Энэ дугаарт

2020.02.10, даваа~№027 (1306) ^1000, 24 нүүр

УлС ТӨР ZGM DAILY

С.Бямбацогт: Одоогийн Ерөнхийлөгч дахин нэр дэвших эрх нь нээлттэй

FULL ENGLISH PAGE INSIDE

2

20-21

цаг үе

Өвөрхангайн эмнэлэгт хамгаалалтын хувцас, амны хаалт дутагдалтай байна

6

еРТӨнцийн Сонин

15

Уханийн бараг бүх компани ажилтнуудаа гэрээсээ ажиллахыг зүвшүүрчээ

~ иРгЭн БаЯн Бол УлС БаЯн ~

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ

Туршлага яллаа

“Эх орондоо хайртай” гишүүд байгаль хамгаалалд мөнгө харамладаг

Экспортын уналт төсөвт тодотгол дуудна

3

7

0 1 3 0 6

Өнөөдөр Маргааш

-2°C -2°C

-14°C -15°C

Н.Төгсцогт: Намайг ирж дэмжсэн монголчууддаа баярлалаа. Монгол Улс мандтугай

8

2753.93 394.31 43.29 2.32

ам.доллаР РУБлЬТӨмРийн хүдЭР

600.007.69%

алТ

1,573.40 0.22%

ЮанЬ вонЗЭС

5,663.002.26%

нефТЬ

52.0816.34%

хУРалдай Бонд

108.18

СамУРай Бонд

103.39

чингиС Бонд

102.56

гЭРЭгЭ Бонд

102.38

4

Золбин нохдоос халдварт өвчин дэгдэх эрсдэлтэй

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

Зэрлэг ан амьтад, золбин ноход, харх зэрэг амьтны тоо толгойг хязгаарлаж, хатуу хараа хяналт тавихгүй бол халдварт өвчин дэгдсээр байх болно хэмээн BBC.com-д гарсан нийтлэлд дурджээ.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ02 2020.02.10, даваа~№027 (1306)

Улс Төр

Б.Энхжаргал, ЗГМ сонин

Эрх зүйн байдлыг дордуулах хуулийн заалтыг хэрэгжүүлэхгүй

с.Бямбацогт: Одоогийн Ерөнхийлөгч дахин нэр дэвших эрх нь нээлттэй

н.номтойбаяр, с.Чинзориг нар тус бүр гурван удаа зөвшөөрөл өгч, ндс-гийн хөрөнгийг Капитал банк руу шилжүүлжээ.

Нийгмийн дааталын сангийн хөрөнгийг байршуулж байсан Капитал банк дампуурснаар тус сангийн хохирлыг хэрхэн барагдуулах, буруутай этгээ­дүүдэд ямар хариуцлага тооцох тухай асуудал босч ирсэн.

Өнгөрсөн долоо хоногт АТГ­аас Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар /НДЕГ/­ын даргаар ажиллаж байсан Ц.Уртнасанг тухайн үеийн Санхүүгийн албаны даргатай нь хамт саатуулсан юм.

Ман гишүүдийнхээ бурууг ан-д тохож байна гэв

ЭшлЭл

наМУУд

ЗГМ: ТОвЧХОн ТОМилГОО

Сонгуулийн ерөнхий хорооны гишүүнд шинээр томилогдсон Б.Ганбат, Г.Байгалмаа, Э.Батболд, Д.Баяндүүрэн, О.Амгаланбаатар нар тангаргаа өргөлөө. Эдгээр гишүүнийг Монгол Улсын Үндсэн хуульд тангараг өргүүлэх ёслолын ажиллагааг Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга С.Бямбацогт удирдсан юм.

Харилцаа Бүгд найрамдах Казахстан улсын Ерөнхий сайд А.У.Мамин ирэх тавдугаар сард Монгол Улсад айлчлал хийхээр төлөвлөж буйг тус улсаас манайд суух Элчин сайд хэллээ.

Өнгөрсөн хаврын чуулган төдийгүй энэ удаагийн п а р л а м е н т ы н ажлын гол үр

дүн болж буй Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлт ирэх тавдугаар сарын 25­наас хэрэгжиж эхэлнэ.

Харин Ерөнхийлөгчтэй хол­боо той зохицуулалтыг 2025 оноос хэрэгжүүлэхээр анхны төсөлд тусгаад байсан юм. Гэвч ерөнхийлөгчийн тамгын газрын дарга З.Энхболдын санаатай, санамсаргүйн үйлдлээр хэрэгжих хугацааг мөн 2020 оны тавдугаар сараас болгосноор монгол Улсын ерөнхийлөгч х.Баттулгад дахин нэр дэвших боломж олгоогүй талаар улс төрийн хүрээнийхэн мэдээлж эхэлсэн. Учир нь Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөд Ерөнхийлөгчид зөвхөн нэг удаа, зургаан жилээр сонгогдоно гэж суулгасан билээ.

Харин үүнд Төрийн бай­гуулалтын байнгын хорооны дарга С.Бямбацогт тайлбар өгөв.

Тэрбээр “50­иас дээш настай, сүүлийн таван жил эх орондоо тогтвортой амьдарсан, Монгол Улсын иргэнийг Ерөнхийлөгчөөр зөвхөн нэг удаа зургаан жилийн хугацаагаар сонгоно. Хуулийн төслийг Д.Лүнджээжанцан нарын гишүүд өргөн барихдаа энэ заалтыг 2025 оноос хэрэгжихээр өргөн мэдээлсэн. Хэлэлцүүлгийн явцад 2020 оны тавдугаар сарын

-Бидний харилцаа өндөр түвшинд хүрч байна. Цаашид өргөжин хөгжих ирээдүйтэй. Монгол улсын Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатарын хэлсэнчлэн үлгэр жишээч харилцааг хадгалж хөгжүүлэхийн тулд улс төрийн хувьд харилцан итгэх итгэлцлийг нэмэгдүүлэх хэрэгтэй. Хоёрт, энэ харилцааг урт удаан хугацаанд хөгжүүлэхэд тусалдаг эдийн засгийн хамтын ажиллагааг түлхүү хөгжүүлэх хэрэгтэй юм.

БНХАУ­аас Монгол Улсад суух Элчин сайд цай вэньруй

Шүүгчийн захирамж гарсан тул тэднийг ШШГЕГ­ын харьяа цагдан хорих 461 дүгээр ангид 30 хоног хорихоор болсон.

ц.Уртнасан нь ан-ын дарга С.Эрдэнийг хөдөлмөр, нийг-мийн хамгааллын сайд байхад ндег-ын даргаар ажиллаж байсан юм. Тэгвэл өнгөрсөн баасан гарагт АН­ын удирдлагууд цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл хийв.

Тэд Капитал банкны дам­пуур лаас болж Нийгмийн даат­галын санд учирсан хохирлыг 2012­2016 оны хооронд Нийг­мийн даатгалын санд ажил­лаж байсан албан хаагч нарт тохон, Авлигатай тэмцэх газар,

Нийслэлийн прокурорын бай­гууллагаас эрүүгийн хэрэг үүс гэн улмаар цагдан хориод байна. Сайд асан н номтойбаяр, С.чинзориг нарын хийсэн үйлд лийг түүнээс өмнө ажиллаж байсан албан хаагч нарт зориуд санаа-тай гаар тохоон яллаж байгааг эрх баригчдын улайр-сан улс төрийн зорилго захиалгыг гүйцэтгэж байгаа онц ноцтой гэмт хэрэг гэж ардчилсан нам үзэж байна” гэв. Дампуурсан

Капитал банкинд төрийн 31 байгууллага нийт 375 тэрбум төгрөгөө хадга луулж байснаас

гадна Нийгмийн даатгалын сангийн 200 орчим тэрбум төгрөг байжээ. Энэ мөнгийг 2017­2019 оны хооронд Засгийн газрын гишүүн Нийгмийн х а м г а а л а л хөдөлмөрийн сайд асан Н.Номтойбаяр, одоогийн сайд С.Чинзориг нарын

зөвшөөрлөөр Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар тус банкинд хадгалуулж байгаад

25­нээс эхлэн хэрэгжүүлье гэдэг саналууд гарсан. Үүнтэй холбоотойгоор ажлын хэсэг, Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын даргатай ярилцсан. Хуульд эрх зүйн байдлыг дордуулах хуулийн заалтыг хэрэгжүүлэхгүй. ерөнхийлөгчийн сонгуулийн заалт хэрэгжиж эхлэхэд одоогийн ерөнхийлөгч дахин нэр дэвших эрх нь нээлттэй байна гэдэг зарчмын хүрээнд 2020 оны тавдугаар сарын 25-н болгож өөрчилсөн” гэв.

Тэрбээр мөн хаврын чуулган завсарлахаас өмнө баталсан УИХ болон орон нутгийн сонгуулийн хуулийн талаар “Байнгын хороо УИХ­ын ээлжит сонгуулийн

хуулийг долоо дахь удаагаа баталж байна. Энэ удаагийн хуульд хэд хэдэн өөрчлөлт оруулсан. Сонгуулийг олон мандаттай, цөөн тойргоор явуулна. Мөн Аймаг, Нийс­лэлийн ИТХ­ын сонгуулийн тухай хуулийг баталсан. Орон нутгийн сонгуулийн сурталчилгааны хоногийг 15 болгон богиносгосон. Санал хураалтыг 21:00 цагт дуусгах өөрчлөлт мөн оруулж өгсөн. Түүнчлэн Их хурлын сонгуулийн товыг тогтоосон. Зургадугаар сарын 24­нд сонгуулийн санал хураалт явуулна. 29 тойргоос Их хурлын гишүүд сонгогдоно” гэсэн мэдээллийг өгсөн юм. █

ОрОн нУТГийн сОнГУУлийн сУрТалЧилГааны ХОнОГийГ 15 БОлГОн БОГинОсГОсОн.

алдсан нь нэгэнт баримтаар тогтоогдсон гэв.

Тодруулбал, 2017 оны найм­дугаар сарын 31­ний өдөр 45 тэрбум төгрөг, есдүгээр сарын 8­ны өдөр 34 тэрбум төгрөг, мөн оны аравдугаар сарын 4­ний өдөр 10 тэрбум төгрөгийг сайд асан Н.Номтойбаярын зөвшөөрлөөр, одоогийн сайд С Чинзоригийн зөвшөөрлөөр 2017 оны арваннэгдүгээр сарын 3­ны өдөр 10 тэрбум төгрөг, 2018 оны хоёрдугаар сарын 24­нд 2.4 тэрбум төгрөг, 2018 оны зургадугаар сарын 24­ний өдөр 79 тэрбум төгрөгийг тус тус Капитал банкинд хадгаламж хэлбэрээр байршуулжээ. █

Ц.Уртнасанг тухайн үед хамт ажиллаж байсан Санхүүгийн албаны даргатай нь хамт саатуулсан юм.

бэлтгэл ажилтай танилцсан. Мөн Улс төрийн намын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга, УИХ­ын гишүүний ёс зүйн дүрмийг баталсан.

Энэ намрын чуулганаар Их хурлын сонгуулийн хуулийг баталсан. Бид Сонгуулийн

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | нийГМийн сОнин 2020.02.10, даваа~№027 (1306) 03

Туршлага яллаан.Төгсцогт: намайг ирж дэмжсэн монголчууддаа баярлалаа.

Монгол Улс мандтугай

М.Уранцэцэг Парисын “их дуулга”-аас найм дахь медалиа зүүв

Ам е р и к и й н А л л е н т а у н ы PPL Center­т м э р г э ж л и й н боксын дэлхийн

аваргын бүсийн төлөө хоёр тоглолт боллоо. Хамгийн том тулаан нь олимп, дэлхийн аваргын мөнгөн медальт, гавьяат тамирчин Н.Төгсцогтынх байв. Мэргэжлийн бокст 11 тулалдаж, бүгдэд нь ялсан манай тамирчин ялалтынхаа есийг нь хүнд цохилтоор авч байлаа. Харин түүний өрсөлдөгч нь WBC холбооны бүсийг эзэмшигч АНУ­ын Гэри

нэг ялагдсан тэрбээр 18 ялалтаа хүнд цохилтоор авсан. Ингээд хүсэн хүлээсэн тулаан эхэллээ. Н.Төгсцогт уламжлал ёсоороо улсын арслан Р.Пүрэвдагваар Хар сүлдээ бариулсаар гарч ирсэн. Харин Гэри бүжигчин бүсгүйчүүдийг сонгожээ. Түүний бүжигч бүсгүйчүүд аваргыг сарнайн дэлбээн дээгүүр алхуулсаар рингэнд гаргасан. Тулаан эхнээсээ Гэригийн үл ялиг давамгайлал дор үргэлжилсэн бөгөөд 12 үеийн дараа шүүгчид 115:113­аар ялалтыг Гэри Рассельд өгчээ. Манай тамирчин нас

залуу байна, дараагийн боломж удахгүй ирэх болно.

Мэргэжлийн боксын топ, шилдэг тамирчинтай тулалдах ямар байдгийг Н.Төгсцогт ойлгосон нь мэдээж. Энэ тулаанд туршлага илүүрхлээ. “Монголчууддаа баярлалаа” гэж хэлээд танхимыг орхисон Н.Төгсцогтын мэргэжлийн боксын анхны том шалгуур, хичээл нь энэ байлаа. Тэгвэл Гари Расселлыг ялагчаар зарласны дараа “Өрсөлдөгч н.Төгсцогт маань хэдийгээр олимпын мөнгөн медальтай ч мэргэжлийн бокст цөөн тулаан хийсэн нь өнөөдрийн тэмцээнд нөлөөллөө” гэв. Үүнээс гадна тэрбээр тулааны дараах уулзалтад Н.Төгсцогтод хандан “Бэлтгэлээ үргэлж-лүүлэн сайн хий. чи асуудалгүй аварга болно. Би мэдэж байна. чамд ирээдүй байгаа” хэмээн хэлсэн байна. Харин Н.Төгс­цогт тэмцээний турш хүлээж тоглосноо хүлээн зөвшөөрсөн юм. █

дэлхийн хамгийн алдар-тай хүүхэлдэйн киноны нэг Tom and Jerry 80 нас хүрлээ. Бүтэл гүй Том муур, овсгоотой Жерри хулганын хэзээ ч дуусахгүй мэт хөөцөлдөөн, адал явдлыг үе, үеийн хүүх­дүүд үзэж өссөн ба одоо ч алдартай хэвээр. Tom and Jer­ry хүүхэлдэйг бүтээсэн уран бүтээлчид болох Билл Ханна 2001 онд, Жое Барбера 2006 онд таалал төгссөн байдаг.

Уг хүүхэлдэйн киноны онцлог нь муур, хулганын хөдөлгөөнийг хөгжмөөр илэрхийлсэн байдаг бөгөөд чихэнд хоногшсон тэрхүү хөгжмийг Скотт Брэдли зохиожээ. Өдгөө тус хүүхэл­дэйн киноны эрхийг Warner Brothers компани эзэмшиж байгаа бөгөөд ирэх зул сарын баярын өмнө бүрэн хэмжээний адал явдалт кино гаргахаар төлөвлөсөн байна. █

Б.мөнхзул, ЗГМ сонин

ОХУ­ын Дарвины музей, Оросын ШУА­ийн Бай галь орчин, хувьслын хүрээ ­лэнгээс хамтран “Хол атлаа ойрхон Монгол орон” үзэсгэлэн нээжээ. Энэхүү үзэсгэлэнд монголын байгаль, газар нутгийн давтагдашгүй байдлыг харуулсан, ховор ан амьтны чихмэл, ургамлын

дээжээс багтсан 70 орчим үзмэрийг дэлгэжээ. “Хол атлаа ойрхон Монгол орон” үзэсгэлэнд ургамал, амьтны аймгийн үзмэрээс гадна амьтан судлаач, зураач К.К.Флёровын уран зургууд, Улсын Дарвины музей, Дорно дахины улсын музейн сан хөмрөгийн эд өлгийн зүйлийг тавьсан байна. █

Жүдо бөхийн чан саагаар ДАШТ, Осакагийн “Их дуул га”, “Мастерс” ангиллын дараа э р э м б э л э г д э х Парисын “Их дуул­га” өндөрлөлөө. Энэ удаагийн тэм цээнд Монголын жүдо гийн бүхий л шилдгүүд өрсөлдсөнөөрөө онцлогтой. Өөрөөр хэлбэл, Токиог зорих тамирчид Парист очсон гэхэд болно. Эрэгтэйчүүдийн 60, 66, 73, 81, +100 кг, эмэг­тэй чүүдийн 52 кг­ын жингийн хамгийн том гурван сорилын нэг нь энэ байлаа. Монгол­чууд эхний өдөр аваргатай бо лоогүй ч нэг мөнгө, дөрвөн хүрэл медаль зүүсэн нь өнгөрсөн онд үзүүлж чадаа­гүй том амжилт. Парисын “их дуулга”-ыг дүгнэвэл ма найх ны уналтын жил дуусч, сэргэлт эхэлжээ гэмээр. Эхний өдөр 12 тамирчин Парисын татамид гарснаас тав нь медалийн тавцанд зогссон бол Б.Хор­лоодой, Г.Наран цэцэг нар эхний тойрогт, таван тамир­чин гурав дугаар тойрогт

тэм цээ нээ дуусгалаа. Тэднээс онцлох амжилтын эзэн нь гавьяат тамирчин М.Уранцэцэг байв.

Тэрбээр Парисын “их дуулга”-аас нэг алт, гурван мөнгө, дөрвөн хүрэл медаль хүртсэнээр тус тэмцээнээс хамгийн олон медаль хүртсэн мон-гол жүдоч болжээ. Түүний хувьд 2012 оноос хойш най-ман жил дараалан Парисын татамигаас медаль зүүж байгаа юм. Харин хөдөл мө­рийн баатар Д.Сумъяа 2020 оны цуврал тэмцээнээ мөн гөн медалиар эхлүүлэв. Түү ний хувьд 2019 оны турш ердөө хоёрхон медаль хүртсэн нь хоёулаа хүрэл байлаа. █

“Хол атлаа ойрхон Монгол орон” үзэсгэлэн

ОХУ-д нээгдэв

“Токио-2020”-ынөмнөх сэргэлт

Tom and Jerry80 нас хүрлээ

монгол аЯлал комПанийн аЯллын хУвааРЬ

№ аяллын чиглэл аяллын хоног аялал гарах өдөр

1. Итгэлт Хамба­Улаан­Үүдын аялал

3 шөнө, 4 өдөр

2.19 /Итгэлт хамбын

ил гаргах мөргөл/

2. Эрхүү хотын аялал 5 шөнө, 6 өдөр 2.13, 2.22

3. Дубай –Станбул хотын аялал 7 шөнө, 8 өдөр 2.22

4. Станбул хотын аялал 4 шөнө, 5 өдөр 2.22

Рассель байв. 30 тулаан хийхдээ ердөө

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ04 2020.02.10, даваа~№027 (1306) ЗГМ: сЭдЭв

г.Баярсайхан, ЗГМ сонин

Редакц ЗаР СУРТалчилгаа хаЯг дУгааРын УдиРдагч

цахим хУвилБаР

ТУЗ­ийн даргаЭрдэнэбаатарын дОлГиОн

Ерөнхий эрхлэгч Баатарын дуламхорлоо

Зөвлөхшатарбалын даваадорж

Орлогч эрхлэгчлхагважавын сугармаа Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн албаЭдитор Б.ЭнхжаргалУтас: 99901621

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор Г.БаярсайханУтас: 99903574

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн алба

Утас: 99903581

99903578

99907843

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг,

I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоот

Улсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131,

Факс: 70106065

Э.Батцэцэг

zgm.mn

ubinfo.mn

ТодРУУлга & ЗалРУУлга Уншигч та манай сонины мэдээ,

нийтлэл, сурвалжилгатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай санал,

хүсэлт байвал› INFO@ZAsAG.CO

Утас: 99903584 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

Шинэ төрлийн к о р о н а ­вирусийн халдвараар ө в ч л ө г с ­

дийн тоо өдөр ирэх тусам нэмэгдсээр байна. Хэдийгээр өвчний дэгдэлт геометр прогрессоор өсөж байгаа ч тодорхой хугацааны дараа дэгдэлт буурч, хяналтдаа авах л байх. гэхдээ зэрлэг ан амьтад, золбин ноход, харх зэрэг амьтны тоо толгойг хязгаарлаж, хатуу хараа хяналт тавихгүй бол энэ мэт халдварт өвчин дэгдсээр байх болно хэмээн BBC.com-д гарсан нийтлэлд дурджээ. Ялангуяа сүүлийн 50 жилийн хугацаанд амьтнаас хүнд халдварласан өвчний тохиолдол эрс нэмэгдсэн байна. Тухайлбал, хүмүүс одоо болтол ялан дийлж чадаагүй ДОХ өвчин анх сармагчингаас хүнд халдсан бол 2004­2007 онд олон зуун хүний амийг авч одсон вирус шувуунаас гаралтай байв. 2009 онд гахайн мялзан өвчин олон нийтийг айлгасан бол эбола вирус сарьсан багваахайнаас гаралтай гээд амьтнаас хүнд халдварласан элдэв өвчнийг

Золбин нохдоос халдварт өвчин дэгдэх эрсдэлтэй

Жил бүр 7-8 мянган хүн нохойд хазуулсны улмаас галзуу өвчний вакцин хийлгэдэг. Тэдний 73.2 хувь нь эзэнтэй нохойнд уруулсан байдаг аж

тоочоод байвал барагдахгүй. “Хүмүүсийн амьдралын хэв

маяг хурдтай өөрч лөгдөж байна. 50 жилийн өмнө нийт хүн амын 35 хувь нь хотод амьдарч байсан бол одоо энэ тоо 50 хувь болсон. хүмүүс нэг дор бөөгнөрөн амьдрах тусам халдварт өвчин дэгдэх эрсдэл нэмэгдэж байна. Э д г э э р т о м хотуудад харх, хулгана, илбэнх, хэрэм, үнэг, шувуу, нохой, муур зэрэг янз бүрийн амьтан суурьшиж, хүмүүст халдвар тараасаар байна. Ялангуяа ядуу, бохир заваан хотын оршин суугчид вируст нэрвэгдэх магадлал

илүү өндөр” хэмээн Лидсийн их сургуулийн профессор Тим Бентон бичжээ.

Энд бичсэнийг уншихаар манай У л а а н б а а т а р ы г хэлээд байгаа мэт санагдана. Манай нийслэлд харх байхгүй ч золбин ноход бол хэдэн мянгаараа бий. нийслэл хотын хэмжээнд жил бүр 100 мянган нохой устгадаг ч тоо тол гой нь

буураа гүйгээр үл барам өсөх хандлагатай болжээ. Зоонозын өвчин судлалын үндэсний төвийн (ЗӨСҮТ) статистикаас харвал жил бүр 7­8 мянган хүн нохойд хазуулсны улмаас галзуу өвчний вакцин хийлгэдэг байна. Тэдний

73.2 хувь нь эзэнтэй нохойд уруулсан байдаг аж. Мал, амьтнаас хүнд халдварласан халдварт өвчний тохиолдол 2015 онд 276, 2016 онд 391, 2017 онд 538, 2018 онд 318, 2019 онд 183 бүртгэгджээ. Сүүлийн таван жилийн дунджийг авч үзвэл

341.2 болж байгаа юм. “Нохой, муур нь галзуу,

бэтэг, бруцеллёз, лептоспироз, токсоплазмоз, хламид, гэдэсний халдвар зэрэг олон өвчний тээгч болж байдаг. Манай орны хувьд нохой, муурнаас элдэв өвчний халдвар авах эрсдэл нэн өндөр.

Нохой устгал нь ард иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах, халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх ач холбогдолтой. Гэхдээ устгал хийгээд байхад золбин нохойн тоо буурахгүй байгаа нь иргэд тэжээж буй нохойндоо тавих хяналт сул

Манай улс жил бүр 100 мянган нохой буудаж устгадаг ч тоо толгой нь буураагүйгээр үл барам өссөөр байна.

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

ЗолБин нохдын УСТгал

Жилд 100 мянган нохой устгалд оруулдаг

Тэдний 73.2 хувь нь эзэнтэй хэдий ч сул байдаг нохойд уруулжээ.нэг нохой устгах зардал

12 мянган төгрөг

Устгасан нохойны 30 орчим хувийг шатааж, үлдсэнийг нь булж байна.

Жилд 7-8 мянган хүн нохойд уруулсны улмаас

галзуу өвчний вакцин хийлгэдэг.

100 73.2%

1230

7-8Эх сурвалж: нийслэлийн захирагчийн алба

байгаатай холбоотой. Өөрөөр хэлбэл, нохойн тоо толгой, үржил төрөлт ямар ч хяналтгүй байна” хэмээн ЗӨСҮТ­ийн тархвар судлагч эмч Ц.Энхбаяр хэлсэн юм.

Өдгөө нийслэлийн гэр хороо лолд 200 мянга гаруй айл амьдарч байна. Ихэнх нь хашаандаа нохойтой. Гэвч нохойгоо орой үдшийн цагаар сул тавьчихдаг айл олон. Үүний улмаас ноход жилд 2-3 удаа үржилд орж, тоо толгой нь гэрлийн хурдаар нэмэгдсээр байна. Цовоо сэргэлэн эр гөлөг нь эзэнтэй болж, бусад нь гудманд хаягдана. Энэ хэрээр гудамжны буюу золбин нохдын тоо замбараагүй өссөөр байгаа юм.

Уг нь холбогдох албаныхан гэр хорооллын нохдыг бүртгэлжүүлэх ажлыг шат дараатай хийж буй. Бүртгэлд хамрагдсан бол туулга, вакцин үнэгүй хийлгэх эрхтэй гээд улс янз бүрийн боломжоор хангаж байгаа. гэвч олдсон боломжийг шүүрээд авахын оронд хэнэггүй зангаараа хойш сууж, үл ойшоох нь элбэг. Харин энэ хооронд тэжээж буй ноход нь хүнд ноцож, гэмтээхээс гадна галзуу зэрэг халдварт өвчин тараасаар байна.

Нөгөөтэйгүүр нохдыг хэдий болтол харгис хэрцгий буюу буудах аргаар устгах вэ гэдэг асуудал сүүлийн үед хурцаар тавигдах болсон. Зарим төрийн бус байгууллагын зүгээс нохойн үржлийг хязгаарлах жижиг мэс ажилбарыг санал болгодог. Энэ санаачилгын үр дүнд нийслэлийн зүгээс сүүлийн гурван жилд 5,000 нохойнд үржил хязгаарлах мэс ажилбар хийжээ. Өөрөөр хэлбэл, 5,000 нохой хамгийн багадаа 50,000 болж нэмэгдэх эрсдэлийг үгүй болгосон байна. Уг нь илүү хүнлэг энэ ажилд дорвитой мөнгө төсөвлөж, өргөн цар хүрээнд хийвэл буудаад барагдахгүй байгаа золбин нохдын тоог хязгаарлах боломжтой гэж үздэг юм билээ.

Энэ талаар Улаанбаатар хотын захирагчийн ажлын албаны Хог хаягдлын удирдлага зохицуулалтын хэлтсийн дарга С.Аригуун “Бид гэр хороолын нохдыг бүртгэлжүүлэх ажлын

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 05 2020.02.10, даваа~№027 (1306)ЗГМ: сЭдЭв

нОХОй, МУУр нь ГалЗУУ, БЭТЭГ, БрУцЕллёЗ, лЕПТОсПирОЗ, ТОКсОПлаЗМОЗ, ХлаМид, ГЭдЭсний Халдвар ЗЭрЭГ ОлОн өвЧний ТЭЭГЧ БОлЖ БайдаГ. Манай Орны ХУвьд нОХОй, МУУрнаас ЭлдЭв өвЧний Халдвар аваХ ЭрсдЭл нЭн өндөр.

Огноо: 2020.02.10Тендер шалгаруулалтын нэр: Сургуулийн хүүхэд зөөвөрлөх хүүхдийн автобус худалдан авахТендер шалгаруулалтын дугаар: БХД­03/20

Багахангай дүүргийн Засаг даргын тамгын газар нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Сургуулийн хүүхэд зөөвөрлөх хүүхдийн автобус худалдан авах–ыг нийлүүлэх тухай битүүмжилсэн цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.Энэхүү ажлын тендер шалгаруулалт нь цахим худалдан авах ажиллагааны системээр зарлагдаж байгаа тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг татаж авна уу. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн [30] хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 2 жил /2018,2019/­н борлуулалтын орлогын дундаж нь санал болгож буй үнийн дүнгийн 80 хувиас багагүй байхТүргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Санал болгож буй үнийн дүнгийн 40 хувиас багагүй байхаудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн тайлан ирүүлэх жилийн тоо: Сүүлийн 2 жил /2018,2019/Сүүлийн гурван жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Санал болгож байгаа үнийн дүнгийн 50 хувиас багагүй байхТусгай зөвшөөрөл шаардлагатай бол тусгай зөвшөөрөл ирүүлэх эсэх: ШаардлагагүйТендерийн хамт 1378082 / нэг сая гурван зуун далан найман мянга наян хоёр/ төгрөгийн дүнтэй тендерийн баталгаа ирүүлнэ. Цахим тендерт оролцогч цахим баталгаа гаргах эрх бүхий арилжааны банкаар цахим тендерийн баталгаа гаргуулна.Тендерийг 2020 оны 03 дугаар сарын 11-ний өдрийн 10 цаг 00 минут-аас өмнө доорх хаягаар ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 03 дугаар сарын 11-ний өдрийн 10 цаг 30 минут-т нээнэ.Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхтэй, эрхгүй эсэх: ЭрхгүйДотоодын давуу эрх тооцох эсэх. Тооцохгүй.

Багахангай дүүрэг, 1 дүгээр хороо, хорооны байр 2 давхар, 207 тоот худалдан авах ажиллагааны алба, мэргэжилтэн Э.Урансайхан,

Утас 70491050, 99443390. цахим хаяг: www.tender.gov.mn

ТендеРийн УРилга

Улаанбаатар хотын захирагчийн ажлын албаны Хог хаягдлын удирдлага зохицуулалтын хэлтсийн дарга С.Аригуунаас зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Золбин нохой, муурыг устгах нь коронавирусийн халдвараас сэргийлэх ажлын нэг. манай орны хувьд энэ ажил ямархуу явагдаж байна вэ?

­Улаанбаатар хотын захираг­чийн ажлын алба хотын золбин нохой, муур устгах ажлыг хариуцдаг. Одоо хотын хэмжээнд мэргэжлийн гурван компани ажиллаж байна. Бараг 2000 оноос хойш устгал хийсэн анчид эдгээр компанид ажилладаг.

Бид жилдээ 100 мянга орчим нохой устгадаг. Мөн өсөлтийг зогсоох ажлын хүрээнд 2017 оноос эхлэн гэр хорооллын айл өрхийн нохдыг бүртгэлжүүлж байгаа. Айл өрхүүд нохойгоо хашаанаас нь гаргахгүй байхыг сануулж, туулга, вакцинд хам­руулж байгаа.

Гэхдээ бид устгаад байгаа ч нөгөө талдаа өсөөд л байна. Тоо толгой нь өсөөд буй нь гэр хорооллын нохдын замбараагүй тэжээлттэй холбоотой.

-иргэд шаардлагыг хүлээн авч, хэрэгжүүлэх тал дээр

ЗГМ: ТОдрУУлГа

с.аригуун: нохдоо буудаж устгадаг улс Монголоос өөр байхгүй

хойрго байдаг шүү дээ. Шаардлага биелүүлэхгүй бол яах вэ?

­Уг нь хариуцлагын тогтолцоог хэрэгжүүлэх эрх зүйн орчин байх ёстой. 2002 онд НИТХ­ын Тэргүүлэгчдийн 222­р тогтоолоор нохой, муур тэжээх журам батлагдсан. Энэ журманд хариуцлагын асуудал огт тусгагдаагүй. Тиймээс 2017 онд Захирагчийн ажлын албанаас золбин, нохой муур устгах журмыг шинэчилж, илүү өргөн агуулгатай болгоод нийслэлийн НИТХ­ын тэргүүлэгчдээр батлуулсан. Гэвч Хууль зүйн яам бүртгээгүй. Шалтгаан нь одоо хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй зарим хуультай давхцаж байна гэж үзсэн. Нөгөөтэйгүүр ийм журам батлах эрхийг НИТХ­д ол­гоо гүй байна гэсэн.

Уг нь гэр хороо­лол, орон сууцны алинд ч амьтан тэжээж байгаа бол эрх зүйн тодорхой зохицуулалт байх ёстой. Тогт сон хүрээнээс хальж гарвал хариуцлага хүлээдэг тогтолцоог л бий болгомоор байгаа юм. Бид зарим засварыг хийж, журмаа эргэн барихаар төлөвлөж байна.

-он гарснаас хойш хэчнээн нохой устгалд оруулаад байна вэ?

­Бид жилд 100 мянган нохой устгана гэж тооцож төс вөө баталдаг. Тиймээс сар сарын үзүүлэлт ерөнхийдөө ойрол­

цоо байдаг. Нэгдүгээр сард ойролцоогоор 11 мянган нохой устгасан. Хоёрдугаар сард нэлээд шахах төлөвлөгөөтэй. Цагаан сараар иргэд золголт хийх гэж гадуур их явдаг учраас нохойд уруулах эрсдэл өндөр. Оны эхний хоёр сард 15 мянга орчим нохой устгах төлөвлөгөөтэй байна.

-ер нь золбин нохдын тоог бууруулах хамгийн үр дүнтэй арга нь таны бодлоор юу вэ?

­Спэй бол яах аргагүй үр дүн­тэй арга. Хамгийн гол нь нийгэмд зөвөөр ойлгуулж, иргэдийн дэмжлэгийг авах нь чухал.

-Устгасан нохойгоо яадаг вэ?­Нийслэлийн хот тохижилтын

газар устгасан но хой, муурыг булах, шатаах аж­лыг Цагаан давааны төвлөрсөн хогийн цэгт хийж байгаа. Нохой шатаах бага оврын зуухтай. Тэн дээ шатаахыг нь шатаагаад, үлд­сэнийг нь булж байна.

-нохой шатаах зуухыг өндөр үнээр барьсан ч ажилладаггүй гэх шүүмжлэл бий. үнэхээр ажиллахгүй байгаа юм уу?

­Ажиллахын хувьд ажиллаж байгаа. Хамгийн гол нь их хэмжээгээр устгаж чаддаггүй. Нэг удаад 20­30 нохой шатаана. Шатаах үйл явц 4­5 цаг үргэл­жилдэг. Бүтэн өдөржин ажил­луулахад дээд тал нь 60­70 нохой устгаж чадна. Гэтэл өдөрт 100, 200­гаараа нохой устгаж байна шүү дээ. Үлдсэнийг нь булахаас өөр аргагүй.

-Тэр олон мянган нохойг булахаар янз бүрийн халдвар дэгдэхгүй байх баталгаа байна уу?

­Байхгүй. Халдвар тархах өн­дөр эрсдэлтэй гэдгийг хүлээн зөвшөөрөхөөс аргагүй. Халд­вартай мал, золбин нохдыг уст­гах, сэг зэмийг нь устгалд оруу­лах байгууламж улсын хэмжээнд нэг ч байхгүй. Тиймээс бид булахаас өөр арга алга.

-Золбин нохдыг буудаж устгадаг улс хэр олон байдаг юм бэ?

­Монголоос өөр байхгүй. Ер нь улс орнууд цус асгаруулж бууддаг харгис аргаас татгалзаж байгаа. Төсөв санхүү сайн улсууд тариа хийж унтуулдаг. Тэр ч байтугай хөгжилтэй орнуудад золбин нохой гэдэг ойлголт байхгүй болохоор нохойг буудаж устгана гэхээр санаанд нь багтдаггүй. Харин манайд иргэд өөрсдөө нохойгоо замбараагүй үржилд оруулж, тоо толгойг нь хэт их өсгөөд байгаа учраас устгалд оруулахаас өөр аргагүй. █

хүрээнд үржил хязгаарлах ажлыг давхар хийж байгаа. Үүнд эр нохойны үрийн сувгийг хаах мэс ажилбар, эм нохойны сав, өндгөвчийг боох мэс ажилбар багтана. Иргэдийн хүсэлтийн дагуу жилд 2000­2500 орчим нохойнд спэй буюу үржил хязгаарлах ажлыг үнэ төлбөргүй хийж байна. Ингэснээр нохой хашаанаасаа гарсан ч үржилд орох эрсдэлгүй гэсэн үг. Бид мэдээж гэр хороолын бүх нохойнд спэй хийх боломж байхгүй. Тийм төсөв нь ч алга. хамгийн гол нь энэ тогтолцоог бий болгох нь чухал юм. Мөн иргэдэд энэ ажлын үр дүнг зөвөөр ойлгуулах нь чухал байна” хэмээн ярилаа.

Дэлхийн ихэнх том хотод халдвар тараах гол аюул нь харх байдаг. Муу усны нүх, орон байрны хонгил гээд хаа сайгүй үүрлэсэн энэ жижиг мэрэгч хаанаас хаана, ямар өвчин тараачих бол гэж хүн бүр санаа зовж буй. Дэлхийн өндөр хөгжилтэй орнууд хархны тоо толгойг устгах ажилд их мөнгө зарцуулдаг ч үр дүнд хүрээгүй хэвээр. харин манай улсад энэхүү дийлдэшгүй мэрэгч хараахан орж ирээгүй. харин үүний оронд золбин ноход өвчний голомт болжээ. Уг нь гэр хорооллын нохдын тоог хязгаарлаж, замбараагаа алдсан үржлийг нь зогсоох боломж бүрэн байна. Энэ ажлыг зөвхөн нийслэлд даатгаад орхих бус, иргэд өөрсдөө идэвх санаачилгатай байж, улсаас үнэгүй хийж өгөөд байгаа туулга, вакцин, спэйд нь хамрагдвал бүх зүйл аяндаа цэгцэрнэ. Бид хэдий болтол нохдоо буудаж устгах вэ. Үүний оронд үржлийг хязгаарлах нь илүү хүнлэг хийгээд үр дүнтэй арга байх нь гарцаагүй. █

Нохдын сэг зэмийг булах нь халдвар тархаах өн дөр эрсдэлтэй гэдгийг хүлээн зөвшөөрөхөөс аргагүй.

хэрэг сэл захиалаад байна. Амны хаалт, ариутгалын бодис хомсдолтой байгаа. Эмийн компани руу захиалга өгсөн, ойрын үед хангалт сайжрах байх. Бүх газруудад ариутгал халд­варгүй жилт хийж байна.

дэлхий дахинд халдвартай хүмүүсийн тоо нэмэгдэж, анхаарал сулруулж болохгүйг цаг үргэлж сануулсаар буй. Тиймээс манай улс ч гэсэн анхаарал сэрэмжээ дээшлүүлж, хүн бүр амны хаалт хэрэглэж, байнга гараа ариутгаж хэвшмээр байна. монгол, хятад хоёр улсын гол дамжин өнгөрдөг хилийн боомт Эрээний удирдлагууд хяналтаа чангатгаж, онц байдал зарлаад байгаа аж.

Өвөрхангай аймагт коронавирусийн сэжигтэй тохиол-дол илэрч тусгаар-лажээ. ӨМӨЗО-ы

Шилийн гол аймагт мал маллаж байгаад ирсэн 21 настай залуу өндөр халуурч аймгийн Бүсийн оношилгоо, эмчилгээний төвийн Халдварт өвчинтэй тэмцэх тасагт тусгаарлан эмчлүүлж байна. Энэ талаар тус аймгийн Эрүүл мэндийн төвийн дарга Д.Шивааннүрдэвээс тодрууллаа.

-коронавирусийн сэжигтэй гэж тусгаар ласан залуугийн биеийн байдал ямар байгаа вэ?

­Биеийн байдал нь

Б.гандолгор, ЗГМ сонин тогтвортой байна. Шөнө халуураагүй хонолоо. Бид бүх бололцоогоороо эмчилгээ хийж байгаа. Залуугийн ойр орчимд байсан, уулзсан хүмүүсийг нь тандалт судалгаанд хамруулж байна. ӨМӨЗО­ы Шилийн гол аймагт 10 хоног байсан. Ирэхдээ автобусны тасалбар олдохгүй Эрээнд хоёр хоносон юм билээ. Улаанбаатарт автобусаар ирээд автовокзалаас аймгийн автобусанд сууж ирсэн. Ирснийхээ дараа танил айлдаа очиж бууз хийсэн гээд явсан газруудыг нь тодруулсан. Уулзсан болон ойр орчимд нь байсан хүмүүсээс одоогоор ямар нэг шинж тэмдэг илрээгүй байна. Бид биш байгаасай л гэж найдаж сууна. Шинжилгээ авч

д.шивааннүрдэв: Хамгаалалтын хувцас, амны хаалт дутагдалтай байна

УУлЗсан БОлОн Ойр ОрЧиМд нь Байсан ХүМүүсЭЭс ОдООГООр яМар нЭГ шинЖ ТЭМдЭГ илрЭЭГүй Байна.

цаГ үЕ | ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ06 2020.02.10, даваа~№027 (1306)

ТендеР ШалгаРУУлалТын нЭР: Харуул, хамгаалалтын үйлчилгээ үзүүлэгчийг сонгон шалгаруулах.

ТендеР ШалгаРУУлалТын дУгааР: УСУГ­ЗБҮ­2020­05

Ус сувгийн удирдах газар эрх бүхий тендерт оролцогчдоос харуул хамгаалалтын үйлчилгээ үзүүлэгчийг сонгон шалгаруулах цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Тухайн тендерт эргэж төлөгдөхгүй нөхцөлтэйгээр 50,000 /тавин мянган/ төгрөгний цахим тендерийн хураамж төлж оролцоно. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 30 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Тендерт оролцогч нь Санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна.

Үүнд: • Сүүлийн 2 жил буюу 2018, 2019 онуудын Аудитаар

баталгаажуулсан санхүүгийн тайлан ирүүлнэ.• Сүүлийн 2 жилд буюу 2018, 2018 он тус бүрт ижил

төстэй гэрээ хийсэн тухай мэдээлэл ирүүлнэ.• Борлуулалтын орлого нь сүүлийн 2 жил /2018,

2019/ тус бүр тухайн багц тус бүрийн төсөвт өртгийн 100 хувиас дээш байх.

• Тендерийн хамт 5,460,000.00 /таван сая дөрвөн зуун жаран мянган/ төгрөгний тендерийн баталгаа ирүүлнэ.

• хүчинтэй байх хугацаа: 2020 оны 5 дугаар сарын 9-ний өдрийг дуустал.

Тендерийг 2020 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдрийн 10 цаг 00 минутаас өмнө цахим системээр тендерийн материалаа ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2020 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдрийн 10 цаг 30 минут­аас нээнэ.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Дотоодын давуу эрх тооцно. Гадаадын этгээд оролцох эрхгүй.

хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ус Сувгийн Удирдах газар, Токиогийн гудамж-5, өөрийн байр, Р.Батсүрэн Утас: 70157018-121

Бид биш байгаасай л гэж найдаж сууна. шинжилгээ авч ХөсүТ рүү явуулсан

ЗГМ: ТОвЧХОн ЗөрЧил

Коронавирусийн дэгдэлттэй холбоотойгоор Улсын Онцгой комиссын шийдвэрээр гуравдугаар сарын 2­ыг хүртэл цахим тоглоом, интернет кафены газрын үйл ажиллагааг түр хугацаагаар зогсоосон. Гэтэл Сүхбаатар дүүргийн наймдугаар хороо, “Идэр таур” төвийн нэгдүгээр давхарт байрлах иргэн Б.Чинзоригийн интернет кафены газар ажиллаж байсныг мэргэжлийн хяналтын байцаагчид илрүүлэн торгожээ.

анХаарУУлГа Чоно, нохой, үнэг, муур, махчин амьтад, сарьсан багваахай, хярс, гахай, тарвага, шувуунаас зоонозын өвчин хүнд халдварладаг ажээ. Иймээс зэрлэг амьтны эд эрхтэн, тэдгээрийн гаралтай түүхий эдийг ашиглах, тээвэрлэх, худалдах болон худалдан авахгүй байхыг Нийслэлийн байгаль орчны газраас анхааруулжээ.

ТОМилОлТ ОБЕГ­ын тэргүүн дэд дарга, бригадын генерал Г.Ариунбуянгаар ахлуулсан Улсын Онцгой комиссын “Шуурхай бүлэг” Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сум дахь “Шивээхүрэн” хилийн боомтод ажиллажээ. Тус боомт энэ сарын 6­ныг хүртэл хоёр орны 1349 зорчигч, 843 тээврийн хэрэгслийг улсын хилээр нэвтрүүлжээ. Нүүрс тээвэрлэлтийн 50 аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаа явуулдгаас 16 компанийн 400 орчим автомашин нүүрс тээвэрлэсэн байна.

Зөв ХандлаГа МЭдЭЭ, МЭдЭЭлЭл

МУис багш, ажилчдадаа цалинтай чөлөө олголоонийслэлийн Эх хүүхдийн нэгдсэн эмнэлгийн барилгыг

ашиглалтад оруулна Монгол Улсын Их Сургуу лийн

хичээл, сургалтын үйл ажиллагааг цахим хэлбэрт оруулж, зайн системд шил жүүлж байгаагаа мэдэгдээд байна.

Өөрөөр хэлбэл, тус сургуулийн багш, оюутнууд сургалтын үйл ажиллагааг цахимаар явуулж, сургуулийн орчинд ирэхгүйгээр хичээл тогтмол үргэлжилнэ

гэдгийг МУИС­ийн захиргаанаас мэдэгдлээ.

Сүүлийн өдрүүдэд шинэ коронавирусийн халдварын эрсдэл нэмэгдэж, дэгдэлт хур дац­тай тархаж буйтай холбогдуулан тус сургуулийн захиргаанаас нийт ажилт нуудад гуравдугаар сарын 2-ны өдрийг хүртэл тодорхой хугацаагаар цалинтай

чөлөө олгох зохицуулалт хийжээ. Ингэснээр их сургуулийн ажилтнууд хүүхдэдээ тавих хараа хяналтаа сайжруулах боломжтойг албаныхан онцолж байв. Энэ хугацаанд сургуулийн үйл ажиллагаа тасалдахгүй бөгөөд ажилт нуудыг заавал цагаа бүртгүүл гэж албадахгүй юм байна.

Нийслэлийн Засаг дарга С.Амарсайхан “Томуу, томуу төст өвчлөлийн үеэр эмнэлгийн ачаалал ихсэж буй энэ үед Баянзүрх, Сүхбаатар дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг, Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн үндэсний төвд очиж ажиллалаа. Эмнэлгийн эмч, албан хаагчид байгаа нөхцөл боломжид тохируулж, хүн хүчээ хуваарилан ажиллаж байна. Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн төв л гэхэд 40 ортой хүүхдийн тасагт 70 хүүхэд хэвтэж эмчлүүлэх, ашиглалтын шаардлага хангахгүй өрөө тасгийн асуудлаас эхлээд хүндрэлтэй зүйл их байна. Тиймээс боломж бололцоогоо ашиглан эмнэлгийн барилгыг шинэчлэн өргөтгөх шаардлагатай байгаа. Мөн Хан­Уул дүүрэгт барьж байгаад “царцсан” нийслэлийн Эх хүүхдийн

нэгдсэн эмнэлгийг яаралтай ашиглалтад оруулах ажлыг эрчимжүүлэх хэрэгтэй. Үүний тулд заавал Засгийн газарт хандаж, хөрөнгө мөнгө нэхэхээсээ илүүтэй төрийн өмчит болон хувийн өмчит аж ахуйн нэгжүүдийг татан оролцуулъя. Ирэх долоо хоногт “Оюутолгой”, “Эрдэнэс тавантолгой” компанийн удирдлагуудтай у у л з а ж , н и й г м и й н хариуцлагын хүрээнд хөрөнгө оруулалт хийж иргэдийн эрүүл мэнд амь насыг сахин хамгаалах ажилд дэмжлэг үзүүлэх асуудлаар ярилцах болно” гэв.

Төрийн болон хувийн өмчит компаниудын хөрөнгө оруулалтаар нийслэлийн Эх хүүхдийн нэгдсэн эмнэлгийн барилгыг энэ оны хоёрдугаар улиралд багтаан ашиглалтад оруулах аж.

ТендеРийн УРилга Огноо: 2020.02.10

ХӨСҮТ рүү явуулсан. -Танай эмнэлэг бэлэн

байдлыг хэр хангаж ажиллаж байгаа вэ. хэрэв халдвар илэрлээ гэхэд амны хаалт, эм тариа, хамгаа лалтын хувцас хэрэгсэл хүрэлцээтэй юу?

­Аймгийн Онцгой комиссоос тодорхой хэмжээний санхүүжилт гаргаж хамгаалалтын хувцас

Монгол орны уур амьсгалын ө ө р ч л ө л т д э л х и й н д у л а а р а л ,

бүс нутгийн уур амьсгалтай хамаа ралтай нь ойлгомжтой боловч тусгаар улсын хувьд хийж хэрэгжүүлэх, сэргийлэн хамгаалах арга хэмжээ зайлшгүй юм. гэвч улс төрч-дийн амин хувиа хичээсэн, дахин сонгогдох их хүслээс шалтгаалж зорилт хөтөлбөрүүд гараанаас хөдлөөгүй байгаа юм.

Манай орны агаарын дундаж хэм 2.5 хувиар нэмэгдсэн нь дэлхийн дундажаас хоёр дахин илүү дулаарсан үзүүлэлт юм. Үүний шалтгааныг газарзүйн байрлал, үйлдвэрлэл өндөр хөгжсөн хоёр том гүрний дунд

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 07 2020.02.10, даваа~№027 (1306)нийТлЭлЧийн БУлан

“Эх орондоо хайртай” гишүүд байгаль хамгаалалд мөнгө харамладаг

УиХ-ын гишүүдийн амиа бодсон, жалга довын үзэлд уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг бодлого хэлмэгдэж байна

гэж тооцсон юм. гэвч энэ зорилтод хүрэх анхан шатны арга хэмжээнд парламент хөрөнгө төсөвлөөгүйгээс дарагдмал цаас болон хувирах нь ээ. үр дүнд нь цөлжилт улам нэмэгдэх өнгө тодорхой.

Нийт газар нутгийн 78 хувь нь цөлжилтөд өртсөн орны хувьд эмзэг бүс нутгийн ангил­лыг нэмэхгүй байх нь уур амьс­галын өөрчлөлтөд эерэг дүн авчрах учиртай. УЦУОШГ­ын судалгаагаар өнгөрсөн арван жилд есөн аймгийн нутаг цөлжилтөд өртөж эмзэг ангилалд хамаарч байгаа бол цаашдаа дундговь, Баянхонгор, Увс, ховд, говь-алтай аймгууд нэн эмзэг байдалд орж “эрчимт эмчилгээ” шаардахыг тогтоо-сон. Мөн малын тоо толгойг тогтмол 54.7 саяд барихгүй бол бэлчээрийн даац хэтэрснээс үүдэх цөлжилт нэмэгдэхийг

мэргэжилтнүүд анхааруулсаар байгаа. Мал сүргийн бүтцийн зохистой харьцааг бий болгох, тооноос чанарт шилжих зорилт тавьсан ч салбарын сайдын санаанаас хэтрэхгүй байгаа юм.

хүлэмжийн хийнээс гадна монгол орны уур амьсгалын өөрчлөлтөд сөргөөр нөлөөлж буй зүйл бол усны нөөцийн хомсдол. Монголын цэнгэг усны хэмжээ жил ирэх тутам буурч 608.3 тэрбум метр куб/жил байснаа 2018 оны байдлаар 564.8 тэрбум метр куб/жил болж буурчээ. Манай орны усны нөөцийг нуур 500 тэрбум, гол мөрөн 34.6, мөнх цас, мөсөн гол 19.4, газрын доорх ус 10.8 тэрбум метр куб/жилээр бүрдүүлж байна. Байгалийн тогтоц, хур тунадасын хэмжээг өөрчилж чадахгүйгээс гадаргын усны нөөцийг нэмэх боломж хязгаарлагдмал. Харин усны нөөцийг нэмэгдүүлэх гол арга нь газрын доорх усны хайгуулын ажлыг эрчимжүүлэх нь зөв гэдгийг салбарынхан зөвлөж байна.

Нөхцөл байдал ийм эмзэг байхад хувь улстөрчийн ханд­лага, парламентын харалган байдлаас шалтгаалж уур амьс­галын өөрчлөлтийн эсрэг ажил гарааны шатандаа гацаанд орсон. Ганцхан жишээ дур­дахад 2020 оны төсөвт усны нөө цийн судалгаа хийхэд зориулж хоёрхон тэрбум төг рөг төсөвлөжээ. Энэ нь ганц хоёрхон судалгааны

ТЭЗү-г боловсруулах мөнгө. Өөрөөр хэлбэл Уих-ын гишүүд тойргийн бүтээн байгуулалт, жалга довын үзэл гэсэн өнөө маргаашийг аргацаасан зүйлсэд төсвийн хөрөнгийг зарцуулж, уур амьсгалын өөрчлөлт, усны нөөцөд эерэг дүн авчрах мөнгийг хуваан авсан гэсэн үг. Энэ талаар БОАЖ­ын сайд Н.Цэрэнбат нэг бус удаа бухимдаж эсэргүүцлээ илэрхийлж байсан. Тэрбээр “Усны нөөц, уур амьсгалын ө ө р ч л ө л т и й н эсрэг гишүүд том дуугардаг ч үнэн чанартаа мөнгө төсөвлөдөггүй . Нэг сумын хэдхэн хүний амьдралын өнөө маргаашийн ш а а р д л а г а д баригдаад 20 жил тогтвортой амьдрах суурь болсон усны хайгуулын ажилд нэг ч төгрөг тавьдаггүй. УИХ­ын гишүүдээс тойргийнхоо уур амьсгалын өөрч лөлт, усны нөөцийг нэмэгдүүлэхэд та юу хийсэн бэ гээд асуувал нааштай хариу хэлэх нэг ч гишүүн байх­гүй” гэсэн юм. Түүний энэ үг тунирхал, гуниглал мэт боловч цаа гуураа манай парламент ямар арчаагүй, тулга тойрсон сэтгэ­хүйтэй байгааг харуулж буй юм.

Парламентаар байгаль хамгааллын хууль, тогтоол батлахад олон гишүүн цээжээ дэлдэж шүлсээ үсчүүлдэг ч

дУндГОвь, БаянХОнГОр, Увс, ХОвд, ГОвь-алТай айМГУУд УУр аМьсГалын өөрЧлөлТөөр нЭн ЭМЗЭГ Байдалд ОрЖ “ЭрЧиМТ ЭМЧилГЭЭ” шаардана.

Б.гарьд, ЗГМ сонин

төсөв хуваарилахад сонгуулийн тойргоо “услах”, сонгогчдоо тойглоход ухаанаа уралдуулдаг. Үүнээс болж байгаль орчныг хамгаалах бодлого улсын хэмжээгээр орхигддог гортой. Угтаа гишүүн бүр тойргийн гэлтгүй улс орныг хамарсан уур амьсгалын өөрчлөлтөд эерэг нөлөөлөл бий болгоод зогсохгүй бүс нутгийн хөгжлийн бодлогыг нягт уях нь чухалд тооцогдоно.

Ингэхийн тулд бүсчилсэн хөгж­лийн бодлогыг боловсруулахдаа Засгийн газраас баталсан зургаан салбарын зорил­т ы г д э м ж и х , цөлжилтөд ихээр өртсөн аймгуудад үйлдвэржилт, уул уурхайг хязгаарлах, мал сүргийн бүт­

цийн зохистой харьцааг бий болгох, тооноос илүү чанарт шилжих зорилтуудыг ами луулах хэрэгтэй. Үүнд парламентын “тархи” ажиллаж байх учиртай. Гэвч харалган пар ла ментад хоёр нүүдлийн цаадхыг харах ухаан дутмаг байна. Ядахдаа уур амьсгалын өөрч лөлтөд хамгийн их өртөх Дундговь, Баянхонгор, Увс, Ховд, Говь­Алтай аймгаас сонгогдсон гишүүд хүлэмжийн хийг бууруулах, усны нөөцийг хамгаалахад хөрөнгө төсөвлөхөд хуруугаа ч хөдөлгөдөггүй нь бүр ч харамсалтай. █

МОНГОЛ ОРНы УУР АМьСГАЛыН ӨӨРЧЛӨЛТӨД ӨРТӨХ БАйДАЛ /2030­2050 ОН/

Бага эрсдэлтэй

Эрсдэлтэй

Эмзэгэрсдэлтэй

Нэн эмзэг эрсдэлтэй

оршин буйгаар тайлбарласнаас гадна дотоод хүчин зүйлс ихээр нөлөөлж байгааг олон улсын болон Ус, цаг уур, орч­ны шинжилгээний газрын (УЦУОШГ) судалгаагаар тог­тоо сон. Уг нь манай орон хүлэм жийн хийн ялгаралтай ч түү нийгээ шингээж чаддаг үзүүлэлтээр балансаа барьдаг гэсэн “магтаал”­д багтдаг байв. Харин 2010 оноос уул уурхайн том төслүүд хэрэгжиж эхэлсэн, үйлдвэржилт нэмэгдсэнтэй холбоотой хүлэмжийн хийн ялгарал огцом өссөн улсын нэг болжээ. Үүний үр дагавар манай орны эмзэглэл болсон цөлжилт нэмэгдэх, усны нөөц багасахад “ташуур өгч” байгаа юм.

2010 онд манай улсын үндэс­ний хэмжээнд ялгаруулж буй хүлэмжийн хий 25.8 сая тонн нүүрсхүчлийн хийтэй дүйцэхүйц байсан бол 2030 он гэхэд 74.2 сая тонн болж 2.7 дахин нэмэгдэх төлөвтэй. Үүний эсрэг Засгийн газар хүлэмжийн хийн ялгарал, уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлж буй зургаан салбарыг нэрлэн, үзүүлэлтийг тодорхой хувиар бууруулахаар төлөвлөсөн. Тухайлбал, Эрчим хүч үйлдвэрлэл хангамжийн салбар 8.3 сая тонн, хөдөө аж ахуй 5.2, аж үйлдвэр 1.2, зам тээвэр 1.05 сая, барилга 830 мянга, хог хаягдлын салбар 106 мянган тонноор бууруулах зорилт тавив. Ингэснээр 2030 он гэхэд хүлэмжийн хийн ялгарлыг 22.7 хувиар бууруулна

Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг, усны нөөцийг нэмэгдүүлэхийн тулд тойрогтоо мөнгө татсан гишүүн нэг ч алга.

БанК, санХүү

2006 оны 20,000 төгрөгийн дэвсгэртийг гүйлгээнээс татаж, шинийг гаргана

Монголбанкны Ерөнхий­лөгчийн тушаалаар 2006 онд үйлдвэрлэгдсэн 20000 төгрөгийн дэвсгэртүүдийг ирэх гуравдугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн гүйлгээнээс татахаар боллоо. 2006 оны энэхүү дэвсгэрт нь олон нийтэд зориулсан түвшний хамгаалалтын элемент хангалтгүй байдгаас уг дэвсгэртийг ихэвчлэн хуурамчаар

Б.мөнх-Эрдэнэ, ЗГМ сонин

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ08 2020.02.10, даваа~№027 (1306)

Эдийн ЗасаГ

ЗГМ: ТОвЧХОн арилЖаа

Монголын хөрөнгийн бирж баасан гарагийн үнэт цаасны арилжаагаар 29 компанийн 138,961 ширхэг хувьцаа арилжлаа. Энэ өдөр 13 компанийн хувьцааны ханш өсөж, 11 компанийнх буурав.

индЕКс

0.01 Хувь. ТОП 20 индекс 0.01 хувиар буурч, зах зээлийн үнэлгээ 2.6 их наяд төгрөг боллоо.

БиЗнЕс

817 Сая ам.доллар. 2020 оны эцэс гэхэд улирлын дүнгээр анх удаа ашигтай ажиллана гэж Uber компани мэдэгдлээ. Тус компани 2019 оны IV улирлын тайлангаа танилцуулсан байна. Орлого нь 37 хувиар өсөж, дөрвөн тэрбум ам.доллар хүрчээ. Харин хүү татвар, бусад зардлыг тооцохгүйгээр авч үзвэл алдагдал нь 817 сая ам.доллар болжээ. Харин бүтэн жилийн алдагдал нь 8.5 тэрбум ам.доллар хүрсэн байна.

Гадаад ХУдалдаа

24.4 Хувь. 2020 оны нэгдүгээр сард экспорт өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 24.4 хувиар буурч, 459 сая ам.доллар болсон байна. Гаалийн ерөнхий газрын тайланг харвал импорт экспортоос давж гадаад худалдааны баланс 2014 оны есдүгээр сараас хойш анх удаа алдагдалтай гарчээ. Алдагдал нь 14.3 сая ам.доллар байсан байна.

Тайлан

1.01 Тэрбум ам.доллар. Twitter компанийн борлуулалтын орлого IV улиралд жилийн өмнөхөөс 11 хувиар өсөж, 1.01 тэрбум ам.долларт хүрсэн байна. Түүнчлэн өдөр тутам идэвхтэй хэрэглэдэг хүний тоо IV улиралд долоон саяар буюу 21 хувиар өсөж, 152 сая болсон нь онцлох үзүүлэлт болж байгаа аж. Тайлангаа танилцуулсны дараа Twit­ter­ийн хувьцааны ханш нь 15 хувиар өссөн нь өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сараас хойших хамгийн огцом өсөлтөд тооцогдож байна. Ийнхүү сүүлийн 12 сард хувьцаа нь 11 хувиар өсжээ.

Экспортын уналт төсөвт тодотгол дуудна

Б.Баяртогтох, ЗГМ сонин

9 11

11

Жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн эрх ашгийг хүндэтгэхийг хүсэв

С.Хишгээ: Жирэмсэн эмэгтэйчүүд халдварт өртөх өндөр эрсдэлтэй

Дэлхий цельсийн 3 бус 5 хэмээр дулаарах шинэ тооцоо гарлаа

Facebook өгөгдөл алдсаны дараа аюулгүй байдлаа сайжруулахаар амлав

10

анУ, ХяТадын ХООрОнд Жил даМнан үрГЭлЖилсЭн ХУдалдааны МарГаан наМЖсан Ч КОрОнавирУс ЭЭлЖиТ сОрилТ БОлЖ Байна.

үйлдэж байна. Иймээс гуравдугаар сарын 1­нээс эхлэн уг дэвсгэртээр төлбөр тооцоо хийхийг зогсоохоо төв банк мэдэгдлээ. иргэд уг дэвсгэртийг 2022 оны гуравдугаар сарын 1-ний өдөр хүртэл хоёр жилийн хугацаанд банкуудад болон монголбанкинд хандан шинэ дэвсгэртээр чөлөөтэй солиулах юм. Иргэдэд сануулж хэлэхэд, 2006 оны 20,000 төгрөгийн дэвсгэрт нь ямар нэгэн цонхгүй,

туузгүй, ар талын зүүн доод буланд 2006 гэсэн тоотой байх бөгөөд хуурамч бус ийм тэмдэгт эзэмшиж буй этгээд 2022 оны гуравдугаар сарын 1­ний өдөр хүртэлх хугацаанд солиулж авах эрхтэй.

Үүнээс гадна дахин бүрдүүлэх шаардлагатай болсон 20000 болон 50 төгрөгийн дэвс­гэртүүдэд орчин үеийн техно­логи бүхий хамгаалалтын шинэ элементүүдийг оруулан

шинэчлэн сайжруулж, гүйлгээнд гаргахаар боллоо. Шинэ 20,000 төгрөгийн дэвсгэрт нь түүхэн болон үндэсний уламжлалт хэв маягийг хамгийн сүүлийн үеийн технологитой төгс хослуулснаараа онцлог аж. Шинэчлэн сайжруулсан 20,000 болон 50 төгрөгийн мөнгөн дэвсгэртүүдийг хоёрдугаар сарын 10-наас эхлэн банкууд харилцагчдадаа олгох замаар гүйлгээнд гаргана юм.

Нүүрсний экспорт хүндэрч магадгүй байна. дэлхий нийтийг түгшээх болсон шинэ

төрлийн вирусийн нөлөөгөөр таваарын зах зээл дэх огцом савлагаа, цочир өөрчлөлт өрнөж буй энэ өдрүүдэд төсвийн орлогын гол найдвар болсон нүүрсний экспорт буурчээ. Өмнөд хөршийн нүүрсний татан авалт өнгөрсөн сард эрс буурч, нүүрсний гол боомтууд сул зогсолт хийхэд тун ойрхон байна. Зарим компани ажилчдаа ирэх сар хүртэл цалинтай амрааж, үйл ажиллагаагаа түр зогсоосноо зарласан. Үүнтэй хамт нүүрсний

аж ахуйн нэгжүүд алдагдал хүлээснээр татварын орлого

буурна

уурхайнуудад туслан гүйцэтгэгч болон ханган нийлүүлэгчээр ажиллаж байсан компаниуд ажилгүй, орлогогүй болж байна.

Гашуунсухайт­Ганцмод боомтоор гэхэд өдөрт 100 хүрэхгүй шахам автомашин нүүрс гаргаж байгааг бид өмнө мэдээлсэн. Тэгвэл нөхцөл байдал энэ сар гарснаас хойш дорвитой өөрчлөгдсөнгүй. Компаниудын 2020 оны экспортын төлөвлөгөө биелэх боломжгүй болж байна. гаалийн ерөнхий газрын мэдээлснээр, нэгдүгээр сард экспорт 459 сая ам.доллар болж, 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 24.4 хувиар агшжээ. гадаад худалдаа 14.3 сая ам.долларын алдагдал “үйлдвэрлэсэн” байна. Хамгийн сүүлд буюу 2015 оны есдүгээр

сар болон 11 сард манай улсын гадаад худалдаа алдагдалтай гарч байв. Өнгөрсөн дөрвөн жилийн туршид гадаад худалдааны тэнцэл ашигтай байсныг эдийн засагч Н.Энхбаяр дурдсан юм.

монгол Улс 1.4 их наяд төгрөг зөвхөн нүүрсний экспортоос 2020 онд олохоор шийдсэн. Энэ нь биет хэмжээгээр 42 сая тонн бөгөөд хамгийн багадаа тонн тутмыг нь 75 ам.доллараар тооцсон билээ. Тэгвэл уул уурхайн салбарын орлогын талыг нь бүрдүүлэх учиртай нүүрсний экспорт багассан нь төсөвт тодотгол хийхэд хүргэж болзошгүй байна. Энэ оны төсвийн орлого 11.7 их наяд төгрөг бөгөөд зарлага нь 13.8 их наяд. Төсвийн алдагдал ДНБ­ий таван хувьтай тэнцэж байна. Алдагдлын хэмжээ нь хоёр их наяд төгрөг. Татвар болон гаалиас гадна газрын бүртгэлийн шинэчлэл хийснээр төсвийн орлого бүрдүүлэхээр байгаа. Хэдий тийм боловч өмнөд хөршийн нүүрсний татан авалт хумигдаж, нэг автомашиныг ариутгахад хамгийн багадаа 20 орчим минут зарцуулж байгаа зэргээс шалтгаалж нүүрсний экспорт энэ оны эхний улиралд буурахаар байна.

хэрэв нүүрсний экспорт танагдсаар байвал гаалийн шинэчлэлийг бүрэн гүйцэд хийх боломжгүй болох юм. Тэрчлэн экспортын 85 хувийг дангаар бүрдүүлж буй эрдэс бүтээгдэхүүний зах зээл эмзэг хэвээр байна. ийм нөхцөлд эдийн засгийн өсөлт саардаг зүй тогтолтой. Эдийн засгийн идэвхжил саарснаар аж ахуйн нэгжүүдийн орлого буурч, үйлчилгээний салбар хаалгаа барихад хүрдэг. Хэрэв одоогийн эмзэг байдал цаашид улам даамжирсаар байвал татварын орлого нэмэгдэх эсэх нь бүрхэг болно гэсэн үг. Цаашлаад 42 сая тонн экспорт цаасан дээр л үлдэж, улсын орлого тасрах нь. АНУ, Хятадын хооронд жил дамнан үргэлжилсэн худалдааны маргаан намжсан ч коронавирус ээлжит сорилт болж байна.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 09 2020.02.10, даваа~№027 (1306)Эдийн ЗасаГ

Мо н г о л ы н х ө р ө н г и й н бирж хувьцаат компаниудад х а н д а ж

жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн эрх ашгийг хүндэтгэж үзэхийг хүслээ. компанийн тухай хуульд зааснаар хувьцаа эзэмшигчдэд ногдол ашиг хуваарилах хугацаа ойртож байна. үүнтэй холбогдуулан энэ оны эхний хоёр улиралд багтаан тараахыг Санхүүгийн зохицуулах хорооноос үүрэг болгосон юм. ингэснээр оны туршид хүлээх бус эхний хагас жилд багтаан хувьцаа эзэмшигчид ногдол ашиг авах эрхтэй болж байна. Өөрөөр хэлбэл, хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй к о м п а н и у д сонгуулиас өмнө ногдол ашгаа тараах нь.

“ Н э э л т т э й хувьцаат компани ногдол ашиг тараах нь тухайн компанийн санхүү, үйл ажиллагааны үр дүнг илэрхийлэх чухал үзүүлэлт т ө д и й г ү й , цаашид компанийн талаарх эерэг хүлээлтийг бий болгон хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг нэмэгдүүлж, хөрөнгийн зах зээлийг хөгжүүлэхэд түлхэц үзүүлдэг” хэмээн хөрөнгийн биржээс онцолсон юм.

Жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн эрх ашгийг хүндэтгэхийг хүсэв

Компаниуд энэ оны эхний хагаст ногдол ашгаа тарааж дуусна

Б.мөнх-Эрдэнэ, ЗГМ сонин Өнгөрсөн хугацаанд хөрөнгийн зах зээлд оролцсон жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн эрх ашиг хөндөгдөж, зарим нь хохирч үлдсэн жишээ цөөнгүй. Харин энэ жилээс компаниуд өөрсдийн байранд ногдол ашиг тараах бус Үнэт цаасны төвлөрсөн хадгаламжийн төвөөр дамжуулж байхаар болсон юм.

Сануулахад, 2018 онд 21 компани нийт 145.8 тэрбум төгрөгийн ногдол ашиг тарааж байв. Энэ нь 2014 оныхоос 75.4 тэрбум төгрөгөөр өссөн дүн. 2017 онд 23 компани ногдол ашиг хэлбэрээр хөрөнгө оруулагчдадаа өгөөж хүртээж байв. Монголын хөрөнгийн бирж болон Монголын үнэт цаасны биржид бүртгэлтэй 220 орчим

компанийн дөнгөж 10 гаруй хувь нь ногдол ашиг хуваарилах болсон. Харин өнгөрсөн онд ногдол ашиг олгосон компанийн тоо нэмэгдэж, 32 болсон юм. Энэ нь өмнөх жилүүдтэй х а р ь ц у у л а х а д гурав дахин өндөр үзүүлэлт байлаа. Үүнээс 19 нь Үнэт цаасны төвлөрсөн х а д г а л а м ж и й н

төвөөр ногдол ашгаа дамжуулж, хувьцаа эзэмшигчдийнхээ дансанд байршуулсан юм.

Компаниуд ногдол ашиг хуваарилахдаа Компанийн тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийг мөрдлөг болгон ажиллаж,

ногдол ашиг хуваарилалтын тайлангаа ногдол ашиг хуваарилж дууссан өдрөөс хойш ажлын 15 хоногийн дотор хөрөнгийн биржид ирүүлэх ёстой гэж мөн мэдэгдсэн байна. Өнөөдрийн байдлаар, “Дархан Нэхий” компани нэгж хувьцаандаа 210 төгрөг буюу 232.1 сая төгрөгийг хувьцаа эзэмшигчдэдээ ногдол ашиг болгон хуваарилахаар болсноо зарласан. Ингэснээр энэ оны ногдол ашиг тараахаа мэдэгдсэн анхны компани болж байна. Бизнесийн орчны нэг барометр болох ногдол ашгийн нийт хэмжээ 2017 оноос хойш нэмэгдэх болсон.

Өнгөрсөн хугацаанд хамгийн өндөр дүнтэй ногдол ашгийг орон нутгийн өмчит “Тавантолгой” компани хувьцаа эзэмшигчдэдээ тарааж байв. Тус компани 2017 онд цэвэр ашгийнхаа 90 хувь буюу 127 тэрбум төгрөгийг хувьцаа эзэмшигчдэдээ олгож байсан удаатай. 2019 оныг авч үзвэл, нүүрсний зах зээл тогтвортой байснаар дотоодын хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй компаниудын ногдол ашиг өсөх хүлээлт давамгайлж байна. нүүрсний ханш өссөн нь компаниудын үйл ажиллагааг дэмжсэн.

АПУ компани гэхэд 2017 оны цэвэр ашгаасаа 10.6 тэрбум төгрөгийн ногдол ашиг тарааж байв. Ногдол ашиг тараалтаар улсад “Тавантолгой” тэргүүлдэг. Гэвч 2018, 2019 онд ногдол ашгийн хэмжээ нь хоёр дахин буурсан билээ. УИХ­ын Өргөдлийн

КОМПанийн ТалаарХ ЭЕрЭГ ХүлЭЭлТийГ Бий БОлГОн ХөрөнГө ОрУУлаГЧдын иТГЭлийГ нЭМЭГдүүлЖ, ХөрөнГийн ЗаХ ЗЭЭлийГ ХөГЖүүлЭХЭд ТүлХЭц үЗүүлдЭГ.

Өнгөрсөн хугацаанд хөрөнгийн зах зээлд оролцсон жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн эрх ашиг хөндөгдөж, зарим нь хохирч үлдсэн жишээ цөөнгүй.

байнгын хорооноос “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийг 2019 оны цэвэр ашгаасаа хувьцаа эзэмшигчдэдээ ногдол ашиг хуваарилахыг үүрэг болгосон юм. хэрэв тус компани ногдол ашиг хуваарилах бол энэ нь нийт дүнгээрээ хөрөнгийн зах зээлийн түүхэнд байгаагүй хамгийн өндөр дүнтэй ногдол ашигт тооцогдох юм. Монголын хөрөнгийн зах зээлд 2019 онд дөрвөн компани IPO хийж, зах зээлийн үнэлгээ 2.6 их наяд төгрөг болж нэмэгдсэн билээ. Өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад арилжаа 15.7 хувиар өссөн. Тэгвэл энэ онд Засгийн газрын бондын арилжаа эргэн сэргэхээс гадна дотоодын хэд хэдэн компани хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гаргахаар хөрөнгийн биржид хандсан байна. Тус биржийн гүйцэтгэх захирал Х.Алтай “2020 онд дотоодын бондын зах зээл идэвхжих хандлагатай байна” хэмээн онцолсон. Давхар бүртгэлтэй компани нэмэгдэхээр байна. █

Гэрэл зургийг Ж.Гэрэлчулуун

ХөрөнГийн ЗаХ ЗЭЭл

дЭлХийн ЗаХ ЗЭЭлийн ГОллОХ

индЕКсүүд

дОТООдын ЗаХ ЗЭЭлийн ГОллОХ

индЕКсүүд

Nasdaq Composite

аПУ хк

говЬ хк

9,572.15

730

253.46

9,520.51

730

255

үдүр 0.54% Сар Жил

үдүр 0% Сар Жил

үдүр 0.066% Сар Жил

10.00

I.15

I.15

12.00

I.25

I.25

14.00 15.00

I I.9

I I.9

KOsPI

2,227.94

2,211.55

үдүр 0.72% Сар Жил

09.00 11.00 13.00 15.00

FTsE 100 Index

7,504.797,466.70

үдүр 0.51% Сар Жил

08.00 10.00 12.00

NIKKEI 225

27,873.59

27,404.27

үдүр 0.19% Сар Жил

09.00 11.00 13.00 15.00

Hang sang Index

29,379.7729,102.51

үдүр 0.94% Сар Жил

10.00 12.00 14.00 16.00

Dow Jones Industrial Average

s&P 500 Index

ssE Composite Index

29,379.77

3,327.71

2,866.51

29,102.51

3,327.71

2,875.96

үдүр 0.94% Сар Жил

үдүр 0.54% Сар Жил

үдүр 0.33% Сар Жил

10.00

10.00

10.00

12.00

12.00

12.00

14.00

14.00

14.00

16.00

16.00

16.00

явсан H1N1 A хүрээний вирусийн халдварын үед жирэмсэн эхчүүд нэлээн их хүндэрч байсан. Хот хөдөөгүй орон нутгаас хүндэрсэн иргэд ирж байсан. Түүнээс гадна эмнэлэгт эрт хандах тусмаа хүндрэл нь гайгүй, эх хүүхэд хэвийн төрөх тохиолдлууд байсан. Шинэ гарч буй коронавирусийн хувьд, өндөр халуурах, ханиалгах, амьсгал давчдах, булчин өвдөх, толгой өвдөх, суулгах зэрэг шинж тэмдэг илэрвэл хурдан эмнэлэгт хандах нь зөв. Мөн зарим эмэгтэй жирэмсэн гэдгээ мэдээгүйгээс, вирусийн халдварын үед зулбах хүндрэл гардаг.

-хамгийн сүүлд авсан мэдээллээр, Ухань хотод жирэмсэн эмэгтэй төрөхөд, хүүхдэд нь 30 цагийн дараа халдвар илэрсэн. Энэ хэр аюулгүй вэ?

­Жирэмсэн эмэгтэйчүүд хэр өртөж байна вэ гэсэн албан мэдээллийг хайсан боловч баттай мэдээллүүд олж авч чадахгүй байна. Амьсгалын замын халдвартай, тэр нь хүндрээд амьсгалын стресс хам шинж, амьсгалын дутагдал зэрэгт орж байгаа үед ургийн бүтэлт үүсэх эрсдэл гарцаагүй байна. Шинэ коронавирусийн халдварын үед урагт хор хөнөөлтэй гэсэн зүйл уншиж мэдээгүй байна.

-Томуу, томуу төст өвчний вирусийн халдвараар нас барсан хүний тоо 2019 онд 431 хүрсэн гэж эрүүл мэндийн яамнаас мэдээлсэн. нас барсан хүмүүсийн дийлэнх нь бага насны хүүхдүүд байна. цаашдаа нярай бага насны хүүхдүүдийг өвчнөөс сэргийлэхийн тулд тусгай эмнэлэг байгуулах шаардлагатай юу?

­Жирэмсэн байх үеэс бид ургийг хамгаалах ажлыг эхлүүлдэг. Тухайлбал, халдвартай халдваргүйг тодорхойлж, ургийг хэт авиан шинжилгээгээр оношилдог. Аль ч халдварын үед хэрхэн урьдчилан сэргийлэх, төрөлтийг удирдах эмнэлгийн аргуудыг хэрэглэдэг. Эмнэлэг тусдаа байсан нь дээр гэж мэргэ­жилтний хувьд үзэж байна. █

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ10 2020.02.10, даваа~№027 (1306) Эдийн ЗасаГ

Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн төвийн зөвлөх, Монгол Улсын гавьяат эмч С.Хишгээтэй

ярилцлаа. Тэрбээр хол хорио тогтоосон үед жирэмсэн эмэгтэйчүүд эмнэлэг дээр очиж, урт дараалалд зогсохоос аль болох зайлсхийн, цахимаар болон гар утсаар эмчтэйгээ холбогдож зөвлөгөө авах хэрэгтэй хэмээн хэлсэн юм.

Т.Элиса, Шинжээч

с.Хишгээ: Жирэмсэн эмэгтэйчүүд халдварт өртөх өндөр эрсдэлтэй

нэгэнт тогтсон учир өвчний голомт руу явахгүй байх. Жирэмсэн эхчүүд олон нийтийн газар явах шаардлагагүй. Болж өгвөл гэрээсээ тусламж авах хэрэгтэй. Хэвийн жирэмсэн эхчүүдийг хамгийн багадаа зургаан удаа эмчид үзүүлэх хэрэгтэй гэж заадаг. Тэгвэл хүндрэл гараагүй, биед нь өөрчлөлт ороогүй тохиолдолд эмчтэйгээ утас, фейсбүүк, онлайнаар холбогдож зөвлөгөө авч болох юм. Хэрвээ хүндрэл гарвал эмчид хандана. Эмчид хандахдаа тодорхой цагуудаар очиж урт дараалалд зогсох, олон хүний дунд орохгүй байх хэрэгтэй.

-Энэ нь жирэмсэн эмэгтэй-чүүдийг эрсдэлтэй бүлэг рүү оруулах шалтгаан болж байна уу?

­Ямар ч халдвар дархлаа муутай эсвэл дархлаа суларсан хүмүүст тусдаг. Тэгэхээр хүүхэд,

өндөр настан жирэмсэн эхчүүд орно. Жирэмсэн эхчүүд цус багадалтай, суурь өвчтэй байх зэрэг нь халдварт өртөөд өвдөх магадлалыг нэмэгдүүлдэг. Эмчийн заасан амин дэм, эмчийн бэлдмэл, бусад эрдэс бодисыг хэрэглэх хэрэгтэй. Төмрийн бэлдмэлийг жирэмсэн эмэгтэйчүүд гурван сартайгаас эхлээд төрөх хүртлээ хэрэглэдэг. ДЭМБ­аас жирэмсэн эмэгтэй төмрийн бэлдмэлийг өдөрт 60 миллиграммыг уух хэрэгтэй гэж зөвлөдөг. Төрсний дараа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэнэ.

-үүнээс өмнө вирусийн халдварууд илэрч байсан. Тухайн тохиолдол бүрт жирэмсэн эмэгтэйчүүд эх нялхасыг хамгаалах урьдчилан сэргийлэх тал дээр юу хийж байв. Тухайлбал, 2010 оны H1N1 вирусын халдварын жишээг харж болох юм.

­Жил бүр улирлын томуу гэж

Өнгөрсөн сард БНХАУ, АНУ­ын байгуулсан худалдааны эхний шатны гэрээ хэлэлцээрийг хэрэгжүүлнэ гэдгээ хоёр улсын төрийн тэргүүн дахин баталгаажууллаа. Цагаан ордны мэдээлснээр хоёр улсын Ерөнхийлөгч харилцаа, хамтын ажиллагааг үргэлжлүүлэх хүсэлтэй байгаа талаар ярилцсан байна. Энэ үеэр Дональд Трамп

шинэ төрлийн коронавирусээс үүдсэн сорилтуудыг БНХАУ давж гарах чадалтай гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлжээ. БНХАУ­ын хувьд пүрэв гарагт анУ-ын импортын 75 тэрбум ам.долларын үнийн дүн бүхий бараа, бүтээгдэхүүнд ногдуулах тарифаа хоёр дахин бууруулах болсноо БнхаУ мэдэгдсэн юм. Үүнийг хоёрдугаар сарын 14­нөөс эхлэн мөрдөх юм байна. Ийнхүү БНХАУ

өнгөрсөн оны есдүгээр сарын нэгэнд нэмээд байсан тарифаа бууруулахаар боллоо. Өнгөрсөн нэгдүгээр сард гарын үсэг зурсан худалдааны эхний шатны хэлэлцээрээр талууд импортын тарифаа харилцан бууруулахаар тогтсон юм. Дэлхийн хоёр том эдийн засаг худалдааны маргаанаа түр зогсоогоод байгаа ч ихэнх бараа, бүтээгдэхүүний импортын тариф өндөр хэвээр байна. █

гардаг. Одоо ч гэсэн гараад хүүхэд эмэгтэйчүүд томуугаар өвдөж байна. Одоогийн гарч буй томуугийн шинжилгээг харахад, A хүрээний вирусээр үүсгэгдсэн байгаа юм. 2009 оны аравдугаар сар гараад 2010 онд үргэлжлээд

ши Жиньпин, дональд Трамп нар худалдааны эхний шатны хэлэлцээрийг хэрэгжүүлэхээ дахин баталгаажуулав

Warner music group компани IPO гаргаж,

$100 саяыг татнаБ.Төгсбилиг, Шинжээч Б.дашням, Шинжээч

ХУдалдаа ХөрөнГийн ЗаХ ЗЭЭл

шинЭ ГарЧ БУй КОрОнавирУсийн ХУвьд, өндөр ХалУУраХ, ХаниалГаХ, аМьсГал давЧдаХ, БУлЧин өвдөХ, ТОлГОй өвдөХ, сУУлГаХ ЗЭрЭГ шинЖ ТЭМдЭГ илЭрвЭл ХУрдан ЭМнЭлЭГТ ХандаХ нь Зөв.

-Шинэ төрлийн корона-вирусийн халдварын тар-халтаас сэргийлж, жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг хамгаалах чиглэлээр ямар ажил хийж байна вэ. онцгой нөхцөлд яаж ажиллах ёстой вэ?

­Шинэ төрлийн корона вирусийн тархалт эрчимтэй явагдаж, БНХАУ­аас бусад улс оронд тархаж байна. Монгол Улсад ямар нэгэн халдварын эрсдэл байхыг үгүйсгэхгүй. Тиймээс жирэмсэн эхчүүд юун дээр анхаарах вэ гэдгийг хэлье. Жирэмсэн болсноор умайд, эхэс үүсэж, цусны эргэлт шинээр бий болж, биед өөрчлөлт ордог. Иймээс жирэмсэн эмэгтэйчүүдийн дархлаа муудах асуудал бий. Ийм үед гараа сайтар угаахыг анхааруулж байна. Ялангуяа жирэмсэн эхчүүд болон ээжүүд гараа маш сайн угаах хэрэгтэй. Ингэснээр үр хүүхэд, гэр бүлээ хамгаална. Хоёрдугаарт нь амны хаалтыг зөв хэрэглэх хэрэгтэй. Зөв хэрэглэх гэдэг нь хоёр цаг тутам сольж байх, олон нийтийн газар байнга зүүж байх зэргийг хэлнэ. Өвчтэй хүмүүс ойр орчимд нь байвал эсвэл өөрөө ханиад томуу хүрсэн тохиолдолд амны хаалт зүүх хэрэгтэй. Хөл хорио

карди Би, Эд Ширан, Бруно марс нарын цомог дээр ажиллаж байсан Warner Music Group компани IPO гаргахаа зарлалаа. Тэрбумтан Лин Блаватникийн хөрөнгө оруулалттай компани 100 сая ам.долларын санхүүжилт татах зорилготой байгаа. Одоогоор компанийнхаа

хэдэн хувийг санал болгох нь тодорхойгүй байгаа. Гэхдээ удирдлагын багцыг үүсгэн байгуулагчдад үлдээх юм байна.

spotify, iТunes зэрэг төлбөртэй стриминг үйл чилгээний ачаар сүүлийн жилүүдэд хөгж-мийн борлуулалт өсөж байгаа. Тиймээс хөрөнгө оруулагчдын сонирхлыг илүү татах болсон байна. █

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | Эдийн ЗасаГ 11 2020.02.10, даваа~№027 (1306)

Facebook өгөгдөл алдсаны дараа аюулгүй байдлаа сайжруулахаар амлав

Foxconn-үйлдвэр ажиллах эсэх нь Хятадын эрх

баригчдаас шалтгаална

Эрик Ростон

Дэлхийн уур амьс­галын урт хугацааны хувирлыг урьдчилан тооцоолдог олон арван загвар бий.

Эдгээр загвар манай гараг цель сийн гурван градусаар халах гэж буйг сүүлийн олон арван жилийн турш тооцоол соор ирсэн. Цельсийн гурван хэмээр халах нь хотууд үерт ава хуулж, хөдөө аж ахуй ургац алдах сүйрлийн уршигтай. Гэх дээ л уур амьсгалын эдгээр бар гар загварчлал тодорхой хэмжээ­гээр тэнцвэр барьж байсан юм.

Гэтэл жилийн өмнөөс зарим загвар “улайсаж” эхэллээ. Эдгээр загварчлалыг үүсгэж буй эрдэмтэд хүлэмжийн хийн ялгарлын өгөгдлийг хуучнаараа оруулж байгаа ч эцсийн дүн хавьгүй муу гардаг болов. Зарим загвар бүр цельсийн таван градусаар халах тооцоо гаргадаг болсон нь хар дарсан зүүднээс ялгаагүй.

Ийм загварчлал үүсгэж буй эрдэмтэд хүртэл гарсан дүндээ итгэх үү, байх уу хэмээн эргэлзэх боллоо. Уур амьсгал судлаачид өдгөө бие биеэсээ ла байгааг АНУ­ын Булдер дэх Уур амьсгалын судалгааны үндэсний төвийн (National Center for Atmos­

нүүрстөрөгчийн давхар ислийн ялгарал хоёр дахин ихэссэнээр дэлхий цельсийн гурван градусаар хална гэж эрдэмтэд өдий хүртэл тооцоолж ирсэн. Шинэ загварчлалаас үзвэл манай гараг илүү хурдтай халах гэж байна. (цельсийн градус)

дэлхий цельсийн 3 бус 5 хэмээр дулаарах

шинэ тооцоо гарлаадэлхийн дулаарлын хандлагыг тодорхойлдог

компьютер симуляц бидэнд хугацаа бага үлдсэнийг сануулж байна

pheric Research) ахлах судлаач Эндрю Геттелман тайлбарлав. Геттелман мөн л уур амьсгалын эрс өөрчлөлт бүхий загвар гаргасан эрдэмтний нэг.

Загварчлал хуучнаасаа илүү халуун дүн гаргаж буйн учрыг эрдэмтэд хэдийн хайж эхэлсэн ч шалтгаан тодортол дахиад олон сар шаардлагатай. Өдгөө түгших учир нь эдгээр олон загвар дэлхийн дулаарлыг бараг хагас зууны турш зөв тооцоолж ирсэнд оршино. Эдгээр загварын гаргадаг дүн шинжлэх ухаан, улс төр, хувийн салбарын бүхий л үндсэн зорилт, хэлэлцүүлэгтэй нийцдэг. Тэр ч байтугай ирэх жил нийтлэг­дэх НҮБ­ын уур амьсгалын өөрчлөлт эрхэлсэн засгийн газар хоорондын зургадугаар нэвтэрхий толь дахь үнэлгээтэй

тохирч байна. Уур амьсгал өнөөгийн

түвшинд бохирдох нөхцөлд дэлхий хуучин тооцоолж байснаас ч хурдан дулаарах шинэ тооцоо үнэн зөв байх аваас хүн төрөлхтөн аймшигт үр дагавраас нь зайлсхийх хугацаа бүр бага үлдэж буй болж таарлаа.

Одоохондоо эрдэмтдийн дунд эргэлзээ түгшүүр хосол­соор. Илүү дулаарах тооцоо “ташаарал байж магадгүй” хэмээн Шведийн ус, цаг уурын хүрээлэнгийн судлаач Клаус Вайзер тайлбарлав. Шведийн ус, цаг уурын хүрээлэн дэлхийг 4.3 градусаар халах загвар гаргасан нь хуучин тооцооноос 30 хувиар өссөн хэрэг болжээ. “Буруу байгаасай гэж л найдах байна” █

ОХУ­ын Шшнжлэх Ухааны Академи

Хятадын Цаг Уурын Хүрээлэн

Норвегийн судалгааны төв

27 загварын дундаж дүн

Их Британийн Дэлхийн Тогтолцооны Загвар

Их Британийн глобал орчны загварчлалын Хэдлийн төв

Канадын Дэлхийн тогтолцооны загвар

1.83

2.29

2.56

3.86

5.36

5.55

5.64

2018 онд нийт 29 сая хэрэглэг чийн хээ хувийн өгөгдлийг алдсан хэрэгт бу руу т гаад буй Facebook Inc аюулгүйн протоколоо сайжруулахаар амлав. Групп заргын хариуд Сан­Францискогийн хол бооны шүүхэд баасан гара гийн орой гаргасан багц арга хэмжээ бүхий саналын хүрээнд, хэрэглэгч хувийн аккаунтдаа хандахад ашиг ладаг түлхүүр­карт болох токентой хол­боотой аливаа сэжиг бүхий үйлдлийг тус компани байнга шалгаж байхаар боллоо.

хариуцлагагүй байдлаас болж хэрэглэгчийн лог-ин нэвтрэх эрхийг хакеруудад алдсан хэрэгт буруутсан нь Facebook Inc-ийн түүхэнд аюулгүй байдлын хамгийн ноцтой алдаа болсон юм. Систем дэх “үл мэдэгдэх,

урьдчилан тооцоолох арга гүй эмзэг байдал”­ыг ашигласнаас үүдэлтэй дай­ралтыг илрүүлсэн даруйдаа шуурхай арга хэмжээ авснаа Facebook мэдэгдэж байгаа.

Facebook­ээс гаргасан саналыг АНУ­ын холбооны шүүгч Уильям Элсап хянан үзэж зөвшөөрөл олгох ёстой. Элсап урьд нь “хэрэг -лэг чийнхээ хувийн өгөгд-лийг байнга алдаж буй Facebook-д урт хугацааны хяналт шаардлагатай” хэ-мээн анхааруулж байсан юм. Шүүхэд гомдол гаргагч тал хувийн зүгээс мөнгөн хохи рол амссан болохоо баталж чадаагүйтэй уялдан хэрэг лэгчид нь Facebook­ээс мөнгөн хэлбэрээр нөхвөр шаар дах эрхгүй хэмээн Элсап бүр 11 дүгээр сард шийдвэр гаргаж байжээ. █

Дэлхий даяарх үйлдвэрүүд нь вирусээс сэргийлэх ажилд эрх баригчидтай хамтран ажил лаж, орон нутгийн за­хир гааны зөвшөөрлийн дагуу урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээнд бэлтгэж бай­гааг Apple Inc­ийн үндсэн бү­тээгдэхүүн iPhone утсыг үйлд­вэрлэгч, түнш Hon Hai Precision Industry Co мэдэгдлээ.

“Манай групп одоогоор аль ч үйлчлүүлэгчээсээ үйлд­вэрлэл эрт эхлүүлэх хүсэлт хүлээн аваагүй” хэмээн Fox­conn хэмээх давхар нэртэй тус үйлдвэрлэгч тайлбарлав. Үйлдвэрийн ажлын хуваарийг цаашид ч орон нутгийн удирд­лагаас тавьсан шаардлагад нийцүүлнэ хэмээн компанийн тайлбарт дурджээ.

Билгийн тооллын сар шинийн баярын сунга-сан амралт даваа га рагт дууссаны дараа ч ажил-чид үйлдвэртээ эргэж

ирэхгүй байхыг тус ком пани Шэньжэнь дахь ажиллагс-даасаа хүссэнийг Bloomberb News мэдээлсэн.

БНХАУ­ын эрх баригч хөнд­лөнгөөс оролцсонтой уялдан Foxconn үйлдвэрлэлээ хэвийн ажиллагаанд нь сэргээх төлөвлөгөөгөө орхисон тухай өнгөрсөн бямба гарагт Nikke Asian Review мөн мэдээлсэн юм. Шал галт явуулсан нийгмийн эрүүл мэндийг хамгаалах бай гуул­лага Шэньжэнь дэх үйлд-вэрийн ажиллагааг сэргээх нь халдвар тархаах өндөр эрс дэлтэй гэсэн дүгнэлт гар­гаснаа тус компани мэдэгдсэн болохыг нэрийг нь дурдахыг зөвшөөрөөгүй дөрвөн ч эх сурвалж мэдэгдлээ.

Дэлхийн зах зээлд ний­лүүлдэг iPhone ухаалаг утасны ихэнхийг БНХАУ­ын Хөнань мужийн Жэнжоу хот дахь Fox­conn­ы үйлдвэрт угсардаг. █

австралийн түймрээс дүрвэгсэд. 2019 оны 12 дугаар сар.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ12 2020.02.10, даваа~№027 (1306) ХУвь Хүний ХөГЖил

Д эн Сяо Пин (1904­1997) Маогийн халааг аваад Хятад улсад эдийн засгийн реформ хийж,

өнөөгийн хөгжлийн суурийг нь зассан билээ. Хятад улсын сүүлийн 40 жилд гаргасан аварга амжилтын талаар би энд нуршаад яахав.

1980 он гэхэд хоёр том социалист хүч болох Зөвлөлт Холбоот Улс (ЗХУ) болон Хятад Ард Улсын (Хятад) эдийн засагт томоохон сорилтууд тулгараад байлаа. М.Горбачевийг төрийн эрхэнд гарах үед ЗХУ­ын эдийн засгийн бүтээмж Америктай харьцуулахад маш тааруу болоод байв. Үйлдвэрлэж байгаа бүтээгдэхүүний чанар, гарц, өртөг зэрэг бүтээмжийн бүхий л үзүүлэлтээрээ Америкийн ард хоцорчээ. Энэ үеийн ЗХУ 2000 он гэхэд эдийн засгийн бүтээмжээрээ Америкийг гүйцэх зорилт дэвшүүлсэн байдаг. Горбачев их шинэчлэлт (перестройка) хийх замаар төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийг эрчимжүүлэх зорилт тавьж байв.

дэн сяо Пины эхлүүлсэн Хятадын хөгжлийн нууц

дэн сяо Пин үнэн хэрэгтээ хүн төрөлхтний бий болгож, 1000 гаруй жилийн турш төгсрүүлсэн “компани” хэмээх бүтээмжийн машиныг олж харсан

эдийн засгийг үндсэн хуульдаа тунхагласан боловч бүхий л үйл ажиллагаа компаниудыг бүтээмжээ гаргаж, баялаг бүтээж, түүнийгээ хуваарилахад нь саад хийхэд чиглэгдэж байна.

Аливаа улс оронд баялгийг компани л бүтээдэг. Хувь хүмүүс эсвэл төрийн байгууллагууд эсвэл коммунист хамтрал, нэгдэл, хоршоонууд баялаг бүтээж чадахгүй. 1990 оноос хойш бид ч гэсэн төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгаа халж, компани хэмээх ойлгол­тыг оруулж ирсэн. Яагаад ажиллахгүй, болохгүй байна.

Бид төлөвлөлт гэдэг бол зөвхөн социализмд байдаг ойлголт хэмээн буруу сэтгэж, төлөвлөлтийг бүрэн устгасан. (Дэн Сяо Пиний дээр хэлсэн үгийг санацгаая)

Аль нэг засгийн газар эдийн засгийн бодлого гаргаж зарлаад, яг хэрэгжиж эхэлж байтал дараагийн Засгийн газар нь зогсоочихдог. Тогтвортой, ойлгомжтой хөгжих хөрс огт алга. Өнөөгийн Монголд хууль, шүүх, татварын хаалга татаж гэмт хэрэгт сэрдэгдээгүй компанийн захирал олдохгүй л болов уу. Ийм нөхцөлд бүтээмжийн машин маань улс орныг хөгжүүлэх ажлаа хийж чадах болов уу... █

бүтээсэн. Эндээс л Ленин, Мао зэрэг нэртэй коммунист философичид төрөн гарсан юм. Маркс, Ленин, Мао аль аль нь мундаг философичид байсан боловч, эдийн засгийн бүтээмж, түүний машин болох компанийн талаар сайн ойлголтгүй байсан. Тэдний ойлголт ихэнхдээ тухайн цаг үеийн үйлдвэрийн эздийн талаарх явцуу, буруу төсөөллөөс бүрдэж байсан нь зохиолуудаас нь илт харагддаг.

Тэд компанийг бүтээмжийн т ө г с м а ш и н болохыг нь олж хараагүй. Тийм учир төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засаг, компани дээр суурилсан капиталист эдийн засагт эцэстээ салам цохиулна гэдгийг тооцоолж чадаагүй. Тэд хөрөнгийн захын талаар ямар ч ойлголтгүй байсан учир компанийн эзэд л зөвхөн баяжаад, ажилчид нь хохирно гэж бодсон. Гэтэл компани өөрийн хувьцааг хөрөнгийн зах дээр гаргаснаар нийт ард түмний өмч болох боломжтой өвөрмөц баялгийн

хуваарилалтын меха низм билээ. компани бол зөвхөн бүтээм-жийн машин ч биш, харин хөрөнгийн захтай хос луулс-наар баялгийн хуваари лалтыг төгс хийж чадах машин билээ.

аливаа Улс ОрОнд БаялГийГ КОМПани л БүТЭЭдЭГ

М.Горбачев төвлөрсөн төлөв ­лөгөөт эдийн засгаа шинэчлэхийг хүссэн бол харин Дэн Сяо Пин төвлөрсөн төлөв лөгөөт эдийн засаг таа компа нийг зохих ёсны

байр сууринд нь авчирсан түүхтэй юм.

Өнөөгийн мон-голд компа нийн захирал шиг муу хүн үгүй мэт ойл-гог дож байна. Төр засгийн бод ло гын болон хэрэг жүү­лэх аппаратууд бүхэл дээ компа­ниудыг дарамтлах, зогсоох, гацаахад чиг лэсэн мэтээр зохион байгуу­лагджээ. Чөлөөт

зах зээлт эдийн засаг гэж эдийн засгийн онолчид сүржин ярих боловч энгийн хүмүүс үүнийг Компанит эдийн засаг л гэж ойлговол зохино. Бид компанит

өлзийбаярын ГанЗОриГ зөвлөж байна

өнөөдрийн Бидний ХЭрЭГлЭЖ БУй өндөр ТЕХнОлОГиУдыГ БүГдийГ нь КОМПани л БүТЭЭЖ Байна. УЧир нь КОМПани БүТЭЭМЖийГ ХаМГийн өндөр Төвшинд ХүрГЭЖ ЧаддаГ юМ.

дахь том хүчин болж хөгжсөн нь эндээс тодорхой харагдаж байгаа юм. Яагаад чөлөөт зах зээл, ардчилсан дэглэмд 1990 онд шилжсэн Оросын эдийн засгийн бүтээмж өнөөдрийн социалист Хятадаас ингэж хол хоцров оо.

КОМПани БОл Хүн ТөрөлХТний ХийсЭн ХаМГийн ТОМ

нЭЭлТүүдийн нЭГ Энд би онолын цэцэн,

ойлгомжгүй үгс хэрэглэхгүйгээр харин яг учир шалтгааныг нь оноож тайлбарлах гэсэн юм. Дэн Сяо Пин үнэн хэрэгтээ хүн төрөлхтний бий болгож, 1000 гаруй жилийн турш төгсрүүлсэн “компани” хэмээх бүтээмжийн машиныг олж харсан хэрэг. Тиймээ, компани бол хүн төрөлхтний хийсэн хамгийн том нээлтүүдийн нэг мөн. Өнөөдрийн бидний хэрэглэж буй өндөр технологиудыг бүгдийг нь компани л бүтээж байна. Учир нь компани бүтээмжийг хамгийн өндөр төвшинд хүргэж чаддаг юм.

Коммунист философичдын өвөг Карл Маркс (1818­1883) Лондон хотод амьдарч байхдаа үйлдвэрийн ажилчдын хүнд нөхцөл байдлыг ажиглан мэдээд, Эаз Карка зохиолоо

харин яг энэ үед хятадад дэн Сяо Пин төрийн эрхэнд гарч төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийг социалист-чөлөөт зах зээлийн эдийн засгаар солих реформыг эхлүүлсэн юм. Өөрөөр хэлбэл капитализмыг социализмтай хослуулан хэрэгжүүлэхээр болсон хэрэг. “...Төлөвлөлт ба чөлөөт зах зээл нь социализмыг капитализмаас ялгах хүчин зүйлс биш юм. Төлөвлөгөөт эдийн засаг нь социализмыг тодорхойлохгүй, учир нь капитализмд ч гэсэн төлөвлөгөө байдаг, үүнтэй адилаар социализм чөлөөт зах зээлийг өөртөө агуулж болно. Төлөвлөлт ба чөлөөт зах зээл нь хоёулаа эдийн засгийг зохицуулах хүчин зүйлс юм…” гэж Дэн Сяо Пин шинэчлэлийн гол бодлогоо тайлбарласан байдаг.

Яагаад социалист лагерийн бүх улс орнууд 1990 он гэхэд эдийн засгийн хувьд бүрэн бүтэлгүйтэж нуран унасан, харин яагаад Хятад тэсэж үлдээд зогсохгүй, орчин үеийн эдийн засгийн хоёр

Төр засгийн бодлогын болон хэрэгжүүлэх аппаратууд бүхэлдээ компаниудыг дарамтлах, зогсоох, гацаахад чиглэсэн мэтээр зохион байгуулагджээ.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 13 2020.02.10, даваа~№027 (1306)сУрТалЧилГаа

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ14 2020.02.10, даваа~№027 (1306) сУрТалЧилГаа

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 15 2020.02.10, даваа~№027 (1306)ЕрТөнцийн сОнин

Хятадын медиа корпорац Оросын “россия сегодня” агентлагтай хамтран Уханийн оршин суугчдын дунд санал асуулга явуулж, 2019-nCoV вирусээс шалтгаалсан хөл хорионы нөхцөл байдалд хэрхэн амьдарч байгааг тодруулжээ.

Нутгийн иргэдийн ярьснаар халд вараас сэргийлэх зорилгоор хүмүүс онц шаардлагагүй бол гэрээс гарахгүйг хичээж байна. Зайлш гүй хэрэглээний зүйлс худал дан авахаар гарах хэрэг­тэй бол амны хаалт зүүж, битүү орчинд удаан байхаас зайлсхийнэ.

Албан газрууд ажилтнуудынхаа дархлааг дэмжихийн тулд Хятадын уламжлалт анагаах ухааны эм олгож байна. Орон сууцны хороолол дахь жижиг дэлгүүрүүд хаагдсан тул зарим гэр бүл хүнсээ тусгай аппликейшнээр захиалж байгаа аж. хүргэлтийн ажилтнууд за-хиалгыг айлын үүдэнд аваа-чилгүй хорооллын хаал ганы ойр үлдээнэ. Үүнээс гадна хотын бараг бүх компани ажилтнуудаа гэрээсээ ажиллахыг зөвшөөрчээ.

Асуулгад оролцогч нэг эмэгтэй “Үнэн хэрэгтээ интернэтээр олон зүйл хийж болно. Ингэснээр контактаас зайлсхийж, халд­варын эрсдэлийг бууруулна.

Уханийн бараг бүх компани ажилтнуудаа гэрээсээ ажиллахыг зөвшөөрчээ

Загварын хувцасны Burberry брэнд эх газрын Хятадад корона­вирусийн халдвар хурцдаж, борлуулалт унасан учир дэлгүү­рүүдийнхээ гуравны нэгийг хаахаар шийдвэрлэв. Guardian сонинд бичсэнээр тус компани 64 дэлгүүрээс 24­ийг нь хааж, бусад нь хэвийн ажиллана гэж мэдэгджээ. Худалдан авагчдын тоо 80 хувь буурсан учир ийм шийдвэрт хүрсэн гэж дурдсан байна. Баян хятадууд өвчлөлөөс болгоомжлон олон нийтийн газраар явахаа хязгаарласан бол гадаадын жуулчдын тоо бас цөөрсөн нь борлуулалтыг унагав.

Компанийн захирал Марко Гоббетти “Хятадад корона­вирус дэгдсэн явдал тансаг хэрэглээний зах зээлийн эрэлтэд сөрөг нөлөө үзүүллээ” гэв.

Тэрээр энэ байдал хэр удаан үргэлжлэхийг хэлэх аргагүй бөгөөд Burberry-д хонконгийн бослогоос илүү цохилт өгснийг онцлов. Үүнээс гадна Adidas компани вирусийн улмаас Хятад

дахь дэлгүүрүүдийнхээ олонхыг хаахаа зарласан. Уханиас эхлэлтэй коронавирус бизнест сөргөөр нөлөөлж, 800 гаруй хүний аминд хүрсэн. Харин 1764 өвчтөн эдгэрээд байна. █

шинэ вирусийн улмаас тансаг хэрэглээний зах зээлийн эрэлт буурлаа

Жеки Чан вакцин бүтээсэн хүнд сая юань

амлавХятад, Америкийн нэрт

жүжигчин Жеки Чан коронавирусийн эсрэг вакцин бүтээж чадсан хүнд нэг сая юанийн (143 мянган ам.доллар) шагнал олгохоо мэдэгдэв. New Strait Times сонинд бичсэнээр тэрээр уг шагнал вакцин гарч ирэх хугацааг түргэтгэнэ гэж найдаж буйгаа илэрхийлжээ. Жеки Чан түүнчлэн Хятадад зориулж, хамгаалалтын хувцас, амны хаалт нийлүүлэхэд мөнгө хандивласан байна. Тэрээр “Би цэцэглэн хөгжих ёстой

гудамжнууд хоосон байхыг хармааргүй байна. Би амьдралдаа жаргах ёстой хүмүүсийг гунигтай байхыг хармааргүй байна” гэжээ. █

Брэд Пит жүжигчний төрөлд Оскар авч

магадгүйТуслах дүрийн шилдэг

жүжигчний шагналыг энэ жил Брэд Питтэд олгож магадгүй гэж олон кион шүүмжлэгч таамаглаж буй. Тэрээр “Алтан б ө м б ө р ц ө г ” , Ж ү ж и г ч д и й н холбооны шагнал зэргийг авсан. Мөн “12 жилийн боолчлол” киноны п р о д ю с е р ы н хувьд Оскар авсан боловч жүжигчний шагнал хүртэж үзээгүй. Тарантиногийн н а й р у у л с а н “Холливудад нэг удаа” киноны орлон тоглогчийн дүр Питтэд үнэхээр зохисон гэж нэг шүүмжлэгч бичжээ. Тэрээр эршүүд, хошин шогч, нууцлаг, сэтгэл

татам мөртөө зэрлэгдүү Тайлер дерден гэгчийн дүрийг гайхалтай гаргасан

байна. Нээрээ ч энэ жилийн Оскарыг дахиад Том Хэнкст өгөлтэй биш дээ. █

Netflix улс орнуудад хориотой киног

нэрлэжээСтримингийн платформ

Netflix зарим улсад 2015­2020 онуудад хориотой байгаа кинонуудын нэрийг зарлав. Вьетнамд Стэнли Кубрикийн Full metal jack­et кино хориотой бол Сингапурын үзэгчид The last temptation of Christ киног үзэх эрхгүй. Он гарсаар арлын улсад мөн The last hangover, Disjointed, The legend of 420 кинонууд, Cooking on high

хэмээх марихуантай хоолны шоуг хоригложээ. Германд аймшгийн Night of the living dead, Шинэ Зеландад амиа хорлолтын тухай The bridge баримтат киног хориглосон байдаг. Netflix­ийн мэдээгээр эдний платформын агуулгыг цензурын зорилгоор хориглосон есөн тохиолдол гарчээ. Тус компани жил бүр уг асуудлыг мэдээлэхээ амлав. █

ХЭрЭв Халдвар БУУрвал ХүМүүс ЭнЭ сарын 14-нөөс аЖилдаа ГараХ БОлОМЖТОй.

Компанийн удирдлага ажилтнууд ба тэдний гэр бүлийн эрүүл мэндийг байнга асууж байгаа” хэмээн өгүүлэв. Хэрэв халдвар буурвал хүмүүс энэ сарын 14­нөөс ажилдаа гарах боломжтой. Одоогийн байдлаар халдвар авсан хүний тоо 37 мянгад хүрээд байна. █

Баян хятадууд өвчлөлөөс болгоомжлон олон нийтийн газраар явахаа хязгаарласан

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ16 2020.02.10, даваа~№027 (1306) сЭТГЭл Зүй

АНУ­ын Калифорнийн их

сургуулийн эрдэм шинжилгээний

ажилтнууд хайртай

бүсгүйгээ үнсэхээс ичдэг

залуучуудад эхнэрээ үнсэх

даалгавар өгөхөд итгэмээргүй

үр дүн гарсан байна. Залуучууд

хайртай бүсгүйгээ хэдий хэр үнсэнэ төдий чинээ санхүүгийн

орлого нь нэмэгдэж байжээ.

Үнсэлтийн талаар янз бүрийн үзэл бодолтой хэдэн арван эрчүүдээс

санал асуулга авсан байна.

Үр дүнг нэгтгэн харахад хайртай

бүсгүйгээ ихээр үнсдэг

эрчүүдийн цалин байнга

нэмэгдэж ирж байсан

түүхтэй байв. Тиймээс хайртай бүсгүйгээ байнга үнсдэг эрчүүдийн 75 хувь нь өндөр

орлогоороо гайхуулж чаддаг аж. Иймд эрдэм шинжилгээний

ажилтнууд хайртай

бүсгүйчүүдээ үнсэлтээр

“мялааж” байхыг зөвлөж байна.

Тэдний хэлснээр энгийн энхрийлэл нь сэтгэл санааг сэргээж, эрүүл,

тэнцвэртэй харилцаа

бий болгоход нөлөөлдөг аж.

Мөн санхүүгийн өсөлтөнд

нөлөөлж байгааг бодож үзэх

хэрэгтэй гэж зөвлөсөн байна.

ЗөвлөГөө

хайРТай БүСгүйгЭЭ

Байнга үнСдЭг

ЭРчүүдийн 75 хУвЬ нЬ

оРлогоТой

ЭХнЭрЭЭ дУраар нь БайлГаХ БУрУУ ГЭЖ үү

г.Санжааханд, ЗГМ сонин

“Засгийн газрын мэдээ” сонин мэргэжлийн сэтгэлзүйчтэй хамтран бэлтгэдэг ээлжит зөвлөгөөгөө хүргэж байна. Энэ удаа “Улаанбаатар Эрдэм” их сургуулийн сэтгэл судлалын багш, сэтгэлзүйч Б.Батцэцэг уншигчдын асуултад хариуллаа. Хэрэв танд сэтгэл зүйн тулгамд сан асуудал байвал манай сонинд хаяглан ирүүлээрэй.

найЗ ЗалУУ маанЬ намайг дахин хУУРах Болов УУ

-Би найз залуутайгаа үерхээд зургаан жил болж байна. гэнэт л “Би чамд хэрэггүй. чи надаас өөр хүнтэй илүү сайхан амьдарна” гээд надаас салсан. Тэр үед өөр охинтой харьцдаг байсан юм байна лээ. Сарын дараа би чамгүйгээр байж чадахгүй нь гээд эргээд ирлээ. намайг дахин хуурах болов уу?

­Найз охин болон залуугаасаа өөр хэн нэгнийг сонирхох, түүнд татагдах үе хүн бүрт байдаг. Тухайн үед сонирхогч хүний байр сууринаас хандаад түүндээ бат итгэсэн бололтой. Таныг сэтгэл санаагаар унагааж, хүнд байдалд оруулахгүйн тулд тэгж хэлсэн байх. Хэсэг хугацаанд өөр хүнтэй харьцаад үзсэн боловч тан шиг түүнийг хайрлахгүй, мөн танд илүү их хайртайгаа мэдэрсэн учраас буцаад ирсэн. Тиймээс найз залуугаа дахин алдаа гаргахгүй гэдэгт итгэж, өөрт нь итгэх итгэл найдварыг сайн өгч хайрлавал ийм асуудал дахин гарахгүй.

ЭхнЭРЭЭ дУРааР нЬ Байлгалаа гЭЖ ЭЭЖ, аав УУРладаг

-Эхнэрээ хэтэрхий их дураар нь байлгалаа гээд ээж, аав уурлаад байх юм. Би айлын ганц эрх охиныг авч суусан нь үнэн. гэхдээ цаг хугацаа өнгөрөх тусам гэрийн ажил хийж сурна гэж боддог. намайг хоол хийж, гэрээ цэвэрлэж байхыг ээж харчихаад уурлаж, “сал” гэсэн. ингэж сүржигнэх нь буруу биз дээ?

­Гэр бүлийн ийм маргаантай асуудлыг шийдвэрлэх гарц бол бие биедээ итгэх илтгэл, хайр халамж юм. Тиймээс үүнийг асуудал мэт хүлээн авалгүй, эхнэртэйгээ хамт гэрийн ажлаа хийж, урам өгөн сургаж сайн ярилцах үед амархан намждаг. Яагаад гэвэл таны эхнэрээ хайрлах чин сэтгэл үнэхээр гайхалтай учраас ямар ч эмэгтэй хүн үүнийг ойлгож өөрөө өөртөө анхаарал тавьж алдаагаа засах алхам хийдэг. Аав, ээжийн үг хэдий үнэн ч үүнийг зөвөөр ойлгуулахын тулд та хоёр хичээж, асуудлаа шийдвэрлэх гарцыг ярилцаад хэрэгжүүлээрэй.

ӨвӨӨгӨӨС БолЖ гЭРТ хЭРүүл үүСЭЭд Байна

-Өвөө маань одоо 70 настай. Бидэнтэй хамт амьдардаг нь дүү бид хоёрт их яршигтай санагддаг. Яг л жаахан хүүхэд шиг аашилж, биднийг байнга загнана. Өвөөгөөс болж үргэлж гэрт хэрүүл үүсдэг. Яаж энэ асуудлыг шийдэх вэ?

­70 нас гэдэг бол хүний амьдралын хамгийн эмзэг бөгөөд өнгөрүүлсэн амьдарлаа дүгнэж, бие махбод сэтгэл санааны байдал хувьсан өөрчлөгдөж яг л хүүхэд шиг аашилж хандах үе болохоор ийм нөхцөл байдлыг сайнаар хүлээн зөвшөөрч тэвчих хэрэгтэй байдаг. Мөн энэ байдал хэцүү санагдаад байвал түр зуурын хугацаанд тусдаа амьдарч нөхцөл байдлын ялгааг сэтгэл зүйн үүднээс ойлговол ийм байдал хүнд хэцүү санагддаггүй болчихдог. Тиймээс гэрийнхэнтэй ярилцаж байгаад аль болох шийдвэрлэх гарцыг сонгоорой. Эргээд та нар ч гэсэн адилхан хөгширч энэ үеийг туулах учраас хэцүү сөрөг байдлаар бүү хүлээн аваарай.

аав нЬ иРЭЭд дүүг минЬ аваад Явна гЭвЭл Яах вЭ

-Эцэг өөртэй ч би дүүгээ маш их хайрладаг. гэтэл том болох тусам үгэнд орохгүй юм. аав нь бидэнтэй хамт байдаггүй. хоёр настай байхад нь хамт байсан боловч таван жил нэг ч удаа холбоо бариагүй аавыгаа байнга ярина. аав нь ирээд дүүг минь аваад явна гэвэл яах вэ?

­Эцгийн хайр үгүйлэгдэж, аавыгаа санаад байгаа болохоор дүү тань үгэнд орохгүй байгаа юм. Тиймээс дүүгээ аавтай нь хааяа нэг уулзахыг зөвшөөрөх хэрэгтэй. Цаг хугацаа өнгөрөх тусам энэхүү байдал даамжрах магадлалтай учир даруй арга хэмжээ авахыг зөвлөж байна. Дүү чинь таныг хэзээ ч орхихгүй гэдэгт итгэлтэй байгаарай. Тэр хүнд охинтойгоо уулзахгүй байх шалтгаан байгаа гэдгийг ойлгож, чи ч гэсэн аавд нь сайн хандах хэрэгтэй. Хүн хүнээ хайрлаж байж, хайрлагддаг учраас дүүдээ маш их хайртай гэдгийг аавд нь сайн ойлгуулан, ярилцахыг зөвлөе.

ЖиРЭмСЭн ЭмЭгТЭйн СЭТгЭл Зүй ӨСвӨР наСныхТай адил Байдаг

-Би зургаан сар тай жирэмсэн. Сүүлийн үед сэтгэл санаа тайван бус байх боллоо. Ямар ч шалтгаангүй эргэн той ронд байгаа хүмүүст уурладаг. үүнийгээ мэддэг хэрнэ өөрийн эрхгүй аашлаад байх юм. Би яах вэ?

­Ийм нөхцөл бай дал жирэмсэн эмэгтэй бүрт то хиолд дог учраас та үүнийг хүндээр бүү хүлээн аваарай. Хэсэгхэн хугацаа өнгөрөхөд асуудал тань амархан шийдэг дэх болно. Өсвөр насны хүүхдийн сэтгэл зүйн хөгжлийн тогтворгүй үетэй жирэмсэн эмэгтэйн сэтгэл зүйн онцлог яг адилхан байдаг. Энэхүү нөхцөл байдлаа арилгахын тулд аль болох өөр төө түвэггүй дуртай зүйлээ хийж, уурлах зүйл гарсан ч түүнийг түр хугацаанд тэвчиж, өөрийгөө завгүй байлгаарай. Мөн өөдрөг зүйлсийг бодож агаар салхинд гарч, эерэг энергиэр өөрийгөө цэнэглээрэй.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 17 2020.02.10, даваа~№027 (1306)ГОО сайХан

Энэ удаагийн “Гоо сайхан” буландаа “Монголын сайхан бүсгүй 2018” тэмцээний “Тана эрдэнэ” өргөмжлөлт гоо бүсгүй Н.Тунгалагнямыг онцоллоо. Туялзуур сэлэм, усан спортоор хичээллэдэг тэрбээр эх орноо төлөөлөн дэлхийн хэмжээний миссийн тэмцээнд оролцохыг хүсдэг аж.

Биеийн жин: 56 кг Биеийн өндөр: 180 см Биеийн харьцаа: 90:60:93 Биеийн хамгийн дуртай хэсэг: Бүх хэсэгтээ дуртай

орд: Хонь Төрсөн он, сар, өдөр: 2000.03.21

үсний өнгө: Хар нүдний өнгө: Хар Төгссөн сургууль:

Монгол Улсын боловсролын их сургуульд суралцдаг

ажил: Загвар өмсөгч мэргэжил: Багш Идэх дуртай хоол: Ээжийнхээ хийсэн бүх хоолонд дуртай

дуртай сүрчиг: Dior, Chanel дуртай өнгө: Цагаан, хар, улаан

хобби: Аялах, ууланд алхах, шүлэг бичих

Зорилго: Сургуулиа амжилттай төгсөж, хэлний боловсролоо дээшлүүлэх. Мөн Miss universe­д эх орноо төлөөлөн оролцох

дуртай брэнд: Бүх л брэндэд дуртай Баримталдаг зарчим:

Биеэ зөв сайхан авч явж, хүн чанартай байх

нууц авьяас: Нууц үлдсэн нь дээр байх

Багын хоч: Байхгүй үзэх дуртай кино:

Уянгын болон адал явдалт кино үзэх дуртай

хэлэх дуртай үг: Хэрвээ чи байгаагаасаа хэд

дахин хичээвэл сул талаа ч давуу тал болгож чадна

Өглөөг хэрхэн эхлүүлдэг вэ: Хөшгөө нээгээд өглөөний нарыг харахаас миний өглөө эхэлдэг

Утасны дэлгэцэн дээрх зураг: Үүл, тэнгэрийн зураг

Insta хаяг: Tungalag.039

“Тана ЭрдЭнЭ”-ийн өрГөМЖ

лөлТ ГОО БүсГүй

н.ТУнГалаГняМУ.Түвшинбаяр, ЗГМ сонин

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ18 2020.02.10, даваа~№027 (1306) сУрТалЧилГаа

өглөө, оройн арьс арчилгаанд маш чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Арь санд усан суурьтай чийг өгөх нь эссенсийн хамгийн гол үүрэг бөгөөд тос, маск, серум зэрэг дараагийн түрхэх бүтээг­дэхүүнийг гүйцэд шингэхэд тусална.

6. СеРУм ЭСвЭл амПУл

Серум гэдэг нь арьсны тодорхой асуудал руу чиглэсэн, идэвхтэй орц, найрлага бүхий эмчилгээний бүтээгдэхүүн юм. Арьсны гүн рүү шингэдэг учраас нүхжилтээ багас гах, цайруулах, үрчлээний эсрэг гэх мэт онцгой үйлчилгээ хүсэж байвал серумыг заавал хэрэглээрэй.

7. СалфеТкан маСк

Салфеткан маск нь өндөр тунт чийгшүүлэх үйлчилгээтэй бүтээгдэхүүн. Маск бүрийн найрлага өөр учраас өөрийн арьс ны онцлогт тохируулж хэрэглэх хэрэгтэй. Салфеткан маскыг өдөр бүр хэрэглэ гэж зөвлөхгүй боловч долоо хоногт гурваас дөрвөн удаа хэрэглэвэл та арьсаа эрүүл, залуу, үзэс­гэлэнтэй хэвээр нь хадгалж чадах болно. Ялангуяа арьсаа гуужуулсан өдрөө салфеткан маск заавал хэрэглэх хэрэгтэй.

8. Зовхины ТоС

Нүдний эргэн тойрны арьс хамгийн нимгэн, эмзэг, чийг бага авдаг учраас толигор, үрчлээгүй хэвээр байлгахад хамгийн хэцүү. Тиймээс зөвхөн зовхинд зориулсан орц, найрлага бүхий бүтээгдэхүүнийг зайлшгүй та хэрэглэх ёстой.

9. чийгШүүлЭгч ТоС

Хүний арьс өөрөөсөө чийг ялгаруулж, гадаргууг гаднын нөлөөнөөс хамгаалж байдаг. Энэ үйл явцыг дэмжиж, хуурайшихаас сэргийлэхийн тулд чийгшүүлэгч тосыг өглөө орой заавал түрхэх хэрэгтэй. Мөн таны арьсандаа зориулан түрхсэн бусад бүтээг­дэхүүнийг шингэхэд тусалж, түгжих зориулалттай юм.

10. УнТлагын маСк

Энэ маскийг унтахдаа түрхэх бөгөөд шөнийн турш арьсыг чийгшүүлж, тэжээл өгч өглөө сэрэхэд чийгтэй, гэрэлтсэн, илүү толигор болгох болно. Долоо хоногт хоёроос гурван удаа хэрэглэхэд хангалттай. █

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 19 2020.02.10, даваа~№027 (1306)ЗГМ: ЗөвлөЖ Байна

1. ТоСон цЭвЭРлЭгЭЭ

Солонгос арьс арчилгааны хамгийн чухал дүрэм бол давхар цэвэрлэгээ. Та ямар ч төрлийн арьстай байсан дав­хар цэвэрлэгээ заавал хийх шаардлагатай бөгөөд эхний алхам нь тосон цэвэрлэгээ юм. Тосон цэвэрлэгч дотроо олон төрөл тул тослог арьстай бол хөнгөн бүтэцтэйг сонгох боломжтой. Энэ алхам өдрийн турш таны нүүрэнд хуримтлагдсан бохирдол, тоос, будаг, ялгарсан тослогийг арилгана.

2. хӨӨСӨн цЭвЭРлЭгЭЭ

Дараагийн алхам бол цэвэрлэгч савангаар угаах. Энэ нь дотроо хөөс, гель, сүүн гэх мэт олон төрөл бөгөөд өөрт тохирсон төрлөө сонгоорой. Цэвэрлэгч саван авахдаа Ph буюу хүчил, шүлтийн хэмжээг анхаарах хэрэгтэй. Ус төрөгчийн ион ихээр агуулсан цэвэрлэгч арьсыг цочроож, хуурайшилт үүсгэдэг. Мөн таны гоо сайхны бүтээгдэхүүний үр нөлөөг хэд дахин бууруулж, арьс арчилгааг сүйрүүлэх үндэс болдог. Тиймээс цэвэрлэгч саван дахь Ph хэмжээ дөрвөөс долоо байх нь зүйтэй гэдгийг анхаараарай.

3. гУУЖУУлах

нүүрний арьсаа долоо хоногт тогтмол хоёроос гурван удаа гуужуулах нь бохирдлоос хамгаалж, сэвх, сорви, толбо, батга зэргээс сэргийлдэг. Арьсыг химийн буюу арьсанд шингэдэг зориулалттай бүтээгдэхүүн хэрэглэх болон механик буюу скраб ашиглах гэсэн хоёр аргаар гуужуулдаг.

4. чийгШүүлЭх БУЮУ ТонеР хЭРЭглЭх

Тонер нь цэвэрлэгээний дараа арьсан дээр үлдсэн ямар нэг бохирдол, үлдэгдлийг гүйцэд цэвэрлэж, арьсны хүчил, шүлтийн хэмжээг тэнцвэр-жүүлж, дараагийн хэрэглэх бүтээг дэхүүнд бэлтгэж өгөх үүрэгтэй. Цэвэрлэх, тэнцвэр­жүүлэх, бэлт гэх үүрэгтэй болон арьсыг чийгшүүлэх, тэжээл өгөх гэсэн хоёр төрөл бий бөгөөд мөн л арьсныхаа онцлогт тохируулан сонгоорой.

5. ЭССенС БУЮУ УСан чийгШил

Солонгос арьс арчилгааг эссенсгүйгээр төсөөлшгүй бөгөөд

K beauTy буюу арван алхамт арьс арчилгаа

Арьс арчилгаа бол эмэгтэй хүний гадаад төрх, өөртөө итгэх итгэл, нас гээд олон зүйлийг

илэрхийлдэг, дүр төрх, гоо сайхныг бүтээгч хамгийн чухал хүчин зүйл. Тиймээс арван алхамт арьс

арчилгааны талаар мэдээлэл хүргэж байна. Арван төрлийн гоо сайхны бүтээгдэхүүн хэрэглэж, арьсаа

арчлах энэ аргыг солонгос бүсгүйчүүд өдөр тутамдаа хэрэгжүүлдэг бөгөөд тэдний хүүхэд шиг булбарай,

өөгүй арьсны нууц нь сүүлийн жилүүдэд алдаршаад буй. Арван алхам гэж сонсоод залхуурч байна уу.

“Муухай эмэгтэй гэж байдаггүй харин залхуу эмэгтэй л гэж байдаг” гэдгийг битгий мартаарай. Гал дээр

хоол болохын төдий бага цаг орно шүү.

н.Сийлэн, ЗГМ сонин

Муухай эмэгтэй гэж байдаггүй харин залхуу эмэгтэй л гэж байдаг

ГОО сайХан

64.0062.0060.0058.0056.0054.00

Image by Gerelchuluun.J

Exploration license payment to be allocated in rural areasMining revenue allocation to the local areas has increased this year. Mining revenue will be allocated to the Local Development Fund.

Coal transportation falls as 2019­nCov cases soarAt Gashuunsuhait, the main port of mineral transport, shipping has reduced to an average of 110­120 vehicles passing per day due to the virus outbreak.

ZGM DaIly| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ20 2020.02.10, MONDay~№027 (1306)

58.0056.0054.0052.0050.00

Feb 09 50.32₮ Feb 09 54.47 Feb 09 1,570.4400

WTI Crude Oil (Nymex)(USD/bbl.)

Brent Crude (ICE)(USD/bbl.)

Gold spot(USD/t oz.)

COMMODITy MarKeT

1580.01570.01560.01550.0

export decreases by more than 20 percent in January

Imports surpassed exports for the first time since September 2014

Aminaa.U, ZGM Daily

In January, exports totaled USD 459 million, decreasing by 24.4 percent compared to the same period of the previous year. According

to the Customs General Authority

(CGA), imports surpassed exports for the first time since September 2014 with a loss of USD 14.3 million.The sharp decline in crude oil sales was one of the key drivers. Copper and ore concentrate sales declined by nearly 30 percent. Excluding raw coal, most of Mongolia’s exports

have declined. However, export revenue was up 20 percent year­on­year.Despite the restriction on movement in line with the new types of coronaviruses, mineral exports from major ports are continuing to operate normally, the CGA said.

Image by Batsaikhan.S

Mining revenue will be allo-cated to the local Develop-ment Fund. according to the Ministry of Finance, the fund’s revenue from the state budget is estimated at MNT 188.4 billion.

ZGM: HIGHlIGHTS

POlITICSMinister of Finance, Khurelbaatar Chimed and Resident Representative of the World Bank, Andrei Mikhnev signed a finance agreement on Livestock Economic Turnover project which will be implemented by USD 30 million worth concessional loan of the World bank on February 7, 2020.

Parliament Speaker Zandanshatar Gombojav received Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Korea to Mongolia, Lee Yeo­hong. He emphasized that the relations between Mongolia and Korea had expanded at all levels of “Comprehensive Partnership” and was pleased to mark the 30th anniversary of the establishment of diplomatic relations of two countries this year.

eCONOMySmall and Medium Enterprises (SME) Development Fund to grant a loan of MNT 52.3 billion in 2020.

As of February 7, the Mongolian Stock Exchange sold 138.961 units of share, equals MNT 34,859,905 million from 29 JSCs from tier­I, II, III. Of these, 13 companies’ stock rose and 11 companies went down. The securities of five companies maintained the same level.

Top 20 index falls 0.01 percent, to 18,738.33 points. MSE A index decreases 0.13 percent, to 9,336.25 points. MSE B index increases 1.3 percent, to 7,844.36 points. Market cap stands at MNT 2.67 trillion.

Top 20 index(by units)

18,738.3310k

15k

20k

25k

30k

SOCIeTyAn operative team of the State Emergency Commission worked in Gashuunsukhait border checkpoint in Khanbogd soum of Umnugobi province.

The Ministry of Health organizes a meeting with international organizations operating in Mongolia in line with the new coronavirus outbreak, which is spreading all over the world. The meeting, hosted by the Ministry of Health, was attended by 27 representatives of 22 international humanitarian organizations including the United Nations agencies, Development Cooperation and Humanities organization.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ZGM: DaIly 21 2020.02.10, MONDay~№027 (1306)

SOCIeTy

MINING

Coal transportation falls as 2019-nCov cases soarenhanced coal ashes to be

recycled

exploration license payment to be allocated in rural areas

Mining revenue allocation to the local areas has increased this year. Mining revenue will be allocated to the Local Development Fund. According to the Ministry of Finance, the fund’s revenue from the state budget is estimated at MNT 188.4 billion. The five percent mining royalties fee or MNT 64.7 billion and 30 percent of crude oil royalty fee or MNT 11.9 billion will be allocated to the fund. Additionally, MNT 11.1 billion or 100 percent of

Ulaanbaatar Mayor’s Office launches a recycle project of replacing five sacks of ashes with a briquette. Within the trial project in 2020, officials have organized sorting and transporting work of ashes to a p p r o x i m a t e l y 11,845 households of the Chingeltei and Songinokhairkhan d is t r ic ts f rom February to May.

Swiss Development Agency (SDA) is financing and cooperating in the project on “Waste collection and transport management of Ulaanbaatar”. Ash is

At Gashuunsuhait, the main port of mineral transport, shipping has reduced to an average of 110­120 vehicles passing per day due to the virus outbreak.

According to a resolution of the Government of Mongolia on the temporary restriction of border movement, the Border Inspection Department (BID) at Zam-Uud port is working in enhanced readiness with extended working hours and has 2,631 passengers entered by road and 1,787 passengers by rail between January 22 and February 4.

The BID disinfected 463 trucks and 859 passenger cars.

In the port of Buyant­Ukhaa, a detailed inspection is being done for passengers arriving on international flights, and there is a decrease in the number of rooms with isolation, availability of personnel and personal protective equipment.

Due to the renovation of the Zam­Uud and Gashuunsuhait port constructions, the sterilization and isolation have been hard. However, border control has been tightened, surveys, inspections, and disinfection are being undertaken.

the non­combustible residue formed from the mineral components of the coal. Due to the population density and ger district expansion, ash waste has been soaring annually.

According to the officials, a total of ash waste accounts for 48.2 percent of the total waste in winter. Residents will receive a bonus coupon by replacing five sacks of ash with a briquette.

in order to transport, ashes should be sieved after cooling, sorted by waste and incomplete combustion as well as fully packed.

Due to the pop-ulation density and ger district expansion, ash waste has been soaring annually

the mining exploration fee and 50 percent or MNT 13.7 billion of royalties will be allocated to the Local Development Fund in 2020.

Article 42 of the Minerals Law also specified the agreements between local government and mining companies. However, mineralogy

researcher Surahbayar Galsan emphasized that the formulas were narrowly defined and needed to improve the legal environment.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ22 2020.02.10, даваа~№027 (1306) сУрТалЧилГаа

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | өдрийн ХЭМнЭл 23 2020.02.10, даваа~№027 (1306)

ЗГМ: үГийн сүлЖЭЭ

ЭнЭ өдрийн ЗУрХай дОрнын ЗУрХай

ЗГМ: сүдОКү

59

3

6

42

75

2

8

79

2

3

7

79

5 9384

4

1

587961243

795412638

164523897

621389475

239874156

348657921

952136784

413798562

876245319

Өмнөх дугаарын хариу

арслангийн ордынхон аялал болон томилолтоо хойшлуулаарай

наран ургах, шингэх: 08:08­18:05 цагБарилдлага: ҮхэхШүтэн барилдлага: Мунхрахуй Суудал: Огторгуй

аргын тооллын хоёрдугаар сарын 10, Сумъяа гараг. Билгийн тооллын 16, их морь одтой, харагчин хонь өдөр.

Өдрийн наран 08:08 цагт мандаж, 18:05 цагт жаргана. Тухайн өдөр гахай, туулай жилтнээ аливаа үйл хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр элдэв үйлд хянуур хандах хэрэгтэй ба ан, гөрөө хийх, мал, адгуус муулах, хишиг даллага дуудуулах, насан бүтээл хийлгэх, эрдэнийг гадагш өгөх, мал худалдан авах, мал түгээх, сахил санваар авах, огторгуйн үүдийг боох, их хүмүүнтэй уулзахад сайн. Хануур, төөнүүр хийлгэх, балгадын суурь тавих, нохой худалдан авахад муу. Өдрийн сайн цаг нь бар, туулай, могой, бич, нохой, гахай болой. Хол газар яваар одогсод зүүн хойш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

үс засуулахад тохиромжгүй

Хонь /III.21-IV.19/ Мэлхий /VI.22-VII.22/ Жинлүүр /IX.23-X.22/ Матар /XII.22-I.19/

үхэр /IV.20-V.20/ арслан /VII.23-VIII.22/ Хилэнц /X.23-XI.22/ Хумх /I.20-II.18/

Хамтатгах /V.21-VI.21/ Охин /VIII.23-IX.22/ нум /XI.22-XII.21/ Загас /II.19-III.20/Таныг энэ өдөр алжаал ядаргаа­

гаа тайлж, гэр бүлийнхэнтэйгээ идэвх тэй амрахыг зөвлөж байна. Өнөөдөр та өмнөхөөсөө ч илүү өглөгч, энэрэнгүй байх болно. Гэвч сэтгэлийн хөөрөлдөө автан их хэмжээний мөнгө зарах худалдан авалт хийхгүй байсан нь дээр. Энэ нь таныг алдагдалд оруулж болзошгүй. Хөрөнгө цуглуулахын хувьд одоо арай цаг нь биш.

Ажлын ачаалал, явц ахиц муутай­гаас удирдах ажил хийдэг хүмүүс тайван бус байдалтай уурлаж бухим ­дана. Нийгмийн харил цаанд төдийлөн ороод байдаггүй хүмүү сийн хувьд өнөөдөр гэнэтийн байдлаар өөрийн үүргийг биелүүлэх шаардлага гарна. Шинээр танилцсан хүн танд олон боломжийн та лаар тайл бар хийж зарим нэг зүйлийг санал болгоно.

Таны бусдад итгэх итгэл туйлын дээд түвшинд байна. Хар буруу санадаггүй энэ байдлыг тань зарим нэг хүмүүс ашиглах болно. Мөнгө санхүүтэй холбоотой асуудалд та нухацтай хандаж эхэлнэ. Дэмий үрэл гэн зангаа багасгахыг хүсэн ху­римт лал бий болгох чухал хэрэгтэй гэдгийг ухаарах болно. Аливаа зөр­чил дөөнөөс аль болох зайлсхийх хэрэгтэй.

Албан тушаал ахих, цалин орлогоо нэмэгдүүлэх, шинэ ажил эхлүүлэх гэх мэт дэвшилтэт үйл ажиллагаанд туйлын сайн байна. Зорьсон ажил хэрэг тань төлөвлөсний дагуу биелэх болно. Хэт хөнгөмсөг, тэвдүү, хуурамч инээмсэглэлтэй нэгэнд аз тохионо гэж найдсаны хэрэггүй. Зохиомлоор сайн сайхныг өөртөө бий болгох гэж хүчилсний хэрэггүй. Энэ нь эргээд танд төвөг удна.

Бүсгүйчүүд толгойгоо илүү их ажиллуулсан өдөр байх болно. Эхлүүлсэн ажлаа яаж үр дүнд хүргэх вэ, дараагийн ажлыг яаж богино хугацаанд амжилт олох вэ гэх зэргээр бизнес эрхлэгчид илүү их өөртөө ачаалал өгөх болно. Дур зоргоороо аашилдаг, ээж аавыг яаж л бол яаж эрхэндээ оруулж чаддаг бяцхан үрсийг хэн нэгэн баярлуулна.

Өнөөдөр та хэт ачаалал авахгүй байхыг хичээ. Таны санаачилгатай байдал, бусдыг татах чадвар биеллээ олж хамт олноороо хүрээлүүлэх болно. Таатай уур амьсгал таны ажлын явцыг түргэн шуурхай гүйцэтгэхэд ихээхэн нөлөөлнө. Хэрэв ажлын төлөвлөгөө гаргах гэж байгаа бол ойрын долоо хоногоор л гаргасан нь илүү үр дүнтэй байх болно.

Сэтгэл санааны өөрчлөлт, баяр гуниг хэн бүгдэд тохиолдох л зүйл. Та хэт гуних хэрэггүй. Учирсан бэрхшээл тотгорыг хамтын хүчээр даван туулаарай. Шинэ ажлын санал ирж болзошгүй. Удаан хайсан ажлаа өнөөдөр олж мэдэх юм. Ажлын ярилцлагад орох, өөрийгөө илэрхийлэх цаг ирнэ. Хууч хөөрч, дурсамжаа сэргээх хэн нэгэнтэй уулзах болно.

Амьдралд хэтэрхий нээлттэй байж түүнтэй уялдан гарч буй зардлууд нь таны амьдралд тодорхой хэмжээний асуудал бий болгоно. Хувийн амьдралдаа болж буй бүхий л зүйлд хяналттай хандаж, болгоомжтой байхыг сануулж байна. Ажил хэргийн хувьд аливаа амлалт биеллээ олохыг мэдрэх болно.

Гадаа ажилладаг, хүнд нөхцөлд ажилладаг хүмүүсийг дарга удирд­лагууд харж үзнэ гэж бодсоор өнөөдрийг хүрсэн бол цаашид ч бас та өмнөхөөсөө улам л дор шахалт, муу нөхцөл байдалд ажилласаар л байх болно. Ашиг орлого хангалттай бус энэ байдал таны эрч хүчийг ихээхэн доош татах болно. Насанд хүрсэн хүүхдүүд аав ээжийгээ баярлуулахыг хичээнэ.

Долоо хоногийн эхний өдөр гэ­гээ лэг сайхан мэдээгээр угтах болно. Ажил дээр өмнө бэлдэж хэрэг жүүл сэн ажил амжилт олно. Энэ нь та бүх ний ажил дээрх уур амьс галыг орвонгоор нь эргүүлж баярын өдөр мэт байх болно. Томоо хон худалдаа наймаа амжилт дагуу лахгүй. Өнөөдөр аялал болон томи лолтын алинд ч гарах хэрэггүй. Дараа тохиромжтой өдөр хүртэл хойшлуулаарай.

Ажил хэрэг төлөвлөсний дагуу амжилттай бүтнэ. Хэрэглэгчийн таа шаалд хүрсэн сайхан ажил үйл­чилгээ нэвтрүүлсэн, хийсэн гэж маг­тан сайшаагдах болно. Олон нийтийн хандлага таны талд байх болно. Ажил тань урагштай сайхан байх юм бол түүнийгээ дагаад таны шаг нал, урамшуулал ч нэмэгдэж сан хүү­гийн байдал эрс сайжирна. Гэхдээ та гаргасан амжилтдаа хэт бардах хэрэггүй гэдгийг анхааруулж байна.

Өдрийн эхний хагаст ажил хэрэг саадгүй амжилттай бүтэх ч үдээс хойш хамтрагчийн тань бүдүүлэг үйлдэл, таагүй авираас болж хамт олон тэр чигээрээ үймээн шуугиан дунд бужигнах болно. Энэ байдлыг зохицуулахаар томилогдсон хүн бол энэ ордны бүсгүйчүүд та нар юм. Сайхан ааш зан, үзэсгэлэн гоо байдлаараа бусдын анхаарлыг өөр тийш хандуулж, уур амьсгалыг эергээр сольж чадна.

БоСоогооР:

1. Өндөр гэгээн Занабазарын мэлмий гийсний ойд зориулсан даншиг наадамд түрүүлсэн, Д.Ганбаатар

(МАКС)­ын хурдан азарганы нэр2. Маш их (... хичээнгүй)3. Бөртэ хатны төрөлх овог аймаг4. Этгээд, зүгээргүй

5. Говь­Алтай аймгаас сонгогдсон УИХ­ын гишүүн

9. Монгол гэрийн өрхний завсраар хөндлөн татдаг оосор бүч

10. Адууны дотор мах14. Үстэй дулаан хувцас 16. Анхны гурван оронтой тоо

1. Шигшмэл хурдан морьдын “Их хурд” анхын уралдаанд манлайлсан, Буяндэлгэрийн хурдан азарга

6. Хэсэг ноёд Жамухыг Чингисийн эсрэг турхирч түүнд өргөмжилсөн цол ...хан

7. Социолизмын үеийн Засгийн газрын танхим (товчилсон нэр)

8. Хатгалдах зэвсэг11. Нас гүйцээгүй эр адуу12. Тэсрэх бодис

хӨндлӨнгӨӨР:

Өмнөх дугаарын хариу 02.05

ДЭ МЭ ЛЭБ ЭРЭ А АРГ ДМ Х А ВӨЭЯЭ АИ И ИЛЭД Р РИУ ЕЗА КНЛ

Э О ААД НОР

УАМ

ЭРГ ьА

1

6 7

9

11 12

13

17 17

14 15 16

10

8

2 3 4 5

13. Хүргэн, бэрийн талынхан15. 10­ын зургаан зэрэг16. Манай улсын экспортын гол

өнгөт металл17. Зөвлөлт Монголын сансрын

II багийн дарга, ЗХУ, БНМАУ­ын баатар

18. Чингис хааны цэргийн магнайд мангудтай хамт довтолдог асан овог аймаг

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ24 2020.02.10, даваа~№027 (1306) Гал ТОГОО

Өвлийн жавар тачигнаж өвчлөл газар аваад байгаа энэ үед уургаар баялаг хоол хүнс хэрэглэж, дархлаагаа дэмжих хэрэгтэй. “Ningbo international young chefs challenge 2019” тэмцээний хүрэл, “Chinggis xaan challenge cup”, “Chinese Potato champion” тэмцээний аварга Caelum Caferante рестораны Ерөнхий тогооч О.Цэнгүүний “Рагу” хийх жорыгсанал болгоё.

Орц: ХЭрХЭн ХийХ вЭ:

Үхрийн мах­300 гр Гахайн өөх­60 гр Бөөрөнхий сонгино­200 гр Төмс­100 гр Лууван­200 гр Манжин­100 гр Улаан дарс­250 мл Томатны паст­50 гр Давс­30 гр Хар перец­20 гр Оливын тос­50 гр Ясны шөл­400 гр

Үхрийн махаа том дөрвөлжин хэрчээд дарсандаа 20­30 минут байлгана.Махаа давс болон перцээр амталж, зөөлөн гал дээр борлотол нь шарна. Бага зэрэг шарсан махаа шүүс болон тосыг нь шүүлгүйгээр саванд хийж ясны шөлөө хийж нэг цагийн турш жигнэнэ. Ногоогоо том, дөрвөлжин хэрчиж, чанаж болгоно. Махаа гаргахаас 10 минутын өмнө чанаж бэлтгэсэн ногоо болон, томатны паст, гахайн өөхөө хийж буцалгаарай.

шиМ ТЭЖЭЭлийн МЭдЭЭлЭл:

нийт калори: 550 ккал Уураг: 287 гр нүүрс ус: 325 гр Өөх тос: 210 гр

аМТаТ раГУ

БАЙЦАЙНЫОрООМОГ

Голубцы нь хүнсний ногоогоор баялаг, уургийн өндөр агууламжтай хоол. Тиймээс оройн хоолонд идэхэд хамгийн тохиромжтой. 16 жил тогоочоор ажиллаж буй Caelum Caferante рестораны ахлах тогооч Ч.Гэрэлмаагийн "Байцайны ороомог" хийх жорыг хуваалцаж байна.

Машиндсан үхрийн мах- 300 гр Байцай- 1 бөөрөнхий Чинжүү- 1 ш нунтаг саримс- 2 гр Хар перец- 1 гр сонгино- 30 гр агшаасан будаа- 100 гр давс- 10 гр

ОрЦ:

ХэрХэН ХиЙХ вэ:Байцайныхаа навчийг нэг нэгээр нь салгаж, буцалж буй усанд хоёроос гурван минут чанаад, гэмтээхгүйгээр шүүж авна. Хайруулын тавгаа халааж, агшаасан будаа болон махаа давс, перец, сонгиноор амталж, ургамлын тосонд хуурна. соусаа бэлтгэхдээ лууван, хулуу, сонгиноо жижиглэж хэрчээд тосонд хуурах бөгөөд улаан лооль болон хуурай гурилаа нэмж, зөөлөн гал дээр хуурч, гүйцэд болгоно. үүн дээрээ цөцгий, давс, перец нэмээд холигчид хийнэ. амталсан махаа байцайндаа хэсэг хэсгээр нь ороож, чинжүүгээ нимгэн хэрчээд үелж тавиарай. Бэлэн болсон ороомогтоо соусаа хийж, шарах шүүгээний 200 градуст шарна.

сОУсанд: сонгино- 30 гр лууван- 80 гр ногоон хулуу- 100 гр Гурил- 1 а/х Улаан лооль- 1 ш цөцгий- 100 гр

нийт калори: 386 ккал Уураг: 210 гр нүүрс ус: 196 гр өөх тос: 45 гр

ШиМ тэжээлиЙН Мэдээлэл: