Upload
kerkplein-balk
View
232
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Nieuw: e-mail: [email protected] We gaan er weer tegenaan met z'n allen: in deze ‘ûnderweis’ zult u kunnen lezen wat er staat te gebeuren in de komende maand: dopen, bevestiging van ambtsdragers, zondagse vie- ringen, startzondag: het kan niet op! Allemaal de hartelijke groeten, uw redactie Pieter Zeldenrust Rina van der Werf Yde Jan van de Lageweg voor het oktober nr.: bij Rina van der Werf, De Timpe 14, 8561 EB Balk. Inleveren kopij Kerkblad ‘ûnderweis’ Start
Citation preview
10e jaargang nr. 8 — september 2009 1 ûnderweis
V an de redactie
Start
Voor velen is de vakantie achter de rug, de kin-
deren weer naar school en voor ons geldt dat
het nieuwe seizoen aanbreekt als het eerste
nummer van ‘ûnderweis’ na het dubbelnummer
van de zomer in de steigers moet.
Zulks is thans het geval, zoals u zult begrijpen
en hierbij zult kunnen zien. Het nieuwe kerke-
lijk seizoen staat voor de deur: ambtsdragers
zijn gepolst en hebben toegezegd, de pastorale
staf zit te popelen en wij, ach we doen ons best.
De osteopathie leert evenals de kerkelijke prak-
tijk dat alles beweeglijk is, alles kan bewegen
en alles moet bewegen! Zo is het maar net.
Vakantie houden komt voort uit een zucht naar
avontuur en verandering, maar we kunnen ook
slecht tegen onzekerheid. Daarom hing er bij
ons thuis, denk ik, een bordje aan de muur:
‘Oeral thús, mar thús it bêste’. U moet weten
wij waren met z'n drieën tegelijkertijd soldaat.
Ook de dreigingen die ons boven het hoofd
hingen konden we thuis tot rust brengen, in de
vertrouwde omgeving: klimaatverandering,
Mexicaanse griep, stagnatie in de economie, de
hebzucht en mateloosheid die we om ons heen
zien. Na alle lessen die we hebben kunnen leren
in het recente verleden steekt toch weer de
geest van ongebreideld kapitalisme de kop op,
nadat die terug in de fles leek. De
bonussendraak is onverslaanbaar naar het lijkt.
Mocht u (onverhoopt) thuis gebleven zijn dan
kunt u de wereld inkijken door in Google Earth
naar de Kelt Wadi in
Palestina te 'vliegen'. U
komt dan uit bij het
klooster van St.
George dat in de 5e
eeuw door monniken
werd gebouwd die op
zoek waren naar de
woestijnervaringen van
Jezus en Johannes. Het
klooster ligt langs de
weg van Jericho naar
Jeruzalem.
U weet wel waar Jezus het verhaal van de
Barmhartige Samaritaan situeerde en waarlangs
hele volksstammen optrokken om opwaarts
naar Jeruzalem te gaan op pelgimstocht, lees
Psalm 121.
Hoewel de Nieuwe Bijbelvertaling deze maand
vijf jaar geleden in gebruik werd genomen, haal
ik de pelgrimspsalm uit de Statenvertaling:
Een lied Hammaälôth.
1 Ik hef mijn ogen op naar de bergen, van waar
mijn hulp komen zal.
2 Mijn hulp is van
den HEERE, Die
hemel en aarde
gemaakt heeft.
3 Hij zal uw voet niet
laten wankelen; uw
Bewaarder zal niet
sluimeren.
4 Ziet, de Bewaarder
Israëls zal niet slui-
meren, noch slapen.
5 De HEERE is uw Bewaarder, de HEERE is
uw Schaduw, aan uw rechterhand.
6 De zon zal u des daags niet steken, noch de
maan des nachts.
7 De HEERE zal u bewaren van alle kwaad; uw
ziel zal Hij bewaren.
We gaan er weer tegenaan met z'n allen: in
deze ‘ûnderweis’ zult u kunnen lezen wat er
staat te gebeuren in de komende maand: dopen,
bevestiging van ambtsdragers, zondagse vie-
ringen, startzondag: het kan niet op!
Allemaal de hartelijke groeten,
uw redactie
Pieter Zeldenrust
Rina van der Werf
Yde Jan van de Lageweg
Inleveren kopij Kerkblad ‘ûnderweis’
voor het oktober nr.:
� zondag 20 september 2009
bij Rina van der Werf,
De Timpe 14, 8561 EB Balk.
Nieuw:
e-mail: [email protected]
10e jaargang nr. 8 — september 2009 2 ûnderweis
M editatie
Hoe een klein rotgodje God vermoordde
Dit is de titel van een opmerkelijk boekje (166
blz.) van de hand van Guus Kuijer (Amsterdam
2006, ISBN 90253 2759 1). Nu is Guus Kuijer
vooral bekend van een grote reeks prachtige
kinderboeken, maar hij heeft wel degelijk ook
ander werk op zijn naam staan. Zo heeft hij ooit
een verrassende roman geschreven over de be-
ruchte Izebel (I Koningen 16–21 en II Konin-
gen 9; ‘Inderdaad, niemand heeft zich er meer
dan Achab op toegelegd te doen wat slecht is in
de ogen van de HEER. En het was zijn vrouw
Izebel die hem daartoe aanzette.’) Guus Kuijer
maakt van Izebel een vrouw met karakter die
zich verzet tegen godsdienstfanatisme. (Izebel
van Tyrus, 1988, ISBN: 90-295-2743-9). Be-
paald geen kinderboek.
Uit dit boek blijkt dat
Guus Kuijer een
buitengewone belang-
stelling heeft voor de
verhalen van de
Bijbel.
Dit heeft veel te
maken met zijn protes-
tantse opvoeding. Als
kind beleefde hij veel
plezier aan de verha-
len van de Bijbel. Hij
had het gevoel dat
God plezier had in zijn
plezier, totdat het ver-
haal van de kruisiging voorgoed een einde
maakte aan zijn onbevangen manier van
geloven.
Voorgoed, want Kuijer beschouwt God nu als
een menselijk bedenksel. Dit is echter voor
hem geen enkele reden om neer te kijken op
godsdienst. ‘De muziek van Bach is eveneens
een menselijk bedenksel, dat, zoals iedereen
weet, goddelijk is. Voor Kuijer bestaat God dus
zoals de muziek van Bach bestaat. Het is een
menselijk idee, maar het is ook een groots idee.
Kuijer heeft er dan ook de grootst mogelijke
moeite mee dat dit grootse idee belasterd
wordt. Hij is van mening dat de fundamentalis-
tische gelovige precies dit doet: God lasteren.
‘Hij heeft net zolang met zijn cirkelzaag op
God ingezaagd tot Hij is geworden tot het
kleinzielige, naargeestige mannetje dat hij in
hun ogen is.’ Voor Kuijer is dit ‘de moord op
God’.
Vanuit dit perspectief gaat Kuijer op een volko-
men onbevangen manier en dus ook zonder
veel theologische ballast, verschillende lastige
Bijbelverhalen bij langs. Een verademing om te
lezen. Dit ondanks het gegeven dat ik het niet
altijd met hem eens ben of dat hij m.i. soms wel
erg kort door de bocht gaat. Wat mij aanspreekt
is dat een ‘ongelovige’ op zo’n respectvolle, en
tegelijk onbevangen en humoristische, manier
opkomt voor ‘God’. De vragen die hij stelt kun
je verwachten van mensen die kritisch, maar
zonder een spoor van frustratie, vragen hebben
bij klassieke Bijbeluitleg en dogma’s.
Zo stelt Hij ergens een voor hem kenmerkende
vraag: ‘zou Jezus de kruisdood hebben aan-
vaard als Hij naar zijn moeder had geluisterd?’
Wie in staat is deze vraag als echte vraag te
horen beseft dat het voor de kerk wel eens heel
belangrijk zou kunnen zijn hier niet een
dogmatisch antwoord op te geven. Het zou
zomaar een vraag van jongeren bij het geloof
kunnen zijn. En het boekje van Kuijer zou
zomaar een goede manier kunnen zijn om
allerlei lastige verhalen uit de Bijbel op een
andere, ongecompliceerde manier aan de orde
te stellen.
Kortom een boekje wat u zo even tussendoor
(hoeft niet eens allemaal achter elkaar) kunt le-
zen. Een boekje wat aanzet om eens op een an-
dere manier over eeuwenoude vragen na te den-
ken en verder te praten. Een inspirerend en hu-
moristisch boekje over geloven van de hand
van een ‘ongelovige’, als warming-up voor het
nieuwe seizoen. Met voor mij wel de branden-
de vraag: hebben wij als gelovigen en als kerk
nog een helder antwoord op de vragen van dit
originele boekje?
Of zijn we in ieder geval bereid, omwille van
onze jongeren, deze vragen open en onbevan-
gen aan de orde te laten komen?
Ik wens u alvast een heel boeiend seizoen toe,
het toerustingaanbod (zie: It GRIENE Boekje
2009-2010) biedt daartoe alle mogelijkheden.
ds. Peter van Commenee
10e jaargang nr. 8 — september 2009 3 ûnderweis
K erkdiensten in de kerkgebouwen:
It Breahûs, Van Swinderenstraat 6, Balk
Paadwizer, Siemen de Jongstraat 2, Balk
zondag 6 september Paadwizer 9.30 uur pastor A. Adema
er is kindernevendienst en JOK
collecte: 1. Missionair werk 2. kerk
Talma Hiem 10.30 uur pastor J. Smit, Lemmer
zondag 13 september Paadwizer startzondag & bevestiging ambtsdragers 9.30 uur ds. S.T. Bergsma en ds. P.R. van Commenee
er is kindernevendienst
collecte: 1. JOP 2. kerk
zondag 20 september Paadwizer doopdienst 9.30 uur ds. S.T. Bergsma
er is kindernevendienst en JOK
collecte: 1. diaconie 2. kerk
19.15 uur It Breahûs special
zondag 27 september Paadwizer kerk, school en gezin 9.30 uur ds. P.R. van Commenee
er is kindernevendienst
collecte: 1. diaconie 2. kerk
zondag 4 oktober Paadwizer 9.30 uur mw. A. Adema
er is kindernevendienst en JOK
collecte: 1. diaconie 2. kerk
Talma Hiem 10.30 uur mw. T. Bergsma
Doopsgezinde kerk Raad van Kerken 19.15 uur Vesper / avondgebed
Schrift Gemeenteleden kunnen hun gebedsintenties
kenbaar maken in een schrift op de tafel in de
hal van de kerk. Ze worden in de dienst voor
het aangezicht van God door de voorganger
verwoord.
Bij de diensten, zondag 13 september:
Bevestiging en afscheid ambtsdragers. Tevens is dit de startzondag voor ’t komend
winterseizoen. Onze eigen predikanten gaan
voor in de dienst. De startzondag wordt gehou-
den i.s.m. de katholieken en de doopsgezinden.
Pastor M. schrijft:
Sinds enkele jaren kennen we in Balk een start-
zondag waar alle drie kerkgenootschappen aan
meedoen. Dit is een mooie traditie aan het wor-
den die de onderlinge band versterkt. Lag de
organisatie van deze zondag altijd bij de Protes-
tantse Gemeente, dit jaar heeft de Ludgerus-
parochie aangeboden het voortouw te nemen.
De reden hiervan is dat het jaar 2009 een bij-
zonder jaar is voor de parochie, omdat het nu
precies 1200 jaar geleden is dat Ludgerus stierf.
10e jaargang nr. 8 — september 2009 4 ûnderweis
Het gehele jaar zijn er
activiteiten die met
deze heilige te maken
hebben.
Wie was Ludgerus ei-
genlijk? Hij was een
van de eersten die het
christelijk geloof hier
in deze streken heeft
verkondigd en vorm
heeft gegeven.
Hij was een tijdge-
noot van Bonifatius,
Willibrordus en Odulphus. Hij was een man die
in een wereld vol angst, onzekerheid en strijd
het geloof verkondigde in de God van liefde.
Niet Wodan, Donar en Frija, maar de God van
Jezus Christus bracht redding en bevrijding.
Nog steeds heeft Ludgerus ons met zijn levens-
keuze iets te zeggen.
Heel vaak zijn er ganzen te zien bij afbeeldin-
gen van deze heilige. Waarom? Een legende
vertelt van Ludgerus, die een eenvoudige boer
tegenkwam en die diep bedroefd naar zijn land
stond te kijken. Ludgerus kreeg medelijden en
vroeg hem naar de oorzaak van zijn verdriet.
‘Ach heer’, zo klaagde de boer, ‘de wilde
ganzen veroorzaken veel schade aan onze ak-
kers en ons koren; alles wat ik heb gezaaid
wordt door deze ganzen vernield’. Ludgerus
gaf hem de raad: ‘Vang de vogels en houdt ze
vast in de schuur totdat ze je hebben beloofd
geen schade meer te zullen aanrichten’. De een-
voudige boer nam deze woorden ernstig op. Hij
ging meteen naar de akker, waarop de wilde
ganzen zich bevonden en riep hen toe: ‘Kom
hier vogels, komt bij elkaar, onze bisschop eist
het.’ En zie, heel gehoorzaam en volgzaam
kwamen de ganzen naar de boer toe en zij lie-
ten zich in zijn schuur drijven. Toen de heilige
bisschop de volgende dag terugkwam en zag
wat er was gebeurd, verbaasde hij zich over de
eenvoud van de man, die aan de uitwerking van
zijn woorden zo’n groot geloof had gehecht.
Hij zegende de boer en zegende ook de ganzen
en beval hen voortaan geen schade meer toe te
brengen aan de akkers. En zijn gebod werd
sedertdien door de wilde ganzen opgevolgd.
Wel, het verhaal van Ludgerus en de ganzen
bracht ons ertoe het aloude ganzenbordspel te
kiezen als thema van de startzondag. Het gan-
zenbord met brug, herberg, put, doolhof, ge-
vangenis en dood, ligt
langs de Luts. Op ver-
schillende velden
zullen groepen van de
drie kerken presentaties
verzorgen. Ook voor de
kinderen zijn er
spelletjes te doen.
De opzet is dat we, na
de diensten in de eigen
kerk, ons verzamelen
voor de Ludgeruskerk.
Hier drinken we dan koffie en
vanaf ongeveer half twaalf gaan
we in groepen het ganzenbord
lopen. In It Breahûs is soep met
broodjes en aansluitend, om on-
geveer half twee, zal de vesper zijn.
We hopen op een mooie start van het nieuwe
seizoen. Hopelijk is het weer goed en de deel-
name groot. Het eerste kunnen we niet veel aan
doen, het tweede wel.
Komt allen!
Zondag 20 september: doopdienst
Je bent al een tijdje bij de m ensen Je naam is bij ons al vertrouw d E n dus is het tijd om te vieren D at G od die je kent van je houdt Je bent een begrip aan het w orden Steeds m eer m ensen noem en je naam O ok G od begint jouw naam te roepen E n dus zijn w ij hier nu tesaam ’ N u m ag je gaan leven m et m ensen V erbonden in liefde en trouw O m dat zij vandaag bij dit dopen G ods naam legden naast die van jou
10e jaargang nr. 8 — september 2009 5 ûnderweis
SPECIAL
Onder de titel "Een stralend licht" heeft Gos-
pelkoor Signalen een uurvullende themadienst
samengesteld. Een themadienst waarin door het
koor gezongen liederen worden afgewisseld
met beelden, verhalen, gedichten, samenzang
en gebeden.
Dit thema laat ons zien en horen hoe wij voor
elkaar, onze naasten en alle mensen om ons
heen, een stralend licht kunnen zijn. Dit kan al
beginnen met een glimlach of een omhelzing,
maar ook door vriendschap en naastenliefde.
In donkere tijden wil God ook een stralend licht
voor ons zijn en ons steunen, terwijl we dat
vaak niet eens als zodanig ervaren.
Een verhaal met een lach, verdriet en hoop,
vriendschap en een stralend licht.
P astoraat
Talma Hiem
Pastoraat ‘In en om Talma’
pastor A. Adema, Joure, tel. 06-50868890
Kerkdiensten om 10.30 uur:
6 sept. pastor Jenny Smit, Lemmer
4 okt. mw. T. Bergsma
Bijbellezing woensdagmiddag om 15.00 uur
Tuinzaal 2 sept.: RK W. Mulder/Y. de Kroon
9 sept.: DG C. Duinkerken/ T. Bergsma
16 sept.: PKN A. Adema
Koepel:
23 sept.: PKN S. Bergsma/P.v. Commenee
Tuinzaal:
30 sept.: RK W. Mulder/Y. De Kroon
7 okt.: DG C. Duinkerken/ T. Bergsma
Eens.. Eens legde ik de namen van mijn kinderen
in Zijn handen
Hij graveerde ze daarin met onuitwisbaar
schrift
Niets of niemand heeft ze er ooit uit
kunnen branden
Ook satan niet, die mensen als tarwe zift
Ik vroeg Hem mijn kinderen vast te houden
als ik ze los moest laten
En dat Zijn kracht boven hun zwakheid
zou mogen staan
Omdat Hij wist hoe de wereld hen zou haten
Als zij niet in het schema van de wereld
zouden gaan
Ik heb Hem niet gevraagd mijn kinderen
elk verdriet te besparen
Wel, hun Troost te zijn, als ze eenzaam waren
of bang
En ze altijd in Zijn verbond te bewaren
En ze niet van Hem te laten vervreemden,
nooit, hun leven lang
Eens legde ik alleen de namen
van mijn kinderen
in Zijn handen
10e jaargang nr. 8 — september 2009 6 ûnderweis
Cursus Theologische vorming
Sneek, seizoen 2009/2010
Deze cursus voor geïnte-
resseerden wordt in Sneek
gehouden op dinsdag-
avond, gedurende drie jaar.
De cursus gaat in september van start. Oud-
cursistsen en belangstellende kunnen zich
inschrijven voor:
- 5 lessen filosofie van 29 sep. t/m 3 nov.
docent ds. H.G. Roozendal
- 5 lessen spiritualiteit van 10 nov. t/m 8 dec.,
docent drs. G. Schievink-van Randen
- 5 lessen Jodendom van 19 jan. t/m 16 feb.,
docent mw. H. Hein-van der Hoek
Voor informatie over de cursus kunt u terecht
bij ds. H.G. Roozendal, tel. 0515-414038.
Aanmelden voor de cursus bij:
M. Meijer-Torenstra, tel. 058-2157231
e-mail [email protected]
J eugd en Jongeren
Kindernevendienst zondag 6 september
Marcus 8:27-9:1 Schaam je niet!
Nadat Jezus met zijn leerlingen gepraat heeft
over wie Hij is, zegt Hij dat zij zich niet voor
Hem moeten schamen.
Jezus schaamt zich niet voor Zijn leerlingen, zo
moeten zij zich ook niet schamen.
zondag 13 september Marcus 9:14-29 Als je gelooft kan alles!
De leerlingen van Jezus proberen een zieke jon-
gen te genezen, maar het lukt niet.
Jezus leert hen dat alles mogelijk is voor wie
gelooft.
zondag 20 september Marcus 9:30-37 Reusachtig klein
De leerlingen maken ruzie over de vraag wie
het belangrijkst is.
Voor God ben je belangrijk als je jezelf klein
durft te maken.
zondag 27 september Marcus 9:38-50 Hoor je er bij?
Er is een man die mensen geneest en het evan-
gelie verkondigt, maar zich niet wil aansluiten
bij de leerlingen van Jezus. Jezus zegt dat het
goed is wat de man doet: ‘Wie niet tegen ons is,
is voor ons.’
A lgemene informatie
525 jaar Protestantse gemeente Balk vervolg 28,
door Y.J. van de Lageweg
Op 26 juni 1904 was ds. Reitze Jaarsma naar
Maasland vertrokken. Meer dan 20 jaar had hij
de gemeente gediend. Hij was na zijn huwelijk
met de dochter van het hoofd der school aan
een nieuwe uitdaging toe.
De Hervormde gemeente bleef niet lang vacant,
want op 20 november van datzelfde jaar werd
ds. Gerrit Lukas Cazemier uit Zwartsluis beves-
tigd. Hij was gehuwd met Foktje Knottnerus en
met drie jongens betrokken zij de pastorie aan
de Luts. Hij stond bekend om zijn
vriendelijkheid. Hij was trouw in het pastoraat,
vooral onder de zieken. Zending,
evangelisatie en bijbelversprei-
ding hadden zijn hart. In het gezin
werd in de zendingsweek heel
sober geleefd om geld te sparen
voor de zending.
Hij was bekend met Fryslân en haar taal, want
hij begon zijn predikantenloopbaan in Eks-
moarre en Allingawier. In zijn studietijd maak-
te hij de kerkscheuring van de Doleantie mee.
Hij heeft prof. P.J. Hoedemaker (1839-1910)
die in de Hervormde kerk bleef in zijn denken
gevolgd. Die zei: ‘Heel de kerk is ziek, heel de
kerk moet weer gezond worden.’ Hij was
confessioneel en de orthodoxie ging hem ter
harte. Gerrit Casemier werd als zoon van
landbouwer Lukas Jan Cazemier en Geeske
Gerrits Appelhof te Lettelbert op 20 juni 1864
geboren. Hij studeerde in Groningen en werd
als Hervormd proponent beroepen te Eksmoarre
10e jaargang nr. 8 — september 2009 7 ûnderweis
en Allingawier. Toen dat in het dorp bekend
geworden was, kreeg hij een brief van de
Dolerende kerkenraad met het dringende
verzoek om het beroep van de kerkenraad niet
in beraad te nemen. ‘’t Is toch geen wettige
roeping, geen roeping des Heeren, die tot u
komt door mannen, die zich verzetten tegen de
wettige kerkenraad, die de gemeente wenscht te
houden bij Gods Woord.’ Deze brief gaf juist
de doorslag om het beroep naar Eksmoarre wel
aan te nemen.
Nog geen week voordat hij als proponent be-
vestigd zou worden als predikant trouwde hij
op 16 februari 1891 te Midwolda met de boe-
rendochter Foktje Knottnerus. Zij, hoewel Gro-
ninger van geboorte, had een halfjaar op de
kostschool in Spannum gezeten. Wellicht be-
heerste zij het Frysk passief. Op deze school,
gesticht door de plaatselijke predikant, werden
de meisjes onderricht gegeven ‘in het naaien en
al die werkzaamheden, die tot eene goede huis-
houding behoren!’ Ook was het mogelijk om
een vreemde taal te leren zoals Frans, Hoog-
duits of Engels. ‘Men stelt zich voor zooveel
mogelijk eene degelijke, Christelijke en prakti-
sche opleiding aan de meisjes te geven.’
‘Allen die wenschen dat hunne dochters eene
beschaafde opvoeding krijgen, of voor hulp-
onderwijzeres opgeleid worden, voor weinig
geld daartoe in de gelegenheid stellen.’ Voor
deze plaatselijke kostschool moest de kerk-
voogdij Van Spannum diep in de buidel tasten.
De predikant was van oordeel, ‘dat er van de
aardse goederen best wat verkocht mocht wor-
den ten einde er goede werken mee te verrich-
ten.’ In 1876 werd er begonnen met lesgeven
en er was plaats voor een 20-tal meisjes.
Opvallend is dat veel Groninger boerendochters
deze school bezocht hebben. Boer Otto Samuël
Knottenrus uit Midwolda stuurde niet alleen
zijn dochter Foktje, maar ook haar vijf zussen
naar Spannum. De meeste bleven daar een half
jaar tot een jaar.
Het gezin had hulp in de huishouding nodig en
d.m.v. een advertentie in de krant vroeg het
echtpaar Cazemier ‘eene meid met de wasch
bekend’.
Uit het huwelijk werd in april 1893 een zoon
geboren, die na vier maanden overleed. Caze-
mier kreeg diverse beroepen. Er was keus ge-
noeg. Ook Harich-Rûgehuzen bracht een be-
roep op hem uit, maar hij ging naar Zwartsluis.
Daar zou hij 10 jaar blijven. Hier werden nog
drie zonen geboren: Lukas Jan op 1 september
1899, Otto Samuel op 17 februari 1902 en
Hedde Wiebe op 11 oktober 1903. Alle drie
zonen zouden later predikant worden. De beide
eersten zijn vernoemd naar de grootvaders en
de jongste naar zijn beide ooms.
Lang zou Gerrit Lukas Cazemier niet in Balk
blijven, want in juni 1908 kreeg hij een beroep
uit Easterbierrum, hij nam dat aan en vertrok op
9 augustus van datzelfde jaar.
Hier was hij de rest van zijn leven werkzaam.
Door ziekte kon hij de laatste jaren het werk
niet meer doen. In juni 1925 heeft hij nog
eenmaal de kansel beklommen. Hij koos als
tekst voor deze dienst Psalm 31
vers 16a: ‘Mijn tijden zijn in Uwe
hand’. Hij sprak over ’s mensen
levenslot in Gods hand.
Een maand later op 22 juli 1925
overleed hij op 61-jarige leeftijd.
Op het kerkhof van Easterbierrum
werd hij begraven. Voor deze steen ligt een
steen met het opschrift: ‘Aan de nagedachtenis
van onzen getrouwen leeraar wordt deze steen
toegewijd door zijn dankbare gemeente. De
kerkvoogden’ Zijn vrouw verliet de pastorie en
vertrok naar Groningen waar twee van haar
zonen studeerden. Zij overleed daar op 6 april
1928 op 64-jarige leeftijd en werd eveneens in
Easterbierrum begraven. Wellicht is de
fam.naam in 1811 aangenomen uit stil protest
tegen het Franse bewind. Deze familienaam
was duidelijk een herinnering aan de Friese
stadhouders Ernst Casimir en Hendrik Casimir.
A genda, september:
zo 13 Startzondag &
bevestiging ambtsdragers
vr 18 Muziek aan de Luts,
om 20.30 uur in It Breahûs
vocaal mannenensemble SANMAN &
SIKKE, met een gevarieerde mix van
stijlen; toegang vrij, collecte bij uitgang
wo 23 PCOB bijeenkomst,
om 14.00 uur in Talma Hiem,
spreker ds. Hinne Wagenaar,
onderwerp: kleasters yn Fryslân
di 29 Vrouwenvereniging ‘Bidt en Werkt’,
om 19.30 uur in de Paadwizer
10e jaargang nr. 8 — september 2009 8 ûnderweis
Start repetities Cantorij Donderdag 3 september start de Cantorij weer
met de wekelijkse repetities in It Breahûs om
19.30 uur. Er staan weer een aantal diensten op
het rooster waaraan de Cantorij haar mede
werking verleend, zoals in de Fryske tsjinst op
11 oktober met ds. Johan Heegsma; in de
Gedachtenisdienst op 22 november en in de
Adventstijd het Kerstoratorium ‘Nieuw Begin’
van Johan Bredewoud. In februari wordt
meegewerkt aan een avond die de Taakgroep
Gemeenteopbouw organiseert, waarin kennis
gemaakt wordt met het Nieuwe Liedboek.
Nieuwe leden, vooral alten en sopranen, zijn
van harte welkom.
Boeken- en kaartenverkoop in It Breahûs Dit jaar zijn er tijdens de Balkster marktdagen
en tijdens de opening van It Breahûs in het
kader van Tsjerkepaad boeken en zelfgemaakte
kaarten aan de man gebracht. De opbrengst was
lager dan vorig jaar, maar nog altijd mooi
meegenomen. We gaan hiermee door tot Open
Monumentendag op zat. 12 september.
Bazaar / fancyfair / kledingbeurs Evenals vorig jaar wordt de bazaar op vrijdag-
avond en zaterdag gehouden. Door omstandig-
heden is dit een week vervroegd.
Vrijdagavond 23 oktober gaan de deuren los
om 19 uur en zaterdag 24 oktober ’s morgens
om half tien. Om 12 uur: Snert-verkoop!
Gelukkig is ons weer dezelfde opslagruimte
toegezegd. We kunnen daar
terecht vanaf donderdag 3
sept. Heeft u spullen die u
kwijt wilt dan kunt u bellen
tel. 602989.
Tentoonstelling over Papoea in de kerk van
Goaiïngea Het zal velen van u bekend zijn, dat er vroeger
vanuit kerk en zending in Nederland intensieve
contacten waren met het voormalige Neder-
lands Nieuw-Guinea, nu Papoea. Niet alleen de
naam van de voormalige Nederlandse kolonie
is in de loop der jaren verschillende keren ver-
anderd, ook de omstandigheden. Velen die er
hebben gewerkt, maar ook vele anderen zijn
begaan met het lot van de Papoea’s. Zij leven
nu onder de regering van het immens grote
eilandenrijk Indonesië, en worden min of meer
platgewalst door de bevolkingspolitiek. Er is al
jaren een migratie op grote schaal gaande naar
Papoea, vooral vanuit het overbevolkte Java.
Op dit op één na grootste eiland ter wereld
wonen nu al meer migranten dan Papoea’s.
In de loop van meer dan een eeuw hebben ook
vele Friezen in Papoea gewerkt, als bestuurs-
ambtenaar, onderwijzer, landbouwkundige, mi-
litair, maar ook als missionaris of zendeling.
Zo werden ooit missionaris Sibbele Hylkema
uit Blauhûs uitgezonden, pater Andringa uit
Boalswert en zendeling Freark Kamma uit
Wierum.
Recenter werkte daar de nu in Leeuwarden
woonachtige Trijntje Huistra. Zij was er ong.
veertig jaar werkzaam als onderwijzeres en als
vroedvrouw. Wat bij alle genoemde namen
opvalt, is de grote belangstelling die ze aan de
dag legden voor de cultuur van de Papoea’s, die
ook nu nog oneindig gevarieerd is. Vooral
Hylkema en Kamma hebben daar veel over
gepubliceerd.
Nog steeds houdt de PKN, maar ook de missie,
contact met de kerken aldaar en worden pro-
jecten vanuit Nederland gesteund. De zeer ge-
slaagde conferentie in januari jl. in Gau, over
het onderwijs op Papoea en de verheugend
grote belangstelling voor de afsluiting daarvan
in de Martinikerk te Snits, deed bij het Friese
organiserende comité de hoop ontstaan, dat er
ooit een interactief contact van de classis Snits
met Papoea zou kunnen ontstaan. Door het
werk van Marijke Werimon zijn reeds intensie-
ve contacten van onze classis met Papoea ont-
staan. De betrokkenheid van de ZWO-commis-
sie van de Legeaën, Skearnegoutum en Snits
was hoopvol. Gevoed door die hoop, is er in de
kerk van Goaiïngea op 29 augustus jl. een
expositie geopend die is gewijd aan Papoea.
Er is een indrukwekkende hoeveelheid hand-
werk uit Papoea te zien.
U bent van harte uitgenodigd in de weekeinden
t/m 27 september de expositie te bezichtigen,
op alle zaterdagen en zondagen van half twee
tot vijf. Op de erven van de inwoners van
Goaiïngea is tevens een tentoonstelling te zien
van een dertig kunstwerken van voornamelijk
Friese kunstenaars. Zie: www.tsjerkepaad.nl
- 0 -
Tot zover,
(deels) kerkblad ‘ûnderweis’ september 2009.