คานา

“ภาษาไทยเพอการสอสาร” (รหส 1500117) เปนวชาการศกษาทวไปทนกศกษาชนปท 1 จะ

ตองลงทะเบยนเรยน เพอใหเกดความรเกยวกบภาษาไทย และเกดทกษะการใชภาษาไดอยางมประ

สทธภาพ ทางคณาจารยหลกสตรภาษาไทยทมเทแรงกาย แรงใจในการคนควา เพอประมวลความร จน

สามารถจดพมพตาราเปนครงท 8 ซงไดปรบปรงจากครงท 7 โดยแบงเนอหาออกเปน 5 บท ไดแก

ศาสตรและศลปะของการฟง ศาสตรและศลปะของการพด ศาสตรและศลปะของการอาน ศาสตรและ

ศลปะของการเขยน และศาสตรและศลปะของการเขยนรายงานวชาการและโครงการ ทงนจะสงเกตไดวา

มคาวา “ศลปะ” บรณาการเพมเตมจากเดมในแตละบท กลาวคอ จะใชภาษาไทยใหประสบความสาเรจ

ในการสอสารได คงมใชตระหนกเฉพาะตวความรทางภาษาเทานน แตผใชควรทาความเขาใจเกยวกบ

องคประกอบของการสอสาร อาท บคคลทเกยวของในการสอสาร วตถประสงคของการนาเสนอสาร

ความเหมาะสมของสอในการตดตอสอสาร และสารทผนแปรตามปจจยขางตน ศลปะในการใชภาษาไทย

จงแตกตางตามธรรมชาตของแตละบท นบวาเปนความทาทายประการหนง ทผเรยนจะทาความเขาใจ

และสามารถนาไปใชไดในชวตจรง

คณาจารยผเรยบเรยงตาราหวงเปนอยางยงวา นกศกษาจะไดรบประโยชนสงสดจากการศกษา

ตาราน ขอขอบคณสานกวทยบรการมหาวทยาลยราชภฏสวนดสตทเปนแหลงคนควาขอมลได

อยางกวางขวาง ลมลก ศนยหนงสอมหาวทยาลยราชภฏสวนดสตทอนเคราะหการออกแบบปก

และจดพมพจนสาเรจ และขอขอบคณมหาวทยาลยราชภฏสวนดสตทสนบสนนโครงการผลตตารา

เพอความกาวหนาทางวชาการ และเปนฐานความรตอไป

เบญจมาศ (ขาสกล) ดารงศล

บรรณาธการ

พฤษภาคม 2554

สารบญ

หนา

คานา 1

สารบญ 3

บทท 1 ศาสตรและศลปะของการฟง 1

ความหมายของการฟง 1

กระบวนการฟง 1

ความสาคญของการฟง 4

จดมงหมายของการฟง 5

ประโยชนของการฟง 6

ลกษณะการฟงทมประสทธภาพ 9

วธการฟงเพลงเพอคลายเครยด 10

มารยาทในการฟง 12

วธการฝกเพอใหเกดความสามารถในการฟง 13

การพจารณาความสามารถในการฟง 14

เอกสารอางอง 16

บทท 2 ศาสตรและศลปะของการพด 17

ความหมายของการพด 17

ความสาคญของการพด 18

การสารวจความพรอมในการพด 19

คณสมบตของผพด 20

องคประกอบของการพด 21

การฝกทกษะในการพด 22

เทคนค 14 ประการในการเตรยมการพด 26

จดประสงคของการพด 31

ประเภทและความหมายของการพดในโอกาสตาง ๆ 32

ตวอยางการพดประเภทตางๆ 41

ศลปะการพดใหประสบความสาเรจ 55

เอกสารอางอง 72

4

หนา

บทท 3 ศาสตรและศลปะของการอาน 75

ความหมายของการอาน 75

ความสาคญของการอาน 76

องคประกอบการอาน 77

การพฒนาตนเองเปนผอานอยางมประสทธภาพ 77

พฤตกรรมพนฐานในการอาน 79

จดมงหมายในการอาน 80

กลวธในการอาน 80

การอานสารประเภทตางๆ 88

เอกสารอางอง 103

บทท 4 ศาสตรและศลปะของการเขยน 105

ความหมายของการเขยน 105

ความสาคญของการเขยน 106

องคประกอบของการเขยน 106

จดมงหมายของการเขยน 107

รปแบบในการเขยน 109

หลกเบองตนในการเขยน 110

เอกสารอางอง 152

บทท 5 ศาสตรและศลปะของการเขยนรายงานวชาการและโครงการ 153

ความหมายของรายงานวชาการ 153

ความสาคญของการทารายงานวชาการ 154

องคประกอบของรายงานวชาการ 155

กระบวนการจดทารายงานวชาการ 160

การเขยนอางองในสวนเนอหา 172

การพมพรายงานวชาการ 185

การเขยนบรรณานกรม 185

ความหมายของโครงการ 193

ความสาคญของโครงการ 193

5

หนา

องคประกอบของโครงการ 194

หลกเบองตนในการเขยนโครงการ 194

ตวอยางโครงการ 202

เอกสารอางอง 206

บรรณานกรม 208

บทท 1ศาสตรและศลปะของการฟง

การฟงเปนทกษะทสาคญมากในการตดตอสอสาร และการใชชวตประจาวน เนองจาก

การฟงเปนการรบสาร จากผสงสาร ดงนนหากผรบสารไมสามารถรบสารได กจะทาใหการสอสาร

ไมประสบผลสาเรจ จงจะเหนไดวาทกษะการฟง เปนทกษะแรกเรมในการฝกการใชภาษาของมนษย

และเปนทกษะทจะนาไปสทกษะการอาน การเขยนและการพด ตอไป

ความหมายของการฟงการฟงเปนทกษะทมความสาคญมากในชวตประจาวน ในการรบทราบความร ความคดเหต

การณจากเรองราวตางๆ มผใหความหมายของการฟงไวดงน

กองเทพ เคลอบพณชกล (2542: 20) กลาววา การฟง หมายถง การแปลสญลกษณของเสยง

ทไดยนออกมาเปนความหมาย อนประกอบดวย การตดตามเรองราวของสงทไดยนจนสามารถเกด

ความเขาใจสงนน

ศศธร ธญลกษณนานนท และคณะ (2542 : 10) กลาววา การฟงหมายถง การทมนษยรบร

เรองราวตางๆ จากแหลงของเสยง ซงอาจจะหมายถงฟงจากผพดโดยรง หรอฟงผพดผานอปกรณทชวย

บนทกเสยงแบบตางๆ โดยแหลงของเสยงเหลานน จะสงเสยงผานประสาทสมผสทางหเขามาแลวผฟง

เกดการรบรความหมายของเสยงทไดยนนน

บษบา พทกษ (2543: 10) กลาววา การฟง หมายถง การไดยนเรองราวตางๆ สามารถรเรอง

ราว เขาใจและจบใจความสาคญเรองทฟงนนได

สรปไดวา การฟง หมายถง การรบรคลนเสยง และแปลเสยงทไดยนออกมาเปนความหมาย

โดยผฟงตองใชสมาธหรอความตงใจอยางจรงจง จนเกดความเขาใจในสงทไดยน และความหมายนนๆ

กระบวนการฟงธรรมชาตการฟงของมนษยแตกตางกนไป เนองจากการฟงมกระบวนการทเปนขนตอน

และตอเนอง ดงน

1. การไดยน เปนกระบวนการขนตนของการฟง เปนการรบรอยางหนงของรางกายโดยใชกล

ไกทางกายภาพ รบคลนเสยงแลวสงไปยงสมอง สมองจะรบรวาสงทไดยนนนคออะไร การไดยนเปนกล

ไกอตโนมตไมตองแสดงปฏกรยาตอบสนอง

2

2. การฟง เมอเสยงผานเขามาถงหชนกลาง กจะเกดการรบฟง ความสนใจของผฟง

กจะตดตามมาดวยทนท

3. การทาความเขาใจ เมอผฟงรบฟงแลวรบรจากเสยงกจะสงคลนเสยงผานตอไปยง

ประสาทรบเสยงทอยในหชนใน กจะแปลงเปนกระแสเสยงสงผานประสาทหไปยงสมอง เพอความรสก

ใหเขาใจและบนทกความจาไวจากเสยงทผานเขามา

4. การคด เมอเสยงผานการรบร และสงกระแสเสยงมายงประสาทหไปยงสมอง

เพอความเขาใจ ผฟงจะแปลความหมายไดจากประสบการณของผฟงเอง ซงจะตองใชความคด

ประกอบ

5. การนาไปใชใหเกดประโยชน เมอสมองแปลความหมายของเรองทฟงแลว

กจะเลอกจาและนาไปใชใหเกดประโยชน ดงแผนผงกระบวนการฟงตอไปน

ตวอยาง

กระบวนการฟงเรอง พษทางใจ

วนทร เลยววารณ

ในนวนยายเรองหนงของหลวงวจตรวาทการ ตวละครคนหนงเผลอไปจบสาวลกลบคนหนง

แลวหมดสตไป ปรากฏวาผหญงคนนนเปน “สาวพษ” นนคอทงเนอทงตวของเธอเตมไปดวยพษนานา

ชนด ไอพษทระเหยออกมาจากรางทาใหตวละครคนนนหมดสตไป

สาเหตทเปนเชนนนเพราะบดาของสตรนางนนทดลองปอนยาพษใหเธอตงแตเลก สะสมทละ

ละนดจนในทสดแมแตงทกดเธอยงตองตาย

เรองตวละครทมพษในรางปรากฏในนวนยายมากมาย โดยเฉพาะในนยายจนกาลงภายใน

แทบทกเรองมกมตวละคร (สวนใหญจะราย) ทเชยวชาญในการใชพษ หลายเรองพระเอกถกคนราย

ลอบวางยาพษ หรอถกสตวพษพนธประหลาดๆกด ขณะทอาการรอแรปางตายกลางปา กมกม

ชายชราโผล (จากไหนไมร)มาชวยทนการ โดยการถายพษรายอกชนดหนงใสรางพระเอก ดวยหลก

“พษขมพษ” พษรายทงสองอยางจะทาปฏกรยาตานกน ผลกคอพระเอกมกาลงภายในเพมพน

ไดยน รบร เขาใจ พจารณา นาไปใช

3

หลายเทาตว แมลงพษ งพษทงหลายไมกลาแหยมใกล นบวาเปนคนโชคดจรงๆ การใชพษขมพษจะ

เปนจรงหรอไม ยงไมมใครตอบได และไมใชสงสาคญอะไร แตหลกการของพษขมพษทาใหเราเหนวา

ของไมดบางอยางกใชประโยชนไดหากรจกควบคมมน ยกตวอยาง เชน บหรและเหลา

สมยผมเปนเดก เมอเกดอาการคนตามผวหนง กจะจดบหร ใชไอรอนจากปลายบหรลน

เมอเกดอาการเคลดชา กใชเหลา (ผสมยาดอง) ทา กหายเปนปกตด

อยางไรกตาม การใชพษขมพษมสการไมกอพษตงแตแรก ในทางกายภาพ การหลกเลยง

อนมลอสระ สารพษในอากาศและอาหาร ชวยเลยงการเกดโรคราย เชน มะเรง

ในทางจตใจ การเลยงพษไมงายเชนนน

โลกเราเตมไปดวยพษทางใจนานาชนด ตงแตพษจากการพนน พษจากการเสพตดเงนตรา

พษจากการเสพตดอานาจ พษจากการวตก ฯลฯ พษเหลานสะสมนานๆเขา ไมแตสรางความเดอด

รอนกบตวเอง แตลามถงครอบครวดวย

พษพนนทาใหหลายคนลมละลายมาแลว รายกาจยงกวาไฟไหมบานสบหน พษจากการเสพ

ตดเงนตราทาใหคนไมนอยยอมทาทกอยางเพอมน พษจากอานาจนอกจากทาใหเสพตดอานาจ

เสยคน ยงทาใหประเทศชาตเสยหาย

วตกจรตกเปนยาพษทางใจอยางหนงทกาจดทงยากเยนและแสนเขญ ทแปลกกคอ ใครๆกร

วาเปนสงทไมด แตกสามารถหาเรองมาวตกอยไดเสมอๆ

การวตกวนละนอยกเชนเสพยาพษทละนด ในเวลาหนงชวงชวต เราเสยเวลาไปกบการวตก

วนละนดรวมเปนจานวนมาก

ภกขสนตเทวะ ในศตวรรษท 8 กลาววา “ถาหากเจาสามารถแกปญหาของเจาได ไยตอง

กงวล? และถาเจาแกมนไมได จะมประโยชนอนใดทจะกงวลเลา?”

ไมใชเรองยากทจะวเคราะหอาการของตวเองและชจดออนทางใจของตนเอง ขอแตกตางคอ

คนโงรแลวกปลอยทงไว คนฉลาดรแลวกแกไขมนเสย แนนอน พษทางใจเปนสงทแกยากจรงๆ

แตถาไมเรมแก กไมมวนแกได และยากขนไปทกวน มนทาได แมวาบางครงคณตองการ

ความชวยเหลอและกาลงใจจากเพอน

ปราชญขงจอกลาววา “มเพยงคนฉลาดทสดกบคนโงทสดทไมยอมเปลยนแปลงจงมคนกลาว

วา “มนไมใชวา คนบางคนมกาลงใจและบางคนไมมแตมนคอคนบางคนพรอม ทจะเปลยน และ

บางคนไม” ความแตกตางคอรแลวไมเปลยน กบรแลวเปลยน

จากเรอง “พษทางใจ” จะเหนไดวา สอดคลองกบกระบวนการฟงเปนดงน

4

การไดยน ผฟงไดยนเสยงทผอาน อานเนอหาของเรองพษทางใจ และรบรวาเปน

เสยงอะไร

การฟง ผฟงเรมสนใจในเนอหาของเรอง มการรบรเรองราวบางสวน

การทาความเขาใจ ผฟงพยายามทาความเขาใจเรองดงกลาว ทงนเนองจากเรองนเปนเรองทม

ความความหมายโดยนย ดงนนจงตองเกดกระบวนการตอมา

การคด ผฟงตองใชประสบการณตางๆ เพอคดพจารณาเนอหาของเรองทผอาน

ตองการนาเสนอ สามารถบอกถงคณคา และประโยชนทไดรบจากเรองได

การนาไปใชใหเกดประโยชน เมอผฟงสามารถคดประโยชนของเรองทฟงไดแลวจะตองรจก

นาประโยชนจากเรองไปใชได

ความสาคญของการฟงในการตดตอสอสารนน ทกคนจาเปนตองใชทกษะการฟง ในการตดตอสอสารซงกนและกน

ซงนบวามความสาคญมากในการดาเนนชวต ตงแตอดตเมอครงยงไมมการพมพหนงสอ การฟงเปนจด

เรมตนทจะกอใหเกดปญญา ดงจะเหนความสาคญของการฟงปรากฏเปนองคเบองตน แหงหวใจนก

ปราชญ ไดแก ส จ ป ล คนทเปนปราชญได ตองไดฟงมาก เรยกวา “พหสต” ซงมาจากศพทบาล

2 คา คอ พห แปลวา มาก สต แปลวา ฟง แปลตามรปศพทวา ผฟงมาก ผทฟงมากจะเปนผรอบร

เฉลยวฉลาด มความคดอนกวางไกล แตกฉานในศลปะวทยาการตางๆ การประกอบอาชพหรอกจกรรม

ตางๆททาอยในชวตประจาวนกจะพลอยไดรบความสาเรจไปดวย (พรสวรรค อมรานนท 2542: 76)

Rankin (1982: 528 อางถงใน จตยา สวภาพ, 2541: 2) ไดสารวจการสอสาร

ในชวตประจาวนจากบคคลหลายอาชพพบวา ทกษะการรบสารทสาคญในการสอสารในชวตประจาวน

เรยงจากมากไปหานอย ไดดงน

ทกษะการฟง รอยละ 45

ทกษะการพด รอยละ 30

ทกษะการอาน รอยละ 16

ทกษะการเขยน รอยละ 9

จะเหนไดวา ในชวตประจาวน มนษยใชทกษะการฟงมากทสด ในบรรดาทกษะการสอสาร

ทง 4 ทกษะ ดงนนการฟงจงเปนทกษะทมบทบาทและความสาคญตอการดาเนนชวตเปนอยางมาก

พรสวรรค อมรานนท (2542: 77-78) ไดนาเสนอเกยวกบความสาคญของการฟงในดานตางๆ

ดงน

5

1. ดานกระบวนการเรยนร มนษยสามารถเรยนรสงตางๆดวยการฟงไดตลอดชวต นบตงแต

การฟงเสยงพอแม คนในครอบครว แลวเลยนเสยงพด จดจานาไปใชสอสาร

2. ดานการคดและการพด การฟงทาใหผฟงมความรกวางขวาง เกดสตปญญาจากการรวบ

รวมขอมลและขอคดตางๆ เมอนาไปเชอมโยงสมพนธกบสงทฟงมา ทาใหเกดการจดจานาไปส

การคดในระดบทสงขน และเพอเปนความรในดานการพดตอผอนอกดวย

3. ดานความรการฟงขาวสาร ชวยใหไดรบความรเพมเตม เปนคนทนสมย มความรรอบตว

โดยบคคลทฟงมาก ยอมไดรบความรมากกวาผอน

4. ดานความบนเทง การฟง ชวยสรางความบนเทงไดเปนอยางด โดยเฉพาะการฟงเพลง

ซงเปนกจกรรมทางดนตรอยางหนงทไดรบความนยมจากผฟง การฟงเพลงกอใหเกดความสข

ความเบกบานใจ ผอนคลายความเครยดทงทางกายและจตใจ ชวยทาใหสขภาพจตด ชวยพฒนาสมอง

ทาใหเกดความจา การรบรและการเรยนรไดดขน

5. ดานการสรางสมพนธภาพระหวางบคคล ในการสนทนา ผฟงทดยอมไดรบความนยมชม

ชอบจากคสนทนา และถอไดวาเปนผมมารยาทในการเขาสงคม

จากความสาคญดงกลาว จะเหนไดวาการฟงมความสาคญตอการสอสารเปนอยางยง

หากผฟงมทกษะในการฟงท ดแลว ยอมสงผลใหการตดตอสอสาร หรอการรบรขอมลตางๆ

มประสทธภาพยงขนเทานน

จดมงหมายของการฟงจดมงหมายของการฟง แบงไดเปน 5 ประการ ดงน

1. การฟงเพอจบใจความสาคญ เปนการฟงเพอจบประเดนสาระสาคญของสารทไดยนวา

มอะไรบาง การฟงประเภทนตองใชความตงใจและสมาธ คดพจารณาเรองทไดฟงตลอดระยะเวลา

การฟง

2. การฟงเพอหาเหตผลมาโตแยง หรอคลอยตาม เปนการฟงสาร และสามารถอธบายขอ

ด ขอเสย ประโยชนหรอผลลพธจากเรองทฟงได ทงในดานบวกและดานลบ นอกจากนยงสามารถแนะ

นาขอควรปฏบตใหกบผอนไดเปนอยางด

3. การฟงเพอความเพลดเพลน เกดจนตนาการและความคดสรางสรรค เปนการฟงเพอ

ชวยผอนคลายความตงเครยด พฒนาจนตนาการ ความคดสรางสรรค

4.การฟงเพอใหเกดความรอบร การฟงเพอใหเกดความรและความรอบร เปนสงจาเปน

สาหรบนกเรยนอยางยง เชน การฟงคาบรรยายในชนเรยน การฟงขาว การฟงเรองเลา เปนตน โดยผฟง

ตองรจกจบใจความสาคญของสารใหได และควรประเมนคณคาของสงทไดฟงวามคณคาเพยงใด

6

5. การฟงเพอวเคราะหและประเมนคา เปนการฟงทตองใชความพยายามตงใจฟงและวเคราะห

ประเมนสารทไดรบฟงและใชความระมดระวง และตรวจสอบสารทไดฟงแตละประโยคและแนวคด

ประโยชนของการฟง1. การฟงทาใหไดรบความร ความคด ทศนคต การฟงทาใหไดรบรเรองราวทแปลกใหม

ของบคคลทสนทนา รวมไปถงเรองตางๆทไดฟงจากสอ เพอนามาประยกตใชในชวตประจาวน และเพอ

ประกอบอาชพตางๆ เชน การฟงขาวพยากรณอากาศ เพอจะไดทราบถงสภาพอากาศ และไดปฏบต

ตนไดถกตอง

2. การฟงชวยใหการสอสารสมฤทธผล องคประกอบทสาคญของการพด ไดแก ผสงสาร

ตวสาร สอ และผรบสาร ซงผรบสารในทนกคอ ผฟง จงจะเหนไดวาการฟง จะชวยทาใหการสอสาร

สมฤทธผล และเกดการตอบสนองไดอยางถกตอง

3. การฟงทาใหไดรบความเพลดเพลน การฟงชวยทาใหผอนคลายจากเรองตางๆได

โดยการฟงทนยมฟงเพอความเพลดเพลนคอการฟงเพลง การฟงเพลงเปนกจกรรมทางดนตรอยางหนง

ทไดรบความนยมจากผฟง ทกชาต ทกภาษา ทกเพศ ทกวย ทงคนปกต ผปวย และคนพการ

เพราะการฟงเพลงกอใหเกดความสข ความเบกบานใจ ผอนคลายความเครยดทงทางกายและจตใจ

ชวยทาใหสขภาพจตด ชวยพฒนาสมอง ทาใหเกดความจา การรบร และการเรยนรไดดขน

ดงท เสาวนย สงฆโสภณ (2541 :39 อางถงใน พระชย ลสมบรณผล, 2547:30)

4. การฟงชวยเปลยนทศนคตและยกระดบจตใจใหสงขน การฟงเรองราวตางๆ

ทหลากหลาย ยอมทาใหผฟงมทศนคตตอเรองตางๆทกวางขวางมากยงขน ทงน การรบฟง

ความคดเหนของผอน กเปนการฝกยอมรบฟงความคดเหนทแตกตาง ยอมรบความเปนจรงตางๆ

ทเกดขน โดยการฟงบางประเภทนน จะชวยทาใหจตใจของผฟงมความสงบ และสามารถยอมรบ

ความเปนจรงตางๆได เปนการยกระดบจตใจใหสงขนเชน การฟงธรรมมะ การฟงบรรยาย การฟง

ปาฐกถา เปนตน

5. การฟงทาใหเกดปฏภาณไหวพรบ การฟงมาก และฟงดวยความตงใจ รจกสงเกตและ

วเคราะห จะทาใหสามารถอานความรสกนกคด และรเทาทนในการกระทาของผอนได อกทงยงชวยให

การดาเนนชวตเกยวกบเรองการตดสนใจไมผดพลาด เพราะการฟงมาก ทาใหมความฉลาดรอบร

7

ตวอยาง

การฟงธรรมมะเรอง ความสขทถกมองขาม

โดย พระไพศาล วสาโล

คณเปนคนหนงหรอไมทเชอวา ยงมเงนทองมากเทาไร กยงมความสขมากเทานน ความเชอ

ดงกลาวดเผน ๆ กนาจะถกตองโดยไมตองเสยเวลาพสจน แตถาเปนเชนนนจรง ประเทศไทยนาจะ

มคนปวยดวยโรคจตนอยลง มใชเพมมากขน ทง ๆ ทรายไดของคนไทยสงขนทกป ในทานองเดยวกน

ผจดการกนาจะมความสขมากกวาพนกงานระดบลางๆ เนองจากมเงนเดอนมากกวา แตความจรงก

ไมเปนเชนนนเสมอไป

ไมนานมานมหาเศรษฐคนหนงของไทยไดใหสมภาษณหนงสอพมพวา เขารสกเบอหนายกบ

ชวต เขาพดถงตวเองวา "ชวต(ของผม)เรมหมดคาทางธรกจ" ลกลงไปกวานนเขายงรสกวาตวเองไม

มความหมาย เขาเคยพดวา "ผมจะมความหมายอะไร กเปนแค....มหาเศรษฐหมนลานคนหนง"

เมอเงนหมนลานไมทาใหมความสข เขาจงอยเฉยไมได ในทสดวงเตนจนไดเปนรฐมนตร ขณะท

เศรษฐหมนลานคนอน ๆ ยงคงมงหนาหาเงนตอไป ดวยความหวงวาถาเปนเศรษฐแสนลานจะม

ความสขมากกวาน คาถามกคอ เขาจะมความสขเพมขนจรงหรอ ?

คาถามขางตนคงมประโยชนไมมากนกสาหรบคนทวไป เพราะชาตนคงไมมวาสนาแมแตจะเปน

เศรษฐรอยลานดวยซา แตอยางนอยกคงตอบคาถามทอยในใจของคนจานวนไมนอยไดบางวา

ทาไมอครมหาเศรษฐทงหลาย รวมทงบล เกตส จงไมหยดหาเงนเสยท ทง ๆ ทมสมบตมหาศาล

ขนาดนงกนนอนกนไป ๗ ชาตกยงไมหมด

แตถาเราอยากจะคนพบคาตอบใหมากกวาน กนาจะยอนถามตวเองดวยวา ทาไมถงไมหยด

ซอแผนซดเสยททง ๆ ทมอยแลวนบหมนแผน ทาไมถงไมหยดซอเสอผาเสยททง ๆ ทมอยแลวเกอบ

พนตว ทาไมถงไมหยดซอรองเทาเสยททง ๆ ทมอยแลวนบรอยค แผนซดทมอยมากมายนน

บางคนฟงทงชาตกยงไมหมด ในทานองเดยวกน เสอผา หรอรองเทา ทมอยมากมายนน บางคนก

เอามาใสไมครบทกตวหรอทกคดวยซา มหลายตวหลายคทซอมาโดยไมไดใชเลย แตทาไมเราถงยง

อยากจะไดอกไมหยดหยอน

ใชหรอไมวา สงทเรามอยแลวในมอนนไมทาใหเรามความสขไดมากกวาสงทไดมาใหมม

เสอผาอยแลวนบรอยกไมทาใหจตใจเบงบานไดเทากบเสอ ๑ ตวทไดมาใหม มซดอยแลวนบพน

กไมทาใหรสกตนเตนไดเทากบซด ๑ แผนทไดมาใหม ในทานองเดยวกนมเงนนบรอยลานใน

8

ธนาคารกไมทาใหรสกปลาบ ปลมใจเทากบเมอไดมาใหมอก ๑ ลาน

พดอกอยางกคอ คนเรานนมกมความสขจากการได มากกวาความสขจากการ ม มเทาไรกยง

อยากจะไดมาใหม เพราะเรามกคดวาของใหมจะใหความสขแกเราไดมากกวาสงทมอยเดม

บอยครงของทไดมาใหมนนกเหมอนกบของเดมไมผดเพยน แตเพยงเพราะวามนเปนของใหม

กทาใหเราดใจแลวทไดมา จะวาไปนอาจเปนสญชาตญาณทมอยกบสตวหลายชนดไมเฉพาะแต

เทานน ถาโยนนองไกใหหมา หมากจะวงไปคาบ แตถาโยนนองไกชนใหมไปให มนจะรบคาย

ของเกาและคาบชนใหมแทน ทง ๆ ททงสองชนกมขนาดเทากน ไมวาหมาตวไหนกตามของเกาทม

อยในปากไมนาสนใจเทากบของใหมทไดมา

ถาหากวาของใหมใหความสขไดมากกวาของเกาจรง ๆ เรองกนาจะจบลงดวยด แตปญหา

กคอของใหมนนไมนานกกลายเปนของเกา และความสขทไดมานนในทสดกจางหายไป ผลกคอ

กลบมารสก "เฉย ๆ" เหมอนเดม และดงนนจงตองไลลาหาของใหมมาอก เพอหวงจะใหมความสข

มากกวาเดม แตแลวกวกกลบมาสจดเดม เปนเชนนไมรจบ นาคดวาชวตเชนนจะมความสขจรงหรอ ?

เพราะไลลาแตละครงกตองเหนอย ไหนจะตองขวนขวายหาเงนหาทอง ไหนจะตองแขงกบ

ผอนเพอใหไดมาซงสงทตองการ ครนไดมาแลวกตองรกษาเอาไวใหได ไมใหใครมาแยงไป แถมยง

ตองเปลองสมองหาเรองใชมนเพอใหรสกคมคา ยงมมากชนกยงตองเสยเวลาในการเลอกวาจะใช

อนไหนกอน ทานองเดยวกบคนทมเงนมาก ๆ กตองยงยากกบการตดสนใจวาจะไปเทยว

ลอนดอน นวยอรค เวกส โตเกยว มาเกา หรอซดนยด

ถาเราเพยงแตรจกแสวงหาความสขจากสงทม สงทมอยแลว ชวตจะยงยากนอยลงและโปรงเบา

มากขน อนทจรงความพอใจในสงทเรามนนไมใชเรองยาก แตทเปนปญหากเพราะเราชอบมอง

ออกไปนอกตว และเอาสงใหมมาเทยบกบของทเรามอย หาไมกเอาตวเองไปเปรยบเทยบกบ

คนอน เมอเหนเขามของใหม กอยากมบาง คงไมมอะไรทจะทาใหเราทกขไดบอยครงเทากบ

การชอบเปรยบเทยบตวเองกบคนอน การเปรยบเทยบจงเปนหนทางลดไปสความทกขทใคร ๆ

กนยมใชกน นสยชอบเปรยบเทยบกบคนอน ทาใหเราไมเคยมความพอใจในสงทตนมเสยท แมจะม

หนาตาดกยงรสกวาตวเองไมสวย เพราะไปเปรยบเทยบตวเองกบดาราหรอพรเซนเตอรในหนง

โฆษณา

การมองแบบนทาให "ขาดทน" สองสถาน คอนอกจากจะไมมความสขกบสงทมอยแลว

ยงเปนทกขเพราะไมไดสงทอยาก พดอกอยางคอไมมความสขกบปจจบน แถมยงเปนทกขเพราะ

อนาคตทพงปรารถนายงมาไมถง ไมมอะไรทเปนอทธาหรณสอนใจไดดเทากบนทานอสปเรองหมา

คาบเนอ คงจาไดวา มหมาตวหนงไดเนอชนใหญมา ขณะทกาลงเดนขามสะพาน มนมองลงมาท

ลาธาร เหนเงาของหมาตวหนง (ซงกคอตวมนเอง) กาลงคาบเนอชนใหญ เนอชนนนดใหญกวาชน

9

ทมนกาลงคาบเสยอก ดวยความโลภ (และหลง) มนจงคายเนอทคาบอย เพอจะไปคาบชนเนอท

เหนในนา ผลกคอเมอเนอตกนา ชนเนอในนากหายไป มนจงสญทงเนอทคาบอยและเนอทเหน

ในนาบอเกดแหงความสขมอยกบเราทกคนในขณะนอยแลว เพยงแตเรามองขามไปหรอไมรจกใช

เทานน เมอใดทเรามความทกข แทนทจะมองหาสงนอกตว ลองพจารณาสงทเรามอยและเปนอย

ไมวา มตรภาพ ครอบครว สขภาพ ทรพยสน รวมทงจตใจของเรา ลวนสามารถบนดาลความสข

ใหแกเราไดทงนน ขอเพยงแตเรารจกชนชม รจกมอง และจดการอยางถกตองเทานน

แทนทจะแสวงหาแตความสขจากการได ลองหนมาแสวงหาความสขจากการ ม หรอจาก

สงทมขนตอไปคอการแสวงหาความสขจากการ ให กลาวคอยงใหความสข กยงไดรบความสข

สขเพราะเหนนาตาของผอนเปลยนเปนรอยยม และสขเพราะภาคภมใจทไดทาความดและทาให

ชวตมความหมาย จากจดนนแหละกไมยากทเราจะคนพบความสขจากการ ไมม นนคอสขจาก

การปลอยวาง ไมยดถอในสงทม และเพราะเหตนน แมไมมหรอสญเสยไป กยงเปนสขอยได เกดมา

ทงทนาจะมโอกาสไดสมผสกบความสขจากการ ให และ การ ไมม เพราะนนคอสขทสงบเยนและ

ยงยนอยางแทจรง

ลกษณะการฟงทมประสทธภาพ1. ฟงทงท เตรยมตวใหพรอม การเตรยมตวใหพรอมทจะฟงน รวมไปถงทงทางกายและสต

ปญญา การฟงทมประสทธภาพ ผฟงตองมจดมงหมายในการฟง และศกษาหาความรเบองตนในเรอง

ทจะฟง เมอฟงจะไดสามารถเขาใจเรองไดงายและรวดเรวขน

2. เปดใจยอมรบฟงทกเรอง การเปดใจรบฟงในทกๆเรอง ยอมสงผลดตอการฟง เพราะจะ

ทาใหผฟงไดรบฟงสารอยางชดเจน และปฏบตไดดงจดมงหมายของสารนน ทงนการเปดใจใหกวางรบ

ฟง อาจไมประสบผลสาเรจ เนองจากบางครงผฟงมทศนคตทไมดตอตวผพด หรอมอคตตอผพด

3. ฟงใหตอเนองตงแตตนจนจบ การฟงสารใดๆกตาม ผฟงควรฟงตงแตแรกเรม จนจบ

เรองใหครบ เพอจะไดทราบเจตนาทแทจรงของสารนน บางครงผฟงอาศยการฟงเปนบางขอความ

หรอ บางตอน แลวนาไปปะตดปะตอ ทาใหเกดความหมายใหม หรออาจจะแปลเจตนาของผพดผด

ซงสงผลตอการสงสารตอไปผดๆ อกทงผฟงบางคนชอบคดแทนผพด จงทาใหการแปลความหมาย

และแปลเจตนาผดแปลกไป

4. ฟงใหครบอยางตงใจและอดทน การฟงสารใหไดความครบถวน ผฟงจะตองม

ความตงใจ และอดทนเปนอยางยง เพราะหากผฟงไมมความตงใจแลว สารทไดรบ ยอมไมครบถวน

และอาจแปลความหมายผดไปได

10

5. พยายามคนหาสาระจากการฟง การฟงสารทกประเภทยอมมสาระและมประโยชน

ทงนขนอยกบผฟงวาจะสามารถคนหาสาระและประโยชนจากเรองดงกลาวไดหรอไม การคนหาสาระ

จากการฟงนน ผฟงอาจนาขอดและขอเสยจากเรองทไดฟง มาเปนแนวคดหรอเปนตวอยางในการ

ดาเนนชวตตอไปได

6. จบใจความสาคญจากเรองใหครบ การฟงเรองราวตางๆ ผฟงตองจบใจความสาคญ

ของเรองใหได เนองจากใจความสาคญเปนสงทผพดตองการสงมายงผฟง เมอผฟงจบใจความสาคญ

ของเรองไดแลว กจะทาใหการฟงมประสทธภาพมากยงขน

7. จดบนทก สรปไวทบทวน การฟงนน ตามปกตผฟงสวนใหญมกจะฟงแลว ไมจดบนทก

ไวเพราะคดวาจาได แตหากเวลาผานไปเนนนาน อาจทาใหเรองทไดรบฟงมานน ลมเลอนหรอจาได

ไมครบถวน ดงนนการจดบนทก สรปเรองราวทไดฟง ยอมเปนสงทด เนองจากเมอลมเรองนน

กสามารถนาบนทกมาอานทบทวนได

วธการฟงเพลงเพอคลายเครยดในปจจบน คนสวนมากนยมใชการฟงเพลงเพอคลายเครยด แตทงนทงนนการฟงเพลงเพอ

ผอนคลายความเครยดสามารถเลอกใชวธการตางๆไดหลากหลาย แตบางวธกอาจกอใหเกดอนตราย

ตอสขภาพไดเชนกน วธการตางๆในการฟงเพลงม ดงน เสาวนย สงฆโสภณ (2541 :39 อางถงใน

พระชย ลสมบรณผล, 2547:30)

วธท 1 การฟงเพลงจากรายการวทย โทรทศน เปนวธหาความสขจากเสยงเพลงทมผนยม

มากทสด เพราะเปนวธฟงเพลงทประหยด มรายการเพลงตลอดทงวน ผฟงจะไดทงสาระ ความร

ความสนกสนานเพลดเพลน

วธท 2 การฟงเพลงจากเครองเลนเทปเพลง แผนเสยง ผทนยมฟงเพลง จากเครองเลน

เทป เครองเลนแผนเสยง หาซอเทปเพลง แผนเสยงมาฟงเอง ชอบหรออยากฟงตอนไหนกหยบขนมา

เปดฟงได

วธท 3 การฟงเพลงจากเครองพกพา ผทนยมฟงเพลงจากเครองพกพา เชน ไอพอด เอมพ3

หรอจากโทรศพท จะไดรบฟงเพลงตางๆตามความตองการ แตถาฟงนานไปจะทาใหเมอยลา ประสาท

หเสอมเรว ไมควรฟงขณะอยในภาวะทตองใชความระมดระวงตวเปนพเศษ เชน ขณะเดนอยบนทอง

ถนน ขณะใชเครองจกรกล ขณะขบรถ เพราะอาจทาใหเกดอนตรายได

วธท 4 การฟงเพลงทรานขายซด ผฟงจะมโอกาสฟงเสยงเพลงไพเราะทผซอตงใจมาซอ

และไดรบประสบการณ ความรใหมๆจากผขาย แตผฟงจะไดรบฟงเพลงตางๆไมจบสกเพลง ทาให

อารมณไมตอเนอง

11

วธท 5 การชมการแสดงดนตรจากสถานทจรง เปนวธหนงทควรสนบสนนใหหาโอกาสไป

ฟง เพราะจะไดรบประโยชนมากกวาการชม หรอฟงจากวทย ทว มสถานทตางๆ ทจดแสดงดนตรใหชม

ทงทตองเสยเงนและทใหชมฟร ผฟงจะไดยนความไพเราะงดงาม ไดเหนความตระการตา

เหนความสามารถของนกดนตร นกรอง เปนการสรางเสรมประสบการณชวตทด ชวยสนบสนน

ใหเยาวชนมความสนใจดนตร ซงจะชวยพฒนาดานอารมณ ภาษา สงคมและวฒนธรรม เปนตน

วธท 6 การฟงเพลงในรถยนต คนสวนใหญชอบฟงเพลงในรถยนต เพราะเปนชวงเวลา

ทวางสาหรบผโดยสาร และเปนชวงทตองใชความระมดระวงของผขบรถยนต หากรถตดมากหรอขณะ

ทตองใชระยะเวลาในการเดนทางนานๆ กอาจจะเกดความเครยด การฟงเพลงในรถยนต ซงม

พนทจากดทาใหการฟงเพลงไดชดเจน มความไพเราะ ชวยคลายเครยดไดเปนอยางด

วธท 7 การฟงเพลงขณะรบประทานอาหาร การฟงเพลงขณะรบประทานอาหาร จะชวยให

เกดสนทรยในการรบประทานอาหารยงขน มผลชวยใหระบบยอยอาหารทางานไดด รานอาหาร

จงมกจะมดนตรใหลกคาไดฟงขณะรบประทานอาหาร เพอใหเกดความสข ความเพลดเพลน

สรางบรรยากาศความเปนมตร เพลงทใชฟงควรเปนเพลงจงหวะชาๆ หรอปานกลาง เปนเพลงทฟง

สบายๆ ไมตองใชความคดมาก มอารมณออนหวาน นมนวล

วธท 8 การฟงเพลงขณะทางาน บางทานชอบฟงเพลงขณะทางาน เพราะชวยทาให

บรรยากาศททางานดสดชนแจมใสขน ไมเงยบเหงา ควรเลอกประเภทของเพลงใหเหมาะสมกบงาน

ททา เชน หากทางานทตองใชแรงงาน ควรฟงเพลงทมจงหวะราเรง เบกบาน จะชวยใหทางาน

อยางสนกสนานเพลดเพลน หากเปนงานทตองใชความคด ควรเปดเพลงทมจงหวะชาๆ หรอปานกลาง

จะชวยใหมสมาธในการทางานมากขน เปนตน การเปดเพลงขณะทางานควรใชเสยงทพอเหมาะ

หรอเปดเบาๆ ไมควรเปดเสยงดงจนทาใหเกดการรบกวนหรอกอใหเกดความเดอดรอนแกผอน

วธท 9 การฟงเพลงขณะอาบนา ขณะอาบนากฟงเพลงไปดวย ทาใหเกดความเบกบานใจ ร

สกสบายตว มอารมณด สดชน กระปรกระเปรายงขน การฟงเพลงตองระมดระวงอยางยงเกยวกบสาย

ไฟของเครองเสยง อาจจะถกนาทาใหเกดไฟฟาลดวงจร เปนอนตรายได

วธท 10 การฟงเพลงขณะพกผอน เวลาพกผอนเปนชวงเวลาแหงความสข เชน ยามวาง

ขณะเดนเลน นงเลน และโดยเฉพาะการฟงเพลงกอนนอน เปนตน ควรจดเตรยมเครองเสยง หรอวทย

ไวใหสะดวกตอการฟง

วธท 11 การฟงเพลงขณะออกกาลงกาย การออกกาลงกายทด ควรเรมตนดวยการสราง

ความอบอนรางกายกอน โดยออกกาลงกายเบาๆ โดยใชเพลงจงหวะปานกลาง แลวจงเปลยนเปน

จงหวะเรวมากขน และกลบมาเปนจงหวะปานกลางเมอออกกาลงเสรจแลว การฟงเพลงจะชวยให

อารมณสดชน แจมใส เพลดเพลน ขณะออกกาลงกาย

12

วธท 12 การฟงเพลงเมอเกดความเจบปวย การฟงเพลงจะชวยบรรเทาความเจบปวยได

มงานวจยมากมายทงในประเทศและตางประเทศ ทพบวา ดนตรมผลชวยลดความเครยด ความวตก

กงวล ขณะเจบปวยชวยทาใหจตใจสบาย พกผอน รบประทานอาหารไดมากขน มกาลงใจ มแรงเคลอน

ไหวไดมากขน มผลชวยใหการรกษาไดผลดยงขน แมแตผปวยทตองอยในโรงพยาบาลนานๆ ก

มความตองการฟ ง เพลง เพราะเพลงช วยให เกดความเพลด เพลน ลมความเจบปวย

คลายความเครยด ความเบอหนายได

ประเภทของเพลงทฟง ควรเปนเพลงทมความสรางสรรค กอใหเกดความสข ความหวง หลก

เลยงเพลงทานองเศรา มเนอหาคารองทสรางอารมณทกข เศราหมอง และควรหลกเลยงเพลงจงหวะ

เรวๆ มเสยงดงอกทก ในผปวยทมโรคความดนโลหตสง หรอโรคหวใจ ผปวยทมการเกรงกระตกของ

กลามเนอ

มารยาทในการฟงมารยาทในการฟง เปนคณลกษณะสาคญทควรปลกฝงในคนทกเพศ ทกวย และควรแสดง

พฤตกรรมนใหเหมาะกบบคคล เวลา และสถานท ทงนผฟงทด ควรปฏบตตนใหมมารยาทในการฟง ดง

ตอไปน

1. ฟงอยางตงใจ ผฟงควรตงใจฟงอยางมสมาธ เพอใหไดรบความตางๆอยางครบถวน

2. ปรบมอใหดวยความชนชม ในกรณทผฟงชอบในคาพดหรอถกใจคากลาวใดของผพด

ควรปรบมอแสดงความชนชม แตไมควรสงเสยงผวปาก หรอ สงเสยงอนๆ เพราะจะเปนการไมม

มารยาท

3. ไมทานขนมขณะฟง การฟงในสถานทใดๆกตาม ผฟงควรตงใจฟง ไมควรทานขนม หรอ

อาหารตางๆ ในขณะทฟง

4. ไมสงเสยงดง หรอพดแขง ขณะทฟง ผฟงควรตงใจฟงอยางเงยบๆ ไมสงเสยงดง และไม

ควรพดคยกบเพอนในขณะทฟง

5. แสดงความเคารพกอนออกจากหอง ขณะทฟง หากผฟงตองการลกออกจากหอง ควรทา

ความเคารพผพดกอนออกจากหอง

6. ไมจองจะจบผด ผฟงบางคนชอบจบผดผพด และมอคต จงทาใหการฟงไมประสบผล

สาเรจ

7. แสดงความคดเหนไดหลงฟงจบ ถาผฟงมคาถามหรอตองการแสดงความคดเหนเกยวกบ

เรองทไดฟง ควรรอใหผพด พดจบกอน

13

วธการฝกเพอใหเกดความสามารถในการฟงการฟงเปนจดเรมตนทจะกอใหเกดปญญา และชวยพฒนาทกษะดานอนๆ ใหดยงขน ดงนนจง

ควรฝกทกษะการฟงใหมประสทธภาพ เพอประโยชนในสอสาร วธการฝกเพอใหเกดความสามารถ

ในการฟง (กองเทพ เคลอบพณชกล 2542:34 และ จไรรตน ลกษณะศร 2543:81) มดงน

1. ฝกฟงเพอรบรและเขาใจเรองราวการทาความเขาใจเรองจากสารทผพดสงมา

เปนสงสาคญ และเปนทกษะทตองฝกฝน โดยผฟงตองฝกสมาธ เนองจากสมาธจะชวยใหการทางาน

ของสมองไดคดและจดจาบนทกเรองราวทไดฟง การมสมาธจะชวยใหใจจดจอเรองทฟง การฟงจงจะ

ดาเนนไปอยางตอเนอง

การฝกฟงเพอรบรและเขาใจเรองราวตางๆนน ผฟงอาจตงคาถามกบตนเอง หลงจากทไดฟง

เรองดงกลาวไปแลว เชน ขอความทไดฟงเปนขอความในทานองใด หมายความวาอยางไร

เสนอความคดใดแกผฟง มเหตการณใดเกดขนบาง ผลเปนอยางไร เปนตน

2. ฝกฟงเพอจบใจความสาคญของเรอง การฟงเรองตางๆนน สงทไดรบฟงมาทงหมด

อาจไม ใชประเดนสาคญท ผพดตองการนาเสนอ ดงนนการฝกฟง เพอจบใจความสาคญ

จงมความสาคญตอการฟง ใจความสาคญของขอความ มาจากความหมายหลกของแตละประโยค

มาประกอบกนเขาเปนความหมายรวม การทจะจบใจความสาคญของเรองทฟงไดทงหมด จะตองรวบ

รวมความหมายของแตละประโยคในเรองมาประกอบกน จากนนสวนใดหรอขอความใดทไมเกยวของ

ไมจาเปน ใหตดออก การจบใจความสาคญน ผฟงควรสรปใจความสาคญ เปนภาษาเขยน หรอ คาพด

ของตนเอง

3. ฝกวเคราะหจดมงหมายหรอเจตนาของผพด การพดทกครง ผพดยอมมจดมงหมาย

หรอเจตนาจะใหบรรลเปาหมายตามทตองการ บางครงเรองทไดฟงนนอาจเปนเจตนาโดยตรงของผพด

แตในบางครงกเปนเจตนาโดยออม ดงนนผฟงจงตองวเคราะหจดมงหมายหรอเจตนาของผพดนนวา

ผพดคดหรอมความรสกอยางไรตอเรองทพด และตองการบอกอะไรแกผฟง การวเคราะหจดมงหมาย

หรอเจตนาของผพด อาจสงเกตไดจากอากปกรยา ทาทาง นาเสยง รวมไปถงบรบทโดยรอบ

ของขอความนนๆ ซงในบางครงอาจเปนการลาบาก หากผฟง ฟงจากสอวทย ซงไมเหนลกษณะทาทาง

ของผพด ดงนนการวเคราะหบรบทของขอความและนยของคา จงเปนสงสาคญ

4. ฝกวนจสาร การวนจสาร คอการตความหมายของสารทผพดสงมา เพอจะแยกวา สารใด

เปนขอเทจจรง สารใดเปนขอคดเหน หรอสารใดเปนขอเสนอแนะ การวนจสารจะสอดคลองกบ

การวเคราะหจดมงหมายหรอเจตนาของผพด เนองจากวา วนจ หมายถง พนจ คอการพจารณาสาร

สารทผพดเสนอแนะหรอกลาวออกมานน อาจมความหมายโดยนย ผฟงตองมการตความ โดยอาศย

องคประกอบในการตความชวยในการวนจสาร

14

5. ฝกประเมนคาของสาร การประเมนคา เปนทกษะทคอนขางสง เนองจากผฟงทจะ

สามารถประเมนคาของสารไดด ตองเปนผทฟงมาก อานมาก และมความรมาก โดยการประเมนคา

ของสารจะทาใหผฟงไดทราบถงคณคาของสารทไดฟง ซงควรประเมนวา มคณคามากนอยเพยงใด

มจดดจดเดนอยางไร มขอบกพรองมากนอยเพยงใด สงทกลาวถงนนกอใหเกดผลด ผลเสยอยางไร

แกใคร หรอมคณคาในดานใด

การพจารณาความสามารถในการฟงการพจารณาความสามารถในการฟง จะเปนประโยชนตอการพฒนาการฟง ซงตองพจารณา

จากลกษณะตางๆ (สมบต จาปาเงน 2540 : 11) ดงน

ความสามารถในการฟง ประเดนในการพจารณา

1.ความร ความจาและความเขาใจ - ผฟงสามารถตอบคาถามจากเรองได

- ผฟงสามารถเลาเรองทฟงได

- ผฟงสามารถทาตามคาสงไดพอสมควร

2.การวเคราะห -ผฟงสามารถแยกแยะองคประกอบของเรองทฟงได

วาสวนใดคอ นาเรอง เรอง และสรปเรอง

-ผฟงสามารถแยกไดวา อะไรเปนเหต เปนผล ในกรณท

เรองเปนเหตเปนผล

3.การจบใจความสาคญ - ผฟงสามารถบอกไดวา สวนใดเปนใจความสาคญ

สวนใดเปนพลความ

-ผฟงสามารถจดบนทกเรองราวโดยยอได

4.การตความ -ผฟงสามารถบอกความหมายทแทจรงของความทฟงได

-ผฟงสามารถบอกจดมงหมายหรอเจตนาของผพดได

-ผฟงสามารถบอกไดวา สวนใดเปนขอเทจจรง และขอ

คดเหน

5.การประเมนคา -ผฟงสามารถบอกประโยชนจากเรองทฟงได

-ผฟงสามารถบอกความนาเชอถอของเรองได

-ผฟงสามารถบอกวธการพดจากเรองทฟงได

15

การทผฟงสามารถพจารณาความสามารถในการฟงในดานตางๆ ได และรวาตนเอง

มความสามารถในการฟงระดบใด ยอมทาใหผฟงสามารถทจะพฒนาทกษะการฟงของตนใหดขน เพอ

ใหการสอสารสมฤทธผล ทงน ความสามารถในการฟงดานตางๆ นน ยอมตองไดรบการฝกฝนอยาง

สมาเสมอเพอนาไปสการฟงขนสง คอ การฟงเพอการประเมนคาได

16

เอกสารอางอง

กองเทพ เคลอบพณชกล. 2542. การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

จไรรตน ลกษณะศร. 2540. ภาษากบการสอสาร(ฉบบปรบปรง). กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

ศลปากร.

จตตยา สวภาพ. 2541. ผลการสอนกลวธดานความร ความคดทมตอความสามารถในการฟงเพอความเขาใจภาษาองกฤษของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาเอกชน กรงเทพฯ. วทยา

นพนธปรญญามหาบณฑต.กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บษบา พทกษ. 2543. การสอนทกษะการฟงเพอความเขาใจในระดบชนมธยมศกษาปท 1

โดยใชแบบฝกเสรมทกษะการฟง. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การสอนภาษาไทย. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.

พระชย ลสมบรณผล. 2550. การฟงเพลงของนกศกษามหาวทยาลยราชภฎภมภาคตะวนตก.

วจย. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร:มหาวทยาลยราชภฎหมบานจอมบง.

พรสวรรค อมรานนท. 2542. ภาษากบการสอสาร. นครปฐม:ภาควชาภาษาไทย คณะอกษรศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร.

สมบต จาปาเงน.2540. ประธปไทยชดภาษาและวรรณคดไทย. กรงเทพฯ:โอเอส พรนตงเฮาส.

ศศธร ธญลกษณานนท. 2542. ภาษาไทยเพอการสอสารและสบคน. กรงเทพฯ: เธรดเวฟ

เอดดเคชน.

---------------------------------------------

บทท 2ศาสตรและศลปะของการพด

การพดเปนการสอสารทมความสาคญและเกยวของกบชวตประจาวนอยางยงอกทงเปน

เสมอนบนไดขนแรกของการสมาคม และยงเปนสะพานเชอมโยงไปสความสาเรจในชวตดวย การพด

ดและการพดเปน ยอมเปนคณสมบตเดนทจะสรางศรทธาความเลอมใสใหเกดขน ไมวาจะเปนการสอ

สารภายในครอบครว การตดตอทางสงคม การปรกษาหารอกนในททางาน หรอแมกระทงพดเพอ

อานวยประโยชนใหแกตนเองและสวนรวม ซงไมเพยงแตเปนการพดทกทายถามเรองชวตความเปนอย

เทานน หากยงเปนเรองของการแลกเปลยนความคดเหน การเลา การอธบาย การใหเหตผล ตลอดจน

การพดเพอแสดงไมตรจต ดงนน การรจกศาสตรและศลปะการพดยอมมผลตอความสาเรจในงาน

อาชพตาง ๆ เชน พอคา นกธรกจ นกการเมอง นกปกครอง นกการศาสนา คร อาจารย ฯลฯ

ศาสตรและศลปะการพดหมายถงระบบระเบยบความรและความสามารถหรอความเชยวชาญ

ทจะสงสารหรอถายทอดความคด ความร ความรสก เพอสอความหมาย ถงผรบสาร ใหรบร ตอบ

สนองตามจดมงหมายโดยการใชถอยคาภาษารวมถงภาษาทาทางทถกตองเหมาะสมตามระเบยบ กฎ

เกณฑ และบรรลวตถประสงคทสาคญรวมกน ดงนนเนอหาในบทน จะกลาวถงศาสตรและศลปะการ

พด ในหวขอ ความหมายและความสาคญ องคประกอบ การฝกทกษะ เทคนค 14 ประการ จด

ประสงค ประเภทและความหมายของการพดในโอกาสตาง ๆ ตวอยางการพดประเภทตาง ๆ ตวอยาง

รปแบบการพดประเภทตาง ๆ และศลปะการพดใหประสบความสาเรจ

ความหมายของการพด ไดมผร ใหความหมายของคาวา “การพด” ไวดงน

สวนต ยมาภย และถรนนท อนวชศรวงศ (2530: 1) ไดใหความหมายของการพด คอการใช

ถอยคา นาเสยง รวมทงกรยาอาการอยางมประสทธภาพและถกตองตามจรรยามารยาทและประเพณ

นยมของสงคม เพอถายทอดความคด ความรสก และความตองการทมคณประโยชนใหผฟงรบรและ

เกดการตอบสนอง สมฤทธผลตามจดมงหมายของผพด

ทองขาว พวงรอดพนธ (2537: 25) ไดใหความหมายของการพด ดงน

1. กระบวนการสอสารความคด จากคนหนงไปยงอกคนหนงหรออกกลมหนง โดยม

ภาษา นาเสยง และอากปกรยาเปนสอ

2. การแสดงออกถงอารมณและความรสก โดยใชภาษาและเสยงสอความหมาย

18

3. เปนสญลกษณแหงความเขาใจระหวางมนษยกบมนษย

สรปไดวา การพดหมายถงกระบวนการสอสารระหวางผพดกบผฟงใหเกดความเขาใจ

ตรงกน ซงจะตองคานงถง บคคล กลมสงคม โอกาส เวลา สถานท ทศนคต ตลอดจนอารมณความร

สกรวม โดยทผพดสามารถถายทอดความคด ความร ความรสก เพอสอความหมาย ถงผฟงใหรบร

ตอบสนองตามจดมงหมาย โดยการใชถอยคา ภาษา รวมถงภาษาทาทางทถกตองเหมาะสม ตาม

ระเบยบ กฎเกณฑ และบรรลวตถประสงคทสาคญรวมกน

ความสาคญของการพดเปนททราบกนดวาการพดมความสาคญในการสอสาร อกทงเปนเครองมอทสาคญยงของ

มนษยในการสรางความเขาใจอนดตอกน ความสาคญของการพดนนมผรไดอธบายไวดงน

วสนต บณฑะวงศ (2521: 2) ไดกลาวถงความสาคญของการพด โดยสรปวา การพดทดนน

สามารถนาเขาสตาแหนงฐานะการงานหรอบรรลผลสาเรจตาง ๆ ไดมากตอมาก และการทจะพดใหผ

ฟงเกดความศรทธาเลอมใสในคาพดของเราไดนน กตองอาศยศลปะและหลกวชาทจะตองหมนฝกฝน

ฉตรวรณ ตนนะรตน (2532: 3-5) ไดกลาวถงความสาคญของการพดไวดงน

1. การพดทาใหเกดความเขาใจไดงาย เมอเราไดยนการพด ดวยนาเสยง และเหน

กรยา ทาทาง ตลอดจนสหนาของผพดประกอบ เรากจะเขาใจในเรองราวทพดไดงาย

2. การพดเปนเครองมอของสมาคม ซงทาใหเกดความสาเรจในชวต วาจาเปน

เครองแสดงออกถงความฉลาดและอปนสยใจคอของผพด ตลอดจนถงความมไมตรตอกน

3. การพดกอใหเกดความสาเรจในดานศาสนา การคา และการเมอง

3.1 ดานศาสนา การพดโนมนาวชกจงใหคนอนเกดความสานกทด และใหเกด

ความเชอถอตาม จงมผลเหนอกวาการชกจงดวยวธอน ๆ ดวยเหตน จงมการอบรมใหพระ นกบวช

และผนาเผยแพรศาสนา ใหรจกโนมนาวจตใจใหคนอยศลธรรม และประพฤตปฏบตตนในแนวทางทด

3.2 ดานการคา เปนความจรงทวาการคาคอการพด พอคาแมคาจะขายของได

กดวยการพดชกจงใจคนซอ ในสงคมปจจบนนการพดโฆษณามอทธพลในการคา เปนอยางมาก

3.3 ดานการเมอง การพดชแจงใหประชาชนเขาใจในนโยบายและหลกการ

จงจาเปนอยางยง ประเทศตาง ๆ จะอยกนไดอยางสนต กเนองจากการเจรจาทาความเขาใจกน

สาหรบปญหาการเมองทลกซงยงยากสลบซบซอนทจะเปนชนวนไปสสงครามนน กเนองมาจาก

การพด เชน การพดโจมตฝายตรงขาม ตลอดจนการรณรงคหาเสยงของพรรคการเมองกอาศย

การพดทงสน

19

สรปไดวา ความสาคญของการพด กคอเพอใหเกดการสอสาร บรรลเปาหมายในชวตประจาวน

และการงานอาชพ อกทงยงเปนเครองมอสาหรบสรางความสมพนธ อนดในองคกร สมาคม และสา

ธารณชนได

การสารวจความพรอมในการพดการสารวจความพรอม ในการพดทกครงเปนสงสาคญยง เพราะจะทาใหเหนขอบกพรอง

บางประการ เมอไดรบการแกไขปรบปรงจะสงผลใหมความเชอมนในตนเองมากยงขน การสารวจ

ความพรอมในการพดแตละครง มดงน

ความพรอม สารวจ

บคลกภาพ• เสอผา ทรงผม เครองแตงกาย

• อารมณ นาเสยง ภาษาทาทาง

ความมนใจ• ความกระตอรอรน ความเชอมน

• บทขนตน เนอเรอง บทสรป

เนอหา• เกรดประกอบเรอง เรองขาขน

• แงคด มมมอง

รางเนอหา

• ความเขาใจเนอหา

• โนตยอ

• นกทบทวน

สอ

• ไมโครโฟน (ทดสอบดวยเสยง )ไมเคาะ

• แผนใส, Power Point แถบบนทกเสยง

• ภาพนง ชนงาน

• ชวงเวลาการใชสอ

20

คณสมบตของผพดผพดทตองการประสบความสาเรจ ควรจะมคณสมบต ดงตอไปน

1. ศกษาความรอยเสมอ ซงไดจากการฟง การอาน รวมถง การสนทนา การสงเกต

จดจา และรจกสรางสรรคนามาเสรมใหเกดประโยชน และเพมคณคาใหแกตวเองมากขน

2. มบคลกภาพในการพดทด และเหมาะสม โดยคานงถงบคลกภาพทางกาย

เชน การแตงกาย กรยา ทาทางอารมณ เชน การแสดงออก ในการพด บคลกภาพทางสงคม เชน

มารยาท ทศนคต และบคลกภาพทางสตปญญา เชน ความสานกในคณธรรม และจรยธรรม

3. มศลปะการแสดงด ใชทาทางประกอบการพด สหนา ลลาเหมาะสม

สรางความสนใจ เกดความประทบใจ สรางความเขาใจ ดวยตวอยางการพด การเปรยบเทยบใหเหน

อยางชดเจน ตลอดจนสรางความเชอถอ โดยมเหตผลประกอบ มแหลงขอมลและหลกฐานอางอง

4. มศลปะการพดทพรงพร คอพดไดอยางคลองแคลว ตอเนองฟงแลวรนห

ไมพดตะกกตะกก อกอก เออ อา นาเบอ นาราคาญ ลกษณะครนคด เวนจงหวะการพด ไม

สมาเสมอ

5. ยอมรบฟงคาวจารณ ผพดควรมกลยาณมตร คอยชวยชแนะ และนอมรบ

คาชแนะนน ๆ นามาปรบปรงแกไข และพฒนาใหดขน

6. มเอกลกษณเฉพาะตนเอง ผพดพงสงเกตขอดและขอควรแกไขสวนตว

แลวพฒนาปรบเปลยน ใหเกดเปนความภมใจในตนเอง ไมลอกเลยนแบบใคร ถานางานของผอนมา

ใชในการพดตองใหเกยรต และมมารยาท โดยเอยนามผนนใหปรากฏ

7. เปนผฟงทด เพราะการฟงทาใหไดความรเพมขน และเปนการสรางไมตรจต

ใหเกดขนดวย

ภาพการฝกบคลกภาพในการนาเสนองานทางวชาการ และการรายงาน

ของนกศกษาชาวไทยและนกศกษาชาวจน ชนปท 4 ทเรยนวชาสมมนาภาษาไทย

ทมา (ญานศา โชตชน, 18 กนยายน 2549, และ 6 กนยายน 2550)

21

องคประกอบของการพดการพดเชงสถานการณ เปนการสอสารประเภทหนง มองคประกอบดงน

ผสงสาร สาร สอ สาร ผรบสาร ผลผพด

บคลกภาพ

วเคราะห

จดประสงค

โอกาส

ผฟง

สถานท

กาลเทศะ

เตรยมบทพด

เตรยมสอเตรยมตอบ

คาถาม

เตรยม แกปญหา

เนอหาเรองราว

บทขนตน

บทกว

คาคม

ขาว

คาถาม

ฯลฯ

เนอเรอง

ทฤษฏ

ตวอยาง

สถต

เรองราว

ฯลฯ

บทสรป

คาถาม

ทงใหคด

คาคม

บทกว

ฯลฯ

คาพด

กรยาอาการ

สออเลก

ทรอนกส ชน

งาน แผนภม

แผนผง

ตาราง

ภาพนง

ฯลฯ

เนอหาเรองราว

เนอความ

ทผสงสาร

สงผานสอ

ผฟง

เพศ

วย

การศกษา

ฐานะทาง

สงคม

ฐานะทาง

เศรษฐกจ

จดประสงค

ฯลฯ

เกด

การ

เปลยน

แปลง

ตามจด

ประสงค

จากตารางจะเหนวา หนาทหลกของการพดคอผพดในฐานะผสงสารจะตองเตรยม

พรอม ไดแก การเตรยมบคลกภาพ การวเคราะหจดประสงค โอกาส ผฟง สถานท กาลเทศะ การ

เตรยมบทพด การเตรยมคาถาม และการแกไขปญหาเฉพาะหนา ฯลฯ สงเหลานตองใหสมพนธกบ

เวลาในการพดดวย

22

การฝกทกษะในการพดการพดของบคคลนอกจากการแสดงภาษาแลว ยงมกรยาอาการตาง ๆ เปนการแสดงอปนสยใจ

คอสวนตว ดงคากลาวทวา “สาเนยงสอภาษา กรยาสอสกล” ดงนนจะเหนไดวา ปจจบนมโรงเรยน

สมาคม สถาบนสอนการฝกทกษะการพด สาหรบการปรากฏตวอยางทชมชน เพอความเหมาะสมและ

ยงชวยกระตนความสนใจของผฟง ในการสอความหมายควบคไปกบการพดดวย ดงนน ผพดจงตองให

ความสาคญในการฝกทกษะทงดานอวจนภาษา คอกรยาทาทางและวจนภาษา คอภาษาถอยคา ดงน

23

ทกษะการพด ความหมาย1. กรยา ทาทาง

การนงพด

การยนพด

การใชแขนและมอ

การตงมอ

1.1 การนง ยน เดน การวางทา ทรงตว ใหดสงางาม และองอาจ

ศรษะตองตรง วางสหนาใหเปนปกต ไมตนเตน ลกลลกลน

นงพด ควรใหลาตวตรง อยานงเอนหลงพงพนก มอทงสอง ประสาน

กนอยดานหนาอยางสภาพ

ยนพด ควรยนในทาทางทสบาย สงาผาเผย หามยนพกขา

สภาพบรษ ยนขาหางกนเลกนอย สวนสภาพสตร ควรยนเทาชด มอ

ประสานไว ขางหนา

การเดน เพอออกไปพดและหลงจากพดจบ ควรฝกใหเปนธรรมชาต

ใหสงางาม เพราะเปนการสรางความตรงตา ตรงใจใหแกผฟงได

1.2 การใชศรษะ แขน มอและนว ผพดควรใชใหถกตองกบจงหวะ

และความเหมาะสมกบการพด

ศรษะ ในขณะทพด ควรมการโคงศรษะหนไปหาผฟง สนศรษะ

เพอตองการแสดงการปฏเสธ หรอผงกศรษะ เพอแสดงการยอมรบ

หรอเหนดวย

แขน ควรปลอยแขนลงขางตวตามสบายใหเปนธรรมชาต หรอใช

แขนกบมอใหสมพนธกนจากการเดน ยน และนง

มอ ผายมอ เมอเชอเชญบอกทศทาง ตงมอ ใชเมอพดถงขนาดรปราง

เชน “ใบเทาฝามอ” ความอ ใชเมอพดถงลกษณะความสง เชน “สงถง

สะเอว” สนมอ ใชเมอพดถงการหาม หรอการปฏเสธ เชน “ไมใช ”

นว ควรชนวมอขนในการนบ หรออาจจะใชนวชอกขางหนง ชนบทมอ

อกขางหนง หามชนวไปทางผฟง หรอชเฉพาะตวหรอชกราดเปนอนขาด

ทกษะการพด ความหมาย

การนบนว

1.3 การแสดงสหนาและสายตาสหนา เปนการแสดงความรสกของผพด สอใหผฟงคลอยตาม

เชน การพดเรองมงคลกตองพดดวยใบหนายมแยม ราเรง

ถาพดถงเรองเศราโศก กควรมสหนาทเศราสลด

สายตา ขณะพดควรตองประสานสายตา หรอมองหนาผฟง พยายาม

สบสายตาผฟงเปนระยะ และตองกวาดสายตามองผฟงใหทวถง

อยางเปนธรรมชาต

1.4 การใชเสยงและนาเสยง เสยงและนาเสยงของแตละบคคลยอม

แตกตางกน การรบรถงขอบกพรองในเสยง และนาเสยงของตนเองแลว

ปรบปรงเปลยนแปลง ฝกและบงคบเสยงใหเปนไปทตามตองการจะ

ทาใหผพดประสบความสาเรจในการพดเชงสถานการณไดเปนอยางด

เสยงพดดงฟงชด ใชเสยงพอเหมาะใหทกคนฟงไดยนอยางทวถง

และใหสมาเสมอ ตลอดเวลา

เสยงพดชดเจนถกตอง เชน คาควบกลา คาทม ร ล ตลอดจนถกตอง

24

ทกษะการพด ความหมาย

2. ถอยคา ภาษาพด และสานวนโวหาร

นอกจากนควรจะตองปรบปรงลลาและจงหวะการพดใหชวนฟง

เหมาะกบเพศ เนองดวย เพศชายกบเพศหญงจะมลกษณะ

ทแตกตางกนตามธรรมชาต

เหมาะกบตาแหนงหนาทการงาน โดยคานงถงลลา จงหวะให

หนกแนน ทม นมนวล เปนตน

2.1 พดดตองรจกการใชถอยคาภาษาพดและสานวนโวหาร ใหเขาใจไดงาย ใชคางาย ๆ โดยพจารณาจากกลมผฟง

ใหถกตองตามหลกภาษา พจนานกรม รวมถงการใชสรรพนาม

ลกษณนาม บพบท สนธาน คายอ อกษรยอใหถกตอง

ใหตรงความหมาย โดยพจารณาจากความหมายโดยตรง

และความหมายโดยนย

ใหกะทดรด โดยใชถอยคาสน ๆ ไมฟมเฟอย ซาซาก

ใหกระชบรดกม ไมควรใชคากากวม หรอคลมเครอ

ใหหลกเลยงการพดภาษาไทยปนภาษาตางประเทศ ยกเวน

คาทใชกนจนเปนยอมรบโดยทวไป และคาภาษาตางประเทศ

คานนไมมการบญญตศพทภาษาไทยขนมาใช

ใชใหถกตองเหมาะสมตามระดบของบคคล เชน การใชคา

ราชาศพท คาสภาพ ฯลฯ

ใชใหถกตองเหมาะสมตามกาลเทศะและโอกาสซงควรจะ

พจารณาจากสถานการณในการพดแตละครง

เลอกใชใหเหมาะสม สละสลวย ไพเราะ ทาใหขยาย ความได

แจมแจงยงขน ไดสาระยงขน

2.2 พดดตองมทน ซง”ทน”ในทนหมายถงความรในเรอง

ทจะพดโดยไดมาจากสงตอไปน

ทนจากหนงสอตารา ซงเปนทนทมนาหนก และความนาเชอถอ

ไดเปนอยางด

ทนจากสอสงพมพ เชน หนงสอพมพ แผนปลว แผนพบ

จลสาร วารสาร ฯลฯ

25

ภาพการนาเสนองานของนกศกษาชนปท 3 เอกภาษาไทย วชาการพด การฟงเพอสมฤทธผล

ทมา : (ญานศา โชตชน, 5 สงหาคม 2553)

ทกษะการพด ความหมาย

ทนจากการสนทนา การแลกเปลยนความคดเหน

ทนจากชวตจรง การประมวลความร ความจา ประสบ

การณจากชวตของตนเอง และผทเกยวของหรอผทมชอเสยง2.3 พดดควรมทกษะในการฟง การอาน และการเขยน

โดยพจารณาสะสมสงทไดรบจากการฟง การอาน แลวบนทก

เกบไว เพอใชประโยชนในการพด

26

เทคนค 14 ประการในการเตรยมการพดการเตรยมการพดเชงสถานการณ เปนเรองสาคญมาก เนองดวย การพดเปนจดสดยอดของ

มนษยสมพนธ คอการอยรวมกนเพอความสงบสข บางครงอาจเกดความยงเหยง ขดแยงหรออาจถง

แกหายนะ กอยทพฤตกรรมการพดของบคคลในสงคม ดงนน การเตรยมการพดลวงหนามาอยางด

และฝกฝนทกษะการพดตามทเตรยมไวยอมทาใหการพดครงนน ๆ สมฤทธผล ในทนจะเสนอเทคนค

การเตรยมการพดเชงสถานการณ 14 ประการ คอ

ภาพนกศกษากาลงเตรยมขอมล เตรยมบคลกภาพในการพด และฝกการพด

ทมา (ญานศา โชตชน, 4 กนยายน 2550)

เทคนค ความหมาย

1. ผพด เปนผทมความร มศรทธา มความเชอในเรองทพดมากทสดซงจะ

สรางพลงในการถายทอดใหผฟงยอมรบไดงาย

เปนผทสามารถถายทอดความร ความคด ใหตรงใจผฟงได

เปนผทผฟงยอมรบ ซงจะสามารถจงใจผฟงไดด

เปนผทมทาทอบอน เปนมตร สรางความประทบใจแกผฟงไดงาย

เปนผใสใจผฟง

เปนผไมหยงยะโส ทะนงตน หรอถอมตนมากเกนไป

2. การเตรยมการพด เตรยมตวด มชยไปกวาครง

ตระหนกถงวตถประสงค

วเคราะหผฟง

เตรยมขอมลใหครอบคลมทงโดยสงเขปและรายละเอยด

27

เทคนค ความหมาย

3. การฝกซอม “อยาใหวนแสดงจรง เปนวนซอมใหญ

จงทาใหวนซอมใหญ เหมอนวนแสดงจรง”

ทาใหเกดความเชอมนในความพรอม

สามารถแกไขสถานการณได เมอพบปญหา

4. สถานท สรางความคนเคยทาใหเกดความรสกผอนคลาย

ควรไปถงกอนเวลา 15-30 นาท เพอใหเกดความคนเคย

ควรพจารณาบรรยากาศรอบขางเพอแสดงการพด การสรางลลา

และการยกตวอยางทเหมาะสม

5. โสตทศนปกรณ

กระดานดา

Power point

โปสเตอร

ภาพนง

วดทศน

เครองฉายสไลด

“Pack you own parachute”

“ถาจะโดดรมตองเตรยมรมดวยตนเอง” โดยตรวจสอบใหอยใน

สภาพทใชไดอยางคลองแคลวทนทวงท

เลอกใชใหเหมาะสมเพอเสรมการพดใหนาสนใจยงขน

ไมใชอปกรณเสรมมากหรอซบซอนจนเกนไป

พงตระหนกวา การพดเปนหลก อปกรณเปนเพยงสวนเสรม

ใหเหมาะสม และดงดดความสนใจเทานน

6. เวลา รกษาเวลาใหเหมาะสม

จด และลาดบความสาคญของเรองใหเหมาะสมกบเวลา

ไมควรใชเวลาเกนกาหนด หรอนานเกนไปจะทา

ใหผฟงอดอด ไมเกดประโยชน

7. ผฟง วย ความแตกตางกนของวย ทาใหความสนใจความเขาใจและ

ประสบการณแตกตางกน

วยเดก สนใจสงรอบตว มความสนกสนาน

วยรน สนใจสงทายทายและแปลกใหม

วยทางาน สนใจความมนคงในชวต

วยสงอาย สนใจเรองในอดตและศาสนา

เพศ ความแตกตางทางเพศ ทาใหความสนใจแตกตางกน

เพศชาย สนใจการเมอง กฬา เครองยนตกลไก ฯลฯ

เพศหญง สนใจความงาม สขภาพ อาหาร การบานการเรอน

ฯลฯ

28

เทคนค ความหมาย

ระดบการศกษา และประสบการณ ตองเตรยมเนอหา ภาษาทเขาใจงาย สาหรบผทมการศกษา

นอย

ตองเตรยมเนอหาทมหลกฐาน มเหตผล มบทวเคราะห

สาหรบผทมการศกษา

เชอชาต และศาสนา ตองรขอมลจานวนผฟง สวนมาก สวนนอยของเชอชาต และ

ศาสนาของกลมคน ในสถานการณการพดครงนน

8. การเลอกเรอง ตรงตามวตถประสงค

กาลงเปนทสนใจของผฟง

เหมาะสมกบระดบความร ประสบการณของผฟง

ผพดมความรด มความถนด หรอมประสบการณ

9.ขอบเขตของเรองและ

การรวบรวมเนอหา

คานงถงพนความรของผฟง

ใหพอเหมาะกบเวลาทกาหนด

ใหเหมาะสมกบโอกาสในการพดในสถานการณตางๆ

คนควา จดหมวดหมของเนอหา

เรยงลาดบความสาคญของเนอหา

บนทกเรองราว สถต แหลงทมา ไวเปนหลกฐาน

ภาพการพดรายงานทางวชาการของนกศกษาชาวจนทเรยนวชาสมมนาภาษาไทย

ทมา : (ญานศา โชตชน, 26 กรกฎาคม 2550)

29

เทคนค ความหมาย

10. การวางโครงเรอง วางหลกเกณฑสาคญ 3 ตอน คอคานา เนอเรอง สรปจบ

10.1 คานา หรอการเรมเรอง ม 2 สวน คอ

การทกทายหรอการปฏสนถาร ตองสรรหาการทกทายท

ใหความหมายเหมาะสมกบคณสมบตผฟงสวนใหญใน

ขณะนน โดยคานงถงคาทกทายทเปนพธการและไมเปน

พธการ

การนาเขาสเรอง ควรใชคาพดทนาสนใจ จบใจ ตรงใจผ

ฟง โดยการขนตนดงตอไปน

ใชคาถามทเราใจ

ใชขอความทนาฉงน หรอประหลาด มหศจรรย

ใชขอความทเราใจดวยการยกสภาษต คาพงเพย

คาคม บทกว หรอวาทะของผมชอเสยง

ใชขอความททาใหสนกสนาน สรางอารมณขน

ใชตวอยางหรอนทาน อาจเปนเรองจรงหรอเรองเลา

ใชการกลาวถงความสาคญ ประโยชน ของเรอง

10.2 เนอเรอง โดยคานงถง พดเรองอะไร พดกบใคร เหตเกด

ทไหน เมอเวลาใด เหตใดจงเปนเชนนน และผลจะเปนอยางไร

10.3 สรปจบ เปนการสรางความประทบใจใหกบผฟง ควร

ประมวลความคดทเปนสาระสาคญและใหเกดพลงใหผฟงตรงใจ ซง

สามารถสรปไดหลายวธ เชน

การรวบรดขอความ อาจเปนการยอเรองใหครอบคลม

ยาจดสาคญ หรอทบทวนเรองทพดสน ๆ

การใหขอคด การทงทายเปนคาถามใหผฟงไปคดตอ

การเปดเผยตอนสาคญ

การสรรเสรญ สดด ชนชม ยกยอง

การชกชวน หรอเรยกรอง

การใชคาคม สานวน คาพงเพย สภาษต

การรวบรดขอความ อาจเปนการยอเรองใหครอบคลม

ยาจดสาคญ หรอทบทวนเรองทพดสน ๆ

30

เทคนค ความหมาย

11. คาถาม เตรยมตวตอบคาถาม โดยศกษาขอมลใหชดเจน

ฟงคาถามใหเขาใจ เพอการตอบทตรงประเดน

ตระหนกถงขอมล ขอคดและความรสก เพอทาความเขาใจ

ในคาถาม

ใหความสนใจ และยอมรบเรองมมมองทแตกตางกน

12. ไมโครโฟน

และบนเวท

ควรอยหางจากปากพอสมควร ประมาณ 3 นว

ปรบระดบใหตรงกบปาก อยากมตวลงหรอเชดหนาขน

เพอใหตรงกบไมโครโฟน

อยากาไมโครโฟน อยากาขาตงไมโครโฟน

ปรากฏตวบนเวทอยางสงาผาเผย

สงเกตปฏกรยาผฟง แลวปรบเปลยนการพดใหเหมาะสม

เพอสรางบรรยากาศและรกษาความสนใจของผฟง

13. ใจ และความตงใจ จงมความตงใจอยางมงมนในการพดสงทเปนประโยชน

จงใหความสาคญและความสนใจแกผฟงอยางทวถง

ใชความมนคงทางอารมณนาทาง ทาใหมสตควบคมคาพด

มความจรงใจในการพดและการตอบคาถาม

จงเขาใจวา ความประหมาเปนเรองธรรมดาทเกดขนในการพดตอท

สาธารณะ วธเอาชนะความประหมาคอการเตรยมพรอม

จงมงความสนใจไปถงจดสาคญของงานเพอใหเกดความสาเรจ

มทศนคตทางบวก เชอมน และศรทธาในความสามารถของตน

จงคดวา ปญหาทเกดขนคอบทเรยน

31

เทคนค ความหมาย

14. การสรางกาลงใจ พกผอนใหเพยงพอ

ไปถงสถานทกอนเวลา 15 – 30 นาท

สารวจบรรยากาศบรเวณงานเพอใหรสกคนเคย

ขจดความประหมาดวยการหายใจลก ๆ

สบตาผฟงอยางเปนมตร สงเกตจากความสนใจในการฟง

เตรยมคาทกทายใหประทบใจ

เตรยมคาขนตนใหเราใจ ชวนตดตาม

มความปรารถนาดทตองการแบงปนขอมล ขอคดแกผ

ฟง

ไมหวงผลเลศ แตทาใหดทสด เตมความสามารถใน

ขณะนน

จดประสงคของการพดกระบวนการหรอทวงทาการพดตามเหตการณทเปนไป เปนอย สามารถรวมลกษณะและ

โอกาสทจะนาไปใชได 5 ประการ คอ

1. การพดเพอเสนอขอมล เปนการพดทตองการใหผฟงรบรขอมลเกยวกบงาน

การพดเชงวชาการ หรอกจกรรมตาง ๆ เชน การอธบาย การบรรยาย การรายงาน การแนะนาตวการพด

ในฐานะโฆษก พธกร ฯลฯ

2. การพดเพอสรางสรรค เปนการพดเพอใหขอคด สงทดงามแกผฟง หรอชใหเหน

แนวทางของการแกไข ปรบปรง พฒนา สรรคสรางใหเกดความเจรญงอกงามทงทางรปธรรมและ

นามธรรมเชน การกลาวสนทรพจน (การปาฐกถา การปราศรย การใหโอวาท การกลาวสดด การกลาว

ตอนรบ การกลาวคาอาลา การกลาวขอบคณและการกลาวอวยพรในโอกาสตาง ๆ นอกจากนยงม

การอภปราย การโตวาท การเสวนา ประชาพจารณ ฯลฯ

3. การพดเพอไมตรจต เปนการพดเพอแสดงมารยาททดและใหเกยรตแกผฟง

แสดงถงความปรารถนาด การมสมพนธภาพอนดตอกน เชน การทกทาย การสนทนา การกลาวแนะ

นา การกลาวแสดงความยนด การกลาวแสดงความเสยใจ ฯลฯ

4. การพดเพอสาระบนเทง เปนการพดเพอสรางบรรยากาศใหผฟงไดรบทงความร

ความรนรมย ความสข เชนการพดทอลคโชว การยอวาท การแซววาท การเลยน(ลอเลยน)วาท

เฮฮาวาท ลลาวาท ฯลฯ

32

5. การพดเพอกจธระ เปนการพดเพอใหกจกรรมทตองการบรรลตามวตถประสงค

เชน การสมภาษณ การประชม การประชมกลม การขอความรวมมอ การขอความชวยเหลอ

การขอคาแนะนา การขอรอง การหามปราม ฯลฯ

ประเภทและความหมายของการพดในโอกาสตาง ๆการพดมหลายประเภท ซงผพดควรจะตระหนกตามจดประสงคในการพดแตละครง เพอให

เหมาะสมกบเหตการณทเปนไปในชวตประจาวน และในสงคมทเปนอย ซงในทนจะกลาวถงประเภท

ของการพดตามจดประสงค โดยสรปไดดงน

ภาพการฝกบคลกภาพการพด ในการรายงานหนาชนเรยน

ทมา : (ญานศา โชตชน, 26 กรกฎาคม 2550)

1. ประเภทและความหมายของการพดเพอเสนอขอมล

ประเภทการพด ความหมาย

การอธบาย เปนการใหคาจากดความ ขยายความคดรวบยอดเพอสอความหมายให

ชดเจนขน เปนการบอกความเปนมา บอกลกษณะ บอกความสมพนธ

ของสงนน ๆ

การบรรยาย เปนการถายทอดเนอหาสาระดวยการชแจงเลาเรอง รวมถง การยกตวอยาง

ประกอบ โดยใชทงวจนภาษาและอวจนภาษา เพอใหผฟงเกดความร

ความเขาใจ ทศนคต ขอคด ทฤษฏ และเกดการเรยนร ตามวตถประสงค

33

ประเภทการพด ความหมาย

การรายงาน เปนการชแจงใหเกดความเขาใจ หรอใหรบรขอมลทตรงกน

ในกจกรรมใดกจกรรมหนง แบงเปน 2 ลกษณะ

1. การรายงานในงานวชาการ

1.1 การแถลงขอเทจจรง เชน รายงานการปฏบตงาน

การดาเนนงานของโครงการตาง ๆ ฯลฯ

1.2 การสรปผลงาน เชน รายงานผลการศกษาคนควา

ผลการทดลอง การปฏบตงาน รายงานการประชม

การสมมนา ฯลฯ

1.3 การวจารณแสดงขอคดเหน คอการตชมอยางมขอ

สนบสนน เชน การวจารณหนงสอ รายการวทย โทรทศน ฯลฯ

2. การรายงานในงานพธ เชน

การสมมนา

การประชม

พธเปดงาน ตาง ๆ

และพธปดงาน ฯลฯ

การแนะนาตว เปนการใหขอมลของตนเองแกผฟง ซงจะตองคานงถงเวลา โอกาส

และสถานททเหมาะสม ม 4 กรณดวยกนคอ

1. กรณทยงไมเคยรจกกนมากอน2. กรณเปนผแทนสถาบนหรอองคกร3. กรณเขาปฏบตงานใหม4. กรณรายงานตวตอผบงคบบญชาเมอมาตรวจงาน

ประเภทการพด ความหมาย

34

โฆษก พธกร เปนการแจงขอมลหรอกจกรรมตาง ๆ ใหผเกยวของไดรบรรวมกน

เปนการสรางบรรยากาศของงานใหดาเนนไปอยางราบรน

มชวตชวา

เปนการควบคมรายการใหดาเนนไปตามกาหนดการ

เปนการประสานขนตอนและกาหนดการของงานใหบรรล

ตามวตถประสงค

เปนการแสดงปฏภาณไหวพรบสาหรบการแกปญหาเฉพาะหนา

2. ประเภทและความหมายของการพดเพอสรางสรรคประเภทการพด ความหมาย

การกลาวสนทรพจน

ทมา : (ญานศา โชตชน,11

เมษายน 2550)

การพดด มเนอหาสาระทเปนประโยชนตอผฟง เปนการพดทางการ

ตองใชภาษามาตรฐาน ถกตองดวยเนอหาสาระทนาสนใจ ชวนให

ตดตาม ชดเจนกะทดรด ประกอบกบนาเสยง ทนาฟงและจงหวะ

ทวงทานอง การพดทมลลาสภาพ

ไมใชการเสนอรายงานทางวชาการ

ไมใชการบรรยายและสาธต

ไมตองอาศยสอโสตทศนปกรณใด ๆ มาชวยใหเกด

ความชดเจน

ไมใชการแสดงชนเชงการพดทใชกรยาทาทางใหเกด

ความสนกสนานตนเตน เราใจ

สนทรพจนม 2 แบบ

แบบธรรมดา เปนการกลาวในโอกาสตาง ๆ เชน การ

ปาฐกถา การปราศรย การใหโอวาท การกลาวสดด การกลาว

ตอนรบ การกลาวอาลา การกลาวขอบคณ และการกลาวอวยพร

ในโอกาสตาง ๆ ฯลฯ

แบบพเศษ เปนการกลาวเฉพาะในโอกาสสาคญ ๆ ทมาความ

สมพนธกบมหาชน เพอใหเกดสานกเพมคณธรรม

หรอเพอคลคลายสถานการณทเลวรายใหดขน

ประเภทการพด ความหมาย

35

การอภปราย เปนการพดแสดงขอมลหรอขอคดเหนในหวขอปญหากบขอยต

หรอแนวทางการแกปญหาทมความหลากหลาย เพอหาขอ

สรปหรอใหทางเลอกแกผฟง

มชวง Forum Period เปดโอกาสใหมการแลกเปลยน

ความคดเหน และตอบคาถาม

มผพดตงแต 2 คนขนไปโดยมผดาเนนการอภปรายเปน

ผดาเนนรายการ

การโตวาท เปนศลปะการพดทใหบคคล 2 ฝาย มโอกาสโตแยงกนตาม

หลกการ โดยมญตตเปนกรอบของความความคดในการหา

เหตผล มาสนบสนนหรอหกลาง

เปนวธการโตแยงทมหลกการและมขนตอนในการดาเนนการ

เปนการใชวาทศลปและไหวพรบ ปฏภาณในการหกลาง เหต

ผลของฝายตรงขามใหเหนอกวา

เปนการนาเสนอเหตผล ขอเทจจรงวาความร ความคดของ

ฝายตนเปนความจรงและถกตองมากกวา

ตวอยางญตตโตวาท เชน

“มแมบานโงแตรวยดกวาฉลาดแตจน”

“โงแตขยนดกวาฉลาดแตขเกยจ”

“เขยนดกวาพด ฯลฯ

“เปนดาราดกวาเปนขาราชการ”

การเสวนา

เปนการจดเตรยมประเดนและศกษามมมองเพอนาเสนอเปน

ทางเลอกใหแกผฟง

เปนกจกรรมการพดเปนทนยมในสงคม เพราะไมเครงเครยด

และผเขารวมกจกรรมมโอกาสแลกเปลยนเรยนรรวมกน

เปนการระดมความคดเพอแกปญหาหรอจดทากจกรรม

มผดาเนนการเสวนา บางครงผฟงอาจแยกจากผพดหรอผพด

ทกคนคอผรวมเสวนา

36

3. ประเภทและความหมายของการพดเพอไมตรจตประเภทการพด ความหมาย

การทกทาย เปนการพดสน ๆ ใชเมอแรกพบ ควรกลาวดวยถอยคาเปนกนเอง

ผไมคนเคย เพอลดความประหมา ความเกอเขน ความกงวลใจ

ผคนเคย เพอแสดงถงความสนใจ ความหวงใย ความปรารถนาด

เสรมมตรภาพใหดยงขน

ควรเรมทกทายดวย สวสดครบ / คะ ผอาวโสนอยกวา ควรยม

และยกมอไหวกอน แลวจงกลาวคาวา “สวสด”

จากนนใชคากลาวใหเหมาะสมแกสถานการณ กอนทจะเรม

การสนทนาหรอกอนการพดทว ๆ ไป

การสนทนา

ทมา : (นฤมล หรจนทนะวงศ,

2546, หนา 25)

เปนการพดเพอสราง และเพมพนสมพนธภาพ ม 2 ประเภท

1. ไมเปนทางการ เปนการพดคยเรองทวไป เพอสราง

ความสนทสนมคนเคย สอความในใจ สรางมนษยสมพนธ

2. เปนทางการ เปนการปรกษาหารอ แลกเปลยนความร

ความคดเหน เพอประโยชนในการทากจกรรมรวมกน

ไมผกขาดการพดเพยงคนเดยว

ตงใจฟงดวยความสนใจ

เรองทสนทนาเหมาะสมกบกาลเทศะ

ไมพดเรองททาใหคสนทนา เสยหนาหรออบอาย

ไมกาวลวงเรองสวนตว ในกรณทไมสนทสนาม

ไมควรพดเสยงดง ในทสาธารณะ เชน บนรถโดยสาร

ปายรถเมล ในลฟท ฯลฯ

ประเภทการพด ความหมาย

ประชาพจารณ เปนแนวทางทใชในการระดมสมองและหาทางออกใน

การแกปญหาความขดแยง

จดมงหมายของประชาพจารณ คอ เรยกรองใหมการพจารณา

ใหมอยางเปนธรรมและโปรงใส

คณะกรรมการการประชาพจารณตองเปนทยอมรบของทกฝาย

37

ประเภทการพด ความหมาย

การกลาวแนะนา เพอใหผฟงไดรจกวาผพดเปนใคร มความรความสามารถอยางไร

มาจากทใด และจะมาพดเรองอะไร

เพอใหเกยรตและตอนรบผพดและเปนมารยาททางสงคม

เพอสรางบรรยากาศความเปนกนเองระหวางผพดกบผฟง

การกลาวแสดงความยนด เพอใหเกยรตและชนชมยนดในความสาเรจเชน การไดรบรางวล

ตาง ๆ รบตาแหนงใหม เปดกจการใหม

ใชคาพดทจรงใจ ยกยองในความสามารถหรอคณงามความด

อวยพรหรอมอบของทระลก

การกลาวแสดงความเสย

ใจ

เปนการแสดงความรสกผกพน เหนใจ ในเรองความสญเสยหรอ

การประสบเหตเภทภยตาง ๆ

ควรพดสน ๆ ใหไดใจความ ใชทาทางและนาเสยงแสดง

ความเสยใจอยางจรงใจ

ยนขอเสนอทจะชวยเหลอ

ภาพคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร (ผชวยศาสตราจารยเฉดฉน สกปลง)

กลาวแสดงความยนดแกนกศกษาในโอกาสทสาเรจการศกษา

ทมา (ญานศา โชตชน,24 กมภาพนธ 2549)

38

4. ประเภทและความหมายของการพดเพอสาระบนเทง

ประเภทการพด ความหมาย

ทอลคโชว เปนศลปะการแสดง การพดทครบถวนดวยเนอหา สาระ วธการ

นาเสนอทงอธบาย บรรยาย สาธต ฯลฯ ตลอดจนการสราง

บรรยากาศทสนกสนานรนรมย ผสมผสาน ถายทอดใหเกด

ความร ความเขาใจ ความคดเหนทคลอยตาม หรอขดแยง อกทง

ตองสรางลลา สหนาทวงทา ประกอบการพดใหสมจรง ใหผฟง

คลอยตาม

เปนการพดทแสดงถงการเตรยมตวมาอยางด

เปนการแสดงไหวพรบ ปฏภาณไดอยางด

เปนการแสดงความเชอมนในตนเอง กลาตดสนใจ แกปญหา

เฉพาะหนาไดด

เปนการควบคมอารมณ และความตนเตนไดทกสถานการณ

เปนการเรยนรมารยาทไทยและสากลไดเปนอยางด

ยอวาท เปนศลปะการพดทใหบคคล 2 ฝาย คอฝายเยน กบ ฝายยอ

มโอกาสโตแยงกน ดวยหลกการวา ฝายหนง ฝายใด จะตองหา

เหตผล ประชดประชน เสยดสให “สะใจ” ผฟงไดเหนอกวาฝาย

ตรงขาม โดยมญตตเปนกรอบของความคด

ดดแปลงมาจากการโตวาท แตมความตางกนทการโตวาทจะม

จดสนใจอยทการโตตอบ หกลาง สามารถใชคารมคมคาย

ประกอบเหตผลโตตอบกนไดอยางเชอดเฉอน หรอหกลางดวย

ปฏภาณไหวพรบทฉบไว แตถาเปนยอวาทจะตองเพมการเสยดส

ประชดประชนใหยอไดอยางเหนอชน

ตองมศลปะในการเสยดส ประชดประชน และการหกมมพด

ในสงทไมดใหดเลศใหได

ญตตทใชยอวาทจะเปนญตต ทไมสามารถแสดงความคดเหน

อยางตรงไปตรงมาไดจงเปนลกษณะเชงประชดประชด เชน

กรงเทพฯ เปนเมองสวรรค

เมองไทยใกลเปนมหาอานาจ

ผใชกฎหมายไทยทาไดสวยสะใจมวลชน ฯลฯ

39

รปแบบ ความหมาย

แซววาท เปนศลปะการพดทไมตองแบงฝายกได โดยใชผพด 3-5 คน โดยมผ

ดาเนนรายการ 1 คน มผรวมแซว 4 คน

เปนการพดเยาแหย หยอกลอ เหตการณททนสมยใหม ๆ สด ๆ

ในสถานการณนน ๆ อาจจะเปนเรองดกได เรองไมดกได แตจะตอง

สรางบรรยากาศใหมอารมณขน การมองโลกในแงด และอาศยลลา

จงหวะการพดใหนาสนใจ มการหยอกเยา พดเลนระหวางผแซวดวย

กน

สรางความสนใจจากเรองราวททนสมย ทนเหตการณ

ใชจดเดนของขาวเหตการณบานเมอง บคคล และเรองททกคนรบร

ประยกตเรองราวทกเรองทพดใหผฟงเขาใจไดอยางสนก

ญตตทใชแซววาท จะใชคางาย ๆ ใหสะดดใจผฟง เชน

รกแบบไทย ๆ สขใจไปทกอยาง

คนไทยนาใจนกกฬา ฯลฯ

ประชาธปไตยแบบไทย ๆ ใครวาแย

เลยน (ลอเลยน) วาท ใชศลปะการพดลอเลยน เหตการณ สถานท บคคล ทกาลงเปน

ทสนใจและเปนทรจกในขณะนน

ใชการอปมาอปมย พลกปมดอยใหเปนปมเดนในทางทด

ใชหลกตามบทพระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจา

อยหว ดงวา (ถาวร โชตชน ,2541 หนา 94)

“ถงลอกลอเพยง กลเยยงมตรสหาย

บมจะมงราย บมมงประจานใคร

ใครออกจะพลาดทา กจะลอจะเลยนให

ใครดวเศษไซร กจะชมประสมด

ชมเรากขอบคณ ผวฉนก SORRY

แม MAD มคนด กจะเชญ ณ คลองสาน”

เฮฮาวาท

ลลาวาท

ใชปฏภาณไหวพรบ สรางสถานการณการพดใหสนกไดทกเรอง

ใชลลาการพดอยางคลองแคลว และตองนาสนใจ

ใหผฟงมสวนรวม

ใชเหตการณทเกดขนขณะนนมาพด

40

รปแบบ ความหมาย

สามารถใชไดทกสถานการณการพด

ใชศลปะในการเลนคา ใชคาคลองจอง ใหชวนตดตาม

5. ประเภทและความหมายของการพดเพอกจธระประเภทการพด ความหมาย

การสมภาษณ เปนการสอสาร ระหวางบคคล 2 ฝายโดยฝายหนงเปนฝาย

หาขอมลอกฝายหนงเปนผใหขอมล ดวยวธการสนทนาทเปน

แบบแผน มการเตรยมการลวงหนา

ผสมภาษณตองเตรยมคาถาม เตรยมสถานท ฯลฯ

ผใหสมภาษณ ตองเตรยมพรอมทงเนอหา ขอมล บคลกภาพ

การพด การฟง มารยาทตาง ๆ

การประชม เปนการพดทมแบบแผนเฉพาะ ควรตองเตรยมเนอหา ความร

การแสดงความคดเหน

เพอใหความรเฉพาะเรอง

มการลงมตในวาระการประชมทกวาระ

ชวยแกไขสถานการณบางอยางไดเหมาะสมตามเวลาและ

โอกาส

เพอแจงขาวสารใหทราบโดยทวกน เชน การแถลงนโยบาย

การประชมกลม เปนวธสนทนาแลกเปลยนความคดเหนเพอแกปญหาใด

ปญหาหนง หรอเพอหาขอสรปในการปฏบตงาน

ผมความร มความสนใจ และผเกยวของเปนผเขารวมกจ

กรรม

เพอหาขอยต ขอวนจฉย

หาแนวทางแกปญหาเฉพาะเรอง

การขอความรวมมอ

การขอความชวยเหลอ

การขอคาแนะนา

การขอรอง

ใชคาสภาพ นมนวล ใหเกยรต

ดกาลเทศะ ใหเหมาะสม

ใหความเชอมนในความสามารถของเขา

บอกเหตผลและความจาเปน

41

ประเภทการพด ความหมาย

การหามปราม

การใหคาแนะนา

“ถาจะพดบอกใหเขาเลก จงบอกโทษ แตถาจะใหเขาทา ในสงทด

จงบอกประโยชน”

ใชคาพดและทาททแสดงความเปนกลาง ไมกระทบกระเทอน

ความรสกฝายหนงฝายใด

อาจเสนอทางเลอกหรอทางออกททาใหคกรณปรบความเขาใจกน

พจารณากาลเทศะทเหมาะสม

ตวอยางการพดประเภทตางๆตวอยางการพดทจะเสนอในทน แบงตามวตถประสงคไดดงน

1. ตวอยางการพดเพอเสนอขอมล

ประเภทการพด ตวอยาง

การอธบาย สนทรพจน คอ การพดด มเนอหาสาระทเปนประโยชนตอผ

ฟง ไดแก การพดทเปนทางการ เชน การปาฐกถา กลาวปราศรย

ใหโอวาท กลาวนา หรอกลาวชแจงแกทประชมสมมนาในวาระตาง ๆ

รวมทง การพดในพธการ เชน กลาวรายงาน เปดงาน ปดงาน

กลาวตอนรบ กลาวอาลา กลาวขอบคณ กลาวอวยพรในโอกาสตาง ๆ

ตลอดจน การกลาวไวอาลยและสดด เปนตน การกลาวสนทรพจน

ตองใชภาษามาตรฐาน หรอภาษาราชการเปนหลก อาจจะมภาษาถน

หรอภาษาเฉพาะอาชพ มาปะปนไดบาง ในกรณใชอธบาย หรอยกตว

อยาง เทาทจาเปนเทานน คาคะนอง คาผวน หรอคาหยาบไมควรจะม

เลย

(ญานศา โชตชน, 2549, หนา 54)

42

ประเภท ตวอยาง

การบรรยายสรป เรยน ทานคณาจารย และทานผมเกยรตทกทาน

ดฉน (ชอผบรรยายสรป) ในนามของมหาวทยาลยราชภฏ

สวนดสต มความยนดเปนอยางยงททานทงหลายไดกรณาใหเกยรต

เยยมชมและศกษาดงานทมหาวทยาลยราชภฏสวนดสตในวนน

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสตขอตอนรบทกทานดวยความยนด

และกอนทจะนาทานไปเยยมชมหนวยงานตาง ๆ ขออนญาตสรปภารกจ

หลกของมหาวทยาลยฯ โดยสงเขป ดงน.มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

เปนสถาบนอดมศกษาในสงกดสานกงานคณะกรรมการอดมศกษา ม

หนาทจดการศกษาในระดบปรญญาตร โท และเอก เพอตอบสนอง

ตอการพฒนาสงคม และประเทศชาตในทก ๆ ดาน ซงทผานมา

มหาวทยาลย ไดดาเนนการ ในดานตาง ๆ โดยสรปดงน

1. ...............................

2. ................................

3. ...............................

ปจจบนมหาวทยาลยราชภฏสวนดสตมนกศกษาทงสน...............

.คน เปดการสอนทงหมด...........หลกสตร มคณาจารยและบคลากร

รวม..... คนคะ

นอกจากขอมลทงหมดทกลาวมาแลว ทานจะไดรบทราบขอมล

เพมเตมจากหนวยงาน ททานจะไปเยยมชม ในเวลาตอจากนไปนะคะ

ในชวงนมทานใดจะสอบถามขอมล หรอมขอสงสยใดๆเชญได

นะคะ

ทายทสดน ขอขอบคณทานคณาจารยจาก.....................อกครง

นะคะ ทใหเกยรตมาศกษาดงาน และเยยมชมมหาวทยาลยของเรา

ดฉนหวงวาทานคงจะไดรบประโยชน จากการเยยมชมในครงนไมมากก

นอยนะคะ และตอไปนขอเชญทกทานไปเยยมชมไดตามหนวยงาน ท

มหาวทยาลยไดจดไวให ขอขอบคณ และสวสดคะ

43

ประเภท รปแบบ

การรายงานในงานพธ ทานวทยากร ทานคณบด และทานผมเกยรตทกทาน ดฉนในนามประธานหลกสตรภาษาไทยขอขอบพระคณทาน

คณบดเปนอยางสง ทกรณาใหเกยรตเปนประธานการเปดโครงการ

เสวนาและปจฉา-วสชนา “ทางานด มวาทศลป พลกดนใหเปนดาว

(ได)” ในวนน

ดวยนกศกษาหลกสตรภาษาไทย ชนปท 4รวมทงสน 61 คน ซง

เปนนกศกษาไทยจานวน 47 คน นกศกษาจน จากกวางตงจานวน 18

คน และนกศกษารสเซยจานวน 6 คน ทเรยนวชาสมมนาภาษาไทย โดย

มอาจารยผสอนคอ ผชวยศาสตราจารยญานศา โชตชน ไดเลงเหนความ

สาคญของการทางานทมประสทธภาพ ซงจะตองควบคไปกบการมศลปะ

ในการพด จงไดจดโครงการเสวนา และปจฉา–วสชนา ในหวขอ “ทางาน

ด มวาทศลป พลกดนใหเปนดาว (ได)” ขน โดยมวตถประสงคดงน

1. เพอใหนกศกษาไดฝกทางานเปนหม คณะ ฝกการเปนผนา

และผตามอยางมประสทธภาพ

2. เพอใหนกศกษาไดรบความร และประสบการณตรงจาก

วทยากรและผเชยวชาญเฉพาะดาน

3. เพอสามารถนาศลปะในการพดมาประยกตใชกบการดารง

ชวตในยคปจจบน และการงานใหมประสทธภาพดยงขน

อน ง โครงการน ได รบการสนบสนนเงนงบประมาณจาก

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต และไดรบความอนเคราะหจากทาน

วทยากร 3 ทาน คอ อาจารยถาวร โชตชน อาจารยประภทร ศรลมภ

และอาจารย อรอมา เกษตรพชผล

สวนดานสถานทไดรบความอนเคราะหจากสานกวทยบรการและ

เทคโนโลยสารสนเทศ ททาใหโครงการนบรรลวตถประสงคและเปา

หมาย ในนามของประธานหลกสตรภาษาไทย ขอขอบพระคณทกทานไว

ณ โอกาสน

บดนไดเวลาอนสมควรแลว ใครขอเรยนเชญทานประธานในพธ

กลาวเปดโครงการเสวนา และปจฉา-วสชนา ในหวขอเรอง “ ทางานด ม

วาทศลป พลกดนใหเปนดาว (ได) ” ขอกราบเรยนเชญคะ2. ตวอยางการพดเพอสรางสรรค

44

ประเภท ตวอยาง

การกลาวสนทรพจน

โดย มารตน ลเธอร คง

(สนทรพจนทเปลยน

โลก)

“นเปนความหวงของเรา นเปนความเชอมนศรทธาททาใหผมกลบมา

ทตอนใตของประเทศน โดยความเชอวา เราจะขบเคลอนภเขาแหงความ

สนหวงออกไปได โดยความเชอวา เราจะสามารถเปลยนเสยงแตกแยก

ของชนชาต ไปสเสยงแหงความสมครสมานอนเสนาะเพราะพรง โดย

ความเชอวาเราจะสามารถทางานรวมกน อธษฐานรวมกน ตอสรวมกน

เขาคกดวยกน ยนขนเรยกรองเสรภาพรวมกน และมนใจวาวนหนงเราจะ

เปนไท (นรนทร องคอนทร, 2549,หนา 68)”( อางอง )

การโตวาท

ญตต “แตงงานมนกวา

เปนโสด”

ญตต “โสดดกวาค”

ฝายเสนอ : อยคนเดยว เปลยวกาย อยสบายแตไมสนก อยสองครองสข

ทงสนกทงสบาย

ฝายคาน : อยเปนโสดดกวา เพราะมลกนะกวนตว มผวกวนใจ จะอย

เปนสาวใหหนาขาวนวลใย ถงจะแกขนคานกไมหนกกบาลหว

ใคร

---------------------------

ฝายเสนอ : คาวา โสด นนะครบ ประกอบดวย สระโอ ส.เสอ และ ด. เดก

สระโอ นคอ ไชโย ครบ

ไชโย ใหกบ ส. เสอ ซงหมายถง เสรภาพ

ในการอยอยาง ด. เดก คอ เดยว

ฝายคาน : จรง ๆ แลว ใหความหมายผดนะครบ คาวาโสด ถาแยกออก

มาตามสระพยญชนะแลว แยกไดอยางน

สระโอ หมายถง โง

ส. เสอ หมายถง เซอ

และ ด. เดก หมายถง ดกดาน

ดงนน โสดจงไมดเลย เพราะมาจากการรวมตวของสงทไมด

ทงหลาย

(ถาวร โชตชน, 2541, หนา 71)

3. ตวอยางการพดเชงสถานการณเพอไมตรจต

45

ประเภท ตวอยาง

การทกทายสวสดคะ : มอะไรใหชวยไหมคะ

สวสดครบ : จะมาพบใครครบ นดไวหรอเปลาครบ เดยวจะไปดใหนะ

ครบ

สวสดคะ : ไดขาววาไปเทยวทะเลมา สนกไหมคะ มอะไรใหชวยไหม

คะ

สวสดครบ : ไมไดพบกนตงนาน สบายดนะครบ

การแสดงความยนดสวสดคะคณวนเพญ ยนดดวยนะคะ ทนองวว สอบเขาคณะแพทย

ศาสตร จฬาฯ ได เปนคณหมอคนทสของบานแลวสคะ พวกเราภมใจ ใน

ครอบครวของคณวนเพญมากคะ

นาหวาน ดใจดวยนะจะ เพงทราบวาไดรบรางวลนกจดดอกไมม

ประดษฐ และไดรบเลอกไปแขงขนทญปน ขอใหไดรบรางวลชนะเลศมา

ฝากพและทกๆ คนดวยนะจะ

สวสดครบ คณใบเตย เหนขาวการเปดสาขารานตดผมจาก

หนงสอพมพ วาเปนสาขาทสไปเรว ๆ น ตอนนเตรยมขยายเปดสาขาทหา

ใชไหมครบ ขอแสดงความยนดลวงหนาเลยนะครบ

ภาพการฝกพดในโอกาสตางๆโดยจาลองจากสถานการณจรง

ของนกศกษาทเรยนวชาการพด การฟงเพอสมฤทธผล

ทมา : (ญานศา โชตชน, 17 สงหาคม 2549)

46

4. ตวอยางการพดเพอสาระบนเทง

ประเภท ตวอยาง

ทอลคโชว“ทองเทยวทวไทย

ไมไปไมร”

“ทานผมเกยรตทเคารพครบ เมองไทยเรามทเทยวมากมายใหเลอก

ไดตามความตองการตามวตถประสงค แลวแตจะเปนแบบไหน ทใด

อยากไดอยางไร ผมจะชแจงใหฟงนะครบ

ถาจะเทยวไปหาญาตผใหญ เราตองไปเทยวทพทลง ทนนมเขาชอ

เขาป เขายา ไปแลวกเลยไปสมย สราษฎรธาน เพราะทนนมหนตา

หนยาย

แตถาทานเปนโสดอยากหาคใหไปทสระบร เพราะจะมนาตกเจด

สาวนอย

มตงเจดสาว นาจะหาไดสกคน แตถายงไมได ขอใหขนเหนอไปท

เชยงรายจะมโอกาสมากขน ครบ เพราะเชยงรายมผานางคอย เมอนาง

คอย แลว กนาจะประสบความสาเรจได แตตองรบไปหนอยนะครบ

อยาชา เพราะไมไกลจากผานางคอย มภเขาชอ นางนอน ถาชานางนอน

ไปแลวทานกจะหมดโอกาส

ทสาคญสาหรบคนโสด โดยเฉพาะในขณะทกาลงหมายปองใครอย

หามไปจงหวดเลยเดดขาด เพราะทเลยมอทยานแหงชาตนาแหว

สวนคนทมภรรยาแลวอยาลมไปแวะพงงา เพราะพงงามอาว

แมยาย และหากจะไปฮนนมนกใหไปกาญจนบร เพราะทนนมถา

ดาวดงส เทากบขนสวรรคชนดาวดงสเลยเชยว

แตทตองระวงสาหรบคสามภรรยา ถอวาตองหาม ไมใหไปอยาง

เดดขาด ถาอยากมลกไวสบสกล กคอจงหวดพษณโลก ซงจะมนาตก

ชอหมนแดง”

(ถาวร โชตชน, 2548, หนา 136)

47

ประเภท ตวอยาง

ยอวาทญตต

“กรงเทพฯ

เปนเมอง สวรรค”

โดยใชคาเปรยบเทยบ

“เราเขากรงเทพฯ มาทางนครปฐม เราจะรเลยวาดนแดนแหงน คอ

สวรรค เราจะเจอสะพานอรณอมรนทร ฟงชอกรวาสวรรคแนนอน แลว

เรากจะผานแมนาสดาสนทเหมอนแมนาทพระอศวรทรงดมจนคอแหง(ฮา)

แลวเราจะผานทงพระเมร มาเลยวทสะพานผานฟา แนนอนละครบ มา

สวรรคกตองเจอฟา วงรถมาเรอย เรากจะเจอทาวยมราชซงมาธระท

ราชเทว ซงทนนจะเจอความภกด ของเหลาอปสรเลยไปราชประสงค

ถงดสตธาน สวรรคขนท 4 (ฮา) เลยวเขาไปอกนดจะเจอนางอปสรเลน

ระบาราฟอนโดยไมใสเสอผา เราเรยกวา พฒนพงษ(ฮา) ตอจากนนเราก

ออกมาอโศก เจอดนแดนแหงสระอโนดาต แตบงเอญกรงเทพฯทดน

ราคาแพง เรากทาเปนสระเลก ๆ ตอจากนนกเหลอแคเปนอางเลก ๆ (ฮา)

เราเรยกดนแดนสวยงามของเมองสวรรคกรงเทพฯสวนนวา เพชรบรตด

ใหม(ฮา) ถาเทยวกรงเทพฯ มาจนเหนอยกตรงดงเขาไปเลยครบ

เราจะเจอวมานฉมพล (ฮา)............

(ถาวร โชตชน, 2533, หนา 55–56)

แซววาทญตต

“คนไทยนาใจนกกฬา”

“ถาเราจะดวา คนไทยนาใจนกกฬาเปนอยางไร เราตองดท

ปรชญาากฬา จนมปรชญากฬาวา มตรภาพเปนเอก แพ-ชนะเปน

รอง ของไทยเราเหนอชนกวามาก ปรชญากฬาของไทยคอ แพชนะไม

สาคญ มตรภาพกงน ๆ (ฮา) เราแขงกฬาเพอทศนาจร (ฮา) โดย

เฉพาะผตดตามนกกฬา (ฮา) เพอทศนาจรและชอปปง (ฮา) เราไมไดหวง

แพ หวงชนะอยแลว นเหนไดชด ๆ วานาใจนกกฬาจรง ๆ”

(ถาวร โชตชน, 2533, หนา 83–84)

48

ประเภท ตวอยาง

แซววาทญตต

“รกแบบไทย ๆ สขใจ

ไปทกอยาง”

“รกแบบไทย ๆ นมหลายแบบครบ เชนรกกนในหมเครอญาต

เราเรมตนจาก พอ รกของพอเปนความรกอยางหวงใย ประน ประนอม

คอยเอาใจใส พอมกจะบอกวา “กลบบานเถอะลก” (ฮา) จากพอกมาถง

แม รกของแม เปนรกในความประหยด ใหเกบหอมรอมรบไวใชประโยชน

เปนรกของแม แมชมอย (ฮา) .. นอกจากนยงมรกระหวางเพศ กมหลาย

แบบทเปนรกแบบไทย ๆ ทาใหสขใจไปทกอยาง เชน แบบรกธรรมชาต

จะเหนไดแถวสวนลมตามสมทมพมไม (ฮา) อกแบบเปนรกทลกซงมากอย

บรเวณหอสมดแหงชาต (ฮา) พวกนเปนรกองประวตศาสตร (ฮา)”

(ถาวร โชตชน, 2533, หนา 86)

เลยน(ลอเลยน)วาท“การอภปรายไมไววาง

ใจรฐบาล”

จากรายการ สภาโจก

“ทานประธานทเคารพ ผม, ถาวร โชตชนรองนายรฐมนโทครบ

ผมขอชแจง เรองทฝายแคนหาวา รฐบวมกอสรางสนามบนหนองงเหาลา

ชาทานประธานครบ เรองสนามบนน ถานบตงแตเราคดกนวาจะสรางท

หนองงเหา มาจนถงขณะน ประมาณ 50 ป ครบ ทานประธาน

การสรางสนามบนในเวลาประมาณ 50 ปน นาจะนานใชไหมครบ

ทานพนม ประธานบรหารพรรคฝายแคนครบ ทานพนมปลกบานราคา

ประมาณ 1 ลานบาทในเวลาเทาไหรครบ

ประมาณ 1 ปใชไหมครบ

สรางบาน 1 ลานบาท ใชเวลา 1 ป

แลวถาสนามบนเปนหมนลาน ตองใชเวลากป

50 ปนถอวาเรวมากแลวนะครบ

(ถาวร โชตชน, 2548, หนา 134)

49

ประเภท ตวอยาง

เลยน(ลอเลยน)วาทญตต

“ประชาธปไตย

แบบไทยๆใครวาแย”

“พดถงประชาธปไตย กตองมการเลอกตง ส.ส. คาวา ส.ส. บางคนอาจ

จะคดวา ทาไม ส.ส. จงมแตความวนวาย แยงตาแหนงในรฐบาล

จนทะเลาะเบาะแวงกน แมจะอยพรรคเดยวกน บางครงในการประชม

สภาผแทนราษฎรเกดการโตเถยงโกลาหลวนวาย หรอโดดรมจนประชมไม

ไดกเคยม ความรสกเชนนเปนเพราะไมเขาใจความหมายทแทจรงของคา

วา ส.ส. จรง ๆ แลว ส.ส. ยอมาจาก สวนสตว เขาถงสรางสภาไวใกล ๆ

เขาดน ในสวนสตวตองม เสอ สงห กระทง แรด ลวนแลวแตพวกเขยว

ลากดนทงนน ความวนวายทมบางกเปนธรรมดา บางทยงมเพมเขาไป

อกประเภท เชนมปลาไหล ลกปลาไหล อนทร...”

(ถาวร โชตชน, 2541, หนา 38)

เฮฮาวาทลลาวาท

“วนนพธกรเชญผมขนมารองเพลง ตอหนาทานผมเกยรต ผมขอ

เรยนใหทราบวา เรองการรองเพลงนผมไมเคย....ไมเคยปฏเสธครบ

(ฮา)........(การเปดฉากเรยกเสยงฮาเปนกาลงใจ กอนรองเพลง)

“สวสดครบ ผมชาวอสานโดยกาเนด หรอททกทานรจกในนาม

สระบรเลยวขวา (ฮา).....ชาวอสานคอผมคนน... กนอาหารไดทกอยาง

สตวเลอยคลานกนไดทกชนดยกเวน รถไฟ (ฮา) สตวนากกนไดทกชนด

ยกเวนเรอดานา (ฮา) สตวปกกนไดทกอยาง ยกเวนเครองบน

(ฮา)...........

“แปลกไหมครบทานผฟง เวลาผมไปทไหนผคนมกจะหนมามอง

หนาผมเปนจดเดยวกนหมด มองแลวกขยตา แลวมอง ซาแลว ซาอก

พรอมกบพมพาวา อดอามนลภยมาถงเมองไทยเชยวหรอน (ฮา).......

“คนไทย มลกษณะทแตกตางไปจากคนชาตอน ๆ ซงสามารถสรป

เปนลกษณะเฉพาะของคนไทยได 4 ประการ คอ รกเสร ขเบอ ไมเชอ

กตกา รกหนาพวกพอง”

(ถาวร โชตชน, 2541, หนา34)

50

ประเภท ตวอยาง

เฮฮาวาท

ลลาวาท

“คนทจะประสบความสาเรจในชวต จะตองเปนคนทไมมคณสมบต

ตอไปน คอ โงงง งวงเหงา เงองหงอย งนงาน โงนเงน เงองา งมงาม

ซงมความหมายดงน

โงงงหมายถง ขาดความฉลาด เฉลยว

งวงเหงา หมายถง เอาแตนอน เกยจคราน

เงองหงอย หมายถง เฉอยชา ขาดความกระตอรอรน

งนงาน หมายถง เปนคนเจาอารมณ โมโห หงดหงดเปนประจา

โงนเงน หมายถง โลเล ไมแนนอน

เงองา หมายถง ชกชา จะทาอะไร กไมทนคนอน

(ถาวร โชตชน, 2541, หนา 34)

5. ตวอยางการพดเพอกจธระประเภท ตวอยาง

การขอความรวมมอ สวนดสตเคยเปนสถานทประทบของพระราชวงศมากอน พวกเราทอย

ทนทสวนดสตกมาอยดวยวาสนาบารม ดงนนจงขอความรวมมอใหพวก

เราใหเกยรตแกสถานทแหงน ดวยการแตงกายใหเรยบรอย ดวยความ

ภาคภมใจในสถาบน

การขอความชวยเหลอ อาจารยครบ ชวยกรณาเซนหนงสอรบรองใหผมดวยนะครบ

อาจารยขา หนจะขออนญาตมาสอบซอม อาจารยจะสะดวกใหหนไป

พบ ไดวนไหนคะ

การขอคาแนะนา ขอโทษนะคะ ถาหนจะมาขอคาแนะนาเรองการกลาวสนทรพจน

อาจารยสะดวกไหมคะ

จะขอรบกวนชวยอธบายเสนทางไปหอสมดแหงชาตดวยนะคะ

การขอรอง คณจารวรรณ ชวยตรวจทานงานชนนอกครงนะ ไมมใครละเอยด

เทาคณอกแลว

ไดขาววาคณเซยงมฝมอจดดอกไม อยากจะขอใหชวยหนอยนะคะ

ดฉนนแยจรง ๆ ไมมฝมอทางนเลย ขอบคณมากนะคะ

51

ประเภทการพด ตวอยาง

การหามปราม กรณาแตงกายใหเรยบรอย กอนเขาหองสอบ

กรณาสบบหรในหองทจดให

การใหคาแนะนา ใคร ๆ กเคยพลาดมากอน ไมเปนไร คราวหนาลองวธนดดกวา

เคยอานจากสารคดในเรองน ผรแนะนาวา .............

ถาเรองนเกดขนกบผม ผมจะ............

เปนความเหนสวนตวของผมเทานนเองนะครบวา...................

ตวอยางรปแบบการพดประเภทตางๆรปแบบการพดในทน จะเสนอตามรปแบบโครงสรางของการพด ดงน

1. รปแบบโครงสรางการวางระเบยบในการพด

ระเบยบวธขนตอน

รปแบบ ตวอยาง

คาปฏสนถาร/

คาทกทาย

พธการ เรยกเฉพาะตาแหนง

กราบเรยน........

เรยน.................

ไมเปนพธการ อาจเตมคาพดแสดงความรสก

เชน ทเคารพ ทรก

สวสด..........................

ทานอธการบด ทานคณบด

และทานคณาจารยทกทาน

กราบเรยน ฯพณฯ นายกรฐมนตร

เรยนทานผมเกยรตทกทาน

ทานผมเกยรตทเคารพทกทาน

นกศกษาทรกทกคน

สวสดสมาชกผทรงเกยรตทเคารพ

สวสดเพอนนกศกษาทรกทงหลาย

52

ระเบยบวธขนตอน

รปแบบ ตวอยาง

คานา/

คาขนตน/

การนาเขาสเรอง

พาดหวขาว

กลาวคาถาม

ใชภาษาใหนาสนใจ

ทาใหเกดความสงสย

ใชบทกว คากลอน คาพงเพย

สรางความเปนกนเอง

และยกยองผฟง

“สบลานบาท” สาหรบนกศกษาทตงใจเรยน”

“ทานเชอหรอไมวา ความรกคอยาอายวฒนะ”

“ทานผมเกยรตคะ คณธรรมคอธรรมทใหคณ

ธรรมจะใหคณได คอคณตองทา”

“ผมไมเคยคดวา สงทผมรกทสด จะทาใหผมเสย

ใจทสดในชวต”

“อยากลวศตรททาราย แตจงกลวเพอนทยกยอ”

“ดใจและเปนเกยรตอยางยงทไดมาพดคยกบ

ทานทงหลายเหมอนผมไดกลบมาสบรรยากาศ

ของทอบอนอกครงครบ”

เนอเรอง พดตามลาดบเหตการณ

เนนจดมงหมายของเรอง

ไมออกนอกประเดน

สรางบรรยากาศ

ใชอปมาอปไมย

ยกตวอยาง เหตผล แสดงความเปนเหต

เปนผล ใชสถต

มศลปะการใชภาษา

(เลอกใชใหเหมาะสมกบสถานการณ)

การสรปจบ สรปความ

ฝากขอคด

ขอรองใหกระทา

อางบทกว คาคม สภาษต

คาพงเพย

“การพดแตละครงตองใชหลก 3 ประกาคอ

ตนตนเตน กลางกลมกลน จบจบใจ”

“ถงเวลาแลวหรอยงทพวกเราทกคนจะรวมกน

แสดงความรกตอพระองคดวยการปฏบตตน

เปนคนดของสงคม เหมอนดงทพระองคทรง

ใหความรกแกพวกเราคนไทยเสมอมา”

“จงควรทเราชาวไทยทกคน จะเดนตาม

รอยพระยคลบาท เพอสงแวดลอมทด

ทกชวมสข ดวยมอของเรา ทกค และทกคน”

“มลาภ มยศ สข ทกขปรากฏ สรรเสรญ นนทา

เสอมลาภ เสอมยศ เปนกฎธรรมดา อยามว

โศกา นกวาชางมน”

53

2. รปแบบโครงสรางคากลาวรายงาน และคากลาวเปดงาน

รปแบบโครงสรางประเภท

คานา เนอเรอง สรปจบ

คากลาวรายงาน กลาวคาปฏสนถาร

หรอคาทกทาย

ขอบคณประธาน

ทใหเกยรต

ชองาน

จดประสงค

กจกรรม

ผเกยวของ

ขอบคณผใหการ

สนบสนน

บดนถงเวลาอนสมควร

แลว ขอเรยนเชญทาน

ประธานในพธกลาว

เปดโครงการ....

คากลาวเปดงาน กลาวคาปฏสนถาร

หรอคาทกทาย

ยนดทไดรบเกยรต

ชนชม

แสดงความยนดตอ

บคคลทจดงาน

แสดงความยนดตอ

ผมารวมงาน

ขออวยพรใหงานครงน

บรรลวตถประสงค

ทกประการ

บดนไดเวลาอนเปน

มหามงคลจงขอเปด

งานโครงการ......ณ บด

น

ภาพรองอธการบดฝายวชาการ (รองศาสตราจารย ดร.ณฏฐารมณ จฑาภทร)

เปนประธานกลาวเปดงานโดยมนกศกษากลาวรายงาน

ทมา : (ญานศา โชตชน, 21 สงหาคม 2549)

54

3. รปแบบโครงสรางการกลาวแนะนาองกปาฐก หรอวทยากร และการกลาวขอบคณวทยากร

ประเภท รปแบบการพด

การกลาวแนะนา

องกปาฐก หรอวทยากร

ทกทายประธานในทประชม (กราบเรยนทานอธการบด ทานคณาจารย

และสวสดนกศกษาทรกทกคน)

ชอองคกร (หลกสตรภาษาไทย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต)

รสกเปนเกยรตอยางยงทจะแนะนาใหทานไดรจกวทยากรผทรงคณวฒ

ซงจะบรรยายเรอง...................................................................................

ปจจบนทานทางานอยท.................................................................

ในตาแหนง...................................................................................

ทานเปนผเชยวชาญในดาน.............................................................

ทานสาเรจการศกษาระดบ.............................จาก...........................

และมความสนใจในเรอง..............................................เปนพเศษ

ทานผฟงจะรจกผลงานของทานในดาน.......................................

ซงเปนทรจกของคนทวไป

สาหรบเรองททานจะพดในวนน เปนเรองททานมประสบการณและม

ความเชยวชาญเปนพเศษ จงเชอไดวาพวกเราจะไดรบความรจากการ

บรรยายของทานเปนอยางมาก

ขอเชญ (ยศ / ตาแหนง / ชอ วทยากร) ครบ/คะ

การกลาวขอบคณ

วทยากร

ทานวทยากร (ทเคารพ) กระผม (ดฉน) ในนามของ ............................

รสกเปนเกยรต และขอบคณเปนอยางสง ททานกรณาสละเวลามาเปนวทยากร

บรรยายเรอง .......................... ทาใหพวกเราไดทราบถง.............................

(สรปเนอหาสาระสนๆ)............................................พวกเราจะนาความร

ทไดรบครงนไปใชใหเกดประโยชน...............................ตออาชพ หนาท

การงาน ครอบครว และชมชน

ในโอกาสน กระผม (ดฉน) ขอขอบคณทานเปนอยางสงอกครงครบ/

คะ..........................................................................(เชญชวนผฟงปรบ

มอ).

55

ศลปะการพดใหประสบความสาเรจกระบวนการในการพดตามเหตการณทเกดขนในชวตประจาวนและสงคม ตงแตการสอสาร

ระดบบคคลไปจนกระทงถงการสอสารระดบมวลชนมผลตอพฒนาการ และผลสมฤทธตอความสข

ความพอใจในหนาทการงานของบคคลเปนอยางยง นอกจากจะมความสาคญตอตนเอง ตอผเกยวของ

ตอการประกอบอาชพ และตอสงคมแลว บางครงยงมความสาคญยง ตอประเทศชาต ในการบรหาร

ประกาศ เชน ลกษณะของการพดแถลงนโยบายของรฐบาลการอภปรายในรฐสภา หรอคาพดให

สมภาษณในแตละครงของผนา ดวยเหตน ในปจจบนจงมโรงเรยนและสถาบนสอนการพด เพอเสรม

การงานอาชพของบคคลใหประสบความสาเรจยงขน ในทนจงขอเสนอศลปะการพดใหประสบความ

สาเรจ 6 ประการ คอ

1. ศลปะการวางระเบยบในการพด2. ศลปะการสรางความพงพอใจใหแกผฟง3. ศลปะการใชธรรมะในการพดใหสมฤทธผล4. ศลปะการมหลกการพดทด5. ศลปะการศกษาเคลดลบนกพดทมชอเสยง และ6. ศลปะการประเมนผลการพดดวยตนเอง

1. ศลปะการวางระเบยบในการพด การพดทมการวางระเบยบขนตอนไวอยางด ยอมทาใหผพดมความมนใจทจะพดได

ตามลาดบทตองการ ไมสบสนวกวนในการพด สวนผฟงกจะเขาใจไดงาย

การวางระเบยบ ขนตอน หรอการวางโครงสรางของการพด โดยทวไปม 3 สวน

ดวยกน คอ การกลาวนา เนอเรอง และสรปจบ

แตในทนจะใหความสาคญกบการกลาวคาปฏสนถาร หรอการกลาวคาทกทาย

จงไดวางระเบยบในการพดเปน 4 สวน ตามลาดบ ดงน

1.1 การกลาวคาปฏสนถาร หรอการกลาวคาทกทาย

1.2 การกลาวนา คานา การขนตน หรออารมภบท

1.3 เนอเรอง

1.4 สรปจบ

ผพดทแตงกายไมเรยบรอย ตดกระดมเสอไมตรงตาแหนง ทาใหเสยบคลกภาพ

56

ทมา : (ฐนสจนทร วงศสวรรณะ, 2547, หนา 242)

57

1.1 การกลาวคาปฏสนถาร หรอการกลาวคาทกทายผฟง

กอนทผพดจะกลาวนา คานา การขนตน หรออารมภบท ผพดจะตองกลาวคา

ปฏสนถาร หรอคาทกทายผฟงกอนทกครง ผพดควรจะตองทราบวา ในงานขณะนนบคคลใดทควรจะ

ทกทายเปนคนแรก และลาดบตอ ๆ มา พชร บวเพยร (2536: 19–30) ไดแบงคาทกทายผฟงเปน 2 ชนด

คอ คาทกทายเปนพธการ และคาทกทายทไมเปนทางการ

1.1.1 คาทกทายทเปนพธการ เชน งานพธ หรองานทเปนทางการจะตดคา

ทแสดงความรสกทงหมด เชน “ทเคารพ” “ทนบถอ” “ทรก” ฯลฯ ออกไป จะนยมเรยกเฉพาะตาแหนง

เชน

“ทานอธการบด ทานคณบด และทานคณาจารยทกทาน”

“ทานประธาน และทานผมเกยรตทกทาน”

อนง อาจจะใช คาทกทาย “ กราบเรยน ” หรอ “เรยน” นาหนาตาแหนงหรอชอ

ดวยกได ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พทธศกราช 2526 “กราบเรยน”

จะใชเฉพาะกบ 7 ตาแหนงไดแก ประธานองคมนตร นายกรฐมนตร ประธานรฐสภา ประธานสภาผ

แทนราษฏร ประธานวฒสภา ประธานศาลฎกา และรฐบรษ ตอมาเพมอก 7 ตาแหนง ไดแก

ประธานศาลรฐธรรมนญ ประธานศาลปกครองสงสด ประธานกรรมการเลอกตง ประธานกรรมการ

สทธมนษยชนแหงชาต ประธานกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ประธาน

กรรมการตรวจเงนแผนดน และผตรวจการแผนดนของรฐสภา

นอกจากตาแหนงดงกลาวแลว ควรใชคาวา “เรยน” สาหรบการทกทายแตละ

ครง ควรทกทายไมเกน 3 ตาแหนง และจะกลาวถงลาดบอาวโสในตาแหนงหนาทการงานจากสง ไปหา

ตาเสมอ เชน

“กราบเรยนฯพณฯ นายกรฐมนตร เรยนทานอธการบด และทานผมเกยรตทกทาน”

จะเหนวาจาเปนตองมทง “กราบเรยน” และ “เรยน” ดวย เนองจากกราบเรยนมทใช

เฉพาะดงไดกลาวมาแลว แตกอาจมบางคนใช “กราบเรยน” คาเดยวกบคนทกตาแหนง ในงานนน

ซงถอวาใชคาไมเหมาะสมกบบคคลทตางระดบกน (มลลกา คณานรกษ, 2545, หนา 31)

58

1.1.2 คาทกทายทไมเปนพธการ เชน การประชมภายใน การอภปรายปราศรย

ฯลฯ มกจะเตมคาทแสดงความรสกเขาไป ในตอนทายของตาแหนงทเรยกดวย เชน

“นกศกษาทรกทกคน”

“ทานสมาชกผทรงเกยรตทเคารพทกทาน”

“สวสดสมาชกผทรงเกยรตทเคารพทกทาน”

“สวสดเพอนนกศกษาทรกทงหลาย

หรอ

กราบเรยน + ตาแหนง ทรก

เรยน + ตาแหนง + ชอ + ทเคารพ

+ ชอ

ถามพระภกษอยในสถานทนนดวย ใหกลาวคาทกทายกบพระภกษ ตามฐานะศกด โดยใชคาวา

“นมสการ” แทน “สวสด” เชน

“นมสการพระคณเจา”

“นมสการพระคณเจาทเคารพ”

ผพดทไมเหนบชายเสอใสในกางเกง ผพดทชอบลวงกระเปาเสอ (หรอกระเปากางเกง)

ใหเรยบรอย ทาใหเสยบคลกภาพ ขณะพด ทาใหเสยบคลกภาพ

ทมา : (ฐนสจนทร วงศสวรรณะ, 2547, หนา 229, 240)

59

มลลกา คณานรกษ (2545: 52-53) ไดอธบายถงคากลาวทกทายแบบกงพธการและไม

เปนพธการไวดงน

การกลาวทกทายไมจาเปนตองมคาวา “เรยน” หรอ “สวสด” เวนแตม บคคล

ทจาเปนตองกลาวคาทกทายวา “กราบเรยน” อยดวย (ดงไดกลาวมาแลวขางตน)

กลาวทกทายแบบธรรมเนยมสากล ใชวา “ทานสภาพสตร และทานสภาพ

บรษ” (Lady and Gentleman)

กลาวทกทายแบบธรรมเนยมไทย จะทกทายดวยตาแหนง หนาทการงานจาก

สงไปหาตา และจบลงดวย “และทานผมเกยรตทกทาน” ซงถอไดวาทกทายครบหมดทกคน

เพราะใชคาวา “ทกทานแลว”

ไมควรใชทง “เรยน” และ “สวสด” พรอมกนในการกลาวทกทายแตละครง

(เพราะไมไดมการแบงชนของบคคล เหมอน “กราบเรยน” กบ “เรยน”) เชน

“เรยนทานอธการบด สวสดทานคณาจารย และทานผมเกยรตทกทาน”

ควรใช“เรยน” หรอ “สวสด”เพยงคาใด คาหนงกพอ เชน

“เรยนทานอธการบด ทานคณาจารย และทานผมเกยรตทกทาน” หรอ“สวสดทานอธการบด ทานคณาจารย และทานผมเกยรตทกทาน”

อนงมขอสงเกต “คาทกทาย คอคาวา สวสด” ในธรรมเนยมไทยปจจบนสวนใหญจะใชในงาน

ทไมเปนพธการ ซงมลลกา คณานรกษ (2545: 52) กลาววา “สวสด” เปนคาทกทายทในปจจบนมกจะ

ใชในงานทไมเปนพธการ มกจะเปนการทกทายของโฆษกและพธกรทเปนนกจดรายการทางวทยและ

โทรทศน หรอมกใชทกทายกบคนกลมใหญ ๆ ทไมรวาใครเปนใคร และมกจะใชทกทายขณะทบคคล

ในสงคมพบกนในชวตประจาวนอยางไมเปนพธการ

1.2 การกลาวนา คานา หรอคาขนตน

มคากลาววา “การขนตนทดเทากบสาเรจไปแลวกวาครง” ในการพดกเหมอนกน

ถาเปดฉากการขนตนอยางนาสนใจ จะทาใหผฟงเกดความสนใจทจะฟงตอไป การขนตนทด ตองรวบรด

เราความสนใจ และตรงประเดนกบเรองทจะพดสาหรบการสรางความสนใจ ดวยการขนตนการพดนน

สามารถทาไดหลายวธ คอ

60

ขนตนแบบพาดหวขาว เพอใหตนเตน นาสนใจ นาตดตาม

ขนตนโดยใชคาถาม เพอใหฉงน สนใจและตดตาม

ขนตนโดยทาใหเกดความสงสย ใหนาตดตาม

ขนตนดวยการใชบทกว คากลอน คาพงเพย ตาง ๆ

ขนตนดวยการทาใหผฟง สนกสนาน เปนการเปดหวใจผฟง ใหนาสนใจทจบ ตวอยาง การขนตนใหนาสนใจโดยใชคาถาม : เรองการใชเวลาวางใหเปนประโยชน

“ทานเคยคดบางมยคะวา ในขณะทเราอยเฉย ๆ โดยไมทาอะไรเลยนน

เรากาลงสญเสยอะไรไป ไมนาจะมการสญเสยใชมยคะ เพราะเราไมไดทาอะไรเลย

เราสญเสยคะ เสยในสงทเรานากลบมาคนไมได สงนนคอ... เวลาไงละคะ”

1.3 เนอเรอง

สวนนจะเปนสวนสาคญหรอสาระของการพด จงใชเวลามากในสวนของ

เนอเรองน มหลกในการพด คอ

1.3.1 มการเรยงลาดบตามขนตอน จากงายไปหายาก จากสงทเกดกอน ไปส

สงทเกดทหลง หรอควรพดจากสงทเกดทหลงกอน แตตองไมใหเรองวกวน ผฟงจะไดตดตามดวย

ความสนใจ

1.3.2 มตวอยางประกอบ เพอทาใหเหนจรงอยางชดเจน ตวอยางทดควรเปน

เรองใกลตวผฟง หรอเหนไดชดในชวตประจาวน

1.3.3 เราความสนใจโดยตลอด เพราะสวนเนอเรองใชเวลามากอาจจะทาให

เกดความเบอหนายได จงตองมการเราความสนใจจากผฟงดวยลลา ทาทาง นาเสยง ในการพด

1.4. สรปจบ หรอ การลงทาย

การสรปเปนสวนสดทายในการพด ผพดทดจะสามารถสรางความประทบใจได

ในการสรปจบ การพดทกครงจงตองใหความสนใจ เตรยมการสรปจบใหด มฉะนนจะกลายเปน

การพดทไมสมบรณ อาจจะจบไมลง วกวนไปมา หาทจบไมได หรอจบอยางหวน ๆ จบดวยถอยคา

ภาษาในลกษณะ ขอไปท ไมมคณคา และไมสรางความประทบใจเลย

การสรปจบทด ควรจะมความกะทดรด สมพนธกบเรองทพด มความหมาย

ทชดเจน และใหความประทบใจแกผฟง วธการสรปจบมหลายวธ เชน

61

1.4.1 จบโดยการสรปความ จบใจความของเรองทพดมาทงหมดมาเนนอกครง

หนง เพอใหผฟงเขาใจ และจดจาไดงาย

1.4.2 จบโดยการขอรองใหกระทา เพอชกจงใหโนมนาวใจผฟง วธจบแบบนจะ

ไดผลเมอผพดสามารถอธบายจนผฟงเหนจรงเหนจง แลวเกดความรสกคลอยตาม

1.4.3 จบโดยการฝากขอคด เนนการใชขอคดสน ๆ ทสอดคลองกบเรอง ทพด

หรอฝากประเดนอนเปนแงคดจากเรองทพดไวกบผฟง

1.4.4 จบดวยคากลอน บทกว คาคม โดยเลอกบทกลอน คาคมทมความ

สมพนธสอดคลองกบเรองทพด มาสรปจบ เพอใหผฟงประทบใจ

ตวอยาง สรปจบโดยการสรปความ

“ การวางระเบยบการพดม 4 สวน คอ สวนแรกการกลาวคาปฏสนถาร หรอการ

กลาวคาทกทาย สวนท 2 การกลาวนา คานา การขนตน หรออารมภบท สวนท 3 เนอเรอง และสวน

ท 4 คอสรปจบ คาปฏสนถารหรอคาทกทายตองใหถกตอง การขนตนตองรวบรด เราอารมณ และ

ตรงประเดน แลวดาเนนเรองอยางถกตองตามลาดบ มตวอยางประกอบชดเจน และเราใจโดยตลอด

เมอถงตอนจบกจบอยางกระชบไดใจความ ตรงตามเนอเรอง เพยงเทานกเปนระเบยบการพด ทพด

แลวผฟงประทบใจ ”

ภาพการนาเสนองานของนกศกษาชนปท 3 วชาการพด การฟงเพอสมฤทธผล.

ทมา : (ญานศา โชตชน, 20 กรกฎาคม 2553)

62

2. ศลปะการสรางความพงพอใจใหแกผฟงการสรางความเปนมตร ความรสกชนชม พงพอใจใหแกผฟงไดนนเปนการเพมโอกาสของ

ความสาเรจในการพด ผพดจงตองรหลกในการสรางความพอใจใหผฟง ดงน

2.1 หลกการใหความสาคญ

โดยทวไป คนเรามกมความตองการเปนคนสาคญ โดยเฉพาะอยางยง การไดรบ

ความสาคญจากคนทมฐานะสงกวา ไมวาจะเปนในดานตาแหนง หนาท การศกษา ฯลฯ เชนผใต

บงคบบญชา ตองการไดรบความสาคญจากผบงคบบญชา ลกคาตองการไดรบความสาคญจากเจา

ของกจการ เปนตนตวอยาง

คณจารวรรณครบ ขอเชญทหองหนอยนะครบ ผมมเรองสาคญจะขอความรวมมอ และหารอ

เปนพเศษ คอผมมความจาเปนทจะตองสรปผลการดาเนนงานโครงการฯ ถงทานอธการบด พวกเรา

คงทราบวาทานพถพถนมาก ในเรองความถกตองของเนอหา ความสะอาดเรยบรอย ความสวยงาม

รวมถงการจดลาดบภาพประกอบใหเหมาะสม ผมเหนวาคณ จารวรรณมฝมอ จะชวยผมไดอยางดท

เดยว ชวยกรณาหนอยนะครบ ผมจะสงทาน วนพรงน 10.00 นาฬกา

2.2 หลกการใหเกยรต

การใหเกยรต หมายถงการยกยอง ชนชม ชมเชย ซงอาจเปนไดทงตอหนาและ

ลบหลงยงเปนการยกยองตอทสาธารณชนดวยแลว ยงสรางความพงพอใจใหเปนอยางมาก

การใชถอยคาภาษา การตอนรบ รวมทงการจดสถานท และการกระทาตอทประชม

ลวนเปนโอกาสทจะแสดงการใหเกยรตตอบคคลได

ตวอยาง

การพบกนในปนของพวกเรา มความพเศษ ยงกวาหลายปทผานมา เนองจากเพอน

รวมรนของเราหลาย ๆ คนประสบความสาเรจในการงาน อาชพ หลายคนมหลายบาน หลายคนม

หลายกจการ แตความปลมของพวกเรากบความสาเรจของเพอน ทไดเปนถงรฐมนตร ทาใหพวกเรา

เตรยมงานตอนรบกนถง 3 วน 3 คน จงขอเชญ รฐมนตรวาการ... (ชอ สกล) กรณาใหเกยรต บนเวท

ดวยนะครบ ขอเรยนเชญครบ

63

2.3 หลกการใหในสงพเศษทเขาอยากได

การใหในขอน หมายถง สงทให เปนของทมคณคาทางจตใจเปนอยางมากตอผ

ไดรบ เชน บางคนมความภมใจในเรองใดเรองหนงเปนพเศษ บางคนตองการไดรบการยกยองกลาว

ขานถงเรองใดเรองหนงเปนพเศษ หรอมความสามารถเปนพเศษทอยากใหคนอนร แตคนทวไปไมร

เรองดงกลาวทอยากใหรตวอยาง

“ คณจตรา วทยากรของเราในวนน ทกทานคงรจกกนดในฐานะผหญงเกง

ทบรหารธรกจหมนลาน สรางงานใหคนไทยไดเปนหมน ๆ คน แตคงมไมกคนทรวา คณจตราเปนแมด

เดนแหงชาตในป 2553 บตร และธดาทง 4 คนของทาน ..........................................”

(ความภมใจเปนพเศษของคณจตราอยทความสาเรจของลก และการไดรบเลอกเปน

แมดเดน ในวนแมแหงชาต สวนการกลาวถงความสาเรจในหนาทการงาน เปนเรองปกตธรรมดา ซงไดรบ

การแนะนามาแลวทกครง การแนะนาเรองทพเศษนจงเปนสงทตองการ และ ทาใหผไดรบการแนะนา

มความพงพอใจเปนอยางมาก)

2.4 หลกการใหเกดความรสกรวม

การรสกรวมของผฟงเปนความสาเรจของการพดในสถานการณนน ๆ ไดเปน

อยางด สงสาคญคอการใชสรรพนามในการพด ซงมแนวการใชดงน

2.4.1 สรรพนามทใชแทนตวผพด ทเปนแบบพธการ ทงผชาย และผหญงใช

คาวา “ขาพเจา”

2.4.2 สรรพนามทใชแทนตวผพด ทไมเปนพธการ สาหรบผชายใชคาวา “ผม”

หรอ “กระผม” สาหรบผหญงใชคาวา “ดฉน”

2.4.3 สรรพนามทใชแทนตวผฟง ควรเปนคาทยกยองและใหเกยรตผฟง เชน

ทาน คณ เพอน พนอง เรา พวกเรา ฯลฯ

ผพดทมบคลกภาพไมเปนมตรกบผฟง

ไมยมแยมแจมใส และวางทาเปนผร

ทมา : (ฐนสจนทร วงศสวรรณะ, 2547, หนา 227.)

64

3. ศลปะการใชธรรมะในการพดใหสมฤทธผล การใชธรรมะในการพดใหสมฤทธผลนน ผพดควรจะสานกในความรบผดชอบตนเองทวา

“จงพดแตด อยาดแตพด”

อนงในทางพระพทธศาสนาถอการพดเปนหลกสาคญยง เรมตงแตการพดคอการเทศนาของ

พระพทธเจา ททาใหเกดมพระพทธศาสนาขนมา ถาพระพทธเจาไมตรสพระวาจาใดเลย ยอมไมม

พระพทธศาสนาเกดขนในโลก เชนเดยวกบศาสนาอน ๆ ทงหมดกเกดจากการพดทงสน ไมวาจะเปน

พระวาจาของพระผเปนเจา พระบตร หรอของพระศาสดา และการขยายวงกวางในการพดของเหลา

สาวกทงหลาย

กระบวนการพดตามเหตการณทเปนอยและเปนไปทางในทางพระพทธศาสนา ทจะกลาวถง

ในทน คอ ศล สงคหวตถ มงคลสตร มชฌมาปฏปทา กศลกรรมบถ และสปปรสธรรม ซงพอสรป

ไดดงน

3.1 พดตามหลกศล ศล 5 คอขอประพฤตปฏบตสาหรบพนฐานของความเปนมนษย

เพอควบคมกายและวาจาใหตงอยในความดงาม ศลขอท 4 ในศล 5 คอ “มสาวาทา เวรมณ”

เวนจากการพดเทจ คอละเวนจากการพดไมดทงหลาย ซงถอวาเปนสงททาใหมนษยแตกตางจากสตว

โลกชนดอน คอการหามพดเทจ สอเสยด โกหก หลอกลวง ตาทราม เพอเจอ ปด หรอยแหย

3.2 พดตามหลกสงคหวตถ สงคหวตถ 4 คอธรรมทเปนเครองยดเหนยวนาใจผกไมตร

ดานมนษยสมพนธใหเกดเสนหมหานยม ชนะใจคน ครองใจคนใหเกดสามคคธรรมและ มความสข

หนงในสงคหวตถ 4 เปนเรองเกยวกบการพดคอ “ปยะวาจา” คอ การพดนมนวล ออนหวานไพเราะนาฟง

นานยม พดแตสงด ๆ ใหกนและกน

3.3 พดตามหลกมงคลสตร มงคลสตรคอธรรมอนนามาซงความสขความเจรญ เรยกวา

อดมมงคลอยางสงสดม 38 ประการ 1 ในมงคลสตร 38 เปนเรองเกยวกบการกลาวถอยคาอนเปน

สภาษต รจกใชวาจาใหเปนผลด ใหคาพดทด มประโยชนตอกน

3.4 พดตามหลกมชฌมาปฏปทา มชฌมาปฏปทาหรออรยมรรค 8 คอ ทางสายกลาง

ทเปนแนวปฏบตสาหรบสรางคนทกระดบใหเปนอรยบคคล อดมดวยศล สมาธและปญญาเหมาะแก

ทกเพศ วย วรรณะ โดยไมจากดเวลา 1 ในอรยมรรค 8 เปนเรองเกยวกบสมมาวาจา คอ รจกเจรจาชอบ

พดจรง ออนหวาน ประสานไมตร เหมาะแกการ และสถานท

3.5 พดตามหลกกศลกรรมบถ กศลกรรมบถ 10 คอธรรมทเปนชองทางแหงความ

ประพฤตดของมนษยทสมบรณอนเปนทางบญททกคนควรดาเนนตาม หมวดวจกรรม 4 ทเรยกวา

การกระทาโดยวาจาในกศลกรรมบถ 10 ทควรนามาใชในการพดทกครงกคอ เวนจากการพดเทจ

โกหก หลอกลวง เวนจากการพดสอเสยด ยแย เวนจากการพดคาหยาบ แดกดน และเวนจากการพด

เพอเจอ เหลวไหล ไรสาระ

65

3.6 พดตามหลกสปปรสธรรม สปปรสธรรม คอธรรมททาใหเปนสตบรษ คอ คนด คนม

ศลธรรม ม 7 ประการ ไดแก

3.6.1. ความเปนผรจกเหต (ธมมญตา) คอ รวาเหตททาใหการพดไดผลด

มอะไรบาง เชน ตองรจกผฟง กอนการพดเปนตน และรวาเหตทจะทาใหการพดลมเหลวมอะไรบาง

เชน ขาดการเตรยมตวทเพยงพอ เปนตน

3.6.2. ความเปนผรจกผล (อตถญตา) คอ รวาผลของการพดทดเปนอยาง

ไร เชน ผพดไดรบความนยมชมชอบจากผฟง ผฟงไดรบประโยชน และชวยใหเกดความเขาใจทดตอกน

เปนตน

3.6.3. ความเปนผรจกตน (อตตญตา) คอรฐานะและบทบาทของตน

ในการพดแตละครง ผพดมบทบาท และฐานะเปนอยางไร เชน อาจารย นกเรยน ผบงคบบญชา ผใต

บงคบบญชา เพอน เปนตน

3.6.4. ความเปนผรประมาณ (มตตญตา) คอรวากาลงความสามารถของ

ตนเองมเพยงใด การพดในเรองทตนเองไมมความร หรอพดหลายรอบมากเกนไปจนกระทงเกนกาลง

อาจทาใหเกดผลเสยตอสขภาพได แสดงวาขาดหลกธรรมในขอ ความเปนผรประมาณ

3.6.5. ความเปนผรจกกาล (กาลญตา) คอรวาเวลาใดทควรพด เวลาใด

ไมควรพดไมพดมากเกนไป หรอพดนอยเกนไป ตวอยาง เชน ผพดไดรบมอบหมายใหพด 2 ชวโมง

ตงแต 10.00–12.00 น. และเตรยมเนอหามาตามเวลาทกาหนดแลว แตเนองจากรายการกอนหนานน

เกนเวลาจงไดพดเมอ 10.45 น. ซงถาหากจะพดตามทกาหนดไว 2 ชวโมง กตองพดจนถง 12.45 น.

เนองจากผพด มความเปนผรจกกาล กจะตองพยายามรวบรดใหจบไดภายใน 12.00 น. หรอสอบถาม

ความตองการของผฟงแลวปฏบตตาม

3.6.6. ความเปนผรจกประชมชน (ปรสญตา) คอ เปนผรจกทประชมและม

มารยาทดเหมาะสม สาหรบการพดทเปนทางการ กตองใชรปแบบ ภาษาทเปนทางการ ตงแตเรมตน

ทกทายทประชม จนกระทงสรปจบการพด นอกจากน การพดกบพระภกษ หรอ การพดทตองใชคา

ราชาศพทกตองเลอกใชถอยคา ภาษา รวมทงกรยาอาการทเหมาะสม

3.6.7. ความเปนผรจกบคคล (ปคคลปโรปรญตา) คอใหรจกสงเกตผฟงวาม

ความชอบ ความสนใจอยางใด รวมทง กรยาอาการของผฟง เชน กาลงตงใจฟง เบอหนาย งวงเหงา

หาวนอน หรอ มสงอนทดงความสนใจของผฟงไปจากผพด เมอสงเกตแลว ผพดกสามารถปรบเปลยน

การพดใหเหมาะสมได

66

จะเหนไดวาคาสอนของพระพทธศาสนาเนนการประพฤต ปฏบตทางวจกรรม คอ

การประพฤตดทางวาจาใหสมพนธควบคไปดวยกนกบการประพฤตดทางกาย คอกายกรรม และ

มโนกรรม คอการประพฤตดทางใจ ฉะนนความเปนมนษยทสมบรณจงประกอบดวย “จตผองใส ราง

กายด และวจงาม” 4. ศลปะการใชหลกการพดทด

การพดดยอมสรางความเขาใจใหประโยชนแกผฟง และยอมสรางศรทธา เสนหความประทบใจ

ตลอดจนความนยมแกผพด สาหรบหลกการพดทดนน ควรจะตองคานงถงเนอหาความถกตองทเปน

จรงทเปนประโยชนตอผฟง มความเหมาะสมแกกาลเทศะ ดงพระพทธดารส ทวา

“วาจาใดไมจรง ไมเปนประโยชน ไมถกใจผฟง พระพทธองคไมตรส

วาจาใดจรง ไมเปนประโยชน ไมถกใจผฟง พระพทธองคกไมตรส

วาจาใดจรง เปนประโยชน ไมถกใจผฟง พระพทธองคเลอกกาลทจะตรส

วาจาใดไมจรง ไมเปนประโยชน ถกใจผฟง พระพทธองคกไมตรส

วาจาใดจรง ไมเปนประโยชน ถกใจผฟง พระพทธองคกไมตรส

วาจาใดจรง เปนประโยชน ถกใจผฟง พระพทธองค เลอกกาลทจะตรส”

ซงอธบาย และนามาใชในการพดเชงสถานการณไดดงน

วาจาใดไมจรง ไมเปนประโยชน ไมถกใจผฟง ไมพด

วาจาใดจรง ไมเปนประโยชน ไมถกใจผฟง ไมพด

วาจาใดจรง เปนประโยชน ไมถกใจผฟง ดกาลเทศะกอนพด

วาจาใดไมจรง ไมเปนประโยชน ถกใจผฟง ไมพด

วาจาใดจรง ไมเปนประโยชน ถกใจผฟง ไมพด

วาจาใดจรง เปนประโยชน ถกใจผฟง ดกาลเทศะกอนพด

ดงนนหลกการพดทด ควรมลกษณะดงน

4.1. มถอยคาด คอ ใชถอยคาและออกเสยงไดถกตอง ชดเจน สภาพ ไพเราะ มหาง

เสยง และใชไดถกตองกบระดบของภาษา

4.2. เปนความจรง คอ ตองพจารณาไตรตรองวาเนอหาถกตองเปนจรง และ มประโยชน

ตอผฟง ควรคานงถงผฟงเปนสาคญ ใหผฟงพอใจ เมอพดแลวจะไดเกดสมพนธภาพ สรางไมตรตอกน

ในสงคม แมวาบางครงสงทพดเปนความจรงแตไมมประโยชน ทาใหผฟงเสยหาย ผฟงไมพอใจกไม

ควรพด

4.3. มความเหมาะสม คอ เหมาะสมกบกาลเทศะ เชน ตองรวาเวลานนควรพดหรอไม

พดอยางไร และสถานทใดควรพดเรองอะไร เชน

67

4.3.1 เหมาะสมกบกาลคอ คานงถงเวลาใดควรพดเรองอะไร หรอไม

4.3.2 เหมาะสมกบเทศะคอ คานงถงสถานทใดควรพดเรองอะไร

4.3.3 เหมาะสมกบบคคลคอ คานงถง เพศ วย อาชพ สถานะของผฟง

4.4. มความมงหมาย คอควรรวา พดทาไม เพออะไร ผฟงจะไดประโยชนอะไรผฟงสนใจ

หรอไม

4.5. มศลปะ คอ การแสดงสหนา สายตากรยา ทาทาง นาเสยงจงหวะการพดใชจต

วทยาในการพดทาใหผฟงพอใจ โดยใชคาพด สจรต ไมพดเทจ ไมพดคาหยาบ ไมพดเพอเจอ และ

ไมพดสอเสยด ประชดประชน5. ศลปะการศกษาเคลดลบนกพดทมชอเสยงการศกษาเคลดลบนกพดทมชอเสยงทประสบความสาเรจ ถอเปนกลวธทางลดทมสวนสราง

ความสาเรจในการพดได นกพดทประสบความสาเรจและมชอเสยงในทนขอเสนอ 3 ทาน คอ

เดล คารเนก (Dale Carnagie) หลวงวจตรวาทการ และ รอยเอก ดร.จตรจานง สภาพ ซงแตละทาน

มเคลดลบในการพดทประสบความสาเรจดงน

5.1. เดล คารเนก เปนชาวอเมรกนทประสบความสาเรจในชวต เพราะการฝกพด

ดวยตนเองมชอเสยงดวยการสอนวชาการพดในทชมชนหรอทสาธารณะ โดยการฝกปฏบตและเขยน

หนงสอเกยวกบการพด ซงใชเปนตาราอยางเปนทางการของสถาบนการพดหลายแหงในอเมรกา

เดล คารเนก ยนยนวามนษยทกคนทปฏบตตามขอแนะนาในหนงสอเลมดงกลาว สามารถจะเปน

นกพดผเชยวชาญไดโดยไมจาเปนตองมพรสวรรคในการพดแตประการใด เพยงแตตองมหลกสาคญ

คอ “ตองมความเชอมนเรองการพดในตนเอง มความเหนอนรอนระออยภายในตน และตองไดฝกหด

พดมาพอสมควร” หนงสอการพดในทชมชน ชอ “เดล คารเนก ศลปะการพดทมประสทธภาพ กลาวถง

หลกการพดเพอบรรลผลแหงการเปนนกพดทดอยางรวดเรว 4 ประการคอ

5.1.1 ใหเรยนรจากประสบการณของผอน

5.1.2 ใหตงจดมงหมายไวตรงหนา

5.1.3 ใหกาหนดจตใหมนคงไวทความสาเรจ

5.1.4 ใหฝกพดในทกโอกาส

5.2. หลวงวจตรวาทการ เปนนกพดทมชอเสยงของไทยกอนการเปลยนแปลงการปก

ครอง ไดกลาวถงสมบตของนกพดทสามารถนาไปเปนหลกปฏบต สรปไดดงน

5.2.1. ควรทาตวของเราใหรเหตการณทนสมยอยเสมอ

5.2.2. ควรพยายามทองจาสภาษต หรอคาพงเพยไวใหมาก ๆ ผทจาสภาษต

ไดมายอมจะมคาพดสละสลวยด

68

5.2.3. พยายามอานหนงสอใหหลากหลาย ใหจาถอยคาทคมคายใหได

หรอใหบนทกเกบไว

5.2.4. ใหใชสมาธ คอ ความคดแนวแนทอยในถอยคาทพดและใหเรารสก

เปนนายตวเองอยเสมอ ซงจะสามารถทาอะไรไดทกอยางจะทาใหคนยม หรอหวเราะ หรอปรบมอ

เมอไรกได

5.3. รอยเอก ดร. จตรจานง สภาพ ผบรรยายวชาการพดแบบการทต เจาของทฤษฎ

การพดระบบทรซาวนด หรอสามสบาย คอ ฟงสบายห ดสบายตา พาสบายใจ ซงมรปแบบโครง

สรางดงตอไปน

ภาพนกศกษาเอกภาษาไทยรวมกนจดงานประกวดสนทรพจนอดมศกษาเฉลมพระเกยรต

ณ อาคาร ดร.ศโรจน ผลพนธน ศนยพฒนาทนมนษย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

ทมา : (ญานศา โชตชน, 22 สงหาคม 2552)

69

ทมา (จตรจานงค สภาพ, 2529, หนา 29)

โครงสรางทฤษฏ 3 สบาย(The theory of three pleasant speech)

ฟงสบายห

วจสจรต

ถอยคาภาษา

เสยง

จงหวะการพด

ดสบายตา

บคลกภาพ

ศลปะการแสดงการพด

ความสาเรจของการพดเบองตน

พาสบายใจ

การเลอกเรอง

การเตรยมการพด

การจดระเบยบความคด

การสรางโครงเรอง

70

จากรปแบบโครงสรางของทฤษฎ 3 สบายขางตน รอยเอก ดร.จตรจานง สภาพ ไดสรปสตรสาเรจ

ในการพดไวเปนบนได 13 ขนสการพดทประสบความสาเรจดงน

เตรยมใหพรอม

ซกซอมใหด

ทาทสงา

หนาตาใหสขม

ทกทประชมไมวกวน

เรมตนใหโนมนาว

เรองราวใหกระซบ

ตาจบทผฟง

เสยงดงแตพอด

อยาใหมเออ-อา

ดเวลาใหพอครบ

สรปจบใหจบใจ

ยมแยมแจมใสตลอดการพด

จะเหนไดวาการศกษาเคลดลบสความสาเรจในการพดของนกพดทมชอเสยง จะเปนแนวทางการ

ปฏบตการพดของผสนใจไดเปนอยางด และผทปรารถนาทจะเปนนกพด ทประสบความสาเรจจะตอง

ลงมอปฏบตทนท เรมตนทนท ฝกพดในทกโอกาส และพรอมทจะเผชญกบอปสรรคตาง ๆ มงสการเปน

ยอดนกพดทด และมชอเสยงในอนาคต

2. ศลปะการประเมนผลการพดดวยตนเอง การพดทกครง ควรไดรบการประเมนจากตนเอง (ผพด) และผฟง (ถาเปนไปได) ผพดท

ประเมนผลการพดของตนเองอยางสมาเสมอ จะมการพฒนาการพดในทางทด มความกาวหนา และ

ประสบผลสาเรจ ดงตวอยางแบบประเมนดงน

71

แบบประเมนผลการพดดวยตนเอง

เรองทนาเสนอ............................วนท.................. /....................../.....................

นาเสยง ด พอใช ปรบปรง ขอสงเกต

ความดงเหมาะสม

จงหวะการพด

ลลาเสยงสง – เสยงตา

เสยงเหมาะสมกบเรอง

ผฟงประทบใจ

สายตา ด พอใช ปรบปรง ขอสงเกต

มองผฟงอยางทวถง

ควบคมผฟงได

ตรงผฟงใหตดตามเรอง

สายตาใหความจรงใจ

สหนาแววตาเหมาะสมกบเรอง

ภาษา ด พอใช ปรบปรง ขอสงเกต

ภาษาแสดงจดประสงค

ภาษาแสดงความเชอของผพด

ภาษาเหมาะสมกบเนอเรอง

ภาษาเหมาะสมกบผฟง

ภาษาถกตองชดเจน

ภาษาเหมาะสมแกกาลเทศะ

ขนตนเรอง ด พอใช ปรบปรง ขอสงเกต

นาสนใจ

นาประทบใจ

มความกลมกลนกบเนอหา

72

เนอเรอง ด พอใช ปรบปรง ขอสงเกต

ประเดนชดเจน

วธการนาสนใจ

วธการนาประทบใจ

วธการหลากหลาย

เนอหา

ถกตอง

มหลกฐาน

เนอหาสอดคลองกบวตถ

ประสงค

สรปจบ ด พอใช ปรบปรง ขอสงเกต

ประทบใจ

นาสนใจ

คมคาย

ประสบความสาเรจ

การเดนขนสเวท

ทานงขณะพด

ทายนขณะพด

ใชมอประกอบการพด

ทาทางประกอบการพด

ควบคมสหนา

ทาทาง

ควบคมอารมณ

จากทกลาวมาทงหมด จะเหนวาศาสตรและศลปะของการพดมคณประโยชนทสามารถนา

ไปใชในชวตจรง ทงความรเกยวกบการพดในหลากหลายประเภท และรปแบบ การเตรยมพรอม และ

การฝกฝนใหเกดความชานาญ เพอใหการพดครงนนๆ ประสบผลสาเรจ เปนความภาคภมใจของผ

พด และเปนความประทบใจของผฟงตลอดกาล

73

เอกสารอางอง

กองเทพ เคลอบพณชกล. 2542. การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ: โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

กลยา จงประดษฐนนท. 2543. ศลปะการพดตอทชมชน. กรงเทพฯ: ยบอส คอรเปอเรชน.

กณฑลย ไวทยะวนช. 2545. หลกการพด. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

กลวด พทธมงคล. 2544. เอกสารประกอบการสอนวชาภาษาไทย. นครราชสมา:

นรตตการพมพ.

คณะกรรมการวชาภาษาไทยเพอการสอสาร. 2549. ภาษาไทยเพอการสอสาร. กรงเทพฯ :

อออออ สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

คณาจารยภาควชาภาษาไทย. 2546. การใชภาษาไทย ๒. พมพครงท 5. กรงเทพฯ:

ออออออ มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

คารเนก เดล . 2537. การพดในทชมชน. แปลโดย อาษา ขอจตตเมตต. พมพครงท 9.

ออออออ กรงเทพฯ: อาษา.

จตรจานงค สภาพ. 2530. การพดระบบการทต. กรงเทพฯ: โรงพมพสทธสารการพมพ.

ฉตรวรณ ตนนะรตน. 2538. MC 231 การพดในชวตประจาวน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

ออออออ รามคาแหง.

__________. 2532. การพดสาหรบผนา. กรงเทพฯ: โรงพมพชวนพมพ.

ญานศา โชตชน. 2549. การพดเพอสงคม. กรงเทพฯ: โครงการศนยหนงสอมหาวทยาลย

ออออออ ราชภฏสวนดสต.

__________. 2550. การเขยนภาคนพนธและสารนพนธ. กรงเทพฯ : โครงการศนยหนงสอ

ออออออ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

ฐนสจนทร วงศสวรรณะ. 2547. การพดเพอการพฒนาบคลกภาพ. กรงเทพฯ : เทคนค 19.

ณฎพงศ เกศมารษ. 2548. เทคนคการนาเสนออยางมออาชพ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

ออออออ เอกซเปอรเนท.

ถาวร โชตชน. 2548. ทอลคโชวอนซน. “ชอตเดดเกรดการพด”. กรงเทพฯ: พ.วาทน พบบลเคชน

อออออ จากด.

__________. 2551. ความสขความสาเรจดวย 21 เคลดไมลบ. กรงเทพฯ: ยแอนดไอ.

ถาวร โชตชน และเสนห ศรสวรรณ. 2533. ทเดดเกรดการพด. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: ออ

ออออ บคแบงก.

__________. 2541. ผงชรสการพด. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: บคแบงก.

74

ถรนนท อนวชศรวงศ. (2533). การสอสารระหวางบคคล. พมพครงท 2. กรงเทพ ฯ : ณ ฌาน.

ทองขาว พวงรอดพนธ. (2537). วาทการศลปะและหลกการพดในทชมชน. พมพครงท 3.

กรงเทพ ฯ : ธรรมสภา.

นงลกษณ สทธวฒนาพนธ. 2546. กลยทธการพดใหประสบความสาเรจ. กรงเทพฯ:

สนกอานจากด.

นรนทร องคอนทร. 2549. วาทะชนะใจคน. แปลและเรยบเรยงจาก Give Your Speech,

ออออออ Change the world , ผเขยน : Nick Morgan. กรงเทพฯ: มตรภาพการพมพ และ

Vvvvvvv สตวดโอ จากด.

พรหมวชรญาณ, พระ. 2549. พทธศาสนพธ. กรงเทพฯ: วดยานนาวา.

พชร บวเพยร. 2536. วาทวทยา : กลยทธการพดอยางมประสทธผล...ในทกโอกาส.

อออออ พมพครงท 2. กรงเทพฯ: อะเบลส.

__________. 2538. วาทวทยา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: สยามเตชนเนอรซพพลายส.

มลลกา คณานรกษ. 2545. เทคนคการเปนพธกรทด. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

อออออ โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

วรมน เหรยญสวรรณและคณะ. 2550. ภาษาไทยเพอการสอสารและสบคน. กรงเทพฯ:

ออออออ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยสวนดสต.

สมจต ชวปรชา. 2548. วาทวทยา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมชาต กจยรรยง. 2548. ศลปะการพดสาหรบผนา. กรงเทพฯ: ธรรกมลการพมพ.

สมบต พรหมเสน. 2545. การพดเพอการประชาสมพนธ. พษณโลก: สถาบนราชภฏ

ออออออ พบลสงคราม.

สมต สชฌกร. 2547. การพดตอชมนมชน. กรงเทพฯ: สาธาร.

สวนต ยมาภย, และถรนนท อนวชศรวงศ. 2535. หลกการพดขนพนฐานะสงเขปสาระสาคญ.

พมพครงท 8. กรงเทพฯ : ครเอทฟพลบลชชงจากด.

สาเนยง มณกาญจน และสมบต จาปาเงน. 2542. หลกนกพด. พมพครงท 9. กรงเทพฯ:

อออออ บรษทเยลโลการพมพ.

เฮลเลอร, โรเบรต. 2546. สอสารชดเจน. แปลจาก Communicate Cleary.

โดยนฤมล หรจนทนะวงศ. กรงเทพฯ : นานมบคสพบลเคชนส จากด.

75

เวบไซตการพด (Speaking)[ออนไลน]. 2549. เขาถงไดจาก

http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/pechburi/marina_wisan/w...

การพดเฉพาะอาชพ [ออนไลน]. 2547. เขาถงไดจาก http://www.mfu.ac.th/division.

การพดทกษะภาษาไทย [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://e-learning. mfu.ac.th/ mf/u/1001103. 24/8/2549

ชมรมมหาบณฑตราม ฯ. การพดในชวตประจาวน การพดโทรศพท [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

www.rubook.com.http://202.28.92.177//mediacenter/uploads/libs/html/774/self ออ

08.html/

ความรทวไปเกยวกบการพด [ออนไลน]. 2547. เขาถงไดจาก http://www.google.com.

ศลปะการพดใหประทบใจผฟง [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://www.humen.cmu.ac.th/~thai/sompong/speak_ex_rungrote.htm.

สมาคมนสตเกาจฬาลงกรณมหาวทยาลยในพระบรมราชปถมภ. ความรเรองสนทรพจน

[ออนไลน]. 2549. เขาถงไดจาก www.chula – alimni.com e-mail:office@chula-

alemni.com

หลกการพดทด [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.tmr.ac.th/4-2/2_003/title4.html(15/8/25550)

---------------------------------------------

บทท 3ศาสตรและศลปะของการอาน

ในการดาเนนชวตของมนษยสงสาคญประการหนงคอ มนษยตองเรยนรสงตางๆ รอบตนเอง

เพอนามาประยกตใชในการดาเนนชวต เพอการปรบตวเขากบสงแวดลอมไดอยางรเทาทน ตามความ

เปลยนแปลง ตามธรรมชาต ตามความเปลยนแปลงทเกดจากความกาวหนาทางเทคโนโลย ความร

ขาวสารขอมลตางๆ จงถกบนทกเปนลายลกษณอกษร เพอใหสะดวกตอการสบคนขอมลตอไปการอาน

จงเปนทกษะสาคญประการหนงทใชเปนเครองมอในการสอสาร เรยนร แสวงหาคาตอบ ทาใหสามารถ

ตดตามความเปลยนแปลงสงคมโลกไดดวยตนเองตามความตองการ ตามความสนใจ และตามอาชพ

ไดในเวลาทเหมาะสม

ความหมายของการอานหนงสอ คอ เปนคลงแหงความรทยงใหญ คากลาวนมความหมายลกซง เพราะการอานจะชวย

ตอบคาถามในเรองทอยากรทกเรอง การอานจงเปนพฤตกรรมสาคญตอชวตของทกคนทควรกระทา

เปนกจวตร เพอการพฒนาและเสรมสรางความรใหแกตนเองตลอดเวลา คนทปฏเสธการอานหนงสอ

คอ คนทไมพฒนาตนเอง แตคนทอานหนงสอเปนประจา คอ คนทพรอมเสมอสาหรบ การพฒนาตนเอง

การอานจงจาเปนสงสาคญในการพฒนาตนเองของทกคน ดงคากลาวของดอโรธ ด บลลงตน

(อางถงในวทยากร เชยงกล: 53) โดยนาเสนอแนวคดกระตนใหผอานเหนความสาคญของการอานกบ

การเรยนร

สงทเรารวนน จะลาสมยในวนพรงน

ถาเราหยดการเรยนร เราจะหยดอยกบท

ดอโรธ ด บลลงตน

พฒจรา จนทรดา (2547: 11) ใหความหมายของการอานโดยสรปวา การอาน หมายถง การใช

สายตาสงเกตตวหนงสอ ออกเสยงตรงกบคาทอาน รจกสวนประกอบของคา สามารถแปลความหมาย

คาได และนาขอคดจากการอานไปใชประโยชนได

76

สพรรณ วราทร (2545: 3-4) กลาวถง ความหมายของการอานโดยสรปไววา การอานคอพฤต

กรรมทเกยวของกบการรบรสญลกษณตามตวอกษร ซงเปนตวกระตนใหผอานระลกถงความหมายจาก

ประสบการณทสะสมไว และยงเกยวของกบการสรางความหมายใหม โดยการประสานสงทอานกบ

ความคดตางๆ ทผอานมอย มการนาเอาความร ประสบการณทมอยเดมมาชวยทาความเขาใจ ตความ

ประเมนคาสารทอาน การอานไมใชความสามารถตามธรรมชาต แตเกดจากการฝกฝน ผทไดรบ

การฝกฝนมาก จะมความสามารถในการอานสง การใชกลวธในการอานเหมาะสมกบสารทอานและ

ความมงหมายในการอาน เรยกวา “อานเปน” ซงจะชวยใหประโยชนจากการอานเตมท เทากบเปน

การอานอยางมประสทธภาพ

ศรรตน เจงกลนจนทร (2544: 2) ใหความหมายของการอานโดยสรปไววา การอานเปน

การแปลความหมายของตวอกษรออกมาเปนความคด แลวจงนาความคดนนไปใชประโยชน และหวใจ

ของการอานอยทการเขาใจความหมายของคา

ดงนนการอานจงหมายถง การทาความเขาใจถอยคา สานวนในงานเขยนตามทผเขยนตองการ

จะสอสาร ซงผอานจะไดรบทงความร ความคด ประสบการณทผเขยนทถายทอดไวเปนตวอกษร และ

สงสาคญทผอานจะตองทาความเขาใจ คอ ความหมายของคาโดยตรง ความหมายของคาตามนย จด

มงหมายในการอาน เจตนาและแนวคดของผเขยน อกทงผอานจะตองนาประโยชนทไดจากการอานไป

ใชพฒนาตนเองในดานตาง ๆ

ความสาคญของการอานการอานมความสาคญเปนทกษะทควรปลกฝงใหแกเดกและทกคน ใหสามารถใชการอาน

เพอพฒนาตนเอง แสวงหาขอมลไดดวยตนเอง ชวยพฒนาความร ความสามารถ ความคดสรางสรรค

สงเสรมจนตนาการ ชวยสงเสรมทกษะในการพดการเขยนใหดขน ทาใหเปนคนทรอบร มขอมลททนสมย

ตลอดเวลา และเปนการใชเวลาวางทมประโยชนอยางยง เพราะทกชวตทเกดมาจะตองผานกระบวนการ

เรยนรเรองราวตาง ๆ หนงสอจะเปนครทชวยใหทกคนเรยนรสงตาง ๆ ทเปนประโยชน ทงในดานการ

ดาเนนชวตประจาวน ดานการศกษา ดานการอาชพ ดานประสบการณ มแนวความคดในสงถกตอง

เหมาะสมตามวถชวตของคนในสงคม สงคมแหง การอานจงเปนสงคมแหงการเรยนรตลอดชวต

77

องคประกอบการอานสมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน (2539: 12) กลาวถง กระบวนการอานโดยสรปไววา

การอานเปนกระบวนการตอเนองดจลกโซมองคประกอบ 5 สวน คอผอาน เปนผแสดงพฤตกรรม

ในการอานเปนสงสาคญเรมตนในการอาน

หนงสอหรอตวอกษร เปนสอกลางใหเขาใจความร ความคดทปรากฏในงานเขยนนน ถาผอาน

อานไมออก กจะไมเขาใจสงทอาน

1. การเขาใจความหมาย ถาผอานสามารถอานออก แตถาไมเขาใจความหมาย กยอมเกด

ปญหาแตถาผอานมความเขาใจความหมาย การจงจะดาเนนตอไป

2. การเลอกความหมาย คาบางคาในภาษาไทยมหลายความหมาย หรอเมอนาคามาอยใน

ประโยค อาจทาใหความหมายเปลยนแปลง หรอมนยของคาแอบแฝงอย ผอานตองสามารถเลอกความ

หมายทเหมาะสมกบขอความได

3. การนาไปใช เปนขนตอนสดทายทผอานจะนาเอาความรทไดรบจากการอานนาไปใช

ประโยชนในการดาเนนชวตตามความเหมาะสมตอไป ดงแผนภาพกระบวนการอานตอไปน

ผอาน ตวอกษร เขาใจความหมาย เลอกความหมายทถกตอง การนาไปใช

การอานอยางมประสทธภาพ หมายถง การอานทผอานสามารถเขาใจสาระสาคญ เขาใจจด

ประสงคของผเขยน และมอตราความเรวในการอาน โดยการใชเวลานอยทสดในการอานแตละครง

การพฒนาตนเองเปนผอานอยางมประสทธภาพในการพฒนาตนเองเพอเปนผมประสทธภาพในการอานจะประกอบไปดวย 3 สงสาคญ ไดแก

การเปนผอานทด การมความพรอมในการอาน และการมทกษะมการอาน

1. การเปนผอานทด หมายถง เปนผมพฤตกรรมการอานทดในดานรางกาย การใชสายตา

และการมอปนสยการอานทด

1.1 ลกษณะการอานทถกตอง ตองนงตวตรง สงทอานอยหางจากสายตาประมาณ

30 เซนตเมตร ไมอานออกเสยงหรอขยบปาก ไมเอานวชตามขอความในแตละบรรทด เมออานไดประมาณ

40 ถง 60 นาท ควรพกสายตาประมาณ 10 นาท และการใชสายตาในการอาน ทถกตองคอ ตองใช

การกวาดสายตาไปตามขอความทอาน

78

1.2 นสยการอานทด ผอานควรฝกตนเองใหเปนผมความกระตอรอรน มความตองการ

ทจะอาน สามารถอานหนงสอไดทกประเภท มวจารณญาณในการเลอกสรรสงพมพทจะอาน นอกจากน

ผทมนสยในการอานทดควรเปนผทอานหนงสออยางสมาเสมอ อานทกวนอยางนอยวนละ 15 นาท

2. การมความพรอมในการอาน ผอานทเปนผใหญจะมความตนตวตอขอเทจจรงและความ

คดใหมๆ มความอยากรในเรองตางๆ จงตองการอานสงทไมร และขยายความสงทรใหลกซงมากขน

ความพรอมในการอานพจารณาจากคณสมบต 4 ประการ

2.1 ความคดเชงวพากษ (Critical Thinking) ผอานทมความพรอมจะสามารถประมวลขอ

เทจจรงทอานพบเชอมโยงกบสงทมความรอยเดม หรอวเคราะห ประเมน สงเคราะหความรใหมได

2.2 การรบร (Preception) ผอานสามารถทาความเขาใจสารทอานไดถกตองโดยใชความร

และประสบการณเดม ทาใหเกดความเขาใจสงทอานได สามารถใชจนตนาการคนหาสงทผเขยนเสนอ

ในงานเขยนได สามารถแสดงความคดเหนในประเดนทคลอยตามหรอขดแยงได

2.3 การรจกตนเอง (Self insight) หมายถง ผอานเกดการยอมรบสภาพตนเองตามจรง

ในเรองการอาน เชน การอานชา อคตตอสารทอาน แตพรอมทจะแกไขตนเอง

2.4 การมเปาหมายความสนใจ (Focus of Interest) ผอานทมความพรอมในการอาน

ตองมเปาหมายในการอานในแตละครงของตน เชน จะตองอานหนงสอเลมนใหจบภายใน 3 วน

การมเปาหมายจะทาใหผอานเกดความตงใยททาใหสาเรจ

3. การมทกษะมการอาน หมายถง การทผอานมความชานาญในการอานเปนพเศษ ทกษะพน

ฐานการอานทสาคญ ไดแก การอานเรว การอานเขาใจ และการอานใหจา

3.1 การอานเรว หมายถง การอานทผอานใชเวลานอยแตสามารถเขาใจและรบรสารทอานได

อตราความเรวในการอานปกต คอ อานนาทละ 200 คา ดงนนถาผอานสามารถอานไดมากกวา 200 คา

จงหมายความวาเปนผอานเรว

3.2 การอานเขาใจ ผอานตองมความตงใจมสมาธทจะอาน มความเขาใจคาศพท สานวนภาษา

และถามประสบการณในสงทอานจะชวยทาใหเขาใจสงทอานไดเรวขน

3.3 การอานใหจา ในการอานสารทเปนความรเชงวชาการ ผอานตองจดลาดบเรองทอาน

สรางหลกในการจา โดยอาจจดทาเปนแผนภมความคดของตนเอง

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน ( 2548: 15-16) กลาวถง พนฐานของการอานด

ไววา ตองมความรเชงภาษา ทงในดานสานวนภาษาทวๆ ไป และคาเฉพาะเรอง นอกจากนยงควรม

ความรในดานตางๆ ดงน

79

1. รจกสวนตางๆของหนงสอวาสวนไหนมความสาคญอยางไร2. รจกวธอานหนงสออยางถกตอง รวาหนงสอประเภทใด ควรอานอยางไร มกลวธ

อยางไรจงจะไดความรโดยเรวและประหยด

3. รจกเลอกหนงสออาน รวาหนงสอใดด ไมด ควรอาน ไมควรอาน หนงสอใดอานแลว

คมกบเวลาทเสยไปหรอไม

4. รจกแหลงของหนงสอ ควรรวาหนงสอประเภทใดอยทไหน ถาจะใหดยงขน ควรรวา

ความรทเราตองการนนควรคนหาไดจากหนงสอเรองอะไร และหนงสอนนมอยทใด

พฤตกรรมพนฐานในการอานจากกระบวนการอานขางตน ผทมพฤตกรรมในการอานแลวเกดผลดตอตนเองขนอยกบพฤต

กรรมพนฐาน 3 ประการ คอ

1. การแปลความ คอ การทาความเขาใจความหมายของคาอยางถกตอง โดยทผอานตอง

มความเขาใจในบรบทของภาษา ซงหมายถงขอความทแวดลอมอยในประโยค ทงนเนองจากคาใน

ภาษาไทยบางคามความหมายมากกวาหนงความหมาย การทจะเลอกความหมายของคาใหถกตอง

ตามทผเขยนตองการนน ผอานจะตองพจารณาจากเนอความ ในประโยคทงหมด หรอประโยคทแวดลอม

จากนนจงจะสามารถเลอกความหมายของคาไดอยางถกตอง

2. การตความ คอ การเขาใจความหมายคาอยางลกซง ตามเนอความในประโยค เวลาอาน

หนงสออาจจะพบสานวนโวหาร สภาษต คาพงเพยตาง ๆ ทงสานวนในอดต และสานวน ในปจจบน

ผอานจะตองเขาใจความหมายของสานวนดงกลาว เขาใจจดมงหมายของผเขยน มองเหนทศนะของผ

เขยน เขาใจสภาพสงคมในชวงเวลาทเปนเหตการณในหนงสอ สงเหลานจะชวยใหผอานมความเขาใจ

เรองราวทอานดขน

3. การขยายความ คอ การนาความร ความคด ความเขาใจทไดจากการอานไปคดตอเนอง

มการเชอมโยงกบประสบการณเดม อธบายเพมเตมใหเกดความรยงขน การขยายความโดยการคด

ในมมมองทศนะใหมๆ เพมเตมออกไป จะชวยทาใหผอานฝกการเปนผคดอยเสมอ และจดจานาสงท

อานไปใชประโยชนตอไปได สมบต จาปาเงนและสาเนยง มณกาญจน (2548: 15) ไดสรปพฤต

กรรมการอานพนฐาน 3 ประการดงกลาว นนคอ การอานใหรจรง (ถกตอง) การอานใหรกวาง (ลกซง)

การอานใหรจนนาไปใชได (ตามประสงค)

80

จดมงหมายในการอาน

ในการอานผอานจะมจดมงหมายในการอานแตกตางกนไป ตามความตองการเฉพาะบคคล

ซงมผลตอการเลอกสงพมพทจะอาน เหตผลในการอานของแตละบคคลกจะตอบสนองความตองการ

เฉพาะบคคลดวยเชนกน จดมงหมายในการอานแบงเปนประเภทตางๆ ดงน

1. อานเพอศกษาหาความร เปนการอานทผอานตองการทจะเสรมสรางความรในเรองท

ตนเองสนใจหรอตองการความรอยางลกซงในเรองใดเรองหนง เพอประโยชนทางการศกษาหรอการพฒนา

ตนเองทางดานอาชพ

2. อานเพอรบรขาวสาร เปนการอานทผอานตองการรบรเหตการณทเกดขนในโลกและสงคม

ทาใหเปนคนทนสมยทนตอเหตการณ รอบรเรองราวตาง ๆ ทเกดขนในสงคมของตนและสงคมโลก ดง

นนผอานจะตองอานใหเปนประจาทกวน เชน การอานหนงสอพมพ วารสาร นตยสาร ฯลฯ

3. อานเพอความบนเทง เปนการอานทผอานตองการความสข ความสนกสนานเพลดเพลน

ในการอาน เชน การอานนวนยาย เรองสน การตน นตยสาร ฯลฯ ตามรสนยมของผอาน การอาน

ตามจดมงหมายนจงเปนการใชเวลาวางทมประโยชนมาก และจะชวยเสรมสรางนสยรกการอานได

4. อานเพอผอนคลาย การอานเพอผอนคลายเปนการอานทจะชวยใหผอานเกดความรสก

ทดขนในบางครงการดาเนนชวตของคนเราอาจพบปญหา อปสรรค ทาใหเราทอถอย ขาดกาลงใจ

จนบางครงอาจจะตดสนใจในทางทไมถกตอง การอานหนงสอทมขอคดทด จะชวยเสรมสรางกาลงใจ

ทาใหผอานมจตใจดขน เกดกาลงใจ มสตในการแกปญหา

5. อานเพอความตองการอนๆ เปนการอานทผอานตองการหาคาตอบในสงทอยากร เชน

เมอตองการเสรมสรางบคลกภาพของตนเอง จะตองอานหนงสอเกยวกบมารยาทในสงคมหรอเมอ

ตองการเดนทางไปทองเทยวในสถานทตางๆ กเลอกทจะอานสารคดการทองเทยว เพอเตรยมตวให

พรอม ในการเดนทาง ในการอานผอานจงควรตงจดประสงคแตละครงวา ตองการอะไร เพอทจะได

เลอกหนงสอไดตรงตามความตองการ

กลวธในการอาน

การทจะอานเรองราวตางๆ ใหเกดความเขาใจถองแท จาเปนทจะตองมวธการอานทเหมาะสม

ทจะชวยใหผอานไดรบประโยชนสงสดจากการอาน กระบวนการอาน ไดแก การอานจบใจความสาคญ

ซงเปนพนฐานของการอาน การอานตความซงเกยวกบการทาความเขาใจสารหรอเจตนาของผเขยน

การอานสรปความซงจะเปนประโยชนแกผอานในการอานสารทมขนาดยาว และตองการสรปสาระสาคญ

81

อยางสนทสด กระบวนการอานจงเปนเหมอนหนทางทจะชวยใหผอานประสบความสาเรจในการอานได

อยางรวดเรว ถาผอานฝกฝนจนเกดทกษะเชยวชาญ กจะชวยใหเปน ผมประสทธภาพในการอาน

ดงทพนธทพา หลาบเลศบญ (2535: 46) กลาวถงหลกในการอานหนงสอเปนไวโดยสรปวา ผทอาน

หนงสอเปน เมอไดอานเรองราวตาง ๆ ตองอานไดอยางรวดเรว เขาใจเรองราวตาง ๆ อยางถกตอง

จบใจความได เขาใจอารมณ จดประสงค ทศนคตของผเขยน สามารถแสดงความคดเหนตอสงทอาน

ในประเดนทนาสนใจได และไดอรรถรสจากการอาน กลวธการอาน มดงน

1. การอานจบใจความสาคญ เปนการอานระดบตน เปนพนฐานทสาคญยงของการอาน

หนงสอทกประเภท เพราะไมวาเราจะอานหนงสอหรอสงพมพประเภทใด เรากจาเปนทจะตองใช

การอานจบใจความเพอหาสาระสาคญของสงทอานเสมอ ในแตละงานเขยนจะมขอความหลายยอหนา

ในแตละยอหนากจะมใจความสาคญปรากฏอย อาจจะเปนประโยคทอยตนขอความหรอเปนประโยค

อยกลางขอความ หรอเปนประโยคอยทายขอความ หรอเปนการอานจบใจความทผอานใชการอานสรป

จากเนอความทงหมด แลวเขยนเปนขอความทครอบคลมเนอหาทงหมดดวยตวผอานเองโดยปกตแตละ

ยอหนาจะประกอบดวย 2 สวน คอ ใจความสาคญและรายละเอยด

1.1 ความหมายของการอานจบใจความสาคญ

จไรรตน ลกษณะศร (2547: 42) กลาวถง ความหมายของการอานจบใจความสาคญ

ไวโดยสรปวา การอานจบใจความสาคญ หมายถง การจบประเดนหลกหรอสาระสาคญของเรองทอาน

ใหไดวา ผเขยนตองการสงสารหรอใหขอคดเหนอะไรเปนสาคญ นอกจากนการอานจบใจความสาคญ

เปนการอานเบองตนทผอานจะตองอานแบบคราวๆ เพอใหไดขอมลและขอคดเหนของผเขยนเปนการ

อานเพอหาขอมลรายละเอยดตางๆ และทาความเขาใจเรองราวใหถกตองกอนจะแสดงความคดเหน

วพากษวจารณตอไป

1.2 ลกษณะของใจความสาคญ มดงน

1.2.1 เปนขอความททาหนาทครอบคลมเนอหา หรอยอหนานนๆ ขอความสวนทเหลอ

คอ รายละเอยดหรอสวนขยาย

1.2.2 ในแตละยอหนา มกจะมใจความสาคญเพยงประเดนเดยว

1.2.3 ใจความสาคญอาจเปนประโยคความเดยว หรอเปนเพยงใจความแฝง ผอาน

ตองสรปเปนสาระสาคญออกมาเอง

1.3 พฤตกรรมของผมทกษะอานจบใจความสาคญ หากเราจะพจารณาวา ผอานมทกษะ

ในการอานจบใจความสาคญอยางไร จะสามารถสงเกตไดจากพฤตกรรมตาง ๆ ดงน

1.3.1 สามารถบอกชอหนงสอหรอชองานเขยน ชอผแตง ไดอยางถกตอง

1.3.2 สามารถบอกลาดบเหตการณไดอยางถกตอง

82

1.3.3 สามารถบอกรายละเอยดสาคญ ๆ ได

1.3.4 สามารถแยกแยะขอเทจจรงและความคดเหนในยอหนาได

1.3.5 สามารถยกตวอยางจากเรองทอานได

1.3.6 สามารถบอกใจความสาคญ และสวนขยายได

1.3.7 สามารถสรปสาระสาคญจากสงทอานได

1.4 ปจจยทมผลตอการอานจบใจความสาคญ สงสาคญทจะชวยใหผอานมความเขาใจ

เนอหาไดอยางรวดเรวคอ ประสบการณของผอานในดานตางๆ ซง จไรรตน ลกษณะศร (2547: 42 - 43)

ไดเสนอแนวคดปจจยทมผลตอการอานจบใจความสาคญโดยสรปวา

1.4.1 ประสบการณดานการอาน ถาผอานมประสบการณในการอานมาก ชอบทจะ

ใชเวลาวางในการอานหนงสอ จะมอตราความเรวในการอานสง ซงหมายถงการใชเวลาในการอานนอย

แตสามารถอานไดจานวนหลายหนา ประสบการณดานการอานนจะ ชวยทาใหมทกษะในการอาน

1.4.2 ประสบการณเกยวกบขอมล และเรองราวทอาน ถาผอานมความรเกยวกบเรอง

ราว ทอานหรอมประสบการณโดยตรงเกยวกบเรองทอานจะชวยทาใหผอานเขาใจเรองราวทอานไดด

และชวยในการจบใจความ ไดรวดเรว

1.4.3 ประสบการณดานภาษาและการใชภาษา ผอานทมความรเกยวกบความหมาย

ของคาทงโดยตรงและโดยนยสานวนตาง ๆ คาสแลง คาสญลกษณ จะชวยใหจบใจความไดด แตถา

ไมรความหมายของคา สานวน จะทาใหอานชา ตความไมตรงประเดน จบใจความไมครบถวน

1.4.4 ประสบการณดานความคด ถาผอานเปนผทชอบคดหาเหตผล ตงคาถามใน

การอานอยเสมอ ๆ จะทาใหเปนผมความคดกวางไกลและลกซง จะชวยทาใหเขาใจเรองทอานไดรวดเรว

สามารถเขาใจเรองราวทซบซอนไดอยางงาย

1.5 วธการอานจบใจความสาคญ การอานจบใจความสาคญ มขนตอนปฏบต ดงน

1.5.1 ผอานตองอานขอความในยอหนาในแตละยอหนา เพอใหทราบวาเปนเรองราว

เกยวกบอะไร และอาจจะพจารณาจากชอเรองทมกจะแสดงแนวคดสาคญของเรองประกอบดวย

การอานจบใจความทงหมดหรอทงเรองจงเปนการอานทผอานจะมองเหนหรอเขาใจเรองราวทงหมด

1.5.2 ผอานจะอานเรองทละยอหนาเพอจบใจความสาคญแตละยอหนาซงจะประกอบ

ดวย 2 สวน คอ ใจความสาคญและสวนขยายหรอรายละเอยด

83

ใจความสาคญ หรอ Main ideas หมายถง เนอความหรอขอความ

ทครอบคลมเนอหายอหนานนๆ

รายละเอยด หรอสวนขยาย หรอพลความ หรอ Details เปนการขยาย

ใจความสาคญ อาจจะเปนการยกตวอยาง ตวเลข สถต เหตผล การใหรายละเอยด

การเปรยบเทยบ ฯลฯ ทจะชวยทาให ผอานเขาใจใจความสาคญไดดขน

ตวอยางท 1

นพ.การณ เมฆานนทชย และนพ.สทธพร อรพน สองแพทยศลยกรรมออรโธปดกส

แหงโรงพยาบาลบารงราษฎรประสบความสาเรจจากการผาตดเพมความสงใหแก นายวอน

กวน ถอไดวาเปนการผาตดเพมความสงครงแรกของเอเชย

การผาตดใหกบนายวอน กวน ชายวย 38 ป เชอชาตเวยดนาม-ฝรงเศส แพทยไทย

ใชเทคโนโลยทเรยกวา “FitboneSurgery” ซงเปนเทคโนโลยทถกคนพบโดย นพ.อาร

บอมการท แพทยผเชยวชาญดานออรโธปดกส Ludwing Maximilians University Hospital

เมองมวนก ประเทศเยอรมนน วธนทาไดทงกระดกชวงบนเหนอเขาและกระดกหนาแขงโดย

ตดกระดกใหขาดจากกน แลวสอดแทงโลหะพเศษเขาไปในโพรงกระดก แลวเชอมโลหะทสอด

เขาไปกบอปกรณรบคลนแมเหลกไฟฟาทอปกรณรบคลนใตผวหนงเพอใหเฟองในแทงโลหะ

ยดออกไดวนละ1 มลลเมตร หรอเดอนละ 3 เซนตเมตร และสามารถยดไดมากทสด 6 เซนต-

เมตรเมอไดความสงอยางทตองการแลวผปวยจะตองพกฟน ไมตากวา 3 เดอน แลวจงผาตด

อกขางได สรปวากวาจะสงได 6 เซนตเมตร จะตองใชเวลาถง 10 เดอนคมหรอไมคมลองคดด

ทมา (Young Traveller, 2544: 18)

ความคดสาคญของยอหนา คอ นายแพทยไทยประสบความสาเรจการผาตดเพมความ

สงทเรยกวา “Fitbone Surgery”

84

ตวอยางท 2

ผลกลวยเมอยงดบอยเปลอกจะมสเขยว พอสกเปลอกจะเปลยนเปน

เหลองสวยเนอนมละมน หอมหวาน อดมไปดวยคณคาทางโภชนาการตารายา

บางขนานยงใชกลวยเปนยารกษาอาการไมสบายบางชนด เชน กลวยดบกนแก

ทองเสยไดชะงด แตนาแปลกทเรากลบกนกลวยสกเปนยาระบายแกทองผกได

นบวา กลวยมคณประโยชนมากมายจรงๆ ด

ทมา (เมตไตรย ศรทอง, 2546: 55)

ความคดสาคญของยอหนา คอ กลวยมคณประโยชนมาก

ตวอยางท 3

“เชงเมง” เปนธรรมเนยมการไหวบรรพบรษทฮวงซย ในชวงเดอน 3

ของจน โดยกาหนดจากปหนงแบงเวลาเปน 24 ชวง เดอนหนงม 2 ชวง การไหว

เชงเมง ถอเอาของเดอน 3 เปนชวงเวลาของการไหว ธรรมเนยมนมผรเลาวา

ไดสบทอดตอกนมาประมาณ 3,800 ปแลว โดยคนจนในไทยนยมไหว ในวนท

5 เมษายน ซงตกอยในชวงเดอน 3 ของจน

ทมา จตรา กอนนทเกยรต (2539: 55)

ใจความสาคญของยอหนา คอ “เชงเมง” เปนธรรมเนยมการไหวบรรพบรษทฮวงซยรายละเอยด

หรอสวนขยาย ม 3 สวน ไดแก

1. ชวงเวลาในการทาพธเชงเมงของคนจน

2. ชวงเวลาในการทาพธเชงเมงของคนจนในประเทศไทย

3. ความเกาแกของพธเชงเมง

85

ตวอยางท 4

พฒนาทกษะการอานอยางสรางสรรค ( A Creative Reading Skill)

หมายถงการฝกใหรจกคด แสดงความคดเหน แสดงความรสก นกคดตอเรองทอานหนงสอ

ประกอบทกๆ วชาควรสงเสรมและใหโอกาสเดกไดแสดงความคดเหน ความรสกตอเรอง

ทอานมากกวาการมงหมายทบทวนขอมลตาง ๆ ทจาไดหรอเขาใจ ตวอยางคอ

1. ใหนกเรยนอานหนงสอ บทความ แลวแสดงความคดเหนและแสดง

ความรสกตอสงทอาน

2. ใหนกเรยนอานแบบผาน ๆ (Scan) จากหนงสอหรอบทความแลวหด

แสดงความรสกนกคดของตนในขณะนน

3. ใหลาดบรายการทเปนความร ขอมลบางรายการทคด และรสกจากเรอง

ซงอาจรวมถงการคาดคะเนเรองราวกเปนไปได

4. เลอกเหตการณทนาสนใจจากหนงสอพมพแลวใหนกเรยนแสดงความคดเหน

เกยวกบเหตการณไดหลายๆ คาถาม แลวพยายามหาคาตอบดวยการคนควาหาขอมล

ตอไปเกยวกบเหตการณ

ทมา (อาร พนธมณ, 2545: 157)

ใจความสาคญของยอหนา คอ การพฒนาทกษะการอานอยางสรางสรรค (A Creative

Reading Skill) หมายถง การฝกใหผอานรจกคดแสดงความคดเหนตอเรองทอาน รายละเอยดหรอ

สวนขยาย คอ วธการสงเสรมใหเดกมการพฒนาทกษะการอานอยางสรางสรรค

2. การอานสรปความ การอานสรปความเปนกระบวนการตอจากการอานจบใจความสาคญ

ในบางครง สารทอานมรายละเอยดจานวนมาก ผอานจะใชการอานทประมวลเนอหาสาระทงหมดแลว

สรปสาระสาคญอยางสนทสด ผอานจะตองตงคาถามกบตนเองในประเดนตางๆ ดงน

ใคร (Who) ทาอะไร (What) ทไหน (Where)

เมอไหร (When) ทาไม (Why) อยางไร (How)

86

การอานสรปความเปนสงจาเปนในการอาน เพราะถาเปนขอความขนาดยาวจะตองมการสรป

เพอใหไดสาระสาคญของสงทอาน หรอการสรปแนวคดสาคญของงานเขยนนน ๆ ถาอานแลวสรปไมได

นนหมายถงความลมเหลวในการอาน

3. การอานตความ สานวนภาษาทปรากฏในงานเขยน การตงชอเรอง อาจจะใชคาทมความ

หมายตรงหรอการใชคาทมความหมายลกซง จาเปนตองใชการอานตความ ซงหมายถง การอธบายความ

หมายทซอนเรน และขยายความไดชดเจนยงขน โดยผอานจะสามารถอธบายสงทอานไดอยางด โดย

ใชประสบการณของผอานมาทาความเขาใจ

3.1 หลกในการอานตความ มขนตอน ดงน

3.1.1 อานเรองทจะตความใหละเอยด และสรปเรองตามความเขาใจของผอาน

3.1.2 ตความคาสญลกษณทปรากฏในงานเขยน

3.1.3 ทาความเขาใจถอยคา โดยใชความเขาใจในบรบท (Context ) เพอหาความ

หมายของคา

3.1.4 ในการตความมทงการตความในเนอหา และการตความในนาเสยง ผอาน

ตองใชความคดพจารณาใหเขาใจ

ตวอยางท 5

เปนอาจารยวนเดยว เทากบเปนอาจารยชวชวต

(สานวนจน)

ตความเนอหา การเปนครหรอเปนอาจารยใหแกลกศษยแมเพยงวนเดยว เปนบญคณ

ทยงใหญ ตองทดแทนบญคณตราบชวชวต

ตความนาเสยง ยกยองคร หรออาจารยดวยความสานกในบญคณ

87

ตวอยางท 6

มตรภาพเรมตนดวยรอยยม แตราลาดวยหยาดนาตา

Relationship always starts with smiles but leaves only tears

when become declined

ทมา (พรชย แสนยะมล, 2545: 11)

ตความเนอหา มตรภาพใหทงความสขและความเศรา

ตความนาเสยง ผเขยนมความเขาใจธรรมชาตของการเรมตนจะเปนความสข

และจบลงดวยความเศรา

4. การอานขยายความ คอ การอธบายเพมเตมใหละเอยดลกซงยงขนหลงจากการตความ

โดยใชประสบการณเดมของตนเอง การขยายความเปนการฝกการหาเหตผลมาอธบายสนบสนนหรอ

คดคาน หรอมการยกตวอยางอางองเปรยบเทยบทาใหเรองราวทอานมมมมองหลากหลาย

ตวอยางท 7

คลนลมทาใหทะเลสวย อปสรรคทาใหชวตงาม

บคคลจงไมควรยอมแพ เมอพบอปสรรค

ทมา สขพฒน ทองเพง (2543: 42)

ขอความนใหขอคดวา อปสรรคทเขามาในชวตคอสงทจะชวยทาใหเราเขมแขงเพราะอปสรรค

จะเปนประสบการณทจะตองเรยนร ฝาฟน เพอทจะเอาชนะอปสรรคใหได

การขยายความ ในชวตของทกคนตองพบกบอปสรรค การมองอปสรรคใหเหนเปนสงทม

ประโยชนทจะทาใหเขาเหลานนเกดการเรยนร ตอส หาหนทางทจะเอาชนะอปสรรค ไมยอมแพอะไร

งาย ๆ และเมอเขาผานพนอปสรรค จะทาใหเขาเปนคนทมจตใจเขมแขง ไมยอทอตอปญหาตาง ๆ

และจะดาเนนชวตไดอยางรอบคอบ

88

ตวอยางท 8

การตนผใหญมากบทงหมาเมน “ปญหาภาคใต”

ทมา (ไทยรฐ, 2547: 5)

การวเคราะหงานเขยน

รปแบบ การตน

เนอหา เปนปญหาสถานการณรนแรงใน 3 จงหวดชายแดนในภาคใต

ศลปะการใชภาษา ใชคาวา “ขนนก” กบ คาวา “พบนก” สอใหเหนความคด

คนสองกลม

การอานสารประเภทตางๆ

ความรและขอมลทมการบนทกเปนลายลกษณอกษร โดยอาจบนทกลงในสงพมพ หรอบนทกลงในสอททนสมยในเวบไซดผานอนเทอรเนต ลวนเปนขอมลทมรปแบบและเนอหาแตกตางกน จาเปน

ตองใชวธการอานทแตกตางกน ดงน

1. การอานเอกสารทางวชาการ เอกสารทางวชาการเปนเอกสารทมลกษณะเฉพาะ ลลตา

กตตประสาร (2542: 439) ไดใหความหมายของคาวางานวชาการโดยสรปวา งานวชาการ หมายถง

งานเขยนเพออธบายเรองทไดศกษาคนควา หรอแสดงความคดเหน โดยมทฤษฎหรอหลกการสนบสนน

มแหลงขอมล แหลงอางอง และวธการคนควาทเปนระบบ ภาษาทใชในการเขยนเปนภาษาแบบแผน

การอานเอกสารตาราทางวชาการ เปนสงทนกศกษาจะตองกระทาเปนกจวตร

89

ธนรชฎ ศรสวสด และนภาลย สวรรณธาดา (2529: 335) กลาวถง การอานเอกสารทางวชาการวา

เปนการอานสงทเปนความรตางๆ และเปนการอานเพอการศกษาคนควา มความหมายโดยสรปวาเปน

การอานหนงสอ หรอวสดการอานอน ๆ เพอใหเกดความร ความคด นาไปใชประโยชนในดานการศกษา

ตลอดจนพฒนาตนเองในการประกอบอาชพ และชวยใหตดตามวทยาการททนสมยไดตลอดเวลา

1.1 ประเภทเอกสารทางวชาการ เอกสารทางวชาการแบงเปนประเภทไดดงน

1.1.1 ตารา หมายถง หนงสอวชาการทเขยนขนอยางเปนระบบตาม หลกสตรวชาใด

วชาหนงใชในการเรยนการสอน โดยมงใหความรแกผอาน ดงนนจงเปนหนงสอทใหความรทางวชาการ

ในศาสตรตาง ๆ แกผอาน สมยโบราณมตาราทใหความรในดานตาง ๆ เฉพาะดาน เชน ตาราแพทย

แผนโบราณ ตาราหลกภาษาไทย ตาราพชสมนไพร ตารากายวภาคศาสตร อาจกลาวไดวา ศาสตร

ทกแขนงไดรบการบนทกไวเปนตาราอยางครบถวน เพอสนองความตองการในการเรยนรทงในระบบ

นอกระบบและตามอธยาศย

1.1.2 หนงสออางอง เปนหนงสอทรวบรวมความรหรอขอเทจจรง โดยมลกษณะมงให

ความร ซงจะเปนขอมลในดานตาง ๆ สงเสรมการคนควาเพมเตมของผเรยน เชน พจนานกรมสารานกรม

หนงสอรายป หนงสออางองเกยวกบภมศาสตร สงพมพรฐบาล อกขรานกรมชวประวต เปนตน

1.1.3 บทความทางวชาการ คอ งานเขยนทใหความรทางวชาการ ซงมกจะอยในวาร

สารหรอนตยสาร โดยใชการเขยนเปนระบบหลกเกณฑ เปนการเสนอขอมลละเอยดลกซงในเรองใด

เรองหนงโดยเฉพาะมการแสดงหลกฐานอางองขอมลมาประกอบ เพอความนาเชอถอ อาจจะเปนผลมา

จากการคนควาวเคราะหหรอวจยกได บทความแตละเรองจะเหมาะกบบคคลแตละกลมแตละวย

(บญยงค เกศเทศ อางใน ธนรชฎ ศรสวสด และ นภาลย สวรรณธาดา,2547: 407) นอกจากนผ

เขยนอาจสอดแทรกขอคดเหนหรอขอเสนอแนะเพมเตมดวย

1.1.4 รายงานวชาการ เปนผลของการศกษาคนควาเฉพาะเรอง ในเชงวชาการจาก

เอกสารหรอแหลงขอมลตางๆ ทาใหผอานไดรบความรกวางขวางยงขน

1.1.5 งานวจย คอ รายงานการศกษาคนควาทมการรวบรวมขอมลโดยการหาคาตอบ

จากสงทสงสย มการรวบรวมขอมลจากการศกษาคนควาเอกสาร ใชการสมภาษณ การทดลอง การเกบ

ขอมลภาคสนาม แลวนาขอมลมาวเคราะหอยางเปนระบบ นาเสนอขอมลอยางเปนขนตอน

1.2 แนวทางการอานเอกสารทางวชาการ การอานเอกสารทางวชาการเปนการแสวงหา

ความรและประสบการณ ทผอานจะไดรบจากตารา บทความ สงพมพตาง ๆ และนาขอมลไปใชในการ

อางองตาง ๆ จะตองมการพจารณาขอมล ในขนตนควรปฏบตดงน

90

1.2.1 เรมจากการเลอกหนงสอ จะพจารณาจากชอผแตงเปนผมประสบการณ

เพยงพอกบการเขยนหนงสอเลมนหรอไม สานกพมพเปนทนาเชอถอหรอไม ปทพมพบอกถง ความทนสมย

ของหนงสอ นนยอมมผลตอความทนสมยของเนอหาภายในเลม ชอเรองและสารบญมเนอหาตรงตาม

ความตองการหรอไม นอกจากนยงอาจดทบรรณานกรม เพอดวา ขอมลมการคนความาจากทใดบาง

ทสาคญผอานควรอานในสวนคานากอนทจะอานรายละเอยดของเนอหา เพราะจะทาใหผอานไดทราบ

เนอหาโดยสงเขป

- พจารณารายละเอยดของหนงสอ ในเรองนสพรรณ วราทร (2545: 81 – 85)

กลาวถงทกษะในการอานหนงสอทางวชาการโดยสรปไววา ตารา เอกสาร หนงสอวชาการสวนใหญใช

ในการศกษาคนควา เพอใหไดขอเทจจรงไดความร ความคด ผอานจะตองอานเพอใหไดความคดหลก

และรายละเอยด การอานเอกสารทางวชาการทกชนดตองมจดมงหมายทแนนอนตองทาสงใดบางใน

ขณะอาน เชน ตองการทบทวนตองการการทองจา ดงนนสงทควรกระทามดงน

สารวจหนงสอ เพอทาความรจกหนงสอกอนจะลงมออาน โดยพจารณา

จากสวน ตางๆ ของหนงสอ เพอใหรขอบเขตของหนงสอ การจดลาดบของเนอหา แนวความคด

และสาระสาคญของเรอง ขอมลเหลานจะเปนพนฐานใหแกผอาน

ผแตง ผแตงทนา เชอถอ คอ ผทมค วามร มความเชยวชาญ

หรอ มประสบการณในการเขยนเรองนนเปนอยางด สงทแสดงความนาเชอถอคอ คณวฒ ตาแหนง

หนาท และผลงานทเผยแพรเปนงานเขยนตางๆ

การอางองและบรรณานกรม หนงสอทางวชาการทดตองมการอางองราย

ชอหนงสอ ทนามาคนควา โดยอาจเขยนเปนบรรณานกรมทายเลม

สานกพมพ ในการจดพมพหนงสอทางวชาการสานกพมพแตละแหงจะม

ชอเสยงและมประสบการณในการจดพมพหนงสอแตกตางกน เชน ราชบณฑตยสถานจะพมพหนงสอ

อางองหลายเลม และเปนมาตรฐานในการนาไปใชตอไป

การตงคาถาม การอานหนงสอวชาการ ควรตงคาถามเกยวกบประเดนท

ตองการร กอนเรมการอาน เพอจะไดตงใจอานใหไดคาตอบตามทตองการ

การอานเนอเรอง ซงเปนสวนสาคญทสด หนงสอวชาการจะแยกเรองเปน

บท ๆ เนอหาแตละบทจะมความสมพนธกน เมอลงมออานผอานจะตองมสมาธ และมวจารณญาณ

เพอรบร ทาความเขาใจ พจารณาความถกตอง และความทนสมยของขอมล และในขณะทอานหนงสอ

อาจทาเครองหมายกากบ ใชปากกาสเนนขอความประเดนสาคญ ๆ เพอกลบมาทบทวนไดในครงตอไป

91

1.3 การบนทกความจา เนองจากสารทอานใหความร และมประโยชนตอผอานสวนทเปน

ตาราตองใชการจาใหมาก ถนอมวงศ ลายอดมรรคผล (2544: 33 - 39) ไดเสนอวธชวยใหมความจาไดด

และมรายละเอยดดงน

1. ทาเครองหมาย ในการอานเมอพบขอความทมความสาคญ มคาสาคญ หรอมคา

กญแจ ซงหมายถงคาทมความสาคญกลาวซา ๆ ในยอหนานนหลาย ๆ ครง เชน คาจากดความเชอ

บคคล

2. การทาบนทกสรปแนวคดหลก เมออานแลวเกดความเขาใจ ควรทาบนทก เพอสรป

สาระสาคญของแตละยอหนาหรอแตละบทรวมถงความคดเหนอน ๆ ทเกยวของหากเปนสตรทาง

คณตศาสตรหรอวทยาศาสตร การทาบนทกไวจะชวยในการจดจาไดดมาก

3. การสรางแผนภม เปนวธการบนทกแบบสรปทสนทสด แตครอบคลมเนอหาได

มากทสด ซงจะชวยฝกการคดใหเปนระบบ และทาใหผอานมองเหนความสมพนธของเรองทงหมด

โดยประเดนยอยจะตองสมพนธกบประเดนหลกโดยตรง โดยอาจทาเปนแผนภมเพอความเขาใจ

1.4 การจดบนทกขอมล การจดบนทกการอานเปนสงทมประโยชนอยางยงเพราะจะชวย

ในการจดจาใชประโยชนในการเกบขอมลเพอคนควาตอไป กระดาษทใชในการบนทกควรเปนบตรสขาว

ขนาด 3x5 นว หรอ 6x8 นว ในการจดบนทกควรเขยนชอผแตง ชอหนงสอ ชอของสานกพมพ ปทพมพ

หนาของหนงสอทอางองขอมล วธการจดบนทกม 3 แบบ ดงน

1.4.1 บนทกแบบคดลอก คอ การคดลอกขอความจากสวนใดสวนหนงของหนงสอ

โดยจะตองคดลอกทกตวอกษร และใสเครองหมายอญประกาศทขอความ ขอความทคดลอกจงมกจะ

เปนขอความทสาคญ เปนการใหนยามของคา คาจากดความ สตรทางคณตศาสตร บทประพนธ ดง

นนสงทผคดลอกควรระวงคอ จะตองคดลอกใหครบทกตวอกษร

1.4.2 บนทกแบบยอ คอ การจดบนทกขอมลโดยสรป บนทกเฉพาะในสวนทเปน

สาระสาคญ ผบนทกจงตองมทกษะในการอานแลวสรปขอมลได

1.4.3 บนทกแบบวจารณ คอ การบนทกความคดเหนของตนทมตอขอเขยนโดยใน

ตอนตนจะเปนการบนทกแบบคดลอก หรอการบนทกยอ ตอจากนนจงบนทกความคดเหนของตนลงไป

การบนทกความคดเหนหรอการวจารณจะมประโยชนมาก โดยเฉพาะอยางยง เมอเคยอานเรองใด

เรองหนงเปนเวลานาน ๆ อาจจะลมความคดเหนของตนทมตอเรองนน ๆ การทาบนทกแบบวจารณจะ

ชวยเตอนความจาไดเปนอยางด นอกจากนการบนทกสงทอานทเปนรปภาพ หรอทเปนขอมลทม

ขนาดใหญ อาจจะใชการถายสาเนา หรอการสแกนภาพดวยเครองสแกน แลวจดเกบขอมลใน ซดรอม

(CD-ROM)

92

โปรดพจารณาการจดบนทกขอมล ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางท 8

จากตวอยาง เปนบทความกงวชาการทใหขอมลทางวทยาศาสตรในเรองใบไมสทอง ผ

อานสามารถนามาจดบนทกเปนบนทกแบบคดลอก บนทกแบบยอ และบนทกแบบวจารณไดดงตว

อยางตอไปน

ทมา (กนร, 2549: 46 )

93

ตวอยาง บนทกแบบคดลอก

ตวอยาง บนทกแบบยอ และบนทกแบบวจารณ

บนทก

แบบยอ

บนทก

แบบวจารณ

ใบไมสทอง .กนร. กนยายน 2549, หนา 46.

ใบไมสทองเปนพชในตระกล Fabales วงศ Leguminosae

สกล Bauhinia ชอทางวทยาศาสตรคอ Bauhinia aureifolia

K.Larsen S.S. Larsen ชาวบานทองถนรจกกนดใน ชอ “ยานดาโอะ”

เปนไมเนอเถาเนอแขงขนาดใหญ ใบเดยว สวนปลายใบหยกเวาเปน

แฉกลก 2 แฉก โคนใบเวาหยกเปนรปหวใจ ลกษณะคลายกบใบ

กาหลงหรอชงคา แตขนาดใหญกวา ไมงามชนดนเปน ของดประจา

จงหวดนราธวาส เนองจากพบไดแคในปาบนเทอกเขาบโด วนอทยาน

นาตกบาโจ อาเภอบาเจาะ จงหวดนราธวาส แหงเดยวเทานน...

ใบไมสทอง กนร. กนยายน 2549, หนา 46.

คณสมบตพเศษของใบไมสทองคอ ใบสามารถเปลยนไดถง

3 ส ตอนแรกใบจะเปนสนาค คอ มสชมพเรอยๆ อก 2 สปดาห

จะเปลยน เปนสนาตาล และเขมขนเรอยๆ จากนนอก 3 เดอน ใบไม

จะกลายเปนสทอง และอก 6-7 เดอนจะกลายเปนสนาเงน ใบทสมบรณ

จะมขนาด 10 x 18 เซนตเมตร ขนาดใหญสดประมาณ 25 เซนตเมตร

คณสมบตพเศษของใบไมสทอง คลายกบใบเมเปลในประเทศ

แถบยโรป ทเปลยนสเมอเวลาผานไป

94

2. การอานหนงสอพมพ หนงสอพมพ (Newspaper) เปนสงพมพประเภทหนง ทมขนาดใหญ

หรอ 2 หนายก ไมเยบสนกลาง มเนอหาสาคญคอ การนาเสนอขาว หรอเหตการณสาคญ นอกจากนน

ยงมบทความแสดงความคดเหนทเขยนอยในรปของคอลมน ทมงแสดงความ คดเหนตอเหตการณท

กาลงอยในความสนใจของประชาชน นอกจากนอาจใชคาวา “วรรณกรรมรบเรง” หรอ “วรรณกรรมรายวน”

เพราะการจดทาหนงสอพมพเพอนาเสนอขาวสารตองแขงกบเวลา โดยนาเสนอการวนตอวน ซงเรยกวา

“หนงสอพมพรายวน” นอกจากนยงมหนงสอพมพทมงเสนอขาวเฉพาะในแตละดาน เชน หนงสอพมพ

ทางธรกจทมงเสนอขาวสาร บทความทางธรกจ หนงสอพมพดาราทมงเสนอขาวเกยวกบนกแสดงหรอ

ดารา หนงสอพมพกฬาทมงเสนอขาวกฬา บทความกฬา หนงสอพมพเปนสอมวลชนทมอทธพลสงตอ

สงคม สามารถทจะโนมนาวใจผอาน เกดกระแสวพากษวจารณในเรองทหนงสอพมพนาเสนอ

2.1 เนอหาของหนงสอพมพ ในหนงสอพมพจะแบงเนอหาออกเปน 2 สวน คอ เนอหาของ

ขาวและเนอหาสวนแสดงความคดเหนโดยมรายละเอยด ดงน

2.1.1 เนอหาประเภทขาว หวใจของหนงสอพมพ หรอเนอหาทสาคญทสดในหนงสอพมพ

คอ ขาว ในการเสนอขาวจะอยในหนาทหนง ซงในหนงสอพมพแตละฉบบจะเสนอขาวทแตกตางกน

หรอใกลเคยงกนบางฉบบอาจจะนาเสนอ โดยเนนขาวชาวบานบางฉบบการเสนอขาวโดยเนนขาวการ

เมอง สวนขาวตางประเทศอาจจะอยในหนาทสอง นอกจากนยงมการจดหนาเฉพาะสาหรบขาวสงคม

ขาวกฬา ขาวเศรษฐกจ และขาวบนเทง

2.1.2 เนอหาประเภทคอลมนแสดงความคดเหน นอกจากเนอหาในสวนทเปนขาว

ในหนงสอพมพยงมสวนทเปนการแสดงความคดเหนจากคอลมนสต หรอผเขยนบทความทประจาอย

ในคอลมน สวนแสดงความคดเหนจงแบงเปน 2 สวนคอ

- บทบรรณาธการ เปนบทความทบรรณาธการเปนผเขยนแสดงความคดเหน

หรอมอบหมายใหบคคลในกองบรรณาธการทาหนาทเขยน โดยเลอกเหตการณทอยในความสนใจของ

คนในสงคม นามาวพากษ วจารณ แสดงความคดเหนอยางมเหตผล บทบรรณาธการจงเปนสวน

ทแสดงใหเหนถงแนวคดและทศทางของหนงสอพมพทมตอเรองนน ๆ ลกษณะของการใชภาษาในบท

บรรณาธการจะเปนภาษาราชการ คนทวไปจงไมนยมอาน บทบรรณาธการจะเขยนในคอลมนทจะม

ชอหนงสอพมพ คาขวญ อยบนหวคอลมน สวนนา

- บทความในคอลมน (Column) เปนบทความทผเขยนเขยนประจาในคอลมน

เพอแสดงความคดเหนในเหตการณทเปนขาวอยในหนงสอพมพ รวมถงการวเคราะหขาวตาง ๆ การรบฟง

เรองราวรองทกขของประชาชน ในบางครง จะใชนามแฝงแทนชอจรง

95

2.1.3 เนอหาประเภทเกรดความรและบรการ ในหนงสอพมพจะมเนอหาทให ความร

ตาง ๆ แกผอาน หนงสอพมพ บางฉบบจะมคอลมนประจาทใหความรแกผอาน หรอมหนาของหนงสอ

พมพทใหความรและบรการแกประชาชน โดยเฉพาะเกรดความรทหนงสอพมพมกจะเสนอตอผอาน ได

แก สขภาพอนามย วทยาศาสตร ประวตศาสตร อาหารการครว การตอบปญหาชวต นอกจากนใน

ฉบบเสาร – อาทตย จะมหนาพเศษของเดก ซงจะมเนอหาเกยวกบความรตาง ๆ เชน แนะนาหนงสอ

นาอาน การวาดภาพ การแขงขนตอบปญหา เปนตน

2.1.4 เนอหาประเภทบนเทง เนอหาประเภทบนเทงในหนงสอพมพเปนสวนทผอาน

บางคนใหความสนใจ เปนพเศษ เชน ผอานทชอบวงการบนเทง จะสนใจอานขาวสงคมของดารา

เรองยอของภาพยนตร บทความวจารณหนงสอ ขาวซบซบสงคมดารา ฯลฯ

2.1.5 เนอหาประเภทดงดดความสนใจและเบดเตลด ในการอานหนงสอพมพผอาน

บางสวนสนใจทจะอานบทละครทกาลงฉายทางโทรทศน คอลมนตอบปญหาทางเพศ คอลมนพยากรณ

โชคชะตาชวต เนอหาในสวนนเปนความสนใจเฉพาะตวของผอาน

2.2 การอานขาวในหนงสอพมพ

2.2.1 เรมจากการอานพาดหวขาว เพอใหรวา ขาวทจะอานตอไปเปนขาวใหญทม

ความสาคญหรอไม และเปนเหตการณเกยวกบเรองใด

2.2.2 อานวรรคนา ในสวนวรรคนาจะมขอมลสรปสาระสาคญไดวา ใครทาอะไรทไหน

เมอไหร อยางไร ทาไม จากนนจงอานเนอขาว

2.2.3 ในขณะทอานตองใหความสนใจในการอานอยางตงใจ เพอจดจาประเดนสาคญ

ของขาวสามารถนามาแสดงความคดเหนไดตอไป

2.2.4 ควรอานหนงสอพมพเปนประจา และอานมากกวา 1 ฉบบ เพราะในการนาเสนอ

ขาวของหนงสอพมพแตละฉบบอาจจะมมมมองแตกตางกน ไมควรรบสรปหรอคลอยตามในทนท

ควรใชความคดพจารณาวเคราะหใหถกตองกอน

2.3 แนวทางการอานบทความและคอลมนในหนงสอพมพ เนอหาในหนงสอพมพมหลายสวน

นอกจากสวนทเปนขาวแลว ยงมบทความและคอลมนประจาในหนงสอพมพ ซงจะเปนสวนทผเขยนบท

ความนาเสนอความคดเหนผานขอเขยนบทความเปนคอลมนประจาในหนาหนงสอพมพ ผเขยนอาจใช

นามแฝงหรอนามปากกา ในสวนทเปนบทความสาคญทเขยนโดยกองบรรณาธการของหนงสอพมพ ซง

จะเรยกวา “บทนา” หรอ “บทบรรณาธการ” (Editorial) จะเปนบทความทแสดงความคดเหนในเรองใด

เรองหนงอยางชดเจน แสดงแนวคดหรอโยบายของหนงสอพมพตอเรองนนๆ โดยทกองบรรณาธการจะ

นาเอาประเดนสาคญในสถานการณบานเมองขณะนนนามาเขยนแสดงความคดเหน สวนบทความ

96

โดยนกเขยนทวไปจะปรากฏอยในคอลมนประจา (Column) โดยจะเรยกวาผเขยน “คอลมนนสต”

(Columnist)

การอานบทความในหนงสอพมพ ผอานทตดตามอานขาวเปนประจา หรอให ความสนใจ

ในสถานการณบานเมองจะเกดความเขาใจไดงาย เพราะเรองทนามาเขยนมกจะเปนเรองทเกยวกบ

ขาวทเกดขนเปนสวนใหญ อยางไรกดการแสดงความคดเหนของผเขยนบทความ อาจจะไมใชสงท

เหมาะสมหรอถกตองทงหมด ผอานจะตองมวจารณญาณใครครวญหาเหตผลไตรตรองจงคอยตดสน

ใจ

3. การอานสารคด ในปจจบนงานเขยนสารคดเปนงานเขยนทมผอานใหความสนใจเปน

จานวนมากเพราะเปนการอานทใหทงสาระความร และความเพลดเพลน ทาใหตลาดหนงสอประเภท

สารคดไดรบความนยมจากผอานเปนจานวนมาก ความนาสนใจของงานสารคด คอ การนาเสนอขอ

เทจจรงของงานเขยน ผานลลาการเขยนทสนกสนาน ชวนใหอาน และเปนประสบการณทมคณคาตอ

ผอานอยางยง

กลยา ยวนมาลย (2539: 51) ใหความหมายของคาวาสารคด (Non – Fiction) ไววา “สารคด”

หมายถง หนงสอทผเขยนมจดมงหมายในการใหความร สารประโยชนโดยสอดแทรกสวนทเปน

ความบนเทงไปดวย เพอไมใหหนงสอมเนอหาหนกเกนไป ผเขยนมอสระในการแสดงออก ดงนนสารคด

จงมลกษณะทคอนขางแตกตางกนในดานของรายละเอยด

สารคดจงเปนงานเขยนทมพนฐานแหงความจรง นาเสนอเหตการณขอมลทเปนจรง ผอานจะ

ไดรบความร ขอเทจจรง จนเกดความเขาใจ ทาใหรเรองราวนนๆ ไดดยงขนผเขยนงานสารคดจะใช

ศลปะในการเขยนใหมอรรถรส อานแลวสนก ทาใหเรองราวนาสนใจและนาตดตาม หากพจารณา

ความหมายของคาวา “สารคด” ในภาษาองกฤษจะม 2 คา คอ Non – Fiction ซงหมายถง งานเขยน

สารคดขนาดยาว มการจดทาเปนรปเลม เชน พอกเกตบคสารคดทองเทยวประเทศตาง ๆ ซงมรปแบบ

วธเขยนแตกตางกน โดยอาจจะเขยนเปนบนทกการเดนทาง เขยนเปนบทความ เขยนเปนจดหมาย

หรอโปสการดเลาเรอง นอกจากนยงมสารคดทเปนเรองเลาในอดต ทเขยนจากบนทกความทรงจาของ

คนทมชวตอยในชวงเวลาขณะนนหรอเปนการบอกเลาสงทเกดขน ในอดตแลวนามาเรยบเรยงใหม

อกครงหนง รวมถงสารคดชวประวต สารคดอตชวประวต ผอานสามารถเลอกอานไดตามความสนใจ

ในความหมายทสองในภาษาองกฤษจะใชคาวา Feature หมายถง งานเขยนสารคดทเขยนอยใน

หนงสอพมพ นตยสาร ถาเปนบทความทนาเสนอในหนงสอพมพ หรอนตยสารจะใชคาวา

Feature Article

97

3.1 ประเภทสารคด งานเขยนสารคดแบงเปนประเภท 11 ประเภท ดงน

3.1.1 สารคดชวประวต งานเขยนบนทกประวตและพฤตกรรมของบคคลสาคญจะสะทอน

แนวคดตลอดจนเหตการณประวตศาสตรทนาสนใจและชวนตดตาม อาจเขยนเฉพาะดานดหรอขอบก

พรองของเจาของประวต แตสวนมากมกเขยนในหลาย ๆ ดาน แตจะเนนใหเหนคณธรรมความดของ

เจาของประวตเปนหลก

3.1.2 สารคดเชงวทยาศาสตร งานเขยนเรองเกยวกบวทยาศาสตร มการใชศพททาง

วชาการ มการวเคราะห วจย มขอมลสถต เชงอรรถ บรรณานกรม แตจะเขยนใหอานงายตามกลม

ผอาน เชน สารคดเกยวกบสตวใตทะเลสาหรบเดกกจะมขอมลเกยวสตวใตทะเล ใหความรแกผอาน

แตจะอานงายกวาหนงสอวชาการ หรอตาราเรยนตาง ๆ

3.1.3 สารคดเบองหลงขาว งานเขยนทมการหยบยกเรองทสาคญทเปนขาวในหนา

หนงสอพมพนามาวเคราะหอยางละเอยดหาเหตผลมาอธบายใหเหตการณกระจาง โดยมาก จะเปน

เรองราวสาคญทอยชวงเวลาขณะนนและนาเสนอขอเทจจรงใหม ๆ

3.1.4 สารคดทองเทยว งานเขยนบนทกเรองราวเหตการณการเดนทาง ทไดมาจาก

ประสบการณในการเดนทางทองเทยวของผเขยน โดยมจดมงหมายเพอใหผอานรจกสถานทนน ในดาน

ตาง ๆ เขาใจความเปนอยของผคน สภาพภมประเทศ สภาพภมอากาศ ประวตศาสตร โบราณคด

โดยมศลปะการใชภาษาทเปนเขยนใหนาอาน ทาใหผอานเกดความเพลดเพลน สงทจาเปนสาหรบ

งานเขยนประเภทนคอ ภาพประกอบ ซงชวยใหผอานเขาใจเรองราวไดลกซงยงขน ทงยงเปนการเชญ

ชวนใหไปเทยวยงสถานททมการเขยนถง และยงชวยตอบสนองความตองการของคนบางกลมทไมม

โอกาสเดนทางไปในสถานทแหงนน ในปจจบนวธการเขยนสารคดมหลายแบบ เชน บนทกเปนเรองราว

การเดนทาง เขยนเปนโปสการดบอกเลาเรองราว หรออาจใชวธเขยนแบบผกเปนเรองราว มตวละคร

ดาเนนเรอง มรปเลมสวยงาม

3.1.5 สารคดจดหมายเหต งานเขยนทบนทกเรองราวทเกดขนในชวตประจาวนทอาจ

เกยวของกบหนวยงานนน ๆ เพอเกบไวเปนหลกฐาน มกเปนเรองราชการจะบนทกระหวางปฏบตงาน

สาคญทเกยวของกบคนหมมาก เพอเปนหลกฐานประกอบเรองราวตาง ๆ

3.1.6 สารคดอนทน งานเขยนบนทกเกยวกบผเขยนหรอเหตการณทเกดขน ในครอบครว

สงคม ประเทศชาต ตลอดจนขอเทจจรงในวงการธรกจ การคา วฒนธรรม

3.1.7 บทความ แบงเปนประเภทตาง ๆ ดงน

- บทความบรรยาย เขยนเพอใหความรในเรองใดเรองหนงอยางพนๆ เนนให

ทราบถงประสบการณตาง ๆ ทแปลกใหม

98

- บทความเชงวชาการ มงใหความร ประโยชนโดยตรง เปนงานเขยนแบบม

แบบแผน ใชถอยคาประณต ถกตองตามขอเทจจรง และมหลกฐานอางอง

- บทความแสดงความคดเหน มงแสดงความคดเหนอาจสนบสนนหรอคด

คาน แสดงทศนะสวนตวในเรองใดเรองหนง ใชภาษาใหเขาใจ

- บทความวเคราะห เนนการวเคราะห อาจมการแยกแยะแจกแจงเรองใด

เรองหนงอยางคอนขางละเอยดชดเจน

- บทความเชงวจารณ มวธการแตกตางตามลกษณะของสงทวจารณ อาศย

พนฐานจากขอเทจจรงหรอกฎเกณฑบางประการโดยมเหตผลมาสนบสนน

- บทความรายงาน การนาเอารายงานมานาเสนอเปนบทความ เชน การนา

รายงานการวจยมาเสนอเปนบทความลงในวารสารทางวชาการตางๆ

- บทความสมภาษณ เขยนบนทกถอยคาสมภาษณ โดยเรยงใหม จดลาดบ

ตามความสาคญ แยกแยะประเดนขอเทจจรง และขอคดเหน

- บทความอธบาย ชแจงขอมลอยางละเอยดชดเจน มตวอยางหรอภาพประกอบ

ทเดนชด

- บทความประเภทตารา มงใหสาระขอมลทเปนขอเทจจรงสามารถพสจนได

- ความเรยงปกณกะคด มงใหความร ความคดแกผอาน โดยแทรก

ความเพลดเพลน มงใหผอานสนใจขอเขยนเปนสาคญ มกนยมใชความขดแยงกบความเชอถอ

ของคนทวไปมานาเรอง บางครงอาจเขยนในลกษณะลอเลยน ชวนขน เสยดส หรอถากถาง อาจเรยก

ไดวา “สารคดบนเทงคด”

- สารคดรายงานพเศษ หรอทเรยกวา “สกป” เปนสารคดขนาดยาวอาศย

การหาขอมลเปนระบบ โดยผเขยนสารคดตองไปสบคนขอมลดวยวธการตาง ๆ ดวยตนเอง และนา

เรองราวนนมาเรยบเรยงใหนาอาน และมกจะเปนขอมลททคนในสงคมใหความสนใจ การอานสารคด

รายงานพเศษจงชวยทาใหผอานมความรในเรองทกาลงเกดขนในสงคมขณะนน

- สารคดบทวจารณ เชน สารคดบทวจารณหนงสอ บทวจารณตวละคร

บทวจารณภาพยนตร บทวจารณวรรณคด ฯลฯ โดยกอนเขยนตองคานงถงขอมลและความรใน

เรองทจะเขยนวจารณ โดยชใหเหนทงจดเดนและจดดอย มงเนนความคดอนแหลมคม ทผเขยนสอด

แทรกและความสมเหตสมผลทยกมาสนบสนนแนวความคดของตน

- งานเขยนแนะนาหนงสอ แตกตางจากสารคดบทวจารณ ตรงทงานเขยน

ชนดนมกเปนการนาเสนอเฉพาะในสวนดของหนงสอมาเขยน พรอมทงเสนอเรองยอ ตวอยาง รปแบบ

และราคา

99

3.2 จดมงหมายในการอานสารคด เนองจากสารคดเปนขอเขยนเพอใหผอานไดรบประโยชน

คอ ความร ความคด ดงนนจดมงหมายในการอานสารคดจงอยทการรบสารประโยชน อนไดแก ความร

และความคด ฉตรา บนนาค สวรรณ อดมผล และวรรณ พทธเจรญทอง (อางใน กลยา ยวนมาลย

2539: 52-54) ไดแยกจดมงหมายของการอานสารคดไวโดยสรป ดงน

3.2.1 อานเพอเกบใจความสาคญ

วธเกบใจความสาคญหรอยอความจากสารคด ผอานมแนวทางปฏบตไดโดย

การตดสวนตาง ๆ ทไมสาคญในเนอเรองออก ไดแก

- ตวอยางประกอบ

- สวนขยาย ไดแก รายละเอยด คาอธบายเรอง และการเปรยบเทยบตางๆ

- โวหารตาง ๆ สานวนทหรหรา และคาศพท

- ตวเลข สถตตาง ๆ (ยกเวนในกรณทตองการผลทางตวเลข)

- ยอหนาพเศษบางยอหนา เชน ยอหนาคานา ยอหนาเชอมความยอหนา

สงทาย

- คาถาม หรอคาพด ของผเขยนทเปนสวนประกอบ

4. การอานบนเทงคด การอานหนงสอหรองานเขยนทใหความสข ความสนก แกผอานเปน

สาคญซงเปนจดประสงคหนงในการอาน ผอานบางคนกมความตองการจะอานงานเขยนเหลานนซง

เรยกวา “บนเทงคด” การอานงานเขยนบนเทงคดจะทาใหผอานพงพอใจ และเปนจดเรมตน ทจะชวย

สรางนสยรกการอานใหเกดแกเดกและเยาวชน เพราะการอานหนงสอทสนกผอานกจะไดรบความสข

จากอรรถรสในการอานตามไปดวย ภาควชาภาษาไทย มหาวทยาลยศลปากร (2540: 108) ใหความ

หมายของคาวา บนเทงคดไววา บนเทงคด (Fiction) คอ เรองสมมตทคดแตงขนโดยผแตงมงใหความ

บนเทงแกผอานเปนหลก และอาจแทรกขอคด สารประโยชน ใหแกผอาน เปนสงรองลงมา บนเทงคด

เดมเรยกวาเรองอานเลน และมกสะทอนภาพของยคสมยและสงคม ตามความคดเหนของผเขยนไว

ดวย

4.1 ลกษณะของบนเทงคด เปลอง ณ นคร (อางใน สมพร มนตะสตร แพงพพฒน

2534: 65) กลาวโดยสรปถงลกษณะของบนเทงคดไววา

1. ใหความสนกสนานเพลดเพลน2. มคตเตอนใจโดยจะตงใจหรอไมตงใจ3. ใหความคดรเรมสรางสรรค4. สงเสรมคณคาทางศลธรรมจรรยา5. มศลปะการใชถอยคา สานวน โวหาร

100

จากลกษณะของบนเทงคดขางตนจงสรปไดวา บนเทงคดคอหนงสอ หรองานเขยนทมจดมง

หมายใหผอานไดรบความสนกสนาน เปนงานเขยนทเขยนจากจนตนาการของผแตง ซงไมใชเรองจรง

นอกจากความสนกทผอานจะไดรบแลว บนเทงคดยงแทรกแนวคดทเปนประโยชนตอผอานอกดวย

หนงสอทเปนบนเทงคดไดแก นวนยาย เรองสน นทาน นยาย บทละคร ทางโทรทศน รวมถงรอย

กรองทผกเปนเรองในสมยกอนกจดอยในประเภทบนเทงคด เชน พระอภยมณ สงขทอง เปนตน

4.2 ประเภทของบนเทงคด การแบงประเภทบนเทงคดสามารถแบงเปนประเภทตางๆ ได

หลายประเภท ไดแก เรองสน นวนยาย นทาน นยาย บทละครทางโทรทศน รวมถงบทรอยกรอง

ทเขยนเปนบนเทงคด แบงเปนประเภทตางๆ 2 ประเภท ดงน

4.2.1 เรองสน (Shot Story) เรองสนเปนวรรณกรรมทคนนยมอานกนโดยทวไป

ขนาดของเรองไมยาว ใชเวลาอานไมนาน อาจจะพมพเปนแบบพอกเกตบค สามารถพกพาไปในทตาง ๆ

ไดอยางสะดวกสบาย งานเขยนเรองสนจะชวยสะทอนความคด การดาเนนชวตของคนในแตละยคแตละ

สมย ลกษณะทสาคญของเรองสนคอ เปนเรองทมขนาดสน มจานวนคาประมาณ 1,000 - 10,000 คา

หรอประมาณ 5 – 8 หนากระดาษ A4 เรองสนบางเรองมขนาดสน ประมาณ 1 หนากระดาษ A4

เรยกวา “เรองสน ขนาดสน” นอกจากนยงมเรองสนขนาดยาว นาเสนอเปนตอนๆ อาจมถง 4 ตอนจบ

หรอมากกวานน

4.2.2 นวนยาย (Novel) นวนยาย คอ เรองแตงรอยแกวทประกอบดวยจนตนาการ

อนกวางไกล มจดมงหมาย ใหความบนเทงเปนสาคญ และใหผอานไดเขาใจชวตอยางกวางขวางขน

ในการแตงนวนยายผแตงจะใชความสามารถแตงใหนวนยายทมลกษณะสมจรงหรอเหมอนจรงมากทสด

และถงทสดคอ เปนเรองทมเคามลจรง เกดขนกบชวตของบคคลจรง ๆ มาแลว โดยทนกประพนธไดใช

คณสมบตของศลปนนาเอาบางแงมมของชวตเหลานน บวกเขากบกลวธแตงและลลาในการประพนธ

จนสามารถทาใหผอานสนกเพลดเพลนตามไปไดอยางสอดคลองเหมาะสม

4.3 แนวทางการอานเรองสนและนวนยาย เรองสนเปนบนเทงคดทคนทวไปนยมอาน

ในยามวาง เนองจากไมเสยเวลาในการอานมาก เพราะรปเลมมขนาดบาง จานวนหนานอย และเปน

การใชเวลาวางใหเปนประโยชน นอกจากน เรองสนกมคณคาอนเปนประโยชนแกผอาน นอกจากจะ

ไดรบความสนกสนานเพลดเพลนแลว ยงจะไดรบขอคดทมประโยชนในการดาเนนชวตไดเพราะนกเขยน

แตละคนมกจะสอดแทรกประสบการณของตนไวในงานเขยนของตนเอง เรองสนเปนวรรณกรรมประเภท

รอยแกว ทอาศยศลปะและกลวธในการเขยน และเนอหาของเรองนนสะทอนจากชวตของคนในสงคม

และในการอานงานเขยนทงสองประเภทจงมแนวทางในการอานดงน

4.3.1 พจารณาในงานเขยน โดยพจารณาจากสงตางๆ ดงตอไปน

101

4.3.2 เนอเรอง โครงเรอง แกนของเรองหรอแนวคดของเรอง เมอผอานไดอานเรองสน

หรอนวนยายจบลง ควรจะสามารถเลาเรองยอได เรองน มกลวธในการดาเนนเรองอยางไร ผเขยนตองการ

จะนาเสนอแนวคดในเรองใด

4.3.3 วเคราะหตวละครมลกษณะนสยอยางไร ตวเอกคอใคร ตวรองคอใครพฤตกรรม

ของตวละครเปนอยางไร การกระทาของตวละคร มความสมจรงหรอไม และมเหตผลอยางไรททาให

ตวละครตดสนใจแบบนน

4.3.4 ฉากและบรรยากาศมความสมจรงหรอไม การบรรยายฉากเปนสงสาคญทจะ

ชวยโนมนาวผอานใหคลอยตาม และทาใหเกดจนตนาการตามทผเขยนตองการ

4.3.5 บทสนทนา ในการเขยนเรองสนและนวนยายตองมความสมพนธเหมาะสมกบ

เพศ วย อาชพ สถานภาพของตวละคร บทสนทนาทดจะตองทาใหผอานเขาใจบคลกลกษณะ และ

ความคดของตวละคร

4.3.6 ทศนะของผแตง ผอานจะรบทราบทศนะแนวคดตางๆ ทเปนปรชญาของผแตง

จากคาพดของตวละคร ขอคดตาง ๆ จะทาใหผอานนาไปพฒนาตนเองในโอกาสตอไป

4.3.7 พจารณาถงประโยชนทผอานจะไดรบจากการอาน เมออานงานเขยนเรองสน

หรอนวนยายจบลง ผอานจะไดความร แนวคด หรอไดรบความบนเทงอยางไร และแมวานวนยายจะไม

ใชเรองจรง แตกเขยนขนจากความจรงในบางสวน ผอานจะไดรบแงคด มมมองใหม ๆ ตลอดจนประสบ

การณจากงานเขยนเปนสงทจะเปนประโยชนและเปนประสบการณ แกผอานตอไป

การอานเปนเครองมอสาคญในการแสวงหาความร ใหขอคด ประสบการณ ทาใหมทกษะใน

การพด การเขยนดยงขน ในการพฒนาเยาวชนตองปลกฝงใหคนในชาตมอปนสยทรกการอาน มทกษะ

ในการอานทถกตอง เรยนรแนวทางในการอานใหประสบความสาเรจ ซงจะนาไปสการพฒนาศกยภาพ

ของผอานในดานตางๆ ทจะเปนประโยชนตอผอานเอง และเปนประโยชนในการพฒนาประเทศ ดงนน

ในหนงวนหากใครไดอานหนงสอ หรอไดอานสงตางๆ แลว ยอมทาใหกระบวนการคดพฒนาไปไดรวด

เรว การอานจงเปรยบเหมอนการสะสมความรในธนาคารสมอง หากแตยงใชยงงอกเงย ซงตรงกนขาม

กบ การฝากเงนไวในธนาคาร ยงใชกยงหมด เมอเปนเชนนเหตใดเราไมอานสะสมความรไว ในขณะน

เราอาจยงไมใช แตวนใดวนหนง จะสามารถหยบ จบ เลอกใชไดอยางอตโนมต ยงอานมาก ยงทาใหตน

เองมองเหนสงตางๆ แบบเชอมโยง หรอแบบบรณาการ

การอานจงไมใชเรองของการอานเฉพาะตาราเรยนอกตอไป หากแตในโลกปจจบน ยงอานมาก

ยงไดเปรยบ หากไดอานชวประวตของผทประสบความสาเรจ จะพบวา บคคลเหลานไดแรงบนดาลใจ

102

มาจากการอาน เมอพวกเขาเปนทรจกของสาธารณชนแลว กยงคงมนสยรกการอานไมเปลยนแปลง แต

เปนการอานเพอนามาใชในการทางาน หรอกลยทธทจะทาใหเกดการสรางสงใหมๆ หรอพฒนาตนเอง

เพมขน อาจกลาวไดวา แตละวยจะมความสนใจเรองทอานแตกตางกน แตคงไมสาคญเทากบการได

อานอยเปนนจ

เอกสารอางอง

103

กลยา ยวนมาลย. 2539. การอานเพอชวต. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

จตรา กอนนทเกยรต. 2539. ตงหนงเกย. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนด

พบลชชง .

เจรญเกยรต ธนะสขถาวร. 2546. เตมกาลงใจใหพลงชวต. กรงเทพฯ : วญชน.

ฉออน วฒกรรมรกษา. 2536. หลกการรายงานขาว : Basic News Reportion. กรงเทพฯ :

ประกายพรก.

ชตปญโญ (นามแฝง). 2546. ชวตทเหนอยนก...พกเสยบางดไหม?. กรงเทพฯ: ใยไหม.

ฐตรตน ลดาวลย. 2539. การใชภาษาไทย 1. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ธงไชย พรหมปก. 2540. การอาน. กรงเทพฯ: เคลดไทย.

ธนรชฎ ศรสวสด และนภาลย สวรรณธาดา. 2539. การอานเพอการศกษาคนควา.ใน

เอกสารการสอนชดวชาการอานภาษาไทย. หนวย 6 -10. พมพครงท 2.

นนทบร : ชวนพมพ.

ธดา โมสกรตน และนภาลย สวรรณธาดา. 2543. การอาน. ใน เอกสารการสอนชดวชา

ภาษาไทย 1. หนวย 9-15. พมพครงท9. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ธดา โมสกรตน, ปรยา หรญประดษฐ และอลสา วานชด. 2543. การอานวรรณกรรมรวมสมย.

ใน เอกสารการสอนชดวชาการอานภาษาไทย. หนวย 8 -15. พมพครงท 7.

นนทบร: ประชาชน.

นพดล จนทรเพญ. 2539. การใชภาษาไทย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ตนออ แกรมม.

เบญญาวธน (นามแฝง). 2546. คมอสชวตดวยตนเอง ชดท 2 เรมตนใหม...ในวนพรง.

นนทบร: 108 สดยอดไอเดย.

เปลอง ณ นคร. 2542. ศลปะแหงการอาน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ขาวฟาง.

พฒจรา จนทรดา. 2547. การอานและวจารณเรองสน. กรงเทพฯ: เยลโลการพมพ.

ภาควชาภาษาไทย. 2543. การอานเพอชวต. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต.

ภาควชาภาษาไทย. 2540. ภาษากบการสอสาร. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร

วทยาเขตสนามจนทร.

ลลตา กตตประสาร. 2542. การอานงานวชาการ. ในเอกสารการสอนชดวชาการอาน

ภาษาไทย หนวย 8 -15. พมพครงท 7.นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

แววมยรา เหมอนนล. 2538. การอานจบใจความ. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

ศรรตน เจงกลนจนทร. 2544. การอานและการสรางนสยรกการอาน. กรงเทพฯ :

ไทยวฒนาพานช.

104

ศรพร ลมตระการ. 2534. ความรเบองตนเกยวกบการอาน. ใน เอกสารการสอนชดวชา

การอานภาษาไทย. หนวย 1 - 7. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน. 2548. กลเมดการอานใหเกง. พมพครงท 3 .

กรงเทพฯ: ผองพฒนการพมพ.

สมพร มนตะสตร แพงพพฒน. 2534. การอานทวไป. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

โอเดยนสโตร.

สขพฒน ทองเพง. 2543. พดใหคด. พมพครงท 22. กรงเทพฯ: มปท.

สพรรณ วราทร. 2545. การอานอยางมประสทธภาพ. กรงเทพฯ :จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

---------------------------------------------

บทท 4ศาสตรและศลปะของการเขยน

การเขยนเปนการสอสารทถายทอดเพอแสดงออกซงความร อารมณ ความรสกนกคดของมนษย

โดยผานสอสญลกษณคอตวอกษร และเครองหมายตาง ๆ เปนสอแทนเสยงพดทมความคงทนและ

เปนหลกฐานอยไดนานกวาการแสดงออกดวยการพด ดงนน การเขยนจงเปนทกษะการใชภาษาทเปน

เรองราว เพอใหผอานเขาใจตรงตามความมงหมายของผเขยน การเขยนจะประสบผลสาเรจหรอไมก

ขนอยกบผเขยนวามทกษะในการใชภาษาในการถายทอดไดดเพยงใด

การสอสารดวยการเขยนจงมความสาคญทผเขยนจะสามารถถายทอดเรองราวเพอสอสารไป

ยงผอานใหเกดการรบร เขาใจไดตรงตามวตถประสงคของผเขยน

ความหมายของการเขยนจารก สงวนพงษ (2542: 5) ใหความหมายของการเขยนไววา “การเขยน” หมายถง

การถายทอดความรสก ความคด ความร ประสบการณ จนตนาการออกมาเปนลายลกษณอกษรไปสผ

อาน

ชาตร พนเจรญสวสด (2549: 149) กลาววา การเขยน คอ กระบวนการสอสารความคด

ความร ประสบการณ ความรสกและจนตนาการ โดยเรยบเรยงออกมาเปนถอยคา การเขยนเปนเครอง

มอสอสารทสาคญ สามารถกลนกรองไดถกตองสมบรณไดมากกวาทกษะการใชภาษาอยางอน เพราะ

สามารถไตรตรองกอนลงมอเขยนได และหลงจากเขยนแลวยงสามารถแกไขได

สจรต เพยรชอบ และ สายใจ อนทรมพรรย (อางถงใน จตตนภา ศรไสย.2549: 146) กลาววา

การเขยน คอ การเรยบเรยงความร ความคด และประสบการณตาง ๆ ตลอดจนความรสกนกคด และ

จนตนาการออกมาเปนลายลกษณอกษร ขอเขยนตาง ๆ จะมเอกภาพมความเปนตวของตวเองในดาน

ความคด และการใชภาษามาเรยบเรยงออกมาเปนภาษาเขยนและสามารถใชภาษาไดอยางถกตอง

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (2546:203) ไดใหความหมายของคาวาเขยน

ไววา “ขดใหเปนตวหนงสอหรอเลข ขดใหเปนเสนหรอรปวาดตาง ๆ วาดแตงหนงสอ”

จากความหมายดงกลาว อาจสรปไดวา การเขยน หมายถง กระบวนการสอสารทเปนการนา

ความร ความคด ความรสก ประสบการณ จนตนาการ ถายทอดออกมาเปนลายลกษณอกษรจากผ

เขยนไปสผอาน

106

ความสาคญของการเขยนการเขยนมความสาคญตอมนษยชาต เปนวธการสอสารวธหนงทมลกษณะแตกตางไปจาก

การสอสารดวยการพด เพราะการเขยนเปนการสอสารทเปนลายลกษณอกษร การสอแนวคดหรอขอ

มลทงหมดของผเขยน ตองถายทอดออกมาโดยผานสญลกษณ คออกษรโดยไมมสถานการณ เชน

การใชทาทางประกอบหรอไมม การใชนาเสยงชวยในการสอสารดวย การเขยนจงมความสาคญอยาง

ยง ทผเขยนจะตองมความรความเขาใจ เพอชวยใหการสอสารดวยการเขยนประสบความสาเรจตาม

ความมงหมาย ซงสมพศ คศรพทกษ (2538:195) อวยพร พานช (2534:29) และ สนท ตงทว

(2529:118) ไดกลาวถงความสาคญของการเขยนเพอการสอสารสรปไดดงน

1. การเขยนเปนสงจาเปนสาหรบมนษยทกชาต เนองจากการเขยนชวยใหการสอความหมาย

ไวชดเจนขน มหลกฐานทมนคง อางองได และตรวจสอบได

2. การเขยนเปนวธการสอสารทชวยใหมนษยสามารถเกบรกษาและถายทอดขาวสารตาง ๆ

ไปยงผอนได โดยมตองทาการตดตอสอสารดวยตนเองโดยตรง ชวยใหมนษยบนทกประวตศาสตร

ศลปะ ตลอดจนความรทางวชาการของตนเอง เพอใหบคคลในยคเดยวกน และยคอน ๆ ทราบ

3. การเขยนไมวาจะเปนรป รอย สญลกษณ ภาพแสดงความคด ภาพแสดงความหมาย

หรอตวหนงสอ ลวนเปนมรดกตกทอดทงสน ซงเปนการแสดงใหเหนเอกลกษณของชาต และม

ความเปนอธปไตยในชาต ถอเปนมรดกทางวฒนธรรมทคนไทยทกคนภาคภมใจ

4. การเขยนเปนกญแจของอนาคตของมนษย เนองจากสงทถกบนทกในอดตและปจจบน

จะเปนพนฐานสาหรบการสรางสงใหม ๆ ตอไป

5. การเขยนชวยผอนคลายความตงเครยด สรางความบนเทง ชวยสะทอนความคด ทศนคต

และตวอยางทางสงคม

6. การเขยนมความสาคญตอบคคลทกอาชพ ไดแก นกเขยน นกการเมอง นกธรกจ และขา

ราชการ ตางกมความจาเปนทตองใหการเขยน หรอภาษาเขยน เพอดาเนนภารกจดวยกนทงสน

เมอการเขยนมความสาคญดงกลาวมาแลว เราจงมความจาเปนทจะตองมความร

ความเขาใจเกยวกบการเขยน ซงเปนวธการสอสารประเภทหนง เพอใหเปนไปตามวตถประสงค

องคประกอบของการเขยนในการสรางงานเขยน ผเขยนจะตองมความเขาใจถงองคประกอบของการเขยนจารก สงวนพงษ

(2539: 9) ไดกลาวถงองคประกอบของการเขยนเพอการสอสารไว 5 ประการ คอ

107

1. ผเขยน (ผสงสาร) หมายถง ผสงสารดวยการเขยนไปยงผอาน (ผรบสาร) โดยผานสอ

ตางๆ

2. สาร คอเนอหาสาระทมความหมายและเปนลายลกษณอกษร สารจะเกดขนไดกตอเมอผเขยนเปนผคดขนมาและตองการจะสงหรอถายทอดความคดนนไปยงผอาน (ผรบสาร) ความสาคญ

ของสารทถกสงมากคอ การทาใหผอาน (ผรบสาร) เกดปฏกรยาตอบสนองตามทผเขยน (ผสงสาร)

ตองกร

3. ชองทาง หรอ สอ หมายถง ตวกลาง หรอเครองมอทจะนา (สาร) จากผเขยนไปยงผอาน

ไดแก โทรเลข โทรสาร หนงสอพมพ นตยสาร และวารสาร เปนตน

4. ผอาน (ผรบสาร) หมายถง ผรบ ถอยคา ขอความ หรอเรองราวตาง ๆ ทสงมาจากผ

เขยน เพอตความสารนน ๆ

5. ผลตอบสนอง หมายถง ปฏกรยาตอบสนองของผอาน (ผรบสาร) เมอไดอานสารแลว

อาจจะเขาใจหรอไมเขาใจสารทผเขยนเสนอมากได หรออาจมอากปกรยาตาง ๆ เชน ชอบใจ สนกสนาน

เบอหนาย เปนตน

จดมงหมายของการเขยนการเขยนเปนสงทผเขยนตองการสอไปยงผอาน ซงจะตองมจดมงหมายทแนชดวาตองการ

จะสออะไร เพราะจะทาใหการเขยนนนอยในกรอบแนวทางทจะเขยนไดตรงประเดน จดมงหมายของ

การเขยนอาจจาแนกได ดงน

1. การเขยนเพอเลาเรอง เปนการเขยนเพอถายทอดความร ประสบการณ เปนการเขยนเพอเลาเหตการณหรอเรองราวตาง ๆ ทผเขยนประสบพบเหนมาใหผอานทราบ การเขยนเพอเลาเรอง

สวนใหญจะใชการเขยนเลาเรองการทองเทยว เลาประวตของสถานท ชวประวต อตชวประวต

ผเขยน

สาร ชองทาง / สอ

ผลตอบสนอง

ผอาน

108

การเขยนขาว และการเขยนสารคดตาง ๆ ซงผเขยนจะเขยนโดยลาดบเหตการณทเกดขนใหขอมล

ทถกตองตามความเปนจรง

2. การเขยนเพออธบาย เปนการเขยนเพอบอกวธทาสงใดสงหนง เพอชแจงไขความตอบ

ปญหาความร เชน การเขยนอธบายขนตอนการทาอาหาร การทาสวนครว การเขยนบทความวชาการ

ตาง ๆ วธประดษฐสงของ เครองมอเครองใชตาง ๆ การอธบายขอธรรม และการอธบายคาศพท เปนตน

ผเขยนจะตองลาดบขนตอน วธทาหรอคาอธบายอยางด ภาษาทใชจะตองเขาใจงาย มความถกตองชด

เจน อาจอธบายเปนขอ ๆ หรอแบงเปนยอหนายอย ๆ เพองายตอความเขาใจ และผอานสามารถจด

จางาย

3. การเขยนเพอแสดงความคดเหน เปนการเขยนทผเขยนจะแสดงความคดของตนไปส

ผอาน อาจเปนการแสดงความคดเหนอยางเดยว หรอเสนอแนะขอแนะนาตาง ๆ ขอคด ขอเตอนใจ

หรอบทปลกใจ เชน การเขยนบทความลงในหนงสอพมพรายวนดานการเมอง เศรษฐกจ การครองชวต

การเขยนบทวจารณ การแนะนาหนงสอ เปนตน ผเขยนตองใหขอคดเหนตามแนวคดของตน และตองให

ขอเทจจรงสมบรณ โดยใหเหตผลประกอบอยางชดเจน

4. การเขยนเพอโนมนาวชกจงใจ เปนการเขยนเพอชกจงใจใหผอานสนใจ ปลกใจ

ปลอบประโลมหรอชกชวนใหทาหรอไมทาสงใด ๆ เชน การเขยนบทความปลกใจใหรกชาต แนะแนว

การแกปญหาชวต การเขยนโฆษณา การเขยนคาขวญ ทงนวธการเขยน ผเขยนควรใชคา หรอขอความ

ทเขาใจงาย อาจเลนถอยคาสานวนใชคาหรอขอความ เพอใหผอานสนใจจางาย

5. การเขยนเพอสรางจนตนาการ เปนการเขยนเพอถายทอดความรสกนกคดจนตนาการของผเขยน ใหผอานเหนภาพตามผเขยน ใหผอานเกดความสนกสนาน เพลดเพลน เกดจนตนาการ

เชน การเขยนเรองสน นวนยาย บทละคร เปนตน การเขยนลกษณะนผเขยนจะตองรจกเลอกสรรถอย

คามาใช ภาษาจะตองประณต งดงาม ใชคาทมความหมายโดยนย หรอความหมายแฝง เพอกระทบใจผ

อานใหรสกคลอยตาม

การเขยนทดนอกจากผเขยนจะตองคานงถงจดมงหมายของการเขยนแลว จะตองพจารณา

อกวา ผอานหรอผรบสารงานเขยนนนเปนใคร ทงนเพอผเขยนจะไดเลอกสรรถอยคา ภาษาสานวน

ตลอดจนการนาเสนอขอมลใหเหมาะสมกบเพศวย ระดบความร ประสบการณ และความสนใจของ

ผอาน

109

รปแบบในการเขยนคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต (มปป.) ไดกลาวถงรปแบบในการเขยนอาจแบง

เปนประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภท คอ

1. รปแบบรอยแกว เชน เรยงความ บทความ บนทก จดหมาย รายงาน เปนตน การเขยน

ในรปแบบรอยแกวน ผเขยนจะไมถกจากดดวยลกษณะบงคบทางฉนทลกษณ แตในการนาถอยคา

มาเรยบเรยงใหเปนประโยคหรอเปนขอความนน จะอยในแบบ (FORM) ทกาหนดหรอตามความนยม

2. รปแบบรอยกรอง เชน โคลง ฉนท กาพย กลอน เปนตน การเขยนในรปแบบรอยกรองน

นอกจากผเขยนจะตองมศลปะในการใชถอยคาแลว ยงตองนาคาเหลานนมาเรยบเรยงใหถกตองตาม

กฎเกณฑของฉนทลกษณแตละชนดอกดวย

นอกจากนการแบงประเภทของงานเขยน อาจแบงแตกตางไปจากทกลาวมาได เชน

1. การเขยนทเปนแบบแผน ไดแก การเขยนเรยงความ การเขยนบทความ การเขยนรายงาน

ทางวชาการ การทาบนทกทางวชาการ การทารายงานการประชม การเขยนจดหมาย การยอความ

การถอดคาประพนธ

2. การเขยนทไมเปนแบบแผน ไดแก การทาบนทกสวนตว การจดคาบรรยาย การตอบขอ

สอบ การแนะนาหนงสอ การวจารณวรรณกรรม การเขยนเรองสน การเขยนบทละครพด

การเขยนเรองสาหรบเดก การเขยนสารคด การเขยนโฆษณา

หรออาจแบงงานเขยนออกเปน 3 ประเภท ตามองคประกอบของเนอหาเปนสาคญได

อกแบบหนง ดงน

1. ตาราวชาการและบทความทางวชาการ2. สารคด สาระบนเทง3. บนเทงคด

110

การแบงงานเขยนออกเปน 3 ประเภทน ดองคประกอบของเนอหาเปนหลก ดงน

ประเภทงานเขยน องคประกอบสาคญ

1. ตารา บทความทางวชาการ 1. ความร (fact, knowledge)

2. ความคด, ความคดเหน (idea, opinion)

2. สารคด สารบนเทง 1. ความคด, ความคดเหน (idea, opinion)

2. ความร (fact, knowledge)

3. จนตนาการ (imagination)

3. บนเทงคด นวนยาย เรองสน ฯลฯ 1. จนตนาการ (imagination)

2. ความคด, ความคดเหน (idea, opinion)

บางครงอาจแบงงานเขยนตามจดมงหมายกได ซงสดแตใครจะใชเกณฑใดในการแบง

หลกเบองตนในการเขยนการเขยนเปนงานทตองอาศยความร ความคด และความรกในงานเขยน ซงไมใชเรองงายท

ใคร ๆ จะทาได แนวการเขยนไมมหลกตามตวเหมอนสตรคณตศาสตรหรอวทยาศาสตรแตกเปนศาสตร

(Science) แขนงหนง เพราะแนวทางในการเขยนสามารถกาหนดและระบหลกเกณฑหรอองคประกอบ

ใหยดถอปฏบตไดอยางชดเจนทตองอาศยหลกการเขยนทวไป เปนพนฐาน ของการเขยน ในการเขยน

ตาง ๆ การเขยนจงเปนทงศาสตรและศลป เพราะผเขยนตองมความรเกยวกบการใชคา ความหมาย

ของคา รจกการผกประโยค รจกสานวนโวหารและวธการเขยนยอหนาเปนอยางด ตลอดจนสามารถ

เลอกสรรมาใชไดอยางเหมาะสม ใหการสอสารมความชดเจน นาสนใจ ผเขยนจงตองมความรดงตอไป

น

1. การเลอกสรรคามาใช หมายถง การเลอกถอยคาทจะนามาใชในงานเขยนใหถกตองชด

เจน ไมมความกากวม หรอมความหมายหลายอยาง หลกเลยงการใชศพทยาก คาไมสภาพ คาสแลง

ภาษาถน ภาษาตางประเทศ (ในกรณทมศพทบญญตภาษาไทยแลว) ฯ นอกจากนยงตองใชถอยคาท

ถกตองตามระเบยบนยมดวย เชน ใชคาทเปนภาษาเขยน คาสภาพ คาทถกตองตามหลกภาษา

ตรงตามความหมาย เหมาะสมกบระดบของภาษา ระดบบคคล และใชคาทชดเจน เปนตน

1.1 การใชคาใหตรงกบความหมาย เชน

จาเลยยงยอมทจะ (ชดใช, ทดแทน, ชดเชย) คาเสยหายแกโจทกในกรณอบตเหต

ครงน

111

เขาเปนคนดทรจก (ชดใช, ทดแทน, ชดเชย) บญคณของบพการ

“ชดใช” แปลวา ใหทดแทนสงทใชหรอเสยไป

“ทดแทน” แปลวา ตอบแทน

“ชดเชย” แปลวา เพมเตมหรอใชแทนทเสยไป คาทอยในวงเลบตองเลอกใชใหตรง

กบความหมาย

1.2 ใชคาทเปนภาษาเขยน เชน

เขาชอบขบรถซง จนเกดอบตเหตบอยครง (เรว)

วนหยดสดสปดาห เขาจะไมไปไหน เพราะชอบนอนอต (นอนมาก)

คาทขดเสนใตในขอความขางตนเปนภาษาพด ตองแกไปใหเปนภาษาเขยนแทน

1.3 ใชคาสภาพ คอ ไมใชคาหยาม คาสแลง หรอภาษาถน เพราะจะเขาใจเฉพาะกลม

เทานน เชน

รฐบาลคณะนประกาศตนวาเปนรฐบาลทมความโปรงใส (เปดเผย)

คณแมของเธอไมใหเดนทางไปรวมกจกรรมกบพวกเราชม (ใชไหม)

เธอจะไปแลหนงเรองนกบฉนไหม? (ชมภาพยนตร)

1.4 ใชคาทเปนคาไทย ผเขยนไมควรใชคาภาษาตางประเทศในงานเขยน (กรณทมศพท

บญญตภาษาไทยใช) ยกเวนวาคานนไมมคาภาษาไทยใชหรอคานนใชทบศพทจนเปนทยอมรบแลว เชน

สานกงานของเขาตดตงแอรทกหอง เพอความสขสบายของพนกงาน (เครองปรบ

อากาศ)

บนถนนวภาวด-รงสต มกมกลมวยรนขบรถมอเตอรไซคมาก (รถจกรยานยนต)

1.5 ใชคาใหถกตองตามหลกภาษา อาท การใชคาบพบท คาสนธาน คาลกษณนาม

การใชคาราชาศพท เปนตน เชน

คณบดถวายภตตาอาหารแกพระภกษสงฆ (แด)

รองอธการบดฝายวเทศสมพนธมอบของทระลกแดนกศกษาชาวจน (แก)

เจาอาวาสวดน กาลงปวยอย จงนอนในตอนบาย (อาพาธ, จาวด)

1.6 ใชคาใหชดเจน ไมกากวม ความไมชดเจนอาจเกดจากการใชคานอยไป หรอใชคายอ

การตดคาในประโยค เชน

เรยนวชาภาษาไทยเพอการสอสาร อาจารยใหทากจกรรมโครงการจตอาสาท ต.จ.ว.

หรอ ก.ท.ม. กได ส.บ.ม.ย.ห. (ตางจงหวด, กรงเทพมหานคร, สบายมากอยาหวง)

112

1.7 ใชคาใหเหมาะสมกบระดบบคคล ผเขยนจะตองคานงถงฐานะของสงคมของผท

กลาวถงดวย ทงตาแหนงหนาท อาย เพศ และจะเขยนถงในโอกาสใด เชน

ผมขอขอบใจอาจารยมากทกรณาใหความอนเคราะหในครงน (ขอบคณ)

1.8 ใชคาใหเหมาะสมกบระดบของภาษา ผเขยนจะตองใชระดบภาษาใหเหมาะสมกบ

งานเขยน ไดแก การใชภาษาปาก ภาษากงแบบแผน และภาษาแบบแผน เชน

อาทตยหนาคณะของเราจะเดนทางไปทศนศกษาทแปดรว (ภาษาปาก)

สปดาหหนาคณะของเราจะเดนทางไปทศนศกษาทฉะเชงเทรา

(ภาษากงแบบแผน)

ในสปดาหตอไปคณะของเราจะเดนทางไปทศนศกษาทจงหวดฉะเชงเทรา

(ภาษาแบบแผน)

1.9 การใชสะกดการนตใหถกตองตามรปคา มฉะนนอาจทาใหความหมายเปลยนแปลงไป

หรออาจจะไมเขาใจความหมายกได เชน

กาน – ตดเพอใหแตกใหม

การ – กจ, งาน, หนาท

กาล – เวลา, คราว, ครง

กาฬ – คา

การณ – เหต, เคา, มล

กานต – เปนทรก

กนดาร – ลาบาก, อตคด

กนดาล – กลาง

กานท – บทกลอน

กาญจน – ทอง

เกษยน – ขอความทเขยนแทรก แผลงมาจากเขยน

เกษยร – นานม เชน เกษยรสมทร – ทะเลนานม

โจทย – คาถาม เชน โจทยเลข

โจทก – ผฟอง เชน เขาเปนโจทกไมใชจาเลย

โจษ – กลาว, แพรไป เชน โจษจน เปนตน

113

2. การผกประโยค ประโยค คอ กลมคาทนามาเรยงใหไดใจความสมบรณ สามารถถาย

ทอดความรสกความคดของผเขยนได การผกประโยคหมายถง การนาคาตาง ๆ มาเรยงตอกนเขาให

ไดความหมายชดเจน ประโยคทสอความไดชดเจนมหลกเกณฑดงน

2.1 การเขยนประโยคใหถกตองตามหลกภาษาไทย ซงจะตองเรยงลาดบคาในประโยค

ใหถกตอง ทงนแบงไดอยางกวาง ๆ 2 ประเภท คอ

2.1.1 ประโยคความเดยว คอประโยคทแสดงขอความทมสวนประกอบคอหนวย

ประธานและหนวยกรยา ถาในหนวยกรยาเปนกรยาทตองมกรรมกตองมกรรมอยทายประโยค เชน

- นกบน

- ฉนสวมรองเทา

2.1.2 ประโยคซบซอน คอ ประโยคทแสดงขอความมากกวาหนงขอความในประโยค

อาจประกอบดวยประโยคความเดยวหลายประโยคมารวมกน โดยมคาเชอมใหประโยคเหลานนตอเนองกน

เชน

- วรภทร และณฐยาไปเทยวภเกตดวยกน

- รฐบาลคณะนประกาศปรบขนเงนเดอนขาราชการ เพราะปจจบนคา

ครองชพสงขน

2.2 การเขยนประโยคใหไดใจความชดเจน ผเขยนตองใชคาใหถกตอง ครบความ ไมควร

ตดคาหรอใชคาทผอานไมทราบความหมาย การเขยนประโยคใหชดเจน สามารถทาไดโดยการเขยนคา

ขยายเพมในประโยค เชน

- เมอทราบวาผลการสอบครงนไมเปนไปตามความคาดหวง ธาดากสน

สมปฤดทนท

(ควรแกเปน) - เมอทราบวาผลการสอบครงนไมเปนไปตามความคาดหวง ธาดากสลบ

ทนท

- เขาไมไปโรงเรยนเพราะตาเจบ ตาเจบ อาจหมายถง

(1) พอของแมไมสบาย (2) นยนตาของเขาอกเสบ

ดงนนควรใชคาเฉพาะลงไปอก เชน ในความหมายท 1 ควรแกเปน

- เขาไมไปโรงเรยนเพราะคณตาของเขาปวย

ในความหมายท 2 ควรแกเปน

- เขาไมไปโรงเรยนเพราะนยนตาของเขาอกเสบ

114

2.3 การเขยนเรยงบทสาคญของประโยคใหถกตอง ประธาน กรยา และกรรมตามลาดบ

ถาประโยคทมคาขยาย คาขยายมกจะอยหลงคาทถกขยาย หากเรยงประโยคไมถกตอง ความหมาย

อาจเปลยนไป และประโยคอาจไมสละสลวย เชน

- เขายงไมเชองบประมาณวามไมเพยงพอ

(ควรแกเปน) - เขายงไมเชอวางบประมาณมไมเพยงพอ หรอ

- เขายงไมเชอวามงบประมาณไมเพยงพอ

- นกเรยนตองสวมรองเทาหมสนหนง

(ควรแกเปน) - นกเรยนตองสวมรองเทาหนงหมสน

- จาเลยถกตดสนจากผพพากษาจาคก 8 ปทศาลอาญา

(ควรแกเปน) - ทศาลอาญา ผพพากษาตดสนจาคกจาเลย 8 ป

2.4 การเขยนประโยคใหกะทดรด ผเขยนตองใชคานอยแตกนความมาก ไมขยายความ

โดยไมจาเปนหรอใชคาฟมเฟอย และรจกการนาสานวนพงเพย สภาษตมาใช เชน

- พระพทธ พระธรรม พระสงฆ เปนหวใจของพระพทธศาสนา

(ควรใช พระรตนตรย แทนคาวา พระพทธ พระธรรม พระสงฆ )

- ทง ๆ ทรวาสดาทพยมคนรกอยแลว แตวรภทรกยงแอบรกเธออย และเฝา

คอยหวงใยอยหาง ๆ แมจะไมมหวงกตาม

(ทง ๆ ทรวาสดาทพยมคนรกอยแลว แตวรภทรกยงแอบรกเธออย เหมอนมดแดง

แฝงพวงมะมวงงอม)

2.5 การเขยนประโยคใหเปนรปประโยคภาษาไทย เพราะปจจบนมการใชสานวนตาง

ประเทศ (เขยนโครงสรางเหมอนประโยคภาษาองกฤษ) ตวอยางประโยค เชน

- นกศกษาภายใตการนาของนายกสโมสรนกศกษาเดนทางไปพฒนา

ชนบททกป

(ควรแกเปน) - นายกสโมสรนกศกษานานกศกษาเดนทางไปพฒนาชนบททกป

- มนเปนหนาทของนกเรยนทจะศกษาหาความร

(ควรแกเปน) - นกเรยนมหนาทศกษาหาความร

- ระหวางรอคอยการตดของกระดก แพทยจะใหคนไขนอนนง ๆ

(ควรแกเปน) - ระหวางรอใหกระดกตดกน แพทยจะใหคนไขนอนนง ๆ

- งานนจะสาเรจหรอไมขนอยกบพวกเราทกคน

(ควรแกเปน) - งานนจะสาเรจหรอไมกแลวแตพวกเราทกคน

- บ เดอะสตาร มาในเพลง จงหวะหวใจ

(ควรแกเปน) - บ เดอะสตาร จะรองเพลง จงหวะหวใจ

115

2.6 เขยนประโยคใหมเอกภาพและสมพนธภาพ ผเขยนตองเขยนประโยคใหมใจความ

เปนไปในทางเดยวกน และมความสมพนธเกยวของกน ถาประโยคมใจความไมสมพนธกนกควรแยก

ออกเปนคนละขอความ เชน

- พวกเขาพกอยทหอพกนกศกษา และพวกเขาชอบอานหนงสอ

(ควรแกเปน) - พวกเขาพกอยทหอพกนกศกษาและขยนเรยน

- ถาบอกฉนวาตองการพบ ฉนจะออกนอกบาน

(ควรแกเปน) - ถาตองการพบฉนจะไปพบทนท

2.7 เขยนประโยคเวนวรรคใหถกตอง การเขยนประโยคแตละประโยค เมอจบความจะตอง

เวนวรรค หรอถาประโยคทมขอความยาวๆ กควรเวนวรรค ถาไมเวนวรรคผอานกจะตองแบงขอความเอง

ซงอาจจะทาใหความหมายผดไปจากทผเขยนตองการกได เชน

- ยานด กนแลวแขง แรงไมม โรคภยไขเจบเบยดเบยน

(ควรแกเปน) - ยานด กนแลวแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบเบยดเบยน

- พอคาขายไกตายในฟารม

(ควรแกเปน) - พอคาขายไก ตายในฟารม

- พอคาขายไกตาย ในฟารม

3. การเขยนยอหนา (อนเฉท) โปรแกรมวชาภาษาไทย สถาบนราชภฏสวนดสต(2542 :75-78)

ไดกลาวถง การเขยนยอหนาหรออนเฉท คอ ความเรยงสน ๆ เรองหนง ซงรวมประโยคหลาย ๆ ประโยค

ทมขอความมงสจดเดยว หรอยอหนาคอ ขอความตอนหนง ๆ ทเปนสวนประกอบของเรองใหญใน

ความเรยงเรองนน ๆ การแบงยอหนา เปนการจดลาดบเรองราว หรอความคดของความเรยงนน ๆ

ใหมเนอความตอเนองกนทงเรอง การแบงยอหนา นอกจากจะชวยใหผอานจบความคดไดงายแลว

ยงทาใหเกดความสวยงาม และทาใหผอานมเวลาพกผอนสายตาและสมองเมออานจบแตละตอน

3.1 ลกษณะยอหนาทด ยอหนาทดจะมองคประกอบสาคญ 3 ประการ ไดแก

3.1.1 มเอกภาพ คอ มขอความเปนเรองเดยว กลาวถงความสาคญแตเพยงเรองเดยว

อาจจะมขอความขยายหรอแสดงตวอยางประกอบกได แตตองไมวกวนนอกเรอง วธพจารณาวายอ

หนานนมเอกภาพ กคอ เราสามารถจะยอขอความทงหมดใหเหลอประโยคเดยวได

3.1.2 มสมพนธภาพ คอ ประโยคแตละประโยคมความเกยวเนองกนในยอหนานน

เพอใหผอานจบความคดไดทนท ไมสบสน การใชคาสนธานเชอมประโยคควรใชใหถกตองการอางอง

หรอยกตวอยางตองวางใหถกทและตองแนใจวาตวอยางนนจะขยายขอความใหชดเจนขน

116

3.1.3 มสารตถภาพ คอ มการเนนสาระสาคญ หมายถงการเนนจดมงหมายสาคญ

ของยอหนาใหเดนชดวาเราพดถงอะไร ประโยคสาคญเรยกวา ประโยคใจความ ประโยคกญแจ หรอ

ประโยคหลก ผเขยนสวนมากมกจะวางประโยคใจความไวขางตน เพอใหเหนเดนชด แลวจงจะเขยน

ขยายเรองนน แตบางทเอาไวกลางและทายยอหนา เพอกระชบความ หรอบางทเอาไวขางตน และ

ขางทาย เพอเนนความใหมนาหนกมากขน

3.2 สวนประกอบของยอหนาในแตละยอหนาจะมสวนประกอบทสาคญ 2 สวน คอ

สวนทเปนใจความสาคญและสวนขยาย

3.2.1 สวนใจความสาคญ หมายถง ประเดนสาคญทตองการจะกลาวถงในยอหนาแต

ละยอหนา ประเดนสาคญนบางครงกมไดเขยนออกมาเปนประโยค แตเมออานแลวจะจบประเดนได

แตบางครงกเขยนเปนประโยคชดเจนในยอหนา เรยกวา ประโยคใจความสาคญ

ตวอยางยอหนาทมประโยคใจความสาคญอยตนยอหนา

“ชาวอนเดยนยมเรองรามายณะ มากมายเพยงไรนนจะเหนไดจากแปล รามายณะออก

เปนภาษาถนตาง ๆ ในอนเดยแทบทกภาษา ฉบบทแปลแพรหลายคอฉบบภาษาอนเดยของตลลทาส

นอกจากนยงมฉบบภาษาอน ๆ อก เชน รามายณะภาษากศมรของแควนกศมร และรามายณะฉบบ

ภาคใตเปนภาษาทมฬ และอน ๆ เปนตน”

(ความสมพนธระหวางรามายณะของวาลมกและรามเกยรต พระราชนพนธในรชกาลท 1

(สมพร สงโต, 2520: บทคดยอ อางองจาก จารก สงวนพงษ, ม.ป.ป.: 46)

ตวอยางยอหนาทมประโยคใจความสาคญอยตอนทายยอหนา

ยงมนกเรยนธรรมของเราเปนอนมาก ซงยงไมเขาใจความมงหมายของคาวา “ทาน” ดพอทา

ใหเขาใจไขวเขวไปวา ทาน กบ บญ นนเปนคนละอยาง ความเขาใจอนนทาใหเราพดตดปากกนไปวา

“ทาบญแลวใหทาน” ดประหนงวาทาบญกบใหทานไมไดเปนคาคกน หรอเปนคาแยกตางกน บญหรอ

ทานจงเปนอนเดยวกน คอ ทานเปนวธทาบญอยางหนงนนเอง”

117

ตวอยางยอหนาทมประโยคใจความสาคญทงตอนตนและตอนทาย

คนไทยนนถอวาบานเปนสงสาคญตอชวตตงแตเกดไปจนตาย เพราะคนไทยโบราณนน

ใชบานเปนทเกด การคลอดลกจะกระทากนทบานโดยมหมอพนบานทเรยกวา หมอตาแย เปนผทาคลอด

มไดใชโรงพยาบาลหรอสถานผดงครรภอยางในปจจบนน และทสดของชวตเมอมการตายเกดขน คนไทยก

จะเกบศพของผตายทเปนสมาชกของบานไวในบานกอนทจะทาพธเผา เพอทาบญสวด และเปน

การใกลชดกบผตายเปนครงสดทาย ดงนน บานจงเปนสถานททคนไทยใชชวตอยเกอบตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย

(“บานไทย” ในศลปะชาวบาน ของ วบลย ลสวรรณ)

ตวอยางประโยคใจความสาคญอยในตาแหนงกลางยอหนา ประโยคขยายความอยตอนตนและตอน

ทายของยอหนา ยอหนาชนดนมไมมากนก แตอาจทาไดเพอใหเกดความแปลกและนาสนใจ

“อนความรก ความชง ความโกรธ ความกลว ความขบขน เหลานเปนสามญลกษณะของ

ปถชนทวไป ใครหวเราะไมเปน ยมไมเปนกออกจะพกลอย คนสละความรกความชงไดกมแตพระอรหนต

อารมณความรสกดงนเปนธรรมชาตของมนษย กวและนกประพนธยอมจะแตงเรองใหเยาอารมณ

ความรสกเหลาน และถาเขาแตงดกจะปลกอารมณของผอานผฟงใหเกดขน ทานคงจะเคยเหนคน

อานเรองโศกจบใจจนนาตาไหลเพราะสงสารตวนางเอกพระเอก อานเรองขบขนหวเราะจนทองคด

ทองแขงทง ๆ ทรวามนเปนเรองอานเลน และคนอานกไมไดมสวนไดสวนเสยอะไรกบตวพระตวนาง

กพลอยโศกเศราตามไปดวยได อยางไรกด ความเศราของอารมณอนเกดจากความยวเยาของศลปะ

วรรณคดตลอดจนนาฏยะตาง ๆ นน เปนความสขชนดหนง มฉะนนทานองโศกนาฏกรรมคงจะไมมใคร

ดเลย”

(ภาษาและวรรณคด นายตารา ณ เมองใต อางองจาก จารก สงวนพงษ, ม.ป.ป.: 47)

3.2.2 สวนขยาย หมายถง ประโยคหรอขอความทอธบายใหรายละเอยดหรอยกตวอยาง

เพอใหผอานเขาใจประเดนสาคญในยอหนานนเพมมากขน วธเขยนสวนขยายทาไดหลายวธดงน

- วธอธบายหรอใหคาจากดความ ดงตวอยาง

ขนบประเพณ คอ ประเพณทวางระเบยบแบบแผนไวโดยตรงหรอโดยปรยาย โดยตรงคอ

วางเปนระเบยบพธการไวแจงชด โดยปรยาย คอ รกนเองและไมไดวางเปนระเบยบแบบแผนไววา ควรจะ

ประพฤตและปฏบตกนอยางไร ขนบแปลวา ระเบยบแบบแผน เชน ขนบราชการ คอ ระเบยบแบบแผน

ของราชการ ขนบประเพณบางทกเรยกวาระเบยบประเพณ ซงเปนคาเกดใหมเมอลมคาแปลของคาวา

ขนบเสยแลว

(การศกษาเรองเพณ ของ เสฐยรโกเศศ)

118

- วธใหรายละเอยด ดงตวอยาง

มะลเปนไมทมใชของพนเมองของไทย เขาใจกนวาจะมาจากประเทศจนตอนใตหรอจาก

ประเทศอนเดย ในเมองไทยเรามอยหลายชนด เชน มะลลา มะลซอน มะลวลย มะลถอด ลกษณะ

ของดอกไมเหมอนกน อยางมะลซอนกมกลบซอนกนหนาเหมอนอยางดอกดาวเรอง สวนมะลถอดกม

ลกษณะเหมอนเอาดอกมะลลา ซงมกลบชนเดยววางซอนกนขนไป และจะถอดออกมาไดเปนดอก ๆ

จงเรยกวา มะลถอด

(พฤกษนยาย ของ ส.พลายนอย)

- วธยกตวอยาง ดงตวอยาง

สญลกษณในวรรณคด มความหมายถงสงใดสงหนง มกจะเปนรปธรรมทเปนเครองแทน

นามธรรม เชน ดอกไมใชแทนหญงงาม นาคางมกแทนความบรสทธ พระเพลงใชแทนความรอนแรง

หรออาจใชตวละครในเรองนยาย หรอบทละครเปนตวแทน นามธรรม เชน ทศกณฐเปนตวแทนความ

เลวรายของผมอานาจทไมมธรรมะ สดาเปนตวแทนหญงทชอตรงตอสาม

(วเคราะหรสวรรณคดไทย ของ ม.ล.บญเหลอ เทพยสวรรณ)

- วธเปรยบเทยบสงทเหมอนกนหรอตางกน ดงตวอยาง

ธรรมดาผมปญญาอนพสดาร แมจะคดการสงใดกลกซง ผมปญญานอยหาหยงรตลอดไม

อปมาเหมอนพระยาครฑแมจะไปทศใดกยอมบนโดยอากาศอนสงสดเมฆ มไดบนตาตอยเหมอนสกณ

ชาต ซงมกาลงอนนอย อนผมสตปญญานอยนนกเหมอนนกทงปวงทมกาลงนอย มอาจบนสงเสมอ

พระยาครฑได

(สามกก ของ : เจาพระยาพระคลงหน)

- วธแสดงเหตผล ดงตวอยาง

ทาไมชาวไทยจงนยมเรองราวของรามายณะมากจนถงกบเอามาสรางสรรคขนเปนวรรณคด

ประจาชาต เรองนเหนจะตอบไดวา ความเปนไปของเรองรามายณะเปนเรองเกยวกบนกรบ เกยวกบ

สงคราม เทดทนสจจธรรม ซงตรงกบอปนสยใจคอของชาวไทย ผเปนนกรบนยมความกลาหาญ

นยมการประกอบวรกรรมและรกษาสตย จะเปนดวยเหตนเอง ชาวไทยจงรบเอาเรองราวรามายณะ

มาเปนวรรณกรรมเอกประจาชาต ผใดไมรเรองรามเกยรต เทากบไมรจกประวตศาสตรวฒนธรรม

ของชาตตนเองเปนการขาดความรทางวชาวรรณคดอยางมาก

(พระราชนพนธรามเกยรตของราชกาลท 2 ของฉนทวชย กระแสสนธ)

3.2.3 หลกการขนยอหนาใหม การสรางยอหนาของงานเขยนโดยไมรหลกแบบเรอย ๆ

พอเหนวามขนาดยาวพอสมควรกยอหนาเสยทหนง บางทประมาณเอาวาทกยอหนาควรมความยาว

เทาๆ กน เปนใชไดแสดงใหเหนวาผเขยนยงไมเขาใจวธการขนยอหนาใหม หลกการขนยอหนาใหมดง

น

119

- เมอตองการจะกลาวถงสาระสาคญอนตอไป ในขอความหนงยอหนาจะม

ความสาคญเพยงประการเดยว เมอกลาวถงขอความในยอหนาแรกจบแลว จะกลาวถงขอความสาคญ

อนกขนยอหนาใหม ดงตวอยาง

โรคไตเรอรง หมายถงโรคทเกดอยเปนเวลานานหลายเดอนหรอหลายป โรคไตสวนใหญจดเปน

โรคเรอรง จงตองการการรกษาตดตอเปนระยะยาว

โรคไตวาย หมายถงการทโรคไตชนดหนงมการสญเสยหนาทของไตไปมากพอสมควร

- เมอตองการเนนความตรงขามกบความในยอหนาแรก

ประโยชนการเชยรกฬา นอกจากจะชวยใหกาลงใจแกนกกฬาของฝายทเชยรและเปนการขมขวญค

ตอสไดเปนอยางดแลว การเชยรเปนการชวยเพมบรรยากาศความสนกสนาน ครกครนใหแกผชม การ

แขงขนนน ๆ ดวย ยงกวานนการเชยรยงใหผลพลอยไดในเรองความพรอมเพรยงเปนระเบยบและ

ความรกใครสามคคกลมเกลยมกนในระหวางหมคณะอกดวย

แตกมเหมอนกนทการเชยรเปนสาเหตใหเกดการทะเลาะววาทกน ทงนอาจเปนเพราะเชยร

เกนเลยไปถงเรองสวนตว หรอการเชยรแบบเยาะเยยหยามหยน แตถาเชยรแบบสภาพอยในระเบยบ

วนยดวยความมใจเปนนกกฬาแลว จะมเรองกระทบกระทงเกดขนไดยากมาก

- เมอตองการสรปความคดของยอหนาแรก

สาหรบภรรยาไมวาจะมความเกงกาจ หรอมความสามารถเพยงใด แตสภาพความเปนผหญง

และเปนแมบาน ยอมทาใหมความสามารถจากด ยงมอกหลายอยางซงภรรยาตองพงสาม เชน

การตดสนใจ การใหกาลงใจ เรองของสงคมนอกบาน เรองทางเพศ ปญหาบางอยางภรรยาตดสนใจ

ไมไดกตองอาศยสามชวยตดสนใจ เรองบางอยางกจาเปนตองตดสนใจรวมกน เปนตน

เพราะฉะนนสามทดควรตองทางานใหเปนทพงพาทงกาลงใจและกาลงความคดของภรรยา

- เมอตองการแยกใหเหนบทสนทนา

ดกแลวเมอยอดนทกลบมารบหยดนทกลบบานทหองแถว เดก ๆ ทงสามยงไมมใครงวงเพราะ

ความเปนหวงคณยาย

“คณยายเปนยงไงมงพยอด”

“คณยายอยไหนคะพยอด”

“คณยายเจบมากรเปลาคะ”

ประโยคสดทายเปนคาถามจากเดกหญงชลยทพยทสมครเขามาเปนหลานอกคนหนง

ยอดนทมสหนาสลดแตกพยายามยมแยมโดยบอกวา

“คณยายเหนอยมากเทานนเอง คนนตองนอนโรงพยาบาล กาลงใหนาเกลออยครบ”

(อรณรง, 2549: 104-105)

120

4. การใชสานวน คาพงเพย สภาษต

4.1 ความหมายของสานวน คาพงเพย สภาษต

4.1.1 สานวน หมายถงถอยคาสน ๆ กะทดรด กนความมาก มความหมาย

ไมตรงตว เชน กระตายตนตม กงกาไดทอง ไกแกแมปลาชอน ขงกราขากแรง ขมนกบปน ขชาง

จบตกแตน ขวางงไมพนคอ งมเขมในมหาสมทร ชงสกกอนหาม เปนตน

4.1.2 คาพงเพย หมายถงถอยคาสน ๆ กะทดรด กนความมาก อาจมลกษณะ

ประชดประชนและจะแฝงขอคด ขอเตอนใจไวดวย เชน ไกงามเพราะขนคนงามเพราะแตง รกดหามจว

รกชวหามเสา คบเดกสรางบาน คบหวลานสรางเมอง เดนตามหลงผใหญหมาไมกด ซอววหนานา

ซอผาหนาหนาว นามาปลากนมด นาลดมดกนปลา นารอนปลาเปน นาเยนปลาตาย เปนตน

4.1.3 สภาษต หมายถงถอยคาสน ๆ กะทดรด กนความมาก มลกษณะเปนคาสอน

โดยตรง เปนความจรงพสจนได เชน ความกตญกตเวทเปนเครองหมายของคนด ทใดมรกทนนมทกข

ทาดไดด ทาชวไดชว ความพยายามอยทไหนความสาเรจอยทนน อยาใฝสงใหเกนศกด ชาๆ ไดพรา

สองเลมงาม เขาเมองตาหลวตองหลวตาตาม ไฟในอยานาออก ไฟนอกอยานาเขาไมออนดดงายไม

แกดดยาก ปลกไมตรอยารราง สรางกศลอยารโรย เมอนอยใหเรยนวชา ใหหาสนเมอใหญ เปนตน

การเขยนทดควรนาเอาสานวน คาพงเพย และสภาษต มาใชสอดแทรกในขอเขยน ตามความ

เหมาะสม เพอใหผอานเขาใจความหมายไดชดเจนยงขน

4.2 ความสาคญของสานวน คาพงเพย สภาษต

4.2.1 เปนเครองมอในการฝกอบรม สวนใหญเปนคตสอนใจมงอบรมใหเปนคนด

4.2.2 เปนเครองมอสอภาพสงคม เราสามารถศกษาสภาพของสงคมไดจาก ภาษต

สานวน เชน “หลงทางเสยเวลา หลงตดยาเสยอนาคต” “ขาวยากหมากแพง” เปนตน

4.2.3 เปนเครองมอสอภาษา ใชถายทอดความหมายอนลกซงสผรบสารโดยใชขอ

ความสนๆ กะทดรดแตไดความหมายครบถวน เปนเครองผอนความรนแรงของถวยคา เชน จะวา

ใครอาจพดไดวา “ไกแก แมปลาชอน” “กงกาไดทอง” เปนตน

4.3 การใชสานวน คาพงเพย สภาษตในการสอสาร

การตความสานวน คาพงเพย สภาษต ผตความตองเขาใจทมาหรอความหมาย

แทจรงของสานวน คาพงเพย และสภาษตทจะนาไปใชไดถกตองและมวธการใชดงน

4.3.1 ใชยอขอความยาวๆ เชน จะอธบายเรองความประหยดวาการแตงงานจดพธ

ใหญโตเปนการสนเปลองโดยใชเหต แขกทมาในงานกเสยเงนเสยเวลาไดประโยชนนอยกพดวา

“ตานาพรกละลายแมนา” กนความไดหลายประโยค

121

4.3.2 ใชขยายหรอเนนความเขาใจ เชน “แดงเปนผโชคดทสดในรอบป เพราะได

แตงงานกบผหญงสวย และรวยมเงนหลายรอยลานใชจนตายกไมหมดเหมอนหนตกถงขาวสาร”

4.3.3 ใชแทนถอยคาทไมตองการกลาวตรงๆ เพราะถากลาวตรงๆ จะเปนคาไม

สภาพ เชน จะกลาวถงผชายแกทมาชอบเดกๆ กวา “เฒาหวง” หรอ “โคแกกนหญาออน” เปนตน

4.3.4 ใชเพมความสละสลวยของถอยคา เชน “กวาดเทาไรกไมหมด ถาไมงดทงขยะ”

ดกวาจะพดวา “โปรดงดทงขยะ กวาดไมไหว”

แมการใชภาษต และสานวนจะมประโยชนดงกลาวขางตน แตผใชตองคานงถงวาเมอ

ไรควรใช อยางใชพราเพรอจะนาราคาญ เชน “คณกบผมเปรยบเหมอนดอกฟากบหมาวด ผมไมได

คาบชอนเงนชอนทองมาจากทองพอทองแม จงตองอดเปรยวไวกนหวาน ชาๆ ไดพราเลมงาม” ผอานก

เกดความราคาญแทนความซาบซง

5. การใชโวหารในการเขยน โวหารหรอสานวนในการเขยน คอ ทวงทานองในการเขยนหรอลลาของการใชภาษาอยางม

ชนเชง และมศลปะ เพอใหผอานเขาใจเรอง และเกดความรสกตรงตามวตถประสงคในการเขยน ผ

เขยนจะเลอกใชสานวนโวหารแบบใดเขยนกได ทงนขนอยวธการนาเสนอ และจดประสงคในการเขยน

ในงานเขยนชนหนงจะใชโวหารกประเภทกไดแลวแตความเหมาะสม ซงผเขยนจะเปนผตดสนใจวาจะ

ใชโวหารอะไรบาง โวหารโดยทวไปแบงเปน 5 โวหารดงน

5.1 บรรยายโวหาร ไดแก การเลาเรอง หรอเหตการณซงเกดขนกบตนเองใหผอานเกดความ

ประทบใจในเหตการณ ราวกบไดเหนหรอไดพบดวยตนเอง ในการเขยนบรรยายตอใชถอยคางาย ๆ

เหมาะสมกบเรอง กบกาลเวลา เชน การเลานทาน นยาย นวนยาย ชวประวต บคคลสาคญ ประวต

สถานท ตานานตางๆ รายงานหรอจดหมายเหต ตวอยางเชน

ขาจาไดวาตวขาเองเมอเลกๆ กเปนตวอยางพยานความขอนอย ในเวลานนอายขาราวๆ

สบเอดป อยกบทานเจาอธการจนทวดปากกลวย มอบาสกาเจยม คนหนงแกเหนขาเขากใหคด

เอนด อยากจะชวยเกอหนนบวชเรยน วนหนงอบาสกาเจยมออกจากการฟงเทศน เหนขาเลนอย

กลางลานวด กเรยกเขาไปใกล แลวถามขาวาอยากจะขนสวรรคหรอไม ฝายเดกๆ ทเลนอยดวยกน

เมอไดยนดงนนกพากนมารมฟง อบาสกาเจยมอธบายวา ถาขาอยากขนสวรรคจะจดการบวชให

แลวรบเปนโยมอปฐากตอไป

(จดหมายจางวางหรา ของ น.ม.ส.)

122

5.2 พรรณนาโวหาร คอ โวหารทใชในการบรรยายเรองราวโดยละเอยดและประณต

โดยแทรกอารมณความรสกของผเขยนลงไปดวย เพอใหผอานเกดอารมณคลอยตามและรสกซาบซง

เกดมโนภาพหรอจนตนาการ มกใชพรรณนาสภาพของสถานทตางๆ หรอสงทเปนนามธรรม เชน

ความกลาหาญ ความด ความงาม หรอพรรณนาความรสก เชน ความสข ความรก ความเศรา

ความรษยา เปนตน ซงจะตองใชถอยคาทสามารถโนมนาวอารมณ หรอความรสกของผอานใหคลอย

ตามผเขยน บางทขาดลกษณะสมจรงไปบาง ตวอยาง เชน

ฉนจงตงคาถามกบตวเองวาแลวสเขยวนนจะเปนสในหองใดหองหนงในบานหนงสอในหวใจ

ของฉนบางไหม ฉนเฝาครนคดกบคาถามของตวเองอยนาน จนในทสดไดคาตอบมาวา หองสเขยว

นนมอย และเปนหองทใหความหมายของสเขยวไดอยางสมบรณ เหมอนวนทฉนเดนจากบานผาน

ทงหญาคาดอกขาวไสว เขาไปในความรมครมของปายาง ทนนมสเขยวไสวของใบยางซบซอนจน

แนนฟา มไมเลกแยงกนแซมแทรกอยในระหวางรองยางจนปารกเรอไปดวยสเขยว และในความเขยว

สดเขยวนนเอง ฉนไดพบกบลกมะหวดสแดงลกเลกๆ ลกนาขาวสชมพอมมวงสดใส ดอกมะสาน

เหลองใหญอยบนกงสง พวงจกขาวนวลระยายาว แสดสดของเหดนกแกวใตซากใบสนาตาล หรอ

แมกระทงลายพรอยของบก และกระแทงอนทรงเสนห

(บานหนงสอในหวใจ : ชมยภร แสงกระจาง, 2533: 61)

5.3 เทศนาโวหาร หมายถง การกลาวชแจง สงสอน หรอชกจงใหผอนคลอยตามให

เชอถอหรอใหปฏบตตาม ตองประกอบดวยขอความทมเหตผล มหลกฐานอางอง อยางเหนจรงเหนจง

เรองทใชเขยนทานองเทศนาสวนใหญ เปนเรองทชแนะใหเหนคณและโทษของสงตางๆ ตวอยาง เชน

เธอรบรองแลวนะวาฉนเดยวนเปนคนจน เราพดกนไดเตมปากละ แลวชวยจาไปบอกคนท

เขาคดอยางเธอดวยวา ไอความจนนมนมสองชนด จนอยางสนคดกบจนอยางผด ชนดทจนอยาง

สนคดนะ จนทงเงนทงความคด คอ จนแลวไมคดทจะตอสความจนในทางทถกทควร มวแตคอย

อจฉาคนอน แลวกตโพยตพายวาตวจน จนอยางผดนะจนแตเงน เรองความคดไมจนเปนอนขาด

ถงยงไงกไมงอมองอตนใหเหยยบหวแลวกไมเทยวงอนงอขอพงอะไรของใครดวย

(ผด : ดอกไมสด อางองจาก จารก สงวนพงษ, ม.ป.ป. : 50)

123

5.4 สาธกโวหาร สาธก แปลวาผทาใหสาเรจ สาธกโวหารคอ การยกตวอยางเพอ

ทาใหเปนทเขาใจเชอถอได ขอความทยกมกเปนประวตศาสตร ขาวเหตการณทเกดขน หรอนทาน

ชาดก เปนตน ตวอยาง เชน

... ผใดไมงงงวยในเหตการณ แมเกดขนในปจจบนทนดวน ผนนลลวงเหตตดขดได เสมอน

ภรยาแหงคนเลยงโคกบชายช 2 คน กะระฎะกะ ถามวา “เรองเปนอยางไร” ทะมะนะกะจงเลาคด :

ในเมองทวาราวดมหญงภรยาชายเลยงโคผหนงใจโลเลไมซอตรง ประพฤตทจรตกบ

ทณฑนายกแหงนคมนน และบตรของเขา คราวหนงภรยาคนเลยงโคกาลงนงรนรมยอยกบบตร

ทณฑนายก ตวนายทณฑนายกกมาหาดวย นางเหนนายทณฑนายกมา เมอซอนบตรของเขาไวฉาง

ขาวแลว กออกมาตอนรบภรมยกบนายทณฑนายกฉนเดยวกบบตรของเขา ระหวางนนคนเลยงโคผ

ภสดากลบมาจากทงนา พอนางเหนสามกบอก “ทณฑนายก! ทานจงฉวยไม ทาทเปนโกรธรบออกไป

เสยเดยวน” เมอทณฑนายกทาตามนนแลว คนเลยงโคกมาถงทนน ถามภรยาวา “ททณฑนายกเขามา

นดวยธระอะไร” ภรยาตอบ “กไมทราบ” โกรธลกชายดวยเรองอะไรมานะแหละ ลกชายกลว หนมา

ขออาศยอยทน ฉนชวยซอนไวในฉาง...”

(หโตปเทศ ของ เสถยรโกเศศ และนาคประทป)

5.5 อปมาโวหาร อปมา แปลวาขอเปรยบเทยบใชคกบ อปไมย ซงแปลวา ขอความท

ตองมขอเปรยบเทยบ โดยอปไมยจะมากอนอปมา อปมาโวหารจงเปนโวหารเปรยบเทยบเพอประกอบ

ความใหชดเจนยงขน โดยยกตวอยางสงทคลายคลงกนมาเปรยบเทยบเพอใหเกดความชดเจนดาน

ความหมาย ภาพ และอารมณความรสกมากยงขน ตวอยาง เชน

พระพทธเจาเปรยบคนนาทางซงชประทปขนสองใหเราไดแลเหนหนทางไดถนด ประทปนคอ

พระธรรม ผใดทใฝใจฟงธรรม เมอเวลาเทศนกดหรอเวลาอานหนงสอกด ไดชอวาเปนคนรฉลาดรจก

เดนเขาหาดวงไฟ เมออาศยแสงสวางและเหนทางเดนไดแจมแจง ไมตองเดนสะดดหรอตกหลม

ตกหลม อาจเดนไปสสถานแหงความสขไดโดยสะดวก สวนผทเกยจครานไมฝกใฝในธรรมวนยนน

กไมผดอะไรกบผโงเขลาทไมรเดนเขาหาดวงไฟ ถาแมวาตนเดนสะดดหรอตกหลมตกหลมลงไป จะซด

ผอนไมไดเพราะตวของตวเองมหนาททจะกระตอรอรนตรงกบภาษตบทหนงวา ตนนนแหละเปนทพง

แหงตน คอ ตนของตนไมขวนขวายกระทาตวใหดแลว ถงแมวาจะมผมอานาจสงใหญยกยองสก

เพยงใดกจะดไปไมไดตลอด ผทนงทอยเฉย ๆ คอยรอแสงไฟใหมาเองไมเดนเขาไปหาดวงไฟ เพอให

ไดแสงสวาง ดงนนบวาเปนความผดของตนเองทเดยว จะโทษใครไมได

(พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาฯ เทศนาเสอปา อางองจาก จารก สงวนพงษ, ม.ป.ป. : 51)

124

6. การเขยนคานา เนอเรอง และสรป สาเนยง ฟากระจาง (2553: 125-129) งานเขยน

ทกชนดจะนาสนใจ ชวนตดตามใหอานตงแตตนจนจบ สงสาคญและจาเปนอยางยงคอการเขยนคานา

เนอเรอง และสรป ซงเปนองคประกอบทสาคญอกประการหนง ในการทจะสรางงานเขยนใหมความ

สมบรณ และงายตอความเขาใจของผอาน ดงน

6.1 คานา คอ สวนแรกของงานเขยนทนาผอานไปสเนอหาตอไป คานาทดจะเราความสนใจ

ของผอานใหเกดความอยากอานเรองนน ๆ ตงแตตนจบจนจงเปนสงจาเปนอยางยง ทผเขยนจะตองใช

ศลปะในการเขยนของตนนาผอานใหบรรลตามวตถประสงคทผเขยนตองการ การเขยนคานามหลายแนว

แลวแตผเขยนจะเลอกใชแนวใดทเหมาะสมกบงานเขยนของตน แนวการเขยนคานาอาจทาได ดงน

6.1.1 นาดวยการอธบายชอเรอง หรอใหคาจากดความของเรอง

6.1.2 นาดวยการกลาวถงจดประสงคของเรองทจะเขยน

6.1.3 นาดวยการเนนความสาคญของเรองทจะเขยน

6.1.4 นาดวยการตงเปนคาถาม หรอปญหาทชวนใหขบคด

6.1.5 นาดวยการยกคาพงเพย สภาษต คาคม หรอคากลาวของบคคลสาคญ

ซงสมพนธกบเนอเรอง

6.1.6 นาดวยการยกตวอยางเหตการณ หรอเรองราวทมแงมมเกยวกบเรองทจะเขยน

6.1.7 นาดวยการเลาเรองสนก ตนเตน หรอแปลกใหม

6.1.8 นาดวยการใหคาจากดความ

6.1.9 นาดวยขอมลสถตขอเทจจรง

6.1.10 นาดวยการกลาวถงบคคลทตองการเขยนถง ฯลฯ

ตวอยาง การนาดวยคาพงเพย สภาษต คาคมหรอคากลาวของบคคลสาคญ เชน

ขอฝนใฝในฝนอนเหลอเชอ ขอสศกทกเมอไมหวนไหว

ขอทนทกขรกโรมโหมกายใจ ขอฝาฟนผองภยดวยใจทะนง

จะแนวแนแกไขในสงผด จะรกชาตจนชวตเปนผยผง

จะยอมตายหมายใหเกยรตดารง จะปดทองหลงองคพระปฏมา

ไมยอทอคอยสรางสงทควร ไมเรรวนพะวาพะวงคดกงขา

ไมเคองแคนนอยใจในโชคชะตา ไมเสยดายชวาถาสนไป...

125

เพลงพระราชนพนธ “ความฝนอนสงสด” น พระบาทสมเดจพระเจาอยหวในรชกาลปจจบนได

พระราชทานใหแก ทหาร ตารวจ อาสาสมคร และเจาหนาททกฝาย ททางานอยางเหนดเหนอย

เพอความอยรอดของชาต เพอใหยดถอเปนแนวปฏบต หรออดมคตในการทางานเพอชาต ซงอดมคตน

มงเนนหนกในดานการปองกนและรกษาใหชาตอยรอดตลอดไป และมงใหเปนอดมคตของผทปฏบต

หนาทในการปองกนอธปไตยของชาต หากอดมคตนครอบคลมไปทกดานและมงใหเปนแนวทางปฏบต

ของคนทงชาต เรากอาจจะเรยกใหมไดวา “อดมการแหงชาต”

(ทองคณ หงสพนธ, ตวอยางเรยงความ: 94)

6.2 เนอเรอง คอ สวนทยาวทสดของงานเขยน เนอเรองจะเปนสวนทผเขยนรวมความคด

และขอมลจากการคนความานาเสนออยางเปนระบบขนตอน ในการเขยนเนอเรองนน ผเขยนตอง

ดาเนนตามโครงเรองทไดวางไว เนอเรองควรแบงออกเปนยอหนา เพอใหประเดนความคดชดเจน

ยอหนาในการเขยนเนอเรองจะมมากนอยเพยงใดกได ขนอยกบการจาแนกประเดนสาคญทกาหนดไว

ในโครงเรองแตละยอหนาจะตองมความเชอมโยงสมพนธกนเปนอยางด ทงนผเขยนจะตองมการวาง

แผนการเขยนใหชดเจน รดกม และรวาจะใชความคดประกอบถอยคาสานวน ขยายโครงเรอง แตละ

ยอหนาใหนาสนใจดวยกลวธการเขยนรปแบบใด ทงนในการนาเสนอเรอง ผเขยนสามารถสรางกลวธ

ใหมๆ ไดตลอดเวลา แตจะตองคานงถงความเปนเอกภาพ ความม สารตถภาพ และสมพนธภาพของ

เนอหาสาระสาคญทงหมดเปนสาคญ จากนนกเขยนขอมลทงหมด ดวยสานวนการเขยนและโวหาร

ตางๆ ทสอดคลองกบจดประสงคในการเขยน แบงไดหลายประเภท เชน เรยงความ บทความ เปนตน

6.3 การสรป เปนสวนสดทายของงานเขยน ทผเขยนจะตองใชความประณตคอนขางมาก

เพราะการสรปจะเปนการบอกใหผอานทราบวาขอมลทนาเสนอมาแตตน ไดจบลงโดยสมบรณแลว

การเขยนสรปจงมความสาคญไมนอยไปกวาองคประกอบอนๆ แมวาผเขยนจะเขยนคานา และเนอเรองด

เพยงใดกตาม หากจบเรองโดยขาดการสรป หรอสรปไดไมด งานเขยนนนๆ กจะดอยคณคา ไปใน

ความรสกของผอาน เปนเหตใหความประทบใจของผอานทควรจะมตอเรองนนๆ จบลงไปดวยอยาง

นาเสยดาย ผเขยนจงควรสรปเรองทเขยนใหงานเขยนนนๆ มคณคาซงการเขยนสรปมวธการเขยนได

หลายแนว เชนเดยวกบการเขยนคานา อยทผเขยนจะตองรจกเลอกวาเนอเรองแบบใดจะเหมาะสม

กลมกลนกบวธสรปแบบใด แนวการเขยนสรปมหลายแนวทไดรบความนยมมดงน

6.3.1 สรปโดยแสดงความคดเหนของผเขยน

6.3.2 สรปดวยการยาแนวคดสาคญของเรอง

6.3.3 สรปดวยการชกชวนใหปฏบตตาม

6.3.4 สรปดวยการใหผอานเกดอารมณคลอยตาม

6.3.5 สรปดวยการกลาวถงขอด ขอบกพรอง หรอเสนอแนะใหเหนประโยชน

126

6.3.6 สรปดวยคาคม สภาษต และบทรอยกรอง

6.3.7 สรปดวยการฝากขอคดและความประทบใจใหแกผอาน

6.3.8 สรปดวยการใหกาลงใจแกผอาน

6.3.9 สรปดวยการกลาวถงสาระสาคญทตองการใหผอานทราบ

ฯลฯ

การสรปดวยการกลาวถง สาระสาคญทตองการใหผอานทราบ ตวอยาง

...วกฤตการณนามนทเกดขนใน “ยควฒนธรรมนามน” น เปนเพราะมนษยนาเอา

นามนไปเปนเครองมอตอรองทางการเมอง จงทาใหนามนถบราคาสงขน กอใหเกดวกฤต

การณในดานเศรษฐกจ และสงคมตามมา วกฤตการณตางๆ เหลานจะแกไขไดกตองแกไขท

ตนตอคอ วกฤตการณนามนซงสาเหตมาจากการเมอง หากประเทศตางๆ ในโลกสามารถตก

ลงกนไดในทางการเมอง ปญหาเรองวกฤตการณนามนกคงจะหดหายหรอผอนคลายลงไป

ในทางดยงขนวกฤตการณตางๆนกคงจะหมดสนไปดวย ซงทงหมดนเปนความหวงทชาวโลก

“ยควฒนธรรมนามน” กาลงใฝฝนหาอยทกวน…

(ทองคณ หงสพนธ, ตวอยางเรยงความ.: 100 )

การสรปมหลายวธดงกลาว ผเขยนควรเลอกใหเหมาะสมกบลกษณะงานเขยนการสรป

ทควรหลกเลยง เพราะทาใหงานเขยนไมนาสนใจ คอ

1. การสรปดวยการยอเรองทงหมด แตถาเปนวชาการทยาวมากอาจใชวธนได

2. การใชวธการเดยวกบการขนคานา เชน ขนตนดวยบทรอยกรอง และลงทายดวย

บทรอยกรอง เพราะทาใหเกดความรสกซาซากจาเจ ไมนาสนใจ

3. การแทรกความคดประเดนใหม และรายละเอยดเพมเตมในบทสรปอนจะทาใหเรอง

ขาดเอกภาพ

4. การสรปดวยขอความทยาวเกนไป เพราะทาใหงานเขยนขาดสารตถภาพและ ไมชวน

อาน

การสรปทด คอ การสรปดวยขอความทกระชบ คมคายจนผอานประทบใจ ตดใจและ

นาประเดนทเสนอมาไตรตรองตอไป แมวาจะอานเรองจบไปแลวกตาม

127

การเขยนคานา เนอเรอง และสรป เปนสวนทมความสาคญมากเทาเทยมกนทจะทาให

งานเขยนมความสมบรณ ซงจะขาดสวนใดสวนหนงไมได การเขยนเปนศลปะเฉพาะตวของผเขยน

แตละคน ทจะมวธการนาเสนออยางไร ใหผอานสนใจและบรรลตามวตถประสงคทตงไว กลวธแนว

ทางทนาเสนอมาเปนเพยงทางเลอกทผเขยนอาจเลอกนามาใชในงานเขยนโดยมไดเปนกฎเกณฑตาย

ตว วาจะใชวธอนไมได

7. การเขยนเรองตางๆ ในการเขยนเปนเรอง ไมวาจะรปแบบใดกตาม จาเปนตองอาศยคา ประโยค สานวน

โวหาร และยอหนา เปนสวนประกอบ ซงตองเลอกใชใหถกตอง ชดเจน และเหมาะสม จงจะชวนอาน

และประทบใจ สวนรปแบบในการเขยนอาจเขยนไดหลายอยาง เชน เรยงความ บทความ สารคด

บทวเคราะหวจารณ เปนตน ในทนจะขอนาเสนอการเขยนเรยงความและบทความเปนแนวทางดงน

7.1 การเขยนเรยงความ คอ การเขยนรอยแกวทมหวขอเรองหรอแนวคดกาหนดไวบาง

ครงกยดหยนโดยใหผแตงตงชอเรองเองดวย ตามปกตเรยงความโดยทวไปจะมโครงเรอง 3 สวน คอ

คานาหรอบทนา เนอเรองหรอตวเรอง และสรปหรอบทสงทาย การเขยนเรยงความมวธทควรปฏบต

ตามลาดบดงน

7.1.1 รางโครงเรอง ไดแก คานา หรอบทนา เนอเรอง และการสรป โดยใชแนว

คดเปนแกนในการดาเนนเรอง

7.1.2 เขยนยอหนาตามโครงเรอง โดยแตละยอหนาตองมประโยคใจความสาคญ

หรอมความคดหลกอยดวย

7.1.3 ขยายรายละเอยดแตละยอหนาดวยวธตางๆ อยางมเหตผล แสดงขอเทจจรง

และขอคดเหน แทรกความเปรยบเทยบตามลกษณะโวหารของความเรยงเรองนน

7.1.4 หาตวอยางประกอบเหตผล ขอเทจจรง ความคดเหน โดยเลอกสรร

อยางเหมาะสมและกระชบความ

7.1.5 สรปเรองใหกระชบ ฝากขอคดเพอใหผอานประทบใจ

7.1.6 อานทบทวนและแกไข ตดคาทฟมเฟอย และประโยคพลความทง

128

ตวอยาง การเขยนเรยงความ

วนเดกแหงชาต...กบเดกไทยในวนน สาเนยง ฟากระจาง

“คนทกคนมหนาทตองทา แมเปนเดกกมหนาทอยางเดก คอ ศกษาเลาเรยน หมายความวา จะตองเรยนรวชาฝกหดทาการงานตางๆ ใหเปนอบรมขดเกลาความประพฤตและความคด จตใจ ใหประณต ใหสจรตแจมใส และเฉลยวฉลาดมเหตผล เพอจกไดเตบโตขนเปนคนทมความร ความสามารถ และมประโยชนตอชาตบานเมอง...”

พระบรมราโชวาท ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทานแกเยาวชนของชาต เมอวนท

5 ธนวาคม ณ พระตาหนกจตรลดารโหฐาน ซงความในพระบรมราโชวาทน แสดงใหเหนถงความ

สาคญในบทบาทหนาทของบคคลโดยเฉพาะเยาวชน ซงจะตองเปนกาลงสาคญของชาตใน

อนาคต เดกไทยในวนนจะตองเปนผมความรบผดชอบในหนาทของตน นนคอ การศกษาเลาเรยน

และตองถงพรอมดวยคณธรรมอนเปนสงทสาคญยงของบคคล ทจะชวยสรางสรรคความเจรญรงเรอง

ใหกบประเทศชาตสบไปในวนหนา

ประเทศไทย ไดมการจดงานฉลองวนเดกแหงชาต ตามคาเชญชวนขององคการสหพนธเพอส

วสดภาพเดกระหวางประเทศแหงสหประชาชาต ตงแตปพทธศกราช 2498 เปนตนมา โดยมจดมง

หมายเพอเปนการเผยแพรปฏญญาสากลวาดวยสทธเดกและเยาวชน มงสงเสรมใหประชาชนเหน

ความสาคญ และความตองการของเดก รจกวธเลยงดเดกใหมสขภาพด ทงทางรางกายและจตใจ

ใหรสานกถงความรบผดชอบตอสวสดภาพ อนเปนการปลกฝงใหเดกรจกการมสวนรวมใน

สงคม และมความรบผดชอบตอประเทศชาต

วนท 10 มกราคม 2547 น เปนวนเดกแหงชาต เปนวนสาคญยงวนหนงของเยาวชน ซงเปน

ทรพยากรบคคลทสาคญ และเปนพลงสาคญในการพฒนาชาตบานเมองใหเจรญกาวหนาและมนคง

เดกในวนนจงควรเตรยมตวทจะเปนกาลงสาคญดวยการหมนศกษาหาความร ใชเวลาวางใหเกด

ประโยชน ประพฤตปฏบตตนอยในระเบยบวนย ขยนขนแขง ตงใจทางานดวยความรบผดชอบ ยดมน

ในความซอสตยสจรต มแตความเมตตากรณา ชวยเหลอเออเฟอผอน เสยสละและบาเพญประโยชน

เพอสวนรวม ตลอดจนรจกอนรกษทรพยากร สาธารณสมบตสวนรวมของชาต โดยประพฤตปฏบตตน

ตามขอความขางตนแลว จะไดชอวาเปนเดกด ชาตบานเมองกจะเจรญ มความผาสกรมเยนตลอดไป

ดงไดกลาวแลววา เดกและเยาวชนเปนทรพยากรมนษยทสาคญกวาทรพยากรใดๆในโลก ควร

อยางยงททกฝายตองรวมมอรวมใจกน ใหความสาคญกบเดก ใหเดกไดตระหนกถงบทบาทหนาทดง

บทเพลง เดกเอย เดกด ทวา

129

“เดกเอยเดกด ตองมหนาทสบอยางดวยกน (ซา)

หนง นบถอศาสนา สอง รกษาธรรมเนยมมน

สาม เชอพอแมครอาจารย ส วาจานนตองสภาพออนหวาน

หา ยดมนกตญ หก เปนผรรกการงาน

เจด ตองศกษาใหเชยวชาญ ตองมานะบากบน ไมเกยจไมคราน

แปด รจกออมประหยด เกา ตองซอสตยตลอดกาล

นาใจนกกฬากลาหาญ ใหเหมาะกบกาลสมยชาตพฒนา

สบ ทาตนใหเปนประโยชน รบาปบญคณโทษ สมบตชาตตองรกษา

เดกสมยชาตพฒนา จะเปนเดกทพาชาตไทยเจรญ...”

ดวยในป 2546 ทผานมา เปนปแหงการสงเสรมการอานและ

การเรยนร จงควรทเดกไทยทกคนจะใหความสาคญกบการอาน โดย

เฉพาะภาษาไทย อนเปนเอกลกษณประจาชาต ทจะตองรวมกน

อนรกษ และใชใหถกตอง ซงถอเปนบทบาทหนาทหรอภารกจอกขอ

หนงทเยาวชนของชาต ตองถอปฏบตโดยสงเสรม อนรกษ และสบทอด

ศลปวฒนธรรมทางภาษาไทยของเรา ใหดารงอย เปนเอกลกษณของ

ชาตสบไป ดงพระราชดารสในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพล

อดลยเดชมหาราช ทพระราชทานไวมความตอนหนงวา

“ภาษาไทย เปนเครองมออยางหนงของชาต เปนทางสาหรบแสดงความคดเหนอยางหนง เปนสงทสวยงามอยางหนง เชนในทางวรรณคด เปนตน...เรามโชคด ทมภาษาของตนเองแตโบราณกาล จงสมควรอยางยงทจะรกษาไว...”

เยาวชนไทยทกคน จงควรสานกในพระมหากรณาธคณของพระองคทาน โดยตงใจปฏบตหนา

ทตามพระบรมราโชวาท รวมกนสรางความเพยรดวยการเพมพนขมทรพยทางปญญา ควบคไปกบ

คณธรรม ใหมพลงทจะปกปอง พฒนาชาตบานเมอง และเชดชคณคาของภาษาไทยของเรา ซงเปน

มรดกวฒนธรรมอนลาคายง ใหสมกบเปนเยาวชนคนด ทมความกตญ รบผดชอบตอชาต

ตอแผนดน เดกไทยในวนน กจะพบแตสงดๆในชวต ดงคาขวญวนเดก ประจาป พทธศกราช 2547 ท

วา “รกชาต รกพอแม รกเรยน รกสงดๆ อนาคตดแนนอน”

(สาเนยง ฟากระจาง, 2547: 2)

130

7.2 การเขยนบทความ (Article) เปนความเรยงชนดหนง มโครงเรอง คอ คานา เนอเรองและ

สรป บทความเขยนขนเพอใหสาระขอเทจจรง ความร หรอเปนงานเขยนทเสนอความคดเหน ขอเสนอแนะ

ทนาสนใจเปนประโยชนเกยวกบเรอง หรอเหตการณตางๆ บทความอาจเขยนในแงเชงวจารณ อธบาย

ใหความร แนะนา สงสอน หรอชวนขน ฯลฯ

บทความโดยทวไปมลกษณะเฉพาะ คอ เนอหาจะประกอบดวยขอมล ขอเทจจรงและขอ

คดเหน ขอเสนอแนะของผเขยน อานแลวไดแนวคดเพมเตมไมใชเรองไรสาระ ตองเปนเรองหรอ

เหตการณทสาคญ กาลงเปนทสนใจอยในขณะนน และวธเขยนตองชวนคด ชวนตดตามโดยตลอด

ภาษาทใชในบทความ ตองเปนภาษากงแบบแผน และแบบแผน เนอหาของบทความตอง

นาไปอางองทางวชาการได ใหความคดและความเขาใจเรองตางๆ อนจะเปนประโยชนในการแกปญหา

เพมพนสตปญญาแกผอานอนเปนปจจยในการพฒนาคน ทงทางดานสตปญญา และความสามารถ

เพอประโยชนของสงคมและประเทศชาต เรองทจะนามาเขยนบทความ ควรเปนเรองทเปนประโยชน

ตอสวนรวม เชน เรองทเกยวกบการศกษา เศรษฐกจและสงคม การเมองการปกครอง การบรหาร สข

ภาพ สงแวดลอม วฒนธรรม

การเขยนบทความในแงใดกตาม มวธปฏบตดงตอไปน

1. เขยนใหนาอานและเกดความประทบใจ2. เขยนแบบวเคราะหเรอง วเคราะหผอานโดยมการเรยงลาดบตามโครงเรอง

อยางถกตอง คอ คานา เนอเรอง สรป

3. เขยนแจมแจงและใหผอานคลอยตาม4. เขยนอางองอยางมหลกฐานนาเชอถอ5. เลอกเขยนเรองทกาลงเปนทนยม6. เขยนใหมสาระและชวนอานอยางเพลดเพลน7. แทรกความคดเหนหรอขอคดในทางสรางสรรคและไมขดตอวฒนธรรมอน

ดงาม

8. เขยนอยางมเหตผล เสนอแนะในสงควรทาได

9. ตงชอเรองไดอยางเหมาะสมใหดนาอาน เนอเรองมเอกภาพ สมพนธภาพ

และสารตถภาพ ตลอดจนสรปเรองฝากขอคดเพอใหผอานคลอยตาม และประทบใจ

131

ตวอยาง การเขยนบทความ

ตามรอย...คาสอนของพอ

เรอง : สาเนยง ฟากระจาง คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

ในวโรกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เสดจเถลงถวลยราชยสมบตครบ 60 ป ในวนท 9 มถนายน 2549 นบเปน

มหามงคลสมยทจะไดรบการจารกไว เพราะไมเคยปรากฏในประวตศาสตร ของชาตไทยและของโลก ประชาชนชาวไทยทอยทวประเทศ

และทวทกมมโลกตางปลมปตในวาระ มงมงคลครงน จงพรอมใจกนถวายพระพรแดพระบาท

สมเดจพระเจาอยหวฯ เพอแสดงถงความกตญกตเวทตาคณ แสดงความจงรกภกด แดพระองคผ

ทรงคณอนประเสรฐสด พระผทรงสรางสรรคความเจรญผาสกรมเยนแกบานเมองนานปการอยาง

อเนกอนนต

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ทรงเปน “ยงกวาพระมหากษตรย” ทรงเปน

ศนยรวมใจของไทยทงชาต ทรงเปนพอหลวงของแผนดน ทรงเปนนกการศกษา ทรงเปนนกพฒนา ทรงพระปรชาญาณในศาสตรสาขาตางๆ

มากมาย ทรงเปนภมพลงแหงแผนดนไทยโดยแท พระองคทรงเปนแบบอยางในการประพฤตปฏบตเปนทประจกษแกพสกนกรไทย เบอง

พระยคลบาทจากพระราชกรณยกจ และคาสอนจากกระแสพระราชดารสทพระราชทานแกปวงชนชาวไทย เนองในวโรกาสตางๆเปนเรองท

อานวยประโยชนในการดาเนนชวตเปนอยางยง ความจงรกภกดทราษฎรมตอพระองคอยางมากมาย กเพราะพระองคทรงมความรกความหวง

ใยในราษฎรของพระองค ดงความจากพระราชนพนธบนทกประจาวน “เมอขาพเจาจากสยามมาสสวตเซอรแลนด”มความตอนหนงวา

“ถงวดเบญจมบพตรรถแลนเรวไดบาง ตามทางทผานมาไดยนเสยงใครคนหนงรองขนมาดงๆ วา อยาละทงประชาชน อยากจะ

รองลงไปบอกวา ถาประชาชนไมทงขาพเจาแลว ขาพเจาจะละทงอยางไรได แตรถวงเรวและเลยไปไกลเสยแลว ” จนเวลา

ลวงเลยไปประมาณ 3 ป เศษ คอ ในวนศกรท 5 พฤษภาคม พทธศกราช 2493 พระองคไดพระราชทานพระปฐมบรมราชโองการแก

132

ประชาชนชาวไทย เนองในพระราชพธบรมราชาภเษก ณ พระทนงไพศาลทกษณในพระบรมมหาราชวง ไววา“เราจะครองแผนดนโดย

ธรรม เพอประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม” จากวนนนจนถงวนนเปนเวลา 60 ปแลว พระองคทรงปกครองแผนดนโดยธรรม เพอ

ประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม ตามแนวทางพระปฐมบรมราชโองการเสมอมา เพอความผาสกของมวลชน

พระราชจรยวตรและพระราชกรณยกจทกเบองพระยคลบาท ของพระบาทสมเดจพระเจา

อยหวฯ ทรงสรางความผาสกรมเยนแกผองพสกนกรไทยทกหมเหลาทวทงประเทศอยางตอเนอง

ตลอดมาโดยยดหลกทศพธราชธรรมตามพระปฐมบรมราชโองการ แสดงใหเหนถงพระสจบารม ททรง

พระราชทานไวทกประการ ทศพธราชธรรม 10 คอ ธรรมหลกสาหรบพระราชาในการใชพระราช

อานาจ และการบาเพญประโยชนตออาณาประชาราษฎร ดงพระราชกรณยกจทปรากฏ 10 ประการ

ดงน

(1) ทาน ใหทานหรอการให

(2) ศล การรกษาศล ความประพฤตเรยบรอยดงาม หรอการตงพระทยมน และทรงประพฤตพระราชจรยวตร พระวรกาย

พระราชดารส พระราชหฤทยใหปราศจากโทษ

(3) ปรจาคะ การสละประโยชนสวนตน หรอการบรจาคอนไดแก การททรงสละสงไมเปนประโยชนหรอมประโยชนนอย

เพอสงทดกวา

(4) อาชชวะ การซอตรงตอตนเองและผอน ความซอตรง

(5) มททวะ มความสภาพออนโยน มสมมาคารวะ เปนผมอธยาศยออนโยน เคารพในเหตผลทควร

(6) ตปะ ความพากเพยร ไมเกยจคราน

(7) อกโกธะ การระงบความโกรธ ความไมโกรธ หรอการไมแสดงความโกรธใหปรากฏ

(8) อวหงสา การไมเบยดเบยน ทรงมพระราชอธยาศยกอปรดวยพระมหากรณา

(9) ขนต ความอดทน คอ การททรงมพระราชจรยวตรอนอดทนตอสงทงปวง

(10) อวโรธนะ การยดมนในความยตธรรม แนวแนในความถกตอง คอ การททรงตงอยใน

ขตตยราชประเพณ ไมทรงประพฤตผดจากพระราชจรยวตร นตศาสตร ราชศาสตร

133

ในประเทศไทยไมมพนทใด ทพระองคเสดจไปไมถงทรงหาแนวทางในการแกปญหาชาตบานเมองทกคราวเมอประสบภาวะวกฤต

โครงการกวา 3,000 โครงการ ทสรางชาตไทยใหเขมแขง ประชาชนมคณภาพชวตความเปนอยทด กดวยพระปรชาสามารถ พระอจฉ

รยภาพ และพระบารมของพระองคกระแสพระราชดารสของพระองคทพระราชทานแกพสกนกรไทย เนองในวโรกาสตางโดยเฉพาะในวน

เฉลมพระชนมพรรษา ทกถอยคาพระราชดารสบงบอกถงความหมายโดยนย ในการตกเตอน ชแนะ หรอแนวทางการแกไขหาทางออก

ของวกฤตการณในชวงเวลานนๆ เสมอมา ขออญเชญพระราชดารสบางตอนดงน พระราชดารส 4 ธนวาคม 2514

“...ในการประกอบการงานดานตางๆ อยทกวนนมเหตการณหลายอยางทเกดขนทงภายนอกและภายในประเทศ

กระทบกระเทอนถงสวสดภาพและความมนคงของชวต และการงานของคนไทยโดยสวนรวมมาก จาเปนตองปดเปาแกไขให

ผานพนไปโดยเรว ขาพเจาจงใครขอใหทกฝายเรงรดปฏบตสรรพกจการงานโดยขะมกเขมน และสอดคลองเกอกลกน ขอให

รกษาความด ความสามคค และความสจรตใหมนคง เพอประโยชนสข ของชาตไทย ซงเปนเปาหมายอนสงสด...”

จากกระแสพระราชดารสทอญเชญมานมสาระสาคญคอเหตการณตางๆ ทกาลงเกดขนในบานเมอง สงผลกระทบตอระบบ

ความมนคงในการดารงชวต ความเปนอย ทกฝายตองชวยกน โดยการปฏบตหนาทของตนใหด และตองรกษาความด มความ

สามคค และมความสจรต

การทาหนาทของตนใหดถกตองสมบรณ ไมใชทาเพอประโยชนสวนตนหรอตางคนตางทาแตตองทาไปพรอมๆ กน โดยม

จดหมายปลายทางเดยวกนคอ ความเจรญมนคงของประเทศชาต สวนการรกษาความดนนเปนหนาทของคนดทกคน คนด คอ คนทม

คณธรรม 4 ประการ ไดแก การรกษาความสจ การขมใจตนเอง ความอดทน และความเสยสละ เมอทกคนมความสจรตในหนาทของคนด

กจะเกดความสามคคในหมคณะตามมา ปญหาตางๆกจะหมดไป พระราชดารส 4 ธนวาคม 2523

“...ปจจบนน วกฤตการณตางๆเกดขนในโลกไมขาดระยะ และนบวนดจะยงหนกหนาเขา ทาใหเราตองถกกระทบ

กระเทอนจนนาวตกหวงใยในความมนคงและปลอดภยของบานเมองอยางมาก ขอนนาทจะทาความเหนใหกระจางวา เมอ

สถานการณใดจะเกดขน เรากจะตองเผชญสถานการณนนดวยความมสต และความเขมแขงกลาหาญ...”

จากกระแสพระราชดารสทอญเชญมานมสาระสาคญคอ โลกกาลงประสบภาวะวกฤตทกดาน อนจะสงผลกระทบตอความมน

คงและปลอดภยของบานเมอง ทรงชใหเหนถงแนวทางในการเตรยมรบมอกบภาวะวกฤตดงกลาวดวยความมสต และความเขมแขงกลา

หาญ

สต หมายถง ความรสก ความรสกผดชอบ ความระลกได และความมสตในกระแสพระราชดารสน ทรงใหทกคนมสตปญญา

คอ ปญญารอบคอบ และมสตสมปชญญะ คอ ความระลกได และความรตว มความรสกตวดวยความรอบคอบและดารงตนในความไม

ประมาท การทาการใดๆ ตองมสต ความยงคด และวจารณญาณ อนถถวนรอบคอบ เปนเครองควบคมกากบใหดาเนนงานไปได

โดยถกตองเทยงธรรมตามทศทาง นอกจากนทรงใหตระหนกเรองความสามคคดง พระราชดารส 4 ธนวาคม 2523วา

“...ความสามคคนเปนคณธรรมสาคญประการหนงซงหมชนผอยรวมกนจาเปนตองม ตองถนอมรกษา และตองนามา

ใชอยสมาเสมอ เนองดวยสรรพกจการงานทเปนสวนรวมทกดาน ทกระดบ ตองอาศยบคคลหลายฝายรวมกนคด รวมกนทา

ถาแตละฝายเขามารวมงานกนดวยความตงใจด ดวยความรความสามารถ ดวยความฉลาดมเหตผล และดวยความคด ท

สรางสรรค งานกจะสาเรจผลสมบรณงดงามตามประสงคทกอยาง...”

134

จากกระแสพระราชดารสทอญเชญมาน สาระสาคญคอ การอยรวมกนของกลมชนหมมาก จาเปนตองใชความสามคคทเปน

คณธรรมสาคญประการหนง เปนตวตง งานทกอยางจงจะประสบผลสาเรจตามวตถประสงค

สามคค หมายถง ความพรอมเพรยงกน ความปรองดองกน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯทรงฝากเรองความสามคคแกปวง

ชนชาวไทยทกหมเหลา ใหมความรวมมอรวมใจกนดวยความจรงใจ และบรสทธใจตอกน ไมแกงแยงชงด อจฉารษยากน ในการทจะทา

การงานเพอประโยชนแหงสวนรวม พระราชดารส 4 ธนวาคม 2532

“...ระยะหลงนสถานการณหลายดาน ไมวาทางเศรษฐกจ การเมอง หรอสงคม เปลยนแปลงแปรผนอยางรวดเรวและ

ซบซอน อาจเปนเหตใหบางคนบางฝายเกดความสบสนในความคด และความไมเขาใจกนในการปฏบตงานซงเปนขอทนา

วตก ขาพเจาเหนวาทกฝายสามารถจะสามารถคลคลายปญหานไดไมยากนก ถาเราหวนคดพจารณาเรองตางๆทเปนมา

แลวในอดตโดยละเอยด ใหเหนวาแตละเรองแตละเหตการณเกดขนจากขอมลเหตอนใด และมผลเกยวเนองสบตอมาอยาง

ไรกจะชวยใหทราบชดไดถงสถานการณในปจจบน ตลอดจนแนวโนมทจะเปนไปในอนาคต และความรความเขาใจอนชด

เจนนยอมทาใหแตละคนเลงเหนหนาททแท กบทงแนวทางปฏบตทถกตองในการจรรโลงอสรภาพ ความเจรญมนคง และ

ความดงามทงปวงในแผนดน ทานทงหลายจงควรระลกอยเสมอๆ วาการใชสตปญญาพจารณาเหตการณใหกวางไกลโดย

รอบคอบ และรอบดาน เปนสงสาคญและจาเปนอยางทสด...”

จากกระแสพระราชดารสทอญเชญมาน สาระสาคญคอ ความเปลยนแปลงอยางรวดเรวทงในดานเศรษฐกจ การเมอง และ

สงคม กอใหเกดความสบสนในความคด พระองคทรงใหตระหนกถงความสาคญของการใชสตปญญา การคด ใหรจกใชความคด

พจารณาเรองตางๆ ดวยปญญาอยางมวจารณญาณทจะชวยคลคลายปญหาตางๆ ทเกดขน อนจะอานวยประโยชนตอชาตบานเมองสบ

ไป

ปญญา เปนตวนาทางและควบคมพฤตกรรมทงหมด คนเราจะมพฤตกรรมอะไร อยางไร แคไหน กอยทวา มปญญาชนาหรอบอก

ทางใหเทาใด ปญญาเปนตวปลดปลอยจตใจ ใหทางออกแกจตใจ เชน เมอประสบปญหาใดกตาม หากเกดสตปญญารวาจะทา

อยางไร จตใจกโลง เปนอสระได ทงน การพฒนามหลายระดบ เชน ปญญาชวยใหดาเนนชวตไดอยางมประสทธภาพ ประสบความ

สาเรจ ปญญาชวยใหดาเนนเขาสวถชวตทถกตองดงาม ปญญาชวยใหบรรลจดหมายสงสดของชวตทดงาม

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ทรงมพระราชดารสแกปวงชนชาวไทย ใหรจกทาสงทมเหตผล ไมทาตามใจตนเองในเรอง

ตางๆ ลดความถอดแลวรวมมอกนปฏบตหนาทดวยความปรองดองกนดงความในพระราชดารสวา

“...ปจจบนน รสกวาบานเมองมปญหา และความขดของเกดขนไมสรางซาเกอบทกวงการ เปนเครองบงบอกชดเจนวา

ถงเวลาแลว ททกคนทกฝายจะตองลดความถอด และการทาตามใจตวเอง แลวหนมาหาเหตผลความถกตองและความรบผด

ชอบตอสวนรวมกนอยางจรงจง เพอกาจดอคตและสรางเสรมความเมตตาสามคคในกนและกน จกไดสามารถรวมกนเรงรด

ปฏบตสรรพกจการงานใหประสานสอดคลอง และปรองดองเกอกลกน ใหสมฤทธประโยชนสงสดในการธารงรกษาอสรภาพ

อธปไตย และความเปนไทย ใหยนยงมนคงอยตลอดไป...”

จากกระแสพระราชดารสบางตอนในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ททรง

พระราชทานแกพสกนกรไทยเนองในวโรกาสวนพระราชสมภพ 5 ธนวาคม ดง

อญเชญมาขางตน เปรยบ เสมอนแสงนาทางแหงชวต ใหกาวไปสหนทางสวางไสว พน

135

จากความมดมน และสเปาหมายปลายทางคอ ความอยอยางรมเยนเปนสข เราคนไทยทกคนควรประพฤตปฏบตตามแนวทางพระราชดารส

ของพระองค เพอใหบงเกดผลดทงแกตนเอง ครอบครว สงคม และประเทศชาตสบไป

ภาพพระพกตรทเปยมไปดวยพระเมตตา ทรงโบกพระหตถแกประชาชนของพระองค ยามเสดจออกมหาสมาคม ณ สหบญชร

พระทนงอนนตสมาคม เปนภาพประทบใจครงหนงในชวตทยากทใครจะลมเลอน บรรยากาศ ณ วนนน ไดประกาศใหโลกไดรบรถง

ประเทศไทย ทไมเพยงแตเปนประเทศเลกๆ ปกครองโดยระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขของประเทศเทานน

หากแตยงประกาศพลงแหงความจงรกภกดของประชาชนทมตอพระมหากษตรยของพวกเขา เมองไทยโชคดทมพระมหากษตรยททรงเปน

มหาบรษ และเปนภมพลงแหงแผนดน พระราชดารสทพระราชทานในวนท 9 มถนายน 2549 ตราตรงอยในสานกของพสกนกรทงมวล

ความวา

“ขาพเจามความยนดเปนอยางยง ทไดมาอยในทามกลางมหาสมาคม พรอมพรงดวยบคคลจากทกสถาบนในชาต

ตลอดจนประชาชนชาวไทย ขอขอบใจในคาอวยพรและการเฉลมฉลองอนยงใหญ ททกคนตงใจจดใหขาพเจาเปนพเศษ ทง

รฐบาลไดจดงานครงนไดเรยบรอยและงดงาม นาใจไมตรของประชาชนชาวไทยทรวมกนแสดงออกทวประเทศ รวมทงท

พรอมเพรยงกนมาในวนน นาปลาบปลมใจมาก เพราะแตละคนไดแสดงออกและตงใจมาดวยความหวงดจากใจจรง จงขอ

ขอบใจทกๆ คน จตใจทเปยมไปดวยความปรารถนาดและความเปนอนหนงอนเดยวกนของทกคน ทกฝาย ทาใหขาพเจา

เหนแลวมกาลงใจมากขน นกถงคณธรรมซงเปนทตงของความรก ความสามคค ททาใหคนไทยเราสามารถรวมมอรวม

ใจกนรกษาและพฒนาชาตบานเมองใหเจรญรงเรองสบตอกนไปไดตลอดรอดฝง

ประการแรก คอ การททกคนคด พด ทา ดวยความเมตตา มงด มงเจรญตอกน

ประการทสอง คอ การทแตละคนตางชวยเหลอเกอกลกน ประสานงาน ประสานประโยชนกน ใหงานททาสาเรจ

ผล ทงแกตน แกผอน และประเทศชาต

ประการทสาม คอ การททกคนประพฤตปฏบตอยในความสจรต ในกฎกตกา และในระเบยบแบบแผน โดยเทา

เทยมเสมอกน

ประการทส คอ การทตางคนตางพยายามทา นาความคด ความเหนของตนใหถกตอง เทยงตรง และมนคงอยใน

เหตในผล หากความคด จตใจ และการประพฤตปฏบตทลงรอยเดยวกนในทางทด ทเจรญน ยงมพรอมมลในกาย ในใจของ

คนไทย กมนใจไดวา ประเทศชาตไทยจะดารงมนคงอยตลอดไปได

จงขอใหทานทงหลายในมหาสมาคมแหงน ทงประชาชนชาวไทยทกหมเหลา ไดรกษาจตใจและคณธรรมนไวให

เหนยวแนน และถายทอดความคดจตใจนกนตอไปอยาไดขาดสาย เพอใหประเทศชาตของเราดารงยนยงอยดวยความรม

เยนเปนสข ทงในปจจบนและใน ภายหนา

ขออานาจคณพระศรรตนตรย และสงศกดสทธในสากล จงคมครองรกษาประเทศชาตไทย ใหปลอดพนจาก

อนตรายทกสง และอานวยความสข ความเจรญ สวสด ใหเกดแกประชาชนชาวไทยทวกน”

136

มวลพสกนกรไทยตางพนมมอนอมรบใสเกลาใสกระหมอมทกถอยคา ทกประโยค ในกระแสพระราชดารส คาสอนของพอ ท

ทรงมงหวงใหลกทกคน คดด ทาด มคณธรรม ชวยกนคาจนประเทศชาตสบไป...ยากทใครจะกลนนาตาแหงความปลมปต

137

ธงชาตไทย และธงสญลกษณทอยในมอของทกคน ณ บรเวณพระทนงอนนตสมาคมไปจนทองถนนราชดาเนนกลาง

กรงเทพมหานคร เมอวนท 9 มถนายน 2549 โบกพลวเปนคลนแหงความจงรกภกด หมนลานดวงใจผกรอยดวยกนเปนหนงเดยว

วา “เคารพ เทดทน และรกพระองคทานเหลอเกน” 1

7.3 การเขยนโนมนาวใจ การเขยนโนมนาวใจ หรอการเขยนชกชวน เปนการเขยนทผเขยนตองการใหผอานทา

กจกรรมใหสาเรจตามทผเขยนตองการความตองการนนอาจจะใหกระทาเลอกกระทา หรอกระทาสงนนตอไป ซงจะมผลประโยชนตอตน

เองหรอสวนรวม เชน การเขยนคาโฆษณา การเขยนคาขวญ เปนตน

7.3.1 หลกการเขยนโนมนาวใจ ในการเขยนโนมนาวใจนน ผเขยนจะตองรหลกในการเขยน ซงมดงน

- หลกจตวทยา

การเขยนโนมนาวใจ จะตองใชหลกจตวทยาทวา มนษย กระทาเพอตอบสนองความตองการของตวเอง ดงนนผเขยน

จะโนมนาวใจผอาน กระทาโดยชใหเหนวา ถาผอานทาตามผเขยนแลว ผอานยอมไดรบผลตอบสนองความตองการทางดานรางกาย จต

ใจ หรอสงคม อยางใดอยางหนง หรอมากกวานน ความตองการของมนษยจงเปนสงกระตนใหมนษยทาสงตางๆ ตามความตองการของ

ผเขยน

ความตองการของมนษยซงนามาใชในการเขยนโนมนาวใจ ตามทฤษฎของมาสโลว ม 5 ระดบ คอ

1. ความตองการพนฐานทางรางกาย ไดแก ปจจย 4

2. ความปลอดภย เมอมนษยมปจจย 4 แลว มนษยยงตองการความปลอดภย มนคง จากรายไดในการ

ทางาน เพอการดารงชวต

3. ความเปนเจาของ มนษยตองการเพอน ญาตมตร และมครอบครว เพอมสวนรวมเปนเจาของ

และเพอสรางฐานะ สรางครอบครว สบทอดวงศตระกล

4. ความยอมรบในสงคม มนษยตองการใหคนยอมรบ และนบหนาถอตาในวงสงคม

5. ความสาเรจของตนเอง มนษยตองการจะทากจกรรมตางๆ ใหสาเรจไปดวยด

นอกจากการเขยนโนมนาวใจ จะยดหลกความตองการของมนษยดงกลาวขางตนแลว การเขยนโนมนาวใจ ยงเกยวโยงกบ

ลกษณะกลมผอานอกดวย ถากลมผอานมความสมพนธตอกน และมเปาหมายของกลมแนนอน ผอานแตละคนจะตกอยในอทธพลของ

กลม กลมเปนผกาหนดพฤตกรรมของสมาชกใหเปนแบบแผนเดยวกน ดงนนการเขยนโนมนาวใจเปนกลมเชนน การกระทากจกรรมใดๆ

กตาม ผเขยนจะตองใชหลก “พวกมากลากไป” โดยเราอารมณคนสวนใหญใหเลอมใส เชอมนในคาพด และผลกดนใหกลมกระทาตามท

คนสวนใหญตองการ

- กลวธการเขยน โดยทวไปแลว การเขยนโนมนาวใจมอย 2 วธ คอ

1 ส า เ น ย ง ฟ า ก ร ะ จ า ง ต า ม ร อ ย ค า ส อ นข อ ง พ อ. “ ... ” ว า ร ส า รส ว น ด ส ต ฉบ บ ท ป ท ห น า . 1 0 3 : 8 – 12 : 3 ก ร ก ฎ า ค ม -ก น ย า ย น 2549.

138

1. โนมนาวใจอยางตรงไปตรงมา ซงผอานรวากาลงถกโนมนาวใจ

2. โนมนาวใจทางออมทผอานไมรตว

วธการทง 2 วธดงกลาว จะมวธการเขยนอย 3 ระดบ คอ

1. การใหขาวสาร การเสนอขาวสารขอมลของผเขยน มจดมงหมายทตองการใหผอานเขาใจ เกดความ

เลอมใสศรทธา มความไววางใจ และประทบใจเรองทอาน สงเหลานจะเปนการนาไปสการตดสนใจวา ควรเชอถอเรองทอานหรอไม การ

ใหขาวสารในการเขยนโนมนาวใจ ไดแก การยกตวอยาง หรอ การเลาเรองเปนอทาหรณ การอางสถต การยกคาขวญ คาพงเพย

สภาษต ประกอบ ซงการไดขาวสารประเภทน ทาใหผอานเกดจนตนาการไดชดเจน

2. การทาใหเชอ มจดมงหมายตองการใหผอานเชอเรองทอาน โดยผเขยนจะใชเหตผล หรออาง

หลกฐานตางๆ เพอสนบสนนความคดของผเขยนใหมนาหนกและนาเชอถอ

3. การโนมนาวใหกระทา มจดมงหมายตองการใหผอานกระทาตามขอเขยนนน

7.3.2 ประเภทของการเขยนโนมนาวใจ

จดประสงคสาคญของการเขยนโนมนาวใจ คอ เขยนใหผอานกระทาตามคาชกจงของ ผเขยน จงแบง

ประเภทของการเขยนโนมนาวใจได 3 ประเภท คอ

- การเขยนโนมนาวใหกระทา

การเขยนใหผอานกระทากจกรรมใดๆตามความตองการ ผเขยนจะตองชใหผอานเหนวาเรองนนๆ

เปนประโยชนตอตนเองหรอสวนรวม

- การเขยนโนมนาวใหเลกกระทา

การเขยนใหเลกกระทาจะเกดขน เมอตองการใหผอานเลกกระทากจกรรมนน เวลาเขยนจะตองชให

เหนวา การกระทานนเกดผลเสยตอตนเองและสวนรวม

- การเขยนโนมนาวใหกระทาตอไป

การเขยนประเภทน มลกษณะเปนงานเขยนทตองการใหผอานกระทากจกรรมตอไป เพราะเปน

กจกรรมทดมประโยชน ทงตอตนเองและสวนรวม ผกระทาไมควรเลกกระทา แตควรกระทาตอไป

ตวอยาง รปแบบของการเขยนโนมนาวใจ

สาเนยง ฟากระจาง (2553 :189 - 196) การเขยนโฆษณา เปนการเขยนทมจดมงหมายใหผอานยอมรบ จนเกด

การเปลยนแปลงทศนคต คานยม และ พฤตกรรม เปนไปตามจดมงหมายของผเขยน การเขยนโฆษณามดงน

(1) การเขยนโฆษณาสนคา เปนการเขยนเพอมงทจะขายสนคา โฆษณา

หรอขายบรการ ซงในการเขยนประเภทนผเขยนจะตองมความรหลายๆ ดาน เชน มศลปะในการใชถอยคา มความรเกยวกบความ

ตองการของตลาด รจกสนคาทจะโฆษณาเปนอยางด รจกวธทจะสรางความสนใจและเราความรสกอยากรใหเกดขน ดงนนผเขยน

139

โฆษณาสนคา จงควรรหลกเบองตน ของการขาย ซง ฉตรา บญนาค , สวรรณ อดมผล และ วรรณ พทธเจรญทอง (2522 :192-195)

ไดสรปหลกเบองตนของการขายไวดงน

1) Attention ทาใหสะดดใจ คอ ทาใหผซอทเราเสนอขายนน มาเอาใจใสสนคาของเรา

2) Interest ทาใหเกดความสนใจ

3) Desire ทาใหเกดความปรารถนาทจะซอสนคาทเราเสนอขาย

4) Actionทาใหเกดการปฏบต คอ ทาใหผซอตดสนใจซอสนคาของเรา

การโฆษณา มสงหนงซงควรจะตองใหเกดแกผทเราเสนอขาย คอ ทาใหเขาจาสนคาของเราได แมจะยงไมเกดความตองการ

ซอ เพราะเมอถงเวลาทจะตองซอ จะไดมงตรงมาซอสนคาของเราในทนท ดงนน ในการโฆษณา มขนตอน และเปาหมาย ดงน คอ

1) Theme หมายถง แนวคดทตองการใหประชาชนจดจา ผจะโฆษณา ควรจะรจดเดนของสนคาแตละประเภท และ

นาเอาจดนนมาผกเปนวล หรอประโยค ทจะใหจดจางาย เชน นามน Essoตองการเนนวาใหพลง ผเขยนโฆษณา อาจจะเนนวาใหพลงสง

หรออาจจะใชวธเปรยบเทยบใหเหนชดเจนวา จบเสอใสถงพลงสง คนกจะจดจานามน ในแงน ในลกษณะทนามนShell มแนวคด

ตองการใหคนจดจาเกยวกบความตองการในการขบข จงใชขอความโฆษณาวา ไปซปเปอรสวยดวยซปเปอรเชลล

2) Copy Point หมายถง จดแสดงสรรพคณผโฆษณาอยางดวา มจดเดนทใดบาง ขอสาคญคอ ผโฆษณาจะตอง

เลอกเฉพาะจดทเดนจรงๆ

แนวทางทนามาใชในการเขยนรางโฆษณา คอ

ตอนท 1 เปนการพาดหวและขยายพาดหว

ตอนท 2 เปนจดเดนๆแตกตางจากผอน พรอมทงขอพสจนขออางทแตกตางจากผอน

ตอนท 3 เปนขอความลงทาย

ตอนท 1 การพาดหวและขยายพาดหว

การพาดหวมความสาคญมาก เพราะเปนจดททาใหผซอสะดดใจ และหนมาสนใจสวนขอความทนามาขยายการพาดหวนน เปน

สงททาใหเขาใจขอความทพาดหวดยงขน

การพาดหวอาจทาไดหลายแบบ ดงน

1. การพาดหวแบบขาว (News) คอเขยนเปนทานองบอกกลาว หรอรายงานเกยวกบสนคา หรอบรการท

แปลกใหม หรอมขาวดเกยวกบสนคานนๆ

ตวอยาง

พาดหว เนชน มาดใหม

ขยายพาดหว มากสาระ สบายตา

140

สบายสมอง

2. การพาดหวแบบคาแนะนาและสญญา (Advice and promise) คอ เขยนเปนทานองแนะนา

สญญา เปนการแนะแนวทางใหผซอไดรบประโยชนอยางเตมท อาจจะมการเขยนในทานองทาใหพสจนวาดจรงหรอไมหรออาจจะมการ

รบประกนในระยะเวลาทกาหนดได

ตวอยาง

พาดหว หมดกงวลเมอใช ด.ด.ท.ตราหวไก

ขยายพาดหว มประสทธภาพในการกาจดยง แมลง

ตางๆ

สญญาพาดหว ไดผลแนนอน

3. การพาดหวแบบกอใหเกดความอยากรอยากเหน

(Curiosity) คอ เขยนเปนทานองรายงานเกยวกบสนคา แตใชสานวนแปลกๆ เพอใหผอานตนตาตนใจ หรอประทบใจ มกทากน 2

แบบ คอ

● แบบละคร (Dramatic Story headline) เปนการใชสานวนโวหารทโลดโผน อาจจะม

การใชภาพพจนประกอบได

ตวอยาง

พาดหว ใครๆ กทาเคกได

ขยายพาดหว แตจะเรยนการทาเคกให ถกหลก ตองรจกเลอก แปง ไขมน นาตาล ผงฟเพอทจะทา เคก ขนม และอาหารฝรง

ไดหลายๆ ชนด

● แบบทาใหฉงน (Provocative surprising headline) เปนการโฆษณาใหเกดความฉงน ตนเตน เราใจ

4. การพาดหวแบบเลอกกลม (Selective) คอ เอยถงกลมทคดวาจะใชสนคาทโฆษณาน

ตวอยาง

พาดหว บรรลเปาหมายหรอไม คณเปนคนตดสน

ขยายพาดหว จอบใหม กาลงรอการ พสจนจากคณ

ตวอยาง

พาดหว วงแขนจา..เตาลากอน

ขยายพาดหว โรลออนระงบกลนกาย Alum Rock

141

5. การพาดหวแบบคาสง (Command) คอเขยนคลายคาสงใหซอ หรอทดลองใช แตควรเปนคาสงแบบทไมได

บงคบวาจะตองทา

ตวอยาง พาดหว ดมแมโขง....จรรโลงจต หรอ Drink Coca Cola / ดมเปบซ...ดทสด ฯ

6. การพาดหวแบบอธบาย (Picture Coption) คอ เขยนอธบายภาพ ถาไมมภาพประกอบอาจจะไมรเรอง

ตวอยาง พาดหวเพอความสาว ความสวย แหงเรอนผม

ตอนท 2 การอธบายประโยชน

ขอความในตอนน จะชวยใหผอานเกดความเขาใจเกยวกบสนคา และเกดความตองการสนคานนๆ ในการอธบายน อาจจะ

กลาวถงประวตเรองราวตางๆ เกยวกบสนคา เชน ผลตมานาน ผลตโดย ผชานาญ มกรรมวธผลตทดอยางไร ฯลฯ อาจจะกลาวถง

ประโยชน รายละเอยดเกยวกบสนคา คณภาพทดกวา ราคาทถกกวา หรอจดเดนทเปนขอไดเปรยบสนคาประเภทเดยวกนกบยหออน นอก

จากนน อาจจะกลาวอางถงหลกฐานตางๆ ทสนบสนนวาสนคานนๆ ด เชน ความเหนของผเชยวชาญ จดหมายชมเชยจากผใช ความเหน

ของบคคลทมชอเสยง สถตการขาย ฯลฯ สวนสถานท ทสามารถซอไดนน บางครงกจะบอกไวในสวนน บางครงกจะบอกในตอนทายของ

โฆษณา

ตอนท 3 คาลงทาย

เปนขอความทตองการโฆษณาใหประทบใจ จดจา เกดความตองการ หรอเรงใหลงมอปฏบตการ

สรปขอควรจาในการเขยนโฆษณา

1. เนอหา ควรใหขอมลใหครบถวน อธบายอยางถกตองตามขอเทจจรง รจกหยบยกประโยชน ขอเดน ขอไดเปรยบของสนคา

มากลาวอยางเหมาะสม และแสดงความจรงใจตอผอาน

การพาดหวในการโฆษณา เปนสงสาคญเชนเดยวกบการเขยน

คานาของเรยงความ หรอบทความ เพราะถาเราสามารถทาใหผอานสะดดใจ หรอสนใจไดแลว

กจะเปนแรงจงใจใหอยากตดตามอานตอไป

142

2. สานวนภาษา ควรเขยนอยางกะทดรด ชดเจน แจมแจง ใชภาษางายแตสละสลวย อาจจะมคาซาคา ยาคา เลน

สานวน เลนสมผส เปรยบเทยบบางกได ทงนควรคานงถงวา สามารถทาใหผอานเขาใจไดตรงตามจดประสงคทตองการดวย

(2) การเขยนโฆษณาหาเสยง เปนการเขยนโฆษณาหาเสยงของผรบสมครเลอกตงในตาแหนงตางๆ

เชน สมาชกสภาผแทนราษฎร เปนการเขยนเพอใหผอานเกดศรทธาและเลอกตนในทสด

(3) การเขยนโฆษณาชกชวน เปนการเขยนโนมนาวใจใหผอานเปลยนความคด เจตคต คานยม แลวหน

มาสนใจและยอมรบความคดเหนของผเขยน และปฏบตตามความประสงคของผเขยน

การเขยนโฆษณาชกชวนน มขนตอนคอ ควรบอกใหทราบวาชกชวนใหทาอะไร อธบายใหผอานเขาใจวาสงทชกชวนคออะไร

หรอเปนอยางไร และชใหเหนวา ถาทาตามทชกชวนแลวจะกอใหเกดผลดแกตนเองและสวนรวมอยางไร และอาจจะชใหเหนผลเสยทจะ

เกดขนถาไมทาตามทชกชวน พรอมกนนผเขยนจะตองใหรายละเอยดตางๆ ใหมากพอทผอานจะตดสนใจวาควรทาตามหรอไม (ฉ

ตรา บนนาค , สวรรณ อดมผล และ วรรณ พทธเจรญทอง, 2522 : 191)

การเขยนโฆษณาชกชวนน อาจจะเขยนเปนขอความยาวๆ หรอคาขวญสนๆ อานแลวจาไดทนท เพราะการชกชวนในบางครง

มไดมเจตนาใหปฏบตตามในทนท หากแตตองการใหตดตาตดใจและอาจปฏบตตามในภายหลง

7.4 การเขยนความเรยงอยางสรางสรรค การพฒนาทกษะในการเขยนอกลกษณะหนงทตางไป

จากการเขยนเชงวชาการ คอ การเขยนอยางสรางสรรค ซงเปนการแสดงออกดวยวธการใชภาษาท

สละสลวย มความไพเราะ ขดเกลาไดอยางเหมาะสม เปนการพฒนาจากพนประสบการณทมอยแลว

ใหกาวหนาขน ดวยการใชกลวธการถายทอดดวยทวงทานองทนาสนใจ การเขยนแสดงแนวคดอนเปน

ประโยชนทาใหผอานเกดความจรรโลงใจ ในทนขอเสนอแนวปฏบตในการเขยน ความเรยงอยางสราง

สรรค ดงน

7.4.1 พากเพยรเขยนฝก ดงไดกลาวแลววา การเขยนเปนงานทตองอาศยความร

ความคด และความรกในงานเขยนเปนปจจยพนฐานสาคญ การเขยนทดผเขยนจะตองรจกลาดบ

ความคดของตนใหผอนรเรอง และเขาใจสงทตนคดโดยใชภาษาถายทอดไดอยางสละสลวย ถกตอง

ตามหลกภาษาและระเบยบแบบแผน ซงผเขยนควรคานงถงหลกในการเขยนความเรยง ดงน

- วางจดมงหมายใหชดเจน วาจะนาเสนอสารเรองอะไร แลวประมวลความคด

ใหสอดคลองสมพนธกบจดมงหมายนน

- มเอกภาพสมพนธ หมายถง เรองทเขยนนนมประเดนสาคญหรอประเดน

หลกเพยงประเดนเดยว แตอาจแตกประเดนยอยได ทงนตองมความสอดคลองสมพนธกนในแตละ

ยอหนา แตละสวนโดยเนนความคดสาคญใหเหนเดนชด คอ มสารตถภาพทชดเจน

- สดสวนของเรองเหมาะสม เรองทเขยนควรพอดไมสนหรอยาวเกนไปควร

ใหรายละเอยดในสวนทควรเนน ตดพลความทไมสาคญ เพราะความเรยงทดควรกระชบ กะทดรด

ปดเรองใหผอานรสกประทบใจ

143

7.4.2 บนทกสรปความ การบนทกสรปความเปนการบนทกยอจากเรองทไดสงเคราะห

มาแลว ใหไดใจความชดเจนสมบรณ และนาสนใจ โดยผเขยนเปนผบนทก ดงตวอยาง

ตวเรองมคคเทศกนอย“คณครบ ใหผมเปนคนพาเทยวเอาไหมครบ” เดกชายอายประมาณ 12 เอยถามคณะของเรา

ในทนททเราจอดรถทหนาโบสถพระมงคลบพตรแหงจงหวดอยธยาในเชาวนอาทตยนน

ขอความทบนทกไว

อยธยา - หนาโบสถพระมงคลบพตร - วนอาทตยท 15 ส.ค. 2516 - ไปกบคณะทองเทยว

กลมเลก 7 - 8 คน

เดกชายอายประมาณ 12 ป อาสาเปนมคคเทศกนาเทยว การพดจาดคลองด - เสนอนา

เทยว 7 แหง คอ พระนอนกลางแจง กรสมบต ภเขาทอง วดตม พะเนยดคลองชาง แหงท 7 โรงพก

ทเขาเกบสมบตเกาใหมจากกรไวใหคนชม

ดทาทางเดกจะยากจน นงกางเกงดาเกาๆ เสอยดคอกลม ผมตดสนเกรยน แตทาทาง

ฉลาด มวธพดทแสดงความมนใจ ชวนใหนกเอนด พวกเราตกลงใหเดกคนนนนาเทยว เราเลยตงให

เดกคนนนเปน “มคคเทศกนอย”

เราใหรางวลเดกไปโดยรวมจากทกคนได 80 บาท กไมเลวสาหรบมคคเทศกนอยทพาเรา

เทยวเกอบทงวน

เดกคนนนดชางภาคภมใจทไดทาหนาทอวดสมบตและสถานทสาคญของเมองทแกอย

ตวแทนของเยาวชนทดในปจจบน หารายไดอยางสจรต ชอบใจคาพดตรงทจะจากากน

เมอเราแนะนาใหความรเพอยดอาชพมคคเทศก แกกลบตอบวาไมเอา เพราะกลวจะไมมคนไวใจ

ททาเชนนไดเพราะแกเปนเดก - นาคด!

“มคคเทศกนอย”

144

ทกคนในคณะทองเทยวกาลงเบงมองดโบสถใหมอยางแปลกใจ ตางกหนมาดเดกนอย

อยางประหลาดใจ“ผมพาเทยวได 7 แหงครบ จากนไปดพระนอนกลางแจงองคใหญ แลวไปวดทเขาขด

สมบตไปดสมบตเกาและสมบตใหมทโรงพก ไปภเขาทอง วดตม แลวกพระเนยดคลองชางเอาไหมครบ? คาปวยการแลวแตจะให”

เราตางมองตากนดวยความรสกตาง ๆ กน บางคนกขบขน บางคนกสมเพช บางคนกนกนาเอนด

พอหนผนงกางเกงดาเกา ๆ สเกอบจะกลายเปนสเทา สวมเสอยดคอกลม ผมตดสนเกรยน ทาทางฉลาด

และทกคาพดเตมไปดวยความมนใจ

อนทจรงในวนนนเมอออกจากกรงเทพฯ เราเพยงแตตกลงกนวาจะไปชมสมบตโบราณซงขดได

ในคราวหลงใหเปนขวญตาสกหนอย เพราะเขาลอกนทวกรงวาสมบตคราวหลงนมากมายและสวยงาม

กวาทขดไดคราวกอนเปนหลายเทา แตครนมาถงอยธยาเขาจรงกเกดมผออกความเหนวา อยาเพงตรง

ไปดสมบตเลย ไปชมเมองกนกอนดกวา ผทไปในวนนนทจรงกเคยไปเทยวอยธยากนหลายครงแตมใช

ในเรว ๆ น ดงนนอยธยาในวนนนจงแปลกตาไปหมด เพราะอยธยาเมองทเราภาคภมในความเกาแก

ของโบราณสถาน เมองทเราเคยไปเพอระลกถงความหลงเมอครงรงเรองโดยสรางมโนภาพจากสงปรก

หกพงเหลานน ในบดนมแตความใหม

“ฉนอยากจะรวามอะไรใหมตาอกบาง” คนหนงเอยขน

“ฉนอยากดททเดกเอยชอมานน” อกคนหนงเอยขน“ฉนอยากไปวดตม เขาลอกนวานามนตศกดสทธ”เปนอนสรปวา ถงแมเราจะเคยมาเทยวอยธยากนมากอนกตาม แตกยงไมเคยมใครในคณะ

ของเราเคยไปเทยวชมสถานทตาง ๆ ครบตามทเดกนอยเสนอรายชอมา ดงนนเราจงตกลงกนวา นอก

จากการมาดสมบตเหนจะตองชมอยธยาเมองใหมใหทวอกดวย แตละคนไมรจกถนนหนทางด พอหน

นอยจงเกดเปนคนสาคญขนมาทนท หลงจากทไดขนมานงบนรถกบเราเรยบรอยแลวกเรมหนาท

มคคเทศกทนท

เราตองยอมรบวา เราไมเคยเหนพระนอนองคใหญกลางแจงองคนนมากอน หรอไมเราอาจจะ

จาไมไดเพราะพระนอนองคนนเพงไดรบการบรณะใหมเอยม เราไมเคยไปดพะเนยดคลองชางมากอน

และทคณะของเราพอใจมากกคอวดตมและนามนตจากเกศพระ ซงควรจะนบเปนสงมหศจรรยของโลก

ไดอกครงหนง ถามการพสจนกนวานามนตนนเกดจากเกศพระพทธรปไมมทสนสด

จดหมายปลายทางของเรากคอทสถานตารวจ อนเปนทเกบสมบตและเกบตวนกโทษผลกขด

สมบตซงอยในทใกล ๆ นนเอง สมบตมมากมายตงแตของใหญ เชน พระขรรคอนงดงาม สงโต จน

กระทงรองเทาทองคกระจอยรอย ตลอดจนพระบรมสารรกธาต ซงเกบไวทชนบน

145

พอหนมคคเทศกนอยยมอยางพอใจเมอเราเปดกระเปาหยบธนบตรจานวนหนงสงให เมอการนา

เทยวสนสดลงแลว

“หนเคยนาใครมาเทยวบางหรอปาว” คนหนงในพวกเราถามขน“เคยหลายรายแลวครบ”“เรยนหนงสอหรอเปลา”“เรยนครบ อยชน ป.4 แลวครบ”“รายไดงามดรทพาคนมาเทยวนะ”“กพอไดบางครบทละ 10 บาท 20 บาท บางคนกใหมากกวานนแลวแตครบ ผมยงราย

ไดอนๆอกครบ ผมรบจางเกบลกเทนนสไดเดอนละ 50 บาทครบ”“เราตองหาเงนเอาครบ ไมงนกไมมเงนใช ตงแตขดสมบตกนนครบ แลวกตงแตเมอ

เปลยนเปนใหมขน ชาวกรงเทพฯ มากนแยะ ผมพลอยมรายไดกบเขาดวย”สาหรบเดกนอยการทเมองจะเปลยนโฉมหนาไป และการทขดสมบตโบราณ อาจจะไมมความ

หมายเปนสวนตวอยางใดสาหรบเขาทจะใหภาคภมใจหรอเกดเสยดายบรรยากาศเกาๆ เพราะวาเขา

อาจจะยงเปนเดกเกนไปทจะใชความคด แตเขามความภาคภมใจทไดอวดทกสงอนมอยในเมองซงเขา

อยแกคนซงยงไมเคยพบเหนสถานทเหลานน และสงสดทายทเขาพอใจมากกคอเงนรางวล ซงไดอยาง

สจรตแลกกบความรเรองทตงของโบราณสถานเหลานน

แตสาหรบพวกเรา ตางมความชนชมเดกนอยคนนเสยยงกวาความชนชมยนดทไดเหนสมบต

อนลาคาเหลานน เพราะวาเดกนอยคนนคอตวแทนทดของเยาวชนในปจจบน เขาจะเดอดรอนเรอง

คาเลาเรยนและคาครองชพหรอเปลา ขาพเจาไมทราบ แตวธการทเขาพยายามหาเงนโดยสจรตโดยใช

เวลาความรเลกนอยนาคนเทยวชมเมองของเขาได เพอการเพมพนรายได นบเปนวธการฉลาดและ

เปนไปอยางรอบคอบ เพราะวาเมอพวกเราคนหนงแนะนาวาพอหนควรจะไดพยายามศกษาตานาน

สถานทตาง ๆ เหลานนใหมพนความรตามสมควรกจะดขนมาก เพอจะไดเลาประวตตาง ๆ ประกอบ

ไปดวย เมอโตขนจะไดทามาหากนโดยเปนคนนาเทยวอาชพ เขากลบตอบวา“ผมเหนจะไมเอาละครบ อาชพอยางนมหวงอดตายแน ทผมทาไดเวลานเพราะวาผม

ยงเดก ใครๆ กไวใจผมไปดวย ถาผมโตเปนผใหญ คณคดวาจะไวใจใหผมนงรถไปดวยครบ”(ศทธน “มคคเทศกนอย” สดทรก อางถงใน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช หนา 327 - 329)

ขอสงเกต

1) ผเขยนเปดเรองดวยคาพดของเดกชายคนหนงทอาสานาคณะทองเทยวไปชมโบราณสถาน

ในจงหวดพระนครศรอยธยา

2) ตอจากนนกดาเนนเรองโดยเลารายละเอยดเกยวกบรปลกษณะ การแตงกายและทาทาง

ของเดก สถานทตาง ๆ ทเดกพาไปชม ความรสกพอใจและนยมชมชนในตวเดกปรากฏชดอยในเรอง

146

3) ตอนปดเรอง มคาพดของเดกคนนน ททงทายไวใหคดวา เหตใดเดกจงไมเลอกอาชพ

มคคเทศก ตามทคณะทองเทยวเสนอแนะ

7.5 การแตงคาประพนธรอยกรอง ผทรกในการเขยนนอกจากความเรยงรอยแกวทพากเพยร

ฝกฝนจนเกดทกษะแลว ผเขยนทสนใจประเภทบทกวนพนธหรอรอยกรอง สามารถพฒนาไดตาม

ความสนใจเปนการพฒนาทกษะการเขยนอกระดบทแตกตางจากรอยแกว บทรอยกรองของไทยเปน

มรดกวฒนธรรมทางภาษาทสบทอดมาแตบรรพบรษ คนไทยมนสยเจาบทเจากลอนจงคดบทรอยกรอง

มหลายรปแบบ เชน โคลง ฉนท กาพย กลอน ราย ซงเปนกวนพนธแบบฉบบ ปจจบนมการสรางสรรค

บทกวนพนธสมยใหม โดยไมยดรปแบบฉนทลกษณเดม ในทนจะไมกลาวลงในรายละเอยดแตจะให

แนวทางเพอผสนใจไดไปศกษาเพมเตมเกยวกบฉนทลกษณของคาประพนธแตละชนดตอไป ทงน

การเขยนคาประพนธรอยกรอง ผเขยนจะตองหมนฝกฝน ตองฝกอาน ฝกคด และฝกแตงบอย ๆ จงจะ

เกดทกษะ สามารถสรางสรรคผลงานไดดงกาพยทเสนอไว ดงน

และเพอเปนการสรางแรงจงใจในการเขยนบทรอยกรองใหเกดแกผสนใจ มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช (2550 : 330 - 335) ไดเสนอแนวปฏบตสรปไดดงน

1. สนใจวรรณศลป

วรรณศลปมความหมายเชนเดยวกบศลปะการประพนธ ภาษาทเขาลกษณะเปนวรรณศลป

นนมทสงเกตดงน

1) เปนภาษาทมเสยงสมผสไพเราะ มจงหวะด ฟงแลวชวนใหเพลดเพลนเจรญใจ

ประหนงไดฟงเสยงดนตร

2) เปนภาษาทเราอารมณทาใหเกดความรสกสะเทอนใจหรอความประณตแลวแตกรณ

เรยงรอยถอยพจน กาพยกานทกาหนด สรางสรรคถอยคา

ฝกอานตารา ภาษาคาลา เปนกฎบทจา รอยกรองของไทย

เชลงลกษณอกษร พากยพจนสนทร กววรรณหวานไหว

ฝกคดวทยา จนตนากาวไกล เพลดเพลนเจรญใจ สอพจนรจนา

ความฝนบรรเจด ความรกอเกด วรรณศลปอกษรา

ฝกแตงกลอนกานท สบสานวชา จนชวกลปา ภาษาบทกว

(สาเนยง ฟากระจาง)

147

3) เปนภาษาทใหความคดนกอนมคณคาในทางประเทองปญญา ทาใหเกดความคด

ทดงามหรอความสานกในบางสงบางอยาง เปนการยกระดบจตใจเราใหสงขน อาจเรยกวาทาใหเกด

ความจรรโลงใจกได

4) เปนภาษาทชวนใหเกดจนตนาการ นกเหนภาพหรอนกไดยนเสยงขนมาตามทผแตง

แนะนาไวในถอยคาทเลอกสรรมาใช

ในทนจะยกตวอยางภาษาทเขาลกษณะวรรณศลปมาใหพจารณาพอเปนแนวทางตอไปน

1.1 สมผสไพเราะ

กลอนแปด

... แมพอยหางไกลใจใกลชด ไมตรจตหมไออนละมนฝน

หลบเถดหนอชอผกาวลาวลย จะเคยงขวญมแคลวดวงแกวตา

ขบสรอยเสยงเรยงสงบรรจงวาด พณระนาดกลอมบรรเลงเพลงภาษา

รอยดาวเดอนเปนเพอนใจสงใหมา แมพอยใตดาราอนโศกตรม

ขอแตนองหลบตานทราเถด รวมทางฝนอนบรรเจดใชขนขม

นราศรางหนาวเหนบเจบอารมณ อยาระทมทกขใจในราตร

เกบดาวเดอนเปนเพอนใจในคนคา บรรเลงคาพราหวงนางจากกวางส

กลอมนองใหสขนรนดรหลบฝนด ทกราตรจกกลอมเจาใตเงาจนทร

(สาเนยง ฟากระจาง : นราศกวางส)

1.2 เหมาะเราอารมณ

กลอนแปด

…ตองนราศจากลาตามหนาท เพยงหนงปไหสะอนใจขนขม

ในยามยากเขญขกทกขระทม กมความรนรมยสมฤด

ไดเรยนรอยตางชาตศาสนา สอนภาษาของไทยในกวางส

แตวานวนเพมสมพนธไมตร จงเปนเรองความยนดทไดมา

ไดรเชนเหนใจเมอไกลจาก จงพราฝากดาวเดอนเกลอนเวหา

ใหใจคงคามนในวนลา คาสญญาเคยใหไวไมลมกน

กอนขมใจใหหลบกบความเงยบ จกหาใดมาเปรยบเทยบใจฉน

ประกายดาวทพราวฟาโบกลากน ขอคามนทนองใหไมโบกลา

148

(สาเนยง ฟากระจาง : นราศกวางส)

1.3 คาคมควรคด

โคลงสสภาพ

สงใดในโลกลวน อนจจง

คงแตบาปบญยง เทยงแท

คอเงาตดตวตรง ตรงแนน อยนา

ตามแตบาปบญแล กอเกอรกษา

(ลลตพระลอ)

กาพยยาน 11ใจคน

สงใดในโลกน ปญญามอาจลองเรยน

สงหนงเหลอพากเพยร รแจมไดคอใจคน

นาลกยงหยงถง ใจลกซงสดหยงยล

ลองหยงชงใจตน ใหรกอนสอนใครใคร

(ฐ. นาครทรรพ ศกษาภาษต)

1.4 ลขตจนตนาการ

กาพยยาน 11กาพยเหชมขบวนเรอ

พระเสดจโดยแดนสนธ วารนรนชนฉาใส

เสยงกาพยซาบซงใจ ไพเราะศพทขบขานถวาย

สรรเสรญเยนยอยศ ปรากฏกองกองเกยรตขจาย

พระพทธรปรงเรองฉาย บรมกษตรยรตนโกสนทร

ขบวนเรอเหลอหลากหลาย พลพายกรายพายผกผน

เหหอมกลอมแผนดน ยนเกรกฟาจาเกยรตกรง

(ภญโญ ศรจาลอง กาพยเหเรอฉลองกรงรตนโกสนทร 200 ป)

2. เสรมจนตนาการ

การแตงคาประพนธรองกรอง ผเขยนจะตองใชจนตนาการในการสรางสรรคภาพใน

จนตนาการถายทอดมายงผอานใหไดรบอรรถรสตามทผเขยนวาดไว ทงนนอกจากผเขยนจะตองสราง

149

จนตนาการแลว ยงตองวางโครงเรองหรอแนวคดทจะเขยน เพอกาหนดแนวทางแลวเลอกสรรถอยคา

ทไพเราะสวยงาม ดงแผนภมสรปดงน

เพอใหนกศกษา ผสนใจทมความตงใจมงมนทจะสรางผลงานการเขยนคาประพนธ

รอยกรอง ไดเกดกาลงใจ แรงจงใจในการเขยน จงขอสรปเปนกาพยยาน 11 ดงน

กาพยกลอนอกษรไทย เกยรตเกรกไกรเพชรภาษา

สบสานบราณมา สรอยอกษราภาษาไทย

เรยงรอยถอยนาพจน วาดจารจดบทหวานไหว

กวมแลงแหลงไทย ประกาศไกลเกยรตไพบลย

(สาเนยง ฟากระจาง)

จนตนาการผกสารตองจต

แนวคดโครงเรองสรางสรรค

แตงภาพพจนถอยรอยประพนธ

ครบครนการแตงรอยกรอง

150

ขอแนะนาในการพฒนาทกษะการเขยน

สาเนยง ฟากระจาง (2553 : 129 - 131) ไดใหขอเสนอแนะในการพฒนาทกษะการเขยน

เพอใหการสอสารบงเกดผลด โดยมขอแนะนาสรปไดดงน

1. ผเขยนจะตองศกษาประเภทของงานเขยน ซงมหลายประเภท แบงตามลกษณะของ

การเขยน จะม 2 ประเภท คอ งานเขยนรอยแกว และงานเขยนรอยกรอง หากแบงตามลกษณะเนอหา

กจะแบงเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ งานเขยนแนวสารคด และงานเขยนแนวบนเทงคด

2. ผเขยนจะตองเปนผมความรเกยวกบการใชภาษาเพอการสอสารไดแก การเขยน

สะกดคาใหถกตองตามหลกพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ศกษาประเภทของคาท

นามาใชในงานเขยน เพราะคาบางคาเปนคาทมความหมายโดยตรงตามคาศพทแตบางคากมความ

หมายโดยนย หรอความหมายแฝง ดงนนผเขยนจะตองใชคาทถกตองเหมาะสม

3. ผเขยนควรศกษาเรองการเรยบเรยงประโยค ตามโครงสรางหลกภาษาไทย

4. ผเขยนควรศกษาการใชสานวนภาษา ใหเหมาะสมตามลกษณะของการนาไปใช

เชน สานวนภาษาทใชในการประพนธทงรอยแกวรอยกรอง หรอ สานวนภาษาสอมวลชนทงทเปน

แบบแผนและไมเปนแบบแผน

5. ผเขยนควรศกษาการใชโวหารประเภทตางๆ เพอเลอกใชในงานเขยนนนๆ ได

อยางเหมาะสม

6. ผเขยนควรตองกาหนดวตถประสงคในการเขยนใหชดเจนวามวตถประสงคอะไรทจะสอไปยงผอาน

7. ผเขยนตองพจารณากลมผอาน โดยวเคราะหอาย เพศ สถานภาพ อาชพ ฐานะ

การศกษา ของผอาน เพราปจจยเหลานมผลตอการเลอกเรองทจะเขยน และการใชภาษา เนองจาก

ผอานตางวย ตางเพศ ตางอาชพ ตางฐานะ ตางการศกษาจะมความสนใจในเรองตางๆ ไมเหมอนกน

8. ผเขยนควรเลอกเรองทจะเขยนอยางเหมาะสม คอ เรองทเขยนตองไมมขอบเขตท

กวางหรอแคบเกนไป ตองเปนเรองทเปนทสนใจของผอาน ทนตอยคสมยและเหตการณ ตลอดจน

ควรนาเสนอเรองทแปลกใหมทยงไมมผเขยนมากนก

9. ผเขยนควรเลอกรปแบบงานเขยนใหเหมาะสมกบเนอหา กลมผอาน และสอ นอก

จากนควรใชโอกาสในการเขยนพจารณาประกอบดวยเพอผเขยนจะไดเลอกใชรปแบบการเขยนได

เหมาะสม หรอถาตองการสรางสรรค ผเขยนอาจจะเลอกรปแบบทฉกแนวไปจากผอน

151

เอกสารอางอง

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. (ม.ป.ป.). GEED 101 การสอสารดวยภาษาไทย.

(ม.ป.ท.)

จารก สงวนพงษ. 2534. การเขยนเพอการสอสาร. ปทมธาน: สถาบนราชภฏเพชรบร

วทยาลงกรณ.

. 2542. การเขยนเพอการสอสาร. ปทมธาน: ลายสอไทยการพมพ.

จตตนภา ศรไสย. 2549. ภาษาไทยเพอพฒนาคณภาพชวต. กรงเทพ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ฉตรา บญนาค สวรรณ อดมผล และ วรรณ พทธเจรญทอง. 2529. ศลปการใชภาษาไทยในชวต

ประจาวนและทางธรกจ. กรงเทพฯ : ประกายพรก.

ชมยพร แสงกระจาง. 2533. บานหนงสอหวใจ. กรงเทพฯ : คมบาง.

ชาตร พนเจรญสวสด. 2549. เอกสารประกอบการสอนรายวชา ภาษาไทยธรกจ. (ม.ป.ท.)

ทองพน หงสพนธ. 2520. ตวอยางเรยงความ. กรงเทพฯ: จงเจรญการพมพ.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2550. หนวยท 7 การพฒนาทกษะภาษาในประมวลสาระชดวชา

ภาษาไทยเพอการสอสาร. หนวยท 1-7. พมพครงท 7. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมา

ธราช.

ราชบณฑตยสถาน. 2546. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: นานมบคส

พบลเคชน.

สนท ตงทว. 2529. การใชภาษาเชงปฏบต. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สาเนยง ฟากระจาง. 2553. ศาสตรแหงการเขยน. กรงเทพฯ : หางหนสวนจากด เอม แอน เอม

เลเซอรพรนต.

. (2547 มกราคม - กมภาพนธ).วนเดกแหงชาต...กบเดกไทยในวนน จดหมายขาวสมาคม

152

ครภาษาไทย. (14) : 2.

. (2549 กรกฎาคม - กนยายน). “ตามรอยคาสอนพอ” วารสารสวนดสต.

. 2552. นราศกวางส. ม.ป.ท. (เอกสารอดสาเนา)

อรณรง. 2549. ฉนจะอยเพอรกเธอ. กรงเทพฯ : อมรนทรบคเซนเตอร.

อวยพร พานช. “ความหมายและความสาคญของการสอสาร”. เอกสารการสอนชดวชาการเขยน

เพอการสอสารธรกจ. หนวยท 1 - 8. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ---------------------------------------------

บทท 5ศาสตรและศลปะของการเขยนรายงานวชาการและโครงการ

การเขยนรายงานและโครงการมวตถประสงคในการสอสารแตกตางกน การเขยนรายงาน วชา

การเปนการนาเสนอสงทไดคนความา สวนการเขยนโครงการเปนการเขยนแผนการทางานเพอแกไข

ปญหา หรอเสรมสรางศกยภาพขององคกร ดงนนผใดมความสามารถในการเขยนทงสองแบบไดเปน

อยางด ถอวาเปนผทมทงความร และมความคดสรางสรรค ซงเปนสงจาเปนอยางยง ในยคปจจบน

เนอหาในบทนมงเนนความรทวไปเกยวกบการทารายงานโครงการทปรากฏในองคประกอบตางๆ ของบท

และ วธคด วถคน ตลอดจนทกษะการใชภาษาไทยในการนาเสนอ สงเหลานลวนเปนเรองของศลปะใน

การทางาน และไดหลอมรวมเปนเนอเดยวกนแลวในแตละองคประกอบ

ความหมายของรายงานวชาการ รายงานวชาการ คอผลลพธอนเปนรปธรรมหรอตวเลมรายงานทไดมาจากกระบวนการศกษา

คนควา การประมวลความคด และการนาเสนอขอมลอยางเปนระบบโดยผานทางลายลกษณอกษร

ยดหลกตามมาตรฐานการทารายงานทางวชาการ ทงในดานเนอหาสาระ การใชภาษา รปแบบการนาเสนอ

และการอางอง

นอกจากน สถาบนการศกษาตางๆไดใหความหมายเกยวกบรายงานวชาการไวดงตอไปน

มหาวทยาลยบรพา. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร, ภาควชาบรรณารกษศาสตร (2548:

130) ไดใหคานยามเกยวกบรายงานไววา “เปนผลการศกษาคนควาแลวนามาเรยบเรยงอยางมระบบ

ตามกฎเกณฑและเปนสวนหนงในการประเมนผลการศกษา รายงานมหลายรปแบบ เชน รายงานผล

การทดลอง การสารวจภาคสนาม หรอวธการอนๆ อาจทาเปนรายกลมหรอรายบคคล”

จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2547: 4 อางใน พลสข เอกไทยเจรญ, 2551: 2) ไดกลาวถงรายงาน

วชาการ โดยเปรยบเทยบกบการเขยนภาคนพนธ ดงตอไปน “รายงานวชาการ(report) หมายถง รายงาน

การคนควาซงเปนสวนหนงของการคนควาวจยเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะ เพอประกอบการเรยนการสอน

รายวชาใดวชาหนง (ในรายวชาหนงอาจมรายงานวชาการไดหลายเรอง) สาหรบนสตปรญญาบณฑต

ผลการศกษาวจยมกจะปรากฏในรปแบบรายงานวชาการ สวนภาคนพนธ (term paper) เปนงานทได

รบมอบหมายซงเปนสวนสาคญของการเรยนในรายวชา มลกษณะเชนเดยวกบรายงานวชาการ เพยง

แตเรองทศกษาคนควาวจยมกมขอบเขตกวางขวางและลกซง อาจตองใชเวลาตลอดภาคการศกษานน

จากความหมายขางตน ดงนนการเขยนรายงานทางวชาการจงเปรยบไดกบบททดสอบยอยๆ

ของผทารายงานวา มทกษะในการนาเสนอสงทตนเองไดศกษาคนความาไดมากนอยเพยงใด มเทคนค

154

ในการคดสรรขอมลหรอไม เครงครดในแบบแผน หรอปลอยปละละเลย อาจกลาวไดวา การทารายงาน

เพยงหนงเลมสามารถบอกตวตนของผทารายงานไดเปนอยางดทเดยว

ความสาคญของการทารายงานวชาการ “การทารายงานหนงเรองไดความรจากการทารายงานมากกวาหนงเรอง” ความรหลกทไดจาก

การทารายงานคอ องคความรทสอดคลองกบสาขาวชา เชน ความรเกยวกบเรองทศกษาคนควา ความร

ในการรอยเรยงเนอหา ความรในการอางองเนอหา ฯลฯ สวนความรอกดานคอ ประสบการณทเกาะเกยว

ระหวางการทางาน หรอ “วธและวถสความสาเรจ” กลาวคอ การทางานทางวชาการจะสาเรจไดตอง

อาศยทงความหลกแหลมทางสตปญญา และความฉลาดทางอารมณ วฒภาวะ ความเพยร ความคด

สรางสรรค คณธรรม และจรยธรรมรวมไวดวยกน ดงทวรมน เหรยญสวรรณ และคณะ (2550: 140-141)

กลาวถงความสาคญของรายงานวชาการไว 5 ประการสรปไดดงน คอ

1. รายงานวชาการเปนบททดสอบความคดรวบยอด2. รายงานวชาการแสดงความสามารถในดานการประมวลองคความร3. รายงานวชาการเปนแบบฝกหดทมคณคาในแงฝกการคดการวางแผน การสบคนเรยนร

4. รายงานวชาการเปนหลกฐานเชงประจกษ5. การเขยนรายงานวชาการแสดงถงการเรยนรในรปแบบการศกษาคนควาดวยตนเอง

ซงทาใหคนพบวธการเรยนใหมๆ

จากความสาคญของการทารายงานวชาการขางตน จงกลาวไดวา การทารายงานเชงวชาการ

เปนบทพสจนความสามารถของผเรยน ทจะบรณาการความรดานตางๆ มานาเสนอใหเปนรปธรรม

โดยผานกระบวนการคดในเชงวเคราะห สงเคราะห การจดระบบงาน การบรหารเวลา การบรหารขอมล

และการบรหารคน (หรอสมาชกในกลม ในกรณททารายงานกลม) เปนการฝกการทางานเปนทมไดเปน

อยางดยง และหากเราสามารถเรมตนการจดระบบความคดโดยผานกระบวนการทารายงานวชาการแลว

ตอไปเราจะทาสงทยากกวาไดเปนลาดบ หากเราเรมทจะเคารพกตกา หรอขอกาหนดตางๆ ในการทา

รายงานแลว ตอไปเราจะไมอดอดกบระบบ และเราจะสนกกบการคนควา นอกจากน รายงานวชาการ

ยงเปนกระจกสะทอนจดออนของผทารายงานไดเปนอยางด เพยงแตไมเพกเฉยกบสงทไมรขวนขวาย

อดรอยรวนนดวยความทมเท เราจะคนพบวา ไมมอะไรไดมายาก หากเราตงใจ

องคประกอบของรายงานวชาการ

155

รายงานวชาการประกอบดวย 3 สวนหลกๆ ไดแก สวนกอนเนอหา สวนเนอหา และสวนหลง

เนอหา ซงมรายละเอยดดงนคอ

1. สวนกอนเนอหา ไดแก ปกนอก ใบรองปก ปกใน คานา สารบญ (สารบญเนอหา สารบญภาพ

สารบญตาราง) ดงน

1.1 ปกนอก คอปกทใชหอหมเนอหารายงาน เปนกระดาษทมความหนามากกวากระดาษ

ทพมพเนอหารายงาน และบอกใหทราบรายละเอยดโดยภาพรวมของรายงานในเบองตน ซงมขอสงเกต

วา ปกรายงานวชาการในระดบอดมศกษาไมควรเลอกสสนฉดฉาด ปกควรเปนสสภาพ และไมมลวดลาย

การตน เพอใหสอดคลองกบการนาเสนองานทางวชาการ เนอหาทปรากฏบนปกโดยลาดบ ดงน

1.1.1 ชอรายงาน1.1.2 ชอผทารายงาน (คานาหนา ชอ ชอสกล รหสประจาตวผเขยน (ถาม) กรณทา

รายงานเปนกลม ใหเรยงชอตามลาดบตวอกษร ในกรณไมมรหสประจาตว หากมรหสประจาตว ใหเรยง

ลาดบชอ ตามลาดบหมายเลขรหส โดยเรยงจากนอยไปหามาก

1.1.3 ชอวชา1.1.4 ชอหนวยงาน หรอสถาบนการศกษา

1.1.5 ภาคการศกษา1.1.6 ปการศกษา

1.2 ใบรองปก คอ แผนกระดาษเปลาทอยถดจากปกใน

1.3 ปกใน คอ กระดาษทมเนอหาสาระเชนเดยวกนกบปกนอกทกประการ แตกตางกนเพยง

ปกในใชกระดาษชนดเดยวกนกบกระดาษพมพเนอหารายงาน

1.4 คานา คอ เนอหาทผเขยนรายงานบอกวตถประสงคของการจดทารายงาน สาระสาคญ

ของรายงาน และคาขอบคณผชวยเหลอในการทารายงาน สวนดานลางของคานาจะมชอ หรอคณะผ

ทารายงาน พรอมระบวน เดอน ป ททารายงาน

1.5 สารบญ คอ สวนทระบหวขอทปรากฏในเนอหารายงาน พรอมเลขหนาของหวขอนนๆ

หรอเรยกวา สารบญเนอหา นอกจากน รายงานบางเลมอาจประกอบดวย ภาพ ตาราง สารบญจงแยก

ออกมาเปนสารบญภาพ โดยลาดบภาพแรก จนครบภาพสดทาย พรอมระบเลขหนาของแตละภาพ

ตอไปนเปนตวอยางแตละองคประกอบของรายงานในสวนกอนเนอหา ซงเรยงตามลาดบ ได

แก

ตวอยางปกนอก

156

4 นว

ภาพสะทอนสงคมในบทเพลงลกทงของพมพวง ดวงจนทร

(อกษรคอเดยตวหนา 20 พอยท)

6 นว รกด มสขรหสนกศกษา 52126853432

(อกษรคอเดยตวหนา 18 พอยท)

9 นว

รายงานนเปนสวนหนงของวชาภาษาไทยเพอการสอสาร รหสวชา 1500117คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 (อกษรคอเดยพมพหนา 18 พอยท)

ตวอยางคานา

157

ตวอยางสารบญเนอหา

2 นว

คานา

เพลงลกทงไทยเปนบทเพลงทใชภาษาเรยบงาย แตสอสารเนอหาไดอยางลมลก กนใจ

และยงมบทบาทในการบอกเลาเรองราววถชวตคนไทย ทงดานความรก ประเพณ คานยม

ความเชอ ตลอดจนสภาพเศรษฐกจ สงคม และการประกอบอาชพ ดงบทเพลงลกทงของพมพวง

ดวงจนทรทไดสะทอนสงดงกลาว กอปรกบนาเสยงอนมเสนห และจงหวะดนตรทเขาถงอารมณผ

ฟง จงทาใหราชนลกทงผนไดรบความนยมอยางตอเนองจวบจนปจจบน

การจดทารายงานเรอง “ภาพสะทอนสงคมในบทเพลงลกทงของพมพวง ดวงจนทร”

ประกอบดวย ความรทวไปเกยวกบเพลงลกทง ประวตของพมพวง ดวงจนทร และภาพสะทอน

สงคมไทยทปรากฏในบทเพลง รวมถงขอเสนอแนะตางๆเกยวกบเพลงลกทงไทย

ขอขอบคณสานกวทยบรการมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ตลอดจนบรรณารกษ

ทไดใหคาแนะนาในการสบคนฐานขอมลตางๆ ขอขอบคณคณาจารยผสอนทใหคาปรกษา

และชแนะแนวทางในการวเคราะห สงเคราะหขอมล ตลอดจนปรบปรงเนอหารายงานจนเสรจ

สมบรณ

รกด มสข

มกราคม 2554

158

ตวอยางสารบญภาพ

1.5 นว

1.5 นว สารบญ (อกษรคอเดยตวหนา 20 พอยท) หนา 1 นว

คานา

สารบญ

สารบญภาพ (ถาม)

สารบญตาราง (ถาม)

บทท 1 ความรทวไปเกยวกบเพลงลกทง 1

1.1 ความหมายของเพลงลกทง 1

1.2 ลกษณะของเพลงลกทง 6

1.3 ประเภทของเพลงลกทง 9

1.4 เพลงลกทงในยคปจจบน 14

บทท 2 ประวตของพมพวง ดวงจนทร 15

2.1 กอนเขาสวงการเพลงลกทง 15

2.2 ชวงชวตในวงการเพลงลกทง 21

2.2.1 พรสวรรคของพมพวง ดวงจนทร 24

2.2.2 ผลงานเพลง 27

2.2.3 รางวลทไดรบ 30

บทท 3 ภาพสะทอนสงคม 35

3.1 การดารงชวต 35

3.1.1 การประกอบอาชพ 40

3.1.2 อาหาร 44

3.1.2 ความรก 52

3.2 ประเพณ ความเชอ และคานยม 55

3.2.1 ประเพณทองถน 63

3.2.2 ความเชอ 72

3.2.3 คานยม 86

บทท 4 สรป และเสนอแนะ 102

1 นว

159

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 พมพวง ดวงจนทร 17

2 การแสดงคอนเสรต 28

3 การรบรางวลนกรองลกทงหญงยอดนยม 32

ตวอยางสารบญตาราง

สารบญตาราง ตารางท หนา 1 จานวน และคารอยละของเพลงทสะทอนการดารงชวต 54

2 จานวน และคารอยละของเพลงทสะทอนประเพณ ความเชอ คานยม 91

2. สวนเนอหา เปนสวนทผทารายงานนาเสนอผลการคนควาขอมล ซงจะรอยเรยงขอมล

ตามสารบญ ตงแตบทแรกจนถงบทสดทาย ดงนนในสวนนจะประกอบดวยเนอหาในรปแบบตาง ไดแก

2.1 เนอความ คอ การนาเสนอเนอหารายงานผานทางลายลกษณอกษร ในสวนน

อาจมทงขอเทจจรง ทรรศนะจากผร ขอความทผานกระบวนการวเคราะหของผทารายงาน เปนตน

2.2 ตาราง คอ การนาเสนอขอมลในรปแบบตวเลขประกอบเนอหา และเปนการประมวลผลท

ไดจากการศกษาอยางเปนระบบ ดานบนของตารางจะระบลาดบตาราง (การจดลาดบตารางใหนบตา

รางท 1 ตอไปจนจบ) และชอของตาราง

2.3 ภาพประกอบ คอ สวนทผทารายงานตองการใหผอานไดเขาใจเนอหามากยงขน ไดแก

ภาพ แผนภม แผนผง ภาพทใชประกอบควรมความสอดคลองกบเนอหา ภาพทดตองชดเจน ไมวาภาพ

นนจะเปนภาพถาย ภาพวาด หากภาพทนามาไมไดเปนภาพตนฉบบ ควรอางองทมาไวใตภาพ

2.4 การอางองขอมล ในสวนนจะจากดเฉพาะการอางองขอมลในสวนเนอหา เชน การสรป

ความคดของผอน การคดลอกขอความตางๆ การนาสถตมาอางอง ฯลฯ ซงแบงไดเปน 2 รปแบบ (ผ

เขยนรายงานตองเลอกระบบใดระบบหนงเทานน จะกลาวโดยละเอยดในเรองการอางองอกครง) คอ

160

2.4.1 การมาแทรกขอมลในเนอหา หรอเรยกวา “การอางองระบบนาม-ป”

2.4.2 การอางองแยกออกจากเนอหาโดยวางไวทายหนากระดาษ หรอเรยกวา

“การเขยนเชงอรรถ”

ตอไปนเปนตวอยางสวนเนอหาพอสงเขป เกยวกบการนาเสนอขอมลในรปแบบตาราง

ตารางท 1 จานวน และคารอยละของเพลงทสะทอนการดารงชวต

การดารงชวต จานวนเพลง รอยละ

1. การประกอบอาชพ 45 37.50

2. อาหารไทย 30 25.00

3. ความรก 45 37.50

รวม 120 100.00

3. สวนหลงเนอหา ไดแก บรรณานกรม ภาคผนวก (ถาม) ใบรองปกหลงซงเปนกระดาษ

เปลาชนดออน และปกหลง

กระบวนการจดทารายงานวชาการกอนทจะลงลกเกยวกบขนตอนการทารายงานวชาการ ยงมอกสงหนงทผทารายงานไมควรละเลย

คอ เรองของการวางแผนงาน รายงานจะเสรจทนหรอไมทนตามเวลาทอาจารยประจาวชากาหนด ทง

หมดนขนอยกบการวางแผน ขอดของการวางแผนคอ จะชวยใหมองเหนภาพกระบวนการทางานตงแต

ตนจนจบ สามารถตดตามงานได รวาขนตอนใดมปญหา และจะแกปญหาอยางไรสดทาย คอ งานได

คณภาพเพราะไมตองเรงรบเมอเวลาใกลกาหนดสง อกทงยงมเวลาเหลอเฟอ ใหตรวจทานแกไข ดงท

พลสข เอกไทยเจรญ (2551: 12) ไดเสนอการวางแผนการทางาน โดยกาหนดไวตงแต แผนงาน 1

เดอนแลวเสรจ แผนงาน 2 เดอนแลวเสรจ และแผนงาน 3 เดอน แลวเสรจ แตในตาราเลมนขอนาเสนอ

ตารางบางสวนของพลสข เอกไทยเจรญ ไดแก การทางาน 2 เดอนแลวเสรจ เพอเปนแนวทาง และปรบ

ใชตามความเหมาะสม

161

ลาดบท ขนตอนของงาน ชวงเวลาททางาน หมายเหต

1 เลอกเรอง กาหนดขอบเขต และตงชอเรอง สปดาหท 1 สงครงท 1 8 ส.ค.

2 รวบรวมแหลงสารสนเทศ

3 วางโครงเรองสปดาหท 2 สงครงท 2 22 ส.ค.

4 อานและบนทกขอมล แกไข

และปรบโครงเรองสปดาหท 3-6 สงครงท 3 29 ส.ค.

5 เรยบเรยง เขยนรายงานฉบบราง

6 เขยนบรรณานกรมสปดาหท 7 สงครงท 4 12 ก.ย.

7 แกไขตนฉบบ และจดพมพ

8 ตรวจแกตนฉบบพมพ แลวพมพ

สวนประกอบอนๆ และเขาเลม

9 สงรายงานฉบบสมบรณ

สปดาหท 8 สงครงท 5 26 ก.ย.

ดงนน หากมการวางแผนงานอยางเปนระบบแลว การบรรลเปาหมายยอมอยไมไกล อยางไร

กตาม ในตาราเลมนขอนาเสนอรายละเอยดเกยวกบกระบวนการจดทาตงแตตนจนจบ อนประกอบดวย

8 ขนตอน ไดแก

1. การกาหนดเรอง ม 2 ลกษณะ คอ มทงแบบหวขอรายงานทถกกาหนดมาใหคนควาและ

แบบหวขอรายงาน ทผทารายงานเปนผกาหนดเอง แตไมวาจะเปนรปแบบใด สงทควรคานงในการ

กาหนดเรอง มดงน

1.1 มความนาสนใจ คาวานาสนใจหมายถง ประเดนหวขอเรองชวนใหขบคดตดตาม

กระตน ใหเกดการคนควาเพอใหไดคาตอบ

1.2 เกดประโยชนตอสวนรวม

1.3 มขอบเขตของเนอหาความเหมาะสมกบระยะเวลาทกาหนดเสรจ

1.4 มขอมลเพยงพอในการคนควา

1.5 เปนเรองทผทารายงานมความสนใจ

นอกจากน การณนทน รตนแสนวงษ และปรชญา อาภากล. (2550: 165-166) ไดกลาวถง

การกาหนดชอเรอง และขอบเขตของการกาหนดเรองไว 6 ประการ ดงน

162

1. จากดโดยแขนงวชา คอ ทาขอบเขตของเรองใหแคบเฉพาะตอนใดตอนหนงของแขนงวชา

นนๆ เชน “การพฒนาทองถนในประเทศไทย” เปลยนเปน “การพฒนาดานการทองเทยวในประเทศ

ไทย”

2. จากดโดยบคคล คอ ทาขอบเขตโดยยดบคคลเปนหลก เชน “สภาพการทางานของ

สตรและเดก”

3. จากดโดยสถานท คอ ทาขอบเขตโดยยดสถานทเปนหลก เชน “สภาพการทางานของนก

การเมองในสภาผแทนราษฎร”

4. จากดโดยภมศาสตร คอ อาศยสภาพทางภมศาสตรเปนเครองกาหนดขอบเขต

เชน “สภาพการทางานของเดกในโรงงานอตสาหกรรมในกรงเทพมหานคร”

5. จากดโดยเวลา คอ อาศยระยะเวลาเปนหลก เชน “สภาพการทางานของเดกในโรงงานอต

สาหกรรมในกรงเทพมหานคร ระหวาง พ.ศ.2540 - 2541”

6. จากดขอบเขตโดยใชคาวา “บางประการ” และ “แนวโนม” เชน “ขอคดเหนบางประการ

เกยวกบสภาพการทางานของสตรและเดก ในโรงงานอตสาหกรรมในกรงเทพมหานครระหวาง

พ.ศ. 2540 - 2541”

จงกลาวไดวา หวขอเรองจะดและมคณภาพไดตองผานกระบวนการกลนกรองขางตน ในทน

ขอยกตวอยาง การกาหนดเรองรายงานของวชาภาษาไทยเพอการสอสาร ในปการศกษา 2553

ซงคณะกรรมการการจดการเรยนการสอนไดรวมกนวางกรอบหรอกาหนดประเดนในการคนควา ไดแก

“บทเพลงจรรโลงใจ ดารงไทย ดารงชาต” ขน เนองจากในชวงทประเทศไทยอยในภาวะของความขดแยง

ไดมบทเพลงมากมายทประพนธขนเพอใหกาลงใจคนในชาต ซงบทเพลงลกษณะนมมาแตโบราณ

เพยงแตเปลยนแปลงไปตามยคสมย ดงนน ประเดนดงกลาวจงมขอมลมาก เพยงพอทจะสบคน และได

กลายเปนกรอบใหนกศกษาไดทารายงาน ซงประมวลลกษณะเรองรายงานของนกศกษาไดเปน 3 กลม

หลกๆ คอ กลมทจดทารายงานเกยวกบบทเพลงทใหคณคาทางใจ กลมทจดทารายงานเกยวกบบทเพลง

ดารงชาตไทย กลมทจดทารายงานเกยวกบบทเพลงทสะทอนวฒนธรรมไทย หรอบางกลมไดบรณาการ

ทงสามมตเพอการวเคราะหเนอหาของเพลงในรายงานเลมเดยวกน ตอไปนเปนตวอยางพอสงเขป

เกยวกบชอรายงานของนกศกษา

- “การสรางกาลงใจในบทเพลงเพอชวต ของ “พงษเทพ กระโดนชานาญ” (สอดคลอง

กบบคคล และสอดคลองกบการศกษาเฉพาะเพลงทมเนอหาจรรโลง)

- “มโนทศนในเพลงกลอมเดกภาคใต: จงหวดนครศรธรรมราช” (สอดคลองกบลกษณะ

ทางภมศาสตร โดยศกษาเฉพาะจงหวดนครศรธรรมราชและสอดคลองกบกรอบคอการสะทอนวฒน

ธรรมทางภาคใต)

163

- “ภาพสะทอนสงคมในบทเพลงลกทงของ “พมพวง ดวงจนทร” (สอดคลองกบบคคล

และสอดคลองกบกรอบ คอ การสะทอนภาพชวตในสงคมไทย)

- “ความรกชาตในบทเพลงของแอด คาราบาว” (สอดคลองกบบคคล และสอดคลองกบ

กรอบ คอ การสะทอนความคดของความรกชาต เพอดารงไวซงความเปนไทย)

- “สนทราภรกบวฒนธรรมไทย” (สอดคลองกบเอกลกษณของบคคล หรอคณะ

และสอดคลองกบกรอบคอ การสะทอนวฒนธรรมของไทย)

- “วถไทยในเพลงลกทงยคปจจบน” (สอดคลองกบเรองของเวลา และสะทอนกบกรอบ

คอ การบอกเลาเรองราววถชวตผคนในยคปจจบน ซง มทง วฒนธรรม สงคม ประเพณ และฯลฯ)

2. การทาแผนทความคดเพอวางโครงเรอง การกาหนดชอเรองเปรยบเสมอนเปาหมายท

ผทารายงานไดกาหนดไวและตองไปใหถง แตการบรรลเปาหมายทสมบรณจะตองอาศยกระบวนการ

ทางานทเปนระบบ หนงในนนคอ การทาแผนทความคดเพอเปนแนวทางในการวางโครงเรอง แตมขอ

สงเกตบางประการ คอ หากไมทาแผนทความคดแตจะขามขนตอนไปสบคนขอมลแลวจงวางโครงเรองราย

งานภายหลงไดหรอไม ขอตอบวา สามารถทาไดเชนกน เนองจากวธหลงนมขอด คอ จะชวยใหผทาราย

งานไดทราบวาปรมาณขอมลมเพยงพอหรอไม หรอหวขอใดควรศกษา หวขอใดนาสนใจหรอไมจาเปน

ตองนาเสนอในรายงาน แตเหตทนาเสนอเรองการทาแผนทความคดกอน เพอตองการใหฝกวเคราะห

ขนพนฐาน และตองการเนนใหเหนวา ความสาเรจของงานไมจาเปนตองมรปแบบตายตวเสมอไป

อยางไรกตาม บางครงในลกษณะการทางานกลมหากมการพดคยรวมระดมสมองกอนดวยการทาแผน

ทความคด ถอวามความเหมาะสม

การทาแผนทความคดมลาดบขนตอนดงน

2.1 การหาคาสาคญจากชอเรองรายงาน เพราะคาสาคญ หรอคากญแจจะทาใหผทาราย

งานมองเหนภาพโครงรางรายงานทงเลม และเปนตวกาหนดมใหการวางโครงเรองไรทศทางเนอหาม

ความสอดคลอง และครอบคลมหวขอเรองไดพอเหมาะพอด ไมมากเกนไป และไมนอยเกนไป ดงน

ชอรายงาน “ภาพสะทอนสงคมในบทเพลงลกทงของพมพวง ดวงจนทร”

คากญแจ “ภาพสะทอนสงคมในบทเพลงลกทงของพมพวง ดวงจนทร”

2.2 การระดมความคดเพอแตกประเดนจากคากญแจ

คากญแจ สะทอนสงคม บทเพลงลกทง พมพวง ดวงจนทร”

164

หวขอยอย - ชวต - ความหมาย - ประวต

- การทามาหากน - ความสาคญ - ผลงาน

- ความรก - ประเภท - เพลงทไดรบความนยม

- การงาน - ความเปนมา - การเขาสวงการ

- การบวช - การเปลยนแปลง - พรสวรรค

- ความนยม - เอกลกษณของเพลงลกทง - ชวตครอบครว

-ทาดไดด ทาชวไดชว - ทานอง - รางวลทไดรบ

- ความฝน - การเลนดนตร - ความจาด

- อาหารการกน - หางเครอง - ไมไดเรยนหนงสอ

- ไสยศาสตรฯลฯ - วงดนตร ฯลฯ

- การเมอง ฯลฯ

- เศรษฐกจ

- ทาดไดด ทาชวไดชว

- บญ บาป

ฯลฯ

2.3 การจดกลมขอมล ในขนตอนนจะนาสงทรวมระดมสมองมาพจารณาเพอจดระบบขอมล

ดวยการแบงออกเปนบทๆ ซงบางหวขออาจแยกไดชดเจนบางหวขออาจรวมไวดวยกนไดในบทเดยวกน

ยกตวอยางเชน การทาดไดด ทาชวไดชว และเรองบญ บาป ควรจะรวมเปนหวขอเดยวกน นอกจากน

ยงมเรองไสยศาสตร เรองความฝน ฯลฯ ทกลาวมาทงหมดสามารถจดไดในกลม “ความเชอ” ไดแก

ความเชอทางศาสนา ความเชอทางไสยศาสตร และความเชอเรองความฝน ซงในกลมนอาจเปนหว

ขอยอยของหวขอใหญคอ ประเพณ คานยม และความเชอ เปนตน และเมอนกถงคากญแจ หมวดนจะ

เปนหวขอยอยของเรองภาพสะทอนสงคม เปนตน

2.4 การตรวจสอบขอมลโดยนาหลกเกณฑตอไปนไปประยกตใช คอ ขอมลครอบคลม

ชอเรองหรอไม ขอมลแตละบทมความสมดลของเนอหาหรอไม ระดบความลมลกของเนอหาหรอ

ววฒนาการของความรทปรากฏตงแตบทแรกจนถงบทสดทายมเพมขนหรอไม และขอมลมความเหมาะสม

กบระยะเวลาทกาหนดหรอไม เชน เมอทราบลกษณะทวไปของเพลงลกทงแลว ขอมลจะมลกษณะเฉพาะ

เจาะลกลงไปอก คอตองทราบตวตนของพมพวง ดวงจนทร ตอมากควรใหความสาคญไปทผลงานเพลง

จากนนวเคราะหแตละเพลงในแงมมของการสอสารสะทอนสงคมไทย เปนตน

165

ตวอยางการวางโครงเรอง

บทท 1 ความรทวไปเกยวกบเพลงลกทง คากญแจจากชอเรอง

1.1 ความหมายของเพลงลกทง

1.2 ลกษณะของเพลงลกทง บทเพลงลกทง

1.3 ประเภทของเพลงลกทง

1.4 เพลงลกทงในยคปจจบน

บทท 2 ประวตของพมพวง ดวงจนทร

2.1 กอนเขาสวงการเพลงลกทง

2.2 ชวงชวตในวงการเพลงลกทง พมพวง ดวงจนทร

2.2.1 พรสวรรคของพมพวง ดวงจนทร

2.2.2 ผลงานเพลง

2.2.3 รางวลทไดรบ

บทท 3 ภาพสะทอนสงคม

3.1 การดารงชวต

3.1.1 การประกอบอาชพ

3.1.2 การศกษา

3.1.2 ความรก สะทอนสงคม

3.2 ประเพณ ความเชอ และคานยม

3.2.1 ประเพณทองถน

3.2.2 ความเชอ

3.2.3 คานยม

บทท 4 สรป และเสนอแนะ

3. การคนควาจากแหลงขอมล การทาแผนทความคดเปนเพยงการวางโครงเรองขนตนเทานน

หากจะทาใหโครงเรองสมบรณยงขน ควรหาขอมลประกอบการพจารณาจากการคนควา ในขนตอนน

จะเปนตวชวดไดวา โครงเรองทรวมกนระดมสมอง มจดออน จดแขงอยางไร ควรเพมเตมเนอหา

สวนใดบาง หรอสวนใดควรทาใหกระชบยงขน สวนใดทยงไมมผกลาวถง และควรนาเสนอ ในรายงาน

166

เพอทาใหรายงานมเนอหาททนสมย หรอหากพบขอมลนอยมากกอาจตดสนใจเปลยนเรองรายงาน ตอ

ไปนเปนหลกการพจารณาคนควาจากแหลงขอมลเพอประกอบการทารายงาน คอ

3.1 แหลงขอมล

3.1.1 ขอมลทปรากฏในสอสงพมพ เชน หนงสอ ตารา เอกสารประกอบการสอน จด

หมาย บนทก จดหมายเหต หนงสอพมพ วารสาร นตยสาร ฯลฯ

3.1.2 ขอมลทปรากฏในสอออนไลน หรอขอมลทไดจากเวบไซตตางๆ3.1.3 ขอมลทไดจากภาคสนามเชน การไปสารวจ สงเกต ขอมลจากสอบคคล เชน

การสมภาษณ

3.2 การพจารณาคดเลอกขอมล

3.2.1 ขอมลนนตรงประเดนกบหวขอรายงาน สอดคลองกบโครงรางรายงาน หรอเปน

เนอหาทยงขาดในโครงราง แตสามารถทาใหโครงรางรายงานสมบรณยงขน

3.2.2 ขอมลทนามาอางองควรมความทนสมย บางขอมลถาใชขอมลเกาอาจทาให

เกดการบดเบอนได เชน สถตตางๆ การคนพบใหมๆ การเปลยนแปลงตางๆ แตไมไดหมายความขอมล

เกาจะใชไมได ขอมลเกาทใชไดเสมอ เชน ทฤษฎทใชอางองหากยงไมมการคนพบทฤษฎใหมมาทดแทน

หรออางทงทฤษฎเกา และทฤษฎใหมเพอแสดงววฒนาการทางความคด การเปรยบเทยบขอมล

ในเรองความแตกตางจากยคอดตกบยคปจจบน

4. การอานขอมล รายงานหนงเลมอาจใชหนงสอ หรอเอกสารสงพมพอนๆ เปนจานวนไมนอย

ดงนน การบรหารเวลาจงเปนเรองสาคญ การอานเพอดงขอมลทตรงประเดนใหไดมากทสดในระยะเวลา

อนจากด จงเปนศลปะประการหนงทควรเรยนร ดงน

4.1 การอานแบบสารวจเนอหาทงเลม โดยเฉพาะการสารวจ 3 สวนของหนงสอ ไดแก

4.1.1 การอานสารบญ เพราะสารบญเปนสวนทชวยคดขอมลในเบองตน สวนใดเกยว

ของกบหวขอมากนอยเพยงใด

4.1.2 การอานบรรณานกรม สวนนคอขมทรพยของขอมลในเชงลก หนงสอทกเลม

ลวนมาจากการเรยบเรยงจากหลายแหลงขอมล หากเราไดเขาถงขอมลเหลานน จะทาใหรายงานได

กลาวอางองโดยตรงจากเนอหาทสบคน โดยไมตองอางเปนเอกสารชนรอง (ดรายละเอยดเรองการอางอง

ในตอนทาย) เพราะการอางองเอกสารชนรองมากเกนไป จะทาใหงานทางวชาการลดความนาเชอถอ

และยงสะทอนความไมพยายามของผทารายงานอยางยง

4.1.3 ดรรชน เปรยบเสมอนเขมทศคอยนาทาง เปนแหลงรวมคาสาคญทเรยงตามตวอกษรตงแต ก-ฮ ในสวนน จะชวยใหเขาใจคาศพทในแงมมตางๆ ซงจะเปนประโยชนอยางยงตอ

การทารายงาน

167

5. การบนทกขอมลลงบตรบนทก เปนขอมลทผทารายงานพจารณาแลววาตรงประเดน

สอดคลอง และชวยเสรมใหรายงานมคณคา ขอมลทไดอาจมาจากเอกสาร หนงสอ การสมภาษณ ฯลฯ

การทาใหขอมลเปนระบบ ผทารายงานควรจดเกบขอมลดวยบตรบนทกขอมลทมขนาด 4x6 นว ซงม

รายละเอยดดงน

5.1 ประเภทของบตรบนทก สามารถจาแนกบตรบนทกไดเปน 3 ประเภท ไดแก

5.1.1 บตรบนทกแบบสรปความ (summary note) คอ บตรบนทกทมการสรปเนอหาสาระ

สาคญจากเรองทอานโดยใชสานวนภาษาของตนเอง

5.1.2 บตรบนทกแบบคดลอก (quotation note) คอ บตรบนทกทมการคดลอกเนอ

หาทตองการ โดยไมมการดดแปลงแตอยางใด เชน คาพดของบคคลสาคญ วาทะ โอวาท หรอเปนขอ

มลในเชงสถต มาตราทางกฎหมาย ขอมลประเภทนจะทาใหรายงานมความนาเชอถอยงขน

5.1.3 บตรบนทกแบบถอดความ (paraphrase note) คอ บตรถายทอดขอความจากรป

แบบหนงไปสอกรปแบบหนงแตยงคงความหมายเดม เชน ขอความทเปนรปแบบรอยกรอง จะถอดออก

มาเปนรปแบบรอยแกว หรอขอความทมาจากภาษาตางประเทศ จะแปลเปนอกภาษาหนง เชน ภาษา

ไทย เปนตน

5.2 โครงสรางของบตรบนทก แบงออกเปน 3 สวน คอ

5.2.1 หวเรอง คอ คา วล ทใชอางอง

5.2.2 แหลงขอมล รปแบบของการระบแหลงทมาจะเปลยนไปตามแหลงขอมล เชน

หากไดฟงมาแลวนามาบนทก จะระบชอผพด เรองทฟง วนเดอนปทฟง แตถาอานมา จะมลกษณะ

คลายกนกบการเขยนบรรณานกรม เพยงแตมเลขหนาเพมเขามา ดงน ระบชอผแตง ชอเรอง สถานทพมพ

สานกพมพ ปทพมพ ระบหนาทนาขอมลมาบนทก (สวนจะนาบตรบนทกไปใชในการเรยบเรยงอยางไร

นน สามารถดไดทการเขยนอญประภาษ หรออญพจน)

5.2.3 เนอหาทไดบนทก เปนขอความทไดสรปมา คดลอกมา หรอถอดความมา (ดงทได

กลาวไวแลวในประเภทของบตรบนทกขอมล)

ตอไปนเปนตวอยางบตรบนทกแบบตางๆ

บตรบนทกแบบสรปความ

168

องคประกอบของบทโฆษณาทางวทยกระจายเสยง

ขนษฐา ปาลโมกข. การเขยนบทโฆษณา Creative Copy Writing, กรงเทพฯ: ศนยหนงสอ

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต, 2551: 261-262.

การเขยนบทโฆษณาทางสอวทยกระจายเสยงตองเขยนใหผฟงสามารถจนตนาการ และเกด

ความคดได ซงม 2 องคประกอบคอ องคประกอบสวนขอความ หรอคาพด และองคประกอบไม

เปนขอความ เชนพวกเสยงประกอบตางๆ ทกอใหเกดจนตนาการตาม นอกจากนการเขยนบท

โฆษณาทางวทยกระจายเสยงม 3 โครงสรางดวยกน คอ สวนนา คอสวนแรกทผฟงจะไดยน

อาจเปนคาพด เสยงตางๆ สวนทสอง คอบทโฆษณา เปนเรองราวเกยวกบผลตภณฑ และ

สวนทสาม คอเสยงประกอบตาง ทสรางความตนเตน สนใจ เราใจ

บตรบนทกแบบคดลอกขอความ

ขนมปาทองโก

อนมานราชธน, พระยา. เบดเตลดความรทวไปและตานานศลกากร, กรงเทพฯ: ครสภาลาดพ

ราว, 2536 : 121.

…เคยเหนจนชาวกวางตงเอาขนมอยางนใสกระดง พรอมกบขนมอกหยางหนงทาดวยแปงนงส

ขาวๆ เนอฝๆ เหมอนขนมถวยฟ ทนหวเทยวเรขาย รองวา “ปาถองโก เหยาไกว” ปาถองโก แปล

วา ขนมกอนนาตาลขาว ถาเปนสาเนยงแตจวกเปน แปะทงกอ สวนเหยาจกไกว แปลวา ขนม

ทอดนามน ชาวจนแตจวเรยกวา อวจากวย คอ ขนมทเราเรยกวา ปาถองโก คดวาเราเรยกสบชอ

กนเพราะดวยสาคญผด…

บตรบนทกแบบถอดความ

169

สงควรกระทาในแตละชวงวย

กระทรวงศกษาธการ. โคลงโลกนต, กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว, 2542 : 138.

๏ เมอนอยเรยนเรงร วชา

ครนใหญหาสนมา สเหยา

เมอกลางแกศรทธา ทาแต บญนา

ครนแกแรงวอกเวา หอนไดเปนการ

วยเยาวควรเรงหาวชาความรใสตน เมอเตบใหญจงหาทรพยสนมาเลยงครอบครว

พอยางวยกลางคนควรสรางแตบญกศล ครนสวยชราแลว จะทาการสงใดยอมไมเปนผล

6. การเรยบเรยงขอมล รายงานหนงฉบบอาจประกอบดวยบตรบนทกจานวนมาก ยกตวอยาง

เชน หวขอยอยเพยงหนงหวขออาจมาจากหลายบตรบนทก โดยนาบตรบนทกทงหมดมาจดกลม

ตามหวขอโครงเรอง และลาดบกอนหลงใหสมพนธกน เมอไดภาพรวมเนอหารายงานทงเลมแลว ผ

ทารายงานควรพจารณาเนอหาทงหมด โดยมรายละเอยดดงนคอ

6.1 การอานเพอเรยบเรยงขอมล

6.1.1 อานภาพรวมเพอวเคราะหขอมล คอ การอานบตรบนทกทงหมดทไดจดลาดบ

ตามหวขอโครงเรองโดยอานบตรบนทกทไดรบการเรยบเรยงแลวทละบท เพอใหมองเหนภาพรวมของ

เนอหาบทนนๆ จากนนอานบตรบนทกทไดรบการเรยบเรยงแลวทละหวขอในบทนนๆ วเคราะหขอมล

เพอคดกรองสาร ซงประกอบดวย ขอเทจจรง ขอคดเหน ทศนคต และอารมณ เปนตน

6.1.2 อานเพอสงเคราะหขอมล เปนการสงเคราะหขอมลจากการวเคราะห ในขางตน

ขนตอนนควรมขอคด ขอเสนอแนะ มมมองของของผทารายงานสอดแทรกลงไปดวย เพราะรายงานทด

นนไมใชการนาบตรบนทกมาเรยงตอกน แลวอางองเทานน

6.2 การเขยนนาเสนอเนอหา เมอผานกระบวนการสงเคราะหขอมลแลว ในขนตอนนจะ

ตองใชทงศาสตร และศลปะในการเรยบเรยงเนอหา ศาสตร หมายถง รอะไรมา เขาใจหลกเกณฑการ

เขยนหรอไม จะอางองอยางไร (จะกลาวในหวขอตอไป) ศลปะคอ จะคดเลอก และตดตอขอมลอยางไร

ดงนนการเขยนรายงานจงไมใชการคดลอกขอมลจากแหลงคนควาแลวมาเรยงตอกนจนจบทงเลมดง

ทไดกลาวมาแลว หากแตเปนการประมวลความคดมานาเสนอ และนาเสนอความคดใหมลงไป ทงนการ

รจกใชยอหนา และการอางองอญประภาษถอวาเปนสวนสาคญ ยอหนาจะทาผอานจบประเดน

สาคญได และยงทาใหอานงาย สวนอญประภาษจะทาใหเนอหามนาหนก นาเชอถอ ซงม

รายละเอยดดงน

170

6.2.1 การใชยอหนาในการนาเสนอความคด หนงยอหนาคอ การนาเสนอหนงความ

คดหลก (ประโยคใจความสาคญ) สวนใหญแลวจะปรากฏในตอนตนของยอหนา แลวจงตามดวย

ประโยคขยาย เชน “มะมวงมหลายพนธ” นคอความคดหลก “ไดแก เขยวเสวย แรด ทองดา นาดอกไม”

นคอ ประโยคขยายแบบยกตวอยาง หากเปนยอหนาเชอมระหวางยอหนา อาจไมมความคดหลกแตเปน

ความคดทเกยวเนองกน ในแตละหวขอรายงานอาจมยอหนาเดยว หรอหลายยอหนา แตละยอหนา

ควรเกาะเกยวหรอมสมพนธภาพ และควรใชภาษาไดถกตองตามหลกวชาการซงเปนสงทตองใสใจเชน

กน (โปรดอานศาสตรและศลปะของการเขยนอกครง) ดงนนแมวามขอมลดเพยงใด หากไรศลปะแลว ราย

งานเลมนนกจะลดนอยดอยคาลงทนท

ตวอยาง การเขยนยอหนา ทจะอธบาย “พมพวง ดวงจนทร เปนนกรองทมพรสวรรค” พร

สวรรคน ไดแก 1. มความจาเปนเลศ 2. มแกวเสยงด และ 3. มความสามารถในการถายทอดอารมณ

เพลง

6.2.2 การเขยนอญประภาษ (อญพจน) คอการคดลอกคาพด หรอขอความทเขยนไว

จากตนฉบบ เนองจากความของตนฉบบเขยนไวอยางดแลว หากนามาสรปคงไมดเทาของเดมสวนเหตผล

ทมการใชอญประภาษณนนมหลายประการ คอ อญประภาษาทาใหงานวชาการ มความนาเชอถอ

เพราะเปนขอมลทมาจากผเชยวชาญ ผมองคความรในศาสตรนนๆ นอกจากน อญประภาษยงใช

เพอสนบสนนความคดของผศกษาคนควาใหมนาหนก และนาเชอถอ ประการตอมา คอ ผศกษาคน

ควาไดรบความรในแงมมทหลากหลายทสอดคลองกบความคดตนเอง หรออาจขดแยงกบความคดของ

ผศกษาคนควา ซงสามารถเปนไดเชนกน หลกเกณฑในการเขยนอญประภาษมดงนคอ

- การเขยนอญประภาษ ตองคดลอกเหมอนตนฉบบ หามดดแปลง แกไข แม

วาจะสะกดผด หรอการใชภาษาตางยคสมย

พมพวง ดวงจนทร เปนนกรองทมพรสวรรค เธออานหนงสอไมออก เขยนหนงสอไม

ได แตเธอมความจาเปนเลศ เธอสามารถจาเนอเพลงไดภายในระยะเวลาอนรวดเรว เพลงทรอง

นบพนลวนมาจากความจาทงสน นอกจากนเธอเปนยงเปนนกรอง ทมแกวเสยงใสและกงวาน เปน

เสยงทมเอกลกษณสรางความประทบใจทกครงทไดฟง พรสวรรคของนกรองผนยงมอกประการ

คอ ผคนทไดฟงเพลงตางมความเหนวา พมพวง รองเพลงไดเขาถงอารมณของเพลง เพราะ

สามารถถายทอดเนอหา และความรสกไดเปนอยางด ทาใหบทเพลงของพมพวง ดวงจนทรยงได

รบความนยมตราบถงปจจบน

171

- กอนเขยนอญประภาษ ควรเขยนนามากอนวาเจาของความคดคอใคร

- หากอญประภาษเปนเปนรอยแกว แตยาวไมเกน 3 บรรทด ใหใสตอจากขอ

ความทเกรนนาวาใครเปนเจาของความคดได โดยขอความอยในอญประกาศค (“………..“)

- หากอญประภาษเปนรอยแกว ยาวเกน 3 บรรทด เมอกลาวนาวาใครเปน

เจาของขอความทคดลอกมาแลว ใหนาอญประภาษไปวางในตาแหนงยอหนาใหม และใหชวงของ

การเวนยอหนาเวนรนเขามามากกวาการเวนยอหนาปกต (ระยะหางการเวนยอหนา ทงดานซาย

และดานขวาของกระดาษควรมระยะหางเทากน) โดยไมตองใสในเครองหมายอญประกาศค

- หากขอความยาวเกนไป และตองการขอความทจาเปนเทานน ใหตดขอความ

ทไมตองการออก โดยการใชจดไขปลา 3 จดแทนขอความนน (…)

- หากอญประภาษเปนบทรอยกรอง มความยาวไมเกน 2 บรรทด ไมตองขน

ยอหนาใหม แตถายาวเกน 2 บรรทด ใหขนยอหนาใหมเชนเดยวกบรอยแกว แตไมตองใชเครองหมาย

อญประกาศ

- กรณทไมไดคดลอกขอความโดยตรง หากแตเปนเพยงการสรปความคด

การถอดความ ถอวาเปนอญประภาษรอง ดงนนเมอนามาแทรกในเนอหา ไมตองใชอญประกาศกากบ

- การเขยนอางองอญประภาษม 2 แบบ ไดแก การอางองแบบเขยนแทรกปน

กบเนอหา หรอเรยกวา “ระบบนามป” และการอางองทายหนากระดาษ หรอการอางองแบบแยกเนอหา

หรอเรยกวา “การเขยนเชงอรรถ” แตสวนใหญแลวจะนยมการเขยนแบบระบบนาม-ป เนองจาก

มความสะดวก และกะทดรดซงจะอางผแตงไวกอนขอความทคดลอก หรออางผแตงไวตอจากขอความ

ทคดลอกในตอนทายกได แตมขอแมวา ตองเลอกอยางใดอยางหนง เพอใหเปนระบบเดยว

กน (ดเ รองการอางองแทรกเนอหาในตอนทาย) ตอไปนเปนตวอยางการเขยนอญประภาษทมความ

ยาว ไมเกน 3 บรรทด และเนอหาทมความยาวเกน 3 บรรทด ตามลาดบ

การเขยนอญประภาษทมความยาวไมเกน 3 บรรทด

172

ความคดสรางสรรคเปนสงททาใหเกดนวตกรรมบนโลกใบน แตทวาการทาใหคนๆ หนง มความคด

สรางสรรคไดนนยากกวาการสรางนวตกรรม ดงทวนทร เลยววารณ (2550: 204) ไดกลาวถงของ

การคดสรางสรรคไวดงน “ถาคณไมสามารถทจะคดนอกกรอบได คณไมมทางทจะกาวโดดเดนออกมา

เพราะคณจะไดแคตามรอยเดมไป ทกอยางจะตองเปนสเหลยมเสมอไป ไมไดแปลวาสเหลยมไมด

แตคณกจะไมมนทจะคดรปทรงอน…”

การเขยนอญประภาษทมความยาวเกน 3 บรรทด

การใชภาษาควรคานงถงวตถประสงคของการสอสารดวย หากผเขยน

ตระหนกถงความสาคญของขอน ยอมทาใหการสอสารบรรลผล ดงทวภา กงกะนนทน

(2532: 4)ไดกลาวถงลกษณะพเศษของภาษาวรรณคดไวดงน

โดยทวไปภาษาทเรยกกนวา “ภาษาวรรณคด” นน ตางจาก

ภาษาในชวตประจาวนตรงทวา ภาษาวรรณคดนนเปนภาษาท

กระทบและฝงใจ ทาใหผอานหรอผฟงเกดความสะเทอนอารมณ

และเปนภาษาทผประพนธไดจงใจคดเลอกเปนพเศษ โดยมวตถ

ประสงคสาคญเพอใหผอานหรอผฟงเกดความเปลยนแปลงภาย

ในจตใจ…

การเขยนอางองในสวนเนอหาการเขยนอางองในสวนเนอหาม 2 ประเภท ไดแก 1. การเขยนแบบแทรกในเนอหา และ

2. การเขยนแบบแยกออกจากเนอหา

1. การอางองแบบแทรกในเนอหารายงาน (ระบบนามป) เปนการเขยนอางองปนกบเนอหา

ไมไดแยกสวนกน และเปนทนยม เนองจากรปแบบการอางองทไมไมซบซอน ยงยากมโครงสรางอางอง

ดงน

1.1 รปแบบการลงรายการการอางองระบบนามป คอ

173

จากโครงสรางระบบนามปขางตน ถอวาเปนลกษณะพนฐานทวไป แตในความเปนจรงแลวยง

มรายเอยดปลกยอยอกหลายประการทควรแกการร ดงทจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภาควชาคณะ

อกษรศาสตร, บรรณารกษศาสตร (2551: 134) ไดใหขอสงเกตเกยวกบรปแบบการอางองระบบนาม-ป

สรปไดดงน

1. การไมระบเลขหนาจะปรากฏในกรณผทารายงานอางงานผอนโดยการสรปเนอหาหรอแนวคดทงเลมของงาน เชน (ศกดศร แยมนดดา 2550)

2. การระบชอผแตง ปทพมพ และ/หรอ เลขหนาไวในวงเลบ ใชในกรณทผทารายงานสรปเนอ

หา และความคดจากผลงานของผแตงคนนน แลวนามาเรยงเปนภาษาของตนในรายงาน เชน (ธวช

ชย อดเทพสถต 2545: 19)

3. ผทารายงานอางชอผแตง แลวใสปพมพ และ/หรอเลขหนาไวในวงเลบ กรณนผทารายงาน

ตองการอางชอบคคล (ผแตง) มากกวาผลงาน หรอตองการอางขอความทงประโยคหรอสวนหนง

ในประโยคใสไวในรายงาน เชน

จากการรายงานผลการศกษาของสภาภรณ พลนกร (2540: 82-85) เกยวกบ…พบวา…

จากการศกษาโดยอลสา วทวสกล (2549) พบวา…

1.2 หลกเกณฑการเขยน

ผแตง รปแบบ ตวอยาง1. ผแตง

ชาวไทย

- ชอ และชอสกล - สมยศ แสงสวรรณ

2. ผแตง

ชาวตางประเทศ ใหตดชอ

ออก คงไวแตนามสกล

- นามสกล - John Smith เขยนเปน

Smith

3. ผแตงชาวไทยทเปน

ผรวบรวม หรอบรรณาธการ

- ชอ และชอสกล, บรรณาธการ. - พรชย แสนยะมล, บรรณาธการ.

4. ผแตงชาวตางประเทศ

ทเปนผรวบรวม หรอ

บรรณาธการ

- ชอสกล, ชอตน, editor. - Smith, J, editor

ผแตง รปแบบ ตวอยาง

ชอผแตง (ปทพมพ: เลขหนาของขอมล)

174

5. ตดคานาหนาชอ

(คานาหนาชอปกต เชน

นาย นางสาว นาง ตาแหนง

ยศ เชน ศาสตราจารย ดร.

คาบอกอาชพ เชน เภสชกร

หญง นายแพทย อาจารย)

- ชอ และชอสกล. - นายพรชย แสนยะมล เขยนเปน

พรชย แสนยะมล.

- ศาสตราจารย ดร.อดม วโรฒศขดตถ เขยนเปน

อดม วโรฒศกขดตถ.

- นายแพทยประเวศ วะส เขยนเปน ประเวศ วะส.

6. คงไวซงราชทนนาม

บรรดาศกด ฐานนดรศกด

ตาแหนงทางศาสนา

ไมตองสลบตาแหนง

- ชอราชทนนาม ชอ, บรรดาศกด.

- ชอ ชอสกล หรอพระนาม,

ฐานนดร.

- ชอ ชอสกล, ยศ

- พระยาอนมานราชธน

- คณหญงวมล ศรไพบลย

- ม.ร.ว.คกฤทธ ปราโมช

- สมเดจกรมพระยาดารงราชานภาพ

7. คงไวซงนามแฝง - นามแฝง - ส. พรายนอย

- เสถยรโกเศศ

8. จานวนผแตง หากมไม

เกน 3 คนใหใส “และ” หนา

คนสดทาย หากมมากกวา 3

คน ใหใสชอผแตงคนแรก

แลวตามดวย และ “คนอนๆ”

หรอ “และคณะ”

- ชอผแตง และ ชอผแตง

- ชอผแตง ชอผแตง และ ชอผ

แตง

- ชอผแตง และคนอนๆ

- เสาวภา พรสรพงษ และพรทพย อศภรตน

- เดชบดนทร รตนปยะภาภรณ, พชรนทร จง

ประวต และสมานการ จนทรบรรเจด

- ชลต อานวย และคนอนๆ

9. ผแตงทเปนสถาบน ใหใช

ชอสถาบน โดยเขยนอางอง

ระดบสงกอนตามลาดบ

- ชอมหาวทยาลย

-ชอมหาวทยาลย, คณะ, สาขา

- กรม

- มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

- มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต, คณะ

มนษยศาสตร, หลกสตรภาษาไทย

- กรมศลปากร

10. เอกสารทอางองใน

เอกสารอน ระบผแตงทงสอง

รายการ

- ชอผแตง (ปพ.ศ.: หนา อางถง

ใน ชอผแตง, ปพ.ศ.: หนา)

- จฬาลงกรณมหาวทยาลย (2547: 4 อางถงใน

พลสข เอกไทยเจรญ, 2551: 2)

11. เอกสารพเศษหรอสอ

อนๆ ใหระบลกษณะไวในวง

เลบ

- ชอสกล (สมภาษณ)

- ชอสกล (บทวทยออกอากาศ

ทางสถานวทยมหาวทยาลย

ราชภฏสวนดสต)

- ปรมา ลาภา (สมภาษณ)

- สทธ พรหมด (บทวทยออกอากาศทางสถานวทย

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต)

ตวอยาง

ผแตงคนเดยว

175

ศรพร จรวฒนกล (2552: 31-32) ไดสรปแนวปฏบตดานจรยธรรมการวจยเชงคณภาพเพมเตม

จากจรยธรรมทวไปของการวจยในมนษย แบงออกเปน 3 ประการ คอ การขอความยนยอม

การปองกนอนตรายทอาจเกดขนไดกบผใหขอมล และการใหสงตอบแทน

ผแตงมราชทนนาม บรรดาศกด ฐานนดรศกด ตาแหนงทางศาสนา

พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต) (2538: 305) กลาวถงเรองสมถะและการปฏบตไวดงน

สมถะ แปลงาย ๆ วาความสงบ แตทใชทวไปหมายถงวธทาใหใจสงบ ขยายความวา

ขอปฏบตตางๆ ในการฝกอบรมจตใหเกดความสงบ จนตงมนเปนสมาธ ถงขนไดฌานระดบตางๆ

จดมงของสมถะคอสมาธ ซงหมายเอาสมาธขนสงททาใหเกดฌาน หลกการสมถะคอ กาหนดใจไว

กบสงใดสงหนง (เรยกวาอารมณ) ใหแนวแนจนจตนอมดงอยในสงนนสงเดยว (เรยกกนวา จตม

อารมณเปนหนง หรอจตมอารมณอนเดยว) ความแนวแนหรอตงมนของจตนเรยกวาสมาธ เมอสมาธ

แนบสนทเตมทแลว กจะเกดภาวะจตทเรยกวาฌาณ

ผแตง 2 คน

การแพทยแผนไทย ยงขาดมาตรฐานในเรองคณภาพจงทาใหไดรบความเชอถอลดลง ดงท

เสาวภา พรสรพงษ และพรทพย อศภรตน (2539: 1) ใหความเหนเกยวกบววฒนาการแพทยแผนไทย

ทออกนอกลนอกทางไปจากเดม คอ “รปธรรมทเหนไดอยางชดเจนกคอ การถายทอดความรทขาด

มาตรฐาน การถายทอดความรอยางผดๆ มการใชสมนไพรโดยขาดขอมลยนยน จากแหลงขอมลท

เชอถอไดจนเกดอนตราย…อวดอางสรรพคณเกนความเปนจรง…”

ผแตง 3 คน

176

เดชบดนทร รตนปยะภาภรณ, พชรนทร จงประวต และสมานการ จนทรบรรเจด (2550: 146)

ใหความหมายของคาวาหตถกรรม ไวดงน

หตถกรรม” หมายถงสงทผลตหรอทาดวยมอ (คาวา “หตถะ” มาจากภาษาสนสกฤต หรอ

ภาษาอนเดยวา “HASTA (ฮสตา) แปลวานงมอสาหรบจบ หรอหยบหรอทากจกรรมอนๆ ชาวอนเดย

จงนาคานมาเรยกชางวา “หตถ” เพราะถอวาชางมงวงและปลายงวงเปรยบเสมอนนวมอทหยบของได)

ผแตงมากกวา 3 คน

จากสภาพปญหาของลมนาปากพนง ทงนามสภาพเคม ดนและนาเปรยวจงทาใหราษฎร

ประสบปญหาในการประกอบอาชพ ชลต อานวย และคนอนๆ (2542: 61) ไดกลาวถงทมาของโครง

การลมนาปากพนงอนเนองมาจากพระราชดารดงน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดพระราชทานพระราชวโรกาสเมอวนท 2 ตลาคม 2536

ใหคณะกรรมการบรหารโครงการพฒนาพนทลมนาปากพนง อนเนองมาจากพระราชดารเขาเฝาฯ

ณ พระตาหนกทกษณราชนเวศน จงหวดนราธวาส ในการนไดพระราชทานพระราชดารวา ควรเรง

ดาเนนการกอสรางประตระบายนาปากพนงใหเสรจโดยเรว เพราะงานน จะเปนจดเรมตนและเปนจด

หลกสาคญในการแกไขปญหา เกยวกบเรองน

ผแตงทเปนสถาบน

กรมศลปากร (2541: 373) กลาวถง ความรสก กบการแสดงทารา ดงน “”วษาทะ” คอ ความเศราโศก

เสยใจนนสาหรบคนชนสง และชนกลาง ผแสดงละครพงแสดงดวยทาทาง คอ อบายอยางหลก

แหลม สาหรบคนชนตา พงแสดงดวยทาทาง นอนหลบ ถอนใจใหญและนงซมเหมอนคนเขาฌาน”

อางองเอกสารอนทผอนอางไว

177

ดลชย บญยะรตเวช (2544: 95 อางถงใน ขนษฐา ปาลโมกข, 2551: 22) “โฆษณาทไดผล และใช

ตนทนตาในหลายๆ ประเทศ โดยเฉพาะลาตนอเมรกากคอ การใหคนมาสรางมขตลกหนากลองและ

มผลตภณฑเขามาเกยวของดวย”

อางองเอกสารพเศษ และอางองลกษณะอน ใหใสลกษณะของขอมลในวงเลบ

2. การเขยนเชงอรรถอางอง เปนการเขยนอางองทแยกออกจากเนอหา โดยระบทมาของ

ขอมลไวทายหนากระดาษ ซงมรายละเอยดดงตอไปน

2.1 ประเภทของการเขยนเชงอรรถอางอง

2.1.1 เชงอรรถอางอง (Citation Footnote) คอ การบอกแหลงทมาของขอมลทนามา

ไวในเนอหารายงาน ดงตวอยางจากบทความของเนอออน ขรวทองเขยว (2553: 100)

ทองอย มด, (สมภาษณ) กลาวถงการสรางชมชนเขมแขงดงน

การทาชมชนใหเขมแขงตองเรมจากคนในชมชนเอง ไมใชจากหนวยงานภาครฐ ถายนบนขา

ตนเองไมได พงตนเองไมได ยงอาศยอวยวะของคนอนจงจะหายใจได อยางน คงยากทจะสาเรจ

เพราะเมอคนอนปวย รฐออนแอแลวเราจะอยไดอยางไร เราคนในชมชนตองดแลตนเอง สรางวคซน

กนเองกอน แถมยงชวยคนอนไดดวย

สายฤด รนชยกล(บทวทยออกอากาศทางสถานวทยมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต) กลาววา …สง

ททาใหเดกๆ รกการอาน คงตองเรมกนทบาน บานจดสภาพแวดลอมอยางไร ถาคนในบานชอบด

โทรทศน แตไมมบรรยากาศการอานหนงสอ เดกจะไมมสงกระตนใหอานเลย นอกจากนชมชนเอง

ชมชนจะบรหารจดการอยางไร ใหเปนชมชนรกการอาน…

การสอบถามความคดเหนของประชาชนทมตอนายกรฐมนตรในชวงดารงตาแหนง

(คนรกประชาธปไตย, 2554: ออนไลน) พบวา ประชาชนใหคะแนนเรองความซอสตยเปนอนดบหนง

ตามดวยการมความมงมนในการแกปญหาของประเทศ….

178

2.1.2 เชงอรรถเสรมความ (Content Footnote) คอ การอธบายเนอหาเพมเตม

อาจเปนความรเสรม ศพทตางๆ เพอใหผอานไดมความเขาใจมากยงขน เนองจากหากนาสงทอธบาย

แทรกในเนอหา จะทาใหเนอความสะดด ดงนนจงตองนาคาอธบายใสไวในสวนทายเพมเตม เชน

การอธบายคาศพท ทมาของคา และความตางๆ เปนตน ตวอยางเชน

2.1.3 เชงอรรถโยง (Cross-reference Footnote) คอ การใหผอานไปดรายละเอยด

เรองเดยวกนทไดกลาวมาแลวในหนาอน

นาสงเกตวาชอของฤษทปรากฏเปนแบบ ในแตละทาจะพบวาผแตงนาชอเหลานนมาจาก

วรรณกรรมสาคญหลายเรอง เชน

พระฤษทชอสงปตเหงะจากโคลงภาพในทาแกเอวขดขดขา เปนพระฤษในเรองอเหนา

ผเปนทเคารพของชาวเมองดาหาไดรดนาอวยพระใหบษบาและอเหนาอยคกน

พระฤษนารท ในทาแกเสยดอก เปนพระฤษในเรองรามเกยรต ผบอกทางไปเมองลงกา

แกหนมานแตเมอหนมานคดลองดพระฤษจงไดใหบทเรยนแกหนมาน โดยเสกไมเทาเปนปลงเกาะ

ทคางหนมาน

พระฤษวาสเทพ ในทาแกกรอนเปนพระฤษในตานานจามเทววงศซงอาศยอยบนดอย

จลบรรพต ไดสรางเมองหรปญชยและสงทตไปขอนางจามเทวแหงเมองลวประขนมาครองเมอง 7

_______________

7 นยะดา เหลาสนทร, ประชมจารกวดพระเชตพน, (กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง,

2544), หนา 723 – 788.

ปญหาการออกเสยงภาษาไทย แกไดดวยวธการทางสทศาสตร 14 เพราะการทเราไดเรยนร

อวยวะในการออกเสยงจะทาใหผพดเขาใจยงขน วา จะวางอวยวะในตาแหนงใดเสยงจงจะชด

_______________ 14 สทศาสตร เปนแขนงหนงของภาษาศาสตร วาดวยการศกษาเรองเสยงพด ตงแตกระบวนการ

ผลตลม อวยวะทใชในการออกเสยง และคลนเสยง

179

2.2 รปแบบการลงรายการ

2.2.1 รปแบบและหลกเกณฑลงรายการการอางองแบบแยกเนอหา ดงนคอ

โดยมรายละเอยดการอางอง คอ

- การเขยนเชงอรรถแบบแยกเนอหา จะอยดานลางทายกระดาษ และใหเสน

ขดคนจากซายมอยาวประมาณ 1.5 นว

- ระยะหางระหวางเนอหากบเสนแบงควรหางประมาณ 3 บรรทด

- การขนเลขเชงอรรถ ควรอยหนาอกษรตวแรกของเชงอรรถ โดยใหยกหมาย

เลขลอยขนหนงระดบ ขนาดหมายเลขตองเลกกวาตวอกษรของเชงอรรถ

- การลาดบเลข มหลายแบบดวยกน รายงานแตละฉบบควรเลอกแบบใด

แบบหนง คอ ขนเลข 1 ใหมทกครงเมอขนหนาใหม หรอขนเลข 1 ใหมทกครงเมอขนบทใหม หรอขนเลข

1 และเรยงลาดบเลขตอไปจนจบเลมรายงาน

- การเขยนเชงอรรถจะตองยอหนาโดยเคาะ 8 ตวอกษร

- หากเชงอรรถไมสามารถจบไดในบรรทดเดยว เมอขนบรรทดใหมไมตองเคาะ

เพอยอหนา แตใหชดดานซายหนากระดาษ

- หากเปนเชงอรรถประเภทเสรมความ อาจมเนอหาทไมสามารถจบไดใน

หนาเดยว ใหขนหนาใหมได หากเชงอรรถหนาใหมไมจบหนา หามเขยนเนอหาตอ แตตองนาเนอหาไป

เขยนในหนาถดไป เพอปองกนความสบสน

ชอ/ชอสกล,//ชอเรอง,ครงทพมพ (ถาม)(สถานทพมพ:/สานกพมพ,/ปทพมพ),หนา

สทศาสตร เปนเรองของเสยงพดลวนๆ ซงศกษาทงแหลงกาเนดลมทชวยในการเปลงเสยง

อวยวะทเกยวของกบการออกเสยง ตลอดจนคลนเสยง 2

_______________ 2 ดทบทท 3 หนา 24

180

ตวอยางการเขยนเชงอรรถอางองหนงสอ และแหลงอนๆ ทมการลงรายการคลายหนงสอ

(หมายเลขเชงอรรถเปนการสมมตขน)

ผแตงคนเดยว

___________________

1ศรพร จรวฒนกล, การวจยเชงคณภาพดานวทยาศาสตรสขภาพ, (กรงเทพฯ: วทยพฒน,

2552), หนา 31-32

หนงสอแปล ระบชอเจาของตนฉบบ ชอเรอง แลวจงใชชอผแปล

หนงสอทไมปรากฏผแตง ใหลงรายการหนงสอแทน

เอกสารทปรากฏในเอกสารอน

__________________

2วอเนอร, เพนน, 365 เคลดลบดแลลกนอย, แปลโดย มนตร ลกษณสวงศ และศภวลย

ตนวรรณรกษ (กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน,2518), หนา 22

___________________

4คมอนกศกษารหส 49 (มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต, 2549), หนา 64.

___________________

10 พรไพร พรไพรกล, วาดฝนในคา (กรงเทพฯ: ไมยมก, 2544), หนา 33 อางถงใน เบญจมาศ

ขาสกล, คดอยางภาษาไทย (กรงเทพฯ: ไมยมก, 2548), หนา 64.

181

วารสาร

บทความในหนงสอ

บทความในวารสาร

บทความในหนงสอพมพ

ชอ/ชอสกล,//“ชอบทความ,” /ชอวารสาร/ตวเลขปทหรอเลมท,ฉบบท/(เดอน/ปพมพ/),หนา

___________________

2เบญจมาศ ขาสกล และวรเวชช ออนนอม, “ตลาด-แรง-งาน ใครงอใคร,” วารสารสวนดสต

1 (มกราคม-เมษายน2547),หนา 4-8.

ชอผแตง,//”ชอบทความ,”/ใน/ชอหนงสอ,//ชอบรรณาธการ,บรรณาธการ (ถาม) (สถานทพมพ:/

สานกพมพ/ปพมพ),หนา.

___________________

7นพพร ประชากล, “ศลปะกบวาทกรรม,” ยอกอกษร ยอนความคด เลม 2 วาดวยสงคม

ศาสตร, (กรงเทพฯ: อาน 2552), หนา 511-52.

ชอผแตง,//”ชอบทความ,”/ชอหนงสอพมพ(วน/เดอน/ปพมพ),หนา.

182

บทความในสารานกรม

วทยานพนธ

___________________

10 เขอนขนธ, “หมายเหตประเทศไทย: ครวไทยสโลก-ฝนทเปนจรง,” ไทยรฐ(5 สงหาคม

2546), หนา 5.

ชอผเขยน,//”ชอเรอง,”/(ระดบปรญญา/ชอสาขา หรอภาควชา/คณะ/มหาวทยาลย,ปการศกษา),//

หนา (ถาม).

___________________

3สายรง จรสดารงนตย, “ลลาภาษาโฆษณาในวทยกระจายเสยง: การวเคราะหตามแนว

ภาษาศาสตรเชงสงคม,” ( วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต. สาขาภาษาและภาษาศาสตรอา

เซยอาคเนย. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล, 2534), หนา 127.

ชอผแตง,//”ชอบทความ,”/ใน/ชอสารนกรม//ปทหรอเลมท/(ปพมพ), หนา.

___________________

อาลย จนทรพาณชย. “ลากลอน : เพลง”, สารานกรมวฒนธรรมไทย ภาคอสาน 11,

(2542), หนา 3938-3941.

183

เอกสารไมตพมพเผยแพร และเอกสารอนๆ ใหวงเลบในตอนทายวา (เอกสารไมตพมพ

เผยแพร)

- การสมภาษณ

การสมภาษณ

สออเลกทรอนกส

การสบคนเครอขายออนไลน

___________________

7 ธวช ปณโณธก, “ปญหาการศกษาวจยวรรณกรรมทองถน,” เอกสารประกอบคาบรรยายเรอง

การศกษาวจยจารกวรรณกรรมโบราณและภาษาถน เสนอทมหาวทยาลยมหาสารคาม

6 พฤษภาคม 2554. (เอกสารไมตพมพเผยแพร)

___________________

11 สมภาษณ ศโรจน ผลพนธน, อธการบด มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต, 23 พฤษภาคม 2554.

สมภาษณ//ชอผใหสมภาษณ,//ตาแหนง(ถาม),//วน เดอน ป ททาการสมภาษณ.

ชอผเขยน,//”ชอเรอง,”/[ออนไลน].//เขาถงไดจาก/ชอแหลงขอมล. (วนทคนขอมล).

184

การอางองเอกสารซาโดยไมมเอกสารอนคน ใหใชคาวา เรองเดยวกน พรอมระบเลขหนา

การอางองเอกสารซาโดยมเอกสารอนคน ใหลงรายการโดยตดสวนทเปนสถานทพมพ

สานกพมพ ปพมพออก

การพมพรายงานวชาการ1. การตงคาหนากระดาษ การเวนระยะจากรมกระดาษดานบน 2 นว จากระยะรมขอบซาย

1.5 นว สวนรมกระดาษดานลาง และจากรมกระดาษดานขวาเวนระยะเทากน คอ 1 นว

___________________

11 นายอา บญไทย, กฤดาการบนทราบสง, พมพตามฉบบพมพครงแรก พ.ศ. 2476,

(กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนพลบลชชง,2543), หนา 84-90 12เรองเดยวกน, หนา 85.

___________________

11 นรมย บญชน, จตสมาธ, (กรงเทพฯ: นกนางแอน,2549), หนา 98 12 เบญจมาพร สขสนต, พนจจต, (กรงเทพฯ: เพลนธรรม, 2542), หนา 22

13 นรมย บญชน, จตสมาธ, หนา 111.

12สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต, “รวมกนหวงแหนศลปวฒนธรรมของชาต

เนองในวนอนรกษมรดกไทย,” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.culture.go.th/

Knowledge/idea.html. (วนทคนขอมล : 30 มนาคม 2554).

185

2. การใชตวอกษร และการจดพมพ ตวอกษรควรเลอกรปแบบใดรปแบบหนงใหเหมอนกน

ทงเลม สาหรบรายงานในวชาภาษาไทยเพอการสอสารฉบบน ขอกาหนดใหใช อกษรคอเดย (cordia)

โดยมขนาดดงน ชอบทแตละบท ใชตวอกษรคอเดย ขนาด 22 พอยท ลกษณะพมพหนาหวขอใหญ

ของแตละบท ใชตวอกษรคอเดย ขนาด 20 พอยท ลกษณะพมพหนา และพมพชดซายหนากระดาษ

ไมตองใสหมายเลขกากบ สวนหวขอยอยของหวขอใหญใชตวอกษรชนดเดยวกน แตขนาด 18 พอยท

ตวพมพหนา หากมหวขอยอยใหใชหมายเลขกากบได ขนาดอกษรขนาด 16 พอยท

การเขยนบรรณานกรมบรรณานกรมเปนการเขยนอางองไวทายเลมของหนงสอ ซงมรายละเอยดดงน1. หลกเกณฑ และรปแบบการลงรายการบรรณานกรม

1.1 การลงรายการผแตง

รปแบบการลงรายการ ตวอยาง

1. ผแตงชาวไทย

รปแบบ ชอ ชอสกล

- อดม วโรฒมศกขดตถ

2. ผแตงชาวตางประเทศ

รปแบบ -ชอสกล, ชอตน(หรอใชอกษรยอของชอตน)

- ชอสกล, อกษรยอของชอตน และชอกลาง

- John Smith เขยนเปน

Smith, Jhon. หรอ Smith, J

- Edward P.Robinson เขยนเปน Robinson,

E. R.

3. ผแตงชาวไทยทเปนผรวบรวม หรอบรรณาธการ

รปแบบ ชอ ชอสกล, บรรณาธการ

- พรชย แสนยะมล, บรรณาธการ

4. ผแตงชาวตางประเทศทรวบรวม หรอบรรณาธการ

รปแบบ ชอสกล, ชอตน, editor.

- Smith, J, editor

5. ผแตงทมคานาหนาชอปกต ตาแหนงทางวชาการคา

บอกอาชพ (นาย นางสาว นาง ตาแหนง เชน

ศาสตราจารย ดร. คาบอกอาชพ)

รปแบบ ชอ ชอสกล

- นายพรชย แสนยะมล เขยนเปน

พรชย แสนยะมล.

- ศาสตราจารย ดร.อดม วโรฒศขดตถ เขยนเปน

อดม วโรฒศกขดตถ.

-นายแพทยประเวศ วะส เปนประเวศ วะส.

รปแบบการลงรายการ ตวอยาง

6. ผแตงทมราชทนนาม บรรดาศกด และฐานนดรศกด

และยศทางราชการ

- พระยาอนมานราชธน เขยนเปน

อนมานราชธน, พระยา.

186

รปแบบ ชอ ชอสกล, ราชทนนาม (บรรดาศกด และ

ฐานนดรศกด และยศทางราชการ)

- ม.ร.ว.คกฤทธ ปราโมช เขยนเปน

คกฤทธ ปราโมช , ม.ร.ว.

7. ผแตงทใชนามแฝง

รปแบบ นามแฝง

- ทมยนต

- นดา

8. ผแตงทเปนกลมบคคล หรอนตบคคล

(กระทรวง ชอสถาบน หนวยงานหลก หนวยงานยอย)

รปแบบ - กลมบคคล (สถาบน)

- หนวยงานหลก, หนวยงานยอย

- กระทรวงศกษาธการ.

- มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

- มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต,

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร.

9. ผแตง 2 คน

รปแบบ ชอ ชอสกล และ ชอ ชอสกล

- เบญจมาศ ขาสกล และ ศภศร

บญประเวศ.

10. ผแตง3 คน

รปแบบ ชอ ชอสกล, ชอ ชอสกล, และ ชอ ชอสกล

- ญานศา โชตชน, รกษศร ชณหพนธรกษ,

สาเนยง ฟากระจาง เขยนเปน

- ญานศา โชตชน, รกษศร ชณหพนธรกษ, และ

สาเนยง ฟากระจาง.

11. ผแตงเกน 3 คน (แตไมเกน 6 คน)

รปแบบ - ชอ ชอสกลของผแตงคนแรก, และคนอนๆ

หรอและคณะ

พรชย แสนยะมล, สพกตร วรานนท, ดวงใจ

เอยมสะอาด, ดลฤด นาคแจม.

เขยนเปน พรชย แสนยะมล, และคนอนๆ.

12. ไมปรากฏชอผแตง

รปแบบ ชอหนงสอ

ชอหนงสอใชแทนตาแหนงชอผแตง

- งามในงาน

1.2 การลงรายการชอเรอง

รปแบบการลงรายการ ตวอยาง

187

1. ชอเรองทมภาษาองกฤษกากบ

รปแบบ ชอเรองภาษาไทย

- การปฏบตการวชาชพคร 3 (Pracicum 3)

เขยนเปน การปฏบตการวชาชพคร.

2. ชอเรองทมรายละเอยดอนๆแทรก

(ครงทพมพ จานวนเลม เลมท)

รปแบบ ชอเรอง (รายละเอยดเพมเตม).

- ภาษาไทยเพอการสอสาร (พมพครงท 3)

- กนอยางไทย (2 เลม)

- การเขยนบท (พมพครงท 3 แกไขเพมเตม)

3. ชอเรองทเปนวสดอนๆทไมใชหนงสอ

( แผนพบ แผนปลว จลสาร วดทศน ภาพนง)

รปแบบ ชอเรอง [ประเภทวสด]

- บทเพลง จรรโลงใจ ดารงไทย ดารงชาต

[แผนพบ]

- พฒนาการของเดกปฐมวย [วดทศน]

1.3 การลงรายการปทพมพ

รปแบบการลงรายการ ตวอยาง

1. ปทพมพ

รปแบบ (ปทพมพ)

- 2554 เขยนเปน (2554)

2. ปทพมพในสงพมพตอเนอง

รปแบบ - (ปทพมพ, เดอน, วนท) หรอ

- (ปทพมพ, เดอน)

- (2553, มนาคม, 3) หรอ

- (2553, มนาคม)

3. ไมปรากฏปทพมพ

รปแบบ - [ม.ป.ป.] (ไมปรากฏปทพมพ)

- n.d. [no date]

- พรชย แสนยะมล. [ม.ป.ป.]

- Smith, J. [no date]

1.4 การลงรายการครงทพมพ

รปแบบการลงรายการ ตวอยาง

1. ไมระบครงทพมพครงแรก แตจะระบครงทพมพ

ตอๆไป

รปแบบ - (ครงทพมพ)

- (พมพครงท 2)

1.5 การลงรายการผจดพมพ สานกพมพ

รปแบบการลงรายการ ตวอยาง

188

1. ตดคาวาสานกพมพ โรงพมพ หางหนสวน

บรษท จากดออกคงไวเฉพาะชอ

รปแบบ ชอสานกพมพ

- บรษทนานมบค เขยนเปน นานมบค

- สานกพมพบรรณกจ เขยนเปน บรรณกจ

2. ใหคงคาวา “สานกพมพ หรอ โรงพมพ กรณท

เปนมหาวทยาลยจดพมพ

รปแบบ สานกพมพ (โรงพมพ) ชอมหาวทยาลย

- สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย

- สานกพมพมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

3. ไมปรากฏชอสานกพมพ โรงพมพ ผจดพมพ ให

ใชคาวา ม.ป.ท. [ไมปรากฏสานกพมพ] ภาษา

องกฤษใช [n.p.]

รปแบบ [ม.ป.ท.]

- กรงเทพฯ : [ม.ป.ท.]

2. การลงรายการบรรณานกรม

2.1 รปแบบการลงรายการหนงสอ

ตวอยาง

หนงสอทวไป

สายทพย นกลกจ. (2534). วรรณกรรมไทยปจจบน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: อาร.เอส.พรนตง.

หนงสอทผแตงมฐานนดรศกด

ชอ/ชอสกล.//(ปทพมพ).//ชอเรอง.//ครงทพมพ.//เมองทพมพ:/สานกพมพหรอผจดพมพ.

189

สรกตพระบรมราชนนาถ, สมเดจพระนางเจา. (2515). ความทรงจาในการเสดจตางประเทศ

ทางราชการ. กรงเทพฯ: พระจนทร.

หนงสอทผแตงเปนหนวยงานราชการ

การศกษานอกโรงเรยน, กรม. (2535). เจาพระชนษายนในพระราชวงศจกร. กรงเทพฯ :

อมรนทรพรนตง กรฟ.

หนงสอทไมปรากฏชอผแตง

หนงสอสวดมนตฉบบประจาบาน. [ม.ป.ป.]. กรงเทพฯ: เลยงเชยง.

หนงสอทไมปรากฏปทพมพ

ธรรมเกยรต กนอร. [ม.ป.ป.]. พระนครควรชม. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: พราบ.

หนงสอสารานกรม

สทธวงศ พงษไพบลย. (บก.). (2529). สารานกรมวฒนธรรมภาคใต พ.ศ.2529 เลม 1-10.

สงขลา: สาบนทกษณคดศกษามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒสงขลา.

2.2 รปแบบการลงรายการหนงสอแปล

ชอผเขยน.//(ปทพมพ).//ชอเรองภาษาไทย.//แปลโดย/ชอผแปล.//ครงทพมพ.//สถานทพมพ:/

สานกพมพ.

ตวอยาง

วอเนอร, เพนน. (2547). 365 เคลดลบดแลลกนอย. โดย มนตร ลกษณสวงศ และศภวลย

ตนวรรณรกษ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

190

2.3 รปแบบการลงรายการหนงสอรวบรวมเรองตางๆภายในเลมเดยวกน หรอหลายๆบทความ

ในเลมเดยวกน และมการอางองเพยงเรองใดเรองหนง

ชอผเขยน.//(ปทพมพ).//ชอบทความ,//ใน//ชอหนงสอ.//ชอบรรณาธการหรอผรวบรวม (ถาม).//

หนาทพมพบทความ.//เมองทพมพ:/สานกพมพหรอผจดพมพ.

ตวอยาง

นพพร ประชากล. (2552). ศลปะกบวาทกรรม, ใน ยอกอกษร ยอนความคด เลม 2 วาดวย

สงคมศาสตร. เนาวนจ สรผาตวรตน (บรรณาธการ). 511-52. กรงเทพฯ: อาน.

2.4 บทความ หรอเรองจากหนงสอสารานกรม

ชอผเขยน.//(ปทพมพ).//”ชอบทความ”,//ใน//ชอสารานกรม, เลมท/,หนา.//ชอบรรณาธการหรอผ

รวบรวม (ถาม).//ครงทพมพ.เมองทพมพ: สานกพมพหรอผจดพมพ.

อาลย จนทรพาณชย. (2542). “ลากลอน : เพลง”, ใน สารานกรมวฒนธรรมไทย ภาคอสาน,

เลมท11, หนา3938-3941. กรงเทพฯ : มลนธสารานกรมวฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณชย.

2.5 บทความ หรอคอลมนจากนตยสาร และวารสาร

191

ชอ/ชอสกลผเขยนบทความ.//(ป,/วน/เดอน).//ชอบทความ.//ใน//ชอวารสาร.//ปท(ฉบบท)/:/

หนาทอาง.

กลทรพย รงฤด. (2531, 16 สงหาคม). “คอโคมทพยเทพเจาประทานชน”. ใน สกลไทย.

34 (1765) : 5-7.

เบญจมาศ ขาสกล และวรเวชช ออนนอม. (2547, มกราคม-เมษายน). “ตลาด-แรง-งาน ใครงอ

ใคร” ใน วารสารสวนดสต. 1(2) : 4-8.

2.6 หนงสอพมพ

ชอผเขยน.//(ป,/วนท/เดอน).//ชอบทความ.//ใน//ชอหนงสอพมพ.//หนาทพมพบทความ.

หนาทอาง.

เขอนขนธ. (2546, 5 สงหาคม). “หมายเหตประเทศไทย: ครวไทยสโลก-ฝนทเปนจรง”.

ไทยรฐ. หนา 5.

2.7 วทยานพนธ

ชอผเขยน.//(ปทพมพ).//ชอเรอง.//ระดบวทยานพนธ./ชอสาขา./คณะ/ชอมหาวทยาลย.

สายรง จรสดารงนตย. (2534). ลลาภาษาโฆษณาในวทยกระจายเสยง: การวเคราะหตาม

แนวภาษาศาสตรเชงสงคม. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต. สาขาภาษาและ

ภาษาศาสตรอาเซยอาคเนย. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

2.8 สมภาษณ

192

ชอ/ชอสกล,//ผใหสมภาษณ,//ชอ/ชอสกล//เปนผสมภาษณ,//สถานท// เมอ/วนท/เดอน/ป.

สามารถ เพยรธรรม, ผใหสมภาษณ, ดวงดาว จรสแจม ผสมภาษณ, มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

เมอวนท 4 เมษายน 2554.

2.9 โสตทศนวสด (วดทศน ภาพยนตร ภาพเลอน ภาพนง แผนภาพ)

ชอผจดทา.//(ปทผลต)//ชอเรอง.//[ประเภทของวสด].//สถานทผลต/:/ผผลต.

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. (2544). ตามหาของจว. [วดทศน]. กรงเทพฯ : ฝายผลตสอและ

มลตมเดย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

2.10 ออนไลน

ชอผแตง.//(ป, วน, เดอน).//ชอเรอง.//[ออนไลน].//เขาถงไดจาก/Available1/:/แหลงสารนเทศ./(วน

ทขอมล/Access date : วนเดอนป).

อสรยะ ไพรพายฤทธ. (2553). บทบาทของ Social Network ในอนเทอรเนตยค 2.0. [ออนไลน].

เขาถงไดจาก http://www.isriya.com /files/ socialnetwork.pdf.

(วนทคนขอมล : 6 กนยายน 2553).

ความหมายของโครงการ

193

การเขยนโครงการเปนการดาเนนกจกรรมทไดจดทาขน เพอใหสอดคลองตามนโยบายทวางไว

ขององคกรอาจเปนการจดกจกรรมเพอแกไขปญหา เพอเพมผลผลตรายได เพอพฒนาบคลากรหรอแม

แตโครงการเกยวกบจตอาสา หรอการบรการชมชน นกวชาการไดใหความหมายของโครงการ ไววา

วรมน เหรยญสวรรณ และคณะ (2550: 209) กลาววา “โครงการเปนแผนการปฏบต

งานทสมพนธกนระหวางแนวคด จดประสงค กจกรรม งบประมาณ ชวงเวลา การประเมนผล ฯลฯ"

เยาวด รางชยกล วบลยศร (2544: 80) ไดใหความหมายของคาวา “โครงการ” คอ “งานทเกด

ขนตามสถานการณในสงคม มไดเกดเปนประจา โดยมวตถประสงค ระยะเวลา งบประมาณเปนตว

กาหนดกจกรรม เมอเสรจตามกาหนด ถอวาเสรจสนโครงการ”

มยร อนมานราชธน (2546: 6) ไดกลาววา “โครงการ เปนกลมกจกรรม ทมความสมพนธกน

อยางเปนระบบ เพอใหเกดการใชทรพยากรไดอยางคมคา และบรรลวตถประสงคทตงไว คอ ผลประโยชน

ตอบแทนในอนาคต และกจกรรมตองมจดเรมตน และจดสนสด”

จากความหมายโครงการขางตน จงสรปไดวา การทาโครงการ คอ การทากจกรรมทมเปาหมายชด

เจนวา จะทาเพออะไร มการคดในเชงบรหารกจกรรมเพอใหสอดคลองกบวตถประสงคเวลา ทกาหนด งบ

ประมาณทไดรบ หากไมมการวางแผนลวงหนาแลว โครงการยอมประสบความสาเรจไดยาก

ความสาคญของโครงการ

การทาโครงการมความสาคญอยางยงตอการพฒนาสงคม โดยเฉพาะโครงการอนเนองมาจาก

พระราชดารนบสามพนกวาโครงการ ลวนแลวแตมาจากปญหาของราษฎรทงสน นอกจากน หนวยงาน

สวนภาครฐยงไดดาเนนโครงการในลกษณะเดยวกน เชน โครงการเรยนฟรสบหาป โครงการนมโรงเรยน

โครงการถนนสขาว โครงการหนาบานนามอง และฯลฯ สวนในระดบอดมศกษา ภายในรวมหาวทยาลย

การดาเนนโครงการเนนการพฒนาหลายดาน เชน โครงการเกยวกบการพฒนานกศกษา โครงการพฒ

นาศกยภาพทางวชาการ โครงการดานศลปวฒนธรรม โครงการดานบรการชมชน หรอแมแตกลมนก

ศกษาทเปนนกกจกรรม บคคลเหลานไดขบเคลอนพลงความคดสรางสรรคผานโครงการมากมาย เชน

โครงการบณฑตอาสา โครงการพอานนองฟง โครงการคายวรรณกรรม ฯลฯ ซงประจกษแลววา หากนก

ศกษาคนใดเขยนโครงการเปน และมสวนรวมในกจกรรมตางๆ ของโครงการ บคคลเหลานนจะหางาน

ทาไดไมยาก และไดงานทาเรวกวาคนทเขยนโครงการไมเปน ความสาคญ ของการดาเนนโครงการ มดงน

1. ทาใหบคลากรมความใสใจตอนโยบายองคกร

2. บคลากรสามารถนานโยบายมาพฒนางานอยางเปนระบบ

194

3. บคลากรฝกคดเชอมโยงอยางองครวม

4. บคลากรสามารถคดสรางสรรคผานกจกรรม

5. บคลากรสามารถทางานรวมกบผอนได

6. บคลากรมวสยทศน คาดการณลวงหนาเพอใชทรพยากรอยางคมคา

7. บคลากรไดรบการฝกทกษะในการเขยนเพอนาเสนอแผนงาน

องคประกอบของโครงการ

โครงการประกอบดวย 12 องคประกอบ (ยดหยนตามรปแบบของหนวยงาน) ไดแก

1. ชอโครงการ

2. หนวยงานผรบผดชอบโครงการ3. หลกการและเหตผล4. วตถประสงค5. เปาหมาย6. กลมเปาหมาย7. วธดาเนนการ8. แผนปฏบตงาน9. ระยะเวลาในการดาเนนโครงการ10. สถานทดาเนนการ11. งบประมาณและทรพยากรทตองใช12. การตดตามและประเมนผลโครงการ โดยมรายละเอยดดงตอไปน

หลกเบองตนในการเขยนโครงการ

1. ชอโครงการ หลกการทวไปเกยวกบการตงชอโครงการ คอ ชอควรมเนอความทกระชบ

ความหมายชดเจน มการใชภาษาไดอยางเหมาะสม เขาใจงายโดยไมตองอาศยการตความแตในปจจบน

บางโครงการมการตงชอในลกษณะการเปรยบเปรย เปรยบเทยบ หรอใชภาษาใหนาสนใจทงนขนอย

195

กบกลมเปาหมาย หรอหนวยงานททาโครงการ อยางไรกตาม จากกรอบขางตนทาใหเกดการตงชอ

หลากหลาย ดงน

1.1 ชอโครงการทสะทอนกจกรรม วตถประสงค และเปาหมาย อาท โครงการฝกอบรม…/

โครงการประชมเชงปฏบตการ…/ โครงการสงเสรม…แกปญหา…/ โครงการพฒนา…/ โครงการ

อนรกษ… / โครงการปรบปรง…/ โครงการสมมนา…/ โครงการวจย…/ โครงการจดทา…/ โครงการลด

(ละ เลก งด) …และ ฯลฯ เปนตน ยกตวอยางเชน

- “โครงการอานสรางชาต

- “โครงการอาน เขยน เรยน คด”

- “โครงการปลกตนไมรอบบานพอ”

- “โครงการพฒนาลมนาปากพนง”

- “โครงการงดมนเพอสขภาพ”

- “โครงการอนรกษพนธขาวพนเมอง”

- “โครงการสารวจภาวะการมงานทาของบณฑต และความพงพอใจของผประกอบการ

ต อ บ ณ ฑ ต ห ล ก ส ต ร ภ า ษ า ไ ท ย ”

ฯลฯ

1.2 การตงชอโครงการทมการระบกลมเปาหมาย ยกตวอยางเชน

- “โครงการเยาวชนรกษนา

- “โครงการฝกอบรมการออกเสยงภาษาไทยแกเยาวชนไทยในตางแดน”

- “โครงการปนนาใจใหชาวใต”

- “โครงการพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทยสตลาดแรงงาน”

- “โครงการสารวจภาวะการมงานทาของบณฑต และความพงพอใจของผประกอบการ

ตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย”

1.3 การตงชอโครงการใหสอดคลองกบนโยบายหนวยงาน หรอองคกรทอนมตทนในการ

ทาโครงการ เชน มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต มนโยบายในเรองการใหบรการชมชน จงเกดโครงการ

ตอไปน เชน

- โครงการเรยนรรวมกนสรางสรรคชมชน

- โครงการเสยงสองแสง (โครงการนจดทาหนงสอเสยงใหคนตาบอด)

196

- โครงการหองสมดชมชน

1.4 การใชศลปะทางภาษาในการตงชอ เพราะจะทาใหชอโครงการมความโดดเดน จางาย

และสรางสรรค เชน

- “โครงการตนกลาอาชพ”

- “โครงการรอยแปดวธทาดไมตองมใครเหน”

- “โครงการอนใจ วยเรยน”

1.5 การใชคาเปรยบเทยบ หรอขอความกระชบ เชน

- “โครงการฝนหลวง”

- “โครงการแกมลง”

- “โครงการแกลงดน”

- “โครงการปารกษนา”

2. หนวยงานทรบผดชอบโครงการ หนวยงานทเปนตนสงกดของผจดทาโครงการ เชน

โครงการพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทยสตลาดแรงงาน หนวยงานทรบผดชอบ คอ หลกสตรภาษาไทย

คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

3. หลกการและเหตผล หลกการและเหตผลเปนสวนทบอกเลาเรองราวทมาของโครงการ

กลาวคอ เกดปญหาอะไรขน จงทาใหเกดโครงการน (ทาไมตองทาโครงการ) หากไมทาแลวจะเกดอะไรขน

มผลกระทบอะไรบาง (โครงการมความสาคญอยางไรในการแกไขปญหา) อาจมการอางองขอมล สถต

หรอนโยบายตางๆ มาประกอบ โครงสรางของการเขยนหลกการและเหตผล มทงรปแบบมยอหนา

และรปแบบไมมยอหนา ซงจะใชแบบใดกได ทงนทงสองแบบจะมโครงสรางเดยวกน คอ การเกรนนา

ดวยความเปนมาของการจดโครงการ พรอมชใหเหนวา โครงการเปนสวนสาคญทจะลด บรรเทา

หรอสรางสงดๆ ได ตอมาจงกลาววา จากปญหาดงกลาว จงเปนทมาของโครงการน ทงนเพอทาใหดขน

ดงนน การเขยนหลกการและเหตผลจงเปรยบเสมอนปราการดานแรกทหนวยงานจะอนมตใหดาเนน

โครงการ

ตวอยาง “โครงการสารวจภาวะการมงานทาของบณฑต และความพงพอใจของผประกอบการตอบณฑต

หลกสตรภาษาไทย”

ตลาดแรงงาน คอ ปจจยสาคญในการผลกดนใหเกดการพฒนาคณภาพบณฑต การผลตบณฑต

ทมตลาดแรงงานรองรบยอมทาใหภาวะการวางงานลดนอยลง (เกรนนา ปญหาการวางงาน) ซงการ

197

บรรลเปาหมายดงกลาว จะตองอาศยความรวมมอจากหลายฝาย อาท ฝายสถาบนการศกษา

ฝายผประกอบการ และตวบณฑตทจะตองปรบปรงพฒนาไปพรอมๆ กน (ความสาคญในการแกปญหา)

หลกสตรภาษาไทย จงเลงเหนความสาคญเกยวกบการพฒนาอยางองครวมจงไดจดโครงการวจยเรอง

“สารวจภาวะการมงานทาของบณฑตและความพงพอใจของผประกอบการตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย”

เพอเออประโยชนตอการจดการเรยนการสอน และการพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทย ใหเปนทยอมรบ

และเปนทตองการของตลาดแรงงานในยคปจจบน (ประโยชนทจะไดรบจากการทาโครงการ ตลอดจนผ

มสวนได สวนเสยหากไมดาเนนโครงการ)

4. วตถประสงค การเขยนวตถประสงคเปนการระบสงทตองการปฏบตในโครงการ ทสาคญ

คอ การเขยนวตถประสงคตองสมพนธกบหลกการและเหตผล รวมถงเมออานวตถประสงคแลวสามารถ

ทานายไดวาจะไดรบผลอะไร หรอนาไปสการเขยนผลทคาดวาจะไดรบ วตถประสงคทด ควรมความชดเจน

สามารถปฏบตไดจรง สามารถวด และประเมนผลได การทาโครงการหนง ๆ อาจจะมวตถประสงค

มากกวา 1 ขอได แตทงนการเขยนวตถประสงคไวมาก ๆ อาจจะทาใหผปฏบตมองไมชดเจน ดงท

เกรซ, ดฟฟ แมร (2551: 39) ไดกลาวถงขอควรคานงในการกาหนดวตถประสงคของโครงการคอ คาวา

“SMART” ไดแก

1. เฉพาะเจาะจง (Specific)

2. สามารถวดผลได (Measurable)

3. ใหความสาคญกบการลงมอปฏบต (Action - oriented)

4. สอดคลองกบความเปนจรง (Realistic)

5. มกาหนดเวลา (Time-Limited)

ตอไปนเปนตวอยางทนาหลก SMART ไปพจารณาประกอบการเขยนวตถประสงค

อก 3 เดอนขางหนา ทางหลกสตรภาษาไทย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต มนโยบายจะ

จดทาหลกสตรใหม เพอใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงของตลาดแรงงาน ดงนนโครงการพฒนา

หลกสตร จงตองมการกาหนดวตถประสงคใหสอดคลองกบหลก SMART ดงน

1. เพอสารวจภาวะการมงานทา (ใหความสาคญกบการลงมอปฏบต) ของบณฑตหลก

สตรภาษาไทยรหส 49 อยางนอย 30 คน (สามารถวดผลได) ทจบการศกษาในป พ.ศ. 2553

2. เพอสารวจความพงพอใจของผประกอบการทมตอ บณฑตหลกสตรภาษาไทย

(ใหความสาคญกบการลงมอปฏบต)

198

3. นาเสนอ (ใหความสาคญกบการลงมอปฏบต) ในระหวางการประชมสมมนา

ในการวพากษหลกสตรภาษาไทยประจาเดอนมถนายน (มกาหนดเวลา) เกยวกบคณลกษณะของบณฑต

(เฉพาะเจาะจง) ภาษาไทยทสงผลใหผประกอบการรบเขาทางาน ภายในระยะเวลา 1 ป เพอนาผล

การสารวจมาสรางคณลกษณะของบณฑตใหเปนทตองการของตลาดแรงงาน (สอดคลองกบ

ความเปนจรง) จากวตถประสงคขอ 1-3 จะเปนวตถประสงคหลก ทจะสงผลใหเกดผลทางออมทได

จากการทาโครงการในครงน และทาใหเกดวตถประสงคตอมา ในขอ 4-5 คอ

4. เพอสรางฐานขอมลของบณฑตและเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรภาษาไทย5. เพอใหนกศกษาหลกสตรภาษาไทยไดทราบแนวทางในการพฒนาตนเองใหสอดคลอง

กบความตองการของตลาดแรงงาน

5. กลมเปาหมาย กลมผไดรบผลประโยชนจากการดาเนนโครงการ หรอกลมทตองการพฒนา

กลมทตองการเสรมศกยภาพ ฯลฯ ดงนนจากโครงการ “ภาวะการณมงานทาของบณฑตและความพง

พอใจของผประกอบการตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย” กลมเปาหมาย คอ

1. นกศกษาหลกสตรภาษาไทยจานวน 65 คน

2. คณาจารยจานวน 15 คน

6. เปาหมาย เปาหมายคอการระบความสาเรจของงาน ซงการเขยนตองสอดคลองกบวตถ

ประสงคของโครงการ เพอระบผลลพธของงานทงในเชงปรมาณ และเชงคณภาพ และตองสาเรจ เสรจ

สนภายในระยะเวลาทกาหนดเปาหมายเชงปรมาณ

1. นกศกษาหลกสตรภาษาไทยจานวน 65 คนไดทราบแนวทางในการพฒนาตนเองเพอ

ใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

2. คณาจารยจานวน 15 คนไดทราบแนวทางในการพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทย

ใหสอดคลองกบตลาดแรงงาน

3. ดาเนนการจดทาการวจยเรองภาวะการมงานทาของบณฑต และความพงพอใจ

ของผประกอบการตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย โดยจดพมพเผยแพรจานวน 10 เลมเปาหมายเชงคณภาพผลของงานวจยสามารถนาไปพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทย และปรบปรงหลกสตร

ภาษาไทย ใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน รวมทงบณฑตหลกสตรภาษาไทยจะไดรบ

ความรเกยวกบความตองการของตลาดแรงงานในยคปจจบน

199

7. วธดาเนนการ วธการดาเนนการ คอการลาดบการทางานตงแตเรมโครงการจนสนสด

โครงการ ซงประกอบดวย

7.1 การวางแผนงาน

7.1.1 การกาหนดวตถประสงค และเปาหมายของโครงการ รวมกนระดมสมองเพอ

ตอบคาถามตอไปน ปญหาคออะไร ทาไมตองทา ทาแลวไดอะไร หากไมทาจะไดไหม ใครจะไดรบ

ประโยชน และใครจะเสยประโยชน และวตถประสงคในการทาโครงการนคออะไร

7.1.2 การกาหนดกจกรรม เพอใหบรรลวตถประสงค และเปาหมายจะมกจกรรม

อะไรบาง ชวยกนระดมสมองในกลม แลวตอบคาถามตอไปน กจกรรมมอะไรบาง งานทตองเตรยม

ในแตละกจกรรมมอะไรบาง กจกรรมเหลานนสามารถทาไดหรอไม กจกรรมเหลานนเหมาะสมกบ

ระยะเวลาหรอไม แตละกจกรรมตองใชทรพยากรอะไรบางทจาเปน หากกจกรรมดงกลาวไมสามารถ

ทาได ยงมกจกรรมอนรองรบหรอไม

7.2 การเตรยมงาน

7.2.1 การสรางกลมคนทางาน7.2.2 การพจารณาแผนงาน และสรางตารางงาน

7.2.3 กาหนดคนใหเหมาะกบงาน7.2.4 กาหนดเปาหมายของงานใหชดเจนตามความเหมาะสมของแตละงาน

7.3 การดาเนนงาน

7.3.1 ดาเนนการตามกระบวนการทกาหนด7.3.2 ประชมกลมเพอรายงานความคบหนา7.3.3 รวมรบฟงปญหา ประสานงานกบผเกยวของเพอรวมกนแกปญหา

7.3.4 สรปผลการทางานเมอเสรจสนกระบวนการทงหมด ผจดทาโครงการสมารถกาหนดตารางเวลาการทางาน ดงน

1. ประชมคณาจารยเพอจดทาโครงการ2. ขออนมตโครงการ และโครงการอนมต3. สารวจเอกสารทเกยวของ4. สงแบบสอบถามเพอสารวจภาวะการมงานทา และความพงพอใจ

5. รวบรวมขอมล และวเคราะหผล

6. นาผลการวจยมาจดพมพรปเลม

200

7. จดการสมมนาเพอสรปผลงานวจย8. สรปและประเมนผลโครงการ

8. แผนปฏบตงาน การกาหนดชวงเวลาเรมตน และแลวเสรจของการทางานตงแตตนจนจบ

ทงนจะชวยใหทราบความกาวหนาของโครงการเปนระยะๆ อกทงยงทาใหผอนมตเ งน โครง

การมความมนใจวา โครงการสาเรจแนนอน ดงตอไปน

มนาคม เมษายน พฤษภาคม มถนายน

1.ประชมคณาจารย

เพอจดทาโครงการ

2.ขออนมตโครงการ

และโครงการอนมต

3. สารวจเอกสารท

เกยวของเพอจดทา

แบบสอบถาม

4.สงแบบสอบถาม

เพอสารวจภาวะ

การมงานทา และ

สารวจความ พงพอ

ใจ

5.รวบรวมขอมล

และวเคราะหผล

6.นาผลการวจยมา

จดพมพรปเลม

7.เตรยมการจด

สมมนาเพอสรปผล

งานวจย

8.จดสมมนาเพอ

สรปผลงานวจย

9.สรปและประเมน

ผลโครงการ

9. ระยะเวลาดาเนนการและสถานทดาเนนการเผยแพรงานวจย วนพธท 15 มถนายน 2554 ณ หองประชมปนนอย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

201

10. งบประมาณ เปนคาใชจายทงหมดในการดาเนนโครงการ ซงควรจาแนกรายการคาใชจายได

อยางชดเจน โดยทวไปการแบงหมวดเงน มดงนคอ แจกแจงเปนหมวดยอยๆ เชน หมวดคาวสด หมวด

คาใชสอย หมวดคาตอบแทน หมวดคาครภณฑ ซงการแจกแจงงบประมาณจะมประโยชนในการ

ตรวจสอบความเปนไปไดและตรวจสอบความเหมาะสมในสถานการณตางๆ นอกจากนนควรระบแหลง

ทมาของงบประมาณดวยวาเปนงบประมาณแผนดน งบชวยเหลอจากประเทศตางประเทศ เงนก หรอ

งบบรจาค เปนตน

ยกตวอยางเชน

ใชเงนงบประมาณแผนดน วงเงนประมาณ 15,000 บาท แบงเปน

1. คาใชสอย

- คาจดทารปเลมงานวจย (10 เลม x 300 บาท) 3,000 บาท

- คาอาหารวางในการประชมสมมนา (2 ครง x 82 คน x 25 บาท) 4,100 บาท

2. คาตอบแทน

- คาวทยากร (คนละ 3 ชวโมง 2 คน x 600 บาท) 3,600 บาท

3. คาวสด 2,300 บาท

- เอกสารประกอบการสมมนา (100 เลม x 15 บาท) 1,500 บาท

- คาถายเอกสาร 750 บาท

หมายเหต : ถวเฉลยทกรายการ

11. เจาของโครงการหรอผรบผดชอบโครงการ เปนการระบเพอใหทราบวาหนวยงานใด

เปนเจาของหรอรบผดชอบโครงการ โครงการยอย ๆ บางโครงการระบเปนชอบคคลผรบผดชอบเปน

รายโครงการได

ยกตวอยางเชน

หลกสตรภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

12. ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ คอ การระบผไดรบประโยชน

ทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพ ผลประโยชนอาจไดรบทงทางตรง หรอทางออม

202

1. ผเขารวมโครงการทราบภาวะการมงานทาของบณฑตหลกสตรภาษาไทย2. ผเขารวมโครงการทราบความตองการของผประกอบการทมตอบณฑตหลกสตรภาษา

ไทย

3. หลกสตรภาษาไทยใชผลการวจยเปนฐานขอมล และแนวทางในการปรบปรงหลกสตร

ภาษาไทย

4. ผเขารวมโครงการไดพฒนาตนเองใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

ตวอยางโครงการ

หลกสตรภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรโครงการสารวจ “ภาวะการมงานทาของบณฑต

และความพงพอใจของผประกอบการตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย”

หลกการและเหตผลตลาดแรงงาน คอ ปจจยหลกในการผลกดนใหเกดการพฒนาคณภาพของบณฑต การผลตบณฑต

ทมตลาดแรงงานรองรบยอมทาใหภาวะการวางงานลดนอยลง ซงการบรรลเปาหมายดงกลาว จะตองอาศย

ความรวมมอจากหลายฝาย อาท ฝายสถาบนการศกษา ฝายผประกอบการและตวบณฑตทจะตอง

ปรบปรงพฒนาไปพรอมๆ กน หลกสตรภาษาไทยจงเลงเหนความสาคญเกยวกบการพฒนาอยางองครวม

จงไดจดโครงการวจยเรอง “ภาวการณมงานทาของบณฑตและความพงพอใจของผประกอบการตอบณฑต

หลกสตรภาษาไทย” เพอเออประโยชนตอการจดการเรยนการสอน และการพฒนาบณฑตหลกสตร

ภาษาไทย ใหเปนทยอมรบ และเปนทตองการของตลาดแรงงานในยคปจจบน

วตถประสงค1. เพอศกษาสารวจภาวะการมงานทาของบณฑตหลกสตรภาษาไทยรหส 49 จานวน 30 คน

2. เพอสารวจความตองการของผประกอบการทมตอบณฑตหลกสตรภาษาไทยรหส 49

จานวน 10 คน

3. เพอนาเสนอผลในการสมมนาเกยวกบคณลกษณะบณฑตทเปนทตองการของตลาดแรงงาน

4. เพอเปนสรางฐานขอมลของบณฑต และแนวทางในการพฒนาหลกสตรภาษาไทย

5. เพอใหนกศกษาหลกสตรภาษาไทยไดทราบแนวทางในการพฒนาตนเองใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

203

เปาหมาย1. เปาหมายเชงปรมาณ

- นกศกษาหลกสตรภาษาไทยจานวน 65 คนไดทราบแนวทางในการพฒนาตนเองเพอ

ใหสอดคลองกบตลาดแรงงาน

- คณาจารยจานวน 15 คนไดทราบแนวทางในการพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทย

ใหสอดคลองกบตลาดแรงงาน

- ดาเนนการจดทาการวจยเรองภาวะการมงานทาของบณฑต และความพงพอใจของผ

ประกอบการตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย โดยจดพมพเผยแพรจานวน 10 เลม

2. เปาหมายเชงคณภาพผลของงานวจยสามารถนาไปพฒนาบณฑตหลกสตรภาษาไทย และปรบปรงหลกสตร

ภาษาไทยใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน รวมทงบณฑตหลกสตรภาษาไทยจะไดรบ

ความรเกยวกบความตองการของตลาดแรงงานในยคปจจบน

กลมเปาหมาย นกศกษาหลกสตรภาษาไทยจานวน 65 คน

คณาจารยจานวน 15 คน

204

วธการดาเนนงาน

มนาคม เมษายน พฤษภาคม มถนายน

1.ประชมคณาจารยเพอ

จดทาโครงการ

2.ขออนมตโครงการ

และโครงการอนมต

3. สารวจเอกสารทเกยว

ของเพอจดทาแบบสอบ

ถาม

4.สงแบบสอบถามเพอ

สารวจภาวการณการม

งานทา และสารวจ

ความพงพอใจ

5.รวบรวมขอมล และ

วเคราะหผล

6.นาผลการวจยมาจด

พมพรปเลม

7.เตรยมการจดสมมนา

เพอสรปผลงานวจย

8.จดสมมนาเพอสรปผล

งานวจย

9.สรปและประเมนผล

โครงการ

ระยะเวลาดาเนนการและสถานทดาเนนการเผยแพรงานวจย วนพธท 15 มถนายน 2554 ณ หองประชมปนนอย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

งบประมาณใชเงนงบประมาณแผนดน วงเงนประมาณ 15,000 บาท แบงเปน

1. คาใชสอย

- คาจดทารปเลมงานวจย (10 เลม x 300 บาท) 3,000 บาท

- คาอาหารวางในการประชมสมมนา (2 ครง x 82 คน x 25 บาท) 4,100 บาท

2. คาตอบแทน

- คาวทยากร (คนละ 3 ชวโมง 2 คน x 600 บาท) 3,600 บาท

205

3. คาวสด 2,300 บาท

- เอกสารประกอบการสมมนา (100 เลม x 15 บาท) 1,500 บาท

- คาถายเอกสาร 750 บาท

หมายเหต : ถวเฉลยทกรายการ

ผลทคาดวาจะไดรบ1. ผเขารวมโครงการทราบภาวะการมงานทาของบณฑตหลกสตรภาษาไทย2. ผเขารวมโครงการทราบความตองการของผประกอบการทมตอบณฑตหลกสตรภาษาไทย3. หลกสตรภาษาไทยใชผลการวจยเปนฐานขอมล และแนวทางในการปรบปรงหลกสตร

ภาษาไทย

4. ผเขารวมโครงการไดพฒนาตนเองใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

206

เอกสารอางอง

กอบกาญจน วงศวสทธ. 2551. ทกษะภาษาเพอการสอสาร. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

กระทรวงศกษาธการ. 2542. โคลงโลกนต. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

การณนทน รตนแสนวงษ และปรชญา อาภากล. 2550. ทกษะการใชภาษาไทยเพอการสอสาร.

พมพครงท 11. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรปทม.

เกรซ, ดฟฟ แมร. 2551. ทกษะการบรหารโครงการ. แปลโดย ปฏพล ตงจกรวรานนท กรงเทพฯ :

เอกซเปอรเนท.

คณาจารยภาควชาบรรณารกษศาสตร. 2548. สารสนเทศและการศกษาคนควา. พมพครงท 2.

ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.

คณาจารยภาควชาบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร. 2546. สารสนเทศและการศกษา

คนควา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

คณาจารยภาควชาภาษาไทยเพอการสอสาร. 2541. ภาษาไทยเพอการสอสาร. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยหอการคา.

จมพจน วนชกล. 2549. สารสนเทศเพอการเรยนร. กรงเทพฯ: สานกพมพ ส.ส.ท.

จไรรตน ลกษณะศร. 2543. ภาษากบการสอสาร. พมพครงท 6. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.

ฐานปนา ฉนไพศาล. 2547. การบรหารโครงการและการศกษาความเปนไปได. กรงเทพฯ :

ธระฟลม และไซเทกซ จากด

บญยงค เกศเทศ. 2539. เขยนไทย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

ประชม โพธกล. 2539. การบรหารโครงการ : จากแนวคดสการปฏบตทประสบความสาเรจ.

กรงเทพฯ : สานกพมพสายใจ.

พสณ ฟองศร. 2551. เทคนควธประเมนโครงการ. พมพครงท 6. กรงเทพฯ : ดานสทธการพมพ.

พลสข เอกไทยเจรญ. 2551. การเขยนรายงานการคนควา. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

ภาควชากบรรณารกษศาสตร. 2552. การคนควาและการเขยนรายงาน. พมพครงท 10.

กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย

มยร อนมานราชธน. 2546. การบรหารโครงการ. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

วลลภ สวสดวลลภ. 2547. เทคนคการคนควา และการเรยบเรยงขอมลเพอเขยนรายงาน และ

ผลงานทางวชาการอยางเปนระบบและมขนตอนทเปนรปธรรม. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ : บรรณกจ

วภา กงกะนนท. 2532. วรรณคดศกษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

207

สดา สอนศร. 2540. กลยทธการวางแผนและการบรหารโครงการ. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

---------------------------------------------

บรรณานกรม

กองเทพ เคลอบพณชกล. 2542. การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ: โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

กอบกาญจน วงศวสทธ. 2551. ทกษะภาษาเพอการสอสาร. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

กระทรวงศกษาธการ. 2542. โคลงโลกนต. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

การณนทน รตนแสนวงษ และปรชญา อาภากล. 2550. ทกษะการใชภาษาไทยเพอการสอสาร.

พมพครงท 11. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรปทม.

กลยา จงประดษฐนนท. 2543. ศลปะการพดตอทชมชน. กรงเทพฯ: ยบอส คอรเปอเรชน.

กลยา ยวนมาลย. 2539. การอานเพอชวต. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

กณฑลย ไวทยะวนช. 2545. หลกการพด. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

กลวด พทธมงคล. 2544. เอกสารประกอบการสอนวชาภาษาไทย. นครราชสมา: นรตตการพมพ.

เกรซ, ดฟฟ แมร. 2551. ทกษะการบรหารโครงการ. แปลโดย ปฏพล ตงจกรวรานนท กรงเทพฯ :

เอกซเปอรเนท.

คณะกรรมการวชาภาษาไทยเพอการสอสาร. 2549. ภาษาไทยเพอการสอสาร. กรงเทพฯ :

สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. (ม.ป.ป.). GEED 101 การสอสารดวยภาษาไทย.

(ม.ป.ท.)

คณาจารยภาควชาภาษาไทย. 2546. การใชภาษาไทย ๒. พมพครงท 5. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

คณาจารยภาควชาบรรณารกษศาสตร. 2548. สารสนเทศและการศกษาคนควา. พมพครงท 2

ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.

คณาจารยภาควชาภาษาไทยเพอการสอสาร. 2541. ภาษาไทยเพอการสอสาร. กรงเทพฯ :

สานกพมพดอกหญา.

คณาจารยภาควชาบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร. 2546. สารสนเทศและการศกษา

คนควา. (พมพครงท 5) กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

คณาจารยโปรแกรมวชาภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สถาบนราชภฏสวนดสต.

2542. กรงเทพ : พฒนาศกษา

คารเนก เดล . 2537. การพดในทชมชน. แปลโดย อาษา ขอจตตเมตต. พมพครงท 9.

กรงเทพฯ: อาษา.

210

จารก สงวนพงษ. 2534. การเขยนเพอการสอสาร. ปทมธาน: สถาบนราชภฏเพชรบร

วทยาลงกรณ.

. 2542. การเขยนเพอการสอสาร. ปทมธาน: ลายสอไทยการพมพ.

จตรา กอนนทเกยรต. 2539. ตงหนงเกย. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนด

พบลชชง .

จตรจานงค สภาพ. 2530. การพดระบบการทต. กรงเทพฯ: โรงพมพสทธสารการพมพ.

จตตนภา ศรไสย. 2549. ภาษาไทยเพอพฒนาคณภาพชวต. กรงเทพ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จมพจน วนชกล. 2549. สารสนเทศเพอการเรยนร. กรงเทพฯ : สานกพมพ ส.ส.ท.

จไรรตน ลกษณะศร. 2543. ภาษากบการสอสาร. (พมพครงท 6). นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.

เจรญเกยรต ธนะสขถาวร. 2546. เตมกาลงใจใหพลงชวต. กรงเทพฯ : วญชน.

ฉออน วฒกรรมรกษา. 2536. หลกการรายงานขาว : Basic News Reportion. กรงเทพฯ :

ประกายพรก.

ฉตรวรณ ตนนะรตน. 2538. MC 231 การพดในชวตประจาวน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

รามคาแหง.

ฉตรา บญนาค สวรรณ อดมผล และ วรรณ พทธเจรญทอง. 2529. ศลปะการใชภาษาไทยใน

ชวตประจาวนและทางธรกจ. กรงเทพฯ : ประกายพรก.

ชมยพร แสงกระจาง. 2533. บานหนงสอหวใจ. กรงเทพฯ : คมบาง.

ชาตร พนเจรญสวสด. 2549. เอกสารประกอบการสอนรายวชา ภาษาไทยธรกจ. (ม.ป.ท.)

ชตปญโญ (นามแฝง). 2546. ชวตทเหนอยนก...พกเสยบางดไหม?. กรงเทพฯ: ใยไหม.

ญานศา โชตชน. 2549. การพดเพอสงคม. กรงเทพฯ: โครงการศนยหนงสอ มหาวทยาลยราชภฏ

สวนดสต.

__________. 2550. การเขยนภาคนพนธและสารนพนธ. กรงเทพฯ : โครงการศนยหนงสอ

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

ฐานปนา ฉนไพศาล. 2547. การบรหารโครงการและการศกษาความเปนไปได. กรงเทพฯ :

ธระฟลม และไซเทกซ จากด

ฐตรตน ลดาวลย. 2539. การใชภาษาไทย 1. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ฐนสจนทร วงศสวรรณะ. 2547. การพดเพอการพฒนาบคลกภาพ. กรงเทพฯ : เทคนค 19.

ณฎพงศ เกศมารษ. 2548. เทคนคการนาเสนออยางมออาชพ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

เอกซเปอรเนท.

211

ถาวร โชตชน. 2548. ทอลคโชวอนซน. “ชอตเดดเกรดการพด”. กรงเทพฯ: พ.วาทน พบบลเคชน

จากด.

__________. 2551. ความสขความสาเรจดวย 21 เคลดไมลบ. กรงเทพฯ: ยแอนดไอ.

ถาวร โชตชน และเสนห ศรสวรรณ. 2533. ทเดดเกรดการพด. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: บคแบงก.

__________. 2541. ผงชรสการพด. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: บคแบงก.

ถรนนท อนวชศรวงศ. 2533. การสอสารระหวางบคคล. พมพครงท 2. กรงเทพ ฯ : ณ ฌาน.

ทองขาว พวงรอดพนธ. 2537. วาทการศลปะและหลกการพดในทชมชน. พมพครงท 3.

กรงเทพ ฯ : ธรรมสภา.

ทองพน หงสพนธ. 2520. ตวอยางเรยงความ. กรงเทพฯ: จงเจรญการพมพ.

ธงไชย พรหมปก. 2540. การอาน. กรงเทพฯ: เคลดไทย.

ธนรชฎ ศรสวสด และนภาลย สวรรณธาดา. 2539. การอานเพอการศกษาคนควา.

ในเอกสารการสอนชดวชาการอานภาษาไทย หนวย 6 -10. พมพครงท 2.

นนทบร : ชวนพมพ.

ธดา โมสกรตน และนภาลย สวรรณธาดา. 2543. การอาน. ในเอกสารการสอนชดวชา

ภาษาไทย 1 หนวย 9-15. พมพครงท9. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ธดา โมสกรตน, ปรยา หรญประดษฐ และอลสา วานชด. 2543. การอานวรรณกรรมรวมสมย.

ในเอกสารการสอนชดวชาการอานภาษาไทย หนวย 8 -15. พมพครงท 7.

นนทบร: ประชาชน.

นงลกษณ สทธวฒนาพนธ. 2546. กลยทธการพดใหประสบความสาเรจ. กรงเทพฯ:

สนกอานจากด.

นพดล จนทรเพญ. 2539. การใชภาษาไทย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ตนออ แกรมม.

นรนทร องคอนทร. 2549. วาทะชนะใจคน. แปลและเรยบเรยงจาก Give Your Speech,

Change the world , ผเขยน : Nick Morgan. กรงเทพฯ: มตรภาพการพมพ และ

สตวดโอ จากด.

บญยงค เกศเทศ. 2539. เขยนไทย. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

เบญญาวธน (นามแฝง). 2546. คมอสชวตดวยตนเอง ชดท 2 เรมตนใหม...ในวนพรง.

นนทบร: 108 สดยอดไอเดย.

ประชม โพธกล. 2539. การบรหารโครงการ : จากแนวคดสการปฏบตทประสบความสาเรจ.

กรงเทพฯ : สานกพมพสายใจ.

เปลอง ณ นคร. 2542. ศลปะแหงการอาน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ขาวฟาง.

212

พชร บวเพยร. 2536. วาทวทยา : กลยทธการพดอยางมประสทธผล...ในทกโอกาส.

พมพครงท 2. กรงเทพฯ: อะเบลส.

__________. 2538. วาทวทยา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: สยามเตชนเนอรซพพลายส.

พฒจรา จนทรดา. 2547. การอานและวจารณเรองสน. กรงเทพฯ: เยลโลการพมพ.

พสณ ฟองศร. 2551. เทคนควธประเมนโครงการ. (พมพครงท 6). กรงเทพฯ : ดานสทธการพมพ.

พลสข เอกไทยเจรญ. 2551. การเขยนรายงานการคนควา. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

ภาควชาบรรณารกษศาสตร. 2552. การคนควาและการเขยนรายงาน. (พมพครงท 10).

กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ภาควชาภาษาไทย. 2543. การอานเพอชวต. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต.

ภาควชาภาษาไทย. 2540. ภาษากบการสอสาร. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร

วทยาเขตสนามจนทร.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2550. หนวยท 7 การพฒนาทกษะภาษาในประมวลสาระชดวชา

ภาษาไทยเพอการสอสาร. หนวยท 1-7. (พมพครงท 7) นนทบร: มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช.

มยร อนมานราชธน. 2546. การบรหารโครงการ. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

มลลกา คณานรกษ. 2545. เทคนคการเปนพธกรทด. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

ราชบณฑตยสถาน. 2546. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: นานมบคส

พบลเคชน.

ลลตา กตตประสาร. 2542. การอานงานวชาการ. ในเอกสารการสอนชดวชาการอาน

ภาษาไทย หนวย 8 -15. พมพครงท 7.นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วรมน เหรยญสวรรณและคณะ. 2550. ภาษาไทยเพอการสอสารและสบคน. กรงเทพฯ:

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยสวนดสต.

วลลภ สวสดวลลภ. 2547. เทคนคการคนควา และการเรยบเรยงขอมลเพอเขยนรายงาน และ

ผลงานทางวชาการอยางเปนระบบและมขนตอนทเปนรปธรรม. (พมพครงท 2).

กรงเทพฯ : บรรณกจ

แววมยรา เหมอนนล. 2538. การอานจบใจความ. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

ศรรตน เจงกลนจนทร. 2544. การอานและการสรางนสยรกการอาน. กรงเทพฯ :

ไทยวฒนาพานช.

213

ศรพร ลมตระการ. 2534. ความรเบองตนเกยวกบการอาน. ใน เอกสารการสอนชดวชา

การอานภาษาไทย หนวย 1 - 7. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมจต ชวปรชา. 2548. วาทวทยา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมชาต กจยรรยง. 2548. ศลปะการพดสาหรบผนา. กรงเทพฯ: ธรรกมลการพมพ.

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน. 2548. กลเมดการอานใหเกง. พมพครงท 3 .

กรงเทพฯ: ผองพฒนการพมพ.

สมบต พรหมเสน. 2545. การพดเพอการประชาสมพนธ. พษณโลก: สถาบนราชภฏ

พบลสงคราม.

สมพร มนตะสตร แพงพพฒน. 2534. การอานทวไป. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

โอเดยนสโตร.

สมต สชฌกร. 2547. การพดตอชมนมชน. กรงเทพฯ: สาธาร.

สวนต ยมาภย, และถรนนท อนวชศรวงศ. 2535. หลกการพดขนพนฐานะสงเขปสาระสาคญ

พมพครงท 8. กรงเทพฯ : ครเอทฟพลบลชชงจากด.

สดา สอนศร. 2540. กลยทธการวางแผนและการบรหารโครงการ. กรงเทพฯ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สขพฒน ทองเพง. 2543. พดใหคด. พมพครงท 22. กรงเทพฯ: มปท.

สพรรณ วราทร. 2545. การอานอยางมประสทธภาพ. กรงเทพฯ :จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สาเนยง ฟากระจาง. 2553. ศาสตรแหงการเขยน. กรงเทพฯ : หางหนสวนจากด เอม แอน เอม

เลเซอรพรนต.

. (2547 มกราคม - กมภาพนธ).วนเดกแหงชาต...กบเดกไทยในวนน จดหมายขาวสมาคม

ครภาษาไทย. (14) : 2.

. (2549 กรกฎาคม - กนยายน). “ตามรอยคาสอนพอ” วารสารสวนดสต

. (2552). นราศกวางส. ม.ป.ท. (เอกสารอดสาเนา)

สาเนยง มณกาญจน และสมบต จาปาเงน. 2542. หลกนกพด. พมพครงท 9. กรงเทพฯ:

บรษทเยลโลการพมพ.

อรณรง. 2549. ฉนจะอยเพอรกเธอ. กรงเทพฯ : อมรนทรบคเซนเตอร.

อวยพร พานช. “ความหมายและความสาคญของการสอสาร”. เอกสารการสอนชดวชาการเขยน

เพอการสอสารธรกจ. หนวยท 1 - 8. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.เฮลเลอร, โรเบรต. (2546). สอสารชดเจน. แปลจาก Communicate Cleary. โดยนฤมล

หรจนทนะวงศ. กรงเทพฯ : นานมบคสพบลเคชนส จากด.

214

เวบไซตการพด (Speaking)[ออนไลน]. 2549. เขาถงไดจาก

http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/pechburi/marina_wisan/w...

การพดเฉพาะอาชพ [ออนไลน]. 2547. เขาถงไดจาก http://www.mfu.ac.th/division.

การพดทกษะภาษาไทย [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://e-learning. mfu.ac.th/ mf/u/1001103. 24/8/2549

ชมรมมหาบณฑตราม ฯ. การพดในชวตประจาวน การพดโทรศพท [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

www.rubook.com.http://202.28.92.177//mediacenter/uploads/libs/html/774/self ออ

08.html/

ความรทวไปเกยวกบการพด [ออนไลน]. 2547. เขาถงไดจาก http://www.google.com.

ศลปะการพดใหประทบใจผฟง [ออนไลน]. เขาถงไดจาก

http://www.humen.cmu.ac.th/~thai/sompong/speak_ex_rungrote.htm.

สมาคมนสตเกาจฬาลงกรณมหาวทยาลยในพระบรมราชปถมภ. ความรเรองสนทรพจน

[ออนไลน]. 2549. เขาถงไดจาก www.chula – alimni.com e-mail:office@chula-

alemni.com

หลกการพดทด [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.tmr.ac.th/4-2/2_003/title4.html

(15/8/25550)

---------------------------------------------