20
ﻘﺎت ﻣﺎ Journal of Financial Research داﻧﺸﻜﺪ ة ﺗﻬﺮان داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺪﻳﺮﻳﺖDOI: 10.22059/jfr.2017.206606.1006198 دور ة19 ﺷﻤﺎر، ة1 ﺑﻬﺎر1396 . 138 - 119 روش ﻫﺎي ﻣﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻋﺰﻳﺰي ﻣﺤﻤﺪ1 ، ﻣﻼﻳﺠﺮدي ﻣﺮﻳﻢ2 ﭼﻜﻴﺪه: ﺑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ اﻣﺮوزه و اﻗﺘﺼـﺎدي ﺗﻮﺳـﻌﺔ در ﭘﺎﻳـﺪار و اﺛﺮﮔـﺬار راﻫﻜﺎري ﻋﻨﻮان ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﺮ و ﺷﻮد ﺑﺨﺶ ﺗﻮﺟﻪ روزه ﮔﺴﺘﺮده ﻫﺎي ﺧـﻮد ﺑـﻪ را ﺟﺎﻣﻌﻪ از ﺗﺮي ﺟﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻣﻮﺿـﻮع از ﻳﻜـﻲ ﻣـﺎﻟﻲ ﺗـﺄﻣﻴﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﭘـﻴﺶ راﻫﺒـﺮدي ﻫـﺎي ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨـﺎن روي راه ﺑﺮاي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻧﺪازي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻛﺴـﺐ اﺳـﺖ اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ وﻛﺎرﻫـﺎي. ﺑـﺎ ﭘـﮋوﻫﺶ اﻳـﻦ ﻫـﺪف روش ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﺎن ﻣﺎﻟﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻫﺎي اﺟﺮا اﺳ ﺷﺪه. روش از ﭘﮋوﻫﺶ اﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻫﻴﺖ، ﻧﻈﺮ ﻧﻮع از ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻲ ﺑﻮده ﺑﻪ و اﺳـﺖ ﻛـﺎرﺑﺮدي ﻫﺪف، ﻟﺤﺎظ. و ﻣـﺪﻳﺮان آﻣـﺎري، ﺟﺎﻣﻌـﺔ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ در ﻓﻌﺎل اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﺎن. ﺷـﺎﻣﻞ ﺗﺤﻘﻴـﻖ آﻣـﺎري ﻧﻤﻮﻧـﺔ120 ﻛـﺎرآﻓﺮﻳﻦ اﺳﺖ ﻓﻌﺎل اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ. ﺗﺤﻠﻴﻞ داده ﻋﺎﻣ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ آﻣﺎر از اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎ ﻫﺎ ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﺗﺄﻳﻴﺪي ﻠﻲ اﺳﺖ. ﻣﻲ ﻧﺸﺎن ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻤﻚ دﻫﺪ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ درآﻣـﺪزاﻳﻲ، ﻣﺎﻟﻲ، ﻫﺎي ﻛﻤـﻚ و ﮔـﺬاري ﻫـﺎي دوﻟﺘﻲ، ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺄﻣﻴﻦ در را ﻧﻘﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ درآﻣﺪ و دارد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﺎن. واژه ﻛﻠﻴﺪي ﻫﺎي: ﺳﭙﺎري ﺟﻤﻊ، روش ﻣﺎﻟﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻫﺎي، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ، ﻛﺴﺐ وﻛﺎر، ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ. 1 . اﻳﺮان ﺗﻬﺮان، ﺗﻬﺮان، داﻧﺸﮕﺎه ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ داﻧﺸﻜﺪة ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ، اﺳﺘﺎدﻳﺎر2 . ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ارﺷﺪ ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، داﻧﺸﻜﺪة داﻧﺸﮕﺎه اﻳﺮان ﺗﻬﺮان، ﺧﻮارزﻣﻲ، ﺗﺎر در ﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 19 / 02 / 1395 ﺗﺎر ﭘﺬ ﺮش ﻧﻬﺎ ﻳﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 01 / 12 / 1395 ﻧﻮ ﺴﻨﺪ ة ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ: ﻋﺰﻳﺰي ﻣﺤﻤﺪE-mail: [email protected]

7- Mohammad Azizi

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 7- Mohammad Azizi

ی Journal of Financial Research قات ما

DOI: 10.22059/jfr.2017.206606.1006198 مديريت دانشگاه تهران ةدانشكد

1 ة، شمار19 ةدور 1396 بهار 119 -138 .صص

اجتماعي كارآفرينيمالي مين أت هاي روش

2مريم ملايجردي ،1محمد عزيزي

عنوان راهكاري اثرگـذار و پايـدار در توسـعة اقتصـادي و امروزه كارآفريني اجتماعي به :چكيدهتري از جامعه را بـه خـود هاي گستردهروزه توجه بخش شود و هراجتماعي كشورها شناخته مي

روي كارآفرينـان هـاي راهبـردي پـيش چگونگي تـأمين مـالي يكـي از موضـوع . كند ميجلب هـدف ايـن پـژوهش بـا . وكارهـاي اجتمـاعي اسـت كسـب و مديريت اندازي اجتماعي براي راهانجام اين پژوهش از روش . تشده اس اجرا هاي تأمين مالي كارآفرينان اجتماعيشناسايي روش

جامعـة آمـاري، مـديران و . لحاظ هدف، كـاربردي اسـت و به بوده پيمايشي از نوعنظر ماهيت، كـارآفرين 120نمونـة آمـاري تحقيـق شـامل . كارآفرينان اجتماعي فعال در شهر تهران هستند

لي تأييدي انجام شده ها با استفاده از آمار توصيفي و تحليل عام داده تحليل. اجتماعي فعال استهـاي گـذاري و كمـك هاي مالي، درآمـدزايي، سـرمايه دهد كمكنتايج پژوهش نشان مي. است .كارآفرينان اجتماعي داردو درآمد ترتيب بيشترين نقش را در تأمين منابع مالي به ،دولتي

.منابع مالي ،وكار كسب ،كارآفريني اجتماعي ، هاي تأمين ماليروش ،جمع سپاري:هاي كليدي واژه

استاديار كارآفريني، دانشكدة كارآفريني دانشگاه تهران، تهران، ايران. 1 خوارزمي، تهران، ايراندانشگاه دانشكدة مديريت، كارآفريني،كارشناس ارشد مديريت . 2

19/02/1395: مقاله افتيدر خيتار 01/12/1395: مقالهيي نها رشيپذ خيتار

محمد عزيزي: مقاله مسئول ةسندينوE-mail: [email protected]

Page 2: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 120

مقدمهاين پديـده و رشـد آن . كندكارآفريني اجتماعي فرايندي است كه پيشرفت اجتماعي را تسريع مي

توان گفـت كـه توجـه بـه كـارآفريني بسياري را به خود جلب كرده و مي هاي اخير توجهدر سالهـاي اي كـه سـازمان ابتياست كه در محـيط رق ـ اجتماعي توسط پژوهشگران ناشي از تغييراتي

بخش خصوصـي بـه دلايـل ). 1994، اوپرمن(افتاده است رو هستند، اتفاقانتفاعي با آن روبهغيرتمايلي ندارد ماهيت انتفاعي و انگيزة سوداگرايانة حاكم بر فضاي بازار، به تعقيب مسائل اجتماعي

اي هاي بودجهدليل محدوديتزدايي به در تحقق اهداف محروميت ها ناكامي دولت). 2005آنهير، (شود كه براي جبران ناكامي دولت و شكست بازار در پيگيري اهداف توسعة اجتماعي، از باعث مي

هـاي در دهه). 1390سالارزهي، (هاي مدني و كارآفريني اجتماعي استفاده شود ظرفيت مشاركتكـارآفريني يافتـه و در حـال توسـعه، كشـورهاي توسـعه دراخير با افزايش مشـكلات اجتمـاعي

عنوان مسيري براي حل مشكلات اجتماعي، ايجـاد ارزش اجتمـاعي و افـزايش رفـاه اجتماعي بهبـه چنـد دليـل كارآفرينـان اجتمـاعي )2007(از نظر وركر . ها اهميت بيشتري يافته استانسان

خدمت به مردم و نيازمنـدان و .2عه مانند آموزش، ارائة خدمات مورد نياز به جام .1 :اهميت دارند .3هـاي دولـت، كمك به توسعة اقتصادي جامعه از طريق توانمندسازي افراد و كم كردن هزينـه

آمـوزش مـردم در مـورد . 4يافته براي مراسم مـذهبي و اعمـال دينـي، هاي سازمان ارائة فرصتحـل عنـوان بسـتر آزمايشـي بـراي راه بهخدمات . 6انجام پژوهش، .5مسائل پيش روي جامعه،

ايجاد سـاختاري بـراي مشـاركت شـهروندان در .8هاي داوطلبانه و ارائة راه .7مشكلات جامعه، .جامعه

نفعان براي نشان در برابر ذي اتچون ركود اقتصادي و افزايش انتظارهم وضعيتيبا توجه به هاي خود بـراي ايجـاد ن اجتماعي در تلاشها و خدمات، كارآفرينادادن ارزش و اثربخشي برنامه

سـنتاگ پـاديلا، (شـوند رو مي به شماري روهاي بيمنابع مالي و پايداري آن در درازمدت با چالشيكي از نكات مهم در سرعت بخشيدن به فرايند كارآفريني اجتماعي ). 2012 ،گوانزالز ،استاپلوفته

وكارهايي متفاوت با تأمين مالي رايج در اندازي كسب پذيري راهو افزايش سطح مطلوبيت و امكانبـراي بسـيج منـابع و پايـداري منـابع بـين حـالي كـه در. نظام بانكي، تأمين منابع مالي اسـت

هايي همچـون سـودآور وجود دارد، تفاوت هاييشباهتكارآفريني انتفاعي و كارآفرينان اجتماعي دست آوردن منـابع ي اجتماعي، توانايي سازمان را در توسعه و بهگذاري در كارآفرين نبودن سرمايه

با توجه به گسترده شدن مسـائل . )2010بلوم و اسميت،(دهد مي لازم براي رشد تحت تأثير قراردليل نداشتن منفعت اجتماعي از يك طرف و عدم انگيزة بخش خصوصي براي حل اين مسائل به

هـا و اعتبـارات دولتـي، نيـاز بـه نـوآوري در و كمبود بودجه كارها از طرف ديگر و مالي اين كسب

Page 3: 7- Mohammad Azizi

ی قات 121 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

هـاي بررسي. شود هاي تأمين مالي كارآفرينان اجتماعي بيش از پيش احساس مي ها و شيوه روشصورت جامع و كامل در رابطه با روش تأمين مالي كارآفرينان دهد كه به نظري و عملي نشان مي

كارهـاي اجتمـاعي مشـخص و نفعـان كسـب جتماعي و ذيبراي كارآفرينان ا. مطالعه نشده استهـا هايي براي تـأمين مـالي وجـود دارنـد و كـدام يـك از ايـن روش نيست كه در دنيا چه روش

هايي كه بتواند سبب شـتاب توسـعة پيدا كردن روشبنابراين .توانند در كشور ما استفاده شوند مي ،عـلاوه بـر آن .بسيار مهم و ضروري است د،كارآفريني اجتماعي و در نتيجه توسعة اجتماعي شو

گـذاري هاي ذاتي نظام تأمين مالي سبب نامناسـب شـدن تـأمين نيازهـاي سـرمايه برخي ويژگيعنـوان چالشـي بـراي تـأمين منـابع مـورد نيـاز بـه .هاي كارآفرينان اجتماعي شده اسـت قابليت

راي آنها است، زيرا آنها بـدون كارآفرينان اجتماعي مطرح بوده و يكي از مسائل ضروري و مهم باسـت كـه بنـابراين سـؤال اصـلي ايـن . تأمين منابع مالي پايدار هرگز به موفقيت نخواهند رسيد

تواننـد وكار از چه منـابع مـالي مـي اندازي و مديريت كسب كارآفرينان اجتماعي در ايران براي راه استفاده كنند؟

پيشينة پژوهش كارآفريني اجتماعي

،كسب ثـروت شخصـي جاي بهشود كه با رفتار كارآفرينانه ياجتماعي به فردي گفته م آفرينكار ).1392، پـور رحيميـان، احمـدپور داريـاني و عبـاس (اسـت دنبال منفعت اجتمـاعي يا عمـومي به

، شـوند شناخته ميوكار و جامعه عنوان عاملان تغيير در كسب طور كه كارآفرينان انتفاعي به همانهايي كـه توسـط برداري از فرصت كنند و با بهرهمثابة عاملان تغيير اجتماعي عمل مي هآنها نيز ب

هايي براي حل شود، نسبت به رشد جامعه با رويكردهاي جديد و خلق راهديگران ناديده گرفته ميبنابراين به فرايند شناسايي، كشف، خلـق، ارزيـابي و .)2001ديز، (كنند بهبود وضع آنها اقدام مي

بـه داشـت هاي اجتمـاعي بـدون چشـم منظور رفع مشكلات و دغدغه ها به برداري از فرصت بهره .)1392، عزيـزي و احمـدپوردارياني ( شـود كارآفريني اجتمـاعي گفتـه مـي ،منافع مادي شخصي

و نوآورانـه گرايانـه، عمـل هـاي فعاليـت از جديـدي نـوع از گرفتن انگيزه با اجتماعي، كارآفريني اجتمـاعي جنـبش و نيكوكـاري وكار، كسب هايمدل از ايآميزه از آنها، هايشبكه و دورانديشانه پايـداري و جديد اجتماعي ارزش و كند هايي پيداحل راه اجتماعي مشكلات براي تا گيرد الهام مي

عـاملان . 1 :انـد از عبارتهاي كارآفرينان اجتماعي ترين ويژگي مهم .)2006نيكولز، (دهد ارائه را تعريـف ارزش اجتمـاعي مأموريـت نگهـداري و خلـق بـراي . 2هستند، اجتماعي بخش در تغييرهـدف بـه رسـيدن براي جديد هاي فرصت پيگيري و كشف در پي مجدانه افراد اين. 3نند، ك مي

Page 4: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 122

و بـاك بـي . 5كننـد، مي انطباق و يادگيري نوآوري، فرايند درگير را خود مداوم طور به. 4هستند، خـود مخاطبـان بـه نسـبت . 6كننـد و مـي فعاليـت دسترس، در منابع توسط شدن محدود بدون

).1389 ،مظلوميو حقيقي عمراني،( ستنده پاسخگو

تأمين مالي وكار، خريد هاي كسب به عمل فراهم كردن اعتبارها براي فعاليت 1در لغتنامة تخصصي انوستوپديا

هـا، تـأمين مـالي وكار نهادهاي مـالي و بانـك كسب. شود گذاري، تأمين مالي گفته مي يا سرمايهمنظور گذاران به كنندگان و سرمايه وكارها، مصرف طوري كه سرماية مورد نياز براي كسب به ؛است

استفاده از تأمين مالي در هر نظـام اقتصـادي ضـروري . كنند فراهم مي دستيابي به اهداف آنها راهاي آنها با سرعت كند تا فعاليت ها فراهم مي وكارها و شركت زيرا اين امكان را براي كسب ؛است

هر مؤسسة اجتماعي به منابع مالي نياز دارد و بررسي و ارزيـابي . تري انجام شود آسان سازوكارو هاي مورد نياز بـراي تعريف قابليت. مؤسسه، مستلزم پيمودن چهار گام مهم است منابع مورد نياز

هـاي مـورد نيـاز، مؤسسة اجتماعي، فراهم كردن طرح كلي نيروي انساني براي تحقيـق قابليـت گاه تكيه تازه، وكارهاي كسب براي منابع به يسدستر .ريزي مالي ريزي منابع و برنامه توسعة برنامهبحـث . هسـتند كارآفرينـان پشـتوانة تـرين مهـم انساني، منابع و سرمايه ميزان. ستا كارآفرينان

وكار، زمينه را انتخاب منابع مالي و توجيه انتخاب بهترين ساختار سرمايه در شرايط مختلف كسببراي بررسي نگرش مديريت در انتخاب و توزيع مناسب منابع مالي در ادبيات مالي گشوده اسـت

تأمين مالي، هنـر و علـم مـديريت وجـه نقـد ). 1393داغاني، عزيزخاني و فرهبخش، اعتمادي، (گذاري، سودآوري، كاهش ريسك و برطـرف كـردن نيازهـاي هدف از تأمين مالي، سرمايه. است

).2008سابرمنيان، وپاراماسيوان (و كار است اقتصادي و اجتماعي كسب

پيشينة تجربيدر تحقيق خود الگوي بومي تـأمين مـالي ) 1390(اصل و قائميمقدم، ميسمي، عبدالهي مصباحي

زجهي ـتهـاي آنها الگوي طرح و تبيـين روش . اند خرد را كه بر اساس نهاد وقف است، ارائه كردهشامل وقف اموال منقول و غيرمنقول، وقف سهام، وقف پـول و انتشـار (منابع مالي براي مؤسسه

) الحسـنه قرض اي، مشاركتي وعقود مبادله(تخصيص منابع هاي و همچنين بيان روش) اوراق وقف .دهند را پيشنهاد مي

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Investopedia

Page 5: 7- Mohammad Azizi

ی قات 123 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

آنهـا بـر روي درختـان رشـد «در فصلي از كتاب خود به عنـوان ) 2010(ديوركس و استيبن ي آورهـا بـه جمـع ايـن روش . كندها اشاره مي هاي تأمين منابع مالي مؤسسهبه روش» كنند نمي

هـاي بخـش خصوصـي، هاي دولتي و حمايتهاي سازمانكمكهاي مالي، حق عضويت، كمكدر تحقيق خود به بررسي بازاريابي و استراتژي ) 2000(فرامكين و كيم . هدايا و گرنت اشاره دارد

هـاي عمليـاتي بـراي بقـا در محـيط رقـابتي هاي مالي و كاهش هزينهآوري كمكمناسب جمعوري هـا باعـث افـزايش بهـره جويي شركتاز صرفه شده بيش كاربرده هاي بهاستراتژي. پردازد ميعنوان مزيت رقـابتي بـراي توانند از اين استراتژي به ها مي كند كه مؤسسهوي اشاره مي. شود مي

دليـل هـا بـه كنـد كـه مؤسسـه در تحقيق خود بيان مـي ) 2007(وركر . جذب درآمد استفاده كننداي توانند با گسترش و حرفـه دهند، ميارائه ميخصوص افراد كم درآمد خدماتي كه به جامعه و به

منظور تشويق اين كـار بـا چـارچوب تواند بهدولت مي. شدن شريك و متحدي براي دولت باشند .هاي مالياتي خدمات آنها را به عموم افزايش دهدقانوني و معافيت

. بررسي كردنـد در تحقيق خود منابع مالي كارآفرينان اجتماعي را) 2011(پرايزمن و كراوسن ترين منبع مالي انتخاب اعضـاي هيئـت دهندگان عنوان كردند كه مهم شده پاسخ انجام در بررسي

، )درصـد 6/59(، بخش خصوصـي )درصد4/74(بخش دولتي . هاي مختلف استمديره از سازمانطـه بـا نفـع در راب عنوان ذي وجود اين افراد به. بيشتر است) درصد 9/45(حتي از بخش داوطلبانه

همچنين مشروعيت مؤسسـه توسـط . دهند، مطرح استخدماتي كه كارآفرينان اجتماعي ارائه ميتحقيـق خـود بـه در) 2008( گـري و روتنـي ،چيسيلو ،ويتيون. يابدنفعان خارجي افزايش مي ذي

ن تـري آنها آسان. استراتژي تأمين مالي در طول چرخة عمر سازماني كارآفرينان اجتماعي پرداختند صاحبان حقوق بر ترين منابع مالي براي كارآفرينان اجتماعي در حال ظهور را تمركزو در دسترس

كنند و سرماية لازم براي كارآفرينان اجتماعي در مراحل اوليـه و مرحلـة رشـد را مطرح مي سهامتثنايي دانند كه اين كار نياز به مهارت رهبري اسهاي مالي حقوق صاحبان سهام نوآورانه ميمدل .دارد

هاي مختلفـي بـراي بسـيج منـابع كارآفرينـان اجتمـاعي بيـان استراتژي) 2013(اسچوينگ محصـولات و خـدمات مربـوط بـه مأموريـت مؤسسـه و (كند، فروش محصولات و خـدمات مي

ريـزي برنامـه (، نـوع منـابع )هاي صدور پروانههزينة اعضا و هزينه(ها ، بازيابي هزينه)صادركنندهوكـار بـا كسب در(، مشاركت )هاي فني و تخصصي و داوطلبانصولات و خدمات، كمكبراي مح

مـارتين ). دريافتي از مشتري ةهاي ويژه و اضافبرنامه(هاي مردمي ، كمك)دولت و جوامع محليدر تحقيق خود چهار روش تأمين مالي را توسـط كارآفرينـان اجتمـاعي بخـش عمـومي ) 2015(

Page 6: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 124

گرانت، سرماية بدهي، سرماية سـهام و سـرماية مـزانين يـا : اند از رتشناسايي كرده است كه عبا . بدهي قابل تبديل

ترين منابع مالي كارآفرينان را شامل موارد ذيل مهم) 2016( و هچاواريا ، وايمن، گارتنركسيهـاي اندازهاي شخصي، اعضاي خانواده، دوسـتان، كارمنـدان و همكـاران، كـارت پس: اند دانسته

، اجارة تجهيزات، وام سرمايه در گردش، 1اعتباري، وام بانكي، رهن يا وثيقه، وام با پشتوانة داراييوكارهـاي كوچـك، گـذار خطرپـذير، وام دولـت، وام از ادارة كسـب كنندگان، سرمايه وام از عرضه

، )ينـان كارآفر(، دوستان تـيم )كارآفرينان(اندازهاي شخصي اعضاي تيم، خانوادة اعضاي تيم پسنشان داد كه از ميان ) 2016( نتيجة مطالعات برناردينو و سانتوز. كارت اعتباري تيم و رهن مجدد

وكارهـاي كسب سپاري را در مداري استفاده از منابع مالي جمع پنج ويژگي مهم شخصيتي فقط وظيفهوكارهـاي كسـب اي با عنوان تـأمين مـالي در مقاله) 2016( وانگه ماريت. كند اجتماعي تبيين مي

هاي آنها نقش مهمـي وكارها و دارايي روستايي در بنگلادش نشان داده است كه زيرساخت كسبعنوان تأمين مالي مهـم از اين رو استفاده از اعتبارات روستايي به. وكارها دارد در توسعة اين كسب

دي تحقيقـات بن ـبررسـي و دسـته . وكارهاي آنها ضرورت دارد براي افزايش درآمد و توسعة كسبتـرين منـابع مـالي كارآفرينـان اجتمـاعي شـامل درآمـدزايي، دهد كـه مهـم شده نشان مي انجام

.استها گذاري و اهداييهاي دولتي، سرمايه حمايت

سازي و حق عضويت از طريق تجاري درآمدزايي. 1 سازي تجاري. توجهي افزايش يافته اسـت شايانطور به 1990يافته از سال در كشورهاي توسعه 2سازي تجاريتواند وضعيت درآمد سازمان را بهبود بخشـد، در ايـن رابطـه هاي بازار ميسازي و انگيزهيكپارچه

هاي خيريه وجود هاي تجاري مؤسسهيكي از راهكارهايي كه در انگلستان و استراليا براي فعاليتا فقط از طريق يـك شـكل نهـاد هاي تجاري رهاي خيريه بايد فعاليتكه سازماندارد اين است

دهـد، مـي سـوق بازار سمت عواملي كه سازمان را به). 2005آنهير، (سازماني مستقل انجام دهند افـزايش خصوصي، هايپرداخت آهستة رشد مالي، پشتيباني در دولت يياكار كاهش :اند از عبارت

پاسـخگويي درخواسـت افزايش ها، مؤسسه رشد به رو رقابت جمعيت، هايمتفاوت گروه مطالبات و كاركنـان اسـتخدام بازار، جديد هاي بخش به رسيدن به اعتماد و احترام باعث نيز نهايت كه در عنـوان به هااز سازمان بسياري داد نشان) 1995(اوستر ).2005آنهير، (شد خواهد عمومي اعتماد

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Asset-backed loan 2. Commercialization

Page 7: 7- Mohammad Azizi

ی قات 125 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

توسـعه را تـر متنـوع تمحصـولا تركيب زمان، طول كه در آغاز شدند محصولي تك هايشركت بـا . اسـت اقتصـادي حيطـة از بهتـر بـرداري محصـول، بهـره تنوع دلايل از ديگر يكي. دهند مي. بازده داشته باشد تواند مي سازمان كالا، توزيع همكاري و مختلف منابع درآمدهاي از برداري بهره بـراي .اسـت سـازماني مأموريـت بـا هـا فعاليت و هابرنامه بهتر تنظيم محصول، تنوع ديگر دليل

).2005آنهير، (كند تغيير تواندتقاضا مي خدمات سازمان،

حق عضويت. اسـت » دريافـت حـق عضـويت «هاي اجتمـاعي، هاي درآمدزايي براي برخي سازمانيكي از راه

هاي اجتماعي نياز به دريافت حق عضويت از اعضاي خود دارند كه براي بعضي بسياري از شركتداشتن اعضا و جـذب تنها راه اخذ حق عضويت، نگه. هاي مردمي تنها منبع درآمد استشركتاز

).2010ديوريكس و استيبن،(ست هاآنها و به حداقل رساندن هزينه

هاي دولتي حمايت. 2چـاوز، (وابسته هستند دولتي بودجة اجتماعي به هايسازمان از بسياري يافته توسعه در كشورهاي

ها را وكارها، افراد و مؤسسه توانند كسبهاي مالياتي مناسب ميها از طريق سياستتدول). 2004هـاي مفيـدي را بـه بخـش وكارهاي اجتماعي را تأسيس كـرده و نـوآوري تشويق كنند تا كسب

وكارهاي اجتماعي نقشي را كه معمولاً انجـام دادن آن از دولـت انتظـار كسب. مربوطه ارائه دهند. هاي خاصي برخوردار استهاي نوآورانه از ويژگياصولاً تأمين مالي فعاليت .كنند ميرود، ايفا مي

تشـويق ايـن .كوشند تا با سـازوكارهاي مختلـف ايـن خـلأ را پوشـش دهنـد گذاران ميسياستوكارهـاي پـولي كـه كسـب . وكارها از طريق معافيت مالياتي توجيه اقتصادي خواهد داشت كسب

تواند براي ارائة خدمات به تعداد بيشتري از فقرا صرف شـود پردازند مينمياجتماعي بابت ماليات هاي مردمـي و داوطلـب بـه ايجـاد اشـتغال و نقش و تأثير مهم بخش. )2000فرامكين و كيم، (

. كندهاي مالياتي از سوي دولت را ضروري ميها به معافيتافزايش رفاه اجتماعي نياز اين شركتخـدمت بـه مشـكلات . 1: دانـد اجتماعي را به دلايل زير معاف از ماليـات مـي هاي وركر شركت

فـراهم . 3روي جامعه و مسائل مربوط به زنـان، آموزش عمومي در مورد مسائل پيش. 2جامعه، . 5ارائة خدمات مورد نياز به جامعه براي افراد نيازمنـد، . 4يافتة مذهبي، هاي سازمانآورن فرصتارائـة . 7ايجـاد سـاختاري بـراي مشـاركت شـهروندان، . 6براي افراد معلول، هايي ايجاد فرصت

اعطـاي كسـور ). 2007وركـر، (كمك به توسعة اقتصادي و رفاه اجتمـاعي .8هاي داوطلبانه و راهعنوان دو ابزار رايج مورد استفاده در كشورهاي عضو سـازمان توسـعه و مالياتي و اعتبار مالياتي به

اسـت هاي خيريـه براي تشويق بخش خصوصي به اعطاي كمك ECOدي هاي اقتصاهمكاري

Page 8: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 126

ايجـاد قوي اي انگيزه بزرگ، مالي هاي كمك براي ويژه به ماليات كسر .)1390 زاير،و مازار عرب( ).2010ديوركس و استيبن، ( كندمي

گذاريسرمايه. 3كارآفريني تجاري را از كارآفريني اجتمـاعي فقـط بـر اسـاس نـوع بازگشـت يعنـي ،پيش از اين

در صورتي كه امروزه بازگشت مـالي و . كردندبازگشت مالي در برابر بازگشت اجتماعي متمايز ميشامل درآمدي است 1گذاريدرآمد از طريق سرمايه. وكارها مطرح است اجتماعي براي همة كسب

هـا توسـط افـراد، گذاري اين سرمايه. آورد دست مي گذاري بهخود و سرمايه كه سازمان از سرماية . شود هاي خوديار هيئت امنا و سهامداران انجام مي گذاران بيروني، گروه سرمايه

سپاري هاي مالي، اهداي زمان و جمعكمك: هااهدايي. 4 هاي ماليكمك

بـاقي ،كننـد اين دليل كه هديه دريافت مي هاي اجتماعي فقط بهشك تعداد زيادي از سازمان يب كرمن،(صورت نقدي يا كالايي، كار داوطلبانه، يا كمك مالي باشد تواند بهاين هدايا مي. مانندمي

بنـدي در چهـار نـوع دسـته هـاي مـالي را آوري كمكجمع) 2010(ديوريكس و استيبن ).1987 :كردندهـا و ها و پروژههاي مالي برنامه كمك هاي سالانه،شامل صندوق: 2مستمر وجه تأمين .1

.كشي استمزايده و قرعه

ها، اين نوع بودجه براي رويدادهاي خاص مانند كنفرانس: 3اي يا اتفاقيتأمين وجه دوره .2 .شودآموزشي كسب مي هاي هها يا جلسجشنواره

، هاي بزرگ ماننـد اهـداي سـاختمان ها براي مأموريتاين نوع بودجه :4كمپين سرمايه .3ها است كه ممكن وقف نيز يكي از اين نوع بودجه. قيمت است زمين يا تجهيزات گران

.است دولتي يا خصوصي باشد

اي را بعد از فوت به شود كه فرد سرمايههايي ميشامل بودجه: 5شده ريزياهداي برنامه .4د توانكند، اين درآمد مييك شركت اجتماعي در يك زمان مشخص در آينده واگذار مي

).2010ديوريكس و استيبن، (گذاري شود هاي عملياتي سرمايه براي پوشش هزينه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Investment income 2. Ongoing funding 3. Episodic funding 4. Capital campaign 5. Planned giving

Page 9: 7- Mohammad Azizi

ی قات 127 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

ترين هاي مالي است كه به يكي از مهمها از طريق كمك بخش اعظمي از درآمدهاي مؤسسهآوري پول شركت جمع 500اي از در مطالعه كيهلر و سارجت. هاي درآمدي تبديل شده استجنبه

آوري پـول اسـتفاده هاي جمـع اي از فعاليتطور گستردهها به كه مؤسسهدر آمريكا، متوجه شدند درصد مجموعة درب بـه درب، 30درصد تلفني، 25كنند، حدود دو سوم از پست الكترونيكي، ميهـاي تأسـيس و كمـك 1998تا سـال 1994از سال ).2005آنهير، (درصد تبليغات مستقيم 35

يافته دركشورهاي توسعه). 1387و نمازي، اميدياني( است درصد افزايش يافته 50فردي بيش از هاي خيريه سيس بنيادها و سازمانأهاي بزرگي همچون مايكروسافت و جنرال موتورز به تشركت

.)1387،اميـدوار (انـد پرداختـه هـاي اهـدايي تر نيز به كمـك هاي كوچكاند و شركتاقدام كردههـا ريزي استراتژيك شـركت ي بزرگ در فرايند برنامههاماركس به جايگاه انسان دوستي شركت

هـا بـه ايـن نتيجـه رسـيدند كـه مـديريت شـركت . كنـد مي اشاره سود رساندن به حداكثر برايكنند ريزي استراتژيك رسمي شركت پياده دوستي را در برنامهاي نوعطور فزايندهسازي به يكپارچه

ستي اغلب تـأثير مسـتقيمي در كمـك بـه اهـداف هاي استراتژيك انسان دوبرنامه«هر چند كه ).1999ماركس، (» وكار ندارد كسب

اهداي زماناز طريق جـذب افـراد داوطلـب جويي در منابعصرفه اجتماعي كارآفريني براي استراتژي بهترين بـه جـويي صـرفه استراتژي. »است استراتژي تريناساسي جويي صرفه« ويليامسون نظر از. است

انجامـد مي وكار كسب ها و شركت عملياتي بهبود به اغلب وري منجر شده كه آن نيز بهره افزايشمهم سه عامل ها است، ترين شكل كار در مؤسسه فعاليت داوطلبانه رايج ).2000فرامكين و كيم، (

كـار داوطلبانـه و ).2007سـاندين، ( براي داوطلب شدن افراد وجود دارد علاقه و سلامت، زمان،پوسـنت و جـان، ( هاي تعادل رقـابتي برابـر باشـد اين منافع، ارزشي است كه بايد با هزينه نتايج

هـا رخ طور عمـده در مؤسسـه كارهاي داوطلبانه شركتي شكل خاصي از كار است كه به). 1996هاي سودآور به كاركنان خود اجازه از جمله در ايالات متحده شركت دهد، در برخي از كشورهامي . )2008جگريس، ( ها بگذارنندمؤسسه تا زماني را براي مشاركت دردهند مي

سپاري جمعهايي كه مبتني بر ايـن روش سپاري، رشد آن در مدتي اندك و عملكرد موفق سازمان ظهور جمعهـاي قابـل توجـه دهنـدة مزيـت انـد، نشـان وكار يا مدل فعاليـت خـود را شـكل داده مدل كسب

هـاي مـالي آن ماننـد صـندوق ةيافت ـ رتاجمعي در اَشكال غيرساخ دسته ةسرماي. سپاري است جمعهاي مالي در مانند كمك( هاي مالي مشاركتي حمايت و )الحسنه هاي قرض نظير صندوق(مردمي

Page 10: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 128

نـوع اما. ، از گذشته تاكنون وجود داشته است)…شرايط بحراني اعم از جنگ، حوداث طبيعي و ـ ي و كارآفريني، سبب حذف واسطهگذار سرمايه ةجديد آن كه در حوز مـالي مينأگري در نظـام ت

ةاوليـه از ايـن روش، در حـوز ةاسـتفاد . ميلادي رونق گرفته اسـت 2000شود، از حدود سال ميكـارآفريني، ايـن نـوع ةسـپس بـا ورود بـه عرص ـ . هنـري و فرهنگـي بـود هايحمايت از توليد

). 1391كشتكار، پشـوايي و محمـدي، ( تسپاري تحت عنوان كرادفاندينگ شهرت يافته اس جمع .شده استداده نمايش 1هاي تأمين منابع مالي در شكل تمام روش ةخلاص

هاي تأمين مالي كارآفريني اجتماعيچارچوب روش. 1 شكل

Page 11: 7- Mohammad Azizi

ی قات 129 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

شناسي پژوهش روشكـاربردي هـدف لحـاظ بـه ،اسـت پيمايشـي ـ توصيفي رويكردي ماهيت، نظر پژوهش حاضر از

سـاخته محقـق بـا اسـتفاده از پرسشـنامة هـا داده. اسـت و از نظر روش، كمـي شود محسوب مي .اسـت بـوده يلكترونيك ـحضوري و اصورت بهها، آوري داده و جمعاجرا ةو نحواند شدهگردآوري

روايي صوري اين پرسشنامه از بررسي ادبيات نظري و اعمال نظـر خبرگـان و اسـتادان دانشـگاه گيـري از و ميزان پايايي پرسشنامه نيز با بهـره به تأييد رسيد هاي آناعتبار محتوايي گويه دربارة

جامعة آماري شـامل . دهندة پايا بودن ابزار است دست آمد كه نشان به 94/0آزمون آلفاي كرونباخ ت هاي اجتماعي غيرانتفاعي و خيرية شهر تهران اس ـ كارآفرينان اجتماعي فعال و مديران مؤسسه

كارآفرين اجتماعي فعال مطابق با فهرست سازمان بهزيستي و وزارت بهداشت شناسايي 130كه كه به عمل آمدسرشماري كامل ،با توجه به كم بودن تعداد جامعه. عنوان واحد مطالعه شدند و به

تحليـل . دريافـت شـد كامل و قابـل تحليـل پرسشنامة 120هاي لازم در نهايت پس از پيگيريها با توجه به وجود متغيرهاي آشكار و پنهان و نياز به تبيين همزمان روابط ميان متغيرهـاي داده

بـا آشكار و پنهان و بين متغيرهاي پنهان، از تحليل عاملي تأييـدي مـدل معـادلات سـاختاري و لي داراي بـار عـام ها، متغيرهاي براي تأييد يا عدم تأييد شاخص. انجام شده است افزار آموس نرم

.تأييد شدند 3/0بيشتر از

هاي پژوهشيافتهاز . هاي خيريه است دهندة وجود افراد جوان براي تشكيل مؤسسه شناختي، نشان اطلاعات جمعيتكردگان نيز در ايـن وكار هستند و تحصيل در اين كسب مردان بيشتردهندگان، نظر جنسيت پاسخ

شـدة محاسـبه و قبـول قابـل مقـادير 2 جـدول . )1جـدول ( وكارهـا حضـور فعـالي دارنـد كسب .دهدهاي مختلف برازندگي مدل ساختاري پژوهش را نشان مي شاخص

دهندگان شناسي پاسخ مشخصات جمعيت .1 جدول درصد جنسيت درصد تحصيلات درصد سن

2/71 مرد 8.8 ديپلم 25 35تا 30

28.8 زن 2/86 كارشناسي 30 40تا 36

5 دكترا 27 50تا 41 17 51از بيش

Page 12: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 130 هاي برازش مدلشاخص. 2جدول

نتيجه مقدار مقدار مجاز هاشاخص/ آزاديةدو به درج خينسبت < برازش مناسب 2/83 3

P- value < برازش مناسب 0/050/0000

RMSEA RMSEA < 0/08 0/073 برازش مناسب

CFI برازش مناسب 0/95 9/0بالاتر از NFI برازش مناسب 0/93 9/0بالاتر از

هـاي بـرازش مـدل بيـانگر بـرازش شود، كلية شاخصمي مشاهده 2طور كه در جدول همان

.مناسب مدل پژوهش استگونـه كـه مشـاهده همـان . هاي مورد مطالعه بررسي و تأييد شد مدل نظري تحقيق در نمونه

CFI1 در مـورد . )2جـدول (شده، تناسب بسياري دارد آوريهاي جمعشود، مدل نظري با داده مياز يشترتوان به پذيرش مدل مفهومي پژوهش رأي داد كه مقدار آن ببايد اشاره كرد كه زماني مي

اگـر . استدست آمده به 95/0 حاضر ، اين مقدار در تحقيق)1990دونالد و مارش، مك(باشد 9/0بنتلر و بونـت، (توان نتيجه گرفت كه مدل برازنده است باشد، مي 9/0از بيشتر نيز NFI شاخص .دست آمد به 930/0اين شاخص نيز مقدار كه )1980

.دهـد مـي نشـان را سـاختاري معـادلات مـدل گيـري انـدازه بخـش معناداري اعداد 2شكل منبـع تـرين مهـم را دارد و بارعـاملي بيشـترين 64/0با هااهدايي شود مي مشاهدهگونه كه همان و زمـان اهداي وقف، مالي، هايكمك قسمت چهار كه بهاست اجتماعي كارآفرينان مالي تأمين اسـت و بيشـترين منبـع مـالي 69/0بـا بارعـاملي مالي هاي كمك. است شده تقسم سپاريجمع

در 49/0سـپاري بـا جمـع در مرتبـة سـوم و 50/0 بـا وقف ،در مرتبة دوم 519/0زمان با اهداي از ديگـر يكـي 34/0 بـار عـاملي بـا درآمدزايي .دندار قرارها يياهدا مالي تأمين مرتبة ترين پاييندار نيستند و از ادو روش مهم ديگر تأمين منابع كه معن. است مالي تأمينمهم و اصلي هاي روش

عـاملي بـار بـا گذاريسرمايه. هاي دولتي استكمك و گذاريسرمايه ،شود آنها كمتر استفاده مي قسـمت دو بـه كـه اسـت كشـور اجتمـاعي هـاي مؤسسـه مـالي منبع كنندةتأمين سومين 29/0

هـا مؤسسـه گـذاري سرمايه و )است امنا هيئت و افراد سرماية بيشتر( ها مؤسسه در گذاري سرمايه ،)هاسـت گـذاري سـرمايه سـاير و توسعه و تحقيق و انتفاعي هايشركت در گذاريسرمايه شامل(

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Comparative Fit Index

Page 13: 7- Mohammad Azizi

131 ـــــ

قرار سطح

آمـدزايي، دولـت در

از هـا ارانه بـه خـود

قايسـه بـا بسـياري .

ـــــــــــــــس ترين پايين در

هـا، در اهـدايي كننـد و نقـش

يا و ماليات .ستحيـات ادامـة و

بـرد تنـوع در مق).1393نيا، وشي

ـــــــــــــــ22/0 بار عاملي

ن مالي

ـار روش مهـماسـتفاده مـييتر اس ها پايين شپايداري براي ها

داراي راهبهـايرضايي و چاوو(د

ـــــــــــــــدولتي با ب هايك

مينأهاي ت روش.

جتمـاعي از چهـتأمين منابع مالييسه با ساير روش

ه مؤسسه كه اليه شـركت . دارنـد

رم بالاتري دارند

ـ 1396بهار ، 1 كمك مالي منابع

.2شكل

ـه كارآفرينـان اجي دولتي براي تاجتماعي در مقاي

حا در ،شوند مينيـاز د ف دولـت

مركز، نسبت اهر

شمارة ،19 ةدور

من تأمين .ه است

يق نشـان داد كـهاي ري و حمايت

وكارهاي اكسبحمايت بيشتر ت،بيشتري از طرف يداراي راهبرد تم ي

ی قات ، ما

شده تقسيم .دارد

گير نتيجهاين تحقيـق

گذار سرمايهحمايت از كسوي دولت

هايحمايتهاي شركت

Page 14: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 132

منابع مالي متنوع باعث كه حالي در نيستند، درآمدي متنوع مالي منبع دنبال به كشور در ها مؤسسه از- مـي اجتمـاعي رفاه سطح افزايش هم و اقتصاد براي هم اجتماعي پويايي و فعال شدن كارآفرينان

به توجه با .است نياز اجتماعي كارآفرينان بيشتر تلاش و دولت جدي هاي حمايت به شود، از اين رو كـارآفريني درآمـدي هـاي راه تـرين از مهـم يكـي ) 2013( و اسـچوينگ ) 2005(آنهيـر تحقيقاتتوانـد كشور ما هـم مـي در روش تحقيق اينمطابق با نتايج اين . است محصولات فروش اجتماعي

نظـر در زيـادي مزاياي خود اعضاي براي عضويت حق دريافت براي هاسازمان. بيشتر استفاده شود و كننـد دريافـت مـي مـالي هـاي كمـك هـا بيشتر مؤسسـه ) 2005(آنهير هاي بررسي در. گيرندمي

ديـوريكس .اسـت شـده تبـديل درآمـد هايجنبه ترين مهم از يكي به اعانه آوري جمع هايصندوق آوريجمـع هـاي صـندق و وقـف جملـه از مالي هايكمك را خارجي مالي منبع ترين مهم) 2010(

مـالي تـأمين اصلي منبع را مالي هايكمك آوري نيز جمع) 2011(مارتين داند،مي مالي هاي كمك شـواب بنيـاد مـدير ) 2013( اسـچوينگ . دانـد مـي مؤسسه عمر چرخة طول در اجتماعي كارآفرينان

بـه بنـا . رودمـي شماربه اتكا قابل اصلي منابع از يكي مردمي هاي كمك و هدايا كند كهمي عنوانبراي دريافـت الكترونيكي پست از تحقيق مورد شركت 500 از سوم دو حدود) 2005(آنهير تحقيقتوانـد نيز مي ما كشور بيشتر اينترنت دربا توجه به نفوذ امر اين كه كنندمي استفاده هاي مالي كمك

منـابع تـأمين هاي ترين راه مهم از يكي مالي هايكمك نيز حاضر پژوهش به توجه با. استفاده شود و صـدقات صـندوق صـورت بـه داوطلبانـه هايكمك ترتيب از به منابع اين بيشترين كه استمالي هـاي كمـك حاضـر پژوهش به توجه با اينترنتي است، همچنين روش سپس و درب به درب روش هـاي كمـك به مربوط هاشركت اين هاي كمك اكثر و است كم بسيار ها مؤسسه به هاشركت ماليآنهيـر .دهنـد مـي اختصـاص داوطلبانـه صورت به امر اين به را مبلغي ماهانه كه است كاركنان مالي

هزينه جوييصرفه اهميت به) 2000( جگريس و انساني منابع طريق از مالي منابع تأمين به) 2005( بهتـرين خـود تحقيـق در) 2000(كـيم و فـرامكين . توجه كـرده اسـت ها مؤسسه در طريق اين از

بسـياري كند كهمي بيان) 2007(وركر . دانندمي جوييصرفه را اجتماعي كارآفرينان براي استراتژي بـه توجه با .كنندمي استفاده اوطلبانهد صورت به ايحرفه كاركنان از بزرگ و كوچك هاي مؤسسه از

كننـدة توانـد كمـك اهـداي زمـان بـه كاركنـان مـي كردند كه اعلام ها مؤسسه شده انجام پژوهشها كمتر از آن اسـتفاده دليل محدوديت هاي تأمين مالي براي آنها باشد، هر چند كه در عمل به روش سـپاري جمـع روش از ايگسترده طوربه سودآور هاي شركت حتي پيشرفته كشورهاي در .شود ميدرآمدي منابع از يكي خيريه هاي مؤسسه تواند برايمي كنند كهمي استفاده جمعي مالي تأمين براياجتمـاعي مـورد هـاي مؤسسه متأسفانه ، ولي)1391كشتكار، پيشوايي و محمدي، (باشد مهم خيلي- شـرط پـيش از يكي اعتماد گفت توانمي .ندارند زيادي آشنايي سپاري، جمع مالي تأمين با مطالعه

Page 15: 7- Mohammad Azizi

ی قات 133 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

در را تعهـد و اعتمـاد حـس بايـد ابتـدا سـپاري جمـع بـه شروع از قبل ها مؤسسه است و لازم هاي موفـق سـپاري جمـع شود مي باعث كه است مواردي از يكي اين مورد. كنند ايجاد كنندگانمشاركت

و كارآفريني اجتمـاعي وري بهره راستاي در تواند مي سپاري جمع سازيبنابراين طراحي و پياده. باشد .آورد ارمغان مفيدي به و اساسي فراوان، تغييرات مالي منابع آورن دستبه

گـذاري سـرمايه و ها طريق سرمايه گذاري را ايجاد منافع مالي بلندمدت ازسرمايه )2005(آنهير انـدازي راه اوليـة سرماية بيشترين حاضر وهشنتايج پژ به توجه با داند ومي سازمان در امور مختلف

هـدف بـا اسـت كـه شخصي سرماية از آن بودن غيرسودآور و بالا ريسك دليل به وكارها كسب اين بـازدهي بشردوستانه اهداف و بالا ريسك دليلبه اجتماعي وكارهاي كسب. كنداعطا مي خيرخواهانه

انـدازي و بـراي راه گيرنـد و مـي نظـر در بـازدة كمـي آن براي گذاراندارند، از اين رو سرمايه كمي .كننداستفاده مي امنا هيئت سرماية يا شخصي وجوه وكارها، از مديريت كسب

چاوز، (وابسته هستند دولتي بودجة اجتماعي به هاي مؤسسه از بسياري يافته توسعه دركشورهايافـزايش عقـد و مـالي هاي كمك با بيشتر خدمات از طريق اخير هايسال در وابستگي اين .)2004

هـاي دهـه ما بـه كشور هاي مالياتيها و كمك حمايت قوانين كشور از جمله به هرحال. يافته استروشـندل (گيرنـد مـي نشـئت گردد و شيوة مديريت و عملكرد مالي از عوامـل مختلفـي مي باز قبل

عمـر چرخـة در آن موقعيـت به وكار كسب يك نيازهاي و شرايط ).1394اربطاني و شيراني ناقاني، اسـتراتژي بهتـرين خـود موقعيت درك با بتوانند بايد ها مؤسسه اين مديران. دارد بستگي وكار كسب .بگيرند در نظر خود براي را مالي تأمين منابع

پيشنهادها .شود در اين بخش پيشنهادها در دو بعد اجرايي و پژوهشي ارائه ميهاي اين پژوهش مطابق با يافته

اجراييپيشنهادهاي با توجه به مزاياي فراوان كارآفريني اجتماعي بـراي جامعـه و عـدم حمايـت كـافي آنهـا توسـط

گـذاري شود كه در سـطوح سياسـت هاي اين تحقيق پيشنهاد مي دولتمردان مطابق با نتايج يافتههـاي ماليـاتي، مشـوق ةكارآفرينان اجتماعي اعم از ارائ ةها براي توسع دولت يريزي و اجرا برنامه

هاي لازم را بـه حمايت، ها و انعقاد قراردادها يارانه ةاندازي و ارائ راه ةاي، كمك هزين خدمات بيمه . عمل آورند

هـاي نـوين ست كه كارآفرينان اجتماعي مورد مطالعه با روشا نتايج اين پژوهش آنساير از شـود پيشـنهاد مـي از ايـن رو . كننـد ده مـي و از آنها كمتر اسـتفا شتهدرآمدزايي آشنايي اندكي دا

هاي آموزشي و ترويجـي معرفـي هاي درآمدزايي براي كارآفرينان اجتماعي از طريق برنامه روش

Page 16: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 134

خدمات مرتبط و فروش آنها به بازار، ايجـاد شـعبات و ةهايي چون توليد كالاها و ارائ شده و شيوه .دريافت حق عضويت داشته باشند

گـذاري آشـنايي كمتـري هاي سـرمايه كه كارآفرينان اجتماعي با روش اين تحقيق نشان دادگـذاري اعـم از فـروش هاي مختلف سـرمايه شود كه با معرفي روش پيشنهاد مياز اين رو . دارند

.هاي خوديار بتوانند بر ميزان منابع مالي خود بيفزايند گذاري انتفاعي و جذب گروه سهام، سرمايهآورنـد كـه دست مـي به هداياييكارآفرينان اجتماعي مورد مطالعه منابع مالي خود را از طريق

هـاي زمـان سپاري و جذب اهدايي هاي مالي، وقف، جمع هايي چون جذب كمك شامل زيربخش ـ شود اين روش پيشنهاد ميبنابراين . كاركنان است برتـر هـاي هسس ـؤم هـاي هها با توجه به تجرب .بهينه كاوي شودنيز ها هسسؤتوسط ساير م

در بحث تأمين مالي كارآفريني اجتمـاعي توجـه بـه سـاختار مناسـب و از مباحث مهم ديگر هر چند قـوانين و مقـررات . هاي پيشرو است ها و شركت تأمين نيروي انساني داوطلب از سازمان

هـاي جامعـه و سياستها در اين زمينه مستلزم بازبيني و اصلاح است، قوانين ها و شركت سازمانتوانسـت هماننـد سـاير كشـورهاي كند، زيـرا مـي هم استفاده از نيروهاي داوطلب را تشويق نمي

ها از جمله خدمت سربازي براي افراد جامعه اجباري اسـت و افـراد پيشرو كه در آن برخي فعاليت، از اين طريق هاي خيريه نيز خدمت كنند توانند به جاي خدمت در پادگان در مؤسسه مشمول مي

. هاي پرسنلي كارآفريني اجتماعي و توسعة آن در جامعه منجر شود به كاهش هزينهانـدازي تواند به كارآفريناني كـه دغدغـة اجتمـاعي داشـته و قصـد راه نتايج اين پژوهش مي

انـدازي و هـاي تـأمين مـالي در راه وكار اجتماعي دارند كمك كند تا از انواع مختلف روش كسبهايي ه علاوه بر آن براي مراكز آموزشي و دانشگا. و كارهاي اجتماعي استفاده كنند يت كسبمدير

كنـد تـا مخاطبـان را بـا انـواع مختلـف كنند، كمك مـي كه دورة كارآفريني اجتماعي برگزار مي .هاي تأمين مالي آشنا كنند روش

پژوهشي هايپيشنهادهايي دست آورد با محدوديت فردي كه به و منحصربههاي اصيل ها و يافته اين پژوهش در كنار قوت

هـا غلبـه رود پژوهشگران آينده با انجام پژوهش بـر ايـن محـدوديت مواجه بوده است كه انتظار مي :اند از ترين آنها عبارت مهم. كنند

كارها و كارآفرينـان اجتمـاعي انجـام و نخست، اين تحقيق از ديدگاه مديران و صاحبان كسبكننـدگان و وكارها اعم از دولت، افراد خير و اهـدا نفعان اين كسب مشاركت ساير ذي شده است و

رود تحقيقي با موضـوع تـأمين مـالي، روي از اين رو انتظار مي. مشتريان در آن ديده نشده استتواند با توجه بـه نـوع دوم، تأمين مالي كارآفرينان اجتماعي مي. هاي مختلف انجام شود اين گروه

Page 17: 7- Mohammad Azizi

ی قات 135 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

سازي دارنـد، متفـاوت هاي مختلف درماني، آموزشي، توانمندسازي و فرهنگ تي كه در حوزهفعاليوكارها، شيوة مالي متناسـب بـا شود با توجه به نوع فعاليت اين كسب از اين رو پيشنهاد مي. باشد

سوم، اين تحقيق با استفاده از روش كمي و بـا ابـزار پرسشـنامه شناسـايي . آن نيز شناسايي شودهـاي مختلفـي چـون تـوان از روش تر مـي در صورتي كه براي كسب اطلاعات جامع. است شده

گيري و چرايي وضعيت موجود يا بـا ابزارهـايي چـون مصـاحبه، هاي تاريخي براي شكل پژوهشهـا و اطلاعات مورد نياز را كسب كرد تـا مشـخص شـدن چرايـي و چگـونگي كسـب موفقيـت

در نهايت اينكه روش تأمين مـالي بـا توجـه بـه فراينـد . دها در تأمين مالي شناسايي شو شكستشود با توجه بـه چرخـة عمـر و فراينـد تواند متفاوت باشد، بنابراين پيشنهاد مي كار نيز مي و كسب

كارآفريني اجتماعي هم تحقيقي انجام شـود تـا مشـخص شـود كارآفرينـان در مراحـل مختلـف .كنند ده ميهايي استفا وكارهاي اجتماعي از چه روش كسب

فهرست منابع، گـذاري سنجي در ارزيابي پرتفـوي سـرمايه زمان). 1393( .و فرهبخش، س .، عزيزخاني، م.، داغاني، ر.اعتمادي، ح

. 25-36، )1(16، تحقيقات مالي .شواهدي از بازار سرمايههـا و وظـايف دولـت و جايگزين سياسـت كننده ها، تكميلمسئوليت اجتماعي شركتترويج . )1387( .ر. اميدوار، عپژوهشـكدة تحقيقـات اسـتراتژيك، .)هـا گذاري حكومت در ترويج مسـئوليت اجتمـاعي شـركت سياست(

. 9-87 ،21پژوهشنامة اجتمـاعي مسـئوليت جايگـاه و علـم توسـعة در وقف حسنة سنت نقش .)1387( .ب. نمازي، م و .ح .اميدياني، س

. 89-127، 21 پژوهشنامة .استراتژيك تحقيقات پژوهشكدة .هاشركت بـر اثرگـذار علـّي عوامـل شناسـايي .)1392( .ف اعلامـي، و .پـور، ع عبـاس ،.م داريـاني، احمـدپور ،.ح رحيميان،

.185 -202، )1(6 كارآفريني، توسعة فصلنامة .ايران در اجتماعي كارآفرينان رفتار گيري شكل، سـاختار مالكيـت و سـاختار محصـولات ) غيرمـرتبط /مـرتبط ( سازيمتنوع ).1393( .نيا، كو چاوشي .رضايي، ف

.271 -288، )2(16 تحقيقات مالي، ةمجل .سرمايهارائة مدلي براي بهبود عملكرد مالي سازمان، با تأكيد بر نقـش ).1394( .و شيرواني ناغاني، م .روشندل اربطاني، ط

. 199-218 ،)2(17 ،تحقيقات مالي .»ثبات مديريت«و » تركيب منابع انساني«، )44-45( 11-12 ،اسـلام نـداي .اسـلام در پايدار اجتماعي كارآفريني الگوي مثابة به وقف .)1390( .ح سالارزهي،

52-44 . 172بازنگري مادة ( ايران هاي خيريه در ارائة الگويي براي حمايت مالياتي از كمك). 1390( .و زاير، آ .مازار، ع عرب

.1-36، )15( 11 پژوهشنامة ماليات، .)م با رويكرد اعتبار مالياتي.م.ق .وزارت آموزش و پرورش :تهران .راهنماي معلم كارآفريني .)1392( .احمدپوردارياني، م ،.عزيزي، م

Page 18: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 136 ايـران در اجتمـاعي كارآفريني بر اثرگذار عوامل بندي اولويت .)1389( .ن مظلومي، و .م كفاش، حقيقي ،.عمراني، ز .11-36، )8( 2 ،كارآفريني توسعة .اجتماعي فعالان ديدگاه از

سـازمان :تهران). چاپ اول. (نوين وكار كسب پيشروان سپاري، جمع .)1391( .ا محمدي، و .م پيشوايي، ،.م كشتكار، .صنعتي مديريتمثابـة منبـع تـأمين مـالي خـرد وقف به). 1390( .و قائمي اصل، م .، عبدالهي، م.، ميسمي، ح.ر. مصباحي مقدم، غ

ةهـاي رشـد و توسـع پـژوهش .اسلامي ارائة الگوي تشكيل مؤسسات تأمين مالي خـرد وقفـي در كشـور . 91-130، )5( 2 ،اقتصادي

Anheier, H. K. (2005). Nonprofit Organizations: Theory, Management, Policy. published by Routledge Routledge, landon &New York, This edition published in the Taylor & Francis e-Library.

Arab Mazar, A. & Zayr, A. (2011). Provid amodel for tax support of charitable donations in Iran (Revised Article 172 of Direct Tax Act tax credit approach). Jornal of tax, 11(15), 1-36. (in Persian)

Bernardino, S. & Santos J. F. (2016). Financing social ventures by crowdfunding: The influence of entrepreneurs’ personality traits. The International Journal of Entrepreneurship and Innovation, 17(3), 173–183.

Bloom, P.N. & Brett, R. S. (2010). Identifying the Driers of Social Entrepreneurial Impact: Theoretical Development and an Exploratory Empirical Test of SCALERS. Journal of Social Entreneuship, 1(1), 126-145.

Chaves, S. (2004). Does Government Funding Suppress Nonprofits' Political Activity? American Sociological Review, 69(2), 292-316.

Dees, J. (2001). The Meaning of "Social Entrepreneurship". Available from: www. Fuqua.duke.edu/center/case/leaders/resources.htm.

Durieux, M., Stebbins, R. (2010). Social Entrepreneurship. New York.

Etemadi, H., Daghni, R., Azzkhani, M., Farahbakhsh, C. (2014). Timng in the avaluation of nvestment portfolios, evidence of capital market fnaacial research. Financial Research, 16(1), 25-36. (in Persian)

Frid, C.J., Wyman, D.M., Gartner, B.W., Hechavarria, H.D. (2016). Low-wealth entrepreneurs and access to external financing. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 22(4), 531 – 555.

Frid, C.J., Wyman, M.D., Gartner, W.B. & Hechavarria, D.H. (2016). Low-wealth entrepreneurs and access to external financing. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 22(4), 531 – 555.

Frumkin, P. & Kim, M.T. (2000). Strategic Positioning and the Financing of Nonprofit Organizations: Is Efficiency Rewarded in the Contributions

Page 19: 7- Mohammad Azizi

ی قات 137 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1396بهار ، 1 شمارة ،19 ةدور ، ما

Marketplace? Hauser Center for Nonprofit Org., Working Paper, No. 2. Harvard University - Harvard Kennedy School (HKS).

Jegers, M. (2008). Managerial Economics of non-profit organizations. First published by Routledge, Simultaneously published in the USA and Canada, This edition published in the Taylor & Francis e-Library.

Keshtkar, M., Peshvaei, M., Mohammadi, A.S. (2013). Crowdsourcing, the pioneers of modern business. (First ed). Industrial Management Institute, Tehran. (in Persian)

Martin, M. (2011). Understanding the true potential of hybrid financing strategies for social entrepreneurs. Impact Economy Working Papers, Vol. 2, 1-36

Martin, M. (2015). Building Impact Businesses through Hybrid Financing: Special Impact Starter Edition. Impact Economy Working Papers, 5(2), 109–126.

Marx, J.D. (1999). Corporate philantropy: What is the strategy? Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 28(2), 185–198.

Mesbahi Moghadam, GH., Mayssami, H., Abdollahi, M., Ghaemi Asl, M. (2012). Consecrated as a source of Islamic microfinance, Reproduction. Economic research development, 2(5), 91-130. (in Persian)

Nicholls, A. (2006). Social Entrepreneurship new Models of Sustainable Social Change. Oxford University press, Hardcover, Published.

Omidiany, S. H, Namazi, M. B. (2009). The role of good tradition dedicated to the development of science and the social responsibility of firms. Institute for Strategic Research, Bulletin, 21, 87-121. (in Persian)

Omidvar, A.R. (2009). Promot corporat social responsibility, complentary and alternative government,s policies and functions (the government,s policy to promote corporate social responsibility). Institute for Strategic Research, Bulletin 21, 9-87. (in Persian)

Omrani, Z., Hagheghe Kafash, M. & Mazlome, N. (2011). Prioritizing factors affecting social entrepreneurship from the perspective of civil society activists in Iran. Journal of entrepreneurship development, 15 (8)11-36. (in Persian)

Oppermann, R. (1994) Adaptive user support: ergonomic design of manually and automatically adaptable software, Hillsdale, N.J: USA, Lawrence Erlbaum publisher.

Posnett, J. & Jan, S. (1996). Indirect cost in economic evaluation: The opportunity cost of unpaid inputs. Health Economics, 5(1), 13–23.

Prizeman, G., Crossan, D. (2011). Mapping Social Entrepreneurial Enterprises in Ireland. Trinity College Dublin Initiative on Social Entrepreneurship, 1-44.

Page 20: 7- Mohammad Azizi

اجتماعي يكارآفرينمالي مين أت هاي روش ــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 138Rahimian, H., Ahmadpur Dariani, M., Abbaspoor, A., Elame, F. (2014). Identifying

causal factors affecting development of social entrepreneurship behavior in Iran. Journal of Entrepreneurship Development, 6(1), 185-202. (in Persian)

Rezaei, F. & Chavooshi-Nia, K. (2015). Product diversification(related unrelated), owner structure and capital structure. Journal of financial research, 16(2), 271-288. (in Persian)

Rose-Ackerman, S. (1987). Ideals versus dollars: Donor, charity managers, and government grants. Journal of Political Economy, 95(4), 810–823.

Roshandel Arbatani, T. & Shirvani Naghani, M. (2016). Modeling for improving organization financial performance with emphasis on composition of human resource and management stability. Journal of financial research, 17(2), 199-218. (in Persian)

Salarzehi, H. (2012). Dedicated to a pattern of sustainable social entrepreneurship in Islam. Voice of Islam, 21, 44-45. (in Persian)

Schoning, M. (2013). How successful Social Entrepreneurs Mobilize Resources and Leverage their Ideas. Schwab Foundation for Social Entrepreneurship Route de Ia Capite91-93,1223Cologny/Geneva Switzerland.

Sontag Padilla, L.M, Staplefoote, L., Gonzalez Morganti, K. (2012). Financial Sustainability for Nonprofit Organizations, This report is part of the RAND Corporation research report series. Published by the RAND Corporation

Sundeen, G. (2007). Differences in perceived barriers to volunteering to formal organizations: Lack of time versus lack of interest. Nonprofit Management and Leadership, 17, 279–300.

Vange Mariet, O. (2016). Financing village enterprises in rural Bangladesh what determines non-farm revenue growth? International Journal of Development 15(1), 76 – 94.

Werker, E. (2007). A Primer on Nonprofit Organizations (Gita Gulati-Partee) popular Government, North Carolina.

Wuttunee, W., Chicilo, M., Rothney, R., Gray, L. (2008). Financing Social Enterprise: An Enterprise Perspective. Social Enterprises Knowledgeable Economies and Sustainable Communities, A research report prepared for the Northern Ontario, Manitoba and by the Social Sciences and Humanities Research Council of Canad.