6. Poglavlje Replikacija, odravanje i preslagivanje genomske DNAReplikacija DNA semikonzervativan proces u kojem svaki roditeljski lanac sluzikao kalup za nastanak novih komplementarnih lanaca kceri. Glavni enzim u procesu DNA polimeraza katalizira spajanje deoksiribonukleozid 5 trifosfata (dNT! rastuce" lanca DNA.Helikaze razmotavaju DNA kalup i stabiliziraju jednolancana podrucjaTopoizomeraze enzimi koji kataliziraju reverzibilno kidanje i ponovno spajanje lanaca DNA (da se DNA ne omota sama oko sebe!# Tip $. kidaju samo jedan lanac DNA%# Tip &. istodobno kida oba lancaVjernos replikacije jedna po"resno u"radjena baza na svaku $'( do $'$' nukleotidaTelomere krajnji slijedovi kromosoma koji se sastoje od uzastopnih ponavljanja jednostavnih sljedova DNA. )drzavaju se djelovanjem enzima telomeraze. To j reverzna transkriptaza% tip DNA pol. *oji sintetizira DNA na osnovi +NA kalupa.Popravak DNA!"secenja ,pontana i posljedicna& su "lavne vrste spontanih ostecenja- a! deaminacija adenina% citozina i "vanina.b! depurinacija koja nastaje zbo" kidanja veze izmedju purinske baze i deoksiriboze#e$anizmi popravka DNA mo"u se podijeliti u & opce skupine- $. /zravni obrat kemijske reakcije od"ovorne za ostecenje DNA&. 0klanjanje ostecenih baza nakon ce"a slijedi njihova zamjena s novosintetiziranom DNA%izravni o&ra osecenja DNA! 1ecina ostecenja DNA popravlja se uklanjanjem ostecene baze nakon ce"a slijedi ponovna sinteza uklonjeno" podrucja ,amo nekoliko tipova ostecenja popravlja se izravnim obratom ostecenja DNA-$. pirimidinski dimeri nastali kao rezultat izla"anja 01 svijetlu te su oni spojeni citobutanskim prstenom koji je nastao zasi2enjem dvostruke veze izme3u 5. i 4. atoma u"ljika&. alkilirani "vaninski ostaci% modi5cirani dodatkom metilne ili etilne skupine na '4 poziciji pirimidinsko" prstena se popravljaju enzimom )4 # metil"vanin # metiltransferazomPopravak izrezivanjem n'kleoida ' sanicama sisavaca!67 prepoznaje ostecenje DNA% nakon to"a se vezu 68% +A i T9&: (sadrzava 68 i 6D helikaze!. Nakon odmotavanja DNA djelovanjem 68 i 6D re"rutiraju se 6G i 69;ut, se veze na po"rjesno sparenu bazu nakon ce"a se veze i >ut?. 1ezanje >ut? aktivira >ut: koji kida nemodi5cirani lanac nasuprot mjestu metilacije. >ut, i >ut? s helikazomi e"zonukleazom izrezuju dio nemodi5cirano" lanca koji sadrzava po"resno sparenu bazu. ukotina se popunjava DNA pol i zatvara li"azom*od eukariota nemaju >ut:. :omolo"i >ut, i >ut? >?: i >,:Translezijska sineza RNA Timinski dimer DNA polimeraza 5