6 Faul t Lines

คำ�นำ�ผแปล

ภาคการเงนสมยใหมเปนวงการทอยบนยอดคลนของระบบทนนยม

เนองเพราะอยกบเงน หาเงนมาตอเงน และใชเงนทำางาน กจกรรมสวนใหญ

เปนนามธรรมทคนนอกเขาใจยาก และคนในจำานวนมากกสนใจแตเพยงวา

มนจะทำาใหไดโบนสปลายปกสบเดอน

จงไมนาแปลกใจทวกฤตการเงนทกครงจะนำามาซงเสยงกนดา

นกการเงนอยางกวางขวางรนแรงวาโลภมาก ไรจรรยาบรรณ และถงขน

ทจรต

ปฏเสธไมไดวานกการเงนบางคนจงใจทจรตเพราะถกความโลภ

บงตา แตลำาพงความโลภอธบายไมไดวา เหตใดวกฤตการเงนระดบโลก

ครงแรกของศตวรรษท 21 ซงปะทในสหรฐอเมรกา ประเทศทภาคการเงน

สลบซบซอนและกาวหนาทสดในโลก จงไดมอานภาพทำาลายลางมหาศาล

ขนาดทเกอบฉดเศรษฐกจโลกทงระบบลงเหวไปดวย

มนอยคนทจะเขาใจความเปนมาและเปนไปของวกฤตการเงน

อยางลกซงและรอบดานเทากบ รากราม ราจน อดตหวหนาทมเศรษฐศาสตร

กองทนการเงนระหวางประเทศ เขาเปนนกเศรษฐศาสตรการเงนคนแรกๆ

ทออกมาเตอนหลายปกอนเกดวกฤตวา ภาคการเงนอเมรกนสะสม

ความเสยงมากขนตลอดหลายปทผานมา ไมไดนอยลงอยางทหลายคนคด

หรอดงทงบการเงนชกจงใหคดแตอยางใด

ภายหลงจากทวกฤตแฮมเบอรเกอรป 2008 พสจนวาเขา

วเคราะหถก และทำาใหผทเคยหวเราะเยาะเขาเงยบเสยงลง ราจนทมเท

Raghuram G. Rajan 7

เวลากวาปหลงจากนนครนคดและทบทวน รวบรวมและสงเคราะหงานวจย

ขอสงเกตและขอเสนอของเขาออกมาเปนหนงสอทอยในมอของทาน

ดวยทกษะของนกสบหวเหดผสานแพทยผาตดผชำาชอง ราจน

อธบายอยางแจมชดวา ความโลภของนกการเงน ความผดพลาดของ

ธนาคารกลาง และความอยากเอาใจฐานเสยงของนกการเมอง ลวนเปนเพยง

อาการ หาใชสาเหตของวกฤตการเงนไม สาเหตทแทจรงของพฤตกรรม

เหลานอยท “รอยเลอน” ขนาดใหญสามชดทแลนอยใตเศรษฐกจโลก

การเคลอนไหวและแรงเสยดทานระหวางรอยเลอนเหลานยงพรอมจะจด

ชนวนวกฤตการเงนรอบใหมไดทกเมอ ตราบใดทยงไมมใครพยายามชะลอ

หรอสมานรอยราวใหเขารปเขารอย

รอยเลอนชดแรกเกดจากแรงตงเครยดของการเมองในประเทศ

เมอรฐบาลในระบอบประชาธปไตยปลอยปละละเลยตาขายสงคมและ

คณภาพการศกษามานาน ผลกดนใหหนวยงานรฐและองคกรกงรฐ

ใชนโยบายสนเชอเปน “ยาแกปวด” บรรเทาความเดอดรอนของฐานเสยง

โดยไมสนใจวายาแกปวดประวงปญหาเพยงชวคราว อกทงยงบดเบอน

และทำาใหวนยของตลาดไมทำางาน เชน นกลงทนรบความเสยงสงเกนควร

เนองจากคาดหวงวารฐจะเขามาอมตลาดทนททเกดปญหา

รอยเลอนชดทสองเกดจากความไมสมดลทางการคาระหวาง

ประเทศ นนคอ หลายประเทศเตบโตโดยเนนการสงออกพงพงผบรโภคใน

โลกรำารวยมากเกนไป

สวนรอยเลอนชดสดทายในสายตาของราจนเกดจากการทระบบ

การเงนแบบ “คาขายอสระ” ทเดนดวยราคาตลาดมาปะทะสงสรรคกบ

ระบบการเงนแบบ “ความสมพนธ” ของประเทศกำาลงพฒนา ผสมโรงดวย

การแทรกแซงของรฐบาลและธนาคารกลางซงมเปาหมายทางการเมอง

เปนตวตง

ราจนอธบายอยางแจมชดวา รอยเลอนทงหมดนสงผลกระทบตอ

พฤตกรรมของภาคการเงนจนปะทเปนวกฤตไดอยางไร

8 Faul t Lines

เมอเขาสามารถอธบายไดอยางแจมชด วธแกปญหาทเขาเสนอ

จงชดเจนและครอบคลม แมวาหลายเรองจะยากเยนกวาเขนครกขนภเขา

กตาม

หนกลบมามองเมองไทย แมจะอยหางไกลจากจดศนยกลางของ

วกฤตแฮมเบอรเกอรป 2008 และความทรงจำาเกยวกบวกฤตตมยำากงป

1997 กพราเลอนไปมากแลวในสงคม ผแปลเชอวาขอมล ความคด และ

ขอเสนอของราจนใน รอยเลอนเขยาเศรษฐกจโลก เลมนยงรวมสมยเปน

อยางยง

เนองเพราะระบบการเงนทงโลกไดเชอมโยงถงกนแลวในกระแส

โลกาภวตน และความทาทายใหญของสงคมในระบอบประชาธปไตย

ลวนไมตางกนมากนก ไมวาจะอยแหงหนใดในโลก

เราจะปรบเปลยนแรงจงใจของคน ใหหนนเสรมหรออยางนอย

กสอดคลองกบประโยชนสวนรวมไดอยางไร มใชตงความหวงลมๆ แลงๆ

วาวนหนงทกคนจะตนขนมาตระหนกในหนาทและมจตสาธารณะเสมอกน

เราจะเลกนโยบายท เขาขางธรกจขนาดใหญผครองตลาด

ไดอยางไร หลงจากทรฐมอบอภสทธใหกบพวกเขามากมายในทางท

ผออมเงนเสยประโยชน แตโลกปจจบนเรยกรองใหแขงขนดวยนวตกรรม

และความสามารถ มใชโดยอาศยแรงงานราคาถกหรอดอกเบยตำาเตยตดดน

เราจะเรยกรองอยางไรใหนกการเมองซอมแซมตาขายสงคม

ปรบปรงคณภาพระบบการศกษา และวางรากฐานสำาหรบการสรางสงคม

ทเปนธรรม อาท ภาษทรพยสนและภาษสงแวดลอม แทนทจะตกอยใน

วงวนของนโยบายลดแลกแจกแถม ประชานยมแบบเดมๆ ซงเปนเพยง

“ยาแกปวด” ระยะสน ไมมวนแกปญหาอะไรไดในระยะยาว

เราจะกำากบภาคการเงนอยางไรใหพอเหมาะพอด นนคอ ใหผเลน

มแรงจงใจทจะแขงกนสรางนวตกรรมใหมๆ เอาใจผบรโภค แตกไม

หลอกลวงหรอรบความเสยงสงเกนควร ไมใชวากลวความเสยงจนไมกลา

ทำาอะไร หรอรวมมอกนฮวภายใตสายตาของธนาคารกลางทพนอบพเทา

Raghuram G. Rajan 9

เอาอกเอาใจสถาบนการเงนจนเกนเหต

ทานจะพบกบคำาตอบตอความทาทายทงหมดน หรออยางนอย

กหวใจของคำาตอบ ไดในหนงสอทอยในมอของทาน

สดทาย ผเขยนขอขอบคณ ปกปอง จนวทย ภญโญ ไตรสรยธรรมา

พลอยแสง เอกญาต แอลสทธ เวอรการา กรมยพล สรมงคลรจกล และ

วรพจน วงศกจรงเรอง ผองเพอนผรวมกอตงสำานกพมพ openworlds

สำาหรบกำาลงใจและมตรภาพทมอบใหเสมอมา ขอบคณพลอยแสง

บรรณาธการเลม ทไดตรวจสอบความถกตองและขดเกลาสำานวนภาษา

ของผแปลอยางพถพถน

เหนอสงอนใด ขอขอบคณรากราม ราจน นกเศรษฐศาสตรในดวงใจ

ผจดประกายใหเหนอกครงวา การแกปญหาใดๆ กตามถาหากไมแกทราก

กยากทจะแกไดอยางยงยน

และกอนทจะมองใหเหนราก ผมองจะตองสามารถสลดอคตหรอ

อดมการณออกไป อยางนอยกชวคราวขณะกำาลงคนหาความจรง

ขอใหทกทานมความสขกบการอาน

สฤณ อาชวานนทกล

“คนชายขอบ” | http://www.fringer.org/

5 มนาคม 2555

รอยเลอนเขย�เศรษฐกจโลก

แปลโดย

สฤณ อาชวานนทกล

FA U LT L I N E SHow Hidden Fractures

Still Threaten the World Economy

by

Raghuram G. Rajan

12 Faul t Lines

บทนำ�

k

Raghuram G. Rajan 13

การลมสลายทางการเงนในป 2007 และภาวะถดถอยทางเศรษฐกจ

ทตามมาหลงจากนนทำาใหนกเศรษฐศาสตรจำานวนมากตองถอยไปตงรบ

ทงขาวโทรทศน นตยสาร กร และแมแตพระราชนแหงองกฤษลวนตงคำาถาม

เดยวกนวา ทำาไมพวกคณถงมองไมเหนมนลวงหนา? บางคนในแวดวง

เศรษฐศาสตรเขยนบทความหรอจดสมมนาวเคราะหวาพวกเขาประเมนผด

ไปขนาดนไดอยางไร บางคนกออกมาปกปองวชาชพตวเองอยางแขงกราว1

สำาหรบคนทเปนปฏปกษกบสมมตฐานพนฐานของเศรษฐศาสตรกระแส

หลก วกฤตครงนกเปนบทพสจนวาพวกเขาพดถกตลอดมา สงทเคยเตอน

แตไมมใครเชอตอนนเปนจรงแลว ความเชอมนตอผมอำานาจสนคลอน

อยางรนแรง

แนนอนครบ ไมถกตองทจะพดวาไมมใครมองเหนวกฤตลวงหนา

ผจดการกองทนเกงกำาไรระยะสน (hedge fund) และนกคาหลกทรพย

(traders) ในธรกจวาณชธนกจใชเงนทำางานมากกวาปาก เจาหนาทรฐและ

ธนาคารกลางบางคนแสดงความกงวลอยางมาก นกเศรษฐศาสตรบางคน

14 Faul t Lines

อยางเชน เคนเนธ โรกอฟ (Kenneth Rogoff) นเรยล รบน (Nouriel Roubini)

โรเบรต ชลเลอร (Robert Shiller) และ วลเลยม ไวท (William White)

ออกมาเตอนซำาแลวซำาเลาเกยวกบระดบราคาบานและหนสนครวเรอน

ในอเมรกา นกประวตศาสตร ไนอล เฟอรกสน (Niall Ferguson) กเคย

เปรยบเทยบกบภาวะเฟองฟครงกอนๆ ทจบไมสวย ปญหาไมไดอยทไมมใคร

เตอนถงอนตราย แตอยทคนผไดประโยชนจากเศรษฐกจทรอนแรงเกนไป

ซงรวมถงคนจำานวนมากมแรงจงใจนอยมากทจะรบฟง คนมกจะเมน

นกวจารณโดยหาวาเปนนกทำานายวนสนโลกหรอ “หมจำาศลนรนดร”

(permabears) นนคอ ถาพยากรณภาวะถดถอยนานพอ วนหนงสถานการณ

กจะพสจนวาคณพดถก เหมอนกบทนาฬกาเสยยงบอกเวลาถกสองครง

ตอวน ผมรด เพราะผมกเปนนกทำานายวนสนโลก

ทกป นกการธนาคารกลางหวกะทของโลกจะมารวมตวกนเปน

เวลาสามวนทแจคสน โฮล มลรฐไวโอมง รวมกบนกวเคราะหภาคเอกชน

นกเศรษฐศาสตร และนกขาวสายการเงน เพอถกประเดนในบทความ

ซงผจดสมมนาคอธนาคารกลางสหรฐ (Federal reserve: Fed) สาขา

แคนซสซต กำาหนดใหเขยนเพอการน หลงจากจบการนำาเสนอบทความ

ในแตละวน ผเขารวมสมมนาจะไปเดนเลนในอทยานแหงชาตแกรนด

ททนอนงดงาม และทามกลางลำาเนาไพรนาตนตะลงนนเองทพวกเขาคยกน

ดวยภาษาธนาคารกลาง นนคอถกกนหนาดำาครำาเครยดเรองอตราดอกเบย

แบบวคเซลเคลากบเสยงลำาธารเชยวกราก

งานสมมนาแจคสน โฮล ป 2005 เปนงานสดทายสำาหรบ

อลน กรนสแปน (Alan Greenspan) ในฐานะประธานเฟด ดงนนธมของงาน

จ งว า ดวยมรดกของยคกรนสแปน ตอนน นผมเ ปนหวหน าทม

นกเศรษฐศาสตรของกองทนการเงนระหวางประเทศ (International

Monetary Fund: IMF) ถกยมตวชวคราวมาจากมหาวทยาลยชคาโกทซง

ผมสอนวชาการธนาคารและการเงนนานรวมสองทศวรรษ ผมถกขอให

นำาเสนอบทความเกยวกบววฒนาการของภาคการเงนในยคของกรนสแปน

Raghuram G. Rajan 15

สมยนนบทความทวไปเกยวกบภาคการเงนจะอธบายดวยสำานวน

เลศลอยวาภาคการเงนทวโลกขยายตวอยางนาตนเตนอยางไร เนนความ

มหศจรรยของการแปลงสนทรพยเปนทน โดยธนาคารจะรวบรวมสนเชอ

บานหรอสนเชอบตรเครดตความเสยงสงเขาดวยกนเปนชด จากนนกขาย

สทธ (ทจะรบรายไดเปนดอกเบย-ผแปล) ชดนนในตลาดการเงน การแปลง

สนทรพยเปนทนทำาใหธนาคารโยกสนเชอความเสยงสงไปไวนอกงบดลได

และในขณะเดยวกนกทำาใหนกลงทนระยะยาวในตลาด อยางเชนกองทน

บำานาญและบรษทประกน รบเสยวเลกๆ ของสทธในสนเชอเหลานนไป

ซงพวกเขาถอไดงายกวาธนาคารเพราะมสายปานการลงทนยาวกวาและ

พอรตลงทนในสนทรพยอนทหลากหลายกวา ในทางทฤษฎ เมอความเสยง

ถกกระจายไปยงไหลทแขงแรงกวา นกลงทนกจะเรยกรองผลตอบแทน

ทตำากวาสำาหรบการรบความเสยง ทำาใหธนาคารสามารถลดดอกเบยสนเชอ

และชวยใหลกหนเขาถงการเงนไดมากขน

ในขนเตรยมเขยนบทความชนน ผมขอใหลกทมเตรยมกราฟและ

ตารางตางๆ ขณะทเราไลดมน ผมกสงเกตวาบางอนดแปลก ตวชวดความ

เสยงของธนาคารขนาดใหญในอเมรกาหลายตวชวาธนาคารรบความเสยง

มากขนตลอดทศวรรษทผานมา ไมใชนอยลง ขอเทจจรงนนาแปลกใจ เพราะ

ถาหากธนาคารกำาลงโยกสนเชอความเสยงสงออกไปนอกงบดล พวกเขา

กควรจะปลอดภยมากขน สดทายผมกตระหนกวาไดทำาบาปรายแรงของ

นกเศรษฐศาสตร คอคดเอาเองวาทกสงทกอยางยงคงเดมยกเวนเหตการณ

ทกำาลงศกษา ซงในทนคอการแปลงสนทรพยเปนทน โดยทวไปแลว

สงตางๆ ยอมไมคงอยดงเดม ทสำาคญทสดคอการผอนปรนกฎเกณฑ

และพฒนาการอยางเชนการแปลงสนทรพยเปนทนไดทำาใหการแขงขน

เขมขนขน จงเพมแรงจงใจใหนายธนาคาร (และผจดการการเงนโดยทวไป)

รบความเสยงทซบซอนยงขนกวาเดม

เมอผมมองเหนแนวโนมทวาน บทความชนนกพรงพรออกมาอยาง

รวดเรวภายใตชอ “พฒนาการทางการเงนทำาใหโลกเสยงกวาเดมหรอไม?”

16 Faul t Lines

(“Has Financial Development Made the World Riskier?”) และในป

2009 หนงสอพมพ วอลลสตรท เจอรนล กรายงานขาวเกยวกบการนำาเสนอ

ของผมทแจคสน โฮล วา

แรงจงใจถกบดเบอนอยางเลวรายในภาคการเงน คณราจนระบ

วาพนกงานไดผลตอบแทนสงลบลวเมอทำาเงนได แตถกลงโทษ

เพยงเลกนอยเมอขาดทน ระบบนสงเสรมใหสถาบนการเงนลงทน

ในผลตภณฑซบซอนซงมแนวโนมทจะสรางกำาไรมหาศาล แตบาง

โอกาสกลมเหลวไดอยางเลวราย

เขาชใหเหน “สวอปผดนดชำาระหน” (credit default swap)

ซงทำาตวเปนหลกประกนการผดนดของตราสารหน เขาบอกวา

บรษทประกนและอนๆ ไดผลตอบแทนมหาศาลจากการขายสวอป

เหลาน โดยทดเหมอนวารบความเสยงนอยมาก ถงแมวาความ

เสยหายอาจรนแรงถาหากเกดการผดนดขนมาจรงๆ

คณราจนยงเสนอวาเนองจากธนาคารตางถอหลกทรพย

ทพวกเขาสรางไวในงบดล ถาหากหลกทรพยเหลานมปญหา

ระบบธนาคารเองกจะมปญหา เขาบอกวาธนาคารจะสญเสยความ

เชอมนซงกนและกน “ตลาดระหวางธนาคาร (interbank market)

อาจชะงกงน และเรากอาจมวกฤตการเงนเตมขน”

สองปตอมา นนคอสงทเกดขนจรง2

ตอนนนการคาดการณไมตองใชญาณทพยอะไร ผมแคเชอมจดโดย

ใชกรอบคดทางทฤษฎทผมและเพอนรวมงานพฒนาขนมา อยางไรกตาม

สงทผมไมไดคาดการณลวงหนาคอปฏกรยาจากผเขารวมสมมนาซงปกต

เปนสภาพชน ผมพดเกนไปนดเดยวเทานนทบอกวาตอนนนผมรสก

เหมอนกบชาวครสตสมยกอนทเดนไมดตามาตาเรอเขาไปในวงสงโตหวโซ

ขณะผมเดนลงจากเวทหลงจากทถกวพากษวจารณอยางทวถงโดย

ผทรงคณวฒหลายคน (ยกเวนแคไมกคน) ผมกรสกไมสบายใจอยบาง

มนไมไดเกดจากเสยงวจารณ เพราะใครกตามทผานการถกเถยงรอนแรง

Raghuram G. Rajan 17

ในงานสมมนาของคณะตดกนหลายปยอมมหนงหนา ถาหากคณเกบ

ทกอยางทคนฟงพดไปคด คณกจะไมมวนตพมพอะไรไดเลย แตผม

ไมสบายใจเพราะนกวจารณดจะไมแยแสตอสงทกำาลงเกดขนตอหนาตอตา

พวกเขา

สวนหนงผมถกวจารณเพราะพดตรงขามกบธมของงาน บทความ

บางชนในงานสมมนานยดตามธมยคกรนสแปนโดยเนนวา อลน กรนสแปน

เปนนกการธนาคารกลางทดทสดในประวตศาสตรหรออยในกลมทดทสด

คนทโผลมาทำาใหงานกรอยโดยเสนอวาสถานการณใชวากำาลงไปไดสวย

และเรยกรองใหปรบปรงระบบการกำากบดแล ไมนาจะไดรบคำาสรรเสรญ

เยนยอ โดยเฉพาะเมอคำานงวากรนสแปนไมเชอในประสทธผลของการ

กำากบดแล ปฏกรยาทเกดขนสวนหนงเปนการตงปอม เพราะถาหาก

ภาคการเงนเถลไถลไปมากจรงๆ กตองโทษผกำากบดแลดวยมใชหรอ

ทนอนหลบในหนาท ปฏกรยาอกสวนหนงเปนอหงการ เฟดประสบความ

สำาเรจในการจดการกบชวงเศรษฐกจถดถอยทเกดขนหลงฟองสบดอทคอม

แตกในป 2000-2001 และคดวาพวกเขารวธชวยชวตระบบอยางแทบจะไร

ตนทนไดหากเกดปญหาอกรอบ

ถงแมผมจะแสดงความเปนหวงเรองแรงจงใจของนายธนาคาร

ในปาฐกถาของผม และหวงเรองแรงจงใจของผกำากบดแลหลงจบปาฐกถา

และถงแมวาหลงจากนนจะมนกสงเกตการณและผกำากบดแลจำานวนมากขน

เปลยนใจมาเหนดวยกบผม ถงตอนนผมกเชอวาประเดนเหลานเปนแค

ยอดภเขานำาแขงเทานน ตนตอทแทจรงของวกฤตทเราเผชญไมเพยงแต

แพรหลายมากขน แตยงซอนเรนกวาเดมดวย เราควรตานทานแรงจงใจ

ทจะหาตวการทใกลทสดแลวโทษแตพวกเขา นายธนาคารทโลภมาก

ถกกำากบดแลได เจาหนาทรฐทหละหลวมถกเปลยนตวได นเปนการมอง

ทสะดวก เพราะเราชเปาวายรายไดอยางงายดาย ออกมาตรการปองกน

การทจรตและบกพรองในหนาทได ยงไปกวานน การมองแบบนทำาให

พวกเราทเหลอไมตองรบผดชอบวามสวนกอใหเกดวกฤต มนเปนมมมอง

ทมกงายเกนไป

18 Faul t Lines

นอกจากนเราควรตานมมมองทวาวกฤตนเปนแควกฤตอกครงหนง

ซงคลายคลงกบวกฤตการเงนทกครงกอนหนาทมตลาดอสงหารมทรพย

และการไหลเวยนของทนตางชาตอยตรงจดศนยกลาง ถงแมวาภาพรวม

ของวกฤตครงนจะมสวนคลายกบปญหาในวกฤตการเงนทกครงทผานมา

แตมนเกดในใจกลางของระบบทหลายคนเหนพองตองกนวาเปนระบบ

การเงนทซบซอนทสดในโลก3 เกดอะไรขนกบกลไกการถวงดลและคานดล

ปกตในการกำากบดแล? เกดอะไรขนกบสญชาตญาณเอาตวรอดของภาค

เอกชน? ระบบตลาดเสรใชการไมไดในระดบพนฐานใชไหม? คำาถามเหลาน

จะไมเกดขนถาหากวาวกฤตครงนเปน “แควกฤตอกครงหนง” ในประเทศ

กำาลงพฒนา และเมอคำานงถงราคาแพงลบของวกฤตครงน เรากไมอาจ

ยอมรบคำาตอบทมกงายหรอผดไดเลย

ถงแมผมจะเชอวาความคดพนฐานของระบบตลาดเสรนน

ถกตอง รอยเลอนทกอใหเกดวกฤตครงนกเปนปญหาเชงระบบ มนเกดจาก

ปจจยทมากกวาบคคลใดบคคลหนงหรอสถาบนใดสถาบนหนง ตวการของ

วกฤตหลากหลายกวานน รวมถงนกการเมองในประเทศ รฐบาลตางดาว

นกเศรษฐศาสตรอยางผม และคนทวไปอยางคณ ยงไปกวานนสงทครอบงำา

พวกเราทกคนหาใชโรคหวาดผวาหรอวกลจรต สงทนากลวไมนอยคอเรา

แตละคนทำาในสงทสมเหตสมผลตามแรงจงใจทม ไมวาขอมลหลกฐานจะ

สะสมพอกพนเพยงใดวาสถานการณกำาลงจะแย เราทกคนกลบยดเหนยว

ความหวงวามนจะคลคลายลงไดเพราะผลประโยชนของเราอยในผลลพธ

แบบนน อยางไรกตาม การกระทำาของเราทกคนรวมกนไดชกจงเศรษฐกจ

โลกไปอยปากเหวแหงหายนะ และเรากอาจทำาอยางนนไดอกหากยงไม

ตระหนกวาปญหาอยตรงไหนและเรมแกปญหาอยางถกวธ

เศรษฐกจโลกมรอยเลอนลกหลายรอย เปนรอยเลอนทเกดขน

เพราะในเศรษฐกจทเชอมโยงถงกนและในโลกทเชอมโยงถงกนน สงทด

ทสดสำาหรบปจเจกหรอสถาบนอาจไมใชสงทดทสดสำาหรบระบบเสมอไป

ความรบผดชอบตอรอยเลอนทรนแรงบางรอยไมอยในภาคเศรษฐศาสตร

Raghuram G. Rajan 19

แตอยในภาคการเมอง โชครายทเราไมรวารอยเลอนทงหมดนแลนตด

อะไรบางจนกระทงวกฤตเปดโปงใหเราเหน ตอนนเรารดกวาเกา แต

อนตรายคอเราจะยงไมแยแสมนตอไป วนนนกการเมองสาบานวา “ไมม

วนเกดขนอก!” แตธรรมชาตของพวกเขาจะเนนเพยงการจดการกบแพะ

ไมกตว ไมใชเพราะระบบเปลยนแปลงยากเทานน แตเหตผลอกขอหนงคอ

ถาหากนกการเมองสบสาวรอยเลอนไป พวกเขาจะพบวาบางรอยตดผาน

ตวเอง การลงมอแกไขจะยากขนมากหากการฟนตวทเรวกวาเดมกลบไป

เพมแรงจงใจทจะปลอยใหทกอยางเปนไปตามสภาพ ดวยเหตนน หนงสอ

เลมนจงเปนความพยายามทจะรบฟงสญญาณเตอนจากวกฤตครงน

เพอพฒนาความเขาใจทถองแทกวาเดมวาปญหาอยตรงไหน แลวนำาเสนอ

เคาโครงทางเลอกเชงนโยบายทจะจดการกบสาเหตทแทจรงของวกฤต

ครงนและหลกเลยงวกฤตในอนาคต

ลองมาเรมกนทปจจยซงเชอกนอยางแพรหลายวาเปนรากของ

วกฤตครงน ซงสวนหนงเปนลกหลานของวกฤตครงกอนๆ4 ในปลาย

ทศวรรษ 1990 ประเทศกำาลงพฒนาบางแหง (เพอความรวบรด ผมใช

คำาวา “กำาลงพฒนา” สำาหรบประเทศทมรายไดตอหวคอนขางตำาโดย

เปรยบเทยบ และคำาวา “อตสาหกรรม” สำาหรบประเทศทมรายไดตอหว

คอนขางสง) ซงเคยใชเงนมอเตบเปนพกๆ ดวยเงนกจากตางแดน

เกดเปลยนใจกะทนหนมาออมเงนแทนทจะใชเงน ญปนซงมเศรษฐกจ

ใหญเปนอนดบสองของโลกกประสบภาวะถดถอยรนแรงเชนกน คนอน

ในโลกตองใชเงนหรอลงทนมากขนเพอปองกนไมใหเศรษฐกจโลกโตชา

ลงไปเรอยๆ ขาวดสำาหรบใครกตามทอยากใชเงนมากขนคอ เงนออม

สวนเกนของประเทศกำาลงพฒนาและญปนทตอนนมเหลอเฟอและอก

ไมนานจะพอกพนดวยสวนเกนของเยอรมนและประเทศเศรษฐนำามน

จะมาหนนการใชจายทวา

ปลายทศวรรษ 1990 ใครกตามคนนนคอบรษทในประเทศ

อตสาหกรรมทลงทนอยางเมามน โดยเฉพาะในสาขาเทคโนโลยขอมล

20 Faul t Lines

และการสอสาร โชครายทชวงการลงทนบมซงตอนนถกเรยกวาฟองสบ

ดอทคอม ตามตดมาดวยฟองสบแตกตนทศวรรษ 2000 ทำาใหบรษท

เหลานนรดเขมขดชะลอการลงทน

ระหวางทเศรษฐกจอเมรกนชะลอตว เฟดเขาสโหมดคกคะนอง

หนดอกเบยเยอะๆ เพอกระตนกจกรรมในสาขาทางเศรษฐกจทออนไหว

ตอดอกเบย โดยทวไปการทำาแบบนกระตนการลงทนของภาคเอกชน แต

คราวนภาคเอกชนลงทนมากเกนไปแลวในชวงดอทคอมบม จงมแรงจงใจ

นอยมากทจะลงทนเพม ในทางกลบกนอตราดอกเบยทตำามากกกระตนให

ผบรโภคอเมรกนแหซอบาน ทำาใหราคาบานพงสงขนและเอกชนลงทน

ในอสงหารมทรพยมากขน อปสงคทเพมขนนนสวนใหญมาจากประชากร

ทมความสามารถในการชำาระหนตำามากหรอมประวตการชำาระหนไมด –

กลมทเรยกวาซบไพรมและอลท-เอ – ซงตอนนเขาถงสนเชอทพวกเขา

เคยถกปฏเสธ ยงไปกวานนราคาบานทพงขนเรอยๆ ทำาใหลกหนซบไพรม

สามารถรไฟแนนซไปเปนสนเชอบานดอกเบยตำา (ดงนนจงเลยงการผดนด

ชำาระหนได) แมในชวงทพวกเขาถอนทนทสสะสมเพอซอบานออกไปซอ

รถยนตและเครองรบโทรทศนมากขน สำาหรบคนจำานวนมาก ความจำาเปน

ทจะตองใชหนทงกอนแลดหางไกลและมโอกาสนอยมาก

คลนทนทโถมเขาใสประตของลกหนนนสวนหนงเกดจากนกลงทน

แดนไกลทไดเงนจากการสงทนออกไปยงสหรฐอเมรกาเพอตอบสนองนสย

บรโภคของคนอเมรกน แตทนตแพทยในเมองสตทการท เยอรมน ปลอยก

ใหกบลกหนซบไพรมในเมองลาสเวกส มลรฐเนวาดาไดอยางไร? ทนตแพทย

ชาวเยอรมนปลอยกตรงๆ ไมได เพราะเธอจะมคาใชจายสงลวในการ

ตรวจสอบความสามารถในการชำาระหนของลกหนในเวกส จดการใหเงนก

ผานเงอนไขตามกฎหมายทองถน เกบเงนแตละงวด และแทรกแซงเมอ

ลกหนผดนดชำาระหน นอกจากน ลกหนซบไพรมแตละคนกจะม

แนวโนมผดนดชำาระหนสงมาก แนนอนวาสงกวาระดบทนกลงทนเอกชน

หวอนรกษนยมยอมรบได

Raghuram G. Rajan 21

นคดจดทภาคการเงนอเมรกนอนสลบซบซอนกาวเทาเขามา

การแปลงสนทรพยเปนทนรบมอกบความกงวลเหลานหลายขอ ถาหาก

สนเชอบานถกนำามารวมกบสนเชอบานจากบรเวณอน ความหลากหลาย

กจะทำาใหความเสยงลดลง ทดกวานนคอสทธของเจาหนทเสยงทสดในชด

สนเชอสามารถถกขายใหกบคนทสามารถประเมนมนและรบความเสยง

ขนาดนนได และสวนเสยวทเสยงนอยทสดระดบ AAA กสามารถขาย

โดยตรงไปใหกบทนตแพทยตางชาตหรอธนาคารของเธอ ในแงนภาค

การเงนอเมรกนสามารถสรางสะพานเชอมสหรฐอเมรกาทบรโภคเกนตว

และถกกระตนเกนเลยเขากบประเทศท เหลอในโลกซงบรโภคตำา

เกนไปและถกกระตนนอยเกนไป แตสถาปตยกรรมนทงดนตงอยบนตลาด

ทอยอาศย การกอสรางโครงการทอยอาศยใหมและการขายทอยอาศยเดม

ชวยสรางงานในภาคกอสราง นายหนาอสงหารมทรพย และการเงน

ขณะเดยวกนราคาบานทสงขนเรอยๆ กทำาใหคนมทนทรพยพอทจะ

รไฟแนนซสนเชอเกาและจบจายบรโภคใหม ประเทศตางแดนฟนคนชพ

จากภาวะถดถอยดวยการสงออกไปยงผบรโภคอเมรกนทดเหมอนมความ

ตองการไมสนสดและปลอยกใหกบอเมรกาเพอจายคาสนคาสงออกในคราว

เดยวกน โลกอยในจดสมดลแตไมยงยน

สดทายลาภลอยนกหยดชะงกลงเมอเฟดขนดอกเบยและระงบการ

พงขนของราคาบานซงหนนเสรมมหกรรมปลอยก ปรากฏวาหลกทรพย

องสนเชอบานซบไพรมถกหนนดวยสนเชอความเสยงสงกวาทโฆษณา

และมลคาของมนกดงเหว นายธนาคารทดเหมอนฉลาดกลบกลายเปนวา

ถอหลกทรพยทไดรบการจดอนดบดเลศแตคณภาพตำาเปนจำานวนมาก

ในงบดลของพวกเขา ถงแมจะรอยแกใจวาไสในหลกทรพยเหลานนมอะไร

กตาม พวกเขากเงนระยะสนจำานวนมหาศาลมาซอมน ผลลพธทเกดขนคอ

เจาหนระยะสนตนกลว ปฏเสธไมยอมรไฟแนนซธนาคารทงหลายเมอครบ

กำาหนดชำาระหน ธนาคารบางแหงลมละลาย บางแหงถกอมขณะทระบบ

ทงระบบโงนเงนใกลลมสลาย เศรษฐกจทวโลกไถลเขาสภาวะถดถอยลก

ทกำาลงฟนตวอยางเชองชา

22 Faul t Lines

เรองเลานทงคำาถามหลายขอไวโดยไรซงคำาตอบ เหตใดคลนทน

ทหลงไหลจากนอกสหรฐอเมรกาจงมาหนนการปลอยสนเชอซบไพรม?

เหตใดสหรฐอเมรกาไมสามารถสงออกเพมขนเพอใหพนภาวะถดถอยป

2001 แบบเศรษฐกจอนอยางเยอรมนและญปน? เหตใดประเทศกำาลงพฒนา

ทยากจนกวาอยางจนถงไดหนนการบรโภคทไมยงยนของประเทศรำารวย

อยางสหรฐอเมรกา? เหตใดเฟดรกษาอตราดอกเบยใหอยในระดบตำา

ตดกนนานขนาดนน? เหตใดสถาบนการเงนปลอยกใหกบคนทไมมรายได

ไมมงานทำา และไมมสนทรพย – วถปฏบตซงแพรหลายจนเรยกขานกนวา

“สนเชอนนจา” (no income, no jobs, no assets)? เหตใดธนาคาร – พวก

ททำาไสกรอก – ถงไดบรโภคไสกรอกทตวเองทำา ทงทรอยแกใจวามนทำา

ดวยอะไร?

ผมพยายามตอบคำาถามทงหมดนนในหนงสอเลมน ผมอยาก

เรมดวยการบอกวาผมไมมอรรถาธบายหนงเดยวสำาหรบวกฤตครงน

และไมมยาวเศษใดทจะปองกนวกฤตในอนาคต อรรถาธบายหนงเดยว

ยอมตนเขนเกนไป ผมใชคำาวา “รอยเลอน” เปนอปมา รอยเลอนในเชง

ธรณวทยาคอรอยแยกบนพนผวโลก เปนจดทแผนเปลอกโลกเลอนมาแตะ

หรอชนกน แรงตงเครยดมหาศาลกอตวขนรอบรอยเลอนเหลาน ผมจะ

อธบายรอยเลอนทโผลขนมาในเศรษฐกจโลกและอธบายวามนสงผลกระทบ

ตอภาคการเงนอยางไรบาง

รอยเลอนชดหนงเกดจากแรงตงเครยดของการเมองในประเทศ

โดยเฉพาะในสหรฐอเมรกา วกฤตการเงนแทบทกครงมรากมาจากการเมอง

ซงแนนอนวาแตกตางกนในแตละกรณ แตลวนเปนการเมองเหมอนกน

เนองจากตองใชพลงทางการเมองทแขงกราวในการกาวขามกลไกถวงดล

และคานดลซงประเทศอตสาหกรรมสวนใหญตงขนมาควบคมความลงโลด

ทางการเงน รอยเลอนชดทสองเกดจากความไมสมดลทางการคาระหวาง

ประเทศซงมรากอยทแบบแผนการเตบโตในอดต รอยเลอนชดสดทาย

เกดเมอระบบการเงนตางชนดกนมาปะทะสงสรรคกนเพอพยงความไม

Raghuram G. Rajan 23

สมดลทางการคาทวา – โดยเฉพาะเมอระบบการเงนทโปรงใส ตงอย

บนพนธสญญา และเปนอสระในประเทศอยางสหรฐอเมรกาและองกฤษ

มาระดมทนใหหรอรบทนจากระบบการเงนทโปรงใสนอยกวาในประเทศ

ทเหลอ เนองจากระบบการเงนทแตกตางกนทำางานบนหลกการท

แตกตางกนและใชรปแบบการแทรกแซงของรฐทแตกตางกน มนจงม

แนวโนมทจะบดเบอนการทำางานของกนและกนเมอตดตอใกลชดกน

รอยเลอนทงหมดนสงผลกระทบตอพฤตกรรมของภาคการเงน และเปนแกน

ในการทำาความเขาใจวกฤตครงลาสด

คว�มเหลอมลำ�สงขน

และก�รกระตนสนเชอทอยอ�ศย

ตวอยางทสำาคญทสดของรอยเลอนชนดแรกซงเปนธมของ

บทท 1 คอความเหลอมลำาทางรายไดซงถางกวางขนในสหรฐอเมรกา

และแรงกดดนทางการเมองทมนสรางขนจนเกดภาวะสนเชอหลวม แนนอน

วาคนทรวยทสดมรายไดมากขนอยางชดเจน รายไดของครวเรอนทรวยทสด

1 เปอรเซนตคดเปนสดสวนเพยง 8.9 เปอรเซนตของรายไดในอเมรกา

ทงประเทศในป 1976 แตสวนแบงนเพมเปน 23.5 เปอรเซนตในป 2007

พดอกอยางคอสำาหรบรายไดทกดอลลารทเพมขนระหวางป 1976-2007

มอย 58 เซนตทเปนของครวเรอนทรวยทสด 1 เปอรเซนตนน5 ในป 2007

จอหน พอลสน (John Paulson) ผจดการเฮดจฟนด ไดเงน 3,700 ลาน

เหรยญสหรฐ มากกวารายไดครวเรอนมธยฐาน (รายไดของครวเรอนจำานวน

มากทสด-ผแปล) ของสหรฐอเมรกาประมาณ 74,000 เทา6

แตถงแมวารายไดมหมาของคนทรวยทสดจะทำาใหสาธารณชน

ใหความสนใจและทำาใหคอลมนสตชนชนกลางโกรธแคน ชาวอเมรกน

สวนใหญกแทบไมเคยเจอผจดการเฮดจฟนดพนลานเลย สงทเกยวของกบ

24 Faul t Lines

ประสบการณของพวกเขามากกวาคอขอเทจจรงทวา ตงแตทศวรรษ 1980

คาจางของพนกงานในกลม 90 เปอรเซนตไทล (คอมคน 90 เปอรเซนต

ทไดคาจางนอยกวาคนกลมน-ผแปล) อยางเชนผจดการออฟฟศ เตบโต

มากกวาคาจางของพนกงานในกลม 50 เปอรเซนตไทล (คนงานทม

จำานวนมากทสด) ซงปกตคอคนงานโรงงานและเลขานการอยหลายเทาตว

การเตบโตทแตกตางกนระหวางกลม 90/50 มสาเหตหลายปจจย บางท

ปจจยทสำาคญทสดคอ ถงแมความกาวหนาทางเทคโนโลยของสหรฐอเมรกา

จะเรยกรองใหคนมทกษะทสงขนเรอยๆ – ประกาศนยบตรมธยมปลายดพอ

สำาหรบพอแมของเรา แตปรญญาตรแทบไมพอสำาหรบพนกงานออฟฟศ

วนน – ระบบการศกษาลมเหลวในการทำาใหคนจำานวนมากพอมการศกษา

ทสงพอ ปญหาเหลานมรากอยทโภชนาการ การเขาสงคม และการเรยนร

ทไมไดรบการเอาใจใสในวยเยาว และความลมเหลวของโรงเรยนชนประถม

กบมธยมซงทำาใหคนอเมรกนจำานวนมากไมพรอมสำาหรบระดบอดมศกษา

ผลกระทบตอชวตประจำาวนของชนชนกลางคอคาตอบแทน

ทยำ าอยกบทและความไมมนคงในอาชพการงานท เพม ขนเ รอยๆ

นกการเมองรซงถงความเจบปวดของผมสทธเลอกตง แตยากมากทจะ

ปรบปรงคณภาพของระบบการศกษา เนองจากการปรบปรงตองอาศย

การเปลยนแปลงเชงนโยบายททำาจรงและไดผลในสาขาทกลมผลประโยชน

หลายกลมเกนไปอยากอยอยางเดมมากกวา นอกจากนการเปลยนแปลง

ใดๆ กตามจะตองใชเวลาหลายปกวาจะเหนผล ดงนนจงไมอาจรบมอกบ

ความหวาดวตกในวนนของประชาชนได นกการเมองจงมองหาหรอถก

ชกจงใหมองหาวธอนทเรวกวามาปลอบใจประชาชน เราเขาใจมานานแลว

วาสงทสำาคญไมใชรายได หากแตเปนการบรโภค โดยเนอแทแลวขอเสนอน

กคอหากเราหาวธใดๆ มาพยงการบรโภคของชนชนกลางตอไปได ถาหาก

พวกเขามเงนซอรถใหมและไดไปเทยวตางแดนทกสองสามป บางทพวกเขา

อาจสนใจนอยลงวารายไดตอเดอนไมเพมขน

ดวยเหตน ปฏกรยาของภาคการเมองตอความเหลอมลำาทาง

Raghuram G. Rajan 25

รายไดทสงขน – ไมวาจะตงใจหรอเปนปฏกรยาตอบสนองเฉพาะหนา

ตอเสยงเรยกรองของประชาชน – กคอการขยายการปลอยกใหกบภาค

ครวเรอนโดยเฉพาะผมรายไดนอย ประโยชนกเกดทนทในรปของการ

บรโภคทขยายตวและคนมงานทำามากขน ขณะทประวงการจายตนทนทวน

หนงตองจายออกไปในอนาคต ถงแมอาจฟงเหมอนผมถากถาง ขอเทจจรง

กคอ ในประวตศาสตร สนเชอทหละหลวมแบบนถกใชในฐานะยาแกปวด

มาตลอด โดยรฐบาลทไมอยากรบมอตรงๆ กบความหวนวตกทอยลก

กวานนของชนชนกลาง อยางไรกตามนกการเมองอยากอำาพรางเปาหมาย

ไวในวาทกรรมทฟงดดและใหกำาลงใจมากกวาจะบอกวาอยากเพมการ

บรโภคดอๆ ในสหรฐอเมรกา การใหคนจำานวนมากในกลมรายไดนอย

และรายไดปานกลางสามารถเปนเจาของบาน – หวใจของความฝนแบบ

อเมรกน – คอหมดหมายทนกการเมองอางไดสำาหรบเปาหมายทกวาง

กวานนของการขยายสนเชอและการบรโภค แตเมอการปลอยกหลวม

ซงถกผลกโดยรฐบาลกระเปาหนกมาปะทะกบแรงจงใจทจะทำากำาไรของ

ภาคการเงนทซบซอน แขงขนสง และไมสนศลธรรม รอยเลอนทลกมาก

กเกดขน

แนนอนครบ นไมใชครงแรกในประวตศาสตรทการขยายสนเชอ

ถกใชปลอบประโลมอาการจตตกของกลมทถกทงไวขางหลง และมนก

จะไมใชครงสดทายดวย ทจรงเราไมตองมองออกไปนอกสหรฐอเมรกา

กเหนตวอยางอกมาก การผอนปรนกฎเกณฑกำากบดแลและการ

ขยายตวอยางรวดเรวของภาคธนาคารในสหรฐอเมรกาเมอตนศตวรรษท 20

จดไดวาเปนปฏกรยาตอขบวนการเคลอนไหวของรากหญาในหลายแงมม

หนนโดยเกษตรกรรายยอยและขนาดกลางซงพบวาพวกเขาเสยเปรยบ

คนงานอตสาหกรรมททวจำานวนขนเรอยๆ และเรยกรองใหธนาคาร

ปลอยกหลวมกวาเดม การปลอยสนเชอภาคชนบทเกนตวเปนสาเหต

สำาคญประการหนงของปญหาธนาคารลมในชวงภาวะเศรษฐกจตกตำา

ครงใหญ (Great Depression)

26 Faul t Lines

ก�รเตบโตทพงพงก�รสงออก

ปกตการบร โภคท ใช เ งนกน นมขดจำ ากด โดยเฉพาะใน

ประเทศขนาดใหญอยางสหรฐอเมรกา อปสงคสนคาอปโภคบรโภค

ทเพมขนมกกระตนใหราคาและเงนเฟอสงขน จากนนธนาคารกลางท

วตกกงวลกจะขนอตราดอกเบย บนทอนทงความสามารถในการกและความ

อยากบรโภคของภาคครวเรอน แตปลายทศวรรษ 1990 ตอเนองถงทศวรรษ

2000 อปสงคทเพมขนของภาคครวเรอนอเมรกนสวนใหญไดรบการ

ตอบสนองจากตางแดนอยางเยอรมน ญปน และทเพมขนมากคอจน

ประเทศเหลานแตไหนแตไรมาพงพงการสงออกเปนหลกในการเตบโต

และมความสามารถในการผลตเหลอเฟอทจะสงออกเพม แตผมจะอธบาย

ในบทท 2 วาความสามารถในการขายสนคาของประเทศเหลานไดสะทอน

ถงความออนแอในแบบแผนการเตบโตทพวกเขาใช นนคอพวกเขา

พงพงผบรโภคตางชาตมากเกนควร การพงพงทวานคอตนตอของ

รอยเลอนชดทสอง

เศรษฐกจโลกเปราะบางเพราะอปสงคในประเทศทตำาเตยของ

ประเทศผสงออกทครองตลาด สรางแรงกดดนใหประเทศอนเรงการ

บรโภค เนองจากประเทศผสงออกมสนคาสวนเกนทจะขาย ประเทศอยาง

สเปน องกฤษ และสหรฐอเมรกา ซงไมแยแสตอภาระหนทเพมขนของภาค

ครวเรอนและกระทงสนบสนนมนดวยซำา – รวมถงประเทศอยางกรซซงไมม

เจตจำานงทางการเมองใดๆ ทจะควบคมมาตรการประชานยมของรฐและ

ขอเรยกรองของสหภาพ – กมกจะตกเปนเหยอประเทศผสงออก สดทายภาระ

หนครวเรอนหรอหนรฐทสงลวในประเทศเหลานกตกรอบไมใหการบรโภค

ขยายตวตอ นำาไปสการปรบตวทสงผลกระทบตอผคนอยางกวางขวาง

แตตราบใดทประเทศขนาดใหญอยางเยอรมนและญปนยงถกโครงสราง

โนมนำา – ทจรงคอบงคบ – ใหสงออก อปทานโลกกจะทะลกไปมาทวโลก

มองหาประเทศทนโยบายออนแอทสดหรอมวนยนอยทสด เยายวนให

Raghuram G. Rajan 27

พวกเขาใชเงนจนถงจดทไมมปญญาซอและตกเปนเหยอในวกฤต

เหตใดเศรษฐกจจำานวนมากเหลอเกนจงตองพงพงการบรโภค

ในประเทศอน? การพงพงของพวกเขาเกดจากการเลอกสรางการเตบโต

อยางรวดเรว จากภาวะลมสลายหลงสงครามโลกครงทสองหรอจากความ

ยากจน รฐบาล (และธนาคาร) แทรกแซงอยางหนกหนวงในเศรษฐกจ

เหลานเพอสรางบรษททแขงแกรงและผสงออกทแขงขนได โดยปกตมกแลก

มาดวยการบรโภคของภาคครวเรอนในประเทศตวเอง

เมอเวลาผานไป ประเทศเหลานกไดสรางภาคการผลตเนนการ

สงออกทมประสทธภาพสงมาก – บรษทอยางแคนนอน โตโยตา ซมซง และ

ฟอรโมซา พลาสตกส ลวนเปนผนำาโลก ความจำาเปนทจะตองแขงขนไดใน

ตลาดตางประเทศทำาใหผสงออกตนตวตลอดเวลา แตถงแมวาการแขงขน

โลกจะจำากดผลกระทบทเปนอนตรายจากการแทรกแซงของรฐในภาคการ

สงออก ภาคการผลตเนนตลาดในประเทศกไมมขอจำากดทวาน ธนาคาร

บรษทคาปลก รานอาหาร และบรษทกอสรางทวอทธพลเหนอนโยบายรฐ

จำากดการแขงขนในประเทศในสาขาธรกจของตวเอง ทำาใหสาขาเหลาน

ไรประสทธภาพมาก ยกตวอยางเชน ไมมธนาคารญปนรายใดทำาธรกจ

ทวโลกทดเทยมกบเอชเอสบซ ไมมบรษทคาปลกญปนรายใดแขงกบ

วอลมารทไดในแงของขนาดหรอความไดเปรยบในการแขงขนดานตนทน

และไมมเชนรานอาหารญปนเจาใดเทยบแมคโดนลดไดในแงของจำานวน

แฟรนไชส

ดวยเหตน ถงแมวาเศรษฐกจของประเทศเหลานจะเตบโตอยาง

รวดเรวเพอปนใหถงกลมประเทศรำารวย แตเมอความไดเปรยบเบองตน

ดานคาแรงตำาของพวกเขามลายหายไปและสงออกไดอยางยากเยน

มากขน ภาคธรกจในประเทศทมอทธพลทางการเมองแตประสทธภาพ

ตำามากกเรมกลายเปนขอจำากดของการเตบโตจากภายใน ในยาม

ปกตเศรษฐกจเหลานเตบโตเองไดยากอยแลว และในภาวะถดถอย

พวกเขากยงกระตนการเตบโตไดยากกวาเดมอกถาไมใชจายอยาง

28 Faul t Lines

สนเปลองมหาศาล สญชาตญาณโดยธรรมชาตของรฐบาลเมอถก

กระตนให ใช เงนคอ ใหทายผผลตในประเทศททรงอทธพลแตไร

ประสทธภาพซงชวยการเตบโตระยะยาวไมไดเลย ดงนนประเทศ

เหลานจงตองพงพงอปสงคตางแดนเพอดงพวกเขาออกจากภาวะถดถอย

อนาคตไมไดดสดใสนก เมอประชากรของประเทศเหลานเขาส

วยชรา การเปลยนแปลงกจะยากเยนกวาเดม และการพงพงของพวกเขา

กจะหนกยงกวาเดม จนซงนาจะเปนเศรษฐกจใหญทสดในโลกในอนาคต

อนใกลนกำาลงเจรญรอยตามเสนทางอนตรายทคลายกน จนจะตองเปลยน

นโยบายในสาระสำาคญถาไมอยากตกเปนสมาชกของกลมน กลมประเทศ

ทถวงความเจรญทางเศรษฐกจแทนทจะเปนหวรถจกรแหงการเตบโต

คว�มขดแยงของระบบ

ในอดต ประเทศกำาลงพฒนาโตเรวโดยทวไปไมใชผสงออกสทธ

ถงแมวาโรงงานของพวกเขาจะเนนผลตเพอตอบสนองอปสงคนอกประเทศ

อตราการเตบโตทสงลวของประเทศอยางเกาหลใตและมาเลเซยในทศวรรษ

1980 และตนทศวรรษ 1990 เชอเชญการลงทนขนานใหญในเครองจกรและ

อปกรณ ซงมกจะนำาเขามาจากเยอรมนและญปน นนหมายความวาประเทศ

เหลานขาดดลการคาและตองกเงนจากตลาดทนโลกมาใชจายลงทน

ดวยเหตน แมแตประเทศกำาลงพฒนาทเนนสงออกเรมแรกกยง

ชวยดดซบอปทานสวนเกนจากประเทศสงออกทรำารวย แตในทศวรรษ 1990

ประเทศกำาลงพฒนาประสบซรสวกฤตทางการเงนซงทำาใหพวกเขาตระหนก

วาการกเงนปรมาณมหาศาลจากประเทศอตสาหกรรมมาใชในการลงทน

นนเปนสตรแหงหายนะ ในบทท 3 ผมจะอธบายวาเหตใดเศรษฐกจเหลาน

จงเปลยนจากการดดซบอปทานสวนเกนมาเปนประเทศสงออกสทธทม

สวนกอใหเกดวกฤตเสยเอง กลาวโดยสรปคอระบบการเงนของพวกเขา

Raghuram G. Rajan 29

ตงอยบนหลกการทแตกตางโดยพนฐานจากระบบการเงนของเจาหน

และความไมลงรอยกนระหวางระบบสองระบบนคอตนตอของรอยเลอน

ทำาใหพวกเขาเสยงสงมากทจะกเงนจากตางแดนมาอดหนนการลงทนและ

การเตบโต

ในระบบการเงนทแขงขนสงอยางสหรฐอเมรกาและองกฤษ

จดเนนอยทความโปรงใสและความงายของการบงคบใชสญญาผานระบบ

กฎหมาย – เนองจากธรกรรมทางธรกจไมไดตงอยบนความสมพนธ ระบบ

แบบนจงเรยกวา ระบบ “คาขายอสระ” (arms-length) นกการเงนไดรบ

ความเชอมนจากความสามารถของพวกเขาในการเขาถงขอมลสาธารณะ

และความเขาใจในกจการของลกหน และเนองจากพวกเขารวาสทธของตน

จะไดรบการปกปองและบงคบใชในกระบวนการยตธรรม พวกเขาจงยนด

ทจะถอสทธระยะยาว เชน เปนผถอหนหรอเจาหนระยะยาว และออกทน

ใหกบผตองการเงนโดยตรงแทนทจะผานตวกลางอยางธนาคาร ธรกรรม

ทกธรกรรมจะตองชอบธรรมในตวเองและทำาผานการแขงเสนอราคา

แนนอนวาคำาอธบายนเปนแคภาพลอเลยน – ความโปรงใสหายไปในชวง

วกฤตทผานมา – แตมนกสะทอนแกนสารของระบบ

ระบบการเงนในประเทศทการแทรกแซงของรฐและธนาคาร

เปนปจจยสำาคญในกระบวนการเตบโตแตกตางจากนมาก ขอมลการเงน

ทเปนสาธารณะมนอยมาก บางทอาจเปนเพราะรฐและธนาคารควบคมการ

ไหลเวยนของทนในชวงทเศรษฐกจโต โดยไมจำาเปนตองใหสาธารณชน

รเหนและไมอยากใหรเหนดวย ถงแมวาในประเทศแบบนสวนใหญ

รฐจะถอนตวออกจากการควบคมการไหลของทน ธนาคารกยงมบทบาท

ทสำาคญ และขอมลกยงถกเกบงำามดชดไวกบบรรดาบคคลวงใน เนองจาก

ขอมลสาธารณะมนอย การบงคบสทธตามสญญาจงขนอยกบความ

สมพนธระยะยาวทางธรกจ ในระบบซงความสมพนธคอสกลเงนแหง

การแลกเปลยนนน ลกหนจายคนเจาหนหรอยนดเจรจาใหมเพอปองกน

ไมใหสญเสยความสมพนธและผลกระทบรายแรงทจะเกดขน นนหมายความ

30 Faul t Lines

วานกการเงนจากภายนอก โดยเฉพาะชาวตางชาตเขาถงระบบนได

นอยมาก ทจรงแลวปอมปราการนเองคอสงททำาใหระบบเดนได เพราะ

ถาหากลกหนสามารถ “เสยม” เจาหนเหมอนกบในระบบแขงขนสงททกราย

เปนอสระตอกน การบงคบใชกจะพงทลายลง

แลวเกดอะไรขน เม อนกลงทนเอกชนอสระจากประเทศ

อตสาหกรรมถกรองขอใหอดหนนการลงทนของภาคธรกจในประเทศ

กำาลงพฒนาทใชระบบความสมพนธ ซงเปนสถานการณแบบทเกดขน

ตอนตนทศวรรษ 1990? นกลงทนตางดาวทไมเขาใจความสมพนธวงใน

อนคลมเครอทำาอยสามอยาง พวกเขาจำากดความเสยงใหเหลอนอยทสด

ดวยการปลอยกแตสนเชอระยะสนจะไดสามารถดงเงนกลบไดทนควน

พวกเขาปลอยกในสกลเงนตางประเทศเพอปองกนไมใหสทธดอยคาจาก

เงนเฟอหรอการลดคาเงนในประเทศ และพวกเขาปลอยกผานธนาคาร

ทองถนเผอวาเวลาถอนทนและธนาคารชำาระหนคนไมได รฐบาลจะไดถก

ดงเขามาอมธนาคารในประเทศเพอปองกนความเสยหายทางเศรษฐกจ

ในวงกวาง ทงหมดนแปลวารฐบาลคำาประกนนกลงทนตางดาวโดยปรยาย

อนตรายจากการถกหางเลขคอสงทกำาหนด “การคาขายอสระ” สำาหรบ

นกลงทนตางดาวทยอมเอาเงนตวเองมาใสระบบความสมพนธทไมโปรงใส

ปญหาในเอเชยตะวนออกกลางทศวรรษ 1990 คอ นกลงทน

ตางดาวซงถกคมครองโดยมาตรการเหลานมแรงจงใจนอยมากทจะ

กลนกรองคณภาพของโครงการทพวกเขาปลอยก และระบบธนาคาร

พาณชยในประเทศซงรฐควบคมและคำาประกนการปลอยสนเชอจนถง

เมอไมนานกอนหนานกมความสามารถตำามากทจะใชวจารณญาณอยาง

รดกม โดยเฉพาะเมอลกหนกำาลงไตบนไดแหงเทคโนโลย ลงทนในโครงการ

ซบซอนทใชทนสงมาก ลกหนยอมเรงรากบสนเชอทไดมาอยางงายดาย

และไมอยากถามอะไร แตเมอโครงการทจายโดยสนเชอขาดวจารณญาณ

เรมดอยคณภาพลง นกลงทนตางดาวกถอนทนกลบทนท ดงนนประเทศ

กำาลงพฒนาทพงพาเงนตราตางประเทศในการลงทนของพวกเขาจงประสบ

ภาวะบมสลบลม ลงเอยในซรสวกฤตปลายทศวรรษ 1990

Raghuram G. Rajan 31

วกฤตเหลานนกอความเสยหายมหาศาลและทำาใหเสยหนาดวย

ยกตวอยางเชน จดพของอนโดนเซยจากจดสงสดถงจดตำาสดดงลง

25 เปอรเซนต ใกลเคยงกบขนาดการหดตวของสหรฐอเมรกาชวงภาวะ

เศรษฐกจตกตำาครงใหญ แตหายนะของอนโดนเซยเกดขนในเวลาเพยง

ปเดยวโดยประมาณ ขณะทเศรษฐกจดงลงเหว คนหลายลานตกงาน

โดยไมมตาขายสงคมใดๆ รองรบ และอนโดนเซยกยงประสบปญหา

การประทวงของคนตางเชอชาตและความปนปวนทางการเมอง ทแยทสด

คอประเทศทภาคภมใจวาไดปลดแอกตวเองจากเจาอาณานคมและม

อสรภาพทางเศรษฐกจตองเปดหมวกขอทาน ขอกเงนจากไอเอมเอฟและ

ยอมทำาตามเงอนไขจำานวนมากกวาจะไดก เงอนไขบางประการถกประเทศ

อตสาหกรรมสงเพอแสวงหาประโยชนเขาตว ทำาใหชาวอนโดนเซยโกรธแคน

ตอสงทพวกเขามองวาเปนการสญเสยอธปไตย

ดวยเหตนจงไมควรมใครแปลกใจทประเทศกำาลงพฒนาบางแหง

ตดสนใจวาจะไมยอมตกเปนลกไลของตลาดการเงน (หรอไอเอมเอฟ)

อกตอไป แทนทจะกเงนจากตางแดนมาหนนการลงทนในประเทศ รฐบาล

และบรษทของพวกเขาตดสนใจยกเลกโครงการลงทนใหญโตและหยดการ

ขยายตวดวยเงนก นอกจากน บางประเทศตดสนใจกระตนการสงออก

ดวยการตรงคาเงนใหตำากวามลคาทแทจรง พวกเขาซอเงนตราตางประเทศ

เพอกดอตราแลกเปลยนใหตำา สงผลใหสะสมทนสำารองระหวางประเทศ

ปรมาณมหาศาล ซงอาจใชเปนเงนทนฉกเฉนเมอใดกตามทเจาหนตางดาว

ตนกลวอกรอบ ดงนนในปลายทศวรรษ 1990 ประเทศกำาลงพฒนาจงหน

การลงทน เปลยนสถานะจากผนำาเขาสทธเปนผสงออกสทธของทงสนคา

และทน เตมความตะกละในอปทานโลก

การลงทนของบรษทในประเทศอตสาหกรรมลดฮวบลงไมนาน

หลงจากฟองสบดอทคอมแตก โลกไถลเขาสภาวะถดถอยในปแรกๆ ของ

ศตวรรษใหม เมอประเทศอยางเยอรมนและญปนไมอาจชวยเพราะเนนการ

สงออก ภาระการกระตนการเตบโตจงตกเปนของสหรฐอเมรกา

32 Faul t Lines

ก�รฟนตวแบบไรง�น

และแรงกดดนใหกระตนเศรษฐกจ

ดงทผมเสนอขางตน สหรฐอเมรกาโดยภาคการเมองมแนวโนม

ทจะกระตนการบรโภค แตขณะทอเมรกานำาสงการกระตนทจำาเปน

เพอฉดโลกใหพนจากภาวะเศรษฐกจถดถอยป 2001 มนกคนพบวารปการณ

ไมตางจากการฟนตวในป 1991 ตรงทไมไดสรางงานใหมเลย ในเมอ

ชวงเวลาการจายเงนชดเชยการวางงานในอเมรกามระยะสนมาก ภาวะ

ไรงานใหมจงสรางแรงกดดนทางการเมองมหาศาลใหรฐอดฉดเศรษฐกจ

ไปเรอยๆ ผมจะอธบายในบทท 4 วาการฟนตวแบบไรงานในสหรฐอเมรกา

นนไมใชเรองในอดต – ทจรงการฟนตวในปจจบนกกำาลงสรางงานใหม

อยางเชองชามาก การฟนตวแบบไรงานกอความเสยหายสงเปนพเศษ

เพราะการอดฉดของรฐซงพงเปาไปทการบงคบใหภาคเอกชนทอดออด

ยอมสรางงานนน มกจะบดเบอนแรงจงใจโดยเฉพาะในภาคการเงน กอเกด

รอยเลอนอกชดหนงซงมตนตออยในปฏสมพนธระหวางการเมองกบภาค

การเงน คราวนแปรผนไปตามวฏจกรธรกจ

ตงแตป 1960 จนถงภาวะเศรษฐกจถดถอยป 1991 อเมรกาฟนตว

จากภาวะเศรษฐกจถดถอยคอนขางเรว เวลาเฉลยทเศรษฐกจฟนตวจากจด

ตำาสดในภาวะถดถอยคนสระดบการผลตกอนหนานนคอไมถงสองไตรมาส

และฟนงานทสญเสยไปไดภายในแปดเดอน7

แตการฟนตวจากภาวะถดถอยป 1991 กบภาวะถดถอยป

2000-2001 แตกตางกนมาก ถงแมวาระดบการผลตจะฟนตวไดภายใน

สามไตรมาสของป 1991 และไตรมาสเดยวในป 2001 การฟนตวของอตรา

การมงานทำากลบใชเวลาถง 23 เดอนจากจดตำาสดในป 1991 และ 38 เดอน

ในป 20018 ทจรงอตราการสญเสยงานยงดำาเนนตอไปหลงจดทเศรษฐกจ

เรมฟนตว สงผลใหเราเรยกการฟนตวแบบนดวยชอทเหมาะสมมากวา

การฟนตวแบบไรงาน (jobless recovery)

Raghuram G. Rajan 33

โชครายทสหรฐอเมรกาไมพรอมรบมอกบการฟนตวแบบไรงาน

ปกตเงนชดเชยการวางงานมอายเพยงหกเดอน นอกจากน เนองจาก

ทผานมาสวสดการสขภาพถกผกตดกบงาน พนกงานทตกงานจงสมเสยง

ทจะสญเสยบรการสขภาพราคาถกไปดวย

เงนชดเชยระยะสนอาจเหมาะสมในยคทการฟนตวเกดขนอยาง

รวดเรวและมตำาแหนงงานเหลอเฟอ ความกลววาจะสญเสยเงนชดเชย

กอนหางานทำาได อาจทำาใหคนมแรงจงใจทจะขยนหางานมากขนและม

โอกาสพบนายจางทเหมาะสมไดมากขน แตในยคทงานใหมมนอย แรงจงใจ

เชงบวกกลบกลายเปนบอเกดความไมแนนอนและความหวาดหวน –

และกไมไดเกดกบคนวางงานเทานน กระทงคนทมงานทำาแลวกกลววา

อาจตกงานและถกปลอยเกาะ

นกการเมองทมองขามความหวาดหวนของประชาชนมกเดอดรอน

เชอกนอยางแพรหลายวาประธานาธบดบชผพอแพการเลอกตงสมย

ทสองทงทชนะสงครามอรกซงสรางความนยมสงมาก เพราะเขาดจะ

ไมตอบสนองตอความหวนวตกของประชาชนเกยวกบการฟนตวแบบ

ไรงานหลงเกดภาวะถดถอยป 1991 นกการเมองซมซบบทเรยนนเปน

อยางด ภาคการเมองมองวาการฟนตวเปนเรองของงาน ไมใชผลผลต และ

นกการเมองกยนดจะอดฉดทงมาตรการทางการคลง (การใชจายเงนของรฐ

และลดภาษ) และทางการเงน (ลดดอกเบยระยะสน) เขาสเศรษฐกจจนกวา

งานจะเรมฟนคนมาใหม

ในทางทฤษฎการกระทำาเชนนสะทอนสงทดทสดของประชาธปไตย

แตในทางปฏบตแรงกดดนของประชาชนทอยากเหนนกการเมองทำาอะไร

เรวๆ กลายเปนวาทำาใหนกการเมองสามารถบกตะลยฝากลไกถวงดล

และคานดลปกตของการดำาเนนนโยบายรฐในสหรฐอเมรกา นโยบาย

ระยะยาวถกประกาศใชภายใตเงาทะมนของภาวะฉกเฉนโดยทพรรค

การเมองซงบงเอญอยในอำานาจตอนเกดภาวะถดถอยสามารถแอบ

ผลกดนวาระซอนเรนของตวเองได สถานการณนสงผลใหการดำาเนน

34 Faul t Lines

นโยบายมความผนผวนเกนกวาทประชาชนอาจจะอยากเหน อกทงยง

โนมเอยงทจะไปกระตนใหรฐใชจายเกนตวและบนทอนสขภาพทางการเงน

ระยะยาวของรฐบาล

ในบทท 5 ผมจะสำารวจวธทนโยบายทางการเงนของสหรฐไดรบ

อทธพลจากประเดนทางการเมองเหลาน แนนอนวานโยบายทางการเงน

เปนอาณาจกรของเฟดซงโออวดวาเปนอสระ แตประธานเฟดทงดขอกบ

นกการเมองดวยการขนดอกเบยกอนทงานจะกลบมาใหมนนคงเปนคน

ทกลาหาญชาญชย และอนทจรง พนธกจขอหนงของเฟดคอการรกษา

อตราการมงานทำาใหอยในระดบสง นอกจากนเมออตราการวางงาน

ไมลดลง เงนเฟอจากคาแรงซงเปนขอกงวลหลกของนกการธนาคารกลาง

ในปจจบนกไมนาจะเกด ทำาใหเฟดรสกวานโยบายตรงอตราดอกเบยใหตำา

ของตวเองมความชอบธรรม แตนโยบายนมผลกระทบ – ปญหาหนงคอ

ตลาดอนอกจำานวนมากรวมทงตลาดในตางแดน มปฏกรยาตอนโยบาย

เงนคลอง ยกตวอยางเชน ราคาสนคาโภคภณฑอยางนำามนและโลหะ

มแนวโนมสงขน และราคาของสนทรพยอยางบาน หน และหนกกมแนวโนม

จะเฟอเมอนกลงทนหนอตราดอกเบยระยะสนตำาๆ ไปลงทนในอะไรกตาม

ทใหผลตอบแทนคอนขางด

ทเปนปญหายงกวานนคอ ภาคการเงนเองกมแนวโนมทจะ

เสยงมากกวาเดมในสถานการณเชนน ระหวางป 2003-2006 อตรา

ดอกเบยตำาเพมแรงจงใจทรฐบาลสรางไวแลวดวยการใหผมรายไดนอย

กเงนมาซอทอยอาศย และเปนเชอเพลงกระพอใหตลาดอสงหารมทรพย

บมใหญโตพรอมกบเพมภาระหนของผคน ในความพยายามทจะ

กระตนใหภาคธรกจลงทนและสรางงานเพม เฟดเตมฟนลงไปในกองไฟ

ดวยการพยายามใหคำามนกบเศรษฐกจวาอตราดอกเบยจะตำาไปอกนาน

คำามนทำานองนยอมผลกใหราคาสนทรพยพงสงยงกวาเดมและทำาให

ภาคการเงนเสยงสงมากกวาเดม ไมตายดานการกำากบดแลคอ

กรนสแปน ประธานเฟด บอกตลาดในป 2002 วาเฟดจะไมแทรกแซง

Raghuram G. Rajan 35

เพอทมใหฟองสบราคาสนทรพยแตก แตจะแทรกแซงเพออำานวยความ

สะดวกใหแกการขยายตวครงใหมถาหากตลาดระเบด ถาตลาดการเงน

ตองการใชใบอนญาตทจะทำาตวเหลวแหลก คำาพดของกรนสแปนกคอ

ใบอนญาตนน

การพงความสนใจไปทงานและเงนเฟอ – ซงในทางปฏบตคองาน

อยางเดยว – แปลวาเฟดทำาตวสายตาสนทางการเมอง มความเสยงวา

พวกเขาอาจทำาอยางนนอกตอใหปฏบตตามพนธกจของตวเองทกตวอกษร

กตาม แมวาเฟดจะมเครองมอทจำากดอนเปนเหตใหเรยกรองไดวาไมควร

มอบเปาหมายหลายอยางทอาจขดกนเองใหทำา เฟดกไมอาจละเลยผลพวง

ของจดสนใจอนคบแคบตอเศรษฐกจในวงกวาง พดใหชดคอ ดอกเบยตำา

และสภาพคลองทเฟดกระพอนนมผลกระทบทแพรหลายตอพฤตกรรมของ

ภาคการเงน รอยเลอนทเกดขนเมอการอดฉดทมวาระทางการเมองมาปะทะ

กบภาคการเงนทมองหาความไดเปรยบทกหนทางนนคอตนตออนตราย

อนใหญหลวง เชนเดยวกบการกระตนตลาดทอยอาศยของผมรายไดนอย

ผลพวงตอภ�คก�รเงนอเมรกน

แรงสนสะเทอนบนรอยเลอนทงหมดนมารวมตวกนในภาค

การเงนอเมรกนจนถงขนเกอบทำาลายมนไดอยางไร? ผมเนนสองวถทเกดขน

วถแรก เงนปรมาณมหาศาลไหลเขาสตลาดทอยอาศยของผมรายไดนอย

ในสหรฐอเมรกา ทงจากตางแดนและสถาบนปลอยสนเชอบานทรฐอดหนน

เชน แฟนนเม และ เฟรดดแมค เหตการณนทำาใหราคาทอยอาศยพงขน

อยางไมยงยนและสนเชอทปลอยกดอยคณภาพลงอยางตอเนอง วถทสอง

ทงธนาคารพาณชยและวาณชธนกจตางรบความเสยงมหาศาล รวมถงการ

ซอหลกทรพยดอยคณภาพปรมาณมหาศาลทออกมาหนนสนเชอซบไพรม

กระทงกเงนระยะสนมากๆ มาซอหลกทรพยเหลาน

36 Faul t Lines

ผมอยากพดใหชดขนอกนด ตนทศวรรษ 2000 เงนออมทสงสม

ในประเทศกำาลงพฒนาซงพงพาการสงออก ถกดดไปหนนสหรฐอเมรกา

ซงการอดฉดทางการคลงและการเงนสรางอปสงคมหาศาลสำาหรบสนคาและ

บรการ โดยเฉพาะการกอสรางทอยอาศย นกลงทนตางดาวมองหาความ

ปลอดภย เงนของพวกเขาไหลเขาพนธบตรทออกโดยองคกรกงรฐอยาง

แฟนนเมและเฟรดดแมค ชวยใหรฐบาลอเมรกนขยบเขาใกลเปาหมาย

ดานทอยอาศยของผมรายไดนอย นกลงทนซงสวนใหญมาจากประเทศ

กำาลงพฒนาคดเอาเองวารฐบาลอเมรกนสนบสนนสถาบนเหลาน

ไมตางจากทนกลงทนจากประเทศอตสาหกรรมคดเอาเองวารฐบาลประเทศ

กำาลงพฒนาจะสนบสนนพวกเขากอนทประเทศเหลานจะเกดวกฤต แมวา

แฟนนเมกบเฟรดดแมคจะรบความเสยงมหาศาล ทงคกไมตกอยใตวนย

ของตลาดอกตอไป

กองทนอนๆ จากภาคเอกชนในตางแดนไหลเขาซอหลกทรพย

ซบไพรมองสนเชอทอยอาศยซงไดรบการจดอนดบวาดมาก ตรงน

นกลงทนตางดาวทไมรอโหนอเหนพงพาสถาบนในระบบคาขายอสระ

อยางไรเดยงสาเกนไปหนอย พวกเขาเชอมนในอนดบความนาเชอถอและ

ราคาตลาดในระบบ โดยไมตระหนกวาเงนปรมาณมหาศาลทไหลเขาส

การปลอยสนเชอซบไพรมทงจากองคกรกงรฐและนกลงทนตางดาว

ไดทำาใหสถาบนเสอมทรามไปแลว เนองจากความออนแอประการหนงของ

ระบบคาขายอสระดงทผมจะอธบายในบทท 6 คอมนตองใหราคามความ

เทยงตรง – แตเมอเศรษฐกจตองการดดซบคลนทนจากนกลงทนหเบา

ราคากอาจถกบดเบอนอยางรนแรง นเปนอกจดหนงทการของแวะระหวาง

ระบบการเงนสองระบบสรางความเปราะบาง

อยางไรกตาม สาเหตหลกของความตนกลวทางการเงนไมได

อยทธนาคารจดกลมและขายหลกทรพยซบไพรมองสนเชอบานทคณภาพ

ตำา แตเปนขอเทจจรงทวาพวกเขาถอหลกทรพยเหลานเองในปรมาณมาก

ไมวาจะในหรอนอกงบดลและซอมนมาดวยเงนกระยะสน สถานการณ

Raghuram G. Rajan 37

นำาเราตวงกลบมาสธมการบรรยายของผมทแจคสน โฮล เกดอะไรขน?

เหตใดธนาคารหลายแหงเหลอเกนในสหรฐอเมรกาจงไดแบกรบความเสยง

สงขนาดนน?

ปญหาดงกลาวเกยวของกบลกษณะพเศษของความเสยงเหลาน

ดงทผมจะอธบายในบทท 7 ทนปรมาณมหาศาลทไหลจากนกลงทนหเบา

ไปหนนการปลอยสนเชอซบไพรม รวมถงการมสวนรวมอยางมนยสำาคญ

ของรฐในกจกรรมน บงชวาสถานการณนอาจดำาเนนไปไดนานพอควร

โดยทเจาของบานไมผดนดชำาระหน ในทำานองเดยวกน ความยนยอมของ

เฟดทจะดำารงสภาวะเงนคลองเปนเวลานานตราบใดทอตราการวางงาน

ยงอยในระดบสง ทำาใหความเสยงทจะขาดเงนเฉยบพลนดนอยมาก

ภายใตสถานการณแบบน ระบบการเงนสมยใหมกมแนวโนมทจะรบ

ความเสยงเกนขนาด

ธนาคารทแบกรบความเสยงทำานองนมกจะไดกำาไรสงผดธรรมดา

อยเกอบตลอดเวลา มความเปนไปไดอยบางทมนจะขาดทนอยางรนแรง

จากมมมองของสงคม ธนาคารไมควรรบความเสยงเหลานเลยเนองจาก

ความเสยหายมราคาแพงมากถาหากมผลขาดทน โชครายทธรรมชาต

ของโครงสรางคาตอบแทนในระบบการเงน ไมวาจะทางตรงหรอทางออม

เนนหนกไปทความไดเปรยบระยะสน และอาจสงเสรมใหนายธนาคาร

อยากรบความเสยงเหลาน

ปจจยทกอใหเกดหายนะไมแพกนคอ การแทรกแซงของรฐบาล

หรอธนาคารกลางในตลาดบางแหงเพอบรรลเปาหมายทางการเมองหรอ

หลกเลยงความเจบปวดทางการเมอง ไมวาจะเปนการแทรกแซงจรงๆ

หรอการประกาศวาจะแทรกแซง ลวนสรางพลงมหาศาลทจงใจใหผเลน

จำานวนมากในภาคการเงนยอมรบความเสยงตวเดยวกน ขณะทพวกเขา

ทำาอยางนน แนวโนมทจะขาดทนจรงกสงขน ชดเจนวาภาคการเงน

ตองรบผดชอบกบความเสยงทตวเองรบ ในบรรดาปจจยความลมเหลว

ของพวกเขาในวกฤตรอบลาสดรวมถงแรงจงใจทถกบดเบอน อหงการ

38 Faul t Lines

ความอจฉารษยา ศรทธาซงอยผดท และพฤตกรรมแหตามกน แตรฐบาล

กทำาใหความเสยงเหลานดดกวาทควรเปน และปลอยใหตลาดไรวนยไดจนถง

ขนอาจทำาใหมนสรรเสรญพฤตกรรมแบบนดวยซำา โชครายทการแทรกแซง

ของรฐหลงวกฤตตอกยำาความเชอของภาคการเงน ในวกฤตนปญหา

จรยวบตทางการเมองมาจบมอกบจรยวบตในภาคการเงน ความจรง

ทนาเปนหวงคอทงหมดนอาจเกดขนอกในอนาคต

พดอกอยางคอ ปญหาหลกของระบบทนนยมตลาดเสร

ในประชาธปไตยสมยใหมคอจะปรบสมดลระหวางบทบาทของภาครฐ

กบบทบาทของตลาดอยางไร ทผานมานกวชาการใชพลงมากในการนยาม

กจกรรมทเหมาะสมของรฐและของตลาด แตทจรงตนตอความเปราะบาง

อยทปฏสมพนธระหวางกน ในการปกครองระบอบประชาธปไตย รฐบาล

(หรอธนาคารกลาง) ไมอาจปลอยใหประชาชนคนธรรมดาโดนหางเลข

จากตลาดเมอตรรกะอนแขงกราวของมนถกผอนคลายลง ภาคการเงน

สมยใหมทซบซอนเขาใจเรองนด ดงนนจงหาชองทางฉวยโอกาสจากความ

ถกตองตามทำานองคลองธรรมของรฐบาล ไมวารฐบาลจะกงวลเรองความ

เหลอมลำา การวางงาน หรอเสถยรภาพของธนาคารในประเทศ ปญหา

มาจากความไมลงรอยกนขนพนฐานระหวางเปาหมายของทนนยมกบ

เปาหมายของประชาธปไตย แตแลวทงสองระบบนกไปดวยกนได เพราะ

แตละระบบตางชวยลดความบกพรองของกนและกน

ผมไมอยากเปนคนทคอยแกตางใหนายธนาคาร ผซงความ

กระหายอยากไดโบนสหลงจากทถกอมโดยสาธารณะไมเพยงนารงเกยจ

ทางศลธรรมแตยงสายตาสนทางการเมองดวย แตความโกรธแคนไมอาจ

ผลกดนนโยบายทดได ถงแมวาภาคการเงนจะไมใชเหยอผไรเดยงสา

มนกอยตรงกลางรอยเลอนหลายรอยทสงผลกระทบตอพฤตกรรมของมน

ผเลนแตละฝาย – นายธนาคาร นกการเมอง คนจน นกลงทนตางดาว

นกเศรษฐศาสตร และนกการธนาคารกลาง – ลวนทำาในสงทพวกเขา

คดวาถกตอง และทจรงกอาจเปนไปไดจรงๆ วาผเลนรายสำาคญอยาง

Raghuram G. Rajan 39

นกการเมองและนายธนาคารถกจงจมกโดยไมรตวดวยแบบแผนการ

ออกเสยงเลอกตงและการยอมรบจากตลาดตามลำาดบ จนมประพฤต

ในแนวทางทนำาไปสวกฤต แตการไมมตวโกงและขอเทจจรงทวาผเลน

แตละฝายลมเหลวในการสรางสะพานขามรอยเลอน ทำาใหการหาทางออก

ยากขน ไมใชงายขน การกำากบดแลคาตอบแทนของนายธนาคาร

เปนเพยงทางออกสวนเดยวเทานน โดยเฉพาะถาหากนายธนาคาร

หลายคนไมตระหนกวาพวกเขากำาลงรบความเสยงอะไรบาง

คว�มท�ท�ยทเร�เผชญ

ถาหากวกฤตซงกอใหเกดความเสยหายใหญหลวงเปนผลลพธ

ของความประพฤตทมเหตมผลของผเลนฝายตางๆ เรากมงานอกมาก

ทตองทำา งานสวนใหญอยนอกภาคการเงน – เราจะชวยคนทเสยเปรยบ

ในสหรฐอเมรกาใหพวกเขามโอกาสแทจรงทจะประสบความสำาเรจ

ไดอยางไร? เราควรจะสรางตาขายสงคมทแขงแรงกวาเดมเพอคมครอง

ครวเรอนในชวงเศรษฐกจถดถอยในสหรฐอเมรกาหรอวาเราจะหาทางอน

ททำาใหคนทำางานฟนตวไดดขน? ประเทศขนาดใหญรอบโลกจะปลดปลอย

ตวเองจากการพงพงการสงออกไดอยางไร? พวกเขาจะพฒนาภาคการเงน

อยางไรเพอใหมนจดสรรทรพยากรและความเสยงอยางมประสทธภาพ?

และแนนอนครบ สหรฐอเมรกาควรปฏรประบบการเงนของตวเองอยางไร

เพอไมใหมนทำาลายลางเศรษฐกจโลกอก?

ในการออกแบบการปฏรป เราตองตระหนกวาระบบการเงนเพยง

ระบบเดยวทมความปลอดภยจรงๆ คอระบบทไมรบความเสยงใดๆ เลย

ไมออกทนสนบสนนนวตกรรมหรอการเตบโต ไมชวยดงผคนใหหลดพน

ปลกความจน และมอบทางเลอกนอยมากใหกบผบรโภค มนคอระบบ

ท เปลยนแปลงอยางเชองชา จงเทากบตอกตรงทกอยางใหอย ใน

40 Faul t Lines

สภาพเดม แตในระยะยาวเมอคำานงถงความทาทายอนใหญหลวงทโลก

เผชญอย – อาท วกฤตความเปลยนแปลงของภมอากาศ ประชากร

สงอาย และความยากจน – การยอมตกอยในสภาพเดมอาจเปนความเสยง

ทใหญทสดในบรรดาความเสยงทงมวล เพราะมนจะทำาใหเราไมอาจปรบตว

เพอรบมอกบความทาทายเหลานได เราไมอยากกลบไปสคนวนเกาๆ

อนโหดรายและทำาใหการธนาคารเปนเรองนาเบออกครงหนง – งายมากทจะ

ลมวาภายใตระบบทถกกำากบดแลอยางเครงครด ผบรโภคและบรษทตางๆ

มทางเลอกนอยมาก เราอยากไดระบบการเงนทเปยมนวตกรรมและพลวต

แตไมมความเสยงสวนเกนและพฤตกรรมนารงเกยจ เปาหมายนยากยงทจะ

บรรล แตความพยายามของเราจะคมคาอยางแนนอน

นอกจากนเรายงตองตระหนกวาเศรษฐศาสตรทดนนไมอาจ

แยกขาดจากการเมองทด – นอาจเปนเหตผลทครงหนงวชาเศรษฐศาสตร

ถกเรยกวาเศรษฐศาสตรการเมอง ความผดพลาดของนกเศรษฐศาสตร

คอการปกใจเชอวาเมอใดทประเทศตางๆ พฒนาโครงเหลกของสถาบน

ตางๆ ขนมาไดแลว อทธพลทางการเมองจะถกควบคม และประเทศเหลาน

กจะกาวออกจากสถานะการเปนประเทศกำาลงพฒนาอยางถาวร ถงตอนน

เราควรรดแลววาสถาบนตางๆ อยางเชนหนวยงานกำากบดแลจะมอทธพล

กตอเมอการเมองมสมดลดพอควร ความไมสมดลทฝงรากลกอยางเชน

ความเหลอมลำาอาจจดกระแสทางการเมองใหพชตสถาบนใดกตาม

ทพยายามตกรอบจำากด ประเทศตางๆ อาจถอยหลงไปสสถานะประเทศ

กำาลงพฒนาหากการเมองในประเทศเสยสมดล ไมวาสถาบนของพวกเขา

จะพฒนาไปมากเพยงใดกตาม

เรองนไมมยาวเศษครบ การปฏรปจะตองอาศยการวเคราะห

อยางรอบคอบและบางครงกตองใหความสำาคญกบรายละเอยดอนนาเบอ

ผมจะอภปรายการปฏรปทเปนไปไดในบทท 8 ถงบทท 10 โดยเนนวถปฏบต

กวางๆ ผมหวงวาขอเสนอของผมจะไมตนเขนและเปนเรองสรางสรรคกวา

เสยงเรยกรองใหประชาทณฑนายธนาคารหรอผกำากบดแล ถาหากขอเสนอ

Raghuram G. Rajan 41

ของผมถกนำาไปปฏบต มนกจะเปลยนโฉมโลกทเราอยในระดบรากฐาน

เคลอนโลกออกจากเสนทางแหงวกฤตทจมลกลงเรอยๆ ไปยงเสนทางใหม

แหงเสถยรภาพและความรวมมอกนทางเศรษฐกจและการเมอง เราจะ

คบหนาในการเอาชนะความทาทายสำาคญๆ ทโลกเผชญ การปฏรป

จะเรยกรองใหสงคมตางๆ เปลยนแปลงวธใชชวต วธเตบโต และวธ

ตดสนใจ มนจะทำาใหสงคมเจบปวดในระยะสนแลกกบประโยชนในระยะยาว

ทกระจายตวกวาแตกมหาศาลมากกวา การปฏรปเหลานยากยงตลอดมา

ทจะ “ขาย” ใหกบประชาชน ดงนนนกการเมองจงไมชอบมน แตตนทนของ

การไมทำาอะไรเลยอาจเปนความปนปวนทรายแรงกวาประสบการณ

ทเราเพงผานมาสดๆ รอนๆ เนองจากถาไมทำาอะไรเลย รอยเลอนมแตจะ

ลกลงกวาเดม

สถานการณไมนาหดหไปทงหมด มสองเหตผลอนทรงพลง

ทวนนเราควรมความหวง – ความกาวหนาทางเทคโนโลยกำาลงแกปญหา

ทไรทางออกมานานหลายศตวรรษ และการปฏรปทางเศรษฐกจกกำาลง

ชวยใหคนจนจำานวนมหาศาลหลดพนจากสภาพความเปนอยแบบยคกลาง

เขาสระบบเศรษฐกจสมยใหม เราจะไดประโยชนมากมายถาดงบทเรยน

ทถกตองออกมาจากวกฤตและสรางเสถยรภาพใหกบเศรษฐกจโลกได

ในทางกลบกน เรากอาจเสยหายมากมายถาหากดงบทเรยนทผดออกมาใช

ตอจากนไปผมจะแจกแจงทงรอยเลอนและการตดสนใจยากๆ ทเราเผชญอย

ใหด ดวยความหวงวาเราจะสรางการเปลยนแปลงทดไดรวมกน เพอ

ตวเราเอง เราจะตองทำาใหไดครบ

42 Faul t Lines

1ใหพวกเข�กนเครดต

k

Raghuram G. Rajan 43

เจนทำางานเปนผชวยในสถาบนวจยไมแสวงกำาไรขนาดใหญมานาน

กวาสามสบสองป เธอพมพดดคลองมากในโรงเรยน ไปลงทะเบยนเรยน

บางวชาเกยวกบการทำาธรกจ หลงจากทเรยนวทยาลยไดหนงเทอม

เธอกตดสนใจวาประโยชนจากการศกษาระดบอดมศกษาไมคมคาเลาเรยน

เพราะงานพมพดดมเหลอเฟอและคาจางกดด ททำางานแรกของเธอคอ

องคกรไมแสวงกำาไร ตอนแรกเธอมเจานายสองคน งานหลกของเธอคอ

พมพรายงานและงานวจย จดเอกสารปรมาณมหาศาลทพอกพนไมหยด

และรบโทรศพท

ผานไปหลายป คนทเรมทำางานในตำาแหนงคลายเจนตกงาน

ไปหลายคน กำาเนดของคอมพวเตอร – เรมจากเมนเฟรม ตามมาดวย

คอมพวเตอรสวนบคคล – ทำาใหงานประจำาวนสวนใหญของผชวยหายไป

หวหนาและผจดการระดบกลางเรยนรทจะพมพเอกสารของตวเอง

ยายงานทำาพรเซนเตชนและการวเคราะหเบองตนออกไปจางหนวยงาน

ขางนอก บางทกสงไปยงประเทศหางไกลซงพนกงานทำางานทงหมด

44 Faul t Lines

เสรจในชวขามคน เอกสารสวนใหญกลายเปนเอกสารอเลกทรอนกส

เกบในแผนดสกแทนตเอกสาร และตอมาเมอเจานายของเจนเรมคยกนทาง

อเมล โทรศพทกดงนอยลงทกท – พวกเขาไมไดทำาธรกจเรงดวนทตองยกห

คยกบลกคาตลอดเวลา ดวยเหตนไมชาตำาแหนงเลขานการของเจนกตก

อยในความเสยง และสดทายเธอกถกใหออก

อยางไรกตาม เจนเอาตวรอดจากการจโจมของเหลาเครองจกร

มาไดดวยการเปลยนตวเองใหม เธอไดงานอกฝายในองคกรเดยวกนอยาง

รวดเรว กลายเปน “นกแกปญหา” ใหกบเจานายใหม ทำางานทพวกเขา

มเวลาหรอความสามารถในการจดการนอยมาก – อยางเชน การเลอกราน

อาหารและสงอาหารสำาหรบงานเลยงอาหารเยนในสำานกงาน เชญวทยากร

มาพดใหพนกงานฟงและจดการตารางงานใหกบพวกเขา รบมอกบลกคา

ทโกรธเคองและดแลตดตามใหปญหาของพวกเขาไดรบการแกไข หรอ

ตามเรองกบนกบญชหวแขงทของใจกบบลคาใชจายของเจานายเธอ ในเมอ

เจนไดเปลยนตวเองไปเปนคนทจดการกบงานไมธรรมดา งานทเครองจกร

ทำาไมได เธอจงตองรบคำาสงจากเจานายมากกวาเดม – ลาสดนบไดเกาคน

งานของเธอเหนอยหนกเพราะเสยงเรยกรองมาจากรอบดาน แตเธอกดใจ

ทยงมงานทำา และมนกนาสนใจกวาเดมดวย

เจานายของเจนตางไดประโยชนมหาศาลจากการปฏวต

ในวงการคอมพวเตอรและการสอสาร งานวจยและบทความทพวกเขาเขยน

แพรหลายในวงกวางกวาเดม ในอดตตองถายสำาเนาและสงทางไปรษณย

ไปถงคนทสนใจจะอานมนจรงๆ แตวนนเพยงแคอพโหลดขนบนเวบไซต

กเขาถงคนจำานวนมากไดอยางรวดเรว พรเซนเตชนของพวกเขามสสน

กวาเดมและงานสมมนากนาสนใจกวาเดม ซงหมายความวาผฟงกตงใจ

ฟงพวกเขามากขนเวลาพด บอยครงทนกวจยเหลานไดรบการตดตอจาก

คนแปลกหนาผเหนงานของพวกเขาทไหนสกแหงบนเวบใหไปบรรยาย

ใหคำาปรกษา หรอเปนพยานผเชยวชาญในศาล

ในแงนความกาวหนาทางเทคโนโลยสงผลกระทบอยางกวางขวาง

Raghuram G. Rajan 45

ตอคนทวไป งานซำาซากจำาเจททำาโดยพนกงานระดบเลขานการและเสมยน

อยางเจนซงปกตจบการศกษาระดบมธยมปลายหรอเรยนวทยาลยไมจบ

ถกแปลงเปนงานอตโนมต แตงานสรางสรรคไมจำาเจซงปกตเปนงานของ

คนทเรยนสงกวานนกมเทคโนโลยชวยทำา ตงแตซอโอผสามารถเชคยอด

สนคาคงคลงลาสดของบรษทดวยการกดปมไมกปม จนถงนกวเคราะห

และทปรกษาซงรายงานของพวกเขาเขาถงไดทวโลก ผมทกษะและ

นกสรางสรรคมอทธพลและขอบขายมากขน1 เทคโนโลยชวยเพมผลตภาพ

ของพวกเขาแมในขณะททำาใหคนอนหมดความสำาคญ

กระนนกตาม ปกตความกาวหนาทางเทคโนโลยสงผลดตอ

ทกคนในระยะยาว มนขจดความจำาเจนาเบอ มอบเวลาและโอกาสใหคน

ไดใชพรสวรรคขนสงกวาของพวกเขา แนนอนวาการทเราโพสตเอกสาร

ขนบนเวบไซตทคนเขาถงไดนนดกวาการขอใหเสมยนตดสแตมป

หลายพนดวงและโคนตนไมจำานวนมากเพอสงไปรษณยซงสดทายจะถก

โยนทง แตในระยะสน ความกาวหนาทางเทคโนโลยอาจกอความปนปวน

สงมาก และความปนปวนนนกอาจอยยงไปถงระยะยาวถาหากคนไมมวธ

ปรบตว

อเมรกาเคยปรบตวรบการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยมาแลว

ขณะทเกษตรกรรมหลกทางใหอตสาหกรรมกลางทศวรรษ 1800 ขบวนการ

เคลอนไหวของโรงเรยนมธยมปลายในสหรฐอเมรกากไดผลตประชากร

ทมการศกษาสงทสดในโลก ขณะทงานในโรงงานซบซอนขนเรอยๆ และ

ความตองการพนกงานออฟฟศเพมขนเพอรบมอกบกจกรรมอนหลากหลาย

ในบรษทขนาดใหญหลายแผนกทกำาลงถอกำาเนด ความตองการคนงาน

ทจบการศกษาระดบมธยมปลายกเพมขนเปนเงาตามตว โรงเรยนมธยม

ผดขนเปนดอกเหดตนศตวรรษท 20 ผลตพนกงานทยดหยนและมทกษะ

เพยบพรอมสำาหรบโรงงานและสำานกงานในอเมรกา ในป 1910 มแรงงาน

อเมรกนเพยงรอยละ 10 ทจบมธยมปลาย ตอมาจงเพมเปนสามในส

ในทศวรรษ 1970 เมอเจนเรมชวตการทำางานของเธอ2

46 Faul t Lines

ถงแมวาการปรบตวครงกอนๆ จะประสบความสำาเรจสงมาก

ยคตอมาของการวงแขงระหวางเทคโนโลยกบการศกษาก “ตกตำาลงมาก

ในสหรฐอเมรกา” ตามคำาพดของ คลอเดย โกลดน (Claudia Goldin) และ

ลอวเรนซ แคทซ (Lawrence Katz) สองนกเศรษฐศาสตรจากมหาวทยาลย

ฮารวารด ความกาวหนาทางเทคโนโลยเมอไมนานมานเรยกรองใหคนจบ

การศกษาขนตำาระดบปรญญาตรถงจะทำางานได แตอปทานของบณฑต

ปรญญาตรโตไมทนอปสงค – แททจรงสดสวนของคนจบมธยมปลาย

ในทกกลมอายไดหยดเตบโตและลดลงเลกนอยตงแตทศวรรษ 1970

เปนตนมา3 คนทโชคดจบปรญญาตรหรอสงกวามองเหนรายไดตวเองทวคณ

อยางรวดเรวเมอความตองการบณฑตโตเรวกวาอปทาน แตคนทไมเขา

กลมน – ชาวอเมรกนเจดในสบคนจากขอมลสำามะโนประชากรป 2008

ไดแตทนกบรายไดคงทหรออาจถงขนลดลงดวยซำา4

ชาวอเมรกนจำานวนมากรสกวาเปนเรองยากเยนทจะมความหวง

กบอนาคต เมอเผชญกบตาขายสงคมทเปราะบางและความไมแนนอนของ

อาชพการงานซงอาจถกเขยทงเพราะความกาวหนาทางเทคโนโลยหรอคลน

การโยกงานไปนอกประเทศครงใหม ถงแมวาชาวอเมรกนโดยมากจะยดหยน

ในการหาโอกาส – ยนดยายถนฐานและเดนทางขามทวปไปทำางานใหม –

งานเหลานนกเรยกรองมากกวาเดมหลายเทา หลายคนตองกลบไปเรยน

มธยมปลายใหจบกอนจะไดเกบเกยวประโยชนเตมทจากการศกษาระดบ

อดมศกษา พวกเขาทำาทงหมดนเพอโอกาสหางานในอนาคตอนไกลโพน

และไมแนนอน บางคนไมมจตใจทแนวแนแขงแกรงเพยงพอทจะเรยนใหจบ

คนอนขาดทรพยากร ยกตวอยางเชน แมลกสองทลำาพงเอาตวรอดไปวนๆ

จากงานรายไดตำาสองงานกลำาบากพอดอยแลว การศกษาสงยงอยไกล

เกนเออมเขาไปใหญ

ชองวางระหวางอปสงคทสงของทกษะดานเทคโนโลยทคน

ทำางานตองมกบอปทานทตำาเพราะขอบกพรองในปรมาณและคณภาพของ

ระบบการศกษาเปนสาเหตขอหนง ซงอาจเปนขอทสำาคญทสดของความ

Raghuram G. Rajan 47

เหลอมลำาทเพมขนในอเมรกา แนนอนวาสาเหตของความเหลอมลำา

ทเพมขนเปนประเดนทคนถกเถยงกนมาก ทงฝายซายและฝายขวา

ยดอรรถาธบายโปรดของตวเองเปนคมภร แตปจจยอนๆ กมบทบาท

ดวยอยางไมตองสงสย เชน การผอนปรนกฎเกณฑอยางกวางขวาง

ในหลายทศวรรษทผานมา และการแขงขนแยงชงทรพยากร (อยางเชน

พรสวรรค) ทเขมขนขนตามมา การเปลยนอตราภาษ การลดลงของ

สมาชกภาพสหภาพแรงงาน และการเพมขนของแรงงานอพยพทงทถก

และผดกฎหมาย5 แตไมวาความเหลอมลำาจะเพมขนอยางไร มนกทำาใหคน

วตกกงวลในวงกวาง

คนจำานวนมากสญเสยศรทธาในภาพจำาทวาอเมรกาคอดนแดน

แหงโอกาสไมสนสด ซงในอดตไดสรางแรงหนนจากประชาชนททำาให

สหรฐอเมรกาเปนปอมปราการแหงเสรภาพทางเศรษฐกจ นกการเมอง

ซงออนไหวตอฐานเสยงของพวกเขาเสมอไดตอบสนองตอสถานการณ

นากงวลเหลานดวยการหายาวเศษ – การสงเสรมใหสนเชอหลวมไหลไปส

มอของคนทถกการเตบโตและความกาวหนาทางเทคโนโลยทงไวขางหลง

ดวยเหตนความลมเหลวดานการศกษาของอเมรกาและความวตกกงวล

ทพอกพนขนของพลเมองเรองการเขาถงโอกาสไดสงผลทางออมใหเกด

ภาระหนครวเรอนทไมยงยน ซงเปนศนยกลางของวกฤตครงน ขอเทจจรง

ทวาผสงเกตการณจำานวนมากมองไมเหนความเชอมโยงเหลานบงชวา

รอยเลอนรอยนถกซอนอยางด ดงนนจงอนตรายเปนพเศษ

คว�มเหลอมลำ�ท�งร�ยไดทสงขน

รายไดในสหรฐอเมรกาซงมคาจางเปนองคประกอบสำาคญทสด

ทวความเหลอมลำาขนเรอยๆ ระหวางป 1975-2005 คาจางของผม

รายได 90 เปอรเซนไทล – นนคอ คนทไดคาจางมากกวาประชากรอก 90

48 Faul t Lines

เปอรเซนต – เพมสงกวาคาจางของผมรายได 10 เปอรเซนไทลประมาณ

65 เปอรเซนต (ความแตกตางนเรยกวา ชองวาง 90/10) ในป 1975 ผม

รายได 90 เปอรเซนไทลมรายไดเฉลยมากกวาผมรายได 10 เปอรเซนไทล

3 เทา พอถงป 2005 พวกเขากมรายไดมากกวา 5 เทา6 การเตบโตของ

รายไดสวนใหญเปนของคนทรวยทสด คาจางของคนทอยตรงกลางเทยบกบ

ผมรายได 10 เปอรเซนไทลเตบโตนอยกวาการเตบโตของคาจางผมรายได

90 เปอรเซนไทลเทยบกบคนทอยตรงกลางชนดเทยบกนไมตด

นกสงเกตการณหลายคนทงในโลกวชาการและสอมวลชนชอบด

รายไดทเพมขนของคน 1 เปอรเซนตทรวยทสด หรอแมแต 0.01 เปอรเซนต

บางทอาจเปนเพราะเราคนเคยกบการมองขนมากกวามองลง ผมเชอวา

แนวโนมทนาเปนหวงมากกวานนสำาหรบสหรฐอเมรกา คอชองวาง 90/10

หรอ 90/50 ซงสะทอนความเปลยนแปลงทคนอเมรกนสวนใหญประสบ

ชองวาง 90/10 สวนใหญเปนผลพวงของสงทนกเศรษฐศาสตร

เรยกวา “มลคาเพมของอดมศกษา” อตราสวนตางคาจางของคนทจบ

ปรญญาตรตอคาจางของคนทจบแคมธยมปลายไดพงสงขนอยางตอเนอง

ตงแตป 1980 สำามะโนประชากรป 2008 ของสำานกงานสำามะโนประชากร

แหงชาตชวา คาจางมธยฐานของคนทจบชนมธยมปลายคอ 27,963

เหรยญสหรฐ ขณะทคาจางมธยฐานของคนทจบปรญญาตรคอ 48,097

เหรยญสหรฐ – ตางกนประมาณ 72 เปอรเซนต คนทจบสงกวานน (เชน

จบปรญญาโทดานการแพทยหรอบรหารธรกจ) มรายไดสงกวานนอก

คาจางมธยฐานของพวกเขาอยท 87,775 เหรยญสหรฐ7 การทชองวาง

90/10 สวนใหญเปนผลของการศกษาทแตกตางกนนน ยงอธบายดวยวา

ทำาไมชองวาง 50/10 ถงไมแตกตางเทาน – ทงผมรายได 50 เปอรเซนไทล

และ 10 เปอรเซนไทลตางไมเคยเรยนมหาวทยาลย ทจรงผมรายได

50 เปอรเซนไทลปกตหมายถงคนทำางานออฟฟศอยางเจนและเพอน

รวมงานของเธอซงถกบบคนสงสดจากการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

เหตใดมลคาเพมของอดมศกษาถงไดเพมขน? มมมองหนง

Raghuram G. Rajan 49

บอกวาเปนเพราะเทคโนโลยเรยกรองทกษะสงกวาเดม สะทอนสงท

นกเศรษฐศาสตรเรยกวา “การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทใชทกษะสง”

แตโกลดนกบแคทซเถยงวาอตราเรงของการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

และทกษะสงๆ ทมนเรยกรองนนเกดขนอยางคงท – รถยนตและ

เครองบนทำาใหวถชวตตนศตวรรษท 20 ปนปวนพอๆ กบทอนเทอรเนต

และการเปลยนแปลงของโครงสรางองคกรทำาใหชวตปลายศตวรรษเดยวกน

ปนปวน แตสงทไมเหมอนกนคออปทานของผมการศกษา ระหวางป 1930

ถง 1980 จำานวนปเฉลยทชาวอเมรกนวย 30 ปขนไปไดรบการศกษาเพมขน

คอประมาณหนงปตอทศวรรษ ชาวอเมรกนในป 1980 มการศกษามากกวา

ชาวอเมรกนในป 1930 ประมาณ 4.7 ป แตระหวางป 1980 ถง 2005

ตวเลขนกลบเพมขนอยางเชองชาราวธารนำาแขง – เพยง 0.8 ปเทานน

ตลอดระยะเวลา 25 ป8

การทอปทานเพมขนชาลงมากนนสวนหนงเปนผลมาจาก

อตราการจบโรงเรยนมธยมปลายทซบเซาเมอเทยบกบในอดต ถงแมวา

สหรฐอเมรกาจะเคยเปนประเทศผนำาในแงของสดสวนประชากรทจบ

ชนมธยมปลาย สดสวนนกไมเพมขนเลยตงแตป 1980 ในระหวางนน

หลายประเทศกตามทนและแซงหนาไปแลว นอกจากน ถงแมวา

ชาวอเมรกนวย 20-24 ปจะเรยนมหาวทยาลยมากขน เร อยๆ

(61 เปอรเซนตในป 2003 เพมจาก 44 เปอรเซนตในป 1980) ซงแนนอน

วาสวนหนงเปนเพราะอยากมรายไดมากขน แตอตราการจบมหาวทยาลย

กลบไมไดเพมในอตราเดยวกน – นกศกษาอยางเจนจำานวนมากพากน

ดรอปเรยนแมวาคาพรเมยมของคนจบอดมศกษาจะเพมขน สดสวนของ

ชายหนมทเกดในทศวรรษ 1970 ทเรยนจนจบปรญญาตรไมสงกวาสดสวน

ในทศวรรษ 1940 – นบเปนขอเทจจรงทนาตกใจมากเมอคำานงวาตอนน

ความตองการคนงานทจบปรญญาตรสงกวาสมยกอนตงกเทา9

หนงในคำาอธบายทเปนไปไดของความซบเซาทางการศกษาระบ

วา ประชากรอาจมขดจำากดธรรมชาตวาจะซมซบการศกษาไดแคไหน

50 Faul t Lines

เพราะใชวาทกคนจะสามารถหรออยากเขยนวทยานพนธปรญญาเอก

แตถาหากสมมตฐานนเปนจรงในสหรฐอเมรกา ประเทศอนในโลกกดเหมอน

จะไมรสกถงขดจำากดทวาน แมวาสหรฐอเมรกาจะเคยเปนผนำาเรองน

ในอดต ปจจบนอตราการเรยนจบปรญญาตรสปกลบลาหลงประเทศ

รำารวยอก 12 ประเทศ10 เมอเราสงเกตเหนวาอตราการจบชนมธยมปลาย

ของอเมรกากอยในกลมตำาสด 30 เปอรเซนตในบรรดาประเทศรำารวย

เรากมองเหนวาทำาไมสหรฐถงไดลาหลงทงสถตในอดตของตวเองและคแขง

ถงทสดแลว คาจางไมใชองคประกอบเพยงหนงเดยวของรายได

รายไดจากทรพยสนอยางเชนหนและหนกกเปนสวนสำาคญเหมอนกน

สวนภาษกหกรายไดออก ทนาสนใจคอ 80 เปอรเซนตของรายไดมาจาก

คาจางและรายไดจากธรกจทตวเองเปนเจาของ ทเหลออก 20 เปอรเซนต

มาจากการลงทนทางการเงนในตลาด แมแตเศรษฐอเมรกนทรวยทสด 0.01

เปอรเซนตกมสดสวนรายไดแบบน11 ซงแตกตางอยางสนเชงกบแบบแผน

ตนศตวรรษท 20 เมอเศรษฐทรวยทสดมรายไดสวนใหญจากทรพยสน

แตตอนนเศรษฐคอเศรษฐททำางาน – ไมวาพวกเขาคอผประกอบการอยาง

บล เกตส (Bill Gates) หรอนายธนาคารอยาง ลอยด แบลงคไฟน (Lloyd

Blankfein) แหงโกลดแมนแซคส – ไมใชเศรษฐทนงเฉยๆ ในยคท

ความมงคงดจะอยไมไกลเกนเออมของใครกตามทไดงานดๆ ทำา กเลยยง

โชครายทคนอเมรกนจำานวนมากเขาไมถงงานทจะทำาใหพวกเขามฐานะ

ดกวาเดมเพราะการศกษาไมถง

ทผานมาผมใชคำาวา “การศกษา” แมแตตอนพดถงการมคณสมบต

ไดงานทำา แตคำาทดกวานคอ “ทนมนษย” ซงหมายถงชดสมรรถภาพ

ทหลากหลาย ตงแตสขภาพ ความร สตปญญา ทศนคต ทกษะการเขา

สงคม และความเหนอกเหนใจผอนซงจะทำาใหคนเปนสมาชกทมคณภาพ

ของสงคม การศกษาในระบบอาจมบทบาทสำาคญทสดในการสรางทนมนษย

ของแตละคน แตครอบครว ชมชน และนายจางกมบทบาทไมแพกน นบจาก

บรรทดนผมจะเนนเรองการศกษา แตผมจะพดถงปจจยอนๆ เหลานนดวย

Raghuram G. Rajan 51

โดยเฉพาะในบทท 9 เมอเอยถงวธแกไข

การศกษามบทบาทมากกวาแคชวยเพมรายไดและโอกาส

การทำางานของปจเจก – มนมคณคาในตวเอง ทำาใหเราไดใชสมรรถนะ

ขนสง นอกจากนงานวจยยงพบวาปกตคนทมการศกษาจะดแลสขภาพ

ตวเองไดดกวา มแนวโนมทจะไปเกยวของกบอาชญากรรมนอยกวา

และมแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมของพลเมองและแสดงออกทาง

การเมองมากกวา ยงไปกวานน พวกเขายงสงอทธพลใหลกหลานทำาตาม

ทำาใหการศกษาของพวกเขามประโยชนตอคนรนหลงดวย ฉะนนในเมอ

อเมรกากำาลงลาหลงดานการศกษา กเทากบอเมรกากำาลงลดรอนคณภาพ

ของสงคมอเมรกน

ทำ�ไมสหรฐอเมรก�ถงล�หลง?

เหตใดระบบการศกษาในสหรฐอเมรกาถงลมเหลว? ในเมอระบบ

มหาวทยาลยยงไดรบการกลาวขานวาดทสดในโลก ดงดดนกเรยนจาก

ทวทกมมโลก กชดเจนวาความลมเหลวไมไดอยทคณภาพของการศกษา

ขนอดมศกษา แตมปญหาชดเจนสามขอทผมอภปรายไปแลวกอนหนาน

ขอแรก คณภาพของการเรยนรในโรงเรยนดอยลงมากจนทำาใหนกเรยน

จำานวนมากออกจากโรงเรยนกอนเรยนจบมธยมปลาย ขอสองกเชอมโยงกบ

ขอแรกคอ ตอใหจบมธยมปลายได หลายคนกไมพรอมทจะศกษาตอระดบ

มหาวทยาลย ขอสดทาย ขณะทมลคาเพมของอดมศกษาพงสงขน ตนทน

ของการศกษาระดบนนกสงขนดวย – มนเปนบรการซงใหบรการโดยผม

การศกษาด โดยทผลตภาพเพมขนเพยงเลกนอยเทานน (ทมหาวทยาลย

ของผม จำานวนผเรยนตอรนไมเพมขนอยางมนยสำาคญ ทงทเทคโนโลยการ

สอสารจะกาวหนาไปมาก และแมวาประสบการณการเรยนรนาจะดกวา

แตกอน) ไมวาจะพยายามขยายการใหทนการศกษาอยางไร การศกษาทม

52 Faul t Lines

คณภาพในมหาวทยาลยเอกชนกอยไกลเกนเออมสำาหรบคนอเมรกนแมแต

ในครอบครวชนชนกลาง และเมอรฐตางๆ รดเขมขด แมแตมหาวทยาลย

ของรฐกยงตองขนคาเลาเรยนสงมาก

แนนอนครบ การเรยนรไมไดเกดแตในหองเรยน ความแตกตาง

ดานความถนดในการเรยนรปรากฏตงแตวยเดกเลก เปนผลลพธของความ

แตกตางดานโภชนาการ สภาพแวดลอมในการเรยนร และความคาดหวง

เชงพฤตกรรม ครอบครวของเดกมความสำาคญมาก ประเภทของตนแบบ

ทเดกๆ อยากเลยนแบบและทศนคตของเพอนๆ กสำาคญไมแพกน

ทโรงเรยนลกสาวผมซงอยในเครอมหาวทยาลย เดกทฉลาดทสดในหอง

ถกกดดนใหเกงทกอยางและไดรบการชนชมเงยบๆ ตอใหเธอไมอย

ในกลมเดกฮอตประจำาหอง เดกหวกะทเรยนวชาระดบมหาวทยาลย

ในชนมธยมปลายและชวยอาจารยทำางานวจย แตในโรงเรยนหลายตอ

หลายแหงในอเมรกา ความฉลาดอาจเปนอนตราย เมอเดกรอบขาง

ไมพอใจและกลนแกลงคนทกลาหนออกจากกบดกความคาดหวงตำา จดน

ความไดเปรยบสรางความไดเปรยบเพมเชนกน คนรวยมสตางคใชชวตอยใน

ละแวกทด สามารถมอบบรการสขภาพและโภชนาการทเพยงพอเพอใหลกๆ

ของพวกเขาโตขนมาแขงแรง มเงนจางครสอนพเศษและตวเตอรถาหาก

ลกเรยนไมทน กระทงครอบครวทมปญหากสงผลตอเดกนอยกวาถาหาก

พอแมรำารวย รอส ดแดท (Ross Douthat) และ ไรฮาน ซาลาม

(Reihan Salam) นกวเคราะหการเมองอธบายวา “เดกๆ โรงเรยน

ม.ปลายเอกชนในคอนเนกตกตดดกญชาแลวไปเรยนตอมหาวทยาลย

เหมอนพอแมของพวกเขา เดกๆ ในชนบทอนเดยนากนยาอแลวดรอปเรยน

เดกๆ ในเขตเซาทบรองซพโคเคนแลวตายในสงครามแกง”12

ความไมมนคงของครอบครวทำาใหเดกยากจนลำาบากกวาดวย

คครองทยากจนและดอยการศกษามแนวโนมทจะหยากนมากกวา และเมอ

หยากนแลวผลพวงทางเศรษฐกจกรนแรงมากกวาคครองฐานะด – คาใชจาย

การดแลบานสองแหง รบสงลกไปมาระหวางบานพอบานแม และคาเลยงด

Raghuram G. Rajan 53

ลกรวมกนคดเปนสดสวนตอรายไดทสงกวาสำาหรบพอแมจนเมอเทยบกบ

พอแมรวย ทำาใหพวกเขาเหลอเงนนอยลงสำาหรบสงจำาเปนอนๆ ยงไมนบ

คาจตแพทยและคาเรยนยอนหลงเพอชวยเดกรบมอกบสถานการณ

ทพอแมแยกทางกน ดงนนการหยาจงสงผลตอสขภาพและการเรยน

ของเดกในครอบครวทยากจนมากกวาในครอบครวทรำารวย ความเหลอมลำา

มกจะผลตซำาผานสภาพแวดลอมทางสงคม

เราไมตองถกประเดนทางศลธรรมเกยวกบความเหลอมลำา

ขนรนแรงกเขาใจไดวามนเปนสถานการณไมพงประสงค แคเฉพาะในสวน

ทมนเกดจากการทประชากรจำานวนมากไมอาจปรบปรงชวตของตวเองได

เพราะเขาไมถงการศกษาทมคณภาพ มนกสะทอนถงความไรประสทธภาพ

อนมหาศาลในระบบ สมองเปนสงทไมควรปลอยใหสญเปลา และ

สหรฐอเมรกากกำาลงปลอยใหสมองสญเปลามากเกนไปแลว

เหตผลอนของคว�มเหลอมลำ�

แนนอน ความแตกตางดานวฒการศกษาเมอเผชญกบการ

เรยกรองทกษะตามเทคโนโลยทกาวไกลนนเปนเพยงเหตผลขอหนง

ในหลายขอของความเหลอมลำาทสงขน มเหตผลอนอกทอธบายวา

ทำาไมความเหลอมลำาทเราวดจงอาจสงขน13 ความเหลอมลำาทสงขน

ในสหรฐอเมรกาตลอดสามทศวรรษทผานมาตรงกบชวงเวลาแหงการ

ผอนปรนกฎเกณฑ การแขงขนทสงขนทำาใหบรษทแขงกนแยงตว

พนกงานเกงๆ ทำาใหคาจางถางกวางในทกชวงอายประชากร ปรากฏการณน

โดยทวไปแลวจะเพมความเหลอมลำา ถงแมมนอาจลดความเหลอมลำาลง

กไดดวยการเพมตนทนใหกบนายจางทเลอกปฏบต ไมจางคนจนทเกง

การผอนปรนกฎเกณฑอาจทำาใหบรษทเขาและออกจากตลาดถขน

เพมความผนผวนใหกบรายไดของคนทำางาน – ผประกอบการทไมม

54 Faul t Lines

รายไดเลยหลายปเสรจแลวกไดเงนลานจะตดกลมคนทจนทสดและรวยทสด

ตางปกน (นสตปรญญาโททอตคดขดสนกอนทจะไดเปนอาจารยรายไดด

กเหมอนกน!) ผลกระทบเหลานอาจคดเปนหนงในสามของการเพมขน

ของความเหลอมลำาทวดได14

แรงงานอพยพและขดการคาทเพมขนกมสวนเหมอนกน เนองจาก

แรงงานอพยพแยงงานไรทกษะโดยตรง และคนงานไรทกษะในตางแดน

แยงงานโดยออมผานการคา ซงสรางแรงกดดนตอคาจางของแรงงาน

ไรทกษะชาวอเมรกน งานวจยสวนใหญสรปวาผลกระทบเหลานมแค

เลกนอย15 แตแรงงานอพยพไรทกษะสงผลตอความเหลอมลำาอกทางหนง

พวกเขามกจะอยในกลมคนทจนทสด จงสงผลตอคาความเหลอมลำาทวดได16

แตความยอนแยงคอ ถงแมวาพวกเขามกมรายไดสงกวาทเคยไดในประเทศ

บานเกด พวกเขากเพมจำานวนคนทดดอยโอกาสทสดในอเมรกาอยด

การลดอตราภาษรายไดทสงลบหลงจบสงครามโลกครงทสอง (จาก

อตราสงสด 91 เปอรเซนตขนๆ ลงๆ ตลอดทศวรรษ 1950 และ 1960 ลงมา

เปน 35 เปอรเซนตในวนทผมเขยนอยน) เพมแรงจงใจใหคนมรายไดสงๆ

และดงนนจงอาจมสวนตอกลมความเหลอมลำาและหนนใหคนทำาธรกจเอง

มากขน17 ความออนแอของสหภาพแรงงานอาจมสวนลดทอนอำานาจ

การตอรองของคนงานทมการศกษาพอประมาณ แมวาการสญเสยงาน

รายไดดของสมาชกสหภาพจะเกดจากการแขงขนทรนแรงและคแขง

รายใหมในตลาด อนเปนผลพวงจากการผอนปรนกฎเกณฑและการแขงขน

จากสนคานำาเขา คาแรงขนตำาซงยำาอยกบทมานานเออใหคาจางจรง

ตกตำา (เทากบทำาใหคนบางคนทอาจตกงานกลบมงานทำา) ถงแมวาม

คนงานอเมรกนเพยงไมกเปอรเซนตทไดคาแรงขนตำา สดทาย การเขาส

ตลาดแรงงานของผหญงกสงผลตอความเหลอมลำาเชนกน เนองจากคนทม

คอนเนกชนดและการศกษาสงมแนวโนมทจะจบคเปนนายจางลกจางกนเอง

มากกวา การเลอกคครอง “กงทองใบหยก” จงมสวนทำาใหความเหลอมลำา

ทางรายไดของครวเรอนถบตวสงขน

Raghuram G. Rajan 55

ปฏเสธไมไดวาเหตผลของความเหลอมลำาทพงสงขนนนเปนเรอง

ทถกเถยงกนอยางดเดอด ผมคดวา ขอมลหลกฐานบงชวาความเหลอมลำา

ทผมคดวานาเปนหวงทสด นนคอชองวางรายได 90/10 สวนใหญเกดจาก

ชองวางระหวางอปสงคกบอปทานของคนจบสง แนนอนวาฝายกาวหนา

โทษนโยบายตอตานแรงงานของรฐบาลพรรครพบลกนนบตงแตสมย

โรนลด เรแกน สวนฝายอนรกษนยมกโทษนโยบายตอตานการแขงขน

ทดำาเนนมาตงแตสมยแฟรงคลน รสเวลท วาเปนตวการกดคาจางกอนหนาน

แตไมมฝายใดปฏเสธความสำาคญของวฒการศกษาในการหนนเสรมความ

เหลอมลำา

ทศนคตตอคว�มเหลอมลำ�

ชาวอเมรกนในอดตไมคอยแครเรองความเหลอมลำาทางเศรษฐกจ

เทาไรนก ยกเวนเมอมนรนแรงจรงๆ – แบบทเกดสมยปลายศตวรรษท 19

กลไกทหลากหลายอยางกฎหมายตานการผกขาดและกฎหมายทรพยสน

ชวยสรางหลกประกนวาความมงคงจากการเปนเจาของบรษทจะไม

กระจกตวเสยจนทำาใหการกระจายอำานาจทางการเมองเสยสมดล รฐบาล

แทรกแซงครงแลวครงเลาเพอจำากดอทธพลของธนาคาร – อยางตอนท

แอนดรว แจคสน (Andrew Jackson) สเพอปดธนาคารเซคอนดแหง

สหรฐอเมรกา (หลงจากทเขากลาวหาวาธนาคารเขามายมยามกบ

การเมอง) หรอการกอตงเฟดในป 1913 เพอใหธนาคารมทางเลอก

อนนอกเหนอจากเจ.พ.มอรแกนในฐานะ “เจาหนทพงสดทาย” หรอ

กฎหมายกลาส-สต กลป 1933 ซงหนธนาคารททรงอำานาจทสด

ออกเปนเสยงๆ ในทำานองเดยวกน รฐบาลไดพยายามจำากดควบคม

อำานาจของธรกจขนาดใหญผานการทำาคดผกขาด กรณทโดงดงทสดคอ

กรณบรษท สแตนดารด ออยล ของ จอหน ด. รอกกเฟลเลอร (John D.

56 Faul t Lines

Rockefeller) และไมโครซอฟทของ บล เกตส แตถาไมนบชวงยกเวน

บางชวง – อยางเชนในยคภาวะเศรษฐกจตกตำาครงใหญ – รฐบาลกบ

ประชาชนกไมไดมแนวโนมทจะเกบภาษคนรวยสงๆ เพอปรบปรงการ

กระจายรายไดใหเทาเทยมกนมากขน

นโยบาย “เลนงานคนรวย” แทบไมเคยไดรบความนยมในหม

ผดอยฐานะในอเมรกาเลย อาจไมใชเพราะพวกเขาเหนใจคนรวย แตนาจะ

มาจากการทพวกเขามองวาวนหนงตวเองกรวยไดเหมอนกนมากกวา –

เรองราวของคนธรรมดาทประสบความสำาเรจอยางงดงามในดนแดน

แหงโอกาสไมสนสดท โฮราชโอ อลเจอร (Horatio Alger) ถายทอดไว

ไดรบความนยมอยางกวางขวาง18 ถงแมวาการมองโลกในแงดแบบน

อาจเหนอจรงตลอดมา ในอดตชองวางระหวางสงทเปนไปไดกบสงท

นาจะเปนนนอาจแคบมากจนชาวอเมรกนฝนกลางวนตอไปได แบบสำารวจ

คณคาโลกระบวา ชาวอเมรกน 71 เปอรเซนตเชอวาคนจนมโอกาส

หลดพนบวงความจน ขณะทชาวยโรปเพยง 40 เปอรเซนตเชอเชนนน19

ความแตกตางเหลานนาแปลกใจเปนพเศษเมอคำานงวา งานวจยท

เปรยบเทยบระหวางประเทศตางๆ ชวาคนในสหรฐอเมรกาไมไดขยบฐานะ

ตวเองคลองกวาคนในยโรป ทจรงผมรายได 20 เปอรเซนตทจนทสดในสหรฐ

อาจขยบฐานะยากกวาทอน20 อยางไรกตาม ความคดเรองการขยบฐานะ

นนฝงรากลกอยในอดต อเลกซส เดอ ธอควล (Alexis de Tocqueville)

นกสงเกตอเมรกาผยงใหญ เคยตงขอสงเกตวาในอเมรกา “ความมงคง

หมนเวยนดวยความเรวอนนาอศจรรย ประสบการณสอนวายากนกทจะ

พบเจอคนสองรนตดกนทเสวยสขสมบรณจากมน”21

แตตลอดระยะเวลา 25 ปทผานมา คนอเมรกนจำานวนมากขน

เรอยๆ ไดเผชญกบความจรงอนขมขนวาพวกเขาตดกบดกดอยวฒ

การศกษา โรเบรต แซมมวลสน (Robert Samuelson) คอลมนสต

ประจำาวารสาร นวสวค เสนอวา “คนอเมรกนโดยรวมสนใจเรองความ

เหลอมลำา – ชองวางเปะๆ ระหวางคนรวยกบคนจน – นอยกวาโอกาสและ

Raghuram G. Rajan 57

ความสำาเรจ พวกเขาสนใจวาผคนเจรญกาวหนาหรอไม?”22 แต

ความเหลอมลำาดานการศกษาเลวรายเปนพเศษเพราะมนบนทอน

โอกาส เดกจบโรงเรยนมธยมปลายดาษดนไมอาจฝนถงงานจำานวน

มากในเศรษฐกจใหม ชาวอเมรกนจำานวนมาก “นยามเสรภาพทาง

การเมองวาหมายถงความเทาเทยมอยางเครงครด แตนยามเสรภาพ

ทางเศรษฐกจวาการมโอกาสเทาเทยมกนทจะไมเทาเทยม” ความ

เหลอมลำาดานการเขาถงการศกษาทมคณภาพ สนคลอนฐานราก

ของความเชอในเสรภาพทางเศรษฐกจอยางรนแรง เพราะพวกเขาไมม

โอกาสทเทาเทยมกนอกแลว23

ถาหากคนอเมรกนสนไรโอกาสขยบฐานะอกตอไป พวกเขากม

แนวโนมทจะมองโลกในแงดเกยวกบอนาคตนอยลง และมความอดทน

อดกลนนอยลงเวลาเหนคนอนขยบฐานะได – เพราะคนทไปไหนไมได

จะเดอดรอนเมอคนอนขยบขนสง เวลาทคนเมองรวยขน ทกสงทกอยาง

กแพงขน และรายไดจรง – รายไดเทยบกบกำาลงซอ – ของคนทขยบฐานะ

ไมไดกตกตำาลง สถานการณจะเลวรายกวานถาหากพวกเขาเหลานน

วดฐานะจากทรพยสน – รถเชฟโรเลตของผมเจงนอยลงมากเลย

เมอเพอนบานอพเกรดจากฮอนดาเปนมาเซอราต24 ในประวตศาสตร

ความอจฉารษยาไมใชนสยอเมรกน สวนใหญเพราะมนถกกำากบดวยความ

มนใจในตวเอง แตเมอความมนใจในตวเองเหยวเฉา ความอจฉารษยา

กบความเกลยดชงซงเปนลกพลกนองของมนจะอยไกลตวเราหรอ?

ขณะทคนอเมรกนจำานวนมากขนเรอยๆ ตระหนกวาพวกเขา

ไมพรอมทจะแขง และเรมปรบตวใหเขากบความคาดหวงทลดตำาลง

ของตวเอง คำาวา “เสรภาพทางเศรษฐกจ” ไมไดฉายภาพโอกาสอนไร

พรมแดนอกตอไป มนกลบฉายภาพฝนรายแหงความไมมนคงอนทมแทง

และความอจฉารษยาทกอตวขน เมอ “ผไมม” กลายเปน “ผไมมวนม”

มากขนเรอยๆ ถาหากแนวโนมนไมมการเปลยนแปลง สงครามชนชน

อนเลวรายกไมอยเหนอจนตนาการอกตอไป

58 Faul t Lines

ปฏกรย�ท�งก�รเมอง

นกการเมองมองเหนปญหาจากความเหลอมลำาทเพมสงขน

เนองจากชาวแอฟรกนอเมรกนและฮสปานก (ผมเชอสายสเปนและ

อเมรกาใต-ผแปล) เดอดรอนจากโรงเรยนดอยคณภาพมากกวาประชากร

กลมอน ปญหาทพวกเขาจมปลกจงถกผสมปนเปไปกบเรองสผว อยางไร

กด นกการเมองกเขาใจวาการศกษาทดกวาเดมเปนสวนหนงของวธแก

ปญหา ประธานาธบดหลายคนพยายามขบเคลอนเรองน แตไมคอยมความ

กาวหนาใหเหน นอกจากน ตอใหพวกเขาสรางการเปลยนแปลงไดจรง

มนกจะสงผลชาเกนกวาจะเปลยนชวตของผใหญในวนนไดทน

การเกบภาษและการกระจายรายไดอาจเปนทางเลอก แตดงท

นกรฐศาสตร โนลน แมคคารธ (Nolan McCarthy) คธ พล (Keith

Poole) และ ฮาวเวรด โรเซนธล (Howard Rosenthal) เสนอไววา

ความเหลอมลำาทางรายไดทสงขนทำาใหสภาคองเกรสแตกแยกแบงขว

มากกวาเดม ไมนาจะตกลงกนไดเรองภาษและการกระจายรายได25

แมขณะทผมเขยนอยน วฒสภากแตกแยกตามธงพรรคชดเจนในเรอง

ทศนคตตอการปฏรประบบประกนสขภาพ โดยพรรคเดโมแครตสนบสนน

เตมท และพรรครพบลกนกคดคานเตมทเชนกน นกการเมองกำาลงเรมเขาใจ

คำากลาวของอรสโตเตล (Aristotle) ทวา แมคนในสงคมทไมเทาเทยมกน

มแนวโนมจะทะเลาะกนมากกวา ความพยายามทจะกำาจดความเหลอมลำา

กอาจไปจดประกายความขดแยงทพลเมองอยากหลกเลยงตงแตตน

กเปนได26

ดวยเหตน นกการเมองจงมองหาหนทางอนทจะปรบปรงคณภาพ

ชวตของฐานเสยง ตงแตตนทศวรรษ 1980 เปนตนมา คำาตอบทเยายวน

ทสดคอการปลอยสนเชอหลวมกวาเดม ในบางมม วธนเปนหนทางทถก

ตอตานนอยทสด สนเชอทรฐอดหนนไมทำาใหฝายขวาตนตกใจตงแตแรก

เทากบการกระจายรายไดตรงๆ – ถงแมวาประสบการณของเราทผานมา

Raghuram G. Rajan 59

จะสอนวา มนอาจกลายเปนวธกระจายรายไดทมตนทนสงมาก ทำาใหผรบ

เดอดรอนและผเสยภาษแบกรบตนทน

นกการเมองชอบใหธนาคารขยายสนเชอทอยอาศย เนองเพราะ

สนเชอบรรลเปาหมายหลายประการไดพรอมกน มนดนใหราคาบาน

สงขน ทำาใหครวเรอนรสกมงคงกวาเดมและมเงนมาหนนการบรโภคมากขน

สรางกำาไรและงานในภาคการเงน ภาคนายหนาอสงหารมทรพย และภาค

การกอสราง แลวทกอยางกปลอดภย – ปลอดภยเหมอนกบบาน – อยางนอย

กในชวงเวลาหนง

สนเชอหลวมมประโยชนเชงบวกมหาศาลทเกดขนทนทและ

อยางแพรหลาย ในขณะทตนทนทงหมดอยในอนาคต มนมโครงสราง

ผลตอบแทนตรงกบสงทนกการเมองตองการพอดบพอด ประเทศจำานวน

มากจงตกเปนเหยอของมน ตลอดระยะเวลาหลายปทผานมา ประเทศ

รำารวยไดสรางสถาบนตางๆ อยางเชนองคกรกำากบดแลและผตรวจการ

ภาคการเงน ซงอาจงดขอกบนกการเมองและตานพฤตกรรมสายตาสน

แบบน แตปญหาในสหรฐอเมรกาเทยวนคอ นกการเมองพบทางลดพาออม

โครงสรางการกำากบดแลได และสดทายเสยงสนบสนนสนเชอทอยอาศยจาก

สาธารณะกแพรหลายจนผกำากบดแลนอยรายกลาตอตานมน

ประวตศ�สตรสนเชอทอยอ�ศยฉบบยอ

ชวงเวลากอนเกดภาวะเศรษฐกจตกตำาครงใหญเปนยคทองของ

การขยายสนเชอ และอาจไมใชเรองบงเอญทยคนนความเหลอมลำาทาง

รายไดกพงสงมาก สนเชอบานสมยนนไมเหมอนกบในสมยน มนถกปลอย

โดยธนาคารและบรษทอำานวยสนเชอ (savings and loans associations)

คนกสนเชอบานไดแตแบบระยะสนอายประมาณหาป จายเงนตนคราวเดยว

เมอครบกำาหนดชำาระ เวนแตวาลกหนจะรไฟแนนซได นอกจากนสนเชอ

60 Faul t Lines

สวนใหญกใชอตราดอกเบยผนแปร แปลวาลกหนตองรบความเสยงทอตรา

ดอกเบยจะเปลยนแปลงในอนาคต และปกตเจาหนกจะไมปลอยกเกน

50 เปอรเซนตของมลคาบาน เจาของบานจงตองรบความเสยงสวนใหญ

จากความผนผวนของราคาบาน27

ในทศวรรษ 1930 ขณะทภาวะเศรษฐกจตกตำาครงใหญกำาลงดง

เหวลก โอกาสรไฟแนนซกแหงเหอด ราคาบานหวทม และเจาของบานซง

ไมมเงนสดมาจายหนทครบกำาหนดชำาระกเรมผดนดกนเปนฝง เมอบาน

10 เปอรเซนตของทงประเทศถกเจาหนยด รฐบาลกแทรกแซงตลาดบาน

เพอกนไมใหมนดงไรกนดวยการตงสถาบนอยางเชนบรรษทสนเชอผมบาน

(Home Owner’s Loan Corporation: HOLC) และสำานกงานทอยอาศย

(Federal Housing Administration: FHA)

บทบาทของ HOLC คอการซอสนเชอบานทผดนดมาจาก

ธนาคารและบรษทอำานวยสนเชอ เปลยนโครงสรางมนใหมเปนสนเชอ

ดอกเบยคงทอาย 20 ป ลดตนลดดอก (ทยอยจายคนเงนตนตลอดอาย

สนเชอ) อายทยาวนานและโครงสรางลดตนลดดอกแปลวาเจาของบาน

จะไมเผชญกบหายนะรไฟแนนซ รฐบาลยอมถอสนเชอเหลานชวคราว

แตไมไดอยากทำาธรกจสนเชอในระยะยาว ดงนนจงตองหาทางทำาใหสนเชอ

ดงดดเจาหนเอกชนใหได หวานลอมใหพวกเขาซงทผานมาไมชอบปลอยก

ระยะยาวไววางใจลกหน

ทางออกคอ FHA จะรบความเสยงการผดนดดวยการประกน

สนเชอ – เทากบใหเจาหนมนใจวาองคกรนจะจายเงนแทนหากลกหน

ผดนด สวน FHA กไปปกปองตวเองดวยการคดคาธรรมเนยมประกน

สนเชอ ตงเพดานไฟแนนซสนเชอทรดกม (ตอนตนคอ 80 เปอรเซนต

ของมลคาบานและทดน) และตงเปาสนเชอทจะรบประกน ขอจำากดน

ชวยใหเกดตลาดเอกชนสำาหรบสนเชอสวนทรฐไมประกน เทากบวา

ธนาคารและบรษทอำานวยสนเชอทซอสนเชอซง FHA ประกนตองรบแค

ความเสยงอตราดอกเบย – ความเสยงทวาพวกเขากำาลงไฟแนนซ

Raghuram G. Rajan 61

สนเชอบานระยะยาวดอกเบยคงทดวยเงนฝากระยะสนทดอกเบยผนแปร

โดยพฤตนย ฉะนนตราบใดทดอกเบยระยะสนยงตำา ธรกจนกทำากำาไร

ไดดมาก

รฐคอยๆ ลดบทบาทของ HOLC และยกเลกมนไปในป 1936

หลงจากนนกสรางทางเลอกในการไฟแนนซสำาหรบธนาคารในรปสมาคม

สนเชอทอยอาศยแหงชาต (Federal National Mortgage Association:

FNMA ตอมาเรยกยอวา แฟนนเม) ดงดดไฟแนนซระยะยาวจากภาค

เอกชนเขาสตลาดสนเชอทอยอาศยอกรอบ FNMA เทากบซอสนเชอ

ทอยอาศยซง FHA ประกน แลวไฟแนนซมนดวยการออกหนก

ระยะยาวใหกบนกลงทนอยางบรษทประกนและกองทนบำานาญ FNMA

แตกตางจากธนาคารกบบรษทอำานวยสนเชอตรงทมแหลงทนระยะยาวกวา

ในอตราดอกเบยคงท และดงนนจงมความเสยงอตราดอกเบยคอนขางตำา

ถงแมจะถอสนเชอบานไวในงบดลกตาม

ระบบนทำางานไดดจนภาวะดอกเบยระยะสนพงขนเมอปลาย

ทศวรรษ 1960 สงผลใหเงนฝากไหลออกจากธนาคารและบรษทอำานวย

สนเชอ – เนองจากเพดานอตราดอกเบยเงนฝากทกำาหนดไวในชวง

ภาวะเศรษฐกจตกตำาครงใหญเพอปองกนการแขงขนแรงเกนควร ทำาให

สถาบนเหลานไมอาจเสนอดอกเบยททดเทยมกบอตราตลาดทสงกวาได

ไฟแนนซสำาหรบสนเชอทอยอาศยจงแหงเหอด รฐบาลชดเชยดวยการ

พยายามอดแหลงทนทางตรงเขาไปในตลาดมากขน โดยแบงแฟนนเม

ออกเปนสององคกรในป 1968 – กอตงสมาคมสนเชอทอยอาศยของรฐ

แหงชาต (Government National Mortgage Association: GNMA

เรยกยอวา จนนเม) ขนมารบประกน จดชด และแปลงสนเชอบาน

เปนหลกทรพย และแปรรปแฟนนเมใหเปนสถาบนเอกชนทไฟแนนซ

สนเชอบานดวยการเสนอขายหนกหรอหลกทรพยตอประชาชนโดยตรง

ในหวงยามทประธานาธบด ลนดอน จอหนสน ตองการเงนทนมาจาย

คาทำาสงครามเวยดนามซงแพงขนเรอยๆ การแปรรปแฟนนเมเปนของ

62 Faul t Lines

เอกชนกทำาใหหนของแฟนนเมไมนบเปนหนสาธารณะอยางสะดวก

โยธน ทำาใหงบดลของรฐบาลดดขนมาก ไมนานหลงจากนน เฟรดดแมค

[หรอชอเตมคอบรรษทสนเชอทอยอาศย (Federal Home Loan

Mortgage Corporation)] กถกตงขนมาชวยแปลงสนเชอบานของบรษท

อำานวยสนเชอใหเปนหลกทรพย และสดทายเฟรดดแมคกถกแปรรปเปน

เอกชนเชนกน

พอถงตอนทเงนเฟอพงเมอปลายทศวรรษ 1970 และตนทศวรรษ

1980 พอล โวลเกอร (Paul Volcker) ประธานเฟดสมยนน กขนอตรา

ดอกเบยระยะสนไปสจดทคนไมคาดคดมากอนเพอพยายามปราบเงนเฟอ

ในเมอพอรตการลงทนของบรษทอำานวยสนเชอสวนใหญลงในสนเชอบาน

ระยะยาวอตราดอกเบยคงท ซงปลอยตงแตตอนทอตราดอกเบยยงตำา

และไฟแนนซของพวกเขาสวนใหญกผกตดอยกบอตราดอกเบยระยะสน

ทพงสงเสยดฟา อตสาหกรรมนทงระบบจงลมละลาย ปฏกรยาทางการเมอง

คอไมลมเลกกจการเหลานไปเลย – ทอยอาศยสำาคญเกนไป อตสาหกรรมน

มเสนสายมากเกนไป และหลมทผเสยภาษจะตองชวยถมนนใหญโต

เกนกวาทรฐจะอยากรบสารภาพ

ดงนนสงทเกดขนคอ ระบบการเมองรบมอดวยการออกกฎหมาย

ผอนปรนกฎเกณฑกำากบดแลสถาบนเงนฝากและควบคมการเงน (Deposi-

tory Institutions Deregulation and Monetary Control Act) ในป 1980

และกฎหมายสถาบนเงนฝากการน-เซนตเจอรเมน (Garn–St. Germain

Depository Institutions Act) ในป 1982 ซงเปดเสรอตสาหกรรมบรษท

อำานวยสนเชอ ขยายขอบเขตสนเชอทพวกเขาปลอยและวธทกเงนได

เพอชวยหารายไดเพมใหกบอตสาหกรรมนจนกลบสความมนคงดงเดม

ประวตศาสตรทนาเศราของลำาดบเหตการณหลงจากนน โดยเฉพาะ

การเดมพนความเสยงสงและสดทายกคอหายนะของบรษทอำานวยสนเชอ

ในธรกจอสงหารมทรพยทหนนดวยเงนของผเสยภาษ ไดมผบอกเลา

ทอนแลว28 ผลขาดทนมหาศาลของบรษทอำานวยสนเชอถกแปลงเปน

Raghuram G. Rajan 63

ผลขาดทนมหาศาลของผเสยภาษ หนนเสรมและอมชโดยนกการเมอง

ผมสรปสนๆ วาผลพวงทเกดขนคอแฟนนเมกบเฟรดดแมคมบทบาทสำาคญ

ขนเรอยๆ ในธรกจสนเชอบาน แทนทบรษทอำานวยสนเชอ

แฟนนเมกบเฟรดดแมค

แฟนนเมกบแฟรดดแมค หรอทรจกกนรวมๆ วา กจการรฐประกน

(government-sponsored enterprises: GSEs) เปนสตวประหลาด องคกร

ทงสองไมใชเอกชนเสยทเดยว แมวาจะมผถอหนเอกชนทเปนเจาของ

กำาไร และกไมใชองคกรสาธารณะในแงทไมไดเปนของรฐ แตไดสทธ

ประโยชนจากรฐและมหนาทตอสาธารณะ ในบรรดาประโยชนททงสอง

ไดรบคอ ยกเวนภาษเงนไดระดบมลรฐและภาษทองถน มตวแทนของ

รฐในคณะกรรมการ และมวงเงนกกบกระทรวงการคลงโดยตรง สำาหรบ

นกลงทนทวไป ความสมพนธเหลานกบรฐบาลแปลวาความเชอมนและ

เครดตทงมวลของสหรฐอเมรกาหนนหลงองคกรเหลาน ดงนนแฟนนเม

กบเฟรดดแมคจงสามารถระดมทนดวยตนทนสงกวาทกระทรวงการคลง

ตองจายเพยงนดเดยว ประโยชนเหลานมาพรอมกบพนธกจสาธารณะ –

สนบสนนไฟแนนซทอยอาศย

แฟนนเมกบเฟรดดแมคทำาสองอยางเพอปฏบตตามพนธกจ

คอซ อสน เช อบ านท ผ านเกณฑด านขนาดและมาตรฐานเครดต

ทพวกเขาเปนคนประกาศ ทำาใหธนาคารทขายสนเชอใหสามารถปลอย

สนเชอบานเพมอกได เสรจแลวสององคกรนกผสมสนเชอเปนชด ออก

หลกทรพยทมชดสนเชอเปนหลกประกนหลงจากทรบประกนการผดนด

แลว นอกจากนยงเรมกเงนโดยตรงจากตลาด เอาเงนไปลงทนในหลกทรพย

องสนเชอบานทธนาคารอนขาย เนองจากสนเชอบานมคณภาพด มนจงเปน

กจกรรมทคอนขางปลอดภยและมกำาไรดมาก แตกำาไรสวนใหญมาจากการท

64 Faul t Lines

พวกเขามตนทนตำา ตำาเพราะรฐบาลรบประกนโดยนย นคอจดตายทาง

การเมองซงเปราะบางมาก

พนธกจปลอยสนเชอบ�นเอออ�ทร

ขณะทขอมลหลกฐานพอกพนในตนทศวรรษ 1990 วาคนอเมรกน

จำานวนมากขนเรอยๆ เผชญกบภาวะรายไดยำาอยกบทหรอถดถอย

ภาคการเมองกเรมมองหามาตรการทจะชวยเหลอพวกเขาอยางเรงดวน –

แนนอนวาดวนกวาการปฏรปการศกษา ซงตองใชเวลาหลายทศวรรษ

กวาจะเหนผล สนเชอบานเอออาทรเปนคำาตอบทชดเจน และแฟนนเมกบ

เฟรดดแมคกเปนชองทางทชดเจน สภาคองเกรสรวาสามารถใชแฟนนเม

กบเฟรดดแมคเปนพาหนะได เพราะพวกเขาไดประโยชนไปแลวมหาศาล

จากการใหของรฐ ทำาใหรฐหกคอผจดการไดโดยไมตองมกจกรรมใดๆ

ขององคกรเหลานมาโผลเปนคาใชจายในงบประมาณของรฐบาล

ในป 1992 สภาคองเกรสสหร ฐออกกฎหมายสถาบน

ความปลอดภยและคณภาพของทอยอาศยโดยรฐ (Federal Housing

Enterprise Safety and Soundness Act) สวนหนงเพอปฏรปการกำากบดแล

แฟนนเมกบเฟรดดแมค และสวนหนงเพอสนบสนนใหผมรายไดนอย

กบชนกลมนอยไดเปนเจาของบาน กฎหมายฉบบนสงใหสำานกงานพฒนา

เมองและทอยอาศย (Department of Housing and Urban Development:

HUD) ตงเปาบานเอออาทรใหแฟนนเมกบเฟรดดแมคและตดตามความ

คบหนาตามเปา เมอใดกตามทคองเกรสใสคำาวา “ความปลอดภย” และ

“คณภาพ” เขาไปในกฎหมาย กมแนวโนมสงมากวากฎหมายจะบรรลผล

ตรงกนขาม และกฎหมายฉบบนกเชนกน

ถงแมวาแฟนนเมกบเฟรดดแมคจะปฏเสธการกำากบดแลไมได

พวกเขากสามารถปรบใหมนเปนประโยชนได เรมจากสรางหลกประกน

Raghuram G. Rajan 65

วากฎหมายจะยอมใหกนเงนทนนอยกวาสถาบนการเงนอนทอยใต

กำากบของรฐ และหนวยงานกำากบดแลพวกเขา – ฝายหนงภายใน HUD

ซงไมเคยมประสบการณใดๆ ในการกำากบบรการทางการเงนมากอน –

จะอยภายใตการกำากบของสภาคองเกรสอกชนหนง29 นนหมายความวา

ถาหากหนวยงานกำากบเรมตกรอบจำากดกจกรรมของแฟนนเมกบ

เฟรดดแมค เพอนของพวกเขาในสภากสามารถหนงบประมาณของ

หนวยงานนนๆ ลง สวนผสมระหวางสภาเจากจกรรม บรษทเอกชน

รฐหนนทกระหายกำาไร และหนวยงานกำากบดแลทออนแอและหวออน

พสจนไดวาเทากบหายนะ

ตอนแรกแฟนนเมกบเฟรดดแมคไมอยากเอากจการททำากำาไรของ

พวกเขาไปเสยง แตเมอมองเหนธงของภาคการเมองอยางชดเจน พวกเขา

กยอม สตเฟน โฮลมส (Steven Holmes) นกขาว นวยอรก ไทมส สงเสยง

เตอนราวกบมองเหนอนาคตในป 1990 – “การยายมาทำาสนเชอสาขาใหม

ตอใหเปนการทดลองกตาม ทำาใหแฟนนเมรบความเสยงสงกวาเดมมาก

ซงอาจไมสรางความลำาบากใดๆ ในยามทเศรษฐกจเฟองฟ ... แตองคกร

ทรฐหนนแหงนอาจประสบปญหาในภาวะเศรษฐกจถดถอย จดชนวน

ใหรฐเขามาอมคลายกบตอนทอมอตสาหกรรมอำานวยสนเชอในทศวรรษ

1980”30 เมอตลาดทอยอาศยเฟองฟ หนวยงานทงสองกพบวาอตรา

ดอกเบยของสนเชอผมรายไดนอยนนชางดงดดใจ สวนสภาพแวดลอม

ทเอออำานวยและการขาดประสบการณในธรกจสนเชอผมรายไดนอยกทำาให

พวกเขาละเลยความเสยงสวนเพม

สมยรฐบาลคลนตน HUD เพมระดบเงนทสงใหแฟนนเมกบ

เฟรดดแมคปลอยสำาหรบบานเอออาทรอยางสมำาเสมอ หนวยงานทงสอง

ทำาตามอยางกระตอรอรน – บางทดเหมอนพวกเขากระตนใหรฐบาลปรบเพม

พนธกจจะไดมเหตผลไปอางกบผถอหนวาเหตใดจงรบความเสยง

มากขน (และใหโบนสผบรหารมากขนดวย ซงไมใชเรองบงเอญเลย)

หลงจากตงเปาสนเชอเอออาทรท 42 เปอรเซนตของสนทรพยในป 1995

66 Faul t Lines

เปากขยบเปน 50 เปอรเซนตของสนทรพยในป 2000 (ปสดทายของ

รฐบาลคลนตน)

ผสงเกตการณบางคนเปนหวงวาหนวยงานทงสองกำาลงแกลงทำา

เปนมองไมเหนการปลอยกแบบเอารดเอาเปรยบใหกบคนทไมมศกยภาพ

ในการชำาระหน แตเมอ HUD ทบทวนจดตดระหวางผกำากบดแลและ

ผถกกำากบ พวกเขากเขยนในรายงานป 2000 วา องคกรทงสอง “ตอตาน”

กฎการเปดเผยขอมล “ทเกยวของกบการซอสนเชอตนทนสง” ดงนน

HUD จงตดสนใจไม “มอบภาระเพมเตมทไมสมควร” ให!31

กลยทธระดบช�ตใหคนเปนเจ�ของบ�น

รฐบาลคลนตนรวมมอกบสภาคองเกรสในความพยายามเรองน

ดวย ในป 1995 ประธานาธบดคลนตนเขยนบทนำาในเอกสารอธบาย

กลยทธทจะขยายความเปนเจาของบานในอเมรกาวา “ปทแลวผมบอก

เฮนร จ. ซสเนโรส (Henry G. Cisneros) ผอำานวยการ HUD ... ใหเขยน

แผนขยายความเปนเจาของบานในอเมรกาใหสงเปนประวตการณ

กอนสนศตวรรษน ... การขยายความเปนเจาของบานจะทำาใหครอบครวและ

ชมชนของเราแขงแกรงขน ทำาใหเศรษฐกจเราแขงแกรงขน และขยายฐาน

ชนชนกลางทว เศษของประเทศน การเตมเชอไฟใหแกความฝน

ทจะเปนเจาของบานของครอบครวผใชแรงงานในอเมรกา จะทำาให

ชาตเราพรอมโอบอมความเปนไปไดอนรมรวยแหงศตวรรษท 21”

คำากลาวนหมายถงอะไรในทางปฏบต? เอกสารกลยทธกลาวตอไปวา

“สำาหรบคนจำานวนมากทอยากซอบาน เงนสดทสะสมไมพอจายเงนดาวน

และเซนสญญาคออปสรรคหลกของการซอบาน บางครวเรอนไมมรายได

เพยงพอทจะจายเงนผอนบานรายเดอนตามสนเชอทกในอตราตลาดและ

ใชเงอนไขสนเชอมาตรฐาน กลยทธการไฟแนนซ ซงขบดนดวยความคด

Raghuram G. Rajan 67

สรางสรรคและทรพยากรของภาครฐและเอกชน [ตวเอนผมเนนเอง] นาจะ

ชวยกำาจดอปสรรคทางการเงนทงสองขอของการเปนเจาของบาน”32

พดงายๆ คอ รฐบาลคลนตนเถยงวาภาคการเงนควรหาวธ

ทสรางสรรคในการใหคนทไมมกำาลงซอบานไดมบาน และรฐบาลกจะ

ชวยเหลอหรอผลกดนทกวถทางททำาได ถงแมวากลยทธนจะอยไกลพอควร

จากสนเชอนนจาและเงนก “โกหก” (เงนกทลกหนจะแตงเรองแหลงรายได

มารายงานอยางไรกไดเนองจากเจาหนไมขอเอกสารยนยน) ทเปนตวเอก

ในวกฤตรอบน มนกขดเสนทางเดนไวเรยบรอย

รฐบาลคลนตนออกแรงผลกทางอนดวย กฎหมายลงทนคนสชมชน

(Community Reinvestment Act: CRA) ซงออกตงแตป 1977 กำาหนดให

ธนาคารปลอยกในตลาดทองถน โดยเฉพาะในถนทอยอาศยของผมรายได

นอย ซงสวนใหญเปนชนกลมนอย แตกฎหมายนไมไดกำาหนดเปาสนเชอ

เปนตวเลข และการบงคบใชกถกปลอยใหเปนเรองของหนวยงานกำากบดแล

รฐบาลคลนตนกดดนหนวยงานกำากบใหบงคบใช CRA ดวยการสอบสวน

ธนาคารและขวาจะปรบถาหากไมทำาตาม33 งานวจยทศกษาการปลอย

สนเชอทอยอาศยอยางรอบคอบชวา ในทศวรรษ 1990 ธนาคารปลอย

สนเชอมากขนในชวงเวลาเดยวกนกบทการบงคบใช CRA เขมขน

โดยเฉพาะในเขตเมองทตกเปนเปาและออนไหวทางการเมอง เขตทธนาคาร

นาจะถกจบตามองมากทสด34

อยาลมนะครบวา FHA ประกนสนเชอทอยอาศย ปกต

พวกเขาจะเนนสนเชอความเสยงสงทแฟนนเมกบเฟรดดแมคไมอยาก

แตะ FHA เปนพาหนะทอยใตการควบคมของภาคการเมองโดยตรง

และมนกถกใชอยางเตมท ในป 2000 รฐบาลคลนตนลดเงนดาวน

ขนตำาสำาหรบลกหนทเขาขายไดประกนสนเชอของ FHA ใหเหลอเพยง

3 เปอรเซนต เพมขนาดสนเชอบานทจะรบประกน และหนคาธรรมเนยม

ประกนทคดลกหนลงครงหนง การกระทำาทงหมดนชวยจดประกายใหการ

กอสรางและการปลอยกบานเอออาทรเตบโตมหาศาลในกาลตอมา

68 Faul t Lines

สงคมเจ�ข�วเจ�ของ

ตลาดทอยอาศยมาเฟองฟในรฐบาลจอรจ ดบเบลย. บช ผมอง

เหนอนตรายทประชากรกลมใหญไมไดรวมรบประโยชนจากการเตบโต

ทางเศรษฐกจ ดงทเขาพดวา “ถาคณเปนเจาของอะไรกตาม คณกม

เดมพนทสำาคญในอนาคตของชาตเรา ยงคนอเมรกนเปนเจาของสงตางๆ

มากขนเทาไรในอเมรกา อเมรกากยงมชวตชวาและคนกยงมเดมพน

ในอนาคตของประเทศนมากขนเทานน”35 ในสนทรพจนป 2002 ท HUD

บชกลาววา

แตผมเชอวาการเปนเจาของอะไรสกอยางเปนสวนหนงของ

ความฝนแบบอเมรกนดวย ผมเชอวาเวลาทใครเปนเจาของบาน

ทตวเองอย พวกเขากกำาลงทำาความฝนแบบอเมรกนใหเปนจรง ...

เรามองเหนภาพนเมอวานในแอตแลนตา เมอเขาไปดบานใหมของ

เจาของใหมหมาด ผมมองเหนกบตาตวเองดวยความภมใจ ผชาย

คนนนพดวา ยนดตอนรบสบานของผม เขาไมไดพดวา ยนดตอนรบ

สบานของรฐบาล เขาไมไดพดวา ยนดตอนรบสบานของเพอนบานผม

เขาพดวา ยนดตอนรบสบานของผม ... เขาเปนผชายทภมใจ

ในตวเอง ... และผมกอยากใหความภมใจนขยบขยายไปทวประเทศ

ของเรา36

หลงจากนนเขาอธบายวธทรฐบาลจะใชในการบรรลเปาหมายนวา

“และผมกภมใจทจะบอกวาแฟนนเมไดยนสญญาณน ถาผมเขาใจไมผด

พวกเขาปลอยเงนไปแลว 440,000 ลานเหรยญสหรฐตลอดระยะเวลา

ทผานมา ใชอทธพลของพวกเขาสรางทนขนาดนนใหกบผซอบานประเภทท

พวกเรากำาลงพดถง เรองนอยในพนธกจขององคกร ตอนนถงเวลาตองทำา

จรงแลว เฟรดดแมคกสนใจจะชวยเหมอนกน ผมยนดททงสองหนวยงานน

ตอกเสาเขมของทนทด”37

Raghuram G. Rajan 69

รฐบาลบชเ พมเปาสนเ ชอบานเอออาทรของแฟนนเมกบ

เฟรดดแมคเปน 56 เปอรเซนตของสนทรพยทงหมดของพวกเขาในป 2004

แมในชวงเวลาทเฟดเรมขนดอกเบยและแสดงความเปนหวงภาวะ

ทอยอาศยบม ปเตอร วอลลสน (Peter Wallison) จากสถาบนกจการ

อเมรกา (American Enterprise Institute) และ ชารลส คาโลมรส

(Charles Calomiris) จากมหาวทยาลยโคลมเบย ชวา ในชวงนแฟนนเม

กบเฟรดดแมคเรงเครองรอนกวาเดม ไมใชเพราะพวกเขามความ

เอออาทรจรงๆ แตเพราะเกดกรณออฉาวเรองบญชภายในทหนวยงาน

ทงสองถกเปดโปงในป 2004 ทำาใหพวกเขาโอนออนยอมทำาตาม

ขอเรยกรองของสภาคองเกรสมากกวาเดมในการปลอยกบานเอออาทร

มากขน38

สนเชอไหลจากแหลงทนเหลานขนาดไหนและเมอไร? ไมงายเลย

ทจะมองเหนขนาดทแทจรงของสนเชอซบไพรมและอลท-เอทปลอยโดย

แฟนนเม เฟรดดแมค และ FHA สวนหนงเพราะสนเชอจำานวนมาก

ในงบดลขององคกรเหลานทจรงเปนซบไพรมแตไมไดถกจดประเภท

เปนซบไพรม ยนยนตามคำาบอกเลาของ เอดวารด พนโต (Edward

Pinto) อดตประธานเจาหนาทบรหารฝายสนเชอของแฟนนเม39

ยกตวอยางเชน แฟนนเมจดประเภทสนเชอเปนซบไพรมกตอเมอ

สถาบนการเงนทปลอยกปลอยกซบไพรมเปนหลกเทานน สนเชอ

ความเสยงสงหลายชดทปลอยใหกบลกหนทมศกยภาพการใชหนตำา

จงไมถกจดประเภทเปนซบไพรมหรออลท-เอ เมอพนโตจดประเภท

สนเชออยางถกตอง เขากพบวาสนเชอซบไพรมอยางเดยว (รวมทง

ทไฟแนนซผานการซอหลกทรพยองสนเชอซบไพรม) ทปลอยโดย

สถาบนยกษทงสองและ FHA ตงตนจากประมาณ 85,000 ลานเหรยญ

สหรฐในป 1997 พงขนไปถง 446,000 ลานเหรยญสหรฐในป 2003

หลงจากนนกคงทอยราว 300,000-400,000 ลานเหรยญสหรฐตอปจนถง

ป 2007 ซงเปนปสดทายทเขาศกษา40 สถาบนเหลานมสวนแบงตลาด

70 Faul t Lines

เฉลย 54 เปอรเซนตในชวงเวลาทวาน โดยจดสงสดอยท 70 เปอรเซนต

ของตลาดในป 2007 เขาประเมนวาในเดอนมถนายน 2008 ยกษใหญ

สนเชอทอยอาศยทงสอง FHA และโครงการรฐมากมายหลายโครงการ

มความเสยงจากสนเชอซบไพรมและอลท-เอประมาณ 2.7 ลานลานเหรยญ

สหรฐ คดเปน 59 เปอรเซนตของสนเชอประเภทนทงหมด ยากมาก

ทจะสรปอยางอนไดนอกจากวา นเปนตลาดทถกผลกดวยเงนของรฐบาล

หรออทธพลรฐบาลเปนหลก

ปลอยกบ�ระหำ�

เมอเงนจากหนวยงานท รฐหนนหลงไหลเขาสตลาดบาน

เอออาทร ภาคเอกชนกกระโจนเขารวมวงไพบลย เพราะพวกเขาคดเลขเปน

และเขาใจวาแรงกดดนทางการเมองทอยเบองหลงการกระทำาของรฐบาล

จะไมหายวบไปงายๆ การสนบสนนของหนวยงานทรฐหนนแปลวาสนเชอ

ซบไพรมมสภาพคลอง และราคาบานเอออาทรกจะพงสงขน ความเสยงตำา

และผลตอบแทนสง – ภาคเอกชนอยากไดอะไรมากไปกวาน? โชครายท

ภาคเอกชนแปลงเจตนาดทอยหลงพนธกจบานเอออาทรและการขบเคลอน

สสงคมเจาขาวเจาของดวยการอดหนนและสงเสรมของเงนกงรฐ ใหกลาย

เปนหายนะทางการเงน

ทงคลนตนและบชคดถกทเปนหวงวาการเตบโตทางเศรษฐกจ

กำาลงทงประชากรจำานวนมากไวเบองหลง และวธแกของพวกเขา –

ขยบขยายการเปนเจาของบาน – กเปนวธแกปญหาระยะสนทมเหตมผล

ปญหาของการใชอำานาจรฐแทบไมเคยเปนปญหาเรองเจตนา แตชองวาง

ระหวางเจตนากบผลลพธมกจะถางกวางมากจนเกดปญหา ปกตเพราะ

องคกรและคนทรฐใชในการบรรลเปาประสงคไมไดมเปาประสงคเหลานน

ดวย บทเรยนจากประวตศาสตรสดๆ รอนๆ นทนบรวมวกฤตบรษทอำานวย

Raghuram G. Rajan 71

สนเชอดวยควรเปนบทเรยนทนกการเมองจำาขนใจ – ผลพวงจากการท

รฐกดดนภาคการเงนทเปราะบางใหทำาตวแบบใดแบบหนงนน มกจะเปน

ผลพวงทเกดโดยไมตงใจและมราคาแพงมาก แตแลวการเรยกรองทาง

การเมองใหทำาอะไรสกอยาง อะไรกไดทจะบนดาลความพอใจใหกบมวลชน

ทเชอวารฐบาลมคำาตอบทกอยาง มกจะเปนสงซงแมแตนกการเมองทมเหต

มผลกปฏเสธไมได

นอกจากนกงายทเราจะมองโลกในแงรายเกยวกบแรงจงใจทาง

การเมอง แตยากทจะดวาเจตนาทแทจรงคออะไร โดยเฉพาะในเมอมนคอ

สงทผเลนอยากปฏเสธ – ในกรณนคอ นกการเมองทใชนโยบายสนเชอ

บานหลวมเปนยาแกปวด ผมจะเสนอซำาแลวซำาเลาในหนงสอเลมนวา

อาจเปนไปไดทผเลนหลกบางรายอาจถกชกจงดวยคานยมและเสยง

ชนชมจากคนด ไมใชดวยเจตนาทไตรตรองมาอยางด ตอใหนกการเมอง

ไมวางแผนชวทจะปลอบประโลมฐานเสยงขกงวลดวยสนเชอหลวม

การกระทำาของพวกเขา – เรากมขอมลหลกฐานเหลอเฟอแลววา

นกการเมองผลกดนใหปลอยสนเชอบานอยางหละหลวมมากขน – กอาจ

ถกชนำาโดยฐานเสยงทพวกเขาตองฟง41 พดอกอยางคอ นกการเมองอาจ

พยายามคดสารตางๆ นานาจนพบกบสารทฐานเสยงตอบรบ สารน –

เชน บานเอออาทรทเปนเจาของได – กลายเปนสวนหนงของชดนโยบาย

หาเสยง เปนไปไดทผมสทธเลอกตงเปนผกำาหนดการกระทำาทางการเมอง

(คลายกบทตลาดกำาหนดการกระทำาของบรษท) ไมใชในทางกลบกน

แตไมวาการกระทำานนจะทำาโดยเจตนาหรอถกชกจงโดยบงเอญ มนก

ไมมผลอะไรตอผลพวงทเกดขนในวงกวาง

งานวจยทนาสนใจมากชนหนงของ อาทฟ เมยน (Atif Mian)

กบ อามร ซฟ (Amir Sufi) เพอนรวมงานของผมสองคนจากวทยาลยบธ

มหาวทยาลยชคาโก แจกแจงผลพวงในรายละเอยดในชวงเวลา

กอนเกดวกฤต42 พวกเขาใชรหสไปรษณยเปนตวระบบรเวณทนา

จะมลกหนซบไพรม (คนทมรายไดนอยและเครดตไมด) อาศยอย

72 Faul t Lines

มากกวาคาเฉลย แสดงใหเหนวาระหวางป 2002-2005 รหสไปรษณย

เหลานนไดรบสนเชอสงมากกวาสองเทาของสนเชอในบรเวณรำารวย

ทนาสนใจกวานนคอ จำานวนสนเชอในแตละบรเวณมความสมพนธ

เชงลบ กบอตราการเตบโตของรายไดครวเรอน – กลาวคอ รหสไปรษณย

ทมการเตบโตของรายไดตำากวากลบไดสนเชอบานมากกวา นกวจย

ทงสองพบวาป 2002-2005 เปนชวเวลาเดยวทปรากฏการณนเกดขน

ตงแตทำาการศกษามา สงทพวกเขาคนพบไมนาแปลกใจเมอดประเดน

ทผมอภปรายไปแลว – รฐเจากเจาการพยายามปลอยกใหกบผดอยฐานะ

การขยายสนเชอในเขตรายไดนอยเกยวโยงกบการเพมขน

ของราคาบานในเขตเดยวกน ทจรงตลอดชวงป 2002-2005 มหลาย

เขตทราคาบานพงสงกวาทงทรายไดเตบโตชากวา (เนองจากเปนเขต

ทเนนปลอยสนเชอ) โชครายทการปลอยกทงหมดนนผลกใหราคาบาน

พงสงเกนเลยขดความสามารถพนฐานของรายไดครวเรอนทจะชำาระหน

ผลพวงของการปลอยกทงหมดนคอคนผดนดชำาระหนมากขน หลงป 2006

อตราผดนดชำาระหนในเขตผมรายไดนอยสงกวาเขตผมฐานะถงสามเทาตว

และสงกวาอตราผดนดของเขตตวเองในอดตมาก

ครวเรอนรายไดนอยกเงนมากกวาเดมเพราะมความจำาเปนมากขน

กวาเดมหรอเปลา? ผมเองเสนอวารายไดของพวกเขาไมเปลยนแปลง

หรอแมแตลดลง แตยากมากทจะคดวาครวเรอนทอตคดขดสนจะอยากออก

ไปกเงนมาซอบาน สนเชอซบไพรมไมไดถกขบดนดวยความตองการทเพม

ขนมหาศาล แตมาจากเจาหนทอยากปลอยกใหกบครวเรอนรายไดนอย

มากกวา และแรงกระตนนนสวนสำาคญกมาจากรฐ สนเชอทปลอยอยาง

บาคลงกอนเกดวกฤตรอบนไมไดเกยวกบบานผมรายไดนอยเสยทงหมด

สนเชอหลายกรณทไมควรปลอยนนปลอยใหกบการซอขายกจการ

ขนาดใหญของภาคธรกจดวย อยางไรกด การปลอยสนเชอซบไพรมและ

หลกทรพยองซบไพรมกเปนแกนกลางของวกฤตในครงน เราไมควร

ยกโทษใหนายหนาและธนาคารทปลอยสนเชอเสยหรอลกหนทโกหกเรอง

Raghuram G. Rajan 73

รายไดของพวกเขา แตเรากควรรบรหลกฐานทชชดวากจกรรมของรฐ

ไมวาจะมเจตนาดสกเพยงใดนนเปนสวนสำาคญทผลกดนวกฤตรอบน และ

องคกรกงรฐกไมไดรอดพนจากแรงระเบดเมอผลขาดทนในพอรตสนเชอ

ของพวกเขาขยายใหญขนเรอยๆ และนกลงทนทซอหนกของพวกเขากเรม

กงวล วนอาทตยท 7 กนยายน 2008 เฮนร เจ. พอลสน (Henry J. Paulson)

รฐมนตรคลง กประกาศสงทตลาดคดเอาเองตงนานแลว – รฐบาลจะเขา

ควบคมแฟนนเมกบเฟรดดแมค คำาประกนหนขององคกรทงสองโดยปรยาย

นกอนรกษนยมประเมนวาตนทนตอผเสยภาษของการอมองคกรคนมขนาด

นบแสนลานเหรยญ นอกจากนน การเขาควบคมกจการยงทำาใหรฐเปน

เจาของปญหาทอยอาศยเตมตว แมขณะทผมเขยนอยน ทงสององคกรทรฐ

เปนเจาของยงเพมขนาดเมดเงนของพวกเขาในตลาดทอยอาศย พยายาม

พยงราคาบานใหอยในระดบเหนอจรง ซงหมายความวาผเสยภาษตองแบก

ตนทนมากกวาเดมในอนาคต

องคกรทงสองไมใชหนวยงานทเกยวกบรฐเพยงคเดยวทม

ปญหา ขณะทวกฤตเลวรายลงในป 2007 และ 2008 FHA กยงรบประกน

สนเชอสำาหรบลกหนผมรายไดนอยตอไป อตราการผดนดชำาระสนเชอ

เหลานนปจจบนสงกวา 20 เปอรเซนต43 บางทอาจเปนเรองเขาใจได

(แมจะไมฉลาดนก) วาทำาไมหนวยงานราชการถงพยายามพยงสนเชอ

ในภาวะถดถอย เนองจากพวกเขามบทบาทตองสวนกระแสเศรษฐกจ

แต ปเตอร วอลลสน แหงสถาบนกจการอเมรกากชวา เขาใจไดยาก

มากวาเหตใด FHA ถงไดรวมวงปลอยกซบไพรมอยางบาคลงในป 2005

และ 2006 ซงกระพอฟองสบและทำาใหขาลงเจบปวดหนกขน44 อตรา

การผดนดชำาระหนทพวกเขารบประกนสงกวา 20 เปอรเซนตเชนกน

แปลวา FHA นาจะตองใหผเสยภาษอม ตนทนรวมทผเสยภาษตองจาย

จากการทรฐบาลผลกดนสนเชอสำาหรบผมรายไดนอยยงมแนวโนมพงสงขน

ไมหยด และบางทอาจไมมวนมยอดรวมเลยกได

74 Faul t Lines

คว�มแตกต�งทน�สนใจในสหรฐอเมรก�

ขณะทราคาบานพงสงขนระหวางป 1999-2007 ครวเรอนไดก

เงนโดยใชมลคาของบานทตวเองสรางเปนหลกประกน พวกเขากเงน

มากเสยจนการกระจายตวของอตราสวนสนเชอตอมลคาบานในอเมรกา

แทบไมเปลยนแปลงเลยในชวงเวลาดงกลาว ถงแมวาราคาบานจะพงสงขน

ในอตราเลขสองหลก45 การเพมขนของราคาบานชวยใหครวเรอนรายได

นอยสามารถกเงนประเภทอนดวย ยกตวอยางเชน ผลการสำารวจการเงน

สวนบคคลทเฟดจดทำาเปดเผยวา ระหวางป 1989-2004 สดสวน

ครวเรอนรายไดนอย (จนทสด 25 เปอรเซนตของการกระจายรายได)

ทมสนเชอบานเพมขนเปนสองเทา และในจำานวนนนครวเรอนทมหนบตร

เครดตกเพมขน 75 เปอรเซนต46 ในทางกลบกน สดสวนครวเรอนรายได

สง (รวยทสด 25 เปอรเซนตของการกระจายรายได) ทมสนเชอบานหรอหน

บตรเครดตกลบลดลงเลกนอยในชวงเวลาน สะทอนวาคนทเปนหนมากขน

กระจกตวในกลมประชากรยากจน

วากนตามจรง ถงแมวาฟองสบบานจะเกดขนทวโลกเมออตรา

ดอกเบยตำา ฟองสบในสหรฐอเมรกาเดนชดเปนพเศษในกลมลกหน

ทไมเคยเขาถงสนเชอไดโดยงาย คอกลมซบไพรมและอลท-เอในตลาด

งานวจยทละเอยดถถวนชวาฟองสบครงนแตกตางจากครงกอนๆ เนองจาก

ราคาบานในกลมผมรายไดนอยพงสงขนและตกฮวบลงมากกวาบานของ

กลมผมรายไดสง ในทางกลบกน ในฟองสบบานครงกอนๆ ในอเมรกา

ราคาบานของกลมผมรายไดสงจะผนผวนกวาบานของกลมผมรายไดนอย

เสมอมา47 เมอเทยบกบประเทศอตสาหกรรมอนอยางไอรแลนด สเปน

และสหราชอาณาจกร ซงลวนแตมฟองสบบานทแตกภายหลง ราคาบาน

ในสหรฐโดยรวมกไมไดสงกวาในประเทศเหลานเมอเทยบกบปจจย

พนฐาน48 แตทตางออกไปคอในอเมรกาฟองสบกระจกตวอยในมอคนทม

Raghuram G. Rajan 75

กำาลงรบแรงระเบดไดนอยทสด ฟองสบของอเมรกาแตกตางจากทอน

อยางนอยกในรายละเอยด

นกเศรษฐศาสตรหวกาวหนาบางคนถกเถยงวาวกฤตรอบน

เกยวของจรงหรอไมกบการแทรกแซงของรฐในตลาดสนเชอบานผม

รายไดนอย49 แนนอนครบวามนไมใชปจจยเดยวทสงผล และถาพดแบบนน

กทำาใหคนเขาใจผด แตการพดวามนไมเกยวเลยกทำาใหคนเขาใจผดเชนกน

ภาคการเงนเอกชนไมไดอยดๆ กลกขนมาปลอยสนเชอบานผมรายไดนอย

ในตนทศวรรษ 2000 เพราะมนำาใจงาม หรอเพราะวานวตกรรมทางการเงน

เออใหทำาอยางนน – การแปลงหนเปนทนมมานานแลว การละเลยบทบาท

ของนกการเมอง รฐ และองคกรกงรฐ คอการละเลยหญาปากคอก

ผมไดเสนอวาปฏกรยาทางการเมองทสำาคญตอความเหลอมลำา

คอการขยายสนเชอแบบประชานยม ซงทำาใหคนมโอกาสบรโภคในระดบ

เกนขดรายไดทยำาอยกบทของพวกเขา ในสหรฐอเมรกาแนนอนวาม

สถานการณพเศษททำาใหปฏกรยาแบบนมแนวโนมมากกวาทอน –

โดยเฉพาะกลไกควบคมมากมายทรฐมเหนอการเงนทอยอาศย และความ

ยากลำาบากของการใชมาตรการกระจายรายไดตรงๆ ในสถานการณท

การเมองอเมรกนแตกแยกแบงขวขนเรอยๆ นอกจากน เปาการขยาย

ความเปนเจาของบานกตงอยบนภาพจำาทางประวตศาสตรอนจบใจผคน

วาดวยผประกอบการรายยอยและเกษตรกรในสหรฐอเมรกาทจบจอง

เปนเจาของทดนของพวกเขาและมสวนรวมในสงคมและความกาวหนา

ซงสถานการณพเศษเหลานอาจไมมในประเทศอตสาหกรรมประเทศอน

ไมวาอยางไร ประวตศาสตรอเมรกนกบประสบการณรวมสมย

ของตลาดเกดใหมมความคลายคลงกนในแงของการใชสนเชอเปนยา

แกปวดสตรประชานยม ชวงเวลาทอเมรกามความเหลอมลำาทางรายได

สงมากกอนหนานคอตอนปลายศตวรรษท 19 ตอตนศตวรรษท 20

เมอเกษตรกรรายยอยและขนาดกลางรสกวาพวกเขาถกทงไวขางหลง

ความคบแคนใจของพวกเขาทเขาไมถงสนเชอและเสยงเรยกรองใหรฐปฏรป

76 Faul t Lines

ภาคการธนาคารกถกสะทอนออกมาโดยพรรคประชานยม แรงกดดนจาก

กลมคนเหลานชวยเรงการเปดเสรภาคธนาคารและทำาใหธรกจนพงพรวด

สมยตนศตวรรษท 20 ในมลรฐนอรธดาโกตา หลงจากทผสมครพรรค

ประชานยมชนะการเลอกตงผวาการรฐป 1916 ดวยเสยงสนบสนนจาก

เกษตรกรรายยอย พรรคประชานยมกกอตงธนาคารแหงนอรธดาโกตาเปน

ธนาคารของรฐแหงแรกในประเทศ50 สนเชอชนบททปลอยกนระเบดเถดเทง

หลงจากนนตามตดมาในทศวรรษ 1920 ดวยภาวะราคาสนคาเกษตร

ตกฮวบ เกษตรกรเดอดรอนอยางกวางขวาง และธนาคารขนาดเลกในชนบท

จำานวนมากตองปดตวไป ยคนนเหมอนกบวกฤตทผานมาตรงทสนเชอแบบ

ประชานยมถกขยายจนเลยเถด

ประเพณของการใชสถาบนการเงนทเชอมกบรฐบาลเปนเครองมอ

ขยายสนเชอไปยงฐานเสยงสำาคญๆ ทางการเมองทมความนาเชอถอ

ไมมาก เปนประเพณทลงหลกปกฐานแลวในตลาดเกดใหมเชนเดยวกน

ยกตวอยางเชน ชอวน โคล (Shawn Cole) อาจารยคณะบรหารธรกจของ

ฮารวารด พบวาธนาคารของรฐในอนเดยขยายสนเชอไปยงเกษตรกร

รายยอยทยากจนแตมความสำาคญทางการเมองในปทมการเลอกตง

สงกวาปทไมมการเลอกตงประมาณ 5-10 เปอรเซนต51 ผลกระทบมองเหนชด

ทสดในเขตทคะแนนเสยงสส ผลพวงของการปลอยกแบบนคออตรา

ผดนดชำาระหนทสงขนแตผลผลตทางการเกษตรไมเพมขน ซงชใหเหนวา

มนเปนวธกระจายรายไดทมตนทนสงมาก เมอไมนานมาน รฐบาลผสมของ

แนวรวมสหพนธมตรกาวหนา (United Progressive Alliance: UPA)

ในอนเดยยกหนเกษตรกรรายยอยและขนาดยอมกอนการเลอกตงป 2009

ไมนาน อนเปนมาตรการทนกวจารณบางคนมองวาชวยใหแนวรวมน

ชนะการเลอกตงสมยทสอง ประชานยมกบสนเชอเปนเพอนรวมเรยงเคยง

หมอนกนทวโลก

Raghuram G. Rajan 77

บทสรปและขอสรป

ความเหลอมลำาทางรายไดทถางกวางขนในสหรฐอเมรกา อนม

รากมาจากความเหลอมลำาในการเขาถงการศกษาทมคณภาพ นำาไปสแรง

กดดนทางการเมองและเสยงเรยกรองใหปลอยสนเชอทอยอาศยมากขน

แรงกดดนทวานสรางรอยเลอนขนาดใหญทบดเบอนการปลอยกในภาค

การเงน การขยายการเขาถงสนเชอทอยอาศยและการเปนเจาของบาน

เปนมาตรการททำางาย ไดรบความนยม และรวดเรวทจะรบมอกบ

ความรสกเหลอมลำาตำาสง นกการเมองลงมอบรรลเปานผานองคกรและ

หนวยงานราชการทพวกเขากอตงขนมาตอกรกบหบเหวแหงหายนะสนเชอ

บานในยคภาวะเศรษฐกจตกตำาครงใหญ ตลกรายคอองคกรเดยวกนนอาจ

มสวนผลกสนเชอบานรอบปจจบนใหลงเหวเชนกน

นไมใชการปรกปรำาเจตนาของพวกเขานะครบ ทงความพยายาม

ของรฐบาลคลนตนทจะทำาใหผมรายไดนอยสามารถซอบานของตวเอง และ

ความพยายามของรฐบาลบชทจะขยายความเปนเจาของบานนนนาชนชม

ทงค พวกเขาฉลาดเฉลยวทางการเมองตรงทเนนการบรรเทาทกขของคน

ทถกทงไวขางหลง ขณะซอเวลารอใหนโยบายทางตรงทำางาน แตชองวาง

ระหวางเจตนาของรฐบาลกบผลลพธอาจถางกวางไดมากจรงๆ โดยเฉพาะ

เวลาทการกระทำานนมภาคเอกชนเปนตวกลาง “มากกวา” ดเหมอนจะ

“ดกวา” เสมอไปในสายตาของนกการเมองใจรอน แตเครองมอเชงนโยบาย

ใดๆ กตามของรฐลวนมขดจำากด อะไรกตามทใชการไดดในวงแคบอาจกลาย

เปนฝนรายในวงกวาง โดยเฉพาะเมอขยายขนาดอยางรวดเรว การทรฐ

สนบสนนบานของผมรายไดนอยบางอาจมประโยชนและกระตนปฏกรยา

นอยมากจากภาคเอกชน แตการสนบสนนขนานใหญจนบดเบอนราคาบาน

และแรงจงใจของภาคเอกชนนนเกนเลยเกนไป นอกจากน เอกชนกไมไดม

เปาหมายเดยวกนกบรฐ บอยครงนโยบายถกกำาหนดโดยไมคำานงถงความ

ลกลนดงกลาว ผลลพธทเกดขนอาจเปนผลพวงทรนแรง

78 Faul t Lines

รฐบาลแลวรฐบาลเลาผลกแฟนนเมกบเฟรดดแมคใหสนบสนน

การปลอยกแกผมรายไดนอย เมอคำานงวากอนหนานนพวกเขาเนนแต

สนเชอบานเครดตด องคกรเหลานกไมมวธตรงๆ ทจะปลอยกหรอซอ

สนเชอซบไพรมไดถงขนาดทรฐกำาหนด ดงนนในปทมอเตบทสด พวกเขา

จงซอหลกทรพยองสนเชอซบไพรมแตไมปรบตามความเสยงทสงขนมาก

รางวลระยะแรกจากการรบความเสยงเหลานคอผลกำาไรทสงขน ประกอบ

กบอตราผดนดทไมสงมากในชวงแรกกยอมใจใหองคกรทงสองดำาดงลงไป

กวาเดม สวนหนวยงานกำากบดแลทออนแอและถกอทธพลทางการเมอง

ครอบงำากไมไดรงพวกเขาเอาไว ในขณะเดยวกน เมอโบรกเกอรเรยนร

วามคนตองการจะซอหลกทรพยองสนเชอซบไพรมโดยไมถามอะไรมาก

พวกเขากเรงจดหาสนเชอโดยไมตรวจสอบความสามารถในการชำาระหน

ของลกหน ผลลพธคอคณภาพสนเชอตกตำาลง แตตอนนนปญหาถกซอน

อยใตราคาบานขาขนและอตราผดนดตำา – สนเชอมกงายซอนปญหา

ทเกดจากสนเชอมกงาย – จนกระทงราคาบานหยดขนและคลนการผดนด

ระเบดออกมา

เมอดภาพรวมแลว สนเชอมกงายไดพสจนใหเหนวาเปนวธทม

ตนทนสงลวในการกระจายรายได ครอบครวยากจนจำานวนมากเกนไป

ทไมควรถกลอลวงใหซอบานตงแตแรก ถกยดบานหลงจากทสญเสยเงน

ออมอนนอยนดและตอนนกลายเปนคนจรจด บานจำานวนมากเกนไป

ถกสรางแตจะไมมใครอย และสถาบนการเงนมากเกนไปขาดทนมหาศาล

เสยจนผเสยภาษตองรบภาระไปอกนานหลายป ถงแมวาอตราการเปน

เจาของบานจะเพมขน – จาก 64.2 เปอรเซนตของครวเรอนทงหมด

ในป 1994 เปน 69.2 เปอรเซนตในป 2004 – คนจำานวนมากเกนไปทไมม

คณสมบตในการกกลบถกชกจงใหก และตงแตป 2004 อตราการเปน

เจาของบานกลดลงอยางตอเนอง (ถง 67.2 เปอรเซนต ณ ไตรมาสสดทาย

ของป 2009) และกนาจะลดลงตอไปในเมอคนจำานวนมากกำาลงถกเจาหน

ยดบาน52

Raghuram G. Rajan 79

นเปนบทเรยนซงควรตองตระหนกในวงกวางกวาทผานมา

แทบจะไมม “ทางออก” ใดทไดรบการสนบสนนและสญญาสวยหรในตอนตน

แตนำาไปสการชนวโทษกนไปมาเมอเกดเรองมากเทากบการเปดกอก

สนเชออกแลว สำาหรบประเทศยากจน เรองนคลายมากกบการเพรยกหาเงน

ชวยเหลอจากตางแดนในอดต ตอนนเรารแลววาเงนชวยเหลอนำาไปส

การพงพา หนสน และธรรมาภบาลยำาแยซงแทบไมเคยสรางการเตบโต

ไดเลย53 ทางออกปาฏหารยใหมคอไมโครเครดต – การปลอยกใหกบคนจน

ผานสนเชอกลม ระบบซงแรงกดดนจากเพอนในกลมทำาใหปจเจก

มแนวโนมทจะชำาระหนมากขน ถงแมวาไมโครเครดตจะใชการไดดในขนาด

เลก ประวตศาสตรกสอนเราวาเมอมนขยายขนาดและโดยเฉพาะถาถกใช

เปนเครองมอเชงนโยบายของรฐ มนกนาจะสรางปญหาใหญหลวง

แลวอยางนสหรฐอเมรกาควรทำาอยางไรเพอรบมอกบยคท

ความฝนแบบอเมรกนกำาลงเลอนรางรบหร เมอโอกาสของคนอเมรกน

สวนใหญกำาลงหดแคบลง? การละเลยปญหารงแตจะทำาใหสถานการณ

เลวรายลง ความเหลอมลำาหลอเลยงตวมนเอง นอกจากนการละเลย

ยงจะกระตนปฏกรยาโตกลบ เมอคนมองเหนอนาคตทางเศรษฐกจอน

รบหรในระบอบประชาธปไตย พวกเขาจะทำางานผานชองทางการเมอง

เพอหาวธเยยวยา และถาชองทางการเมองไมตอบสนอง พวกเขากจะหา

วธอน

เหยอรายแรกๆ ของการหาแพะทางการเมองคอคนทเหนตว

ชดเจนและถกประณามไดงาย แตไรอำานาจทจะปกปองตวเอง แรงงาน

อพยพผดกฎหมายและแรงงานตางแดนไมมสทธออกเสยงเลอกตง

แตพวกเขาเปนสวนทขาดไมไดในเศรษฐกจ – แรงงานอพยพมกทำางาน

ทไมมใครอยากแตะในชวงเวลาปกต และแรงงานตางแดนคอผผลตสนคา

นำาเขาราคาถกทยกระดบชวตความเปนอยของทกคน แตจะสงผลอยางยง

ตอผมรายไดนอย เราจะตองมวธทดกวาแคมองหาแพะ และผมจะสำารวจ

ทางออกทเปนไปไดในบทตอๆ ไป

80 Faul t Lines

แต ณ จดน ผมอยากหนไปมองประเดนทกำาลงใหญโตขนเรอยๆ

ในตางประเทศ ระหวางทแรงดนทางการเมองในสหรฐอเมรกากำาลงผลก

ใหเออตอการกระตนการบรโภคมากขน ประเทศอยางเยอรมนและญปน

ซงมการสงออกเปนหวจกรขบเคลอนการเตบโตกกำาลงมสดสวนทใหญขน

ในเศรษฐกจโลก ทำาไมพวกเขาและตลาดเกดใหมจำานวนมากขนเรอยๆ

ถงไดพงพาการสงออกขนาดน ผลพวงของการพงพาตอประเทศอยาง

อเมรกาคออะไร นนคอประเดนถดไปทผมจะพาไปสำารวจครบ