Embed Size (px)
DESCRIPTION
toekomstvisies van imec-experts
Citation preview
2025
In 2009 vierde imec zijn 25ste verjaardag. Een ideaal moment om naar de toekomst te kijken.
In imec’s InterConnect-magazine gaven imec-experts hun visie op de toe-komst, evenals specialisten uit de Vlaamse en Nederlandse bedrijfswereld.
InterConnect 07-2009
“Consumenten worden prosumenten”
De industrie heeft eindelijk de enorme groeimarkt van de hernieuwbare energie ontdekt. Terwijl de olie- en gasvoorraden stilaan uitgeput raken zijn wind- en
zonne-energie onuitputtelijk. Hernieuwbare energie staat hoog op de agenda van verschillende regeringen. Ook in de Verenigde Staten is hernieuwbare energie een
van de grote accenten in de stimuleringsmaatregelen om de industrie nieuw leven in te blazen. We spraken met Johan Van Helleputte, Senior Vice President Strategische
Ontwikkeling van imec over de zonnige toekomst van duurzame energie.
“Het leidt geen twijfel dat hernieuwbare
energie in de toekomst steeds belang-
rijker zal worden. Elektriciteit, die nu nog
vanuit centrale opwekking naar de klanten
wordt gestuurd, zal in de toekomst meer
en meer ook door particulieren geprodu-
ceerd worden, met zonnepanelen of kleine
windmolens op daken of door warmte-
recuperatie via warmtepompen. En wat de
consument te veel aan elektriciteit produ-
ceert zal hij op het net kwijt kunnen en
hiervoor vergoed worden. Consumenten
worden dus prosumenten.”
Maar hebben we daarvoor de juiste
elektriciteitsinfrastructuur? Johan Van
Helleputte: “Indien we die lokale opwek-
king via hernieuwbare bronnen op een
bredere schaal willen toepassen, is het
antwoord neen. Immers, voor een groot-
schalige introductie van duurzame energie
afkomstig van verspreide bronnen hebben
we een bidirectioneel netwerk nodig, en
dus een andere netwerkarchitectuur. Met
het elektriciteitsnetwerk van de toekomst,
de smart grid, zal er niet alleen elektrici-
teit vanuit grotere centrales (geleverd
door de elektriciteitsproducent) naar de
consument worden gestuurd, maar zal de
prosument naast elektriciteit ontvangen,
ook elektriciteit aan het net kunnen
leveren.
Een belangrijk aspect van duurzame
energie zoals wind- en zonne-energie is
dat ze tijds- en weersafhankelijk is, dus
moeilijk lang op voorhand te voorspellen.
Het elektriciteitsnet zal dan ook aangepast
moeten worden aan sterke fluctuaties in
aanbod, zodat het te veel en te weinig aan
elektriciteit gebalanceerd kan worden en
de stabiliteit van het net en de kwaliteit
van het elektriciteitsaanbod verzekerd is.
“Een gigantisch netwerk van elektrische wagens is de oplossing voor het probleem
van electriciteitsopslag.”
We zullen ook van een eerder lokaal elek-
triciteitsnetwerk naar een globaal (inter-
nationaal) netwerk evolueren. Landen met
veel zonneschijn zullen de elektriciteit die
ze uit de zon winnen, kunnen verdelen
naar landen met minder zonneschijn. Het
Midden-Oosten, maar ook Zuid-Europese
landen zoals Spanje en Italië kunnen hier
een prominente rol gaan spelen als elek-
triciteitsleveranciers. Daarenboven zal o.m.
elektriciteit opgewekt met lokale zonne-
cellen (PV) ook vaker (zeker in zonnige
en warme streken) een goede aanvul-
ling kunnen zijn op de nood aan piekver-
mogen: vaak vallen sterke zonneschijn
en sterk gebruik van airco immers samen.
Piekvermogen (nu vaak tot 40% boven het
gemiddeld verbruik) is veel duurder dan
een basisvermogen (base load). Lokaal
geproduceerde elektriciteit vergt ook geen
transmissie-infrastructuur”.
De smart grid maakt gebruik van digitale
technologie om elektriciteit van leveran-
ciers naar gebruikers te brengen en daarbij
energie te besparen, kosten te reduceren
en schommelingen op te vangen. Een
groot probleem bij elektriciteitsopwekking
is het opslaan van overschotten. Johan Van
Helleputte ziet een gigantisch netwerk van
elektrische wagens als de oplossing voor
het probleem van elektriciteitsopslag.
“Wagens staan in realiteit 90% van hun
tijd stil. Die periode kan gebruikt worden
om de batterij van de stilstaande auto’s te
gebruiken als een bidirectioneel opslag-
medium. Miljoenen elektrische wagens
zijn dan in wezen miljoenen batterijen
die het elektriciteitsnetwerk bijkomend
in evenwicht kunnen houden en kunnen
instaan voor het afvlakken van het piekver-
mogen (peak-shaving).
“Een gigantisch netwerk van elektrische wagens is de oplossing voor het probleem
van electriciteitsopslag.”
Wanneer er voldoende elektriciteit
aanwezig is op het net wordt de batterij
van de auto geladen, als er te weinig
elektriciteit is, kan de batterij van de auto
een bepaalde hoeveelheid elektriciteit
aan het net leveren, mits het respecteren
van bepaalde randvoorwaarden voor de
gebruikers via slimme algoritmen.” Johan
Van Helleputte is niet de enige die in de
elektrische wagen gelooft, ook de ener-
giebedrijven zijn ervan overtuigd dat elek-
trisch autorijden op het punt staat door te
breken en binnen afzienbare tijd algemeen
verspreid zal zijn.
Met de smart grid zal de prijs van elektri-
citeit zeer sterk afhankelijk zijn van vraag
en aanbod. Johan Van Helleputte: “De prijs
zal – in de toekomst – elk ogenblik schom-
melen zoals aandelenkoersen. Slimme
meters en slimme apparaten zullen aange-
past zijn om real-time pricing te doen, die
zal bepaald worden op basis van de vraag
en het aanbod van het ogenblik, en om
zodoende hun verbruik intelligent af te
stemmen op de prijs. Een slimme diepvries
kan zichzelf dan bijvoorbeeld voor een paar
uur uitschakelen als de elektriciteitsprijs te
hoog is. Zo zal je de facto aan peak-shaving
doen en zal het verschil in vraag en aanbod
genivelleerd worden. Maar die slimme
toestellen zijn ook goed voor de consu-
ment die zijn energiefactuur ziet dalen.
Uiteindelijk zal de smart grid een energie-
besparend effect hebben: we zullen alleen
energie gebruiken als dat nodig is en veel
energiebewuster leven, zonder daarvoor
aan comfort in te boeten. Dat is niet alleen
erg belangrijk om de klimaatverandering
een halt toe te roepen, het is ook essentieel
als we in de toekomst een duurzame maat-
schappij willen uitbouwen, waar iedereen
een comfortabel leven kan leiden.”
Een smart grid uitbouwen is een werk
van lange adem en vergt bijzonder grote
investeringen (tussen 2010 en 2030 in
Europa alleen op meer dan 1000 miljard
euro geraamd). Heel veel bedrijven zullen
daarbij betrokken worden, en er zal ook
erg veel onderzoek voor nodig zijn om
dit alles mogelijk te maken: nieuwe mate-
rialen, nieuwe netwerkarchitecturen,
nieuwe slimme meters, een erg grote
aanwending van snelle en krachtige ICT
(zowel rekencapaciteit als communicatie-
technologieën), nieuwe generaties van
vermogenelektronica, slimme gebruiks-
toestellen, nieuwe energieopslag-techno-
logieën, nieuwe PV-technologieën met een
lagere prijs per Wp en een hogere energie-
opbrengst, nieuwe integratietechnieken
voor hernieuwbare energiebronnen, ener-
giezuinige en energieautonome bouw-
technieken (naar verbruik maar ook naar
geïntegreerde opwekking) ... Een ruime
waardeketen waar heel wat bedrijven
hun plaats in terug kunnen vinden. Het
is dan ook niet te verwonderen dat er
in Vlaanderen een Smart Grid Platform
opgericht wordt in de schoot van cluster
6, een van de prioritaire gebieden van
innovatie in Vlaanderen, die door VRWI/
VOKA (Vlaamse Raad voor Wetenschap en
Innovatie/Vlaamse Ondernemerskamer)
na een grondige voorafgaande analyse
weerhouden werden.
Johan Van Helleputte
Bekende architect experimenteert met energieverf
23 mei 2025 – Bij de renovatie van het koninklijk paleis zal in de ontvangstzaal energie-verf gebruikt worden. Een Belgisch bedrijf ontwikkelde als eerste in Europa deze verf die bestaat in twee varianten: Thermo en Vibro. De Thermoverf is een speciale coating die aan de buitenkant van gebouwen gebruikt wordt en energie oogst uit het tempera-tuursverschil tussen de buitenkant en binnenkant van de coating. De Vibroverf gebruikt de energie van geluidstrillingen (bv. van gesprekken). Met dit technologisch hoogstandje zal België zeker indruk maken op de buitenlandse staatshoofden.
Christophe Bruynseraede, Business program Manager, imec
Eerste hypersonische satelliet wordt afgevuurd
13 maart 2025 – Vandaag werd de eerste minisatelliet (5kg, 120mm diameter) succesvolgelanceerd in Nederland. De satelliet bevat de meest geavanceerde MEMS- en 3D-verpakkingstechnologie waardoor het mogelijk is om deze met een hypersonor-kanon te lanceren. Eens boven de dampkring werpt de satelliet zijn hitteschild af en gaat, voortgestuwd door zijn eigen micromotor, zelfstandig op weg naar zijn baan om de aarde, om vervolgens uit te vouwen tot een volledige aardobservatiesatelliet.De komende maanden zal de satelliet worden ingezet voor de monitoring van de giftige blauwe algen in zwemwater. Verwacht wordt dat vanaf nu regelmatig dergelijke satellieten zullen gelanceerd worden aangezien het goedkoop, eenvoudig en weinig milieubelastend is en ook kleine landen de mogelijkheid geeft om zelfstandig satellieten te lanceren, een groot verschil met de lanceringen van 20 jaar geleden.
Johan Leijtens, Systems Engineer, TNO
13 februari 2025 - De nieuwe generatie gebouwen hebben een extreem laag ener-gieverbruik. De passiefhuisstandaard anno 2010 is achterhaald. Gebouwen zijn op vandaag netto-energieproducenten, en stoten geen CO2 meer uit. Door toepassing van de cradle-to-cradle filosofie zijn gebouwen volledig recycleerbaar geworden. Daarenboven zijn, door integratie van diverse hernieuwbare energietoepassingen (zon, water, wind, bodem), en de koppeling van gebouwen in clusters (door o.m. smart grids, collectieve energievoorzieningen, etc…), gebouwen CO2-neutraal of CO2-negatief geworden. Door toepassingen van o.m. mobiele communicatie en de afstemming op openbare vervoersystemen wordt daarenboven een minimalisatie van de soms over-bodige en CO2-uitstotende verplaatsingen van en naar de gebouwen gerealiseerd.
Nicolas Vyncke, Owner Ingenium ICT
E-peil gebouwen wordt ver vangen door een globaal duurzaamheids-
label voor gebouwen
C2C2 Solar Car op het autosalon
8 september 2025 - Vandaag wordt de ‘C2C2 Solar Car’, kort voor Cradle-To-Cradle Solar Car met Car-to-Car-communicatie, gelanceerd op het autosalon. Mede dankzij de historische overwinning van het Umicore Solar Team op de World Solar Challengein 2010 zijn de germaniumzonnecellen gemeengoed geworden en onderdeel van de basisuitrusting van de elektrische gezinswagen van het jaar 2025. Wagens die jaarlijks minder dan 30.000 km afleggen, produceren hierdoor netto meer energie dan ze verbruiken en sturen via hun lokaal oplaadnetwerk nu ook hun energie stroomopwaarts.Een eyecatcher in de wagen is het in de voorruit geïntegreerde 3-dimensionele gps-systeem, welk eveneens alle weggebruikers in een straal van enkele honderden meters visualiseert en de bestuurder proactief waarschuwt voor mogelijke aanrijdingen wanneer andere weggebruikers zijn route zouden kunnen kruisen. De car-to-car (C2C)-communicatie werd het afgelopen decennium sterk uitgebreid naar alle weggebruikers, ook voetgangers en fietsers.Onopvallend aanwezig in de wagen zijn de talloze intelligente verbindingsmaterialen ter bevordering van het recyclageproces. De wagen is immers niet alleen ontworpen voor een eenvoudige assemblage maar eveneens voor een makkelijke recyclage. De economische waarde van een cradle-to-cradle (C2C) ontworpen wagen is een sterk verkoopsargument. De elektrische gezinswagen van het jaar 2025 is opwaarts compatibel, modulair, regenereerbaar en bovenal tot in zijn details gepersonaliseerd en gefinetuned voor de gebruiker in kwestie. Toon me je wagen en ik weet wie je bent.
Bert Celis, innovatieadviseur, Innovatiecentrum Limburg
InterConnect 03-2009
“Een auto heeft toch ook een serviceplan?”
Hoe zal ons leven eruit zien in 2025
met betrekking tot gezondheidszorg?
We spraken met Kris Verstreken, imec’s
Directeur Bio-NanoElectronics.
Met een diploma geneeskunde en inge-
nieurswetenschappen op zak, doet Kris
Verstreken de naam van zijn onder-
zoeksafdeling alle eer aan. Hoe zullen
dit ‘bio-elektronicaonderzoek’ en andere
evoluties in de geneeskunde ons leven
veranderen?
De huisdokter anno 2025
Gaan we nog naar de huisdokter in 2025?
Kris Verstreken: “Zeer zeker wel. Maar
de huisdokter zal een andere rol spelen.
Vroeger gingen mensen alleen naar de
dokter als ze ziek waren. Vandaag wordt
dit al aangevuld met regelmatige check-
ups en worden testen gedaan naar
bepaalde erfelijke aandoeningen (o.a.
borstkanker). Naarmate we meer inzicht
krijgen in het ontstaan van bepaalde
ziektes, zullen onze doktersbezoeken
deel gaan uitmaken van een ‘service-
plan’, voor elke patiënt individueel uitge-
werkt op basis van genetisch materiaal
en levensstijl. De huisdokter wordt een
datamanager die dit alles uitwerkt en
opvolgt. Zo gaan we van een curatieve
naar een preventieve en persoonlijke
behandeling.” Kris Verstreken vergelijkt
het met de evolutie in de autosector waar
elke autofabrikant een onderhouds- en
serviceprogramma uitwerkt per auto-
model om zo defecten te voorkomen die
vaak optreden vanaf een bepaald aantal
kilometers. Natuurlijk kunnen er nog
altijd extra defecten optreden, die niet
voorzien waren ...
Sensoralert: uw vloeistofpeil staat te laag
Kris Verstreken: “Daarvoor heeft onze auto
vandaag al ingebouwde sensoren en
detectoren die tijdig aangeven wanneer er
een probleem is. Ook hier kan je de verge-
lijking doortrekken naar de gezondheids-
zorg. Meer en meer zullen wij onzichtbare
sensoren dragen die onze gezondheids-
toestand opvolgen en ons verwittigen
wanneer er iets misloopt. Denk maar aan
EEG-sensoren die hersengolven meten en
een epilepsiepatiënt verwittigen wanneer
een aanval kan optreden, of ECG-sensoren
die de hartwerking opvolgen bij hart-
patënten.”
Het mysterie van de hersenen
Sensoren waarschuwen ons tijdig, diag-
nostische testen worden nauwkeuriger,
maar waar het uiteindelijk om draait: zal
de mens erin slagen een behandeling te
vinden voor enkele van de ergste ziektes
van vandaag? Kris Verstreken: “Ik ben er
sterk van overtuigd dat hart- en bloed-
vaatziektes zullen opgelost raken tegen
2025. Onderzoek zal ervoor zorgen dat
we een beter inzicht verwerven in deze
ziektes en in de factoren die tot aderver-
kalking en spierslijtage leiden. Met behulp
van tissue engineering (cel- en weefsel-
technologie) kunnen reserveonderdelen
gemaakt worden voor een beschadigd of
versleten lichaam, gekweekt in het labo-
ratorium met eigen cellen van de patiënt.
Vandaag gebeurt dit al voor kraakbeen,
maar in de toekomst zal dit ook kunnen
gebruikt worden voor weefselherstel in
hart en bloedvaten. Het enige probleem
dat kan optreden is dat de geneeskunde
“Persoonlijke geneeskunde: vergelijk het met een auto-fabrikant die een onderhouds- en serviceprogramma
uitwerkt per automodel om defecten te voorkomen die optreden vanaf een bepaald aantal kilometers.”
zo snel zo goed en zo duur wordt, dat we
enkel nog sterven als we de therapie niet
meer kunnen betalen.
Kanker is dan weer een heel ander
verhaal. Het is een zeer complexe ziekte
die niet snel zal worden opgelost.
Waarschijnlijk kan de oplossing enkel
gevonden worden zodra we de onder-
liggende werkingsprincipes begrijpen.
Dat vraagt fundamenteel celbiologisch
onderzoek in plaats van doelgericht
onderzoek naar het genezen van kanker.
Sommige problemen zijn enkel oplos-
baar als je de oplossing niet specifiek
zoekt.”
“De volgende grote uitdaging is volgens
mij om de hersenen te doorgronden en
in goede gezondheid te houden. Het
systeem is zo complex dat we het nooit
helemaal zullen kunnen vatten. Ik geloof
wel dat we het basisprincipe zullen
kunnen doorgronden en dat elektronica
hierbij een hulpmiddel kan zijn. Imec
ontwikkelt chips die kunnen ingezet
worden om de werking van individuele
hersencellen te bestuderen. Omdat
dergelijk onderzoek steeds belangrijker
zal worden, hebben we sedert enkele
jaren een neuroconvergentielab opge-
richt op imec waar biologen, chemici
en medici samenwerken met micro-
elektronicaspecialisten. Samen met VIB
en K.U.Leuven, en gesteund door de
Vlaamse overheid, werd dit verder uitge-
bouwd tot een hersenonderzoekslab van
wereldfaam.”
“Persoonlijke geneeskunde: vergelijk het met een auto-fabrikant die een onderhouds- en serviceprogramma
uitwerkt per automodel om defecten te voorkomen die optreden vanaf een bepaald aantal kilometers.”
Bijwerkingen
De ontwikkeling van nieuwe geneesmid-
delen is vandaag peperduur geworden. Als
een nieuw geneesmiddel ontwikkeld is,
kan het nog 10 jaar duren vooraleer het op
de markt komt. Op een bepaald moment
wordt de wachttijd tot de marktintroductie
van medicatie een risicofactor op zich.
Hoe ziet Kris Verstreken dit evolueren: “De
patiënt en de maatschappij moeten leren
aanvaarden dat je nooit 100% zeker kan zijn
dat een geneesmiddel geen bijwerkingen
zal hebben. Je kan de testfase heel lang
maken, maar dan wordt je geneesmiddel
heel duur en is het misschien verouderd
tegen dat het op de markt komt. Op een
bepaald moment wordt de wachttijd tot
de marktintroductie van medicatie een risi-
cofactor op zich. De enige manier waarop
de farmaceutische industrie kan overleven,
is volgens mij door een progressive entry
model in te voeren. Hierbij kan de patiënt
ervoor kiezen in een vroegtijdig stadium
het geneesmiddel te gebruiken, tegen
een lage kost, maar met een verhoogd
risico. Op die manier krijgen patiënten
sneller toegang tot medicatie die hun
(levensbedreigende) ziekte kan genezen,
en omdat er meer mensen de medicatie
gebruiken/testen in een vroeg stadium
worden geneesmiddelen grondiger getest
en komen ze sneller op de markt. Dat zal
zo zijn voor aidsmedicatie en chemothe-
rapie, maar bv. ook voor nieuwe medische
apparaatjes. Ook hier krijgt de huisarts
een belangrijke rol, namelijk zijn patiënt
coachen in de beslissing om al dan niet
vroeg in te stappen bij de ontwikkeling
van een voor hem nuttige of noodzakelijke
therapie.”
Sleutelen
De vergelijking met de auto-industrie zorgt
ook op het einde van het gesprek voor een
verrassende invalshoek. Kris Verstreken:
“Waarom zouden we niet – naar analogie
met de verbeterde automodellen op de
jaarlijkse autobeurzen – ook wat sleutelen
aan de mens? Ik weet dat dit vanuit ethisch
standpunt gevoelig ligt, maar denkt men
er ook nog zo over als men de suikerziekte
van zijn kind op die manier kan genezen?
Vandaag kunnen koppels met een erfe-
lijke aandoening gezonde kinderen op
de wereld zetten door embryoselectie.
Zullen we er in de toekomst misschien voor
kiezen ons metabolisme te optimaliseren,
of ons afweersysteem te verbeteren?”
En als we Kris Verstreken mogen geloven,
is het huidige model ‘mens’ zeker geen
fonkelnieuwe hightechwagen, maar eerder
een oldtimer die nog te vaak sputtert: “We
zijn in onze evolutie ergens blijven steken
tussen het lopen op vier en op twee ‘poten’.
Onze design staat nog niet helemaal op
punt om rechtop te lopen met als gevolg
een hele hoop problemen zoals moei-
lijke bevallingen, spataders, rugklachten,
bloeddrukstoornissen en dergelijke meer.
Het is duidelijk nog geen echt intelligent
design. Zullen we correcties aanbrengen
en de evolutie een handje helpen? Dit zal
zeker niet eenvoudig zijn: het renoveren
van een oldtimer tot een nieuw model
is veel moeilijker dan starten van een
volledig nieuw ontwerp. De veranderingen
zullen waarschijnlijk stapsgewijs gebeuren.
We kunnen dus al wel nadenken over
welke ‘opties’ we zouden willen voor onze
oldtimer want die mogelijkheid dient zich
zeker aan in 2025 ...”
Kris Verstreken
12 juni 2025 - De impact van nanotechnologie op de geneeskunde is groot. Zo is het aantal chirurgische ingrepen drastisch gedaald sinds het in gebruik nemen van nanorobots enkele jaren geleden. De nanorobots bewegen zich doorheen de bloedbaan en in organen waar ze lokaal geneesmiddelen verspreiden. Dit zowel voor onderhouds- als routinebehandelingen. De nanorobots bestaan uit ultrakleine microprocessoren, radiomodules voor draadloze communicatie en energie-oogstsystemen die elektriciteit opwekken op basis van de warmteproductie in het lichaam. Sinds enkele recente ongelukken bij routinebehandelingen, rijst de vraag of ontwerpers niet te veel ‘intelligentie’ meegeven aan de nanorobots. Het lijkt of de nanorobots de oorspronkelijke instructiecodes ‘herinterpreteren’ en zelf aan het denken gaan. Er is ook sprake van ‘collectief gedrag’ wanneer meerdere nanorobots in het lichaam aanwezig zijn. Zolang onderzoekers de recente voorvallen niet kunnen verklaren, gaan er stemmen op om terug te keren naar eenvoudigere systemen, nanorobots met een lagere graad van intelligentie.
Mirco Cantoro, Research Scientist Nanotechnology, imec
Maken we nanorobots te intelligent?
Smartpill nu ook te koop bij de apotheek
27 april 2025 – De Smartpill wordt al enige tijd op grote schaal gebruikt in ziekenhuizen voor maag- en darmonderzoek en monitoring van chronische maag- en darmziekten. Het betekende toen een grote stap voorwaarts omdat de pil – eigenlijk een inslikbare camera – veel aangenamer is voor de patiënt tov. de klassieke endoscopen en een zeer nauwkeurige diagnose toelaat. Bijkomend groot voordeel is dat voor de eerste keer ook de dunne darm in beeld kon gebracht worden. Na het succes in de ziekenhuizen, is de elektronische pil nu ook te koop bij de apotheek. Met een voorschrift van de huisdokter kunnen patiënten met maag- en darmklachten het medisch vernuft in huis halen. Deze elektronische pil meet na inslikken allerlei data en stuurt dit draadloos door naar de bijgeleverde biometrische watch (die er trouwens in zijn nieuwe uitvoering zeer trendy uitziet). De watch geeft vervolgens aan wat het probleem is, welke medicatie je moet nemen en in welke dosering. Indien de metingen niet door het toestel zelf kunnen geïnterpreteerd worden, kan de huisdokter de beelden opladen en op basis hiervan zelf een diagnose stellen of doorverwijzen naar de specialist. Verwacht wordt dat deze vorm van ‘point-of-care’ geneeskunde de lange wachtlijsten in de ziekenhuizen verder zal doen slinken.
Gauthier Lafruit, Principal Scientist Multimedia, imec
18 augustus 2025 – Implanteerbare RFID-chips zullen binnen afzienbare tijd op grote schaal worden toegepast. De RFID-chip vervangt het elektronisch paspoort en bevat zowel professionele als medische informatie. Dokters kunnen door het scannen van de hand van de patiënt nagaan of hij bv. aan diabetes lijdt, maar ook frequent flyer miles kunnen bijgehouden worden op de chip. Deze doorbraak werd sinds kort mogelijk dankzij de wereldwijde interoperabiliteit en open industriestandaarden voor de RFID-technologie.
Thangaraju Sarasvathi, Process Integration Engineer, imec
Nieuwe elektronische paspoorten worden geïmplanteerd
Eerste biologische computer
15 juni 2025 – De eerste biologische computer wordt gehuisvest in nieuw datacenter te Leuven. Na het tijdperk van de micro-elektronica en de fotonica doet de eerste biologische computer zijn intrede en wel aan de universiteit van Leuven. Daar de computerarchitectuur niet langer gebaseerd is op de principes van Von Neumann en ook niet langer binair werkt, kunnen veel complexe vraagstukken worden opgelost waar dit niet mogelijk was met de traditionele computers.De grondlegger van de biologische computer is prof. Adleman die in de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw erin slaagde om 256-bit sleutels te ontcijferen met behulp van de eigenschappen van DNA. Voor de huisvesting van deze nieuwe computer werd een speciaal datacenter gebouwd. Om correcte resultaten te genereren mogen de biologische reagentia in deze computer met geen enkel stofdeeltje of andere contaminatie in aanraking komen. Deze computer werd dan ook ondergebracht in een cleanroom-datacenter van de hoogste klasse. Computerspecialisten hebben tegenwoordig een opleiding biologie achter de rug om de computer te kunnen bedienen. De stroomvoorziening en airco-installatie worden preciezer dan ooit geregeld binnen de toleranties dat het biologisch systeem het meest performant presteert. De beveiligingsmaatregelen zijn erg verstrengd ten opzichte van vroeger om contaminatie van binnen naar buiten en omgekeerd te vermijden.
Wim Boone, Manager, Ingenium ICT
Een iCog aan je zijde
19 april 2025 – In het verleden werd een toekomst voorspeld waarin mensen zouden worden vergezeld van een Droid. Dat idee lijkt nu verouderd. Vandaag worden immers de eerste iCog v1.2’s ingeplant bij 100 vrijwilligers, dankzij het baanbrekende werk op het vlak van cognitieve wetenschappen en neurologie. De iCog doet dienst als iemands tweede ‘processor’ (de eigen hersenen zijn de eerste processor). Deze ingebedde artificiële intelligentie voorziet de gebruiker van een schat aan informatie, en laat toe om bv. vloeiend 20 talen te spreken. It’s all in the mind – embedded!
Thangaraju Sarasvathi, procesintegratie-ingenieur, imec
Snuffelen voor een betere gezondheid
23 november 2025 - Zowel het Wereld Natuur Fonds als de Wereldgezondheids-organisatie feliciteerden vandaag de duizenden ontwikkelaars van MobiSniff voor het belangeloos ter beschikking stellen van hun geavanceerde biosensortechnologie. Inmiddels gekoppeld aan miljoenen voertuigen, communicatiebadges en smartphones seinen hun biosensoren permanent een schat aan informatie de wereld rond. Dankzij de Galileo-koppeling hebben zowel burgers als overheden toegang tot extreem nauw-keurige realtimeoverzichtskaarten van water- en luchtkwaliteit. De nieuwe generatie sniffers zal volgens de ontwikkelaars eveneens gebruikt kunnen worden om de kwali-teit van voedingswaren eigenhandig te controleren. Ondanks het lof van het WWF en WHO klinkt er ook protest vanwege de landbouw- en voedingslobby die de druk op de sector voelt toenemen.
Nik Baerten, CEO Pantopicon
Snuffelen voor een betere gezondheid
23 november 2025 - Zowel het Wereld Natuur Fonds als de Wereldgezondheids-organisatie feliciteerden vandaag de duizenden ontwikkelaars van MobiSniff voor het belangeloos ter beschikking stellen van hun geavanceerde biosensortechnologie. Inmiddels gekoppeld aan miljoenen voertuigen, communicatiebadges en smartphones seinen hun biosensoren permanent een schat aan informatie de wereld rond. Dankzij de Galileo-koppeling hebben zowel burgers als overheden toegang tot extreem nauw-keurige realtimeoverzichtskaarten van water- en luchtkwaliteit. De nieuwe generatie sniffers zal volgens de ontwikkelaars eveneens gebruikt kunnen worden om de kwali-teit van voedingswaren eigenhandig te controleren. Ondanks het lof van het WWF en WHO klinkt er ook protest vanwege de landbouw- en voedingslobby die de druk op de sector voelt toenemen.
Nik Baerten, CEO Pantopicon
InterConnect 11-2009
“In 2025 plukken we onze e-mails uit
de lucht”
Hoe zullen we communiceren in 2025? We vroegen het aan Francis Bruynseels,directeur operations bij de Smart Systems and Energy Technology groep van imec.
“We zullen geen mobiele telefoons of zakagenda’s meer met ons meedragen,dat is zeker”, stelt hij.
Maar hoe zullen we dan wel commu-
niceren? We overlopen met Francis
Bruynseels een standaardwerkdag en
komen voor verrassende toekomst-
beelden te staan.
Het ontbijt met snuffelende sticky notes
Francis Bruynseels: “Ik begin mijn dag
altijd met het lezen van de krant. Dat
zal in 2025 niet anders zijn. De krant zal
er niet meer uitzien zoals vandaag. De
papieren versie bestaat misschien nog
wel, maar in zeer kleine oplage voor een
beperkte groep van mensen (die om
nostalgische redenen er geen afscheid
van kunnen nemen. Ik misschien?). Een
krant op oprolbaar e-paper zal volledig
ingeburgerd zijn. Ik verwacht dat we in
2025 al een stap verder zullen staan en
dat het nieuws zal getoond worden als
een soort projectie in de lucht, of op de
ontbijttafel of de muur die dienst doen
als beeldscherm. Deze ‘krant’ zal multi-
mediaal zijn en het nieuws illustreren
met foto’s, audio en video.”
Niet alleen de krant vliegt in de lucht in
2025. Zo kan je onderweg naar het ontbijt
ook een zwevende sticky note tegen-
komen. Francis Bruynseels: “Berichtjes
die je nu voor je huisgenoten achterlaat
op de ontbijttafel, zullen in de toekomst
zelf op zoek gaan naar de geadresseerde.
Ik denk bijvoorbeeld aan een sticky note
met een boodschap voor mijn dochter –
‘Kan je brood gaan halen?’ – of een video-
boodschap voor mijn zoon waarin ik hem
succes wens voor zijn examen.”
Francis Bruynseels hamert erop dat deze
alomtegenwoordigheid van informatie
en berichtjes zeker niet beangstigend
zal zijn. De informatiedragers zoals de
krant en de sticky notes weten op voor-
hand wat onze wensen zijn en leren
onze wensen kennen door ons gedrag.
Bijvoorbeeld: ‘toon voor 9u ‘s morgens
nooit een bericht van mijn schoon-
moeder of een werkgerelateerd bericht’
of de krant die ‘leert’ dat ik sportberichten
niet interessant vind en deze informatie
dan ook automatisch achterwege laat.
“Berichtjes die je nu voor je huisgenoten achterlaat op de ontbijttafel, zullen in de toekomst zelf op zoek gaan
naar de geadresseerde.”
Thuiswerken met je collega’s
Op de vraag of we zullen thuiswerken
in de toekomst, is Francis Bruynseels
duidelijk: “De mens is een kuddedier, een
sociaal wezen, we zullen dus altijd elkaar
fysisch willen ontmoeten. We zullen wel
thuiswerken, en zeker meer dan vandaag,
maar het zal zeker niet de standaard
worden. Thuiswerken zal gebeuren als
we daar een goede reden voor hebben,
bv. om de file te vermijden, om familiale
redenen of omdat een bepaalde opdracht
thuis sneller kan afgewerkt worden (en er
dus meer vrije tijd overblijft).”
Thuiswerken wordt gemakkelijker dan
ooit met bijvoorbeeld levensechte tele-
conferenties met collega’s of buiten-
landse zakenpartners. Francis Bruynseels:
“Deze persoon kan virtueel tegenover
jou aan tafel zitten. De bewegingen en
het gesprek gebeuren in real time. Ook
kan je elkaar in de eigen taal aanspreken.”
Een ander aspect dat het thuiswerken
zal vergemakkelijken, is de naadloze en
supersnelle toegang tot de informatie op
het bedrijfsnetwerk of internet.
Een auto die alles gezien heeft
Maar we zullen dus nog wel met de
auto naar het werk gaan, en wat voor
een auto! Francis Bruynseels: “Onze auto
zal communiceren met de auto’s in de
buurt en met de weginfrastructuur (bv.
verkeerslichten, verkeersborden). Op
basis van al deze informatie zal onze
auto zijn rijstijl aanpassen, bv. remmen
indien de auto voor ons remt, vertragen
indien op een afstand van enkele auto’s
vóór ons een fietser wordt opgemerkt.
Snelheidscontroles zoals we die vandaag
kennen, worden overbodig omdat
onze slimme auto er zelf voor zorgt
dat hij veilig en volgens de regels rijdt.”
“Het autonavigatiesysteem zal de wensen
van zijn bestuurder ‘leren’ kennen en bv.
niet door een stadskern rijden omdat het
systeem gemerkt heeft dat de bestuurder
dit liever niet doet. Het wegennet zal
nog altijd vol zitten, maar toch zullen we
sneller ter plaatse zijn omdat alles bijna
automatisch gebeurt. Met de wagen
“Berichtjes die je nu voor je huisgenoten achterlaat op de ontbijttafel, zullen in de toekomst zelf op zoek gaan
naar de geadresseerde.”
rijden zal het rustige gevoel van met de
trein rijden benaderen.
Naar het raam staren op kantoor
Eens op kantoor aangekomen, zullen we
eerst verwittigd worden van de meest
dringende zaken, bv. ‘Er is een persoonlijk
bericht van de CEO’ of ‘U heeft een verga-
dering met x, zal ik hem laten weten dat
u bent aangekomen?’. Francis Bruynseels:
“Je kan deze berichten (tekstberichten,
audio- of videoboodschappen) bekijken
waar je wil. Allerhande voorwerpen
kunnen als beeldscherm fungeren: de
muur, het raam, het whiteboard, de tafel
waaraan ik ga zitten. Ook het verlich-
tings- en verwarmingssysteem passen
zich automatisch aan volgens mijn voor-
keuren (bv. minimum aan verlichting
als ik alleen ben, maximum verlichting
als er een vergadering is met meerdere
collega’s)”. Vandaag staat de technologie
voor dergelijk scenario al redelijk ver. Zo
bestaan er bijvoorbeeld verlichtingssys-
temen die aan- of uitgaan afhankelijk van
de hoeveelheid daglicht en de aanwezig-
heid van personen in de ruimte. Francis
Bruynseels: “In de toekomst zal het
systeem ook weten wie er in de kamer
is en wat die persoon zijn voorkeuren
zijn wat betreft verlichting. De identi-
ficatie van de persoon kan gebeuren
door een vingerafdruk bij het openen
van de deur,door gezichtsherkenning
met camera’s, stemherkenning, RFIDs in
kleding enz.”
TV kijken zonder irriterende reclame?
Als je ‘s avonds thuiskomt en tv wil kijken,
zal ook die ervaring op maat gesneden
zijn. Francis Bruynseels: “Ik zou het zelfs
geen ‘tv’-kijken meer noemen. We zullen
niet meer op een vaste plaats naar een
centraal scherm/systeem zitten kijken.
Wel zullen we ergens in huis naar een
informatiedrager kijken, bv. de muur voor
onze gemakkelijkste zetel. Het uitzenden
van programma’s op vaste tijdstippen zal
ook niet meer gebeuren. We kijken naar
programma’s die we opvragen (video-
ondemand) of die de ‘tv’ ons zelf voorstelt
op basis van eerdere films die we zagen
en al dan niet positief beoordeelden.
De tv zal immers weten wie er kijkt. De
reclameblokken zal je kunnen weglaten,
mogelijk tegen betaling. Of je laat reclame
toe en krijgt aanbiedingen te zien die
op jou van toepassing zijn: bv. reclame
over auto’s (binnen jouw budget!) omdat
men weet dat je bijna aan een nieuwe
toe bent.” Opnieuw benadrukt Francis
Bruynseels dat dit zeker geen Big-Brother
scenario is: je hebt zelf de controle over
welke informatie je vrijgeeft en waarvoor
die mag gebruikt worden.
Francis Bruynseels: “Tv-kijken zal veel
socialer worden. Je kan samen met
vrienden naar een programma kijken.
Die vrienden zitten dan virtueel naast
jou in de zetel. Let op: als die vrienden in
de buurt wonen, zal je ‘in levenden lijve’
afspreken. Kan je echter door omstandig-
heden niet samen zijn, wordt gekozen
voor de virtuele aanwezigheid. Tv-kijken
zal ook interactief worden. Je kan bijvoor-
beeld deelnemen aan een programma en
dan ook virtueel in beeld verschijnen. We
worden allemaal acteurs.”
Een ding is duidelijk: Francis Bruynseels is
positief over de toekomst. Een toekomst
waarin we een rijker sociaal leven zullen
hebben, o.a. omdat de technologie
onze communicatie zal verrijken en
vergemakkelijken. Bovendien zullen we
technologie gebruiken zonder dat we
beseffen welke technologie nodig is.
Francis Bruynseels: “In tegenstelling tot
wat veel mensen vandaag denken, zal
de volgende generatie niet verschrom-
pelen tot een stel individualisten die puur
virtueel in hun huiskamer leven.”
Toch geeft Francis Bruynseels toe dat
de uitdagingen op het gebied van
wetgeving en privacy enorm zullen zijn.
“Dit aspect zal de evolutie naar de hier
beschreven toekomst zeker vertragen,
maar niet stoppen. De voordelen voor de
gebruikers zullen immers zo groot zijn,
dat de veranderingen er zeker zullen
komen.”
We kijken er alvast naar uit!
Francis Bruynseels
23 april 2025 – Precisielandbouw heeft de laatste jaren een nieuwe dimensie gekregen. De moderne Limburgse fruitteler neemt ‘s ochtends plaats achter zijn bureau en vraagt zijn digitale assistent naar een controle van zijn fruitbomen. Een netwerk van sensoren in de velden waarschuwt dat het risico op infecties een drempelwaarde overschreden heeft.Een onbemand toestel, te vergelijken met een kleine helikopter, stijgt op en vliegt nagenoeg onhoorbaar over het domein. Een geavanceerde automatische piloot loodst het toestel veilig over de velden. De recent ontwikkelde lichtgewicht intelligente camera’s bestuderen de fruitbomen.Hiervoor worden niet enkel de klassieke rood-groen-blauw golflengtes van het licht gebruikt. Deze camera kiest autonoom de meest geschikte golflengtes om de gezond-heidstoestand van elk type fruit te bepalen.Een nieuwe infectiehaard wordt gedetecteerd en de regio wordt boom per boom meteen in kaart gebracht. De boer krijgt de informatie op zijn zaktelefoon. Gelukkig hoeft hij enkel zijn goedkeuring te geven en een zwaarder onbemand toestel stijgt meteen op om heel precies, met een minimale dosis, het probleem te gaan verhelpen.
Kris Nackaerts, Senior Researcher Teledetectie en Aardobservatie, VITO
Fruittelers schakelen hulp in van onbemande
helikopters
Muziekcompressie behoort tot het verleden
21 mei 2025 - Muziekopnames zijn bijna altijd aan compressie onderhevig geweest. Zowel bij vinyl-platen als bij cd’s en mp3-spelers was het comprimeren geblazen om alles met de juiste diepte, dyna-miek, weergave op het plaatje te krijgen. De fysieke vorm bepaalde hierbij steeds geluidskwaliteit. Na jaren van evolutie in de kostprijs en beschikbaarheid van draagbare geheugens – een geheugenkaart van 200Terabyte kost vandaag nog slechts 20 euro – en de steeds hogere draadloze transmissiesnel-heid is het nu mogelijk ongecomprimeerde muziek aan te bieden die je draadloos gedownload hebt op je personal assistant. Hierbij worden ook voor de mens onhoorbare frequenties meegezonden waarvan het nu bewezen is dat die een wezenlijk verschil uitmaken in de perceptie van de wel hoor-bare frequenties. Dit heeft er allemaal toe bijgedragen dat men nu voor de eerste keer geen onder-scheid heeft kunnen maken tussen een live-concert en een opname. Dit is hopelijk geen slecht nieuws voor concertorganisatoren.
Bart Onsia, Business Program Manager, imec
Taalbarrières verdwijnen dankzij de GlobePhone
18 april 2025 – Telefoneren met een Chinese collega, en wel in je eigen taal. Het kan binnenkort dankzij de GlobePhone van Samsung. De slimme telefoon zet jouw stem eerst om in tekst, zorgt vervolgens voor een vertaling naar de gewenste taal, en genereert ten slotte een natuurlijk klinkende stem. Jouw gesprekspartner hoort een stem met jouw stemprofiel en intonatie zodat het lijkt alsof jijzelf de poly-glot bent. De 3 technologieën die nodig zijn – spraakherkenning, machinevertaling, en spraaksynthese – worden geleverd door Nuance Communications. Het systeem werkt nog niet feilloos, maar Nuance en Samsung maken zich sterk dat een eenvoudig gesprek probleemloos verloopt. De integratie van de technologie in een mobiele telefoon was een waar huzarenstuk omdat de hele vertaling razendsnel moet gebeuren zodat de vertraging in de communicatie niet al te hinderlijk is. De gebruiker zal kunnen telefoneren in 35 courante talen. Verwacht wordt dat de GlobePhone ook populair zal worden onder reizigers, die het toestel als persoonlijke tolk kunnen gebruiken.
Kris Hermus, Business Program Manager, imec
1 september 2025 – Met de eerste schooldag begint ook een nieuwe rage op de speelplaats. Terwijl de pokémonkaart al ruim 30 jaar bestaat, lijkt ze aan een revival toe. De nieuwste kaarten zijn uitgerust met een flinterdun 3D-beeldscherm dat mee gedrukt wordt in de kaart.Wanneer twee kaarten in elkaars buurt worden gebracht, pikken de ingebouwde sensoren dit op en komen de monsters op de kaart tot leven via het beeldscherm. Na het virtuele gevecht tussen de monsters, wordt het puntenniveau van de monsters automatisch aangepast en opgeslagen in het geïntegreerde geheugen. Een knap staaltje organische beeldscherm- en geheugentechnologie!
Philippe Vennekens, Engineering Manager, Cartamundi
Monsters op de speelplaats
Hologrammen rond de vergadertafel
28 februari 2025 – VlaViCon, het Vlaams videocommunicatieconsortium, steelt de show op CES in Las Vegas met een ultramodern holografisch conferentiesysteem. Met de HCS (Holographic Conference System) behoort het jarenlange gebruik van 3D-schermen voorgoed tot het verleden en wordt het mogelijk om deelnemers van op verschillende locaties ter wereld in de lucht te projecteren rondom de vergadertafel. Er werd beroep gedaan op imec’s expertise op het gebied van miniaturisatie, integratie, draadloze communicatie en multimedia- technologieën.
Thierry Dubois, Technology Market Analyst, imec
Pratende auto’s
25 augustus 2025 - De Europese Commissie keurde vandaag een wetsvoorstel goed dat autofa-brikanten verplicht om alle nieuwe modellen te voorzien van het CARE-systeem. CARE - Collision Avoidance Radio Exchange - is een systeem dat auto’s laat communiceren met andere auto’s in de nabijheid. Zowel positie- als snelheidsinformatie kan op die manier worden uitgewisseld. Indien er een aanrijding dreigt te gebeuren, neemt het CARE-systeem de controle over de remmen en het stuur over om zo het ongeval te vermijden. Uit een studie van het European Transport Safety Council (ETSC) blijkt dat het dodental op de weg kan afnemen met 78% wanneer meer dan 90% van de wagens wordt uitgerust met het CARE-systeem.
Denis Shamiryan, senior onderzoeker Procestechnologie imec
Weekendje boeken via de melkverpakking?
2 april 2025 – De samenwerking tussen een melkproducent, een verpakkingspro-ducent en een Leuvense onderzoeksgroep leverde een unieke melkverpakking op, vanaf vandaag te vinden in de betere supermarkt. Het brik bevat geïntegreerde plastic sensoren, een beeldscherm en een RFID-tag. De sensoren meten continu de kwali-teit van de melk en de bewaartemperatuur. Afhankelijk van deze gegevens wordt de houdbaarheidsdatum berekend en eventueel aangepast. Het beeldscherm geeft deze houdbaarheidsdatum weer, maar zodra de melk uit het rek wordt gehaald, verschijnt ook informatie over de boerderijen van herkomst (melk wordt gemengd bij opha-ling), en een onlinecursus ‘hoe melk je een koe’ (ideaal om je kinderen te animeren in het winkelkarretje). Ook thuis kan je verder genieten van de hightechfeatures van dit melkbrik. Als je namelijk je mobiele telefoon in de buurt van het melkbrik brengt, krijg je via de RFID-tag toegang tot de websites van de boerderijen om snel een weekendje hoevetoerisme te boeken.
Kris Van de Voorde, business program manager, imec
Weekendje boeken via de melkverpakking?
RF-detective
4 november 2025 – Door gebruik te maken van (ultra)-breedband radiofrequente (RF) signalen is het vandaag mogelijk om informatie te verkrijgen en zelfs beelden te maken van voorwerpen die tot nog toe ‘onzichtbaar’ waren. Zo kunnen biologische signalen (zoals hartbewegingen) met behulp van een draadloos systeem opgevolgd worden in reële tijd, en dit zonder het aanbrengen van sensoren op de patiënt. Telemonitoring van bejaarden thuis, het detecteren van leven na een instorting of overstroming, ... de toepassingen zijn legio.Ook kan onzichtbare vervuiling op stranden opgespoord worden, waar onzuiverheden zoals olie-deeltjes verdoken kunnen zijn in met zoutwater gedrenkt zand. Archeologische en zelfs criminele onderzoeken kunnen plannen maken van ondergrondse monumenten en resten van misdaden aan het licht brengen zonder alles (vooral nutteloos) te moeten opgraven. Ook het draadloos opsporen van personen in gebouwen wordt mogelijk. Misschien vinden we dan eindelijk een manier om de vele ronddwalende spoken in Schotse kastelen zichtbaar te maken ...
Emmanuel Van Lil en Dominique Schreurs, professoren K.U.Leuven (ESAT)
Alle machines spreken dezelfde taal
17 december 2025 – Vandaag wordt in Brussel een datacenter geopend dat onderdeel is van een groots opgezet project om machine-to-machine communicatie te vereenvoudigen. Er zal zowel infor-matie van medische implantaten als van grote installaties terechtkomen. Zo zullen geïmplanteerde pacemakers het hartritme en hun batterijniveau regelmatig doorseinen. Dit gebeurt van de persoon met pacemaker, via satellieten, naar het datacenter.Vanuit het datacenter gaat de informatie naar de ziekenhuizen die de patiënten tijdig binnenroepen voor ‘onderhoud’. Met dezelfde communicatiemodule communiceren ook sensoren die slijtageparame-ters monitoren bij windmolens. Deze gegevens worden via het datacenter gecommuniceerd naar de service engineers die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van deze windmolens.
Mark Van Hamme, CEO Brain²
Spoorwegbrug vraagt zelf om onderhoud
27 oktober 2025 - De spoorwegbrug in de Antwerpse haven werd bij de bouw in 2009 voorzien van een integraal monitoringsysteem. De signalen worden in real time verstuurd naar een dispatching waar ook andere recente bouwwerken in publiek beheer en een groot aantal privé-constructies ‘bewaakt’ worden.Eerder dit jaar gaven de ingebouwde spanningsensoren al aan dat de krachtwerking op de pijlers van de brug enigszins gewijzigd was. Het monitoringsysteem bracht de informatie over naar de dispatching in de vorm van een alarm, gevisualeerd op het 3D-elektronisch plan van het bewuste bouwwerk. De bevoegde ingenieur kon op basis van realtimesignalen van geplaatste zettingsmeters, verplaatsingopne-mers en temperatuursensoren beoordelen dat er geen onmiddellijke ingrepen nodig waren.Nu echter geven de ingebouwde pH-sensoren aan dat het carbonatiefront in de horizontale balken tot op enkele millimeter van de wapening genaderd is en dat ingrijpen noodzakelijk is om betonrot te voorkomen. Het onderhoud zal, met dank aan het automatische onderhoudsalarm, beperkt en goed-koop zijn omdat tijdig geïntervenieerd wordt.
Filip Van Rickstal, projectleider WTCB
Metallisch glas neemt een vlucht
10 april 2025 – Het eerste vliegtuig met metallisch glas verwerkt in de vleugels is een feit en maakte gisteren zijn eerste testvlucht. Het onderzoekscentrum voor de aanwending van staal (OCAS) ontwik-kelde een goedkoper en eenvoudiger productieproces voor bulk metallisch glas (BMG) waardoor een commerciële doorbraak van het uitzonderlijke materiaal niet langer ondenkbaar is. BMG’s kunnen nu gemakkelijk superplastisch vervormd worden met hoge precisiegraad zonder nood aan nabewerken. Na deze belangrijke vooruitgang zal het onderzoeksteam zich toeleggen op certificatietesten. Verwacht wordt dat BMG’s nu snel zullen gebruikt worden door commerciële vliegtuigbouwers.Bulk metallisch glas is een amorf metaal. Normaal zijn de atomen in een metaal gerangschikt in een kristalrooster (kijk maar naar het Atomium in Brussel dat de kristalstructuur van ijzer voorstelt). Dit is zo voor de meeste vaste stoffen, behalve voor bv. glas en sommige kunststoffen waar een regelmatigeordening ontbreekt (amorf). Met een uitgekiend productieproces kan men metaal maken dat amorf is, omdat de atomen niet de tijd gegund wordt om zich netjes in een regelmatig kristalrooster te rang-schikken.Amorf metaal heeft uitzonderlijke eigenschappen: het heeft bijvoorbeeld een extreme sterkte en veerkracht, waardoor het uitermate geschikt is voor ultra-gewichtsreducerende toepassingen in de luchtvaart. Het materiaal beschikt ook over unieke thermische, chemische, elektrische, magnetische en esthetische eigenschappen.
Nele Van Steenberge, Onderzoeksingenieur, OCAS,
Pictogrammen: copyright www.sclera.be
