Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
2 . T B L . 7 6 . Á R G A N G U R 2 0 1 6
Stóra upplestrarkeppnin
Ölfusið er góður valkostur til búsetu
Þrýstingur á vaxandi útgjöld sveitarfélaga kemur víða að
AUKIÐ RÝMISTÆRRI OG HLJÓÐLÁTARI VÉLARTómas Tjörvi hlaðmaður hlakkar til að koma hverri tösku og pakka í sittpláss með stærri og rúmbetri vélum. Taktu flugið – styttu ferðalagiðog lengdu faðmlagið
Stærri vélar Þægilegra ferðalag
Fleiri sæti Hljóðlátari vélar
Aukið rými Umhverfisvænni flugsamgöngur
ÍSLE
NSK
A/SI
A.IS
/FLU
794
08 0
4/16
JÓ
NS
SO
N &
LE
’MA
CK
S
•
jl.i
s
•
SÍA
landsbankinn.is 410 4000Landsbankinn
Sérfræðiþekking á fjölbreyttum þörfum fyrirtækja
Landsbankinn býður fyrirtækjum alhliða lausnir fyrir fjármál þeirra. Hjá okkur starfa tugir sérfræðinga um land allt sem sérhæfa sig í þjónustu við fyrirtæki í öllum helstu greinum atvinnulífsins.
4
5 Forystugrein–Efnahagssamráðríkisogsveitarfélagalögfest–HalldórHalldórsson
6 Landsþingsambandsins
6 Þrýstingurávaxandiútgjöldsveitarfélagakemurvíðaað
9 Tekjustofnarsveitarfélagaverðiskoðaðir
10 Lögumopinberfjármálogþjóðhagsráð
12 Verulegarskuldbindingarvegnahúsnæðismála
13 Komurskemmtiferðaskipaskilasexmilljörðumkrónaíþjóðarbúið
14 Ölfusiðergóðurvalkosturtilbúsetu
19 Gagnrýnamisskiptingufjármagnstilflugvalla
19 Meiraen70%vegaíDalabyggðmalarvegir
20 Stóraupplestrarkeppnin
24 LærdómsríktaðfaraíkosningaeftirlittilÚkraínu
Efnisyfirlit
Útgefandi:
Sambandíslenskrasveitarfélaga
Borgartúni30,5.hæ›
105Reykjavík·Sími:5154900
[email protected]·www.samband.is
ISSN-0255-8459
Ritstjórar:
MagnúsKarelHannesson(ábm.)·[email protected]
BragiV.Bergmann·[email protected]
Ritstjórn:
FremriAlmannatengslÞórsstíg4·600Akureyri
Símar:4613666og8968456·[email protected]
Bla›amaður:
Augl‡singar:
P.J.Marka›s-ogaugl‡singaþjónusta
Símar:5668262&8618262·[email protected]
Umbrot:
FremriAlmannatengsl
Þórsstíg4·600Akureyri
Prentun:
Prentmet
Dreifing:
Pósthúsið
Forsí›an:
Þorlákshafnarviti,eðaHafnarnesvitieinsogheimamenn
kallahann,stendurskammtfyrirutanþéttbýliðíÞorláks-
höfnogereittþekktastakennileitistaðarins.Þorlákshöfn
myndarannanmeginpóstinníSveitarfélaginuÖlfusiog
viðtalviðGunnsteinnR.Ómarsson,bæjarstjóraþar,
ermeðalefnisíblaðinuaðþessusinni.
Ljósmynd:DavíðÞórGuðlaugsson.
TímaritiðSveitarstjórnarmálkemurút8sinnumáári.
Áskriftarsíminner4613666.
Forystugrein
Efnahagssamráð ríkis og sveitarfélaga lögfestMeð nýjum lögum um opinber fjármál er stokkað upp í fjárlagagerð ríkisins svo um munar. Samband
íslenskrasveitarfélagahefurlengihvattríkisvaldiðtillagasetningaráþessusviðiogtekiðþáttímótunhinna
nýjulaga,endayfirlýststefnasambandsinsaðlöginyrðumikiðframfaraskrefístjórnunopinberrafjármála.
Fjárhagslegstefnumörkuntillangstímaerságrunnursemsvokallaðarrammafjárveitingareigaaðbyggjastá.
Númunreynaáalþingismenn,hvortþeirverðitilbúnirtilaðhverfafrávinnubrögðumsembyggjastáítarlega
sundurliðuðum smáfjárveitingum og taka í staðinn upp stefnumótandi fjárlagagerð að hætti nútímalegra
stjórnunaraðferða.
Þaðmikilvægasta í þessu fyrir sveitarfélöginer að löginboða skipulagðariog formfastari samskipti en
áðurísamvinnuríkisogsveitarfélaga.Markmiðiðeraðstuðlaaðgóðrihagstjórnogstyrkriogábyrgristjórn
áfjármálumhinsopinberaþarsemfjallaðskaláformleganháttumhvernigfjármagnamegiopinberaþjón-
ustuísáttmilliríkisogsveitarfélaga.
Reglur um fjármál sveitarfélaga voru bundin í lög í kjölfar fjármálakreppunnar árið 2008, ekki síst að
frumkvæðiSambands íslenskrasveitarfélaga.Þau löghafa fyrir löngusannaðgildi sittogstuðlaðaðstór-
auknuaðhaldiífjármálumsveitarfélaga.Aðhaldiðsemlöginveitavarðarekkieinungisrekstursveitarfélaga
heldur einnig fjármálalegar skuldbindingarþeirra fram í tímann. Í lögumum fjármál sveitarfélaga erm.a.
kveðiðáumhámarkshlutfallskuldaogtekna.Sambandíslenskrasveitarfélagavaktiathygliáþvísnemmaárs
2014aðmiðaðviðA-hlutaríkissjóðsogA-hlutasveitarfélagaskuldaðiríkiðum93%afvergriþjóðarfram-
leiðsluensveitarfélöginum11%.Ríkiðskuldaðisemsagtáttasinnummeiraensveitarfélöginþá,mæltmeð
þessum einfalda en skýra hætti. Hver staðan er nákvæmlega í dag skal ekki fullyrt hér en þó er ljóst að
munurinnerennmargfaldur.Ánefahefðuýmsarrekstrareiningarríkisinsþurftaðkallatilutanaðkomandi
fjárhaldsstjórn,efsömureglurhefðugiltumfjármálríkisogsveitarfélagaundangenginár.
Ljóst er að skuldalækkunarviðfangsefnið er hjá ríkinu. Þeir fulltrúar ríkisins sem komið hafa að þróun
þessamálshafaviðurkenntþað.Sveitarfélöginþurfaenguaðsíðuraðhaldaáframþvígóðastarfisemþau
hafaunniðáliðnumárumáþessusviði.Markmiðiðersemfyrraðstyrkjareksturinnenhaldaþjónustustiginu
einsháuogunnter,innanlögbundinnafjárhagslegramarka.
Markmiðlagasetningarumopinberfjármáleruháleit:Hiðopinberaskalstuðlaaðgóðrifjárhagsstjórnog
styrkriogábyrgristjórnopinberrafjármála.Íöðrulagiskalmótaheildstæðastefnumörkuníopinberumfjár-
málumtillengriogskemmritíma–fjármálastefnuogfjármálaáætlun.Íþriðjalagiskalvandatillagasetningar
umfjármálopinberraaðila.Síðastenekkisístskaleftirlitmeðstjórnográðstöfunopinbers fjár,eignaog
réttindaveratraust.Náistþessimarkmiðínáinniframtíðmátalaumstökkbreytingutilhinsbetraíopinberri
stjórnsýsluhérálandi.
Sambandíslenskrasveitarfélagahefurmarkvissthvatttilþessaðvinnubrögðríkisinsáfjármálasviðiverði
endurskoðuðogbætt.Sveitarfélöginhafagengiðáundanmeðgóðufordæmi.Þaðerþvímikiðfagnaðar-
efniaðlögumopinberfjármálhafanúloksinstekiðgildi.Fjárhagslegarsamskiptareglurríkisogsveitarfélaga
verðahéðan í frá lögbundnar.Framhaldið liggur ljóst fyrir:Núerþaðokkarallra, semstörfum íopinberri
stjórnsýslu–hvortsemerhjáríkisvaldinueðaásveitarstjórnarstiginu–aðsjátilþessaðhinumnýjulögum
verðiframfylgtafkostgæfniogskynsemi,íbúumlandsinstilheilla.
Halldór Halldórsson, formaður
Danfoss tengigrindur
Danfoss hf. • Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími 510 4100 • www.danfoss.is
Fyrir neysluvatns-, ofnhita-, gólfhita-,snjóbræðslukerfi, setlaugar og fl.
Sérhannaðar fyrir íslenskar aðstæður.
Áratuga reynsla stjórnbúnaðarvið íslenskar hitaveituaðstæður.
Við erum leiðandi í hönnun og framleiðslu ástjórnbúnaði og tengigrindum fyrir hitakerfi.
6
Þrýstingurinn á vaxandi útgjöld sveitarfélaga kemur víða að
Landsþing sambandsins
Ásta Stefánsdóttir, framkvæmdastjóriSveitarfélagsins Árborgar, flutti ítar-legt erindi um útgjaldaþróun sveitarfé-laga á Landsþingi Sambands íslenskrasveitarfélagaþann8.aprílsl.Ástabeindieinkum augum að því hvaðan sveitar-félögunum bærist þrýstingur til aukinnaútgjalda og frá hverjum sá þrýstingurkæmi.Húnsagðihannkomavíðaað:Fráríkinu, frá ýmsum hagsmunasamtökum,frá íbúum sveitarfélaganna, frá starfs-mönnumþeirra, jafnvel frá sveitarstjórn-unumsjálfumogsíðanhefðuákvarðanirsem teknar væru í einu sveitarfélagi oftáhrifáákvarðanatökuíöðrum.
Ásta sýndi línurit um hækkun tekna og
gjalda sveitarfélaga frá árinu 2002 til ársins
2014þarsemsjámástighækkanditekjurog
gjöld sveitarfélaganna fyrir utan fjármagns-
ogóreglulegaliði.Hækkuninnemurfrátæp-
um100m.kr.áárinu2002háttí240m.kr.á
árinu2014.
Samkvæmt línuritinu var eitt hundrað
milljarðamúrinn sprengduráárinu2004og
farið var yfir 200 milljarða múrinn 2012.
Tekjur oggjöld sveitarfélagannahafa jafnan
haldist nokkuð í hendur á þessum árum. Á
árinu2007fórutekjurnarþónokkuðframúr
gjöldum.Áriðeftir,árið2008erhruniðvarð,
stóðutekjuroggjöldnánastísömuupphæð
entekjurhafaaðeinsvaxiðumframgjöldfrá
2009til2014.
Vandi hjúkrunarheimilanna
Ástavékaðrekstrarkostnaðihjúkrunarheimila
sem hún sagði íþyngja rekstri sveitarfélag-
anna. Hún sagði að meðalkostnaður við
reksturhjúkrunarheimilis værium10m.krá
ári. Samkvæmt reynslutölum gæti heildar-
kostnaður við síðari hluta hjúkrunarheimilis
viðBoðaþingíKópavogiorðið1.430m.kr.og
heildarstofnkostnaður við nýtt 100 manna
hjúkrunarheimili í Reykjavík 2,7 milljarðar.
Gertværiráðfyriraðríkiðfjármagnaði45%
kostnaðarins, Framkvæmdasjóður aldraðra
hugsanlega um 15% og hlutur sveitarfélag-
annagætiorðiðalltað30%.
Ásta sagði umhugsunarvert að sveitar-
félög vildu að ríkið tæki rekstur hjúkrun-
arheimilannatilsínaðfullu,semværiöndvert
við þau sjónarmið að færa fleiri verkefni frá
ríki til sveitarfélaga. Vitnaði hún m.a. til
Garðabæjar í því efni og sagði að bæjar-
stjórnin þar vildi að ríkið tæki yfir rekstur
hjúkrunarheimilisins Ísafoldar auk þess sem
bæjaryfirvöld hefðu áform um að stefna
ríkinutilþessaðfáendurgreiddarúrríkissjóði
upphæðir sem þau hafi sett í rekstur hjúkr-
unarheimilisins.
Frá kostnaðarverði til uppboðsfyrirkomulags
Ástanefndilækkunlóðagjaldasemliðílækk-
un byggingarkostnaðar en þar væri einnig
umlækkunteknasveitarfélagaaðræða.Hún
bentiáaðhúsnæðismálaráðherrahafilagttil
aðallir aðilar lækkuðukostnaðumeitt pró-
sentustig. Hún sagði ráðherrann hafa sagt
mikilvægtað farayfirgjaldskrár sveitarfélag-
anna og leita leiða til lækkunar á lóðaverði.
Hún vitnaði til ummæla Þorsteins Víglunds-
sonar, framkvæmdastjóra Samtaka atvinnu-
lífsins, sem sagði í samtali við RÚV á árinu
2014 að byggingarkostnaður íbúða í fjölbýli
hafihækkaðum43%fráárinu2001til2014
á sama tíma og kaupmáttur hafi vaxið um
10%ogskýringunaliggjaaðhlutaíhækkun
lóðaverðs.
„Sveitarfélöginátímumhúsnæðisbólunn-
ar hurfu frá þeirri stefnu að lóðum væri
úthlutaðáeinhverskonarkostnaðarverðiog
yfir í að vera seldarmeðuppboðsfyrirkomu-
lagi. Við það hækkaði íbúðaverð mikið að
raungildi og hefur haldist mjög hátt, þrátt
fyrir að verulegahafi kreppt að á fasteigna-
markaðiáárunumeftirhrun,“segir íbeinni
tilvitnunhennaríÞorstein.
Fullur vilji að taka við flóttamönnum
Ásta vék nokkuð að nýju verkefni sveitar-
félaga sem er móttaka flóttamanna. Hún
vitnaði til samþykktar stjórnar Sambands
íslenskra sveitarfélaga frá 11. september á
liðnu ári þar sem segir að stjórnin leggi
áherslu á að sambandið bjóði sveitarfélög-
um þjónustu sína við undirbúning móttöku
flóttamannaogbeitisérfyrirendurskoðuná
inntakiþeirra samningaog reglna semgilda
um kostnaðarskiptingu ríkis og sveitarfélaga
vegnamálaflokksins,ísamvinnuviðþausveit-
arfélögsemmáliðvarðar.
Eftirlitsiðnaðurinn orðinn dýr
Ásta leit ekki fram hjá þeim kostnaði sem
eftirlitsiðnaðurinnskapar.Húnsagðiþaðekki
Í erindi Ástu kom m.a. fram að byggingarkostnað-ur íbúða í fjölbýli hefur hækkað verulega umfram kaupmáttaraukningu á árunum 2001-2014 og að
skýringin liggi að hluta í hækkun lóðaverðs. Myndin sýnir fjölbýlishús í byggingu. - Mynd: BB.
Ásta Stefánsdóttir.
7
Getur þú hugsað þér daglegt líf án rafmagns?
RARIK rekur stærsta dreifikerfi raforku hér á landi, en lengd háspennuhluta þess er um 8.700 km. Í þéttbýli er allt í jarðstrengjum og frá árinu 1991 hefur kerfið í dreifbýli verið markvisst endurnýjað ofan í jörð. Nú þegar 55% dreifikerfisins er komið í jörð hefur afhendingaröryggi í dreifbýlinu aukist til muna og rafmagnstruflunum fækkað verulega.
www.rarik.is
8
eingönguvera fyrirtækin í landinusemþurfi
að beygja sig undir margvíslegt eftirlit sem
hafi í förmeðsérmikinnkostnað.Áýmsum
sviðumþurfisveitarfélöginlíkaaðsætamarg-
þættueftirliti.Semdæmiumstóraukinneft-
irlitskostnað nefndi hún kostnað við eftirlit
meðleikvöllumsemhafimargfaldastáárun-
um 2013 til 2014. Hún sagði að stundum
sæjusteftirlitsmennekkiásvæðinuensendu
engu að síður reikninga í samræmi við það
semhétilögbundiðeftirlit.
Krafa sem komin er til að vera
Ástakomaðnýjastaatvinnuvegilandsmanna,
ferðaþjónustunni, íerindisínu.Húnsagðiað
vissulega skapaði ferðaþjónustan tekjur en
þærrynnueftilvillekkinægilegatilsveitarfé-
lagaísamanburðiviðþannkostnaðsemþau
verðifyrirogmuniþurfaaðtakaásig.
Hún vitnaði til frétta umað yfir helmingi
þeirraverkefnasemfengiðhafafjármagnúr
Framkvæmdasjóði ferðamála sé ólokið og
vinna við mörg þeirra jafnvel ekki hafin.
Ráðherra ferðamála hafi skýrt þetta með
seinagangi og skipulagsleysi. Ásta sagði að
uppbygging ferðamannastaða væri brýnt
verkefnihvarsemáværi litið.Húnvitnaðitil
viðtals semRÚVátti viðSveinK.Rúnarsson,
yfirlögregluþjón á Suðurlandi, á liðnum vetri
þar sem hann sagði að marka þurfi heildar-
stefnu í öryggisgæslu á ferðamannastöðum.
Ástabentiáaðmargtværiennóunniðvarð-
andi ferðaþjónustuna og þar skipti aðkoma
ríkisins og kostnaðarskiptingin miklu fyrir
sveitarfélögin. Krafa um þjónustu við ferða-
mennsékomintilaðvera.
Dekkjakurl og íþróttakröfur
Ástabenti á að eitt af því sem sprottið hafi
uppnúnýveriðséumræðanumdekkjakurlið
semnotaðhefurveriðíofanálagáíþróttavelli
enværitaliðónothæftafheilsufarsástæðum.
Sjálfsagt sé að verða viðþessu eftir því sem
unnt er. Að skipta um yfirlag á mörgum
íþróttavöllumhafihinsvegarmikinnkostnað
íförmeðsérogþvísénauðsynlegtaðvinna
málið þannig að hætta alfarið að nota
dekkjakurl á nýja velli eða við endurgerð.
Önnurendurnýjunverðiaðfaraframíáföng-
um.
Húnsagðiaðkostnaðartölurvegnaskipt-
ingar væru mjög varlega áætlaðar. Þó væri
það ekki aðeins dekkjakurlið sem skapaði
kostnað fyrir sveitarfélögin. Kröfur íþrótta-
hreyfingarinnarværuoftmiklarogsýndihún
sérstaklega dæmi um það þegar þáverandi
formaður bæjarráðs Akureyrarkaupstaðar,
Geir Kristinn Aðalsteinsson, sagði í frétt í
Morgunblaðinu fásinnu að byggja þak yfir
stúkunaviðÞórsvöllinnáAkureyri.
Ásta ræddi einnig um íþróttastyrki og
sýndi á línuriti stórkostlegahækkunþeirra á
12áratímabili,frá2002til2014,úttæpum
tveimurmilljörðumkrónaínæráttamilljarða.
Snjómokstur og grassláttur
Snjómokstur og hálkuvarnir eru meðal þess
sem Ásta nefndi og tengist þróun útgjalda
sveitarfélaga.Veðurfareigiþarvissulegamik-
inn hlut að máli og mildir vetur geti dregið
verulega úr kostnaði. Á hinn bóginn hafi
kröfur íbúa um greiða færð þegar snjóar
vaxið verulega á undanförnum árum. Einnig
séu nú bornar fram kröfur um bætta um-
hirðu.Fólksættisigekkiviðléleganumgang
í landi sveitarfélaganna, einkum innan þétt-
býlis bæjanna og sýni umræður um hluti á
borðviðgrassláttoggatnaþvottáhvernhátt
umræðanhefurþróast.
Kostnaður vegna uppeldismála og þjónusta við skólabörn
Ásta benti á að kostnaður vegna uppeldis-
mála færi vaxandi. Þar væri ekki aðeins um
kostnað við rekstur leik- og grunnskóla að
ræða heldur einnig ýmsa þjónustu sem
sveitarfélögin veittu í vaxandi mæli. Hún
ræddimeðalannarsumheimgreiðslurvegna
barna, þingsályktunartillögu nokkurra þing-
mannaumgjaldfrjálsanleikskólaogskólamat
í því sambandi. Hún sýndi línurit yfir þróun
útgjalda í fræðslumálum sem sýnir mikla
hækkunfráárinu2002tilársins2014.Munar
þarmestuumlaunenannarrekstrarkostnað-
urhefurfylgthlutfallsleganokkuðfastáefir.
Launakostnaðurhefurt.d.fariðúrum30m.
kr.áárinu2004íum70m.kr.áárinu2014.
Bótaréttur, sérfræðiþjónusta og grunnnám í framhaldsskólum
Atvinnumáltengjastsveitarfélögunumáýms-
anhátt.Þarhefurstyttingbótatímaogfjöldi
atvinnuleitendaánbótaréttaráhrifogeinnig
námsmenn sem standa á milli anna í námi.
Ásta nefndi einnig málefni barna utan skóla.
Börn með þörf fyrir sérfræðiþjónustu, börn
greind með ADHD þar sem ríkið hafi dregið
saman þjónustu og kostnað við nám grunn-
skólanemaíframhaldsskólumogspurðihvort
aðskapastværihefðískólamálumaðþvíleyti.
Ásta kom mun víðar við í erindi sínu. Þó
másegjaaðmegininntakerindishennarum
þróunútgjaldasveitarfélagaséþaðaðaukinn
tilkostnaður sé til kominn vegnaört vaxandi
þjónustuþarfarínútímasamfélagi.
Landsþing sambandsins
Sem dæmi um stóraukinn eftirlitskostnað nefndi Ásta kostnað við eftirlit með leikvöllum. Hún nefndi einnig umræðuna um dekkjakurl, sem notað hefur verið í ofanálag á íþróttavelli en er talið ónothæft af heilsufarsástæðum. Myndin sýnir
sparkvöll á skólalóð. - Mynd: BB.
Ferðamenn njóta lífsins í göngugötunni á Akureyri. Í erindi sínu benti Ásta á að ferðaþjónustan skapaði vissulega tekjur en þær rynnu ef til vill ekki nægilega til
sveitarfélaga í samanburði við þann kostnað sem þau verða fyrir. - Mynd: BB.
9
Karl Björnsson, framkvæmdastjóri Sam-bands íslenskra sveitarfélaga, ræddisamkomulag ríkis og sveitarfélaga umopinberfjármálálandsþingisambandsins8.aprílsl.Hannsagðiaðumformlegtogreglubundiðsamstarfværiaðræðameðsambandinu og sveitarfélögum um mót-un fjármálastefnu og fjármálaáætlunar.Samkomulagiðfæliísérniðurstöðusam-ráðs aðila og sameiginlegan skilning ámarkmiðumríkisogsveitarfélagaíopin-berum fjármálum. Gert er ráð fyrir aðþróaefniogframkvæmdsamkomulagsásamningstímanum til undirbúnings fyrirgerðnæstasamkomulagsaðárienstefnter að því að samkomulag liggi fyrir ímarsmánuðiárhvert.
Samkomulagþettaergertágrundvelli11.
gr.lagaumopinberfjármálnr.123/2015þar
sem segir að fjármála- og efnahagsráðherra
og innanríkisráðherra annars vegar og
Samband íslenskra sveitarfélaga hins vegar
geri árlega með sér samkomulag. Undir-
búningur fari fram á grundvelli tímasettrar
aðgerðaáætlunar í febrúarogmarsárhvert.
Að verkefninu hverju sinni komi óformlegur
samráðshópurembættismannaráðuneytaog
Sambands íslenskra sveitarfélaga, samráðs-
nefndríkisogsveitarfélagaumefnahagsmál,
kjaramálaráð ríkis og sveitarfélaga, Jóns-
messunefndin svokallaða, samráðsfundur
sveitarfélaga og stjórn Sambands íslenskra
sveitarfélaga.
Reglulegt og formegt samstarf sveitarfélaga og sambandsins
Karlsagðiíerindisínuaðforsendurogmark-
mið samkomulagsins séu að hið opinbera
skuli stuðla aðgóðri hagstjórnog styrkri og
ábyrgri stjórn opinberra fjármála. Móta eigi
heildstæða stefnumörkun í opinberum fjár-
málumtil lengriogskemmri tíma.Einnigað
vandað verði til lagasetningar um fjármál
opinberra aðila og að eftirlit með stjórn og
ráðstöfun opinbers fjár, eigna og réttinda
verði traust. Hann sagði að í forsendum
samkomulagsinssétekiðframaðformlegtog
reglubundið samstarf skuli vera með sam-
bandinu og sveitarfélögum um mótun fjár-
málastefnu og fjármálaáætlunar. Samkomu-
lagið felur í sér niðurstöðu samráðs aðila
ogeinnigsameiginleganskilningámarkmið-
umríkisogsveitarfélagaíopinberumfjármál-
um.
Fjárfestingaráform opinberra aðila auki ekki spennu
Umefnahagslegar forsenduroghagstjórnar-
leg markmið sagði Karl m.a. að núverandi
efnahagsforsendur verði að skoða í ljósi
margra ára samfellds hagvaxtartímabils á
Íslandi og spár um vöxt fyrir komandi ár.
Spenna sé nú á vinnumarkaði með hættu á
að ósjálfbærar launahækkanir á hluta tíma-
bilsinsógnistöðugleika.Forðastþurfiaðfjár-
festingaráformopinberraaðilaaukispennu í
efnahagskerfinunæstuár.
Sjálfbærni, varfærni og stöðugleiki
Karlsagðiaðilasamkomulagsinssammálaum
afkomumarkmið sem byggja á grunngildum
umsjálfbærni,varfærni,stöðugleika,festuog
gagnsæi. Að heildarafkoma hins opinbera
(A-hluta)verði jákvæðárin2017til2021og
heildarafkoma A-hluta sveitarfélaga verði í
jafnvægiogstuðliþannigaðefnahagslegum
stöðugleika. Heildarafkoma B-hluta sveitar-
félagaverðieinnig jákvæð, sbr. fyrirliggjandi
áætlanir. Rekstur sveitarfélaga verði sjálf-
bær.SkuldirþeirrasemhlutfallafVLFhækki
ekki og stefnt að því að þær fari lækkandi.
Rekstur sveitarfélaga verði innan varúðar-
marka, tekjuáætlun þeirra verði varfærin,
útgjaldaáætlunraunsæogsveitarflöggangist
ekkiundir skuldbindingar semraski forsend-
umírekstriogafkomutillengritíma.
Karl Björnsson, framkvæmdastjóri sambandsins.
Samkomulagríkisogsveitarfélagaumopinberfjármál:
Tekjustofnar sveitarfélagaverði skoðaðir
Frá Landsþinginu. - Myndir: Ingibjörg Hinriksdóttir.
10
Halldór Halldórsson, formaður Sam-bands íslenskra sveitarfélaga, sagðiþaðmikiðfagnaðarefniaðlögumopin-berfjármálhafitekiðgildi.Hannsagðiaðsambandiðhafi lengi reyntað stuðlaaðvinnubrögðum sem þessum. Með nýjumlögumumopinberfjármálverðistokkaðuppífjárlagagerðríkisins.
„Númunreynaáalþingismenn,hvortþeir
verði tilbúnir að hverfa frá vinnubrögðum
sembyggjastá ítarlegasundurliðuðumsmá-
fjárveitingum og taka í staðinn upp stefnu-
mótandi fjárlagagerð að hætti nútímalegra
stjórnunaraðferða. Það mikilvægasta í þessu
fyrir sveitarfélögin er að lögin boða skipu-
lagðari og formfastari samskipti en áður í
samvinnuríkisogsveitarfélaga.Markmiðiðer
að stuðla að góðri hagstjórn og styrkri og
ábyrgri stjórná fjármálumhinsopinberaþar
semfjallaðskaláformleganháttumhvernig
fjármagnamegiopinberaþjónustuísáttmilli
ríkisogsveitarfélaga,“sagðiHalldóríupphafi
setningarræðusinnarálandsþingisambands-
ins8.aprílsl.
Unnið að stofnun Þjóðhagsráðs
Halldór ræddi einnig um svokallað Þjóð-
hagsráð sem unnið er að að koma á fót.
„Starfið hefur verið leitt af forsætisráðu-
neytinu– forsætisráðherra, fjármálaráðherra,
SeðlabankaÍslands,Sambandiíslenskrasveit-
arfélaga, Samtökum atvinnulífsins og þeim
heildarsamtökumlaunþegasemeigaaðildað
rammasamkomulagi á vinnumarkaði frá 27.
október 2015, eða SALEK-samkomulaginu,
þ.e.ASÍogBSRB.“
HalldórsagðiaðÞjóðhagsráðættiaðfjalla
um samhengi opinberra fjármála, peninga-
stefnu og vinnumarkaðar í tengslum við
helstuviðfangsefnihagstjórnar.„Fyrsti fund-
urþessáttiaðveraíbyrjunapríl.Honumvar
hinsvegarveriðfrestaðvegnaágreiningsmilli
ASÍ og stjórnvalda um skilgreiningu á verk-
efnumþess,“sagðiHalldór.
Landsþing sambandsins
Lög um opinber fjármál og Þjóhagsráð
Halldór Halldórsson.
Skoðun á tekjustofnum sveitarfélaga
Karl sagði aðila samkomulagsins sammála
um að vinna saman að nokkrum viðfangs-
efnum. Þar á meðal væri skoðun á tekju-
stofnum sveitarfélaga, uppruna tekna og
dreifingu þeirra og mögulegri styrkingu
þeirra,reynistþessþörf,tildæmismeðbætt-
um skattskilum. Könnuð verði hugsanleg
hlutdeild sveitarfélaga í tekjum af umferð,
skattlagningu fyrirtækja, tekjumaf trygging-
argjaldieða lækkuntryggingargjalds, tekjum
af ferðaþjónustu, arðgreiðslum til eigenda
fyrirtækja, fjármagnstekjuskatti eða endur-
greiðslum. Einnig verði endurgreiðsla virðis-
auka-skatts tekin til skoðunar, fækkunundan-
þága frá fasteignamatiog fasteignaskatti, inn-
heimtuþóknun til ríkisins vegna útsvarsinn-
heimtu, undanskot frá skatti og bætt nýting
bóta.
Karl sagði hluta þessa verkefnis þann að
vinna að greiningu útgjaldþróunar einstakra
þjónustuþátta hjá sveitarfélögum. Þar verði
m.a. fjallað um þjónustu við aldrað fólk
með sérstöku tilliti til reksturs hjúkrunar-
heimila. Skoða þurfi hækkun framlaga til
reksturshjúkrunarheimilaoghvortleggjaeigi
aukna áherslu á heimaþjónustu, auk fleiri
verkefna.
Frá Landsþinginu.
Gjáhella 4 • 221 Hafnarfjörður • Sími 552 4407 • jarnsteypan.is
Á vefsíðu Járnsteypunnar sjást helstu mál á öllum teikningumaf vörum fyrirtækisins. Hönnuðir, verktakar og aðrir sem vilja fá teikningar í tölvutæku formi til að nota í hönnunarforritum geta fengið þær sendar sem skrár með tölvupósti. Sendið okkur línu á [email protected] til að fá skrárnar sendar.
Þjónusta við hönnuði
Örlítið sýnishorn af þeim 98 vörunúmerumsem Járnsteypan hefur á boðstólum
Flotkarmur JS 20 Brunnlok JS 21 fyrir flotkarm JS 20 Brunnrist JS 53
Spindilhús með lokisex gerðir
Kúluristar fjórar gerðir Trjárist Y 600
Niðurfall JS 350Flotniðurfall JS 84 - val um tvær gerðir af ristum
Flotkarmur JS 46 val um lok eða rist
Samdægurs þjónusta!
Halldór Halldórsson, formaður Sam-bandsíslenskrasveitarfélaga,ræddihúsnæðismálinálandsþingisambandsins8. apríl sl. og sagði þau afar stórt hags-munamálfyrirsveitarfélögin.Hannsagðiað í yfirgripsmikilli vinnu hafi í flestumatriðum verið verið tekið tillit til sjónar-miða sveitarfélaganna í málamiðlunum.Þvíverðihinsvegarekkiámótimæltaðþau séu að taka á sig verulegar skuld-bindingar og að einhverju leyti nýjarskyldurtilþessaðkomaafstaðhreyfinguístaðþeirrarstöðnunarsemríkthefuráfasteignamarkaðiáumliðnumárum.
„Íumræðunnihefurveriðspurthvortþað
séeðlilegtogskynsamlegtaðríkiogsveitar-
félög–semtilsamanserustjórnvöldíþessum
málaflokki – gangi fram fyrir skjöldu með
þessum hætti og komi á enn einu opinbera
húsnæðisstuðningskerfinu. Niðurstaða grein-
ingarafhálfusérfræðingasambandsinsleiðir
íljósaðílangflestumsveitarfélögumlandsins
sé aðkallandi þörf fyrir leiguhúsnæði og þá
sérstaklegatil ráðstöfunarfyrirskjólstæðinga
félagsþjónustu þeirra. Það er víða markaðs-
brestur í húsnæðismálum úti um landið. Þó
ýtt séundirþennanþáttmarkaðarins í sam-
starfiviðstjórnvöldbreytirþaðekkimikilvægi
þess að hinum þættinum, einkamarkaðnum
semflestirÍslendingareruáogviljaveraá,sé
sinntlíka.“
Lærum af fortíðinni
Halldórsagðiaðíþessumefnumþyrftumvið
að læra af fortíðinni og varast að önnur
sjónarmið en þörf íbúa fyrir húsnæði á við-
ráðanlegumkjörumráðiför.„Þaðfyrirkomu-
lag sem unnið hefur verið út frá, varðandi
samspil milli stofnframlaga, annars vegar
sveitarfélagaoghinsvegarríkis,áaðtryggja
og vera öryggisventill gagnvart því að farið
sé í íbúðabyggingar án þess að þörfin hafi
veriðmetinogleiddíljós.Viðþekkjummörg
mistök í þessum málaflokki frá fyrri tíð,“
sagðiHalldór.
Verulegar skuldbindingar vegna húsnæðismála
Landsþing sambandsins
Frá Landsþinginu.
13
Enn eitt árið verða öll met slegin í komum
skemmtiferðaskipahingaðtil lands.Vonerá
113 heimsóknum skemmtiferðaskipa til
Reykjavíkur ísumarenþærvoru108 í fyrra.
Til Akureyrar koma 48 skip í alls 100 heim-
sóknir sem er svipað og 2015. Heimsóknir
skemmtiferðaskipatil Ísafjarðarverða73 íár
envoru63ífyrra.
Hálf milljón manna um borð!
Búistervið109þúsundfarþegumtilReykja-
víkur,95þúsundum tilAkureyrarogum85
þúsundfarþegumtil Ísafjarðar.Samanlagður
farþegafjöldiskipannaerþvíum370þúsund
og gera má ráð fyrir að í áhöfn séu a.m.k.
140þúsundmanns.Hérerþvíallsumrúm-
lega hálfa milljón gesta að ræða! Þess má
getaaðsúnýlundaverðuríáraðtværskipa-
komurverðaáÞingeyriíseptember.Afþeim
skipumsemkomatilAkureyrarmununokkur
aðvenjuhafaviðkomuíGrímsey.
Taliðeraðþessarheimsóknirskiliað lág-
marki sex milljörðum króna í þjóðarbúið,
bæðibeintogóbeint.Þærupplýsingarbyggj-
astákönnunsemHafnasamband Íslandsog
samtökinCruise Iceland létugerameðalfar-
þegaárin2013og2014.
433 milljónir í hafnargjöld
Samkvæmt fyrrnefndri könnun eyddu far-
þegarnir um 5,3 milljörðum króna með við-
komu sinni hér á landi. Inni í þeirri tölu eru
m.a. flugferðir til og frá landinu. Um 140
milljónirkomuafverslunskipverja,433millj-
ónirfóruíhafnargjöldog150milljóniríbein-
arskattgreiðslurtilríkisins.
Tekjurnar ráðast eðlilega af stærð skip-
annaogfjöldafarþega.Farþegarstærriskip-
anna hafa í flestum tilvikum keypt fyrirfram
ákveðinn pakka, bæði í mat, þjónustu og
ferðumílandi.Auknartekjurhafaskapastaf
komumminniskipanna,svonefndraleiðsögu-
skipaenoftasterflogiðmeðþáfarþegatilog
frá landinu og þeir fara þá í hringferðir um
landiðmeðskipinu.Þessi skip stoppaá fleiri
stöðumogfarþegarþeirrafaragjarnanvíðar
enþeirsemkomaafstóruskipunum.
HLUTI AF RPC GROUP
SÆPLAST • Gunnarsbraut 12 • 620 Dalvík • Sími 460 5000 • [email protected] • www.saeplast.com ® Sæplast er skrásett vörumerki í eigu RPC GROUP
Byggingarreglugerðir krefjast þess að brunnar séu settir við allar nýbyggingar enda er mikið öryggi og kostnaðar hagkvæmni fólgin í að hafa aðgang að lögnum utanhúss vegna eftirlits og viðhalds.Sæplast framleiðir brunna til frá veitu lagna úr polyethylene-efni (PE).
Í Sæplast -vörulínunni er fjölbreytt úrval brunna til að mæta mismunandi notkunar kröfum. Brunnarnir eru fáanlegir í þremur þvermáls stærðum: 400 mm, 600 mm og 1000 mm. ATH. Hægt er að fá upphækkanir á alla brunna.Fást í byggingavöruverslunum um land allt.
Sæplast ráðleggur að ætíð sé leitað til fagaðila um niðursetningu á brunnum.
Þar sem tvær lagnir koma samanþar ætti að vera brunnur
Fréttir
Komur skemmtiferðaskipa skila sex milljörðum króna í þjóðarbúið
Skemmtiferðaskip á siglingu um Eyjafjörð.
14
Gunnsteinn R. Ómarsson viðskipta-
fræðingur tók við starfi bæjarstjóra í
Sveitarfélaginu Ölfusi 16. maí 2013 og
hefur því starfað í Þorlákshöfn í þrjú ár.
Gunnsteinn hafði áður unnið að sveitar-
stjórnarmálum, sem bæjar- og sveitar-
stjóri um sex ára skeið, meðal annars í
Rangárþingi ytra og þekkir málaflokkinn
því vel. Sveitarfélagið Ölfus er nokkuð
sérstakt að því leyti að það stendur
saman af útvegsbænum Þorlákshöfn og
sveitahéraðinu Ölfusi. Sveitarfélagið er
landmikið og á lönd upp á Hellisheiði.
Hveragerðisbær er sjálfstætt sveitarfélag
umlukið Ölfusinu og byggist að flestu
leyti upp á annarri atvinnustarfsemi en
Ölfusið sem hefur verið dæmigerð sjáv-
arútvegs- og landbúnaðarbyggð þótt
fleiri atvinnuvegir hafi nú skotið rótum.
Um 2.000 manns búa í Sveitarfélaginu
Ölfusi og þar af tæplega 1.540 manns í
útvegsbænum Þorlákshöfn. Önnur byggð
er dreifð og stórir hlutar sveitarfélagsins
eru óbyggðir. Gunnsteinn spjallar við
Sveitarstjórnarmál að þessu sinni.
Ég tók við ágætu búi íSveitarfélaginuÖlfusienásíðustu árum hefur markvisst
verið unnið að því að greiða
niður skuldir. Skuldahlutfallið
hefur lækkaðverulegaogvið
erum komin langt undir lög-
bundið hámark eða niður í
91% af reglubundnum tekj-
um.Þaðverðuraðteljastgóð-
ur árangur á ekki lengri tíma
því á árunum eftir hrun fór
hlutfallið hæst upp í 198%,“
segirGunnsteinn.
Hann segir að óhagstætt
skuldahlutfallmegiaðaðmestu
rekja til framkvæmda í sveitar-
félaginu;einkumbyggingusund-
laugar og íþróttamiðstöðvar í
Þorlákshöfn. „Þótt byggingin
hafi tekið nokkuð á um tíma
þástendurglæsilegtmannvirki
eftir sem nýtast mun til fram-
tíðar. Fólk sem býr utan þétt-
Ölfusið er góður valkostur til búsetu -segirGunnsteinnR.Ómarssonbæjarstjóri
Sveitarfélagið Ölfus
Íþróttalífið er öflugt í Þorlákshöfn.
Gunnsteinn R. Ómarsson.
15
býlisinsíÞorlákshöfnerfariðaðsækjalaugina
enviðsjáumaðíhenniogíþróttaaðstöðunni
leynist falið leyndarmál því aðstaðan hefur
ekkiveriðkynntmeðmarkvissumhætti.Það
er sérstaklega innisundlaugin sem hefur að-
dráttarafl yfir vetrartímann – bæði fyrir
heimafólk og aðra sem leið eiga um eða
komabeinlínisinníÞorlákshöfntilaðbregða
sérísundþvífólkkemurafturogaftur.“
Gunnsteinn segir Þorlákshöfn vaxandi
íþróttabæ. „Við höfum náð ótrúlegum ár-
angriíýmsumgreinum.Körfuboltiogfrjálsar
íþróttir eru ofarlega á vinsældalistanum og
körfuboltaliðÞorlákshafnarkomstíbikarúrslit
ívetursemvarmjöggaman.“
Gróður tekinn að vaxa og dafna
Nýtt ráðhús var byggt í Þorlákshöfn fyrir og
um síðustu aldamót og tekið í notkun árið
2001. „Þetta er stærðarhús, um 2.400 fer-
metrar,ogmeðþvísköpuðustmöguleikartil
þess að koma upp miðbæ. Götunum voru
gefin nöfn en engu að síður reynt aðhalda
aðeinsígömlustafaheitinmeðþvíaðmerkja
með bókstöfum. Stafaheitin voru sérstakur
kafli í sögu Þorlákshafnar sem á sér fá eða
enginönnurdæmihérálandi.“
Gunnsteinnsegiraðumhverfiogútlitbæj-
arins hafi líka þróastmeð árunumog nú sé
gróður tekinn að vaxaogdafna á stað sem
enginnhéltásínumtímaaðþýddiaðgróður-
setja á eða rækta. „Það þrífast ekki allar
plönturviðsjávarsíðunaogveljaþarfgróður
sem þolir sjávarasaltið vel og getur nýtt sér
fremur efnasnauðan og rýran jarðveg. En
þettahefurtekistoggróðurliturinnfarinnað
vekjaeftirtekt.“
Ölfusið er góður búsetuvalkostur
ÞóttÖlfusiðsémeðlandmeirisveitarfélögum
á suðvesturhorni landsinsogþótt víðar væri
leitað og innan þess sé stórt sveitahérað er
lítið um hefðbundinn búskap. „Það er eitt
kúabú og nokkur sauðfjárbú í Ölfusinu en
talsvert um hrossarækt. Þá hefur ferðaþjón-
ustanveriðaðskjótarótumhéreinsogvíðaá
landinu.“
„Áhverjulifaíbúarnirþá?“kanneftilvill
einhveraðspyrja.Gunnsteinnsegiraðásíð-
ariárumhafifærstívöxtaðfólkkjósiaðhafa
búsetu í Ölfusinu en starfa á höfuðborgar-
svæðinu. „Þetta er einfaldlega góður val-
kosturtilbúsetuogmargirsetjaekkifyrirsig
að aka daglega á milli til og frá vinnu. Svo
eru líka komnar almenningssamgöngur eða
strætóferðireftirþjóðvegi1semliggurneðan
Hveragerðis.“
Hann segir að yfir veturinngeti Þrengslin
veriðöruggarileiðenþjóðvegur1.Húnverði
síður ófær og veður oft skárra en á Hellis-
heiðinni. „Okkur finnst á hinn bóginn að
Vegagerðin mætti standa betur að því að
haldaleiðinniumÞrengslinopinniístaðþess
aðleggjamunmeiriáhersluáheiðinaþóttsú
leiðsévissulegastyttriþegarfólkeraðfaratil
Hveragerðis, Selfoss eða lengra um Suður-
land.“
Góð aðstaða til sjávarútvegs
Gunnsteinnsegiraðþóttdregiðhafiúrhefð-
bundnum atvinnugreinum, landbúnaði og
sjávarútvegi, hafi annað komið í staðinn.
„Þarna er ég fyrst og fremst að tala um
dreifðu byggðina en í Þorlákshöfn hefur
einnig orðið umtalsverð breyting á atvinnu-
háttum. Lengi vel byggðist atvinnulífið eink-
um upp af tveimur útvegsfyrirtækjum;
Meitlinum og Glettingi. Þau hafa horfið af
vettvangi og besti tíminn í sjávarútvegi og
Sumarblíða í Skötubót við Þorlákshöfn.
Bókasafnið er stolt íbúa Þorlákshafnar og ungmennin notfæra sér aðstöðuna sem þar er í boði.
16
fiskvinnsluerliðinn,hvaðsemframtíðinberí
skautisér.“
Hann segir að þó engin stórútgerð sé í
sveitarfélaginu miðað við það sem áður var,
séenguaðsíðurnokkurútvegur stundaður.
„Aðstaða til sjávarútvegs er mjög góð. Eina
hafnarstæðiðviðsuðurströndinaeríÞorláks-
höfn,efGrindavíkerundanskilin,ogeftirað
Suðurstrandarvegurinn kom til sögunnar er
leiðin orðin greið til Keflavíkurflugvallar og
þarmeðútflutningsleiðinfyrirfiskafurðir.“
Nýjar atvinnugreinar að vaxa
Gunnsteinn segir aðrar atvinnugreinar hafa
vaxið.Íþvísambandimeginefnabæðiiðnað-
ar- og þjónustufyrirtæki og nú séu komin
framáformumhótelbygginguogrekstur.
„Selvogurinn hefur ákveðið aðdráttarafl
fyrirferðafólk,einkumvegnanáttúrufegurðar
en einnig í ljósi sögunnar. Enn er eftir að
leggjaljósleiðarainníSelvoginnenljósleiðari
erídagundirstaðabúsetuogbyggðarekkert
síður en þjóðvegurinn því hver vill vera net-
lausogþannigánsamskiptaviðumheiminn?
Þettaerekkióskastaðaenvissulegaerþarna
um nokkra vegalengd en fáa notendur að
ræðaogþvínokkurnkostnað.“
Gunnsteinn segir að fyrir tveimur árum
hafi verið gerður samningur við Gagna-
veituReykjavíkurumaðleggjaljósleiðaraum
Ölfusið. „Selvogurinn er eina svæðið sem
eftir er og það verður að vinna að því að
tengjaþettasvæðiumheiminum.Þaðeralger
forsendaþessaðbúsetageti aukistþar– til
dæmisítengslumviðferðaþjónustu.Enþetta
erspurningumfjarlægðirogfjölda.“
Hótel á Óseyrartanga
EnþaðerfleiraenfegurðogsagaSelvogsins
sem dregur ferðafólk að þessu svæði, að
sögnGunnsteins.„Svarta fjaran,hrauniðog
landslagið í kringum Þorlákshöfn hafa heil-
mikið aðdráttarafl. Nú er búið að staðfesta
deiliskipulag fyrir hótelbyggingu á Óseyrar-
tangaþarsemveitingastaðurinnHafiðbláaer
ognýturmikillavinsælda.Framkvæmdaaðilar
erutilbúniraðhefjaþettaverkefniogmiðað
viðþannvöxtsemeríferðaþjónustunnierlík-
legt að hafist verði handa innan tíðar. Fleiri
verkefniásviðiferðaþjónustueruífarvatninu
ogverðavonandiaðveruleika.“
Sveitarfélagið Ölfus
Þorlákshöfn séð úr lofti.
Þótt dregið hafi úr umsvifum í sjávarútvegi er fiskiðnaður enn talsverður. Hér er verið að gera að ýsu.
17OneSystems®sími: +354 660 8551 | fax: +354 588 1057 www.onesystems.is | [email protected]
OneSystems bjóða heildarlausn í skjalamálum sveitarfélaga og þjónustu við íbúa
VELJUM
ÍSLENST - VELJUM
ÍSLE
NSK
T -V
ELJUM
ÍSLENSKT -
Þróunarstefna OneSystems styður MoReq2,kröfur evrópulanda um gagnsæi, rekjaleika og öryggi.
Hagkvæmar lausnir með áherslu á rekjanleika, auðveldan aðgang og gagnsæi.
OneSystems hefur hannað og rekur y�r 40 gagnvirkar þjónustugáttir af ýmsum toga, víðsvegar um landið hjá sveitarfélögum og fyrirtækjum.
Þar á meðal eru: Íbúagáttir, starfsmannagáttir, nefndarmanna- og gagnagáttir.
Auktu aðgengi gagna og gagnsæi ákvarðanatöku með öruggu og rekjanlegum hætti. Stórauktu þjónustu án þess að auka y�rbyggingu og sparaðu með skilvirkari stjórnun mála.
Gagnvirkar þjónustugáttir
UpplýsingagáttPortal Information
Vefgátt fyrir íbúaCitizen
NefndarmannagáttCommittee
StarfsmannagáttEmployee
Self-ServicePortal ProjectVerkefnavefur
18
Fiskeldi í stað fiskveiðaEnafturað fiskmetinu.Þóttdregiðhafium-
talsvert úr útvegsstarfsemi í Þorlákshöfn og
færri skip færi afla að landi hefur byggðin
síðurensvosagtskiliðviðframleiðsluáfisk-
afurðum.Þarkemurfiskeldiðtilsögunnar.
„Það kemur ef til vill á óvart að stærsta
seiðaeldisstöð á landinu er í Þorlákshöfn og
þar er einnig eldisstöð fyrir bleikju auk þess
sem talsvert bleikjueldi er ofar í Ölfusinu.
Nálægðviðflugvöllinnskiptirmiklumálifyrir
bleikjueldið vegna þess að nær öll fram-
leiðslanferbeintámarkaðierlendis.“
Þegar vel gengur hugsa menn síður um sameininguSveitarfélagiðÖlfuservíðfeðmteða737fer-
kílómetraraðstærð.Þaðteygirsigfrávestan-
verðu Ingólfsfjalli, niður Ölfus meðfram
ÖlfusáogvesturíSelvog.Þéttbýliskjarnareru
tveir, Þorlákshöfn og Árbæjarhverfi vestan
Ölfusár,réttutanSelfoss.Ölfusnæraðenda-
mörkum Árnessýslu, rétt vestan við Kolvið-
arhól.Hveragerðisbærersemfyrrsegirsjálf-
stættsveitarfélaginnanlandamæraÖlfussins.
Þegarhorfterálandakortkemuríhugann
hvort rétt eða mögulegt sé að sameina
sveitarfélög á svæðinu eða jafnvel víðar um
Árnessýslu eins og nokkuð hefur verið rætt
um.Gunnsteinnsegiraðsameiningarmálséu
ekkiefstábaugiíÖlfusinu.„Þegarvelgeng-
ur hugsa menn síður um eða ræða samein-
ingu. Vegna landafræðinnar er þó ekkert
óeðlilegt að rætt sé um sameiningu við
Hveragerðisbæ. Það sveitarfélag er landlítið
og vaxtarmöguleikar þess takmarkaðir af
þeimsökum.Þareröflugatvinnustarfsemiog
Hvergerðingum gengur vel. Hveragerðisbær
byggist hins vegar upp af öðrum atvinnu-
greinumenÖlfusið,“segirhann.
Hann minnir á að ylrækt hafi fljótt orðið
fyrirferðarmikil íHveragerðivegnanálægðar-
innar við jarðhitann. Jarðvarminnhafi einnig
orðiðhvatinnaðþvíaðNLFÍ stofnaðiheilsu-
hælisemhefurvaxiðogdafnaðþarígegnum
tíðina.Elli-oghjúkrunarheimiliðGrund flutti
fyrir löngu hluta af starfsemi sinni til Hvera-
gerðis og nú er ferðaþjónusta að festa þar
rætur.
„Égséalvegfyrirméraðþettagætiorðið
öflugra sveitarfélag yrðu þessi tvö sameinuð
og við eigum samstarf viðHvergerðingaum
ýmsaþætti. Égget nefnt í því sambandi að
við rekum bæði leik- og grunnskólann í
Hveragerðisaman.Viðeigum9%hlutdeildí
leikskólanumog14%ígrunnskólanum.Þetta
kemur til af því að mun auðveldara er fyrir
börnúrÖlfusinuaðsækjaskólaíHveragerði
en niður í Þorlákshöfn. Þá má nefna að
Garðyrkjuskólinn stendur í Sveitarfélaginu
Ölfusienekki íHveragerðisbæ.Eftirþvísem
ég best veit hefur samstarf sveitarfélaganna
tveggjaeinkennstafgóðumsamstarfsviljaog
vinnuviðaðnáárangri.“
Gætum tengst Faxaflóahöfnum
Gunnsteinnsegiraðsameiningtil vesturs, til
dæmisviðGrindavíkurbæ,sé langsóttari leið
enda þótt Þorlákshöfn og Grindavík séu um
margtlíksamfélögsembæðiliggjaviðsjóinn
ogbyggjamikiðáþvísemhanngefur.
„Annaðsemégtelaðmættiskoðaþegar
sameiningar-ogsamstarfsmálberágómaer
aðviðerummeðmjöggóðahöfn,semmeð
tiltölulega litlum tilkostnaði mætti gera enn
betri.ViðerumekkihlutiafFaxaflóahöfnum
enefgrannterskoðaðþáerþettaíraunog
veru eitt hafnarsvæði – ofan afAkranesi og
austurtilÞorlákshafnar,“segirGunnsteinnR.
Ómarssonaðlokum.
Sveitarfélagið Ölfus
Þorlákshafnarviti eða Hafnarnesviti, eins og heimamenn kalla hann, stendur skammt fyrir utan þéttbýlið í Þorlákshöfn. Hann var byggður árið 1951 úr steinsteypu og er 8,3 metrar að hæða. Hönnuður hans var
Axel Sveinsson verkfræðingur.
Ráðhús Ölfusinga í Þorlákshöfn en þar er bókasafnið m.a. til húsa.
19
SveitarstjórnarmennáAkureyrieruósáttirvið
þáákvörðunIsaviaaðveita30milljarðakróna
til framkvæmda á Keflavíkurflugvelli næstu
tvö árin. Þar af verður fjárfest þar fyrir 20
milljarðakrónaíárogalls40milljarðaáfjór-
umárum.
Framkvæmdir vegna nýs flughlaðs á
Akureyrarflugvelli hafa stöðvast þar sem
ekki hefur tekist að fjármagna frekari
framkvæmdir. Komið hefur fram að fjár-
magn í nýtt flughlað er ekki á sam-
gönguáætlun næstu fjögurra ára. Mikil
óánægja er líka á Austurlandi með að
ekkiskuliráðistíframkvæmdirviðaðstækka
ogeflamillilandaflugvöllinnáEgils-
stöðum.
Furðuleg ákvörðun
„Þetta er furðuleg ákvörðun. Við
getumfengiðefniðúrVaðlaheiðar-
göngunummjögódýrtídagþvívið
þurfum einungis að greiða fyrir
flutninginnáþvífrágöngunumog
í flughlaðið. Ef beðið verður með
framkvæmdirnarverðurmundýrarafyrirríkið
að stækka flughlaðið síðar,“ segir Logi Már
Einarsson,bæjarfulltrúiáAkureyri.
EiríkurBjörnBjörgvinsson,bæjarstjóriAk-
ureyrarkaupstaðar,hefurlátiðhafa
eftirsérað„framkvæmdiráAkur-
eyrarflugvellimunu tryggja að við
höldum hér fjölda starfa í flug-
tengdri starfsemi, sem annars
gætu farið. Þær eru líka m.a.
forsendaþessaðfjölgagáttuminn
ílandiðogdreifaerlendumferða-
mönnumbetur.“
Ísland að verða „uppselt“
Framhefurkomiðífréttumaðvíðaumland
er nær ómögulegt að útvega ferðamönnum
gistinguyfirháannatímann.SævarSkaptason,
framkvæmdastjóri Ferðaþjónustu bænda,
segiraðámörgumstöðumséorðiðfullbókað
áháannatímanum í júlí og ágúst. Staðan sé
erfiðust frá höfuðborgarsvæðinu að Höfn í
Hornafirði. „Suðurlandið er fullbókað og þá
kemst fólk hvorki austur né vestur,“ segir
Sævar.
Í Fréttablaðinu á dögunum sagði Skapti
ÖrnÓlafsson,upplýsingafulltrúiSamtakaaðila
í ferðaþjónustu, ljóst hvað þyrfti að gera:
„Stóra verkefnið okkar er að dreifa ferða-
mönnumbeturumlandið.“
Logi Már Einarsson bendir á að Isavia sé
í eigu ríkisins og eigi að þjóna hagsmunum
alls landsins. Til lengri tíma litið muni það
skapaómældaerfiðleikaaðdreifaekkiferða-
mannastraumnumbeturumlandiðalltennú
ségert.
Gagnrýna misskiptingu fjármagns til flugvalla
Fréttir
Logi Már Einarsson.
Flughlaðið á Akureyrarflugvelli. Framkvæmdir við stækkun þess hafa nú stöðvast vegna þess að ekki fæst fjár-magn til að flytja efnið úr Vaðlaheiðargöngum í flughlaðið. - Mynd: BB.
Meiraen70%vegaíDalabyggðerumalarvegirogengináformeruum
umbætur samkvæmt samgönguáætlun 2015-2018 þrátt fyrir aukna
umferðferðamanna.
Hlutfallmalarvegamuneinungishærraíþremursveitarfélögumhér
á landi.UmferðumVesturlandhefuraukistmikiðáöllumárstíðumá
undanförnumárumogSnæfellsnesverðursífelltvinsælliáfangastaður.
SveinnPálsson,sveitarstjóriíDalabyggð,sagðiíviðtaliviðRÚVfyrir
skömmuaðmargirferðamennakihringleiðumSnæfellsnestilaðfara
ekkisömuleiðframogtilbaka.ÞáliggileiðinumSkógarströnd,austur
fráStykkishólmisemþykirfallegenþarermalarvegurmeðeinbreiðum
brúm og blindhæðum. „Þetta er stórhættuleg leið. Og maður skilur
ekkiaðhúneigisérekkistaðísamgönguáætlunum.Þaðerekkistaf-
krókur um framkvæmdir á þessum malarvegum í Dalabyggð,“ sagði
Sveinníumrædduviðtali.
Meira en 70% vega í Dalabyggð malarvegir
Malarvegur í Dalabyggð. Mynd. RÚV.
20
„Þetta er búinn að vera 20 ára ferill,
mjög árangursríkur og hefur sett
skemmtilegan svip á bæjarlífið vítt og
breitt um landið,“ segir Ingibjörg
Einarsdóttir, skrifstofustjóri Skóla-
skrifstofu Hafnarfjarðar og formaður
Radda. Ingibjörg er einn af forvígis-
mönnum Stóru upplestrarkeppninnar
og ein helsta driffjöður hennar í gegn-
um árin. Stóra upplestrarkeppnin hefur
stöðugt fengið meiri athygli og er
orðinn fastur árlegur viðburður í
mörgum skólasamfélögum.
Ingibjörgsegirþettaveramerkisafmæliognú sé spurning um framtíðina. „Þetta erhelsta læsisverkefni á landinu og ekkert
verkefnihefurlifaðsvonalengi.Núhafaallir
áhyggjur af læsi, það er eitt helsta um-
fjöllunarefni í skólamálum þessa dagana
enda mikið alvörumál ef dregur úr lestrar-
getubarna.“
Ingibjörgsegiraðþegarkeppninfórfyrst
af stað, veturinn 1996, hafi þessi umræða
ekkiveriðkomináþaðstigsemhúnerídag.
„Við vorumekki beinlínis aðhvetja tilmeiri
lestrarheldurmiklufremurað lesabeturog
læra að koma fram af virðingu og auka
sjálfstraust. Auðvitað hefur þetta verkefni
boriðágómaíþeirrialvarleguumræðusem
fariðhefur framaðundanförnuumvaxandi
lestrarvandaogdvínandi lesskilningámeðal
barnaogungmennaogerþaðafhinugóða
því lestrarkunnáttanoggetantilþessaðtil-
einka sér ritað mál er undirstaða frekara
náms.“
Allir sjöundu bekkingar hafa tekið þátt
„Keppninhefstárlegaádegiíslenskrartungu
oghefurfráárinu1996náðaðþroskastog
dafna meðal nemenda í sjöunda bekk og
lýkur verkefninu ímarsárhvertmeðmynd-
arlegum menningarhátíðum um allt land,“
segirIngibjörg.
FyrstaupplestrarhátíðinvarhaldiníHafn-
arfirði þann 4. mars 1997 og fljótt bættust
fleiri bæjarfélög í hópinn. Síðustu 16 árin
Stóra upplestrarkeppnin –Frábærárangurítvoáratugi
Stóra upplestrarkeppnin
Frá einni af hátíðum Stóru upplestrarkeppninnar.
21
hafa allir nemendur í 7. bekk á landsvísu
tekið þátt í keppninni. Hver skóli ákveður
þátttökuaðhaustiogvelurtvoeðafleirifull-
trúaáglæsilegumhátíðuminnanskólannatil
aðtakaþáttíStóruupplestrarkeppninnifyrir
sínahönd.Landssvæðintakasigsvosaman
og halda lokahátíð þar sem valdir fulltrúar
komasamanogkeppafyrirhöndsínsskóla.
Menningarstarf á landsvísu
„Stóra upplestrarkeppnin er menningarstarf
á landsvísumeðskýrmarkmiðað leiðarljósi.
Í fyrsta lagi er markmiðið að vekja athygli
og áhuga á vönduðum flutningi og fram-
burði íslensk máls og að allt ungt fólk læri
að njóta þess að flytja texta og ljóð sjálf-
um sér og öðrum til ánægju. Í öðru lagi
ber að leggja rækt við virðingu og vand-
virkni. Í samfélagi nútímans er nauðsyn-
legt að leggja rækt við færni og kunn-
áttu sem nemendur fá þegar þeir taka
GLÖGG MYND AF GESTUM BÆJARINS
Glöggt myndeftirlit• Festir ökutæki og bílnúmer á mynd• Í háupplausn og með tímastimpli• Innrautt ljós í myrkri og dagsbirtu• Veðurþolinn, viðhaldslítill búnaður• Búnaðurinn notar ekki mikla orku Gestabók bæjarins• Öll umferð skráð í stafrænan grunn• Eykur öryggi almennings í bænum• Vöktun hefur mikið forvarnargildi• Óeðlilegir atburðir aðgengilegir lögreglu
Innkomuvöktun Securitas
Lesið af innlifun.
22
þáttíStóruupplestrarkeppninni,“segirIngi-
björg.
Hún segir að mörgu að hyggja í þessu
sambandi en afar ánægjulegt sé til þess að
vita að árlega skuli heill árgangur í grunn-
skóla vera að vanda sig við að ná þessum
markmiðumogstígasíðanástokkaðvoriog
lesa af listfengi fyrir fullum sölum áhuga-
samraáheyrenda.
„Lokahátíðir í mars eru metnaðarfullt
framlag ungmenna til menningarlífs heima-
byggðarinnar semer fullástæða tilaðveita
athygliogberavirðingufyrir.“
Litla upplestrarkeppnin fyrir fjórðu bekkinga
Ingibjörg segir að á fimmtán ára afmæli
StóruupplestrarkeppninnaríHafnarfirðihafi
verið ákveðið að fara af stað með annað
verkefni sem byggt er á sömu hugmynda-
fræðiogsústóraensniðiðaðnemendumí
fjórðabekk.
„Þar taka líka allir þátt og í keppnishug-
takinufelstaðkeppaaðþvíaðverðabetri í
lestriídagenígær.Allirerusigurvegararog
verkefninulýkuríaprílmeðhátíðumþarsem
allir koma fram, ýmist í talkórum eða sem
einstaklingar.Þettaverkefnierafarskemmti-
legtogeruallarlíkuráaðþaðnáiaðdafnaá
næstu árum enda voru í vetur skráðir 60
skólartilverkefnisins.“
Nauðsynlegt að tengja þessi verkefni við heimilin
Ingibjörgsegiraðþaðsémikilsvirðiaðtengja
bæðiþessiverkefniviðheimilinþvífáverkefni
séubeturtilþessfallinogmættisvosannar-
legastyrkjaþaðsamstarfennfrekar.
Stóra upplestrarkeppnin á ýmsa velunn-
arasemstyrkjaverkefnið.Mennta-ogmenn-
ingarmálaráðuneytið veitti keppninni sér-
stakaviðurkenninguárið2000ogárið2006
fékk Stóra upplestrarkeppnin foreldraverð-
launHeimilisogskóla.
„Reynsla undanfarinna tveggja áratuga
sýnirhversunauðsynlegteraðhaldaverkefn-
inu áfram og efla það,“ segir Ingibjörg að
lokum.
Stóra upplestrarkeppnin
Ingibjörg Einarsdóttir skrifstofustjóri á einum af viðburðum Stóru upplestrarkeppninnar.
Að einni upplestrarhátíð lokinni.
23
Glæsileg íþróttamannvirki og snyrtilegt tjaldstæðiSandströnd, fjara, hellar, klettar, bryggja, gönguleiðir og skemmtileg leiksvæði.
ÞORLÁKSHÖFN OG ÖLFUSIÐ
Frítt í
sund fyrir
16 ára og
yngri
Lifandi sveitarfélag
SVEITARFÉLAGIÐ
ÖLFUS
Fjölskyldan getur átt góðar samverustundir í Ölfusinu.Fáðu hugmyndir á www.olfus.is/gestir-og-gangandi
Frá lokahátíð Stóru upplestrarhátíðarinnar á þessu ári. Þarna má m.a. sjá Illuga Gunnarsson menntamálaráðherra, Rósu Guðbjartsdóttur, formann bæjarráðs Hafnarfjarðar, Harald Líndal Haraldsson, bæjarstjóra í Hafnarfirði og Ólaf Ragnar Grímsson, forseta Íslands.
24
Gunnar Axel Axelsson, bæjarfulltrúi í
Hafnarfirði, fór til Úkraínu sl. haust til
kosningaeftirlits á vegum sveitarstjórn-
arþings Evrópuráðsins en hann tók sæti
í ráðinu á árinu 2014. Gunnar Axel
þekkir því vel til sveitarstjórnarmála og
segir að bæði fróðleiks- og ævintýraþrá
hafi legið að baki því að hann sótti um
þátttöku í þessu verkefni. Gunnar Axel
kveðst alveg geta hugsað sér að fara
aftur í slíka för og hvetur sveitarstjórar-
fólk til að taka þátt í alþjóðasamstarfi
ef það hefur tök á því.
A ðdragandinn var sá að ég tók sæti ásveitarstjórnarþingi Evrópuráðsins vorið2014.EittafmeginverkefnumEvrópuráðsins
eraðgætaaðog styðjaviðþróun lýðræðis
og mannréttinda í aðildarríkjum þess. Inni í
því er eftirlit með kosningum og úttekt á
lýðræðisumbótum almennt sem er veiga-
mikillþátturístarfsemiráðsins.“
Hann segir að aðstæður í Úkraínu séu
með þeim hætti að þar ríki í raun stríðs-
ástand á sama tíma og viðkvæmt ferli lýð-
ræðisumbótastandiyfir.„Pólitískurogefna-
hagsleguróstöðugleikiermikillog landiðer
víðfemt. Þar búa einnig um 45 milljónir
manna.Afþessumástæðumvarákveðiðað
sendastærrisendinefndþangaðenþærsem
fara aðöllu jöfnu til hefðbundins kosninga-
eftirlits.“
Hannsegiraðífyrstaskipti
ísöguEvrópuráðsinshafibæði
sveitarstjórnaþingið og þing-
mannavettvangurinn tekið
þátt í kosningaeftirliti vegna
sveitarstjórnarkosninga. „Þess
vegnavorubæðisveitarstjórn-
arfólk og þingmenn í þessari
för auk sérfræðinga á vegum
þingsins.Allsvoru57fulltrúar
í sendinefndinni og mín þátt-
takaatvikaðistþannigaðaðal-
fulltrúum á sveitarstjórna-
þinginu er boðin þátttaka. Ég
sótti um að taka þátt í þessu
verkefni, aðallega af einskær-
umáhugaensmáævintýraþrá
blundaðieinnigaðbaki.“
Farið í gegnum allt lýðræðiskerfið
Gunnar Axel segir að kosn-
ingaeftirlit og úttekt séu mun
víðtækarienhannhafigertsér
íhugarlund.„Éghéltaðþetta
sneristeinkumumaðhafaeft-
irlit með sjálfum kosningunum
enverkefniðermikluvíðtækara
en svo. Þetta snýst ekki bara
um kosningadaginn eða dag-
ana á undan heldur einnig
hvernig staðið er að allri um-
gjörð lýðræðismála, s.s. stöðu
fjölmiðla í landinu. Þess vegna
er svo mikilvægt að sendi-
nefndir fái tækifæri til þess að
GunnarAxelAxelssonbæjarfulltrúi:
Lærdómsríkt að fara í kosningaeftirlit til Úkraínu
Lýðræðismál
Gunnar Axel á kosningadaginn í Úkraínu ásamt fulltrúa sveitarstjórnar-þingsins frá Tyrklandi en þeir unnu saman þann dag.
25
hittaallaþáólíkuaðilaviðkomandisamfélags
semkomaaðlýðræðismálummeðeinhverjum
hætti.“
Fyrstu dagana í Úkraínu hitti hópurinn
fræðimenn og fulltrúa félagasamtaka sem
starfa á sviði lýðræðismála, fulltrúa alþjóða-
stofnana í landinu og sendiherra erlendra
ríkjasemhafaaðseturíÚkraínu.„Viðhittum
einnigfulltrúastjórnmálaflokkaogframbjóð-
endur til þess að fá innsýn í stöðumálaog
nutum þar aðstoðar aðila sem hafa meðal
annars það hlutverk að undirbúa komu
sendinefnda.“
Misskiptingin er ógnvekjandi
„Fyrst og fremst kom umfang verkefnisins
mér á óvart og hversu djúpt við fórum í
gegnum hlutina. Varðandi landið sjálft er
mjögáhugavertaðfáaðkynnastþví;kynn-
astnýju landiogfátækifæritilþessáþann
hátt sem hefðbundnir gestir og ferðamenn
fá alla jafnan ekki tækifæri til. Við fengum
tækifæritilþessaðheimsækjastjórnarstofn-
anir og kynnastmörgumhliðum samfélags-
ins.“
Hann segir það hafa komið sér mjög á
óvarthversu„misskiptinginíÚkraínuergríð-
arlegogáallanháttáberandi.Annarsvegar
er mikið ríkidæmi mjög fárra og hins vegar
mikilfátæktmjögmargra.Égheldaðskort-
ur á því sem við köllum venjulega millistétt
standi þessu landi verulega fyrir þrifum.
Misskiptinginerógnvekjandi.Þaðsemgerst
hefur íÚkraínuer sambærilegtviðþaðsem
gerðistástjórnartímaBorisJeltsiníRússlandi,
að eigur sem voru í höndum hins opinbera
undirkommúnískuskipulagilentuíhöndum
fárraaðila.“
Hann segir að þarna sé að finna svo-
nefnda oligarka, sem „eru fámennur hópur
en gífurlega auðugur. Þessir menn eiga
stjórnmálin í raun og veru, því þarna tala
mennum stjórnmálaflokka semeignir þess-
aramanna.Þeireigafjölmiðlasamsteypurnar
–sínafjölmiðlasamsteypuhverogsittstjórn-
málaaflhverogstjórnmálinlitastöllafhags-
munum þeirra og hafa gert það í gegnum
tíðinaalltfráfalliSovétríkjanna.Einsogþetta
blasti við mér varð maður var við það með
hvað áþreifanlegustum hætti í sjálfu kosn-
ingaeftirlitinu.“
Byggingar við hrun
GunnarAxelsegiraðþjóðinberiþessmerki
aðþarhafaveriðátöknærallanþann tíma
fráþvírússneskakeisaradæmiðleiðundirlok
og nú sé tekist á um austurhluta landsins.
Krímskaginnhafaveriðtekinnundirrússnesk
yfirráðaðnýjuogsaganséennogafturað
endurtaka sig; sagaátakaámilli austursog
vesturs.
„Það sem stakk mig mest er bæði ríki-
dæmið og síðan fátæktin sem er almenn á
meðal landsmanna. Algengasti húsakostur-
inn erugömlu sovétblokkirnar sembyggðar
voruá tímaSovétríkjanna. Flestarþeirraeru
farnar að láta mikið á sjá. Lítið eða ekkert
viðhaldertilstaðarogmikiðafhúsakynnum
erunæstumaðhrunikomin.“
Atkvæðakaup algeng
Eftir þriggja daga dvöl í Kiev hélt Gunnar
Axel ásamt tyrkneskum fulltrúa til borgar
í vesturhluta Úkraínu sem heitir Ivano-
Frankivsk. „Þar mynduðum við ásamt túlki
og bílstjóra teymi sem falið var að fylgjast
með framkvæmd kosninganna á því svæði.
ÞarhittumviðaðilafráÖryggis-ogsamvinnu-
stofnun Evrópu sem höfðu undirbúið komu
okkar.Viðáttumeinnigfundimeðkjörstjórn-
umásvæðinudaganafyrirkosningarnarogá
sjálfan kjördaginn hófum við dagsverkið
snemmamorgunsmeðþvíaðveraviðstaddir
opnun kjörstaða og síðan heimsóttum við
kjörstaði yfir daginn eða á meðan þeir voru
opnirogvorumsíðan framánóttmeðkjör-
stjórninni við að taka á móti atkvæðum og
fylgjastsíðanmeðtalningunni.“
Kosningarnar voru sambland af flokka-
og persónukjöri og flóknir atkvæðaseðlarnir
báruþessskýrmerki.„Eittafþvísemstund-
aðvarítengslumviðkosningarnarvarstofn-
un svokallaðra flokka-eftirlíkinga. Það eru
stjórnmálaflokkar sem bera keimlík nöfn og
einhver stóru flokkanna. Efsti maður á lista
Gunnar Axel ásamt Gudrun Mosler-Toernstroem, varaforseta sveitarstjórnarþingsins og yfirmanni sendinefndarinnar til Úkraínu.
26
viðkomandiflokkserþaraðaukialnafniþess
sem leiðir lista þess flokks sem líkt er eftir!
Þessir gerviflokkar hafa í raun engan annan
tilgang en að flækja kjörseðlana og hrifsa
atkvæðiafkeppninautum,atkvæðisemsíðan
detta yfirleittdauðvegna reglna sem tryggja
stóruflokkunumaukiðvægi.Þettavarþóekki
áberandiáþvísvæðiþarsemviðvorumogég
heldaðþaðhafiveriðsamdómaálitaðkosn-
ingarnar hafi eftir atvikum farið nokkuð vel
fram,endaáþvísvæðisemerfriðsamlegraen
mörgönnurílandinu.“
Fólk þekkti ekki kosningalögin
Gunnar Axel segir að ný kosningalög hafi
veriðsettíÚkraínuífyrrasumarenekkistað-
fest fyrr en nokkrum vikum fyrir kosning-
arnar. Þessi lagasetning hafi orðið þess
valdandi að nokkur breyting varð á fram-
kvæmdkosningaoghafihúnvaldiðruglingi,
bæðihjákjörstjórnumogkjósendum.
Í könnunum sem gerðar hafi verið
skömmu fyrir kosningarnarhafi komið fram
að allt að 80% skildu hin nýju kosningalög
ekki til fulls og áttuði sig því ekki til fulls á
því hvernig kosningarnar færu fram. Alla
kynninguhafi vantaðennýjukosningalögin
hafi verið sett fram sem hluti af lýðræðis-
umbótaferli sem opinberlega er í gangi í
Úkraínu.
„Þessar breytingar ganga út á að dreifa
valdi,meðalannarsmeðþvíaðstyrkjasveit-
arstjórnarstigið til þess að það standi nær
íbúunum.Veriðeraðvinnaaðstjórnarskrár-
breytingum sem vonast er til að verði sam-
þykktaráþessuárieðaþvínæstasemmunu
efafverður leiðatilmikillabreytingaí land-
inu. Eins og staðan er í dag er valdinu lítið
dreift.Forsetilandsinsermjögvaldamikillog
stjórnkerfið er blanda af þingræði og for-
setaræði.“
Gæti vel hugsað mér að gera þetta aftur
Gunnar Axel segist vel geta hugsað sér að
taka þátt í öðru slíku verkefni, gefist þess
kostur.„Íþessuverkefnivarhópurinnfrekar
stór. Fastur kjarni frá sveitarstjórnarþinginu
tekurþáttíþessumverkefnumogþarhefur
safnast fyrir margvísleg þekking og reynsla.
Eftilvillgefstmértækifæritilþessaðvinna
meira að þessu og kem þá bara til baka
reynslunniríkari.“
Hann hvetur sveitarstjórnarfólk á Íslandi
aðgefakostásérogtakaþáttísvonaverk-
efnum ef það hefur tækifæri til þess, til
að mynda á vettvangi Evrópuráðsins. „Auk
ánægjunnar sem getur falist í þátttöku í
svonaverkefniþáhöfumviðgagnafþvísem
samfélagaðhugsaumhlutinaístærrasam-
hengi, ekki síst núna þegar heimsþorpið
er allt á hreyfingu,“ segir Gunnar Axel að
lokum.
Lýðræðismál
Gunnar Axel staddur á Frelsistorginu í Kiev en þar fóru fram mikil mótmæli í ferbrúar árið 2014 sem urðu til þess að þáverandi forseti landsins, Viktor Yanukovych,
hrökklaðist frá völdum.
SVO VINNUDAGURINNGETI BYRJAÐ
Fyrirtækjaþjónusta Ölgerðarinnar býður upp á gott úrval af drykkjar- og matvöru fyrir allar stærðir vinnustaða. Hægt er að velja milli margra gerða kaffivéla og ótal
tegunda af gæðakaffi.
Einnig bjóðum við upp á vatnsvélar, safa- og djúsvélar, sjálfsala, kæliskápa og fleira sem gerir góðan vinnustað enn betri.
Kíktu á úrvalið á www.olgerdin.is eða hafðu samband við okkur í síma 412 8100
EN
NE
MM
/ S
ÍA /
N
M7
11
00
Mörg fjölbýlishús í Úkraínu eru komin vel til ára sinna. Þetta er eitt af þeim nýlegri.
27
SVO VINNUDAGURINNGETI BYRJAÐ
Fyrirtækjaþjónusta Ölgerðarinnar býður upp á gott úrval af drykkjar- og matvöru fyrir allar stærðir vinnustaða. Hægt er að velja milli margra gerða kaffivéla og ótal
tegunda af gæðakaffi.
Einnig bjóðum við upp á vatnsvélar, safa- og djúsvélar, sjálfsala, kæliskápa og fleira sem gerir góðan vinnustað enn betri.
Kíktu á úrvalið á www.olgerdin.is eða hafðu samband við okkur í síma 412 8100
EN
NE
MM
/ S
ÍA /
N
M7
11
00
28
Pantaðu allan hringinn á www.hoteledda.is eða í síma 444 4000.
1 ML Laugarvatn • 2 ÍKÍ Laugarvatn • 3 Skógar • 4 Vík í Mýrdal • 5 Höfn • 6 Neskaupstaður7 Egilsstaðir • 8 Stórutjarnir • 9 Akureyri • 10 Ísafjörður • 11 Laugar í Sælingsdal
11 HÓTEL ALLAN HRINGINN
Veitingastaðir á öllum hótelum • Alltaf stutt í sund • Vingjarnleg þjónusta • Gjafabréf fáanleg
Ávísun á frábært sumarfrí