ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ

ΟΡΓΑΝΩΝ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΟΥΖΑΣ

, . - - - - - - - L - - - - - - - - - - - - - - - - - -

-

Ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνεται από τον εκδοτικό οίκο ή τον ιδιοκτήτη των πνευματικών δικαιωμάτωνγια οποιαδήποτε ζημιά ή/και βλάβη σε πρόσωπα ή περιουσιακά δικαιώματα ως αποτέλεσμαυφισταμένων ή υποτιθέμενων δυσφημιστικών δηλώσεων/σχολίων, παραβίασης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή προστασίας της προσωπικότητας, ευθύνης παραγωγού, είτε προκαλείται από αμέλεια είτε όχι, ή από κάθε χρήση ή εφαρμογή οποιωνδήποτε ιδεών, οδηγιών, διαδικασιών, προϊόντων ή μεθόδων που περιλαμβάνονται στο παρόν βιβλίο.

© Copyright 2019

Ιωάννου Ράλλη 21, 144 52 Μεταμόρφωση ΑττικήςΤηλ.: 210.33.06.880, 210.36.10.519, 210.28.55.183www.parisianou.gr - info@parisianou.gr

ΙSBN: 978-960-583-380-0

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ

ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε.

Καθηγητής Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ., Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ.

ΓΝΘ «Ιπποκράτειο»Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων

Συντονιστής έκδοσης:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΦούζΑΣ

v

ΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

ΠεριεχoμεναΠρόλογος ........................................................................................................ xi

Α. Αντωνιάδης

Πρόλογος του συντονιστή έκδοσης ........................................................ xiiiΙ. Φούζας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ: ΑρχΙΚΑ ΒΗμΑΤΑ  1Ι. Φούζας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ΔΩρΕΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗρΗΣΗ ΟρΓΑΝΩΝ  7Ι. Φούζας, Ε. Μάσσα, Α. Τσάκνη, Λ. Βαγιώτας, Σ. Τσακαλίδου, Μ. Νταουντάκη, Μ. Πασακιώτου, Ε. Μουλούδη

ΔΩρΕΑ ΟρΓΑΝΩΝ  7Αποβιώσαντες δότες 8Ζώντες δότες 14Επέμβαση αφαίρεσης πολλών οργάνων από εγκεφαλικά νεκρό ή αποβιώσαντα δότη 15

ΣΥΝΤΗρΗΣΗ ΟρΓΑΝΩΝ  15Στατική ψυχρή συντήρηση 16Συνεχής μηχανική συντήρηση 17

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ΑΝΟΣΟλΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕρΓΑΣΤΗρΙΑΚΕΣ ΔΟΚΙμΑΣΙΕΣΤΩΝ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΕΩΝ  19Α. Φυλάκτου, Μ. Νταουντάκη

ΑΝΤΙΓΟΝΑ ΤΩΝ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΕΩΝ  20ΑλλΟΑΝΑΓΝΩρΙΣΗ ΚΑΙ ΑλλΟΑΠΑΝΤΗΣΗ  23ΑΠΟρρΙψΗ  25ΕρΓΑΣΤΗρΙΑΚΕΣ ΔΟΚΙμΑΣΙΕΣ ΣΤΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ  27Τυποποίηση HLA 27Ειδική ορολογική διασταύρωση (Cross Match) δότη με συγκεκριμένο λήπτη 28Έλεγχος ευαισθητοποίησης των υποψηφίων ληπτών ως προς HLA αντισώματα του δότη 28Ειδική Ορολογική Διασταύρωση (Cross Match) δότη με συγκεκριμένο λήπτη 30

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΩΝΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

vi

Καθορισμός των αποδεκτών και μη αποδεκτών HLA αντιγόνων του δότη (Εικονικό /Virtual Crossmatch)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑλΤΙΚΑ ΦΑρμΑΚΑ  33Ι. Φούζας, Γ. Μυσερλής, Μ. Νταουντάκη

ΑΝΟΣΟΚΑΣΤΑλΤΙΚΗ θΕρΑΠΕΙΑ  35ΠΑρΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΠρΟΚΑλΟΥΝ ΕλΑΤΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑρΙθμΟΥ ΤΩΝ λΕμΦΟΚΥΤΤΑρΩΝ  36ΠΑρΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΣΤΕλλΟΥΝ  ΤΗΝ ΕΝΕρΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ Τ λΕμΦΟΚΥΤΤΑρΩΝ  36Κορτικοστεροειδή 37Αναστολείς της καλσινευρίνης 37Μονοκλωνικά αντισώματα έναντι του CD25 38Belatacept 38Αναστολείς της mTOR 39

ΑΝΑΣΤΟλΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟλλΑΠλΑΣΙΑΣμΟΥ   ΤΩΝ λΕμΦΟΚΥΤΤΑρΩΝ  39Αζαθειοπρίνη 39Παράγωγα του μυκοφαινολικού οξέος 40

ΕΠΙΠλΟΚΕΣ ΤΗΣ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟλΗΣ  40Λοιμώξεις 40Νεοπλάσματα 43

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ΑΝΑΙΣθΗΣΙΑ ΣΤΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΣΥμΠΑΓΩΝ Ορ-ΓΑΝΩΝ  45Ε. Κατσίκα

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ   45Εισαγωγή – Διατήρηση της αναισθησίας 45Αιμοδυναμικό Monitoring 46Στάδια της επέμβασης 47Χειρουργικές τεχνικές 47Διεγχειρητική υποστήριξη 48

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΝΕΦρΟΥ  54Προεγχειρητική εκτίμηση 54Διεγχειρητική αντιμετώπιση 54Αιμοδυναμικό Monitoring 56Μετεγχειρητική φροντίδα 56

Περιεχoμενα

ΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

vii

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΠΑΓΚρΕΑΤΟΣ (μ.Π.)  56Επιλογή ασθενών 56Προεγχειρητική εκτίμηση 57Διεγχειρητική αντιμετώπιση 57Μετεγχειρητική φροντίδα 58

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΤΩΝ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΕΩΝ  59Ι. Φούζας, Γ. Ίμβριος, Β. Παπανικολάου

6Α  ΛΗΨΗ οΡΓΑΝΩΝ ΑΠο ΑΠοΒΙΩΣΑΝΤΑ ΔοΤΗ  59Ι. Φούζας, Ν. Σαλβερίδης, Κ. Καρακάση, Σ. Βασιλειάδου, Γ. Ίμβριος

λΗψΗ ΗΠΑΤΟΣ ΚΑΙ ΝΕΦρΩΝ  59λΗψΗ ΠΑΓΚρΕΑΤΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ  70

6Β  ΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜοΣΧΕύΣΗΣ ΗΠΑΤοΣ  75Ι. Φούζας, Γ. Ίμβριος, Β. Παπανικολάου

ΠρΟΕΤΟΙμΑΣΙΑ ΤΟΥ ΗΠΑΤΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ   75μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ   82Προσπέλαση και κινητοποίηση του ήπατος του λήπτη 82Εκτομή του ήπατος με διατήρηση της ΚΚΦ 89Αναστόμωση της Κάτω Κοίλης Φλέβας 93Έκπλυση του μοσχεύματος από το Υγρό Συντηρήσεως 98Αναστόμωση της Πυλαίας Φλέβας 98Αναστόμωση του Χοληδόχου Πόρου 108Σύγκλειση του τραύματος 110

6Γ  ΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜοΣΧΕύΣΗΣ ΝΕΦΡού  111Ι. Φούζας, Α. Παπαγιάννης, Ν. Αντωνιάδης, Κ. Καρακάση, Γ. Ίμβριος, Β. Παπανικολάου

ΝΕΦρΕΚΤΟμΗ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ ΑΠΟ ΖΩΝΤΑ ΔΟΤΗ  111Ανοικτή νεφρεκτομή 111Λαπαροσκοπική νεφρεκτομή 116

ΠρΟΕΤΟΙμΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΦρΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ ΑΠΟ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΑ ΔΟΤΗ  118μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΝΕΦρΟΥ  121Προετοιμασία λαγονίων αγγείων 122Προετοιμασία της ουροδόχου κύστεως 124Αγγειακές αναστομώσεις 124Εμφύτευση του ουρητήρα 128Σύγκλειση του εγχειρητικού τραύματος στο λήπτη 132

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΩΝΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

viii

6Δ  ΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜοΣΧΕύΣΗΣ ΠΑΓΚΡΕΑΤοΣ  133Ι. Φούζας, Β. Παπανικολάου

ΠρΟΕΤΟΙμΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚρΕΑΤΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ   133μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΠΑΓΚρΕΑΤΟΣ  135Αντιμετώπιση της εξωκρινούς έκκρισης του παγκρέατος 135Πυλαία ή συστηματική φλεβική αποχέτευση 136Εξωπεριτοναϊκή ή ενδοπεριτοναϊκή τοποθέτηση 136

6Ε  ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΡοΣΠΕΛΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΙΜοΚΑΘΑΡΣΗ  140Α. Παπαγιάννης, Δ. Βροχίδης, Ν. Αντωνιάδης, Σ. Βασιλειάδου, Γ. Ίμβριος, Ι. Φούζας

ΠρΟΣΩρΙΝΟΙ ΚΑθΕΤΗρΕΣ  141μΟΝΙμΟΙ ΚΑθΕΤΗρΕΣ  144ΑρΤΗρΙΟΦλΕΒΙΚΕΣ ΑΝΑΣΤΟμΩΣΕΙΣ  144Αυτόλογες Αρτηριοφλεβικές Αναστομώσεις 146Ετερόλογες Αρτηριοφλεβικές Αναστομώσεις 149Επιπλοκές Αρτηριοφλεβικών Αναστομώσεων 152

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ  159Γ. Ίμβριος,Ι. Γουλής, Ο. Γιουλεμέ, Ε. Σινάκος, Ι. Φούζας

ΕΝΔΕΙξΕΙΣ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗΣ ΗΠΑΤΟΣ  159Χρόνια ηπατική ανεπάρκεια 160Επιπλοκές της κίρρωσης – αντιμετώπιση στην λίστα αναμονής 162H οξεία ή κεραυνοβόλος ηπατική ανεπάρκεια 165

ΕΝΔΕΙξΕΙΣ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗΣ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ  167ΑΝΤΕΝΔΕΙξΕΙΣ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗΣ ΗΠΑΤΟΣ  167ΕΠΙλΟΓΗ ΤΩΝ λΗΠΤΩΝ ΗΠΑΤΙΚΩΝ μΟΣχΕΥμΑΤΩΝ  168ΠρΟΣΔΙΟρΙΣμΟΣ ΤΟΥ ΒΑθμΟΥ ΠρΟΤΕρΑΙΟΤΗΤΑΣ   171Επείγουσα/οξεία ηπατική ανεπάρκεια (ΕΠ) 171Χρόνια νόσος (ΧN) 171Προσωρινά μη μεταμοσχεύσιμοι (ΜΜ) 172

ΚρΙΤΗρΙΑ ΚΑΤΑΝΟμΗΣ ΗΠΑΤΙΚΩΝ μΟΣχΕΥμΑΤΩΝ  172Ιεραρχική αξιολόγηση μεταξύ κριτηρίων 172ΑΒΟ συμβατότητα 172Χρόνος αναμονής στη λίστα μεταμόσχευσης ήπατος 173

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑξΙΟλΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΝΤΑξΗΣ  ΚΑΙ ΤΗΣ ΠρΟΤΕρΑΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΥΠΟψΗΦΙΩΝ   173ΠΕρΙΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΠΕρΙΟΔΟΣ – ΠρΩΙμΕΣ ΕΠΙΠλΟΚΕΣ  175μΕΤΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΠΑρΑΚΟλΟΥθΗΣΗ  181

Περιεχoμενα

ΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

ix

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8Ο ρΟλΟΣ ΤΗΣ μΕθ  ΣΤΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ  183Ε. Mάσσα, Μ. Πασακιώτου, Δ. Ι. Φούζας, Ε. Μουλούδη

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑρχΕΣ  185ΑΙμΟΔΥΝΑμΙΚΕΣ μΕΤΑΒΟλΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑχΕΙρΙΣΗ  187ΚΑρΔΙΑΚΗ λΕΙΤΟΥρΓΙΑ ΚΑΙ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ  190μΕΤΑΒΟλΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑρΑχΕΣ   192μΕΤΑΒΟλΕΣ ΣΑΚχΑρΟΥ  194ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΠρΟΒλΗμΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑχΕΙρΙΣΗ  194ΝΕΦρΙΚΑ ΠρΟΒλΗμΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑχΕΙρΙΣΗ  200ΝΕΥρΟλΟΓΙΚΑ ΠρΟΒλΗμΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑχΕΙρΙΣΗ  201λΟΙμΩξΕΙΣ  202μΕΤΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤρΟΦΗ   204μΕΤΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΑΙμΟρρΑΓΙΑ ΚΑΙ μΕΤΑΓΓΙΣΗ  205ΒλΑΒΗ ΣΥΝΤΗρΗΣΕΩΣ  207ΔΥΣλΕΙΤΟΥρΓΙΑ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ  208Υπεροξεία απόρριψη 210Χειρουργικές επιπλοκές 210

ΣΥμΠΕρΑΣμΑ  211

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9Η ΣΥμΒΟλΗ ΤΟΥ ΠΑθΟλΟΓΟΑΝΑΤΟμΟΥ ΣΤΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ  215Ε. Κατσίκη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ  215ΠΑθΟλΟΓΟΑΝΑΤΟμΙΚΗ ΕΚΤΙμΗΣΗ  ΙθΑΓΕΝΟΥΣ ΗΠΑΤΟΣ  215Η ΒΙΟψΙΑ ΤΟΥ ΗΠΑΤΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΟΤΗ  216Η ΒΙΟψΙΑ ΗΠΑΤΟΣ μΕΤΑ ΤΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ  217Οξεία απόρριψη 217Χρόνια απόρριψη 219

ΥΠΟΤρΟΠΗ ΠρΩΤΟΠΑθΩΝ ΝΟΣΗμΑΤΩΝ –  de novo ΝΟΣΗμΑΤΑ-ΕΥΚΑΙρΙΑΚΕΣ λΟΙμΩξΕΙΣ  220

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΝΕΦρΟΥ  225Ν. Αντωνιάδης, Γρ. Μυσερλής, Α. Παπαγιάννης, Φ. Σολωνάκη, Μ. Νικοδημοπούλου, Γ. Ίμβριος, Ι. Φούζας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΩΝΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

x

ΕΝΔΕΙξΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙξΕΙΣ   ΤΗΣ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗΣ ΝΕΦρΟΥ  225ΠρΟμΕΤΑμΟΣχΕΥΤΙΚΟΣ ΕλΕΓχΟΣ  226ΠΕρΙΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΠΕρΙΟΔΟΣ – ΕΠΙΠλΟΚΕΣ  228Οξεία απόρριψη 232Χρόνια νεφροπάθεια μοσχεύματος 233Υποτροπή της πρωτοπαθούς νόσου 233

ΠΑρΑΚΟλΟΥθΗΣΗ  234Πρώιμη μετεγχειρητική περίοδος (<3 μήνες) 234Απώτερη μετεγχειρητική περίοδος (>3 μήνες) 234

ΑΠΟΤΕλΕΣμΑΤΑ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΕΩΝ ΝΕΦρΟΥ  235

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΝΕΦρΟΥ  ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ  237Ν. Πρίντζα

ΑΝΟΣΟλΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕρΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ  ΩΣλΗΠΤΕΣ ΝΕΦρΙΚΩΝ μΟΣχΕΥμΑΤΩΝ  237ΠρΟΕΤΟΙμΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ μΕ ΤΣχΝΝ ΓΙΑ μΝ  238ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑλΤΙΚΑ ΣχΗμΑΤΑ ΣΤΗ μΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ  239Επαγωγή με αντισώματα 240Κορτικοστεροειδή 241Αντιμεταβολικοί παράγοντες 241Αναστολείς καλσινευρίνης 242mTOR ανταγωνιστές 242

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΑΠΟ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΑ Η  ΖΩΝΤΑ ΔΟΤΗ 243eΠΙΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΦρΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ  ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ μΕ μΝ  243

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΠΑΓΚρΕΑΤΟΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΔΙΩΝ  245Ι. Φούζας, Ν. Αντωνιάδης, Β. Παπανικολάου

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΠΑΓΚρΕΑΤΟΣ  245Ενδείξεις και τύποι μεταμόσχευσης παγκρέατος 245Εκτίμηση του υποψήφιου λήπτη παγκρέατος 248Περιεγχειρητική περίοδος – Επιπλοκές 248Αποτελέσματα της μεταμόσχευσης παγκρέατος 251

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΝΗΣΙΔΙΩΝ ΠΑΓΚρΕΑΤΟΣ  251

Περιεχoμενα

ΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

xi

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ λΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕρΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣμΕΝΗ ΠΟλΥΣΠλΑχΝΙΚΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ 253μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ λΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕρΟΥ  253Ενδείξεις και επιλογή ασθενών 254Περιεγχειρητική περίοδος – Επιπλοκές 256

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΚΑρΔΙΑΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥμΟΝΩΝ  263Π. Τόσιος, Κ. Αναστασιάδης

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΚΑρΔΙΑΣ  263Ενδείξεις μεταμόσχευσης καρδιάς 264Επιλογή λήπτη καρδιάς 265Επιλογή δότη καρδιάς 266Εγχειρητική της μεταμόσχευσης καρδιάς 267Μετεγχειρητική παρακολούθηση μεταμόσχευσης καρδιάς – επιπλοκές 269Επιβίωση των ληπτών καρδιακών μοσχευμάτων 272

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΠΝΕΥμΟΝΑ  272Ενδείξεις μεταμόσχευσης πνεύμονα – επιλογή λήπτη 272Επιλογή του δότη πνεύμονα 273Εγχειρητική της μεταμόσχευσης πνεύμονα 274Μετεγχειρητική παρακολούθηση μεταμόσχευσης πνεύμονα – επιπλοκές 276Αποτελέσματα μεταμόσχευσης πνεύμονα 277

μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΚΑρΔΙΑΣ - ΠΝΕΥμΟΝΑ  278

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ  283Γ. Ίμβριος, Ι. Ξυνιάς, Ι. ΦούζαςΙ. Η μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΠΤΩμΑΤΙΚΟ ΔΟΤΗ  283ΠρΟΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΕΚΤΙμΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙλΟΓΗ λΗΠΤΗ ΗΠΑΤΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ  286Επιλογή λήπτη 286ΔΟΤΗΣ ΗΠΑΤΙΚΟΥ ΠΤΩμΑΤΙΚΟΥ μΟΣχΕΥμΑΤΟΣ  287ΕΓχΕΙρΗΣΗ ΣΤΟΝ ΔΟΤΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ λΗΠΤΗ  290Μετεγχειρητική πορεία λήπτη 290ΕΠΙΠλΟΚΕΣ λΗΠΤΗ   290Απώτερες μετεγχειρητικές επιπλοκές 294

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΩΝΠΕρΙΕχoμΕΝ

Α

xii

ΚΥΤΤΑρΙΚΗ ΑΠΟρρΙψΗ   296 Χρόνια κυτταρική απόρριψη 296ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟλΗ  296ΑΝΟΣΟλΟΓΙΚΗ ΑΝΟχΗ ΚΑΙ ABo ΑΣΥμΒΑΤΟΤΗΤΑ  297ΑΠΟΤΕλΕΣμΑΤΑ   297Ποιότητα ζωής και Σωματική ανάπτυξη 298II. μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΖΩΝΤΑΣΥΓΓΕΝΗ ΔΟΤΗ 298ΕΝΗμΕρΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΑΤΑθΕΣΗ ΖΩΝΤΑ ΔΟΤΗ 299ΕΝΔΕΙξΕΙΣ 299ΕΠΙλΟΓΗ ΤΟΥ ΔΟΤΗ 300Ι. Προεγχειρητικός έλεγχος του δότη 300Μέγεθος και ανατομία του ηπατικού μοσχεύματος 302ΕΓχΕΙρΗΤΙΚΗ ΤΕχΝΙΚΗ μΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗΣ 303ΙΙ. Εγχείρηση μεταμόσχευσης στο λήπτη 303μΕΤΕΓχΕΙρΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠλΟΚΕΣ 303Επιπλοκές στο λήπτη 304Άμεσες επιπλοκές & Απώτερες επιπλοκές 304Απώτερες επιπλοκές 305ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟλΗ, ΑΝΟΣΟλΟΓΙΚΗ ΑΝΟχΗ ΚΑΙ ABoΑΣΥμΒΑΤΟΤΗΤΑ 305ΑΠΟΤΕλΕΣμΑΤΑ 306ΕΠΑΝΑμΕΤΑμΟΣχΕΥΣΗ 306ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ 306

ΠρΟ

λΟΓΟ

Σ

xiii

ΠρολογοςΤα νέα βιβλία που αφορούν στις Μεταμοσχεύσεις οργάνων εξακολου-θούν και σήμερα να είναι επίκαιρα, λόγω των συνεχών βελτιώσεων που προστίθενται στις παλαιότερες γνώσεις και πρακτικές εφαρμογές. Οι Μεταμοσχεύσεις οργάνων έχουν προ πολλού απομακρυνθεί από τον «Μύθο» και σήμερα στις αρχές του 21ου αιώνα βρισκόμαστε σε μία «Πραγματικότητα» άκρως ρεαλιστική και σημαντικότατα επωφελή για τη θεραπεία και ακόμη τη διάσωση των ασθενών. Ακόμη και τα βι-βλία που αφορούν σε φοιτητές απαιτούν εμπεριστατωμένη ενημέρωση λόγω της σημασίας των Μεταμοσχεύσεων στη σύγχρονη θεραπευτική φαρέτρα.

Οι πολλοί παράγοντες που συμμετέχουν στην επιτυχή έκβαση μιάς Μεταμόσχευσης απαιτεί και την ενεργό συμμετοχή πολλών ειδικοτήτων. Μπορεί ο Χειρουργός να είναι αυτός που διευθύνει την όλη διαδικασία, χωρίς όμως ικανά μέλη της ορχήστρας που διευθύνει το αποτέλεσμα θα ήταν ανεπιτυχές. Έτσι, χωρίς τους ειδικούς Παθολόγους, αναλόγως του οργάνου που μεταμοσχεύεται, τους Ανοσολόγους, που επιβλέπουν και αντιμετωπίζουν την ανοσολογική αντίδραση του λήπτη, τους Αναισθη-σιολόγους και τους Εντατικολόγους, που που συμμετέχουν στην περι-εγχειρητική περίοδο, αλλά και τους Ιατρούς όλων των εργαστηριακών τμημάτων που συμβάλλουν στην πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση των επιπλοκών, οι Μεταμοσχεύσεις δεν θα εξελίσσονταν στο επίπεδο που βρίσκονται σήμερα.

Αυτή η Επίτομη έκδοση «Εισαγωγή στην Χειρουργική των Μεταμο-σχεύσεων» που εκδίδεται από ένα Κέντρο Μεταμοσχεύσεων με ικανή πείρα και αφοσίωση στο αντικείμενο θα προσφέρει στους μελετητές τόσο στους έμπειρους όσο και στους νεότερους τη δυνατότητα να απο-κτήσουν γνώσεις για όλες τις πτυχές των Μεταμοσχεύσεων. Αναφέρε-ται σε όλα τα συμπαγή όργανα που μεταμοσχεύονται και οι συγγραφείς των διαφόρων κεφαλαίων αποτελούν μέλη όλων των ειδικοτήτων που συνεργάζονται στο ίδιο Κέντρο Μεταμοσχεύσεων. Μόνο κάποιος που έχει γράψει αντιλαμβάνεται τον μόχθο της συγγραφής αλλά και την ικανοποίηση από το αποτέλεσμα.

Αντώνιος ΑντωνιάδηςΟμ. Καθηγητής Χειρουργικής

Ιδρυτής Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ.

ΠρΟ

λΟΓΟ

Σ ΤΟ

Υ ΣΥΝΤΟ

ΝΙΣΤΗ

 ΤΗΣ ΕΚ

ΔΟΣΗ

Σ 

xiv

Προλογος του Συντονιςτη της Εκδοςης 

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να καλύψει τις ανάγκες των Φοιτητών του Ιατρικού Τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονί-κης για το επιλεγόμενο μάθημα «Χειρουργική των Μεταμοσχεύσεων». Περιγράφει τις βασικές αρχές και τον τρόπο με τον οποίο διενεργούνται οι μεταμοσχεύσεις στην Χειρουργική Κλινική Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ. Έδωσε την ευκαιρία στα μέλη των συνεργαζομένων ειδικοτήτων του Κέντρου Μεταμοσχεύσεων του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Θ. να παρουσιάσουν την εμπειρία τους. Από την άποψη αυτή, πιστεύω ότι το βιβλίο «Εισα-γωγή στην Χειρουργική των Μεταμοσχεύσεων» θα αποδειχθεί χρήσιμο και στους Ειδικευόμενους Ιατρούς και νέους Ειδικούς των ειδικοτή-των που εμπλέκονται στις Μεταμοσχεύσεις. Ειδικότερα, τα κεφάλαια της Εγχειρητικής, της Αναισθησίας και της Εντατικής Θεραπείας των Μεταμοσχεύσεων Ήπατος είναι πολύ αναλυτικά γραμμένα. Περιέχουν γνώσεις που δεν είναι ίσως άμεσα αναγκαίες στους Φοιτητές Ιατρικής και θα είναι χρησιμότερα στους Ειδικούς. Το βιβλίο αυτό δεν φιλοδο-ξεί, βέβαια, να ανταγωνισθεί τα μεγάλα συγγράμματα (Textbooks) της διεθνούς βιβλιογραφίας, αλλά να παρουσιάσει την σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα, με συνοπτικό και εύληπτο τρόπο.

ιωάννης ΦούζαςΚαθηγητής Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ.

Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ. Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων.