Upload
yota-chaiworaman
View
258
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
ปรั�ชญาทั่��วไป 1
วิ�ชาปรั�ชญาศึกษาเก��ยวิก�บเรั��อง ควิามจรั�ง ควิามรั�� ควิามดี� และควิามงาม ของโลกและช�วิ�ต
พุ#ทธปรั�ชญา ก&ม�เนื้�(อหาท��เก��ยวิก�บเรั��อง ควิามจรั�ง (สั�จธรัรัม) ควิามรั�� ควิามดี� (จรั�ยธรัรัม) และควิามงาม ของโลกและช�วิ�ต ดี�งนื้�(นื้เรัาจะเรั�ยนื้พุ#ทธปรั�ชญา หรั�อปรั�ชญาพุ#ทธศึาสันื้า ผ่,านื้กรัอบของเนื้�(อหาเหล,านื้�(
วิ�ชา ปรั�ชญาพุ#ทธศึาสันื้า
ปรั�ชญาทั่��วไป 2
พุ#ทธปรั�ชญา ค�อ หล�กค-าสัอนื้เก��ยวิก�บควิามจรั�ง (สั�จธรัรัม) และหล�กปฏิ�บ�ต� (จรั�ยธรัรัม) บางปรัะการัของพุรัะพุ#ทธศึาสันื้าท��นื้-ามาศึกษาวิ�เครัาะห/ดี�วิยการัใช�เหต#ผ่ลตามวิ�ธ�การัของปรั�ชญา” ตามค-านื้�ยามนื้�(หมายควิามวิ,า พุ#ทธปรั�ชญาจะจ-าก�ดีวิงอย�,ในื้สั,วินื้ท��เป1นื้ศึาสันื้ธรัรัมของพุรัะพุ#ทธศึาสันื้าเท,านื้�(นื้
ปรั�ชญาทั่��วไป 3
ค�มภี�รั/ของพุ#ทธปรั�ชญาค�มภี�รั/ท��สั-าค�ญของพุ#ทธปรั�ชญาเรั�ยกวิ,า “พุรัะไตรัป4ฎก” ซึ่�งเป1นื้ค�มภี�รั/ท��รัวิมเอาหล�กธรัรัมของพุ#ทธปรั�ชญามารัวิมไวิ�เป1นื้หมวิดีหม�, หล�กธรัรัมเหล,านื้�(นื้ม�ท�(งหมดี 84,000 พุรัะธรัรัมข�นื้ธ/ และมี� อรัรัถกถา ฎี�กา อนุ�ฎี�กา โยชนุา เป�นุต้�นุ
ปรั�ชญาทั่��วไป 4
หล�กธรัรัมในื้พุ#ทธปรั�ชญาท�(ง 84,000 พุรัะธรัรัมข�นื้ธ/ นื้�( แบ,งออกไดี�เป1นื้ 3 หมวิดีใหญ, ๆ ตามล�กษณะของค-าสัอนื้ พุรัะไตรัป4ฎก แปลวิ,า ตะกรั�า 3 หมายถึงการัจ�ดีหมวิดีหม�,ของหล�กธรัรัมไวิ�เป1นื้ 3 หมวิดีแล�วิเรั�ยกช��อตามหมวิดีของหล�กธรัรัมนื้�(นื้ ๆ ไดี�แก, พุรัะวิ�นื้�ยป4ฎก พุรัะสั#ตต�นื้ตป4ฎก และพุรัะอภี�ธรัรัมป4ฎก และแต,ละหมวิดีก&การัแบ,งย,อยออกไปอ�ก
ปรั�ชญาทั่��วไป 5
ก . พุรัะวิ�นื้�ยป4ฎก ม�ต�วิข�อธรัรัมท��เรั�ยกวิ,า “พุรัะธรัรัมข�นื้ธ/” ท�(งหมดีม� 21,000 พุรัะธรัรัมข�นื้ธ/ แบ,งออกเป1นื้ 5 ห�วิข�อใหญ, ๆ ค�อ(1) อาท�กรัรัม (สั#ตตวิ�ภี�งค/)(2) ปาจ�ตต�ย/ (ภี�กข#ณ�วิ�ภี�งค/)(3) มหาวิรัรัค(4) จ#ลวิรัรัค(5) ปรั�วิารั
ปรั�ชญาทั่��วไป 6
ข . พุรัะสั#ตต�นื้ป4ฎก ม�ห�วิธรัรัมท�(งหมดี 21,000 พุรัะธรัรัมข�นื้ธ/ เป1นื้ค-าสัอนื้ท��ไดี�มาจากการับ�นื้ทกการัเทศึนื้าของพุรัะพุ#ทธเจ�า รัายละเอ�ยดีในื้แต,ละเรั��องจะบอกวิ,าพุรัะพุ#ทธเจ�าปรัะท�บอย�, ณ ท��ใดี ม�ใครัเป1นื้ผ่��สัดี�บธรัรัม ทรังแสัดีงธรัรัมเรั��องอะไรั และเม�อจบพุรัะธรัรัมเทศึนื้าแล�วิ ปรัากฏิผ่ลอย,างไรับ�าง พุรัะสั#ตต�นื้ตป4ฎกแบ,งออกเป1นื้ 5 ค�มภี�รั/ใหญ, ๆ ค�อ(1) ท�ฆนื้�กาย(2) ม�ชฌิ�มนื้�กาย(3) สั�งย#ตตนื้�กาย(4) อ�งค#ตตนื้�กาย(5) ข#ททกนื้�กาย
ปรั�ชญาทั่��วไป 7
ค . พุรัะอภี�ธรัรัมป4ฎก ม�ห�วิข�อธรัรัมท�(งหมดี 42,000 พุรัะธรัรัมข�นื้ธ/ เป1นื้ค-าสัอนื้เก��ยวิก�บปรัม�ตถึธรัรัมล�วินื้ ๆ เป1นื้ช�(นื้สั�ง ละเอ�ยดีลกซึ่(ง การัพุรัรัณนื้าหรั�อการัอธ�บายไม,รัะบ#บ#คคล สัถึานื้ท�� และกาลเวิลา แบ,งออกเป1นื้ 7 ค�มภี�รั/ ค�อ(1) สั�งคณ�(2) วิ�ภี�งค/(3) ธาต#กถึา(4) ป#คคลบ�ญญ�ต�(5) กถึาวิ�ตถึ#(6) ยมก(7) ป<ฏิฐานื้
ปรั�ชญาทั่��วไป 8
ทั่�าทั่�ของพุ�ทั่ธศาสนุาก�บอภิ&ปรั�ชญาแนุวต้ะว�นุต้ก -การัศ'กษาค้�นุหาโลกภิายนุอกจากต้�วมีนุ�ษย, เช�นุ
ค้�นุหาเบ-.องต้�นุและทั่��ส�ดของโลกและจ�กวาล ไมี�ส0าค้�ญรั�บด�วนุต้�อช�ว&ต้มีนุ�ษย,
ด1กรัณี� ทั่�าทั่�ต้�ออภิ&ปรั�ชญา เรั-�อง อพุยากต้ป3ญหา ค้-อ ป3ญหาทั่างอภิ&ปรั�ชญาทั่��พุรัะพุ�ทั่ธเจ�าไมี�ทั่รังต้อบ เช�นุในุจ1ฬมีาล�งโกยวาทั่ส1ต้รั ปรัะเด6นุเหล�านุ�. ค้-อ
ปรั�ชญาทั่��วไป 9
ป3ญหาอภิ&ปรั�ญาทั่��พุรัะพุ�ทั่ธเจ�าไมี�ให�ค้วามีส0าค้�ญทั่��จะต้อบ เพุรัาะเก&ดปรัะโยชนุ,นุ�อย
๑. เรั��องโลก ไดี�แก,ค-าถึามข�อท�� ๑-๔ ค�อ๑.๑ โลกเทั่��ยง (ค้งอย1�อย�างนุ�.ต้ลอดกาล)๑.๒. โลกไมี�เทั่��ยง (ค้งอย1�อย�างนุ�.ช� �วค้รัาว)๑.๓. โลกมี�ทั่��ส�ด (จ�กรัวาลมี�ขอบเขต้จ0าก�ด)๑.๔. โลกไมี�มี�ทั่��ส�ด (จ�กรัวาลไมี�มี�ขอบเขต้)
ปรั�ชญาทั่��วไป 10
๒. เรั��องจ�ตก�บกายหรั�อเรั��องช�วิะก�บสัรั�รัะ ไดี�แก,ค-าถึามข�อท�� ๕-๖ ค�อ๒.๑. ช�พุอ�นุนุ�.นุ สรั�รัะก6อ�นุนุ�.นุ (กายก�บจ&ต้เป�นุอ�นุเด�ยวก�นุ)๒.๒. ช�พุอย�างหนุ'�ง สรั�รัะอย�างหนุ'�ง (กายก�บจ&ต้เป�นุค้นุละอย�างก�นุ)๓. เรั��องตายเก�ดี-ตายสั�ญหรั�อเรั��องภีาวิะหล�งควิามตายของมนื้#ษย/ ไดี�แก,ค-าถึามข�อท�� ๗-๑๐ ค�อ๓.๑ ส�ต้ว,เบ-.องหนุ�าแต้�ต้ายไปมี�อย1� (ต้ายแล�วไมี�ส1ญ)๓.๒ ส�ต้ว,เบ-.องหนุ�าแต้�ต้ายไปไมี�มี�อย1� (ต้ายแล�วส1ญ)๓.๓ ส�ต้ว,เบ-.องหนุ�าแต้�ต้ายไปมี�อย1�ก6มี�ไมี�มี�อย1�ก6มี� (ต้ายแล�วส1ญก6มี� ไมี�ส1ญก6มี�)๓.๔ ส�ต้ว,เบ-.องหนุ�าแต้�ต้ายไปมี�อย1�ก6หามี&ได� ไมี�มี�อย1�ก6หามี&ได� (ต้ายแล�วส1ญก6ไมี�ใช�
ปรั�ชญาทั่��วไป 11
พุรัะพุ#ทธวิจนื้ะ แสัดีงเหต#ผ่ลท��ไม,ตอบป<ญหาอภี�ปรั�ชญา
ดี�กรัมาล#งกยบ#ตรั ก&เพุรัาะเหต#ไรั ข�อนื้�(นื้เรัาจงไม,พุยากรัณ/ เพุรัาะข�อนื้�(นื้ไม,ปรัะกอบดี�วิยปรัะโยชนื้/ ไม,เป1นื้เบ�(องต�นื้แห,งพุรัหมจรัรัย/ ไม,เป1นื้ไปเพุ��อควิามหนื้,าย เพุ��อควิามคลายก-าหนื้�ดี เพุ��อควิามดี�บ เพุ��อควิามสังบ เพุ��อควิามรั��ย��ง เพุ��อควิามตรั�สัรั�� เพุ��อนื้�พุพุานื้ เหต#นื้�(นื้เรัาจงไม,พุยากรัณ/ข�อนื้�(นื้.ดี�กรัมาล#งกยบ#ตรั อะไรัเล,า ท��เรัาพุยากรัณ/ ดี�กรัมาล#งกยบ#ตรั ควิามเห&นื้วิ,า นื้�(ท#กข/ นื้�(เหต#ให�เก�ดีท#กข/ นื้�(ควิามดี�บท#กข/ นื้�(ข�อปฏิ�บ�ต�ให�ถึงควิามดี�บท#กข/ ดี�งนื้�( เรัาพุยากรัณ/. ก&เพุรัาะเหต#ไรั เรัาจงพุยากรัณ/ข�อนื้�(นื้ เพุรัาะข�อนื้�(นื้ ปรัะกอบดี�วิยปรัะโยชนื้/ เป1นื้เบ�(องต�นื้แห,งพุรัหมจรัรัย/ เป1นื้ไปเพุ��อควิามหนื้,าย เพุ��อควิามคลายก-าหนื้�ดี เพุ��อควิามดี�บ เพุ��อควิามสังบ เพุ��อควิามรั��ย��ง เพุ��อควิามตรั�สัรั�� เพุ��อนื้�พุพุานื้ เหต#นื้�(นื้เรัาจงพุยากรัณ/ ข�อนื้�(นื้.
ปรั�ชญาทั่��วไป 12
เหต้�ผลทั่��ไมี�ทั่รังให�ค้วามีส0าค้�ญทั่��จะต้อบป3ญหาทั่างอภิ&ปรั�ชญา๑. ไมี�ปรัะกอบด�วยปรัะโยชนุ,
๒. ไมี�เป�นุเบ-.องต้�นุแห�งพุรัหมีจรัรัย,๓. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อค้วามีหนุ�าย ๔. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อค้วามีค้ลายก0าหนุ�ด๕. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อค้วามีด�บ๖. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อค้วามีสงบ๗. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อค้วามีรั1 �ย&�ง๘. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อค้วามีต้รั�สรั1 �๙. ไมี�เป�นุไปเพุ-�อนุ&พุพุานุ
ปรั�ชญาทั่��วไป 13
พุรัะ ดรั.ด�บบล&ว รัาห�ล (W.Rahula) ได�อธ&บายว�า พุรัะพุ�ทั่ธเจ�าไมี�ต้อบค้0าถามีเหล�านุ�. เพุรัาะค้0าสอนุของพุรัะพุ�ทั่ธเจ�านุ�.นุมี��งหมีายจะนุ0ามีนุ�ษย,ไปส1�ค้วามีปลอดภิ�ย ค้วามีสงบ ค้วามีส�ข ค้วามีเย-อกเย6นุ และการับรัรัล�ซึ่'�งพุรัะนุ&พุพุานุ พุรัะพุ�ทั่ธองค้,มี&ได�ต้รั�สส&�งทั่�.งหลายเพุ�ยงเพุ-�อสนุองค้วามีอยากรั1 �อยากเห6นุต้ามีสต้&ป3ญญาของมีนุ�ษย,เลย พุรัะพุ�ทั่ธเจ�าทั่รังเป�นุศาสดาทั่��เป�นุนุ�กปฏิ&บ�ต้& และทั่รังส��งสอนุเฉพุาะแต้�ส&�งทั่�.งหลายทั่��จะนุ0ามีาเฉพุาะซึ่'�งค้วามีสงบ (ส�นุต้&) และค้วามีส�ขแก�มีนุ�ษย,ทั่�.งหลาย