01423113 General ZoologyGeneral Zoology …pirun.ku.ac.th/~fscibtb/download/PHYLUM_ECHINODERMATA...Radial canal Ampulla Radial canal PHYLUM ECHINODERMATA 12 6. Tube feet ต ดอย

01423113 General Zoology01423113 General Zoology

PHYLUM EPHYLUM ECHINODERMATCHINODERMATAA

อ. ดร. บญเสฐยร บญสง[email protected] Room: Zoo 505http://pirun ku ac th/ fscibtb

4

http://pirun.ku.ac.th/~fscibtb

ECHINODERMATA Echinos = หนาม Derma = ผวหนง Radial symmetry ในระยะตวเตมวย Bil t l t ใ Bilateral symmetry ในระยะตวออน ผวตวเปนหนาม โครงรางภายในเปน

ชนหนปน (ossicle) เรยงตอกนชนหนปน (ossicle) เรยงตอกน เจรญจากเนอเยอ mesoderm

ถอเปนสตวทมโครงรางแขงอยภายใน ถอเปนสตวทมโครงรางแขงอยภายใน (endoskeleton) เนองจากมชน epidermis ปกคลมชนทม ossicle p

มระบบทอสาหรบหมนเวยนนา (water vascular system) ปรบเปลยนมาจาก coelom

เคลอนทดวยเทาทอ (tube feet)

PHYLUM ECHINODERMATA5

Deuterostomate animal อาศยในทะเล

ผวตวและโครงรางภายใน ผวตวชนนอกสดคอ ชน Epidermis ประกอบดวยเซลลทม

ขนสนๆ, เซลลประสาท, เซลลสรางเมอก; ใต epidermis เปนแผงประสาท (nerve plexus)

ชน Dermis มโครงสรางภายใน (endoskeleton) ชน Dermis มโครงสรางภายใน (endoskeleton)กลามเนอ และ peritoneum

มชนโครงรางขนาดเลก (ossicle) เปนสารประกอบพวก มชนโครงรางขนาดเลก (ossicle) เปนสารประกอบพวก CaCO3, MgCO3 และ เกลอของแรธาตอนๆ

ใ i l ( ไ ชนกลามเนอบางมาก ใชยด ossicle (เมนทะเลไมมชนกลามเนอทผนงตว แตปลงทะเลมกลามเนอหนา)

ผวตวอาจมโครงสรางอน เชน pedicellaria ทาหนาททาความสะอาดผวตว ปองกนตว และกนอาหาร; papulae ทา

PHYLUM ECHINODERMATA

6หนาทเกยวของกบการแลกเปลยนแกส


Echinoderm Body Form

Aboral surface

Oral surfacewith podiawith podia

mouth


Coelom

Coelom มอย 4 สวนคอ

1 Perivisceral coelom อยรอบอวยวะภายใน มขนาดใหญ ม1. Perivisceral coelom อยรอบอวยวะภายใน มขนาดใหญ มของเหลวบรรจอย ซงมความเขมขนเทากบนาทะเล

ใ - ม coelomocyte และ phagocyte ชวยในการขบถายและลาเลยงอาหาร

2. Water vascular system

3. Hemal system3. Hemal system

4. Perihemal system



Water vascular system1. Madreporite แผนหนปนทรงกลม มรเปดเขาส pore canal และ

รวมกนเขาส ampulla2. Stone canal รปตว S ยาวลงมาทางปาก3. Ring canal อยใน ossicle รอบปาก4. Radial canal แยกจาก ring canal อยใน ambulacral groove 5. Lateral canal ทอสน แยกจาก 2 ขางของ radial canal

MadreporiteMadreporiteMadreporiteMadreporite

Stone canalStone canalStone canalStone canal

Ring canalRing canalRing canalRing canal

Stone canalStone canalStone canalStone canal

Radial canalRadial canalRadial canalRadial canal

Lateral canalLateral canalLateral canalLateral canal

PHYLUM ECHINODERMATA11 Tube feetTube feetTube feetTube feet


AmpullaAmpullaAmpullaAmpulla



6. Tube feet ตดอยท lateral canal ทาหนาทเคลอนทและแลกเปลยนแกส มสวนทเปนกระเปาะ (ampulla) ยนเขาไปใน coelom สวนตวทอและปลายทอม suckercoelom สวนตวทอและปลายทอม sucker

Tube feet เตงขนโดย ampulla บบนาเขาไป ทาใหสามารถยดเกาะพนยดเกาะพน

นาทเขามาใน tube feet จะไมไหลไปทางใดอก เพราะปลายสดเปนถงปลายตนสดเปนถงปลายตน

หนาทหลกของ tube feet คอ การเคลอนท รวมทงชวยรบความรสก จบอาหาร แลกเปลยนแกส



Body wallBody wallBody wallBody wall

T b f tT b f tT b f tT b f t


Tube footTube footTube footTube foot

SuckerSuckerSuckerSucker

L l lL l lL l lL l l


Tube footTube foot


B d llB d llB d llB d llTube footTube foot

Body wallBody wallBody wallBody wall

T b fT b fT b fT b fTube footTube footTube footTube foot

SuckerSuckerSuckerSucker


ระบบหมนเวยน

ไมมเสนเลอด ไมมหวใจ การหมนเวยนอาศย hemal system และ perihemal system ทาหนาทและ perihemal system ทาหนาท

1. Hemal system ประกอบดวยทอวงแหวนรอบปาก (oral hemal ring) และทอวง ประกอบดวยทอวงแหวนรอบปาก (oral hemal ring) และทอวง

แหวนดานตรงขามปาก (aboral hemal ring) โดยมกลมเซลลเรยงตวแนวตงเรยกวา axial gland เปนตวเชอมเรยงตวแนวตงเรยกวา axial gland เปนตวเชอม- ทอวงแหวนรอบปาก มแขนงแยกไปตามแขน- ทอวงแหวนดานตรงขามปาก มแขนงยนไปโอบรอบอวยวะ- ทอวงแหวนดานตรงขามปาก มแขนงยนไปโอบรอบอวยวะสบพนธ- เซลลภายในของเหลวเปน coelomocyte ทาหนาท ลาเลยง เซลลภายในของเหลวเปน coelomocyte ทาหนาท ลาเลยงอาหารและออกซเจน สรางเอนไซม สรางรงควตถ สรางเนอเยอเกยวพน สราง endoskeleton


2. Perihemal system เปนระบบคขนานไปกบ hemal system เปนโพรง coelom เปนระบบคขนานไปกบ hemal system เปนโพรง coelom ลอมรอบทอของ hemal system เอาไว- ของเหลวในระบบเหมอนกบของ hemal system และตดตอ ของเหลวในระบบเหมอนกบของ hemal system และตดตอกบของเหลวของ perivisceral coelom- หนาท มหนาทเหมอนกบของ hemal systemหนาท มหนาทเหมอนกบของ hemal system



ระบบยอยอาหาร

ทางเดนอาหารสมบรณ แตคอนขางสน ป ปทางเดนอาหารประกอบดวย ปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร

ลาไส และทวารหนก ดาวเปราะและดาวทะเลบางชนดไมมทวารหนก สามารถกนอาหารไดหลายประเภท

- ดาวทะเลสวนใหญเปน carnivore - เมนทะเล กนไดทงสตว พช และกนซาก- ดาวเปราะ ดาวขนนก มฟนทไมแขงแรง เปนพวกทกนตะกอนตางๆ หรอกนสารแขวนลอยในนาแลวไหลตามรองแขนเขาสปาก- ปลงทะเล ใชหนวดรอบปากกวาดอาหารตามพนเขาสปาก



การแลกเปลยนแกส

ไมมอวยวะแลกเปลยนแกสโดยตรง

สวนใหญใชผวตวทยนออกมาเปนแขนง มผนงบางเรยกวา papulae หรอ dermal branchiap p

ปลงทะเล มแขนงแยกออกมาจาก cloaca มการแตกแขนงคลายตนไม (respiratory tree) ใชแลกเปลยนแกสคลายตนไม (respiratory tree) ใชแลกเปลยนแกส

ดาวเปราะ ใชแองทอยระหวางโคนแขนและลาตวทเรยกวา bursa ชวยในการแลกเปลยนแกสbursa ชวยในการแลกเปลยนแกส

เมนทะเลบางชนด มเหงอกชวยในการแลกเปลยนแกส


การขบถาย ของเสยในรปของเหลว(ยเรย) ถกขบออกมาทางสวนตางๆ ของรางกายเชน ผวตว เทาทอ ampulla ขนกบชนดของสตว

ของเสยในรปของแขง(กรดยรค) ถก coelomocyte จบเอาไวแลวนาไปปลอยออกทางผวตว บางสวนขบออกมากบทางเดนอาหาร

Urea Uric acid


ระบบประสาทประกอบดวย เซลลประสาท(neuron) และวงแหวนประสาท

(nerve ring) เซลลประสาท สานกนเปนตาขายแทรกอยหรออยใตชน

epidermis โดยสงกระแสประสาทไปยงอวยวะตอบสนอง เชน เทาทอ หนาม และ pedicellaria

มวงแหวนประสาทดานตรงขามปาก 1 วง สวนวงแหวนประสาทรอบปากเจรญด และมแขนงยนไปตามแขน

มอวยวะรบความรสก 2 ประเภทคอ photoreceptor เปนกลม p p เซลลรบแสง พบปลายแขนของดาวทะเล และ balancing organ เปนอวยวะทเกยวของกบการทรงตว - ปลงทะเล ม statocyst- เมนทะเล ม gravity receptor ทเรยกวา sphaeridia


g y p p

Radialnerve

Nerveringring

Sea star


ระบบสบพนธ

สวนใหญมเพศแยก แตไมมความแตกตางระหวางเพศใหเหนจากภายนอก

เซลลสบพนธถกปลอยลงนาทะเล ปฏสนธในนาทะเล ตวออนระยะแรกๆเปน bilateral symmetry แลวจะเปลยนแปลงรปรางเปนแบบ pentamerous radial

symmetry เมอเขาส adult



Phylogenetic relationships of the echinoderm classes adults feeding larvaeadults feeding larvae

auricularia doliolaria

echinopluteus

ophiopluteusvitellariavitellaria

bipinnaria brachiolaria

PHYLUM ECHINODERMATA29 do not have a feeding larva

การงอกทดแทน

มความสามารถในการงอกทดแทน (regeneration) สง

อวยวะทสามารถงอกทดแทนหลงการแตกหกหรอฉกขาดเชน หนาม, pedicellaria และ สวนแขน

การงอกทดแทน อาศย coelomocyte นาอาหารมาหลอเลยงบรเวณทชารดใหมอาหารเพยงพอตอการสรางทดแทนใหม

ดาวทะเลบางชนด สามารถงอกลาตวสวนใหญขนใหมจากชนสวนของรางกายทหลดออกมา กระบวนการนเรยกวาชนสวนของรางกายทหลดออกมา กระบวนการนเรยกวา fissiparity


การจดหมวดหม


Class Ophiuroideai l S d k SBrittle Stars and Basket Stars

สวนกลางตวเปนแผนกลม (central disc) มแขนแยกออกไปสวนกลางตวเปนแผนกลม (central disc) มแขนแยกออกไปและเคลอนไหวไดด

ไมม pedicellariaeไมม pedicellariaeTube feet ไมม sucker และ ampullaไมม ambulacral grooveไมม ambulacral grooveไมม anus

M thM thM thM th

Bursal slitBursal slitBursal slitBursal slit

MouthMouthMouthMouth



Brittle StarBrittle Star

StomachStomachStomachStomachGonadGonadGonadGonad


MadreporiteMadreporiteMadreporiteMadreporiteMouthMouthMouthMouthJawJawJawJaw

pppp

Basket Star


Class AsteroideaSea star

ลาตวม 2 สวนคอ central disc และ arm โดยทวไปจะม arm 5 แขน แตอาจมมากกวานได ตวแบน ดานทเกาะกบพนเปนดานทมชองปาก (oral) อยกลางตวแบน ดานทเกาะกบพนเปนดานทมชองปาก (oral) อยกลางแวนกลางตว ดานบนนนเปนดานตรงขามปาก (aboral)

เคลอนทโดยอาศย tube feet เคลอนทโดยอาศย tube feet


Oral surface

1. Mouth เปดกลาง central disc ปากลกษณะรปดาว มมมแหลมอยทกลางแขนอยทกลางแขน

2. Ambulacral groove รองกลางแขนเรมจากมมปากยาวตามความยาวของแขน

3. Tube feet เรยงตวเปนแถวใน ambulacral groove ผนงบางยด-หดได ปลายเทาทอม sucker ใชยดเกาะ เคลอนท จบอาหาร หายใจ และรบความรสก

4. Ambulacral spine เปนหนามดานขางรอง เคลอนไหวไดด ชวยปองกนสวนภายในของรอง

5. Sense organ อยทเทาทอสดทายปลายแขน เปนทอกลวงไม ป ป l หดตวและแปรสภาพเปน tentacle รบสมผสและกลน



Tube feet Tube feet และและambulacral ambulacral

Tube feet Tube feet และและambulacral ambulacral

groovegroovegroovegroove

PHYLUM ECHINODERMATA40 Aboral surfaceAboral surface Oral surfaceOral surface

oral sideaboral side oral sideaboral side

Madreporite


ad epo te

Aboral surface

1. Anus ชองเปดขนาดเลกอยทศนยกลาง central disc2 Madreporite อยทฐานระหวาง 2 แขน เปนแผนหนปนมรพรนเปด2. Madreporite อยทฐานระหวาง 2 แขน เปนแผนหนปนมรพรนเปดเขาระบบทอนา

3 Spine จะอยบน ossicle สามารถเคลอนไหวได มดวยกนหลาย3. Spine จะอยบน ossicle สามารถเคลอนไหวได มดวยกนหลายแบบเชน paxilla รปรางคลายรม

4 Dermal branchia แขนงผวตวบางๆทยนจากผนงตว เปนทอบาง4. Dermal branchia แขนงผวตวบางๆทยนจากผนงตว เปนทอบางใสคลายเทาทอ มหนาทชวยหายใจและขบถาย

5. Pedicellaria อยบรเวณโคนของ spine ทาหนาทปองกนผวตว5. Pedicellaria อยบรเวณโคนของ spine ทาหนาทปองกนผวตวไมใหมสงสกปรกมาตกบนผวตว มดวยกน 2 แบบคอ แบบมกาน (stalk) (มอก 2 ชนดยอย คอ แบบ forceps และแบบ scissors) ( ) ( p )และแบบไมมกาน (sessile)




Class HolothuroideaSea Cucumber

ตวยาวทรงกระบอกวางตวในแนวราบและออนนม โครงรางเปนชนหนปนขนาดเลกและฝงในผนงตวทมกลามเนอหนา

รอบปากม tentacle ใชจบอาหารแลกเปลยนแกสโดย respiratory tree ผาน anusแลกเปลยนแกสโดย respiratory tree ผาน anus


ossicle PHYLUM ECHINODERMATA49

Internal Structure of a Sea Cucumber


Class EchinoideaS hi d d llSea Urchin, sand dollar

Ossicle เรยงตดกนแนนเกดเปนปลอก (test)Ossicle เรยงตดกนแนนเกดเปนปลอก (test)ไมม arm มหนามยาวชวยในการเคลอนท ทปากมโครงสรางทเรยกวา Aristotle’s lantern ชวยในการบดทปากมโครงสรางทเรยกวา Aristotle s lantern ชวยในการบดเคยวอาหาร

ตวเตมวยมสมมาตรสองแบบแลวแตชนดของสตวตวเตมวยมสมมาตรสองแบบแลวแตชนดของสตว

PHYLUM ECHINODERMATA58 ossicle

Internal Anatomy

of a Sea Urchin



Aristotle’s lantern


Sand dollarSand dollar

GonoporeGonoporeGonoporeGonopore


Ambulacral regionAmbulacral regionAmbulacral regionAmbulacral region

LunuleLunuleLunuleLunule


Class Crinoideah S d S ilFeather Star and Sea Lily

โบราณทสดในไฟลม สวนใหญสญพนธไปเกอบหมด โบราณทสดในไฟลม สวนใหญสญพนธไปเกอบหมดลาตวเปนแวนกลางตวทหงายดานปากขนA 5 Arm 5 แขนแตกแขนงดานขางเหมอนขนนกดานลางแวนกลางตวมแขนงเรยวเลก (cirri) ใชในการยดเกาะ

ดาวขนนกมกวายนาหรอลอยตามนาพลบพลงทะเลมกานยาว (stalk) ใชในการยดเกาะ cirri จะอยตามขอกาน




Sea Lily



Documents

01423113 General ZoologyGeneral Zoology …pirun.ku.ac.th/~fscibtb/download/PHYLUM_ECHINODERMATA...Radial canal Ampulla Radial canal PHYLUM ECHINODERMATA 12 6. Tube feet ต ดอย