чухал. Аав нь хүүхэдтэйгээ ярилцдаг, сонсдог айлын хүүхэд илүү өөртөө итгэлтэй зорилго той

болж өсдөг. Тиймээс хүүхэдтэйгээ эелдгээр ярилцаж, эхнэртээ үлгэрлэ.

ЖИРЭМСЭН ЭХНЭРИЙНХЭЭСАНХҮҮГ НӨХӨР НЬ

ШИЙДЭХ ЁСТОЙ

-Эмэгтэйчүүд жирэмсэн болохоороо санхүүгийн асуу-далтай тулгарч, нөхрөө царай-чилдаг гэж боддог. Гэтэл нөхөр маань сүүлийн үед мөнгө өгөхөө больчихсон. Одоо гуйхаас ч залхаж байна. Жирэмсэн байх хугацаандаа санхүүгийн асууд-лаа хэрхэн шийдэх ёстой вэ?

-Хамгийн түрүүнд гэр бүлийнхээ орлогод нийцсэн зарлага гаргаж байгаа эсэхээ өөрөөсөө асуу. Байнга мөнгө нэхэх нь нөхөрт тань тааламжгүй санагдаж байгаа байх. Тиймээс зайлшгүй шаардлагатай байгаа зүйлийнхээ жагсаалтыг гаргаад, зөв зүйлд мөнгө зарцуулах гэж байгаагаа хэлж ойлгуулахад нөхөр тань ойлгох болно.

ЗАЛХУУРДАГГҮЙ ХҮН

ӨӨРИЙГӨӨ ХӨГЖҮҮЛДЭГ

-Би өөрийнхөө муу талыг бодож, өдөр бүр шаналдаг. Учир нь манай найзууд хэл сурч байна гэсэн. Гэтэл би хичээгээд ч анхаарал төвлөрөхгүй, өдөржин дэмий facebook ухдаг. Яаж өөрийгөө хөгжүүлэх вэ?

-Эхлээд хамгийн сайн хийж чадах зүйлээ тодорхойл. Өөртөө итгэлтэй болох, урам зориг авах зүйл хийж, зуршил бий болго. Ингэж байж өөрийнхөө үнэ цэнийг мэдэрч эхэлнэ. Мөн өөрийгөө сайн хөгжүүлж, мотивацлаг, инновацлаг байхыг зорьж, эрсдэлээс айлгүй бүхнийг тооцоолж, хүмүүстэй уулзаж найзлах боломж хайх хэрэгтэй. Одоо байгаа нөхцөл байдалдаа тааруулж залхууралгүй өөрийнхөө нөөц бололцоог дээд зэргээр шавхаж, өөрийгөө өөрчлөхийг зөвлөж байна. █

Жирэмсэн эхнэрийнхээ

санхүүг нөхөр нь шийдэх ёстой

14 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) НИЙГЭМ

Коронавирусийн халдвараас болоод бэлэн хувцасны борлуулалт 50-80 хувь буурчээ.

Борлуулалт буурах болсон гол шалтгаан нь их, дээд болон ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг орохгүй байгаатай шууд хамааралтай болохыг худалдагчид хэлж байсан юм.

Ямар ч үед үйлчлүүлэгчдийнхээ хөлд дарагдаж байдаг Бөмбөгөр худалдааны төв коронавирус гарснаас хойш сэлүүхэн байх болжээ. Үйлчлүүлэгчид нь эрс багассанаас болж бэлэн хувцасны борлуулалт 70 хувь буурсан аж. Тус төв эхэндээ түрээ сээ 30 хувь хөнгөлж бай-сан ч сар бүр арав арваар буу-руулсаар одоо 10 хувь хөнгөлж байгаа гэнэ.

Бөмбөгөр худалдааны төвийн худалдагч “Сургууль, цэцэрлэг орохгүй байгаатай холбоотойгоор орлого эрс багассан. 30 хувийн орлогоор амьдралаа залгуулж байна. Хөл хорионоос болоод нөхцөл байдал үнэхээр хүнд байна. Орлого багасахаас гадна хил хаасантай холбоотойгоор

Захиалсан бараа нь 15 хоногийн дараа ирж байгаа учир мөнгөө эргэлдүүлж чадахаа больжээ

“ӨӨРСДӨӨ ОЧИЖ БАРААГАА АВАХГҮЙ БОЛОХООР ХЯТАДУУД ГОЁ ЗУРАГ ХАРУУЛЧИХААД МУУ ХУВЦАС ЯВУУЛАХ НЬ ИХЭССЭН. НЭГЭНТ ИРСЭН БАРААГ БУЦААЖ БОЛОХГҮЙ БОЛОХООР ӨӨРСДӨӨ Л ХОХИРЧ БАЙНА” ГЭВ.

Г.Санжааханд, ЗГМ Сонин


бараагаа авч ирэхэд асуудал их гарах боллоо. Өөрсдөө очиж бараагаа авахгүй болохоор хятадууд гоё зураг харуулчихаад муу хувцас явуулах нь ихэссэн. Нэгэнт ирсэн барааг буцааж болохгүй болохоор өөрсдөө л хохирч байна. Мөн захиалсан бараа 15 хоногийн дараа ирж байгаа учир мөнгөө эргэлдүүлж чадахаа больсон. Юань өссөн учир зардал ч нэмэгдэж байгаа. Гэтэл бид бэлэн хувцасныхаа үнийг нэмж зарах бус 5-10 мянган төгрөгөөр хямдруулж байгаа нь бүр их алдагдалд оруулж байна” гэв. Тэрбээр түрээс, ажилчдын цалин зэрэг зардлаа төлөөд сард сая төгрөгийн ашиг олдог байжээ. Гэтэл одоо олох ёстой ашиг нь хасах зааж, өр болон хуримтлагдах болсон тул банкнаас авсан зээлээ гурван сараар хойшлуулахаас өөр аргагүй болсон аж.

Харин бэлэн хувцасны зах зээлд томоохон байр суурь эзэлдэг Тerranavo брэндийн хувьд орлого нь 50 хувиар буурчээ. Хороололд байрлах салбарын худалдааны ахлах зөвлөх О.Бямбасүрэн “Сургууль, цэцэрлэг орохгүй байгаатай холбоотойгоор хүүхдийн хув-цасны борлуулалт эрс багассан.

Эцэг, эхчүүд одоо хуучин хувцсаараа аргалж байгаад намар хичээл эхлэхээр шинэ хувцас авч өгье гэж хүүхдүүддээ хэлж байна лээ. Үйлчлүүлэгчдээ алдахгүйн тулд ойр ойрхон 50-80 хувийн хямдрал зарлаж байна. Хямдрал зарласан тулдаа л борлуулалт 50 хувьтай байгаа юм. Ажилчид маань борлуулалтаараа цалинж даг болохоор орлогоо дагаад цалин ч буурсан. Мөн ажиллах цаг ч багасаад нөхцөл байдал хүндхэн

л байна” хэмээлээ. Дүнжингарав худалдааны

төвийн хувьд орлого нь 80 хувь буурсан байна. Тус төвийн худалдагчид бэлэн хувцасны борлуулалт эрс буурсан талаар ам уралдан хэлж байлаа. 40 орчим насны эмэгтэй “Үйлчлүүлэгч үнэхээр муу байна. Нэг ч төгрөгийн орлого олохгүйгээр гэртээ харих өдрийн тоо нэмэгдсээр байгаа. Хүүхдүүдээ хоногийн хоолгүй болгочихгүйн тулд өөр ажил хажуугаар нь хийхээр болсон. Гэтэл лангуун дээр суух хүн олдохгүй хэцүү байна. Арга ядахдаа хамаатан садныхаа хүүхдүүдийг гуйдаг ч үйлчлүүлэгч байхгүй үед цагтаа онгойх хэрэг байхгүй гэж уурлаад 2-3 цаг л нээлттэй байлгах юм. Би завтай болохоороо 10-20 мянган төгрөг нь хаа юм гээд өглөөнөөс орой хүртэл нүдээ ширгэтэл хүлээн сууна. Хямдрал зарлаад ч борлуулалт нэмэгдэхгүй байна” хэмээн учирлалаа.

COVID-19 цар тахлын хөл хориог сунгасаар байгаа нь бизнес эрхлэгчдийн орлогод ихээхэн нөлөөлөх болсныг тэд хэлж байлаа. Мөн хил хааснаас болж бараа бүтээгдэхүүний үнэ улам нэмэгдэж, ихээхэн хохирол амсах болсон тул энэхүү дарамтыг хөнгөлж өгөхийг төр засгаасаа гуйсан юм.

Бэлэн хувцасны борлуулалт 50-80 хувь багасчээ

Гарал үүсэл нь тодорхойгүй 250 гаруй сая төгрөг хураан авчээИх хэмжээний бэлэн мөнгөтэй

хүмүүсийг саатуулсан гэх хэрэгт ЦЕГ-аас тайлбар хийлээ. Тус газрын хэвлэл мэдээллийн төвийн дарга, дэд хурандаа

Б.Баатархүү “Өчигдөр шөнө Хан-Уул дүүргийн 14 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт шалгалт явуулж гарал үүсэл нь тодорхойгүй 250 гаруй сая төгрөгийг хурааж авсан.

Одоо мөрдөн шалгах ажиллагаа үргэлжилж байна.

Их хэмжээний мөнгийг сонгуулийн сурталчилгааны үеэр тараахаар ашиглах гэж байсан

эсэх нь одоогоор тогтоогдоогүй. Хэрвээ мөнгийг хууль бус зүйлд ашиглах гэж байсан нь тогтоогдвол хуулийн дагуу хариуцлага хүлээлгэнэ” гэв.

ЦАГ АГААР Өнөөдөр баруун болон төвийн аймгийн ихэнх нутаг, говь болон зүүн аймгийн зарим нутгаар, 23-24-ний өдрүүдэд нутгийн төв хэсгээр, 25-нд нутгийн зүүн хэсгээр дуу цахилгаантай бороо орно.

ШИЙДВЭР БНХАУ-аас Монгол Улс руу далайн бүтээгдэхүүн оруулж ирэхийг түр зогсоох шийдвэрийг Улсын онцгой комиссоос гаргалаа. Тодруулбал, өнөөдрөөс долдугаар сарын 6-ны өдрийг хүртэл 14 хоногийн хугацаанд тус улсаас далайн гаралтай бүтээгдэхүүн импортоор оруулахыг түр хориглов.

НИЙСЛЭЛ

Геодези, усны барилга байгууламжийн газраас өчигдөр орсон түр зуурын хүчтэй аадар борооны улмаас Нарны гүүр, Ажилчны гудамж, 120 мянгат зэрэг байршилд тогтсон 850 тонн усыг соруулжээ.

ЗАМ ЗАСВАР Налайх дүүргийн 4.4 км замын хоёрдугаар хэсгийн хөдөлгөөнийг маргааш нээхээр болжээ. Нийслэлийн төсөв болон Замын сангийн хөрөнгөөр хийж буй Налайх-Чойрын чиглэлийн авто замын уулзвараас Төмөр замын 5 шар байшингийн баруун тал хүртэлх замын өргөтгөл, шинэчлэлтийн ажил дуусахад ийнхүү бэлэн болсон аж.

ЭРГҮҮЛ Онцгой байдлын ерөнхий газраас иргэдийг гол болон тогтоол усанд осолдохоос урьдчилан сэргийлж, авран хамгаалах зорилгоор долоон маршрутаар завьт болон хөдөлгөөнт эргүүл үүрэг гүйцэтгэж байна.


МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Коронавирусийн нийт тохиолдол 206 боллоо

Энэ сарын 20-ны өдөр улсын хэмжээнд 314 хүнд шинжилгээ хийхэд хоёр хүнээс коронавирус илэрчээ. Ингээд манай улсад зөөвөрлөгдөн ирсэн нийт тохиолдол 206 боллоо. “Алтанбулагийн боомтоор орж ирсэн 66 настай эрэгтэй орос жолооч болон Франкфуртын онгоцоор ирсэн 80 настай эмэгтэй, зорчигчоос коронавирус илэрсэн. Одоо ХӨСҮТ-ийн эмчилгээнд орсон” хэмээн ХӨСҮТ-ийн ерөнхий захирал Д.Нямхүү хэлсэн юм. Мөн долоон хүн эдгэрч дараагийн шат руу шилжсэн гэх сайхан мэдээг дуулгав.

Америкт арьс өнгөөр ялгаварлан гадуурхах үзлийг эсэргүүцсэн жагсаал цуглаан өрнөх явцад япон бизнес эрхлэгчдийг ялгаварлан заналхийлэх, айлган сүрдүүлэх явдал гарах боллоо. Тухайлбал, Калифорни муж улсад өнгөрсөн долоо хоногт япон гаралтай буюу япончуудын эзэмшилтэй дэлгүүр, зоогийн газруудын цонхон дээр сүрдүүлэг бичсэн байв. Тэдгээрээс заримыг дурдвал “Үгэнд орохгүй бол бизнесийг чинь дэлбэлнэ. Та нар хаана амьдардгийг бид мэднэ”, “Нутаг руугаа зайл япон сар-магчингууд. Та нарыг харахаар бөөл жис цутгаж байна” гэх мэтээр бичжээ.

Калифорнийн баруун эргийн аялал жуулчлалын бүсийн Торренс хотод япончууд олноор суурьшиж, бизнес эрхэлдэг. Япон худалдааны цэгүүдийн эзэд үүнд ихэд гайхан балмагдаж “Энд анх удаа ийм юм харлаа. Америкт өрнөсөн “Хар арьстнуудын амьдрал чухал”

хөдөлгөөнтэй холбоотой байж магадгүй” хэмээн ярьж байна. Торренсод Ази гаралтай охид, эмэгтэйчүүдийг доромжлох явдал удаа дараа гарчээ. Лос-Анжелес дахь Японы консул иргэддээ хандаж маш болгоомжтой байхыг анхаарууллаа.

Япончууд үүнийг нийгмийн сүлжээнд янз бүрээр тайлбарлаж байна. Зарим комментийг дурдвал “Америк аюултай боллоо.

Япончууд Америкийн нийгмийн шударга ёс, ардчилалд урт хугацаанд дэндүү итгэжээ. Хүний эрх бодит байдал дээр ийм л байна”, “Ажиллах хүчний чөлөөт хөдөлгөөн, саадгүй цагаач-лал гэдэг энэ. Гадаадын хямд ажилчдын армид найдах хэрэггүй. Японы хүн амын өсөлтийг хангах ёстой”, “Энэ бол Америкийн төгсгөл... гадаадынхан Америк руу ирэх хэрэггүй хэмээн бичжээ.

COVID-19-ийн хоёр дахь давалгаанаас болгоомжлоорой

Дэлхий даяар Засгийн газрууд цар тахлаас хамгаалсан боловч э д и й н з а с г а а хямраасан хориг,

хязгаарлалтуудаа зөөлрүүлэх арга хэмжээ авч байна. Гэвч хоёр дахь давалгаа гэх хоёр үгээр илэрхийлэгдэх айдас хүмүүсийн тархинаас салсангүй. Жаахан намдсан ч коронавирусийн халдвар дахин улам хүчтэй дэгдэж, эрүүл мэндийн тогтолцоог сүйрүүлэн хөл хорионд оруулж магадгүй байна. Ази болон АНУ-д халдварын дахилт илэрч байгаа нь уг айдсыг улам дэвэргэлээ.

Хоёр дахь давалгаа гэдэг нь өвчлөл өнгөрсний дараа дахин тохиолдол илрэхийг хэлдэг. Цар тахал бол хүмүүсийн дархлаанаас давсан өвчлөлийн тархалт юм. Цар тахал ховор үзэгдэл боловч ханиад түүний хамгийн олон тохиолддог хэлбэр. Олон улс орон вирусийн халдварыг хязгаарлах арга хэмжээ авч тархалтыг удаашруулсан боловч дэгдэлт дахивал олон хүнд эрсдэл учирна. Тухайлбал, АНУ-ын Техас, Калифорни, Флорида муж улс хөл хориог цуцалсны дараа орон нутгийн чанартай дахилт ажиглагдлаа. Гэвч Америкийн Харшил ба халдварт өвчний үндэсний хүрээлэнгийн захирал Энтони Фоучи тус улсад коронавирусийн дэгдэлтийн нэгдүгээр шат дуусаагүй байна хэмээн мэдэгдэв. Азийн орнууд халдварыг хязгаарлах талаар илүү амжилтад хүрсэн ч Бээжингийн томоохон захаас эхэлсэн дэгдэлт дахин хатуу арга хэмжээ авахад хүргэж вирус дахин тархах нь гэсэн айдас түглээ. Хөл хориог яаран цуцалснаар шинээр дэгдэх эрсдэл үүсгэж болзошгүй ба улам

үе шаттай цуцалж, шат бүрийн дараа тест хийснээр дараагийн шатанд шилжихийг зөвлөж байна. Ямар ч тохиолдолд халдварыг хөл хориогүйгээр хязгаарлах гол арга бол тестийг өргөн хэмжээнд явуулж, контактыг ажиглах явдал гэж мэргэжилтнүүд онцолсон.

Эрүүл мэндийн байгууллагууд халдвар авсан хүмүүсийг илрүүлэн тусгаарлах, улмаар тэдний контактыг мөн илрүүлж тусгаарлах арга хэмжээ хэрэгжүүлэх хэрэгтэй. Ингэснээр хүн амын олонход коронавирусийн эсрэг сүргийн

дархлаа тогтох буюу вакцин бүтээх хүртэл хугацаа хожих юм. 2002-2003 онд Азид амьсгалын замын хурц синдром дэгдсэн боловч цар тахлын хэмжээнд хүрээгүй. Адил төрлийн коронавирусээс үүсгэлтэй байсан боловч Covid-19-ийн вирус шиг халдвартай байгаагүй. Орчин үед эбола өвчний халдвар үе үе гардаг боловч зөвхөн Африк тивийн цөөн улсаар хязгаарлагддаг. Үүнээс үзэхэд нэн шинэ түүхэнд коро-навирус шиг дэлхийг хамарсан тахал гараагүй учир хүн төрөлх-төн үр дагавар хийгээд хор хохир-лыг түгшин ажиглаж байна.

У.Насан, ЗГМ сонин

Сингапурын удирдагчид коронавирусээс үүдэлтэй нийгмийн хуваагдлыг ажлын байр бүтээх болон боловсролын шинэ санаачилгад тулгуурлан шийдвэрлэх гэж байна. Танхимын тэргүүн сайд Тарман Шанмугаратам “COVID-19 улс орнуудад гүнзгий хямрал үүсгэж байна. Тиймээс нийгмийн бодлогоо хоёр дахин эрчимжүүлж, ажлын байр, боловсрол, мэргэжлийн сургалт болон дэмжлэгийн арга хэмжээнд дэвшил гаргана” гэж мэдэгдэв. Тэрбээр “Сингапур дэлхийн эдийн засгийн уналтыг сөрж чадахгүй. Гэхдээ нийгмийн хуваагдал, туйлшрал, цөхрөл гэх мэт олон улсад гарч байгаа үзэгдлийг давж чадна” гэжээ.

Хот улсад энэ оны эхний

улиралд 25600 ажлын байр алдагдсан ба ойрын ирээдүйд байдал сайжрах төлөвгүй байна. Ноён Тарман ийм нөхцөлд ирэх жилээс шинээр 100 мянган ажлын байр бий болгож, мэргэжлийн с у р г а л т у у д з о х и о н байгуулахаа амлав. Сингапур түүнчлэн сургуулиудад оруулах хөрөнгөө өсгөж, нийгмийн ажилтан, багш нарын орон тоог нэмэгдүүлж байгаа аж. Ирэх оноос дунд сургуулийн бүх сурагчдад лаптоп буюу таблет олгохоор шийдвэрлэсэн нь төлөвлөгөөгөө долоон жилээр наашлуулсан алхам боллоо. Ноён Тарман доогуур орлоготой гэр бүлд олгох татаасыг өсгөхийн хамт бага цалинтай ажилчдын цалинг нэмэх арга замыг хайж байгаа хэмээн мэдэгдлээ.

АНУ-д япончуудыг доромжилж, дэлбэлнэ хэмээн заналхийлжээ

Сингапур коронавирусийг ажлын байр ба лаптопоор сөрнө

15ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)ЕРТӨНЦИЙН СОНИН

ОЛОНХ УЛС ОРОН ВИРУСИЙН ХАЛДВАРЫГ ХЯЗГААРЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭ АВЧ ТАРХАЛТЫГ УДААШРУУЛСАН БОЛОВЧ ДЭГДЭЛТ ДАХИВАЛ НОЦТОЙ ЭРСДЭЛ УЧИРНА.

хүчтэй дахин дэгдвэл хоёр дахь давалгаа эхлэх аюултай. Мөн сэрүүн уур амьсгал вирусийг сэргээж болзошгүй бөгөөд вирус мутацад орох боломжтой. Энэ бол үргэлж илэрч байдаг ханиадны нэг онцлог. 1918 оны сүүлээр испани ханиадны хоёр дахь дэгдэлт болж, тухайн үедээ цар тахлаар үхэгсдийн олонхыг авч одсон түүх бий.

Зарим судлаач коронавирус мутацад орсноор олонх хүний дархлааны систем танигдахгүй болж байгааг анхааруулж буй. Өөр нэг аюул бол коронавирус урьд нь халдвар аваагүй, дархлаа

тотоогүй хүмүүст халдварлах аюултай юм. ДЭМБ хөл хориог

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ16 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) СУРТАЛЧИЛГАА

17ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ГОО САЙХАН 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)

Н.Сийлэн, ЗГМ сонин

Мэргэжил бүхэн сайхан. Гагцхүү тэр мэргэжилдээ та л эзэн нь болж, эзэмшиж чадна гэдэг амжилт юм. Манай сургалтын төв таныг нас, хүйс харгалзахгүйгээр урьж байна. Таны зурдаг болон бүтээлч үйлийг бид хөгжүүлье. Мөн манай сургалтын төвийг төгссөн тохиолдолд ажлын байранд зуулчилж өгөх ба мэргэжлээрээ ажиллах хүртэл бид танд туслах болно.

Маникюр, педикюр /7, 14, 21 хоног/ Сормуус суулгалт, хими /7, 14 хоног/Нүүр иллэг массаж, арьс арчилгаа /14, 21,хоног/Вакс зөв хийж сурах сургалт /7 хоног/Нүүр будалт /14, 21, хоног/Косметик шивээсний сургалт /21 хоног/Мөн багц сургалт явуулж байна.

88016793Гоо сайхны сургалтЛиза салон[email protected]

Өглөө 09:00- 12:00Өдөр 13:00- 15:00Орой 17:00-20:00 ажиллана.

● Биеийн жин: 45 кг● Биеийн өндөр: 163 см● Биеийн харьцаа: 85:60:88● Орд: Матар ● Үсний өнгө: Хар ● Нүдний өнгө: Хар ● Мэргэжил: Жүжигчин ● Төгссөн сургууль: СУИС● Идэх дуртай хоол: Ази хоол ● Дуртай сүрчиг: Онцлох сүрчиг

байхгүй ● Дуртай өнгө: Улаан● Хобби: Чөлөөт цагаараа байнга

шинэ юм сурж, чадвараа сайжруулдаг

● Зорилго: Олон гайхалтай дүр бүтээх● Дуртай брэнд: Брэндэд ач

холбогдол өгдөггүй ● Баримталдаг зарчим: Нэг л

зангаараа байх ● Нууц авьяас: Байхгүй ● Үзэх дуртай кино: Аймшгийн кино ● Instagram хаяг: nandiuh0102● Гоо сайхны ямар бүтээгдэхүүн

хэрэглэдэг вэ: Өөрийнхөө арьсны онцлогт тохирсон бүтээгдэхүүн хэрэглэхийг хичээдэг. Ямар нэг брэнд гэж туйлширдаггүй

● Жингээ хэрхэн барьдаг вэ: Жингээ барих гэж санаа зовдоггүй. Жин нэмэх гэж маш их хичээж, эрүүл хүнс хэрэглэж байгаа

Энэ удаагийн “Гоо сайхан” буланд залуу жүжигчин Р.Нандинцэцэгийг онцолж байна. Тэрбээр “Асрагч аав”, “Насан туршдаа”, “Хөхөөний үүр” зэрэг дэлгэцийн олон бүтээлд гол болон туслах дүр бүтээсэн ирээдүйтэй жүжигчин билээ. Түүний гоо сайхны нууц нь өөрт тохирсон бүтээгдэхүүн хэрэглэж, эрүүл хүнс идэх гэнэ.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ18 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) ЗАЛУУС

Зориулалтын мөсөн талбай, төр засгийн дэмжлэгийн аль аль нь үгүй ч Монголын хоккейчид өвлийн

спортод эх орныхоо нүүрийг тахалсаар олон жилийг үдэж буй. Тэд Азийн Challenge cup тэмцээний хошой аваргаар шалгараад зогсохгүй ДАШТ-д эх орноо төлөөлөн оролцох боломж бүрдэж, зэрэглэл ахих эрхийн үзүүрээс атгаж авахад ойрхон иржээ. Бөмбөгтэй болон шайбтай хоккейн “Отгон-Од” клубийн гүйцэтгэх захирал, үндэсний шигшээ багийн тамирчин, ОУХМ Г.Тамирыг “Залуус” буландаа урилаа.

-Хоккейн спорттой хэрхэн холбогдож байв. Энэ түүхээр ярилцлагаа эхэлье?

-Хүүхэд нас маань 15-р хороололд өнгөрсөн. Хуучнаар орос 15 гэж нэрлэдэг байлаа. Оросууд маш их амьдардаг, олон котоктой болохоор тэр хавийн хүүхдүүд бүгд л гулгадаг байсан. Хувцастай, хувцасгүй тоглоод л. Заримдаа хүнээс гуйж гулгана. Удалгүй анхныхаа тэмцээнээс алтан медаль авч, тэр цагаас хойш энэ спорттой салшгүй холбогдсон.

-Урин дулаан цаг ирсэн байна. Хоккей бол өвлийн спорт шүү дээ. Манай улсад зориулалтын талбай, заал, энэ спортоор хичээллэх орчин нөхцөл тийм ч хангалттай бус. Дулааны улиралд бэлтгэл сургуулилтаа хэрхэн зохицуулж байна?

-Бидний хувьд өвлийн гурван сар л мөсөн дээр тоглодог. Зуны улиралд бол хөлбөмбөг тог лож, бэлтгэлээ базаадаг. Жишээ нь, манай хаалгач хөлбөмбөгөөр хи чээл лэдэг. Миний хувьд сагс тоглох, гүйх гэх мэтээр бие бялдрын бэлтгэл хийж, формоо алдах гүйг хичээдэг. Ер нь мөсөн дээр бэлтгэл хийх тэс өөр л дөө. Зөвхөн өвлийн саруудад мөсөн дээр тог лоод олон улсын тэмцээн уралдаанд оролцоход хүндрэлтэй байдаг. Бэлтгэлийн үеэр харанхуйд шайбаа харахгүй байх, утаа ихсэх, даарах гээд асуудлууд бий бий. Өвөл бол талбайгаа өөрсдөө бэлтгэдэг. Төмөр хусуураар цасыг нь хуссаныхаа дараа усалж, нимгэн зузааныг нь тааруулахаас л бэлтгэл эхэлнэ. Одоогийн байд-лаар коронавирусээс болоод амралтын байдалтай байна.

Т.Намуунболор, ЗГМ сонин

АРВАН ЖИЛИЙН ДАРАА АНХНЫ МЕДАЛИА ХҮРТЭЭД НУЛИМС АСГАРЧ БАЙЛАА

-Манай орон жилийн дөрвөн улиралтай. Зөвхөн өвлийн ули-ралд л бэлтгэл хийнэ гэхээр бэлтгэлийн форм, тамирчдын ур чадварт нөлөөлдөг байх?

-Бидэнд хүсээд хүсээд мөс байх гүй учраас өвөл л бэлтгэл хийнэ. Хажуугаар нь ажлаа хийдэг. Аж лын өдрүүдэд оройн цагаар бэлт гэл хийх жишээтэй. Дурдаад байвал олон бэрхшээл бий. Тэшүүрээ өм-сөж, гулгалтын техникээ сэргээх гэж багагүй цаг зарцуулна. Дээрээс нь хоккейн хувцас дунджаар 15-16 кг жинтэй. Хувцсандаа зохицож ядрахгүй болох, цохиур модондоо дасах гээд бэлтгэлийн эхэн үед маш их ядардаг. Арай гэж мөсөндөө дасаад, бэлтгэл жигдрээд тэмцээн уралдаанд оролцох гэхээр өвөл дуусчихдаг. Тэмцээнүүд ч бас гадаа талбайд болно. -30 хэмд тоглох чанга шүү дээ. Тэшүүр, шайб хагарна. Хэдийгээр өвлийн спорт гэж явдаг ч хувцас хэрэглэл нь хэт

“Отгон-Од” клубт харьяалагддаг. Манай клубийн хувьд талбайгаа барихаас өмнө газрын мар-гаантай байсан. Өөрсдийн эзэмшлийн котокоо алдаад олон жил болж байж асуудлаа шийдсэн. Газрын гэрчилгээ гурван ч удаа солигдлоо. Арай гэж гэрчилгээгээ батал-гаажуултал нийслэлээс дахиад л өөр хүнд өгчихдөг. Ер нь

газрын маргаан маш их гарна. Тог, усаа гуйна. Байрнуудын дунд болохоор “Оройн цагаар бэлтгэл хийлээ” гэж оршин суугчид нь уурлана. Энэ мэтчилэн асуудлууд их бий. Гэхдээ л чин сэтгэлээсээ хайртай, дуртай.

- Ү н д э с н и й шигшээ баг Азийн Challenge cup тэмцээний хошой аварга болсон. Энэ

бол хоккейн спортоор гаргасан монголчуудын түүхэн амжилт. Амжилт гаргахад нөлөөлсөн хүчин зүйл юу байсан бэ?

-2018 онд манай улсын шигшээ баг Сhallenge cup тэмцээнд анх

Хөлдөө тэшүүр өмсөж, тэнцвэрээ олно, гартаа цохиур барина, шайбаа онож гоол оруулна, хүнд хувцас өмсөөд хурдтай байхыг шаардана гээд хокейн спорт олон ур чадвар шаарддаг.

2018 онд манай улсын шигшээ баг Asian challenge cup тэмцээнд анх удаа түрүүлж, алтан медаль хүртсэн бол өнгөрсөн онд амжилтаа дахин бататгасан юм.

удаа түрүүлж алтан медаль хүртсэн. Өнгөрсөн онд амжилтаа дахин бататгалаа. Бид 2017 онд мөнгөн медаль, үүний өмнө дөрвөн жил дараалан хүрэл медаль хүртэж байсан. Амжилт

гаргахад нөлөөлсөн хамгийн том хүчин зүйл бол олон жилийн туршлага. Олон жил хичээллэсэн учраас бие биеэ харцаараа л ойлгодог. Манайд 20 гаруй жил тоглосон тамирчид бий.

-Та бүхэн Азидаа чамгүй амжилт үзүүллээ. Цаашид чансаа ахиж, дэлхийн аваргад оролцох боломжтой юу?

-Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцох боломж, нөөц

хүйтэнд зориулагдаагүй. Сүүлийн жилүүдэд хоккей өвлийн спорт гэхээсээ илүү заалны спорт болж хөгжиж байгаа.

Би Монгол Улсын хоккейн лигт хамгийн олон түрүүлсэн

ЗАЛУУСЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 19 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)

тамирчдад маань байгаа. Гэхдээ дэлхийн аваргад оролцох эрхийг өгдөг хэд хэдэн шаардлага бий. Тухайн улсын дотоодын лиг зургаан багтай, 500-гаас доошгүй хүний суудалтай хиймэл мөсөн талбайтай байх ёстой. Харамсалтай нь манай улсад зориулалтын талбай байхгүй учраас бидний хувьд ДАШТ хаалттай байна. Тун удахгүй мөсөн ордонтой болох учраас ДАШТ-д оролцох болов уу. Хувийн болон улсын зардлаар барьж буй хоёр байгууламж байгаа.

-Ямар ч спортод шинэ үе, залгамж халаагаа бэлтгэх хамгийн чухал. Хоккейн спор-тоор хэдэн наснаас эхэлж хичээллэвэл тохиромжтой вэ. Өсвөр үеэ хэрхэн бэлдэж байна?

-Олон улсын жишгийг харвал дөрвөн настайгаасаа эхэлж энэ спортоор хичээллэдэг. Дөрвөн наснаасаа хойш зур-гаан нас хүртлээ гулгаж сураад түүнээс хойш мод, шайб харь-цах болон техник тактикийн бэлтгэлүүд орж эхэлдэг. Ба гаа-саа бэлтгэгдсэн учраас тамирч-дынх нь ид амжилт 15, 16 нас хүрээд эхэлдэг гэж хэлж болно.

Анх клубтээ өсвөрийн тамирчид бэлтгэдэг байхад эцэг эхчүүд хүүхдүүдээ даарч хөрнө, ханиад томуу хүрнэ, бэртэж гэмтэнэ гээд явуулахгүй байх үе байсан. Уг нь ханиад томуу хүрэх биш харин ч дархлаатай, эрүүл чийрэг болгоно. Хоккей бусад спортыг бодвол онцлох зүйл ихтэй. Хөлдөө тэшүүр өмсөж, тэнцвэрээ олно, гартаа цохиур барина, шайбаа онож гоол оруулна, хүнд хувцас өмсөөд хурдтай байхыг шаардана гээд ур чадвар их шаарддаг. Бэлтгэл хийхээс хоёр цагийн өмнө талбайгаа өөрсдөө бэлд-дэг. Жишээлбэл, цасаа хусаж цэвэрлэнэ, усаа зөөж, мөсөө

бэлдэнэ гэх мэт. Энэ бүх бэлт-гэлээс хүүхэд тэвчээр хатуу-жилтай, эрүүл чийрэг болдог.

-Азийн аваргын төлөөх тог-лолтууд нэлээн ширүүн болсон. 2018 онд мөнгөн медаль авсан. Илт давуу хожиж байгаад хожигдсон шүү дээ. Эмиратад хожигдсон байх аа?

-Тийм ээ, Арабын Нэгдсэн Эмиратад хожигдсон. Мөнгөн медаль авдаг жил техник, ур чадвар, бэлтгэл сургуулилтын зөрүү бол харагдсан. Гаднын мэргэжилтнүүд ирж ажиллаж, бүх бэлтгэлийг нь хангасан байсан. Гэхдээ нэг шайбын зөрүүтэй л хожигдсон доо.

Өнгөрсөн оны Азийн аваргаар Филиппин, Тайланд Монгол гээд гурван орон аваргын төлөө тойрч тоглосон юм. Тойргоор тоглож байгаа учраас хэдэн шайб оруулсан бэ гэдгийг тоолдог. Тоолсон чинь гурван баг тэнцчихсэн. Гоолын тоо тэнцсэн учраас алдсан шайб тоолоход манайх хамгийн цөөн шайб алдсан байсан. Манай баг хэдэн гоол оруулах вэ гэдгээс эхлээд маш сайн судалж тоглосон. Өнгөрсөн жил Филиппинд нутгийнх нь дэвжээнд хожигдсон бол энэ жил ялалт байгуулсан.

-Томоохон тэмцээн урал-даанд оролцоход зарим талаар гаднын орны тамирчдаас техник, ур чадварын зөрүү ажиг лагддаг. Та бүхэнд хэр их мэдрэгддэг вэ? Ер нь манай тамирчдын давуу тал нь багийн ажил лагаан дээр түлхүү харагдсан.

-Гаднын тамирчдын гулгалт, дамжуулалт өгөх чадвар, техник монгол тамирчдаас яалт ч үгүй илүү. Манай тамирчид мэргэжлийн багшаар заалгаж байгаагүй, өөрсдөө хар аргаар л сурсан шүү дээ. Харин манайхан олон жилийн туршлагатай, нэг баг болж нэгнийгээ мэдэрч тоглох, ойлголцох тал дээр илүү гэж хэлж болно. Энэ зүйлсээр л дутуугаа нөхөж байна даа. Бас биеийн хүчний хувьд манайхан хооллолт, цаг уураас хамаараад илүү сайн байгаа нь анзаарагддаг. Мөн ямар ч багт сахилга бат, цаг барих чадвар, хувийн харилцаа, эмх замбараатай байдал гээд олон зүйл нөлөөлдөг. Манай багийнхан бэлтгэлээ тогтмол хийж, цагаа маш сайн барьдаг. Лигт тоглолгүй өнжсөн жилүүд ч бий. Тухайн баг хэр удаан оршин тогтнох, яаж амжилт үзүүлэх, амжилтаа бататгах уу гэдэг нь сахилга бат, багийн зохион байгуулалтаас маш их

шалтгаалдаг. -Монголд мэргэжлийн дас-

гал жуулагч байдаггүй гэсэн үг үү?

-Сүүлийн жилүүдэд багш, дасгалжуулагчид сайжраад харьцангуй хөгжиж байгаа. Ер нь тун цөөхөн байдаг.

-Манай тамирчид шайбтай хоккейгоос гадна бөмбөгтэй хоккейгоор хичээллэж чам-лахаар гүй амжилт үзүүлсэн. Бөмбөгтэй хоккей яг хэзээнээс

хөгжиж эхэлсэн бэ? -Бөмбөгтэй хоккей манай

улсад 2006 оноос хойш хөгжсөн. Шведээс дасгалжуулагч ирж, баг бүрдүүлж байлаа. Үүнээс хойш манай улс томоохон тэмцээнүүдэд тогтмол оролцож ДАШТ-ийн хэсгийн тэмцээнд хүрэл медалийн төлөө дөрвөн удаа ялагдал хүлээж байгаад 2017 онд Шведэд болсон тэмцээнээс дэлхийн анхны медалиа хүртсэн.

-Хамгийн их хүсэж, тэмүүлж байж авсан медаль шиг санагд лаа. Үнэ цэнтэй ч гэх юм уу. Дөрвөн удаа медалиас мултарна гэхээр харамсалтай байсан байх?

-Тийм шүү. Маш их бэрхшээлийг даван туулсан. 2016 оны ялагдал хамгийн харамсалтай байсан. ДАШТ-д оролцох гэж байж бид тав хоногийн турш галт тэргээр явсан. Тэр тэмцээнд явах зардал олдоогүй л дээ. Нэг өдрийн өмнө л галт тэргээр л явах зардал олдоо гээд тамирчдаа цуглуулаад явж байлаа. Ямар ч спортод галт тэргэнд тав хоног сууж явж байгаад том тэмцээнд ороод амжилт үзүүлсэн түүх байхгүй. Багийнхан маань маш их ядарсан. Хүрэл медалийн төлөөх тоглолтод манай баг Украйныг 5:2-оор хошуучилж байгаад сүүлийн 30 минутад яалт ч үгүй ядраад оноо тэнцэж байгаа юм. Ингээд цаг сунгаж тоглоод ялагдсан. Тийм болохоор бөмбөгтэй хоккейгоор арван жилийн дараа авсан хүрэл медаль маань үнэхээр үнэ цэнтэй байсан. Украйнд алтан гоолоор хожигдоод дараа жил нь Шведэд болсон тэмцээнд Японыг алтан гоолоор хожиж, авч үзээгүй, авъя гэсэн медалиа авсан тэр мөч хамгийн сайхан байсан. Арван жилийн дараа авсан болохоор нүдний нулимс өөрийн эрхгүй гарсан. Бүгд л уйлсан даа.

ТЭШҮҮРЭЭ ӨМСӨЖ, ГУЛГАЛТЫН ТЕХНИКЭЭ СЭРГЭЭХ ГЭЖ БАГАГҮЙ ЦАГ ЗАРЦУУЛНА. ХОККЕЙН ХУВЦАС ДУНДЖААР 15-16 КГ ЖИНТЭЙ. ХУВЦСАНДАА ДАСАН ЗОХИЦОЖ ЯДРАХГҮЙ БОЛОХ, ЦОХИУР МОДОНДОО ДАСАХ ГЭЭД БЭЛТГЭЛИЙН ЭХЭН ҮЕД МАШ ИХ ЯДАРДАГ. АРАЙ ГЭЖ МӨСӨНДӨӨ ДАСААД, БЭЛТГЭЛ ЖИГДРЭЭД ТЭМЦЭЭН УРАЛДААНД ОРОЛЦОХ ГЭХЭЭР ӨВӨЛ ДУУСЧИХДАГ.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ20 2020.06.22, MONDAY~№108 (1387)

AIIB provides first loan to MongoliaAIIB’s financing under the Program is a policy-based loan, co-financed with the Asian Development Bank (ADB).

NCCD: Confirmed COVID-19 cases totaled to 206Total of 314 citizens tested in two virology laboratories on June 20, of which 312 were tested negative for COVID-19, and the remaining two tested positive

ZGM DAILY

YOUTH REVOLUTION (2)

Bayarkhuu Dashdorj, Prof.

Look at the world. The 21st century is the “Youth wave”. Young people are making changes everywhere.

Look what are they doing to an old-fashioned, classical liberal Europe. Traditional methods, choices, elections, and voters have all been blown away by the tide of information age youth. I wonder what kind of magic Emmanuel Macron (born in 1977) and Sebastian Kurz (born in 1986) used to win. The French and the Austrians themselves were surprised. As an old man, I remember the magic of Donald Trump’s victory and the magic he used to rule his country and even the world. All traditional media and television were and still are entirely against Trump. However, he uses his magic weapon, Twitter, to decide in a matter of seconds, spread it around the world, get an immediate response, and immediately enforce his policy. On the other hand, isn't it the current political technology of the 21st century that traditional politics, institutions, politicians, many websites, and many TV stations are left behind? Even though Trump is in his 70s, he still seems to hold the key to the “Youth wave” century. Wouldn’t the United States and the whole world rush to catch up with him when he says and writes stupid things and makes wise decisions?

Try not to slip into the present but the history. The fact that the Prime Minister of Japan was in his early twenties after the Meiji Revolution does not mean that the Japanese did not have enough men. The revolutionary Red Guards and mariners who carried out the October Revolution were all young men. Mao’s Chinese “Cultural Rev-olution” was based on so-called “red guards” and “rebels.” They destroyed and rebuilt 600 million Chinese societies. Many revolu-tions that have taken place in the world in the twentieth century have all been caused by a wave of youth.

I am confident about the “Youth wave”, for I have experienced a great revolution to collapse a strong social system that has been established for 60 years. Young

people have carried out the Egyp-tian revolution.

In the same way, it is time for young people to lead the 2020 Par-liamentary Elections. If you want to get rid of those boring and ob-solete politicians, trust the young people you do not know! In 2020, they will overthrow a political sys-tem that has been frozen for 30 years and is no longer accepting change. The next option is to bring a whole new morning, new birth, and new progress to Mongolia in 2024.

I am confidently writing it since Mongolians have a lot of expe-

rience in achieving success and progress through the efforts of young people. Let me remind you of the wonderful story of the youth union that fired the threshold. They were the ones who wanted to make a recession in Mongolian society after the victory of the People’s Revolution. Take a look back at the revolution of the Year of the White Horse. The revolution was made by the youth. We know that there were very few (some don’t even have) middle-aged veterans in their fifties and sixties and only a few in their forties. Didn’t the young people of the time rule the MPRP, reform, and re-energize? Only young people led and built a healthy civil society movement. Many healthy civic clubs for young people with no political affiliation have sprung up in Mongolia (the capital) like mushrooms after a rain. They will wait patiently for the 2020 election.

I am concerned as I see a huge gap between today’s youth and us. They and our young generation are fed up with the vicious circle of “politicians are hopeless” and “people are desperate.” Today’s youth (new century) ignores our generation, occasionally curses and scolds, and criticizes the pol-

itics we have created and are cre-ating. (Parliament, party, election, constituency, award, merit, Tsed-enbal, social welfare, jobs, budget, city smoke, coal and so on) I can see and feel the absurdity. Each time they touched on a trivial topic, they would turn off the channel and say, “Oh! That’s enough!” with hatred. Call us a fool.

It’s not their fault at all. Do not blame them for not being educat-ed. They are educated. In a Mon-golian society that is very open, they were born masters of the social network. There are only a few topics youth talk and write about in social media. Sleep, eat, leisure-time, show, and sex. They will close the channel if another topic comes up. If the language slips into politics, every channel will be closed. I’m not talking about “closing the channel” referring to a TV show, but all communication. Because of this lazy politics, three generations have lost connection.

The thing is that Mongolian so-ciety has completely made our young people aged people be-tween 18-35 tired. Over 70 percent of them do not run in the election, and if they do, they will turn it upside down. They are the only

ones who can end the state of con-spiracy, theft, and corruption. The change is only postponed. Those 18-35-year-olds are people who live in their special world, and we need to get into it.

People in their forties tell us that our generation needs to leave pol-itics and they have become un-lucky in the meantime. It is not a lie. Young people are saying, “What have you been doing, that you could not develop your coun-try?”, “Why did your generation impoverish and degrade society?”, and “Stop now!”. Our generation is facing the dilemma of justice. Here, without distinguishing between the party, I am questioning people by generations. Youths are completely tired of the stagnant politics that does not move forward.

People aged 18-35 in Mongo-lia are the biggest part of the population. If only young people of that age are not able to car-ry out an electoral revolution in 2020, we will lose connection between them and the country. We need to give them a chance to raise their country sharply! To put an end to the endless talk about the country being rotten, we need to call on 18-35-year-olds to stand everywhere!

If you want to get rid of those boring and obsolete politicians, trust the young people you do not know

THE REVOLUTIONARY RED GUARDS AND MARINERS WHO CARRIED OUT THE OCTOBER REVOLUTION WERE ALL YOUNG MEN. MAO’S CHINESE “CULTURAL REVOLUTION” WAS BASED ON SO-CALLED “RED GUARDS” AND “REBELS.”

The Asian Development Bank (ADB) estimates in the upgraded forecast that Mon-golia’s economy will shrink by 1.9 percent this year. The situ-ation is worse than previously projected at 2.1 percent.

However, ADB is expect-ed to economy increases by 4.6 percent next year but it is unlikely to grow in the year before the pandemic. In ad-dition, there is a tendency to reduce the outlook in the fu-ture. Asian Development Bank noted that the pandemic could have several waves, as well as

risks of government debt and financial crisis.

Along with the pandemic, tensions between the United States and China have esca-lated, exacerbating the risk. Moreover, inflation, which is most tangible in citizens’ lives, is estimated at 6.4 percent this year. It is expected to reach 8.2 percent in 2021. In other words, it is slightly higher than the tar-get of the Bank of Mongolia. Leading financial agencies have warned that the econo-my will not recover in the near future. Furthermore, the revival policy is the main task of the subsequent government.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ZGM DAILY 21 2020.06.22, MONDAY~№108 (1387)

POLITICSPresident of Mongolia Battulga Khaltmaa holds a telephone conversation with President of the Russian Federation Vladimir Putin at the initiative of the Mongolian party. The two leaders praised the development of bilateral relations of strategic partnership

ECONOMYThe International Monetary Fund (IMF) released its gold reserves for central banks in May. The Bank of Mongolia's gold reserves fell 0.1 million ounces to 0.65 million ounces from a month earlier.

Import of automobiles decreased by 30.1 percent in the first five months of 2020, reports in the statistics of the Customs General Administration of Mongolia. Truck import decreased by 26 percent during the reference period.

As of June 10, Mongolia extracted 839,700 barrels of oil and exported 740,200 barrels, according to the Ministry of Mining and Heavy Industry.

Top 20 index drops 0.49 percent, to 16,203.99 points. MSE A index decreases 0.38 percent, to 7,945.65 points. MSE B index increases 0.37 percent, to 7,381.11 points. Market cap stands at MNT 2.45 trillion.

SOCIETYMinistry of Health (MOH), Japan International Cooperation Agency (JICA) and MOH have signed on the document agreed on implementing “the Project for Strengthening Post-Graduate Training for Medical Doctors and Nurses”.

On the occasion of the 75th anniversary of victory in the great patriotic war, Mongol Shuudan (Mongolian Post) JSC released a postage stamp featuring ‘War Horses’ monument.

ZGM: HIGHLIGHTS MINING

Top 20 index(by units)

15,914.8510k

15k

20k

25k

30k

Aminaa.U, ZGM Daily

Bayartsetseg.D, ZGM Daily

Erdene Resource Development Corporation (ERD) provided a drill-ing update for the company’s 100 percent-owned Khundii Gold Pro-ject. The current drilling program is designed to test for mineralization in zones classified as waste or low-grade stockpile material identified as having the potential to add signifi-cant value at the earliest stages of mining, the company said in a report.

Drilling has intersected two par-allel veins and alteration zones beginning within five meters of surface and continuing to the maximum vertical depth of the target area tested during this drill program, approximately 30 me-ters, and along a strike length of approximately 50 meters where it remains open.

From the northern extent of the mineralized zone, the target area is now expanded to a total strike length of 200 meters. The northern 50 meters has been tested by the current drilling program, and the

ERD updates drilling progress at Khundii

southern 50 meters was partially tested by previous trenching and drilling, leaving approximately 100 meters in the center untested.

“The current drill program has confirmed continuity of a new near-surface gold zone, southeast of

the main Midfield orebody, with mul-tiple intersections containing visible gold,” said Peter Akerley, Erdene’s President, and CEO. “The success of this drilling program demonstrates the potential for isolated gold inter-sections adjacent to the existing re-

serves to be expanded, which could add very-high grade resources in the near-surface. Samples have been collected and shipped to SGS Lab-oratories for analysis, with results expected early in Q3. Results will be used to plan future drill programs.”

SOCIETY

FINANCE

The Asian Infrastructure Invest-ment Bank’s (AIIB) Board of Direc-tors has approved a loan of USD 100 million to Mongolia to support its COVID-19 Rapid Response Pro-gram, which aims to mitigate the adverse health, social and econom-ic impacts caused by the pandemic and to alleviate poverty.

AIIB’s financing under the Program is a policy-based loan, co-financed with the Asian De-velopment Bank (ADB). The loan will provide budgetary support to the government’s countercyclical

During the Ministry of Health’s daily briefing, Head of National Center for Communicable Diseases (NCCD), Nyamkhuu Dulmaa an-nounced the recent condition of COVID-19 and test results. He said “Total of 314 citizens tested in two virology laboratories on June 20, of which 312 were tested negative for COVID-19, and the remaining two tested positive.” Specifically, 66 aged Russian truck drivers who came through Altanbu-lag border checkpoint and 80 aged senior woman who evacuated by Frankfurt charter flight had con-firmed as COVID-19 cases. Cur-rently, both infected people were being treated at NCCD.

Moreover, randomly tested 13 samples and nine patients who

NCCD: Confirmed COVID-19 cases totaled to 206

AIIB provides first loan to Mongolia

ADB lowers Mongolia’s economic

growth outlook to -1.9%

placed under quarantine in NCCD retested negative for COVID-19in-fection. All of seven citizens have been recovered and taken to the next level of observation after 20-37 days of treatment. Most of them were a student from Russian Mili-tary Institute who arrived through Altanbulag border.

The Government of Mongolia is responding proactively to manage the negative impacts of COVID-19, yet the country remains vulnera-ble to the pandemic. The Govern-ment estimated that 20 percent of the population, especially the poor and other vulnerable groups, are at high risk due to a strained healthcare system. Limited diver-sification of Mongolia’s economy also makes it particularly vulnerable to exogenous shocks, such as the COVID-19 pandemic, triggering a severe economic slowdown.

development expenditure pro-gram, which targets funding for public health, social protection for vulnerable groups, support to businesses, and fiscal stimulus

measures. The loan is provided under the

Bank’s COVID-19 Crisis Recovery Facility (CRF). This is AIIB’s first project financing in the country.

22 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) ЗГМ ЗӨВЛӨЖ БАЙНА

Зуны дэлгэр цаг бол хүн бүрийн тааваараа аялах нөхцөлийг бүрдүүлдэг улирал. Энэ жил халдварт

өвчнөөс болж гаднын орнууд руу аялах боломж олдохгүй байж мэдэх нь. Харин эх орныхоо үзэсгэлэнт газраар аялж алжаал тайлах эрх чөлөө бидэнд бий. Хэрэв та аялалд гарахаар төлөвлөж байгаа бол дараах зүйлсийг анхаараарай. Болж өгвөл аялах газрынхаа маршрутыг тодорхой гаргах нь чухал. Өтгөн ой, намгархаг газар буудаллаж амрах бол бага насны хүүхдээ байнга анхаарч байх хэрэгтэй.

Нялх болон бага насны хүүхэдтэй явж байгаа бол чийг нэвтрүүлдэггүй дэвсгэр, нарны тос, ээлжийн нарны малгай, гар ариутгагч шингэн хэрэг болно. Бага насны хүүхдэд заавал шинэ хоол хийж өгөх ёстой тул зөөврийн хөлдөөгч, харшил болон гүйлгэлт намдаах эм, өвчин намдаах лаа, эм, шумуулнаас хамгаалах тос авахаа мартуузай. Түүнчлэн машинд хэт удсан шингэн зүйл хүүхдэд өгч болохгүй анхаараарай. Боломжтой бол зургаагаас илүү цагийг замд бүү өнгөрүүл. Хүүхэд өөрөө хөдөлгөөнтэй байж үүнийхээ ачаар булчин нь ажиллаж, хурдан өсөж хөгждөг. Хөдөлгөөнтэй байна гэдэг тэдний анхдагч хэрэгцээний нэг. Удаан хугацаагаар суух нь хүүхдийн уурыг хүргээд зогсохгүй биеийн хөгжилд ч сөрөг нөлөөтэй. Тиймээс таалагдсан газраа зогсож, хүүхдээ машинаас буулгаж, амрааж тоглуулаарай. Мөн замд явах хугацаагаа хүүхдийнхээ унтлагын цагтай давхцуулахаар

Б.Гантиг, ЗГМ сонин зохицуулахыг хичээгээрэй. Хүүхдүүд ихэвчлэн өдрийн унтлагын цагтай байдаг. Тэр үетэй нь давхцуулж замдаа гарвал ээж, хүүхэд аль алинд нь амар байх болно. Мөн хүүхдэд ээж, аав байгаа газар аюулгүй гэсэн мэдрэмж буюу тухтай мэдрэмж төрдөг. Тиймээс тэдний хажууд ойрхон байх тусмаа таны хүүхэд тухтай байх учир хажуугийн сандалд нь аав эсвэл ээж нь суугаарай.

Хаа нэг тийшээ явган аялахыг

хүсэж буй хүнд зориулан дараах зөвлөгөөг хүргэе.

> Аяллын хугацааг нарийн төлөвлөх> Өөрийн эрүүл мэнд, биеийн байдалд дүгнэлт хийж, шаардлагатай тохиолдолд эмчид хандсаны үндсэн дээр аялалд гарах> Аяллын төлөвлөгөөг гаргах> Аялах газрын онцлог, цаг уурыг судлах> Ойр дотно хүмүүстээ аялах маршрут, дуусах хугацааг тодорхой хэлэх> Аялах үед гарах эрсдэлийг тооцоолж, урьдчилан сэргийлэх бэлтгэлийг хангах> Биед эвтэйхэн, хөдөлгөөн хорьдоггүй, ус чийгний хамгаалалттай хувцас бэлдэх> Хөнгөн бөгөөд шагайгаар давсан гутал сонгох> Синтефон хөнжил сэрүүн байдаг тул өдөн хөнжил сонгох> Уул болон бартаат замаар түших таяг авах> Үүргэвчиндээ хэрэгцээтэй зүйлс болох нэг ээлжийн халуун болон хүйтэнд солих

Зургаагаас илүү цагийг замд өнгөрөөвөл хүүхэд ядардаг тул таалагдсан газраа тэднийг буулгаж тоглуулах хэрэгтэй

Аялалд гарахаар төлөвлөсөн бол бэлтгэлээ сайтар базаагаарай

хувцас, усны сав, нарны шил, нарны тос, уруул өнгөлөгч, борооны цув, нарны малгай, хэрэгцээтэй эм зэргийг хийх> Явган аялал хийхдээ 20-30 минут удаанаар алхаж биеэ дасгах, цусны огцом эргэлтэд орохоос сэргийлэх> Сайн хооллох, өдөрт 3-5 литр шингэн уух> Зогсолтыг хэт ойр хийхгүй, хугацааны төлөвлөлттэйгээр амрах хэрэгтэй.

23ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387)ӨДРИЙН ХЭМНЭЛ

ЗГМ: ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ

ӨРНИЙН ЗУРХАЙ ДОРНЫН ЗУРХАЙ

Охины ордынхон эхлүүлсэн ажлаа амжилттай дуусгаж чадна

Үс засуулбал: Нас ахар болноНаран ургах, шингэх: 04:53-20:55 цагБарилдлага: Үл зохилдохШүтэн барилдлага: ХүрэлцэхүйСуудал: Гал

Аргын тооллын зургадугаар сарын 22, Сумъяа гараг. Билгийн тооллын 1, өглөгт охин одтой, улаан бич өдөр. Өдрийн наран 04:53 цагт мандан, 20:55 цагт жаргана. Тухайн өдөр хулгана, луу жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр архи уух, тамхи татах, сэтгэл муутантай нөхөрлөх зэргийг цээрлэх хэрэгтэй ба хараал, жатхыг буцаах, бүжиг наадам хийх, цэцэрлэг байгуулах, урлан бүтээхэд сайн. Хувцас эсгэх, шинэ хувцас өмсөх, зөвлөгөө хийхэд муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, луу, могой, хонь, нохой болой. Хол газар яваар одогсод зүүн урагш мөрөө гаргавал зохистой. Зуны туйл, халууны ес эхлэх улирал 06:09 цагт эхэлнэ. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

Үс засуулбал нас охор болно

ЗГМ: СҮДОКҮ

Өмнөх дугаарын хариу

Хонь /III.21-IV.19/ Мэлхий /VI.22-VII.22/ Жинлүүр /IX.23-X.22/ Матар /XII.22-I.19/

Үхэр /IV.20-V.20/ Арслан /VII.23-VIII.22/ Хилэнц /X.23-XI.22/ Хумх /I.20-II.18/

Хамтатгах /V.21-VI.21/ Охин /VIII.23-IX.22/ Нум /XI.22-XII.21/ Загас /II.19-III.20/Ямар ч ажил барьж авсан түүнийг

өндөр түвшинд хийх ёстой гэж зүтгэх хэрэггүй. Бусад ажилчдын үгийг сонсож, харилцан зөвлөлдөж алтан дунджийг баримтлаарай. Олны дунд маргаан дэгдэх ч та аль болох холуур байсан нь дээр. Таны энергийн түвшин тийм ч сайн биш тул таныг бүрхсэн сөрөг энерги хямарч өвдөхөд хүргэж болзошгүй.

Аливаа хурц иртэй зүйл эсвэл, цахилгаан багаж хэрэгслээс бол-гоом жилж, анхааралтай ажил лахыг зөвлөж байна. Хийж үзээгүй зүйлээ ганцаарчлан турших нь танд аюултай байдлыг авчирч мэднэ. Хэрүүл шуугиан дэгдсэн газраас зай барьж, өөртөө төвөг удахгүй байхыг хичээ. Урьдын хийж заншсан ажил тань таны аюулгүй байдлын баталгаа болох юм.

Танаас үл шалтгаалах шалтгаанаар таны ажил бүтэмж сайтай байж, ихээхэн ашигтай захиалга авна. Хамтрагчаа үнэлэх үнэлэлтэд тань өөрчлөлт орж, түүнийг сайн талаас нь харж, илүү нарийн мэдэхийг хүснэ. Санхүүгийн байдлаа харгалзан үзэж ашиг хуваах эсэхээ шийдэх бололтой.

Магтаал сайшаал болон шагнал урамшуулал горилно. Хууч өвчнөөсөө салах гэж хичээсний үр дүнд таатай үйл явдал тохионо. Мөн гэр орны ажлаа амжуулахад таатай. Та өөрийн өнгөрсөн болон одоогоо дүгнэн үзэх нь хүнд хэцүү байдлаас гарах аргыг олоход тусална. Таныг гайхширалд оруулах ямар нэгэн зүйлтэй учирна.

Дотнын хүмүүс болон хамаатан саданд тань тохиолдох сэтгэлийн дарамт тайвшрах боломж олгохгүй. Тиймээс аль болох өөрийгөө цэнэглэхийг хичээж бясалгал хийх, сүм хийдэд очихыг зөвлөж байна. Хувийн амьдралд янз бүрийн асуудал үүссэн ч энэ байдал нь олон хүнийг таньж мэдэхэд ихээхэн нөлөө үзүүлнэ.

Амьдралын нарийн ширийнийг мэдэхгүй ойворгон зан гаргаж явсны төлөөс танд нэг л өдөр ирнэ. Та маш их цаг хугацаа, боломжийг алдсанаа ухаарах болно. Эртнээс төлөвлөсөн ажил заримдаа бүтэлгүйтдэг учраас ямар нэгэн сайхан зүйл хийхээр бодож байгаа бол төлөвлөх хэрэггүй. Цаг хугацаа нь яаж таарна, тэр үед нь чадах хэрээрээ зохицуул.

Хамтрагчтайгаа гэрээ хэлэлцээр хийх эсвэл удирдлагатайгаа зөр-чилдөж магадгүй. Гэрээ хэлэлцээр хийхээр төлөвлөж байгаа бол бичиг баримттайгаа сайтар танилцаж, няхуур хандаарай. Хосуудын хувьд хоёрдмол, учир нь үл ойлгогдох үйл явдлууд гарч ирнэ. Ямар ч тохиолдолд тайван байдлаа хадгалаарай. Олон хүнд мөрөөдлөө биелүүлэх таатай боломж бий болно.

Та аливаад шаргуу, зорилгодоо хүрэхийг тэмүүлдэг зангаа бусдад харуулахыг хичээх хэрэгтэй. Худалдаа наймаа хийх, гэрээ хэлэлцээр байгуулахад таатай. Өөрт олдсон санал санаачилгыг бүү алдаарай. Өмнө нь мөрөөдөл байсан зүйлээс хүлээж байсан үр дүнгээ хүртэж чадна. Харин үдээс хойш гэр бүлийн уур амьсгал муудах хандлагатай байна. Үл ойлголцох үүсч магадгүй.

Эрч хүчээ үр бүтээлтэйгээр ашиглахыг зөвлөж байна. Ямар ч асуудалд үл түүртэн зөвхөн урагшаа харан тасралтгүйгээр ажиллана. Та өөрийн санаа бодлыг илэрхийлэх, түүндээ хариулт авах гэж яарах нь бусдын хувьд гэнэтийн байж магадгүй. Танаас тодорхой, ашигтай, хэрэгжүүлж болохуйц сайхан зүйлийн талаар сонссон хүмүүс гайхширалд орох болно.

Олон хүний амьдралд шинэ бо лом-жууд гарч ирэх болно. Хувийн амьд-ралаа сайжруулах, ажлын рейтингээ өсгөх, бизнесийн гараа гаа эхлэх гээд хүн бүрт оногдсон боломжууд байх болно. Уран бүтээл туурвидаг урчууд, шинжлэх ухааны салбарт хүч үзэх, энэ салбарын хүмүүсийн ажил амжилт дүүрэн байна. Алсын хараатай байж жижиг асуудлыг ирээдүйн амжилтад хүрэх замын нэгээхэн сорилт гэж хүлээж аваарай.

Өглөөнөөс эхлэн сэргэлэн цовоо эхлүүлсэн бүхэн тань бүтэмжтэй, урам зориг дүүрэн байна. Та өнөөдөр албаны болон хувийн олон ажлын ард амжилттай гарч чадна. Үдээс хойш таны амьдралд мартагдахааргүй сайхан зүйл тохиолдож магадгүй. Хамтрагч болон хайртай хүнийхээ тавьсан саналыг эргэлзэх зүйлгүйгээр хүлээн аваарай.

Гэнэтийн нөхцөл байдал үүснэ. Энэ нь өсвөр насны хүүхдүүдтэй холбоотой байж мэднэ. Тэдний нэр төрийг хамгаалахын төлөө та өөрт баймгүй ааш авир, арга заль зохиохгүй байхыг хичээ. Мөн өөрт хамааралгүй хөндлөнгийн хүмүүсийн асуудалд орооцолдохгүй байхыг зөвлөе. Хэн нэгэнд дотоод сэтгэлээ уудалж тайвшрал олж авахыг хүснэ.

182349567

3

958634712

79

56

645178923

589

397256148

84

473521689

61

261897435

6

5

42

516983274

2

53

739462851

9

1

824715396

816

7

Өмнөх дугаарын хариу 06.19

БОСООГООР:

1. Анхдугаар Богд өндөр гэгээний ээж

2. Жижиг мэрэгч амьтан4. Нийслэлийн нэгэн

дүүргийн товчилсон нэр5. Анхдагчдын өлгий гэгдсэн

аймаг6. Импортын тамхи7. Солонгосын томоохон

телевиз

8. Сагсан бөмбөгийн багаараа монголчуудын хэзээний танил болсон АНУ-ын нэгэн муж

13. Амьтан барих хэрэгсэл14. Монголд анхны олимпын

аваргыг төрүүлсэн спортын төрөл

18. Эгшиг19. Бурханы гэргий

1. Тэнгэрийн өнгө3. Албан тушаалаасаа

чөлөөлөгдсөн улстөрч7. Хамгийн олон хүн амтай тив9. Дэлхийн хамгийн урт мөрөн

гол10. Туялзуур жад11. Илэрхий гэсэн утга12. Бууны эд анги14. Орц найрлага15. Даалуугаар тоглодог

тоглоом

16. Буриадын нэгэн овог17. “Үхэрчин хүү“ дууг

зохиосон нэрт соён гэгээрүүлэгч Баатар ван

20. Дэлхийн топ багуудад тоглон гялалзаж асан алдарт хөлбөмбөгчин, өдгөө Либери улсын Ерөнхийлөгч

21. Зэллэн ургах жимст ургамлын нийтлэг нэр

ХӨНДЛӨНГӨӨР:

ТАШУУГААР:

К Б Б Э НА

Д

ГАКУЕЕҮОХМ

Э

З

У

Э

И

Б

М

Л

М

БЭ

Э

А

ТР

Х

Н

А

А

А

С

Х

ТМ РТ

О

А

О ҮА

Б

Ж

Р ГО

О

Ж

1

9

15

20

17 18 19

16

14

21

1312

2 3 4 5

10

6 7

11

8

2. Архины жүнз 7. Зөвлөлтийн нэрт зохиолч

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ24 2020.06.22, ДАВАА~№108 (1387) ГАЛ ТОГОО

УИХ-ын сонгуулийн 24 дүгээр тойрог, Сүхбаатар дүүрэгт Ардчилсан намаас нэр дэвшигч Э.Долгион, Р.Амаржаргал, С.Эрдэнэболд

ОРЦ: Үхрийн мах-110 гр Орос бяслаг-20 гр Банана-56 гр Сонгино-8 гр Шар лууван-8 гр Цөцгийн тос-5 гр Давс-1 гр Повоор-1 гр Агшаасан будаа-50 гр Шарсан төмс-50 гр Шинэ өргөст хэмх-30 гр

ШИМ ТЭЖЭЭЛИЙН МЭДЭЭЛЭЛ: Нийт илчлэг: 410.1 ккалУураг: 106.24 гр Нүүрсус: 55.82 грӨөх тос: 247.9 гр

ХЭРХЭН ХИЙХ ВЭ:Үхрийн гол махны ширхэгийг хөндлөн чиглэлд 1-1.5 см зузаан, зууван хэлбэртэй зүсэж, бага зэрэг давтаж цохиод, давс, повоороор амтална. Амталсан махаа бага тостой халуун хайруулын тавганд хоёр талыг нь нимгэн хайрагдаж, дотор тал нь гүйцэд болтол шарна. Бананаа хальсалж, махны уртын хэмжээгээр таллан зүснэ. Шарсан махан дээрээ 1-2 мм зузаантай зүссэн бяслаг, бяслаг дээрээ 2-3 зүсэм бананыг эгнүүлж тавиад шарах шүүгээнд 2-3 минут жигнэнэ. Хоолоо таваглахдаа шарсан төмс, агшаасан будаа, шинэ өргөст хэмхээр хачирлаж, шарсан махны шүүс, ногоон яншуйгаар чимээрэй.

Манай сонин “Гал тогоо” булангаа Монголын ахлах тогоочийн академитай хамтран хүргэж буй билээ. Ингээд тус академийн захирал, мастер тогооч, олон улсын уралдааны алт, мөнгө, хүрэл медальт Ю.Базармаагийн бананатай шарсан үхрийн мах хийх жорыг хүргэж байна.

Т.Намуун, ЗГМ сонин

БАНАНАТАЙ

ҮХРИЙН МАХ БАНАНАТАЙ

ҮХРИЙН МАХ ШАРСАН

Documents

НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН НИЙГМИЙН СОНИН НИЙГЭМ ZGM …€¦ · Миний бие эрчимт эмчилгээний багийг ахалж, сэхээнд