jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 1

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;

aqmif;yg;rsm; twGJ 72

txl;aqmif;yg;

သတငးသမားမားႏင ၂၀၀၈

၂၀၀၈ ခႏစအတြငးတြင ဖမးဆးခရသည

မဒယာသမား ၁၁ ဥးရ ---------- ေအးခမးေျမ႕

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး

------------ ေအာငေ၀း

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 2

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 3

ppftmPm&Sifpepfwdkufzsufa&;jidrf;csrf;a&; 'dDrdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;

aqmif;yg;rsm; twGJ 72

txl;aqmif;yg;

သတငးသမားမားႏင ၂၀၀၈

၂၀၀၈ ခႏစအတြငးတြင ဖမးဆးခရသည

မဒယာသမား ၁၁ ဥးရ ---------- ေအးခမးေျမ႕

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၁)

ေအာငေ၀း

yHkEdSyfrSwfwrf;

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) twGuftxl;xkwfa0onf2009 ckESpfpifumyledKifiH

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 4

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 5

rmwdum1/ ဥးဝငးတငေျပာတ ဥးသန႔

2/ ကပေငြ တနဖးတကတာ ေကာငးလား၊ ဆးလား

3/ ကမၻာတဘကျခမးမ ပတငသအငအား ---------- ေအာငေဇာ

4/ ဂနဘာရ ျမနမာျပည သြားဥးမည

5/ ၀ႏင စစအစးရ တငးမာမႈ တးလာေန

6/ ပရသတ ရငဘတက ထေအာင႐ကသ Iron Cross (IC) ေတးဂတဝငး

7/ ေမႏငးဆ ျမနမာအက တပဒ ၅၀၀ ---------- ေအာငသကဝငး

8/ သတငးသမားမားႏင ၂၀၀၈

၂၀၀၈ ခႏစအတြငးတြင ဖမးဆးခရသည မဒယာသမား ၁၁ ဥးရ ---------- ေအးခမးေျမ႕

9? ေဆးေၾကာင ေလးမာစး ---------- ခြာည

10? သနးေကာငထက ညဥမနကေတာတ ညငကကေလးေတြ … ---------- ေအာငသကဝငး

11? ျမစ၀ကြ နးေပၚသြား မတတမး ---------- ၾကညေဝ

12? တ႐တနဂါးကသည ရနကနည ---------- ၾကညေဝ

13? The Karen National Union (KNU) - Forever at the Frontline ------- By SAW YAN NAING

14? Gambari Must be Firm this Time Around ---------- By KYAW ZWA MOE

15? ‘Illegal Immigrants’? Who’s Threatening Whom ---------- By SAI SOE WIN LATT

16? Burma and Obama ---------- By AUNG ZAW

17? The Battle’s Not Over ---------- By NIC DUNLOP

18? The Asean Charter: A Human Rights Whitewash? ---------- By NEIL LAWRENCE

19? Suppressed ---------- By SAW YAN NAING

20? British ambassador to Burma, Mark Canning

21? Motion Pictures ---------- By YENI

22? A Sweeping Survey of the Shan ---------- By DAVID SCOTT MATHIESON

23? Lay Phyu Makes a Comeback

24? The Walls Have Ears

25? 24-karat Hospitality

26? News in Brief (January - February 2009)

27? BUSINESS

28? ပသမႀကးၿမ႕နယ ယာေျမမားအား အာဏာပငမား သမးယရန ျပငဆင

29? ၂၀၀၉ ျမနမာစးပြားေရးအကပအတညးႏင လထအကြမႈ (သးသပခက) ---------- မငးႏငသ

30? ထငး-ျမနမာ ေအာကလမးခရး ေဟြ႔ဟငဖြနဂတႏင (၉၉၉) လပြစားမား ---------- ရရငျမငေမာင

31? ေနျပညေတာမာ ဘာျဖစလ႔ နာဂစလလပခငၾကပါလမ ---------- စြာကယ

32? စအနအန ခယနယ ေရာငးခမႈ ရပဆငး

33? ဘဂၤလားေဒရသတငး အဓမၼေဖာျပခငး

34? ေအရားေဝါလဆပကမးတြင ဘနးျဖ (၃၈) ကလ ဖမးမ

35? ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးျပၿပး နအဖက ရခငျပညနယစည႐း ---------- မငးႏငသ/

36/ အေမရကန ဘ႑ာေရး၀နႀကးသစ တ႐တေငြလႏႈနးကစၥအေပၚ တငးမာ

37? တေန႔တညး ဂာနယအသစ (၄) ေစာငထြက

38/ ေငြေဆာငကမးေျခ ဆငကယမစးရ ဧရာ၀တ ဒ-တငးမႉး အမန႔ထတ

39? ေ႐ြးေကာကပြက မြနႏငငေရးပါတႀကးမား မေထာကခ

မြနျပညသစက လကနကမခခငးရန တငးမႉးအာမခ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 6

40? စလြတေျမာကေရး

လထအားန႔ေထာကခဖ႔ အနအယလဒ တကတြနး

လကဖကရည၀ငးမ လစလေ၀းနညး ပစမးစန႔ ေထာကခၾက (ဥး၀ငးတင)

41? မနး၀ငးေမာင အတပၸတ အပငး (၈)

42? မႏင၀န ထမးသမားအေၾကာငး ---------- ဒေအာငခင

43? ၂ဝဝ၉ န႔ ျမနမာစးပြားေရး အၾကပအတညး ------------ သနးစးလႈင

44? ျမနမာလရညခၽြနသးဥး ရာျပည ------------ ေမာငစြမးရည

45? ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး ---------- ေအာငေဝး

46? ႎငငေရးသမားမား ဘကမႀ အမႁလက ေပးေနေသာ ေရႀႚေန ၆ ဥးက ဖမးဝရမး ထတလက႓ပ

47? ေဒၚစႏင ဂနဘာရ အကဥးသား လြတေျမာကေရး ေဆြးေႏြး

48? မးပကတာ သတငးမဟတပါ

49? ဗလခပမးႀကးက ဂနဘာရက ပညာျပ

50? ဒ ႏငငျခားေရး ၀နႀကး ဥးေကာသက ရာထးေ႐ႊ႕

51? ကခငေတာလနေရး ၄၈ ႏစျပညၿပ

52? အၿမရတ မၿမျခငးတရား ------------ ေကာစြာမး

53? ကေနာတ႔မာ ညညြတေရး မရၾကဘး ----------- ဗလမးခပ ေဂာန ကရင အမးသား လြတေျမာကေရး တပမေတာ

(KNLA) တပမဟာ ၇ ၏ တပမဟာမး

54? လြတလပသမား၏ ေန႔စဥဘ၀ ပတ၀နးကငက ထေထာငၾက ---------- ေမာငသစဥး

55? ၂၀၀၈ ဘနး အထၾက မနမာက ကမာမႀာ ဒတယစၾ၊ ရနကန ဘနးမႁတၾင နာမည႒ကး စးပၾားေရးသမားမား

ပတသက

56? မးယစေဆး သယသ စစဗလတဥး ဖမးဆးခရ

57? ပတဆႛ ဒဏခတထားမႁမား ႟ပသမးေပးရန ဂမဘာရက စစအစးရ ေပာဆ၊ အတၾငးေရးမႀႃးခပနႛ အႎၬယမႀာ

ေတၾႚ႓ပး အစရငခမည

58? စစအစးရ အ႒ကးအကနႚ မေတၾႚႎငဘ ဂမဘာရ ပနရပန႓ပ (သတငးစစညး တငပခက)

59? အနအယဒ ပၝတက ဂနဘာရ၊ ေဒစတႛႎႀင ေတၾႚဆအ႓ပး သတငးစာ ရႀငးလငးပၾ ပလပ

60? 'ႎငငေရး တးတကမႁ မရႀဘ ဘနကမၾနး မလာသင' ေဒေအာငဆနးစကည တကတၾနး

61? ေဒေအာငဆနးစကညက ႎငငေရး အကဥးသားမားက ပနလၿတေပးရန ေတာငးဆလက

62? ဂမဘာရ မနမာႎငငသႛ ေရာကရႀ႓ပး စစအစးရ အရာရႀမားႎႀင ေတၾႚဆ

63? ရနကန လႁငတကသလ နယေမမႀ ေကာငးသားတဥးနႛ ဆရာတဥး ဖမးဆးခရ

64? ၂၀၀၈ ဘနးအထြက ျမနမာ ကမၻာမာ ဒတယ

65? ေမာငဒ႓ငမးလငး၏ ေထာငဒဏ စစေပၝငး ၁၅ ႎႀစနႛ ၆ လ ဖစသၾား

66/ ေဒေအာငဆနးစကညက ဆကဆေရးဝန႒ကးႎႀင ေတၾႚဆဖႛ ငငးဆေကာငး စစအစးရ စၾပစၾ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 7

67? မစၤတာ ဂမဘာရႎႀင ေဒေအာငဆနးစကည၊ NLD ေခၝငးေဆာငမား ေတၾႚဆ

68? ကလသမဂၢ အထးကယစားလႀယ၏ ခရးစဥ ေအာငမငမႁမရဟ NLD ပၝတ ေဝဖန

69 ထငးႏငငဆငရာ ျမနမာစစသမႉးတဥးရ ႔ ပငကကြနရက (ေဆာငးပါး)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 8

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 9

ဥးဝငးတငေျပာတ ဥးသန႔ THURSDAY, 22 JANUARY 2009 19:53 ဧရာဝတ

ကမၻာ ကလ သမဂၢ အေထြ ေထြ အတြငး ေရးမႉးခပ ဥးသန႔ႏင သတငးစာ သမား တဥး အေနျဖင

ေတြ႕ႀက ခဖးသည (ယခ NLD ေခါငးေဆာင) ဥးဝငးတငအား ဥးသန႔ ႏစ ၁၀၀ ျပညေမြးေန႔ အထမး

အမတ အျဖစ ဧရာဝတ မဂၢဇငးက ေမးျမနး ထားခက ျဖစသည။

အလပစားပြက ဥးသန႔ (ဓာတပ - UN Photo/Grunbaum)

သက ႏငင အကး ေတြလညး အတတ ႏငဆး ထမးေဆာင

ခတယ။ ေနာက ကလ သမဂၢလ ကမၻာ အဖြ႕ အစညး ႀကးမာ

အျမငဆး ေနရာကေန တာဝန ေတြက ထမးေဆာင ခတသ

ျဖစေလေတာ သမငးမာ အလြန ဂဏယစရာ ေကာငးတယေပါဗာ။

ဒါက လပဂၢလအရ ေျပာရတာပါ။ ဗမာႏငငသား တေယာကအေနန႔

အလြန ဂဏယစရာ ေကာငးတ ပဂၢလလ႔ ေျပာခငပါတယ။

တခရတာက ဥးသန႔ဟာ ကလသမဂၢလ ေနရာမာ ရာထးရသြားလ႔

ဂဏယျခငးဆတာထက ဒပဂၢလရ႕စြမးေဆာငခက၊ သ႔ရ႕ ေဆာငရြကခကေတြက ထးထးျခားျခား

ေကာငးမြန ခတာ ေတြ႕ရတယဗ။

ကမၻာႏငငတကာအေရးမာပ ကးဘားအေရးအခငးကစၥတ႔၊ ဒးပကစၥတ႔၊ အေရ႕အလယပငးကစၥ၊

ဗယကနမကစၥတ႔ကၾကည။ ဒကစၥေတြကေဆာငရြကရာမာ သဟာ အလြနကတညတညၿငမၿငမ

ေအးေအး ခမးခမးန႔ ေအာငျမငမႈရေအာင ေဆာငရြကခတာေတြအတြက ကေနာတ႔ အလြနက

ဂဏယစရာ ေကာငးတယဗ။ သ႔ဟာသ ရာထးရတာက တပငးေပါဗ။ လတေယာက ရာထးရၿပး ဘာမ

မယမယရရ မေဆာငရြကႏငတာေတြ ျပညတြငးမာပျဖစျဖစ ျပညပမာပျဖစျဖစ အမားႀကးရတယဗ။

ေနာကတခက ဥးသန႔ဟာ ဘာပလပလပ တညတညၿငမၿငမလပတတတယ ဆတာကေတြ႕ရတယ။

ဘယအလပ လပလပ စကားနညးနညးပေျပာၿပး တတကက ေဆာငရြကတတတယဗ။ ဒါက

ကကသမဂၢလ ေနရာမးေရာကမ မဟတဘး ျမနမာျပညတြငးမာ ေနစဥကတညးကလညး ဒတငးပ။

ဥပမာ ျပနၾကားေရး ဝနႀကးဌာနမာ အတြငးဝနလပေတာ သတငးစာဌာနေတြဘာေတြန႔

ဆကဆတေနရာမာ တတကက တညတညၿငမၿငမပ ေဆာငရြကတာ ေတြ႕ရတယ။

တညတညၿငမၿငမဆတာ ေတာေတာေလး အေရးႀကးတယဗ။ စကားသပမေျပာဘး။

ကေနာဆဖးတာေလး တခဆရင ၁၉၆၀ ေကာ ေလာကကေပါ ဗမာျပညမာလာၿပး ဗယကနမစစပြန႔

ပတသကလ႔ ေဆာငရြကဖးတယ။ ဗယကနမအေရးက ကလသမဂၢရယ ဗယကနမေတာငပငး၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 10

ေျမာကပငး အလယပငးေတြ ေဆြးေႏြးရာမာ ဗမာျပညက ေနရာေပးတယေပါဗာ။ အဒအခနမာသက

အလပလပတာမာ အကနလး သငသငျမတျမတ ျဖစေအာင လပတတတယ။

ဒကစၥက လ ႕ဝကကစၥဗ။ ဒါေပမယ လေတြက သခငတယေလ။ အဒမာ လ႕ဝကကစၥကလညး

မျငငးေရာငဘး၊ သသငတာကလညး သရေအာင မဒယာရ႕သခြငကလညး

မေလာပါးေအာငလပတတတယဗ။ ကေနာ မတမတာေလး တခဆရင သ

သတငးေထာကေတြန႔ေတြ႕ေတာ ကေနာတ႔ထက သတငးေထာကတေယာကက စကားနညးနညးေလး

ထစတယ။ အဒတနးကလညး သတငးေထာက နညးနညးပရတာပါ။ ဒါေတာင တေယာကက တမနစပ

ေပးမယေပါဗာ။ ေမးတာေကာ ေျဖတာေကာေနာ။ အဒထစတသက စကားထစၿပး ဗ ဗ ဗ ဗ ဆၿပး

ဗယကနမ ဆတာေတာင မေရာကဘ ျဖစတယဗ။ အဒမာ သက ေျပာလကတယ ခငဗားဗာ

ေမးတာန႔တမနစျပညေနၿပ ကေနာအေျဖမေပးႏငေတာဘး ဆၿပး ေျပာလကတယ။ တတကက

လပတာေပါဗာ။ တညတညၿငမၿငမ ျပတျပတသားသား လပတတတာ ဥးသန႔န႔ပတသကတ အမတတရ

တခေပါဗာ။

ေနာကတခက ဥးသန႔အေရးအခငးန႔ ပတသကတာေပါ။ ဒါလတငးသတကစၥပါ။ အမားႀကး

မေျပာခငေတာဘး။ တခ ေျပာခငတာက ျပညသလထဟာ တနဖးထားရမယသက

တနဖးထားရမယဆတာ ဘယေတာပျဖစျဖစ သတယဗ။ အထးသျဖင ဗမာျပညသလထေပါ။

ေနာကတခက ဒလလေတြန႔ပတသကၿပး မထကတနတ အျပအမမးကလပေတာ ျပညသလထက

သပၿပး ေဒါသထြကတယ၊ မႀကကဘးဗ။ ဒေတာ ဒဟာန႔ ပတသကလာရင အၿမ တန႔ျပနတယ။

ဒအေရးအခငးဟာ ဒသေဘာထားက ထငထငရားရား ျပလက တာပ။

ဥးသန႔လပဂၢလမးဟာ ဗမာျပညအတြက၊ ဗမာတေယာကအေနန႔ သပကဂဏယစရာေကာငးတယ၊

ေနာကၿပး အလြနကထကထကတနတနန႔ ကမၻာအေရးကေတာင ေဆာငရြကခတ ပဂၢလရ႕

႐ပအေလာငးက ႀကတာေတာငမ ႀကဖ႔ခြငမေပးဘး၊ ဘယသ႔ကမ မေျပာဘး။ ၾကားတာတခကေတာ

အဒအခနက ဥးေနဝငးက ငပလမာရေနတယေျပာတယဗ။ ဒကသ႐းေတြက သြားႀကခငေတာ

ဘယသႀကမာလ ေမးေတာ သက မငးတ႔ ႀကခငႀက ငါဘာမလပစရာမရဘးကြာ လ႔ေျပာတယတ။

သအလေျပာလကေတာ အားလးက သ႔ရ႕စတသေဘာ ကသၿပ။ အဒမာ ဘယသကမ

ဘာမမလပရေတာဘး။

ေနာကဆးပတကေတာ ပညာေရးဒဝနႀကးဥးေအာငထြနး ဆတာ ကေနာသငယခငးပါပ၊ သ႔က

တာဝနေပးလကတယတ။ သကလညး ေတြးတာေပါဗာ။ ဒလေနရာက ႏငငတကာအဖြ႕အစညးေတြန႔

ေတြ႕ရမယေနရာမာ ေကာငးေကာငးလပမယဆၿပး အေနာကတငးဝတစေတြ ဘာေတြဝတၿပး

နကတငန႔ဘာန႔ ကကနနသြားတာဗ။ ဒါေပမယ ဥးသန႔ရ႕ အေလာငးကႀကမလကတာန႔

အဒဝနႀကးလညး ျပတေရာဗ။ အဒါကျပညသလထသတာန႔ ဒလဂဏယစရာေကာငးတ ပဂၢလမးက

ေသးသမေအာင လပတယဆၿပး မေကနပေတာ ေကာငးသား ျပညသအမားက

ဥးသန႔အေလာငးႀကးကအတငး ကကဆကြငး ကေနလၾကတာ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 11

ပထမၾကားတာက ေဒၚခငေမသနးရ႕ ေျခရငးမာျမႇတဖ႔ေတာင စစဥထားတာလ႔ ၾကားတာပ။

ဟတမဟတေတာ မသဘးဗ။ ႀကေတာမာေပါ။ အဒမာ တကသလဝငးထကသယၿပး ဆႏၵျပပြ

ျဖစေတာတာပ။ ဒါက ဘာျပလ ဆေတာ ဒစစတပက အပခပသေတြဟာ အၿမတမး သတ႔ထငသလ

လပသမ ျဖစတယလ႔ ထငတယ။ ခလ ဂဏရတပဂၢလမးက ေသးသမေအာငလပခငတယ။

အေလးမထားခငဘး၊ ဂဏပကေအာင လပခငတယ။ အဒအတြက ႀကးစြာေသာ

တန႔ျပနမႈရတယဆတာက ဘယေတာမ နမနာ မယဘး။

ဆပါေတာဗာ ကေနာစကား ဆကၿပးေျပာရရင ေဒၚခငၾကညစာပနတနးကလညး ေဒၚခငၾကညက

ႀကေတာ မာျမႇပဖ႔လပတယဗ။ အဒမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေကာ ကနတ ေကာငးသား၊ သဃာ၊

လထက လကမခႏငဘးဗ။ လကမခႏငေတာ ၿမ႕ေတာခနးမကသယၿပး ျပညသ႔စာပနလပဖ႔အထ

လပမလ႔ဗ။ ေနာကဆး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ျပညသ႔စာပနလပတာေတာ မႀကကဘး ဆၿပး

ေျပာေတာမ သတရၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ သေဘာထားက ႀကကပါတယ ဆၿပးျဖစတာဗ။

မသားစစာပဏပေပါဗာ။ အဒမာမ ဥးသန႔န႔ ဆရာႀကးသခငကယေတာမႈငးရ႕ၾကား

ေျမကြကကေပးလကတာဗ။ မဟတရင ေအာကေျခမာ ျပညသလထက ဆပေတာမာ။

ေဒၚခငၾကညတနးကလညး ဥးသန႔အေရးအခငးလက ျဖစေတာမာ။

ခပလကရင ျမနမာလမးအတြကသာမက ကမၻာအတြကပါ ဂဏယစရာေကာငးတသ

ကးဘားအေရးအခငးလ ကမၻာမာ ႏးကလးယားစစႀကးေတာင ျဖစေတာမယ အေနအထားက

တားႏငခတသ ဒလပဂၢလမး ျဖစတအတြက ဂဏယရမယ။ တငးျပညမာ ဂဏယ အေလးထားရမယ

ပဂၢလမးက အၿမတမးစစအစးရက ေသးသမေအာင မဖြယမရာ သေဘာထားန႔ ျပမ ခပကငတတတ

သေဘာထားမးရတယဆတာ ဥးသန႔အေရးအခငးက သကေသျပေနတယလ႔ပ ေျပာခငတယ။

ဥးေနဝငးက ပဂၢလေရးအာဃာတ ထားတျပနာတခ .. အဒါကေတာ ဥးေနဝငးျပနာဗ။

ဥးသန႔ျပနာ မဟတဘး။ ဥးသန႔ဟာ လေတြန႔ဆကဆရာမာ အလြနက

တညၾကညမနကနတပဂၢလဗ။ စကားေျပာရာမာ ယဥေကးတယ၊ သမေမြ႕တယ၊ ေအးေဆးတယ။

ဘယသ႔ျဖစျဖစ ေလးေလးစားစား ဆကဆတယ။ ဒေတာ ဒကစၥျဖစတာဟာ ဥးသန႔န႔ မဆငဘးဗ။ ဥးႏန႔

ဥးေနဝငးျဖစတကစၥ။ ဥးႏက အာဏာသမးခရေတာ ကမၻာလညၿပးႏငငေတြက ေထာကခခက

ေတာငးရငး ကလသမဂၢကေရာကေတာ ကလသမဂၢ သတငးစာ ရငးလငးပြ အခနးမာ

ႏငငတကာသတငးေထာကေတြ ေရ႕မာ ေျပာတယ။

အဒအခနက ဥးေနဝငးက ဥးႏက ေဒါသျဖစေနတာဗ။ ဥးေနဝငးအေနန႔က သ႔ရ႕စစအစးရန႔ တငးျပညက

ၿငမေအာငႀကးစားေနရတ အခနမာ ဥးႏက ကလသမဂၢလ ေနရာမးမာ သတငးစာ ရငးလငးပြလပ၊

ကမၻာသေၾကညာ၊ စစအစးရရ႕ ခၽြတယြငး ခကေတြ ေထာကျပ၊ သ႔ရ႕ ဒမကေရစအခြငအေရးေတြ

ေတာငးဆတာမးေတြလပေတာ ဥးေနဝငးက ေဒါသထြက တနလႈပတယ။ ဒါက အစးရက ၿဖဖကႏင

ေလာကေအာင ျဖစတယေလ။

ဒါေပမယ ဥးေနဝငးရ႕ေဒါသက ဥးႏထက ဥသန႔ဆ ေရာကသြားတယ။ အဒအခနမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 12

ဥးသန႔န႔ဥးႏကလညး အလြနရငးႏးၾကတာကး။ ငယသငယခငးေတြကး။ ဒါဟာဥးသန႔ဟာ ဥးႏက

အထးအခြငအေရးေပးတာပ လ႔ထငတယဗ။ တကယက မဟတဘးဗ။ ဒအခနးက

ကလသမဂၢေရာကတ ဘယႏငငေခါငးေဆာငမဆ သးခြငရတယဗ။ သကလညး

ႏငငေခါငးေဆာငတဥးပကး။ အျပငလ အေနန႔ ဆရငေတာ ဥးႏဟာ ျပတကေနတ ေခါငးေဆာငေဟာငး

လ႔ေျပာမယ။ ဒါေပမယ ေခါငးေဆာငေဟာငး မဟတဘးဗ။ အာဏာသမးခထားရတ ေခါငးေဆာငဗ။

အဒမာ ဥးေနဝငးရ႕ ေဒါသေတြဟာ ဥးႏဆကေန ဥးသန႔ဆက ေရာကသြားေတာတာပ။

ဥးသန႔ ဗမာျပညကေရာကတငး ဥးသန႔ဟာ ဥးေနဝငးန႔ ေတြ႕ဆဖ႔ႀကးစားတာ အႀကမႀကမပ။ အဒါလညး

ကေနာတ႔သတငးစာေလာကက အသဆးပ။ အဒလအခါတငးမာ ဥးေနဝငးက ျငငးပယတယ၊

ေရာငတယဗ။ ဥးသန႔လာတအခါ ေျမာကဖား ကခငျပညနယ ခရးထြကေနတယ၊ အနားယေနတယ၊

ေနမေကာငးဘး အၿမလပတယ။ အဒေတာ ဥးေနဝငးန႔ ဥးသန႔န႔ ၾကားမာ မညညႊတတသေဘာထားေတြ

ျဖစေပၚလာတာ ဥးသန႔ေၾကာငမဟတဘး။ ဥးႏကေန ဆကစပၿပး ေပၚလာတ သေဘာထား။ အဒကေန

တျဖညးျဖညးကြာသြားၿပး ေနာကဆး စာပန အခမးအနား မာေတာင ႐ပအေလာငးက ႀကမတ

ဒဝနႀကးတေယာကေတာင ျပတရတအထ မလမနးထားစတေတြ ျဖစခတာေပါဗာ။

ဥးေနဝငးအစးရက မေထာကခတာေၾကာင ဥးသန႔ရ႕ တတယသကတမး ျပယသြားတယလ႔

ေျပာၾကတယ။ တကယေတာ ဥးေနဝငးမေထာကခ႐န႔ ဒလမျဖစပါဘးဗ။ ဥးသန႔ကယတငကက အဒမာ

ကနးမာေရးက မေကာငးေတာဘး။ ငယငယကတညးက ေဆးျပငးလပေသာကခတာဆေတာ သ႔မာ

ကငဆာျဖစလာတ အေနအထားေတြ သသမယဗ။ မခငႏငငကကန႔ကြကတာန႔ လတေယာက

အလပမလပ ႏငေတာဘး ဆတာမးေတာ မျဖစႏငဘးဗ။ ႏငငအမားစက ေထာကခရငက

လပႏငတာပ။ လၿခေရးေကာငစ အဖြ႕ဝငေတြက ေထာကခရငကၿပးတာပ။ သကယတငကက

ကနးမာေရးေၾကာင ဆတသြားတာျဖစမယဗ။ အဒေနာကပငး ၁ ႏစ ၂ ႏစအတြငးမာ

ဒေရာဂါကဆးရြားခတာကးဗ။

ေျပာစမတျပစရာကေတာ အမားႀကးေတာ မေျပာႏငဘး။ ဘာေၾကာငလဆ အဒတနးက ကေနာက

ငယေသးတာကး။ ေနာကၿပး ကေနာက သပၿပးအေရးပါတသလညး မဟတခဘး။ ဒါေပမယ တခ မတမ

တာကေတာ ကေနာ သတငးစာအသငး အတြငးေရးမႉး လပစဥကေပါ အဒတနးက ဥကဌက ဂါးဒးယနး

ဥးစနဝငး။ ဥးသန႔ကရနကနေရာကေနတယ ႏစေတာေသခာမမတမဘး ၁၉၆၄ ဝနးကငျဖစမယဗ။

အဒမာ သတငးစာအသငးက ဥးသန႔က ဂဏျပပြေလးလပတယဗ။

အဒမာ ကေနာတ႔က ဥးသန႔ကလကေဆာငေပးဖ႔ စမတယ။ အဒမာ သ႔ရ႕ဆႏၵေလးလညးယတယ။ ဒါက

လ ၁ ေယာက ၂ ေယာကပ သတကစၥေပါ။ အဒမာ ဥးသန႔က ဒလလပဗာတ ကလသမဂၢမာ အခနးေတြ

အမားႀကး ရတာဆေတာ ပနးခကားေတြ ထားတယ။ အဒမာ ဗမာပနးခကားလညး

ခတဆြခငတယလ႔ေျပာတယဗ။ အဒမာ ကေနာတ႔က ပနးခကားစစဥတယ။ ေပၚဥးသကရ႕ကားဗ။

ေပၚဥးသကကလညး ဆြလကတာ ဆငပႀကးဗ။ ဆငန႔ မကမျမငပဏၰား ေျခာကေယာက ေပါ။

ဆငကလညး ႐း႐း ငတတတေနတ ဆငႀကး မဟတဘ ကခနေနတ ဆငေပါဗာ။ ေနာကတခ

ပဏၰားေတြက အျဖေတြ ဝတလ႔ ဆငႀကးကအမညးဗ။ ဆန႔ကငဘကအေရာငႏစခန႔ ဆြထားတာ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 13

ပဏၰားေတြက တခ႕က ဆငကစမး၊ တခ႕က ကခနလ႔ အလပဗ။ ကေနာမကစထမာ ျမငေယာင

ေနေသးတယ။

အဒကားက ၆ ေပ ၃ ေပေလာကရမယ။ သ႔ရ႕ေဘာငက ကႏတထြငးထားတ ေခါငးပြႀကး။ ပနးခကေတြန႔

ဝနးရေနတ သစလးႀကးလပ။ အဒပနးခကားက အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာင ေဘာငႀကးန႔ မသယႏငဘး။

ဒါန႔ ေဘာငႀကးကဥးစနဝငးဆမာ ထားခတယ။ ဒကားကေတာ ကလသမဂၢမာ ဘယပန႔ ရေနလညး

မေျပာတတဘး။ ဒါေပမယ ေဘာငႀကးကေတာ ဥးစနဝငးက ဓမၼကဥးဘသနးတ႔ကေနတဆင

လလကေတာ ခ ေလာကနတ ပနးချပခနးမာ ေရးေဟာငးကားတချဖစတ ဆရာၿခရ႕လကရာ

ခပေသးေသးပ အဒကားက ထညထားတယ။ ေဘာငကေတာ ဗမာျပညမာ ရေနတယ။

ေလာကနတမာရေသးလားေတာ မသဘး။

ဒါကဘာကျပလဆေတာ ဥးသန႔ရ႕ အႏပညာျမတႏးမႈရယ၊ ျမနမာျပညက အေလးထားတစတ

ရတာရယေပါ ဗာ။ သရစဥက ျမနမာေတြက ရာထးေပးတာမးရတယ။ ဒါက ဘကလကေပးတာ

မဟတဘး။ ထးခၽြနတ သျခငးတရင ဗမာေတြက အလပအခြငအလမး ေဖာထတေပးခတယ။

မတမတသားသား မေျပာႏငေပမယ ဒါမးရတယဗ။ ဥးတငေအာငဆတ သတငးစာဆရာတဥးဆ

ကလသမဂၢမာ လပခတာပ။ ဥးသန႔ဟာ မထကမတနဘ ကယလပဆၿပးဆြသြငးတာမးမဟတဘး။

ျမနမာအႏပညာက ဂဏတင ျမတႏးတယ၊ ကမၻာအလယမာတငတယေစခငတသေဘာေပါ။

အဒကစၥေလးကေတာ ကေနာရ႕စတထ စြေနတ အေၾကာငးအရာေပါဗာ။

အမတတရ ဒေန႔အတြကေျပာခငတာကေတာ ဥးသန႔အႏစ ၁၀၀ ျပညတအခနက သာမနလပျဖစျဖစ

ကမၻာသပဂၢလပျဖစျဖစ မတမတသားသား ရဖ႔ေကာငးတအခနေပါ။ ဥးသန႔လကမၻာအကး၊

ျမနမာအကးေတြ ေဆာငရြကခတ ပဂၢလမးကေတာ ပၿပး မတမတသားသား လပသငတာေပါဗာ။

ခလခနမာ ကေနာေျပာခင တာကေတာ ကေနာတ႔တငးျပညက ဆငးရတယ၊ ဒကၡမးစႀကခရတယ။

အဆးဆးကေတာ စစအစးရေတြ ေပါဗာ။ ႏစေပါငး ၄၀ ေလာကက စစအစးရက အပခပတယ၊

ႏစေပါငး ၂၀ ေလာကက ျပညတြငးစစေတြ ႀကရတယ။ အဒမာ ႏြအငထမာ ပြငတၾကာတပြငလပ

ဥးသန႔လပဂၢလမးေပၚထြကခတာဟာ မးလထကေန ပနးတပြငပြငခတာပဗ။ အဒလပဂၢလမးရ႕

အားထတမႈေတြ၊ နမနာေတြ၊ ထးခၽြနမႈေတြမး ကေနာတ႔ ဗမာေတြရ႕ စတထမာရသငတယ။ ကေနာတ႔

ဗမာတေယာကစတငးဟာ ဥးသန႔လပႀကးစားသငတယ၊ အားထတ သငတယ။ ႀကးစားၾကပါ၊

အားထတၾကပါလ႔ပ ေျပာခငတယဗာ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 14

ကပေငြ တနဖးတကတာ

ေကာငးလား၊ ဆးလား WEDNESDAY, 28 JANUARY 2009 19:32 ရနည

HTTP://WWW.IRRAWADDY.ORG/BUR/INDEX.PHP?OPTION=COM_CONTENT&VIEW=ARTI

CLE&ID=651:2009-01-28-12-33-23&CATID=14:2008-10-21-07-40-03&ITEMID=25

သးႏစကာလ အတြငး ျမနမာ ကပေငြ တနဖး အျမငဆးသ႔ ထးတက သြားၿပး ယခအခါ ေငြေၾကး

အေရာငး အဝယ ေစးကြကတြင အေမရကန တေဒၚလာက ကပ ၁၀၀၀ နးပါးသာ ရေတာသညက

ေတြ႕ရသည။ ၂၀၀၅ ခႏစ တြင တေဒၚလာက ၈၈၀ ကပမ လြနခသညအပတ ၁၁၉၀ ကပအထ

ကပေငြတနဖး မနမန ကဆငးခေသာလညး မၾကာခင ရကအနညးငယအတြငး

ေငြေၾကးေစးကြကအေျခအေန ေျပာငးျပနျဖစသြားခသည။

ေငြေၾကးေစးကြက ေလလာသတ႔က ဘယပဘယနညး ျဖစၾကသနညးဟ ေစာေၾကာၾက၏။

အ႐းဆးေျပာရလင ေစးကြကအတြငး ႏငငျခားေငြ ပမားေနေသာေၾကာင ျဖစသည။ သ႔ရာတြင

ကပေငြတနဖး ထးတကလာရျခငး၏ အေၾကာငးရငးမာ တခထကမကေၾကာငး

ေငြေၾကးေရာငး၀ယသမားက ေျပာဆၾကသည။

ထအေၾကာငးရငးမားထမ တခမာ သာမနျမနမာျပညသမား၏ သးစြႏငအားထက သြငးကနပစၥညးမား၏

တနဘးက သသသာသာေကာလြနေနရာ ၀ယလအားကဆငးမႈ ျဖစပြားခသည။ ထ႔ေၾကာင

တ႐တႏငထငးနယစပ ကနသြယေရးကဆငးခသည။ သြငးကနမားအားလးက ႏငငျခားေငြျဖင

၀ယယသးစြၾကရၿပး သြငးကနပစၥညးမားက ဝယယရန မတတႏငေတာေသာ အရာမားျဖစသညဟ

ယဆလာၾကသည ျမနမာလမးမား ပ၍မားလာေသာအခါ ႏငငျခား ေငြေၾကးမားျဖစသည

အေမရကနေဒၚလာ၊ တ႐တယြမေငြႏင ထငးဘတေငြ အေရာငးလညး ထငးသြားခေတာသည။

ေနာကထပ အေၾကာငးရငးတခက ျမနမာႏငငဗဟဘဏတြင ႏငငျခားအရေငြေၾကး စေဆာငးထားရမႈ

ျမငတကလာျခငး ျဖစသည။

စစအစးရထပပငးေခါငးေဆာငမားႏင ရငးႏးေသာ ျမနမာစးပြားေရးပညာရငတဥးက အစးရ

လကထတြင ႏငငျခားအရေငြေၾကး အေမရကနေဒၚလာ ၃ ဘလအထက စေဆာငးထားႏငခသညဟ

ခန႔မနးသည။ ထသ႔ ႏငငျခားအရေငြေၾကး ျမငတကလာရျခငးမာ ကနသြယေရးပေငြျပမႈေၾကာငျဖစၿပး

အထးသျဖင အမနးခငးထငးႏငငသ႔ သဘာ၀ဓာတေငြ႔ အဓက တငပ႔ေနျခငးေၾကာင ျဖစသည။

ထ႔အျပင ျမနမာႏငငသည တ႐တႏင တျခား ႏငငျခားရငးႏးျမပႏသမားဆကလညး

ေငြေၾကးရရေနသည။ အစးရ၏စာရငးအငးမားအရ ၂၀၀၈ ခႏစ ပထမ ၉ လအတြငး ျမနမာႏငင၏

ႏငငျခားရငးႏးျမပႏမႈသည ယခငႏစႏငႏႈငးယဥလင ၂ ဆတးခသည။ စစအစးရ၏

အမးသားစမကနးႏငဖြ႕ၿဖးတးတကေရး၀နႀကးဌာနက ျပလပေသာစစတမးအရ ၂၀၀၈ခႏစ ဇနန၀ါရလမ

စကတငဘာလအထ ႏငငျခားရငးႏးျမပႏမႈသည အေမရကနေဒၚလာ ၉၇၄.၉ သနး ရခသညဟ

ဆသည။ ၂၀၀၇ ခႏစ ထကာလက ရငးႏးျမပႏမႈမာ ၅၀၂. ၅ သနး သာရခသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 15

ႏငငတကာမ ကညေထာကပေငြမား ဝငေရာကလာျခငးကလညး ေနာကထပအေၾကာငးရငးတခ

ျဖစသည။ ကလသမဂၢ၏ လသားခငးစာနာ ေထာကထားမႈ ညႇႏႈငးေရး႐း၏ အဆအရ ဆငကလနးနာဂစ

တကခတမႈဒဏ ခရေသာေဒသမားတြင ကယဆယေရးလပငနး အစအစဥမားအတြက ေဒၚလာ သနး

၅၀၀ နးပါးက ျမနမာႏငငသ႔ လႊေျပာငးေပးခၿပး ျဖစသည။ (စစအစးရ၏ ရႈပေထြးလသည

ႏငငျခားေငြေၾကး ဖလယမႈအဆငဆငသည အေသအခာ တြကခကရန ခကသညကစၥ ျဖစၿပး

မနတငးကယဆယေရး ေထာကပေငြ ဘယေလာကမားမား အစးရ အတကပထ ေရာကသြားသလ

မသပါ)

ယခႏစအတြက ျမနမာႏငငသ႔ လသားခငးစာနာေထာကထားေသာအကအည အေမရကနေဒၚလာ ၅၂.

၄ သနး ႏငညမ ေသာ ဥေရာပသးေငြ ယ႐ ၄၀. ၅ သနး ေထာကပမညဟ ဥေရာပေကာမရငက

မၾကာေသးခငကမ ေၾကညာခပါသည။

ထ႔အျပင အာဆယ၏ အေထြေထြအတြငးေရးမႉးခပ ဆရငပစစ၀မက ဆငကလနး ဖကဆးမႈဒဏ

ခခရေသာ ဧရာ၀တ ျမစ၀ကၽြနးေပၚေဒသက ၃ ႏစကာလအတြငး ျပနလညထေထာငေရး

လပငနးမားအတြက ေနာကထပ ေဒၚလာ သနး ၇၀၀ လအပေၾကာငး ေျပာဆခေသးသည။

မညသ႔ေသာ အေၾကာငးေၾကာငျဖစေစ ကပေငြတနဖးျမငတကလာျခငးသည ျမနမာစးပြားေရးအေပၚ

သသသာသာ ႐ကခကမႈရသညဆသည အခကက သသယရစရာမလပါ။

ျမနမာေငြတနဖး ျမငတကသြားသျဖင ႏငငျခားသ႔ပ႔သည ျပညတြငး ထတကနမား ေစးတကသြားရာ

အျပညျပည ဆငရာ ေစးကြကအတြငး ေစးမားထးကေနေသာ အခန၌ ပ႔ကနလပငနးရငမား

လကတြန႔သြားၾကပါလမမည။ ကမၻာစးပြားေရး ေႏးေကြးမႈေၾကာင ျမနမာႏငင၏ အဓက ကနသြယဖက

ႏငငမားျဖစၾကသည တ႐တ၊ ထငး၊ စကၤာပ၊ အႏၵယႏင မေလးရားႏငငတ႔မ ေဖာကသညမား၏

အမာကဆငးေနသညကလညး ထညစဥးစားရန လပါသည။

ျမနမာႏငင၏ တနဖးအမားဆး ျပညပပ႔ကနျဖစသည သဘာ၀ဓာတေငြ႕ေစးႏႈနးမား ကဆငးချခငးသည

စစအစးရ၏ ဝငေငြက အႀကးအကယထခကလမမညဟလညး ေလလာဆနးစစသမားက ေျပာပါသည။

ျပညပပ႔ကန၀ငေငြ၏ ၄၀ ရာ ခငႏႈနးခန႔ရေသာ သဘာ၀ဓာတေငြ႕တငပ႔မႈတနဖးသည လြနခေသာႏစ

ဧၿပလႏင ဒဇငဘာလအတြငး ၂၈.၅ ရာခငႏႈနး ကဆငးခၿပး ထကာလမတငမ တႏစကႏင ႏႈငးယဥလင

တနဖးအားျဖင ေဒၚလာ သနးေပါငး ၆၇၀ ကဆငးသြားသညဟ ျမနမာ စးပြားေရးက

အထးျပေစာငၾကညေလလာေနေသာ ၾသစေတးလႏငင Macquarie University မ တြဖကပါေမာကၡ

Mr. Sean Turnell က ေျပာဆပါသည။ ယခႏစတြင ဝငေငြပမ ကဆငးႏငသညဟလညး သက

ဆေသးသည။

တ႐တႏင အႏၵယေစးကြကမ ႏစစဥ ေဒၚလာ သနးေပါငး ၆၀၀ ၀ငေငြရရေနသည

တငးျပည၏ဒတယအႀကးဆး ျပညပ ပ႔ကနျဖစသည စကပးေရးထြကကနတငပ႔မႈသညလညး

ကဆငးခၿပျဖစသည။ ဥပမာ အႏၵယႏငငသ႔ ပတငပ႔ မႈသည ၀ယယသမား ေစးမကကေသာေၾကာင

ေစးပသကသာသည ဗယကနမမ ပ က ဝယယခသျဖင ျမနမာပတငပ႔မႈ ကဆငးခသည။

ကမၻာေစးကြကတြင ေစးႏႈနးကဆငးေနမႈႏင ၀ယလအား နညးလာျခငးက လယသမားမားက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 16

အထနာေစခပါသည။ ဆငကလနးနာဂစ၏ အကးဆကမားေၾကာင ႐နးကနလႈပရားေနၾကရေသာ

ျမနမာလယသမား အမားအျပားက သတ႔ လယယာစကပးေရးမာ အရႈးႏငရငဆငေနရသညဟ

ေျပာျပၾကသည။ လယတဧကမ ထြကရေသာ စပါးက ေရာငးလင ၇၀၀၀၀ ကပသာ ရေသာလညး

စကပးစရတက တဧကက ၉၀၀၀၀ ကပ ကနကေၾကာငး လယသမား တဥးက ေျပာျပသည။

ကမၻာေငြေၾကး အၾကပအတညးႀကေတြ႕ေနရခန အာရကဘဏအမားစ အေျခအေန ေကာငးေနေသးပ

ရေသာလညး ျမနမာႏငငက ရႈပေထြးလသည လယယာစကပးေရး ေခးေငြစနစကား

ျပနာေပၚေနၿပျဖစသည။

“ကေနာတ႔ ေငြျပနမေပၚတ ျပနာန႔ရငဆငေနရတယ” ဟ ရနကနၿမ႕တြင ေနထငေသာ

စးပြားေရးပညာရင စာေရးဆရာ ခငေမာငည (ေဘာဂေဗဒ) က ေျပာပါသည။ ပမနအားျဖင

လယသမားမားက ေငြေၾကးအရငးအႏး ထတေပးေနၾကသည စးပြားေရး လပငနးရငမားက

စပါးေစးကြကမ ဆတခြာေနေသာေၾကာငဟ သက ရငးျပသည။

အဆပါအခကမား အားလးကၾကညလင စစအစးရ ၀နႀကးခပ ၏ အာမခခကမားႏင ကြလြေနသည။

ျမနမာႏငငသည ကမၻာေငြေၾကး ၿပလမႈ ဂယကမ လြတကငးျခငးမရပါ။ ၀မးနညးဖြယေကာငးသညမာ

အဆးရြားဆး ကဆငးေနၿပျဖစေသာ တငးျပည၏ စးပြားေရးသည ယခထကပ၍ ဆးရြားသြားဥးမည

ျဖစေသာလညး လထ သကသာေခာငခေရးႏင တငးျပညစးပြားေရး ဥးေမာလာေစရန စစအစးရတြင

မညသည အေမာအျမငမ မရေသး ေသာေၾကာငပင။

ကမၻာတဘကျခမးမ ပတငသအငအား FRIDAY, 23 JANUARY 2009 17:42 ေအာငေဇာ

HTTP://WWW.IRRAWADDY.ORG/BUR/INDEX.PHP?OPTION=COM_CONTENT&VIEW=ARTI

CLE&ID=634:2009-01-23-10-44-12&CATID=14:2008-10-21-07-40-03&ITEMID=25

အေမရကန သမၼတသစ အဘားမားက ေျပာခသည ပထမဥးဆး မန႔ခြနးက တက႐က ၾကားခရသည

ျမနမာျပညသ မား၏ ရငထတြင ေမာလငခကမား ပတငထပ ကနေနရစခသည။

“ၿမ ႕ေတာထမာ ျဖစေနၾကတ ခစားမႈေတြက လေတြက မကရညကလလပ” ဟ ၀ါရငတနဒစ ၿမ႕ေတာရ

မတေဆြတဥးက အေမရကနသမၼတသစ ကမးသစၥာ ကမဆပြမတငမက ေျပာခဖးသည။

အဘားမား သမၼတသစျဖစလာသညအေပၚ လအမား၏ ရငခနေနမႈက အေမရကနျပညေထာငစ၏

ၿမ႕ေတာတြငသာ ကန႔သတၿပး ရေနခသည မဟတပါ။ ကမၻာအႏ႔အျပား ေနရာအမားတြငလညး

အလားတ ခစားေပာရႊငေနၾကသည အေလာက ျမနမာႏငငတြငလညး ျပညသအမားအျပားက

သမၼတသစ၏ ကမးသစၥာကမဆပြ မန႔ခြနးက ေစာငစားနားဆငၾကသည။

ျမနမာႏငငတြင သတငးေထာကလပေနသည ကာလရညၾကာ ရငးႏးခရသ မတေဆြတဥးက သ၏

အသက ၈၀ ေကာ မခငႀကးက သမၼတသစ အဘားမား၏ ႐ပျမငသၾကားမ တက႐က

ထတလႊငျပသသည မန႔ခြနးက ညနကတင ေစာငဆငးၾကညရႈေနခသညဟ ဆ၏။

“ကမက သ႔က အပဖ႔ေကာငးၿပအေမ ဆတာက ေျပာလ႔မရဘး။ အေမက မအပဘးေလ” ဟ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 17

ကေနာမတေဆြက အျဖစအပကက ျပနေျပာျပသည။

ယခငေရြးေကာကပြအတြက မဆြယစဥကာလက သမၼတသစျဖစလာမည အဘားမား အေပၚ

သ၏မခငက အထငမႀကးလေသာလညး ယခအခါ အဘားမားမ အဘားမား အစြႀကးစြေနၿပဟ သက

ဆကေျပာျပသည။

“အခ သက အဘားမားက ထငေစာငၾကညရေလာကေအာင စြေနၿပ” ဟ မတေဆြ သတငးေထာကက

ဆသည။

ရနကနေန ရဟနးတပါးကလညး ကမးသစၥာကနဆပြ အခမးအနားက နနက ၃ နာရထ

ေစာငၾကညခသညဟ ဆသည။ သက အေမရကနသမၼတအမျဖေတာတြင ေနရာယမည ပထမဥးဆး

လမညးတဥးက သမၼတျဖစလာ သညကလညး အထငႀကးေလးစား၊ စတလႈပရားေနမသညဟ

ေျပာသည။

ကေနာဘကက ေသခာသညအခကမာ ျမနမာျပညသမားက အေၾကာကတရားျဖင

လႊမးမးအပခပထားသည ျမနမာစစဗလ ခပမားသညလညး ယခ ကမးသစၥာကမဆပြက

ေစာငၾကညေနၾကမည ဆသညက ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး အေမရကန ႏငငကသ႔ေသာ

ႏငငႀကးတခ၏ အစးရ အာဏာလႊေျပာငးေရးကစၥ ၿငမးခမးစြာ ေဆာငရြကၿပးစးခသညအခကက

စတ၀ငစား အတယႏငၾက ပါမညလားဟ၍ေတာ သသယရေနမသည။

ထထကပ၍ ကေမာကကမ ျဖစေနႏငေသးသည ကစၥမာ ျမနမာစစဗလခပမားက သမၼတ ေဂာ ဒဗလ

ဘရႏင သ၏ဇနး ေလာရာ ဘရတ႔ ဆငးသြားရသညကပင စတသကသာရာရ၊

သကျပငးခေနႏငေသးသည။ အေၾကာငးက ထသမၼတ ေဟာငး ဇနးေမာငႏမာ

ျမနမာဒမကေရစအေရးက အမာခေထာကခ ပပးေနသမား ျဖစခေသာေၾကာငပင။ သ႔ေသာလညး

အာဏာရင ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊ သထားသငသညမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအပါအ၀င ျမနမာႏငငရ

ႏငငေရး အကဥး သား ၂၀၀၀ ေကာက လႊတမေပးမခငး၊ အဓပၸာယျပညဝသည

ႏငငေရးျပျပငေျပာငးလမႈမားက ေျခမလမးမခငး ျမနမာႏင အေမရကနႏငငတ႔ ဆကဆေရး

အဖအထစမား အလလ ေျပလညသြားမညမဟတ ဆသညအခက ျဖစသည။

ျပညတြငး ျပညပရ ျမနမာအတကအခ အမားစက ယခအေမရကန အစးရသစသညလညး သတ႔၏

ကာလၾကာရည မၿပးမစးႏငျဖစေနသည အေရးက ဆကလကပပးေပးဥးမညဟ၍ ယၾကညေနၾကသည။

အတကအခတ႔က သမၼတ ေဟာငး မစၥတာဘရ၏ သေဘာထား တငးမာစြာ ရပတညချခငးက

ႀကဆခၾကသည။ ထ႔ေၾကာင မစၥတာဘရ၏ ႏငငျခားေရးမ၀ါဒက ေ၀ဖနသည ႏငငမားက သတ႔က

"အစြနးေရာကသမား" အျဖစ သတမတေတာမည မဟတဟလညး ေမာလငေကာငး

ေမာလငႏငသည။

မညသ႔ျဖစေစ သမၼတ အဘားမား၏ မန႔ခြနးက ၾကားရသ ျမနမာအမားစကေတာ မန႔ခြနးပါ

စာသားမားက သတ႔က (သ႔မဟတ) သတ႔၏ အပခပသမားက တက႐ကရညညႊနး၍

ေျပာဆေနသညဟ ယၾကညၾကသည။

“အဂတလကစားမႈေတြ၊ လမညာမႈေတြန႔ အာဏာက ဖကတြယေနၾကသေတြ၊ အတကအခအသေတြက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 18

တတေအာင ျပၿပး အာဏာက ဖကတြယထားတသေတြ၊ ခငဗားတ႔ဟာ သမငးရ႕ မားယြငးေနတဘကမာ

ရေနၾကတယဆတာ သရမယ” ဟ၍ သမၼတသစက ကမၻာအာဏာရငမားက စကားဆခသည။

အဘားမားက သ၏ ႏငငသားမားကသာ ရညရြယေျပာဆခေသာလညး ကမၻာေဒသအႏ႔ အျပားရ

လအမားကမ ဤစကားလးမားက သတ႔၏အေျခအေနႏင ဆကစပခစားႏငခၾကသည။

“ဒေန႔ ကေနာေျပာခငတာက ကေနာတ႔ရငဆငေနရတ ျပနာေတြဟာ တကယျပနာႀကးေတြ

ျဖစတယ။ ဒ ျပနာေတြက ႀကးမား၊ မားျပားလြနးလတယ။ ဒျပနာေတြက အလြယတကန႔

ရငဆငေျဖရငးဖ႔ မျဖစႏငသလ၊ အခနတအတြငးမာ ေျဖရငးဖ႔ဆတာလညး မျဖစႏငဘး။ ဒါေပမယ

သထားဖ႔က 'အေမရက' က ဒါက ေျဖက ေျဖရငးလမမယ” ဟ သမၼတသစက မန႔ခြနးတြင

ထညသြငးေျပာၾကားသြားသည။

ျမနမာႏငငသားမားအဖ႔ဆလင သမၼတ အဘားမား၏ ရငးလငးျပတသားသည မန႔ခြနးထ၌

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အသမား၊ မန႔ခြနးမား ပတင႐ကခတ ေနသညဟ ခစားၾကရမညျဖစသည။

၎မန႔ခြနးမားက ရနအေပါငးက ဆန႔ကငေအာငပြခႏငေရးအတြက ႐နးကနတကပြ၀ငေနၾကသည

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင မးဆကတ လပေဖာကင ဖကမားအေပၚ မားစြာ ၾသဇာသကေရာကမႈ

ရေနႏငသည။ သ႔ေသာလညး သမၼတ အဘားမားႏင မတသညအခကမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

အမနတရားက အမနအတငး ပြငလငးစြာ ေဖာျပေျပာဆခေသာလညး ယခတင ႏငင၏ အျမင ဆး

အာဏာက မရယႏငေသးဘ အမအကယခပ ကခေနရသည အေနအထားပင ျဖစပါသည။

“သမၼတသစ အဘားမား ကမးသစၥာကမဆပြတြင ေျပာခသည မန႔ခြနးကသ႔ ရငးလငး ျပတသားသည

မန႔ခြနးမးႏင ျပညသမား အလရေနသည ေလးစားမႈက ျပသျခငး” ဆသည အခက ၂ ခကက

မညသညႏငင၌မဆ ျပညသမားက ၎တ႔၏ ေခါငးေဆာငမားထမ ေမာလငၾကသည ဟ

နယးေယာကတငးမ (စ) သတငးစာ၏ အယဒတာအာေဘာတြင ေထာကျပထားသည။

ျမနမာျပညသမားသညလညး အလားတ ရငးလငးျပတသားမႈႏင ေလးစားစြာ ေနရာေပးဆကဆမႈက

ငတမြတေတာငတ ေနၾကပါသည။ အကယ၍ သတ႔က အပခပေနၾကသည အပခပသမားက

ကၽြနမားကသ႔ မဆကဆဘ အလားတ ေျပာဆ ႏငခမညဆလင သတ႔ႀကေတြ႔ေနရသည

အခကအခမားက ယခထကပ၍ ၾကာရည ျဖတသနး႐နးကနႏငသည သတမား ရၾကလမမည

ျဖစသည။

ျမနမာျပညသတ႔အေနႏင အလားတ အားရစရာစကားလးမားက သတ႔ကယတင ေရြးခယထားသည

ေခါငးေဆာင မားထမ ၾကားရမညအစား ကမၻာတဖကျခမးရ မသကဆငသ တဥးထမ

ေစာငေမာၾကားနာရငး အားယကာ ႐နးကနေရ႕ဆကေနၾကရသည အျဖစကေတာ ဝမးနညးစရာ

ေကာငးလြနးလသည။

ေအာငေဇာေရးသားသည Burmese Hear an Echo of Their Own Hopes in Obama က

ဆေလာေအာင ျပနဆ ေဖာျပပါသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 19

ဂနဘာရ ျမနမာျပည သြားဥးမည MONDAY, 26 JANUARY 2009 20:19 ဧရာဝတ

ကမၻာ ကသမဂၢ၏ ျမနမာ ႏငငဆငရာ အထး အႀကေပး အရာရ မစၥတာ အဗရာဟင ဂနဘာရသည ယခ

လကနပငးတြင ျမနမာႏငငသ႔ သြားေရာကမည ျဖစေၾကာငး ေအပ သတငးဌာနတြင ေဖာျပထားသည။

မစၥတာ ဂနဘာရသည ယခလ ၃၁ ရကေန႔တြင ျမနမာႏငငသ႔သြားေရာကမည ျဖစေၾကာငး အမညမေဖာ

လသည သတမနတဥးက ေျပာၾကားေသာလညး တရားဝင ေၾကညာခက ထတျပနျခငး

မျပေသးေၾကာငး သရသည။

၎၏ ခရးစဥအတြငး စစအစးရႏင အတကအခ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔အၾကား

အမးသားျပနလညသငျမတေရး အတြက ေစစပေဆြးေႏြးရန ႀကးစားသြားမည ဟလညး ေအပက

ေရးသားထားသည။

ကလသမဂၢ၏ ျမနမာအေရးႏင ပတသက၍ ၾကားဝင ေဆာငရြကေပးေရးႏင ပတသကၿပး

ျပညပအေျခစက လ႔ေဘာငသစ ဒမကရကတစ ပါတ (DPNS) ၏ ဥကဌ ဥးေအာငမးေဇာက

“အသးဝငတယလ႔ေတာ ထငတယ။ ဒါေပမယ အခ အေနအထားကေတာ ေမာလငခက

အေတာနညးတယ။ သတ႔ေနာကက ရပတညမယ ႏငငေတြၾကားမာ ကြျပားေနတယ။ အားရစရာ

မေကာငးဘး။ ေျပာထားတာေတြ ထထေရာကေရာက ျဖစေအာင မစၥတာ ဘနကမြနး ကယတင ပၿပး

ႀကးစားသငတယ” ဟ ဧရာဝတသ႔ ေျပာသည။

ၿပးခသည ၂၀၀၈ ခႏစ ၾသဂတလထတြင မစၥတာဂနဘာရ၏ ျမနမာႏငင ဒမကေရစေရး ႀကးပမးမႈမား

အလပမျဖစ၊ လကဆပ လကကငျပႏငသည တးတကမႈ တစတရာ မရဟ၍ ျပညပအေျခစက

ဒမကေရစ အငအားစမားႏင အတကအခပါတ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ (အနအယလဒ) က

ေၾကညာခက ထတျပနကာ ေဝဖနခသည။

မစၥတာ ဂနဘာရအေပၚ အတကအခႏင စစအစးရ ႏစဘကလး၏ ယၾကညမႈရ မရဆသညႏင

ပတသက၍ လညး ဥးေအာငမးေဇာက “ သလပခ တ ကစၥေတြန႔ပ ဆငတယ။ သ႕ခရးစဥေတြ ၿပးေတာ

မၿပးေသးဘး။ ေအာငျမငတယလ႔ ေျပာလ႔ မရေသးဘး” ဟ ေျပာၾကားသည။

မစၥတာ ဂနဘာရသည ၿပးခသည ၂၀၀၈ခႏစ ၾသဂတလက ျမနမာႏငငသ႔ သြားေရာကချခငးျဖစၿပး ၎

တႏစတညးတြင စစေပါငး ၄ ႀကမတငတင သြားေရာကခသည။

အနအယလဒ ေျပာေရးဆခြင ရသ ဥးဥာဏဝငးက ရနကနအေျခစက ေအအကဖပ သတငးဌာနက

“ကေနာတ႔ အေနန႔ မစၥတာ ဂနဘာရက ေနာကထပ ႀကဆပါတယ။ ဒါေပမယ သ႔ခရးစဥကေန

ရလဒေကာငး ေတြ ထြကလာလမမယ မထြကလာဘး ဆတာကေတာ ကေနာတ႔အေနန႔ ေသခာေပါက

မသႏငဘး” ဟ ေျပာသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 20

၀ႏင စစအစးရ တငးမာမႈ တးလာေန THURSDAY, 29 JANUARY 2009 18:37 ကစး

၀ျပည ေသြးစညးညညြတေရး တပမေတာ (UWSA) ႏင ျမနမာ စစအစးရ စစတပမား အၾကား

မေျပမလည တငးမာမႈမား တးလာေနေၾကာငး သရသည။

ယခလ ၁၉ ရကက စစဖကေရးရာ လၿခေရး အႀကးအက ဒဗလခပႀကး ရျမင ဥးေဆာငသည အဖြ႕၀င

၃၀ ခန႔ ပါ၀ငေသာ အဖြ႕သည ၀ေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႕ဆရန သြားေရာကခရာ ၀ေဒသအ၀ငတြင

၎တ႔၏ လကနကမားက ၀တပဖြ႕က သမးဆညးခသည။ သမးဆညးခသည လကနကမားအား ၂ ဖက

ေတြ႕ဆ ေဆြးေႏြးမႈၿပးခနတြငမ ျပနလည ေပးအပခသည။ ယငး ခရးစဥ ေနာကပငးမ စတင၍ ထကသ႔

တငးမာမႈမား တးလာချခငး ျဖစသညဟ ၀အဖြ႕ႏင နးစပသမားက ေျပာသည။

တ႐တ-ျမနမာ နယစပ အေျခစက ျမနမာအေရး ေလလာသ ဥးေအာငေကာေဇာ ကလညး

ဒဗလခပႀကး ရျမငႏင အဖြ႕သည ရမးျပညနယ ပနဆနး ေဒသရ UWSA ဌာန ခပသ႔ သြားေရာက၍

လကနကစြန႔ေရး ေဆြးေႏြး ခေၾကာငး ေျပာဆသည။

၀အဖြ႕က ေလလာေနေသာ မနးအကဖနးကမ ဒ ဗလခပႀကး ရျမငသည ၀ေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႕ဆ၍

၀ေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရးႏင စးပြားေရးရာ မားက ေဆြးေႏြးျခငး ျဖစေၾကာငး၊ လာမည ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြႏင

ပတသကၿပး UWSA ၏ အေျခအေနက ေလလာျခငး ျဖစေၾကာငး ေျပာသည။

စစအစးရက ၎တ႔၏ အေျခခဥပေဒက ယမနႏစ ေမလ အတြငး၌ အတညျပခ ၿပးေနာက ယငးအေျခခ

ဥပေဒမ ထြကေပၚလာသည ေ႐ြးေကာကပြ အသစအား လာမည ၂၀၁၀ ခႏစတြင ကငးပရန

ေၾကညာခသည။ ထ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြက ေထာကခမႈရရရန ဆန႔ကငဘက

အဖြ႕အစညးမားသ႔လညး ကယစားလယ လႊတ၍ စညး႐း လႈပရားမႈမားက ျပလပသည။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြေနာကပငး၌ UWSA အပါအ၀င လကနကကင ၿငမးခမးေရးအဖြ႕မား

လကနကစြန႔ေရး အတြက စစအစးရက ဖအားေပးရန အစစဥရေၾကာငးလညး သရသည။

ၿပးခသည ဒဇငဘာ ၅ ရကတြင ႀတဂတငးမႉး ဗလမႉးခပ ေကာၿဖး က UWSA တပမဟာ ၄၈၆ မ

ဗလမႉးႀကး စငးဆမ ႏင ပနဆငးၿမ႕ေတာငဘကရ မနးေပါကနယေျမတြငေတြ႕ဆ၍ လကနကႏင

ၿငမခမးေရးလလယရန ဖအားေပးမႈက ၀ ဘကက ျငငးဆခေၾကာငး သမးသေတာဆင သတငးစဥမ

အယဒတာ ဥးခြနဆငးက ေျပာ သည။

ယခလဆနးပငးကလညး UWSA အဖြ႕က ၎တ႔၏ ေဒသအား ကယပငအပခပခြငရ အထးေဒသအျဖစ

သတမတေပးရန တငျပခကက ျမနမာစစအစးရဘကက တ႔ျပနျခငးမရေၾကာငး၊ သ႔ေသာ ၀ အဖြ႕က

“ျမနမာႏငငေတာ ၀ ျပညနယ အစးရ အထးအပခပေရးေဒသ”ဟေသာ အသးက ကယကယျပန႔ျပန႔

သးစြ ေနေၾကာငး သရသည။

UWSA ၿငမးခမးေရးယခသည ၁၉၈၉ ခႏစက စတင၍ ျမနမာစစအစးရက ၀ ေဒသက “ရမးျပညနယ

အထး ေဒသ ၂ ”အျဖစ သတမတ သးစြခသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 21

၀ ျပညေသြးစညးညညြတေရးပါတ(UWSP)ကလညး စစအစးရ ကငးပသည အမးသားညလာခသ႔

၂၀၀၃ ခႏစ အတြငးက တကေရာက၍ ယငး ၀ ျပညနယ ကယပငအပခပခြငအတြက

ေတာငးဆခေၾကာငးသရသည။

ယခအခါ UWSA တပဖြ႕၀င ၂၀၀၀၀ ခန႔က ထငး-တ႐တ-ျမနမာ နယစပ တေလာကတြင တပျဖန႔ခထား

ေၾကာငး၊ ရမးျပညနယ ေအာကဘကတြငလညး ၆၀၀၀၀ မ ၁၂၀၀၀၀ ခန႔ရေသာ ၀

႐ြာသားမားအေျခခေနထင လကရေၾကာငး ေလလာသမားက ေျပာသည။

ပရသတ ရငဘတက ထေအာင႐ကသ

Iron Cross (IC) ေတးဂတဝငးFRIDAY, 30 JANUARY 2009 18:34 ဧရာဝတ

ကခရမးသည ဂတ ေလာက ထသ႔ ဝငခါစတြင Section Player အျဖစ လကလ တးခတခ ေသာလညး

လဒဂစတာသမား ေတးေရး ေစာဘြ႕မႉး တညေထာငသည Iron Cross (IC) ေတးဂတဝငး စတငခန

၁၉၉၁ ခႏစကတညး က ဒရမမာအျဖစ ပါဝငတးခတခသျဖစသည။ ယခအခါ IC ေတးဂတအဖြ႕

တညေထာငသညမာ ၁၇ ႏစတာ ၾကာျမငခၿပျဖစေသာလညး ကြယလြနသ ေစာဘြ႕မႉးမအပ ကနသည

တးဝငးအဖြ႕ဝငမားႏင ဝငး စတငခနက အတငး ၿပကြျခငး၊ ကဆးျခငးမရဘ ရပတညဆျဖစသည။

ယငးေတးဂတအဖြ႕၌ ဒရမမာအျဖစသာမက တးဝငး ႏင ပတသကသည ကစၥရပမားတြင

တာဝနရသတဥးအျဖစ အဆးအျဖတေပးႏငေသာ

ကခရမးက ဧရာဝတက ေတြ႕ဆေမးျမနးခပါသည။

ဒရမမာ ကခရမး

ေမး။ ။ ကခရမးက ဒရမန႔ပတသကတ ပညာက

ဘယလေလလာခပါသလ။

ေျဖ။ ။ လက ေမြးကတညးကေတာ

ဘာမတတခတာမဟတဘးေလ။ ကေနာတ႔ဆမာက ဂတန႔

ပတသက တ ေကာငးဆတာလညး

သတသတမတမတရတာ မဟတဘး။ ဒ စတရယပငးက

ပဆးတာေပါ။ ကေနာတ႔ ထက တတတ၊ သတ

ေရ႕လေတြဆမာနညးနာခ၊ တပညခၿပးသငယခရတာပ။

ကေနာဆရာက ကေဇာဝငးရန ပါ။ Play Boy တ႔ Aces

တ႔ကေတာ ကေနာရ႕ ျမငဆရာေတြေပါ။

ကေနာက ဒပညာက တတခငလြနးလ႔က ရေအာငယခတာ။ အလယတနး တကေနတနး

စာဆကမသငခင ေတာဘး။ စတလညးမပါဘး။ လက ဂတသၾကားရငက မေနႏငတာ။ အဒ

တရယာေတြၾကားမာပ ေပာေနခင တာေလ။ ကေနာလပခငတာက ဒါပ .. ဒေတာ ကေနာက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 22

မဘေတြက ေတာငးဆတယ။ ကေနာက ေကာငး ထတပါ .. မထတရငလညး ကေနာဟာကေနာ

ရေအာငထြကမယ ဆၿပး လပတာဗ။

ေရးကလမးေဖာကခတ ဆရာေတြက သပေကးဇးတငဖ႔ေကာငးတယ။ ျဖစႏငရင

ခကေလးေတြသေအာငရငးျပ ခငတယ။ ကသနးႏငဆ ဒရမးအရမးေကာငးတယဗာ။

ကေအာစကာသနးတငဆရငလညး အရမးေလးစားဖ႔ ေကာငးတယ။ ဒါေတြ မတတမးမရဘး။

ကေနာကယတငလညး မလပႏငဘး။ လပႏငတ သေတြရရင လပေစ ခငတယ။

ေမး။ ။ စတတ႐ႈးတးတအခါမာ အာရက တျခားေရာခဘနေတြန႔ IC န႔ ဘယလကြာျခား ပါသလ။

ေျဖ။ ။ မတဘးဗ။ အထးသျဖင ထငးက ေရာခဘနေတြေပါဗာ။ ထငးက The Sun Band ကဖတၿပး

ကေနာတ႔ အလပ႐ေဆြးေႏြးပြ ပစမးလပဖးတယ။ သတ႔တးတာက ပေသနညးဆနတယ။

ပေသနညးအတငး ဆေတာ တးတာ သကေသာငသကသာမရဘး။ စတလႈပရားဖ႔မေကာငးဘး။

ကေနာတ႔ကေတာ စတကးတည သလ တးတာ။ စငေပၚေရာကသြားၿပဆတာန႔ IC က Team work

လညးေကာငးေတာ အားလးကညညြတၿပး ဘယသန႔တတယရယလ႔က မဟတေတာဘး၊

ကယစတငန႔ကယက အားလး ေျမာကကနၾကတာ။

ေမး။ ။ အသကႀကးလာရငေကာ ေရာခေတြပ ဆကတး ေနဥးမာလား။

ေျဖ။ ။ အသကႀကးလာရငေတာ လပခငတာရတယဗ။ အဒါက Jazz Rock ေလ။ ဒရမရယ

ေဘစရယ ၂ ေယာကတညးတးရတာ။ တကယၿငမၿငမေလး။ သက အဆသမားက သပအဓကမကဘး။

အဒ အမးအစားက သစဥေတြတငမဟတဘး တးတသေတြကပါ တနဖးရေနတာ။ တပဒလးက ၁၅

မနစစာေလာကရတယဗာ။ ပန႔ခေတြ ေမာဒနေရာခေတြ၊ ေအာလတာေတြ အမးမးတးဖးတယ။

မတဘးဗာ။ ကေတာၾကညဖးသမေတာ အဒအမးအစားကတးတာ အသက ၆၀

အရြယေလာကႀကးေတြ။ ဒါေပမယ လငယေတြထက ေတာေတာက လကေစာငးထကတယဗ။ အဒါမး

ႀကးလာရငလပခငတယ။

ေမး။ ။ ေကာပန႔ ကယပငသစဥကစၥက လေတြက အမးမးသ႐ပခြၾကတယ။ ကခရမးေကာ

ဘာေျပာခင ပါသလ။

ေျဖ။ ။ ေကာပန႔ ကယပငသစဥကစၥက ခဏခဏ ရငးဖးတယ။ ေကာပက ေဝဖနတသေတြကေကာ

ဂတက တကယသလ႔၊ ေလးစားလ႔ေျပာတာလား .. တမငမလတဘကက ရနလပခငလ႔ ေျပာတာလား

ဆတာက ခြျခား ဖ႔ လမယထငတယ။ ျမးဇစ ဆကတညးကက ေကာပပတးတး Own Tune ပတးတး

တတပ မဟတဘးလား။ ဟတၿပ .. Own Tune ပတးၾကမယ ဆပါေတာ .. ကေနာတ႔ ဒေန႔လပေနတ

ျမးဇစ ပစက ဘယကလာတာလ။ ဒအေငြ႕အသကေတြန႔ ကငးႏငမလား။ ကေနာတ႔လပေနတာကက

ျမနမာဂတစစစစမဟတဘး။ ဒါကလကညႇး ေငါကေငါကထး ေျပာၾကတာေတာ မတရားဘးထငပါတယ။

ကယရာဇဝင ကယ ေရးရတာပ။ ဂတက ဂတလပ ခစားသငတယ။ ဂတက ခစားမာလား

အျပစေျပာမာလား ။ ေကာပေရးတသေတြကလညး သခငးက ပစစလက ခတ

ေရးၾကတသေတြမဟတဘး။ မရငးသခငးက ေသခာနားေထာငၿပးမ အဓပၸာယ

မပကေအာငေရးလာၾကၿပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 23

ေမး။ ။ IC ရယလ႔ ျဖစလာပေလး အၾကမးဖငး ရငးျပေပးပါဥး။

ေျဖ။ ။ အစကေတာ ကေနာတ႔အားလး Section လကတးေနၾကတာ။ ကေနာေကာ၊ ဗညားေကာ၊

ခငေမာင သန႔ ေကာေပါ။ ဘြ႕မႉးႀကးကေခၚရငလညး လာတးလက၊ တျခားမာလညး သြားတးလက

လပေနရငး ဒလလပ ေနတာထက Section လးဝမတးဘ ေနၾကမယ။ ဝငးတခ လပၾကမယ ဆၿပး

ဆးျဖတၾကတာ။ တကယေတာ အဒါကမလြယဘး။ Section တးတာက ပကဆအရမးရတယေလ။

မတးဘ ေတာငထားဖ႔ကမလြယဘး။

ဆလတာက Section က လကမလညေအာင တးေနရာကေန လးဝရပလကရေတာ အလပေတြ

အားသြားၾက တယဆတာ ေျပာခငတာပါ။ အဖြ႕အေနန႔က နာမညမရေသးေတာ

အလပသပမျဖစေသးတာက ေတာေတာ ေလး ေတာငခၾကရတယ။ အဒအခနမာ ေတာငမခႏငရင IC

ဆတာလညး ျဖစလာမာမဟတဘး။

ေမး။ ။ IC ဆၿပး ဒေလာက

ႏစၾကာၾကာ ရပတညလာႏငတာ

ဘာေၾကာငပါလ။

ေျဖ။ ။ အဓကက

ကေနာတ႔တေယာကန႔တေယာ

က ခစၾကတယ။ ၿပးေတာ

အားလးကညတယ။ စညးကမး

ရတယ။ ကေနာတ႔ အဖြ႕ထမာ ကေနာန႔ ဗညားႏငကအႀကးဆးပ။ အဖြ႕န႔ပတသကသမ ကေနာတ႔

ႏစေယာက ဆးျဖတရင အားလးကသေဘာတတယ။ ပြငားတာကအစ တခ ႕ကစၥဆ မဟတတာေတြ

ဘာေတြ ပါလာရင ကေနာက အဖြ႕ကေတာင ေပးမသေတာဘး။ ကယဘာသာဆးျဖတလကတယ၊

ရငးလကတယ။ မဟတရင အလကား စတညစရတာပရမယ။

တခ႕ကနထ႐ကေတြက လလညကတာ ေတြရတယ။ အဒါမးေတြဆ ကနတသေတြက ေပးက

မသေတာတာ။ တခါတေလ တျခားကပတၿပး ဝငလာတာမး၊ ဥပမာ - ခစစမးေမာင ကျဖစျဖစ တျခား

တေယာကေယာက ကပ ျဖစျဖစ ကနထ႐ကက ကပဝငရငလညး သတ႔က ကခရမးက ေျပာပါ။

ကဗညားကေျပာပါဆၿပး လႊလကတာပ။ ကေနာတ႔လပသမ ဆးျဖတသမလကခတာရယ၊

ကေနာတ႔ကလညး မဟတတာ မလပတာ ဘယေတာမ မလပဘး ဆတာ သထားတာရယ၊ ဒါန႔ပ

ဒအဖြ႕ကသြားေနၾကတာ။ ၿပးေတာ အားလးက ညအစကေတြလပ စလက ေနာကလကန႔ ဆေတာ

ပငပနးတယ မထငရဘး။

အငဆ အတညေပါကေျပာေနရငး ဝငဝငေနာကတတတယ။ တေယာကအကငကလညး တေယာကက

သ ထားတယ။ အငဆရင ေဆးလပအရမးႀကကတယ။ ေဆးလပမေသာကရတ ေနရာေရာကရင

စတေတြတေန ေရာ။ ခစစမးေမာင ကေတာ ကေနာတ႔က ညအငယဆးေလးလပ။ မးႀကးလညး

ဒတငးပ။

အားလးက အလပလပရငလညး အလပန႔ တေအာငလပတယ။ အလပကစၥန႔ ပတသကလ႔

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 24

ေဝဖနလ႔ကေတာ ႀကကသေလာက ေဝဖန၊ လကခတယ။ အဒါေၾကာငလညး ထြကလာတ Product က

ေတာေတာက တကယ က ေကနပစရာေကာငးတယ။ ကေနာတ႔ ေလးျဖန႔ ဂပနကလပတ ေဂ

အာဆယ ပြမာ သြားတး ၾကတနးက အရမးအားေပးၾကတာ။ သတ႔က ဘာလ႔အားေပးတာလဆေတာ

ဒအသကဒအရြယႀကးေတြ အထ ဒဘနေကာ၊ အဆေတာေကာ မကြဘ ဒအတငးရေနတာက

သေဘာကေလးစားတာတ။

ေမး။ ။ IC က အငတာဗးအတြကပ ျဖစျဖစ တျခားအေၾကာငးေၾကာငပ ျဖစျဖစ ခဥးကပဖ႔ခကတယ၊

ဆကဆေရး မေျပျပစဘးလ႔ ေျပာေနတာန႔ ပတသကၿပး ကခရမး ဘာေျပာခငပါသလ။

ေျဖ။ ။ ေဘးက ၾကပေပးၾကတာဗ။ ေဘးကတခ႕က IC က ကယဘာကယ ဝငလ႔မရဘး

ေဟာကထတ လမမယ၊ ဘာညာေျပာၾကတာန႔ လရနေနတာဗ။ ကေနာတ႔အားနညးခကကလညး

တခေတာရတယ၊ အႏပညာကစၥ ျမးဇစကစၥကဆ လာခ အခနမေရြးပ ေျပာမယ။ မဟတတာေတြ

ေပါကပနးေသးေတြေတာ လာမေမးန႔ ေလဗာ။ IC က ေမးမယဆရင အငစအေၾကာငးေတာ

သသငတာေပါ မဟတဘးလား။

အႏပညာသမားေတြက လေတြက ႀကးကယတယ ထငၾကတယ။ တကယက မဟတပါဘးဗာ ..။

ကေနာတ႔ ေျပာခငတာ ဂတ အေၾကာငး .. ဂတအေၾကာငးေမးမယ၊ ေျပာမယဆရင အခနမေရြးပါ။

ေနာကတခက ကေနာ တ႔ပစၥညးေတြက အးပစ မးန႔တးလ႔မရဘး Watt တအားမားတာ။ အဒေတာ

ကေနာတ႔ကငားရင စရတကမား တယ။ စပြနစာ မရလ႔ မရဘး။ တခ႕ကနထ႐ကေတြက

စရတခ႕ခငတယ .. အလြယလပခငတယ။ အဒါမး ကေနာတ႔န႔မရဘး။ ကေနာတ႔

သတမတထားတစညးကမးအတငးပ သြားတယ။ လကခႏငရငလာ။ မနတသ ေတြန႔ေတာ ကေနာတ႔န႔

ျဖစတယ။ ကလနကကစေတြန႔ဆ မရဘး။

ေမး။ ။ IC က စကပစၥညးေတြန႔ ပတသကလ႔လညး ေတာေတာ ဂ႐စကတယလ႔ ၾကားတယ။

ေျဖ။ ။ ဟတတယဗ ..။ တးဝငးတဝငးလပတယ ဆတာကဗာ .. တးတသ ေကာငးေကာငးရမယ ..

ဆတ သ ေကာငးေကာငးရမယ .. ျမးဇစသမားဆတာက အသန႔ ပရသတရ႕ ရငဘတက ထေအာင

လပရမာ မဟတ လား။ အဒမာ စကပစၥညးကယပငမရဘးဆရင ဘယလလပၿပး အလပလပလ႔

ေကာငးေတာမလ။ ကယစက ကယပစၥညး မဟတဘးဆရင ေတာေတာက

စတအေႏာငအယကျဖစရတယ။ စကပစၥညးကေတာ ကေနာတ႔ က ခေရဇျဖစတယ။

စတဒယန႔ပတသကလ႔က ခစစမးေမာငက ဝါသနာပါတယ။ သ႔ေယာကၡမ သငးအပဆရာ

ဆရာေဒးဗစကလညး အရမးအားေပးတယ။ ပစၥညးေတြ ဝယေပးထားတယ။ ကေနာတ႔ ရာစသစ

စးရးမာ Auto Mixing စသးေနၿပ။ Pro Tool ဆတာတခဆ ေဒၚလာ ၄၀၀၀၀ ေပးရတယ။ အဒါမာေတာ

ကမၸဏက ေတာေတာေလး အၾသတာ။ ျမနမာလႏငငေလးက Band တခက ဒလ ပစၥညးမးမာတယ

ဆတာ မယခငဘး။ “ဘဂၤလားပငလယေအာ” တနးကဆ ေငြေဆာငက ဟတယမာက အားလးတးတာ။

အရသာက စတဒယထမာ တးတအတငးပ။ ခစစမးေမာင ဖမးတာေလ။

ေမး။ ။ IC က စငေပၚေရာကသြားရင အားလး ျမးကြၿပး အေပးအယ သပမတယဆတာန႔

ပတသကလ႔ တခ႕က ဘာေတြမားမဝလညး သခငေနၾကတယ။ ေျပာျပပါဥး။

ေျဖ။ ။ ဒါလား။ ကေနာတ႔အဖြ႕မဝတာကေတာ ေရပဗ။ ေရေသာကၿပး တးၾကတာ။ ေျပာရင ယခငမ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 25

ယ မယ။ တခါက စးကရကစက႐တ႐ကလပတ ပြမာ .. စက႐ပငရငကလညး ႏငငျခားသားဆေတာ

ကေနာတ႔က မတးခင ဘာလခငလ၊ ဘာလပခငလ .. လပခငတာျဖစေစရမယ။ အရကလား၊

ဘယာလား၊ မးယစေဆး လား ႀကကတာေျပာ .. အလ လာေမးတာ။

ကေနာတ႔က မတးခင ကယဘာသာ ထငေနၾကတာေလ။ ပစေတြကလညး မထတကေတးန႔၊ ဒတငး

ထငေန တာ။ အဒါကေနာလာေမးေတာလညး ေရေပးပါ၊ ေလးျဖသြား ေမးေတာလညး ေရပေပး

ေရေသာကမယ ဆ ေတာ အဒလကမယဘး၊ ေရကေတာရတယေလ ၊ ကေနာသခငတာ မးယစေဆး

တခခယမလား၊ အရကလား ဆေတာ မဟတဘး ေရပ ၊ အလေျပာေတာ သကသပမေကနပခငဘး။

စငေပၚလညးေရာကေရာ ကေနာတ႔ အားလး ေျမာကလကတာ ဆတာ .. အဒသေဌးက ဘာေျပာလ

ဆေတာ သ မေလးရားျပနေရာကရင မေလး က ဘနေတြက ျမနမာျပညမာ ဘာမးယစေဆးမမမဝဘ

အသားကန ေျမာကေအာငတးႏငတ ဘနတခရတယလ႔ ေျပာမယတ။

ဟတတယဗ အရကေသာကထားမ၊ မးယစေဆး မဝထားမ၊ ေကာငးေနမ တးလ႔လမငးကပတယဆတ

သေတြ က ကေနာသပေျပာခငတာပ။ မးေနမေတာ ဘယလလပ ေကာငးႏငေတာမာလဗာ ..

မားကနေတာမာေပါ။ တခ႕ခာတတေတြ ပြမ မစေသးဘး ေဒါငခာစငးေနၿပ .. တးမယ ဆမယဆရင

တမးမးမဝမ ဆတာႀကးက စြေနၾကၿပ။ ကေနာတ႔ ထမာဆ ကေနာ၊ ဗညား၊ ခစစမးေမာင၊ မးႀကး ..

အရက၊ ဘယာ လးဝမေသာကဘး။ ခငေမာငသန႔န႔ အငက တခါတေလ ဘယာေလး နညးနညးပါးပါး

ေသာကတယ ဒေလာကပ။

ေမး။ ။ ျမနမာျပညရ႕ ဂတေလာကန႔ပတသကလ႔ ဘာေျပာခငပါသလ။ အမးသမးအဆေတာေတြ

ရားပါးေနတကစၥ၊ ခးကးေခြျပနာေတြက ကခရမးအေနန႔ သးသပပါဥး။

ေျဖ။ ။ ဂတေလာကကေတာ ပကစးသေလာကျဖစေနပါၿပ။ အဓကက လေတြက ကယတနဖး ကယ

မထနးတာ၊ မျမႇငတာပ။ နာမညေတြန႔ေတာ မေျပာခငေတာဘး။ မးရြာတနးေရခရမယဆၿပး

လာသမပြလကခ၊ ဇာတပြန႔လညးဆ .. ဟရြာတးဝငး ဒရြာတးဝငးန႔လညးဆ .. အလေတြ

လပေနၾကေတာ ပကကနေရာ။ တနဖး မရေတာဘး။ ခးကးျပနာကေတာ ရငးလ႔မရတ ျပနာပ။

ဘယလမ ရငးလ႔ရမာမဟတဘး။ အမးမးႀကး စားၾကၿပးၿပ။ မရဘး။ တခရတာက ကယက တကယ

တနဖးရေအာင လပထားရင မရငးဝယမယ ပရသတ ရေနပါတယ။ အမးသမးအဆေတာကစၥကလညး

ခနကေျပာသလပ။ မရေတာဘး၊ ႏငငျခား ထြကတသက ထြက။ ကယတနဖးကယမျမႇငဘ

ေတြ႕ကရာသခငးက ေတြ႕ကရာေနရာမာ ပကဆရၿပးေရာ လကဆတ သေတြက မားေနၿပ။

ေမး။ ။ နာဂစဆငကလနးအတြက လပတ ပြအေၾကာငး ေျပာျပေပးပါဥး။

ေျဖ။ ။ အဒပြကေတာ အားရစရာအေကာငးဆးပ။ ပရသတေတြရ႕ေစတနာရယ၊ IC က

ဘယေလာကေတာင အားေပးတယဆတာရယ ေတြ႕ရတာပ။ ၿပးေတာ ေလးျဖဝငဆတာလညး

ပါတာေပါ။ စစ ေပါငး ကပ သနး ၁၈၀၀ ေကာရတယ။ စားရတေတြႏတရင သနး ၁၃၀၀ ကနတယ။

အဒမာ ကေနာတ႔က မေပာကပကမယ အလကလခငတာဆေတာ ပဥစလေကးရြာမာ သနး ၃၆၀

တန အထကတနးေကာငး တေကာငး၊ ဘရားလ ေကးရြာမာ သနး ၂၅၀ တန မလတနးေကာငး

တေကာငး လတယ။ ေနာကေတာ ေဆးေပးခနးအတြက သနး ၂၅၀။ ဒါေတြက သတဂ ဆရာေတာႀကး

ရငဉာဏရ ကတဆငလတာ။ သြားလၾကေတာ အားလးလကလာ တယ။ ခစစမးေမာငတ႔ေကာ၊

ခငေမာငသန႔တ႔ေကာ ပါတယ။ ဆရာေတာႀကးက မတမတရရ မန႔တယဗ “မငးတ႔က ဟး႐းပ … ေအး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 26

ငါလညး ဟး႐းပ” တ။ IC မာက ဗဒၶ ဘာသာက ႏစေယာက ခရစယာနက ႏစေယာကဆေတာ MYC

ဘရားေကာငးန႔ ႏစခငး အဖြ႕ခပကလညး သနး ၂၀၀ စလတယ။ သတ႔လညး

နာဂစဒကၡသညေတြအတြက ကညေနတာ ဆေတာေလ … ။

ေမႏငးဆ ျမနမာအက တပဒ ၅၀၀ THURSDAY, 29 JANUARY 2009 15:56 ေအာငသကဝငး

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=656:2009

-01-29-08-58-05&catid=2:article&Itemid=14

ဒေနရာဟာ အႏၵယ ေဘာလ၀ဒ ရပရင ရကကြငးထက ဇာတ၀င ေတးသခငး သဆတ ေနရာ

မဟတသလ ကမၻာေကာ အဆေတာ မကေဒါနားရ႕ စငတင ေတးဂတ ေဖာေျဖပြ တငဆကေနတ

ေနရာလညး မဟတပါဘး။

ဒေနရာက ရနကနျမ႕လယေခါင ပနးဆးတနး လမးမၾကးေပၚမာ ျဖစၿပး အမးသမးတဥး ျမးကြတ

ေတးသခငး ေတြန႔အတ စညးခကညည အမနတကယ ကေနပါတယ။

လအမား ေပာရႊင ရယေမာေစဖ႔ ကျပ ေဖာေျဖေနတ ေမႏငးဆ (ဓာတပ - ေအာငသကဝငး/ဧရာဝတ)

သမရ႕ေဘးမာ လေပါငးမားစြာက ရပၾကညေငးေနၾကတယ။ တခ႕လေတြကၿပးေနၿပး တခ႕လေတြက

အလႈက အသညးလႈက ရယေမာေနၾကတယ။ တခ႕ကေတာ အထးအဆနးပမာ စးစမးဆငျခငၿပး

သမက စကၾကညေန ၾကေလရ႕။ ဒါေပမယ သမကေတာ ဘယသကမ ဂရမစကဘ ေတးသြားအတငး

ဟနခကညည ကၿမကေနတယ။

မတကပေတြ ထပနးေနေအာင လမးထားတ သမရ႕ မကႏာေပၚမာ ေခၽြးေတြက မးေရေတြလ ဒလေဟာ

စးကေနေပမယ ေျခလကေတြက မရပမနား လႈပရားေနတယ။ သမက အျဖေရာင ခပညစညစ အက ႌန႔

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 27

ေဘာငးဘက ၀တဆငထားၿပး ေခါငးမာ အနကေရာင မကမနတလကက ဆႏြယေတြန႔အတ

ေရာေထြးေနတယ။

“ေမႏငးဆ ျမနမာအက တပဒ 500 ks” ဆတ ဆငးဘတ အျဖေလးန႔ အနကေရာင ကကဆကေလး

တလး သမရ႕ေဘးမာ ရေနၿပး ကကဆကထက ထြကေပၚေနတ ေတးသခငးေတြက အႏၵယ

ေတးသခငးေတြပါ။ သမဟာ ေတးသခငးတပဒ ေငြကပငါးရာန႔ လေတြက ကျပေဖာေျဖ အသးေတာ

ခေနတ ကေခသည တဥးဆရင မမားႏငပါဘး။

အရကအေၾကာက ႀကးလတ ျမနမာလမႈ အသငးအ၀နးမာ အမးသမး မဆထားန႔

အမးသားေတြပငလင လေပါငး ေျမာကျမားစြာ သြားလာလႈပရားေနတ လမးမၾကးေပၚမာ ကျပ

အသးေတာခတ အလပမး မလပႏငၾကပါဘး။ ဒါေပမယ သမကေတာ အမးသမးတနမယ

မရကမေၾကာက ကျပ အသးေတာ ခေနတယ။

ဘယလ အေျခအေနမး ေတြက သမက ဒလကျပ အသးေတာခဖ႔ တြနးပ႔ေနတာပါလ။ ဘယလ ဘ၀ေပး

ကၾကမၼာ ေတြက သမက ဒပစျဖစလာေအာင လပေဆာငခတာပါလ။ သမ ဘာေၾကာင ဒလအလပမးက

ေရြးခယၿပး အသကေမြး ၀မးေကာငးရတာပါလ။

အသက ၄၆ ႏစအရြယရေနၿပျဖစတ သမက မဘစြန႔ပစ ခထားရၿပး ႀကးျပငးခရတသ တဥးပါ။

လလားေျမာက ခရေပမယ ဆငးရလြနးလတ ေမြးစားမဘ ေတြေၾကာင ေကာငးမေနခရတ အတြက

စာလး၀ မတတေျမာက ခပါဘး။

ေမြးစားမဘေတြက လပေကၽြးခငလြနးတ သမက ၁၀ ႏစသမး အရြယကတညးက လမးေတြေပၚမာ

ကခနရငး ေငြရာခတယ။

အလပအကင ရားပါးလြနးလ႔ စာမတတတသမက ၾကပတညးေနတ စား၀တေနေရးက ေျဖရငးဖ႔

ကေခသည အလပဟာ အသငေတာဆးလ႔ ထငခတအတြက ဒအလပက ဘ၀အတြက အသကေမြး

၀မးေကာငး လပငနး အျဖစ ေရြးခယခပါတယ။

လမးေပၚမာ ကခနရငး အသကေမြး ၀မးေကာငးလာခတာ အခဆရင သမ အသက ၄၆ ႏစ

တငးတငးျပညလ႔ သားသမးႏစဥး ထြနးကားခပါၿပ။ ဒါေပမယ ဒအလပက စြန႔လႊတလ႔ မရႏငေသးပါဘး။

ေခတ အဆကဆက ၾကပတညးမႈ ေတြက သမက လမးေတြေပၚမာ ေျဖေဖာရတ ကေခသညအျဖစ

ဆကလက တညရေနေစခတယ။

ခငပြနး ျဖစသကလညး နာမကနး ျဖစေနေလျပနေတာ သမကပ အမေထာငဥးစး တာ၀နန႔

အမစရတေရာ၊ ခငပြနးသညရ႕ ေဆး၀ါးစရတကပါ ရာေဖြေနရပါတယ။

အရြယ ေရာကေနၿပျဖစတ သားသမးေတြက အေတာငအလက စလငကာ သမရငခြငကေန

ထြကခြာသြားျပ ျဖစလ႔ သတ႔ရ႕ စား၀တေနေရးက တာ၀နယစရာ မလေတာပါဘး။ သမဟာ

ႏစေပါငးမားစြာ လမးေတြေပၚမာ ကခနလာခရတ ဒဏေတြေၾကာင ကနးမာေရး

သပမေကာငးေတာပါဘး။ ဒါေပမယ သမမာ ေရြးခယစရာ လမးမရဘ ေန႔စဥ ေငြရာထြကေနရဆပါ။

ကေခသည အျဖစ အသကေမြး ၀မးေကာငးရတ အလပဟာ လြယကလတ အလပေတာ မဟတပါဘး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 28

စား၀တ ေနေရးအတြက လႈပရား ရနးကနရငး ေမာပနးေနၾကတ လေတြက သမက သခငးတပဒ ငါးရာ

ေပးလ႔ ျမးျမး ကြကြ ကလားသခငး၊ ျမနမာ သခငးေတြန႔ ကခနေစတယ။ သမ ကခနပက လေတြက

သေဘာက ႏစျခက ရယေမာၾကၿပး ဆေတြဘာေတြ ခတအခါ သခငးတပဒ အတြက ေငြငါးရာအျပင

အပေငြေလးလညး သမ ရရပါတယ။

ေန႔စဥမနက ၁၀ နာရဆရင ရနကနၿမ႕ ဆငေျခဖး သမေနထငရာကေန မငေပါငးမားစြာ ေ၀းကြာတ

ျမ႕လယေခါငက ေျခကငေလာကၿပး လမးတေလာက သမရ႕အကက ၾကညရႈရယေမာမယသ

ရာရပါတယ။ ဘတစကားစးၿပး ျမ႕ထလာရင ေငြေၾကးကနကမာ ျဖစတအျပင သမရ႕ အကေတြက

ရယေမာရႈစားခငတ ပရသတေတြန႔ ေတြ႕ဖ႔ မျဖစႏငတာေၾကာင ေန႔စဥလမးေလာက ခရးႏငရတာပါလ႔

သမက ဆပါတယ။

သမ ေန႔စဥအလပသြားတငး ပါလာတာကေတာ “ေမႏငးဆ ျမနမာအက တပဒ 500 ks” ဆတ

အျဖေရာင ဆငးဘတေလးရယ၊ တရတႏငငလပ National တဆပ အနကေရာင ကကဆက

အစတေလး တလးရယပါ။ ကကဆကေလးကေတာ သမကႏငေအာင တးမႈတေပးတ တး၀ငးေလး

ဆရငလညး မမားပါဘး။

ဒကကဆက ကေလးကေန နာမညေကာ အဆေတာ စငးစငးခမးလႈငရ႕ “အးေလး လႈပပါဥး” ဆတ

ေတာေဂၚလ သခငးကစလ႔ အႏၵယ ေဘာလ၀ဒရ႕ နာမညေကာ ကလား သခငးေတြအထ တးမႈတေပးတ

အတြက သမရ႕ အေရးႀကးဆးေသာ လပေဖာကငဖက တဥးပါ။

ညေန ၆ နာရဆတာ သမရ႕ ပမနအမျပနခနပါ။ တခါတရ ေန႔တြက မကကေသးရငေတာ ျမ႕ထမာ

ေဖာကသည ရာရငး ည ၇ နာရ ေလာကမ အမျပနေရာကပါတယ။ မေကာငးတာ မလပတတတ သမရ႕

စတဓာတက ခငပြနးသညက သတာေၾကာင သမရ႕ အမျပနေနာကကမႈန႔ သမာအာဇ၀ ကေခသည

အလပက တစတရာ သသယ ၀ငတာမး မရပါဘး။

လေတြရ႕ ဘ၀အေမာက ခဏတာ ေမေပာက ရယေမာႏငေအာင လပေဆာငႏငတ သမရ႕ ပမန၀ငေငြ

တေန႔ အနညးဆး ကပ ၂၀၀၀ ရၿပး အမားဆး ၈၀၀၀ ထရပါတယ။ ဒါေပမယ ဒ၀ငေငြဟာ အသားတင

အျမတေတာ

မဟတပါဘး။ တေန႔ရတ ၀ငေငြမာ ေန႔စဥ သခငးဖြငကဖ႔ ကကဆကထ ဓာတခတလး ေငြ ၂၅၀ န႔

ဓာတခ ၆ လး ၀ယထညရတ ကနကစရတေငြ ၁၅၀၀ ျပနလည ႏႈတယၿပး ကနတ ပကဆက

သးရပါတယ။ တခါတေလ ေနမေကာငးလ႔ အလပ မထြကႏငတအခါ သမ ငားရမးေနထငတ ရနကန

ဆငေျဖဖး ရပကြကထက ကနစဆငမာ မကႏာငယန႔ ဆန၊ ဆ၊ ဆား အေကြးယလ႔ တေန႔တာ

၀မးေရးက ေျဖရငးရျပနတယ။

သမ အခလ ျမနမာ ေခတဆနဆန အက၊ အႏၵယ ကလားကေတြ ကႏငေအာင သငၾကားေပး

တာကေတာ ရပကြကထက အခေၾကးေငြယ ျပသတ ဗဒယရေတြပါပ။ ဗဒယရေတြမာ ကလားကား

ျပတေန႔၊ ရာဇာေန၀ငး ပါ၀ငတ ဗဒယ ဇာတလမးေတြ ျပတေန႔ဆရင ဗဒယရရ႕ အေရ႕ဆး ခတနးမာ

ေနရာယလ႔ ဗဒယ ဇာတလမးထက ဇာတေကာငေတြ ဘယလကျပ အသးေတာ ခၾကသလ ဆတာက

ေလလာတယ။

အဒေနာက သမ ငားရမးေနထငတ တသာသာ အမေလးမာ မနေရ႕ခလ႔ ဗဒယ ဇာတလမးထမာ ေတြ႕ျမင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 29

မတသားခရတ ကကြကေတြက တကယတညး ျပနလည ကၾကညရငး ကကြက အသစအဆနး ေတြက

ေလကင သငယတယ။

သမာအာဇ၀ အလပက လပကင စားေနတ သမက တခါတရ အမးသားေတြက ေနာကေျပာင ၾကသလ၊

တခ႕လ ေတြက မနးမလာ အေျခာကထငၿပး လကလ ေႏာငယက တာမးေတြလညး ႀကရတတတယ။

ဒလအခနမးမာ သမအေနန႔ ေႏာငယက သေတြက မေႏာငယကဖ႔ သတရစြာန႔ပ တ႔ျပနေျဖရငးတယ။

တခါတရ အမးသားေတြန႔ အျပင လကသး လကေမာငးတနး ထးႀကတဖ႔ စနေခၚၾကတ အဆငထ

ေရာကကနတယ။ ဒလမမလပရင သမက လမးေပၚက ျပညတနဆာလ႔ ထငသြားႏငတာေၾကာင သမရ႕

ဂဏသကၡာ အတြက မဟတမမနတ စတဓာတန႔ ခြနအားေတြသး ကာကြယရတာပါ။

အထကတနးလႊာက ခမးသာတ သေတြ၊ အစးရ အရာရႀကးေတြရ႕ သားသမးေတြ ထမးျမား

မဂၤလာျပၾကတအခါ နာမညေကာ အဆေတာက ေခၚယသဆ ေဖာေျဖခငး သလမး သမကလညး

မဂၤလာေဆာငေတြမာ ကျပေဖာေျဖဖ႔ ငားရမးခရပါတယ။ ဒါေပမယ သမ ကျပေဖာေျဖရတ

မဂၤလာေဆာင ေတြက လခမးသာန႔ အစးရ အရာရသား သမးေတြရ႕ မဂၤလာေဆာင မဟတဘ

ပကေစးသညေတြ၊ ဆကကား သမားေတြန႔ အေျခခ ဆငးရသား လတနးစား သားသမးေတြရ႕

အျဖစသေဘာမး မဂၤလာေဆာငေတြမာ ေပာရႊငဖြယ ျဖစေအာင ကျပ အသးေတာ ခရတာပါ။

“ဆငးရသား မဂၤလာေဆာင ဆတာက အစား အေသာကလညး အရမးႀကး ေကာငးေကာငး မြနမြန

မေကြၽးႏငေတာ ကယက လေတြေပာေအာင၊ ရယေအာင ကလကရင လေတြ ေပာေပာရႊ႔ငရႊငန႔

မဂၤလာေဆာငက ရယသေတြန႔ ဆညသြားတယ၊ အဒအခနမာ ရလကတ ပတက ဘာန႔မ မလႏငဘး”

လ႔ သမက ဆပါတယ။

အကပညာက စနစတက အေသအခာ မသငယရေပမယ သမက အကပညာ သငၾကားေပးတ

ဆရာမတဥး အျဖစလညး လပကငရတယ။ သမ အကသငၾကား ေပးရတ သေတြက ႏကကလပန႔

ကာရာအေကဆငမာ အလပလပတ မနးကေလး ငယေလးေတြပါပ။ အဒ မနးကေလးေတြက အမားဆး

သငၾကားေပးရတ အက ကေတာ ရငသားန႔ တငသား ဥးစားေပး လႈပရမးတ အကမး ေတြပါ။

အသက ၁၀ ႏစသမး အရြယကေန ၄၆ ႏစအထ ႏစေပါငး ၃၀ လးလး ကေခသည အလပက ေတာငင၊

ပခးျမ႕ ေတြကတဆင ရနကနျမ ႕အထ ေျပာငးေရႊ႕ လပကငေနရတာ သမ အလြနပငပနး ႏြမးလေနပါျပ။

ဒကေခသည အလပကေန အနားယခငေပမယ စား၀တေနေရး ၾကပတညးမႈက သမက လး၀

အနားယခြင မျပပါဘး။ တကယလး ေျခလကေတြ နာကငၿပး ေမာဟက ေနသညတင သမ

ကေနရဆပါ။

သမအေနန႔ သားသမး ႏစဥးန႔အတ ကယပင အမျခ၀ငးေလး တခမာ စား၀တေနေရး အတြက မပပင

မေၾကာငမၾကန႔ ဘ၀ရ႕ ေနာကဆး အခနေတြက ကနလြန ျဖတသနးခငေပမယ လကရဘ၀မာ လး၀

မျဖစႏငေတာတ အမမကတခပါလ႔ ေျပာဆ လကခနမာ သမရ႕ မက၀နးေတြဆက မကရညေတြ

တလမလမ စးကလာပါတယ။

“သားရယ၊ သမးရယက မကစေအာကမာ ထားျပး ကနတ ဘ၀အခနက ျဖတသနးခငတယ။

ကေလးေတြ အတြက အးပငအမပင ၿခ၀နးေလး တခလညး အေမြေပးခခငတယ။ ဒါေတြက စတကးယဥ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 30

အပမကလ႔ ဆေပမယ မခငတေယာက အေနန႔ ကယသားသမးေတြ မဘအေမြ ဆတာေလး

ေပးခငတယ"။

သတငးသမားမားႏင ၂၀၀၈

၂၀၀၈ ခႏစအတြငးတြင ဖမးဆးခရသည

မဒယာသမား ၁၁ ဥးရTHURSDAY, 15 JANUARY 2009 18:38 ေအးခမးေျမ႕

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=601:2009

-01-15-11-38-54&catid=2:article&Itemid=14

၂၀၀၈ ခႏစတြင ျပညတြငး ဂာနယလစမား အေနႏင အာဏာ ပငမား၏ ဖမးဆး ေထာငခ ခရျခငး၊

ၿခမးေျခာက ခရျခငးတ႔ ႀကေတြ႕ ရငဆငခ ရသညႏင တၿပင နကတညး ျပညပ (ထငးႏငင၊ အႏၵယႏငင)

အေျခစက မဒယာမားသညလညး အငတာနက ဆကဘာတကခကမႈဒဏက အျပငးအထနခခရသျဖင

ျမနမာဂာနယလစမားအတြက အခကအခမားႏင ေရာႁပြမးေနေသာ ႏစတႏစဟ ဆရမည ျဖစသည။

ထ႔ျပင ၂၀၀၇ စကတငဘာ ေရႊဝါေရာငေတာလနေရးႏင ၂၀၀၈ ေမလဆနးက

ဝငေရာကေမႊေႏာကခေသာ နာဂစ ဆငကလနးမနတငးႏင ပတသကသည သတငးမား၊

ေဆာငးပါးမားက ျပညတြငး ျပညပရ ျမနမာ မဒယာမားက အခနႏင တေျပးည ဆြထတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 31

တငျပႏငခသညအတြက ျမနမာျပညက ႏငငတကာက ထးထးျခားျခား အာ႐စကေအာင

စြမးေဆာငႏငခသည။

တခနတညးတြင ျပညတြငးရ သတငးသမားမားက အာဏာပငမားက တငးကပစြာေစာငၾကညခသည။

၂၀၀၈ ခႏစအတြငးတြင ဖမးဆးခရသည မဒယာသမား ၁၁ ဥးရၿပး ၉ ဥးမာ ေထာငခခရသည။ ကန ၁

ဥးက ခပရက ၆ လေကာၾကာသညတင စရငခက မခေသးေပ။

ကေကာငးေထာကမစြာျဖင ျပညတြငး၌ ဂာနယလစမား အသတခရသညဟေသာ သတငးမးေတာ

မၾကားရပါ။ အရတ၊ ဆမာလႏင အာဖဂနနစၥတနတ႔ရ သတငးေထာကမားထက စာလင

ေတာေသးသညဟ ဆရမည ျဖစသည။

ျပညတြငးရ သတငးသမားမားအတြက အႀကးမားဆးေသာ အခကအခမာ စာေပစစစေရးႏင အပတစဥ

ရငဆငေနရ ျခငးျဖစသည။ စာေပစစစေရးႏင ရငဆငရာတြင ပစမတ မကြမားႏင ႀကေတြ႕ ၾကရသည။

ဥပမာ - ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဓာတပက တနလၤာ၊ အဂၤါတြငျဖန႔ခသည ဂာနယတခ ႕တြင ခြငျပ ခၿပးမ

ေနာကပငးရကထြကမည ဂာနယမားတြင ထညခြငပတပငလကျခငးမး ျဖစဖးေၾကာငး ရနကန

အေျခစက သတငးဂာနယ အယဒတာတဥးက ေျပာျပသည။

စစစေရး၏ မဝါဒက လကနာျခငးမရဟဆကာ ဂာနယအပတခရျခငး၊ ဂာနယတကဝနထမးမားက

ဖအားေပး ႏတထြကခငးျခငးမား ရသည။ ၂၀၀၈ ႏစဆနးပငးကာလက ျမနမာတငးမစ ဂာနယတြင

ေဖာျပခေသာ ၿဂဟတ စေလာငး သတငးေၾကာင အယဒတာမားျဖစေသာ မႏြယႏြယေအး ဥးျမငစး၊

ကဝငးညြန႔လြင ႏင သတငး ေထာကခပ ကဝငးေကာဥးတ႔က ဖအားေပး ႏတထြက ခငးခသည။

ခယရမဂၢဇငးမ အယဒတာ တဥးလညး အလားတ ႏတထြကေပးခရသည။

သစၥာ (True News) အပတစဥ ဂာနယသည ထငးႏငငဖးခကနယရ ေဆာကလပေရး လပငနးခြငတခမ

ျမနမာကေလး အလပသမားဓာတပက ေဖာျပခေသာေၾကာင ထတေဝခြင ၁ လ ပတပငခခရၿပး

အကရငတငးမစ ဂာနယမာ အမးသားဒမကေရစ အဖြ႕ခပေခါငးေဆာင ဥးဝငးတငသတငးက

အေသးစတ ေဖာျပခေသာေၾကာင ၂ လ ပတခခရသည။ ပေတာကပြငသစ မဂၢဇငးသညလညး

အးေဝဥးညျမႏငပတသက၍ မကႏာဖးသတငး ေဆာငးပါး ေရးသားခေသာေၾကာင ထတေဝခြင ယာယ

ပတပငခခရသည။

“စစစေရးက ျဖတဖ႔ေမသြားၿပး ဂာနယထြကလာေတာမ ဆငေပၚကေန ျပနသမးပါ ဆတာမးေတြလညး

ႀကဖးတယ” ဟ ရနကနအေျခစက သတငးအယဒတာတဥးက ဆသည။

အပတစဥ စာစစမႉးမားက ဂာနယမၾကမးတငျပသည ေန႔တြင ေငြေပးရသည၊ အရာရအားလးအတြက

အခရည ႏင မန႔မား ဝယေပးရသည၊ ညႊနမႉးႏငတကြ အႀကးတနးအရာရမားက တလတခါ ပဆပး

ဝယေပးျခငး၊ တႏစ တခါ လကေဆာငျခငးမားေပးပ႔ျခငး ျပလပရသည၊ ထသ႔ေပးရနပကကြကပါက

ၿငျငငေျပာဆခရသည၊ ပညာျပ တတသညဟ ၎က ေျပာျပသည။ ႏစစဥ စာေပစစစေရး၏ ကထနပြ၊

သႀကၤန႐းပတရက အေပာခရး တ႔အတြက ဂာနယတကမားက ရနပ ေငြ ထညဝငေပးရေသးသည။

စစစေရး ညြနၾကားေရးမႉး ခရးထြကေနခန မးတြင ကနရေနသ မညသတဥး တေယာကကမ

တာဝနမခရဘ ပမစစစ ျဖတေတာကျခငးမား ႀကေတြ႕ ၾကရေၾကာငး ၾကားသရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 32

“ျပညတြငးက သတငးအယဒတာေတြအားလး စစစေရးမႉးေတြရ႕ အဟနးအေဟာက မခရဘးသ မရဘး။

မေတာတဆ မားသြားတာပါလ႔ ခဝနလကမတမထးဖးတသလညး မရဘး” ဟ သက ဆကေျပာသည။

၂၀၀၈ ခႏစထတြင အစးရ ဌာနဆငရာ႐းမားမ သတငးရယရန ပမခကခလာသည၊ အစးရ ဌာနမားက

သတငးသမားမားႏင ပးေပါငးေဆာကရြကျခငး မျပသေလာက ျဖစလာသည၊ သတငး ထတျပနရန

ျငငးဆလာၾကသည။ ထ႔ျပင သတငးမနပါလက သတ႔မေျပာဘ ေရးပါသညဟဆကာ တရားစြမည ဟ

ၿခမးေျခာကခၾကရသည။

ဌာနဆငရာသတငးမားတြင ေျပာသအမညႏင ရာထးက ထညသြငးရမညဟ စစစေရးက

ညႊနၾကားသညႏင တၿပငနကတညး ဌာနဆငရာမားကလညး ထညသြငးေပးရန ေၾကာကရြ႕သျဖင

သတငးမားစြာ ေဖာျပ ေရးသားခြင ဆး႐ႈးရသည။ ဝနႀကးဌာနမားႏင တရားရငဆငေနရသည

သတငးေထာကမားစြာ ရသည။

ႏစဆနးပငးက ျဖစေပၚခေသာ အငးလားလမး ၅ ေလာငးၿပငလသတမႈႏငပတသက၍ စာပန

အခမးအနား ေဆာငးပါးက ေရးသားခေသာ ဆဗငးေဒးနယးစ ဂာနယမ အယဒတာ မၿငမးၿငမးႏင

တရားစြဆ ခခရသည။

နာဂစဆငကလနးမနတငးဒဏခရသည ဧရာဝတတငးအတြငး လြတလပစြာသြားလာ

သတငးယခြငမရေပ။ မႈခငးသတငးမားက ၂၀၀၈ ခႏစအတြငး အစးရသတမတေပးထားသည

ေနရာမားတြငသာ ၎တ႔ ရငးလငး ျပသညအတငး ရယၿပး ေရးၾကရသည။ မမ လကလသည ေဒသခ

ရစခနးမားတြင သတငးယခြင လးဝ မရေတာေပ။

၂၀၀၈ ခႏစထတြင ျပညတြငးသတငးသမားမားက ေခၚယ ၿခမးေျခာကျခငး၊ ဖမးဆးျခငးမား ပမမားျပား

လာသည။ နာဂစဆငကလနးမနတငး ေနာကပငး လမႈကညေရး လပငနး မားတြင ပါဝငေသာေၾကာင

ဖမးဆးခရသမား ရသည။ နာဂစ ဆငကလနးမနတငးႏင ပတသက၍ အဖမးအဆးခရသည

သတငးသမား ၄ ဥးရသည။ ၃ ဥးမာ ဒကၡသညမားက သြားေရာကလဒါနးရာတြင ပါဝငခေသာ

အဖမးခရျခငးျဖစၿပး ၁ ဥးမာ ဆငကလနးႏငပတသကသည မတတမး ဓာတပ၊ ဗဒယမား ထငးႏငငသ႔

မသယေဆာငသြားမ အဖမးခရ ျခငးျဖစသည။

မတရား အမႈဆင၍ ဖမးဆးခရသမားလညး ရသည။ ထ႔ျပင ေျပာမားဆမားျဖစ၍ တရားစြဆေထာငခ

ခရသမားလညး ရသည။ အခပထတြင ၂ လေကာ ေနခရသည ဖလားဝါးနယးစ ဂာနယ

သတငးေထာက ကေစာျမငသနးက ဥပမာေပးကာ သတငး သမားမား ေခါငးမေထာငရေအာင

ျပလပခသည။

ကေစာျမငသနးသည သဃၤနးကၽြနးလသတမႈသတငးက ေရးသားခရာ ၿမ႕နယရစခနးတခမ

ေခၚယၿခမးေျခာက ခသည။ ထသ႔ ၿခမးေျခာကသည သတငးက ဧရာဝတမဂၢဇငးမ ေရးသားခသျဖင

ကေစာျမငသနးက ဖမးဆး သြားခသည။

ကဗာဆရာေစာေဝသညလညး အခစဂာနယတြင “အာ နာ ႐း ႀကး မႉး ႀကး သနး ေရႊ” ဟသည

စကားလးမား ပါဝငသည ကဗာ ေရးသားခသျဖင ဖမးဆးခရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 33

ထ႔ျပင ယခလအတြငး လြတလပေသာ အာရအသ (အာအကဖေအ) ၏ ထတလႊငခက တခတြင

ဒမကရကတစ ျမနမာအသ (DVB) သတငးဌာန၏ ျပညတြငးအေျခစက သတငးေထာက ၉ ဥး

အဖမးခထားရေၾကာငး ၎ ႐ပသသတငး ေထာက ကေကာမငးသကက အတညျပေျပာၾကားခသညဟ

ပါရသည။ ဖမးရသည အေၾကာငးရငးမာ စစအစးရ၏ လ႕ဝကခကက ႏငငတကာကသရေစရန

ေဖာထတေသာေၾကာငဟ သရသည။

ခငးမငအေျခစက ဧရာဝတမဂၢဇငး၏ မနေနးဂငးအယဒတာ ကေကာစြာမးကလညး “စစအစးရကေတာ

ဂာနယလစေတြရ႕ ရနသျဖစေနတနးပ” ဟ ဆသည။ ၎က စစအစးရ ဆကအပခပေနသေရြ႕

မဒယာေလာက အေျခအေနမာ အေျပာငးအလ ရရန မျမငဟ ဆကေျပာသည။

စားဝတေနေရး ၾကပတညးမႈသညလညး ျပညတြငး သတငးသမားမားအတြက အေရးပါလသည

အခကအခ တချဖစသည။ အလပသင သတငးေထာကတေယာက၏ လစာမာ ကပ ၃၀၀၀၀

ခန႔သာရၿပး ၎၏ အရည အေသြးေပၚမတည၍ တျဖညးျဖညး ျမငတကသြားရာ အျမငဆးမာ ကပ

၇၀၀၀၀ ခန႔သာ ရသည။ ရနကန လေနမႈစရတအရ တဥးခငး အသးစရတမာ ေန႔စဥ ကပ ၁၅၀၀

ခန႔ရေသာေၾကာင မေလာကငေပ။

အျမငဆးအယဒတာတဥးပင လစာ ကပ ၃၀၀၀၀၀ ခန႔သာ ရရသျဖင အမေထာငရသဆလင ေငြေၾကး

မေလာကငသည ျပနာ ရငဆငရသည။ ရနကနတြင အမငားခ၊ တကခနးငားခ ေစးမာ အဆမတန

ျမငမားသည။ အမငားခ သကသာသည ၿမ႕ျပငေဒသမားမ လာရလင ခရးစရတႏင

အခနကနေသာေၾကာင မထးလေပ။

သတငးေထာကအားလး နးပါးတြင ကယပင အသဖမးစကႏင ကငမရာမရၾက။ ႐းမ ထတေပးေသာ

ထပစၥညးမား ထခကပကစးလင ကယပငေငြထမ စကေလာရသည။

“ရနကနက သတငးေထာကေတြအတြက ဟနးဖနးတ႔ လကပေတာပတ႔ ပငဖ႔ဆတာ အပမကတခပါပ”

ဟ သတငး အယဒတာတဥးက စတပကလကပက ေျပာၾကားသည။

ျပညတြငးရ ဂာနယႏင မဂၢဇငး အေစာင ၃၀ ထကမနညး ႏစစဥသကတမးတးခ မတတႏငေတာေသာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 34

ေၾကာင ၂၀၀၈ ဒဇငဘာလအတြငး ထတေဝခြငလငစငမား ႐တသမးခခရသည။

ျပညပမဒယာမား၏ အခကအခမားသညလညး ေသးငယလသညဟ မဆသာေပ။ ၂၀၀၈ ခႏစထတြင

ထငးႏငငႏင အႏၵယႏငငအေျခစက ျမနမာမဒယာမား၏ အငတာနက စာမကႏာမားက အႀကးအကယ

အတကအခက ခခရသည။ တကခကခရသည မဒယာမားထတြင ဧရာဝတ၊ မဇၨမ၊ ေခတၿပင ႏင DVB

ဝကဘဆကမား ပါဝငသည။

၎ဝကဘဆကမားထမ ၃ ခမာ DDoS (Distributed denial- of- service) နညးပညာျဖင

တကခကခရျခငးျဖစၿပး ေနာကထပတကခကမႈ မႀကေတြ႕ရေစရန နညးမးစျဖင ႀကးပမး ၾကရသည။

“ကေနာတ႔ ဝကဘဆကဆရင ၂၀၀၈ ထမာက တကခကခရတာ ၃၊ ၄ ႀကမေလာကရမယ။ ေသခာက

ရညရြယခကန႔၊ အပစလကေႏာငယကေနတယ ဆတာ သရတယ” ဟ မဇၨမ သတငးဌာနမ

လကေထာက အယဒတာ ကမပးက ေျပာျပသည။

ထ႔ျပင နအဖ ဘကေတာသားမား၏ သတငးလႊမႈ၊ သတငးမားမား ေပးမႈကလညး မၾကာခဏ

ႀကေတြ႕ရသညဟ သက ဆသည။

“သတငးေတြက အမား၊ အမန ေသခာ အတညမျပႏငလ႔ လကလႊတလကရတာေတြ အမားႀကးပ” ဟ

၎က ဆကေျပာသည။

ျပညပရ အတကအခ မဒယာမားတြင ျပညတြငးမဒယာမားကသ႔ စာေပစစစေရးက

တငျပစရာမလေသာလညး မမစာက မမေသခာစြာ စစစ တညးျဖတေနရသည ျပနာ ရသည။

ကယတငစစစ ျဖတေတာကျခငး မလပမပါက ၿခမးေျခာကခရျခငးမား ႀကေတြ႕ရႏငသည။

ျပညတြငးမ သတငးရငးျမစမား၏ အ႐ပမား၊ အသမား၊ နာမညမား ေပးမသးျခငးသညလညး

အခကအခ တချဖစေၾကာငး ထငးႏငင ခငးမငအေျခစက DVB ႐ပသမ အယဒတာ

ဥးခငေမာငစးကေျပာသည။

“အဒါက အဆးဆးေပါဗာ။ တခ႕ DVB ကမ႔ မေပးဘး ဆတာမး ခဏ ခဏ ႀကရတယဗ” ဟ

၎ကဆသည။

ဝါရငတနဒစ အေျခစက VOA ေရဒယအစစဥ၏ ျမနမာပငးဌာနမႉး ဥးသနးလြငထြနးကလညး ၂၀၀၈

ခႏစအတြငးတြင ၎တ႔မဒယာအေနႏင သတငးလကရခကခသည ျပနာႏင အႀကးအကယ

ႀကေတြ႕ ရသညဟ ေျပာျပသည။ ျမနမာျပညတြငးသ႔ နာဂစဆငကလနး မနတငးဝငေမႊသြားၿပး

ေနာကပငး VOA ေရဒယအစအစဥက သတငးမားရယလႊငထတႏငရန ႀကးစားေသာလညး

နအဖစစအစးရက ဆကသြယေရးမား ျဖတေတာကလကသျဖင အခကအခေတြ႕ရသညဟ

၎ကဆကေျပာျပသည။

စစအစးရအေနႏင ျပညတြငး၌ ျဖစပကေနသည အေျခအေနမနမားက ႏငငတကာအား

မသေစလျခငးက အဓက ျပနာတခ ျဖစေနေၾကာငး သကေထာကျပသည။ ထသ႔

ပတဆ႔ခရမႈေၾကာင သတငးသမားတ႔ လကနာရမည စညးမဥးစညးကမးမားက ခးေဖာကကာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 35

သတငးရငးျမစမား မေဖာျပႏငသည အေနအထား ရခသညဟ ဥးသနးလြငထြနးက ဆသည။

ျပညတြငး၌ သတငးစာပညာႏငပတသက၍ ေလလာ သငယစရာ သငတနးမား၊ ေကာငးမား

ေသေသခာခာ မရျခငးသညလညး သတငးေလာကသ႔ စမးတဝါးဝါး ဝငေရာကလာသည လကသင

သတငးေထာကမား အတြက အခကအခမားႏငႀကေတြ႕ရသည။

ယခေနာကပငးတြင ျမနမာျပညတြငး၌ သတငးေထာကအလပဆသညမာ တျခားေသာ

အေရာငးဝနထမး၊ ေၾကာျငာေစးကြက ရာေဖြသ၊ ကမၸဏ စာေရး စသတ႔ကသ႔

အလပအကငအခြငအလမးတရပျဖစေနရာ တကသလ ၄ ႏစတကၿပး မညသညအလပ လပရမည

မေသခာေသးခင အလပတခ ရရာဝငေလာကသည သေဘာျဖင ဝငလာၾကသ မားျပားေၾကာငး

ျပညတြငး မဒယာတခမ အႀကးတနး အယဒတာတဥးကေျပာသည။

ျပညပ မဒယာမားတြငမ လသားရငးျမစ ရားပါးေသာေၾကာင ေရြးခယစရာ အခြငအလမး

အလြနနညးပါးသည။ ျပညပအေျခစက မဒယာမားသည ျပညပသ႔ ေရာကရၿပးျဖစေသာ

ႏငငေရးလႈပရားသမား၊ တငးရငးသား အဖြ႕အစညးမားက နးစပရာဆြခန႔ၿပး

မဒယာပညာရပႏငပတသက၍ လကပတကသငၾကားေပးၾကရသည။

ျပညပ မဒယာတငးအတြက ျပညတြငးတြငအေျခစက လပကငသတငးေပးပ႔ေနသည

သတငးေထာကမား ရေသာလညး ထသတ႔၏ အႏရာယမာ ႀကးမားလသည။

“အခက ျပညတြငးမာ ကငမရာကငတသဆရငက စတမခရေတာဘး။ ေနာကက တေကာကေကာက

လကေစာင ၾကညေနတာ” ဟ DVB ၏ အယဒတာခပ ဥးေအးခမးႏငက ေျပာျပသည။

ဆကလက၍ ၎က အာဏာပငမားအေနႏင ျပညတြငးမ သတငးမား ျပညပသ႔မေရာကရႏငရန

နညးမးစႏင တားဆးပတပငေသာလညး မဒယာမားက ကမၻာကသေအာင

လပေပးႏငေနဆျဖစသညဟ ဆသည။

မဇၨမ သတငးဌာန၏ လကေထာကအယဒတာ ကမပးကလညး “ျပညတြငးက

ကေနာတ႔သတငးေထာကေတြရ႕ လၿခေရးက အရမးကအေရးႀကးလာတယ။ သတ႔က

လၿခေရးကငေနရေတာ စတရလကရ သတငး မလကႏင ၾကဘးေပါ” ဟ ေျပာျပသည။

ျပညပမဒယာမားတြင အလပလပေနသည သတငးသမားအားလးလလ ႀကေတြ႕ရသည ျပနာတခမာ

ေနထငခြင ဗဇာျဖစသည။ အမားစမာ ျမနမာႏငငကးလကမတႏင တျခား ႏငငေရးႏငပတသကသည

ႏငငကး လကမတမား တရားဝငကငေဆာငထားၾကေသာလညး ၎ ႏငငကးလကမတ ရငသနေနရန

၃ လတခါ ျပညပႏငငမားသ႔ ထြကခြာျပေနရသည။

တရားဝင ပတစပ႔ မကငေဆာငထား သတ႔မာမ ခရးတထြကရနပင ခကခၿပး ေန႔စဥ သကဆငရာ

ႏငငအာဏာပငမား၏ ဖမးဆးမႈရနမ ကငးေဝးရန ေရာငတမးေနၾကရသည။ တခ ႕မာ

တတယႏငငသ႔ထြကၿပး တရားဝင ေနထငခြငရရန ႀကးပမးၾကရေသာ ေၾကာင အနညးဆး သး၊ ေလး၊

ငါး ႏစခန႔ မမမဒယာက စြန႔ခြာၾကရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 36

ေငြေၾကးမေရရာမႈသညလညး ျပညပမဒယာမားႀကေတြ႕ရသည အခကအခထတြင ပါဝငသည။

၎မဒယာမား အားလးမာ စးပြားျဖစ မဟတေသာ မဒယာမားျဖစေနၿပး ေထာကပေငြေၾကး (Funding)

ခေပးသည အဖြ႕အစညးမားေပၚတြငသာ တညမ လပကငေနၾကရသျဖင ႏစစဥ ေငြေၾကးအခကအခႏင

ရငဆငရသည မဒယာမားရသည။ ယခ ကာလကသ႔ ကမၻာစးပြားေရး ကပဆကခနတြင

ေထာကပေငြျဖင ရပတညေနရေသာ မဒယာ အဖြ႕အစညးမား မကခးလႈပရသည ကာလျဖစသည။

“ပကဆကေတာ ကေနာတ႔အတြက စနေခၚမႈတရပေပါဗာ။ ဒါေပမယ ၂၀၀၈ ခႏစထမာ လးဝ ရပသြားရ

ေလာကေအာငထေတာ မႀကခရပါဘး” ဟ ကမပးက ေျပာျပသည။

ဆကလက၍ သက မဇၨမ သတငးဌာနသည ေငြေၾကးက အလရငမားေပၚတြင အမျပေနရေသာလညး

မဇၨမ၏ အယဒတာ အာေဘာ အေပၚသ႔ အလရငမားလႊမးမးသညကမ လကမခေၾကာငး ေျပာသည။

“သတ႔ဘကက သတငးဥးသတငးထး မ႔လ႔ ေျပာျပတာမးေတြေတာ ရပါတယ။ ဒါေပမယ မဇၨရ႕

အယဒတရရယ ေပၚလစက လြတလပမႈရရမယ ဆတာ အေစာႀကးကတညးက ေၾကညာထားတယ။

အလရင ေတြအေနန႔ စြကဖကတာမးမရပါဘး” ဟ သက ဆသည။

ျပညပအေျခစက တငးရငးသား မဒယာမားအေနႏငလညး အခကအခမားစြာ ရေနသည။

မြနတငးရငးသား သတငးဌာန တချဖစေသာ လြတလပေသာမြနသတငးေအဂငစ၏ အယဒတာခပ

ႏငကေဆာမြနက ၎တ႔အတြက အႀကးမားဆး အခကအခမာ သတငးေထာကမားက

ေငြေၾကးလေလာကစြာ မေထာကပႏငျခငး ျဖစသညဟ ဆသည။

“ကေနာတ႔ တငးရငးသား မဒယာအဖြ႕ေတြက တးတကမႈရပါတယ။ ဒါေပမယ ေစးကြကရဖ႔ ေတာေတာ

ေလးက ခကခတယ” ဟ သက ဆကေျပာသည။ ၎တ႔ဆကလက ရပတညေရးမာ အလရငမား

အေပၚတြင မားစြာ မတညလကရေၾကာငး ေျပာျပသည။

၎တ႔အတြက ေနာကထပ အခကအခတခမာ သတငးေထာကမားအတြက လၿခေရး

ျပနာျဖစသည။ မြန တငးရငးသား သတငးေထာက အမားစမာ ထငး-ျမနမာ နယစပတြင

ေနထငလႈပရားေနရၿပး ထ သတငး ေထာကမားက စစအစးရႏင လကနကႏင

ၿငမးခမးေရးလလယထားသည မြနျပညသစပါတသာမက ျမနမာ စစတပကပါ သရေနသျဖင

စြန႔စားသတငးရယေနရေၾကာငး ႏငကေဆာမြနက ဆသည။

မြနျပညသစပါတႏင ျမနမာစစတပက ေဝဖနေရးသားသည တခ႕ေသာ ၎၏ သတငးေထာကမားက

မြနျပညသစပါတဝငတခ႕က လပႀကသတျဖတမႈမားပင ရသညဟ ဆကေျပာသည။

ရမးတငးရငးသား သတငးဌာန တချဖစေသာ သမးသေတာဆင သတငး ဌာနကမ ၂၀၀၈ ခႏစအတြငး

ေငြေၾကးျပတေတာကမႈ ျပနာအျပင ဆကသြယေရးႏင ပတသကသည ျပနာကပါ

ႀကေတြ႕ခရသညဟ ၎သတငးဌာန၏ အယဒတာ တဥးျဖစသ ဥးခြနစငးဂနေရက ေျပာသည။

၂၀၀၈ ခႏစ ေမလအတြငးက ၎တ႔ သတငးဌာနအေနႏင နာဂစဆငကလနး မနတငးႏင

ပတသကသည သတငးမား၊ အေျခခဥပေဒဆႏၵခယပြႏင ပတသကသည သတငးမားက ဆကသြယေရး

ျပနာေၾကာင အခနႏငတေျပးည ေဖာျပရန ခကခခသညဟ သက ဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 37

အလားတ ကရငတငးရငးသား သတငးဌာနျဖစသည ကရငသတငးဌာန (ေကအငစ) သညလညး

ေငြေၾကး အခကအခႏင လသား အရငးအျမစ ရားပါးမႈ ျပနာက ႀကေတြ႕ခရေၾကာငး ၎အဖြ႕၏

အယဒတာ နနးေဖာေဂက ေျပာျပသည။

ကၽြမးကငမႈရၿပး အေတြ႕အႀကရသည တငးရငးသား သတငးေထာကမားသည မခင

သတငးေအဂငစမားက စြန႔ခြာကာ လစာေကာငးစြာ ေပးႏငသည နာမညႀကး သတငးဌာနႀကးမားသ႔

သြားေရာကအမႈထမးၾကသျဖင လသားအရငးအျမစ ရားပါးမႈ ျပနာက ႀကေတြ႕ရျခငး ျဖစေၾကာငး

နနးေဖာေဂးက ရငးျပသည။

ကရငတငးရငးသား သတငးသမားေကာငးမားစြာ ရေနေသာလညး ထသတ႔က လေလာကစြာ

ေထာကပေပး ႏငျခငး မရေသာေၾကာင ၎တ႔၏ သတငးဌာနက အခကအခမားစြာျဖင ဆကလက

႐နးကနေနရသညဟ ဆသည။

ျပညပေရာက တငးရငးသား မဒယာမားအားလးက လသားအရငးအျမစ ရားပါးမႈ က ႀကးမားသည

အခကအခအျဖစ သေဘာတညၾကၿပး ေငြေၾကး မလေလာကမႈမာ ၎တ႔အတြက စနေခၚမႈတရပ

ျဖစသညဟ ေျပာၾကသည။

ယခအခါတြင ျပညတြငး၊ ျပညပရ ဘေလာဂါမားသညလညး မဒယာတာဝနက တစတတပငး

ထမးေဆာင သမား ျဖစေနေပၿပ။ ျပညတြငးရ ဘေလာဂါမား ၂၀၀၈ ခႏစအတြငး ႀကေတြ႕ရသည

အခကအခမာ အငတာနက လြတလပစြာ သးစြခြင မရရျခငး ျဖစသည။

အာဏာပငမားက အငတာနက သးစြခြငက နညးမးစျဖင ပတဆ႔မႈမား ျပငးျပငးထနထန

ျပလပလကရရာ ျပညတြငးမ ဘေလာေရးေနသမား ဒကၡေရာကၾကရသည။

“၂၀၀၈ ႏစကနခါနးေလာကမာ ကယဘေလာကေတာင ဝငၾကညလ႔မရေအာငျဖစတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 38

စတပကရတယ” ဟ ရနကနအေျခစက ဘေလာဂါတဥးက ေျပာျပသည။

ျပညတြငးရ ဘေလာဂါမားမာ အာဏာပငမား၏ အာရစကမႈမ ကငးလြတေအာင ေရာငရားရသည

ျပနာ လညးရေသးသည။ ၂၀၀၇ ခႏစက အဖမးအဆးခခရေသာ ဘေလာဂါ ေနဘနးလတက

ဥပမာတချဖစသည။ ဘေလာဂါေနဘနးလတက ၂၀၀၈ ခႏစအတြငး ေထာငဒဏ အႏစ ၂၀

ခမတခသည။

ျပညပတြင အေျခစကေနရသည မဒယာသမားမားအေနႏင ေငြေၾကးအခကအခႏင အယဒတရရယ

ေပၚလစ အရပါ လြတလြတလပလပ ရပတညရန ခကခေနဆျဖစသညဟ ကေကာစြာမးက ေျပာသည။

“ကေနာတ႔ ဂာနယလစေတြကယတငကကပ စာနယဇငးရ႕ ရနသျဖစသြားႏငပါတယ။ ဘာေၾကာငလ

ဆေတာ စာနယဇငးသမား ပပသသန႔ အမနတရားက ေဖာထတဖ႔ ဝတရားရယ သတ႔ရ႕ တာဝနအရ

ျပညသက အလပအေကၽြးျပဖ႔ရယ အဒ ၂ ခကက ယယၾကညၾကည စြစြၿမၿမ ကငမထားႏငရင

ကယကယတငကပ ကယရ႕ရနသ ျပနျဖစသြားႏငပါတယ” ဟ သက ဆသည။

ျပညတြငး၊ ျပညပရ မဒယာမားအားလးမာ အခကအခ အနညးႏငအမား ဆသလ

ႀကေတြ႕ေနရေသာလညး သတငးမားက ျပညသလထလကဝယ ေရာကရေရးအတြက

ႀကးစားေနၾကသမားခညးသာ ျဖစသည။ သ႔ရာတြင ျမနမာစစအစးရ၏ အထးကနဝါဒ

ကငစြထားမႈေၾကာင ျမနမာျပညသလထအေနႏင လြတလပသည သတငးမဒယာမားက

ဆး႐ႈးေနရဆျဖစသည။

“ကေနာတ႔ဘကကေတာ လပစရာရတာဆကလပရမာပ။ နအဖအေနန႔ ဘယလပတားဆး တားဆး

သတငး စးဆငးမႈေတြက သတ႔ မပတဆ႔ႏငပါဘး။ ခလ နညးပညာေတြ တးတကေနတ ေခတႀကးမာ

ပလ႔ေတာင မတားဆးႏငေတာဘးဆတာ ယၾကညပါတယ” ဟ ဥးေအးခမးႏငကေျပာသည။

ျပညတြငး၌ သတငးလြတလပခြင မရျခငးက စစအစးရ၏ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကေနမႈမားက

ဖးကြယေပး ေနယမမက ကလသမဂၢအပါအဝင အနဂအမား၊ အတကအခမား၏ အဂတလကစားမႈ

စေသာ ခးေဖာကေနမႈမားကပါ ျပညသလထ မျမငသာေအာင ဖးေပးေနသကသ႔ ျဖစေနသည။

“မဒယာဆတာ ျပညသလထအတြက မကစန႔ နားေတြပ။ အဒလပ ျမနမာအာဏာပငေတြ

အတြကလညး မကစန႔ နားေတြ ျဖစသငတယ။ စစအစးရက မဒယာက ရနသလ

သေဘာထားေနသေရြ႕ေတာ ျပညတြငးမာ သတငးလြတလပခြင ဆတာ ရမာမဟတဘး” ဟ VOA

ျမနမာပငးဌာနမႉး ဥးသနးလြငထြနးက ဆသည။

၂၀၀၈ ခႏစအတြငး အထမးသမးခခရသည သတငးသမားမား

ဥးသကဇင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 39

ဥးသကဇင၊ ၄၂ ႏစ

အယဒတာ (ျမနမာေနးရငး အပတစဥဂာနယ)

ေထာငဒဏ ၇ ႏစ (ရနကန အငးစနေထာင)

သဃၤနးကၽြနး တရား႐းတြငအမႈစစသည။ အာဏာပငမားက ၎၏ ဂာနယ ႐းခနးက ဝငေရာက ရာေဖြခရာ ၂၀၀၇၊

စကတငဘာ အေရးေတာပလႈပရားမႈ ဓာတပမား ပါဝငသည စဒအခပမား ေတြ႕ရေသာေၾကာင ဖမးဆးအေရးယချခငး

ျဖစသည။

ကေကာေကာသန႔

အလြတသတငးေထာက

ေထာငဒဏ ၇ ႏစ (ရနကနအငးစနေထာင)

နာဂစဆငကလနး ဒကၡသညမားက သြားေရာကလဒါနးရာတြင ပါဝငခၿပး အဖမးခခရသည။

ဥးစနဝငးေမာင

မနေနဂာ (ျမနမာေနးရငး အပတစဥဂာနယ)

ေထာငဒဏ ၇ ႏစ (ရနကန အငးစနေထာင)

ဥးသကဇငႏငအတ ဖမးဆးခရကာ ေထာငခခရျခငးျဖစသည။

ကသန႔ဇငေအာင

ဓာတပသတငးေထာက

ေထာကဒဏ ၁၈ ႏစ (ရနကန အငးစနေထာင)

နာဂစဆငကလနး ႏငပတသကသည မတတမး ဗဒယ၊ ဓာတပမားက ထငးႏငငသ႔ ယေဆာငသြားစဥ မဂၤလာဒေလဆပ၌

အဖမးခခရသည။

မအမခငဥး

မအမခငဥး၊ ၂၄ ႏစ

သတငးေထာက (အကဗစရငး အပတစဥဂာနယ)

ေထာငဒဏ ၂ ႏစ (ရနကန အငးစနေထာင)

နာဂစဆငကလနး ဒကၡသညမားက သြားေရာကလဒါနးရာတြင ပါဝငခၿပး အဖမးခခရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 40

ကထြနးထြနးသနး

သတငးေထာက (News Watch ဂာနယ)

ေထာငဒဏ ၃ လ (ရနကန အငးစနေထာင)

၎ ဂာနယတြင တရားသႀကးလာဘစားသည သတငးေရးမႈျဖင ႏဝငဘာ ၅ ရကေန႔တြငအဖမးခခရသည။

ဥးခငေမာငေအး

အယဒတာ (ေစာငၾကည ဂာနယ)

ေထာငဒဏ ၃ လ (ရနကန အငးစနေထာင)

ကထြနးထြနးသနးေရးသည တရားသႀကး လာဘစားမႈသတငးက ထညသြငး ေဖာျပေသာေၾကာင ႏဝငဘာ ၅ ရကေန႔တြင

အဖမးခခရသည။

ဥးေအာငသြင (ခ) ဥးေအာငႀကး

အလြတသတငးေထာက

ေထာငဒဏ ၂ ႏစ (ရနကန အငးစနေထာင)

(အဖမးခရသည အေၾကာငးရငး မသရရ)

ဥးေဇာသကေထြး

ဥးေဇာသကေထြး

အားကစား စာေရးဆရာ။ First Eleven ဂာနယ၏ အယဒတာေဟာငး

ေထာငဒဏ ၁၉ ႏစ (ရနကန အငးစနေထာင)

နာဂစဆငကလနးဒကၡသညမားက ကဇာဂနာႏငအတ သြားေရာကလဒါနးမႈမား ျပလပခၿပး ေနာက

အဖမးခခရသည။

ဥးေအာငေကာဆနး

အယဒတာခပ (ျမနမာထရႁဗြနး အပတစဥဂာနယ)

ခပရက ၆ လေကာၾကာသညထ အမန႔မခေသး

နာဂစဆငကလနးေၾကာင ေသဆးသြားသည လေသအေလာငးမားက ကယထကယထ ျမႇပႏေပးခၿပးေနာက

အဖမးဆးခခရသည။

ေဆးေၾကာင ေလးမာစး TUESDAY, 13 JANUARY 2009 16:04 ခြာည

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=590:2009

-01-13-09-05-51&catid=2:article&Itemid=14

“ဒေန႔ ဘာသတငး ထးေသးလ” ဆေသာ ေမးခြနးက သတငးေထာက သငတနး စတကခသည ၂၀၀၅

ခႏစက စၿပး နားယဥ လာခရပါသည။ အခ ကမက အေမရကန ႏငငသား ႏငငေရးသပၸ

ပါေမာကၡေဟာငး ျဖစေသာ ေဒါကတာ ေဒးဗစ အဂၤလန၏ အမမာေနသည။ သက အသက ၆၀ ေကာ

၇၀ နားနးေနသည တငေအာင မညသညႏငငအေရး ကစၥမဆ စတ၀ငတစား ေလလာလစတ ရေနဆ။

ကမက သတ႔အမမာ ရေနသညအတြက သက ျမနမာအေရးက ပစတ၀ငတစား ရလာသည။

မနကမးလငးလင သက ဘာသတငး ထးလဟ အၿမေမးေလရပါသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 41

သ႔ေသာ သက အၿမတမး ေစာေစာ ႏးေနကျဖစေသာေၾကာင သကသာလင ကမက သတငးဥး

ေျပာျပရေလ ရပါသည။ တခါတရ ကမအတြက လအပမညထငေသာ သတငးမး၊ အဂၤလပလ အသးမား

ကမ ေလလာဖ႔ လသည သတငးမးဆလင တခါတညး ပရင ထတေပးထားတတပါသည။

သညေန႔ ကမကြနပတာ အငတာနက ပကေနေသာေၾကာင သက သဖတထားသည သတငးက

ေျပာျပပါသည။ ကမတ႔ ႏငငေရး စကား၀ငးတြင အနကယဇနးက နားေထာငသ သကသကျဖစၿပး

တခါတရမာေတာ ကမတ႔ ျမနမာျပညသေတြအတြက သက ေဒါသေတြ ထြကေနတတပါသည။

သက အငးရစသျဖစၿပး ၿဗတသလကေအာကမာ ဆငးဆငးရရ ႀကးျပငးခရသ၊ ဖခငျဖစသက

ေတာလနေရး သမားႀကး။ သညေတာ ျမနမာျပညသေတြ၏ ဒကၡမနသမက မေ၀ခစား ႏငသည

ႏလးသား သ႔မာရသည။

“ရနကနၿမ႕မာ ခရစယာနေတြ ဝတျပ အစညးေ၀းလပတာက မလပဖ႔ စစအစးရက တားတယ ဆတ

သတငးက အခမနက အနကယ ဖတလကရတယ” ဟသက ကမက ေျပာသည။

သညသတငးက ကမ လြနခသည ႏစရက သးရကက ဖတၿပးသားပါ။ ကမ သ႔က ေျပာမျပခင၍

ခနထားခသည သတငးမားအနက ေသးေသးေလး တပဒပါပ။

“အဒါ ကမ ဖတထားၿပးပါၿပ အနကယ”

“သတ႔က ဘယလ သေဘာလ။ ဘာသာေရး အစညးအေ၀းပြ ေတြဆရင တားျမစ ပတပငတယ

ဆတာေတြ အၿမၾကားေနရတယ။ အစၥလမဘာသာေရာ…ခရစယာနဘာသာေရာ ေကာငး

အသစေဆာကခြငလညး မရဘးဆ။ အမမာလပတ ၀တျပပြကလညး တားျမစတယ ဆေတာ

ဗဒၶဘာသာကလြရင ပတပငတ သေဘာမးေပါ” ဟ သက ေမးခြနးထတသည။

“အလ ေျပာလ႔မရပါဘးအနကယ။ ဗဒၶဘာသာထးစအရ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစလ႔

ဘရားေပၚတက ဆေတာငးတ သေတြလညး အ႐ကခ… အဖမးခ… တားျမစခေနရတာပါပ”

သ႔ေသာ အနကယက ကကသလစဘနးႀကး ျဖစေနေသာေၾကာင ခရစယာန ဘာသာ၀ငမား၏

၀တျပဆေတာငးမႈက ပတပင တားျမစသည ဆသည ကစၥအေပၚတြင လပခတညးလညး

ျဖစေနဆျဖစေၾကာငး သ႔မကႏာက ျမငေနရသညအတြက ကမသေနပါ သည။သညေတာ နအဖ၏

စတထားခယခကႏငပတသကၿပး သ႔အား ကမ အကယခ႕ ရငးျပရနလအပသညဟ ယဆရပါသည။

ကမ ဒကၡသညစခနးထမာေနခတနးက ခရစယာနဘာသာ၀င ကရင ေခါငးေဆာင တေယာကန႔ စကား

အမားႀကး ေျပာျဖစခတယ။ အဒတနးက ေကအနယန႔ ဒေကဘေအ ကြခရတအေၾကာငးက

ေလလာႏငခတယ။ ေကအနယဆတာက ကရင အမးသား အစညးအ႐းျဖစၿပး ဒေကဘေအကေတာ

(Democratic Karen Buddhist Army) ပါ။

အရငတနးက ကရငေတြဟာ စစအပစက တစတစညးတညး ညညညြတညြတ ေတာလန ခၾကတာပါ။

ေနာကေတာ အဒ ေကအနယ အေျခစကတေဒသတ၀ကမာ ကရင ဗဒၶဘာသာ ဘနးႀကးတပါးက

သာသနာျပလပငနးေတြလပရငး တနခးႀကးလာပါတယ။ ေနာကေတာ အဒ ဘနးႀကးက

ေကအနယစစသားေတြကပါ ၾကညညလာၾကပါတယ။ အဒဘနးႀကးက ေကအနယ နယထမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 42

ဘရားတဆတညဖ႔ စစဥလာပါတယ။

ဒါက အေပၚယၾကညရင ဗဒၶဘာသာ၀ငေတြရ႕ လပထး လပနညးေဟာငးလ႔ ထငစရာ ရပါတယ။

ဒါေပမယလ႔ အဒ သတ႔ဘရားတညခငတ ေတာငကနးထပဟာ ေကအနယ ဌာနခပရ႕ ဗဟ စခနးက

ခနပစလ႔ ရတ အမတအသား တခလပလကသလျဖစေနတယ။ ဒေတာ ေကအနယေခါငးေဆာငပငးက

ခြငမျပဘး။

ခြငမျပတအေၾကာငးအရငးက ဘာသာေရးန႔ မဆငဘ စစေရးအရ ခြငမျပတာလ႔ သက

ကမကေျပာပါတယ။ ဒါေပမယလ႔ ျဖစသြားတာကေတာ ေကအနယမာ ဗဒၶဘာသာန႔ ခရစယာန

ႏစျခမးကြထြကသြားတာပါပ။

အဒေတာ ဘယဘကကျဖစျဖစ သတ႔ေအာငျမငခတယလ႔ ေျပာႏငပါတယ။ တကယလ႔ ခြငျပရင

သတ႔က စစေရးအရ အသာစးရ ႏငလမမယ။ ခြငမျပတအခါမာ ဘာသာေရးအရ

ကရငလကနကကငတပ ႏစျခမးကြထြကသြားခတယ။ ဆလတာက စစအပစဟာ သတ႔ကယ သတ႔

ဗဒၶဘာသာ၀ငေတြပါ လ႔…ေျပာေနေပမယ ဘာသာေရးအထြဋအျမတေစတေတာက ပစမတအေနန႔

အသးခဖ႔ေတာင ၀နမေလးဘးဆတာပါ။

အဒေတာ သက ခရစယာနအသငးဖြ႔တာပျဖစျဖစ၊ အစၥလမ၀တျပတာပျဖစျဖစ သတ႔ သသယရရင

တားျမစမာပ။ ကရငေခါငးေဆာငေတြက ေစတတညခြငမျပဘး၊ ဒါက သတ႔အသကန႔ သတ႔

ေတာလနေရးန႔ဆငတ အေရးႀကးတ ကစၥျဖစ တယေလ။ တကယလ႔ ဗဒၶဘာသာ၀ငေတြလညး

အဒတနးက အဒေစတတညမယ အေၾကာငးမနကသာသရင သေဘာတမာ မဟတဘး၊

“အနကယစဥးစားၾကညေလ ညအေမာငမာ ေတာငထပက ထငးေနတ ေစတအျဖက

ပစမတသတမတၿပး အေျမႇာကန႔ ထမယ…ဆတအေတြး…” ဟ ကမအဆးသတ ေျပာျပလက ေသာအခါ

အနကယ အမနပင အၾသသြားပရပါသည။

“ေတာေတာေကြ႔ေကြ႔ေကာကေကာက ေတြးတတ လပတတတ၊ ေၾကာကစရာေကာငးလတ

အပစပါလား” ဟ အနကယလက မတခကေပးသည။

“ျမနမာျပညမာ ေတာငေတြအမားႀကးပါအနကယ။ ေကအနယ နယေျမထက ေတာငထပမာမ ထးျဖျဖ

သတတ ေစတတညခငတ ရညရြယခက၊…မတညရလ႔ ကရငႏစျခမးကြရတအျဖစ။ အဒေနာကကြယ

က တကယအျဖစအပကေတြက မသဘ ႏငငေရးလပေနၾကရင၊ အဒေနာကကြယကအျဖစေတြက

မသဘ ႏငငေရးသတငး ေရးေနၾကရင သတငးကမမားေပမယ စာဖတသရ႕ အေတြးကေတာ

ေဇာကထးမးေမာ မားသြားေစႏငပါတယ”

“ဒါျဖင သတ႔က အနကယလဖတဖးသလ လ ငါးေယာကထကစၿပး စကားေျပာတာ..

ေဆြးေႏြးတငပငတာက ဘယအေၾကာငးအရာန႔မ မလပေစခငတာေပါ”

“ဟတပါလမမယ အနကယ။ ကယကယတငက မေကာငးမႈမနသမက ကးလြန ထားေတာ

ဘယသ႔ကမ၊ ဘယအဖြ႔အစညးကမ ဘယလေဆြးေႏြးမႈမးကမ၊ သတ႔ ယၾကညစတခမႈမရဘ

လနညးနညးစရင သတ႔က ေတာလနဆန႔ကငဖ႔ပ…လ႔ အေတြးေရာကၿပး တားျမစတာပါ။ ဒါက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 43

ဗဒၶဘာသာက ခရစယာနဘာသာ လႊမးသြားရ ခညရ႕…ဆတ ဘာသာေရးေလာဘေၾကာငမဟတဘ

သတ႔ အာဏာက ထပါးမာ ေၾကာကတစတကသာ ဥးေဆာငပါတယ။ သတ႔က

ကမတ႔ကလညးဗဒၶဘာသာလ႔ သတမတလကခထားတာမ မဟတတာဘ”

အနကယက I see…I see…ဆၿပး ေခါငးတၿငမၿငမျဖစသြားပါသည။

“တကယလ႔ အနကယတ႔က ခရစယာန ဘာသာ၀ငေတြက ဗမာ အစးရက ႏပကြပတယ…လ႔ စြပစြရင

ကမတ႔ ဗဒၶဘာသာ ျမနမာ လမးေတြက အနကယလတ႔ အခရခကေနတခစားခကထက

အဆေပါငးမားစြာ ပနာၾကညးပါတယ။ ေစတကေတာင ပစမတအျဖစ သတမတရတ

လရမးကားတစဟာ ဗမာေတြျဖစေနၿပး သတ႔ကယ သတ႔ ဗဒၶဘာသာ၀င…လ႔ပါ ေျပာေနတအတြက

ကမတ႔မာ လမး ေရးအရေရာ…ဘာသာေရးအရပါ အလြနသကၡာကရပါတယ။ အဒါ

ဘယအနာန႔မ…ဘယအရာန႔မ မတတ နာကငမႈပါ အနကယ…”

အနကယ နားလညသြားသညတငေအာင ကမကေတာ အေတာသတ၍ မရေတာပါ။

တခ႕မဒယာေတြက သတငးေထာကေတြဟာ သတငးတပဒ ရရငၿပးေရာ.. အလြယေလး

ေရးခလကတတၾကတယ။ သတငးေထာက တေယာကဟာ ကယေရးေတာမယ သတငး တပဒရ႕

အေျခခကက ဇစျမစအမနက ရေအာငႏႈကၿပးမ ေရးသငပါတယ။

သတငး ေထာကသငတနး ေကာငးဆငးေတြဆရင အဒစကားက ေကာငးေကာငး နားလညၾကပါတယ။

တတႏငသမ သတငးေနာကေၾကာငးက လကၿပး အခမ သတငးက စဖတသေတြအတြကလ႔ ရညစးၿပး

သတငးအႏစခပေနာကခေလး ထညေပးရတာဟာ သတငးသမား ေကာငးတေယာကရ႕ တာ၀နပါ။

အဒလ မဟတဘ လတတေလာ ျဖစေနတာေလးကပ ကြကၿပးေတာ သတငးလပသြားရင အဒါ

စာဖတသက သတငးမနေပးရာမကဘ ကယထမငးအးတညဖ႔ သတငးတပဒ

ဖနတးလပစားသြားတာမးသာ ျဖစပါလမမယ။ စစအပစရ႕ အေကြ႔တေထာငန႔

ဥာဏနဉာဏနကေတြက အမ မလကႏငရတအထမာ အဓပၸာယအရေရာ ႏငငေရး ျမားဥးကပါ ေျပာငး

သြားေစမယ သတငးမးေတြက အခလ ကမၻာကပါ ချပေနတာမးဟာ ကမတ႔တငးျပညအတြကေရာ

တကယအလပလပေနတ သေတြ အတြကပါ အလြနအႏရာယေပးတ သတငးမးပါပ”

ကမအေနႏင သတငးေတြ မားေနသညဟ စြပစြေနျခငးမဟတပါ။ အျဖစမန ေနာကကြယ က

သညထကပၿပး အဓကကက မနကနေသာ အခကအလကက ခမျပႏငပါက လတ တေလာ

အမနတရား ေသးေသးေလးေၾကာင မားယြငးမႈႀကးႀကး မားမားေတြ ျဖစလာ ႏငျခငးက

စးရမမျခငးသာျဖစပါသည။

ျမငကြငး၏ေနာကကြယကအျဖစက ရေအာငႏႈကၿပး ျပညစေသာသတငးမးေပးႏငေသာ သတငးသမား

ေကာငးမား ျမနမာႏငင အတြက တကယပလအပေနပါသည။ ငါးပြကရာ ငါးစာခသည သတငးမးမား

ေၾကာငေတာျဖင… စားကကလရငး အခငးခငးခတေနသည ကၽြေပါငးမားစြာ၏ေျခေထာကေအာကက

ျပားေနၿပးျဖစေသာ ျမနမာ ျပညသမားအတြက ေျမနမရာလစက… ျဖစေနပါလမမည။

ျမနမာျပညေနာငေရး ေဆးေၾကာငပေလးမသြားေစလပါ။

စာေရးသ၏ လပစာ။ ။ 508 West Philadelphia RD

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 44

Jonesboro, AR 72401

US

သနးေကာငထက ညဥမနကေတာတ

ညငကကေလးေတြ …THURSDAY, 08 JANUARY 2009 14:57 ေအာငသကဝငး

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=572:2009

-01-08-08-03-35&catid=2:article&Itemid=14

ရနကနျမ႕ ဗလခပေအာငဆနး လမးမန႔ ပနးဆးတနး ခးေကာ တတား ေဘးမာရတ ေရႊဂန

ရပရငရေရ႕မာ ရပရင ၾကညမယ သေတြ၊ လမးသြား လမးလာေတြ၊ ေစးသညေတြန႔ ရႈပယကခတ

ေနပါတယ။

ဒကေန႔ဟာ တနဂၤေႏြေန႔ ျဖစတာေၾကာင ေရႊဂန ရပရငရမာ ျပသေနတ အႏၵယ ေဘာလ၀ဒ

ရပရငဇာတကားက ၾကညဖ႔ လကမတ ၀ယသေတြ၊ ရပရငရထ၀ငဖ႔ ေစာငဆငးေနတ သေတြ

ခါတငးထက မားျပားျပး လအပၾကးက ရာဂဏနးေကာ အေရအတြက ရပါတယ။

လအပၾကးထမာ အျဖေရာင တရပအကၤ၊ အျပာႏေရာင ဂငးစကပတက ၀တဆငထားျပး ဆပငဂတ၀န႔

အသက၂၀ ေကာအရြယ မနးကေလးငယ တဥးလညး ပါ၀ငပါတယ။ မတကပ ခပပါးပါး

လမးျခယထားတ သမက အျဖဘကသနး အသားအေရရျပး သမရ႕ မကလးေတြက လအပၾကးထ

စကၾကညရငး မရပမနား လႈပရားေနပါတယ။ သမပစက ေပာကဆးသြားတ လတဥးက

သညးၾကးမညးၾကး ရာေဖြေနတ ပစပါပ။ သမရပရည အလၾကး မဟတေပမယ သာမနၾကည ေပာရႈေပာ

ရပဆငး ရပကာမး သမ ပငဆငထားတာပါ။

တကယေတာ သမဟာ ရပရငၾကညမယ သတေယာက မဟတသလ၊ လေပာကလ႔ ရာေနတာလညး

မဟတပါဘး။ အမနတကယ သမရာေနတာကေတာ တခဏတာ အေပာလခငတ ေဖာကသည

အမးသားေတြပါပ။

သမနာမညက ငယေထြး (ေခၚ) ငယေလး ျဖစျပး ဗလခပေအာငဆနး လမးမတေလာကက ရပရငရ

ေအာကေတြမာ လႈပရားကကစား ေနတ ျပညတနဆာ မေလးတဥးပါ။

"တေလာ ၃၀၀၀ ပါကၾကး။ တနာရဆရင ငယေလးက ၅၀၀၀ ပေပးပါ"လ႔ သမက ကေနာက ခပခၽြခၽြ

အသန႔ ေျပာတယ။ သမရ႕ အၾကညေတြက ရငခနစရာ ေကာငးသလ သမရ႕ အသကလညး

ေယာကားသား တဥးအတြက လငစတ ႏးၾကြေစမာ အေသအခာပါပ။

သမေျပာတ ေစးႏႈနးက အရငတခါကေနာ ေရာကခစဥ တနးကထက (ညေမႊးပနး ေဆာငးပါး

ေရးခစဥက တေလာ ၄၅၀၀ ကပ) အေတာက သကသာေနပါတယ။ သမန႔ ကေနာ ေစးစကား

သေဘာတညျပးခတ ေနာကမာေတာ ကေနာတ႔ ႏစဥး ရနကနျမ႕ ဗလဆြနပက လမးထက အေအးခနး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 45

တညးခရပသာ တခဆ ဥးတညသြားၾကပါတယ။

အခနက ေန႔လယ ၁၂ နာရ ၃၀ ေကာ။ အထပျမင တကၾကးတခရ႕ ပထမထပက တညးခခနး

ဖြငထားတ တကခနးက ကေနာေရာကေတာ တညးခခနး ၀နထမးေတြက သမက အားရ၀မးသာ

ၾကဆၾကတယ။

သမ ေနာကက လကလာတ ကေနာကလညး မသမသာ လမးအကခတၾကတယ။ သမကေတာ

ေအာငႏငသၾကး တေယာကလ ျပးေပာလ႔။

“ငယေလးကေတာ ဒေန႔ ေစးဥးေပါကသြားျပ” လ႔ ရယကကန႔ တညးခခနး ၀နထမး အမးသားၾကး

တဥးက လမးေအာေျပာသက ကယကယ ေလာငေလာင ထြကေပၚလာတယ။ သမက ဒတညးခခနးက

လႊတထားတ ျပညတနဆာလား၊ ဒါမမဟတ ဒတညးခခနးမာ သမ ေဖာကသညေတြန႔

အျမလာေနတာလား စတ ေမးခြနးေပါငး ေျမာကျမားစြာ ကေနာ အေတြးထ ေမးေနမတယ။ ေသခာတာ

တခကေတာ သမဟာ တညးခခနး ၀နထမးေတြန႔ ေဆြမး သားခငးပမာ အလြန ရငးႏးလြနး လတယ

ဆတာပါပ။

တနာရစာ တညးခဖ႔ အခနးခ ၂၀၀၀ ရငးေပးျပးခနမာ တညးခခနး ၀နထမး အမးသားက

ကေနာလကထက ေသးငယတ အထပေလး တထပ အတငး ထးထညေပးတယ။ ေရႊ၀ါေရာငရတ

ဒအထပေလးက ေသခာၾကညလကေတာ အေဖာ ကြနဒျဖစေနတာက သလကရတယ။ အဒေနာက

တညးခခနး ၀နထမးအမးသားက ကေနာက စပျဖးျဖးမကႏာန႔ စကားတခြနး လမးေျပာပါတယ။

"လတာရရင အခနးထကေန ဘလတး ေခၚလကပါ။ ဘယာ၊ ေဆးလပ၊ ေရသန႔ဘး၊ ႀကကတာ

၀ယခငးလ႔ ရတယ"လ႔ ၀နထမးအမးသားက ေျပာတယ။

ေပာပါးခငတ အမးသားေတြ အတြက တညးခခနးရ႕ ၀နေဆာငမႈေတြက ဟာကြကမရ အလြန

စနစကလြနးလသလ တညးခသအေပၚ အစစအရာရာ ဂရစကမႈ ကလညး ခးကးစရာ

ေကာငးလပါတယ။

"ဘာေၾကာငမနး မသဘး။ ေဖာကသည ရာရတာ အေတာ ခကလာတယ။ အရငဆ တေန႔ေဖာကသည

၇ ဥး၊ ၈ ဥး အနညးဆး ရေပမယ ခေနာကပငးေတာ တေန႔ ေဖာကသည ၁ ဥး၊ ၂ ဥး

ေလာကပရတယ"လ႔ ငယေလးက ကေနာက ရငးျပတယ။

သမန႔အတ အလပလပေနတ မနးကေလး အေတာ မားမားလညး ၂၀၀၈ ခႏစ ႏ၀ငဘာ

လလယေလာကကစလ႔ ေဖာကသည ရားလာတအတြက ေစးေမးတ ေဖာကသညတငးက

အလြတမေပးဘ ညႏႈငးေစးႏႈနးန႔ အလပျဖစေအာင လပေဆာငရတယလ႔ သမက ေျပာတယ။

"အရငတနးက ပမန၀ငေငြခညးပ တေန႔ ႏစေသာငးန႔ သးေသာငးၾကား ရတယ။ ဒႏစ မနတငးတကျပး

ကတညးက ၀ငေငြကလာတာ၊ ႏ၀ငဘာ လေလာကကစျပး အလပ အေတာပါးသြားတယ။ အခေတာ

ေဖာကသညရတ ရကလညး ရတယ။ မရတ ရကလညး ရတယ။ တခါတေလ ထမငးဖး ၂၀၀၀ ေလာက

ရလညး မနညးဘးဆျပး အလပ မျဖစျဖစေအာင လပရတယ"လ႔ ငယေလးက ဆတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 46

အခလကရ အေျခအေနမာ တေန႔ တေသာငးရဖ႔ မနညး ရနးကနေနရတယလ႔ ငယေလးက

ဆကေျပာပါတယ။

"၀ငေငြက ပမန မရေတာဘး။ ဒေန႔ တေသာငး ေကာေလာက ရေပမယ မနကျဖန ရခငမရတာ။

ေငြမရဘ အမျပန သြားရတ ရကေတြက မားတယ"လ႔ ငယေလးရ႕ သငယခငး သဇာဆတ အသက၂၅

ႏစေကာရ မနးကေလးကလညး ဆပါတယ။

သဇာက ၀ငေငြပမန မရတအတြက စား၀တေနေရး ခကခလြနးလ႔ အဆမတန အတးႏႈနးန႔

ေငြေခးငားရတယလ႔လညး ေျပာပါတယ။

"ပနးဆးတနး ခးေကာ တတားေအာကက ကြမးယာဆငဖြငတ အမးသမးၾကး တဥးဆကေန တသနးက

အတးႏႈနး သးေသာငးႏႈနး ေခးရတယ။ ၁၅ ရကအတြငး တေန႔ နညးနညး အရစက ျပနဆပရတာ။

ငယေလးက တလ တခါ ပမန ပငနယဆလင ထးတယ၊ အေၾကာေဆး သြငးတယ။ ဒါေပမယ

ခေနာကပငး ေဆးဖးမရလ႔ ေဆးခနးေတာင မသြားျဖစေတာဘး"လ႔ ငယေလးက ကေနာက

ေသေသခာခာ ရငးျပတယ။

ဒလ ေဖာကသည ရားပါးလာရတာဟာ လေတြဆမာ ၀ငေငြနညးလာ တာေၾကာငလ႔ ထငတအေၾကာငး၊

ဒါေပမယ ဘာေၾကာင ၀ငေငြနညးသြားရသလ ဆတာကေတာ သမသတ အေၾကာငး သဇာကလညး

ေျပာပါတယ။

ကမၻာလး ဆငရာ ေငြေၾကး ျပနာေၾကာင စးပြားေရး ၾကပတညးျပး လေတြ ၀ငေငြနညးလာတယ

ဆတာက သမတ႔ သရနားလညျခငး မရၾကပါဘး။ ကမၻာစးပြားေရး အၾကပအတညးေၾကာင

ရနကနျမ႕ေတာက ျပညတနဆာေတြ ၀ငေငြရလမး ခကလာသလ လငေဖာေျဖေရး လပငနးေတြန႔

စးပြားရာေနတ ညကလပ၊ တညးခခနး၊ ကာရာ အေကဆငန႔ အႏပခနးေတြလညး စးပြားေရး

ကဆငးေနတယလ႔ ရနကနစးပြားေရး အသငးအ၀နးက စစမးသရရပါတယ။

"တညးခခနးေတြ ေတာေတာမားမား သပအလပ မျဖစၾကဘး။ ညစဥ အခနးျပည ဧညသညရတ

တညးခခနးေတြလညး ခ ေျခာကတး ေျခာကကပပ။ စေန၊ တနဂၤေႏြလ ရကမး ဆတာ ရသမ

အခနးေတြ ျပညျပး တညးခမယ ဧညသညေတြ တနးစေနရမာ။ ခေတာ လးလးက လမရဘး"လ႔

မရမးကနးျမ ႕နယ ရစမင လမးဆအနးမာ တညးခခနး ဖြငလစထားတ အသက ၄၀ ေကာအရြယ

စးပြားေရး သမားတဥးက ေျပာတယ။

အခနးေပါငး၂၀ ေကာရတ သ႔ရ႕ တညးခခနးက စးပြားေရး ေကာငးစဥကာလက ေန႔စဥ ကပ၂ သနးန႔ ၅

သနး အၾကား ၀ငေငြရခေပမယ အခအခါမာေတာ ရစေသာငးန႔ တသနး အၾကားသာ

၀ငေငြရေတာတယလ႔ သက ဆတယ။

"အခနးခက ရးရးခနးက ၅၀၀၀၊ အယားကြနး ဆရင ၇၀၀၀၊ နာရန႔ တညးမယဆရင တနာရ ၃၀၀၀၊

လက ပါးေတာ ေစးေလာဖ႔ စဥးစားေနတယ"လ႔ အဒ စးပြားေရး လပငနးရငက ေျပာျပတယ။

တညးခခနးေတြ အျပင ကာရာအေက ဆငေတြမာလညး စးပြားေရး အလြနအမငး ကဆငးေနတ

အတြက ကာရာအေက ဆငေတြမာ အလပလပတ မနးကေလး အေရအတြကေတြ ေလာခေနတယလ႔

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 47

သရပါတယ။

"၀ငေငြ နညးသြားတယ။ နာဂစ မတငမက ဆငမာ တေန႔က ၈ သနးဖးေလာက ၀ငေငြရတယ။

လကရမာေတာ တေန႔ တသနး ေလာကပ အလပျဖစတယ။ ဒါေတာင ပမနမရဘး"လ႔ လႈငျမ ႕နယ

သမငးလမးဆ အနးမာ ဖြငလစထားတ 258 ကာရာအေက ဆင၀နထမးတဥးက ေျပာတယ။

258 ကာရာအေကဆငမာ အလပလပေနတ အသက၂၃ ႏစအရြယ အမးသမးကလညး ဆင၀ငေငြ

မေကာငးတ အတြက ဆငမာ အလပလပေနတ မနးကေလးေတြလညး အဆငမေျပ ျဖစေနတယလ႔

ေျပာတယ။

"ဆငက လခ တလ ၂ ေသာငးပေပးတာ။ ဧညသည ဆကရတ မန႔ဖးန႔ ရပတည ေနရတာဆေတာ

ေရရညဆရင ဘယလမ ဆကမလပႏငဘး။ ပငရငကလညး အလပပါးလ႔ လေလာမယလ႔

ၾကားတယ"လ႔ 258 ဆငက အမးသမးက ရငးျပတယ။

ကာရာအေက သခငးဆႏငတ အခနးကယ ၉ ခနးရျပး အလပလပတ မနးကေလး ၂၀ ေကာ အပါအ၀င

၀နထမး ေပါငး ၃၀ ေကာရတ အတြက လစဥ ၀နထမးလစာ အသးစရတ ၾကးေနတအတြက လပငနးက

ေလာခသြားဖ႔ ရတယလ႔ 258 ကာရာအေက ဆငပငရငန႔ နးစပသတဥးက ေျပာတယ။

ရနကန ၀နးကငမာ ရတ ကာရာအေကဆင အေတာမားမားကလညး 258 ကာရာအေက ဆငလ

အေျခအေနမး ၾကေတြ႕ေနရတယလ႔ သရရပါတယ။

ဒါအျပင အႏပခနးေတြလညး ကာရာအေကဆငေတြလ အေျခအေနမး ၾကေတြ႕ေနရတယလ႔ ရနကန

လမးမေတာျမ႕နယ ၀ါးတနးလမးမာရတ အႏပခနးေတြမာ အလပလပတ အမးသမးေတြက

ေျပာျပပါတယ။

"အႏပခနးက သြားၾကတာက ကားပြစားေတြ အမားစေလ။ အခ ကားအေရာငးအ၀ယ ကလညး

လး၀လး၀ မျဖစေတာ ကားပြစားေတြလညး အႏပခနး မေျပာန႔ ထမငးဖးန႔ လကဖကရညဖးေတာင

အႏငႏငပ"လ႔ ဟသာ၀တ ကားပြစားတနးက အသက ၄၃ ႏစအရြယ ကားပြစားတဥးက ဆပါတယ။

အႏပခနးမာ အလပလပတ အမးသမး တဥးအေနန႔ အလပေကာငးစဥကာလက တလ၀ငေငြ ၂ သနး

နးပါး ရေပမယ အခေတာ ရစေသာငးေလာကပ ရၾကေတာတယလ႔ အႏပခနး အလပသမေတြက

ေျပာတယ။

ရနကနျမ႕ရ႕ နာမညေကာ ညကလပေတြျဖစတ ဒဂျမ႕နယ အတြငးက ပငအးနးယားန႔

သမၾကးေစးအနးက ညကလပေတြမာလညး လနညးပါးေနတယလ႔ အဒမာ အလပလပတ လငယ

အမးသား ၀နထမးေတြက ဆၾကပါတယ။

"အရငတနးကဆ ကလပက ဆငးလာတ ေကာငမေလးေတြက TAXI ဌားစးတယ။TAXI ခအျပင

မန႔ဖးဆျပး ေပးေလရတယ။ ခေတာ ကားဌားမယ လလညးမရ။ ဌားျပနေတာလညး ေစးဆစေနတာန႔

အလပမျဖစေတာဘး။ လး၀ အဆငမေျပဘး"ဟ ပငအးနးယား ကလပေရ႕မာ ညပငး TAXI ဂတထးတ

ဒရငဘာတဥးက ေျပာတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 48

ရနကနျမ႕က တညးခခနးေတြ၊ ကာရာအေက ဆငေတြ၊ အႏပခနးေတြ အမားစကေတာ

ေစးႏႈနးေလာချပး ေဖာကသည မားလာေအာင လပျခငးအားျဖင စးပြားပကကပက

ေကာလႊားၾကမယလ႔ ဆၾကပါတယ။

ရနကနျမ႕လယ ရပရငရေတြမာ သြားလာ ကကစားေနတ ငယေလးကေတာ သမအေနန႔ ေဖာကသည

ရာရတာ ခကခေပမယ ရတေဖာကသညတငးက စတတငးက ၀နေဆာငမႈေပးျခငးအားျဖင

ေနာကတၾကမ သမဆ ျပနလာခငေအာင ဆြေဆာငတ နညးလမးက အသးျပမယလ႔ ေျပာပါတယ။

"ကယန႔ တခါေတြ႕ျပးတ သတငး ေနာကတၾကမ ကယဆျပနမလာဘ မေနႏငေအာင

၀နေဆာငမႈေပးမယဆရင ေဖာကသည မရားႏငေတာဘး"လ႔ ငယေထြးက သမရ႕ အစအစဥက

ေျပာျပသြားတယ။

ျမစ၀ကြနးေပၚသြား မတတမး MONDAY, 19 JANUARY 2009 18:40 ၾကညေဝ

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=611:2009

-01-19-11-41-04&catid=2:article&Itemid=14

ကေနာ မေန႔က ျပနေရာက ပါတယ။ ေရာကေရာကခငး အးေမးလ ပ႔မလ႔ပါဘ။ ကယေတြ လကေတြ

နာေနတာန႔ ေဆးေသာကျပး နားေနရတယ။ လမးက ေတာေတာ ဆးေသးတာကး။

ေတြ႕တာ ျမငတာ ေတြကေတာ အမားၾကးပ။ အေတြ႕အၾကသစေတြလညး ရတယ။ တခါသြား တမး မရး။

ကေနာက ေျမာငးျမထက ရနကနကေန အေ၀းေျပးကားစးသြားတယ၊ ေျမာငးျမကေနလပြတာ ထက

ဆငကယ တကစ စးသြားတယ။ လပြတာကေန ရြာေတြကစကေလထပစးသြားရတယ။

အဒမာ ရနကနကေန ေျမာငးျမအထ လမးတေလာကလး ျပနာမရေပမယ ေျမာငးျမအ၀ငမာ

လမးခြဂတ ရတယ။ အဒဂတက ပသမကေန ေငြေဆာင ေခာငးသာသြားရင တဘကလမးကေန

သြားရသလ၊ ေျမာငးျမ လပြတာသြားမယဆရင ဒဘကလမးကေနသြားရမယဆတ လမးခြပ။

ေခာငးသာ၊ေငြေဆာငဘက သြားမယ လမးေပၚမာရတ ကားေတြက မစစဘး။ ဒဘကကေျမာငးျမ

သြားမယကားတငးက စစတယ။

ကားေပၚမာ ႏငငျခားသား ပါလာသလားဆတာက အရငစစတယ။ ပါလာတယဆရငအဒေနရာကေန

လည ျပန ခငးတယ။ တခ႕ ႏငငျခားသားေတြက ပဆး၀တျပး လာတယ။ ဒါေပမယ သတ႔က

ဗမာစကားေလးငါးခြနး ေမး တယ။ အဒမာႏငငျခားသားမနးေပၚတာပ။ ဒါဆ အဒကေန

ခကျခငးလညျပနရတာပ။ျပးေတာ အဒႏငင ျခား သားက ေခၚလာတသက ျပနာရာေတာတာပတ။

အဒဂတက လပြတာထက လြယလြယကက ၀ငလ႔မရေအာငခထားတ ဂတပ။ အဒဂတမာ

မတပတငျပရတယ။ လန႔ မတပတငန႔ တကစစတယ။ နယခရပမေပါကတသက ဘာအလပလပလ

ေမးတယ။ ဘာျဖစလ႔ လပြတာ က သြားမလေမးတယ။ သတငးေထာကဆရင အဒဂတကေန

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 49

ေနာကေၾကာငး လညျပနရတယတ။

လြနခတ ေျခာကလျပညတနးက ရနကနဂာနယ သတငးေထာက တေယာကသြားတာ အဒဂတက ေန

ေနာကေၾကာငးျပနလညရတယလ႔ သတ႔ အယဒတာကေျပာတယ။ လပြတာကသြားခငတ သတငး

သမား ေတြအဖ႔ အဒဂတကဘယလနညးန႔ ျဖတမလဆတာ ထညစဥးစားဖ႔လတယ။

အငအနဂအ အဖြ႕ေတြန႔လကရငေတာရတယ။ ဒါေပမယ သတအတငးပ သတငးသမားဆတာက

ေတြ႕တ ျမငတအတငးေရးေတာ သတ႔လမေနတာေတြ ၊ ဖမထားတာေတြ ေပၚသြားမာစးလ႔ထငပါရ႕ ဘယ

အငအနဂအ အဖြ႕ကမမေခၚခငၾကဘး။ သတ႔ကေတာလပြတာျမ႕ေပၚမာ အစစအေဆးမရ

သြားလာလ႔ရတယ။ အကစဘ (ရ အထးသတငး တပဖြ႕)က အစ သတ႔ကအေရးေပးတယေလ။

သတ႔န႔ညေနတငး အရကေသာကျပး ကာရာ အေက ဆလ႔ရတာကး။

အဒဂတက ျဖတရငေတာ အငအနဂအက ကားေတြန႔ ျဖတရငအစစေဆးမရဘး။ ဒအတငး

လငးကားန႔သြား တယ ဆရငေတာေထာကခစာျပရတယ။ ေထာကခစာပါမလာရင အဒဂတကေန

ျပနရတယ။ အဒဂတမာစစ ေဆးတာ တခါတရမာ ၄၅ မနစေလာကၾကာတတတယတ။

အဒဂတလြနလ႔ ေျမာငးျမေရာကသြားျပဆရင လပြတာကသြားဖ႔ ပထမအဆငေအာငျမငသြားျပလ႔

ေျပာလ႔ ရတယ။ ဒါေပမယ လပြတာျမ႕ထမာရေတြ၊ ေထာကလမးေရးေတြန႔ အငေဖာမာေတြကလညး

ေျခခငး လမ ေနၾကေတာလပြတာကေန မနတငး ထထားတ ရြာေတြဆက

ဘယလနညးန႔၀ငမလဆတာလညး ထပ စဥးစားရတယ။

ေျမာငးျမကေန လပြတာက ကားစးသြားရင ၄ နာရ ခြေလာက စးရတယ။ ဆငကယန႔ဆရင၂ နာရ

ခြေလာက စးရတယ။ ကားစးသြားရင လမးမာဂတေတြက မတပတငထပျပေနရေတာ ကေနာက

ဆငကယတကစ စးဖ႔ စဥးစားတယ။ စရတကေတာ ပၾကးတယ။ ဆငကယတကစက တေယာကက

ကပ ၁ ေသာငး ၂ ေထာငေပးရ တယ။ ကားခကေတာ ေခါငးခနးက စးရင ၄ ေထာင၊ ေနာကခနးက

စးရင ၂ ေထာငပ ေစးသကသာသလ လမးၾကမးျပး ဖနထေတာေနာကခနးခ စးတသေတြက

ဖနေတြလးျပး ေမာကရပေပါကၾကတာပ။

ဆငကယလညး အဒလပါပ။လမးေတြက ခငေတြန႔ ျပညေနေတာဖငန႔ ခန႔ထတယက မရေတာဘး။

တလမးလး ေျမာကတကေနတာပ ေတာေတာအတယ။ ဒါေပမယ လပြတာက၀ငတရနကနက

လေတာေတာ မားမားက ဆငကယပ စးၾကတာလ႔ သရတယ။ ဆငကယက

ပပငပနးေပမယအစစအေဆးမရဘး။ အခနတ တယေလ။

ဒါေပမယ တခ သသယရစရာရတယ။ လမးတေလာကလး တကစသမားက ကေနာကေမးတယ။

ဘာအလပ လပလ၊ လပြတာ ဘယေနရာကသြားမာလ၊ ဘာလပဖ႔လ အဒလပ အစေနတာ အဒေလာက

ေမးေနေတာ သ႔ အေပၚမာ သသယရလာတယ။ သ႔အေၾကာငး ကျပနေမးၾကညေတာ ငတက

လညတယ။ အေပၚယ ေလာကပ ေျပာတယ။ သ႔ဆကပ ေမးခြနးေတြ ဆကတကလာတယ။

လပြတာေရာကမ ျမ႕ခတခ႕က ေမးၾကည ေတာ ကေနာစးလာတ ဆငကယကၾက႕ဖြ႕

ဆငကယမနးသရတယ။

အစးရက ဆငကယတကစ အဖြ႕ထမာ ၾက႕ဖြ႕ေတြက ဆငကယတကစ ဆြခငးထားတယ။ ေျပာရရငေတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 50

အငေဖာမာေပါ။ သတ႔က ဆငကယေတြက အေၾကြးန႔ေရာငးေပးထားတယ။ တေန႔ဘယေလာကသြငး

ရမယ၊ လပြတာနယထကဘယသေတြ ၀ငတယဆတာ သေအာငလပေပးထားတာလ႔ နယခေတြက

ေျပာျပၾကတယ။ ျဖစခငေတာ ကေနာကလညး အဒ ဆငကယကသြားငားမလကသားျဖစေနတယေလ။

လမးမာ စတ၀ငစားစရာေကာငးတာက ေလေဘးဒကၡသည စခနး၂ ခ

အခခနထရေနေသးတယဆတာက ေတြ႕ ရ တာပ။ အဒမာ လပြတာ မေရာကခင ၁၀မငအလမာ

ၾကာကနဆတ စခနးရတယ၊ အဒရြာမာ ဒကၡသည ၂၅၀ ေလာကရေသးတယ။ ေနာက ၇

မငအလမာလညး ပႏၷေတာဆတစခနးရတယ။ အဒမာလညး လ ၃၀၀ ေလာက ရေသးတယ။

လမးမေပၚကေန လမးၾကညရင တာေပၚလငအမးျပာေတြန႔ မးထားတ တအမေလးေတြက ျမငေန

ရတယ။ ျမ႕န႔လမးျပး လမးမေပၚကေန ေတာေတာေလး၀ငရမယ။ အဒစခနးေတြက အစးရကဘယသမ

ေပး မ၀ငဘး။ အငအနဂအေတြက လခငရင ျမ႕ေပၚမာဖြငထားတ အလလကခတေနရာမာပ

လရတယ။

ကေနာ စစမးလ႔ရသေလာကသရတာကေတာ အဒထက ဒကၡသညေတြကဗမာေတြမားတယ။

စစတပက ေကၽြး ထားျပး ခငးေနတယ။ ပစၥညးသယခငးတယ။ လမးေဖာကတအခါမာ ခငးေနတယ။

ဒါေပမယ အလပမရတ အခါ မေကၽြးလ႔ စခနးကလတခ ႕ ေဘးနားကရြာေတြမာ

သြားေတာငးစားရတယလ႔လညးၾကားရတယ။

အရငက ႐ြာသားေတြက လမးေဖာကတေနရာမာ၊ ပစၥညးသယတေနရာေတြမာခငးေပမယ

ကေနာတ႔သတငး တက သြားျပးတေနာကမာ ရြာသားေတြကမခငးေတာဘးတ။ ျပးေတာ

မဒယာေတြကေျပာတေကာငေတြ သတ ပစမယလ႔လညး ၾကမးထားတယ။ အခရြာသားေတြက

ဘယသေမးေမးလပအားေပးန႔ပတသကျပး ဘာမမေျပာ ရဘးလ႔ပ ေျဖၾကတယ။

ေနာက လပြတာျမ ႕ထအ၀ငမာ အကစဘက စစတယ။ အဒမာ လပြတာက ညေရာကေတာ ထမငးစားျပး

ပငလယထက ညတြငးခငးထြကခၾကတယ။

မနတငးထထားတ ရြာေတြကေရာကဖ႔အတြက လပြတာဆပကမးကေန ၄နာရၾကာေအာင

ေမာငးရတယ။ အရင ဆး ေရြးျမစက ျဖတရတယ၊ ျပးေတာပငလယ၊ ျပးေတာ ျပနမေလာျမစေပါ။ အဒမာ

ေတာေတာေအးတယ။ ကေနာလညး ေအးလြနးေတာ ၀တထားတ အေႏြးထညအျပင

ေကာပးအတထမာထညလာတ အေႏြးထညေတြ ေရာ၊ ဥးထပေတြေရာ မာဖလာေတြေရာ

အကနလးထတ၀တရေတာတယ။ ဂငးေဘာငးဘဆရငလညး ၂ ထပ ထပ၀တရတယ။

အမနေတာပငလယဆတာ ေႏြးရမာ။ ဒါေပမယ အခအေတာက ေအးတာ။ ေအးလြနးေတာ

အရး အဆစေတြထျပး ကကလာတယ။ အဒမာ ရြာသားေတြရ႕ ေျပာျပခကအရဆရင

နာဂစမတငခငတနးက ဒေလာကမေအးဘး။ ပငလယကလညး ေႏြးတယတ။ ခလ နာဂစျဖစျပးမ

အရမးေအးလာတာ။ သစပငေတြ လညး မရေတာေလကလညးတက၊ ေအးကလညး ေအးန႔ပ။

အဒလ ေအးပေအးနညးမး နားလညေအာင ဘယလေျပာရမလ မသဘး။ ေအးလြနးေတာ ရြာျမနျမန

ေရာကပါ ေစလ႔ ဆေတာငးရတယ။ ဒါေပမယ ကမေကာငးဘး။ ႐ြာက မနက ၅နာရမပ ေရာကတယ။

ကေနာတ႔ အဖြ႕ စကေလန႔ ည ၁၀ နာရမာ ထြကလာေပမယ လမးမာ ပနကာကးသြားတ

စကေလတစငးက ေတြ႔လ႔ ကျပးေခၚလာေပးရေတာ မနက ၅ နာရမ ကရင႐ြာတရြာက ေရာကတယ။

အဒရြာမာ တပမ ၆၆ ရတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 51

အဒရြာမာ အနဂအ အဖြ႕ေတြကတးေပးေနတ ေရတြငး သးတြငးရတယ။ ဒါေပမယ အဒက

ထြကတေရက ေသာကဖ႔ လး၀ မသငေလာဘး။ ေရကေနာကေနတအျပင ေရထက လကဖကေျခာက

ခတလကတအခါ ေရကမညးျပးတကလာတယ။ ဘာျဖစလ႔ မညးျပးတကလာတာလ ဆတာက

ပညာရငေတြရ႕အကအညန႔ အေျဖထတဖ႔ လတယ။ ရြာသားေတြကေျပာေတာ နာဂစေၾကာငေရေတြခလ

ျဖစကနတာတ၊ အရငက ေရက ဒေလာကမဆးဘးတ။အခေလာေလာဆယမာေတာသတ႔ ခထားတ

မးေရေတြက ေသာကၾကတယ။ သတ႔မာ

လကကနမးေရေတြရေပမယ ဒလကနရင မးေရ ကနျပ။ ေသာကေရကစၥ ျပနာျဖစေနျပ။

အဒေသာက ေရျပနာက ရြာတငးၾကေနရတာပ။ ကေနာ သပၸကနးၾကးကေန ဆားခက၊

ပေတာကကနး၊ သေျပခင၊ ေရတြငးကနး၊ အမတကေလး၊ ၀ေဒါက အဒရြာၾကးေတြက ေရာကခတယ။

ေရျပနာရ တယ။ နာဂစ မတငခငတနးကေရကနေတြက နာဂစေၾကာင ပကစးသြားတယ။

တခ႕ကနေတြက ေရငနေတြ ကစတထတျပးျဖစေပမယ ခခနထျပနသးလ႔

မရေသးတအေျခအေနျဖစေနေသးတယ။

တခ႕ေတာ အဒ မေကာငးတ ေရကပ သးေရအျဖစ သးေနၾကရျပ။ သတ႔မာေရြးခယစရာမ မရတာေလ။

သတ႔ ၾကေနရတ အခကအခေတြက အကအညေပးမယလေတြ သဖ႔လတယ။

ေရကစၥကျမနျမနေျဖရငးေပးဖ႔ အေရးၾကးေနျပ။ ျပညတြငးက အဖြ႕အစညးတခ႕ကေရတြငးေတြ

လကတးေပးေနေပမယ လအပေနတ ပမာဏ ကသပၾကးေနေတာ အားလးက၀ငးကမ ျဖစမယ

အေနအထားေတြ ျဖစေနတယ။

ေနာက ကေနာ ေရာကခတ ပေတာကကနးန႔ ၀ေဒါက ကေတာ သရေျခာကတ ႐ြာလ႔ နာမညၾကးတယ။

အဒရြာ မာ အရငက လ ၅၀၀ ေကာေလာကရတာ။ အခ လ ၁၀၀ ၀နးကငေလာကပ ကနေတာတယ။

၇၅ ရာႏႈနး ေလာက ေသကနကတယလ႔ ေျပာၾကတယ။

ပေတာကကနးကဆရင တျခားအနးအနားက ရြာေတြက ဘယသမ အဒရြာက မသြားရၾကဘး။

သရေျခာကလြနး လ႔တ၊ ခရစၥမတေန႔တနးက ဆရငအဒရြာက ဘရားေကာငးအပကမာ

ေခါငးေလာငးထးသေတြညေနတာ တည လးပတ။ အနားက ရြာေတြကေတာင ၾကားရတယ။ ေနာကျပး

အဒနားမာ လသေတြေလာကသြားေနတ အသ ေတြ စကားသေတြၾကားရတာကေတာ

ညတငးပလ႔ေျပာၾကတယ။ အဒ ရြာမာေနတသေတြကေတာ သတ႔ အမး ေတြ

သတ႔ကလာလာႏႈတဆကတာပ၊ သတ႔ကေတာ မေၾကာကဘးလ႔ ေျပာၾကတယ။

ကေနာ ေရာကခတ ရြာေတြမာ အငအနဂအအဖြ႕ေတြက အလပလပဖ႔ ပကဆေခးေပးၾကလ႔

အမဆငေတြ ဘာေတြ ဖြငျပး အေရာငးအ၀ယေတာ စ ေနတာ ေတြ႕ရတယ။

ေနာကတခကေတာ ရြာတငးလလမာ အရကဆငေတြရေနျပး ညေနဆရငေယာကားေတြက

အရကေသာကျပး ငငေနတ ကစၥပ။ အရကေသာကျပး နာဂစတနးက အေၾကာငးေတြ ေျပာျပး ငၾက

ရယၾကန႔၊ ရြာမာ ရတလေတြရ႕

၈၀ ရာခငနႈနးက အရကသမားေတြ ျဖစကနတာေတြ႕ရတယ။ သတ႔ အေျပာကေတာ သတ႔ ဆးရႈးသြားတ

မသားစေတြက ဘယလမ ေမ႔မရဘး၊ အရကမေသာကဘန႔ မအပႏငဘးတ။ အရကက တမး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 52

ေသာကၾကတာပ။ ေန႔ခငးမာေတာ အလပေတြသမးၾကးလပျပး ေနတယတ။

ညေနေစာငးလ႔ အလပသမးျပဆတာန႔ အရကဆင၀င အရက ၀ယျပးျပနၾကတယေလ။ သတ႔ အရကဖး

ေပး တာ ကလညး စတ၀ငစားဖ႔ေကာငးတယ။ သတ႔ရလာတ ငါးေတြ၊ ပစြနေတြက အရကဖးအေနန႔

ေပးတယ။ တခ႕ကလညးခြတမးရတ ဆနက ေပးတယေလ။ အရကဆငေတြကေတာ အလပအျဖစဆးပ၊

တခ႕မနးမေတြ ကလညး အရက၀ငေသာကၾကတာ ေတြ႕ရတယ။ အခခနထအဒနာဂစျဖစတ

ညကအေၾကာငးေတြက ေျပာရင

ခးပြခငတသေတြရေနေသးတယ။

ျပးေတာ အစားအေသာကကလညး တရစာၧနသာသာေလာကပ စားရေသာကရတာပ။

ယအနအဖြ႕ေတြက ၁ ေယာကက တလက ဆန ၅ ျပည ေပးတယ။ အဒ ၅ ျပညန႔ ေလာကေအာင

စားၾကတယ။ ဟငးကေတာ သတ အတငးပ ငါး၊ ပစြန၊ ကဏနးပေပါ။ ၾကကသားဆတာ မစားရတာ ၈

လရျပတ ။ ၀ကသားကေတာရြာထမာ ေပၚ ရင တရြာလး မစားၾကတယ။ အခသတ႔ ရြာေတြမာ

ဘစနစကပသးေနၾကတယ။ အခလ ခမးတကာလမာ ေစာင မရတသက ရတသန႔မျခရတယ။

အေႏြးထညကလညး မ၀တၾကတယ။ အဒလပ အစစ အရာရာ မာဘစနစ ေပါ။ လစငစစကေန

တရစၧာန စနစကေရာကသြားရတ သေဘာလ႔ပကေနာ ခစားလာရတယ။

အထးသျဖင ကေလးေတြရ႕ အေျခအေနန႔အနာဂတကေတြးမၾကညရဘး။ ေကာငးရေပမယ

ေကာငးျပနတက တ ကေလးက သးပ ၁ပပရတယ။ကနတကေလးေတြက ငါးရာ၊ ဖားရာတယ။ ျပးရင

အရကေသာကလာတယ။ သတ႔ေရ႕ကလၾကးေတြလပတအတငး လကလပၾကတယ။ အဒါက

အခြငေကာငးယျပးကေလးေတြကပငလယ ထြကျပး ငါးဖမးတအခါ ေခၚသြားတ

အလပရငေတြရလာတာေတြ႕ရတယ။ ကေလးဆေတာ လပအားခက တရက က ကပ ၃၀၀ န႔ စားဖ႔

ငါးအနညးအပါးေပးရတယ။ လၾကးတေယာကက ပငလယေခၚရင တရကက ၃၀၀၀ ေပးရတယ။

ငါးမေပးရတယ။ အရကတကရတယေလ။

ေနာကျပး ကေလးက ခငးသမ အကနလပေပးတယ။ အႏရာယမားတယ မမားတယ မသဘး။

အလပရင ခငးတာ မနသမ လပေပးၾကတယဆေတာ အလပရငေတြကလၾကးေတြက မေခၚေတာဘး။

ရစႏစအရြယ ေလာကဆရငပ သတ႔ခငးလ႔ရေနျပဆျပး ကေလးေတြက အလပသမားေတြအျဖစ

ေခၚသးေနၾကတယ။

ေနာကတခကေတာ တပေတြက ရြာထက မဘမကေလးေတြက စစသားအေနန႔ စေဆာငးေနတ ကစၥပ။

ကရငအဖြ႕က ကေလး ၂ေယာကပါသြားလ႔ လပြတာက အကစဘက ေျပာျပး ျပနေတာငးတာ ကရငေလး

၂ေယာကေတာ ျပနရလာတယ။ သတ႔န႔ အတပါသြားတ ဗမာ ၃ေယာကကေတာ ျပနမရဘးလ႔

သရတယ။

ေနာက ေတာငသေတြ၊ ေရလပသားေတြ အဆငမေျပေသးတ အေျခအေန။ စပါးစကထားတာက ေလးပ

၁ပ ေလာကပ ေအာငၾကတယ။ အဒါကလညး အေၾကြးျပနဆပရမာန႔ ေနာကလာမယ ရာသအတြက

မးစပါး အတြကေတာငမဆငမေျပၾကဘး။ သတ႔က လယေတြအတြက ကၽြေတြ၊

ႏြားေတြလတယလ႔ေျပာတယ။ ျပးခတ ရာသတနးက ကၽြေတြ၊ ႏြားေတြလၾကတယလ႔ ေျပာေပမယ

သတ႔တေကာငမ မရၾကဘးတ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 53

လယထြနစကခေပးတာလညး တရြာက ၁ စက၊ ၂ စကေလာကခေပးတာဆေတာ လယသမားေတြက

လယ ထြနဖ႔ အတြက အလညေရာကေအာငေစာငရတာန႔ စကခေပးတအခန ေနာကကတာန႔

အဆငမေျပၾကဘး။ အခေတာ အဒစကေတြကလညး သကဆငရာကျပနသမးသြားတယလ႔ ေျပာတယ။

သတ႔က ခဏလာျပတ သေဘာပ ရတယတေလ။ ရြာသားတငးမာ အေၾကြး ရၾကတယ။ ဘယသမလညး

ျပနဆပႏငမယ အေျခ အေနမရၾကဘး။

သတ႔ေတြကေတာ ဘာကမ သပေၾကာကပလညး မရေတာဘး၊ ျပးေတာေနာကႏစအတြကဆတာလညး

သပ မစဥးစားၾကေတာဘး။ ရတာေလး စား၊ ျဖစသလေလး ေနေနၾကတာပ။ ျပးေတာ သတ႔ေတြရ႕

မကလး ေတြမာ ဘာေမာလငခကမ မရေတာဘး။ ေနမထးေသမထးဘ၀မးန႔ သတ႔

ဘာကမေၾကာကပမရေတာဘး ေလ။ သတ႔မာ ဘ၀ ဆတာလညး ေပာကေနျပကး။

တ႐တနဂါးကသည ရနကနည MONDAY, 26 JANUARY 2009 16:08 ၾကညေဝ

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=639:2009

-01-26-09-12-10&catid=2:article&Itemid=14

အျဖေရာငႏင အနေရာင အခး ညေအာင ေရာစပ ခယမႈနးထား ေသာ လပသည နဂါးၾကးသည

ညေနဆညးဆာ အခနတြင စညးခကႏင

အည လလပပ ယမးယမးႏြ႕ႏြ႕ ကလက

ရသည။

Capital Hyper Mart အေရာငးစငတာ

အျပငဘကရ တ႐တနဂါး အကၿပငပြ

လာေရာက ၾကည႐ႈသမား (ဓာတပ -

ဧရာ၀တ)

ခပျပငးျပငး တးခတ လကေသာ ဗသႏင

အတ လပ တကကြေနေသာ အျဖ၊ အ၀ါ၊

အနကား နဂါး တေကာငသည

ကြငးထသ႔ ၀ငလာကာ ပထမ နဂါးၾကးႏင

အျပင ျမငျမငဆငဆင ကေလေတာသည။

တရတ ႏစသစကး အထမးအမတ နဂါးအက ျပငပြက စတ၀ငစားစြာ လာေရာက ၾကညရႈေန ၾကေသာ

ဧညပရသတ မာလညး တရတလမး မားသာလင မက ဗမာ၊ ကလား စသျဖင လမး စလငလကာ

ၾကတႀကတ တးလက ရေလသည။

"ႏစကးမာ တရတ နဂါး ကတာက ျမငရတ သေတြက ကေကာငးတယ၊ လာဘ ေကာငးတယလ႔

အယရၾကတယ၊ အဒါေၾကာင လာၾကည ၾကတသက မားတယ၊ ကေနာ တ႔ကေတာ ကယအမေရ႕မာ

နဂါး လာကေအာငလညး ဖတထားျပျပ"ဟ တရတ နဂါးအကက လာၾကညသ တရတလမး တဥးက

ေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 54

တရတရးရာ ျပကၡဒန အရ ၂၀၀၉ ခႏစ၊ ဇနန၀ါရလ ၂၆ ရကေန႔မ ၂၀၁၀ ျပညႏစ ေဖေဖာ၀ါရလ ၁၃

ရကေန႔ အထ ႏြားႏစဟ သတမတ ထားေၾကာငး သရရသည။

ႏြားႏစမာ ေျမဓာတ သဘာ၀က စးမးျပး ယင (YIN) ဟ ေခၚေသာ ဓာတမစြမးအား ျပည၀ေသာ ႏစတႏစ

ျဖစေၾကာငး၊ ႏြားႏစတြင လေပါငး ၁၃ လ ရျပး တရတရးရာ အယအဆ အရ အလပက အထးၾကးစား

ပမးစား လပကငရမညႏစ ျဖစသလ၊ ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ လမႈေရး စသညတ႔ အရာရာ သတထား

ေဆာငရြက ရမည အေရးၾကးေသာ ႏစျဖစသညဟ တရတရးရာ ေဗဒင ပညာရငမားမ

သးသပၾကေၾကာငး တရတလမးမားက ဆၾကသည။

"အခႏစက ႏြားႏစဆေတာ အစစ အရာရာမာ ၾကးစားၾကရမယ ဆတ သေဘာပ၊ အခလ

နဂါးအကျပငပြ လပရတာလညး ႏြားႏစမာ ကေကာငးေအာင ျပလပရျခငး တခပ၊ ျပးခတ

ၾကြကႏစတနးကလ နာဂစလ ေဘးဆးမးေတြ မျဖစေအာင မၾကရေအာငေပါ”ဟ တရတ

ကနသညၾကးမား အသငးမ တာ၀နရသ တဥးက ေျပာဆသည။

တရတႏစကး၏ အဓက ျပယဂတချဖစေသာ ကေကာငးေစသညဟ အယအဆရေသာ နဂါးအကက

ျပငပြျပ လပျခငးအားျဖင ေတြ႕ၾကရမညအခကအခမားကျဖတသနးေကာလႊား ႏငမညဟ

ေမာလငခကျဖင တရတ နဂါးအကျပငပြျပလပျခငးျဖစေၾကာငး တရတနဂါးအကျပငပြ

ေကာမတအဖြ႕၀ငတဥးက ေျပာဆသည။

အဆပါ ျပငပြက ရနကနျမ႕၊ သာေကတျမ႕နယတြငရေသာ Capital Hyper Mart တြင ဇနန၀ါရလ ၂၃

ရကေန႔ မ ၂၅ ရကေန႔ ထ ညေန ၃နာရမ ည ၉နာရထ ကငးပချပး ျပငပြ၀င အသငးေပါငး ေျခာကသငး

၀ငျပငခ သည ဟ သရျပး ဆေၾကးမားမာ ပထမဆက ကပ ၁၀ သနး၊ ဒတယဆက ကပ ၅ သနး၊

တတယဆက ကပ ၃ သနး သတမတထားျပးႏစသမဆမားကလညး ကပ ၂ သနးစ

သတမတထားေၾကာငးတရတနဂါး အက ျပငပြ ေကာမတ ထမ သရသည။

နဂါးအကျပငပြႏငအတ ႏစကးေစးေရာငးပြေတာမား၊ ေမာဒယလရႈးမားကလညး ႏစကးပြေတာ

စညကားေစ ရန ရညရြယခကျဖင အဆပါေနရာတြငပင ျပပလပခၾကသည။

အဆပါ နဂါးအကျပငပြ ကငးပရာေနရာ Capital Hyper Mart

အျပငဘကတြငလာေရာကၾကညရႈ႕ေနေသာ လအပၾကးမ ေထာငေသာငးမက

မားျပားျပးၾကတႀကတတးလကရေသာလညး Capital Hyper Mart အတြငး ပငးတြငမေရ႕ကလအပႏင

နႈငးယဥလ႔ မရေအာငပင လနညးပါးလသညက ေတြ႕ရသည။

အစားအေသာကမားေရာငးခေသာ ေနရာတြငသာ လ ေလးငါးဆယဥးခန႔ ေတြ႕ရျပး၊

အ၀တအတထညမား၊ လပစစပစၥညးမား၊ အမသးပစၥညးမားေရာငးခေသာဆငေနရာမားတြငမ

ၾကည႐ႈသ အနညးငယသာ ရသည ကေတြ႕ရျပး၊ တရတႏစကးပစၥညးမား ေရာငးခေသာ ဆငမား

ေလာကသာလအနညးငယစညကားေနသည က ေတြ႕ျမငရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 55

အက ၿပငပြ ၀ငေနေသာ နဂါး

ႏစေကာငက ဤသ႔ ေတြ႕ျမငရ (ဓာတပ -

ဧရာ၀တ)

"လေတြက နဂါးအကျပငပြက

လာၾကညရငး

ဒထကလညးလကေလာကၾကညၾကတာ

မားပါတယ၊ ဒါေပမယ

တကယ၀ယတသကေတာနညးတယ၊

သပမေရာငးၾက ရဘး ၊

တရတပစၥညးေတြေလာကပ ေရာငးရတာ

ေတြ႕ တယ "ဟအဆပါ Capital Hyper Mart တြင ေရာငးခေနေသာအမသးပစၥညးအေရာငးဆင တဆင

က ေျပာဆ သည။

ကမၻာစးပြားေရးအၾကပအတညးေၾကာင ႏစကးပစၥညးမားမာယခငႏစမားႏင

ႏႈငးယဥကေရာငးအားသသသာ သာက ဆငးသြားေၾကာငး တရတတနးရႏစကးပစၥညး အေရာငးဆင

တဆငမ ေျပာဆသည။

တရတႏစကးတြင အဓကအသးျပၾကေသာ ေရႊစက၊ ေငြစကမားသညအျခားပစၥညးမားထကစာလင

အေရာငး ရဆးျဖစေသာလညး ယခငႏစကထက ေရာငးအား ၃ ပ ၁ပ ခန႔ထ ကသြားသညဟ

အေရာငးဆငမားကေျပာ ဆၾကသည။

"မႏစတနးကေတာ အမက ကေလးေတြေကာ တေတြတမေတြေကာ အားလးက အ၀တသစ ၂ စစ

၀ယေပးႏင တယ၊ ဒႏစေတာ သားသမးေတြကလညး တစစပ၀ယေပးႏငတယ၊ တေတြအတြကကေတာ

အနေပါငး (မန႔ဖးေငြ) ပေပးႏင ေတာမယ"ဟ ႏစကးခနတြင အ၀တအစားသစ ၀ယယျခငးသည

မဂၤလာျဖစသညဟ လကခထားေသာအသက ၄၅ ႏစအရြယ တရတအမးသမးၾကးတဥးကေျပာသည။

တရတလမးတ႔၏ အယအဆအရႏစသစကးခနတြင အ၀တအစားအသစမား ၀ယယ၀တဆငျခငး၊

ေဆြမး မားအား လကေဆာငေပးျခငး၊ အနေပါငးေပးျခငး၊ တေကြ႕လ ႏစကးမန႔လပျပး မတေဆြမားရ႕

အမမား ကေ၀ငၾကျခငးမားျပလပၾကျပး၊ ႏစသစကးခနမာ မဂၤလာရေသာစကားမားကသာ

ေျပာဆျခငးမား ျပလပၾက ေၾကာငး ႏစသစမာ အသက ၆၀ျပညမည တရတအမးသားၾကး တဥးက

ေျပာဆသည။

"ႏစဆနးတရကေန႔မာ အလပလပရင တႏစလးပငပနးတယလ႔ အယရၾကေတာ ေတာရလေတြက

မလပၾက ေတာဘး၊ အလေပးတာေတြ ဘရားစလကဖးတာေတြပလပၾကတယ" ဟ သက ဆသည။

သ႔ေသာလညး တခ ႕မာမ ႏစသစကးခနတြငႏစသစကးပြကငးပႏငေရးအတြကပင အလပလပေနၾကရ

သညက ေတြ႕ျမငရသည။

တရတလမးတဥးျဖစေသာ အသက ၆၅ ႏစအရြယ အမးသမးၾကးသည တရတတနးတြင

တရတႏစကးပြ အသးျပေသာ ပနးစကမားအား ယေန႔ထတင ေရာငးလကရသညက ေတြ႕ျမငရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 56

သမသည ႏစသစကးေန႔တြင အလပလပပါက တႏစလးပငပနးမညဟေသာတရတအယအဆက

သေသာ လညး ႏစသစကးပြ ကငးပႏငေရးအတြကေငြလေသာေၾကာင စကပနးမား

ေရာငးေနရျခငးျဖစေၾကာငး ၊ ျပးခေသာႏစကလညး ႏစကးတြင အသးျပရနအတြက

အစားအေသာကျခးျခကာယခကသ႔ပင ေငြရာခရ ေၾကာငး ေျပာဆသည။

"ႏစကးမ မလပႏငတ တရတလမးဆရင မဂၤလာမရဘး၊ ေဆြစဥမးဆက မေကာငးစားဘးေလ၊

အဒါေၾကာင အေရာငးအ၀ယေတြကမေကာငးေပမယလညး ႏစကးေတာ မျဖစျဖစေအာင

ၾကးစားပမးစားလပရတာပ၊

နဂါးလာကေအာငလညး ဖတထားရတာပ" ဟ သက ဆသည။

ကြမးတလမးမားသည ဘရားပနး၊ ေဒါငးပနးမားကဘရားပေဇာျခငးျဖင မမတ႔သားသမးမား

ပညာေရးထြနး ေပါကမညဟယၾကညေသာေၾကာင သမ ထမ စကပနးမားက ၀ယယၾကေၾကာငး၊

ရနကနျမ႕ရ တရတ လမး အမားအျပားေနထငရာ တရတတနးတြငသမကသ႔ပင ႏစကးခနအတြက

ကနကမည စရတရေစရန ယေန႔ ထတငေစးဆငမားဖြငကာ ေရာငးခေနၾကေသာ

တရတလမးမားရေနေၾကာငး သမကေျပာဆသည။

တရတလမးတ႔အေနႏင နဂါးလာကသည အမမာ လာဘေကာငးသညဟေသာအယအဆေၾကာင

ဖတၾကျပး၊ နဂါးလာကသညအခါ အမရငအေနႏငအနေပါငးေပးရျပး၊ အနေပါငးမာလညး လာကသည

လမားက ၾကညကာ ကယတတႏငသည ပမာဏတခသတမတျပး ေပးၾကရေၾကာငး၊

နဂါးလာကသညအဖြ႕ေတြကလညး ႏစကးမာ ခလ ကႏငရနအတြက ၂

လေကာေကာခန႔ၾကတငအခနယကာ

ေလကငခရေၾကာငး သရသည။

Capital Hyper Mart အတြငးမာလညး

ကေကာငး၊ လာဘေကာငး၊

အေရာငးအ၀ယ ေကာငးေစရန

ထားသည နဂါး ႐ပႀကး တ႐ပ (ဓာတပ -

ဧရာ၀တ)

တရတလမးမားအေနႏင ႏစကး၏

အဓက အႏစသာရ

တချဖစေသာဘးဘြားေတြက

ကန႔ေတာျခငး၊ အမရ လ ကန

အ၀တအစားအသစ ၀တဆငျခငး၊ ေဆြမးသားခငးမားအား အနေပါငးေပးျခငး၊ မတေဆြမားအားႏစကး

အစားအစာမား လကလေ၀ငျခငး၊ လာဘေကာငးေစသညဟ အယအဆျဖစေသာနဂါးလာကေစျခငး၊

ညစာမာ ငါးက စားသးျခငးတ႔ကျပလပၾကရျခငးျဖစေၾကာငး၊ ထ႔ျပင ႏစဆနး ၈ ရကေန႔တြင

ကေရာကေသာ မးနတမငး က ပေဇာကနေတာပြလညး ကငးပၾကေၾကာငး သရရသည။

"ကယတတႏငတ ပမာဏအေလာကလပၾကရတာပ ကေနာတ႔ကေတာ မႏစက သနး၂၀ ေလာက

ကနတယ၊ ခႏစလညး သနး ၂၀ ၊ ၃၀ ေလာကကနမာပ၊ ဒါကေတာမတြကေကာငးဘးေပါ၊

မတတႏငတသေတြကေတာ အနညးဆး စစေပါငး ၁ သနး၂ သနး ေလာကေတာ ကနၾကတာပ" ဟ

တရတလမးတဥးက ေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 57

တရတႏစကးျပလပရနအတြက တႏစလး၀ငေငြမ ရာခငႏႈနး မညမသးစြမညဆသညက

သတမတထားသမား ရသည ဟ သရသည။

The Karen National Union(KNU) - Forever at the FrontlineBy SAW YAN NAING Friday, January 30, 2009

January 31 marks the 60th anniversary of one of Asia’s oldest rebel movements—the Karen

National Union (KNU). It is a day commemorated by Karen people all around the world.

Since it declared war on the central government in 1949—shortly after Burma declared

independence from Great Britain—the KNU has faced a great many ups and downs during

its six-decade fight for autonomy.

It is undergone rifts and splits,

and breakaway Karen groups

have emerged. It suffered

defeat at the hands of the

Burmese army and in 1995 was

forced to abandon its jungle

fortress at Manerplaw on the

Thai- Burmese border. Its aging

leadership is fading away while

the number of Karen refugees

continues to grow. Discontent is

high among the Karen

population and thousands of families are currently resettling in Western countries under

the auspices of the United Nations High Commissioner for Refugee (UNHCR).

However, unlike so many other armed insurgent groups, the KNU has steadfastly refused

A Karen soldier at the frontline. (Photo: Steve

Sandford)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 58

to sign a ceasefire agreement with the Rangoon government.

When the KNU’s founding father, Saw Ba U Gyi, established the rebel movement in 1949,

he unveiled his “Four Principles” of resistance: “There shall be no surrender; The

recognition of the Karen State must be completed; We shall retain our arms; and We shall

decide our own political destiny.”

The KNU has locked itself to those principles through thick and thin for 60 years.

In 1995, the Democratic Karen Buddhist Army (DKBA) split from the KNU and joined forces

with the Burmese army. Manerplaw fell soon after. The KNU, led by Gen Bo Mya, scattered

while its civilian population joined the exodus into Thai border refugee camps. The KNU

lost their only true sources of income: logging and taxation.

After fighting the Burmese army for 30 years, KNU commander Tha Mu He and hundreds

of his followers surrendered to the regime in April 1997.

He told journalists and diplomats that he split from the KNU because of the failed peace

talks between the Burmese junta and his mother organization in 1994 and the realization

that the conflict would continue indefinitely.

One year later, Phado Aung San,

a central executive member of

the KNU, and hundreds of his

followers also surrendered to

the Rangoon government. He

gave the same reasons for

laying down his weapons as Tha

Mu He had.

Then in early 2007, another

splinter group reached a

ceasefire agreement with the

Burmese regime. Known as the KNU/ KNLA Peace Council and led by Maj-Gen Htein

Maung, it included around 300 defecting KNU soldiers.

Brig-Gen Johnny, head of KNLA Brigade 7, said that Karen breakaway leaders who had

reached ceasefire agreements with the Burmese regime had betrayed their people and

their comrades who had died for the Karen revolution.

“We have to carry on the unfinished duty for our people. If we give up, it is as if we were

Soldiers of the Karen National Liberation Army, the

oldest rebel group, stand at parade arms at a base

near the Thai-Burmese border. (Photo: Reuters)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 59

betraying our comrades and our leaders who have died for us,” said Brig-Gen Johnny.

“Our enemy [the Burmese military regime] is trying to divide us every day. We have to be

united and always be careful,” he said.

Meanwhile, the DKBA has boasted that its forces will overrun the KNU’s military wing, the

KNLA, by 2010.

The target of its operation would appear to be Kawkareik Township in southern Karen

State, which is rich in gold, teak forest, antimony, zinc and tin. Sources from both the KNU

and the DKBA circles have said that the DKBA seeks to control the regions that do business

with the Thai authorities.

However, the KNU leadership, as always, remains resolute. KNLA Battalion 201 Maj Bu Paw

acknowledged recently that the DKBA would attack his battalion in Kawkareik and try to

seize its military bases, but stated: “The DKBA can not defeat us.”

Assassinations among the KNU and the breakaways groups have increased since 2007.

On February 14 last year, KNU General-Secretary Mahn Shah was gunned down by two

men at his home in Mae Sot, Thailand.

Mahn Sha had been widely respected, not only by ethnic Karen people, but by most

democratic alliance groups and individuals who have participated in the pro-democracy

movement for Burma.

Aung Thu Nyein, a Burmese political analyst and former senior leader of the All Burma

Students’ Democratic Front, blogged: “It is necessary for the new KNU leadership to

quickly stop the assassinations and divisions among Karen people.

“It is time for the KNU to reestablish unity among the Karen people,” he said.

The newly appointed joint secretary (1), Maj Hla Ngwe, admitted the divisions among KNU

leaders and said that the Burmese regime had cleverly manipulated the KNU.

“We have had weaknesses and divisions in the past. That is natural. It can happen in any

party or organization. But, we should learn from these events and ensure it doesn’t happen

in the future,” he said.

Brig-Gen Johnny agreed, but was more cynical. “It is not because our enemy is clever, it is

because we are not clever,” he said.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 60

Breakaway groups have been quick to criticizing their former patrons, claiming that they

now enjoy improved living conditions.

DKBA Chairman Tha Htoo Kyaw once said that the KNU had been poor since 1949. He said

that his followers who had settled in Myaing Gyi Ngu village, on the bank of the Salween

River, enjoyed peace, an improving economy, proper education and a healthcare system

since splitting from the KNU.

“The path we chose has been beneficial to the Karen in the area,” he was quoted as

saying.

Meanwhile, several voices from the overseas Karen community have been vocal in

criticizing the KNU leadership for its inactivity in both the political and military arenas.

Some claim that the KNU’s policy of self-defense is not enough to protect the Karen

civilians and the impact on Karen civilians who are internally displaced in Karen

State.

As the conflict between the Karen rebels and the Burmese army goes on, observers say

the problem of internally displaced people (IDPs) and refugees will continue unabated.

There are about 451,000 IDPs in Karen State, according to a 2008-released report by the

Thailand Burma Border Consortium (TBBC). The report stated that since 1996 about 3,300

villages in Karen State have been destroyed by the Burmese army and its allies.

Meanwhile, hundreds of Karen refugees from the nine refugee camps on the Thai-Burmese

border resettle every year in third countries. About 32,000 refugees went overseas in

2008, according to TBBC.

“We want to say to the world that we only want peace,” said Myat San, an IDP from Ei Tu

Hta camp on the banks of the Salween River. “We want to live in peace. We want to urge

the world to push for the fall of military rule in Burma and create peace for us.”

According to Brig-Gen Johnny, the KNU and all the pro-democracy forces inside and

outside Burma, including Buddhists monks and students, should speed up the movement

for democracy in 2009 and boycott the junta’s multi-party election in 2010.

“If the junta wins the election, we [the opposition] will continue to be under the boots of

the Burmese army,” he said.

“But if every single person knows their role in the democracy movement, the goal of the

revolution will not be far away.”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 61

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

COMMENTARY

Gambari Must be Firm this TimeAroundBy KYAW ZWA MOE Friday, January 30, 2009

UN Special Envoy Ibrahim Gambari is expected to arrive in Burma this weekend on the

seventh visit of a mission that has so far raised little hope of progress towards democratic

government there.

Gambari’s boss, UN Secretary-General Ban Ki-moon, believes that this time the envoy will

be able to meet one of the military government’s top men and detained opposition leader

Aung San Suu Kyi. If he does, let’s at least call that a success.

On his previous visit, last August, Gambari failed to meet junta leader Than Shwe or Suu

Kyi. Her refusal to receive him at her Rangoon home was a real blow because she has never

declined to meet any of his predecessors during the political deadlock of the past 20 years.

Senior leaders of Suu Kyi’s National League for Democracy believe that her motive for

snubbing Gambari was rooted in her frustration at the lack of progress achieved by the UN

in 20 years of involvement in the Burma question. It was also seen as a form of appeal for

results to finally emerge from Gambari’s mission.

On this visit—his seventh—Gambari will probably be luckier than last August. NLD

spokesman Win Naing told The Irrawaddy that the party shared Ban’s expectation that

Suu Ky will agree to meet the envoy.

One reason for a change of heart by Suu Kyi may be a realization that she hasn’t much time

left to make her views known before the 2010 election and that Gambari represents her

only official channel for her message to reach the outside world.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 62

World leaders and the Burmese people, especially her party members, are anxiously

waiting for words that could form the NLD policy position on the 2010 election. For that

reason alone, she has to meet Gambari and send the world a clear message about the

election through the UN intermediary.

As for the NLD, Win Naing said the party will also stick to the four issues that its leaders

emphasized during their talks with Gambari last August:

1. The release of political prisoners, including Suu Kyi;

2. A meaningful dialogue between the military regime and opposition groups;

3. Formation of an economic development committee;

4. Opening of a liaison office in Burma for the UN secretary-general.

The NLD believes that resolution of these issues is essential for the national reconciliation

process.

Gambari upset NLD leaders last August by focusing on the 2010 elections and the

government’s schedule for meetings with its proxy civic and political groups. He was

accused of failing to act as a real negotiator.

This time, it is believed that Gambari has prepared himself to avoid issues that could upset

the NLD. On the other hand, he will have to know how to handle attempts by the military

leaders to manipulate him and the UN.

The release of all political prisoners is a necessary starting point for dialogue. Gambari is

well aware how the junta has used the political prisoners as pawns in dealing with the

international community.

Last September, fewer than 10 political prisoners were among about 9,000 prisoners freed

in an amnesty. The release of that small group, including prominent political detainee Win

Tin, drew praise from some countries.

By year’s end, however, more than 200 political activists, including prominent dissidents,

were sentenced to prison terms of up to 104 years. Currently, more than 2,000 political

prisoners are still languishing in various notorious jails across the country.

Hopes that Gambari may be able to secure the release of even just some of them next week

are slim. Even if he does score some success, the world must remain suspicious of the

motives of a regime that has cheated so often in the past.

The release of political prisoners must nevertheless remain a fundamental demand,

ranking with the necessity of talks between the regime and the opposition. On their

fulfillment depends all hope of breaking the present deadlock. Gambari must make that

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 63

clear to the generals.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

CONTRIBUTOR

‘Illegal Immigrants’? Who’sThreatening WhomBy SAI SOE WIN LATT Thursday, January 29, 2009

The issue of migrants has returned as a security concern in Thailand, where the

government has responded to reports that Thai officials were responsible for the deaths of

hundreds of Rohingya refugees by vowing to crack down on “illegal migrants.”

Not for the first time, Thailand’s treatment of migrants has become a focus of international

attention. Last year, 54 Burmese workers suffocated to death while they were being

transported in a sealed truck to the Thai resort island of Phuket. That incident was blamed

on the driver, who failed to ensure that the vehicle was properly ventilated. This time, Thai

authorities have been faulted for allegedly towing boatloads of Rohingya out to sea without

adequate food or water.

While the exact circumstances surrounding this latest incident are still under investigation,

it is clear that, despite the official rhetoric, Thailand’s security fears are far less serious than

those of the migrants, whose very lives are at risk from the moment they enter the country.

This danger does not derive simply from accidents or even from abuses at the hands of

officials, but rather from the juridical-political treatment of migrant workers, who fit into a

category of disposable labor created by the state-business alliance. That is why millions of

Burmese migrants are able to enter the Thai workforce through the back door, only to be

declared a “threat” when they are not needed.

In response to the Rohingya incident, Thailand’s new prime minister, Abhisit Vejjajiva,

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 64

reiterated the country’s standard position on the migrant issue: “We have to solve the

illegal immigrant problem, otherwise it will affect our security, economy and the

opportunities of Thai laborers.”

As an Oxford-trained economist, Abhisit belongs to the liberal economic tradition, which

removes migrant workers entirely from statistical calculations of production and profits,

seeing them only as a liability.

It is not that the economic elite are unaware of the positive role of migrant labor; they

simply do not want to acknowledge it. If they did, their attempts to exploit migrant labor

would be called into question, and that is a risk they consider too great to take.

Treating some migration as “illegal” is to deny an enormously important facet of human

history. From pre-recorded times, human beings have been on the move. Modern Thais, for

instance, are the descendants of ethnic Tai who migrated from southern China millennia

ago. Chinese Thais whose ancestors were more recent migrants have also had a major

impact on Thai society after decades of social, economic and political assimilation.

In pre-colonial times, people did not cross borders; but in more recent times, borders have

crossed people. Before the creation of national borders, people frequently moved back and

forth between the different tributary states that now constitute parts of modern Thailand.

These states did not have fixed political and geographical boundaries. Nor were they the

vassals of the same powerful kingdoms or empires; at times, there were independent. Thus,

they were neither Siamese (Thai) nor Burmese.

Near the end of the nineteenth century, however, the rulers completed the bounding up of

territories into nation-states with fixed political boundaries to create modern Burma and

Thailand. Human migration goes on, but it is now restricted by these artificial political

borders.

Thus, if anything is illegal, it is not the people who cross the borders, but the national

borders themselves, which were drawn up undemocratically by those from the power

centers. (This is not to reject political borders altogether, but rather to highlight the need

for more humane borders.)

If we replace the artificial national borders with the regional border of the Greater Mekong

Sub-region (GMS) Program, under which Thailand has been extracting resources, we can

see the senselessness of regarding Burmese as “outsiders.” It is unfair to fix political

geography at the nation-state level to exclude the Burmese and deny their rights, while

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 65

scaling up the economic geography to the regional level to accumulate profits.

Despite Thailand’s hand in displacing people in dam and gas pipeline areas in Burma, some

continue to claim that the political crisis in Burma is solely responsible for the migrant

issue. In fact, Burmese rulers and domestic business partners, as well as their counterparts

in Thailand, China, India, other investor countries and the Asian Development Bank (which

provides the GMS cooperation framework) share responsibility.

Burma’s political crisis is not an isolated event; rather, it is part of the sick drama of the

global market economy, in which the Burmese regime’s international business partners

suck resources such as gas and electricity out of the country while displacing people from

their homes.

Looking deep into the very nature of this global economic system, propagated and led by

Europe and North America, we can see that the system itself is anti-people. That is, it forces

all countries to compete on the world market. One way to survive in this market is to stay

competitive by securing natural resources and labor as cheaply as possible.

The transnational alliance of elites, united under the GMS Program, hijacks resources in

Burma and dispossesses its people in a process David Harvey of the City University of New

York calls “accumulation by dispossession.” Among the alliance members, Thailand is the

biggest winner, drawing both resources and labor from Burma. That is why Thai

policymakers are deaf to the Burmese cry for democracy and migrant justice.

But the dispossessed people do not become fully exploitable until they have been made

“illegal” and labeled a threat. Thailand’s migrant registration system is partly responsible

for the creation of “illegal immigrants.” Nicholas de Genova of Columbia University calls

this the “legal production of migrant illegality,” in the sense that the so-called “illegal

immigrants” are produced by legal processes whose narrow definition of who could be

included ends up excluding a majority of migrant workers.

Indeed, the issue of “illegal migrants” was not visible in Thailand until 1995, when the

government decided to implement the regular registration of undocumented migrants,

according to Yougyuth Chalamwong, research director of the Thailand Development

Research Institute. This is not to disregard migrant registration completely, but simply to

shed light on the calculated manipulations of the government.

A good example is the 1999 registration, which allowed migrant workers to work in 37

provinces, down from 54 in 1998. The revised regulation ended up generating new

undocumented workers outside these 37 provinces who had registered one year earlier. Ten

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 66

years have passed, but the story continues. The newly “illegalized” workers then became the

subjects of deportation.

Yet, it is “deportability,” and not actual deportation per se, that matters, as rightly pointed

out by de Genova. The government’s attempts to deport migrant workers merely serve to

destabilize the situation of migrants (both registered and unregistered), so that they

become vulnerable and therefore more ready to accept exploitative working conditions.

Police crackdowns are thus meant to secure the physical presence of migrant workers while

excluding them from political and legal entitlements. The crackdown on migrant workers

by calling them a threat, therefore, is indeed the elites’ dirty laundry of their anti-people

transnational profit accumulations.

Therefore, the future challenges for humanitarian groups would include re-connecting the

role of migrant workers to the Thai economy for a better distribution of profits. Moreover,

since migrant issue is embedded in the broader global political economy, activists need to

go beyond the enclave of locally celebrated communities towards engaging with the

networks of national and global alliances for a more democratic global economic operation.

The most immediate task: practitioners, activists and journalists should themselves stop

using the language of ‘illegal immigrants’ and ‘migrant problems’ uncritically.

Sai Soe Win Latt is a Ph.D. student of geography at Simon Fraser University in Burnaby,

Canada.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 67

COVER STORY

Burma and ObamaBy AUNG ZAW FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

Washington remains the Burmese people’s best hope for reliable support in

their struggle for democracy

AS Barack Obama assumes the heavy duties of the US presidency, the oppressed Burmese

people who have seen little political progress in their crisis-racked country are looking to

him to see how his Burma policy differs from his predecessor’s.

Although thousands of miles separate Burma and the US, the Burmese people still look to

Washington—rather than the capitals of China, India, Russia or any of the EU or

Asean member countries—to provide reliable political support for democratic change.

The question remains, however: will US policy toward Burma under Obama’s

administration be low on megaphone diplomacy and heavy on demanding results? More

importantly, how will the new administration’s policy differ from the Bush policies that

won the appreciation of Burmese inside and outside the borders of Burma?

Obama is no stranger to the Burma issue. When detained democracy leader Aung San Suu

Kyi celebrated her 63rd birthday last year, Obama—a senator at that time—said the

occasion offered “an opportunity to remind the world community of the continuing tragedy

in her country and the responsibility we have to press for change there.”

Fine words, but the truth is that Burma’s plight won’t figure among Obama’s top priorities.

His attention will be mostly occupied by a worsening domestic economic crisis, while

foreign policy concerns like Iraq, Afghanistan, Pakistan, North Korea, Darfur and

Zimbabwe will undoubtedly push Burma onto the back burner.

Aung Din, director of the Washington-based US Campaign for Burma, said that although

Obama would be “occupied with many pressing issues … we will continue to work with the

Congress to remind him of the situation of the people of Burma.”

On the positive side, Aung Din noted: “We still enjoy strong bipartisan support in both the

Senate and House. I believe the Congress will help us to put Burma on Obama’s foreign

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 68

policy priority list sooner or later.”

It’s felt that the Obama team has inherited a lot from the Bush administration stand on

Burma, and activists have reason to be hopeful that the Burma issue will attract serious

attention.

Burma also commands continuing attention in the US press, and one influential

newspaper, The Washington Post, carried several editorials on Burma after Obama won the

race for the White House.

“Like South Africans, Burmese will remember who sided with her during their years of

oppression and who sided with the oppressor,” the newspaper said. “And as the world

watched and measured America’s shifting stance on apartheid, so it will measure the next

administration’s commitment to democracy in Burma and beyond.”

In December, former Secretary of State Madeleine K Albright, chairwoman of the National

Democratic Institute (NDI), presented the institute’s human rights awards to a staunch

supporter of the Burma cause, Archbishop Desmond Tutu of South Africa, and to the

Women’s League of Burma.

Albright visited Burma in 1995, when she was US ambassador to the UN and met Suu Kyi

at the opposition leader’s home in Rangoon, a year after US congressman Bill Richardson

had visited Suu Kyi.

Burmese activists recall that it was Bill Clinton who first imposed investment sanctions on

the Burmese regime in 1997. He also presented a presidential award to Suu Kyi.

The Burmese have influential friends in the US Congress, and they won’t forget the

engagement shown by Bush and first lady Laura Bush during their time in the White

House.

Said Aung Din: “Even in the last days of his administration, President Bush and the first

lady have put Burma in the international spotlight again and again and set up a precedent

for the next administration. We owe them a lot.”

Although preoccupied by his “war on terror” and under heavy criticism at home and abroad

for his foreign policies, particularly his invasion of Iraq, Bush nonetheless won the

admiration of most Burmese for his firm stance on the repressive regime.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 69

Bush has often been faulted for his tendency to see complex issues in black and white.

But while many condemn him for trying to impose his political perspective on Iraq, few can

argue that in the case of Burma, he has taken a genuinely principled stand that is perfectly

consistent with reality. Even some anti-Bush critics admitted, albeit uncomfortably, that

Bush and his wife Laura were doing something good on Burma.

Bush had a meeting at the White House in 2005 with Shan human rights activist Charm

Tong. Laura Bush frequently met Burmese activists in Washington and New York, talked

passionately on the subject of Burma whenever she had a chance and strongly pushed the

Burma agenda at the White House.

When the regime crushed protests in 2007, she called UN Secretary-General Ban Ki-moon

to discuss the situation—a rare approach by a US first lady. She even addressed a challenge

to regime leader Snr-Gen Than Shwe to step down. Though no longer the first lady, Laura

Bush isn’t quitting, and she’s expected to continue working on the Burma issue.

In 2008, Bush and his wife traveled to Thailand, where Bush met prominent exiled

Burmese, and Laura Bush visited the Burmese border, where she met refugees and

humanitarian workers. The couple recently met a monk and a blogger from Burma.

Min Zin, a US-based Burmese academic and a contributor to The Irrawaddy, agreed that

the Burmese people are indeed fortunate to have the support of both Bush and his wife,

who has been a real driving force in keeping Burma at the top of the political agenda.

“It was very much like a personal issue,” he said. The only mistake the Bush administration

had made, he said, was to push the Burma issue on to the agenda of the UN Security

Council, where a US-initiated resolution was vetoed by China and Russia.

Moves to bring the Burma issue before the Security Council “should be maintained only as

a threat,” Min Zin said.

Some Bush critics thought his disastrous Iraq venture had led a number of policy makers in

the West working on the Burma issue to oppose US policy on Burma because they were

concerned about his foreign policy agenda and growing anti-Americanism.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 70

Burmese within Burma and in exile

felt comfortable with the Republican

administration, however, because

they knew its Burma policy would be

tough. With the arrival of Obama in

the White House, they may have

reservations, although some observers

in Washington say they shouldn’t be

too concerned.

Obama’s vice-president, Joseph R

Biden, is no stranger to the Burma

issue. While chairman of the Senate

Foreign Relations Committee, he

played a prominent role in shaping US policy on Burma.

Biden spearheaded the Tom Lantos Block Burmese JADE (the Junta’s Anti-Democratic

Efforts) Act 2008, which was signed into law by President Bush on July 29, 2008. The bill

renews an act of 2007 restricting the import of gems from Burma and tightening sanctions

on mining projects.

Biden said in presenting the bill that it was a “tribute to my dear friend Tom Lantos who

worked tirelessly on behalf of human rights for the people of Burma.”

Biden added: “We must continue Tom’s work. Working together with the international

community, including the Association of Southeast Asian Nations, the EU, India and China,

I look forward to the day when a democratic, peaceful Burma will be fully integrated into

the community of nations.”

The Tom Lantos Block Burmese JADE Act marks the outline of a strong US policy on

Burma. The act has three aims: to impose new financial sanctions and travel restrictions on

the leaders of the junta and their associates; to tighten the economic sanctions imposed in

2003 by outlawing the importation of Burmese gems to the US; and to create a new

position of special representative and policy coordinator for Burma.

Michael Green, who formerly served on the National Security Council and is currently an

associate professor at Georgetown University, was nominated for the post, but the

changeover at the White House has put his confirmation on hold.

US President George W Bush signs therenewal of import restrictions on Burmaand the Tom Lantos Block Burmese JADE(Junta’s Anti-Democratic Efforts) Act of2008 in the Oval Office of the White Housein Washington in July 2008. (Photo:Reuters)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 71

The proposed US special envoy would have the task of working with Burma’s neighbors and

other interested countries, such as those within the EU and Asean. The envoy’s mission

would also involve developing a comprehensive approach to the Burma crisis, including

pressure, dialogue and support for nongovernmental organizations providing humanitarian

relief to the Burmese people.

While Burmese dissidents want Obama to maintain a tough Burma policy, they may want

to see some tactical changes and a better strategy.

The prominent Burmese opposition leader Win Tin, in congratulating Obama on his

election victory, urged the US to adopt a multilateral approach toward Burma. “We want

the US to work with the international community and the United Nations,” he said.

Win Tin, who spent 19 years in a regime prison, warned the US not to compromise with the

junta. More effective sanctions and proactive pressure from the international community

were necessary for the advancement of the pro-democracy struggle within Burma, he said.

Win Tin appears to have no cause for concern about the steadfastness of US policy on

Burma. Ahead of the US presidential campaign, the Center for Strategic and International

Studies, a Washington-based think tank, said in its October analysis that

Obama would continue to support sanctions against Burma.

The analysis said: “While the dynamics of change ultimately must come from within the

country, Obama will work toward achieving a coordinated international approach that

includes the nations of Asean, China, India, Japan and European countries to help

contribute to the process of reform and reconciliation in Burma.”

Frank Jannuzi, a senior Asia adviser to the Obama campaign, said the Burma question

should not prevent a deeper US engagement with Asean. “Rather, the United States should

work with Asean to ensure that Burma lives up to its obligation as an Asean member,” he

said.

Burma scholar David Steinberg believes the Obama administration won’t change the US

sanctions policy without some strong indication of conciliation from the regime.

Nevertheless, he expects the new administration “will be more willing to have discussions

with the junta.”

There is no doubt that the generals want to forge a normal relationship with the world’s

superpower. A decade ago, they even hired lobbying firms in Washington to approach State

Department and White House officials in the hopes of improving ties. They abandoned

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 72

these efforts after failing to make headway with the Clinton and Bush administrations.

When Obama won the election, Burma’s state-run media formally congratulated Obama

and Than Shwe sent a congratulatory message.

According to some recent unconfirmed reports, a number of former Burmese ambassadors

traveled to Western countries, including the US, on what are thought to have been missions

to sound out the incoming administration’s Burma policy. It’s premature to imagine an

informal dialogue between the Obama administration and the regime, but such a

development can’t be ruled out.

In 2007, a meeting took place in

Beijing between Eric John, then

Washington’s deputy assistant

secretary of state for East Asian and

Pacific affairs, and Burmese

government ministers.

The meeting came at the request of

the military junta and was marked by

what was described as a frank and

free exchange of opinions on both

sides. Burmese officials had wanted

the meeting to be held in Burma, but

US officials declined because they

were told they could not talk to Suu

Kyi.

Although the substance of the talks between the US and Burmese sides was not disclosed,

topics clearly included the continuing detention of Suu Kyi and other political prisoners, US

sanctions and the political situation in Burma in general. US officials at the meeting

recalled that as soon as they mentioned Suu Kyi’s name the faces of Burmese ministers

suddenly changed as if they had seen a ghost.

Further US-Burma talks are not ruled out, although it’s unlikely they would be held in

Burma unless access is granted to Suu Kyi.

According to Steinberg: “Unless there are changes, any direct talks would probably take

place outside Burma, because it would seem doubtful that an American official would be

allowed by the US administration to go to that country and not see Aung San Suu Kyi,

US Ambassador to the United NationsMadeleine K Albright (right) presents aposter commemorating the Fourth WorldConference on Women to Aung San Suu Kyiat her residence in Rangoon in September1995.(Photo: AFP)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 73

which—assuming Gen Than Shwe is still in command—seems unlikely.”

Steinberg did not expect any dramatic changes on Burma under Obama but added: “I think

that in many circles in Washington there is an increased realization that the military will be

part of the solution or amelioration of Burma’s problems, and that simply asking them to

return to the barracks, which was once US policy, is no longer possible or feasible, if it ever

were.

“Overall, there seems to be less change and more of the same, to the continued suffering of

the Burmese people.”

Min Zin’s concern is whether the new administration’s policy on Burma will focus more on

finding consensus than the “do-it-alone” policy adopted by Bush.

The downside of departing from the Bush approach will be more compromise and

accommodation with the other international players on the Burma issue, Min Zin said. In

this sense, he thought that the goal of achieving a tangible result in Burma would be

compromised.

In an interview with the US TV network ABC in December, then US Secretary of State

Condoleezza Rice—who famously identified Burma as one of the world’s “outposts of

tyranny”—said she regretted that the international community had let the Burmese people

down.

Her honest confession is welcome—but the Burmese people don’t want to be let down

again.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 74

ARTICLE

The Battle’s Not OverBy NIC DUNLOP FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

Scarred and disillusioned—A Burmese Army vet continues to fight on a

different front

IN June 2008, 46-year-old Myo Myint walked through the gates of Umpiem refugee camp

on the Thai-Burmese border, travelled to Bangkok airport and boarded an aircraft for the

first time in his life, for a journey of 19,000 km (12,000 miles) to the United States. Many

hours later, on a humid Indiana evening, he embraced a brother he hadn’t seen in almost

20 years.

The emotional reunion marked the end of one chapter in an extraordinary life and the

beginning of a new one. For Myo Myint is no ordinary refugee.

As a young man, he joined the Burmese army, witnessing

appalling atrocities and losing an arm and a leg in battle. In

1988, he became an activist, appealing to his former

comrades to join hands with those calling for peaceful

democratic change. He was arrested, tortured and

imprisoned for 15 years for his participation in the popular uprising.

Myo Myint came from a military family. His father was a soldier and the young boy, like so

many others, looked up to men in uniform. They looked smart and commanded respect.

“Back then, I didn’t know the difference between people showing respect and people acting

out of fear,” he said.

Myo Myint enlisted and after training in Maymyo, he was sent north to join frontline units

in a large offensive against Communist insurgents. There, amid the din of battle, he

witnessed the reality of army life in Burma.

He saw comrades die around him or fall with hideous wounds. “I began to think I should

never have joined,” he said.

He saw his own unit force villagers at gunpoint to act as human mine-sweepers and saw

Multimedia (View)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 75

many of them blown to pieces. He stood by as his comrades carried out summary

executions, raped local women and tortured civilians.

“I feel guilty, as though I was responsible for these things,” Myo Myint said. “But I never

committed any atrocities.”

In one battle, a shell exploded next to him as he made his way through a minefield, tearing

off one of his arms and a leg.

No longer of use to the army, 25-year-old Myo Myint was discharged with a small pension.

He opened a bookshop and became interested in world literature, reading Darwin’s The

Origin of the Species, Tolstoy’s War and Peace and biographies—including the life of one of

his heroes, Abraham Lincoln.

He also thirsted to understand Burma’s history and its conflicts.

In the tumultuous days of 1988, after attending Aung San Suu Kyi’s speech at Rangoon’s

Shwedagon Pagoda, he joined her party, the newly formed National League for Democracy,

and met her on several occasions.

Supported by crutches, he stood on a podium outside Rangoon’s Mingladon military base

in Rangoon and addressed a crowd of several thousand anti-government protesters about

the horrors of the civil war. Armed soldiers were also present and he aimed much of what

he said directly at them.

“I’d been thinking that it is one thing for an ordinary civilian to talk to a soldier, but as a

former soldier, disabled, if I spoke it would have greater effect,” he recalled.

“I was very scared to talk,” Myo Myin confessed. “If the soldiers started firing, I would be

the first one to be shot.”

Instead of opening fire, about 100 soldiers joined the protestors and more followed in the

days after. “The people were happy to have soldiers join them. Most were

demonstrating in uniform.”

The heady optimism of those days was to be short-lived, however. Gen Ne Win mustered

his forces and sent them in to break up the demonstrations.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 76

Myo Myint escaped the massacre but was tracked down by the authorities. He was

interrogated and tortured for days on end, accused of being a traitor to his country.

“Why are you, a former soldier, turning people against the army?” yelled his accusers.

They took away his crutches and forced him to stand for long periods of time on his one leg,

with no other support.

“They swore at me, kicking me, hitting me in the face, shouting, ‘You were a soldier. Why

are you so ungrateful to the army? Why have you betrayed the army?’”

While Myo Myint was in prison, his brother, Ye Naing, fled to the Thai border and joined

the All Burma Students Democratic Front (ABSDF), whose members were remnants of the

student movement that had spearheaded the 1988 uprising. They were armed and

supported by ethnic Karen and Mon insurgents.

There, on Burma’s eastern frontier, Ye Naing learned to fight the very army his brother and

father had once served. After years in the jungle, he left for the US, where he and his wife

now work in a factory outside Fort Wayne, Indiana.

After serving 15 years in Burmese prisons, Myo Myint was released and also made for the

Burmese-Thai border. He crossed to Thailand and worked for a while with the Assistance

Association for Political Prisoners—Burma.

He later entered the Umpiem refugee camp, which shelters 19,000 refugees who have fled

the scorched earth policies of the Burmese military, and from there he was resettled in the

US.

“To be honest, I don’t want to go to America,” Myo Myint said as he packed his belongings

in the camp and prepared to say farewell to friends and comrades in the democracy

movement, many of whom had shared the hardships of Burmese prison life with him.

“It’s only because my brother and sister are there and my mother told me to go that I’m

leaving.”

Myo Myint’s sister, also a former NLD member and wife of a former political prisoner,

settled in the US several years ago. She has just given birth to her first child.

“I’d rather stay and continue working in politics here,” Myo Myint said—but he knew there

was no future in a refugee camp in Thailand. “I know that America has given a lot of

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 77

support to the people of Burma. I hope to continue the struggle from there.”

A reunion with his brother and sister “could be the happiest moment of my life,” he said on

the eve of his departure.

The reunion took place on June 24, 2008. Weeks later, in August, he and his brother and

sister travelled to New York to join anti-regime protesters commemorating the 1988

uprising.

It was the first time the two brothers had been on a demonstration together since the

Rangoon uprising 20 years previously. This time, however, they had no fear of arrest or of

being shot.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

ARTICLE

The Asean Charter: A HumanRights Whitewash?By NEIL LAWRENCE FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

The new Asean charter will do little to improve the regional grouping’s

human rights reputation as long as Burma continues to dictate the agenda

ONE Caring and Sharing Community”—that is how the Association of Southeast Asian

Nations (Asean), in its newly launched charter, envisions itself some four decades after its

creation on August 8, 1967.

This is probably a far cry from the self-image that the leaders of Thailand, Indonesia,

Malaysia, Singapore and the Philippines—the bloc’s five original members—had in mind

when they first joined forces during one of the most incendiary periods of the Cold War era.

At the time, the governments running these countries were more interested in preventing

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 78

the spread of communism, bolstering nationalist sentiment and building up their

economies than in showing their citizens how much they cared.

Much has happened since then. The original members of the bloc have witnessed the end of

a war that consumed Indochina and left a tragic legacy in Cambodia; been through a period

of breakneck economic growth (followed by a traumatic collapse and painstaking recovery);

and evolved, albeit erratically, toward somewhat more accountable forms of governance.

But perhaps the most significant development has been Asean’s expansion to include

Brunei, Vietnam, Laos, Burma and Cambodia. It now covers an area roughly half the size of

China, with a population to match.

On the surface, all of this bodes well for the grouping’s future. But Asean’s drive to

encompass virtually all of Southeast Asia has come at a price, as the newer members,

especially those that joined after 1997 (Brunei became a member in 1984 and Vietnam in

1995), are significantly less developed, both economically and politically.

With the introduction of the new charter, however, Asean hopes to accelerate its

integration by putting it on a similar legal footing to the European Union, making it, in the

words of the association’s secretary-general, Surin Pitsuwan, “more rules-based and more

people-oriented.”

But Asean’s reluctance to act on its own rules may be the greatest obstacle to realizing its

long-term goal of establishing an EU-style union. Critics charge that the bloc’s longstanding

policy of non-interference in the domestic affairs of member states—enshrined in the

charter alongside “the principles of democracy, the rule of law and good governance, [and]

respect for and protection of human rights and fundamental freedoms”—will continue to

serve as an excuse to do nothing, even in the face of blatant violations.

Underlining Asean’s lack of will in enforcing acceptable norms of behavior among its

members was its failure to respond effectively to egregious abuses perpetrated by Burma in

late 2007, at the very moment Asean was preparing to make a binding commitment to

transform itself from a regional assemblage of ruling elites into a “people-oriented”

community.

The charter officially came into effect last year on December 15, but was ratified at the 13th

Asean Summit in Singapore on November 20, 2007—less than two months after Burma’s

military regime moved to crush the largest popular protests against its rule in nearly two

decades.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 79

At the time of the junta’s crackdown on massive monk-led demonstrations, Asean broke

with its customary reticence about the affairs of its members to express “revulsion” at the

bloodshed. In an official statement, nine of the bloc’s 10 foreign ministers said they were

“appalled to receive reports of automatic weapons being used” on crowds, causing

hundreds of casualties.

Much of this consternation undoubtedly stemmed from the likely consequences for Asean’s

efforts to raise its standing in the international community. Singaporean Foreign Minister

George Yeo, speaking on the sidelines of the UN General Assembly in New York at the time

of the crackdown, put it bluntly: “Our credibility is at stake; our collective reputation has

been besmirched. Unless we put things right, and set Myanmar [Burma] to a new course,

we will all be affected and dragged down with Myanmar.”

This sudden recognition of collective responsibility was short-lived, however. Ahead of the

Singapore summit in November, Burma—backed by Cambodia, Vietnam and Laos—

succeeded in blocking the UN special envoy to Burma, Ibrahim Gambari, from delivering a

briefing on the country’s situation to a gathering of Asean and other Asian leaders.

Ironically, Asean’s eagerness to introduce its historic charter may have helped to lift the

Burmese regime out of the hot seat. Instead, it found itself in the driver’s seat, controlling

not only Burma’s restive population, but also a group of regional leaders determined to

savor their moment of self-congratulation.

In subsequent months, there was little to suggest that Asean was prepared to become more

serious about tackling human rights abuses in Burma and elsewhere in the region.

Then, in May 2008, the grouping saw an opportunity to redeem itself by taking a leading

role in the humanitarian effort in the Irrawaddy delta, which had been hit by

Cyclone Nargis, the most devastating natural disaster in the country’s history.

By forming the Tripartite Core Group (TCG), a relief-coordinating body that also includes

United Nations agencies and the Burmese regime, Asean sought to demonstrate that it was

capable not only of playing a responsible role in a major crisis, but also of bringing the

junta into the international fold.

On July 21, the same day that Burma officially endorsed the charter, the TCG released the

Post Nargis Joint Assessment (PONJA) report to provide prospective donors with a

credible evaluation of the humanitarian needs in the delta. In keeping with the TCG’s policy

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 80

of depoliticizing the relief effort, the PONJA report made no reference to the Burmese

regime’s highly controversial initial response to the disaster, which delayed a full-scale aid

operation by several weeks. Instead, it highlighted the junta’s status as an equal partner in

international efforts to assist survivors of Cyclone Nargis.

Any expectation that the regime’s newfound respectability would lead to an improvement

of its human rights record was soon dashed, however. In the weeks and months leading up

to the enactment of the Asean charter, the junta resumed its unfinished business from the

previous year, sentencing scores of pro-democracy and free-speech activists to lengthy

prison sentences for their part in the 2007 protests. This time, Asean opted to remain silent

about the crackdown.

In December, a breakdown in the rule of the law paralyzed Thailand and became an

obstacle to Asean’s desire to present itself as an organization that has come of age. The

postponement of the 14th annual Asean Summit due to the political unrest in Thailand,

however, was just a minor stumble for a grouping that has yet to find an effective way of

dealing with Burmese intransigence on human rights issues.

One of the most controversial aspects of the Asean charter is its inclusion of an article

calling for the creation of a commission responsible for “the promotion and protection of

human rights and fundamental freedoms,” which critics say is doomed to irrelevance

because it will have no powers of enforcement. Unless Asean is able to make this human

rights commission work effectively, there is a danger that the charter will merely end up

institutionalizing the association’s past failures.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 81

ARTICLE

SuppressedBy SAW YAN NAING FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

Intimidation, arrests and draconian prison sentences reached new heights in

a media crackdown in Burma last year

JOURNALISTS in Burma faced Orwellian-type scrutiny and were subjected to

imprisonment and intimidation throughout 2008, while exiled Burmese media groups

were also attacked—via their computers.

2008 should have been a year when Burma’s reporters reached a worldwide audience. The

country was constantly in the global spotlight: hundreds of political activists from

September 2007’s monk-led demonstrations were imprisoned; the Irrawaddy delta was

devastated by a killer cyclone; and a junta-sponsored constitutional referendum was

pushed through.

Yet except for the state-run mouthpieces, Burma’s newspapers, journals and magazines

were muzzled, and their reporters faced harassment by thugs employed by the Burmese

authorities.

At least 10 journalists in Burma were detained last year. One received a prison sentence of

19 years.

Fortunately, there were no reports of Burmese journalists killed. Nevertheless,

international media watchdog Reporters without Borders included Burma in its overview of

persecution of journalists in the same breath as Iraq, Somalia and Afghanistan.

2008 was a year in which the officials of Burma’s notorious censorship bureau, the Press

Scrutiny and Registration Division, found themselves poring over pages of print with

magnifying glasses and mirrors, looking for hidden anti-regime messages within the texts.

The measures followed a case in February when a poet, Saw Wai, published a poem in the

weekly Love Journal which contained a subtle message mocking regime chief Snr-Gen

Than Shwe. Saw Wai was convicted and sentenced to two years.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 82

Other bureaucrats scanned the Internet, moving to plug the flow of information.

The editor of a weekly journal in Rangoon who asked to remain anonymous told The

Irrawaddy that the degree of censorship in Burma had increased from previous years.

Routinely, many articles submitted to the Press Scrutiny and Registration Division by

Burmese publications in 2008 were rejected, he said.

“Reporters in Burma have to be careful about every single word they write and speak,” he

said, adding that they could be fired if the authorities didn’t approve of their language or

found the material too sensitive.

He said editors and publishers in Burma often send expensive gifts to the heads of the Press

Scrutiny and Registration Division in the hope of getting favorable treatment and speedy

approval of each issue.

“Every editor here, at one time or another, has been reprimanded by the censorship board,”

he said.

In August, Saw Myint Than, chief reporter for the Rangoon-based weekly Flower News,

was summoned by police and rebuked for a story he and another reporter had written

about the murder of a couple in Rangoon. Burmese authorities do not approve of crime

reporting.

In another case, a journalist at 7 Day News Journal was reprimanded by the censorship

board after writing a story about the murder of five people in a house near the residence of

pro-democracy leader Aung San Suu Kyi.

He was sternly reminded that Suu Kyi’s name cannot be mentioned in the media—unless of

course the article seeks to slander the democracy icon.

In spite of the risks and threats, an average salary for a reporter is only 35,000 to 70,000

kyat (US $30—$60) per month. Editors generally make about 80,000 kyat ($70), and a

chief editor can take home 200,000 to 300,000 kyat ($170—$260) monthly.

“For a journalist in Burma, possessing a mobile phone or a laptop is like a dream,” said one

reporter, adding that many journalists’ expenses often exceed their wages.

Publishers are also feeling the pinch. More than 30 local and national journals and

magazines were unable to pay their license fees last year and were forced to close down.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 83

2008 saw an intense campaign by the junta to target citizen journalists, bloggers and

Internet users.

In November, well-known blogger Nay Phone Latt, 28, was sentenced to 20 years

imprisonment on a multitude of trumped-up charges. Sources indicated the real reason

behind the harsh sentence was a cartoon of Than Shwe, which appeared in one of Nay

Phone Latt’s e-mails.

Giving interviews to exiled media publications and radio stations is also a risky affair.

Burma’s best-known comedian, Zarganar, who had his own blog, was sentenced to 59 years

imprisonment after helping cyclone survivors in the Irrawaddy delta. Shortly before his

arrest, he gave interviews to The Irrawaddy and radio stations overseas detailing

conditions in the delta.

Meanwhile, exiled media in Thailand and India faced cyber attacks and difficulties

communicating with sources in Burma.

In September 2008, several Web sites run by Burmese media groups in exile—The

Irrawaddy, Mizzima, the Democratic Voice of Burma and Khitpyaing—came under

repeated cyber attacks.

Three of the agencies were bombarded by so-called “distributed denial-of-service” (DDoS)

attacks, which overloads Web sites with an unmanageable volume of traffic. The

Irrawaddy site was forced to shut down for a few days during the attacks.

The assistant editor of New Delhi-based Mizzima, Mungpi, said his agency’s Web site was

hacked four times in 2008, at least once by a group calling itself “Independence Hackers

from Burma.”

He said his reporters also missed deadlines and had to drop stories because they could not

get confirmation from sources inside Burma due to poor Internet and telephone

connections.

The editor of Shan Herald Agency for News (SHAN), Khuensai Jaiyen, said that apart from

communication, funding was a major headache.

Almost all exiled publications are non-profit and depend heavily on funding, which has to

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 84

be renewed annually. As funding is scarce, many groups say that they cannot plan ahead.

Verification and the inability to travel and report inside Burma also present practical

challenges. At the same time, exiled Burmese reporters often work abroad illegally.

Aye Chan Naing, chief editor of the Norway-based Democratic Voice of Burma (DVB), said

that the lack of cooperation from Burmese authorities remains a major obstacle for media

groups.

He said that many Burmese government officials hang up the phone as soon as reporters

identify themselves as working for DVB.

Nine DVB reporters inside Burma were arrested in recent years. Six were given long-term

jail sentences and the other three are currently awaiting trial.

Kyaw Zwa Moe, managing editor of The Irrawaddy, said the foremost problem for

journalists in Burma is that the military regime forces journalists to impose self-censorship.

“Reporters in Burma have to be careful about every single word they write and speak.”

“I doubt that this dreadful situation will change as long as the junta rules the country,” he

said.

Ethnic media groups in exile face even more obstacles.

Nai Kasauh Mon, chief editor of Independent Mon News Agency (IMNA), said that

financial support and capacity-building for his reporters are major challenges, not to

mention the physical threats.

The New Mon State Party and the Burmese army are camped out at the Thai-Burmese

border, and some IMNA reporters have regularly been threatened by unknown assailants

while covering sensitive issues.

Many ethnic and Burman journalists who live close to armed groups along the border dare

not report the ongoing conflicts accurately for fear of retribution.

The editor of the Karen Information Centre, Nan Paw Gay, said that on top of the financial

difficulties and threats, they are constantly losing staff due to a UN resettlement program

that is sending thousands of ethnic refugees to third countries.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 85

However, in spite of the challenges that media gropus inside and outside Burma face, they

continue to tackle the issues and inform the public, playing a key role as watchdog.

“We will continue doing what we have to do,” said Aye Chan Naing. “The regime can no

longer block the flow of information about what is happening in Burma.

Communication is too sophisticated nowadays.”

The head of Washington-based Voice of America’s Burmese Service, Than Lwin Htun, said:

“There will be no press freedom in the country as long as the rulers view the media as their

enemy.

“The media is the eyes and ears of the people,” he said.

Additional reporting by Irrawaddy staff members inside and outside Burma.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

Mark My WordsFEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

British ambassador to Burma, Mark Canning, talks to The Irrawaddy about

the role of the UN and Asean in Burma, the Cyclone Nargis relief effort and

his expectations for the election in 2010

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 86

Question: How do you assess events in Burma in

2008?

Answer: It was a bad year on almost all fronts. It was

especially cruel that on top of all their other problems,

the people of this country had to cope with the

devastation caused by Cyclone Nargis—but at least

we’ve seen some good progress. After a difficult start,

relief reached those who needed it, a creative

mechanism was established for overseeing the

operation and a number of tricky problems were

overcome.

Elsewhere, there was no movement, in fact quite the opposite. The UN secretary-general

himself said very recently that the degree of cooperation between Myanmar [Burma] and

the UN had been unsatisfactory. There was no move toward any sort of dialogue between

the government and the opposition. There was continued repression.

Q: Many critics, including Burmese both inside and outside the country, believe that

Gambari’s mission has been a failure. What can he do to win greater credibility for his

mission and to achieve political reconciliation in Burma?

A: The UN is playing a key role and we support it 100 percent. Dr Gambari has been

working the problem extremely hard, but, as he and the secretary-general have made clear,

the level of cooperation from the government has simply not been good enough.

It’s crystal clear there’s not been the kind of progress over the past 12 months which a

number of countries claim to have seen. In fact, the situation has gone backward and will

continue to do so until there is clear and unambiguous backing for the UN.

Q: The UK played a major role in the cyclone relief operation—where do you see things

going now?

A: The operation is going far better than we feared at the outset. The Tri-Partite

Commission Group mechanism has proved a great success, and there has been excellent

collaboration between the government, Asean and the UN. Most of the affected population

is getting some form of support, a wave of secondary deaths has been avoided, and the

operation has been instrumental in saving hundreds of thousands of lives.

Q: Do you think that the “humanitarian space” in the delta can be expanded to other areas

of the country? If so, what makes you believe that this will be possible, and what obstacles

Mark Canning

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 87

do you foresee?

A: That’s certainly the hope of all of us who are involved in the operation. The Nargis

operation has helped build confidence and trust between the government and the donor

community. We’ve seen good cooperative working, and both local and international NGOs

play a fantastic role. It’s important in coming months that collectively we start to raise our

eyes from the delta to address some of the serious situations elsewhere.

Q: The UK has tended to take a hard political line on Burma. Why in this case were you

willing to donate so generously? And how would you respond to sceptics who say that aid

organisations cannot operate effectively in Burma because of government restrictions?

A: We’ve always believed that, while the search for a political solution goes on, the people

of this country should not be made to suffer further. We’ve steadily extended our

humanitarian work in-country, particularly in health, but in other areas too, like livelihoods

and primary education.

To the sceptics you mention, I’d say that while this is not always the easiest of

environments, good work can be and is being done. The Three Diseases Fund is a good

example. It’s delivering real health benefits to vulnerable populations, has benefited from

excellent cooperation from the Ministry of Health and has at all times operated within the

guidelines donors set at the outset.

Q: Turning back to politics, what about Burma’s neighbors?

A: There’s a key role for the countries of the region. Everyone understands the intractable

nature of this problem. For the members of Asean, the situation poses an obvious

reputational challenge—at the very time they are launching the human rights charter, we

have a member flouting the standards it is designed to promote and as the situation

declines—and it will—the practical effects on the neighbors are likely to become more

pronounced.

Q: There has been a great deal of speculation that Aung San Suu Kyi could be released

this year. If so, what do you think she will be able to achieve?

A: Whether she’ll be freed we obviously don’t know, but she should be. She has made clear

repeatedly her willingness to work with the government and other political and ethnic

nationality forces to address the challenges this country faces.

The fact that she’s under house arrest suggests she’s regarded as a threat. But she’s actually

an opportunity in the sense that she could be instrumental in helping to forge the sort of

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 88

broad-based dialogue with the government that is the only way that progress is going to be

made.

Q: The regime has accused the British and other Western embassies of meeting

with NLD members. How do you respond to this charge?

A: We keep in touch with as wide a range of opinion as we can. That includes government,

as well as a range of other actors, and that’s very much the role of an embassy.

Q: How do you see Burma’s political landscape in 2010 and beyond? What is the UK

government’s stance on the 2010 election?

A: The coming year will obviously be dominated by preparations for the elections in 2010,

and we’ll presumably soon get some more details of what the SPDC [State Peace and

Development Council] will allow in terms of participation. This can all represent a healing

process, and a step on the way to resolving longstanding political difficulties—or it can be

the opposite, as has been the case till now.

There’s clearly time to make the process more inclusive. The European Union has always

made clear that it is willing to respond to movement in a positive direction. Clearly, you can

not have a credible electoral process without certain things happening—the release of

political prisoners; engagement between government, opposition and the ethnic

nationalities—and those are the criteria against which it should be judged.

For the complete interview,

go to www.irrawaddy.org/interview.php.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 89

CULTURE

Motion PicturesBy YENI FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

Burmese artist captures traditional dances on canvas

IN his latest solo exhibition, Nay Myo Say, one of Burma’s best known contemporary

artists, has again demonstrated his outstanding skill in depicting the essence of Burmese

classical dancing and Buddhist ritual.

The Rangoon-born artist and restaurateur, a former pupil of impressionist master Lun

Gywe and influenced by the work of the modern artist Baji Aung Soe, recently won great

acclaim for two series entitled “Dancers” and “Natri Puja.”

Natri puja is a Pali term meaning “art

worship,” which Nay Myo Say does by

means of a series of mixed collages,

using original black and white

photographs and layers of fluid acrylic

paint, portraying a young female dancer

performing and offering prayers to

Buddha,

The title of his latest exhibition,

“Anyein,” mounted at the

Suvannabhumi gallery in Chiang Mai,

northern Thailand, is a Burmese word

meaning tenderness, gentleness and grace. It also describes a form of traditional theater

combining dance, music and comedy that has come to play a central role in Burmese

society—performed at a wide range of secular and religious events, from weddings to

pagoda festivals.

The dancers, performing to music played by traditional hsaing orchestras, hold a special

fascination for Nay Myo Say. “The dancers have always attracted me with their stylish

dancing and colorful dresses as they perform under the spotlights,” said the 41-year-old

artist.

“Anyein-5 ” by Nay Myo Say

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 90

The origins of Burmese dance have been traced back at least 2,200 years to the Pyu, Halin

and Mon cultures of the central and lower Irrawaddy regions. The earliest archaeological

evidence shows Indian influences, while traces of Thai and Khmer cultures were later

found.

Burmese classical dances are generally classified in two categories: folk dance and dramatic

dance.

Folk dances are divided into bongyi (big drum), bom-shay (long drum), ozi (a long drum,

open at one end), and the portable doebat (a two-sided drum).

Included in the dramatic dance category are ritual dances

(paying homage to the Buddha or the spirits), court dances (si-

daw-gyi), classical theatrical dances (illustrating the

“Ramayana,” for instance) and the anyein solo dances.

All anyein dances are similar in style because Burmese dance

favors posture over movement. The body is slightly bent while

the knees are partially parted. The wrists are kept close to the

waist with the elbows held back. Changes of posture depend on

the timing of the music.

Burmese classical dancing has attracted the attention not only of artists like Nay Myo Say

but of at least one famous foreigner—British writer George Orwell. A passage in his book

Burmese Days describes graphically an anyein dance:

“The music struck up and the pwe-girl began dancing again. Her face was powdered so

thickly that it gleamed in the lamplight like a chalk mask with live eyes behind it ...

The music changed its tempo, and the girl began to sing in a brassy voice ... [she] turned

round and danced with her buttocks protruding towards the audience. Her silk longyi

[sarong] gleamed like metal. With hands and elbows still rotating she wagged her posterior

from side to side. Then — astonishing feat, quite visible through the longyi — she began to

wriggle her buttocks independently in time with the music.”

An anyein performance with a full cast of dancers, musicians and comedians can last all

night. Dances are interspersed with comic acts.

The popularity of anyein declined up until the mid-1980s, but as regime oppression grew,

Nay Myo Say

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 91

comedians such as Zarganar (now serving a long prison sentence for political activities)

found it to be an effective vehicle for their satire. Today, the satirists and comedians are

more popular than the pretty female dancers, and their biting humor draws big audiences—

not only in Burma. One famous anyein troupe, Thee-Lay-Thee, is currently performing

before Burmese communities abroad.

While looking at the work of Nay Myo Say at his Chiang Mai exhibition, I was seized by

nostalgia for the tradition of anyein. I’d experienced it before, while viewing the “Seated

Dancer” works by the modern artist Khin Maung Yin.

Those works conveyed a chilling silence. In front of Nay Myo Say’s paintings, however, I

heard the music and saw the joy of the dancers.

“There is no clue or message in my paintings,” Nay Myo Say told me. “I want to convey

serenity and peace, something of the feeling I experience when I enter the old temples and

pagodas in Pagan. This is what I wanted to achieve in the series ‘Natri Puja.’”

Over the past 10 years, Nay Myo Say has created landscapes, city scenes, human figures,

still lifes and non-objective works in a wide variety of media, including oil, acrylic,

watercolor and charcoal.

Nay Myo Say took up painting and graphic design after studying medicine, but he’s also a

songwriter—and the proprietor of one of Rangoon’s best known music bars and

restaurants, the popular Mr Guitar.

Apart from Chiang Mai, he’s exhibited in London, Hong Kong and Singapore, selling his

work for as much as US $7,000.

His ventures into the art market abroad have not only rewarded him well but made him

aware of the limitations under which his fellow artists work in Burma.

Burmese artists need an atmosphere in which they can freely express themselves and aspire

to international standards, he said.

“Whenever I attended an international art exhibition, I was amazed to observe the

creativity of the artists, especially their imagination,” he said. “The imaginative ideas of

Burmese artists have not been able to break the surface.”

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 92

BOOK REVIEW

A Sweeping Survey of the ShanBy DAVID SCOTT MATHIESON FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

The story of Burma’s largest ethnic minority group is finally told—in

voluminous detail

IF ever there was a tiger in the room that hardly anyone

was talking about, it would have to be the Shan. Burma’s

second largest ethnic group—after the majority Burmans—

has not had the same domestic or international attention

given to their complex history as many smaller ethnic

groups. Apart from a handful of Shan, Burmese and

Western scholars, Shan State has rarely been studied since

the great J.G. Scott wrote his encyclopedic Gazetteer of

Upper Burma and the Shan States some 100 years ago.

The Tai people (“Shan” is the Burmese word for the group,

derived from “Siam”) stretch from northeastern India,

across northern Burma to southern China and throughout

northern Thailand, Laos and Vietnam. But it is in

northeastern Burma that the Shan have their greatest

concentration, after waves of migration from China and the

rise and fall of former Shan empires, the Nang-Chao and the Mao, more than 1,000 years

ago.

The pre-independence Shan states were, for a few hundred years, a collection of

principalities big and small, powerful and obscure, ruled by chaopha (“Lords of the Sky,” or

sawbwa in Burmese) who had maintained uneasy relations with their neighbors before

their conglomeration into one “state” in 1959, and slow descent into war thereafter.

The book is multi-disciplinary, blending historiography with political analysis,

anthropology and naturalist notes on flora and fauna. It has maps, fascinating ephemera of

History of the ShanState: From its Originsto 1962, by Sai AungTun, Silkworm Press,2009. P 684

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 93

memos, Shan script, letters and photographs, and lengthy extracts of quotes from a wide

range of sources.

There are sections describing the Salween River, the use of elephants, drum making,

cotton, snakes, dress and handicrafts, bamboo lunchboxes and food (Shan cuisine is one of

the world’s best kept secrets). The scale of the book, which the author admits was

circumscribed due to limited funding (meaning it could have been even longer), reads like a

late-19th-century British Geographical Society study; and I mean that with all due respect.

Sai Aung Tun’s approach is not without its faults. The strictures of writing inside Burma,

especially as a member of the pro-military government Myanmar Historical Society, mean

that some of the balance necessary for historical debates is not always there. Oddly strained

quotes extolling inter-ethnic harmony—“Bamar [Burma] and Shan became united

whenever they encountered foreign invasions or wars”—are not dominant perspectives.

They seem more like a harmless nod to the powers above than serious analysis, but these

clunky passages are rare.

Another shortcoming is the book’s haphazard use of academic historiography methods.

There are some odd omissions of key debates in the history of Burma and Shan State,

especially in the section on the Shan governance hegemony in the post-Pagan era (12th—

15th centuries), which Sai Aung Tun accepts, but which has been seriously challenged by

author-historian Michael Aung Thwin. There is also no mention of Bertil Lintner or Martin

Smith, two prominent scholars of the past 20 years of Burma’s vexed ethnic minority

politics. The chapter on the Kuomintang invasion of Burma in the 1950s manages to omit

all mention of the CIA while still pointing the blame at the US government. Otherwise, this

is still an extremely informative overview.

The best chapters are those which detail the debates and proposals by Shan elites to revise

the constitution and achieve greater federalism in Burma from 1960 to 1961. The Shan

elites strived to amend many of the provisions of the 1947 constitution that were causes of

conflict during the 1950s. These extremely well researched and well written 100 pages show

that free and fair debates over federalism, budgetary equality, division of resources and

basic human freedoms were far more sophisticated in Burma 50 years ago than now. It is

especially stark as Burma enters the end run of the present military government’s farcical,

brutal reform process.

This is old-school history, and readers, unless they are postmodern theorists, will certainly

enjoy it. Finally the Shan have a book that does them justice, and I urge people to read this

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 94

history along with Sao Sanda’s recent autobiography, The Moon Princess. The next

challenge is to write a history for the decades after 1962, with the same sweep and attention

to detail of this book—and hopefully a bit more scholarly freedom for sorting out the

confusion of recent years.

David Scott Mathieson is a Burma consultant for New York-based Human Rights Watch.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

THE BACK PAGE

Lay Phyu Makes a ComebackFEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

The good news for Burma’s music scene is that popular

rock star Lay Phyu is back in the spotlight. Lay Phyu’s

comeback performance with his backing band, Iron Cross,

has been booked for Mandalay in late January and is sure

to be a sellout. The enigmatic rock star mysteriously

walked out on the band in 2006 after a concert celebrating

the 15th anniversary of the band’s founding. He

reappeared in August last year at a Cyclone Nargis

fundraising relief concert, but has never explained why he

stopped performing for two years. Lay Phyu’s new album,

Bay of Bengal, has hit the top of the Burmese charts,

which he has dominated for years. On several previous

albums, Lay Phyu sang cover versions of foreign tunes with Burmese lyrics. Later,

songwriters—including composer Maung Maung Zaw Latt—helped free him from his

reliance on popular heavy metal bands such as Metallica. Lay Phyu has since produced four

albums of original songs, winning critical acclaim and wide public support.

Lay Phyu

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 95

INTELLIGENCEIntelligence (January - February 2009)

FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

The Walls Have Ears

Intelligence officers who were active under former spy chief Gen Khin Nyunt say that the

Burmese regime has been recruiting undercover police agents and informers to infiltrate

dissident and opposition groups ahead of the 2010 election.

The head of Special Operations Bureau (1), Lt-Gen Ye Myint, has ordered new recruits to

infiltrate the opposition, both inside and outside Burma, sources said.

The operation will also reportedly include campaigns of psychological warfare and

subversive action among dissident groups.

Though Burma’s powerful Office of the Chief of Military Intelligence was abolished in

October 2004, in recent months the ruling junta has begun to revamp its intelligence unit—

now renamed “Military Security Affairs.” Sources told The Irrawaddy that it has recruited

some former members of the intelligence services.

Exiled Burmese groups in Thailand said they believe that members of the Military Security

Affairs may have already penetrated exiled dissident organizations as several Web sites and

blogs believed to be run by pro-military agents recently distributed disinformation about

exiled groups in an apparent effort to create mistrust among the dissident community in

Thailand.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 96

24-karat Hospitality

The art of selecting precious stones has become an

important task for staff at the powerful quartermaster-

general’s office in Naypyidaw.

Headed by Secretary-1 Lt-Gen Tin Aung Myint Oo, the

bureau is delegated the honor of choosing gems, such as

rubies and jade, which are cut and polished before being

presented to visiting VIPs.

However, the bureaucrats don’t have to rummage too far—

their office is responsible for storing all the stones and

gems that have been confiscated from smugglers and

illegal mines in the northern Shan and Kachin states.

According to intelligence sources, senior UN officials, including Secretary-General Ban Ki-

moon and Special Envoy to Burma Ibrahim Gambari, were among the visitors who received

the gifts.

In fact, after several trips to the country, Gambari was nicknamed “Kyauk yu pyan,”

meaning “One who takes gems and leaves.”

While many may regard the act as bribery, the regime’s leaders see presenting the nation’s

plundered wealth to foreign dignitaries as simply an act of hospitality.

Lt-Gen Tin Aung Myint Oo(Photo: AFP)

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 97

NEWS IN BRIEF

News in Brief (January -February 2009)

FEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

66 People Killed in Bangkok Fire

A fire raced through a two-story

nightclub packed with hundreds of

New Year’s revelers in Bangkok,

killing at least 66 people as they

stampeded to escape the raging

flames. A Burmese graduate student

at Bangkok’s Assumption University,

Win Kyaw Phyo, 26, was among the

dead. More than 200 people were

injured, including 35 foreigners. The

cause of the fire at the Santika

nightclub was under investigation,

but several witnesses said a fireworks display during the New Year’s countdown ignited the

blaze. The Santika Club’s owner and manager were charged with negligence.

Prominent Arakan Leader Dies

Firefighters and rescue workers remain on duty afterthe blaze at Santika nightclub was brought undercontrol in the early morning of January 1, 2009 inBangkok. (Photo: AFP)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 98

Burma’s pro-democracy movement lost an influential ethnic leader,

Saw Mra Aung, 91, the chairman of the People’s Parliament, who died at his home in

Rangoon on January 5. Saw Mra Aaung, a physician, became the chairman of the Arakan

League for Democracy in 1988. He was elected a member of parliament in the 1990

elections, winning 62 percent of the vote in his native Mrauk Oo Township, Arakan State.

“He was an important figure in Burma’s national reconciliation and the People’s

Parliament,” said Aye Thar Aung, a close colleague of Saw Mra Aung. “The place he

occupied in our country cannot be filled.”

Suu Kyi Marks Independence Day

Detained democracy leader Aung San Suu Kyi hung a banner above the gate at her Inya

Lake home on January 4—Burma’s Independence Day. The red banner, which could be

viewed from the street, was inscribed with a quote from her father, independence hero Gen

Aung San: “Act decisively in the interest of the nation and the people.” Members of the

opposition National League for Democracy said they heard old songs, popular in colonial

times, playing in her house. On Martyrs’ Day—July 19—last year, Suu Kyi hung a banner

above the gate which read: “All martyrs must finish their mission.” Suu Kyi has been under

house arrest for 13 of the past 19 years.

Student Activist Jailed for 104 Years

A Burmese court sentenced Bo Min Yu Ko, a member of the All Burma Federation of

Student Unions, to a total of 104 years in prison on January 3, according to the Thailand-

based Assistance Association for Political Prisoners—Burma (AAPP). Bo Min Yu Ko, aka

Phyo Gyi, 21, was sentenced by a special court in Obo Prison in Mandalay. He was arrested

on September 18 and charged with a multitude of offences, including six charges under the

Burmese immigration act, after allegedly crossing the Thai border illegally. Bo Min Yu Ko’s

104-year sentence is the harshest punishment for a political dissident since the recent

series of dissident trials started in October 2008. He was not allowed to be represented by a

lawyer, and his family was prevented from attending the trial.

Another Parallel Government in Exile

Saw Mra Aung

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 99

The National Council of the Union of Burma (NCUB), an umbrella organization of Burmese

opposition groups, announced on January 1 that it will establish a parallel government as

part of its action plan for 2009. In a special New Year’s Day statement, the NCUB said that

it would establish a “National Unity Government” and “National Unity Parliament” to

counter plans by Burma’s ruling military regime to hold an election in 2010. Nyo Ohn

Myint, a member of the NCUB’s Foreign Affairs Committee, said the parallel government

will include both elected MPs and representatives of ethnic groups.

Thai Navy accused of casting Rohingyas Adrift

Human rights groups have

condemned the Thai navy after

reports surfaced that it had set more

than 700 Rohingya “boat people”

adrift on December 18 in the

Andaman Sea after they entered Thai

waters illegally. Startled foreign

tourists on the island of Koh Sai

Daeng reported that the men were

forced to lie facedown on the beach

and were whipped if they raised their heads. They were then reportedly loaded back onto

their boats—many with their hands bound—and set adrift with only two sacks of rice and

nine liters of water per boat. The Indian Coast Guard reported that Indian ships had

rescued 446 Bangladeshi and Burmese refugees from four boats since December 29, but

several hundred were still missing. The Thai prime minister has promised an inquiry into

the affair.

DKBA Soldiers to be Border Guards

The Democratic Karen Buddhist Army (DKBA), a splinter group of the Karen National

Union, is expected to provide border guards under the terms of Burma’s new constitution.

The DKBA’s Battalion 999 commander, Col Chit Thu, said in an Independence Day address

that he had been informed by military officials at a meeting in Naypyidaw that the DKBA

was not expected to disarm, but to serve as a border patrol.

Rohingya refugees apprehended by the Thaiauthorities. (Photo: Royal Thai Navy)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 100

Thailand Will Help Rebuild Burmese Temples

Thailand is ready to help Burma rebuild temples damaged by Cyclone Nargis, Thai Foreign

Minister Kasit Piromya said on January 12. “The Burmese government wants the

international community to help renovate temples damaged by the cyclone,” Kasit was

quoted as saying by Thai daily The Bangkok Post, adding that Thailand would act as a

coordinating center for donations. According to the Burmese Ministry of Religious Affairs,

1,163 temples in Irrawaddy Division and 284 temples in Rangoon Division were destroyed

when Cyclone Nargis struck on May 2-3.

Indonesian Ferry Sinks

Nearly 250 people were missing and feared dead after a ferry capsized off Indonesia’s

Sulawesi Island on January 11. About 250 passengers and 17 crew were believed to have

been aboard the 700-ton Teratai Prima when it sank 30 miles (48 km) off the western port

of Parepare on the Indonesian half of Borneo Island. At least 22 people, including four crew

members, were rescued from the sea by fishermen before the military launched a rescue

operation the following morning.

Systematic Torture in Southern Thailand: Amnesty

Amnesty International has accused Thailand’s security forces of engaging in systematic

torture, including beatings and electric shock, that killed at least four people during a

campaign to defeat Islamic insurgents in southern Thailand. Survivors said the most

common torture techniques were beatings and placing plastic bags over the heads of

prisoners until they nearly suffocated, the London-based human rights group claimed. The

report drew on testimonies from 34 people allegedly tortured between March 2007 and

May 2008, as well as witnesses and victims’ relatives. “Torture is absolutely illegal and, as

the situation in southern Thailand proves, alienates the local population,” said Donna

Guest, deputy director of Amnesty’s Asia-Pacific program.

Wa Request Autonomy

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 101

The United Wa State Party (UWSP), an ethnic ceasefire group based in northern Burma,

has proposed to the country’s military regime that territory under Wa control be designated

a special autonomous region from the beginning of January 2009. According to sources,

the UWSP has been issuing documents stamped “Government of Wa State, Special

Autonomous Region, Union of Myanmar.” The Wa area has been recognized by the

Burmese military junta as “Shan State Special Region 2” since the United Wa State Army

(UWSA), the armed wing of the UWSP, entered into a ceasefire agreement with the regime

in 1989. The UWSA has an estimated 20,000 soldiers currently deployed along Burma’s

borders with Thailand and China.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

BUSINESSFEBRUARY, 2009 - VOLUME 17 NO.1

Thailand Unveils $3.3 Billion Stimulus Plan

Thailand has approved a 115 billion

baht (US $3.3 billion) economic

stimulus package which will be used

to support social security and

education programs, create jobs and

provide low-interest loans to

farmers. The government will also

extend by another six months a

package of economic stimulus

measures implemented by the

previous government. These include

lower water and electricity charges,

free rides on some of Bangkok’s

public buses and free third-class

train travel nationwide. Meanwhile,

Thailand’s central bank slashed its

Passengers sit in a third-class compartmentat Hua Lamphong train station in Bangkokin July 2008. People will soon be able to ridethird-class free of charge as part of thegovernment’s latest economic stimuluspackage to help poor people cope with therising cost of living. Most measures in thepackage will take effect in August and lastfor six months. (Photo: AFP)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 102

benchmark lending rate for the second time in two months, trying to kick-start an export-

dependent economy hurt by the global financial crisis and political turmoil. The rate was

lowered by three-quarters of a percentage point to 2 percent, the Bank of Thailand’s rate-

setting committee said in a statement. That’s the lowest since early 2005. In December, the

bank cut the rate by 1 percentage point.

Gov’t Fuel Prices Higher than Black Market

The sharp fall in oil prices on world markets has created a unique situation in Burma,

where the cost of fuel on the black market is now lower than at government-controlled

pumps. In recent months, large amounts of lower-priced fuel have been smuggled into the

country from China, India and Thailand. Experts have suggested that pressure is increasing

on the Burmese regime to free the country’s fuel market from government price control. In

addition, the military is finding it difficult to make profits on its own black market

transactions. Burma’s government-run gas stations continue to sell at rates set in August

2007, when a sudden hike in fuel costs triggered major protests. The official price of diesel

is 3,000 kyat (US $2.70) a gallon, while gasoline costs 2,500 kyat ($2.20).

Falling Natural Gas Prices Hurt Junta

The Burmese military government’s lucrative income from selling natural gas abroad is

suffering dramatically from falling prices triggered by the global financial crisis. The

Burmese Ministry of National Planning and Development’s latest import-export trade

figures for natural gas exports, which account for about 40 percent of all export income, fell

28.5 percent in value between April and December—a loss of US $670 million compared

with the same period a year earlier. At the same time, the cost of imports rose, resulting in a

39 percent drop in the trade surplus. Sean Turnell, an associate professor at Australia’s

Macquarie University who specializes in monitoring Burma’s economy, said the situation is

likely to get worse in the coming months. Meanwhile, the China National Petroleum

Corporation has signed a 30-year deal to buy natural gas from Burma. The deal guarantees

that energy-hungry China can fill a portion of its energy demand for natural gas from

Burma’s offshore Blocks A-1 and A-3 in the Bay of Bengal. In early 2009, China is

scheduled to build a $2.5 billion pipeline from Kyaukpyu, a port in Arakan State, to its

southwest Yunnan Province.

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 103

Vietnam: $115 Million on Global Warming

Vietnam will spend US $115 million over the next six years to prepare for the impact of

global warming, which international studies have shown could severely damage the

country’s long coast and low-lying river deltas. The money will be used to “assess the

impact of global warming on Vietnam and map out a plan of action,” Youth newspaper

quoted Nguyen Van Duc, the vice minister of natural resources and environment, as saying.

Authorities will use the money to devise plans aimed at protecting Vietnam’s economy from

potential environmental damage. The World Bank estimated that 10.8 percent of Vietnam’s

86 million people could be displaced if global warming caused a 3-foot (1 meter) rise in sea

levels, which would severely damage the southern Mekong delta and the Red River delta in

the north.

Copyright © 2008 Irrawaddy Publishing Group | www.irrawaddy.org

ပသမႀကးၿမ ႕နယ ယာေျမမားအား

အာဏာပငမား သမးယရန ျပငဆင၂၇ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၈ http://www.khitpyaing.org/online/January_09/27-1-09.php

ဇနန၀ါရ (၂၅) ရက နနက (၁ဝ) နာရခြခန႔က ပသမႀကးၿမ႕နယ ေရၾကည ရယက ႐းမာ ပသမႀကးၿမ႕နယ

ရတပဖြ႕မႉးမ ေရၾကညကြငးရ ေတာငသေတြက ေတြ႕ဆၿပး ေရၾကညကြငးရ ယာေျမအားလးက

အစးရပငအျဖစ သမးယမာျဖစသညအတြက (၃) ရကအတြငး သေဘာတညေၾကာငး

လကမတေရးထးေပးရန ေတာငသမားအား မာၾကားသြားပါတယ။

လြနခသည (၁) လခန႔ကလညး ေရြးစကြငးရ ယာေျမအားလးက သမးယမညျဖစေၾကာငး

ပသမႀကးၿမ႕နယ ေျမစာရငးဥးစးဌာနက လာေရာကအေၾကာငးၾကားသြားပါတယ။

ပသမႀကးၿမ႕နယ ေရၾကညန႔ ေရြးစေကးရြာအပစအတြငးရ ယာေျမေတြက ေရတခြနေတာင

ေဂါကကြငးစစ မႈထမးေဟာငး၊ မးသတသငတနးေကာငး၊ နညးပညာတကသလ၊ တငးရငးေဆး

ဘယေဆး စကခငးေတြ တခၿပး တခ သမးယခရာ ေတာငသေတြမာ လပစားစရာ

ေျမေနရာအနညးငယမသာကနရပါေတာတယ။ အခကနရေနတ ေျမေနရာအားလးကလညး

သမးယမယဆလ႔ ေတာငသမားအေနန႔ လပစားစရာ မကနေတာပါဘး။

သမးယထားတ အေျခအေနေတြကလညး သကဆငရာဌာနက အျပညအဝအသးမခဘ

ေျမလြတေနရာေတြမာ ေရၾကညန႔ ေရြးစရြာမ ေတာငသေတြက သးစားခစားေနပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 104

အသက (၇ဝ) ေကာေတာငသႀကးတေယာကမာလညး ၎ပငယာေျမေတြက ေရတခြနေတာင

ေဂါကကြငးအတြကလညးေကာငး၊ ဘယစကခငးအတြကလညးေကာငး သမးယခခရၿပး ေျမ (၅)

ဧကမသာ ကနေတာရာ ယခ ကနရတယာေျမကလညး သမးယမညဆသျဖင

ဝမးနညးပကလကငေကြးေန ပါသည။ အခလကရ ေျမကသမးယမညဆပါက

လပစားစရာဘာမမကနရေတာဘ ဘဝရပတညေရး အလြနပင ခကခေၾကာငး ေျပာျပေနလ႔

ၾကားရသအားလး စတမေကာငးျဖစၾကရပါတယ။

ႏငငေတာ အေနန႕ ေတာငသေတြရ႕ ဘဝရပတညေရး၊ လပကငစားေသာကႏငေရးအတြက ယာေျမေတြ

သမးယမယလပရပက မေဆာငရြကသငေၾကာငး ေျပာဆေဆြးေႏြးသေတြက ၾကားေနရပါတယ။

ရြာသားတဥး

၂၀၀၉ ျမနမာစးပြားေရးအကပအတညးႏင

လထအကြမႈ (သးသပခက)မငးႏငသ/ ၂၆ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/January_09/26-1-09c.php

၂၀၀၉ ခႏစအတြငး အာရႏငငမား၌ စးပြားေရးက အေျခခေသာ လမႈအကြမႈမား

ေပၚေပါကလာႏငေၾကာငး သတေပးခကတရပရသည။ ထကသ႔ သတေပးသမာ

ကလသမဂၢဖြ႔ၿဖးတးတကမႈအစအစဥ အာရ-ပစဖတေဒသဆငရာ ဗဟ႐းအႀကးအက Ajay Chhibber

ျဖစသည။ ၎က အေျခခဒမကေရစစႏႈနးမားႏင ႏငငစးပြားေရးထနးေကာငးႏငမႈစႏႈနးမား

အေပၚမႈတည၍ “အာရႏငငမားအတြငး” ဟေသာ အထးျပခကက

သးႏႈနးသတေပးချခငးျဖစဟနရသည။

ထ႔ေၾကာင သတေပးဧရယာအတြငး ပါ၀ငေနသည ၂၀၀၉ ခႏစ ျမနမာစးပြားေရး အလားအလာက

သးသပၾကညဖ႔လလာသည။

၂၀၀၉ ခႏစ ျမနမာစးပြားေရးသည ၂၀၀၈ ခႏစထက သသာစြာ ကဆငးလမမညဟ စးပြားေရးပညာရင

ဥးခငေမာငည (ေဘာဂေဗဒ) ႏင အေမရကနႏငင ၀ါရငတနအေျခစက (Burma Fund) ဘားမားဖနးမ

ဥးစနေဌးတ႔ႏစဥးက တညစြာမနးဆသည။

ကမာၻ႔စးပြားေရးကဆငးလာခနတြင ကမာၻ႔ကနသြယေရးႏင တက႐ကခတဆကထားေသာ ႏငငမား

ရငဆငရမည စးပြားေရးအကပအတညးထက ျမနမာက ပမညျဖစသည။

၂၀၀၈ ခႏစ ႏစစပငးတြင နာဂစဒဏခခရသျဖင စကပးေရးႏင ေရလပငနးမားမ

အေျခခသြငးအားစမားႏင လပသားမား ပကစးဆး႐ႈးချခငး၊ ႏစလယပငးတြင

အဓကပ႔ကနတမးျဖစေသာ ပေစးကြကပက ျပားသြားျခငးႏင စစအစးရ၏ ဘတဂကလေငြျပမႈ

မားျပားေနျခငးတ႔သည အျခားႏငငမားထကပေနေသာ အခကမားျဖစေၾကာငး မးေမာငးထးျပၾကသည။

“စးပြားေရးခန႔မနးတအခါ ၿပးခတ တႏစေလာကကပၾကညၿပးေတာ ခန႔မနးလ႔ေတာ မရဘးေပါ။

အရငကဟာေတြကလညး ၾကညဖ႔လတယ။ သ႔ေသာလညး recently ေပါ။

တႏစေလာကကဟာကေတာ တက႐ကထခကတာ (directly impact) ျဖစတာေပါ။ ဒလပ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 105

စးပြားေရးကဆငးမႈဟာ တႏစအတြငး သသာမႈ မရခဘးဆရငလညး ေနာကႏစ ေနာကႏစေတြမာကမ

သြားၿပးထခကတာမးလညးရတယ။ ခကခငးထခကတာမးလညးရတယ။ ျပညတြငးမာ ျဖစခတ ၂၀၀၇

စကတငဘာအေရးခငးမးကေတာ တက႐ကအကးသကေရာကသြားတာလ႔ ေျပာလ႔ရတယ” ဟ

ဥးစနေဌးက ဆသည။

အကယစငစစလညး ကမာၻ႔စးပြားေရး မကဆငးမကပင ျမနမာစးပြားေရးမာ ကဆငးေနခၿပးျဖစသည။

စစအစးရ၏ ညဖငးေသာကငတြယမႈေၾကာင ယငန႔ေနေသာ ျမနမာစးပြားေရးက ေမ (၂) ရက နာဂစက

အ႐ႈကထးလကျပနသည။ စပါးစကပးထတလပမႈ (၄၀) ရာခငႏႈနးမ ပကစးခသည။ ငါးလပငနး၊

ဆားလပငနး မားလညး နာလနမထႏင။ ထ႔ထကပဆးသညမာ ေဒသခလထ ႏစသနးနးပါး

အသကဆး႐ႈးခၾကရျခငး ျဖစသည။ လပသားအငအားဆး႐ႈးမႈသည အဆး၀ါးဆး ဆး႐ႈးမႈျဖစသည။

ေသဆးသစာရငးက နအဖက အတအကထတျပနမေပးႏငေသာလညး ပကစးဆး႐ႈးမႈစာရငးကမ

သးပတအတြငး အရအမေကာကကာ ကနေဒၚလာ (၁၁) ဘလယေကာရေၾကာငး ကမာၻကေျပာသည။

ေမ (၂) ရကက ျဖစပြားခေသာ မနတငးေၾကာင ပကစးမႈတနဖးက ေမ (၂၅) ရကတြင

စာရငးအတအကျဖင တငျပလာႏငစြမးေသာ နအဖ၏ စာရငးမားက ကမာၻကမယ။ သ႔ႏင အာဆယက

ၾကား၀ငတြကခကေပးရာ ေလးပတပေလာပါးသြားၿပး (၄) ဘလယဟ အေျဖထြကလာသည။

နာဂစျဖစၿပးစအခနကလညး ကယဆယေရးႏင ျပနလညထေထာငေရးလပငနးမားလပရန မစဥးစားဘ

ေမ (၅) ရကတြင ဘ႑ာေရး ဒ-၀နႀကး ဗလမႉးႀကးလသနးေဆြက ဒကၡသညျပ ေဒၚလာရၿပ အထငႏင

ကမာၻ႔ဘဏသြားကာ လကျဖန႔သည။ ကမၻာဘဏက မေပး။

ဤကသ႔ေသာ မ႐းေျဖာငမႈမားရရသညအထ နာဂစဒကၡသညမားက ကညသမားအား

အေၾကာငးအမးမးျပ ဖမးဆးအေရးယမႈမားေၾကာင ကမာၻ႔အကအညေပးေရးမား တြန႔ဆတကနသည။

နအဖ၏ မကမမႈေၾကာင ေဒသခလထသည ကမာၻ႔အကအညမားက လသေလာကမရခ။

တဖကတြငလညး စကတငဘာအေရးအခငးက စစတပက အၾကမးဖကၿဖခြခၿပးေနာက

ကဆငးလာေနေသာ ခရးသြားလပငနးသည နာဂစအၿပးတြင အေျခအေနပဆးလာသည။

မးခးမစက႐ပငရင ခရးသြားလပငနးရငမား ကယတင ၎တ႔အမတြင မးခးမေတာမည

သေဘာရလာသည။ ဗဇာစနစေျပာငးလေပးရနႏင ႏငငျခားသားမားအေပၚ ကန႔သတမႈမား

ေလာေပါေပးရန ခရးသြားလပငနးရငမားက ေတာငးဆလာၾကသည။ နအဖကေတာ ယခအခနအထ

တတတတမမလႈပ။

ပဂၢလကစးပြားေရးကဆငးေနခနတြင ရသမသယဇာတ ထတေရာငးရနသာ ႀကဆေနေသာ နအဖက

ဘဂၤလားေဒရႏင ေရပငနက အျငငးပြားျပနသည။ ရလဒကား ျပညတြငးေရထြကပ႔ကနလပငနးရငမား၏

လပငနးမား ရပဆငးကနျခငးျဖစသည။

တဖန ႏစလယပငးတြင ဘရငေနာငကနစညဒငအတြငးျဖစပြားခေသာ ပႀကပြငေရာငး၀ယမႈမားေၾကာင

အဓကပ႔ကနတချဖစသည ပေစးကြကပကသြားျပနသည။ ဤတြင နအဖက ႏငငေတာမ

ဥးေဆာငေရာငး၀ယမညဆကာ ပေစးကြကက ထနးခပရန တာစလာျပန၏။ တႏငငလးရ

ကနစညဒငအမႈေဆာငမားအား ကမၸဏမား စဖြ႔ခငးေနသည။ နယခကမၸဏႏင ရနကနရ

နအဖလကေ၀ခကမၸဏမား ခတဆက ပးေပါငးလပေဆာငၾကရမညဟ စးပြားကးသနးဒ-၀နႀကးက

နယလည ဆြယတရားေဟာေန၏။ နယခကနသညပြစားမားက လလားမႈမရ။ နအဖႏင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 106

ပတသကေနေသာ ရနကနကမၸဏမားကလညး မယၾကညၾက။ အဆးသတတြင မညကသ႔ေသာ

ရလဒေပၚထြကလာမညက ေစာငၾကညၾကရဥးမည။

နအဖ၏ တပြတးေျဖရငးနညးမားကား ထမႏငရပမသြား။ နာဂစဒဏခခရျခငး၊ စပါးေစး

အလြနအမငးကဆငးေနျခငးတ႔ေၾကာင သြငးအားစမား ျဖညတငးရနပင အခကအခရေနေသာ

လယသမားမား၏ လယယာေျမမားက ၎တ႔၏ စးပြားဖကကမၸဏမားအား

၀ငေရာကလပကငေစသည။ အမညကကား လလေလး ေပးထားပါ၏။ အကးတ လယယာစးပြား။

ထအကးတ လယယာစးပြားဆသညက ယခႏစတြင ျမနမာႏငင အလယပငးတြငပါ တးခ႕သြားမညဟ

နအဖက ေလသပစထားသည။

“အလေတြက လပခဖးတယ။ ၁၉၉၅ ခႏစေလာကမာထငတယ။ ေရနကကြငး စကကြငးဆၿပး

ေဒသခေတြဆက ေျမေတြသမးၿပး သတ႔ကမၸဏေတြက ခေပးတာမးေတြရခတယ။ မေကြးတငးမာလညး

စမကနး ၀ါစကဖ႔ဆၿပး ယာေျမေတြသမး ပဂၢလကကမၸဏေတြက ခေပးခဖးတယ။ မဆလ

လကထကတနးကလညး သမ၀ါယမ လယယာေတြဆၿပး ရခဖးတာပါပ။ အခလညး အဒပစေတြအတငး

နအဖက လကလပေနတာပါပ။ အဒါေတြက ေဒသခလထအတြက အကးမရႏငဘး။ ကမၸဏေတြပ

အကးရမယ။ သတ႔က ထြကလာတအသးအႏက ျပညပတငပ႔ခြငရေတာ ႏငငျခားေငြ (export

earning) ေတြ ရမယ။ မလလပခတ လယသမားေတြကေတာ ကမၸဏရ႕ အလပသမားသြားျဖစေရာ။

လယပငကေန လယယာလပသားျဖစသြားတာ။ ေနာကဆးကေတာ

ေဒသခေတာငသလယသမားေတြကေတာ ဘ၀ပကသြားေတာတာေပါ။ သတ႔ရ႕ စးပြားေရးမ၀ါဒထမာ

ပဂၢလကပငျပေရးဆတာပါေပမယ လကေတြ႕မာ သမ၀ါယမျပေနတာပ။ ပဂၢလကပငျပတယဆရင

တဥးခငးစ၊ တက႑စက ဖြ႔ၿဖးတးတကေအာငလပေပးရမာ”ဟ ဥးစနေဌးက သးသပျပသည။

ထကသ႔ ပဂၢလကစးပြားေရး က႑တြင ေဒသခမား မလပတတဟဆကာ ၎တ႔၏

စးပြားဖကကမၸဏမားထ လပငနးခြငမား ထးထညေပးေနေသာ နအဖအေနျဖင

၎တ႔ကယတငစမခန႔ခြေနသည အစးရအသးစရတက ၾကညျပနေတာလညးမဟန။

ဘတဂကလေငြျပမႈက (၅) ရာခငႏႈနးအထကမာ ႏစစဥရေနသည။ ၂၀၀၈-၂၀၀၉

ဘ႑ာေရးႏစတြငလညး ဘတဂကလေငြျပမႈ ကပေငြ ဘလယ (၇၀၀) ေကာရခေၾကာငး ၀နႀကး

အဖြ႔အစညးအေ၀း(၃၈/၂၀၀၈) တြင ၀နႀကးခပက ၀နခခသည။

“(၇) ရာခငႏႈနး (၈) ရာခငႏႈနးဆတာ ႏစစဥလျဖစေနတာ မဆနးေတာပါဘး။ ဒႏစမာ

ပေတာငသးရဥးမယ။ ကမာၻ႔စးပြားေရးကဆငးေနခနမာ ပဂၢလက က႑ကသးစြမႈေတြ

ေလာလာမာျဖစလ႔ ေငြက႕မႈ (deflaction) မျဖစေအာင အစးရက ပသးေပးရမယ” ဟ ဥးခငေမာငည

(ေဘာဂေဗဒ) က ဆသည။

ဥးစနေဌးက “တငးျပညတးတကဖ႔ ဘတဂကပသးသငတအခါ သးၾကရပါတယ။

စးပြားေရးကဆငးလာခနမာ အစးရက ပသးေပးရတယဆတာ မနပါတယ။ သအရအရမနပါတယ။

လကခပါတယ။ ဒါေပမယ ျမနမာႏငငမာက ပသးခတာမားေနၿပဗ။ ၈၈ ကေန ၂၀၀၈ ဆရင

အႏစႏစဆယရေနၿပ။ ဘာမအကးမရဘး။ အဒမာပသးတာ မသးတာထက

သးတဧရယာေတြၾကညရမာ။ ေယာငျပတညေဆာကမႈေတြ လပေနတာမးက ဘာမအကးမရဘး။

မလအပေသးဘန႔ ဒါမမဟတ တကယမလပႏငေသးဘန႔ ၀ါဒျဖန႔ခငလ႔ လမးေဖာကလ႔၊

တတားေဆာကလ႔ စပါးထြကႏႈနးတးလာမလား။ ဘတဂတသးစြတအခါ ဘယက႑သည ႏငငအတြက

အဆအႏစျဖစေစသလ။ ဒါကၾကညရမယ။ အခဟာက စစတပအတြက အမားႀကးသးေနတယ။

မလအပဘ ေနျပညေတာေဆာကေနတာ အခထမၿပးေသးဘး။ အမားျပညသအလပလပတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 107

က႑ေတြမာ ပပးတာမရဘး။ ႏငငတႏငငမာ ဘတဂကလေငြျပမႈဟာ (၂) ရာခငႏႈနး၊ (၃) ရာခငႏႈနးသာ

ရသငတာပါ” ဟ ေျပာသည။

နအဖ၏ စာရငးမားကား မနကနေလမရဟ ကမာၻကလကခထားၾကသည။

ယခဘတဂကလေငြျပမႈသညလညး ယခထကပစရာသာရသည။ ႀကဖြ႕လ

လမႈေရးအသငးအဖြ႕ဆသညႀကးကလညး နအဖက ေထာကပေနရသျဖင ေလာစရာအေၾကာငးမရ။

ႀကဖြ႕ပပးေငြမား မညသည၀နႀကးဌာန၏ အသးစာရငးမ သြားသနညး။

မမတ႔ အစးရအသးစရတကပင ေကာငးစြာစမခန႔ခြႏငျခငးမရသည နအဖအေနျဖင ပဂၢလက

စးပြားေရးက႑တြငလညး ၎တ႔အား ေနာကချပေပးေနေသာ ကမၸဏႀကးမား လကသ႔သာ

၀ကြကအပစမေစသညမာ တကယေတာမဆနး။

ဆနးသညမာ Ajay Chhibber ၏ စးပြားေရးက အေျခခေသာ လမႈေရးအကြမႈမား

ေပၚေပါကလာႏငေၾကာငး သတေပးမႈမနကနေၾကာငးက ျမနမာႏငငက ၂၀၀၉ ခႏစ ႏစစမာပင

ျပသချခငးျဖစသည။

ျဖစရပမာ နအဖလကေ၀ခကမၸဏမားႀကးစးရာ ေရနေမာတြင ျဖစပြားချခငးျဖစသည။ မေကြးတငးမႉး၏

အစမပငကမၸဏက ေႏာပငေရနေမာတြင ေဒသခတြငးပငမားထမ ေရနစမးက လက၀ါးႀကးအပ

၀ယယလသည။ တနရာတနေၾကးမေပး။ ျပငပေရနပြစားမားက တေပပါ (၅) ေသာငးေကာ

ေပးေနခနတြင ကမၸဏက (၃) ေသာငး၀နးကငသာေပးသည။ သတ႔မလြ၍ အျခားေရာငးချခငးမျပရဟ

အစညးအေ၀း ေခၚေျပာေသာေန႔မာပင ေဒသခလပငနးရငမား၊ အလပသမားမားႏင

ျပနာတကသည။ စစတပက ေဒသခလထကသာ ပစခတႏမနငးျခငးျဖင ေျဖရငးျပသည။

အလားတျဖစရပမးမား ေပၚေပါကလာႏငစရာအေၾကာငးမားလညး ေတြ႔ျမငေနရသည။ အဘယေၾကာင

ဆေသာ နအဖ၏ စးပြားေရးမႏငနငးမႈႏင ၎တ႔ႏင လကေ၀ခကမၸဏမားကသာ အလးစေသာ

လပပငခြငမား ေပးထားသျဖင လထစးပြားကဆငးလာေနျခငးေၾကာငျဖစသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 108

ထငး-ျမနမာ ေအာကလမးခရး

ေဟြ႔ဟငဖြနဂတႏင (၉၉၉) လပြစားမားရရငျမငေမာင / ၂၃ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/January_09/23-1-09na.php

ထငး-ျမနမာနယစပ မေဆာကၿမ႕ကမးနားရ အမတ (၁၀) ဂတတညရရာ ထာအာရြာ၏တဖကကမး

ျမနမာႏငင ျမဝတ ဘကကမးရ (၉၉၉) ဒေကဘေအဂတသည ထငးႏငငအတြငးပငးသ႔ ဝငေရာကၿပး

အလပအကငရာေဖြၾကသည ျမနမာ ႏငငသားမားက လကနကးေရာငးဝယေဖာကကားရာ

ေနရာေဒသတခအျဖစ တညရလာခသညမာ ဆယစႏစတခခန႔ ရခၿပျဖစေသာလညး

ျမနမာအာဏာပငမား၏ ခြငျပခကျဖင ျမဝတခ႐ငအာဏာပငမား၊ ဒေကဘေအအဖြ႕ဝငမား၊ လပြစားမား

ပးေပါငးကာ လပကငၾကသျဖင မညသညအာဏာပငအဖြ႕အစညးမားမ အေရးယေဆာငရြကျခငးမရဘ

ယေန႔ထကတင လကနကးမႈမားက ေပၚေပၚထငထင လပေဆာငေနလကရသည။

ဘနေကာကၿမ႕ႏင ထငးႏငငေနရာေဒသအႏ႔အျပားတြင အလပလပကငေနၾကသည

ျမနမာအလပသမားမားမာ ျမနမာ ျပည ျပနမညအခနတြင မမတ႔စေဆာငးထားသည လပအားခမားက

နယစပရ မမတ႔ ေဆြမးသားခငး အသမတေဆြ မားထ ဘဏမတဆငေငြလႊၾကၿပး ဘနေကာကရ

ေမာခကားဂတသ႔သြားကာ ဘနေကာက-မေဆာက ေျပးဆြသည ညကားျဖင မေဆာကသ႔

ျပနလာၾကသည။

မနက (၅) နာရခန႔တြင မေဆာကၿမ႕အဝင စစေဆးေရးဂတႀကးျဖစသည ေဟြ႕ဟငဖြနဂတ အေရာကတြင

ထငးလဝငမႈႀကးၾကပေရးတပဖြ႕ဝငမား ကားေပၚတကလာၿပး “ဒကားေပၚမာပါတ ဗမာ၊ ကရင၊ မြန အားလး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 109

ဆငးၾကပါ” ဟဆလင ကားေပၚပါ ျမနမာႏငငသားအားလး မမတ႔ယေဆာငလာသည ပစၥညး၊

အထပအပးမားႏငအတ ကားေပၚမဆငးၿပး အဖမးခၾကရသည။

ဘနေကာက-မေဆာက ကားတစးလင ေန႔စဥျမနမာ (၁၅) ဥးမ (၂၀) အထ ပမနပါရတတၿပး မေဆာက-

ဘနေကာကေျပးဆြသည ခရးသညတငလငးကားႀကးမားမာ ေန႔စဥ (၁၅) စးခန႔

ပမနေျပးဆြလကရသည။ ၎နညးလမးျဖင ဘနေကာကမျပနလာၾကသည ျမနမာႏငငသားမား ေန႔စဥ

(၁၀၀) မ (၁၅၀) ခန႔ ပမနရသည။ အခါႀကးရကႀကးမားျဖစသည သႀကၤနကာလ၊ ႏစသစကးကာလ၊

သတငးကၽြတကာလမားတြင ဘနေကာကမ လငးကားစး၍

ျပနဆငးလာသ ေန႔စဥ (၃၀၀) ခန႔ရသည။

အဆပါ ထငးလဝက၏ ဖမးဆးျခငးခရသမားက မေဆာက

ထငးလဝက႐းတြင ကယေရးအခကအလကႏင ဓာတပမတ

တမးမားယၿပး ထငးလဝက က ထငးဘကကမး အမတ (၁၀)

ဂတမ ျမနမာဘကျခမးရ (၉၉၉) ဒေကဘေအဂတသ႔

စာရငးႏငတကြလႊအပၿပး နယႏငလကသည။ နယႏငခရသည

ျမနမာႏငငသားမား (၉၉၉) ဒေကဘေအဂတသ႔

ေရာကရခနတြင အသငေစာငဆငးေနေသာ ဒေကဘေအဂတမ

တာဝနရသမားက လစာရငးေကာကယၿပးေနာက

၎တ႔လကသပေမြးထားသည အမာခလပြစားမားထသ႔

ေရာကရလာသမားက တဥးလင ထငးဘတေငြ (၉၀၀) ႏႈနးျဖင

အခးကခြေဝေပးလကသည။ လတဥး (၉၀၀) ႏႈနးျဖင

လတရာအတြက ဘတေငြ (၉) ေသာငးအား ဒေကဘေအသ႔

ေပးရသည။

ဒေကဘေအဂတမ ေရြးထတသြားသမားက ပြစားမားက

မမတ႔ေနအမအသးသးသ႔ ေခၚေဆာငသြားၿပး လတဥးလင

(၁,၂၀၀) ႏႈနးျဖင အေရြးခေစသည။ ျမဝတမ

ေအာကျပနဆငးမည ခရးစဥကလညး

၎တ႔ပငကားမားျဖငသာ လရာသ႔ သြားေစသည။

ဘနေကာကျပနအမားစမာ နယစပအေျခအေနအား ႀကတငသရထားသျဖင အနညးဆး ဘတေငြ (၃-

၄) ေထာငခန႔ ေဆာငထားၾကသညအတြက ပြစားအား ေငြ (၁,၂၀၀) ေပး၍ ပြစား၏အစစဥျဖင

ျမဝတၿမ႕ကားဂတမတဆင အနယနယအရပရပသ႔ လရာခရးဆကၾကရသည။

အခ႕ေငြပါမလာသမားအား ပြစားမားက ၎တ႔အမတြင ထား၍ ထငး ႏငငႏင ျမနမာႏငငရ

ေဆြမးမားအား အဆကအသြယလပေစၿပး ေငြျဖင လာ၍ေရြးရသည။ လကယတငမလာႏငသ

မားအေနျဖင ပြစား၏ဘဏစာရငးမတဆင ေငြလႊေပးရသည။ လာေရြးမညလမေရာကခငစပၾကား

ေနထငစားေသာက ေရးအတြက ပြစားက တရက (၁၀၀) ႏႈနးျဖင တာဝနယေကၽြးေမြးထားၿပး

ရကအလက ကနကသမက ေဆြမးမားက ေငြ ေပးေခၿပးမ ေခၚသြားခြငရသည။

လတဥးလင ဘတ (၉၀၀) ႏႈနးျဖင ေန႔စဥ လ (၁၀၀) မ (၂၀၀) အတြက ရရသညေငြမားက

ဒေကဘေအသ႔ ေပးရသညကစၥႏင ပတသက၍ ျမနမာလပြစားတဥးက “ဒေကဘေအက ဒေငြေတြက

အကနလးမရဘး။ ထငးလဝကက လညး ရာခငႏႈနးန႔ ျပနေပးရတယ။ လတေယာကက ဒေကဘေအက

(၉၀၀) ရတယ။ ထငးလဝကက တေယာက သးရာႏႈနးန႔ ျပနေပးရတယလ႔ သရတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 110

ဒါတရားဝငေတာမဟတဘး။ ထငးလဝကရယ၊ ဒေကဘေအရယ ျမနမာလပြစားေတြ

သတ႔ညႇၿပးလပထားတ နားလညမႈပ” ဟ ေျပာသည။

ယခငကဆလင ဘနေကာကမမေဆာကသ႔ ျပနလာသမားမာ တရားဝငမဟတေသာနညးျဖင

ထငးလဝကက တဥးလင ဘတ (၅၀၀) ႏႈနး ဒဏေၾကးေပးေဆာငရၿပး ထငးလဝကမ နယစပသ႔

သြားေရာကပ႔ေဆာငေပးသည။ ၎ကစၥႏငပတ သက၍ အထကသ႔တငတနးမႈမားရ၍

ျပနာတကေသာေၾကာင လြနခသည ၂၀၀၅ ခႏစခန႔ကစကာ ယခငကသ႔ဘတ (၅၀၀)

ေပးေဆာငစရာ မလေတာေသာလညး ထငးလဝက၊ ဒေကဘေအႏင လပြစားမားညႇကာ နားလညမႈျဖင

ဆကလကလပကငၾကသညဟ ဒေကဘေအ တပဖြ႔ဝငတဥးက ေျပာသည။

အဆပါ (၉၉၉) ဒေကဘေအဂတက အေျချပ၍ လပြစားမားက ျမဝတမတဆင ဘနေကာကသ႔

အလပသြားလပမည ျမန မာႏငငသားမားက လတဥးလင ထငးဘတေငြ (၁၅,၀၀၀) ျဖင

ပ႔ေဆာငေပးလကရသည။

လရာခရးေရာကသမားရၿပး အခ႕လမးခရးတြင ဖမးဆးခရကာ နယစပျပနပ႔ခရသမားလညးရသည။

အခ႕မာ ခရးစဥလမးေၾကာအတြငး အေၾကာငးအမးမးေၾကာင ေသဆးသမားႏင

ေပာကဆးသမားလညး မၾကာခဏ ျဖစေလရသည။

ျမနမာလပြစားမားက ဘနေကာက သြားမညသမားက ထငးဘကကမးသ႔ တဆငေပးပ႔ၿပး

ထငးဘကကမးရ လႀကလပ႔မည ေဒသခမားႏင ဆကသြယကာ လရာခရးသ႔ ပ႔ေဆာငေပးၾကသည။

မေဆာကမ ဘနေကာကသ႔ သြားရာတြင ကားႀကးကားငယမားတြင နညးအမးမးျဖင ဝကကာ

တက႐ကသယေဆာငသမားရၿပး အခ ႕လကယရမားမာ မေဆာကမ တာခခ႐ငၿမ႕အထ

ေတာလမးခရးက တရက၊ ႏစရကခရးခန႔ လမးေလာကရၿပး စစေဆးေရးဂတမားက ေရာငကြငး၍

သြားၾကရသမားလညး ရသည။ အခ႕ေတာလမးခရးတြင အဖမးခရၿပး ေငြကနလပနးျဖစရသမားႏင

ဖားနာ၍ေသဆးသမားလညး မၾကာခဏ ရသညဟ ကယေတြ႔ႀကခ ရသတဥးက ေျပာသည။

လကရျမနမာႏငင၏ စးပြားေရးခၽြတၿခကမႈေၾကာင ျမနမာႏငငအရပရပမ လငယ၊ လရြယအမားစမာ

လပအားခပမရရ သည ထငးႏငငသ႔ မညမပငအခကအခႏင အႏရာယရေစကာမ ျမနမာျပညတြင

ငတတလည၊ ျပတတလညျဖင ေနရ သညထက ယခကသ႔ စြန႔စားပါက ျမနမာႏငငထကစာလင

ေမာလငခကမားစြာရသညဟ လယသမားဘဝကေကာခငး ၿပး မသားစႏငအတ

မေဆာကေရာကလာသည ပခးၿမ႕သား ကတငေအာငက ေျပာသည။

(၉၉၉) ဂတမ လပြစားအမးသမးတဥးက “လကနမႈဥပေဒေတြဘာေတြ ငါတ႔မသဘး။

ဘယသ႔ဆမလညး ပကဆအလ ကားမေတာငးဘး။ တနရာတနေၾကးပယတယ။ အကနလးရတာလညး

မဟတဘး။ ဟခြ႔ဒခြ႔လကလပရတာေတြလညး

အမားႀကးရတယ။ ဘနေကာကသြားဖ႔ လာခၾကလ႔ ဘယသ႔ကမမေခၚဘး၊ ဒဂတက ျပနလာၾကပါလ႔

ဘယသ႔ကမလညး မေျပာဘး၊ သြားမယသက သတ႔ဘာသာသတ႔ သြားၾကလာၾကတာပ။

ကားတနးတရကျခား ေအာကကေန ျမဝတက တကလာတလ တေန႔ (၃-၄) ရာေလာကရတယ။

ကယတငလပတာလညး မဟတဘး၊ ငါတ႔ကတဆငခပြစားပ။ ငါတ႔ရတာပ လျမငတယ၊ ျပနာျဖစလ႔

အဖမးခရတာ၊ ေငြကနတာ ဘယသမမျမငဘး။ ျမဝတမာက အကနလးန႔ ေဝစားမစားလပရတယ။

အလလပတာေတာငမ မႏစက ပြစားတေယာက ေနျပညေတာက လာဖမးလ႔ အခ ေထာငကေနတယ။

မထြကေသးဘး။ ဘနေကာကက ျပနလာတသေတြက ငါတ႔က (၉၀၀) န႔ေရြးၿပး (၁,၂၀၀) န႔

ျပနေတာငးတယ။ တခ႕ျပနလာတ လေတြ ျမဝတက ဟလႀကးအမး၊ ဒလႀကးအမးဆၿပးေတာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 111

ဒအတငးလာေခၚသြားတယ။ အဒါေတြကေတာ ငါတ႔စကထားတာေတြ တျပားမျပနမရဘး။ လေတြက

မလာေစခငရင ျမဝတမာ အဝငမခန႔ေပါ။ ေကာကရတမာ ပတဖမးပါလား။ ဘယသလာရမလ။

သခငရငေအာကဆငးသြား၊ ကရငျပညနယမာဆရင ရြာတငးပ အပလပမရေတာဘး။ အားလး

ထငးမာခညးပ။ ဒကစၥရ႕ အရငးခဟာ ပြစားမဟတဘး၊ သေဘာေပါက" ဟ ေခတၿပငသ႔ ေျပာသည။

ထငးလဝကမ (၉၉၉) ဂတသ႔ ျပနပ႔သည ဘနေကာကျပနမားမာ ေငြေၾကးရၿပး မမအစစဥျဖင

ျပနလာၾကသမားကသာ အဓကပ႔ေဆာငေပးၿပး မမအစစဥျဖငမဟတဘ ဘနေကာကႏင

အျခားေဒသမားတြင အဖမးခရ၍ ျပနလာၾကသမားက ထငးလဝကက အျခားဂတမားမတဆင

ျမဝတဘကျပနပ႔ၾကသည။

မေဆာကမျမဝတသ႔ ဝငေရာကရာတြင (၉၉၉) ဂတအပါအဝင ထငး-ျမနမာခစၾကညေရးတတားႀကး၏

ေဘးဝယာတြင ထငး-ျမနမာႏစႏငငနားလညမႈျဖင ဖြငလစထားသည ေလဆပ (၁၇) ဂတရသည။

အဖမးခရ၍ ေရာကရလာသမားမာ ေငြေၾကးမပါရၾကဘ အဝတတထည ကယတချဖင ျပနလာၾကသမား

ျဖစၾကသည။ ထငးႏငငအတြငး တရားမဝင ေနထငသမား ဖမးဆးခရပါက ေငြရသညျဖစေစ၊

မရသညျဖစေစ ထငးလဝငမႈႀကးၾကပေရးအဖြ႔က ဥပေဒအရ သကဆငရာႏငငသ႔ ျပနပ႔ရမညျဖစသညဟ

မေဆာကအေျခစက ေရာငျခညဥး ျမနမာအလပသမားအဖြ႔မ ဥပေဒေရးရာတာဝနခ ကေကာေထြးက

ေျပာသည။

ကားတနးတရကျခား ျမဝတၿမ႕မတဆင မေဆာကေဒသအတြငး ဝငေရာကၿပး အလပအကငရာေဖြသ

(၃၀၀) ခန႔ရသည ဟ ထငးလဝငမႈႀကးၾကပေရးတပဖြ႔ဝငတဥးက ခန႔မနးေျပာဆသည။

ျမနမာလကယရတဥး၏အဆအရ ဘနေကာကႏင ထငးႏငငအတြငးပငးသ႔ မေဆာကၿမ႕မတဆင

ဝငေရာကသမားမာ ေန႔စဥလဥးေရ (၁၅၀) ခန႔ရသညဟ ဆသည။

ထငးအစးရက ၂၀၀၈ ခႏစတြင အသစျပ႒ာနးလကသည လကနကးမႈဆငရာ တကဖကေရးဥပေဒ (BE

၂၅၅၁) အရ ထငးအာဏာပငမားက ျမနမာအပါအဝင အျခားအမနးခငးႏငငအခ႕မ

အလပအကငလာေရာက ရာေဖြသမားအား ထငး ႏငငအတြငးသ႔ အလးအရငးႏင

ဝငေရာကမႈတားဆးေရးက အရနအဟနျဖင လပကငလကရေသာလညး သနးခသည တရားမဝင

ဝငေရာကသမား ထငးႏငငအတြငးသ႔ ေရာကရေနျခငးသည လကနကးမႈမားတြင ေဒသခမားႏင

အာဏာ ပငအခ႕ ပါဝငပတသကမႈရ၍သာ ျဖစသညဟ ျမနမာေရႊ႕ေျပာငးအလပသမား

အကအညေပးေရးအဖြ႔တခမ တာဝနရသ တဥးက သးသပေျပာဆသည။

ထငးႏငျမနမာ ႏစႏငငၾကားတြငလညး နယစပျဖတေကာသည လကနကးမႈတြင ႏစႏငင အာဏာပင

အဖြ႔အစညးမားႏင ေဒသခအာဏာပငမား ပါဝငပတသကမႈမရလင ယခကသ႔ လကနကးမႈႏင

ဆကစပသည အေျခေနဆးမား ျဖစေပၚလာႏငမည မဟတေၾကာငးလညး ဆကလကေျပာၾကားသည။

ထငးေရ႕ေနမားအဖြ႔က ကမကထျပၿပး မေဆာကၿမ႕တြင ျပလပခသည

ေရႊ႕ေျပာငးအလပသမားမားဆငရာ ဥပေဒ ေရးရာေဆြးေႏြးပြတခတြင လာေရာကေဆြးေႏြးပ႔ခသည

ထငးေရ႕ေနအဖြ႔မ ေရ႕ေနတဥးက ေဆြးေႏြးပြတကေရာကလာ သည ျမနမာအေရးေဆာငရြကေနၾကေသာ

အဖြ႕အစညးအသးသးမ ကယစားလယမားက “ထငးႏငငမာ လာဘစားမႈ ေတြရတအတြက

အဒါကခငဗားတ႔ ေကးဇးတငရမယ။ ဒကလေတြလာဘမစားဘးဆရင ခငဗားတ႔အခလေတာင ဒေဆြး

ေႏြးပြက လာတကခြငရမာ မဟတဘး” ဟ ေျပာၾကားခသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 112

ျမဝတခ႐ငအတြငး ျဖစပြားေနသည

လကနကးမႈမားႏငပတသက ၍ ျမဝတၿမ႕ခကနသညတဥးက

"ဒကစၥမာ ဒေကဘ ေအန႔လပြစား ေတြ

အဓကလပေနၾကေပမယ တကယမရမျဖစကေတာ

ခ႐ငအာဏာပငေတြရ႕ ပါဝငပတသကမႈက အဓက ကပါတယ။

ခ႐ငအာဏာပငေတြရ နားလညမႈမရရင ျမဝတမာ ဘာမလပလ႔

မရပါဘး။ မႏစကဆရင (၉၉၉) ဂတက ပြစားႀကးတဥးက

ေနျပညေတာက တက႐ကလာဖမးၿပး လကနကးမႈန႔ အဒလ

အခ ေထာငကေနတယ။ အဒလက စစေၾကာေရးဝငေတာ

အကနေဖာ ရေတာတာပ။ ခ႐ငအဆငက

ဘယေလာကေပးရတယ၊ ရပကြက အဆငက

ဘယေလာကေပးရတယ၊ ဘယသ႔က ရာခငႏႈနး

ဘယေလာကေပးရလ၊ လစဥေၾကးဘယေလာကေပးရသလ

ဆတာကအစ ေဖာေတာ သတ႔ ပကဆေပးရတလေတြထမာ

ျမဝတခ႐ငေအးခမးသာယာေရးန႔ ဖြ႔ၿဖးေရးေကာငစ ဥက႒

ဥးေအာငေဆြၫြန႔လညး ပါဝငပတသကေနတအတြက

ေနျပညေတာကေန သ႔က မႏစကနယေျပာငးၿပး အေရးယလက

တယ။ ကေနာတ႔ႏငငမာက လကနကးမႈမာ ပါဝငပတသကတ

ခ႐ငဥက႒လအဆငေတာင နယေျပာငးတာေလာကပ အေရးယ

ခရတယ။ တကယ တငးျပညေကာငးေအာင လပမယလေတြက ေတာ ေထာငႏစ (၁၀၀) တ႔၊ (၇၀)

တ႔ခတာေတြ လပတယ။ ကေနာတ႔ႏငငရ႕ တရားဥပေဒစးမးေရးစနစက တြကသာၾကည ေတာ။

အခသ႔ေနရာမာလာတ ျမဝတခ႐ငဥက႒ ဗလမႉးထြနးထြနး လကထကမာလညး အစကေတာ

ဟတမလလန႔ အခပမနလပ ျပနျဖစေနပါၿပ။ ဒေကဘေအန႔ လပြစားေတြဟာ ဘနေကာကက

ျပနလာတလေတြက ေရြးထတတာအျပင ေန႔တငးဘနေကာကက ခးသြားၾကတ ျမနမာေတြကလညး

သတ႔ပ လပြစားလပၿပး စစဥေဆာငရြကေပးေနတာပါ။ ဒကစၥ ကေန႔အထ လပလ႔ရေနတာကေတာ

အာဏာပငေတြရ ပးေပါငးပါဝငမႈေၾကာငျဖစတယ။ ခကတာက ျမဝတမာ အမနေျပာရင

ျပနာရတယ” ဟ ေျပာသည။

လပြစားမားသည ျမဝတ-ဘားအ ေျပးဆြသညကားမား အသးသးဝယထားၾကၿပး ဘနေကာကတက၍

အလပလပမည လမားအား ဘားအမတဆင ျမဝတ၊ ဘနေကာကသ႔ တက႐ကပ႔ေဆာငေပးမႈမားလညး

ရသည။

ဘားအမ စထြကရာတြင မတပတငမရသမားအတြက လပြစားမားက ဘားအႏငျမဝတၾကားရ

စစေဆးေရးဂတမားက လာဘေငြေပး၍ အခကအခမရ ျဖတေကာႏငၾကၿပး ျမဝတေရာကရသညအခါ

၎တ႔ေခၚလာသမားအား ဒေကဘေအ (၉၉၉) ဂတအတြငးသ႔ ေခၚေဆာငသြားၿပး ၎တ႔အမမားတြင

တညးခေစသည။ ထမတဆငဘနေကာကသ႔ ဘတ (၁၅,၀၀၀) ႏႈနးျဖင လကငငး ေငြေပးေခၿပးမ

ဆကလကပ႔ေဆာငေပးသည။ ဘားအ-ျမဝတလမးေၾကာအတြက ကနကသညလမးခရးစရတ ကပ (၁)

ေသာငးခန႔ကလညး သးျခားေပးရသညဟ သရရသည။

ျမဝတမ ျမနမာဘနးေတာႀကးတစပါးက “ဒကစၥဘာေၾကာင ျဖစရသလဆတာ

လေတြအားလးသၾကပါတယ။ ျမနမာျပည က အပခပမငးလပေနတလေတြလညး သတ႔သၾကပါတယ။

ခကတာက အမနတရားက သတ႔လကမခၾကဘး။ သတ႔ျဖစ ခငတာပ သတ႔လပတယ။ တငးျပည

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 113

မေအးခမးသေရြ႕ေတာ ဒျပနာေတြ ရေနအးမာပ။ တငးျပည ေအးခမးမပ လထ ေတြလညး

သကသာမယ။ ဒါမမဟတပ ဒအတငးသာ ဆကသြားမယဆရငေတာ ဒဒကၡသသရာႀကးဟာ ဒလပ

သသရာ လညေနမာျဖစတယ” ဟ မန႔ၾကားခသည။

ထငးႏငငအေျခစက ျမနမာအလပသမားအေရး ေဆာငရြကေနၾကသည အစးရမဟတေသာ

အဖြ႔အစညးမား၏အဆအရ ထငးႏငငအတြငး တရားမဝငေရာကရေနသည ျမနမာႏငငသား (၂)

သနးခန႔ရၿပး ထငးအလပသမားဝနႀကးဌာနတြင တရားဝင အလပလပကငခြင မတပတငထားသမာ (၅)

သနးခန႔ရသညဟ သရသည။

ေနျပညေတာမာ ဘာျဖစလ႔

နာဂစလလပခငၾကပါလမစြာကယ / ၃၀ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/articles/January_09/30-1-09a.php

ဥတရသရတေဟ…၊ ဒကၡဏသရတေဟ…။ ေနျပညေတာကၾကားလကရတ ဟစေကြးသမား။ ၾကပေျပး

ေနျပညေတာႀကးက ဘယလဘယလ။ ဘယက ဘယက ျမညဟနးသ။ ဟစေကြးသေတြၾကားရတာလ။

ၾကပေျပးေနျပညေတာႀကးမာ သရေကာငး ေတြေပၚလာလ႔ ေအာငလထဖ႔ ေကာငးခးေပးလကတ

အသေတြလား။ ဓားေရးျပသ၊ လေရးျပသ၊ ညာသေပးသေတြလား။ မဟတဘး မဟတဘး။ အဒါေတြ

မဟတဘး။

ၾကပေျပးေနျပညေတာ စညပငသာယာေရးေကာမတက ၿမ႕သစေတြေဖာထတဖ႔ ေၾကညာလကတ

အသေတြပ။ ဥတရသရတေဟ။ ဆတာ ဥတရသရၿမ႕သစကေျပာတာ။ မႏစက ႏစလယေလာကမာ

စတငၾကားခရတ အသေပါ။ ၾကပေျပးကေရာကလာခါစက ဝနထမးေတြ ကၽြနသကတမးရညရည

ေနႏငဖ႔လား။ အပေလးပရပါေစလ႔ အခေကၽြးတ သေဘာန႔လား မေျပာတတ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 114

ေကးေတာမး ကၽြနေတာမး ေအာကေျခဝနထမးေတြအတြက ဟ… ဟ ေပေလးဆယ

ေျခာကဆယေျမကြကက သးသနး။ ဒ… ဒေပေျခာကဆယ ရစဆယေျမကြကက ငါးသနးတ။

အဒေနာကမာေတာ ေလာကလြာေတာငးလ႔တငၾက၊ စာရငးေကာကၾက၊ ျပစၾကန႔ လပသကက

အနညးဆး (၁ဝ) ႏစန႔ ေနျပညေတာမာ လပသက (၂) ႏစျပညတ အမႈေတာထမးေတြပ ျဖစရမယတ။

သတမတပစန႔အကြကခ ေဆာကရမယတ။ ဘာတ ညာတန႔ စလကတအခကေတြန႔ ေျပာလ႔ဆလ႔

ေလာကလြာတငခၾကရတယ။

ေရာကရာအရပမာ ေနဖ႔စတမကး ေနာငမာ ရနကနျပနမာမ႔ ျပနေရာငးစားရင အျမတေကာငး ရမယလ႔

ယဆသလညးရၾကသမ႔။ ေလာကလႊာအစစက ခခမငမငတငခၾက။ ရရငယမယ၊ ျမတရငေရာငးမယလ႔

အ႐းစြခၾကတ ေအာကေျခဝနထမးေတြရ႕ ဘဝစ႐ကမ႔ လပဇာတက

အဟတမတေလာကခၾကသညလညး ရၾကေပမယ အခထ ဘာသမမၾကားရေတာဘ

တတသြားတအသ။ အခတခါ (၆) လၾကာမ ျပနစၾကားျပနၿပ။

ေဟာ…ဒငးတ႔လ ဝနမငးႀကး၊ ဝနမငးေလးကေတာ ထးစအတငး မဆငးမတြ ေဆာကလကၾကတာ။

အခ႕ကၿပးလဆ၊ အခ ႕ကေတာၿပးၿပ၊ အခ ႕က အမေတာေရ႕မာ ေျမယာ႐ႈခငးအလအပန႔ ႏရြလ႔ေတာင

ေနၾကၿပေလ။ အခတခါလာျပနၿပ။ ဒကၡဏသရတ ေဟ…။ ဒတယအႀကမၾကပေျပးေနျပညေတာရ႕

ေတာငပငး ဒကၡဏတငးမာ ၾကပေျပးေနျပညေတာစညပငသာယာေရး ေကာမတက

ဟစေကြးလကတအသ။ ဒအသန႔ တၿပငနက ဥတရေျမာကပငးက ဥတရသရၿမ႕သစအတြက

ဝနထမးၿမ႕ကြကသစ အမတ (၃) ဆပါလား။ ျပနေပၚလာျပနၿပ။ ေနျပညေတာရ ဝနႀကးဌာနမားက

အရာထမး အမႈထမးမား အတြက ေျမကြကခထားေပးေတာမညဆပ။

ဒတခါလညး စညကမးသတမတခကေတြ တေလႀကးန႔ အေဖႀကးစတညစရေအာငေတာ မလပပါန႔လ႔

ေျပာလကတသားငယေၾကာင ကပတ႔ေျမကြကဖး ေငြဘယလသြငးရပါ။ ေျမကြကဖး သြငးေၾကးက

အရငသတမတႏႈနးအတငးပ ပါလာတယ။ အမႈထမးဆတ သေတြက ေပေလးဆယေျခာကဆယက

သးသနး၊ အရာရအလတေတြကေတာ ေပေျခာကဆယရစဆယ ေျမကြကကငါးသနးတ။ လာျပနၿပ၊

ႀကကႏစသကရာ ပစ (၂) မးအနက ႏစသကရာ တမးကေဆာကပါ။ ေဆာကလပေရးကမၸဏေတြန႔

ညႇႏႈငးေဆာကလပေပးမယဆပါလား။ ဟားဟား။ တကယမားလား ေရးထားတ ၫႊနကားခကကေတာ

အပ။

မယေလာကေအာငေတြ႕ရ။ ေနာကတခကဖတၾကညမ သရတာက ကသငေငြက အမေဆာကၿပးမ

ေပးေစသတညးတ။ အမႈထမးဆတလက ကပသနး (၂ဝ) တန ေကးလကပစ။ ၿပးေတာ ေနာကတမးက

အရာရဆသေတြအတြက ကပသနး (၃ဝ) တန ေကးလကပစတ။ မမအစအစဥန႔ေဆာကလင

ခြငျပခက တငျပပါ။ ပစန႔တငပါ။ ဘာညာ ေပါ။ သြပ၊ သ၊ သစ ဘလပေျမေတြက ေျမကြကအေရာက

ေရာငးခေပးမယဆပါလား။ ေျမကြကတနဖးကေတာ အမေဆာကၿပး ေနထငရန

ဂရနေလာကတအခါကမ ေပးပါတခငဗား။

သကမတခကေတြကမား၊ လကေလာမႈေတြကမားန႔ အားကစရာေတြပလ႔ မတလကရင

ဓာတလကသလ ေနလမမယ။ စးပြားေရးကပဆကလ႔ စးပြားပကဒအခနမာ ေဆာကလပ ေရးေတြက

မးတြငးမာ ဇာတမငးသားေတြလ အားလ႔နားေနၾကၿပေလ။ ၾကပေျပးေနျပည ေတာက ႐းႀကးေတြန႔

ဝနထမးေဆာငအမရာ ေဆာကလပေရး လပငနးေတြက ဒအခနမာ လကစသတခၾကၿပကး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 115

ဒေတာစားေနက ေၾကာငပါးေဆာကလပေရး သေကာငသားေတြက ေနာကတခါလာျပနၿပဗ႕လ႔

ဝနထမးေတြရ႕ ၿမ႕သစဘကက လညလာျပနၿပေပါ။

ေအာကေျခဝနထမးေတြအတြကက ေကးလကပစတ။ ေျပာေတာ ဥတရသရၿမ ႕သစ၊ ေဆာကေတာ

ေကးလကေဒသပစတ။ ေရ႕ေနာကမညတစကား သြားၿဖျပတာမားလား ေအာကေမမတယ။ ၿမ ႕သစမာ

ၿမ႕လကေဒသပစမး ဘာလ႔မား ေဆာကမေပးရတာလ။ ၿမ႕သစေတြက ေကးလကပစလေဖာထတေတာ

ဟး..က အရနမေသေသးတာပျဖစမယ။ ဟး ဆတာက နာဂစအမရာေလ။ ဧရာဝတတငးမာ

ေဖာထတေပးခတ ေကးလကေဒသအမရာက အႀကးအကႀကးက မနေျပာငးႀကးတကားကားန႔

ၾကညလ႔မား အားရသြားေလေရာသလား။

ေနျပညေတာဝနထမးေတြက နာဂစပစန႔ေဆာကေပးၿပး ပငစငယသြားၾကရင ခစားၾကမယ

ဂရကဂတေငြေလးက ဒငးတ႔လ ေဆာကလပေရး ကမၸဏေတြအတြက ေနာကပစတမးန႔

ျပနလညႏႈကယအးမာလားလ႔ေမးရင ကပတ႔ကေတာ ကနပါၿပလ႔ ေအာရမာအေသအခာပ။

နာဂစဒကၡသညေတြက သနားသလလ သေဘာထားန႔ မငးတ႔ၾကပေျပးေနျပညေတာကေန

ပငစငယၾကရင မငးတ႔အတြက ေျပးစရာေျမက ဒမာကြ… ဥတရသရတေဟ။ ဟမာကြ…

ဒကၡဏသရတေဟ။ ၿမ ႕သစေတြ၊ ၿမ႕သစေတြေပါ။ ဧရာဝတတငးက နာဂစသားေတြက သား၊ ငါး၊ စပါး၊

ဆား လမးၿပး စားႏငၾကေပမယ ေရခေဂာငးေတာင ဂလငေခါကေရာငးမရတ ဒလၾကပေျပးက

ၿမ႕သစေတြ ဒ ေနျပညေတာမာ ဘာျဖစလ႔ နာဂစလ လပခငၾကပါလမ။

စအနအန ခယနယ ေရာငးခမႈ ရပဆငးNEJ / ၂၈ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

Family Entertainment က အခေပး ႐ပသလငးမားအျဖစ ေရာငးခေပးေနသည တခတညးေသာ

သတငးလငးျဖစသည စအနအန ႐ပသခယနယက ယခႏစကနပငးကစ ေရာငးခမႈ ရပဆငးလကၿပ

ျဖစေၾကာငး အဆပါ ကမၸဏမ အေရာငးဝနထမးမားက ေျပာျပၾကသည။

စအနအန ႐ပသခယနယ ေရာငးခမႈမား ရပဆငးသညကစၥႏင ပတသကျပး Family Entertainment

အား ေခတျပငက ေမးျမနးရာတြင စအနအနလငးမာ လႊငလသညအခါမလႊငၿပး မလကမမလက

ျဖစေနသညအတြက ရပဆငးရျခငးျဖစသညဟ ျပနလညေျဖၾကားခသည။

အဆပါ ႐ပသလငးမားက ဝယယၾကည႐ႈေနသတဥးက “သတ႔လႊငတ စအနအန လငးဆတာက

ႏငငတကာမာ လႊငေနတ စအနအနလငး၊ ထငး ယဘစ (၂) ေပစေလာငးက လႊငေနတ စအနအန

လငးေတြန႔ မတဘး။ အဒက လႊငတာထက နာရဝက ေနာကကၿပးမ လႊငတယ။ ေနာက ျမနမာျပညန႔

ဆငတာေတြေရာ၊ ႏငငတကာသတငးေတြကပါ အမားႀကး ျဖတေတာကတယ။ ဥပမာ- ဧရာဝတတငး

ေရေဘး သတငးေတြ အပါအဝင ထငးႏငငမာ ဆႏၵျပပြ လပတ သတငးလမးေပါ” ဟ ေျပာသည။

စအနအန ခယနယ ေရာငးခမႈ ရပဆငးလကျခငးႏင ပတသက၍ ရနကနၿမ႕ခအခ ႕က စစအစးရ

ျပနၾကားေရးဝနႀကးဌာန၏ ၫႊနၾကားခကေၾကာင ရပဆငးျခငး ျဖစႏငသညဟ ေျပာဆေနၾကသလ၊

အခ႕က အဆပါ ကမၸဏသည စအနအန သတငးမားက နာရဝကေနာကကၿပးမ လႊငျခငး၊ အလြနအမငး

ျဖတေတာကျခငးတ႔ ျပလပသည ကစၥႏင ပတသကၿပး ျပညတြငးၾကည႐ႈသမားက မရငး စအနအန

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 116

သတငးဌာနက အးေမးလမတဆင တငၾကားမႈမး ရခေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင စအနအန

ကမၸဏကယတငက ဆကလက မေရာငးခေတာျခငး ျဖစႏငေၾကာငး ထငျမင ေျပာဆေနၾကသည။

Family Entertainment သည နအဖ ျပနၾကားေရးဝနႀကး ဗလမႉးခပေကာဆနး၏ သားတဥးက အဓက

အစရယယာမား ပငဆငထားသည ကမၸဏတခ ျဖစသည။ အဆပါ ကမၸဏသည MRTV-4 ခယနယက

ထတလႊငေနသကသ႔ Digital Terrestrial receiver (DVB-T) စကမားကလညး ေရာငးခသည။

အဆပါ စကမားမတဆင ဖမးယၾကည႐ႈ၍ရသည ႏငငျခား ႐ပသလငး (၁၄) လငးက

လစဥႀကတငေငြေပးစနစျဖင ေရာငးခခြငရထားသည တခတညးေသာ ကမၸဏလညး ျဖစသည။

အဆပါ လငးမားမာ CNN, Star Movies, Star World, National Geographic, Wild, Channel V,

Discovery, Travel & Living, Animal Planet, Cartoon Network, MTV, Euro Sport, ESPN, Star

Sport တ႔ မလက ပါဝငၿပး ယခေနာကပငး စအနအန ခယနယ မရေတာသညအတြက ႏငငျခား

သတငးလငး လးဝ မရေတာသည အေျခအေန ျဖစသြားသည။

နအဖ စစအစးရက ၎တ႔၏ ေနျပညေတာမာလညး ျမနမာ႐ပသ၊ ျမဝတ ႐ပသန႔ ႏငငျခား ေဖာေျဖေရး

လငး အနညးငယ လႊငထတေနၿပး သတငးလငးႏင ပတသက၍ မညသညသတငးလငးကမ

ထတလႊငျခငး မျပရန တားျမစထားေၾကာငး သရသည။

ဘဂၤလားေဒရသတငး အဓမၼေဖာျပခငးNEJ / ၂၈ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

စစအစးရ စာေပစစစေရးဌာနက ၎တ႔ကယတငေရးသားထားသည ဘဂၤလားေဒရႏငငႏင

ပတသကသည သတငးတပဒက ယခတပတထတ ဂာနယမားတြင မထညမေနရ

အတငးအကပေဖာျပခငးခေၾကာငး ရနကနအေျခစက ပဂၢလက သတငးဂာနယ အယဒတာမားက

ေျပာျပၾကသည။

ေဖာျပခငးခသည သတငးေခါငးစဥမာ “ျမနမာဘဂၤလားေဒရ ကနသြယမႈ ျမႇငတငေရးအတြက

ဘဂၤလားေဒရႏငင စးပြားေရးသမႉးႏင ေတြ႔ဆ” ျဖစသည။ အဆပါသတငးက ဇနနဝါရ (၂၇)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 117

ရကေန႔ထတ ဖလားဝါးနယးဂာနယ အတြ (၅) အမတ (၄) စာမကႏာ-၁၈၊ ဇနနဝါရလ (၂၆)

ရကေန႔ထတ သညဗြ ကစ ဂာနယ အတြ (၅) အမတ (၁၄) စာမကႏာ-၂၈၊ ဇနနဝါရလ (၂၉)

ရကေန႔ထတ ေစာငၾကညဂာနယ အတြ (၄) အမတ (၂၄) ႏင အျခားဂာနယမားတြင

ေဖာျပခၾကရသည။

အဆပါကစၥႏင ပတသက၍ ဂာနယအယဒတာတဥးက “ကေနာတ႔က ဂာနယစာမကႏာ

တမကႏာေလာကရတ ေပၚလစေဆာငးပါးတပဒ ေဖာျပခငးၿပးၿပပ။ ဒေလာကဆ ေတာသငပါၿပ၊

ဒါေပမယ ခ ဘဂၤလားေဒရ သတငးကပါ ေဖာျပခငးတယ။ ကေနာတ႔ရ႕ သတငးေတြန႔ ေရာၿပး

သတ႔ေရးေပးတ သတ႔ အာေဘာက ေဖာျပေစခငတသေဘာ၊ ကေနာတ႔ကေတာ ကေနာတ႔

သတငးေတြန႔ မေရာေအာင ေပၚလစေဆာငးပါးစာမကႏာမာပ ေဖာျပေပးလကတယ” ဟ ေျပာသည။

အဆပါသတငးတြင ေဖာျပထားသညမာ ၿပးခသည ဇနနဝါရ (၁၃) ရကေန႔က ရနကန

ကနသြယမႈဥးစးဌာန တငး႐းမာ ျမနမာကနသြယဖကႏငငမားက စးပြားေရးသမႉး အခ႕ႏင

ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြလပခေၾကာငး၊ အဆပါ ေဆြးေႏြးပြမာ ဘဂၤလားေဒရ စးပြားေရးသမႉးႏင

ေတြ႔ဆေမးျမနးခေၾကာငး၊ ၎က ခလ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြ လပတာဟာ ေကာငးမြနေၾကာငး၊

ဒါကာမာလညး ၎တ႔ အစးရအဖြ႔သစသည ျမနမာ-ဘဂၤလားေဒရ ကနသြယေရးကစၥမားက

ေလလာသးသပေနေၾကာငး၊ မၾကာမ ႏစႏငငကနသြယမႈ ေဆြးေႏြးပြက ျမနမာႏငငမာ ကငးပျပလပရန

ရညရြယထားေၾကာငး စသျဖင ေျဖၾကားထားသညဟ ေရးသားထားသည သတငးျဖစသည။

အဆပါ သတငးႏငပတသက၍ ဘာသာျပနအယဒတာတဥးက နအဖစစအစးရသည ၿပးခသညႏစ

သဘာဝဓာတေငြ႕ရာေဖြမႈႏင ပတသကၿပး ဘဂၤလားေဒရႏငငႏင ျပနာျဖစခရာမာ

အေလာေပးခရမႈက ဖးကြယရန ျမနမာႏငဘဂၤလားေဒရ ကနသြယေရး ပမနပ ရေနသေယာင

ေရးသားသညသတငးျဖစႏငေၾကာငး သးသပသည။

ဝါရငသတငးစာဆရာႀကးတဥးကမ နအဖ စစအစးရသည သတငးေရးသားေဖာျပမႈႏင ပတသကၿပး

တားျမစပတပငမႈ အမားအျပား လပ႐သာမက၊ ေပၚလစေဆာငးပါးမားကလညး အတငးအကပ

မထညမေနရ ေဖာျပခငးျခငးမားက ေတာကေလာကလပခေၾကာငး၊ ယခ ဤမႏင မရပေသးဘ သတ႔

ေဖာျပေစခငသည သတငးမားက ပဂၢလက ဂာနယစာမကႏာမားတြင အဆပါဂာနယမားက ေရးသည

သတငးမား ျဖစသေယာင လမလညေဖာျပခငးျခငးမး လပလာတာျဖစေၾကာငး၊ ေနာင စစအစးရက

ျပလပမည ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြ အႀကကာလႏင ေရြးေကာကပြကာလမားတြင ယခကသ႔ ဆကလက

ျပမလပကငလာႏငေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင ယခကသ႔ သတငးေရးသား ေဖာျပခြငႏငပတသကၿပး

ဆးဆးရြားရြား ျပမလာသညအေပၚ ျပညသမားႏင ႏငငတကာက သေအာင ေဖာထတဖြငခရန

လအပေၾကာငး ေဝဖနေထာကျပ ေျပာဆခသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 118

ေအရားေဝါလဆပကမးတြင

ဘနးျဖ (၃၈) ကလ ဖမးမNEJ/ ၂၉ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

ဘနးဘရငေဟာငး ေလာစစဟန၏သား ဥးထြနးျမငႏငပင ေအးရားေဝါလ ဆပကမးမ

ထြကခြာၿပးျဖစသည ႏငငျခား ကနေသတာတင သေဘၤာတစစးေပၚ၌ ဘနးျဖ (၃၈) ကလ

ဖမးဆးရမေၾကာငး ရနကနတငး မးယစအထးတပဖြ႕မ အမညမေဖာလသ အရာရတဥးက ေျပာသည။

၎က “ၿပးခတ တနဂၤေႏြေန႔က ဖမးတာ၊ သေဘၤာက ကမးကေန ထြကၿပ။ ျပနကပခငးၿပး ဖမးလကတာ။

နဂကေတာ ဒလပ ဆပကမးရ၊ ကေနာတ႔ မးယစအထးအဖြ႕က လႀကးေတြန႔ အေပးအယလပၿပး

ထြကေနၾကလ႔ ေျပာၾကတယ။ ကေနာတ႔ကေတာ အထကက ဖမးဆ ဝငဖမးတာပ၊ အေသးစတေတာ

မသဘး” ဟ ေျပာသည။

ဖမးဆးခရသည သေဘၤာမာ KOTA TEGET ဟ အမညရသည သေဘၤာျဖစၿပး ACL

သေဘၤာလငးမျဖစေၾကာငး၊ ပါဝငပတသကသညဟ ယဆရသည သေဘၤာသားအခ႕ႏင

သေဘၤာတာဝနရသမားက ဆပကမးရစခနးတြင ယေန႔အထ ဖမးဆးထနးသမးထားဆျဖစေၾကာငး

သရသည။

အဆပါကစၥ မးယစအထးတပဖြ႕မ အမညမေဖာလသ အျခားအရာရတဥးက ေမးျမနးၾကညရာ ၎က

ယခငက ျမနမာႏငငကထြကသည ဘနးျဖမားမာ ထငးနယစပမတဆင ကမာၻ႔ေစးကြကဆသ႔

ေရာကေၾကာငး၊ ထငးႏငငတြင တပဆငအစးရ တကလာၿပးေနာကပငး မးေဆးဝါးကစၥ ျပငးျပငးထနထန

ႏမနငးျခငး၊ ျမနမာႏငင နယစပမားက တငးၾကပျခငးတ႔ လပလာသညအတြက ေရလမးေၾကာငး

အသးျပကာ ရနကနမ စငကာပဘကထြကၿပး ႏငငတကာ ေရပငနကအေရာက၌ ႏငငျခားသေဘၤာေပၚ

ေျပာငးတငေပးသညနညးက ကငသးခၾကေၾကာငး၊ အဆပါ လမးေၾကာငးျဖင ႏငငတကာသ႔

ဘနးျဖေျမာကျမားစြာ၊ အေခါကေပါငးမားစြာ တငပ႔ခေသာလညး မညသညျပနာမ မေပၚခေၾကာငး

ေျပာသည။

သ႔ေသာ ၿပးခသညကာလက စကေလတစစးအတြငး လသတမႈျဖစရာမ ျမနမာမးယစေဆးဝါး ကနကးမႈ

သမငး၌ ပမာဏအမားဆး ဘနးျဖဖမးဆးမႈႀကး ေပၚေပါကခၿပး အဆပါအမႈသညလညး

မးယစအဖြ႕မားက စစမး၍႔ ရျခငးမဟတဘ လသတမႈေၾကာင မးခးကြကေလာက ေပၚသြားသည

အမႈျဖစသညဟလညး အဆပါ အရာရက ေျပာသည။

၎က “မမတ႔ မးယစအထးအဖြ႕ေတြဆတာ ေအာကေျခ မးယစေဆးဝါး သးစြသေတြေလာကကသာ

ဖမးဆးႏငၿပး ကနတာေတြကေတာ အထကက အမန႔မေပးရင ဘာမ လပပငခြငမရေၾကာငးလညး”

ဆကေျပာသည။

ယချပနာမာ လာဘေပးလာဘယ မတညမႈျပနာက စၿပး ဖမးဆးရသညအထ ျဖစသြာျခငး

ျဖစႏငေၾကာငး၊ ယခင ေအးရားေဝါလ ဆပကမးကေန ဘမးျဖပမာဏ မညမ ထြကသြားသညက

မညသမ မသႏငေၾကာငး စသျဖင ရငးျပသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 119

၂ဝဝ၈ ခႏစအတြငး ျမနမာျပညတြငး၌ ဖမးဆးရမသည မးယစေဆးဝါး ပမာဏသည

ၿပးခသညႏစမားႏင ႏႈငးယဥပါက နညးပါးေၾကာငး အစးရ၏ သတငးထတျပနခကမားအရ သရသည။

ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးျပၿပး နအဖက

ရခငျပညနယစည႐းမငးႏငသ/ ၂၉ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉ http://www.khitpyaing.org/news/January_09/29-1-09a.php

ရခငျပညနယေဒသဖြ႔ၿဖးေရးလပငနးမား လပေဆာငေပးမညဆေသာ နအဖ၏ ေျပာဆမႈသည ၂၀၁၀

အႀကစညး႐းမႈတခသာျဖစၿပး အစစအမနမျဖစႏငေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။

ရခငျပညနယတြငးရ ၿမ႕နယမားတြင ေန႔ခငး လပစစမးလး၀မရဘ ညပငးတြငလညး ညေန (၇) နာရမ

(၁၀) နာရထသာ လပစစမးရရေနမႈက (၁၆) ႏစေကာၾကာျမငစြာ လစလ႐ႈထားခၿပး ယခမ အပတျပငး

တညေဆာကေရးလပငနးခြငမား ချပေနျခငးမာ ေရြးေကာကပြအႀက စညး႐းမႈတခသာျဖစေၾကာငး

ေဒသခမားက ဆသည။

“ဥးဇငးတ႔ကေတာ မယပါဘး။ ဒါေတြက သတ႔ စညး႐းေရးလပေနၾကတာေပါ။ စကတငဘာ

အေရးအခငးမာလညး ရခငက တကတကကြကြ လႈပရားခၾကတယ။ ေနာက ရခငဒခပကလညး

အေျခခဥပေဒက မေထာကခဘးလ႔ေျပာထားေတာ သတ႔ ေဒသခေတြက လာစညး႐းေနတာေပါ။

မးမလာတာ ၾကာလေပါ။ ဥးဇငးတ႔ စာသငသားေတြဆ ေန႔ဆြမးစားၿပးတာန႔ စာ၀ါတကၾကရတာ။

တျခားၿမ႕ေတြမာလ ညပငးစာ၀ါ မပ႔ခႏငဘးေလ။ မးမမရတာကး။ စာကကစာအစရာရလညး ေန႔ခငးမပ

လပၾကရတယ။ စစေတြၿမ ႕က ျပညနယၿမ႕ေတာဆေပမယ တျခားျပညနယၿမ႕ေတြထကစာရင အမားႀကး

အဆငအတနး နမတယ” ဟ စစေတြသဃာေတာတပါးက မန႔သည။

စစေတြၿမ ႕ေပၚရ ရပကြကအခ႕တြင စပါးခြျဖင လပစစထတလပမႈမ ရယသးစြေနၾကရၿပး တယနစလင

(၄၀၀) ကပႏႈနးေပးေဆာငေနၾကရေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။ စစေတြ-ရနကနသြားကားလမးမာ

လညး ပကစးေနၿပး ျပျပငေပးမႈမရေၾကာငး သရသည။

စစေတြၿမ ႕သ႔ နအဖ၀နႀကးခပ ဇနန၀ါရ (၂၄) ရကတြင သြားေရာကခရာ အစးရ၀နႀကး အမားအျပား

လကပါသြားခၾကရသည။ ၎တ႔က စစေတြတပနယ ခနးမတြင ရခငျပညနယဖြ႔ၿဖးေရးအတြက

ရထားလမးေဖာကလပေရး၊ ေရအားလပစစစမကနးမား လပကငေပးသြားမညျဖစေၾကာငး ေျပာဆခ

ၾကသည။

စစေတြၿမ ႕ခတဥးက “မမတ႔ တပမေတာအစးရသညတ မညသ႔ပင အခကအခရရ

စးပြားေရးတြကေျခကကမႈ မကကမႈမၾကညဘ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရး လပေပးပါတယတ။ ဘာလဗာ။

အစးရက အစးရအလပလပရတာက ဘာေတြလာၿပး စးပြားေရးတြကေျခကကတာေတြ၊ မကကတာေတြ

လာေျပာေနတာလ။ ဘယအစးရ လကထကမာမ အပမကေတာငမမကဖးတ စစေတြ-ရနကန

လမးမႀကးတ။ ဆးလကတလမး ရနကနေရာကဖ႔ (၄) ညအပရတယ။ ဒၾကားထ ေလယာဥလကမတခ

ေစးတကလကေသးတယ” ဟ ဆသည။

ရခငဒမကေရစအဖြ႕ခပ၀ငတဥးကလညး “ဒါေတြကေတာ လပေပးႏငရင ေကာငးပါတယ။ သ႔ေသာ

ျမနမာျပညမာကေတာ လေတြေျပာေနၾကတာ ရတယဗာ။ လပစစ၀ါယာစကငမရင ဓာတမလကဘး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 120

သတငးစာကငမ ဓာတလကတယေပါေလ။ ရခငမာလညး ဒလေျပာခတာပါပ။ ကားလမးေတြ ဘာေတြ

ေဖာကတယဆတာကလညး သတ႔စစမဟာဗဟာေၾကာင ေဖာကတယလ႔ ျမငတယ။

ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ရခငျပညနယဘကမာ ဓာတေငြ႔ပကလငးေတြ ရလာေတာ ဒါေတြက

ကာကြယဖ႔အတြကက တေၾကာငး၊ ေနာကအမနးခငးႏငငေတြန႔ ပငနကအျငငးပြားရတာမးေတြ

ျဖစလာရင သတ႔ စစတပေတြ အလငအျမန ေရြ႕လားႏငေအာင ေဖာကထားတာပါပ။

မဟာဗဟာလမးလ႔ပျမငပါတယ။ ရခငျပညသေတြ အကးအတြက ေဖာကတယလ႔မျမငပါဘး။

တကယပ ေစတနာရတယဆရင အရငကတညးက လမးေဖာကသငတာပဗာ။ အခက ရခငကမးလြနမာ

သဘာ၀ဓာတေငြ႕ေတြ႕၊ ေရနေတြ႕ၿပဆမ ထေဖာကတာပ” ဟ သးသပေျပာဆသည။

အေမရကန ဘ႑ာေရး၀နႀကးသစ

တ႐တေငြလႏႈနးကစၥအေပၚ တငးမာသတငးေထာက ဟနတငေအာင/ ၂၈ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

http://www.khitpyaing.org/news/January_09/28-1-09b.php

အဘားမားအစးရက မစၥတာ တေမာသ ဂကတနာက ဘ႑ာေရး၀နႀကးအျဖစ ခန႔လကၿပ ျဖစသည။

အေမရကန ဘ႑ာေရး၀နႀကးသစ တေမာသ ဂကတနာသည အသက (၄၇)

ႏစသာရေသးသညအတြက သမၼတ အဘားမားႏင သကတရြယတ ျဖစသည။ သ႔ေသာ

တ႐တအစးရသည တ႐တယြမေငြလလယႏႈနး မသမာသညနညး (Currency Manipulation) က

အသးျပထားသညအတြက အေမရကနအစးရသစက ဖအားျပငးျပငးထနထနေပးသြားမညဟ

ရာဇသေပးလကသညအတြက ေငြေၾကးေစးကြကမား တနလႈပသြားသည။

တ႐တကလညး စြပစြခကမမနေၾကာငး ခကခငးေခပေျပာဆခသည။ သ႔ေသာ ဂကတနာ၏

စကားေၾကာင တ႐တအေပၚဆကဆသည အေမရကနနညးဗဟာ ေျပာငးေတာမညဟ ကမၻာက

နားလညသြားသည။ တ႐တယြမေငြက တနဖးတကလာေအာင ျမနျမနလပရန အေမရကနေပၚလစ

ဆးျဖတသမားက အေစာပငးကတညးက ဖအားေပးခသည။ တ႐တယြမေငြက ခငမာေအာင

မလပသညအတြက တ႐တစးပြားေရးသာမက ကမၻာစးပြားေရးပါ ဟနခကပကေနသညဟ

ယဆၾကသည။

ေငြလႏႈနးမသမာသည ကနသြယဘက တငးျပညမားစာရငးက အေမရကန ဘ႑ာေရး၀နႀကးဌာနက

(၆) လတႀကမ ထတျပနေပးရသည။ ေငြလႏႈနးမသမာေၾကာငးေတြ႕လင အေမရကနဥပေဒအရ အဆပါ

တငးျပညက ဒဏခတခြငရသည။

တငးျပညအေတာမားမားက အေမရကနေဒၚလာက ျမႇငထားၿပး မမေငြတနဖးက နညးႏငသမ

ခေပးေလရသည။ တ႐တအပါအ၀င ႏငငအခ႕က ယငးသ႔ မမေငြတနဖးက ရသငသညထက ပခၿပး

အေမရကနတငပ႔သည ကနစညမားအတြက ေငြပပးေပးၿပး အခြနသကသာေအာင ေရာငျခငးက

ေငြလႏႈနးမသမာသညနညး (Currency Manipulation) ကငသးသညဟ သတမတသည။

ထအခကသည အေမရကနဥပေဒႏငလညး ၿငစြနးသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 121

တ႐တက (အျခားေငြေၾကးမားႏင) ယြမေငြလႏႈနး ခထားသညအတြက တ႐တ

အေမရကနကနသြယေရးမာ အေမရကနဘကက လေငြအမားအျပားျပသညအျဖစက ေရာကသည။

တ႐တႏငကနသြယရာတြင ေဒၚလာသနး (၂၀၀) ေကာ အေမရကနက လေငြျပေနသညအျပင

တ႐တဗဟဘဏတြင အရနေဒၚလာ ဘလယ (၁,၀၀၀) ပကမထားသည။

ယြမလႏႈနးနမေနသညအတြက ႏငငျခားရငးႏးျမႇပႏမႈက ဆြေဆာငေသာလညး

အေမရကနထတလပသမား တ႐တႏငင မ၀ငႏငျဖစေနသည။ ကမၻာကနသြယေရးလညး

ကေမာကကမျဖစလာသညဟ ေထာကျပၾကသည။

သမၼတ ဘြတရလကထကတြင အေမရကနက တ႐တက ေငြလႏႈနးကစၥအတြက တငးတငးမာမာ

မဆကဆဘ ေပာေပာငးသညနညးျဖင ေဖာငးဖရန ႀကးပမးခေသာလညး မေအာငျမင။ သ႔ေသာ

အေမရကန ဘ႑ာေရး၀နႀကးသစ စကားေၾကာင အဘားမား အစးရသစသည တ႐တအေပၚ

ခပတငးတငးကငေတာမညဟ ကမၻာက နားလညသြားသည။

တ႐တႏငဆကဆရာတြင စးပြားေရးနညးဗဟာက မညသက ဥးေဆာငမလဆသညမာ

မေသခာေသးသလ အဘားမားက တ႐တက မညသ႔ အေရးယမလဆမာလညး ရငးရငးလငးလငး

မရေသးေပ။ သ႔ေသာ ေကာလာဟလ သတငးမားအရ ႏငငျခားေရး၀နႀကးဌာနက ဟလာရက

ဥးေဆာငေစခငသညဆ၏။ အဘားမားကယတငကလညး အထကလႊတေတာမာကတညးက တ႐တက

ဥပေဒေၾကာငးအရ ခပတငးတငးကငေစလသျဖစသညအတြက တ႐တ-အေမရကန စကားစစထးပြ

တေကာျပနဥးမညဟ ေမာလငရသည။

တေန႔တညး ဂာနယအသစ (၄) ေစာငထြကNEJ/ ၂၉ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

ဇနနဝါရ (၂၉) တေန႔တညး ဂာနယအသစ (၄) ေစာငထြကေပၚလာၿပး အခ ႕ဂာနယမား ထးျခားမႈရေၾကာငး

ဂာနယေလာကသားမားက ေျပာျပၾကသည။

အဆပါ ဂာနယမားမာ Northern Star, Popular News, Phoenix ႏင ဘနးေရာင ဂမၻရ ရသဂာနယတ႔

ျဖစၾကၿပး Northern Star ဂာနယမာမ ႏငငေရးအသားေပး ဂာနယျဖစေၾကာငး သရသည။

သတငးဂာနယ အယဒတာတဥးက “အစးရ ျပနၾကားေရးဝနႀကးဌာနက ဂာနယထတဖ႔

ေလာကထားသေတြ အမားႀကးပ။ ခမေပးဘး။ အထးသျဖင သတငးဂာနယဆရင ခမေပးဘး။

ဒါေပမယ ျပနၾကားေရးဝနႀကးက သေဘာကရင၊ ထပပငး စစအာဏာပင အသငးအဝနးန႔ နးစပရင၊

ကေနာတ႔အေခၚ ပငရငေတာ ခေပးတယ။ ဒေလာကမာ သတငးဂာနယအသစ ခေပးဖ႔ ေနေနသာသာ

ထတေဝေနတ ဂာနယက စာမကႏာတးၿပး ထတခငပါတယလ႔ တငျပတာေတာင ခြငျပခက မေပးဘး”

ဟ ေျပာသည။

လကရ ထတေဝသည ဂာနယမားအနက Northern Star ဂာနယသည ႏငငေရးအသားေပး

ဂာနယျဖစေၾကာငး ေၾကညာထားခကႏငအည ႏငငေရးအေၾကာငးအရာမားက အဓကထား

ေဖာျပထားသညက ေတြ႕ရသည။

ႏငငေရးအေၾကာငးအရာမားက ေဖာျပထားသညဆေသာလညး စစအစးရႏင စစအစးရ၏ လမးျပေျမပ

(၇) ခကက ေထာကခသည သတငး၊ ေဆာငးပါးမား၊ အနအယလဒႏင အတကအခ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 122

ႏငငေရးပါတအပစမားက ႐ႈတခ၊ အပတခသည သတငးႏင ေဆာငးပါးမားကသာ

ထညသြငးထားေၾကာငး သရသည။

အဆပါ ဂာနယက ျပနၾကားေရးဝနႀကးဌာန၏ တာဝနေပးခကအရ လာမည ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြ

မတငမ ကာလမားတြင ႀကဖြ႕အသငးအတြက ရညရြယ၍ အယဒတာခပအျဖစ ဥးသဟေအာငက

ေဆာငရြကၿပး အၿငမးစားဗလမႉးဝငးတငက ထတေဝျခငးျဖစေၾကာငး သရသည။

အဆပါ ဂာနယႏင ပတသက၍ ဝါရငသတငးစာဆရာႀကးတဥးက ၁၉၈၈

စစအစးရအာဏာသမးၿပးေနာကပငး စစေထာကလမးေရး၊ ႀကဖြ႕ႏင ႏငငေရးဇာတပကမား

ထတေဝခၾကသည ဂာနယ၊ မဂၢဇငး မားစြာ ရခေၾကာငး၊ စစအစးရေကာငးေၾကာငး၊ အတကအခႏင

ဒမကေရစ အငအားစအပါအဝင ျပညသမား ဆးေၾကာငး တဖကသတ ဝါဒျဖန႔

ေရးသားခၾကသညအတြက စာဖတသမား၏ အားေပးမႈမရဘ အခနတအတြငး ရပဆငးသြားၾကေၾကာငး၊

ယခလညး ယခငပစေဟာငး ႏငငေရးဂာနယျဖစျခငးေၾကာင ျပညသမား၏ အားေပးမႈ မရဘ မၾကာမ

ရပဆငးသြားႏငေၾကာငး ေဝဖနေျပာၾကားသည။

Popular News ဂာနယမာမ ယခင Popular ဂာနယတကကပင ထတေဝၿပး ပငရငက

ေသဆးသြားၿပျဖစသည ယခင နအဖ အတြငးေရးမႉး (၃) ဒ-ဗလခပႀကးဝငးျမင၏ သမး ျဖစသည။

အဆပါ ဂာနယႏငပတသက၍ သတငးဂာနယ အယဒတာတဥးက စစအစးရ ျပနၾကားေရး

ဝနႀကးဌာနက Popular News ဂာနယကလညး လာမည ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြမတငမ စစအစးရက

ေထာကခသည ဂာနယတေစာငအျဖစ ရပတညႏငေအာင ထတေဝခြငေပးချခငးျဖစေၾကာငး

ေျပာသည။

၎က ဆကလက၍ အဆပါဂာနယက ဒ-ဗလမႉးႀကးေဟာငး ကကလႈင၊ ျမသနးစ စသည စစအစးရက

ေထာကခ ဝါဒျဖန႔ေနၾကသည စစအရာရေဟာငးမားႏင ေန႔စဥ သတငးစာလပခသမား

ပါဝငလပကငေနၾကၿပး စာေပစစစေရးကလညး အလြနၾသဇာရေၾကာငး၊ ၎တ႔ ဂာနယတြင

ေဖာျပထားသည ဆရာေမာငဝသ၏ ႏငငေရးသမားေကာငး ျဖစေျမာကေရး ဆသည ေဆာငးပါးသည

မမတ႔ ဂာနယ၌ ေဖာျပရန တငျပခေသာလညး ခြငျပခကမရသည ေဆာငးပါးျဖစေၾကာငး၊ မမတ႔

ဂာနယက စာေပစစစေရးက တယလဖနးျဖင အေၾကာငးၾကားၿပး ခြငျပခကေတာငးခႏငသည

တခတညးေသာ အခြငထးရ မဒယာျဖစေၾကာငး၊ Popular မာမ စာေပစစစေရးက မမတ႔ထကပင

ပၾသဇာရသညက ေတြ႔ရေၾကာငး ေျပာသည။

ကနဂာနယႏစေစာငအနက Phoenix ဂာနယသည ႐ပရင၊ ေတးဂတ အသားေပး ေပါပဂာနယျဖစၿပး

ဘနးေရာငဂာနယမာမ ဂမၻရလငး ဂာနယျဖစသည။

စစအစးရ ျပနၾကားေရးဝနႀကးဌာနက ၂ဝဝ၈ ခႏစ ဒဇငဘာလအတြငး ဂာနယအသစ (၆) ေစာငႏင

မဂၢဇငးအသစ (၆) ေစာင ထတေဝခြငျပထားေၾကာငး အဆပါဌာန၏ ထတျပနခကအရ သရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 123

ေငြေဆာငကမးေျခ ဆငကယမစးရ ဧရာ၀တ

ဒ-တငးမႉး အမန႔ထတNEJ/ ၃၀ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

ေငြေဆာငကမးေျခတြင ဆငကယမစးရန ဧရာ၀တတငး ဒ-တငးမႉးက မၾကာေသးမက

အမန႔ထတျပနထားေၾကာငး ေငြေဆာငမ သတငးရရသည။

“ဆငကယအစး (၁၀၀) ေကာရတယ။ ခရးသြားဧညသညေတြက စးမယ ေတာငးဆတအခါ မငားဘးလ႔

ေျပာလ႔ရပါမလား။ ဧညသညေတြက သတမတလမးမာပ စးပါမယလ႔ လကမတထးေပးတာ မဟတဘး။

သတ႔က ငားလကရင ကမးေျခမာပစးၾကတာမားတယ။ စးပြားေရးက သပေကာငးတာမဟတဘး။

ဒႏစဆ ပဆးတယ။ အခ ဆငကယငားလ႔ အေရးယခရသေတြရတယ။ ကညငားလကတ

ဆငကယဆပါစ႔။ အဒဆငကယက ကမးေျခမာ စးတအခါ နပါတက မတထားၿပး ဒဏေငြ႐ကတယ၊

တခါ႐ကရင (၅,၀၀၀) ကပ။ ကေနာတ႔ ငားလ႔ရတ ပကဆက (၃,၀၀၀) ကပကေန (၁၀,၀၀၀)

ကပထရတယ။ (၁၀,၀၀၀) ကပက ရဖနရခါပရတယ။ တေနကနနးပါးပ။ အခ ဒဏေငြ (၅,၀၀၀) ကပ

႐ကၿပး ေနာကေန႔မာ ဧညသညက ငားမလ႔ ဧညသညက ကမးေျခမာပစးဖ႔ ေတာငးဆလ႔

ကမးေျခမာစးမတာက ေနာကထပ နပါတမတထားၿပး ဒဏ႐ကတယ။ (၃) ခါ ဒဏ႐ကၿပး

လငစငပါပတတယလ႔ လပပစေရာ” ဟ ေငြေဆာငကမးေျခတြင ဆငကယငားသတဥးက ေျပာသည။

ေငြေဆာငရ ဟတယတခ၏ မနေနဂာက “အခတေလာ ဆငကယေတြ မေတြ႕ရဘး။ (၁၀) စးေလာကပ

ေတြ႕ရတယ။ မငားရၾကဘးန႔ တတယ။ ဒမာ ေစာငၾကညတသေတြကေတာ ေဒသအာဏာပငေတြ၊

ဟတယေကာမတေတြရယေပါ။ ဒမာက နယကဥးတအတြက ဘယနပါတ၊ ဘယသ႔ဆငကယဆတာ

သၿပးသား၊ လႈပလ႔မရဘး” ဟ ေျပာသည။

၂၀၀၉ ခႏစ ဇနန၀ါရ ပထမပတက ေငြေဆာငသ႔ သြားေရာကလညပတခသတဥးက “ဒကမးေျခက

ေခာငးသာလမဟတဘး။ အရမးက ရညတယ။ အစအဆးသြားဖ႔ ဆငကယက ငားရမယ။ အခ

ဆငကယသမားေတြဟာ မငားရဘး။ ကမးေျခမာမဟတဘ အျခားေနရာမာ စးမယဆမ ငားမယတ။

ေငြေဆာငမာ ဆငကယစးရတာလညး အရသာတမးပ။ အခ မစးရေတာဘး” ဟ ေျပာသည။

၎ကမးေျခတြင ဆငကယမစးရဟ အမန႔ထတျခငးမာ ဧညသညမားက

အေႏာငအယကျဖစေစသညဟေသာ အေၾကာငးျပခကတခတညးသာျဖစေၾကာငး သရသည။

“ႏငငျခားသားေတြက တတဆတၿပး အနားယေနခနမာ ဆငကယသေၾကာင အေႏာငအယကျဖစတယ။

ဒါေၾကာင အခလလပတာလ႔ သရတယ” ဟ ေငြေဆာငဟတယ ပငရငတဥးက ေျပာသည။

သ႔ေသာ ဆငကယ ငားရမးစးၾကသမားအနက ျပညတြငးဧညသညမား ပမားၿပး

ျပညပဧညသညမားလညးရေၾကာငး သရသည။

ေငြေဆာငကမးေျခမာ (၉) မငေကာရညၿပး အပငး (၁) တြင (၅) မငခန႔ႏင အပငး (၂) တြင (၄)

မငေကာရညကာ ၎ (၂) ခၾကားတြင ေငြေဆာငရြာ တညရေၾကာငး သရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 124

ေ႐ြးေကာကပြက မြနႏငငေရးပါတႀကးမား မေထာကခ

မြနျပညသစက လကနကမခခငးရန တငးမႉးအာမခ၀ရ / ၃၀ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

ၿပးခသည ၂၀၀၈ ခႏစက စစအစးရ အတညျပခေသာ ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒမၾကမးက

ထပမျပငဆငျဖညစြကျခငးမား မလပေဆာငပါလင ၎တ႔ႀကးမႉးကငးပမည ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက

လကနကကင အပစရပအဖြ႕အစညးႀကးတဖြ႕ျဖစသည မြနျပညသစပါတ အပါအဝင

မြနတငးရငးသားကယစားျပ ႏငငေရးပါတတ႔က ပးေပါငးပါဝငမညမဟတေၾကာငး သရသည။

ယခလ (၁၇) ရကေန႔က ကငးပၿပးစးခေသာ မြနျပညသစပါတ၏ သတမအႀကမေျမာက ပါတညလာခ၌

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြႏင ပတသက၍ ဆးျဖတခရာတြင မြနျပညသတ႔အတြက အကးရသည

ေရြးေကာကပြ မဟတေသာေၾကာင မမပါတအေနျဖင ဝငေရာကအေရြးခမည မဟတေၾကာငး

ပါတေျပာခြငရပဂၢလ ႏငငျခားမဟာမတဆကဆေရး႐း တာဝနခ ႏငေအာငမေငးက ေျပာသည။

၎က “ကေနာတ႔ပါတက ဒအေျခခဥပေဒမၾကမးက ျဖညစြကတာေတြ၊ ျပငဆငတာေတြ

အဆျပတာလညး နအဖတ႔က လစလ႐ႈခတယ၊ ပယခခတယ။ ၿပးေတာ ဒဥပေဒမၾကမးဟာ

မြနျပညသေတြအတြက အကးမ႐ဘးလ႔ ကေနာတ႔ သးသပေဆြးေႏြးၾကၿပး ပါတရ႕ညလာခမာ

ေရြးေကာကပြ မဝငေရး ဆးျဖတခကက ခခတာ ျဖစတယ။ နအဖ အေနန႔ အေျခခဥပေဒမၾကမးက

ျပငဆငသငတာေတြ ျပငဆငေပးမယဆရင ကေနာတ႔ ပါတက ဒါက ျပနစဥးစားေပးမယ” ျဖစေၾကာငး

ေျပာၾကားသည။

မြနျပညသစပါတသည တငးရငးသားအခြငအေရးအတြက ျမနမာႏငင စစအစးရအဆကဆကႏင (၃၆)

ႏစၾကာ စစခငးေတာလနခၿပး ႏငငေရးျပနာမားက ႏငငေရးနညးအရ ေျဖရငးရန လြနခေသာ (၁၄)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 125

ႏစခန႕က အပစအခတရပစထားသည အငအားႀကး တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕အစညးျဖစၿပး

၎တ႔၏ လကေအာကခ မြနအမးသားလြတေျမာကေရးတပမေတာကလညး

စစအစးရလကေအာကခတပအျဖစ ဝငေရာကခငးသညျဖစေစ၊ လကနကခခငးသညျဖစေစ

လကခလမမည မဟတေၾကာငး ၎တ႔၏ ညလာခမ ဆးျဖတခသည။

၁၉၉၀ ျပညႏစ ေရြးေကာကပြတြင အမတ (၅) ေနရာ အႏငရရခသည

မြနအမးသားဒမကေရစအဖြ႕ကလညး မြနျပညသစပါတ၏ ယငးဆးျဖတခကက ေထာကခအားေပးၿပး

အကယ၍ နအဖအေနျဖင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ မတငမ သးပြငဆင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးၿပး ဥပေဒမၾကမး

အသစတစရပ ျပနလညေရးဆြမညဆပါက ပးေပါငးပါဝင မညဟ အဖြ႕၏ ဒ-ဥက႒ ျဖစသ ႏငေငြသမးက

ေခတၿပငသ႕ ေျပာၾကားသည။

“မြနျပညသစပါတရ႕ ယခလ ေရြးေကာကပြ မဝငေရး ရပတညခကက ႀကဆတယ။ ဒ ၂၀၀၈ အေျခခ

ဥပေဒမၾကမးက မသးဘ ဥပေဒမၾကမးအသစတရပအတြက တငးရငးသားေတြန႔၊

ဒမကေရစအငအားစေတြန႔ နအဖတ႔က ေဆြးေႏြးၿပး ျပနလညေရးဆြၾကရင ကေနာတ႔အဖြ႕ကလညး

ဝငေရာကပးေပါငးမယ။ ဒ ၂၀၀၈ ဥပေဒမၾကမးက မျပငဆငသေရြ႕ေတာ ကေနာတ႔လညး ၂၀၁၀ မာ

ဝငေရာကအေရြးခမာ မဟတဘး” ဟ ေျပာၾကားသည။

ထ႔အတ မြနအမးသားဒမကေရစအဖြ႕ (လြတေျမာကနယေျမ) ႏင

မြနသဃာေတာအရငသျမတတ႔ကလညး မြနျပညသစပါတ၏ ရပတညခကက

ႀကဆေထာကခၾကေသာလညး ယငးရပတညခကသည မြနျပညသစပါတ ႏင စစအစးရအၾကား

အပစအခတရပစေရး သေဘာတညမႈ ပကျပယသြားႏငေသာေၾကာင စးရမေၾကာငၾကေန သည

ျပညသအမားစလညး ရၾကေၾကာငး သရသည။

မြနျပညသတ႔၏ ေလးစားၾကညညျခငး ခရေသာ မြနျပညနယမ ဆရာေတာတပါးကမ

“မြနျပညသစပါတရ႕ ယခလရပတညခကက ေထာကခတယ။ ဒါေပမယ အပစအခတရပစေရး

ပကသြားတအထ ျဖစသြားရငေတာ ျပညသလထရ႕ အကးစးပြား၊ ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးေတြန႔

အေျခခပညာေရးဆငရာ အခြငအေရးေတြကေတာ ျပနလညဆး႐ႈးမာ ေသခာတယ” ဟ မန႕ၾကားသည။

သ႔ေသာ မြနျပညသစပါတကမ အပစအခတရပစေရးက မမတ႔ပါတဘကမ အရင ဖကဆးရန

အစအစဥမရေၾကာငးႏင အပစအခတရပစေရးက ဆကလက ထနးသမးသြားရန ႏစဖကစလးတြင

တာဝနရေၾကာငး ႏငေအာငမေငးက ေျပာၾကားသည။

၎က ဆကလက၍ “ကေနာတ႕ေပၚလစ(မဝါဒ)က မြနလမးေတြအတြက အာမခခက တခခ မရမခငး

လကနက မဖကသမးဘး၊ လကနကမခဘး၊ ပါတက အဖကသမးမခဘး။ စစအစးရဘကက

လကနကဖကသမးခငးတာပျဖစျဖစ၊ လကနကခခငးတာပျဖစျဖစ ဖအားေပးလာရင အျခားမြနအဖြ႕အ

စညးေတြန႔ မြနသဃာေတာေတြ၊ မြနျပညသလထေတြဆက အႀကဥာဏေတြက ေတာငးခၿပး

အဒအေပၚမာ အေျခခၿပး ကေနာတ႔ပါတက ဆးျဖတခကခမယ” ဟ ေျပာၾကားသည။

မြနျပညသစပါတအား လကနကခရန၊ လကနကအပရန ဖအားေပးမညမဟတေၾကာငး

အေရ႕ေတာငတငးစစဌာနခပ တငးမႉး ဗလခပ သကႏငဝငးက ၂၀၀၈ ခႏစ ေအာကတဘာလတြငးက

ယငးပါတႏင ေနာကဆးေတြ႕ဆခစဥက ကတေပးခေၾကာငး ၾကားသရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 126

အပစရပတငးရငးသားပါတအသငးအဝနးမားမ လာေသာသတငးအရ ၎တ႔ေတာငးဆေနေသာ

အခြငအေရးတ႔က ေနာကတကလာမည အစးရတြငသာ တငျပၾကရန လကရစစအစးရက ျပနလည

အေၾကာငးျပနခသညက ေထာက႐ႈျခငးျဖင စစအစးရအေနျဖင အပစရပအဖြ႕အစညးမားက ဤအတငး

ဆကလကထနးသမးသြားရန ဆႏၵရေၾကာငးႏင အပစအခတရပစေရး သေဘာတညခကက

မဖကဆးလေၾကာငး ဆၾကသည။

မြနျပညသစပါတသည စစအစးရ ႀကးမႉးကငးပေသာ အမးသားညလာခသ႔ ဗဟေကာမတဝငအဆင

တကေရာကခရာမ ၂၀၀၅ ခႏစကစ၍ ေလလာသအဆငသာ ဆကလကေစလႊတခသည။

စလြတေျမာကေရး

လထအားန႔ေထာကခဖ႔ အနအယလဒ တကတြနး

လကဖကရည၀ငးမ လစလေ၀းနညး ပစမးစန႔

ေထာကခၾက (ဥး၀ငးတင)

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရး အနအယလဒ၏

ေတာငးဆခကက လထတရပလးက အငတကအားတက ေထာကခၾကရန အနအယလဒက

ပနၾကားထားသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 127

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရးကစၥက လထအားႏင

ေထာကခၾကရန အနအယလဒက တကတြနးသညမာ ပထမဆးအႀကမျဖစသည။

အထးသျဖင ကလအထးကယစားလယ ဂမဘာရ မလာခင ရကပငးအလတြင လထႀကးအား

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရး ေထာကခရန

တကတြနးသညအတြက စတလႈပရားဖြယျဖစသညဟ ရနကနၿမ႕ခအခ႕က ေျပာသည။

လထက ေထာကခရာတြင လကဖကရည၀ငးမာ ေထာကခစကားေျပာသည အနမဆးအဆငမသည

လစလေ၀းျဖင ေထာကခသညနညး စသျဖင နညးမးစ အဆငေျပသကသ႔ ေထာကခႏငေသာလညး

မညသ႔ေထာကခရမညဟ တတကက လမးၫႊနရန အနအယလဒအတြက အေျခအေနမေပးေသးဟ

အနအယလဒ ဗဟအလပအမႈေဆာင ဥး၀ငးတငက ေခတၿပငသ႔ေျပာသည။

လထဘကက မညသ႔ ေထာကခသငေၾကာငး ဗကပ ေျပာခြငရပဂၢလ ရေဘာဖးသေခာငးအား

ေခတၿပငကေမးရာ “ဒါဟာလထႀကးရ႕ဆႏၵန႔လညးအညျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင လထအေနန႔

အခါအခြငသငေတာတငး ဒါက ေထာကခေၾကာငး ေဖာျပသငတယလ႔ထငပါတယ။

ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ တခက အတညျပေတာမယဆရင အစးရေတြဟာ ဖမးဆးထားတ

ႏငငေရးအကဥးသားေတြက လႊတတဓေလ၊ အစဥအလာရပါတယ။ နအဖက သတ႔ တကယတမး

သေဘာထားႀကးေၾကာငး၊ ဒမကေရစက လလားေၾကာငး ေဖာျပခငရင ႏငငေရးအကဥးသားေတြက

လႊတေပးရပါမယ။ အခ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပက ေတာငးဆတာဟာ ကးေၾကာငးဆေလာ႐မက

အခနအခါန႔လညး ကကညပါတယ။ နအဖဟာ ဒေတာငးဆခကက မသကးႏြမျပဘ လငျမနတကစြာ

အေျဖေပးသငပါတယ” ဟ ေျပာသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရး အနအယလဒ၏

ေတာငးဆခကက လထသာမက ျပညပအတကအခအဖြ႕အစညး အသးသးကလညး တၿပငတညး

၀ငး၀နးေထာကခၾကမည ဆလင ၀မးသာပါေၾကာငး ဥး၀ငးတငက ေျပာသည။

၂၀၀၄ ခႏစကလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရး

လထေထာကခလကမတစေဆာငးေရး အနအယလဒက ႏႈးေဆာခေသာလညး ျမနမာစစအစးရ

အာဏာပငမားက အမးမးေႏာငယကခသည။NEJ / ၃၀ ဇနန၀ါရ ၂၀၀၉

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 128

မနး၀ငးေမာင အတပၸတ အပငး (၈)မတစမတတမး

ဇနန၀ါရ ၃၀၊ ၂၀၀၉

http://moemaka.com/index.php?option=com_content&task=view&id=3196&Itemid=1

ပဥးမနားၿမ႕ႏင မႏေလးကားလမးေပၚတြင အဂၤလပ ေလယာဥပမားက ေန႔တြငမကဘ

ညဘကမာလညး လကလ ပစခတေၾကာငး ပဥးမနားမာ ေနစဥ ၾကားသရပါတယ။ ညဘက

သြားေသာအခါ မးထးၿပး သြားရပါသျဖင မးထးထားေသာ ကားက လကလပစခတျခငး ျဖစတယ။

ဤကသ႔ ပစခတျခငးေၾကာင ေသေၾက ပကစးၾကေၾကာငးလညး သရရပါတယ။

ဒသတငးက ၾကားသထားရသျဖင ညေနဘက ပါပါတ႔ ဆကလက ခရးထြကေတာ သတ ဝရယ

ထားၿပး သြားရပါတယ။ ျဖညးျဖညးသြားၿပး မး ထးတလည၊ မထးတလည သြားရပါတယ။ မတလာ

ေရာကေတာ ဗလႀကး တငထြနးဟာ ေတြ႔စရာရတ လေတြန႔ ဝငေတြ႔ၿပး ဓာတဆရာရတာန႔ နညးနညး

ၾကာသြားပါတယ။

ေနာက ခရးဆကလကထြကခြာသြားရာ ေကာကဆည မေရာကမ မးလငး၍ ေဒၚကငဆင

ဆနစကမာ ဝငေရာက ရပနားပါတယ။ ပါပါတ႔ ရနကနမ ထြကလာစဥ ခရးႀကသျဖင

ေကာကဆညအထ လကရန ဂပနေတာလနေရး ရေမတေယာက ပါလာပါတယ။ သ႔ အႀကေပးခကအရ

ေဒၚကငဆင ဆနစကမာ ဝငေရာက ရပနားျခငး ျဖစတယ။ ညေနဘကမာ ပါပါတ႔ ဆကလက

ခရးထြကခြာသြားရာ မႏေလးသ႔ ေခာေမာစြာ ေရာကရသြားပါတယ။

မႏေလးမ ျမစႀကးနား

မႏေလးေရာကေသာအခါ ဗလႀကးတငထြနးက ပါပါတ႔က အမတအမမာ

သြားေရာကပ႔ထားပါတယ။ ပါပါမတမသေလာက ႐းေတာႀကး ရပကြကရ အမတအမမာ ျဖစတယ။

အဒအမမာ အေစာငတေယာကထ ရပါတယ။ ႐ေတာႀကးရပကြကအမမာ ေနစဥညတငး ဗလႀကး

တငထြနးလာၿပး ေရ႕ဆကလကသြားမည ခရးစဥက ေဆြးေႏြးပါတယ။ တေပခြပတလညရ

ပးဖငအဝါေရာငေပၚမာ ပႏပ႐ကထားတ အထက ဗမာျပည ေျမပကပါ ယလာတယ။ ကသာဘက

အဂၤလပ တပမဟာမ ဝငးဂတတပသားမား ဂပနေနာကေၾကာငး ေလထးျဖင ဆငးလာစဥ တကပြတခမ

ရထားေသာ ေျမပလ႔ ေျပာပါတယ။ ေျမပဟာ အေသးစတျဖစၿပး ေရစေသာလညး ပကစးျခငး မရလ႔

သရပါတယ။ ႐ေတာႀကးရပကြက အမမာ ေလးငါးရကၾကာ ေနၿပး ဗလမးဗထး အေျမာကတပသ႔

ေျပာငးေရႊ႕ ေနထငၾကတယ။

ဗလမးဗထးတပသ႔ ေရာကေသာအခါ ဗလမးကယတင ေနရာထငခငး စစဥေပးတယ။

ပါပါတ႔က တတနးလား သပသပ တလး ေပးထားတယ။ စားခနမာ ရေဘာတေယာက စားစရာေတြ

လာပ႔ေပးတယ။ ေရ႕ဆကရမယခရးက စစဥေနဆျဖစ၍ ဗလမး ဗထးတပမာပ ေနထငရမာ ျဖစပါတယ။

ပါပါတ႔က ဘဒေအ ယနေဖာငးဝတထားေသာလညး ဂပနစစေရးျပနညး မသ နားမလညတအတြက

ဗလမးခစေကာငးက သငၾကား ျပသေပးတယ။ ခတက လမးေလာကနညး၊ ေသနတကငတြယနညး၊

အေလးျပနညး၊ အစရသညတ႔ ျဖစပါတယ။ ဗလမးဗထးတပမာ ေနစဥ တနဂၤေႏြေန႔ ပါပါႏင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 129

ဥးေကာရငေအာင ပငလယရြာက အလညသြားတယ။ ပါပါ ျမငးေမြးျမေရးဌာနမာ အလပလပစဥ

သကၽြမးခေသာ ဥးကငးထ သြားရန ျဖစတယ။

အမရငမက ႀကမးေမာငး ဆဆရငး ေယာငးမန႔ ဂပနက ႐ကေနတာ ေတြ႔ရတယ။ ဒျမငကြငးက

ေတြ႔ရျခငးအားျဖင ဂပနေတြဟာ ဘနးက နမေနၿပ လ႔ ပါပါတ႔ ေကာကခက ခလကတယ။

ဥးကငးဟာ ျမငးေမြးျမေရးန႔ သားစပေရး စခနးသးခအနက မႏေလး စခနးက အပခပတ

အရာရျဖစပါတယ။ သ႔ျမငးေမြးျမေရး စခနးဟာ ေအာငပငလယမာ ရပါတယ။ ဥးကငးဟာ ပါပါက

ေတြ႔ေတာ အအားသငတယ။ ပါပါလညး စစထဝငတ အေၾကာငး ဗလဗထး တပမာ ေရာကေနတ

အေၾကာငး ေျပာျပတယ။ ပါပါတ႔သြားတာ အရပဝတ အရပစားန႔ ျဖစတအတြက

မႏေလးေရာကလာတအေၾကာငး ဥးကငး မေမးမ ပါပါ ႀကတင ေျပာျခငးျဖစပါတယ။ ပါပါတ႔ သြားတာ

မနကပငးျဖစေတာ ထမငးစားၿပးမ ျပနဖ႔ ဥးကငးက ေျပာပါတယ။

သ႔ ျမငးေမြးျမေရးျခ သြားၾကညေတာ ျမငးေတြဟာ နာမကနးျဖစၿပး ႏစေကာင သးေကာင

ေသသြားတ အေၾကာငး သေျပာျပတယ။ ရနကန ျမငးေမြးျမေရးစခနးမာလ ျမငးသား စားခငတာန႔ ျမငး

နာမကနးျဖစၿပး ေသတာလား လ႔ ပါပါက သ႔က ရယစရာအျဖစ ေျပာေသးတယ။ သ႔ဆမာ ထမငးစားၿပး

မြနးလြပငးမာ ပါပါတ႔ ျပနလာတယ။ ပါပါတ႔ ျပနလာေတာ လမးေပၚ ခပလမးလမးမာ ဂပနစစသားတစ

မႏေလးဘက လမးေလာက ျပနတာ ေတြ႔ရတယ။ ခဏေန ဂပနေတြက 'ရေကာက၊ ရေကာက' လ႔

ေအာရငး လမးေဘး ဆငးေျပးၿပး ဝပေနၾကတယ။ ပါပါတ႔လညး အအားသငၿပး ေၾကာငေတာငေတာင

ျဖစေနတယ။ ဒါန႔ ပါပါတ႔က ဟၾကည ဒၾကညန႔ ေကာငးကငမာ ကယထည ႏစခရတ မဟာမတ

စစေလယာဥပ သးစငး ေတြ႔ေတာ ဂပနေတြဟာ ေလယာဥပေတြ႔လ႔ ထြကေျပးတယ ဆတာ သရတယ။

(ေလယာဥပဟာ ဂပနလ ရေကာကလ႔ ေခၚပါတယ။)

မႏေလးမ ေန၍ ဆကရနခရးမာ ႏစလမးရပါတယ။ တလမးက ကေလးဝဘကျဖစၿပး တလမးက

ျမစႀကးနားဘက ျဖစတယ။ ျမစႀကးနားဘကလမးဟာ အဆငပေျပမာ ျဖစတအတြက ဗလမး ဗထးတ႔က

ျမစႀကးနားလမးက ေရြးခယလကတယ။ ျမစႀကးနားဘက သြားမာျဖစတအတြက ကသာ၊ ျမစႀကးနား

ေဒသက ကၽြမးကငတလ လလာပါတယ။

အဒအခနမာ ပါပါ ျမစႀကးနား စစေျပးဘဝမာ သရခတ ကလေဖဟာ ဗလမး ဗထးတပမာ

ဗလျဖစေနပါတယ။ ကလေဖဟာ ပါပါ စစေျပးအျဖစ ျမစႀကးနားမာအတ ေနခတ ဥးစကဝမရ႕ ည

ျဖစပါတယ။ ပါပါ ျမစႀကးနားဘကက သြားမာ ျဖစေတာ ဗလလေဖက ေခၚသြားဘ႔ ဗလမးဗထးက

သေဘာတ ခြငျပတယ။ ၎ျပင ကသာေဒသက ကၽြမးကငတ စစသား ရေဘာေမာငေကာကကပါ

လကဖ႔ တာဝန ေပးပါတယ။

၁၉၄၄ ခ၊ ေအာကတဘာလ (၉) ရကေန႔ နနကမာ ပါပါတ႔ လစ မႏေလးမ စတင

ခရးထြကပါတယ။ ရနကနမ မလလစအျပင ေနာကတးအျဖစ ျဖးမ ကေစာဟန

(ေထာငတြငးကြယလြန)၊ ဗလလေဖ၊ ေမာငေကာကတ႔ ျဖစပါတယ။ (ဗလလေဖဟာ ယခ လထ ဥးလန႔

မယား ညအစက ေတာပါတယ။)

ပါပါတ႔ လစဟာ ကယစ နာမညဝက ရပါတယ။ ပါပါနာမညဝကဟာ 'ေမာငတင' ျဖစတအတြက

တလမးလး ပါပါက 'ကတင' လ႔ ေခၚၾကပါတယ။ မႏေလးမ ထြကစဥ ဗလမး ဗထးက ပါပါတ႔က

လကနက ခယမး မးေကာက အျပညအစ ေပးပါတယ။ ပါပါက ဒမ ၃၂ ပစစတ ေသနတ၊

ယမးေတာင ေျခာကေတာင ရပါတယ။ စစကငးဘကက သမၺာနျဖင ကးၾကတယ။ ညဘကမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 130

ရြာေထာငမ ေန၍ မးရထား စးၾကတယ။ သနးေခါငယ အခနမာ ေရႊဘက ေရာကသြားတယ။

မးလငးေတာ ဖားနာေနတ ဂပနေတြ မးရထားလမး ေဘးနားမာ တးလး ပကလကန႔ ေတာေတာမားမား

ေတြ႔ရတယ။ တခ႕လညး ေတာငေ၀းန႔ လႈပလလႈပလ ေလာကေနတာက ေတြ႔ရတယ။ ထးဆနးတ

ျမငကြငးဟာ ကနးမာ သနစြမးတ ဂပနေတြက ဖားနာ ခန႔ေနတ ဂပနေတြက ကည ေစာငေရာကျခငး

မျပတာဘ ျဖစတယ။ ေန႔လယမာ ပါပါတ႔ အနားယတ ေနရာန႔ သပမေဝးတ အမတအမမာ ဆဆညည

ၾကားေတာ ပါပါတ႔ သြားၾကညတယ။ ဂပနတေယာက မးဖေခာငမာ ခးခပစားမယ အလပမာ အမရငမက

ႀကမးေမာငး ဆဆရငး ေယာငးမန႔ ဂပနက ႐ကေနတာ ေတြ႔ရတယ။ ဒျမငကြငးက ေတြ႔ရျခငးအားျဖင

ဂပနေတြဟာ ဘနးက နမေနၿပ လ႔ ပါပါတ႔ ေကာကခက ခလကတယ။

ဂပနေခတ ညဘကမာ ယာဥရထားမား သြားလာခတေမာငးလ႔ ညဘကက ပါပါတ႔ မးရထားန႔

ေရႊဘမ ဆကလက ခရးသြားၾကတယ။ ကန႔ဘလသ႔ မးလငးခါနးမာ ေရာကသြားပါတယ။

ကန႔ဘလမာလညး ေရႊဘနညးတ ဂပနအနဌာ႐မားက ေတြ႔ရရပါတယ။ ကန႔ဘလမာ ခရးသြား

ခရးလာမားက ဒေၾကာငးျပၿပး အမတခ႕မာ ထမငးဟငး အစရေသာ စားေသာကဖြယမားက

ေရာငးခပါတယ။ ပါပါတ႔လညး ထမငးဟငး ေရာငးတ အမတအမမာ ဝငေရာက စားေသာကၿပး

အနားယပါတယ။

ျမစႀကးနားတဝကမာ ငကဖား အလြန ေပါပါတယ။ ငကဖားေရာဂါ ကာကြယတ နညးဟာ အရကန႔

င႐တသးစမးက မဝပါ' ဆတ စကားပ ျဖစတယ။

ညဘကက မးရထားျဖင ဆကလကခရးထြကရာ ေတာလမးသ႔ သနေခါငယအခနမာ

ေရာကရသြားၿပး မးရထားသည ဆကလကခရးမထြကေတာပါ။ အေၾကာငးမာ ေကာလငးႏင

ဝနးသၾကားမာ မးရထားတတားပကေနေသာေၾကာင ျဖစပါတယ။ ပါပါတ႔လညး မးရထား ေပၚက

ဆငးကာ မးရထားလမးအတငး ဝနးသသ႔ လမးေလာကသြားပါတယ။ ပကေနတ မးရထားတတား

ကေတာ လမးေလာကႏငရန ကနးေဘာငပ ထးထားတအတြက လမမကရန ေလးဖကတြား

သြားရပါတယ။ ဝနးသဘတာေရာကေတာ မးမလငးေသးတအတြက မးရထားလမးေဘးမာရ

ေတာငကနးကေလးေအာက ကားလမးေဘးနားမာ အဝတခငးၿပး ခါးဆန႔ကာ အနား ယၾကပါတယ။

(ပါပါဝနႀကးျဖစၿပး မးရထားန႔ ဝနးသသ႔ ေရာကရတအခါ အဒေနရာက သြားၾကညပါေသးတယ။)

နနကလငးတအခါ ရေဘာေမာငေကာက အသရတ ကငးရြာသ႔ ဆကလက ခရးထြကပါတယ။

ကငးရြာေရာကတအခါ ေမာငေကာကအသအမမာပ တညးခပါတယ။ တပမေတာသားမား

ေရာကရလာတအတြက ရပရြာလႀကးမား လာေရာကၾကတ အျပင အထးအဆနး အျဖစ

လာေရာကၾကည႐ႈသမားလညး ရပါတယ။

ကငးရြာမာ သရရေသာ သတငးမားမာ အေမရကနတပမားဟာ ပထမ ျမစႀကးနား

ေလယာဥပကြငးက သမးပကၿပး၊ ျမစႀကးနားၿမ႕က ရကေပါငးမားစြာ ေန႔ေရာညပါ ဗးက တကခကၿပးမ

သမးယႏငေၾကာငး အဂၤလပတပဟာ ျမစႀကးနားမ မးရထားလမးအတငး၊ ေအာကဘကသ႔

ထးစစဆငရာ မးေကာငးမာ အႀကးအကယ တကပြျဖစေနေၾကာငး၊ အေမရကနတပက ခနေကရတ

တ႐တတပမားန႔ အတ ဗနးေမာဘကသ႔ တပျဖန႔ စဆငးသြားေၾကာငး အစရေသာ သတငးမား

ျဖစပါတယ။

ဤသတငးမားက ၾကားသရလ႔ မလက မးရထားလမးအတငး ျမစႀကးနားသ႔ သြားမယ ခရးစဥက

ဖကသမးၿပး ေတာလမးအတငး ကသာဘကသ႔ သြားရန အစအစဥ ထပမလပရပါတယ။ ကငးရြာမ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 131

ကသာသ႔ ေတာလမးအတငး သြားဖးသ ကခစေမာငရေၾကာငး သရ႐၍ လမးျပအျဖစလကရန သ႔က

ငားရမးရာ သက သေဘာတလကခပါတယ။

ပါပါ မႏေလး ဗလမးဗထးတပမာ ေနစဥ ဗလတေယာက ေျပာတစကား ပါပါသြား သတရတယ။

'ကတင ကသာ၊ ဗနးေမာ၊ ျမစႀကးနားတဝကမာ ငကဖား အလြန ေပါပါတယ။ ငကဖားေရာဂါ

ကာကြယတ နညးဟာ အရကန႔ င႐တသးစမးက မဝပါ' ဆတ စကားပ ျဖစတယ။ ဒစကားက ပါပါ

ေျမ၀ယမက တလမးလး နာခသြားပါတယ။ ပါပါတ႔ ေအာကျပည ေအာကရြာမာေတာ စပတ င႐တသး

တမးက 'ကလားေအာ' လ႔ ေခၚပါတယ။ ကသာဘကမာေတာ ကလားေအာ င႐တသး မရပါ။ စပတ

င႐တသးဟာ 'ကရငေအာ' ပ ရတယလ႔ ေဒသခေတြက ေျပာေတာ ပါပါ ရယရပါတယ။

ပါပါတ႔ လအပတ အစအစဥေတြ အားလး လပၿပးသြားတအတြက ေနာကတေန႔ ကငရြာမာ ခရး

ဆကထြကၾကပါတယ။ သြားရမယ ေတာလမး ခရး တေလာကမာ ဆနရားပါးသျဖင ဆန တေယာက

တျပညစ ကငးရြာမာ ဝယသြားၾကပါတယ။

ဂပနေခတ စနစအရ တရြာမ တရြာသ႔ ဂပနမား၊ တပမေတာသားမား၊ မငးမထမး၊ ရာထမးမား

ခရး သြားလာေသာအခါ ရြာသရြာသားမားဟာ အထပ အပးေတြ ဝငးက ထမးေပးရတယ။

ပါပါတ႔ကငးရြာမ စထြကတ မနက ပါပါတ႔ အထပအပးေတြက ေနာကတရြာအထ လကပ႔မယ လေတြ

ေရာကလာတယ။ ေခာဆငတစနစ ျဖစလ႔ ေခာထမးတယလ႔ ေခၚတယ။ ေခာထမးမယ လေတြ

မနးမခညးျဖစေနတာ ေတြ႔ရေတာ ပါပါတ႔ အအားသငၿပး အားေတာငအားနား ျဖစေနတယ။

ရြာသႀကးဟာ ပါပါတ႔ အားနာေနမနး ရပမေတာ သတ႔ရပရြာမာ ေယာကားေရာ၊ မနးမပါ ဒလပ

ေခာထမးရတအေၾကာငး ေျပာျပပါတယ။ ေတာပါေသးတယ။ ကငးရြာမာ မးရထားလမး အေရ႕ဘက

တမငခန႔ပ ေဝးတ ေနာကတရြာ အေရာကမာ တာဝန ၿပးဆးပါတယ။

ဒလန႔ တရြာဝင တရြာထြက သြားၿပး မဇာျမစ အေရ႕ဘကကမး ဂးဂးကရြာသ႔ ေရာကရပါတယ။

ဂးဂးကရြာဟာ ရြာႀကးတရြာ ျဖစပါတယ။ ရြာက ေရာကတ အခနမာ ဗလလေဖ ေနထငမေကာငး

ျဖစလာတယ။ ဒလေ နထငမေကာငးတအတြက သ႔အနးဆး ေဆြမး ဘယမာ ရသလလ႔ ေမးေတာ

တေကာငးမာ ရၿပး နာမညက ဥးေအး - ေဒၚဧမ ျဖစေၾကာငး သ ေျပာျပပါတယ။ ဤကသ႔

ေမးထားျခငးမာ သ႔ေရာဂါ မသကသာလင သ႔ေဆြမးထ ပ႔ထားရန ျဖစပါတယ။ 'တေကာငး ဥးေအး၊

ေဒၚဧမ' ဒ စကားသးလးက ပါပါ အေသႏတကကထားတအတြက အႏစသးဆယ ေကာလာေသာလညး

မေမပါ။

ဂးဂးကကေနၿပး ပါပါတ႔ ခရးဆကထြကရာ ဂဟရြာသ႔ ေရာကသြားပါတယ။ ဂဟရြာဟာ

ကသာၿမ႕ အေနာကေတာငဘက (၁၅) မငအကြာမာ ရပါတယ။ ဂဟရြာ ပါပါတ႔ ေရာကသြားတ အခနမာ

ရြာသရြာသားေတြ သပမရေတာပါ။ ကသာမာ ရတ ဂပနေတြ မၾကာမၾကာ လာၿပး အေႏာငအယက

ေပးလ႔ နးစပရာ ရြာမာ တမးေရာင ထြကေျပး ေနၾကတယ။ ဂဟရြာသႀကးေတာ ရတယ။ ပါပါတ႔

ေရာကတအခနမာ သႀကးဟာ မနးရခါစျဖစလ႔ ပါပါတ႔ ထမငး ပါပါတ႔ဖာသာ ခကစားရပါတယ။

ဂဟရြာမာ ၾကားသရတသတငးဟာ ကသာၿမ႕မာ ဂပနစစတပပ ရတယ၊ ခ႐ငအပါအဝင

အစးရ႐းအားလး ထးခင အေရ႕ဘကကမး ျမေအာငေတာရမာ ေျပာငးေရႊ႕ ႐းစကေၾကာငး

ၾကားသရတယ။

ဗလလေဖေရာဂါဟာ ဂဟရြာေရာကၿပး ေနာကတေန႔မာ ပဆးဝါးလာၿပး ငနးဖမးလာတယ။

တလမးလး ပါပါလ႕ဝကနာမည 'ကတင' လ႔ပ ပါပါက ေခၚၿပး ငနးဖမးေတာ ပါပါက 'ကဝငးေမာင' လ႔

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 132

ေခၚပါေတာတယ။ ရြာသရြာသားမားေရ႕မာ ပါပါက 'ကတင' ျဖစၿပး ဗလလေဖက ပါပါက 'ကဝငးေမာင' လ႔

ေခၚေတာ ေတာေတာ အေနခကပါတယ။

ဗလလေဖ ငနးဖမးေတာ ပါပါတ႔ေနာက ဆကလကလကမာ မဟတေတာပါ။ ပါပါတ႔ကေတာ

သြားရမယခရးက ဆကလကသြားမညသာ ျဖစပါတယ။ ဒေတာ ဗလလေဖက ဘယလလပမလ ဆတ

ျပနာဟာ ေပၚလာပါတယ။ ဂဟရြာျပငမာ စမးေခာငးတေခာငး ရပါတယ။ ပါပါတ႔ ေရသြားခးတ

စမးေခာငးျဖစပါတယ။ ဗလလေဖကစၥ လြတလြတလပလပ ေဆြးေႏြးႏငရန ပါပါတ႔ အားလး

စမးေခာငးက သြားၾကတယ။ သခငဗလက သ ေခါငးေဆာငျဖစတ အေလာက သစတငေျပာပါတယ။

သ႔သေဘာကေတာ ဗလလေဖက ဂဟသႀကးထမာ အပႏထားၿပး ပါပါတ႔ ဆကလက

ခရးထြကရန ျဖစပါတယ။ သ႔အေၾကာငးျပခကက ပါပါတ႔ ခခရးထြကေနတာ စစေျမျပငန႔ တတယ။

စစေျမျပငမာ ဒဏရာ ရထားတ စစသားေတြဟာ သ႔ထကန႔ သ႔က စစေျမျပငမာပ ထားခရတအေၾကာငး

သေျပာတယ။ သခငဗလ ေျပာၿပး ပါပါေျပာပါတယ။ စစေျမျပငမာ ဒဏရာရတ စစသားေတြက

ထားခတယ ဆတာ မနပါတယ။ ဒါေပမယ တကပြ မျပငးထနရင သယယၾကတအေၾကာငး၊

ဗလလေဖက ဂဟရြာသႀကး လကထ အပထားရင ဗလလေဖေသမာ ေသခာတ အေၾကာငး၊

ဂဟရြာသႀကးဟာ မနးမရခါစျဖစလ႔ ပါပါတ႔ ေရာကလာတာေတာင ဧညဝတ မေကတအေၾကာငး

ဗလလေဖ ငနးမဖမးမ သ႔ေဆြမးမား တေကာငးမာရေၾကာငး ပါပါက ေျပာထားတအတြက ပါပါသ႔က

တေကာငးပ႔ၿပးမ ဆကလက ခရးထြကမယ အေၾကာငး ပါပါေနာက လကခငတလ ရရင

လကႏငေၾကာငး ပါပါက ေျပာတယ။ ဒါန႔ ဗလမး ခစေကာငး၊ ဥးအနးေမာင (ေလထး) တ႔က

ပါပါေနာက လကမယ လ႔ ေျပာၾကတယ။

သ႔အတြက 'အတြငးေစာင' လကရာ ပါတယ။

'အတြငးေစာင' ဆတာ အရကသမားစကား ျဖစပါတယ။

သခငဗလန႔ ပါပါတ႔ လစခငး ခြၾကေတာမယ ျဖစတအတြက ရနကနမ ထြကလာစဥ လမးမာ

သးစြဖ႔ ေငြန႔ ေရႊစမား သခငသနးထြနးက ေပးလကပါတယ။ ေရႊစထမာ လကေကာကမား၊ ေရႊဒဂါးမား

ပါရပါတယ။ သခငဗလက ပါပါက တဝကခြ ေပးပါတယ။ ေနာက ဗလမး တပမ ယလာခတ ပးဖင

ေရႊဝါေရာငေပၚမာ ပႏပ႐ကထားတ အထကဗမာျပည ေျမပကလညး ပါပါ ေတာငးယတယ။ ဂဟရြာျပင

စမးေခာငးမာ စညးေဝး ဆးျဖတတ အခနမာ ညေနဘက ျဖစပါတယ။

ေနာကတေန႔နနက ပါပါတ႔ အားလး ေနာကေၾကာငး ျပနလာၾကပါတယ။ ဂးဂးကက ညေနမ

ေရာကပါတယ။ ဗလလေဖကေတာ လငားၿပး ထမးစငန႔ ေခၚလာရပါတယ။ ဗလလေဖက လကပ႔ရန

ပါပါရ႕ တာဝန ျဖစတအေလာက လအပတ ကစၥေတြက ပါပါ လကေဆာငရြကျခငး ျဖစပါတယ။

ျမစဆပမာ ဗလလေဖ အပၿပး လကပါသြားႏငေအာင ႀကးတ ေလ မေတြ႔ပါ။ လဆယေယာက တငႏငတ

ခပရြယရြယ ငါးေဖာငတေဖာငေတာ ေတြ႔တယ။ ေဖာငရငက ေတြ႔ေတာ ငါးေတြ ဘယမာ

သြားေရာငးမလလ႔ ေမးပါတယ။ ေဖာငရငက တေကာငးလ႔ ေျပာပါတယ။ တေကာငး ေရာကရင

ဘယေလာကရမလလ႔ ေမးေတာ ကပေငြ တရာငါးဆယခန႔ ရမယလ႔ ေျပာတယ။ ဒါန႔ ပါပါက

ငါးေဖာငက သ႔ေတာငးေစးေပးၿပး ဝယပါတယ။

အဒအခနက တေကာငးဟာ အထကကန၊ ေအာကကန အေရာငးအဝယ လပေနတ ေနရာ

ျဖစပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 133

ေဖာငဝယၿပးေနာက ဗလလေဖ တေနရာစာ အပႏငဖ႔ အငဖကအမး လပေပးရတယ။ လမးမာ

မးလဘ႔ သျပား တျပားန႔ ထငးတးမား စေဆာငးရပါတယ။ ေနာက လကဖကရညၾကမးအး

လကဖကေျခာကခြက အစရသညတ႔က ဝယျခမး စေဆာငးရပါတယ။

ေနာက ပါပါက သ႔အတြက 'အတြငးေစာင' လကရာ ပါတယ။ 'အတြငးေစာင' ဆတာ

အရကသမားစကား ျဖစပါတယ။ အရကေသာကၿပး ကယခႏၶာထ ေရာကသြားေတာ

ပေႏြးသြားတအတြက အရကသမားမားဟာ အရကက 'အတြငးေစာင' လ႔ ေခၚျခငး ျဖစပါတယ။

လအပတပစၥညးေတြ လကလ စေဆာငးၿပး ေဖာငထးရန လႏစေယာက လကရာ ရပါတယ။

မဇာေခာငးအတငး စဆငးရန ျဖစၿပး မဇာေခာငးဟာ ေရစးသနတအျပင ငတလညး ေပါမားတယ။

ေဖာငထးသမားႏစေယာက ငားရမးၿပး ဗလမးခစေကာငး၊ ေလထးဥးအနးေမာင၊ ဗလလေဖန႔ ပါပါတ႔

ခရးစတင ထြကၾကပါတယ။ အခနက မးခပခါစ ျဖစပါတယ။ သခငဗလတ႔ လစဟာ ျမစဆပမာ

ပါပါတ႔က လာေရာက ႏတဆကၾကပါတယ။ ေန႔ဘကသြားရင အဂၤလပ ေလယာဥပရ႕ရန ရတအတြက

ညဘကသြားရျခငး ျဖစပါတယ။

ေဖာင စထြကထြကျခငး ဗလမးခစေကာငးန႔ ေလထးဥးအနးေမာငတ႔ မးေမႊးၿပး

လကဖကရညၾကမးအး စတယၾကပါတယ။ မးဖဟာ ဗလလေဖန႔ အလမးေဝးၿပး ေလေအာကမာ

ရပါတယ။ ဗလလေဖ အေျခအေနမာ စးရမစရာ အဆင ရေနပါတယ။ ေဖာငစထြကၿပး

တနာရခန႔အၾကာမာ ဗလမးခစေကာငး၊ ေလထးဥးအနးေမာငတ႔က လကဖကရညၾကမး စတင

ေသာကၾကပါတယ။ ဂးဂးကမာ ဆတသားေျခာက တပာ ဝယယရရတအတြက

ဆတသားေျခာကက မးဖတ၊ ကင အၿမး အျဖစ စားၾကတယ။ ပါပါလညး အဒ အခနမာအတြငး

ေစာငစၿခပါတယ။ အျမညးကေတာ ဆတသားေျခာကပင ျဖစပါတယ။ အတြငးေစာငၿခရငး

တခကတခက ဗလလေဖက လမးၾကညရတယ။ ဗလလေဖရ႕ ေခာငးဆးသ တခကတခက

ၾကားရေတာ ဗလလေဖ မေသေသးဘးဆတာ သရတယ။ ေဖာငထြကခါစ ေထြရာေလးပါး

စကားေျပာၾကေသာလညး တစတစ ညဥနကလာေတာ ကယစတကးန႔ကယ ေနကာ

အေတြးေရယာဥေၾကာ ေျမာလက ေနၾကပါတယ။

တတဆတ ၿငမသကေနတၾကားမ တေျဖာကေျဖာကန႔ ကဆငးေနတ ဆးႏငးမားဟာ မးသး

မးေပါကမား ကသကသ႔ ျပငးထနလပါတယ။ တခကတခက ဂေဟာကသၾကားရၿပး ငကေအာသလညး

ၾကားရပါတယ။ 'မဇာေတာငေျခ၊ စးေထြေထြတည၊ ျမစေရဝနးလညး၊ ၿမငေတာဆက၊ ေရႊျပညကသာ

တရာမေတာ' အစရတ လကဝသႏၵရအမတႀကးရ႕ ရတက ေျပး၍ သတရပါတယ။ ပါပါတ႔

အေဖာသားသးေယာကဟာ ကယေပၚမာရတ အဝတပ ရၾကပါတယ။ ေစာငက ဗလလေဖအား

ေပးၿခရပါတယ။ ပါပါက အတြငးေစာင ရလ႔ ခသာေသာလညး ဗလမးခစေကာငးန႔ ေလထး

ဥးအနးေမာငတ႔က ေတာေတာေလး ခကပရပါတယ။

ဒလန႔ ငတတတထငကာ ၾကကအပၾကကႏး အပရငး မးလငးေတာ ဇးေသာငရြာက

ေရာကရပါတယ။ ဇးေသာငရြာဟာ မဇာျမစ ဘယဘကကမးမာ ရပါတယ။ ဇးေသာငရြာ

ဘနးႀကးေကာငးမာ ပါပါတ႔ တညးခပါတယ။ ရပရြာလႀကးေတြ သတငးေမး လာၾကပါတယ။

ဗေႏၶာဆရာတေယာကက ဗလလေဖက လာေရာက ကသေပးပါတယ။ ဗလလေဖဟာ

ဇးေသာငအေရာကမာ နညးနညး သကသာလာပ ရၿပး ဗေႏၶာဆရာရ႕ ကသခကေၾကာင၊ ညေနဘကမာ

ေတာေတာကေလး ေနေကာငးလာပါတယ။

ညဘကတြင ဖးေသာငရြာမ စဆငးရာ နနကမလငးမ ဧရာဝတျမစန႔ မဇာျမစဆရာ

ေညာငပငသာသ႔ ေရာကရပါတယ။ ဖးေသာငရြာမာ ရပနားစဥ ပါပါတ႔ ျမစႀကးနားသ႔ သြားရန

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 134

ခရးလမးစဥအတြက အေဖာ သးေယာကသား တငပငၾကပါတယ။ ဤကသ႔ တငပငရာတြင ပါပါ

ကသာၿမ႕မ ျမေတာ ေတာရသ႔ ေျပာငးေရႊ႕သြားေသာ အရာရမားအနက သစေတာဝနေထာက

ဥးေစာေအာငခငလက ပါပါသရတအေၾကာငး၊ သ႔ဆသြားၿပး ကသာ ျမစႀကးနား ေတာလမးအေၾကာငး

စစမးရန သရႏငတအေၾကာငး ေျပာျပေတာ ဥးေစာေအာငခငလဆသြားရန အားလး

သေဘာတၾကပါတယ။

ဗလလေဖက တေကာငးသ႔ လကပ႔ရဥးမာ ျဖစေတာ ေညာငပငသာမာ လစခြၿပး ပါပါန႔

ဗလမးခစေကာငးဟာ ျမေတာင ေတာရသ႔ သြားၿပး ေလထးဥးအနးေအာငက ဗလလေဖက

တေကာငးသ႕ လကပ႔ရန ျဖစတယ။ ၎ေနာက ဥးေစာေအာငခငလန႔ ေတြ႔ဆ ေမးျမနးၿပးေသာအခါ

ပါပါတ႔ တေကာငး စဆငးလာမာျဖစတအတြက ေလထး ဥးအနးေမာငက ပါပါတ႔က တေကာငးမာပ

ေစာငရမာ ျဖစပါတယ။

ေညာငပငသာရြာမာေရာကၿပး နနကလငးေသာအခါ ပါပါန႔ ဗလမးခစေကာငးတ႔

ေျမာကဘကအရပ ျမေတာင ေတာရသ႔ သြားၾကပါတယ။ ေလထးဥးအနးေမာငက ဗလလေဖက ညကမ

တေကာငးသ႔ စနဆငးၿပး လကပ႔ရမာ ျဖစတအတြက ေညာငပငသာမာပ ကနရစခပါတယ။

(ဆကလကေဖာျပပါမည)

မႏင၀န ထမးသမားအေၾကာငးဒေအာငခင

ဇနန၀ါရ ၃၀၊ ၂၀၀၉ http://moemaka.blogspot.com/

ေျမာကပငးတငး စစဌာနခပ (မပခ)က ၿပးခတလဆနးပငးမာ သးရကၾကာ လပခတ

အစညးအေ၀းမတတမး ျပငပက ေပါကၾကားလာပါတယ။ မပခ နယေျမမာ ကခငျပညနယ

ပါ၀ငပါတယ။ ကခငေဒသန႔ နးတ ရမးျပညနယထက ၿမ႕တခ႕လညး ပါ၀ငပါတယ။

ျမစႀကးနားၿမ႕မာလပတ ဒအစညးအေ၀းက တငးမးျဖစလာတာ ၆ လပ ရေသးတ ဗလမးခပ စး၀ငး

တကပါတယ။ ေျမာကပငးတငးထမာရတ ဗးဟာမး၊ တပရငးမး စသျဖင အရာရ အေယာက ၈၀

၀နးကငရ႕ နာမညေတြလညး ေတြ႔ရပါတယ။

ပထမဆး တငးမးက သ႔အထက ေခါငးေဆာငေတြရ႕ အမာစကားေတြက ျပနရငးျပတအေၾကာငး

ထပတနးလ႕၀က ဆတ ဒအစညးအေ၀းမတတမးမာ ေဖာျပထားပါတယ။

ဗလခပမးႀကးသနးေရႊ

ဗလခပမးႀကးသနးေရႊရ႕ မာၾကားခကေတြ အမားႀကး ရတထက အခက ၄ ခက

စတ၀ငစားဖ႔ေကာငးပါတယ။

၁။ အရပသားအစးရ တကလာတအခါ ဒေန႔ေဆာငရြကေနတ လပပငခြငေတြ ထခကလာလမမယ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 135

၂။ ရနသက ေခမႈနးရမာ အားနညးၿပး အထကက ဖအားေပးမ ေဆာငရြကေနၾကတယ။

၃။ ျမနမာျပညမာ ေကးရြာေပါငး ၆၀၀၀၀ ေကာ ရတယ၊ စစသားသစ စေဆာငးဖ႔က မျဖစျဖစေအာင

အေကာငအထညေဖာရမယ။

၄။ တပေတြက ေလကငေရးကလြၿပး စးပြားေရးကစၥေတြမာ မသးန႔။

တငးမးကတဆငေျပာျပတ သ႔မာၾကားခကေတြကၾကညရင တကခကေရးေကာငးတ စစတပႀကး

ျဖစေစခငတ ဆႏၵက ေတြ႔ရပါတယ။

ဒတယ ဗလခပမးႀကးေမာငေအး

ဒတယ ဗလခပမးႀကးေမာငေအးရ႕ ညႊနၾကားခကေတြ ဆတထမာလညး

၁။ မငးေထာငဖ႔ အၿမ စဥးစား ေဆာငရြကေနရမယ၊

၂။ အပစရပအဖြ႔ေတြရ႕ ဆကဆေရးရးေတြက လမၼာပါးနပစြာန႔ ဖယရားဖ႔။ (စာထမာေတာ “မထားဖ႔” လ႔

ဆပါတယ)

၃။ ဆကဆေရးရးေတြက အမညထပေျပာငးခြင မျပဖ႔။

၄။ သဘာ၀ေဘးဒဏ ကာကြယေရး ကယဆယေရး စမခကမား ေရးဆြဇာတတကထားၿပး

ျပညသတရပလးသဖ႔ ေဆာငရြကပါ။

နပတ ၄ အခကက ျပညသလထ ေကာငးကးအတြက ျဖစပါတယ။ စစေခါငးေဆာငႀကး ၂ေယာကရ႕

အမာစကားေတြက ယဥၾကညရင ဗလခပေမာငေအးက ျပညသေတြအေရး ေဆာငရြကေပးဖ႔ သ႔

လကေအာကငယသားေတြက ခငးတတတယလ႔ မတခကခရမလ ျဖစေနပါတယ။

စစတပအရညအေသြး၊ ၾကကဆပင၊ ရနသမား

တပမေတာစစေဆးရာအရာရခပန႔ တျခားေခါငးေဆာငေတြကေတာ “တပမေတာ၏

အစဥအလာေကာငးမားသည တျဖညးျဖညး ေလာနညးရာမ အရညအေသြးမားမာ ကဆငးလာသညက

ေတြ႔ရေၾကာငး” လ႔ ဆပါတယ။ ၿပးေတာ ေလာငစာအတြက တႏစက ေဒၚလာ သနး ၅၀၀ ေကာ

ကနကေနတအတြက ၾကကဆပငစကဖ႔အေရးႀကးေၾကာငးလညး ေျပာပါတယ။

ဘဂၤလားေဒရႏငငန႔ မၾကာေသးခငက ျဖစပြားခတ ကမးလြနေရနနယေျမ အျငငးပြားခကကလညး

ရငးထားပါတယ။ “မမေရပငနကအတြငးရသည စးပြားေရးဇအတြငး ေဆာငရြကသည ျဖစေသာလညး

အေမရကနႏငင၏ အားေပးေထာကပမႈအရ မရရေအာင ျပနလည ေတာငးဆလာေသာ အေနအထား၊

တနညးအားျဖင ရနစေသာ အေနအထားက ေတြ႔ရမာျဖစေၾကာငး” လ႔ ဆပါတယ။

“ဘဂၤလားေဒရ၊ ယးဒယား ႏစႏငငလးမာ အေမရကနႏင ပတသက - - - - ၊ အခနမေရြး

ျပညပကးေကာစစက ဆငႏႊႏငေသာအေနအထားျဖစေၾကာငး” လ႔လညး ဆပါတယ။

မထးဆနးပါဘး

ၾကညးေရေလ ညႏႈငးကြပကေရးမးရ႕ ေဆြးေႏြး ေ၀ဖနခကေတြက ျပနလည ေဖာကသညခရာမာလညး

တပထမာ ျဖစပကေနတာေတြက ေတြ႔ရပါတယ။

“တပမေတာ တစရပလး အပခပမႈ ျဖစစဥမားက သးသပရာတြင အရာရမား၊ အထကအရာရမား

ဆကဆေရး ညဖငးျခငး၊ အရက အလြနအကြ ေသာကစား မးယစၿပး ျပနာရာျခငး၊ - - - -

လၿခမႈအားနညးျခငးတ႔က အဓက ေတြ႔ရရသညအတြက ၾကပမတ ကြပက ျပျပငသြားရန လအပ” လ႔

ေဖာျပထားပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 136

စာမကႏာ ၄၀ နးပါးရတ ဒရ႕ မတတမးက ဖတၿပးရင ျမနမာျပညမာ စစသား၊ စစဗလ၊

စစေခါငးေဆာငေတြက မႏင၀န ထမးေနပါလား ဆတာ ေတြ႔ရမာပါ။ စစသားက ကာကြယေရး၊ လၿခေရး

အလပေတြသာ မဟတ၊ စကပးေမြးျမေရးက အစ ႏငငတကာဆကဆေရးအဆး အလပ တာ၀နေပါငး

မားစြာက ယထားတာ ေတြ႔ရမာပါ။

စစသားတေယာကဟာ ေသနတကငတတရတငမကဘ အပငစကတတဖ႔၊ ႏငငေရးသမားေတြက

ေစာငၾကညဖ႔၊ တႏငငလးရ႕ စးပြားေရး အဆငေျပဖ႔လညး လအပတယလ႔ ဒအစရငခစာက

ေျပာေနသလပါပ။ ဒေတာလညး ျမနမာတပမေတာ အရညအေသြး ကလာတာဟာ

သဘာ၀ကပါတယလ႔ပ ေျပာရပါေတာမယ။ ။

၂ဝဝ၉ န႔ ျမနမာစးပြားေရး အၾကပအတညးသနးစးလႈင

ဇနနဝါရ ၂၉၊ ၂ဝဝ၉ http://moemaka.blogspot.com/

(photos: moemaka)

ျပညပကလႊငတ ျမနမာပငး ေရဒယေတြ၊ အပတစဥ ထြကေနတ ဂာနယေတြရ႕ စာမကႏာေပၚမာ

ကမၻာမာ စးပြားေရး အၾကပအတညး ႀကေတြ႔ေနရတာ၊ ကမၸဏေတြက လပသားအငအား ေလာတာ၊

၃လတခါ ထတျပနတ စးပြားေရး အခကအလကေတြမာ စားသးသ ဝယလအား ေလာကေနတာ၊

ကနပစၥညး ထတလပတ ကမၸဏေတြလညး အမာစာ ေလာကေနလ႔ စကရေတြ ရပထားတာ စတ

သတငးေတြ ၾကားေန ဖတေနရပါတယ။ ဒါေတြက ကမၻာေပၚရ ႏငငအေတာမားမားက ထးေနတ

စးပြားေရး အရပမညးႀကးတခလ ျဖစေနပါတယ။

၂ဝဝ၇-၂ဝဝ၈ ခႏစမာ အေမရကန ႏငငက အမေခးေငြ စာခပစာတမးေတြကေန အစျပလကရာက

ေနအမ ေစးေတြက၊ ေငြေၾက းေစးကြကထက ဧရာမ ကမၸဏႀကးေတြ အၾကပဆက၊

စေတာရယယာေတြ ေစးထးကန႔ ေျဗာငးဆနေနတ ေစးကြကရ႕ ဂယကက ဥေရာပက ကးစက၊ ဂပနက

ကးစက၊ တရတႏငငက ကးစကၿပး ကမၻာလးဆငရာ စးပြားေရး အၾကပအတညး တခ အျဖစက ေရာကရ

လာခပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 137

အျခားတဘကမာလညး သကဆငရာ ႏငင အစးရေတြက ေစးကြကထမာ အၾကပအတညးေတြ

ႀကေနရတာက ေန႔ခငး၊ ညခငး ေဆြးေႏြး အေျဖရာ ေရတ၊ ေရရည ကနညးေတြန႔ ကဖ႔

ႀကးစားေနတာလညး ၾကားသေနရပါတယ။ တႏငငခငးသာ မကပ ဥေရာပ န႔ ဂပနန႔ တရတႏငငန႔

တငပင ေဆြးေႏြးၾကၿပး အတးႏႈနး တၿပငတညး ေလာခေပးၾကတာမးလညး လပကငၾကတာက

ၾကားသေနရပါတယ။ အလပအကင ဆးရႈးတ လေတြအတြက အလပအကငသစေတြ ဖနတးဖ႔ အစးရရ႕

ဘ႑ာေငြထက သးႏငသေလာက သးစြၿပး အေျခခ အေဆာကအဥေတြ ျဖစတ လမးေတြ၊ တတားေတြန႔

အျခားလအပခကေတြက လပေဆာငေပးၾကတာကလညး ၾကားရပါတယ။

ေစးကြက စးပြားေရး စနစ ျဖစတအတြက ကမၸဏ မၿပလရေအာင လပသား အငအား ေလာခတာမး၊

လပငနးခြေတြ ပတသမးတာမး လပေဆာငကာ ရပတညဖ႔ ႀကးစားၾကရတအေပၚ အစးရက ဝငေရာက

စြကဖကခြင မရေပမယ အလပအကင ဆးရႈးရသေတြအတြက တဘကမာ အစးရက ေထာကပေၾကး၊

အလပအကငသစ ဖနတးေပးေရး နညးေတြန႔ အေျဖရာၾကတာက ၾကားသေနရပါတယ။

အမေစးကြက

ျမနမာႏငငဟာ ကမၻာန႔ စးပြားေရး ဆကစပမႈ နကနကရႈငးရႈငး မရတ အခကေၾကာင ကမၻၻာ စးပြားေရး

အၾကပအတညးမာ အရငးရင ႏငငႀကးေတြလ ခရစရာမရဘး။ ကယႏငငမာ စားသးမယ သးႏစပါးက

ကယျပညတြငးမာသာ စကပးႏငတာေၾကာင “ထမငးေတာ မငတပါဘး” ဆတ စကားလးမးန႔

ဝနႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစန ေျပာခပါတယ။ ဒအခကဟာ တကယပ မနကနပါသလား။

ၿပးခတ လအနညးငယက စတငၿပး ၿမ႕ႀကးေတြက အမေစး ေျမေစးေတြ ကဆငးစ ျပလာပါတယ။

ဘယသမ ဒလအခနမာ အမေတြ ေျမေတြက ပငဆငမႈတရပ အျဖစ ေသာလညးေကာငး၊ ရငးႏးျမပႏမႈ

တရပ အျဖစ ေသာလညးေကာငး မဝယၾကေတာပါဘး။ ပငဆငမႈ ပစၥညး ဝယဖ႔ထက ေလာေလာဆယ

ကာလမာ ေငြသာလင လညပတသးစြဖ႔ အေကာငးဆး ျဖစမယလ႔ သေဘာေပါက

နားလညထားၾကတာေၾကာငအျပင လပငနးတငးမာ ဝယလအား ကဆငးေနတ အတြက ေငြ မားမား

စားစားလညး လေတြလကထ မလညပတႏငၾကလ႔ ျဖစပါတယ။

စစအစးရကလညး ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြ မျပလပမ ဝနႀကးဌာနပင ေျမန႔ အေဆာကအဥ၊ စကရေတြက

အေလာသးဆယ ေလလတင ေရာငးခလက ရပါတယ။ ၂ဝဝ၅ခႏစကန ရနကနၿမ ႕မ ပဥးမနားက

စစအစးရ ေျပာငးေရႊ႕သြားၿပး ဝနႀကးရးေတြက ဒအတငးထားရၿပး အငားခတာ ေရာငးခတာမး

မလပခဘ ယခ၂ဝဝ၈ အကနမာမ ဆကတကဆသလ ေရာငးခဖ႔ ျပငဆငေနပါတယ။ ယခလ

လပေဆာငတာဟာ နအဖ စစအစးရအေနန႔ လေငြ ျပေနတာေၾကာငလား သ႔မဟတ ၂ဝ၁ဝ

ေရြးေကာကပြ မတငခင ထခြစရာရတာက ထခြထားၿပး ယစရာ အကးအျမတက အတထ တခါတညး

ထညထားတာလား ဆတာေတာ သသကြကြ မသရေသးပါဘး။

ကားေစးကြက

ယခငက ေငြပေငြလ အမားဆးက လညပတ ရငးႏးၾကတ ကားေစးကြကလညး ဝယသမရျဖစလာတာ

ေၾကာငရပဆငးလ နးပါးျဖစေနပါတယ။ လြနခတ လပငးေတြ အတြငးမာ ၂ဝဝ၄ ခႏစအကနကတညးက

လထထမ ၿခမးေျခာက သမးဆညးထားတ လငစငမကားအစးေရ တေသာငးခြေကာ အနကက

လႀကးဆသ စစအရာရေတြ ယတာယၿပး ကနတာေတြက လထဆ ေလလတငၿပး

ျပနေရာငးခေနပါတယ။ ေနျပညေတာ၊ ေတာငင၊ မႏေလးတ႔မာ အစးေရ ရာဂဏနးန႔ ခ ေရာငးခခရာမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 138

သနးေပါငး ေသာငးဂဏနး၊ သနးဂဏနးအထ လေတြလကထမ နအဖ အစးရက သမးယ

သြားျပနပါတယ။

ရနကနၿမ ႕မ ေျခာကကပေနေသာ ဟသာ၀တ ကားပြစားတနး

စကပးေရး ထြကကန၊ ေရထြကပစၥညး၊ သစမာန႕ အျခားထြကကန တငပ႔ျခငး လပငနးေတြမာ

အေျခအေန မေကာငးတအတြက ကားေစးကြကဟာလညး အကးဆကအားျဖင ေကာငးမြနႏငဘြယ

မရပါဘး။ ေငြပေငြလရလ႔ ကားေစးကြကမာ လာျမပႏၾကသေတြလညး ကားေစးကြကက စြန႔ခြာစ

ျပေနၾကတာက ေတြ႔ရပါတယ။ စစအစးရအေနန႔ သတ႔ရ႕ ကယပငပငဆငမႈေတြ ျဖစတ ဇမခကားေတြက

အစဥအျမ ေစးျမငမားေနေစလပါတယ။ ဒါမ သတ႔ရ႕ ပငဆငမႈေတြ မေလာပါးသြားမာ ျဖစပါတယ။

ဒါအျပင ကနသညလပငနးရငေတြက သတ႔န႔ ပခးခငးယဥၿပး လငခရဇာကား၊ မတတး ဇမခကားေတြ

စးလာၾကမာက မလလားၾကပါဘး။

နအဖ ေခါငးေဆာငေတြ အေပၚ စစအရာရေတြ သစၥာေစာငသဖ႔ စညးရးေရး ကရယာမား အထမာ

အမေတြ ေျမကြကေတြ ပါဝငသလပ ဆလြနးန႔ ဗငကားဝယခြင၊ ကားပါမစေတြလညး ပါဝငပါတယ။

စစဗလခပေတြ တငးမးေတြဟာ လငခရဇာ ဇမခကား ဝယခြငရရင သနး၂ဝဝဝေလာက အကးအျမတ

ရေနတာ ျဖစပါတယ။ ဒအျပင ျမနမာ စစတပတခလးက ေထာကပေနတ စးပြားေရး ဥးပင လမတကရ႕

ေငြရအလြယဆး လပငနးေတြအထက တခကေတာ ဂပနႏငငမ တပတရစန႔ ဇမခကား တငသြငး

ေရာငးခတာ ျဖစပါတယ။

ကားပါမစတေစာငက ကပေငြ သနး ၂ေထာငေကာ ၃ေထာငနးပါးအထ ဥးပငက လြယလြယန႔

ရရေနခတာပါ။ အခ ကားေစးကြက အပကမာ စးပြားေရး ဥးပင အေနန႔လညး ဝငေငြေလာသြားမာ

ေသခာပါတယ။ ေငြမားမား လခငရငေတာ ခါတငးထက ကားအေရအတြက မားမား ပသြငးရမာလညး

ျဖစပါတယ။

ပေစးကြက

မၾကာခင လပငးေတြက အႏၵယ ႏငငက မခအားထားေနရတ ျမနမာ ပေစးကြကဟာ ေစးႏႈနးကဆငး၊

အမာကဆငးၿပး ႀကေရာငးႀကဝယ လပေဆာငထားတ ကနသည ပြစားေတြ ထြကေျပးကာ

ေစးကြကလညး ပကစးခပါတယ။ အစးရက ဒလေစးကြကပကရတ အခကက ပါးစပန႔ ေလပတကား

ေရာငးဝယတ ကနသည ပြစားေတြေၾကာငလ႔ လြယလြယ ေကာကခကခေပမယ

တကယအေျခအေနက ဒထက နကရႈငးတ လကၡဏာေတြ ေတြ႔ရပါတယ။ ပေစးကြက ေစးကတာဟာ

ကမၻာ စးပြားေရး အၾကပအတညးရ႕ ဂယကရကခတမႈ တခ ျဖစသလပ အႏၵယ ပေစးကြကထမာ

ျမနမာႏငငန႔ ေစးႏႈနးအရ ၿပငဆင ေရာငးခမယ ဗယကနမလ ႏငငေတြ ေပၚထြကလာတာကလညး

အေၾကာငး တခက ျဖစပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 139

ပတငပ႔မႈက ထြကရတ အကးအျမတက စကပးတ လယသမားေတြက တခ ႕တဝကသာ ခစားရၿပး

အေတာ မားမားက Union of Myanmar Federation of Chambers of Commerce and Industry

(UMFCCI) ရ႕ အဖြ႕ဝင ပတငပ႔သေတြက ပခစားၾကရတာပါ။ ဒါေၾကာငလညး ယခရကပငးမာ စကပးေရး

ထြကကန အတစပ႔ လငစငက အခကအလက ျပညစရင ေန႔ခငးၿပး လပေပးမယလ႔ စစအစးရ

စးပြားကးသနး ဝနႀကးဌါနက ဆတာပါ။ ပတငပ႔သေတြ အကးက ၾကညေပမယ စကပးတ

ေတာငသလယသမားေတြ စကပးစရတ ေခးေငြ ထတေပးတာမးက စစအစးရက ဂရစကတ လကၡဏာ

ဘာမ မေတြ႔ရေသးပါဘး။

ဆနစပါးေစးကြက

ယခႏစ စပါးသစ ေပၚခနမာ စပါးေစး သသသာသာက ကဆငးေနပါတယ။ ၿပးခတ ႏစေမလမာ

တကခတခတ နာဂစမနတငးေၾကာင ဧရာဝတတငးမာ စပါး အထြက ၃၅ရာခငႏႈနး ကဆငးခတယလ႔

အကဖေအအ အစရငခစာက ဆပါတယ။ ျမနမာႏငငရ႕ စပါးကလ႔ တငစားရတ ဧရာဝတတငးက စပါး

အထြက ကဆငးသည တင ေစးႏႈနးမတကဘ ကရတ အေၾကာငးရငးကေတာ ႏငငတကာ

ေစးကြကမာ ေစးကေနတ အခကန႔ ဝယလအား ကေနတာေၾကာငလ႔ ေစးကြကထမ

သးသပၾကပါတယ။ ယခငႏစေတြက နအဖ အစးရက တရားဝင တငပ႔ခြင ျပလက မျပလက

လပေနေပမယလညး နယစပထြကေပါကမားမ ဘဂၤလားေဒရန႔ ထငးႏငငေတြက ဆနပမာဏ

မားျပားစြာ တငပ႔ေနခတာပါ။ ဒႏစေတာ ႏငငတကာ ဆနေစးကြကမာလညး ေစးက အဝယ မလကတ

အေျခအေနေၾကာင ျမနမာႏငငမာ နအဖ အစးရက ဆနတငပ႔ခြင ျပသညတင ဆနေစး မတကႏငဘ

ျဖစေနတာပါ။

နာဂစမနတငးအၿပး ဧရာ၀တတငး လပြတာၿမ႕နယ မ ျမငကြငးတခ။ မနတငးက အမမား၊

စကပးေရးလပငနးမားက ဖကဆးသြားခသည။

လကရ စပါးေစးဟာ စကပးသ ေတာငသလယသမားေတြအတြက စကစရတ မေၾကတ အဆငထ

ေရာကေနပါၿပ။ နာဂစေၾကာင ပကစးမႈဒဏ ခခရတ ဧရာဝတတငးက လယသမားေတြအဖ႕ ၿပးခတ

မးဥးက စပါးစကႏငေအာင၊ မးေပါကေအာင၊ ေနာကတဖန ေျမၾသဇာ ထညႏငေအာင ကယထကယထ

တဖ၊ ကယဆယ ကညေရး အဖြ႕အစညးေတြရ႕ အားယၿပး တသြယ ႀကးစား လပေဆာငခရပါတယ။

နာဂစက နလန ျပနထလာဖ႔ ႀကးစားခရတ လယသမားေတြက ကမၻာ စးပြးေရး အၾကပအတညးက

ထပမ ႏပစကဥးမယ အေနအထားက ယခ ေရာကရေနပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 140

၁၉၃ဝ ဆရာစ လယသမား အေရးေတာပ

၁၉၃ဝ ခႏစ ဆရာစ ေတာငသလယသမား ပနကနမႈဟာ ကမၻာ စးပြားပကကပေၾကာင ထစဥက

ျမနမာဆန တငပ႔မႈက ထခကခရပါတယ။ ျပညပေစးကြကမာ စပါးေစးေတြက၊ လယသမားေတြ

အေႀကြးေတြတင၊ ျပနမဆပႏင၊ ဒအၾကပအတညး အခါသမယမာ လယသမားေတြက ဆရာစ

ဥးေဆာငတ လကနကကင ပနကနမႈက အရနအဟန ႀကးႀကးန႔ ေတာကေလာငခပါတယ။ ပနကနမႈရ႕

အရငးခ အေၾကာငးမာ အဂၤလပ အစးရက ေတာလနလမႈန႔ ထစဥက အဂၤလပအစးရမာ

လယသမားမားက ၾကညရႈဖ႔ရာထက စပါးတငပ႔ျခငးျဖင အကးရေနတ ကမၸဏႀကးေတြ အကးကသာ

ထညတြကခတာက မေကနပလ႔ ျဖစပါတယ။

ယခ ၂ဝဝ၉ ခႏစမာ ႀကေတြ႔ရတ ကမၻာ စးပြားပကကပဟာလညး ၁၉၃ဝ ေနာကပငးမာ အႀကးဆးလ႔

အကျဖတၾကပါတယ။ အဒတနးက ကမၻာ အေျခအေနန႔ ယေန႔ ကမၻာ အေျခအေန မတညတာေတြ

အမားအျပား ရသလပ အဒတနးက ကလနလကေအာက ျမနမာႏငငအေျခအေနန႔ ယေန႔ စစအပခပမႈ

လကေအာက ျမနမာႏငင အေျခအေန မတညတာေတြလညး ရမာ ျဖစပါတယ။

သ႔ေပမယလ႔ ယခလကရ စပါးေစး ထတလပမႈ စရတေအာကက ကဆငးေနတ အခကကေတာ

တငးျပညရ႕ လဥးေရ ၈ဝ ရာခငႏႈနးက လယယာ စကပးေရး က႑မာ ရေနတ ျမနမာနငငအတြက

အလြနအေရးႀကးတ အခကလ႔ ဆႏငပါတယ။ ဒအခကက ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြ ကပ စတဝငစားေနတ

နအဖ စစအစးရက သတမျပမဘးဆရင ဒႏစထမာ ျမနမာႏငငမာ စးပြားေရး မေၾကနပမႈေတြ၊ လထ

အႀကြမႈေတြ ျဖစေပၚလာႏငပါတယ။ နအဖ အစးရကေတာ လကရစးပြားေရး အၾကပအတညးဟာ

ဘယေလာကထ ထပမနကရႈငးလာႏငတယ ဆတာထကက ႀက႕ဖြ႕ အဖြ႕က အသြငးေျပာငးေရး၊ လကရ

ဝနႀကးေတြက ပါတေထာငၿပး ဝငေရာက ယဥၿပငေစေရး၊ လာမယ ေရြးေကာကပြက ေဝဘနေျပာဆမယ

အတကအခ အငအားစအားလးက ဖမးဆး ႏပကြပထားေရးန႔ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြက ကမၻာက

လကခေအာင လပေရးေတြကသာ စတေစာေနပါတယ။

၂ဝဝ၉ ခႏစ စးပြားေရး အၾကပအတညးက ႏငငေရး ျပနာတရပ၊ ေပါကကြမႈ တရပ ျဖစလာႏငတယ

ဆတာကေတာ နအဖ စစအစးရအေနန႔ အခ အခနထ ထညသြငး စဥးစားမပ မရေသးပါဘး။

နာဂစမနတငးအၿပး ျပနလည ရနးကနေနရသည ဧရာ၀တတငး ေဒးဒရၿမ႕နယမ လယသမားမား

အတကအခ ႏငငေရး အဖြ႕အစညးမားအေနန႔လညး ႏငငေရး ျပနာ သကသကက စတဝငစား

ေျပာဆဖ႔ လအပသလပ ျမနမာလထေတြ ေန႔စဥ ရငဆငေနရတ စးပြားေရး အၾကပအတညးက ဘယလ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 141

ရငဆင ေကာျဖတမလ ဆတာကလညး အာရစက ေျပာဆသငပါတယ။ အာဏာလကရ စစအစးရမာ အမားဆး

တာဝနရတာကေတာ အမနပ ျဖစပါတယ။

ျမနမာလရညခၽြနသးဥး ရာျပညေမာငစြမးရည

ဇနနဝါရ ၂၉၊ ၂ဝဝ၉ http://moemaka.blogspot.com/search?updated-max=2009-01-

29T08%3A45%3A00-08%3A00&max-results=10

“ပေဇာထကသ ပေဇာမ မတယမဂၤလာ” ဆတာ ဗဒၶဘာသာ ျမနမာလမး တမးတညးရ႕

ယဥေကးမႈဓေလ မဟတပါ။ ကမာၻ႔လသား တရပလးရ႕ ယဥေကးမႈ ျဖစပါတယ။ ပေဇာထကသ

မပေဇာဘး ဆရငေတာ လ႐ငးေတြ၊ မယဥေကးသေတြ၊ ေအာကတနးကသေတြလ႔ ဆရပါမယ။

ကေနာတ႔ ျမနမာေတြဟာ ပေဇာထကသ ပေဇာေရးမာ တာဝနေကၾကပါရ႕လား ဆတာ ကယဘာသာ

အလြယန႔ စဥးစားႏငၾကပါတယ။

ဒႏစမာ ျမနမာလရညခၽြန သးဥးတ႔ရ႕ သကတမး ႏစတရာျပညတအခါန႔ ႀကႀကကပါတယ။ ပညာရ စာဆ

ဆရာႀကး မငးသဝဏ၊ သတငးစာဆရာ ဝတေရးဆရာႀကး ေမာငထင၊ ၿငမးခမးေရး ဗသကာ ကလသမဂၢ

အေထြေထြ အတြငးေရးမႉးခပ ဥးသန႔တ႔ဟာ ၁၉ဝ၉ ခႏစမာ ေမြးဖြားၾကသေတြ ျဖစလ႔ ဒႏစမာ

ဆရာႀကးတ႔ရ႕ သကတမးဟာ (၁ဝဝ) ျပညၿပျဖစပါတယ။

ဒါက ျပညတြငးျပညပ လငယေတြ သတျပမၾကၿပး ရာျပညပြေတြ လပၾကမယ၊ ရာျပညစာအပေတြ

ထတၾကမယလ႔ ျပငဆငေနၾကပါတယ။ ဒအခကက ၾကညရင လငယေတြရ႕ လကရ စတထားက ခးကး

ဝမးေျမာကၾကရမာ ျဖစသလ အနာဂတအတြကလညး ဝမးသာရပါတယ။

ဆရာႀကး ဥးေဖေမာငတင မတခကျပ မန႔ဆထားခတ စကားတခြနးဟာ အလြန တနဖးရပါတယ။

“ကၽြႏပတ႔ရ႕ ျမနမာစာေပသမငးဟာ ေကးဇးတရားႏင အစျပခတယ” တ။ ပဂေခတမာ ျမနမာစာေပက

အပအသ စတင ေရးသားႏငခၿပျဖစပါတယ။

အဒကာလမာ ေရးသားခတ ျမေစတေကာကစာ ေခၚ ရာဇကမာရေကာကစာဟာ ဖခငက ေကးဇးဆပတ

စာျဖစေၾကာငး အမား သရၾကၿပး ျဖစပါတယ။ ရာဇကမာရဟာ သားအရငးျဖစလ႔ ထးေမြ နနးေမြက

ရထကသျဖစေပမယ သားရတာက မသေသးတ ဖခင ကနစစသားမငးႀကးက ေျမးျဖစသ

အေလာငးစညသက ထးနနးအေမြ ေပးလကခတယ။

ဒကတက မဖကလတအတြက သားအရငးက လယေျမဆ၊ ရြာစား ၿမ႕စားဆေလာကသာ

ေပးႏငခပါတယ။ ဒါေပမယ သားက ဖခငေကးဇးက သတတ၊ ဆပေပးတအျပင ဖခင

ခငးေစသမကလညး စတတငးကေအာင လပပါတယ။ စာၾကညတကေတြ (ပဋကတတကေတြ)

တညေဆာကၿပး၊ ပဋကတသးပက သဃာေတာမားန႔ ေသခာ စစေဆးေရးသားၿပး လႉဒါနးခပါတယ။

ဒါေၾကာင ျမနမာစာေပသမငးဟာ ေကးဇးတရားန႔ စခတယလ႔ ဆရာႀကးက မတခကခပါတယ။

ခေခတ လငယေတြကလညး ေကးဇးတရားသတတမႈ၊ ပေဇာထကသ ပေဇာမႈအတြက သတ႔ကလညး

ခးကး ဂဏျပရမာျဖစပါတယ။ ဆရာႀကးေတြရ႕ ဂဏရညေတြက ပေဇာရငး အားကမႈေတြ

ျဖစထြနးလာပါမယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 142

ကဗာဆရာႀကး မငးသဝဏဟာ ေခတသစ ျမနမာစာေပသမငးမာ အဓကစာဆတဥး ျဖစပါတယ။

ေကးဇးဆပလ႔ မကနႏငတ ကေလးကဗာ၊ ကေလးစာေပရ႕ ဖခငတဥးလညး ျဖစပါတယ။

ေကာငးသးဖတစာ၊ သကႀကးဖတစာ၊ “အသးလး” ဖတစာ ျပစေရးန႔ စြယစကမး ျပစေရးတ႔မာလညး

ေခါငးေဆာငခပါတယ။ အဘဓာန ျပစေရးကလညး တသကလးဘဝက ျမႇပႏၿပးလပခတာပါ။

ဒေခတဟာ ျပညသေတြ အဖႏပ ခေနရတ ေခတျဖစပါတယ။ ျပညသေတြဘကက တသကလး

ရပတညသြားတအတြက ျပညသခစ အမးသားစာဆႀကး အျဖစ ျပညသေတြ ေလးစားခၾကတာ

ျဖစပါတယ။

စာေရးဆရာ သတငးစာဆရာႀကး ေမာငထငဟာ ဆရာမငးသဝဏန႔ အတ တကသလက ဘြ႕ရၿပး

ဂႏေလာကမာလညး အဂၤလပ-ျမနမာႏစဘာသာန႔ စာေရးခသ ျဖ စပါတယ။ တကသလျပငပေရာကၿပး

ၿမ႕အပျဖစမ “ၿမ႕အပမငးဘ႐ကဗာမား” က လထဥးလရ႕ ႀကးပြားေရး မဂၢဇငးမာ ေရးခပါတယ။

ေခတစမးေခတ စာဆေတြထက ဝတရညေရးသ အျဖစ “ငဘဝတ” န႔ မတတင ထခပါတယ။

သတငးစာဆရာမားဥက႒၊ စာေရးဆရာမားအသငး ဥက႒၊ အသလႊငဌာန ၫႊနၾကားေရးဝန စသျဖင

တာဝနမားလညး ထမးေဆာငခပါတယ။ ႏငငေရးစာေပအျဖစ ေယာမငးႀကး အတပၸတႏင ရာဇဓမၼ

သဂၤဟကမးတ႔က ျပစ တညးျဖတျခငး၊ ဗလခပေအာငဆနးက “ႏငငေရးသခမန” အျဖစ ေလလာ

ေရးသားချခငးတ႔ဟာ ထးျခားတ စြမးေဆာငမႈေတြျဖစပါတယ။

ဥးသန႔ကေတာ ပနးတေနာဥးသန႔ရယလ႔ စာနယဇငးေလာကမာ ထငရားခပါတယ။

ဂႏေလာကေခတကတညးက စာေပ ေရးသားခသလညး ျဖစပါတယ။ ကလသမဂၢမာ

ျမနမာႏငငသားတဥးအျဖစ သာမက အာရတကသားတဥး အေနန႔ အဥးဆး ေပါကေရာကသြားခၿပး

ကမာၻ႔ၿငမးခမးေရး ကစၥေတြက ဣေႃႏၵရရ ေျဖရငး ဥးေဆာငခသတဥးအျဖစ ကလသမဂၢရ႕ အထငရားဆး

ေခါငးေဆာင၊ ၿငမးခမးေရး ဗသကာႀကးရယလ႔ အမားက သျမင ေလးစားတာက ခယခရသ ျဖစပါတယ။

“စာေပဂာနယ” မာ ဆရာႀကး သခငကယေတာမႈငးအစ ေလးစားထကတ စာေပေခါငးေဆာငႀကးေတြရ႕

ဘဝန႔ စာေပဆငရာ အထးထတေတြက အယဒတာ ေမာငေသြးသစက လပေဆာငခဖးသလ၊ ခအခါ

ေမာငစမးန၊ ေမာငတငသစ စတ အယဒတာေတြက “ပေတာကပြငသစ”၊ “ျမနမာသစ” မဂၢဇငးတ႔မာ ျပစ

ေဖာထတေနၾကတာေတြဟာလညး အလြန ေကာငးပါတယ။

ဂပနက မးေသာကၾကယ၊ အာဟာရ၊ အလငးအမ၊ ေမခ စတ စာေစာငေတြ၊ အေမရကန

ျပညေထာငစက မာယာမဂၢဇငး၊ သစၥာမဂၢဇငးန႔ မးမခ၊ ယေန႔ဗမာ စတ ကြနပတာ

မဂၢဇငးေတြထမာလညး အလားတ လပေဆာငၾကပါတယ။ ျမနမာ “ပငမေရစး” န႔ “ျပငပေရစး”

ေပါငးစပတ သေဘာပါပ။

ျပညပမာ ျပညတြငးထက ေကာငးတာက စာေပလြတလပခြငရျခငးပါပ။ ျပငပမာက ဆရာေတာဥးဥတမ၊

ဥးဝစာရ၊ ဗလခပေကာေဇာ၊ ဗလလကာ၊ ဥးႏ၊ ဥးသန႔၊ တငမး၊ ၾကညေအာင၊ ကေလး (အငးဝဂဏရည)

စတ ျပညတြငးမာ စစအစးရက ပတဆ႔ တားျမစထားတ အေၾကာငးအရာ၊ အတပၸတေတြက ေရးသင

ေရးထကတာ ျပညစေအာင ေရးလ႔ရပါတယ။ ျပညတြငးမာ သမငးတ႔၊ စာေပတ႔ မေလလာ

မထေတြ႔ခရဖးတ ျပညပေရာက ျမနမာလငယေတြဟာ သမငးဝင ပဂၢလႀကးေတြအေၾကာငးက

အကယအျပန႔ သရခြင ရလာခၾကပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 143

ဂပနမာ အေၾကာငးအမးမးန႔ ေရာကရေနၾကတ ျမနမာလငယေတြ၊ တငးရငးသားေတြ ေတာေတာမား

ရလာတယ။ ဂပနလမးေတြကလညး ျမနမာေတြက ေဆြမးလ ကညၾကတာေတြ အမားႀကး

ေတြ႔ရပါတယ။ ဂပနေရာက ျမနမာလငယေတြက ႏစစဥ စာေပေဟာေျပာပြ အႀကးအကယ လပပါတယ။

အေမရကနျပညေထာငစ၊ အဂၤလန၊ ေနာေဝ၊ ျပငသစ၊ ဂာမန၊ ၾသစေၾတးလက ေရာကရေနၾကတ

ျမနမာေတြထက လပႏငၾကပါတယ။ အဖြ႔ ကြေနရငလညး တတာ တြလပၾကပါတယ။ ကရးယား

(ေတာင) န႔ စငကာပေရာက ျမနမာေတြလညး ပလ႔ လပေဆာငလာၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ။

မႏစက စာဆေတာေန႔မာ ဂပနက ဆရာေဇာဂရာျပညပြ လပတယ။ ဒႏစ ၂ဝဝ၉ မာေတာ ဆရာႀကး

ဥးေဖေမာငတင အထမးအမတပြေလးတခ လပၿပးေနာက ဆရာႀကးမငးသဝဏန႔ ဥးသန႔ရာျပညပြ လပဖ႔

ျပငဆငေနၾကပါတယ။

ႏငငေရး အဖြ႔ အစညးေတြေရာ၊ ႏငငေရး အဖြ႔အစညးဝင မဟတသေတြေရာ ပးေပါငး လပၾကမယ။

ျပညတြငးက စာေရးဆရာေတြက ဖတလ႔ရရင ဖတၾကမယ။ ျပညပေရာက စာေရးဆရာေတြ၊

စာေပပညာရငေတြက ဖတၿပး စာတမးဖတပြေတြ လပၿပး စာအပထတၾကမယ။ စာတမးေပါငးခပေတြ

ထတၾကမလညး အဖတတငမာပါ။ သတ႔ရ႕ အားထတမႈေတြက ပတျဖစမလ႔ ေဝမလကတာပါပ။ ။

[ မရငး - ေခတၿပငအငတာနကစာမကႏာ၊ http://khitpyaing.org ]

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၁)

ေအာငေ၀း

ၾသဂတ ၂၊ ၂၀၀၈

“အဘယဘယ … အဘယ ဧရာ၀တ

သငသည စးဆငး၊ တ႔ရငတြငးမာ

ျမငးခြာေျဖာငးေျဖာငး၊ ဖနေထာငးေထာငးႏင

စစေမာငးဟးမည၊ တပႀကးခေလာ

နနရရ၊ သငအသညးက

မခြတေလာ … ခြတေလာ။”

ဧရာ၀တကေတာ စးၿမပါ။ ကဗာဆရာထးအမသငက “ရာဇ၀ငမားရ႕သတ႔သမး” ရယလ႔

တငစားခတ ျမစႀကးပါ။ ပနးခဆရာ ခင၀မးရ႕ “ဧရာ၀တ”သခငးသက ၾကားေယာငေနဆပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 144

ဆရာဗနးးေမာတငေအာငရ႕ “ျမစဧရာေပၚ၀ယ”၀တထကလညး သတရေနၾကဥးမယထငပါရ႕။

အေမရကနေတြအတြက မစၥစၥပျမစႀကး၊ ႐ရားေတြအတြက ေဗာလဂါျမစႀကး၊

အာရပေတြအတြက ႏငးျမစႀကး၊ အငဒခငးနားေဒသမာ မေခါငျမစႀကး၊ မဇၥမတငးသားေတြအတြက

ဂဂၤါန႔ ယမနနာျမစႀကးေတြ။ ကမၻာေျမေပၚက ျမစႀကးအေထြေထြထမာ ဧရာ၀တဟာလညး ႀကးကယ

ျမငျမတတ မဟာျမစႀကးတစငးေပါ။ ဒျမစႀကးေပၚမာ၊ ဧရာ၀တေပၚမာ ကေနာတ႔ ဘးစဥေဘာငဆက၊

သားစဥေျမးဆကေတြဟာ ျမနမာႏငငအဆငဆငက စညး႐း တညေထာငခၾကတာပ မဟတလား။

ဒေနရာမာ ပါေမာကၡ ဂအတခလစရ႕ အဆအမန႔က ကးကားပါရေစ။

ပါေမာကၡလစ ဆတာ ျမနမာႏငငန႔ ျမနမာလမးေတြက အငမတန ခစတ အဂၤလပ

သမငးပညာရငႀကးတဥးပါ။ လစက

- ၁၁ ရာစမာ အေနာရထာ စညး႐းတညေထာငခတ ျမနမာႏငငက ပထမ ျမနမာႏငင

- ၁၅ ရာစမာ ဘရငေနာင စညး႐းတညေထာငခတ ျမနမာႏငငက ဒတယ ျမနမာႏငင

- ၁၈ ရာစမာ အေလာငးဘရား စညး႐းတညေထာငခတ ျမနမာႏငငက တတယ ျမနမာႏငငရယလ႔

သတမတၿပး

- ၂၀ ရာစမာ ဗလခပေအာငဆနး စညး႐းတညေထာငခတ ျမနမာႏငငကေတာ စတတျမနမာႏငငလ႔

ေဖာျပခဖးပါတယ။

အကယ၍သာ ပါေမာကၡႀကးလစ အခအခနမာ သကရထငရား ရေနဥးမယဆရင ဒကေန႔

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည စညး႐းတညေထာငခတ ျမနမာႏငငကေတာ “ပဥၥမျမနမာႏငင”လ႔

သတမတဂဏယေနဥးမာ အမနပါပ။ ဒကေန႔ဟာ ကြနေတာတ႔ တငးရငးသားလမးေပါငးစ

ျပညသလထႀကး တရပလးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဥးေဆာငမႈန႔ အမးသား ဒမကေရစ

အဖြ႔ခပႀကးရ႕ အလေတာေအာကမာ စစအာဏာရငစနစ ျပတကေရး၊ ဒမကေရစန႔ လ႔အခြငအေရး

ရရေရးအတြက တကပြ၀ငေနၾကတာ ျဖစပါတယ။ ဒါဟာ ကေနာတ႔ ေကာငးသားေတြ သဃာေတာေတြ

ျပညသေတြ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ အတ ပဥၥမျမနမာႏငငက စညး႐းေနၾကတာ

တညေထာငေနၾကတာပ မဟတလား။ ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနးရ႕ အစဟာ ရစေလးလး

အေရးေတာပႀကးျဖစတယ ဆရင ဘယသမ ျငငးဆၾကမာ မဟတပါဘး။

၁၉၈၈ သမငးသစအေရးေတာပႀကးဟာ ဗလခပေအာငဆနး စညး႐း တညေထာငခတ

စတတျမနမာႏငငက ဆကၿပး အသကေသြးေခြ းေတြန႔ ႏငငသစထေထာငဖ႔ ႀကးပမးလကတ သမငး၀င

ေခတသစလထလႈပရားမႈႀကးပေပါ။

တကယေတာ ရစေလးလး အေရးေတာပႀကးရ႕ ေျခဆငးဟာ ဟး ၁၉၆၂ ခႏစ

ေတာလနေရးေကာငစ လ႔ ဆတ ဗလခပႀကးေန၀ငးရ႕စစတပက အာဏာသမးလကတ

အခနကတညးက စခတာပါပ။

- ၁၉၆၂ ခႏစ ဇလငလ ၇ ရက အေရးအခငး၊

- ၁၉၇၄ ဇြနလ အလပသမား အေရးအခငး၊

- ၁၉၇၄ ဒဇငဘာ ဥးသန႔စာပန အေရးအခငး၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 145

- ၁၉၇၅ ေရႊတဂ အေထြေထြသပတ၊

- ၁၉၇၆ မႈငးရာျပည အေရးအခငး စတစတ ေကာငးသား၊ အလပသမားထရ႕ တကပြစဥ

အဆကဆကဟာ ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးရ႕ ေျခဆငး၊ အငထ႐ (intro)လ႔ပ ဆရမာပါ။

စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရး လထတကပြေတြ၊ ျပညသ႔ေတာလနေရးေတြဟာ

သႀကးကြငးဆကလ တခန႔တခ ဆကစပေနပါတယ။ ရစေလးလး အေရးေတာပႀကးက

အလယသကြငးႀကးလ႔ ယဆရင ေရ႕က သႀကးကြငးဟာ ၁၉၆၂၊ ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ တကပြေတြပ ျဖစတယ။

ေနာကက သႀကးကြငးကေတာ ၿပးခတ ၂၀၀၇ စကတငဘာ ေရႊ၀ါေရာင ေတာလနေရးပ မဟတပါလား။

ကေနာတ႔ျပညသေတြ၊ သဃာေတြ၊ ေကာငးသားေတြရ႕ ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ

တညေထာငခနးဟာ အခအခနမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေျပာသလ “အေကာငးဆးက ေမာလင၊

အဆးဆးအတြက အသငျပငထား” ဆတ အေနအထားက ေရာကေနၿပလညး မဟတပါလား။

“ေအာငစညေဆာေလာ

ျပညေတာ၀ငခနး

ေရာကေခၿပ။”

(မတခက - RFA ျမနမာဌာန၏ ဇြနလ ၁၈ ရကေန႔ ထတလႊငခကမ ကးယေဖာျပပါသည။)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၂)ေအာငေ၀း

ၾသဂတ ၉၊ ၂၀၀၈

ညက ေဒၚမာမာေအး ဖနးဆကတယ။ ကေနာတ႔ အႏပညာေမာငႏမ

စငးထးဆငအမတတရစကားေတြ ေျပာရငး အေ၀းမာ ကနရစတ အမတငးျပညက

လြမးမသြားၾကပါတယ။

စငးထးဆငဟာ ၁၉၈၈ စကတငဘာ စစတပက အာဏာမသမးခင ဖြ႔စညးလကတ

ဂတသမဂၢမာ ဥက႒အျဖစ ေရြးခယ တငေျမာကခရတ အေၾကာငးက စလ႔ ေဒၚမာမာေအးက စစတပက

အာဏာသမးသြားၿပးတေနာကပငးမာလညး စငးထးဆင၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည န႔

အငနအယလဒအတြက လႈပရား ေဆာငရြကခပေတြက ျပနေျပာျပေနခတာပါ။

၈၈ အေရးေတာပႀကးဟာ ကမၻာမာ တနဟးသြားေစခတ မဟာမဟာ လထတကပြႀကးပါ။

စကမႈတကသလေကာငးသား ကဖနးေမာ ကဆးတ မတလ ၁၃ ရကကေန စေရတြကရင စစတပက

အာဏာသမးသြားၿပးတ စကတငဘာလ ၁၈ ရကေန႔အထ ၆လေကာ လထဒမကေရစ လႈပရားမႈႀကးပါ။

ဒ ၆လ အတြငးမာ ဥးေန၀ငး၊ ဥးစနလြင၊ ေဒါကတာေမာငေမာင စတ မဆလ သမၼတ ၃ ေယာကက

ဆကတက ျဖတခႏငခတ ႏငငေရးတကပြႀကးပါ။ ၾသဂတလ ၈ ရက၊ ရစရက ရစလကေန စစတပက

အာဏာသမးသြားတ စကတငဘာ ၁၈ ရကအထ ၁လ န႔ ၁၀ ရကဟာ မနတငးအထနဆး

အခနေတြပေပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 146

အဒအခနမာ ေကာငးသားေတြဟာ ရရ ရငရင လမးေပၚထြက ဆႏၵျပၿပး ပဥၥမျမနမာႏငငေတာရ႕

အစနဒါနးက ဖြငလစခၾကတယေလ။

ဒလန႔ … ၾသဂတလလယရက တရကမာ စစတပက ရနကနေဆး႐ႀကးက စကေသနတန႔ ပစလ႔

အျပစမျပညသေတြ၊ သနာျပဆရာမေတြ ေသေၾက ဒဏရာရသြားခရတယ။ ေဆး႐ႀကးအတနရနနေပၚက

စကေသနတကညဆရာေတြက လာလာၾကညၾကတ လအပကလညး တေန႔တေန႔က နညးမ

မနညးတာပ။ အနယနယ အရပရပက ဘရားဖးေတြ ကကထး႐းမာ လာဆသလပါ။

ေျခေထာကမာ ဒဏရာရသြားတ သနာျပဆရာမ ေဒၚစနစနရတ႔ရ႕အခနးဟာ ကေနာတ႔ ၇၄-၇၅-

၇၆ ေကာငးသားေခါငးေဆာငေဟာငးေတြရ႕ ႐းခနး၊ အလပခနး ျဖစလာေတာတာေပါ။ ကမငးကႏငတ႔၊

ကကႀကးတ႔၊ ကမးသးဇြနတ႔ ေကာငးသားေခါငးေဆာငေတါကလညး ရနကနေဆး႐ႀကးမာပ အတတကြ

စမၾကတအခန။ ေဆး႐ႀကးက တေန႔တေန႔ ဒေလာက ပားပနးခပ လာလာၾကညေနၾကတ လအပႀကးက

ကေနာတ႔ ဘာလပေပးႏငမလ။ ကေနာတ႔ ဘာလပေပးရင ေကာငးမလ။

ေနာကဆးမာ ကေနာတ႔ ဒမကေရစေဟာေျပာပြ လပဖ႔ တငပငဆးျဖတလကၾကတယ။

ရနကနေဆး႐ႀကး ျပငပလနာဌာနထပက ကြကလပမာ ကေနာတ႔ စငထးလကၾကၿပ။

ေဟာေျပာပြဆေတာ အဓက ေဟာမယေျပာမယလ လတယ။ ဘယသေဟာမလ။ ဘယသ ေျပာမလ။

အဒအခနမာ အစပငးဟာ ကေနာတ႔ ၃၃လမး ေရႊၾကညေအး စာေပသမားေတြကလညး

ေဟာဖ႔ေျပာဖ႔ လလကရာေနတ ကေနာက ေတြ႔တာန႔ သရတေစၦ ျမငလကသလ ထြကထြကခညး

ေျပးေျပးေနတအခန။ ဒါေပမယ ကေနာတ႔စငမာ ပထမဆး တကေဟာဖ႔ တကပြထ

ခန၀ငလကသကေတာ တျခားသ မဟတပါဘး။ အဆေတာႀကး စငးထးဆငပ ျဖစပါတယခငဗား။

အဒေန႔ကစၿပး စငးထးဆငဟာ ႏငငေရးတကၾကြသေတြ၊ စာေပသမားေတြ၊

ေကာငးသားေတြန႔အတ ဒမကေရစ မေၾကာကတရားက ရရေတာက ေဟာေျပာသြားခသပါ။

ကေနာတ႔စငမာ စငးထးဆငန႔ တေန႔တညး အခ အငနအယဒ ဗလခပႀကးေဟာငး သရဥးတငဥးလညး

လာေရာကေဟာေျပာခပါတယ။

ကမငးကႏငတ႔၊ ကကႀကးတ႔၊ ကမးသးဇြနတ႔ ေကာငးသားေတြရ႕ ဥးေဆာငမႈေနာကမာ

ကေနာတ႔ တႏငငလး၊ တျပညလးဟာ သမဒၵရာလႈငးလးႀကးေတြလ တလးၿပးတလး လကပါေနခတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 147

အခနေပါ။ စငးထးဆငဟာ ရနကနမာ ပထမဆးကငးပတ ဒမကေရစေဟာေျပာပြမာ ပထမဆး

ေဟာေျပာခတ အႏပညာရငတဥးပါ။ တငးရငးသားတဥးပါ။ အေလးျပပါတယ ဗလထး။

အဒအခန အဒရကေတြမာ ကေနာတ႔ရ႕ လထေခါငးေဆာင ဒမကေရစေခါငးေဆာင

ျဖစလာမယ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေတာငမ မန႔ခြနးမေျပာ၊ တရားမေဟာရေသးပါဘး။ ျမနမာျပညမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပထမဆးေဟာေျပာတေန႔ဟာ ကေနာ အမတမမားဘးဆရင ၁၉၈၈ ၾသဂတလ

၂၅ ရကေန႔ ျဖစပါလမမယ။

အဒေန႔က ရနကနေဆး႐ႀကး ႏလးေရာဂါကေဆာငေရ႔ ကေနာတ႔ စာေပအႏပညာရငေတြရ႕

စငျမငမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လထက ပထမဆး မန႔ခြနးေျပာခတာပါပ။ အဒေန႔က

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ ျပညတြငးျဖစ ခညသားအကႌကေလး ၀တလ႔

ဗမာေတာသမကေလးတေယာကလ သနပခါး ပါးကြကကား ပါးပါးကေလး လမးျခယထားပါတယ။

သေျပာတ မန႔ခြနးက တတေလးပါ။ တမကႏာပ ရပါတယ။

မႏႈငးေကာငး ႏႈငးေကာငး၊ သ႔ဖခင ဗလခပေအာငဆနးရ႕ “အနးကပဆးရနသက

ရာၿပးတကၾက” ဆတ ဖကဆစေတာလနေရး စစထြကမန႔ခြနးလပ။ မႏႈငးေကာငး ႏႈငးေကာငး၊

အေမရကနသမၼတႀကး အဗရာဟငလငကြနးရ႕ “government of the people, by the people, for the

people” ဆတ ကမၻာေကာ ဂတတးစဘတ မန႔ခြနးလပ။

အဒ ၾသဂတလ ၂၅ ရကေန႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာခတ မန႔ခြနး နဂးခပက

“စညးကမးရ ညညြတၿပး အမနတရားန႔ ကကညတ အငအားမးက ကမတ႔ ထေထာငရမယ” ဆတ

စကားပါပ။

“စညးကမးရ ညညြတၿပး အမနတရားန႔ ကကညတ အငအားမးက ကမတ႔ ထေထာငရမယ။”

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 148

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ေကာၾကားလတ ေရႊတဂအေနာကမခ လထအစညးအေ၀း မန႔ခြနးက

ေနာကတေန႔ ၾသဂတလ ၂၆ ရကေန႔မာ ေျပာခတာပါ။

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာရ႕ လမးအစဟာ ေကာငးသားေတြရ႕ ေသြးန႔ ခငးခရတာပါ။ ဒလမးေပၚမာ

ဆကေလာကခတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ ဒေသြးေတြက ဘယေတာမ သစၥာေဖာကမာ

မဟတပါဘးလ႔ ကေနာတ႔ အၾကြငးမ ယၾကညတယ။

“အဘယဘယ … အဘယ ဧရာ၀တ

ေအာငဆနးစၾကည

ကယနဆငသ

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေစေသာ …”

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၃)

ေအာငေ၀း

ၾသဂတ ၁၆၊ ၂၀၀၈

လြမးသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 149

တခါ တခါေတာလညး ေတာလနေရးဟာ လြမးစရာ ေကာငးေနတတပါတယ။ ရစေလးလး

အေရးေတာပႀကးရ႕ ဇာတ၀ငခနးေတြဟာ တခနးၿပးတခနး လြမးလ႔မဆးႏငတ သမငးဇာတခႀကးေပၚမာ

ျဖတသနးသြားခေလရ႕။

ခြပေဒါငးအလေတြ တလလလြငခတ၊ ခြပေဒါငးေသြးေတြ တရရနခတ ဇာတ၀ငခနး

တေနရာမာေတာ သမငး၀င လထစညးေ၀းပြႀကးတခ ျဖစတညခဖးတယေလ။

အခနက ၁၉၈၈ ခႏစ၊ ၾသဂတလ ၂၆ ရကေန႔။

ေနရာက ေရႊတဂဘရား အေနာကဘကမခ ရငျပင။

စညးေ၀းပြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လထက မန႔ခြနးေျပာမယပြပါပ။

အဒ လထစညးေ၀းပြႀကးအတြက ရနကနၿမ႔ လထဟာ တညလး အပမေပာႏငေလာကေအာင

ရငခန၊ စတေစာေနခၾကပါတယ။ မဆလ စစအာဏာရငေတြဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

လထစညးေ၀းပြက အသာတၾကညန႔ ခြငျပလမမယ မဟတဘး ဆတာကေတာ ျပညသေတြက

ေမာလငၿပးသားပါ။

ေဟာ မးေတာင မလငးေသးပါဘး၊ ၾသဂတလ ၂၆ ရက ေ၀လေ၀လငးမာ မဆလ စစအပစရ႕

ဇာတက ေပၚလာေတာတာပါပ။

ရနကနၿမ႔လယေကာင ေနရာအႏ႔မာ မဆလ စစေထာကလမးေရးေတြက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လပႀက ႐ႈတခထားတ ၀ါဒျဖန႔ စာရြကေတြ ကားန႔ လကႀကခသြားပါတယ။

ဒါေပမယ မဆလရ႕အႀကဟာ သတ႔ထငသလ ျဖစမလာခပါဘး။

စာရြကေတြ လကႀကတ ဗလမးစညသ ဥးေဆာငတ စစေထာကလမးေရးတစက

ပနးဘတနးၿမ႕နယထက မြတဆလငလငယေတြက လကရ ၀ငးဖမးၿပး၊ သရကေတာက

သဃာေတာေတြလကထက အပႏလကၾကပါတယ။

အဒသတငးဟာ ရနကနတၿမ႔လးက ေတာမးေလာငသလ တခဏခငး ပ႕ႏ႔လ႔သြားပါၿပ။

ျပညသလထႀကးရ႕ ချပငး ေတာကေခါကသေတြဟာ မးလးညလ႔ သြားပါေတာတယ။

မဆလစစအပစကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ လထတရားပြက မပကပကေအာင

ဖကဖ႔ပါပ။ မေျပးေသာ ကရာရ၊ အဒမတငမ တရကအလ ကပၿပး ၾသဂတလ ၂၅ ရကေန႔မာ

မဆလစစတပက ဥးေအာငႀကးက ဖမးဆးထနးသမးထားရာကေန ျဗနးစားႀကး

ျပနလႊတေပးလကပါတယ။ ဥးေအာငႀကးကလညး လြတလာလာခငး စမးေခာငးပဒမၼာကြငးမာ

လထစညးေ၀းပြလပၿပး ဗလခပေအာငႀကး မန႔ခြနးေျပာပါေတာတယ။

ရစေလးလး အေရးေတာပႀကး ျဖစေပၚလာေစတ အေၾကာငးရငးခေတြထမာ

ဗလခပေအာငႀကးရ႕ သမၼတဥးေန၀ငးထသ႔ အတဖြငေပးစာေတြဟာ ျပညသၾကား ပ႕ႏ႔ၿပး လထက

တစတရာ စညး႐းလႈ႔ေဆာႏငခတယ ဆတအခကကေတာ ကေနာတ႔ အသအမတျပႏငၾကပါတယ။

ဒါေပမယ အဒ စမးေခာငးပဒမၼာကြငးမာ ဥးေအာငႀကးေျပာလကတ “တပမေတာက

စတန႔ေတာင မျပစမားန႔” ဆတ စကားကေတာ ျပညသလထႀကးက ဘယလမ လကမခႏငခၾကပါဘး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 150

ဥးေအာငႀကးရ႕ ဒမန႔ခြနးက မေကနပၾကတ လထႀကးဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဘာေျပာမလ

ဆတာ ၾကားခငေဇာန႔ တကၾကြေနၾကပါၿပ။

စစေထာကလမးေရး ဗလမးစညသန႔ အဖြ႔ကေတာ သရကေတာက သဃာေတာေတြကပ

မဆလစစတပက ေကာငးေကာငးမြနမြန ျပနလညေပးအပလကပါတယ။

မဆလရ႕ လပရပက မေကနပတ ျပညသလထႀကးဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

ေရႊတဂအေနာကမခ လထစညးေ၀းပြႀကးဆက တခနက ျငာသေပး ခတကလာေနၾကပါၿပ။

ေရႊတဂဘရားေျခရငး ပတပတလည၊ ေတာလနေရးပနးၿခ၊ လမးတကာလမး ခြပေဒါငးအလေတြ

တလလ၊ ဒမကေရစေၾကြးေၾကာသေတြ တဆဆန႔ပေပါ။

အဒေန႔မနကက ေရႊတဂအေနာကမခမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လထက မန႔ခြနးေျပာပါတယ။

အဒပြမာ အခမးအနားမးလပတသကေတာ ႐ပရငမငးသားႀကး ဥးထြနးေ၀ ပါ။ ေနာငမာ

သးေရာငျခယလငယေတြျဖစလာမယ ေကာငးသားေတြဟာ ပငနတကပ၊ လညကတးအျဖ၊ ကခငပဆး

တည၀တစန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လကခငးခတ ၀နးရ ကာကြယေပးထားၾကပါတယ။

အဒေန႔က လထအငအားဟာ ၂ သနးေကာပါတယ။ မးကလညး ဖြလက သလက

ရြာေနခပါတယ။ မးထေလထမာ လထႀကးဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရရာ စငျမငက မမတမသန

ၾကညၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ မန႔ခြနးက စးစက နားေထာငေနခၾကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက တပမေတာန႔ ပတသကလ႔ “ကမေဖေဖ ထေထာငခတ

တပမေတာဟာ ကမတ႔ျပညသလထဘကက မားမားမတမတ ရပတညတ ျပညသ႔တပမေတာအျဖစ

ကမ ျမငခငပါတယ။ တပမေတာဆတာ ျပညသလထက စတန႔ေတာင မျပစမားရပါဘး”လ႔

ေျပာၾကားသြားခပါတယ။

၂ သနးကနေသာ၊ စညးကမးရ ညညြတၿပး အမနတရားန႔ ကကညတ လထႀကးဟာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညစကားတခြနးဆးတငး လကခပတခါတး အားေပးေနေတာတာပါပ။

ခြပေဒါငးအလေတြကလညး မးေလထမာ တလလ လႊငေနတနးပါ။ လတငးရ႕ မကလးထမာ

ယၾကညမႈေတြ တလကလကန႔ေပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မန႔ခြနးေျပာလ႔ ၿပးတအခနမာ

အခမးအနားမး ႐ပရငမငးသားႀကး ဥးထြနးေ၀က ပရသတႀကးက အခလ သးႀကမ သးခါ ေမး။

“ျပညသလထႀကးခငဗား၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေထာကခပါသလား။”

လထႀကးကလညး သးႀကမသးခါ “ေထာကခပါတယ၊ ေထာကခပါတယ” ဆၿပး

ေၾကြးေၾကာသေတြ ညခတာပါ။

တကယေတာ အဒေန႔ဟာ ကေနာတ႔အတြက လထေခါငးေဆာငတဥး၊

ျပညသ႔သရေကာငးတဥးက ေမြးဖြားေပးလကတ ေန႔ပ မဟတပါလား။

အဂၤလပစာေရးဆရာႀကး ေမာရစေကာလစက သ႔ရ႕ ‘Last and first in Burma’ ဆတ

စာအပထမာ အခလ ေရးခဖးတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 151

“သမငးအစဥအလာအရ ကမၻာထပသး သရေကာငးတ႔သည အခနအခါ အေျခအေန

တကမနကနေတာမ ေပၚထြကလာစၿမ ျဖစသည။ ျမနမာလြတလပေရးက ရယေဆာငၾကဥးေပးမည

အဓကပဂၢလအျဖစ သမငး၏ေတာငးဆခကအရ ေပၚထြကလာသကား ‘ေအာငဆနး’ ပင ျဖစသတညး”

တ။

ယခ ကေနာတ႔ေခတ၊ ဒတယလြတလပေရးတကပြက ဥးေဆာငဖ႔ သမငးရ႕ လအပခကအရ

ေပၚထြကလာသဟာ ကေနာတ႔ရ႕ ဒမကေရစေခါငးေဆာင ‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည’ ပ မဟတပါလား။

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၄)ေအာငေ၀း

ၾသဂတ ၂၃၊ ၂၀၀၈

မေန႔က အေမဆးတယ။

ကေနာဒငယာယထမာ ၂၀၀၈ ဧၿပလ ၇ ရကေန႔ နနက မႏေလး ေဆး႐ႀကးေပးမာ

အေမလထေဒၚအမာ ကြယလြနတယ လ႔ ေရးမတလကတယ။

အေမဆးၿပ၊ အေမဆးၿပ။ အဒအခကမာ ကေနာ၀ညာဥခႏၶာဟာ ခာခာလညသြားပါေတာတယ။

အေမဆးၿပ၊ အေမဆးၿပ။ ကေနာ ယကးမရ တမးတစြာန႔ပ အေမေရ၊ အေမေရ၊ အေမေရ လ႔

ေရရြတျမညတမး ေနမေတာတယေလ။

အေမဆးၿပ။ ဒါေပမယ အေမမဆးေသးပါ။ ဆရာေမာငထငရ႕ ကေဒါငး၀တထက စာသား

ခဏငားေျပာရမယဆရင ‘အေမကား ကြယလြနေလၿပ။ အေမသည သကေတာရာေကာ

ရညပါေစသတညး။’

အခါအားေလာစြာ အေမေမြးေန႔ေတြက ကေနာေရာကတတပါတယ။ အငမတန စညကားလတ

ေတာငသမန ေတာငေလးလးေကာငးက အေမေမြးေန႔ပြေတြဟာ ၾကညႏးခမးေျမစရာေကာငးပါတယ။

မႏေလးမာေနတ အေမန႔ ေတြ႔ရလ႔၊ အေမက ကနေတာရဖ႔ အေမရ႕ ရေဘာရဘက လႀကးေတြ၊

တပညသားေျမး လငယေတြဟာ ႏစစဥ မပက ျမနမာျပည အနယနယအရပရပကေန အေမေမြးေန႔က

ခတကခၾကတာပါ။ လထဘကက ရပတညတ သကေတာရညသတငးစာဆရာမႀကး၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 152

စာေရးဆရာမႀကးတေယာကရ႕ ေမြးေန႔ဟာ စာေပညလာခတခလ အဓပၸာယ ျပည၀ ေလးနကေနတာပါ။

အေမကြယလြနသြားေပမယလညး အေမရ႕ ေမြးေန႔ပြေတြကေတာ အစဥအလာမပက

ဆကလကကငးပသြားမယလ႔ ကေနာ ယၾကညေမာလငထားတယ။

အေမက ကေနာ ရနကနမာ ေတြ႔ဖးတာဆလ႔ ၁၉၈၈ မတငမ တႀကမ န႔ ၁၉၈၈

အေရးေတာပႀကး ၿပးစ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ မခငႀကး ေဒၚခငၾကည စာပနမာ တႀကမ၊ ဒ ႏစႀကမပ

ရပါတယ။

မတမတရရပါ။ ေဒၚခငၾကညရ႕ ေနာကဆးခရးက ပ႔ေဆာငဖ႔ အေမကယတင မႏေလးကေန

ဆငးလာတယ။ အေမလကထမာ လထသတငးစာတကရ႕ လြမးသ႔ပနးျခငး။ အေမလထ ေဒၚအမာဟာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သမးတေယာကလ ခစခတယ။ အားေပးခတယ။ ေထာကခခတယ။

ေစာငေရာကခတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး အေမလထ ေဒၚအမာက အေမရငးတေယာကလ

ခစခင အားထားခတာပါ။

အေမဟာ ၁၉၃၆ ဒတယ တကသလ ေကာငးသား တကပြရ႕ အထငကရ

သပတေမာကေကာငးသ။ ကေအာငဆနးရ႕ ေခတၿပင၊ ကဗဟနးရ႕ ေခတၿပငေပါ။

ေကာငးသားေခါငးေဆာင ကဗဟနးဟာ ၁၉၄၆ မာပ မႏေလးေဆး႐ႀကးေပၚမာ ကြယလြနခတာပါ။ အခ

၂၀၀၈ မႏေလးေဆး႐ႀကးေပၚမာပ အေမ ကြယလြနချပနပါၿပ။

မႏေလးက အေမစာပနက မနးဆေတြးျမငရငး တခနတနးက အေမကယတင

လကလပ႔ေဆာငခတ ဗလခပေအာငဆနးရ႕ ဇနး ေဒၚခငၾကည စာပနတနးက ျမငကြငးေတြ

အသေတြက ကေနာ ျပနလည ျမငေယာင ၾကားေယာငလာပါေတာတယ။

ရစေလးလး အေရးေတာပႀကးၿပးစ စစတပက အာဏာသမးလကတေနာကမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ကေနာတ႔ရ႕ ဆရာသမားေတြက NLD အဖြ႔ခပႀကးက

တညေထာငလကၾကပါတယ။ ၁၉၈၈ စကတငဘာ ၂၇ ရကေန႔ေပါ။ အဒကာလ ဒဇငဘာလထမာ

မခငႀကး ေဒၚခငၾကည ကြယလြနဆးပါးခတာပါ။

ေဒၚခငၾကညစာပနက ပ႔ေဆာငၾကတေန႔က တကသလရပသာလမး ေနအမကေန

ေရႊတဂဘရားေျခရငး ကနေတာမငပနးၿခအထ ရစဆယရစမးဆကသစေကာငးသားေတြ၊

NLDလငယေတြဟာ ႏငျမနမာရ႕ ‘ကမၻာမေၾကဘး’ သခငးက လမးတေလာက ေၾကေၾကကြကြ သဆရငး

ပ႔ေဆာငေနၾကပဟာ အခအခနထ ကေနာ ရငခနေနရတနးပါ။

‘ကယေတာမငး ရာဇ၀ငေတြလညး ႐ငးခရၿပ အဘးေရ သခငေအာငဆနး ႏငငေတာမာ

ေသြးစြနးခၿပ အဖေရ’ ဆတ အဘးန႔ အဖက တငတညၿပး အမရ႕ စာပနက ပ႔ေဆာငေနၾကတ

ရစဆယရစမးဆကသစေကာငးသားေတြ၊ NLDလငယေတြရ႕ ေဆြးေျမ႕ေၾကကြေနတ မကႏာေတြက

ကေနာ အခထ ျမငေယာငေနတနးပါ။ သတ႔ရငထက နာၾကညး ေတာကေခါကသေတြက ကေနာ

အခထ ၾကားေယာငေနတနးပါ။

တျပညလးက NLDအဖြ႔၀ငေတြ၊ NLDလငယေတြ၊ လ႔ေဘာငသစအပါအ၀င

ေကာငးသားအဖြ႔အစညး အသးသးက မးဆကသစ လငယေတြန႔ ရဟနးရငလ ျပညသအေပါငးတ႔ဟာ

မခငႀကး ေဒၚခငၾကညရ႕ စာပနက ရရငစြာ ေၾကကြစြာ ပ႔ေဆာငခၾကတာပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 153

ေဒၚခငၾကညက ျမႇပႏသၿဂၤဟမယ ကနေတာမငပနးၿခတ၀ကမာေတာ

လကနကကငစစသားေတြန႔ စစေထာကလမးေရးေတြက အျပည၊ အသငေနရာယထားၾကတာပါ။

ကေနာတ႔ ရဟနးရငလ ေကာငးသားျပညသေတြဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာခတ ‘စညးကမးရ

ညညြတၿပး အမနတရားန႔ ကကညတ အငအားမးက ထေထာငရမယ’ ဆတ စကားအတငး

ၿငမးခမးစြာန႔ မခငႀကး ေဒၚခငၾကညရ႕ စာပနက ၿပးေျမာကေအာငျမငေအာင ေဆာငရြကႏငခပါတယ။

စစေထာကလမးေရးေတြန႔ စစသားေတြရ႕ ေသနတေျပာငးေရ႔ေမာကမာ ရစဆယရစ မးဆက

ေကာငးသားေတြ၊ NLD လငယေတြဟာ ‘ကမၻာမေၾကဘး’ သခငးက မေၾကာကမရြ႕ ရရရငရင

သဆခၾကတာပါ။ ခြပေဒါငးအလေတြ တလလ လႊငလကခၾကတာပါ။

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနးရ႕ အစ ပထမပငး ဇာတ၀ငခနးေတြမာ ဒ ‘ကမၻာမေၾကဘး’

သခငးန႔ ေဒၚခငၾကညစာပနဟာ သမငး၀ငခတာပေပါ။

မႏေလးက အေမလထ ေဒၚအမာရ႕ စာပနက ‘ကမၻာမေၾကဘး’ သခငးဆရငး

ပ႔ေဆာငလကခငပါရ႕။ ကေနာတ႔ ဘယေတာ သခငး ရရ ဆရမလ အေမ။

(မတခက-၂၀၀၈ ဇလင ၉ ရကေန႔တြင RFAသတငးဌာနက ထတလႊငခေသာ ေဆာငးပါးျဖစသည။)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၅)ေအာငေ၀း

ၾသဂတ ၃၀၊ ၂၀၀၈

ဆရာေမာငသာရရ႕ ကဗာတပဒက ကေနာအမတရတယ။ “ခပေန႔ကးက၊ ႐းမးတနလ၊

ကးရာမဟ၊ ကးကသ႔လင မေတြးခင။ ခငပပလညးငက၊ ညဥလညးနက၊

ထြက၍တကခကသညတကား” တ။

ကြ နေတာတ႔ဘ၀ေတြထမာ ယၾကညခကက အသကေပးကာကြယတကခကသြားသေတြ၊

ယၾကညခကအတြက အကဥးေထာငထမာ ႏစရညလမား ခပေႏာင ထနးသမးခေနရသေတြ၊

ယၾကညခကေၾကာင ဘ၀ေရာ၊ မသားစေရာ၊ အနာဂတတခလးပါ ေမာငအတကသြားခရသေတြ၊

ကေနာတ႔ ျမနမာႏငင သမငးမာ ယၾကညခကက ဖကတြယၿပး အငတငတအျပတျပတန႔ ဒမကေရစ

မရမခငး ဆကလက တကပြ၀ငေနတသေတြ စသျဖင ဒမကေရစ လလားသ၊ ျပညသ႔ဘကေတာသား၊

သရေကာငးေတြဟာ ေခတအဆကဆက ရပတညရငဆငခၾကတာပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 154

အခနတခနမာ ကေနာတ႔ဟာ မညညြတဘ ရေကာငးရမယ။ ဒါေပမယ တခနမာေတာ

ကေနာတ႔အားလးဟာ ညညြတသြားၾကတာပမဟတလား။ တကပြမရရင ညညြတေရး မရႏငဘး။

တကပြရေနလ႔သာ ကေနာတ႔ဟာ အခငးခငး ေကာခငးကပ၊ ရငခငးအပၿပး ရနသက ရငဆငရတာပ

မဟတလား။

တကပြဟာ အေရးႀကးတယ။ တကပြဟာ လအပတယ။ ၁၉၈၈ ရစေလးလး

အေရးေတာပႀကးဟာ တကပြလအပခကရ႕ အႀကးမားဆး ျပယဂပေပါ။ ဒ ရစေလးလး

တကပြစဥႀကးထမာ အားလးဟာ ညညြတခၾကတယ။ အားလးဟာ စညး႐း စစညးခၾကတယ။

ဗကသ၊ တကသ၊ မငးကႏင၊ ကကႀကး၊ မးသးဇြန စတ ေကာငးသားေခါငးေဆာငေတြရ႕

ဥးေဆာငမႈေနာကမာ ကေနာတ႔ ျပညသလထႀကးဟာ တညတညြတတညး လကပါခၾကတယ။

တပမေတာသားေတြ၊ ျပညသရေတြ၊ ၀နထမးေတြလညး ဒမကေရစတကပြထ ခန၀ငလာခၾကတယ။

ညညြတျခငးရ႕ ရလဒဟာ မဆလ စစအာဏာရငအစးရက ကေနာတ႔ ျဖတခပစႏငခတာပါပ။

၈၈ မးဆကသစ ေကာငးသားေတြ၊ လငယေတြ ေသြးန႔ ခငးခတ သမငးလမးေၾကာငးေပၚမာ

သမငးသစတရတ၊ အစဥအလာႀကးတ မးဆကေဟာငး ႏငငေရးသမားႀကးေတြ၊ ဒမကေရစေရး

တကၾကြလႈပရားသေတြ၊ စာေပအႏပညာရငေတြ၊ တတသပညာရငေတြ၊

တပမေတာေခါငးေဆာငႀကးေတြ စသညျဖင လႀကးေတြလညး အတလကပါ ေလာကလမးခၾကတာပ

မဟတလား။

ဒါေပမယ ... ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးရ႕ အဆးသတခနးကေတာ မလပႏငခရာပါဘး။

ေကာငးသားေတြရ႕ အ႐းေတြ ေတာငလပေအာင တကယခရတ ဒမကေရစ အလငးေရာငဟာ

ကေနာတ႔ အမျပတငးမာ လငးလကေတာကပမယ ႀက႐ရေသးတယ၊ စစတပက

အာဏာသမးယသြားတာက ကေနာတ႔ ခလကၾကရတယေလ။

ေအာငပြက လယခလကရတာပါပ။ ဘယေလာက နာကငချပငးစရာ ေကာငးလကပါသလ။

ေကာငးသားလငယေတြဟာ ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးမာ ရာႏႈနးျပည တာ၀နေကခၾကပါၿပ။

တကယေတာ ရနသက ေတာလ႔မဟတပါဘး။ ကေနာတ႔ တခကညလကတာန႔ ကေနာတ႔

တၿပႀကး သမငးသငခနးစာေတြ၊ သမငးေနာငတေတြ တေလႀကးန႔ စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရး

ေရစးေၾကာငးထမာ ေကာကေဆာငန႔ ၀ငတကမခၾကတာပ မဟတလား။

ကေနာတ႔ ဘာဆကလပၾကမလ။ What is to be done?

အဒအခနမာ ကေနာတ႔ဟာ တခက လကလႊတဆး႐ႈးလကရၿပး၊ တခက ျပနလညရရခတယလ႔

ဆပါရေစ။

လကလႊတဆး႐ႈးလကရတာကေတာ ၈၈ မးဆကေကာငးသားေတြ အမားအျပား ေသာငးန႔

သနးန႔ခၿပး နယစပက ေရာကရသြားၾကရတာပါပ။ (ေနာငမာ ေကာငးသားတပမေတာ

ေပၚထြနးလာတာကေတာ သမငးရ႕ ႀကးမားတ လကေဆာငပါ။)

ျပနလညရရလကတတခဆတာကေတာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ (NLD)အပါအ၀င

လထလတနးစား၊ ေကာငးသား၊ တငးရငးသား ႏငငေရးပါတအငအားစေတြပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 155

အဒအခန၊ အဒကာလ ျပညတြငးမာ ကနရစတ တကပြ၀ငရေဘာအားလးဟာ အမးသား

ဒမကေရစ အဖြ႔ခပႀကးရ႕ အလေတာေအာကမာ စ႐းလကၾကတယေလ။

အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပရ႕ အလေတာဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ယၾကညခကန႔

အေတြးအေခၚက ဆငးသကေပါကဖြားလာတ တကပြေခၚသပ ျဖစတယ။ NLD က စတငတညေထာငစဥ

ပါတအလလပဖ႔ စဥးစားၾကတအခနမာ ဥးေအာငႀကးက ျပညသ႔ရေဘာတဆပက ‘ကေဒါငး’က လပဖ႔

အႀကျပပါတယ။ ဒါေပမယ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ‘ကေဒါငး’က ေပာတယ၊ ၈၈မးဆကအပါအ၀င

ေခတအဆကဆက စစအာဏာရငစနစက မမတမသန တကခကခတ ေကာငးသားေတြက

အသအမတျပ၊ ဂဏျပတအေနန႔ ‘ခြပေဒါငး’ကလပဖ႔ ဆးျဖတခတာပါ။

ဗလခပေအာငဆနးတ႔ေခတ၊ စတတျမနမာႏငငေတာက စညး႐း တညေထာငစဥ

တနးကလညး ဒ ‘ခြပေဒါငး’န႔ပ ပထမလြတလပေရးက တကယခၾကၿပ။ အခတခါ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေခတ ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနးမာလညး ဒ ‘ခြပေဒါငး’န႔ပ၊

ဒအစဥအလာန႔ပ ကေနာတ႔ဟာ ဒတယလြတလပေရးက ဆကလကတကယသြားရဥးမယ

မဟတပါလား။ အေရးအႀကးဆးကေတာ ကေနာတ႔အားလး ညညြတဖ႔န႔ ကေနာတ႔အားလး

လကနကမခဖ႔ပါပ။ ကေနာတ႔ တကပြက ခငခငမာမာ ယၾကညေနဖ႔ပါပ။

စကတငဘာ ေရႊ၀ါေရာငေတာလနေရးက သဃာေတြ၊ ေကာငးသားေတြ၊ ျပညသေတြရ႕

ေသြးကြကေတြ မေျခာကေသးပါဘး။

“ခငပပလညးငက၊ ညဥလညးနက၊ ထြက၍တကခကသညတကား” တ။ ထြက၍

တကခကသေတြရ႕ တပဥးမာေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ခြပေဒါငးအလေတြ တလလ လြငေနဆပ

မဟတပါလား။

(မတခက-၂၀၀၈ ဇလင ၁၆ ရကေန႔တြင RFAသတငးဌာနက ထတလႊငခေသာ ေဆာငးပါးျဖစသည။)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၆)

ေအာငေ၀း

စကတငဘာ ၆၊ ၂၀၀၈

ဆရာဗနးေမာတငေအာင မကြယလြနခင ေျပာခတ စကားတခြနးရပါတယ။ “လတေယာကရ႕

တနဖးက သျဖတသနးေကာလႊားေနတ ေခတႀကးက သ႔ပခးေပၚတငေပးလကတ သမငးေပးတာ၀နက

သဘယေလာက သယပးထမးေဆာငခတယဆတအခကန႔ တငးတာရမာပ” တ။ ၁၉၇၈ ခႏစက

ေျပာခတစကားပါ။ ေနာင ၁၀ ႏစအၾကာမာ ရစေလးလးအေရးေတာပႀကး ေပၚေပါကလာခပါတယ။ ၈၈

မးဆက ေကာငးသားေတြဟာ ဆရာဗနးေမာတငေအာင အလအတငး သမငးေပးတာ၀နက

သယပးထမးေဆာငခၾကတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 156

ၿဗတသကလနေခတ၊ ပထမလြတလပေရးတကပြမာကတညးက ေကာငးသားေတြဟာ

“လြတလပေရးက ‘က’ၿပးေတာမယဘး၊ ‘ခြပ’ၿပးေတာ ယမယ”ဆတ စတဓာတက ခြပေဒါငးအသန႔

ေဖာညြနခၾကတာပါ။

အဒလ ခြပေဒါငးရ႕တနဖး၊ ေကာငးသားေတြရ႕တနဖးက အသအမတျပ နားလညတ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကယႏႈကရ႕ တနဖးကေကာ ဘာလ။

ဒကေန႔ ဒတယလြတလပေရးတကပြမာ သမငးရ႕ ေတာငးဆခကအရ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ ျမနမာျပညသလထေရ႔ေမာကက ေရာကလာခတယ။ လထက

ယၾကညေလးစားတ လထကေထာကခအားေပးတ လထေခါငးေဆာင၊ ဒမကေရစေခါငးေဆာင

ျဖစလာခတယ။

ဒလေခါငးေဆာငတေယာကရ႕ တနဖးက ဘယစ ဘယေပတေတြန႔ တငးမလ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ တြၿပး သမငးတေကြ႔က အတတကြ ျဖတသနးခဖးတ

အေတြ႔အႀကတခ႕က ကေနာ ျပနလညအမတရလာပါတယ။

ဒေန႔အခနအထ ဘ၀မာစြထငေနတ စြန႔စားခနးတခကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

ဧရာ၀တတငး ခရးစဥပါပ။

စစတပက အာဏာသမးလကတ ၁၉၈၈ စကတငဘာ ၁၈ ေနာကပငး မေရးမေႏာငးမာ

ဥးေအာငႀကး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ ဥးတငဥးတ႔ ပးေပါငးၿပး အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ NLD က

တညေထာငလကၾကတယ။ ေခါငးေဆာငေတြ လထထ စညး႐းေရးဆငးၾကတယ။ ဥးေအာငႀကးက

အထကျမနမာျပည တကသြားတယ။

ဥးတငဥးက ဧရာ၀တတငးက ဆငးတယ။ ဥးတငဥးန႔အတ ကေနာ ပါသြားတယ။ ပသမမာ

NLD တငး႐း ဖြငၾကတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကေနာက ဧရာ၀တတငး စညး႐းေရးတာ၀န

ေပးတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 157

ဗလခပႀကးတငဥးန႔ ဧရာ၀တတငးထ လညလညတနးက န၀တစစတပန႔ ရငဆငရတ၊

အထးသျဖင အဒအခနက နတခတငးမးျဖစေနတ ဗလခပျမငေအာင န႔ ထပတကရငဆငရတ

အေတြ႔အႀက ကေနာ ရလကတယ။ ဧရာ၀တတငး ၂၆ ၿမ႔နယ ဒမကေရစလထန႔ ထေတြ႔ရတ

အေတြ႔အႀက ကေနာရလကတယ။

အဒလန႔ မခငႀကးေဒၚခငၾကညစာပနအၿပး ၁၉၈၉ ခႏစ ဇနန၀ါရလထမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဧရာ၀တတငး လထစညး႐းေရးခရးစဥက ကေနာတ႔ တာ၀နယ

စစဥခၾကတယ။

အဒအခနက န၀တစစအစးရက တရား၀င စာတငၿပးမ ထြကတခရးပါ။ ဒခရးက ဧရာ၀တတငး

တခလးေတာ မဟတပါဘး။ ပသမ၊ ေျမာငးျမ၊ ဟသၤာတ ဒခ႐င ၃ခ အကး၀ငတ ဧရာ၀တတငး

အေနာကျခမး ခရးစဥ ဆပါေတာ။

လြနခေသာ ႏစေပါငး ၂၀ ေလာကက အျဖစအပကေတြ၊ ရကစြေတြ၊ လပဂၢလေတြ၊

ဆပကမးေတြ၊ ရနသေတြ၊ စစဗလေတြက အတအက မမတမေတာေပမယ ကေနာတ႔စးခတ

ပဂၢလကပင ႏစထပသေဘၤာႀကးရ႕ နာမညကေတာ ကေနာ မေမေသးပါဘး။ သေဘၤာနာမညက

“ျမတေမတာ”။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 158

ျမတေမတာသေဘၤာႀကးေပၚမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အတ ကာနယၾကညေမာငလ႔ ေခၚၾကတ

အနကယ ဥးၾကညေမာငလညး ပါတယ။ သးေရာငျခယလငယေတြ၊ NLD ဌာနခပ ျပနၾကားေရးအဖြ႔က

စာေပအႏပညာရငေတြ၊ ပသမၿမ႔ NLD တငး႐းက လငယေတြ၊ လအငအား ၄၀ ေကာန႔

သကသက၀နး၀နး ခတကခၾကတ ခရးစဥတခပါ။

ျမစ၀ကြ နးေပၚ အေနန႔ အခ ဧရာ၀တတငး အေနာကျခမးခရးစဥ။ ဒါၿပးရင ေနာကမၾကာခင

ဖာပ၊ မအပငခ႐င ၂ခ အကး၀ငတ ဧရာ၀တတငး အေရ႔ျခမးခရးစဥကလညး ေရးဆြၿပးသား။

ဒလ ဧရာ၀တတငးခရးက စစဥေနတအခနမာပ မခငႀကး ေဒၚခငၾကည ကြယလြနခတယ။

မခငႀကးအတြက ပေဆြး ေသာကေရာကေနရာတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ စစဥထားၿပးျဖစေနတ

ဧရာ၀တခရးက မျဖစျဖစေအာင ထြကခတယ။ ေဒၚခငၾကည ကြယလြနတ တလျပည

လလညဆြမးေကြ းအမ ရနကနျပန၀ငဖ႔ ကေနာတ႔ ခရးစဥဆြထားၾကတယ။

၁၉၈၉ ဇနန၀ါရလထမာပါ။

အခလအခနမာ နာဂစေလမနတငးေဘး၊ နာဂစမနတငးထကဆးတ

သနးေရႊမနတငးေဘးေတြေၾကာင ဘနးဘနးလက ပကစးဆး႐ႈးသြားရတ ဧရာ၀တတငးဆတာ

တနညးအားျဖင ျမစ၀ကြနးေပၚဆတာ ဘယေခတမဆ သမငးအရ အၿမ အေရးပါပါတယ။

ျမစ၀ကြ နးေပၚတငး ဆတာ ေသနဂၤဗဟာလညး ကပါတယ။

ဒလ အေရးပါတေနရာ၊ ဒလအခကအခာကတေဒသက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လာရတာ၊

စညး႐းေရးဆငးရတာ လြယလြယန႔ေတာ မဟတခပါဘး။

န၀တစစအစးရရ႕ တရား၀ငခြငျပခကန႔ ထြကခတ ခရး ဆေပမယ၊ စစပေဒသရာဇေတြ

နယေျမအပငစားရထားတ ေခတႀကးဆေတာ၊ အဒအခနက တငးမးလပေနတ ဗလခပျမငေအာငရ႕

ဧရယာထမာ အမန႔ေတြ၊ အကန႔အသတေတြ၊ အခပအခယေတြ အမးမးက ရငဆငရေတာတာပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 159

အဒအခနမာ lawful command, unlawful command ဆတ တရားတအမန႔န႔

မတရားတအမန႔က ခြျခားရငဆငဖ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကေနာတ႔က စတင

သငၾကားေပးလကပါၿပ။

မတရားတအမန႔အာဏာမနသမ လထဆႏၵအရ ဖဆနၾက-

ႏငးေတြ ၀၀ေ၀ေနတ ရနကနဆပကမးကေန တေရြ႔ေရြ႔ ထြကခြာလာတ

ႏစထပသေဘၤာႀကးတစငးေပၚမာေတာ ခြပေဒါငးအလေတြ တလလန႔၊ ပဥၥမျမနမာႏငငေတာက

တညေထာငမယ တငးျပျပညျပ အငအားစတစေပါ။

“ေကာငးကးအေထြေထြရယန႔ ခြ နေစျမေစေစာ

ေဒါငးအးေ၀ရယလ႔ တြနေစ ကေစေသာ”

ေအာငေ၀း (၀၇-၀၃-၀၈)

(မရငး -RFA ၂၀၀၈ ဇလင ၂၃)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 160

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၇)

ေအာငေ၀း

စကတငဘာ ၁၃၊ ၂၀၀၈

တကပြေခၚသေတြ ၾကားေနရတယ။

နာဂစမနတငး၊ သနးေရႊမနတငးေအာကမာ ၿပလပကစးသြားရတ ျမစ၀ကြနးေပၚႀကးက

ၾကညရငး ဟး လြနခတ အႏစ ၂၀ ေလာကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ သြားခတ ဧရာ၀တတငး

စညး႐းေရးခရးစဥက ကေနာ ျပနအမတရလာပါတယ။

အဒတနးက အငအားတကၾကြ၊ တးတကလတ ျမစ၀ကြနးေပၚရ႕ ႐ပပလႊာေတြ၊ တးျမစ၊ ေရြးျမစ၊

ျပာမေလာျမစ၊ ေျမာငးျမျမစ၊ င၀ျဖစေတြရ႕ ျမငကြငးေတြဟာ ကေနာအာ႐မာ ထငဟပလာပါေတာတယ။

၁၉၈၉ ဇနန၀ါရ၊ ႏငးေတြန႔ ေ၀ေနတအခနပါ။

ခြပေဒါငးအလေတြ တလလန႔ ရနကနဆပကမးက ထြကခြာလာတ

‘ျမတေမတာ’သေဘၤာႀကးဟာ တးျမစရငခြငထက တး၀ငလာေနပါၿပ။ ဧရာ၀တတငးနယေျမထက

ကေနာတ႔ စတင ၀ငေရာကလာေနၾကတာပါ။

ကေနာတ႔ ပထမဆး ဆကကပရမယ ဆပကမးက ‘ထနး’ဆတ မအပငၿမ႕နယအ၀ငက

ရြာကေလးပါ။ ဒါ စစပေဒသရာဇႀကး ဗလခပျမငေအာငရ႕ နတခ ဧရယာအစပေပါ။ (အဒတနးက

စစဧကရာဇႀကးကေတာ ဗလခပမးႀကးေစာေမာငပါ။)

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဒ ဧရာ၀တတငး အေနာကျခမး ပသမ၊ ေျမာငးျမ၊ ဟသၤာတ ၃ ခ႐င

ခရးစဥမာ အနကယ ဥးၾကညေမာင လကပါလာပါတယ။ ကာနယၾကညေမာငလ႔ လသမားတ

ဥးၾကညေမာငဟာ ၁၉၃၈ ဒဇငဘာ ၂၀ တတယ တကသလေကာငးသားသပတတကပြတနးက

တပဥးမာ အလကငခတ ေကာငးသားသမဂၢေခါငးေဆာငတဥးပါ။

အဒေန႔က အတြငး၀န႐းေရ႕မာ ဗလေအာငေကာ အ႐ကခရတေန႔ေပါ။ အဒေန႔က

ဥးၾကညေမာငန႔အတ အလကငခတ အမာခ ေကာငးသားသမဂၢေခါငးေဆာငတဥးကေတာ

ကေနာတ႔ရ႕ဆရာ ဒဂနတာရာပါပ။

အနကယ ဥးၾကညေမာငဟာ ဥးေအာငႀကး၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ ဥးတငဥးတ႔ ‘ေအာင-စ-

တင’ ဆၿပး NLD ပါတ စေထာငစဥအခနက ဥးေအာငႀကးအဖြ႔ထကပါ။ ပါတဖြ႔ၿပးလ႔ သပမၾကာလကဘး၊

ဥးေအာငႀကး ႏႈတထြကသြားခပါတယ။ ဒါေပမယ ဥးၾကညေမာငက ဥးေအာငႀကးေနာက ျပနပါမသြားဘ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ ဥးတငဥးတ႔န႔ NLD မာပ ေနရစခပါတယ။

ေနာကပငးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမအကယခပန႔ ထနးသမးခထားရတ ကာလ၊

၁၉၉၀ ေမလ ေရြးေကာကပြမာ NLD အႏငရေအာင ဥးေဆာငခသဟာ အနကယဥးၾကညေမာငပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 161

သေဘၤာက ဆပကမး ကပေတာမယဆတသေဘာန႔ ဥၾသသ ေပးလကပါတယ။ ကေနာတ႔

အားလး အသငျပငလကၾကပါၿပ။

“အဘယဘယ … အဘယ ဧရာ၀တ၊ သငသည စးဆငး၊ တ႔ရငတြငးမာ၊ ႏငးဆပြငေတြ၊

ရရေၾကြၿပ၊ ေ၀လညးရရ၊ ေၾကြရရမ႔၊ နနရရ၊ သငအသညးက၊ မခြတေလာ … ခြတေလာ။” ခရးစဥမာ

ျဖန႔ေ၀ဖ႔ ပါလာတ ကေနာကဗာစာအပကေလးက ကေနာ ကငၾကညေနမတယ။

သေဘၤာတစငးလးဟာ တကၾကြ ရႊငလနးေနေတာတာပါ။ ပထမဆး ဆကကပမယ

ဆပကမးလညးျဖစလ႔ ရငခန စတေစာေနၾကပလညး ရပါတယ။ တးျမစႀကးကေတာ ညငညငသာသာ

စးဆငးေနတနးပါ။

ဒခရးစဥမာ ကေနာက ‘ပြ င’တာ၀န ကပါတယ။ ဆပကမးတခကပတာန႔ ကေနာ အရင

ေရ႔ေျပးဆငးရမယ။ ကေနာေနာကမာ ဗလႀကး၀ငးထနရမယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အဒလ

အမန႔ေပးထားပါတယ။

ဗလႀကး၀ငးထနဆတာ ၁၉၇၆ တနးက ဥးေန၀ငးက လပႀကၿပး အာဏာသမးဖ႔ ႀကးစားတ

ဗလႀကးအနးေကာျမငတ႔ရ႕ အမႈတြပါ။ အခ ဗလႀကး၀ငးထန အကဥးေထာငတခထမာ ႏစရညလမား

ထနးသမးခေနရဆပါ။

န၀တ စစအာဏာရငအပစန႔ NLDရ႕ အားစမးပြကေတာ စပါၿပ။ ထနးရြာဟာ ကေနာတ႔

ပထမဆး ဆကကပမယ ဆပကမး။ တနညးအားျဖင ပထမဆးတကပြလညး ျဖစတယ။ ပထမဆး

တကတတကပြဟာ မႏငရငသာေနရမယ၊ မ႐ႈးေစရဘး။ ပထမဆးတကတတကပြဟာ

မႏငရငသာေနရမယ၊ မ႐ႈးေစရဘး။

ကေနာက သေဘၤာေပၚမာ ပါလာတ သးေရာငျခယ န႔ NLD လငယေတြက ၁၉၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆

တကသလေကာငးသားဘ၀တနးက ရခတ တကပြအေတြ႔အႀကအရ ဒစကား ကေနာ

ေျပာလကပါတယ။

ထနးရြာကမးပါးတေလာကမာေတာ ကရငတငးရငးသား ရြာလထဟာ သတ႔ရ႕ ႐းရာ၀တစေတြ၊

ဒးယမးအကေတြန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေသာငးေသာငးျဖျဖ ႀကဆေနၾကပါၿပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး သေဘၤာအေပၚထပကေန လကျပ ႏႈတဆကေနပါတယ။

မအပငကလာႀကတ NLDၿမ႔နယစညးေတြကလညး ရြာလထၾကားမာ ေတြ႔လကရပါတယ။

အေပၚန႔ေအာက ခြပေဒါငးအလေတြ အျပနျပန အလနလန ေ၀႔ယမးလ႔ေပါ။

သေဘၤာဆပကမးကပလ႔ ႀကးခည၊ ကနးေပါငထးၿပးတာန႔ ကေနာ အရငဥးဆး သေဘၤာေပၚက

ဆငးလကပါတယ။ “ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ”

လထရ႕ ေၾကြးေၾကာသေတြ ၾကားမာပ လကနကကငစစသား တပစတစန႔ အသငေစာငေနတ အရာရ

စစဗလဆက ကေနာ တနးတနးမတမတ ေလာကသြားပါတယ။ ကေနာ သ႔က ေလးစားသမႈန႔ အရင

ႏႈတဆကပါတယ။ ၿပးေတာ သန႔ကေနာ ညၾကႏႈငးၾက လပရပါတယ။

တငးမး ဗလခပျမငေအာင ေပးထားတ အမန႔အတငး အဒစစဗလက တသေ၀မတမး

လပေဆာငပါတယ။ ကေနာကလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေပးထားတ အမန႔အတငး လပတာပါ။

ဘယအမန႔က တရားသလ။ ဘယအမန႔က မတရားဘးလ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 162

ညလ႔ႏႈငးလ႔ၿပးသြားတအခါမာေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဥးေဆာငၿပး သေဘၤာေပၚက

ဆငးလာပါၿပ။ “ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ”

ကရငတငးရငးသား လထႀကးဟာ အဆကမျပတ ေၾကြးေၾကာေနပါေတာတယ။

ထနးရြာ NLD ေခါငးေဆာငတဥးျဖစတ ကရငတငးရငးသားႀကးတဥးန႔

ကရငတငးရငးသႀကးတဥးတ႔က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ပနးကးစြပၿပး ႀကဆၾကပါတယ။

သကႀကးရြယအ ဖထးတခ႔၊ အမးတခ႕ဟာ ‘ငါတ႔ဗလခပသမး၊ ငါတ႔ဗလခပသမး’ ဆၿပး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဖကၿပး ငၾကပါေတာတယ။

ကေနာတ႔ ရငထမာ ေၾကကြပတက ခစားလကရပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

မက၀နးမာလညး မကရညစေတြန႔ပါ။

ထနးရြာမာ ကေနာတ႔ ၾကာၾကာ အခနမရပါဘး။ မအပငၿမ႔က ခရးဆကရပါဥးမယ။

ရပရြာလထက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မန႔ခြနးေျပာၿပးတအခါ အားလးက ႏႈတဆကၿပး သေဘၤာေပၚ

ျပနတကၾကပါတယ။ အနကယဥးၾကညေမာငကေတာ ေရ႔မထြကဘ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေဘးမာ

ရပၿပး ၿပးၿပး ၿပးၿပးန႔ ေကနပအားရေနေတာတာပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ထနးရြာလထ တသားတညးျဖစသြားတာကၾကညၿပး အစ ပထမက

တမင ခကထန တငးမာေအာင လပယထားရတ စစသားေတြရ႕ မကႏာဟာ တျဖညးျဖညး

ေပာေပာငးလာတာက ကေနာ သတာေပါ။ ကေနာ စစတပထမာ အႏစ ၂၀ ေကာ ႀကးျပငးလာတသပ။

သေဘၤာေပၚက ကေနာ ေနာကဆးမ တကပါတယ။ မတကခင အရာရစစဗလက

“ေကးဇးတငပါတယဗလႀကး”လ႔ ယဥယဥေကးေကး လကဆြ ႏႈတဆကခပါတယ။

ထနးဆပကမး၊ တးျမစ၀မးေပၚမာေတာ ဒးယမးသေတြက ညေနဆ၊ ခြပေဒါငးအလေတြက

တလလ လြငပေနဆပါပေလ။

ေအာငေ၀း (၀၇-၀၆-၀၈)

(မရငး - RFA)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 163

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၈)

ေအာငေ၀း

စကတငဘာ ၂၀၊ ၂၀၀၈

‘ေလဆနမာ ျမားတနးလနးန႔ ပသနးရတငကသာ မနကျဖနအတြကျဖစတယ’

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဧရာ၀တတငး အေနာကျခမးခရးစဥမာ ျဖန႔ေ၀တ ကဗာစာအပထမာ ကေနာ

ဒလေရးခတယ။

ဒခရးစဥရ႕ ပထမဆးဆပကမးဟာ ‘ထနးရြာ’ ျဖစတယ။ ထနးရြာဟာ ဧရာ၀တတငးထက

၀ငလာမယ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဆးၿပး အေႏာငအယကေပးဖ႔ လပထားတ

တငးမးဗလခပျမငေအာငရ႕ ခတပပါပ။

အခ အဒခတပ ကးေပါကသြားၿပ။ ကေနာတ႔ ေရ႔ဆက ထးေဖာက ခတကခၾကၿပ။

ဒတယဆပကမးက မအပငပါ။

မအပငကေန ထနးမာ ေရ႔ေျပးလာႀကတ ၿမ႕နယစညး အဖြ႔၀ငေတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

သေဘၤာဥးခနးမာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ေတြ႔ဆပါတယ။ ၿမ႔ခေတြက သကဆငရာ မ၀တန႔ ညႏႈငးၿပး

သတ႔စစဥထားတ အစအစဥေတြက တငျပၾကပါတယ။

တးျမစႀကးေပၚမာေတာ ခြပေဒါငးအလေတြ တေ၀ေ၀န႔ ျမတေမတာသေဘၤာႀကးက တေရြ႕ေရြ႕

ခတေမာငးလာေနပါၿပ။ ျမတေမတာဟာ ျမစက ေကြ႔လကတာန႔ တၿပငနက ျမငလကရတ

ျမငကြငးကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ႀကဆေနၾကတ ကမးလးညြတ ဧရာမ လအပႀကးပါ။

ဆပခတတားေပၚန႔ ကမးပါးတေလာကမာ ေဖြးေဖြးလႈပေနတ လထႀကးက ၾကညရငး ကေနာတ႔

တဖြ႔သားလး ရငခန လႈပရားသြားၾကပါတယ။

လထေတြ ေရ႔ေနာက ၀ယာမာ ေျပးလႊားေအာဟစေနတ လကနကကငစစသားေတြကလညး

ျမငေနရပါၿပ။

သေဘၤာက မ၀တ ခြငျပထားတ ဆပခတတားဆက ခညးကပလာပါတယ။ ဒါေပမယ မ၀တက

ကပခြငမျပေတာဘးလ႔ ၿမနယစညးအဖြ႔က အေရးေပၚ သတငးပ႔လာပါေတာတယ။

သေဘၤာဆလငႀကးအခနးမာ မအပင NLD စညးအဖြ႔၀ငေတြန႔ ကေနာတ႔ တငပငလကၾကၿပး

လြတလပေရးေကာကတငရရာ ကမးစပမာ သေဘၤာဥးထးၿပး ဆကမယေပါ။

သေဘၤာက ျပနေကြ႕လကတယ။ လထႀကးဟာ တတားေပၚကေန

လြတလပေရးေကာကတငရရာ ကမးစပဆက ေျပးလာေနၾကပါၿပ။

သေဘၤာက ဆပခတတားမရတ ကမးစပမာ ဥးထးၿပး ဆကရမာဆေတာ

သေဘၤာသားေတြလညး အလပ႐ႈပကနပါတယ။ ဒါေပမယ သတ႔က ၿပးၿပး ရႊငရႊငန႔

တကၾကြေနၾကပါတယ။ ကေနာတ႔အဖြ႔၀ငေတြလညး လႈပလႈပရြရြ ျဖစေနၾကပါၿပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 164

သေဘၤာက ၿငမခန ကမးက ဥးန႔ တေစာငးထး ကပလကပါတယ။ သေဘၤာသားေတြက

ကနးေပါငထးဖ႔ လပေနတနး ရပါေသးတယ။ ကေနာတ႔ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

သေဘၤာေပၚကေန ကမးေပၚက လႊားခန ခနဆငး ခသြားပါၿပ။ ၇ ေပ၊ ၈ ေပ အျမငေလာကရမယ ေနရာက

၀နးဆ ခနဆငးသြားတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေနာကက သးေရာငျခယလငယေတြလညး အေျပး

လကဆငးၾကရပါေတာတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကမးေပၚေရာကတာန႔ တၿပငနက ၿမ႔လထႀကးက အတငးေျပးလာၿပး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ၀နးရႏႈတဆကေနၾကပါေတာတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး

လထႀကးက ေကးဇးတင ပဋသႏၶာရစကား ေျပာပါတယ။

“ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ” လအပႀကးဟာ

ေရကာတာ ကးေပါကသြားသလပါပ။ စစတပက ဘယလမ ထနးလ႔ မရေတာပါဘး။

ကမးေပၚေရာကတာန႔ အရငဆး ေရႊဘနးပြငဘရားဖးဖ႔ သြားပါတယ။ လမးတေလာက လထက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေနာကကေန တခနက လကပါလာခၾကတယ။

လမးမာ လကနကကငစစသားေတြ တကန႔ၿပးတကန႔ အဟန႔အတားေတြ လပထားပါတယ။

ဒါေပမယ စစသားေလးေတြဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အနားေရာကလာတာန႔ သတ႔ ေဘးဖယ

ေနာကဆတေပးလကၾကပါေတာတယ။

ဘရားက ေအးေအးေဆးေဆး မဖးရပါဘး။ စစဗလတေယာကန႔ စစသားတစက လအပႀကးက

အတငးအဓမၼ လစခြဖ႔ အမန႔ေပးေနပါေတာတယ။ လထႀကးက အဒစစဗလရ႕အမန႔က မနာခၾကပါဘး။

ဘရားက ျပနဆငးလာၿပး NLD ၿမ႔နယ႐းက သြားတအခါမာေတာ လထအငအားဟာ ပၿပး

ႀကးလာပါေတာတယ။ ‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’ ဆတ ေၾကြးေၾကာသကလညး ပၿပး

ကယလာပါေတာတယ။

ဒအခနမာပ ေျပးလႊားေအာဟစ ေယာကယကခတေနတ စစဗလန႔ စစသားတသကဆက

ကယကယေလာငေလာင ေသနတသ ေလးငါးခက ဆငၿပး ထြကေပၚလာပါေတာတယ။

႐တတရကဆေတာ လအပႀကးလညး ေခတ ခဏ ၿငမသကသြားတာေပါ။ ‘စစတပဆတာ

ေသနတက ဘယေတာမ မးေပၚေထာငမေဖာကဘး။ ပစရင တညတညပစတယ’

ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးရ႕ နဒါနးအစက ဥးေန၀ငး ေျပာခတစကားပါ။ အခဟာကေတာ

မးေပၚ ေထာငေဖာကလကတာပါ။ ေၾကာကေၾကာကန႔ ေဖာကလကတ ေသနတသလ႔ပ ယဆရပါတယ။

သတရတ လအပႀကးကေတာ ေၾကြးေၾကာသေတြက ျပနၿပး ေၾကြးေၾကာလကၾကပါတယ။

စစသားေတြ ေနာကဆတသြားၾကရပါၿပ။

ရစေလးလးအေရးေတာပတနးက ျပညသလထႀကးဟာ လမးေပၚထြက ဆႏၵျပၿပး

တကခၾကတယ။ စစတပက အာဏာသမးသြားတအခါမာ ပါတေထာငၿပး ဆကတကၾကရေတာမယ။

စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရး တကပြဟာ မၿပးဆးေသးဘး။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 165

ေတာလနတ အေတြးအေခၚတရပမရဘန႔ ေတာလနတအေရးေတာပတရပ မျဖစေပၚႏငဘး၊

ေတာလနတ တပဥးတခ မရဘန႔လညး အေရးေတာပ မေအာငျမငႏငဘး။ ပါတဟာ တပဥးျဖစတယ။

ဒါေၾကာင ပါတစညး႐းေရးဟာ အေရးပါတယ။

အဒတနးက န၀တကလညး ဒမကေရစေရြးေကာကပြ အျမနဆး ကငးပေပးမယလ႔

ေၾကညာထားတယ။

လကငငးအခနမာ ေရြးေကာကပြ ဆတာထက စစအာဏာရစစနစက ဆန႔ကငေနတ

တငးရငးသား ျပညသလထႀကး တရပလး စညး႐း ညညြတေနဖ႔က ပအေရးႀကးတယ။ ဒါက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သတယ။ ဒါေၾကာငလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည စညး႐းေရးခရးစဥေတြ

အေလးအနကထားၿပး ထြကေနတာပေပါ။

မအပငၿမ ႔ဟာ ေခတအဆကဆက ကဗာဆရာေတြ ေရခေျမခ ေကာငးခတ ၿမ႔တၿမ႔ပါ။

မအပငမာေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ခရးစဥက ေသနတသ ေလးငါးခကန႔ ကဗာဆနသြားခၿပပ

မဟတပါလား။

ေအာငေ၀း (၀၇-၁၄-၀၈)

(မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 166

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၉)

ေအာငေ၀း

စကတငဘာ ၂၇၊ ၂၀၀၈

‘ညဥးယ၌ ငေၾကြးျခငးသည လာ၍တညးခ၏။ နနကယ၌ကား သခငးဆရေသာအခြငရ၏။’

(ဆာလကမး)

မးမေသာက ေမာငမကမေျပးမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ဧရာ၀တတငးခရးစဥ။

မအပငဆပကမးက ထြကခြာလာတ ‘ျမတေမတာ’သေဘၤာႀကးေပၚမာ သးေရာငျခယန႔ NLD

လငယေတြက ‘ဗလခပေအာငဆနး’သခငးက သၿပငသဆလာၾကပါတယ။ သေဘၤာဥးခနးမာ ကေနာတ႔

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ စကား၀ငးဖြ႔ခြင ရခတယ။ ကေနာ မတမသေလာက အနကယဥးၾကညေမာင၊

ဗလႀကး၀ငးထန၊ အဘဥးတငထြတ န႔ ကေအာငေစာဥးတ႔ ပါပါတယ။

အဘဥးတငထြတက ၉၀ ေရြးေကာကပြတနးက အမမမာ အႏငရခပါတယ။ အခေတာ

ျပညပမာပါ။ ကေအာငေစာဥးက ရစေလးလးတနးက ပသမမာ စာေရးဆရာေနလငး၊ ကဗာဆရာ

ေမာငေအာငပြငတ႔န႔အတ ဥးေဆာငခသပါ။ စကတငဘာ စစတပက အာဏာသမးလကေတာ သ

ရနကနက ေရာငတမးလာခၿပး ကေနာတ႔အတ NLD ဌာနခပမာ စစညးမၾကတာပါ။

စကား၀ငးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ တပမေတာန႔ ပတသကတ သေဘာထားက ကေနာတ႔

ကယကယျပန႔ျပန႔ ၾကားနာခြင ရခပါတယ။

တပမေတာဟာ ရနသမဟတဘး။ တပမေတာက ကယကယကးစးပြား၊ ကယအာဏာ

တညၿမဖ႔အတြက တလြ အသးခေနတ၊ မတရားတ အမန႔ေတြန႔ စးမးခယလယေနတ စစအာဏာရင

လကတဆပစာ စစဗလခပေတြကသာ ျပညသ႕ရ႕ ရနသ။ ဒသေဘာထား ကေနာမာ အၿမ ရခပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 167

ကေအာငေစာဥးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ တပမေတာအေပၚ အေကာငးျမင ေမာလငခကက

သ နားလည လကခပါေၾကာငး၊ သ႔ေသာ ဗလခပေအာငဆနး တညေထာငခတ တပမေတာဟာ

ဗလေန၀ငးလကထကမာ အဖတဆညမရေအာင ပကစးသြားၿပျဖစလ႔ ျပညသ႔တပမေတာအျဖစန႔ တဖန

ျပနလညေမာလငလ႔ ရႏငပါဥးမလား ဆၿပး ကေအာငေစာဥးက သ႔သသယက ပြငပြငလငးလငး

ေျပာဆခတာ ကေနာ မတမေနပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ‘ပကစးတယဆတာ ဖကဆးခရလ႔ျဖစတယ’ ဆၿပး သ

ေရႊတဂအေနာကမခမန႔ခြနးမာ ေျပာခသလ သ႔ဖခငတညေထာငခတ တပမေတာက ျပညသ႔ဘကက

မားမားမတမတ ရပတညတ ျပညသ႔တပမေတာႀကး ျဖစလာဖ႔ သယၾကညေမာလငေၾကာငး

ထပေလာငး ေျပာခပါတယ။

တပမေတာဟာ ရနသမဟတပါဘး။ ဥးေန၀ငးလ၊ သနးေရႊလ အာဏာရငေတြကသာ

လထရနသပါ။ အခအခနမာ သနးေရႊဟာ တပမေတာကလညး ကြနျပထားတာပ မဟတလား။

တပမေတာက သနးေရႊကြနဘ၀က လြတေျမာကေအာင လပရမယ။ ဘယသလပမလ။ ကေနာတ႔

ျပညသေတြကပ လပၾကရလမမယ။

အေရးႀကးတာက ကေနာတ႔ဟာ တပမေတာႀကး သနးေရႊကြနဘ၀က လြတေျမာကေရးက

ကေနာတ႔ျပညသ႔ဘ၀လြတေျမာကေရးတကပြန႔ တခနတညး၊တၿပငတညး လကတြ

လပေဆာငသြားၾကဖ႔ပါပ။

၉၀ ေရြးေကာကပြမာ တပမေတာဟာ တာ၀နေကခတယ။ တပမေတာသားေတြဟာ NLD က

တခနက မေပးခတယဆတာက ဘယေတာမ မေမၾကပါန႔။ တခနခနမာ ျပညသေတြ ယၾကညေမာလင

အားထားရတ ‘သားသးသား’ေပါငးစညးေရး ဆတာ မလြမေသြ ျဖစထြနးေအာငျမငလာရပါလမမယ။

ကေနာတ႔ သေဘၤာက ‘သပရာေခာငး’ဆတ ရြာမာ ေခတ ကပပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကမးလးျပည ႀကဆေနတ ရြာသရြာသားေတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

မန႔ခြနးေျပာပါတယ။

‘ျပညသလထႀကးအေနန႔ ဒမကေရစအျမနဆးလခငတယ၊ အျပညအ၀ ရခငတယဆရငေတာ

ကမတ႔ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပႀကးန႔ အျမနဆး ပးေပါငးေဆာငရြကဖ႔ အျပညအ၀ လအပေနပါၿပ’

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ။

သပရာေခာငးရြာလထက ႏႈတဆကၿပး ကေနာတ႔ ေရ႔ခရး ဆကခပါတယ။ ေရ႕မာေတာ ေရႊေလာငးၿမ႕။

ေနညလညး သနးစျပလာပါၿပ။ နဒျမစ႐းမာ ဆညးဆာက တစတစ အပမးလာေနပါၿပ။

သေဘၤာဥးခနးမာ စကား၀ငးျပနဆကၾကပါတယ။ အဘဥးတငထြတက တပမေတာန႔

ပတသကတ သ႔အျမငကလညး ချပ ေဆြးေႏြးခပါတယ။

အဘဥးတငထြတဟာ တခနတနးက တကသေခါငးေဆာငတေယာကပါ။ ေနာငမာ

သြားဘကဆငရာေဆးတကသလ ေမာကြနးထနး ျဖစလာပါတယ။ ကေအာငေစာဥးက သြားဘကဆငရာ

ေဆးတကသလေကာငးသား။ ဥးတငထြတရ႕ တပညပါ။ ၁၉၇၆ မႈငးရာျပညအေရးအခငးန႔

ကေအာငေစာဥးတ႔ ကေနာတ႔ ေထာငထေရာကသြားၾကတယ။

ကေနာက ပသမေကာလပက ေကာငးအပႀကး ဆရာတကသလဘနးႏငရ႕ တပည ဆပါေတာ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 168

ႏငငေရးအခးအေကြ႔တခမာ ေမာကြနးထနးန႔ ေကာငးသား၊ ေကာငးအပႀကးန႔ ေကာငးသား

ဆၿပး ဘကႏစဘက ပဋပကၡ တစတရာ ရေကာငး ရခပါလမမယ။ ဒါေပမယ ေနာကထပ

ႏငငေရးအခးအေကြ႔တခက ေရာကတအခါမာေတာ ဒ ဆရာတပညေတြဟာ ဘကတဘကတညးမာ

အတတကြ စစညးမသြားၾကတာပ မဟတလား။

အခအခနမာ အဘဥးတငထြတက NLD အမတ။ ကေအာငေစာဥးက NLD (USA)။

ရစေလးလးအေရးေတာပတနးက ကေနာက ဆရာဥး၀ငးတင၊ ဆရာေမာငေသာက၊

ဆရာဥး၀ငးခကတ႔န႔အတ စာေရးဆရာသမဂၢမာ ဗဟေကာမတတေယာကအေနန႔ လႈပရားေနတအခန၊

ကေနာတ႔ရ႕ ဆရာတကသလဘနးႏငက တကသလဆရာမားသမဂၢမာ နာယကႀကးတဥးပါ။

ဆရာတကသလဘနးႏငရ႕ ရစေလးလးတကပြအတြငး ျဖန႔ေ၀ခတ ေလးခးကဗာႀကးဟာ အငမတန

ထငရား ပ႕ႏ႔ခပါတယ။ စစတပက အာဏာသမးလကတ အခနမာ ဆရာတကသလဘနးႏင

ပညာေရးတကသလပါေမာကၡခပအျဖစကေန ရပစခခရပါတယ။

ဆညးဆာရရ၊ ေနနနန႔ နဒျမစ၀မးဟာ လြမးစရာေကာငးေနပါေတာတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သေဘၤာဥးခနးျပတငး၀မာ ရပၿပး ညအခါ ေမာငလာမယ ေလထထက

စကေငးၾကညေနပါတယ။ ကေနာ ထငပါတယ၊ ကေနာတ႔အစမလညး ပဥၥမျမနမာႏငငေတာသစက

လြမးေနေတာမယဆတာေလ။

ကေနာက အတတက ျပနေတြးေနမတအခနမာ ခြပေဒါငးအလေတြ တေ၀ေ၀၊

ဒမကေရစေတးသေတြ တေ၀ေ၀န႔ ျမတေမတာသေဘၤာႀကးက ေရႊေလာငးဆပကမးက ၀ငလာေနပါၿပ။

ေရႊေလာငးၿပးရင ... ကမေငး။

(မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 169

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၁၀)

ေအာငေ၀း

ေအာကတဘာ ၄၊ ၂၀၀၈

‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’

ကေနာတ႔သေဘၤာ ကမေငးဆပကမးက ၀ငလာၿပ ဆကတညးက ကမေငးၿမ ႔လထႀကးရ႕

ကမးလးညြတ ေၾကြးေၾကာေနတ အသေတြက ကေနာတ႔ ၾကားလကၾကရပါၿပ။

ကမေငးက ၀ငလာတအခနကေတာ မနကပငးျဖစပါတယ။ ေရႊေလာငးဟာ

၀ါးခယမၿမ႔နယအပငပါ။ အခ ကေနာတ႔ေရာကလာတ ကမေငးကလညး ၀ါးခယမၿမ႔နယအပငပါပ။

ကေနာတ႔သေဘၤာေပၚကလညး ဒမကေရစေတာလနေရးသခငးေတြ ဖြငၿပး ဆပကမးက

၀ငလာတာဆေလေတာ ကမေငးၿမ႔ႀကးဟာ အဒမနကက သခငးသေတြ၊ ေၾကြးေၾကာသေတြန႔

ဖးအပသြားပါေတာတယ။

ကမေငးၿမ႔လထဟာ သေဘၤာဆပ၀ယာ လမးႏစဖက ျပညညပတးကတၿပး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေသာငးေသာငးျဖျဖ ႀကဆေနၾကပါတယ။ ကမေငးၿမ႔သေတြက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ပနးစညးေတြ၊ ပနးစညးေတြ တေပြ႔တပကႀကး လကေဆာငေပးအပၾကတာပါ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ လကတဖကက ပနးစညးေတြကပကလ႔၊ ကနတဖကန႔ လထက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 170

ေ၀႔ယမးႏႈတဆကၿပး ေလာကလာပါတယ။

ကေနာန႔ ဗလႀကး၀ငးထနတ႔က ေရ႔ဆးကပါ။

အစအစဥအရ ပထမဆး ကမေငးစြယေတာက ဖးၾကဖ႔ျဖစပါတယ။ စြယေတာတကကသြားတ

လမးမေပၚ ကေနာတ႔ တကလကၾကပါတယ။ အဒမာ ...

အဒမာပ ကေနာတ႔ရ႕ေရ႔မာ ႀကးစြာေသာ အဟန႔အတားေတြက မက၀ါးထငထင

ျမငလကရေတာတာပါပ။

စစသားအေယာက ေလးငါးဆယေလာကဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေလာကလမးလာတ

လမးမအလယေကာငမာ မဆးဒးေထာက၊ သးေလးတနးဆငၿပး ေသနတေတြန႔ ကေနာတ႔က ခနရြယလ႔

ထားပါေတာတယ။

ကေနာ ေရ႔ကေလာကသြားရငး အမန႔ေပးေနတ စစသား ဆရာႀကးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

စြယေတာဘရား သြားဖးမယ ဆတအေၾကာငး တငျပၿပး လမးေၾကာငး ေတာငးလကပါတယ။

အဒအခနမာ စစသားဆရာႀကးက ‘ေဟလ ခငဗား ေရ႕တးမလာန႔၊ ေဟလ လး၀ ေရ႕တးမလာန႔’

ဆၿပး ကေနာက လမးေျပာပါတယ။ ကေနာလညး ဟနကယဖ႔ပ ဆၿပး ေရ႕က ေနာကထပ

ႏစလမးသးလမး တးလကတအခနမာေတာ...

‘ကညထး၊ အသငျပင’ ဆတ အမန႔သနပအတ ေသနတေမာငးေတြ တေျဖာငးေျဖာငး

ဆြတငလကၾကတ အသေတြ ျမညဟနး ထြကေပၚလာပါေတာတယ။

ေရ႕မာ တေယာကတညး ကြ ထြကေနတ ကေနာလညး ပထမေတာ

နညးနညးေၾကာကသြားပါတယ။ ေနာကေတာ ဣေျႏၵရရပ ကယရနသတလကပါတယ။

အခအမန႔ေပးေနတသက လကေမာငးမာ ႏစရစန႔ တပၾကပအဆငပါ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအပါအ၀င ကေနာတ႔ အားလး ေရ႕မတးဘ ေနရာမာတင

ရပေနလကၾကတယ။ ကေနာ ဗလႀကး၀ငးထနန႔ တငပငပါတယ။ ေနေရာငကလညး

ကညကညေလာငေလာင ပျပငးလာပါၿပ။ ကေနာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အေျခအေန

တငျပလကတယ။ ‘အစမ ခဏေလာက အရပထမာ နားေနပါဥး’

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ အစးအရြ႕ မရဘ ပကတ ၿပးရႊင ၾကညလငေနတ မကႏာန႔

လမးတဖကက ဘတစကကေဘာကြငးရတ ေကာငးေလးေရ႕က အတခမာ သြားထငေနပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 171

ဥး၀ငးထန

အမန႔ေပးေအာဟစေနတ တပၾကပစစသားႀကးက ကေနာတ႔၊ ဗလႀကး၀ငးထနတ႔က

တာ၀နရတ အထကအရာရန႔ ေတြ႔ဆၿပး ေဆြးေႏြးလေၾကာငးေျပာတအခါမာေတာ အဒတပၾကပက

‘မလခငဘး၊ ခငဗားတ႔ ထပၿပး ေရ႕တးမလာပါန႔’ ဆၿပး ေသနတေတြ ကညထး ေမာငးထး ေျဖာငးဒငး

ေျဖာငးဒငး လပျပနပါေရာပ။

အဒအခနမာပ ကေနာတ႔ေနာကကေန ဖနးဖနး ဖနးဖနးန႔ စစဗလတေယာက ဒေရာေသာပါး

ေျပးလာၿပး သ႔လတပၾကပက ‘ဆရာႀကး မလပန႔၊ မလပန႔’ လ႔ ၀ငတားပါေတာတယ။

သကေတာ ၀ါးခယမၿမ႔နယ မ၀တ ဥက႒ ဗလမးခငေအာငလ႔ ထငပါတယ။ ဗလမးခငေအာငန႔

ကေနာတ႔ ညႏႈငးၿပးတအခါမာေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည စြယေတာဘရားဖးဖ႔၊ NLD တကနယရးမာ

ဒမကေရစလထန႔ ေတြ႔ဆဖ႔ကစၥေတြ အားလး အဆငေျပလ႔ သြားပါၿပ။

စစတပက ကေနာတ႔အဖြ႔က အထး ေမတာရပခတာကေတာ ၿမ႕လထ အေနန႔ ဆဆပပ လပၿပး

အၾကမးမဖကဖ႔ပါပ တ။ ၿမ႕လထ အေနန႔ကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လႈကလႈကလလ

ခစတစတ၊ ေထာကခတစတန႔ ‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’လ႔ ေၾကြးေၾကာ ဆေတာငး

ေမတာပ႔သေနၾကတာပါ။

လထဟာ အၾကမးဖကသမားေတြ မဟတပါဘး။

အဒေန႔က ကမေငးမာ စစတပအၿခအရန႔ စြယေတာ ဖးခရတယ။ စစတပအၿခအရန႔ NLD ရးမာ

လထန႔ ေတြ႔ဆခရတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လထက မန႔ခြနးေျပာေနတ အခနမာ စစသားေတြဟာ

ေသနတေအာကစကၿပး နားစြငေနၾကတာပ မဟတလား။

ကေနာတ႔ လပြတာက ေရ႔ခရးဆကဖ႔ သေဘၤာဆပက ျပနဆငးလာတ လမးမာေတာ စစတပက

ဘယလမ ထနးလ႔မရေတာတ လအပႀကးက ၿဖခြဖ႔ ကေနာတ႔က ဟန႔တားခတ တပၾကပကပ

ကေနာေဘးကေန ေသနတသ ေလးငါးဆယခက မးေပၚေထာငေဖာကလကပါေတာတယ။

ဒါဟာလညး လထရ႕ ဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေၾကာကေၾကာကန႔

ဂဏျပလကတ ေသနတသေတြလ႔ပ ကေနာတ႔အားလး မတယလကၾကတယေလ။

ကမေငးၿမ႕သ ၿမ႕သားမား ကနးမာ ခမးသာ ေဘးရနကငးေ၀းၾကပါေစ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 172

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၁၁)ေအာငေဝး

ေအာကတဘာ ၁၁၊ ၂၀၀၈

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဧရာဝတတငးအေနာကျခမး ခရးစဥ။ ၁၉၈၉ ဇနနဝါရ။ ဒခရးစဥမာ

ကေနာတ႔ ထနး၊ မအပင၊ သပရာေခာငး၊ ေရႊေလာငး၊ ကမေငး စတ ျမ႔ေတြ ရြာေတြက ျဖတလ

ာခၾကပါၿပ။

အၿမ႕ၿမ႕၊ အရြာရြာ ေရာကတငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက တခနက ႀကဆေနၾကတ

ျပညသလထႀကးရ႕ ခငမာတအငအားဟာ ရငခနတကၾကြစရာ ေကာငးသလ ၾကညႏး ခမးေျမစရာလညး

ေကာငးလပါတယ။ ေနရာတငးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ျပညသလထႀကးဟာ ခြျခားလ႔မရ၊

ျဖခြလ႔မရ၊ တသားတညး၊ တေသြးတညး ျဖစေနတာက ေတြ႔ေနရေတာတာပါပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လထက အေပာေျပာငးဆး အျပးန႔ ႏႈတဆတတယ။ ဒါေပမ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အျပးဟာ အသနစြမး၊ အားမာနအရဆး အျပးေနတယ။ ဆန႔ကငဘကတ႔

ေပါငးစညးမႈ သေဘာတရားအရ ေပာေျပာငးျခငးဟာ သနစြမးျခငးျဖစတယ။ အေပာေပာငးဆး

ေလးကငးဟာ အေဝးဆးရနသရ႕ ရငအက တညတည ထမနႏငတယ။ ဒါပမဟတလား။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ လထက စညးကမးရဖ႔၊ ညညြတဖ႔ အၿမေျပာပါတယ။

ဗလခပေအာငဆနးက ‘လြတလပေရးက လခငရင၊ လြတလပေရး ရႏငေလာကတ စညးကမးမး

ရမျဖစမယ။ လြတလပေရး ရခငရင၊ လြတလပေရးကေပးႏငတ ညညြတမႈမး လအပတယ’ လ႔

အစဥေျပာဆခဖးတာပါ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ျမနမာျပညမာ ပထမဆးေျပာခတ မန႔ခြနးထက ‘စညးကမးရ၊

ညညြတျပး၊ အမနတရားန႔ ကကညတအငအားမးက ကမတ႔ ထေထာငရမယ’ ဆတစကားက

ကေနာတ႔ တငးရငးသား လမးေပါငးစ ျပညသေတြၾကားမာ စမဝင ပ႕ႏ႔ေနတအခန။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 173

ဒအခနမာ နဝတ စစအပစကလညး ပါတစ ဒမကေရစ အေထြေထြ ေရြးေကာကပြ အျမနဆး

ကငးပေပးမယလ႔ေတာ ကမၻာသေၾကညာထားပါျပ။

အငနအယလဒ အမးသား ဒမကေရစ အဖြ႔ခပအေနန႔ ေရြးေကာကပြဝငမယ၊ မဝငဘး

ဆတာထက၊ လကငငးမာ စကတငဘာ စစတပက အာဏာသမးလကတ ေနာကပငး၊

ရစေလးလးအေရးေတာပၾကးမာ တကၾကြစြာ ပါဝငခၾကတ ဒမကေရစအငအားစေတြ ျပကြ

ျပန႔ကမသြားေအာင၊ ဒအငအားေတြက စနစတက ျပနလညစစညးဖ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အခလ

လထစညးရးေရး ခရးေတြ ထြကေနတာ ျဖစတယေလ။ အဒအခနအဒကာလ အဒခရးစဥမာ ျဖန႔ေဝတ

ကဗာစာအပထမာ ကေနာက မဆလ တေခတမာ၊ ရြတတ ျဖစသေတြ၊ ေနရစခၾကေတာ၊

ျငမပတေခတမာ၊ ၿငမၾကညျဖစေနတသေတြ၊ ေနရစခၾကေတာ၊ ေရြးေကာကပြဆတာလညး၊

ေခြးခေလာကဆြသလပါပ’ ဆျပး ေရးခတ အခနပါ။

‘ျငမပ’ ဆတာကေတာ အဒအခနက နဝတ – ႏငငေတာၿငမဝပပျပားမႈ တညေဆာကေရးအဖြ႕က

လထက ေခၚတနာမညပါ။ ဒကဗာစာအပက ဆရာဥး၀ငးတင၊ ရပရငမငးသားၾကး ဥးေအာငလြငတ႔ထ

တငျပျပး၊ အငနအယလဒ ဗဟ အလပအမႈေဆာငအဖြ႔န႔ ျပနၾကားေရးဌာနတ႔ရ႕ တရားဝင ခြငျပခကန႔

ျဖန႔ေဝခတာပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဧရာဝတခရးထြကတအခနဟာ နဝတ ရ႕ ေရြးေကာကပြက

ဘယေနမနးေတာင မသေသးပါဘး။ ဒါေပမ ဒခရးစဥမာပ ေနာင ၁၉၉ဝ ျပညႏစ၊ ေမလမာ ျဖစလာခတ

ေရြးေကာကပြန႔ ပတသကလာစရာ ကစၥတခကေတာ အဒခရးစဥမာ မတမတရရျဖစခတာက ကေနာ

ျပနသတရမပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ အဖြ႔ ကမေငးျမ႔မာ စစတပက ေသနတသ ေလးငါးဆယခက

ပစေဖာက ဂဏျပတာ ခယျပး လပြတာျမ႔က ခရးဆကခၾကပါတယ။ ကေနာတ႔ သေဘၤာဟာ

ျပာမေလာျမစၾကးထက ေရာကလာပါျပ။ ျမတေမတာ သေဘၤာဟာ ဘတြတ ဆတရြာၾကးက ျဖတေကာစ

ျပေနပါျပ။

အဒအခနမာပ လပြတာျမ႔နယ စညးအဖြ႔ဝငတခ႔န႔ ဘတြတရြာသရြာသားတခ႕ ပ႔ေထာငန႔

ကေနာတ႔သေဘၤာဆက အခကျပ ကပလာျပး၊ ဘတြတရြာမာ ခဏေလာက ဆကကပေပးဖ႔

ေမတာရပခလာပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 174

ဘတြတရြာ၊ လြတလပေရးေကာကတငေရ႕မ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ခရးစဥဆြထားတ လမးေၾကာငးအရ ဘတြတရြာက ဝငဖ႔ အစအစဥ မပါပါဘး။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကပ ‘ကမလညး ဘတြတရြာသရြာသားေတြန႔ ေတြခငပါတယ’ ဆျပး သေဘၤာက

ရြာဘကက ျပနလညကပလကပါေတာတယ။ လပြတာျမ႔နယထက ဘတြတ၊ လႈငးဘနး၊ ကနဘ၊

အလယေရေကာ စတ ရြာၾကးေတြဟာ ေခတမတးတကတရြာေတြပါ။ ဒမကေရစတကပြေခတမာ

ဒရြာေတြဟာ ေနာကကမကနရစခပါဘး။

ဘတြတရြာသရြာသားေတြဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လႈကလႈကလလ ၾကဆၾကပါတယ။

‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’ ဆတ ေၾကြးေၾကာသေတြဟာ ျပာမေလာျမစရးမာ

ဟးဟးညသြားပါေတာတယ။

အေရးေပၚ ဆကကပရတရြာျဖစလ႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညလညး လထက အေရးေပၚ မန႔ခြနး

ေျပာရပါတယ။ လထက ရြာလယ လြတလပေရးေကာကတငေရ႕မာ အေရးေပၚ စေဝးလကၾကတာပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 175

သးေရာငျခယေကာငးသားေတြက နေဘးမာရတ ၾကရညဆငက ခတလး ဆြယလာပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခေပၚတကျပး မန႔ခြနးေျပာပါတယ။ အက(ဖ)အမ မကန႔ ေျပာတာဆေတာ

သေဘၤာေပၚက ဧရာမ ေဆာငးေဘာက(စ)ၾကး ၄လးကလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မန႔ခြနးက

တရြာလး အကနၾကားေအာင လက(ဖ) လႊငထတေပးေနသလပါ။

ေနက ေခါငးအေပၚတညတညမာ ခစခစေတာက ပေနတအခနပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညခမာ

အေဆာငးမပါ၊ အမးအကာ မရရာပါဘး။ ဒအခကအတန႔မာပ ဗလၾကးဝငးထနက သေဆာငးထားတ

‘ခေမာက’ အဒ ခေမာကက ခြၽတျပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဆက ကမးေပးလကပါေတာတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး ခေမာကက လမးယျပး ေတာသ ေတာငသားေတြလ

ဟနကပနက ေဆာငးလကပါေတာတယ။ လထဟာ သေဘာကလ႔ မဆးေတာပါဘး။

ေနာငတခန အငနအယလဒက နဝတေရြးေကာကပြ ဝငဖ႔ ဆးျဖတလကျပးတ အခနမာ၊

ကဗာဆရာၾကး ဥးတငမး- ‘ပေတာကန႔င ေႏြမာလႈငတယ၊ ခေမာကန႔စ ေမမာႏငမယ’လ႔

ကဗာေရးခသလ၊ အငနအယလဒ ရ႕ ၁၉၉ဝ ေမ ေရြးေကာကပြဝင အမတအသား အေနန႔

ခေမာကပျဖစခတာဟာ အဒတနးက ဘတြတရြာမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ခေမာကေဆာငးျပး မန႔ခြနး

ေျပာေနတ ဓာတပေတြက စခတာပလားဆတာ ကေနာ ေတြးေတာေနမပါေတာတယ။ ။

(မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service )

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 176

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနး(၁၂)ေအာငေဝး

ေအာကတဘာ ၁၈၊ ၂၀၀၈

‘ပဟငးက ရႈပခငသည၊ ႏႈတခမးေမႊးက၊ အႏတခ၀ မခဝ။ မႈႏငမစက ႏတခငသည၊

ကဥတတခဝ မခဝ’

ကညးကနရငႀကးနႏၵဓဇရ႕ ေမတာစာ တပဒက သတရမတအခနမာပ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

ဧရာဝတခရးစဥသေဘၤာက လပြတာၿမ႕က ဝငေရာကလာေနခပါၿပ။ ေရြးျမစေပၚမာ ေနန

ေရေသာကဆငးလလအခန ဆပါေတာ။

သေဘၤာဥးခနးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကေနာတ႔က ေခၚျပး ေတြ႔ပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အားလးက ဒမကရကတစျဖစဖ႔၊ ဒမကရကစတထားရဖ႔ လမးညြနပါတယ။

ဒမကရကျဖစတယဆတာ လြယလြယေျပာရရင ကယန႔မတတာ၊ မတကဆငတာေတြက

နားလညလကခေပးႏငတာပါပ။ တနညးဆရရင ကယျပန႔စြာ မဟာမတျပရတ သေဘာပါ။ ၈၈-

အေရးေတာပအလြန၊ ၈၉- တနအနမငအလြန၊ ၉ဝ-ေဂၚဘာခကအလြန ကမၻာႀကးဟာ

ဗဟဝါဒေခတပမဟတလား။

အနကယဥးၾကညေမာငကလညး ကြၽနေတာတ႔က flexible ျဖစဖ႔၊ mobile ျဖစဖ႔

မာၾကားပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဒခရးစဥမာ ကေနာတ႔အားလး ရနသရ႕

စကေသနတေျပာငးေတြၾကားက သြားေနရတာျဖစတယ။ ဒေတာ ကေနာတ႔ ေပာေပာငး ညငသာဖ႔

လတယ၊ ညႊတႏငေကြးႏငဖ႔လတယ။ ျမစဝကြၽနးေပၚက မးမခပငေတြက ေလျပငးတကရငညႊတျပး

ေကြးခတယ။ ဘယေတာမ အရႈးမေပးဘး၊ ကးမသြားဘး။ ေဟာ- ေလလညးအား ေပာသြားေရာ သက

ျပနမတျပး မနတငးက ၾကၾကခ စနေခၚေနျပနေတာတာေလ။

ၿပးေတာ ကေနာတ႔ဟာ ရနသရ႕ ဗဟာၾကားမာ ကယသေဘာထား၊ ကယအျမငက တရားေသ

ေကာကခ ဆပကငထားလ႔ မရဘး။ အေျခအေန အခနအခါအရ ကေနာတ႔ဘကက ဆတသာ

တကသာ ရရမယ၊ ေရႊ႕လြယ ေျပာငးလြယ ရရမယ။ အဒါ flexible ျဖစဖ႔၊ mobile ျဖစဖ႔

အနကယလဥးၾကညေမာငက သ႔အေတြ႔အၾကထကေန သငၾကားေပးလကတာပါ။

သေဘာတရားန႔လကေတြ႔၊ သငခနးစာ ‘တစ’ ဟာ လပြတာျမ႔အဝငက စေတာတာပါပ။

ကေနာတ႔ ‘ျမတေမတာ’ သေဘၤာဟာ ဗလခပေအာငဆနးသခငး တ႔ဗမာသခငး၊ နဂါးနသခငး၊

သးေရာငျခယသခငး၊ ႏငျမနမာရ႕ ကမၻာမေၾကဘးသခငး စသညျဖင သခငးေတြ ဖြငျပး ျမ႔ေတြ ရြာေတြ

ဆပကမးေတြက ဝငလာတတပါတယ။ ကေနာတ႔ သခငးန႔ ထးစစဆငတ သေဘာပါပ။

လပြတာက ေရာကတအခါမာေတာ ကေနာတ႔ဟာ တနျပနထးစစက ရငဆငရပါေတာတယ။

လပြတာၿမ႔ ေရြးျမစကမးတေလာက နဝတရ႕ ေလာစပကာ အလးေပါငး တေထာငေလာကဟာ

စစခေတး၊ စစသညေတးေတြ ၿပငတဖြငၿပး ကေနာတ႔ သခငးသက ဖးအပပစလကတာပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 177

ကေနာတ႔ဘကက သခငးသပတလကျပး သေဘၤာက အသတတ ကမးကပလကပါတယ။

ေသနဂၤဗဟာ အႏငတကႏငဖ႔ တခါတရမာ ဒလပ နညးပရယာယေရး အရးေပးေကာငး

ေပးရတယမဟတလား။

သေဘၤာဆပမာ ထပဆးက မနေျပာငးတလကန႔ ဟၾကညဒၾကညလပျပး ၾကဆေနသကေတာ

လပြတတာျမနယ မဝတ ဥကဌ ဗလမးခငေရႊ ကယတငပါပ။ ကေနာ သန႔ ညႏငးၿပး

လမးေၾကာငးေတာငးပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အဖြ႔ ‘ေအာငေတာမ’ ဘရားဖးမယ။ NLD

ရးမာလထန႔ ေတြ႔မယ။ လ႔ေဘာငသစပါတရးက သြားမယ။ (ဒခရးစဥမာ လ႔ေဘာငသစ ဥက႒

ကမးဟနးလညး အတ လကပါလာပါတယ။)

အဒေန႔က ကမးတေလာကမာ လပြတာၿမ႔လထက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ထြကၿပး

ႀကဆၾကပါတယ။ သ႔ေသာ သတ႔ခမာ အသတတပ ႀကဆခြငရၾကရာပါတယ။ စစတပက

လပြတာၿမ႔အႏ႔ တပစြ ေနရာယထားတာပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သရ႕ တညၾကည

ေလးနကခငမာတ အျပးန႔ လပြတာၿမ႕သ ၿမ ႕သားေတြက ျပနၿပး ႏတဆကအားေပးပါတယ။

ဘရားပရဝဏက ေရာကေတာလညး အဆငတေျပပါပ။ NLDရးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

လထန႔ေတြဆၿပး မန႔ခြနးေျပာေတာလညး အဆငတေျပပါပ။

ေနာငတခန ၁၉၉ဝ ေမလေရြးေကာကပြမာ အမတေတြျဖစလာၾကတ လပြတာျမ႔နယ

အနအယလဒစညး အဖြက ေဒါကတာေအးၾကန႔ ေရ႕ေနႀကး ဥးၾကညဝငး၊ ၿပးေတာ ဆရာမ

ေဒၚခငဝငးေမာ၊ ဒါအျပင လ႔ေဘာငသစပါတက ေကာငးသားရေဘာေတြဟာ စစတပက ပတဆ႔

ဟန႔တားထားတ ၾကားကပ အစအစဥေတြက စနစတက ေအာငေအာငျမငျမင

ေဆာငရြကႏငခၾကပါတယ။

တနညးအားျဖင လပြတာျမ႔လထဟာ အသတတ ဆညေပးခၾကတာပ မဟတလား။

လ႔ေဘာငသစပါတရးက ေရာကတအခါမာေတာ အဖအထစကေလးတခ ျဖစပြားခပါတယ။

အခနကလညး မးခပစ ျပေနပါၿပ။

မဝတ အတြငးေရးမး ဗလႀကးမငးသက ကေနာတ႔ ခရးစဥမာ လကပါလာတ ပသမၿမ ႔

NLDတငးရးက လငယေခါငးေဆာင ကသကနငက ဖမးဖ႔ဆးဖ႔ အတငးဝငၾကမးလာတ ကစၥပါပ။

အေၾကာငးတခခ ရပါလမမယ။ ဒါေပမ ကေနာတ႔ဘကက အခလ လမးခလပၾကးမာ ဘယလနညးန႔မ

ကယအဖြ႔ဝင တေယာကက လကလႊတဆးရးမခႏငပါဘး။ ဒေတာ ဗလႀကးမငးသက

သေကနပတအထ ကေနာတ႔ ဝငးၿပး ေတာငးပနလကၾကပါတယ။

ျဖစခငေတာလညး ေနာင ၁၉၈၉ ဇလငလ အာဇာနညေန႔အေရးအခငးန႔ ကေနာ

ပသမေထာငထ ျပနေရာကျပး၊ လကပါးတကမာ တေယာကတညး အပတခထားရတအခန၊

ဗလၾကးမငးသက အကဥးသားတေယာကအျဖစန႔ ေထာငေဆးရမာ ကေနာ ျပနဆေတြ႔လကရတာပါပ။

လပြတာမာတနးက ကေနာ သ႔ကေတာငးပနခတယ။ အခ ပသမေထာငထမာ သက ကေနာက

ျပနျပးေတာငးပနေနပါတယ။ ကေနာ သ႔ကခြငလႊတေၾကာငး ေျပာခပါတယ။ သတ႔ ကေနာတ႔ဟာ

ရနသေတြမ မဟတၾကတာပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 178

တပမေတာသားေတြ ဗလမးခပေကာေဇာ တကတြနးသလ ‘တပမေတာသာအမ၊

တပမေတာသာအဖ’ မဟတဘ ‘ ျပညသသာအမ ၊ ျပညသသာအဖ’ လ႔ အျပည အ၀

ႏလးသြငးႏငတေန႔ဟာ ကေနာတ႔ ဒမကေရစေတာလနေရး ေအာငပြခတ ေန႔ပါပ။

ေရြးျမစႀကးကေတာ တသြငသြင စးဆငးေနတနးပါ။

ေရြးျမစကမးမာ ၁၉၈၉ ခႏစတနးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစတပ ေသနတေျပာငးေတြ

ၾကားကေန မေၾကာကမရြ႕ ႀကဆခတ လပြတာ၊ ၿပးခတ ၂ဝဝ၇ စကတငဘာ ေရႊဝါေရာင

ေတာလနေရးႀကးတနးက ရနကနက လထစစေၾကာငးခဖ႔ ႀကးပမးခတ လပြတာ၊ အခအခနမာေတာ

နာဂစမနတငးေဘး၊ နာဂစထကဆးတ သနးေရႊမနတငး ေဘးေတြေၾကာင ဒကၡပငလယေဝေနရတ

လပြတာ၊ ဒလပြတာဟာ ဟလြနခတ အႏစ ၂၀ တနးကလ ကဥတတခဝတ သတန႔ အသတတ

ဆညေပးေနဥးမာပ မဟတပါလား။ ။

(မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service )

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး(၁၃)ေအာငေဝး

ေအာကတဘာ ၂၅၊ ၂၀၀၈

(Photo - Aung Way & His Son at White Rainbow Poetry Reading Ceremony, 6th May 2006)

ဖကဆစေတာလနေရးၾကးျပးလ႔၊ ေလသျမားသေတြ စစျပတအခါ၊ ျမနမာလြတလပေရးက

အရယေပးဖ႔ ‘ဖဆပလ’ အဖြ႔ၾကး ေပၚထြနးလာခတယ။ အဒတနးက ‘ဖဆပလ’ အဖြ႔ၾကးေလာက စညးလး

ညညြတျပး ရနသက ခန႔ညားရတ အငအားမးဟာ ကမၻာမာေတာင ရခမယ မထငပါဘး။

ဗလခပေအာငဆနး ဥးစးတ ‘ဖဆပလ’ အဖြ႔ၾကးဟာ ပထမ လြတလပေရးတကပြမာ

ဥးေဆာငခတယ။ ပထမလြတလပေရးေအာငပြက အရ ယေပးခၾကတယ။ အခ ဒတယ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 179

လြတလပေရးတကပြေခတ။

ပထမလြတလပေရးတကပြတနးက ကေနာတ႔ဟာ နယခ႔ဝါဒန႔ ဖကဆစစနစေတြရ႕

တငးတပါးက ကြၽနျပတာက ရငဆင အနတခၾကတယ။ အခ ဒတယလြတလပေရးတကပြမာေတာ

ကေနာတ႔ဟာ ကယအမးသားအခငးခငး စစအာဏာရငစနစရ႔ ကြၽနျပမႈက ရငဆင အနတေနရတာပ

မဟတလား။

ရစေလးလး အေရးေတာပၾကးဟာ ကမၻာက တနဟညးသြားေစခတ သမငးဝင အနတမႈႀကးပါပ။

ရစေလးလးအေရးေတာပၾကး ျပးတအခနမာ အမးသား ဒမကေရစ အဖြ႔ခပ (NLD)

ေပၚထြနးလာခပါတယ။ NLDဟာ ဒတယ လြတလပေရးတကပြေခတရ႕ ‘ဖဆပလ’ အဖြ႔ၾကး

ျဖစေစရမယဆတ ပငးျဖတမႈန႔ ရဟနးရငလ ေကာငးသားျပညသအေပါငးဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

ဥးေဆာငမႈန႔ NLD အဖြ႔ခပၾကးရ႔ ခြပေဒါငးအလေတာေအာကမာ တခနက စညးရး

စစညးမလာၾကပါတယ။

လထဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည န႔ NLD အဖြ႔ခပၾကးအေပၚမာ သတ႔ရ႕ အနာဂတ

လြတေျမာကေရးက ပအပထားၾကပါျပ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အေပၚမာ လထက ဘယေလာက

ခစသလ၊ တငးျပညက ဘယေလာက တနဖးထားသလ ဆတာ၊ အခ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

ဧရာဝတတငး ခရးစဥမာ ကေနာတ႔ မကဝါးထငထင ေတြ႔ျမငခၾကရပါၿပ။

ကေနာတ႔ ‘ျမတေမတာ’ သေဘၤာၾကးက ေရြးျမစရ႕ ညအေမာငထမာ တေရြ႔ေရြ႔

ခတေမာငးလာေနပါတယ။ လပြတာျမ႔ၾကးကေတာ ညအေမာငေအာကမာ အသတတ ဆညျပး

ကနရစချပ။ အခ ကေနာတ႔ ဥးတညေနတ ဆပကမးက ဝါးခယမ။

လမကညလား၊ လသာညလား ဆတာ မေသခာေပမ၊ ေရြးျမစၾကးရ႕ ညေကာငးကငယမာ

ၾကယေတြ လကေနခတယ ဆတာေတာ ေသခာတယ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ဗလၾကးဝငးထနဆက

သတ႔စစသားေတြရ႕ ေရ႔တနးစစေျမျပင အေတြ႔အၾကန႔ ယဥတ ‘လမကညမာမ ၾကယေတြရ႕ အလက

ျမငခြငရတာပါ။ အရဏတကခါနးအခနဟာ အေမာငတကာ အေမာငဆးအခနပ’ ဆတ စကားေတြ

ကေနာတ႔ ၾကားနာခရလ႔ပါပ။ ေရြးျမစၾကးက ျဖတသနးေနစဥမာပ ကေနာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ကေနာတ႔ ကေအာငေစာဥး တ႔ရ႕ ၁၉၈ဝ ျပညႏစတ၀ကက ျမစဝကြၽနးေပၚမာ

ေျမေအာကေတာလနေရးလပခတ၊ ေထာငထေရာကခတ အေတြ႔အႀကေတြက ေျပာျပခြင ရခပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကေနာေျပာျပတာေတြက နားေထာငျပးတအခါ ေမးခြနးတခ

ေမးပါတယ။ ‘မဆလ စစအစးရ အေပၚ နာၾကညးတစတ၊ ဂလစားေခခငတစတေတြ ရေနသလား’ တ။

ကေနာ ရေနတအေၾကာငး ရးရးသားသားပ ဝနခလကပါတယ။ အဒအခါမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

‘ခရတသေတြအဖ႔ ဒလရမယဆတာ သနားလညပါတယ’ တ၊ ‘ဒါေပမ ေတာလနေရးလပတယ ဆတာ

နာၾကညးမႈန႔ လပရတာ မဟတဘး။ ေတာလနေရးက ဂလစားေခလတစတန႔ မလပရဘး။

ေတာလနေရးဆတာ ယၾကညခကန႔ပ ရရရငရငလပရမယ’ ဆတ အေၾကာငး သငၾကားခပါတယ။

ျပးေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အလြနေရးၾကးတ စကားတခြနးကလညး အဒမာ

ေျပာခပါေသးတယ။ အဒါကေတာ ‘ေတာလနေရးလပရင ျပးဆးေအာငလပရတယ’ ဆတစကားပါပ။

ဒေရြးျမစၾကးေပၚမာ လြတလပေရးၾကးပမးစဥတနးက ဆရာၾကးသခငကယေတာမႈငး

စနဆနခဖးတယ။ ျပငရြာဆတ ဆပကမးက သခငမၾကးေဒၚသနးဟာ ႏ႔စ႔အရြယ သမးငယေလးက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 180

ထားချပး နယခ႔ ဆန႔ကငေရး ႏငငေရးတရားေဟာဖ႔ ဆရာၾကး သခင ကယေတာမႈငးန႔အတ

လကပါသြားခဖးတယ။

ကာၾကန၊ ေရႊျပနသာ၊ လေဒၚ၊ ပကတ၊ ကြမးျခ စတ ေရြးျမစကမးက ရြာေတြ အပေမာက

ကနရစခၾကပါတယ။ ကေနာတ႔ရ႕ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ တငးျပညရ႕ ေသာကန႔

အပမေပာႏငေသးပါဘး။ အစမ ဘာေတြ ေတြးေတာေနမလဆတာ ကေနာသပါတယ။

‘ေတာလနေရးလပရင ျပးဆးေအာငလပရမယ။ ေတာလနေရးလပတယဆတာ

နာၾကညးမႈန႔လပရတာမဟတဘး။ ေတာလနေရးက ဂလစားေခလတစတန႔ မလပရဘး၊

ေတာလနေရးဆတာ ယၾကညခကန႔ပ ရရရငရင လပရမယ’ ။

သေဘၤာက ဝါးခယမ ေရရပက ခငးနငးလာပါျပ။ အတြတန႔ ေမႊးတ႔ အတတကြ ေသာက

ဘရားေရ႔ကေန ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လကျပႏႈတေနတယလ႔ ကေနာခစားလကရပါတယ။

မဆလ၊ န၀တ စစအာဏာရငစနစန႔ေရာျပး ပခကထန၊ ပ ေမာငမကေနတညက ထးေဖာကဖ႔

ကေနာတ႔ ယၾကညခက ခငခငမာမာန႔ အရဏဥးက စတရညရည ေစာငဆငးၾကရေတာတယ။

အရဏဥးလ႔ ေန႔သစကးျပးဆရငေတာ ဝါးခယမ ကမးတကတကပြ ဆငႏႊၾကဖ႔ပါပ။

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနး(၁၄)ေအာငေဝး

ႏ၀ငဘာ ၁၊ ၂၀၀၈

ဘယေခတမာမဆ မဆလ ေခတပျဖစျဖစ၊ နဝတ ေခတပျဖစျဖစ၊ အခလကရ နအဖ

ေခတမာပျဖစျဖစ၊ ဘယေခတျဖစပေစ၊ ျမစဝကြနးေပၚတငးဟာ သမငးအရ အၿမအေရးပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 181

ဒလအေရးပါတေနရာ၊ ေသနဂၤဗဟာကတေနရာက မဆလ- နဝတ စစပေဒသရာဇ

အဆကဆကက အခငအမာ စးမးေနရာယထားၾကတယ။ မဆလ စစတပက ထြနးလငးယန၊

ေရႊလငးယန၊ မးဟနး စတ စစဆငေရးေတြန႔ ျပညသ႔ ဒမကေရစ လကနကကငေတာလနေရး

အငအားစေတြက ေခမႈနးခတယ။ ေတာလနေရးအငအားစေတြရ႕ ခခေရးစစပြေတြထက

သလလာတကပြ၊ ေငြေသာငယတကပြတ႔ဟာ ထငရားခတာေပါ။ ေနာကပငးမာလညး ေထာငပင

စစဆငေရးဆၿပး မဆလ ဆန႔ကငေရး လကနကကငတကပြေတြ ျဖစခပါေသးတယ။

အဒလ ေသနဂၤဗဟာကတ ျမစဝကြၽနးေပၚတငး၊ တနညးအားျဖင ဧရာဝတတငးဟာလညး

ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးထမာ တႏငငလးအတငးအတာန႔အတ လႈငးထခတာပေပါ။

စစဌာနခပအေနန႔ ‘နတခ’ ဧရယာလ႔ သတမတထားတ ဧရာဝတတငးမာ

ရစဆယ႔ရစအလြနကာလ တငးမႈးက ဗလခပျမငေအာငပါ။ ဗလခပျမငေအာငဟာ ‘တျခားေနရာေတြမာ

ဒမကေရစေတာငးလ႔ ရခငရမယ၊ ကပနယေျမမာေတာ ဘယေတာမ ဒမကေရစ မရေစရဘး’ လ႔

ေၾကြးေၾကာထားတ စစပေဒသရာဇတဥးပါ။

အဒစစဗလခပန႔ ကေနာတ႔ ထပတကရငဆငရတာဟာ အခ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕

ဧရာဝတတငးခရးစဥကမ မဟတပါဘး။ ဒအရင ေဒါကတာသကမငးန႔ ကေနာ ဧရာဝတတငးက

စညးရးေရး စ ဆငးၾကၿပ ဆကတညးကပါပ။

ကေနာတ႔ စညးရးေရး မဆငးခင NLD ဌာနခပမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

ဧရာဝတတငးစညးေတြက ေခၚေတြ႔ၿပး ၾသဝါဒေပးပါတယ။ တငးစညးထမာ ျမနမာအလငး သတငးစာ

အယဒတာေဟာငး ဥးျမရနတ႔၊ ဆရာဗနးေမာတငေအာငသား ကဗဟနးေအာငတ႔လညး ပါပါတယ။

လထၾကားက စညးရးေရးဆငးတေနရာမာ စစတပန႔ မလြမေသြ ရငဆငၾကရမာပ။ အဒအခါမာ

ကယဘကက ညငသာေပာေပာငးဖ႔၊ နညးပရယာယၾကြယဝဖ႔၊ သေဘာထားႀကးဖ႔လေၾကာငး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက မာၾကားပါတယ။

ပသမဟာ တငးၿမ႕ဆတာ၊ ပသမမာ ‘တဝတ’ ဥကဌ တငးမးျမငေအာငန႔ ထပတက

ေတြ႔ရေတာတာပါပ။ သ႔ေအာကက ‘တဝတ’ အတြငးေရးမး ဒတယဗလမးႀကးေမာငညန႔ ဆကဆရတာ

အဆငေျပသေလာက၊ တငးမးဗလခပျမငေအာငန႔ ေတြ႔ရငေတာ တခမဟတတခ အၿမ

ျပနာလပေနေတာတာပါပ။

အဒလ ဖအားေတြမားလြနးတေနရာက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဝငေရာကလာတာပါ။ အမးမး

ပတဆ႔ ဟန႔တားထားတ ၾကားကပ၊ ေဟာ - အခဆရင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ ဝါးခယမၿမ ႕က

ေရာကလာခပါၿပ။

ဝါးခယမဟာ ဘႀကးႏရ႕ၿမ႕။ ဝါးခယမဟာ ကလနနယခ႕ဆန႔ကငေရး၊

ဖကဆစေတာလနေရးေတြတနးက အစဥအလာ ႀကးမားခတၿမ႕။ ဝါးခယမ သခငသနးေဖ၊ ဝါးခယမ

သခငသနးေမာင စတ မးခစ သခငေဟာငးႀကးေတြ အလမလတၿမ႕။ အဒၿမ႕ဟာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လႈကလႈကလလ ႀကဆပါတယ။

ဝါးခယမမာ ကေနာတ႔ ျပနရငဆငရတ တတပကေတာ ကမေငးမာတနးက

ကေနာတ႔ေတြခရတပပါပ။ ဒစစတပက ျမငေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကေနာက အခလ

ေမးပါတယ။ ‘ကမေငးမာတနးက စစတပက ကညထး အသငျပင ဆၿပး ေသနတန႔ ပစမလ႔လပတ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 182

အခနမာ ေၾကာကမသြားဘးလား’ တ။ ကေနာ အမနအတငး ပထမေတာ ေၾကာကသြားမေၾကာငး

ဝနခေျဖလကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ‘သသကယကယ ေၾကာကစရာေတြ႔ရငေတာ ေၾကာကမမာပါပ တ။

ဒါေပမ ကမတ႔ဟာ ကယလပသငလပထကတ အလပကေတာ ေၾကာကေၾကာကန႔ပ ေရ႕ဆကၿပး

ၿပးဆးေအာင လပသြားရမာပ တ။ လမာေၾကာကစရာ အေကာငးဆးက ေၾကာကစတပ ဆၿပး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဝါးခယမ လထေရ႕ေမာကမာ ေျပာၾကားခတာပါ။

ဝါးခယမမာေတာ စစတပက သပၿပး ဆးဆးရြားရြား အေႏာင အယက အဟန႔ အတား

မလပခပါဘး။

အဒအခနက ရစေလးလး အေရးေတာပတနးက ဝါးခယမမာ ေခါငးေဆာငခတ လငယေတြက

စစတပက ဖမးၿပး ေျမာငးျမေထာငထ ထညထားတအခနပါ။

ဝါးခယမၿမ႕နယ NLD စညး တာဝနယထားၾကတ လငယေတြန႔ သးသန႔ ေတြ႔ဆရာမာေတာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဖကဆစေတာလနေရးႀကးၿပးလ႔ ‘ဖဆပလ’ က တညေထာငတအခနမာ

လငယတေယာကျဖစတ သ႔ဖခင ဗလခပေအာငဆနး အနးမာ တညမတ ထနးေကာငးေပးႏငတ

လႀကးတေယာက မျဖစမေန လအပေနတယ။ ဒါေၾကာင ဝါးခယမက ျပနေရာကေနတ ဘႀကးႏက

ကမေငး သခင တငေမာငတ႔က အျမန သြားေခၚလာခရတယ လ႔ စာေရးဆရာမႀကး

ေဒၚခငႏငးယေရးထားတာ သဖတဖးတအေၾကာငး ေျပာျပခပါတယ။

လငယေတြက လႀကးေတြက ေလးစား အသမတျပမယ၊ လႀကးေတြ ဘကကလညး

လငယေတြအေပၚ နားလညလကခေပးမယဆရင လႀကးန႔လငယဟာ ဘာျပနာမ ျဖစစရာအေၾကာငး

မရပါဘးလ႔လညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သငၾကားခတာပါ။

အဒေန႔ကေတာ ဝါးခယမဟာ ပငနေရာငေတာကပတ ေန႔တေန႔ပါပ။

ဝါးခယမက မခြာခင ဘႀကးႏန႔ ေဒၚခငႏငးယတ႔ ေမာငႏမေတြ ေနထငခတယဆတ

ဘရားႀကးနားက ပဥေထာငအမၾကးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည သြားၾကညပါတယ။ ကေနာတ႔အားလး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ထပတ ဇာတမာန အမလြမးစတက ခစားလကၾကရပါတယ။

အဂၤလပသမငး ပညာရငႀကး ‘ဂစဘြနး’ က ေတာ အခလ ဆခဖးပါတယ။ ‘အမလြမးစတဟာ

သမငးန႔ ကဗာက ေမြးဖြားေပးႏငတယ’ တ။

ဝါးခယမကေန ေျမာငးျမက ထြကခြာလာတလမးမာေတာ၊ ေရြးျမစကမးနဖးေပၚက

ေရႊဝါေရာငမညဝငးေနတ လယကြငးေတြထမာ ေကာကဥးရတေနတ လယသမားၾကးေတြ၊

လယသမႀကးေတြန႔ သေဘၤာေပၚက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ အျပနျပနအလနလန

လကျပႏႈတဆကေနတာက ေတြ႔လကၾကရပါတယ။

လထက ခစတသအေပၚမာ လထက ျပနခစတာဟာ ယဥေကးတ

အမနတရားတရပပမဟတပါလား။ ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 183

( မရငး - Radio Free Asia )

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနး(၁၅)ေအာငေဝး

ႏ၀ငဘာ ၈၊ ၂၀၀၈

‘ထးသဥး နနးသဥး၊ ၿမ႕သဥးသည၊ သဥးသး၀ျဖင၊ သဥးရျပနလစ၊ သညေခတ၀ယ၊

ျဖစလာရေလ၊ တ႔တေတြသည၊ ေသေသာမတည ေၾသာ ေကာငး၏။’

ကလနေခတဥးတနးက ဆးဘနနဆရာေတာႀကး ေရးခတ ကဗာပါ။ ကေနာတ႔ ဧရာ၀တခရးစဥသေဘၤာ

ေျမာငးျမက ၀ငလာတအခနမာေတာ ကေနာ ဟသာ၀တေခတက ေျမာငးျမ သရေကာငး ဗညးႏြ႔ရ႕

စကားေတြက ျပနၾကားေယာငေနမပါတယ။ ဗညးႏြ႔ဆတာ မြနဘရင ဗညားႏြ႔လ႔လညး ေခၚတ

ရာဇဓရာဇန႔ ဆငစးခငးထးခတသပါ။ အဒပြမာ ဗညးႏြ႔ ရးခပါတယ။ ဒါေပမယ ရာဇဓရာဇက

သ႔ကမသတဘ သေကာငးျပဖ႔ ကမးလမးတအခါ ဗညးႏြ႔က ဒါက လကမခပါဘး။ ‘လဆတာ ဘ၀မာ

တခါပ ေသရတယ၊ ရနသရ႕ လကထမာ အခါခါ မေသလဘး’ ဆၿပး အသက အေသခသြားပါတယ။

ေျမာငးျမဆတာ အဒလ အာဇာနညေတြ ေနတၿမ႕ပါ။ ေျမာငးျမဟာ အာဇာနညေခါငးေဆာငႀကး

ဒးဒတဥးဘခရ႕ၿမ႕။ ေျမာငးျမဟာ ဗလခပေအာငဆနးကေတာ ေဒၚခငၾကညရ႕ၿမ ႕။ ဒၿမ႕မာ

ဖကဆစဂပနေခတတနးက ေျမာငးျမ၊ ၀ါးခယမ၊ အမမ စတ ေျမာငးျမဒစႀတတအတြငးက သခင ၄၂

ေယာကက ဖကဆစဂပနေတြကသတၿပး အာဇာနညေကာငး လ႔ ေခၚၾကတ ဘနးႀကးေကာငးအတြငးက

ေရတြငးပကႀကးတခထမာ ျမပထားခဖးတယ။ ကဗာဆရာေမာငယဥမြနရ႕ ဖခင သခငေဖေသာငး

အပါအ၀င အဒသခင ၄၂ ဥး အမတတရေကာကတင ေျမာငးျမမာ အထငအရား ရပါတယ။

ဒလေတာလနေရးအစဥအလာ ႀကးမားတ ေျမာငးျမက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ေရာကလာခပါၿပ။ ကြယလြနသြားတာ တလမျပညေသးတ မခငႀကး ေဒၚခငၾကညရ႕ ဇာတၿမ႕က

ေရာကလာရတ သမးတေယာက အေနန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပတန႔ ေၾကကြမႈက တၿပငတညး

ခစားေနရမာပါ။

ေျမာငးျမၿမ႕က သခငမႀကး ေဒၚခငေအး အမးျပတ ဒမကေရစ အငအားစန႔ ၿမ႕လထႀကးဟာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ကယေဆြမးလ တလႈကတလ ႀကဆေနပါတယ။ ျမတေမတာသေဘၤာက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 184

အႀကေတာဆပမာ ကပပါတယ။ ေျမာငးျမၿမ႕ ကမးနားလမးတေလာကန႔ ဥးဘခလမးေပၚမာ လထဟာ

တးမေပါကပါဘး။

ရစေလးလးအေရးေတာပတနးက ေျမာငးျမမာလညး ေသြးစြနးခတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ေရာကလာတအထ အဒေသြးေတြ မေျခာကေသးဘး။ ေျမာငးျမ NLD က ေနာင ၉၀ ေရြးေကာကပြမာ

အႏငရခၾကတ ေရႊညလာ ကေအာငၾကငတ႔၊ ေမခလာေဆးတကက ကဘျဖတ႔ လငယေတြက

ဥးေဆာငေနတာပါ။ ေျမာငးျမမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ NLD လငယေတြ လ႔ေဘာငသစအပါအ၀င

မဟာမတပါတက ရေဘာေတြ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြဟာ စတလႈပရား တကၾကြဖ႔ေကာငးတာ ကေနာ

အမတရေနပါတယ။

ေျမာငးျမမာ ကေနာတ႔သေဘၤာ တညအပပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သခငမႀကး

ေဒၚခငေအးတ႔လ လြတလပေရးႀကးပမးခတ ၿမ႕မၿမ႕ဖေတြက သြားေရာက ဂါရ၀ျပပါတယ။

ေျမာငးျမၿမ႕သၿမ႕သား၊ အလပသမား၊ လယသမားေတြန႔ အတ ကရငတငးသား ျပညသအေပါငးကလညး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လာေရာက ဂါရ၀ျပ ေကာငးခးေပးၾကပါတယ။ ေျမာငးျမအမးသမး

အငအားထရ႕ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ လႈကလ ေႏြးေထြးမႈကေတာ အထးတလည

အၾသဂဏယစရာပါပ။

ေျမာငးျမညမာေတာ ကေနာတ႔ ကေအာငေစာဥးတ႔ရ႕ ကတ၀ငးေဆြးေႏြးပြက

မးလငးသြားပါတယ။ ၁၉၈၈ စစတပက အာဏာသမးသြားၿပးတေနာကပငးမာ ႏငငေရးပါတေတြ

တရား၀င မတပတငၿပး ေပၚထြနးလာပါတယ။ ဒမကေရစအငအားစ အမားစဟာ သကဆငရာ ပါတ

အသးသးမာ ၀ငေရာက လႈပရားၾကပါတယ။ အဒအခနမာ ကေနာတ႔ ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆

ေကာငးသားေခါငးေဆာငေဟာငးေတြၾကားမာ အယအဆ ႏစခ ကြျပားေနခတယ။

ေျမာငးျမမာက ကေနာတ႔ ကေအာငေစာဥးတ႔န႔ မႈငးရာျပညမာ ေထာငအတက၊ ျမစ၀ကြနးေပၚ

ေျမေအာကေတာလနေရး ယဂ အတလပခၾကတ စးစထက၊ စးေနလငး စတ ရေဘာတခ႕ ရေနတယ။

ကေနာတ႔က NLD မာ ဆကလပေနၾကတယ။ သတ႔က မတပတငၿပးမလပရတ ႏငငေရးက

မလပႏငဘးလ႔ ဆၾကတယ။ ကေနာတ႔ ကေအာငေစာဥးတ႔က သတ႔က ပသးလး

(ျပညသ႔တးတကေရးပါတ) မာ ၀ငလပဖ႔ တကတြနးပါေသးတယ။ သတ႔က မတပတင ႏငငေရးက

ျငငးလကပါတယ။

ေနာကဆးမာေတာ မတပတငၿပးလပတသေရာ၊ မတပမတငဘ လပတသေတြပါ န၀တ

စစအစးရရ႕ အကဥးေထာငထမာ အတ ျပနဆၾကရတာပါပ။ ၁၉၈၉ အာဇာနညေန႔ အေရးအခငးန႔

ကေနာပသမေထာငထ ျပနေရာကသြားေတာ ေျမာငးျမက မတပတငႏငငေရးက ျငငးပယခတ

စးစထကတ႔၊ စးေနလငးတ႔ အပစလညး ‘၄၈၂၈’ ယဂအမႈန႔ ပသမေထာငထ လကလာၾကပါေတာတယ။

ေနာကေတာ ၂၀၀၇ စကတငဘာ ေရႊ၀ါေရာငေတာလနေရးအၿပး ကေနာ

လြတေျမာကနယေျမက ေရာကလာတအခါ ကေအာငေစာဥးက NLD လြတေျမာကနယေျမ အေမရကား

အေနန႔၊ ကစးေနလငးက ေခတၿပငအြနလငးအယဒတာ အေနန႔ ျပနဆေတြ႔ခရတာပါပ။

ဘာပျဖစျဖစ တကပြဆတာ ဘယလအခန ဘယလေနရာမာ ဘယလပသဏၭာန န႔ပ

တကတက၊ ရေဘာရဘကေတြ ျဖစေနတာပမဟတလား။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 185

ေျမာငးျမဆပကမး၊ ညတျခမးမာေတာ ဗညးႏြ႔န႔ ဗညားႏြ႔ စးခငးထးခနးမသည

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနးအထ၊ ရာဇဓရာဇ

အေရးေတာပကမးမသည ရစေလးလး အေရးေတာပကမးအထ ကေနာ လြမးေနမပါေတာတယ။

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနး (၁၆)ေအာငေဝး

ႏ၀ငဘာ ၁၅၊ ၂၀၀၈

ေခတေတြ ဘယလေျပာငးေျပာငး ႏငးျမစႀကးကေတာ စးၿမစးလကပါ ဆတ

ဆရာဥးသနးေဖျမငရ႕ စကားအတငး ငဝျမစႀကးကလညး စးၿမစးလကပါပ။

ကေနာတ႔ ဧရာဝတခရးစဥသေဘၤာဟာ နနကခငးေနေရာငျခညေအာကမာ ပသမျမစလ႔လညး

ေခၚၾကတ ငဝျမစရးအတငး ခတေမာငးလာေနပါတယ။ အဒမနကက ေျမာငးျမက မထြကခင ဝငလာတ

သတငးကေတာ မအပငမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ႀကဆခတ NLD ၿမ႔နယစညးအဖြ႔ ဝငေတြက

စစတပက ဖမးဆးထနးသမးလကတယဆတ သတငးပါပ။

ကငရြာမာ သေဘၤာခဏတပျပး ပသမက ဆကထြကလာၾကပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

သေဘၤာဥးခနးမာ တခါးပတ အစညးအေဝးတခ လပခပါတယ။ သးေရာငျခယအဖြ႔က ေကာငးသားတဥး၊

သတငးန႔ျပနၾကားေရးအဖြ႔က စာေရးဆရာတဥး၊ အနကယ ဥးၾကညေမာင၊ အဘဥးတငထြတ၊ ေဒါကတာ

သကမငး၊ ဗလႀကး ဝငးထနန႔ ကေနာတ႔ တကေရာကရပါတယ။

ပသမဟာ တငးမးဗလခပျမငေအာင ရးစကတျမ႕ ျဖစတအတြက အထးသတထားျပး ဝငရမယ၊

ကယဘကက ႀကတငျပငဆငမေတြ စနစတက လပထားဖ႔လတယ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

အားလးန႔ တငပငေဆြးေႏြး ညႏႈငးပါတယ။

ဒခရးစဥတေလာက ေရာကေလရာအရပမာ လထက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေမးတ တညတ

ေမးခြနးတခရပါတယ၊ ‘ဒမကေရစ ဘယေတာ ရမလ’ တ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 186

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕အေျဖက ကေနာ မေမေသးဘး။ ‘ဒမကေရစ ဘယေတာ

ရမလဆတာက ျပညသလထႀကးအေနန႔ ဒမကေရစတကပြ ေအာငျမငေရး အေပၚမာ ဘယေလာက

ယၾကညေမာလငျပး၊ ကမတ႔ အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပႀကးန႔ ဘယေလာက

ပးေပါငးေဆာငရြကသလ ဆတအေပၚမာ မတညေနပါတယ’ တ။

ပသမဆပကမးက အဝငမာေတာ တပမေတာ(ေရ)က ယဘတစစသေဘၤာႏစစငးက ကေနာတ႔

‘ျမတေမတာ’ သေဘၤာက ႏစဖကညပျပး ၾကဆ ေခၚေဆာငလာပါတယ။ ပသမျမ႕ကမးနားလမး

တေလာကမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ၾကဆေနတ လထၾကးဟာ ေဖြးေဖြးလပေနပါတယ။

လကနကကငစစသားေတြကလညး ေယာကယကခပေနတာပါပ။ ‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’

ဆတ ေၾကြးေၾကာသေတြက ငဝျမစးရမာ ညေနပါေတာတယ။

‘ျမတေမတာ’ သေဘၤာ ပသမ-မရြာ-ေရဥး လမးမၾကးထပ ‘ကယမငးကယခငး’ တတားမာ

ဆကကပခြင ရပါတယ။ ရနကနကေန တငလာတ သးေရာငျခယအဖြ႔က ကားေတြက သေဘၤာေပၚက

ခလကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည သေဘၤာေပၚက ဆငးလာပါျပ။ မးခစရေဘာေဟာငးမားအဖြ႔ခပက

ဗလမးၾကးေအာငဘြင (အျငမးစား) ဥးေဆာငတ ၾကဆေရးအဖြ႔ဝငေတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ႏႈတဆကပါတယ။ အငမတန ခကထနတငးမာတ မကႏာထားေတြန႔ စစဗလစစသားေတြဟာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည နေဘးကေန ဝငးအလကေနပါတယ။ လထၾကးကလညး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေနာကက ထကၾကပမကြာပါ။

မထမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေရႊမေ႒ာဘရားဖးဖ႔ သြားပါတယ။ ဘရားအေရ႔မခမာ

ဆရာဥးတငမးန႔ ကေနာကဗာစာအပေတြ ပလပသြားပါတယ။ ‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’

ဆတ အသေတြ လႈငးထသြားပါတယ။ ျပးေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မနကညးပငတနးက

ေရႊစညးခဘရား သြားဖးပါတယ။ ဘရားရငျပငေပၚမာ စစသားေတြ ထထထထ ေစာငၾကပေနၾကပါတယ။

ေနာင ရနကနမာ ခရးစဥမတတမး ဗဒယေခြထြကလ႔ ျပနၾကညတအခါ

ေရြစညးခဘရားရငျပငမာ စစဖနပၾကးမခြၽတဘ စးထားတ စစသားတေယာကန႔ ေခြးတေကာငပ

ရကခကဟာ အေတာက သမငးဝငသြားတာ ေတြ႔ၾကရပါတယ။ ဒါရကတာက ကြယလြနသ စာေရးဆရာ

ေမာငခကပနပါ။

ပသမမာတငးမး ဗလခပျမငေအာင ညစပတပက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ပသမ-မရြာ-ေရဥး

မနးလမးမၾကးေပၚက သြားခြငမျပတာပါပ။ ဒါေပမ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ျပနသြားျပးလ႔ သပမၾကာခင

ဗလခပျမငေအာငက အစဥအဆက ေခၚလာခတ ပသမ-ရနကန အျမန သေဘၤာဆပ

‘ကယမငးကယခငး’ တတားက ‘ေမတာဥး’ တတားလ႔ နာမညေျပာငးလကတာကေတာ

ဘာသေဘာန႔မနး မသပါဘး။

ဓနတနးလမးက NLD တငးရးမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပသမအေနာက၊ ပသမအေရ႔

ႏစျမ႔နယက NLD အဖြ႔ဝငေတြ၊ ျမ႔လထေတြက ေတြ႔ဆ မန႔ခြနးေျပာပါတယ။ ဓနတနးတ၀ကမာ

စစသားေတြ ကားၾကးကားငယန႔ အထး ေစာငၾကပေနၾကပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 187

မြနးလြပငးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနၾကးေဒါငျမ႔က သြားပါတယ။ ကနၾကးေဒါငကေတာ

ကေနာ လကမသြားေတာပါဘး။ ေနာကတေန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ငပေတာ၊ ျပငခရင၊

ဟငးၾကးကြၽနး ပငလယျပငခရးစဥအတြက ၾကတငေဆာငရြကစရာေတြရလ႔ ေနရစခတာပါ။

အဒေန႔လယပငးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေစာငၾကညေနတ စစဗလတေယာက၊

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေပာကသြားလ႔ဆၿပး လာေမးတာကလညး ၾကခရပါေသးတယ။

ညေနအေတာေစာငးေတာ ကေနာတ႔အစမ ျပနေရာကလာပါတယ။ ခရးေရာကမဆက

မအပငက အဖမးခရတ စညးအဖြ႔ဝငေတြအေၾကာငး သတငးလႊာထတျပနဖ႔ ရနကန ဌာနခပက

ဖနးဆကခငးပါတယ။ ကေနာ ဖနးဒငခြကက လညလကပါတယ။ အဒတနးက ကေနာတ႔ ရနကန

တကသလရပသာလမး NLD ဌာနခပရး ဖနးနပါတက ‘သးဆယက ငါးေျခာက တျပား’ လ႔

အလြယမတၾကတ ‘သး သည ငါး ေျခာက တစ’ (၃ဝ၅၆၁) ပါပ။ ။

(မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေထာငခနး (၁၇)ေအာငေဝး

ႏ၀ငဘာ ၂၂၊ ၂၀၀၈

အကယ၍ တစတေယာကဟာ ဖႏပခပခယမႈ၊ မတရားမႈေတြက မသကးကြၽနျပျပး

ကယန႔မဆငသလ ေနမယဆရင၊ အဒလဟာ ဖႏပခပခယတ သ၊ မတရားတသေတြဘကက

ရပတညတလ အလလ ျဖစသြားေတာတာပါပ။

ပသမမာေတာ ျပညသလၾကးဟာ မသကးကြၽနျပျပး မေနခၾကပါဘး။ တာဝနမမေနခၾကပါဘး။

ပသမေရာကျပး ေနာကတေန႔နနကမာပ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပငလယျပငခရး ဆကပါတယ။

ငပေတာ၊ ျပငခရင၊ ဟငးႀကးကြၽနး စတ ပငလယခရးစဥအတြက ေဒါကတာသကမငးန႔ ကေနာ

ညႏႈငးၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အတ သလကပါသြားပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 188

ကေနာက ေကာငးကနး၊ အသတ၊ ေရၾကည၊ ကေပာ၊ ဟသၤာတ စတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ပငလယက ျပနလာရင ပသမကေန ဆကသြားမယ ကနးလမးခရးအတြက ေရ႕ေျပးစစဥဖ႔

ေနရစခပါတယ။ ပငလယျပငခရးဆတာ အနညးန႔အမားေတာ စြနးစားသြားလာရတခရးပါပ။

ပငလယျပငရ႕ ရာသဥတက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ညငသာေႏြးေထြးစြာ ႀကဆလမမယလ႔ေတာ

ကေနာတ႔ ေမာလငထားၾကပါတယ။

အဒေန႔က သးေရာငျခယအဖြ႔က ကားတစစးယၿပး ကေနာန႔ တငးရးက NLD လငယတခ႔

ေကာငးကနး၊ အသတ၊ ေရၾကည၊ ကေပာအထ ေရ႔ေျပးခရး ထြကလာၾကပါတယ။

ကေနာတ႔ ေရ႔ေျပးကား၊ လအပတာေတြ ေဆာငရြကၿပးလ႔ ပသမက ျပနလညလာတ

အခါမာေတာ ကေနာတ႔ေနာကကေန စစကားႀကးတစး ထကၾကပမကြာ လကပါလာတာက

ေတြ႔ေနရပါတယ။

အလာခရးတနးက သတမျပမတ အဒစစကားႀကးဟာ အခ အျပနခရးမာေတာ

ေကာငးကနးတတားႀကးေပၚကလညးေရာကေရာ ကေနာတ႔ သးေရာငျခယကားေလးက

အတငးေကာတကၿပး ေရ႔ကေန ကန႔လန႔ ပတရပလကပါေတာတယ။ စစကားႀကးေပၚက စစသားေတြ

ေသနတကယစကငကာ ခနဆငးခလာျပး ကေနာတ႔ကားက ဝငးထားလကၾကပါေတာတယ။

ကေနာာတ႔လညး ရတတရက အငကမၿပး ေၾကာငသြားၾကပါတယ။ ေနာကေတာ

ကေနာတေယာကပ တာဝနရတသန႔ စကားေျပာဖ႔ ကားေပၚက ဆငးလကပါတယ။ အဒအခနမာ

ကေနာက ‘မငး တးခငးက ဆရာၾကး ေအးေမာငသား မဟတလား’ လ႔ ဆးေမးလကတ တာဝနရသက

ၾကညလကေတာ သဟာ ပသမၿမ ႔ အမတ (၂) ခငးေသနတကငတပရငးမာ ကေနာအေဖန႔အတ

အမႈထမးခတ စစသားႀကး ျဖစေနပါေတာတယ။

‘ငါတ႔မာကြာ တေန႔လး မငးေနာကက တေကာကေကာကလကေနရတာ၊ ငါရ႕ေဘာေတြ

အခအခနအထ ဘာထမငးမ မစားရေသးဘး’ တ။ ကေနာ အားနာသြားပါတယ။ သတ႔ဟာ ေျမာငးျမ

ခလရ (၉၃)က ရေဘာေတြပါ။

ကေနာက ‘အခ ပသမျပနမာပါ၊ လမးမာ ဝငစရာမရပါဘး’ လ႔ေျပာလကေတာ သတ႔စစသားေတြ

ကားေပၚျပနတကသြားၾကပါတယ။

အဒေန႔က ညေနမေစာငးခင ကေနာတ႔ ရးက ျပနေရာကလာၾကပါတယ။ ရးေစာင ကနရစတ

ဗလမးႀကးေအာငဘြင န႔ ဗလႀကးေကာရန၊ ျမနမာအလငး အယဒတာ ဥးျမရနတ႔က

ကနးလမးခရးဘကက NLD ၿမ ႔နယစညးအဖြ႔ေတြ ႀကတငျပင ဆငထားၾကတ အေျခအေနေတြက

ကေနာေျပာျပျပး၊ အဒတညအတြကေတာ ေအးေအးလလပ၊ ညစာစား အပရာဝငလကပါတယ။

ညသနးေခါငေလာကမာေတာ စစေထာကလနးေရး (၄) က စစဗလန႔ စစသားေတြ

တခါးလာေခါကျပး၊ ကေနာန႔ NLD လငယတသကက ‘ခဏလကခပါ’ ဆၿပး ေခၚခသြားလကတာ

ညတြငးခငးပ ပသမအကဥးေထာင သးျခားတကထ ပ႔လကပါေတာတယ။

ေနာကတေန႔မးလငးေတာ ေထာငထးစအတငး မလာခ မကႏာသစ တကခနးတခါး

ဖြငေပးပါတယ။ အတေရကနေလးဆ ကေနာာဆငးလာေတာ လား- လား- အဒမာ ဗလႀကးေအာငဘြင၊

ဗလႀကးေကာရန၊ ျမနမာအလငးအယဒတာ ဥးျမရနတ႔အျပင ပသမအေနာကျမ႔နယ NLD တာဝနခ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 189

အၿငမးစား ဗလႀကးထြနးတငန႔ ပသမအေရ႔ ၿမ႔နယ NLD တာဝနခ အၿငမးစားရအပဥးေဇာေဝ တ႔က

ပါေတြ႔လကရပါေတာတယ။

ဒေတာမပ ကေနာတ႔ ဆယေလးငါးေယာကက အာဏာဖဆနေရး ပဒမ ၁၄၄ န႔

ဖမးတယဆတာ ဘြငးဘြငးႀကး နားလညလကရေတာတာပါပ။

ကေနာတ႔က ဖမးတေန႔က ၁၉၈၉ခႏစ ဇနနဝါရလ (၁၇) ရက။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ သရာေလမာမဟတပါဘး။ ။

(မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၁၈)ေအာငေဝး

ႏ၀ငဘာ ၂၉၊ ၂၀၀၈

‘ရနသဆန႔ကငခရျခငးဟာ ကစၥဆးမဟတ ကစၥေကာငးျဖစတယ’

ပသမအကဥးေထာငရ႕ နနကခငးတခမာ ကေနာ၊ ကေနာန႔အတ အဖမးခေနရတ NLD

လငယေတြက အားေပးစကား ေျပာလကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဧရာဝတတငး အေနာကျခမး စညးရးေရးခရးစဥ မျပးဆးေသးခငမာပ

ကေနာတ႔ အဖမးခလကရတာ ျဖစပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ ငပေတာ၊ ျပငခရင၊

ဟငးႀကးကြၽနး၊ ကပၸလပငလယျပငထမာပ ရေနပါေသးတယ။

ကေနာတ႔က ဖမးၿပး ေနာကတရကမာ ဗလမးႀကးေအာငဘြင၊ ဗလႀကးေကာရနးန႔

ဗလႀကးထြနးတငတ႔က စစတပက ျပနလႊတေပးလကပါတယ။ အေၾကာငးျပခကကေတာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပငလယျပငကေန ပသမကျပနေရာကလာရင NLD တငးရးမာ ၾကမယ

ဆမယသ မရေတာလ႔ပါပ တ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 190

ဗလမးႀကးေအာငဘြငဆတာက အရင မဆလေခတတနးက ဧရာဝတတငး

ေဒသပါတေကာမတဥက႒ပါ။ ဗလႀကးေကာရနးကေတာ ဗလႀကးအနးေကာျမင၊ ဗလႀကးဝငးထနတ႔ရ႕

၁၉၇၆ ဥးေနဝငးက လပၾကဖ႔ ၾကစညတ ကစၥမာ အမႈတြပါ။ ပသမအေနာကၿမ႔နယ NLD

စညးရးေရးတာဝနခ ဗလႀကးထြနးတငက ယခငအစးရလကထကတနးက ျမ ႔နယျပညသ႔ေကာငစ

ဥက႒ေဟာငးပါ။

သတ႔သးဥးက ျပနလႊတေပးလကေပမ ပသမအေရ႔ျမ႔နယ NLD စညးရးေရးတာဝနခ

ဥးေဇာေဝကေတာ ျပနလႊတမေပးပါဘး။ ဥးေဇာေဝက ယခင ျမ႔နယရစခနးမး

အျငမးစားရအပျဖစပါတယ။

ကေနာန႔အတ အဖမးခရတ လငယအမားစက ပသမျမ ႔ NLD တငးရးကပါ။ ထြနဝငး၊ ဝငးႏင၊

ႏငလငး (ေခၚ) ျဖေဖြး၊ ေတာမစတ ညငယေတြ ပါပါတယ။ ဧရာဝတတငးစညးထက

ျမနမာအလငးအယဒတာ ဥးျမရနလညး အဖမးခရတအထပါပါတယ။

NLD ဟာ အဒအခနတနးက လၾကးလငယ အငအားထန႔ စစညးတညေဆာကထားတ

အဖြ႔အစညးပါ။ အဓကအားျဖင NLD မာ ေဒါကၾကးသးေဒါကရတယ။ ဗလခပၾကးတငဥးတ႔၊

ဥးေအာငေရႊတ႔၊ ဥးလြငတ႔လ တပမးေဟာငးႀကးေတြရယ၊ ဆရာဥးဝငးတင၊ ေဒၚျမငျမငခင၊

ဆရာေမာငမးသ၊ ဆရာေမာငဝသ၊ ေဒါကတာတငမးဝငး စတ တတသပညာရငေတြရယ၊ ၿပးေတာ တခါ

လထလႈပရားမႈအစဥအလာရတ ေမာကြၽနး ဥးလေဖ၊ ေျမာငးျမသခငစးျမင စတ

ႏငငေရးသမားႀကးေတြရယ၊ အဒလ ပးေပါငးပါဝငဖြ႔စညးထားတာပါ။ အဒအထမာ လႀကးေတြပါသလ

လငယေတြလညး ပါဝငၾကပါတယ။

NLD မာ အထးသျဖင ကေနာတ႔ ပသမတငးရးမာ ကေနာတ႔ရ႕ လပဟနက လႀကးေတြရ႕

စကားက လငယေတြကနာခ၊ လငယေတြရ႕ လႈပရားမႈကလႀကးေတြက ေထာကခ၊ ဒါပျဖစပါတယ။

ကေနာတ႔ရ႕မက ဆရာၾကးသခငကယေတာမႈငး ဆးမခသလပါပ။ ဆရာႀကးမႈငးဟာ

သ႔ေခတသ႔အခါတနးက မညညြတခငၾကတ သ႔တပည ၾကးၾကးငယငယေတြက ဂရဏာေဒါေသာန႔

အခလ ကဗာဖြ႔ျပး ဆနရငးနာနာဖြတ ဆးမခဖးပါတယ။ ဆရာၾကးရ႕ ကဗာက ‘လၾကးၾကး

ႏြားႀကးႀကးပဆြယ။ လငယငယ၊ ႏြားငယငယန႔ပထား။ ႏြားႏစေကာင၊ ခေထာငေသြးေတာ၊

ေဘးဟမတသား’ တ။

အဖမးခရျပး ေလးငါးရကေလာကမာ ကေနာတ႔ အျပငန႔ အဆကအသြယရလာပါတယ။

ဒမကေရစလလားတ ဝနထမးတခ႔က လ႕ဝကကညလ႔ပါ။ တပတေလာကေနေတာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပငလယခရးက ျပနေရာကလာပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ျပနေရာကေရာကခငးမာပ၊ သေဘၤာဆပကေနေစာငၿပး စစတပက

ေဒါကတာသကမငးက အတငးအကပ ဝငဖမးဆးၿပး ကေနာတ႔ရတ ပသမေထာငထက

ပ႔လကပါေတာတယ။

ရနသက ကယက ဆန႔ကငလာၿပဆရင ဒါဟာ ကယက သ႔က ထခကနစနာေအာင

လပႏငလ႔ပ။ ဒါ ေကာငးတကစၥပေပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 191

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ျပနေရာကၿပး ေနာကတေန႔မာေတာ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေရ႕ခရး

မဆကေသးဘ အဖမးခထားရတသေတြကစၥ အေရးဆဖ႔ ပသမမာ ရကအကန႔အသတမရ

ဆကေနဥးမယ ဆတသတငး ကေနာတ႔အထက ေရာကလာပါေတာတယ။

ကေနာတ႔ အဖမးခထားရတသေတြအားလး ပသမအကဥးေထာင အတရးန႔ ကပေနတ

သးျခားတက၊ တကခနးေတြထကေနျပး တညတညာတညး ၿပငတ ေၾကြးေၾကာလကၾကပါတယ။

‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’

‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’

‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၁၉)ေအာငေဝး

ဒဇငဘာ ၆၊ ၂၀၀၈

နဝတ ေခတတနးက ကေလးေတြေျပာၾကတစကားတခြနး ျပနအမတရမပါတယ။ အဒါကေတာ

‘ကလနစျငမးဆင၊ ၿငမပလမးစဥ’ ဆတ စကားပါပ။

နဝတ စစအပစဟာ ဘယေလာကေတာင ကလမစျငမးဆင လပသလဆရင အခ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဧရာဝတတငး အေနာကျခမးခရးစဥကသာ ၾကညပါေတာ။

နဝတအဖြ႔က တရားဝငစာတငျပး ထြကလာတ ခရးစဥေတာင မၿပးဆးေသးဘး၊ NLD

အဖြ႔ဝငေတြက နဝတ စစတပက ဖမးျပးေထာငထ ထညပစလကၿပ။ မအပငက NLD ရေဘာေတြ

အရငဆးအဖမးခရတယ။ ၿပးေတာ ပသမမာ ကေနာတ႔လသကအဖမးခရတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 192

ကေနာတ႔ ဆယေလးငါးေယာကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပငလယျပငဆငးတေန႔ ညဘကမာ

ဖမးတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပငလယျပငက ျပနေရာကလာတေန႔ ေန႔ခငးေၾကာကေတာငမာ

ေဒါကတာ သကမငးက ဖမးတယ။

ေဒါကတာသကမငးက ဖမးတေန႔က သဟာရရငတကၾကြစြာန႔ပ ပသမေထာငထက

ဝငလာပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ငပေတာ၊ ျပငခရင၊ ဟငးၾကးကြၽနး

ပငလယျပငခရးစဥအေၾကာငး ေဒါကတာသကမငး ျပနေျပာျပတာက နားေထာငၿပး ကေနာတ႔

ေကနပအားရျဖစခၾကတယ။

ပသမက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ပငလယျပငက ျပနေရာကလာျပးအဖမးခေနရတ

ကေနာတ႔တေတြ လြတေျမာကဖ႔ အေရးဆေနတရကေတြမာ၊ တငးမး ဗလခပျမငေအာငက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကားန႔ သြားလ႔လာလ႔မရေအာင လမးတကာလမး သဆးႀကးေတြခၿပး

အေသပတထားလကပါတယ။ ဒေလာကကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဘယမႈပါမလ။

ကေနာတ႔ထက အျပငက သတငးေရးပ႔လကတစာ လ႕ဝက ေရာကလာပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

စကဘးတစးယၿပး ပသမၿမ႔အႏ႔ပတၿပးစးလကတာ ဗလခပျမငေအာင ဘာမ မတတႏငေတာပါဘး တ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ NLD အဖြ႔ဝငေတြဟာ စကဘးေတြကယစန႔ ဗလခပျမငေအာငက

ကားသြားလ႔မရေအာင ပတထားတ ေနရာအႏ႔က စကဘးန႔ရေအာငသြားခၾကတာပါပ။

ပသမၿမ ႔လထႀကးဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည စကဘးတစးန႔ လထၾကား သြားလာေနတာက

ၾကညၿပး ရႊငလနး တကၾကြေနၾကပါတယ တ။ အျပငကေန အထကေရးပ႔လကတစာက ကေနာာတ႔

တကခနးတခနးန႔တခနး လကဆငကမးဖတၾကၿပး အထေရာကေနတသေတြအားလး

တငပငလကၾကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေရ႕ခရးဆကဖ႔ ရေသးတယ။ ပသမမာ ကေနာတ႔ လြတေျမာကဖ႔က

အေရးမႀကးဘး။ စစဥသတမတထားတရကအတငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေစာငႀကေနၾကမယ

ကနးလမးခရးၿမ ႔နယေတြက NLD အဖြ႔ဝငေတြ ျပညသေတြက ပ အေရးႀကးတယ။ ဒေတာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကေနာတ႔က ထားခၿပး ေရ႕ခရး ဆကေစခငတယ။

ၿပးေတာ မခငႀကးေဒၚခငၾကည ကြယလြနတ တလျပည ဆြမးေကြၽးကလညး အမျပနေရာကဖ႔

ရေနတယ။ ရကက သပမလေတာဘး။ ကေနာတ႔အမႈက အာမခရႏငတအမႈပါ။

ယမနႀကးႏစပတခပထားၿပးရင ကေနာတ႔အားလး အာမခန႔ ျပနထြကရမာပါပ။

ဒါေၾကာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစဥထားတအတငး ေရ႕ဆကသြားဖ႔

တကတြနးေတာငးပနထားတ ကေနာတ႔သေဘာထားက စာန႔ေရးၿပး လ႕ဝက ဆကသားန႔ အျပငက

ပ႔လကပါတယ။

နဝတ စစအပစကေတာ သတ႔အလပ သတ႔ ‘ကလမစျငမးဆင၊ ၿငမပလမးစဥ’ လပမာပါပ။

ကေနာတ႔ကလညး ကေနာတ႔ NLD လမးစဥအတငး ကေနာတ႔ ဒမကေရစအလပက ကေနာတ႔

ဆကလပရမာပါပ။

စကဘးတစးန႔ ပသမၿမ႔က ေလးငါးရကေလာက ေမြေႏာကၿပးတေနာကမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေကာငးကနး၊ အသတ၊ ေရၾကည၊ ငါးသငးေခာငး၊ ကေပာ၊ ဟသၤာတ၊ ဇလြန၊

ျမနေအာင၊ ၾကခငး ကနးလမးခရးဆကဖ႔ ပသမၿမ႔ကေန ထြကခြာသြားပါေတာတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 193

ဖႏပမႈဟာ ေနရာေရြ႕သြားပါၿပ။ ဗလခပျမငေအာငရ႕ နဝတ စစသားေတြဟာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ေရ႕ခရးမာ ဟန႔တားေႏာငယကဖ႔၊ ပတပငတားဆးဖ႔ ကနးလမးခရးဘကက

ေရႊ႕ေျပာငးသြားၾကပါၿပ။

ပသမျမ ႔ေပၚမာ စစသားန႔ရ လျခေရးေတြ ထထတငးတငး မရေတာတအတြက

ပသမၿမ ႔သၿမ႔သားေတြဟာ သတ႔ခစတလထေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

လြတလြတလပလပႀကး လြမးၿပးကနရစခပါေတာတယ။

မလြတလပတ ပသမအကဥးေထာင၊ သးျခားတက၊ တကခနးေတြထက

ကေနာတ႔တေတြလညး အလြမးဓာတခႀကးႀကးန႔ ႀကႀကခၿပး ကနရစခတာပေပါ။ အေရးႀကးတာက

အခအခနမာ အလြမးေတြက အငအားအျဖစ ေျပာငးလပစႏငဖ႔ပမဟတလားမတေဆြ။ ။

(မရငး - လြတလပတအာရအသ ျမနမာဌာန)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၂၀)ေအာငေဝး

ဒဇငဘာ ၁၃၊ ၂၀၀၈

‘မးကပစကဝငးမာေတာ မနတငးမးတမေတြက ဆငေနဆပါပ’

ကေနာတ႔ ဧရာဝတစညးရးေရးခရးစဥမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာခဖးတ အလကၤာစကား

တခြနးပါ။ ကေနာတ႔အမတရေနၾကတယ။

ပသမအကဥးေထာငထမာလညး နဝတရ႕ မနတငးမးတမေတြက ရငးရငးစငးစငး

ဆငေနခတာပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေရ႕ခရးဆကဖ႔ ပသမကေန ထြကခြာသြားၿပလညးဆေရာ

အကဥးေထာငအာဏာပငေတြဘကက ကေနာတ႔အေပၚ တငးကပ ခပခယမႈေတြ

စလပလာေတာတာပါပ။

ပထမဆး လေတြက ေနရာေတြ ခြပစလကတယ။ ကေနာန႔ အငနအယလဒ

လငယတခ႔က ၾကးတကဘက ပ႔လကတယ။ သးျခားတကမာတခ႔ကနခတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 194

ကေနာတ႔အပစက တေန႔ (၁၅) မနစ ေရခးဆငးဖ႔ တကခနးသတခါးဖြငေပးတအခနမာ

အတတႏငဆး ကေနာတ႔ခငး မဆရေအာင ေထာငအာဏာပငေတြက လပပစလကပါတယ။

ဘယရမလ။ ႀကးတကန႔သးျခားတက ၾကားမာ ႀကးစငတခပျခားတာမ႔ အငနအယလဒ

လငယေတြက ဟဘကန႔ဒဘက ဆကဖား - စကားဝကန႔ သတငးေတြ အျပနအလနပ႔ၾကတာေပါ။

ကေနာတ႔ ရရတသတငးတခကေတာ ဟသၤာတအဝငမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

ေလာကလမးလာမယ လမးတျပည ႏငးဆပနးေတြ တျပန႔တျပးခငးၿပး ႀကဆၾကပါသတ။ အဒသတငး

ၾကားလကရတအခကအတန႔ အကဥးေထာငထက ႀကးစငတဝကမာ ႏငးဆန႔ရရက ေထာငးကန

ပ႕စြသြားသလ ခစားလကၾကရပါတယ။

အာဏာပငေတြက တငးတငးကပကပလပထားေတာ ကေနာာတ႔က လ႔ဝကကညေနတ

ဝနထမးေတြလညး အရငလ ျပညျပညဝဝ မကညႏငေတာပါဘး။

ကေနာက ၁၉၇၆ မႈငးရာျပည အေရးအခငးတနးကတနးကလညး ဒပသမေထာငႀကးထမာ

သးေလးႏစ ေနခဖးတာမ႔ အျပငန႔ အဆကအသြယရဖ႔ အၾကအဖန လပရပါေတာတယ။

ကေနာတ႔ ႀကးတကန႔သးျခားတကထက ထမငးလာလာပ႔ရတ အကဥးသားေတြထမာ

ဒမကေရစလလားတ ေထာငကရဝနထမးတခ႕ ပါပါတယ။ သတ႔ဟာ ကေနာတ႔ရ႕

အေကာငးဆးဆကသားေတြ ျဖစလာပါတယ။

အဒေထာငကေနတ ရဝနထမးေတြ လ႔ဝကကညလ႔ ကေနာတ႔ အဖမးခေနရတအေၾကာငး

အငနအယလဒ ဌာနခပက ထတျပနတသတငးလႊာကေတာင ကေနာတ႔ အာမခန႔ ျပနမလြတခင

အကဥးေထာငထမာတင ဖတလကၾကရပါေသးတယ။

အခ ကေနာန႔ အတ အဖမးခေနရတ အငနအယလဒ လငယေတြဟာ အဒ ပသမ

ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးက ေမြးဖြားေပးလကတ မးဆကသစေကာငးသားလငယေတြပါပ။

အဒအခနမာ သတ႔အသကဟာ ၁၇ႏစ ၁၈ႏစသာသာေတြပ ရၾကပါေသးတယ။ သတ႔ဟာ

ငယရြယ နနယၾကေသးေပမ ခငမာတးတကတ ႏငငေရးခယခကန႔ အကဥးေထာငထက

ေရာကလာၾကတာပါ။ သမငးသစတရတ သတ႔က လလတပငးတေယာကအေနန႔ ကေနာ

အားေပးစကားေျပာပါတယ။

လငယရ႕ဘဝ အဓပၸာယဟာ ႏစခပရတယ။ (၁) အမနတရားျမတႏးျခငးန႔ (၂) မတရားမႈက

ခခဆန႔ကငျခငး ဒါပျဖစတယ။

ကေနာတ႔ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး စညးရးေရးခရးစဥတေလာက

ေရာကေလရာမာ မးဆကသစ ေကာငးသားလငယေတြန႔ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ေတြ႔ဆခပါတယ။

အခ ကေနာတ႔ ဧရာဝတခရးစဥမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အတ

လ႔ေဘာငသစပါတဌာနခပက ကမးဟနး လကပါလာပါတယ။ ကေနာတ႔ ခရးစဥအရင

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ မြနျပညနယ ခရးစဥတနးကဆရင လ႔ေဘာငသစပါတက

ကမးသးဇြနကယတင လကပါခတာပ မဟတလား။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 195

အဒအခနတနးက ရစေလးလးအေရးေတာပႀကးက ေမြးထတလကတ ဒမကေရစအေရး

တကၾကြလႈပရားတ တးတကေတာလနတ မးဆကသစ ေကာငးသားလငယေတြဟာ အငအားႏစျမႊာ

ႏစေနရာ ကြသြားခရတယ။ အငအားတစက ေျမေပၚမာ ကနရစတယ။ အငအားတစက ေတာထက

ေရာကသြားၾကတယ။

ဘယေနရာကပေရာကေရာက လငယေတြဟာ ထးအမသငေရးခသလ ခြပေဒါငးေသြးန႔ ရရ

ေရ႔ကခတကၾကတာပမဟတလား။

‘ဘာစတဓာတလ၊ ခြပေဒါငးစတဓာတ၊ ဘာလပဖ႔လ၊ တကပြဝငဖ႔’ ကေနာန႔အတ

အဖမးခေနရတ လငယေတြကေတာ အၿမ ရႊငလနး တကၾကြေနၾကတာပါပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဘယၿမ႔က ေရာကသြားၿပ၊ နဝတစစတပက ဘယျမ႔မာ

ဘယလညစပတတယ စသညျဖင သတငးေတြလညး ကြၽနေတာတ႔ေထာငထက

အဆကမျပတဝငလာပါတယ။

ယမနႀကးႏစပတန႔ ေနာကထပႏစရက စစေပါငး ရက(၃ဝ) တငးတငးျပညေတာ

ကေနာတ႔အားလးက အာမခန႔ ျပနလႊတေပးလကပါတယ။ တရားသႀကးက ေနာကထပရးခနးက

ယမနေလးတပတ ခနစရကပ ခြာၿပး ခနးပါတယ။ ကေနာတ႔က ေျခခပလပလကတသေဘာပါပ။

ဘာျဖစသလ ဒခနစရကအတြငးမာ ကေနာတ႔ ရနကနဌာနခပကလညး သြားႏငတာပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔လညး ေတြ႔ႏငတာပ။ ဆရာဥးဝငးတငန႔လညး ေတြ႔ႏငတာပ။ ျမစဝကြၽနးေပၚ

တၿမ႔ႏစၿမ႔ တညအပ ႏစညအပ စညးရးေရးခရးလညး ထြကႏငတာပ။

‘ေလဆနမာ ျမားတနးလနးန႔ ပသနးရတငကသာ မနကျဖနအတြကျဖစတယ’

ဒါပမဟတပါလား။ ။

(မရငး - လြတလပတအာရအသ ျမနမာဌာန)

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 196

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၂၁)ေအာငေ၀း

ဒဇငဘာ ၂၀၊ ၂၀၀၈

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဧရာဝတတငးခရး အေနာကျခမးခရးစဥက ၁၉၈၉ ခႏစ ဇနနဝါရလ

မကနခငမာပ ၿပးဆး သြားခပါၿပ။ မၿပးဆးေသးတာကေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညခရးစဥမာ ဖမးခရၿပး

အာမခန႔လႊတထားတ ကေနာတ႔အမႈပါပ။

ကြၽနေတာတ႔ NLD အဖြ႔ဝင ဆယေလးငါးေယာကက အာဏာဖဆနမႈ၊ ပဒမ ၁၄၄န႔ ပသမၿမ႔

တငးတရားရးမာ တရားစြဆထားပါတယ။ တရားသႀကးက ကေနာာတ႔က ယမနေလး တပတ၊

ခနစရကတခါ ရခနးမနမနေပးၿပး အမႈက မၾကာၾကာေအာင အခနဆြ စစေဆးေနရတယ။

ကေနာတ႔ဘကက ရးခနးက ယမနႀကးႏစပတ၊ ဆယ႔ေလးရကခြာၿပး ခနးေပးဖ႔ တရားရးက

တငျပေတာငးဆ႔ေပမလညး တရားသႀကးက လကမခဘ ပယခလကပါတယ။

ကေနာတ႔ NLD အမးသား ဒမကေရစ အဖြ႔ခပႀကးရ႕ နယေျမ စညးရးေရးတာဝနေတြ

ရေနပါတယ။ ဧရာဝတ တငး (၂၆) ၿမ႔နယ ကေနာတ႔ စညးရးေရးခရးေတြ ထြကေနရပါတယ။

ပါတစညးရးေရး လထ စညးရးေရးဟာ အလြန အေရးႀကးေနတအခနပါ။

အခလ တပတတခါ ရးခနးရရင ပသမလာၿပး အမႈရငဆငေနရေလေတာ

စညးရးေရးလပငနးေတြက အရငလ မတြငကယ၊ မသြကလကခငေတာပါဘး။ ကေနာတ႔

ေျခခပမသလ ျဖစေနတအေျခအေနပါ။ အကယ၍ ကေနာတ႔ဘကက ခရးလြနၿပး

ရးခနးပကကြကျပနရငလညး တရားရးက အာမချပနရပသမးၿပး ေထာငထျပနပ႔လကမာကလညး

တဖကက ဂရစကေနရပါေသးတယ။

အဒေတာ ကေနာတ႔ရ႕ စညးရးေရးလပငနးပသ႑ာနက ေျပာငးလကပါတယ။ ကေနာတ႔က

အမႈတနးလနးန႔ ျဖစေနေတာ ဥးလၾကည၊ ေဒးဗစလျမင၊ ကသကႏငစတ တငးစညး တခ ႔က

ဧရာဝတတငးအေနာကျခမးမာပ စညးရးလႈပရားဖ႔ ကေသာငးေအးတ႔၊ ကျမငႏငတ႔ တာဝနယဖ႔ ကေနာ

တငပင ဆးျဖတခၾကပါတယ။

ဌာနခပကလညး ကေနာတ႔ရ႕ ဧရာဝတလပဟနက လကခ အတညျပေပးပါတယ။

အဒအခနေတြဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကယတင အေျခအေနန႔ အခနအခါေပးရငေပးသလ

လထၾကားက ဆငးၿပး လထရငခနသန႔ NLD ရငခနသ တထပတညးကေအာင ႀကးပမးေနတအခန။

ၿပးေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အေနန႔ ဒမကေရစအေရးေတာပအတြက ျပညသလထႀကးရ႔

ယၾကညေမာလငခကေတြ ထကသနခငမာလာေအာင ေမာငးႏငေနတအခန။ ဌာနခပက

ဆရာဥးဝငတငတ႔၊ မငးသားႀကးဥးေအာငလြငတ႔လ တာဝနရတ လႀကးပငးကလညး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ျပညနယန႔တငး စညးရးေရးခရးစဥေတြက တခၿပးတခ စနစတက ျပငဆင

ေရးဆြထားတအခနလညး ျဖစပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 197

ဒလန႔ ဧၿပလထမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဧရာဝတတငးအေရ႔ စညးရးေရးခရးစဥ

ထြကပါတယ။ ဒခရးစဥမာေတာ မအပငန႔ဖာပခရငေတြထက ေဒးဒရ၊ ကကလတ၊ ဘကေလး၊

ေမာကြနး၊ ဓႏျဖ၊ ေညာငတနး စတ ျမ႔နယေတြ ပါဝငပါတယ။

အေရ႔ျခမး ခရးစဥမထြကခငမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကေနာတ႔ကေခၚေတြ႔ၿပး

တငပငပါတယ။ ဒါေပမ ကေနာတ႔မာက အမႈတနးလနး ရးခနးတနးလနးန႔ ဆေတာ ဒတခါ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အတ မလကႏငၾကေတာပါဘး။

ဒလမလကႏငတအတြက ဓႏျဖၿမ႔မာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ရငဆငလကရတ

သညးထပရငဖျဖစရပက ကေနာ ကယတင ကယေတြ႔မကျမင ၾကဆခြင ဆးရႈးခရပါေတာတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဓႏျဖၿမ႔ကေရာကတအခနမာ နဝတ စစတပက ထးစအတငး ပတပင

ဟန႔တား ေႏာငယကမႈ အမးမးေပးပါတယ။ ႏငငေတာ ျငမဝပပျပားမႈ တညေဆာကေရးအဖြ႔ (နဝတ)

က တရား၀င စာတငျပးထြကတခရးမာ နယက နဝတစစတပေတြ၊ ခဝတ၊ မဝတ စစဗလေတြက

နညးမးစန႔ပတဆ႔တားဆးေနတာဟာ ဘယလမနားလညးႏငစရာမရပါဘး။

ဓႏျဖမာက ပဆးသြားပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည သေဘၤာဆပကေန တကလာတ

လမးခလတမာ ဓႏျဖ နဝတ အတြငးေရးမး ဗလၾကးျမငဥးဆသက ၿခမးေျခာကဟန႔တားပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက သ႔လမးက သဆကေလာကေနပါတယ။ အဒမာ ဗလႀကးျမငဥးက

သ႔ပစၥတေသနတက ဆြထတၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခနရြယလကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မရပဘ ေရ႔ဆကေလာကလာရင သ႔လကထက ေသနတန႔

ပစခလကေတာမယ အေနအထားပါပ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက မေၾကာကမရြ႔ဘ ေရ႔ က

ဆကေလာကသြားပါတယ။ အားလးလညး ထတလန႔ တနလႈပ ပာေဝကနၾကပါၿပ။

အဒအခနကေလးမာပ ဓႏျဖမဝတ ဥကဌျဖစသ ဗလမး အတငးေျပးဝငလာၿပး၊

သ႔လရ႕လကထက ေသနတကပတခ၊ ၾကားဝငလကလ႔၊ ဗလၾကးျမငဥးန႔ မနယေနမႈလညး ဒေနရာမာပ

အဆးသတ ကရႈးသြားခပါတယ။

ဒအျဖစအပကက ကေနာတ႔ ကမေငးမာ ၾကခရတ ‘ကညထး၊ အသငျပင’ ဆတ အျဖစထက

ပၿပး ဆးပါတယ။ ပၿပးအႏရာယႀကးပါတယ။ ေနာင ဒထက အမားႀကး ပဆးတအျဖစေတြက

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည တေလာကလး ၾကခရပါတယ။ အဆးတကာ အဆးဆးကေတာ ၂ဝဝ၃ ေမ ၃ဝ

ဒပရငး လပၾကမႈႀကးပ မဟတလား။

ပသမမာ ကေနာတ႔အမႈကလညး တျဖညးျဖညးန႔ ရကရညလာပါတယ။ ဒလန႔

မးဥးကလာပါတယ။ မးဥးေလဥးမာ ကေနာန႔ ေဒးဗစလျမင၊ တငးစဥးႏစေယာက ငပေတာ၊ ျပငခရင၊

ဟငးႀကးကြၽနး ပငလယျပငဘကစညးရးေရးဆငးတာ ကေနာတ႔စးလာတ တထပသေဘၤာက

ေတာငေလေရကန႔ စးၿပး ကေနာတ႔ရ႕ အသကေတြက ဖကန႔ ထပကာခရပါေတာတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအပါအဝင ဒမကေရစဘကေတာသားအားလးဟာ ဒလပ စြနးစားခနးေတြ

ကယစန႔ ကယယၾကညတ ပဥၥမျမနမာႏငငေတာက တစကမတမတ တညေထာငေနၾကတာပါလားလ႔

ကေနာ ယၾကည အားတကေနမပါေတာတယ။ ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 198

(မရငး - လြတလပတအာရအသ ျမနမာဌာန)

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၂၂)ေအာငေဝး

ဒဇငဘာ ၂၈၊ ၂၀၀၈

‘မညသ႔ပငျဖစေစ၊ ခစေနေသးသည၊ ေၾကြးေၾကာစးရ၊ အားမာနခတ၊ တကပြထက ျပညသေတြ’

ကြယလြနသ ကဗာဆရာ ေမာငေလးေအာငရ႕ ‘အခစျဖင စးဆငးေနေသာ ႏလးအမ’ ကဗာက ကေနာ

အၿမ ရြတဆတတတယ။

ျပညသေတြထမာ လငယေတြလညး ပါတယ။ ‘လငယေတြဟာ ျပညသေတြပ’ ဆတ ရရား

ကဗာဆရာ ယကဖတရငကရ႕ ကဗာကလညး ကေနာသတရေနတယ။

ရစေလးလး အေရးေတာပႀကးအတြငးမာ တးတကေတာလနတ မးဆကသစ

ေကာငးသားလငယေတြရ႕ ဥးေဆာငမႈေနာကမာ ျပညသလထႀကးတရပလးဟာ တခနကလကပါ

တကပြဝငခၾကတယ။

နဝတစစအပစက အာဏာသမးသြားၿပးတေနာကပငး ဗကသ၊ တကသ၊ လ႔ေဘာငသစ၊ NLD

လငယ စတ ရစဆယရစမးဆက ေကာငးသားလငယေတြဟာ အစအစညးမပက ဆကလကၿပး

စစအာဏာရငစနစျပတကေရး၊ ဒမကေရစန႔ လ႔အခြငအေရးရရေရး၊ စစမနတ လထအစးရ

ေပၚထြနးေရးေတြက လႈပရားေဆာငရြကခၾကတယ။

အဒလ ခြပေဒါငးအလေတာေအာကမာ ရစဆယရစမးဆက ေကာငးသားလငယေတြန႔

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ တသားတညး တေသြးတညး လကခငးဆပၿပး ဒမကေရစတကပြ

လမးေၾကာငးေပၚ ေလာကလမးလာတအခန။

ဒအခနမာ နဝတစစအပစက ၁၉၈၉ခႏစ မတလထမာ ဗမာႏငငလးဆငရာ ေကာငးသား

သမဂၢမား အဖြ႔ခပ (ဗကသ) ဥကဌျဖစတ ကမငးကႏင ဒတယဥကဌျဖစသ ကကႀကး တ႔ အပါအဝင

ဗကသ၊ တကသ ေကာငးသား ေခါငးေဆာငေတြက မတရားဖမးဆးၿပး ေထာငထ

ထညလကပါေတာတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 199

နဝတ စစအပစဟာ တဖကမာ ပါတစ ဒမကေရစ အေထြေထြ ေရြးေကာကပြ ကငးပေပးမယ၊

ပါတေတြ တရားဝင မတပတငၾကလ႔ ဆေပမ တဖကမာကေတာ ႏငငေရးပါတေတြက မတရား ဖႏပ

ခပခပါတယ။

NLD အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ စညးရးေရးမာ ႀကးစြာေသာ အေႏာငအယက

အဟန႔အတားေတြ လပလာသလ၊ ဒတယ အငအားအႀကးဆးပါတ လ႔ ဆႏငတ

လ႔ေဘာငသစပါတကလညး ဖအား အမးမး ေပးလာပါတယ။

ဒလ ကဥးထကပထမာပ ဗကသ အေထြေထြအတြငးေရးမးလညးျဖစ လ႔ေဘာငသစပါတက

ထေထာငသလညး ျဖစတ ေကာငးသားေခါငးေဆာင ကမးသးဇြန ၁၉၈၉၊ ဧၿပလ (၂၁) ရကေန႔မာ

လကနကကင ေတာလနေရး ဆငႏႊဖ႔ ေတာခသြားခပါေတာတယ။

ဒလ ႏငငေရးရာသဥတၾကားမာပ မတသနမးန႔အတ ကေနာတ႔ ပသမၿမ႕ NLD တငးရးက

အဆေတာ ထးအမသင ေရာကရလာခပါတယ။ ထးအမသငဟာ အျခား နယစပေရာက

ေကာငးသားလငယေတြလပ ဗလခပႀကးခငညြန႔က ျပနလညဖတေခၚလ႔ ေတာထက

ျပနေရာကလာခါစအခနပါ။

အဒတနးက ထးအမသငဟာ လငယေလးတေယာကပါပ။ သဟာပသမၿမ ႕က

ေကာငးသားလငယေတြက သ ေတာထမာ ေရးစပခတ သခငးတပဒ သငေပးပါတယ။ သ႔သခငးက

အဆေတာမြနးေအာင သဆေနတ ‘အဆးသတတကပြ’ သခငး။ ‘အေရးႀကးၿပ ညေနာငအေပါငးတ႔ ၊

ေသြးစညးကာ ညေစညၾကစ႔’ ဆတသခငးပါ။

၁၉၈၉ ခႏစ ဇလငလ ၁၉ ရကေန႔ဟာ ၄၂ႏစေျမာက အာဇာနညေန႔ ျဖစပါတယ။ အမးသား

ဒမကေရစ အဖြ႔ခပ NLD အတြကကေတာ ပထမဆး အေနန႔ ကငးပဖ႔ စစဥတ အာဇာနညေန႔ပါပ။

ကေနာတ႔ေတြ တပတတခါ ပသမၿမ ႔ တငးတရားရးမာ ပဒမ ၁၄၄ အာဏာဖဆနမႈ

ရးခနးသြားလက၊ ရးခနးတခန႔တခၾကားမာ စညးရးေရးအတြက နယေတြကဆငးလက၊ တခါတခါ

ဆရာဥးဝငးတငတ႔က လမးေခၚရငလညး ရနကနက တကလာလက၊ အဒလအခနမာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကလညး အဒ ေမလ၊ ဇြနလ မးထေလထမာ ျပညနယန႔တငး စညးရးေရးခရးေတြ

ထြကလက၊ ရနကနဌာနခပက ျပနဝငလာလက လပေနတအခနပါ။

ပသမမာ တငးမး ဗလခပျမငေအာငက ကေနာတ႔က ရးတငတရားစြ ေျခခပသေဘာမး

လပထားၿပးတာေတာငမ သက ကေနာတ႔ရ႕ ေျခေတြလကေတြကပါ ခပေႏာငထားခငပရပါတယ။

ဗလခပျမငေအာငန႔ ဘယလမ ညႏငးယလ႔မရတ တခ႔ကစၥေတြက သ႔ေအာကက တ-ဝ-တ

အတြငးေရးမး ဗလမးႀကးေမာငညန႔ တစတရာ ေဆြးေႏြးလ႔ ရတတပါတယ။

ဒါေပမ တခနမာေတာ ဗလမးႀကးေမာငညန႔ ကေနာတ႔ ထပတက ရငဆငရတအျဖစ

ႀကရပါေတာတယ။ အဒါကေတာ (၄၂)ႏစေျမာက အာဇာနညေန႔ အခမးအနားကစၥပါ။

ဇလႈငလဆနးမာ ရနကနဌာနခပက ကေနာတ႔က အေရးေပၚ လမးေခၚပါတယ။ အဒအခနက

ဌာနခပမာ ‘အမားျပညသ သေဘာမတတ အမန႔အာဏာ ဟသမ တာဝနအရ ဖဆနၾက’ ဆတ

Confrontation လမးေၾကာငး ေပၚေနပါၿပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 200

ဌာနခပက ျပညနယန႔တငး ၿမ႔နယ စညးရးေရး ေကာမတ အသးသးက (၄၂)ႏစေျမာက

အာဇာနညေန႔အခမးအနား စညကား သကၿမကစြာ ကငးပဖ႔ ညႊနၾကားလာပါတယ။

ကေနာတ႔လညး ပသမမာ NLDရ႕ အာဇာနညေန႔ အခမးအနား အစအစဥက တ-ဝ-တ မာ တရားဝင

စာတငလကပါတယ။

အာဇာနညေန႔ ေရာကေတာ နနက (၈)နာရေလာကမာ ကေနာတ႔ NLD အဖြ႔ဝငေတြ စနစတက

တနးစၿပး၊ လြမးသ႔ပနးေခြေတြကငလ႔ ဓနတနးလမးထပကေန ပသမ၊ မရြာ၊ ေရဥး၊ မငးလမးမႀကး

အတငး ကမးနာလမးေထာငမာရတ အာဇာနညေကာကတငပနးၿခက ခတကၾကပါတယ။

တ-ဝ-တ က လအငအား (၂ဝ)ပ ခြငျပတာမ႔ ကနတအဖြ႔ဝငေတြ လကပါအေလးျပခြင

မရေတာပါဘး။ အာဇာနညေကာကတငက ေရာကလ႔ ပနးေခြခ အေလးျပေနတ အခနမာေတာင တ-ဝ-

တ န႔ စစေထာကလမးေရး (၄) က စစဗလစစသားေတြဟာ အကန႔အသတ၊ အခပအခယေတြ အမးမး

လပေနပါေတာတယ။

ကေနာတ႔အားလး ဗလခပေအာငဆနးန႔တကြ ကဆးေလၿပးေသာ အာဇာနည

ေခါငးေဆာငႀကးေတြက ရညစး အမအတနး ေဝၿပးလ႔ အာဇာနညေကာကတငပနးၿခက စနစတက

ျပနထြကလာတအခနမာေတာ ကေနာတ႔ NLD လငယေတြထက မခငသကၿဖးဟာ မခမရပႏငေတာဘ

ေအာဟစ ေပါကကြပါေတာတယ။

အဒေန႔ညေနမာပ မခငသကၿဖးက စစေထာကလမးန႔ရေတြက သ႔အမကေန ဖမးဆး

ေခၚေဆာငသြားပါေတာတယ။ မခငသကၿဖး ျပနလႊတေရးအတြက အေရးဆဖ႔ ကေနာတ႔ တ-ဝ-တ က

ခကခငး လကသြားၾကပါတယ။

တငးမးဗလခပျမငေအာငက သလပခြာဘကက ေရာငထြကသြားပါၿပ။ တ-ဝ-တ အတြငးေရးမး

ဗလမးႀကးေမာငညန႔ ေတြ႔ဖ႔ ကေနာတ႔ သ႔ရးခနးေရ႕မာ (၄)နာရေလာက မတတတရပ

ေစာငခရပါတယ။

အဒမာ ဗလမးႀကးေမာငညန႔ ကေနာတ႔ ထပတက ေတြ႔ခရေတာတာပါပ။ ဘယလမက

ညႏႈငးလ႔ မရေတာပါဘး။ မခငသကၿဖးက အသညႀကးရစခနးမာ ခပထားပါတယ။

ေနာကတေန႔ ဇလင(၂ဝ)မာေတာ ကေနာအဖမးခရၿပး ပသမေထာငထ

ထပေရာကသြားရပါေတာတယ။ ကေနာန႔အတ NLDအဖြ႔ဝငေတြ ေတာေတာမားမားလညး

အဖမးခၾကရပါတယ။

‘အာဇာနညမး ေသရးမရ’ ။ ။

(မရငး - လြတလပတအာရအသ ျမနမာဌာန http://www.rfa.org/burmese )

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 201

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး (၂၃)

(နဂးပငး)ေအာငေဝး

ဇနန၀ါရ ၃၊ ၂၀၀၉

(photo: REUTERS - Apichart Weerawong, Dec 5 1996)

အာဇာနညမး၊ ေသရးမရ။

၁၉၈၉ခႏစ၊ ၄၂ ႏစေျမာက အဇာနညေန႔အေရးအခငးမာပ ကေနာတ႔ ပသမေထာငထ

ျပနေရာကသြားၾကပါတယ။ ပသမမာ ကေနာတ႔ကဖမးတ ဇလငလ ၂ဝ ရကေန႔မာပ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ တကသလရပသာလမး ေနအမက နဝတစစတပက အလးအရငးန႔ ဝငစးၿပး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေနအမအကယခပန႔ ထနးသမးလကပါေတာတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ၿခထမာေနၾကတ သးေရာငျခယေကာငးသားေတြက ဖမးဆးၿပး

အငးစနေထာငထ ပ႔လကပါၿပ။ ဒသတငးက ကေနာတ႔ ပသမေထာငထျပနေရာကၿပး

တပတေလာကေနေတာမ သခရတာပါ။

ကေနာက ပသမၿမ႔ အသညႀကးရစခနးမး ရအပဥးေအာငသာဥးက တရားလျပလပၿပး ပဒမ

၅(ည)န႔ တရားစြပါတယ။ ကေနာက ဖမးတအခနမာ လကဝယေတြ႔ရတ ဆရာႀကး

သခငကယေတာမႈငးရ႕ လကေရြးစငေလးခးတရာစာအပက တရားရးမာ “တရားမဝင စာရြကစာတမး”

ဆၿပး ရာေဖြပစထ ထညေရးတာ ခရပါတယ။

ဒအမႈန႔ ကေနာက ပသမအေနာကၿမ႔နယတရားရးက ေထာငဒဏ ၁ ႏစ အမန႔ခလကပါတယ။

စတမေကာငးျဖစရတာက ကေနာကေထာင ၁ ႏစပ ခလကတ တရားသႀကးက တငးမး

ဗလခပျမငေအာငက အလပကေန ရပစပစလကတ ကစၥပါပ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 202

အခန သပမၾကာလကပါဘး။ အသညႀကးရစခနးမး ဥးေအာငသာဥးလညး ရာဇာဝတမႈတခန႔

ၿငၿပး ပသမေထာငထက အကဥးသားအျဖစန႔ ေရာကလာပါေတာတယ။ ေထာငထမာ သန႔ ကေနာ

အမတမထငဆရတအခါ သက ကေနာအမႈမာ အထကက (ဗလခပျမငေအာငက) မတရား

ဖအားေပးခပေတြ ျပနေျပာျပပါတယ။

ျပညထေရးဝနႀကးဌာန၊ စာေပစစစေရးက ခြငျပခကန႔ တရားဝငထတေဝထားတ

ဆရာႀကးသခငကယေတာမႈငး လကေရြးစငေလးခးတရာစာအပ နဝတ ေခတကမ တရားမဝင

စာရြကစာတမး ျဖစရတာဟာ အဒဖအားေၾကာငပါပ။

ေနာင ႏစေပါငးမားစြာၾကာလ႔ ခငးတြငးျမစဝမး ယငးမာပင၊ ပလ၊ မငးတငပင

စာေပေဟာေျပာပြမာ ကေနာက ေထာငဒဏ ၁ ႏစပ အျပစေပးခတ တရားသႀကးန႔ မေမာလငဘ

ျပနဆေတြ႔ခရပါတယ။ သကလညး ကေနာအမႈမာ တငးမးဗလခပျမငေအာင အတငး အဓမၼ

ဖအားေပးခပေတြ၊ သ႔က အလပထတပစခပေတြ ျပနေျပာခပါေသးတယ။

ကေနာ ပဒမ ၅(ည)န႔ ေထာင ၁ ႏစ ကသြားတအခနမာ ပဒ ၁၄၄ အာဏာဖဆနမႈက

ကနေနပါေသးတယ။ ဒေတာ အကဥးေထာငလကစြ ဥပေဒအတငး ေနာကအမႈ ရးထြကတ

အကဥးသားေတြ သေျခကငး ခတၿပးမ တရားရးထြကရသလ ကေနာလညး သေျခကငး တနးလနးန႔

တရားရးထြကခရပါတယ။

ရးထြကရကတရက ပသမၿမ႔ တငးတရားရးက လာေတြတ အဘဥးတငထြတဟာ ကေနာက

သေျခကငး ခတလကႀကးန႔လညး ျမငေရာ စတမေကာငးျဖစၿပး ငပါေတာတယ၊

အဒအခနဟာ NLD အဖ႔ အခကအခန႔ ရငဆငေနရတအခန ျဖစပါတယ။

အေထြေထြအတြငးေရးမး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔အတ ဒတယ ဥကဌျဖစတ ဥးတငဥးလညး

အထနးသမးခေနရပါတယ။ ဆရာဥးဝငးတငေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အထနးသမးမခရခင

ဇလငလဆနးပငးကတညးကတင အဖမးခခရပါၿပ။

ဒလန႔ ရးခနးရက တရကမာေတာ တငးတရားရးက ကေနာတ႔ အာဏာဖဆနမႈက

အမန႔ခပါတယ။ အမန႔ခမယေန႔ျဖစလ႔ တငးတရားရးမာ ပသမၿမ႔ေပၚက NLD အဖြ႔ဝငေတြ၊

ႏငငေရးစတဝငစားသေတြ အမားအျပား ေရာကရေနၾကပါတယ။

တရားသႀကးက ‘အမန႔’ ဆၿပး ဖတျပပါတယ။ ‘ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ’ လ႔

ေၾကြးေၾကာတာ ျမနမာယဥေကးမႈအရ ခြငလႊတႏငေသာျငားလညး ဆၿပး တရားႀကးက ကေနာကဗာ

ႏစပဒက ရြတဆျပပါတယ။

‘မဆလ တေခတမာ

ရြတတျဖစသေတြ

ေနရစခၾကေတာ။

ၿငမပတေခတမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 203

ၿငမၾကညျဖစေနတသေတြ

ေနရစခၾကေတာ။

ေရြးေကာကပြဆတာလညး

ေခြးခေလာကဆြသလပါပ’

ေရြမေဌာ ဘရားေျခရငးမာ ျဖန႔ေဝခတ ကဗာစာအပထက အဒစာသားေတြကေတာ

အမားျပညသ ထတလန႔ တနလႈပ ေျခာကျခားေစရသာမက ႏငငေတာ ၿငမဝပပျပားမႈကပါ ထပါး

ေႏာငယကတအတြက ဆၿပး ကေနာတ႔က အဒပဒမရ႕ ဌာနကန ေထာင ၆ လ အမန႔ ခလကပါတယ။

အမန႔ခၿပးလ႔ ကေနာတ႔က ပသမေထာငထ ပ႔ဖ႔ စစေထာကလမးေရးန႔ ရေတြက အခပကားေပၚ

အတငး တြနးတငေနတ အခနမာ အမန႔လာနားေထာငတ ျပညသလထႀကးက

“ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ … ”

“ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ … ”

“ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကနးမာပါေစ … ” ဆၿပး ထပခါ ထပခါ ေၾကြးေၾကာေနၾကပါေတာတယ။

ရအခပကားလညး တငးတရားရး၀ငးထကေန အတငး ေမာငးေျပးရပါေတာတယ။

ပသမေထာငဗး၀က ေရာကတအခနမာေတာ အကဥးေထာင၀နထမးေတြက ေသနတေတြကငၿပး

အသငေစာငေနတာ ေတြ႔ၾကရပါတယ။

ေထာငထမာက ႀကးတကန႔ သးျခားတကေတြမာ ဗကသ၊ တကသ၊ လ႔ေဘာငသစ၊ ၄၈၂၈

ဗကပ ယဂ စတ ႏငငေရးအကဥးသားေတြ ရပါတယ။ သတ႔အားလးက ေထာင ၆ လ ကလာတ NLD

အဖြ႔ဝငေတြက ဂဏျပႀကဆၾကပါတယ။

ညဘကေရာကေတာ ကေနာ ႀကးတကအခနးန႔ ကပေနတ ေထာငအတရးေပၚက ဗးတာ၀နက

ေထာင၀နထမးတေယာကက ကေနာက “ဗ႕ ကဗာဆရာ၊ ကဗာရြတပါဥးဗ႕” လ႔ ခါတငးညေတြလပ

လမးေအာ ေတာငးဆေနပါေတာတယ။

အမန႔ခတေန႔မ႔ ကယအေတြးန႔ကယ ၿငမေနတ ကေနာလညး ေထာငထမာ ေရးထားတ

“ပဥၥမျမနမာႏငငေတာတညေထာငခနး” ကဗာရညႀကးက စတပါလကပါ ရြတဆျပလကပါေတာတယ။

“… အဘယဘယ … အဘယ ဧရာ၀တ

သငသည စးဆငး၊ တ႔ရငတြငးမာ

ျမငးခြာေျဖာငးေျဖာငး၊ ဖနေထာငးေထာငးႏင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 204

စစေမာငးဟးမည၊ တပႀကးခေလာ

နနရရ၊ သငအသညးက

မခြတေလာ … ခြတေလာ။

အဘယဘယ … အဘယ ဧရာ၀တ

သငသည စးဆငး၊ တ႔ရငတြငးမာ

ႏငးဆပြငေတြ၊ သညးသညးေၾကြၿပ

ေၾကြလညးရရ၊ ေ၀ရရမ႔

နနရရ၊ သငအသညးက

မခြတေလာ … ခြတေလာ။

အဘယဘယ … အဘယ ဧရာ၀တ

‘ေအာငဆနးစၾကည’

ၾကယနဆငသ

ပဥၥမျမနမာႏငငေတာ တညေစေသာ …”

(ၿပးပါၿပ)

ေအာငေ၀း

၁၁-၁၂-၂၀၀၈

[ မရငး - Radio Free Asia, Burmese Service http://www.rfa.org/burmese ]

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 205

ႎငငေရးသမားမား ဘကမႀ အမႁလက

ေပးေနေသာ ေရႀႚေန ၆ ဥးက ဖမးဝရမး

ထတလက႓ပ

ႎငငေရးသမားေတၾရႚ အမႁေတၾက လကေပးေနတႛ ေရႀႚေန ၆ ဥးက အာဏာပငေတၾက ဖမးဝရမး

ထတထားတယလႛ အဒ ေရႀႚေနေတၾနႛ နးစပသ တဥးက ေပာပၝတယ။ ဖမးဝရမး ထတထားခရတ

ေရႀႚေနေတၾကေတာႛ ဥးေကာဟး၊ ဥးမငႛေသာငး၊ ဥးေမာငေမာငလတ၊ ဥးေအာငသနးမငႛ၊

ေဒခငေဌး႔ကယနႛ လငယေရႀႚေန ကညညလႁငတႛ ဖစတယလႛ သရပၝတယ။

"အဘားမားႎႀင အ! ဟ ဟ ဘားမား"။ (ကာတၾနး - ဟနေလး/ ေခတ႓ပင)

ဒဗၾဘ ၊ ၃၀ ၊ ဇနနဝၝရ ၊ ၂၀၀၉

ဒ ေရႀႚေန ၆ ဥးက အာဏာပငေတၾက ဖမးဝရမး ထတလကတႛ ကစၤနႛ ပတသက႓ပး သတႛနႛ

နးစပသ ရနကန႓မႚခ တဥးက သႛရႚအမငက အခလ ေပာပပၝတယ။

"ကေနာတႛ ဒႎငငေရးမႁေတၾ အားလးမႀာ ဒေရႀႚေနေတၾဟာ အနအယလဒရႚ ေရႀႚေနေတၾ

ဖစတအတၾက ႎငငေရးမႁတငးမႀာ သတႛ လကပၝ ေဆာင႟ၾကကတယ၊ ေဆာင႟ၾကကတ အခၝမႀာ

သတႛရႚ ဥပေဒေကာငးအရက အမႀနက အမႀနတငး ပတ ပတသားသား ေပာရတ ေရႀႚေနေတၾ ဖစေနတ

အတၾက ကေနာတႛ အနကယ ဥးေအာငသနးတႛ ဥးခငေမာငရႀနတႛက ဖမးသလ၊ ကဖးဖႃတႛက ဖမးသလ

အမႀနေတာ ရႀငးရႀငးေပာ ရရငေတာဗာ၊ ႎငငေရးသမားေတၾက ေနာကထပ လကရတ ေရႀႚေနေတၾ မရႀ

ေအာငလပတယလႛ ကေနာေတာ ဒလပ မငတယေလ။"

ႎငငေရး လႁပရႀားသေတၾ အတၾက ဥပေဒေကာငးအရ အကာအကၾယ ေပးေနတႛ ေရႀႛေနေတၾက

ဖမးဝရမး ထတလကတာေကာင ဖမးဆးခ ႎငငေရးသမားေတၾ အတၾက နစနာမႁေတၾနႛ ကေတၾႚရ

ႎငတယလႛလညး သက ေပာပၝတယ။

"အခလညး သတႛ ႎငငေရးသမားေတၾ ဘကကေန႓ပးေတာ ရပတည႓ပးေတာ ဥပေဒေကာငးအရ

အမႀနက အမႀန အတငး ထတေဖာ ေပာေနတ ေရႀႚေနေတၾက အခလ လပလကတ အတၾက

ဖမးဆးခထား၊ အေရးယခထားရတ ကေနာတႛ ႎငငေရးသမားေတၾ အေနနႛကေတာ အမား႒ကး

နစနာတာေပၝ ခငဗာ၊ ႎငငေရးသမားေတၾက ေတာကေလ႖ာက ဖႎႀပမႁက ခခရတယဗာ၊ မသားစမႀာလညး

ဒကၡေတၾေရာက သတႛက နယေဝးေတၾပႛ၊ ႎႀစ႒ကးေတၾခ၊ သတႛဘကက လကပၝေပးတ ေရႀႚေနေတၾက

ကနႛသတမႁေတၾနႛ (ဝရမးေတၾ) ကပတယ ဆရငေတာ ကေနာတႛ ႎငငေရးသမားေတၾက လးဝ

ေခၝငးမေဖာရေအာင သတႛ အေနနႛ ဖႎႀပတယလႛ ကေနာ ထငပၝတယ ခငဗ။"

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 206

ေရႀႚေန ဥးေကာဟးကေတာႛ သႛအေနနႛ ဖမးဝရမး ထတထားတ ကစၤနႛ ပတသက႓ပး ဘာမႀ

မသရေသးဘးလႛ ေပာပၝတယ။ ထပမ သရတႛ သတငးေတၾအရ အဖမးခေနရတႛ လငယ ေရႀႚေန

ကဖးဖႃနႛ လပေဖာကငဖက ေရႀႚေန အမးသမး တဥးကလညး ႓ပးခတ ရကပငးကပ သကနးက႗နး႓မႚနယ

တရား႟းက ေခယ ေမးမနးခႛတယလႛ သရပၝတယ။

မေကၾး႓မႚက ရအရာရႀေတၾက လာေရာက စစေဆး ေမးမနးခႛတာ ဖစ႓ပး ကဖးဖႃ ဥးေဆာငတ

လငယ ေရႀႚေန အဖၾႚဝင တဥး အေနနႛ ေရႀႚေန လကေပးေနတာ ဟတ မဟတ ေမးမနးခႛတာလႛ

ဆပၝတယ။ ဒၝအပင ကဖးဖႃရႚ ထၾကဆခကေတၾလႛ ေပာ႓ပး လငယ ေရႀႚေန အဖၾႚမႀာ ပၝတသေတၾရႚ

အမညစာရငးေတၾကလညး ထတ ပသၾားတယလႛ လငယ ေရႀႚေနေတၾနႛ နးစပသ တဥးရႚ အေပာအရ

သရပၝတယ။

အခလ ၁၅ ရကေနႛက ဖမးထားတႛ လငယ ေရႀႚေန ကဖးဖႃကေတာႛ မေကၾး ရစခနးမႀာ

ခပထားဆလႛ သရပၝတယ။ ႎငငေရးသမားေတၾရႚ အမႁေတၾက လကေပးေနတႛ ရနကန တရား႟းခပ

ေရႀႚေနေတၾ ဖစတ ဥးေအာငသနး၊ ဥးခငေမာငရႀနနႛ လငယေရႀႚေန ကညညေထၾးတႛကလညး

အာဏာပငေတၾက ဖမးဆး ေထာငခထားပၝတယ။

ေဒၚစႏင ဂနဘာရ အကဥးသား လြတေျမာကေရး ေဆြးေႏြး

MONDAY, 02 FEBRUARY 2009 20:17 ဧရာဝတ

ေနအမ အကယခပ ကခေနရဆ ေဒၚေအာငဆနး စၾကည အပါအ၀င အမးသား ဒမကေရစအဖြ႕ခပ

(အနအယလဒ) ေခါငးေဆာင ၆ ဥးတ႔က ကမၻာကလသမဂၢ အေထြေထြ အတြငးေရးမႉးခပ၏

ျမနမာႏငငဆငရာ အထးအႀကေပးအရာရ မစၥတာ အဗရာဟင ဂနဘာရ ႏင ယေန႔နနကပငးက အစးရ

ဧညေဂဟာ၌ ေတြ႕ဆရာ တြင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးရန ေတာငးဆေဆြးေႏြးခေၾကာငး

သရသည။

မစၥတာ ဂနဘာရႏင ႏငငေရးအကဥးသားမား လႊတေရး

ေျပာသည ေဒၚေအာငဆနးစၾကည (ဓာတပ -

႐ကတာ/ယအငနအငစ)

နနက ၁၀ နာရခန႔က အနအယလဒ

ဗဟအလပအမႈေဆာင ေကာမတ၀င(စအးစ)မားႏင

မစၥတာ ဂနဘာရတ႔ အခန ၁ နာရ ခြခန႔

အၾကာေတြ႕ဆရာတြင ႏငငေရးအကဥးသားအားလး

လႊတေပးေရးႏင ပတသကၿပး ဥးစား ေပး

ေဆြးေႏြးခသညဟ အနအယလဒ ေျပာခြငရ ပဂၢလ

ဥးဉာဏ၀ငး က ေျပာသည။

“မစၥတာဂနဘာရက မစၥတာ ဘနကမြနး ျမနမာျပညက

လာခငတယ၊ သသာထငရားတ အကးရလဒ အေနန႔

အဖြ႕ခပက ေတာငးဆထားတ အခက ၄ ခကထက

ဘယအခကန႔ ဆရင သသာျမငသာတအခကလ႔ ဆႏင မလ ဆတ ေမးခြနးက ေမးပါတယ၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 207

အဖြ႕ခပအေနန႔ကေတာ နပါတ ၁ အခကျဖစတ ႏငငေရးအကဥးသား အားလး လႊတေပးေရး ၊ အဒလ

လႊတေပးလ႔ရရင သသာထငရားတ တးတကမႈလ႔ ယဆလ႔ရတ အေၾကာငး၊ သသာ ျမငသာတ

ရလဒဆတာက အနညးဆး ႏငငေရးအကဥးသား လႊတေပးျခငးဟာ ပထမ အေျခချဖစ တယ ဆတ

အေၾကာငး ျပနလညေျပာၾကားခပါတယ”ဟ ဥးဉာဏ၀ငး က ဧရာ၀တသ႔ ေျပာသည။

ကမၻာကလသမဂၢ အေထြေထြအတြငးေရးမႉးခပ မစၥတာ ဘနကမြနးက သသာ ထငရားသည ေျပာငးလ

တးတကမႈမရပါက ၎အေနႏင ျမနမာႏငငသ႔ လာေရာကမည မဟတေၾကာငး ေျပာဆထားသည။

အနအယလဒ၏ ေတာငးဆခက ၄ ခကမာ ႏငငေရးအကဥးသားအားလးလႊတေပးရန၊ ၂၀၀၈ ခႏစ

ေမလက အတညျပလကသည ဖြ႕စညးပ အေျခခ ဥပေဒကျပနလညသးသပရန၊ ျပညသ႔လႊတေတာ

ေခၚယေပးရနႏင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရး တ႔ျဖစသည။

ယခေတြ႕ဆမႈတြင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြႏင ပတသကၿပး အနအယလဒက ေဆြးေႏြးမညမဟတဟ

မစၥတာ ဂနဘာရက ႀကတင ေျပာဆထားေၾကာငးလညး သရသည။

ထ႔အျပင မစၥတာဂနဘာရက ၎ေနာကဆး အႀကမလာစဥ ေျပာဆခသည အခကမားမ Economic

forum ႏင ပတသက၍လညး အနအယလဒ ၏ သေဘာထားက ေမးျမနးရာတြင စးပြားေရးဆငရာ

အခကအလကမား မရ ဘႏင သေဘာထားေပး၍မရေၾကာငး ေျပာဆခသညဟ ဥးဉာဏ၀ငးက

ဆသည။

ၿပးခသည စေနေန႔က စတငသည မစၥတာ ဂနဘာရ ၏ ၄ ရကၾကာ ခရးစဥတြင ယခ

အနအယလဒႏငေတြ႕ဆ မႈသည အနအယလဒ က အနမဆး လကခႏငေသာ အခကမားႏင

အနအယလဒ ၏ သေဘာထားမား က ေမးျမနးစးစမးသြားသည အဆငမသာျဖစေၾကာငး၊ ယခင

ခရးစဥမားႏင မတသည အေျပာငးအလမားရ ေၾကာငးလညး ၎က ဆကေျပာသည။

“အခခရးစဥကေတာ အရငခရးစဥထက အခငးကငးကစၿပးေတာ အေျပာငးအလ ရတယ၊ ဥပမာ

အားျဖင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအပါအ၀င စအးစ အဖြ႕န႔ မစၥတာ ဂနဘာရ ေတြ႕ဆတာမး၊ ဒါဟာ

ပထမဆး အႀကမပါ။ အေသးစတအေနန႔ ဘယလျဖစလာမလဆတာကေတာ ကေနာတ႔

ႀကတငၿပးေတာ မေျပာႏငပါဘး၊ အခငး အကငး ကအစ အေျပာငးအလရတယ ဆတာေလာကပ

ေျပာႏငပါတယ”ဟ ဥးဉာဏ၀ငး ကေျပာျပသည။

ယေန႔တြင အနအယလဒ စအးစ မား ျဖစေသာ ဥးေအာငေ႐ႊ၊ ဥးညြန႔ေ၀၊ ဥးသနးထြနး၊ ဥးစးျမင၊

ဥးလေဖႏင ေဒၚေအာင ဆနးစၾကညတ႔သည မစၥတာ ဂနဘာရႏင အစးရ ဧညေဂဟာ၌ တခနတညး

အတတကြ ေတြ႕ဆခ ျခငး ျဖစေၾကာငး သရသည။

ယမနေန႔က မစၥတာ ဂနဘာရသည စစအစးရ ေျပာေရးဆခြင အာဏာပငအဖြ႕ ေခါငးေဆာင ျပနၾကားေရး

၀နႀကး ဗလမႉးခပ ေကာဆနးအပါအ၀င ႏငငျခားေရး၀နႀကး ဥးဉာဏ၀ငး၊ ယဥေကးမႈ ၀နႀကး ဗလခပ

ခငေအာငျမင၊ ဆကဆေရး၀နႀကး ဥးေအာငၾကည၊ ကနးမာေရး ၀နႀကး ေဒါကတာ ေကာျမင၊

ျပညလးကြ တ ဆႏၵခယပြ ေကာမရငအဖြ႕၊ ႀကဖြ႕အဖြ႕မားႏင ေတြ႕ဆခၿပး မနကျဖနတြင ေနျပညေတာသ႔

သြားေရာကမညျဖစ ေၾကာငး သရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 208

မစၥတာ ဂနဘာရႏင

ဥးေအာငေ႐ႊ၊

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊

အနအယလဒ စအးစ

အဖြ႕၀ငမား ေတြ႕ဆေနၾကစဥ

(ဓာတပ - ေအပ)

မစၥတာ ဂနဘာရ၏ ယခ

ခရးစဥသည ၇ ႀကမေျမာက

ျဖစၿပး ၂၀၀၈ ခ ဒဇငဘာ

လဆနးတြင လာေရာကရန

ျမနမာ စစအစးရက

ဖတၾကားထားသည ခရးစဥျဖစသည။ မစၥတာ ဂနဘာရသည ယမန ႏစၾသဂတလအတြငး ျမနမာႏငငသ႔

ေနာကဆးအႀကမ လာေရာကခကာ ယငးခရးစဥအတြငး ေဒၚေအာငဆနးစ ၾကညက ၎အား ေတြ႕ဆရန

ျငငးဆခၿပး စစအစးရ ေခါငးေဆာင ဗလခပမႉးႀကး သနးေ႐ႊႏငလညး ေတြ႕ခြငမရခေပ။

အဆပါ ၂၀၀၈ ခႏစ ၾသဂတလအတြငးက မစၥတာဂနဘာရ ၏ ခရးစဥႏင ပတသကၿပး ျမနမာ

ႏငငေရးအတြက တးတကမႈ တစတရာ မရေၾကာငး အနအယလဒ က ေၾကညာခကထတျပန၍

ေ၀ဖနေျပာဆထားသည။

ညညြတေသာ တငးရငးသားလမးမား မဟာမတအဖြ႕(UNA)က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင တငးရငးသား

ေခါငးေဆာငမား အပါအ၀င အတကအခႏငငေရးအဖြ႕မားႏင စစအစးရတ႔အၾကား ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရး

အေကာငအထညေဖာရန မစၥတာဂနဘာရသ႔ အႀကျပစာတေစာငေပးပ႔ထားသည။

ကလသမဂၢ၏ ထတျပနခကတခတြင မစၥတာ ဂနဘာရက ယခခရးစဥအတြငး သကဆငသမားႏင

အဓပၸာယ ျပည၀သည ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးမႈမား ျပလပႏငရန ေမာလငထားေၾကာငးပါရေသာလညး

ျမနမာအေရးေလလာ သတခ ႕ကမ စစအစးရ ထပပငးေခါငးေဆာငႏင ေတြ႕ဆႏငမညဟ မယဆေၾကာငး

ေျပာဆသည။

မးပကတာ သတငးမဟတပါ WEDNESDAY, 04 FEBRUARY 2009 19:55 ဧရာဝတ

ျမနမာႏငငတြင လပစစမးပကျခငး၊ လပစစမးမရရျခငးသည သတငးမဟတေတာဘ၊

လပစစမးလာျခငး လပစစမးရ ျခငးသာလင သတငးျဖစသညဟ ရနကန၊ မႏေလး ၿမ႕ခမားက

ေျပာဆေနၾကသည။

စပါးခြသးဓာတေငြ႕စကႏင ဒငနမတြၿပး လပစစမးရရရန ထတလပသည စပါးခြသးလပစစဓာတအားေပး

စကမား ထြကေပၚလာျခငး၊ ႏြားႏင ဆကလညပတျခငးအားျဖင လပစစမးရေစျခငးတ႔သညသာလင

သတငး ျဖစလက ႏငငပငသတငးစာမား၊ ျပညတြငးထတ ဂာနယမားတြင ေရးသားေဖာျပထားသညက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 209

ေတြ႕ရသည။

ျမနမာႏငင၏ ၿမ႕ေတာေဟာငးျဖစေသာ ရနကနတြငပင လပစစမးပမနမေပးႏငဘ အလညက စနစႏင

ေပးေနရၿပး တႏစပတလး မးလာခနႏင မးပကခနတ႔က ႏႈငးယဥၾကညပါက မးပကခနက ပမား

လကရသညက ေတြ႕ျမငရသည။

ရနကနၿမ႕သ႔ျဖန႔ေ၀ေနေသာ မဂါ၀ပ ၁၄၀ ခန႔ ထြကရသည ေလာကား၊ ႐ြာမ ႏင သာေကတ တ႔ရ

လပစစဓာတအားေပး႐ ၃ ရသည ၿပးခသညႏစ ႏ၀ငဘာ လကနပငးမ စတင၍

မလညပတႏငေတာသည အတြက လပစစဓာတအား ထတလပသးစြမႈေလာကလာရျခငး

အေၾကာငးတခ ျဖစသညဟ အေစာပငး သတငးထတျပနခကမားအရ သရရသည။

ႏစစဥ ေရနညးခနျဖစေသာ ႏ၀ငဘာ၊ ဒဇငဘာ၊ ဇနန၀ါရ၊ မတ၊ ဧၿပ၊ ေမလမားတြင ရနကန အပါအ၀င

တျခားၿမ႕နယမားအားလး အလညကစနစျဖင လပစစမးသးစြေန ၾကရသည။

“အဒလေတြမာေတာ မးက အၿမပကေနတာ လာတရကထက ပကတရကကပမားတယ။ ကနတ

လေတြမာ မးက မပကဘးလားဆေတာ မဟတဘးပကတာပါပ။ ဒါေပမယ အဒလ

ေရနညးခနေလာကေတာ မဆးဘး ေပါ” ဟ ဒဂၿမ႕နယတြင ေနထငသ တဥးက ေျပာဆသည။

ျမနမာႏငင တႏငငလး သးစြေနသည သးပတပထကပေသာ လပစစဓာတအား ပမာဏသည

အေသးစား ေရအားလပစစ စနစျဖင ထတလပမႈမရရျခငးျဖစေၾကာငး၊ တႏငငလး သးေနသည

လပစစပမာဏ ၁၇၇၅ မဂါ၀ပ၏ ၅၀ ရာခငႏႈနးက ရနကနၿမ ႕က အသးျပေနၿပး ထ ၅၀ ရာခငႏႈနးထမ

၅၃၀ မဂါ၀ပမာ စကမႈလကမႈ လပငနးမားႏင စးပြားေရး လပငနးမားက အသးျပေၾကာငးသရသည။

ရနကနတငးအတြငးရ ၿမ႕နယမားက အပစ ေအ၊ ဘ၊ စ စသျဖင အပစခြကာ တအပစလင နာရပငးပက

နာရ ပငး မးလာစနစျဖငလညးေကာငး၊ တရကျခား မးလာစနစျဖငလညးေကာငး၊ သ႔မဟတ ၂ ရကပက

၁ ရကလာ စနစျဖင လညးေကာငး၊ စနစအမးမးသတမတၿပး ၿမ႕နယ လပစစရးအသးသးမ

မးေပးေနရျခငးျဖစေၾကာငး သရရသည။

“ကမတ႔က အပစ ေအထမာ ပါတယ၊ သတ႕ေျပာတအရ ဆရင ဒေန႔ မနက ၅ နာရကေန မနက ၁၁

နာရထ မးလာမယ ေနာကပငးပကမယေပါ။ တကယကေတာ အဒလ မဟတဘး။ လာခနမာ

ခဏလာၿပး ပကခနမာ ေတာ တကတယ” ဟ ဒဂၿမ႕သစေျမာကပငးတြင ေနထငသ တဥးက

ေျပာဆသည။

ဒဂၿမ႕သစတြင မနက ၅ နာရ၌ မးခဏလာၿပး၊ ၅ နာရ မနစ၂၀ ခန႔တြင ျပနပကသြားေၾကာငး၊ ထ႔ေနာက

မနက ၉ နာရတြင တခါလာၿပး ၁၀ နာရတြင ျပနပကေၾကာငး၊ ၁၀ နာရ ခြခန႔တြင လာၿပး ၁၁ နာရ

တတမာလး၀ အၿပး ပကသြားကာ ေနာကတေန႔ မးလာခန နနက ၅ နာရမမးျပနလာေတာေၾကာငး

၎က ရငးျပသည။

ထ႔အတ ေကာကတတားၿမ႕နယတြင ေနထငသ တဥးကလညး “မေန႔က ဆရငမးလာရမယရက၊

အဒါေတာင တေနကနလး မးလာခနက ေပါငးၾကညရင ၃နာရေတာငမျပညခငဘး၊ လာလက

ပကလကန႔ပ။ မးပကတ ရကကေတာ တေနကနက မလာေတာတာ” ဟ ေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 210

အလားတပင မႏေလးၿမ႕ရ ၿမ႕နယ ၅ ၿမ ႕နယကလညး ေအ၊ ဘ၊ စ၊ ဒ ဟ အပစ ၄ စ ခြထားၿပး ရပကြက

အလက ၅ နာရ ႏင ၁၁နာရ ၊ ၁၁နာရ မ ၅နာရ အၾကား စသျဖင မနက၊ ေန႔လယ၊ ည အလညက မးေပး

စနစျဖင ေပးေနေသာလညး အခနမမနေၾကာငး မႏေလး ၿမ႕ခမားကေျပာသည။

လကရႏငငတြငး ေရအားလပစစ စမကနး ၂၂ ခ က အေကာငအထညေဖာ ေဆာင႐ြကေနေၾကာငးႏင

လာမည အနာဂတကာလတြင ေနာကထပ ၁၅ ခ ထပမ တးခ႕သြားရနရေၾကာငး ျမနမာႏငင

လပစစစြမးအား ၀နႀကး ဌာနက ဆသည။

လြနခသည စေန၊ တနဂၤေႏြေန႔မားက စတင၍ မြနျပညနယ မတမ ပငလယေကြ႕ရ ရတနာ ကမးလြန

သဘာ၀ ဓာတေငြ႕စမကနးမ ဓာတေငြ႕တာဘင ျပျပငေနေသာေၾကာင လပစစဓာတအား

ထတလပေရးအတြက ပက လငးျဖငေပးပ႔ေနေသာ ဓာတေငြ႕မားမေပးပ႔ႏငသညအတြက ျမနမာႏငင

ေနရာေဒသတခ႕တြင လပစစမး ထတလႊတမႈ ေလာကမညျဖစေၾကာငး တနဂၤေႏြေန႔ထတ

ျမနမာအလငး သတငးစာတြင ထတျပနထားသည။

ေတာငငၿမ႕အနးရ ေသာကေရခပ ေခာငးက ျဖတ၍ ေလာပတမ ေပးပ႔သည လပစစဓာတအားလငး တင

တခ႕က အစးရန႔ကငေရးအဖြ႕ ကရငအမးသား အစညးအ႐း(ေကအနယ)ႏင ကရငနအမးသား

တးတကေရး ပါတ (ေကအနပပ) လကနကကင အဖြ႕မားက ဗးခြသညအတြက

ပကစးမႈမားရေၾကာငးလညး သတငးစာတြင ေဖာျပထားသည။

စစအစးရ က မဂါ၀ပ ၂၁၀၀၀ ခန႔ ထြကရမညျဖစေသာ ေရအားလပစစ စမကနးအသစ

တညေဆာကေန ေၾကာငး အၿမတမးေျပာဆေနခသည။ သ႔ေသာ ယငးလပစစဓာတအားမား

အမနတကယထြကရလာပါက အမနးခငး ထငး၊ တ႐တႏင ဘဂၤလားေဒရ ႏငငမားသ႔

ေရာငးခဖြယရေၾကာငးလညးေ၀ဖနေျပာဆေနၾကသည။

အမနးခငး ထငးႏငငမ ထတလပသးစြေနသည လပစစပမာဏ ၂၄၀၀၀ မဂါ၀ပ ၏ ၁၉ ရာခငႏႈနးသည

ျမနမာႏငငမ ရရျခငးျဖစေၾကာငး သရသည။

လပစစမးက အားကးလပကငေနၾကရေသာ ရနကန လေနရပကြကမားအတြငးရ

တႏငတပငလပငနးငယမား မာ လပစစမးပမန မရရမႈေၾကာငယခအခါ လပငနးမား လး၀

ရပဆငးထားရသညက ေတြ႕ျမငရသည။

“မးကမလာ၊ အေရာငးအ၀ယကလညး ကဆေတာ မႏစကလ ဒဇယန႔ မးစကေမာငးျပး

လပငနးလပဖ႕က အားမရေတာလ႕ ရပက ရပထားရတာတလရၿပ၊ မးပမနလာမပ လပငနး

ဆကလပႏငေတာမယ အေနအထား ရတယ” ဟ ေကာေစႀကလပငနးလပသည လပငနးရငတဥးက

ေျပာသည။

ကမၻာေငြေၾကးအၾကပအတညးေၾကာင အေရာငးအ၀ယမားကဆငးေနခန၊ ၀ငေငြေလာပါးေနခနတြင

လပစစမး ပမနမရရျခငးသည လပငနးရပရနအတြက အဓက အေၾကာငးရငးတချဖစလာေၾကာငး

အဆပါ လပငနးရငက ေျပာဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 211

လႈငၿမ႕နယမ ကေလးကစားစရာ ပလတစတစအ႐ပမားထတလပသည လပငနးကလညး မးမရရသည

အတြက ဒဇယႏငမးစကေမာငးၿပး လညပတရာ ေစးကြကအတြငးမကကေသာေၾကာင

လပငနးရပဆငးထားရ သညဟ သရရသည။

မႏေလးၿမ႕ခတဥးက “မးေဘးအႏရာယလညး စးရမရတယ။ လပစစမးမရတ အတြက ဓာတဆ၊ ဒဇယ၊

ဖေယာငးတငေတြက ၀ယသးရတယ။ မေတာတဆ ေပါဆလ႔ မးေလာငတာေတြျဖစတယ။

မးပကသြားတ အခန ႐တတရက မးမပတမရင ျပနလာတ အခါ ဝါယာေရာ ျဖစတာေတြ ႀကရတယ”

ဟေျပာျပသည။

စကမႈဇနမားအားလးတြငမ ေန႔စဥ နနက ၈နာရမ ညေန ၅ နာရအထမးရရၿပး ည ၁၁ နာရမ ေနာက

တေန႔ နနက ၅ နာရထ မးရရၾကေၾကာငး၊ မးပမနလာတတၿပး ပကလငလညး ခဏတာ

ပကတတေၾကာငး၊ ထ႔ အတြကၿမ႕နယ လပစစရးမားသ႔ ပမနတရားမ၀င ေငြေၾကး

ႏစစဥေပးေဆာငေနရေၾကာငး စကမႈဇန ၀နထမးမားက ေျပာျပသည။

ယခအခါ စစစအစးရက စပါးခြသး ဓာတေငြ႕စကမ လပစစမးရရေရးႏင ထစကက တြငကယစြာ

အသးျပ ေရးအတြက သတငးစာမားႏင ဂာနယမားမ တဆင ျပညသလထက

အသေပးလႈ႔ေဆာေနသည။

မေကြးတငးသ႔ ကာကြယေရး၀နႀကးဌာနမ ဒတယဗလခပႀကးခငေဇာသြားေရာကစဥက

တာ၀နရသမားႏင လပစစအငဂငနယာမားက စပါးခြသးဓာတေငြ႕စကႏင ဒငနမတြၿပး လပစစမးရရရန

ထတလပ ေရးအား တကတြနး ေျပာၾကားချခငးႏင ပတသကၿပး ေဖေဖာ၀ါရလ ၃ ရကေန႔ထတ ႏငငပင

သတငးစာမား၏ မကႏာဖးတြင ေဖာျပထားသညက ေတြ႕ျမငရသည။

ဇနန၀ါရလအတြငး ထတေ၀ခၾကေသာ ျပညတြငး ဂာနယတခ႕တြငလညး ၿမ႕ျပႏငေ၀းေသာ ေကးလက

ေဒသမားတြင စပါးခြသးလပစစဓာတအားေပးစကမားျဖင လပစစမး

ထတလပသးစြေနၾကၿပျဖစေၾကာငး ေဖာထတေရးသားလာၾကသည။

ဇနန၀ါရလ ၉ ရကေန႔ထတ Biweekly Eleven ဂာနယ စာမကႏာ ၆ တြင ဓာတပႏငအတ

ေကးလကေဒသမား တြင စပါးခြေလာငစာသးစကမားျဖင လပစစမးအားသးစြမႈ မားျပားလာေၾကာငး

ေဖာျပခသလ၊ ဒဇငဘာလ ၁၉

ရကေန႔ထတ အဆပါ ဂာနယတြငပင သရကခရင၊ ကမၿမ႕ေပၚရပကြကအသးသးတြင

စပါးခြလပစစဓာတအား ေပးစကမား တြငကယစြာ အသးျပေန ဟေသာ ေခါငးစဥျဖငလညးေကာငး

ဓာတပႏငအတတြလက ေဖာျပခ သညကလညး ေတြ႕ရသည။

“စပါးခြသးဓာတေငြ႕စကန႔ ဒငနမတြၿပး လပစစမးရရေအာငထတရမယဆတ

ဗလခပႀကးေတြရ႕အေတြးအေခၚ က ရကစရာလညးေကာငးတယ။ ရယစရာလညး ေကာငးတယ။

ကေနာတ႔မာ ေကာကေခတေရာကေန သလ ခစားရတယ” ဟ ရနကနၿမ႕မ

လပစစအငဂငနယာတဥးက ေျပာဆသည။

ဤသတငးက ရနကနၿမ႕မ ဧရာဝတ သတငးေထာက ၾကညေဝႏင ဧရာဝတတကထင သတငးေထာက

ေအးလတ႔ ပးေပါငးေရးသားသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 212

ဗလခပမးႀကးက ဂနဘာရက ပညာျပ WEDNESDAY, 04 FEBRUARY 2009 19:53 ဇာနညဝငး

ဗလခပမးႀကး သနးေရႊသည ကလသမဂၢ၏ အထးသတမန မစၥတာ ဂနဘာရက ေတြ႔ဆျခငး

မရေသာလညး အာရတကမ သတမနမားကမ ယမနေန႔က လကခ ေတြ႔ဆခသည။

ဗလခပမးႀကးႏင ကေမၻာဒးယား၊ ဗယကနမ၊ တရတ ႏငငတ႔မ သအမတမား ၿမ႕ေတာသစ

ေနျပညေတာတြင ေတြ႔ဆသည ဓာတပမားက ယေန႔ထတ ျမနမာသတငးစာမားတြင ေဖာျပထားသည။

အာရသတမနမားႏင ေတြ႔ဆမႈမာ ႀကတငစစဥ ထားျခငးျဖစၿပး မစၥတာ ဂနဘာရက ေတြ႔ဆျခငး

မျပရနလညး ႀကတင ဆးျဖတထားၿပး ျဖစမညဟ ျမနမာအေရး ေလလာသ တဥးျဖစသည ဥးဝငးမငးက

သးသပသည။

“ဂနဘာရကတဆင ေတာငးဆလာမယ အခကေတြက အေၾကာငး မျပနခငလ႔၊ မလကေလာ

ခငလ႔ေပါ။ ဘနကမြနး (ကလသမဂၢ အေထြေထြ အတြငးေရးမးခပ) လာမယ ခရးစဥန႔ ပတသကလ႔

စစဥသငတာ ေတြက သမလပခငဘး ဆတ လကၡဏာ ျပတာေပါ” ဥးဝငးမငးက ဧရာဝတသ႔

ေျပာျပသည။

ဗလခပမးႀကးသည ဒဇငဘာ လကနပငးတြင ရနကန၊ မႏေလး၊ ဧရာဝတ၊ မေကြးတငးရ ၿမ႕မားသ႔

လညလည သြားေရာကခသည။ ထသ႔ သြားေရာကၿပး ေနာကပငးတြင ၎၏ လႈပရားမႈမား

သတငးစာမားတြင တလၾကာ ေပာကကြယ ေနခရာမ ယေန႔ထတ သတငးစာမားတြင ျပနလည

ထြကေပၚလာချခငး ျဖစသည။

မစၥတာ ဂနဘာရသည စစအစးရႏင အတကအခ တ႔အၾကား ဝငေရာက ေစစပေပးရန အတြက

ကလသမဂၢ အေထြေထြ အတြငးေရးမးခပက ေစလႊတလကသည အထးကယစားလယ ျဖစသည။

အတကအခ ေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႔ခြင ရေသာလညး ဗလခပမးႀကးႏင ေတြ႔ခြင မရခသည ၎၏ ၄

ရကၾကာ ခရးစဥက ယမနေန႔ ညေနက အဆးသတ ခသည။

ခရးစဥအတြငး မစၥတာ ဂနဘာရသည စစအစးရ ဝနႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစန၊ ျပနၾကားေရးဝနႀကး

ဗလမးခပ ေကာဆနးတ႔ႏင ေတြ႔ခြငရခသည။ ဝနႀကးခပက ၎အား ႏငငတကာ၏ ျမနမာျပညအေပၚ

ပတဆ႔ဒဏခတ မႈမားက ရပသမးေရးအတြက ကလသမဂၢက ေဆာငရြကေပးရန ေျပာၾကားလကသည။

ဗလမးခပ ေကာဆနးကလညး ၎တ႔အေနျဖင အမးသား ျပနလည သငျမတေရး အတြက

ေဒၚေအာငဆနး စၾကညအား ကမးလမးမႈမား ျပလပေလ ရေၾကာငး၊ ၿပးခသည ၅ လအတြငး

ဆကဆေရး ဝနႀကးႏင ေဒၚစ ေတြ႔ဆႏငေရး အတြက ၂ ႀကမတတ ကမးလမးခ ေသာလညး ေဒၚစက

လကခချခငး မရေၾကာငး ေျပာၾကားခသညဟ ယေန႔ထတ သတငးစာမားတြင ေဖာျပထားသည။

ဗလမးခပ ေကာဆနး၏ ေျပာၾကားခကမားမာ တရားမတမႈ မရေၾကာငး အမးသား ဒမကေရစ

အဖြ႔ခပ ေျပာခြငရပဂၢလ ဥးဉာဏဝငးက ဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 213

“ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေျပာတာက ဘယသန႔ ေတြ႔ဆမယဆတာ သျငငးတာ တခမ မရဘးတ၊

ဒါေပမယ အကးမရတ ေတြ႔ဆျခငးကေတာ သမလလားဘးတ။ ဥးေအာငၾကညက လကခဖ႔ဆတာ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လကခတယ၊ ဆရာဝနန႔ ခနးထားတယ၊ အဒ ခနးတရက ေနာကပငးမာ

ဆရင ျဖစႏငတယလ႔ ဒလ ေျဖထားတာ။ ေရ႕ေနကယတင သတ႔ သတငးတပဖြ႔က ေျပာထားတာ”ဟ

ဧရာဝတသ႔ ရငးျပသည။

ဒ ႏငငျခားေရး ၀နႀကး ဥးေကာသက ရာထးေ႐ႊ႕ WEDNESDAY, 04 FEBRUARY 2009 20:01 ကစး

စစအစးရအတြငး ႏငငျခားေရး၀နႀကးဌာန ဒ ၀နႀကး ဥးေကာသ အပါအ၀င ၀နႀကးတခ႕ ရာထး

အေျပာငးအလ ျပလပေၾကာငး သရသည။

အဆပါ ၀နႀကး ဥးေကာသက ၀နထမးေ႐ြးခယေလကငေရး ဥကဌ ေနရာသ႔ ေျပာငးလ

ခန႔ထားလကျခငး ျဖစေၾကာငး ရနကနၿမ ႕

သတမနအသငးအ၀နးက ေျပာသည။

ဥးေကာသႏင အာဆယ အေထြေထြ အတြငးေရးမႉး

ဆရငပစဆဝမတ႔ ေတြ႔ဆစဥ (ဓာတပ -

www.aseansec.org)

ဥးေကာသသည ယမနႏစ ေမလအတြငးက

ဧရာ၀တ ျမစ၀ကြနးေပၚႏင ရနကနတငးတ႔တြင

တကခတခေသာ နာဂစ ဆငကလနး မနတငး

ေလေဘး ဒကၡသညမား ကညကယဆယေရး

အတြက ကမၻာကလသမဂၢ ၊ အေရ႕ ေတာငအာရ ႏငငမား အသငး(အာဆယ)ႏင ျမနမာႏငငတ႔

ပးေပါငးဖြ႕စညးထားေသာ သးပြငဆင ဗဟ အဖြ႕ (TCG) တြငလညး ဥကဌ တာ၀နယထားသျဖစသည။

နာဂစ မနတငး ဒဏေၾကာင ဧရာ၀တ ျမစ၀ကြနးေပၚေဒသတြင အနညးဆး လေပါငး ၁၂၄၀၀၀ ခန႔

ေသဆးခ ေၾကာငး သရသည။

ယငး ဥးေကာသ ၏ TCG ဥကဌ တာ၀နက မညသ တာ၀နယမညဆသညကမ မသရရေသးေပ။

ယခကသ႔ ဥးေကာသက ႐တတရက ရာထး အေျပာငးအလ ျပလပလကျခငးသည ေလေဘး

ဒကၡသညမား ကညကယဆယေရး ျပလပေနသမားက အအားသငသြားေစသညဟလညး သရရသည။

၎ဥးေကာသသည ျမနမာႏငငတြငး လပကငေနေသာ ကလသမဂၢအဖြ႕အစညးမားႏင ႏငငတကာ

အနဂအ INGOs အဖြ႕မားကလညး အကအညေပးေနသျဖစၿပး ျမနမာႏငငအတြက အကအည

အေထာကအပမား ပမ ရရရန မၾကာေသးခငကျပလပသည အာဆယအဖြ႕၀ငႏငင ၀နႀကးမားအဆင

အစညးအေ၀းသ႔လညး တကေရာက ေဆြးေႏြး ခသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 214

TCG စမခကသည လာမည ဇြနလတြင ၿပးဆးမညျဖစသညဟ ဇနန၀ါရ ၂၂ ရကေန႔ထတ ဒနးမတ

သတငးစာ Politike အဆအရ သရသည။

ၿပးခသညလအတြငးက ဒနးမတ ႏငင ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ ပးေပါငးေဆာင႐ြကေရး ၀နႀကးဌာန ၀နႀကး ႏင

ေနာေ၀း ႏငင ပတ၀နးကငႏင အျပညျပညဆငရာ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ၀နႀကးဌာန ၀နႀကးတ႔၏

မနတငးသငေဒသမား သ႔ သြားေရာကေသာ ခရးစဥတြငလညး ဥးေကာသ လကပါပ႔ေဆာငခသည။

TCG စမခက အခနထပတးေရးအတြက အလရငႏငငမား အစညးအေ၀းတခက ယခလအတြငး

ထငးႏငင ဘနေကာကၿမ႕တြင ကငးပမညျဖစေၾကာငးလညး သရရသည။

ယမနေန႔က ျမနမာႏငငမ ျပနလညထြကခြာသြားသည ကမၻာကလသမဂၢ အေထြေထြ

အတြငးေရးမႉးခပ၏ ျမနမာႏငငဆငရာ အထးအႀကေပးအရာရ မစၥတာ အဗရာဟင ဂနဘာရႏငလညး

ဥးေကာသသည တနလၤာေန႔ က ဧရာ၀တတငး ေလေဘးသင ေဒသမား

ျပနလညတညေဆာကေရးမားက အတသြားေရာက ၾကည႐ႈခေသး သည။

ဒ ႏငငျခားေရး၀နႀကးေဟာငး ဥးေကာသသည ျမနမာစစတပ တပမ (၃၃) တြင အမႈထမးခၿပး ေတာင

အာဖရက ႏင အႏၵယ ႏငငမားတြငလညး ျမနမာႏငငဆငရာ သအမတအျဖစ အမႈထမးခသည။

၎၏ ဖခငမာ သမၼတေဟာငး ေဒါကတာ ေမာငေမာင ျဖစသည။

အတညမျပႏငေသးေသာ သတငးမားအရ ယခရာထး အေျပာငးအလတြင ေဆာကလပေရး၀နႀကး

ဗလခပ ေစာထြနး၊ လ၀ငမႈႀကးၾကပေရး ၀နႀကး ဗလခပ ေစာလြင၊ ကယဆယေရးႏင

ျပနလညေနရာခထား ေရး၀နႀကး ဗလခပ ေမာငေမာငေဆြ၊ သစေတာေရးရာ ၀နႀကး ဗလမႉးခပ

သနးေအာင တ႔လညးပါ၀ငေၾကာငးသရသည။

ကခငေတာလနေရး ၄၈ ႏစျပညၿပ WEDNESDAY, 04 FEBRUARY 2009 20:04 ေအးလ

ကခင အမးသား လြတေျမာကေရး အဖြ႔ (KIO) ၏ ေတာလနေရး ၄၈ ႏစ ျပညခနတြင KIO

ေခါငးေဆာငမားႏင ကခငလငယမား၏ အယအဆမား ကြျပားေနသညက ေတြ႔ရသည။

စစသငတနး တကေနၾကေသာ

ကခငတပသားသစမား (ဓာတပ - Ryan

Libre)

အပစရပအဖြ႔ KIO ၏ ဒတယ ဥကဌ -၂

ေဒါကတာ တးဂာက စစအစးရ၏

လပေဆာငခကမားက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 215

ေထာကခေၾကာငး ဧရာဝတသ႔ ေျပာျပသည။

“ကေနာတ႔ ဗဟ သေဘာထားကေတာ ႏငငေတာ အစးရက ခမတ အေကာငအထည ေဖာေနတ

လမးျပေျမပ အရ ဒမကေရစ ႏငင ေပၚေပါကလာေရး အတြက တခါးဖြငတ ပစျဖစတယ လ႔ ကေနာတ႔

လကခတယ၊ ဒါေၾကာင ျပညသဘကက ေနၿပးေတာမ ဒ လမးျပေျမပအတငး သြားမယ ႏငငေရး

ေခတေရစးေၾကာငးကလညး မကျခည ျပတလ႔ မသငဘး”ဟ ဆသည။

သ႔ေသာလညး ကခငတငးရငးသား လငယအဖြ႔မားက KIO ႏင ႏငငေရး ရပတညခကမား

မတညၾကေပ။

ထငးႏငင အေျခစက အဖြ႔တချဖစေသာ ကခငျပညလးဆငရာ ေကာငးသား သမဂၢ(AKSYU)

အဖြ႔ဝငတဥးျဖစသ ေနာလာ က “KIO က ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြဝငမယ ဆတာ လးဝက မျဖစသငဘး

လ႔ထငတယ။ ဒနညးလမး အတငးသြားမယ ဆရင စစလကေအာကက လးလး ေရာကသြားမာပ လ႔

ျမငတယ။ ကေနာတ႔ ရခငေနတ တနးတညမမႈေတြ ရမာ မဟတဘး” ဟ ေျပာသည။

“ေတာလနေရး အလပက ကေနာတ႔ ဘးဘြား၊ ဘဘငက မးခစ ပဂၢလ ေတြက စခတယ၊ အခ

ႏစေပါငးမားစြာ ၾကာခေပမယ ကေနာတ႔ ေမာမနးတ လြတလပေရး မရေသးဘး” ဟ ေနာလာက

ရငးျပသည။

တရတ ျမနမာနယစပ အေျခစက ကခင ဖြ႔ၿဖး တးတကေရး ကြနယက ဥက႒ ကေအာငဝါက KIO

အေနျဖင ကခငတငးရငးသားမားဘကမ မားမား မတမတ ရပတညေပးသငသည၊ လကရပစအတငး

ဆကလက ေဆာငရြက ေနပါက တခနခနတြင အႏရာယရလာမညဟ ဆသည။

“ၿငမးခမးေရးယၿပးတ ေနာကပငးမာ ပဆးလာတယ။ လထအကးအတြက အကာအကြယ မေပးႏငဘး။

ေတာလနေရး လပတအခနကဆ လမႈေရး၊ စးပြားေရး၊ လၿခေရးကအစ ကခင လထေတြက

ကာကြယေပးတာ ရတယ။ အခဆရင သတ႔န႔ နအဖန႔ ၿငမးခမးေရးယသြားတ ေနာကပငးမာ

နအဖဘကကလညး သတ႔က အတငးအတာ တခ အထ ဖအားေပးမႈ အေပၚမာ ကခငလထေတြက

ဟတနးကလ အဆငမေျပေတာဘး” ဟ သးသပေျပာဆသည။

သ႔ေသာလညး KIO သည ကခငလထ၏ အမးသားေရး စတဓာတမား ျမႇငတငေပးေရး

ေဆာငရြကခကမားမာ ေအာငျမငသညဟ သးသပလကသည။

KIO အဖြ႔သည ကခငလြတေျမာကေရးတပမေတာ (KIA)၏ ႏငငေရး ဥးေဆာငအဖြ႔ ျဖစသည။ ၁၉၉၄

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 216

ခႏစတြင စစအစးရႏင အပစအခတရပစေရး ျပလပခသည။

ဤအဖြ႔က ၁၉၆၁ ေဖေဖာဝါရ ၅ရကေန႔တြင ကခင ေကာငးသားေခါငးေဆာင ေဇာတး ႏင ေဇာဆငးတ႔

ႏစဥးက စတငဖြ႔စညးကာ ကခငတငးရငးသား လကနကကင ေတာလနေရးက စတငချခငး ျဖစသည။

ယခအခါ ၄၈ ႏစေျမာက ကခငေတာလနေရးေန႔ အခမးအနားက KIO က တရတ - ျမနမာ နယစပ ရ

လငဇာၿမ႕တြင ကငးပလကရသည။

ယေန႔ နနက ၈နာရတြင စတငသည အခမးအနားက ႏစရကၾကာ ကငးပမညျဖစၿပး ကခင

ယဥေကးမႈအဖြ႔မား၊ ျပညတြငးျပညပရ ကခငတငးရငးသားမား၊ ျမနမာအစးရ ကယစားလယမား၊

တငးရငးသား အဖြ႔အစညးမား၊ လငဇာေဒသတေလာကရ တ႐တ အာဏာပငမား စသည ဧညပရသတ

၅ဝဝဝခန႔ တကေရာကၾကေၾကာငးလညး သရသည။

ယခပြသ႔ တကေရာကခသတဥးက “ ဒႏစက မႏစကထက လနညးတယ ဘယလ ျဖစလမသဘး။

မႏစက ဆရင ၉ဝဝဝ ေလာက ရတယ၊ အစးရန႔ ေကအငအ ဆကဆေရး အေျခအေနကေတာ

ေကာငးမြနေနတာ ေတြ႔ရတယ” ဟေျပာသည။

ညေနပငးတြင ကခင တငးရငးသား ႐းရာအက ျဖစသည မေနာအက ကၾကမညဟ ၎က ဆကလက

ေျပာျပသည။

မနကျဖနတြင စစေရးျပ အခမးအနား၊ KIO ေခါငးေဆာငမား၏ မန႔ခြနးေျပာၾကားျခငး စသည

အစအစဥမားရသညဟ သရသည။

အၿမရတ မၿမျခငးတရား THURSDAY, 05 FEBRUARY 2009 16:21 ေကာစြာမး

၂၀၀၉ ခႏစ အတြငးမာ ျမနမာျပည အေနႏင အေကာငးဘကက ဥးတညေသာ ေျပာငးလမႈမား

ႀကေတြ႕ႏင ပါမလား။ ထေမးခြနးက ေထာငတနသည ေမးခြနးဟ ဆရပါလမမည။ သ႔ရာတြင

ထေမးခြနး၏ အေျဖက မညသတဥး တေယာကကမ ေသေသခာခာ အေျဖမေပးႏငခ။ ရငးႏးေသာ

မတေဆြ ျမနမာ ဂာနယလစတဥး ထငးႏငငသ႔ လာလညစဥ “ျမနမာျပည အေျခအေန ဘယလလ”

ဟ၍ ေမးၾကညမရာ “အခထေတာ ဆးေနတနးပ” ဟ အေျဖ ေပးခသည။

“အခထေတာ ဆးေနတနးပ” ဆသညစကားစက သတ႔ သငယခငးခငးဆတငး

သးျဖစၾကသညဟဆ၏။ ထစကားက ၾကားၾကားခငးမာေတာ ရယစရာ ေကာငးေနသလပင။ သ႔ေသာ

လကရ ျမနမာျပည၏ အေျခအေနမနက ထစကားစက သ႐ပေဖာျပေနသညဟ ခစားမလာသည။

အမနတကယ စတထခကစရာ လညး ေကာငးလ၏။ ယေန႔ ျမနမာျပညတြင ျဖစပကေနသမက

ဆနးစစၾကညလင သေျပာသည စကားက မနေနဆပျဖစသည။

ကာလရညၾကာစြာ ဆးရြားလသည စစအစးရ၏ စနစႏင ေဟာငးႏြမးေဆြးေျမ စတပကဖြယ

ေကာငးေသာ အတကအခတ႔၏ ေခါငးေဆာငမႈမား၊ ထေရာကမႈမရေသာ မဝါဒမားက ျမနမာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 217

လမႈဝနးကငတြင ဆးဆးရြားရြား အျမစတြယေနသည မဟတပါလား။

လသစ၊ စတသစ အေတြးအေခၚသစမားႏငအတ ေမြးဖြားလာမည အားေကာငးလေသာ

ထေရာကမႈရသည ဒမကေရစ လႈပရားမႈမား ဘယဆေရာကေနပါသနညး။ ႏစေပါငး ၅၀ နးပါး

ဖႏပမႈမား ေအာကတြင အသား ကခရသည ျမနမာျပညသလထအတြက အေျပာငးအလတခ

ျဖစရနဆပါလင မညသညအရာဟ အမည မတပႏငေသာ အၾသဖြယရာ ျဖစရပဆနးတခ ႐တခညး

ထျဖစဖ႔ေတာ လေပလမမည။

မေမာလငထားသည ျဖစရပဆနးမား ျဖစခဖးေသာ သာဓကတ႔ အထငအရား ရခပါသည။ ဥပမာ -

ေရႊဝါေရာင ေတာလနေရး၊ နာဂစဆငကလနး။ ထအရာမားျဖစလမမညဟ မညသကမ ႀကမသခ။

ထ႔အတ စစအစးရ ထပပငး ေခါငးေဆာငမားၾကားတြငေကာ မထငမတသည ကစၥရပမား ျဖစမလာဟ

မညသကမ အတပ ေျပာႏငမည မထင။

၁၉၈၈ ခႏစမတငမက ဆလင ဝါရင ႏငငေရးသမားႀကးမားပင ျပညလးကၽြတ လႈပရား ဆႏၵျပမႈႀကး

ျဖစလာလမမညဟ မသခၾက။ ထအေရးေတာပက ၂၆ ႏစလးလး အပစးခသည ဥးေနဝငးအစးရက

အျပတျဖတ ႏငေလာကေအာင ႀကးမားခသည။ ျမနမာျပညသတ႔၏ ဆငးရမႈ၊ ႏငငေရးအရ ဖႏပခရမႈတ႔

တျဖညးျဖညး စပ လာခရာက မခႏငသညအဆး ပြငထြကေပါကကြၿပး ၁၉၈၈ ခႏစ အေရးေတာပႀကး

ျဖစပြားခရသညက ျမနမာျပညသတငး အသပျဖစသည။

ယခအေျခအေနက ထစဥအခါတနးကထက ပမဆးရြားသည အေနအထားျဖစသညဟ မတေဆြ

ဂာနယလစ က ေျပာျပသည။ ႏငငေရးအရ ဆလငလညး တငးျပညက စစဖနပေအာကတြငပင

ရေနေသးသည။ ဒမကေရစ ႏင လြတလပမႈက ျပညသလထက ငလငေစာငဆငးေနရဆ

ျဖစသညအျပင တငးရငးသား အခငးခငးလညး ညညြတမႈမရ။ ပ၍ဆးရြားသညက

စးပြားေရးအေျခအေန ဆးသညထက အဆးဆးအေျခအေနက ရငဆင ေနရျခငးျဖစသည။

အမနတကယ ဆရလင ျမနမာျပညႀကးသည အခနမေရြး ထေပါကကြႏငေသာ ယမးအးႀကးပင

ျဖစပါသည။ လြနခသည ႏစ ၅၀ နးပါးကငသးခေသာ ဖႏပခပခယမႈမား၊ ႀကးမားသည

ႀကးနဗ႐ကေရစ ယႏရာမားက မေကာငးမႈ အစအပႀကး ျဖစေနေပၿပ။ ယငး

မေကာငးမႈအစအပႀကးေအာကတြင ျမနမာျပညသလထ၏ မေကနပမႈမား၊ ေဒါသမားက

တအေႏြးေႏြးေတာကေလာငေနၿပး မညသညအခနတြင ထေပါကကြမညက မညသ

တဥးတေယာကကမ မေျပာႏငသည အေနအထား ျဖစေနသည။

စစအစးရ၏ လမးျပေျမပအတငး ကငးပမညဟ ေကြးေၾကာထားေသာ ၂၀၁၀ ျပညႏစ ေရြးေကာကပြ

မတငမ ၂၀၀၉ ခႏစ အတြငးတြငပင မညသ တဥးတေယာကမ မထငမတထားသည ကစၥရပမား

ျဖစလာႏငေသးသည။ ထ႔အတြက ႏငငေရး အဖြ႕အစညး အသးသးႏင ႏငငတကာ အသငးအဝနးက

ေမာလငတႀကး ျပငဆငထား သငသညဟ ျမငပါသည။

လကရအေနအထားတြငမ ၂၀၀၉ ႏစသစႏငအတ လသစ၊ စတသစ၊ ဆးျဖတခက အသစမားႏင

ဆကလက ေလာကလမးေနသငသည။ ၂၀၀၉ ႏစသစသ႔ အဝငကာလက ျမနမာျပညမ

ထငရားသတခ ႕က ႏစသစ သႏၷဌာန မညသ႔ခမတေၾကာငး ဧရာဝတမဂၢဇငးက ေမးခပါသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 218

“အေျခအေနေတြဟာ ကေနာအျမငအရ ဘာမ ေျပာငးလဖ႔ မရလဘး” ဟ ထငရားသည

ဂာနယလစတဥး ျဖစခသ ဥးဝငတငက ညညးညသည။ “အစးရ ကလညး အေျပာငး အလေတြ

လပေပးမယလ႔ သပမထငဘး၊ အဒါေၾကာင ကေနာရ႕ လာမယ ႏစသစအတြက ဆးျဖတခကကေတာ

ကေနာဟာ ျဖစတနညးန႔ ဒမကေရစေရး အတြက၊ တငးျပည တခလး လြတလြတ လပလပ

ရေရးအတြက ငါဟာ အမားႀကး အလပ လပရမာပါလား၊ လေတြန႔ အမားႀကး လကတြ

သြားရဥးမာပါလား၊ ဒမကေရစ အငအားစ ေတြဘကက ရပတည သြားရမာပါလား ဆၿပးေတာ

ဒမကေရစေရး အတြက ပၿပး အလပ လပရမယ လ႔ ဆးျဖတခက ခထားပါတယ” ဟ သ၏ ႏစသစ

သႏၷဌာနက ဆကလက ေျပာျပသည။

၁၉၈၈ ခႏစ ျပညလးကၽြတ ဆႏၵျပမႈႀကး အၿပးတြင အဖမးခခရ၍ ၁၉ ႏစတာ ေထာငထတြင ေနခရေသာ

ဥးဝငးတငထမ အထကပါအတငး ၾကားရသညအတြက အားတက အၾသမသည။

ျမနမာျပည၏ ေရာခၾကယတပြငျဖစေသာ ေဇာဝငးထြဋကေတာ “၂၀၀၉ မာ တျပညလး ပတၿပး သခငး

ဆမယ။ ၇ ပတ အတြငးမာ မဆယ၊ လားရႈး၊ မရြာ၊ ေရႊဘ၊ ေရဥး၊ မႏေလး ၆ ၿမ႕ ေလာက ဆၿပးၿပ။ ေရဥး

ဆရင ခရးက ေတာေတာ ေလးလညး သြားရတယ။ အဒက လေတြ ကလညး စတတ႐ႈး တခါမ

မၾကညဖးဘး။ တအား ေပာၾကတာေပါ။ သတ႔ ေပာတာ ၾကညတာန႔က သြားရတာ တနပါတယ။

အနညးဆး ၂၅ ၿမ႕ က ပတဆဖ႔ ရတယ။ ရညရြယခက ကေတာ တျပညလးမာ ရတ လေတြက စတခမး

သာေအာင၊ ေပာေအာငေပါ။ အဒမာမ လေတြက ဘာအက အည ေပးရမလေပါ” ဟ ေျပာခသည။

ေဇာဝငးထြဋေျပာသြားသည သႏၷဌာနထတြင ႏငငေရးႏင ပတသကသည ကစၥ မပါဝငေသာလညး

အလြန ႐းစငးၿပး အေျခခကလသည။ သက တျပညလးက ျပညသမားက စတခမးသာေအာင၊

ေပာေအာင စြမးေဆာင ေပးလသျဖစသည။ ျပညသမားထသ႔ ေပာရႊငမႈမား ေဆာငကဥးေပးလသ

ျဖစသည။

HIV/ AIDS ေဝဒနာရငမားက အကအညေပးေနေသာ မျဖျဖသငးကလညး သ႔လပေဆာငခကမားက

တျပညလး အတငးအတာအထ ပ႕ႏ႔ခငသညဟ ဆသည။

“ျမနမာ ျပညမာ HIV/AIDS ေရာဂါ ေဝဒနာ ခစားေနရ သေတြ အားလးက ျမနျမနဆနဆန

ေအအာရဗေဆးဝါး ရရဖ႔န႔ ဒအခ လပေနတာထက ပၿပးေတာ လပေဆာငသြားမယ” ဟ မျဖျဖသငးက

သ႔ ႏစသစ သႏၷဌာနက ေျပာျပသည။

သ၏ ဆးျဖတခကက ျမနမာျပညတြငးရ ၂၄၀၀၀၀ ေသာ HIV/AIDS ေဝဒနာသညမားအနက

ေအအာရဗ ေဆးမရသည ေဝဒနာသည ၇၆၀၀၀ အတြကေတာ အတငးအတာတခအထ အကးရမာ

ေသခာပါသည။

ထငးႏငငေရာက ေရႊ႕ေျပာငးအလပသမားမား၏ ျပမားက ေရ႕တနးမ ကညေျဖရငးေပးေနသည

ကမးေဆြကမ “အလပသမား ထက ကယစားျပတ လတေယာက ျဖစေအာင ဆကၿပး ႀကးစားမယ။

အလပသမား ေလာကမာပ ျဖစျဖစ၊ ႏငငေရး နယမာပ ျဖစျဖစ၊ အနဂအ အဖြ႔ေတြမာပ ျဖစျဖစ မတရား

အျမတထတ ေခါငးပ ျဖတေနတာေတြက ဆကၿပး ေဖာထတ သြားမယ” ဟ ေျပာသည။

သတ႔အားလး၏ ႏစသစသႏၷဌာနမားကား စတအား တကကြဖြယ ေကာငးလသည။ ယခေဖာျပသညက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 219

အနညးစသာ ရေသး၏။ ေျပာသြားသမေသာ သႏၷဌာနမားက အားလးကသာ ေျပာသညအတငး

အေကာင အထညေဖာႏငမည ဆလင၊ လတငးလတငးကသာ ဆးျဖတခကမားအတငး

လပေဆာငၾကမည ဆပါလင ျမနမာ လ႔အဖြ႕အစညးရ က႑ အသးသးအတြက

အလားအလာေကာငးမား ျမငေတြ႕ရလမမညဟ ယၾကည ပါသည။

သ႔ရာတြင ျမနမာျပည၏ အဓကျပနာက ႏငငေရး ျပနာျဖစသည။ အဖႏပခ ျပညသမားႏင

ဖႏပသတ႔၏ တကပြဟ ဆရလငလညး မားမညမထင။ ၿငမးခမးသည အမးသား ျပနလညသငျမတေရး

သညသာလင ေျပလညေရးအတြက အသငေလာဆး တခတညးေသာ နညးလမး ျဖစသည။ သ႔ေသာ

ေခါငးမာလေသာ စစေခါငးေဆာငမားက ပတဆ႔ကာဆးေနသျဖင လရာလမးက မေရာကႏငဘ

ျဖစေနသည။

လတတေလာ စစအစးရ ျပတကရမည၊ အျမစကလနလကသည အေျပာငးအလတရပ ႐တတရက

ျဖစေပၚလာရမည ဆသညကေတာ အေျခခကက လကေတြ႕ကသည ေမာလငခက မျဖစႏငပါ။

သ႔ေသာ အနညးဆးေတာ ျမနမာျပညႏငငေရးႏင ပတသကေနသအားလး အေျခခကက

လကေတြ႕ကေသာ သႏၷဌာနတရပ ခမတသငသည။ ၎မာ ၂၀၀၉ ခႏစအတြငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

အပါအဝင ႏငငေရး အကဥးသားအားလး လြတေျမာကေစရမည ဟသည သႏၷဌာန ျဖစသည။

ထသႏၷဌာနက လကရျဖစေပၚ ေနေသာ ႏငငေရး အၾကပအတညးႀကး ရပတသြားေစဖ႔ မရမျဖစ

ပထမဆး ခမတသငသည ဆးျဖတ ခကျဖစသည။

၂၀၀၈ ကနခါနးက ကလသမဂၢ အေထြေထြအတြငးေရးမႉးခပ မစၥတာ ဘနကမြနး ကမၻာကလသမဂၢ

ဌာနခပတြင ေျပာခေသာ မန႔ခြနးထ၌ “ႏငငေရးအကဥးသားေတြက လႊတဖ႔၊ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးဖ႔

ျမနမာအစးရက ဆႏၵ မရတာက စတပကမတယ” ဟ ပါရသည။

မစၥတာဘနကမြနးသည ျမနမာျပညသ႔ ၂၀၀၈ ဒဇငဘာအတြငး သြားေရာကရန စစဥထားသည

ခရးစဥက ေရႊ႕ဆငးခသည။ သက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အပါအဝင ႏငငေရးအကဥးသားမားက

လႊတေပးမညဆသည ေသခာေသာ အကးရလဒ ရမသာ ျမနမာျပညသ႔ သြားလသညဟ ဆသည။

ျမနမာျပည၏ အေျခအေနအရပရပက ၾကညလကလင စတပကစရာ အတျဖစေနသညမာ

တကယတမးေတာ မဆနးလ။ သ႔ေသာ ၂၀၀၉ ခႏစအတြငးတြငေတာ စတပကဖြယအေျခအေနမားက

လကေျမႇာကအ႐ႈးေပးလ႔ မျဖစ။ ယအနေခါငးေဆာင တဥးျဖစသည မစၥတာ ဘနကမြနး အေနႏငလညး

ျမနမာျပညအတြက ပမထေရာက ျပတသားေသာ နညးလမးမားက ရာေဖြလပေဆာငရေပလမမည။

“အခထေတာ ဆးေနတနးပ” ဆသညစကားက ယခခနထ မနေနဆျဖစသည။ သ႔ေသာ လတငး

လတငးကသာ ခငမာသည သႏၷဌာနမားႏင ႀကးစားအားထတၾကမည ဆပါလင ျမနမာႏငငအေနႏင

၂၀၀၉ ခႏစအတြငး အတငးအတာတခထ အေျပာငးအလ တစတရာ ျဖစကာ ေအာငျမငမႈမား

ရလာပါလမမည။

“မတညၿမျခငးသညသာ တခတညးေသာ တညၿမျခငးျဖစသည” ဟသည ဗဒၶ၏ အေျခခကေသာ

အဘဓမၼာ တရပက ယခအခနထ စၾကာဝဠာႀကးတခလးက လႊမးမးထားဆ ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင

“အခထေတာ ဆးေနတနးပ” ဆေသာ စကားစသညလညး အစဥ တညၿမႏငလမမည မဟတပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 220

ေကာစြာမးေရးေသာ “So far, so bad” But nothing is Permanent က ဆေလာေအာင ျပနဆသည။

ကေနာတ႔မာ ညညြတေရး မရၾကဘး MONDAY, 02 FEBRUARY 2009 17:50 ဧရာဝတ

ဗလမးခပ ေဂာနသည ကရင အမးသား လြတေျမာကေရး တပမေတာ (KNLA) တပမဟာ ၇ ၏

တပမဟာမး ျဖစသည။ ဘားအခရင အတြငးရ တပမဟာ ၇ နယေျမမားသည KNLA ၏ အေရးအပါ

ဆးေသာ နယေျမမား ျဖစသည။ ဗလမးခပ ေဂာနသည ၂ဝဝ၇ ဇနနဝါရလမ စတငၿပး တပမဟာမး

အျဖစ တာဝနေပး ခခရသည။

ဧရာဝတႏင ဆကသြယ ေမးျမနးခနးတြင ဗလမးခပ ေဂာနက KNLA ၏ ႏငငေရး အဖြ႔ ျဖစေသာ ကရင

အမးသား အစညးအ႐း (KNU)၊ ျမနမာ

ဒမကေရစ အေရး လႈပရားမႈတ႔ႏင ပတသကၿပး

ေျပာျပခသည။

ဗလမးခပ ေဂာန (ဓာတပ -

ဇာနညဝငး/ဧရာဝတ)

ေမး။ ။ ၂ဝဝ၉ ခႏစမာ ဘာေတြလပမလ။

ေျဖ။ ။ ကေနာတ႔ ၂ဝဝ၉ ထမာ

သဃာေတာေတြ၊ ေကာငးသားေတြ၊ ျပညတြငး

ျပညပက အတကအခ ေတြန႔ ပၿပး လကတြရမယ၊

စစအစးရရ႕ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြက

သပတေမာကရမယ။ ဘာေၾကာငလလ႔ ဆေတာ

ေရြးေကာကပြမာ စစအစးရက ႏငသြားရင

ကေနာတ႔ စစဖနပေအာကက လြတေတာမာ

မဟတဘးေလ။

ေမး။ ။ လကနကကင ပဋပကၡန႔ ပတသကၿပး

မဟာဗဟာ ဘယလခထားသလ။

ေျဖ။ ။ ႏငငေရးက ႏငငေရးနညးန႔ပ ေျဖရငးရမယ။ ဒါေၾကာင ကေနာတ႔က စစအစးရက အၿမတမး

တခါးဖြင ထားပါတယ။ စစအစးရက ဂရမစကဘး ဆေတာ ကေနာတ႔က လကနကကငၿပး

တကေနရတာပါ။

ကေနာတ႔က ဗမာစစတပက လာတကရင ကေနာတ႔ ျပနတကရမာပ။ ကေနာတ႔ လကနက

ကငထားတယဆတာ ဗမာေတြက တကဖ႔ မဟတဘးေလ၊ ကေနာတ႔က မဟာဗမာ စစအာဏာရင

စနစက တကေနတာပါ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 221

ကေနာတ႔က လကနကကင တကပြက ဆကၿပး ဆငႏႊသြားမယ။ စစအစးရက လာတကရင

ကေနာတ႔က ျပနတကမာပ။

ေမး။ ။ KNU ထမာ ျဖစေနတ အကြအၿပေတြန႔ ပတသကၿပး ဘာေျပာခငပါသလ။

ေျဖ။ ။ တေယာကန႔ တေယာက နားလညမႈ မရၾကတာ ကေနာတ႔ရ႕ အားနညးခကပ။ ကေနာတ႔မာ

ညညြတေရး မရၾကဘး။ ေတာလနေရး ၾကာလာတာန႔အမ စစအစးရက ဝငၿပး ေသြးခြတအတြက

ကေနာတ႔ရ႕ ရေဘာေတြ စစအစးရဆမာ လကနက ခၾကတာပ။

သတအတငး ရနသက ကေနာတ႔က ေန႔တငး ေသြးခြဖ႔ ႀကးစားတယ။ ဒါက ကေနာတ႔ သသႀကးန႔

ေသြးခြ ခေနၾကတယ။ ဥပမာ (KNU ကေန ခြထြကသြားတ) ဗလခပ ထနေမာင ဆရင ရနသက သ႔က

ေသြးထး ေနတယဆတာ သ ေကာငးေကာငး သတာပ။ ဒါေပမယ သ ခြထြကသြားတယ။ ဒါ ရနသက

ေတာလ႔ မဟတဘး၊ ကေနာတ႔ ညလ႔ ျဖစတာေတြပ။

ကေနာတ႔ကေတာ ကေနာတ႔ သမငးက အေကာငးဆး ျဖစေအာင ကယတင ေရးၾကရမာပ။

ေမး။ ။ KNU ထမာ ညညြတမႈ ရဖ႔အတြက ဘာလပမလ။

ေျဖ။ ။ ကေနာတ႔ အၿမတမး သတထားေနရမယ။ ဘာျဖစလ႔လ ဆေတာ ရနသက ကေနာတ႔က

အၿမတမး ေသြးခြေနတယေလ။ ရနသ ေျပာတာက နားေယာငလ႔ မရဘးေနာ။ ကေနာတ႔မာ

ကယပငမဝါဒ ရတယ။ ကေနာတ႔ရ႕ မဝါဒအတငး ရပတညမယဆရင ကေနာတ႔ လခငတ ပနးတငက

ေသခာေပါက ေရာကမာပ။

ပဒမနးရာ တ႔လမး ကေနာတ႔ ေခါငးေဆာင ေတြက ျပညသလထ အတြက အေကာငးဆး လပသြားခ

ၾကတာပ။ ကေနာတ႔က မၿပးျပတေသးတ တာဝနေတြက ဆကၿပး ထမးေဆာငရမယ။ ကဆးသြားၾကတ

ကေနာတ႔ရ႕ ေခါငးေဆာငေတြဟာ အငမတနက ျမငျမတတ ေခါငးေဆာငေတြ ျဖစပါတယ။

ကေနာတ႔ ဆကမလပဘး ဆရင ကရငျပညသ လထအတြက အသကေပး စြန႔လႊတသြားတ ကေနာတ႔

ေခါငးေဆာငေတြ၊ ရေဘာေတြက ကေနာတ႔ သစၥာေဖာကရာကတယ။

ေမး။ ။ KNU ကေန ခြထြကသြားတ အဖြ႔ေတြက ဘာေျပာခငသလ။

ေျဖ။ ။ ကေနာတ႔က KNU ကေန ခြထြကသြားတ သေတြက အၿမတမး တခါးဖြငထားမာ ျဖစပါတယ။

သတ႔ျပနလာၿပး ကေနာတ႔န႔ လကတြလပမယ ဆရငလညး ကေနာတ႔က အၿမတမး ႀကဆမာ

ျဖစပါတယ။

ေမး။ ။ ကရင တငးရငးသားေတြရ႕ ရညရြယခကေတြ ျပညဝဖ႔အတြက အေရးႀကးဆး အခကက

ဘာျဖစမလ။

ေျဖ။ ။ ကေနာတ႔ေတြ ညညြတရမယ။ ကေနာတ႔ေတြ တေယာကန႔ တေယာက နားလညရမယ၊

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 222

ေလးစားရမယ။ ရနသက ေသြးထးလာတာေတြက ဘာမ နားေထာငေနစရာ မလဘး။ ကေနာတ႔

ခစခစခငခင လပကငမယဆရင ကေနာတ႔ လခငတ ပနးတငက ေရာကမာပ။

ေမး။ ။ ျမနမာျပညႏငငေရး အေျပာငးအလ ေတြျဖစဖ႔ သတမန နညးလမးအရ ႀကးပမးေနတာေတြက

ဘယလျမငသလ။

ေျဖ။ ။ ႏငငတကာက ဖအားေပးေနတာေတြက မနတလပရပပ။ ဒါေပမယ ကေနာတ႔ကေတာ

လပစရာရတာ ဆကလပရမာပ။ ကေနာတ႔ ကယတငကပ ျမနမာျပည လြတေျမာကေရးအတြက

အဓကကတယ။ ႏငငတကာ အငအား တခတညးကပ အားကးလ႔ မျဖစဘး။

ျမနမာျပညမာ အဖႏပ ခေနရတသေတြ မနသမ ဒမကေရစေရး လႈပရားမႈထမာ ပါဝငဖ႔ တာဝန

ရပါတယ။ တာဝနရတယ ဆတာက နားလညမယ၊ ကယတင ဝငၿပး ေဆာငရြကမယ ဆရင ကေနာတ႔

ေတာလနေရး ေအာငျမငဖ႔ဆတာ မေဝးေတာပါဘး။

လြတလပသမား၏ ေန႔စဥဘ၀

ပတ၀နးကငက ထေထာငၾက WEDNESDAY, 28 JANUARY 2009 17:29 ေမာငသစဥး

HTTP://WWW.IRRAWADDY.ORG/BUR/INDEX.PHP?OPTION=COM_CONTENT&VIEW=ARTI

CLE&ID=649:2009-01-28-10-31-37&CATID=5:BOOK-SHELF&ITEMID=12

(က)

၂၀၀၉ ခ ဇနန၀ါရ လဆနးပငးက ထငးျမနမာ နယစပ တေနရာတြင ပညာေရး ႏးေႏာ ဖလယပြ

တချပလပခ၏။ ေကာငးဆရာ တပငးျဖစသည ကေနာက စာတမးတခ တငခြငရသည။ ကေနာ

စာတမးမာ အထကတနး ေကာငးသး ျမနမာကဗာ ျပဌာနးခကတြင ေခတေပၚ ကဗာမားက ထညသြငး

ျပဌာနး သငေၾကာငး အႀကျပသည စာတမး ျဖစသည။

စာအပအမည။ ၊။ လသားဆနမႈႏင လြတလပျခငးနဒါနး

ဇနန၀ါရ ၅ ရကမ စ၍ သးရက သးလ ကငးပသည

ပညာေရး ႏးေႏာဖလယပြ အေတြ႔အႀကမာ

ေမႊးႀကငလြနးသည။ အယအဆ မတသမား၊ ခဥးကပမႈ

မတၾကသမား လြတလပ ပြင႔လငး ခစခငစြာ တငျပ

ေဆြးေႏြး သြားၾက၏။ ႏးေႏာ ဖလယပြ ၿပးေျမာကခါ

နးေလေလ အခငးခငး ပြငလငး ရငးနးခစခငမႈ

ပၿပးရေလေလ။ ကေနာ တ႔သည စစအာဏာရင စနစျဖင

တပေႏာင ခထားရသည မမတ႔ လ႔သမဂၢအတြက

သငေလာသည အျခား လ႔သမဂၢတခ ဘယလ ထေထာင

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 223

ၾကမညနညးဟ ေမးခြနးထတခၾက၏။

ကေနာက မြနးၾကပ ပတေလာငေနေသာ လ႔သမဂၢ တခအတြငးမ အနာအကင နညးစြာ ရနးထြက

ႏငသည နညးလမးမားက စဥးစားရငးက စာတမး တခတငရန အႀကရလာျခငး ျဖစသည။ ကေနာ

စာတမးထ၌ ယဥေကးမႈ ဗဟ၀ါဒက အေျခခသည “ေခတေပၚကဗာ”က လြတေျမာကေရး

နညးနာတခအျဖစ သေဘာထား တငျပခ၏။

ႏးေႏာ ဖလယပြမအျပန ကားေပၚတြင ဖတလကစ စာအပတအပက ဆကၿပး ဖတလာခသည။

“လသားဆနမႈႏင လြတလပျခငး နဒါနး” စာအပျဖစ၏။ (က) ေဇာမငးႏင (က) ေအာငသၿငမးတ႔ႏစဥး

ေရးသား ထတေ၀သည ေဆာငးပါး ေပါငးခပ စာအပျဖစ၏။ ေဆာငးပါး (၄၆) ပဒပါရ၏။

“လသားဆနမႏင လြတလပျခငး နဒါနး” စာအပက ဖတရႈေနစဥ ကေနာ အေတြးမားမာ ပညာေရး

ႏးေႏာ ဖလယပြ ခနးမဆသ႔ မၾကာခဏ ျပနေရာကသြားရ၏။ စာအပတြင ပါရသည “အမာစာ” ဟ

ေခါငးစဥ တပမထားသည “အမာစာ” ကလညး အထပထပ ျပနဖတမေနခ၏။ စာေရးသ ႏစဥးစလး၏

သေဘာထားက အမာစာထ တြငေတြ႔ေနရ၏။ “ကေနာတ႔ လ႔အဖြ႔အစညး အေကာငးဘကက ဥးတည

ေျပာငးလႏငဖ႔ အတြက တတႏငတ ဖကက တတစြမး သေလာက လပအားထည၀ငတ အေနန႔

အခေဆာငးပါးမားက ေရးသားရျခငး ျဖစပါတယ” ဟ သတ႔က ဆ၏။

ပညာေရး ႏးေႏာ ဖလယပြတြင ကေနာတ႔သည ကေနာတ႔ လ႔အဖြ႔အစညး အေျပာငးအလ အတြက

နညးနာသစမားက ရာေဖြခၾက၏။ ေဆြးေႏြး ျငငးခနခၾက၏။ ပညာေရး နညးလမး သစမားက

တငျပခၾက၏။ စာေရးသ ႏစဥးစလးကလညး “ကေနာတ႔လ႔အဖြ႔အစညးအတြက အေကာငးဘကက

ေျပာငးလလာႏငဖ႔ အခေဆာငး ပါးမားက ေရးသားရျခငး ျဖစပါတယ” ဟ ဆခၿပ မဟတပါလား။

အေတာငတ ငကမား၏ ေတာငပခတသ မားက ကေနာ ၾကားေနခရ၏။

ကေနာက “လသားဆနမႈႏင လြတလပျခငး နဒါနး” စာအပက ကားေပၚတြငပင ၿပးဆးေအာငဖတ

ေနခေလသည။

(ခ)

“လသားဆနမႈႏင လြတလပျခငး နဒါနး” စာအပ၏ ေဆာငးပါး အမားစမာ စစအစးရ၏ တာ၀နမမႈမားႏင

ယငး တာ၀နမမႈ မားေၾကာင ျဖစေပၚရသည အကးဆကမားက ကနးဂဏနးမား၊ သတငး

အခကအလကမားက အေျခခၿပး ေရးသည ေဆာငးပါးမား ျဖစ၏။

ကေနာအဖ႔ ဤေဆာငးပါးမားက မတသားခြင ရသညအတြက စာေရးသ ႏစဥးစလးက

ေကးဇးတငသညေတာ အမနပင ျဖစသည။ သ႔ေသာ ဤေဆာငးပါးမားသည ယခင သတ႔ေရးခေသာ

ေဆာငးပါးမားႏင အျခား သမားေရးခၿပးေသာ ေဆာငးပါးမားထက အခကအလကမား ပမအေသးစပ၊

တကသညမလြ၍ ကေနာအဖ႔ ပၿပးမေလးနကခ။ သတ႔ ေရးခသည အမာစာက အျပညအ၀

ကယစားျပသည ေဆာငးပါးမားဟမ ကေနာ မယဆမ။

ကေနာရငႏင အျပညရလကသည ေဆာငးပါးတပဒစ ႏစပဒစေတာ ဖတခြငရလကပါသည။

ဥပမာ (က) ေဇာမငး၏ “တဂးန႔ ဂႏၵ” ေဆာငးပါး။ (က) ေအာငသၿငမး၏ “အျခား ေရြးခယစရာ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 224

လ႔အဖြ႔အစညး တခ” ေဆာငးပါးမားမာ ကေနာက အႀကမႀကမ ျပနဖတရေလာကေအာင ေလးနကခ၏။

(က) ေဇာမငး၏ ေဆာငးပါးမားက ဖတေတာ တခနတနးက ကေနာက လႊမးမးထားႏငခသည

အငဒယာ ႀကးတခ၏ လကခြအငဒယာ တခက ျပနၿပး သတရမသည။ ႏႈငးယဥ စဥးစားေနမသည။

ဟစဥက ကေနာတ႔သည မးခစစတက လတနးစားစတ ဆသည၏ လကေအာကခအျဖစ

သေဘာထားခၾက၏။ ယခမ ကေနာ အေတြးထ လတနးစား စတဓာတေနရာ၌ လသားဆနမႈစတဓာတ

၀ငေရာကလာခ၏။ လတနးစား အခြငအေရးမသည လတဥးခငးစ၏ အခြငအေရးသ႔ ေရြ႕လာခ၏။

ကေနာတ႔၏ ေတြးေခၚမႈ ၀နရးမာ ေျပာငးသြားခၿပဟ ယဆရ၏။ (က) ေဇာမငးက “တဂးန႔ ဂႏၵ”

ေဆာငးပါးတြင “တဂးဟာ မးခစစတ ဆတာထက လသားဆနမႈ ဆတာက ပမဥးစားေပးသ

ျဖစပါတယ” ဟ ေရး၏။ ၿပးေတာ “အႏၵယ သ႔မဟတ ဒမကေရစ အျမစတြယျခငးႏင အမနးခငး

ျမနမာျပည” ေဆာငးပါးထက စတ၀ငစားဖ႔ ေကာငးလသည “ေနရး” ၏ အတယဖြယ သေဘာထား။

(က) ေအာငသၿငမး၏ “အျခား ေရြးခယစရာ လ႔အဖြ႔အစညး တခ” ေဆာငးပါးက ဖတေတာ လြနခေသာ

(၁၀) ႏစေကာက အေၾကာငးအရာ တခက ျပနေတြးမျပနသည။ ထစဥက ေဒါငးအးေ၀ စာေစာငတြင

ေဆာငးပါးတပဒ ကေနာ ဖတရ၏။ ဆရာဒဂနတာရာ၏ “ရနသက မတေဆြ ျဖစေအာင လပလ႔ရသည”

ဟေသာ ေဆာငးပါးက ျပနလည ေခပကန႔ကြကသည ေဆာငးပါးတပဒ ျဖစသည။ ေဆာငးပါးရငက

(က) ေအာငသၿငမး ျဖစ၏။

ေနာငဆယႏစေကာ ၾကာေသာအခါ (က) ေအာငသၿငမးသည သ၏ “အျခား ေရြးခယစရာ

လ႔အဖြ႔အစညး တခ” ေဆာငးပါးထ၌ “အေရးႀကးတ အခကကေတာ ပလနျပညသေတြ ေသြးစညး

ညညြတေရး သမဂၢရ႕ အႏမ ရညမနးခကက အာဏာသမးေရး မဟတပါဘး၊ စစအာဏာရင

လကေအာကက အာဏာေတြက ဖယရားၿပး ပမေကာငးမြနတ လမႈဘ၀ေတြက ထေထာငဖ႔ကသာ

လလားတာ ျဖစပါတယ” ဟသည ပလန ဒမကေရစ ေခါငးေဆာင “ကြနစတနတဂးလဘတ” ၏

စကားက အထးျပ ထညေရးလာခ၏။ ေျပာငးလေရး အတြက နညးလမးသစ ရာေဖြရငးမ ရရလာသည

နညးလမးသစ တချဖစသည “ရနသက မတေဆြ ျဖစေအာင လပလ႔ရသည” ဟသည ဒဂနတာရာ၏

စကားအေပၚ (က) ေအာငသၿငမးသည မညသ႔ ဆကလက ခယထားေလသနညး။ စတ၀ငစားဖ႔

ေကာငးလ၏။

(ဂ)

ကေနာတ႔သည စစအာဏာရင စနစေအာကတြင ႏစေပါငး (၅၀) နးပါး ေနခၾကရပါၿပ။ ကေနာတ႔

လြတလပၿပး တရားမတသည လ႔အဖြ႔အစညးဆ ေရာကဖ႔သငပါၿပ။ ကေနာတ႔ စဥးစားလ႔ရသမ၊

ကေနာတ႔ ေလလာလ႔ ရသမ နညးလမးမားက အသးျပၿပး စစအာဏာရငစနစ ခပၿငမးေအာင

ေဆာငရြကခၾကၿပ။ သ႔ေသာ လထ တရပလး ပါ၀ငလာႏငသည ေတာလနေရး နညးနာ

အသစမားကလညး ထပမတထြင ႀကဆရပါလမဥးမည။

ကေနာက ပညာေရး ႏးေႏာဖလယပြြတြင တငသြငးခသည စာတမး၌ “ကေနာတ႔သည လပလ႔ရသည

အေျခအေနမားက ရာေဖြကာ လပလ႔ရသည အလပမားက စတင အသးျပ လပကငၾကရပါလမမည”

ဟ ေရးခ၏။

“လသားဆနမႈႏင လြတလပျခငး၏ နဒါနး” စာအပထမ ပလန အလပသမား အၾကြမႈအေပၚ မတညသည

စာပဒထက “တတႏငသမ အစးရႏင ပါတထနးခပမႈ ကငးလြတေသာ ေနရာတငးတြင မမ၏စစညးမႈ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 225

အငအားက ခ႕ထြငျခငး ျဖစသည” ဟသည စာေၾကာငးက အႀကမႀကမ ဖတေနမသည။ မနသည။

ကေနာတ႔သည ဤနညးအားျဖင “လြတလပသမား၏ ေန႔စဥဘ၀က ထေထာငလ႔ ရႏငေကာငးပါရ႕”ဟ

ျပငးျပစြာ ေတာငတ ေနမေလသည။

၂၀၀၈ ဘနး အထၾက မနမာက ကမာမႀာ

ဒတယစၾ၊ ရနကန ဘနးမႁတၾင နာမည႒ကး

စးပၾားေရးသမားမား ပတသက

႓ပးခသည ဇနနဝၝရ ၂၅ ရကေနႛက ႎငငတကာ မးယစေဆး ႎႀမနငးေရး ဌာန (ဒအးေအ) ႎႀင တ႟တ ရတပဖၾႚ၏ သတငးေပးခက

အရ ရနကန႓မႚ ဘနးဘရင ေလာစစဟန၏ သားဖစသ စတဗငေလာ ေခ ဥးထၾနးမငႎင၏ ေအးရႀားေဝၝလ ကမၯဏ

ဆပကမးကေန စငကာပ ထၾကခၾာမည သေဘာ တစငးေပတၾင အနညးဆး ဘနးဖႃ ၂၉ ကလဂရမက မးယစ ဗဟက ဖမးဆး

ရမခသည။ ထဘနးဖႃ ဖမးမသည အမႁႎႀင ဆကစပ၍ ရနကနရႀ ဘအမအး ကလပပငရႀင ဥးအကေဟာ၏ တပည တခႚက

ဖမးဆးထားေကာငး ဥးအကေဟာ၏ စးပၾားေရး လပေဖာ ကငဖကမားထမႀ ကားသရသည။

၂၀၀၈ ဘနး အထၾက မနမာက ကမာမႀာ ဒတယစၾ၊ ရနကန ဘနးမႁတၾင နာမည႒ကး စးပၾားေရးသမားမား

ပတသကေန။

မနမာ သတငးဌာနမား ၊ ၄ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

အဆပၝ ႓ပးခသည ၂၅ ရကေနႛက ဘနးဖႃမား ဖမးဆးရမသည သတငးအား မနမာႎငင

မႁခငးတပဖၾႚ ရမႀႃး သနးဝငးက ဧရာဝတက ဆကသၾယ ေမးမနးရာတၾင မႀနကနေကာငး ေပာဆခ႓ပး၊

ထဖမးဆးမႁမႀာ မးယစ ဗဟက တက႟က ဖမးဆးခငး ဖစသညဟ ဆခသည။ "အဒၝက မးယစ ဗဟက

တက႟က လပတာ၊ သတႛက ေမးမႀ ရမယ၊ ကေနာတႛ ဖမးတာ မဟတေတာ ကေနာတႛ ဆမႀာ

အပညအစ မရႀဘး၊ မးယစ ဗဟ အထကက ဖမးတာ" ဟ ၎က ေပာသည။

ယခ ဖမးဆးရမသည ဘနးဖႃမား တငေဆာငထားေသာ သေဘာမႀာ စငကာပ

အလတပထားသည ကတာ တဂက (Kota Tegap) အမညရႀ သေဘာဖစ႓ပး ဘနးဖႃမား

သဝႀကထားေသာ ကၾနတနနာ ကနေသတၨာသည မနမာ စစအစးရ၏ မနမာ သစလပငနးပင

ေသတၨာဖစေကာငး အာအကဖေအ သတငးဌာနကလညး ထတ ပန ေကညာခသည။

ယငးသေဘာသည ရနကန အလ႓မႚနယရႀ ေအးရႀားေဝၝလ ဆပကမးတၾင ကနတင႓ပး

ပနထၾကလာသညဟ သရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 226

ဘနးဖႃမား သဝႀကထားသည အဆပၝ ကနေသတၨာက သ႒ကးမားဖင တပေႎႀာင၍

ေသာအထပထပ ခပထားေကာငး၊ ဆပကမး အခၾနဌာနမႀ စစေဆးခငး မရႀဘ သယေဆာငခၾင

ပထားခငး ဖစေကာငး၊ အစးရ ကနေသတၨာ ထတပးေရး ဌာနမႀ ဝနထမးမားကလညး

ထနးသမးထားေကာငး ရနကန ဆပကမး အခၾန႒ကးကပေရး ဝနထမး သတငး ရပကၾကမႀ သရသည။

ေအးရႀားေဝၝလ ဆပကမး ဖမးဆးမႁႎႀင တရကတညး လႁငသာယာ႓မႚနယရႀ အကဖအမအင

စတး (FMI City) အမရာဝငး အတၾငး၌ မးယစဗဟက ဘနးဖႃမား ဖမးဆးရမသၾားေကာငး လႁငသာယာ

ရစခနးမႀ တာဝနက တပဖၾႚဝင တဥးကလညး ေပာသည။

"မးယစက လာဖမးတာ၊ ဘယေလာကမသလေတာ အေသအခာ မသဘး၊ မးယစကေန

ကၾငးဆကနႛ လက႓ပး ဖမးသၾားတာ၊ တနဂေႎၾေနႛက ဖစမယ ၅ ရက ၆ ရကေလာက ရႀ႓ပ ၊

အကဖအမအင ဝငးထက ဖမးသၾားတာ၊ ညပငး႒ကး ဝငဖမးသၾားတာ" ဟ အထကပၝ လႁငသာယာ ရ

တပဖၾႚဝငက ဆသည။

ထသႛ ဖမးဆး ရမခေသာ ဘနးဖႃမား သယေဆာငမႁႎႀင ပတသကသညဟ ဆ၍လညး

ဧရာဝတတငး၊ ဘကေလး႓မႚေပေန ငၝးရႀညဒင ပငရႀငႎႀစဥးအား မးယစေဆးဝၝး ဗဟဌာနမႀ ႓ပးခသညလ

၂၆ ရကေနႛက ဖမးဆးခသညဟ ဘကေလး ႓မႚခက ေပာေကာငး ႟းမ ၃ သတငး တပဒမႀာ ေရးသား

ေဖာ ပထားသညက ေတၾႚရသည။

"ဖမး႓ပး ေနာကေနႛမႀာပ ပနလၾတလာတယ၊ ပစၤညးနႛ အတမတာ ဆ႓ပး ဓာတပေတၾ

႟ကသၾားတယ၊ ကေကာေကာမငးက ငၝးရႀညဒငကငတာ၊ သနႛအတ ရႀမးေလး ဆတာ ပၝတယ၊

ရႀမးတ႟တလႛေတာ ေပာတယ၊ ၂၆ ရကေနႛ၊ မနက ၉ နာရက ဖမးတာ" ဟ ႓မႚခက ေပာသည။

"သစေတာေရးရာ ဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ သနးေအာငရႚသားက ဒကစၤမႀာ ပၝဝငတယလႛ သတယ၊

သစလးက ထၾငး႓ပးေတာ ထညတာ၊ ထငဝမက ပႛဖႛ လပေနတးမႀာ ဖမးမတာပၝ" ဟ စစတပႎႀင နးစပသ

တဥးက ေပာသည။

ဒကစၤ ဖစပၾား႓ပး ေနာက ၄ ရက အကာမႀာေတာ (ဇနနဝၝရ ၂၉ ရကက)၊ အလပစ ဥးေကာစန

ဆသည နာမည႒ကး စးပၾားေရး လပငနးရႀငက ဖမးဆးခသည။ သပငေသာ မရမးကနး႓မႚနယမႀ

ေနအမတလးကလညး ခပပတ ခသည။ အလပစ ဥးေကာစနသည သစလပငနးႎႀင ဟတယ

လပငနးမား အ႒ကးအကယ လပကငသ ဖစ႓ပး စစအစးရ ထပပငး ေခၝငးေဆာငမားႎႀင နးစပသ

တဥးလညး ဖစသည။

ထေနာက ေနာကဆကတၾမား အဖစ၊ ဘအမအး ကလပပငရႀင ဥးအကေဟာႎႀင

သတပညမားက ဖမးဆးလက ခငး ဖစသည။ ဥးအကေဟာသည ထႛဘနးဖႃ ဖမးဆးမႁ စတင ဖစပၾားရာ

ေအးရႀားေဝၝလ ကမၯဏ၏ အစရႀယယာဝင တဥး ဖစ႓ပး မနမာ စစအစးရႎႀင ႓ငမးခမးေရး ယထားသည

ဝ,ပည ေသၾးစညး ညႌၾတေရး အဖၾႚ (ယဒလႃအကစေအ) ၏ ေငၾမညး ခဝၝခမႁတၾင အဓက

အခနးကၸမႀ ပၝဝင ပတသကေနသညဟ ဆကသည။ ၎သည ယဒလႃအကစေအ ဥကႉ

ဥးေပၝကယခနး၏ သားမက ဖစ႓ပး အသက ၄၀ ေကာ အ႟ၾယ ဖစသည။

ရနကန အေခစက စးပၾားေရး လပငနးရႀငမား၏ အဆအရ ဥးအကေဟာက ရနကန႓မႚရႀ

ေကာကမက ရတနာ အေရာငးပၾေတာ ကသႛေသာ စးပၾားေရးသမားမား ကငလညရာ

အသငးအဝနးတၾင မကာခဏ ေတၾႚရေကာငး သရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 227

ဥးအကေဟာသည ယဒလႃအကစေအ၏ စးပၾားေရး ဆငရာ လပငနး အခတအဆကမား

အတၾက အဓက ေနရာမႀ ပၝဝင ေဆာင႟ၾက ေပးေနသဖစ႓ပး စစအစးရႎႀင ပတသကသည စးပၾားေရး

လပငနးရႀင႒ကးမား အနက တဥး ဖစသည။

၎သည ရနကနအေဝး၊ ဟတယလပငနး၊ သစလပငနးႎႀင ေကာကမက လပငနးမားက

တရားဝင လပကငလ႖ကရႀ႓ပး ၂၀၀၃ ခႎႀစက ေငၾမညး ခဝၝခမႁဖင အပတခခရေသာ မနမာ ေမဖလားဝၝး

ဘဏ၏ အေရး႒ကးသည တာ၀န ယထားသ တဥးဟ နာမည႒ကးသည။

ဥးအကေဟာက တ႟တ ပည ယနနနယအတၾငးရႀ ေလာငလင ေဒသတၾငေမၾးဖၾား႓ပး

ဆယေကာသက အရၾယတၾင ေမာကပငးရႀမးပည၊ ကၾတခင႓မႚနယအတၾငးရႀ တာမးညေဒသသႛ

ေပာငးေရၿႚခေကာငး ထငးႎငင အေခစက သႀမးသေတာဆင သတငးဌာနမႀ လကေထာကအယဒတာ

ဥးစနကညက ေပာပသည။

"ကေနာ သသေလာကေတာ သက ႎငငကး လကမႀတ ၂ ခ ကငထားတာပ။ တ႟တနႛ

မနမာေပၝ" ဟ ဥးစနကညက ဆသည။

ေအးရႀားေဝၝလ ဆပကမးတၾင ဘနးဖႃ ဖမးဆးရမသညႎႀင တရကတညး လႁငသာယာ

အကဖအမအင အမရာ၌လညး ဘနးဖႃမား ဖမးဆး ရမခေကာငး လႁငသာယာ ရစခနးမႀ အတည ပ

ေပာကားသည။

ယခင အပတက ဖမးဆးရမသည ဘနးဖႃကစၤ ေနာကဆကတၾက မနမာႎငင မးယစ ဗဟ

အဖၾႚက ဆကလက စစမးလ႖က ရႀသည။ ဘနးဖႃ ကနသၾယမႁတၾင စစအစးရ၏ အ႒ကးပငး

တာဝနရႀသမားႎႀင ထငရႀားေသာ စးပၾားေရးသမားမား ပၝဝင ပတသက ေနသညဟ ယကညရသည။

ယခအခၝ မးယစေဆးဝၝး မးစသည မနမာပည၏ အမနးခငး ႎငငမား ဖစကေသာ ထငးႎႀင

တ႟တတႛမႀ နယစပက ဖတေကာကာ နညးမးစ ဖင ပညတၾငးသႛ ဝငေရာက ေနသကသႛ ပညတၾငးမႀ

တဆင ပညပသႛ ပငလယ လမးေကာငးႎႀင ကနးလမး ႎႀစမးစလးႎႀင ဘနး ကနသၾယလ႖ကရႀေကာငး

စစမး သရႀရသည။ ထသႛ ဘနးကနသၾယမႁမား ပလပရနမႀာ စစအစးရ တာဝနရႀသမား မပၝဝငဘ

မဖစႎငေကာငး အမားက ယဆေနကသည။

တခနတညးတၾင ကမာႛ ကလသမဂၢ မးယစေဆး ဆနႛကငေရး ေအဂငစ၏ အစအရငခစာ၌

မနမာပညတၾင ၂၀၀၈ ခႎႀစအတၾငး ဘနးစကပးမႁ ၃ ရာခငႎႁနးထ မငတကခခငးႎႀင ပတသက၍

ေရးသား ေဖာ ပထားသညက ေတၾႚရသည။

စစအစးရသည ဒဇငဘာလ အတၾငးက ေအးရႀားေဝၝလႎႀင ေ႟ၿေတာင အပၝအဝင ကမၯဏ ၄ ခက

ဝ၊ ကးကနႛေဒသ၌ ဘနးစကပးရန ခၾင ပထားေကာငး ၎ကမၯဏမားႎႀင နးစပသည သတငးရငးမစ

တခမႀ ကားသရသည။

ေအးရႀားေဝၝလ ကမၯဏသည ဘနးဘရင ေလာစစဟန၏ သားဖစသ စတဗငေလာ

ပငဆငသည ကမၯဏ ဖစ႓ပး ၎ကမၯဏက အေမရကနႎငငက ေငၾေကးႎႀင ပတသက၍ ပတဆႛ

အေရးယထားသည။

ေ႟ၿေတာင ကမၯဏမႀာ ယခငက အာရႀဓနဘဏ လပငနး လပကင႓ပး ယခအခၝ ေဆာကလပေရး၊

သစထတ လပေရး၊ သၾငးကန၊ ထတကန လပငနးမား လပကငသည ဘနးဘရင တဥးဟ

ေကာကားခေသာ ဥးအကထၾနးပင ကမၯဏ ဖစသည။ အာရႀဓနဘဏက ၂၀၀၃ ခႎႀစက ေငၾမညး

ခဝၝခသည ကစၤေကာင အပတခခရသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 228

အတညမပႎငသည သတငးရပဝနးမား၏ အဆအရ လကရႀ အေနအထားတၾင ရႀမးပညနယ

အတၾငး ယခငက ဘနးစကပးခသညဟ လသမားေသာ ေဒသမားတၾင မစကပးေတာဘ

လသနညးသည ေဒသမားတၾင ဘနးက အ႒ကးအကယ စကပး ေနသညဟ သရသည။

ယခငက ဘနးအထၾကမားေသာ ေဒသမားမႀာ ဝ,နယ အတၾငးနႛ ရႀမးပညနယ အတၾငးရႀ

ပငေလာငး ေဒသ၊ မငးကင ေဒသတႛတၾင ဖစ႓ပး ယခအခၝ လသနညးေသာ ရႀမးပညေတာငပငး

ဆဆင႓မႚနယ၊ မငးပၾန႓မႚနယ၊ မငးကင႓မႚနယ အတၾငးရႀ ေကး႟ၾာမားတၾငပၝ စကပးေနသညဟ

ကားသေနရသည။

ရႀမးပည ေတာငပငး၊ ကၾနဟနး႓မႚနယ ကနးလမး အပစအတၾငး တပစၾ အေခခေသာ ကၾနဟနး

အေခစက ခမယ (၅၂၄) မႀ ဗလ႒ကး သကႎငစး ဥးေဆာငေသာ ကၾနမနဒ စၾနရ စစေကာငးက

လၾနခေသာ ဇနနဝၝရ ၂၇ ရကအထ ေတာငပငး ေဒသခမား အေပ ႟ၾာစဥအလက ကပသနးခ ဘနးခၾန

ဆကေကး ေကာကေနေကာငး သ႖မးသေတာဆင သတငး တပဒတၾင ေရးသား ေဖာ ပထားသည။

ယခအခၝ ရႀမးပည ေဒသတၾင ဥစား စပကက ေမၾးမႃေရး လပငနးမားက ေဒသခ စားသးသ

လအပခကထက ေကာလၾန၍ ေမၾးမႃလ႖က ရႀသည။ ဘနးစကပးေရးတၾင ကကေခးက ေမသဇာ

အဖစ အသးပပၝက ဘနးဆ ပမ အထၾကေကာငးေသာေကာင ဖစေကာငး နားလညသမားက သးသပ

ေပာဆသည။

႓ပးခသည ရကပငးအတၾငးမႀာ စငကာပႎငင မးယစ ေဆးဝၝး တကဖကေရး ဗဟ အဖၾႚကလညး

႓ပးခသည ႎႀစအတၾငး ဘနးဖႃ ၄၄.၂ ကလဂရမ ဖမးဆးရမခ႓ပး၊ ၂၀၀၇ ခႎႀစ အတၾငးကလညး ဘနးဖႃ

၁၇.၂ ကလဂရမႎႀင အထက ဖမးဆး ရမေကာငး စငကာပ ႎငငထတ စထရတတငးမစ သတငးစာတၾင

ေဖာ ပထားသည။

၂၀၀၈ ခႎႀစ၊ ကမာႛ မးယစေဆးဝၝးႎႀင ပတသကသည အစရငခစာ အရ၊ မနမာႎငငက ဘနးဖႃ

၂၉ ရာခငႎႁနး အထၾကတး လာေသာေကာင အေရႀႚေတာင အာရႀ ဘနးစကပး ထတလပမႁသည

႓ပးခသည ႎႀစအတၾငး ၂၂ ရာခငႎႁနး တးလာခရသညဟ သရသည။ မနမာ စစအစးရကလညး ၂၀၀၇

ခႎႀစ၊ ဇနနဝၝရမႀ ၂၀၀၈ ခ၊ ဇၾနလအတၾငး ဘနးဖႃ ၁၀၃.၈ ကလဂရမႎႀင ၁၆၉၀ ကလဂရမ

ဖမးဆးရမေကာငး တရားဝင ထတ ပနထားသည။

ထႛေကာင အေရႀႚေတာင အာရႀမႀ ထၾကသည ဘနး အားလးရႚ ၉၆ % သည မနမာႎငငမႀ

ထတလပေနခငး ဖစ႓ပး၊ ကမာတၾင ဘနးထၾကရႀမႁ ဒတယ အမားဆး ႎငငအဖစ ေနရာ ယထားဆပင

ဖစေကာငး မးယစေဆးနႛ ရာဇဝတမႁ ဆငရာ ကလသမဂၢ႟း (ယအနအဒစ) က ေပာဆလကသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 229

မးယစေဆး သယသ စစဗလတဥး

ဖမးဆးခရ

႓ပးခသည လကနပငးက ရနကနတငး ေမႀာဘ အေခစက ေခမန တပရငး (၇၀၁) မႀ ဒအရာခ ဗလတဥး

မးယစေဆးဝၝး သယေဆာငမႁဖင ဖမးဆး ခရေကာငး ရနကနတငး စစဌာနခပ သတငး ရပကၾကမႀ

သရသည။

၂၀၀၇ ခႎႀစ၊ ဇၾနလ ၆ ရကေနႛက ထငး-မနမာ နယစပ တေနရာတၾင ရႀမးပည တပမေတာ

(အကစအကစေအ) က ဖမးဆး မထားတ အကဖတမး (amphetamines) မးယစ ေဆးဝၝးမားက မး႟ႁႚ

ဖကဆးပစရန ပငဆင ေနစဥ။

ဧရာဝတ ၊ ၇ ၊ ဇနနဝၝရ ၊ ၂၀၀၉

"သက မးယစေဆး ေရာငးတာေတာ မဟတဘး။ ေရာငးတသေတၾဆ ေရာကေအာင ကယရ

လပေပးတာပၝ" ဟ ရနကနတငး စစဌာနခပမႀ စစသား တဥးက ေပာပသည။ ရရႀသည လစာမႀာ

မသားစ ရပတညေရး အတၾက လေလာကမႁ မရႀသဖင ထသႛ လပကငရခငး ဖစသညဟ ဆသည။

ရနကန - မႎၩေလး လမးမေပရႀ စစေဆးေရး ဂတတခတၾင ဖမးဆးခရခငး ဖစသညဟ

သရသည။ သယေဆာငသည မးယစေဆး အမးအစားက မသရေပ။

"တပရကၡာလညး မရဘး ဆေတာ အမအတၾက မသားစ အတၾက အစားအစာ အသးအေဆာင

ဝယဖႛအတၾက ပကဆက လလာ႓ပ" ဟ ခမရ (၇၀၁) မႀ တပကပ႒ကး တဥးက ေပာပသည။

တပမေတာသားမားသည ဆကေကး ေတာငးခငး၊ မးယစေဆးဝၝး သယေဆာင ခငး အပၝအဝင

ဥပေဒႎႀင ႓ငစၾနးသည လပငနးမားဖင အပဝငေငၾ ရႀာေနရေကာငး စစတပ အသငးအဝငးတၾင ေပာဆ

ေနကသည။

တပရငးမႀႃးမားသည တပရငး ရနပေငၾ ရရႀရနအတၾက စကပး ေမၾးမႃေရး၊ အတလပငနး၊

သစလပငနး စေသာ ကယပင စးပၾားေရး လပငနးမား လပကင ေနကသည။ သႛေသာလညး

ရရႀလာသည တပရငး ရနပေငၾမားမႀာ တပတၾငး မသားစမား အတၾက လေလာက ခငး မရႀဟ ဆသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 230

စစတပမႀ အခားအဆင စစသညမားမႀာ အရာရႀငယမား ရရႀသည လစာႎႁနး၏ ထကဝကသာ

ရရႀသည။ သာမန ရေဘာတဥး၏ လစာမႀာ ကပ ၂၁,၀၀၀ (၁၆ ေဒလာ) ဖစ႓ပး အရာခဗလ တဥး၏

လစာမႀာ ကပ ၅၀,၀၀၀ (ေဒလာ ၄၀) ဖစသည။

"ကေနာတႛက ေရႀႚတနးမႀာ မဟတဘး ဆေပမယ တပတက ၆ ရက အလပဆငးရတယဗာ၊

လစာလညး ပနညးတယ" ဟ တပကပ႒ကးက ေပာပသည။

"ပကဆက ရတနညးနႛ ရႀာေနရတာပ။ တရားတာ မတရားတာ ကညမေနႎငေတာဘး" ဟ

အခား တပကပ႒ကး တဥးက ေပာပသည။ ယေနႛ ကာလတၾင သ၏ ကေလးမားက ပစ ပးေထာငရန

ေငၾေကး လအပသညဟ ဆသည။

စစသားမား၊ စစဗလခပတႛ၏ သားသမးမား မးယစ ေဆးဝၝးမႁႎႀင ပတသက ဆကႎၾယသည

သတငးမားမႀာ အဆနးတကယ မဟတေတာေပ။

႓ပးခသည ေမလ အတၾငးကလညး ဒတယ ဗလခပ႒ကး ရမင၏ သားဖစသ

ကေအာေဇာရမငသည ေသနတ ၆ လကႎႀင မးယစေဆးဝၝးမား တရားမဝင ကငေဆာငမႁဖင ဖမးဆး

ခခရဖးသည။ အာဏာပငတႛက ကေအာငေဇာရမငက မးယစေဆး စၾသမားအား ပနလည

ပးေထာငေပးရာ ဌာန တခ ဖစေသာ ဝကထးကန စခနးသႛသာ ပႛေဆာငခသည။ တရားစၾ ေထာငခခငး

မရႀေပ။

ကေအာငေဇာရမငသည အာဏာပငတႛ၏ သားသမး အခႚ အပၝအဝင ခမးသာ ႔ကယဝသည

လပငနးရႀင အခႚ၊ ႟ပရႀင သ႟ပေဆာင အခႚအတၾက မးယစေဆးမား ဖနႛ ဖႃးေပးသ အဖစ

ထငရႀားသည။

ပတဆႛ ဒဏခတထားမႁမား ႟ပသမးေပးရန

ဂမဘာရက စစအစးရ ေပာဆ၊

အတၾငးေရးမႀႃးခပနႛ အႎၬယမႀာ ေတၾႚ႓ပး

အစရငခမည

မနမာႎငငက အတကအခ ဒမကေရစ အငအားစေတၾနႛ စစအာဏာရႀငေတၾကား ေတၾႚဆ

ေဆၾးေႎၾးမႁေတၾ ဖစေပေရး ကားဝင ေစစပေပးတ ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရႚ အထးသတမန

အဘရာဟငမ ဂမဘာရ (Ibrahim Gambari) ဟာ သႛရႚ ေဆာငရၾကမႁ မေအာငမမင ဖစခပန႓ပး

ဒတ႒ကမလညး လကဗလာနႛ မနမာႎငငက မေနႛက ပနလည ထၾကခၾာ သၾားခပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 231

ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ (အနအယလဒ) ဗဟ

အလပမႁေဆာင အဖၾႚနႛ ကလသမဂၢ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃးခပ အထး သတမန မစၤတာ ဂမဘာရတႛ

ေဖေဖာဝၝရ ၂ ရကေနႛက ရနကန႓မႚ၊ စမးလကနသာ ဧညေဂဟာတၾင ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးခကစဥ။

မနမာ သတငးဌာနမား ၊ ၄ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

ရနကနကေန စငကာပက မေနႛညေနက မထၾကခၾာခင မစၤတာ ဂမဘာရဟာ မနမာ စစအစးရ

ဝန႒ကးခပ ဗလခပ႒ကး သနးစနနႛ ေတၾႚဆခပၝတယ။ မနမာႎငငမႀာ ႎငငေရး တည႓ငမမႁက ေတၾႚခငရင

ႎငငတကာက ခမႀတထားတ စစအစးရ အေပ ပတဆႛ ဒဏခတမႁေတၾက ႟ပသမး႓ပး စစအစးရ

ေခၝငးေဆာငေတၾက ပညဝငခၾင ဗဇာ ပတထားတာေတၾကလညး ပယဖကေပးဖႛ လတယလႛ မစၤတာ

ဂမဘာရက ဗလခပ႒ကး သနးစနက ေပာကားတ အေကာငး မနမာ စစအစးရ ႟ပ မငသကားမႀာ

ေကညာ ဖတကားသၾားခပၝတယ။

တနလာေနႛကေတာ ေနအမမႀာ အကယခပနႛ အကဥးက ခေနရတ မနမာ ဒမကေရစ

ေခၝငးေဆာင ေဒေအာငဆနးစကညနႛ မစၤတာ ဂမဘာရတႛ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးခကပၝတယ။ ၁၉၉၀

ေ႟ၾးေကာကပၾ ရလဒက အသအမႀတ ပ ခရေရးဟာ အနာဂတ စစအစးရနႛ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး

အတၾက အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပရႚ လအပခက ဖစေနဆပလႛ မစၤတာ ဂမဘာရက

ေဒေအာငဆနးစကညက ေပာကားခပၝတယ။ ဒၝအပင ေဒေအာငဆနးစကညက မမနႛ ႎငငေရး

အကဥးသား အားလး မလၾတမခငး ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပ ဘနကမၾနး (Ban Ki-moon) အေနနႛ

မနမာႎငငက မလာသငေသးဘးလႛ ကလသမဂၢ အထး သတမနက ေပာဆ လကပၝတယ။

အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပကေတာ ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင မနမာႎငငက

ႎငငေရး အကဥးသား အားလး ပနလၿတေပးဖႛ ေတာငးဆ ေနပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 232

၄ ရကကာ မနမာႎငင ခရးစဥ အတၾငး မစၤတာ ဂမဘာရဟာ ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနး

ဥးေဆာငတ မနမာ စစအစးရရႚ ေပာေရးဆခၾင အာဏာပင အဖၾႚနႛလညး ေတၾႚဆခပၝတယ။ မစၤတာ

ဂမဘာရဟာ ေနပညေတာက လာေရာကဖႛ ဖတကားခငး မခခရဘ ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿနႛ တခား

စစေကာငစဝင ထပတနး ဗလခပ႒ကးေတၾနႛလညး ေတၾႚဆခၾင မရခဘ မနမာႎငငက ပနလည ထၾကခၾာ

သၾားခရပၝတယ။

မစၤတာ ဂမဘာရဟာ ကမာႛ ကလသမဂၢ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃးခပ ဘနကမၾနးနႛ

အႎၬယႎငင နယးေဒလ႓မႚမႀာ မနက ဖန (ကာသပေတး) ေနႛမႀာ ေတၾႚဆ႓ပး သႛရႚ မနမာႎငင ခရးစဥက

အစရငခမႀာ ဖစတယလႛ သရပၝတယ။

"သတႛ ႎႀစေယာကလး ကာသပေတးေနႛမႀာ ဒမႀာ ရႀမယ။ ခရးစဥ အေသးစတေတာ မသဘး" လႛ

နယးေဒလ အေခစက ကလသမဂၢ႟း အရာရႀ တဥးက ေပာပၝတယ။

ကလသမဂၢ ေပာေရးဆခၾင ရႀသ မာရ အကာဘက နယးေယာကမႀာ သတငးေထာကေတၾက၊

"ကလသတမန (ဂမဘာရ) ဟာ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃးခပနႛ အႎၬယမႀာကာသပေတးေနႛမႀာ

ေတၾႚဆ႓ပး သရႚ ခရးစဥက ေတၾႚရႀရခကေတၾက အစရငခ တင ပပၝမယ" လႛ ရႀငးပသၾားပၝတယ။

ကလ အတၾငးေရးမႀႃးခပ ဘနကမၾနးဟာ နယးေဒလက ဒကေနႛ ညေနပငးမႀာ ေရာကမႀာဖစ႓ပး

အႎၬယ ႎငငခားေရး ဝန႒ကး ပရာနတ မကာဂးနႛ ေဒသတၾငး ကစၤရပေတၾက ေဆၾးေႎၾးမယလႛ

ေမ႖ာလငရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 233

စစအစးရ အ႒ကးအကနႚ မေတၾႚႎငဘ

ဂမဘာရ ပနရပန႓ပ (သတငးစစညး

တငပခက)

မနမာႎငငေရး အတၾက ကားဝင ဖနေဖေပးဖႛ မနမာႎငငက ၄ ရကကာ သၾားေရာကခတ

ကလသမဂၢရႚ အထး ကယစားလႀယ အဘရာဟငမ ဂမဘာရ (Ibrahim Gambari) ရႚ ခရးစဥ

အဆးသတ သၾားခပၝ႓ပ။ ဒၝေပမလႛ မစၤတာ ဂမဘာရ အေနနႛ ေတၾႚဖႛသငတ သေတၾနႛ မေတၾႚဖစဘ

အခလ ခရးစဥ အဆးသတ သၾားတာေကာငလညး အားမလ အားမရ ဖစတာေတၾလညး ရႀေနတာပၝ။

မေနႛက ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ကလ အတၾငးေရးမႀႃးခပရႚ အထး သတမနတႛ ေတၾႚဆခရာ၊ ေဒစက

မနမာႎငငရႚ လကရႀ ႎငငေရး အေခအေနေတၾက သရႀေနတ အတၾက မစၤတာ ဂနဘာရက မားစၾာ

အအား သငေစခေကာငး အေနာကတငး သတမန တဥးက ေပာဆ လကပၝတယ။

ဗၾအေအနႛ မနမာ သတငး ဌာနမား ၊ ၃ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရႚ အထးအကေပး ပဂၢလ အဖစနႛ မနမာႎငငက ေရာကေနတ

မစၤတာ အဘရာဟင ဂမဘာရဟာ သႛရႚ ခရးစဥ ေနာကဆးေနႛ အဖစနႛ မနမာ စစအစးရ

အာဏာပငေတၾ၊ အစးရက လလားသေတၾ ပၝဝငတ ႎငငေရး အသငးအဝငးက ပဂၢလ တခႚနႛ

ေတၾႚဆခပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 234

အေစာပငးက မနမာ စစအစးရ ႟းစကရာ ေနပညေတာက သၾားေရာက႓ပး အစးရ အာဏာပင

ပဂၢလေတၾနႛ ေတၾႚလမမယလႛ ေမ႖ာလငထားတ အထး ကယစားလႀယဟာ ရနကန႓မႚမႀာပ ႎငငေရး

အသငးအဝငးက လတခႚ၊ ေနာက မနမာ စစအစးရ ဝန႒ကးခပ ဗလခပ႒ကး သနးစနနႛသာ

ေတၾႚဆခတာလႛ ရနကန အေခစက ကလသမဂၢ ဖၾႛ႓ဖးေရး အစအစဥ (UNDP) ႟းရႚ ေပာခၾငရ

ပဂၢလ ဖစတ ဥးေအးဝငးက ေပာပၝတယ။

"၈၈ မးဆက ေကာငးသား (မနမာႎငင) နႛ ေတၾႚတယ၊ ဝသာႎ အနအယလဒ အဖၾႚေတၾနႛလညး

ေတၾႚတယ။ ေနာက ၁၉၉၀ မႀာ ေ႟ၾးခယ တငေမာက ခထားရတ တခႚ ပဂၢလေတၾနႛ ေတၾႚတယ၊

ေနာကတခၝ ေခတသစ ေဘာဂေဗဒ ေလလာေရး အဖၾႚဆတာနႛ ေတၾႚတယ။ အခ ဝန႒ကးခပနႛ

ေတၾႚေနပၝတယ။ ေတၾႚဆတာ အကန ရနကနမႀာပၝပ။ ဒေနႛ ခရးစဥ ႓ပးဆးပၝ႓ပ။ အခ မကာခင

ေလယာဥပကၾငး ဆငးေတာမႀာပၝ။"

ဒေတၾႚဆမႁနႛ ပတသက႓ပး ဥးေအးဝငးကပ ဧရာဝတက၊ "ဒေနႛ ေနႛလယ ၂ နာရေလာကက

ဝန႒ကးခပ ဗလခပ႒ကးသနးစနနႛ မစၤတာ ဂနဘာရ အခန တနာရေလာက ကာကာ ေတၾႚပၝတယ၊

႓ပးေတာ ပနကားေရး ဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနးနႛလညး ေတၾႚပၝတယ" လႛ ေပာဆ လကပၝတယ။

မေနႛတနးကေတာ ႓ပးခတႎႀစ ေမလထတနးက နာဂစ ဆငကလနး ေလေဘးဒဏ အဆး႟ၾားဆး

ခခရတ မစဝက႗နးေပ ေဒသကလညး သၾားေရာကခတာပၝ။ ဒၝေပမလႛ ႎငငေရး ပနာေတၾက

ေဖရႀငးဖႛလာတ အထးကယစားလႀယ အေနနႛ သႛရႚ ၄ ရကကာ ခရးစဥအတၾငး အခလ တခား

ကစၤရပေတၾက သၾားေရာကေနတာ၊ အစးရ လလားသေတၾက ေတၾႚဆ ေနတာေတၾေကာင ဒမကေရစေရး

အငအားစေတၾ ဘကကေန အားမလ အားမရ ဖစေနကပၝတယ။

အခေနာကဆး ဆရငလညး မနမာ စစအစးရ အ႒ကးအက ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿနႛ

မေတၾႚဖစဘ ပနသၾားရတ ခရးစဥ အေပ အနအယလဒ ပၝတကေတာ အားမရႎငပ ဖစေနရတယလႛ

အနအယလဒ ပၝတ ေပာခၾငရ ပဂၢလ ဥးဉာဏဝငး ေပာပပၝတယ။

"ကေနာတႛ အခထ သသေလာကေတာ ေနပညေတာ သၾားမယဆတာပ သတယ။

မသၾားဖစဘး၊ တကယ အဆးအဖတေပးမ Decision Maker နႛ မေတၾႚရဘး ဆရင လပငနး တးတကဖႛ

အလၾန ခယဥးတယလႛပ ေပာခငပၝတယ။ ကေနာတႛ ဒၝ ဟအရင အေခၝကေတၾ ကတညးက

ေပာေနတာ။ ကလသမဂၢ ဝနထမး ဖစ႟နႛ ဒဟာေတၾနႛ သနႛ ဆငတယလႛ ေပာလႛမရဘး။ သႛခရးစဥ

လာတာကက မစၤတာ ဘနကမၾနးရႚ Assistant အေနနႛ မစၤတာ ဘနကမၾနးက မနမာႎငငေရး

ေပလညေအာင နညးလမးေတၾ ရႀာဖႛ။ ဒ နာဂစနႛ မဆငဘးလႛ ထငပၝတယ။"

"အဒလဟာေတၾ ေဆာင႟ၾကတာက ကေနာ အပစေပာတာ မဟတဘး။ အဒလ ေဆာင႟ၾကတ

အတၾက တကယ အဓကဟာမႀာ အခနေတၾ နညးသၾားတယလႛ ကေနာ မငပၝတယ။ သလပရမ

အလပက အပညအဝ မလပႎငဘးလႛ ကေနာတႛ မငလာရတယ။ သႛေသာလညး ကေနာ ဒဥစၤာ

မစၤတာ ဂမဘာရက အပစတငေနတာ မဟတပၝဘး။ သက ကလသမဂၢကပ။ တဖက အဖၾႚအစညးေတၾရႚ

စစဥမႁကလညး ရႀေသးတာကး။ အေတာ ဒစစဥမႁေတၾနႛ ပတသက႓ပး သနႛ ဘယလ နားလညမႁ ယတယ၊

ဘယလ ေဆာင႟ၾကတယ ဆတာ ကေနာတႛ မသပၝဘး။ သႛေသာ တကယလပရမ ႎငငေရး ေပလညမႁ

အတၾက အခနေတၾ အမား႒ကး နညးသၾားတယလႛ အလပ ခစားရပၝတယ။"

ဒလပ အထးကယစားလႀယ အေနနႛ ေတၾႚဆသငသေတၾ၊ အဆးအဖတ ေပးႎငသေတၾက

မေတၾႚႎငဘ ဖစခရလႛ ေအာင မငမႁ ရႀတ ခရးစဥ တခအဖစ မယဆသကေတာ တငးရငးသား ႎငငေရး

ေခၝငးေဆာင တဥးဖစတ ဥးေအးသာေအာင ဖစပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 235

"ကေနာအမင ေပာရရငေတာ အခတေခၝကလညးပ ေအာင မငတယလႛ ကေနာတႛက

သးသပလႛ မရဘး။ အထးသဖင အမးသား ပနလည သင မတေရး၊ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး၊ ကလသမဂၢရႚ

ဆးဖတခကေတၾက အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ၊ ရႀမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစ အဖၾႚခပလ

တငးရငးသား အဖၾႚအစညးေတၾနႛ ဒမကေရစ အငအားစေတၾဘကကေတာ ဒၝေတၾက လကခဖႛ၊ ဒၝေတၾ

အေပမႀာ ပပင ေပာငးလဖႛ အဆငသင ရႀေနတယ ဆတာက ထတေဖာ႓ပး႓ပ၊ ေပာ႓ပး႓ပ။ အဓက

တာဝနကေတာ အခ ႎငငေတာရႚ အာဏာက ယထားတ တပမေတာ ေခၝငးေဆာငမား၊ အထးသဖင

နအဖ အာဏာပငမား ဘကမႀာကေတာ ေပာငးလဖႛ၊ ပပငဖႛ လေနတယ။ အဒပဂၢလရႚ၊ တာဝနရႀတ

အ႒ကးအက၊ တာဝနယ အဆးအဖတ ေပးႎငတ ပဂၢလနႛ မေတၾႚရဘး ဆတာကေတာ ဒၝ တနညးအားဖင

ေပာမယဆရင ကလသမဂၢက လာတ ကယစားလႀယ အေနနႛ အဓက ေတၾႚဆရမ ပဂၢလနႛ မေတၾႚရဘနႛ၊

သႛရႚ သေဘာထားက မသရဘနႛ ပနတယ ဆရငေတာ အခလာတ အေခၝကကလညး

ေအာင မငတယလႛ ကေနာ အေနနႛ မမငပၝဘး။"

အရငေနႛေတၾ တနးကေတာ ေနအမအကယခပ ကခေနရတ အတကအခ ႎငငေရး

ေခၝငးေဆာင ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ (အနအယလဒ)၊

ေနာက တငးရငးသား ပၝတ႒ကး တခ ဖစတ ရႀမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ

(အကစအနအယလဒ) တႛနႛ မစၤတာ ဂမဘာရ ေတၾႚဆခသလ၊ တငးရငးသား စညးလး ညႌၾတေရး ပၝတ

(တစည) ကယစားလႀယေတၾ၊ နအဖ၊ စစအစးရရႚ ေပာေရးဆခၾင အာဏာပင အဖၾႚ ေခၝငးေဆာင

ပနကားေရး ဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနး၊ ႎငငခားေရး ဝန႒ကး ဥးဉာဏဝငး၊ ယဥေကးမႁ ဝန႒ကး

ဗလခပ ခငေအာင မင၊ ဆကဆေရး ဝန႒ကး ဥးေအာငကည၊ ကနးမာေရး ဝန႒ကး ေဒၝကတာ ေကာ မင၊

ပညလးက႗တ ဆႎၬခယပၾ ေကာမရႀင အဖၾႚေတၾ၊ ကဖၾႚ အဖၾႚဝငေတၾနႛ ေတၾႚဆခတယလႛ သရပၝတယ။

ဒအေကာငးနႛ ပတသက႓ပး မေနႛက ရနကန ကလသမဂၢ႟း၊ သတငးနႛ ပနကားေရး အရာရႀ

ဥးေအးဝငးက အာရအကဖေအက၊ "မစၤတာ ဂမဘာရက အမးသား စမကနးနႛ စးပၾားေရး ဖၾႛ႓ဖးမႁ

ဝန႒ကးဌာန ဝန႒ကးနႛလညး ေတၾႚတယ၊ ေနာက႓ပးေတာ စကပးေရး ဝန႒ကးနႛ ေတၾႚတယ၊ ေနာက

အနအယလဒ စအးစ အပၝအဝငေပၝ၊ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ တနာရေကာ ေတၾႚတယ၊ ေနာကတခၝ

အနယပ (တငးရငးသား စညးလး ညႌၾတေရး ပၝတ) က ကယစားလႀယေတၾနႛလညး ေတၾႚတယ၊ ေနာက

အကစအနအယလဒက ကယစားလႀယေတၾနႛလညး ပထမဥးဆး အ႒ကမ ေတၾႚပၝတယ ခငဗ" လႛ

ေပာဆခပၝတယ။

ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရႚ ေပာခၾငရ အမးသမးကလညး၊ 'မစၤတာ ဘနကမၾနး

မနမာပညက မကာခင သၾားေရာကမယ၊ မသၾားေရာကဘး ဆတာ မသေသးဘး၊ ဒၝေပမ အႎၬယနႛ

ပၝကစၤတန ႎငငမားသႛ ခရးစဥ အတၾငး မစၤတာ ဂမဘာရက သၾားေရာက ေတၾႚဆ႓ပး သႚခရးနႛ

ပတသကလႛ မစၤတာ ဘနကမၾနးက အစရင ခလမမယ' လႛ ေပာဆခပၝတယ။

အရငေနႛက အနအယလဒ ဗဟ အလပမႁေဆာင အဖၾႚနႛ မစၤတာ ဂမဘာရတႛ ေဆၾးေႎၾးခတ

အေကာငးအရာေတၾနႛ ပတသက႓ပး အဖၾႚခပ ဗဟ ပနကားေရး အဖၾႚဝင ဥးဉာဏဝငးက၊ "ကေနာတႛ

အဓက ေဆၾးေႎၾးတာကေတာ မစၤတာ ဂမဘာရ ေနာကဆး လာခတ အေခၝကက အခက ၅ ခကဆတ

ကစၤေတၾ ေဆၾးေႎၾးတယ။ ေဆၾးေႎၾးတ အခၝမႀာ ၂၀၁၀ ေ႟ၾးေကာကပၾနႛ ပတသကလႛ အဖၾႚခပက ေဆၾးေႎၾးဖႛ

မရႀတအေကာငး ေပာကားခတယ" လႛ မေနႛက ဒဗၾဘက ေပာဆလက႓ပး၊ စးပၾားေရးဖရမနႛ

ပတသကလႛလညး၊ "စးပၾားေရး ဖရမ၊ အေကာေနာမစ ဖရမနႛ ပတသက႓ပး ကေနာတႛ အဖၾႚခပ

သေဘာထားက မစၤတာ ဂမဘာရက ေမးပၝတယ။ ကေနာတႛ အဖၾႚခပ အေနနႛ အေကာေနာမစ

ဖရမအတၾက သေဘာထားေပးလႛ မရဘး။ ဘာဖစလႛလ ဆေတာ ကေနာတႛ စးပၾားေရးဆငရာ

အခကအလက၊ သတငး အခကအလကေတၾ ဘာမႀ မရႀတ အတၾက ကေနာတႛ မေပးႎငဘး ဆတာ

ေပာခတယ။ အဒၝကလညး မစၤတာဂမဘာရက သေဘာတပၝတယ" လႛ ေပာဆခတာက ဒဗၾဘ သတငး

တပဒမႀာ ေတၾႚရပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 236

ဒၝအပင အတကအခ ဒမကေရစေရး လလားသေတၾ ဘကကေတာ ဒလ ေတၾႚဆစဥမႀာ

ႎငငေရးအရ လကဆပ လကကငရႀမ အေခအေနမး မနမာႎငငမႀာ လအပေနဆ ဆတာေတၾက အထး

ကယစားလႀယက ေပာခကတာပၝ။ ဒလ အေခအေနမးေတၾ မရႀဘနႛ ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပ

မစၤတာ ဘနကမၾနး (Ban Ki-moon) ကယတင မနမာႎငငက လာဖႛ ဆတာဟာလညး

မသငေတာေသးဘး ဆ႓ပး တကတၾနးထားပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညကလညး မနမာႎငငမႀာ အမႀနတကယ ပေပာငးလေရး အတၾက

ကလသမဂၢရႚ ေဆာင႟ၾကခကေတၾ ပကကၾကခတ အေပမႀာ အားမလ အားမရ ဖစေနရတာက မစၤတာ

ဂနဘာရနႛ ေတၾႚဆစဥမႀာ အထငအရႀား ထတေဖာ ပသ႓ပး၊ 'နအဖ စစအစးရက ႎငငေရး

အကဥးသားေတၾက ႒ကးေလးတ ပစဒဏေတၾ ေပးေနတ အပင၊ ႎငငေရး အမႁလက ေရႀႚေနေတၾက

ဖမးဆး ေထာငခ ေနတာဟာ ႎငငအတၾငးမႀာ တရားဥပေဒ စးမးမႁ မရႀတာက ပေနတာပ' လႛလညး

ေပာဆခပၝတယ။ ေနာက႓ပး အနအယလဒ စအးစ အဖၾႚဝင ၂ ဥးဖစတ ဥးဝငးတငနႛ

ဥးခငေမာငေဆၾတႛက ေတၾႚခၾင မပေကာငး ရ အထး သတငးတပဖၾႚက ဝငေရာက ဟနႛတား ကနႛသတ

ပတပငခတ ကစၤနႛ ပတသက႓ပး ေဝဖန ေပာဆခတယလႛလညး သရပၝတယ။

ဒလ ႎငငေရး သေဘာေဆာငတ ေဆၾးေႎၾးပၾမႀာ အပခပေရး ယႎၩရား အဖၾႚအစညး တခ ဖစတ

ရသတငး အထးတပဖၾႚက ဝငေရာက စၾကဖက ကနႛသတခတ ကစၤနႛ ပတသက႓ပး ဥးဝငးတငက

ဧရာဝတက၊ "သတငး တပဖၾႚက ေပာတာက အနအယလဒက လ ၅ ေယာကပ ဖတတယေပၝဗာ၊

ဥးဝငးတငနႛ ဥးခငေမာငေဆၾကေတာ မဖတဘး ဆ႓ပးေတာ ေပာတယတ၊ သေဘာကေတာ ကေနာတႛက

ဖတကားခကက၊ အဆငအနမဆး ေပၝဗာ၊ ႎငငေရး ကစၤေတၾ လပေနတ ေနရာမႀာ ရ သတငးတပဖၾႚလ

ဟာမးကေန လာ႓ပးေတာ ကေနာတႛက ဖတကားခကက တားဆးတယ၊ ဟနႛတားတယ ၊ ပတပငတယ

ဆတ သေဘာေပၝဗာ၊ ေတၾႚဖႛ ဖတတ အခၝမႀာ အကနႛအသတေတၾ လပမယဆတာ ကေနာ

တၾက႓ပးသားပၝ" လႛ ေပာဆ လကပၝတယ။

သတငးစာ ဆရာ တဥးအဖစ တာဝနယ ခဖးသ ဆရာ႒ကး ဥးဝငးတငက ဒလ ပတပင

တားဆးတာဟာ ႎငငေရးသေဘာ မေဆာငဘ၊ ႎငငေရး လပပငခၾင အဆငအတနး ဆတသဥး

ေနတာက ပတာပ ဖစတယလႛ ဆကလက ေဝဖန သၾားပၝတယ။

"တရားဝင ဖတကားတ အစးရဘကက တားတယဆရင တမးေပၝဗာ၊ ႎငငေရးသေဘာ

ေဆာငေသးတယ၊ အခက ႎငငေရးသေဘာ မေဆာငဘနႛ အပခပမႁေအာကက ဌာန တခကေန

ဝင႓ပးေတာ ပတတာ၊ ကေနာတႛရႚ ႎငငေရး အဆငအတနး Political status ဟာ တငးေရးပညေရးက

လာေဆၾးေႎၾးမ ကလသမဂၢကလ ပဂၢလမားနႛ ကေနာတႛ ေတၾႚဆခၾငက တားဆးခငးဟာ ႎငငေရး

လပပငခၾင ဆတသဥးေနတာပ။"

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 237

အနအယဒ ပၝတက ဂနဘာရ၊ ေဒစတႛႎႀင

ေတၾႚဆအ႓ပး သတငးစာ ရႀငးလငးပၾ ပလပ

စစအစးရ အသအမႀတပ ပၝတ ဗဟ အဖၾႚဝင ၅ ဥးႎႀင ေဒေအာငဆနးစကညတႛ ၁၅ မနစခနႛ ႒ကတင ေဆၾးေႎၾး႓ပးမႀ ကလ

ကယစားလႀယ ဂနဘာရႎႀင ေတၾႚဆခသညဟ ဆသည။ ယခညေန ဂနဘာရ ေနပညေတာသႛ ခရးဆကမညဟ သရသည။

ယေနႛ ေနႛခငးက ပလပေသာ အနအယဒ ပၝတ၏ သတငးစာ ရႀငးလငးပၾတၾင ပၝတ ေပာခၾငရ ဥးဉာဏဝငး၊ ဥးဟနသာမငႎႀင

အဖၾႚခပ ေခၝငးေဆာင တဥးဖစသ ဥးဝငးတငတႛက သတငးေထာကမား အေမးက ေဖကားခသညက ေတၾႚရသည။

အနအယဒ ဗဟ ပနကားေရး အဖၾႚဝင ဥးဟနသာမငႎႀင ဥးဉာဏဝငးတႛ ၂၊ ၂၊ ၀၉ ေနႛလညက

သတငးစာ ရႀငးလငးပၾ ပလပေနစဥ။ (ဓာတပ - မးမခ)

မးမခ ဓာတပသတငး ၊ ၂ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

ႎငငေရး အကဥးသားမား အားလး လၿတေပးရန၊ ၂၀၀၈ တပမေတာ အေခခ ဥပေဒက

ပနလည သးသပရန၊ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾး အေဖရႀာကရနႎႀင ပညသႛ လၿတေတာ ေခယေရး ကစၤမားက

ေဆၾးေႎၾးကေကာငးႎႀင ၂၀၁၀ ေ႟ၾးေကာကပၾ အေကာငး ထညသၾငးခငး မရႀဟ ကားသရသည။ ႎငငေရး

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 238

အကဥးသားမား လၾတေမာကေရးႎႀင ေဒေအာငဆနးစကည အကယခပက ႟ပသမးေရးက စစအစးရ

ခၾခား ကငတၾယမညပ ရႀသညဟ အကခတ တဥးက ဆသည။

အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ ေပာခၾငရ ပဂၢလ ဥးဉာဏဝငးက "(ႎငငေရး ပပင

ေပာငးလမႁမား အတၾက) ေဒစက ဘယသနႛပ ဖစ ဖစ ေတၾႚခငပၝတယ" ဟ မစၤတာ ဂနဘာရအား

ေပာလကသညဟ ဆသည။ သႛေသာလညး "မညသည ေအာင မငမႁ ရလဒမ႖ မရႀသည ေတၾႚဆမႁမးကမ

လကခႎင ခငး မရႀ" ဟ ေဒစက ဖညစၾက ေပာခေကာငး ဥးဉာဏဝငးက ရႀငးပသည။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 239

'ႎငငေရး တးတကမႁ မရႀဘ ဘနကမၾနး မလာသင'

ေဒေအာငဆနးစကည တကတၾနး

မနမာႎငငမႀာ ႎငငေရးအရ အေခခကတ ပပင ေပာငးလေရးေတၾ လပေဆာငဖႛ

လအပေနေသးတယလႛ ေဒေအာငဆနးစကညက ဒေနႛ ေတၾႚဆခတ ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရႚ

အထးအကေပး အဘရာဟငမ ဂမဘာရ (Mr. Ibrahim Gambari) က ေပာလကပၝတယ။ ကလသမဂၢ

အတၾငးေရးမႀႃးခပ အေနနႛလညး ပပင ေပာငးလမႁေတၾရႀမႀ မနမာႎငငဆ လာသငတယ၊ မနမာစစ

အစးရဘကက အနညးဆး အဆင အဖစ ႎငငေရး အကဥးသားေတၾက ပနလၿတ ေပးရမယလႛ

ေဒေအာငဆနးစကညက ေပာတအေကာငး အနအယလဒ ပၝတက ေပာပပၝတယ။ အလားတပ

မစၤတာ ဂမဘာရနႛ ေတၾႚဆခတ ရႀမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစ အဖၾႚခပကလညး ႎငငေရး

အကဥးသားေတၾ ပနလၿတေပးရမယ ဆတ သေဘာထားက ေပာခပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင အနအယလဒ စအးစ အဖၾႚဝငမားႎႀင မစၤတာ ဂမဘာရတႛအား

၂၀၀၉ ေဖေဖာဝၝရ ၂ ရက ေဆၾးေႎၾးပၾတၾင ေတၾႚရပ။ (ဓာတပ - ေအပ)

ဗၾအေအနႛ ဒဗၾဘ ၊ ၀၂ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရႚ အထးအကေပး ပဂၢလ ဖစတ မစၤတာ အဘရာဟင ဂမဘာရနႛ

ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပရႚ ဗဟ ေကာမတဝငေတၾ

ေတၾႚဆကတ ေနရာမႀာ ႎငငေရးအရ အေခခကက တးတကမႁေတၾ လေနေသးတ အေကာငး

အတကအခဘကက ေပာဆ လကတာပၝ။ မနမာႎငငက အတၾငးေရးမႀႃးခပ မစၤတာ ဘနကမၾနး (Mr.

Ban Ki-moon) ကယတငလညး လာဖႛ ရႀေနတ ေနရာမႀာ ႎငငေရးအရ လကဆပလကကင တးတကမႁ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 240

ရႀတယ ဆတာက ပႎငဖႛ လတအေကာငး ရနကန႓မႚ အစးရဧည ေဂဟာတခမႀာ

တနာရခၾေလာကကာတ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးမႁေတၾ အတၾငး အနအယလဒ ပၝတက ေပာခတာပၝ။

ကယတငလညး ေနအမမႀာ အကယခပနႛ ထနးသမး ခေနရတ ေဒေအာငဆနးစကညက

အနမဆး အေနနႛ ႎငငေရးအကဥးသားေတၾက ပနလၿတေပးဖႛလ ထငသာ မငသာရႀတ ႎငငေရး ပပင

ေပာငးလမႁေတၾ ရႀဖႛ ေပာခတာလႛ ပၝတ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဉာဏဝငးက ေပာပပၝတယ။

"မစၤတာ ဘနကမၾနး မနမာပညက လာမယ၊ လာခငတယ။ အဒလ လာတအခၝ လကဆပ

လကကင ပႎငတ တးတကမႁ တစတရာ ရႀရငလာမႀာ။ အေတာ အဖၾႚခပ အေနနႛ ႎငငေရး

ရပတညခက ၄ ခကထက ၄ ခကစလး၊ ဒၝမႀမဟတ ၃ ခက၊ ၂ ခက၊ ၁ ခကေပၝေလ၊ အဒလ တခခ

အေပမႀာ မတည႓ပးေတာ လကဆပ လကကင ပႎငတ တးတကမႁ ဆ႓ပး ယဆႎငစရာ ဘယဟာရႀမလ

ဆ႓ပး ေမးပၝတယ။ အဒလ ေမးတအခၝ ကေနာတႛ အဖၾႚခပရႚ ရပတညခက ဖစတ ႎငငေရး အကဥးသား

လၿတေပးေရး၊ ဖၾႚစညးပ အေခခ ဥပေဒဆငရာ ပပင ေပာငးလေရး ေကာမတ ဖၾႚစညးေရး၊ ပညသႛ

လၿတေတာ ေခယေရး၊ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး၊ ဒအခက ၄ ခကထက ကေနာတႛ အဖၾႚခပ

အေနနႛကေတာ နပၝတ ၁ အခက ဖစတ ႎငငေရး အကဥးသား အားလး လၿတေပးေရးက

ေဆာင႟ၾကခရင ဒၝဟာ သသာထငရႀားတ၊ လကဆပ လကကင ပႎငတ တးတကမႁလႛ ယဆႎငတယ

ဆတအေကာငး ေဆၾးေႎၾး ေပာကားခပၝတယ။"

ဒၝအပင အနအယဒ အလပအမႁေဆာငေတၾ ဖစတ ဥးဝငးတငနႛ ဥးခငေမာငေဆၾတႛ ၂ ဥး

ဒကေနႛ ေဆၾးေႎၾးပၾ မတကေရာကႎငခတာနႛ ပတသက႓ပး၊ "ဆရာဥးဝငးတငနႛ

ဆရာဥးခငေမာငေဆၾတႛက သတငးတပဖၾႚက ေတၾႚဖႛ ဒေနႛ စာရငးေပးတ အခၝမႀာ ဒႎႀစေယာကက

ေလာေလာဆယ လကမခေသးဘးေပၝ၊ ဒၝနႛ ပတသက႓ပး ေဒေအာငဆနးစကညက မစၤတာ ဂမဘာရက

ေပာခတယ၊ သတႛ ႎႀစေယာကက အနအယဒရႚ စအးစမား ဖစတယ၊ အနအယဒရႚ စအးစမား ဟတ

မဟတဆတ ပနာဟာ အနအယဒရႚ ကစၤသာ ဖစတယ၊ တခား ပဂၢလမားနႛ မဆငဘး ဆတာက သ

မစၤတာ ဂမဘာရက ရႀငးပခတယလႛ ကေနာ သရတယ" လႛ ဥးဉာဏဝငးက ဒဗၾဘက ေပာဆပၝတယ။

ဒလပ ႎငငေရးအရ တးတကမႁေတၾ ပဖႛ လတယလႛ ဆလကတာကေတာ၊ အခတေခၝက အထး

ကယစားလႀယရႚ ခရးစဥမႀာ ပထမဆး အ႒ကမ အဖစနႛ ေတၾႚဆခတ ရႀမးတငးရငးသားမား ဒမကေရစ

အဖၾႚခပ (အကစအနအယလဒ ) ပၝတပ ဖစပၝတယ။ ပၝတ ေခၝငးေဆာင တခႚပၝ ဖမးဆး ခထားရတ

အကစအနအယလဒဟာ အတၾငးေရးမႀႃး အဖၾႚဝငေတၾ ဖစတႛ ဥးစငးစးေအာင၊ ဥးစငးတငလႁငနႛ

ဥးစငးေ႟ၿကႃးတႛ ၃ ဥးနႛ မစၤတာ ဂမဘာရတႛ ဒကေနႛ မနစပငးေလာက ေတၾႚခၾငရတ အခနမႀာ ႎငငေရး

အကဥးသားေတၾ လၿတေပးဖႛ၊ ႎငငေရးအရ ညႎႁငးမႁေတၾ လပဖႛ စတ အခက ၃ ခက တင ပခအေကာငး

ပၝတ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးစငးလတက ေပာပၝတယ။

"အတကအခ ေခၝငးေဆာငေတၾ ဖစတ ဥးတငဥး၊ ေဒေအာငဆနးစကည၊ ႓ပးေတာ

တငးရငးသား ေခၝငးေဆာငေတၾ ဖစတ ခၾနထၾနးဥး၊ စငးႌၾနႛလၾင အပၝအဝင ႎငငေရး အကဥးသား

အားလး လၿတေပးဖႛ၊ ဒတယ တခကက နအဖ စစအစးရ၊ အတကအခ ေခၝငးေဆာငေတၾနႛ၊ တငးရငးသား

ႎငငေရး ပၝတ ေခၝငးေဆာငေတၾ၊ ႓ပးေတာ တငးရငးသား လကနကကင အဖၾႚအစညးေတၾ ပၝဝငတ

ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး ဖစေမာကေအာင ေဆာင႟ၾကေပးဖႛ၊ တခၝ ဒေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး မလပဘနႛ

ႎငငေရး လမးပေမပ ၇ ခက အတငး တဖကသတ ေဆာင႟ၾကသၾားမယ ဆရင တငးရငးသား ပညသ

တရပလး လကခႎငတ ႎငငေရး ေပလညမႁမး လးဝ ရႎငမႀာ မဟတဘး။ ဒၝေကာင ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး

မလပလႛရႀရင ၂၀၁၀ ေ႟ၾးေကာကပၾ ကစၤက အကစအနအယလဒ အေနနႛ စဥးစားခငး မပႎငဘး ဆတ

အခကေတၾက တင ပ ေဆၾးေႎၾးတယ။"

ဒလ အနအယလဒ ႓ပးရင ဒတယ အ႒ကးဆး အတကအခ ႎငငေရး ပၝတ႒ကး တခ ဖစတ SNLD

ပၝတနႛ မစၤတာ ဂမဘာရ ေတၾႚဆခတ အပင အနအယလဒ ပၝတ ဗဟ ေကာမတဝင ၅ ဥးတႛနႛ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 241

ေဒေအာငဆနးစကည သးခား ေဆၾးေႎၾးခၾင ရခတာ၊ အထး ကယစားလႀယ၊ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ

ဗဟ ေကာမတဝငေတၾ အတတကၾ ေဆၾးေႎၾးခၾင ရခတာေတၾ ရႀခတာမႛ အရင အေခၝကေတၾနႛ မတတ

ထးခားမႁ တခႚအဖစ အနအယလဒ ပၝတကေတာ ႟ႁမငခတာပၝ။

"ကေနာတႛ စအးစကေတာ ေတာေတာေကနပပၝတယ။ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ

ေဆၾးေႎၾးခၾငလညး ရတယ၊ ေဒေအာငဆနးစကညရႚ ကနးမာေရး အေခအေနကလညး ကယတင

မငေတၾႚရေတာ အေတာေလး ေကနပပၝတယ။ ေနာကတခက ဒေနႛ ေတၾႚဆတ အခငးအကငးနႛ

ပတသကရင တးတကမႁ၊ ဒၝမႀမဟတရငလညး ေပာငးလမႁလႛ ေပာႎငတယလႛ ကေနာတႛ ယဆပၝတယ။

အဒၝက ခနေပာသလ စအးစ အဖၾႚဝငေတၾနႛ ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင မစၤတာဂမဘာရနႛ

ေဆၾးေႎၾးခၾင၊ ေတၾႚဆခၾင ရတယ။ အဒလ မေတၾႚဆခငမႀာလညး အနအယလဒ အဖၾႚဝငေတၾခညးပ

ေဆၾးေႎၾးခၾင ရတယ။ ဒၝေတၾက အခငးအကငး ေပာငးလမႁ ရႀေနတယလႛ မငပၝတယ။"

SNLD ပၝတကေတာ အထးကယစားလႀယ လာတ အခၝတငး အစးရနႛ နးစပတ

ဒၝမႀမဟတရငလညး အစးရက လလားတယ ဆတ အဖၾႚအစညးေတၾနႛသာ ေတၾႚဆေလ ရႀတာမႛလညး

အခ တ႒ကမကမႀသာ ေတၾႚခၾငရတ အေပ ေကနပအားရစရာ အဖစ အပညအဝေတာ မဆႎငဘးလႛ

ဥးစငးလတက ေပာပၝတယ။

“အထးေကနပ အားရလႀတယေတာ မဟတပၝဘး။ ဒၝေပမ မစၤတာ ဂမဘာရကလညး ကေနာတႛ

SNLD ရႚ တင ပခက၊ ေဆၾးေႎၾးခကေတၾက သႛအေနနႛ မႀတသား႓ပးေတာမႀ မစၤတာ ဘနကမၾနးကလညး

တင ပမယ၊ ေနာကတခၝ နအဖ ဗလခပမႀႃး႒ကးထကလညး တင ပ ေဆၾးေႎၾးမယ။ သႛအေနနႛ ပၝဝငသင၊

ပၝဝငထကတ ပဂၢလေတၾ အားလး ပၝဝငတ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး ဖစေအာင ႒ကးစားမယ ဆတ

ကတစကား တခေတာ ေပာသၾားပၝတယ။ အဒအေပေတာ ေမ႖ာလငခကထားလႛ ရပၝတယ။"

ႎငငေရး ပၝတေတၾနႛ ဒကေနႛ ေတၾႚဆတ ေနရာမႀာ တငးရငးသား စညးလး ညႌၾတေရး ပၝတ

ကယစားလႀယ တခႚနႛလညး ေတၾႚဆတာေတၾ ရႀခသလ အမးသား စမကနးနႛ စးပၾားေရး ဖၾႛ႓ဖး တးတကမႁ

ဝန႒ကး၊ စကပးေရး ဝန႒ကး စတ အစးရ တာဝနရႀသေတၾနႛလညး မစၤတာ ဂမဘာရ ေတၾႚဆခတယလႛ

ရနကန အေခစက ကလသမဂၢ ဖၾႛ႓ဖးေရး အစအစဥ (UNDP) ႟းက ေပာပၝတယ။ မနက ဖနမႀာေတာ

မစၤတာ ဂမဘာရဟာ အစးရ ႟းစကရာ ေနပညေတာက သၾားေရာကဖႛ ရႀေန႓ပးေတာ သႛရႚ ၄ ရကကာ

ခရးစဥ အဆးမသတမ စစအစးရ အ႒ကးအက ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿနႛပၝ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးတာေတၾ

လပသၾားႎငလမမယ လႛလညး ေမ႖ာလငရပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညက ႎငငေရး

အကဥးသားမားက ပနလၿတေပးရန

ေတာငးဆလက

မနမာႎငင ေရာကရႀေနသည ကလသမဂၢ အထးကယစားလႀယ မစၤတာ ဂမဘာရသည

ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင အနအယလဒ စအးစတႛက ရနကန႓မႚ အစးရ ဧညေဂဟာ၌ တ႓ပငတညး

ေတၾႚဆ႓ပး တနာရေကာ ေဆၾးေႎၾးခသည။ ထသႛ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးစဥမႀာ ေဒေအာငဆနးစကညက

မစၤတာ ဂမဘာရအား၊ 'ဒႎငငမႀာ တရားဥပေဒ စးမးမႁ မရႀေကာငးနႛ ႎငငေရး လႁပရႀားသေတၾက

ေထာငဒဏေတၾ ပငးပငးထနထန ခေနေကာငး၊ ကလသမဂၢ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃးခပ အေနနႛ

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 242

ဒလႎငငေရး အကဥးသားေတၾက ပနလၿတ မေပးေသးမခငး မနမာႎငငက မလာသငေသးေကာငး'

ေပာဆသၾားသညဟ ဘဘစ ႎငငတကာ ကၾနရက သတငး စာမကႎႀာတၾင ေရးသားထားသည။

ယခင အနအယလဒ ဗဟ အလပမႁေဆာင အဖၾႚဝင (စအးစ) မားနႛ ကလ အတၾငးေရးမႀႃးခပ အထး

ကယစားလႀယ မစၤတာ ဂမဘာရတႛ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾး ေနကစဥ မႀတတမး ဓာတပ တပ။

ေခတ႓ပငနႛ ဘဘစ ႎငငတကာ သတငး ၊ ၂ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

မစၤတာ ဂမဘာရႎႀင မေတၾႚမ ေဒေအာငဆနးကညႎႀင အနအယလဒ စအးစ ၆ ဥးတႛ ၁၅

မနစခနႛ သးခား ေတၾႚဆခၾင ရခသညဟ အနအယလဒ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဉာဏဝငးက ေပာသည။

အဆပၝ ေတၾႚဆပၾတၾင ဥးဝငးတငႎႀင ဥးခငေမာငေဆၾတႛ ပၝဝင ခငး မရႀေကာငး စစမးသရသည။

မစၤတာ ဂမဘာရႎႀင ေတၾႚဆရာတၾင ႎငငေရး အကဥးသားမား လၿတေပးေရး၊ ဖၾႚစညးပ အေခခ

ဥပေဒ ပနသးသပေရး၊ နအဖႎႀင အနအယလဒ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရး စသည အခကမား

ေဆၾးေႎၾးခသညဟ ဥးဉာဏဝငးက ေပာသည။ အဆပၝ အခကမားက ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင

အေစာပငးတၾင သေဘာတ႓ပးမႀ မစၤတာ ဂမဘာရႎႀင ေဆၾးေႎၾးခခငး ဖစသညဟ သရသည။

မစၤတာ ဂမဘာရက စးပၾားေရး အကအည ေပးေရး ကစၤ ေဆၾးေႎၾးရာတၾင အခကအလကမား

ပည ပညစစ ရထားခငး မရႀသည အတၾက မေဆၾးေႎၾးႎငေကာငး အနအယလဒက တႛ ပနခသည။

ဥးလၾငမႀာမ ကနးမာေရး မေကာငးသည အတၾက ဂမဘာရႎႀင ေဆၾးေႎၾးပၾသႛ တကေရာကႎင ခငး

မရႀေပ။ သႛေသာ ဂမဘာရ၏ ခရးစဥႎႀင ပတသက၍ ေခတ႓ပငသႛ ေပာရာတၾင "ဂမဘာရ အေနနႛ

ဝတၨရား အရ သၾားတယ၊ လာတယ၊ ေတၾႚတ အခၝကေတာ အလပ မဖစေတာဘးေပၝ။ သကေတာ

ယအနမႀာ ေတာေတာေလး ဝၝရငသၾား႓ပ ထငတယ။ အလ လေတၾကေတာ လပတတ ကငတတတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 243

ရာဇာလလ လနႛ ယႀဥေပာရရင မတပၝဘး ကၾာပၝတယ။ ဟလ (ရာဇာလ) ကေတာ ေစတနာနႛ အလပက

မဖစ ဖစေအာင လပတယေလ။ ဂမဘာရကေတာ အလ မဟတဘး။ ပမႀန လပစားတ

သေဘာမားလားေတာ မသဘးေလ။ ဒလ စၾပစၾေတာလညး မေကာငးဘးေပၝေလ။ ခကေတာ သႛဘက

ကယဘက Reconciliation လပက႓ပးမႀ ဒငယာေလာက သၾားကေပၝေလ။ အဒလ ၂ ဆငနႛသၾားတာ၊

ရာဇာလတနးကလညး ဒလ လပခတာပ" ဟ ေပာသည။

ယခတေခၝက မစၤတာ ဂမဘာရ၏ ခရးစဥသည ႎငငေရး အကဥးသားမား လၿတေပးေရး၊

ကဆငးေနသည မနမာ စးပၾားေရး ကစၤ ေဆၾးေႎၾးေရး အပင ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင နအဖတႛ

ေဆၾးေႎၾးဖစေအာင တၾနးအားေပးေရး ကစၤတႛက အဓကဖစေကာငး အမညမေဖာလသည

သတမနတဥးက မစၤတာ ဂမဘာရ၏ ေပာကားခကက ကးကား ေပာဆသည။

တနလာေနႛထ မစၤတာ ဂမဘာရ ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿႎႀင ေတၾႚခၾငရ မရ အတအက

မသရေသးေပ။

၂၀၀၈ ခ၊ ဒဇငဘာလကနပငးတၾငမ ဂမဘာရက မနမာအေရးႎႀင ပတသက႓ပး ဘနကမၾနးထ

လ႖ႚဝႀက အစရငခစာ တေစာင တငသည။ ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင ႎငငေရး အကဥးသား

၂,၀၀၀ ေကာ လၿတေပးေရးႎႀင မနမာႎငငမႀာ ဒမကေရစေရး ေပာငးလမႁမား လပရန မနမာ

စစအစးရအား ဖၾႚ႓ဖးေရး လပငနး ေခၝငးစဥ ဖင ေငၾေကး အကအည မကလးေပး ကမးလႀမးသငေကာငး

ဂမဘာရ၏ လ႖ႚဝႀက အစရငခစာ၌ အဆ ပထားသညဟ ကလသမဂၢ အရာရႀမားက ကးကား႓ပး

Washington Post သတငးစာက ေဖာ ပထားသည။ သႛေသာ ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿႎႀင ေတၾႚခၾငရမႀ

အဆပၝ အစအစဥက စစအစးရထ တင ပမည ဖစေကာငး ဂမဘာရ၏ အစရငခစာတၾင

ပၝသညဟလညး ဆကလက ေဖာ ပထားသည။

ဂမဘာရ မနမာႎငငသႛ ေရာကရႀ႓ပး

စစအစးရ အရာရႀမားႎႀင ေတၾႚဆ

ရနကန႓မႚက ေရာကရႀေနတ ကလသမဂၢ အထး ကယစားလႀယ မစၤတာ ဂမဘာရ ဒေနႛ စစအစးရ

ပနကားေရး ဝန႒ကး ဗလခပေကာဆနး၊ ႎငငခားေရး ဝန႒ကး ဥးဉာဏဝငးနႛ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ

ဆကသၾယဖႛ တာဝန ေပးထားသ အလပသမား ဝန႒ကး ဥးေအာငကညတႛနႛ ေတၾႛဆခတယလႛ

ေအအကဖပ သတငးအရ သရပၝတယ။

၂၀၀၆ ႎဝငဘာလမႀာ မနမာ ႎငငေရး ပနာ ေဖရႀငးေရး အတၾက ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပက

အထး ကယစားလႀယ အဖစ ခနႛအပ တာဝန ေပးထားေသာ မစၤတာ အဘရာဟင ဂမဘာရနႛ မနမာ

ဒမကေရစ ေခၝငးေဆာင ေဒေအာငဆနးစကညတႛ ေတၾႚဆ ခကစဥ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 244

ဒဗၾဘ ၊ ၁ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

ဒေနႛ ညေနပငးမႀာ ဖၾႚစညးပ အေခခ ဥပေဒဆငရာ ေကာမရႀငနႛ ေတၾဆမႀာ ဖစသလ

အငစအာရစနႛ ႎငငတကာ သတမန တခႚကလညး ေတၾႚဆဖၾယ ရႀတယလႛ ဆထားပၝတယ။

မနက ဖနမႀာ ေဒေအာငဆနးစကညနႛေရာ၊ အမးသား ဒမကေရစ အဖၾႚခပ တာဝနရႀသေတၾနႛပၝ

ေတၾႚေကာငး ေတၾႚႎငတယလႛ စစအစးရ အရာရႀတဥးက အရပအ႕မက ေပာေပမယ

မေသခာေသးေကာငး၊ ေနပညေတာက ဗလခပမႀႃး႒ကး သနးေ႟ၿနႛ ေတၾႚခၾငရ မရလညး

မေသခာေသးေကာငး ေအအကဖပက ဆထားပၝတယ။

အဖၾႚခပ ပနကားေရး အဖၾႚဝင ဥးဉာဏဝငးကေတာ အခ အခနအထ သတႛဆက

ကလသမဂၢဘကက ဘာမႀ အေကာငးကားခငး မရႀေသးဘးလႛ ေပာပၝတယ။ မစၤတာ ဂမဘာရနႛ

ေတၾခၾငေပးဖႛ ေတာငးတငး ငငးပယခရတ တငးရငးသား ပၝတေတၾ၊ ဝၝရင ႎငငေရးသမား

အဖၾႚေတၾကေတာ ဂမဘာရဆ အတဖၾငေပးစာ ဆ႓ပး စာေတၾ ပႛထားတာေတၾ ရႀပၝတယ။ အဒ

စာေတၾထက ၁၉၉၀ ေ႟ၾးေကာကပၾမႀာ ဒတယ အမတေနရာ အမားဆး ရခတ ရႀမးအမးသားမား

ဒမကေရစ အဖၾႚခပရႚ စာအႎႀစခပက ရႀမးအဖၾႚခပ ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးစငးလတက ေပာပၝတယ။

"အဓက ကေတာ မစၤတာ ဂမဘာရအေနနႛ မနမာပညရႚ ႎငငေရး၊ အမးသား ပနလည

သငမတေရးက လပမယ ဆလႛရႀရင ပထမ ဥးစားေပး ေဆာင႟ၾကဖႛ လအပတာက ဒမကေရစ

အငအားစ ေခၝငးေဆာငေတၾ၊ တငးရငးသား ေခၝငးေဆာငေတၾ၊ ယကညမႁေကာင ထနးသမး ခထားရတ

ရဟနးရႀငလ ပညသ အေပၝငးေတၾက အမနဆး ပနလၿတေပးဖႛ အဒၝက ပထမ ေတာငးဆရမယ။ ဒတယ

အဆငကမႀ ပဂၢလစၾ၊ ေဒသစၾ၊ လမးစၾ၊ အဖၾႚအစညးစၾ ဒကစၤေတၾက ေရႀႚတနး မတငတ ဖႃစငတ

စတဓာတနႛ ပၝဝငသင ပၝဝငထကတ လပဂၢလ အားလး၊ အဖၾႚအစညး အားလး လၾတလပစၾာ ပၝဝင

ေဆၾးေႎၾးႎငတ အခငးအကငးမးက တညေဆာကေပးဖႛ၊ ေတာငးဆေပးဖႛ လအပတယ။ အဒၝက အဓက

မလပဘနႛ ဒပင ကစၤက ႒က႓ပး ေခတလႀမး လႀမးမယ ဆလႛရႀရင ဗမာပညရႚ အမးသား ပနလည

သငမတေရးဟာ ဘယလမႀ အဆငေပႎငမႀာ မဟတဘးလႛ ကေနာတႛ အေနနႛ အကပခငး

ဖစပၝတယ။"

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 245

သခငသနးေဖ ဥးေဆာငတ ဝၝရင ႎငငေရးသမားမား အဖၾႚကလညး ႎငငေရး အကဥးသားေတၾ

လၿတေပးဖႛ၊ ၂၀၁၀ ေ႟ၾးေကာကပၾ မတငမ ႎငငေရး ေဆၾးေႎၾးပၾေတၾ ဖစလာေအာင လပေပးဖႛ မစၤတာ

ဂမဘာရဆ ေပးစာထမႀာ ေရးသားထားတာက ေတၾႚရပၝတယ။

ရနကန လႁငတကသလ နယေမမႀ

ေကာငးသားတဥးနႛ ဆရာတဥး ဖမးဆးခရ

႓ပးခတ ဗဒၭဟးေနႛက ရနကန လႁငတကသလ နယေမ ခေပၝငးေဆာငက ေကာငးသားတဥးနႛ တကသလ

ဆရာတဥးက အာဏာပငေတၾက ဖမးဆးသၾားခတယလႛ လႁင တကသလဝငး အနး အေဆာငေန

ေကာငးသား တဥးက ေပာပပၝတယ။

ယခ ရကပငး အတၾငး ရနကန႓မႚ ေနရာ အမားအပားတၾင ယခကသႛ လကနကကင လထနးမားႎႀင

စစသားမား လ ခေရး ကငးေစာင ေနကသညက အ႓မလလ ေတၾႚေနရသည။ (ဓာတပ - မဇ႙မ)

ဒဗၾဘ ၊ ၁ ၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၊ ၂၀၀၉

ဖမးခရတ ေကာငးသားက ႎငငေရး လႁပရႀားမႁေတၾနႛ ပတသကေနမႁေကာင အာဏာပငေတၾက

ေကာငးေဆာင ပငပ တေနရာမႀာ ဖမးဆးခတာဖစ႓ပး တရကတညးမႀာပ ခေပၝငးေဆာငမႀာ အဒ

ေကာငးသားနႛ အတေနေနတ တကသလ ဆရာရႚ အခနးကလ အာဏာပငေတၾက ဝငေရာက

ရႀာေဖၾခပၝတယ။ အဒေနာက စာ႟ၾကစာတမး အခႚ သမးဆညးသၾား႓ပး အဒဆရာကပၝ ဖမးဆး

သၾားခတယလႛ ခေပၝငးေဆာငက ဆရာ အသငးအဝငးက တဆင သရေကာငး အဆပၝ ေကာငးသားက

ေပာပပၝတယ။

ဖမးခရတ ေကာငးသားဟာ ခေပၝငးေဆာငမႀာ တရားဝင ေနထငခၾငရတ ေကာငးသား မဟတဘ

အဒဆရာရႚ ခၾင ပခကအရ ခေပၝငးေဆာငမႀာ ေနေနတာ ဖစပၝတယ။ သတႛ ၂ ဥးက ဖမးဆး႓ပး

ေနာကတေနႛ ကာသပေတးေနႛနႛ ေသာကာေနႛ ညဖကေတၾမႀာ ရနကန တကသလ လႁငနႛ ကမာ႟ၾတ

နယေမထက ေကာငးသား အေဆာငေတၾနႛ ဆရာေတၾ ေနအမရႀ လပေတၾက အာဏာပငေတၾက

ပကစပတက ရႀာေဖၾ စစေဆးခပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 246

ဒအေခအေနေတၾက ကယတင ကခရတ ရနကန လႁငတကသလဝငး အနး အေဆာငေန

ေကာငးသားက အခလ ေပာပပၝတယ။

"လၾနခတ ၂ ရကက ေကာငးသား တေယာကက ႎငငေရး လပတယဆ႓ပး အပင တေနရာမႀာ

အဒ ေကာငးသားက ဖမးမတာ ဖမးမ႓ပး ဒေကာငးသားေနတ အေဆာငက လႁငသကသလရႚ

ခေပၝငးေဆာငမႀာ အဒေကာငးသားကေနတာ ေကာငးသား ေနတ အခနးက ဝငရႀာတယ၊ ဝငရႀာေတာ

အဒ စာ႟ၾကစာတမးေတၾက ေတၾႚတယ၊ ေတၾႚတအတၾက ဒအေဆာငမႀာ သနႛအတတ ေနတ

ဆရာကလညး ဖမးသၾားတယ၊ ဘယေနရာမႀာ ထားထားမႀနး မသဘး၊ အဒၝ ဖစ႓ပး႓ပးခငး

တရကအကာမႀာ ရနကနမႀာရႀတ အေဆာငေတၾ မႀနသမ႖က တကသလက ပၝေမာကၡေတၾ အရပဝတနႛ

ေထာကလႀမးေရးေတၾလညး ပၝတယ၊ ဝင႓ပးေတာ စစတယ၊ ဒအေဆာငေတၾမႀာ အပငလ လးဝ

လကမခခငးဘးဗ၊ လေတၾကလညး ခကခငး ထၾကခငးတယ၊ သတႛ လကစစေဆးတယ၊ မေနႛည

ဆရငေလ ကား ၄ စးလာတာ ကေနာတႛ အခေနတ အေဆာငက ကား ၄ စး လာစစတာ

ပၝေမာကၡေတၾလညး ပၝတယ၊ အရပဝတနႛ ရေပၝ အလေကာငေတၾလညး ပၝလာတယ၊ သႛတဟာ သတႛ

ဝငကညတာ အေဆာငထမႀာ အေဆာငထမႀာ ရႀတ အခနးေတၾ လကကညတယ၊ ဘာမႀ လပခနမရဘး၊

ဒတငး ဘလငး႒ကးပ ေရႀာငတခငပ ခကခငး ဝငလာ႓ပး ခကခငး ဝငစစသၾားတာ။"

ဒလ အေဆာင လပေတၾက လကစစတာဟာ ဖမးခရတ ေကာငးသားနႛ ပတသကေနတ

ေနာကထပ ေကာငးသား ၃ ဥးက အာဏာပငေတၾက လကရႀာေနတာ ဖစတယလႛ ခေပၝငးေဆာငမႀ

ဆရာေတၾက ေပာပကေပမ ဖမးခရတ ေကာငးသားနႛ ဆရာရႚ အမညကေတာ မေပာပရကဘးလႛ

ဆပၝတယ။

ဒသတငး အပင အခားစစမး သရတာကေတာ နာဂစ အေလာငးေကာကမႁနႛ ပတသက႓ပး

၂၀၀၈ ခႎႀစ၊ ဇၾနလကတညးက ဖမးဆး ခထားရတ ဗမာႎငငလး ဆငရာ ေကာငးသား သမဂၢမား

အဖၾႚခပမႀ၂၀၀၇ မးဆက ေကာငးသားေတၾ ဖစတ ဖနးပည႔ကယနႛ ရႀနးရာဇာထၾနးတႛက

အငးစနေထာငထမႀာ ထပ႓ပး စစေကာေရး လပေနတယလႛ ေထာငဝနထမး တဥးကတဆင သရပၝတယ။

သတႛ ၂ ဥးက ဖမးဆးထားတာ ၇ လ ကာ႓ပးမႀ အခ ထပမ စစေကာေရး လပတာဟာ

ခေပၝငးေဆာငက ဖမးဆးခရတ ေကာငးသားနႛ လၾတေမာကေနဆ ဖစတ ေကာငးသား ၃ ဥးနႛ

ဆကစပ႓ပး စစေဆးေနတာ ဟတ၊ မဟတကေတာ အဒဝနထမးက အေသအခာ မသဘးလႛ ေပာဆ

သၾားပၝတယ။

၂၀၀၈ ဘနးအထြက ျမနမာ ကမၻာမာ ဒတယ

03 February 2009 http://www.voanews.com/burmese/2009-02-03-voa1.cfm

အေရ႕ေတာငအာရမာ၊ အတအကအားျဖင ျမနမာႏငငမာ ဘနးစကပးမႈ တးပြားလာေနတယလ႔

မးယစေဆးန႔ ရာဇ၀တမႈဆငရာ ကလသမဂၢ႐း (UNODC) က ေျပာလကပါတယ။

အေရ႕ေတာငအာရကထြကတ ဘနးအားလးရ႕ ၉၆% ဟာ ျမနမာႏငငက ထတလပတာျဖစၿပး ျမနမာဟာ

ကမၻာမာ ဘနးထြကရမႈ ဒတယအမားဆးႏငငအျဖစ ေနရာယထားဆျဖစတယလ႔လညး UNODC က

ဆပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 247

ျမနမာႏငငဟာ ၂၀၀၆ ခႏစကစၿပး ေဒသတြငး ဘနးစကပးမႈ သးပတပ တးမားလာခခနမာပ ၂၀၀၄

ခႏစမာ ဘနးေစးက ႏစဆနးပါး ခနတကသြားခပါတယ။ လာအႏငငမာရတ UNODC ႐းက

လပခဘြန၀ပကေတာ ျမနမာႏငငက ဘနးစကပးမႈ အေျခအေနဟာ အႏရာယအႀကးမားဆး

စနေခၚမႈျဖစတယလ႔ အခလေျပာပါတယ။

“ျမနမာျပညက ႏငငေရးအေျခအေနက အားလးသၾကၿပးသားပါ။ အဒတငးျပညထက

ေနရာေတာေတာမားမားမာ ဘနးစကပးမႈ တကဖကေရးအတြက အကအည၊ အေထာကအပေတြ

ရဖ႔ကေတာ အႏရာယ သပႀကးပါတယ။ အဒေဒသေတြမာ လအပတ ၿငမးခမးေရး မရဘး၊ တညၿငမမႈ

မရဘး၊ ဘနးတကဖကေရး လြတလြတလပလပလပဖ႔ လၿခေရးလညး မရဘး။ ဒါဟာ ကေနာတ႔

ရငဆငေနရတ အႀကးမားဆးေသာ စနေခၚမႈပါ။” လ႔ မစၥတာဘြန၀ပက ေျပာသြားပါတယ။

ျမနမာျပညက ဘနးစကေဒသေတြမာ ဘနးအစားထးသးႏ ေျပာငးလစကပးဖ႔၊ ေတာငသေတြက

အကာအကြယေပးဖ႔၊ အေထာကအကေတြေပးဖ႔ လအပေနတယလ႔လညး UNODC က

ေျပာၾကားသြားခပါတယ။

ေမာငဒ႓ငမးလငး၏ ေထာငဒဏ စစေပၝငး

၁၅ ႎႀစနႛ ၆ လ ဖစသၾား

2009-02-04 http://www.rfa.org/burmese/news/jail_terms_for_activist_added_up-

02042009154433.html/story_main?textonly=1

၂၀၀၇ မးဆက ဗမာႎငငလးဆငရာ ေကာငးသားသမဂၢမားအဖၾႚခပဝင ေမာငဒ႓ငမးလငးက တရားမဝင

အသငး ဖၾႚစညးမႁ ပဒမ ၆ နႛ ရနကနတငး ေတာငဒဂ႓မႚနယ တရား႟းကေန ေဖေဖာဝၝရ ၄ရက ဒကေနႛ

ေထာငဒဏ ၅ ႎႀစ ထပမ ခမႀတလကတယလႛ သတငးရရႀပၝတယ။

ေမာငဒ႓ငမးလငးက မႎႀစက ႎဝငဘာ ၁၉ ရကေနႛတနးက စမးေခာငး႓မႚနယ တရား႟းမႀာ ေထာငဒဏ ၆

ႎႀစ နႛ ၆ လ၊ ႎဝငဘာ ၂၈ ေနႛတနးက ထနးတပင႓မႚနယ တရား႟းကေန ေထာငဒဏ ၄ ႎႀစ

ခမႀတထား႓ပး၊ အခေထာငဒဏ ၅ ႎႀစ ခမႀတလကတအတၾက စစေပၝငး ေထာငဒဏ ၁၅ ႎႀစနႛ ၆လ

ဖစသၾားပၝတယ။

ေမာငဒ႓ငမးလငးက ၂၀၀၇ ခႎႀစ ေအာကတဘာ ၂၃ ရကေနႛမႀာ ဖမးဆးသၾားတာ ဖစ႓ပး၊ သႛရဖခင

ကေဇာေဇာမငးကလညး ၈၈ မးဆက ေကာငးသားမားအဖၾႚနႛအတ ေထာငဒဏ ၆၅ ႎႀစ

ကခေနရပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ နာဂစ (စ)မနတငးေကာင ကၾယလၾနသၾားတ အေလာငးေတၾက ေကာကယ

မးသ႓ဂႇဟေပးတ ေစတနာဝနထမး ကေအာငေကာဆနး၊ ေဒၝကတာေနဝငး၊ ကဘနးပည႔ကယတႛက

ပထမအ႒ကမအဖစ အငးစနေထာင အထးတရား႟းက ႟းထတ စစေဆး႓ပး တရားမဝငအသငး ဖၾႚစညးမႁ

ပဒမ ၆၊ မတရားသငး အားေပးကညမႁ ပဒမ ၇ တႛနႛ စၾခကတငလကပၝတယ။

ဒၝပင ေဒၝကတာေနဝငးရ သမး မ႓ဖး႓ဖးေအာငနႛ ကရႀနးရာဇာထၾနးတႛက ပဒမ ၆ ပဒမ ၇ တႛအပင ပဒမ

၅၀၅ (ခ) တႛနႛ အငးစနေထာင အထးတရား႟းမႀာပ စၾခကတငလကပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 248

ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင ႎငငေရး အကဥးသားမား လၾတေမာကေရးအတၾက ၂၀၀၈ခႎႀစ ဒဇငဘာလ

၃၀ရကေနႛက လမးေလ႖ာက ဆႎၬပေနေသာ လငယမား ဖစပၝသည။ (Photo:

www.deyea.blogspot.com)

ကေအာငသနႛစငဥး ေခ ဂမစး ကေတာ ပဒမ ၁၄၇၊ ၅၀၅ (ခ) ၊ ပဒမ ၆ ၊ ၇ တႛနႛစၾခက တငလက႓ပး၊

မေနႛက ေဖေဖာဝၝရ ၃ ရကေနႛမႀာ မတငတငခ၊ မယဥယဥဝငး၊ က မတသ တႛက ပဒမ ၁၂၁၊ ပဒမ ၇ ၊

မနမလႁငက ပဒမ ၃၁၃၊ ၃၁၅၊ ၅၀၅ (ခ)၊ ၇ တႛနႛ စၾခကတင ထားပၝတယ။

ဒအေတာအတၾငးမႀာပ ကလသမဂၢက စာေရးသား ေပးပႛတ ေဒၝကတာ တငမငးထၾဋနႛ ဥးညပတႛက ပဒမ

၅၀၅ (ခ)၊ အလကထ႟ၾနးနစပဒမ ၃၃ (က)၊ အမးသားညလာခ ဆနႛကငမႁ ပဒမ ၄ တႛနႛ

စၾခကတငထား႓ပး၊ ေဖေဖာဝၝရလ ၁၀ ရကေနႛက ႟းခနး ေပးထားတယလႛ သရပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညက

ဆကဆေရးဝန႒ကးႎႀင ေတၾႚဆဖႛ

ငငးဆေကာငး စစအစးရ စၾပစၾ

2009-02-04

http://www.rfa.org/burmese/news/regime_accuses_suu_kyi_refused_to_meet_liason_offic

er-02042009102541.html/story_main?textonly=1

ေနအမအကယခပ ထနးသမးခထားရတ မနမာ ဒမကေရစေခၝငးေဆာင ေဒေအာငဆနးစကညဟာ

စစအစးရက ခနႛအပထားတ ဆကဆေရးဝန႒ကး ဥးေအာငကညနႛ ေတၾႚဆဖႛ ငငးဆခတယလႛ

စစအစးရပင မနမာ႟ပ မငသကားက ေဖေဖာဝၝရ ၃ရက အဂၝေနႛက စၾပစၾေကညာလကပၝတယ။

စစအစးရနႛ အတကအခ ဒမကေရစအငအားစေတၾအကား ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးေရး ေပေပၝကေအာင

႒ကးပမးဖႛ မနမာႎငငက ၄ရကကာ လာေရာကတ ကလသမဂၢ အထးကယစားလႀယ မစၤတာ ဂမဘာရရ

ခရးစဥ႓ပးဆးလႛ မနမာပညကေန ပနလည ထၾကခၾာသၾား႓ပး နာရပငးအတၾငးမႀာပ စစအစးရက

ေဒေအာငဆနးစကညက အခလ စၾပစၾလကတာ ဖစပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 249

ဒၝပင ေဒေအာငဆနးစကညနႛ သမရ NLD ပၝတဟာ ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးေရးအတၾက မဖစႎငတ

အေခအေနေတၾ ဖနတး ေတာငးဆထားတယလႛ စစအစးရက စၾပစၾထားပၝတယ။

မစၤတာဂမဘာရရ အရငတေခၝက ခရးစဥအ႓ပးမႀာ ဆကဆေရးဝန႒ကး ဥးေအာငကညနႛ

ေဒေအာငဆနးစကညတႛ ေတၾႚဆႎငဖႛ စစအစးရဘကက ႎႀစ႒ကမ ကမးလႀမးခေပမ

ေဒေအာငဆနးစကညဘကက လကမခခေကာငး ပနကားေရးဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနးက

မစၤတာ ဂမဘာရက ဒတေခၝကခရးစဥအတၾငး ေပာဆခတယလႛ မနမာ႟ပ မငသကားက

ထတလၿငသၾားပၝတယ။

ကလသမဂၢ၏ တကတၾနးခကေကာင မနမာစစအစးရက ၂၀၀၇ခႎႀစ ေအာကတဘာလ ၈ရကေနႛတၾင

ဆကဆေရးဝန႒ကးအဖစ ခနႛအပခေသာ ဥးေအာငကညက ယခငတခနက ဗလခပ စစဝတစ ဖင

သတငးစာရႀငးလငးပၾတခမႀာ ေတၾႚရသည မႀတတမးဓာတပ ဖစပၝသည။ (Photo: AFP)

ဆကဆေရးဝန႒ကး ဥးေအာငကညနႛ ေဒေအာငဆနးစကညတႛအကား ေနာကဆးအ႒ကမ

ေတၾႚဆခတာဟာ ၂၀၀၈ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလက ဖစ႓ပး၊ အဒတနးက ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးေရး

ဖစထၾနးမႁအေပမႀာ ေကနပမႁမရႀခဘးလႛ ေဒေအာငဆနးစကညက ေပာကားခပၝတယ။

မစၤတာ ဂမဘာရဟာ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ေဖေဖာဝၝရ ၂ရက ႓ပးခတတနလာေနႛက

ေတၾႚဆခပၝတယ။ မစၤတာ ဂမဘာရနႛ ေတၾႚဆခရာမႀာ ေတၾဆေဆၾးေႎၾးေရးနႛ ပတသက႓ပး တးတကမႁ

ရလဒ တစတရာ မရႀခတအတၾက ေဒေအာငဆနးစကညအေနနႛ စတပကခရေကာငး၊

ေတၾႚဆပၾအ႓ပးမႀာ NLD ပၝတက ေပာကားပၝတယ။

ဒၝပင ႎငငေရးအကဥးသားအားလး လၿတေပး႓ပး၊ ၁၉၉၀ ခႎႀစေ႟ၾးေကာကပၾ ရလဒက

အသအမႀတ ပမယဆမႀ ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးႎငမယလႛ NLD ပၝတက ထပေလာငး ေပာကားခပၝတယ။

ဒၝေပမ စစအစးရ ပနကားေရးဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနးကေတာ NLD ပၝတရ ေတာငးဆခကဟာ

လကေတၾႚမကဘးလႛ စၾပစၾေပာဆပၝတယ။ အမႀနတရားက မကကၾယ ပ႓ပး မဖစႎငတာေတၾက

ေတာငးဆေနတအတၾက ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးေရး မဖစေမာကႎငဘးလႛ ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနးက

ေပာပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 250

မစၤတာ ဂမဘာရႎႀင

ေဒေအာငဆနးစကည၊ NLD

ေခၝငးေဆာငမား ေတၾႚဆ

2009-02-02 http://www.rfa.org/burmese/news/gambari_meets_suu_kyi_and_leaders-

02022009130119.html/story_main?textonly=1

မနမာႎငငမႀာေရာကေနတ ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရ အထး ကယစားလႀယ မစၤတာ

ဂမဘာရဟာ ေဖေဖာဝၝရ ၂ရက ဒကေနႛ မနကပငးမႀာ ေဒေအာငဆနးစကည အပၝအဝင အမးသား

ဒမကေရစ အဖၾႚခပ ဗဟ အလပအမႁေဆာင အဖၾႚဝင ငၝးဥးနႛ စမးလကနသာ အစးရဧညေဂဟာမႀာ

ေတၾႚဆခပၝတယ။

ဒၝအပင မစၤတာဂမဘာရဟာ ရႀမးတငးရငးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပ (SNLD) နႛ တငးရငးသား

စညးလးညႌၾတေရး ပၝတ ကယစားလႀယေတၾ၊ စစအစးရရ ဝန႒ကးတခႚနႛ သးခားစ ေတၾႚဆခတယလႛ

ရနကန ကလသမဂၢ႟း သတငးနႛ ပနကားေရးအရာရႀ ဥးေအးဝငးက RFA က ေပာပၝတယ။

ဥးေအးဝငး။ ။ “ ဒေနႛ မစၤတာ ဂမဘာရက အမးသား စမကနးနႛ စးပၾားေရး ဖၾႛ႓ဖးမႁ ဝန႒ကးဌာန

ဝန႒ကးနႛလညး ေတၾႚတယ၊ ေနာက႓ပးေတာ စကပးေရး ဝန႒ကးနႛ ေတၾႚတယ၊ ေနာက NLD CEC

အပၝအဝငေပၝ ေဒေအာငဆနးစကညနႛ တနာရေကာ ေတၾႚတယ၊ ေနာကတခၝ NUP (တငးရငးသား

စညးလးညႌၾတေရး ပၝတ) က ကယစားလႀယေတၾနႛလညး ေတၾႚတယ၊ ေနာက SNLDက

ကယစားလႀယေတၾနႛလညး ပထမဥးဆးအ႒ကမ ေတၾႚပၝတယခငဗ။ ”

အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပနႛ မစၤတာဂမဘာရတႛ အစညးအေဝးမစခင ၁၅ မနစအလမႀာ

ေဒေအာငဆနးစကညနႛ ဗဟအလပအမႁေဆာင ငၝးဥးတႛ သးခားေတၾႚဆခၾင ရခတယလႛ အဖၾႚရ

ေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။ အဒအစညးအေဝးမႀာ မနမာႎငငရ

လကရႀအေခအေနေတၾနႛ ပတသက႓ပး ေဆၾးေႎၾးခကတယလႛ သရပၝတယ။

ေဒေအာငဆနးစကညအေနနႛလညး အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပရ သေဘာထားဖစတ

ႎငငေရးအကဥးသားအားလး လၿတေပးေရး၊ ပညသႛလၿတေတာေခယေပးေရး၊ ဖၾႚစညးပ အေခခဥပေဒ

ပနလညသးသပေရးေကာမတ ဖၾႚစညးေရးနႛ ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးေရး စတအခက ၄ ခကက သေဘာတ

လကခတယလႛ ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

မစၤတာဂမဘာရနႛ ႎႀစနာရကာ ေတၾႚဆတအခၝမႀာ မနမာႎငငေရး အေပာငးအလ တးတကဖႛ

လအပတအခကေတၾနႛ ပတသက႓ပး ေဆၾးေႎၾးခကတယလႛ သရပၝတယ။ ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပ

မစၤတာဘနကးမၾနးရ ေနာကတ႒ကမ မနမာႎငငကလာမ ခရးစဥနႛ ပတသက႓ပး အမးသား

ဒမကေရစအဖၾႚခပရ အမငသေဘာထားက မစၤတာဂမဘာရက ေမးခတယလႛလညး

ဥးဥာဏဝငးကေပာပၝတယ။

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “မစၤတာ ဂမဘာရက ေပာတာက မစၤတာ ဘနကမၾနး ဗမာပည လာခငပၝတယ၊

အဒေတာ ဗမာပညလာဖႛ သသာထငရႀားတ တးတကမႁအေနနႛ NLDက ေပာေနတ အခက

၄ခကစလးက ေပာတာလား၊ ဒၝမႀမဟတရင ဘယအခကဆရငေတာ ဒၝ သသာ ထငရႀားတ ပပင

ေပာငးလမႁအဖစ မငမလဆတ ေမးခၾနးက မစၤတာ ဂမဘာရက ေမးတာပၝ၊ အဒေတာ NLDက ေဖတာက

နပၝတ ၁ဖစတ ႎငငေရးအကဥးသားမား အားလး လၿတေပးေရးက ေဆာင႟ၾကလႛရႀရင ဒၝဟာ သသာ

မငသာတ တးတကမႁအဖစ မငလႛရတယ ဆတအေကာငး ေဆၾးေႎၾး ေပာကားခပၝတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 251

အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပနႛ မစၤတာဂမဘာရတႛ ေတၾႚဆပၾမႀာ ဗဟ အလပအမႁေဆာငအဖၾႚဝင

အသစေတၾ ဖစတ ဥးဝငးတငနႛ ဥးခငေမာငေဆၾတႛက အစးရအာဏာပငေတၾက တကေရာကခၾင

မေပးတအေပ ေဒေအာငဆနးစကညက ေဝဖန ေပာဆခတယလႛ ဥးဥာဏဝငးက ေပာပၝတယ။

ဥးဉာဏဝငး။ ။ “ ေဒေအာငဆနးစကညက မစၤတာ ဂမဘာရက ေပာတယ၊ ဒဥစၤာဟာ NLDက CEC

အဖၾႚဝင၊ CEC အဖၾႚဝင ဟတမဟတ၊ ပၝမပၝ၊ ဒလ ပၝဖႛကစၤ ဆးဖတဖႛဟာ NLDသာ ဖစတယ၊

တခားလေတၾက ဆးဖတလႛ မရဘးဆတာက မစၤတာ ဂမဘာရက ေဒေအာငဆနးစကညက

ေပာပခတယ။ ”

မစၤတာဂမဘာရဟာ မနမာႎငငက ၄ ရကကာ ခရးစဥအဖစ စေနေနႛကတညးက ေရာကရႀေနတာ

ဖစပၝတယ။ မကာခငမႀာလညး ဧရာဝတတငးက နာဂစမနတငးသင ပညသေတၾအတၾက

ပနလညထေထာငေရး လပငနးေတၾက သၾားေရာကကည႟ႁမယလႛ သရပၝတယ။

ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပရ အထးကယစားလႀယ မစၤတာဂမဘာရနႛ ေဒေအာငဆနးစကည၊

အမးသား ဒမကေရစအဖၾႚခပ ဗဟ အလပအမႁေဆာငအဖၾႚဝငတႛ ေတၾႚဆခတာနႛ ပတသက႓ပး

အဖၾႚရေပာခၾငရပဂၢလ ဥးဥာဏဝငးနႛ ေတၾႚဆပၾ တကေရာကဖႛ တားဆးခခရတ ဗဟ အလပအမႁေဆာငအဖၾႚဝင

ဥးဝငးတငတႛက RFA မႀ ဥးတငေအာငခင ဆကသၾယ ေမးမနးထားပၝတယ။

ကလသမဂၢ အထးကယစားလႀယ၏ ခရးစဥ

ေအာငမငမႁမရဟ NLD ပၝတ ေဝဖန

2009-02-04 http://www.rfa.org/burmese/news/nld_comments_gambari_trip_fails-

02042009125541.html/story_main?textonly=1

NLD ပၝတက မစၤတာဂမဘာရထ တင ပေတာငးဆတ အခကမားက စစအစးရက

ငငးပယလကတယလႛ ေဖေဖာဝၝရ ၄ရက ဒကေနႛ စစအစးရသတငးစာေတၾမႀာ ေဖာ ပခကေတၾက

ကးကား႓ပး ေဝဖနသေတၾက သးသပေနကပၝတယ။

NLDပၝတက ႎငငေရးအကဥးသားအားလး ပနလၿတေပးေရး၊ ဖၾႚစညးအပခပပ အေခခဥပေဒ

ပငဆငေရး ေကာမတဖၾႚစညးေရး၊ ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးေရး၊ ပညသႛ လၿတေတာ ေခယေပးေရးစတ

အခကေလးခကက ေတာငးဆခတာပၝ။

ဒအခကေတၾက စစအစးရ ေပာေရးဆခၾင အာဏာပငအဖၾႚက မစၤတာဂမဘာရနႛ ေဖေဖာဝၝရ ၃ရက

အဂၝေနႛက ေတၾႚဆစဥမႀာ အေကာငးပခကေတၾ ေပး႓ပး ငငးဆလကတာ ဖစပၝတယ။

ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးေရးကစၤနႛ ပတသက႓ပး ပနကားေရးဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနးက

ေဒေအာငဆနးစကညဘကက ႎႀစ႒ကမတငတင ငငးပယခတာ ဖစတယလႛ ေပာဆလကသလ၊

ႎငငေရးအကဥးသားေတၾနႛ ပတသက႓ပး တရား႟းေတၾက ဥပေဒနႛအည စရင ဆးဖတခတာ ဖစတယ၊

ဖၾႚစညးပအေခခဥပေဒနႛ ပတသက႓ပး ပညသအမားရ ဆႎၬနႛ အတည ပခတာလႛ ေဖရႀငးသၾားပၝတယ။

ဒကေနႛသတငးစာမႀာ ေဖာ ပခကနႛပတသက႓ပး ဝၝရငႎငငေရးသမား႒ကး သခငခနထၾနးက ခလ

ေဝဖနပၝတယ။

သခငခနထၾနး။ ။ “က႗နေတာ နားလညတာ သႛဟာက ဒထမႀာ သတႛက demand

လပထားတယေလ၊ သတႛ လကမခႎငဘးဆတာက၊ အဒၝ ေပာထားတာေတၾ ေတၾႚရတာနႛ။ အခဟာက

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 252

အစးရအေနနႛ ႎငငေတာ ေအးခမးသာယာေရးႎႀင ဖၾႚ႓ဖးေရးေကာငစ ေပာေရးဆခၾင အာဏာပငအဖၾႚ

ေခၝငးေဆာင ပနကားေရးဝန႒ကးဌာန ဝန႒ကး ဗလမႀႃးခပ ေကာဆနး၏ မနမာႎငငအေခအေနနႛ

ပတသက႓ပး ရႀငးလငးေပာကားခကဆတာ မစၤတာ ဂမဘာရက ေပာတစကားက

ပနေပာတအထမႀာေနာ၊ စာလးမ႒ကးနႛ ဒမႀာ လပထားတာ ၁၉၈၈ ေနာကပငး ႎငငေတာ

တည႓ငမေအးခမးေအာင ေဆာင႟ၾကေပးႎငခသလ ႎငငေရး၊ စးပၾားေရး၊ လမႁေရး၊ ကနးမာေရး၊

လမးပနးဆကသၾယေရး စသည လအပတ အေခခအေဆာကအအ အားလးနးပၝးက တညေဆာက

ပေဖာေပးႎငခ။ ဒၝကေတာ ကယေပာခငရာ ေပာလႛရတ သေဘာမးနႛ ေပာတာေတၾပ။ အားလးကေတာ

ဒစာေတၾ ဖတ႓ပးေတာ အဓပၯာယ နားလညတလေတၾကေတာ မခတငက ပးကလမမယလႛ က႗နေတာ

ဒလပ ယဆတယ။”

စစအစးရ သတငးစာေတၾမႀာ ေဖာ ပခကနႛပတသက႓ပး NLD ပၝတကလညး ကလသမဂၢ

အထးကယစားလႀယရ ခရးစဥ ေအာင မငမမရ ဖစသၾားရတယလႛ ေဝဖနပၝတယ။ ဒၝေပမ

မစၤတာဂမဘာရရ ေဆာင႟ၾကခကေတၾကေတာ အသအမႀတ ပပၝတယလႛ ေဝဖနသၾားပၝတယ။

မနမာႎငငမႀာ ေလးရကကာ ေနထင႓ပး ပနလည ထၾကခၾာသၾား႓ပး ဖစတ မစၤတာဂမဘာရဟာ

အႎၬယႎငငက ထၾကခၾာသၾားတာ ဖစတယလႛ သရပၝတယ။

အႎၬယႎငင နယးေဒလ႓မႚမႀာ ကငးပေနတ ကမာ ရာသဥတ ေပာငးလေနတာနႛ ပတသကတ

ညလာခက တကေရာကေနတ ကလသမဂၢ အတၾငးေရးမႀႃးခပက မနမာႎငငမႀာ ေတၾႚကခရတ

အေခအေနေတၾက တင ပဖႛ ရႀတယလႛ သတငးေတၾမႀာ ေဖာ ပထားပၝတယ။

စစအစးရသတငးစာေတၾမႀာ ေဖာ ပခကေတၾနႛ ပတသက႓ပး NLD ပၝတက ေပာခၾငရပဂၢလ

ဥးဥာဏဝငးက RFA မႀ ဥးတငေအာငခငက ဆကသၾယ ေမးမနးထားပၝတယ။

ထငးႏငငဆငရာ ျမနမာစစသမႉးတဥးရ ႔

ပငကကြနရက (ေဆာငးပါး)တပမေတာ အရာရေဟာငးတဥး / ၅ ေဖေဖာ၀ါရ ၂၀၀၉

၂၄-၁-၂၀၀၈ ရကေန႔က ကေနာဟာ ဗလမႉးေအာငလငးထြဋန႔ ေတြ႔ဆခရာမာ လကရ ျမနမာႏငငရ ႔

ႏငငေရး၊ စစေရးအေျခအေနမား၊ ႏငငတကာမ ျမနမာႏငငအေပၚ သေဘာထားမား၊ အတကအခ

အဖြ႕အစညးမားအေပၚ နအဖက ထနးခပ ထးေဖာကႏငပ အေၾကာငး စတာေတြက အျပနအလန

ေဆြးေႏြးခၾကပါတယ။

အဒလ အျပနအလန ေဆြးေႏြးခရာမာ နယစပမာရတ အတကအခအဖြ႕အစညးမားအား

ထနးခပထးေဖာကႏငဖ႔ ဘနေကာကရ ျမနမာသ႐း စစသမႉးက အဓကထား တက႐က

ကငတြယရေၾကာငး၊ ေထာကလမးေရး ကြနရက တညေဆာကကာ သတငးေပးမား၊ သလမား

ေမြးျမထားၿပး အဖကအေမာင လပငနးမား လပၾကေၾကာငး၊ အတကအခ အဖြ႔အစညးေတြရ႕

သငတနးမားက သလမားက စတငတကေရာကသညမ စၿပး ယၾကညမႈ ရလာသညႏငအမ

အတြငးစညး႐းလပငနးထသ႔ ၀ငေရာက လပကငခြငရသညအထ ႀကးစားလာၾကေၾကာငး၊ စက႐

အလပ႐မားတြင အလပသမားအျဖစ အသြငယၿပး သတငးေပး ေဆာငရြကၾကေၾကာငး၊

ေလကငထားသည မနးကေလးမားက အားႏြ႔သအျဖစ အခြငေကာငးယကာ အဖြ႕အစညးအခ႕က

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 253

႐းလပငနးမားတြင ခငးလ႔ရေအာင ဖနတး လာေၾကာငး၊ ဒေကဘေအကသ႔ ကရငလမးမား ဖြငလစတ

စားေသာကဆငမားက ေျခကပယၿပး အဖြ႕အစညးက လာေရာက စားေသာကရာမာ သတငးယေၾကာငး၊

ျမ၀တမ ေန႔ခငးျပန သြားေရာက သတငးယတ လကလပလကစားမားက ေမြးျမထားသလ ေစးေပါေပါ

ဆကလ႔ရတ ဆကသြယေရး အပခနး ဖနးလငး ေနရာမားမာလညး ေထာကလမးေရးမားက

ထားတတေၾကာငး၊ ထငးႏငငသး လကကငဖနးမားက ခးယ နားေထာငလ႔ ရတ ၾကားျဖတ

အသဖမးစကထားရရာ လကကငဖနးရ ႔ အသ မလထက တးသြားသည ျဖစေစ၊ မမအသ

ျပနၾကားေနရသည ျဖစေစ အဒလ ျဖစလာပါက ၾကားျဖတ နားေထာငေနေၾကာငး၊ ျမ၀တရ

ေထာကလမးေရး (စရဖ- SB)န႔ ဘနေကာက စစသမႉး႐းတ႔ အျပနအလန သတငးဖလယ

တညေဆာကၾကၿပး ေထာကလမးေရး ကြနရကထားရေၾကာငး၊ ထငးႏငင NSC

(အမးသားလၿခေရးေကာငစ) ေထာကလမးေရးအဖြ႔ႏင ဆကသြယၿပး ဖအားေပးျခငးမး

လပခငးတတေၾကာငး၊ ထငး-ျမနမာ ကနသညႀကးမားက နယစပမာ ေကြ းေမြးၿပး အခြငအလမးမား

ေပးထားရာ ထငး-ျမနမာ ကနသညႀကးမား အသငး႐းသညလညး နအဖရ႕ ေထာကလမးေရး

သတငးေပးဌာနျဖစေနတတေၾကာငး၊ နအဖက နယစပတခါးမားက တဖကသတ ပတလကျခငးျဖင

ထငးကနသညမားက စးပြားေရးထခကလာလ႔ ထငးအစးရက ဖအားေပးလာတတေၾကာငး၊

ျမနမာစစသမႉး႐းမ ထငးႏငင အစးရရ ႔ အတြငးသေဘာထား လ ႕၀ကခက သတငးမားန႔ အတကအခ

အဖြ႕အစညးမားရ ႔ သတငးမားက စစစသးသပ တညေဆာကကာ ၾကပေျပးစစ႐းသ႔ သတငးပ႔ၿပး

နအဖက နညးဗဟာမားန႔ စမခကမား ေရးဆြရေၾကာငး၊ မာနယပေလာ တကခစဥက

ေကာျမငအမညန႔ သလတဥးက စစသမႉး႐းက သးကာ မာနယပေလာ စခနးႀကးရ ႔ အတြငးသတငး

ေနာကဆး အေျခအေနမားက စဥဆကမျပတ သတငးရယၿပး စစေရး အရနအဟန ျမႇငခေၾကာငး၊

ဒါေၾကာင ဘနေကာကရ ျမနမာသ႐းသအမတႀကးန႔ စစသမႉးဆရင အျခားႏငငမားႏငမတဘ

ေထာကလမးေရး အေတြ႕အႀကရသမားကသာ နအဖက အထးစစစ ေရြးခယခတယလ႔ သရပါတယ။

ဗလခပခငၫြန႔ရ ႔ ေထာကလမးေရး ယႏရား ၿပကြသြားခနမာေတာ နအဖက လေရြးခယဖ႔

အကပ႐ကေနရာ ႀကရာမရျဖစၿပး ေနာကဆးမာေတာ ေထာကလမးေရး မကမနႀကး ဗလမႉးခပ တငဥး

လကထကက တာ၀နထမးေဆာငခတ OTS အပတစဥ (၄၉) ဆငး ဗလရ၀ငးန႔ DSA အပတစဥ (၁၅)

ဆငး ဗလခငေမာငစးတ႔က ဖတပမးတက ေရြးခယ တာ၀န ေပးခတယလ႔ သရပါတယ။

ကေအာငလငးထြဋက ကေနာက စစသမႉး ဗလမႉးခပ ခငေမာငစးရ ႔ အေၾကာငးန႔ သဟာ

ဘယလလမးလဆတာ တေစတေစာငး ေျပာျပလာပါတယ။ မကမနႀကး တငဥး လကထကက

ဗလခငေမာငစးဟာ အမတ (၁၀) ေထာကလမးေရးတပမာ တာ၀န ထမးေဆာငခရာမ

ေထာကလမးေရးတဖြ႕လး ဖကသမးခရခနတြင ေျခလငတပက ျပနလည ဆငးသြားရသ ျဖစပါတယ။

အဒေနာက သဟာ တပမ (၁၁) တပမမႉး ဗလမႉးခပ ျမငေဆြ လကေအာကခ နညးဗဟာမႉး ျဖစခၿပး

ထမတဖန တပမမႉးျဖစလာၿပးေနာက စစသမႉးအျဖစ တာ၀နေပးခရသ ျဖစပါတယ။ တပခပ တပည

ဗလျမငေဆြက တပတစဥတညး ပပ သ႔က စစသမႉး ျဖစေရး ေထာကခေပးလကတ သေဘာ ရပါတယ။

ဗလခငေမာငစးဟာ ေထာကလမးေရးတပ (၁၀) မ ဗလႀကးအဆငန႔ တနျပန ေထာကလမးေရး

သငတနးတကဖ႔ ဗဟ ေထာကလမးေရးတပက လာေရာက တကခစဥ ဗလမႉးေအာငလငးထြဋန႔

သငတနးမာ အတတဆချခငး ျဖစပါတယ။ ၁၉၈၃ ခႏစ ဧၿပ၊ ေမလ အခနမာ တနျပန ေထာကလမးေရး

သငတနးရ ႔ လကေတြ႔ ကြငးဆငးတ အစအစဥအရ သလြငဥး စစဆငေရးအေနန႔ ဗလခငေမာငစး

ဥးစးတအဖြ႕ဟာ တာခလတ-မငးျဖတသ႔ သြားရတယလ႔ သရပါတယ။

jynfolvlxktaygif;cHpm;ae&aom qif;&J'kuQrsdK;pHkrS vGwfajrmufatmif ppftm%m&Sifpepfudk t&ifOD;qHk;wdkufzsufjypf&rnf/

vrf;jyMu,fjrefrmpmMunfYwdkuf ( pifumyl ) vufa&G;pifaqmif;yg;rsm; twGJ 72 254

ဗလႀကး ခငေမာငစးက ေခါငးေဆာငျဖစၿပး အဖြ႕၀င ဗလႀကးေအာငလငးထြဋ၊ ဗလႀကး စးျမငေအာင၊

တပၾကပႀကး ေကာသနး (အမတ ၄ ေထာကလမးေရးတပ)၊ တပၾကပႀကး တငလႈငတ႔ ပါ၀ငၾကပါတယ။

တာခလတ ေရာကခနမာ ဗလခငေမာငစးဟာ ဟဘကကမး ကးကာ မယဆငၿမ ႔သ႔

သြားေရာကလညပတခရာမ ထငးမနးမပတဥးန႔ ဇာတလမး ျဖစခပါတယ။ ဗလခငေမာငစးဟာ

ေျခစႀကၤာျဖန႔ၿပး အငေတြ႕ေျခေဆးခရာမ လပတ ထငးမနးကေလးရ ႔ မာယာေကာကြငးထမာ

နစေမာသြားၿပး ဗလခငေမာငစးရ ႔ အခစဟာ ႏတမရတ ေရာဂါန႔ အစြႀကး စြလမးကာ မၾကာခဏ

ညအပသြားတအထ ျဖစေနပါတယ။

စစဆငေရး တာ၀နၿပးဆးလ႔ ျပနခနမာေတာ ဗလခငေမာငစးက ကေအာငလငးထြဋက “ငါ သမက

တခါတညး ေခၚခေတာမယကြာ” လ႔ ေျပာခပါတယ။ သ႔ရ ႔ မကႏာမာလညး မကရညေတြန႔

ေတြ႕လကရတာမ႔ ကေအာငလငးထြဋက တအတၾသ ျဖစသြားကာ သမက ေခၚလာရင ျပနာ အားလး

တကကနၾကမယလ႔ ေျပာၿပး မေခၚဖ႔ ျပငးျပငးထနထန ကန႔ကြကေျပာယရတ အေျခအေန

ေရာကခေၾကာငး သရပါတယ။

အခေတာ တာ၀နအရ ဘနေကာက ျပနေရာကလာခနမာ ဗလခငေမာငစးက သ႔ရ ႔အခစ ဇာတလမးက

ျပနဆကမာလား၊ ဒါမမဟတ စစသမႉးရ ႔ တာ၀နအရ အျခား ထငး ေကာငမေလးေတြက

သတငးေပးအျဖစ ေမြးစားေနဥးမာလားဆတာ ေတြးမရငး ရငေလးမပါတယ။ စစသမႉး ဗလခငေမာငစး

လပေဆာငခက ခ႕ယြငးပကျဖင လၿခေရး တာ၀နယရတ စစသမႉးအေနန႔ ျမနမာသ႐း

မးေလာငခရတအထ ျဖစပြားခပါတယ။

တကပြ ေထာကလမးေရးသငတနးအရ ပစၥညးလၿခေရး၊ စာရြကစာတမးလၿခေရး၊ လပဂၢလ လၿခေရး၊

အေဆာကအဥ လၿခေရး စတ ဘာသာရပဆငရာ စမခကမား အားနညးခက ေၾကာင ဂဏသကၡာ

ကဆငးသြားၿပး မးေလာငရတအေၾကာငးရငးက ထငးႏငငက စစမးစစေဆးေပးမယဆတာေတာင

လကမခရတအထ ျဖစခလ႔ ဘာေၾကာင မးေလာငတယ ဆတာကေတာ ဗလခငေမာငစးသာ အသဆး

ျဖစလမမယဆတာ တငျပလကရပါတယ။