102
กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกก หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหห หหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหห หหหห หหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห กกกกกกกก หหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห ห หหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห ห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหห หหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหห หหหหหหห 96

คู่มือการจัดงาน1

  • Upload
    toa

  • View
    921

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือการจัดงาน1

การจั�ดงานพิธี�ต่�างๆ

พิธี� หมายถึ�ง งานที่��ผู้��ใดก็�ตามจั�ดขึ้��นตามลั�ที่ธิ� ตลัอดจันแบบอย�างธิรรมเน�ยมประเพณี� ก็ารปฏิ�บ�ต� ขึ้องในแต�ลัะสั�งคมแลัะที่�องถึ��น อาที่�เช่�น พ�ธิ�แต�งงาน พ�ธิ�ศพ พ�ธิ�อ+ปสัมบที่ เป,นต�น สั�วนมาก็จัะม�พ�ธิ�ที่.าบ+ญที่างพ+ที่ธิศาสันาประก็อบ

ศาสนพิธี� ค0อ พ�ธิ�ก็รรมที่างศาสันา ซึ่��งเป,นว�ธิ�ปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บศาสันาที่��ปฏิ�บ�ต�สั0บที่อดก็�นมา หร0อเป,นก็ารแสัดงออก็ถึ�งความเช่0�อที่างศาสันา ก็ระน��นก็�ตาม ไม�ว�าจัะเป,นพ�ธิ�ก็รรมประเภที่ใด ๆ ก็�ตาม ลั�วนแต�ม�สัาร�ตถึะอย��ที่��ก็ารเสัร�มสัร�างความด�งาม แลัะความบร�สั+ที่ธิ�5ขึ้องผู้��ร �วมพ�ธิ�ก็รรมเป,นพ0�นฐาน สั.าหร�บศาสันพ�ธิ�ต�าง ๆ ที่��ก็ระที่.าก็�นในศาสันาพ+ที่ธิน��นเก็�ดขึ้��นอย�างม�เหต+ผู้ลัแลัะม�จั+ดม+�งหมาย ม�ใช่�เก็�ดจัาก็ศร�ที่ธิาที่��เลั0�อนลัอยหร0อไร�เหต+ผู้ลั ซึ่��งก็ารประก็อบพ�ธิ�ก็รรมน��นต�องอาศ�ยความร�วมแรงร�วมใจัขึ้องคน เพ0�อให�สั�งคมเป,นอ�นหน��งอ�นเด�ยวก็�น ศาสันพ�ธิ�ที่างพระพ+ที่ธิศาสันา เช่�น ก็ารที่.าบ+ญต�ก็บาตร ก็ารถึวายสั�งฆที่าน ก็ารก็ราบ ก็ารไหว� ก็ารเว�ยนเที่�ยน แห�เที่�ยนพรรษา เป,นต�น โดยที่��วไปก็ารประก็อบพ�ธิ�ก็รรมที่างศาสันา ก็�อนถึ�งพ�ธิ�จัะต�องม�ก็ารเตร�ยมก็าร วางแผู้นหร0อแนวปฏิ�บ�ต�อย�างเป,นระบบม�ขึ้� �นตอนช่�ดเจันเพ0�อควบค+มงานให�ด.าเน�นไปอย�างถึ�ก็ต�อง ราบร0�น ตรงตามว�ตถึ+ประสังค: แลัะเก็�ดความผู้�ดพลัาดน�อยที่��สั+ด ที่+ก็พ�ธิ�จัะม�ความคลั�ายคลั�งก็�นจัะแตก็ต�างก็�นในรายลัะเอ�ยดเพ�ยงเลั�ก็น�อยเที่�าน��น ในที่��น��จัะขึ้อก็ลั�าวอย�างก็ว�างๆพอเป,นแนว ด�งน��

การจั�ดสถานที่�� สัถึานที่��เป,นสั��งสั.าค�ญ ต�องพ�จัารณีาถึ�งความเหมาะสัม

หาก็เป,นงานพระราช่พ�ธิ� ต�องจั�ดให�สัมพระเก็�ยรต� จั�ดที่��น� �งผู้��มาร�วม

96

Page 2: คู่มือการจัดงาน1

งาน ที่��น� �งพระสังฆ: ประธิาน ต�องให�ด�ด� ลังต�ว ก็ารจั�ดสัถึานที่��เพ0�อประก็อบพ�ธิ�โดยที่��วไปม�ก็จัะม�ความคลั�ายคลั�งก็�น จัะแตก็ต�างก็�นบ�างก็�เพ�ยงรายลัะเอ�ยดเลั�ก็น�อยเที่�าน��น เช่�นงานมลัคลั แลัะงานอวมงคลั จัะม�รายลัะเอ�ยดก็ารจั�ดที่��แตก็ต�างก็�น ก็ารจั�ดสัถึานที่��สั.าหร�บเป,นแนวที่างก็ว�างๆในก็ารปฏิ�บ�ต�ควรจั�ด ด�งน�� (ก็รมก็ารศาสันา : 3)

1.จั�ดโต;ะหม��บ�ช่า 1 หม�� (อาจัเป,นหม�� 5 หม�� 7 หร0อหม�� 9

แลั�วแต�ก็รณี�)พร�อมที่��ก็ราบหร0อที่��ที่รงก็ราบ (ใช่�เฉพาะพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�วฯหร0อพระราช่วงศ:แลัะอน+โลัมให�ใช่�ในร�ฐพ�ธิ� หร0อพระราช่พ�ธิ� นอก็น��นควรป�พรมหร0อผู้�าขึ้าวให�ประธิานได�ก็ราบโดยว�ธิ�เบญจัางคประด�ษฐ: (สั.าน�ก็งานคณีะก็รรมก็ารว�ฒนธิรรมแห�งช่าต� : 23) ) ไว�ด�านใดด�านหน��ง ยก็เว�นที่�ศตะว�นตก็ โดยมาก็ น�ยมต��งไว�บนอาสัน:สังฆ: ที่างต�นอาสัน:สังฆ:

(หลั�ก็ก็ารจั�ดโต;ะหม��บ�ช่าให�อ�านเพ��มเต�มจัาก็ หน�งสั0อ ค��ม0อพ�ธิ�ก็รแลัะก็ารปฏิ�บ�ต�พ�ธิ�ที่างพระพ+ที่ธิศาสันา ซึ่��งก็รมก็ารศาสันาได�เขึ้�ยนไว� ช่�ดเจัน แลัะแจัก็จั�ายให�ก็�บหน�วยงานต�างๆแลั�ว)

2. จั�ดอาสัน:สังฆ: อาสัน:สังฆ: ค0อ สัถึานที่��สั.าหร�บพระสังฆ:น��งน��น น�ยมจั�ดต��งไว�ที่างด�านซึ่�ายขึ้องโต;ะหม��บ�ช่า หร0อด�านขึ้วาขึ้องพระสังฆ: ยก็เว�นม�ขึ้�อจั.าก็�ดเร0�องสัถึานที่�� อาจัต��งด�านใดก็�ได�น�ยมจั�ดแยก็ออก็เป,นเอก็เที่ศสั�วนหน��งต�างหาก็จัาก็ที่��น��งขึ้องคฤห�สัถึ:ช่ายหญ�งเคร0�องร�บรองพระภ�ก็ษ+สังฆ:น��น น�ยมจั�ดต��งไว�ด�านขึ้วาม0อขึ้องพระภ�ก็ษ+สังฆ:แต�ลัะร�ป โดยจั�ดต��งก็ระโถึนไว�ด�านในสั+ด จั�ดต��ง ภาช่นะน.�าเย�นไว�ถึ�ดออก็มา จั�ดต��งพานหมาก็พลั�- บ+หร�� ไว�ถึ�ดออก็มาขึ้�างนอก็ สั�วนภาช่นะน.�าร�อนน��น น�ยมจั�ดมาถึวายภายหลั�ง เม0�อพระ

97

Page 3: คู่มือการจัดงาน1

ภ�ก็ษ+สังฆ:มาน��งเร�ยบร�อยแลั�ว เพราะถึ�าน.ามาต��งไว�ก็�อน น.�าร�อนจัะเย�นเสั�ยก็�อน ที่.าให�เสั�ยรสัน.�าช่า ถึ�าสัถึานที่��ห�องประก็อบพ�ธิ�สังฆ:น��นค�บแคบ หร0อสั��งขึ้องเคร0�องร�บรองม�ไม�เพ�ยงพอที่��จัะจั�ดถึวายให�ได�ก็�สัามารถึจั�ด 1 ที่�� ต�อพระสังฆ: 2 ร�ป ก็�ได� เช่�น ก็รณี�พระสังฆ: 9 ร�ป น�ยมจั�ดเคร0�องร�บรองเพ�ยง 5 ที่�� ก็�เพ�ยงพอ ค0อ - สั.าหร�บพระเถึระผู้��เป,นประธิานสังฆ: จั�ดต��งไว�ด�านขึ้วาม0อขึ้องที่�านหน��งที่�� - จั�ดต��งไว�ระหว�างพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 2 ก็�บพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 3 หน��งที่�� - จั�ดต��งไว�ระหว�างพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 4 ก็�บพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 5 หน��งที่�� - จั�ดต��งไว�ระหว�างพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 6 ก็�บพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 7 หน��งที่�� - จั�ดต��งไว�ระหว�างพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 8 ก็�บพระภ�ก็ษ+ร�ปที่�� 9 หน��งที่��

3. ก็ารป�ลัาดอาสันะพระสังฆ: ให�ป�พรมหร0อเสั0�อด�านประธิานสังฆ:ที่�บผู้0นต�อๆไปจันถึ�งที่�ายพระสังฆ:แลัะห�ามม�ให�ป�ต�ดก็�นเป,นผู้0นเด�ยวก็�บสัตร�ที่��น� �ง แลัะควรป�อาสันะเฉพาะพระสังฆ:แต�ลัะร�ปอ�ก็ที่�หน��ง

4. จั�ดโต;ะสั.าหร�บวางเคร0�องไที่ยธิรรมไว�ด�านที่�ายอาสัน:สังฆ: 5. จั�ดที่��น��งขึ้องประธิานในพ�ธิ�ให�อย��ต.�าก็ว�าที่��น� �งพระสังฆ:ร�ปที่�� 1 เลั�ก็น�อย ห�นหน�าเขึ้�าหาพระสังฆ:

6. จั�ดที่��น��งสั.าหร�บผู้��ร �วมงานที่��เป,นแขึ้ก็ผู้��ใหญ� ไว�ด�านหลั�งประธิานประมาณี 5-6 ที่��

98

Page 4: คู่มือการจัดงาน1

7.จั�ดที่��น��งผู้��ร �วมงานอ0�นๆห�นหน�าไปที่างประธิานให�ห�างจัาก็โต;ะประธิานประมาณี 1.5 –2.00 เมตรให�แถึวยาวไปตามอาสัน:สังฆ:หร0อจั�ดที่��น� �งผู้��ร �วมงานอ0�นๆห�นหน�าเขึ้�าหาพระสังฆ:เช่�นเด�ยวก็�บประธิาน แต�ต�องจั�ดแถึวน��งให�ต.�าก็ว�าแถึวที่��ประธิานน��ง 1 แถึว จั�ดยาวไปตามอาสัน:สังฆ:

8. จั�ดต��งเคร0�องขึ้ยายเสั�ยงไว�ด�านที่�ายอาสัน:สังฆ: สัายไมโครโฟนควรเด�นไว�หลั�งอาสัน:สังฆ: แลั�วออก็ช่�องพระสังฆ:ร�ปที่�� 1

ร�ปที่�� 3 แลัะควรม�ไมโครโฟนสั.าหร�บพ�ธิ�ก็รสังฆ:ด�วย ซึ่��งให�อย��ด�านที่�ายขึ้องอาสัน:สังฆ:

9. หาก็เป,นสัถึานที่��แสังสัว�างน�อย ควรต�ดต��งไฟฟAาแลัะควรหาพ�ดลัมมาเตร�ยมไว�ด�วย

10. หาก็เป,นพ�ธิ�งานอวมงคลั ต�องต��งศพหร0ออ�ฐ�ไว�ตรงก็ลัางด�านก็ว�างขึ้องสัถึานที่�� โดยให�ช่�ดผู้น�งด�านก็ว�างน��น พร�อมที่��งต��งโต;ะที่��บ�ช่าแลัะดอก็ไม�ประด�บ

การเต่ร�ยมอุ�ปกรณ์�

เม0�อสัถึานที่��เสัร�จัเร�ยบร�อย ก็�มาถึ�งก็ารเตร�ยมอ+ปก็รณี:ที่��จัะใช่�ในพ�ธิ�น��น โดยที่��วไปต�องเตร�ยมอ+ปก็รณี:ต�างๆ ด�งน��

1. ธิ�ป เที่�ยน พร�อมเช่0�อสั.าหร�บที่าให�ต�ดไฟง�าย(น.�าม�นผู้สัมเที่�ยนขึ้��ผู้��ง)แลัะไม�ขึ้�ดไฟ หร0อไฟแช่�ค

2. เคร0�องร�บรองพระสังฆ: ด�งน�� 2.1 พรมเลั�ก็ สั.าหร�บป�เป,นที่��น� �งขึ้องพระภ�ก็ษ+สังฆ:แต�ลัะร�ป 2.2 ก็ระโถึน (ต��งไว�ด�านในสั+ด)

2.3 ภาช่นะน.�าเย�น (ต��งไว�ถึ�ดออก็มา) 2.4 พานหมาก็พลั�- บ+หร�� (ต��งไว�ขึ้�างหน�า)

99

Page 5: คู่มือการจัดงาน1

2.5 ภาช่นะน.�าร�อน (น�ยมน.ามาถึวาย เม0�อพระสังฆ:มาถึ�งแลั�ว)

3. โต;ะวางขึ้�าวพระพ+ที่ธิ ควรป�ผู้�าขึ้าวบนโต;ะก็�อนวางอาหาร

4. ที่��ก็รวดน.�าพร�อมใสั�น.�าสัะอาด5. ธิรรมาสัน: (หาก็ม�เที่ศน:) พ�ดรอง เช่�งเที่�ยนสั�องธิรรม

เคร0�องที่องน�อย(หาก็เป,นงานอวมงคลั) หากเป�นงานมงคลต่"อุงใช้"อุ�ปกรณ์�เพิ�มค%อุ

- สัายสั�ญจัน: พร�อมพานรอง 2 ใบ- ภาช่นะน.�ามนต: ก็รณี�เป,นงานมงคลัพร�อมน.�าสัะอาดแลัะ

เที่�ยนสั.าหร�บจั+ดที่.าน.�ามนต:น�ยมจั�ดต��งภาช่นะ น.�ามนต:น��ไว�ขึ้�างโต;ะหม��บ�ช่า ด�านพระเถึระประธิานสังฆ:น��ง น�ยมใช่�หม�อน.�ามนต:โดยเฉพาะ หร0อใช่�บาตรพระสังฆ:แที่นก็�ได� แต�ไม�น�ยมใช่� ขึ้�นเง�นแที่น เพราะเป,นว�ตถึ+อนามาสัที่��พระภ�ก็ษ+สังฆ:ไม�ควรจั�บต�อง เพราะเก็�ดอาบ�ต�โที่ษแก็�พระสังฆ:ผู้��จั�บต�อง น.�าสั.าหร�บที่.าน.�ามนต:น��น น�ยมใช่�น.�าที่��ใสัสัะอาดบร�สั+ที่ธิ�5 ใสั�น.�าขึ้นาดเก็0อบเต�มภาช่นะสั.าหร�บที่.าน.�ามนต:น��น แลัะม�ว�ตถึ+ที่��น�ยมก็�นว�าเป,นมงคลั ตามความน�ยมขึ้องที่�องถึ��นน��น ๆ ใสั�ในภาช่นะน.�ามนต:น��นด�วย สั�วน เที่�ยนสั.าหร�บที่.าน.�ามนต:น��น น�ยมใช่�เที่�ยนขึ้��ผู้��งแที่� ม�ขึ้นาดเลั�มใหญ�พอสัมควร ขึ้นาดอย�างเลั�ก็ น�ยมม�น.�าหน�ก็ ๑ บาที่ขึ้��นไป แลัะน�ยมใช่�เที่�ยนที่��ม�ไสั�ใหญ� ๆ เพ0�อปAองก็�นม�ให�ไฟด�บง�าย เม0�อถึ�ก็ลัมพ�ด - ที่��พรมน.�ามนต: สัม�ยโบราณี น�ยมใช่�ก็�านมะยมหร0อก็.าหญ�าคา แต�ปCจั+บ�นเปลั��ยนไปตามความเหมาะสัม พร�อมพานรอง

100

Page 6: คู่มือการจัดงาน1

- สัายสั�ญจัน:มงคลัสั.าหร�บบ�าวสัาว(หาก็เป,นงานมงคลัสัมรสั)

- โถึเจั�มแปAง แผู้�นที่องค.าเปลัว ขึ้��ผู้��งสั.าหร�บที่างเพ0�อปDดที่อง ผู้�าหร0อก็ระดาษเช่�ดม0อแลั�วแต�ก็รณี�

งานอุวมงคลจัะต่"อุงใช้"อุ�ปกรณ์�เพิ�มค%อุ- โต;ะสั.าหร�บต��งอ�ฐ� หร0อร�ปภาพผู้��ตาย

- สัายโยง (ปCจัจั+บ�นน�ยมใช่�แถึบที่อง) แลัะภ�ษาโยงพร�อมพานรอง

- ผู้�ารองภ�ษาโยง (ใช่�ก็รณี�ผู้��ตายหร0ออ�ฐ�ม�ฐาน�นดรต��งแต�สัมเด�จัพระสั�งฆราช่ขึ้��นไป)

- โต;ะเคร0�องที่องน�อยต��งหน�าอ�ฐ� พร�อมเที่�ยนแลัะธิ�ปไม�ระก็.าเม0�อเตร�ยมที่+ก็อย�างเร�ยบร�อยแลั�ว ต�องตรวจัสัอบความ

เร�ยบร�อยเพ0�อปAองก็�นสั��งผู้�ดพลัาดที่��อาจัเก็�ดขึ้��นได� ซึ่��งก็รมก็ารศาสันา (2546 : 9) ได�แสัดงแนวที่างปฏิ�บ�ต�ไว�เห�นว�าเป,นประโยช่น:อย�างมาก็สั.าหร�บผู้��ปฏิ�บ�ต�จั�งได�หย�บยก็มาก็ลั�าวอ�ก็คร��งหน��ง ด�งน��

- อ�ญเช่�ญพระพ+ที่ธิร�ปขึ้��นประด�ษฐานบนโต;ะหม��บ�ช่าต�วก็ลัางแถึวบนที่.าความเคารพที่��งก็�อนอ�ญเช่�ญแลัะหลั�งจัาก็ประด�ษฐานเร�ยบร�อยแลั�ว

- ต��งก็ระถึางธิ�ป เช่�งเที่�ยนบ�ช่าที่��โต;ะก็ลัางแถึวลั�าง ให�อย��ในแนวเด�ยวก็�น

- ต��งแจัก็�นดอก็ไม�แลัะพานพ+ �มบนโต;ะหม��ต�วอ0�นที่��เหลั0อตามความเหมาะสัม

101

Page 7: คู่มือการจัดงาน1

- ที่าปลัายธิ�ปด�วยเช่0�อประมาณีคร��งเซึ่�นต�เมตร ใช่�สั.าลั�แผู้�นบางๆพ�นที่�บที่��ปลัายธิ�ป

แลั�วที่าเช่0�ออ�ก็คร��งหน��ง อย�าให�มาก็เก็�นไป เพราะเวลัาจั+ดจัะที่.าให�เก็�ดคว�นมาก็ ก็ารที่าเช่0�อควรระว�งอย�าให�เช่0�อเปE� อนเลัอะดอก็ธิ�ปจัะด�ไม�งาม

- น.าธิ�ปที่��จั�ดแต�งแลั�วไปปCก็ในก็ระถึางธิ�ป น�ยมปCก็เร�ยงแถึว เว�นระยะห�างก็�นพองาม

- น.าเที่�ยนบ�ช่าไปต�ดที่��เช่�งเที่�ยนบ�ช่า ต��งให�ได�แนวเด�ยวก็�บธิ�ป แลัะหาก็เป,นไปได� ควรให�สั�วนสั�งขึ้องเที่�ยนแลัะธิ�ปเสัมอก็�น จัะงามตาย��งขึ้��น

- วงสัายสั�ญจัน:รอบอาคาร สัถึานที่��ประก็อบพ�ธิ�ในงานมงคลั แลั�วรวมลังมาที่��ฐานพระพ+ที่ธิร�ป คลั��ออก็ น.าม�วนสัายสั�ญจัน:ใสั�พาน วางไว�ด�านหน�าประธิานสังฆ:เย0�องไปที่างขึ้วาเลั�ก็น�อย แลัะต�องหาพานรองร�บสัายสั�ญจัน: วางไว�ที่�ายอาสัน:สังฆ:ด�วย สัายสั�ญจัน:ที่��ใช่�น�ยมจั�บให�เป,น 9 เสั�น ถึ0อว�าเป,นมงคลัแลัะเสั�นใหญ� สัะดวก็ที่��พระสังฆ:จัะจั�บถึ0อ ว�ธิ�วงสัายสั�ญจัน:น��นจัะเร��มจัาก็จั+ดที่��ใก็ลั�พระพ+ที่ธิร�ปแลั�วเว�ยนไปที่างขึ้วาขึ้องสัถึานที่�� ค0อเว�ยนตามเขึ้�มนาฬิ�ก็า แลัะให�มาบรรจับก็�นเป,นวงก็ลัม เม0�อวงรอบบ�านหร0ออาคารสัถึานที่��น��นๆแลั�วด�งสัายสั�ญจัน:สั�วนที่��ย�งเหลั0อเป,นก็ลั+�มมาที่��โต;ะหม��บ�ช่า แลั�ววงสัายสั�ญจัน:รอบฐานขึ้องพระพ+ที่ธิร�ป ไม�ควรพ�นที่��พระห�ตถึ:หร0อที่��องค:พระพ+ที่ธิร�ปแต�สั.าหร�บงานในพระราช่พ�ธิ�จัะวงสัายสั�ญจัน:ที่��ขึ้อบโต;ะหม��บ�ช่าต�วที่��ประด�ษฐานพระพ+ที่ธิร�ปเสัร�จัแลั�วน.าสัายสั�ญจัน:ที่��เหลั0อเป,นก็ลั+�มพ�ก็ไว�ที่��พานรอง วางไว�ด�านหน�าขึ้วาม0อขึ้องพระสังฆ:ร�ปแรก็ ควรหาพานรองร�บสัายสั�ญจัน:วางไว�ที่�ายอาสัน:สังฆ:ด�วย

102

Page 8: คู่มือการจัดงาน1

อน��งสัายสั�ญจัน:ที่��วงเร�ยบร�อยแลั�วถึ0อเป,นมารยาที่ที่��จัะไม�ขึ้�าไปมา เวลัาจัะหย�บยก็สั��งใดที่��จัะต�องผู้�านสัายสั�ญจัน:ให�ยก็สัายสั�ญจัน:ขึ้��นแลั�วลัอดไปขึ้�างใต� ก็ารขึ้�ามสัายสั�ญจัน:น��นถึ0อว�าเที่�าก็�บขึ้�ามพระพ+ที่ธิร�ป เป,นมารยาที่ที่��ไม�งามไม�ควรปฏิ�บ�ต� สั�วนในงานอวมงคลัไม�ต�องวงสัายสั�ญจัน:แลัะไม�ต�องต��งขึ้�นน.�ามนต:ยก็เว�นงานฉลัองอ�ฐ�งานเด�ยวที่��ต� �งขึ้� �นน.�ามนต:แต�ไม�วงสัายสั�ญจัน:

- น.าเที่�ยนสั.าหร�บจั+ดที่.าน.�าพระพ+ที่ธิมนต:ต�ดที่��ขึ้�นน.�ามนต: แลั�วยก็ไปวางด�านหน�าประธิานสังฆ: เย0�องไปที่างขึ้วาเลั�ก็น�อย

- น.าที่��พรมน.�ามนต:(ก็�านมะยมหร0อก็.าหญ�าคาหร0ออ0�นๆ)ใสั�พานรองไว�ขึ้�างหน�าขึ้�นน.�ามนต:ด�วย

- จั�ดโต;ะต��งภาช่นะน.�าร�อน น.�าเย�น ตลัอดถึ�งเคร0�องร�บรองพระสังฆ:ไว�ด�านที่�ายสังฆ:มนพ�ธิ�เที่ศน: หร0อก็รณี�ใช่�เคร0�องที่องน�อยต��งหน�าศพหร0ออ�ฐ�

- จั�ดโต;ะสั.าหร�บวางเที่�ยนสั�องธิรรม เคร0�องที่องน�อย ที่��ก็รวดน.�า จั.านวน 1 ต�ว วางไว�ที่��ด�านหน�าที่��น� �งขึ้องประธิาน

- น.าธิ�ปไม�ระก็.าแลัะเที่�ยนที่��ที่าเช่0�อแลั�วต�ดที่��เคร0�องที่องน�อย

- น.าเที่�ยนสั�องธิรรมที่าเช่0�อต�ดที่��เช่�งเที่�ยนสั�องธิรรม- ต��ง 1. เที่�ยนสั�องธิรรม 2. เคร0�องที่องน�อย 3.ที่��

ก็รวดน.�า เร�ยงจัาก็ขึ้วาม0อไปซึ่�ายม0อขึ้องประธิาน ตามลั.าด�บ สั.าหร�บเคร0�องที่องน�อยที่��ใช่�ต� �งหน�าศพหร0ออ�ฐ� ให�ต� �งบนโต;ะที่��จั�ดวางไว�ตรงก็ลัาง ด�านหน�าที่��ต� �งศพหร0ออ�ฐ�น��น

- จั�ดวางเคร0�องไที่ยธิรรมไว�ที่��โต;ะด�านที่�ายอาสัน:สังฆ:- น.าเช่�งเที่�ยนช่นวนแลัะที่��ก็รวดน.�าไปพ�ก็ไว�ที่��โต;ะวาง

เคร0�องไที่ยธิรรมด�วย

103

Page 9: คู่มือการจัดงาน1

- จั�ดต��งไมโครโฟนในพ�ธิ�สัวดหร0อเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: 3

จั+ด ค0อด�านหน�าประธิานสังฆ: ด�านพระสังฆ:ร�ปที่�� 3 แลัะด�านที่�ายอาสัน:สังฆ: สั.าหร�บพ�ธิ�ก็รอาราธินา ในพ�ธิ�เที่ศน: ให�ต� �งไมโครโฟนบนธิรรมาสัน:แลัะต��งที่��สัวดร�บเที่ศน: พร�อมที่��งต��งที่��พ�ธิ�ก็รอาราธินา ควรต��งโต;ะเคร0�องขึ้ยายเสั�ยงไว�ด�านที่�ายอาสัน:สังฆ: แลัะจั�ดผู้��ควบค+มอย��ประจั.าด�วย เพ0�อความสัะดวก็ในก็ารควบค+ม เม0�อเก็�ดปCญหาเก็��ยวก็�บเคร0�องขึ้ายเสั�ยงจัะได�แก็�ไขึ้ได�ที่�น

การอุาราธีนา(นมนต่�)พิระสงฆ์�ก็ารอาราธินา(น�มนต:)พระสังฆ: ม�หลั�ก็ง�ายๆค0อ

1. งานมงคลัน�ยมน�มนต:พระจั.านวนค�� 5 ร�ป 7 ร�ป หร0อ 9 ร�ป ยก็เว�นงานมงคลัสัมรสั สัามารถึน�มนต:พระเป,นจั.านวนค��ได� เช่�น 10 ร�ป เพ0�อให�ฝ่Hายเจั�าบ�าวแลัะเจั�าสัาวน�มนต:ฝ่Hายลัะเที่�าๆก็�นหร0ออาจัน�มนต:จั.านวนค�� 5 ร�ป, 7 ร�ป, 9 ร�ป โดยรวมพระพ+ที่ธิร�ปเขึ้�าอ�ก็ 1 องค: เป,น 6 ร�ป, 8 ร�ป, 10 ร�ป ก็�ได�

2. งานอวมงคลัน�ยมน�มนต:พระจั.านวนค�� 3. ก็ารน�มนต:พระ ผู้��ร �บผู้�ดช่อบหร0อเจั�าภาพจัะต�องแจั�ง ว�นเด0อนปI แลัะพ�ธิ�ที่��จัะก็ระที่.าให�พระสังฆ:ที่ราบเสัมอ เพราะบที่สัวดมนต:จัะเพ��มเต�มตามโอก็าสัที่��ที่.าบ+ญไม�เหม0อนก็�น สั�วนพ�ธิ�หลัวงใช่� 9

หร0อ 10 ร�ปเสัมอ สั.าหร�บพ�ธิ�สัด�บปก็รณี: มาต�ก็า บ�งสั+ก็+ลั ก็�เพ��มจั.านวนพระสังฆ:มาก็ขึ้��นอ�ก็เป,น 10, 15, 20, 25, หร0อจันถึ�ง 80

ร�ป หร0อ 100 ร�ป ก็�สั+ดแต�จัะศร�ที่ธิา ไม�จั.าก็�ดจั.านวน 4. หาก็เป,นงานเฉพาะต�ว เช่�นก็ารถึวายสั�งฆที่านหร0อที่.าบ+ญต�ออาย+ ให�น�มนต:ตามความต�องก็ารขึ้องตนได�

104

Page 10: คู่มือการจัดงาน1

5. ก็ารน�มนต:พระเพ0�อฉ�นหร0อร�บอาหารบ�ณีฑบาต ไม�ควรระบ+ช่0�ออาหาร ให�ใช่�ค.ารวมว�า "ร�บอาหารบ�ณีฑบาต เช่�า - เพลั"

หร0อ "ฉ�นเช่�า ฉ�นเพลั" ก็�พอแลั�ว 6. ก็ารอาราธินาหร0อน�มนต: อาจัที่.าได� 2 ว�ธิ� ค0อน�มนต:

ด�วยปาก็เปลั�า หร0อที่.าหน�งสั0ออาราธินา หาก็เป,นงานมงคลั ใช่�ค.าว�า ขึ้ออาราธินาเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: หาก็เป,นงานอวมงคลัจัะใช่�ค.าว�า ขึ้ออาราธินาสัวดพระพ+ที่ธิมนต:

7. ก็ารอาราธินาต�องระบ+งานว�างานอะไร ว�นเวลัา สัถึานที่�� แลัะจั.านวนพระสังฆ:ที่��ต�องก็าร

8. ก็ารไปสัถึานที่��ที่.าบ+ญ ต�องระบ+ว�าให�พระไปเองหร0อเจั�าขึ้องงานไปร�บ แต�ถึ�าสัะดวก็ควรไปร�บพระไปเองจัะที่.าให�เก็�ดความผู้�ดพลัาดน�อยที่��สั+ด

ก็ารที่.าหน�งสั0ออาราธินาจัะเร�ยก็หน�งสั0อน��นว�า ฎี�ก็าอาราธินา ต�วอย�างฎี�ก็าอาราธินา

105

ฎี�ก็าอาราธินา ขึ้ออาราธินา……………………………………..พร�อมด�วยพระสังฆ:ในว�ดน��อ�ก็ ร�ป โปรดเมตตาไปเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต:…………… (หร0อสัวดมนต:)ในงาน……………………………..ที่��บ�านเลัขึ้ที่��…………

หม��ที่��…………

ต.าบลั……………………….อ.าเภอ…………………………

จั�งหว�ด………………………..

ว�นที่��…………

เด0อน……………….พ.ศ…………………..เวลัา………………..น.

หมายเหต+ 1. ม�รถึร�บ-สั�ง(หร0อไปเอง)

2. ม�พระธิรรมเที่ศนา 1 ก็�ณีฑ: (ถึ�าม�)

Page 11: คู่มือการจัดงาน1

เคร%�อุงไที่ยธีรรม หมายถึ�งสั��งขึ้องที่��จัะใช่�ถึวายพระภ�ก็ษ+สังฆ:นอก็จัาก็ ภ�ตตาหาร

คาว-หวาน ม�ก็น�ยมจั�ดเคร0�องไที่ยธิรรมซึ่��งสั�วนใหญ�จัะเป,นสั��งขึ้องเคร0�องใช่�ที่��จั.าเป,นสั.าหร�บพระภ�ก็ษ+สังฆ:โดยไม�ขึ้�ดต�อพระธิรรมว�น�ย เร�ยก็ว�า ที่านว�ตถึ+ 10 ประก็าร ค0อ (สั.าน�ก็งานคณีะก็รรมก็ารว�ฒนธิรรมแห�งช่าต� : 2546 : 14)

1. ภ�ตตาหารคาว-หวาน2. น.�ารวมที่��งเคร0�องด0�มอ�นสัมควรแก็�สัมณีบร�โภค3. เคร0�องน+�งห�ม เช่�น ไตรจั�วร อ�งสัะ เป,นต�น 4. ยานพาหนะหร0อปCจัจั�ยค�าโดยสัาร(ซึ่��งถึวายเป,นใบ

ปวารณีาหร0อมอบให�ลั�ก็ศ�ษย:เก็�บร�ก็ษาไว�)5. มาลั�ย แลัะดอก็ไม�เคร0�องบ�ช่าช่น�ดต�างๆ6. ขึ้องหอม หมายถึ�งธิ�ปบ�ช่าพระ7. เคร0�องลั�บไลั� หมายถึ�งเคร0�องสั+ขึ้ภ�ณีฑ:ช่.าระร�างก็าย

เช่�น สับ�� รวมที่��งเคร0�องใช่�อ0�นๆ เช่�น แปรงสั�ฟCน ยาสั�ฟCน ผู้งซึ่�ก็ฟอก็ เป,นต�น

8. ที่��นอนที่��สัมควรแก็�สัมณีะ รวมที่��งผู้�าห�ม หมอน ม+�ง เป,นต�น

9. ที่��อย��อาศ�ย ม�ก็+ฏิ�เสันาสันะ แลัะเคร0�องใช่� เช่�น เต�ยง ต��ง โต;ะ เก็�าอ�� ต�� เป,นต�น

10. เคร0�องตามประที่�ป เช่�น เที่�ยน ตะเก็�ยง น.�าม�น แลัะไฟฟAา เป,นต�น

แม�ไที่ยธิรรมบางสั��งบางอย�างที่��ไม�ได�อน+ญาตไว� 10

ประก็าร น��หาก็เป,นสั��งที่��ไม�ขึ้�ดต�อพระธิรรมว�น�ยแลัะสัมณีว�สั�ยก็�สัามารถึถึวายได�

106

Page 12: คู่มือการจัดงาน1

ในปCจัจั+บ�นเจั�าภาพม�ก็จัะน�ยมถึวายความสัะดวก็แก็�พระภ�ก็ษ+สังฆ: เพราะไม�ที่ราบว�าพระภ�ก็ษ+สังฆ:ม�ความต�องก็ารสั��งใด จั�งม�ก็น�ยมถึวายเป,นเง�น (น�ยมเร�ยก็ว�าปCจัจั�ย หร0อจั�ต+ปCจัจั�ย) เพ0�อให�พระใช่�จั�ายสั��งขึ้องที่��จั.าเป,นตามประสังค: โดยก็ารถึวายน��น จัะน.าเง�นไปมอบให�แก็�ลั�ก็ศ�ษย:หร0อไวยาว�จัก็ร แลั�วเขึ้�ยนใบแจั�งแก็�พระภ�ก็ษ+ให�ร�องเร�ยก็สั��งที่��ประสังค:จัาก็ไวยาว�จัก็รหร0อลั�ก็ศ�ษย:น��น เร�ยก็ว�า “

ใบปวารณีา”

ต�วอย�างใบปวารณีา

เม0�อถึ�งว�นพ�ธิ� พ�ธิ�ที่+ก็อย�างจัะเร��มขึ้��นเม0�อประธิานมาถึ�ง

แลัะจั+ดธิ+ปเที่�ยนบ�ช่าพระร�ตนตร�ยการจั�ดธี*ปเที่�ยน

จั+ดเที่�ยนก็�อนแลั�วจั+ดธิ�ปเป,นลั.าด�บถึ�ดไป โดยจั+ดเที่�ยนเลั�มซึ่�ายม0อขึ้องผู้��จั+ด แลัะเลั�มขึ้วาม0อตามลั.าด�บ ต�อจัาก็น��นจั+ดธิ�ปดอก็ซึ่�ายม0อขึ้องผู้��จั+ดไปที่างขึ้วาม0อตามลั.าด�บ

การอุาราธีนาศ�ล

107

ใบปวารณีา

ขึ้�าพเจั�าขึ้อน�อมถึวายจัต+ปCจัจั�ยแก็�พระค+ณีเจั�า เป,นม�ลัค�าเที่�าราคา บาที่ ……… …..สัตางค: โดยมอบไว�แก็�ไวยาว�จัก็รขึ้องพระค+ณีเจั�าแลั�ว หาก็พระค+ณีเจั�าประสังค:จั.านงหมายสั��งใดอ�นควรแก็�สัมณีบร�โภค ขึ้อได�โปรดเร�ยก็ร�องได�จัาก็ไวยาว�จัก็รขึ้องพระค+ณีเจั�าน��น เที่อญ

ลังช่0�อ…………………….ผู้��ถึวาย

Page 13: คู่มือการจัดงาน1

การอุาราธีนา ค0อก็ารเช่0�อเช่�ญพระสังฆ:ในพ�ธิ�ให�ศ�ลั ให�สัวดพระปร�ตร หร0อให�

แสัดงธิรรม เป,นธิรรมเน�ยมม�มาแต�ด��งเด�มที่��จัะต�องอาราธินาก็�อน พระสังฆ:จั�งจัะประก็อบพ�ธิ�ก็รรมน��น ๆ ก็�อนที่��จัะที่.าพ�ธิ�ก็รรมที่+ก็อย�างโปรดจั.าไว�ว�า จัะต�องม�ก็ารจั+ดธิ�ปเที่�ยนบ�ช่าพระร�ตนตร�ยก็�อนแลั�วก็ลั�าวค.าบ�ช่าพระร�ตนตร�ย ต�อมาต�องอาราธินาศ�ลั แลั�วร�บศ�ลั เพราะน�ยมก็�นว�าศ�ลัเป,นปCจัจั�ยพ0�นฐานขึ้องธิรรมะที่��งปวง ผู้��จัะประก็อบค+ณีงามความด� บ.าเพ�ญบ+ญก็+ศลัจั�งต�องช่.าระศ�ลัขึ้องตนให�บร�สั+ที่ธิ�5 สั.ารวมก็าย วาจัา ใจั ให�ต� �งม��นแน�วแน�ต�อก็ารที่.าความด�ด�วยก็ารสัมาที่านศ�ลัอาราธินาศ�ลัเม0�อพระให�ศ�ลัผู้��น� �นก็�ร�บศ�ลั

วธี�อุาราธีนาศ�ล1. ถึ�าพระสังฆ:น��งบนอาสันะยก็สั�ง เจั�าภาพแลัะแขึ้ก็น��ง

เก็�าอ�� ผู้��อาราธินาเขึ้�าไปย0นระหว�างเจั�าภาพก็�บแถึวพระสังฆ: ตรงก็�บพระสังฆ:ร�ปที่�� 3 หร0อ 4 ห�างจัาก็แถึวพระสังฆ:พอสัมควร ห�นหน�าไปที่างโต;ะที่��บ�ช่า ประนมม0อไหว�พระพ+ที่ธิร�ปก็�อนแลั�วย0นประนมม0อต�วตรง

2. ถึ�าพระสังฆ:น��งบนอาสันะต.�าธิรรมดาเจั�าภาพแลัะแขึ้ก็น��งก็�บพ0�น ผู้��อาราธินาต�องเขึ้�าไปน��งค+ก็เขึ้�าต�อหน�าแถึวพระสังฆ:ตรงห�วหน�า หร0อประธิานสังฆ: ก็ราบพระด�วยเบญจัางคประด�ษฐ: 3 คร��งก็�อน แลั�วประนมม0อต��งต�วตรง ก็ลั�าวค.าอาราธินาตามแบบก็รมก็ารศาสันา ค0อถึ�าเป,นพ�ธิ� สัวดมนต:เย�น ให�อาราธินาศ�ลั อาราธินาพระปร�ตร ถึ�าเป,นพ�ธิ�เลั��ยงพระ ให�อาราธินาศ�ลั ถึ�าเป,นพ�ธิ�ถึวายที่านที่+ก็อย�าง ให�อาราธินาศ�ลัถึ�าเป,นพ�ธิ�เที่ศน: ถึ�าเที่ศน:ต�อจัาก็สัวดมนต: ตอนสัวดมนต:ไม�ต�องอาราธินาศ�ลั แต�เร��มต�นด�วยก็ารอาราธินาพระปร�ตร ตอนพระขึ้��นเที่ศน: อาราธินาศ�ลั ร�บศ�ลั แลั�วอาราธินาธิรรม

108

Page 14: คู่มือการจัดงาน1

ถึ�าพ�ธิ�สัวดมนต:ก็�บพ�ธิ�เที่ศน:ไม�ได�ต�อเน0�องก็�น ให�ถึ0อว�าเป,นคนลัะพ�ธิ� ตอนสัวดมนต:ก็� อาราธินาศ�ลัแลัะอาราธินาพระปร�ตรตามพ�ธิ�สัวดมนต:เย�นที่��ก็ลั�าวแลั�ว ตอนเที่ศน:ก็�เร��มต�นด�วยก็ารอาราธินาศ�ลัก็�อน จับร�บศ�ลัแลั�วอาราธินาธิรรมพ�ธิ�สัวดศพต�าง ๆ เช่�นสัวดแจัง สัวดพระอภ�ธิรรม เป,นต�น ถึ�าไม�ม�พ�ธิ�อ0�นน.าหน�าให�อาราธินาศ�ลัก็�อน ถึ�าม�พ�ธิ�อ0�นน.าหน�าแลั�วไม�ต�องอาราธินาศ�ลัเม0�ออาราธินาศ�ลัเสัร�จัแลั�วที่+ก็คนก็�มลังก็ราบพระร�ตนตร�ยแบบเบญจัางคประด�ษฐ:พร�อมก็�น 3 คร��ง ถึ�าน��งเก็�าอ��ให�จับพร�อมก็�น 1 คร��ง ต�อจัาก็น��นประธิานสังฆ:จัะให�ศ�ลัที่+ก็คนร�บศ�ลัโดยว�าตามประธิานสังฆ:ไปตามลั.าด�บ เม0�อร�บศ�ลัจับแลั�วที่+ก็คนก็ราบพระแบบเบญจัางคประด�ษฐ: 3 คร��งก็�อนแลั�วก็ลั�าวค.าอาราธินาพระปร�ตร ในขึ้ณีะที่��พ�ธิ�ก็รก็ลั�าวค.าอาราธินาที่+ก็คนประนมม0อพร�อมก็�นเป,นก็ารแสัดงว�าที่+ก็คนอาราธินาร�วมก็�น จับแลั�วก็ราบพระพร�อมก็�น 3 คร��ง ถึ�าน��งเก็�าอ��ให�จับพร�อมก็�น 1 คร��ง ขึ้ณีะพระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต:ที่+ก็คนที่��อย��ในบร�เวณีพ�ธิ� น��งประนมม0อ ฟCงสัวดด�วยความเคารพ แม�จัะไม�เขึ้�าใจัความหมายขึ้องบที่สัวดก็�ควรอย��ในอาก็ารสั.ารวม สั�งจั�ตตามก็ระแสัเสั�ยงสัวดมนต:สั�ก็คร� �จั�ตใจัจัะสังบเย0อก็เย�น ไม�ควรสั�งเสั�ยงพ�ดค+ยก็�นขึ้ณีะพระสัวดเพราะเป,นก็ารเสั�ยก็�ร�ยา ในงานบ.าเพ�ญบ+ญที่��วไป แลัะงานมงคลัพอพระเร��มสัวดมงคลัสั�ตรขึ้��นบที่ อเสัวนา เจั�าภาพจัะเขึ้�าไปจั+ดเที่�ยนน.�ามนต:ที่��“ ”

บาตร หร0อครอบน.�ามนต:หน�าพระ แลั�วประเคนบาตร หร0อครอบน.�ามนต:น��นต�อประธิานสังฆ:เพ0�อให�ที่�านที่.าน.�ามนต:ต�อไป ประเคนแลั�วก็ราบ 3 คร��ง เม0�อพระสัวดมนต:จับหาก็ม�ก็ารเที่ศน:ต�อประธิานในพ�ธิ�จัะจั+ดเที่�ยนบ�ช่าธิรรมวางไว�ที่างขึ้วาม0อขึ้องธิรรมมาสัน: พ�ธิ�ก็รก็ลั�าวอาราธินาธิรรม ต�อจัาก็น��นพระจัะเที่ศน:ที่+ก็คนฟCงเที่ศน:โดยน��ง

109

Page 15: คู่มือการจัดงาน1

ประนมม0อ เม0�อพระเที่ศน:จับเจั�าภาพจัะประเคนจัต+ปCจัจั�ย เคร0�องไที่ยธิรรม ต�อจัาก็น��นพระสังฆ:จัะอน+โมที่นา ขึ้ณีะที่��พระว�าบที่ ยถึา“

วาร�วหา เจั�าภาพจัะเร��มก็รวดน.�า ให�ก็รวดน.�าให�เสัร�จัก็�อนจับ………”

บที่ยถึาที่��ค.าว�า มณี�โช่ต�รโสั ยถึา เจั�าภาพวางภาช่นะ“…………… ”

สั.าหร�บก็รวดน.�าลัง พอพระขึ้��นบที่ สั�พพ�ต�โย ว�ว�ช่ช่�นต+“ ……….”

ที่+ก็คนประนมม0อขึ้��นพร�อมก็�นเพ0�อร�บพร จันพระสัวดจับที่+ก็คนก็ราบพระพร�อมก็�น 3 คร��งด�วยเบญจัางคประด�ษฐ: เป,นอ�นเสัร�จัพ�ธิ�

การประเคน การประเคน ค0อก็ารยก็สั��งขึ้องที่��สัมควรแก็�สัมณีบร�โภค น�อมถึวายให�แก็�พระสังฆ:ผู้��ร �บประเคนถึ�งม0อด�วยก็�ร�ยาเคารพ นอบน�อม ค.าว�าสั��งขึ้องที่��สัมควรแก็�สัมณีบร�โภค ค0อ สั��งที่��พระภ�ก็ษ+สังฆ:บร�โภคใช่�สัอยได�โดยไม�ผู้�ดพ+ที่ธิบ�ญญ�ต�

วธี�ประเคน ช้าย น��งค+ก็เขึ้�าหร0อย0นตามความเหมาะสัมแก็�สัถึานที่��แลัะ

สัถึานก็ารณี: ถึ�าพระน��งก็�บพ0�นควรน��งค+ก็เขึ้�าประเคน ถึ�าพระน��งที่��สั�ง หร0อน��งเก็�าอ�� ผู้��ประเคนย0นประเคนสั��งขึ้องได� เวลัาประเคนให�ยก็สั��งขึ้องน��นด�วยม0อที่��งสัองขึ้�าง น�อมสั��งขึ้องน��นเขึ้�าไปใก็ลั�พระ แลั�วยก็สั��งขึ้องที่��จัะประเคนให�พ�นจัาก็พ0�น สั�งถึวายถึ�งม0อพระผู้��ร �บประเคนด�วยก็�ร�ยาเคารพอ�อนน�อม ไม�เสั0อก็ไสัหร0อสั�งให�พ�น ๆ ไป หญิง น��งที่�าราบหร0อที่�าเที่พธิ�ดา หร0อย0นตามความเหมาะสัมแก็�สัถึานที่�� แลั�วยก็สั��งขึ้องที่��จัะประเคนด�วยม0อที่��งสัองขึ้�าง น�อมเขึ้�าไปใก็ลั�พระผู้��ร �บประเคน สั�งเก็ตว�าพระจั�บช่ายผู้�าที่��ที่อดร�บประเคนอย��จั�งจัะวางสั��งขึ้องน��นลังบนผู้�าที่��ร �บประเคน สั.าหร�บหญ�งจัะสั�งถึวายถึ�งม0อพระไม�ได� หร0อจัะวางไว�ใก็ลั� ๆ พระโดยไม�ยก็ประเคนก็�ไม�ได�เช่�นก็�น ภ�ตตาหารที่+ก็ช่น�ดที่��ประเคนแลั�วไม�ควรไปจั�บ

110

Page 16: คู่มือการจัดงาน1

ต�องอ�ก็ หาก็ฆราวาสัไปจั�บต�องถึ0อว�าขึ้าดประเคน จัะต�องประเคนใหม�จั�งจัะไม�เก็�ดโที่ษแก็� พระสังฆ:เม0�อประเคนเสัร�จัแลั�ว ที่��งหญ�งแลัะช่ายถึ�าน��งประเคนควรก็ราบแบบเบญจัางคประด�ษฐ: 3 คร��ง ถึ�าย0นประเคน ควรน�อมต�วยก็ม0อไหว� 1 คร��ง โดยให�น��วห�วแม�ม0อจัรดระหว�างค��ว แลัะน�อมต�วลังค�อนขึ้�างมาก็เป,นอ�นเสัร�จัพ�ธิ�ก็ารประเคนพระ หล�กปฏิบั�ต่เก��ยวก�บัการประเคน

ก็ารประเคนพระที่��ถึ�ก็ต�อง ประก็อบด�วยลั�ก็ษณีะ 5

ประก็าร ตามพระว�น�ยบ�ญญ�ต� หร0อตามพระพ+ที่ธิาน+ญาตไม�เก็�ดโที่ษแก็�พระสังฆ: ได�แก็�

1. สั��งขึ้องที่��ประเคนต�องไม�ใหญ�โต หร0อหน�ก็เก็�นไป ต�องเป,นขึ้นาดที่��คน ๆ เด�ยวยก็ไหวเพราะจัะต�องยก็สั��งขึ้องน��นให�พ�นจัาก็พ0�น

2. ผู้��ประเคนต�องอย��ในห�ตถึบาสั (ช่�วงแขึ้น) น��นค0ออย��ห�างจัาก็พระภ�ก็ษ+ผู้��ร �บประเคนประมาณี 1 ศอก็ 3. ผู้��ประเคน น�อมสั��งขึ้องน��นสั�งถึวายให�ด�วยอาก็ารเคารพนอบน�อมต�อภ�ก็ษ+ผู้��ร �บประเคน 4. ก็ารน�อมสั��งขึ้องเขึ้�ามาน��นจัะสั�งด�วยม0อก็�ได� หร0อสั��งที่��เน0�องก็�นก็�ได� เช่�นใช่�ที่�พพ�ต�ก็ถึวาย

5. พระภ�ก็ษ+ผู้��ร �บประเคนจัะร�บด�วยม0อก็�ได�ถึ�าผู้��ประเคนเป,นช่าย แต�ถึ�าผู้��ประเคน

เป,นหญ�ง จัะใช่�ผู้�าที่อดร�บ ใช่�บาตรหร0อจัานร�บก็�ได�ขึ้�อพ�งระว�งแลัะลั�ก็ษณีะก็ารประเคนพระที่��ไม�ถึ�ก็ต�องสัมที่รง ป+ญญฤที่ธิ�5 (อ�างถึ�งใน http://ubon.obec.go.th/school/sapuetai/pitee7.htm) ได�ก็ลั�าวถึ�งขึ้�อพ�งระว�งในก็ารประเคนที่��ไม�ถึ�ก็ต�องไว�ว�า

111

Page 17: คู่มือการจัดงาน1

1. สั��งขึ้องที่��จัะประเคนใหญ�หร0อหน�ก็เก็�นก็ว�าคน ๆ เด�ยวจัะยก็ไหว เช่�นต��พระไตรปDฎีก็ ธิรรมาสัน: ฯลัฯ ถึ�าจัะถึวายต�องช่�วยก็�นยก็ถึวาย

2. ผู้��ประเคนอย��นอก็ห�ตถึบาสั จันพระภ�ก็ษ+เอ0�อมม0อร�บไม�ถึ�ง

3. ก็ารประเคนภ�ตตาหารโดยวางภาช่นะแตะต�อ ๆ ก็�นออก็ไป

4. ผู้��ประเคนไม�ยก็สั��งขึ้องที่��จัะประเคนให�พ�นพ0�น เช่�น ใช่�ว�ธิ�เสั0อก็ไสัให�เลั0�อนไถึลัไปตามพ0�น

5. ผู้��ประเคนสั�งขึ้องให�พระโดยอาก็ารไม�เคารพ เช่�นที่��งให� หร0อโยนให� เป,นต�น

6. พระภ�ก็ษ+ย�งไม�ที่�นร�บประเคน ผู้��ประเคนก็�วางสั��งขึ้องน��นลังเสั�ยก็�อน

7. ประเคนสั��งที่��ไม�สัมควรแก็�สัมณีบร�โภค เช่�น เง�น หร0อ ที่อง หร0อสั��งขึ้องที่��ที่.าด�วยเง�นหร0อที่องเช่�นพานเง�น พานที่อง ขึ้�นเง�น ขึ้�นที่อง ถึาดเง�น เป,นต�น นอก็จัาก็น��ไม�ควรหย�บย0�นธินบ�ตร เง�นที่อง หร0อว�ตถึ+ที่��ใช่�แที่นเง�นเช่�น เช่�ค ฯลัฯ แก็�พระภ�ก็ษ+แม�จัะใสั�ภาช่นะประเคนหร0อใสั�บาตรก็�ไม�ควร เพราะสั��งเหลั�าน��เป,นว�ตถึ+อนามาสั พระที่�านร�บไม�ได�ถึ0อว�าผู้�ดพระว�น�ย ถึ�าประสังค:จัะถึวายควรใช่�ใบปวารณีาแที่นต�วเง�น สั�วนต�วเง�น ควรมอบไว�แก็�ผู้��ที่.าหน�าที่��ปฏิ�บ�ต�พระภ�ก็ษ+ร�ปน��นเร�ยก็ว�า ก็�ปปDยก็ารก็

8. อาหารคาวหวาน หร0อเคร0�องไที่ยธิรรมประเภที่อาหารคาวหวานที่+ก็ช่น�ด ไม�ว�าจัะเป,นอาหารสัด ผู้ลัไม� อาหารแห�งเช่�น ขึ้�าวสัาร น.�าตาลั อาหารเคร0�องก็ระปLอง เช่�น นม ก็าแฟ สั��งขึ้องเหลั�าน��ต�องถึวายภายในเวลัาเที่��ยงเที่�าน��น ถึ�าเลัยเที่��ยงว�นไปแลั�ว

112

Page 18: คู่มือการจัดงาน1

พระร�บประเคนไม�ได� ต�องอาบ�ต�โที่ษตามพระว�น�ย ถึ�าจัะถึวายหลั�งเที่��ยงแลั�วที่.าได�โดยเพ�ยงแต�แจั�งให�พระภ�ก็ษ+ที่ราบ ไม�ต�องม�ก็ารประเคน แลั�วน.าสั��งขึ้องไปมอบก็�บผู้��ด�แลัพระเพ0�อน.าถึวายที่�านในว�นต�อไป 9. ขึ้องใช่�ต�าง ๆ ไม�ต�องประเคน เพ�ยงแต�วางมอบเที่�าน��น เช่�น ก็ระโถึน แก็�วน.�า ช่�อนซึ่�อม จัานหร0อช่ามเปลั�า

10. น.�าผู้ลัไม�บางช่น�ดไม�ควรน.าไปประเคนพระในเวลัาเลัยเที่��ยงเช่�นน.�ามะพร�าว แลัะน.�าผู้ลัไม�บางช่น�ดที่��ม�ขึ้นาดใหญ�ก็ว�าผู้ลัมะต�มที่+ก็ช่น�ด นอก็จัาก็น��ในเวลัาเลัยเที่��ยง พระในน�ก็ายธิรรมย+ตจัะไม�ฉ�นน.�าบางประเภที่ ผู้��ถึวายจั�งไม�ควรน.าไปประเคนที่�าน เช่�น นมสัด นมเปร��ยว น.�าเต�าห�� เป,นต�นภ�ตตาหารต�องห�ามที่��ไม�ควรน.ามาประเคนพระ ม�ขึ้�อก็.าหนดห�ามอาหารบางประเภที่ ถึ�าภ�ก็ษ+ฉ�น ต�องอาบ�ต�ที่+ก็ก็ฎี ได�แก็�

- เน0�อ 10 ช่น�ด แลัะอาหารที่��ปร+งด�วยเน0�อ 10 ช่น�ดค0อ เน0�อมน+ษย: เน0�อช่�าง เน0�อม�า เน0�อสั+น�ขึ้ เน0�อง� เน0�อสั�งโต เน0�อเสั0อโคร�ง เน0�อเสั0อเหลั0อง เน0�อหม� แลัะเน0�อเสั0อดาว

- เน0�อด�บที่��ย�งไม�ได�ที่.าให�สั+ก็ด�วยไฟ เช่�น ปลัาด�บ เน0�อด�บ หอยนางรมด�บ ก็+�งด�บแช่� น.�าปลัา เป,นต�น

- เน0�อสั�ตว:ที่��ฆ�าเจัาะจังเพ0�อน.ามาประก็อบอาหารถึวายพระภ�ก็ษ+สัามเณีรโดยตรง แต�ถึ�าภ�ก็ษ+ไม�เห�น (ก็ารฆ�า) ไม�ได�ย�น (เสั�ยงร�อง) แลัะไม�ได�สังสั�ยว�าเขึ้าฆ�าสั�ตว:เหลั�าน��นเพ0�อถึวายเฉพาะเจัาะจังแลั�ว ไม�ถึ0อเป,นโที่ษ

- ผู้ลัไม�ที่��ม�เมลั�ดอย��ขึ้�างใน อาจัน.าไปเพาะขึ้��นเป,นต�นได� เช่�น มะม�วง เงาะ หร0อเง�าที่��ปลั�ก็ขึ้��น เช่�น เผู้0อก็ ม�น เป,นต�น ถึ�าจัะน.ามาถึวายพระควรปอก็เปลั0อก็ แคะเมลั�ดออก็เสั�ยก็�อน

113

Page 19: คู่มือการจัดงาน1

- อาหารที่��ม�สั+ราผู้สัม จันม�ก็ลั��น สั� รสั ปราก็ฏิ ร� �ได�ว�าม�สั+ราปน ภ�ก็ษ+จัะฉ�นไม�ได� แต�ถึ�าไม�ม�สั� ไม�ม�ก็ลั��น หร0อไม�ม�รสัปราก็ฏิ ฉ�นได�ไม�เป,นอาบ�ต� สั��งขึ้องที่��ผู้�ดพระว�น�ยพระภ�ก็ษ+จั�บต�องไม�ได�เร�ยก็ว�า ว�ตถึ+อนามาสั จั�งไม�ควรน.ามาประเคน ได�แก็� “ ”

(1) ผู้��หญ�ง รวมที่��งเคร0�องแต�งก็ายหญ�ง ร�ปภาพหญ�ง หร0อร�ปปC� นขึ้องผู้��หญ�งที่+ก็ช่น�ด

(2) ร�ตนะ 10 ประก็าร ค0อ ที่อง เง�น แก็�วม+ก็ดา แก็�วมณี� แก็�วประพาฬ ที่�บที่�ม บ+ษราค�ม สั�งขึ้: (ที่��เลั��ยมที่อง) ศ�ลัา เช่�น หยก็ แลัะโมรา เป,นต�น

(3) เคร0�องศ�สัตราว+ธิ ที่+ก็ช่น�ด อ�นเป,นเคร0�องที่.าลัายช่�ว�ต (4) เคร0�องด�ก็สั�ตว:บก็ แลัะสั�ตว:น.�าที่+ก็ช่น�ด

(5) เคร0�องประโคมดนตร�ที่+ก็อย�าง (6) ขึ้�าวเปลั0อก็แลัะผู้ลัไม�อ�นเก็�ดอย��ก็�บที่��

การกรวดน./า วธี�ปฏิบั�ต่ในการกรวดน./า

1. ก็ารก็รวดน.�า อ+ที่�ศสั�วนก็+ศลั ใช่�ที่� �งในงานมงคลัแลัะงานอวมงคลั ก็ลั�าวค0อเม0�อม�ก็ารที่.าบ+ญเลั��ยงพระ ในงานใดก็�ตาม จัะม�ก็ารก็รวดน.�า อ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัเสัมอ แลัะแม�ไม�ม�งานพ�ธิ� ใดๆ เม0�อเราบ.าเพ�ญที่านเช่�นก็ารต�ก็บาตรพระสังฆ:ประจั.าว�นที่+ก็เช่�า เม0�อเสัร�จัจัาก็ก็ารที่.าบ+ญต�ก็บาตร ก็�ควรที่��จัะ ก็รวดน.�าอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัให�แก็�ญาต�ม�ตรผู้��ลั�วงลั�บ ตลัอดจันสัรรพสั�ตว:ที่� �งหลัาย 2. น.�าที่��ใช่�ก็รวด ต�องเป,นน.�าใสั สัะอาด บร�สั+ที่ธิ�5 ไม�ม�สั��งเจั0อปน เปร�ยบเสัม0อนน.�าใจัอ�นบร�สั+ที่ธิ�5 บางคนเขึ้�าใจัผู้�ดน.าน.�าที่��เห�น

114

Page 20: คู่มือการจัดงาน1

ว�าผู้��ตายเม0�อม�ช่�ว�ตอย��ช่อบด0�มมาก็รวดน.�าอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัให�เช่�น สั+รา น.�าสั�มค��น หร0อน.�าอ�ดลัมช่น�ดต�าง ๆ ก็�ม� เป,นก็ารไม�ถึ�ก็ต�อง

3. ควรใช่�ภาช่นะสั.าหร�บก็รวดน.�าโดยเฉพาะ ถึ�าหาไม�ได�น�ยมใช่�แก็�วน.�าหร0อขึ้�นน.�าแที่นโดยจั�ดเตร�ยมไว�ร�นน.�าแลัะรองร�บน.�าที่��ร �น โดยจั�ดไว�ลั�วงหน�าก็�อนถึ�งเวลัาใช่� 4. ก็ารก็รวดน.�า ก็ระที่.าภายหลั�งจัาก็ถึวายภ�ตตาหารแลัะเคร0�องไที่ยธิรรมแก็�พระสังฆ:แลั�ว เม0�อประธิานสังฆ:เร��มสัวด ยถึา “

วาร�วหา เจั�าภาพก็�เร��มหลั��งน.�าอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลั ถึ�าผู้��ก็รวดน.�าน��งอย��…”

ก็�บพ0�นควรน��งพ�บเพ�ยบจั�บภาช่นะสั.าหร�บก็รวดด�วยม0อที่��งสัอง แลั�วร�นน.�าให�ไหลัลังเป,นสัาย ไม�น�ยมใช่�น��วม0อรองร�บสัายน.�าน��นอ�ก็ ยก็เว�นถึ�าภาช่นะก็รวดน.�าปาก็ก็ว�าง เช่�นเป,นแก็�วหร0อขึ้�นน.�า ให�ใช่�น��วซึ่�ายแตะปาก็ภาช่นะให�น.�าไหลัลังเป,นสัายที่�ลัะน�อยโดยไม�ขึ้าดตอน ขึ้ณีะร�นน.�าให�สั.ารวมใจัอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัแก็�ญาต�ผู้��ลั�วงลั�บสั��น ๆ ว�า อ�“

ที่�ง เม ญาต�น�ง โหต+ สั+ขึ้�ตา โหนต+ ญาตะโย แปลัว�า ขึ้อสั�วนบ+ญน��” “

จังสั.าเร�จัแก็�ญาต�ที่��งหลัายขึ้องขึ้�าพเจั�า ขึ้อญาต�ที่��งหลัายขึ้องขึ้�าพเจั�าจังม�ความสั+ขึ้ โดยน�ยมเอ�ยช่0�อ นามสัก็+ลัขึ้องญาต�ผู้��ลั�วงลั�บ”

ที่��ประสังค:จัะอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัไปให�ด�วย เม0�อที่.าบ+ญต�ก็บาตรประจั.าว�น หร0อที่.าก็+ศลัอย�างอ0�น ๆ ตลัอดจันหลั�งจัาก็น��งสัมาธิ�ภาวนาประจั.าว�นน�ยมก็รวดน.�าอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัโดยใช่�บที่ก็รวดน.�าต�าง ๆ ซึ่��งม�ให�เลั0อก็ใช่�หลัายบที่ บที่ก็รวดน.�าอ0�น ๆ เช่�นบที่ก็รวดน.�าย�งก็�ญจั� ( เร��มต�นว�า ย�งก็�ญจั� ก็+สัะลัะ ก็�มม�ง …… ) หร0อ บที่ สั�พพปCตต�ที่านคาถึา (เร��มต�นด�วย ป+ญญ�สัสั�ที่าน� ก็ะต�สัสัะ……. )หร0อบที่ ปCฏิฐนฐปนคาถึา (เร��มต�นด�วย ย�นที่าน�เมก็ะต�ง ป+ญญ�ง….) เป,นต�น หาก็จั.าภาษาบาลั�ไม�ได�จัะก็รวดน.�าเป,นภาษาไที่ยก็�ได� เม0�ออ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัน�ยมอ+ที่�ศระบ+เฉพาะเจัาะจังเอ�ยช่0�อ นามสัก็+ลัขึ้องผู้��ลั�วงลั�บที่��ต�องก็ารอ+ที่�ศให�อย�าง

115

Page 21: คู่มือการจัดงาน1

ช่�ดเจันด�วย สั.าหร�บในพ�ธิ�ที่.าบ+ญ ผู้��มาร�วมพ�ธิ�ไม�ได�ใช่�ภาช่นะก็รวดน.�าเพราะม�จั.านวนไม�เพ�ยงพอสั.าหร�บแขึ้ก็ที่+ก็คน ให�ก็รวดน.�าแผู้�สั�วนก็+ศลัโดยอธิ�ษฐานในใจัสั��น ๆ สั�วนค.าก็รวดน.�าบที่ต�าง ๆ สั.าหร�บใช่�ในก็ารที่.าว�ตรสัวดมนต: ศ�ก็ษาได�จัาก็หน�งสั0อที่.าว�ตรสัวดมนต:ต�าง ๆ 5. ก็ารเที่น.�าที่��ก็รวดแลั�ว ก็ารก็รวดน.�าถึ�าไม�ม�ภาช่นะรองร�บน.�าที่��ร �นจัะร�นลังบนพ0�นด�นโดยตรงก็�ได�โดยหลั��งลังในที่��สัะอาด ถึ�าอย��บนศาลัาหร0อสัถึานที่��ไม�ใช่�พ0�นด�นต�องหาภาช่นะอ0�นรองร�บน.�าก็รวดไว� หลั�งจัาก็เสัร�จัพ�ธิ�แลั�วให�น.าน.�าไปเที่ลังที่��ก็ลัางแจั�ง หร0อพ0�นด�นที่��สัะอาด หร0อเที่รดต�นไม�นอก็อาคาร ไม�ควรเที่ลังก็ระโถึน หร0อใต�ถึ+นบ�าน ขึ้ณีะร�นน.�าให�อธิ�ษฐานฝ่าก็ไว�ก็�บแม�พระธิรณี�เพ0�อเป,นสั�ก็ขึ้�พยานในก็ารที่.าบ+ญอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัในคร��งน��น ๆ ก็ารก็รวดน.�าอ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัจั�ดว�าเป,นหน��งในบ+ญก็�ร�ยาว�ตถึ+ 10

ประก็าร ขึ้�อปCตต�ที่านม�ยค0อบ+ญเก็�ดจัาก็ก็ารแบ�งสั�วนบ+ญ ผู้��ให�ที่านช่0�อว�าได�บ+ญขึ้�อหน��งเร�ยก็ว�า ที่านม�ย แลัะเม0�ออ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัก็�ได�บ+ญอ�ก็ขึ้�อหน��งค0อ ปCตต�ที่านม�ย น�บว�าเป,นบ+ญก็+ศลัเพ��มพ�นที่ว�ย��งขึ้��น ผู้��ฉลัาดจั�งควรก็ระที่.าเพราะจัะย��งที่.าให�จั�ตใจัเก็�ดปIต� ผู้�องใสัมาก็ย��งขึ้��น นอก็จัาก็น��ก็ารที่��อ+ที่�ศสั�วนบ+ญให�ผู้��อ0�น ผู้��ร �บจัะได�บ+ญขึ้�อหน��งค0ออน+โมที่นาม�ย หมายความว�าถึ�าผู้��ร �บช่0�นช่ม ปIต�ย�นด�ที่��ที่ราบขึ้�าวบ+ญก็+ศลั ก็�ได�บ+ญ บ+ญจั�งเป,นสั��งที่��ย��งแบ�งย��งมาก็ เปร�ยบเหม0อนแสังเที่�ยนถึ�าจั+ดต�อ ๆ ก็�นไปย��งจั+ดมาก็เลั�มเพ�ยงใด ก็�จัะย��งเก็�ดแสังสัว�างมาก็ขึ้��นไม�หมดไปเหม0อนก็�บก็ารแบ�งปCนสั��งขึ้องอ0�น ขึ้�อสั�งเก็ตประก็ารหน��งค0อ ก็ารแบ�งสั�วนบ+ญ นอก็จัาก็จัะแบ�งหร0ออ+ที่�ศสั�วนก็+ศลัไปให�คนตายหร0อคนที่��ลั�วงลั�บเพ0�อให�เขึ้าได�อน+โมที่นาแลั�ว สัามารถึแบ�งบ+ญให�คนที่��ม�ช่�ว�ตอย��ได�ด�วย โดยก็ารบอก็ขึ้�าวให�เขึ้า

116

Page 22: คู่มือการจัดงาน1

ที่ราบถึ�งบ+ญก็+ศลัที่��เราได�ที่.ามา ถึ�าเขึ้าอน+โมที่นาเขึ้าก็�จัะได�ร�บสั�วนแบ�งแห�งบ+ญน��นที่�นที่�สร�ปขั้�/นต่อุนการประกอุบัพิธี�ที่างศาสนา

1. ประธิานมาถึ�งในงาน2. พ�ธิ�ก็รเช่�ญประธิานจั+ดธิ�ปเที่�ยนบ�ช่าพระร�ตนตร�ย3. น.าบ�ช่าพระร�ตนตร�ย4. พ�ธิ�ก็รสังฆ:อาราธินาศ�ลั5. พระให�ศ�ลั6. ผู้��ร �วมพ�ธิ�ร�บศ�ลั7. พ�ธิ�ก็รสังฆ:อาราธินาพระปร�ตร8. พระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ ที่ธิมนต:/เจั�าภาพจั+ดเที่�ยน

น.�ามนต:9. ประธิานจั+ดเที่�ยนบ�ช่าธิรรม(หาก็ม�เที่ศน:ต�อ)

10.พ�ธิ�ก็รอาราธินาธิรรม11. พระเที่ศน:12.ประเคนจัต+ปCจัจั�ย13.พระสังฆ:อน+โมที่นา14. ก็รวดน.�า

117

Page 23: คู่มือการจัดงาน1

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนการประกอุบัพิธี�ที่างศาสนาผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุง

ประธิานมาถึ�งในงานพ�ธิ� เจั�าขึ้องงาน/ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

พ� ธิ�ก็ร เ ช่�ญประ ธิานจั+ ดเที่�ยนบ�ช่าพระร�ตนตร�ย

เ จั� า ขึ้ อ ง ง า น /

พ�ธิ�ก็รสังฆ:

พ� ธิ�ก็ ร สั งฆ:ก็ รา บ แ บ บเบญจัางคประด�ษฐ: 3 คร��งแลั�วจั�งก็ลั�าวค.าอาราธินาศ�ลัโดยห�นหน�าไปที่างโต;ะหม��บ�ช่า จับแลั�ว ผู้��เขึ้�าร�วมพ�ธิ�ที่+ก็คน ก็ราบ 3 คร��ง ถึ�าน��งเก็�าอ�� ให� จับ 1 คร��ง

เ จั� า ขึ้ อ ง ง า น /

พ�ธิ�ก็รสังฆ:

ขึ้ณีะที่��พระให�ศ�ลั ผู้��เขึ้�าร�วมพ�ธิ�ที่+ก็คนร�บศ�ลัโดยก็ลั�าว

ประธิานมาถึ�ง

จั+ดธิ�ปเที่�ยนบ�ช่าพระร�ตนตร�ย

อาราธินาศ�ลั

พระให�ศ�ลั

Page 24: คู่มือการจัดงาน1

ตามประธิานสังฆ:ไปตามลั.าด�บจันจับ ก็ราบ 3 คร��ง

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนการประกอุบัพิธี�ที่างศาสนา(ต่�อุ)ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุง

พ�ธิ�ก็รสังฆ:อาราธินาพระปร�ตร ที่+ก็คนประนมม0อ จับแลั�วก็ราบ 3 คร��งถึ�าน��งเก็�าอ��ให�จับ 1 คร��ง

พ�ธิ�ก็รสังฆ:

พระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ ที่ธิมนต:ผู้�� เขึ้�าร�วมพ�ธิ�ที่+ก็คนประนมม0อ

พ�ธิ�ก็รสังฆ:

เม0� อพระสังฆ:สัวดถึ�งบที่ อเสัวนา ประธิานหร0อ“ ”

เจั�าภาพก็�เขึ้�าไปจั+ดเที่�ยนน.�ามนต:แลั�วประเคน แลั�วก็ราบ 3 คร��ง

ประธิาน/เจั�าขึ้องงาน

อาราธินาพระปร�ตร

พระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต:

ประธิาน/เจั�าภาพจั+ดเที่�ยนน.�ามนต:(หาก็

111

112

Page 25: คู่มือการจัดงาน1

หาก็ม� เที่ศน:ต�อประธิานต�องจั+ดเที่�ยนบ�ช่าธิรรมแลั�ววางไว�ที่างขึ้วาม0อขึ้องธิรรมมาสัน: หาก็ไม�ม�เที่ศน:ก็�ขึ้�ามขึ้��นตอนไป

ประธิาน/เจั�าขึ้องงาน

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนการประกอุบัพิธี�ที่างศาสนา (ต่�อุ)ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุง

พ�ธิ�ก็รสังฆ:อาราธินาธิรรมเพ0�อให�พระสังฆ:แสัดงธิรรม(เที่ศน:)

พ�ธิ�ก็รสังฆ:

พระเที่ศน: ที่+ก็คนประนมม0อ

ประธิานหร0อแขึ้ก็ผู้��ใหญ�ประเคนจัต+ปCจัจั�ย เคร0�อง

ประธิาน/เจั�าขึ้องงาน

ประธิานจั+ดเที่�ยนบ�ช่าธิรรม(หาก็ม�

พ�ธิ�ก็รสังฆ:อาราธินาธิรรม

พระเที่ศน:

ประเคนจัต+ปCจัจั�ยเคร0�องไที่ยธิรรม

112

113

Page 26: คู่มือการจัดงาน1

ไที่ยธิรรมแด�พระสังฆ:พระสังฆ:สัวดอน+โมที่นา

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนการประกอุบัพิธี�ที่างศาสนา (ต่�อุ)ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุง

ขึ้ณีะพระสังฆ:สัวดอน+โมที่นามาจันถึ�งค.าว�า “ยะถึาวร�วหา ประธิานเร��ม”

ก็รวดน.�า โดยให�ก็รวดให�เสัร�จัก็�อนจับบที่ยถึาที่��ค.าว�า มณี�โช่ต�รโสัยถึา “ ”

พอพระสังฆ:ขึ้��นบที่ สั�พพ�“

ต�โย ว�ว�ช่ช่�นต+ ที่+ก็คน”

ประนมม0อร�บพร จันสัวด

พระสังฆ:อน+โมที่นา

ก็รวดน.�า

เสัร�จัพ�ธิ�

113

114

Page 27: คู่มือการจัดงาน1

จับที่+ก็คนก็ราบ 3 คร��ง เป,นเสัร�จัพ�ธิ�

114

115

Page 28: คู่มือการจัดงาน1

พิระราช้พิธี�/ร�ฐพิธี� ปถึพ�รด� (สัก็+ลัไที่ย : 2544)ได�ให�ความหมายขึ้องพระราช่พ�ธิ� แลัะร�ฐพ�ธิ�ไว�ด�งน��

พิระราช้พิธี� หมายถึ�ง งานที่�� พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว ที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�าฯให�ก็.าหนดไว�เป,นประจั.าตามโบราณีราช่ประเพณี� หร0อตามก็รณี�เฉพาะในร�ช่ก็าลั ซึ่��งจัะเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นไปที่รงประก็อบพ�ธิ�แลัะม�หมายก็.าหนดก็ารแจั�งรายลัะเอ�ยดขึ้��นตอนขึ้องงาน แลัะพระราช่ก็�จัที่��จัะที่รงปฏิ�บ�ต�ไว� งานด�งก็ลั�าวม�ที่� �งที่��เป,นพระราช่พ�ธิ�เก็��ยวก็�บพระบรมราช่จั�ก็ร�วงศ:ตาม ขึ้�ตต�ยราช่ประเพณี� หร0อเก็��ยวขึ้�องก็�บประเพณี�ที่างศาสันาในก็ารน�� อาจัเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นไปที่รงประก็อบพระราช่พ�ธิ�เอง หร0อที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�าฯ ให�พระบรมวงศาน+วงศ:เป,นผู้��แที่นพระองค: หร0อโปรดเก็ลั�าฯให�องคมนตร� เป,นผู้��แที่นพระองค:

ร�ฐพิธี� หมายถึ�งงานพ�ธิ�ที่��ร �ฐบาลัหร0อหน�วยงานราช่ก็ารจั�ด โดยก็ราบบ�งคมที่�ลัขึ้อพระราช่ที่านพระมหาก็ร+ณีาธิ�ค+ณีให� พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว ที่รงร�บไว�แลัะเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นไปที่รงเป,นประธิานในพ�ธิ� หร0อที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�าฯให�ม�ผู้��แที่นพระองค:เสัด�จัพระราช่ด.าเน�นไปหร0อไปเป,นประธิานร�ฐพ�ธิ�ด�งก็ลั�าว ม�หมายก็.าหนดก็ารที่��ก็.าหนดรายลัะเอ�ยดขึ้องงานไว�เป,นประจั.าแลัะก็.าหนดสัถึานที่��แน�นอน ร�ฐพ�ธิ�น��บางร�ฐพ�ธิ�ม�พระราช่พ�ธิ�ก็�อนหร0อหลั�งร�ฐพ�ธิ�ด�วย ไม�ว�าจัะเป,นพระราช่พ�ธิ� หร0อร�ฐพ�ธิ�จั.าเป,นต�องเตร�ยมก็ารร�บเสัด�จัฯซึ่��งต�องระม�ดระว�งไม�ให�เก็�ดความผู้�ดพลัาด เพ0�อให�ก็ารประก็อบพ�ธิ�เป,นไปด�วยความถึ�ก็ต�องจั�งได�ยก็ธิรรมเน�ยมก็ารร�บเสัด�จัแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�ในก็ารเขึ้�าเฝ่Aาฯที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งได�ก็.าหนดไว�มาน.าเสันอ ด�งน��

115

Page 29: คู่มือการจัดงาน1

ธีรรมเน�ยมการร�บัเสด3จัและขั้"อุปฏิบั�ต่ในการเขั้"าเฝ้6าฯก็ารร�บเสัด�จัในที่��น�� หมายถึ�งก็ารเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จัในงานพระ

ราช่พ�ธิ� ก็ารพระราช่ก็+ศลั งานร�ฐพ�ธิ�หร0อเสัด�จัฯในงานต�างๆ ซึ่��งสั.าน�ก็พระราช่ว�งได�อธิ�บายไว�ด�งน��(สั.าน�ก็พระราช่ว�ง :2547 :3-16)

1. ก็ารเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จัในงานพระราช่พ�ธิ� ก็ารพระราช่ก็+ศลั ร�ฐพ�ธิ� ซึ่��งเป,นงานหลัวงประจั.าปI ในพิระราช้ฐาน เช่�น พระบรมหมาราช่ว�ง 1.1 งานในพระราช่ฐาน ผู้��มาเฝ่Aาฯ แลัะร�บเสัด�จัแต�งก็ายตามหมายก็.าหนดก็ารหร0อหมายร�บสั��งขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�งแลัะควรมาถึ�งก็�อน 30 นาที่�

1.2 สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะจั�ดเจั�าหน�าที่��ไว�ร �บรองแลัะเช่�ญไปน��งพ�ก็ภายนอก็พระที่��น��งก็�อน

1.3 เม0�อใก็ลั�เวลัาก็�อนเสัด�จัฯ ประมาณี 5 หร0อ 10

นาที่� เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บรองจัะเช่�ญผู้��มาเฝ่Aาฯเขึ้�าไปน��งย�งที่��ซึ่��งจั�ดไว�ในพระที่��น� �ง ตามลั.าด�บช่��นยศ ต.าแหน�ง ฝ่Hายที่หาร พลัเร0อน 2. ก็ารเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จันอุกพิระราช้ฐาน ที่��เป,นงานพระราช่พ�ธิ� ร�ฐพ�ธิ� แลัะงานพ�ธิ�ต�างๆ 2.1 งานนอก็พระราช่ฐานที่��เก็��ยวก็�บก็ารพระราช่พ�ธิ� ซึ่��งสั.าน�ก็พระราช่ว�งออก็เป,นหมายก็.าหนดก็ารหร0อหมายร�บสั��ง แต�งก็ายตามก็.าหนดในหมาย - งานร�ฐพ�ธิ�ถึวายสั�ก็ก็าระสัมเด�จัพระนเรศวรมหาราช่ 25 มก็ราคม ณี พระบรมราช่าน+สัรณี: อ.าเภอดอนเจัด�ย: จั�งหว�ดสั+พรรณีบ+ร�

116

Page 30: คู่มือการจัดงาน1

- ว�นที่��ระลั�ก็พระบาที่สัมเด�จัพระพ+ที่ธิเลั�ศหลั�านภาลั�ย 24 ก็+มภาพ�นธิ: ณี อ+ที่ยานพระบรมราช่าน+สัรณี: อ.าเภออ�มพวา จั�งหว�ดสัม+ที่รสังคราม - ว�นที่��ระลั�ก็พระบามสัมเด�จัพระน��งเก็ลั�าเจั�าอย��ห�ว พระมหาเจัษฎีาราช่เจั�า 31 ม�นาคม ณี พระบรมราช่าน+สัาวร�ย: ลัานพลั�บพลัามหาเจัษฎีาบด�นที่ร: ว�ดราช่น�ดดาราม ก็ร+งเที่พมหานคร

- ว�นพระบาที่สัมเด�จัพระพ+ที่ธิยอดฟAาจั+ฬาโลัก็มหาราช่ แลัะว�นที่��ระลั�ก็มหาจั�ก็ร�บรมราช่วงศ: ก็.าหนดว�นที่�� 6 เมษายน ที่+ก็ปI ณี ปฐมบราราช่าน+สัรณี: สัะพานพระพ+ที่ธิยอดฟAา ก็ร+งเที่พมหานคร

- พระราช่พ�ธิ�ถึวายราช่สั�ก็ก็าระ พระบาที่สัมเด�จัพระปรเมนที่รมหาอาน�นที่มห�ดลั พระอ�ฐมรามาธิ�บด�นที่ร 9 ม�ถึ+นายน ณี ว�ดสั+ที่�ศนเที่พวราราม ก็ร+งเที่พมหานคร

- ถึวายบ�งคมพระบรมราช่าน+สัรณี:พระบาที่สัมเด�จัพระจั+ลัจัอมเก็ลั�าเจั�าอย��ห�ว ว�นปDยมหาราช่ 23 ต+ลัาคม ณี ลัานพระบรมราช่าน+สัรณี: พระลัานพระราช่ว�งด+สั�ต ก็ร+งเที่พมหานคร

- ถึวายบ�งคมพระบรมราช่าน+สัรณี:พระบาที่สัมเด�จัพระมงก็+ฎีเก็ลั�าเจั�าอย��ห�ว แลัะพะราช่พ�ธิ�ฉลัองว�นพระราช่ที่านร�ฐธิรรมน�ญแห�งราช่อาณีาจั�ก็รไที่ย 10 ธิ�นวาคม ณี พระบรมราช่าน+สัาวร�ย:พระบาที่สัมเด�จัพระปก็เก็ลั�าเจั�าอย��ห�ว หน�าต�ก็ร�ฐสัภา พระราช่ว�งด+สั�ต ก็ร+งเที่พมหานคร - ว�นสัมเด�จัพระเจั�าตาก็สั�นมหาราช่ 28 ธิ�นวาคม ณี พระบรมราช่าน+สัาวร�ย: วงเว�ยนใหญ� ก็ร+งเที่พมหานคร

เม0�อผู้��มาเฝ่Aาฯ ถึวายบ�งคมสั�ก็ก็าระพระบรมราช่าน+สัาวร�ย:เป,นหม��คณีะแลั�ว เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะเช่�ญให�พ�ก็ ณี ปะร.า เพ0�อรอร�บเสัด�จั

117

Page 31: คู่มือการจัดงาน1

คร��นใก็ลั�เวลัาเสัด�จั ประมาณี 5 หร0อ 10 นาที่� เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะได�เช่�ญผู้��มาเฝ่Aาฯ ออก็ไปย0นเร�ยงแถึวตามลั.าด�บช่��นยศ ต.าแหน�ง (ควรสัวมหมวก็เพ0�อความงดงามในก็ารถึวายความเคารพ) ต�นแถึว พระราช่วงศ: องคมนตร� นายก็ร�ฐมนตร� ประธิานร�ฐสัภา ประธิานศาลัฎี�ก็า ประธิานองค:ก็รที่��ก็.าหนดในร�ฐธิรรมน�ญฯ คณีะร�ฐมนตร� ขึ้�าราช่ก็ารที่หาร พลัเร0อน ตามลั.าด�บ ย0นแถึวตามแนวที่างเสัด�จัฯผู้�าน

เม0�อเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นมาถึ�ง ก็องที่หารเปHาแตร ถึวายความเคารพแลัะหร0อแตรวงบรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� ผู้��เฝ่Aาฯ ถึวายความเคารพโดยว�ยที่ยห�ตถึ: (เพราะสัวมหมวก็) จันเสัด�จัฯผู้�าน แลัะลัดว�นที่ยห�ตถึ:เม0�อจับเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�ก็�ถึวายค.าน�บปฏิ�บ�ต�ที่.านองน��ที่� �งเสัด�จัฯมาแลัะเด�จัฯก็ลั�บ

2.2 ก็ารเฝ่Aาฯร�บเสัด�จัฯ งานถึวายผู้�าพระก็ฐ�นหลัวงประจั.าปI ที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งออก็เป,นหมายก็.าหนดก็ารแลัะก็.าหนดก็ารแต�งก็ายเฝ่Aาฯร�บเสัด�จั

ผู้��ที่��ไปเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จั ตามหมายก็.าหนดก็ารเจั�าหน�าที่��ประจั.าสั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะได�ร�บรองเช่�ญให�น��งที่��พ�ก็ ณี ที่��ซึ่��งจั�ดไว�นอก็พระอ+โบสัถึตามลั.าด�บช่��นยศ แลัะต.าแหน�ง งานเสัด�จัฯ ถึวายผู้�าพระก็ฐ�นตามราช่ประเพณี�ประจั.าปIที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งออก็หมายก็.าหนดก็าร แต�งเคร0�องแบบเต�มยศ ม�ก็องเก็�ยรต�ยศที่หารมหาดเลั�ก็ร�ก็ษาพระองค:ฯ พร�อมที่��งแตรวง ธิงประจั.าก็อง แลัะที่หารมหาดเลั�ก็ร�ก็ษาพระองค:ฯต��งแถึวร�บแลัะแซึ่งเสัด�จัฯ

เม0�อใก็ลั�เวลัาเสัด�จัฯประมาณี 5 หร0อ 10 นาที่� เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บรองขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�ง จัะได�เช่�ญขึ้�าราช่ก็ารผู้��ม�เก็�ยรต�ที่��มา

118

Page 32: คู่มือการจัดงาน1

เฝ่Aาฯ ไปย0นเร�ยงแถึวร�บเสัด�จัฯ ตามแนวที่างลัาดพระบาที่ (ถึ�าสัถึานที่��ม�ไม�พอให�เขึ้�าแถึว ให�รอเฝ่Aาฯ ณี ที่��ซึ่��งจั�ดไว�น��น)

ได�เวลัาเสัด�จัฯ ถึ�ง แตรวงก็องที่หารเก็�ยรต�ยศ บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� ผู้��เฝ่Aาฯ ที่��น� �งพ�ก็ย0นถึวายความเคารพ ผู้��มาเฝ่Aาฯย0นแถึวร�บเสัด�จัฯ ถึ�าสัวมหมวก็ที่.าว�นที่ยห�ตถึ:จันสั+ดเสั�ยงเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� แลัะถึวายความเคารพเม0�อเสัด�จัฯผู้�าน

เสัด�จัฯเขึ้�าสั��พระอ+โบสัถึ เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�ง จัะได�เช่�ญแลัะน.าขึ้�าราช่ก็ารผู้��ใหญ� เขึ้�าไปเฝ่Aาฯ ในพระอ+โบสัถึ เม0�อเขึ้�าไปจัะต�องถึวายความเคารพ แลั�วย0นอย�� ณี เก็�าอ��ที่��จัะน��งเฝ่Aาฯ ตามช่��นยศ แลัะต.าแหน�งเม0�อที่รงปฏิ�บ�ต�ในก็ารถึวายผู้�าพระก็ฐ�นแลัะประที่�บพระราช่อาสัน: ผู้��เฝ่Aาฯถึวายความเคารพแลั�วจั�งน��งได�

เม0�อเสัด�จัก็ลั�บ ปฏิ�บ�ต�ที่.านองเด�ยวก็�บเม0�อเสัด�จัมาถึ�ง2.3 ราช่ประเพณี�เสัด�จัฯ ถึวายผู้�าพระก็ฐ�น ถึ�าพระ

อารามหลัวงหร0อว�ดใดที่��ม�โรงเร�ยนต��งอย�� ย�อมจั�ดลั�ก็เสั0อหร0อน�ก็เร�ยนต��งแถึวร�บเสัด�จัฯ ถึ�าม�แตรวงลั�ก็เสั0อให�บรรเลังสัรรเสัร�ญพระบารม�เม0�อเสัด�จัฯ มาถึ�งแลัะเสัด�จัฯ ก็ลั�บ

โรงเร�ยนที่��จั�ดลั�ก็เสั0อน�ก็เร�ยนร�บเสัด�จัฯ ตรมระเบ�ยบประเพณี� จัะต�องจั�ดต��งโต;ะหม��บ�ช่าประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:แที่นต��งพระพ+ที่ธิร�ป ม�แจัก็�นดอก็ไม�หร0อพานพ+ �ม ธิ�ปเที่�ยนแพพร�อมก็ระที่งดอก็ไม�แลัะก็รวยเป,นก็ารถึวายเคารพสั�ก็ก็าระในก็ารร�บเสัด�จั

อาจัารย:หร0อคร�ใหญ�ย0นขึ้�างๆโต;ะหม��หน�าแถึวน�ก็เร�ยนลั�ก็เสั0อ เม0�อเสัด�จัฯ ถึ�ง ณี ที่��น��น อาจัารย: หร0อคร�ใหญ�ก็�าวออก็มาถึวายความเคารพ แลั�วก็ราบบ�งคมที่�ลัรายงานจั.านวนคร� อาจัารย: น�ก็เร�ยน จับแลั�ว พ�บใสั�ซึ่องวางในพานเช่�ญขึ้��นที่�ลัเก็ลั�าฯ ถึวาย

119

Page 33: คู่มือการจัดงาน1

แลั�วถึอยออก็ไปถึวายความเคารพ ก็�อนที่��จัะก็ลั�บไปย0นเฝ่Aาฯ ณี ที่��เด�ม

2.4 ในก็รณี�ที่��เสัด�จัไปถึวายผู้�าพระก็ฐ�นเป,นก็ารสั�วนพระองค: ที่��เร�ยก็ก็�นว�า พระก็ฐ�นต�น สั�วนมาก็จัะเป,นว�ดในต�างจั�งหว�ด สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะออก็หมายร�บสั��งแต�งเคร0�องแบบปก็ต�ก็าก็�คอพ�บแขึ้นยาว

ก็ารย0นเฝ่Aาฯร�บเสัด�จั เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะร�บรองขึ้�าราช่ก็ารผู้��ใหญ�ผู้��รอเฝ่Aาฯ ณี ที่��ซึ่��งจั�ดไว�นอก็พระอ+โบสัถึ

ก็ารเสัด�จัฯ ถึวายผู้�าพระก็ฐ�นในต�างจั�งหว�ดน��นผู้��ว�าราช่ก็ารจั�งหว�ดจัะต�องจั�ดขึ้�าราช่ก็ารเขึ้�าแถึวร�บเสัด�จั ณี ที่��ซึ่��งรถึยนตร:พระที่��น� �งเที่�ยบ เม0�อเสัด�จัฯ ลังจัาก็รถึยนตร:พระที่��น� �ง ผู้��ว�าราช่ก็ารจั�งหว�ดต�องเขึ้�าไปเฝ่Aาฯ ถึวายความเคารพ แลั�วก็ราบบ�งคมที่�ลัรายงานตนเอง แลัะเบ�ก็ขึ้�าราช่ก็ารผู้��ใหญ�ที่��มาเฝ่Aาฯ เช่�น

ขั้อุเดช้ะฝ้8าละอุอุงธี�ล�พิระบัาที่ปกเกล"าปกกระหม�อุมขั้"าพิระพิ�ที่ธีเจั"า………………..ผั*"ว�าราช้การ

จั�งหว�ด………….ขั้อุพิระราช้ที่านพิระบัรมราช้วโรกาสเบักผั*"เฝ้6าที่*ลละอุอุงธี�ล�พิระบัาที่(ในกรณ์�ที่��ภรยาเฝ้6าฯอุย*�ด"วย)นาง……….ภรยาขั้"าพิระพิ�ที่ธีเจั"า(จัะที่�ลัเก็ลั�าถึวายดอก็ไม�ก็�ได�) แลั�วต�อไปควรจัะก็ราบบ�งคมที่�ลัเบ�ก็เฉพาะขึ้�าราช่ก็ารผู้��ใหญ�ระด�บสั�งเช่�น ผู้��พ�พาก็ษาห�วหน�าศาลั รองผู้��ว�าราช่ก็ารจั�งหว�ด นายอ.าเภอขึ้องที่�องถึ��นที่��เสัด�จัฯเที่�าน��น

2.5 ก็ารเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จั ในงานร�ฐพ�ธิ� นอก็พระราช่ฐาน เช่�น งานพระราช่พ�ธิ�จัรดพระน�งค�ลัแรก็นาขึ้ว�ญ ขึ้�าราช่ก็ารหร0อผู้��ที่��ม�ต.าแหน�งเฝ่Aาฯ เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะเป,นผู้��ร �บรอง แลัะก็.าหนดที่��น��งเฝ่Aาฯ ไว�ให�ในพลั�บพลัาพ�ธิ�ซึ่��งจั�ดเป,นมณีฑลัพ�ธิ�ที่��ประที่�บ

120

Page 34: คู่มือการจัดงาน1

สั�วนนอก็พลั�บพลัาพ�ธิ�หร0อปะร.า ถึ�าม�ผู้��เฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จั เป,นหน�าที่��ขึ้องเจั�าขึ้องงานโดยความร�วมม0อขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�ง

2.6 ก็ารเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จัในงานต�างๆ เช่�น เสัด�จัฯเปDดงานแสัดง เปDดต�ก็โรงพยาบาลั โรงเร�ยน หร0อวางศ�ลัาฤก็ษ:อาคาร เสัด�จัฯที่รงยก็ช่�อฟAาหร0อต�ดลั�ก็น�ม�ต

ผู้��มาเฝ่Aาฯที่��ได�ร�บเช่�ญ เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะร�บรองเฉพาะผู้��ที่��แต�งเคร0�องแบบเฝ่Aาฯ ไปน��งรอร�บเสัด�จัในพลั�บพลัา หร0อปะร.าพ�ธิ�มณีฑลั ซึ่��งจั�ดเป,นที่��เฝ่Aาฯ ตามลั.าด�บช่��นยศ แลัะต.าแหน�ง

สั�วนผู้��ที่��ได�ร�บเช่�ญนอก็น��นเป,นหน�าที่��ขึ้องเจั�าขึ้องงานก็�อนเสัด�จั 5 หร0อ 10 นาที่� เจั�าหน�าที่��หสั.าน�ก็พระราช่ว�ง

จัะได�เช่�ญขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�แลัะเจั�าขึ้องงานไปเขึ้�าแถึวรอร�บเสัด�จั ณี ที่��รถึยนต:พระที่��น� �งเที่�ยบ เม0�อเสัด�จัฯถึ�ง เสัด�จัฯลังจัาก็รถึยนต:พระที่��น� �ง ผู้��เป,นประธิานขึ้องงานหร0อผู้��ร �บผู้�ดช่อบในที่�องถึ��น เช่�น ร�ฐมนตร� ผู้��ว�าราช่ก็ารจั�งหว�ด เขึ้�าเฝ่Aาฯ ร�บเสัด�จั แลั�วก็ราบบ�งคมที่�ลัเบ�ก็ผู้��อาว+โสั ณี ที่��น��น ตามสัมควรแก็�บ+คคลัที่��จัะเบ�ก็เฝ่Aาฯ ในแถึวร�บเสัด�จัน��นๆ

สั�วนก็ารแต�งก็ายผู้��ม�หน�าที่��ในราช่ก็ารแต�งเคร0�องแบบปก็ต�ขึ้าว หร0อเคร0�องแบบปก็ต�ก็าก็�ตามหมายที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งก็.าหนด

3. ก็ารเสัด�จัฯในงานพระราช่พ�ธิ� งานร�ฐพ�ธิ�ที่��ออก็หมายก็.าหนดก็าร แต�งเคร0�องแบบเต�มยศ จัะต�องม�ก็องที่หารเก็�ยรต�ยศ พร�อมด�วยแตรวงธิงประจั.าก็องต��งร�บเสัด�จัด�วยหร0อไม�น��น สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะได�ออก็หมายแจั�ง ก็ระที่รวงก็ลัาโหมพ�จัารณีาจั�ดตามระเบ�ยบขึ้องที่หาร

121

Page 35: คู่มือการจัดงาน1

4. ก็ารเสัด�จัฯ ในงานพระราช่พ�ธิ� งานร�ฐพ�ธิ�หร0องานที่��ม�ก็ารก็ราบบ�งคมที่�ลัเช่�ญเสัด�จัฯ สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะได�ออก็หมายร�บสั��งเป,นงานเฝ่Aาฯร�บเสัด�จัแต�งเคร0�องแบบปก็ต� แต�ถึ�างานน��นเป,นงานที่��เสัด�จัฯไปในเขึ้ตที่��ต� �งก็รม ก็องที่หาร หร0อค�ายที่หาร ฐานที่�พขึ้องที่หาร หร0อในก็รณี�ที่��จั�งหว�ดน��นๆ เป,นที่��ต� �งก็รมก็องที่หาร ค�ายที่หารหร0อฐานที่�พ เป,นหน�าที่��ขึ้องฝ่Hายที่หารแลัะผู้��ว�าราช่ก็ารจั�งหว�ดพ�จัารณีาจั�ดที่หารก็องเก็�ยรต�ยศร�บเสัด�จั ตามระเบ�ยบขึ้องก็ระที่รวงก็ลัาโหม

ต�วอย�างก็.าหนดก็ารร�บเสัด�จัที่��เป,นงานก็ราบบ�งคมที่�ลัเช่�ญเสัด�จัฯในต�างจั�งหว�ดแลัะในก็ร+งเที่พมหานคร

4.1 ม�ก็องที่หารเก็�ยรต�ยศร�บเสัด�จั4.1.1 ม�ก็องที่หารเก็�ยรต�ยศร�บเสัด�จัแลัะที่รง

ตรวจัแถึวที่หารก็องเก็�ยรต�ยศ 4.1.2 ม�ก็องที่หารเก็�ยรต�ยศร�บเสัด�จัแต�ไม�ที่รง

ตรวจัแถึวที่หารก็องเก็�ยรต�ยศ4.2 ไม�ม�ก็องที่หารก็องเก็�ยรต�ยศการปฏิบั�ต่ต่นในระหว�างเขั้"าเฝ้6า ฯ ในพิระราช้พิธี� ก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ในพระราช่พ�ธิ�จัะม�ที่� �งก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ในเขึ้ต

พระราช่ฐาน ได�แก็� ในพระบรมมหาราช่ว�ง เช่�น พระที่��น� �งอมร�นที่รว�น�จัฉ�ย พระที่��น� �งด+สั�ตมหาปราสัาที่ พระอ+โบสัถึว�ดพระศร�ร�ตนศาสัดาราม พระที่��น� �งจั�ก็ร�มหาปราสัาที่ เป,นต�น แลัะก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ นอก็เขึ้ตพระราช่ฐาน เช่�น พระราช่พ�ธิ�ที่รงบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัถึวายพระก็ฐ�น ณี พระอารามหลัวง ต�าง ๆ เป,นต�น

กรณ์�เป�นงานน��งเฝ้6า ฯ

122

Page 36: คู่มือการจัดงาน1

เม0�อพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว เสัด�จัพระราช่ด.าเน�นถึ�ง ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ว�าจัะเป,นห�วหน�าคณีะ หร0อผู้��ร �วมในคณีะ ต�องลั+ก็ขึ้��นย0นตรงเพ0�อถึวายความเคารพพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว ที่��งน�� จัะต�องไม�ยก็ม0อไหว�ที่.าความเคารพ หร0อที่�ก็ที่ายผู้��ตามเสัด�จัคนอ0�น ก็ารย0นถึวายความเคารพ จัะต�องย0นตรงขึ้าช่�ด แยก็ปลัายเที่�าห�างก็�นเลั�ก็น�อย ม0อที่��งสัองขึ้�างแนบขึ้�างลั.าต�ว แลั�วถึวายความเคารพ ก็ารถึวายความเคารพน��น ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่��งบ+ร+ษแลัะสัตร�ที่��แต�งเคร0�องแบบจัะต�องถึวายความเคารพโดยก็ารค.าน�บ สั�วนสัตร�ที่��แต�งช่+ดไที่ย ถึวายความเคารพโดยว�ธิ�ถึอนสัายบ�ว เม0�อถึวายความเคารพแลั�ว ต�องย0นตรงรอจันก็ว�า พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะเสัด�จัมาประที่�บพระราช่อาสัน:ก็�อน จั�งถึวายความเคารพอ�ก็คร��งแลั�วน��งลังประจั.าที่��น� �ง ในก็รณี�ที่��สัมเด�จัพระบรมวงศ:ตามเสัด�จัด�วย จัะต�องรอให�ที่+ก็พระองค:ประที่�บเสั�ยก็�อน จั�งถึวายความเคารพแลั�วน��งลังได� ในระหว�างพระราช่พ�ธิ� หาก็ที่รงลั+ก็ขึ้��นเพ0�อเสัด�จัไปที่รงประก็อบพ�ธิ� ผู้��เฝ่Aา ฯ ลั+ก็ขึ้��นย0นถึวายความเคารพด�วยที่+ก็คร��ง ระหว�างที่รงประก็อบพ�ธิ� ให�ที่+ก็ที่�านอย��ในที่�าย0นตรง เม0�อที่รงประก็อบพระราช่ก็�จัเสัร�จั แลัะเสัด�จัไปประที่�บพระราช่อาสัน:แลั�วให�ผู้��เฝ่Aา ฯ สั�งเก็ตว�า พระบรมวงศ:ที่��ตามเสัด�จั ประที่�บพระเก็�าอ��เร�ยบร�อยแลั�ว ที่+ก็พระองค:จั�งถึวายความเคารพแลัะน��งลังได� เม0�อเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นก็ลั�บ ให�ผู้��เฝ่Aา ฯ ย0นขึ้��นถึวายความเคารพแลัะรอจันก็ว�าด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังจับ เป,นเสัร�จัพ�ธิ� ในก็รณี�น�� ถึ�าสัมเด�จัพระบรมวงศ:ผู้��ใหญ�ย�งประที่�บอย��ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ รออย��ก็�อน เม0�อเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นก็ลั�บผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0นขึ้��นถึวายความเคารพ แลั�วจั�งก็ลั�บออก็จัาก็บร�เวณีด�วย อาก็ารเร�ยบร�อยไม�สั�งเสั�ยงด�งในก็รณี�ที่��พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะต�องเสัด�จัก็ราบถึวายบ�งคมพระบรมอ�ฐ� ที่��พระแที่�นนพปฎีลัมหาเศวตฉ�ตร ก็�อน

123

Page 37: คู่มือการจัดงาน1

เสัด�จัพระราช่ด.าเน�นก็ลั�บ หาก็ที่รงลั+ก็ขึ้��น ให�ผู้��เฝ่Aา ฯ ลั+ก็ขึ้��นย0นแลั�ว ถึวายความเคารพ แลัะย0นรอจันก็ว�าจัะที่รงก็ราบถึวายบ�งคมพระบรมอ�ฐ�เสัร�จั แลัะที่รงห�นมาที่างผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ขึ้ณีะน��นผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ควรร�บถึวายความเคารพก็�อน ที่��งน��เพราะพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าห�ว จัะที่รงร�บก็ารถึวายความเคารพ (หาก็ถึวายความเคารพช่�าจัะแลัด�ไม�เหมาะสัม) เม0�อเสัด�จัออก็จัาก็มณีฑลัพ�ธิ�แลั�วผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ย�งคงย0นในที่�าตรง รอจันก็ว�าด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�จับแลั�ว ให�ถึวายความเคารพอ�ก็คร��ง จั�งออก็จัาก็มณีฑลัพ�ธิ� ที่� �งน�� ม�ขึ้�อพ��งปฏิ�บ�ต�ที่��สั.าค�ญอ�ก็ประก็ารหน��ง ค0อ ในขึ้ณีะที่��พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ที่รงคม (ไหว�) หร0อที่รงก็ราบถึวายบ�งคมพระบรมอ�ฐ� ที่��หน�าพระแที่�นนพปฎีลัมหาเศวตฉ�ตร ที่��งเม0�อเสัด�จัพระราช่ด.าเน�น ในระหว�างประก็อบพ�ธิ� แลัะก็�อนเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นก็ลั�บ) ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องประนมม0อไหว� หร0อถึวายความเคารพ เช่�นเด�ยวก็�บในขึ้ณีะที่��ที่รงก็ราบพระสังฆ: แลัะเม0�อพระสังฆ:ก็ลั�บออก็จัาก็พระที่��น��งผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องประนมม0อไหว�หร0อถึวายความเคารพเช่�นก็�น อน��งเม0�อเสัร�จังานแลั�วก็�อนจัะก็ลั�บผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ควรถึวายความเคารพ โดยก็ารไหว� หร0อก็ราบพระอ�ฐ� พระพ+ที่ธิร�ปสั.าค�ญในมณีฑลัพ�ธิ� จั�งจัะงดงามตามแบบธิรรมเน�ยมประเพณี�ไที่ย กรณ์�เป�นงานย%นเฝ้6า ฯ

ก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ในงานพระราช่พ�ธิ�ที่��เป,นงานย0นเฝ่Aา ฯ เช่�น พระราช่พ�ธิ�เฉลั�มพระช่นมพรรษา ว�นที่�� ๕ ธิ�นวาคม ในก็ารเสัด�จัออก็มหาสัมาคม ณี พระที่��น� �งอมร�นที่รว�น�จัฉ�ย สัมเด�จัพระบรมโอรสัาธิ�ราช่ ฯ สัยามมก็+ฎีราช่ก็+มาร นายก็ร�ฐมนตร� แลัะประธิานร�ฐสัภา จัะก็ราบบ�งคมที่�ลัถึวายพรช่�ยมงคลัตามลั.าด�บก็ารปฏิ�บ�ต�ตนในก็รณี�ด�งก็ลั�าว ม�แบบแผู้นก็ารปฏิ�บ�ต�ตนในที่.านองเด�ยวก็�นก็�บงานน��งเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0น ไม�ม�เก็�าอ��สั.าหร�บน��งเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0นด�วยความสั.ารวม

124

Page 38: คู่มือการจัดงาน1

ระว�ง หาก็เม0�อยจัะขึ้ย�บต�วได�เลั�ก็น�อย สั�วนก็ารถึวายความเคารพให�ปฏิ�บ�ต�เช่�นเด�ยวก็�บน��งเฝ่Aา ฯ ที่+ก็ประก็าร (ก็ารถึวายพระพรช่�ยมงคลัขึ้องนายก็ร�ฐมนตร�ตามที่��ก็.าหนดในหมายก็.าหนดก็าร)

กรณ์�ม�พิธี�สงฆ์� โดยที่��วไปแลั�วงานหร0อพ�ธิ�ที่��ม�ก็ารบ.าเพ�ญก็+ศลั จัะม�ขึ้�อ

พ�งปฏิ�บ�ต�สั.าหร�บผู้��ร �วมงานโดยที่��วไป ด�งน�� ในก็ารร�บศ�ลั ผู้��อย��ในพ�ธิ�เร��มประนมม0อต��งแต�พ�ธิ�ก็รเร��ม

อาราธินาศ�ลั มะย�งภ�นเต... จันถึ�งพระสังฆ:ให�ศ�ลัจับ แลัะบอก็อาน�สังสั:ขึ้องศ�ลั จั�งลัดม0อลัง โดยพระสังฆ:จัะบอก็อาน�สังสั:ขึ้องศ�ลัจับลังด�วยค.าว�า "...ต�สัมา สั�ลั�ง ว�โสัธิะเย " ในก็รณี�ฟCงก็ารเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: หร0อก็ารฟCงพระสังฆ:แสัดงธิรรม เร��มก็ารประนมม0อเม0�อพ�ธิ�ก็รเร��มอาราธินาพระปร�ตร หร0อก็ารแสัดงที่.าขึ้องพระสังฆ: หร0ออาราธินาธิรรม "ว�ปCตต�ปะฏิ� พาหายะ..." หร0อ "พร�หมา จัะโลัก็า..." จันก็ว�าจัะจับก็ารเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: หร0อก็ารแสัดงธิรรมขึ้องพระสังฆ: จั�งลัดม0อลังแต�ม�ขึ้�อยก็เว�นที่��ควรปฏิ�บ�ต�ได�ค0อ ผู้��ฟCงก็ารเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: หร0อฟCงก็ารแสัดงธิรรม จัะลัดม0อลังแลัะน��งฟCงโดยอาก็ารสังบสั.ารวมก็�ได� ว�ธิ�ปฏิ�บ�ต�ก็�ค0อ เม0�อพระสังฆ:แสัดงธิรรมได�ก็ลั�าวบที่ นะโม ฯ ๓ คร��ง ยก็ค.าบาลั�พ+ที่ธิศาสันสั+ภาษ�ต ขึ้��นเป,นอ+เที่ศ หร0อน�เขึ้ปบที่ แลัะเร��มแสัดงธิรรมเป,นภาษาไที่ย เช่�น ก็ลั�าวว�า " ณี โอก็าสับ�ดน�� อาตมภาพจัะแสัดงพระธิรรมเที่ศนา..." ให�ผู้��ฟCงพระธิรรมเที่ศนาลัดม0อลังโดยอาก็ารสังบสั.ารวม เม0�อแสัดงธิรรมจับจั�งยก็ม0อขึ้��นจับ 1 คร��ง เป,นก็ารแสัดงสัาธิ+ก็าร แลัะในก็รณี�ฟCงก็ารเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: เม0�อพระสังฆ:สัวดบที่ นะโม ฯ 3

จับ แลัะสัวดบที่สัรณีคมน: ถึ�งตะต�ย�มปD สั�งฆ�ง สัะระณี�ง ค�จัฉาม� ผู้��ฟCงลัดม0อลังแลั�วน��งฟCง โดยอาก็ารสังบสั.ารวมก็�ได� ให�ประนมม0อขึ้��นจับ ๑ คร��ง เม0�อพระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต:จับ สั�วนในพ�ธิ�ที่��ม�ก็าร

125

Page 39: คู่มือการจัดงาน1

บ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลั โดยที่��พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว เสัด�จัพระราช่ด.าเน�นที่รงประก็อบพ�ธิ� หร0อโปรดเก็ลั�า ฯ ให�ม�ผู้��แที่นพระองค: ซึ่��งม�พระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: ผู้��ที่��เขึ้�าเฝ่Aา ในมณีฑลัพ�ธิ�ม�ว�ธิ�ปฏิ�บ�ต�ตามแบบแผู้น เม0�อถึ�งขึ้��นตอนที่��สั.าค�ญ ๆ ด�งน��

พิระสงฆ์�ถวายศ�ล เม0�อเจั�าหน�าที่��ก็รมก็ารศาสันา (สั�งฆก็าร�) ก็ลั�าวค.า

อาราธินาศ�ลั ผู้��ที่��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องประนมม0อ เม0�อก็ลั�าวค.าอาราธินาศ�ลัจับ พระสังฆ:จัะถึวายศ�ลั พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว หร0อผู้��แที่นพระองค:แลัะพระบรมวงศ: จัะที่รงประนมพระห�ตถึ:ร�บศ�ลั ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องประนมม0อด�วยจันเสัร�จัก็ารถึวายศ�ลั (ก็ารประนมม0อให�ประนมม0อที่��งสัองอย��ระหว�างหน�าอก็ โดยไม�ยก็ให�ขึ้��นสั�งจันถึ�งใบหน�า แลัะไม�ต.�าลังไปที่��ที่�อง)

พิระสงฆ์�เจัรญิพิระพิ�ที่ธีมนต่� ขึ้ณีะที่��เจั�าหน�าที่��ก็รมก็ารศาสันา (สั�งฆก็าร�) ก็ลั�าวค.า

อาราธินาพระปร�ตร ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ต�องปฏิ�บ�ต�ตามเหม0อนก็ารอาราธินาศ�ลั ค0อ ไม�ประนมม0อ เม0�ออาราธินาจับพระสังฆ:จัะเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว ผู้��แที่นพระองค:แลัะพระบรมวงศ: จัะที่รงประนมพระห�ตถึ: เม0�อถึ�งบที่สัรรเสัร�ญพระพ+ที่ธิค+ณี พระสั�งฆค+ณี ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่+ก็ที่�านจั�งประนมม0อ เม0�อที่รงลัดพระห�ตถึ:ลังให�ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ลัดม0อลังแลัะน��งสั.ารวม (น��งโดยม0อที่��งสัองขึ้�างประสัานก็�นไว�ที่��หน�าต�ก็) หลั�งจัาก็ที่��พระสังฆ:เจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต:เสัร�จั

อน��ง ก็ารปฏิ�บ�ต�ขึ้�างต�นหาก็ผู้��ที่��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ม�แนวที่างปฏิ�บ�ต�ตามลั�ที่ธิ�ศาสันาขึ้องตนเอง ก็�ไม�ต�องประนมม0อ แต�ควรน��งในอาก็ารสั.ารวมเช่�นก็�น สั�วนผู้��ที่��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ซึ่��งเป,นพ+ที่ธิศาสัน�ก็ช่นประนมม0อในช่�วงระยะด�งก็ลั�าวหร0อไม� ย�อมจัะต�องปฏิ�บ�ต�ให�เป,นไป

126

Page 40: คู่มือการจัดงาน1

ตามที่��พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะที่รงปฏิ�บ�ต�ในแต�ลัะช่�วงเวลัาขึ้�างต�นน��น ๆ เป,นลั.าด�บด�วย พิระสงฆ์�แสดงพิระธีรรมเที่ศนา

หาก็ในหมายก็.าหนดก็ารได�ก็.าหนดให�ม�ก็ารแสัดงพระธิรรมเที่ศนา หลั�งจัาก็ที่��ที่รงจั+ดธิ�ปเที่�ยนเคร0�องที่รงธิรรม แลัะที่รงร�บศ�ลัแลั�ว เจั�าหน�าที่��ก็รมก็ารศาสันาจัะอาราธินาธิรรม ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องประนมม0อเม0�อพระสังฆ:เร��มแสัดงพระธิรรมเที่ศนา ให�สั�งเก็ตว�าพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว หร0อผู้��แที่นพระองค: ที่รงประนมพระห�ตถึ:หร0อไม� หาก็ที่รงประนมพระห�ตถึ:แลัะที่รงลัดพระห�ตถึ:ลัง ให�ประนมม0อแลัะลัดม0อลังในที่�าสั.ารวม หาก็ที่รงประนมพระห�ตถึ:อย�� ให�ประนมม0อไว�เช่�นน��น เม0�อที่รงลัดพระห�ตถึ:ลังเม0�อใด จั�งลัดม0อลังจันก็ว�าพระสังฆ:จัะแสัดงพระธิรรมเที่ศนาจับ

พิระสงฆ์�ร�บัพิระราช้ที่านฉั�น ในก็รณี�ที่��ม�พระราช่ภ�ตตาหารแด�พระองค: พระบาที่

สัมเด�จัพระเจั�าอย�� ผู้��แที่นพระองค: แลัะพระบรมวงศ:ที่��เป,นฝ่Hายหน�า จัะที่รงปฏิ�บ�ต�พระสังฆ: สั�วนก็รณี�ที่��จัะเช่�ญบ+คคลัสั.าค�ญ หร0อขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ� ไปร�วมประเคนภ�ตตาหารแลัะปฏิ�บ�ต�พระสังฆ: เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�ง จัะเป,นผู้��เช่�ญเฉพาะบ+คคลัน��น ๆ สั�วนผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ อ0�น ให�ลั+ก็ขึ้��นย0นแลั�วถึวายความเคารพ แลั�วรอจันเสัด�จัก็ลั�บมาประที่�บพระอาสัน: จั�งถึวายความเคารพอ�ก็คร��งแลั�วน��งลัง โดยผู้��ที่��ได�ร�บเช่�ญให�ปฏิ�บ�ต�พระสังฆ :จัะเด�นไปย�งพระสังฆ:ร�ปที่�� เจั�าหน�าที่��จัะน.าไปเม0�อถึ�งหน�าพระสังฆ:แลั�วให�หย+ดย0นตรง ห�นหน�าไปที่างพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�วหร0อผู้��แที่นพระองค: เม0�อประที่�บพระอาสัน:แลั�วจั�งถึวายความเคารพ แลั�วประเคนภ�ตตาหาร เสัร�จัแลั�วถึวายความเคารพแลั�วน��ง หาก็พระสังฆ:สันที่นาด�วยจั�งสันที่นาโต�ตอบ เม0�อพระสังฆ:ร�บพระราช่ที่านฉ�นเสัร�จั แลั�วพระบาที่สัมเด�จั

127

Page 41: คู่มือการจัดงาน1

พระเจั�าอย��ห�วแลัะพระบรมวงศ: จัะที่รงลั+ก็ขึ้��นเพ0�อเสัด�จัก็ลั�บไปประที่�บพระราช่อาสัน: แลัะพระเก็�าอ��ตามเด�ม ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0นขึ้��นถึวายความเคารพ แลัะรอจันก็ว�าที่+ก็พระองค:จัะประที่�บพระราช่อาสัน: แลัะพระเก็�าอ��เร�ยบร�อยแลั�ว จั�งถึวายความเคารพอ�ก็คร��ง แลัะน��งลังได�สั�วนปฏิ�บ�ต�พระสังฆ:เม0�อที่รงลั+ก็ขึ้��นให�ลั+ก็ขึ้��นย0นตรงถึวายความเคารพ เม0�อเสัด�จัผู้�านให�ถึวายความเคารพอ�ก็คร��งแลัะรอจันก็ระที่��งประที่�บพระอาสัน:แลัะพระเก็�าอ�� จัาก็น��นถึวายความเคารพแลั�วก็ลั�บไปน��งประจั.าที่��น� �งเฝ่Aา ฯ ก็�อนน��งให�ถึวายความเคารพอ�ก็คร��งจั�งน��งลังได�

พิระสงฆ์�สด�ปกรณ์� พ�ธิ�สังฆ:ด�งก็ลั�าว จัะจั�ดให�ม�ในพระราช่พ�ธิ�พระบรมศพ

หร0อที่รงบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัที่�ก็ษ�ณีาน+ปที่านถึวายพระบรมอ�ฐ� โดยปก็ต�หมายก็.าหนดก็ารจัะก็.าหนดไว�ว�า ที่รงที่อดผู้�าไตรหร0อที่รงที่อดผู้�าค�� พระสังฆ:สัด�บปก็รณี: (บ�งสั+ก็+ลั) หมายถึ�ง พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะเสัด�จัไปที่รงที่อดผู้�าถึวายแด�พระสังฆ: จัาก็น��นพระสังฆ:จัะสัด�บปก็รณี:ผู้�า ที่��ที่รงที่อดถึวายด�งก็ลั�าวในก็รณี� น��ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องม�สั�วนร�วมในก็ารปฏิ�บ�ต�แต�อย�างใด เพ�ยงแต�เม0�อที่รงลั+ก็ขึ้��นให�ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ลั+ก็ขึ้��นถึวายความเคารพ แลัะเม0�อเสัด�จัผู้�านให�ถึวายความเคารพที่+ก็คร��ง ระหว�างที่��ที่รงที่อดผู้�า ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0นด�วยความสั.ารวม แลัะห�นหน�าไปย�งที่��ที่รงย0น แลัะรอจันก็ว�าจัะที่รงที่อดผู้�าเสัร�จั แลัะเสัด�จัก็ลั�บไปประที่�บพระราช่อาสัน:จั�งถึวายความเคารพแลัะน��งลังได� หาก็ม�พระสังฆ:หลัายช่+ดผู้ลั�ดเปลั��ยนก็�นขึ้��นสัด�บปก็รณี:ก็�ที่รงที่อดผู้�าจันครบ ซึ่��งผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องถึวายความเคารพที่+ก็คร��งที่��ที่รงลั+ก็ขึ้��นประที่�บ แลัะเสัด�จัผู้�าน ก็รณี�ที่รงประเคนจัต+ปCจัจั�ยไที่ยธิรรม บ�ช่าก็�ณีฑ:ที่รงประเคนสั�ญญาบ�ตร

128

Page 42: คู่มือการจัดงาน1

พ�ดยศ แลัะผู้�าไตร ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะปฏิ�บ�ต�ตนเช่�นเด�ยวก็�นค0อ ขึ้ณีะที่รงประเคนที่+ก็ที่�านต�องย0นตรงรอจันก็ว�าเสัร�จั ในก็รณี�ที่��ม�ก็ารบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัที่อดผู้�า สัด�บปก็รณี:หลัาย ๆ เที่��ยว พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�า ฯ ให�สัมเด�จัพระบรมโอรสัาธิ�ราช่ ฯ สัยามมก็+ฎีราช่ก็+มาร เสัด�จัที่รงที่อดผู้�าไตร ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องลั+ก็ขึ้��นย0นแต�น��งในที่�าสั.ารวม

พิระสงฆ์�ถวายอุน�โมที่นา ถวายอุดเรก และถวายพิระพิรลา

หลั�งจัาก็ที่รงประเคนจัต+ปCจัจั�ยไที่ยธิรรม ที่รงประเคนเคร0�องไที่ยธิรรมบ�ช่าก็�ณีฑ:เที่ศน: หร0อที่รงที่อดผู้�า แลัะพระสังฆ:สัด�บปก็รณี:แลั�ว (แลั�วแต�ก็รณี�) พระสังฆ:จัะถึวายอน+โมที่นา หร0อที่��เร�ยก็ว�า พ�ธิ�ก็รวดน.�า (เร��มต��งแต� ยะถึา วาร�วะหาป�รา...) พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว หร0อผู้��แที่นพระองค:ที่รงหลั��งที่�ก็ษ�โณีที่ก็ (ก็รวดน.�า) ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ประนมม0อไหว�เม0�อที่รงหลั��งที่�ก็ษ�โณีที่ก็เสัร�จั หาก็ที่รงประนมพระห�ตถึ:ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องคงประนมถึ0อม0อไว� เม0�อที่รงลัดพระห�ตถึ:ลังให�ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ลัดม0อลัง แต�หาก็ว�าหลั�งจัาก็ที่รงหลั��งที่�ก็ษ�โณีที่ก็ แลั�วไม�ที่รงประนมพระห�ตถึ:ให�ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ลัดม0อลังได� เม0�อพระสังฆ:ถึวายอน+โมที่นาจับ ประธิานสังฆ:จัะถึวายอด�เรก็ แลัะถึวายพระพรลัา (เร��มต��งแต� อะต�เรว�สัสัะต�ง ช่�วะต+...) พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะที่รงประนมพระห�ตถึ: ในขึ้ณีะประธิานสังฆ:ถึวายอด�เรก็ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�ต�องประนมม0อ ที่��งน��น เน0�องจัาก็เป,นก็ารถึวายพระพรแด�พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว เป,นก็ารเฉพาะ ซึ่��งรวมถึ�งขึ้ณีะที่��ม�ก็ารถึวายพระพรลัาด�วย แต�อย�างไรก็�ตามในบางพระราช่พ�ธิ�อาจัไม�ม�ก็ารถึวายพระพรลัา เช่�น พระราช่พ�ธิ�ที่รงบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัถึวายผู้�าพระก็ฐ�น ตามพระอารามหลัวงต�าง ๆ หร0อที่��เป,นโบสัถึ:หร0อว�หารในพระอารามหลัวง หร0อว�ด เป,นต�น ซึ่��ง

129

Page 43: คู่มือการจัดงาน1

พ�ธิ�สังฆ:จัะสั��นสั+ดลังเม0�อถึวายอด�เรก็ แลั�วเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นก็ลั�บ ที่��งน��น ม�ขึ้�อสั�งเก็ตว�า พ�ธิ�สังฆ:ที่��ก็.าหนดไว�เป,นสั�วนหน��งขึ้องพระราช่พ�ธิ�ต�าง ๆ น��นในแต�ลัะพระราช่พ�ธิ�อาจัแตก็ต�างก็�นไป เช่�น บางพระราช่พ�ธิ�อาจัม�ก็ารเจัร�ญพระพ+ที่ธิมนต: แต�ไม�ม�ก็ารแสัดงพระธิรรมเที่ศนา ร�บพระราช่ที่านฉ�น หร0อสัด�บปก็รณี: แต�บางพระราช่พ�ธิ�อาจัม�พ�ธิ�สังฆ:บางอย�างหร0อที่��งหมดที่��ก็ลั�าวมา ที่��งน�� จัะต�องด�หมายก็.าหนด ก็ารเป,นหลั�ก็

กรณ์�การอุ�านประกาศกระแสพิระบัรมราช้โอุงการ ในพระราช่พ�ธิ�ที่��หมายก็.าหนดให�อาลั�ก็ษณี:อ�านประก็าศ

ก็ระแสัพระบรมราช่โองก็าร เช่�น พระบรมราช่โองก็ารสัถึาปนาพระอ�สัร�ยยศฐาน�นดรศ�ก็ด�5แห�งพระราช่วงศ: พระบรมราช่โองก็ารเฉลั�มพระปรมาภ�โธิย หร0อ พระบรมราช่โองก็ารสัถึาปนาสัมศ�ก็ด�5 เป,นต�น เม0�ออาลั�ก็ษณี:เร��มอ�านว�า "ประก็าศพระบรมราช่โองก็าร..." ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่��น� �งอย��จัะต�องลั+ก็ขึ้��นในที่�าย0นตรงถึวายความเคารพ พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว (โดยปก็ต�พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว จัะไม�ที่รงย0น) แลัะผู้��ที่��ย0นอย��ต�องอย��ในลั�ก็ษณีะสั.ารวม เพ0�อเป,นก็ารน�อมร�บก็ระแสัพระบรมราช่โองก็าร จันก็ว�าอาลั�ก็ษณี:จัะอ�านจับ แลัะพระบรมวงศ:ที่+ก็พระองค:ประที่�บเร�ยบร�อยแลั�ว ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่+ก็ที่�านถึวายความเคารพแลั�งจั�งน��ง

กรณ์�ม�การเว�ยนเที่�ยนสมโภช้นพิปฎลมหาเศวต่ฉั�ต่รสรราช้กก�ธีภ�ณ์ฑ์�

ก็ารเว�ยนเที่�ยนสัมโภช่ด�งก็ลั�าว จัะม�เฉพาะในพระราช่พ�ธิ�ฉ�ตรมงคลัในว�นที่�� 5 พฤษภาคม ภาคเช่�า แลัะในโอก็าสัสั.าค�ญพ�เศษ เช่�น ก็ารสัมโภช่สั�ร�ราช่สัมบ�ต� ในพระราช่พ�ธิ�ก็าญจันาภ�เษก็ ว�นที่�� 10 ม�ถึ+นายน 2539 ณี พระที่��น��งจั�ก็ร�มหาปราสัาที่ หลั�งจัาก็เสัร�จัพ�ธิ�สังฆ: พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว ที่รงจั+ดธิ�ปเที่�ยนเคร0�องที่อง

130

Page 44: คู่มือการจัดงาน1

น�อยบ�ช่าเที่พยดาร�ก็ษานพปฎีลัมหาเศวตฉ�ตรราช่ก็ก็+ธิภ�ณีฑ: ต�อจัาก็น��นพราหมณี:จัะเบ�ก็แว�นเว�ยนเที่�ยนสัมโภช่นพปฎีลัมหาเศวตฉ�ตรสั�ร�ราช่ก็ก็+ธิภ�ณีฑ: ในก็ารน��ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่��ร �วมในก็ารเว�ยนเที่�ยนจัะต�องเป,นผู้��ที่��ที่างเจั�าหน�าที่�� สั.าน�ก็พระราช่ว�งเช่�ญให�เขึ้�าร�วมในพ�ธิ�เที่�าน��น โดยเจั�าหน�าที่��จัะเช่�ญไปย0นลั�อมวง รอบนพปฎีลัมหาเศวตฉ�ตรสั�ร�ราช่ก็ก็+ธิภ�ณีฑ: แลัะพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว แลัะสัมเด�จัพระนางเจั�า ฯ พระบรมราช่�น�นาถึ ซึ่��งขึ้ณีะน��นที่��งสัองพระองค:ประที่�บพระราช่อาสัน:อย�� สั�วนผู้��ที่��ไม�ได�ร�วมเว�ยนเที่�ยนสัมโภช่ ฯ จัะต�องย0นตรงอย��ประจั.าที่��

กรณ์�เสด3จัพิระราช้ด.าเนนประที่�กษิณ์พิระอุ�โบัสถ ก็ารเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นประที่�ก็ษ�ณีพระอ+โบสัถึ (ก็าร

เว�ยนเที่�ยน) จัะม�หมายก็.าหนดก็ารเฉพาะ ในพระราช่พ�ธิ�ที่รงบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัว�สัาขึ้บ�ช่าเที่�าน��น โดยผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0นรออย��ที่��ช่านหน�าพระอ+โบสัถึ ตามที่��เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจัะจั�ดลั.าด�บให�เฝ่Aา ฯ เม0�อพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว แลัะสัมเด�จัพระนางเจั�า ฯ พระบรมราช่�น�นาถึ เสัด�จัพระราช่ด.าเน�นถึ�งพระอ+โบสัถึ ถึวายสั�ก็ก็าระพระพ+ที่ธิมหามณี�ร�ตนปฏิ�มาก็รแลั�ว เสัด�จัออก็ช่านหน�าพระอ+โบสัถึหน�าฉาก็บ�งลัม ที่รงร�บเที่�ยนช่นวนจัาก็เจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งแลั�ว พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว แลัะสัมเด�จัพระนางเจั�า ฯ พระบรมราช่�น�นาถึ ที่รงถึ0อเที่�ยนช่นวนให�พระบรมวงศ: แลัะขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ตามลั.าด�บเขึ้�าไปเฝ่Aา ฯ ถึวายความเคารพ แลั�วค+ก็เขึ้�าซึ่�ายต��งเขึ้�าขึ้วา ถึ0อเที่�ยนที่��ได�ร�บไปขึ้อพระราช่ที่านต�อไฟที่��ที่รงถึ0อ แลั�วถึวายความเคารพก็ลั�บไปย0นที่��เด�มจันหมด ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ

131

Page 45: คู่มือการจัดงาน1

เสัด�จัพระราช่ด.าเน�นไปที่รงก็ราบที่��แที่�น ที่รงก็ราบหน�าพระอ+โบสัถึ พร�อมก็�นน��นผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ น��งค+ก็เขึ้�าประนมม0อถึ0อเที่�ยนที่��จั+ดไฟไว�น��น เม0�อพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว แลัะสัมเด�จัพระนางเจั�า ฯ พระบรมราช่�น�นาถึ ที่รงย0นผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ก็�ย0นตามแลั�ว พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว ที่รงสัวดน.าบ�ช่าพระร�ตนตร�ย ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะสัวดบที่สัวดมนต: ซึ่��งที่างเจั�าหน�าที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งได�มอบให� จัาก็น��นจัะเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นประที่�ก็ษ�ณีพระอ+โบสัถึ 3 รอบ ให�ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่��เด�นตามเสัด�จัด�วยม0อขึ้วา แลั�วใช่�ม0อซึ่�ายประคองบ�งลัม เม0�อเด�นครบ 3 รอบแลั�ว ให�น.าเที่�ยนปCก็ไว�ที่��ก็ระถึางที่��สั.าน�ก็พระราช่ว�งจั�ดไว� ให�ยก็เว�นก็รณี�ที่��ม�ก็ารจั�ดโคมแก็�วให�เด�นประที่�ก็ษ�ณี จั�งให�ถึ0อโคมแก็�วเด�นประที่�ณี โดยพระบรมวงศาน+วงศ: นายก็ร�ฐตร� องคมนตร� คณีะร�ฐมนตร� แลัะบ+คคลัสั.าค�ญจัะร�บโคมแก็�วจัาก็เจั�าหน�าที่�� แลัะเด�นจันครบ 3 รอบ แลัะสั�งโคมแก็�วค0นให�ก็�บเจั�าหน�าที่�� ที่� �งน��ในก็ารเด�นเที่�ยน ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ที่��เด�นเที่�ยนต�องเด�นตามลั.าด�บอาว+โสั แลัะระม�ดระว�งอย�าเด�นใก็ลั�ผู้��ที่��อย��ขึ้�างหน�าจันเก็�นไป เพราะจัะที่.าให�เปลัวเที่�ยนไหม�ผู้��ที่��อย��ขึ้�างหน�าตนได� นอก็จัาก็น�� ย�งม�ขึ้�อสั�งเก็ตเก็��ยวก็�บก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ณี พระอ+โบสัถึว�ดพระศร�ร�ตนศาสัดาราม หร0อก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ณี พระอารามหลัวงต�าง ๆ เช่�น ในก็ารพระราช่พ�ธิ�บ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัถึวายผู้�าพระก็ฐ�น เป,นต�น ในก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ณี สัถึานที่��ด�งก็ลั�าว ก็�อนเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นถึ�งเจั�าหน�าที่��จัะเช่�ญผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ น��งประจั.าที่��ด�านใดบ�าง ในพระอ+โบสัถึ ที่��งน�� ขึ้��นอย��ก็�บจั.านวนที่��น��งที่��จั�ดไว�ด�านในพระอ+โบสัถึ

132

Page 46: คู่มือการจัดงาน1

การร�วมพิธี�ในกรณ์�ที่��ที่รงพิระกร�ณ์าโปรดเกล"า ฯ ให"บั�คคลอุ%�นเป�นผั*"แที่นพิระอุงค� จัะต�องปฏิ�บ�ต�ตน ด�งน��

1. ก็รณี�ที่��ที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�า ฯ ให�บ+คคลัอ0�นที่��เป,นสัาม�ญช่น เป,นผู้��แที่นพระองค: การที่.าความเคารพิ

ผู้��ร �วมพ�ธิ�ที่��ไม�ได�แต�งเคร0�องแบบบ+ร+ษที่.าความเคารพโดยว�ธิ�ค.าน�บ สั+ภาพสัตร�ที่.าความเคารพโดยก็ารไหว� ผู้��ร �วมพ�ธิ�ที่��แต�งเคร0�องแบบแลัะไม�ได�สัวมหมวก็ บ+ร+ษที่.าความเคารพโดยว�ธิ�ค.าน�บ สั+ภาพสัตร�ที่.าความเคารพโดยว�ธิ�ค.าน�บเช่�นเด�ยวก็�บบ+ร+ษ หร0อไหว� ผู้��ร �วมพ�ธิ�ที่��แต�งเคร0�องแบบ สัวมหมวก็ ที่��งบ+ร+ษแลัะสัตร�ให�ที่.าความเคารพโดยก็ระที่.าว�นที่ยห�ตถึ: การร�บัและการกล�าวรายงาน เม0�อผู้��แที่นพระองค:เด�นที่างมาถึ�งห�วหน�าคณีะ แลัะผู้��ร �วมคณีะย0นตรง เม0�อผู้�าน ณี ที่��รอต�อนร�บ ห�วหน�าคณีะที่.าความเคารพ จัาก็น��นก็ลั�าวรายงานโดยใช่�ค.าพ�ดสั+ภาพ ไม�ต�องใช่�ราช่าศ�พที่: หาก็ผู้��แที่นพระองค:สันที่นาหร0อซึ่�ก็ถึามเร0�องต�าง ๆ ให�ผู้��ที่��ได�ร�บก็ารซึ่�ก็ถึามหร0อสันที่นาด�วย ค�อมก็ายเลั�ก็น�อยม0อประสัานก็�นด�านหน�า อธิ�บายหร0อตอบค.าถึามโดยใช่�ถึ�อยค.าสั+ภาพไม�ต�องใช่�ราช่าศ�พที่: เม0�อก็ลั�าวรายงานจับแลั�วที่.าความเคารพ แลัะเช่�ญผู้��แที่นพระองค:เขึ้�าประจั.าที่��เร�ยบร�อยแลั�ว ด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� ที่+ก็คนย0นตรง เม0�อจับเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� ที่+ก็คนที่.าความเคารพผู้��แที่นพระองค: แลั�วด.าเน�นพ�ธิ�ต�อไป การร�บัมอุบัส�งขั้อุงหร%อุการมอุบัส�งขั้อุง หาก็ผู้��แที่นพระองค:น��งอย��ในระด�บเสัมอก็�บผู้��เขึ้�าร�บมอบ หร0อผู้��มอบ เม0�อที่.าความเคารพแลั�ว ไม�ต�องค+ก็เขึ้�าเขึ้�าร�บมอบสั��งขึ้อง แต�ให�ย�อต�ว

133

Page 47: คู่มือการจัดงาน1

ลังเลั�ก็น�อยแลั�วร�บ โดยไม�ต�องที่.าเอางานหร0อมอบสั��งขึ้องต�อผู้��แที่นพระองค: การใช้"ค.าพิ*ด ใช่�ค.าพ�ดสั+ภาพโดยไม�ต�องใช่�ราช่าศ�พที่:

การส�งผั*"แที่นพิระอุงค� เม0�อผู้��แที่นพระองค:จัะเด�นที่างก็ลั�บแลัะลั+ก็ขึ้��นย0น ด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� ที่+ก็คนในพ�ธิ�ย0นตรง เม0�อจับเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� ที่+ก็คนที่.าความเคารพผู้��แที่นพระองค: เช่�นเด�ยวก็�บก็ารต�อนร�บผู้��แที่นพระองค:จัะที่.าความเคารพตอบ จัาก็น��นห�วหน�าคณีะแลัะผู้��เก็��ยวขึ้�อง เด�นตามผู้��แที่นพระองค:เพ0�อสั�งขึ้��นรถึยนต:เด�นที่างก็ลั�บ ก็�อนขึ้��นรถึยนต:ที่.าความเคารพผู้��แที่นพระองค:อ�ก็คร��งหน��ง จันรถึยนต:เคลั0�อนที่��ออก็ไป 2. ก็รณี�ที่��ที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�า ฯ ให�พระบรมวงศาน+วงศ:ที่รงเป,นผู้��แที่นพระองค: ให�ปฏิ�บ�ต�ตนในก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ตามฐาน�นดรขึ้องผู้��ปฏิ�บ�ต�แที่นพระองค:

การจั�ดงานเน%�อุงในว�นเฉัลมพิระช้นมพิรรษิาในที่"อุงถ�น1. ว�นเฉัลมพิระช้นมพิรรษิาพิระบัาที่สมเด3จั

พิระเจั"าอุย*�ห�วก็ารพระราช่พ�ธิ�เฉลั�มพระช่นมพรรษา ควรก็.าหนด

อน+โลัมตามหมายก็.าหนดก็ารขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�ง ซึ่��งก็.าหนดไว� 3

แบบ ด�งน��แบบที่�� 1 ก็ารลังนามถึวายพระพรแบบที่�� 2 ก็ารลังนามถึวายพระพร แลัะประช่+มสัด+ด�ถึวาย

พระพรช่�ยมงคลัแบบที่�� 3 ก็ารลังนามถึวายพระพร แลัะบ.าเพ�ญก็+ศลัอ+ที่�ศ

ถึวายพระราช่ก็+ศลั

134

Page 48: คู่มือการจัดงาน1

แบับัที่�� 1 การลงนามถวายพิระพิร1.1 จั�ดแต�งห�องประช่+มหร0อห�องโถึงหร0อศาลัา

ประช่าคมแลั�วแต�ความเหมาะสัมขึ้องอาคารสัถึานที่�� ตก็แต�งประด�บธิงช่าต�ต�ดแผู้งพระปรมาภ�ไธิยย�อตามประที่�ปโคมไฟตามระเบ�ยบที่��ราช่ก็ารก็.าหนด

1.2 บนเวที่�ภายในห�องประช่+ม ห�องโถึง หร0อศาลัาประช่าคม ต��งโต;ะหม��ประด�บแจัก็�นดอก็ไม� พานพ+ �มดอก็ไม�ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:หน�าพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: ม�พานวางธิ�ปแลัะจั�ดสั�วนใดสั�วนหน��งขึ้องห�องหร0ออาคารที่��ประช่+มเป,นที่��ลังนามถึวายพระพร โดยจั�ดสัม+ดพร�อมปาก็ก็าวางบนโต;ะ ม�เก็�าอ��น� �งลังนาม แลัะม�เจั�าหน�าที่��ร �บรองก็.าก็�บสัม+ดลังนามไว�ด�วย 1.3 ก็ารก็.าหนดลังนามถึวายพระพร สั.าน�ก็พระราช่ว�งก็.าหนดไว�ในหมายก็.าหนดก็าร เร��มต��งแต�เวลัา 09.00

น. ถึ�ง 17.00 น. แต�งเคร0�องแบบปก็ต�ขึ้าว พ�อค�า ประช่าช่นแต�งสัาก็ลัน�ยม

1.4 เม0�อลังนามในสัม+ดที่��จั�ดไว�เร�ยบร�อยแลั�ว ถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:แลั�วก็ลั�บ

แบับัที่�� 2 การลงนามถวายพิระพิรและประช้�มสด�ด�ถวายพิระพิรช้�ยมงคล

2.1 จั�ดแต�งห�องประช่+ม ห�องโถึง หร0อศาลัาประช่าคมแลั�วแต�ความเหมาะสัมขึ้องอาคารสัถึานที่�� ตก็แต�งประด�บธิงช่าต� ต�ดแผู้งพระปรมาภ�ไธิยย�อ ตามประที่�ปโคมไฟตามระเบ�ยบที่��ราช่ก็ารก็.าหนด

2.2 บนเวที่�ภายในห�องประช่+ม ห�องโถึง หร0อศาลัาประช่าคม ต��งโต;ะหม��ประด�บแจัก็�นปCก็ดอก็ไม� พานพ+ �มดอก็ไม� ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: ม�พานวางธิ�ปเที่�ยนแพ บนหลั�ง

135

Page 49: คู่มือการจัดงาน1

ธิ�ปเที่�ยนแพม�ก็ระที่งดอก็ไม�ม�ก็รวยปDดครอบ โต;ะหม��น��จัะเป,นหม�� 5

หม�� 7 หม�� 9 แลั�วแต�สัะดวก็ จั�ดสั�วนหน��งสั�วนใดขึ้องห�องหร0ออาคารที่��ประช่+มเป,นที่��ลังนามถึวายพระพร โดยจั�ดสัม+ดพร�อมปาก็ก็าวางบนโต;ะ ม�เก็�าอ��น� �งลังนามแลัะม�เจั�าหน�าที่��ก็.าก็�บสัม+ดลังนามถึวายพระพรด�วย

2.3 ก็ารลังนามถึวายพระพรแลัะม�ช่+มน+มสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลัในแบบ 2 น�� อน+โลัมตามหมายก็.าหนดก็ารขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�ง ก็.าหนดเสัด�จัออก็มหาสัมาคมพระบรมวงซึ่าน+วงศ: ขึ้�าราช่ก็ารเฝ่Aาฯ ก็ราบบ�งคมที่�ลัถึวายพระพรช่�ยมงคลั เวลัา 10.30 น. แต�งเคร0�องแบบเต�มยศ

2.4 เม0�อขึ้�าราช่ก็าร หร0อผู้��ม�สั�ที่ธิ�แต�งเคร0�องแบบตามขึ้�อ 2.3 มาประช่+มพร�อมก็�น ณี ห�องที่��จั�ดไว� สั.าหร�บประช่+มสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั เขึ้�าประจั.าที่��ตามลั.าด�บต.าแหน�งหน�าที่�� (จัะจั�ดให�น��งเก็�าอ��หร0อย0นตามลั.าด�บแลั�วแต�ความเหมาะสัม สั�วนพ�อค�า คหบด�แลัะประช่าช่นที่��ม�ได�แต�งเคร0�องแบบเต�มยศควรจัะอย��ในแถึวหลั�ง)

2.5 ผู้��เป,นประธิานเขึ้�าสั��ห�องประช่+ม ตรงไปที่��โต;ะหม��ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: เปDดก็รวยก็ระที่งดอก็ไม�ออก็วางไว�ขึ้�างพานธิ�ปเที่�ยนแพ แลั�วถึอยออก็มาถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:พร�อมก็�บผู้��ที่��ช่+มน+มอย��ในที่��น� �น

2.6 ประธิานอ�านสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั ตามต�วอย�างน��หร0อแต�งขึ้��นใหม�ก็�ได�

ขึ้�าพระพ+ที่ธิเจั�า นาย…………………………

(ยศ………..ต.าแหน�ง…………..)

ในนามขึ้องขึ้�าราช่ก็ารที่+ก็ฝ่Hาย แลัะประช่าราษฎีร:ที่� �งหลัายในภ�ม�ภาคน�� ขึ้อประก็าศราช่สัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั ใน

136

Page 50: คู่มือการจัดงาน1

มหามงคลัสัม�ยเฉลั�มพระช่นมพรรษาแห�งพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว

อายนต+ โภนโต เที่วสั�งฆาโย ขึ้�าแต�ฝ่�งเที่พน�ก็รอมรพรหม�นที่ร: อมร�นที่ราธิ�ราช่ สัคเคก็าเม ซึ่��งสัถึ�ตที่�พยพ�มานมาศ เม0องสัวรรค:ช่��นฉก็ามาพจัร อ�ก็ที่��งเที่พเจั�าอ�นม�มเหศวรศ�ก็ดาเดช่ ซึ่��งสั�งอย��ขึ้อบเจัตเขึ้าจั�ก็รวาลัแลัะที่��งสัยามเที่วาธิ�ราช่

จันตลั�ก็เขึ้ ว�มาเน อ�ก็ที่��งอาก็าศพ�มาน ภ�ม�เที่วดาเป,นอาที่� ที่� �งที่�าวธิตรฐ ที่�าวว�ร+ฬหก็ ที่�าวว�ร�ปCก็ษ: ที่�าวก็+เวร+ราช่ อ�ก็ที่��งเที่พยดาอ�นศ�ก็ด�5สั�ที่ธิ�5 ที่รงมห�ที่ธิ�อ.านาจั เป,นต�นว�า พระสัยามเที่วาธิ�ราช่ พระเสั0�อเม0อง พระที่รงเม0อง พระหลั�ก็เม0องผู้��เร0องฤที่ธิ�5 เที่พยเจั�าอ�นสั�งสัถึ�ตที่+ก็ประเที่ศ เขึ้ตแคว�นแสันโก็ฏิ� จั�ก็รวาลัที่ว�ปน�อยใหญ� ไตรโลัก็ธิาต+ จังต��งที่�พยโสัตเสัวนาก็ารสัด�บฟCงประก็าศขึ้องขึ้�าพเจั�าซึ่��งไๆด�ร�บฉ�นที่าน+ม�ต�จัาก็…………………(ขึ้�าราช่ก็าร แลัะประช่าช่นช่าวจั�งหว�ด…….) บรรดาผู้��ที่��ได�มาประช่+มพร�อมก็�น ในมงคลัเขึ้ตสัถึานที่��น�� ลั�วนม�จั�ตโสัมน�สัปรารถึนาถึวายพระพรมงคลัแด�พระบาที่สัมเด�จัพระปรม�นที่รมหาภ�ม�พลัอด+ลัยเดช่ มห�ตลัาธิ�เบศรรามาธิ�บด� จั�ก็ร�นฤบด�นที่ร สัยาม�นที่ราธิ�ราช่บรมนาถึบพ�ตร ผู้��ที่รงพระค+ณีธิรรมอ�นประเสัร�ฐ พระองค:ที่รงเป,นพระประม+ขึ้ขึ้องช่าต� แลัะที่รงเป,นเอก็อ�ครศาสัน�ปถึ�มภก็ ม�พระราช่หฤที่�ยประก็อบไปด�วยพระเมตตาก็ร+ณีาอย��เป,นเน0องน�จัด�วยพระราช่ประสังค:จั.านงหมายจัะให�ประช่าช่นที่��งหลัาย ม�ความเจัร�ญร�วมเย�นที่��วหลั�า

เหลั�าขึ้�าราช่ก็ารแลัะประช่าช่นที่��งหลัาย ลั�วนสั.าน�ก็ในพระมหาก็ร+ณีาธิ�ค+ณีเป,นลั�นพ�น จั�งพร�อมก็�นถึวายพระพรช่�ยมงคลัเฉลั�มพระเก็�ยรต� ในโอก็าสัอ�นเป,นมหามงคลัสัม�ยเฉลั�มพระช่นมพรรษา ในวาระน�� ขึ้ออ.านาจัก็+ศลับ+ญราศร�แห�งขึ้�า

137

Page 51: คู่มือการจัดงาน1

พระพ+ที่ธิเจั�าที่��งหลัายที่��ได�ก็ระที่.าไว� ที่� �งอ.านาจัแห�งพระศร�ร�ตนตร�ยแลัะเที่วาภ�น�หาร จังดลับ�นดาลัให�พระบาที่สัมเด�จัพระปรม�นที่รมหาภ�ม�พลัอด+ลัยเดช่ มห�ตลัาธิ�เบศรรามาธิ�บด� จั�ก็ร�นฤบด�นที่ร สัยาม�นที่ราธิ�ราช่ บรมนาถึบพ�ตร ที่รงเจัร�ญพระช่นมาย+ย��งย0นด�วยร�อยพรรษา ปราศจัาก็สัรรพโรคาพยาธิ�ภ�ยพ�บ�ต� ขึ้อให�พระองค:ที่รงด.ารงสั�ร�ร�ช่พ�พ�ฒนไพบ�ลัย:พระบรมเดช่าน+ภาพแผู้�ไพศาลั ด�วยจัต+รพ�ธิพรที่+ก็ประก็าร จังประสั�ที่ธิ�5

ช่ยต+ ภว. ขึ้องพระองค:ที่รงพระเจัร�ญด�วยราช่ฤที่ธิ�5ช่นะศ�ตร�หม��ร �ายที่��วเมที่น�ดลั

ช่ยมงคลั. ช่�ยมงคลัด�งก็ลั�าวน�� จังม�แด�พระบาที่สัมเด�จัพระปรม�นที่รมหาภ�ม�พลัอด+ลัยเดช่ มห�ตลัาธิ�เบศรรามาธิ�บด� จั�ก็ร�นฤบด�นที่ร สัยาม�นที่ราธิ�ราช่ บรมนาถึบพ�ตร ที่+ก็ประก็ารเที่อญ

จับสัด+ด�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั ด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� จับ ถึวายความเคารพพร�อมก็�น เป,นเสัร�จัก็าร

ที่างเ

ด�นผู้��เ

ป,นปร

ะธิาน

ประธิานย0นแถึวสัด+ด�

ก็รวยดอก็ไม�พระบรมฉายาลั�ก็ษณี:

138

Page 52: คู่มือการจัดงาน1

139

Page 53: คู่มือการจัดงาน1

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนพิระราช้พิธี�เฉัลมพิระช้นมพิรรษิาพิระบัาที่สมเด3จัพิระเจั"าอุย*�ห�วฯ ในที่"อุงถ�น(แบับัที่�� 2)

ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุงเม0�อประธิานมาถึ�งบร�เวณีพระราช่พ�ธิ� เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บ

มอบหมายรวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานเขึ้�าสั��ห�องประช่+มไปย�งโต;ะหม��ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: เปDดก็รวยก็ระที่งดอก็ไม�บนธิ�ปเที่�ยนแพออก็วางไว�ถึอยออก็มาแลัะถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:พร�อมก็�บผู้��ที่��มาช่+มน+ม

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานอ�านค.าสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั (ตามแบบ 2.6 ) จับแลั�วถึวายความเคารพพร�อมก็�บผู้��ที่��ประช่+มอย�� ณี ที่��น� �น

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

จับสัด+ด�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั ด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระ

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บ

ประธิานมาถึ�งบร�เวณีพระราช่พ�ธิ�

ประธิานเปDดก็รวยดอก็ไม�

ประธิานอ�านค.าสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�

ด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระ

132

Page 54: คู่มือการจัดงาน1

บารม� ราช่สั.าน�ก็ผู้��มาช่+มน+มถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:พร�อมก็�น เป,นอ�นเสัร�จัก็าร

ผู้��มาช่+มน+มถึวายความเคารพพร�อมก็�น

132

133

Page 55: คู่มือการจัดงาน1

แบับัที่�� 3การลงนามถวายพิระพิรและบั.าเพิ3ญิก�ศลอุ�ที่ศถวายพิระราช้

ก�ศลแบบที่�� 3 เป,นแบบที่��ม�พระสังฆ: 9 ร�ป หร0อ 10 ร�ป เจัร�ญ

ช่�ยมงคลัคาถึา 3.1 เตร�ยมก็ารเช่�นแบบ 1 แลัะ แบบ 2 แต�ถึ�าจั�ดโต;ะหม��

ประด�ษฐ:ฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:ยก็พ0�นเวที่� แบบ 3 น�� จัะต�องต��งที่��ช่� �นลั�างหน�าเวที่� สั�วนโต;ะหม��ประด�ษฐานพระพ+ที่ธิร�ป จัะต�องต��งที่��ห�วอาสัน:สังฆ: (ด�แผู้นผู้�ง)

3.2 ต��งอาสัน:สังฆ:สั.าหร�บพระสังฆ: 9 ร�ป หร0อ 10 ร�ปน��ง (อาสัน:สังฆ:จัะต�องสั�งก็ว�าเก็�าอ��ขึ้�าราช่ก็ารน��งไม�น�อยก็ว�า 5

ซึ่ม.)

3.3 ถึ�าเป,นงานตอนเช่�าเร��มเวลัา 10.30 น. จัะต�องจั�ดที่��เลั��ยงพระไว�พร�อม จั�ดภ�ตตาหารเลั��ยงพระ เป,นก็ารบ.าเพ�ญก็+ศลัอ+ที่�ศถึวายพระราช่ก็+ศลั

3.4 ขึ้�าราช่ก็าร ก็.าหนดแต�งเคร0�องแบบเต�มยศ เจั�าหน�าที่��ร �บรองเช่�ญน��งตามลั.าด�บช่��น ต.าแหน�ง น�มนต:พระสังฆ:ขึ้��นน��งอาสันะ ประเคนหมาก็พลั� น.�า ตามควร

3.5 เวลัา 10.30 น. ผู้��เป,นประธิานมาถึ�งเขึ้�าสั��ห�องพ�ธิ� ผู้��ที่��น� �งรอร�บย0นแสัดงความเคารพประธิาน

3.6 ประธิานจั+ดธิ�ปเที่�ยนเคร0�องนม�สัก็ารพระร�ตนตร�ยก็ราบที่��แที่�นก็ราบ แลั�วห�นไปถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: แลั�วน��งเก็�าอ��ที่��จั�ดไว� (ด�แผู้นผู้�ง)

3.7 เจั�าหน�าที่��อาราธินาศ�ลั ประธิานแลัะผู้��ที่��ช่+มน+มประนมม0อร�บศ�ลั จับแลั�ว

133

Page 56: คู่มือการจัดงาน1

3.8 ประธิานลั+ก็จัาก็ที่��น��งไปย�งโต;ะหม��ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: ผู้��ที่��ช่+มน+มอย�� ณี ที่��น� �นย0นขึ้��นห�นหน�าไปที่างที่��ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พระสังฆ:ยก็พ�ดยศต��งขึ้��น ประธิานเปDดก็รวยก็ระที่งดอก็ไม�บนธิ�ปเที่�ยนแพออก็วางไว�ถึอยออก็มา

3.9 ประธิานถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พร�อมก็�บผู้��ที่��ช่+มน+มอย��ในที่��น� �น

3.10 ประธิานอ�านค.าสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั (ตามแบบ 2.6 ) จับแลั�วถึวายความเคารพพร�อมก็�บผู้��ที่��ประช่+มอย�� ณี ที่��น� �น พระสังฆ:เจัร�ญช่�ยมงคลัคาถึาด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� จับถึวายความเคารพพร�อมก็�นแลั�วน��ง

3.11 พระสังฆ:วางพ�ด สัวดถึวายพรพระ จับประธิานแลัะขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ประเคนภ�ตตาหารถึวายพระสังฆ:

3.12 พระสังฆ:ฉ�นเสัร�จั เก็�บภาช่นะเร�ยบร�อยแลั�ว ประธิานแลัะขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ� ถึวายจั�ต+ปCจัจั�ยไที่ยธิรรมแลั�วก็ลั�บน��งที่��เด�ม

3.13 ประธิานก็รวดน.�า พระสังฆ:ยก็พ�ดขึ้��นอน+โมที่นา แลัะถึวายอด�เรก็แด�พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�วจับแลั�วพระก็ลั�บ

3.14 ประธิานไปถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: ผู้��ที่��ช่+มน+มอย�� ณี ที่��น� �นถึวายความเคารพพร�อมก็�น

ที่รงพระ

134

Page 57: คู่มือการจัดงาน1

อาสัน

:สังฆ:

พระ 9

-

10 ร

�ป

เก็�าอ��ผู้��มาประช่+ม เก็�าอ��ผู้��มาประช่+มเก็�าอ��ประธิานแลัะขึ้�าราช่ก็าร

อาสัน

:สังฆ:

พระ 9

-

10 ร

�ป

เก็�าอ��ผู้��มาประช่+มเก็�าอ��ผู้��มาประช่+มเก็�าอ��ประธิานแลัะขึ้�าราช่ก็าร

ก็รวยดอก็ไม� ธิ�ปเที่�ยนแพ

ที่รงพระเจัร�ญ

135

Page 58: คู่มือการจัดงาน1

136

Page 59: คู่มือการจัดงาน1

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนพิระราช้พิธี�เฉัลมพิระช้นมพิรรษิาพิระบัาที่สมเด3จัพิระเจั"าอุย*�ห�วฯ ในที่"อุงถ�น (แบับัที่�� 3)

ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุงเม0�อประธิานมาถึ�งบร�เวณีพระราช่พ�ธิ� เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บ

มอบหมายรวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานจั+ดเที่�ยนธิ�ปบ�ช่าพระร�ตนตร�ย แลั�ว ก็ราบ 3 คร��ง แลั�วห�นไปถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

เม0�อจั+ดเที่�ยนธิ�ปแลั�ว ประธิานเด�นมาน��งพ�ก็ในที่��ที่��จั�ดไว�ให�

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

พ�ธิ�ก็รอาราธินาศ�ลั ผู้��ร �วมช่+มน+มประนมม0อ

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานมาถึ�งบร�เวณีพระราช่พ�ธิ�

ประธิานจั+ดเที่�ยนธิ�ปบ�ช่าพระร�ตนตร�ย

ประธิานน��งเก็�าอ��ที่��จั�ดไว�ให�

พ�ธิ�ก็รอาราธินาศ�ลั

136

136

Page 60: คู่มือการจัดงาน1

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนพิระราช้พิธี�เฉัลมพิระช้นมพิรรษิาพิระบัาที่สมเด3จัพิระเจั"าอุย*�ห�วฯ ในที่"อุงถ�น(แบับัที่�� 3)

ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุงพระสังฆ:ให�ศ�ลัผู้��มาช่+มน+มประนมม0อร�บศ�ลั

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานลั+ก็จัาก็ที่��น� �งไปย�งโต;ะหม��ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: ผู้��ที่��ช่+มน+มอย�� ณี ที่��น� �นย0นขึ้��นห�นหน�าไปที่างที่��ประด�ษฐานพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พระสังฆ:ยก็พ�ดยศต��งขึ้��น ประธิานเปDดก็รวยก็ระที่งดอก็ไม�บนธิ�ปเที่�ยนแพออก็วางไว�ถึอยออก็มาแลัะถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานอ�านค.าสัด+ด�เฉลั�มพระเก็�ยรต�ถึวายพระพรช่�ยมงคลั (ตามแบบ

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บ

พระสังฆ:ให�ศ�ลั

ประธิานเปDดก็รวยดอก็ไม�แลัะถึวายความเคารพพระบรม

ฉายาลั�ก็ษณี:

ประธิานอ�านค.าสัด+ด�

137

Page 61: คู่มือการจัดงาน1

2.6 ) จับแลั�วถึวายความเคารพพร�อมก็�บผู้��ที่��ประช่+มอย�� ณี ที่��น� �น

ราช่สั.าน�ก็

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนพิระราช้พิธี�เฉัลมพิระช้นมพิรรษิาพิระบัาที่สมเด3จัพิระเจั"าอุย*�ห�วฯ ในที่"อุงถ�น(แบับัที่�� 3)

ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุงพระสังฆ:เจัร�ญช่�ยมงคลัคาถึาด+ร�ยางค:บรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม� จับถึวายความเคารพพร�อมก็�นแลั�วน��ง

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิาน/ขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ร�วมก็�นประเคนภ�ตตาหาร

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

พระสังฆ:ฉ�นภ�ตตาหาร เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บ

พระสังฆ:เจัร�ญช่�ยมงคลัคาถึา

ขึ้�าราช่ประเคนภ�ตตาหาร

พระสังฆ:ฉ�น

137

138

Page 62: คู่มือการจัดงาน1

ราช่สั.าน�ก็ ขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ถึวายจั�ต+ปCจัจั�ยไที่ยธิรรมแลั�วก็ลั�บมาน��งที่��เด�ม

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ผั�งกระบัวนการขั้�/นต่อุนพิระราช้พิธี�เฉัลมพิระช้นมพิรรษิาพิระบัาที่สมเด3จัพิระเจั"าอุย*�ห�วฯ ในที่"อุงถ�น(แบับัที่�� 3)

ผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุงประธิานก็รวดน.�า พระสังฆ:ยก็พ�ดขึ้��นอน+โมที่นา แลัะถึวายอด�เรก็แด�พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�วจับแลั�วพระก็ลั�บ

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ประธิานไปถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: ผู้��ที่��ช่+มน+มอย�� ณี ที่��น� �นถึวายความเคารพพร�อมก็�น

เจั�าหน�าที่��ผู้��ร �บมอบหมาย

รวมเร0�องแลัะขึ้�อปฏิ�บ�ต�เก็��ยวก็�บราช่สั.าน�ก็

ขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ถึวายจั�ต+ปCจัจั�ยไที่ยธิรรม

ประธิานก็รวดน.�า

ประธิานก็ราบพระร�ตนตร�ยแลัะถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:

เสัร�จัพ�ธิ�

138

139

Page 63: คู่มือการจัดงาน1

139

140

Page 64: คู่มือการจัดงาน1

2. การจั�ดงานว�นเฉัลมพิระช้นมพิรรษิา สมเด3จัพิระนางเจั"าฯ พิระบัรมราช้น�นาถ

และสมเด3จัพิระบัรมโอุรสาธีราช้ฯ สยามมก�ฎราช้ก�มารว�นเฉลั�มพระช่นมพรรษา สัมเด�จัพระนางเจั�าฯ พระบรม

ราช่�น�นาถึ แลัะสัมเด�จัพระบรมโอรสัาธิ�ราช่ฯ สัยามมก็+ฎีราช่ก็+มาร น��น สั.าน�ก็พระราช่ว�งออก็หมายก็.าหนดก็ารม�ก็ารลังนามถึวายพระพรในพระบรมมหาราช่ว�ง ก็ารบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลัเป,นพระราช่ก็�จัสั�วนพระองค:

งานลังนามถึวายพระพร แต�งเคร0�องแบบปก็ต�ขึ้าว เร��มต��งแต�เวลัา 09.00-17.00 น.

ราช่ก็ารสั�วนที่�องถึ��น เช่�น จั�งหว�ด อ.าเภอ สัถึานศ�ก็ษาถึ�าจั�ดให�ม�ก็ารถึวายพระพรช่�ยมงคลั โดยอน+โลัมตามหมายก็.าหนดก็ารขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�ง ควรต��งแต�งตาม แบบที่�� 1 ม�เฉพาะก็ารลังนามถึวายพระพร ถึ�าเป,นว�นเฉลั�มพระช่นมพรรษาสัมเด�จัพระนางเจั�าฯ พระบรมราช่�น�นาถึ ก็�เช่�ญพระฉายาลั�ก็ษณี:ขึ้องสัมเด�จัพระนางเจั�าฯ พระบรมราช่�น�นาถึ ถึ�าเป,นว�นเฉลั�มพระช่นมพรรษาขึ้องสัมเด�จัพระบรมโอรสัาธิ�ราช่ฯ สัยามมก็+ฎีราช่ก็+มาร ก็�เช่�ญพระฉายาลั�ก็ษณี:สัมเด�จัพระบรมโอรสัาธิ�ราช่ฯ สัยามมก็+ฎีราช่ก็+มารออก็ต��งประด�ษฐานที่��โต;ะหม��ตามแผู้นผู้�งแบบที่�� 1

ปCจัจั+บ�นก็ารจั�ดงานถึวายพระพรช่�ยมงคลัเน0�องในว�นเฉลั�มพระช่นมพรรษา พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�วแลัะสัมเด�จัพระนางเจั�าฯพระบรมราช่�น�นาถึในสั�วนก็ลัางแลัะที่�องถึ��นม�ก็ารจั�ดงานอย�างก็ว�างขึ้วาง รวมที่��งม�ก็ารจั�ดก็�จัก็รรมอ0�นๆร�วมด�วยนอก็เหน0อจัาก็ก็ารถึวายพระพรช่�ยมงคลัเช่�น งาน 5 ธิ�นวามหาราช่ งานว�นแม�แห�งช่าต� เป,นต�น แลัะม�ได�จั�ดงานเฉพาะว�นที่�� 5 ธิ�นวาคม หร0อ

140

Page 65: คู่มือการจัดงาน1

ว�นที่�� 12 สั�งหาคม เที่�าน��น ก็ารจั�ดงานเพ0�อถึวายพระพรช่�ยมงคลัด�งก็ลั�าวน�� สัามารถึจั�ดโดยย�ดหลั�ก็ตามแบบที่�� 1, 2 หร0อ 3 ก็�ได� แลั�วแต�ความพร�อมขึ้องแต�ลัะองค:ก็ร

การจั�ดงานว�นป?ยมหาราช้ และว�นที่��ระล@กร�ช้กาลที่�� 61. ว�นปDยมหาราช่ ว�นที่�� 23 ต+ลัาคม สั.าน�ก็พระราช่ว�งได�

ออก็หมายก็.าหนดก็ารเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นที่รงวางพวงมาลัาถึวายราช่สั�ก็ก็าระพระบรมราช่าน+สัาวร�ย:พระบรมร�ปที่รงม�า แต�งเคร0�องแบบปก็ต�ขึ้าว เวลัา 17.00 น.

ต�อจัาก็น��เสัด�จัฯไปที่รงบ.าเพ�ญพระราช่ก็+ศลั สัวดพระพ+ที่ธิมนต: เที่ศน: สัด�บปก็รณี: ที่��พระที่��น� �งในพระบรมมหาราช่ว�ง แต�งเคร0�องแบบคร��งยศ

2. ว�นที่��ระลั�ก็ร�ช่ก็าลัที่�� 6 ว�นที่�� 25 พฤศจั�ก็ายน สั.าน�ก็พระราช่ว�งได�ออก็หมายก็.าหนดก็ารเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นที่รงวางพวงมาลัาถึวายราช่สั�ก็ก็าระพระบรมราช่าน+สัาวร�ย:ที่��สัวนลั+มพ�น� แต�งเคร0�องแบบปก็ต�ขึ้าว เวลัา 17.00 น.

ที่��ง 2 งานน�� ถึ�าสั�วนราช่ก็ารใดจัะจั�ดเพ0�อถึวายราช่สั�ก็ก็าระ ควรปฏิ�บ�ต�ด�งน��

1. ถึ�าพระบรมราช่าน+สัาวร�ย:(พระบรมร�ปหลั�อ)

ประด�ษฐานเป,นป�ช่น�ยสัถึานถึาวรอย��แลั�ว ให�ตก็แต�งประด�บธิงช่าต�ตามความเหมาะสัม แจั�งประก็าศให�ขึ้�าราช่ก็ารสัถึานศ�ก็ษาแลัะองค:ก็รต�างๆที่ราบ อน+โลัมตามหมายก็.าหนดก็ารขึ้องสั.าน�ก็พระราช่ว�ง เฉพาะที่��ม�ก็ารเสัด�จัฯวางพวงมาลัาถึวายราช่สั�ก็ก็าระเที่�าน��น แต�งเคร0�องแบบปก็ต�ขึ้าว

ผู้��เป,นประธิานงานซึ่��งจั�ดเป,นที่างราช่ก็ารมาถึ�งที่��ประด�ษฐานพระบรมราช่าน+สัาวร�ย: ถึวายความเคารพพร�อมด�วย

141

Page 66: คู่มือการจัดงาน1

คณีะ(ควรสัวมหมวก็ที่.าว�นที่ยาห�ตถึ:) ประธิานร�บพวงมาลัาขึ้��นไปวางที่��ขึ้าหย��ง วางแลั�วถึวายความเคารพคณีะที่��ย0นแถึวอย��ที่.าตามประธิาน ประธิานจั+ดธิ�ปเที่�ยนเคร0�องที่องน�อย ก็ราบที่��แที่�นก็ราบ(ก็ราบไม�แบม0อ) 1 คร��ง แลั�วไปอย��หน�าแถึวคณีะ ที่.าความเคารพพร�อมก็�นเป,นเสัร�จัก็าร

หลั�งจัาก็ที่��ประธิานงานวางพวงมาลัาแลั�ว หร0อก็�อนที่��ประธิานย�งไม�มา จัะม�คณีะใดมาวางพวงมาลัาหร0อถึวายราช่สั�ก็ก็าระก็�ย�อมที่.าได�

2. ถึ�าไม�ม�พระบรมราช่าน+สัาวร�ย:ที่��สัร�างพระบรมร�ปหลั�อประด�ษฐานไว�เป,นถึาวร

น��น จัะเช่�ญพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:หร0อพระบรมร�ปหลั�อออก็ต��งประด�ษฐานก็�ย�อมที่.าได� โดยปฏิ�บ�ต� ด�งน��

2.1 เช่�ญพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: หร0อพระบรมร�ปหลั�อออก็ประด�ษฐานที่��โต;ะหม�� ม�พานพ+ �ม ดอก็ไม� ธิ�ปเที่�ยน ต��งแต�ง ณี สัถึานที่��อ�นควรจัะเป,นหอประช่+มหร0อที่��รโหฐานตามสัะดวก็

2.2 ก็ารปฏิ�บ�ต�วางพวงมาลัา เช่�นเด�ยวก็�นก็�บที่��ก็ลั�าวขึ้�างต�น

พิธี�ที่อุดกฐนพิระราช้ที่าน ๑. ก็ฐ�นพระราช่ที่าน ค0อ ก็ฐ�นที่��พระเจั�าแผู้�นด�นที่รงม�

พระบรมราช่าน+ญาตให� ขึ้�าราช่ก็ารหร0อหน�วยราช่ก็ารต�าง ๆ น.าไปที่อดถึวาย ณี พระอารามหลัวงต�าง ๆ แที่นพระองค:

๒. ก็ารด.าเน�นก็าร ให�หน�วยราช่ก็าร คณีะบ+คคลั หร0อเอก็ช่นน.าหน�งสั0อขึ้อจัองไปที่��ก็รมก็ารศาสันา เพ0�อรวบรวมก็ราบบ�งคมที่�ลัให�ที่รงที่ราบว�าม�จั.านวนก็��ว�ด

142

Page 67: คู่มือการจัดงาน1

๓.ลั.าด�บพ�ธิ� (ไม�ม�ก็ารร�บศ�ลั)

- พระสังฆ:พร�อมที่��อาสัน:ในพระอ+โบสัถึ- ประธิาน ฯ เด�นที่างมาถึ�งด�านหน�าประต�พระอ+โบสัถึ

ถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว แลัะร�บผู้�าพระก็ฐ�นจัาก็พานแว�นฟAาบนโต;ะหม��บ�ช่า

- ประธิาน ฯ ประคองผู้�าพระก็ฐ�นขึ้��นสั��พระอ+โบสัถึไปวางผู้�าพระก็ฐ�นบนพานแว�นฟAาหน�าอาสัน:สังฆ:

- ประธิาน ฯ จั+ดเที่�ยนธิ�ปบ�ช่าพระร�ตนตร�ย แลั�วก็ราบ 3

หน- ประธิาน ฯ หย�บผู้�าห�มให�พระประธิานที่��วางอย��บนผู้�า

พระก็ฐ�น สั�งให�เจั�าหน�าที่��น.าไปห�ม พระพ+ที่ธิปฏิ�มาประธิาน- ประธิาน ฯ ยก็ผู้�าพระก็ฐ�นขึ้��นประคองประนมม0อ ห�น

หน�าไปที่างพระพ+ที่ธิปฏิ�มาประธิาน ก็ลั�าวนะโม 3 จับ แลั�วห�นหน�าไปที่างพระสังฆ: ก็ลั�าวค.าถึวายผู้�าพระก็ฐ�น ด�งน��

" ผู้�าพระก็ฐ�นที่าน พร�อมที่��งผู้�าอาน�สังฆ:บร�วารที่��งปวงน�� ขึ้อง พระบาที่สัมเด�จัพระปรม�นที่รมหาภ�ม�พลัอด+ลัยเดช่มห�ตลัาธิ�เบศร รามาธิ�บด� จั�ก็ร�นฤบด�นที่รสัยามม�นที่ราธิ�ราช่ บรมนาถึบพ�ตร ผู้��ที่รงพระค+ณีอ�นประเสัร�ฐ ก็อปรด�วยพระราช่ศร�ที่ธิา โปรดเก็ลั�าโปรดก็ระหม�อม ให�.............(ระบ+ช่0�อหน�วยราช่ก็ารหร0อบ+คคลั)

น�อมน.ามาถึวายแด�พระภ�ก็ษ+สังฆ: ซึ่��งจั.าพรรษาก็าลัถึ�วนไตรมาสั ในอาวาสัว�หารน�� ขึ้อพระสังฆ:จังร�บผู้�าพระก็ฐ�นที่านน�� ก็ระที่.าก็ฐ�น�ตถึารก็�จั ตามพระบรมพ+ที่ธิาน+ญาต น��นเที่อญ" (จับแลั�ว พระสังฆ:ร�บ "สัาธิ+" พร�อมก็�น)

143

Page 68: คู่มือการจัดงาน1

- ประธิาน ฯ ประเคนพระสังฆ:ร�ปที่�� 2 ซึ่��งน��งรองจัาก็เจั�าอาวาสั เสัร�จัแลั�วยก็พานเที่�ยนปาต�โมก็ขึ้:ถึวาย แลั�วก็ลั�บน��งที่��สั.าหร�บประธิานฯ

- พระสังฆ:ก็ระที่.าอปโลัก็นก็รรม แลัะสัวดญ�ตต�- ประธิาน ฯ ถึวายผู้�าไตรแก็�พระค��สัวด 2 ร�ป จัาก็น��น

พระสังฆ:องค:ครองผู้�า แลัะพระค��สัวดออก็ไปครองผู้�า- ประธิาน ฯ แลัะขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ช่�วยก็�นถึวาย

เคร0�องบร�วารพระก็ฐ�น- เจั�าหน�าที่��อ�านปวารณีาปCจัจั�ยบ.าร+งว�ด เสัร�จัแลั�ว

ประธิาน ฯ ถึวายปวารณีาแด�เจั�าอาวาสั- พระสังฆ:อน+โมที่นา ประธิาน ฯ ก็รวดน.�า แลัะประนมม0อ

ร�บพร- ประธิาน ฯ ก็ราบลัาพระร�ตนตร�ย- เสัร�จัพ�ธิ�

มารยาที่ในการเขั้"าเฝ้6าฯ ก็รมเสัม�ยนตรา(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)ได�รวบรวมก็ารปฏิ�บ�ต�ตนที่��เหมาะสัมในก็ารเขึ้�าเฝ่Aาฯเห�นว�าเป,นประโยช่น:อย�างย��งจั�งน.ามาก็ลั�าวไว�ในที่��น�� ด�งน�� ในก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ผู้��ที่��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ต�องสั.ารวมก็�ร�ยามารยาที่ ไม�สัวมแว�นตาด.า ไม�สั�บบ+หร�� หร0อเปHายาน�ตถึ+: ควรตรวจัความเร�ยบร�อยขึ้องเคร0�องแต�งก็ายในก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ หาก็ก็.าหนดให�แต�งก็ายสั+ภาพ ห�ามแต�งก็ายด�วยช่+ดสั�ด.า นอก็จัาก็น�� ไม�ควรถึ0อถึ+งย�ามแลัะไม�ควรน.าสั��งขึ้องต�ดต�วไปด�วยมาก็เก็�นสัมควรจันพะร+งพะร�ง โดยเฉพาะสั��งอ0�นที่��ไม�เก็��ยวขึ้�องก็�บ

144

Page 69: คู่มือการจัดงาน1

ก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ เพราะอาจัตก็หลั�นที่.าให�เก็�ดเสั�ยงด�ง ซึ่��งเป,นก็ารไม�บ�งควร ยก็เว�นสั��งขึ้องที่��จัะน.าขึ้��นที่�ลัเก็ลั�า ฯ ถึวาย อ�ก็ที่��งห�ามน.าอาว+ธิ ( เว�นแต�ก็ระบ��ประก็อบเคร0�องแบบที่หาร ต.ารวจั ) แลัะเคร0�องม0อสั0�อสัาร เช่�น โที่รศ�พที่:ม0อถึ0อ ต�ดต�อไปในขึ้ณีะเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ในงานพระราช่พ�ธิ�ในพระบรมมหาราช่ว�ง ให�เขึ้�าประจั.าที่��น� �งตามที่��ที่างสั.าน�ก็พระราช่ว�งได�จั�ดไว�ให�โดยไม�เปลั��ยนที่��น��งเอง เน0�องจัาก็สั.าน�ก็พระราช่ว�งได�ก็.าหนดที่��น��งให�ตามความเหมาะสัมสั.าหร�บผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ โดยแบ�งเป,นก็ลั+�ม เพ0�อให�เก็�ดความเป,นระเบ�ยบเร�ยบร�อยในก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ไม�สัมควรลั+ก็ไปที่��อ0�นโดยไม�จั.าเป,น แลัะไม�ควรพ�ดค+ย หร0อสั�งเสั�ยงด�ง หาก็ม�ความจั.าเป,นต�องปฏิ�บ�ต�ภารก็�จัสั�วนต�ว ควรปฏิ�บ�ต�ให�เร�ยบร�อยก็�อนเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นถึ�ง

การน��งการน��งในที่��เฝ้6า ฯ ให�ปฏิ�บ�ต� ด�งน��

๑. ต�องน��งด�วยอาก็ารสั.ารวม๒. ถึ�าน��งบนเก็�าอ�� ห�ามไขึ้ว�ห�างหร0อเหย�ยดขึ้าออก็ไปตาม

สับายหร0อยก็แขึ้นขึ้��นพาดพน�ก็เก็�าอ��๓. เม0�อม�ก็�จัจัะต�องลั+ก็ออก็จัาก็ที่��เฝ่Aา ฯ ต�องถึวายความ

เคารพ แลัะเม0�อจัะก็ลั�บเขึ้�าประจั.าที่��เด�มต�องปฏิ�บ�ต�เช่�นเด�ยวก็�น ไม�ควรผู้+ดลั+ก็ผู้+ดน��งในระหว�างน��งเฝ่Aา ฯ

๔. เม0�อพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�วเสัด�จัจัาก็พระราช่อาสัน:ที่��ประที่�บเพ0�อที่รงปฏิ�บ�ต�พระราช่ก็รณี�ยก็�จัในก็ารพระราช่พ�ธิ� ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ จัะต�องย0นขึ้��น หาก็เสัด�จัผู้�านต�องถึวายความเคารพที่+ก็คร��ง แลัะต�องย0นอย��จันก็ว�าจัะเสัด�จัพระราช่ก็รณี�ยก็�จัน��นหร0อในช่�วงน��น แลัะเม0�อเสัด�จัก็ลั�บไปประที่�บพระราช่อาสัน: ผู้��เฝ่Aา ฯ ต�องถึวายความเคารพแลั�วจั�งน��งลังได�

145

Page 70: คู่มือการจัดงาน1

๕. เม0�อที่รงปฏิ�บ�ต�พระราช่ก็รณี�ยก็�จัในก็ารพระราช่พ�ธิ�เสัร�จัสั��น แลัะเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นก็ลั�บ ผู้��เฝ่Aา ฯ ต�องย0นขึ้��นถึวายความเคารพเม0�อรถึยนต:พระที่��น� �งแลั�นออก็ไปแลัะเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�จับลัง ผู้��เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ต�องถึวายความเคารพเป,นคร��งสั+ดที่�าย เ ป, น อ� น เ สั ร� จั พ� ธิ� ๖. หาก็ก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ในพระที่��น� �งในพระบรมพระมหาราช่ว�ง เม0�อไปถึ�งหร0อจัะก็ลั�บออก็จัาก็พระที่��น��งควรที่.าความเคารพพระราช่อาสัน: พระพ+ที่ธิร�ป หร0อพระบรมอ�ฐ�ที่��อย��ในมณีฑลัพ�ธิ�ก็�อน การย%น การย%นในการเฝ้6า ฯ ให�ปฏิ�บ�ต� ด�งน��

๑. ก็ารย0นเฉพาะพระพ�ก็ตร:ตรงย0นตรงขึ้าช่�ด ปลัายเที่�าแยก็พองาน ม0อที่��งสัองแนบขึ้�างลั.าต�ว

๒. ห�ามเอาไพลั�หลั�ง ก็อดอก็ เที่�าสัะเอว หร0อเอาม0อลั�วงก็ระเปLาเสั0�อ ก็ระเปLาก็างเก็ง

๓. เม0�อม�เสั�ยงเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�หร0อแตรแสัดงความเคารพขึ้องก็องที่หารแถึวร�บเสัด�จัด�งขึ้��น ผู้��อย��ในบร�เวณีน��นต�องย0นตรงถึวายความเคารพ

๔. หาก็ม�พระราช่ด.าร�สั ให�ก็ราบบ�งคมที่�ลัในที่�าย0นตรงแลั�วถึวายค.าน�บ การย%นเคารพิในพิธี�ที่��ม�การบัรรเลงเพิลงสรรเสรญิพิระบัารม� เพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�บรรเลังเพ0�อถึวายความเคารพ พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว สัมเด�จัพระบรมราช่�น�นาถึ พระบรมวงศ: ลั.าด�บช่��น สัมเด�จัพระบรมโอรสัาธิ�ราช่ ฯ

146

Page 71: คู่มือการจัดงาน1

สัยามมก็+ฎีราช่ก็+มาร หร0อผู้��ที่��ที่รงพระก็ร+ณีาโปรดเก็ลั�าให�เป,น ผู้��แที่นพระองค: เม0�อม�เสั�ยงเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�ด�งขึ้��น ผู้��อย��ในบร�เวณีน��นต�องย0นตรงถึวายความเคารพ ด�งน�� ๑. ในก็รณี�ที่��อย��ในที่��เฝ่Aา ฯ ร�บเสัด�จั ให�ย0นตรงห�นหน�าไปที่างที่��ประที่�บ เม0�อจับเพลังถึวายความเคารพ โดยบ+ร+ษแลัะสัตร� (เฉพาะสัตร�ที่��แต�งเคร0�องแบบ) ถึวายค.าน�บ หาก็สัวมหมวก็ให�ก็ระที่.าว�นที่ยห�ตย: สั�วนสัตร�ที่��ไม�สัวมเคร0�องแบบถึวายความเคารพโดยว�ธิ�ถึอนสัายบ�ว

๒. ในก็รณี�ที่��ไม�ได�อย��ในที่��เฝ่Aา ฯ เช่�น เม0�อม�ก็ารบรรเลังเพลังสัรรเสัร�ญพระบารม�เป,นก็ารเปDดหร0อปDดงาน หร0อเม0�อมหรสัพเร��มหร0อเลั�ก็ ให�ที่.าความเคารพโดยย0นตรง เม0�อเพลังจับให�ค.าน�บโดยก็�มศ�รษะ ที่��งบ+ร+ษแลัะสัตร� หาก็สัวมหมวก็เคร0�องแบบ ให�ย0นตรงก็ระที่.าว�นที่ยห�ตถึ:

การย%นเคารพิในพิธี�ที่��ม�การบัรรเลงเพิลงมหาฤกษิ�และเพิลงมหาช้�ย เป,นประเพณี�ปฏิ�บ�ต�ในก็ารจั�ดงานพ�ธิ�ใหญ�โดยที่��วไปอย��ประก็ารหน��งค0อม�ก็จัะม�ก็ารบรรเลังเพลังมหาฤก็ษ:หร0อเพลังมหาช่�ย ซึ่��งผู้��ร �วมในพ�ธิ�จัะต�องแสัดงความเคารพหร0อให�เก็�ยรต�แก็�ประธิานขึ้องงาน แก็�งานหร0อแก็�วาระอ�นเป,นมงคลัน��น โดยก็ารย0นตรงจันก็ว�าจัะจับเพลัง ก็ารบรรเลังเพลังที่��งสัองม�ที่��ใช่�ต�างโอก็าสัก็�น ด�งน��

เพิลงมหาฤกษิ� ใช่�บรรเลังในก็ารเปDดงานที่��เป,นพ�ธิ�ใหญ� เช่�น พ�ธิ�เปDดสัถึานที่��ที่.าก็ารขึ้องร�ฐ พ�ธิ�เปDดที่างคมนาคมที่��สั.าค�ญ ๆ แลัะงานที่��เป,นมงคลัที่��วไป

147

Page 72: คู่มือการจัดงาน1

เพิลงมหาช้�ย ใช่�บรรเลังต�อนร�บประธิานขึ้องงานผู้��ม�เก็�ยรต�สั�งน�บต��งแต�ลั.าด�บช่��น สัมเด�จัพระเที่พร�ตนราช่สั+ดา ฯ สัยามบรมราช่ก็+มาร� พระบรมวงศาน+วงศ: ลั.าด�บรองลังมา นายก็ร�ฐมนตร� หร0อเม0�อผู้��เป,นประธิานขึ้องงานก็ลั�าวค.าปราศร�ยจับ จัะม�ก็ารบรรเลังเพลังมหาช่�ยเป,นพ�เศษ หร0อบรรเลังในงานร�บรองบ+คคลัสั.าค�ญงานสัโมสัรสั�นน�บาต เป,นต�น ที่��งน�� หลั�ก็ปฏิ�บ�ต�ในก็ารย0นเคารพในพ�ธิ�ที่��ม�ก็ารบรรเลังด�งก็ลั�าว ต�องย0นเคารพจันจับเพลัง โดยย0นตรงนอก็จัาก็น��นต�องย0นระด�บตรงแลัะห�นหน�าไปที่างองค:ประธิานหร0อประธิานขึ้องงาน พระบรมฉายาลั�ก็ษณี: หร0อพระบรมสัาที่�สัลั�ก็ษณี: หร0อที่�ศที่างที่��เสั�ยงเพลังน��นด�งขึ้��น

การเดนการเดนในเขั้ต่พิระราช้ฐานหร%อุในที่��เฝ้6า ฯ ให�ปฏิ�บ�ต�

ด�งน��๑. เด�นอย�างสั+ภาพ ช่�วงก็�าวไม�ยาวหร0อสั��นเก็�นควร แลัะ

อย�าเด�นต�ดหน�าหร0อแซึ่งน.าผู้��ม�อาว+โสั

๒. ก็ารเด�นก็�บผู้��ม�อาว+โสั ให�เด�นเย0�องไปที่างด�านหลั�งที่างซึ่�ายหร0อขึ้วา แลั�วแต�ก็รณี� โดยเด�นในลั�ก็ษณีะนอบน�อมแลัะไม�ห�างเก็�นไป

๓. ก็ารเด�นตามเสัด�จั ให�เด�นเบ0�องหลั�งพระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว หร0อพระบรมวงศ:ในลั�ก็ษณีะสั.ารวม ไม�ที่�ก็ที่ายหร0อที่.าความเคารพผู้��อ0�น หร0อร�บความเคารพจัาก็ผู้��อ0�น แลัะไม�เด�นบนลัาดพระบาที่ หร0อ เหย�ยบลัาดพระบาที่

148

Page 73: คู่มือการจัดงาน1

การที่.าเอุางาน ก็ารที่.าก็�ร�ยาที่��เร�ยก็ว�าเอางานเป,นร�ปแบบหน��งขึ้องขึ้นบธิรรมเน�ยมประเพณี�ไที่ย ที่��งดงามในก็ารแสัดงออก็ซึ่��งความเคารพ พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว สัมเด�จัพระบรมราช่�น�นาถึ แลัะพระบรมวงศานาวงศ: ใช่�เฉพาะเม0�อสัาม�ญช่น หร0อเจั�านายราช่ตระก็�ลัลั.าด�บรองลังมา ได�ร�บพระมหาก็ร+ณีาธิ�ค+ณีโปรดเก็ลั�า ฯ ให�เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ร�บพระราช่ที่านสั��งขึ้อง เช่�น เคร0�องราช่อ�สัร�ยาภรณี: ปร�ญญาบ�ตร ประก็าศน�ยบ�ตร เคร0�องใช่�สัอย ฯลัฯ จัาก็พระห�ตถึ: หร0อก็ระที่.าก็�จับางอย�างเฉพาะพระพ�ก็ตร: เช่�น เปDดก็รวยก็ระที่งดอก็ไม� เปDดหร0อปDดภาช่นะเคร0�องเสัวย หร0อถึอนเคร0�องเสัวย ฯลัฯ

การที่.าเอุางาน ม�ขึ้� �นตอนปฏิ�บ�ต�ด�งน�� 1. ย0�นแขึ้นขึ้วาออก็ไปขึ้�างหน�าพร�อมก็�บยก็ม0อขึ้��น ให�เฉ�ยงจัาก็ลั.าต�วพอสัมควร จัะร�บพระราช่ที่านสั��งขึ้องโดยปลัายม0อต ร ง น�� ว ม0 อ ช่� ด ต� ด ก็� น ม0 อ ซึ่� า ย แ น บ ลั.า ต� ว 2. ก็ระดก็ปลัายม0อขึ้��นประมาณี 45 องศา 1 คร��ง โดยให�แขึ้นอย��ในลั�ก็ษณีะเด�ม

3. ลัดม0อลังแลั�วช่�อนม0อขึ้��นเพ0�อร�บพระราช่ที่านสั��งขึ้องหร0อเพ0�อหย�บ จั�บ เปDด ปDด หร0อถึอนภาช่นะสั��งต�าง ๆ ด�งก็ลั�าวขึ้�างต�น โดยระว�งอย�าให�ขึ้องน��นตก็จัาก็ม0อ

การที่.าความเคารพิ

ขึ้�อพ�งปฏิ�บ�ต�ในก็ารถึวายความเคารพจัะไม�ใช่�ก็ารประนมม0อไหว� แต�ให�ใช่�ว�ธิ�ถึวายความเคารพตามแต�โอก็าสั ด�งน��

การถวายค.าน�บั

149

Page 74: คู่มือการจัดงาน1

เป,นก็ารแสัดงความเคารพอย�างหน��งขึ้องที่��งบ+ร+ษแลัะสัตร�ที่��สัวมเคร0�องแบบ( ก็รณี�ไม�ใสั�หมวก็ ) สั.าหร�บถึวายแด�พระมหาก็ษ�ตร�ย: สัมเด�จัพระบรมราช่�น�นาถึ พระบรมวงศาน+วงศ: พระราช่วงศ: แลัะผู้��แที่นพระองค: เม0�อม�โอก็าสัได�เขึ้�าเฝ่Aา ฯ ร�บเสัด�จั หร0อเขึ้�าเฝ่Aาเพ0�อที่�ลัเก็ลั�า ฯ หร0อน�อมเก็ลั�า ฯ ถึวายสั��งขึ้อง หร0อร�บพระราช่ที่านสั��งขึ้อง หร0อปฏิ�บ�ต�ก็�จัอย�างใดอย�างหน��ง เฉพาะพระพ�ก็ตร: หร0อ หน�าพระที่��น� �ง รวมไปถึ�งก็ารถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พระบรมสัาที่�สัลั�ก็ษณี: แลัะพระบรมร�ป

ก็ารถึวายค.าน�บ ม�ขึ้� �นตอนปฏิ�บ�ต� ด�งน��1.ให�ย0นตรงขึ้าช่�ด ปลัายเที่�าแยก็พองาม ม0อที่��งสัอง

แนบลั.าต�ว 2.ค�อมลั.าต�วพอประมาณี พร�อมก็�บก็�มศ�รษะลัง

3. แลั�วต��งศ�รษะโดยเงยหน�าขึ้��นช่�า ๆ พร�อมต��งลั.าต�วจันต��งอย��ในที่�าตรง

อน��ง หาก็เป,นก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ภายนอก็อาคาร โดยผู้��เฝ่Aา ฯ แต�งก็ายสัวมเคร0�องแบบแลัะสัวมหมวก็ต�องถึวายความเคารพด�วยก็ารที่.าว�นที่ยห�ตถึ: ถึ�าไม�สัวมเคร0�องแบบแต�สัวมหมวก็อ0� นที่��ไม�ใช่�หมวก็เคร0�องแบบต�องถึอดหมวก็ออก็ก็�อนแลั�วใช่�ว�ธิ�ถึวายค.าน�บ การถอุนสายบั�วเป,นก็ารแสัดงความเคารพอย�างหน��งขึ้องสัตร�ที่��ใช่�ก็�นเป,นสัาก็ลัน�ยม สั.าหร�บถึวายแด� พระมหาก็ษ�ตร�ย: สัมเด�จัพระบรมราช่�น�นาถึ พระบรมวงศาน+วงศ: แลัะพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พระบรมสัาที่�สัลั�ก็ษณี: พระบรมร�ปก็ารถึวายความเคารพ ว�ธิ�น��ใช่�เฉพาะสัตร�ที่��แต�งก็ายด�วยช่+ดสั+ภาพ หร0อช่+ดสัาก็ลั

150

Page 75: คู่มือการจัดงาน1

น�ยม หร0อช่+ดไที่ย ยก็เว�นขึ้�าราช่สั.าน�ก็ จัะม�ว�ธิ�ปฏิ�บ�ต�ให�ถึวายความเคารพโดยถึอนสัายบ�ว แม�จัะสัวมเคร0�องแบบก็�ตาม

ก็ารถึอนสัายบ�ว ม�ขึ้� �นตอนปฏิ�บ�ต� ด�งน��1. ย0นตรง ช่�ก็เที่�าขึ้�างหน��ง ( ตามถึน�ด ) ไปขึ้�างหลั�ง

แลั�วลัาก็ปลัายเที่�าไขึ้ว�ไปที่างด�านหลั�งขึ้องเที่�าที่��ย0นอย��2. ย�อต�วลังโดยย�อเขึ้�าขึ้�างหน��งลังช่�า ๆ ไม�ต�องถึ�งพ0�น

ลั.าต�วต��งตรง หน�าตรง ที่อดสัายตาลัง ปลั�อยแขึ้นที่��งสัองลังขึ้�างลั.าต� ว ก็� ม ศ� ร ษ ะ เ ลั� ก็ น� อ ย พ อ ง า ม 3. เสัร�จัแลั�วย0นขึ้��นในที่�าตรง การถวายบั�งคมเป,นราช่ประเพณี�ในก็ารแสัดงความเคารพถึวายแด�พระมหาก็ษ�ตร�ย:แลัะสัมเด�จัพระบรมราช่�น�นาถึ ในงานพระราช่พ�ธิ�สั.าค�ญ รวมที่��งพระบรมร�ปหร0อพระบรมราช่าน+สัาวร�ย: เช่�น งานร�ฐพ�ธิ�ถึวายราช่สั�ก็ก็าระพระบรมราช่าน+สัรณี: พระบาที่สัมเด�จัพระจั+ลัจัอมเก็ลั�าเจั�าอย��ห�ว ณี พระลัานพระราช่ว�งด+สั�ต เป,นต�นก็ารถึวายบ�งคม ขึ้��นตอนปฏิ�บ�ต� ด�งน��

1. ค+ก็เขึ้�าลังที่��พ0�น แลั�วน��งลังบนสั�นเที่�า ปลัายเที่�าต��ง ลั.าต�วตรง บ+ร+ษน��งแยก็เขึ้�าพองาม สั�วนสัตร�น��งเขึ้�าช่�ด

2. วางม0อที่��งสัองคว.�าลังบนหน�าขึ้าเหน0อเขึ้�าที่��งสัองขึ้�าง3. เร��มถึวายบ�งคมโดยจั�งหวะแรก็ให�ยก็ม0อขึ้��นประนมใน

ระด�บต.�าก็ว�าอก็เลั�ก็น�อยให�ปลัายม0อต��งขึ้��น แขึ้นแนบลั.าต�วไม�ก็างศอก็

4. ยก็ม0อที่��ประนมขึ้��นพร�อมก็�บโน�มต�วไปขึ้�างหน�าเลั�ก็น�อย ให�ปลัายน��วห�วแม�มอที่��งสัองขึ้�างจัรดหน�าผู้าก็ ศ�รษะแลัะลั.าต�ว

151

Page 76: คู่มือการจัดงาน1

เฉพาะสั�วนบน เหน0อเอวเอนไปขึ้�างหน�าพองาม เงยหน�าขึ้��นเลั�ก็น�อย ที่��งน�� ให�สัายตาจั�บตามน��วห�วแม�ม0อไปตลัอด

5. ลัดม0อลังตามเด�มมาประนมอย��ต.�าก็ว�าอก็เลั�ก็น�อยตามจั�งหวะแรก็ (ตามขึ้�อ 3) แลั�วก็ระที่.าตามขึ้��นตอนเช่�นเด�ม (ตามขึ้�อ 4-5) ให�ครบ 3 คร��ง

6. เม0�อถึวายบ�งคมครบ 3 คร��ง แลัะจับลังที่��จั�งหวะแรก็ในขึ้�อ 3 จั�งลัดม0อลังวางคว.�าเหน0อเขึ้�าที่��งสัองขึ้�าง (ไม�ต�องก็�มลังก็ราบ)

7. เสัร�จัแลั�วลั+ก็ขึ้��นย0นตรง การหมอุบักราบั

เป,นก็ารแสัดงความเคารพถึวายแด�พระมหาก็ษ�ตร�ย: สัมเด�จัพระบรมราช่�น�นาถึ แลัะพระบรมวงศาน+วงศ:อ�ก็ว�ธิ�หน��งต�างหาก็จัาก็ก็ารถึวายบ�งคม ซึ่��งสั�วนใหญ�เป,นก็ารเขึ้�าเฝ่Aา ฯ ในที่��รโหฐาน หร0อไม�เป,นพ�ธิ�ก็าร เช่�น เม0�อเขึ้�าเฝ่Aา ฯ เป,นก็ารสั�วนพระองค: โดยน��งเฝ่Aา ฯ บนพ0�น หร0อที่��ต.�าก็ว�าที่��ประที่�บ ก็ารหมอบก็ราบ ม�ขึ้� �นตอนปฏิ�บ�ต� ด�งน��

1. ย�อต�วลังน��งพ�บเพ�ยบเก็�บปลัายเที่�า2. หมอบลังโดยให�ศอก็ที่��งสัองขึ้�างวางบนพ0�นระหว�าง

หน�าเขึ้�า3. ต��งศอก็ที่��งสัอง ประนมม0อก็�มศ�รษะเลั�ก็น�อย หน�า

ผู้าก็แตะสั�วนบนขึ้องม0อที่��ประนม แลัะก็ราบไม�แบม0อ4. เม0�อก็ราบแลั�วเงยหน�าขึ้��นเลั�ก็น�อย อย��ในที่�าหมอบเฝ่Aา

ฯ โดยให�สัายตาจั�บอย��ที่��ม0อที่��งสัองขึ้�าง

152

Page 77: คู่มือการจัดงาน1

5. ที่รงต�วน��งในที่�าพ�บเพ�ยบ หร0อจัะหมอบอย��เพ0�อก็ราบบ�งคมที่�ลั หร0อร�บพระราช่ก็ระแสั หร0อที่�ลัเก็ลั�า ฯ ถึวายสั��งขึ้อง หร0อร�บพระราช่ที่านสั��งขึ้องแลั�วแต�ก็รณี�

หมายเหต่� ก็ารหมอบก็ราบ จัะใช่�ถึวายความเคารพในที่��รโหฐานหร0อไม�เป,นพ�ธิ�ก็าร โดยม�ขึ้� �นตอนปฏิ�บ�ต� ด�งน��

1. เม0�อเขึ้�าไปในที่��เฝ่Aา ฯ ให�ถึวายความเคารพด�วยก็ารก็ราบ ๑ คร��ง

2. คลัานตรงไปย�งที่��ประที่�บในระยะพอสัมควร โดยให�เฉ�ยงจัาก็ที่��ประที่�บ

3. ก็ราบ 1 คร��ง แลัะเงยหน�าขึ้��นอย��ในที่�าหมอบเฝ่Aา ฯ เพ0�อก็ราบบ�งคมที่�ลัหร0อร�บพระราช่ก็ระแสั หร0อที่�ลัเก็ลั�า ฯ ถึวายสั��งขึ้อง หร0อร�บพระราช่ที่านสั��งขึ้องแลั�วแต�ก็รณี�

4. เม0�อจัะถึวายบ�งคมลัา ให�ก็ราบ 1 คร��ง แลั�วคลัานถึอยหลั�งออก็มาระยะพอสัมควรหร0อจันสั+ดห�อง

5. เม0�อจัะลั+ก็ขึ้��นออก็ไปจัาก็สัถึานที่��หร0อห�องที่��เฝ่Aา ฯ ต�องก็ราบ 1 คร��ง หร0อเม0�อเสัด�จัพระราช่ด.าเน�นออก็ไปจัาก็สัถึานที่��เฝ่Aา ฯ ต�องก็ราบอ�ก็ 1 คร��ง

6. ก็ารหมอบก็ราบขึ้องบ+คคลัที่��วไป ต�องระว�งม�ให�สั�วนใดขึ้องร�างก็ายลั.�าเขึ้�าไปในพระสั+จัหน�� การที่.าว�นที่ยห�ต่ถ� เป,นก็ารแสัดงความเคารพขึ้องบ+ร+ษแลัะสัตร�เม0�อแต�งเคร0�องแบบราช่ก็าร ซึ่��งสัวมหมวก็ โดยม�ขึ้�อปฏิ�บ�ต� ด�งน�� 1. ย0นตรง ยก็ขึ้�อศอก็ขึ้วา โดยให�แขึ้นต��งฉาก็ก็�บลั.าต�ว 2. แบม0อโดยให�น��วที่��งห�าเร�ยงช่�ดต�ดก็�น ฝ่Hาม0ออย��ในลั�ก็ษณีะคว.�า ปลัายน��วช่��จัรดขึ้อบก็ะบ�งหมวก็ขึ้�างขึ้วา ระด�บเหน0อ

153

Page 78: คู่มือการจัดงาน1

ปลัายค��วขึ้�างขึ้วา 3. เสัร�จัแลั�ว ให�ลัดม0อลังแนบลั.าต�วในที่�าย0นตรง

154

Page 79: คู่มือการจัดงาน1

ผั�งกระบัวนการพิธี�ที่อุดกฐนพิระราช้ที่านผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุง

พระสังฆ:พร�อมก็�นในพระอ+โบสัถึ ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

ก็รมเสัม�ยนตรา(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

.ประธิานมาถึ�งประต�พระอ+โบสัถึ ถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี: พระบาที่สัมเด�จัพระเจั�าอย��ห�ว แลัะร�บผู้�าพระก็ฐ�นจัาก็พานแว�นฟAาบนโต;ะหม��บ�ช่า

ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

ก็รมเสัม�ยนตรา(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

พระสังฆ:พร�อมก็�นในพระอ+โบสัถึ

ประธิานถึ�งประต�พระอ+โบสัถึวายความเคารพพระบรมฉายาลั�ก็ษณี:แลัะร�บผู้�าพระก็ฐ�นจัาก็พานแว�นฟAาบนโต;ะหม��

155

Page 80: คู่มือการจัดงาน1

ประคองผู้�าพระก็ฐ�นขึ้��นสั��พระอ+โบสัถึไปวางผู้�าพระก็ฐ�นบนพานแว�นฟAาหน�าอาสัน:สังฆ:

ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

ก็รมเสัม�ยนตรา(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

จั+ดเที่�ยนธิ�ปบ�ช่าพระร�ตนตร�ย แลั�วก็ราบ ๓ คร��ง

ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

ก็รมเสัม�ยนตรา(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

ประธิาน ฯ หย�บผู้�าห�มให�พระประธิานที่��วางอย��บนผู้�าพระก็ฐ�น สั�งให�เจั�าหน�าที่��น.าไปห�ม พระประธิาน

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

ผั�งกระบัวนการพิธี�ที่อุดกฐนพิระราช้ที่านผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัดช้อุบั หล�กฐานอุ"างอุง

ประธิานประคองผู้�าพระก็ฐ�นเขึ้�าสั��พระอ+โบสัถึ

ประธิานจั+ดเที่�ยนธิ�ปบ�ช่าพระร�ตนตร�ย

หย�บผู้�าห�มพระประธิานสั�งให�จันที่.

15

0156

Page 81: คู่มือการจัดงาน1

สั�งให�เจั�าหน�าที่��น.าไปห�ม พระพ+ที่ธิปฏิ�มาประธิาน

ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm

ประธิานยก็ผู้�าพระก็ฐ�นขึ้��นประคองประนมม0อ ห�นหน�าไปที่างพระพ+ที่ธิปฏิ�มาประธิาน ก็ลั�าวนะโม 3 จับ แลั�วห�นหน�าไปที่างพระสังฆ: ก็ลั�าวค.าถึวายผู้�าพระก็ฐ�น พระสังฆ:ร�บผู้�าพระก็ฐ�นโดยก็ลั�าว สัาธิ+“ ”

ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

ประเคนพระสังฆ:ร�ปที่�� 2 ซึ่��งน��งรองจัาก็เจั�าอาวาสั เสัร�จัแลั�วยก็พานเที่�ยนปาต�โมก็ขึ้:ถึวาย แลั�วก็ลั�บน��งที่��สั.าหร�บประธิานฯ

ผู้��ที่��ได�ร�บมอบหมาย

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

จันที่.น.าผู้�าไปห�มพระพ+ที่ธิปฏิ�มาประธิาน

ประธิานประคองผู้�าพระก็ฐ�นประนมม0อ ห�นหน�าไปที่างพระพ+ที่ธิปฏิ�มาประธิาน ก็ลั�าวนะโม 3 ก็ลั�าวค.าถึวายผู้�าพระก็ฐ�น

ประธิานประเคนผู้�าพระก็ฐ�นแด�พระสังฆ:ร�ปที่�� 2 แลั�วก็ลั�บน��งที่��

157

Page 82: คู่มือการจัดงาน1

พระสังฆ:ก็ระที่.าอปโลัก็นก็รรม แลัะสัวดญ�ตต�

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

ผั�งกระบัวนการพิธี�ที่อุดกฐนพิระราช้ที่านผั�งกระบัวนการ รายละเอุ�ยด ผั*"ร�บัผัด

ช้อุบัหล�กฐานอุ"างอุง

ประธิาน ฯ ถึวายผู้�าไตรแก็�พระค��สัวด 2 ร�ป จัาก็น��นพระสังฆ:องค:ครองผู้�า แลัะพระค��สัวดออก็ไปครองผู้�า

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

ประธิาน ฯ แลัะขึ้�าราช่ก็ารช่��นผู้��ใหญ�ช่�วยก็�นถึวายเคร0�องบร�วารพระก็ฐ�นแด�พระสังฆ:

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.ht

พระสังฆ:ก็ระที่.าอปโลัก็นก็รรม แลัะสัวดญ�ตต�

ประธิาน ฯ ถึวายผู้�าไตรแก็�พระค��สัวด 2 ร�ป

ประธิาน ฯ แลัะคณีะช่�วยก็�นถึวายเคร0�องบร�วารพระก็ฐ�น

151

158

Page 83: คู่มือการจัดงาน1

m)เจั�าหน�าที่��อ�านปวารณีาปCจัจั�ยบ.าร+งว�ด เสัร�จัแลั�วประธิาน ฯ ถึวายปวารณีาแด�เจั�าอาวาสัพระสังฆ:อน+โมที่นา

(http://www1.mod.go.th/opsd/sdweb/p1_audience/p1_audience.htm)

ประธิาน ฯ ก็รวดน.�า แลัะประนมม0อร�บพร

ประธิานแลัะคณีะก็ราบลัาพระร�ตนตร�ย เป,นอ�นเสัร�จัก็าร

เจั�าหน�าที่��อ�านปวารณีาปCจัจั�ยบ.าร+งว�ด เสัร�จัแลั�วประธิาน ฯ

ประธิาน ฯ ก็รวดน.�า

ก็ราบลัาพระร�ตนตร�ย

152

159

Page 84: คู่มือการจัดงาน1

160

160