СХД-ийн 74 дүгээр бүрэн дунд сургууль

Илтгэлийн сэдэв: Ээлжит хичээлийн технологи ба

хүүхдийн хөгжил

Боловсруулсан :Физик, мэдээлэл зүйн багш........................... /М.Сэрсэндагва/

Холбоо барих утас: 91671961

Email: serse2009@gmail.com

УБ2014он

Агуулга

Оршил...........................................................................................................................................................................

Судалгааны арга зүй ...................................................................................................................................

Судалгааны зорилго, зорилт....................................................................................................................... Сорил туршилт гүйцэтгэсэн арга................................................................................................................ Мэдээлэл цуглуулсан арга .........................................................................................................................

Бүлэг 1.Онолын хэсэг

1.1 Сургалтын технологи .......................................................................................................................

1.2 Сургалтын хөтөлбөр......................................................................................................................

1.3 Сурган хүмүүжүүлэх харилцаа....................................................................................................

1.4 Багш сурагчийн харилцааг сайжруулах......................................................................................

1.5 Сургалтын үед гардаг зөрчилдөөн..............................................................................................

1.6 Зөрчилдөөний дотоод хэлбэрүүд................................................................................................

1.7 Нэгэнт үүссэн зөрчилдөөнийг хэрхэн шийдвэрлэх вэ?.............................................................

1.8 Багшийн ёс зүйн хэм хэмжээ.......................................................................................................

Бүлэг 2.Үндсэн хэсэг

2.1 Сурагчдаас авсан судалгаа........................................................................................................

2.2 Багшаас авсан судалгаа.............................................................................................................

Дүгнэлт...........................................................................................................................................................

Ном зүй, ашигласан материал....................................................................................................................................

Хавсралтууд ...............................................................................................................................................

Оршил

• Сургалтыг амжилттай явуулахын тулд материаллаг орчныг сайжруулах, сургалтын аргыг зөв сонгон сурагчийг авьяас, онцлогт нь тулгуурлан бүтээлчээр сургах нь чухал гэсэн санаан дээр үндэслэн судалгаагаа хийлээ.

• Судалгаа, туршилтад 74 дүгээр сургуулийн 35 сурагч, 24 багш хамрагдлаа.

• Ээлжит хичээлийн технологийг боловсруулах үед багшид ямар бэрхшээлүүд гарч байна вэ? Тэрхүү бэршээлийг хэрхэн шийдэж болох вэ ? гэсэн асуудлуудыг хөндсөн.

Судалгааны арга:

• -Ном зохиол судлах, интернет эх сурвалж ашиглах

• -Тооцоолох, харьцуулах, нотлох, үгүйсгэх

• -Асуулга авах, ажиглалт, тестийн арга

Сурдалгааны зорилго:

• Ээлжит хичээлийн технологийг боловсруулахад тулгарч буй асуудлуудыг тодруулаж бэрхшээлийг хэрхэн шийдэх арга замыг тодорхойлох

Судалгааны зорилт:

• 1. Хүүхдийн хөгжил

• 2.Ээлжит хичээлийн технологи

• 3.Ээлжит хичээлийн технологийг боловсруулахад тулгарч буй бэрхшээлийг илрүүлэх

• 4.Бэрхшээлийг шийдэх арга замыг тодорхойлох

• 5.Ээлжит хичээлийн хөтөлбөр боловсруулан туршиж үзэх

Сорил туршилт гүйцэтгэсэн арга:

• Ажиглалтын арга

• Хичээлийн судалгааны үр дүн

• Ярилцлагын арга

• Үзүүлэн таниулах арга

• Туршилтын арга

Мэдээлэл цуглуулсан арга

• Асуулгын арга

• Тестын арга

• Ярилцлагын арга

Бүлэг 1.Онолын хэсэг :

1.1 Хүүхдийн хөгжил

• Хүүхдийн хөгжил гэдэг нь түүний бие бялдар, оюун ухаан, юмс үзэгдэлд хандах хандлага, харилцаанд чанарын эерэг өөрчлөлт гарах үйл явц юм.

• Боловсрол, сургалтын асуудлыг орчин үеийн шаардлагын дагуу өөрчлөн шийдвэрлэхэд гол суурь онол бол конструктивизмын онол юм.

• Онол ёсоор сургалтаар дамжуулан нийгэмшүүлэх, ирээдүйн амьдрал хөдөлмөрт шаардагдах эерэг харилцаа үүсгэж, бусдаас үл хамаарах оюуны эрх чөлөөт амьдралд бэлтгэхийг чухалчилдаг.

•

1.2 Сургалтын технологи

• Сургалт нь зорилго, агуулга, хэрэглэгдэхүүн, арга, хэлбэр, хяналт үнэлгээ гэсэн элементүүдийг агууллах бөгөөд эдгээрийг тодорхойлох, боловсруулах, сонгох, хэрэгжүүлэх арга техник, ур ухаан, арга барилын нэгдэл нь сургалтын технологи болно.

• Сургалтын зорилго нь их мэдлэг олж авах бус мэдээллийг олж авах, түүн дээр ажиллаж мэдлэг бүтээх, түүнийгээ хэрэглэх чадвартай болоход чиглэх ёстой.

• Энэ нь орчин үеийн сургалтын технологийн онцлог юм.• Сургалтын хэрэглэгдэхүүнийг оновчтой сонгох сайн боловсруулан хийж бэлтгэх нь

технологийн шийдвэрлэх хүчин зүйл болно.• Хэрэглэгдэхүүнийг яаж ашигласанаас сургалт үр өгөөж шууд шалтгаална.• Сургалтын арга зүйд суралцагчийг ямар хэрэглэгдэхүүн дээр яаж ажиллуулах тухай асуудал

гол байр эзэлнэ.• Сургалтын явц завсрын болоод эцсийн үр дүнг хянах үнэлж дүгнэх арга хэлбэрийг сонгож

хэрэгжүүлэх арга замыг боловсруулах нь технологийн бас нэг чухал элемент юм.• Сургалтын технологи нь ээлжит хичээлийн технологид бүрэн тусгалаа олж хэрэгждэг.•

1.3 Ээлжит хичээлийн технологи

• Ээлжит хичээлийн зорилго нь хичээлийн бэлтгэлийг чиглүүлэхээс гадна хичээлийн үр дүнг үнэлэх гол шалгуур болдог. Иймээс ээлжит хичээлийн төлөвлөлтийг хичээлийн зорилго, зорилтыг нарийвчлан томъёолохоос эхэлнэ. Хичээлийн төлөвлөгөөнд тусгагдсан байх зүйлс:

• 1.хичээлийн сэдэв

• 2.Хичээлийн зорилго

Хүүхдийн хөгжил

Сургалт

Хүүхдийн хөгжил

Сургалт Ээлжит

Зорилт

Агуулга

Арга зүй

Хэрэглэгдэхүүн

Үнэлгээ

Хичээлийн зорилго

Хэрэгцээ

Үр дүн

• 3.Хичээлийн зорилт

• 4.Агуулгын задаргаа

• 5.Хичээлийн явц, арга зүй

• 6.Хичээлд хэрэглэх зүйлс

• 7.Хичээлийн үнэлгээ

• 8.Гэрийн даалгавар

Багш сургалтын хөтөлбөр боловсруулах дараалал

Хичээл дээр багшийн үүрэг:

• Хичээл дээр багшийн үндсэн үүрэг нь хичээл заах бус, суралцагчийн сурах үйлийг хөтлөн зохион байгуулах явдал юм.

Багш сурагчийг үйл ажиллагаанд оруулахад хамгийн чухал нь юу вэ?

А.Хичээлийн агуулга

• Тухайн 40 минутын хичээлээр юуны тухай хүүхдэд ойлгуулах, эзэмшүүлэх, чадвар дадал болгох гэж байгаа нь агуулгаар илэрнэ.

• Багш агуулгын нэгжийг томсгож ээлжит хичээлийн төлөвлөлтөндөө оруулна. Ингэхдээ агуулгын мэдлэг түүнд харгалзах чадварыг тодруулж задлан шинжилсэн байна.

•

Б.Сургалтын арга

• Сургалтанд хэрэглэж байгаа аргаараа дамжуулж суралцагчдад

- сурах хэрэгцээг байнга үүсгэж байх,

- багш суралцагчдад өөрийгөө чөлөөтэй илэрхийлэх боломж олгож байх хэрэгтэй.

- Сургалтын арга нь сурах, сургах аргын нэгдэл юм.

• Багшийн сурган хүмүүжүүлэх аргын мөн чанар нь сурагчаар сурах үйлдлүүдийг ухамсартай хийлгэхэд оршино.

• Хэрвээ сурагч хичээлийн явцад сурах үйлдлүүдийг хийж байвал, багш сургах аргаа зөв сонгож авч хэрэглэсэн гэсэн үг.

• Харин сурагч хичээлийн явцад сурах үйлдлүүдийг хийхгүй жишээ нь огт өөр зүйл хийж байвал, багш сургах аргыг буруу сонгож авсан гэсэн үг.

В.Хэрэглэгдэхүүн

• Сургалтын технологийн нэг гол элемент бол сургалтын хэрэглэгдэхүүн юм.Түүний үндсэн үүрэг зориулалт бол:

1. Сурагчдад судалж буй зүйлийн талаар үнэн зөв төсөөлөл, ухагдахуун төлөвшүүлэх

2. Сурагчдын сурч танин мэдэх үйл ажиллагаа идэвхижүүлэх

3. Багшийн сургах, сурагчийн сурах ажлыг хөнгөвчлөх, таатай нөхцөл бүрдүүлэх

4. Сурагчдад бат бэх чадвар төлөвшүүлэх

5. Сургалтыг амьдрал, практиктай холбох

6. Сургалтын чанарыг дээшлүүлэх зэрэг

Г.Үнэлгээ:

• Хичээлийг үнэлж дүгнэхдээ дараах зарчмуудыг баримтлах шаардлагатай:

• Үнэлгээ дүгнэлт нь сургалтын салшгүй хэсэг төдийгүй түүний эцсийн үр дүнд шийдвэрлэх нөлөө үзүүлдэг.Тиймээс дараах зүйлсийг анхааран үзэх хэрэгтэй.

• 1.өөрийн үнэлгээний арга хэлбэрүүдийг хэрэглэх нь суралцагчдын бие дааж ажиллах чадвар төлөвшихөд шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэдэг.

• 2.Үнэлгээнд ямар шаардлага тавих, яаж үнэлж дүгнэхээ урьдчилан зарлаж мэдээлсэн байх

• 3.Сургалтын зорилго нь сурч ажиллах чадвар, амьдрах ухаантай болоход чиглэдэг тул сурсан мэдсэнийг үнэлэхээсээ илүү суралцахыг ерөнхий арга барил, хандлага хэр төлөвшиж байгааг илрүүлж алдаа дутагдлыг залруулан ажиллах нь чухал.

Бүлэг 2.Үндсэн хэсэг

1. Багш та хичээлээ бэлдэх үед аль нь илүү бэрхшээлтэй байдаг вэ?А. Хичээлийн зорилгоБ.Хичээлийн агуулгыг боловсруулах В.Сургалтын аргыг сонгохГ.Сургалтын хэрэглэгдэхүүн боловсруулахадД.Хичээлийн үнэлгээ

2.Ээлжит хичээлээ боловсруулахад ямар цаг хугацаа зарцуулдаг вэ?

• А. 1-2 цаг

• Б. 3-4 цаг

• В. 5-6 цаг

• Г. 6 дээш цаг

Хамгийн их бэрхшээл учруулдаг зүйл бол 33% саналаар сургалтын хэрэглэгдэхүүн, 29% сонголтоор сургалтын арга

гэсэн үр дүн гарсан.

3.Сургалтын хэрэглэгдэхүүн боловсруулахад ямар бэрхшээл учирдаг вэ?

• Принтер 6

• Цаас, бичиг хэргийн хэрэгсэл 4

• Өнгөт Хувилагч 6

• Интернет 3

• Тоног төхөөрөмж,4

• Материал 5

Багш нэг ээлжит хичээлийг 3-4 цаг бэлддэг гэсэн судалгааны үр дүнгээс харвал сайн нэгж хичээлийг бэлдэхийн тулд хичнээн их цаг зав шаардлагатай болох нь харагдаж байна.Багшийн ажлын цагийг тооцвол өглөө 8 цагаас 13 цаг хүртэл хичээлээ заана.14-18цаг хүртэл 4 цаг хичээлээ төлөвлөнө.Гэтэл багш өдөрт 2-7 цагийн хичээл заадаг.Тиймээс хичээлд бэлтгэх хугацаа хангалттай биш болох нь харагдаж байна

• Компьютер 2

• Санхүү 2

• Сургууль бичиг хэрэг хэрэглэгдэхүүнээр хангаж өгдөггүй учраас багш нар тэр бүрт өөрөөсөө гаргах нь санхүүгийн хувьд бэрхшээлтэй байдаг.

• Хамгийн гол бэрхшээл бол өнгөт принтер, канон, сканер юм

4.Сургалтын ямар аргыг ихэвчлэн хэрэглэдэг вэ?

• Харилцан яриа 5,

• асуудал дэвшүүлэх 3,

• практиктай холбох 2,

• КWL 4,

• Тайлбарлах 2,

• багаар ажиллуулах 2,

• тоглоомын арга 5,

• жиших, харьцуулах 1

• Инсерт арга 1

• Ихэвчлэн харилцан ярианы арга, тоглоомын аргыг хэрэглэдэг. Идэвхитэй сургалтын аргуудаас KWL-ийн арга, асуудал шийдвэрлэх аргыг цөөхөн багш хэрэглэж байна.

• Идэвхитэй сургалтын аргуудыг тэр бүр хэрэглэдэггүй байгаа нь харагдаж байна.

5.Сургалтын аргыг сонгоход ямар бэрхшээл учирдаг вэ?

• Сургалтын аргын талаар мэдээлэл бага-4

• Сурагчдын түвшин өөр өөр байдаг учраас-1

• Хичээлийн агуулга, сурах бичиг уялдаа муу-1

• Сурагчийн оролцоо идэвхи -2

• Багш нарт сүүлийн үеийн дэвшилтэт сургалтын арга, идэвхитэй сургалтын арга, бүтээлч сэтгэлгээний аргын талаар мэдээлэл хомс байдаг гэсэн дүгнэлтэнд хүрч байна.

6.хичээлээ хэрхэн үнэлдэг вэ?

• Аман үнэлгээгээр үнэлдэг -10 багш

• Стандарт бус үнэлгээ -1

• Урамшуулах-1

• Идэвхээр нь -3

• Сэтгэгдэл асуух-1

• Өөрийн үнэлгээ-1

Аман үнэлгээгээр ихэвчлэн үнэлдэг. Энэ нь бодит үнэлгээ болж чаддаггүй

Хичээлийн төлөвлөлтөнд гарч байгаа бэрхшээлийг хэрхэн шийдэх вэ? Сургалтын хэрэглэгдэхүүний хувьд:

• Сүүлийн үеийн EPSON L 355 принтерийн давуу тал:

• Өнгөт 4000 хуудас, хар 6500 хуудас хэвэх чадалтай

• 4ш хортой 1ш хор нь 2000төг

• Принтер, сканер, канон, утасгүй холбогдох боломтой WIFI-тай

•

Хэрэглэгдэхүүн: Нэгж хичээл бүр дээр сургалтын гарын авалга хэрэглэхийн давуу талууд

Сурагчид системтэй мэдээлэл очно.

Багш хичээлээ хэрэглэхэд хэрэглэгдэхүүн болно.

Сурагч өөрийн мэдлэг чадвараа урьдчилан харна.

Жишиг даалгавар, даалгаварын сантай танилцана.

Үнэлгээний шалгуур, үнэлэх арга зүйтэйгээ танилцана.

Хичээлийн төлөвлөлтөнд гарч байгаа бэрхшээлийг хэрхэн шийдэх вэ?

Арга зүйн хувьд:

• Хичээлийн бэлтгэл нь цаг хугацаа их зарцуулдаг учраас багш бүр хамтран хичээл бэлтгэх, хичээлийн судалгаа хийх арга замаар шийдвэрлэх

• Сургалтын аргыг сонгохдоо аль болох идэвхитэй сургалтын арга, бүтээлч сэтгэлгээний аргыг хэрэглэх.

• Сургалтын аргын талаар мэдээлэл цуглуулах

Хичээлийн үнэлгээний хувьд:

• Хичээлээ үнэлэхдээ өөрийн үнэлгээг хэрэглэж байх

• Явцын үнэлгээг дэвтэрт нь тавьж явах

Дүгнэлт

Энэ бүхнээс эцэст нь дүгнэж хэлэхэд багшийн ёс зүйн асуудалд сурган хүмүүжүүлэх харилцааны асуудал, биеэ зөв авч явах байдал, ёс суртахуун болон зан суртахууны талаар доголдолгүй байх , хичээл заах ур чадвар,сэтгэл зүйн мэдлэг чухал болох нь ажиглагдаж байна.

Багш хүүхэд бүрт өөдрөгөөр хандаж, харилцааныхаа эв дүйг үргэлж боловсронгуй болгож байх хэрэгтэй юм. Багш хүн бол шавь нарынхаа “толь” нь болдог. Цэвэр үзэмжтэй хувцаслаж, соёлтой байж, биеэ зөв авч явдаг багшийг шавь нар нь хүндэлж, явдаг төдийгүй үлгэр дууриалал болно.

Ёс суртахуун болон зан суртахууны доголдолтой хүн хүнийг хүмүүжүүлнэ гэдэг бүтэшгүй хэрэг. Сайхан ааш эелдэг зөөлөн харьцаатай багш шавь нараараа өөрийгөө хүрээлүүлж чаддаг.

Багш сурагчийн хоорондын харилцаанаас их зүйл хамаардаг ба харилцааг сайн байлгахын тулд хүний мөн чанарын тухай, сэтгэл судлалын тухай тодорхой ойлголттой байх. Сэтгэл хөдлөл, далд ухамсар гэх мэт.

Сургалтын үед үүссэн зөрчлийг зөв шийдэж чадвал сургалтад сайнаар нөлөөлдөг. Зөрчлийг шийгдэх арга замыг зөв тодохойлж бүтээлчээр хэрэгжүүлэх хэрэгтэй юм.

Багш хүний хүмүүжлийн нэг зэвсэг нь үг . Үгээр хүнийг амьдруулж ч болно, үхүүлж ч болно гэдэг үг бий. Хүний сэтгэл зүйд нөлөөлөх хүчит зэвсгийн нэг үг болно. Хүн ер нь магтуулах дуртай амьтан. Магтаал сайшаалын үгийг шавь нартаа харамгүй хайрлацгаая багш нараа.

Ашигласан материал ном зүй

1. Ичинхорлоо “Сургалтын онол, хэрэглээ” 2012он

2. О.Мягмар “Харилцааны сэтгэл судлал” 2006он

3. О.Мягмар “Сэтгэл судлал” 2006он

4. www.ted.com

.

Зохиогчийн тухай

СХД-ийн 74 дүгээр бүрэн дунд сургуулийн физик мэдээлэл зүйн багш Молом овогтой Сэрсэндагва.

Тус сургуульд 3 жил, “Соёл-Эрдэм” ДС-д 3 жил, 105-р сургуульд 1 жил ажилласан.

2005 онд МУБИС-ФТС-ийг төгссөн магистр.