31

Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

  • Upload
    others

  • View
    20

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk
Page 2: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛRESİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

Dr. RUKİYE TÂ HÂ CABİR ULVANİ

ÇevirenDr. Mustafa ÖZCAN

h e D İ y e D İ r

Özgü yayınları 2017

Özgü yayınları

Kitabın Adı : Mülk Sûresinin Düşündürdükleri

yazarın Adı : Dr. Rukiye Tâ Hâ Cabir Ulvani

Çeviren Adı : Dr. Mustafa Özcan

editör : Hasan Kurt

Sayfa Düzeni : Mürettibhane

Kapak Düzeni : Yunus Karaaslan

Baskı & CiltÇevik Matbaacılık

Davutpaşa Cad. Besler İş Merkezi No: 22/18-19Topkapı / İstanbul – Tel: 0212 501 30 19

e-mail: [email protected] Sertifika No: 12095

Para ile satılmaz© Özgü yayınları, 2017

yayıncı Sertifika No: 13562ISBN: 978-605-9348-??-?

Özgü Yayıncılık ve Tanıtım Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.Çatalçeşme Sok. Defne han No: 27/18, Cağaloğlu/İstanbul

Tel.: 0212 511 38 26 - 511 75 [email protected] - www.arkkitap.com

Page 3: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

Çeşitli bilimsel konularda pek çok Arapça ve İngilizce ya-yını olan Dr. rukiye’nin Kur’an Üzerine Düşünme, Kadın, Aile ve Gençlik konularında eserleri vardır. Uzmanlık alanı İslam Araştırmaları ve karşılaştırmalı din-ler tarihidir.Uluslararası pek çok ödül almıştır. Bunlardan biri de ha-dis İlimleri dalında aldığı Prens Naif b. Abdülaziz ödülü-dür ki, bu ödül kendisine “Hadis-i Şerifler Işığında Mu-halif Kimselerle Diyalog” adlı eseri sebebiyle verilmiştir. Pek çok eğitici çalışmaya; özellikle “Düşünce ve Pozitif De-ğerler” alanlarına ilişkin çalışmalara katılmış, sunumlar yapmıştır. halen Bahreyn Üniversitesi’nde doçent olarak çalışmaktadır.

www.ruqaia.comemail: [email protected]@Dr.ruqaia Al-Alwanihttp://twitter.com/drruqaia

İç indeki ler

ÇeVİreNİN SUNUŞU ........................................................... 7

MÜLK SÛreSİ .......................................................................15

MÜLK SUreSİNİN FAZİLeTİ ............................................21

SÛreNİN heDeFLerİ Ve MANASI ................................23

MÜLK SÛreSİNDeKİ AyeTLerİN ALLAh KOrKUSUNU/TAKVAyI GÖNLÜMÜZe yerLeŞTİrMe eGZerSİZLerİ ...................................51

BeSÂİr ....................................................................................60

Page 4: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

7

ÇEVİRENİN SUNUŞU

v

بسم اهلل الرحمن الرحيم

rahmân ve rahîm olan Allah’ın adıyla…

Kur’an, inananlar için bir rahmettir. Allah (Celle Celâlühû) şunu beyan buyuruyor: “Onda iman edecek bir kavim için elbette (büyük) bir rahmet ve bir öğüt vardır.” (Ankebût, 51)

Bu, hem dünyada hem ahirette tecelli eden ilâhî bir lütuftur. Mülk suresinde beyan edilen, özellikle de âhirette tecelli edecek rahmet, ha-dis-i şeriflerde de bildirilmiştir.

Peygamber (Sallellahü Aleyhi Ve Sellem) ha-dislerinde bunu beyan etmiştir. efendimiz bir

Page 5: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

8

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

9

çeye de çevrilerek yayımlanmıştır. Bu sefer de “Mülk Sûresinin Düşündürdükleri” adlı çalış-ması ile Türk okurlarının karşısındadır.

Dr. rukiye bu çalışmasında Mülk sûresinin sadece ayetlerinin manası ve ifade ettiği hüküm-leri belirtmekle kalmamış, çalışmanın sonuna da bir tablo eklemiştir. Bu tabloda üç sütunluk bir görünümden birinci sütunda Mülk suresin-den ayetler, ikinci sütunda kişinin kendisini sor-gulamasına yarayacak şıklar ve üçüncü sütunda çözümler yer almaktadır.

Daha fazla söze hacet yoktur. yararlı olması temennilerimle okuyucuyu bu küçük, fakat öz-lü çalışma ile baş başa bırakıyorum.

Dr. Mustafa Özcan

hadisinde, “Tebâreke suresi kabir azabına engel (olan) bir suredir.” buyurmuştur. (Suyûtî, Dür-rü’l-Mensûr, 8/231)

Bir hadiste de şöyle buyrulmuştur: “Kur’an-ı Kerim’de otuz ayetlik (şanı yüce) bir sûre var-dır. Bu sûre (kendisini okuyan) kimseye (kı-yamet günü) şefaat eder ve Allah’ın onu af-fetmesini sağlar. Bu sûre Tebarekellezi bi-ye-dihi’l-Mülk’dür.” (Kurtubî, el-Câmiu Li Ahkâ-mi’l-Kur’ân, 18/205)

Âlemlere rahmet olarak gönderildiği bildi-rilen (enbiya, 107) rasûlullah (Sallellahü Aleyhi

Ve Sellem), rahmet peygamberi oluşunun gereği şöyle buyurmuştur: “Kesinlikle arzu ettim ki o (Mülk suresi) ümmetimden her insanın kalbin-de (ezberinde) olsun.” (İbn Kesîr, Tefsiru’l-Kur’a-ni’l-Azîm, 6/562)

Dr. rukiye hanımefendi Türk okurunun ya-bancısı değildir. Cep kitabı formatında bir hay-li yayını olan Dr. rukiye’nin “Namazı huşû İle Kılmak,” “İnsanı eğitmede Kur’an’ın etkisi,” “hac Sûresinin Düşündürdükleri” ve “Kehf Sû-resinin Düşündürdükleri” adlı çalışmaları Türk-

Page 6: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

11

بسم اهلل الرحمن الرحيم

تبارك الذي بيده الملك وهو على كل شيء قدير )1(

الذي خلق الموت والحياة ليبلوكم أيكم أحسن عمل وهو

العزيز الغفور )2( الذي خلق سبع سموات طباقا ما ترى

من ترى هل البصر فارجع تفاوت من حمن الر خلق في

تين ينقلب إليك البصر خاسئا فطور )3( ثم ارجع البصر كر

نيا بمصابيح وجعلناها ماء الد وهو حسير )4( ولقد زينا الس

ذين ولل عير )5( لهم عذاب الس وأعتدنا ياطين رجوما للش

كفروا بربهم عذاب جهنم وبئس المصير )6( إذا ألقوا فيها

Page 7: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

12

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

13

وا في عتو ونفور هذا الذي يرزقكم إن أمسك رزقه بل لج

يمشي من أم أهدى وجهه على مكبا يمشي أفمن )21(

سويا على صراط مستقيم )22( قل هو الذي أنشأكم وجعل

فئدة قليل ما تشكرون )23( قل بصار وال مع وال لكم الس

رض وإليه تحشرون )24( ويقولون هو الذي ذرأكم في ال

متى هذا الوعد إن كنتم صادقين )25( قل إنما العلم عند

ا رأوه زلفة سيئت وجوه وإنما أنا نذير مبين )26( فلم اهلل

عون )27( قل أرأيتم الذين كفروا وقيل هذا الذي كنتم به تد

الكافرين يجير فمن رحمنا أو معي ومن اهلل أهلكني إن

لنا حمن آمنا به وعليه توك من عذاب أليم )28( قل هو الر

فستعلمون من هو في ضلل مبين )29( قل أرأيتم إن أصبح

ماؤكم غورا فمن يأتيكم بماء معين )30(

ما سمعوا لها شهيقا وهي تفور )7( تكاد تميز من الغيظ كل

ألقي فيها فوج سألهم خزنتها ألم يأتكم نذير )8( قالوا بلى

من شيء إن أنتم إل ل اهلل بنا وقلنا ما نز قد جاءنا نذير فكذ

في ضلل كبير )9( وقالوا لو كنا نسمع أو نعقل ما كنا في

صحاب بذنبهم فسحقا ل عير )10( فاعترفوا أصحاب الس

مغفرة لهم بالغيب ربهم يخشون الذين إن )11( عير الس

وا قولكم أو اجهروا به إنه عليم بذات وأجر كبير )12( وأسر

طيف الخبير )14( دور )13( أل يعلم من خلق وهو الل الص

رض ذلول فامشوا في مناكبها وكلوا هو الذي جعل لكم ال

ماء أن يخسف من رزقه وإليه النشور )15( أأمنتم من في الس

ماء أن رض فإذا هي تمور )16( أم أمنتم من في الس بكم ال

ب يرسل عليكم حاصبا فستعلمون كيف نذير )17( ولقد كذ

ير الذين من قبلهم فكيف كان نكير )18( أولم يروا إلى الط

حمن إنه بكل ات ويقبضن ما يمسكهن إل الر فوقهم صاف

شيء بصير )19( أم من هذا الذي هو جند لكم ينصركم

حمن إن الكافرون إل في غرور )20( أم من من دون الر

Page 8: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

15

MÜLK SÛRESİ

v

rahmân ve rahîm olan Allah’ın adıyla…

1. Mutlak hükümranlık elinde olan Allah, yüceler yücesidir ve O’nun her şeye gücü yeter.

2. O ki, hanginizin daha güzel davranacağı-nı sınamak için ölümü ve hayatı yaratmış-tır. O, mutlak galiptir, çok bağışlayıcıdır.

3. O ki, birbiri ile âhenktar yedi göğü yarat-mıştır. Rahmân olan Allah’ın yaratışında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de bir bak, bir bozukluk görebiliyor musun?

Page 9: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

16

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

17

lah’ın bir şey gönderdiği yok; siz olsa olsa büyük bir sapıklık içindesiniz!’ demiştik’.

10. Ve ‘Şayet kulak vermiş veya aklımızı kul-lanmış olsaydık, (şimdi) şu alevli cehenne-min mahkûmları arasında olmazdık!’ diye ilâve ederler.

11. Böylece günahlarını itiraf ederler. Artık (Allah’ın rahmetinden) uzak olsun, o alev-li cehennemin mahkûmları!

12. Fakat daha görmeden Rablerinden kor-kanlara gelince, onlar için gerçekten hem bağışlanma hem de büyük mükâfat vardır.

13. Sözünüzü ister gizleyin, ister açığa vurun; bilin ki O, kalplerin içindekini bilmektedir.

14. Hiç yaratan bilmez mi? O, en ince işleri gö-rüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır.

15. Yeryüzünü size boyun eğdiren O’dur. Şu halde yerin omuzlarında (üzerinde) dola-şın ve Allah’ın rızkından yiyin. Dönüş an-cak O’nadır.2

2. Burada, yeryüzünün insanların faydalanmalarına hazır ve uygun bir durumda yaratıldığını ifade eden bir tem-

4. Sonra gözünü, tekrar tekrar çevir bak; göz (aradığı bozukluğu bulmaktan) âciz ve bit-kin halde sana dönecektir.

5. Andolsun ki biz, (dünyaya) en yakın olan göğü kandillerle donattık. Bunları şeytan-lara atış taneleri yaptık1 ve onlara alevli ateş azabını hazırladık.

6. Rablerini inkâr edenler için cehennem aza-bı vardır. O, ne kötü dönüştür!

7. Oraya atıldıklarında, onun kaynarken çı-kardığı uğultuyu işitirler.

8. Neredeyse cehennem, öfkesinden çatlaya-cak! Her ne zaman oraya bir topluluk atıl-sa, onun bekçileri onlara, ‘Size, (bu azap ile) korkutucu bir peygamber gelmemiş miydi?’ diye sorarlar.

9. Onlar şöyle cevap verirler: ‘Evet, doğrusu bize, (bu azap ile) korkutan bir peygamber gelmişti; fakat biz (onu) yalan saymış ve ‘Al-

1. Bazı tefsirlere göre burada, havada parıldayan, bir ateş tanesi gibi hızla ve tek istikamette hareket edip sönen “şihâb”lar kastedilmektedir. Bu konuda, hicr sûresinin 16-18. ayetlerine ve Sâffât sûresinin 6-10. ayetlerine ba-kınız. (Çeviren).

Page 10: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

18

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

19

cılar ancak derin bir gaflet içinde bulun-maktadırlar.

21. Allah size verdiği rızkı kesiverse, size rızık verebilecek olan kimdir? Hayır, onlar az-gınlık ve nefrette direnip durmaktadırlar.

22. Şimdi (düşünün bakalım), yüz üstü kapa-narak yürüyen mi (varılacak) yere daha iyi erişir, yoksa doğru yolda düzgün yürüyen mi?

23. (rasûlüm!) De ki: Sizi yaratan, size işitme duyusu, gözler ve kalpler veren O’dur. Ne az şükrediyorsunuz!

24. De ki: Sizi yeryüzünde çoğaltıp yayan O’dur; ancak O’nun huzuruna gelip topla-nacaksınız.

25. ‘Doğru sözlü iseniz (söyleyin), bu tehdit ha-ni ne zaman (gerçekleşecek)?’ derler.

26. De ki: O bilgi, ancak Allah’a mahsustur. Ben ise sadece apaçık bir uyarıcıyım.

27. Ama onu (azabı) yakından gördükleri za-man, inkâr edenlerin yüzleri kararacak ve (kendilerine), ‘İşte sizin isteyip durduğunuz budur!’ denecektir.

16. Gökte olanın, sizi yere batırıvermeyeceğin-den emin misiniz? O zaman yer sarsıldıkça sarsılır.3

17. Yahut gökte olanın üzerinize taş yağdıran (bir fırtına) göndermeyeceğinden emin mi-siniz? İşte (bu) tehdidimin ne demek oldu-ğunu yakında bileceksiniz!

18. Andolsun ki, onlardan öncekiler de (bu-nu) yalan saymışlardı; ama benim, karşı-lık olarak verdiğim azap nasıl olmuştu!

19. Üstlerinde kanatlarını aça-kapata uçan kuşları (hiç) görmediler mi? Onları (hava-da) Rahmân olan Allah’tan başkası tutmu-yor. Şüphesiz O her şeyi görmektedir.

20. Rahmân olan Allah’a karşı şu size yardım edecek askerleriniz hani kimlerdir? İnkâr-

sil mevcuttur. yeryüzü, omuzlarında dolaşılacak bir hal-de emre âmâde kılındığına göre, artık dünyada insanla-ra boyun eğmeyecek hiçbir maddî varlık yok demektir. Bu âyet-i kerimede insanlığı ve özellikle Müslümanları daima yükselmeye bir teşvik vardır. (Çeviren).

3. Âlemin tedbiriyle görevli olan meleklere işaret bulundu-ğu belirtilmekle beraber; asıl fiili yaratan ve cezayı veren Cenab-ı Allah’tır, her şey O’nun izni ve emriyle meyda-na gelmektedir. (Çeviren).

Page 11: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

20 21

MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ

v

Aile, çoluk-çocuk ve arkadaşlar kaybolmuş, akrabalar, sevdiklerim vedalaşıp ayrılmışlar, onlar ile, tüm emel ve arzularla arama perde-ler gerilmiş bulunuyor. Bu garip diyarda ne ar-kadaş, ne dost, ne akraba, ne yakın ne de uzak bir kimse bulunuyor! Bu yalnızlık ortamında, şu muazzam sure, ona sahip çıkıp onu (sağlı-ğında) okuyana şefaatçi olarak geliyor. Nitekim Peygamber (Sallellahü Aleyhi Ve Sellem) şöyle buyurmuştur:

28. De ki: Allah beni ve beraberimdekileri (si-zin istediğiniz üzere) yok etse veya (öyle olmayıp da) bizi esirgese, (söyleyin baka-lım) inkârcıları yakıcı azaptan kurtaracak kimdir?

29. De ki: (Sizi imana davet ettiğimiz) O (Allah) çok esirgeyicidir; biz O’na iman etmiş ve sırf O’na güvenip dayanmışızdır. Siz kimin apaçık bir sapıklık içinde olduğunu yakın-da öğreneceksiniz!

30. De ki: Suyunuz çekiliverse, söyleyin baka-lım, size kim bir akmakta olan su getire-bilir?

Page 12: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

22 23

SÛRENİN HEDEFLERİ VE MANASI

v

Surenin başında Allah (Celle Celâlühû) haz-retlerini tanıtan ayetler sunulmaktadır ki, hede-fi, surenin esas maksadı olan Allah korkusuna ulaştırmaktır. hz. Allah yerde, göklerde ve nefis-lerdeki âciz bırakan mucizeleri ifade eden kud-retinin ayetleriyle kendini kullarına tanıtmak-tadır. İnsanın Allah’ı tanıması arttıkça, O’nun sıfatlarını ve isimlerini tanıması ziyadeleştikçe ve O’nun her şeyin mâliki olduğunu idrak edip kudret ve rahmetinin büyüklüğünü anladık-ça benliğinde Allah korkusu daha da güçlenir. Bundan dolayıdır ki Allah (Celle Celâlühû) şöy-le buyurmuştur:

»إن سورة في القرآن ثلثون آية شفعت لصاحبها حتى

غفر له تبارك الذي بيده الملك«

“Kur’an-ı Kerim’de otuz ayetlik (şanı yüce) bir sûre vardır. Bu sûre (kendisini okuyan) kim-seye (kıyamet günü) şefaat eder ve Allah’ın onu affetmesini sağlar. Bu sûre Tebarekellezi bi-ye-dihi’l-Mülk’dür.”4

Mülk suresi, Mekke’de inen surelerdendir. Bu sure Allah’a, ahiret gününe iman etmekten ve -iyi olsun kötü olsun- yapılanların karşılığının görüleceğinden söz eder. Fakat o sure, onu de-vamlı okuyan ve manasını düşünen imanlı kim-senin benliğine (Allah korkusu, âhiret korkusu gibi) görmediği halde bir korku ve sakınma duy-gusu yerleştirir.

4. İbn Mâce, Sünen, hadis No: 3776.

Page 13: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

24

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

25

نهار تجري من تحتي« »أليس لي ملك مصر وهذه ال

“Mısır mülkü ve altımdan akıp giden şu ır-maklar benim değil mi?” (Zuhruf, 51)

Mülk suresinin ikinci ayeti, insanı bir şeye mâlik olma bağlamında kendini kontrol etme-ye yönlendiriyor. hayata ve ölüme Allah’tan baş-ka mâlik olan kim vardır?! Beşer olup dünyalara sahip olan bir kimsenin dahi, ölümü bir an bi-le geciktirmeye veya öne almaya gücü yetmez!

Sonra, rabbimizin sahip olduğu bu azamet-li malik oluşta her şey bir hikmete bağlıdır. Güç ve kudretin en büyük göstergesi olan hayat ve ölüm…

Allah (Celle Celâlühû) hayatı ve ölümü bir imtihan aracı kılmıştır. “O ki, hanginizin daha güzel davranacağını sınamak için ölümü ve ha-yatı yaratmıştır.” (Mülk, 2)

Bu suredeki (ilk) ayetlerden, bizler için alı-şılmış/mutad manalar ortaya çıkmaktadır. Alı-şılmış/mutad manalar, insanın kalbindeki ima-

من عباده العلماء« »إنما يخشى اهلل

“Kulları içinden ancak âlimler, Allah’tan (gereğince) korkar.” (Fâtır, 28)

Mülk suresi, Aziz ve Celil olan Allah’ın kapsamlı mülkünden, verme-alma, engel ol-ma-yok etme ve diğer konularda mutlak (ka-yıtsız şartsız) tasarruf kudretinden söz ederek başlamıştır. Allah (Celle Celâlühû)’nün mülkü kemal derecededir. Bu varlık âleminde ve su-rede adı geçen ne varsa; insan, kuş bunlardan hiçbiri durum ne olursa olsun, O’nun iradesi-nin dışında değildir. O derecede ki içtiğimiz bir damla suya varıncaya kadar her şey O’nun iradesinin kapsamındadır. Gökte uçan kuş bi-le Allah’ın iradesi olmaksızın kanatlarını çır-pamaz!

Bazı kimseler, zahire ve görünüşe gö-re dünya malından bir şeye mâlik olanlar, fi-ilen bir şeye sahip olduklarını sanırlar. Nite-kim Kur’an, Firavun’un şöyle dediğini beyan etmiştir:

Page 14: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

26

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

27

Allah (Celle Celâlühû) kimin iyi işler yapaca-ğını, tüm kullarını kapsayacak şekilde ve ezelden beri bilir. Buna rağmen yarattıklarına olan adale-ti, rahmeti ve keremi gereği, kullarına, kendi ezelî bilgisine göre hüküm vermeyecek, onların yaptık-larına ve davranışlarına göre hüküm verecektir.

İnsan ancak mutlak galip ve çok bağışlayıcı olan Allah’ın bildiği bir süre boyunca büyük bir imtihan salonu olan (üzerinde yaşadığımız) yer-yüzünde sabahlayıp akşamlayarak vaktini geçir-mektedir.

Mülk suresinin ayetleri, en iyi, en ihlaslı ve en doğru amele ulaşması için okuyucusuyla bir-likte yürümektedir. İnsan (bu ayetlerle birlikte olunca) yaptığı işte Allah’tan başkasını görmez. İşini ihlas mertebesine ulaştırmak için yaptığını, insanların sevgisi, onların övgüsü ve buna ben-zeyen şeylerden temizler. İnsanın kalbinde ihlası gerçekleştirebilmesi, nefsinde saygıdan kaynak-lanan Allah korkusuna ihtiyaç duyar.

Mülk suresinin şu ayetleri, insanın nazarını, göklerin ve yerin yaratılması ile görmekte oldu-ğu şehadet âlemine ve çevresine bakmaya doğru harekete geçirir: “O ki, birbiri ile âhenktar yedi

nı yenileyip vicdanı uyandırmaz; insanı varlık âlemindeki muazzam ayetler üzerinden süratle geçirir, ama nefiste, azametli yaratıcıya saygının getirdiği korkuyu uyandırmaz.

Ölüm ve hayat sıradan şeyler değildir. Bun-ların her gün, her saat ve her an tekrar ediyor ol-ması, ölüm ve hayatı, Allah’ın muazzam kudreti-nin göstergesi ve insanı âciz bırakan bir keyfiyet olmaktan çıkarmaz. Ölüm ve hayatın tekrar edi-yor olması, hiçbir kimseyi yerinden kımıldatma-yıp onların hayatlarında yeniden Allah’a iman ve sevgi duygusunu yeşertmemesi, onları alışılmış, sıradan bir olay kılmaz. Nitekim “O ki, hangi-nizin daha güzel davranacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratmıştır. O, mutlak galip-tir, çok bağışlayıcıdır.” (Mülk, 2) buyrulmuştur.

Allah’ın yarattığı ve içinde var olduğumuz varlık âlemindeki her şey gibi ölüm ve hayatın da bir gayesi vardır. Ölüm ve hayat, sınanmak/imtihan olunmak için yaratılmıştır. Allah’ın Âdem (Aleyhi’s Selam)’ı yarattığı günden kıya-met kopuncaya kadar, kimin Allah’ın huzurun-da daha iyi amel işleyeceğini ortaya koymak için hayat ve ölüm yaratılmıştır.

Page 15: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

28

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

29

ma, O’na boyun eğme ve iman bakımından kal-bin kırılmasına6 yol açar.

Çağdaş yaşantı; ruh, akıl ve nefis tarafına de-ğinen ve şahane bir ibadet olan Allah’ın yüceli-ği/ululuğu duygusu ibadetine önem vermeden,

6. “Kalp kırıklığı,” dilimizde darılmak, küsmek gibi ma-nalarda kullanılır. Burada kastedilen mana bu değildir. Kalp kırıklığı ile burada kastedilen, tasavvufta bir hal-dir. Tasavvuf alanının zirve isimlerinden olan ebû Tâ-lib el-Mekkî, (v. 386 h.) Kûtu’l-Kulûb adlı eserinde bu kavramı şöyle anlatır: “İhlasın ve doğruluğun gizli yö-nü için, rıza ve zühdün nimeti ortaya çıkar. Sonra bu-nu takiben kalbe korku yerleşir. Oradan öteye geçmez. Ancak zikrettiğimiz kanallardan bazılarına geçer. Böy-lece kişide devamlı üzüntü hali, hiç ayrılmayan sıkın-tı ve saygıdan kaynaklanan korku meydana gelir. İşte bu kırık kalbin özelliğidir…” Bakınız: Kûtu’l-Kulûb, ebû Tâlib el-Mekkî, Tahkik: Dr. Mahmud İbrahim Muham-med er-radvânî, Mektebetü Dâri’t-Türâs, 1. Baskı, Ka-hire 2001, 2/676.

Bu öyle bir haldir ki büyük müfessirlerden Âlûsî, hz. Peygamber’e nisbet edilen bir rivayetle meseleye ayrı bir yön veriyor. Bu rivayette hz. Allah’ın şöyle buyurduğu ifade edilmiştir:

“أنا عند المنكسرة قلوبهم من أجلي” “Ben benim için kalbi kırıkların yayındayım!” Bu ri-

vayet için bakınız: Ruhu’l-Meâni, Şehabettin Mahmud Âlusi, Müniriyye basımı, Beyrut tarihsiz, 1/54 (Çeviren).

göğü yaratmıştır. Rahmân olan Allah’ın yaratı-şında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de bir bak, bir bozukluk görebiliyor mu-sun? Sonra gözünü, tekrar tekrar çevir bak; göz (aradığı bozukluğu bulmaktan) âciz ve bitkin halde sana dönecektir. Andolsun ki biz, (dün-yaya) en yakın olan göğü kandillerle donattık. Bunları şeytanlara atış taneleri yaptık5 ve on-lara alevli ateş azabını hazırladık.” (Mülk, 3-5)

Bu ayetler, sıradan, âni bir bakışla gökyüzü-ne bakmanın gerçekleştiremediği kulluk duygu-sunu oluştururlar. Sıradan âni bakış, her yarat-tığını en mükemmel halde yaratan yaratıcının yüceliği duygusunu harekete geçirmeden, gök-yüzünün güzelliği ve harika yaratılışı sınırında kalır. yaratanın yüceliği/ululuğu duygusu, Al-lah’ın sıfatlarını ve O’nun yüceliğine yaraşır şe-kilde mukaddes olduğunu dile getirmeyi ifade eden bir duygudur. Bu durum Allah’a teslim ol-

5. Bazı tefsirlere göre burada, havada parıldayan, bir ateş tanesi gibi hızla ve tek istikamette hareket edip sönen “şihâb”lar kastedilmektedir. Bu konuda, hicr sûresinin 16-18. ayetlerine ve Sâffât sûresinin 6-10. ayetlerine ba-kınız.

Page 16: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

30

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

31

يل الل واختلف رض وال موات الس خلق في إن {

ها . والنهار { الية كل

Atâ (Allah Ondan razı Olsun) şöyle demiş-tir: “Bir gün Ubeyd b. Ömer (Allah Ondan ra-

zı Olsun) ve ben, (ziyaretçi olarak) hz. Âişe’nin (Allah Ondan razı Olsun) yanına girdik. (Ara-mızda şöyle bir konuşma geçti.) hz. Âişe (si-tem ederek):

– Bizi ziyaret etmenin zamanı şimdi mi gel-di? Ubeyd:

– ey anneciğim! Ben (bu konuda) eskilerin dediği gibi derim: ‘Seyrek ziyaret et ki sevilmen artsın.’ hz. Âişe:

– (O söz burada geçerli olmaz. O halde) ma-nasız şeyler söylemeyi bırakın! Ubeyd:

– Peygamber (Sallellahü Aleyhi Ve Sel-

lem)’den gördüğün en ilginç şeyi bize haber ve-rir misin? hz. Âişe bir süre sustu, sonra:

– Bir gece hz. Peygamber, bana “ey Âişe! Beni bırak da bu gece rabbime ibadet edeyim.” dedi. Ben:

bu ibadetle insan arasında bir perde olmuştur. Bu duygu meselesi, insanın istikrarı ve psikolojik sükûneti bakımından son derecede önemlidir.

(Bu bağlamda hz. Peygamber’den aşağıdaki dikkat edici olay rivayet edilmiştir:)

دخلت أنا وعبيد بن عمر على عائشة فقالت لعبيد بن

اه كما قال عمر : قد آن لك أن تزورنا ؟ فقال أقول يا أم

ل : زر غبا تزدد حبا ، فقالت دعونا من بطالتكم هذه ، و ال

فقال ابن عمر : أخبرينا بأعجب شيء رأيتيه من رسول اهلل

ا كان ليلة م ، قال فسكتت ثم قالت : لم عليه وسل صلى اهلل

يلة لربي . قلت واهلل يالي قال يا عائشة ذريني أتعبد الل من الل

ر ثم ك ، قالت : فقام فتطه حب قربك وأحب ما يسر إني ل

قام يصلي ، قالت فلم يزل يبكي حتى بل حجره ، قالت :

وكان جالسا فلم يزل يبكي حتى بل لحيته ، قالت ثم بكى

لة رض ، فجاء بلل يؤذنه بالص فلم يزل يبكي حتى بل ال

، لم تبكي وقد غفر لك ا رآه يبكي قال : يا رسول اهلل ، فلم

ر ؟ قال : أفل أكون عبدا شكورا م من ذنبك وما تأخ ما تقد

ر فيها . يلة آية ويل لمن قرأها ولم يتفك ؟ لقد نزلت علي الل

Page 17: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

32

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

33

ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde ak-lıselim sahipleri için gerçekten açık ibretler var-dır. Onlar, ayakta dururken, otururken, yanla-rı üzerine yatarken (her vakit) Allah’ı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin de-rin düşünürler (ve şöyle derler:) Rabbimiz! Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tesbih ederiz. Bizi cehennem azabından koru!” (Âl-i İmrân, 190-191) [(Sahîhu’t-Terğîb ve’t-Terhîb, M. Nâ-sıruddîn Albânî]

Tefekkür/düşünme ibadeti, insanların zan-lara dayalı meşguliyetlerle yapay olarak ortaya koydukları çabalar yüzünden günümüz dünya-sında unutulmuş bir ibadet haline gelmiştir.

Meşguliyetler hz. Peygamber’in hayatında da vardı. rasûlullah (Sallellahü Aleyhi Ve Sellem) o gece tüm ümmetin sıkıntısını yüklenmiş hal-deydi. Fakat onun bu durumu tefekkür etmesi-ne ve ibadetine engel olmamıştı.

yüce Peygamber, muazzam meşguliyetle-re rağmen bu yüce ibadeti yerine getirmek için yeterli zaman bulmuştu. Bu yüce ibadet, gökle-rin ve yeryüzünün yaratılışını düşünme ibade-

– Vallahi ben senin Allah’a yakın olmanı ve seni sevindiren şeyi severim, dedim. hz. Âişe (sözüne devamla):

– hz. Peygamber kalktı abdest aldı, namaz kıldı. (rasûlullah bir taraftan da) ağlıyordu. O derecede ki kucağı ıslanmıştı. (hz. Peygam-ber bir ara) oturur haldeydi, ama (yine) ağla-maya devam ediyordu. O kadar ki sakalı ıslan-mıştı. (yine) ağlamaya devam ediyordu. O de-rece ki yer ıslanmıştı. (Bu arada) Bilal(-i habe-şi, sabah) namazı(nı) haber vermek geldiğinde rasûlullah (Sallellahü Aleyhi Ve Sellem)’in ağla-dığını görünce:

– ey Allah’ın rasûlü! Niçin ağlıyorsun? Se-nin, geçmiş ve gelecek günahların (Allah tara-fından) bağışlanmıştır, dedi. hz. Peygamber şöyle buyurdu:

– Ben (Allah’ına) çokça şükreden bir kul ol-mayayım mı? Bu gece bana bir ayet indi ki onu okuyup da (ayetin manası) hakkında düşünme-yenlere yazıklar olsun!

Sonra Âl-i İmran suresinin şu ayetlerini okudu. “Göklerin ve yerin yaratılışında, gece

Page 18: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

34

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

35

deyse cehennem öfkesinden çatlayacak! Her ne zaman oraya bir topluluk atılsa, onun bek-çileri, onlara, ‘Size, (bu azap ile) korkutucu bir peygamber gelmemiş miydi?’ diye sorarlar.” (Mülk, 7-8)

her şeyi gözü önünde gören, fakat kalbi-nin, aklının ve fıtrat-ı selîminin sesini duyma-yıp hak subhânehû hazretlerinin çağrısına ce-vap vermeyen kâfire karşı, cehennem ateşi ne-redeyse öfkesinden çatlayacak haldedir. Bunun içindir ki âyette bir tür azarlama ile, “Size, (bu azap ile) korkutucu bir peygamber gelmemiş miydi?” buyrulmuştur. (her ne kadar cümle so-ru kalıbında ise de) mesele soru meselesi değil, bir azarlama ve bu yalancı kâfir insan için aza-bın fazlalaşması meselesidir.

“Onlar şöyle cevap verirler: ‘Evet, doğrusu bize, (bu azap ile) korkutan bir peygamber gel-mişti; fakat biz (onu) yalan saymış ve ‘Allah’ın bir şey gönderdiği yok; siz olsa olsa büyük bir sapıklık içindesiniz!’ demiştik. Ve, ‘Şayet kulak vermiş veya aklımızı kullanmış olsaydık, (şim-di) şu alevli cehennemin mahkûmları arasın-da olmazdık!’ diye ilâve ederler.” (Mülk, 9-10)

tidir. rasûlullah (Sallellahü Aleyhi Ve Sellem) bu ibadetin önemi ve ona vakit ayırmak hususun-da ümmetini uyarmıştır. Çünkü bu ibadette Al-lah’a olan imanı yenilemek, Allah’a boyun eğmek ve kişinin benliğinde, saygıdan kaynaklanan Al-lah’tan korkmanın/takvanın artması vardır.

Bundan dolayıdır ki bu ayetleri takip eden ayetler, kâfirlerin cezasından söz etmektedir. Kâfirlik, insanın kendisinin yaptığı yaratıcısı-nı tanımakla kendisi arasında bir perde ve en-geldir. O Allah ki Zatının tanınması için var-lık âleminde ve nefislerde ayetlerini yaymış-tır. Gökte ve yerde ne varsa hepsi Allah’ın bir-liğini dile getirmektedir. Mülk suresinin bütün ayetleri tek bir şey söylemektedir: “Lâ İlâhe İl-lallah!”

Bütün bu ayetler, insanın gözü önündeyken (kişiyi) imana değil de kâfirliğe ulaştırmışsa, bu durum büyük bir arızanın olduğunu gösteriyor. Bunun içindir ki ayetler şu ifadelerle gelmiştir:

“Oraya (cehenneme) atıldıklarında, onun kaynarken çıkardığı uğultuyu işitirler. Nere-

Page 19: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

36

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

37

sa insan, ulaştığı bilgileri Allah’ı tanımaya ve Al-lah korkusuna dönüştürmekle yükümlüdür.

İstenen bilgi, donuk bir bilgi değildir. Bilakis bu bilgi, mü’mini Allah’tan korkmaya, her söz ve davranışta Allah’ın kontrolü altında olduğunu dü-şünmeye yönelten aktif bir bilgidir. Böyle bir bil-gi, kişiyi işini en mükemmel şekilde ve güzel yap-maya sevkeder. Çünkü böyle bir insan, kesin bilir ki Allah (Celle Celâlühû) her şeyden haberdardır.

Bu noktada ayetler idrak araçlarını/azaları-nı devre dışı bırakarak sonunda cehenneme sü-rüklenenlerle, idrak araçlarını/azalarını çalıştı-rarak Allah korkusuna ve Allah rızasına yöne-len mü’minler arasında bir karşılaştırma yapma-ya geçerek şöyle buyurmaktadır:

“Fakat daha görmeden Rablerinden korkan-lara gelince, onlar için gerçekten hem bağışlan-ma hem de büyük mükâfat vardır.” (Mülk, 12)

Saygıdan kaynaklanan korku/takva nereden doğuyor ve nasıl meydana geliyor? Mülk sure-si, insanı saygıdan kaynaklanan korkuya doğru yükselmeye uygulamalı olarak adım adım yük-seltiyor.

Allah’ın, yarattıklarını, Kendisine yönlendir-mesi için verdiği idrak/anlama araçlarının (or-ganlarının) görevinin iptal edilmiş olması, insanı kâfir olmaya götüren sebeplerdendir. Bu kimse-ler akıl, kalp, kulak göz ve tüm anlama araçlarına (organlarına) sahip kimselerdir. Fakat onlar kâ-fir olmaları sebebiyle bu organlarının Allah’ı tanı-masına ve O’ndan korkmasına perde olmuşlardır.

Anlama araçlarının/azalarının iptal edilme-si, (organlar sağlıklı olduğu halde onları çalış-tırmaması), insanın kendisi hakkında işlediği en çirkin suçlardan biridir. Zira A’raf suresin-de şöyle buyrulmuştur: “Andolsun, biz, cinler ve insanlardan birçoğunu cehennem için yarat-mışızdır. Onların kalpleri vardır, onlarla kav-ramazlar; gözleri vardır, onlarla görmezler; kulakları vardır, onlarla işitmezler. İşte onlar hayvanlar gibidir; hatta daha da şaşkındırlar. İşte asıl gafiller onlardır.” (A’râf, 179)

Büyükbaş hayvanlar ve diğer hayvanlar eşya-ları, olan işleri ve Aziz ve Celil olan Allah’ın yarat-tıklarını gösteren ayetleri görüyorlar. Lâkin onlar, bu görüşlerinden doğan bilgiyi, en iyi işleri yapma bilgisine dönüştürmekle yükümlü değillerdir. Oy-

Page 20: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

38

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

39

sını ıslah etmeye ve buna özen göstermeye baş-lar. Zira kişinin iç dünyası Allah’ın nazarı altın-dadır. Burada şunu sormalıyız: Nefsinde dolaşıp gönlünden geçenlerde bile yüce Allah’ın kontro-lünde olduğuna dikkat eden kimsenin, Allah’ın huzuruna takdim ettiği işi nasıl olur?

Sözlerinde, (söylediği) kelimelerinde, işle-rinde, hareketsizken ve gönlünden geçen her şeyde Allah’ın kontrolü altında olduğundan emin olan kimsenin işi nasıl olur? İnsanın, rab-binin kontrolünü göz önünde bulundurması bu dereceye ulaştığı zaman, çevremizdeki dünya-nın hali nasıl olacak (bir düşünün)! Böyle bir kimse bu muazzam surenin mesajında olduğu gibi işini iyi yapar. yaptığı işi, görmediği halde kontrolü altında olduğu ve saygı duyup korktu-ğu varlığın huzurunda yapılmış iş olarak görür. İşi iyi yapmak çoğunlukta olmak zorunda de-ğildir. Zira Kur’an’da belirtilen iyilik kavramın-da ölçü, sayı değildir. Bilakis (ölçü), samimi ol-mak ve yaptığını iyi yapmaktır.

Kur’an ayetleri, insanda iyilik ve mükem-mellik özelliğini geliştirir. Bu özellik namazın-da, ibadetinde ve insanlarla konuşmasında (her

Varlık âleminde çevremizde olup bitenler hakkında fikir yürütmek ve düşünmek, saygıy-la beraber bir korkunun oluşması sonucunu do-ğurur. Bu korkuda aynı zamanda sevgi ile birlik-te Aziz ve Celil olan Allah’a bağlanmak vardır. İnsanların Allah’tan en çok korkanı, işlerini en mükemmel ve iyi yapmakta olanlarıdır.

Bu muazzam korkunun manası şu ayette açıklanarak şöyle buyrulmuştur: “Sözünüzü is-ter gizleyin, ister açığa vurun; bilin ki O, kalp-lerin içindekini bilmektedir.” (Mülk, 13) Bu saygıdan kaynaklanan korku, Allah’ın kontro-lü altında olma duygusunu insanlara hissettirir. Bu kontrol bizzat Allah tarafından yapılmakta-dır; yapılan işlerin gizli veya açıktan olması far-ketmez, ikisi de eşittir!

Bu duygu, insanı, gönlünden geçen ve bi-lincinde yer alan şeylerde bile Allah’ın kontro-lünde olduğunu dikkate alır hale getirir. Çünkü bilir ki Aziz ve Celil olan, onu gözetlemektedir. Gizli-açık ve sır olan ne varsa hepsi O’nun ka-tındadır. O, lütuf sahibidir ve (her şeyden) çok-ça haberdardır. (yapılan) işlerin iç yüzlerini en iyi bilendir. İşte bu durumda (insan,) iç dünya-

Page 21: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

40

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

41

Birinci kural: rızık Allah’ın elindedir. Bu-nun içindir ki ayette “…Allah’ın rızkından yi-yin.” buyrulmuştur. Senin rızkın, herhangi bir beşerin elinde değildir. Sakın ola ki benliğinden veya gönlünden, bir saniye bile, rızkının -ne ka-dar güçlü de olsa- bir beşerin elinde olduğu dü-şüncesi geçmesin! Senin rızkın, çalıştığın yerin bir yöneticisinin, bir bakan’ın yahut bir devlet başkanının elinde değildir. Senin rızkın, ortağı olmayan, bir ve tek olan Allah’ın elindedir. Bu inanç, özgürlük duygusu verir. rezil olmaktan, aşağılanmaktan, güçsüzlükten ve Allah’tan baş-kasına boyun eğmekten insanı kurtarır.

(ey inançlı insan!) Bir an dahi rızkının bir beşerin elinde olduğunun gönlünden geçmesi senin için felâkettir! (Böyle bir durum olduğu takdirde) imanını yenilemen, tevhid inancını (yeniden) canlandırıp düzeltmen gerekir.

İkinci kural: rızkı elde etmek için çalışmayı güzel yapmalısın. Aşırı hırslı olman sana rızkını getirmez. hırs, birtakım hakları ve görevleri de-ğersiz ve önemsiz gösterir, insanın aşağılanması-na ve değerinin düşmesine yol açar. Bazı insan-lar, kişinin çocuklar, fazlaca harcamak zorun-

şeyde) olur. Kişi doktor, mühendis, işçi, kontrol elemanı ve düzenleyici (konumu ne olursa) ol-sun, Kur’an ayetlerinin verdiği bu özelliği taşı-dığı zaman tüm varlık âlemi onun ibadeti için mihrap olur.

Tam bu noktada aşağıdaki ayetlerle bağlan-tı söz konusu olmaktadır. Allah (Celle Celâlü-

hû) şöyle buyurmaktadır: “Yeryüzünü size bo-yun eğdiren O’dur. Şu halde yerin omuzların-da (üzerinde) dolaşın ve Allah’ın rızkından yi-yin. Dönüş ancak O’nadır.” (Mülk, 15)

yüce Allah’tan korkarak/takva ile, işini mü-kemmel yaparak ve yegâne güçlünün ve rızık ve-renin Allah (Celle Celâlühû) olduğuna inanarak yeryüzünde dolaşmak (hareket etmek) ve ça-lışmak, dengeli bir davranıştır. Bu tarz çalışma, sırf maddî kazanç duygusuyla yol alan, yarata-nın huzurunda mahşerde hesaba çekilmeyi ve yaratana dönmeyi dikkate almayan bir çalışma değildir. Mü’mine göre, rızık elde etmek üzere çalışmak araçtır, amaç değil!

Dünyada rızık elde etmek için çalışırken birtakım kuralları göz önünde bulundurmalısın:

Page 22: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

42

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

43

rızıklarının ve azıklarının kendilerinin mülkün-de olduğunu fısıldamaktadırlar. Buna kanıp bir an bile rızkın Allah’tan başka birinin elinde ol-duğuna inanan kimse, tez elden tevhid inancı-nı düzeltsin.

Bundan dolayıdır ki bazı zamanlar insan-ların ortaya koyduğu çürük ölçüleri şu ayetler sarsıntıya uğratmaktadır: Allah (Celle Celâlü-

hû) şöyle buyuruyor: “Gökte olanın, sizi yere batırıvermeyeceğinden emin misiniz? O za-man yer sarsıldıkça sarsılır. Yahut gökte ola-nın üzerinize taş yağdıran (bir fırtına) gönder-meyeceğinden emin misiniz? İşte (bu) tehdi-dimin ne demek olduğunu yakında bileceksi-niz!” (Mülk, 16-17)

yeryüzü kararlı bir düzen içindedir ve sa-kindir. Lâkin (soralım); onu böyle sabitleyen ve yerleştiren kimdir? Burada güven ve emni-yet devreye giriyor. Allah korkusu/takva sende ne kadar varsa, o kadar güven hissedersin. Al-lah’tan ne kadar korkrsan, ne kadar O’nun hey-betini ve O’na ve O’nun emirlerine saygıyı gön-lünde hissedersen, o kadar istikrar içinde olur, emniyet ve güven duyarsın.

da olduğu yerler ve benzeri gerekçeler sebebiy-le sorumluluğunun fazla olmasının faizi ve rüş-veti mübah/serbest kılacağını sanırlar. Oysa so-nuçta haram olan şeyler mübah sayılmakta Al-lah’ın hakları değersizleştirilmektedir.

İşte bu yüzdendir ki (Cabir b. Abdullah’tan rivayet olunduğuna göre) Peygamber (Sallella-

hü Aleyhi Ve Sellem) şöyle buyurmuştur:

لب فإن نفسا لن وأجملوا في الط »ياأيها الناس اتقوا اهلل

وأجملوا تموت حتى تستوفي رزقها وإن أبطأ عنها فاتقوا اهلل

لب خذوا ما حل ودعوا ما حرم« في الط

“Ey insanlar! Allah’(a karşı gelmiş olmak)tan sakının ve (rızkınızı) istemeyi güzel yapınız. Muhakkak ki hiçbir canlı -gecikse de- rızkını el-de etmeden asla ölmez. O halde Allah’(a karşı gelmiş olmak)tan sakının ve (rızkınızı) isteme-yi güzel yapınız. Helal olanı alın, haram ola-nı bırakın!” (İbn Mâce, Sünen, hadis No: 2135)

Çağımızda gördüğümüz ekonomik (mad-dî) savaşlar, şeytanın ve şeytanlaşmış insanla-rın yönettiği vehme/kuruntuya dayalı savaşlar-dır. Şeytan ve şeytanlaşmış insanlar, insanlara,

Page 23: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

44

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

45

korkmayan ve O’nun emirlerine riayet etmeyen-ler nerede? Nerede onlar?! Dünyayı azgınlık gü-rültüleriyle ceberut ve zulümleriyle dolduranlar nerede? Nerede onlar? “…azap nasıl olmuştu?!”

Bundan sonra ayetler bir başka şekilde uya-rıda bulunuyor. Bu türün korkusu, göklerin ve yerin korkusundan daha az değildir. Nitekim Allah (Celle Celâlühû) şöyle buyuruyor:

“Üstlerinde kanatlarını aça-kapata uçan kuşları (hiç) görmediler mi? Onları (havada) Rahmân olan Allah’tan başkası tutmuyor. Şüp-hesiz O her şeyi görmektedir.” (Mülk, 19)

Şu kanatlarını çırparak gökte tur atan kuşun, ilginç manzarasını gördünüz mü? Onun kanat-larını açıp kapatan kimdir? Uçma tekniğini in-sandan önce kuşa öğreten kimdir? Bir bakıyor-sunuz çok da güçlü olmayan bir kuş, hava boş-luğunda uçuyor. Kendisine son derecede ilginç kavrama yolları verilen insan, uçma düşüncesini daha yeni (yakın zamanda) öğrenmiş bulunuyor.

Kuşa kanatlarını nasıl kapat(ıp aç)acağını kim öğretmiştir? Akıl nimeti verilen insan, uç-ma felsefesini kuştan öğreniyor!

Öyle bir zamandayız ki, bugün çağdaş dün-yamızda, korku her yeri kaplamıştır. her şey-den korkuluyor. Dünyalık rızık eskiden olma-dığı kadar çok, hep yenileniyor. yiyecek çok, azıklar çok, her şey çok… Dünya gözümüzün önünde aydınlanmış, pırıl pırıl. Fakat tüm bun-lar korkuyu engellemiyor. her şeyden korkulu-yor; gelecekten, (devam edecek mi endişesiyle) rızıktan, volkanlardan, depremlerden, olanlar-dan, olmayanlardan ve olacaklardan… Bu kor-ku nereden geliyor?

Kalpler, rabbinin korkusundan boşalınca, her şeyden korkmakla dolu hale gelir. Artık gü-ven ve emniyetin tadı ve zevki bilinmez olur. Ki-şi Allah’tan korkmanın manasını kavrar ve ya-şarsa, ancak o zaman gerçek güvenin ne oldu-ğunu tanır.

“Andolsun ki, onlardan öncekiler de (bu-nu) yalan saymışlardı; ama benim karşılık ola-rak verdiğim azap nasıl olmuştu!” (Mülk, 18)

Onlar neredeler, rablerini yalanlayanlar ne-redeler? Sonları nasıl oldu? Firavun nerede, hâ-man nerede, Kârun nerede? O azgınlar, Allah’tan

Page 24: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

46

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

47

lah size verdiği rızkı kesiverse, size rızık verebi-lecek olan kimdir?” (Mülk, 21)

rızık… Başından itibaren onu var eden, ve-ren ve engel olan kimdir? Bu âyete (bir daha) ba-kın: “Allah size verdiği rızkı kesiverse, size rızık verebilecek olan kimdir?” (Mülk, 21) Allah’tan başka kim rızık verebilir?

Duygu ve idraki uyarmak üzere ikrar edi-ci olan, fakat soru tarzında gelen ifadeler ayet-lerde devam ediyor. Allah (Celle Celâlühû) şöyle buyuruyor: “Şimdi (düşünün bakalım), yüz üs-tü kapanarak yürüyen mi (varılacak) yere da-ha iyi erişir, yoksa doğru yolda düzgün yürü-yen mi?” (Mülk, 22)

İdrak araçlarının/azalarının devre dışı kal-ması ve doğru yolu görememek, insanın hayat yolunda kapaklanmasına yol açar. Bundan do-layıdır ki bundan sonraki âyette şöyle gelmiştir: “(rasûlüm!) De ki: Sizi yaratan, size işitme du-yusu, gözler ve kalpler veren O’dur. Ne az şük-rediyorsunuz!” (Mülk, 23)

Bu nimetlere şükretmek, ancak onları Al-lah’a imana, O’nun ayetlerini tanımaya ve O’na

“Rahmân olan Allah’a karşı şu size yardım edecek askerleriniz hani kimlerdir? İnkârcılar ancak derin bir gaflet içinde bulunmaktadır-lar.” (Mülk, 20)

Bu ayetteki soru tarzı “Allah’a karşı şu si-ze yardım edecek askerleriniz; mümkün mü si-ze yardım etsinler, edemezler!” anlamını ihtiva ediyor. Bu soru tarzı, nefsi, alışmış olduğu ger-çekler karşısında uyandırır, gerçekler karşısın-da kendisinin bir varlık teşkil etmediğini anlar hale getirir.

yeryüzünde hangi ordunun Allah’ın kuvvet ve kudreti karşısında zafer elde etmesi müm-kündür? Deniz, Firavun’u yuttuğu zaman Fira-vun’un ordusu neredeydi? Sonuçta o da boğu-lanlardan oldu. Musa’ya kim yardım etti? Ona yardım eden Allah (Celle Celâlühû) değil miy-di? “İnkârcılar ancak derin bir gaflet içinde bu-lunmaktadırlar.”

Kuruntu, gurur ve kibir, âcizliği sebebiyle insanın, varlık âleminde ve tarihte var olan işa-ret ve belirtileri görüp ibret almasına engel olur. Mülk suresinin âyetleri dönüp bize soruyor: “Al-

Page 25: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

48

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

49

verecek olan insanın elindedir. Kur’an’ın ayetleri ve aziz Peygamber’in risaleti, tüm beşeriyet için ancak ve ancak bir uyarıdır. Sonuç, kıyamet gü-nünde insanın gerçeği gözüyle canlı olarak gör-dükten sonra süratli bir şekilde ortaya çıkacak-tır. Lâkin (bazı kimseler) inatla, küfür üzerinde ısrar ederek ve doğru yoldan uzaklaşarak ger-çekleri yok saymıştır.

“De ki: (Sizi imana davet ettiğimiz) O (Al-lah) çok esirgeyicidir; biz O’na iman etmiş ve sırf O’na güvenip dayanmışızdır. Siz kimin apaçık bir sapıklık içinde olduğunu yakında öğreneceksiniz.” (Mülk, 29)

Bir mü’min, Allah’a olan kesin inancı saye-sinde, ahiret gününü ve yaptıklarının karşılığı-nın ne olacağını gözünün önünde hazır halde görür. Mülk suresinin son ayeti, dikkatlerimizi içtiğimiz suyun damlalarına çekiyor.

yeryüzündeki kral ya da kölenin, güçlü ya da zayıfın, kâfir ya da Müslümanın, kısaca her-kesin su olmaksızın yaşamaya gücü yeter mi? Mülk suresinin son ayetinde şöyle buyruluyor: “De ki: Suyunuz çekiliverse, söyleyin bakalım, size kim bir akarsu getirebilir?” (Mülk, 30)

dönmeyi hatırlatmaya ulaştıracak şekilde kul-lanmakla olur.

Aziz ve Celil olan Allah’a dönme (ölüm) za-manının gizli olması, insanı kibir, inat ve o dö-nüşün meydana geleceğini inkâra götürmeme-lidir.

“‘Doğru sözlü iseniz (söyleyin), bu teh-dit hani ne zaman (gerçekleşecek)?’ derler. De ki: O bilgi, ancak Allah’a mahsustur. Ben ise sadece apaçık bir uyarıcıyım.” (Mülk, 25-26) Allah’a dönmenin (ölümün ne zaman ola-cağının) bilinmemesi, insan için sınanmanın/imtihan edilmenin bir parçasıdır. Daha sonra (Mülk suresindeki) âyetler insanı güçlü bir şe-kilde sarsarak kıyamet gününü(n manzarası-nı) gözünün önüne koyuyor: “Ama onu (aza-bı) yakından gördükleri zaman, inkâr eden-lerin yüzleri kararacak ve (kendilerine), ‘İş-te sizin isteyip durduğunuz budur!’ denecek-tir.” (Mülk, 27)

(Ne yapacağına, nasıl hareket edeceğine) karar vermek, yeryüzündeki yolculuğu boyun-ca dünyada yaptıklarının hesabını yalnız başına

Page 26: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

50

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

51

MÜL

K SÛ

RESİ

NDEK

İ AYE

TLER

İN A

LLAH

KO

RKUS

UNU/

TAKV

AYI

NLÜM

ÜZE

YERL

EŞTİ

RME

EGZE

RSİZ

LERİ

vN

oAy

etK

endi

ni S

orgu

laÇ

özüm

1“M

utla

k hü

küm

ranl

ık el

inde

ola

n A

l-la

h, y

ücel

er y

üces

idir

ve O

’nun

her

şe-

ye g

ücü

yete

r.” (M

ülk,

1)

her

gün

Alla

h’ın

sahi

p ol

-m

a gü

cünü

n ve

kud

retin

in

fark

ında

mısı

n?

•Çok

•Arasıra

•Az

•Uyanıkolvekend

inetenb

ihtebulun

•Allah’tanyardımiste

•CandakivetümyaratıklardakiAl-

lah’ı

n m

ülk

ve k

udre

tini d

üşün

•“Lâ

İlâheİllallahu

’lMelikü’l-H

ak-

ku’l-

Müb

în” c

ümle

sini ç

ok sö

yle

2

“O k

i, ha

ngin

izin

dah

a gü

zel d

avra

-na

cağı

nı sı

nam

ak iç

in ö

lüm

ü ve

hay

a-tı

yara

tmış

tır. O

, mut

lak

galip

tir, ç

ok

bağı

şlayı

cıdı

r.” (M

ülk,

2)

Alla

h’ın,

seni

n gü

nlük

işle

-rin

den

habe

rdar

old

uğun

u dü

şünü

yor m

usun

?

•Çok

•Az

•Nadire

n

•Yaşadığın

günü

n,uyand

ığındason

nün

olac

ağın

ı düş

ün.

•Uykud

anönceölüm

üdü

şünveçok

istiğ

far e

t.•Neyaparsanenmük

emmeliniy

ap-

may

a yo

ğunl

aş v

e işi

ni A

llah

rızas

ı iç

in y

ap.

Bu gerçekler, hatta su damlaları, gece-gün-düz Aziz ve Celil olan Allah’ın kudretini dillen-dirip durmaktadır. İnsan nasıl olur da bu âyet-leri bilmezden/görmezden gelir? Nasıl olur da monoton/tekdüze, alışılmış bir hayatla bu ayet-lerin değerini bilmez halde yaşar? Nasıl olur da tüm bunların yaratıcısına şükrederek yönelmek gerektiğini fark etmez?

Mülk suresini okumaya devam etmek, bu manaları yeniden düşünme sonucunu doğu-rur. Sonra kişi, Mü’minlerin en büyük özelli-ği olan Allah korkusu/takva aşamasına geçer. Allah (Celle Celâlühû) şöyle buyurur: “(Onlar) Rablerine olan saygıdan dolayı kötülükten sa-kınanlar(dır).” (Mü’minûn, 57)

İşte bu noktada bu surenin, onu devamlı okuyan, manasını düşünen ve bu suredeki hü-kümleri uygulayanlara şefaatçi olması(nın ma-nası) ortaya çıkmaktadır. Zira bu konumda olan kişi, adım adım, görmediği halde Allah’tan kork-ma konumunda olur ki, durumu böyle olanla-ra Allah (Celle Celâlühû) bağışlanma ve büyük mükâfat va’detmiştir.

Page 27: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

52

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

53

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

4

“Rab

leri

ni i

nkâr

ede

nler

içi

n ce

hen-

nem

aza

bı v

ardı

r. O

, ne

kötü

dön

üş-

tür!

Ora

ya a

tıldı

klar

ında

, onu

n ka

y-na

rken

çık

ardı

ğı u

ğultu

yu i

şitir

ler.

Ner

edey

se c

ehen

nem

öfk

esin

den

çat-

laya

cak!

Her

ne z

aman

ora

ya b

ir to

p-lu

luk

atıls

a, o

nun

bekç

ileri

, on

lara

, ‘S

ize,

(bu

azap

ile)

kor

kutu

cu b

ir p

ey-

gam

ber

gelm

emiş

miy

di?’

diye

sor

ar-

lar.

Onl

ar ş

öyle

cev

ap v

erir

ler:

‘Eve

t, do

ğrus

u bi

ze,

(bu

azap

ile

) ko

rku-

tan

bir

Peyg

ambe

r ge

lmiş

ti; fa

kat b

iz

(onu

) yal

an sa

ymış

ve ‘

Alla

h’ın

bir ş

ey

gönd

erdi

ği yo

k; si

z olsa

olsa

büy

ük b

ir

sapı

klık

için

desin

iz!’

dem

iştik

.’ Ve ‘

Şa-

yet k

ulak

verm

iş ve

ya a

klım

ızı k

ulla

n-m

ış o

lsayd

ık, (

şimdi

) şu

alev

li ce

hen-

nem

in m

ahkû

mla

rı a

rasın

da o

lmaz

-dı

k!’ d

iye i

lâve

eder

ler.”

(Mül

k, 6

ilâ 9

)

Kıy

amet

gün

ünde

kâf

irle-

rin u

ğray

acağ

ı aza

bı v

e du-

yaca

klar

ı ac

ının

şid

deti-

ni h

er g

ün f

ark

ediy

or v

e bu

ndan

kor

kuyo

r mus

un?

•Çok

•Az

•Birşeyhiss

etmiyorum

.

•Dün

yadakiateşle

rdenbirinebakve

bunu

n ha

kkın

da u

zunc

a dü

şün.

•Be

dend

eküçük

biryery

anıncam

ey-

dana

gel

en a

cını

n şid

detin

i düş

ün.

•CehennemateşindenAllah’a

sığınve

Alla

h’ın

seni

ond

an k

orum

asın

ı ist

e.

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

3

“O k

i, bi

rbir

i ile

âhe

nkta

r ye

di g

öğü

yara

tmış

tır.

Rahm

ân o

lan

Alla

h’ın

yara

tışın

da h

içbi

r uy

guns

uzlu

k gö

-re

mez

sin.

Göz

ünü

çevi

r de

bir

bak

, bi

r boz

uklu

k gö

rebi

liyor

mus

un? S

on-

ra g

özün

ü, t

ekra

r te

krar

çev

ir b

ak;

göz

(ara

dığı

boz

uklu

ğu b

ul m

akta

n)

âciz

ve

bitk

in h

alde

san

a dö

nece

ktir.

An

dolsu

n ki

biz

, (dü

nyay

a) e

n ya

kın

olan

göğ

ü ka

ndill

erle

don

attık

. Bun

-la

rı şe

ytan

lara

atış

tane

leri

yap

tık v

e on

lara

ale

vli a

teş a

zabı

nı h

azır

ladı

k.”

(Mül

k, 3

-5)

Gök

yüzü

nün

yara

tılışı

düşü

nere

k he

r gü

n gö

ğe

bakı

yor m

usun

?

•Çok

•Ba

zen

•Nadire

n

•Özelliklesabah-akşamazbirv

aktin

iay

ırara

k gö

kyüz

üne

bak

ve d

üşün

.•Allah’ın

azam

etiniveyaratışınd

aki

mük

emm

elliğ

i düş

ün.

•“Süb

hânallâhi’l-Azîm”s

özün

üçokça

tekr

arla

.•Gökyüzünü

nniçinbu

kadarmük

em-

mel

likte

yar

atıld

ığın

ı düş

ün•İşiniiyiya

pmayıöğren.H

z.Allahher

şeyi

n iy

i yap

ılmas

ını s

ever

.

Page 28: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

54

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

55

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

7

“Yer

yüzü

nü si

ze b

oyun

eğdi

ren

O’du

r. Şu

hal

de y

erin

om

uzla

rınd

a (ü

zerin

-de

) do

laşın

ve

Alla

h’ın

rızk

ında

n yi

-yi

n. D

önüş

anc

ak O

’nad

ır. G

ökte

ola

-nı

n, s

izi

yere

bat

ırıv

erm

eyec

eğin

den

emin

mis

iniz

? O z

aman

yer

sars

ıldık

-ça

sars

ılır.”

(Mül

k, 1

5-16

)

•Allah’ın,rahmetiyleyer

-yü

zünd

e se

nin

için

ya-

rattı

ğı k

olay

lıkla

rı dü

şü-

nür m

üsün

?•Çok

•Arasıra

•Gün

lük

işiniyaparken

Alla

h’a d

önec

eğin

i düş

ü-nü

r müs

ün?

•Devam

lı•Az

•Yeryüzün

deyürümekteoldu

ğunu

şün

ve A

llah’a

ham

d et

.•İşlerin

inA

llah’a

sun

ulacağınıd

üşün

ve

işin

i iyi

yap

.•Allah’tangelecekm

usibettengüven

için

de o

lma

ve A

llah’a

sığı

n.

8

“Yah

ut gö

kte o

lanı

n üz

erin

ize t

aş ya

ğ-dı

ran

(bir

fırtın

a) g

önde

rmey

eceğ

in-

den

emin

mis

iniz

? İş

te (

bu)

tehd

idi-

min

ne

dem

ek o

lduğ

unu

yakı

nda

bi-

lece

ksin

iz!

Ando

lsun

ki,

onla

rdan

önc

ekile

r de

(b

unu)

yal

an sa

ymış

lard

ı; am

a be

nim

ka

rşılı

k ol

arak

verd

iğim

aza

p na

sıl o

l-m

uştu

!” (M

ülk,

17-

18)

Dün

yada

ve çe

vren

de m

ey-

dana

gele

n fe

lake

tleri

düşü

-nü

r müs

ün?

•Çokçadüşün

ürüm

veib-

ret a

lırım

. •Azd

üşün

ürüm

vesıradan

bir ş

ekild

e ibr

et a

lırım

.•Hayır,kesinlik

ledüşün

-m

em.

•Nefsin

ekarşıcihadet.

•Çevrend

emeydanagelenherfelake

-ti

iyic

e dü

şün.

•Çevrend

emeydanage

lenlerdenibret

al. D

üşün

ki s

en d

e o

olay

ın iç

inde

ol

abili

rdin

.•Allah’ınku

dretik

arşısındahiçbirşe-

yi ço

k gö

rme.

•“Şahitlikederim

kiA

llah’ınherşeye

gücü

yet

er” s

özün

ü ço

kça

söyl

e.

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

5

“Ve

‘Şay

et k

ulak

ver

miş

vey

a ak

lımı-

zı k

ulla

nmış

olsa

ydık

, (şim

di) ş

u al

ev-

li ce

henn

emin

mah

kûm

ları

ara

sında

ol

maz

dık!

’ diy

e ilâ

ve e

derl

er. B

öyle

-ce

gün

ahla

rını

itir

af e

derl

er.

Artık

(A

llah’ı

n ra

hmet

inde

n) u

zak

olsu

n,

o al

evli

cehe

nnem

in m

ahkû

mla

rı!”

(M

ülk,

10-

11)

Bir

hata

yap

tığın

vey

a gü

-na

h işl

ediğ

in za

man

ken

di-

ni ay

ıpla

r mısı

n?

•Devam

lı•Arasıra

•Çoğun

lukla,

yaptığım

şe

yler

i düş

ünm

em.

•Hergün

kendinihesabaçek.

•Tevbeveistiğ

fare

derek,hızlıbirş

e-ki

lde

hata

ndan

dön

.•En

kısa

zamandabaşkalarıhakk

ında

yapt

ığın

hat

alar

ını d

üzel

t.•Duygu

ların

ıfaydalışekildek

ullanve

bund

an d

olay

ı Alla

h’a şü

kret

.•

“Alla

h’ım

! Akl

ımı,

gözü

ve k

ulağ

ı-m

ı sen

in ra

zı o

laca

ğın

işler

de k

ulla

n-dı

r” d

uasın

ı çok

ça y

ap.

6

“Fak

at d

aha

görm

eden

Rab

leri

nden

ko

rkan

lara

gel

ince

, onl

ar iç

in g

erçe

k-te

n he

m b

ağış

lanm

a he

m d

e bü

yük

mük

âfat

var

dır.

Sözü

nüzü

iste

r gi

zle-

yin,

iste

r açı

ğa v

urun

; bili

n ki

O, k

alp-

leri

n iç

inde

kini

bilm

ekte

dir.

Hiç

yara

-ta

n bi

lmez

mi?

O, e

n in

ce iş

leri

gör

üp

bilm

ekte

dir

ve h

er ş

eyde

n ha

berd

ar-

dır.”

(Mül

k, 1

2-14

)

•Seninle

Allah

arasında

gizl

i kal

an b

ir şe

y var

mı?

•Ev

et•Hayır

•Çoğun

luklayaptığıniş-

lerd

e A

llah’ı

n se

ni g

özet

-le

diği

ni d

üşün

ür m

üsün

?•Bilm

iyorum

•Önceinsanlarıveonla-

rın t

enki

tlerin

i di

kkat

e al

ırım

.

•“H

iç ya

rata

n bi

lmez

mi?

O, e

n in

ce iş

-le

ri g

örüp

bilm

ekte

dir v

e he

r şey

den

habe

rdar

dır.”

ayet

ini ç

okça

tekr

arla

.•Allah

ilek

endiarand

a,b

aşkah

kim

seni

n bi

lmed

iği b

ir işi

n ol

sun.

•Tekbaşın

aoldu

ğunbirzamanayır.

Alla

h’ın

seni

göze

tip se

nden

hab

erda

r ol

duğu

nu d

üşün

.•GizliişlerindeA

llah’ınkontrolünd

eol

duğu

nu d

üşün

. Ken

dini

düz

eltm

e-ye

çal

ış ve

“Alla

h’ım

! Giz

li ha

llerim

i, aç

ık ol

an h

aller

imde

n da

ha h

ayırl

ı ey-

le.” d

uasın

ı çok

ça y

ap

Page 29: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

56

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

57

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

11

“Alla

h siz

e ve

rdiğ

i rız

kı k

esiv

erse

, si-

ze r

ızık

ver

ebile

cek

olan

kim

dir?

Ha-

yır,

onla

r az

gınl

ık v

e ne

fret

te d

iren

ip

durm

akta

dırl

ar.”

(Mül

k, 2

1)

Bir

vazi

fe

alm

ada

veya

nyal

ık rı

zık

elde

etm

ede

sıkın

tı ya

şadı

ğın

zam

an n

e ya

pars

ın?

•Bu

nueldeedebileceğim

yolla

ra b

aşvu

ruru

m.

•Yarattıklarınınrızkınıve-

ren

Alla

h’tan

yar

dım

is-

ter,

kişil

iğim

i ze

dele

me-

den

anca

k he

lal o

lan

ka-

pıla

rı ça

larım

.•Ke

ndim

ikü

çük

düşür-

sem

ve

insa

nlar

yan

ın-

da d

eğer

sizle

şsem

de a

şı-rı

bir h

ırsla

hel

al k

apıla

rı ça

larım

.

•Ke

sinlik

lebilkirızkınAllah’ınelin

-de

dir.

İnsa

nlar

bire

r seb

epte

n ib

aret

-tir

. Alla

h ise

sebe

pler

in se

bebi

dir.

•Rızkınıistem

edeiyid

avran.D

ünya

-lık

uğr

unda

kişi

liğin

i heb

a et

me.

•“A

llah,

kulla

rına

lütu

fkâr

dır,

dile

di-

ğini

rızı

klan

dırı

r. O

kuvv

etlid

ir, gü

ç-lü

dür.”

(Şur

a, 1

9) ay

etin

i sık

ça te

krar

et

. •Mü’minkim

seninAllah’ınizzetiy

le

aziz

old

uğun

u ha

tırla

. Sen

i yar

atan

-da

n ba

şka

kim

seni

n ön

ünde

küç

ük

düşm

e.•SebeplerinancakA

llah’ınku

dretiy

-le

ger

çekl

eş t

iğin

e in

anm

akla

ber

a-be

r seb

eple

ri işl

erke

n gü

zel d

avra

n.

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

9

“Üst

leri

nde

kana

tları

aça-

kapa

ta

uçan

kuş

ları

(hiç

) gör

med

iler m

i? O

n-la

rı (h

ava

da) R

ahm

ân o

lan

Alla

h’ta

n ba

şkas

ı tut

muy

or. Ş

üphe

siz O

her

şeyi

rmek

tedi

r.” (M

ülk,

19)

hz.

Alla

h’ın,

kuş

ları

yara

-tış

ında

ki k

udre

tini d

üşün

-dü

ğün

oluy

or m

u?

•Bu

nutitizlik

leyaparım

.•Arasıra

yaparım

.Fazla

önem

ver

mem

.

•Ku

şların

yaratılm

asınıdü

şün.H

z.A

llah’ı

n ku

şları

yara

tmad

aki m

utla

k ku

dret

inin

şuur

unda

ol.

•Ku

şlarayem

ver.O

nlarasuiçecekle

-ri

kap

hazı

rla ve

küç

ükle

ri bö

yle y

ap-

may

a al

ıştır.

•“K

uşların

kendisin

ehamdettiğizâtı

tesb

ih e

derim

” söz

ünü

çokç

a sö

yle.

10

“Rah

mân

ola

n A

llah’a

kar

şı şu

siz

e ya

rdım

ede

cek

aske

rler

iniz

han

i kim

-le

rdir

? İnk

ârcı

lar a

ncak

der

in b

ir g

af-

let

için

de b

ulun

mak

tadı

rlar

.” (

Mül

k,

20)

Başın

a bi

r zor

luk

gel s

e ki

-m

in y

ar d

ım e

tmes

ini d

ü-şü

nür

sün?

•Öncelikliolarakherşe

y-de

n ön

ce A

l lah

ın ya

rdım

et

me

sini d

üşün

ürüm

.•Servetvegüçsahibiolan

tanı

dı ğı

m b

irini

n ya

rdım

et

mes

ini d

üşün

ü rü

m.

•Kim

idü

şüneceğ

imden

emin

değ

i lim

.

•Allah’tanbaşkasın

adayanıpgü

venm

e.•“H

asbinallahü

VeNi’m

e’l-Vekil”sö-

zünü

çok

söyl

e•Ke

sinolarakbilki,Allahsana,senin

Alla

h’a y

ardı

mın

kad

ar y

ardı

m e

der.

•Allahiçinyardımcıolm

ayavebun

ayo

l aça

n şe

yler

i yap

may

a tit

izlik

gös

-te

r.•Allah

istem

edikçeinsanların

sana

fayd

a da

, zar

ar d

a ve

rem

eyec

eğin

in

şuur

unda

ol.

•“A

llah,

ken

disin

e (ke

ndi d

inin

e) ya

r-dı

m ed

enle

re m

uhak

kak

sure

tte ya

r-dı

m ed

er.”

(hac

, 40)

ayet

ini ç

ok o

ku.

Page 30: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

58

Dr. rUKİye T h CABİr ULVANİ

59

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

13

“De k

i: Al

lah

beni

ve b

erab

erim

deki

le-

ri (s

izin

iste

diği

niz ü

zere

) yok

etse

veya

yle o

lmay

ıp d

a) b

izi e

sirge

se, (

söyl

e-yi

n ba

kalım

) in

kârc

ıları

yak

ıcı a

zap-

tan

kurt

arac

ak k

imdi

r? D

e ki

: (S

izi

iman

a da

vet

ettiğ

imiz

) O

(A

llah)

çok

es

irge

yici

dir;

biz

O’n

a im

an e

tmiş

ve

sırf O

’na

güve

nip

daya

nmış

ızdı

r. Si

z ki

min

apa

çık

bir s

apık

lık iç

inde

old

u-ğu

nu y

akın

da ö

ğren

ecek

siniz

! De

ki:

Suyu

nuz

çeki

liver

se,

söyl

eyin

bak

a-lım

, siz

e ki

m a

kmak

ta o

lan

bir

su g

e-tir

ebili

r?” (

Mül

k, 2

8-30

)

İçtiğ

in s

u ha

kkın

da d

üşü-

nüp

bu n

imet

ten

dola

yı A

l-la

h’a h

amd

eder

misi

n?

•Devam

lı•Ba

zen

•Nadire

n

•“Allah’ım!C

ehennem’de

n,seninkoru

-m

ana

sığın

ırım

” söz

ünü

çokç

a sö

yle

•Dün

yaveâhire

thususun

daherşe

y-de

Alla

h’a te

vekk

ül e

t.•“H

asbiyellâhü

LiDînîHasbiyellahü

Ve

Ni’m

el V

ekîl”

dua

sını ç

ok y

ap•Herye

mekve

suiçişind

enso

nraç

ok-

ça “e

lham

dülil

lâh”

de.

•Suyuntatlılığınıves

oğuk

luğunu

dü-

şün.

•Ke

ndinivekü

çükleriiçtiğinsu

hak

-kı

nda d

üşün

mey

e ve ş

ükre

tmey

e alış

-tır

. •Allah’ınçevrendebulun

anherşeyde-

ki, h

atta

bir

dam

la su

daki

kud

retin

in

bilin

cind

e ol

.•Düşün

erekşö

yled

e:“Ç

evremizdene

vars

a bi

ze o

nu A

llah

veriy

or. O

nun

her ş

eye

gücü

yet

er.”

No

Ayet

Ken

dini

Sor

gula

Çöz

üm

12

“Şim

di (

düşü

nün

baka

lım),

yüz

üstü

ka

pana

rak

yürü

yen

mi (

varıl

acak

) ye-

re d

aha

iyi e

rişir

, yok

sa d

oğru

yol

da

düzg

ün yü

rüye

n m

i? (r

asûl

üm!)

De k

i: Si

zi y

arat

an, s

ize

işitm

e du

yusu

, göz

-le

r ve

kal

pler

ver

en O

’dur.

Ne

az şü

k-re

diyo

rsun

uz! D

e ki

: Siz

i yer

yüzü

nde

çoğa

ltıp

yaya

n O

’dur;

anc

ak O

’nun

hu-

zuru

na g

elip

topl

anac

aksın

ız. ‘

Doğ

ru

sözl

ü is

eniz

(söy

leyi

n), b

u te

hdit

hani

ne

zam

an (g

erçe

kleş

ecek

)?’ d

erle

r. D

e ki

: O b

ilgi,

anca

k A

llah’a

mah

sust

ur.

Ben

ise

sade

ce a

paçı

k bi

r uya

rıcı

yım

. Am

a on

u (a

zabı

) yak

ında

n gö

rdük

le-

ri z

aman

, ink

âr e

denl

erin

yüz

leri

ka-

rara

cak

ve (k

endi

lerin

e), ‘

İşte

sizi

n is

-te

yip

durd

uğun

uz b

udur

!’ de

nece

ktir.

” (M

ülk,

22-

27)

Âhi

ret

haya

tı iç

in h

azır-

lanm

ayı d

üşün

düğü

n ol

u-yo

r m

u? Â

hire

t ha

yatı

sa-

na h

erha

ngi b

iz v

akitt

e ge

-liv

erir.

•Çokdüşün

üyorum

.•Azd

üşün

üyorum

.•Aradabirdü

şünü

yorum.

•Organların

ıAllah’ınrız

asınıkazana-

cak

yerle

rde

kulla

n.

•Çevrend

eolanherşeyid

üşün

veb

u-nu

Kur

’an’da

n ok

uduğ

un şe

yler

le il

iş-ki

lend

ir.•Âhiretiçokçadü

şün.

•Bu

güngeliverecekmişgibiâh

ireteha-

zırla

n.•Sanaâhiretihatırlatacakarkadaşla

rse

ç ve

fazl

aca

onla

rla b

erab

er o

l.•Sanasadecedün

yayı,dün

yanınsüsv

eeş

yala

rını h

atırl

atan

kim

sele

rle az

ar-

kada

ş ol.

•Kıyam

etgü

nünü

nolayların

ıhayalet.

Kend

ine

kıya

met

ten

bahs

et. M

esel

a,

“ey

nefs

im!

Sıra

t kö

prüs

ünü

geçe

r-ke

n ne

yap

acak

sın?

Mah

şer

alan

ın-

da b

ekle

rken

hal

in n

ice o

laca

k?” g

ibi

sözl

er sö

yle.

•Kıyam

ettekih

erd

urum

unauygun

düşe

cek

hayı

rlı şe

yler

yap.

İnsa

nlar

ın

yara

rına k

uyu,

çeşm

e gib

i su

hayr

ı ve-

ya gö

lges

inde

n ya

rarla

nıla

cak

ağaç

lar

yetiş

tir.

Page 31: Mülk Suresinin Düşündürdükleri - ruqaia.comruqaia.com/wp-content/uploads/2017/03/Mülk-Suresinin-Düşündürdükleri.pdf · MÜLK SURESİNİN FAZİLETİ v Aile, çoluk-çocuk

MÜLK SÛreSİNİN DÜŞÜNDÜrDÜKLerİ

60

BESÂİRMaddî kazanç gözetmeyen bu projenin hedefi, Kur’an’ın

medenî mesajını sunarak insanın ve toplumun davranış, dü-şünce, sosyal ve medenî olarak gelişmesine katkıda bulun-mak, saygın ve barışçıl değerleri yerleştirmektir.

Bu proje, bu pek çok hedefi gerçekleştirmek amacıyla çeşitli dillerde Kur’an-ı Kerim’in çeşitli sûreleri üzerinde seri olarak yeni düşünceler sunmaktadır. Bu sunumlar insan dü-şüncesine yeniden değerler kazandıracak, her düzeyde baş-kaları ile ilişkilerde güzel davranış ve olumlu değerler kata-cak güçtedir.

Bu proje sözü edilen maksadı gerçekleştirmek ve Kur’an sûreleri hakkında düşünmeyi sağlamak için çeşitli dillerde sü-rekli yayınlar gerçekleştirmektedir. Tâ ki insan düşünme yetisi kazansın, içinde bulunduğu realite ile yaşamanın nasıl oldu-ğunu görsün ve yaşantısının güzelleşmesini sağlayacak güçte pozitif değerler sahibi olsun.

Bağışlarınız kitapların tercümesi, basımı ve tüm dünyada ya-yımına katkı sağlayacaktır. Lütfen aşağıdaki bilgiyi bankanı-za iletiniz

Lehdar:Basair (Kingdom of Bahrain)Bank Address:Bahrain Islamic BankPO BOX 5240,ManamaKingdom of Bahrainhesap No. :Bh37BIBB 00 100000175725Swift code (BIC):B1BBBhBM

PArA İLe SATILMAZ