Upload
pjum-cdd
View
213
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Â
Citation preview
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
ค ำน ำ
เนองจากในปท 2554 อ าเภอสามโคกไดประสบอทกภยอยางรายแรง ซงสงผลใหศนยเรยนรชมชน ไดรบความเสยหายเปนจ านวนมาก ดงนนอ าเภอสามโคกจงจดท าโครงการสงเสรมและสนบสนนศนยเรยนรชมชนในการจดการความรเพอรบมอกบภยธรรมชาต (ศนยเรยนรชมชนตนแบบ) เพอเปนการฟนฟศนยเรยนรชมชนทประสบอทกภยกลบสภาวะปกต รวมทงพฒนาไปสศนยเรยนรชมชนสมบรณแบบได โดยพจารณาสนบสนนศนยเรยนรบานปากคลองบางโพธเหนอ หมท ๒ ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน เปนศนยเรยนรชมชนตนแบบ ของอ าเภอ
มนาคม 2555
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
สำรบญ หนำ
1. ความเปนมาของชมชน 1 2. สภาพทวไปทางสงคม เศรษฐกจ วฒนธรรม 1 3. วเคราะห/ทบทวนสถานการณภยธรรมชาตทผานมา และผลกระทบทเกดขน 6 4. แนวทางการฟนฟ และรบภยธรรมชาต 8 5. แผนในการรบมอกบภยธรรมชาต 8
ภำคผนวก คณะกรรมการศนยเรยนรชมชน ศนยประสานงานเพอชวยเหลอผประสบภย แบบส ารวจครวเรอนทประสบอทกภย ป 2554
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
คมอในการรบมอกบภยธรรมชาต และพฒนาคณภาพชวต ศนยเรยนรชมชนบำนปำกคลองบำงโพธเหนอ หมท 2 ต ำบลบำงโพธเหนอ อ ำเภอสำมโคก จงหวดปทมธำน
1. ประวตความเปนมาของชมชน
จากค าบอกเลาตอ ๆ กนมาวา เดมเปนชาวมอญทอพยพมาจากถนอนเมอรอยกวาป มาตามล าน า เจาพระยา และมาตงถนฐานทปากคลองชอวาคลองบางโพธเหนอเปนกลมมบานรวมกนหลาย ๆ หลง ไดตงชอบานวา “บานปากคลองบางโพธเหนอ” ตามชอคลองสงน าทไหลผานหมบาน 2. สภาพทวไปของหมบาน
บานปากคลองบางโพธเหนอ มพนท จ านวน 600 ไร อาณาเขตตดตอ ดงน ทศเหนอ จด หมท 3 ต าบลกระแชง ทศใต จด เขตเทศบาลต าบลบางปรอก ทศตะวนออก จด แมน าเจาพระยา ทศตะวนตก จด หมท 3 ต าบลบางโพธเหนอ
จ ำนวนครวเรอนและประชำกร จ านวนครวเรอน 150 ครวเรอน
จ านวนประชากร 496 คน แยกเปน ชาย 231 คน
หญง 265 คน กำรประกอบอำชพ
อาชพหลก รบจาง อาชพรอง เกษตรกร
บานปากคลองบางโพธเหนอ พนทสวนใหญ เปนทลาบลม ในฤดน าหลากน าจะทวมทกป มน าท าการเกษตรตลอดป จงเปนแหลงน าสมบรณเหมาะส าหรบเปนพนทเกษตรกรรมเพาะปลก ท าสวน ท านา สภาพดนรวนซย มคลองและแมน าไหลผาน
สภาพดนฟาอากาศ เปนแบบมรสม ม 3 ฤด และอยในเกณฑปกตทวไป เศรษฐกจโดยรวมของหมบาน เปนลกษณะเศรษฐกจพอเพยง มการท าการเกษตรแบบผสมผสาน ระหวางการท านา การท าสวนผลไม การท าสวนผก การเลยงปลาในบอ ในรองสวน และรบจางทวไป
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
๑ คมนำคม
o ถนนคอนกรตเสรมเหลก จ านวน 1 สาย o ถนนลาดยาง จ านวน 1 สาย o ถนนลกรง จ านวน 1 สาย o ถนนดน จ านวน 1 สาย
แหลงน ำ o ประปาหมบาน จ านวน 1 แหง
ศำสนำ และประเพณวฒนธรรม ประชาชนในหมบานนบถอศาสนาพทธ ประเพณทถอเปนวฒนธรรมทองถน คอประเพณท าบญตกบาตรเขาพรรษาและออกพรรษา ประเพณการตกบาตรพระรอย เปนเพณทท าในเทศกาลออกพรรษาดวยการน าอาหารคาว-หวานมาตกบาตร ประเพณวนสงกรานต รวมกอพระทรายและปลอยนกปลอยปลา น าน าหอมไปสรงน าพระขอพรจากพระ ประเพณรดน าด าหวผสงอายเพอขออวยพรผใหญ ตามขนมธรรมเนยมประเพณทไดยดถอกระท ากนมา มประเพณและวฒนธรรมตามเทศกาล ประเพณวนเดก ประเพณและวฒนธรรมตามเทศกาลงานส าคญทางศาสนา และราชพธตาง ๆ ในเดอนมกราคม จะท าบญขนบานใหม จะมการท าบญตกบาตรทวด ปลอยนก ปลอยปลา ในเดอน เมษายน จะมการท าบญกลางบานซงจะท าหลงวนสงกรานตของทก ๆ ป ตกบาตรในชวงเชาและท าบญศาลเจาพอในชวงค า การท าบญสงกรานต จะจดในวนท 16 เมษายน ของทกป โดยตอนเยนจะมการขนทรายเขาวดและกอกองทราย เชาท าบญตกบาตรทวดและรดน าด าหวผสงอาย และรวมฉลองสงกรานตดวยกจกรรมบนเทงมากมายและมการกวนขาวทพย หรอขาวมธปายาส ขณะกวนกจะมการรองร าท าเพลงอยางสนกสนาน
กลม/องคกร 1. ธนาคารขยะ 2. คณะกรรมการสตรระดบหมบาน (กพสม.) 3. อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) 4. อาสาสมครแกไขและปองกนยาเสพตด (ปปส.) 5. อาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน (อปพร.) 6. คณะกรรมการหมบาน 7. อาสาสมครต ารวจชมชน 8. อาสาพฒนาชมชน
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
๒ 9. คณะกรรมการขบเคลอนเศรษฐกจชมชน 10. คณะกรรมการโครงการชมชนพอเพยง 11. กลมอาชพการผลตปยอนทรยอดเมด-น าหมกชวภาพ-อาหารสตว 12. กลมอาชพการท าน าพรก 13. กลมอาชพการแปรรปยางรถยนตเกา 14. กลมอาชพการท าขนมเบอรเกอร 15. กลมทางดานศาสนา วฒนธรรม ประเพณ 16. อาสาสมครพทกษสงแวดลอม 17. กลมการท าน ายาเอนกประสงค 18. กลมอาชพการปลกกลวยหอมเกษตรอนทรย
จดเรยนร/ผลตภณฑชมชน
ผลตภณฑแปรรปจากไมตาล/ยางรถยนต นายสมร รวมทรพย บานเลขท 53/2 หม 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน
การน ายาเอนกประสงค นางวรรณา ชบศร บานเลขท 43/3 หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 0-2978-020653/2
๓
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
การท าขนมไทย นางละเอยด เปรมปร บานเลขท 50 หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 0-2979-1876
น าพรกรสเดด นางนงเยาว จนทอง บานเลขท 45/4 หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 0-2978-0354 การท าปยอดเมด ปยอนทรย/ชวภาพ นายพนจ ผดผอง บานเลขท 9/1 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 08-0606-236
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
๔ กลมการคดแยกขยะ นายบญรง พนสาย บานเลขท 23/7 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 0-2581-6034
ปราชญ : ศาสนา วฒนธรรม ประเพณ
นายสดใจ ผดผอง บานเลขท 10/1 หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 0-2581-4546 นายสมศกด บวใบ บานเลขท 34/1 หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน โทรศพท 0-2978-0287
กองทนในหมบำน 1. กองทนหมบาน งบประมาณ 1,000,000 บาท 2. กองทนแมของแผนดน งบประมาณ 28,530 บาท 3. กลมออมทรพยเพอการผลต งบประมาณ 570,000 บาท
๕
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
3. วเคราะห/ทบทวนสถานการณภยพบตทผานมา และผลกระทบทเกดขน จากสถานการณภยพบต (ภยน าทวม) ในชวงปลายป 2554 เปนชวงทเกดมหาอทกภย ซงนบเปนภยพบตครงใหญทเกดขน สรางความเสยหายตอ ชวต ทรพยสน เปนจ านวนมาก บานปากคลองบางโพธเหนอ หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ อ าเภอสามโคก จงหวดปทมธาน กเปนอกหมบานหนงทไดรบผลกระทบ ถาเปรยบเทยบกบปกอน ๆ ทผานมาน าจะทวมแคบรเวณพนททอยตดกบชายแมน าเจาพระยา สามารถปองกนไมใหน าเขามาทวมบรเวณพนทดานใน และเสนทางคมนาคม แตในป 2554 น าไดทวมเตมพนทของเขตอ าเภอสามโคก ท าใหประชาชนไดรบความเดอดรอนเปนจ านวนมาก เชน การคมนาคมถกตดขาดไมสามารถสญจรไดตองอาศยเรออยางเดยว พชผลทางการเกษตร พชผกสวนครว จมหายไปกบสายน า การขาดแคลนทางดานปจจย 4 อาหาร เครองนงหม ยารกษาโรค ทอยอาศย ประชาชนบางครวเรอนไมสามารถอาศยอยในบานของตนเองได ตองอพยพไปอาศยตามบานญาต ศนยชวยเหลอตาง ๆ เกดความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน วถชวตความเปนอยของประชาชนตองเปลยนไป และเนองจากภยน าทวมไมสามารถแกไขไดโดยเรว ประชาชนตองด ารงชวตอยกบน าเปนเวลานานสงผลตอสภาพจตใจ ท าใหเกดความเครยด วตกกงวลมากขน
๖
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
จากสถานการณภยน าทวมทเกดขน บานปากคลองบางโพธเหนอ หมท 2 ต าบลบางโพธเหนอ สามารถวเคราะหสถานการณของหมบาน (SWOT) ไดดงน
จดแขง (S = STRENGTH)
จดออน (W = WEAKNESS)
1. ประชำชนมสวนรวมในกำรชวยเหลอเก อกลซงกนและกน เชน ดำนแรงงำน อำหำร 2. ประชำชนมองคควำมรในกำรแกไขปญหำ ในกำรรบมอกบอทกภยเบ องตน เนองจำกวถชวตทอำศยอยรมแมน ำเจำพระยำ ซงจะเกดอทกภยทกป 3. มผน ำชมชนทเขมแขง 4. มกำรแจงขอมล กำรเตอนภยใหกบประชำชนตลอดเวลำ 5. ประชำชน/ชมชนมกำรเตรยมควำมพรอมทจะรบมอกบอทกภย
1. ชมชนไมมขอมลดานตาง ๆ ของหมบานเพอเปนขอมลเบอตนในการใหความชวยเหลอ 2. ไมมพาหนะในการใชสญจรเมอเกดอทกภย 3. ไมมเครอมอสอสารกบภาค เครอขาย บคคลภายนอก 4. ไมมศนยชวยเหลอดานภยพบตหมบาน 5. การเอออ านวยของภาครฐไมครอบคลมทกดาน 6. ขอมล/ขาวสาร ไมชดเจน ท าใหประชาชนไมมการเตรยมพรอมในการรบมอกบอทกภย (ไมเขาใจปรมาณน าทมคาเปนลกบาศกเมตร
โอกำส (O = OPPORTUNITY)
อปสรรค (T = THREAT)
1. เปนกำรเปลยนวถชวตในกำรประกอบอำชพ เชน จำกกำรปลกผก เปน หำปลำ 2. ประชำชนมอำชพเสรม กำรขบเรอรบจำง 3. ประชำชนรรกสำมคค เพอรวมมอกนใหผำนพนวกฤตไปใหได 4. ประชำชนมจตอำสำ รจกภำครวมภำยนอกทเขำชวยเหลอ
1. ชวตความเปนอยของประชาชนล าบาก เชน การคมนาคม อาหาร ทอยอาศย สขภาวะ 2. น าทวมมากเกดความคาดหมายท าใหไมสามารถแกไขปญหาไดทนทวงท 3. ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน 4. คาครองชพสงมาก มผฉวยโอกาสขายสนคาในราคาแพง คาเรอแพง 5. การตดตอสอสารกบภาคภายนอกยากล าบาก 6. การชวยเหลอจาบคคลภายนอกเกดความลาชา เนองจากการเดนทางทไมสะดวก ตองใชเวลามาก 7. น าทวมเตมพนท 8. ไมมขอมลครวเรอน กลมเปาะบาง
๗
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
4. แนวทางการฟนฟ และรบมอกบภยธรรมชาต 1. กำรชวยเหลอระยะเรงดวน
หนวยงานทเกยวของ ไดจดสงอปกรณกภย ยานพาหนะ เครองอปโภค บรโภค เวชภณฑ และเจาหนาทสนบสนน เขาชวยเหลอและอพยพผประสบภย
คณะกรรมการหมบาน/ผน าชมชน แตงตงคณะคณะท างานเฉพาะกจ เปนหนวยงาน ประสานการชวยเหลอเยยวยาผประสบอทกภย 2. กำรฟนฟและมำตรกำรระยะยำว โดยชมชนไดก าหนดแนวทางเพอปองกนและฟนฟสภาพพนท อนเนองมาจากปญหาอทกภย ดงน
การจดท าระบบเตอนภย การจดท าคมอการจดการความรของชมชนเพอรบมอกบภยธรรมชาต เพอเปนสอความรใน
การปองกน รบมอภยธรรมชาต สรางเครอขายเชอมโยงความรกบชมชนอน ๆ และก าหนดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรรวมกน สรางและพฒนาบคลากรในชมชนใหมความรความช านาญและสามารถถายทอดใหกบคนใน
ชมชนของตนเองได 5. แผนในการรบมอกบภยธรรมชาต
กอนเกดภย 1. ฝกอบรมใหความร และกจกรรมตาง ๆ เกยวกบภยพบต การเตรยมพรอม ก าหนดวธปฏบต
ฝกซอมกรณเกดภยพบต 2. จดตงศนยประสานงานเพอชวยเหลอผประสบภย 3. ตรวจสอบขอมลเรองน าทวมทเคยเกดขนทบาน หรอในละแวกพนทใกลเคยง เพอคาดการณและเตรยมตวไดถก เฝาระวงการเตอนภย สญญาณเตอนภยของชมชน 4. เตรยมอปกรณสอสาร ส ารองแบตเตอรโทรศพท ไฟฉายพรอมถาน 5. เตรยมวสดอดปดปองกนบานเรอน เชน กระสอบทราย แผนพลาสตก ไมแผน ตะป กาวซลโคน 6. น ายานพาหนะไปเกบไวในพนททน าไมทวม 7. บนทกหมายเลขโทรศพทส าหรบเหตฉกเฉน (เตรยมโทรศพท วทยสมครเลน อนๆ) 8. เตรยมถงยงชพบรรจของใชทจ าเปนพรอมเสบยงอาหาร และยาประจ าตว เงนส ารองคาใชจาย อยางนอย 15 วน 9. เกบของมคาไวในทปลอดภย และบนทกรายการทรพยสนหรอถายรปไวเปนหลกฐาน 10. ปรบปรงบาน ยกบานพนน า ยกของขนทสง 11. ผน าชมชนส ารวจครวเรอน ประชาชน กลมเปราะบาง การประกอบอาชพ พาหนะ ของประชาชนในชมชน
๘
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
ระหวำงเกดภย 1. เมอไดรบขอมลน าทวม ตามระดบความรนแรง ใหประสานอาสาสมครประจ าซอย/ผน าชมชน
หนวยงานภาครฐ/ภาคเอกชน ภาคการพฒนารายงานขอมลและความจ าเปนของครอบครว เพอขอรบการสนบสนนดานตาง ๆ เชน อาหาร ยานพาหนะ 2. การควบคมอารมณ ไมใหเกดความสบสนและตนตระหนก ส านกตอสวนรวม เสยสละ ซอสตย และค านกถงผอน 3. กรณน าทวมสามารถเดนทางเขาออกได อาสาสมครลงพนทแจกอาหาร 4. หลกเลยงการลยน าเชยว หากจ าเปนตองสมผสน าใหลางทนท 5. ระวงตนเอง และครอบครวใหปลอดภยจากการตกน า ไฟฟาดด ชอต และสตวมพษ 6. รกษาทรพยสน ใชอยางประหยด เชนโทรศพท ไฟฉาย เทยนไข ยาประจ าตว 7. ขอความชวยเหลอหากบาดเจบกะทนหน 8. กรณบานทตองอพยพไปศนยพกพงชมชนใหเตรยมขาวของเครองใชทจ าเปน ถามโรคประจ าตวเตรยมยาไปดวย
หลงเกดภย 1. การจดการดแลบานของคณฟงรายงานสถานการณ เดนตรวจตารอบ ๆ บาน และเซค
สายไฟฟา สายถงแกสตดตอบรษทประกนภย เพอตรวจสอบความเสยหาย และซอมแซมทรพยสนตรวจสอบความเสยหายของโครงสราง ตวบาน ระเบยง หลงคา 2. ใหเวลากบครอบครวเพราะความอบอนในครอบครวอาจชวยเยยวยารกษา 3. พดคยปญหากบเพอนและครอบครวระบายและผอนคลายความเครยด 4. ผกผอนและกนอาหารทเปนประโยชน 5. จดล าดบสงทจ าเปนตองท าตามล าดบกอนหลงและคอย ๆ ท า 6. ขอความชวยเหลอจากจตแพทยเมอเกดอาการซมเศราจนทจะรบมอได 7. ดแลเดกๆ ใหด และโปรดเขาใจเดกมความตนกลวไมแพกน ก ำหนดกตกำหรอขอตกลงรวมของชมชน
1. กำรแจงเตอนภย ธงเหลอง ประกาศแจงหอกระจายขาว ประสานกลมคมบาน ขยายบอกสมาชกในระดบการ
เตอน เตรยมขาวของ ยกของขนทสง เตรยมเรอ 2- 5 วน
ธงแดง หอกระจายขาว แกนน าประสานกลมคมบาน บานชนเดยวเตรยมตวอพยพ
2. ศนยปลอดภย 7 - 15 วน อาสาสมครประจ าศนย ทมบญชาการ ประชาสมพนธ ทมกชพกภย พยาบาล และทมแม
ครว
๙
คมอรบภ
ยธรรมช
าตและการพฒ
นาคณ
ภาพช
วต :ศน
ยเรยน
รชมช
นบานปากค
ลองบ
างโพธเห
นอ
หองน า เครองนอน อปกรณแสงสวาง เตรยมอปกรณเครองครว เตาแกส เตาถาน ขาวสารอาหารแหง แทงคน าดม ถงด า ยาสามญประจ าบาน เครองมอพยาบาลเบองตน เรอสวนกลางตดเครอง 2 ล า เตรยมจดระบบความชวยเหลอ ลงทะเบยนผเขาศนย จดกลม แบงหนาท
3. กำรชวยเหลอกลมเปรำะบำง คนพการ คนแก ชวยตวเองไมได เตรยมยาอปกรณทจ าเปน ยายไปยงศนยอพยพ จดปลอดภยกอน
น ามา 6 - 8 ชวโมง หญงใกลคลอดยายตวเองไปพกบานญาตใกลโรงพยาบาล กลมเดกเลกควรเตรยมอาหาร น า นม และยาทจ าเปนอยางนอย 10 วน
4. กำรชวยเหลออน ๆ เตรยมการประสานงาน การชวยเหลอเพอนพนอง องคกรหนวยงาน การสอขาว
๑๐