1

COĞRAFİ İŞARETLEME RAPORU

(2011)

2

29 NİSAN 2011 TARHİNDE ANTALYA’DA YÖREX 2. YÖRESEL ÜRÜNLER FUARI KAPSAMINDA

GERÇEKLEŞTİRİLEN “COĞRAFİ İŞARETLEME SEMİNERİ” RAPORU

28 Nisan-01 Mayıs 2011 tarihleri arasında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından

düzenlenen ve Antalya’da gerçekleştirilen YÖREX 2.Yöresel Ürünler Fuarı kapsamında 29 Nisan 2011

tarihinde Antalya Expo Center Fuar Alanı Seminer Salonunda Türk Patent Enstitüsü “Coğrafi

İşaretleme” konusunda bir seminer vermiştir. Söz konusu seminerde Türk Patent Enstitüsü Marka

Uzmanları Serap TEPE ve Gonca ILICALI birer sunum yapmıştır. Semineri Antalya Ticaret Borsası

Danışmanı Sedat KOLCUOĞLU yönetmiştir. Bu raporda söz konusu seminerde öne çıkan hususlar

özetlenmektedir.

Sedat KOLCUOĞLU, Fuarın açılış konuşmasında TOBB Başkanı M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU’nun

Ürünlerin mutlaka şehirlerin adıyla markalaşması gerektiğini,

Daha fazla kazanmak istiyorsanız bunun yolunun, yaptığınız iş ne olursa olsun, bunu marka

haline getirmektir olduğunu ve artık sadece üretmenin yetmediğini, ürettiğinin tanıtılması ve

pazarlanması gerektiği, bunun için de kaliteye ve markalaşmaya önem verilmesi gerektiğini,

Anadolu'da, yöresinin adıyla tanınan, tescillenen çok sayıda gıda, el sanatı ve sanayi ürünü

olduğunu ancak bunların bilinmediğini, bilinmediği için de ithal ürünler arasında sıkışıp kaybolduğunu,

halen 140 yörenin ürünün, ülkemiz içinde coğrafi tescil almış olduğunu belirttiğini ifade etmeştir.

Türkiye’de coğrafi işaretleme yapan tek kuruluş Türk Patent Enstitüsüdür. Türk Patent

Enstitüsü (http://www.turkpatent.gov.tr) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na bağlıdır. Sınai mülkiyet

haklarının korunması ile ilgili işlemleri yürütür. Konusunda tek yetkili kuruluş olup sadece Ankara’da

hizmet vermektedir, taşra teşkilatı yoktur.

Coğrafi İşaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibarıyla kökenin bulunduğu bir

yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösterir. Coğrafi işaretleme olabilmesi için;

a) Coğrafi sınırları belirlenmiş bir alan “TOPRAK”

b) Bu alana ait doğal ve beşeri unsurlardan kaynaklanan bir “ÜRÜN”

c) Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer “İŞLEM”lerinin gerçekleşmiş olması gerekir.

Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tamamı bu alanda gerçekleşiyorsa “MENŞE

ADI” (Designation Of Origin), en az biri bu alanda gerçekleşiyorsa “MAHREÇ İŞARETİ” (Geographical

Indication) söz konusudur.

Coğrafi İşaret koruması;

Sürdürülebilir ve izlenebilir ürün kalitesi sağlar.

Ürüne katma bir değer vererek üreticisinin gelirinin artmasını sağlar.

Bölgesel kalkınma aracıdır.

Biyoçeşitliliğin korunmasını sağlar.

Tüketicinin ürün tercihini kolaylaştırır.

Tüketiciyi korur.

3

Bölgenin tanıtımını sağlayarak turizme katkıda bulunur.

Tür adı haline gelmeyi (jenerikleşme) engeller.

Aşağıdaki grafik Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde 2007 yılına göre korunmuş köken işareti

(PDO=Protected Designation of Origin) ve korunmuş coğrafi işaret (PGI=Protected Geographical

Indication) verileri ile getirilerini göstermektedir. Söz konusu verilere göre, İtalya korunmuş köken

işareti ve getirilerinde liderdir. İtalya’yı Fransa izlemektedir.

Türkiye’de Coğrafi İşaretler Türk Patent Enstitüsü tarafından 555 Sayılı “Coğrafi İşaretlerin

Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” ile korunmaktadır. Bu kararnameye göre Coğrafi

İşaretler, “belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan,

bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren bir işaret” olup menşe adı ve mahreç işareti olarak

ikiye ayrılmıştır. Doğal ürünler; tarım, maden ve el sanatları ürünleri ile mevzuatta belirtilen şartları

taşıyan sanayi ürünleri korunmaktadır. Ürünün üreticileri, tüketici dernekleri, konu ve coğrafi

bölgeyle ilgili kamu kuruluşları ürünlerin korunmasını sağlamaktadır.

Nasıl başvurulur?

Başvuru için, ürünün ayırt edici özelliklerinin olması, belirli bir üretim alanının olması,

denetim sisteminden geçmiş olması gerekmektedir. Denetim, Başvuru ücreti 100 TL’dir.

Prosedür nasıl işlemektedir?

Türk Patent Enstitüsü öncelikle şekli inceleme yapar.

Başvuru bilgileri hakkında tarafsız uzman kuruluşlardan görüş ister.

Kabul edilen başvurular Resmi Gazetede ve yerel bir gazetede ilan edilir. Mahreç işaretleri

için ek olarak 1 adet yüksek tirajlı gazetede ilan edilir. (Maliyeti en yüksek olan Resmi gazetede

ilandır. 4000-6000 TL arasındadır)

4

6 aylık yayına itiraz süresi vardır. İtiraz edilmeyen ya da itirazı reddedilen başvuruların tescili

yapılmaktadır (Tescil ücreti 150 TL’dir.)

Ayırt edici özellik; bir bölgede üretilen/yetiştirilen bir ürünü, bu bölgeden almış olduğu bir

takım “coğrafi” özellikler vasıtasıyla diğer bölgelerde üretilen/yetiştirilen ürünlerden farklılaştıran

özelliktir. Dolayısıyla başvurularda ürünün ayırt edici özelliğinin bulunması gerekmektedir.

Denetim; “tescil edilen coğrafi işareti üzerinde taşıyan ürünün, tescil ile kayıt altına alınan

“ayırt edici özellikleri” taşıyıp taşımadığının tespiti için yapılır. Denetim konusunda Tarım ve Köy İşleri

Bakanlığı yetkilidir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı,

Gıda Ve Yem Kanunu”nun “Gıda kodeksi” başlıklı 23 üncü maddesinin 2. Fıkrasında, “Bakanlık, tarım

ve gıda ile ilgili coğrafi işaret veya geleneksel ürün adlarının kullanımının tescilde belirtilen özelliklere

uygunluğunu denetler” hükmü yer almaktadır.

Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaret Tescili

510/2006 sayılı AB Tüzüğe göre;

Koruma kapsamındaki ürünler (genel olarak): Gıda Maddeleri: Biralar, Bitki özlerinden

yapılan içecekler; Ekmek, hamur işleri, kekler, şekerlemeler, tatlılar ve diğer fırıncılık ürünleri; Doğal

zamk (gums) ve reçineler; Hardal macunu (mustard paste); Makarna

Tarım Ürünleri: Kuru ot-saman (hay); Uçucu yağlar (essential oils); Mantar; Cochineal (gıda

katkı maddesi olarak kullanılan hayvansal bir tür boya maddesi); çiçekler ve süs bitkileri; yün; Wicker

(sepet örmede kullanılan saz, sepetçisöğüdü); keten lifi (Scutched flax).

Ayrıca canlı hayvanlar, et ve süt hammadde olarak kabul edilerek, bu hammaddelerden elde

edilebilecek ürünler de (peynir, salam, sosis gibi) korumadan yararlanabilmektedir.

Sonuç olarak;

Coğrafi işaretlerin tescilinin amacı, genel nitelikleri itibarıyla üretimi, kaynağı gibi bir takım

yerel niteliklerine bağlı olarak belli bir üne kavuşmuş ürünlerin korunmasını sağlar. Doğallık,

geleneksellik, sürdürülebilir kalite, bölgesel kalkınma ve dünya pazarlarında rekabet edebilme

teminatı gibi tüm bu özellikler coğrafi işaretlerin katma değerleri arasında sayılmaktadır. Kısaca

coğrafi işaretler; ürünün korunması, üreticinin korunması, tüketicinin korunması ve ülkenin milli ve

kültürel değerlerinin korunmasına neden olmaktadır.

NOT: Ek-1’de Coğrafi İşaretler Başvuru Formu sunulmuştur. Ek-2’de Türkiye’de Tescilli

Coğrafi İşaretler (139 Adet), Ek-3’de ise tescil için başvurulan coğrafi işaretler listesi (136 Adet) yer

almaktadır.

5

KUTO Araştırma Yayınları Süleyman Demirel Bulvarı No:31

09400 Kuşadası / AYDIN Tel: 0 256 612 57 63 Fax: 0 256 614 53 93

e-mail: info@kuto.org.tr http://www.kuto.org.tr

http://www.isrehberim.org

1

Barkod Alanı

(4) COĞRAFĠ ĠġARETE ĠLĠġKĠN BĠLGĠLER

BaĢvuru Tarihi Enstitü Tarafından Doldurulacaktır.

BaĢvuru No Enstitü Tarafından Doldurulacaktır.

Coğrafi ĠĢaretin Adı Örnek: “Malatya Kayısısı”

Ürünün Adı Örnek: “Kayısı”

Coğrafi ĠĢaretin Türü Mahreç İşareti Menşe Adı

-Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tamamı sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmek zorunda ise bu durumda bulunan

coğrafi işaretlere “menşe adı” denir. (Örnek: Malatya Kayısısı.)

-Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az biri sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmek zorunda ise bu durumdaki

coğrafi işaretlere de "mahreç işareti" denir. (Örnek: Gaziantep Baklavası.)

Markalar Dairesi BaĢkanlığı

Coğrafi ĠĢaret Tescili BaĢvuru Formu

(1) BAġVURU SAHĠBĠ

Gerçek Kişi Tüzel Kişi TPE Sahip No (*):

Adı Soyadı veya Ticaret Unvanı

Uyruk / Ülke T.C.Kimlik No

Vergi Dairesi Vergi Numarası

Adres

Semt /İlçe İl

Posta Kodu E-posta

Telefon No Faks No

(2) VEKĠL Var Yok Vekil Sicil No (**) :

Vekaletname Ektedir TPE’de …………….……..……….... kodlu / sayılı dosyada bulunmaktadır.ı(***)

Adı Soyadı

Firma Unvanı

(3) ÖDEME BĠLGĠLERĠ

Başvuru ücreti dekontu ektedir.

(UYARI: Başvuru ücretinin başvuru sahibi veya vekili adına ödenmiş olması zorunlu olup, fatura dekontta

yer alan ilk isme veya unvana kesilecektir. )

(*) TPE tarafından herhangi bir önceki başvuruda verilmiş sahip numarasıdır. Bilmiyorsanız boş bırakınız.

(**) TPE tarafından vekil için verilen sicil numarasıdır.

(***) Önceden TPE ye verilmiş olan vekaletnamenin bulunduğu dosya numarasıdır.

2

Barkod Alanı

Kullanım Biçimi

Ürünün nitelikleri göz önünde bulundurularak, markalama, etiketleme veya işaretleme usullerinden sadece bir tanesi belirtilmeli ve bu hususa

ait açıklamalara form ekinde ayrıca yer verilmelidir. (Markalama; üreticilerin kendilerine ait markalarla birlikte coğrafi işareti ürünlerinin

üzerinde kullanmalarını ifade eder. Etiketleme ise; başvuru sırasında görsel örneği belirlenmiş etiketin üretilen tüm ürünlerde kullanılmasını

ifade eder.)

Tescili talep edilen coğrafi işaretin standart karakterlerde yazılmış bir kelime unsurundan ibaret olmaması;(i) kelime unsurunun yanı sıra

şekli unsur da içermesi ya da, (ii) kullanım şekli olarak “etiketleme” usulünün seçilmesi hallerinde, ilgili coğrafi işaret (i) ya da etiket (ii)

örneğinin 7x7 cm boyutlarında hazırlanarak başvuru ekinde sunulması gerekir.

Üretim Alanı

Ürünün üretildiği coğrafi alan, ayrıntılı olarak belirtilmelidir. Bu bilgiler, gerekiyorsa harita ile desteklenebilir. Örnek: “Malatya ili

sınırları” ya da “Malatya ili Hekimhan ilçesi” v.b.

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri

Ürünün fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ve benzeri ilgili özelliklerini açıklayıcı teknik bilgiler bulunmalıdır. Tescile konu edilen ürünü diğer

yörelerde üretilen benzer ürünlerden ayıran özellikler; üretim alanına ait iklim, toprak ve beşeri faktör özelliklerinin ürün üzerindeki ayırt

edici etkileri tüm ayrıntılarıyla bu kısma yazılmalıdır. Bu amaçla daha önce ürünle ilgili yapılmış bilimsel çalışmaların eklenmesi veya böyle

bir çalışma yoksa, uzman kuruluşlar ile yapılacak bir çalışmayla başvurunun şekillendirilmesi gerekmektedir. (Üniversite, Tarım ve Köyişleri

Bakanlığı, Araştırma kuruluşları vb.)

Üretim Metodu

Aynı tür ürüne ait genel üretim metotlarından ziyade, tescile konu ürünün varsa yöreye özgü özellikler taşıyan üretim metodu, üretimde

kullanılan özel araçlar ve özellikleri tüm detaylarıyla açıklanmalıdır.

3

Barkod Alanı

Coğrafi ĠĢaretin Türü Mahreç ĠĢareti ise Üretim Alanında GerçekleĢmesi Zorunlu Bulunan Özellikler

Mahreç işareti söz konusu ise, en az bir özelliğin belirtilen coğrafi alanda gerçekleştirilmesi kaydıyla, ürünün diğer yerlerde de üretilmesi

mümkündür. Ürünün hangi özellik veya özelliklerinin yukarıda belirtilen üretim alanı içinde gerçekleştirilmesi gerektiği açıkça ifade

edilmelidir.

Denetleme

Coğrafi işaret tescil başvurusunda bulunan; ürünün üretimi, işlenmesi veya ilgili diğer işlemleri hakkında yeterliğe sahip, yasal kuruluş

biçimine bakılmaksızın herhangi bir dernek, birlik veya benzeri örgütten oluşan tarafsız bir denetim komisyonu oluşturmakla yükümlüdür.

Denetim komisyonu;

a. Coğrafi işaret başvurusunu yapan kuruluştan bağımsız olmalı,

b. Alanında uzman kuruluşlar tarafından oluşturulmalı,

c. Komisyonda bulunacak kuruluşların (kişi adı belirtilmeksizin) taahhütnameleri bulunmalı,

d. Denetimin nasıl yapılacağı ve ürünün hangi özelliklerinin kontrol edileceği ile denetim zamanlarının (üretim, pazarlama, saklama,

ambalajlama aşamaları gibi) ve denetleme kriterlerinin neler olacağı konusunda açıklayıcı bilgilerin başvuru formunda yer alması

gerekmektedir.

Denetim komisyonu; görevini tam olarak yerine getirmek için yeterli personel, ekipman ve diğer olanaklara sahip olmalıdır. Denetim

komisyonu, üretim aşamalarının yanı sıra şikayet halinde de denetim yapabilmelidir. Ayrıca denetimde yer alan her bir kuruluştan alınacak,

denetimlerin 555 Sayılı KHK hükümlerine uygun olarak yerine getireceğine ilişkin resmi onaylı ve kişi adı belirtmeyen taahhütnamelerin

başvuru formuna eklenmesi gerekmektedir.

Ad Soyad Tarih Ġmza

Önemli Notlar: 1-Başvuru formunun çıktısının alınarak TPE’ye posta yoluyla ya da elden gönderilmesi gerekmektedir.

2-Daha önceden alınmış coğrafi işaret tescillerine ilişkin bilgilere www.tpe.gov.tr adresindeki Coğrafi İşaretler bölümünden erişebilirsiniz.

3-Tescile esas teşkil edecek metin başvuru formundaki bilgiler olduğundan, ürünün tüm tanımlayıcı bilgilerinin bu formda yer alması

önemlidir.

1

EK 2: TESCİLLİ COĞRAFİ İŞARETLER LİSTESİ

1 Hereke İpek El Halısı (100x100)

2 Hereke Yün İpek El Halısı (80x80)

3 Hereke Yün El Halısı

4 Simav El Halısı

5 Bünyan El Halısı

6 Sivas El Halısı (50x50)

7 Taşpınar El Halısı

8 Kars El Halısı

9 Türkmen El Halısı

10 Pazırık El Halısı

11 Yuntdağı El Halısı

12 Sümer Kars El Halısı

13 Kula El Halısı

14 Bergama El Halısı

15 Milas El Halısı

16 Döşemealtı El Halısı

17 Yağcıbedir El Halısı

18 Yahyalı El Halısı

19 Çanakkale El Halısı

20 Gördes El Halısı

21 İnce Isparta (Hasgül) El Halısı

22 Jirkan Kilimi

23 Eşme-Yörük Kilimi

24 Süper İnce Kilim

25 Türk Rakısı (Tekel)

26 Eskişehir Lüle Taşı (Eskişehir Sanayi Odası)

27 Antep Fıstığı (Gaziantep Ticaret Odası)

28 Bozdağ Kestane Şekeri (Bozdağ İtimat Şekerleme Meşrubat İm.Ve Paz.San.Tic.Ltd.Şti)

29 Bayat Türkmen Kilimi (Bayat Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Vakfı)

30 Erzincan Tulum Peyniri (Erzincan Ticaret Ve Sanayi Odası)

31 Giresun Tombul Fındığı (Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Fiskobirlik)

32 Malatya Kayısısı(Malatya Ticaret Ve Sanayi Odası)

33 Şanlıurfa Biberi (Şanlıurfa Belediye Başkanlığı)

34 İzmit Pişmaniyesi(Kocaeli Esnaf Ve Sanatkarlar Odaları Birliği)

35 Kayseri Sucuğu (Kayseri Ticaret Odası)

36 Kayseri Pastırması (Kayseri Ticaret Odası)

37 Çimin Üzümü(Erzincan Üzümlü Belediyesi)

38 Erzincan Bakır İşlemeciliği

39 Gemlik Türk Atı (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi Komutanlığı)

40 Kars Türk Çoban Köpeği (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi Komutanlığı)

41 Türk Tazısı (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi Komutanlığı)

42 Çorum Leblebisi(Çorum Ticaret Borsası)

43 Maraş Biberi (Kahramanmaraş Ticaret Ve Sanayi Odası)

44 Mersin Cezeryesi (Mersin Ticaret Ve Sanayi Odası)

45 Ödemiş Patatesi (Ödemiş Ticaret Borsası)

46 Kangal Balıklı Kaplıcası (Kangal Kaymakamlığı)

47 Kangal Koyunu (Kangal Kaymakamlığı)

48 Damal Bebeği (Damal Kaymakamlığı)

2

49 Mustafakemalpaşa Tatlısı (Mustafakemalpaşa Belediyesi)

50 Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı (Mustafakemalpaşa Belediyesi)

51 Kemalpaşa Tatlısı (Mustafakemalpaşa Belediyesi)

53 Akbaş Türk Çoban Köpeği (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi K.Lığı)

54 Osmaniye Yer Fıstığı(Osmaniye Ticaret Borsası)

56 Anamur Muzu (Mustafa Yılmaz)

57 Siirt Battaniyesi (Siirt Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü)

58 Siirt Perde Pilavı (Siirt Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü)

59 Pervari Balı (Siirt Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü)

60 Tavşanlı Leblebisi

61 Ege Sultani Üzümü (Aegean Sultanas)

62 Gümüşhane Kömesi

63 Gümüşhane Dut Pestili

64 Soğanlı Bebeği

65 Adana Kebabı

66 Çelikhan Tütünü

67 Ege Pamuğu (Aegean Cotton)

68 Siirt Büryan Kebabı

69 Tarsus Beyazı Üzüm Topacık

70 Görece Nazar Boncuğu

71 Devrek Bastonu

73 Afyon Pastırması

74 Afyon Sucuğu

75 Akşehir Kirazı

76 Gemlik Zeytini

77 Kütahya Çinisi

78 İnegöl Köftesi

79 Güneyege Zeytinyağları

80 Ege İnciri

81 İsabey Çekirdeksiz Üzümü

82 Maraş Dondurması

83 Isparta Gülü

84 Tarsus Şalgamı

85 Siirt Fıstığı

86 Ezine Peyniri

87 Edremit Körfez Bölgesi Zeytinyağları

88 Ayvalık Zeytinyağı

89 Kalecik Karası Üzümü

90 Aydın İnciri

91 Çay İlçesi Vişnesi

92 Mut Kayısısı

93 Edirne Beyaz Peyniri

94 Trabzon Telkariye Ve Hasırı

95 Antep Baklavası

96 Arapgir Köhnü Üzümü

97 Salihli Odun Köfte

98 Rize Bezi (Feretiko)

99 Çubuk Turşusu

100 Salihli Kirazı

101 Antakya Künefesi

3

102 Geleneksel Türk Gül Likörü

103 Çarşıbaşı Keşanı

104 Geleneksel Türk Kayısı Likörü

105 Tarsus Yayla Bandırması

106 Finike Portakalı

107 Kırkağaç Kavunu

108 Elazığ Öküzgözü Üzümü

109 Şanlıurfa Çiğ Köfte

110 Develi Cıvıklısı

111 Diyarbakır Karpuzu

112 Karnavas Dut Pekmezi

113 Kayseri Mantısı

114 Afyon Mermeri

115 Afyon Kaymağı

116 Erzurum Civil Peyniri

117 Burdur Ceviz Ezmesi

118 Zile Pekmezi

119 Bafra Pidesi

120 Mardin Sembusek

121 Mardin İkbebet

122 Mardin Kibe

123 Mardin Kaburga Dolması

124 Mardin Imlebbes

125 Bartın İşi Tel Kırma

126 Boyabat Çemberi

127 Oltu Cağ Kebabı

128 Edirne Tava Ciğeri

129 Terme Pidesi

130 İskilip Dolması

131 İskilip Turşusu

132 Akçaabat Köftesi

133 Hellim / Halloumı

134 Denizli Leblebisi

135 Taşköprü Sarımsağı

136 Rakı

137 İznik Çinisi

138 Yamula Patlıcanı

139 Kale Biberi

EK 3: Coğrafi İşaret Almak Üzere Yapılan Başvurular

1 Adapazarı Dartili Keşkek

2 Adapazarı Islama Köftesi

3 Akbaş Türk Çoban Köpeği

4 Akhisar Domat Zeytin

5 Akhisar Köfte

6 Akhisar Köftesi

7 Akhisar Uslu Zeytin

8 Akkuş Şeker Fasulyesi

9 Amasya Beji Mermeri

10 Ankara Keçisi

11 Ankara Tavşanı

12 Anzer Balı

13 Aydın Kestanesi

14 Aydın Memecik Zeytini

15 Aydın Zeytinyağı

16 Balıkesir Höşmerim Tatlısı

17 Bayramiç Beyazı

18 Bergama Kozak Çam Fıstığı

19 Beypazarı Gümüş Telkari İşletmeciliği

20 Beypazarı Havucu

21 Beypazarı Havuç Lokumu

22 Beypazarı Karasörü

23 Beypazarı Kurusu

24 Beypazarı Mumbarı

25 Beypazarı Sıkma Pişmaniyesi

26 Beypazarı Tatlı Sucuğu

27 Bodrum Guleti

28 Bodrum Mandarini

29 Bolu Çikolatası

30 Bozüyük Helvacı Balkabağı

31 Buldan Bezi

32 Burdur Şiş Köftesi

33 Denizli Taşı / Denizli Stone

34 Denizli Traverteni

35 Diyarbakır Örgü Peyniri

36 Edremit Körfezi Zeytinyağı

37 Edremit Yeşil Çizik Zeytin

38 Eflani Çember Bezi

39 Elazığ Çedene Kahvesi

40 Elazığ Orciği

41 Elazığ Peynirli Ekmeği

42 Elazığ Sekiz Köşeli Şapka

43 Elazığ İnce Tırnak Ekmeği

44 Elazığ Peynirli Ekmeği

45 Erzurum Çağ Kebabı

46 Erzurum Göğermiş Peyniri

47 Erzurum Kadayıf Dolması

48 Erzurum Su Böreği

49 Eskipazar Hadrianapolis Miyane Helvası Kara Helva

50 Eskişehir Met Helvası

51 Eskişehir Nuga Helvası

52 Eskişehir Çiğböreği

53 Eşme Ayva Cezeryesi

54 Eşme Ayvası

55 Gaziantep Bakır El İşlemeciliği Sanatı

56 Gaziantep Sedef El İşlemeciliği Sanatı

57 Geleneksel Türk Ahududu Likörü

58 Geleneksel Türk Çilek Likörü

59 Geleneksel Türk Vişne Likörü

60 Gönen Baldo Pirinci

61 Gönen İğne Oyası

62 Gümüldür Mandalinası

63 Hakkari Ters Lalesi

64 İspir Fasulyesi

65 İzmir Lokması

66 İzmir Şambali

67 İzmir Tulum Peyniri

68 Kadınhanı Pidesi

69 Kangal Türk Çoban Köpeği

70 Karacadağ Pirinci

71 Karakeçili Kilimi

72 Karamürsel Sepeti

73 Kargı Tulum Peyniri

74 Kastamonu Çekme Helva

75 Keles Bebeği

76 Kerebiç Tatlısı

77 Keşan Satir Et

78 Kırkağaç Karakurt Çengeltatarı Kavunu

79 Kırkağaç Karakurt Sarı Dilimlisi Kavunu

80 Kilis El İşi Yorganları

81 Kırklareli Peyniri

82 Kırklareli Üzüm Hardaliyesi

83 Konya Etli Düğün Pilavı

84 Malkara Eski Kaşar Peyniri

85 Manisa Taban Simit Ekmeği

86 Maraş Tarhanası

87 Mardin Taşı

88 Memlaha Tuzu

89 Mersin Tantunisi

90 Mezitli El Dokuması Bez

91 Muğla Çam Balı

92 Nizip Zeytinyağı

93 Ortaca Limonu

94 Osmaniye Yer Fıstığı Ezmesi

95 Parma Ham (Parma Jambonu)

96 Parmigiano Reggiano (Reggio Parmesanı)

97 Safranbolu Lokumu

98 Safranbolu Safranı

99 Scotch Whisky (İskoç Viskisi)

100 Sinop Gemi Maketi

101 Sivas Köftesi

102 Tarsus Akdeniz Salatası

103 Tarsus Cevizli Baklava

104 Tarsus Cevizli Cezerye

105 Tarsus Çöreği

106 Tarsus İğne Oyası

107 Tarsus Kaynarı

108 Tarsus Kazan Simidi

109 Tarsus Kebabı

110 Tarsus Kuşgözü Lahmacun

111 Tarsus Peksimeti

112 Tire Şiş Köfte

113 Tirşik

114 Tokat Kebabı

115 Tunceli Yaban Sarımsağı

116 Türk Kahvesi

117 Uşak Halisi

118 Ünye İzabella Üzümü

119 Ürgüp Sivrisi Kabak Çekirdeği

120 Vakfikebir Tereyağı Tonya Tereyağı

121 Van Bahçesaray Cevizi

122 Van Çatak Balı

123 Van Edremit Elması

124 Van Gevaş Fasulyesi

125 Van Gölü İnci Kefali Balığı

126 Van Kahvaltısı

127 Van Kilimi

128 Van Kürt Köftesi

129 Van Otlu Peyniri

130 Van Savatlı Gümüş İşlemeciliği

131 Van Uşgunu

132 Yatağan Palasi

133 Yozgat Arabaşısı

134 Yozgat Çanak Peyniri

135 Yozgat Çedeneli Kavurga

136 Yozgat Parmak Çöreği