اینست صفات خوارجاز آنها برحذر باشید!!!

مترجم باللغة الفارسیة

تأ لیفعبدالمنعم مصطفی حلیمة

-أبو بصیر الطرطوسي-

رذبرحاینست صفات خوارج از آنها باشید!!!

ترجمه کتابهذا هي خصال خوارج فأحذروها

تألیف

شیخ عبدالمنعم مصطفی حلیمه»حفظه الله«

أبو بصیر الطرطوسی

تر جمهابن عبداللطیف بابکرخیل

أبومصعب الخراسانیwww.abubaseer.bizland.com

tartosi@tiscali.co.ukTranslator:

omarbabakarkhil@gmail.com

بسم الله الرحمن الرحیم

إن الحمد لله نحم]]ده و نس]]تعیه و نس]]تغفره، و نعوذ بالله من شرور أنفسنا و من سیئات أعمالنا ، من یه]]ده الل]]ه فال مض]]ل ل]]ه ، و من یض]]لل فال

2

ه]]ادي ل]]ه ، و أش]]هدوا أن ال إل]]ه إال الل]]ه وح]]ده الشریک له ، و أشهد أن محمدا عبده و رسوله.

الذین أیها یا} آمن]]وا وال تقات]]ه ح]]ق الل]]ه اتق]]وا تموتن سلمون وأنتم إال 102 :، االیة(عمران .)ال{م

رجمه:ای کسانیکه ایمان آورده اید! از الله آنگونهت که ترسیدن از او شایس]]ته اس]]ت، بترس]]ید و نمیری]]د

مگر اینکه مسلمان باشید. يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله وقولوا قوال سديدا،}

يصلح لكم أعمالكم ويغفر لكم ذنوبكم ومن يطع الله-70 االی]]ة: االح]]زاب،{.ورسوله فقد فاز فوزا عظيما

71. ترجم]]ه: ای کس]]انیکه ایم]]ان آورده ای]]د! از الل]]ه بترس]]ید، و س]]خن درس]]ت ) وح]]ق ( بگویی]]د، ت]]ا الل]]ه کارهایتان را برای تان اصالح کن]]د، و گناه]]ان ت]]ان را بیآمرزد، وهرکس ک]]ه از الل]]ه و رس]]ول اش اط]]اعت

کند، یقینا به کامیابی عظیمی نائل شده است. م]]]]ع وكون]]]]وا الله اتق]]]]وا آمن]]]]وا الذین أیها یا}

ادقین .119 االیة: ) التوبة(.{الص ترجم]]]ه: ای کس]]]انیکه ایم]]]ان آورده ای]]]د از الل]]]ه

بترسید و با راستگویان باشید.كم ال أنفسكم علیكم آمنوا الذین أیها یا } من یضر بما فینبئكم جمیعا مرجعكم الله إلى اهتدیتم إذا ضل

.105 االیة: المائده(،).{تعملون كنتم ترجمه: ای کسانیکه ایمان آورده اید! مراقب خ]]ود باشید اگر شما هدایت یافته باشید، گمراهی کسانی ک]]ه گم]]راه ش]]ده ان]]د ب]]ه ش]]ما زی]]انی نمی رس]]اند،

3

بازگشت همه ی شما به سوی الله است، آنگاه ش]]مارا از آنچه عمل کردید؛ آگاه می سازد.

فی ادخل]]وا آمن]]وا الذین أیها یا} لم ة الس]] وال كافیطان خط]]]وات تتبع]]]وا .{مبین ع]]]دو لكم إنه الش]]]

.208 :االیة البقره(،) ترجم]ه: ای کس]انیکه ایم]ان آورده ای]د! همگی ب]ه اس]]الم ) و اط]]اعت کام]]ل الل]]ه ( در آیی]]د، و گامه]]ای شیطان را پیروی نکنید، بدرس]]تی ک]]ه او ب]]رای ش]]ما

دشمن آشکار است. كف]]]]روا الذین تطیع]]]]وا إن آمن]]]]وا الذین أیها یا}

ابكم على ی]]]ردوكم رین فتنقلب]]]وا أعق]]] آل).{خاس]]].149: االیة عمران(،

ترجم]]ه: ای کس]]انیکه ایم]]ان آورده ای]]د! اگ]]ر از کسانیکه کافر شده اند، اط]]اعت کنی]]د، ش]]ما را ) ب]]ه

کفر ( بر میگردانند، آنگاه زیان دیده بر می گردید.اما بعد:

حقا که راست ترین و درست ترین س]]خنان کت]]اب الله، و بهترین هدایت، هدایت محمد صلی الل]]ه علی]]ه وسلم اس]ت، و ب]دترین ام]ور، ام]ور ح]ادث و نوپی]دا میباشد، و هر نوپیدایی بدعت، و هر بدعتی ضاللت و

گمراهی است، و هرگمراهی در آتش جنهم.و بعد.

برای یک خارجی شرط نیست که از هنگام تول]]د و پیدایش اش خارجی باشد، تا آنکه بس]]اده گی ب]]االی آن حکم خ]]ارجی ب]]ودن را م]]رتب نم]]ایم ... بلک]]ه این صفت کسبی میباشد .. و گاهی چ]]نین ش]]خص م]]دت ه]]ای ط]]ویلی از عم]]رش را پش]]ت س]]ر گذش]]تانده میباشد، و از میان اه]]ل س]]نت و جم]]اعت میباش]]د ..

4

اما بعدا تحت تأثیر عوامل و اسباب کس]]ب و حص]]ول علم بشکل خطاءی آن، و یا بسبب محی]]ط و اح]]والی که شخص در آن زن]]دگی دارد، این خص]]لت ) خ]]ارجی بودن ( را کسب میکند، تا جائیکه این خصلت او را در خود میپیچاند و ب]]ه انح]]راف و گم]]راهی میکش]]اند، و آنگاهس]]]ت ک]]]ه او خ]]]ارجی وی]]]ا ب]]]رعکس م]]]رجیء میگ]]]ردد .. وی]]]ا اینک]]]ه ص]]]فات و خص]]]لت و منهج و مشرب سائر اهل بدعت و هواء را بخ]ود میگ]یرد .. و به مانند عمل آنانان عمل میکند و ب]]ه اخالق و رفت]]ار آنانان متصف میشود، و برابر است که خود این همه

را بداند یا نه .. ! همانطوریک]]ه از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم درینمورد روایت است که میفرماید: ) ک]]ل مول]]ود یول]]د علی الفط]]رة . وفي روای]]ة عن]]د الترم]]ذي: یولد علی الملة. ف]]أبواه یهودان]]ه، او ینص]]رانه، أو

یمجسانه. البخاري. ترجم]]]ه: ه]]]ر ن]]]وزادی در فط]]]رت ) مؤح]]]د و م]]ؤمن ( تول]]د میگ]]ردد، و در روایت ن]]زد ترم]]ذی آمده است: بر ملت ) اسالم و توحید ( تولد میآبد، س]]پس وال]]دینش او را یه]]ودی و نص]]رانی و ی]]ا

مجوس میگرداند. و میفرماید: ) فوالذي نفس]]ي بی]]ده إن أح]]دکم لیعمل بعمل أهل الجنة حتی ما یکون بینه و بینها إال ذراع، فیسبق علیه الکتاب، فیعمل بعم]]ل أه]]ل

النار فیدخلها. متفق علیه. ترجمه: قس]]م ب]]ه آن ذات ك]]ه ج]]ان من بدس]]ت اوست، که یكی از شما عمل اه]]ل جنت را انج]]ام میدهد، تا آنكه بین او و بین جنت فاصله ی]]ك ذراع باقی نمی ماند، اما كت]]اب ) قض]]ا و ق]]در ( ب]]ر او

5

س]]بقت جس]]ته، و او عم]]ل اه]]ل جهنم را انج]]اممیدهد و داخل آن میگردد.

و جماعات به مانند افراد؛ ن]]یز اک]]ثرا در هنگ]]ام نشأت و ابتداء خ]]ویش در فط]]رت س]]الم و س]]نی میباشند ... باوجود اهم]]االت و اش]]تباهات و ع]]دم التفات به ارزش های صحیح شرعی .. ام]]ا همین اشتباهات کوچک و اس]]باب ب]]اعث میش]]ود ت]]ا این جماع]]ات ب]]ه س]]وی انح]]راف کش]]انیده ش]]وند .. و سپس با مرور زمان این انحراف انکشاف یافته و تا حدی بزرگ میشود که ت]]رمیم و بازگش]]ت از آن خیلی مشکل میباشد .. آنگاهست که این جماعات به جماعت های بدعی و گمراه تبدیل میش]]وند ... و گاهی این گمراهی ب]]ه منهج غل]]و و غالت انته]]ا پیدا میکند .. و گاهی هم ب]]ه س]]وی منهج جف]]اء و

ارجاء. همچن]]ان منهج خ]وارج دارای ی]ک دروه و عص]ر تاریخی مشخصی نمی باشد، ک]]ه ظه]]ور و زوال، و آثار سلبی مخرب ایش]]انرا در ی]ک عه]د و عص]ر مشخص تاریخی ب]]ه مطالع]]ه و بررس]]ی گ]]یریم .. بلکه خوارج بر مبن]]ای - اخالق و غل]]و - ایش]]ان در ه]]ر عص]]ر ش]]ناخته میش]]وند، طوریک]]ه جم]]اعتی ازیشان در یک ق]]رن ظ]]اهر میش]]ود و بع]]دا ازبین م]]یرود، س]]پس در ق]]رن بع]]دی جم]]اعت دیگ]]ری ازیشان با عین اخالق و غلو سر بیرون میآورند .. تا جائیکه آخرین شان یکجا با مسیح دج]]ال ظه]]ور میکن]]]د و علی]]]ه مؤم]]]نین بقت]]]ال میپردازن]]]د .. همانطوریکه در حدیث میآید: ) ینشأ نشء یقرأون الق]]]رآن ال یج]]]اوز ت]]]راقیهم، کلم]]]ا خ]]]رج ق]]]رن

6

قطع ( ، قال ابن عم]]ر: س]]معت ن]]بی ص]]لی الل]]ه علیه وسلم یقول: ) کلما خرج قرن قط]]ع ( أک]]ثر من عش]]رین م]]رة ) ح]]تی یخ]]رج في عراض]]هم

[. ترجم]]ه: گ]]روه و جم]]اعتی ظه]]ور1ال]]دجال (.] خواه]]د ک]]رد ک]]ه ق]]رآن را میخوانن]]د ام]]ا از گل]]وی شان تجاوز نمیکند، و پیوسته ی]]ک ق]]رن پی ق]]رن دیگر ظهور میکنند، از ابن عم]]ر روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ش]]نیدم بیشتر از از ده ب]]ارگفت ک]]ه: ) پیوس]]ته ه]]ر ق]]رن ظه]]ور میکنن]]د (، ت]]ا آنک]]ه )دج]]ال ازمی]]ان لش]]کر

بزرگ شان بیرون میآید(. و میفرماید: ) ال یزال]]ون یخرج]]ون ح]]تی یخ]]رج

[. 2آخرهم مع الدجال (.] ترجمه: همواره ظه]]ور میکنن]]د ت]]ا آنک]]ه آخ]]رین

شان با دجال یکجا بیرون میشود.

میگوی]]د:495/28ابن تیمیة در مجموع الفتاوی نبی صلی الله علیه وس]]لم ب]]ر عالوه این اح]]ادیث برای ما خبر داده است که آنها ] یع]]نی: خ]]وارج [ پیوسته تا هنگ]]ام خ]]روج دج]]ال ظه]]ور میکنن]]د، و مسلمانان به این امر اجماع کرده ان]]د ک]]ه خ]]وارج ص]]رفا در همین گ]]روه ] کس]]انیکه ب]]ر علی]]ه علي رضی الله عنه خروج کرده بودند [ و همچن]]ان در عین صفات و خصائل مختص نمیباش]]ند، از همین جهت ص]]حابه این اح]]ادیث را ب]]ه گون]]ه مطل]]ق آن

حمل میکردند. ه. .174. صحیح سنن ابن ماجه: 1 ، وقال: فیه االزرق بن قیس وثقه231/6. أخرجه الهیثمي في مجمع الزوائد 2

ابن حبان، و بقیة رجاله رجال الصحیح.

7

و خوارج گ]]روهی اس]]ت ک]]ه ذم و رد ایش]]ان، و تحذیر و اجتناب از آنانان و از شر ش]]ان ب]]ه زب]]ان نبی صلی الله علیه وسلم، و جمی]]ع س]]لف ص]]الح وارد آمده است، همانطوریکه نبی صلی الله علیه وس]]لم میفرمای]]د: ) الخ]]وارج کالب أه]]ل الن]]ار (.

[3.]ترجمه: خوارج سگان جهنم هستند.

و میفرماید: ) س]]یخرج ق]]وم في آخ]]ر الزم]]ان، أح]]]داث األس]]]نان - أی ض]]]عار الس]]]ن - س]]]فهاء األحالم، یقول]ون من خ]]یر ق]ول البری]]ة، ال یج]]اوز أیمانم حناجرهم، یمرق]]ون من ال]]دین کم]]ا یم]]رق السهم من الرمیه، فأینم]ا لقیتم]وهم ف]اقتلوهم، ف]]إن في قتلهم أج]]را لمن قتلهم ی]]وم القیام]]ة.

متفق علیه. ترجمه: زود است در آخر زمان گ]روهی ب]یرون آی]]د ک]]ه کم س]]ن و س]]ال، و س]]فیه وکم عق]]ل هستند، ب]]ا به]]ترین و دلکش ت]]رین س]]خنان ح]]رف میزنند، اما ایمان هایشان از گل]]و هایش]]ان پ]]ائین نمیرود، از دین چنان بیرون میروند آنچنانک]]ه ت]]یر از ب]]دن ش]]کار ب]]یرون م]]یرود ) کنای]]ه از س]]رعت خروج شان از اسالم (، پس هرکجائی که بایش]]ان روبرو شدید ایش]]انرا بکش]]ید، زی]]را ب]]رای کس]]یکه آنها را میکشد اجر و ثواب زی]]ادی در روز قی]]امت

است.

، میگویم: در دنیا نیز این وصف نبی صلی الله143. صحیح سنن ابن ماجه: 3 علیه وسلم در مورد شان صدق میکند، آن هنگامیکه علیه مسلمانان و مؤحدین

و علماء ایشان صدا های خویش را ) به تکفیر و به احترامی ( بلند میکنند، وآنان را به ناحق متهم میسازند ... والله المستعان!

8

و از یسیر بن عمرو روایت اس]]ت ک]]ه روزی ب]]همعت هلسهل ابن أحنف گفت: ) النبي ص]]لی س]]

يئا الخ]]وارج في يق]]ول الله علیه وس]]لم :ق]]ال ش]] يخ]]رج: الع]]راق قب]]ل بي]]ده وأه]]وى يقول، سمعته

رءون ق]]وم من]]ه رآن، يق]] ت]]راقيهم، يج]]اوز ال الق]] من يمرقون هم م]]روق اإلسالم مية من الس]] (.الر

متفق علیه. آي]]ا از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم درترجم]]ه:

در حالیک]]ه:گفت ای؟ ش]]نيده چ]]يزى مورد خ]]وارج بهخ]]ویش نبی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ب]]ا دست

از اشاره میکرد، ش]]نیدم ک]]ه میگفت: عراق سوى ق]]رآن كه ب]]یرون میش]]ود جم]]اعتى ط]]رف اين به كند نمى تج]]]]]اوز گلویش]]]]]اناز اما خوانند مى

كه همانگونه. ش]]وند مى خ]]ارج اس]]الم از س]]رعتشود مى خارج شكار بدن از سرعت به تير

و در روایت ن]]زد مس]]لم آم]]ده اس]]ت: ) فق]]ال: سمعته - و أشار بیده نحو المشرق: قوم یق]]رأون القرآن بألستنهم ال یع]]دو ت]]راقیهم، یمرق]]ون من ال]]دین کم]]ا یم]]رق الس]]هم من الرمی]]ه (. ترجم]]ه: گفت: بلی ش]]نیده ام، در حالیک]]ه ب]]ا دس]]ت خ]]ود بط]]رف مش]]رق اش]]اره میک]]رد، گفت: گ]]روهی ظه]]ور میکن]]د ک]]ه ق]]رآن را ب]]ا زبانه]]ای خ]]ویش میخوانند در حالیکه ) اثر آن ( از گلویش]]ان پ]]ائین نمیرود، از دین چن]]ان ب]]ه س]]رعت خ]]ارج میش]]وند چنانکه تیر از بدون شکار خارج میش]]ود؛ و ش]]رق

مدینه، همانا عراق است. و از أبي ذر، روایت اس]]ت ک]]ه ن]]بی ص]]لی الل]]ه علیه وسلم گفت: ) سیکون بعدي من أمتي قوم]]ا

9

یقرأون القرآن، ال یج]]اوز حل]]وقهم، یمرق]]ون من الدین کما یمرق السهم من الرمیة، ثم ال یعودون فیه، هم ش]]رار الخل]]ق و الخلیق]]ة (. ترجم]]ه: زود است بعداز من از میان امتم گروه ظهور کند ک]]ه قرآن میخوانند اما از گلوی شان پ]]ائین نمی رود، از دین بسرعت بیرون میشوند چنانچه تیر از بدن شکار بیرون میشود، و سپس به آن بر نمیگردن]]د، آنه]]ا ب]]دترین مخلوق]]ات الل]]ه هس]]تند ] الخل]]ق: انس]]]انها والخلیق]]]ة: حیوان]]]ات و چه]]]ار پای]]]ان[، عبدالله بن صامت میگوید: زمانیک]]ه این ح]]دیث را برای رافع بن عمرو برادر حکم ابن عمرو غفاری ب]]ازگو ک]]ردم، گفت: من هم این چ]]نین از رس]]ول

[.4الله صلی الله علیه وسلم شنیده ام.] و از أبي أمامة روایت است ک]]ه میگوی]]د: ) ش]]ر قتلی قتل]]وا تحت أدیم الس]]ماء، و خ]]یر قتی]]ل من قتلوا، کالب أهل النار، قد ک]]انوا ه]]ؤالء مس]]لمین فص]]اروا کف]]ارا. قلت: ی]]ا أب]]ا أمام]]ة ه]]ذا ش]]يء تقوله؟ قال: بل سمعته من رسول الله صلی الله

[.5علیه وسلم.] ترجمه: ) خوارج ( بدترین مرده گانی است ک]]ه در زی]]ر آس]]مان زمین کش]]ته میش]]وند، و به]]ترین کشته ش]]ده گ]]ان کس]]انی هس]]تند ک]]ه این س]]گان جهنم آنانان را میکشند، ایش]]ان زم]]انی مس]]لمان بودند ام]]ا بع]]داز اس]]الم خ]]ویش ک]]افر ش]]ده ان]]د، گفتم: ای أبو أمامة این همه را تو میگوی؟ گفت: خیر، بلکه این هم]]ه را از رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه

علیه وسلم شنیده ام..140. مسلم، ابن ماجه، صحیح سنن ابن ماجه: 4.146. صحیح سنن ابن ماجه: 5

10

و از نبی صلی الله علیه وسلم روایت است که میگوید: ) هم ش]]رار أم]]تي، یقتلهم خی]]ار أم]]تي (

[. ترجم]]]]ه: آنه]]]]ا ب]]]]دترینان امتم هس]]]]تند، و6] بهترین]]ان امتم ایش]]انرا میکش]]د، و علی بن ابي طالب رضی الله عنه با آن]]ان در منطق]]ه نه]]روان

جنگید و بسیاری ازیشانرا کشت.

و از نبی صلی الله علیه وسلم روایت است که میگوید: ) سیکون في أمتي اختالف و فرقة، قوم یحسنون القیل و یسئون الفعل، یقرؤون القرآن ال یج]]اوز ت]]راقیهم، یمرق]]ون من ال]]دین م]]روق السهم من الرمیة، ال یرجعون ح]]تی یرت]]د الس]]هم علی فوقه، هم شر الخلق و الخلیقة، طوبی لمن قتلهم و قتلوه، ی]]دعون إلی کت]]اب الل]]ه و لیس]]وا منا في شيء، من قاتلهم کان أولی بالل]]ه منهم،قالوا: یا رسول الله ما س]]یماهم، ق]]ال: التحلی]]ق.

[7 .] ترجم]]ه: نزدی]]ک اس]]ت در می]]ان امتم اختالف و تفرقه ایجاد شود، گروهی از آنها نیک گفتار و بد کردار دارند، و قرآن میخوانند اما از گلو هایش]]ان پائین نمیرود ] یعنی: مفهوم آنرا نمی دانند و در قلب هایشان قرآن و ایمان داخ]]ل نمیگ]]ردد و ب]]ه قرآن عمل نمیکنند، در حالیکه ش]]عار ش]]ان ق]]رآن میباشد [، و از دین چنان بسرعت خ]]ارج میش]]وند چنانچه تیر از ش]]کار خ]]ارج میش]]ود، و دوب]]اره ب]]ه

: إسناده حسن.298/12. قال ابن حجر في الفتح 6 ، صححه آلبانی في التخریج، و3543. رواه أبو داود، مشکاة المصابیح: 7

التحلیق: بمعنی بیرون کردن مو از ریشه آن میباشد، یعنی تراشیدن ریش ونهایت کوتاه کردن آن.

11

دین بر نمیگردند، همانطوریکه تیر خارج ش]]ده ب]]ه کمان بر نمیگردد ، ایشان بدترین مخلوق]]ات روی زمین هستند، و خوشا بحال کسیکه آنها را بکش]]د و یا بدست ایشان کشته شود، آنانان بسوی کتاب الل]]]ه م]]]ردم را دع]]]وت میکنن]]]د در حالیک]]]ه در کوچک]]ترین چ]]یزی ب]]ر منهج و راه و روش ] ن]]بی صلی الله علیه وسلم و صحابه [ نیست و پ]]یروی نمیکنن]د، کس]یکه ایش]نانرا بکش]د س]]زاوار ت]ر ب]ه رحمت الله نسبت به آنه]]ا اس]]ت، ص]]حابه گفتن]]د: چهره و صورت هایشان چگونه است، ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم گفت: تراش]]یدن، و مبالغ]]ه در

کوتاهی موی سر و ریش. و از سعید بن جهمان روایت است که میگوی]]د: ن]]زد عبدالل]]ه بن أبی أوفی آم]]دم، و او شخص]]ی نابین]]اه ب]ود، ب]ر او س]الم ک]ردم، ب]رایم گفت کی هس]]]تی؟ گفتم: من هس]]]تم س]]]عید بن جهم]]]ان، گفت: پدرت چه کار میکند؟ گفتم: ارزق]]ه -فرق]]ه ای از خوارج- او را کشته است، گفت: الله ازرقه را لعنت کند، الله ارزق]]ه را لعنت کن]]د، از رس]]ول الله صلی الله علیه وس]]لم ب]]رای م]]ا روایت ش]]ده است که میگوی]]د: آن]]ان س]]گ ه]]ای جهنم هس]]تند، گفتم: آیا تنها ازرقه چنین است یا هم]]ه خ]]وارج؟

[.8گفت: همه خوارج.]

و از علی بن ابي ط]]]]الب روایت اس]]]]ت ک]]]]ه میگوید: ) أني سمعت رسول الله صلی الله علی]]ه وس]]لم یق]]ول: یخ]]رج ق]]وم من أم]]تي یق]]رأون

، وقال: رجاله ثقات، و قد حسنه235/6. أخرجه الهیثمي في مجمع الزوائد 8.542الوداعي في الصحیح المسند:

12

القرآن؛ لیس ق]]راءتکم إلی ق]]راءتهم بش]]يء، وال ص]]التکم إلی ص]]التهم بش]]يء، وال ص]]یامکم إلی صیامهم بش]]يء، یق]]رأون الق]]رآن، یحس]]بون أن]]ه لهم و ه]]و علیهم، ال تج]]اوز ص]]التهم ت]]راقیهم، یمرق]]]ون من اإلس]]]الم کم]]]ا یم]]]رق الس]]]هم من

الرمیة. مسلم. ترجم]]ه: من از رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم شنیدم ک]]ه میگفت: گ]]روهی از می]]ان امتم ظهورهم میکند که چنان قرآن میخوانند که قرآن خواندن شما در مقابل آنان هیچ است ] از لح]]اظ کثرت قرآن خواندن [، و نماز میگذارن]]د ک]]ه نم]]از شما در مقابل نماز آنان هیچ است ] یع]]نی: زی]]اد نم]]از میخوانن]]د و ط]]ول قی]]ام و رک]]وع و س]]جده خویش بیش]]تر میکنن]]د [، و روزه ش]]ما در مقاب]]ل روزه آنانان هیچ معلوم میشود، و قرآن میخوانند و گم]]ان میکنن]]د ک]]ه ایش]]ان از ق]]رآن و ق]]رآن ازیشان است ] یعنی: خود را اه]]ل ق]رآن و عم]]ل کننده به دستورات قرآن تص]]ور میکنن]]د [، و نم]]از ش]]ان از گل]]و هایش]]ان تج]]اوز نمی کن]]د ] یع]]نی: ق]]رآنی ک]]ه در نم]]از میخوانن]]د [، و از اس]]الم ب]]ه چنان سرعت خارج میشوند که تیر از ب]]دن ش]]کار

خارج میشود. و مراد از ) لیس قراءتکم إلی قراءتهم بشيء، وال صالتکم إلی صالتهم بشيء، وال ص]]یامکم إلی صیامهم بشيء ( قلت عبادت غیر آنان در مقاب]]ل کثرت و زیادت عبادت آنان میباشد، ت]]ا جائیک]]ه در وجود شان نشانه های عبادت آش]]کار گ]]ردد ... از

13

همین لحاظ عبادت غیر ازیشان در مقابل عب]]ادتآنان هیچ معلوم میشود!

و در حدیث دیگر نبی صلی الله علیه وس]]لم در مورد شان میفرماید: ) یتعمقون في الدین ح]]تی

[.9یخرجوا منه کما یخرج السهم من الرمیة (. ] ترجم]]ه: در دین چن]]ان تش]]دد و تعم]]ق و غل]]و میکنن]]]]د ت]]]]ا جائیک]]]]ه از آن ب]]]]یرون میش]]]]وند،

همانطوریکه تیر از بدن شکار بیرون میشود. و میفرماید: ) رجالن ما تنالهما شفاعتي: إمام ظلوم غشوم، و آخر غال في الدین مارق من]]ه (.

[. ترجم]]ه: دو ش]]خص اس]]ت ک]]ه هیچ به]]ره و10] نص]]یبی از ش]]فاعت من در روز قی]]امت نخواه]]د داشت، امام ظ]]الم و فریبک]]ار ب]]ا رعیتش، و غل]]و کنن]]ده در دین ت]]ا جائیک]]ه از دین ب]]یرون میش]]ود، وغ]]یره اح]]ادیثی ک]]ه در ذم ایش]]ان وارد گردی]]ده است، بدلیل منهج و غل]]و و زی]]اده روی ک]]ه در آن

قرار دارند.

پس ح]]اال اگ]]ر گفت]]ه ش]]ود: خ]]وارج را مشخص]]ا مع]]]رفی کنی]]]د .. و ص]]]فات آن]]]انرا ب]]]رای م]]]ا برشمارید، و همچنان بگوید که در زمان حاضر چه

کسانی خوارج هستند؟ در ج]]]واب میگ]]]ویم: از ص]]]الحیت هیچ ف]]]ردی نیست که هرگونه ای که بخواهد یکتعداد اف]]راد را داخل منهج خ]]وارج بس]]ازد، و گ]]روهی دیگ]]ر را از صفت خارجی بودن براءت بدهد .. بدلیل آنکه این

. أخرجه أحمد، وغیره، و صححه شیخ ناصر فی کتاب، ) السنة ( البن أبي 9عاصم.

. أخرجه ابن أبی عاصم في السنة، و صححه الشیخ ناصر في التخریج. 10

14

امر در شریعت ثابت میباشد، و خوارج از ص]]فات، اصول و اخالق و رفتار شان .. ش]]ناخته میش]]وند، بنا هرکسیکه ب]]ه اخالق و ص]]فات ایش]]ان متص]]ف گ]]ردد و از اص]]ول ایش]]ان پ]]یرون کن]]د از جمل]]ه خوارج میباش]]د، هرچن]]د اس]]م و ن]]ام خ]]وارج را از باالی خویش دور کن]]د، و بزب]ان از خ]]وارج ب]]راءت خویش را اعالن کند، و بر خ]]ویش گم]]ان ب]]ودن از اه]ل س]نت و جم]اعت را نمای]د .. و ب]رعکس ه]ر ف]]ردی ک]]ه ب]]ه ص]]فات و اخالق خ]]وارج متص]]ف نباشد، و از اصول ایشان پیرون نکند .. پس او از جمل]]ه خ]]وارج نمی باش]]د .. هرچن]]د بعض]]ی ه]]ا ایشانرا متهم به خ]]ارجی ب]]ودن کنن]]د، و آن]]انرا از

جمله خوارج قرار بدهند! پس مهم آنست که شخص و همچن]]ان جماع]]ات بای]]د خ]]ویش را در مقایس]]ه ب]]ا اخالق و ص]]فات و اصول خوارج قرار بدهند .. تا آنکه ببینند .. آیا ب]]ا خوارج در امری از امور مشابهت دارند یا خ]]یر؟ و سپس منهج حق را که اهل سنت و جماعت بر آن ق]]رار دارد ب]]رای خ]]ویش جس]]تجو ک]]رده و از آن

پیروی کنند.

ح]]اال ب]]ه مهم]]ترین و برجس]]ته ت]]رین أص]]ول، ص]]فات و اخالق و رفت]]ار خ]]وارج مختص]]را اش]]اره

میکنیم: تکفیر اعیان مسلمانان به گناهان و معاص]]ی.1

کبیره؛ آن گناهان که کفر و ش]]رک نمی باش]]د، و حکم نم]]ودن ب]]ه جاوی]]دان ب]]ودن اص]]حاب چ]]نین

15

گناه]]ان در آتش جهنم، بمانن]]د؛ جاوی]]دان ب]]ودنمشرکان و کافران.

رأیيكاز یزید الفقیر روایت است که میگوید: از آرائی خوارج خوشم آمد و دلباخته و شیفته آن رأی - یعنی: اعتق]]اد ب]]ه جاوی]]دان ب]]ودن ص]]احبان

[، روزی ب]]ا11گناهان کبیره در جهنم است- ش]]دم] س]]پسیکتعداد زیادی جهت ادای حج روانه شدیم،

ب]]ر م]]ردم ) جهت بی]]ان عقی]]ده خ]]وارج و دع]]وت پس بس]]وی ش]]هربس]]وی آن ( ب]]یرون گردی]]دیم!

رفتیم و دیدیم که آنج]]ا ج]]ابر بن عبدالل]]ه -ک]]ه ب]]ه ستونی تکیه زده بود - برای مردم احادیث رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم را بی]]ان میک]]رد، و هنگامیکه جابر از جهنمیان یاد آوری کرد، ب]]رایش گفتم: ای مصاحب رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم این چگونه حرفی است که شما میزنی]]د، و

كلم]]ا أرادوا أن يخرج]]واالل]]ه متع]]ال میفرمای]]د: ] . ترجم]]ه: هرگ]]اه20[، الس]]جدة/منه]]ا أعي]]دوا فيها

بخواهن]]د از آن خ]]ارج ش]]وند، ب]]ه آن ب]]از گردان]]ده شوند. پس این چیست که تو میگ]]وئی؟ گفت: آی]]ا ق]]]رآن میخ]]]وانی؟ گفتم: بلی، گفت: آی]]]ا مق]]]ام محمد را خوانده ای، و آن]]را میشناس]]ی؟ ) یع]]نی: آنچیزی که الله نبی صلی الله علی]]ه وس]]لم را ب]]ه آن مبعوث گردانیده است ( گفتم: بلی، گفت: آن مقام محمد صلی الله علیه وس]]لم مق]]ام س]]توده ای است که بسبب آن و فض]]لیت ک]]ه دارد الل]]ه از جهنم ه]]رکی را بخواه]]د و ب]]ه ه]]ر مق]]داری ک]]ه بخواهد خارج میسازد، س]]پس از ) پ]]ل ( ص]]راط و

. در روایت اللکائی ) شرح اعتقاد اصول اهل سنت و الجماعة ( این زیادت 11نیز آمده است که میگوید: و آن هنکام من نوجوان بودم. ) مترجم (.

16

از عبور مردم از باالی آن یاد آوری ک]]رد، و من از آن ترس]]یدم ک]]ه مب]]ادا س]]خنانش را ب]]ه خ]]اطر بسپارم، زیرا عقیده جابر برآن بود که م]]ردم پس از آنکه داخ]]ل جهنم میش]]ود دوب]]اره از آن ب]]یرون میآیند، یعنی: به مانند چوپ های سوخته از جهنم بیرون آورده میشوند و سپس از نهر از نهر ه]]ای جنت انداخت]]]]ه میش]]]]وند، و در آن غس]]]]ل داده میش]]وند، س]]پس بمانن]]د کاغ]]ذ س]]فید از آن نه]]ر بیرون میآیند، ما بازگشتیم و با خود گف]]تیم، وای ب]]ر ش]]ما! می بینی]]د ک]]ه این پ]]یر م]]رد چگون]]ه ب]]ر رسول الله صلی الله علیه وسلم دروغ می بندد؟ و برگشتیم، و به الله سوگند که بع]]داز آن واقع]]ه جز یک شخص کسی از ما عقی]]ده ی خ]]وارج پی]]دا

نکرد. مسلم. و مراد از این قولش که گفت: ) از میان ما جز یک شخص کسی دیگر عقیده خ]]وارج پی]]دا نک]]رد ( دال برین اس]]ت ک]]ه بع]]داز ش]]نیدن آنچ]]ه ص]]حابی رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ج]]ابر بن عبدالله بیان کرد، از می]]ان کس]]ی دیگ]]ر ب]]ر ب]]االی مردم خروج و تج]]اوز نکردن]د و محرم]]ات ایش]]انرا

زیر پا نساختند - جز یک شخص. و همچن]]]ان فوائ]]]دی زی]]]ادی دیگ]]]ر ن]]]یز درین احادیث موجود میباشد .. از جمل]]ه ابط]]ال م]]ذهب خوارج در تکفیر ص]]احبان گناه]]ان کب]]یره از اه]]ل قبل]]]]ه، و حکم ب]]]]ر جاوی]]]]دانی ایش]]]]ان در آتش جهنم ... که از اعتراض ش]]ان ب]]ر ب]]االی ج]]ابر بن عبدالله، واضح میشود، آنگاهی ک]]ه او اح]]ادیثی را

17

از نبی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم مب]]نی ب]]ر خ]]روجگنهکاران اهل قبله از آتش جنهم روایت میکرد.

ش]]یخ االس]]الم ابن تیمی]]ه در مجم]]وع الفت]]اوی میگوید: خوارج .. اولین کسانی بودن]]د ک]]ه481/7

اهل قبله را بسبب انج]]ام گناه]]ان تکف]]یر کردن]]د، بلکه بسبب آنچیزهای ک]]ه خ]]ود ایش]]ان آن]]را گن]]اه

آنانرا تکفیر نمودند... و خ]]ون ایش]]انرامیشمردند حالل دانستند .. و گفتن]]د: م]]ردم ج]]ز م]]ؤمن و ی]]ا کافر بوده نمی توانند، و م]]ؤمن کس]]ی اس]]ت ک]]ه جمیع واجبات را انج]]ام میده]]د و جم]]ع معاص]]ی و گناه]]ان را ت]]رک مینمای]]د، و کس]]یکه چ]]نین انج]]ام نداد پس او ک]افر ب]]وده و جاوی]]دان در آتش جهنم میباش]]د، س]]پس هرکس]]یکه ب]]ا این س]]خن ش]]ان مخ]]الفت میک]]رد آن]]انرا ن]]یز تکف]]یر میکردن]]د و

ایشانرا از جمله ی کافران قرار میدادند.ا-ه.

میگوید: و خ]]وارج279/3و در مجموع الفتاوی اولین کس]]انی بودن]]د ک]]ه مس]]لمانان را بس]]بب ارتکاب گناهان تکفیر کردن]]د، و همچن]]ان کس]]انی را که با بدعت ایشان مخالفت میک]]رد ن]]یز تکف]]یر

کردند، و خون و مال ایشانرا حالل دانستند.ا-ه. بلکه م]]ا میگ]]ویم: خ]]وارج مس]]لمانان را بس]]بب گمان بدی که نس]]بت ب]]ه مس]]لمانان دارن]]د تکف]]یر میکنند، و به شبهات و امور محتم]]ل و متش]]ابه .. و بسبب آن اموری که اجتهادی اس]]ت و ی]]ا در آن اختالف میباشد تکفیر میکنند، و بر مبنای هواء و ه]]وس خ]]ویش و آن ام]]وری را ک]]ه خ]]ود گن]]اه میشمارند در حالیکه در دین و شریعت الل]]ه گن]]اه

18

نیست ایش]]انرا ک]]افر و مش]]رک و من]]افق خط]]اب میکنند .. و با مخ]]الفین خ]]ویش ن]]یز چ]]نین رفت]]ار میکنن]]د .. و همین اس]]ت ص]]فت خ]]وارج در م]]ورد اه]]ل گناه]]ان کب]]یره ، و ش]]اید هم براب]]ر ب]]ه این صفت باشند که ما آنرا بیان کردم وی]]ا نس]]بت ب]]ه این هم غلو کنند و جلوتر بروند، ه]]ر چن]]د بگوین]]د ما اهل قبله را بسبب گناهان تکفیر نمی ک]]نیم .. در حالیکه مردم را بسبب گناهانی تکف]]یر میکنن]]د که مرتکب گناه]]انی غ]]یر از گناه]]ان کب]]یره ش]]ده اند، و بسبب اموری مس]]لمانان را تکف]]یر میکنن]]د ک]]ه در می]]ان علم]]اء م]]ورد اختالفی اس]]ت، و ی]]ا اموری اجتهادی اس]]ت ک]]ه ص]]احبان آن می]]ان ی]]ک

ثواب ویا دو ثواب قرار دارند! و از نش]]انه ه]]ای خ]]وارج اینس]]ت ک]]ه هرگ]]اه ببینند، یکی از مخالفین ایشان عمل نیکی انج]]ام میدهد او را بسبب آن عملش توص]]یف نمیکنن]]د .. بلک]]]ه بس]]]رعت او را رد و ذم میکنن]]]د .. و او را ریاکار .. منافق .. خائن .. دست نشانده .. دشمن الله و رسول و دشمن مؤمنان .. خطاب میکنند و بر صدق نیت و والء و توجه آنشخص شک میکنند، ب]]دون آنک]]ه دلی]]ل و ی]]ا بین]]ه ای ب]]ر ق]]ول خ]]ویش داشته باشند .. و ایشانرا به الق]]اب و اس]]م ه]]ای ی]]اد میکنن]]د ک]]ه م]]ترادف و هم مع]]نی ب]]ا تکف]]یر ایش]]ان میباش]]د، طوریک]]ه میگوین]]د: دروغ گ]]و ب]]ه الله، دشمن الله ... دش]]من جه]]اد و مجاه]]دین ... مح]]]ارب جه]]]اد و مجاه]]]دین .. خ]]]ائن ... دس]]]ت نش]]انده .. جاس]]وس دش]]من ک]]افر ... خ]]دماتگار لش]]کر ط]]اغوت، خ]]دمت گ]]ذار من]]افع خ]]ارجی ..

19

وغیره اصطالحات و کلم]]ات و الق]]اب م]]ترادف .. ب]]ه این مفه]]وم، ک]]ه کف]]ر و تکف]]یر مخ]]اطب و

خروجش از اسالم از آن استنتاج میگردد! در حالیکه در ح]]دیث ص]]حیح از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علیه وس]]لم روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: ) من دع]]ا رجال بالکفر أو ق]ال: ع]]دو الل]ه، ولیس ک]]ذلک، إال

حار علیه (. مسلم. ترجمه: هرگاه فرد شخصی را به کلمه ای کف]ر بخواند، و یا برایش بگوید: دشمن الله، در حالیک]]ه او چنین شخصی نباشد و چنین وصفی را نداشته باشد، جز این نیس]]ت ک]]ه آن حکم ب]]ر خ]]ودش ب]]ر

میگردد. و از نشانه هایشان اینست که ایشان بر ش]]مار گناه]]]ان ] کب]]]یره و ص]]]غیره [ می افزاین]]]د .. در حالیک]]ه در ج]]واز و ع]]دم ج]]واز آن ام]]ر اختالف و نظر وج]]ود دارد و از ام]]ور اجته]]ادی میباش]]د .. و ایشان با پیروی از هواء ... و شبهات .. و اس]]باب گمراه کننده، و جهالت که دامنگیر ش]]ان اس]]ت .. آن موارد را با چشمان خودشان و یا ع]]وام م]]ردم گناهان کبیره به شمار میآورن]]د .. بلک]]ه بیش]]تر از آن ، آن ام]]ور را کف]]ر ب]]واح میدانن]]د .. ت]]ا آنک]]ه دروازه تکفیر بروی شان باز شود .. و با این ک]]ار خ]]]ویش محرم]]]ات ش]]]رعی را ب]]]ر خ]]]ویش حالل میگردانند .. و این صفتی است که خ]]وارج اوائ]]ل نیز بر آن قرار داشتند و مسلک شان در تکف]]یر و

حکم بر اشیاء و امور همچنین بود!

20

اهل اسالم را میکشند و با ایشان به جن]]گ و.2 قت]]ال میپردازن]]د؛ و در مقاب]]ل، اه]]ل ش]]رک و بت پرستی را ترک میکنن]]د: همانطوریک]]ه ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم در م]]ورد ایش]]ان میفرمای]]د: ) یقتلون أه]]ل اإلس]]الم، و ی]]دعون أه]]ل األوث]]ان،

لئن أدرکتهم ألقتلنهم قتل عاد (. متفق علیه. ترجمه: مس]]لمانان را میکش]]ند و ک]]افران و بت پرستان را ترک میگویند، اگر من آن]]انرا دری]]ابم

همچون هالکت قوم عاد ایشانرا میکشم. و ابن عم]]ر رض]]ی الل]]ه عنهم]]ا میگوی]]د: ) إنهم انطلق]]وا إلی آی]]ات ن]]زلت في الکف]]ار، فحملوه]]ا علی المؤمنین (. البخاري. ترجمه: اینها آی]]اتی را ک]]ه در م]]ورد کف]]ار ن]]ازل ش]]ده اس]]ت، ب]]ر ب]]االی مس]]لمانان حم]]ل میکنن]]د؛ بن]]ا ب]]االی آن]]ان احک]]ام ک]]افران را م]]رتب س]]اخته و ب]]ا ایش]]ان ب]]ه مانن]]د

کافران معامله میکنند .. ! پس هرکسیکه در خود و در منهج که ق]]رار دارد چنین غلظت و شدت را بر علیه مسلمانان میبیند .. و حق]]وق و حرم]]ات آن]]انرا نقض میکن]]د .. پس بداند که در وجود او خصلتی از خصائل مشار الیه خوارج موجود میباشد .. و او براه معک]]وس راه و منهج ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم و اص]]حابش رض]]ی الل]]ه عنهم و ارض]]اهم در ح]]رکت میباش]]د،

محمدهمانطوریک]]]ه اللل]]]ه متع]]]ال میفرمای]]]د: ]ار رحم]]اء رسول الله والذين معه أشداء على الكف

. ترجمه: محمد ) صلی الله علیه29[، الفتح/بينهم وس]]لم ( رس]]ول الل]]ه اس]]ت، و کس]]انی ک]]ه ب]]ا او

21

هستند، ب]]ر ک]]افران س]]خت گ]]یر ) و ش]]دید ( و درمیان خود مهربانند.

در حالیک]]]ه اگ]]]ر ب]]]ه این غالت دی]]]ده ش]]]ود شدیدترین کسان بر علیه مسلمانان و بهترینان و علم]]اء ایش]]ان میباش]]ند .. و هم]]واره در پی عیب جوئی و ذم و تخریب و خطاء هایشان هستند .. و همیشه بر علیه ایشان سخن میزنند .. و ب]]ر آن]]ان و منهج ش]]ان طعن و ت]]وهین میکنن]]د و ایش]]ان را در موارد و اجتهاداتی که شائسته نیست ج]]رح و رد ) بلکه تکفیر ( میکنند .. دقیقه و ساعتی را بر علی]]ه مش]]رکان و ک]]افران س]]خن نمی گوین]]د، در حالیکه روز ها و ساعت ها ب]]ر علی]]ه مس]]لمانان و علماء ایشان سخن میزنند و همه کوشش ها و رد و بدگوئی های خویش را به سوی ایشان متمرک]]ز س]]اخته و جهت میدهن]]د ... در حالیک]]ه در ح]]دیث صحیح از نبی صلی الله علیه وسلم روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: ) س]]باب المس]]لم فس]]وق، و قتال]]ه کفر (. متفق علیه. ترجمه: دشنام دادن مس]]لمان

[، و12فس]ق و کش]تن و جنگی]دن ب]ا وی کف]ر اس]ت.] میفرمای]]د: ) المس]]لم من س]]لم المس]]لمون من لس]]انه و ی]]ده (. متف]]ق علی]]ه. ترجم]]ه: مس]]لمان خوب آنست که مسلمانان از زبان و دست اش در ام]]]ان باش]]]د. و میفرمای]]]د: ) س]]]باب الم]]]ؤمن

[. ترجم]]ه: دش]]نام13کالمش]]رف علی الهلک]]ة (.] دادن به مؤمن چون نظ]]ارت ک]]ردن از هالک خ]]ود

است.

. درینجا مراد از کفر ، کفر دون کفر، یا کفر اصغر میباشد. )مترجم(. 12.3586. صحیح الجامع: 13

22

و میفرمای]]د: ) ی]]ا معش]]ر من آمن بلس]]انه ولم ی]]دخل اإلیم]]ان قلب]]ه، ال تغت]]ابوا المس]]لمین، و ال تتبعوا عوراتهم، فإن من أتبع عوراتهم یتب]]ع الل]]ه عورته، و من یتب]]ع الل]]ه عورت]]ه یفض]]حه الل]]ه في

[. ترجم]]ه: اگ]]ر گ]]روهی ک]]ه ب]]ه زم]]ان14بیت]]ه (.] خویش ایمان آورده اید اما ایم]]ان ب]]ه داخ]]ل قلب هایتان نشده است، غیبت مس]]لمانان را نکنی]]د، و ازیشان عیبجوئی ننماید، و بدانی]]د هرگ]]اه یکی از شما ازیشان عیبجوئی کرد الل]]ه عیب هایش]]ان را آشکار میسازد، و آنکه را که الل]]ه عیبت ه]]ایش را آش]]کار کن]]د در داخ]]ل خان]]ه اش او را شرمس]]ار و رس]]وا میکن]]د. و میفرمای]]د: ) من رمی مس]]لما بشيء یرید شینه به ، حبسه الله علی جسر جهنم

[. ترجمه: کسیکه م]]ؤمن15حتی یخرج مما قال (.] را دشنام دهد و بخواه]]د از وی ب]]ه بس]]ان دش]]نام دادن عیبجوئی کند، او را در پ]]ل جهنم موق]وف و محبوس نگه میدارد ت]]ا آنک]]ه از آنچ]]ه گفت]]ه اس]]ت برآید ] یعنی: با تراضی خصم ی]]ا دی]]دن ع]]ذاب ب]]ه

قدر گناه [. و از نش]]انه هایش]]ان درینم]]ورد .. اس]]تخفاف و استهانت خون و محرمات مسلمانان .. و قت]]ل و کشتار ایشان ب]ر مبن]ای دالی]ل و اس]باب واهی و باط]]ل .. مانن]]د تت]]رس .. و قص]]د قت]]ل ک]]افران و عدم داشتن قصد و نیت در قتل مسلمانان .. و یا اینک]]ه ه]]دف از کش]]تن ایش]]ان جن]]گ ب]]ا کف]]ار است ... و یا آن تعداد مسلمانانی را ک]]ه میکش]]ند میگویند ایشان حکم مرتدین را بخود گرفته ان]]د ..

.4083. صحیح سنن أبی داود: 14.4086. صحیح سنن أبي داود: 15

23

ویا اینکه ب]]ا مرت]]دین م]]واالت ک]]رده ان]]د .. وی]]ا در مقابل مرتدان سکوت اختیار کرده اند .. ویا اینکه ایش]]ان همس]]ایگی مرت]]دان را اختی]]ار ک]]رده و ب]]ا مرتدان در یک ناحیه و منطقه زندگی میکنن]]د .. و ی]]ا اینک]]ه ب]]ا کش]]تن ایش]]ان - ب]]زعم خودش]]ان - میخواهن]]د انتق]]ام ب]]رادران مس]]لمان خ]]ویش و انتق]]ام هت]]ک حرم]]ات ایش]]انرا بگیرن]]د! .. وغ]]یره چنین دالئل و حجج ک]]ه هیچگون]]ه مس]]تند ش]]رعی معتبر در دین الله برای آن موجود نمی باشد .. تا بواس]]طه آن خ]]ون مس]]لمانان معص]]وم ال]]دم را

بریزانند و هدر بشمارند! و در ح]]دیث ص]]حیح از ابن عب]]اس روایت اس]]ت که میگوید: ) نظ]]ر رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم إلی الکعبه فقال: مرحب]]ا ب]]ک من بیت، م]]ا أعظمک و أعظلم حرمتک، وللمؤمن أعظم حرم]]ة عند الله منک، إن الله ح]]رم من]]ک واح]]دة، و ح]]رم من المؤمن ثالثا: دمه، ومال]]ه، و أن یظن ب]]ه ظن

[. ترجمه: نبی صلی الله علی]]ه وس]]لم16السوء (.] بسوی کعبه نگاه ک]]رد و گفت: خوش]]ا بح]]الت چ]]ه نی]]ک خان]]ه ای هس]]تی، و چ]]ه ب]]زرگ م]]نزلت و حرمتی نزد الله داری، اما حرمت مؤمن نسبت به تو نزد الله بزرگتر است، همانا الله یک مرتبه ت]]را حرام قرار داده است، ام]]ا م]]ؤمن را س]]ه مرتب]]ه: خ]]ونش را، م]]الش را، و اینک]]ه ظن و گم]]ان ب]]د

نسبت به وی داشته باشی. و میفرمای]]]د: ) إذا ش]]]هر المس]]]لم علی أخی]]]ه سالحا؛ فال تزال مالئک]]ة الل]]ه تلعن]]ه ح]]تی یش]]یمه

.3420. السلسلة الصحیحة: 16

24

هرگاه مسلمان بس]]وی ب]]رادر[. ترجمه: 17عنه (. ] مسلمان خویش با سالح خود اش]]اره كن]]د، مالئ]]ك پیوسته او را لعنت میكند تا آنكه آن]]را از ب]]االی او

. و میفرمای]]د: ) إن المالئک]]ة لتعلن أح]]دکمبردارد إذا أشار إلی أخیه بحدیدة، و إن کان أخاه ألبی]]ه و أمه (. مسلم. ترجمه: همانا مالئک یکی از شما را ک]]ه ب]]ا شمش]]یر ) س]]الح ( خ]]ویش بس]]وی ب]]رادر مس]]لمان خ]]ویش اش]]اره میکن]]د لعنت مینمای]]د، هرچند او برادر پدر و یا مادری وی باشد ] یع]]نی: هرچن]]د از روی م]]زاح و ش]]وخی اینک]]ار را انج]]ام

داده باشد [. و این وعی]]د ش]]دیدی در ح]]ق کس]]ی اس]]ت ک]]ه بط]]رف مس]]لمان ب]]ا س]]الح خ]]ود اش]]اره میکن]]د .. هرچن]]د از روی م]]زاح و ش]]وخی اینک]]ار را انج]]ام داده باش]]د .. پس اس]]تحقاق کس]]انیکه ب]]ر ب]]االی خان]]]ه ه]]]ا و زمین و ج]]]اده ه]]]ا و راه رو ه]]]ای مس]]لمانان .. تان]]ک ه]]ا و بمب افگن]]د ه]]ا و م]]وتر های ضد ماین خ]]ویش را بح]]رک در میآورن]]د ازین وعید چه ان]]دازه خواه]]د ب]]ود .. در حالیک]]ه بس]]بب این اعمال و رفتار ایشان به حاصالت و مزارع ده ه]]ا و ص]]دها مس]]لمان آس]]یب میرس]]انند و خ]]ون ایش]]]ان را بن]]]احق میریزانن]]]د .. قب]]]ل از آنک]]]ه کوچکترین اهتمامی در جهت دریافت جواز و عدم ج]]واز این اعم]]ال، و قت]]ال و خ]]ونریزی خ]]ویش

نموده باشند ..؟!! همانطوریک]]ه از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم درینم]]ورد روایت اس]]ت ک]]ه میفرمای]]د: ) ال ی]]زال

. و معنی ) حتی یشیمه عنه ( ، یعنی: تا آنکه از3973. السلسلة الصحیحة: 17باالی او بر دارد.

25

الم]]ؤمن في فس]]حة من دین]]ه، م]]ا لم یص]]ب دم]]احراما (. البخاري.

ترجمه: م]]ؤمن پیوس]]ته در ف]]راخی و گش]]ادگی دین خود است، مادامیکه خونی را بن]]احق نریخت]]ه

باشد.و میفرمای]]د: ) من آذی مؤمن]]ا فال جه]]اد ل]]ه (.

[. ترجمه: آنکه مؤمنی را اذیت میرس]]اند جه]]اد18]وی پزیرفته نمی شود.

ج]]رأت و جس]]ارت ب]]ر ب]]االی بزرگ]]ان أمت و.3 رفعت و برت]]ر بی]]نی خودش]]ان نس]]بت ب]]ه آن]]ان؛ چنانچه نه عالم و نه بزرگی را احترام میکنند .. و نه هم ایشانرا تأیید مینمایند، جز کسانیکه هواء و خواهشات و بدعت هایشانرا تأیید کن]]د، و ب]]ه ه]]ر مقداری که با خواهشات و هواء و بدعت هایشان م]]وافقت نماین]]د ب]]ه هم]]ان ان]]دازه ب]]ه او اح]]ترام میگذارن]]د .. و این ام]]ر از خصوص]]یات و ص]]فات برجس]]ته و ب]]ارز خ]]وارج میباش]]د .. همانطوریک]]ه نخستین خارجی در اسالم و بزرگ خوارج - یع]]نی ذو الخویصره - بر باالی سید مخلوقات .. و ع]]ادل ترین مردمان - فداه نفسي- جسارت و گس]]تاخی نموده بود .. و برای حبیب صلی الله علیه وس]]لم گفت: از الله بترس ای محمد .. و ع]]دالت کن من

[.19میبینم که تو عدالت را مراعات نمی کنی !!] طوریکه در حدیث صحیح از أبي س]]عید الخ]]دری روایت است که میگوید: ) أن رجال غ]]ائر العی]]نین، ن]]]اتئ الج]]]بین، کث اللحی]]]ة مش]]]رف الوجن]]]تین،

.6378. صحیح الجامع: 18. أتق الله یا محمد .. إعدل یا محمد ما أراک تعدل!! 19

26

محلوق الرأس، فقال: یا محم]]د ات]]ق الل]]ه! فق]]ال النبي صلی الله علیه وسلم: ویلک! أولست أح]]ق أه]]ل األرض أن یتقي الل]]ه .. فمن یطی]]ع الل]]ه إذاعصیته، فیأمنني علی أهل األرض، وال تأمنوني؟! فسأل رجل من القوم قتله. أراه خالد بن الولی]]د. فمنعه النبي صلی الل]]ه علی]]ه وس]]لم، فلم]]ا ولی، قال النبي صلی الله علیه وس]]لم: إن من ضئض]]ئ ه]]ذا قوم]]ا یق]]رأون الق]]رآن ال یج]]اوز حن]]اجرهم، یمرقون من اإلس]]الم م]]روق الس]]هم من الرمی]]ة، یقتلون أهل اإلسالم، و یدعون أهل األوث]]ان، لئن

أدرکتهم ألقتلنهم قتل عاد (. متفق علیه. ترجمه: شخص که چشمان ف]]رو رفت]]ه در س]]ر، پیش]]انی اش برآم]]ده، و ریش پ]]ر م]]وی، رخس]]ار های بلن]د، و س]]ر تراش]]یده داش]]ت، ب]]رای رس]]ول الله صلی الله علیه وسلم گفت: ای محمد از الله بترس و عدالت کن! نبی ص]لی الل]ه علی]ه وس]]لم گفت: وای برتو .. آیا من سزا وار ت]]رین مردم]]ان روی زمین به ترس از الل]]ه نیس]]تم؟ و اگ]]ر من از الله نافرم]]انی کنم پس چ]]ه کس]]ی از او اط]]اعت خواهد ک]]رد، در حالیک]]ه الل]]ه م]]را ب]]ر ب]]االی اه]]ل زمین امین مقرر کرده است، و شما بر باالی من اعتماد ندارد؟ شخصی برخواست . بگانم خالد بن ولید. ک]]ه او را بکش]]د، ام]]ا ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم او را مانع شد، و هنگامیکه برگش]]ت گفت: همانا از نسل شخص گروهی پیدا خواهد ش]]د ک]]ه قرآن میخوانند، اما از گلوی شان ف]]رو نمی رود، و از اسالم بچنان سرعت بیرون میش]]وند ک]]ه ت]]یر از ب]]]دن ش]]]کار ب]]]یرون میش]]]ود، مس]]]لمانان را

27

میکشند، و مش]]رکان و بت پرس]]تان را میگذارن]]د، اگر من آنانرا دری]]افتم همچ]]ون هالکت ق]]وم ع]]اد

[.20ایشانرا میکشم.] و در روایت دیگر نزد مسلم آم]]ده اس]]ت ک]]ه او گفت: ) یا رس]]ول الل]]ه اع]]دل! ق]]ال رس]]ول الل]]ه صلی الله علیه وس]]لم: ویل]ک! و من یع]]دل إذا لم أعدل ... ؟ (! ترجمه: ای رسول الله ع]]دالت کن؟ نبی صلی الله علیه وس]]لم گفت: وای برت]]و! اگ]]ر من ع]]دالت نکنم پس چ]]ه کس]]ی ع]]دالت خواه]]د

کرد...؟.

آم]]ده231/6و ن]]زد الهیثمي در مجم]]ع الزوائ]]د است که او گفت: ) والله یا محم]]د م]]ا ع]]دلت في القسمة من]]ذ الی]]وم!! فغض]]ب رس]]ول الل]]ه ص]]لی الله علیه وس]]لم غض]]با ش]]دیدا ثم ق]ال: و الل]]ه ال تجدون بعدي أحدا اعدل علیکم م]]ني، قاله]]ا ثالث]]ا ثم قال: یخرج من قبل المشرق رج]]ال ک]]ان ه]]ذا منهم ه]]دیهم هک]]ذا یق]]روؤن الق]]رآن ال یج]]اوز تراقیهم یمرقون من الدین کما یمرق السهم من الرمی]]ة ال یرجع]]ون إلی]]ه ووض]ع ی]]ده علی ص]]دره، سیماهم التحلیق ال یزالون یخرج]]ون ح]]تی یخ]]رج آخرهم، فإذا رأیتموهم ف]]اقتلوهم – قاله]]ا ثالث]]ا –

. کشتن مسلمان با تکفیر یک مسلمان برابر است، همانطوریکه خوارج اکثرا مسلمانانرا 20 تکفیر میکنند و گاهی میکشند و گاهی هم نمی کشتند، بدلیل این قول نبی صلی الله علیه

، ترجمه:6269وسلم که میفرماید: ) من رمی مؤمنا بکفر فهو کقتله (- صحیح الجامع: کسیکه مؤمنی را به کفر متهم نماید ) در حالیکه وی چنین نباشد ( اینکار به مانند کشتن وی

است، و میفرماید: ) إذا قال الرجل ألخیه: یا کافر فهو کقتله ولعن المؤمن کقتله (- صحیح . ترجمه: زمانیکه شخص برای برادرش بگوید: ای کافر، این قول بمانند کشتن710الجامع:

وی است، و لعنت کردن مؤمن نیز بمانند کشتن وی است، و در صحیح البخاری میآید: ) ومن لعن مؤمنا فهو کقتله، ومن قذف مؤمنا بکفر فهو کقتله (. ترجمه: کسیکه مؤمنی را

لعنت کند اینکار به مانند کشتن وی است، و تهمت کفر بر باالی مؤمن بمانند کشتن ویاست. ) مترجم (.

28

شر الخلق و الخلیقة، قالها ثالث]]ا، و ق]]ال حم]اد ال یرجعون فیه، وفي روایة ال یزالون یخرجون حتی

[. ترجم]]ه: ب]]ه الل]]ه21یخرج آخرهم مع الدجال! (.] س]]وگند می بینم ک]]ه از آغ]]از ام]]روز در تقس]]یم غنایم ع]]دالت را مراع]]ات نمیک]]نی! آنگ]]اه رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه قه]]ر ش]]د و ش]]دیدا غض]]ب گرفت، سپس گفت: به الله سوگند که بع]]داز من کسی را نخواهید یافت که نسبت ب]]ه من برب]]االی شما عادلتر باشد، واین گفته خ]]ویش را س]]ه ب]]ار تک]]]رار ک]]]رد، و س]]]پس گفت: از ج]]]انب مش]]]رق مردانی بیرون میش]]وند ک]]ه این ش]]خص برایش]]ان الگ]]و میباش]]د، و بمانن]]د همین ش]]خص ق]]رآن را میخوانن]]د ام]]ا از گل]]وی ش]]ان پ]]ائین نم]]یرود، از اسالم چنان خارج میشوند ک]]ه ت]]یر از ب]]دن ش]]کار خارج میشود، و سپس به آن بر نمیگردند و آنگ]]اه نبی صلی الل]]ه علی]]ه وس]]لم دس]]تش را ب]]ر ب]]االی س]]ینه اش گذاش]]ت، و گفت: م]]وی ه]]ای س]]ر و ص]]ورت ش]]ان تراش]]یده اس]]ت ] و ی]]ا اینک]]ه در کوت]]اهی آن خیلی مبالغ]]ه میکنن]]د [، و یپوس]]ته ظهور میکنند تا آنکه آخرین شان ب]]یرون میش]]ود، پس هرگ]]اه ب]]ا ایش]]ان مواج]]ه گردیدی]]د ایش]]انرا بکشید – و این گفته خویش را سه بار تکرار ک]]رد – بدترین مخلوقات روی زمین هستند – این گفته خویش را نیز سه بار تکرار کرد- و حم]]اد میگوی]]د: آنان هرگز به اسالم دوباره بازگشت نمی کنند، و در روایت دیگر از نبی صلی الله علیه وسلم آمده

( ، وقال شعیب األرنوؤط : إسناده صحیح لغیره، دون قوله: حتی19783. رواه أحمد ) 21 (: حتی یخرج آخرهم19809یخرج أخرهم، وهی هنا مختصره، توضحها الروایة األتیة برقیم: )

مع الدجال. ) مترجم (.

29

است: پیوسته ظهور میکنند تا آنک]]ه آخ]]رین ش]]انبا مسیح دجال خارج میشود.

و نزد ابن أبي عاصم در کت]]اب ) الس]]نة ( آم]]ده اس]]ت: ) أقب]]ل رج]]ل من ب]]ني تمیم یق]]ال ل]]ه ذو الخویصرة، فوقف علی رسول الل]]ه و ه]]و یعطي الناس، قال: یا محمد قد رأیت ما صنعت في ه]]ذا الیوم! فقال رسول الله صلی الل]]ه علی]]ه وس]]لم: أجل، فکیف رأیت؟ قال: لم أرک ع]]دلت! فغض]]ب رسول الله صلی الله علیه وس]]لم فق]]ال: ویح]]ک إذا لم یکن العدل عندي فعن]]د من یک]]ون؟! فق]]ال عمر: یا رسول الل]]ه أفال نقتل]]ه؟ ق]]ال: ال، دع]]وه، فإنه سیکون له شیعة یتعمق]]ون في ال]]دین ح]]تی یخرجوا منه کما یخ]]رج الس]]هم من الرمی]]ة، ینظ]]ر في النصل – وهي حدیدة السهم – فال یجد ش]]یئا، ثم ینظ]]ر في الق]]دح – ریش]]ة الس]]هم – فال یوج]]د

[. ترجم]]]ه:22ش]]]يء، س]]]بق الف]]]رث و ال]]]دم (.] شخص]]]ی از ب]]]نی تمیم ک]]]ه او را ذو الخویص]]]ره میگفتند، روی برتافت و در مقابل نبی صلی الله علیه وسلم ایستاده شد در حالیکه نبی صلی الل]]ه علی]]ه وس]]لم در تقس]]یم غن]]ایم مش]]غول ب]]ود، او گفت: ای محم]]د من در تم]]ام این روز ت]]را دی]]دیم که چه انجام دادی! ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم گفت: خ]]وب، چگون]]ه دی]]دی؟ گفت: دی]]دیم ک]]ه ع]]دالت نمی ک]]نی! آنگ]]اه ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم شدیدا قهر شد و گفت: وای برتو! اگر من ص]]احب ع]]دالت نباش]]م پس چ]]ه کس]]ی ص]]احب

. أخرجه ابن أبي عاصم في السنة، وقال الشیخ ناصر في التخریج: إسناده 22.930جید، و جاله کلهم ثقات:

30

عدالت است؟ عمر گفت: ای رسول الله آی]]ا او را نکشیم؟ نبی صلی الله علیه وس]]لم گفت: نخ]]یر! او را بگذارید همان]]ا از نس]]ل این ش]]خص گ]]روه و فرقه ای ب]]یرون خواه]]د آم]]د ک]]ه در دین تش]]دد و غل]]و میکنن]]د، ت]]ا جائیک]]ه از آن خ]]ارج میش]]وند، همچنانکه تیر از بدن شکار خ]]ارج میش]]ود، س]]پس به سوی تیر نگ]]اه ک]]رد ک]]ه هیچ چ]]یزی از خ]]ون و آلودگی در آن مشاهده نمی شود ، و بعدا به آهن که در نوک تیر است نگاه کرد دید که هیچ خ]]ون و آل]]ودگی در آن نیس]]ت، پس گفت: از آل]]وده گی و

خون سبقت گرفته است. و مراد نبی صلی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ازین ق]]ول ) س]]بق الف]]رث و ال]]دم ( س]]رعت ت]]یر، و س]]رعت اصابت آن به بدن پرنده و س]]پس خ]]ارج ش]]دن آن از ط]]رف دیگ]]ر پرن]]ده میباش]]د .. یع]]نی قت]]ل از سرعت خارج شدن خون از بدن حیوان ی]]ا پرن]]ده، تیر از وجودش خارج میشود بدون آنک]]ه ب]]ه خ]]ون آلوده شود، و خروج خ]]وارج از دین ن]]یز ب]]ه چ]]نین سرعت اتف]]اق می افت]]د .. ت]ا جائیک]]ه ت]]یر بس]]بب سرعتی که دارد با خون ملوث و رنگین نمی شود .. و همین است س]]رعت خ]]روج خ]]وارج از دین، و

بیرون شدن شان از آن! و از عقبه بن وس]]اج روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: ) ک]]ان ص]]احب لي یح]]دثني عن ش]]أن الخ]]وارج و طعنهم علی أمرائهم فحججت فلقیت عبدالله بن عم]]رو، فقلت ل]]ه: أنت من بقی]]ة أص]]حاب رس]]ول الل]]ه، وق]]د جع]]ل الل]]ه عن]]دک علم]]ا و أن]]اس به]]ذا العراق یطعنون علی أمرائهم، و یش]]هدون علیهم

31

بالض]]اللة، فق]]ال لي: أولئ]]ک علیهم لعن]]ة الل]]ه و المالئکة و الناس أجمعین، أتی رسول الل]]ه بقلی]]د من ذهب و فض]]ة فجع]]ل یقس]]مها بین أص]]حابه فقال رجل من أه]]ل البادی]]ة، فق]]ال: ی]]ا محم]]د و الله لئن أمرک الله أن تعدل فم]]ا أراک أن تع]]دل! فقال: ویحک من یعدل علیه ] أو علیک [ بع]]دي؟! فلما ولی قال ردوه رویدا، فقال النبي صلی الله علی]]ه وس]]لم: إن في أم]]تي أخ]]ا له]]ذا یق]]رؤون القرآن ال یجاوز تراقیهم کلما خرج]وا ف]اقتلوهم،

[. ترجمه: من یک دوس]]ت داش]]تم ک]]ه از23ثالثا (.] صفات و خصایل خوارج ، و طعن و توهین ایشان بر باالی حکام و زمامداران ش]]ان حک]]ایت میک]]رد، پس من با او به گفتگو و محاجه پرداختم، آنگاه با عبدالله بن عمرو مواجه ش]]دیم، و ب]]رایم گف]]تیم: تو از جمله آن اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم میباشی که امروز در میان ما زنده هستی، و الله برای تو علم ] و فهمی از ق]رآن و س]]نت [ نص]]یب گردانی]]ده اس]]ت، درین س]]رزمین ع]]راق مردم]]]انی ظه]]]ور ک]]]رده ان]]]د ک]]]ه ب]]]ر ام]]]راء و زمامداران شان طعن و توهین روا میدارند، و ب]]ه ض]]اللت و گم]]راهی ایش]]ان گ]]واهی میدهن]]د، پس برایم گفت: آنان کسانی هستند که لعنت الل]]ه، و مالئک و جمیع مردم]ان ب]ر باالیش]ان باش]د، زی]را ] من شاهد بودم روزی [ رسول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علیه وسلم در حالیکه در دست اش گردن بندی از طال یا نقره بود آمد و آنرا میان اصحابش تقس]یم کرد، شخص بادیه نشینی برایش گفت: ای محم]]د

. رواه ابن أبي عاصم في السنة، وقال الشیخ ناصر في التخریج: إسناده 23.934صحیح علی شرط البخاري:

32

به الله سوگند که الله ت]]را دس]]تور داده اس]]ت ت]]ا عدالت را جاری دارد، اما من میبینم که تو عدالت نمی ک]]نی! ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ب]]رایش گفت: وای بر تو چه کسی بغ]]یر از من ع]]دالت را برباالی تو مراعات کرده میتواند؟! چون آنش]]خص رو برت]]افت ن]]بی ص]]لی ال]]ه علی]]ه وس]]لم گفت: بگذاری]]د ب]]رود ] روی]]دا: یع]]نی رف]]ق و لط]]ف و مهرمانی، و همچنان رفتار مناسب و میانه را نیز گویند [، در أمتی من ب]]رادرانی ب]]رای وی خواه]]د بود ] و ظهور خواهد ک]]رد [، ک]]ه ق]]رآن میخوانن]]د ام]ا از گل]و هایش]ان پ]]ائین نم]]یرود، چ]ون هری]]ک ازیشان ظه]]ور ک]]رد او را بکش]]ید- و این گفت]]ه را

سه بار تکرار نمود-. پس ببینید که حتی بهترین مخلوقات صلی الله علیه وسلم از رفتار و خویش برت]]ر بی]]نی ه]]ا .. و زبان درازی ها .. و تیز زبانی و وق]]احت و ج]]رأت و جس]]ارت ش]]ان .. در ام]]ان نب]]وده اس]]ت، پس چگونه ممکن است رعایت حال دیگران را کنند؟ و تصور کنید که آیا کسانی غ]]یر از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علیه وسلم از رفتار و خود برتر بینی ها و تکبر و سوء ظن و شک و شر شان در امان بوده میتواند

..؟! همانطوریک]]ه از علی بن أبی ط]]الب ب]]ه اثب]]ات رسیده است که روزی وی در نماز فج]]ر ب]]ود، ک]]ه ناگهان فردی از خوارج باالی وی صدا زد و گفت:

ركت ليحبطن عمل]]ك ولتك]]وننای علی ] لئن أش]]رين . ترجم]]ه: اگ]]ر ش]]رک65[، الزم]]ر/من الخاس]]

آوری یقنن]]ا اعم]]الت ) تب]]اه و ( ن]]ابود میش]]ود، و

33

[،فاصبر إن وعد الله ح]]قعلی در جوابش گفت: ] ، ترجمه: پس صبر کن بیگمان وع]]ده ای60الروم/

[.24الله حق است (.] و این گون]]ه اس]]ت تک]]بر و خ]]ود برت]]ر بی]]نی، و جرأت و جس]]ارت و از ح]]د گ]]ذری ش]]ان ب]]ر ب]]االی بزرگ]]ان امت و بهترین]]ان ش]]ان، ت]]ا جائیک]]ه ب]]رای خویش اجازه میدهند، ت]]ا علم]]اء و بزرگ]]ان دین را نصحیت و امر ب]]المعروف و نهی از منک]]ر کنن]]د و آنانرا کوچک بشمارند و تحقیر کنن]]د و خط]اء ک]]ار

[.25تر نسبت به خود ببینند!]

و در مسند، امام أحم]]د از زی]]د بن وهب روایت میکند که گفت: ) قدم علي رض]]ي الل]]ه عن]]ه علی ق]]وم من أه]]ل البص]]رة من الخ]]وارج فیهم رج]]ل یقال له الجعد بن بعج]]ة، فق]]ال ل]]ه: أت]]ق الل]]ه ی]]ا علي، فأنک میت! فقال علي رضي الله عن]]ه: ب]]ل مقتول ضربة علی هذا تخضب هذا – یع]]ني لحیت]]ه من راسه – عهد معهود، مقض]]ي، و ق]]د خ]]اب من افتری، و عاتب]]ه فی لباس]]ه، فق]]ال علي: م]]ا لکم وللباس، هو أبعد من الکبر، و أجدر أن یقت]]دي بي

[. ترجمه: علی رض]ی الل]]ه عن]]ه ن]]زد26المسلم (.] قومی از اهل بصره که از خوارج بودن]]د رفت، در

، إسناده صحیح.2469. قال الشیخ ناصر في اإلرواء: 24 . این حرف به این معنی نیست که بزرگان امت و علماء از خطاء معصوم 25

هستند، بلکه نشان دهنده جرأت و جسارت و تکبر خوارج را نشان میدهد، همانطوریکه قبال نیز یاد آوری شد، که اولین خارجی در اسالم حتی خود را

بهتر و عادل تر از رسول الله صلی الله علیه وسلم میدانست و خواست او را امر بالمعروف و نهی از منکر نماید، در حالیکه او نبی و فرستاده ای الله بود و

بخاطر اقامه عدالت در روی زمین مبعوث گردیده بود. ) مترجم (. : إسناده703. رواه أحمد في المسند، و قال الشیخ شاکر في التخریج، 26

صحیح.

34

میان ایشان شخصی بود ک]]ه او را جع]]د بن بعج]]ه میگفتن]]]د: او ب]]]رای علی گفت: ای علی از الل]]]ه ب]ترس، ت]و حتم]ا میم]یری! علی رض]ی الل]ه عن]]ه ب]]رایش گفت: نخ]]یر! بلک]]ه من کش]]ته میش]]وم و اینجاها به شمش]]یر زده میش]]ود – یع]]نی: ریش و سرش – وعده ای محکم، و امری از قب]]ل فیص]]له شده است، و تباه و زیانکار میش]]ود کس]]یکه ] ب]]ه این امر [ افتری میبندد، و علی را در لباس]]ی ک]]ه پوشیده بود سرزنش کرد، علی برایش گفت: این لباس را چه شده است که از آن عیب میگیرید، در حالیک]]ه از تک]]بر خ]]الی و دور میباش]]د، و س]]زاوار است که با همین لباسی که پوشیده ام مسلمانی

به من اقتداء کند. و مراد ازین قولش ) عهد معهود ( یع]]نی: ن]]بی صلی الله علیه وسلم وعده کرده بود که او کشته خواهد شد، و این چیزی است که حتما اتفاق می افتد .. و همانطور نیز شد، قسمیکه او رضی الله عن]]ه بدس]]ت یکی خ]]وارج کش]]ته ش]]د، و آنش]]خص عب]]]]]دالرحمن بن ملجم الم]]]]]رادي یکی از غالت خوارج بود ... الله بحساب شان برس]]د آنگون]]ه ای

که شائسته شان است!

و از عبیدالله بن أبي رافع غالم آزاد شده ن]]بی صلی الله علی]]ه وس]]لم روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: ) أن الحروریة لما خرجت، و ه]]و م]]ع علي بن أبي ط]]الب رض]]ي الل]]ه عن]]ه، ق]]الوا: ال حکم إال لل]]ه – أرادوا أن علیا رضي الله عن]]ه لم یحکم بم]]ا أن]]زل الله، لما حکم الرجال في شأن خالفه مع معاوی]]ة

35

و من معه من أهل الشام! – قال علي: کلمة ح]]ق أرید بها باط]]ل، إن رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم وص]]ف ناس]]ا، إني ألع]]رف ص]]فتهم في هؤالء، یقولون الحق بألستنهم ال یجوز هذا منهم- و أش]]ار إلی حلق]]ه – من أبغض خل]]ق الل]]ه إلی]]ه.

مسلم. ترجم]]ه: زمانیک]]ه حروری]]ه علی]]ه علی بن أبی ط]]]]الب خ]]]]روج و قی]]]]ام کردن]]]]د، میگفتن]]]]د: ] فرم]]انروائی و ) قض]]اوت و داوری ( تنه]]ا از آن الله است [، و م]]راد ش]]ان ازین ح]]رف اینب]]ود ک]]ه علی بن أبي ط]]الب رض]]ی الل]]ه عن]]ه – حکم بم]]ا ان]]زل الل]]ه نمی کن]]د- آنزمانیک]]ه علی بعض]]ی از افراد را در قضیه اختالف که میان او و معاوی]]ه و کسانی از اهل شام که با معاویه بود حکم و داور قرار داد! علی در جواب شان گفت: کلمه ای حق اس]]ت ام]]ا از آن اراده ای باط]]ل دارن]]د، همان]]ا رسول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]ه وس]]لم مردم]]انی را مع]]رفی ک]]رده اس]]ت، ک]]ه من در وج]]ود اینه]]ا آن صفات و خصوصیات را میبینم، حق را بزبان های خویش میگوین]]د، ام]]ا از گل]]و هایش]]ان پ]]ائین نمی

رود، و بدترین مخلوقات نزد الله میباشند. و از أبي حفص روایت اس]]ت ک]]ه او از عبدالل]]ه بن أبي أوفی که آنان با خوارج میجنگیدند و پس]]ر بچه ای با ایشان بود که با خوارج یکج]]ا ش]]ده ب]]ود شنیده بود که آن پسر ص]]دا در می]]آورد و میگفت: ای فیروز! ای ف]]یروز! این عبدالل]]ه بن أبي أوفی است، پس فیروز گفت: از به]]ترین مردم]]ان ب]]ود اگر هجرت میکرد! یعنی: اگر همراه ب]]ا خ]]وارج ب]]ا

36

آن منطق]]ه و ناحی]]ه ک]]ه رفت]]ه بودن]]د م]]یرفت! عبدالله گفت: این دشمن الله چه میگوید؟ برایش گفته شد: میگوید که ت]]و به]]ترین کس]]ان میب]]ودی اگر ] با ایشان [ هج]]رت میک]]ردی! گفت: هج]]رتی بع]]د از هج]]رتم ب]]ا رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم؟! در حالیکه از نبی صلی الله علی]]ه وس]]لم شنیده ام که میگفت: خوشا بح]]ال کس]]یکه آن]]انرا

[.27میکشد و یا بدست آنان کشته میشود (.] و از ازرق بن قیس روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: ) کن]]ا ب]]األهواز نقات]]ل الحروری]]ة، فبین]]ا أن]]ا علی جرف نهر، إذا رجل یصلي، و إذا لجام داب]]ة بی]]ده، فجعلت الدابة تنازعه،و جعل یتبعها – قال ش]]عبة: هو أبو برزة األسلمي – فجعل رج]]ل من الخ]]وارج یق]]ول: اللهم افع]]ل به]]ذا الش]]یخ! فلم]]ا انص]]رف الشیخ، قال: إني سمعت قولکم، و إني غزوت مع رسول الله صلی الله علیه وسلم ست غزوات، أوهدت تیس]]یره- أي س]]بع غ]]زوات، و ثم]]اني، و ش]] کیف کان ییسر علی الناس و ال یش]]دد علیهم – و إني إن کنت أن أراجع مع دابتي، أحب إلي من أنأدعها ترجع إلی مألفها، فیشق علي (. البخاري.

[ب]]ودیم و ب]]ا خ]]وارج28ترجم]]ه: م]]ا در اه]]واز] حروری]]]ه میجنگی]]]دیم، و در حالیک]]]ه من در کن]]]ار نه]]ری ق]]رار داش]]تم، دی]]دیم ک]]ه شخص]]ی نم]]از میگذارد و لجام مرکبش را بدست گرفته است، و چ]]ون م]]رکب میخواه]]د ح]]رکت کن]]د آن م]]ر او را بطرف خود میکش]]د، ش]]عبه گفت: آن ش]]خص أب]]و ب]]رزه اس]]لمی ب]]ود- آنج]]ا شخص]]ی از خ]]وارج ب]]ود

.906. رواه أبي عاصم في السنة، وحسنه الشیخ ناصر في التخریج: 27. شهری در میان بصره و فارس ) ایران (. 28

37

برایش گفت: یا الله کار این پیر مرد را بس]]از ] و او را تباه و زیان بار گردان [، زمانیکه آن پیر مرد از نم]]از ف]]ارغ ش]]د، گفت: من ح]]رف ه]]ایت را شنیدیم و همانا من با رسول الله صلی الله علیه وسلم در شش غزوه، ی]]ا هفت غ]]زوه وی]]ا هش]]ت غزوه ، حضور داش]]تم، و گ]]واه ب]]ر آس]]انگیری وی بودم، - یعنی دیده ام که چگونه او بر باالی م]]ردم آسان میگرفت و س]]خت نمیگ]]رفت- و این ب]]رایم بهتر است که با مرکب خویش برگردم نس]]بت ب]]ه آنکه بگذارم این حیوان به آبخور خ]]ویش برگ]]ردد،

و سپس شرایط زندگی بر من گران آید. و اینگونه ب]]ود روی]]ه و رفت]]ار ش]]ان ب]]ا بزرگ]]ان صحابه .. در حالیکه ایشان سابقه نص]]رت و جه]]اد با نبی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم را داش]]تند .. پس رفتار شان با کسانیکه غیر از صحابه هس]]تند .. و بزرگان و نیکان که بعداز ص]]حابه آمدن]]د .. چگون]]ه خواه]]د ب]]ود؟ .. و این ج]]رأت و جس]]ارت و تک]]بر شان به شدیدترین وجه آن نسبت به رفت]]ار ش]]ان با صحابه و تابعین و بزرگ]]ان امت و علم]]اء ت]]ا ب]]ه امروز موجود میباشد .. قسمیکه ب]]ه هیچ کس]]یکه ب]]ا ه]]واء و خواهش]]ات و جه]]الت و غل]]وی ش]]ان مخالفت میکند اح]]ترام نمی گذارن]]د .. هرچن]]د آن شخص از بزرگان امت و بهترینان سلف و از آئمه علم و فض]]لیت باش]]ند .. و س]]ابقه جه]]اد و ا بتالء در راه الله را در کارنامه خ]]ویش داش]]ته باش]]د .. که با کوچکترین اختالف با ایشان .. آنانرا به ظلم و فسق و کفر متهم میسازند .. و القاب مجرمان و گناهکاران .. و گمراهان و خیانت گران و ح]]رب

38

با الل]]ه و رس]]ول را ب]]ه ایش]]ان نس]]بت میدهن]]د ..عیاذا بالله!

و در حدیثی از نبی صلی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ب]]ه اثبات رس]]یده اس]]ت میفرمای]]د: ) لیس من أم]]تيغیرنا، و یع]]رف من لم یج]]ل کبیرن]]ا، و ی]]رحم ص]]

[. ترجمه: از امت من نیس]]ت کس]]یکه29لعالمنا (.] بزرگ ما را احترام و اکرام نکند، و ب]]ر کوچ]]ک م]]ا شفقت و مهربانی نداشته باشد، و حق ع]]الم م]]ا را نشناس]]د، و میفرمای]]د: ) أقیل]]وا ذوي الهیئ]]ات

به مع]]روف كس]]یکه هرگاه[. ترجمه: 30عثراتهم (.] یگن]]اه م]]رتكب يا دچارلغزش ، نيست تباهي شرو

ب]]رای و ب]]ود، ك]]اري نيكو و مطيع م]]رد يا گردي]]د، و مواخ]]ذه را او شد گن]]اه و خطا بارمرتكب اولين

نكنيد. مجازاتع بي میگوی]]د: ) ص]]لی زی]]د بن ث]]ابت علیش]]

جن]]ازة، فق]]ربت الی]]ه بغلت]]ه لیرکبه]]ا، فج]]اء ابن عباس، فأخذ برکابه، فقال زی]]د: خ]]ل عن]]ه ی]]ا ابن عم رسول الله صلی الله علیه وسلم ، فقال ابن عباس: هکذا أمرن]]ا أن نفع]]ل بالعلم]]اء و الک]]براء، فقبل زی]]د بن ث]]ابت ی]]ده، وق]]ال: هک]]ذا أمرن]]ا أننفعل بأهل بیت نبین]]ا ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم (.

[31.] ترجم]]ه: زی]]د بن ث]]ابت ب]]االی جن]]ازه ای نم]]از خواند، سپس به قاطر خویش نزدیک شد ت]]ا آنک]]ه سوار آن شود، آنگ]]اه ابن عب]]اس از راه رس]]ید، و

.96. رواه أحمد وغیره، صحیح الترغیب: 29.4053. صحیح سنن أبي داود: 30 : أخرجه الطبراني، و الحاکم، و63/1. قال العراقي في تخریجه لإلحیاء 31

البیهقي، قال الحاکم: صحیح اإلسناد علی شرط مسلم.

39

رک]]اب ق]]اطر زی]]د بن ث]]ابت را ب]]ا دس]]ت محکم گرفت، زید گفت: بگذار ق]]اطر ب]]رود ای پس]]ر عم رسول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم، ابن عب]]اس برایش گفت: بر ما دستور داده شده است ک]]ه ب]]ا علماء و بزرگان خویش اینچنین عمل کنیم، آنگ]]اه زید بن ثابت دستان ابن عباس را بوس]]ید و گفت: اینچنین امر شده ایم که ب]]ا اه]]ل بیت ن]]بی ص]]لی

الله علیه وسلم عمل کنیم. پس این خوارج غالت و گ]]ردن کلفت چ]]ه به]]ره ای ازین اخالق بلن]]د و رفی]]ع و ن]]اب س]]لف ص]]الح دارند .. و چه بهره ای ازین توجیه]]ات ن]]بی ص]]لی الله علیه وس]]لم دارن]]د .. ک]]ه در م]]ورد بزرگ]]ان و اهل علم و فضلیت و در م]]ورد حق]]وق، اح]]ترام و بزرگداش]]]ت و گرامیداش]]]ت آن]]]ان بی]]]ان نم]]]وده

است ..؟!

خروج و قیام بر علیه زمامداران مس]]لمان و.4 عادل: یکی از صفات و خصوصیات منهج خ]]وارج، خ]]روج و قی]]ام ب]]ر علی]]ه مس]]لمانان و زمام]]داران مسلمان ش]]ان .. و ه]]رکس دیگ]]ری ک]]ه ب]]ا رأی و نظر شان موافقت نباشد و آنچ]]ه میگوین]]د نگوی]]د است، و همچنان خروج علیه کس]]انیکه آن]]ان را در گن]]اه و خط]]اء و ب]]دعت .. و س]]وء ظن و ش]]ک ب]]ر باالی مسلمانان میبینند .. همانطوریک]]ه ب]]ر علی]]ه عثمان، علی و معاویه .. رض]ی الل]ه عنهم أجمین خروج و قیام کردند .. و بر باالی امت و فرزندان این امت ش]]میر و س]]الح را بک]]ار بس]]تند .. و راه ایش]]ان را قط]]ع کردن]]د و مالش]]ان را ربودن]]د و

40

خودشان و فرزن]]دان ش]]انرا بقت]]ل رس]]انیدند .. و چنین رفتار را با حکام و زمامداران ب]]ني أمی]]ه و عباسی ها و کسانی بعداز ایشان آمدند نیز انجام

دادند ...! و از نش]]انه ه]]ای خ]]وارج اینس]]ت ک]]ه هرگ]]اه مس]]لمانی حک]]ومت و قض]]اوت و ام]]ور را بدس]]ت گیرد .. قبل از آنکه وی به کار خ]]ویش ب]]پردازد .. او را به اسباب و الوازم کفر مواج]]ه س]]اخته .. و تکفیر میکنند، و چون به کار خ]]ویش آغ]]از کن]]د .. ظالم تر از آن ب]]االی او واق]]ع میش]]وند – ت]]ا آنک]]ه اسباب و مقدمات خروج و ریختان]]دن خ]ون وی را

تهیه دیده باشند ..! همچن]]ان خ]]وارج در هنگ]]ام حکم ب]]االی چ]]یزی التفات دقیق و الزم به جمیع ج]]وانب و اج]]زاء آن به خرج نمی دهند ... تا آنکه برعالوه ج]]وانب ش]]ر آن جوانب خیر آنرا نیز مشاهده کنن]]د .. وی]]ا آنک]]ه بتوانن]]د تم]یزی می]]ان مص]الح و مفاس]]د آن م]ورد قای]]ل ش]]وند ... و این انص]]اف و حقی اس]]ت ک]]ه ایش]]]ان آن]]]را نمیشناس]]]ند ، از همین جهت آن]]]را رعایت نیز نمیکنند ... بلکه توانائی آن]]را ندارن]]د .. و فقط جواب شر و سلبی موجود در آن ش]]یء و ام]]ر را میبینن]]د ... و در م]]ورد ص]]احبان آن ام]]ور جانب سلبی احکام را مرتب میگردانند .. ت]]ا آنک]]ه زمینه خروج و قیام و ریختاندن خون مسلمانان )

و تکفیر شان ( بناحق برایشان مساعد گردد!

مس]]أله: موق]]ف خ]]وارج در قس]]مت خ]]روج و-قیام برعلیه حکام و زمامداران چه میباشد ..؟

41

در نخست بای]]د بگ]]ویم: زمام]]داران ب]]ه ص]]ورت عموم به سه ص]]نف و کتگ]]وری تقس]]یم میش]]وند: حاکم و زمامدار مسلمان و عادل ... هرگاه کسی بر علیه این حاکم و زمامدار خروج و قیام کن]]د .. و بخواهن]]د او را ع]]زل کن]]د وی]]ا بقت]]ل برس]]اند .. الزم است تا همراه و در صف این زمام]]دار علی]]ه ایشان و بغاوت شان جنگیده شود، و با ایش]]ان و همچن]]]ان کس]]]انیکه هم]]]راه ش]]]ان اس]]]ت نبای]]]د کوچکترین تسامح و رفق ص]]ورت گ]]یرد .. و درین حکم می]]ان اه]]ل علم هیچگون]]ه اختالفی موج]]ود

نمیباشد. دوم: ح]]اکم و زمام]]دار مس]]لمان ظ]]الم، ک]]ه ش]]دیدا م]]رتکب س]]متگری و ظلم میگ]]ردد .. پس هرگاه علیه چنین زمامدار خ]]روج و قی]]ام ص]]ورت گ]]یرد .. به]]تر اس]]ت بح]]ال خودش]]ان گذاش]]ته شوند .. تا زمانیکه مسلمانان عوام از ظلم و شر و تجاوز و قتال شان در امان باش]]ند .. و حرم]]ات و مص]]الح ایش]]انرا نقض نک]]رده باش]]ند .. و اگ]]ر چنین کردند آنگاه کشتن و جنگیدن با ایش]ان الزم

بوده تا آنکه به عقب برگردانده شوند. همانطوریکه از علی بن أبی طالب رض]]ی الل]]ه عنه روایت است که میگوی]]د: اگ]]ر ایش]ان – یع]نی خوارج – با امام عادلی مخالفت نمایند، با ایش]]ان بجنگید و ایشانرا بکشید، و اگر با ام]]ام ظ]]الم ب]]ه مخ]]الفت پرداختن]]د، ب]]ا ایش]]ان نجنگی]]د و ایش]]انرا نکش]]ید، زی]]را درینص]]ورت ایش]]ان ح]]رفی دارن]]د-

[.32یعنی: تأویل دارند! ] . إن خالفوا إماما عدال فقاتلوهم، و إن خالفوا إماما جائرا، فال تقاتلوهم، 32

: إسناده صحیح.315/12فإن لهم مقاال . اي تأویال! – قال ابن حجر في الفتح

42

سوم: حاکم و زمامدار کافر و مرتد؛ که کف]]ر و ارت]]داد و ع]]داوت و دش]]منی اش ب]]ا ش]]ریعت و مسلمانان صریح و آشکار است .. آنگاه ب]]ر جمی]]ع مس]]لمانان ج]]دا از خ]]وارج و تجمع]]ات ش]]ان الزم است که علیه وی خروج و قیام کنند .. و ایش]]ان درین کسانی هستند که شعار و بیرق .. اص]]ول و ارزش ها و مبانی شان و بخاطر امری که قیام و خروج کرده اند مستقل و ممییز و ج]]دا از اص]]ول و ارزشهای خوارج میباشد .. پس هرگاه با چ]]نین حالتی مسلمان مواجه گردد الزما بای]]د هم]]راه ب]]ا ایشان علیه حاکم و زمامداران کافر و مرتد به پ]]ا خیزن]]د و ب]]ه قت]]ال بپردازن]]د .. ام]]ا بای]]د قواع]]د و ارزش ها و احکام شرعی که دفع مفسده و ضرر بزرگ، با ضرر و مفس]]ده کوچ]]ک و کم را توص]]یه میکند در نظر داشته باشند و رعایت کنند .. والله

أعلم.

غدر، عدم وفاء به عهد .. استخفاف به وعده.5 ها و خیانت در امانات از خصلت ها و صفات دیگر خوارج میباشد؛ طوریکه حرمت معاهدات و پیمان ها و قرار داده]]ا را رع]]ایت نمیکنن]]د .. بن]]ا غ]]در و پیم]]ان ش]]کنی از خصوص]]یات برجس]]ته و ص]]فات پیوسته و چسپیده به ایش]]ان میباش]]د .. و همگ]]ام با پیمان شکنی .. قتل و خونریزی نیز میکنند .. و محرم]]]ات و ارزش ه]]]ای ش]]]رعی را زی]]]ر پ]]]ا میگذارن]]د .. و تنه]]ا ب]]ه آن امان]]ات و محرم]]ات و پیمان ها و عهود ارج میگذارند ک]]ه ن]]زد خودش]]ان

التزام به آن و رعایت آن الزم دیده میشود!

43

الذين ينقضون عهد اللهالله متعال میفرماید: ] من بعد ميثاقه ويقطعون ما أمر الله به أن يوصل

رون دون في األرض أولئك هم الخاس]]]] [،ويفس]]]] . ترجمه: کسانیکه پیم]]ان الل]]ه را ، پس27البقرة/

از انعقاد و محکم ساختن آن می ش]]کنند، و آنچ]]ه را ک]]ه الل]]ه دس]]تور داده ب]]ر ق]]رار س]]ازند، قط]]ع نم]]]وده و در روی زمین فس]]]اد میکنن]]]د، اینه]]]ا

زیانکارانند.

از مصعب بن سعد بن أبي وقاص روایت اس]]ت ک]]ه میگوی]]د: از پ]]درم در م]]ورد م]]راد این آیت

پرسیدم، گفت: آنان حروریه اند، یعنی: خوارج. و سعد بن أبی وقاص به الله قسم یاد میکرد و میگفت: ) والل]]]]ه ال]]]]ذي ال إل]]]]ه إال ه]]]]و إنهم

[. ترجمه: به الل]]ه ایک]]ه ج]]ز او هیج33الحروریة (.]اله و معبود دیگر نیست، ایشان حروریه هستند.

و از نش]]انه ه]]ای ش]]ان درینم]]ورد اینس]]ت ک]]ه شدیدا پابندی خویش را به احترام و رعایت پیمان و عهود نشان میدهند، و طوری وانم]]ود مینماین]]د ک]]ه هرگ]]ز عه]]د و پیم]]انی را نقض نمی کنن]]د و نمیشکنند .. و خیانت روا نمی دارند، و آنرا نقص در دین و م]]]روؤت و م]]]ردانگی .. و همفک]]]ری و یاری رسانی با کافران .. میشمارند .. در حالیک]]ه همه ای این موارد با ک]ار کرده]ا و کوش]ش ه]ا و مطالبات و ظاهر حال شان که در آن قرار دارن]]د و پیمان شکنی که آنرا انجام میدهند .. در تعارض

. أنظر تفسیر القرطبي لآلیة الکریمة الورد ذکرها أعاله. و حروریة: خوارج 33 را میگوید: زیرا اولین بار خوارج در منقطه حروراء جمع شده و از همانا بیرون

شدند از همین جهت بعضی ها ایشانرا حروریه میگویند. ) مترجم (.

44

میباش]]]د .. أعاذن]]]ا الل]]]ه من ش]]]رهم، و س]]]وءأخالقهم!

و در ح]]دیث از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم روایت است که میگوید: ) إن الغادر ینصب له لواء یوم القیامة، فیقال: هذه غ]]درة فالن بن فالن (.

متفق علیه. ترجم]]ه: ب]]رای ه]]ر عه]]د ش]]کن در روز قی]]امت بیرقی نصب میشود، و گفت]]ه میش]]ود این عالمت

عهد شکنی فالن پسر فالن است.

و میفرمای]]د: ) من أمن رجال علی دم]]ه فقتل]]هفأنا بريء من القاتل، وإن کان المقتول کافرا (.

[. ترجمه: کس]]یکه بخ]]اطر حف]]ظ خ]]ون و ج]]ان34] خویش پناه بخواهد اما آن شخص او را بکشد، من از آن قاتل ب]]یزار هس]]تم هرچن]]د مقت]]ول ک]]افری باشد. و میفرماید: ) من قتل نفسا معاه]]دة بغ]]یر

[.35حلها، حرم الله علیه الجنة أن یشم ریحه]]ا (.] ترجمه: هرکسیکه فرد معاه]]دی را بن]]احق بکش]]د،

الله حتی بوی جنت را بروی حرام میگرداند. و میفرماید: ) إذا اطمأن الرجل إلی الرجل، ثمب ل]]ه ی]]وم القیام]]ة قتله بعد ما اطم]]أن إلی]]ه، نص]]

[. هرگاه فردی برای فرد دیگر امان36لواء غدر (.] داد سپس بعد از امان او را بقتل رسانید، در روز

.440. رواه النسائي و غیره، السلسلة الصحیحة: 34.4423. صحیح سنن النسائي: 35 . وغیره نصوص زیاد شرعی دیگر که دال357. رواه الحاکم، صحیح الجامع: 36

بر تحریم و ذم پیمان شکنی و غدر میباشد .. و بیانگر آنست که عاقبت أمان و رعایت عهد ، امان و رعایت عهد است، و عاقبت غدر و پیمان شکنی ، غدر و

پیمان شکنی .. و این مسأله را کمی با تفصیل بیشتر در کتاب خویش) االستحالل ( به بحث و بررسی گرفته ایم.

45

قی]]امت ب]]ر وی ب]]یرق عه]]د ش]]کنی و غ]]در نص]]بمیشود.

اس]]تناد و پ]]یروی از تش]]ابهات دین: طوریک]]ه.6 محکمات را ترک گفته به دنبال متشابهات میروند و در اط]]راف آن میچرخن]]د ) و تم]]ام احک]]ام را از هم]]ان ی]]ک حکم قی]]اس میکنن]]د (، و ب]]ه بحث و گفتگو و جدال میپردازند، در حالیکه آن متشابه را بد تفسیر و تأویل کرده اند، و ) نظ]]ر ب]]ه جه]]ل و نقصان در علوم شرعی ( در فهم آن خطاء کرده ان]]د و محکم]]ات زی]]ادی را بس]]بب آن رد نم]]وده و نادی]]ده گرفت]]ه ان]]د ... و آن متش]]ابه را حکمی ب]]ر باالی محکم قرار داده ان]د .. در حالیک]]ه محکم ب]]ر

متشابه راجح است.

و از متشابهات ب]]ه دو دلی]]ل پ]]یروی میکنن]]د: از جهت فهم و اتب]]]]اع نص ش]]]]رعی؛ طوریک]]]]ه از متشابه پیروی میکنند تا آنکه هرگونه حکم را خود بخواهند با استفاده از همان نص شرعی متش]]ابه ب]]]]ر ب]]]]االی اش]]]]یاء و اش]]]]خاص حم]]]]ل کنن]]]]د، همانطوریکه فهم شان از واق]]ع ح]]ال نص و حکم و آن موردی که نص را باالی آن مرتب میگردانن]]د

[.. طوریک]]ه از آن نص و37ن]]یز متش]]ابه میباش]]د] م]]ورد مع]]انی و تفاس]]یر متع]]دد وج]]ود میداش]]ته باش]]]د؛ و حکم و م]]]ورد روش]]]ن و ص]]]ریح نمی باش]]د .. پس نص متش]]ابه را پ]]یروی میکنن]]د .. و ب]]االی م]]وارد و وق]]ائع متش]]ابه حم]]ل میکنن]]د .. و

. یعنی نص متشابه را باالی مورد متشابه حمل میکنند. 37

46

آنگاهس]]ت ک]]ه ش]]دت و غلظت ش]]ان و خط]]اء و اش]]تباهات ش]]ان و ظلم و ش]]ر ش]]ان مض]]اعف و

دوچندان میشود. و ب]]]ه اس]]]تدالل ه]]]ای خط]]]اء میپردازن]]]د .. و برداشت شان از وقائع و موارد خطاء و نادرس]]ت میباش]]د ... و بع]]داز آن از خ]]ود راض]]ی گش]]ته و چنین میپدارند که چه نیکو انج]]ام داده ان]]د و خ]]ود

را همواره برحق میدانند! همانطوریک]]]ه از ابن عم]]]ر روایت اس]]]ت ک]]]ه میگوی]]]د: ) إنهم انطلق]]]وا إلی آی]]]ات ن]]]زلت في الکف]]ار، فحملوه]]ا علی المؤم]]]نین (. البخ]]]اری. ترجمه: اینها آیاتی را که در مورد کفار نازل شده اس]]ت ب]]ر ب]]االی مؤمن]]ان حم]]ل میکنن]]د. و س]]پس

احکام کفر را بر باالی آنها جاری میکنند! ه]]و الذي أن]]زل علي]]كالل]]ه متع]]ال میفرمای]]د: ]

ر الكت]]اب من]ه آي]ات محكم]]ات هن أم الكت]]اب وأخ]ا الذين في قل]]وبهم زي]]غ فيتبع]]ون متشابهات فأم

ابه من]]ه ابتغ]]اء الفتن]]ة وابتغ]]اء تأويل]]ه [، آلما تش]] . ترجم]]]ه: او ذاتی اس]]]ت ک]]]ه کت]]]اب7عم]]]ران/

) قرآن ( را بر تو نازل ک]]رد، بخش]]ی از آن، آی]]ات محکم ) صریح و روشن ( اس]]ت، ک]]ه آنه]]ا اس]]اس کت]]اب اس]]ت، و ) بخش ( دیگ]]ر متش]]ابهات اس]]ت ) آن آی]]اتی ک]]ه درنگ]]اه اول مع]]انی و احتم]]االت مختلفی دارد و قابل تأویل اس]]ت، ولی ب]]ا رج]]وع ب]]]ه آی]]]ات محکم تفس]]]یر و مع]]]انی آن روش]]]ن میگ]]ردد (. ام]]ا کس]]انی ک]]ه در دلهایش]]ان ک]]ژی و انحراف است، برای فتنه جوئی ) و گم]]راه ک]]ردن

47

مردم ( و بخاطر تأویل آن ) ب]]ه دلخ]]واه خ]]ود ( ازمتشابه آن پیروی میکنند.

ابن کثیر در تفسیر این آیت میگوید: أبی امامه الب]]اهلی از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم روایت میکند که نبی صلی الله علیه وسلم در م]]ورد این

ا الذين في قل]]وبهم زي]]غق]]ول الل]]ه متع]]ال: ] فأمابه من]]ه [؛ گفت: آن]]ان خ]]وارجفيتبع]]ون م]]ا تش]]

هستند.ا-ه. و از ابن عباس روایت است که روزی نزدش از خوارج ی]]اد آوری ش]]د، و از ق]راءت ق]رآن توس]]ط خ]]]وارج ذک]]]ر بعم]]]ل آم]]]د، او گفت: ) یؤمن]]]ون

[. ترجم]]ه:38بمحکمه، و یهلکون عن]]د متش]]ابهه (.] در محکم]]]]ات آن در ام]]]]ان میمانن]]]]د، ام]]]]ا در

متشابهات آن هالک میگردند. و از علی رضی الله عنه روایت است که از وی

ق]]ل ه]]ل ننبئكمدر مورد این آیت پرس]]یده ش]]د: ] . ترجمه: بگ]]و: آی]]ا103[،الکهف/باألخسرين أعماال

شما را به زیان کارترین ) مردم ( در کارها ، خ]]بر دهیم. او گفت: گمان نمی کنم ج]]ز اینک]]ه خ]]وارج

[.39نیز از میان همین مردمان میباشند.] و از جمله همین استداللهای خطاء و متشابه و ظلم و از ح]]د گ]]ذری ش]]ان ب]]ود ک]]ه حکم قت]]ل و ارت]]داد را ب]]االی علی رض]]ی الل]]ه عن]]ه و س]]ایر مؤمنین که همراه با ایشان ب]]ود م]]رتب کردن]]د، و گفتند: علی مردان را در عوض امر و دستور الل]]ه عزوج]]ل حکم ق]]رار دارده اس]]ت، در حالیک]]ه الل]]ه

.40[،یوس]]]ف/إن الحكم إال للهمتع]]]ال میگوی]]]د: ]: إسناده صحیح.313/12. قال ابن حجر في الفتح 38.447/3. فتح القدیر، للشوکاني: 39

48

ترجمه: فرم]انروائی ) و داوری ( تنه]ا از آن الل]]ه است. پس مردان و اشخاص چ]]ه جایگ]]اهی دارن]]د در حالیکه حکم و قول الله عزوجل درینجا موجود

باشد؟ و ثانیا: گفتند: علی رضی الله عنه با معاوی]]ه و افرادی از صحابه که با او بودند جنگید، اما هرگ]]ز کنیز نگرفت، و اموال شان را به غنیمت نگ]]رفت، اگر آنان مؤمن بودند پس چرا با ایشان جنگی]]د، و اگر مؤمن نبودند چرا ام]]وال ش]]ان را ب]]ه غ]]نیمت

نگرفت و ازیشان کنیز و برده نگرفت. ثالثا: گفتند: او – یع]]نی علی – از ب]]االی ن]]امش لفظ امیر المؤمنین را دور کرده است، ) یعنی در هنگام قرار داد صلح با معاویه و اهل شام ص]]رفا علی بن أبی ط]]الب نوش]]ته بودن]]د ( ، پس اگ]]ر اوامیر المؤمنین نیست الزما امیر الکافرین است!

و زمانیک]]]ه ابن عب]]]اس رض]]]ی الل]]]ه عن]]]ه این اقوالشان را ش]]نید، ایش]]انرا در من]]اظره مش]]هور ت]اریخی اش ب]ا خ]وارج دع]وت نم]ود، و برایش]ان گفت: در مورد قولتان مب]]نی ب]]ر حکم ق]]رار دادن مردان به عوض امر و دس]]تور الل]]ه عزوج]]ل بای]]د بگویم، من دانا ت]]رین ش]]ما نس]بت ب]]ه کت]]اب الل]]ه عزوج]]ل هس]]تم و هرگ]]اه ش]]بهات ش]]ما را پاس]]خ گفتم باز میگردید؟ گفتند: بلی، پس گفت: همان]]ا الل]]ه عزوج]]ل حکم را از خ]]ویش ب]]رای م]]ردان در رب]]ع درهم ک]]ه مق]]دار ن]]اچیزی میباش]]د مح]]ول و منتق]]ل نم]]وده اس]]ت، س]]پس این آیت را تالوت

يد وأنتمکرد: ] ي]]ا أيه]]ا الذين آمن]]وا ال تقتل]]وا الص]دا فجزاء مثل م]]ا قت]]ل حرم ومن قتله منكم متعم

49

من النعم يحكم ب]]]ه ذوا ع]]]دل منكم...الی آخ]]]ر . ترجم]]ه: ای کس]]انیکه ایم]]ان95[، المائ]]دة/األیة

آورده ای]]د! در ح]]ال اح]]رام ش]]کار را نکش]]ید، و هرکس از شما به عم]]د آن را بکش]]د، بای]]د کف]]اره ای همانند آن از چهارپایان بدهد، ) بشرطی ( ک]]ه دو نفر عادل از شما ) برابر ب]]ودن ( آن]]را تص]]دیق کنند. و همچنان در مورد زوج و زوجه میفرمای]]د:

وإن خفتم شقاق بينهما فابعثوا حكم]]ا من أهل]]ه] .35[، النس]]اء/وحكم]]ا من أهله]]ا...الی آخ]]ر األیه

ترجم]]ه: واگ]]ر از اختالف و ج]]دائی می]]ان آن دو ) زن و ش]]]]وهر ( بیم داش]]]]تید، پس داوری را از خانواده شوهر و داوری را از خانواده زن ) تعیین

کنید و ( بفرستید. پس حاال شما بگوید که حکم قرار دادن م]]ردان در م]]ورد اص]]الح و رف]]ع اختالف و جلوگ]]یری از ریختاندن خون مسلمانان بهتر است، ی]]ا در م]]ورد چن]]د درهم ن]]اچیز و ی]]ا ح]]ل اختالف می]]ان زن و شوهر؟ و کدام یکی را افضل و به]]تر می بینی]]د؟ گفتن]]د: آن یکی را ) ک]]ه جلوگ]]یری از خ]]ونریزی میان مسلمانان میکند (، سپس ابن عب]]اس گفت: آیا ازین قول خویش بازگشتید؟ گفتن]]د: بلی. ابن عباس گفت: در مورد قول دوم ت]]ان ک]]ه میگوی]]د: علی جنگید اما ن]]ه کن]]یز و ب]]رده گ]]رفت و ن]]ه هم غنیمت، آیا حاضر بودید که مادرتان عائش]]ه را ب]]ه کنیزی بگیرد؟ و به الله سوگند اگ]]ر چ]]نین بگوی]]د: که او مادر ما نیست همانا از اسالم ب]]یرون ش]]ده اید، و اگر به کنیزی گرفتن او حالل بدانید بازهم از اسالم خارج شده اید، و حاال ش]]ما در می]]ان دو

50

گم]]راهی ق]]رار گرفت]]ه ای]]د، همان]]ا الل]]ه عزوج]]لهممیفرمای]]د: ] النبي أولى ب]]المؤمنين من أنفس]]

ه]]اتهم . ترجم]]ه: پی]]امبر6[،األح]]زاب/وأزواج]]ه أم نسبت به مؤمنان از خودشان س]]زاوارتر اس]]ت، و همسران او مادران آنها هستند. پس اگ]]ر بگوی]]د: که او مادر م]]ا نیس]]ت از اس]]الم خ]]ارج ش]]ده ای]]د. س]]پس گفت: آی]]ا ازین قولت]]ان ن]]یز بازگش]]تید ؟ گفتند: بلی: گفت: و در مورد س]]خن س]]وم ش]]ما که میگوید: علی لفظ امیر المؤم]]نین را از ب]]االی نامش دور کرد پس او امیر الکافرین است، ب]]رای شما دلیلی میآوریم که ] که قن]]اعت ش]]ما حاص]]ل شود [ و شما در روز حدیبیه گواه برآن امر بودید و رضایت نشان داده بودید، آن هنگامیکه نویسنده مشرکان أبوسفیان بن ح]]رب و س]]هیل بن عم]]رو ب]]ه علی گفتن]]د: ای علی لف]]ظ رس]]ول الل]]ه را از مقابل نام محمد صلی الله علیه وس]]لم پ]]اک کن، اگر ما میدانستیم که تو نبی و فرس]]تاده ای الل]]ه هستی هرگز با تو نمی جنگیدیم، و آنگ]]اه رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم گفت: ی]]ا الل]]ه ت]]و میدانی که من فرس]]تاده ای ت]]و هس]]تم، و س]]پس برای علی گفت: لفظ رسول الل]]ه را پ]]اک کن، و محمد بن عبدالله بن]]ویس؛ و ب]]ه الل]]ه س]]وگند ک]]ه رس]]ول الل]]ه ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم ب]]ه م]]راتب نس]]بت ب]]ه علی به]]ترین مردم]]ان ب]]ود، ام]]ا اس]]م رسول الله را از مقاب]]ل ن]]امش دور ک]]رد، پس ب]]ا شنیدن این استدالل ابن عباس در ح]]دود دوه]]زار

51

تن از خوارج بازگشتند اما بقیه به جنگ پرداختن]]د[. 40و همه کشته شدند.]

تعمق و زیاده روی و تشدد و غلو در دین: ت]]ا.7 درجه ای که هیچ صالح و زاهدی عبادت خویش را با عبادت آنها قیاس نمیتواند، همانطوریکه وصف شان در احادیث آم]]ده اس]]ت و قبال هم]]ه را ت]]ذکر دادیم، طوریک]]ه میآی]]د: ) یتعمق]]ون في ال]]دین .. لیس ق]]راءتکم إلی ق]]راءتهم بش]]يء، وال ص]]التکم إلی ص]]التهم بش]]يء، وال ص]]یامکم إلی ص]]یامهم بشيء .. وال ترون جهادکم مع جهادهم شیئا .. (. ترجمه: در دین چن]]ان غل]]و و تش]]دد میکنن]]د .. ک]]ه ق]]راءت و نم]]از و روزه و جه]]اد ش]]ما در مقاب]]ل ق]]راءت و نم]]از و روز و جه]]اد آنه]]ا هیچ معل]]وم

میشود. و هنگامیکه ابن عباس برای مناظره ن]]زد ش]]ان رفت: چون بر ایشان وارد گردید گفت: من مانن]]د این قوم هیچ قومی را ندیده ام که به این ک]]ثرت کوشش کنند، پیشانی هایشان از بس سجده زیاد الته]]اب بس]]ته اس]]ت، و دستهایش]]ان ب]]ه مانن]]د شتران از هم دریده و تاریک و داغ داغ و سفت و

[، و لباس ه]]ای شس]]ته ش]]ده41سخت شده است] ای برتن دارند، و چهره ه]]ای ش]]ان از بیخ]]وابی و ش]]ب زن]]ده داری دگرگ]]ون و متغ]]یر ش]]ده اس]]ت، چون بر ایشان سالم ک]]ردم گفتن]]د: خ]]وش آم]]دی

. قال الوادعي في کتابه صحیح دالئل النبوة: سنده حسن. 40 .»بقر« معادل و مترادف با »ثفن« میباشد که کنایه از کثرت و طول سجده41

بروی خاک میباشد،که داغ ها و دریده گی ها و سختی در کف دست و اطراف دست پیدا میشود، از همین جهت برای رئیس خوارج ) عبدالله بن وهب ( ذو

الثفنات میگفتند/ النهایة إلین اثیر ) مترجم (.

52

[، چ]]ه چ]]یزی ت]]را ب]]ه این ج]]ا42ای ابن عب]]اس]کشانیده است ... الخ.

و این امر از صفات برجسته ای شان است ک]]ه حتی در حق صحابه و ت]ابعین و بزرگ]ان و علم]]ای ص]]حابه بی اح]]ترامی و اس]]تخفاف میکردن]]د، در حالیک]]ه ش]]خص ب]]ه ح]]یرت میمان]]د ک]]ه چگون]]ه ب]]ا قومی بجنگند در حالیکه به تعمق در دین و ک]]ثرت

عبادت شناخته میشوند! و علی رضی الله عنه برایشان گفت: هرج]]ائی که میخواهید باشید و زیست کنید، ام]]ا بدانی]]د ک]]ه بین ما و شما یک عهدی از جانب الل]]ه وج]]ود دارد و آن اینکه هیچ خونی را بناحق و ح]]رام نریزانی]]د، و راه مردم را قطع نکنید ) قطاع الطریقی نکنید (، و بر باالی کسی ظلم روا ندارید، و اگ]]ر چ]]نین انجام دادید بدانید که جنگ میان م]]ا و ش]]ما ق]]ائم

گردیده است. و در ح]]]دیث از مس]]]لم بن أبي بک]]]رة و او از پدرش روایت میکن]]د ک]]ه گفت: ) أن الن]]بي ص]]لی الله علیه وسلم مر برجل ساجد وهو منطل]]ق إلی الص]]الة، فلم]]ا قض]]ی الص]]الة و رج]]ع إلی]]ه و ه]]و س]]اجد! ق]ال الن]]بي ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم: منر عن ذراعی]]ه، و یقت]]ل ه]]ذا؟ فق]]ام رج]]ل فحس]] اخترط سیفه و هذه، ثم قال: یا ن]]بي الل]]ه، ب]]أبي أنت و أمي کی]]ف أقت]ل رجال س]اجدا، یش]هد أن ال إله إال الله، و أنک محمد عب]]ده و رس]]وله؟! فق]]ال

. پس نگاه کنید: زمانیکه ابن عباس رضی الله عنه به ایشان سالم کرد، 42 سالم و تحیت اسالم ) یعنی: السالم علیکم ورحمة الله ( برایشان گفت، اما ایشان به او را به عبارت ) خوش آمدی ( پاسخ دادند، به اعتبار اینکه او کافر بوده و رد سالم و پاسخ اسالمی سالم به وی جواز ندارد، و از نواده های این

خوارج امروز نیز با مسلمانان چنین عمل و رفتار میکنند!

53

رسول الله صلی الله علیه وسلم: من یقتل هذا؟ فق]]ام رج]]ل فق]]ال: أن]]ا، فحس]]ر عن ذراعی]]ه، و اخترط سیفه حتی رعدت یده، فق]]ال: ی]]ا رس]]ول الله کیف أقت]]ل رجال س]]اجدا، یش]]هد أن ال إل]]ه إال الله، أنک محم]]د عب]]ده و رس]]وله؟! فق]]ال رس]]ول الله ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم: أم]]ا وال]]ذي نفس]]ي

[. 43بیده، لو قتلتموه لکان أول فتنة و آخرها (.] ترجمه: نبی صلی الله علیه وسلم بر شخصیکه در سجده ب]]ود و نم]]از میخوان]]د گذش]]ت، زمانیک]]ه نبی صلی الله علیه وس]]لم از نم]]از خ]]ویش ف]]ارغ ش]]د و برگش]]ت دی]]د ک]]ه آنش]]خص هم]]انطور در سجده است! نبی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم گفت: چه کسی این شخص را میکش]]د؟ س]]پس شخص]]ی بلند شد و شمشیرش را برداش]]ت، ام]]ا گفت: ای نبی الله پدر و مادرم فدایت باد ! چگونه شخص]]ی را بکشم در حالیکه وی در سجده قرار دارد، و ب]]ه یگانگی الله و نبوت و رسالت تو شهادت میدهد؟! رسول الله صلی الله علیه وسلم گفت: چه کسی این ش]]خص را میکش]]د؟ ف]]ردی بلن]]د ش]]د و گفت: من، و شمشیرش را از غالف بیرون ک]]رد، س]]پس گفت: ی]]ا رس]]ول الل]]ه چگون]]ه شخص]]ی را ک]]ه در سجده قرار دارد بکشم، در حالیکه او به ال إل]]ه إال الله و محمد رسول الل]]ه ش]]هادت میده]]د، س]]پس رسول الله صلی الله علی]]ه وس]]لم گفت: ام]]ا ب]]ه ذاتی که جانم در دست اوست سوگند ک]]ه اگ]]ر او

را میکشتید اولین و آخرین فتنه میبود.

. رواه أحمد، و الطبراني، و ابن أبي عاصم في السنة، و صححه الشیخ ناصر 43في التخریخ.

54

و اکثریت کسانیکه مفتون و ش]]یفته و دلباخت]]ه ای منهج خ]]]وارج میباش]]]د، نوجوان]]]ان مس]]]لمان هس]]تند، و ب]]ه همین دلی]]ل ن]]یز دی]]ده میش]]ود ک]]ه ایشان در دین به تعمق و شدت و غلو میپردازن]]د،

و در عبادات زیاده روری میکنند .. ! و در ح]]دیث از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم روایت اس]]ت ک]]ه میفرمای]]د: ) إی]]اکم و الغل]]و في ال]]دین، فإنم]]ا هل]]ک من ک]]ان قبلکم ب]]الغلو في

[.ترجمه: آگاه باشید و اجتناب کنی]]د از44الدین (.] غلو و شدت در دین، زیرا همانا کس]]انیکه قب]]ل از ش]]ما بودن]]د بس]]بب غل]]و و ش]]دت در دینش]]ان ب]]ه هالکت رس]]یدند. و غل]]و در دین، ه]]ر آن ق]]ول و عمل و اعتقادی است ک]]ه از ح]]د مش]]روع در دین م]]ازاد ب]]وده و در نص]]وص کت]]اب و س]]نت وارد

نیآمده باشد. و میفرماید: ) إن الدین یسر، ولن یش]]اد ال]]دین

أحد إال غلبه (. البخاری. ترجم]]ه: بیگم]]ان دین الل]]ه آس]]ان اس]]ت، و هیچ فردی در دین غلو و سختگیری نمی کند جز اینک]]ه دین ب]]ر وی غ]]الب می آی]]د ] یع]]نی: از دین خ]]ارج

میگردد و هالک میشود [. میگوی]]]د: مش]]]اده1/117ابن حج]]]ر در الفتح

) س]]ختگری ( ب]]ا تش]]دید همان]]ا مغالب]]ه ) غلب]]ه ی]]افتن ( اس]]ت، و مع]]نی آن ن]]یز اینس]]ت ک]]ه : هرکس]]یکه در دین و اعم]]ال دی]]نی تعم]]ق ی]]ا غل]]و میکند و رفق و آسانگیری را ترک میکن]]د، ج]]ز این

.1283. رواه أحمد وغیره، السلسلة الصحیحة: 44

55

نیست که ناتوان میشود و دین بر باالی وی غالبمیآید. ا-ه.

[، فإنه من45 و میفرماید: ) علیکم هدیا قاصدا] [. ترجمه: برشماس]]ت46یغالب هذا الدین یغلبه (.]

پیروی از هدایت میانه روانه، زیرا ه]]ر آنک]]ه دریندین غلو کند دین بر او غلبه مینماید.

و میفرمای]]د: ) إن الل]]ه رفی]]ق یحب الرف]]ق فياألمر کله (. البخاری.

ترجم]]]ه: همان]]]ا الل]]]ه رفی]]]ق اس]]]ت، و رف]]]ق ] آسانگیری [ را در تمام ام]]ور دوس]]ت می]]دارد، و میفرماید: ) إن الرفق ال یکون في شيء إال زان]]ه وال ی]]نزع من ش]]يء إال ش]]انه (. مس]]لم. ترجم]]ه: همانا در هر چیزیک]]ه رف]]ق باش]]د آن]]را میآرای]]د، و نی]]ک میس]]ازد، و از ه]]ر چ]]یزی ک]]ه رف]ق و ن]]رمی

کشیده شود عیب ناک و زشت میگردد. و میفرمای]]]د: ) إن الل]]]ه رفی]]]ق یحب الرف]]]ق، یعطي علی الرفق ما ال یعطي علی العنف، و م]]ا ال یعطي علی ما سواه (. مس]]لم. ترجم]]ه: همان]]ا الله رفیق است ، لط]]ف و ن]]رمی و آس]]انگیری را دوست میدارد، و بر رفق و نرمی میدهد چیزی را که به عنف و شدت و س]]ختی نمیده]]د، و آنچ]]ه را برفق و نرمی میدهد که جز بر رفق بر هیچ چیزی

نمیدهد.

. یعنی راه و منهج معتدل و وسطی بدون افراط و تفریط. 45 ، و95. رواه ابن أبي عاصم في السنة، و صححه الشیخ ناصر في التخریج: 46

مراد از لفظ »یغالب« یعنی: توصل به تشدد و سختگیری .. و کناره رفتن از رفق و اعتدال .. تا جائیکه از رخصت های شرعی در جاهایکه الزم و سزاوار

است استفاده نمیکند.

56

و میفرماید: ) من یحرم الرف]ق یح]رم الخ]یر (. مسلم. ترجمه: کس]]یکه از رف]]ق و ن]]رمی مح]]رومگردید همانا از خیر و نیکی محروم گردیده است.

ص]]فات شخص]]ی و ف]]رعی خ]]وارج: طوریک]]ه.8 خوارج دارای بعضی صفات و خصوصیات شخصی

وطبیعی میباشند، مانند: اک]]ثریت خ]]وارج کم س]]ن و س]]ال هس]]تند، ازا.

همین جهت جهل دریش]]ان غلب]]ه دارد، ت]]ا جائیک]]ه اطراف و ص]]فوف ش]]ان از علم]]اء و راس]]خون در دین خالی میباشد .. و این امر مستفاد قول ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وس]]لم اس]]ت ک]]ه میفرمای]]د: ) أحداث األسنان ( و میفرماید: ) یقرأون الق]]رآن بألس]]]نتهم ال یع]]]دو ت]]]راقیهم (، و میفرمای]]]د: ) یقرأون القرآن، یحسبون أنه لهم و هو علیهم ( و این همه بدلیل عدم فهم .. و عمل به مقتضای

نصوص میباشد! و همچنان این نصوص داللت ب]]ه هالکت ایش]]ان با متشابهات قرآن ن]]یز دارد .. در حالیک]]ه ایش]]ان کسانی هستند ک]]ه ب]]د انج]]ام میدهن]]د، در حالیک]]ه میپدارند چ]]ه نیک]]و انج]]ام داده ان]]د .. و همینط]]ور آیاتی را که در حق کافران نازل ش]]ده اس]]ت آن]]را بر باالی مس]]لمانان و مؤم]]نین حم]]ل میکنن]]د .. و

این صرفا کار جاهالن و نافهمان بوده میتواند!

غالب]]ا س]]فیه و احم]]ق میباش]]ند، طوریک]]هب. عاقبت کار های خویش را نمی س]]نجند .. و بعی]]د نیس]]ت ک]]ه از اعم]]ال و ک]]ار ه]]ای ک]]ه ک]]رده ان]]د

57

ب]]]زودی پش]]]یمان میش]]]وند و زی]]]ان میبینن]]]د .. همانطوریکه برای انجام یک عمل و بیان یک قول قبل از اثبات و به کرسی نشاندن آن خیلی عجله میکنن]]]د .. از همین لح]]]اظ از ریختان]]]دن خ]]]ون مردمان و مس]لمانان بن]احق و ب]ه ظن و ش]بهات هرگز احساس شرم و گناه نمی کنند .. و همچین در س]]ایر گناه]]ان ) و ب]]دعت ه]]ای ( ک]]ه م]]رتکب میش]]وند .. و این ام]]ر ن]]یز مس]]تفاد از ق]]ول ن]]بی صلی الله علیه وسلم میباشد که در وصف ایشان میفرماید: ) سفهاء األحالم ( و سفیه کسی است ک]]ه ع]]واقب اعم]]ال خ]]ویش را محاس]]به نک]]رده و

نمی سنجد!

جس]]ارت و گس]]تاخی، و بی ادبی و خ]]ویشج. برت]]]ر بی]]]نی .. و این ص]]]فت ش]]]ان از ج]]]رأت و جس]]ارت ش]]ان ب]]ر ) ب]]االی ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه وسلم و ( بزرگان امت و ص]]حابه، و کس]]انیکه ب]]ه نیکی ازیشان پ]]یروی ک]]رده ان]]د ... ث]]ابت میباش]]د

همانطوریکه قبال نیز یاد آوری کردیم. تکبر و مک]]ابره و ب]]زرگ منش]]ی و نپ]]ذیرفتند.

حق، و کوچک شمردن و تحقیر م]]ردم .. و عن]]اد و [ .. و این امر47سرکشی از حق و جدال بر باطل]

نیز از جنگیدن شان بر اساس منهج باطل شان تا هنگام مرگ شان ثابت میباش]]د .. علی رغم آنک]]ه

قیام حجت نیز بر باالیشان صورت گرفته باشد!

. طوریکه در حدیث میاید: ) الکبر بطر الحق و غمط الناس ( . مسلم. ترجمه: تکبر آنست 47که حق را نپذیری ) و به آن عمل نکی ( و مردم را کوچک و حقیر بشماری. ) مترجم (.

58

این بعض]]]ی از مشخص]]]ات و ص]]]فات ذاتی و شخصی خوارج میباشد .. که بیان کردیم، پس ای خوانن]]ده! خ]]ود را از اتص]]اف ب]]ه این ص]]فات و گرفتن این خصائل نگهدار .. و اگر خ]]ود را ع]]اری ازین خصائص و صفات یافتی پس الله را حم]]د و ستایش کن .... و اگر در خویش تمام این ص]]فات و خص]]ایل را ی]]افتی ک]]ه قبال از آن ت]]ذکر بعم]]ل آوردیم .. پس ب]]]دان ک]]]ه ت]]]و خ]]]ارجی مطل]]]ق هستی .. و سگی از سگهای آتش جهنم میباشی، در صورتیکه از آنچه برآن قرار داری توبه و رجوع نک]]نی .. هرچن]]د بزب]]ان خ]]ویش ب]]ه ه]]زار مراتب]]ه خ]]ویش را اه]]ل س]]نت و جم]]اعت خط]]اب ک]]نی و باالی خویش اهل سنت و جماعت ب]]ودن را گم]]ان نمای .. زی]]را ) گ]]اهی زم]]ان میگوی]]د ام]]ا عم]]ل و ظاهر حال ش]]خص آن]]را تک]]ذیب میکن]]د ( و اعتب]]ار واقع حال ش]]خص دارد ن]]ه ظن و گم]]ان و ادع]]ای زب]]]ان او .. و اگ]]]ر در وج]]]ود ات خص]]]لتی ازین خصایل باش]]د .. پس در ت]]و خص]]لتی از خص]]ایل و صفتی از صفات خوارج موجود است، اما ب]]از هم ما چ]]نین ف]]رد را از جمل]]ه اه]]ل س]]نت و جم]]اعت میدانیم، اما برجستگی ای که از برجس]]تگی ه]]ای خ]]وارج در وج]]ودش اس]]ت آن]]را ن]]یز نش]]اندهی میکنیم .. و میگویم که در وجودت این خص]]لتی از خصایل خوارج موجود است .. و آنگ]]اه ب]]ر اوس]]ت ک]]ه ب]]ه عالج و دور س]]ازی آن خص]]لت از خ]]ویش بپردازد، قبل از آنکه ض]]خیم و مت]]ورم گ]]ردد و در وج]]]ودش انکش]]]اف نمای]]]د .. و این ام]]]ر ممکن میباش]]د .. و ب]]دان ک]]ه اینک]]ار به]]ترین راه جهت

59

رهائی یافتن از حص]]ول س]]ائر ص]]فات و خص]]ایل خ]]وارج و دیگ]]ر اه]]ل ب]]دعت و ه]]واء میباش]]د ..

أعاذنا الله .. اللهم آمین.

حاال اگر گفته شود: چگونه شخص میتواند خ]]ود را از واقع شدن در ص]فات خ]وارج .. و مش]ابهت

با ایشان دور و در امان دارد ؟ در جواب میگویم: اوال: التزام به کتاب و سنت؛ ب]]]ه فهم بزرگ]]]ان امت از ص]]]حابه و ت]]]ابعین و کس]]انیکه ب]]ه نیکی ازیش]]ان پ]]یروی ک]]رده ان]]د .. همانطوریک]]ه در ح]]دیث میآی]]د: ) إني ق]]د ت]]رکت فیکم ما إن اعتصمتم ب]]ه فلن تض]]لوا أب]]دا: کت]]اب

[.48الله، و سنة نبیه (.] ترجمه: من بعداز خویش در می]]ان ش]]ما چ]]یزی را ترک نموده ام، ک]]ه اگ]]ر ب]]ه آن متمس]]ک گردی]]د هرگز گمراه نمیشود، کتاب الله ، و سنت ن]]بی او

صلی الله علیه وسلم. و میفرمای]]]]د: )فإن]]]]ه من یعش منكم بع]]]]دي فس]]یری اختالف كث]]یرا، فعلیكم بس]]نتي و س]]نة الخلفاء المهدین الراشدین، تمسكوا به]]ا و عض]]وا علیها بالنواجذ، و أی]]اكم و مح]]دثاث األم]]ور، ف]]إن

[.49كل محدثة بدعة و كل بدعة ضاللة (.] ترجمه: زود است مردمان كه بعد از من زندگی میكنند اختالف]]ات زی]]ادی را خواهن]]د دی]]د، پس ب]]ر ش]]ما ) و آن]]ان اس]]ت ( ك]]ه از س]]نت من و س]]نت

.40. صحیح الترغیب: 48.4607. صحیح سنن أبي داود: 49

60

خلف]]ای ه]]دایت و راش]]ده پ]]یروی ك]]رده و ب]]ه آن متمسك شوند و با دندان های خ]]ویش آن]]را محكم گیرید، و از امور نو پی]]دا و اخ]]تراع ش]]ده ب]]ر ح]]ذر باشید، زی]]را ه]]ر ام]]ر نوپی]]دا ب]]دعت و ه]]ر ب]]دعت

ضاللت و گمراهی است. ثانیا: مالزمت با دوستان و هم صحبتان صالح و نیک؛ آنانکه بدون افراط و تفری]]ط ب]]ر منهج أه]]ل سنت و جماعت ق]]رار دارن]]د .. و اع]]تزال و دوری از مجالست و نشست و برخاست با اهل بدعت و ه]]]واء .. زی]]]را همانطوریک]]]ه گفت]]]ه میش]]]ود: ) الص]]احب س]]احب ( ، دوس]]ت و رفی]]ق گیرن]]ده است، یا ترا برب]اد میکن]د ی]ا اینک]ه نج]ات میده]د؛ همانطوریک]]ه در ح]]دیث از ن]]بی ص]]لی الل]]ه علی]]ه

الجليس مث]]لوسلم روایت است که میفرمای]]د: ) ون]]افخ المسك كحامل الس]]وء؛ والجليس الص]]الحا المسك فحامل الك]]]]ير؛ أن وإما يح]]]]ذيك، أن إم

ون]]افخ طيب]]ة، ريح]]ا منه تج]]د أن وإما من]]ه، تبت]]اع خبيثة ريحا تجد أن وإما ثيابك، يحرق أن إما الكير؛

و خ]]وب دوست و هم ص]]حبت مثال: ترجمه. [50]« يا و نمايد حمل را مشك كه است كسى مانند بد

حمل را مشك كه كسى بدم]]]]]د، را آتش ك]]]]]وره ده]]د، مى هديه شما به را آن از مقدارى يا كند مى

آن خ]]وش ب]]وى از يا نمايي]]د، مى خريدارى او از يا را آتش ك]]وره كه كسى اما ،ش]]ويد مى به]]ره مند

. متفق علیه. 50

61

آن بد بوى يا سوزاند، مى را شما لباس يا دمد مى.كند مى اذيت را شما

ید: ) الرجل علی دین خلیل]]ه، فلینظ]]رو ميفرما [. ترجم]]ه: ش]]خص ب]]ر دین51أح]]د من یخال]]ل (.]

دوست خویش است، پس متوجه باشید که ب]]ا چ]]هکسی دوستی میکنید.

و در اثری از عبدالل]]ه بن مس]]عود روایت اس]]ت فليع]]تزل دينه يك]]رم أن أحب منک]]ه میگوی]]د: )

ألصق مجالس]]تهم ف]]إن األه]]واء أص]]حاب مجالسة .الجرب ( من

ترجمه: هرکسیکه دوست دارد تا دین خویش را گ]]]رامی دارد پس بای]]]د از نش]]]تن در مج]]]الس و مص]]احبت أه]]ل ه]]واء و ب]]دعت دوری کن]]د، زی]]را نشتن و مجالست با آنان چسپناک تر از لکه ه]]ای

.[52]سیاه در لباس سفید است الو از حسن بصری روایت اس]]ت ک]ه میگوی]د: )

قلب]]ك«. ترجم]]ه: يمرض فإنه بدعة صاحب تجالس با صاحبان بدعت نشست و برخاست نداشته باش

زیرا قلب ترا مریض میسازد. و از م]]وارد اع]]تزال و دوری و اجتن]]اب از اه]]ل ه]]]واء و ب]]]دعت .. دوری و اجتن]]]اب از ش]]]نیدن سخنان و خوان]]دن کتابهایش]]ان میباش]]د .. خاص]]تا

.3545. رواه الترمذی و غیره، صحیح الجامع: 51 . الجرب: اعراب در عرف جرب لکه های سیاه در لباس سفید را میگویند، 52

طوریکه »الجرباء« آسمان را میگویند: بدلیل آنکه ستاره گان در آسمان سیاه وتاریک خال خال میدرخشند/مجمل اللغة البن فارس. مترجم.

62

زمانیکه شخص در مرحله ابتدائی تحص]]یل و طلب علم قرار داش]]ته باش]]د، ک]]ه ش]]دیدا در آن هنگ]]ام

نیازمند منهج حق و اعتقاد سالم است. اما هرکسیکه أبا ورزید و زیر ناوه دان و فاضل آب ایشان نشست .. و بعداز آن گمان کرد ک]]ه در امان خواهد ماند .. بداند که در وهم و خیال قرار دارد، و چیزی میگوید که غیر واقعی و غیر عملی

میباشد! ثالثا: مالزمت علم]]ای عام]]ل ب]]ه علم ش]]ان .. و مراجعه نزد ایشان .. خصوصا آن زمانیکه ش]]بهات و انحراف]]ات دیگ]]ران فک]]ر و ذهن ات را مش]]غول بسازد .. پس نزد ایشان برو و از آنان سؤال کن، تا آنکه شبه و انح]]راف ک]]ه در قلبت اه]]ل ه]]واء و بدعت انداخته ان]]د رف]]ع گ]]ردد، همانطوریک]]ه الل]]ه

فاسألوا أهل ال]]ذكر إن كنتم المتعال میفرماید: ] . ترجم]]ه: پس ) ای م]]ردم! (7[، األنبی]]اء/تعلم]]ون

اگ]]ر نمی دانی]]د از اه]]ل ذک]]ر ] ق]]رآن و س]]نت [ولبپرس]]ید. و میفرمای]]د: ] س]] ول]]و ردوه إلى الر

تنبطونه وإلى أولي األم]]ر منهم لعلم]]ه الذين يس]] . ترجمه: در حالیکه اگ]]ر آن ام]]ر83[،النساء/منهم

به پیامبران و ص]]احبان امورش]]ان ] بس]]بب علم و فقاهت و بصیرت دارای قدرت تشخیص هس]]تند [ ب]]]]]از می گرداندن]]]]]د، از حقیقت و درس]]]]]تی و

نادرستی اش آگاه میشدند.

63

رابعا: دعاء .. و هرگز این دعاء را در هر عزم و قصد و اراده خ]]ویش ت]]رک و فرام]]وش نکن، اگ]]ر ترک نمودی بدان که هالک ش]]دی .. و هم]]واره از الله متعال ه]]دایت و ایم]]ان و س]]المت خ]]ویش را بخواه .. و همچنان از شر فتنه های که از جوانب

ومن يه]]دمختلف رو بسوی تو کرده ان]]د، زی]]را.. ] الله فهو المهتد ومن يضلل فلن تج]]د لهم أولي]]اء

. ترجم]]ه: وه]]ر کس]]ی را ک]]ه97[،اإلسراءمن دونه الل]]]ه ه]]]دایت کن]]]د، پس او ه]]]دایت یافت]]]ه ی ) واقعی ( است، و هرکسی را ک]]ه گم]]راه س]]ازد، پس جز الله ) سرپرس]]تان ( و دوس]]تانی ب]]رای او

نخواهی یافت. و این همه موارد به عنوان اسباب و ل]]وازم ت]]و را کمک خواهد کرد تا از وقوع در شبهات خ]]وارج و انحرافات شان .. و سایر اهل بدعت و ه]]واء در

امان باشی .. و الله أعلم. و ح]]اال اگ]]ر کس]]ی بگوی]]د: ب]]رای م]]ا گروه]]ای خوارج معاصر را نشان بده .. و اسم ه]]ای ش]]انرا و اسم جماعات شانرا برشمار .. تا آنک]]ه ازیش]]ان

برحذر باشیم؟ میگ]]ویم: اس]]م ه]]ا و اس]]م گ]]ذاری ه]]ا زی]]اد هستند .. و بحث ما در مورد جرح و تعدیل فالن و عالن کس و جماعت نیست .. بلکه قص]]د و ه]]دف م]]ا از پ]]رداختن ب]]ه این موض]]وع بی]]ان م]]یزان و ترازوی است که خواننده گان بتوانند با اس]]تفاده

64

از آن این اس]]م ه]]ا و اس]]م گ]]ذاری ه]]ا را وزن کنند .. و برابر است که این اس]]م گ]]ذاری ه]]ای و اسم ه]]ا ب]]ه ه]]ر اس]]م و رس]]می باش]]ند و ب]]ه ه]]ر شخص و شخصیتی تعلق داش]]ته باش]]ند و خ]]ود را ب]]ه ه]]ر اس]]م و ن]]امی مس]]می ک]]رده باش]]ند .. و همچن]]ان بتوان]]د ت]]ا خ]]ود را از چ]]نین ص]]فات و خصائل دور نگهداشته و از صاحبان چنین ص]]فات و خص]]ایل تجری]]د نمای]]د .. و همینط]]ور موق]]ف و حالت خود را ب]]ا این م]]یزان وزن نمای]]د ک]]ه آن در وج]]ودش خص]]لتی از این خص]]ایل خ]]وارج موج]]ود است یا خیر اگر نیست پس به حال خ]]ویش ش]]کر بگوید و الله را ب]]ه پ]]اکی ی]]اد کن]]د، و اگ]]ر ص]]فتی ازین صفات در وجودش موجود بود، پس در ص]]دد عالج و رهائی خود از آن صفت و خصلت باشد، و این یک امر پسندیده ای میباشد که شخص متوجه خود شود و حالت و وض]]عیت خ]]ویش را ببررس]]ی گ]]یرد، و خ]]ود را محاس]]به کن]]د، قب]]ل از آنک]]ه در محاس]]به ی الل]]ه واق]]ع ش]]ود، و اگ]]ر در وج]]ودش کمبود و یا ب]]دی ب]]ود پس آن]]را اص]]الح کن]]د، و این کار بهتر از آنست که متکبرانه به آنچه ق]]رار دارد استوار بماند و سپس چنین بپن]]دارد ک]]ه چ]]ه نی]]ک انجام داده است، و س]]پس خ]]ود را از اه]]ل علم و تقوی، و پیرو قران و س]]نت ف]]رض نمای]]د، ت]]ا آن ذلت و زش]]تی را ک]]ه در آن ق]]رار دارد احس]]اس ننماید .. بلکه بهتر آنست که در صدد منهج ح]]ق و

65

قرار گرفتن در آن منهج باشد، همانطوریکه الل]]هألوا أه]]ل ال]]ذكر إنمتع]]ال ن]]یز میفرمای]]د: ] فاس]]

ربن]]ا ال. و میفرمای]]د: ]7[، األنبیاء/كنتم ال تعلمون تزغ قلوبنا بعد إذ هديتنا وهب لنا من لدنك رحم]]ة

اب ، ترجم]]ه: ی]]ا الل]]ه !8[،آل عمران:إنك أنت الوه دلهای ما را بع]]داز آنک]]ه م]]ا را ه]]دایت ک]]ردی ) از راه ح]]ق ( منح]]رف مگ]]ردان، و از س]]وی خ]]ود،

رحمتی بر ما ببخش براستی که تو بخشنده ای. و صلی الله وسلم علی سیدنا و نبینا و حبیبن]]ا

محمد، و علی آله و صحبه وسلم.و آخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمین

»أبو بصیر الطرطوسي«ه.1433/7/15 م. 2012/5/25

www.abubaseer.bizland.com

66

ضمیمیه صفات خوارج بشکل مختصر

) أنهم أحداث األسنان (. البخاری، ترجمه: آنان.1کم سن و سال هستند.

) أنهم سفهاء األحالم (. البخاری، ترجمه: آنان.2کم عقل و سفیه و عاقبت نا اندیش هستند.

) یقولون ماال یفعلون – کما قال نبی صلی.3 الله علیه وسلم: یقولون من خیر قول البریة أو قال: یحسنون القول (. البخاری، ترجمه:

آنان بهترین و نیکو ترین سخنان را میگویند و نرم زبان هستند، در حالیکه آنچیزهای را که

میگویند به آن عمل نمی کنند. ) أنهم سیماهم التحلق أو التسبید(. البخاری..4

ترجمه: موی سر و ریش شان تراشیده شده ویا نهایت کوتاه میباشد.

) أنهم ال یجاوز أیمانم حناجرهم (. البخاری،.5 ترجمه: ایمان هایشان از گلوی شان پائین

67

نمیرود، ] یعنی ایمان و هدایت در قلب هایشان داخل نشده است، بدلیل حدیث: ) یا

معشر من آمن بلسانه ولم یدخل اإلیمان ( [.19قلبه.ص

) یخرجون من الدین کما یخرج السهم من.6 الرمیة ثم ال یعودون فیه (. متفق علیه،

ترجمه: از دین چنان به سرعت خارج میشوند که تیر از بدن شکار خارج میشود و سپس باز

نمیگردند ] کنایه: از سرعت خروج شان از دین تا جائی خودشان نیز این امر را نمی دانند و

احساس نمی کنند [. ) أنهم یخرجون من قبل المشرق (. البخاری..7

ترجمه: از جانب مشرق مدینه ] عراق، ایران ، و افغانستان .. [ ظهور میکنند، و درین مناطق

به کثرت موجود هستند. ) أنهم یقرأون القرآن ال یجاوز حناجرهم –.8

یعنی أنهم ضعفا فی فقه دین الله (. البخاری. ترجمه: قرآن را میخوانند اما از گلوی ایشان

پائین نمی رود، یعنی: در فقه دین و استنباطاحکام ضعیف هستند.

) یخرجون علی حین فرقه من الناس (..9 البخاری. ترجمه: در هنگام اختالف و کثرت

فرقه گرائی و تحزب و تعدد مذاهب در میانمردم بیرون میشوند.

) أنهم یجتهدون فی العبادات – حتی تحقرون.10 صالتکم مع صالتهم - أو لیس صالتکم إلی صالتهم بشيء و ال صیامکم إلی صیامهم

بشيء وال قراءتکم إلی قراءتهم

68

بشيء ...(.مسلم، ترجمه: در انجام عبادات خیلی میکوشند و زیادی روی میکنند، تا

جائیکه یک مسلمان غیر ازیشان نماز و روزه و قرائت قرآن خویش را در مقابل نماز و

روزه و قرائت ایشان هیچ میداند. ) أنهم شر الخلق و الخلیقة (. مسلم، و قال.11

أحمد بن حنبل: ) الخوارج قوم سوء ال أعلم فی األرض قوما أشر منهم (. السنة ألبي بکر

الخالل، ترجمه: ) أنهم یقتلون أهل اإلیمان و أهل اإلسالم و.12

یدعون أهل األوثان (. مسلم، ترجمه: آنها بدترین مخلوقات روی زمین هستند ] خلق: انسانها، الخلیقة: حیوانات و چهارپایان [، و امام أحمد بن حنبل میگوید: خوارج مردمان

بدی هستند، هیچ مردمی بدتر و شرور تر درروی زمین نسبت به آنان سراغ نداردم.

) أنهم یتعمقون في الدین حتی یخرجوا.13 منه (. السنة البن أبي عاصم، ترجمه: آنان در دین خیلی تعمق و تشدت و غلو میکنند تا آنکه

از آن خارج میشوند. ) أنهم یخروجون علی خیر فرقة من الناس (..14

البخاری، ترجمه: آنان بر علیه بهترینانمردمان روی زمین خروج و قیام میکنند.

) أنهم یدعون إلی کتاب الله، و لیسوا منه.15 في شيء (. صحیح أبی داود. ترجمه: آنان

بسوی کتاب الله دعوت میکنند، در حالیکه در هیچ چیز از آن قرار نداشته و بهره ای از آن

69

ندارند ] یعنی: قرآن را بدرستی نمی فهمندو به هیچ موردی از آن عمل نمی کنند [.

) أنهم ال یرون ألهل العلم و الفضل مکانة،.16 ولذا زعموا أنهم أعلم و أتقی من علی بن

أبي طالب و ابن عباس و سائر صحابه کبار سلف صالح رضی الله عنهم و ارضاهم (. ترجمه: آنان برای اهل علم و فضلیت هیچ جایگاهی قائل نیستند و احترامی به آنان

نمی گذارند، از همین جهت برخویش گمان کردند که نسبت به علی بن أبی طالت و ابن

عباس و سایر صحابه و کبار سلف صالح رضی الله عنهم و ارضاهم عالم تر و با تقوی

تر هستند. ) أنهم یتشدون في العبادة، فیتعبدون و.17

یتدینون حتی یعجبون من رآهم و تعجبهم أنفسهم (. العجب بالنفس سبب من أسباب

ضالل أهل البدع و هذا مدخل من مداخل الشیطان علی العباد و المجاهدین و الزهاد

مالم یعتصموا بالسنة ، ) السنة البن أبي عاصم – من حدیث أنس بن مالک(، و قال ابن

عباس: ) ولم أر قوما أشد أجتهادا منهم أیدیهم کأنها ثفن اإلبل، و وجوهم معلنة من

آثار السجود (. مجمع الزوائد، ترجمه: آنان در انجام عبادات خیلی غلو و افراط میکنند تا جائیکه بیننده و حتی خودشان بر باالیشان تعجب میکند، باب- تعجب باالی خویشتن از

اسباب ضاللت و گمراهی اهل بدعت و مدخل از مداخل شیطان بر باالی بنده گان و

70

مجاهدین و زهاد میباشد، تا زمانیکه به سنت تمسک نورزند؛ و ابن عباس میگوید: هیچ گروهی را ندیده ام که به بمانند آنان در

انجام عبادات کوشش کنند، تا جائیکه دستانشان به مانند دستان شتر سفت و

سخت شده، و پیشانی هایشان از بس سجدهزیاد التهاب بسته است.

) أنهم أنطلوا إلی آیات نزلت في الکفار.18 فجعلوها في المؤمنین (. البخاری، ترجمه:

آنان آیاتی را که در مورد کفار نازل شدهاست، بر باالی مؤمنان حمل میکنند.

) أنهم ال تجاوز صالتهم تراقیهم (. مسلم،.19 ترجمه: نماز هایشان از گلو هایشان پائین

نمی رود ] یعنی: سبب زیادت ایمان و خشیت و تقوی شان نمی گردد و مورد قبول واقع

نمی شود .. والله أعلم [. ) أنهم یسفکون الدم الحرام (. مسلم..20

ترجمه: آنان خونهای مسلمانان ) و غیر مسلمانان از اهل ذمه و امان .. را ( بناحق

میریزانند. قال علی رضی الله عنه: ) أنهم یقولون.21

الحق بألستنهم ال یجوز هذا منهم - و أشار إلی حلقه - من أبغض خلق الله إلیه، عندما

قالوا ) ال حکم إال لله (. مسلم، ترجمه: آنان سخنان حق و نیک را بزبان خویش میگویند،

اما هرگز از گلوی شان پائین نمی رود ] یعنی: به آن پایبند نیستند و به آنچه میگویند

قصد و اراده ای انجام آنرا ندارد [، و از

71

بدترین مردمان نزد الله میباشند ، آنهنگامیکه گفتند: ) فرمانروائی و داوری و قضاوت جز برای الله نیست (. از همین جهت در دنیا و

آخرت به مانند سگان جهنم ذلیل هستند. قال ابن تیمیه: ) أنهم أول من فارق جماعة.22

المسلمین و کفرهم بالذنوب (. مجموع الفتاوی، ترجمه: ابن تیمیه میگوید: آنان

اولین گروهی بود که از جماعت مسلمانان جدا شدند و مسلمانان را به بسبب انجام

گناهان تکفیر کردند. ) أنهم کلما خرج منهم قرن قطع (. ابن.23

ماجه، ترجمه: آنان پیوسته قرن بعد از قرنظهور میکنند اما ازبین میروند.

)ال یزالون یخرجون قرنا بعد قرن کلما هلک.24 قرن ظهر آخر، و یخرج في عراضهم الدجال-

او یکون آخر ظهورهم مع الدجال (. ابن ماجه، ترجمه: پیوسته قرن بعداز قرن بیرون

میشوند، در هرقرنی که هالک و نابود میشوند دوباره ظهور میکنند، تا آنکه دجال از

میان لشکر بزرگ شان بیرون میشود، ویا آنکه اخرین فردی ازیشان با دجال یکجا خارج

میشود. ) أنهم الذین في قلوبهم زیغ .. فیتبعون.25

متشابهات القرآن و الحدیث و یترکون المحکمات (. من تفسیر قول الله تعالی ) فأما الذین في قلوبهم زیغ فیتبعون ما

تشابه منه .. (. ألبی أمامة رضی الله عنه. الطبری، ترجمه: طبری از أبی امامه در

72

تفسیر این قول الله متعال میفرماید: آنان کسانی هستند که در قلبهای شان کژی و زیغ است، از همین جهت متشابهات قران و سنت پیروی کرده و به آن استناد میکنند و محکمات

آنرا ترک میگویند. ) أنهم یکفرون المسلم بکل ذنب و یقولون.26

یخرج من اإلیمان و یدخل الکفر (. شرح عقیدة الطحاویة . تحقیق أحمد شاکر، ترجمه:

آنان مسلمانان را بسبب تمام گناهان تکفیر میکنند، و میگویند: صاحب این گناهان از

مسمی ایمان خارج و داخل کفر داخلمیشوند.

) أنهم یکفرون العباد بالمتشابه .. کما في.27 قضیة حکم بما أنزل الله (، یعنی: آنان بنده

گان الله را در متشابهات تکفیر میکنند ..بمانند قضیه حکم بما أنزل الله

) أنهم أشد الناس عمال بالقیاس- و یکفرون.28 المسلمین بالقیاس، و یعترضون علی الکتاب

و السنة بالتأویل و القیاس، ) حتی زعموا الرجل کل دینهم علی القیاس (، و کثرت هذا

الصفتة فی الخوارج المتأخرین (. الملل و النحل، و الصواعق المرسلة البن قیم،

ترجمه: آنان کسانی هستند که بیشتر قیاس را انجام میدهند و به قیاس متمسک

میشوند .. و مسلمانان را بر مبنای قیاس تکفیر میکنند، و بر باالی کتاب و سنت بر

اساس تأویل و قیاس واقع میشوند و اعتراض میگیرند، تا جائی شخص فکر میکند

73

کل دینشان بر مبنای قیاس بناء شده باشد، و این صفت در خوارج متأخر بیشتر دیده

میشود. ) الجرأة علی الحق في الباطل .. و یسوء.29

خلقهم و أنهم متکبرون – کما تجروؤا علی سید الخلق صلی الله علیه وسلم، و رفع

انفسهم علی علي و ابن عباس رضی الله عنهم(. ترجمه: جرأت و جسارت شان بر

باالی حق ] یعنی: نپذیرفتن حق [ .. و جدال شان بر باطل ، و داشتن اخالق و رفتار بد و

متکبرانه. همانطوریکه بر باالی نبی صلی الله علیه وسلم جرأت و جسارت کردند، و برتر دانستن خویش از علی و ابن عباس رضی

الله عنهم. ) أنهم یکفرون کل من لم یقل برأیهم و.30

یستحلوا دمه و جوزا قتل األوالد و النساء المخالفین لهم- کما فعل سلفهم مع عبدالله

بن خباب رضی الله عنه و طفله و زوجته(. ترجمه: آنان تمام کسانیرا که موافق با رأی و

عقیده شان نباشد تکفیر میکنند، و خونهای ایشانرا حالل میشمارند، و قتل اوالد و زنان مخالفین شان را جواز میدهند- همانطوریکه

سلف شان با عبدالله بن خباب رضی الله عنهو طفل و زوجه ایش انجام داد.

) أنهم ال یرون إمامة اإلمام الجائر المسلم.31 مطلقا دون تفصیل(. ترجمه: آنان امامت

امام ظالم مسلمان را مطلقا بدون تفصیلجواز نمیدهند.

74

) أنهم یردون السنة إذا لم یرد صراحة ما.32 یؤیدها في القران (. قال شیخ االسالم ابن تیمیه: ) ال یتمسکون من السنة اال بما فسر مجملها دون ما خالف ظاهر القرآن عندهم

فال یرجمون الزاني وال یرون للسرقة نصابا (. مجموع الفتاوی، ترجمه: آنان سنت صحیح را در صورتیکه صریحا در قرآن مورد تأیید قرار

نگرفته باشد رد میکنند، شیخ االسالم ابن تیمیه میگوید: خوارج آن سنتی را که مخالف ظاهر نصوص قرآن باشد جز مجمل تفسیر

آن نمی پذیرند و به آن متسمک نمیشوند، لذا زانی را رجم نمی کنند و برای سارق نصابی

را نمیشناسند. ) أنهم کثیروا االختالف فیما بینهم فلذلک.33

کثرت فرقهم و خرج بعضهم علی بعض و ربما وضع الحدیث بعضهم علی بعض. ترجمه: آنان در میان خویش اختالف زیادی دارند، از

همین جهت فرقه ها و گروه های خوارج بسیار است، و بعضی شان بر بعضی دیگر

خروج میکند، و بعضی هایشان احادیثی) وعید ( را بر باالی بعضی دیگر حمل میکنند.

) أنهم یستدلون بآیات الوعید و یترکون آیات.34 الوعد (. ترجمه: آنان به آیات وعید استدالل و

آیات وعد را ترک میگویند. ) عندهم تقلب و عدم استقرار في األراء و.35

األحکام، لذا نرأهم یتعجلون و یسرعون في اصدار األحکام و تکفیر المسلمین ثم یعودون

و یقولون أننا نجتهد و نخطاء - (. ترجمه:

75

آنان اکثرا در آراء و احکامی که صادر میکنند ثابت نبوده و بعداز اصدار حکم سریعا رجوع میکنند، از همین جهت ایشانرا می بینیم که

در اصدار احکام و تکفیر مسلمانان عجله میکنند، و سپس از آن رجوع مینمایند، و

میگویند اجتهاد کردیم و در اجتهاد خویش بهخطاء مواجه شدیم.

) أنهم یحکمون علی القلوب و أتهامها و منه.36 الحکم باللوازم و الظنون (. ترجمه: آنان بر

اموری قلبی شخص حکم میکنند، و تهمت میبندند و از جمله بر اساس اسباب ظنی و

ظن و گمان حکم صادر میکنند ) و تکفیرمینمایند (.

) أنهم یدعون إلی اعتزال المجتمع المسلمین.37 فهجروا المدارس، و المعاهد، و الجامعات .. و التزام العلماء و کتبهم- و یقولون حسبنا

القرآن و السنه علی فهمنا، ویحسبون التزام فهم الصحابه و تابعین لهم بإحسان من القرآن و السنة، تقلیدهم .. لذا یکفرون الناس الملتزمون و متمسکون القرآن و السنة بفهم الصحابه- (. ترجمه: آنان به

دوری و اعتزال از مجتمعات مسلمانان دعوت میکنند، ازهمین جهت به مدارس، مکاتب،

پوهنتون و دانشگاه .. نمی روند، و به علماء و کتب شان التزام ندارند، و میگویند قرآن و

سنت بر اساس فهم خودما ما را کفایت میکند، و التزام به قرآن و سنت به فهم

صحابه و تابعین ایشان به احسان را تقلید

76

ایشان میگویند، از همین جهت کسانیرا که به قرآن و سنت به فهم صحابه و تابعین ایشان

به احسان متمسک هستند تکفیر میکنند. ) کثرة الجهل و عدم علماء فیهم، و یظهر.38

ذلک في مناظراتهم، کما ظهر في مناظهرتهم مع ابن عباس رضی الله عنه (.

ترجمه: کثرت جهل و عدم موجودیت علماء در میانشان، و این امر از میان مناظرات با

ایشان واضح میشود، همچنانکه از مناظرهابن عباس رضی الله عنه واضح است.

) أنهم کالب النار و شر قتلی تحت أدیم.39 السماء (. الترمذی. ترجمه: آنان سگان جهنم

و بدترین کشته گان تحت آسمان زمینمیباشند.

) وصفهم بعض السلف و العلماء بالفسق ،.40 ألنهم کثیرا فسق، و سئي األعمال .. و

یحسبون أنهم یحسنون صنعا(. ترجمه: بعضی از علماء ایشانرا به ارتکاب فسق توصیف کرده اند، زیرا ایشان اکثرا مرتکب فسوق

میشوند، و کار های بدی انجام میدهند، و درحالیکه گمان میکنند چه نیک انجام داده اند.

ترجمه و جمع و ترتیب مختصرصفات خوارج

أبن عبداللطیف »بابکرخیل« الثانية،  جمادى02األربعاء، .م 2014/02/04

لهجرة.1435

77

سائر کتب مؤلفاألحکام السلطانیة و

السیاسة الشرعیةدفتر الثورة و الثوارخواطر و أفکار في فقه

الدعوة إلی الله المنهج في الطلب و

التلقی و اإلتباع مصطلحات و مفاهیم

شرعیه یجب تصحیحها

أحکام و مسائل رمضانیةالزواج و الطالق في

اإلسالم، مسائل و احکام« دراسة نقدیة لکتاب

هکذا علمتنی الحیاة «صید القلم » قطوف و

خواطر«حکم وفوائد جاد بها

الخاطر

78

البالء أنواعه و مقاصدهفقه االختالف عند أهل

السنة و أهل البدعصراع الحضارات

مفهومه، و حقیقته ودوافعه

من دخل دیا غیر المسلمین بعهد و

أمان ..الجهاد و السیاسة

الشرعیة، مناصحةومکاشفة

الغالم و الملکمبادرة الجماعة

اإلسالمیة المصریة .. هذه عقیدتنا و هذا الذي

ندعو إلیه الهجرة مسائل و أحکامتنبیه الدعاة المعاصرین

إلی األسس و المبادئ التي تعین علی وحدة

المسلمینمالحظات وردود علی

رسالة » مجمل مسائل اإلیمان العلمیة في أصول

العقیدة السلفیةالقانون اإلسالمي

أعمال تخرج صاحبها من الملة

شروط ال إله إال اللهتهذیب شرح العقیدة

الطحاویة.. األنتصار ألهل التوحیدالطاغوتتنبیه الغافلین إلی حکم

شاتم الله و الدین .. صفة الطائفة المنصورةالعذر بالجهل و قیام الحجةحقوق وواجبات شرعها الله

للعبادالطریق إلی استئناف حیاة

إسالمیة .. االستحالل حکم تارک الصالةحکم اإلسالم في

الدیموقراطیة .. لمن الحکممجموع الفتاویرسائل في اإلعداد و الجهادالشیعة الروافض طائفة

شرک وردة قواعد في التکفیر مذکرة في طلب العلم

79