2. Issizlik Suresinin Belirleyicileri

8/15/2019 2. Issizlik Suresinin Belirleyicileri

http://slidepdf.com/reader/full/2-issizlik-suresinin-belirleyicileri 1/36

İŞSİZLİKİŞSİZLİK



İŞSİZLİK

İŞSİZLİK İŞSİZLİK

Bireyin isteği dışında ve cari ücretBireyin isteği dışında ve cari ücretdüzeyinden iş aradığı halde iş bulmadüzeyinden iş aradığı halde iş bulma

imkanından yoksun olması hali en enelimkanından yoksun olması hali en eneli!adeyle işsizliği a"ıklamaktadır#i!adeyle işsizliği a"ıklamaktadır# BuBua"ıklama aynı şekilde a"ık işsizlika"ıklama aynı şekilde a"ık işsizlik

kavramını da i!ade etmektedir#kavramını da i!ade etmektedir#



İşsizlik teriminden sadece ayrı iradi işsizliğiİşsizlik teriminden sadece ayrı iradi işsizliğianlıyoruz# $ari ücret düzeyinde "alışmaya razıanlıyoruz# $ari ücret düzeyinde "alışmaya razıolduğu halde iş bulamayan insanaolduğu halde iş bulamayan insana ayri iradiayri iradi

%iradi olmayan& işsiz denir%iradi olmayan& işsiz denir# 'z elişmiş# 'z elişmişülkelerdeki izli işsizlik( devrevi bunalımlarınülkelerdeki izli işsizlik( devrevi bunalımlarınneden olduğu kon)onktürel işsizlik( mevsimlikneden olduğu kon)onktürel işsizlik( mevsimlikişsizlik ve teknolo)ik ilerlemelerin nedenişsizlik ve teknolo)ik ilerlemelerin neden

olduğu teknolo)ik işsizlik he* ayri iradiolduğu teknolo)ik işsizlik he* ayri iradiişsizliğin "eşitleridir# Bu işsizliğin nedeni( yaişsizliğin "eşitleridir# Bu işsizliğin nedeni( yasadece tale* yetersizliği yada hem tale* hemsadece tale* yetersizliği yada hem tale* hemsermaye donanımı %te"hizatı& yetersizliğidir#sermaye donanımı %te"hizatı& yetersizliğidir#+edeni ne olursa olsun( bu tür işsizliğe+edeni ne olursa olsun( bu tür işsizliğe

sadece iş"iler tara!ından alınacak ,nlemlerle(sadece iş"iler tara!ından alınacak ,nlemlerle(,rneğin iş"ilerin daha az ücret ile "alışmaya,rneğin iş"ilerin daha az ücret ile "alışmayarazı olmaları ile( "are bulunamaz# Sorununrazı olmaları ile( "are bulunamaz# Sorununekonominin bütünü ,z ,nüne alınarakekonominin bütünü ,z ,nüne alınarak

",zülmesi zorunludur#",zülmesi zorunludur#





İradi işsizlik İradi işsizlik

İradi işsizlik şu durumlarda ortayaİradi işsizlik şu durumlarda ortaya"ıkmaktadır."ıkmaktadır.

/0 İş 'rama 1ylemindeki 1ksiklik/0 İş 'rama 1ylemindeki 1ksiklik20 3er"ek 4ışı İş Bekleyişleri20 3er"ek 4ışı İş Bekleyişleri50 'şırı 6cret 7zlemi50 'şırı 6cret 7zlemi

80 9evsimlik veya Kısa Süreli İş80 9evsimlik veya Kısa Süreli İş :ercihleri :ercihleri;0 İş"i 4evrinin <rtaya -ıkması;0 İş"i 4evrinin <rtaya -ıkması



/0/0 İş 'rama 1ylemindeki 1ksiklikİş 'rama 1ylemindeki 1ksiklik. Kayıtlı işsizin. Kayıtlı işsizinakti! olarak iş arama0eylemi ,stermemesidir#akti! olarak iş arama0eylemi ,stermemesidir#'ncak burada iş arama eyleminin neden'ncak burada iş arama eyleminin neden

ortaya "ıkmadığının a"ıklanmasında yararortaya "ıkmadığının a"ıklanmasında yararvardır# İşücü *iyasasında bir"ok kez nitelik vevardır# İşücü *iyasasında bir"ok kez nitelik vedavranışlarına uyun iş aranmış vedavranışlarına uyun iş aranmış vebulunamamışsa kişilerin yok olduğunu bildiğibulunamamışsa kişilerin yok olduğunu bildiği

bir iş i"in ener)i ve *aralarını harcamasınıbir iş i"in ener)i ve *aralarını harcamasınıbeklemekte uyun değildir# Bu üdü ile işbeklemekte uyun değildir# Bu üdü ile işaramayı durdurmuş işsizleraramayı durdurmuş işsizler =ümidi kırılmış=ümidi kırılmışiş"iler>iş"iler> olarak adlandırılmaktadır#olarak adlandırılmaktadır# Bu nedenle(Bu nedenle(

ekonominin durunluk i"inde bulunduğuekonominin durunluk i"inde bulunduğud,nemlerde ücendirme etkisiyle( işücüd,nemlerde ücendirme etkisiyle( işücü*iyasasında iş bulamayacağı i"in akti! olarak iş*iyasasında iş bulamayacağı i"in akti! olarak işaramayan her işsiz? iradi işsiz olarakaramayan her işsiz? iradi işsiz olarakadlandırmakta yanlış olmaktadır#adlandırmakta yanlış olmaktadır#





50 'şırı 6cret 7zlemi50 'şırı 6cret 7zlemi. @yun ücret düzeyi. @yun ücret düzeyibeklentisinin daha üzerinde bir elirle "alışmayıbeklentisinin daha üzerinde bir elirle "alışmayıarzulayı* iş bulamamasıdır# Buradaki ü"lükarzulayı* iş bulamamasıdır# Buradaki ü"lük

uyun ücret düzeyinin nasıl değerlendirileceğidir#uyun ücret düzeyinin nasıl değerlendirileceğidir#<b)ekti! kriter( beklenen ücreti "alışmak istediği<b)ekti! kriter( beklenen ücreti "alışmak istediğiortalama ücrete ilişkilendirmektedir#ortalama ücrete ilişkilendirmektedir#

80 9evsimlik veya Kısa Süreli İş :ercihleri80 9evsimlik veya Kısa Süreli İş :ercihleri. <rtalama. <rtalamae"erli "alışma süresinin kabul edilmemesi( dahae"erli "alışma süresinin kabul edilmemesi( dahakısa süre "alışmayı arzulayı* iş bulunmamışkısa süre "alışmayı arzulayı* iş bulunmamışolması durumunda iradi işsizlik doğmaktadır#olması durumunda iradi işsizlik doğmaktadır#

;0 İş"i 4evrinin <rtaya -ıkması;0 İş"i 4evrinin <rtaya -ıkması. İşverenin bir. İşverenin bireylemi olmadan başka bir iş aramak i"ineylemi olmadan başka bir iş aramak i"in

işyerinden isteği ile ayrılanlardırişyerinden isteği ile ayrılanlardır





İŞSİZLİK ORANI VE İŞSİZLİK İŞSİZLİK ORANI VE İŞSİZLİK

İşsizlik, çalışma gücü ve arzusunda olup ve cari ücretİşsizlik, çalışma gücü ve arzusunda olup ve cari ücretdüzeyinde çalışmaya razı olup da iş bulamayandüzeyinde çalışmaya razı olup da iş bulamayan

işgücünün varlığıdır.işgücünün varlığıdır.İşsizlik, işsizlikle ilgili bilginin toplandığı hafta işiİşsizlik, işsizlikle ilgili bilginin toplandığı hafta işiolmayan, işe hazır iş arayıp bulamayan !"rneğin sonolmayan, işe hazır iş arayıp bulamayan !"rneğin son# hafta$ kişiler olarak tanımlanabilmektedir.# hafta$ kişiler olarak tanımlanabilmektedir.

İşsizlik oranı iş bulamayan işgücünün toplam işgücüneİşsizlik oranı iş bulamayan işgücünün toplam işgücüneoranıdır.oranıdır.

İşsizlik oranı%&işsiz sayısı'işgücü()*++İşsizlik oranı%&işsiz sayısı'işgücü()*++



İktisatta en sık kullanılan ayrıma ,re( işsizlikİktisatta en sık kullanılan ayrıma ,re( işsizlikenel olarak ikiye ayrılır#enel olarak ikiye ayrılır# İşsizliğin birinci türüİşsizliğin birinci türüizli işsizlik( ikinci türü ise a"ık işsizliktirizli işsizlik( ikinci türü ise a"ık işsizliktir# 'yrıca# 'yrıcaa"ık işsizliğin e"ici işsizlik( ya*ısal işsizlik vea"ık işsizliğin e"ici işsizlik( ya*ısal işsizlik veteknolo)ik işsizlik ibi "ok türü bulunmaktadır# Birteknolo)ik işsizlik ibi "ok türü bulunmaktadır# Birekonomideki işsizlik enellikle burada sayılanekonomideki işsizlik enellikle burada sayılanişsizlik türlerinin tümünden yada en az bir ka"işsizlik türlerinin tümünden yada en az bir ka"tanesinden oluşmaktadır#tanesinden oluşmaktadır# Bu yüzden "ok ,nemliBu yüzden "ok ,nemli

bir ekonomik ve to*lumsal sorun olan işsizliğebir ekonomik ve to*lumsal sorun olan işsizliğe",züm düşünülürken( ekonomide hani işsizlik",züm düşünülürken( ekonomide hani işsizliktürlerinin varolduğu tes*it edilerek( bunların hertürlerinin varolduğu tes*it edilerek( bunların herbiri i"in ereken ,nlemler alınmalıdır#biri i"in ereken ,nlemler alınmalıdır# 3er"ekten3er"ekten

yukarıda sıralanan işsizlik türlerinin nitelikleriyukarıda sıralanan işsizlik türlerinin nitelikleriincelendiği zaman bunların hem ,rünümlerinin(incelendiği zaman bunların hem ,rünümlerinin(hem ,nemlerinin hem de ortadan kaldırılmalarıhem ,nemlerinin hem de ortadan kaldırılmalarıi"in ereken ,nlemlerin birbirinden "ok !arklıi"in ereken ,nlemlerin birbirinden "ok !arklı

olduğu kolaylıkla ortaya "ıkacaktır#olduğu kolaylıkla ortaya "ıkacaktır#



İŞSİZLİK 3izli İşsizlik '"ık İşsizlik

3e"ici İşsizlik Aa*ısal İşsizlik

:eknolo)ik İşsizlikKon)onktürel İşsizlik9evsimlik İşsizlik



3izli işsizlik3izli işsizlik ( bir kişinin a"ık bir şekilde işsiz( bir kişinin a"ık bir şekilde işsiz,rünmemesine rağmen( er"ekte üretime,rünmemesine rağmen( er"ekte üretimehi" bir katkısının olmamasını i!ade eder#hi" bir katkısının olmamasını i!ade eder#

7zellikle tarım sekt,rü ve kamu7zellikle tarım sekt,rü ve kamusekt,ründe yayın şekilde izli işsizliksekt,ründe yayın şekilde izli işsizlikolduğu s,ylenir# 7rneğin :ürkiyede 2C/2olduğu s,ylenir# 7rneğin :ürkiyede 2C/2

itibariyle to*lam istihdamın D 28(EFsıitibariyle to*lam istihdamın D 28(EFsıtarım( D2EFsı sanayi ve D8G(8 ü hizmetlertarım( D2EFsı sanayi ve D8G(8 ü hizmetlersekt,ründe istihdam edilmektedir# <ysasekt,ründe istihdam edilmektedir# <ysatarımın istihdamdaki *ayı elişmiştarımın istihdamdaki *ayı elişmiş

ülkelerde D;Hler civarında kalmaktadır#ülkelerde D;Hler civarında kalmaktadır# Aine elişmiş ülkelere ,re daha az etkin Aine elişmiş ülkelere ,re daha az etkin*iyasalara sahi* olan az elişmiş ülkeler*iyasalara sahi* olan az elişmiş ülkeler

a"ısından izli işsizlik ,nemli bir oludur#a"ısından izli işsizlik ,nemli bir oludur#



3izli işsizliğin varolduğu durumda( işsiz3izli işsizliğin varolduğu durumda( işsizniteliği taşıyan işücü düşük de olsa( birniteliği taşıyan işücü düşük de olsa( birelir elde ettiği ve verimlilik sağlamasaelir elde ettiği ve verimlilik sağlamasada( "alışıyor ,züktüğü i"in bu işsizlikda( "alışıyor ,züktüğü i"in bu işsizliktürü sosyal sorunları ,nlerken ekonomiktürü sosyal sorunları ,nlerken ekonomiksorunlar doğurmaktadır#sorunlar doğurmaktadır#



'"ık İşsizlik'"ık İşsizlik

Bu başlık altında sıralanan tüm işsizlikBu başlık altında sıralanan tüm işsizlik

türlerinde işücü( "alışma istek ve ücüne sahi*türlerinde işücü( "alışma istek ve ücüne sahi*olduğu ve ayrıca e"erli ücret düzeyindeolduğu ve ayrıca e"erli ücret düzeyinde"alışmayı kabul ettiği halde "alışacak bir iş"alışmayı kabul ettiği halde "alışacak bir işbulamamakta yani istihdam edilememektedir#bulamamakta yani istihdam edilememektedir#

'ncak bazı a"ık işsizlik türlerinde işsiz kalma'ncak bazı a"ık işsizlik türlerinde işsiz kalmasüresi "ok kısa bazılarında "ok uzunsüresi "ok kısa bazılarında "ok uzunolabilmektedir#olabilmektedir#

İİ



Geçici İşsizlik Geçici İşsizlik 'rızi işsizlik ismini de alabilen bu işsizlik türü her'rızi işsizlik ismini de alabilen bu işsizlik türü herekonomide "ok zaman varolan bir durumdur#ekonomide "ok zaman varolan bir durumdur#3e"ici işsizlik(3e"ici işsizlik( iş"inin hani nedenle olursa olsuniş"inin hani nedenle olursa olsuniş yerini veya işini değiştirmek amacıyla bir süreiş yerini veya işini değiştirmek amacıyla bir süreişsiz kalmasıişsiz kalması durumudur# 3e"ici işsizliğin herdurumudur# 3e"ici işsizliğin herekonomide oranının D / veya D 2 olduğu kabulekonomide oranının D / veya D 2 olduğu kabuledilebilir# Bu yüzden s,zü edilen işsizlik türüedilebilir# Bu yüzden s,zü edilen işsizlik türü

,nemli bir sorun oluşturmaz#,nemli bir sorun oluşturmaz#

3e"ici işsizlik( işücü *iyasasındaki olağan3e"ici işsizlik( işücü *iyasasındaki olağanhareketlilikten dolayı ortaya "ıkar# 1konomi tamhareketlilikten dolayı ortaya "ıkar# 1konomi tamistihdamda iken dahi bu tarz işsizliğin ortadanistihdamda iken dahi bu tarz işsizliğin ortadankaldırılması mümkün değildir# Bazı insanlar ilkkaldırılması mümkün değildir# Bazı insanlar ilkde!a işücüne dahil olur ve iş ararlarken( bazılarıde!a işücüne dahil olur ve iş ararlarken( bazılarıda işlerini değiştirirler# Bazı Irmalar iş"ida işlerini değiştirirler# Bazı Irmalar iş"i"ıkarırken bazıları yeni iş"iler almakta( bazı"ıkarırken bazıları yeni iş"iler almakta( bazı

Irmalar ka*anırken yenileri kurulmaktadır#Irmalar ka*anırken yenileri kurulmaktadır#

İİ



Yapısal İşsizlik Yapısal İşsizlik

Bu işsizlik türü( ekonominin ya*ısındanBu işsizlik türü( ekonominin ya*ısındankaynaklanmaktadır# 1ğer bir ekonomide üretimkaynaklanmaktadır# 1ğer bir ekonomide üretim

!akt,rlerinin birini oluşturan emek oransal olarak!akt,rlerinin birini oluşturan emek oransal olarak!azla buna karşılık ,zellikle sermaye yetersiz ise(!azla buna karşılık ,zellikle sermaye yetersiz ise(bu ekonomidekibu ekonomideki üretim !akt,rleri miktarıüretim !akt,rleri miktarıarasındaki oransızlıkarasındaki oransızlık ya*ısal işsizliğe nedenya*ısal işsizliğe neden

olacaktır# Aa*ısal işsizlik bazen de( bir ekonomideolacaktır# Aa*ısal işsizlik bazen de( bir ekonomideortaya "ıkan ya*ısal değişmeden doğabilir#ortaya "ıkan ya*ısal değişmeden doğabilir#7rneğin( bir ülke( dış ticarette "ok avanta)lı iken(7rneğin( bir ülke( dış ticarette "ok avanta)lı iken(uluslararası ticaret hacminde bir daralma olur veuluslararası ticaret hacminde bir daralma olur ve

bu daralma süreklilik kazanırsa s,zü edilenbu daralma süreklilik kazanırsa s,zü edilenülkede yine ya*ısal bir işsizlik ,rülebilir# Buülkede yine ya*ısal bir işsizlik ,rülebilir# Buişsizlik türü bir ekonomide enellikle "ok yayınişsizlik türü bir ekonomide enellikle "ok yayınolarak ,rüldüğünde ortadan kaldırılması olduk"aolarak ,rüldüğünde ortadan kaldırılması olduk"azordur#zordur#

İk l "ik İ i lik



Tek!l!"ik İşsizlik Tek!l!"ik İşsizlik

:eknolo)ik elişme ve modernleşme sonucunda :eknolo)ik elişme ve modernleşme sonucundaüretimde? "ok zaman daha az emeküretimde? "ok zaman daha az emek

kullanılmasının mümkün olduğu ve az emekkullanılmasının mümkün olduğu ve az emekkullanımının maliyetleri düşürebildiği bilinmektedir#kullanımının maliyetleri düşürebildiği bilinmektedir#Bu yüzden( eğer bir ülkede eliştirilen yeniBu yüzden( eğer bir ülkede eliştirilen yeniteknolo)iler( üretimde maliyetleri düşürürken dahateknolo)iler( üretimde maliyetleri düşürürken daha

az emek kullanımı erektiriyorsa( bu ülkedeaz emek kullanımı erektiriyorsa( bu ülkedeteknolo)ik elişmeye bağlı olarak işsizlik ortayateknolo)ik elişmeye bağlı olarak işsizlik ortaya"ıkabilir# Bu işsizlik türüne teknolo)ik işsizlik adını"ıkabilir# Bu işsizlik türüne teknolo)ik işsizlik adınıverebiliriz# Bu işsizlik türü ekonomiyi "ok ,nemliverebiliriz# Bu işsizlik türü ekonomiyi "ok ,nemli

boyutlarda etkilemektedir# 'ncak teknolo)ik elişmeboyutlarda etkilemektedir# 'ncak teknolo)ik elişmeverimlilik artışı yoluyla üretimi ve elirleri arttırarakverimlilik artışı yoluyla üretimi ve elirleri arttıraraksonu"ta yeni yatırımlar ya*ılmasına neden olursa(sonu"ta yeni yatırımlar ya*ılmasına neden olursa(yaratılan yeni istihdam olanakları( teknolo)ikyaratılan yeni istihdam olanakları( teknolo)ik

işsizliğin ortadan kalkması konusunda etkili olabilir#işsizliğin ortadan kalkması konusunda etkili olabilir#

İ$ İ



K!"!k#$rel İşsizlik K!"!k#$rel İşsizlik Bu işsizlik türü kon)onktüre bağlı olarakBu işsizlik türü kon)onktüre bağlı olarak"ıkar# Bilindiği ibi( her ülkede veya enel"ıkar# Bilindiği ibi( her ülkede veya enel

olarak dünya ekonomisinde( ekonomikolarak dünya ekonomisinde( ekonomik!aaliyetler olduk"a düzenli dalalanmalar!aaliyetler olduk"a düzenli dalalanmalar,sterir# Bu dalalanmalar enel olarak,sterir# Bu dalalanmalar enel olarakd,rt aşamadan oluşur# Birinci (aşamad,rt aşamadan oluşur# Birinci (aşamaekonomik !aaliyetlerinekonomik !aaliyetlerin canlanmacanlanmasısıbi"iminde ,rülür# İkinci aşamabi"iminde ,rülür# İkinci aşama ekonomikekonomik!aaliyetin en üst düzeye "ıkması!aaliyetin en üst düzeye "ıkması

durumudur# 6"üncü aşamadadurumudur# 6"üncü aşamada

durunluk vedurunluk ve

krizkriz kendini ,sterir# 4,rdüncü aşamada isekendini ,sterir# 4,rdüncü aşamada iseekonomik !aaliyetlerdeekonomik !aaliyetlerde daralmadaralma başlayarak(başlayarak(bu ",küntü ekonomik !aaliyetlerin en altbu ",küntü ekonomik !aaliyetlerin en alt

düzeye inmesine kadar devam eder#düzeye inmesine kadar devam eder#

ğ ğili diği ibi l i liği b l b



Bilindiği ibi tale* yetersizliği başlı başınaBilindiği ibi tale* yetersizliği başlı başınabir işsizlik kaynağıdır# %Aetersiz tale*(bir işsizlik kaynağıdır# %Aetersiz tale*(üretimin kısılmasına( yatırımların durmasınaüretimin kısılmasına( yatırımların durmasına

ve istihdamın erilemesine yol a"ar#&ve istihdamın erilemesine yol a"ar#&Kon)onktürel işsizliğin ortaya "ıkışı aslındaKon)onktürel işsizliğin ortaya "ıkışı aslındaka*italist üretim bi"iminin yarattığı birka*italist üretim bi"iminin yarattığı birdoğal sonu"doğal sonu" olarak kabul edilebilir# 7zellikleolarak kabul edilebilir# 7zellikle

yığınlara y,nelik büyük hacimli üretim veyığınlara y,nelik büyük hacimli üretim vebu üretim düzeyinin er"ekleşebilmesi i"in(bu üretim düzeyinin er"ekleşebilmesi i"in(aşırı ,zendirilmiş bir tüketim mekanizmasıaşırı ,zendirilmiş bir tüketim mekanizması bulunmaktadır# Şayet tüketim aşırı bi"imdebulunmaktadır# Şayet tüketim aşırı bi"imde

,zendirilmezse( ekonominin istihdam,zendirilmezse( ekonominin istihdamka*asitesi zayıJayacaktır# 'nlaşılacağı ibika*asitesi zayıJayacaktır# 'nlaşılacağı ibisistemin halkalarından hi" birininsistemin halkalarından hi" birininko*maması erekmektedir#ko*maması erekmektedir#



'ynı zamanda tamamen dışarıdan'ynı zamanda tamamen dışarıdan%eo)en& elen etmenler to*lam tale*%eo)en& elen etmenler to*lam tale*seviyesini azaltılabilir#seviyesini azaltılabilir#

7rneğin7rneğin kamu harcamalarındaki kısılma(kamu harcamalarındaki kısılma(k,tü hasat yıllarının etirdiği elir kaybı(k,tü hasat yıllarının etirdiği elir kaybı(*etrol ibi ,nemli irdi Iyatlarının*etrol ibi ,nemli irdi Iyatlarınınyükselmesi( üretim ve istihdam seviyesiniyükselmesi( üretim ve istihdam seviyesiniazaltan etmenler olabilir#azaltan etmenler olabilir#

% i lik İ i lik% i lik İ i lik



%e&si'lik İşsizlik %e&si'lik İşsizlik

Belirli mevsimlerde bazı üretim dallarında işücüBelirli mevsimlerde bazı üretim dallarında işücütalebinin artması veya azalması mevsimliktalebinin artması veya azalması mevsimlik

işsizliği ortaya "ıkarmaktadır# 9evsimlik işsizlikişsizliği ortaya "ıkarmaktadır# 9evsimlik işsizliken "ok( tarımsal üretim ve inşaat sekt,ründeen "ok( tarımsal üretim ve inşaat sekt,ründekendisini ,stermektedir# 'yrıca(kendisini ,stermektedir# 'yrıca( ülkelerinülkelerinelişmişlik düzeylerine ,re tarım ve inşaatelişmişlik düzeylerine ,re tarım ve inşaat

sekt,rlerinde doğal koşullara bağlılık !arklısekt,rlerinde doğal koşullara bağlılık !arklıolduğu i"in( mevsimlik işsizliğin boyutları veolduğu i"in( mevsimlik işsizliğin boyutları ve,nemi de ülkelerin elişme düzeyine ,re,nemi de ülkelerin elişme düzeyine ,re!arklılaşmaktadır!arklılaşmaktadır# 3er"ekten mevsimlik işsizlik# 3er"ekten mevsimlik işsizlik

eri kalmış ülkelerde büyük ,nem taşırkeneri kalmış ülkelerde büyük ,nem taşırkenelişmiş ülkelerde ,nemini yitirmektedir# Buelişmiş ülkelerde ,nemini yitirmektedir# Buyüzden mevsimlik işsizliğin ortadan kaldırılmasıyüzden mevsimlik işsizliğin ortadan kaldırılmasıi"in( ekonomik elişmenin hızlandırılmasıi"in( ekonomik elişmenin hızlandırılması

ereklidir denilebilir#ereklidir denilebilir#

İŞSİZLİK S(RESİNİNŞS ZL K S RES N N



İŞSİZLİK S(RESİNİNŞS ZL K S RES N N)ELİRLEYİ*İLERİ)ELİRLEYİ*İLERİ

Bir kişinin işsiz kaldığı ortalama zamanBir kişinin işsiz kaldığı ortalama zamanuzunluğunu ,steren işsizlik süresi ekonomikuzunluğunu ,steren işsizlik süresi ekonomikdalalanmalara ve işücü *iyasasının ya*ısaldalalanmalara ve işücü *iyasasının ya*ısal,zelliklerine bağlıdır#,zelliklerine bağlıdır# 1konominin durunluk1konominin durunluk

d,nemlerinde iş bulmak zorlaşırken enişlemed,nemlerinde iş bulmak zorlaşırken enişlemed,nemlerinde iş"iler daha kolay işd,nemlerinde iş"iler daha kolay işbulabilmektedir#bulabilmektedir# İş bulma kurumlarının varlığıİş bulma kurumlarının varlığıveya yokluğu( işücünün demoraIk bileşimi(veya yokluğu( işücünün demoraIk bileşimi(

işsizlik siortasının varlığı ibi durumlar işsizlikişsizlik siortasının varlığı ibi durumlar işsizliksüresini etkiler# İşücü *iyasası etkin bir şekildesüresini etkiler# İşücü *iyasası etkin bir şekildeişliyor ve iş bulma kurumları işsizler ile işücüişliyor ve iş bulma kurumları işsizler ile işücütale*lerini karşılaştırabiliyorsa işsizlik süresitale*lerini karşılaştırabiliyorsa işsizlik süresi

kısalır#kısalır#

İ ( İİ ( İ



İŞ ARA%A S(RE*İ VEİŞ ARA%A S(RE*İ VEİŞSİZLİ+İN S(RESİİŞSİZLİ+İN S(RESİ

Araş#ır'a S$reçleri Te!risiAraş#ır'a S$reçleri Te!risi. :am rekabet. :am rekabetmodelinin iki temel varsayımı( alıcı veyamodelinin iki temel varsayımı( alıcı veyasatıcıların tekel ücünün olmaması ilesatıcıların tekel ücünün olmaması ile

tam bili varsayımıdır# Bu ikinci varsayımtam bili varsayımıdır# Bu ikinci varsayımekonomik birimlerin *iyasadaki tüm tale*ekonomik birimlerin *iyasadaki tüm tale*ve arz koşulları hakkında en!ormeve arz koşulları hakkında en!ormeedilmelerini ve tüm dene Iyatlarıedilmelerini ve tüm dene Iyatları

konusunda bili sahibi olmalarınıkonusunda bili sahibi olmalarınıerektirmektedir <ysa ki er"ek hayattaerektirmektedir <ysa ki er"ek hayattatam ve mükemmel bili varsayımı e"erlitam ve mükemmel bili varsayımı e"erlideğildir#Bili de bir maldır ve maliyetideğildir#Bili de bir maldır ve maliyetivardır#vardır#

: bil i i liği k b l: bil i i liği k b l



:am bili varsayımının e"ersizliği kabul :am bili varsayımının e"ersizliği kabuledilince( *iyasalarda bir arayış sürecininedilince( *iyasalarda bir arayış sürecinine"erli olduğu s,ylenebilir# Satıcılar vee"erli olduğu s,ylenebilir# Satıcılar ve

alıcılar ilk tekli! edilen Iyatı kabul etmeyi*alıcılar ilk tekli! edilen Iyatı kabul etmeyi*daha iyi bir Iyat i"in araştırma ya*makta vedaha iyi bir Iyat i"in araştırma ya*makta vesatım yada alım kararlarını beklediklerisatım yada alım kararlarını beklediklerimaksimum yada minimum anlaşma Iyatınamaksimum yada minimum anlaşma Iyatına

,re vermektedirler# :am ve mükemmel,re vermektedirler# :am ve mükemmelbili olduğu zaman( sadece bir tek denebili olduğu zaman( sadece bir tek deneIyatı oluşacaktır#Iyatı oluşacaktır# 'raştırma süre"leri'raştırma süre"leriteorisini işücü *iyasasına uyarlamakteorisini işücü *iyasasına uyarlamak

işsizliğin neden uzun sürdüğünü a"ıklamadaişsizliğin neden uzun sürdüğünü a"ıklamadabize yardımcı olacaktırbize yardımcı olacaktır# :eori( işsizliğin en# :eori( işsizliğin enazından bir ,l"üde iş"ilerin rasyonelazından bir ,l"üde iş"ilerin rasyoneldavranışlarının sonucu olduğunu imadavranışlarının sonucu olduğunu imaetmektedir#etmektedir#



İŞSİZLİ+İN S(RESİİŞSİZLİ+İN S(RESİ

(cre# Ka#ılı,ı(cre# Ka#ılı,ı. İşsizliğe alışılması yada iş bulma. İşsizliğe alışılması yada iş bulmaumudunun yitirilmesi de işsizlik süresini uzatanumudunun yitirilmesi de işsizlik süresini uzatandiğer nedenler olarak düşünülmelidir# İşsiz birisidiğer nedenler olarak düşünülmelidir# İşsiz birisi"alışmak istediği ve düşük bir ücreti de kabul"alışmak istediği ve düşük bir ücreti de kabul

ettiği halde işsiz kalmaya devam ediyorsa bununettiği halde işsiz kalmaya devam ediyorsa bununnedeni ücret katılığıdır# Aani işsiz kişi( işvereninnedeni ücret katılığıdır# Aani işsiz kişi( işvereninvermeyi kabul edebileceği bir ücrete razı olduğuvermeyi kabul edebileceği bir ücrete razı olduğuhalde( erekhalde( erek asari ücret düzenlemeleriasari ücret düzenlemeleri ibi yasal(ibi yasal(erekse deerekse de sendikaların baskısısendikaların baskısı ibi kurumsalibi kurumsalnedenlerle işsiz kalmaya devam edebilmektedir#nedenlerle işsiz kalmaya devam edebilmektedir#Kamu otoritelerinin ücretlerin dene düzeyineKamu otoritelerinin ücretlerin dene düzeyinekadar düşmesini enelleyen bir asari ücretkadar düşmesini enelleyen bir asari ücretbelirlemeleri( Irmaların ücretleri düşürerek dahabelirlemeleri( Irmaların ücretleri düşürerek daha

!azla iş"i "alıştırmasına enel olur#!azla iş"i "alıştırmasına enel olur#

7 llikl ! i il i l i ü tl i7zellikle vası!sız iş"ilerin ve en"lerin ücretleri



7zellikle vası!sız iş"ilerin ve en"lerin ücretleri(7zellikle vası!sız iş"ilerin ve en"lerin ücretleri(enel olarak( vasıJı ve tecrübeli iş"ilere ,reenel olarak( vasıJı ve tecrübeli iş"ilere ,redaha düşüktür# -oğu en" ve vası!sız iş"i asaridaha düşüktür# -oğu en" ve vası!sız iş"i asariücretle "alıştığı ibi( bazıları mümkün olursa dahaücretle "alıştığı ibi( bazıları mümkün olursa dahadüşük ücrete razıdırlar# akat asari ücretdüşük ücrete razıdırlar# akat asari ücretdüzenlemeleri buna enel olur ve işsizlik süresinidüzenlemeleri buna enel olur ve işsizlik süresiniuzatır# Aa*ılan am*irik "alışmalar asari ücretuzatır# Aa*ılan am*irik "alışmalar asari ücretdüzenlemelerinin amacına ulaşmaktan "ok uzakdüzenlemelerinin amacına ulaşmaktan "ok uzak

olduğunu ,stermektedir# Bunun yerineolduğunu ,stermektedir# Bunun yerine devletindevletiniş bulma kurumlarını etkinleştirmesi( teknikiş bulma kurumlarını etkinleştirmesi( teknikeğitime ağırlık verilmesi ve ,ğrenim d,neminde işeğitime ağırlık verilmesi ve ,ğrenim d,neminde iştecrübesi kazandırmaya y,nelik sta)larıntecrübesi kazandırmaya y,nelik sta)ların

ka*samının enişletilerek ciddiyetle uyulanmasıka*samının enişletilerek ciddiyetle uyulanması,nerilmektedir,nerilmektedir# 6cret katılığının bir diğer nedeni# 6cret katılığının bir diğer nedenisendikaların *azarlık ücünün yüksek oluşudur#sendikaların *azarlık ücünün yüksek oluşudur#3enel olarak3enel olarak sendikalar işsizliği ,nlemekten "oksendikalar işsizliği ,nlemekten "okyüksek ücret elde etme amacıyla to*lu *azarlıkyüksek ücret elde etme amacıyla to*lu *azarlık

masasına oturmaktadır#masasına oturmaktadır#

İ id kil . d kil Olİ id kil . d kil Ol



İçeridekiler-.ışarıdakiler Ol/0s01İçeridekiler-.ışarıdakiler Ol/0s01 1konomide bir olumsuz durum yada kriz1konomide bir olumsuz durum yada krizyaşandığında "alışanların bir kısmı işleriniyaşandığında "alışanların bir kısmı işlerini

kaybetmektedir# Bir süre sonra ekonomikkaybetmektedir# Bir süre sonra ekonomik!aaliyetler yeniden canlandığında( bir süre!aaliyetler yeniden canlandığında( bir süreişsiz kalanlar eski işlerine eriişsiz kalanlar eski işlerine eri

d,nememektedir# -ünkü o sıradad,nememektedir# -ünkü o sırada"alışmakta olanlar %i"eridekiler& işsizlerin"alışmakta olanlar %i"eridekiler& işsizlerin%dışarıdakilerin& yeniden işe alınmalarına%dışarıdakilerin& yeniden işe alınmalarına

karşı "ıkmakta? kendilerince daha yüksekkarşı "ıkmakta? kendilerince daha yüksekücret ,denirse daha !azla "alışacaklarınıücret ,denirse daha !azla "alışacaklarınıs,ylemektedir#s,ylemektedir#

E#ki ( # 2i # iE#ki ( # 2i # i 3 l l k3 l l k



E#ki (cre# 2ip!#ezi1E#ki (cre# 2ip!#ezi1 3enel olarak3enel olarak"alışanlar arasında kaytarma( ,revden"alışanlar arasında kaytarma( ,revdenka"ma eğiliminin olduğu ilerika"ma eğiliminin olduğu ileri

sürülmektedir# Bunu ,nlemenin en iyi yolusürülmektedir# Bunu ,nlemenin en iyi yoluücretlerin yükseltilmesi( kaytaranlarınücretlerin yükseltilmesi( kaytaranlarınhemen işten "ıkarılması olduğuhemen işten "ıkarılması olduğu

savunulmaktadır# Bu durumda iştensavunulmaktadır# Bu durumda iştenkovulduklarında daha düşük ücretlekovulduklarında daha düşük ücretle"alışmamak i"in kişiler daha !azla"alışmamak i"in kişiler daha !azla

"alışmaya y,nelmektedir# Bu durum"alışmaya y,nelmektedir# Bu durumayrıca işe alınacakların sayısının kısıtlıayrıca işe alınacakların sayısının kısıtlıkalmasının bir nedenidir#kalmasının bir nedenidir#

+ İ İ İ+ İ İ İ



.O+AL İŞSİZLİK ORANI.O+AL İŞSİZLİK ORANI 4oğal işsizlik oranıM4oğal işsizlik oranıMe"ici işsizlik N ya*ısale"ici işsizlik N ya*ısal

işsizlikişsizlik4oğal oranda( enJasyon istikrarlıdır# Aani4oğal oranda( enJasyon istikrarlıdır# Aani

enJasyon hızlanma yada yavaşlama y,nündeenJasyon hızlanma yada yavaşlama y,nündeherhani bir eğilim ,stermez# Aüksekherhani bir eğilim ,stermez# AüksekenJasyon oranının ,nlenmesi ,n *landa tutulanenJasyon oranının ,nlenmesi ,n *landa tutulanbir modern ekonomide( işsizliğin doğal oranıbir modern ekonomide( işsizliğin doğal oranıkatlanılabilecek en düşük oranıdır# 4oğal oranınkatlanılabilecek en düşük oranıdır# 4oğal oranın

anlaşılabilmesi i"in iki ,nemli nokta vardır.anlaşılabilmesi i"in iki ,nemli nokta vardır.Birincisi(Birincisi( doğal oran sı!ır değildirdoğal oran sı!ır değildir# Aüksek# Aüksekistihdam düzeyine ulaşmış bir ekonomide bileistihdam düzeyine ulaşmış bir ekonomide bile,nemli sayıda insan işsiz olabilir#,nemli sayıda insan işsiz olabilir#

4 ğ l bi ülk d J k b l4oğal oran bir ülkede enJasyonun kabul



4oğal oran bir ülkede enJasyonun kabul4oğal oran bir ülkede enJasyonun kabuledilemez bir orana yükselmesi riskiniedilemez bir orana yükselmesi riskinii"ermeyen en düşük işsizlik oranıdır#i"ermeyen en düşük işsizlik oranıdır#

1konomi tam istihdamdayken( yani1konomi tam istihdamdayken( yani*otansiyel ve Iili 3S9O birbirine eşit iken*otansiyel ve Iili 3S9O birbirine eşit iken,l"ülen işsizliğe,l"ülen işsizliğe doğal işsizlik oranı denir#doğal işsizlik oranı denir#

riedmanriedman doğal işsizlik oranını herhani birdoğal işsizlik oranını herhani bir



riedmanriedman(( doğal işsizlik oranını( herhani birdoğal işsizlik oranını( herhani birandaki reel ücretler üzerinde değişme baskısıandaki reel ücretler üzerinde değişme baskısıyaratmayan işsizlik düzeyi bi"iminde bir deneyaratmayan işsizlik düzeyi bi"iminde bir dene

kavramı olarak tanımlamaktadır#kavramı olarak tanımlamaktadır# Bu işsizlikBu işsizlikdüzeyinde reel ücretler enel olarak normal birdüzeyinde reel ücretler enel olarak normal biroranda artar( ki bu artış sermaye birikimi veoranda artar( ki bu artış sermaye birikimi veteknolo)ik ilerleme ibi nedenlerle işücüteknolo)ik ilerleme ibi nedenlerle işücü

verimliliğindeki artışa bağlıdır# 4aha düşük birverimliliğindeki artışa bağlıdır# 4aha düşük birişsizlik düzeyi( işücüne tale* !azlası olduğununişsizlik düzeyi( işücüne tale* !azlası olduğununve reel ücret üzerinde yukarıya doğru bir baskıve reel ücret üzerinde yukarıya doğru bir baskıolduğunun işaretidir#olduğunun işaretidir# Bu nedenle doğal işsizlikBu nedenle doğal işsizlik

oranı( enJasyonu hızlandırmayan işsizlik oranı(oranı( enJasyonu hızlandırmayan işsizlik oranı(+'PQ@ %+on0'cceleratin PnJation Qate o!+'PQ@ %+on0'cceleratin PnJation Qate o!@nem*loyment&olarak da adlandırılır#@nem*loyment&olarak da adlandırılır#



.!,al işsizlik !raı ede.!,al işsizlik !raı edede,işir3de,işir3

.e'!/ra4k de,iş'eler1.e'!/ra4k de,iş'eler1 4oğal işsizlik4oğal işsizlikoranının değişmesinin birinci nedenioranının değişmesinin birinci nedeni

emek ücünün demoraIk ya*ısınınemek ücünün demoraIk ya*ısınındeğişmesidir# 1mek ücü i"indedeğişmesidir# 1mek ücü i"indeen"lerin( ," edenlerin ve kadınlarınen"lerin( ," edenlerin ve kadınlarınkatılımı artmaktadır# Bir zamanlar emekkatılımı artmaktadır# Bir zamanlar emekücü i"inde yetişkin erkeklerin işsizlikücü i"inde yetişkin erkeklerin işsizlikoranı en yüksekken( emek ücü i"indeoranı en yüksekken( emek ücü i"indeyetişkin erkeklerin oranı düşmeyetişkin erkeklerin oranı düşmeeğilimindedir#eğilimindedir#

İzlee Ka'0 5!li#ikalarıı E#kileri1İzlee Ka'0 5!li#ikalarıı E#kileri1



İzlee Ka'0 5!li#ikalarıı E#kileri1İzlee Ka'0 5!li#ikalarıı E#kileri1 Bazı iktisat"ılara ,re( hükümetlerinBazı iktisat"ılara ,re( hükümetlerininsancıl *olitikaları doğal işsizlik oranınıninsancıl *olitikaları doğal işsizlik oranının

yukarıya kaymasına neden olmaktadır#yukarıya kaymasına neden olmaktadır#İşsizlik siortasıİşsizlik siortası insanlar i"in bir üvenceinsanlar i"in bir üvenceortamı sağlayarakortamı sağlayarak iş arayanların dahaiş arayanların daha

yavaş hareket etmelerine nedenyavaş hareket etmelerine nedenolmaktadır#olmaktadır# 'yrıca( insanlar'yrıca( insanlar düşük ücretlidüşük ücretliişleri kolaylıkla reddedebilmektedirişleri kolaylıkla reddedebilmektedir##B,ylece işsizlik oranı daha yüksekB,ylece işsizlik oranı daha yüksekolmaktadır# İşsizlik oranı diğer kamusalolmaktadır# İşsizlik oranı diğer kamusaltrans!er harcamalarından ve insanlarıntrans!er harcamalarından ve insanlarınre!ah düzeylerinin yükselmesinden dere!ah düzeylerinin yükselmesinden de

kaynaklanmaktadır#kaynaklanmaktadır#

.!,al İşsizlik Oraıı Y$ksel'esi.!,al İşsizlik Oraıı Y$ksel'esi



.!,al İşsizlik Oraıı Y$ksel'esi.!,al İşsizlik Oraıı Y$ksel'esi

1konomik dalalanmalar üzerindeki tartışmalarımız1konomik dalalanmalar üzerindeki tartışmalarımızdoğal işsizlik oranı hi*otezi üzerine inşa edilmiştir#doğal işsizlik oranı hi*otezi üzerine inşa edilmiştir#Buna ,re to*lam tale*teki dalalanmalar "ıktı veBuna ,re to*lam tale*teki dalalanmalar "ıktı veistihdamı sadece kısa d,nemde etkiler# @zunistihdamı sadece kısa d,nemde etkiler# @zund,nemde ekonomi klasik model tara!ındand,nemde ekonomi klasik model tara!ındantanımlanan hasıla( istihdam ve işsizlik düzeylerinetanımlanan hasıla( istihdam ve işsizlik düzeylerine

eri d,ner# 4oğal oran hi*otezi( ekonomistlerin(eri d,ner# 4oğal oran hi*otezi( ekonomistlerin(işsizliğin uzun süre doğal oranından !arklı olmayacağıişsizliğin uzun süre doğal oranından !arklı olmayacağıvarsayımından hareketle ekonomideki kısa ve uzunvarsayımından hareketle ekonomideki kısa ve uzund,nem elişmeleri ayrı ayrı incelemelerine olanakd,nem elişmeleri ayrı ayrı incelemelerine olanaksağlar# 'ncak /GRCHlerde ve /GGCHlarda işsizliğin kalıcısağlar# 'ncak /GRCHlerde ve /GGCHlarda işsizliğin kalıcı

şekilde artmış olması doğal işsizlik oranının yukarıdaşekilde artmış olması doğal işsizlik oranının yukarıdabelirtildiği üzere zamanla artış ,stermesi( doğal oranbelirtildiği üzere zamanla artış ,stermesi( doğal oranhi*otezinin sorulanmasına yol a"mış ve to*lamhi*otezinin sorulanmasına yol a"mış ve to*lamtalebin hasıla ve istihdamı uzun d,nemde biletalebin hasıla ve istihdamı uzun d,nemde bile

etkileyebileceği ,ne sürülmüştür#etkileyebileceği ,ne sürülmüştür#



'caba doğal işsizlik oranını azaltmak i"in'caba doğal işsizlik oranını azaltmak i"inne ibi ,nlemler alınabilir Bu konudane ibi ,nlemler alınabilir Bu konudaiktisat"ılar aşağıdaki ,nerileriiktisat"ılar aşağıdaki ,nerilerietirmektedir.etirmektedir.

1mek *iyasasıyla ilili en!ormasyonu1mek *iyasasıyla ilili en!ormasyonu

iyileştirmek(iyileştirmek( 1ğitim *roramları düzenlemek(1ğitim *roramları düzenlemek(

4evletin iş arayanların son olarak4evletin iş arayanların son olarakbaşvuracakları merci olmasını sağlamak#başvuracakları merci olmasını sağlamak#

Documents

2. Issizlik Suresinin Belirleyicileri