1. 2. 3.nfile.snru.ac.th/download.aspx?NFILE=TEACHER_290_17092015085… · 3 7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความร ู ที่

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย ความรูเบื้องตนเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครวั เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยนายวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ

การปลูกพืชผักสวนครัวใหประสบผลสําเร็จนั้น ผูปลูกจําเปนจะตองมีความรู ความเขาใจเบื้องตนเกีย่วกับพืชผัก เชน รูความหมาย ความสําคัญ และประโยชนของพืชผัก การจําแนกประเภท หลักในการเลือกสถานที่สําหรับใชปลูกผัก ปจจยัสําคัญที่จะทําใหการปลูกพืชผักประสบความสําเร็จ และปจจยัที่มอิีทธิพลตอการเจริญเติบโตของพืชผัก เปนตน

2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับการปลูกพชืผักสวนครัวในทองถ่ิน

3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1 มีความรูความเขาใจเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครัว 3.1.2 นําความรูเกี่ยวกบัการปลูกพืชผักสวนครัวในทองถ่ิน 3.2 จุดประสงคนําทาง 3.2.1 บอกความหมายของการปลูกพืชผักสวนครัวได 3.2.2 บอกประเภทและชนดิของการปลูกพืชผักสวนครัวได 3.2.3 อธิบายการเตรียมดนิปลูกพืชผักสวนครัวได

4. คุณลกัษณะที่พึงประสงค 4.1 ความตั้งใจศึกษาเอกสารเสริมความรู 4.2 ความรวมมือในกลุม 4.3 แสดงความคิดเห็น 4.4 การตรงตอเวลา 4.5 ความกระตือรือรน

2

5. สาระการเรียนรู 5.1 ความหมายของการปลูกผักสวนครัว 5.2 ความสําคัญของการปลูกผักสวนครัว 5.3 ประเภทของพืชผักสวนครัว 5.4 การเตรียมดินปลูกพืชผักสวนครัว

6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน 6.1 นกัเรยีนและครูรวมสนทนาเกีย่วกับการปลูกพชืผักสวนครวัในทองถ่ินของตนเอง ประกอบ การสนทนา วาในบานของนกัเรียนมีพืชผักชนิดใดบางที่ปลูกไวกินภายในบานตามหลักเศรษฐกิจพอเพยีงของในหลวง 6.2 นักเรยีนมีเทคนิควิธีการปลูกพืชผักสวนครัวไวกินตามฤดูกาล เพื่อความประหยดัคาใชจายภายในบานไดอยางไร ขั้นดําเนนิการสอน 6.3 ทําแบบทดสอบกอนเรียน 6.4 ครูนําเสนอความหมายของ การปลูกพืชผักสวนครัว โดยใชโปรแกรม PowerPoint 6.5 แบงกลุมนักเรียนตามความสมัครใจ กลุมละ 5 – 6 คน เลือกประธาน กรรมการ และเลขานุการกลุม 6.6 นักเรยีนปฏิบัติตามบัตรกิจกรรมที ่1 และแบบฝกทกัษะกจิกรรมที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตน เกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว เวลาประมาณ 20 นาที 6.7 นักเรียนศกึษาเอกสารเสริมความรูที่ 1 เรื่อง ความรูเบื้องตนเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครัว ใชเวลาประมาณ 30 นาที สรุปใหเพื่อนในกลุมฟง 6.8 นักเรียนสํารวจผักสวนครัวในทองถ่ิน ที่สามารถนําไปปลูกได พรอมทั้งบอกรายชื่อ ทางวิทยาศาสตรเปนภาษาไทยและภาษาองักฤษ แลวเขยีนสรุปเปนผังความคิดและวาดภาพประกอบใหสวยงาม ขั้นสรุป 6.9 ครูและนักเรียนรวมกนัสรุปเนื้อหา เร่ือง ความรูเบื้องตนเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครวั 6.10 ทําแบบทดสอบหลังเรียน

3

7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความรูที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกีย่วกบัการปลูกพืชผักสวนครัว 7.2 แบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลกูพืชผักสวนครัว 7.3 รูปภาพพชืผักสวนครัวในทองถ่ิน 7.4 ส่ือ PowerPoint เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

8. การวัดและประเมินผล 8.1 ตรวจแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 1 8.2 แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงคของนกัเรียน เกณฑการวัดและประเมินผล 1 คะแนนแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 1 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2 ไดคะแนนจากบันทกึคุณลักษณะที่พึงประสงคของนักเรียน ไมนอยกวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ

9. กิจกรรมเสนอนะ นักเรียนศึกษาคนควาเพิ่มเติม ในเรื่องความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว ในแหลงเรียนรูภูมิปญญาทองถ่ินในชุมชนที่นักเรียนอาศัยอยู เปนการศึกษาขอมูลการทําโครงงานเบื้องตน

4

10. บันทึกหลังสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 ) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด.....................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน.....................คน มาสาย.........คน ขาด.........คน ลา.........คน ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10.2 ปญหา / อุปสรรค ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.3 ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจันดา) ตําแหนง ครูวิทยฐานะชํานาญการ วันที่ เดือน พ.ศ. 11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ (นายอดุม กสัมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ วันที่ 6 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2551

5

บัตรกิจกรรมที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุม ๆ ละ 5- 6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานุการ 3. ใหประธานแตละกลุมดําเนนิการอภิปราย เร่ือง ความรูเบือ้งตนเกีย่วกับการปลูกพชืผักสวนครวั 4. ใหสมาชิกในกลุมรวมกนันําเสนอความคิดตามหัวขอในแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกีย่วกับการปลูกพชืผักสวนครัว 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกีย่วกบัการปลูกพืชผักสวนครัว 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรยีนทกุคน ศกึษาเอกสารเสริมความรูที่ 1 และทาํแบบฝกทกัษะกิจกรรมที ่ 1 ทุกคน

6

แบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครวั

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง เม่ือนักเรียนทํากิจกรรมตามแบบฝกทักษะ นักเรียนมีความสามารถ

มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกบัการปลูกพืชผักสวนครัวในทองถ่ิน

คําชี้แจง ใหนักเรียนแตละกลุมตอบคําถามโดยรวมกันฝกคิดคําตอบกอนแลวจึงปรบัปรุง คําตอบจากเอกสารเสริมความรู 1. พืชผักสวนครัว มีความหมายวาอยางไร และมีความสาํคัญอยางไร ( 5 คะแนน ) ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. ใหนกัเรียนเขียนสรุปความรูจากการศึกษาเอกสารเสริมความรู เกี่ยวกับความรูเบือ้งตนเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครัวของนักเรียน ลงใน Mind Maping ( 5 คะแนน ) .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. สมาชิกในกลุม 1………………………………….ประธานกลุม 2………………………………….. 3………………………………….. 4………………………………….. 5………………………………….. 6………………………………….เลขานุการ

7

เอกสารเสริมความรูท่ี 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง

มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกบัการปลูกพืชผักสวนครัวในทองถ่ิน

สาระการเรียนรู ความหมายของพืชผักสวนครัว พืชผัก หมายถึง พชืที่ปลูกเพื่อใชประโยชนจากราก ใบ ลําตน ดอก และผลเปนอาหาร สวนมากจะมอีายุส้ัน เชน หอม กระเทียม โหระพา พริก มะเขือ ผักกาด ผักบุง ผักชี สวนผักทีใ่ชรากและหวัเปนอาหาร เชน ผักกาดหัว มนัเทศ ขิง ขา กระชาย ขมิ้น เปนตน ความสําคัญของพืชผักสวนครัว 1. ความสําคัญทางดานเศรษฐกิจและอาชีพการเกษตร การปลูกพืชผักเปนอาชพีทางการเกษตรที่สําคัญอยางหนึ่งของคนไทยเพราะประชากรของประเทศสวนใหญประมาณรอยละ 60 ประกอบอาชพีเกี่ยวกับเกษตรกรรมและมพีื้นที่ที่ทําสวนผักประมาณ 7 แสนไรเศษ กระจายอยูทัว่ทุกภาคของประเทศ มีการปลูกผักทั้งบริโภคในครัวเรือน ปลูกเพื่อจําหนายภายในตลาดในทองถ่ินเปนรายไดเสริมใหกบัครอบครัว และปลูกเพื่อเปนอาชีพหลักสงจําหนายทั้งในตลาดทองถ่ิน และตางจังหวดัสรางรายไดเล้ียงครอบครัว ในบางทองทีป่ลูกเปนจํานวนมากจนสามารถสงไปจําหนายยังตางประเทศสรางรายไดใหกับประเทศ

2. ความสําคญัทางดานคุณคาทางอาหารและโภชนาการ พืชผักจัดวาเปนอาหารเพือ่สุขภาพที่ดีประเภทหนึ่งทีน่ิยมรับประทานกัน เปนอาหารหลกั ประเภทหนึง่ในอาหารหลกั 5 หมู เพราะผักแตละชนดิจะมีโปรตีน แปง ไขมัน และแรธาตุตางๆอยางครบถวน เพื่อใชบํารุงสวนตางๆของรางกายใหเจริญเติบโตแข็งแรง นอกจากนี้พืชผักยังเปนอาหารชูรส ใชปรุงแตงกลิ่น สีสัน รสชาติของอาหารใหนารับประทาน และยังชวยใหระบบขับถายดีขึ้นอีกดวย พชืผักจึงจัดเปนอาหารที่มคีวามสําคัญและจําเปนตอมนุษย ดังนั้นเราจึงควรบริโภคเปนเพือ่สุขภาพและอนามัยที่ด ีประเภทของพชืผักสวนครัว พืชผักสวนครัวที่ปลูกอยูโดยท่ัวไปมีอยูหลายประเภท ซ่ึงสามารถจําแนกตามหลักการใชประโยชนไดมี 4 ประเภท ดังนี ้

8

1. ผักกินใบกนิตน เชน คะนา ผักบุง กะหลํ่าปลี ผักกาดขาว หอมแบง ผักกาดเขยีวปลี กระเพรา สะระแหน โหระพา ผักกวางตุง เปนตน 2. ผักกินฝกกนิผล เชน พริก มะเขือ ถ่ัวฝกยาว ถ่ัวแขก ถ่ัวพ ู เปนตน 3. ผักกินหวักนิราก เชน ผักกาดหวั กระเทียม กระชาย ขมิ้น เปนตน 4. ผักกินดอก เชน กะหลํ่าดอก ดอกแค เปนตน การเตรียมดินปลูกพืชผักสวนครัว 1. วิธีการเตรียมดิน การเตรียมดิน หมายถงึ การปรับปรุงดินใหมีความอุดมสมบูรณ มีคุณสมบัติเหมาะสมกับการปลูกพืชแตละชนิด การเตรียมดินนั้นมี 2 อยาง คือ การเตรียมดินแปลงเพาะเพื่อเพาะกลา และ การเตรียมดินเพื่อปลูก การเตรียมดินเพื่อเพาะกลาจะตองเตรยีมดินใหละเอยีดมากกวา และตองดูแลมากกวาการเตรียมดินเพื่อปลูกพืช วิธีการเตรียมดินมีขั้นตอนดังนี ้ 1.1 กําจัดวัชพืช โดยเก็บเศษวัสดุตางๆออกจากหนาดินใหหมด แลวใชจอบถาก หรือมีดฟนหญา ถาวัชพืชอยูลึกตองใชเสียมหรือพล่ัวมือขุดออก 1.2 กําหนดพื้นท่ีปลูก สําหรับแปลงปลูกผักตองใชไมปก 4 มุม โดยวดัความกวางยาวไดตามตองการ 1.3 ขุดดินบริเวณท่ีกําหนดไว ถาเปนแปลงผักควรขุดดินลึกประมาณ 15 เซนติเมตร พลิกดนิดานลางขึ้นมาดานบน ตากไวใหแหง 2-3 วัน แลวจึงยอยดินใหขนาดเล็กลง และเก็บเศษวัชพืชที่ยังคางอยูในดินออกทิ้ง 1.4 ตกแตงรองใหเปนรูปทรงตามที่กําหนด พรวนดนิอีกครั้ง ถาดนิเปนกรดใสปนูขาว โรยบางๆ ผสมคลุกเคลาพรอมปุยคอก ปุยหมัก ทิ้งไวอยางนอย 1 สัปดาห (อรุณ ีลิมศิริและปญญาฉัตร กลอมชุม. 2542 : 110)

9

ตัวอยางพืชผักสวนครัวในทองถิ่น (พืชเศรษฐกิจ)

แหลงที่มา : ผูจัดทํา แหลงที่มา : ผูจัดทํา แหลงที่มา : ผูจัดทํา แหลงที่มา : ผูจัดทํา แหลงที่มา : ผูจัดทํา แหลงที่มา : ผูจัดทํา

ผักกวางตุง หอมแบง

ผักบุง โหระพา

สะระแหน ผักชีฝรั่ง

10

แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงคระหวางการพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................

รายการประเมิน ระดับการประเมิน

หมายเหตุ ดีมาก ดี ตองปรับปรุง

1. การตรงตอเวลา 1.1 เขาชั้นเรียนตรงเวลา 1.2 สงงานตามกําหนดเวลา 2. การมีระเบียบวินัย

2.1 แตงกายถูกตองตามระเบียบ 2.2 มีความรับผิดชอบงานที่

ที่ไดรับมอบหมาย 3. ความสามคัค ี

3.1 การมีลักษณะเปนผูนํา และผูตาม

3.2 การมีมนุษยสัมพันธ ภายในกลุม

4. ความประหยัด 4.1 ใชวัสดุและอุปกรณถูกตอง

ตามลักษณะงาน 4.2 ใชวัสดุตาง ๆ ดวยความ

ประหยดั * ระดับคุณภาพคะแนน 3 ดีมาก 2 ดี 1 ตองปรับปรุง ผูประเมิน …………/…………./………..

11

แบบประเมินการปฏิบตัิงาน

วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................


ดีมาก ด ี ปานกลาง นอย นอยท่ีสุด

1. คุณภาพของงาน 1.1 การใชวสัดุและอุปกรณ

ที่เหมาะสมกับงาน 1.2 ความถูกตองของผลงาน

1.3 ความสมบูรณของผลงาน 1.4 ความคิดริเร่ิมสรางสรรค

ของผลงาน 2. การทํางานเปนกลุม 2.1 การแบงหนาทีค่วามรับผิดชอบ 2.2 ความพรอมในการ

ปฏิบัติงาน 2.3 ความกระตือรือรนในการ

ปฏิบัติงาน 2.4 การสรุปรายงานผลของกลุม * ระดับคุณภาพคะแนน 5 ดีมาก 4 ดี 3 ปานกลาง 2 นอย 1 นอยท่ีสุด ผูประเมิน …………/…………./………..

12

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. พืชผักสวนครัวในขอใดทีใ่ชไดทั้งหัวและรากในการประกอบอาหาร ก. มะเขือ ถ่ัวฝกยาว ขมิ้น ข. ผักกาดหัว กระเทยีม ดอกแค ค. ผักกาดหัว ผักกาดขาว ผักกวางตุง ง. กระเทียม กระชาย ผักกาดหวั 2. ขอใด ไมใช วิธีการเตรยีมดิน ก. กําหนดพื้นที่ปลูก ข. กําจัดวัชพืช ค. ใสปุยคอกโดยโรยบาง ๆ กอนปลูก ง. ขุดดนิบริเวณที่กําหนดไว 3. ขอใด ไมใช ประเภทของพืชผักสวนครัว ก. พืชผักทีก่ินใบกินตน ข. พืชผักที่กนิแกนกินราก ค. พืชผักที่กินรากกนิหวั ง. พืชผักที่กินฝกกนิผล 4. ลักษณะอาการใดทีแ่สดงวา พืชผักสวนครัวขาดน้ํา ก. ปลายใบสีน้ําตาล ลําตนแคระแกร็น ข. รากเนา ลําตนเปนสีเหลือง ค. ลําตนแข็งแรง ใบสเีขียวเขม ง. ใบขึ้นตรงเปนสีเขียวออน 5. ขอใดเปนวธีิการปลูกพืชผักสวนครัวทีไ่มถูกวิธี ก. ใสปุยหมกัลงในดนิกอนปลูก ข. ใชฟางแหงปดคลุมดินบาง ๆ ค. ปลูกใหหัวจมดินจนมดิ ง. รดน้ําทุกเชาและเยน็

13

6. พืชผัก หมายถึงขอใด ก. พืชที่ปลูกเพื่อตองการผล ข. พืชที่ปลูกเพื่อตองการราก ใบ ลําตน และดอก ค. พืชที่ปลูกเพื่อตองการลูก ง. พืชที่ปลูกเพือ่จําหนายผลผลิต 7. การเตรียมแปลงปลูกพืชผักควรขุดดินลึกประมาณกี่เซนติเมตร ก. 10 เซนติเมตร ข. 15 เซนติเมตร ค. 20 เซนติเมตร ง. 25 เซนติเมตร 8. พืชผักสวนครวัในขอใดทีใ่ชตนในการประกอบอาหาร ก. คะนา ผักกาดขาว กระเพรา ข. ถ่ัวฝกยาว ถ่ัวพู สะระแหน ค. ผักกวางตุง มะเขือ กระหล่ําดอก ง. ผักกาดหัว หอมแบง ผักกาดเขยีวปลี 9. อาชีพเกษตรไทยทั่วประเทศรอยละเทาไรที่มีอาชีพในการทําเกษตรกรรม ก. รอยละ 40 ข. รอยละ 50 ค. รอยละ 60 ง. รอยละ 70 10. พืชผักทุกชนิดมีคุณคาทางอาหารและโภชนาการตอการเจริญเติบโตทางรางกายตามขอใด ก. บํารุงประสาททําใหรางกายแข็งแรง ข. บํารุงสมองเปนยาชกูาํลัง ค. บํารุงหัวใจทําใหการเตนทของหัวใจเร็ว ง. บํารุงรางกายทําใหระบบขับถายดีเปนปกต ิ

14

เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน

เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 …………………………………………...…………………………………………………………

ขอ 1 ง ขอ 6 ข

ขอ 2 ค ขอ 7 ข

ขอ 3 ข ขอ 8 ก

ขอ 4 ก ขอ 9 ค

ขอ 5 ง ขอ 10 ง

พบกันอีกครั้งในแบบทดสอบหลังเรียนครับ

15

แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใด ไมใช ประเภทของพืชผักสวนครัว ก. พืชผักทีก่ินใบกินตน ข. พืชผักที่กนิแกนกินราก ค. พืชผักที่กินรากกนิหวั ง. พืชผักที่กินฝกกนิผล 2. พืชผักสวนครัวในขอใดทีใ่ชไดทั้งหัวและรากในการประกอบอาหาร ก. มะเขือ ถ่ัวฝกยาว ขมิ้น ข. ผักกาดหัว กระเทยีม ดอกแค ค. ผักกาดหัว ผักกาดขาว ผักกวางตุง ง. กระเทียม กระชาย ผักกาดหวั 3. ขอใด ไมใช วิธีการเตรยีมดิน ก. กําหนดพื้นที่ปลูก ข. กําจัดวัชพืช ค. ใสปุยคอกโดยโรยบาง ๆ กอนปลูก ง. ขุดดินบริเวณทีก่ําหนดไว 4. ขอใดเปนวธีิการปลูกพืชผักสวนครัวทีไ่มถูกวิธี ก. ใสปุยหมกัลงในดนิกอนปลูก ข. ใชฟางแหงปดคลุมดินบาง ๆ ค. ปลูกใหหัวจมดนิจนมดิ ง. รดน้ําทุกเชาและเยน็ 5. ลักษณะอาการใดทีแ่สดงวา พืชผักสวนครัวขาดน้ํา ก. ปลายใบสีน้ําตาล ลําตนแคระแกร็น ข. รากเนา ลําตนเปนสีเหลือง ค. ลําตนแข็งแรง ใบสีเขียวเขม ง. ใบขึ้นตรงเปนสีเขียวออน

16

6. การเตรียมแปลงปลูกพืชผักควรขุดดินลึกประมาณกี่เซนติเมตร ก. 10 เซนติเมตร ข. 15 เซนติเมตร ค. 20 เซนติเมตร ง. 25 เซนติเมตร 7. อาชีพเกษตรไทยทั่วประเทศรอยละเทาไรที่มีอาชีพในการทําเกษตรกรรม ก. รอยละ 40 ข. รอยละ 50 ค. รอยละ 60 ง. รอยละ 70 8. พืชผักทุกชนิดมีคุณคาทางอาหารและโภชนาการตอการเจริญเติบโตทางรางกายตามขอใด ก. บํารุงประสาททําใหรางกายแข็งแรง ข. บํารุงสมองเปนยาชกูาํลัง ค. บํารุงหัวใจทําใหการเตนทของหัวใจเร็ว ง. บํารุงรางกายทําใหระบบขับถายดีเปนปกต ิ 9. พืชผักสวนครัวในขอใดทีใ่ชตนในการประกอบอาหาร ก. คะนา ผักกาดขาว กระเพรา ข. ถ่ัวฝกยาว ถ่ัวพู สะระแหน ค. ผักกวางตุง มะเขือ กระหล่ําดอก ง. ผักกาดหัว หอมแบง ผักกาดเขยีวปลี 10. พืชผัก หมายถึงขอใด ก. พืชที่ปลูกเพื่อตองการผล ข. พืชที่ปลูกเพื่อตองการราก ใบ ลําตน และดอก ค. พืชที่ปลูกเพื่อตองการลูก ง. พืชที่ปลูกเพือ่จําหนายผลผลิต

17

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

เร่ือง ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว


ขอ 1 ข ขอ 6 ข

ขอ 2 ง ขอ 7 ค

ขอ 3 ค ขอ 8 ง

ขอ 4 ง ขอ 9 ก

ขอ 5 ก ขอ 10 ข

เรื่องกลวย ๆ

18


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมัธยมศกึษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภยัจากสารพิษ เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยนายวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ พืชผักเปนอาหารที่คนไทยนิยมรับประทานกันมาก เนือ่งจากมีคุณคาทั้งวิตามินและแรธาตุตาง ๆ ที่เปนประโยชนตอรางกาย แตความนิยมในการบรโิภคผักนั้น มกัจะเลือกบริโภคผักที่สวยงาม ไมมีรองรอยการทําลายของหนอนและแมลงศัตรูพืช จึงทําใหเกษตรกรที่ปลูกผักตองใชสารเคมีปองกันและกําจัดแมลง ฉีดพนในปริมาณที่มาก เพื่อใหไดผักที่สวยงาม ตามความตองการของตลาด เมื่อผูซ้ือนํามาบริโภคแลวอาจไดรับอันตรายจากสารพิษทีต่กคาง เพื่อแกปญหา เกษตรกรจึงควรปลูกผักใหปลอดภยัจากสารพิษโดยนําเอาวิธีการปองกันและกําจัดศัตรูพืชหลายวิธีมาใชรวมกัน เปนการทดแทน หรือลดปริมาณการใชสารเคมีใหนอยลง เพื่อความปลอดภยัของเกษตรกรและผูบริโภค 2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง

มีความรูเกีย่วกับการปลูกพชืผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ 3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1 มีความรูความเขาใจเกีย่วกับการปลูกพืชผักสวนครัวใหปลอดจากสารพิษ 3.1.2 ขั้นตอนการปลูกพืชผักสวนครวัใหปลอดภยัจากสารพิษ 3.2 จุดประสงคนําทาง 3.2.1 บอกความหมายของการปลูกพืชผักสวนครัวใหปลอดภยัจากสารพิษ 3.2.2 บอกวิธีการปลูกพืชผักสวนครวัใหปลอดภยัจากสารพิษ 3.2.3 บอกขั้นตอนการปลูกพืชผักสวนครัวใหปลอดภัยจากสารพษิ 4. คุณลักษณะที่พึงประสงค 4.1 ความตั้งใจศึกษาเอกสารเสริมความรู 4.2 ความรวมมือในกลุม 4.3 แสดงความคิดเห็น

19

4.4 การตรงตอเวลา 4.5 ความกระตือรือรน 5. สาระการเรียนรู 5.1 ความหมายของผักปลอดสารพิษ 5.2 การปลูกผักใหปลอดภัยจากสารพิษ 5.3 ขั้นตอนการปลูกพืชผักใหปลอดภยัจากสารพิษ 5.4 การควบคมุวัชพืชในแปลงผัก 6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน 6.1 นําตัวอยางพืชผักที่มีในทองถ่ิน ที่นักเรียนรูจัก เชน ผักกาดขาว ผักบุง ผักชีฝร่ัง ผักกาดเขยีวปลี หอมแบง ชนิดที่มีตนสวยงาม และตนที่มีหนอนกินมาใหนกัเรียนดู เปรียบเทยีบความตางของการปุยเคมีและปุยคอก 6.2 ถามคําถามเกีย่วกับพืชผักทั้งหมดที่นาํมาใหนกัเรียนดู โดยใชคําถามประกอบการสนทนาดังนี้ เชน - สาเหตทุี่ใดที่ทําใหพชืผักที่นํามามคีวามแตกตางกัน เพราะเหตใุด - นักเรยีนเคยปลูกพืชผักสวนครัวไวรับประทานในบานหรือไม - นักเรยีนเคยสังเกตพชืผักที่ผูปกครองปลูกไวหรือไม ขั้นดําเนนิการสอน 6.3 ทําแบบทดสอบกอนเรียน 6.4 แบงกลุมนักเรียนตามความพอใจ กลุมละ 5 – 6 คน เลือกประธาน กรรมการ และเลขานุการกลุม 6.5 นักเรียนปฏิบัติตามบัตรกิจกรรมที่ 2 และแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 2 ใชเวลา ประมาณ 15 นาที 6.6 นักเรียนศกึษาเอกสารเสริมความรูที่ 2 เร่ือง การปลูกผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ 6.7 นักเรียนสํารวจพืชผักสวนครัวในทองถ่ิน ที่สามารถปลูกไดในทองถ่ินไดแลวเขยีน สรุปเปนผังความคิด 6.8 ครูนําเสนอ ดวย PowerPoint เร่ือง การปลูกผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ 6.9 ขออาสาสมัครตัวแทนกลุมละ 2 คน มาชิมรสชาติพืชผักสวนครวั พรอมทั้ง อธิบายใหเพื่อนในหอง บอกรสชาติพืชผักสวนครัวถึงความแตกตาง

20

ขั้นสรุป 6.10 ครูและนกัเรียนรวมกันสรุปความรู เร่ือง การปลูกผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ การควบคุมวัชพืชในแปลงผัก 6.11 ทําแบบทดสอบหลังเรียน 7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความรูที่ 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ 7.2 แบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพษิ 7.3 PowerPoint เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภยัจากสารพิษ 8. การวัดและประเมินผล 8.1 ตรวจแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 2 8.2 แบบประเมินพฤติกรรม เกณฑการวัดและประเมินผล 1. ใหคะแนนแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 2 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา

รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2. นักเรียนไดคะแนนจากการบันทึกคณุลักษณะที่พึงประสงคของนักเรียนไม นอยกวารอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ

9. กิจกรรมเสนอแนะ นักเรียนศึกษาคนควาเกีย่วกบัพืชผักสวนครัวในทองถ่ินที่สามารถปลูกเปนอาหารไดจากหองสมุดกลุมสาระการเรยีนรูอ่ืน ๆ หองสมุดโรงเรียนหรือทางอินเทอรเน็ต แหลงเรยีนรูใกลบาน

21

10. บันทึกหลังสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 ) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด.....................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน.....................คน มาสาย.........คน ขาด.........คน ลา.........คน ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10.2 ปญหา / อุปสรรค ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.3 ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจนัดา) ตําแหนง ครูวิทยฐานะชํานาญการ วันที่ เดือน พ.ศ. 11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ (นายอดุม กสัมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ วันที่ 13 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2551

22

บัตรกิจกรรมที่ 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุม ๆ ละ 5 – 6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานกุาร 3. ใหประธานแตละกลุมดาํเนินการอภิปราย เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ

4. ใหสมาชิกในกลุมรวมกนันําเสนอความคิดตามหัวขอในแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที ่ 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภยัจากสารพิษ 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดภยัจากสารพิษ 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรียนทกุคน ศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 2 และทําแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 2 ทุกคน

23

แบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 2 เร่ือง การปลูกพืชผกัสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ


มีความรูเกีย่วกับการปลูกพชืผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ คําชี้แจง ใหคาํตอบคําถามโดยฝกคิดหาคําตอบกอนแลวจึงปรับปรุงคําตอบจากเอกสารเสริมความรู 1. พืชผักปลอดสารพิษ หมายถึง ( 3 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. นักเรียนสาเหตุที่ทําใหเกดิการระบาดของศัตรูพืชมาพอเขาใจ ( 3 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. บอกขั้นตอนการปลูกพืชผักสวนครัวใหปลอดภยัจากสารพิษมาพอเขาใจ ( 3 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... สมาชิกในกลุม 1………………………………….ประธานกลุม 2………………………………….. 3………………………………….. 4………………………………….. 5………………………………….. 6………………………………….เลขานุการ

24

เอกสารเสริมความรูท่ี 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง มีความรูเกีย่วกับการปลูกพชืผักสวนครัวปลอดภัยจากสารพิษ

สาระการเรียนรู ความหมายของพชืผักปลอดภัยจากสารพิษ พืชผักปลอดภยัจากสารพิษ คือ พืชผักที่ระบบการผลิตมีการใชสารเคมีในการปองกนัและกําจัดศัตรูพืช รวมทั้งใชปุยเคมี เพื่อการเจริญเติบโต โดยผลผลิตที่ไดอาจจะมหีรือไมมีสารพิษตกคาง แตหากยังมีสารพิษตกคางอยูตองไมเกินปรมิาณที่กําหนด เพื่อความปลอดภัยของผูบริโภค ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 163 พ.ศ. 2538 ผักอินทรีย คอื พืชผักที่ระบบการผลิตไมมีการใชสารเคมีในการปองกันและกําจดัแมลงศัตรูพืชใด ๆ ทั้งสิ้น รวมทั้งไมมีการใชปุยเคมีฮอรโมน เพื่อการเจริญเติบโตของพืชผัก ดังนั้นสภาพแวดลอมและปจจยัการผลิตที่ใชในขบวนการผลิตจะตองสะอาด ปลอดภัย ปราศจากสารพิษ และสารเคมีที่เปนอันตรายตอมนุษย ผลผลิตที่ไดจึงปราศจากสารพิษใดทั้งสิ้น โดยสรุป พืชผักปลอดภัยจากสารพิษ หมายถึง ผักที่ปราศจากสารพิษตกคาง รวมทัง้ผักที่ยังคงมีสารพิษเจือปนอยูบาง แตไมเกนิคา MRL ซ่ึงเปนที่ยอมรับของนานาประเทศ การที่จะทราบวาผักปลอดภยัจากสารพิษหรือไมนั้น สามารถตรวจสอบไดดวยวิธีการทางเคมี และวิธีวิเคราะหตองใชวิธีตามมาตรฐานสากล การปลูกพชืผักใหปลอดภัยจากสารพษิ แหลงที่มา : อินเทอรเน็ต

25

ในการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษนั้น จะใชหลักการปลูกพืชผักโดยการใชสารเคมีในการผลิตใหนอยที่สุด หรือใชตามความจําเปนและจะใชหลัก “การปองกันและกําจัดศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสาน หรือไอพีเม” แทน แตการทีจ่ะปองกันและกาํจัดศัตรูพืชใหไดผลนั้นจะตองเลือกวิธีที่ประหยัด เหมาะสม และมีประสิทธิภาพ ซ่ึงผูปลูกตองเขาใจเรื่องตาง ๆ ที่เกี่ยวของ ดังนี ้ 1. สาเหตุการระบาดของศตัรพูืช 1.1 ศัตรูพืชเคล่ือนยายจากแหลงหนึ่งไปยังอีกแหลงหนึ่งที่มีความเหมาะสมมากกวา ทําใหมีการขยายพันธุและเกดิการระบาดทาํความเสียหายเพิ่มขึ้น 1.2 สภาพแวดลอมและสภาพทางนิเวศนเปลี่ยนแปลงไปทําใหศัตรูพืชมีการขยายพนัธุไดดีขึ้น และเพิ่มจํานวนมากขึ้น หรือมีผลตอการพัฒนาสายพันธุใหมีความตานทาน และมีประสิทธิภาพในการเขาทําลายมากขึ้น เชน การกําจดังทูําใหหนูระบาด การใชสารเคมีทําใหแมลงที่เปนประโยชน ไดแก ตัวห้ําและตัวเบยีนที่กาํจัดแมลงศัตรูพืชตาย เปนตน 2. การควบคุมศัตรูพืชใหประสบผลสําเร็จ มีหลักการงาย ๆ ดังนี ้ 2.1 ตองปองกนัไมใหเกิดโรคในแปลงปลูก เชน การใชพนัธุที่ปราศจากโรคและแมลง การไมนําชิ้นสวนของพืชที่มโีรคแมลงเขามาในแปลงปลูก เปนตน 2.2 ถามีศัตรูพืชเขามาในแปลงปลูกหรือแสดงอาการเปนโรคแลวตองยับยั้งการแพรระบาด และถามีการระบาดแลวกต็องกําจัดใหหมดไป อยางไรก็ตามสาเหตุสําคัญที่กอใหเกดิการระบาดของศตัรูพชืในแปลงปลูก คือ การละเลยการควบคุมดูแล ทําใหศัตรูพชืสะสมในแปลงปลูกจนถึงระดับที่ไมสามารถควบคุมได 3. วิธีการควบคุมศัตรูพืชอยางมีประสิทธิภาพ มีขั้นตอนดังนี ้ 3.1 ตองศึกษาชนิดของศัตรูพืชในแปลงปลูกนั้น ๆ 3.2 สํารวจสถานการณศัตรูพืชในแปลงปลูก 3.3 พิจารณาแนวโนมการระบาดของศัตรูพืช แลวจึงหาแนวทางการปองกันและกําจดัตอไป 3.4 เมื่อควบคุมการระบาดใหอยูในระดับที่ไมกอใหเกดิความเสียหายมากขึ้นแลว ใหเลือกใชวิธีการที่เหมาะสมเพื่อลดปริมาณหรือรักษาระดับการเขาทําลายใหคงที่ หรือลดลง 3.5 ในกรณีที่ไมสามารถควบคุมสถานการณศัตรูพืชดวยวิธีการอื่น ๆ ได มีความจําเปนทีจ่ะตองใชสารเคมี ใหเลือกใชสารเคมีที่ถูกตองเหมาะสมกับชนิดศัตรูพชืและการระบาด ตามคําแนะนําวิธีการใชในฉลาก 4. ผลดีของการปองกันกําจดัศัตรูพืช โดยวธีิผสมผสาน ไดแก 4.1 ลดปริมาณศัตรูพืชใหต่ํากวาระดับที่จะกอใหเกิดความเสียหายแกพชื

26

4.2 ลดปริมาณการใชสารเคมีปองกันและกําจัดศัตรูพืช 4.3 มคีวามปลอดภัยตอสุขภาพของเกษตรกร ผูบริโภครวมไปถึงสภาพแวดลอม 5. วิธีการผสมผสานในการควบคมุศัตรูพืช วิธีนี้ จะเปนการนําเอาวิธีการปองกนัและกําจัดศตัรูพืชหลายวิธีมาใชรวมกนั โดยว ิธี การปลูกพชืผักปลอดภยัจากสารพิษมีขอแนะนาํใหเลือกใชวิธีการปองกนัและกําจดัศตัรูพืช ทดแทนการใชสารเคมีในทกุขั้นตอนของการปลูก

ขั้นตอนการปลูกพืชผักใหปลอดภัยจากสารพิษ 1. เลือกพื้นที่ปลูกใหเหมาะสม ดังนี ้ 1.1 แหลงปลูก ควรเปนพื้นที่ราบมีความสม่ําเสมอ ไมมีน้ําทวมขงั ระบายน้ําไดดี ใกลแหลงน้าํทีส่ะอาด และสะดวกในการนําน้ํามาใช การคมนาคมสะดวก สามารถนําผลผลิตสูตลาดไดรวดเรว็ 1.2 ดิน ควรมคีวามอุดมสมบูรณสูง มีการระบายน้ําและถายเทอากาศดี คาความเปนกรดดางที่เหมาะสมในการปลูกผัก ประมาณ 6.0-6.5 1.3 แหลงน้ํา ควรสะอาด มนี้ําเพียงพอสําหรับใชตลอดฤดูกาลปลูก 2. เตรียมพันธุพืชผัก 2.1 เลือกใชพนัธุพืชผักที่ตานทานศัตรูพืช และปลอดเชื้อโรค เลือกพันธุที่มีคุณภาพตามความตองการของตลาด และเลือกพนัธุใหเหมาะสมกบัสภาพดินฟาอากาศและฤดปูลูก 2.2 เพื่อปองกนัโรคที่อาจติดมากับเมล็ดพันธุ จึงควรดาํเนินการกับเมล็ดพันธุกอนนาํไปปลูกดังนี ้ 2.2.1 แชเมล็ดพันธุผักในน้ําอุนที่มีอุณหภมูิ 50-55 องศาเซลเซยีส เปนเวลา 10-15 นาที เพื่อชวยลดปรมิาณเชื้อราที่อาจตดิมากับเมล็ดพันธุ และเปนการกระตุนการงอกของเมล็ด 2.2.2 ในพื้นทีท่ี่พบวามีการระบาดของโรคราน้ําคาง และใบจุด ควรคลุกเมล็ดพันธุดวยสารเคมี เชน เมทาแลคซิล 35% SD (เอพรอน) หรือไอโปรไดโอล (รอฟรัล) อัตรา 10 กรัม ตอน้าํหนักเมลด็พนัธุ 1 กิโลกรัม จะทําใหตนกลาพืชผักไมถูกทําลายจากโรคดังกลาว

แหลงที่มา : อินเทอรเน็ต


27

3. การปรับปรุงดิน ดิน มีความสําคัญตอการปลูกพืช เนื่องจากเปนทีย่ึดลําตนและแหลงอาหารของพืช เปนแหลงสํารองน้ําใหแกรากพืช ตลอดจนเปนที่อยูอาศัยของเชื้อโรคและสัตว จงึควรจัดการดินกอนปลูกและเตรยีมดิน ดังตอไปนี ้ 3.1 การจัดการดิน (1) ปรับสภาพดินความอดุมสมบูรณใหดนิ พืชผักจะเจริญเติบโตไดดีในดินที่มีความอุดมสมบูรณ และโรคผักบางชนิดจะระบาดรุนแรงในดินที่มีสภาพเสื่อมโทรมดังนั้นจึงควรเพิ่มความอุดมสมบูรณใหแกดินโดยการใสปุยอินทรีย เชน ปุยมูลสัตว ปุยหมัก หรือปุยพืชสด ในอัตรา 1,000 – 3,000 กิโลกรัม ตอพื้นที่ปลูก 1 ไร (2) ปรับสภาพความเปนกรดเปนดางของดิน สภาพดินทั่วไปจะมกีารเปลี่ยนแปลงถาหากมีการใสปุยเคมีติดตอกันเปนระยะเวลานานหลายป เชน ดินจับเปนกอนแข็ง ซ่ึงเกิดจากการตรงึธาตุอาหารบางชนิดที่จําเปนตอพืช การไถพรวนดนิที่ผิดวิธีกอใหเกดิการชะลางของผิวดิน การปลกูพืชชนิดเดียวกันติดตอกันหลายป ทําใหเนื้อดนิเกิดการเปลี่ยนแปลงไปไดดวย การปรับสภาพความเปนกรดและเปนดางของดนิกระทําไดโดยใสปูนขาว ปูนมารล หรือปูนไดโลไมท อัตรา 200-300 กโิลกรัมตอไร หลังจากหวานหรือใสปูนแลวจะตองรดน้ําตาม (3) การใหปุยหลังปลูกพชื เนื่องจากธาตุอาหารสวนใหญจะมีอยูในดินแลวแตธาตุไนโตรเจนและโปรแตสเซียจะถูกชะลางไดงาย จะตองใหปุยทั้งสองในระหวางที่พืชเจริญเติบโต ซ่ึงการใหปุยอาจทําไดโดยการใหพรอมกบัการใหน้าํ สําหรับเกษตรกรทั่วไป ใหใชปุยสูตรที่มีขายในทองตลาด เชน 15-15-15, 16-16-16 หรือ 13-13-21 แบงใส 2 คร้ัง คร้ังแรก ปุยสูตร 15-15-15,16-16-16 ใสหลังปลูกผักไปแลว 3 สัปดาห คร้ังที่สอง ปุยสูตร 13-13-21 ใสหลังจากใสคร้ังแรก 2-3 สัปดาห หรือเมื่อผักเริ่มออกดอกตดิผล วิธีการใชปุย ใหโรยรอบ ๆ ตน หรือโรยบาง ๆ ระหวางแถว ระวังอยาใหชิดโคนตน เมื่อใสปุยแลวใหพรวนดนิกลบแกลบรดน้าํตามการควบคุมวัชพืชในแปลงผัก


28

วัชพืช นอกจากจะแยงน้ําแยงอาหารของพืชผักที่ปลูกอยูในแปลงแลวยังเปนที่อาศยัของโรคและแมลงพาหนะของโรคพืชดวย ดังนั้น การควบคุมวัชพืชอยางมีประสิทธิภาพจะทําใหพืชมีการเจริญเตบิโตที่ดี 1. การเตรียมดิน หลังจากเตรยีมไถ หรือขุดดินขึ้นมา ควรคราดเก็บวัชพืชออกใหหมด แลวตากดินไวประมาณ 2-3 สัปดาหกอนปลูก การตากดนิจําเปนอยางยิ่งจะชวยใหเมล็ดวัชพืชงอกขึ้นมาแลวแหงตายไป กอนปลูกใหทําการคราดกลบพรอมทั้งใสปุยรองพื้น ควรใหหนาดนิรวนซยุสม่ําเสมอ เมื่อปลูกผักแลวพยายามใหกระทบกระเทือนหนาดนิใหนอยที่สุด การเตรียมดินกอนลงปลูกจะชวยขจัดปญหาวัชพชืไปไดอยางมาก 2. การคลุมดิน การคลุมดิน จะชวยรักษาความชื้นในดนิ และบังแสงสวางทําใหเมล็ดวัชพืชโตชากวาพืชผัก วัสดุที่ใชคลุม ไดแก พลาสติกเทา-เงิน ฟางขาง เปลือกถ่ัว ใบหญาคา แกลบ เปนตน การใชพลาสติกเทา-เงิน จะตองเจาะรูพลาสติกตรงตําแหนงที่ปลูกผัก 3. การใชมือถอน หรือจอบถาก การใชมือถอน หรือจอบถาก ใชในการกําจัดวชัพืชที่ยังเล็กอยู และกําจัดบอยครั้งเทาที่สามารถจะทําได เหมาะกับแปลงผักขนาดเล็ก และแรงงานเพียงพอ 4. การเพิ่มจํานวนตนตอไร การเพิ่มจํานวนตนตอไรจะชวยลดพื้นที่วางทีว่ัชพืชจะแกงแยงขึ้น เมื่อโตขึ้นก็ทําการถอนแยกออกไปใชประโยชน





29


แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................











30


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................









31

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ผักอินทรีย หมายถึงขอใด ก. พืชผักที่ใชปุยเคมีฮอรโมน ข. พืชผักที่ใชปุยเคมใีนการกําจัดแมลงศัตรูพืช ค. พืชผักที่ไมใชสารเคมี ง. พืชผักที่ไมใชปุยคอก 2. ดินที่เหมาะสมในการปลูกพืชผักสวนครัว ควรมีคาความเปนกรดดางประมาณเทาใด ก. 5.0-5.5 ข. 6.0-6.5 ค. 7.0-7.5 ง. 8.0-8.5 3. ดินมีความสาํคัญตอการปลูกพืชผักสวนครัวอยางไร ก. เปนแหลงอาศัยของเชื้อโรคและสัตว ข. เปนที่ยึดลําตนและแหลงอาหารของพืช ค. เปนศูนยรวมของการใหน้ํา ง. เปนที่ยึดของน้ําและปุยคอก 4. วัสดุที่ใชคลุมดินคือขอใด ก. ฟางขาว เปลือกถ่ัว ผาบาง ๆ ข. ถุงพลาสติก แกลบ ฟางขาว ค. แกลบ ใบหญาคา ถุงพลาสติกบาง ๆ ง. เปลือกถ่ัว ฟางขาว ใบหญาคา 5. ขอใด ไมใช การควบคุมศัตรูพืช ก. การใชปุยคอกโรยบาง ๆ รอบตน ข. การควบคุมดูแลศัตรูพชื ค. การไมนาํชิ้นสวนของพืชที่มีโรคเขามาในแปลงปลูก ง. ยับยั้งการแพรระบาด

32

6. การเลือกซื้อเมล็ดพันธุพชืผักจากรานคาใหสังเกตอะไรเปนหลัก ก. วัน เดือน ป ที่บรรจุ และวันหมดอายุ ข. ขอปฏิบัติในการปลูก ค. ซ้ือรานที่ผลิต ง. คุณสมบัติของพันธุพืชที่เลือกซื้อ 7. การกําจัดวชัพืชที่ยังเล็กอยู ควรมีวิธีการตามขอใด ก. ใชยาฆาแมลง ฉีดฆาลงแปลงผัก ข. ใชจอบถากและทําบอย ๆ คร้ัง ค. ใชปุยเคมีฆาเพลี้ยที่มาทําลายแปลผัก ง. ใชปุยคอกบํารุงตนผักใหเติบโตเร็ว 8. พืชผักปลอดภัยจากสารพษิ หมายถึงขอใด ก. ผักที่มีใบสีเขียวแกสวยงามนารับประทาน ข. ผักที่มหีนอนกนิใบจนใกลจะหมด ค. ผักที่ปราศจากสารพิษตกคาง ง. ผักที่มีใบสีเขียวออนกาํลังเติบโต 9. การนําเอาเมล็ดไปแชในน้ําอุนอุณหภูม ิ50-55 องศาเซลเซียส สามารถปองกันเรื่องอะไรได ก. เชื้อไมโครพลาสมา ข. เชื้อรา ค. เชื้อแบคทีเรีย ง. เชื้อไวรัส 10. ลักษณะพืน้ที่ที่เหมาะสมในการปลูกพืชผักใหปลอดสารพิษคือขอใด ก. ระบายน้ําไดดีมแีหลงน้ําที่ใชรดผัก ข. เคยปลูกผักเปนประจาํตลอดป ค. อยูติดโรงงานอุตสาหกรรม ง. เปนที่ลุมมีน้ําไหลผาน

33


เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ


อ

ขอ 1 ค ขอ 6 ก


ขอ 3 ข ขอ 8 ค


ขอ 5 ก ขอ 10 ก

ทํากันไดมัยครับผม

34

แบบทดสอบหลังเรียน

เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. วัสดุที่ใชคลุมดินคือขอใด ก. ฟางขาว เปลือกถ่ัว ผาบาง ๆ ข. ถุงพลาสติก แกลบ ฟางขาว ค. แกลบ ใบหญาคา ถุงพลาสติกบาง ๆ ง. เปลือกถ่ัว ฟางขาว ใบหญาคา 2. ผักอินทรีย หมายถึงขอใด ก. พืชผักที่ใชปุยเคมีฮอรโมน ข. พืชผักที่ใชปุยเคมีในการกําจดัแมลงศัตรูพืช ค. พืชผักที่ไมใชสารเคมี ง. พืชผักที่ไมใชปุยคอก 3. ดินที่เหมาะสมในการปลูกพืชผักสวนครัว ควรมีคาความเปนกรดดางประมาณเทาใด ก. 5.0-5.5 ข. 6.0-6.5 ค. 7.0-7.5 ง. 8.0-8.5 4. ขอใด ไมใช การควบคุมศัตรูพืช ก. การใชปุยคอยโรยบาง ๆ รอบตน ข. การควบคุมดูแลศัตรูพชื ค. การไมน้ําชิ้นสวนของพชืที่มีโรค เขามาในแปลงปลูก ง. ยับยั้งการแพรระบาด 5. ดินมีความสาํคัญตอการปลูกพืชผักสวนครัวอยางไร ก. เปนแหลงอาศัยของเชื้อโรคและสัตว ข. เปนที่ยึดลําตนและแหลงอาหารของพืช ค. เปนศูนยรวมของการใหน้ํา ง. เปนทีย่ึดของน้ําและปุยคอก

35

6. การกําจัดวชัพืชที่ยังเล็กอยู ควรมีวิธีการตามขอใด ก. ใชยาฆาแมลง ฉีดฆาลงแปลงผัก ข. ใชจอบถากและทําบอย ๆ คร้ัง ค. ใชปุยเคมีฆาเพลี้ยที่มาทําลายแปลผัก ง. ใชปุยคอกบํารุงตนผักใหเติบโตเร็ว 7. การเลือกซื้อเมล็ดพันธุพชืผักจากรานคาใหสังเกตอะไรเปนหลัก ก. วัน เดือน ป ที่บรรจ ุและวันหมดอายุ ข. ขอปฏิบัติในการปลูก ค. ซ้ือรานที่ผลิต ง. คุณสมบัติของพันธุพืชที่เลือกซื้อ 8. การนําเอาเมล็ดไปแชในน้ําอุนอุณหภูม ิ50-55 องศาเซลเซียส สามารถปองกันเรื่องอะไรได ก. เชื้อไมโครพลาสมา ข. เชื้อรา ค. เชื้อแบคทีเรีย ง. เชื้อไวรัส 9. ลักษณะพืน้ที่ที่เหมาะสมในการปลูกพืชผักใหปลอดสารพิษคือขอใด ก. ระบายน้ําไดดีมแีหลงน้ําที่ใชรดผัก ข. เคยปลูกผักเปนประจาํตลอดป ค. อยูติดโรงงานอุตสาหกรรม ง. เปนที่ลุมมีน้ําไหลผาน 10. พืชผักปลอดภัยจากสารพิษ หมายถึงขอใด ก. ผักที่มีใบสีเขียวแกสวยงามนารับประทาน ข. ผักที่มีหนอนกนิใบจนใกลจะหมด ค. ผักที่ปราศจากสารพิษตกคาง ง. ผักที่มีใบสีเขียวออนกาํลังเติบโต

36


เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัปลอดภยัจากสารพิษ


อ







37


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมัธยมศกึษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยนายวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเปนแนวทางการดําเนินชีวิต และวิธีปฏิบัติที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหวัมีพระราชดํารัสแกพสกนกิรชาวไทย ไดทัง้เนนย้ําแนวทางการพัฒนาทีต่ั้งอยูบนพืน้ฐานของทางสายกลางและความไมประมาท โดยคํานึงถึงความพอเพียงความมีเหตุผล การสรางภูมิคุมกันในตัวตลอดจนใชความรูและคุณธรรมเปนพื้นฐาน 2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง

มีความรูเกีย่วกับเกีย่วกับการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในชีวิตประจําวนัได 3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1 มีความรูความเขาใจเกีย่วกับการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชได 3.1.2 ยกตวัอยางคณุประโยชนจากการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในการดําเนินชวีิต 3.2 จุดประสงคนําทาง 3.2.1 บอกความหมายของหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 3.2.2 บอกประโยชนทีไ่ดรับจากหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง 3.2.3 บอกวิถีชีวิตในการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชได 4. คุณลักษณะที่พึงประสงค 4.1 ความตั้งใจศึกษาเอกสารเสริมความรู 4.2 ความรวมมือในกลุม 4.3 แสดงความคิดเห็น 4.4 การตรงตอเวลา 4.5 ความกระตือรือรน

38

5. สาระการเรียนรู 5.1 ความหมายของหลักปรชัญาเศรษฐกิจพอเพียง 5.2 ประโยชนของหลักปรชัญาเศรษฐกิจพอเพียง 6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน 6.1 นําตัวอยางวิถีชีวิตชาวบานที่มีความเปนอยูอยางพอเพียงใหนักเรียนไดศึกษา และดูเปนแบบอยาง 6.2 ถามคําถามเกี่ยวกับหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีงของในหลวงมีวาอยางไร โดยใชคําถามประกอบการสนทนาดังนี้ เชน - ความพอเพียง ความพอประมาณ เปนภูมิคุมกนัชวีิตใชหรือไม เพราะเหตใุด - นักเรยีนมีความเปนอยูอยางไรภายในบาน ขั้นดําเนนิการสอน 6.3 ทําแบบทดสอบกอนเรียน 6.4 แบงกลุมนักเรียนตามความพอใจ กลุมละ 5 – 6 คน เลือกประธาน กรรมการ และเลขานุการกลุม 6.5 นักเรียนปฏิบัติตามบัตรกิจกรรมที่ 3 และแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 3 ใชเวลา ประมาณ 15 นาที 6.6 นักเรียนศกึษาเอกสารเสริมความรูที่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกจิพอเพียง 6.7 นักเรยีนสํารวจเศรษฐกจิในทองถ่ิน ทีส่ามารถนํามาประกอบอาหารภายในบานแลวเขยีน สรุปเปนผังความคิด 6.8 ครูนําเสนอ ดวย PowerPoint เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง 6.9 ขออาสาสมัครตัวแทนกลุมละ 2 คน มานําเสนอความเปนอยูในทองถ่ินของตนเอง พรอมทั้งอธิบายใหเพื่อนในหองฟง ขั้นสรุป 6.10 ครูและนกัเรียนรวมกันสรุปความรู เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 6.11 ทําแบบทดสอบหลังเรียน 7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความรูที่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกจิพอเพียง 7.2 แบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง 7.3 PowerPoint เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง

39

8. การวัดและประเมินผล 8.1 ตรวจแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 3 8.2 แบบประเมินพฤติกรรม เกณฑการวัดและประเมินผล 1. ใหคะแนนแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 3 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา

รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2. นักเรียนไดคะแนนจากการบันทึกคณุลักษณะที่พึงประสงคของนักเรียนไม นอยกวารอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ

9. กิจกรรมเสนอแนะ นักเรียนศึกษาคนควาเกีย่วกบัพืชผักสวนครัวในทองถ่ินที่สามารถปลูกเปนอาหารไดจากหองสมุดกลุมสาระการเรียนรูอ่ืน ๆ หองสมุดโรงเรียนหรือทางอินเทอรเน็ต

40

10. บันทึกหลังสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 ) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด.....................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน.....................คน มาสาย.........คน ขาด.........คน ลา.........คน ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10.2 ปญหา / อุปสรรค ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.3 ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจนัดา) ตําแหนง ครูวิทยฐานะชํานาญการ วันที่ เดือน พ.ศ. 11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ (นายอดุม กสัมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ วันที่ 20 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2551

41

บัตรกิจกรรมที่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุม ๆ ละ 5 – 6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานกุาร 3. ใหประธานแตละกลุมดาํเนินการอภิปราย เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 4. ใหสมาชกิในกลุมรวมกันนําเสนอความคิดตามหวัขอในแบบฝกทกัษะ

กิจกรรมที ่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรียนทกุคน ศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 3 และทําแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 3 ทุกคน

42

แบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง


มีความรูเกีย่วกับเกีย่วกับการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในชีวิตประจําวนัได คําชี้แจง ใหคาํตอบคําถามโดยฝกคิดหาคําตอบกอนแลวจึงปรับปรุงคําตอบจากเอกสารเสริมความรู 1. ทางสายกลาง หมายถึง ( 3 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. แกนหลักของหลกัการเศรษฐกิจพอเพียง คําวา “ความพอเพียง” หมายถึงอะไร ( 3 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีงของในหลวงมวีาอยางไร ( 3 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... สมาชิกในกลุม 1………………………………….ประธานกลุม 2………………………………….. 3………………………………….. 4………………………………….. 5………………………………….. 6………………………………….เลขานุการ

43

เอกสารเสริมความรูท่ี 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง

มีความรูเกีย่วกับเกีย่วกับการนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในชีวิตประจําวนัได สาระการเรียนรู “เศรษฐกิจพอเพียง” เปนปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหวัทรงมีพระราชดํารัสชี้แนะแนวทาง การดําเนินชีวิตแกพสกนกิรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา 25 ป ตั้งแตกอนเกดิวกิฤติการณทางเศรษฐกิจ และเมือ่ภายหลังไดทรงเนนย้ํา แนวทางการแกไขเพื่อใหรอดพน และสามารถดํารงอยูไดอยางมั่นคงและยั่งยืนภายใตกระแสโลกาภวิัตนและความเปลี่ยนแปลง เศรษฐกิจพอเพียง เปนแนวคิดที่ยึดหลักทางสายกลาง คําวา ความพอเพียง นั้นหมายถึง ความพรอม ที่จะจดัการกบัผลกระทบที่เกดิขึ้น ทั้งจากภายนอกและภายใน ระบบเศรษฐกจิแบบพอเพยีง ยังสามารถมองไดวาเปนปรัชญาในการดํารงชีวิตใหมคีวามสุข ที่จําเปนตองใชทั้ง ความรู ความเขาใจ ผนวกกบัคุณธรรมในการดําเนินชีวิต เศรษฐกิจพอเพียงไมใชเพียงการประหยัด แตเปนการดําเนินชีวิตอยางชาญฉลาด และสามารถอยูได แมนในสภาพทีม่ีการแขงขนั และการไหลบาของโลกาภวิัตน นําสู ความสมดลุ มั่นคง และยั่งยืน ของ ชีวิต เศรษฐกิจ และสังคม อภิชัย พันธเสน ผูอํานวยการสถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม ไดจัดแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงวาเปน "ขอเสนอในการดําเนินกิจกรรมทางเศรษฐกจิตามแนวทางของพุทธธรรมอยางแทจริง" [2] ทั้งนี้เนื่องจากในพระราชดาํรัสหนึ่ง ไดใหคําอธิบายถึง เศรษฐกิจพอเพียง วา "คือความพอประมาณ ซ่ือตรง ไมโลภมาก และตองไมเบยีดเบียนผูอ่ืน" การดํารงชีวิตอยูได จําเปนที่จะตองประกอบไปดวย ปจจยัสําคัญสี่ประการ ซ่ึงไดแก อาหาร เครื่องนุงหม ยารักษาโรค และที่อยูอาศัย ซ่ึงในโลกยุคทนุนยิม อยางเชนปจจบุันนี้ ปจจัยทัง้สี่ไมอาจจะหามาไดถาปราศจาก เงนิ ซ่ึงถือวาเปนสื่อกลาง ในการแลกเปลี่ยนสินคา และบริการมาแตนมนาน การไดมาซึ่งเงินนั้น จําเปนที่บุคคลจะตองประกอบสัมมาอาชีพ แลวนําเงินทีไ่ดมานั้น ไปแลกเปลี่ยนใหไดมาซึ่งปจจัยในการดํารงชีวิต ระบบเศรษฐกจิพอเพยีง มุงเนนใหบุคคลสามารถประกอบอาชพีไดอยางยั่งยืน และใชจายเงนิใหไดมาอยางพอเพียงและประหยัด ตามกําลังของเงินของบุคคลนั้น โดยปราศจากการกูหนี้ยืมสิน และถามีเงนิเหลือ ก็แบงเก็บออมไวบางสวน ชวยเหลือผูอ่ืนบางสวน และอาจจะใชจายมาเพื่อปจจยัเสริม


44

อีกบางสวน (ปจจัยเสริมในที่นี้เชน ทองเที่ยว ความบันเทิง เปนตน) สาเหตุที่แนวทาง การดํารงชีวิตอยางพอเพยีง ไดถูกกลาวถึงอยางกวางขวางในขณะนี ้เพราะสภาพการดํารงชีวิตของสังคมในปจจบุัน ไดถูกปลูกฝง หรือสราง หรือกระตุน ใหเกิดการใชจายอยางเกินตัว ในเรื่องที่ไมเกีย่วของหรือเกนิกวาปจจัยในการดาํรงชีวิต เชน การบริโภคเกินตัว ความบันเทิงหลากหลายรูปแบบ ความสวยความงาม การแตงตวัตามแฟชั่น การพนนัหรือเสี่ยงโชค เปนตน จนทําใหไมมีเงินเพียงพอ เพื่อตอบสนองความตองการ เหลานั้น สงผลใหเกิดการกูหนี้ยืมสิน เกิดเปนวัฏจักร ที่บุคคลหนึ่งไมสามารถหลุดออกมาได ถาไมเปลี่ยนแนวทางในการดํารงชีวิต มีหลักพิจารณา ดงันี้ กรอบแนวคดิ เปนปรัชญาที่ช้ีแนะแนวทางการดํารงอยูและปฏิบัติตนในทางที่ควรจะเปนโดยมีพื้นฐานมาจากวิถีชีวิตดั้งเดิมของสังคมไทย สามารถนํามาประยุกตใชไดตลอดเวลา และเปนการมองโลกเชิงระบบที่มีการเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา มุงเนนการรอดพนจากภัยและวิกฤติ เพื่อความมั่นคงและความยั่งยนืของการพัฒนา คุณลักษณะ เศรษฐกิจพอเพียงสามารถนํามาประยุกตใชกับการปฏิบัติตนไดในทกุระดับ โดยเนนการปฏิบัติบนทางสายกลาง และการพัฒนาอยางเปนขั้นตอน คํานิยาม ความพอเพียงจะตองประกอบดวย 3 คุณลักษณะพรอม ๆ กัน ดังนี ้ 1. ความพอประมาณ หมายถงึ ความพอดีทีไ่มนอยเกนิไปและไมมากเกนิไป โดยไมเบยีดเบยีนตนเองและผูอ่ืน เชน การผลิตและการบริโภคที่อยูในระดับพอประมาณ 2. ความมีเหตผุล หมายถึง การตัดสินใจเกีย่วกับระดับของความพอเพยีงนั้นจะตองเปนไปอยางมีเหตผุล โดยพิจารณาจากเหตุปจจัยทีเ่กี่ยวของตลอดจนคํานึงถึงผลที่คาดวาจะเกดิขึ้นจากการกระทํานัน้ ๆ อยางรอบคอบ 3. การมีภูมิคุมกันที่ดใีนตวั หมายถึง การเตรยีมตัวใหพรอมรับผลกระทบ และการเปลี่ยนแปลงดานตาง ๆ ที่จะเกดิขึ้นโดยคาํนึงถึงความเปนไปไดของสถานการณตาง ๆ ที่คาดวาจะเกดิขึ้นในอนาคตทั้งใกลและไกล แนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 1. แนวคดิหลัก “แนวทางการดํารงอยูและปฏิบัติของประชาชนทุกระดับตัง้แตระดับครอบครัว ระดับชุมชน และระดับรัฐ ทั้งในการพัฒนาและการบริหารประเทศใหดาํเนินไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะในการพัฒนาเศรษฐกิจ เพื่อใหกาวทันตอโลก ยุคโลกาภวิฒัน” (การสรางขบวนการขับเคลื่อน…เศรษฐกิจพอเพยีง หนา 13)

45

2. วิเคราะหสาระของหลักคิด 1) แกนของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง คือ การดํารงอยูและการปฏิบัติตนตามทางสายกลาง 2) ผูที่ตองปฏิบัติ คือ ประชาชนในชาติทกุระดับ หนวยทางสังคม คือ - ระดับครอบครัว - ระดับชุมชน - ระดับรัฐ นั่นหมายความวา บุคคลและองคกรทางสังคมทั้งภาครัฐและภาคประชาชนทุกภาคสวน ทุกหนวยระดบัจะตองดํารงอยูและปฏิบัตตินตามทางสายกลาง 3) ยิ่งเรื่องการพัฒนาเศรษฐกิจ จะตองเนนเปนพิเศษ คือ ตองนําเอาหลกัปฏิบัติปรัชญา “ทางสายกลาง” นี้มาใช เปนฐานคิด ฐานทําแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมของทกุองคกร และทกุระดับ 3. ทางสายกลางคืออะไร และอยางไร? คือ ทางชีวิตของมนุษยและสังคมที่ถูกตองเหมาะสม สอดคลองกับความเปนจริง ตามกฎธรรมชาติ ที่มีอยู เปนอยู ทั้งที่ตัวมนษุย และรอบ ๆ ตัวมนุษย สาระหลักการเศรษฐกิจพอเพียง 1. หลักการ “ความพอเพยีง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจาํเปนที่จะตองมีระบบภูมิคุมกันในตัวที่ดีพอ สมควรตอการมีผลกระทบใด ๆ อันเกิดจากการเปลี่ยนแปลง ทั้งภายในและภายนอก” 2. วิเคราะหสาระของหลักการ แกนของหลักการเศรษฐกจิพอเพียง คือ “ ความพอเพียง” ซ่ึงอธิบายวา ไดแก (1) ความพอประมาณ ไดแก ความพอดี ไมมาก ไมนอยเกนิ โดยเฉพาะในการอุปโภคบริโภคปจจัยตาง ๆ ในการดํารงชีพ เชน กินพอประมาณ ดื่มพอประมาณ ใชพอประมาณ ก็คือ กนิดื่มใชแตพอดี พอเหมาะกบัความตองการของรางกาย ขององคกร ที่เรียกวา กินเปน ใชเปน อยางประหยดั มัธยดัส (2) ความมีเหตุผล ไดแก การคิด การพูด และการทําบนฐานของความรูที่มาและที่ไป ของเร่ืองนั้น ๆ วาเปนอยางไร มีเหตุปจจัยอะไรเปนตัวกอใหเกิดจะหลุดออกจากเหตุนั้น ไดโดยอาศัยชองทางใด และจะใชวิธีการใด การรูเหตุรูผล ที่วานี้จะชวยใหแกไขปญหาตาง ๆ ได และพัฒนาเรื่องตางๆ ไดสําเร็จมากขึ้น (3) การมีระบบคุมกนัผลกระทบ ทั้งจากภายใน และภายนอก ไดแก ความไมประมาทขาดสติ จะคิด จะทํา จะพูด อะไรตองระมัดระวัง ไมผลีผลามดวนได ตองรูเขา รูเรา โดยเฉพาะผูนําทุกระดบัจะตองตั้งตนอยูในความไมประมาท ตองพรอมที่จะรับและรุกไดเสมอ

46

สรุป นี้คือ บทสรุปที่ผูเขียนเรียนรูไดจากเอกสาร เพื่อจะตอบโจทยเบื้องตนวา ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร ใคร ที่ไหน อยางไร ซ่ึงก็พบวา พบคําตอบหลัก ๆ ดังนี้ 1. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง คือ หลักคิด หลักปฏิบัติพัฒนาตามหลักมชัเณนธรรม คือ ธรรมที่เปนกลางหรอืหลักความจรงิที่เปนกลางตามธรรมชาติ ไดแก หลักคิด หลักปฏิบัติที่ตองคํานึงถึงความจริงของความเปนมนษุยและสิ่งรอบ ๆ ตัวมนุษยที่เรียกวาธรรมชาติ 2. ในการจะปฏิบัติการตามหลักคิดเศรษฐกิจพอเพยีงไดนั้น จะตองปฏิบัติตามหลักการ 3 ขอ ที่เรียกวา “ความพอเพียง” คือ ตองมี “ความพอประมาณ” มี “ความมีเหตผุล” และม ี“ระบบคุมครองผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทั้งจากภายในและภายนอก” 3. ในการปฏิบตัิตามหลักคิดเศรษฐกิจพอเพยีงนั้น จะตองมีเปาประสงค คือ มุงใหเกดิ ใหมีความสมดุลและความพรอม ตอการรองรับการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเรว็และกวางขวางของสังคมโลกทั้งในดานวัตถุ (เทคโนโลยี) สังคม ส่ิงแวดลอม และวัฒนธรรมจากภายนอก 4. ในการปฏิบตัิตามหลักคิด หลักการ เพื่อบรรลุเปาประสงคนั้น จะตองทําตามมาตรการและเงื่อนไขในการพัฒนาคนและสังคมใน 3 ดาน หลัก คือ ดานพฤตกิรรม (จริยธรร) ดานความคดิ (คุณธรรม) และดานความรู (ปญญา) 5. ในการจะผลักดันใหสังคมไทยเดนิตามทางสายกลาง หรือปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงได กลุมเปาหมายแรกที่ตองเนนคือ กลุมแกนนําของสังคม กลุมเจาหนาทีข่องรัฐ (ราชการ) นักทฤษฎี (นักวิชาการ) นักธุรกิจ เพราะกลุมเหลานีจ้ะเปนผูคิดนโยบาย คิดแผนพฒันา และดําเนินการกจิกรรมตางๆ ของประเทศ สวนกลุมอื่น ๆ คือ กลุมประชาชนจะเปนกลุมรอง หรือกลุมตามองคความรูเร่ืองปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง และแนวปฏิบัติทีก่ลาวถึงในบทความนี้ คือ ฐานรู ฐานคิด เบื้องตนของพวกเราทุกคนที่จะตองหาทางแปลงลงสูการปฏิบัติในลักษณะและรูปแบบตางๆ กันตอไป

47

ตัวอยางรูปภาพการปลูกผักสวนครัวของชุมชนในทองถ่ินอยางพอเพยีง

ปลูกมะละกอขางบาน มะเขือเปราะ

คะนา หอมแบง

คลื่นชาย ผักชีฝรั่ง

แหลงที่มา : ผูจัดทํา แหลงที่มา : ผูจัดทํา



48


แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................











49


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................









50

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. สาเหตุที่ทําใหมีการดํารงชีวิตอยางพอเพียง คือขอใด ก. การบริโภคเทาที่จําเปน ข. การแตงตัวพอประมาณ ค. การบริโภคเกินตวั ง. ไมมีขอถูก 2. ภูมิคุมกันทีด่ีในตวั หมายถึงขอใด ก. การไมโลภมาก ข. การไมเบยีดเบยีนใคร ค. การพิจารณาไตรตรองอยางรอบคอบ ง. การเตรียมตัวใหพรอมรับผลกระทบ 3. ความพอประมาณ หมายถึงขอใด ก. การคิดด ี พูดดี ข. ความพอดี ไมมาก ไมนอย ค. รูเหตุ รูผล ง. รูเขา รูเรา 4. ขอใด ไมใช หนวยงานทางสังคม ก. รัฐบาล ข. ชุมชน ค. ประชาชน ง. ครอบครัว 5. ขอใด ไมใช ปจจยัที่สําคัญในการดํารงชีวิต ก. เครื่องนุงหม ข. อาหาร ค. ยารักษาโรค ง. น้ํามันเชื้อเพลิง

51

6. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง คือ ก. พอประมาณ สมดุล มีเหตุผล ข. มีเหตุผล มีภูมิคุมกัน พอไปวดัไปวา ค. พอประมาณ มีเหตุผล มีภูมิคุมกัน ง. มีเหตุผล มั่นคง ยืนไดดวยตนเอง 7. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง มีเปาหมาย คอื ก. ดําเนนิชีวิตไดทกุสถานการณ ข. ดําเนินชวีิตไดทกุประเทศ ค. ดําเนินชีวิตไดทกุวยั ง. ดําเนินชวีิตไดทกุสภาพอากาศ 8. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีงใหความสําคญัในเรื่องใด ก. คน คุณคาคุณธรรม ข. คน คุณคาความเปนคน ค. คน คุณคาความรู ง. คน คุณคาชุมชน 9. กระบวนการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง คือ ก. ชุมชน ประเทศ รายคน ข. ประเทศ ชุมชน รายคน ค. ประเทศ รายคน ชุมชน ง. รายคน ชุมชน ประเทศ 10. บุคคลที่ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีงจะเปนอยางไร ก. ยืนบนจมูกตัวเองได ข. ยืนบนขาตนเองได ค. ยืนบนลาํแขงได ง. ยืนบนคนอื่นได

52

เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง


อ

ขอ 1 ค ขอ 6 ค






53

แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ความพอประมาณ หมายถึงขอใด ก. การคิดด ี พูดดี ข. ความพอดี ไมมาก ไมนอย ค. รูเหตุ รูผล ง. รูเขา รูเรา 2. สาเหตุที่ทําใหมีการดํารงชีวิตอยางพอเพียง คือขอใด ก. การบริโภคเทาที่จําเปน ข. การแตงตัวพอประมาณ ค. การบริโภคเกินตัว ง. ไมมีขอถูก 3. ขอใด ไมใช หนวยงานทางสังคม ก. รัฐบาล ข. ชุมชน ค. ประชาชน ง. ครอบครัว 4. ขอใด ไมใช ปจจยัที่สําคัญในการดํารงชีวิต ก. เครื่องนุงหม ข. อาหาร ค. ยารักษาโรค ง. น้ํามันเชื้อเพลิง 5. ภูมิคุมกันทีด่ีในตวั หมายถึงขอใด ก. การไมโลภมาก ข. การไมเบยีดเบยีนใคร ค. การพิจารณาไตรตรองอยางรอบคอบ ง. การเตรียมตัวใหพรอมรับผลกระทบ

54

6. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีงใหความสําคญัในเรื่องใด ก. คน คุณคาคุณธรรม ข. คน คุณคาความเปนคน ค. คน คุณคาความรู ง. คน คุณคาชุมชน 7. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง มีเปาหมาย คอื ก. ดําเนนิชีวิตไดทกุสถานการณ ข. ดําเนินชวีิตไดทกุประเทศ ค. ดําเนินชีวิตไดทกุวยั ง. ดําเนินชวีิตไดทกุสภาพอากาศ 8. กระบวนการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยีง คือ ก. ชุมชน ประเทศ รายคน ข. ประเทศ ชุมชน รายคน ค. ประเทศ รายคน ชุมชน ง. รายคน ชุมชน ประเทศ 9. บุคคลที่ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจะเปนอยางไร ก. ยืนบนจมูกตัวเองได ข. ยืนบนขาตนเองได ค. ยืนบนลาํแขงได ง. ยืนบนคนอื่นได 10. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง คือ ก. พอประมาณ สมดุล มีเหตุผล ข. มีเหตุผล มีภูมิคุมกัน พอไปวดัไปวา ค. พอประมาณ มีเหตุผล มีภูมิคุมกัน ง. มีเหตุผล มั่นคง ยืนไดดวยตนเอง

55


เร่ือง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง


อ







56


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมัธยมศกึษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย ความรูทั่วไปเกีย่วกับโครงงานและการเลือกโครงงาน เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ โครงงานเปนกระบวนการทาํงานที่คนควาคําตอบดวยเองอยางมีขั้นตอน และเปนระบบภายในกรอบและระยะเวลาทีก่ําหนด ตองเลือกและเขยีนเคาโครงของโครงงานกอนทีจ่ะจดัทําโครงงาน 2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับโครงงาน และนําความรูไปประยกุตใชในการเลือกและเขียนเคาโครงของโครงงานได 3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1 มีความรูความเขาใจเกีย่วกับโครงงาน 3.1.2 นําความรูไปประยุกตใชในการเลอืกและเขียนเคาโครงของโครงงานได 3.2 จุดประสงคนําทาง 3.2.1 บอกความหมายโครงงานไดถูกตอง 3.2.2 บอกประเภทโครงงานไดถูกตอง 3.2.3 อธิบายลักษณะโครงงานไดถูกตอง 3.2.4 เลือกโครงงานไดถูกตองและเหมาะสม 3.2.5 เขียนเคาโครงของโครงงานได 4. คุณลักษณะที่พึงประสงค 4.1 ความตั้งใจศึกษาเอกสารเสริมความรู 4.2 ความรวมมือในกลุม 4.3 การนําเสนอและแสดงความคิดเหน็ในกลุม 4.4 การตรงตอเวลา 4.5 ความกระตือรือรน

57

5. สาระการเรียนรู 5.1 ความหมายของโครงงาน 5.2 ประเภทของโครงงาน 5.3 ลักษณะของโครงงาน 5.4 แบบการเขียนโครงงาน 6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน

6.1 นําตัวอยางโครงงานเกษตร เร่ือง การผลิตเศษกระดาษเพื่อจําหนายใหนักเรยีนด ู ขั้นดําเนนิการสอน 6.2 ทําแบบทดสอบกอนเรียน 6.3 อธิบายถึงสิ่งที่ไดรับจากการทําโครงงาน โดยถามนักเรียนดังนี ้ - นักเรยีนเคยพบโครงงานที่ใดบาง - นักเรยีนมีประสบการณเกีย่วกับโครงงานอยางไรบาง - นักเรยีนอยากทําโครงงานเกีย่วกับโครงงานอยางไรบาง - นักเรยีนอยากทําโครงงานเกีย่วกับเรื่องอะไร 6.4 แบงกลุมนักเรียนตามความพอใจ กลุมละ 5 – 6 คน เลือกประธาน กรรมการ และเลขานุการกลุม 6.5 นักเรียนปฏิบัติตามบัตรกิจกรรมที่ 3 และแบบฝกทกัษะกิจกรรมที่ 3 ใชเวลาประมาณ 20 นาที นักเรยีนศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 4 เร่ือง ความทั่วไปเกี่ยวกับโครงงาน และการเลือกโครงงานใชเวลาประมาณ 30 นาที

6.6 นักเรียนเขียนสรุปความรูเปนแผนภมูิตนไม เร่ือง ความรูเกี่ยวกบัโครงงานลงในเอกสาร ที่แจกให เร่ือง ความรูเกี่ยวกับโครงงาน และใหตวัแทนกลุมออกมานําเสนอกลุมละ 5 นาที

ขั้นสรุป 6.7 ครูและนกัเรียนรวมกันสรุป ความรูเกี่ยวกับโครงงาน เพิ่มเติมใหสมบูรณใหแตละกลุม รวมคิดหวัขอ การทําโครงงานกลุมละ 1 หัวขอ 6.8 ทําแบบทดสอบหลังเรียน

58

7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความรู เร่ือง ความรูทั่วไปเกี่ยวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน 7.2 แบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 4 เร่ือง ความรูทั่วไปเกีย่วกับโครงงานและการเลือกโครงงาน 7.3 ตัวอยางโครงงานเกษตร เร่ือง การผลิตเศษกระดาษเพื่อจําหนาย

7.4 PowerPoint เร่ือง ความรูทั่วไปเกีย่วกับโครงงาน 8. การวัดและประเมินผล 8.1 ตรวจแบบฝกกิจกรรมที่ 4 8.2 แบบประเมินพฤติกรรม เกณฑการวัดและประเมินผล 1. ใหคะแนนแบบฝกหัดทกัษะกจิกรรมที่ 4 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2. ไดคะแนนจากการบันทกึคุณลักษณะทีพ่ึ่งประสงคของนักเรียนไม นอยกวารอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 9. กิจกรรมเสนอแนะ นักเรียนศกึษาคนควาเพิ่มเตมิความรูเกีย่วกบัโครงงานประเภทตาง ๆ ของกลุมสาระการเรยีนรูอ่ืน ๆ ที่สนใจ เพื่อใหเกิดความรูเปนองครวมในการเลือกโครงงาน

59

10. บันทึกหลังสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 ) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด.....................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน.....................คน มาสาย.........คน ขาด.........คน ลา.........คน ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10.2 ปญหา / อุปสรรค ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.3 ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจนัดา) ตําแหนง ครูวิทยฐานะชํานาญการ วันที่ เดือน พ.ศ. 11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ (นายอดุม กัสมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ วันที่ 27 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2551

60

บัตรกิจกรรมที่ 4 เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุม ๆ ละ 5-6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานกุาร 3. ใหประธานแตละกลุมดาํเนินการอภิปราย เร่ือง ความรูทั่วไปเกีย่วกับ โครงงานและเลือกโครงงาน 4. ใหสมาชิกในกลุมรวมกนันําเสนอความคิดตามหัวขอในแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที ่ 4 เร่ือง ความรูทั่วไปเกีย่วกับโครงงานและเลอืกโครงงาน 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 4 เร่ือง ความรูเกี่ยวกับโครงงานและโครงงานที่เลือก 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรียนทกุคน ศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 4 และทําแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 4 ทุกคน

61

แบบฝกทักษะ กิจกรรมท่ี 4 เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง เม่ือนักเรียนทํากิจกรรมตามแบบฝกทักษะ นักเรียนมีความสามารถ มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับโครงงาน และนําความรูไปประยกุตใชในการเลือกและเขียนเคาโครงของโครงงานได คําชี้แจง ใหคาํตอบคําถามโดยฝกคิดหาคําตอบกอนแลวจึงปรับปรุงคําตอบโดยศึกษา เอกสารเสริมความรู 1. โครงงานหมายถึงอะไร ( 2 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ 2. โครงงานมีอะไรบาง ใหบอกลักษณะทีสํ่าคัญของโครงงานที่นักเรยีนควรปฏิบัติ ( 2 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 3. ใหนกัเรียนบอกสวนประกอบของโครงงาน ( 2 คะแนน )

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................

62

4. จงเขียนสรปุความรูเปนแผนภูมิ ( 4 คะแนน)

*******************************

63

เอกสารเสริมความรู ท่ี 4 เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับโครงงาน และนําความรูไปประยกุตใชในการเลือกและเขียนเคาโครงของโครงงานได สาระการเรียนรู การเรียนโครงงานมีจุดมุงหมาย เพื่อใหศกึษาหลักการและวิธีการเกีย่วกับโครงงานที่เลือก ริเร่ิมการวางแผน ลงมือปฏิบัติช้ินงานและปรับปรุงการทํางาน ใหทํางานอยางถูกตองตาม กระบวน การประหยัด ปลอดภัย และไดช้ินงานทีน่ําไปใชประโยชนได โครงงาน (project work) หมายถึง กระบวนการทํางานที่ผูเรียนทําดวยตนเองตาม จุดประสงคทีก่ําหนด แลวเสนอผลงานตอผูสอน โครงงาน หมายถึง ลักษณะโครงสราง และองคประกอบตาง ๆ ทั้งหมดของชิ้นผลงาน กิจกรรม วิธีการตาง ๆ ที่ตองดําเนินการ หรือ ผลิตใหลุลวงไปตามจดุประสงคที่กําหนดไว องคประกอบที่สําคัญของโครงงาน 1. ช่ือโครงงาน (ช้ินผลงาน) 2. ความสําคัญของโครงงาน (ประโยชน ความจําเปน มีคุณคา มากนอยเพยีงใด) 3. จุดประสงคของโครงงาน (มุงใหเกดิผลอะไร แกใคร ปริมาณหรือคุณภาพมากนอย) 4. เครื่องมือ วัสดุอุปกรณ สถานที่ปฏิบัติ งบประมาณคาใชจายหรืองบลงทุน กําหนดวา มีอะไรบาง 5. วิธีดําเนนิการ ระบุขั้นตอนสําคัญ ปฏิบัติตามระยะเวลาที่กําหนดไว 6. แผนปฏบิัติการ กําหนด ระบุกิจกรรมที่จะตองปฏิบตัิตามลําดับ 7. ผลที่คาดวาจะไดรับ กําหนดระบุส่ิงที่คาดหวังวา จะเกิดขึ้นจากการดําเนินการ ตามขั้นตอนทีก่ําหนด 8. การติดตามผลและการประเมินผล ตองมีการตรวจสอบเปนระยะ ๆ กอนปฏิบัติ การ ขณะปฏบิัติการและเมือ่ส้ินสุดการปฏิบัติการนั้น ๆ เพื่อประโยชนในการแกไขปรับปรุง พัฒนางานตอไป

64

ประเภทของโครงงาน โครงงานเปนกจิกรรมทางการศึกษา นําสาระวชิาการงานและอาชีพอ่ืน ๆ ที่เกีย่วของทั้งดาน ทฤษฎแีละปฏบิัติมาจดัเปนระบบ แบงประเภทโครงงานไดหลายวิธี เชน แบงตามกลุมสาระการเรียนรู การงานอาชีพและเทคโนโลยี เชน โครงงานคหกรรม โครงงานเกษตร โครงงานอุตสาหกรรมหรืออ่ืน ๆ หรืออาจแบงตามจดุประสงคหลักของโครงงานออกเปน 4 ประเภท ดังนี ้ 1. ประเภทพฒันาผลงานเกดิจากการไดศกึษาเนื้อหาวิชาการงานและอาชีพหรือวิชาสามัญตาง ๆ มาปรับปรุงพัฒนาใหสอดคลองกับแนวทฤษฎีหรือหลักการ สงผลใหมีผลงานเปนรูปธรรมยิ่งขึ้น เชน ผักพื้นบาน ผลไมพื้นบาน ฯลฯ 2. ประเภทศกึษาคนควาทดลอง เพื่อทดลองคนควายืนยนัทฤษฎหีรือยืนยันหลักการที่ไดศึกษา ตองการทราบแนวทางที่มีคุณคาและการใชประโยชนใหมากขึ้น เชน การศึกษาพืชผักชนิดตาง ๆ การศึกษาประเภทของพืชผักสวนครัว ฯลฯ 3. ประเภทสรางสิ่งประดิษฐ โครงงานที่เกิดขึ้นหลังจากไดศึกษาทฤษฎี หรือพบเห็นงานของผูอ่ืนมาแลว ความคิดสรางสรรคที่จะพัฒนาตอไปจึงประดิษฐคดิคนใหสามารถใชประโยชนไดดียิ่งขึ้น เชน การประดิษฐของชํารวย การประดิษฐเศษวสัดุเหลือใช การออกแบบเครื่องแตงกาย ฯลฯ 4. ประเภทสํารวจขอมูล จุดประสงคที่สําคัญเพื่อนําขอมูลมาใชประโยชนในการพัฒนาปรับปรุง หรือสงเสริมใหผลผลิตหรือผลงานที่มคีุณภาพหรือมีคณุคามากยิ่งขึ้นและเพื่อใหทันตอเหตุการณ เชน การสํารวจงานบริการในทองถ่ิน ฯลฯ การทําโครงงานเปนเรื่องที่มีแบบแผน และมีรายละเอียดในการดําเนินงานมากอาจจัดเปนขั้นตอนใหญ ๆ ได 4 ขั้นดงันี้ ขั้นที่ 1 เลือกโครงงาน การเลือกโครงงานเปนไปตามความสามารถ ความถนดั ความสนใจและความตองการ ของตนเองจากตารางวิเคราะหขอมูลเพื่อการตัดสินใจเลือกโครงงาน ขั้นที่ 2 เขียนโครงงาน การเขยีนโครงงานนยิมทําตามรูปแบบ ประกอบดวยหวัขอตาง ๆ ที่จาํเปนตามระดบั หัวขอสําคัญคือหวัขอ แผนปฏิบัติการ (ทาํอะไร ใชเวลาอยางไร) และหัวขอ คาใชจายและการหาทุน (ดูในหวัขอองคประกอบของโครงงาน เพื่อขอรับความเห็นชอบจากอาจารยผูสอนกอนลงมือทํา) ขั้นที่ 3 ลงมือทํางานตามแผนปฏิบัติการและปรับปรุงแกไขจนกวางานจะสําเรจ็ ขั้นที่ 4 รายงานผล เมื่องานสําเร็จแลว ผูทําโครงงานเขียนรายงานสรุปผลการทํางานและประเมินผลงาน ตนเองวาไดตามจุดประสงคเพียงใด มีขอผิดพลาดอยางไรหรือไม มีขอสังเกต / แนวคิดที่ได จากการทํางานนี้อยางไร ( ถามี ) หลังจากนั้นผูสอนไดประเมินผลโครงงาน โดยอาจพจิารณาจากใบประเมินตนเอง ใบประเมินของเพื่อน และใบความเห็นจากผูปกครองซึ่งอาจจัดใหมีการประชุมประเมินรวมกันดวยก็ได

65


แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................











66


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................









67

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใดกลาวไมถูกตองในการทําโครงงาน ก. การทําโครงงานตองคํานึงถึงทรัพยากรในทองถ่ิน ข. นักเรียนหองเดยีวกันตองทําโครงงานเหมือนกันในแตละภาคเรยีน ค. ในแตละโครงงานสามารถกําหนดเวลาแตกตางกนัไดตามความยากงายของโครงงาน ง. การทําโครงงานตองคํานึงถึงความสามารถความพรอมของสมาชิกในกลุม

2. จากขอความตอไปนี้ขอใดกลาวถูกตอง ก. เจาของโครงงานเปนงานของหัวหนากลุม ข. เจาของโครงงานเปนงานของบุคคลคนเดียว ค. เจาของโครงงานเปนงานของบุคคลหรือทั้งหอง ง. เจาของโครงงานเปนงานของบุคคลหรือกลุมคน

3. เจาของโครงงาน หมายถงึบุคคลในขอใด ก. ครู ข. นักเรียน ค. ผูปกครอง ง. ผูบริหาร

4. ขอใด ไมใช หัวขอของการเขียนโครงงาน ก. ทําอะไร ข. ใชเวลาอยางไร ค. งบประมาณเทาไร ง. เนื้อหาเปนอยางไร

5. ขอใด ไมใช องคประกอบของโครงงาน ก. ช่ือโครงงาน ข. ความสําคัญของโครงงาน ค. ปญหาของโครงงาน ง. จุดประสงคของโครงงาน

68

6. ขอใดคือความหมายของคําวา “โครงงาน” ก. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของครู ข. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของนักเรียนทีเ่รียนในรายวิชานั้น ๆ ค. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของผูบริหารสถานศึกษา ง. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของผูปกครองและชุมชน 7. เพราะเหตุใดในการจัดทําโครงงานจึงตองใชกระบวนการทางวิทยาศาสตร ก. เพราะมเีหตุผลและเชือ่ถือได ข. เพราะมกีระบวนการเปนขั้นเปนตอน ค. เพรามีกระบวนการในการหาขอมูลที่สลับซับซอน ง. เพราะมกีระบวนการในการหาขอมลูที่เปนวิทยาศาสตร 8. การทําโครงงานกลุมควรมสีมาชิกจํานวนเทาใดจึงจะเหมาะสม ก. 3 คน ข. 4 คน ค. 5 คน ง. 6 คน 9. โครงงานขอใดเปนโครงงานที่นักเรยีนไมควรทําที่สุด ก. โครงงานสํารวจ ข. โครงงานนโยบาย ค. โครงงานทดลอง ง. โครงงานสิ่งประดิษฐ 10. การเขียนรายงานผลการดําเนินการของโครงงานอยูในขัน้ตอนทีเ่ทาใด ก. ขั้นที่ 1 ข. ขั้นที่ 2 ค. ขั้นที่ 3 ง. ขั้นที่ 4

69


เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน


อ







70

แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว

1. จากขอความตอไปนี้ขอใดกลาวถูกตอง ก. เจาของโครงงานเปนงานของหัวหนากลุม ข. เจาของโครงงานเปนงานของบุคคลคนเดียว ค. เจาของโครงงานเปนงานของบุคคลหรือทั้งหอง ง. เจาของโครงงานเปนงานของบุคคลหรือกลุมคน

2. ขอใดกลาวไมถูกตองในการทําโครงงาน ก. การทําโครงงานตองคํานึงถึงทรัพยากรในทองถ่ิน ข. นักเรียนหองเดยีวกันตองทําโครงงานเหมือนกันในแตละภาคเรยีน ค. ในแตละโครงงานสามารถกําหนดเวลาแตกตางกนัไดตามความยากงายของโครงงาน ง. การทําโครงงานตองคํานึงถึงความสามารถความพรอมของสมาชิกในกลุม

3. ขอใด ไมใช องคประกอบของโครงงาน ก. ช่ือโครงงาน ข. ความสําคัญของโครงงาน ค. ปญหาของโครงงาน ง. จุดประสงคของโครงงาน

4. เจาของโครงงาน หมายถงึบุคคลในขอใด ก. ครู ข. นักเรียน ค. ผูปกครอง ง. ผูบริหาร

5. ขอใด ไมใช หัวขอของการเขียนโครงงาน ก. ทําอะไร ข. ใชเวลาอยางไร ค. งบประมาณเทาไร ง. เนื้อหาเปนอยางไร

71

6. การทําโครงงานกลุมควรมสีมาชิกจํานวนเทาใดจึงจะเหมาะสม ก. 3 คน ข. 4 คน ค. 5 คน ง. 6 คน 7. ขอใดคือความหมายของคําวา “โครงงาน” ก. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของครู ข. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของนักเรียนทีเ่รียนในรายวิชานั้น ๆ ค. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของผูบริหารสถานศึกษา ง. งานศึกษาคนควา รวบรวมขอมูลเพื่อแกขอสงสัยของผูปกครองและชุมชน 8. เพราะเหตุใดในการจัดทําโครงงานจึงตองใชกระบวนการทางวิทยาศาสตร ก. เพราะมเีหตุผลและเชือ่ถือได ข. เพราะมกีระบวนการเปนขั้นเปนตอน ค. เพรามีกระบวนการในการหาขอมูลที่สลับซับซอน ง. เพราะมกีระบวนการในการหาขอมลูที่เปนวิทยาศาสตร 9. การเขียนรายงานผลการดําเนินการของโครงงานอยูในขั้นตอนที่เทาใด ก. ขั้นที่ 1 ข. ขั้นที่ 2 ค. ขั้นที่ 3 ง. ขั้นที่ 4 10. โครงงานขอใดเปนโครงงานที่นักเรยีนไมควรทําทีสุ่ด ก. โครงงานสํารวจ ข. โครงงานนโยบาย ค. โครงงานทดลอง ง. โครงงานสิ่งประดิษฐ

72


เร่ือง ความรูท่ัวไปเก่ียวกับโครงงานและการเลือกโครงงาน


อ





ขอ 4 ข ขอ 9 ง


73


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมัธยมศกึษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย การพิจารณาและวเิคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยนายวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ การจัดทําโครงงานเปนการดําเนินงานที่จะตองพิจารณาใหเหมาะสมกับความเขาใจ ความถนัด และความพรอม ตลอดจนสิ่งอํานวยความสะดวกตางๆ การพิจารณาและเลือกหวัขอโครงงานเปนส่ิงสําคัญที่จะทําใหการจดัทาํโครงงานบรรลุตามผลการเรียนรูที่คาดหวัง 2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง สามารถพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงานที่จะจัดทําไดอยางเหมาะสม 3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1 มีความสามารถพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงานที่จะจดัทําได 3.2 จดุประสงคนําทาง 3.2.1 บอกสิ่งที่จะตองพิจารณากอนทําโครงงานไดอยางถูกตอง 3.2.2 บอกหลักการเลือกหัวขอโครงงานได 3.2.2 วิเคราะหเลือกโครงงานได 4. คุณลักษณะที่พึงประสงค 4.1 ความตั้งใจศึกษาเอกสารเสริมความรู 4.2 ความเปนผูน้ําใจและใหความรวมมือในกลุม 4.3 การแกไขปญหาระหวางการทํางาน 4.4 ทํางานเสร็จตรงเวลาที่กาํหนด 4.5 ความกระตือรือรน 5. สาระการเรียนรู 5.1 การพิจารณาเลือกหวัขอโครงงาน 5.2 บอกหลักการเลือกหัวขอโครงงานได 5.3 วิเคราะหเลือกโครงงานได

74

6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน 6.1 แจงจุดประสงคการเรียนรู และทดสอบกอนเรียน ใชขอสอบ 10 ขอ ใชเวลาใน การทําแบบทดสอบ 10 นาที 6.2 ครูและนกัเรียนรวมสนทนาเกีย่วกับเรือ่งการพิจารณาเลือกโครงงานที่จะจัดทํา โดยใช คําถามดังตอไปนี้ - นักเรยีนมีความสนใจที่จะจัดทําโครงงานเกี่ยวกับการปลูกพัชผักสวนครัวอะไรบาง - เพื่อใหโครงงานมีคุณภาพนกัเรียนควรจัดโครงงานในลักษณะอยางไร ขั้นดําเนนิการสอน 6.3 แบงกลุมนักเรียนตามโครงงานที่สนใจ กลุมละ 5 – 6 คน เลือกประธาน กรรมการ และเลขานุการ 6.4 ใหนกัเรียนทําตามบัตรกิจกรรมที่ 5 และแบบฝกกจิกรรมที่ 5 เร่ือง การพิจารณา และวเิคราะหเลือกโครงงาน ใชเวลา ประมาณ 15 นาที 6.6 นักเรียนศกึษาเอกสารเสริมความรูที่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงาน ใชเวลา 30 นาที พรอมทั้งปรับปรุงแกไขแบบฝกกิจกรรมที่ 5 6.7 ตัวแทนกลุมนําเสนอ เร่ือง การจัดทาํโครงงานกลุมละ 5 นาท ี ขั้นสรุป 6.8 ครูและนกัเรียนรวมกันสรุปเนื้อหาที่มีความสําคัญ และใหนักเรียนจดบันทกึลงในสมุด 6.9 ทําแบบทดสอบหลังเรียน 7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความรูที่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงาน 7.2 แบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงาน 7.5 ตัวอยางโครงงานที่ครูนํามาให 8. การวัดและประเมินผล 8.1 ตรวจแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 5 8.2 แบบประเมินพฤติกรรม 8.3 แบบทดสอบ

75

เกณฑการวัดและประเมินผล 1. ใหคะแนนแบบฝกหัดทกัษะกจิกรรมที่ 5 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2. ไดคะแนนจากการบันทกึคุณลักษณะทีพ่ึ่งประสงคของนักเรียนไม นอยกวารอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 3. ไดคะแนนแบบทดสอบ ไมนอยกวารอย 80 ถือวาผานเกณฑ 9. กิจกรรมเสนอแนะ ใหนกัเรียนศึกษาโครงงานที่สนใจเพิ่มเติม จากอินเทอรเน็ต และแหลงเรียนรูชุมชนใกลบาน

76

10. บันทึกหลังสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด.....................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน.....................คน มาสาย.........คน ขาด.........คน ลา.........คน ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10.2 ปญหา / อุปสรรค ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.3 ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจนัดา) ตําแหนง ครูวิทยฐานะชํานาญการ วันที่ เดือน พ.ศ. 11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ (นายอดุม กสัมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ วันที่ 4 เดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2551

77

บัตรกิจกรรมที่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุม ๆ ละ 5-6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานกุาร 3. ใหประธานแตละกลุมดาํเนินการอภิปราย เร่ือง การพิจารณาและวเิคราะห

เพื่อเลือกทาํโครงงาน 4. ใหสมาชิกในกลุมรวมกนันําเสนอความคิดตามหัวขอในแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที ่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวเิคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวเิคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรียนทกุคน ศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 5 และทําแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 5 ทุกคน

78

แบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง เมือ่นักเรียนทํากจิกรรมตามแบบฝกทักษะ นกัเรียนมีความสามารถ สามารถพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงานที่จะจัดทําไดอยางเหมาะสม คําชี้แจง ใหนกัเรียนแตละกลุมตอบคําถาม โดยรวมกันคิดหาคําตอบแลวจึงปรับปรงุคําตอบจาก

เอกสารเสริมความรู 1. การพิจารณาเลือกหัวเร่ืองโครงงานมีหลักการเลือกอยางไร หมายถึง (5 คะแนน) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 2. สภาพสิ่งแวดลอมในการจัดทําโครงงานหมายถึงอยางไร คือ (5 คะแนน) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................

79

เอกสารเสริมความรูท่ี 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง สามารถพิจารณาและวิเคราะหเลือกโครงงานที่จะจัดทําไดอยางเหมาะสม สาระการเรียนรู การพิจารณาเลือกโครงงาน การพิจารณาเลือกโครงงานที่ดีมีหลักการดังนี ้ 1. สภาพพื้นทีม่ีความเหมาะสมมากนอยเพยีงใด

2. สภาพดิน ฟา อากาศ เหมาะที่จะทาํโครงงานนั้นๆ หรือไม 3. ควรเปนโครงงานระยะสั้นใชเวลานอย 4. ผลผลิตที่ไดตลาดมีความตองการสูง 5. นักเรียนหรือผูทําโครงงานตองมีความพรอมดังนี ้

- ไดรับการสนับสนุนจากผูปกครองมากนอยเพยีงใด - สามารถทําโครงงานที่บานไดหรือไม - แหลงเงนิทุนของโครงงานไดจากใคร - ระยะทางจากที่ทําโครงงานกับโรงเรียน - พื้นที่เหมาะสมที่จะทําโครงงาน

6. มีแหลงวัสดุตาง ๆ ที่จะเอื้ออํานวยการทําโครงงาน การพิจารณาเลือกหัวขอเร่ืองโครงงาน การพิจารณาเลือกหัวขอเร่ืองโครงงานมีหลักการดังนี ้ 1. สํารวจความถนัดความพรอมและความสนใจ หมายถึง การพิจารณาวามีความถนดั ความพรอม และความสนใจที่จะทําโครงงานในเรื่องที่ตนเองมีความชอบและรักที่จะทําอยางแทจริง โดยการสํารวจตนเองดังนี ้ - เคยมีประสบการณ โครงงานที่จะเลือกทาํหรือไม - เคยเรยีนวิชาใด หรือมีความรูในวิชาตางๆ ที่จะทําโครงงานหรือไมมปีระสบการณและผลการเรียนเปนอยางไร - เคยทําโครงงานเรื่องใดมาบาง ทําดวยถูกบงัคับหรือเลือกดวยตัวเอง เมือ่ทําแลวสําเร็จหรือไม

80

- ปรึกษา ครู ในรายละเอยีด โครงงานที่จะทําเชน โครงงานเกษตรก็ปรึกษาครูเกษตรที่มีความรูในเรื่องนั้นๆ เพื่อขอทราบรายละเอียด ความชอบ ความสนใจ ความถนัด หรือขอบกพรองตางๆ เพื่อนํามาประกอบการตัดสินใจ เพื่อเลือกหัวขอโครงงาน - ตองพิจารณาวา โครงงานแตละเรื่อง มีความสําคัญและประโยชนมากนอยเพยีงใด - โครงงานแตละโครงงานตองใชงบประมาณมากนอยเพยีงใด คุมคากบัการลงทุนหรือไม เมื่อไดสํารวจตนเองตามหวัขอดังกลาวแลว จงึนําโครงงานมาจัดลําดับความสําคัญจากมากไปนอย 2. สํารวจสิ่งอํานวยความสะดวก หมายถึง การสํารวจขอมูลตางๆ ที่จะอํานวยความสะดวกในการทําโครงงานไดดําเนินไปอยางราบรื่น ทําใหโครงงานไดรับความสําเร็จดวยดี ไดแก - เครื่องมือและวัสดุอุปกรณ

- การสนับสนนุของผูรวมงาน - เงินทุนทีใ่ชในการดําเนินโครงงาน - ขั้นตอนและเทคนิคในการผลิต - แหลงวัตถุดบิที่ใชในการผลติ - สถานที่ปฏิบัติงาน - การคมนาคม ขนสง - ปริมาณที่จะผลิตในแตละครั้ง - การจําหนายและแปรรูป

3. สังเกตสภาพสิ่งแวดลอม หมายถึง การสังเกตสิ่งตางๆ ที่อยูใกลตัว สภาพแวดลอมที่จะดําเนินงานตามโครงงาน มีผลกระทบตอโครงงานที่ทําใหเกิดผลดีหรือเสียหาย และเอื้ออํานวยตอการปฏิบัติงานอยางไร ไดแก

- การขยายโครงงาน ทําไดหรือไมเพียงใด - ระยะทางและการเดนิทางไปปฏิบัติงาน - ผลกระทบทีม่ีตอสภาพแวดลอมและแนวทางแกไข

สรุป การเลือกหัวขอเร่ืองโครงงานตางๆ จะตองจดัลําดบัหัวขอเร่ืองทีจ่ะเลือกหลายๆ หัวขอ โดยพิจารณาจากหัวขอที่ตนเองมีความรู ความถนัด หรือประสบการณ ความพรอมดานตางๆ ความชอบ และความสนใจงานนั้นๆ มากทีสุ่ด รวมทั้งหาแนวทางปองกนัและแกไขปญหาตางๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นขณะปฏิบัติโครงงานนั้นๆ รวมทั้งสิ่งแวดลอม, ส่ิงอํานวยความสะดวกตางๆ เพื่อใหไดผลงานหรอืผลผลิตที่มีคุณภาพ

81

แหลงขอมูลโครงงานเกษตรกรรม การทําโครงงานจะสําเร็จหรือไมนัน้ ก็ตองอาศัยแหลงขอมูลโครงงาน เพื่อจะทําใหศึกษาคนควาหาความรูเกี่ยวกับโครงงานใหมากที่สุด การศึกษาขอมูลของโครงงาน อาจไดจากแหลงตางๆ ดังนี ้ - ศึกษาเยีย่มชมกิจการตางๆ เชน สวนผัก สวนผลไม สวนไมดอกไมประดับ ฟารมเล้ียงสัตว, สถานีวิจยัทางการเกษตร ศูนยพัฒนาการเกษตรตางๆ ฯลฯ - การสนทนากับเพื่อน ครู อาจารย หรือผูรูอ่ืนๆ - ชมนิทรรศการตางๆ ทั้งของโรงเรียนและแหลงอื่นๆ เชน งานวนัเกษตรแหงชาต,ิ งานประมงแหงชาติ, หรืองานเกษตรตางๆ เชน งานวันผลไมและของดขีองจังหวดัตางๆ - ศึกษาผลงานของผูอ่ืนที่ทํามาแลว - อบรมสัมมนาตางๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน เชน อบรมสัมมนาการเลี้ยงกุงกุลาดํา, การเลี้ยงปลาสวยงาม, การปลูกผักกางมุง ฯลฯ - จากนิตยสาร, วิทย,ุ โทรทัศน โดยเฉพาะรายการเกษตร

- การสังเกตสิง่ที่พบเห็นในชีวิตประจําวัน - จากเอกสารเผยแพร, ตํารา, หนังสือเรียนดานการเกษตรตางๆ การวิเคราะหโครงงาน การวิเคราะหโครงงานเกษตรกรรม อาจพิจารณาหวัขอตางๆ จากรายการ โดยตัวนักเรียน หรือกลุมที่จะทําโครงงาน เปนผูวิเคราะหจากโครงงานที่ตนเองหรือกลุมกําหนดไวอยางหลากหลายโครงงานแลวเลือกเอาโครงงานที่ตนเองเหน็วานาจะทํามากที่สุด โดยใหคะแนน 1,2,3,4 ตามความเห็นชอบแลวนํามารวมคะแนน หากคะแนนที่ไดมจีํานวนสูงกวาโครงงานอื่น ก็เลือกทําโครงงานนั้น ตอไป

82

ตัวอยาง แบบฟอรมการเลือกโครงงาน

คําชี้แจง ใหนกัเรียนเลือกโครงงานตามความสามารถ ความถนัดและความสนใจ จาก 50 โครงงาน โดยเขียน X ลงในชองที่คิดวาตรงกับตัวเอง ช่ือ ....................................................... เลขที่ ….. ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 3/…..

รายช่ือโครงงาน ความสามารถ ความถนัดและความสนใจ

(จากมากไปนอย) 3 2 1 0

1 .... 2 .... 3 .... 4 .... x 5 .... 6 .... 7 .... 8 .... 9 .... 10 .... 11 .... 12 .... 13 .... 14 .... 15 ....

83

ตัวอยาง แบบประเมินการพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

คําชี้แจง เมื่อนกัเรียนทั้งหองเลือกโครงงานไดอันดับ 1-4 แลว นําโครงงานอันดับ 1-4 มาพิจารณาและ วิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงการอันดับ 1 และ 2

ช่ือ .......................................................เลขที่ ……ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 3/….. ขอมูล ประเภทของโครงงาน

( ใสช่ือโครงงานที่เลือกไวทัง้ 3 โครงงาน ) หมายเหต ุ

ช่ือโครงงาน.........................................................

ช่ือโครงงาน ...............................................................

ช่ือโครงงาน .........................................................

ช่ือโครงงาน ............................................................

1. มีความถนัด ความสนใจ 2. มีความรูและประสบการณในโครงงาน 3. ความเหมาะสมของเวลา 4. ตลาดมีความตองการผลผลิต 5. ผูปกครองสนับสนุน 6. ความเหน็ชอบของครูอาจารยที่ปรึกษา 7. การสนับสนุนของเพื่อนในกลุม 8. การขยายโครงงาน 9. ผลกระทบตอสภาพแวดลอม 10. ความสะดวกตางๆในการปฏิบัติงาน

รวมคะแนน การใหคะแนน 4= มากที่สุด 3= มาก 2= นอย 1= นอยที่สุด ลงชื่อ...........................................ผูประเมิน (.............................................)

84

เมื่อไดพิจารณาทั้ง ….. โครงงานและใชหมายเลข 3-2-1-0 เพื่อแสดงระดบัความสามารถ ความถนัดและความสนใจแลว ใหนกัเรียนระบุช่ือโครงงานที่ตรงกับคณุสมบัติและความตองการของตนมากที่สุด ตามลําดับมา 3 โครงงาน (ถานักเรียนเหน็วาโครงงานที่เสนอไวนัน้ ไมตรงกับความตองการของตนมากที่สุด ตามลําดับมา 3 โครงงาน) 1. โครงงาน .................................................................................................................. 2. โครงงาน .................................................................................................................. 3. โครงงาน ..................................................................................................................

85

แบบประเมินการพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

คําชี้แจง เมื่อนักเรียนทั้งหองเลือกโครงงานไดอันดับ 1-4 แลว นําโครงงานอันดับ 1-4 มาพิจารณา และวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงการอันดับ 1 และ 2

ขอมูล ประเภทของโครงงาน หมายเหต ุ โครงงาน

.................. โครงงาน

.................. โครงงาน

................. โครงงาน

..................

1. มีความถนัด ความสนใจ 2. มีความรูและประสบการณในโครงงาน 3. ความเหมาะสมของเวลา 4. ตลาดมีความตองการผลผลิต 5. ผูปกครองสนับสนุน 6. ความเหน็ชอบของครูอาจารยที่ปรึกษา 7. การสนับสนุนของเพื่อนในกลุม 8. การขยายโครงงาน 9. ผลกระทบตอสภาพแวดลอม 10. ความสะดวกตางๆในการปฏิบัติงาน

รวมคะแนน การใหคะแนน 4= มากที่สุด 3= มาก 2= นอย 1= นอยที่สุด ลงชื่อ...........................................ผูประเมิน (.....................................)

86

แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงคระหวางการพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 โครงงานเกษตร

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................











87


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 (โครงงานเกษตร) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................









88

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใด ไมใช ส่ิงอํานวยความสะดวกในการทําโครงงาน ก. ผลกระทบตอสภาพแวดลอม ข. ขั้นตอนและเทคนคิในการผลิต ค. สถานที่ปฏิบัติงาน ง. การจําหนายและการแปรรูป

2. ระยะทางและการเดินทางไปปฏิบัติงานจัดอยูในหลักการพิจารณาเลือกหัวขอโครงงานตามขอใด ก. ส่ิงอํานวยความสะดวก ข. ส่ิงที่ตนเองถนัด ค. สภาพแวดลอม ง. ส่ิงที่มีผลกระทบตอเงินทุน 3. การจัดทําโครงงานควรพจิารณาวเิคราะหโครงงานตามขอใด ก. วิเคราะหจากงบประมาณกอน ข. วิเคราะหจากสภาพแวดลอม ค. วิเคราะหจากผูจดัทํา ง. วิเคราะหหัวขอเร่ืองกอน 4. การที่นักเรยีนจะเลือกปฏบิัติโครงงานอยางใดอยางหนึ่งขึ้นอยูกับสิง่ใดเปนสําคัญ ก. ความถนัด ข. งบประมาณ ค. จํานวนเพื่อนในกลุม ง. ระยะเวลาการปฏิบัติ 5. ความพรอมที่สําคัญในการจัดทําโครงงานคือขอใด ก. ประสบการณ ข. การเผยแพรโครงงาน ค. แหลงเงนิทุน ง. ผลกระทบตอส่ิงแวดลอม

89

6. ขอใดถูกตองที่สุดในการพิจารณาเลือกจัดทําโครงงาน ก. สํารวจความถนัดความพรอมของสมาชิกในกลุมกอน ข. สํารวจสิ่งอํานวยความสะดวก ค. มีแหลงวัสดุตาง ๆ ที่เอื้ออํานวย ง. สังเกตสภาพแวดลอม 7. ในการจดัทาํโครงงาน ตองมีความพรอมในดานใดมาเปนอันดับแรก ก. แหลงเงนิทุนของโครงงาน ข. เคยมีประสบการณในการทําโครงงานมากอน ค. การขยายโครงงานใหกวาง ง. ผลกระทบที่มีตอสภาพแวดลอม 8. ขอใด ไมใช หลักในการพิจารณาเลือกหัวขอเร่ืองโครงงาน ก. สํารวจความถนัดและความพรอม ข. สํารวจสิ่งอํานวยความสะดวก ค. พื้นที่เหมาะสมที่จะทําโครงงาน ง. สังเกตสภาพแวดลอม 9. สภาพแวดลอม หมายถึงขอใด ก. ส่ิงตาง ๆ ที่อยูใกลตัว ข. ส่ิงตาง ๆ ที่ตนเองรักและชอบ ค. ส่ิงตาง ๆ ที่ เอื้ออํานวยความสะดวก ง. ส่ิงตาง ๆ ที่เปนธรรมชาติ 10. การคมนาคมขนสง จัดอยูในหลักการจดัทําโครงงานตามขอใด ก. ความพรอม ความถนัด ข. ความสะดวก ค. สภาพแวดลอม ง. ความสนใจ

90


เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน


อ







91


เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ความพรอมที่สําคัญในการจัดทําโครงงานคือขอใด ก. ประสบการณ ข. การเผยแพรโครงงาน ค. แหลงเงนิทนุ ง. ผลกระทบตอส่ิงแวดลอม 2. ขอใด ไมใช ส่ิงอํานวยความสะดวกในการทําโครงงาน ก. ผลกระทบตอสภาพแวดลอม ข. ขั้นตอนและเทคนิคในการผลิต ค. สถานที่ปฏิบัติงาน ง. การจําหนายและการแปรรูป 3. การที่นักเรยีนจะเลือกปฏบิัติโครงงานอยางใดอยางหนึ่งขึ้นอยูกับสิง่ใดเปนสําคัญ ก. ความถนดั ข. งบประมาณ ค. จํานวนเพือ่นในกลุม ง. ระยะเวลาการปฏิบัติ 4. การจัดทําโครงงานควรพจิารณาวเิคราะหโครงงานตามขอใด ก. วเิคราะหจากงบประมาณกอน ข. วิเคราะหจากสภาพแวดลอม ค. วิเคราะหจากผูจัดทํา ง. วิเคราะหหัวขอเร่ืองกอน 5. ระยะทางและการเดินทางไปปฏิบัติงานจัดอยูในหลักการพิจารณาเลือกหัวขอโครงงานตามขอใด ก. ส่ิงอํานวยความสะดวก ข. ส่ิงที่ตนเองถนัด ค. สภาพแวดลอม ง. ส่ิงที่มีผลกระทบตอเงินทุน

92

6. ในการจดัทาํโครงงาน ตองมีความพรอมในดานใดมาเปนอันดับแรก ก. แหลงเงนิทุนของโครงงาน ข. เคยมีประสบการณในการทําโครงงานมากอน ค. การขยายโครงงานใหกวาง ง. ผลกระทบที่มีตอสภาพแวดลอม 7. ขอใดถูกตองที่สุดในการพิจารณาเลือกจัดทําโครงงาน ก. สํารวจความถนัดความพรอมของสมาชิกในกลุมกอน ข. สํารวจสิ่งอํานวยความสะดวก ค. มีแหลงวัสดุตาง ๆ ที่เอื้ออํานวย ง. สังเกตสภาพแวดลอม 8. การคมนาคมขนสง จัดอยูในหลักการจัดทําโครงงานตามขอใด ก. ความพรอม ความถนัด ข. ความสะดวก ค. สภาพแวดลอม ง. ความสนใจ 9. ขอใด ไมใช หลักในการพิจารณาเลือกหัวขอเร่ืองโครงงาน ก. สํารวจความถนัดและความพรอม ข. สํารวจสิ่งอํานวยความสะดวก ค. พื้นที่เหมาะสมที่จะทําโครงงาน ง. สังเกตสภาพแวดลอม 10. สภาพแวดลอม หมายถึงขอใด ก. ส่ิงตาง ๆ ที่อยูใกลตัว ข. ส่ิงตาง ๆ ที่ตนเองรักและชอบ ค. ส่ิงตาง ๆ ที่ เอื้ออํานวยความสะดวก ง. ส่ิงตาง ๆ ที่เปนธรรมชาติ

93


เร่ือง การพิจารณาและวิเคราะหเพื่อเลือกทําโครงงาน


อ







94


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยนายวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ การปลูกพืชผักสวนครัว เปนวิถีพื้นฐานดานการเกษตรไทย ที่สืบทอดจากบรรพชนดานการเกษตรที่ใกลตัว และมีความจําเปนในการดํารงชพีบนพื้นฐานภมูิปญญาทองถ่ินที่เหมือนกันแตอาจมวีิธีการที่แตกตางกนัของแตละภูมภิาคและสิ่งแวดลอม ในการผลติพืชผักสวนครัวเพื่อการบริโภคเปนแนวทางที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ มุงหวังใหเกษตรกรไดรูจกัสรางแหลงอาหารในครอบครัว ลดรายจาย มีรายไดเสริมดวยวิธีการ รูปแบบทางเลือกที่เหมาะสม และไดประโยชนสูงสุด 2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง มีความรู ความเขาใจเกีย่วกับโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว และนําความรูเกีย่วกับโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัวไปใชในชีวิตประจําวัน 3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1. มีความรูความเขาใจเกี่ยวกับการปลูกพืชผักสวนครัว 3.1.2. นําความรูเกี่ยวกับโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัวไปใชในชีวติประจําวนั 3.2 จุดประสงคนําทาง 3.2.1. เขียนเคาโครงการทําโครงงานเกษตร เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัว ไดถูกตอง 3.2.2. ปฏิบัติตามขั้นตอนของโครงงาน เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัไดถูกตอง 3.2.3. จัดเตรยีมวัสดุอุปกรณในการทําโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัวไดถูกตอง 4. คุณลักษณะที่พึงประสงค 4.1 ความกระตือรือรนในการทํางาน 4.2 การแสดงความคิดเหน็ในกลุม 4.3 แกไขปญหาระหวางการทํางาน 4.4 ทํางานเสร็จตรงเวลาที่กาํหนด 4.5 ปฏิบัติงานถกูตามขั้นตอน

95

5. สาระการเรียนรู 5.1 โครงงานเกษตร เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัว 5.2 วิธีการปลูกและดแูล 6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน 6.1 ทําแบบทดสอบกอนเรียน 6.2 ทบทวนเรือ่ง การปลูกพืชผักสวนครัว และเรื่องโครงงาน โดยใชคําถามดังตอไปนี้ - การปลูกพืชผักสวนครัว นกัเรียนออกแบบและวางแผนการทดลองโครงงานอยางไร - การเขียนรายงานโครงงานมีหัวขออะไรบาง ขั้นดําเนนิการสอน 6.2 แบงกลุมนักเรียนตามความสนใจ กลุมละ 5-6 คน ความพอใจ กลุมละ 5-6 คน เลือกประธานกรรมการและเลขานุการกลุม 6.3 แตละกลุมรวมกันออกแบบวางแผนเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว ซ่ึงมีหัวขอที่

จะตองศึกษาดงัตอไปนี ้ - จัดหาขอมูลการปลูกพชืผักสวนครวัที่มีอยูในทองถ่ิน เลือกวิธีการทําโครงงานมา 1 ชนิด - บอกวิธีการปลูกพืชผักสวนครัว - อุปกรณและเครื่องมือที่ใชในการปลูกมอีะไรบาง 6.4 นักเรียนรวมกันเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัวจากแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 6 6.5 นักเรียนศกึษาเอกสารเสริมความรู เร่ือง โครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว 6.6 นักเรียนจดัเตรียมวัสดุอุปกรณ ในการปฏิบัติโครงงานเกษตร เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัว 6.7 นักเรียนปฏิบัติตามโครงงาน เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครัวตามขั้นตอนที่กําหนดในโครงงาน 6.8 นักเรียนบนัทึกผลการปฏิบัติงานตามหัวขอตอไปนี ้ - ความแตกตางของการปลูกพชืผักสวนครัว - ปญหา อุปสรรคตางๆ ที่เกิดขึ้นระหวางการปฏิบัติงาน - ระยะเวลาในการปฏิบัติ ขั้นสรุป 6.9 สมาชกิภายในกลุม รวมกันรวบรวมขอมูลในการปฏบิัติโครงงานการปลูกพชืผักสวนครวั

เขียนสรุปผลโครงงาน เพื่อที่จะนําผลมาจดัแสดงหนาชัน้เรียนใหนกัเรียนไดเห็นผลงานที่ตนเองมีสวนรวมในการปฏิบัติงาน

6.10 ทําแบบทดสอบหลังเรียน

96

7. สื่อ/อุปกรณ 7.1 ตัวอยางของจริง พืชผักสวนครัวในทองถ่ินของตนเอง 7.2 อุปกรณทีใ่ชในการปลูกพืชผักสวนครวั 7.3 แบบฝกทกัษะกิจกรรมที่ 6 เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว 7.4 เอกสารเสริมความรูที่ 6 เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว 8. การวัดและประเมินผล 8.1 ตรวจแบบฝกกิจกรรมที่ 6 8.2 แบบประเมินพฤติกรรม เกณฑการวัดและการประเมินผล 1. ใหคะแนนแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 6 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2. นักเรียนไดคะแนนจากบันทึกคณุลักษณะที่พึงประสงคของนักเรียนไมนอยกวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 9. กิจกรรมเสนอแนะ นักเรียนศึกษาคนควาเพิ่มเตมิ การเขียนโครงงานจากกลุมสาระการเรียนรูอ่ืน ที่นกัเรียนสนใจ และฝกการเขียนรายงานโครงงาน ใหครูที่ปรึกษาหรือผูเชี่ยวชาญตรวจปรับปรุงแกไข

97

10. บันทึกหลังการสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน...............คน มาสาย............คน ขาด............คน ลา............คน

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.2 ปญหา/อุปสรรค

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

10.3 ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข ..............................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจันดา)

ตําแหนง ครูวทิยฐานะชํานาญการ วันที ่ เดือน พ.ศ.

11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..............................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ลงชื่อ

(นายอดุม กสัมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ วันที ่ 11 เดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2551

98

บัตรกิจกรรมที่ 6 เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกผักสวนครัว

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุมๆละ 5-6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานกุาร 3. ใหประธารแตละกลุมดําเนินการอภิปราย เร่ือง โครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว 4. ใหสมาชิกในกลุมรวมกนันําเสนอความคิดตามหัวขอในแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 6 เร่ืองโครงงานการปลูกพชืผักสวนครัว 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทกัษะกิจกรรมที่ 6 เร่ืองโครงงานการปลูกพชืผักสวนครัว 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรียนทกุคน ศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 6 และทําแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 6 ทุกคน

99

แบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 6 เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว

คําชี้แจง ใหนกัเรียนตอบคําถามโดยฝกคิดหาคําตอบกอน แลวจึงปรับปรุงคําตอบโดยศึกษา เอกสารเสริมความรู (10 คะแนน) 1. ช่ือโครงงาน.................................................................. 2. ช่ือผูทําโครงงาน .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. 3. ครูที่ปรึกษา.................................................................... 4. หลักการและเหตุผล ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 5. จุดมุงหมาย/วัตถุประสงค .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 6. เปาหมาย 6.1 เชิงปริมาณ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 6.2 เชิงคุณภาพ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

100

7. ระยะเวลา ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 8. สถานที่ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 9. วิธีดําเนนิการ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 10. แผนการปฏิบัติงาน ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 11. งบประมาณที่ใช ............................................................................................................................................................ 12. ผลที่คาดวาจะไดรับ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ลงชื่อ..........................................ประธานผูเสนอโครงการ (....................................................) ความเหน็ของครูที่ปรึกษา ลงชื่อ..........................................ครูที่ปรึกษา (....................................................)

101

เอกสารเสริมความรูท่ี 6 เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง มีความรู ความเขาใจเกีย่วกับโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว และนําความรูเกี่ยวกับโครงงานการปลูกพชืผักสวนครัวไปใชในชวีิตประจําวนั

ตัวอยาง 1. ชื่อโครงงาน การปลูกพชืผักสวนครัวปลอดภัยไรสารเคมีปนเปอน 2. ผูรับผดิชอบ 1. เด็กหญิงกุงนาง เพชรสังหาร ประธาน 2. เด็กหญิงขวัญกมล ทรัพยสมบัติ กรรมการ 3. เด็กหญิงชาลิสา คําควร กรรมการและเลขานุการ 3. ชื่อครูท่ีปรึกษา นายวันประการณ กาญจันดา 4. หลักการและเหตุผล พืชผักสวนครวัที่มีขายทัว่ไปในทองตลาดอาจมีสารเคมีปนเปอน สมาชิกในกลุมจงึคิดวานาจะมวีิธีการปลูกพืชผักสวนครัวไดโดยไมมีสารเคมีปนเปอน จะทําใหพืชผักสวนครัวที่ไดจากการปลูกไมมีสารเคมีปนเปอนมคีุณคาทางอาหารและปลอดภยัเพิ่มขึ้น 5. จุดหมายและวัตถุประสงค 5.1 เพื่อใหทราบความหมายและประโยชนของพืชผักสวนครัว 5.2 เพื่อใหไดบริโภคพืชผักสวนครัวที่ปลอดภัยไรสารเคมีปนเปอนและมีคุณคาทางโภชนาการ 5.3 เพื่อใหไดประสบการณทํางานและมีรายไดระหวางเรียน 6. เปาหมาย 6.1 เชิงปริมาณ 6.1.1 นักเรียนรอยละ 80 ของนักเรียนทั้งหมดไดบริโภคพืชผักสวนครัวที่ปลอดภยัไรสารเคมีปนเปอน 6.1.2 ผูจัดทําโครงงานมีรายไดคนละ 100 บาท ตอการปลูก 1 แปลง

102

6.2 เชิงคุณภาพ 6.2.1 ครู นักเรียน ชุมชน ไดบริโภคพืชผักสวนครัวทีป่ลอดภัยไรสารเคมีปนเปอน และมีคุณคาทางโภชนาการ 7. ระยะเวลา วันที่ 1 มิถุนายน 2551 – 31 สิงหาคม 2551 8. สถานที่ แปลงเกษตรสาธิต โรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ 9. วิธีดําเนินงาน/ขั้นตอนการดําเนินงาน ท่ี วิธีดําเนินการ สื่อ/วัสดุ/อุปกรณ ระยะเวลา 1 ขั้นเตรียมการ

1. การศึกษาขอมลูความตองการบริโภคผักใน ตลาด 2. ศึกษาสืบคนเกีย่วกับเทคนิควธีิการปลูก 3. ระดมงบประมาณ

กระดาษ A 4

2 ขั้นดําเนนิการ 1. คัดเลือกเมล็ดพันธุ 2. ปลูก 3. ดูแลรักษา

จอบ ดินปลูก ปุยคอก ปุยเกร็ดละลายน้ํา หัวน้ําหยด บัวรดน้ํา

3 ขั้นสรุป 1. ประเมินผล 2. สรุปเขียนรายงาน 3. เสนอผลงาน

กระดาษ A4 กระดาษชารท ปากกาสีน้ํา ดินสอสี สีน้ํา

103

10. แผนการปฏิบตั ิท่ี รายการปฏบิัต ิ กําหนดเวลา 1 ขั้นการเตรียมการ

1.ศึกษาคนควาขอมูล - ขอมูลความตองการของตลาดเกี่ยวกบั ชนิด พันธุ ขนาดของผล ปริมาณ คุณภาพ ราคา - ขอมูลวิชาการเกี่ยวกับการผลิต การคัดเลือกพันธุ การปลูก ปจจัยการเจริญเติบโต วัสดุ อุปกรณในการปลูก การดูแลรกัษา การปลูก การดูแลรักษา 2. ระดมงบประมาณ 3. จัดหา/จัดซือ้/จัดทํา

5 วัน

(1-5 มิถุนายน 2551)

2 วัน (5-7 มิถุนายน 2551) 4 วัน ( 8-11 มิถุนายน 2551)

2 ขั้นปฏิบัติ 1. เตรียมวัสดอุุปกรณในการปลูก 2. ปลูก 3. ดูแลรักษา 4. การจดัการธุรกิจ การขาย ทํางบกําไร-ขาดทนุ การบัญชี

1 วัน (12 มิถุนายน 2551) 70 วัน (13 มิถุนายน - 23 สิงหาคม 2551) (ดูแลปฏิบัติตอเนื่อง) 5 วัน (24 -28 สิงหาคม 2551)

3 ขั้นประเมิน/สรุป/รายงาน 1. ประเมินผล - สรุปการบัญชีรายได- คาใชจาย - จัดงบกาํไร- ขาดทุน 2. สรุปและเขียนรายงานผล 3. เสนอผลงาน

29-15 กันยายน 2551

16 - 18 กันยายน 2551 19 กันยายน 2551

104

11. งบประมาณ 1,000 บาท 12. ผลท่ีคาดวาจะไดรับ 12.1 นักเรียนใหทราบความหมายและประโยชนของพืชผักสวนครัว 12.2 นักเรียนไดบริโภคพืชผักสวนครัวทีป่ลอดภัยไรสารเคมีปนเปอนและมีคุณคาทางโภชนาการ 12.3 นักเรียนไดประสบการณทํางานและมีรายไดระหวางเรียน ลงชื่อ กุงนาง เพชรสังหาร ประธานผูเสนอโครงการ) (เด็กหญิงกุงนาง เพชรสังหาร) ความเห็นของครูท่ีปรึกษา เห็นชอบและอนุมัติโครงงาน ใหดําเนนิการตามแผนปฏิบตัิงานได ลงชื่อ วันประการณ กาญจันดา ครูที่ปรึกษา (นายวันประการณ กาญจนัดา)

105


แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 เร่ือง การเขียนเคาโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................











106


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 เร่ือง การเขียนเคาโครงงานการปลูกพืชผกัสวนครัว

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................









107

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใดคือความหมายของโครงงาน ก. เปนการดัดแปลงเรื่องใดเรื่องหนึ่งทีผู่เรียนสนใจ ข. การศึกษาเหตุการณที่กาํลังจะเกดิขึ้นเพื่อทํานายอนาคต ค. การศึกษาเรื่องที่เกิดขึ้นใหม ๆ ซ่ึงผูเรียนลอกเลียนแบบจากผูอ่ืน ง. งานการศกึษาเรื่องใดเรือ่งหนึ่ง ซ่ึงผูเรียนเปนผูปฏิบตัิและคนควาดวยตนเอง

2. โครงงานแบงออกเปนกีป่ระเภท ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท 3. การจัดทํารายงานโครงงานเพื่ออะไร ก. เผยแพร ข. เพื่อการคาขาย ค. เพื่อประชาสัมพันธ ง. เพื่อสรุปผลการศึกษา 4. ใครเปนคนเขียนรายงานโครงงาน ก. ประธานกลุม ข. เลขานุการ ค. สมาชิกกลุมทุกคน ง. ครูที่ปรึกษา 5. ในการเรียนโครงงาน นกัเรียนสามารถจัดทําโครงงานไดกี่โครงงานใน 1 ภาคเรียน ก. 2 โครงงาน ข. 3 โครงงาน ค. 4 โครงงาน ง. กี่โครงงานก็ไดขึ้นอยูกับลักษณะของโครงงาน

108

6. การเขียนโครงงานเกษตรขอใดควรจัดไวในลําดับที่ 1 ก. ช่ือเร่ือง ข. ช่ือครูที่ปรึกษา ค. ช่ือคณะผูจัดทํา ง. ช่ือผูบริหารสถานศึกษา 7. จุดหมายและวัตถุประสงค ควรจัดไวเปนลําดับที่เทาไรในการเขียนโครงงาน ก. ลําดับที่ 3 ข. ลําดับที่ 5 ค. ลําดับที่ 4 ง. ลําดับที่ 6 8. ในการจดัทําโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว ผูจัดทาํโครงงานมีรายไดคนละกี่บาทตอการปลูก 1แปลง ก. 50 บาท ข. 70 บาท ค. 80 บาท ง. 100 บาท 9. วัตถุประสงคของโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัวขอใดเหมาะสมที่สุด ก. เพื่อหาแนวทางแกไขการปลูกพืชผักสวนครัวตามครูที่ปรึกษา ข. เพื่อความตองการของชุมชนในทองถ่ิน ค. เพื่อเพิ่มรายไดและผลผลิตในระหวางเรียน ง. เพื่อความตองการของครูที่ปรึกษา 10. วิธีดําเนนิการคัดเลือกเมล็ดพันธุสําหรับปลูกอยูในขัน้ตอนใด ก. ขั้นเตรียมการ ข. ขั้นดําเนนิการ ค. ขั้นสรุป ง. ขั้นรายงานผล

109


เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว


อ







110


เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. การจัดทํารายงานโครงงานเพื่ออะไร ก. เผยแพร ข. เพื่อการคาขาย ค. เพื่อประชาสัมพันธ ง. เพื่อสรุปผลการศึกษา

2. ในการเรียนโครงงาน นกัเรียนสามารถจัดทําโครงงานไดกี่โครงงานใน 1 ภาคเรียน ก. 2 โครงงาน ข. 3 โครงงาน ค. 4 โครงงาน ง. กี่โครงงานก็ไดขึน้อยูกับลักษณะของโครงงาน 3. ใครเปนคนเขียนรายงานโครงงาน ก. ประธานกลุม ข. เลขานุการ ค. สมาชิกกลุมทุกคน ง. ครูที่ปรึกษา 4. โครงงานแบงออกเปนกีป่ระเภท ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท 5. ขอใดคือความหมายของโครงงาน ก. เปนการดดัแปลงเรื่องใดเรื่องหนึ่งที่ผูเรียนสนใจ ข. การศึกษาเหตุการณที่กําลังจะเกดิขึ้นเพื่อทํานายอนาคต ค. การศึกษาเรื่องที่เกิดขึ้นใหม ๆ ซ่ึงผูเรียนลอกเลียนแบบจากผูอ่ืน ง. งานการศกึษาเรื่องใดเรือ่งหนึ่ง ซ่ึงผูเรียนเปนผูปฏิบตัิและคนควาดวยตนเอง

111

6. วิธีดําเนนิการคัดเลือกเมล็ดพันธุสําหรับปลูกอยูในขัน้ตอนใด ก. ขั้นเตรียมการ ข. ขั้นดําเนนิการ ค. ขั้นสรุป ง. ขั้นรายงานผล 7. ในการจดัทําโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว ผูจัดทําโครงงานมีรายไดคนละกี่บาทตอการปลูก 1แปลง ก. 50 บาท ข. 70 บาท ค. 80 บาท ง. 100 บาท 8. จุดหมายและวัตถุประสงค ควรจัดไวเปนลําดับที่เทาไรในการเขียนโครงงาน ก. ลําดับที่ 3 ข. ลําดับที่ 5 ค. ลําดับที่ 4 ง. ลําดับที่ 6 9. การเขียนโครงงานเกษตรขอใดควรจัดไวในลําดับที่ 1 ก. ช่ือเร่ือง ข. ช่ือครูที่ปรึกษา ค. ช่ือคณะผูจัดทํา ง. ช่ือผูบริหารสถานศึกษา 10. วัตถุประสงคของโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัวขอใดเหมาะสมที่สุด ก. เพื่อหาแนวทางแกไขการปลูกพืชผักสวนครัวตามครูที่ปรึกษา ข. เพื่อความตองการของชุมชนในทองถ่ิน ค. เพื่อเพิ่มรายไดและผลผลิตในระหวางเรียน ง. เพื่อความตองการของครูที่ปรึกษา

112


เร่ือง การเขียนโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว


อ







113


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ช้ันมธัยมศึกษาปที่ 3 เร่ือง การปลูกพืชผักสวนครวัตามแนวเศรษฐกิจพอเพยีง เวลา 14 ช่ัวโมง เร่ืองยอย การเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน เวลา 2 ช่ัวโมง สอนโดยนายวนัประการณ กาญจันดา สอนวันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

1. สาระสําคัญ การเลือกหัวขอที่ทุกคนสนใจมาทําตัวอยางโครงงานรวมกันนี้เปนการเริ่มตนใหนักเรียน ไดลงมือปฏิบัติกิจกรรมรวมกัน นักเรียนและครูจะเปนผูปฏิบัติกิจกรรมไปพรอม ๆ กันทั้งหอง ซ่ึงจะทําใหนักเรียนเขาใจวิธีการเขียน และรูขั้นตอนในการทําโครงงานมากยิ่งขึน้ 2. ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง สามารถรวมกันจัดทาํโครงงานตัวอยาง จากหัวขอที่นักเรียนสนใจไดอยางถูกตองและนําเสนอผลงานโครงงานไดอยางหลากหลายรูปแบบ 3. จุดประสงคการเรียนรู 3.1 จุดประสงคปลายทาง 3.1.1. สามารถรวมกันจัดทําโครงงานตัวอยาง จากหัวขอทีน่ักเรยีนสนใจ ไดอยางถกูตอง 3.2 จุดประสงคนําทาง 3.2.1. สามารถเขียนรายงานโครงงานรวมกันไดอยางถกูตอง 3.2.2. สามารถเขียนรายงานโครงงานรวมกันไดอยางถกูตอง 3.2.3. สามารถนําเสนอผลงานโครงงานไดอยางถูกตองเหมาะสม 4. คณุลักษณะที่พึงประสงค 4.1 ความรวมมือในการทํางานกลุม 4.2 ความกระตือรือรนในการทํางานกลุม 4.3 การแสดงความคิดเหน็ในกลุม 4.4 ลักษณะความคิดสรางสรรค 4.5 ถูกตองครบถวนเปนระเบียบ

114

5. สาระการเรียนรู โครงงานที่นักเรียนทั้งหองสนใจ เลือกมาทําเปนตัวอยาง 1 โครงงาน 6. กิจกรรมการเรียนการสอน ขั้นนําเขาสูบทเรียน 6.1 ทําแบบทดสอบกอนเรียน 6.2 นักเรียนและครูรวมสนทนาถึงตัวอยางโครงงานวิชาการตางๆ ที่ครูนํามาใหดู เชน โครงงานเกษตร โครงงานวิทยาศาสตร เปนตน และนกัเรียนสามารถทําไดทุกวิชา ซ่ึงแลวแต นักเรียนสนใจเลือกหัวขอมาทําโครงงาน 6.3 ถามคําถามนักเรียนเกีย่วกับโครงงาน โดยใชคําถามตอไปนี้ เชน - นกัเรียนมีความสนใจปฏิบัติกจิกรรมโครงงานประเภทอะไร ขั้นดําเนนิการสอน 6.4 ใหนกัเรยีนแบงกลุมตามความสนใจ 6.5 นักเรียนและครูรวมกันเขียนโครงงานและการนําเสนอ โดยรวมเขียนใสกระดานดํา

เพื่อใหนักเรยีนมองเห็นไดอยางชัดเจน พรอมทั้งอธิบายความเปนมาของโครงงาน 6.6 สมาชิกรวมกันทําแบบฝกกิจกรรมที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานโครงงาน ตามแบบฟอรมที่แจกให 6.7 แจกเอกสารเสริมความรู เร่ือง การเขียนรายงานโครงงาน ใหนักเรียนไดศึกษา

และหาคําตอบจากเรื่องที่ตนนํามาทําโครงงาน 6.8 นักเรียนและครู รวมกันเขียนรายงานโครงงาน โดยเขียนบนกระดานดํา 6.9 นักเรียนทกุคนทําแบบฝกกิจกรรมที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานโครงงาน ตามหวัขอที่กําหนด 6.10 นักเรียนศึกษาเอกสารเสริมความรู เร่ืองการเขียนรายงานโครงงานนักเรยีนและครูรวม

สนทนาถึง วธีิการนําเสนอผลโครงงาน การนําเสนอโครงงานนําเสนอไดหลายวิธี เชน การจัดนทิรรศการ โดยใชแผงโครงงานประกอบการนําเสนอหนาชั้น การนําเสนอโดยใช PowerPoint หรือการจัดแสดงผลงานโดยใชแฟมสะสมงานก็ได 6.11 ครูสาธิตการนําเสนอ โดยใชคอมพวิเตอรโปรแกรม PowerPoint 6.12 นกัเรียนทุกกลุมออกมาฝกปฏิบัติการนําเสนอโดยใชคอมพิวเตอรโปรแกรม PowerPoint ขั้นสรุป 6.12 ครูและนกัเรียนรวมกันสรุป ถึงขั้นตอนการเขียนรายงานโครงงาน การจัดทําโครงงาน การศึกษาคนควาจากแหลงตางๆ การเขียนรายงานโครงงานรวมทั้งการนําเสนอ ผลงานโครงงาน เพื่อใหนกัเรียนเขาใจมากยิ่งขึ้น 6.13 ทําแบบทดสอบหลังเรียน

115

7. สื่อ/อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความรูที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานโครงงานและนําเสนอดวยโปรแกรม PowerPoint 7.2 แบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานโครงงานและนําเสนอ 7.3 ตัวอยางการเขียนรายงานโครงงานวิชาตางๆ 7.4 คอมพิวเตอร 1 เครื่อง 7.5 แผน CD เร่ืองตัวอยางการรายงานโครงงานดวยการนําเสนอโปรแกรม PowerPoint 7.6 กระดาษ สี ดินสอ 7.7 หนังสือเอกสารประกอบการอบรมคอมพิวเตอรเบือ้งตนและอินเทอรเน็ตเบื้องตน 8. การวัดและประเมินผล 8.1 แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงค 8.2 ตรวจแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 7 เกณฑการวัดและการประเมินผล 1. ใหคะแนนแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 7 นักเรียนไดคะแนนไมต่ํากวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 2. นักเรียนไดคะแนนจากบันทึกคณุลักษณะที่พึงประสงคของนักเรียนไมนอยกวา รอยละ 80 ถือวาผานเกณฑ 9. กิจกรรมเสนอแนะ นักเรียนศึกษาคนควาเพิ่มเตมิเกี่ยวกับการเขียนรายงานโครงงานและนาํเสนองานโดยใช เทคโนโลยีคอมพิวเตอร โปรแกรมนําเสนอ PowerPoint นําเสนอโครงงานที่นักเรียนสนใจและปรึกษาครูกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยีที่มีความรูคอมพิวเตอร

116

10. บันทึกหลังการสอน (แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7) 10.1 ผลการสอน จํานวนนกัเรียนทั้งหมด................คน จํานวนนกัเรียนเขาเรียน...............คน มาสาย............คน ขาด............คน ลา............คน

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10.2 ปญหา/อุปสรรค

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

10.3 ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข ..............................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ลงชื่อ ผูสอน (นายวันประการณ กาญจันดา) ตําแหนง ครูวิทยฐานะชํานาญการ วันที ่ เดือน พ.ศ.

11. ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผูท่ีไดรับมอบหมาย ..............................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ลงชื่อ

(นายอดุม กสัมัง) ผูอํานวยการโรงเรียนกาฬสินธุพิทยาสรรพ

วันที่ 18 เดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2551

117

บัตรกิจกรรมที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานและนําเสนอโครงงาน

คําชี้แจง 1. นักเรียนแบงกลุมๆละ 5-6 คน 2. ใหแตละกลุมเลือกประธาน รองประธานและเลขานกุาร (ใหเปลีย่นกันปฏิบัติหนาที่) 3. ใหประธานแตละกลุมดาํเนินการอภิปราย เร่ือง การเขียนรายงานโครงงาน 4. ใหสมาชิกในกลุมรวมกนันําเสนอความคิดตามหัวขอในแบบฝกทกัษะ กิจกรรมที่ 7 การเขียนรายงานและนําเสนอโครงงานการปลูกพืชผักสวนครัว 5. เลขานุการ ทําหนาที่จดบนัทึกการอภิปรายลงในแบบฝกทักษะกิจกรรมที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานและนําเสนอโครงงานการปลูกพืชผักสวนครวั 6. รองประธานนําเสนอผลการอภิปรายทีจ่ดบันทึกหนาชั้น 7. นักเรียนทกุคน ศึกษาเอกสารเสริมความรูที่ 7 และทําแบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 7 ทุกคน

118

แบบฝกทักษะ กิจกรรมที่ 7 เร่ือง การเขียนรายงานและนําเสนอโครงงาน

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง สามารถรวมกันจดัทาํโครงงานตวัอยาง จากหัวขอที่นกัเรียนสนใจไดอยางถกูตองและนาํเสนอผลงานโครงงานไดอยางหลากหลายรูปแบบ คําชี้แจง ใหนกัเรียนบนัทึกรายงานโครงงาน โดยฝกคิดหาคําตอบกอนแลวจึงปรับปรุงคําตอบ โดยศึกษาเอกสารเสริมความรู (10 คะแนน) 1. ชื่อโครงงาน........................................................................................................................................ 2. ชื่อผูจัดทํา (ระบุช่ือและหนาที่ของทุกคนในกลุม) ช่ือ.........................................................เลขที่.......... ช่ือ.........................................................เลขที่.......... ช่ือ.........................................................เลขที่.......... ช่ือ.........................................................เลขที่.......... ช่ือ.........................................................เลขที่.......... ช่ือ.........................................................เลขที่.......... 3. ครูที่ปรึกษา........................................................................................................................................ 4. บทคัดยอ............................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 5. ที่มาและความสําคัญของโครงงาน ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

119

6. วัตถุประสงคของการศึกษาคนควา ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 7. วิธีดําเนนิการ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................8. ผลของการศึกษาคนควา ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. 9. สรุปผลการศึกษาคนควา ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 10. เอกสารอางอิง ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 11. ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

120

เอกสารเสริมความรูท่ี 7 เร่ือง การเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน

ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง สามารถรวมกันจดัทาํโครงงานตวัอยาง จากหัวขอที่นกัเรียนสนใจไดอยางถกูตองและนาํเสนอ ผลงานโครงงานไดอยางหลากหลายรูปแบบ 1. ชื่อโครงงาน การปลูกมะเขือเปราะ 2. ท่ีมาและความสําคัญของโครงงาน จาการสังเกตพบวา มะเขือเปราะที่มีการขายทั่วไปในทองตลาดอาจมีสารเคมีปนเปอน สมาชิกในกลุมจึงคิดวานาจะมีวิธีการปลูกมะเขือเปราะไดโดยไมมีสารเคมปีนเปอน จะทาํใหมะเขือเปราะนารับประทานยิ่งขึ้น และอาจเพิ่มรสชาติใหแตกตางไปจากเดิม มีคณุคาทางอาหารและปลอดภยัเพิ่มขึ้น 3. วัตถุประสงค 1. เพื่อใหทราบถึงวิธีการปลูก ดูแลรักษามะเขือเปราะ 2. เพื่อใหทราบประโยชนและคุณคาของมะเขือเปราะ 3. เพื่อใหทราบวามะเขือเปราะที่ปลูกโดยใชปุยจากธรรมชาติจะมีความปลอดภัยจากสารเคมี เพิ่มคุณคาทางอาหารใหมากขึ้น 4. สมมุติฐานของการศึกษาคนควา มะเขือเปราะทีป่ลูกโดยใชปุยธรรมชาตจิะใหคุณคาทางอาหารและปลอดภัย 5. บทเอกสาร ศึกษาความรูเกี่ยวกับ มะเขอืเปราะวิธีการปลูก และดแูลรักษา 6. อุปกรณ อุปกรณในการปลูกมะเขือเปราะ 7. วิธีดําเนินการ (ขั้นตอนการมะเขือเปราะ) 1. เตรียมแปลงปลูก โดยการขุดพรวนดนิใหดนิชั้นลางกลับขึ้นมาอยูขางบนแลวตากแดดเพื่อฆาเชื้อโรคประมาณ 1 สัปดาห 2. นําปุยคอกมาผสมคลุกลงในแปลงปลกู

121

3. ทําไดโดยการเพาะในถาดหลุม หรือเพาะในแปลงเพาะ วิธีการเพาะในแปลงเพาะมีการเตรียมดินไถตากยอยดิน ใสปุยคอก หรือปุยหมัก คลุกเคลาใหทั่ว ปรับหนาดนิใหเสมอ หวานเมล็ดมะเขือเปราะลงไป อยาใหหนาแนนมาก จะทําใหตนกลาเล็ก โดยทับดวยฟางขาวหรือหญาแหง กอนหวานเมล็ดควรคลุกดวยสารเคมีปองกันมดและแมลงในดนิ รดน้ําใหชุมทุกวัน เชาและเย็น ในระยะกอนงอก เมื่องอกแลวก็ควรรดน้ําอยาใหขาดจนกลามีอายปุระมาณ 30 วนั หรือมีใบจรงิ 2 คู พรอมขายได 4. ขุดหลุมลึกประมาณ 15-20 เซนติเมตร ใสปุยคอก และปุยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 10 กรัมตอหลุม คลุกเคลาใหเขากับดิน ระยะปลูกประมาณ 1.50 x 2 เมตร เนื่องจากมะเขอืเปราะรุนใหมๆ เปนลูกผสม จะมีทรงพุมที่ใหญ และดก มีอายุการเก็บผลผลิตไดนานหากทําการดูแลรักษาดี โดยปลกูหลุมละ 1 ตนลงดินใหแนน 5. ปลอยน้ําไปตามรอง อยาใหน้ําขังรอง จะทําใหมะเขือเปราะตายได ควรดูอยาใหดนิแหง และปลอยอยูเสมอ 6. เมื่อมะเขือเปราะนอยอายุ 10-15 วัน ตนก็จะโตพอ ระยะนี้ควรเตรียมปุยไวใสตนมะเขือ 7. เมื่อปลูกลงดินแลวตนกลาตั้งตนดี อายปุระมาณ 20 วนั ก็ใสปุย 46-0-0 อัตรา 10 กรัมตอหลุม และใสอีกเมื่ออายุ 35-40 วัน และพิจารณาใสปุยสูตร 15-15-15 เมื่อมะเขือเปราะเริ่มออกดอก และติดผลการพิจารณาใสปุย ควรใสนอยๆ แตบอยครั้ง 8. ระยะเวลาตัง้แตปลูกจนถงึเก็บเกีย่ว ประมาณ 100 วัน ผลมะเขือเปราะกินเปนผักสด จิ้มกับน้ําพริก 8. ผลการศึกษาคนควา 1. มะเขือเปราะที่ปลูกโดยใชปุยธรรมชาติจะปลอดภยั 9. เอกสารอางอิง หนังสือกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ี สํานักพิมพ สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)

122

การนําเสนโครงงานดวย โปรแกรมนําเสนอ PowerPoint โปรแกรม PowerPoint เปนโปรแกรมที่ชวยสรางงานนาํเสนอ (Present) ใหสวยงาม ดวยรูปแบบทีน่ับสมัยงายตอการใชงาน จึงเปนโปรแกรมดานการนําเสนอที่นิยมแพรหลาย มากที่สุดในปจจุบัน ในการนําเสนองานสามารถสรางเอกสารนําเสนอประกอบดวย หนาเอกสารจํานวนมาก โดยที่เอกสารแตละหนาจะอธิบายขอมูลของโครงงาน ซ่ึงอาจประกอบดวย ขอความ รูปภาพ และกราฟ เราเรียกเอกสารนาํเสนอแตละหนาวา “สไลด (Slide)

ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับ PowerPoint 2003 เปดโปรแกรม PowerPoint 2 1. คลิกที่ปุม บนแทบบนของวินโดวส 2. ช้ีไปที่ Program 3. เลือก Microsoft Office 4. โปรแกรม Microsoft PowerPoint 2003 จะถูกเปดขึ้นมา

123

สวนประกอบของ PowerPoint 2003 แถบเครื่องมือ (Title bar) เปนสวนทีแ่สดงชื่อของโปรแกรมและชื่อไฟลช้ินงานที่เราเรียกใช แถบเมนู (Menu bar) เปนสวนทีแ่สดงชื่อเมนูตาง ๆ ที่เราสามารถใชได แถบเครื่องมือ (Toolbar) เปนสวนคําสั่งของเพาวเวอรพอยตที่ใชบอย ๆ โดยแสดงในรูปของรูปภาพ (ไอคอน) แถบสถานะ (Status bar) เปนสวนทีแ่สดงการใชงานขณะนัน้

แถบหัวเร่ือง

แถบเมน ู

แถบเมน ู

พื้นที่ทํางาน

แถบเครื่องมือ

แถบเครื่องมือ

124

คําสั่งของ PowerPoint 2003 มีการเรียกใชคําสั่ง 3 ลักษณะ 1. จากแทบเมนู (Menu bar) คลิกที่ช่ือเมนู

คลิกที่ช่ือคําสั่ง คลิกปุม Alt แลว

กดตัวอักษรทีข่ีดเสนใตช่ือของเมน ู

2. จากเมนูลัด (Shortcut menu)

คลิกขวา กดปุม Shift + F10

เมนูนี้จะเปลี่ยนไปตามสวนที่เราใชงาน 3. จากแทบเครื่องมือ (Toolbar) คลิกจากไอคอนบนแทบเครื่องมือ การยกเลิกคําสั่ง จากเมนู แกไข เลือกคําสั่ง เลิกทํา คลิกที่ไอคอน บนแทบเครื่องมือ

125

ออกจากโปรแกรม PowerPoint 2003 การปดโปรแกรม PowerPoint 2003 มีวิธีการเหมือนกับปดโปรแกรมโดยทัว่ไป ซ่ึงมีขั้นตอน ดังนี ้ 1. เลือก File > Exit 2. โปรแกรมก็จะถูกปด

การสรางงานนําเสนอเบื้องตน การสรางเอกสารนําเสนอ เมื่อเปดโปรแกรม PowerPoint 2003 ขึ้นมาแลว สามารถสรางเอกสารนําเสนอไดทันที่ โดยขั้นตอนตอไปนี ้ 1. คลิก 2. คลิก Slide Layout เพื่อเลือกรูปแบบเคาโครงภาพนิ่ง 3. จะปรากฏรปูแบบเคาโครงภาพนิ่งใหเราเลือกบน Task Pane

1

2

3

126

4. ถาตองการเห็นรูปแบบเคาโครงภาพนิ่งทั้งหมดเราสามารถทําได โดยการคลิกทีแ่ถบชื่อ เร่ืองของ Task Pane จนมีสัญลักษณเปน แลวลากไปตําแหนงที่ตองการบนหนาจอ จากนั้นทําการปรับหนาตางของเมนู Slide Layout (เคาโครงภาพนิ่ง) ใหเห็นทั้งหมด

4

127

5. คลิกเลือกเคาโครงภาพนิง่ที่ตองการ 6. เมื่อเคาโครงภาพนิ่ง ก็จะปรากฏตัวอยางของเคาโครง นั้นขึ้นมาใหด ู

7. เมื่อเลือกเคาโครงภาพนิ่งที่ตองการเรียบรอยแลวใหคลิก เพื่อ ปด Task Pane แลวทํางานตอไป 8. พิมพช่ือหัวเร่ือง ในกลอง Click to add title (คลิกเพื่อเพิ่มชื่อเร่ือง) 9. พิมพรายละเอียดของเนื้อเร่ืองลงในกลอง Click to add text (คลิกเพื่อเพิ่มขอความ) 10. คลิกไอคอนที่จะใชเพิ่มเนื้อหาใน Click to add title ซ่ึงมีใหเลือก ดังนี ้

สําหรับแทรกตาราง สําหรับแทรกแผนภูมิรูปภาพ

สําหรับแทรกรูปภาพจากภาพตัดปะ สําหรับแทรกภาพจากแฟมรูปภาพ สําหรับสรางไดอะแกรม สําหรับแทรกจากไฟลเสียง และวิดีโอ (Media Clip)

5

6 7

8

9

10

128

การเก็บบันทึก (Save) เอกสารนําเสนอ สามารถจัดเกบ็ (Save) เอกสารนําเสนอลงดิสก เพื่อใหสามารถนํากลับมาแกไขตอไดใน คร้ังตอไป ดวยขั้นตอนตอไปนี้ ในครั้งตอ ๆ ไป ถาคุณตองการ Save เอกสารนําเสนอฉบับนี้อีก คุณสามารถคลิกปุม เพียงครั้งเดีย่ว เอกสารก็จะถกู Save ลงเปนชื่อที่ตั้งไวโดยอัตโนมัต ิ

1. คลิกปุม ที่อยูบนแทบเครื่องมือจะไดปรากฏไดอะลอกบอกซของการ Save

2. ตั้งชื่อไฟลเอกสารนําเสนอ แลวกรอกลงในชองชื่อแฟม

3. คลิกปุม Save

129

มุมมองของการนําเสนอ มุมมองปกติประกอบดวย 3 วนิโดวส คือ วนิโดวสเคาราง วนิโดวสภาพนิ่ง และวนิโดวส บันทกึ วินโดวสเหลานี้ ทําใหเราทํางานกับภาพนิง่ทั้งหมดของงานนําเสนอไดในทีเดยีวกัน และยังคงแสดงอยูเมื่อคุณบันทึกงานนําเสนอใหเปนเว็บเพจความแตกตางเพียงประการเดียวก็คือ วนิโดวสเคารางจะแสดงสารบัญ เพื่อวาเราสามารถใชมันเปนตัวนําทางซึ่งมวีิธีการสลับไปยังมุมมองปกติได มุมมองแบบอื่น ๆ จะเปนการแสดงภาพนิ่งทีไ่มมกีารเคลื่อนไหวใด ๆ แตสําหรับมุมมองนาํเสนอภาพนิ่งจะแสดงงานนําเสนอดวยภาพ อยางตอเนื่อง พรอมกับ Transaction และ Effect ตาง ๆ ที่กําหนดไวใชสําหรับดูงานนําเสนอกอนนําเสนอจริง หรือดูเปนตวัอยางขณะทํางาน ซ่ึงเราสามารถสลับไปยังมุมมองนําเสนอภาพนิ่งไดดังนี้ 1. คลิกเมนู View 2. คลิกเลือก Slide Show 3. จะปรากฏหนาจองานนําเสนอ

วิธีที่รวดเรว็ในการกําหนดมุมมองนําเสนอภาพนิ่ง (Slide Show View) บนงานนําเสนอ คือ คลิก ตรงมุมลางซายมือของ PowerPoint กดปุม Function Key F5 บนคียบอรด หรือคลิกเมนู Slide Show (นําเสนอภาพนิ่ง) View Show (ชมการนําเสนอ)

1

2

130

การนําเสนอผลงานโครงการดวยการจัดทําปายนิทรรศการ เมื่อทําโครงงานเสร็จแลว ตองเตรียมเสนอผลงานและจดัแสดงผลงาน ซ่ึงอาจทําไดในรูปแบบตาง ๆ โดยการเสนอผลงานและการจัดแสดงผลงานโครงงานประเภททดลองควรครอบคลุมประเด็นสําคัญ ตอไปนี ้ 1. ช่ือโครงงาน ช่ือผูทําโครงงาน ช่ือที่ปรึกษา 2. คําอธิบายยอ ๆ ถึงเหตุจูงใจในการทําโครงงานและความสําคัญของโครงงาน 3. วิธีดําเนนิการ โดยเลือกเฉพาะขั้นตอนทีเ่ดนและสําคัญ 4. แสดงผลที่ไดจากการทดลอง หรือตั้งสาธิตการทดลองไว 5. สรุปผลการศึกษาทดลองและชี้ประเด็นของขอมูลเดน ๆ หรือขอสังเกตที่สําคัญที่ไดจากการทําโครงงานนั้น ในการจดันิทรรสการแสดงโครงงาน ควรไดคํานึงถึงสิ่งตาง ๆ ตอไปนี้ 1. ความปลอดภัยของการจัดแสดง 2. ความเหมาะสมกับเนื้อที่ทีจ่ัดแสดง 3. คําอธิบายที่เขียนแสดงควรเนนเฉพาะประเด็นสําคัญและสิ่งที่นาสนใจเทานั้นโดยใชขอความกะทดัรัด ชัดเจนและเขาใจงาย 4. ดึงดูดความสนใจของผูชม โดยใชรูปแบบการแสดงที่นาสนใจ ใชสีสดใสเนนจดุสําคัญหรือใชวัสดุตาง ๆ ประเภทในการจัดแสดง 5. ใชตารางและรูปภาพประกอบ โดยจดัวางอยางเหมาะสม 6. ส่ิงที่แสดงทุกอยางตองถูกตอง ทั้งการอธิบายหลักการและขอความหรือคําที่เขียน 7. ในกรณีที่ส่ิงประดิษฐ ส่ิงนั้นควรอยูในสภาพพรอมจะแสดงการทํางานไดอยางสมบูรณ การทําแผงสาํหรับแสดงโครงงาน ในการจดัแสงผลงานโครงงานประเภททดลอง ตามปกติทั่วไปจะใชแผงแสดงผลงานที่มีขนาดดังนี ้ 60 ซ.ม. 60 ซ.ม. 60 ซ.ม. 60 ซ.ม.

ช่ือเร่ือง ช่ือผูทําโครงงาน

สังกัด ครูที่ปรึกษา

แนวคดิ ที่มา ความสําคัญ สมมติฐาน วัตถุประสงค วัสดุอุปกรณ

วิธีดําเนนิการ ผลการดําเนินการ

สรุป ประโยชน

ขอเสนอแนะ

60 ซ.ม.

131

อุปกรณที่จําเปนในการทําแผงโครงงาน 1. ไมอัดหรือกลองกระดาษ 2. มีดคัตเตอร 3. กรรไกร 4. กาว 5. กระดาษสีตาง ๆ 6. ไมบรรทัด 7. ปากกาเคมหีรือสีเมจิก การอธิบายหรอืรายงานปากเปลา 1. ตองทําความเขาใจกับเรื่องที่จะอธิบายเปนอยางด ี 2. คํานึงถึงความเหมาะสมของภาษา ควรใหชัดเจนและเขาใจงาย 3. รายงานตรงไปตรงมาไมออมคอม 4. พยายามเลี่ยงการอานรายงาน แตอาจจดหัวขอสําคัญ ๆ ไวเพื่อชวยในการรายงานเปนไปตามขั้นตอน 5. อยาทองจํารายงาน เพราะทําใหดไูมเปนธรรมชาติ 6. ขณะที่รายงาน ควรมองตรงไปยังผูฟง 7. เตรียมตัวตอบคําถามที่เกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ 8. ตอบคําถามอยางตรงไปตรงมา ไมจําเปนตองกลาวถึงสิ่งที่ไมไดถาม 9. หากติดขดัในการอธิบาย ควรยอมรับโดยดีอยากลบเกลื่อนหรือหาทางเลี่ยงเปนอยางอื่น 10. ควรรายงานใหเสร็จภายในเวลาที่กําหนด 11. ควรใชส่ือประเภทโสตทศันูปกรณ ประกอบการรายงานดวย เชน สไลด แผนโปรงใส เปนตน ขอควรพิจารณาและคํานึงถึงประเด็นตาง ๆ ที่กลาวมาในการแสดงผลงานนั้นจะคลายคลึงกันในการแสดงผลงานทุกประเภท แตอาจแตกตางกันในรายละเอยีดปลีกยอยเพียงเล็กนอย ส่ิงสําคัญก็คือพยายามใหการแสดงผลงานนั้นดึงดูความสนใจของผูชมมีความชัดเจนเขาใจงาย และมีความถูกตองในเนื้อหา

132

แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงคระหวางการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 เร่ือง การฝกกิจกรรมการเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................











133


วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ง 33101 (โครงงานเกษตร) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 เร่ือง การฝกกิจกรรมการเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน

ช่ือ.........................................................สกุล............................................................กลุม.....................









134

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง การเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน

รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใดควรคาํนึงถึงในการจัดแสดงผลงานโครงการ ก. ความเหมาะสมของเนือ้หาที่จัดแสดง ข. คําอธิบายเนนความสําคัญชัดเจนและถูกตอง ค. เนนเนื้อหาที่ศึกษาคนควาและความสนใจ ง. ดึงดูดความสนใจ 2. ขอใดเปนการนําเสนอผลงานของโครงงานไดดีที่สุด ก. แผนพบัและผลงาน ข. รายงานปากเปลา ค. อธิบายจากแผงแสดงผลงาน ง. การนําเสนอดวย Powerpoint 3. การจัดทํารายงานโครงงานเพื่ออะไร ก. เพื่อหาตลาดขายชิ้นงานที่สําเร็จ ข. เพื่อประชาสัมพันธ ค. เพื่อเผยแพรผลงาน ง. เพื่อสรุปผลการศึกษา 4. การระบุวาโครงงานนั้นมุงที่จะใหเกดิผลอยางไร แกใคร ควรระบุไวในขัน้ตอนใด ก. ผลที่คาดวาจะไดรับ ข. จุดประสงคของโครงงาน ค. ความสําคัญของโครงงาน ง. การติดตามและประเมินผล 5. ถาไมมีการเขียนประเมินผลและรายงานผลเมื่อส้ินสุดโครงงานจะเกิดผลเสียอยางไร ก. งานไมบรรลุวัตถุประสงค ข. ไมทราบขอมูลทั้งหมดของการทํางาน ค. ไมทราบวาคุมทุนกับการลงทุนหรือไม ง. ไมอาจตดัสินใจไดวาจะดําเนินงานตอหรือยุติโครงการ

135

6. ขอใดที่ไมตองคํานึงถึงในการจัดแสดงผลงาน ก. ความเหมาะสมของเนือ้หาที่จัดแสดง ข. อุปกรณตองทันสมัยและราคาแพง ค. ความปลอดภัยการแสดง ง. คําอธิบายที่แสดง 7. การอธิบายหรือรายงานปากเปลาสิ่งที่คํานึงถึงมากที่สุดคือ ก. จะตองทองจํากอนรายงาน ข. เตรียมคําถามเกี่ยวกับเรือ่งที่รายงาน ค. จะตองทาํความเขาใจกบัเรื่องที่จะอธบิายเปนอยางดี ง. หาตัวชวยหากตอบคําถามไมได 8. ในการนําเสนอดวย PowerPoint ขอใดเปนสัญลักษณของการแทรกเสียง ก. ข. ค. ง. 9. ในการนําเสนอดวยแผงแสดงโครงงานแตละชองควรมีความหางกีเ่ซนติเมตรจึงจะเหมาะสม ก. 30 เซนติเมตร ข. 40 เซนติเมตร ค. 50 เซนติเมตร ง. 60 เซนติเมตร 10. Slide Show หมายถึงขอใด ก. ชมการนําเสนอ ข. นําเสนอภาพนิ่ง ค. เปลี่ยนแปลงภาพนิ่ง ง. มุมมองภาพนิ่ง

136


เร่ือง การเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน


อ




ขอ 4 ข ขอ 9 ง



137


เร่ือง การเขียนรายงานและการนําเสนอโครงงาน รายวิชา การงานอาชีพพื้นฐาน รหัสวิชา ง 33101 ชวงชั้นท่ี 3 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 …………………………………………...………………………………………………………… คําชี้แจง ใหผูเรียนเลือกคําตอบขอที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใดเปนการนําเสนอผลงานของโครงงานไดดีที่สุด ก. แผนพบัและผลงาน ข. รายงานปากเปลา ค. อธิบายจากแผงแสดงผลงาน ง. การนําเสนอดวย Powerpoint 2. ขอใดควรคาํนึงถึงในการจัดแสดงผลงานโครงการ ก. ความเหมาะสมของเนือ้หาที่จัดแสดง ข. คําอธิบายเนนความสําคัญชัดเจนและถูกตอง ค. เนนเนื้อหาที่ศึกษาคนควาและความสนใจ ง. ดึงดูดความสนใจ 3. ถาไมมีการเขียนประเมินผลและรายงานผลเมื่อส้ินสุดโครงงานจะเกิดผลเสียอยางไร ก. งานไมบรรลุวัตถุประสงค ข. ไมทราบขอมูลทั้งหมดของการทํางาน ค. ไมทราบวาคุมทุนกับการลงทุนหรือไม ง. ไมอาจตดัสินใจไดวาจะดําเนินงานตอหรือยุติโครงการ 4. การจัดทํารายงานโครงงานเพื่ออะไร ก. เพื่อหาตลาดขายชิ้นงานที่สําเร็จ ข. เพื่อประชาสัมพันธ ค. เพื่อเผยแพรผลงาน ง. เพื่อสรุปผลการศึกษา 5. การระบุวาโครงงานนั้นมุงที่จะใหเกดิผลอยางไร แกใคร ควรระบุไวในขัน้ตอนใด ก. ผลที่คาดวาจะไดรับ ข. จุดประสงคของโครงงาน ค. ความสําคัญของโครงงาน ง. การติดตามและประเมินผล

138

6. Slide Show หมายถึงขอใด ก. ชมการนําเสนอ ข. นําเสนอภาพนิ่ง ค. เปลี่ยนแปลงภาพนิ่ง ง. มุมมองภาพนิ่ง 7. ขอใดที่ไมตองคํานึงถึงในการจัดแสดงผลงาน ก. ความเหมาะสมของเนือ้หาที่จัดแสดง ข. อุปกรณตองทันสมัยและราคาแพง ค. ความปลอดภัยการแสดง ง. คําอธิบายที่แสดง 8. ในการนําเสนอดวยแผงแสดงโครงงานแตละชองควรมีความหางกีเ่ซนติเมตรจึงจะเหมาะสม ก. 30 เซนติเมตร ข. 40 เซนติเมตร ค. 50 เซนติเมตร ง. 60 เซนติเมตร 9. ในการนําเสนอดวย PowerPoint ขอใดเปนสัญลักษณของการแทรกเสียง ก. ข. ค. ง. 10. การอธิบายหรือรายงานปากเปลาสิ่งที่คํานึงถึงมากที่สุดคือ ก. จะตองทองจํากอนรายงาน ข. เตรียมคําถามเกี่ยวกับเรือ่งที่รายงาน ค. จะตองทาํความเขาใจกบัเรื่องที่จะอธบิายเปนอยางดี ง. หาตัวชวยหากตอบคําถามไมได

139

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง การเขียนเคาโครงงานการปลูกพืชผกัสวนครัว


อ







140

บรรณานุกรม กรมสงเสริมการเกษตร. การปลูกผักปลอดภัยจากสารพษิ. กองสงเสริมพืชสวน, 2543. กรมสงเสริมการเกษตร. การผลิตผักปลอดภัยจากสารพษิ. กองสงเสริมพืชสวน, 2545. กรมสงเสริมการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ. เศรษฐกิจพอเพียงภาคการเกษตร. กรุงเทพมหานคร : กรมสงเสริมการเกษตร, 2550. กองบรรณาธิการนิตยสารฐานเกษตร. รวมเร่ืองผัก. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพมิตรสยาม, 2534. สมภาพ ทองจันทร. ผักพืน้บานปลอดสารพิษ. สํานักงานเกษตรจังหวัดสุราษฎรธานี, 2539 สถาบันการแพทยไทย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสุข. ผักพืน้บาน. โรงพมิพ องคการสงเคราะหทหารผานศึก, 2541. บุญนาค ฮวบสวรรค. การพัฒนากิจกรรมการเรียนรูแบบโครงงาน กลุมการงานและพื้นฐาน อาชีพ เร่ืองการถนอมอาหาร. รายงานการศึกษาคนควาอสิระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 2544. ไพฑูรย แสงสีดา. แนวคดิเศรษฐกิจพอเพียง. บทความบนเว็บไซต, 2549 http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/sakaew/phaithoon_s/poopeag/sec01p02.html วิมลศรี สุวรรณรัตน, มาฆะ ทิพยคีรี. คูมือการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยการทํา โครงงาน. กรุงเทพฯ : บริษัทเดอะมาสเตอรกรุป แมเนจเมนท จํากัด, 2543. ศูนยพัฒนาหนังสือ กรมวชิาการ กระทรวงศึกษาธิการ. คูมือพัฒนาสื่อการเรียน. กรุงเทพฯ

: โรงพิมพองคการรับสงสินคาและพัสดภุัณฑ, 2545. สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม. คูมือครูการบูรณาการการมาตรฐานสูการดํารงชีวิต อาชีพและเทคโนโลยี. กรุงเทพฯ : กองสงเสริมและพัฒนาดานการมาตรฐาน สมอ., 2545. สํานักงานสามญัศึกษาจังหวดักาฬสินธุ. เอกสารประกอบการอบรมคอมพิวเตอรเบื้องตน อินเทอรเน็ตเบื้องตน. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.; ม.ป.ป.]

Documents

1. 2. 3.nfile.snru.ac.th/download.aspx?NFILE=TEACHER_290_17092015085… · 3 7. สื่อ / อุปกรณ 7.1 เอกสารเสริมความร ู ที่