นเวศวทยา

Ecology มาจากคาวา

Oikos = บานหรอทอยอาศย

Logos = วชาหรอวทยาศาสตร

เปนวชาทศกษาเกยวกบความสมพนธระหวาง

สงมชวตและสงแวดลอม

นเวศวทยา (ตอ) การศกษาเรยงลาด บระด บจากเลกท สดไปใหญท สด คอ

ประชากร (population)

กลมส งมชวต (community)

ระบบนเวศน (Ecology)

ชวนเวศน (Biome)

โลก (Biosphere)

สงมชวต

ประชากร

กลมสงมชวต

ปจจยทางชวภาพ

ปจจยทางกายภาพ ปจจยทางเคม

สงแวดลอม

ระบบนเวศระบบนเวศ

ชวนเวศชวนเวศ

โลกของสงมชวตโลกของสงมชวต

ชวนเวศ (BIOMES)

หมายถง ระบบนเวศใดกตามท มองคประกอบของปจจ ยทางกายภาพและชวภาพท คล ายคลงก น

แบงออกเปน 2 กลมใหญ ๆ ได แก

ไบโอมบนบก ใช เกณฑปรมาณนาฝนและอณหภมเปนต วกาหนด

ไบโอมในนา ได แก ไบโอมแหลงนาจด และไบโอมแหลงนาเคม

ไบโอมบนบกไบโอมปาดบชนปาดบชน (Tropical rain forest)

พบได บรเวณใกล เขตศนยสตรของโลกในทวป อเมรกากลางและใต, แอฟรกา, เอเชยตอนใต และบางสวนของหมเกาะแปซฟกภมอากาศร อนชน, ฝนตกตลอดปปรมาณนาฝนเฉล ย 200-400 ซม. ตอปปามความอดมสมบรณสงมากพบส ตวและพชหลากหลาย

ไบโอมปาผล ดในในเขตอบอน ปาผล ดในในเขตอบอน (Temperate deciduous forest)

พบกระจายท วไปในละตจดกลางปรมาณนาฝนเฉล ย 100 ซม. ตอป

อากาศคอนข างเยนตนไมเร มผล ดใบในฤดหนาว เร มผลใบหล งฤดหนาวพบ ไมยนต น, ไมพม, ไมล มลก

ไบโอมบนบก (ตอ)

ไบโอมปาสนปาสน(Coniferous forest), ปาไทกา(Taiga), ปาบอเรยล(Boreal)

พบทางตอนใตของแคนาดา ตอนเหนอของทวปอเมรกาเหนอ, เอเชย, ยโรปฤดหนาวยาวนาน อากาศเยนและแหงพชเดน ได แก พชจาพวกสน เชน ไพน, เฟอ, สพรซ, เฮมลอค

ไบไบโอมบนบก โอมบนบก ((ตอตอ))

ไบโอมทงหญาเขตอบอนทงหญาเขตอบอน(Temperate grassland), ทงหญาแพร

(Prairie) ในตอนกลางทวปอเมรกาเหนอ, ทงหญาสเตปส(Steppes)ของร สเซยปรมาณนาฝนเฉล ย 25-50 ซม.ตอป

เหมาะสาหร บทาเกษตรกรรม (กสกรรมและปศส ตว)ดนมความอดมสมบรณสง

ไบไบโอมบนบก โอมบนบก ((ตอตอ))

ไบโอมสะว นนาทงหญาสะว นนา(Savanna)

พบในทวปแอฟรกา, อเมรกาใต, ออสเตรเลย บางสวนของเอเชยตะว นออกเฉยงใต ภมอากาศร อนมหญาและต นไมขนกระจายเปนหยอมๆฤดร อนมกมไฟปา

ไบไบโอมบนบก โอมบนบก ((ตอตอ))

ไบโอมทะเลทรายทะเลทราย(Desert) พบได ท วไปในโลกปรมาณนาฝนเฉล ย< 25 ซม.ตอปอณหภมบางแหงร อนมาก บางแหงคอนข างหนาวเยนพชมการปองก นการสญเสยนา โดยใบลดรปเปนหนาม ลาต น

อวบเกบสะสมนาทะเลทรายซาฮารา(ทวปแอฟรกา), ทะเลทรายโกบ(จน), ทะเลทรายโมฮาว(อเมรกา)

ไบไบโอมบนบก โอมบนบก ((ตอตอ))

ไบโอมทนดราทนดรา(Tundra)

มฤดหนาวคอนข างยาวนาน ฤดร อนส นช นดนท อยถ ดจากผวดนจ บต วเปนนาแขงอยางถาวร

พบทางตอนเหนอของทวปอเมรกาเหนอ และยเรเซยปรมาณนาฝนนอยมากพชท พบ เชน ไมดอก ไมพม

ไบโอมบนบก (ตอ)

ไบโอมแหลงนาจด ประกอบด วย แหลงนาน ง ได แก ทะเลสาบ, สระ,หนอง หรอบง

แหลงนาไหล ได แก ธารนาไหล และแมนา

ไบโอมแหลงนาเคม ประกอบด วย ทะเล และมหาสมทร มปรมาณมากถง ร อยละ 71 ของพนท ผวโลก

มความลกมาก มปจจ ยทางกายภาพท สาค ญคอ นาขนนาลง

ไบโอมในน า

ระบบนเวศ (ECOSYSTEM)

เปนระบบความส มพ นธระหวางกลมส งมชวตท อาศ ยอยรวมก นในบรเวณนน และ ความส มพ นธระหวางกลมส งมชวตก บสภาวะแวดล อมของแหลงท อย ได แกดน นา แสง ในระบบนเวศจะมการถายทอดพล งงานระหวางส งมชวตกลมตางๆ และมการหมนเวยนสารตาง ๆ จากส งแวดล อมสส ง มช วตและจากส งมช วตไปสส งแวดล อมแบงได 2 แบบใหญ ๆ คอ

ระบบนเวศในนา ได แก แหลงนาจด, นาเคม และนากรอย ระบบนเวศบนบก ได แก ปาแบบตาง ๆ

ระบบนเวศนแหลงนาจดแหลงนาจด(Fresh water) มเกลอน อยกวาร อยละ 1 หรอน อยกวา 10 %

แบงได เปน แหลงนาน ง แบงได เปน 3 บรเวณ คอ บรเวณชายฝ ง(littoral

zone), บรเวณผวนา(limnetic zone), บรเวณนาช นลาง(profundal)จนถงพนทองนา(benthic zone)

แหลงนาไหล แบงได เปน 2 บรเวณ คอ บรเวณท เปนเกาะแกงหรอบรเวณนาไหลเช ยว(rapid zone) และบรเวณแองนา(pool zone)

ระบบนเวศในน าระบบนเวศในน า

ระบบนเวศแหลงนากรอยแหลงนากรอย เปนบรเวณท มนาจดมาบรรจบก บนาเคมพบบรเวณปากแมนา ปากอาว ชองแคบมความอดมสมบรณของธาตอาหารสง

เปนแหลงอนบาลส ตวนา

ระบบนเวศในน า ระบบนเวศในน า ((ตอตอ))

ระบบนเวศแหลงนาเคมได แก ทะเลและมหาสมทร มพนท ประมาณ 3 ใน 4 สวนของโลก

จ ดเปนแหลงนาไหล เพราะมคล นตลอดเวลาแบงเขตเปน 2 บรเวณ คอ

บรเวณชายฝ งทะเล (coastal zone)

บรเวณทะเลเปด (open sea)

แบงตามล กษณะพนผวทางกายภาพ คอ หาดทราย, หาดหน, แนวปะการ ง

ระบบนเวศในน า ระบบนเวศในน า ((ตอตอ))

ปาดบชน (tropical rain forest หรอ tropical evergreen)

พบในพนท มฝนตกชก เชน ภาคใต , ชายฝ งทะเล, ภาคตะว นออกอณหภมไมเปล ยนแปลงมาก มความชนสง

พชยนต น และไมมการผล ดใบพบพชหลากหลาย เชน ไมยาง ไมตะเคยน ตนเปนแดง จกเขา ไมพม ปาลม หวาย ไผ เถาว ลย

ระบบนเวศบนบกระบบนเวศบนบก

ปาดบแล ง (dry evergreen forest)

พบทางภาคเหนอและอสาน ในบรเวณพนท ราบเปนปาโปรง มชวงแหงแล งอยางน อย 3-4 เดอน

พชท พบ เชน ยางแดง มะคาโมง เค ยม ตะเคยนหน พลองปาดบเขา (hill evergreen forest หรอ mountain forest)

จ ดเปนปาต นนาลาธาร พบในพนท สงจากนาทะเล 1000 เมตรขนไป บรเวณเทอกเขาสงแถบภาคเหนอ

พชท พบ เชน นางพญาเสอโครง อบเชย สนเขา จาปปา กหลาบปา ผ กกด มอส

ระบบนเวศบนบก ระบบนเวศบนบก ((ตอตอ))

ปาสนเขา (coniferous forest)

พบตามภเขาสงทางภาคเหนอ กลาง และอสานพบไมยนต น เชน สนสองใบ สนสามใบ, ไมพมและไมล มลกมน อยพบส ตว เชน แมวปา หมาปา ชะมด เมน อเหน กระรอก นกปาชายเลน (mangrove forest)

อยตามแนวชายฝ งทะเล และปากแมนา นาเปนนากรอยมความหลากหลายทางชวภาพสง เพราะเปนรอยตอระบบนเวศบนบก

และระบบนเวศแหลงนาพชท พบ เชน แสม โกงกาง ลาพเปนแหลงอาหาร หลบภ ย วางไข และอนบาลต วออนของส ตวนา

ระบบนเวศบนบก ระบบนเวศบนบก ((ตอตอ))

ปาพร (peat swamp forest)

พบตามท ลมท มนาจดข งตลอดป สภาพดนเปนดนอนทรย หรอดนพร นาเปนกรดปาแนนทบพชท พบ เชน หวาย หมากแดงปาผล ดใบปาเบญจพรรณ(mixed deciduous forest) เปนปาโปรง พบทก

ภาค ยกเว น ภาคใต ดนเปนดนรวนปนทรายพรรณไมหล ก คอ ส ก มะคา แดง ประด ชงช น

ระบบนเวศบนบก ระบบนเวศบนบก ((ตอตอ))

ปาเตงร ง หรอปาแดง ปาแพะ (dry dipterocarp forest)

เปนปาโปรง มต นไมขนาดใหญพบเขตพนท แหงแล งของทกภาค โดยเฉพาะ ภาคอสาน

ยกเว นภาคใต และภาคตะว นออก แถบจ นทบรและตราดพชท พบ เชน เตง ร ง ประดแดง มะขามปอม ไผเพก

ระบบนเวศบนบก ระบบนเวศบนบก ((ตอตอ))

ปจจ ยท เก ยวของ

ปจจ ยทางกายภาพ ได แก สภาพแวดลอมท ไร ชวต

ปจจ ยทางชวภาพ ได แก ความสมพนธระหวางส งมชวตด วยกน

ปจจ ยทางกายภาพแสง เก ยวข องก บ การส งเคราะหแสงของพชและส ตวท มคลอโรฟลล,พฤตกรรม

การออกหากนของส ตว, การเปล ยนแปลงสของลาต ว เชน จงจกอณหภม เก ยวข องก บ การเปล ยนแปลงทางสรรวทยาของส ตว เชน การจาศล,

การอพยพของส ตว, การละลายของกาซในนาแรธาต มการหมนเวยนถายเทแรธาตและสารตางๆ จากภายนอกเข าสส งมชวต

และจากส งมชวตกล บคนสธรรมชาตเปนว ฏจ กร, การจาก ดชนดและปรมาณของส งมชวต

ความชน มผลตอการระเหยของนาออกจากรางกายของส งมชวต ทาใหจ าก ดการกระจายและชนดของส งมชวตในแหลงท อย

อน ๆ เชน ความเปนกรด- เบส ของดนและนา ความเคม กระแสลม ความกดด นอากาศ แกส ดน ฯลฯ

ปจจ ยทางชวภาพความส มพ นธระหวางส งมชวตท อาศ ยอยรวมก นในระบบนเวศแบงได เปน

• การลาเหยอ ( Predation +/- ) เชน สงโตกบกวาง

• การไดประโยชนรวมกน ( Protocooperation +/+ ) เชน ควายกบนก

เอยง

• ภาวะตองพงพา ( Mutualism +/+ ) เชน ไลเคนส(รากบสาหราย)

• ภาวะมการเกอกล ( Commensalism +/0 ) เชน กลวยไมกบตนไมใหญ

• ภาวะปรสต ( Parasitism +/- ) เชน พยาธ, เหา, ไร

ปจจ ยทางชวภาพ (ตอ) ภาวะมการยอยสลาย ( Saprophytism +/0 ) เชน เหด, รา,

แบคทเรย

ภาวะมการหลงสารหามเจรญ ( Antibiosis 0/- ) เชน รากบ

แบคทเรย

ภาวะ Amensalism เชน ตนไมใหญกบตนไมเลก

ภาวะแกงแยงแขงขน ( Competition -/- ) อาจเปนสงมชวตชนด

เดยวกนหรอตางชนดกนกได เชน เพรยงทะเลทเกาะตามโขดหน

ภาวะเปนกลาง ( neutralism 0/0 ) เชน นกฮกกบกระตาย

ภาวะซมไบโอซส ( SYMBIOSIS )

เปนความส มพ นธระหวางส งมชวตต งแต 2 ชนดขนไปอยรวมก น โดยมความส มพ นธก นในรปแบบใดรปแบบหน ง

กลมส งมชวตส งมชวตมากกวาหน งชนดขนไปมาอาศ ยอยรวมก น สมาชกแตละหนวย

มความส มพ นธก นโดยตรงหรอโดยทางอ อม ซ งมความสาค ญตอกลมมชวตตามบทบาทหนาท ของต วเอง

Dominant species คอ กลมส งมชวตท สาค ญมากและมจานวนมากกวา

Associated species คอ กลมส งมชวตท มความสาค ญและมจานวนรองลงมา

เรยกกลมส งมชวตตามกลมส งมชวตท เดน เชน กลมส งมชวตปาไผ

เรยกกลมส งมชวตตามสภาพแหลงท อย เชน กลมส งมชวตทะเลทราย

กลมส งมชวต (ตอ)ส ดสวนระหวางชนด/จานวนสมาชกของแตละชนด ชนดมาก แตละชนดมจานวนนอย ซ บซ อนมาก

ชนดน อย แตละชนดมจานวนมาก ซ บซ อนนอยจานวนเพ มมากขนจากข วโลกเข าสเส นศนยสตร

ข วโลก (นอย) เส นศนยสตร (มาก)

แหลงท อยอาศย (HABITAT)

สถานท หรอบรเวณท กลมส งมชวตอาศ ยอย แบงเปน พนผว (Substratum) แหลงท อยอาศ ยท เปนสวนของพนผว เชน

บนผวหน ง, เปลอกตนไมต วกลาง (Media) ส งหอห มหรอล อมรอบส งมชวต เชน นา, ดน

ส งแวดล อม (Environment) คอ ทกส งท อยโดยรอบส งมชวตน น ๆ มอทธพลตอการดารงชพของส งมชวต ส งมชวตต องมการปร บต วเพ อความอยรอด

การปรบตวของส งมชวตปร บทางพฤตกรรม (Behavioral adaptation)

พารามเซยม อาหารสมบรณ(ไมอาศ ยเพศ), อาหารไมสมบรณ(อาศ ยเพศ)จาศลฤดหนาว (Hibernation), จาศลฤดร อน (Estivation)

การอพยพย ายถ น ช วคราว (migration)

ย ายออกถาวร (emigration)

ย ายเข าถาวร (immigration)

การปรบตวของส งมชวต (ตอ)ปร บหนาท ของอว ยวะภายใน (Physiological adaptation)

ส ตวเลอดอน ร กษาอณหภมในรางกายให คงท เชน ตอมเหง อ ข บเหง อเพ อลดอณหภมของรางกายส ตวนากรอย มตอมเกลอ ปร บความเข มข นของของเหลวในรางกาย

หรอนาในรางกายให ปกตปร บรปราง (Morphological adaptation)

ส ตวชนดเดยวก นอาจมอว ยวะท แตกตางก น เชน นกมจงอยปากตางก น ขนอยก บสภาพแวดล อมท ม นอาศ ยอย

การถายทอดพลงงาน

แบงกลมของส งมชวตได 3 ประเภท คอ

ผ ผลต (Producer)

คอ พวกท สามารถส งเคราะหอาหารได ด วยตนเอง (autotrophs)

ส งเคราะหแสง ได แก พวกท มคลอโรฟลล หรอ คลอโรพลาสต ส งเคราะหเคม ได แก แบคทเรยบางชนด

ผ บรโภค (Consumer) ไมสามารถสร างอาหารเองได (heterotrophs) ตองกนส งมชวตอ นเปนอาหาร

Herbivore พวกกนพชอยางเดยว มฟนบดเคยวเจรญด ไส ต งยาว เชน ควาย, กระตาย, ลง

Carnivore พวกกนส ตวอยางเดยว มเข ยวแหลมคม, ฟนต ดคม, เลบยาวและแหลมคม เชน เสอ, สงโต, หมาปา

Omnivore พวกกนท งพชและส ตว ฟนไมเจรญมากทงเข ยวและฟนบด ไมมชนดใดแหลมคมเปนพเศษ เชน คน

Scavenger พวกกนซาก กนของท เร มเนาเป อย เชน แร ง, หนอน

Detritivore พวกกนเศษอนทรยสาร (อาจรวมอยก บพวกกนซาก) เชน ไส เดอน, ก งกอ

ผ ยอยอนทรยสาร (Decomposer)

ชวยยอยสารอนทรยให เปนสารอนนทรย ให พชนากล บไปใช เชน เหด, รา, แบคทเรย

พช เปล ยน สารอนนทรย สารอนทรยจลนทรย เปล ยน สารอนทรย สารอนนทรย

แบงตามการสร างอาหาร

ส งมชวตทสร างอาหารไดเอง (Autotrophic organism) ได แก ผ ผลต (Producer)

ส งมชวตทไมสามารถสร างอาหารไดเอง (Heterotrophic organism) ได แก ผ บรโภค (Consumer) และ ผ ยอยอนทรยสาร (Decomposer)

สรางอาหารไดเอง สรางอาหารไมได

สงเคราะหแสง

(มคลอโรฟลล)

สงเคราะหเคม

(ไมมคลอโรฟลล)

พช

สาหราย

แบคทเรย

แบคทเรยทได

พลงงานจากการ

เปลยนแปลงของ

สารอนนทรย

ผ บรโภค ผ ยอยอนทรยสาร

เหด

รา

แบคทเรย

ผ บรโภคพช ผ บรโภคสตว ผ บรโภคพชและสตว ผ บรโภคซากพชซากสตว

สงมชวตในระบบนเวศ

การแบงระดบแสดงความเก ยวของในระบบนเวศแบงเปน 2 ระด บ คอ

หวงโซอาหาร (Food Chain) คอ กระบวนการถายทอดพล งงานในรปอาหารจากส งมชวตระด บหน งไปย งอกระด บหน ง เปนไปในทศทางเดยว

นยมเขยนห วลกศรไปทางผ ลา ผ ถกลา ผ ลาสายใยอาหาร (Food Web) คอ หวงโซอาหารท ซ บซ อนหลาย ๆ ชด

(Complex food chain) ซ งตอเน องก น มการถายทอดพล งงานในรปอาหารระหวางส งมชวตซ บซ อน มโอกาสถายทอดพล งงานได หลายทศทาง

หวงโซอาหาร (FOOD CHAIN)แบงเปน 4 แบบ คอ

หวงโซอาหารแบบผ ลา (Predator chain หรอ Grazing food chain)

คอ หวงโซอาหารแบบจ บกนเปนลาด บข น โดยเร มจากผ ผลตหรอพชถกจ บกนโดยผ บรโภคพช

ประกอบไปดวย ผ ลา (Predator) และ เหย อ (Prey)

แพลงตอนพช แพลงตอนสตว ปลาเลก ปลา คน

ลาดบขนอาหาร 1 2 3 4 5

ตาแหนงหนาท

เชงอาหาร

ผ ผลต ผ บรโภคพช

ผ บรโภคอนดบ1

ผ บรโภคสตวอนดบ1

ผ บรโภคอนดบ2

ผ บรโภคสตวอนดบ2

ผ บรโภคอนดบ3

ผ บรโภคสตวอนดบ3

ผ บรโภคอนดบสดทาย

หวงโซอาหารแบบปรสต (Parasitic chain)

เร มจากผ ถกอาศ ย (Host) ไปสปรสต และจากปรสตไปสปรสตอ นด บสงกวา (hyperparasite)

ผถกอาศย ปรสต ปรสตอนดบสงกวา

เชน

ไก ไรไก โปรโตซว แบคทเรย ไวรส

หวงโซอาหารแบบเศษอนทรย (Detritus chain)

คอ หวงโซอาหารท เร มจากซากพชหรอซากส ตว (detritus) ถกกนโดยผ บรโภคซากพชหรอซากส ตว

ซากพชซากสตวไสเดอนดน

รา

นก ง

ไรดน

• หวงโซอาหารแบบผสม (Mixed chain)

คอ หวงโซอาหารทมการถายทอดพลงงานระหวางสงมชวตหลาย ๆ ประเภท

ตนไทร นก ไรนก

สายใยอาหาร (FOOD WEB)

เกดในธรรมชาตจรง ๆ มากกวาในล กษณะหวงโซอาหารส งมชวตแตละชนดกนอาหารได หลายชนดส งมชวตบางชนดเปนอาหารของส ตวได หลายชนดเกดหวงโซอาหารเช อมโยงก นคล ายใยแมงมม

หากปรมาณของผ บรโภคชนดใดชนดหน งเปลยนแปลงอยางรวดเรว จะทาให สมดลของสายใยอาหารเปล ยนไป

พระมดทางนเวศวทยา

แบงเปน 3 แบบ คอพระมตจานวน(ตว/ตร.ม.)พระมดมวลชวภาพ(กร มนน.แหง/ตร.ม.)พระมดพล งงาน(กโลแคลอร/ตร.ม.)

ฐานกวางหรอ

แคบกได

ฐานกวางเทาน น

ผ ผลต

ผ บรโภค

การถายทอดพลงงาน กฎ กฎ 10 10 เปอรเซนต เปอรเซนต ((Ten percent low)Ten percent low)

พลงงานศกยท สะสมในรปเน อเย อของผ บรโภคแตละลาดบขนจะนอยกวา พลงงานศกยท สะสมในพลงงานศกยท สะสมในรปเน อเย อของผ บรโภคแตละลาดบขนจะนอยกวา พลงงานศกยท สะสมในเน อเย อผ บรโภคลาดบขนต ากวาท ถ ดกนลงมาประมาณ เน อเย อผ บรโภคลาดบขนต ากวาท ถ ดกนลงมาประมาณ 1010 เทาเทา

9090 เปอรเซนตท เหลอ จะสญหายไปกบ สวนท กนไมได และกากอาหารเปอรเซนตท เหลอ จะสญหายไปกบ สวนท กนไมได และกากอาหาร, , พลงงานท สญเสยไปพลงงานท สญเสยไประหวางการกนและการยอยอาหารระหวางการกนและการยอยอาหาร

ผผลต

1000 กรม

ผบรโภคลาดบท1

100 กรม

ผบรโภคลาดบท2

10 กรม

ผบรโภคลาดบท3

1 กรม

ว ฏจ กรสารในระบบนเวศ

ว ฏจ กรคารบอน (Carbon cycle)

ว ฏจ กรไนโตรเจน (Nitrogen cycle)

ว ฏจ กรฟอสฟอร ส (Phosphorus cycle)

ว ฏจ กรกามะถ น (Sulfur cycle)

ว ฏจ กรคารบอน (CARBON CYCLE)• รปสารอนทรย เชน คารโบไฮเดรต , รปสารอนนทรย เชน CO2

• กระบวนการทเกยวของ

กระบวนการทางกายภาพ ไดแก การเผาไหม

กระบวนการทางชวภาพ ไดแก การสงเคราะหดวยแสง, การหายใจ, การยอยสลายโดยจลนทรย

COCO22

OO22

สงเคราะหดวยแสงสงเคราะหดวยแสง

((ผ ผลตผ ผลต))

HH22OO

CC66HH1212OO66

COCO22

OO22

การหายใจการหายใจ

((สงมชวตท งหลายสงมชวตท งหลาย))

ว ฏจ กรไนโตรเจน (NITROGEN CYCLE)• ตองใชจลนทรยในการชวยตรงไนโตรเจน(N2) จากอากาศ(มN2~78%)

• กระบวนการทเกยวของ

1. การตรงไนโตรเจน (Nitrogen fixation)

2. การสรางแอมโมเนย (Ammonification)

3. การสรางไนเตรท (Nitrification)

4. การสรางไนโตรเจน (Denitrification)

N2 ในบรรยากาศ

การตรงไนโตรเจน การตรงไนโตรเจน

((Nitrogen fixation)Nitrogen fixation) ทางกายภาพ ไดแก ฟาแลบ, ฟาผา

ทางชวภาพ

จลนทรยทดารงชพอยางอสระ

เชน Clostidium, Azobacter,

Oscillatoria

จลนทรยทดารงชพภาวะพงพา

เชน Rhizobium, Anabaena

ไนเตรต

(NO3-)

โปรตนในพช

โปรตนในสตว

การสรางแอมโมเนยการสรางแอมโมเนย

((Ammonification)Ammonification)

แอมโมเนย

(NH3)

Nitrosomonas

ไนไตรท

(NO2-)

Nitrobacter

ไนเตรต

(NO3-)

การสรางไนโตรเจน การสรางไนโตรเจน

((Denitrification)Denitrification)

การสราง การสราง

ไนเตรต ไนเตรต

((Nitrification)Nitrification)

Pseudomonas Acromobacter1

2

3

4

ว ฏจ กรฟอสฟอรส (PHOSPHORUS CYCLE)• ฟอสฟอรสเปนองคประกอบของ DNA, RNA และ ATP

• มอยในธรรมชาตนอยมาก และเกดขนจากการเปลยนแปลงทางธรณวทยา เชน แผนดนไหว ภเขาไฟระเบด

• ถกใชหมนเวยนอยระหวางสงมชวตและไมมชวตในปรมาณทจากด

• สวนใหญจะอยในรปของหนฟอสเฟตหรอแรฟอสเฟต เมอถกกดกรอนโดยนา และกระแสลมปะปนอยในดน แลวถกนาชะลางใหอยในรปทละลายนาได ซงพชสามารถนาไปใชและ ถายทอดไปในระบบนเวศตามหวงโซอาหาร

• Phosphatizing Bacteria ยอยสลายฟอสฟอรสใหอยในรปทละลายนาได

ว ฏจ กรกามะถน (SULFUR CYCLE)• กามะถน เปนธาตทสาคญในการเจรญเตบโต และเมตาโบลซม ของ

สงมชวต

• สารประกอบอนทรยในพชและสตว จะถกยอยสลายโดยแบคทเรยไดเปนไฮโดรเจนซลไฟต และถกเปลยนตอจนกลายเปนซลเฟต ซงพชจะนากลบไปใชได

• บางสวนจะถกสะสม และถกตรงไวในถานหน และนามนปโตรเลยม เมอมการนามาใชเปนเชอเพลงเกดการเผาไหมไดกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) เมอกาซนอยในบรรยากาศจะรวมตวกบละอองนาตกลงมาเปนเมดฝนของกรดกามะถนหรอกรดซลฟวรก (H2SO4) ซงมฤทธกดกรอน ทาให สงกอสรางตาง ๆ สกกรอน และเปนอนตรายตอการหายใจของคน

การเปล ยนแปลงแทนท การเปล ยนแปลงแทนท ของระบบนเวศ (Ecological succession)

เกดขนเม อระบบนเวศหน ง ๆ ถกรบกวนหรอถกทาลายไปจนเสยสมดล แบงได เปน 2 ล กษณะ คอ

1. การเปล ยนแปลงแทนท แบบปฐมภม(Primary succession)

2. การเปล ยนแปลงแทนท แบบทตยภม(Secondary succession)

การเปล ยนแปลงแทนท แบบปฐมภม เกดข นในบรเวณท ปราศจากส งมชวตมากอน เชน บนกอนหน จากน นจะมส งมชวต

พวกมอสและไลเคนเกดข นมาเปนกลมแรก

ตอมามส งมชวตกลมท 2 มาแทนท เชน หญา หรอพวกวชพชปา พอกลมส งมชวตตายไปกจะเกดการทบถมเปนช นดนหนาขนเร อย ๆ และความอดมสมบรณของดนเพ มข น

มส งมชวตกลมอ น ๆ ข นมาแทนท ตามมาเร อย ๆ เชน ไมล มลก, ไมพม เกดความสมดลของระบบนเวศกลายเปน ส งคมสมบรณ (climax community)

การเปล ยนแปลงสภาพแวดล อมหน งไปเปนอกสภาพหน ง เชน จากสระนากลายเปนพนดน

การเปล ยนแปลงแทนท แบบทตยภม

เกดข นในบรเวณท กลมส งมชวตเดมถกทาลายไป ซ งบรเวณน นย งคงมส งมชวตบางชนดและสารอนทรยท ส งมชวตตองการเหลออย

เชน ในบรเวณท ถกไฟไหม, บรเวณปาท เคยถกต ดโคน

ใช เวลาน อยกวาการเกดการเปล ยนแปลงแทนท แบบปฐมภม เพราะมดนและสารอนทรยท พชตองการพร อมอยแล ว