งานเฝ้�าระวังสื่� อและตอบโต�สื่� อสื่ารควัามเสื่� ยง

กรมควับค�มโรค นางศิ�ร�วัลย มณี�ศิร�เดช

นั�กวิ�ชาการสาธารณส�ขช�านัาญการพิ�เศษ

จากสื่ถานการณี"อ�ทกภัยคร%งใหญ่)ท วัประเทศิไทยเม� อ พ.ศิ.2554 ได�น.ามาสื่/)การปรบเปล� ยนสื่� อสื่ารเช�งร�ก โดยม�การจดต%งกล�)มเฝ้�าระวังและตอบโต�สื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงโรคและภัยสื่�ขภัาพ ภัายใต�สื่.านกงานเผยแพร)และประชาสื่มพนธ์" ต)อมาม�ภัยวั�กฤต�เพ� มมากข4%น ผ/�บร�หารกรมควับค�มโรคได�ก.าหนดนโยบาย และเล5งเห5นควัามสื่.าคญ่ของงานสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงท� ด.าเน�นการเป6นระบบและม�ประสื่�ทธ์�ภัาพมากย� งข4%น

จ4งได�ด.าเน�นการปรบปร�งสื่.านกงานเผยแพร)และประชาสื่มพนธ์" เป6น สื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ โดยค.าสื่ งท� 243/2556 เร� อง ต%งสื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ เป6นการภัายใน สื่งกดกรมควับค�มโรค สื่ ง ณี วันท� 18 ก�มภัาพนธ์" 2556

สื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ

หน�าท� ควัามรบผ�ดชอบของสื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ• ศิ4กษา วั�เคราะห" วั�จย พฒนาร/ปแบบการ

ปรบเปล� ยนพฤต�กรรมสื่�ขภัาพในกล�)มเป�า หมายต)างๆ ร/ปแบบการสื่� อสื่ารควัาม

เสื่� ยงโรคและภัยสื่�ขภัาพเพ� อการปรบเปล� ยนพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ• ตอบโต�สื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงโรคและภัย

สื่�ขภัาพท%งภัายในและภัายนอกประเทศิ ท� ม�ผลกระทบต)อภัาพลกษณี"กรมควับค�มโรคได�อย)างทนท)วังท�

• สื่ร�างและพฒนาภัาค�เคร�อข)ายด�านการ สื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงโรคและภัยสื่�ขภัาพ และ

เคร�อข)ายพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ• จดท.าฐานข�อม/ลกลางเก� ยวักบ องค"ควัาม

ร/� เทคโนโลย�ใหม)ๆ ในการด.าเน�นงานพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ• วัางแผน ก.าหนดกลวั�ธ์� ในการสื่� อสื่ารเพ� อ

ปรบเปล� ยนพฤต�กรรม พร�อมท%งสื่)งเสื่ร�มสื่นบสื่น�นด.าเน�นการจดก�จกรรมด�านการ

รณีรงค"โรคและภัยสื่�ขภัาพ ตามนโยบายของกรมควับค�มโรคและกระทรวังสื่าธ์ารณีสื่�ข

การบร�หารงานของสื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ

สื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ แบ)งสื่)วันราชการ ดงน�%

1. กล�)มบร�หารท วัไป2. กล�)มย�ทธ์ศิาสื่ตร"และพฒนาองค"กร3. กล�)มเฝ้�าระวังและตอบโต�4. กล�)มสื่� อสื่ารและรณีรงค"5. กล�)มพฒนาพฤต�กรรม

กล�)มเฝ้�าระวังสื่� อและตอบโต�สื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนา

พฤต�กรรมสื่�ขภัาพ ม�หน�าท� - ศิ4กษา วั�เคราะห" พฒนาร/ปแบบการเฝ้�าระวังสื่� อ

ตอบโต�สื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงโรคและภัยสื่�ขภัาพ ท� ม�ผลกระทบต)อภัาพลกษณี"กรมควับค�มโรค

- ด.าเน�นการเฝ้�าระวังสื่� อ คดกรองข)าวั วั�เคราะห"ข)าวัสื่ารท� ม�ผลกระทบต)อภัาพลกษณี"ของกรมควับค�มโรค

- จดหาแหล)งข)าวั ประสื่านสื่� อมวัลชน จดท.าประเด5นสื่าร เพ� อสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงโรคและภัยสื่�ขภัาพ และสื่ร�างภัาพลกษณี"ของกรมควับค�มโรค

- สื่ร�างและพฒนาภัาค�เคร�อข)ายงานเฝ้�าระวังสื่� อและตอบโต�อย)างเป6นระบบ รวัดเร5วั ทนสื่ถานการณี" ท%งในสื่)วันกลางและสื่)วันภั/ม�ภัาค

- ปฏิ�บต�งานอ� นๆตามท� ได�รบมอบหมาย

การบร�หารงานของสื่.านกสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมสื่�ขภัาพ

ส�านั�กส��อสารควิามเส��ยงและพิ�ฒนัาพิฤติ�กรรม

ส�ขภาพิ

กล�)มบร�หารท วัไป

กล�)มย�ทธ์ศิาสื่ตร"และพฒนา

องค"กร

กล�)มเฝ้�าระวังสื่� อและตอบโต�

กล�)มสื่� อสื่ารและรณีรงค"

กล�)มพฒนาพฤต�กรรม

งานัเฝ้$าระวิ�งและติอบโติ'การส��อสารควิามเส��ยงโรคและภ�ยส�ขภาพิ

งานเฝ้�าระวัง งานตอบโต�

จดท.าแผนและประเด5นการสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงเพ� อพฒนาพฤต�กรรม

สื่�ขภัาพ ศิ4กษา วั�เคราะห"และสื่ร�ปข)าวั

จากสื่� อต)างๆ

ประเม�นผลการด.าเน�นงานเฝ้�าระวังและสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยง

เฝ้�าระวังต�ดตาม ข)าวัสื่ารฯ

จดหาแหล)งข)าวัเพ� อสื่� อสื่าร ข�อม/ลด�านการป�องกน ควับค�ม

โรคและภัยสื่�ขภัาพ

คดกรองข)าวั วั�เคราะห" ข)าวั จดล.าดบควัาม

เสื่� ยงของข)าวั

ก.าหนดประเด5น เน�%อหา และกลย�ทธ์" การตอบโต�

ด.าเน�นการตอบโต�ข)าวัสื่ารผ)านช)อง

ทางการสื่� อสื่ารต)างๆสื่ร�างและพฒนาภัาค�เคร�อข)ายการเฝ้�าระวังและตอบโต�

ข)าวัสื่ารควัามเสื่� ยง

แผนผงการจดการข�อม/ลข)าวัสื่ารท� ม�ควัามเสื่� ยงสื่/งอย)างครบ

วังจรคดกรองข)าวัสื่าร

ข�อม/ล

แหล)งข)าวั

ข)าวัล�อ

Media Watch

พยากรณี"โรค

Call Centerข�อม/ลท� ม�ควัาม

เสื่� ยงสื่/ง*ด.าเน�นการตามระบบ

ปกต�

ตรวัจสื่อบข�อม/ลผ/�ประสื่านหลกของแต)ละ

สื่.านก

จดท.าสื่าระสื่.าคญ่ เช)น ข)าวักรอง.ประเด5นแถลง ข)าวั (เพ� อการประชาสื่มพนธ์"/เพ� อการด.าเน�น

การป�องกนควับค�มโรค) สื่.านกวั�ชาการต)างๆ

ตรวัจทานสื่าระสื่.าคญ่ผอ./ผ/�ท� ได�รบมอบหมายแต)ละสื่.านก

จดท.าสื่� อประชาสื่มพนธ์"

และเผยแพร)สื่.านกสื่� อสื่าร

ควัามเสื่� ยงและพฒนา

พฤต�กรรมสื่�ขภัาพ/สื่.วั�ชา

การ

ไม)ใช)

ใช)

กรณี�ซับซั�อน

กรณี�ไม)ซับซั�อน

กระบวันการต)อไปกรณี�ซับซั�อน

กรณี�ซับซั�อน

วัางแผนประชาสื่มพนธ์" อย)างเป6นข%นตอน คณีะท.า

งานฯ**

ผ/�บร�หาร

ตรวัจสื่อบข�อม/ลผ/�ประสื่านหลกของแต)ละ

สื่.านก

ปรบการวัางแผนประชาสื่มพนธ์"อย)างเป6นข%นตอนตามควัามเห5นชอบของ

กรมควับค�มโรค คณีะท.างานฯ**

ด.าเน�นการเผยแพร) ประชาสื่มพนธ์"

สื่นง.สื่� อสื่ารควัามเสื่� ยงและพฒนาพฤต�กรรมร)วัม

กบหน)วัยงานท� เก� ยวัข�อง(สื่.วั�ชาการ

ต)างๆ,สื่.สื่ารน�เทศิ,โฆษกกรมและโฆษกกระทรวัง)

ประชาสื่มพนธ์"ต)างช)องทางต)างๆ

ต�ดตามผลกระทบคณีะท.างานฯ**

ปรบกลย�ทธ์"ในการสื่� อสื่าร

คณีะท.างานฯ**

แจ�ง Call Center

หน)วัยงานท� เก� ยวัข�อง(สื่.วั�ช

าการต)างๆ,สื่.สื่ารน�เทศิ,โฆษกกรม

และโฆษกกระทรวัง)ด.าเน�นการ

ป�องกนควับค�มโรค

ผ/�บร�หารกรม

พ�จารณีาเป?ดOperation center สื่รต.

(PHER)/หน)วัยงานท� เก� ยวัข�อง

ด.าเน�นการตามข%น

ตอน

รายงานผลการด.าเน�น

การ

กรณี�ไม)ซับซั�อน

กรณี�ซับซั�อน

ภัาค�เคร�อข)าย

สื่� อมวัลชน

สื่.านก,หน)วัยงานภัายในกรม

ควับค�มโรค

หน)วัยงานท� เก� ยวัข�อง

ภัายนอกกรมควับค�มโรค

องค"ประกอบการสื่� อสื่ารควัามเสื่� ยง : “สื่าร”และสื่� อ• วั�เคราะ

ห"สื่ถานการณี"

1

• ก.าหนดวัตถ�ประสื่งค"

2• วั�เครา

ะห"ผ/�รบสื่าร

3• ออกแ

บบสื่าร

4

• เล�อกช)องทางการสื่� อสื่าร

5

ระยะของสื่ถานการณี"-ระยะเตร�ยมตวั- ระยะตอบโต�- ระยะฟื้A% นฟื้/

ระยะเตร�ยมตวั-ตรวัจตราสื่� งแวัดล�อม- ต�ดตามประเด5น- จดการประเด5น- วัางแผนรบม�อวั�กฤต

ระยะตอบโต�-สื่)งเสื่ร�มให�ม�ควัามตระหนกและเข�าใจ- สื่)งเสื่ร�มเก�ดควัามเช� อม นและไวั�วัางใจ- สื่)งเสื่ร�มประสื่�ทธ์�ภัาพการจดการควัามเสื่� ยงระยะฟื้A% นฟื้/

-สื่.ารวัจควัามพ4งพอใจ- ฟื้A% นฟื้/ภัาพลกษณี"

-ควัามกงวัล- ควัามคาดหวัง- ปBจจยท� เก� ยวัข�องกบพฤต�กรรม- ร/ปแบบการด.าเน�นช�วั�ตประเภัทกล�)ม

เป�าหมาย- หน)วัยงานรฐอ� นๆ-ผ/�น.าช�มชน- ประชาชน

ประเภัทข�อควัาม-ข�อควัามเต�อน- ข�อควัามสื่ร�างควัามกลวั-ข�อควัามให�ต�ควัาม-ข�อควัามสื่อนการปฏิ�บต�ตน- ข�อควัามสื่ร�างการรบร/�- ข�อควัามท� แก�ไขควัามเข�าใจผ�ด

ลกษณีะการน.าเสื่นอ ค.าขวัญ่หร�อสื่โลแกน ค.า

ย)อ ค.าอ�ปมาอ�ปไมย ค.า สื่%นๆง)ายๆ ค.าแทน

เล�ยนแบบค.าอ� นประโยคถาม- ตอบ

กระต��นให�ร�บปฏิ�บต� ท�%ง ท�ายให�ค�ดเอง ใช�ค.าพ�อง

เสื่�ยงภัาพประกอบสื่ร�างอารมณี"ร)วัมให�เก�ดการเป?ดรบสื่าร

ประเภัทสื่� อ- สื่� อบ�คคล- สื่� อมวัลชน- สื่� อเฉพาะ

ก�จข�อควัรค.าน4ง

กล�)มผ/�รบสื่าร ช)วังเวัลา

บรรยากาศิ แวัดล�อม ทกษะท�

จ.าเป6นพฤต�กรรมการรบ

สื่ารควัามสื่มบ/รณี"ของ

สื่ารเวัลา ปฏิ�ก�ร�ยาโอกาสื่เป?ดรบ

ควัามเร5วัในการเข�าถ4งกลย�ทธ์"สื่� อ

ขอบค�ณีค)ะ

Monitor and Response in Risk Communication(MRRC)