3_deskriptivizam

Deskriptivizam

Studenti:Marija GvozdenovićIvan VučićAleksandar Milojković

Mentor:dr. Maja Miličević

Dva ključna aspekta lingvistike:

� OpštaJezik uopšte– Jezik uopšte

� Deskriptivna– Pojedinačni jezici i jezičke zajednice

Istorijat

� Lenard Blumfild (1887. – 1949.)– Knjiga “Jezik” (“Language”) – 1933.

� Džon Rupert Fert– polisistemnost

Tipovi gramatike

� Šest tipova gramatike

� Najznačajniji pristupi su:� Najznačajniji pristupi su:

– Preskriptivistički – jedan jezički varijetet je značajniji od drugih

– Deskriptivistički – opisuje gramatičke konstrukcije koje se koriste, bez vrednosnih sudova

Tumačenja gramatike

� Preskriptivističko– Strogo poštovanje pravila

� Deskriptivističko� Deskriptivističko– Definicija jezika je u savremenom govornom i pisanom

jeziku– Gramatike i rečnici su aproskimacija toga– Pritom, to ne znači da je govorni jezik idealan i bez grešaka– Ali se neke greške vremenom slivaju u jezik i postaju

prihvaćene– Šekspir – svojevremeno “prizeman”, danas stub engleske

književnosti

Polemika preskriptivisti - deskriptivisti

� Preskriptivisti dugo vodili glavnu reč– Bogatija argumentacija (rečnici, gramatike itd.)

� Deskriptivisti su teže sakupljali i analizirali podatke– Od 60tih godina XX veka – ubrzani razvoj

korpusne lingvistike uz pomoć računara

XXI vek

� “Era informacija”– Jezik se menja brže nego ikada

� Preskriptivizam je neophodan za formalizovanje pravilnog govora, i olakšava učenje jezika

� Ali je, usled ubrzane evolucije jezika, neophodno posmatrati pravila sa umereno deskriptivističkim stanovištem, da bi se razvoj jezika mogao efikasno pratiti

Literatura i korisni linkovi

� D. Crystal – Kembrička enciklopedija jezika� Ranko Bugarski – Ka jedinstvu lingvistike

� http://www.xamuel.com/prescriptive-vs-descriptive-linguistics/

� http://www.nytimes.com/2002/08/18/magazine/the-way-we-live-now-8-18-02-on-language-corpus-linguistics.html?scp=2

� http://books.google.com/books?id=R22mAAAAIAAJ&pg=PA57&lpg=PA57

� LINGVISTIKA: � -OPŠTA

- sociolingvisika- psiholingvisitka- psiholingvisitka

� -DESKRIPTIVNA

� OPŠTA LINGVISTIKA proučava svojstva jezika kao pojave, odnosno zajednička obeležja svih jezika.

� DESKRIPTIVNA LINGVISTIKA se bavi proučavanjem pojedinačne manifestacije jezika kao pojave.

� Opšta lingvistika ima tri glavna vida:-uželinvistički-psiholingvistički-sociolingvistički-sociolingvistički

� Deskriptivizam / preskriptivizam početak 20.veka -kraj 19. veka

� Novi pravac -konzervativnoshvatanje jezikashvatanje jezika

� Suština -mnogobrojna pravila

� Deskriptivizam je pristup koji se koristi u deskriptivnoj lingvistici.

� Moderan lingvistički pristup. � Bazira se na činjenicama.� Bazira se na činjenicama.

� Deskriptivisti sve varijetete jezika posmatraju objektivno.

� Oni se bave opisivanjem činjenica koje postoje.postoje.

� Pomoću deskriptivizma stvara se realna slika o jeziku.

� Metode u deskriptivizmu: � 1. sakupljanje građe� 2. analiza građe (deskripcija)

� Najpre zabeleže i snime govor, zatim naprave upitnik o određenom jeziku, a onda na osnovu prikupljenih podataka započinju analizu. započinju analizu.

� Analiza se ogleda u uočavanju i klasifikovanju svih kategorija jezika (morfema, fonema, reči...).

� Cilj deskriptivizma jeste objektino opisivanje i sistematizacija jedinstvenosti nekog jezika.

� Literatura:� Bugarski, R. (1996). Uvod u opštu

lingvistiku. Beograd: Cigoja.� Bugarski, R. (1997). Ka jedinstvu � Bugarski, R. (1997). Ka jedinstvu

lingvistike. Beograd: Cigoja.� Osnovne metodologije lingvisti čkih

istraživanja, hrestomatija.

� Marija Ignjatović� Milica Kosanić� Jovana Mirosavljević

BojanBojanBojanBojanJakovljevićJakovljevićJakovljevićJakovljević

�opisivanje (nasuprot propisivanju)

�bez strogih pravila, u jeziku je svedozvoljeno dokle je gramatičnodozvoljeno dokle je gramatično

�oslanjanje na činjenice, ne naidealno ili željeno stanje jezika

�od početka XX veka do Čomskog

�velika razlika, ali i dopunjavanje�preskriptivisti: definisanje

pravila i strogo pridržavanjeistih, određenje naddijalekta, istih, određenje naddijalekta, ekonomičnost

�deskriptivisti: ništa u jeziku nijestrogo i konstantno (idiomi, neologizmi), te se sve varijacijeuzimaju u obzir

�problemi oko određenja pojma�tri nivoa definisanja:

lingvistika

vrsta pojedinac grupa

„lingvistika” psiholingvistika sociolingvistika

deskriptivnaopšta

�razlike u upotrebi termina

�„lingvistika” = lingvistika u užemsmislu, semiolingvistikasmislu, semiolingvistika

�apsolutizovanje i osamostaljenjepsiho- i sociolingvistike?

�teorijska VS primenjenalingvistika?

�Kristal, D. (1995). Kembričkaenciklopedija jezika. Beograd: Nolit.

�Bugarski, R. (1997). Ka jedinstvulingvistike. Beograd: Čigoja.

�Bugarski, R. (1996). Uvod u opštulingvistiku. Beograd: Čigoja.

DESKRIPTIVIZAMDESKRIPTIVIZAMMILICA MOJSILOVIMILICA MOJSILOVIĆĆZORICA DUKOVSKIZORICA DUKOVSKIKATARINA KATARINA ĆĆOSIOSIĆĆ

Vidjenje lingvistike u cilju njenog Vidjenje lingvistike u cilju njenog daljeg razvojadaljeg razvoja

��Nauka koja se diferencira i Nauka koja se diferencira i specijalizuje prema uspecijalizuje prema užžem em predmetu/pristupupredmetu/pristupu

�� Interdisciplinarnost bez ugroInterdisciplinarnost bez ugrožžavanja avanja �� Interdisciplinarnost bez ugroInterdisciplinarnost bez ugrožžavanja avanja nauke kao celinenauke kao celine

Osnovna struktura nauke o jezikuOsnovna struktura nauke o jeziku

��Polazimo od Polazimo od opopššteg odredjenja teg odredjenja jezikajezika kao sistema znakova koji kao sistema znakova koji ččoveku omoguoveku omoguććava psih. i druava psih. i drušštveni tveni žživot ivot žživot ivot

��Lingvistika se shvata Lingvistika se shvata šširokoiroko

DijagramDijagram

DIJAGRAM DIJAGRAM –– nivo 1nivo 1

��Sva tri nivoa definisana su Sva tri nivoa definisana su predmetom istrapredmetom istražživanjaivanja

�� I nivoI nivo--Lingvistika (u najLingvistika (u najšširem irem smislu):smislu):smislu):smislu):

PredmetPredmet--fenomen (pojava) jezikafenomen (pojava) jezika u u opopšštem vidu i manfestacijamatem vidu i manfestacijama


�� II nivo:II nivo:��1.Op1.Opššta lingvistika:ta lingvistika:PredmetPredmet--priroda i obelepriroda i obeležžja jezika ja jezika kao pojavekao pojavekao pojavekao pojave

��2.Deskriptivna lingvistika:2.Deskriptivna lingvistika:PredmetPredmet--pojedinapojedinaččni jezici ni jezici (manifestacije) (manifestacije) ––engleski,srpski,arapski…engleski,srpski,arapski…

��Dvosmerna strelicaDvosmerna strelica--medjuzavisnostmedjuzavisnost


�� “lingvistika’’“lingvistika’’-- izuizuččava strukturu i ava strukturu i evoluciju jezika kao koda evoluciju jezika kao koda ––sta je jezik?sta je jezik?

(monodisciplinaran na(monodisciplinaran naččin)in)PsiholingvistikaPsiholingvistika--psihipsihiččki aspekti ki aspekti ��PsiholingvistikaPsiholingvistika--psihipsihiččki aspekti ki aspekti usvajanja i upotrebe jezikausvajanja i upotrebe jezika

��SociolingvistikaSociolingvistika--drudrušštveni aspekti istihtveni aspekti istih��2. i 3. =>gde i kako jezik postoji? 2. i 3. =>gde i kako jezik postoji? (interdisciplinaran na(interdisciplinaran naččin)in)

PristupPristup

��Kako teorijski tako i primena Kako teorijski tako i primena stesteččenih znanjaenih znanja

��Teorijski:’’lingvistika’’Teorijski:’’lingvistika’’--jezijeziččki kod ki kod strukturalna lingvistikastrukturalna lingvistikastrukturalna lingvistikastrukturalna lingvistika

��Primena:Primena:--’’lingvistika’’’’lingvistika’’-- semiotikasemiotika--jezijeziččki modeliki modeli--psiho i socio lingvistikapsiho i socio lingvistika-- usvajanje usvajanje maternjeg,umaternjeg,uččenje stranog enje stranog jezika,terapija govora…jezika,terapija govora…

GreGrešške!ke!

��Shvatanje lingvistike kao Shvatanje lingvistike kao ššire ili uire ili užže e oblastioblasti

��Primenjena ili teorijska lingvistika?Primenjena ili teorijska lingvistika?Odnos psiho i sociolingvistike i opOdnos psiho i sociolingvistike i opššte te ��Odnos psiho i sociolingvistike i opOdnos psiho i sociolingvistike i opššte te lingvistike kao i njihovo eventualno lingvistike kao i njihovo eventualno osamostaljivanje??osamostaljivanje??

LiteraturaLiteratura

��Bugarski R. (1997). Ka jedinstvu Bugarski R. (1997). Ka jedinstvu lingvistike. Beograd: lingvistike. Beograd: Čigoja. Čigoja. 99--2020

� Određenje jezika� Određenje jezika� Osnovna struktura nauke o jeziku -

LINGVISTIKE

� U širem smislu

� U užem smislu

� Opšta� “LINGVISTIKA”� PSIHOLINGVISTIKA� PSIHOLINGVISTIKA� SOCIOLINGVISTIKA

� Deskriptivna

� Na nivou lingvistike ili opšte i deskriptivne lingvistike

� Na nivou “lingvistike”, psiholingvistike ili sociolingvistike

�Neprimenjenu

�Primenjenu

� Psiholingvistike i sociolingvistike prema primenjenoj lingvistici

� Teorijske i primenjene � Teorijske i primenjene psiholingvistike i sociolingvistike

� Opšte lingvistike i psiholingvistke i sociolingvistike

� Nauka sa diferenciranim i Nauka sa diferenciranim i Nauka sa diferenciranim i Nauka sa diferenciranim i specijalizovanim oblastimaspecijalizovanim oblastimaspecijalizovanim oblastimaspecijalizovanim oblastimaNauka u saradnji sa drugim Nauka u saradnji sa drugim Nauka u saradnji sa drugim Nauka u saradnji sa drugim � Nauka u saradnji sa drugim Nauka u saradnji sa drugim Nauka u saradnji sa drugim Nauka u saradnji sa drugim naukamanaukamanaukamanaukama

� Nauka sa integralnim identitetom, Nauka sa integralnim identitetom, Nauka sa integralnim identitetom, Nauka sa integralnim identitetom, kao funkcionalna celinakao funkcionalna celinakao funkcionalna celinakao funkcionalna celina

� Bugarski, R. (1997). Bugarski, R. (1997). Bugarski, R. (1997). Bugarski, R. (1997). Ka jedinstvu Ka jedinstvu Ka jedinstvu Ka jedinstvu lingvistikelingvistikelingvistikelingvistike. Beograd: Čigoja. 9. Beograd: Čigoja. 9. Beograd: Čigoja. 9. Beograd: Čigoja. 9----20.20.20.20.lingvistikelingvistikelingvistikelingvistike. Beograd: Čigoja. 9. Beograd: Čigoja. 9. Beograd: Čigoja. 9. Beograd: Čigoja. 9----20.20.20.20.

DESKRIPTIVIZAMNikolina Radujko

Lina Aburas

� “It does not tell you how you shouldspeak; it describes your basic linguistics knowledge it explains how it is possible for you to speak and understand, and it tells what you know understand, and it tells what you know about the sounds, words, phrases and sentences of your language.”

Fromkin i Rodman 1998 .

� Deskriptivizam- “opis” jezika

� Deskriptivizam je pristup prou čavanju jezika suprotan preskriptivizmu(“propis” jezika).

� Deskriptivisti se bave objektivnim � Deskriptivisti se bave objektivnim analiziranjem i opisivanjem jezika u govornim zajednicama.

� Posmatraju jezik kao skup razli čitih varijeteta,ne odre đuju ći šta je pravilno ili ne (preskriptivisti) i opisuju samo ono što jeste u jeziku .

� Dva glavna pristupa prou čavanju jezika

� ↓ ↓ evropski ameri čki

� Objedinjuju ći se formirali su modernu lingvistiku.lingvistiku.

� 1916. ‘’Kurs opšte lingvistike’’Ferdinanda de Sosira →osnova moderne lingvistike.

� Od 1916.do polovine 20.veka(Avram Noam Čomski) deskriptivizam je bio prihva ćen

kao glavni pristup izu čavanju jezika .

� U Evropi razvoj deskriptivizmaomogućio je nastanak strukturalizma .

� U Americi deskriptivizam omogu ćio je razvoj antropološke lingvistike i moderne sociolingvistike .moderne sociolingvistike .

METODE U DESKRIPTIVIZMU

� Sakupljanje gra đe

� Analiza sakupljene gra đe

Documents

3_deskriptivizam