၂

ဥေရာပဘဏသတငးအခကအလကဌာန၊ ႏငငတကာစးပြားေရးလပငနးမားဆငရာ သေတသနဌာန (SOMO) ႏင အျပညျပညဆငရာ အားလး ပါ၀ငဖြ႕ျဖးတးတကေရးအဖြ႕ (IDI) တ႔မ ၂၀၁၈ ခႏစ ႏ၀ငဘာလတြင ပႏပထတေ၀သည။

မကႏာဖးဓာတပ - ေရႊေတာငဘလပေျမစကရ၊ မႏေလးတငးေဒသၾကး၊ ျမနမာ

မကႏာဖးဓာတပဆရာ - Petra Kjell

ဤအစရငခစာတြငတငျပထားေသာ အေၾကာငးအရာမားႏင ပတသကျပး သတငးအခကအလကမား ထပမသရလပါက ေအာကပါ လပစာအတငး ဆကသြယပါ။

ဥေရာပဘဏသတငးအခကအလကဌာနSarphatistraat 301018 GL အမစတာဒမျမ႕ နယသာလနႏငငအးေမးလလပစာ - info@bic-europe.org

ဥေရာပဘဏသတငးအခကအလကဌာနဥေရာပဘဏသတငးအခကအလကဌာနအေနျဖင ဘ႑ာေရးဖြ႕ျဖးတးတကမႈသည လသားမားႏင ၎တ႔အသကေမြး၀မးေၾကာငး အတြက မခေနရေသာ သဘာ၀အရငးအျမစမားက အႏရာယမျဖစေအာင ကာကြယေပးေစျခငးျဖင ဇ၀ေဗဒႏင လမႈေရးဆငရာ တရားမတမႈတ႔က ျမႇငတငေပးျခငးျဖစသည။ သတငးအခကအလကမား ထပမသရလပါက www.bic-europe.org သ႔ ၀ငေရာက ေလလာႏငပါသည။

ဤထတေ၀ခကအား အသေပးေဆြးေႏြးတငျပျခငး၊ စညးရးလ႕ေဆာျခငး၊ ပညာေပးျခငးႏင သေတသနလပငနးမားတြင သတငး အရငးအျမစက အျပညအ၀အသအမတျပျပး အခမအသးျပရနျဖစသည။ သကေရာကမႈဆနးစစျခငးလပငနးမားအတြက ထကသ႔ အသးျပျခငးအားလးအား ကၽြႏပတ႔ထတြင စာရငးေပးသြငးရန ေမတာရပခအပပါသည။

နဒါနးေရႊေတာငအပစ (STG)၏ လကေအာကချဖစေသာ Apahe အမတတဆပ အမညခ ေရႊေတာငဘလပေျမကမၸဏ (STC) သည ဘလပေျမစကရတစခႏင ဆကစပေကာကမးေသြး သတတြငးတစခက တးခ႕ အေကာငအထညေဖာလက ရသည။ ၎တးခ႕မႈအတြက အဓကရနပေငြပပးမႈက ဘကေပါငးစ ဖြ႕ျဖးေရးဘဏ (MDB) ႏစခမ ရရသည။ တကရကရနပေငြပပးမႈမာ ကမၻာဘဏ၏ ပဂၢလကက႑ေခးေငြရးခြျဖစေသာ အျပညျပည ဆငရာ ဘ႑ာေရးအဖြ႕ (IFC) မ ျဖစျပး တစဆငခရနပေငြပပးမႈမာ IFC ႏင IFC အာရထြကေပၚရနပေငြမ တစဆင ပပးေသာ အသစ ဖြ႕စညးထားသည အာရေဒသတြငးအေျခခအေဆာကအအရငးႏး ျမပႏမႈဘဏ (AIIB) မ ျဖစသည။

မႏေလးတငးေဒသၾကးတြင အေျခတညေသာ ဤဘလပေျမ စကရတးခ႕ အေကာငအထညေဖာျခငး လပငနး၏ အဓက အဂၤါရပတစခမာ ဖအသစတြင ရငးႏးျမပႏျခငးျဖင တစေန႔လင ဘလပေျမတန ၁၅၀၀ မ တန ၄၀၀၀ အထ အထြကႏႈနးတးႏင ျခငးပငျဖစသည။ ထသ႔ဆလင ဖအတြငး ေလာငျမကသည ေကာက မးေသြးတနခနျမငတကလာျပး IFC ၏ ခန႔မနးခကမားအရ ေလထတြငးသ႔ ဖနလအမဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈသည ေလးဆ ျဖစလာမညျဖစသည။ ဤဘလပေျမစကရ တးခ႕အေကာငအထည ေဖာျခငးျဖင စမခကက အထးသးသန႔ေထာကပရန စစကငးတငး ေဒသၾကးအတြငးရ ထးေကာကႏင ရႊ႕ေကာက ထတယျခငးမား မားျပားလာမညအျပင ေကာကမးေသြး တြငးမားမလညး သတ ထတယမႈမားျပားလာမညျဖစသည။ STG လကခြ ကမၸဏ တစချဖစသည ေရႊေတာငသတတြငးလပငနး(STM) အေနျဖငလညး တစႏစလင တနေပါငး ၆၀၀၀၀ မ တန ေပါငး ၁၅၀၀၀၀အထ သတထတလပမႈတြင ႏစဆ မက ျမငတကလာမညဟ ခန႔မနးထားသည။ ထ႔အျပင စကရ လညပတရန ေလာငစာအျဖစ အျခားကမၸဏမားမ ေကာကမးေသြး

မားကလညး ၀ယယရန အလားအလာရေပသည။ ယေန႔အထ ဆကစပေကာကမးေသြးတြငးမ ဖနလအမ ဓာတေငြ႕ ထတလႊတမႈ ျမငတကလာမႈအေပၚ သေတသန ျပလပမႈအား အတအလငးေၾကျငာျခငးမရေသးေပ။

၂၀၁၇ တြင IFC က စမခကတြင တကရကရငးႏးျမပႏရန စဥးစားသညအခန၌ STC စမခကအေနျဖင အျငငးပြားစရာမား ရငဆငခရသည။ အေမရကနေဒၚလာ သနး၂၀ ေခးေငြႏင အေမရကနေဒၚလာ ၁၅ သနးရယယာပါ၀ငေသာ အဆျပ ရငးႏး ျမပႏမႈ၏ သတငးမားထြကေပၚလာသညအခါ ျမနမာႏငငမ အမားဆးပါ၀ငေသာ အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးေပါငး ၁၇၀ ေကာအေနျဖင ၂၀၁၇ ဇြနလတြင IFC သ႔ ဘတအဖြ႕ေခၚျပး ရနပေငြဖကသမးရန အတဖြငစာတစေစာင ေရးတငခၾက သည။ အမားစစးရမမႈမားထမ တစခမာ စကမႈလပငနးတြင ေကာကမးေသြးသးစြမႈႏင ေကာကမးေသြးတြငး တးခ႕မႈ ျဖစ သည။ ထစာတြင ေကာကမးေသြးတြငးအနးႏင စကရ ၀နးကင ရ ေျမႏငေရညစညမးျခငး၊ သစေတာျပနးတးျခငး၊ ထခက ပကစးလြယေသာ သကရမား ေသေကပကစးျခငးႏင အသက ေမြး၀မးေကာငးဘ၀အေပၚ သကေရာကမႈမား အစရသည အျခားေသာလမႈေရးႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငဆငရာ အပက သေဘာသကေရာကမႈမားစြာက ထညသြငး ေရးသားထားခသည။

IFC ဘတအဖြ႕အေနျဖင စမခကအေပၚတြင မခြ ဆးျဖတေသာအခါ အေမရကနျပညေထာငစက “သဘာ၀ပတ၀နးကငထခကမႈ အတြက ထငသာျမငသာေသာ စးရမစရာမား” ဟ ဆကာ ကန႔ကြကမေပးခသည။ အေၾကာငးျပခကမားတြင ရားပါးျပး မးတနးအႏရာယၾကေတြ႕ေနရေသာ မးစတမားအတြက အခကအလကမားမရျခငးႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငျပသနာမားက ေျဖရငးရန အေျခအေနသးသပမႈႏင အႏရာယေလာပါးေရး အစအစဥမားမလေလာကမႈတ႔ ပါ၀ငသည။ ထ႔အျပင ေကာကမးေသြးတြငးမ ဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈအခကအလက

၃

ႏင ထပေဆာငး ေလထအရညအေသြး အခကအလကမား မရျခငးတ႔ ပါ၀ငျပး ၎အခကအလကမားမရလင စမခက၏ သကေရာကမႈက ဆနးစစ၍ရႏငမညမဟတေသာေၾကာငျဖစသည။ ထကသ႔ စးရမမႈမားရေသာလညး IFC သည ၂၀၁၇ ဇြနလေနာငးပငးတြင STC စမခကသ႔ တကရကရနပေငြခေပး လကသည။

၂၀၁၇ စကတငဘာလတြင AIIB ဘတအဖြ႕မ IFC ၏ ပငဆင မႈစမခန႔ခြေရးကမၸဏက ထညေထာငလညပတေသာ IFC အာရထြကေပၚရနပေငြ(EAF)ဟ ေခၚသည ဘ႑ာေရးၾကားခ အဖြ႔တစခတြင အေမရကနေဒၚလာ သနး၁၅၀ ရငးႏးျမပႏရန ခြငျပလကသည။ ဤရငးႏးျမပႏမႈပစတြင စးပြားေရးဘဏ သ႔မဟတ အေျခခအေဆာကအအဘဏကသ႔ ၾကားခအဖြ႕တစခ တြင ဘဏရငးႏးျမပႏျခငးျဖင စမခကခြတစခႏင လပငနးရင တစဥးထ ျပနလညေငြေခးျခငးမား ပါ၀ငသည။ ဤကသ႔ တကရကမဟတေသာ ေငြေခးျခငးသည အႏရာယၾကးသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ အဆပါအေျခအေနမးတြင လမႈေရး ႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငစႏႈနးမား ေမးမနေပာကကြယကာ ေငြေၾကးေနာကဆး ေရာကရသးစြသည ေနရာမာလညး ပြငလငးျမငသာမႈမရတတေပ။ AIIB က ရငးႏးျမႇပႏမႈက ခြငျပလကေသာအခါ EAF အပငကမၸဏႏစခကလညး STC တြင ရငးႏးျမပႏရန စဥးစားလကရခသည။ ခြငျပခက မတငမတြင အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမား၊ အျပညျပည ဆငရာ အားလးပါ၀ငဖြ႕ျဖးတးတကေရးအဖြ႕ (IDI)၊ ဥေရာပဘဏ သတငးအခကအလကဌာန (BIC) ႏင Urgewald အဖြ႕တ႔သည AIIB ဥကဌ Jinထသ႔ စာေရးကာ စမခကႏငပတသကျပး အေရးၾကးေသာစးရမစရာျပသနာမားႏင ေျဖရငးရနလအပသညအေၾကာငး ေဖာျပခၾကသည။ ၂၀၁၈ ခႏစအေစာပငးတြင EAF က STC တြင ရငးႏးျမပႏမႈက အတညျပခသည။

EAF မတစဆင ရနပေငြေထာကပျခငးႏင IFC မ တကရကရနပေငြေထာကပျခငးသည IFC အေနျဖင ကငတြယေဆာငရြကရနအခနကျပျဖစေၾကာငး အသေပးလကျခငးပငျဖစသည။ IFC အေနျဖင အဆပါရငးႏးျမပႏမႈက “ျပျပငေျပာငးလ၍မရေသာ

သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးဆငရာ သကေရာကမႈမားစြာသသာထငရားစြာရႏငသည” ဟ အဓပၸာယသကေရာကေသာ အပစ (A)အဆငအေနျဖင သတမတသည။ သ႔ေသာလညး ၂၀၁၈ ခႏစ ေအာကတဘာအထစမခကႏငခတဆကလကရေသာ လမႈေရးႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငဆငရာ သသာထငရားသည သကေရာကမႈဆနးစစခကမားက အမားျပညသသေအာင ထတျပနေၾကျငာျခငးမရေသးေပ။ အဆပါျဖစရပျဖစေပၚသည အခနမာ IFC က စမခကက ရငးႏးျမပႏျပး တစႏစေကာအၾကာတြင ျဖစျပး IFC က STC တြင ရငးႏျမပႏမႈက ခြငမျပရေသးမႏင AIIB ဘတအဖြ႕မ EAF တြင ရငးႏးျမပႏမႈက ခြငမျပမအခနကတညးက အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမားႏင အျခားေသာပါ၀ငပတသကသမားအေနျဖင စးရမစရာအေျခအေနမားက တငျပခေသာလညး ဤျဖစရပ ျဖစေပၚချခငးျဖစသည။

ဤေလလာမႈသည ၂၀၁၈ တတယသးလပတတြင ဥေရာပ ဘဏ သတငးအခကအလကဌာန၊ ႏငငတကာစးပြားေရး လပငနးမားဆငရာ သေတသနဌာန (SOMO) ႏင IDI တ႔မ ကယစားလယမား ျပလပထားေသာ သေတသန ႏင တရား၀ငစာရြကစာတမးမားက အေျခခ ေရးသားထားျခငး ျဖစသည။ သေတသနအဖြ႕သည ေဒသခအရပဖကလမႈအဖြ႕ အစညးမားႏင ပးေပါငးျပး STC ဘလပေျမစကရႏင ဆကစပေကာကမးေသြးတြငးတ႔ေၾကာင ထခကနစနာရေသာေဒသချပညသႏင အလပသမား ၃၅ ဥးခန႔ႏင ေတြ႕ဆခသည။

ရာသဥတဆငရာ သကေရာကမႈမားIFC ႏင AIIB တ႔သည ၎တ႔ေၾကာငျဖစေသာ ရာသဥတဆငရာ သကေရာကမႈမားက ေလာခရန အခငအမာကတက၀တျပထားသည။အဖြ႕ႏစခလးအေနျဖင ၂၀၁၅ တြင ေၾကျငာခေသာ ကမၻာလးဆငရာ ပမးမအပခနက စကမႈအၾကအဆငအထက ၂ ဒဂရစငတဂရတေအာကတြင ထနးထားႏငရနႏင ႏငငမားအား ကာဘြနနမလမးေၾကာငး ေပၚေရာကေအာင ကညေပးရန ရညရြယသည ရာသဥတေျပာငးလမႈဆငရာ ပါရသေဘာတညခက

၄

က ေထာကခရန ကတျပထားသည။ သ႔ေသာ လကေတြ႔တြငမ အဆပါရညမနးခကမားက ဖကဆးေနသည အားနညးခက မားစြာရေနျပး တခ႕ေသာအခကမားက ဤေလလာမႈတြင ျမငႏငသည။

ဥပမာအားျဖင ၂၀၁၇ ခႏစ ဇြနလတြင စတငခေသာ AIIB ၏ စြမးအငက႑နညးဗဟာတြင ေကာကမးေသြး လပငနးမားက ရနပေငြေထာကပျခငးအတြက ရငးလငးျပတသားေသာ တားျမစ ထားမႈ ကငးမေနသည။ ဓာတေငြ႕ေလာငစာႏင စြမးအင ထတလပျခငးႏင ကာဘြနေလာသးစနစျဖင ေလာငစာဆ သ႔မဟတ ေကာကမးေသြးသး စြမးအငစကရမားကသ႕ေသာ အခ႕အေျခအေနမား၏ အကးအေျပာငးကာလတြင အဓက အခနးက႑က ပါ၀ငမညအေၾကာငး အေလးေပးေျပာထားျခငး ျဖင ၎ဗဟာအေနျဖင ေလာငစာစမခကမားက ဆကလက ေထာကပမႈေပးရနအတြက တခါးဖြငေပးသကသ႔ ျဖစေန သည။ IFC ပါ၀ငေသာ ကမၻာဘဏအပစက ေရာငတခင အေျခအေနမား၌သာ ေကာကမးေသြးသးစြမးအငထတလပျခငးအတြက ရနပေငြေထာကပရနခြငျပထားေသာလညး စကမႈလပငနးမားအတြက ေကာကမးေသြးက ခြငျပထားဆျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင IFC အၾကးအကမားက STC ကစၥတြင ေကာကမးေသြးက စြမးအင ထတလပရန သးစြျခငးမဟတဘ စကမႈလပငနးအတြကသာ အသးျပျခငးျဖစေသာေၾကာင မ၀ါဒမားက ခးေဖာကျခငး မရေၾကာငး ျငငးဆၾကဆျဖစသည။ ဤအေျခအေနတြင လစလရႈထားသညအခကမာ ေကာကမးေသြးက မညသည ကစၥအတြကသးသညျဖစေစ စမခကမ ဖနလအမဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈျမငတကလာျခငးေၾကာင ရာသဥတဆငရာသကေရာကမႈမားျဖစေပၚလာႏငသညအခကျဖစသည။ ေလလာမႈမားတြင ဘလပေျမထတလပျခငးကသ႕ေသာ စကမႈလပငနးမားသည ကမၻာတစ၀နးလးတြင ဖနလအမဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈ၏ ငါးပ တစပေကာခန႔ထရေစေသာ ပငမအရငးအျမစျဖစေၾကာငး ေဖာျပ ထားသည။

IFC အေနျဖင ၎၏ မတဖကကမၸဏမားအား တစႏစလင ကာဘြနဒငေအာကဆဒဓာတေငြ႕တနေပါငး ၂၅၀၀၀ သ႔ခန႔မနးေရာကရလာမညအခနတြင ကမၸဏမား၏ ဖနလအမဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈအေပၚ ဆနးစစခငးရန လအပသည။ STC ဘလပေျမစကရက ထတလႊတသညမာ အဆပါခန႔မနးပမာဏထကအဆမတနမား ျပားသည။ ရျပးစကရမ ထတလႊတသညမာ တစႏစလင ကာဘြနဒငေအာကဆဒဓာတေငြ႕တနေပါငး ၅၅၀၀၀၀ ႏင ညမသည။ သ႔ေသာ စကရအသစစတငလညပတသညႏင တျပငနက တနေပါငး၂ သနးအထ ဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈျမငတကလာမညဟ IFC က ဆသည။ သေတသနအၾကမးဖဥးေတြ႕ရခကမားက တ႕ျပနေသာအေနျဖငစကရအသစသာ လညပတပါက တစႏစလင ဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈခန႔မနးေျခမာ တန ၁.၃၅ သနးခန႔ရမညဟ STC က ေျပာၾကားခသည။ ထကသ႔ ဖနလအမဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈျမငတကလာမႈက ၾကညျခငးျဖင ေကာကမးေသြးေလာငစာသးစြမႈျမငတကလာေၾကာငး တစစတတစပငး လစဟျပေနသညက ေတြ႕ရသည။

၂၀၁၇ ခႏစ ဇြနလတြင အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမားမ ေပးပ႔ခေသာစာက တ႕ျပနသညအေနျဖင IFC က ဤစမခကသည ေကာကမးေသြးတးေဖာသးစြျခငးက တးခ႕ရာတြငပါ၀ငေၾကာငး မျငငးဆႏငခေသာလညး စကရအသစႏင စြန႔ပစပစၥညးအပခန ျပနလညထေထာငေရးဌာနစတသည လကရစကရထက ပမျပး ကာဘြနသးစြမႈေလာခႏငမညျဖစျပး အစားထးေလာငစာမားက သးစြႏငမညျဖစေၾကာငး ေခပေျပာဆခသည။ သ႕ေသာ စကရတြင

အစားထးေလာငစာမားသးစြရန စစဥထားေၾကာငး၊ အေကာငအထညေဖာေနေၾကာငးေဖာျပထားသည စာရြကစာတမးမားအား အမားျပညသသရေအာင ေဖာျပထားျခငးမရသကသ႔ စြန႔ပစပစၥညးအပခနျပနလညထေထာငေရးဌာနစတကလညး မရငးပစတြင တပဆငထားျခငးမရေပ။ စြန႔ပစပစၥညးအပခန ျပနလညထ ေထာငေရးဌာနစတ တညေထာငရန ေရမားစြာအသးျပရန လအပျပး STC အေနျဖင စကရရ ေရသေလာငကနမားတြင လေလာကေသာေရပမာဏမရႏငေပ။ STC အေနျဖငလညး ေရရႏငမႈႏင ပတသကျပး ျပလပထားေသာ ေလလာမႈက ထတျပနေၾကျငာျခငးမရေသးေပ။

ထ႔အျပင ႏစစဥဖနလအမ ဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈမားက စစေပါငးတြကခကမႈတြင ေလာငစာဖအပြငမ ေျမေအာကမငးသ႕ ေျပာငးလျခငးျဖင မသနးဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈျမငတကလာႏငသည အေျခအေနအပါအ၀င ဆကစပေကာကမးေသြးတြငးမ ထြကမည ထပတးဓာတေငြ႕ပမာဏက ထညသြငးထားျခငးမရေပ။ IFC အေနျဖင “ သတတြငးမ ဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈပမာဏက မေျပာႏငေသးေသာလညး ဘလပေျမစကရႏင ယဥလငထတလႊတမႈနညးႏငမည” ဟ အခငအမာေျပာသည။ ယေန႕အထ ဘလပေျမစကရႏင ေကာကမးေသြးသတတြငးမ ဖနလအမ ဓာတေငြ႕ထတလႊတမႈ စစေပါငးအခကအလကမားက မရရႏင ေသးေပ။

ေဒသချပညသလထအေပၚ သကေရာကမႈမား ဘလပေျမစကရႏင ေကာကမးေသြးသတတြငး၀နးကငေန ျပညသလထမာ လကရအေကာငအထညေဖာေသာလပငနးမားမ တကရကသကေရာကမႈမား ခစားရဆျဖစျပး စမခကတးခ႕ျခငး၏ ေနာကဆကတြဆးကးမားအတြက စးရမပပနေနၾကရသည။ ဥပမာအေနျဖင အေကာငအထညေဖာရန စစဥထားသည လပငနးမားႏငပတသကျပး သတငးအခကအလကမားရငးလငးစြာမသရျခငးႏင ၎တ႕၏နစနာမႈမားက မညကသ႔တငျပရမညက မသျခငးတ႔အေပၚ စးရမပပနခၾကရသည။ ၃၅၀ ကလမတာေကာ ေ၀းေသာေနရာနစခလးမ ရြာသရြာသားမားတြင သန႔ရငးေသာေသာကသးေရရရမႈႏင ပတသကျပး စးရမပပနမႈမား၊ ဘလပေျမစကရႏင ေကာကမးေသြးသတတြငးတးခ႕ျခငးသည ၎တ႕လကရခစားေနရေသာ သဘာ၀ပတ၀နးကငဆငရာေဘးဒကၡမားက ပဆးေစသည ဟေသာ ေၾကာငၾကမႈမား ရၾကသည။

ေဆြးေႏြးျခငးႏင သတငးအခကအလကမေ၀ျခငး

ကမၸဏအေနျဖင ၂၀၁၇ ခႏစ ဇနန၀ါရလ၌တငးေဒသၾကး ႏစခလးတြင ျပညသလထအတြငး သတငးရငးလငးပြမား၊ အပစဖြ႕ ေဆြးေႏြးျခငးမားႏင အမေထာငစစစတမးမားျပလပခေၾကာငး အစအရငခထားသည။ IFC က စမခကအေၾကာငး သတငးအခကအလကမားက မထတေဖာေသးမ အခနႏင အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညး ၁၇၀ ေကာတ႔ ရနပေငြေထာကပမႈ အဆျပခကအေပၚ ေတြ႕ၾကလာႏငမည ျပသနာမားက တငျပထားသည စာတစေစာငမပ႕မအခနအထ ေနာကထပ ေတြ႕ ဆေဆြးေႏြးပြမားျပလပျခငးမရခေပ။ IFC ဘတအဖြ႕မ ခြငျပခကမေပးမ ႏစပတအလ ၂၀၁၇ ခႏစ ဇလငလတြင ပတသကဆကႏြယအဖြ႔ေပါငးစေတြ႕ဆပြက ကငးပခသည။ ထ႔ေနာက ၂၀၁၇ ခႏစ ဇလငလတြင ဘလပေျမစကရအနး ျပညသလထႏင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြမား ႏစၾကမျပလပခသည။ IFC ဘတအဖြ႕မ ခြငျပအျပး ၂၀၁၇ ခႏစ စကတငဘာတြင ေကာကမးေသြးတြငးေဒသတြင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြမား ႏစၾကမ

၅

ျပလပခသည။ STC က ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြမတတမးမားက အြနလငးစနစျဖင ထတျပနခသည။

သေတသနအဖြ႕ႏင ေတြ႕ဆခေသာ ေဒသချပညသမားအေနျဖင အခ႕ေသာ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြမားျပလပခေၾကာငး သတျပ မၾကသည။ သ႔ေသာလညး ဘလပေျမစကရအနးရ ရြာႏစရြာ မ ေဒသချပညသမားကဆသညမာ ၂၀၁၇ ခႏစတြင ျပလပခေသာ ပတ၀နးကငအရငးအျမစစမခန႔ခြမႈ (ERM) ႏင ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးဆငရာသကေရာကမႈမားေလလာဆနးစစေသာ အၾကေပးပဂၢလႏင ေတြ႕ဆပြသ႔တကေရာကရန ေကးရြာအပခပေရးမးက လတငးက မဖတခေၾကာငးျဖစသည။ ထ႔အျပင အေမးျမနးချပညသမား ေျပာၾကားခကအရ ေနာကပငး အစညးအေ၀းမားမာ ေဆြးေႏြးျခငးထက စမခက၏ အကး ေကးဇးမားအေၾကာငး သတငးအခကအလကေပးျခငးသာ ျဖစသညဟ သရသည။ ထ႔ေၾကာင အစညးအေ၀းမား ျပလပခေသာလညး ထခကခစားရေသာ ေကးရြာမားႏင သေတသနအဖြ႕တ႔ေတြ႕ဆေသာအခါ ေဒသချပညသ လထ မားစြာသည စမခက၏ အေရးၾကးေသာ အစတအပငးမားက မသၾကေပ။ အထးသျဖင ေကာကမးေသြးတြငး၀နးကင ေဒသရ ရြာသားမားသည တးေဖာေသာေကာကမးေသြးက မညသညေနရာတြင အသးျပသညဆသညအေၾကာငး မသရ သာမက ေကာကမးေသြးတြငးႏင ေကာကမးေသြးအဆင သတမတေနရာအသစသ႔ လမးအသစေဖာကမည အစအစဥႏင နးကပမႈေၾကာင ရြာအေပၚ သသာထငရားေသာ သကေရာကမႈမား ရႏငသညတ႔ႏင ပတသကျပး သတငးအခကအလကမား ရငးလငးတကစြာ မရရၾကေပ။

စမခက၏ သကေရာကမႈမားႏင ပတသကျပး မးရာသအတြငး ဇ၀ကြျပားမႈစစတမး၊ ေဒသချပညသမားဆနးစစမႈ၊ ေျမယာ ရယမႈအေပၚ လပေဆာငမႈစခန အမတ(၅) အသးျပျခငး ရမရ ႏင အတငးအၾကပေနရာခထားျခငး ရမရ ဆနးစစျခငး ႏင အေရးအၾကးဆးအေနျဖင စစေပါငးသကေရာကမႈ ဆနးစစျခငးအပါအ၀င သတငးအခကအလကမားက အမား ျပညသသရေအာင ျဖန႔ေ၀ရာတြငလညး လအပခကမား

ရေနျခငးပငျဖစသည။ STC က အၾကမးဖဥးသေတသနေတြ႕ ရခကမားက တ႔ျပနေသာအားျဖင ဇ၀မးျပားမႈလပေဆာငမႈအစအစဥအား အစးရက သေဘာတညသညႏငတစျပငနက ထတျပနရမညျဖစေၾကာငး သတျပခၾကသည။

ပမအားေကာငးေသာ ေဆြးေႏြးမႈျဖစစဥမရပ ေပၚေန ျခငးသည ရငးႏးျမပႏမႈခြငျပျပး ၇ ခအၾကာ ၂၀၁၈ ခႏစ ေဖေဖာ၀ါရလအထ IFC က STC အား ပါ၀ငပတသက သမားႏင ေစစပညႏႈငးေရးအစအစဥက ေရးဆြေစချခငး မရေသာ ေၾကာင တစစတတစပငးျဖစႏငမညဟ ယဆရ သည။ ဤကသ႔ ေနာငေႏးမႈမားရေသာလညး သေတသန အဖြ႕သည စမခကအေကာငအထညေဖာျပး ၆ လအၾကာတြင အမားျပညသသရေအာင ထတျပနေၾကျငာထားျခငးမရသည ပါ၀ငပတသကသမားႏင ေစစပညႏႈငးေရးအစအစဥမာ စမခက အဆငတြင သသာထငရားေသာ အားနညးခကမားရေနသညက ေတြ႕ရသည။ ေဒသချပညသမားကလညး ကမၸဏႏင ေစစပ ညႏႈငးရန အခြငအေရးနညးပါးေနေၾကာငး တငျပထားခသည။ (နစနာမႈယႏရားက ေအာကတြငၾကညပါ။)

ကယျပန႔ေသာလထကညေစာငေရာကမႈ ဆးျဖတခက

ပမနသတငးအခကအလကျဖန႕ေ၀ျခငးႏင ေဆြးေႏြးျခငးတ႔အျပင STC ကသ႔ေသာ အပစ (A) အဆင၀ငစမခကမးအတြက IFC ၏ မတဖကကမၸဏတစခအေနျဖင အသေပးေဆြးေႏြးျခငးႏင ပါ၀ငျခငး (ICP) ျဖစစဥက လပေဆာငရမညျဖစသည။ ၎ျဖစစဥမာ အျမငမား၊ သတငးအခကအလကမားက အတြငးကက အေသးစတဖလယျခငးျဖစျပး စနစတကစစညးစစဥထားေသာ ေဆြးေႏြးမႈျဖစကာ ထခကခ ေဒသချပညသမား၏ ၎တ႔က တကရကသကေရာကႏငသည ကစၥရပမားအေပၚအျမငမား ဥပမာ အႏရာယေလာပါးေရးလပေဆာငမႈမား၊ ဖြ႕ျဖးတးတကမႈ အကးခစားခြငမားႏင အခြငအလမးမားမေ၀ျခငး၊ အေကာင အထညေဖာ ေဆာငရြကရာတြင ေတြ႕ၾကရမည ျပသနာ မားက မေ၀ျခငးတ႔က ဆးျဖတခကချခငးျဖစစဥတြင

၆

ထညသြငးစဥးစားျခငးျဖစသာည။ IFC အေနျဖင အပစအဆင (A) ကမၸဏမားတြင ရငးႏးျမပႏမႈမျပခင ICP အေနျဖင စမခကအတြက ကယျပန႔ေသာ လထကညေစာငေရာကမႈ ျပလပေၾကာငး ေသခာေအာင ေလလာဆနးစစရန လအပသည။ IFC ၏ အဓပၸာယဖြငဆခကအရ ကယျပန႔ေသာ လထ ကညေစာငေရာကမႈ (BCS) ဆသညမာ အဆတငသြငးေသာ စးပြားေရးလပငနး၏ ပပးမႈျဖင ထခကချပညသတစဥးခငးစက ျဖစေစ၊ ကယစားလယမားကျဖစေစ ေဖာျပလာေသာ ၎တ႔၏ တငျပခကမားစစညးမႈျဖစသည။ စမခကသကတမးတစေလာကလးတြင BCS က ထနးသမးလပေဆာငသြားသငသည။

ရငးႏးျမပႏမႈမတငမ BCS ရရနလအပသညဟ IFC က ဆထားေသာလညး IFC က STC တြင ရငးႏးျမပႏရန ခြငျပခကချပး တစႏစေကာအထ BCS ဆးျဖတခကက ဆငးငထားဆျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင IFC ၏ သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးဆငရာျပနလညသးသပမႈတြင ESIA ႏင IFC ၏ ကြငးဆငးေလလာမႈကာလအတြငး ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခေသာ ေဒသချပညသမားက စမခကအေပၚ အျပသေဘာေဆာငေသာ သေဘာထားအျမငမားေဖာျပ ၾကျပး စမခကမာ ေဒသဖြ႕ျဖးေရးအတြက အေရးပါသညဟ ေျပာၾကေၾကာငး ရညညႊနးထားသညအခကမအပ IFC က စမခကတြင BCS ပါ၀ငသညဟ အခငအမာေျပာရန သတငးအခကအလကမားအကန႔အသတရေနသည။ သေတသနအဖြ႕ႏင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခေသာ ေဒသချပညသမားသည IFC ၏ စမခကမားတြင BCS ပါ၀ငရမညဟေသာ လအပခကက ေကာငးစြာမသၾကေပ။ ၎တ႔အေနျဖင ၎တ႔အား စမခကက ပပးကညေစသညဟ ခစားရျခငးမရပါ။ ထ႔ေၾကာင IFC က အဆပါဆးျဖတခကက ခမတထားသညဟ သေတသနအဖြ႔ထမ သရေသာအခါ အၾသတၾကးျဖစၾကသည။ ေဆြးေႏြးမႈတြင ပါ၀ငခေသာ ေဒသချပညသအေရအတြကမာ နညးလငကစား ရြာသားမားအား စမခက၏ သကေရာကမႈမား အေၾကာငး သတငးအခကအလကေပးရာတြင အကန႔အသတရျခငးႏင ထခကခရြာမားအား အကးခစားခြငအနညးငယသာ ေပးျခငး တ႔က ၾကညျခငးျဖင IFC ၏ BCS ဆးျဖတခကအေပၚ နားလညရနခကခေပသည။

ျပညသလထအကးခစားခြငမား

ကမၸဏအေနျဖင ေဒသႏစခလးရ ရြာမားက မးစက၊ ေလာငစာ၊ အမသာႏင အေသးစားေရသန႔စက စသျဖင အခ႕ေသာေထာကပမႈမား ေပးချပးျဖစသည။ ျဖစစဥတစခတြင ERM အစညးအေ၀းျပးျပးခငးမာပင ထရပရြာက မးစကတစလး ေပးခသည။ အစညးအေ၀းတကခေသာ ရြာသားတစေယာက၏ အဆအရ အဆပါအစညးအေ၀းခနးထတြင ကမၸဏအၾကးအကမားရေနေသာေၾကာင ရြာသားမား ရရတငးတငးစကားမေျပာႏငခၾကဟ ဆသည။ ဤျဖစရပက ၾကညလငျပငပဖအား သ႔မဟတ ေငြေၾကးအငအားႏင သမးသြငးမႈမရရ ဟေသာ IFC ၏ ICP လအပခကမားထမတစခႏင မကကညေၾကာငး ေတြ႕ရသည။ STC အေနျဖင ဘလပေျမစကရအနးေကးရြာမားတြင စာသင ေကာငးမားေဆာကလပေပးျခငးႏင ၀နထမးလစာမားေထာကပေပးျခငးတ႔ ျပလပခေၾကာငး အစအရငခတငျပထားသည။

သေတသနအဖြ႔သည ကမၸဏက ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈေပးရာ ကတငတစလး၊ ထငခ၊ စားပြ၊ လကေဆးကနႏင ဘရ ရေသာ ကမၸဏ၏သတငးအခကအလကဌာနကသြားေရာက ေလလာခသည။ ရြာသားမားအဆအရ STC က ခန႔ထားေသာဆရာ၀နမာ

တစလႏစၾကမသာ ေဆးခနးလာထငသညဟ သရသည။ ဘလပေျမစကရႏငနးေသာ ရပရြာမ ရြာသားမားကလညး တစလႏစၾကမသာ ဆရာ၀နလာေၾကာငး သေတသနအဖြ႕က ေျပာသည။ ကမၸဏက ခန႔ထားသည ဆရာ၀နသည ေကာကမးေသြးတြငးအနးရ ေကးရြာမားက တစလတစၾကမ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈေပးသညဟ တငျပသည။

ေသာကေရတြငး၊ လမးျပငျခငး စသည ရပရြာမ ကမၸဏသ႔ အျခားေတာငးဆသညမားကမ ယခထ ျပနလညေျဖၾကားျခငး၊ အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကေပးျခငးမရေသးေပ။ ဘလပေျမ စကရအနးရ ေဒသခရြာသားမားအဆအရ ကမၸဏသည ရပရြာေန ျပညသမားေတာငးဆသမက ေဆာငရြကေပးမညဟ ကနဥးတြင ကတက၀တျပထားေသာလညး တစျမနႏစတြင IFC က ရငးႏး ျမပႏမႈက ခြငျပျပးကတညးက ေတာငးဆခကမားက အေရး တယေဆာငရြကေပးျခငးမရေတာေပ။

စမခကအေနျဖင စကရလညပတမႈ အထြတအထပေရာကခန တြင အလပသမားေပါငး ၁၀၀၀ က ခန႔အပမညဟ IFC က အခငအမာေျပာထားေသာလညး စမခကသည ထခကခ ျပညသမားအား ေပးႏငေသာ အလပအကင အခြငအလမးမာ အလြနပငနညးပါးလသည။ ဘလပေျမစကရအနး တြင ကမၸဏက အလပေပးထားေသာအေရအတြကမာ ႏစရြာေပါငးလငပင ၁၁ ဥး မေကာႏငဟ ရြာသားမားက ခန႔မနးၾကသည။ ေဒသချပညသမားက ၎တ႔သည အလပအကငအတြက ပညာအရညအခငးမျပညမဟ ဆၾကသည။ သေတသနအၾကမးဖဥး ေတြ႕ရခကမားက တ႔ျပနေသာအေနျဖင STC က ေဒသချပညသမားသည ၀ငေငြ ပရျပး အလြတတမးလေနမႈပစက ေပးစြမးႏငသည လြတလပ ေသာစးပြားေရးလပငနးမားကသာ လပရနအားသနၾကသညဟ ရငးျပထားသည။ IFC က ေပးေသာ သတငးအခကအလကအရ ကမၸဏတြငခန႔ထားေသာ အလပသမားအမားစမာ တရတ လမးမားျဖစသညဟ သရရသည။ ကမၸဏကမ တညေဆာက ဆကာလတြင ႏငငျခားသားအလပသမားေပါငး ၂၅၀ ႏင ႏငငသား အလပသမားေပါငး ၄၀၀ ခန႕ထားသညဟ တ႔ျပန ထားသည။

သေတသနအဖြ႕သည ဘလပေျမစကရအနးတြင စာခပ ႏငမဟတပ ေန႔တြကေပးစနစျဖင ခန႔ထားသည ကပနး အလပသမားတစဖြ႕အား စကားေျပာၾကညခသည။ ၎တ႔သည ႏငငတစ၀မးမ လာၾကျခငးျဖစျပး စာခပႏငခန႕ထားေသာ အလပသမားမားကသ႔ ေနစရာအတညတကမရပ ယာယ ေနထငရန ေဒသခလယသမားမားဆမ ေျမငားၾကရျခငးျဖစသည။ ကမၸဏက ၎တ႔အား ေရႊ႕ေျပာငးရန ပမနဖအားေပးသည။ သေတသနအဖြ႕ႏင စကားေျပာခသည လမားဆလင ၆ ၾကမတငေနရာ ေျပာငးေရႊ႕ချပးျဖစျပး လကနတြင လမးမၾကးမ ေ၀းရာတစေနရာသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ရန ကမၸဏက ေျပာထားျပးျဖစေၾကာငးသရသည။ STC က သငေလာေသာ အတညတက ေနထငရာေပးရန ရြာေခါငးေဆာငမားႏင သေဘာတညျပးျဖစေၾကာငး အစရငခတငျပထားေသာလညး သေတသနအဖြ႕ႏင ေတြ႕ဆခေသာ အလပသမားမားက ထအစအစဥအေၾကာငး မသဟ ဆထားသည။ ကမၸဏက ၎တ႔ေျပာငးေရႊ႕ရာတြင ကနကစရတအေပၚ နစနာေၾကး မေပးေခ။ တစေန႔လင အေမရကနေဒၚလာ ၃ ေဒၚလာမသာ ၀ငေငြရေသာ အဆပါအလပသမားမားသည ေျမငားခ၊ လပစစမးႏင ေသာကေရ အစရသည ေနထငမႈစရတမားအတြက ၎တ႔ကယတငေပးရသည။ လပငနးခြငတြင မျဖစမေန ၀တဆငရသည ကရယာအတြကလညး ၎တ႔က ပကဆ ေပးရသည။

၇

သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင ေျမယာျပသနာမားတငးေဒသၾကးႏစခလးရ ေဒသချပညသမားသည ၎တ႔၏ ေသာကသးေရအေပၚ စမခက၏သကေရာကမႈမားအတြက စးရမပပနလကရသည။ ဘလပေျမစကရအနး ရြာႏစရြာ လး ရ ေဒသချပညသမားအေနျဖင ကမၸဏက ၎တ႔၏ စကမႈလပငနးသးအတြက ဆညႏင တမတစခ တညေဆာက ေနျခငးေၾကာင အထးသျဖင ေႏြရာသတြင အနးအနား ရ ျမစႏစစငးလးတြင ေရရားပါးလာေၾကာငး ဆၾကသည။ ၎တ႔သည ရြာမာ ဘလပေျမစကရ၏ ေရစနပငးတြင တညတညရေနျခငးေၾကာင ေရအရညအေသြးအေပၚလညး စးရမေနၾကသည။ ထရြာရ ေဒသချပညသမားက STC စတင လညပတခနကတညးက ျမစထေရခးအျပးတြင အေရျပား ယားယဖမားခစားရေၾကာငး တငျပၾကသည။ သ႔ေသာ ကမၸဏကမ ထျပသနာမားမာ ၎တ႔၏ စကရေၾကာင မဟတပ ရြာသားမား၏ တစကယရညသန ႔ရငးေရးျပသနာမားေၾကာငသာျဖစေၾကာငး ဆသည။ ဘလပေျမစကရႏင ေ၀းေသာရြာသားမားအေနျဖင ေဒသတြငးအျခားဘလပေျမစကရမားႏင အနးရေရႊတြငးတ႔ေၾကာင ေရအရညအေသြးေပၚ သကေရာကမႈမားရျပး ေရအရညအေသြး

ပကစးေစမညဟ သသယရၾကသည။

ဘလပေျမစကရႏင အနးဆးရြာကမ ဘလပေျမစကရမ ထြကေသာ ဖနႏင ျပာေၾကာင ၎တ႔ဆလာျပားမားေပၚ တငကနျပး ရြာသားမား၏ သးႏမားက ပကစးေစေၾကာငး ၎တ႔ ေတြ႕ၾကခစားရသညကတငျပသည။ ယခဆလင ရြာသားမားသည အသးအရြကမားက ၀ယစားရေသာ ေၾကာင အဆပါသကေရာကမႈသည မသားစစးပြားေရးအေပၚ တကရကသကေရာကမႈ ျဖစေစသည။ သေတသန အၾကမး ဖဥး ေတြ႕ရခကမားက တ႔ျပနေသာအေနျဖင STC က ၎တ႔အေနျဖင ေလထေစာငၾကညေလလာျခငးအစအစဥက အေကာငအထညေဖာျပးျဖစရာ ထပေဆာငးလပေဆာငမႈမား လအပလငျပလပမညျဖစေၾကာငး အစရငခခသည။

ဘလပေျမစကရအနးရေဒသချပညသမားက ပထမဆးဓာတအားလငးတညေဆာကစဥက ေျမယာႏင သးႏဆးရႈးမႈမားက ယခထ ေကာငးစြာေျဖရငးေပးျခငး မရေသးဟ ဆသည။ တခ႕ေသာကစၥမားက IFC ၏ ရငးႏးျမပႏမႈမတငမကပင ေျဖရငးျပးျဖစေသာလညး စကရက ေထာကပသည ပထမ ဓာတအားလငး တညေဆာကမႈေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ

၈

ေျမယာပငဆငမႈျပသနာကမ ယခတငမေျဖရငးႏငပ ကနရေန သည။ ေနာကထပတငၾကားခကမားအေနျဖင ၂၀၁၈ ခႏစ ေႏြရာသတြင ဓာတအားလငးအသစ တညေဆာကေနစဥ နစနာေၾကးေပးသညစနစမာ တစသမတတညးမရပ ထခက နစနာမႈ အတတခငးတြင အခ႕မာ နစနာေၾကးပရသညမား ရခေၾကာငး သရသည။ IFC က ေပးသည သတငးအရ ဓာတအားလငးအသစမာ ပထမဓာတအားလငးသြားသည လမးေၾကာငးအတငး ယခငေျမကသာ အသးျပချခငးျဖစျပး အသစသစေသာတငၾကားမႈမားမာ သးႏဆးရႈးမႈျပသနာမား ျဖစကာ ေျမယာျပသနာမာ အျခားအေၾကာငးအရာျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားသည။

ေကာကမးေသြးတြငးေဒသတြင ရြာသားမားက ေရ၊ ဇ၀ မး ျပားမႈႏင ရာသဥတအေပၚ သကေရာကမႈမားႏင ပတသက ျပး စးရမၾကသည။ ရြာသားမားက ေဒသတြငး ေကာက မးေသြးတြငး တစဒါဇငသာ အနညးဆးလညပတလင ေဒသ တြငးအပခနျမငတကလာသညဟ ဆသည။ ေကာကမးေသြး တြငးမားသ႔ လမးေဖာကျခငးေၾကာင သစေတာျပနးတးမႈ ျမငတက ျခငးလညး ျဖစေၾကာငးဆၾကသည။ သေတသနအဖြ႕သည ေကာကမးေသြးတင သေဘၤာမား အဖးအကာမပါပ ျမစေၾကာငး တစေလာက ခတေမာငးေနသညက ေတြ႕ရခသည။ ထ႔အတ ျမစကမးပါး ေပၚတြငရေနေသာ ေကာကမးေသြးတင ေနရာမားတြင စြန႔ပစေရမားက ကာကြယရနေကာကမးေသြးႏင ေျမဆလႊာၾကား အတားအဆးမရသညက သေတသနအဖြ႕က ေတြ႕ခၾကသည။ STC က စးဆငးေရေျပာငးလေသာကနမားႏင သေလာငကန မားရသညဟဆေသာလညး သေတသနအဖြ႔အေနျဖင မေတြ႕ခ ေပ။ ကမၸဏ၏ ေကာကမးေသြးတငေနရာအသစသည ဖြ႕ျဖးမႈ နညးပါးပေပၚသည ရြာတစရြာအနးတြငျဖစျပး မညသညအခန တြင စတငအသးျပလညပတမညအေၾကာငး ရြာသားမားက အသေပးထားျခငးမရေပ။ ကမၸဏက ထနးသမးျပး အျခား သတတြငးမားကလညးအသးျပေသာ ကမၸဏသတတြငးသ႔ အ၀ငလမးတြင ျမစႏငမေ၀းေသာေနရာ၌ ေကာကမးေသြးမား ေတာငပရာပက သေတသနအဖြ႕က ေတြ႕ရခသည။ သေတသန အဖြ႕အေနျဖင ယဖတစးဆငးေရမား ျမစထစး၀ငျခငးမ ကာကြယ ထားသည အတားအဆးျပလပမႈမား မေတြ႕ရခေပ။ STC ကမ အဆပါေကာကမးေသြးပၾကးမာ ၎တ႔၏ လပငနးမားနင ပတသကမႈမရေၾကာငး အခငအမာဆထားသည။

ဤသကေရာကမႈမား ျဖစေပၚေနခနတြင ရြာသားမားက စက ရႏငသတတြငး စမခကတးခ႕ျခငးႏင ပတသကျပး အၾကး အကယစးရမပပနေနၾကသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ အဆပါ စမခကမားေၾကာင ၎တ႔ေတြ႕ၾကခစားေနရေသာ သကေရာကမႈ မား ပမဆးရြားလာမညဟ ယၾကညေသာေၾကာငျဖစသည။

နစနာမႈယႏရားIFCအေနျဖင ၎၏မတဖကကမၸဏမားအား စမခက၏ အႏရာယရေသာ သကေရာကမႈမားႏငအည နစနာမႈ ယႏရား တညေထာငေစရနႏင ပါ၀ငပတသကသ ေစစပညႏႈငးမႈျဖစစဥမ တစဆင ထခကခ ေဒသချပညသမားအား အသေပးထားခငးရန လအပသည။ သေတသနအဖြ႕ေတြ႕ဆခေသာ ေဒသႏစခလးရ ရြာသားမားသည နစနာမႈမားကေျဖရငးရန ကမၸဏ၏ လပထး လပနညးမားအေၾကာငး မသရၾကေပ။

ကနဥးတြင ဘလပေျမစကရရရာေဒသတြင မေကနပခကမား၊ တငၾကားခကမားႏငပတသကျပး ကမၸဏႏင ညႏႈငးေျဖရငးရန

ေကးရြာေကာမတ ဖြ႕စညးထားခသည။ ဘလပေျမစကရသ႔ ဓာတအားလငးအသစ တညေဆာကျခငးေၾကာင ျဖစေသာ သးႏဆးရႈးမႈႏငပတသကသည တငၾကားခကတစခက ေျဖရငး ရာတြင ေကာမတပါ၀ငခသည။ သ႔ေသာ အဆပါ တငၾကားမႈ ျပးကတညးက ကမၸဏက ေကးရြာေကာမတႏင ေစစပညႏႈငးမႈက ရပခသည။ မလဓာတအားလငးေၾကာင ဆးရႈးမႈအတြက နစနာေၾကးေပးရနႏင ပတသကေသာ ဒတယ တငၾကားမႈကမ ဥပေဒေဘာငအတြငးမ မဟတသျဖင ကမၸဏက ေျဖရငးရန ျငငးဆခသည။

သေတသနအဖြ႕သည ကမၸဏ၏ သတငးအခကအလက ဌာနနရတြင အၾကျပခကပးတစခက ေတြ႕ခသည။ သတငး အခကအလကဌာနမ ၀နထမးေရာ ေဒသချပညသလထကပါ အဆပါပးထမစာမား ကမၸဏသ႔ ပ႔ျပးေနာက မညကသ႔ ဆကျဖစသညက ရငးမျပႏငၾကေပ။ တငၾကားခကမားက တငျပ ပ သ႔မဟတ နစနာမႈမားက ကငတြယေျဖရငးသည လပထး လပနညးမားက သတငးအခကအလကဌာနတြင ေရးသား ေဖာျပထားျခငးမရေပ။ သေတသန အၾကမးဖဥးေတြ႕ရခက မားက တ႔ျပနေသာအေနျဖင STC က တငၾကားခကမားက တငျပပႏင တငၾကားခကမားက ကငတြယေျဖရငးပတ႔ႏင ပတသကျပး ထပေဆာငးသတငးအခကအလကမားရရေအာင ျပလပမညျဖစေၾကာငး ေျပာခသည။

AIIB သည စမခကထခကချပညသမားယႏရား (PPM) က စတငတညေထာငေနဆ ျဖစေသာလညး ရႏငျပး မၾကမးမားအရ အျခားေသာ ဘကေပါငးစပါ၀ငေသာ ဖြ႕ျဖးေရးဘဏ (MDB) မား၏ ရနပေငြတစစတတစပငးေထာကပမႈရရေသာ စမခကမားတြင ၎ဘဏမား၏ သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးမ၀ါဒမားက သးမညျဖစေသာေၾကာင ထစမခကမားမ တငၾကားမႈမားက ထညသြငးစဥးစားမညမဟတသျဖင အဆပါယႏရားက STC စမခကတြင အသးျပမညမဟတေပ။ ဤျဖစစဥတြင IFC ၏ စခနစညႊနးမားကသာ အသးျပသညျဖစရာ နစနာမႈမားက IFC ၏ တာ၀နခမႈယႏရားျဖစေသာ လကနာမႈအၾကေပးအရာရ (CAO) ႏငသာ ေျဖရငးမညျဖစသည။ AIIB ၏ စမခကထခကချပညသမားယႏရား (PPM) ႏင ေျဖရငး၍မရေခ။ မညသညရြာသားမ CAO အေၾကာငး ၾကားဖးျခငးမရၾကသကသ႔ တငၾကားခကက မညကသ႔ အမႈဖြငရသညကလညး မသၾကေခ။

၉

နဂးခပႏင အၾကျပခကမား ဤျဖစစဥေလလာမႈအေနျဖင STC စမခကတြင IFC မတကရကရနပေငြေထာကပျခငးႏင AIIB မ တစဆငခရနပေငြေထာကပျခငးတ႔၏ ပြငလငးျမငသာမႈရျခငးႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးဆငရာ တာ၀နခမႈအပငးႏစခလး၌ သသာထငရားေသာကြကလပမားရေနေၾကာငး သကေသအေထာကအထားႏငတကြ ျပသေနသည။ ၎အေနျဖင အထးဂရျပ စစမးစစေဆးျခငး ႏင အဖြ႕အစညးဆငရာ မ၀ါဒမားတြင အျပစအနာအဆာ မား၊ လအပခကမား ရေနေၾကာငး ျပသသည။ STC ၏ ဘလပေျမစကရႏင ဆကစပေကာကမးေသြး တြငးေၾကာင ထခကခေဒသချပညသမားက IFC ႏင AIIB အား ၎တ႔၏ ေစာင ၾကညေလလာေရးတာ၀နတစစတတစပငးအေနျဖင ေဒသခမား၏စးရမပပနမႈမားက လာေရာကနားေထာငေပးရနေတာငးဆလကသည။

၂၀၁၈ ခႏစ ေအာကတဘာအထ စမခကႏငခတဆကလကရေသာ လမႈေရးႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငဆငရာ သသာထငရားသည သကေရာကမႈ ဆနးစစခကမားက အမားျပညသသေအာင ထတျပနေၾကျငာျခငးမရေသးျခငးမာ စးရမစရာပငျဖစသည။ ဤစမခကမာ အပစ (A) အဆငရစမခကျဖစျပး EAF က STC တြင ရငးႏးျမပႏမႈမျပရေသးမ လအနညးငယ အၾကာတြင ၀ငလာခေသာ ၂၀၁၇ ခႏစ ဇလငလအတြငး STC တြင IFC က ရငးႏျမပႏမႈႏင ၂၀၁၇ ခႏစ စကတငဘာလတြင AIIB ဘတအဖြ႕မ EAF သ႔ ရငးႏးျမပႏမႈႏစခလးက ခြငမျပမအခနကတညးက စးရမစရာ အေျခအေနမားက ေပၚေပါက တငျပခေသာလညး ဤျဖစရပ ျဖစေပၚချခငးျဖစသည။

အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးအေနျဖင IFC ႏင AIIB က တာ၀နခေစရာတြင ေဒသချပညသလထအေနျဖင ၎တ႕ ဘ၀မားက ထခကေစသည စမခကမားက မညသက ေငြေၾကး ေထာကပမႈေပးေနသညအေၾကာငး သေစရနႏင စစဥထားေသာ စမခကတးခ႕ျခငးေၾကာင သကေရာကမႈမား အေၾကာငး တကလေလာကေသာ သတငးအခကအလကေပးရန အလြန ပင အေရးၾကးေပသည။ STC စမခကမားႏင ပတသက၍ အတညျပထားျခငး မရေသးေသာလညး ျပညသမားအား အေထာကအပေပးမညအေၾကာငးက ေသခာစြာေျပာထားရန အေရးၾကးေပသည။ လကရ AIIB ႏင ကစၥကသ႔ တြဖကရနပေငြ ေထာကပမႈပါ၀ငသည စမခကမးအတြက အကးမ၀ငေသာလညး ဘကေပါငးစရငးႏးျမပႏသမားအေနျဖငလညး အႏရာယျဖစႏင သညအေျခအေနမားအတြက ကစားရနေျဖရငးနညးမား ေပး ထားသငသည။ တခါတရ ဘ႑ာေရးၾကားခအဖြ႔မားမတစဆင ေထာကပေသာစမခကမားတြင သတငးအခကအလကမေ၀မႈႏင တာ၀နခမႈကငးမလကရသညက ေတြ႕ရသည။ လေလာကေသာသတငးအခကအလကမရရလင ထခကချပညသမားအေနျဖင အဆပါ ရငးႏးျမပႏမႈမးတြင ကငသးရမညစႏႈနးႏင မ၀ါဒမားမ အကးေကးဇး ခစားရႏငဖြယမရသျဖင သတငးအခကအလက မေ၀မႈႏင တာ၀နခမႈကငးမျခငးက ျပငရန လအပသည။

တးခ႕မႈျပးစးသညႏငတစျပငနက အျခားေသာစကမႈလပငနးမား၊ သတတြငးမား အနးအပါးမာ ရလာမညျဖစျပး ေဒသခ ျပညသ လထအေပၚ တကရကသကေရာကမႈမား ပမရလာမည ျဖစေသာလညး သကေရာကမႈမားက ထညသြငးစဥးစားျခငး မရေသးပေပၚေနျခငးသည အဓကစးရမစရာတစချဖစေနသည။ ရာသဥတေျပာငးလမႈအတြက ျပးျပညစေသာဆနးစစမႈမရျခငးမာလညး ထပတစးရမစရာတစခပငျဖစသည။

IFC ႏင AIIB အေနျဖင -

• စမခကေနရာမားရ စမခကခြမားတြင ၎တ႔၏ ပါ၀ငမႈ က ထခကခ ေဒသချပညသမားေရ႕တြင လသရငၾကား ရငးျပသငသည။

• ဘ႑ာေရးၾကားခအဖြ႔မားမတစဆင ေထာကပေသာ အႏရာယ ရသညစမခကခြ၏ အမည၊ က႑ႏင တညေနရာက ဘ႑ာေရး ၾကားခအဖြ႔မား၏ အငတာနကစာမကႏာႏင မတဖကကမၸဏ၏ အငတာနကစာမကႏာတြင ဖြငဟေဖာျပ ထားသငသည။

• တကရကႏင တစဆငခ ရငးႏးျမပႏမႈႏစခလးအတြက မ၀ါဒ အားလး၊ သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးဆငရာ စခန စညႊနးမား အပါအ၀င ဆေလာေသာ က႑ဆငရာဗဟာမား၊ လမးညႊနခကမားႏငအည လကနာေဆာငရြကသငသည။

• မတဖကကမၸဏ၏ ေကာကမးေသြးႏင အျခားရပၾကြငး ေလာငစာမားသးစြမႈက ေထာကလမးစစေဆးျပး အသေပး ေၾကျငာသငသည။

• စြမးအငထတလပျခငး၊ စကမႈလပငနးအတြက သးစြျခငးႏင ေကာကမးေသြးသတတြငး တးေဖာျခငးအပါအ၀င ေကာကမး ေသြးလပငနးအတြက တကရကျဖစေစ၊ တစဆငခ ျဖစေစ ေငြေၾကးေထာကပျခငးက တားျမစသငသည။

• ဖနလအမဓာတေငြ႕ ထတလႊတမႈ ေလာခေရးအတြက အဖြ႕အစညး ရညမနးခကတစခ ခမတကာ စမခကႏင စမခကခြမား အားလးအတြက ဖနလအမဓာတေငြ႕ ထတလႊတမႈ ပမာဏက တငးတာ၍ အမားျပညသသေအာင အသေပးေၾကျငာသငသည။

• ရငးႏးျမပႏျပး တစႏစအတြငး ပါရရာသဥတသေဘာတည ခကရ ရညမနးခကမားႏငအည ကာဘြနထတလႊတမႈေလာခ ႏငရန ရညရြယေသာ ကာဘြနကငးစငေရးအစအစဥ ျပစ အေကာငအထညေဖာရန ကတက၀တျပသည မတဖက ကမၸဏမားကသာ ရငးႏးျမပႏသငသည။

• တကရကႏင တစဆငခ ေငြေခးျခငးေၾကာင ျဖစလာသည လမႈေရးႏင ပတ၀နးကငဆငရာ အႏရာယမားက ကစား ေျဖရငးႏငသငျပး တြဖကရနပေငြရရေသာ စမခကတြင ေထာကပေသာႏငငတကာဖြ႕ျဖးေရးဘဏမားႏင ဘ႑ာေရး ၾကားခအဖြ႔မား၏ စမခကခြမားမ ေဒသချပညသမားအေနျဖင ရသငရထကေသာ နစနာေၾကးမားရရသငသည။

• ဘဏမား၏ ေစာငၾကညေလလာေရးတာ၀နတစစတ တစပငး အေနျဖင စမခကမားႏင စမခကခြမားေၾကာင ထခကခ ျပညသမားႏင ေစစပညႏႈငးကာ ၎တ႔၏ စးရမမႈမားက အေနာငအယကကငးကငးၾကားျပး စမခကအေကာငအထည ေဖာျခငးအတြက ဆးျဖတခကအသစမားခမတရာ၌ အဆပါ စးရမမႈမားက ထညသြငးစဥးစားေပးသငသည။

၁၀

၁၁