XX BIKE & TREKKING

Three is a crowd. En iedereen weet wat dat betekent: er moet er eentje weg. Oftewel: betekent de komst van de 650B wielmaat het einde van 26 inch?

Focus Raven

29er

Focus Raven

650B

Focus Raven

26er

BIKE & TREKKING XX

Nog niet zo gek lang geleden dacht niemand na over de maat van z'n wielen. Waarom ook, er was maar één maat: 26 inch. Dan de situatie nu: veel bikeshops zijn een wielenwarboel, met 26ers, 29ers en in een aantal gevallen óók bikes met nieuwe wielmaat 650B of 27,5 inch. Is deze tussenmaat de heilige graal van het mountain-biken of gewoon een slimme marketing-stunt? Om dat uit te vinden zetten we in deze test een trio van drie Focus Ravens met drie verschillende wielmaten tegen elkaar in de ring.

650B wordt gepresenteerd als the latest op het gebied van mountainbikewielen. Maar écht nieuw is deze wielmaat niet. 650B is namelijk een oude Franse bandenmaat voor toerfietsen. 650B wordt ook wel 27,5 inch genoemd en valt daarmee tussen de ‘ouderwetse’ 26 inch bikes en de ‘nieuwe’ 29ers in. Inbetweener wordt deze wielmaat door Britse en

Amerikaanse collega’s dan ook wel genoemd. Dat 'inbetween' moet je niet letterlijk nemen; de dia-meter van een 650B wiel zit díchter tegen 26 inch aan dan tegen 29 inch. Een exacte tussenmaat is het dus niet.Toen we op zoek gingen naar fietsen om deze drie wielmaten met elkaar te vergelijken kwamen we al snel uit bij Focus Bikes. Deze Duitse fabrikant bouwt zijn carbon topmodel Raven namelijk in drie verschillende uitvoeringen: Raven 26r, Raven 650b en Raven 29r. Kat in ’t bakkie dus. We hebben wel een paar aanpassingen aan de fietsen uitgevoerd. Zo hebben we de standaard wielen en banden vervangen voor ZTR Crest velgen van NoTubes met Schwalbe Racing Ralphs in de maat 2.25” er omheen. Dit om de drie testfietsen goed met elkaar te kunnen vergelijken. Om diezelfde reden zijn alle cockpits zo afgesteld, dat de zit-positie op de drie bikes zoveel mogelijk gelijk is.

Merkbare verschillenWe staan natuurlijk te popelen om op de drie bikes te rijden. Om een goed beeld te kunnen vormen zetten we het testtrio in op verschillende parkoersen. Immers; we weten uit ervaring dat sommige mtb-routes zich beter lenen voor kleine wielen, terwijl op andere parkoersen 29ers weer in het voordeel zijn. We starten op de Brabantse zandgronden, sturen vervolgens een paar rondjes over het bouwpuingranulaat van het uitermate grillige mtb-parkoers van Bergschenhoek en rijden als afsluiting een stevige Zuid-Limburgse route. Op de lange, rechte Brabantse zandwegen is de Raven 29er oppermachtig. De grote wielen ‘drijven’ als het ware op het vochtige zand, terwijl het op de Raven met de kleinste wielen echt ploeteren is om bij de grootwieler in het wiel te blijven. De 650B Raven heeft daar duidelijk minder moeite mee en blijft goed bij. >>

TESTCOÖRDINATIE: PETER-ALEXANDER VAN ’T HOF FOTOGRAFIE: JACCO BOGAERDS/200MM.NL

wielenwirwarwielenwirwarGrote wielen, kleine wielen en dan óók nog een nieuwe tussenmaat

26” vs 650B vs 29”

T E S T

26, 27,5 of 29 inch3 X FOCUS RAVEN

Nagenoeg identieke afmontage, gelijke zadel- en stuurhoogte, zelfde wielen, banden en luchtdruk; de drie Focus Ravens die we voor deze test in bruikleen hadden verschillen nauwelijks van elkaar. Op één ding na dan: de wielmaat. Precies goed dus voor ons doel: de verschillen tussen de diverse wielmaten achterhalen. Dat dat gelukt is, kan je elders op deze pagina’s lezen. Hier even de opmerking, dat wélke wielmaat je ook kiest, de Focus Raven nooit een slechte keus is. Het stijve carbon frame garandeert maximale krachtoverbrenging, terwijl de extreem afgeplatte staande achtervork er voor zorgt, dat daarbij de schokken maar beperkt aan de rijder doorgeven worden.

WIELMAAT 26 INCH 27,5 INCH 29 INCH

Gewicht bike 10,4 kg 10,6 kg 10,9 kg Gewicht wielset* 3,7 kg 3,8 kg 4,1 kgStuur- en zithoek 71/73º 69,5/71,5º 70/74ºTrapas-offset 36 mm 28 mm 69 mmLiggende achtervork 425 mm 425 mm 447 mm

*Incl. cassette en remschijven.

29”

26”27,5”/650B

XX BIKE & TREKKING

Als we een smal slingerpad door het bos induiken ver andert de situatie. Tussen de bomen krijgt de 29er het zwaar. Natuurlijk, dankzij het surplus aan grip kunnen veel bochten zonder remmen genomen worden, maar móet je in de ankers, dan is het aan-poten om de vaart er weer in te brengen en het gaat-je dat de lichtvoetige 26er geslagen heeft weer dicht te rijden. Ook hier staat de 650B zijn manne tje; deze 27,5er mag dan op papier minder dyna misch zijn dan een 26er, in de praktijk is er nauwe lijks tot geen verschil merkbaar; gevoels matig zijn beide bikes even snel weer op snelheid, terwijl de 650B een nét iets hogere bocht snelheid lijkt aan te kunnen.

Balans in klimmenOp het grillige parkoers van Bergschenhoek tekent zich hetzelfde patroon af: 650B is een wielmaat om serieus rekening mee te houden. Maar ook: 26 inch is nog lang niet afgeschreven!

Met name in de vele korte, steile klimmetjes die de ‘Dirty Hill’ rijk is, schiet de Raven 26er telkens als een kogel omhoog. Dat kost op de 29er meer moeite. Moeite in de zin van harder trappen. Maar tijdens die beklimmingen is de zithouding wel veel relaxter. Moet je op de 26er voortdurend actief spelen met je zwaartepunt om de balans te vinden tussen tractie enerzijds en voldoende druk op het voorwiel anderzijds, op de 29er stamp je een steile helling gewoon omhoog, met volop tractie op het achterwiel en een voorwiel dat niet de neiging heeft om te gaan ‘zweven’. Ook de 650B biedt in potentie deze balans in steile klimmetjes, maar dan moet wel een zadelpen zonder set-back gemonteerd worden. Reden: vanwege de tamelijk vlakke zitbuishoek zit het zwaartepunt op de Raven 650 naar onze smaak iets te ver naar achteren. In klimmetjes trekt de 650B sneller door dan de 29er. Bijna als de 26er, het verschil is maar klein.

Serieuze heuvels Wat we al meenden te voelen in de relatief korte afdalingen van Dirty Hill, wordt later in de meer serieuze Limburgse heuvels bevestigd; als het gaat om afdalen over ruige keienpaden is de Raven met de grootste wielen ongenaakbaar. Het blijft ons verrassen hoé snel je met een 29er hardtail naar beneden kunt speren. Dáár hebben de 650B en de 26er geen antwoord op. Vooral deze laatste moet vanwege z’n kleine wielen en nerveuze karakter veel zorgvuldiger en voorzichtiger naar beneden gedirigeerd worden. Aan de andere kant: de 26er is wél het meest speels van het testtrio. Even een bult aan de rand van het pad pakken om een sprongetje te maken? Geen probleem. De bike op het achterwiel trekken om een diepe dwarsgeul te nemen? Makkie. En als je dan toch een noodstop moet maken: de kleinwieler reageert het snelst op de remmen. >>

“ In het vlakke is de 29er sneller, in lastige afdalingen zekerder, maar als het gaat om wendbaarheid en dynamiek is de 650B duidelijk de betere bike.”

- Koert Hendrikse, testrijder BIKE & trekking

26” vs 650B vs 29”

T E S T

WAT MAAKT HET UIT, DIE VERSCHILLEN IN WIELDIAMETER?We weten dat het veel lezers van BIKE & trekking een worst is, de wielmaat. Hun motto: niet lullen maar fietsen. Daar valt veel voor te zeggen. Aan de andere kant: als we niet zouden openstaan voor innovaties zouden we allemaal nog op ongeveerde, stalen hardtails rondstuiteren. Dus hier toch even wat achtergrondinfo over de invloed van de wieldiameter op de rijkarakteristiek. De onderstaande gegevens zijn een combinatie van laboratoriummetingen in het testlab van Schwalbe en praktijkmetingen.

Minder rolweerstand. Een groot wiel heeft, bij gelijke luchtdruk en banddiameter, een lagere rolweerstand dan een klein wiel.Makkelijker rollen. Een groot wiel rolt makkelijker over een obstakel dan een klein wiel.

Meer grip. Een grotere wieldiameter levert meer grip op. Reden: het contactoppervlak is langer, waardoor méér noppen de ondergrond raken. Dat vertaalt zich in een betere tractie. Stabieler. Een vierde, belangrijk voordeel van een grotere wieldiameter is de grotere afstand tussen de trapas en de horizontale lijn tussen de wielassen. En hoe groter die afstand, hoe stabieler de fiets is. En omgekeerd. Minder stijf. Hoe groter de diameter, hoe lastiger het is een sterk en stijf wiel te maken zonder overgewicht. In de praktijk is het nog steeds zo dat een 29er wiel zowel slapper als zwaarder is dan een 26 inch wiel. Minder snel op gang. Hoe groter een wiel, hoe meer energie nodig is om te versnellen. Dat heet ‘inertie’. Hier zijn 29ers licht in het nadeel.

Aan de andere kant: 29ers houden hun snelheid beter vast. Voor 26ers geldt het omgekeerde.

Zoals een grote Nederlandse filosoof ooit zei: ‘Elk voordeel heb z’n nadeel’. Dat geldt ook voor wielen. Toch zou er, in theorie, zoiets moeten zijn als dé ideale wielmaat. Een maat waarbij variabelen als gewicht, inertie, stijfheid, tractie, rolweerstand en absorptievermogen maximaal met elkaar in balans zijn. 650B? De tijd zal leren of deze nieuwe wielmaat het perfecte compromis is.

We hebben deze test uitgevoerd met identieke wielsets en banden. Wielen: No Tubes met ZTR Crest velgen. Banden: Schwalbe Racing Ralph Evo 2.25”.

26”

27,5”/650B

29”

BIKE & TREKKING XX

Is het toeval dat de 26er hier achteraan rijdt? Of houdt de 29er op kop gewoon alles op?

VOORDEEL VAN VERSCHILLENDE WIELMATEN: IEDEREEN EEN PRECIES PASSENDE BIKE!

Je kunt ook op een andere manier kijken naar de huidige ontwikkelingen op het vlak van wieldiameters. Los van de verschillen in rijeigenschappen die de diverse wielmaten karakteriseren bieden de huidige wielmaten voor iedere lichaamslengte namelijk een precies passend platform. Dus niet alleen voor iedere lichaamslengte een passende frame-maat, maar óók een passende wielmaat! Voor de kortsten onder ons is er 26 inch, de

‘middenmoters’ passen het best op 27,5 inch en voor de grootsten is er 29 inch. De lichaamslengtes die we hier aangeven zijn een ruwe indicatie. Want: iedereen past natuurlijk op alles. Zo maken sommige merken 29ers waar rijders kleiner dan 1.60 meter op passen. En zijn er ook nog 26 inch wielige frames voor rijders die de twee meter aantikken. Kan misschien nog best wel mee gereden worden ook. Maar harmonieus is anders.

26” 27,5” 29”650B/27,5”650B/

26”

150 - 175 CM165 - 190 CM

180 - 205 CM

XX BIKE & TREKKING

Mijn conclusie Joris Birnie, testcoördinator BIKE & trekking

We zijn plezierig verrast over de rijkwaliteiten van de Focus Raven 650B. Z’n wielen verenigen inderdaad veel goede eigenschappen van 26 inch en 29 inch wielen in zich, zónder dat ze in welke situatie dan ook aanvoelen als een compromis. In steile klimmetjes of na krappe haakse bochten rijdt de Raven 650B rijdt weg bij Raven 29er. En wordt de Raven 26er in ruige afdalingen verslagen. Maar let op! Verwacht van een 650B bike niet dat gevoel van openbaring dat je eerste rit op een goede 29er teweeg bracht. Qua rijgevoel ligt de Raven 650B namelijk veel dichter bij de Raven 26er dan bij de Raven 29er. Niet zo gek natuurlijk, als je bedenkt dat de 650B geen exacte tussenmaat is, maar dichter tegen 26 inch dan tegen 29 inch aan zit. Aan de voordelen die de grote wielen van de Raven 29er bieden kan de inbetweener dus niet tippen. Op parkoersen met lange, rechte stukken en ruime, vloeiende bochten rijden de grootste wielen op kop, zéker als de ondergrond zacht en zanderig is. En wie maximale controle wil in ruwe afdalingen heeft eveneens het liefst 29er wielen onder zich. Liefhebber van comfort? Ook dan moet je de 29er hebben; want op dit vlak laat de Raven 29er de concurrentie eveneens achter zich. De Focus Raven 26er voelt het meest levendig en dynamisch aan. En is ook feitelijk de lichtste bike in dit testtrio. Deze 26er accelereert het snelst, stuurt het scherpst en is in venijnige korte en steile klimmetjes als eerste boven. Maar de kleinwieler vraagt ook het meest van z’n berijder. In beklimmingen, maar vooral ook in afdalingen. De 26er moet actief en anticiperend bereden worden. Een fiets die om een kundige hand aan het stuur vraagt. Heb je als rijder die kwaliteit, dan bieden kleine wielen nog steeds de meeste fun.

De 26er en de 29er denken dat ze het rijk alleen hebben. Alleen weten ze niet, dat vanuit de achterhoede een 27,5er komt aanstormen...

26” vs 650B vs 29”

T E S T

(advertentie)

“ Volgens mij gaat 650B op de lange termijn 26 inch verdringen. De voor-delen zijn maar gering, maar ze zijn er wel. En nadelen zie ik nauwelijks.”

- Joris Birnie, testrijder BIKE & trekking